ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΕΩΣ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ(1909)

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΩΣΗ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ (1862)

1

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α’ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΩΝ

2

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Οι Μ. Δυνάμεις αναγορεύουν το 1863 βασιλιά των Ελλήνων το 18χρονο Δανό πρίγκιπα Γουλιέλμο-Γεώργιο Γκλύξμπουργκ με το όνομα Γεώργιος Α’

Η Αγγλία προσφέρει στο νέο βασιλιά τα Επτάνησα (1863) (ήδη στα Επτάνησα οι ριζοσπάστες Έλληνες πίεζαν την Αγγλία για ένωση με την Ελλάδα).

Τα Ιόνια Νησιά ενσωματώθηκαν επίσημα στο ελληνικό κράτος το 1864.

3

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ4

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Ο Βασιλιάς Γεώργιος Α΄, το 1864

Υπήρξε ο μακροβιότερος βασιλιάς της Ελλάδας από το 1863 έως το 1913.

5

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Η άφιξη του Γεώργιου στην Ελλάδα, 17 Οκτωβρίου 1863. (Α. Κριεζής)

6

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1864

7

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Στην Ελλάδα (1862) είχε ήδη συγκληθεί Εθνοσυνέλευση με σκοπό την ψήφιση Συντάγματος.

ΣΥΝΤΑΓΜΑ 1864

Θεμελιώθηκε στη δημοκρατική αρχή

δηλαδή αναγνώριζε το λαό ως κυρίαρχο παράγοντα του πολιτεύματος

Ο βασιλιάς οριζόταν ως ανώτατος άρχοντας της

πολιτείας

Την νομοθετική εξουσία ασκούσαν ο βασιλιάς και η

ΒουλήΗ Γερουσία καταργήθηκε

ως θεσμός αντιδημοκρατικός

Την εκτελεστική εξουσία ασκούσαν ο βασιλιάς με

τους υπουργούς που διόριζε ο ίδιος

Η δικαστική εξουσία κηρύχτηκε ανεξάρτητη

Θεσπίζεται το πολίτευμα της

βασιλευόμενης δημοκρατίας

Δικαίωμα ψήφου αναγνωρίστηκε στους άνδρες που είχαν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους.

Ποιες διαφορές εντοπίζετε με το Σύνταγμα του 1844;

8

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

9

Ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή την περίοδο 1864-1881.

Ως πρωθυπουργός προχώρησε στη διανομή των εθνικών γαιών

(1871) που είχαν μείνει αδιάθετεςεπιδίωξε τη διεύρυνση των ελληνικών

συνόρωνΣυχνά διαφωνούσε με το βασιλιά σε θέματα

εξωτερικής πολιτικής Ο Γεώργιος τον απομάκρυνε από την πρωθυπουργία

(1867) όταν αποφάσισε την αποστολή ελληνικού στρατού για την ενίσχυση της κρητικής επανάστασης (1866-1869)

ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΥ

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ10

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣΟ κοινοβουλευτισμός λειτουργούσε με προβλήματα.

Οι πολίτες πίεζαν τους βουλευτές για να εξασφαλίσουν μία θέση στο δημόσιο.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν ήταν μόνιμοιΔεν υπήρχαν συγκροτημένα κόμματα και οι

βουλευτές στήριζαν με την ψήφο τους στη Βουλή εκείνον τον πολιτικό αρχηγό που τους εξασφάλιζε διορισμούς των οπαδών τους.

Ο βασιλιάς ήταν ο κυριότερος παράγοντας αστάθειας. Όταν διαφωνούσε με μία κυβέρνηση την ανέτρεπε.

11

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Αρχή της δεδηλωμένης (ψήφου)

Ο Χαρίλαος Τρικούπης, ένας νέος πολιτικός εξέφρασε την αντίθεσή του στην τακτική του βασιλιά σε ένα άρθρο που εξέδωσε το 1874 με τον τίτλο «Τὶς πταίει;»

Υποστήριξε ότι ο βασιλιάς θα έπρεπε να διορίζει πρωθυπουργό μόνον εκείνον που είχε τη «δεδηλωμένη» εμπιστοσύνη της Βουλής, δηλαδή την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών.

12

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Ο Χ. Τρικούπης καυτηριάζει τη λειτουργία του ελληνικού πολιτεύματος[…] Καλούνται εις την εξουσίαν κυβερνήσεις αποκρουόμεναι παρά της πλειοψηφίας του Έθνους, χορηγείται εις αυτάς η διάλυσις της Βουλής και συνάμα παν μέσον επηρεασμού των συνειδήσεων του λαού και νοθεύσεως των εκλογών, και λέγομεν ύστερον, ότι πταίει ο λαός διά την τοιαύτην κατάστασιν. Τι δύναται ο λαός κατ’ αυτής; Ουδέν άλλο ή να επαναστατήση˙ αλλά τις ο δυνάμενος να κατακρίνη ευλόγως τον λαόν διότι την επανάστασιν θεωρεί ως έσχατον καταφύγιον, και πριν ή προέλθη εις αυτήν ζητεί να ίδη εξαντλούμενα όλα τα προληπτικά μέσα.Αν δεν πταίει ο λαός, πταίουν οι πολιτευόμενοι, λέγουσιν οι άλλοι, και η εξαχρείωσις αυτών ευθύνει το Έθνος, αφού ούτοι εις το Έθνος ανήκουσιν. Απαντώμεν ότι η διαγωγή των πολιτευομένων θα ηύθυνε το Έθνος, αν η Ελλάς αυτοδιοικείτο, αλλ’ αφού διά της διαστροφής του Συντάγματος και της εικονικότητος της Βουλής κυβερνάται πράγματι η Ελλάς ως μοναρχία απόλυτος, επόμενον ήτο να καταστώσι και οι πολιτευόμενοι οποίους διαπλάττει αυτούς το νόθον καθεστώς.

Χ. Τρικούπης, «Τις πταίει;», εφημ. Καιροί, 29 Ιουνίου 1874.Πηγή: Περί Τρικούπη, Ανάλεκτα, Αθήνα 1912, τόμ. Α‘ (ΙΔ‘), σ.

428.

Ποια προβλήματα εντοπίζει ο Χ. Τρικούπης στη λειτουργία του πολιτεύματος;

13

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Αρχή της δεδηλωμένης (ψήφου)Ο Γεώργιος διόρισε το 1875 τον Χαρίλαο

Τρικούπη προσωρινό πρωθυπουργό για να πραγματοποιήσει εκλογές.

Κατά την έναρξη των εργασιών της νέας Βουλής, ο Γεώργιος εκφώνησε λόγο γραμμένο από τον Τρικούπη (Λόγος του Θρόνου) στον οποίο αναγνώριζε την αρχή της δεδηλωμένης.

Ο Χαρίλαος Τρικούπης στο βήμα της Βουλής

14

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Ο ΔΙΚΟΜΜΑΤΙΣΜΟΣΤα μικρά κόμματα δεν μπορούσαν

να παίζουν αυτόνομα κάποιο ρόλο είτε εξαφανίστηκαν είτε ενσωματώθηκαν σε

μεγαλύτερα κόμματαΤη δεκαετία 1885-1895

εναλλάσσονταν στην εξουσία δύο κόμματα, με επικεφαλής τον Χαρίλαο Τρικούπη και το Θεόδωρο Δηλιγιάννη δικομματισμός

Η αρχή της δεδηλωμένης

15

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ

• ΜΕΣΑ• βαρύτατη φορολογία

• μεγάλα δάνεια με τράπεζες του

εξωτερικού• προνομιακοί όροι

για επενδύσεις στους Έλληνες

κεφαλαιούχους του εξωτερικού

• ΣΤΟΧΟΣ• Η δημιουργία ενός

σύγχρονου κράτους αναπτυγμένου οικονομικά

Κατασκευή μεγάλων έργων

υποδομής (σιδηροδρομικό

δίκτυο, οδοποιία, διάνοιξη της διώρυγας της

Κορίνθου

Ανασυγκρότηση ένοπλων δυνάμεων

Εξυγίανση της δημόσιας

διοίκησης μέσω της θέσπισης

αντικειμενικών κριτηρίων πρόσληψης

Επιδίωξη ειρηνικής

συμβίωσης με την οθωμανική αυτοκρατορία

16

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΘΕΣΕΙΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΗ

Φορολόγηση όσο το δυνατόν μικρότερη

Κατηγορούσε τον Τρικούπη για

την πίεση της πολιτικής του στα μεσαία και

κατώτερα στρώματα

Θεωρούσε θεμιτή την εναλλαγή των οπαδών

της εκάστοτε κυβέρνησης στις κρατικές θέσεις.

Κατήργησε το νόμο του Τρικούπη περί

προσόντων δημοσίων υπαλλήλων

Κατηγορούσε τον Τρικούπη ότι έδειχνε εύνοια

στους οικονομικά ισχυρούς

Διατέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας • στην Κυβέρνηση

Θεόδωρου Δηλιγιάννη 1885-1886,

• στην Κυβέρνηση Θεόδωρου Δηλιγιάννη 1890-1892,

• στην Κυβέρνηση Θεόδωρου Δηλιγιάννη 1895-1897 και

• στην Κυβέρνηση Θεόδωρου Δηλιγιάννη 1902-1903

29

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Ο Δηλιγιάννης ήταν πολέμιος των χαρτοπαικτικών λεσχών οι οποίες ήταν μάστιγα για την εποχή του. Δολοφονήθηκε στις 31 Μαΐου 1905 στις σκάλες της βουλής από τον χαρτοπαίκτη και μόνιμο θαμώνα χαρτοπαικτικών λεσχών Αντώνιο Γερακάρη.Κατά μια άλλη εκδοχή η δολοφονία του υπήρξε συνέπεια της άρνησης του να επιλύσει το Κρητικό Ζήτημα (την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα).

30

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ

31

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΕξελίξειςΤο 1893 ο Τρικούπης κηρύσσει την χρεοκοπία

της Ελλάδας δε μπορεί να ανταποκριθεί στις οικονομικές της υποχρεώσεις

Στις εκλογές του 1895 ο Τρικούπης δεν εκλέγεται ούτε βουλευτής.

Αναλαμβάνει την πρωθυπουργία ο Θ. Δηλιγιάννης και αντιμετωπίζει πλήθος προβλημάτων.

Το 1896 ξεσπά επανάσταση στην Κρήτη και πιεζόμενος από τη Μεγάλη Ιδέα στέλνει στρατό στην Κρήτη (Φεβρουάριος 1897).

32

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΟΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

33

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣΟ Τρικούπης γίνεται με ενθουσιασμό δεκτός από το λαό

που πριν τον είχε καταψηφίσει34

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ35

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ36

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ37

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Η Ελλάδα αρένα, όπου ο Τρικούπης ερεθίζει τον ταύρο (το λαό) που διώχνει τη βουλή και το Δηλιγιάννη. Η Αυλή δεν βλέπει ενώ η κυβέρνηση στέκει ουδέτερη. Στο μεταξύ το εμπόριο και η βιομηχανία είναι σε άθλια κατάσταση

38

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣΤο δικέφαλο σαλιγκάρι (Η Ελλάδα στα πρόσωπα του Τρικούπη και του Δηλιγιάννη) προχωρεί απελπιστικά αργά με τις «ευλογίες »

της Αυλής39

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Γελοιογραφία εποχής που

αποτυπώνει τον Χ. Τρικούπη

δαφνοστεφή με το ανάθεμα της

πτώχευσης της χώρας.

40

41

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Ο ΑΤΥΧΗΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1897)ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΕΩΣ ΤΟ 1908

42

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Πεδίο μαχών ήταν η Θεσσαλία.

Αρχιστράτηγος του ελληνικού στρατού ήταν ο διάδοχος Κωνσταντίνος.

Οι Έλληνες ηττήθηκαν.Οι οθωμανικές δυνάμεις

έφτασαν ως τη Λαμία και σταμάτησαν τις επιχειρήσεις εκκενώνοντας τη Θεσσαλία μόνο αφού ο σουλτάνος έλαβε διαβεβαίωση από τις Μ. Δυνάμεις ότι η Ελλάδα θα πλήρωνε τεράστια αποζημίωση.

Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 ή, διαφορετικά, ο πόλεμος των τριάντα ημερών ή και Μαύρο '97, ήταν ο πόλεμος που κήρυξε η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά του Βασιλείου της Ελλάδας το έτος 1897, ως απόρροια της τότε έκβασης του Κρητικού προβλήματος, αρνούμενη η πρώτη το δίκαιο αίτημα της διενέργειας δημοψηφίσματος στην Κρήτη προκειμένου ο ίδιος ο κρητικός λαός να δώσει τέλος του προβλήματος.

43

Η Μάχη του Βελεστίνου σε λαϊκή λιθογραφία

44

Η μάχη των Φαρσάλων του Γεωργίου Ροϊλού

23 Απριλίου 1897

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ45

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Οθωμανικό πεζικό επιτίθεται κατά τη Μάχη του Δομοκού.

Πίνακας του Φάουστο Ζονάρο, ανάκτορο του Ντολμάμπαχτσε

46

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Εξελίξεις (2)Η Ελλάδα παίρνει νέο δάνειο για να καλύψει

την πολεμική αποζημίωση.Οι Μ. Δυνάμεις επιβάλλουν μία επιτροπή

Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ) για να διασφαλίσει την αποπληρωμή των χρεών. Η επιτροπή αυτή ανέλαβε τη διαχείριση των κυριότερων ελληνικών δημόσιων εσόδων

47

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Εξελίξεις (3)Μετά την ήττα του 1897, η λαϊκή

δυσαρέσκεια εναντίον των πολιτικών και των Ανακτόρων συνεχώς μεγάλωνε.

Ο Γεώργιος Α’ εξακολουθούσε να παρεμβαίνει αποφασιστικά στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική του κράτους.

Οι συνεχείς παρεμβάσεις του βασιλιά και της Αυλής στην πολιτική ζωή του τόπου και στη λειτουργία των ενόπλων δυνάμεων οδήγησαν στο στρατιωτικό κίνημα στο Γουδί

(1909)48