ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

1

Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του

Όθωνα (1862)

2

Η Εθνοσυνέλευση ύστερα από το κίνημα του 1843 ψήφισε :

Το Πολίτευμα της συνταγματικής μοναρχίας (1844 )

Η καθιέρωση της συνταγματικής μοναρχίας

3

Γελοιογραφία με θέμα «Αι μεταβολαί της

Τρίτης Σεπτεμβρίου 1843»

Δημοσιεύτηκε το 1856 και δείχνει τον Έλληνα (δηλαδή τον ελληνικό λαό) να έχει εξαπατηθεί από τη συνταγματική μεταβολή του 1843. Από τη μια όψη δείχνει τον Έλληνα χαρούμενο, ονειρευόμενο το Σύνταγμα από την άλλη ο Έλληνας θρηνεί για τη χαμένη ευκαιρία και τον εμπαιγμό του με το παραχωρηθέν από τον Όθωνα Σύνταγμα. Κάτω από την εικόνα αναγράφονται οι στίχοι του Αλέξανδρου Σούτσου, που με τα ποιήματά του πολέμησε τη αντιβασιλεία και τη μοναρχία του Όθωνα.Πηγή: http://www.lidoriki.com/2012/05/1844.html

4

Διανομή εξουσιών

ο βασιλιάς, η Γερουσία (τα μέλη της διορίζονταν από τον

βασιλιά και ήταν ισόβια) η Βουλή (τα μέλη της εκλέγονταν από το λαό).

από τον βασιλιά μέσω υπουργών που ο ίδιος διορίζει και παύει, χωρίς την έγκριση της Βουλής.

Οι δικαστές διορίζονταν και παύονταν από τον βασιλιά

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ , ασκεί

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ, ασκείται

ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ

5

Η ΔΙΑΜΑΧΗ ΑΥΤΟΧΘΟΝΩΝ-ΕΤΕΡΟΧΘΟΝΩΝ

Αυτόχθονες Έλληνες γεννημένοι σε περιοχές που εντάχθηκαν στο ελληνικό κράτος

Ετερόχθονες Έλληνες γεννημένοι σε περιοχές εκτός των συνόρων του ελληνικού κράτους.

VS

6

Γελοιογραφία της εποχής…

ετεροχθονες

ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ διαμαρτύρονταν

επειδή οι ετερόχθονες είχαν καταλάβει-άδικα-

χάρη στη μόρφωση θέσεις του δημοσίου.

ΕΤΕΡΟΧΘΟΝΕΣ Αντιδρούν με αποτέλεσμα η

απόφαση να ενταχθεί στα Ψηφίσματα και

όχι στο Σύνταγμα.

7

Η ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ 1843 ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΟΤΙ :

Οι ετερόχθονες, δεν επιτρέπεται να

διοριστούν σε θέσεις της διοίκησης ,

δε χάνουν το δικαίωμα του Έλληνα πολίτη,

δεν αποκλείονταν από την εκπαίδευση και τον

στρατό,

μπορούσαν να εκλεγούν βουλευτές μόνο σε

οικισμούς ετεροχθόνων, εάν αυτοί

διέθεταν ορισμένο αριθμό κατοίκων.

Άποψη της Παλαιάς Βουλής στην οδό Σταδίου.

Στις αρχές του 19ου αιώνα υπήρξε οικία Κοντοστάβλου, ενώ στα 1834 ήταν η προσωρινή κατοικία του Όθωνα. Το 1843 πραγματοποιούνται εδώ οι εργασίες της Εθνικής Συνέλευσης, ενώ στα 1854 αποτεφρώνεται ολοσχερώς. Από το 1875 λειτουργεί το ανακαινισμένο κτήριο της Παλαιάς Βουλής, η οποία στέγασε την κοινοβουλευτική ζωή στο μεγαλύτερο μέρος του 19ου αι.

8

ΠΗΓΕΣ

«Ημείς δεν στερούμε τους ετερόχθονας παρά την ενέργειαν της εξουσίας…. Ας επιχειρήσωσι ιδιωτικά έργα, ας καλλιεργήσωσι γαίας, ας μετέλθωσι εμπόριον και βιομηχανίας, εις τα Υπουργήματα όμως δεν τους δεχόμεθα… Ας τραβηχθοον δι’ όλίγα χρόνια να κανονίσωμεν ημείς μόνοι την υπηρεσίαν μας. Πρόκειται ΝΑ ΡΙΨΩΜΕΝ ΒΑΛΣΑΜΟΝ εις τας πληγάς μας και όχι τρεμεντίνα (σ. σ. =Η ρητίνη των κωνοφόρων δέντρων, το ρετσίνι).»

Ο έντιμος και ταλαιπωρημένος Μακρυγιάννης εμπλέκεται στην υπόθεση και το διατυπώνει αλλιώς:

«Αν είναι να μείνωμε ΗΜΕΙΣ νηστικοί, ας πάη στο διάβολο η ελευθερία. Έφαγαν αυτοί, ας φάμε και ΕΜΕΙΣ τώρα».Πηγή: eranistis.net

9

Η λειτουργία του πολιτεύματος

τα κόμματα συνέχιζαν να αναπτύσσουν δράση, αν και δεν ήταν αναγνωρισμένα

Θετική εξέλιξη: καθιέρωση των κοινοβουλευτικών θεσμών

Αρνητικά: • Οι υπερεξουσίες του βασιλιά νόθευαν τη δημοκρατικότητα του πολιτεύματος•Στις εκλογές του 1844, χρησιμοποιήθηκαν αθέμιτα μέσα, καλπονοθεία, εκβιασμοί, χρηματισμοί , για να επηρεαστούν οι ψηφοφόροι.

10

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΙΑ ΚΩΛΕΤΤΗ (1844-1847)

Τέτοιες πρακτικές εφάρμοσε ο Ιωάννης Κωλέττης, ηγέτης του γαλλικού κόμματος και νικητής των εκλογών.

Κατά την πρωθυπουργία του (1844-1847):

1. συνεργάστηκε με τον Όθωνα,2. παραβίασε κατ’ επανάληψη το

σύνταγμα,3. αγνόησε τη Βουλή 4. χρησιμοποίησε κρατικούς πόρους για

την εξυπηρέτηση ψηφοφόρων του.

11

«Ο εκλογικός σάλος παρετείνετο από επαρχίας εις επαρχίαν, πολλάκις και επί διμηνίαν ολόκληρον. Αι κάλπαι μετεφέροντο υπό των δήμων εις την πρωτεύουσαν του νομού, αλλά η μεταφορά αύτη , καίτοι γινομένη παρά διοικητικών υπαλλήλων , ήτο τα μέγιστα κινδυνώδης διότι και καλπονοθεύσεις συνέβαινον και κάλπαι ηρπάζοντο και εληστεύοντο κατά την ταραχώδη εκείνην περίοδο καθ΄ην ουδόλως ήνθει εν Ελλάδι η δημοσία ασφάλεια Ελλάς σπαράσσετο υπο των εκλογικών παθών. Στίφη ένοπλα εισήρχοντο εις τους ναούς, φιλήσυχοι πολίται εκακοποιούντο, κάλπαι εθραύοντο και εν γένει τα πάντα επράττοντο , ινα νοθευθη το δημόσιον φρόνημα και ινα εκλεγωσι οι υπο των ταραξιών υποστηριζόμενοι.»

ΠΗΓΗ: Επ . Κυριακίδης ‘ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ¨

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ 1844,ΠΕΡΙΦΕΡΟΜΕΝΕΣ ΚΑΛΠΕΣ

12

Τα εκλογικά ήθη των οπαδών του Κωλέττη

Προέκειτο να κυρηθωσι φιλικαί εκλογαί; Ευθύς και αι δεινόταται παραβιάσεις παρεσιωπωντο ή εχαρακτηρίζοντο επουσιώδεις παρατυπίαι.και η μεν βια, η στάσις αυτή , απεκαλουντο δικαία άμυνα,η δε αδικία, η ακολασία,το ψεύδος, δικαιοσύνη, μετριότης,αλήθεια.Και αυταί αι λέξεις ήλλαξαν σημασίαν. Η μεν παραβίασις των καλπών ωνομάσθη η συστολή των σανίδων,αι δε σαπουνικασέλαι και τα σακούλια κάλπαι, η λύμανσις των σφραγίδων τυχαία σύντριψις, οι συμβολαιογράφοι επι της ψηφοφορίας επιτροπαί και οι απόβλητοι του λαού εκλεκτοί αυτού.

Ν. Δραγούμης, Ιστορικαί Αναμνήσεις, Αθήνα 1925.Πηγή: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ , ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ, τα. ΙΓ΄, σ.119

13

Το ΦΕΚ που δημοσιεύθηκε το βασιλικό διάταγμα με το οποίο απονεμήθηκε αμνηστία για όλα τα εγκλήματα που έγιναν κατά τη διάρκεια των εκλογών και μέχρι την έκδοσή του,

τον Ιανουάριο 1845.

Στιγμιότυπο από τις πρώτες εκλογές του1844

14

Κάλπη-ψηφοδόχος της εποχήςΟι μολυβένιες σφαίρες γίνονται

«ψηφοδέλτια».

Aπό τα Iόνια Νησιά και τη Bενετία θα έλθει η εκλογή με το σφαιρίδιο.... Ήταν μεν ένας γραφικός τρόπος για τη διεξαγωγή των εκλογών, αλλά ταυτόχρονα ο πλέον πολυδάπανος και αναχρονιστικός. Kάθε υποψήφιος βουλευτής είχε και τη δική του κάλπη στην εκλογή. H κάλπη ήταν ντενεκεδένια, χωρισμένη εσωτερικά στα δύο και βαμμένη εξωτερικά μισή άσπρη με γραμμένο πάνω το NAI και μισή μαύρη με γραμμένο πάνω το OXI.O ψηφοφόρος περνούσε το χέρι του μέσα στην κάλπη και έριχνε το σφαιρίδιο, το οποίο ήταν ένα μεγάλο μολυβένιο σκάγι, είτε στο NAI, αν ήθελε να ψηφίσει τον υποψήφιο, είτε στο OXI, αν ήθελε να τον καταψηφίσει. Στον υποψήφιο υπολογίζονταν μόνον όσες ψήφοι είχαν ριχτεί στο NAI και ανάλογα μ’ αυτές οριζόταν και η σειρά επιτυχίας των υποψηφίων. Το γραφικό θέαμα που δημιουργούσε η καθιέρωση του σφαιριδίου –ενός συστήματος που αποτελούσαν λείψανο της ενετικής αριστοκρατίας– ξεκινούσε από τον αριθμό των καλπών που απαιτούνταν για τη διεξαγωγή των εκλογών. Αρκεί να αναφερθεί ότι σε ένα νομό που υπήρχαν πενήντα υποψήφιοι και ογδόντα εκλογικά τμήματα έπρεπε να τοποθετηθούν τέσσερις χιλιάδες κάλπες και ισάριθμοι αντιπρόσωποι!ΠΗΓΗ: www.mikros-romios.gr

15

ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ (ΚΩΛΕΤΤΗΣ)-ΑΛΥΤΡΩΤΙΣΜΟΣ

Η ανάπτυξη του κράτους θα επέλθει με τη διεύρυνση των ελληνικών συνόρων, ώστε να περιληφούν περιοχές με ελληνικούς πληθυσμούς που βρίσκονται υπό ξένη -κυρίως οθωμανική- κυριαρχία.

Ο Κωλέττης πρωτοχρησιμοποίησε τον όρο Μεγάλη Ιδέα (Εθνοσυνέλευση το 1844).

η πολιτική που στόχευε στην ένταξη των Ελλήνων ,που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, στο ελληνικό κράτος. Οι Έλληνες που ζούσαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία οι οποίοι δεν είχαν, ακόμη,

λυτρωθεί.

ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ

ΑΛΥΤΡΩΤΙΣΜΟΣ

ΑΛΥΤΡΩΤΟΙ

16

Δύο αντίθετες απόψεις για τη Μεγάλη Ιδέα

Ο Ιωάννης Κωλέττης για τη Μεγάλη Ιδέα (1)

Διά την γεωγραφικήν της θέσιν η Ελλάς είναι το κέντρον της Ευρώπης˙ ισταμένη και έχουσα, εκ μεν δεξιών την Ανατολήν, εξ αριστερών δε την Δύσιν, προώρισται, ώστε διά μεν της πτώσεως αυτής να φωτίση την Δύσιν, διά δε της αναγεννήσεως την Ανατολήν. Το μεν πρώτον εξεπλήρωσαν οι προπάτορες ημών, το δε δεύτερον είναι εις ημάς ανατεθειμένον˙ εν τω πνεύματι του όρκου τούτου και της μεγάλης ταύτης ιδέας είδον πάντοτε τους πληρεξουσίους του έθνους να συνέρχωνται διά να αποφασίσωσιν ουχί πλέον περί της τύχης της Ελλάδος, αλλά της ελληνικής φυλής. Πόσον επεθύμουν να ήτο[ν] παρόντες σήμερον Γερμανοί, Ζαΐμαι, Κολοκοτρώναι, οι άλλοτε της Εθνικής Συνελεύσεως πληρεξούσιοι, και αυτοί οι δραξάμενοι τα όπλα επί τω γενικώ τούτω σκοπώ, διά να συνομολογήσωσι μετ’ εμού πόσον εμακρύνθημεν της μεγάλης εκείνης της πατρίδος ιδέας, την οποίαν εις αυτό του Ρήγα το τραγούδι είδομεν κατά πρώτον εκπεφρασμένην. Εν ενί πνεύματι τότε ηνωμένοι, όσοι είχομεν το επώνυμον Έλληνες, εκερδίσαμεν μέρος του όλου σκοπού.Ι. Κωλέττης, Λόγος στην Εθνοσυνέλευση, 14 Ιανουαρίου 1844.Πηγή: Κ.Θ. Δημαράς, Ελληνικός Ρωμαντισμός, Ερμής, Αθήνα 1982, σ. 405-406.

17

ΙΔΕΑ ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΥ

Μια άλλη αντίληψη, με εκφραστή τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και το αγγλικό κόμμα, υποστήριζε ότι:

Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας θα οδηγήσει σε η εδαφική επέκτασή.

Ο αντιμοναρχικός πολιτικός και συγγραφέας Γ. Φιλάρετος για τη Μεγάλη Ιδέα (2)

Εις ποίαν εποχήν κατεγίναμεν ειλικρινώς και ειργάσθημεν επιμόνως υπέρ της υλικής προαγωγής ημών, ήτις είναι ο στύλος τής καλώς εννοουμένης ηθικής αναπτύξεως; Εάν ύπαρξη στιγμή, καθ’ ην δεν μας διαιρούσι πάθη πολιτικά εσωτερικώς ή δεν συρόμεθα από το δέλεαρ πολιτικού ταχυδακτυλουργού εις υψηλάς, συνταγματικάς θεωρίας εξαντλούμενοι, αναμφισβητήτως απασχολούμεθα εις την Μεγάλην Ιδέαν, εξασθενούμενοι με το όνειρον τού να ίδωμεν την ελληνική σημαίαν, κυματίζουσαν εις την Αγίαν Σοφίαν.Γ. Φιλάρετος, εφημ. Εύβοια, 22.1.1876.Πηγή: Ε. Σκοπετέα, Το «Πρότυπο Βασίλειο» και η Μεγάλη Ιδέα, Πολύτυπο, Αθήνα 1988, σ. 360.

18

Ο Κριμαϊκός πόλεμος (1854-1856) και ο ελληνισμός

Το 1854 ξέσπασε ρωσοτουρκικός πόλεμος. Αγγλία και Γαλλία υποστηρίζουν το σουλτάνο. Ο πόλεμος μεταφέρεται στη ρωσική χερσόνησο της

Κριμαίας (Κριμαϊκός πόλεμος).

19

ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Γελοιογραφία που σατιρίζει τη στάση που ακολούθησε η Ρωσία απέναντι στην Ελλάδα μέχρι τη λήξη του Κριμαϊκού πολέμου, προκειμένου να προωθήσει τις επεκτατικές της βλέψεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και στα Βαλκάνια.

Ο Όθωνας και πολλοί Έλληνες θεωρούν ότι μπορεί η Ελλάδα να διευρύνει τα σύνορά της ( μετά από παρότρυνση της Ρωσίας).

Ως αποτέλεσμα: εξεγέρσεις στη

Θεσσαλία, στην Ήπειρο και στη Μακεδονία (αρχές του 1854).

20

Ο ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Αγγλικά και γαλλικά στρατεύματα κατέλαβαν τον Πειραιά (1854-1857) απαιτώντας να τηρήσει η Ελλάδα αυστηρή ουδετερότητα.

Ο Κριμαϊκός πόλεμος έληξε με ήττα της Ρωσίας.

Στην Ελλάδα, τα τρία παλαιά κόμματα (αγγλικό, γαλλικό και ρωσικό) έπαψαν να υπάρχουν, καθώς οι Έλληνες έπαψαν να εμπιστεύονται τις τρεις Μεγάλες Δυνάμεις.

21

ΧΑΤΙ ΧΟΥΜΑΓΙΟΥΝ Ο σουλτάνος, πιεζόμενος από τις Δυνάμεις, προχώρησε σε

μεταρρυθμίσεις, γνωστές ως Χάτι Χουμαγιούν (1856), ΣΤΟΧΟΣ η διασφάλιση της ισότητας όλων των υπηκόων της

Οθωμ. αυτοκρατορίας, ανεξάρτητου φυλής ή θρησκεύματος.

Το Χάτι Χουμαγιούν (Ηatt-i Ηumayun) μεταφρασμένο στα ελληνικά, Κωνσταντινούπολη, 6 Φεβρουαρίου

1856.ΠΗΓΗ:www.fhw.gr.

Ο σουλτάνος Αμπούλ Ματζίτ διακηρύσσει το Χάτι Χουμαγιούν ενώπιων, μεταξύ άλλων, και

των εκπροσώπων των θρησκευτικών κοινοτήτων. 1856.

22

Η έξωση του Όθωνα (1862)

Η βαθμιαία αστικοποίηση της Ελλάδας Μια νέα γενιά πολιτικών με φιλελεύθερες ιδέες

1. 1859-1862 αντιοθωνικό ρεύμα2. 1η Φεβρουαρίου 1862 επανάσταση (Ναυπλιακά) που, αν

και δεν πέτυχε, έδειξε τη φθορά του καθεστώτος.3. η φρουρά της Αθήνας στασίασε τον Οκτώβριο του 1862 .ΑΜΕΣΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ: Ο Όθωνας κηρύχθηκε έκπτωτος και υποχρεώθηκε να

εγκαταλείψει τη χώρα. (12 Οκτώβρη 1862) Έφυγε για το Μόναχο, όπου και πέθανε το 1867.

ο Όθωνας δεν είχε πλέον τίποτα να προσφέρει στη χώρα.

23

Ο βασιλιάς Όθωνας και η βασίλισσα Αμαλία εγκατέλειψαν τη χώρα στις 12 Οκτωβρίου του 1862. Στη λιθογραφία εικονίζεται η αποβίβαση του βασιλικού ζεύγους από το πλοίο Αμαλία και η άμεση επιβίβασή του στο βρετανικό ατμόπλοιο Σκύλλα με το οποίο μεταφέρθηκαν στη Βενετία.

Έκτακτο παράρτημα που εξέδωσε η εφημερίδα Φως στις 10 και 12 Οκτωβρίου του 1862 σχετικά με την έξωση του Όθωνα. Στο ίδιο κείμενο γίνεται αναφορά στη συγκρότηση προσωρινής κυβέρνησης και στη σύγκληση Εθνοσυνέλευσης. Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α.

Το τραπέζι όπου υπογράφηκε η έξωση του Όθωνα.

Χαρακτηριστικό , το τσακισμένο στέμμα του πάνω στο τραπέζι.