ªª‹s¡TeT\ πøåÁ‘·<ä]Ùì Á>∑+<∏äe÷\μμ

l y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T ne‘ês¡+

s¡#·q

&܈ˆ düeTTÁ<ë\ \ø£åàDj·T´

Á|ü#·Ts¡D

ø±s¡´ìs¡«Vü≤D≤~Ûø±]

‹s¡TeT\ ‹s¡T|ü‹ <˚ekÕúqeTT\T, ‹s¡T|ü‹.

2012

ªª‹s¡TeT\ πøåÁ‘·<ä]Ùì Á>∑+<∏äe÷\μμ

l y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T ne‘ês¡+

` &܈ˆ düeTTÁ<ë\ \ø£åàDj·T´

‹s¡TeT\ ‹s¡T|ü‹ <˚ekÕúqeTT\T

‹s¡T|ü‹

SRI VENKATESWARA SWAMY AVATARAM

By

Dr. Samudrala Lakshmanaiah

T.T.D. Religious Publications Series No. 903

© All Rights Reserved

First Edition : 2012

Copies :

Price :

Published by:

L.V. SUBRAHMANYAM, I.A.S.,

Executive Officer

Tirumala Tirupati Devasthanams

Tirupati.

D.T.P:

Editor in Chief Office,

T.T.D, Tirupati.

Printed at :

Tirumala Tirupati Devasthanams Press,

Tirupati - 517 507

eTT+<äTe÷≥

ªªy˚+ø£{≤Á~düeT+ kÕúq+ ÁãVü‰à+&˚ HêdæÔ øÏ+#·q

y˚+ø£fÒX¯düyÓ÷ <˚y√ q uÛÑ÷‘√ q uÛÑ$wü ‹μμ

y˚+ø£{≤Á~øÏ düe÷qyÓTÆq eTs√ πøåÁ‘·+ á ÁãVü‰à+&É+˝ÀH˚ Ò<äT.

y˚+ø£fÒX¯«s¡TìøÏ kÕ{Ï sê>∑\ <˚e⁄&ÉT Ç+‘·es¡≈£î mø£ÿ&Ü ˝Ò<äT. Çø£

MT<ä≈£L&É ñ+&É&ÉT ` nì ns¡ú+.

ø£*j·TT>∑ yÓ’≈£î+sƒ¡+>± uÛ≤dæ˝Ò¢ l y˚+ø£{≤Á~ô|’ nœ˝≤+&Éø√{Ï

ÁãVü‰à+&ÉHêj·T≈£î&Ó’q ly˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T ne‘·]+∫ ì‘· eT÷ uÛÑ≈£îÔ\≈£î

<äs¡Ùq$Tdü÷Ô yê]ì ‘·]+|üCÒdüTÔHêï&ÉT. ly˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T ~e´eT+>∑fi¯

$Á>∑Vü≤eT÷]Ôì ˇø£ÿ ø£ åDø±\yÓT ÆHê <ä]Ù+#·Tø=ì ‘·]+#·&ÜìøÏ

y˚\ø=~›eT+~ uÛÑ≈£îÔ\T ì‘· eT÷ á πøåÁ‘êìøÏ j·÷Á‘· #˚düTÔ+{≤s¡T.

|æ*ùdÔ |ü*πø Á|ü‘·´ø£å<Ó’eeT÷, ø√]q esê\sêj·T&É÷ ◊q l

y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T yÓ\dæq á πøåÁ‘·+˝Àì kÕ«$T ~e´eT+>∑fi¯ $Á>∑Vü≤+,

kÕ«$T |ü⁄wüÿ]DÏ, |ü$Á‘·rsêú\T, kÕ«$TøÏ n‹yÓ ’uÛ Ñe+>± »]π>

ì‘· ¬ø’+ø£sê´\T, kÕ«$T ÁãôVAà‘·‡yê\T yÓTT<ä …’q $X‚cÕ\T uÛÑ≈£îÔ\≈£î

‘Ó*j·TCÒj·÷\H˚ dü+ø£\Œ+‘√ ‹s¡TeT\ ‹s¡T|ü‹ <˚ekÕúq+ ª‹s¡TeT\

πøåÁ‘·<ä]Ùìμ nH ù|s¡ ø£ Á>∑+<∏äe÷\qT ÁbÕs¡+_Û+∫, Ä j·÷ |ü+&ç‘·T\#‘·

Á>∑+<∏ë\qT sêsTT+∫ Á|üø£{Ï+#ê\ì ‘·\ô|{Ϻ+~.

$wüj·Tdü÷∫ø£

Á|ü<∏äeT Á|üø£s¡D+

1. <äXÊe‘êsê\T 1

2. ◊<äT dü«s¡÷bÕ\T 4

3. nsêÃe‘ês¡ $•wüº‘· 5

4. ly˚+ø£fÒX¯«s¡Tì nsêÃe‘ês¡+ 5

~«rj·T Á|üø£s¡D+

5. Hês¡<äTì Á|üX¯ï 7

6. Á‹eT÷s¡TÔ\ |üØø£å 8

7. yÓ’≈£î+sƒ¡+ M&çq \ø°åà<˚$ 10

8. y˚+ø£{≤#·\+ #˚]q $wüßíe⁄ 11

9. ÁãVü≤às¡TÁ<äT\ >√e‘·‡s¡÷bÕ\T 11

10. bÕ\T˝Òì >√e⁄ 12

11. >√bÕ\Tì eTè‹ 13

12. #√fi¯sêE≈£î XÊ|ü+ 13

13. ∫+‘·#Ó≥Tº ` |ü⁄≥º 15

14. esêVü≤kÕ«$T‘√ ø£\sTTø£ 16

15. e≈£îfi¯e÷*ø£ 17

16. Äø±X¯sêE ` ‘=+&Ée÷qT&ÉT 18

17. |ü<ëàe‹ Ä$sꓤe+ 19

18. |ü<ëàe‹ eq$Vü‰s¡+ 20

19. lìyêdüTìy˚≥ ` |ü<ëàer <äs¡Ùq+ 20

dü<ë lyê] ùde˝À...

ø±s¡´ìs¡«Vü≤D≤~Ûø±]

‹s¡TeT\ ‹s¡T|ü‹ <˚ekÕúqeTT\T

‹s¡T|ü‹.

á Á>∑+<∏ë\˝À, Á|üdüTÔ‘·+ &܈ˆ düeTTÁ<ë\ \ø£åàDj·T´ >±s¡T s¡∫+∫q

ªl y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T ne‘ês¡+μ nqï á Á>∑+<∏ëìï uÛ Ñ≈£î Ô\≈£î

n+<äCÒdüTÔHêïeTT. uÛÑ≈£îÔ© Á>∑+<∏ä+<ë«sê kÕ«$Tyê] ne‘ês¡ yÓ’uÛÑyêìï

‘Ó\TdüTø=ì <Ûäq´‘· H=+<äT<äTs¡T>±ø£ nì Äø±+øÏådüTÔHêïeTT.

iv

20. |ü<ëàe‹ |ü]‘ê|ü+ 22

21. y˚<äer eè‘êÔ+‘·+ 23

22. e≈£îfi¯e÷‘· Hêsêj·TD |ü⁄s¡>∑eTq+ 25

‘·èrj·TÁ|üø£s¡D+

23. miTø£‘·>± lìyêdüT&ÉT 28

24. miTø£‘· >∑<Ó› 29

25. <Ûäs¡D°<˚$‘√ e≈£îfi¯ e÷*ø£ dü+uÛ≤wæ+#·T≥ 30

26. |ü<ëàer lìyêdüT\ |ü]Dj·T X¯óuÛÑ ÒK 31

27. ÁãVü≤às¡TÁ<ë<äT\ sêø£ 32

28. \ø°åà<˚$ Ä>∑eTq+ 33

29. n|ü|üÁ‘·+ 34

30. |ü<ëàer lìyêdüT\ |ü]Dj·T+ 35

31. n>∑kÕÔ ÁX¯eT ìyêdü+ 37

32. edüT<ëq ‘=+&Ée÷qT\ j·TT<äΔ+ 38

33. $X¯«s¡÷|ü<äs¡Ùq+ 40

34. <˚yê\j·T ìsêàD+ 40

35. Äq+<äì\j·TÁ|üy˚X¯+ 41

36. ;ÛeTTìøÏ kÕj·TT»´ Á|ü<ëq+ 42

37. ‘=+&Ée÷qTìøÏ kÕs¡÷|ü + 44

38. nsêÃ$Á>∑Vü≤eT÷]Ô 45

#·‘·Ts¡ú Á|üø£s¡D+

39. y˚+ø£fÒX¯«s¡TìøÏ \øÏåàì >∑÷]Ãq ∫+‘· 47

40. bÕ‘êfi¯+ #˚]q \øÏåà 49

41. Äø±X¯yêDÏ |ü\T≈£î\T 49

42. ly˚+ø£fÒX¯«s¡Tì ‘·|üdüT‡ 50

43. ø£|æ\eTTì Væ≤‘·e#·Hê\T 51

44. eP´Vü≤\øÏåà Ä$sꓤe+ 52

45. $wüßíeø£å+ô|’ \øÏåà 53

46. Äq+<äì\j·T+˝À \ø°åày˚+ø£fÒX¯«s¡T\T 55

47. \ø°åày˚+ø£fÒX¯«s¡T\ $H√<ädü+uÛ≤wüD 55

48. es¡\øÏåà X¯óø±ÁX¯eT+˝À HÓ\ø=q&É+ 58

49. |ü<äàrs¡ú ÁbÕX¯düÔ + 59

vi vii

Á|ü<∏äeT Á|üø£s¡D+

j·T<ë j·T<ë Væ≤ <Ûäs¡àdü >±¢ìs¡“¤e‹ uÛ≤s¡‘· ˆ

nuÛÑT´‘êúqeT<Ûäs¡àdü ‘·<ë--‘êàq+ düèC≤eT´Vü≤yéT ˆˆ

|ü]Á‘êD≤j·T kÕ<Ûä÷Hê+ $HêXÊj·T #· <äTwüÿè‘êyéT ˆ

<Ûäs¡àdü+kÕú|üHêsêúj·T dü+uÛÑyê$T j·TTπ> j·TTπ> ˆˆ

<ÛäsêàìøÏ ø°åD<äX ø£*Zq|ü&ÉT, n<Ûäs¡à+ ‘·\jÓT‹Ôq|ü&ÉT ‘·qTï ‘êqT

düèõ+#·T≈£î+{≤qì ^‘· À lø£èwüßí&ÉT #ÓbÕŒ&ÉT. •wüߺ\qT s¡øÏå+#·&Üìø°,

<äTwüߺ\qT •øÏå+#·&Üìø°, ‘·<뛫sê <Ûäsêàìï HÓ\ø=\Œ&Üìø° uÛÑ>∑yêqT &û

˝Àø£+˝À ne‘·]kÕÔ&ÉT.

uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT @ s¡÷|ü+˝ÀHÓ’Hê Ä$s¡“¤$+#·&ÜHï ne‘ês¡ eT+{≤s¡T.

ne‘ês¡ X¯u≤›ìøÏ ~>∑T≥, πse⁄, ø√H˚s¡T` Ç‘ê´~>± |ü\T nsêú\THêïsTT.

$X¯«yê´|æ nsTTq |üs¡e÷‘·à uÛÑø£Ôø√{Ïì nqTÁ>∑Væ≤+#·&ÜìøÏ dü>∑TDkÕø±s¡

s¡÷|ü+˝À ˝Àø±ìøÏ ~–sêe&ÜH˚ï ne‘ês¡eTì uÛ≤$düTÔHêï+.

<äXÊe‘êsê\T

uÛÑ>∑e+‘·Tì <äXÊe‘êsê\T |ü⁄sêDyêvàj·T+˝À $düÔè‘·+>±

ø°]Ô+#·ã&ç e⁄HêïsTT. ˝Àø√|üø±s¡+ #˚j·T&Üìπø |üs¡eT|ü⁄s¡Twüß&ÉT |ü~

ne‘êsê\T <ë˝≤Ã&Éì á ÁøÏ+~ XÀ¢ø£+ ìs¡÷|ædüTÔqï~.

|üs√|üø£è‹ ¬ø’e Ò ‘·T\sTT‘ê« »>∑<äTZs¡T' ˆ

>∑TØ«+ #√|üø£è‹+ eT‘ê« ne‘êsêHé <äXÊÁ>∑V”≤‘Y ˆˆ

»>∑‘·TÔ≈£î >∑Ts¡TyÓ’q leTHêïsêj·TDTìøÏ ˇø£Hê&=ø£ dü+X¯j·T+

ø£*Z+<ä≥! yÓ’≈£î+sƒ¡+˝À l<$ ‘·qTï ùd$düTÔ+&É>± Vü‰sTT>± ø±\+ >∑&É|ü&É+

m≈£îÿe ø±ã{Ϻ Ä kÕ«$T ne‘êsê˝Ò |ü⁄sêD Á|üdæ<ëΔ \j·÷´j·Tì

uÛ≤$+#·e#·TÃ.

< Û äsê à< Û äsê à\‘√ eTT& çe& çq u Û Ñ> ∑e+‘·Tì ne‘êsê\qT

nqïe÷#ês¡T´\yês¡T Ç˝≤ #·eT‘êÿs¡+>± ù|s=ÿHêïs¡T.

n&É] <Ûäs¡àeTT ôd&ç n<Ûäs¡àyÓTÆHê y˚T\T

yÓ&É>∑T eTTqT\T $qï ` $+‘·Ts¡T ˙≈£î,

‘·&É$ <Ûäs¡àeTT ì\Œ ` <Ûäs¡DÏ ãT≥Tº<äT Me⁄

ã&ç ìqTï ùd$+∫ ` Áã<äT≈£î<äT eT|ü⁄&˚ (2`161)

◊X«s¡ +, <Ûäs¡à+, ø°]Ô, kÂ+<äs¡ +, C≤„q+, yÓ’sê>∑ + eTTqï>∑T >∑TD≤\qT

ne‘êsê\T düTe´ø£Ô+>± Á|ü<ä]ÙkÕÔsTT.

ø£è‘·j·TT>∑+˝À eT‘·‡´, ≈£Ls¡à, esêVü≤, qs¡dæ+Vü≤, yêeTHêe‘êsê\T

◊<äT Ä$s¡“¤$+#êsTT. Á‘˚‘êj·TT>∑+˝À |üs¡X¯ósêeT, lsêe÷e‘êsê\T

e#êÃsTT. <ë«|üs¡+˝À ã\sêeT ø£ècÕíe‘êsê\T dü+uÛÑ$+#êsTT. ø£*˝À

ãT<äΔ ø£\ÿ´e‘êsê\˝À ˇø£{Ï Ä$wüÿè‘·+ ø±>± eTs=ø£{Ï sêqTqï<äì

|ü⁄sêD yêvàj·T+ ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.

<Ûäs¡à+ Hê\T>∑T bÕ<ë\ô|’ q&ç# ø£è‘·j·TT>∑+˝À ◊<äTkÕs¡T¢ uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT

ne‘·]+#·e\dæq nedüs¡+ m+<äT πøs¡Œ&ç+<äì Á|ü•ï+#˚yê s¡THêïs¡T.

ãVüQX¯' Ä j·TT>∑+˝À <ÛäsêàìøÏ @ e÷Á‘·+ ø£å‹ ø£\>∑≈£î+&Ü C≤>∑s¡÷ø£‘·

eVæ≤+#ê* ø±ã{Ϻ nìï kÕs¡T¢ ne‘·]+#· e\dæ e∫Ã+<˚yÓ÷!

ãT<ëΔe‘ês¡ $wüj·T+˝À n_ÛÁbÕj·T uÛÒ<ë\THêïsTT. |ü⁄sêD√ø£ÔãT<äTΔ&

ãT<äTΔ&Éì ø=+<äs¡T, #ê]Á‘·ø£ ãT<äTΔ&˚ ãT<äTΔ&Éì eT] ø=+<äs¡T,

n_ÛÁbÕj·T|ü&ÉT‘·THêïs¡T. ã\sêeTø£èwüßí\qT y˚s¡Ty˚s¡T ne‘êsê\T>±

Á>∑Væ≤+#˚yês¡T ãT<äTΔDÏí ˇø£ ne‘ês¡+>± n+^ø£]+#·s¡T.

eT+∫<ë? ˝Òø£ düèwæº˝À u≤<Ûä|ü&˚ ÁbÕDT\ u≤<Ûä\T b˛>={Ϻ yê]øÏ

ñ|üø±s¡+ #˚j·T&É+ eT+∫<ë? `nì.

á ¬s+&ÉT n_ÛÁbÕj·÷\q÷ ø£ Á‘êdüT˝À y˚dæ ‘·÷#·>± |üs√|üø±s¡+

yÓ’ù| Á‘êdüT yÓTT>∑TZ #·÷|æ+<ä≥! n+#‘· |üs√|üø±s¡+ #j·÷\ì ìs¡íj·÷ìøÏ

e∫Ãq uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT |ü~ ne‘êsê\T <Ûä]+#ê&ÉT. <äTwüߺ\qT •øÏå+∫

•wüߺ\qT s¡øÏå+#ê&ÉT. <Ûäsêàìï HÓ\ø=˝≤Œ&ÉT.

eT‘·‡´+, ≈£Ls¡à+, esêVü≤+, qs¡dæ+VüQ&ÉT, yêeTqT&ÉT, |üs¡X¯ó

sêeTT&ÉT, lsêeTT&ÉT, ã\sêeTT&ÉT (ø£èwüßí&ÉT), ãT<äTΔ&ÉT, ø£*ÿ nH˚$

|ü⁄sêDÁ|üdæ<ëΔ …’q <äXÊe‘êsê\T.

Çy˚ ø±ø£ düTj·TE„&ÉT, ø£|æ\T&ÉT, <ä‘êÔÁ‘˚j·TT&ÉT, düqø±<äT\T,

qs¡Hêsêj·TDT\T, Á<ÛäTe⁄&ÉT, |üè<∏äTe⁄, eèwüuÛÑT&ÉT, düTÁ^e⁄&ÉT, Vü≤+dü,

eTqTe⁄, <Ûäq«+‘·], yê´düT&ÉT Ç‘ê´~>± eT]ø=ìï ne‘êsê\ Á|ükÕÔeq

uÛ≤>∑e‘·+˝À ø£ì|ædüTÔ+~.

eT]j·TT uÛÑ>∑e+‘·Tì ©˝≤e‘êsê\T …ø£ÿ≈£î $TøÏÿ*>± e⁄Hêïj·Tì

leT<들>∑e‘·+ ù|s=ÿ+≥Tqï~.

ªª<Ûäs¡D°πsDTe⁄\ qsTTq >∑DT‹+|ü q\$ j·T>∑T+ >±ì j·TeTàVü‰‘·Tàì

©˝≤e‘êsê<äT“¤‘· ø£s¡à+ãT\T …ø£ÿô|≥º HÓe«]øÏ qX¯ø£ + u…’ j·TT+&ÉTμμ.

(`uÛ≤>∑ 2`199)

$wüßí&ÉT <ë*Ãq ne‘êsê\H˚ |ü⁄sêD≤\˝À Á|üX¯düÔ+>± ù|s=ÿHêïs¡T.

•e⁄ìøÏ ne‘êsê\T Òyê? nì ø=+<äs¡T Á|ü•ïkÕÔs¡T. •yêe‘êsê\T

>∑÷&Ü ø=ìï •e|ü⁄sêD≤<äT\˝À Á|ükÕÔ$+#·ã&ç e⁄HêïsTT. ø±ì \j·T

ø£s¡Ô nsTTq •e⁄ìø£+fÒ b˛wüDø£s¡Ô nsTTq $wüßí<e⁄ìøÏ »>∑Á<äø£åD u≤<Ûä ‘·

2 3

ne‘êsê\˝À |ü\T uÛÒ<ë\THêïsTT. n+XÊe‘êsê\T, |üPsêíe‘êsê\T,

ø£fi≤e‘êsê\T, ©˝≤e‘êsê\T, ~yê´e‘êsê\T, uÛÖe÷e‘êsê\T,

nsêÃe‘êsê\T, n+‘·sê´eT´e‘êsê\T, $uÛÑyêe‘êsê\T, ø£˝≤´D

>∑TD≤e‘êsê\T Ç‘ê´<äT\T.

◊<äT dü«s¡÷bÕ\T

|üs¡dü«s¡÷|ü+, eP´Vü≤dü«s¡÷|ü+, $uÛÑedü«s¡÷|ü+, n+‘·sê´$T

dü«s¡÷|ü+, nsêÃdü«s¡÷|ü+ nì ◊<äT Á|üø±sê\T>± ñqï uÛÑ>∑yêqTì

dü«s¡÷bÕ\˝À nsêÃdü«s¡÷|ü+ ∫e]~.

1. l yÓ ’≈ £ î+s ƒ ¡+˝À ì‘·´d ü÷s ¡T\T, eTTø £ Ô| ü ⁄s ¡ Tw üß\T ‘ ·qTï

nqTuÛÑ$düTÔ+&É>± X‚wü|üs¡ +ø£+ ô|’ l<$‘√q÷, uÛÑ÷<$‘√q÷ ≈£L&ç

ñqï~ |üs¡dü«s¡÷|ü+.

2. düèwæº dæú‹ dü+Vü‰sê\T #˚j·T&Üìø°, uÛÑ≈£îÔ\ qqTÁ>∑Væ≤+#·&Üìø° ñ

qTàKyÓTÆq~ eP´Vü≤dü«s¡÷|ü+. Ç~ $wüßí |ü⁄s¡Twü dü‘· ` n#·T´‘·

nìs¡T<äΔs¡÷bÕ\‘√ |ü+#·$<Ûë\T>± ñqï<äì yÓ’U≤qdü Ä>∑eT+

ù|s=ÿ+≥Tqï~.

3. <äTwüº•ø£åD, •wüºs¡ø£åD\≈£î ne‘·]+# sêeTø£ècÕí<äT Ò $uÛÑedü«s¡÷|ü+.

4. C≤„HêìøÏ e÷Á‘·y˚T >√#·]dü÷Ô düs¡«Je⁄\ Vü≤è<äj·Tø£eT\ ø√X¯+˝À

n+‘·]ïj·T+‘·>± ñ+&˚~ n+‘·sê´$Tdü«s¡÷|ü+.

5. <˚X¯ø±˝≤~ ìj·Te÷\T ˝Ò≈£î+&Ü düsê«˙ï düVæ≤dü÷Ô ÄÁ•‘·T\≈£î

düeTà‘·yÓTÆq ˝ÀVü≤•˝≤~ Á<äyê´\˝À Ä$s¡“¤$+∫ Ä\j·÷\˝ÀH√,

>∑èVü‰\˝ÀH√ yÓ\T>=+<˚~ nsêÃdü«s¡÷|ü+.

nsêÃe‘ês¡ $•wüº‘·

ªªnsêÃe‘ês¡dü‡πs«cÕ+ u≤+<Ûäy√ ã+<ÛäTe‘·‡\'μμ nqï≥T¢ nsêÃs¡÷|ü+

n+<ä]ø° ã+<ÛäTyÓ’ kÂo\´+, yê‘·‡\´+, kÕ«$T‘·«+ eTTqï>∑T >∑TD≤\‘√

n\sês¡T‘·Tqï~.

á dü«s¡÷|ü+ dü«j·T+e´ø£ÔeT˙, ~e´eT˙, ôd’<äΔeT˙, e÷qTwüeT˙

Hê\T>∑T $<Ûë\T>± ñ+≥Tqï~.

‘·q≈£î ‘êqT>± e´ø£ÔyÓTÆq nsêÃeT÷]Ôì dü«j·T+e´ø£Ô eT+{≤s¡T.

<˚e‘·\T Á|ü‹wæ+∫q eT÷s¡TÔ\T ~yê´\T. jÓ÷>∑dæ<äTΔ …’q eTVü‰|ü⁄s¡Twüß\T

Á|ü‹wæ˜+∫q$ ôd’<ëΔ\T. eTqTwüß´\#˚ Ä>∑yÓ÷ø£Ô $<ÛëHêqTkÕs¡+>±

Á|ü‹w昑·eTT˝…’q$ e÷qTcÕ\T. ãTTwüß\T Á|ü‹wæ˜+∫q eT÷s¡TÔ\T ô|’

$uÛ≤>±\˝ÀH˚ n+‘·s¡“¤$kÕÔsTT.

l y˚+ø£fÒX¯«s¡Tì nsêÃe‘ês¡+

ø£*j·TT>∑+˝À y˚+ø£{≤#·\+ô|’ HÓ\ø=qï lìyêdüTì nsêÃeT÷]Ô

dü«j·T+e´ø£ÔeTì uÛÑ≈£îÔ\ $XÊ«dü+. nqT~qeTT …ø£ÿ≈£î $TøÏÿ*>± Á|ü|ü+#·+

q\TyÓ’|ü⁄\qT+&û á eT÷]Ô uÛÑ≈£îÔ\ Hêø£]¸düTÔqï~.

y˚+ø£{≤Á~düeT+ kÕúq+ ÁãVü‰à+&˚ HêdæÔ øÏ+#·qˆ

y˚+ø£fÒX¯düyÓ÷ <˚y√ q uÛÑ÷‘√ q uÛÑ$wü ‹ ˆˆ

nqï |ü⁄sêD√øÏÔ Á|üø±s¡+ y˚+ø£{≤Á~‘√ düe÷qyÓTÆq |ü$Á‘· düú\+ á

ÁãVü‰à+&É+˝À eTs=ø£{Ï Ò<äT. nfÒ¢ y˚+ø£fÒX¯«s¡Tì‘√ kÕ{Ï sê>∑\ <˚e⁄&ÉT

≈£L&Ü Ç+‘·es¡≈£L Ò&ÉT, Ç+ø£eTT+<äT ñ+&ÉuÀ&Éì Ä kÕ«$Tì uÛÑ≈£îÔ\T

ø°]ÔdüTÔHêïs¡T.

4 5

ªnsêsTT ø±DÒ $ø£fÒ –]+ >∑#·Ã¤ dü<ëH˚«μ nqï ãTTπ>«<ä eT+Á‘·+

y+ø£≥–] Á|üXdæÔì #ÓãT‘·Tqï<äì ø=+<äs¡T yê´U≤´ìdüTÔHêïs¡T. ªJ$‘·+˝À

$ø£≥|ü]dæú‘·T ˝Òs¡Œ&çq|ü&ÉT lìyêdüT&ÉT ø=\TyÓ’ e⁄qï y˚+ø£≥–]øÏ

yÓfi¯óflμ nqï ns¡úeT+<äT˝À ñqï<äì yê] n_ÛÁbÕj·T+.

uÛÑ$c˛´‘·Ôs¡|ü⁄sêD+˝Àì`

nsêsTT ø±DÒ $ø£fÒ –]+ >∑#˚ä‹ ‘·+ $<äT' ˆ

@e+ y˚<äeTj·T' kÕøå±~ZØ+Á<ä' |üqï>±#·\' ˆˆ

nqï XÀ¢ø£+ >∑÷&Ü ô|’ $es¡DH˚ ìπs›•düTÔqï~.

Ä|ü<ë“+<Ûäe⁄&ÉT, nHê<∏äs¡ø£å≈£î&ÉT, @&ÉTø=+&É\yê&ÉT, ø£*j·TT>∑Á|ü‘· ø£å

<Ó’e+, e&ç¶ø±düT\yê&ÉT, |æ*ùdÔ |ü*πø <Ó’e+ nsTTq ly+ø£fÒX«s¡ kÕ«$T

‹s¡TeT\–s¡T\ô|’ yÓ\dæ nbÕs¡ø£è|ü‘√ ÄÁ•‘·»qT\qT s¡øÏådüTÔHêï&ÉT.

á kÕ«$T $ø£è‹HêeT dü+e‘·‡s¡+ n•«˙ qø£åÁ‘·j·TTø£ÔyÓTÆq bÕ&É $T

>∑Ts¡Tyês¡+ nH˚ X¯óuÛÑ~Hêq Äq+<äì\j·T+ Á|üy˚•+#ê&ÉT1 .

ø£{ÏÁ|ü<X+ ô|’ yêeTVü≤düÔeTT+∫ ‘·qTï ø=*# yê]øÏ dü+kÕs¡kÕ>∑s¡+

yÓTT\˝À‘˚ nì ìπs›•düTÔHêï&ÉT. nfÒ¢ <äøÏåD Vü≤kÕÔìï <äøÏåD bÕ<ä+yÓ’|ü⁄

#·÷|ü⁄‘·÷ ‘·q bÕ<ä|ü<ëà\≈£î Xs¡D≤>∑‘·T …’q yê]øÏ yÓ÷ø£å+ ø£s¡‘· ≤eT\ø£

eTì dü÷∫düTÔHêï&ÉT.

~«rj·T Á|üø£s¡D+

n{Ϻ ly˚+ø£fÒX¯«s¡ kÕ«$Tyê] ~yê´e‘êsêìøÏ dü+u+~Û+∫q

#·]Á‘·qT |ü⁄sêD≤\T ù|s=ÿqï |ü<äΔ‹˝À dü+Á>∑Vü≤+>± $e]+#·Tø=+<ë+.

Hês¡<äTì Á|üX¯ï

n~ HÓ’$TXÊs¡D´+. nø£ÿ&É XÖqø±~eTTqT\T dü÷‘·eTVü≤]¸ #Óù|Œ

|ü⁄sêDø£<∏ä\T ÁX¯<äΔ>± $+≥THêïs¡T. dü÷‘·T&ÉT Á|üdüø±ÔqTÁ|üdüø£Ô+>±

esêVü≤|ü⁄sêDø£<∏äqT $e]+#ê&ÉT. n+<äT˝À ly˚+ø£{≤#·\ Á|ükÕÔeq

Á|üeTTK+>± e∫Ã+~.

ø£<∏ä $qï eTTqT\T ªªy˚+ø£{≤Á~ @ j·TT>∑+˝À á uÛÑ÷‘·\+˝À

Á|üU≤´‘·eTe⁄‘·T+~?μμ nì dü÷‘·TDÏí Á|ü•ï+#ês¡T. dü÷‘·T&ÉT yê]‘√ Ç˝≤

nHêï&ÉT `

ªªMT Á|üX¯ï≈£î düe÷<Ûëq+>± y˚+ø£{≤#·\ Á|üX¯dæÔ , Ä ø=+&ÉMT<ä

ly˚+ø£fÒX¯«s¡ kÕ«$T HÓ\ø=qï eè‘êÔ+‘ê˙ï $X¯Bø£]kÕÔqT $q+&çμμ

nì #Ó|üŒHês¡+_Û+#ê&ÉT.

ÁãVü≤àe÷qdü |ü⁄Á‘·T&Ó’q Hês¡<äeTT˙+Á<äT&ÉT ˇø£kÕ] uÛÑ÷˝Àø±ìøÏ

yÓ[fl nø£ÿ&ç >∑+>±qB rs¡+ #˚sê&ÉT. ø£X¯ |ü⁄&ÉT yÓTT<ä …’q eTVü≤s¡T¸\T

n#·≥ Á≈£‘·Te⁄\T ìs¡«]ÔdüTÔHêïs¡T. yês¡T ‘·–q $<Ûä+>± Ä <˚e]¸ì

|üPõ+#ês¡T. Äj·Tq sêø£ ‘·eT¬ø+‘√ Äq+<ä+ ø£*Z+∫+<äHêïs¡T.

n|ü&ÉT Hês¡<äeTT˙+Á<äT&ÉT ªªeTVü≤s¡T¸˝≤sê! MTs¡+‘ê m+‘√ ÁX<äΔ‘√

á bÕeq uÛÑ÷$T˝À j·TC≤„\T #˚düTÔHêïs¡T. á j·T»„|òü ≤ìï ns¡TΩ …’q

yê]øÏ düeT]Œ+#ê* ø£<ë! me] ø£]Œ+#ê\qï <äèw溑√ MTØ |üì #düTÔHêïs√

$e]+#·+&ç?μμ nì n&ç>±&ÉT.1. #·÷&ÉT ` ly˚+ø£{≤#·\e÷Vü‰‘·à´+` 5`293

6

n~ $ì uÛÑè>∑Te⁄ yÓTT<ä …’q eTTì Á|ües¡T\T j·T»„|òü\uÛÀø£Ô mes√

ìs¡ísTT+#·Tø√˝Òø£ ˇø£] yÓTT>∑+ eTs=ø£s¡T #·÷#·Tø=+≥÷ }s¡≈£î+&ç

b˛j·÷s¡T.

n+‘·≥ Hês¡<äeTVü≤]¸ MD‘√ ncÕºø£åØeT+Á‘·+ |ü*øÏdü÷Ô ªªMTs¡T

eT+∫ Áø£‘·Te⁄˝≤#·]+∫ Á|üC≤dü+‘·‹ì ô|+#ês¡T. n~ eT+∫<˚ ø±ì

yÓ÷ø£å Á|ü<ë‘·jÓÆTq <˚e⁄&ÉT Á‹eT÷s¡TÔ˝˝À mes√ #·ø£ÿ>± $#ê]+∫

ìs¡ísTT+#·Tø√+&ç! Äô|’q eTTøÏÔ ì#˚à <˚e⁄q≈£î j·T»„|òü\+ düeT]Œ+#·+&çμμ

nì #Ó|æŒ n≥qT+&ç eTVü≤‹ MT≥Tø=+≥÷ ìÁwüÿ$T+#ê&ÉT.

Á‹eT÷s¡TÔ\ |üØø£å

Hês¡<äTì e÷≥\T $qï eTTqT\T Vü≤]Vü≤s¡ ÁãVü≤à\˝À @ <˚e⁄&ÉT

yÓ÷ø£åÁ|ü<äT&√ |üØøÏå+∫ ìs¡ísTT+#·Tø√yê\qT≈£îHêïs¡T. Ä |üØø£å #j·T&ÜìøÏ

eTVü≤s¡T¸\˝À nÁπ>düs¡T&ÉsTTq uÛÑè>∑Te⁄ ‘·–qyê&Éì ìX¯ÃsTT+#·Tø=Hêïs¡T.

düèwæº dæú‹`\j·Tø£s¡Ô …’q Á‹eT÷s¡TÔ\˝À yÓ÷ø£å MT>∑\ eT÷]Ô me&√ |üØøÏå+∫

‘˚\TÃø=ì s¡eTàì Ä eTTì Á|ües¡TDÏí |ü+bÕs¡T.

n+<äT ø£+^ø£]+∫q uÛÑè>∑TeTVü≤]¸ eTT+<äT dü‘· ˝Àø±ìøÏ yÓfi≤fl&ÉT.

nø£ÿ&É |ü<äàdü+uÛÑe⁄&Ó’q ÁãVü≤àqT <ä]Ù+∫ düeTdüÿ]+#ê&ÉT. Ä #·‘·Ts¡TàKT&ÉT

≈£Ls√ÃeTì #Ó|üŒø£ eTT+< Ädüq+ô|’ ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT. n+<äT≈£î ÁãVü≤à<e⁄&ÉT

ø√|æ+∫ eTTì‘√ e÷{≤¢&É≈£î+&Ü eTÚq+ eVæ≤+#ê&ÉT.

n+‘·≥ eTVü≤]¸ ÁãVü≤à s¡CÀ>∑TDdü«uÛ≤e⁄&É˙, Äj·Tq≈£î yÓ÷ø£å+

Á|ükÕ~+# ns¡Ω‘· Ò<ä ìs¡ísTT+#·Tø=ì ªªuÛÑ÷˝Àø£+˝À $<Ûë‘·≈£î Ä\j·T+

˝Ò≈£î+&ÉT>±ø£μμ! nì X¯|æ+#ê&ÉT. Äô|’ n≥qT+&ç H˚s¡T>± ¬ø’˝≤kÕÁ~øÏ

|üj·Tì+#ê&ÉT.

uÛÑè>∑Te⁄ ¬ø’ ≤dü+ #πs dü]øÏ nø£ÿ&É •e⁄&ÉT bÕs¡«‹‘√ Áø°&çdüTÔHêï&ÉT.

eTTìì #·÷∫ bÕs¡«‹ dæ>∑TZ|ü&ç+~. ª@ø±+‘·+˝À <ä+|ü‘·T\Tqï|ü&ÉT

Ç˝≤ sêe#·TÃHê?μ nì ÄÁ>∑Væ≤+∫ X¯+ø£s¡T&ÉT eTÚq+ eVæ≤+#ê&ÉT.

uÛÑè>∑Te⁄ •e⁄ì yê\ø£+ >∑eTì+∫ Ç‘·&ÉT ‘·yÓ÷>∑TD Á|ü<ÛëqT&ÉT,

eTTøÏ ÔÁ|ü<ë‘· ø±C≤\&ÉTμ nì ìX¯ÃsTT+#·Tø=Hêï&ÉT. ªáj·Tq≈£î

*+>∑|üP»j˚T ø±ì n+>∑|üP» Ò≈£î+&ÉT>±ø£!μ nì X¯|æ+#ê&ÉT.

nø£ÿ&çqT+&ç yÓ’≈£î+sƒ¡+ #˚]q uÛÑè>∑T eTT˙+Á<äT&ÉT lìyêdüT&ÉT

s¡e÷düy˚T‘·T&Ó’ X‚wü‘·\Œ+ô|’ X¯j·Tì+∫ ñ+&É>± #·÷#ê&ÉT. yÓ+≥H˚ @

e÷Á‘·+ eTT+<äT yÓqTø£ ˝≤˝À∫+#·ø£ Ä <˚e⁄ì eø£å'düú\+ô|’ ‘·Hêï&ÉT.

lVü≤] yÓHÓ«+≥H˚ Ò∫ eTTìì XÊÁk Ôø£Ô $~ÛqqTdü]+∫ n]Ã+#ê&ÉT.

‘·qTï ‘·ìïq eTTì bÕ<ëìï ‘=&Éô|’ qT+#·Tø=ì ‘·TÔ‘·÷ ∫s¡Tqe⁄« q$«

Ç˝≤ nHêï&ÉT.

ªªeTT˙+Á<ëμ MTsêø£ >∑eTì+#·ø£ X¯j·Tì+∫ ñ+&çHêqT. á

n|ü#ês¡+ düVæ≤+∫ qqTï ø£s¡TDÏ+#·+&ç. ø£]ƒqyÓTÆq Hêeø£å'düú\+ ‘êøÏq

MTbÕ<ä+ m+‘· H=∫Ã+<√! ∫>∑Ts¡T{≤≈£îe+{Ï MT bÕ<ä+ e\¢ Hêπø e÷Á‘·+

H=|æŒ ø£\T>∑ Ò<äTμμ n+≥÷ eTTìì nqTqsTT+#ê&ÉT.

Ä e÷≥≈£î uÛÑè>∑Te⁄ m+‘√ dü+‘√wæ+#ê&ÉT. ‘·q ‘·|æŒ<ä+ Á>∑Væ≤+∫

dæ>∑TZ|ü&ܶ&ÉT. ‘·\e+#·Tø=ì ªª<˚yê! ˙e⁄ XÊX¯«‘· dü‘· Ô«eT÷]Ô$.

eTôVAqï‘·T&Ée⁄μμ nì lVü≤]ì $qT‹+#ê&ÉT. yÓ÷ø£åÁ|ü<ë‘· lìyêdüT

&=ø£ÿ&˚ nì ìs¡ísTT+#·Tø=Hêï&ÉT.

Äô|’ uÛÑè>∑TeTVü≤]¸ >∑+>±rs¡+ #˚] ø£X¯ bÕ<äT\qT #·÷∫ ªªlVü≤]

ˇø£ÿ&˚ X¯ó<äΔ dü‘·Ô« dü«s¡÷|ü⁄&ÉT. yÓ÷ø£å Á|ü<ëHês¡Ω‘· Ä <˚e<˚e⁄ì ø=ø£ÿìπø

98

ñqï~ nì Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. n+<äT≈£î n+^ø£]+∫q eTTqT\T j·T»„|òü ≤\T

$wüßí<˚e⁄ìøÏ düeT]Œ+∫ $wüßí<Ûë´q|üsêj·TDT\j·÷´s¡T.

yÓ’≈£î+sƒ¡+ M&çq \ø°åà<˚$

uÛÑè>∑Te⁄ $wüßí eø£å'düú ≤ìï ‘·ìïq|ü&ÉT \ø°åà<˚$ Ä <˚e⁄ì ñs¡'

Á|ü<˚X¯+˝ÀH˚ ñ+&çq~. Ä <$øÏ uÛÑè>∑Tìô|’ $T‹MT]q ø√|ü+ e∫Ã+~.

ÄyÓT $wüßíe⁄‘√ ªª|üs¡eT|ü⁄s¡Twüß&ÉyÓ’q ˙ eø£å'düú\+ô|’ H qTHêïqT. ˇø£

|üs¡|ü⁄s¡Twüß&ÉT e∫à ìqTï ‘·Hêï&ÉT. ˙e+<äT≈£î dü+‘·dæ+#êe⁄ ø±ì Hê≈£î

n‘·ìô|’ ÄÁ>∑Vü≤+ ø£*Z+~. HqT eTTìHyÓTÆHê n+fÒ ˙ø£~ düeTà‘·+ ø±<äT.

ø£qTø£ HqT Çø£ Çø£ÿ&É ñ+&ÉqT. ‘·|üdüT‡ #j·T&ÜìøÏ yÓfióÔHêïqT. |ü<ä<Ûë´q+

#dü÷Ô ‘·|üe÷#·]+# C≤„q+ Hê≈£î Á|ükÕ~+#·Tμμ nì |ü*ÿ+~.

n˝≤ |ü*ÿ n≥qT+&ç ìÁwüÿ$T+∫ m≥ø√ yÓ&É*b˛qTqï \øÏåàì

$wüßíuÛÑ>∑yêqT&ÉT nH˚ø£$<Ûë\ nqTqsTT+#·&ÜìøÏ j·T‹ï+#ê&ÉT. ø±ì

ÄyÓT XÊ+‹+#· Ò<äT. ÄyÓTq≥ qT+&ç b˛˙≈£î+&Ü ñ+#·&ÜìøÏ s¡e÷|ü‹

#˚dæq Á|üj·T‘·ï+ $|òü\eTsTT+~. Äj·Tq eTÚq+ eVæ≤+#ê&ÉT.

\ø°åà<˚$ yÓ’≈£î+sƒ¡+ M&ç uÛÑ÷˝Àø£+˝Àì ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚]+~. nø£ÿ&ç

Á|ü»˝≤yÓTqT uÛÑøÏÔ‘√ Ä<ä]+∫ n]Ã+#ês¡T. Ç˝≤ \ø°åàHêsêj·TDT\ q&ÉTeT

ø£*Zq Á|üDj·T ø£\Vü≤+ \ø°åàìyêkÕìï yÓ’≈£î+sƒ¡+ qT+&ç ø=˝≤¢|ü⁄sêìøÏ

e÷]Ã+~μμ.

dü÷‘·Tì ø£<∏äq+ $ì XÖqø£eTTì Ç˝≤ nHêï&ÉT.

ªªleTHêïsêj·TDT&ÉT \øÏåà ‘·q≈£î <ä÷s¡yÓTÆq|ü&ÉT uÛÑ÷<˚$ô|’Hê,

˙fi≤<˚$ô|’Hê yÓ÷Vü≤+ ì*|æ yÓ’≈£î+sƒ¡+˝À |üPs¡«+ ˝≤>± Äq+<ä+‘√

ñ+&çb˛j·÷&Ü? Òø£ \øÏåà ø=s¡πø ∫+‹dü÷Ô <Ó’q´+ #Ó+<ë&Ü?μμ

n~ $ì dü÷‘·T&ÉT á Ø‹>± nHêï&ÉT. ªª$wüßíuÛÑ>∑yêqT&ÉT \øÏåà

m&Éu≤≥T düVæ≤+|ü Òø£b˛j·÷&ÉT. $jÓ÷>∑‘ê|ü|”&ç‘·T&Ó’ Ç˝≤ ∫+‹+#ê&ÉT.

ªªWsê! ì‘ê´qbÕsTTì nsTTq s¡eT‘√ Hê¬ø&Éu≤≥T dü+uÛÑ$+∫+~.

ø£s¡à>∑‹ HÓes¡÷ <ë≥ Òs¡T>∑<ë! \øÏåà mø£ÿ&É ñHêï ÄyÓT Hê Vü≤è<äj·T+˝ÀH

$\dæ\T¢‘·÷ ñ+≥T+~. qqTï M&ç yÓfi¯flC≤\<äT. H˚qT ÄyÓT

Vü≤è<äj·TeT+<˚ ñ+&ç ÄyÓTqT HêVü≤è<äj·T+˝À ì\TŒø=ì »>∑Á<äø£åD

ìs¡«Væ≤kÕÔqT. ◊Hê ˝Àø£eTsê´<ä qqTdü]+∫ ÄyÓTqT H˚ì|ü&ÉH˚«wæ+#·ø£

‘·|üŒ<äT. Ò≈£î+fÒ qqTï <äj·T Òìyê&Éì ˝À≈£î\T ì+~kÕÔs¡Tμμ.

y˚+ø£{≤#·\+ #˚]q $wüßíe⁄

á Ø‹>± ‘·\+∫ lVü≤] yÓ’≈£î+sƒ¡|ü⁄s¡ s¡ø£åD u≤<Ûä ‘· ‘·q bÕs¡<äT\≈£î

n|üŒ–+#ê&ÉT. uÛÑ÷<˚$˙, ˙fi≤<˚$˙ yê] s¡ø£åD˝À e⁄+#ê&ÉT. \øÏåà

qH˚«wæ+∫ mø£ÿ&É ñHêï rdüT≈£îekÕÔqì yê]‘√ #Ó|æŒ yÓ’≈£î+sƒ¡+ M&ç

uÛÑ÷˝Àø£+˝Àì y˚+ø£≥–] #˚s¡Tø=Hêï&ÉT.

Ä ø=+&ÉMT<ä esêVü≤kÕ«$Tø°, |ü⁄wüÿ]DÏø° <äøÏåD~X¯˝À ñqï

∫+‘·#Ó≥Tº ÁøÏ+~øÏ yÓfi≤fl&ÉT. Ä #Ó≥Tº yÓTT<ä≥ qTqï |ü⁄≥º À Á|üy•+#ê&ÉT.

nø£ÿ&É |ü~y˚\dü+e‘·‡sê\T me]ø° ø£ì|æ+#·≈£î+&Ü ñ+&çb˛j·÷&ÉT.

n+‘·≥ uÛÑ÷˝Àø£+˝À Çs¡Te<Óì$T<äe <ë«|üs¡+ >∑‹+∫ ø£*

Á|üy•+∫+~. <Ûäsêà‘·Tà&Ó’q #√fisêE <Ûäs¡àã<äΔ+>± uÛÑ÷|ü]bÕ\q #düTÔHêï&ÉT.

ÁãVü≤às¡TÁ<äT\ >√e‘·‡s¡÷bÕ\T

yÓ’≈£î+sƒ¡+ M&ç ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚]q \øÏåà lVü≤] ‘·qTï nH˚«wædü÷Ô e∫Ã

y˚+ø£{≤Á~ô|’ qTqï ‹+Á‹D° eèø£åeT÷˝+˝À ñqï |ü⁄≥º˝À ñHêï&Éì

Á>∑Væ≤+∫+~. Äj·Tq πøåe÷ìï >∑÷]à ∫+‹+∫+~. ◊Hê ‘·q |ü+‘·+

10 11

M&Ésê<äì ìX¯ÃsTT+#·Tø=qï~. @ø±øÏ>± qTqï |ü‹ô|’ C≤* eVæ≤+∫

>= …¢‘· s¡÷|ü+˝À +≥]>± yÓ&É* #√fisê»q>∑] #]+~. nø£ÿ&É #√fisêE

<Ûäs¡à|ü‹ï ìedæ+#˚ eTDÏeT+~s¡+ düMT|æ+∫+~.

Ç+‘· À \ø°åà<˚$ lVü≤]¬ø’ ∫+‹dü÷Ô ñqï<äqï dü+>∑‹ Á>∑Væ≤+∫q

ÁãVü≤à >√s¡÷|ü+‘√q÷, s¡TÁ<äT&ÉT e‘·‡s¡÷|ü+‘√q÷ \øÏåà #Ó+‘·≈£î e#êÃs¡T.

>√e‘·‡s¡÷bÕ\‘√ e∫Ãq yê]s¡Te⁄]˙ Ä<ä]+∫ s¡e÷<˚$ ªÄ <ä÷&Éq÷,

Äe⁄q÷ neTTà‘êqTμ nì Á|üø£{Ïdü÷Ô nø£ÿ&É ‹s¡T>±&ç+~.

ÄyÓT e÷≥\T $ì sêE uÛ≤s¡´ ‘·q_&ɶ≈£î >√ø°ås¡ eTedüs¡eTì

‘·\∫ Ä >√e‘ê‡\qT ‘·–q eT÷\´+ #Ó*¢+∫ $\T#·Tø=ì+~. e©àø£+˝À

ñqï lVü≤] b˛wüD¬ø’ Ä >√e‘ê‡\T ñ|üø£]+#·>∑\eì $X¯«dæ+∫ \øÏåà

ì•Ã+‘·>± ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚]+~.

#√fi¯qs¡|ü‹ Äe⁄\ eT+<ä À ˇø£{Ï>± ñqï ÁãVü≤à nqT~qeT÷

‘·øÏÿq >√e⁄\‘√ bÕ≥T y˚+ø£≥ XË’ ≤ìøÏ b˛sTT |ü⁄≥º À qTqï e÷<Ûäe⁄ìøÏ

bÕ\T düeT]Œ+#· kÕ>±&ÉT. eTVü‰$wüßíe⁄ ÁãVü≤às¡TÁ<äT\qT yÓT#·TÃø=Hêï&ÉT.

ì‘· eT÷ >√s¡÷|ü ÁãVü≤à sTT∫Ãq ø°ås¡+‘√ ‘·q Äø£* rs¡TÃø=Hêï&ÉT.

bÕ\T Òì >√e⁄

#√fi¯sêE uÛ≤s¡ ‘·q |ü⁄Á‘·TìøÏ bÕ\T ø±yê\ì Ä >√e⁄qT s¡|æŒ+∫

bı<äT>∑TqT+&ç bÕ\T |æ+&É uÀsTT+~. ø±ì n+<äT˝À bÕ\T Òe⁄. ªª@$T~?

bı<äTπ>yÓ÷ ≈£î+&É˝≤>± ñqï~? n+<äT˝À #·Tø£ÿ bÕ\T >∑÷&Ü ˝Òe⁄.

Ç+<äT≈£î ø±s¡Dy˚T$T?μμ nì ÄyÓT ÄX¯Ãs¡ #·øÏ‘·Tsê\sTT+~.

yÓ+≥H˚ >√bÕ\≈£îDÏí |æ*∫ Äe⁄qT #·÷|æ ªªbÕ …+<äT≈£î Òe⁄. ˙y˚

Á‘ê>∑T‘·THêïyê?μμ nì >∑~›+∫+~. ªªne÷à! H˚qT @ bÕ|üeT÷ ms¡T>∑qT.

bÕ\T H˚qT Á‘ê>∑ Ò<äT. <ä÷&É |üP]Ô>± Á‘ê–+<˚yÓ÷!μμ nHêï&ÉT yê&ÉT.

ªª<ä÷&É Ç+{Ïj·T+<˚ ñqï~ ø£<ë! n~ m˝≤ Á‘ê>∑>∑\<äT?μμ nì sêDÏ

eT+<ä*+∫ >√bÕ\≈£îDÏí ø£{Ϻy˚dæ ø={Ϻ+∫ |ü+|æy˚dæ+~.

>√bÕ\Tì eTè‹

Ä >=\¢yê&ÉT @&ÉTdü÷Ô eTs¡THê&ÉT Ä >√e⁄ yÓ+≥H˚ q&É∫ <ëì

dü+>∑‹ >∑eTì+#ê&ÉT. n~ X‚cÕÁ~MT~ |ü⁄≥º˝À bÕ\T ~>∑C≤s¡Ã&É+

#·÷#ê&ÉT. ÄÁ>∑Væ≤+∫ >=&ɶ* m‹Ô >√e⁄q&çHÓ‹Ôô|’ ø=≥ºuÀj·÷&ÉT.

Ç+‘· À >√e⁄qT s¡øÏå+#ê\ì |ü⁄≥º qT+&ç yÓ*øÏe∫Ãq >√$+<äT&ÉT

Äe⁄ ‘·\≈£î ‘·q ‘·\qT ˇ&ܶ&ÉT. >=\¢ì >=&ɶ* <Óã“ kÕ«$T ‘·\ô|’

ã&ç+~. HÓ‘·TÔs¡T @&ÉT ‘ê{Ï#Ó≥¢+‘· m‘·TÔ>± ô|’¬ø>∑dæ ÁøÏ+~øÏ |ü&ç+~. n~

#·÷∫ >=\¢yê&ÉT uÛÑj·T+‘√ H˚\Áyê* ÁbÕD≤\T e~˝≤&ÉT.

>√e⁄ ø=+&É ~– H˚s¡T>± #√fi¯sêE ø=\Te⁄≈£î b˛sTT+~. nø£ÿ&É

H˚\ô|’ ã&ç bıs¡ ≤&ç+~, ns¡∫ ø£ ïs¡T >±]Ã+~. Äô|’ <ÛqTeø£ÿ&çqT+&ç

b˛‘·T+&É>± sêE <ëìyÓ+≥ #ês¡T\qT |ü+bÕ&ÉT. Äe⁄ y˚+ø£{≤Á~øÏ #˚]

|ü⁄≥º e<ä› ì*∫+~. |ü⁄≥ºqT+&ç s¡ø£Ô+ ∫$Tàq <äèX¯ + #·÷∫ #ês¡T\T

;Û‹ #Ó+<ës¡T. #√fi¯sêE e<ä›≈£î |üs¡T–&ç e∫à eè‘êÔ+‘·+ n+‘ê

$qï$+#ês¡T.

sêE ~>∑Zq Ò∫ dü|ü]yês¡+>± y+ø£{≤Á~øÏ e#êÃ&ÉT. nø£ÿ&É »]–q

dü+|òüT≥q ‹\øÏ+∫ uÛÑj·T|ü&ܶ&ÉT. s¡ø£Ô Á|üdüs¡D≈£L, >=\¢ì eTè‹ø°, >√e⁄

|ü]‘êbÕìø° ø±s¡Dy˚TyÓTÆ j·TT+&Ée#·TÃqì eT+Á‘·T\ q&ç>±&ÉT.

#√fi¯sêE≈£î XÊ|ü+

Ç+‘· À e©à≈£+ qT+&ç s¡ø£Ô dæø±Ô+>∑T&Ó’q lìyêdüT&ÉT X¯+K#·Áø±\T

#˚|ü{Ϻ ô|’øÏ e∫à sêEqT #·÷∫ á Ø‹>± nHêï&ÉT. ªªzØ! bÕbÕ‘êà!

12 13

H˚qT |ü⁄≥º À <ë– j·TT+&É>± á >√bÕ\T &çø£ÿ&çøÏ e∫à Hê≈£î ì‘· +

bÕ*#˚à >√e⁄qT ø√≥ºuÀsTT qqTï >±j·T|ü]#ê&ÉT. Ä bÕ|ü+‘√H˚ n‘·&ÉT

eTs¡DÏ+#ê&ÉT. H˚qT |üs¡<˚•ì. Hê¬øes¡÷ s¡ø£å≈£î\T Òs¡T. á |ü⁄≥º À

ñ+≥÷ ø±\+ >∑&É|ü⁄‘·THêïqT. ‘·*¢ ˝≤>± e∫à ˙<Ûäs¡à<ÛqTe⁄ bÕ*∫Ã

qqTï ø±bÕ&ç+~. Bìì #·+|üã÷ìq >=\¢yê&ÉT Ä bÕbÕìøÏ |òü\+

nqTuÛÑ$+#ê&ÉT. yê&ÉT ˙yê&ÉT. qqTï ø={Ϻq bÕbÕìøÏ |òü\+ ˙eP

nqTuÛÑ$+#ê*. ˙#· dæú‹bı+~ |æXÊ∫yÓ’ b˛<äTe⁄ >±ø£!μμ

n~ $ì sêE eT÷]ä*¢ uÛÑ÷$Tô|’ ã&çb˛j·÷&ÉT. ø=+‘·ùd|ü{ÏøÏ

‘Ó|üŒ]*¢ Ò∫ ly˚+ø£fÒX¯«s¡TìøÏ kÕcÕº+>∑ qeTkÕÿs¡+ #˚XÊ&ÉT. BHê‹

BqT&Ó’ Ç˝≤ yÓTTs¡ô|≥Tºø=Hêï&ÉT.

ªª<yê! HqT ‘Ó*dæ á bÕ|ü+ #j·T Ò<äT. Hêô|’ ÄÁ>∑Væ≤+∫ <ës¡TD+>±

qqTï X¯|æ+#êe⁄. ˙ bÕ<ë\ô|’ã&ç y˚&ÉTø=+≥THêïqT. qqTï ø£s¡TDÏ+∫

á XÊ|ü+ ‘=\π> <ë] #Ó|üμμ.

n+<äT≈£î lìyêdüT&ÉT ªªsêC≤! HêXÊ|ü+ e´s¡ú+ ø±<äT. ø£*j·TT>∑

eTTqï+‘· ø±\+ M XÊ|ü+ nqTuÛÑ$+#·ø£ ‘·|üŒ<äT. Äø±Xsê»H uÛÑ÷|ü‹

‘·q |ü⁄Á‹ø£ |ü<ëàe‹ì HêøÏ∫à ô|+&ç¢#˚ùd düeTj·T+ edüTÔ+~. n|ü&ÉT

Ä sêE Hê‘·\ô|’ øÏØ≥+ ì\T|ü⁄‘ê&ÉT. H˚qT Á|ü‹X¯óÁø£yês¡+ Ä øÏØ{≤ìï

•s¡düT‡ô|’ <Ûä]kÕÔqT. Ä düeTj·T+˝À ˙e⁄ düTœkÕÔe⁄μμ.

n˝≤ XÊ|üÁ>∑düTÔ&Ó’q #√fi¯sêE n≥qT+&ç ìÁwüÿ$T+#ê&ÉT.

lìyêdüT&ÉT eTs¡\ |ü⁄≥º À Á|üy˚•+#ê&ÉT. ‘·\H=|æŒ uÛÑ]+#· Òø£

ãèVü≤düŒ‹ì düà]+#ê&ÉT. <˚e >∑Ts¡Te⁄ sê>±H˚ n‘·ìøÏ »]–q eè‘êÔ+‘·+

‘Ó*j·T|üs¡#ê&ÉT.

ªªø±\ø£s¡à\T, Á>∑Vü≤>∑‘·T\e\¢ á <äTs¡È≥q »]–+~. BìøÏ ‘·–q

eT+<äT ‘Ó|æŒ+#·Tμμ nì ø√sê&ÉT.

n+<äT≈£î ãèVü≤düŒ‹ ªª<˚yê! ˙≈£î >∑÷&É ø±\ø£s¡à\T, Á>∑Vü≤>∑‘·T\T ñ

Hêïj·÷? eT+∫ eT+<äT ‘Ó|æŒ+#·eTHêïe⁄. n‹Ô(y˚T&ç)bÕ\˝À õ Ò¢&ÉT

|ü‹Ôì n~› >±j·T+ô|’ ô|{Ϻ‘ H=|æŒ ‘·–Zb˛‘·T+~μμ nì #Ó|æŒ yÓ[flb˛j·÷&ÉT.

∫+‘·#Ó≥Tº`|ü⁄≥º

Ç~ $ì XÖq≈£î&ÉT ªªdü÷‘ê! Ä ∫+‘·#Ó≥Tº, Ä |ü⁄≥º≈£î dü+ã+~Û+∫q

$X‚cÕ\T $e]+#·Tμμ nì Á|ü•ï+#ê&ÉT. n+<äT≈£î dü÷‘·T&ÉT #Ó|æŒq

düe÷<Ûëq $T~.

ªªÁ‘˚‘êj·TT>∑+˝À øödü˝≤´ <äX¯s¡<∏äT\T n+‘·´ø±\+˝À lsêeTTì

MT~ yê´yÓ÷Vü‰‹X¯j·T+ M&É≈£î+&ÜH˚ <˚Vü≤+ #ê*+#ês¡T. Ä ãTTD≤qT

ã+<Ûä+ e\¢ ÁãVü≤à<e⁄&ÉT lìyêdüTq≈£î ÄÁXj·T+>± ñ+&É&Üì¬ø’ <äXs¡<∏äTì

‘˚»düT‡qT ‹+Á‹D° eèø£å+>± düèwæº+#ê&ÉT. øödü˝≤´‘˚C≤ìï |ü⁄≥º>±

s¡÷bı+~+#ê&ÉT.

<˚eø° edüT<˚e⁄\T >∑÷&Ü l ø£èwüßíìMT~ |ü⁄Á‘·yê´yÓ÷Vü≤+‘√H˚

<˚Vü≤‘ê´>∑+ #˚XÊs¡T. n+<äTπø edüT<˚e⁄ì ‘˚»+ ∫+‘·#Ó≥Tº >±q÷, <˚eø°

‘»+ e©àø£+>±q÷ ÁãVü≤à ìπs›XÊqïqTdü]+∫ s¡÷bı+<ësTT. n+<äTe\¢H

lìyêdüT&ÉT Ä |ü⁄≥º À |ü~y˚\ e‘·‡sê\T ñ+&É>∑*>±&ÉT.

Bììã{Ϻ <äX¯s¡<∏äT&˚ ∫+‘·#Ó≥Tº, øödü\´ |ü⁄≥º, \ø£åàDT&˚ X‚cÕ#·\+.

njÓ÷<Ûä j˚T Ä ø=+&ÉMT~ ns¡D´+. düs¡j·T÷ q~j˚T kÕ«$T |ü⁄wüÿ]DÏ.

lsêeTT&˚ lìyêdüT&ÉT.

14 15

‘·<äq+‘·s¡ø±\+˝À edüT<˚e⁄&˚ ∫+‘· #Ó≥Tº, <˚eø° <˚$j˚T |ü⁄≥º,

ã\sêeTT& X‚cÕÁ~. eT<ÛäTsêq>∑s¡yT y+ø£≥q>∑s¡+, j·TeTTqjT |ü⁄wüÿ]DÏ,

lø£èwüßí&˚ ©˝≤ e÷qTwü $Á>∑VüQ&Ó’q lìyêdüT&ÉTμμ nì #ÓbÕŒ&ÉT.

n~ $ì XÖqø±~ eTTqT\T ÄX¯Ãsê´ìøÏ ˝Àqj·÷´s¡T. ‘·<äq+‘·s¡

eè‘êÔ+‘êìï söeTVü≤s¡DÏ Ç˝≤ $e]+#ê&ÉT.

esêVü≤kÕ«$T‘√ ø£\sTTø£

ªªãèVü≤düŒ‹ ìπs›•+∫q $<Ûä+>± >±j·T+ô|’ ô|≥º&ÜìøÏ eT+<äT

qH˚«wædü÷Ô ˇø£Hê{Ï ÁbÕ‘·'ø±\+˝À lìyêdüT&ÉT n&É$˝À n≥÷ Ç≥÷

‹s¡T>∑kÕ>±&ÉT. n|ü&ÉT l esêVü≤kÕ«$T qs¡Tìs¡÷|ü+˝À ñqï

Hêsêj·TDTì #·÷#ê&ÉT. n‘·&=ø£ s¡ø£ÿdüT&˚yÓ÷! nì ÁuÛÑ$T+∫ |òüTTs¡TÈ

sêsêe+ #˚XÊ&ÉT. n+‘·≥ lìyêdüT &=ø£bı<ä˝À <ë>∑Tø=Hêï&ÉT.

esêVü≤kÕ«$T Äj·Tq yÓ+≥ã&ç bı<ä À <ä÷sê&ÉT. lìyêdüT&=ø£ e+ø£

ˇ~– ì\ã&ܶ&ÉT.

Ç+‘· À esêVü≤kÕ«$T Ä qs¡T&ÉT Hêsêj·TDT&˚ nì Á>∑Væ≤+#ê&ÉT.

Äj·Tq #Ó+‘·≈£î yÓfi≤fl&ÉT. lìyêdüTDÏí Ç˝≤ Á|ü•ï+#ê&ÉT.

ªªyÓ’≈£î+sƒ¡+ e<ä* Çø£ÿ&ç ¬ø+<äT≈£î e#êÃe⁄? ñs¡'düú\+˝À \øÏåà Ò<˚,

ø±s¡Dy˚T$T? e÷qyêø£è‹˝À m+<äT≈ £îHêïe⁄? ‘·\ô|’ >±j·T

yÓT+<äTπøs¡Œ&ç+~?μμ

lìyêd üT& É T »]–q eè‘ê Ô+‘ · eT+‘ê esêV ü≤eT÷] Ôø Ï

$XBø£]+#ê&ÉT. Ç˝≤ esêVü≤lìyêdüT *s¡Te⁄s¡÷ n&É$˝À ø£\TdüTø=Hêïs¡T.

‘·<äT|ü] lìyêdüT&ÉT ø£*j·TT>±+‘·+ es¡≈£L ‘êqT ìedæ+#·&ÜìøÏ

‘·–q #√≥T #·÷|ü⁄eTì esêVü≤eT÷]Ôì n]ú+#ê&ÉT. eT÷\´+ #Ó*¢ùdÔ

#·÷|ü⁄‘êqì esêVü≤kÕ«$T nHêï&ÉT.

ªªHê#Ó+‘· Ç|ü&ÉT \øÏåà Ò<äT. ÄyÓT ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚]+~. Hê≈£î s¡÷ø£

…e]kÕÔs¡T? á <Ûäsê‘·\eT+‘ê nBÛq+˝ÀH ñqï~. n+<äT˝À ø=+#Ó+

Hê≈£î πø{≤sTT+#·T. ˙ $∫Ãq #√≥H˚ ñ+{≤qT. qs¡Tì e … q{Ï+∫

qs¡T\ ì#·Ã{ÏøÏ s¡|æŒkÕÔqT. ˙≈£î ì‘· + |ü+#êeTè‘·kÕïq+ »]|æ+#˚

@sêŒ≥T #˚kÕÔqT. uÛÑ≈£îÔ\T eTT+<äT ìqTï <ä]Ù+∫ ˙≈£î ø±qTø£ *#˚Ã≥≥T¢

ìj·T$TkÕÔqT. ˙≈£î HÓ’y˚<ä eT+~q ‘·s¡Tyê‘·H˚ H˚qT uÛÑTõkÕÔqTμμ nì

lìyêdüT&ÉHêï&ÉT.

n+<äT≈£î esêVü≤kÕ«$T düeTà‹+#ê&ÉT. X‚cÕÁ~ô|’ ì\e&ÜìøÏ

lVü≤]øÏ kÕúq$T#êÃ&ÉT. n+<äTMT<ä≥ esêVü≤eT÷]Ô ‘·q≈£î e+≥ #˚düTÔqï

e≈£îfi¯e÷*ø£qT lVü≤]øÏ düø£ À|ü#êsê\T #˚j·T&ÜìøÏ ìj·T$T+#ê&ÉT.

ÄyÓT lVü≤]øÏ uÛÀ»q+ ô|&ÉT‘·÷ Wwü<Ûä+ n+~dü÷Ô Äj·TqqT b˛wæ+∫+~.

>√e‘ê‡\T>± e÷] Vü≤]ì ùd$+∫q ÁãVü≤às¡TÁ<äT\T ‘·eT ø£s¡Ôe´+

HÓs¡y˚s¡>±H˚ n+‘·sêΔqyÓTÆ ‘·eT kÕúq+ #˚s¡Tø=Hêïs¡T.

lìyêdüT&ÉT y˚+ø£{≤Á~MT<ä uÛÑ≈£îÔ\≈£î düø£ ≤;ÛcÕº\T Á|ükÕ~dü÷Ô,

s¡ø£ÿdüT\≈£î uÛÑj·T+ >=\T|ü⁄‘·÷, ‘·*¢e<ä› _&ɶ ≤>± e≈£îfi¯e÷*ø£ e<ä›

ñ+&çb˛j·÷&ÉT. ‘·\MT~ >±j·T+ e÷ìb˛>± ©˝≤e÷qTwü X¯Øs¡T&Ó’

y˚+ø£{≤Á~ MT<ä $Vü≤]+#·kÕ>±&ÉT.

e≈£îfi¯e÷*ø£

n+<äTô|’ XÖqø±<äT …’q eTTqT\T ªªe≈£îfie÷‘· mes¡T? ÄyÓT eè‘êÔ+‘·

y˚T$Tμμ? nì Á|ü•ï+#ês¡T. n+<äT≈£î dü÷‘·T&ç ≤ ã<äT\T |ü*ø±&ÉT.

ªª<ë«|üs¡ j·TT>∑+˝À j·TXÀ<ë<$ ø£èwüßíDÏí n˝≤¢s¡T eTT<äT›>± ô|+∫+~.

ÄyÓT ø±\<Ûäs¡à+ #Ó+~q|ü&ÉT ãTTD≤qTã+<ÛëqTkÕs¡+>± $<Ûë‘· ÄyÓTqT

e≈£îfi¯e÷*ø£>± »ìà+|üCÒXÊ&ÉT. ÄyÓT uÛÑ÷esêVü≤kÕ«$T #Ó+‘· ñ+&˚~.

16 17

ÄyÓTqT uÛÑ÷esêVü≤kÕ«$T lìyêdüTìøÏ n+&É>± qT+&ÉTeTì

ìj·T$T+#ê&ÉT. ‘·*¢˝≤>± ÄyÓT lìyêdüTDÏí Ä<ä]+∫+~. Wwü<Ûä+

‘Ó∫ÃsTT∫à Äj·Tq >±j·T+ e÷ìŒ+~. Ä lìyêdüT& kÂ+<äs¡ sê•jÓÆTq

ˇø£ sê»ø£q´qT $yêVü≤e÷&Ü&ÉTμμ. dü÷‘·T&Ü Ø‹>± #Ó|üŒ>± $ì

W‘·T‡ø£ +‘√ eTTqT\T lìyêdüTì |ü]Dj·T eè‘êÔ+‘·+ $e]+#·eTHêïs¡T.

dü÷‘·T&ÉT ‘·q ø£<∏äHêìï ø=qkÕ–+#ê&ÉT.

Äø±X¯sêE` ‘=+&Ée÷qT&ÉT

ªªÇs¡Te<Óì$T<äe <ë«|üs¡j·TT>±+‘·+˝À ÁbÕs¡+uÛ ÑeTsTTq

ø£*j·TT>∑+˝À m+<äs√ sêE\T uÛÑ÷e\j·÷ìøÏ |ü]bÕ\≈£î\j·÷´s¡T.

n+<äT˝À #·+Á<äe+XÊìøÏ #Ó+~q bÕ+&Éee+X¯+˝À |ü⁄{Ϻq düTMs¡T&ÉH˚

sêE sê»´+ bÕ*+#ê&ÉT. n‘·ì ≈£îe÷s¡T&ÉT düT<Ûäs¡Tà&ÉT. Ä düT<Ûäs¡Tàì

CÒ wü|ü⁄Á‘·T&˚ Äø±X¯sêE. Ä‘·ì <Ûäs¡à|ü‹ï <Ûäs¡D°<˚$.

ˇø£Hê&ÉT düT<Ûäs¡Tà&ÉT y˚{≤&É{≤ìøÏ n&É$øÏ b˛j·÷&ÉT. nø£ÿ&É ˇø£

eT&ÉT>∑T˝À ˇø£ Hê>∑ø£q´ø£qT #·÷∫ yÓ÷Væ≤+#ê&ÉT. ÄyÓT ªªH˚qT

Hê>∑ø£q´qT. ˙≈£L Hê≈£L <ë+|ü‘·´+ m˝≤ bıdü>∑T‘·T+~?μμ nì

Äπøå|æ+∫+~. ø±ì ÄyÓTô|’ qs¡|ü‹øÏ yê´yÓ÷Vü≤+ dü&É\ Ò<äT.

|æ<ä|ü ‘·q ≈£î\>√Á‘ê\qT Ä Hê>∑ ø£q´ø£≈£î ‘Ó*|æ ‘·q≈£L, ÄyÓT≈£L

»ì+∫q ‘·qj·TT&çøÏ ns¡Δsê»´$TkÕÔqì e÷≥sTT#êÃ&ÉT. n|ü&Ü

Hê>∑ø£q´ø£ n‘·DÏí |ü‹>± n+^ø£]+∫+~. ÄyÓT≈£î »ìà+∫q ≈£îe÷s¡Tì

ù|s¡T ‘=+&Ée÷qT&ÉT. á Ø‹>± Äø±X¯sêp, ‘=+&Ée÷qT&É÷

k˛<äs¡T\j·÷´s¡T.

|ü<ëàe‹ Ä$sꓤe+

Äø±X¯sêE≈£î dü+‘êq˝À|ü+ dü+uÛÑ$+∫+~. dü+‘êq ÁbÕ|æÔøÏ ñ

bÕj·Ty˚T$T nì n‘·&ÉT ãèVü≤düŒ‹ q&ç>±&ÉT. <˚e>∑Ts¡Te⁄ ªª˙e⁄ $~Û

qqTdü]+∫ |ü⁄Á‘·ø±yTwæº qqTwæùdÔ |ü⁄Á‘√<äj·T eTe⁄‘·T+~μμ nì |ü*ø±&ÉT.

sêE n+<äTø£+^ø£]+∫ j·T»„uÛ Ñ÷$Tì ã+>±s¡T Hê>∑*‘√

<äTìï+#ê&ÉT. n˝≤ <äTH˚ï düeTj·T+˝À düVü≤Ádü<äfi¯Vü<äà yÓTTø£{Ï

Á|ü‘· ø£åeTsTT+~. ÄX¯Ãs¡ +‘√ |ü<äà+yÓ’|ü⁄ |ü]øÏ+#˚ dü]øÏ n+<äT˝À ˇø£

‘˚CÀe‹ nsTTq u≤*ø£ ø£ì|æ+∫+~. n+<äs¡÷ Ä _&ɶqT ÄX¯Ãs¡ +‘√

#·÷#ês¡T. n|ü &Üø±X¯yêDÏ ªªsêC≤! á •X¯óe⁄qT #·ø£ÿ>± ô|+#·T,

˙≈£î y˚T\T >∑\TZ‘·T+~μμ nì #Ó|æŒ+~.

sêE m+‘√ dü+‘√wü+‘√ _&ɶqT rdüT≈£îb˛sTT <Ûäs¡D°<˚$ øÏ#êÃ&ÉT.

q>∑s¡+˝À ñ‘·‡yê\T ìs¡«Væ≤+#ê&ÉT. njÓ÷ì» nsTTq Ä _&ɶqT

sê»<ä+|ü‘·T\T n˝≤¢s¡T eTT<äT›>± ô|+#·Tø=Hêïs¡T.

X¯óuÛÑÁ|ü<ä nsTTq Ä ø£q´ \_Û+∫q |æeTà≥ <Ûäs¡D°<˚$ >∑s¡“¤e‹

nsTT+~. <äX¯eTe÷dü+˝À düs¡«\ø£ åD dü+|üqTï&Ó ’q ≈£îe÷s¡TDÏ í

Á|üdü$+∫+~.

sêE dü+‘√cÕ‹X¯j·T+‘√ <ëq<Ûäsêà~ø±\T #˚dæ |ü⁄Á‹ø£≈£î |ü<ëàe‹

n˙, |ü⁄Á‘·TìøÏ edüT<ëqT&É HêeTø£s¡D+ #˚XÊ&ÉT. Ä _&ɶ *s¡Te⁄s¡÷

~q~qÁ|ües¡Δe÷qT˝…’ bÕ\eTT˙ï{Ï˝À Á|üuÛÑ$+∫q \ø°åà#·+Á<äT\ e˝…

uÛ≤dæ+#ês¡T. ø±\Áø£eT+˝À yês¡T düø£\ $<ä \˝À Ä]‘˚sês¡T.

|ü<ëàe‹øÏ j·TTø£Ô ej·TdüT‡ sê>±H˚ áyÓT≈£î ‘·–q es¡T&ÉT \_ÛkÕÔ&Ü

nì sêE ∫+‘·≈£î ˝Àqj·÷´&ÉT. >∑Ts¡Te⁄ #Ó+‘· ‘·q ∫+‘·qT e´ø£Ô+

18 19

#˚XÊ&ÉT. >∑Ts¡T&ÉT ÄyÓT≈£î ‘·–q es¡T&ÉT ‘·|üŒø£ \_ÛkÕÔ&Éì #Ó|æŒ sêE≈£î

}s¡≥ ø£*–+#ê&ÉT.

|ü<ëàe‹ eq$Vü‰s¡+

|ü<ëàe‹øÏ j·TÚeq eT+≈£î]+∫+~. edü+‘·ø±\+ >∑÷&Ü

düMT|æ+∫+~. eHê\˙ï ∫>∑Tfifl‘√q÷, |ü⁄cÕŒ\‘√q÷ HÁ‘·|üs¡«+ #XÊsTT.

|ü<ëàe‹ #Ó*ø£‘ÓÔ\‘√ >∑÷&ç ø£s√E ñ<ë´qeq+˝À |ü⁄e⁄«\T ø√dü÷Ô

$Vü≤]+∫+~. eq+˝Àì ø£eT˝≤ø£s¡+˝À »\Áø°&É˝≤&ç+~. ‘·<äT|ü]

X¯è+>±s¡eq+˝À |ü⁄wüŒX¯j·T´ô|’ ≈£Ls¡TÃqï~.

n|ü&ÉT Hês¡<äeTTì nø£ÿ&çøÏ e#êÃ&ÉT. |ü<ëàe‹ Ò∫ eTÚìøÏ uÛÑøÏÔ‘√

Á|üD$T*¢+~. Hês¡<äT &ÜyÓT Vü≤düÔ+ |üØøÏå+∫ ªªleTHêïsêj·TDT&ÉT ˙≈£î

Hêj·T≈£î&Ée⁄‘ê&ÉTμμ nì #Ó|æŒ n≥qT+&ç yÓ[flb˛j·÷&ÉT.

lìyêdüTì y˚≥`|ü<ëàer <äs¡Ùq+

Ä ~qy˚T lìyêdüT&ÉT y˚+ø£{≤#·\+ qT+&ç y˚≥≈£î dæ<äΔyÓTÆ >∑TÁs¡+

MT<ä |üj·Tì+#ê&ÉT. ns¡D≤´\˝Àq÷, |üs¡«‘ê\MT<äq÷ ìsê|òü÷≥+>±

dü+#·]+#ê&ÉT. n|ü&=ø£ eT<ä>∑»+ Äj·Tq HÓ~]+∫+~. lVü≤] <ëìï

dü+Vü≤]+#ê\ì yÓ+≥ã&ܶ&ÉT. n~ ø=+&É ~– |üs¡T>∑TBdæ+~. ns¡Δ jÓ÷»q

<ä÷s¡+ |üs¡T–&ç Ä eT<ä|ü⁄fÒqT>∑T |ü<ëàe‹ ñ+&˚ eHêìï düMT|æ+∫

|ò”T+ø£]+∫+~.

Ä |ò”T+ø±s¡ <Ûä«ì $ì |ü<ëàe‹ #Ó\T\T ;Û‹ #Ó+<ës¡T. yês¡T

|ü<ëàe‹ì s¡øÏå+#˚ Á|üj·T‘·ï+˝À ñ+&É>± nø£ÿ&çøÏ lìyêdüT &É~Ûwæ+∫q

>∑TÁs¡+ ns¡T<Ó+∫+~. lìyêdüTDÏí nø£ÿ&ç eì‘·\T u…<äs¡T #·÷|ü⁄\‘√

#·÷#ês¡T.

@qT>∑T n+‘·≈£î $T+∫ |üs¡T–&ÉC≤\ø£ ì*à Vü≤]øÏ ‘=+&É+ ô|’ ¬ø‹Ô

<ä+&É+ ô|{Ϻ+~. lìyêdüT&ÉT C≤*eVæ≤+∫ <ëìì ÁbÕD+‘√ $&ç∫

|ü⁄#êÃ&ÉT.

lìyêdüT&ÉT |ü<ëàe‹˙, ÄyÓT #Ó*ø£‘ÓÔ\q÷ #·÷∫ bı<ä\ #ê≥Tq

<ë>±&ÉT. @qT>∑T, >∑TÁs¡eTT, |ü⁄s¡Twüß&ÉT ø£ì|æ+#·ø£ b˛jTdü]øÏ Ä ø±+‘·\T

‘·eT˝À ‘êeTT |ü\Ts¡ø±\ $‘·sêÿ\T #˚düTø=Hêïs¡T.

|ü<ëàe‹ yê] |ü\T≈£î\T $ì q$« yê]‘√ #·<äs¡+>∑ e÷&É{≤ì

≈£î|üÁø£$T+∫~. lìyêdüT&ÉT bı<ä\e÷≥TqH˚ ñ+&ç ÄyÓTqT MøÏå+#ê&ÉT.

ÄyÓT n+<ä#·+<ë\T Äj·Tq ∫‘êÔìï À>=HêïsTT. yÓT\¢>± ÄyÓT #Ó+‘·≈£î

e#êÃ&ÉT. kÕ_ÛÁbÕj·T+>± ÄyÓTô|’ #·÷|ü⁄\T kÕ]+#ê&ÉT.

lìyêdüTì yê\ø£+ >∑eTì+∫q |ü<ëàe‹ #Ó*ø£‘ÓÔ\‘√ ª|üs¡|ü⁄s¡Twüß\T

sê≈£îe÷¬sÔ\Tqï#√{ÏøÏ sê≈£L&É<äì #Ó|æŒ n‘·DÏí <ä÷s¡+>± bıeTTàì #Ó|üŒ+&çμ

nì |ü*øÏ+~. yês¡T n˝≤π> Äj·TqqT nø£ÿ&ÉqT+&ç yÓ+≥H˚

yÓ[flbıeTàHêïs¡T.

n|ü&ÉT lìyêdüT&ÉT ªªMT sê≈£îe÷¬sÔ‘√ @ø±+‘·+˝À e÷{≤¢&Ü\ì

e#êÃqT. MTπs ‘=\>∑+&çμμ nì nHêï&ÉT. n|ü&ÉT |ü<ëàe‹ n‘·ì |ü⁄≥Tº

|üPs√«‘·Ôsê Ò$T{À ‘Ó*dæø=q+&Éì #Ó*ø£‘ÓÔ\qT Ä<•+∫+~. yês¡T n‘·ì

≈£î\>√Á‘ê\T, ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T eTTqï>∑T $esê\qT >∑T]+∫ Á|ü•ï+#ês¡T.

ªªe÷~ #·+Á<äe+X¯+, edæwü>√Á‘·+, <˚eøÏ ‘·*¢, edüT<˚e⁄&ÉT ‘·+Á&ç,

ã\sêeTT&ÉT e÷ nqï, düTuÛÑÁ<ä Hê≈£î k˛<ä]μμ nì lìyêdüT&ÉT ‘·qTï

>∑÷]à $e]+#ê&ÉT. Äô|’ Ä sê»ø£q´≈£î dü+ã+~Û+∫q ≈£î\>√Á‘ê<äT\qT

‘Ó*j·TCÒj·T eTHêï&ÉT.

20 21

ªª#·+Á<äe+X¯dü+uÛ Ñe⁄&Ó ’q Äø±X¯sêE áyÓT ‘·+Á&ç, Äj·Tq

nÁ‹>√Á‘√<䓤e⁄&ÉTμμ nì |ü*ø±s¡T. n|ü&ÉT lìyêdüT&ÉT yê]‘√ ªªH˚qT

áyÓT düK´+ ø√]e#êÃqT. á dü+>∑‹ ÄyÓT‘√ #Ó|æŒ ˇ|æŒ+#·+&ç!μμ nì

n]ú+#ê&ÉT.

n~ $ì |ü<ëàe‹ s√wæ+∫ ªªz uÀj·T&Ü! <ä÷s¡+>± bıeTTàμμ nì

lìyêdüTDÏí eT+<ä*+∫+~, ø±ì n‘· &É≥qT+&ç ø£<ä\≈£î+&Ü ñ+&É&É+

>∑eTì+∫ |ü<ëàe‹ n‘·ìô|’ sêfi¯ófl s¡T$«+∫+~. sêfi¯fl <Óã“\≈£î >∑TÁs¡+

H˚\>∑÷*+~. lìyêdüT&ÉT ñ‘·Ôsê_ÛeTTKT&Ó’ |üs¡T–&çHê&ÉT. ø=+&É CÒ]

‘·q e©àø£+˝À Á|üy˚•+#ê&ÉT.

|ü<ëàe‹ |ü]‘ê|ü+

nø£ÿ&É |ü<ëàe‹ #Ó\T\‘√ >∑÷&Ü sTT+{ÏøÏ yÓ[fl |ü⁄wüŒXj·T´ô|’ |üs¡T+&ç

∫+‘êÁø±+‘·Tsê\sTT+~. Çø£ÿ&É lìyêdüT&ÉT |ü<ëàe‹ jÓT&Éu≤≥T‘√

‘·|æ+∫b˛j·÷&ÉT. e≈£îfie÷*ø£ e∫à |ü\ø£]+#·uÀ‘ |ü\ø£≈£î+&Ü eTÚq+

eVæ≤+#ê&ÉT. n‘·ì X¯Øs¡+ô|’ sêfi¯fl <Óã“\T #·÷∫ ÄyÓT uÛÑj·T|ü&ç+~.

yÓ+≥H˚ n+<äT≈£î ‘·–q ∫øÏ‘·‡\T #˚dæ+~. @$T »]–+<√ #Ó|üeTì

ã‹e÷*+~.

‘·T<ä≈ £î e≈£îfi¯ ô| ’ C≤*>=ì lìyêdüT&ÉT »]–q dü+>∑‹

|üPdüÁ>∑T∫Ãq≥T¢ #ÓbÕŒ&ÉT. |ü<ëàe‹ ≈£î\>√Á‘ê\T, ‘·*¢<ä+Á&ÉT\qT >∑T]+∫

≈£L&Ü $e]+#ê&ÉT. ‘·q≈£î Ä ø£q´ô|’ ø£*Zq yÓ÷Vü‰‹X¯j·÷ìï e´ø£Ô+

ø±$+#ê&ÉT. m˝≤¬>’Hê |ü<ëàe‹‘√ ‘·q≈£î |ü]Dj·T+ »]π>≥≥T¢ Á|üj·T‘·ï+

#˚j·TTeTì e≈£îfi¯e÷*ø£qT n]ú+#ê&ÉT.

y˚<äer eè‘êÔ+‘·+

n+‘· e≈£îfi¯e÷*ø£ ªªHêj·THê! n+‘· kÂ+<äs¡ sê• nsTTq ø£q´ø£

|ü<äà+˝À |ü⁄≥º&ÜìøÏ ø±s¡Dy˚T$Tμμ nì n&ç–+~. n+<äTø±j·Tq ÄyÓT‘√

Ç˝≤ #ÓbÕŒ&ÉT.

ªª‘·©¢! |üPs¡«+ Á‘˚‘êj·TT>∑+˝À H˚qT <äX¯s¡<∏ä eTVü‰sêE≈£î ø=&ÉT≈£îHÓ’

»ìà+#êqT. C≤qøÏì #˚|ü{≤ºqT. ‘·+Á&ç Ä»„qT •s¡kÕeVæ≤+∫ eqyêdü+

#˚XÊqT. sêeDT&ÉH˚ sêø£ådüT&ÉT d”‘·qT n|üVü≤]+#ê&ÉT. ÄyÓT sêe÷

n+≥÷ $\|æ+∫+~.

Ä $˝≤|ü+ $ì n–ï<˚e⁄&ÉT ªªsêeD≤! áyÓT d”‘· ø±<äT. sêeTT&ÉT

d”‘·qT Hêe<ä› ñ+∫ yÓfi≤fl&ÉT. ˇø£ $Á|üeì‘·qT d”‘·>± Çø£ÿ&É

ñ+#ê&ÉT. ˙ ùdïVü≤+ ø√] ˙≈£î H˚ s¡Vü≤dü + #ÓãT‘·THêïqTμμ nì #Ó|æŒ

d”‘êywü+˝À ñqï y<äe‹ì sêeDTìøÏ #·÷bÕ&ÉT. ndü\T d”‘·qT ‘·q˝ÀH

<ë#·Tø=Hêï&ÉT.

eT÷&ÛÉT&Ó’q sêeDT&ÉT n–ï e÷≥\T qe÷à&ÉT. d”‘·qT e<ä* y<äe‹ì

rdüT≈£îb˛j·÷&ÉT. \+ø±q>∑s¡+˝Àì nXÀø£eìø£ À ñqï~ Ä y˚<äe‹j˚T.

H˚qT kÕ>∑s¡+ <ë{Ï \+ø£CÒ] sêeD≤<äT\qT Vü≤‘·e÷sêÃqT. n+<ä]

yÓT|ü>√] ªª˙ e–ï˝À Á|üy˚•ùdÔ >±˙ ìqTï |ü]Á>∑Væ≤+#·qTμμ nì d”‘·‘√

(y<äe‹‘√) #ÓbÕŒqT. ÄyÓT nq\Á|üyX+ ø±$+∫+~. n|ü&ÉT n–ï<e⁄&ÉT

‘·q˝À <ë∫q ndü\T d”‘·qT Hêø£|üŒ–+∫ y<äe‹ì ‘·q˝À <ë#·Tø=Hêï&ÉT.

n|ü&ÉT d”‘· Hê¬ø’ ‘·|æ+∫q y<äe‹ì ô|+&Ü¢&ÉTeTì qqTï ø√]+~.

H˚q|ü&ÉT ªªá »qà˝À @ø£|ürïÁe‘·T&ÉqT. eTs¡T »qà˝À áyÓTqT |ü‹ï>±

#˚|ü≥º>∑\qT. n+‘·es¡≈£L y˚<äe‹ ÁãVü≤à˝Àø£+˝À ñ+&Ü*. H˚qT

22 23

y˚+ø£{≤Á~ô|’ ne‘·]+∫q|ü&ÉT á y˚<äe‹ uÛÑ÷‘·\+ô|’ »ìàdüTÔ+~.

n|ü&ÉT H˚ ˙yÓTqT |ü]Á>∑Væ≤kÕÔqTμμ nì #ÓbÕŒqT.

á s¡Vü≤dü + n–ï<˚e⁄ìø° Hê≈£L ‘·|üŒ eT¬se]ø° ‘Ó*j·T<äT. Äô|’

<ë«|üs¡+˝À H˚qT edüT<˚e⁄ì ≈£îe÷s¡T&ÉT>± »ìà+#êqT. nq+‘·s¡+ á

e©àø£+˝À ñ<äsTT+#êqTμμ.

n~ $ì dü+‘·dæ+∫q e≈£îfi¯e÷*ø£ y˚<äe‹ jÓTTø£ÿ |üPs¡«eè‘êÔ+‘·

yÓT{Ϻ<√ #Ó|üeTì n&ç–+~. lìyêdüT&ÉT á ÁøÏ+~ Ø‹>± #ÓbÕŒ&ÉT.

ªªy˚<äe‹ |üPs¡«+ ˇø£ $Á|üø£q´. qqTï |ü‹>± Á>∑Væ≤+|ü>√]

rÁe‘·|üdüT‡ nqTwæ˜+∫+~. sêeDT &ÜyÓTqT ø±$T+∫ ã˝≤‘·ÿ]+|ü

uÀj·÷&ÉT. ªªH˚qT ìqTï lVü≤] #˚‘· #·+|ækÕÔqTμμ nì sêeDTì‘√ |ü*øÏ

ÄyÓT n–ï˝À Á|üy˚•+∫+~. nq\T &ÜyÓTqT ø±bÕ&çHê&ÉT.

sêeDT&ÉT d”‘· q|üVü≤]+#·&ÜìøÏ e∫Ãq|ü&ÉT y˚<äe‹ì d”‘·>±

e÷]à n–ï<˚e⁄&ÉT sêeDTì øÏ#êÃ&ÉT. d”‘ê<˚$ì kÕ«Vü‰<˚$ e<ä›

ñ+#ê&ÉT. y<äe‹ ‘êqT Á|ü‹qe{ϺqfÒ¢ Hê#‘· sêeDTDÏí Vü≤‘·TDÏí >±$+∫

‘·q |ü+‘·+ HÓs¡y˚s¡TÃø=qï~. n–ï˝À ñqï d”‘·qT Hê e<ä›≈£î #˚s¡Ã&É+˝À

ø°\ø£yÓTÆq bÕÁ‘· eVæ≤+∫+~. sêeD e<Ûëq+‘·s¡+ ÁãVü≤à˝Àø±ìøÏ

b˛sTT+~. nø£ÿ&É ø=+‘·ø±\+ ‘·|üdüT‡ #dæ+~. |æ<ä|ü |ü<äà+˝À Á|üy•+∫

|ü<ëàe‹>± ne‘·]+∫+~.μμ

Ç˝≤ |ü<ëàer eè‘êÔ+‘êìï lìyêdüT&ÉT e≈£îfi¯e÷*ø£≈£î

$ì|æ+#ê&ÉT. |ü<ëàe‹‘√ ‘·q≈£î $yêVü≤+ »]|æ+#·T eTHêï&ÉT.

n+‘·≥ e≈£îfi¯e÷*ø£ ªªÇ|ü&Ü |ü<ëàe‹ ñqï q>∑s¡y˚T~?μμ nì

Á|ü•ï+∫+~. ªªá y˚+ø£{≤Á~ ~>∑TeH˚ Ä q>∑s¡+ neTsêe‹˝≤>±

n\sês¡T‘·Tqï~. <ëìï ªHêsêj·TD|ü⁄s¡μ eT+{≤s¡T. Äø±XsêE Ä q>∑sêìï

<Ûäs¡àã<äΔ+>± |ü]bÕ*düTÔHêï&ÉT. n‘·ì ‘·eTTà&ÉT ‘=+&Ée÷qT&ÉT, |ü⁄Á‘·T&ÉT

edüT<ëqT&ÉT, <Ûäs¡D°<$ uÛ≤s¡ , ≈£îe÷¬sÔ |ü<ëàe‹μ nì Äø±XsêE yÓ’uÛÑyê˙ï,

Hêsêj·TD |ü⁄s¡ Á|üX¯dæÔ $e]+#ê&ÉT. Hêsêj·TD|ü⁄s¡+ #πs e÷sêZìï

≈£L&Ü ìy˚~+#ê&ÉT. Hêsêj·TD|ü⁄sêìøÏ yÓ[fl ‘·q≈£î |ü<ëàe‹ nqT≈£L\

|ü&˚≥≥T¢ ‘·–q Á|üj·T‘·ï+ #˚j·TTeTHêï&ÉT.

Ä MT<ä≥ e≈£îfi¯ ªª˙ eè‘êÔ+‘·+ yês¡&ç–‘˚ @eTì #Óù|Œ~μμ nì

Á|ü•ï+∫+~.

ªªne÷à! #·+Á<äe+X¯E …’q <˚eø° edüT<˚e⁄\T Hê ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ì

#Ó|ü. ã\sêeTT&Éqï n˙, düTuÛÑÁ<ä k˛<ä] n˙, Hê~ edæwü>√Á‘·eT˙

yê]¬ø]–+#·T. Hê qø£åÁ‘·+ ÁX¯eD+ n˙, j·TÚeq+, n+<ä#·+<ë\T >∑\

H˚qT |ü<ëàe‹ ø£ìïØ‘·T˝≤ ‘·–q es¡T&Éqì ‘Ó*j·T C…|üμμ nì

lìyêdüT&ÉHêï&ÉT.

e≈£îfi¯e÷‘· Hêsêj·TD|ü⁄s¡>∑eTq+

e≈£îfi dü+‘√wü+‘√ <ee÷j·÷ ì]à‘·yÓTÆq nX«eTTq~Ûwæ+∫ ø=+&É

~–+~. nø£ÿ&ç |ü⁄D´rs¡ú+˝À kÕïq+ #˚dæ+~. ø£|æ˝ÒX¯«s¡kÕ«$TøÏ

Á|üD$T*¢+~. X¯óø£jÓ÷–ø°, n>∑düÔ´ eTTìø° ÁyÓTTøÏÿ+~. Hêsêj·TD

|ü⁄s¡+ #˚] n>∑düT Ô´&ÉT ì]à+∫q nø£ÿ&ç Ä\j·T+˝Àì •e⁄ìøÏ

qeTdüÿ]+∫+~.

Ä <˚yê\j·T+˝À ñqï ø£q´ø£\˝À ˇø£‘ÓqT |æ*∫ ªªne÷à!

˙yÓe«]<ëqe⁄?μμ nì Á|ü•ï+∫+~. Ä ø£q´ø£ ªªH˚qT Äø±X¯sêE |ü⁄Á‹ø£

|ü<ëàe‹øÏ #Ó*ø£‘ÓÔqTμμ nì #Ó|æŒ+~.

24 25

ªªìqTï #·÷ùdÔ @<√ $#ês¡+˝À ñqï≥T¢ ñHêïe⁄. eTTK+ m+<äTø£ ≤

∫qïy√sTT+~μμ nì e≈£îfi¯ eT∞fl Ä ne÷àsTT q&ç–+~. n+<äT ø±ø£q´

Ç˝≤ ã<äT\T |ü*øÏ+~.

ªªne÷à! @eTì #Óù|Œ~? ìqï |ü<ëàe‹‘√ >∑÷&ç #Ó*ø£‘ÓÔ\

eT+<äs¡eT÷ eq$Vü‰sêìøÏ yÓfi≤fleTT. nø£ÿ&ç ø=ø£ X¯ãs¡ ≈£îe÷s¡T&ÉT

e#êÃ&ÉT. n‘·&ÉT $TøÏÿ* n+<ä>±&ÉT. n‘·&ÉT >∑TÁs¡+ MT<ä e∫à e÷

sê»ø£q´‘√ @y˚TyÓ÷ e÷≥\T #Ó|üŒã÷Hê&ÉT. sê»ø£q´ n‘·ìô|’ ø√|æ+∫

sêfi ¯ófl s ¡ T$«+∫+~. sêfi ¯ fl < Óã“\≈ £î > ∑ T Ás ¡+ H ˚\> ∑÷*+~.

n‘·&ÉT‘·Ôsê_ÛeTTK&Ó’ bÕ]b˛j·÷&ÉT.

‘·<äT|ü] |ü<ëàe‹ ‘·q eT+~s¡+ #˚]+~. Ä øÏsê‘·Tì <äèwæº ÄyÓTô|’

k˛øÏ+<√ @yÓ÷! ÄyÓT≈£î >=|üŒ ‘ê|ü»«s¡+ ø£*Z+~. ÄyÓT ‘·*¢ <ä+Á&ÉT\T

∫+‘êÁø±+‘·T\j·÷´s¡T. <˚e>∑Ts¡Te>∑T ãèVü≤düŒ‹ì ÄVü‰«ì+∫ ÄyÓTqT

#·÷bÕs¡T. ÄyÓT ‘ê|ü+ rπs≥≥T¢ eT+~eTàHêïs¡T.

ªªsêC≤! áyÓT≈£î ÁbÕDuÛÑj·T+ Ò<äT. MTs¡T ∫+‹+#· e<äT›. Ç|ü&˚

s¡TÁ<ë_Ûùwø£+ #˚sTT+#·+&ç! n+‘ê ≈£î<äT≥ã&ÉT‘·T+~μμ nì ãèVü≤düŒ‹

#ÓbÕŒ&ÉT.

sêE s¡TÁ<ë_Ûùwø±ìøÏ nedüs¡yÓTÆq @sêŒ≥T¢ #˚XÊ&ÉT. n+<äT≈£î

‘·–q $Á|ü⁄\ ˙>∑T&çøÏ |ü+bÕ&ÉT. e÷#˚‘· |òü\|ü⁄cÕŒ~ø±\T Çø£ÿ&çøÏ

#˚]Œ+#ê&ÉT nì #Ó|æŒ ªªÇ+‘·≈£L yÓes¡T? Çø£ÿ&ç πø |üì MT<ä e#êÃe⁄?μμ

nì e≈£îfi¯qT Á|ü•ï+∫+~.

ªª\‘ê+^! $qT, H˚qT ly˚+ø£fÒX¯«s¡Tì <ëdæì. ˇø£|üì MT<ä

ñ<äj·Ty˚T ãj·T\T<˚]e#êÃqT. á q>∑s¡+˝À n+‘·'|ü⁄sêìøÏ yÓ[fl

<Ûäs¡D°<˚$ ø=ø£ Ä|üÔyêø£ + #ÓbÕŒ*μμ nì e≈£îfi¯ düe÷<Ûëq+ #Ó|æŒ+~.

Ä #Ó*ø£‘ÓÔ ªªs¡TÁ<ë_Ûùwø£+ |üP]Ô nj˚T´+‘· es¡≈£L Çø£ÿ&˚ ñ+&ÉT.

‘·s¡Tyê‘· H˚H˚ ìqTï nø£ÿ&çøÏ rdüT≈£îb˛‘êqTμμ nì #Ó|æŒ+~. n+<äT≈£î

düeTà‹+∫ e≈£îfi¯ nø£ÿ&˚ ì\ã&ç+~.

nø£ÿ&É lìyêdüT&ÉT BÛs¡T&Ó’ ñ+&ç ≈£L&Ü |ü<ëàer $s¡Vü≤u≤~Û‘·T&Ó’

∫+‘·≈£î ˝Àqj·÷´&ÉT.

Y

26 27

‘·èrj·T Á|üø£s¡D+

miTø£‘·>± lìyêdüT&ÉT

e≈£îfi¯e÷*ø£ y˚+ø£{≤#·\+ ~–b˛sTTq |æ<ä|ü lìyêdüTìøÏ

|ü<ëàe‹ì #·÷&Ü\qï ø√]ø£ ÇqTeT&ç+∫+~. mf…Æ¢Hê ÄyÓT #Ó+‘·≈£î

#˚sê\qT≈£îHêï&ÉT. ‘·q ~e´s¡÷bÕìï eTs¡T>∑T|üs¡∫ Js¡íeÁkÕÔ\T <Ûä]+∫

miTø£ C…|ü‘·÷ }fi¯ófl ~]π> miTø£\kÕì s¡÷|ü+ <ë˝≤Ã&ÉT. eè<äΔ

eì‘· ˝≤>± e+>∑T‘·÷ Òdü÷Ô q&Éø£ kÕ–+#ê&ÉT. ÁãVü≤àqT @&ÉTHÓ\\

u≤\T&ÉT>± M|ü⁄q n+≥>∑≥Tºø=Hêï&ÉT. ˇø£ u…‘·Ô+ #˚‘·ã≥Tºø=Hêï&ÉT.

ˇø£ ãT≥º HÓ‹Ôô|’ u…≥Tºø=ì Hêsêj·TD|ü⁄sêìøÏ yÓfi≤fl&ÉT. Ä q>∑s¡+˝Àì

M<∏äT\˝À neTà\≈£ÿ\qT #·÷∫ ªmiTø√j·TeTà, miTø£μ n+≥÷ ‹]>±&ÉT.

ø=+<äsêyÓT #Ó+‘·CÒ] >∑<Ó› C…|ü eTHêïs¡T. Ç+‘· À sêDÏ #Ó\T\T

e∫à ˙ miTø£ m{Ϻ<√ miTø£|üs¡#·eTHêïs¡T. ªªHê miTø£ »qT\+<ä]ø°

X¯óuÛÑ+ #˚≈£Lπsà miTø£. ì»yÓTiT>∑ C≤*q yê]πø miTø£ #ÓãT‘êqT

>±ì n&ç–qyê] ø£+<ä]ø° #Ó|üŒqTμμ nì miTø£\kÕì |ü*øÏ+~.

Ä #Ó\T\T <Ûäs¡D°<$ e<ä›≈£î b˛sTT miTø£\kÕì dü+>∑‹ miÏ–+#ês¡T.

ÄyÓTqT rdüT≈£î s¡eTàì sêDÏ yê]ì |ü+|æ+~. yês¡T b˛sTT miTø£\kÕìì

n+‘·'|ü⁄sêìøÏ s¡eTàì ÄVü‰«ì+#ês¡T. ÄyÓT yê] qqTdü]+∫ <Ûäs¡D°<˚$

#Ó+‘·≈£î #˚]+~.

sêDÏ miTø£‘·≈£î ‘·–q eTsê´<ä\T #dæ+~. ªªMT }πs~? ù|πs$T?

˙ Ç …¢ø£ÿ&É?μμ nì <Ûäs¡D°<˚$ ÄyÓTqT q&ç–+~.

ªªne÷à! e÷e+{Ï yê] øÏfi¯Sfl, yêøÏfi¯Sfl n+≥÷ ñ+{≤j·÷?

<˚XÊ\˙ï ‹]π> yê]øÏ ˇø£ }]‘√ |üH˚$T? á j·T÷] Á|ü»\≈£î miTø£

#ÓbÕŒ\ì Çø£ÿ&çøÏ e#êÃqTμμ nì miTø£\kÕì ã<äT\T |ü*øÏ+~?

miTø£‘· >∑<Ó›

nô|’ miTø£‘· ø√]ø£ y˚Ts¡≈£î eTT+‘Ó&ÉT eTT‘ê´\T <ëìøÏ∫à sêDÏ

>∑<Ó› #Ó|üeTì+~. |ü\T <e‘·\qT düà]+∫ miTø£\ kÕì Ç˝≤ #Ó|æŒ+~.

ªªnyê«! ˙ ‘·\|ü⁄ y˚T˝Ö‘·T+~. ˙ Ä&ÉT_&ɶqT >∑T]+∫ ˙e⁄

n&ÉT>∑T‘·THêïe⁄. ˙ _&ɶ |üP<√≥˝À ˇø£ q\¢qj·T´qT #·÷∫ n‘·DÏí

yÓ÷Væ≤+∫+~. Ä q\¢qj·T´ |ü&É>∑\‘√ yÓT]ùd ã+>±s¡T ø=+&Éô|’

ñHêï&ÉT. yê&ÉT qs¡T&ÉT ø±&ÉT, leTHêïsêj·TDT&˚. yê&çøÏ ˙ _&ɶô|’Hê,

˙ _&ɶ≈£î yê&çô|’Hê ‘·\|ü⁄ ø£*–+~. yê&ç øÏ∫à ô|+&ç¢ #˚ùdÔ ˙ _&ɶ

düTK+>± e⁄+≥T+~.

Ç+ø£ ø=+‘·ùd|ü{ÏøÏ y˚+ø£fÒX¯«s¡T&ÉT |ü+|æq ˇø£ eì‘· ô|+&ç¢

sêj·Tu≤s¡+ kÕ–+#·&ÜìøÏ Çø£ÿ&çøÏ edüTÔ+~. Hêe÷≥\T ø£\¢ >±<äT.

Ç~ eTTe÷à{Ïø° ì»+μμ.

Ç˝≤ #Ó|æŒ miTø£‘· ~>∑Zq Ò∫ yÓ[fl+~. lìyêdüs¡÷|ü+‘√ y+ø£{≤Á~

#˚]+~.

miTø£\ kÕì e÷≥\≈£î <Ûäs¡D°<˚$ ÄX¯Ãs¡ |ü&ç |ü<ëàe‹ e<ä›≈£î

b˛sTT ªªne÷à! m+<äTøÏ ≤ ñHêïe⁄? ˙ ∫+‘·≈£î ø±s¡Dy˚T$T? mes√

ˇø£ düT+<äsêø±s¡TDÏí #·÷∫ yÓ÷Væ≤+∫Hêe≥! Ç+<äTe\¢ eTq≈£î ˝Àø£

ì+<ä sê<ëμμ? nì n&ç–+~.

n+<äT≈£î |ü<ëàe‹ ªªne÷à! MT≈£î n|üø°]Ô edüTÔ+<äH˚ ∫+‘· e<äT›.

H˚qT e\∫qyê&ÉT eTqT»e÷Á‘·T&ÉT ø±&ÉT, |ü⁄s¡Tc˛‘·ÔeTT&ÉT, düs¡«E„&ÉT,

düs¡«X¯øÏÔeT+‘·T&ÉT. Hê ∫‘·Ô+ Ä <˚e⁄ìMT<ä ì*∫+~. Çø£ »s¡>∑e\dæq

<˚<√ »]– rs¡T‘·T+~. MTs¡T ∫+‘·|ü&É e<äT›μμ nì #Ó|æŒ+~.

29

Ç+‘· À s¡TÁ<ë_Ûùwø£+ |üP]Ô #˚dæq $Á|ü⁄\T, |ü<ëàe‹ #Ó\T\÷,

e≈£îfi¯e÷*ø± nø£ÿ&çøÏ e#êÃs¡T. $Á|ü⁄\T s¡TÁ<ë_Ûùwø£ rs¡ú+ |ü<ëàe‹ ô|’

Áb˛øÏå+#ês¡T.

<Ûäs¡D°<˚$‘√ e≈£îfi¯ dü+uÛ≤wæ+#·T≥

<Ûäs¡D°<$ e≈£îfie÷*ø£qT j·T<∏√∫‘·+>± Ä<ä]+∫+~. ªªmø£ÿ&ÉqT+&ç

sêø£? me«]<ëqe⁄ ˙e⁄? nì n&ç–+~.

n+‘·≥ e≈£îfi¯e÷*ø£ ªªne÷à! H˚qT X‚cÕÁ~qT+&ç e#êÃqT.

ly˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$TøÏ <ëdæì. Äj·Tq Äq‹ MT<ä ô|+&ç¢ ô|‘·Ôq+

#˚j·T&ÜìøÏ e#êÃqT. MT |ü⁄Á‹ø£qT düø£\ dü<äTZD sê•jÓÆTq y˚+ø£fÒX¯«s¡Tì

øÏ∫à ô|+&ç¢ #˚j·T+&çμμ nì |ü*øÏ+~.

n+<äT≈£î <Ûäs¡D°<˚$ ªªne÷à e÷<Ûäe⁄ì #Ó+‘· s¡e÷<˚$ ñqï~ ø£<ë!

Çø£ e÷ ne÷àsTT HÓ+<äT≈£î ø√s¡T‘·THêïs¡T?μμ nì Á|ü•ï+∫+~.

ªªne÷à! Ç|ü&ÉT \ø°åà<˚$ lVü≤] e<ä› Ò<äT. ÄyÓT ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚]

nø£ÿ&ç uÛÑ≈£îÔ\qqTÁ>∑Væ≤düTÔqï~. n+<äT#˚‘· e÷<Ûäe⁄&ÉT MT ø£q´qT

e\∫Hê&ÉT. MT Ø$yêVü‰ì ø£+^ø£]+#·+&çμμ nì e≈£îfie÷*ø£ |ü*øÏ+~.

\øÏåà ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #]q $esê\T >∑÷&Ü ‘Ó*j·T|üs¡∫+~. y<äereè‘êÔ+‘·+

>∑÷&Ü $ì|æ+∫+~. sêDÏ<ë«sê dü+>∑‹ Á>∑Væ≤+∫q Äø±X¯sêE

dü+‘·dæ+#ê&ÉT. e≈£îfie÷*ø£ |ü≥¢ Ä<äsê_Ûe÷Hê\T #·÷bÕ&ÉT. |ü<ëà≈£åîìø°,

|ü<ëàe‹ø° $yêVü≤+ »s¡|ü&ÜìøÏ sêE n+^ø£]+#ê&ÉT. á dü+>∑‹

|ü<ëàe‹øÏ >∑÷&Ü m]–+∫ ÄyÓTqT dü+‘·dæ+|üCÒXÊ&ÉT.

Ä ‘·s¡Tyê‘· sêE ãèVü≤düŒ‹ì <Ûë´ì+#·>± Äj·Tq e∫à »]–q

dü+>∑‹ Á>∑Væ≤+∫ dü+‘√wæ+#ê&ÉT. >∑Ts¡Tì dü÷#·q y˚Ts¡≈£î sêE }]øÏ

ñ‘·Ôsêq ◊<äT Áø√düT\ <ä÷s¡+˝À e⁄qï Xóø£jÓ÷–ì |æ*|æ+#ê&ÉT. >∑Ts¡T&ÉT

Xó≈£îq≈£î dü+>∑‘·T\˙ï ‘Ó*j·TC…|üŒ>± |ü<ëàer lìyêdüT\ |ü]Dj·÷ìøÏ

Ä jÓ÷–es¡T´&ÉT >∑÷&É ‘·q ÄyÓ÷<ä+ e´ø£Ô+ #˚XÊ&ÉT.

|ü<ëàer lìyêdüT\ |ü]Dj·T X¯óuÛÑ ÒK

Äô|’ X¯óø£>∑Ts¡Te⁄ *s¡Te⁄s¡÷ e<Ûä÷es¡T\ bı+‘·Hê\T #·÷#ês¡T.

$yêVü‰ìøÏ ‘·–q \>∑ï+ ìs¡ísTT+#ês¡T. \>∑ï |üÁ‹ø£ >∑÷&Ü dæ<äΔeTsTT+~.

>∑Ts¡Tì dü÷#·q qqTdü]+∫ X¯óø£jÓ÷– \>∑ï|üÁ‹ø£ rdüTø=ì y˚+ø£{≤Á~øÏ

yÓfi≤fl&ÉT. |üÁ‹ø£ lìyêdüTì ø£+~+#ê&ÉT. n~ #·~$ Äq+~+∫q

lìyêdüT&ÉT ªyÓ’XÊKX¯óø£¢ <äX¯MT X¯óÁø£yês¡+ Hê{Ï sêÁ‹ »s¡T>∑qTqï

XóuÛÑeTTVüAsêÔìøÏ ã+<ÛäT$TÁ‘·düyT‘·+>± sê>∑\eTTμ nì ‹]– düe÷<Ûëq+

Áyêdæ X¯ó≈£îì #˚‹ø£+~+#ê&ÉT. X¯ó≈£î&ÉT Hêsêj·TD|ü⁄s¡+ #˚] Ä ÒKqT

Äø±X¯sêE ø£+~+#ê&ÉT. sêEqT+&ç ‘·–q dü‘êÿs¡+ n+<äTø=ì ‘·q

ÄÁXeT+ #s¡Tø=Hêï&ÉT. ãèVü≤düŒ‹ ôd’‘·+ ‹]– neTsêer q>∑s¡+ #sê&ÉT.

<Ûäs¡D°<˚$ e≈£îfi¯≈£î ~yê´+ãsê\T, ÄuÛÑs¡D≤*∫à dü‘·ÿ]+∫+~. e≈£îfi¯

n≥qT+&ç |üj·TqyÓTÆ X‚cÕÁ~ #˚s¡Tø=ì lìyêdüTìøÏ »]–q eè‘êÔ+‘·+

‘Ó*j·T|üs¡∫+~.

n+‘·≥ lìyêdüT&ÉT e≈£îfi¯‘√ ªªô|+&ç¢ô|‘·Ôq+ u≤>± ìs¡«]Ô+#êe⁄.

˙ Á|üj·T‘·ï+ $»j·Te+‘·eTj·T+~. nsTT‘˚ ô|+&ç¢øÏ ø±e\dæq

Á<äe´yÓTø£ÿ&É qT+&ç ‘ÓkÕÔe⁄? Ç~ ãVüQe´j·T Á|üj·÷dü\‘√ ≈£L&ÉTø=qï

|üì ø£<ë!μμ nì n&ç>±&ÉT.

e≈£îfi¯e÷*ø£ ª\ø°åà<˚$ ìø£ÿ&É≈£î |æ*|æ+∫‘˚ ø±e\dæq+‘· <Ûäq+

\_ÛdüTÔ+~ >∑<ëμ? nì #Ó|æŒ+~. lìyêdüTìø± e÷≥ q#·Ã Ò<äT. ªH˚ìø£ÿ&É

¬s+&Ée ô|+&ç¢øÏ dæ<äΔyÓTÆj·TT+&É>± s¡eT Hê≈£î <Ûäq$TdüTÔ+<ë! ÄyÓTqT

Á<äe´eT&É>∑&É+ @ eT+‘· düeTT∫‘·+?μ nì ∫+‹+#ê&ÉT.

30 31

Ä MT<ä≥ ô|+&ç¢ ø£edüs¡yÓTÆq Á<äe´+ esêVü≤eT÷]Ô q&ÉT>∑e#·TÃ

nì e≈£îfi¯ #Ó|æŒ+~. n+<äT≈£î lìyêdüT&ÉT düeTà‹+#ê&ÉT. Äj·Tq

nqTeT‹‘√ e≈£îfi¯ esêVü≤kÕ«$T #Ó+‘·≈£î b˛sTT $wüj·T+ #Ó|æŒ ns¡ú

eT]ú+∫+~. Äj·Tq ªªlìyêdüTì πøMT ˝À≥T+&É<äT. ˙M $wüj·TyÓTÆ

∫+‹+#·e<äT›. ÁãVü‰à~ <˚e‘· Ò ~–e∫à á ô|+&ç¢ »]|ækÕÔs¡Tμμ nì

#ÓbÕŒ&ÉT.

e≈£îfi¯ ‹]– lìyêdüTì e<ä›≈£î e∫à esêVü≤kÕ«$T n_ÛÁbÕj·T+

‘Ó*j·TCÒdæ+~.

‘·<äq+‘·s¡+ lìyêdüT&ÉT X‚wüßD°í, >∑s¡T&ÉTD°í düà]+#ê&ÉT. yês¡T yÓ+≥H

e∫Ã Ä <˚e⁄q≈£î Á|üD$T˝≤¢s¡T. lVü≤] ô|+&ç¢yês¡Ô ‘Ó\T|ü⁄‘·÷ ˇø£

ÄVü‰«q ÒK Áyêdæ >∑s¡T&ÉTì <ë«sê ÁãVü≤à<˚e⁄ìøÏ |ü+bÕ&ÉT. eTs=ø£ X¯ó

uÛÑ ÒKqT X‚wüßì <ë«sê •e⁄q≈£î |ü+bÕ&ÉT.

ÁãVü≤às¡TÁ<ë<äT\ sêø£

˝ÒK n+<äT≈£îqï $<Ûë‘· ô|+&ç¢øÏ sê<ä–q yê] ø£+<ä]ø° á

X¯óuÛÑyês¡Ô ‘Ó*|æ yê]q+<ä]˙ s¡eTàì #ÓbÕŒ&ÉT. ‘êqT düs¡dü«r düy˚T‘·T&Ó’

Vü≤+düHÓøÏÿ y˚+ø£{≤#·\+ #˚s¡Tø=Hêï&ÉT. lìyêdüT&ÉT |ü<äàdü+uÛÑe⁄DÏí

düeTT∫‘·+>± Ä<ä]+∫ »]–q dü+>∑‹ì $X¯<ä+>± $e]+#ê&ÉT.

X‚wüßì <ë«sê ÒK n+<äTø=qï •e⁄&ÉT >∑÷&Ü bÕs¡«r düy˚T‘·T&Ó’

eèwüuÛÑyêVü≤q yÓTøÏÿ Á|üeT<∏ä>∑D≤\T ùd$düTÔ+&É>± eèwü–]øÏ e#êÃ&ÉT.

lìyêdüT &Ü<˚e⁄DÏí ñ∫‘· Ø‹ì dü‘·ÿ]+∫ dü+>∑‘·T\T ‘Ó*j·T|üs¡#ê&ÉT.

Ç+‘·˝À Ç+Á<ë<äT˝…’q <˚e‘·\T >∑÷&Ü dü|ü]yês¡+>± nø£ÿ&çøÏ #˚]

ñ∫‘êdüHê \~Ûwæ+#ês¡T. lVü≤] e∫Ãq yê]ø£+<ä]ø° ‘·q ô|+&ç¢ì >∑÷]Ã

$e]+#ê&ÉT. n+<äs¡÷ Vü≤s¡+ Á|üø£{Ï+#ês¡T.

Ç+Á<äTì Áù|s¡D‘√ $X¯«ø£s¡à Hêsêj·TD|ü⁄s¡+ #˚] eTs¡ø£‘·

eTDÏ‘√s¡D≤\+ø£è‘·yÓTÆq ˇø£ dü«s¡íeT+~s¡+ ì]à+#ê&ÉT. e≈£îfi¯ ô|+&ç¢

|üqT\T ‘·–qyê] ø£|üŒ–+∫ Ä j·÷ ø£è‘ê´\≈£î yê]ì |ü⁄]ø=*Œ n˙ï

dæ<äΔ+ #˚dæ+~.

ÁãVü≤à lìyêdüTDÏí nuÛÑ +>∑HêìøÏ s¡eTàì |æ*#ê&ÉT. ø±ì lìyêdüT&ÉT

∫+‘êÁø±+‘·T&Ó’ ªª$]+N! \øÏåà ø=˝≤¢|ü⁄s¡+˝À ñqï~. ÄyÓT Ò≈£î+&Ü

H˚HÓ ≤ nuÛÑ +>∑Hêì ø£+^ø£]+#˚~? ÄyÓT Òì á ô|+&ç¢ >∑÷&Ü Hê øÏwüº+

Ò<äTμμ nì $cÕ<ëìøÏ ˝Àqj·÷´&ÉT.

n+‘·{ \øÏåàì ô|+&ç¢ ø±Vü‰«ì+#·&ÉyT nìï$<Ûë˝≤ ‘·–q ø£s¡Ôe´eTì

n+<äs¡÷ uÛ≤$+#ês¡T. ÄyÓTqT ‘√&=ÿì s¡eTàì dü÷s¡T´DÏí |ü+bÕs¡T.

\ø°åà<˚$ sêø£

dü÷s¡T´&ÉT yÓ+≥H˚ ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚] ªªne÷à! |ü<äàHêuÛÑT&ÉT nX¯≈£îÔ&Ó’

Bqdæú‹˝À ñHêï&ÉT. X‚cÕ#·\düTú&Ó’q Ä eTVæ≤‘ê‘·Tà&ÉT ìqTï #·÷&Ü\ì

ø√s¡T‘·THêï&ÉTμμ nì \øÏåà‘√ #ÓbÕŒ&ÉT.

n~ $qï \øÏåà yÓ+≥H s¡<∏äyÓTøÏÿ Äø±Xe÷s¡Z+˝À X‚cÕ#·\+ #]+~.

nø£ÿ&É ñqï düTs¡\+<äs¡÷ ÄyÓT≈£î ÁyÓTTø±ÿs¡T. lìyêdüT&ÜyÓTqT

>ös¡$+#ê&ÉT. s¡Vü≤dü +>± ÄyÓT≈£î #Ó|üŒ<ä–q e÷≥\T ø=ìï #ÓbÕŒ&ÉT.

yÓ’≈£î+sƒ¡+ M&çq Hê{ÏqT+&ç »]–q dü+|òüT≥q\ qìï+{Ï˙ ÄyÓT≈£î

$e]+#ê&ÉT. |ü<ëàe‹ì #˚|ü≥º&ÜìøÏ ÄyÓT düeTà‹ ø±yê\ì ø√sê&ÉT.

Ò≈£î+fÒ á |ü]Dj·T+ »s¡>∑<äì |ü*ø±&ÉT.

$wüj·TeT+‘ê Äø£[+#·Tø=qï Ç+~sê<˚$ lìyêdüTì ô|+&ç¢øÏ

düeTà‹+∫+~. ‘·<äT|ü] ô|+&ç¢ ≈£îe÷s¡TìøÏ nuÛÑ +>∑Hê~ eT+>∑fiø±sê´\T

ø=qkÕ>±sTT. \ø°åà<˚$ ≈£L&Ü nuÛÑ +>∑q $~Û Hê#·]+∫+~.

32 33

j·TEXÊÙU≤qTÁø£eT+>± yÓ’U≤qdü dü÷Á‘√ø£Ô $<Ûëq+‘√ |ü⁄D≤´Vü≤

yê#·Hê~ ø±sê´\T »]>±sTT. lìyêdüT&ÉT ‘·q ≈£î\<˚e‘· nsTTq X¯MT

eèøå±ìøÏ Á|ü<äøÏåDqeTkÕÿsê\T #˚dæ |üPõ+#ê&ÉT.

|æeTà≥ lìyêdüT&ÉT uÛÑ÷esêVü≤kÕ«$Tì uÛÑ÷<˚e‘ê düy˚T‘·+>± ‘·q

ô|+&ç¢ ø±Vü‰«ì+#ê&ÉT. Äj·Tq ‘êqT sê≈£î+&Ü ‘·q≈£î e÷s¡T>± e≈£îfi¯

sê>∑\<äì #Ó|æŒ |ü+bÕ&ÉT.

n|ü|üÁ‘·+

ô|+&ç¢øÏ ø±e\dæq Á<äyê´ìï \øÏåà q]ú+#·&É+ düeTT∫‘·+ >±<äì

lìyêdüT&ÉT uÛ≤$+#ê&ÉT. n+<äTe\¢ ≈£îuÒs¡TDÏí |æ*∫ ô|+&ç¢øÏ <Ûäq$TeTàì

n]ú+#ê&ÉT.

ªªH˚qT e&ç¶ |üÁ‘·eTT ÁyêdæsTTkÕÔqT. @fÒ{≤ Áø£eT+ ‘·|üŒø£ e&û¶

#Ó*¢kÕÔqT. ø£*j·TT>∑+ ∫es¡ n|ü ndü\T >∑÷&Ü #Ó*¢kÕÔqT. Ç+<äT≈£î

ÁãVü≤à<˚e⁄&ÉT, X¯+ø£s¡T&ÉT kÕ≈£åî\Tμμ nì #ÓbÕŒ&ÉT.

ªªe&û¶ nø£ÿs¡ Ò<äT. ˙≈£î ø±e\dæq+‘· <Ûäq$TkÕÔqTμμ nì ≈£îuÒs¡T&ÉT

#Ó|üŒ>± ªªH˚qT <ëq+>± qT+&ç <Ûäq+ d”«ø£]+#·qT, e&û¶ #Ó*¢kÕÔqTμμ nì

lìyêdüT&ÉHêï&ÉT.

Äô|’ ÁãVü≤àq÷, •e⁄D°í #·÷∫ ªªH˚qT ø£*j·TT>±+‘·+ es¡≈£L á

–]ô|’ ø±|ü⁄s¡eTT+&ç uÛÑø£Ôø√{Ï qqTÁ>∑Væ≤kÕÔqT. yê]qT+&ç $‘·Ô+ ø±qT

ø£\T>± Á>∑Væ≤+∫ ≈£îuÒs¡Tì n|ü rs¡TkÕÔqT. MT]s¡Te⁄s¡÷ á sê$#Ó≥÷º

Ç+<äT≈£î kÕ≈£åî\Tμμ nì #Ó|æŒ Ä Ø‹>± |üÁ‘·+ Áyêdæ ≈£îuÒs¡Tì ø£+<äCÒXÊ&ÉT.

≈£îuÒs¡T&ÉT |ü<äTHê\T>∑T \ø£å\ sêeTf…+øÏ ìwüÿeTT\T n|ü>± Ç#êÃ&ÉT.

‘·<äT|ü] ô|+&ç¢øÏ e∫Ãq yê] ø£+<ä]ø° ø£eTàì $+<äTuÛÀ»Hê\T

»]>±sTT. kÕj·T+ düeTj·TeTsTT+~. dü÷s¡T´&ÉT yÓ\T>∑TqT Á|üdü]+|üCÒùd

|üìì #·+Á<äTì ø£|üŒ–+∫ ‘êqT nkÕÔÁ~øÏ #˚sê&ÉT.

|æ<ä|ü #·+Á<äT &ÉT<äsTT+∫ ‘·s¡|æ yÓHÓï\\‘√ ˝Àø±ìøÏ ÄVü‰¢<ä+

ø£*–+#ê&ÉT. sêÁ‹ >∑&É∫ ‘·÷s¡TŒ ‘Ó\¢yê]+~. dü÷s¡T´&ÉT ñ<äj·T–]ô|’

ø±\÷Hê&ÉT.

ô|+&ç¢øÏ e∫Ãq yê¬s\¢s¡÷ |ü⁄wüÿ]DÏ˝À kÕïq dü+<Ûë´~ $<ÛäT\T

j·T<∏ë$~Û>± ìs¡«]Ô+#ês¡T.

‘·<äT|ü] eT+>∑fi¯yê<ë´\T ÁyÓ÷>∑T‘·T+&É>± n+<äs¡÷ yê] yê]

yêVü≤Hê\ q~Ûwæ˜+∫ X‚cÕÁ~ ~– ø£|æ\rs¡úe÷s¡Z+˝À |üj·Tì+#ês¡T.

X¯óø±ÁX¯eT+ MT<äT>± yÓ[fl qe$THê{Ï kÕj·T+ø±˝≤ìøÏ Hêsêj·TD|ü⁄s¡+

#˚s¡T≈£îHêïs¡T.

Äø±X¯sêE j·T<∏ë$~Û>± yê]øÏ kÕ«>∑‘·+ |ü*øÏ ‘·–q dü‘êÿsê\T

»]|æ+#ê&ÉT. $yêVü≤$~ÛøÏ dü+ã+~Û+∫q qeÁ>∑Vü≤ j·TC≤„~ $<ÛëHê\˙ï

XÊÁk Ôø£Ô |ü<äΔ‹˝À »]>±sTT. ô|+&ç¢øÏ e∫Ãqyês¡T Ä sêÁ‹ $&ç~ >∑èVü≤+˝À

düTK+>± $ÁX¯$T+#ês¡T.

eTs¡THê&ÉT ns¡TD√<äj·T+ø±>±H˚ n+<äs¡÷ kÕïHê~ø±\T |üP]Ô

#XÊs¡T. ñ|üyêdü ìj·TeT+ ø=+<äs¡T (bÕ{Ï+#·e\dæqyês¡T) bÕ{Ï+#ês¡T.

Hê{Ï kÕj·T+ø±\+ Äø±X¯sêE <Ûäs¡DÏ<˚M düy˚T‘·T&Ó’ es¡Tì |üø£å+ yês¡Tqï

$&ç~øÏ b˛sTT nø£ÿ&É lìyêdüTDÏí dü+Á|ü<ëj·÷qT kÕs¡+>± düe÷àì+#ê&ÉT.

|ü<ëàer lìyêdüT\ |ü]Dj·T+

Äô|’ lìyêdüT&ÉT \ø°åàdüyT‘·+>± ◊sêe‘·eTT HÓøÏÿ eT+>∑fi yê<ë´\T

ÁyÓ÷>∑T‘·T+&É>±, ÁãVü‰à<äT\T ‘·qTï yÓqï+{Ïsê>±, q>∑s¡Á|üy˚X¯+ #˚XÊ&ÉT.

uÛÑ÷|ü‹ eT+~s¡ <ë«s¡+ e<ä› ì*#ê&ÉT. eT+>∑fi¯yê<ë´\T <Ûä«ì düTÔ+&É>±

34 35

‘=+&Ée÷qTì uÛ≤s¡ eTT‘Ó’Ô<äTe\‘√ e∫à dü+‘√cÕ‹X¯j·T+‘√ lVü≤]ø°,

dæ]ø° eT+>∑fi≤s¡‘·T *∫Ã+~.

Vü‰s¡‘·T*∫Ãq yê]øÏ ≈£îuÒs¡Tì#˚‘· NHê+ãsê\T, <äøÏ åD\T

(ìwüÿeTT\T) lìyêdüT &ç|æŒ+#ê&ÉT. |æeTà≥ n+‘·'|ü⁄s¡+ Á|üy˚•+∫

\ø°åàdüy˚T‘·T&Ó’ dü«s¡í dæ+Vü‰düq eT~Ûwæ+#ê&ÉT.

nqdü÷j·T eTTqï>∑T düTyêdæqT\T ô|+&ç¢ ≈£îe÷¬sÔ |ü<ëàe‹ì

j·T<∏√∫‘·+>± n˝+ø£]+#ês¡T. |ü<ëàe‹ >öØ|üP» ìs¡«Væ≤+∫+~.

<Ûäs¡D°<˚$ düTyêdæqT\T yÓ+≥ q&ÉTe>± |ü⁄Á‹ø£‘√ $yêVü≤eT+&É|ü+

#˚]+~.

edæwüeTT˙+Á<äT&ÉT $yêVü≤ ÁøÏj·T \qTwæ+#ê&ÉT. ø£qø£s¡‘êïuÛÑs¡D

uÛÑ÷wæ‘· nsTTq ø£q´qT Äø±XsêE lìyêdüTìøÏ <Ûësê<ä‘·Ô+ ø±$+#ê&ÉT.

e÷+>∑\´ø£+ø£D <Ûës¡D\T, ôVAeT+, dü|üÔ |ü<ë‹Áø£eTD+, ns¡T+<Ûär

<äs¡Ùq+ yÓTT<ä …’q $yêVü≤$<ÛäT\T kÕø£\´+>± »]>±sTT. nø£ÿ&É #˚]q

»qT\ ø£+<ä]ø° |òü\ <äøÏåD≤ ‘ê+ã÷˝≤<äT\T n+<ësTT.

Ç˝≤ |ü<ëàer lìyêdüT\ ø£˝≤´D+ Hêsêj·TD|ü⁄s¡+˝Àì

nø±X¯sêE >∑èVü≤+˝À yÓ’uÛÑy√ù|‘·+>± ìs¡«]Ô+|üã&ç+~.

Ä eTs¡THê &És¡TD√<äj·Ty˚fi¯ À lVü≤] Á|üj·÷D√qTàKT&Ó’ |ü<ëàe‹ì

‘·q‘√ |ü+|ü ⁄eTì Äø±X¯sêE q&ç>±&ÉT. sêE ªªMTs¡T ˇø£

HÓ\s√E\sTTHê Çø£ÿ&˚ ñ+&É+&çμμ nì #ÓbÕŒ&ÉT. ªªnø£ÿ&É mH√ï

|üqT\THêïsTT. n˝≤ Çø£ÿ&É ì\e&ÜìøÏ M\Tø±<äTμμ nì lìyêdüT&ÉT

nHêï&ÉT. \ø°åà<˚$ |ü<ëàe‹ì lìyêdüTì yÓ+≥ |ü+|üe\dæq<ä , nø£ÿ&É

e≈£îfi¯e÷*ø£ neTà˝≤>± ÄyÓTqT #·÷#·Tø=+≥T+<ä #Ó|æŒ+~.

sêE ≈£îe÷¬sÔ≈£L, n\T¢&çø° ~yê´+ãsêuÛÑs¡D≤\T düeT]Œ+#ê&ÉT.

ne÷àsTTì nqTsê>∑+‘√ #·÷#·Tø=eTàì #ÓãT‘·÷ nÁXódæø£ÔHÁ‘·T &Éj·÷´&ÉT.

ªªe÷e÷! MT≈£îe÷¬sÔ ø=s¡¬ø’ MTs¡T Ç+‘·>± ∫+‹+#· e<äT›μμ n+≥÷

lìyêdüT&ÉT |ü<ëàe‹‘√ >∑÷&Ü >∑s¡T&Üs¡÷&ÛÉT&Ó’ y+ø£{≤Á~øÏ |üj·Tì+#ê&ÉT.

ÁãVü‰à~ <˚e‘·\T yÓ+≥sê>± lìyêdüT&ÉT n>∑kÕÔ ÁX¯eT+ #˚] Ä

~q+ nø£ÿ&É >∑&ÉbÕ&ÉT. Ä eTs¡THê&ÉT |ü<äàdü+uÛÑyê<äT\T lìyêdüTì

nqTeT‹‘√ yê] yê] ìyêkÕ\≈£î yÓfi≤fls¡T. \ø°åà<˚$ Vü≤] HÓ{À¢

n+^ø£]+|üCÒdæ ‹]– ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚]+~.

n>∑kÕÔ ÁX¯eT ìyêdü+

nô|’ lìyêdüT&ÉT n>∑düÔ eTTì‘√ ªªeTT˙+Á<ë! yT$Tø£ y+ø£{≤#· ≤ìøÏ

ãj·T\T <˚] yÓfi≤ÔeTTμμ nì #ÓbÕŒ&ÉT. n>∑düTÔ´&ÉT ªªlìyêkÕ! ô|+&ç¢

≈£îe÷s¡T\T Äs¡THÓ\\ es¡≈£î y˚+ø£{≤Á~ô|’øÏ yÓfi¯fl&É+ ‘·>∑<äT >∑<ë! n+‘·

es¡≈£L MT]ø£ÿ&˚ e⁄+&É+&çμμ nì #ÓbÕŒ&ÉT.

n+<äTø£+^ø£]+∫ lìyêdüT&ÉT dürdüy˚T‘·+>± Äs¡THÓ\\ ø±\+

n>∑kÕÔ ÁX¯eT+˝ÀH˚ yÓfi¯flãT#êÃ&ÉT.

|ü<ëàer lìyêdüT\ ñ<ë«Vü≤+ »]–q ‘·s¡Tyê‘· ø=+‘·ø±˝≤ìøÏ

Äø±XsêE ø±\<Ûäs¡à+ #Ó+<ë&ÉT. edüT<ëqT&ÉT ‘·+Á&çøÏ Ws¡Δ«<Ó’Væ≤ø£ ÁøÏj·T\T

ìs¡«]Ô+#ê&ÉT. á yês¡Ô $ì lìyêdüT&ÉT n>∑kÕÔ´ÁX¯eT+ qT+&ç

Hêsêj·TD|ü⁄sêìøÏ yÓ[fl edüT<ëq ‘=+&Ée÷qT\qT $#ê]+∫ yê]øÏ

<äT'UÀ|üXeTq+ ø±$+#ê&ÉT. eTs¡\ n>∑kÕÔ ÁXeT+ #] ‘·+Á&çì ‘·\#·Tø=ì

XÀøÏdüTÔqï |ü<ëàe‹ì z<ësêÃ&ÉT.

Ç+‘· es¡≈£L lìyêdüTì #·]‘·+ $qï XÖqø±<äT\T ªªÄø±X¯sêE

eTè‹#Ó+~q |æ< ä| ü n‘·ì |ü ⁄ Á‘ ·T& ÉT edüT<ëqT&ÉT ‘·eTTà& ÉT

36 37

‘=+&Ée÷qT&ÉT`M]s¡Te⁄]˝À mes¡T sêC≤´~Û|ü‘· + d”«ø£]+#ês¡Tμμ nì

dü÷‘·TDÏí Á|ü•ï+#ês¡T.

dü÷‘·T&ç ≤ #ÓbÕŒ&ÉT `

edüT<ëq ‘=+&Ée÷qT\ j·TT<äΔ+

ªªeTTqT˝≤sê! Äø±X¯sêE ‘·sê«‘· ‘·q<˚ sêC≤´~Ûø±s¡eTì

‘=+&Ée÷qT &ÉHêï&ÉT. edüT<ëqT&ÉT ≈£L&É ‘·qπø sêC≤´~Û|ü‘·´+

dü+Áø£$T+#ê\Hêï&ÉT. n˝≤ yê]<ä›s¡÷ sê»´+ø√dü+ ø£\Væ≤+#·Tø=Hêïs¡T.

‘=+&Ée÷qT&ÉT j·TT<äΔ+˝À mes¡T »sTTùdÔ yê]<˚ sêC≤´~Ûø±s¡ eTì

dü+Á>±e÷ìøÏ dæ<äΔyÓTÆHê&ÉT. edüT<ëqT&ÉT ôd’‘·+ n+<äT≈£î düe÷j·T‘·Ô

eTj·÷´&ÉT. Çs¡Te⁄s¡÷ ‘·eT ‘·eT ã˝>±\T düeT≈£Ls¡TÃø=Hêïs¡T.

lìyêdüTìøÏ |üs¡eTuÛÑ≈£îÔ&Ó’q ‘=+&Ée÷qT&ÉT Ä <˚e⁄ì <ä>∑Zs¡≈£î yÓ[fl

nqï ø=&ÉT≈£î‘√ ø£*–q $yê<äeTTqT >∑T]+∫ $e]+#ê&ÉT. dü+>∑s¡+˝À

‘·q≈£î ‘√&ÉŒ&Ée\dæq~>± n]ú+#ê&ÉT.

ªªH˚qT ‘=+&Ée÷qTìøÏ dü+Á>±eT+˝À kÕj·T+ #˚ùdÔ |ü<ëàe‹

n\T>∑T‘·T+~. edüT<ëqTì |üøå±q #˚]‘˚ ÄyÓT dü+‘·dædüTÔ+~. ø±ì

‘=+&Ée÷qT&ÉT Hê≈£î |üs¡eTuÛÑ≈£îÔ&ÉT. á $wüeTdüeTj·T+˝À M]s¡Te⁄]˝À

me]˙ ìsêø£]+#˚ dæú‹˝À ÒqT. Ç|ü&˚$T #˚j·÷*μμ nì ‘·q˝À ‘êqT

lìyêdüT&ÉT $#êsêìøÏ ˝Àqj·÷´&ÉT.

|æeTà≥ j·TT<äΔ+˝À ‘=+&Ée÷qTìπø $»j·T+ dæ~ΔdüTÔ+<äì n‘·ì‘√

s¡Vü≤dü +>± #Ó|æŒ kÕj·T+>± ‘·q #·Áø£$T∫à |ü+|æ+#ê&ÉT.

Ä MT<ä≥ edüT<ëqT&ÉT >∑÷&Ü e∫à kÕj·T+ n]ú+#ê&ÉT. n‘·&ÉT

ø√]q Á|üø±s¡+ lìyêdüT&ÉT n‘·ì‘√ >∑÷&ç Hêsêj·TD|ü⁄sêìøÏ yÓfi≤fl&ÉT.

nø£ÿ&É u≤eeTs¡~ |üøå±q #˚] j·TT<äΔuÛÒ] y˚sTT+#ê&ÉT.

Çs¡T|üøå±\≈£î b˛s¡T |òüTÀs¡+>± »]–+~. j·TT<äΔ+ rÁe‘·s¡yÓTÆq|ü&ÉT

‘=+&Ée÷qT&ÉT lVü≤] #·Áø±ìï edüT<ëqTìô|’ Á|üjÓ÷–+#ê&ÉT. lìyêdüT

&É‘·ìø£&ɶ+ sê>± #·Áø£ e÷ <˚e⁄ìπø ‘·–*+~. Äj·Tq eT÷]ä‘·T&Ó’ s¡<∏ä+ô|’

ˇ]>±&ÉT.

n+‘·≥ ‘=+&Ée÷q`edüT<ëqT *s¡Te⁄s¡÷ ø£\dæ ø£\Vü≤+ e÷ì

lìyêdüTìøÏ ñ|ü#ês¡+ #Ój·T´&Üì≈£î|üÁø£$T+#ês¡T. lìyêdüT&ÉT

eT÷s¡Ã¤qT+&ç ‘˚s¡Tø=ì ˝Ò∫ ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT. ‘=+&Ée÷qT &Ü<˚e⁄ìøÏ

qeTdüÿ]+∫ sTT˝≤ nHêï&ÉT.

ªªVü≤Ø! H˚qT Á|üjÓ÷–+∫q #·Áø£+ ≈£î ‘·–* eT÷]ä‘·T&É ej·÷´e⁄.

˙ø£|üø±s¡+ #˚dæq bÕ|ü+ qqTï #·T≥Tºø=qï~. Bì |ü]Vü‰s¡+ ø=s¡¬ø’ H˚qT

ø±oπøåÁ‘êìøÏ b˛‘êqT. n+<äT≈£î Hê≈£î nqTeT‹ ìeTTà. sê»´+

edüT<ëqTìπø ø£≥ºu…≥Tº. Çø£ Hêø° sê»´+‘√ |üì Ò<äT. Hê≈£î yÓ’sê>∑ +

Á|ükÕ~+#·Tμμ.

n|ü&ÉT lVü≤] edüT<ëqTì yÓ’|ü⁄ #·÷∫ ª˙ n_ÛeT‘· y˚T$T?μ nì

n&ç>±&ÉT. edüT<ëqT&ÉT ªªVü≤Ø! qqTï ø±bÕ&É&ÜìøÏ ˙e⁄ n&ÉT¶ sê>±

#·Áø£+ ìqTï ‘êøÏ+~. Ä bÕ|ü+ Hêπø n+{Ï+~. <ëì |ü]Vü‰s¡+ ø=s¡¬ø’

H˚qT sêy˚TX¯«s¡πøåÁ‘êìøÏ yÓfi≤ÔqT. á sêC≤´~Ûø±s¡+ Hê |æq‘·+Á&ç<˚μμ nì

nHêï&ÉT.

n~ $ì lìyêdüT&ÉT X¯óø£jÓ÷–ì |æ*|æ+∫ $wüj·T+ $e]+∫

ªøÏ+ ø£s¡Ôe´+μ nì n&ç>±&ÉT. ªªMs¡T ø±•ø°, sêy˚TX¯«sêìø° b˛ãì Ò<äT.

nqï<äeTTà\ uÛ≤>∑+ $uÛÑõ+∫ Äø±XsêE≈£î #Ó+~q uÛ≤>±ìï edüT<ëqTìø°,

‘·øÏÿq uÛ≤>±ìï ‘=+&Ée÷qTìø° sTTe«&É+ nìï $<Ûë˝≤ düeTT∫‘·+μμ

nì X¯óø£jÓ÷– rs¡TŒ#ÓbÕŒ&ÉT.

38 39

lìyêdüT&ÉT Ä jÓ÷–es¡T´&ÉT #Ó|æŒq $<Ûä+>± sêC≤´ìï $uÛÑõ+∫

yê]s¡Te⁄]ø° n|üŒ–+#ê&ÉT. yês¡+<äT≈£î düeTà‹+#ês¡T. ‹]– lìyêdüT&ÉT

|ü<ëàe‹ #Ó+‘·≈£î #˚sê&ÉT.

ns¡Δsê»´ ÁbÕ|æÔ bı+~q ‘=+&Ée÷qT&ÉT uÛÀ>±düøÏÔ e<ä* yêdüT<e⁄ìô|’

uÛÑøÏÔô|+#·Tø=Hêï&ÉT. Äj·Tq qs¡s¡÷|ü+˝À ñqï Hêsêj·TDT&Éqï dü‘· +

Á>∑Væ≤+#ê&ÉT.

$X¯«s¡÷|ü<äs¡Ùq+

ˇø£Hê &É‘·&É>∑kÕÔ´ÁX¯e÷ìøÏ e∫à lìyêdüTìøÏ <ä+&ÉÁ|üD≤eT+

#XÊ&ÉT. n‘·ì uÛÑøÏÔøÏ yÓT∫à uÛÑ>∑yêqT&É‘·ìøÏ n‘· <äT“¤‘·yÓTÆq ‘·q $X«s¡÷|ü+

#·÷bÕ&ÉT. n~ #·÷∫ ‘=+&Ée÷qT&ÉT |ü⁄\øÏ‘· X¯Øs¡T&Ó’ Ä <˚e⁄ì

~e´s¡÷bÕìï ãVüQ$<Ûë\ düqTï‹+#ê&ÉT.

<˚yê\j·T ìsêàD+

nq+‘·s¡+ lìyêdüT &É‘·DÏí #·÷∫ y˚+ø£{≤Á~ô|’q ‘·q ø=ø£

ø£qø£eTj·TyÓTÆq eTDÏuÛÑeq+ <˚yê\j·T s¡÷|ü+˝À ì]à+∫ sTTeTàì

ø√sê&ÉT. |üPs¡«»qà˝À Ä ‘=+&Ée÷qT&ÉT s¡+>∑<ëdüT&Éqï ù|s¡T‘√

‹s¡TeT\ô|’ uÛÑ>∑e‘Ó’ÿ+ø£s¡ |üs¡T&Ó’ j·TT+&çq eè‘êÔ+‘êìï lVü≤] n‘·ìøÏ

‘Ó*bÕ&ÉT.

n+<äT ø±X¯Ãs¡ |ü&ç Ä sêE $X¯«ø£s¡àqT |æ*|æ+∫ n‘·ì‘√ >∑÷&É

y˚+ø£{≤#·\+ #˚sê&ÉT. nø£ÿ&É •\Œ XÊÁdüÔ Á|üø±s¡+ eT÷&ÉT ÁbÕø±sê\T,

¬s+&ÉT>√|ü⁄sê\T, @&ÉT <ë«sê\T, ÄkÕúqeT+&É|ü+, eTTKeT+&É|ü+, >√XÊ\,

<Ûëq´XÊ\, e+≥XÊ\ eTTqï>∑T ìsêàD≤\‘√, edü‘·T\‘√ $X¯«ø£s¡à #˚‘·

düT+<äs¡yÓTÆq eT+~s¡+ ì]à+|üCÒXÊ&ÉT.

ìsêàD+ |üP]Ô ø±>±H˚ ø=+&É~– lVü≤]ì #·÷∫ ªªMTs¡T ø√]q

eT+~s¡+ dæ<äΔeTsTT+~. dürdüy˚T‘·+>± nø£ÿ&çøÏ y˚+#˚j·T+&ç. H˚qT MT

øÏ+ø£s¡T&ÉHÓ’ ùde\T #˚kÕÔqTμμ nì $qï$+#ê&ÉT.

Äq+<ä ì\j·TÁ|üy˚X¯+

Ä MT<ä≥ lìyêdüT&ÉT ÁãVü≤à, X¯ó≈£î&ÉT, n>∑düTÔ &ÉT ‘·q yÓ+≥sê>±

|ü<ëàe‹‘√ >∑÷&É ø=+&É q~Ûwæ+#ê&ÉT. eT+>∑fi¯ <Ûä«qT\T $ì|ædüTÔ+&É>±

$ø£è‹HêeT dü+e‘·‡s¡+ nX¯«˙ qø£åÁ‘·+ >∑Ts¡Tyêdüs¡+‘√ ≈£L&çq X¯óuÛÑ

~Hêq |ü⁄D≤´Vü≤yê#·Hê~ ø±sê´\T |üP]Ô#˚dæ Äq+<äì\j·T+˝À

Á|üy˚•+#ê&ÉT. ÁãùV≤à+Á<ë<äT˝≤ düeTj·T+˝À |ü⁄wüŒeèwæº ≈£î]sTT+#ês¡T.

lìyêdüTDÏí $qT‹+#ês¡T.

yÓ’U≤qdü ~«E\T <ë«s¡bÕ\≈£î\qT <ë«s¡+ e<ä› ì*Œ j·T<∏ëÁø£eT+>±

lVü≤]ì n]Ã+#ês¡T. Ä <˚e⁄&ÉT |ü<äà |”sƒ¡+ô|’ bÕ<ë\T+∫ ì*#ê&ÉT.

ø£{Ï Á|ü<˚X¯+ô|’ m&ÉeT#˚sTT ñ+#ê&ÉT. <äøÏåDVü≤düÔ+ <äøÏåD bÕ<ä+ yÓ’|ü⁄

#·÷|ü⁄‘·÷ yÓ\T>=+<ë&ÉT. ÁãVü‰à<äT\‘√ ªÇ~ |üs¡eT|ü<äμ eTì |ü*ø±&ÉT.

n+‘·≥ ÁãVü≤à<˚e⁄&ÉT <˚e<˚e⁄ì düìï~Û À ¬s+&ÉT nK+&É BbÕ\T

ì*|æ ªªø£*<Ûäs¡à eTTqï+‘· es¡≈£L á BbÕ\T+{≤sTT. BbÕ\Tqï+‘·

es¡≈£L á ~e´$e÷q eTT+≥T+~. ø£*j·TT>±+‘·+˝À á BbÕ˝≤]

b˛‘êsTT. $e÷q+ H\>∑÷\T‘·T+~. n|ü&ÉT y+ø£fÒX«s¡T&ÉT lyÓ’≈£î+sƒ¡+

#˚s¡T≈£î+{≤&ÉT. Ä ‘·s¡Tyê‘· eT∞fl ø£è‘·j·TT>∑+ ÁbÕs¡+uÛÑeTe⁄‘·T+~.

eT÷&ÉT j·TT>±\T yÓ’≈£î+sƒ¡ ì\j·TT&Ó’ e⁄+&çq uÛÑ>∑yêqT&ÉT ø£*j·TT>∑+˝À

X‚cÕÁ~ô|’ ì\TkÕÔ&ÉTμμ nì Á|üø£{Ï+#ê&ÉT.

Ä MT<ä≥ ÁãVü≤à‘√ lìyêdüT&ÉT ªª|üs¡yTw”! Hê≈£î $ø£ÿ&É s¡<∏√‘·‡e+

ìs¡«Væ≤+#·Tμμ nì ìπs›•+#ê&ÉT.

40 41

yÓ+≥H˚ ÁãVü≤à ‘=+&Ée÷qTì <ë«sê yÓ’U≤qkÕ>∑eT$~ÛqqTdü]+∫

n+≈£îsês¡ŒD+, <Ûä«C≤s√Vü≤D+, $$<Ûä yêVü≤qùde\T, s¡<∏√‘·‡e+, rs¡úyê]

eTTqï>∑T <Ó’eø±sê´\T ìs¡«]Ô+|üCÒXÊ&ÉT. HêHê $<Ûë …’q nqïHÓ’ y˚<ë´\T

düeT]Œ+∫ ªdüs¡«+ lìyêkÕs¡ŒD+μ nì #ÓbÕŒ&ÉT. ly˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T

m+‘√ dü+‘√wæ+#ê&ÉT.

Ä ‘·s¡Tyê‘· ÁãVü≤à<˚e⁄&ÉT Ç+Á<ë~ <˚e‘·\qT yê] yê] ì\j·÷\

ø£+|æ ‘êqT >∑÷&Ü dü‘· ˝Àø£+ #˚sê&ÉT.

‘=+&Ée÷qT&ÉT sê»´bÕ\q #·ø£ÿ>± kÕ–dü÷Ô ly˚+ø£fÒX¯«s¡TìøÏ

düø£˝À‘·‡yê\T @sêŒ≥T #˚XÊ&ÉT. nqT~q+ yÓ[fl dü«s¡íø£eT˝≤\‘√

lìyêdüTDÏí n]Ã+#·kÕ>±&ÉT.

;ÛeTTìøÏ kÕj·TT»´ Á|ü<ëq+

Ç~ sTT≥T¢+&É>± ø£ ≈£îeTà]yê&ÉT uÛÑøÏÔdü+|üqTï&Ó’ ‘·q sTT+≥qT+&çq

ly˚+ø£fÒX¯«s¡ kÕ«$T <ës¡TeT÷]ÔøÏ eT{Ϻ |üP\‘√ ì‘·´+ |üP»\T

#j·TkÕ>±&ÉT. Ä |üP\T lìyêdüTì düìï~ÛøÏ #πs$. yê{Ïì ‘=+&Ée÷qTìøÏ

ø£ì|æ+#· ˙≈£î+&Ü lVü≤] ‘·q˝ÀH˚ <ë#·Tø=H˚yê&ÉT.

sêE dü«s¡í ≈£îdüTe÷\‘√ nqTwæ˜+#˚ |üP» sê»düeTì <˚e⁄&ÉT

uÛ≤$+#ê&ÉT. ˇø£s√E sêE |üP» ø±$düTÔqï düeTj·T+˝À n‘·ìøÏ eT{Ϻ

|üP\T #·÷bÕ&ÉT. ªªá |üP …ø£ÿ&ç$? H˚qT düeT]Œ+∫q ø£qø£ ≈£îdüTe÷\qT

ø£&É≈£î HÓ{Ϻ M{Ïìø£ÿ&É u…{Ϻq yê&Óe&ÉT?μμ nì sêE lìyêdüTDÏí

Á|ü•ï+#ê&ÉT.

n|ü&ÉT uÛÑ>∑e+‘·T&ç˝≤ nHêï&ÉT. ªªÇø£ÿ&çøÏ ¬s+&ÉTqïs¡ Áø√düT\

<ä÷s¡+˝À ª≈£îs¡«ø£μ eTH |ü …¢ ñqï~. nø£ÿ&É ;ÛeTT&ÉH ≈£îeTà] ø£&ÉTHêï&ÉT.

n‘·&ÉT ìs¡Tù|<ä. ì‘· eT÷ ≈£î+&É\T #˚dæ ‘·q Áã‘·T≈£î <Ós¡Te⁄ kÕ–kÕÔ&ÉT.

n|ü&É|ü&É÷ ≈£î+&É\T #˚ùd ø±\+˝À ¬s+&ÉT #˚‘·T\ ø£+{Ïq eT{Ϻì

|üP\T>± eT\∫ ‘êqT Á|ü‹wæ˜+#·Tø=qï Hê <ës¡TeT÷]ÔøÏ n]ŒkÕÔ&ÉT.

uÛÑøÏÔ‘√ nqT~qeT÷ n‘·&É ≤ #˚düTÔHêï&ÉT.μμ

n~ $ì sêE ÄX¯Ãs¡ #·øÏ‘·T&Éj·÷´&ÉT. ‘·«s¡>± ‘·q |üP» eTT–+∫

;ÛeTTì e<ä›≈£î yÓfi≤fl&ÉT. n‘·&ÉT sêEqT #·÷∫ $ÁuÛ≤+‘·T&Ó’ ªªÁ|üuÛÑ÷! ‘·eT

]ø£ÿ&É≈£î sêe&É y˚T$T{Ï? ÄX¯Ãs¡ +>± e⁄qï<˚!μμ nì nHêï&ÉT. n+<äT≈£î

sêE ªª;Ûe÷! ˙ uÛÑøÏÔì uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT yÓT#·TÃø=Hêï&ÉT. n+<ä* Ä+‘·s¡

y˚T$T{À Hê≈£î #Ó|üμμ nì |ü*ø±&ÉT.

≈£î˝≤\T &É+<äTø°Ø‹>± ã<äT\T #ÓbÕŒ&ÉT. ªªeTVü‰sêC≤! H˚qT

X¯SÁ<äT&ÉqT, »&ÉeT‹ì. $wüßíuÛ≤eq >∑T]+∫ MT≈£î #Ó|üŒ>∑*Zq+‘·{Ï

yê&ÉHê?μμ

Ç+‘· À >∑s¡T&ÉyêVü≤Hês¡÷&ÛÉT&Ó’ lìyêdüT&Éø£ÿ&çøÏ e#êÃ&ÉT. ;ÛeTTì

p∫ ªª|ü⁄D´|ü⁄s¡TcÕ! Ç≥T s¡eTTà! ˙≈£î H˚&ÉT kÕj·TT»´ $TdüTÔHêïqTμμ

nì nqTÁ>∑Væ≤+#ê&ÉT. n~ $ì kÕ«$TøÏ Á|üD$T*¢ ;ÛeTT&ÉT dür düyT‘·+>±

lVü≤] kÕj·TT»´ |ü<ä+ n+<äTø=Hêï&ÉT.

n|òü&ÉT sêE kÕ«$T‘√ ªªø£eT˝≤øå±! H˚qT ˙ uÛÑø£Ôes¡T´&ÉsTTq

;ÛeTTì‘√ dü+uÛ≤wædü÷Ô e⁄+&É>±H˚ e⁄ yêìøÏ kÕj·TT»´+ Á|ükÕ~+#êe⁄.

Ç˝≤ qHÓï|ü &ÉqTÁ>∑Væ≤kÕÔe⁄?μμ nì n&ç>±&ÉT.

lVü≤] ∫s¡Tqe⁄« q$« ªª;ÛeTTì~ kÕ‹Ô«ø£ uÛÑøÏÔ. <ëì q+^ø£]+∫

n‘·ìøÏ |üs¡eT|ü<ä $T#êÃqT. Ç+‘·≈£î eTT+<˚ n‘·&ÉT qqTï yÓ÷ø£å

eT]ú+#ê&ÉT. ˙ |üP» |üs¡T\≈£î ‘Ó*dæ #·Áø£e]Ô ˙sTT+{ÏøÏ e∫Ãq|ü&ÉT

42 43

˙≈£L, dü‹ø° kÕj·TT»´+ Á|ükÕ~kÕÔqì #Ó|æŒe⁄HêïqT. Ä |üì sTT|ü&ÉT

#˚XÊqTμμ nì nHêï&ÉT.

eT∞fl sêE‘√ Ç˝≤ #ÓbÕŒ&ÉT ªª˙e⁄ BìøÏ ∫+‹+#·e<äT›. ˙

≈£îe÷s¡TìøÏ |ü≥º+ >∑≥Tº. uÛÑøÏ Ô $C≤„q yÓ’sê>±´\T ø£*–j·TT+&ÉT.

@ø±+‘·+˝À qqTï <Ûë´ìdü÷Ô e⁄+&ÉT. H˚qT ˙≈£î kÕj·TT»´ |ü<ä$

nqTÁ>∑Væ≤kÕÔqTμμ.

n+‘·≥ ‘=+&Ée÷qT&ÉT ‹]– ì»ìyêkÕìøÏ b˛j·÷&ÉT. |ü⁄Á‘·T&Ó’q

lìyêdüTDÏí sêC≤´_Ûwæ≈£îÔDÏí #˚XÊ&ÉT. ly˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T #·s¡D≤s¡

$+<ë\qT ùd$dü÷Ô ì‘· eT÷ ñ‘·‡yê\T ìs¡«Væ≤+#ê&ÉT. uÛÑøÏÔ C≤„Hê\T

ô|+bı+~+#·Tø=Hêï&ÉT. eTVü‰$s¡≈£îÔ&Éj·÷´&ÉT. @ø±+‘·+˝À <Ûë´qjÓ÷

>∑eTqTwæ˜+#ê&ÉT.

‘=+&Ée÷qTìøÏ kÕs¡÷|ü +

Äô|’ ø=+‘·ø±˝≤ìøÏ lVü≤] ø£s¡TDÏ+∫ n‘·ì düìï~ÛøÏ yÓfi≤fl&ÉT.

sêE uÛÑøÏÔ Á|ü|ü‘·TÔ\‘√ lVü≤]ì $qT‹+#ê&ÉT.

kÕ«$T n‘·DÏí nqTÁ>∑Væ≤dü÷Ô ªªsêC≤! $|ü&ÉT uÛÑøÏÔ ìwüߘ&Éej·÷´e⁄.

˙≈£î ‘·|üŒø£ eTTøÏÔ Á|ükÕ~kÕÔqT. n~ sTT|ü&˚ ø±yê˝≤, ˝Òø£ Ç+ø£

ø=Hêïfi¯flø±μμ nì Á|ü•ï+#ê&ÉT. sêE yÓqTyÓ+≥H˚ yÓ÷ø£å $TeTàì ÁbÕ]údü÷Ô

X¯s¡D≤>∑‘·T &Éj·÷´&ÉT.

uÛÑ>∑e+‘·T &ÉqTÁ>∑Væ≤+#ê&ÉT. Ç+‘· À ˇø£ ~e´$e÷q+ Äø£dü+

qT+&ç ~–+~. ‘=+&Ée÷qTDÏí Ä |ü⁄wüŒø£ yÓTøÏÿ+∫ uÛÑ>∑e+‘·T&É‘·ìøÏ

kÕs¡÷|ü´+ Á|ükÕ~+∫ yÓ’≈£î+sƒêìøÏ |ü+bÕ&ÉT. ‹]– ‘·q eT+~s¡+

#˚s¡Tø=Hêï&ÉT.

‘=+&Ée÷qTì ≈£îe÷s¡T&ÉT ‘·+Á&çøÏ |üs¡˝Àø£ $<ÛäT\T ìs¡«]Ô+∫

ly˚+ø£fÒX¯«s¡Tì bÕ<ë+ãTC≤\ô|’ uÛÑ÷uÛ≤s¡eTT+#ê&ÉT. edüT<ëqTì‘√

ø£*dæ ì‘√´‘·‡yê\T, |üøå√‘·‡yê\T, e÷k˛‘·‡yê\T, dü+e‘·‡s√‘·‡yê\T

uÛÑøÏÔ‘√ ìs¡«]Ô+#ê&ÉT.

nsêÃ$Á>∑Vü≤eT÷]Ô

leTHêïsêj·TDT&ÉT •˝≤eT÷]ÔjÓÆT yÓ’uÛÑy√ù|‘·+>± yÓ\T>=+<ë&ÉT.

edüT<ëqlìyêdüT\ qqTÁ>∑Væ≤+#ê&ÉT. eTÚq eTTÁ<ä <ë*ÃHê&ÉT. |ü<ëàer

düy˚T‘·T&Ó’ uÛÑ≈£îÔ\ø£+<ä]ø° n;ÛcÕº\T Á|ükÕ~+#ê&ÉT. yê]#˚à ø±qTø£\T

d”«ø£]dü÷Ô X‚cÕÁ~ •Ks¡s¡‘·ïyÓTÆ uÛ≤dæ+#ê&ÉT.

Ç|üŒ{Ïø° Ä <˚e<˚e⁄ì nqTÁ>∑Vü≤+ uÛÑ≈£îÔ\ô|’ Á|üdü]düTÔqï~.

ly˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T $U≤´‹ <äX¯~X¯\≈£L $düÔ]+∫+~. uÛÑ≈£îÔ\qT+&ç

$‘·Ô+ |ü]Á>∑Væ≤+∫ ≈£îuÒs¡TìøÏ e&û¶ #Ó*¢+#·&É+ ø=qkÕ–dü÷Ô Ä <˚e⁄&ÉT

‘·qe÷≥ ì\u…≥Tºø=Hêï&ÉT.

kÕ«$T ©˝≤e÷qTwü #·s¡ \T ø√ø=\¢\T. ø£*j·TT>∑ Á|ü‘· ø£å <Ó’eyÓTÆq

kÕ«$Tì \ø£å\ ø=\~ uÛÑ≈£îÔ\T ùd$düTÔHêïs¡T. ‹s¡TeT\ ø£*j·TT>∑yÓ’≈£î+sƒ¡yÓTÆ

yÓ\T>=+<äT‘·Tqï~μμ.

Ç˝≤ dü÷‘·T&ÉT #Ó|üŒ>± $ì eTTqT\+<äs¡÷ dü+‘√wü uÛÑ]‘·T\j·÷´s¡T.

dü÷‘·TDÏí |ü\T$<Ûë\ ø=ìj·÷&Üs¡T.

Ä MT<ä≥ kÕ«$T bÕcÕD s¡÷|ü⁄&Ó+<äT ø£j·÷´&Éì eTTqT \&ÉT>∑>±

dü÷‘·T&û $<Ûä+>± #ÓbÕŒ&ÉT.

ªªnq|òü÷‘·Tà˝≤sê! lìyêdüT&ÉT ì»dü«s¡÷bÕìï n+<ä]ø° #·÷|ü&ÉT.

n+<äTe\¢ düø£\»qT\÷ <ä]Ù+∫ ‘·]+#·&Üì ø£qTe⁄>± kÕ«$T <äj·T‘√

44 45

‘·q ∫Vü‰ï\T Á|ü<ä]ÙkÕÔ&ÉT. ‘êÁeTeT÷]Ô>±, •˝≤eT÷]Ô>±, eTè‹Ôø±eT÷]Ô>±,

<ës¡TeT÷]Ô>± yÓ\T>=+<äT‘·÷ HêHê Hêe÷\‘√ |üP»\T >=+≥÷ uÛÑø£Ôø√{Ï

qqTÁ>∑Væ≤kÕÔ&ÉT.

Çe˙ï nsêÃeT÷s¡TÔ\T, Vü≤] ∫Vü‰ï\T. #·s¡à#·≈£åîe⁄\‘√ p∫q

$Á>∑Vü‰\T eTH√<äèwæºøÏ Á|ü‘· ø£åeTe⁄‘êsTT. <ä]Ù+#˚ yê] eTH√e÷*Hê´ìï

‘=\–kÕ ÔsTT. d üs ¡ «»qT\q÷ ø £& É‘ ˚s ¡ Ã&Üìø Ï nsêÃ$Á> ∑V ü ‰˝ Ò

eTTK´kÕ<ÛäHê\T. Á|ü‹eT\q]Ã+∫ ‘·<뛫sê Vü≤] düsê«+‘·sê´$T nì

Á>∑Væ≤+#ê*. sêeTø£ècÕí~ $uÛÑyêe‘êsê\qT <Ûë´ì+#ê*. ‘·Bj·T

>∑TD≤qTuÛÑe+ bı+<ë*. ‘·<뛫sê nìs¡T<äΔ`Á|ü<äT´eTï`düsø£s¡¸D`

yêdüT<yê‘·àø£yÓTÆq |üP´Vü≤ Á|üuÛ≤e+ ‘Ó\TdüTø=ì <Ûë´q+ #j·÷*. |üs¡eT>∑‹

ÁbÕ|æÔøÏ nsêÃs¡÷bÕ\T |üs¡eTùV≤‘·Te⁄\T.

düs¡«»qT\q÷ s¡øÏå+#·&Üìπø lìyêdüT&ÉT dü«j·T+ e´ø£ÔyÓTÆq

nsêÃeT÷]Ô>± $\dæ ≤¢&ÉT. n<˚e⁄ìøÏ eT+>∑fi¯eT>∑T >±ø£μμ!

Ç˝≤ e∫+∫q dü÷‘·Tì e÷≥\T $ì eTTqT\T y˚+ø£{|ü‹ì

Á|üdüTÔ‹dü÷Ô dü÷‘·Tì‘√ X¯óuÛÑ>√wæ ø=qkÕ–+#ês¡T.

Z

#·‘·Ts¡ú Á|üø£s¡D+

lìyêdüTì nsêÃe‘ês¡#·]Á‘·qT $qï XÖqø±~eTTqT\T dü+‘·Twüߺ …’

dü÷‘·TDÏí #·÷∫ Ç˝≤ nHêïs¡T.

ªªdü÷‘ê! lìyêdükÕ«$T #·]Á‘· m+‘·>± $Hêï ‘·ì$ rs¡&É+ Ò<äT.

Ä <˚e⁄&ÉT |ü<ëàe‹ì #˚|ü{Ϻq |æ<ä|ü eTVü‰\øÏåà eTs¡\ ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚]+~

ø£<ë! kÕ«$T Ä <˚$ì ‘·\|ü⁄˝À ì\T|ü⁄ø=Hêï&Ü? Òø£ $düà]+#ê&Ü?

eø£å'düú\+˝À ÄyÓTqT eTs¡\ #s¡TÃø=Hêï&Ü Ò<ë? á $wüj·T+ $e]+#·Tμμ.

yê] Á|üX¯ï $ì ∫s¡Tqe⁄« q$« söeTVü≤s¡¸DÏ yê´düTDÏí düà]+∫

sTT˝≤ ã<äT\T |ü*ø±&ÉT.

ªªÇ|ü&ÉT MTs¡T qqï&ç–qfÒ¢ |üPs¡«+ <˚e\T&ÉT <˚e<äs¡ÙqTDÏí

Á|ü•ï+#ê&ÉT. n|ü&ÉT <˚e<äs¡ÙqT&ÉT #Ó|æŒq eè‘êÔ+‘·+ MT≈£î $e]kÕÔqT,

$q+&ç!

y˚+ø£fÒX¯«s¡TìøÏ \øÏåàì >∑÷]Ãq ∫+‘·

ly˚+ø£fÒX¯«s¡T&ÉT |ü<ëàe‹ì ≈£L&ç e⁄+&çHê s¡e÷<˚$ì

$düà]+#· Ò<äT. |ü\TkÕs¡T¢ ÄyÓTqT düà]+#ê&ÉT. Ä˝≤ ø=ìï dü+e‘·‡sê\T

>∑&É#êsTT. Ç+ø± ÄyÓTqT <ä>∑Zi #s¡Ã≈£î+&Ü e⁄+&É&É+ @e÷Á‘·+ düeTT∫‘·+

ø±<äT nì ∫+‹+|ükÕ>±&ÉT.

|ü<ëàe‹ Ä <e⁄ì ∫‘·Ôeè‹Ôì Á>∑Væ≤+∫+~. ø£Hê&ÉT |ü‹‘√ ªªkÕ«MT!

MT ∫‘·Ô+ ∫+‘êÁø±+‘·eTsTTq≥T¢ MT e<äq+ #·÷ùdÔ ‘Ó\TdüTÔqï~. MT

∫+‘·≈£î ùV≤‘·Ty˚yÓ÷ ‘Ó\TdüTø=qe#·TÃHêμμ? nì bÕ<äÁ|üD≤eT+ #˚dæ

Á|ü•ï+∫+~.

46

Çø£ #Ó|üŒø£ ‘·|üŒ<äì uÛ≤$+∫q lìyêdüT&ÉT ªª|ü<ëàer! düèwæº Òì

ø±˝+˝À H˚qT ìs¡TZD ÁãVü≤àyÓTÆ e⁄+{Ïì. n+‘·≥ ∫Á<ä÷|æDÏjÓÆTq \øÏåà

qqTï #˚]+~. Hê¬ø+‘√ Äq+<ä+ ø£*Z+∫+~. \øÏåà ø£\sTTø£‘√H˚ H˚

Á|ü|ü+#· düèwæºøÏ ø£s¡Ôqj·÷´qT. Hê eTVü≤‘·Ô«eT+‘ê Ä <˚M ø£{≤ø£å |òü\y˚T.

Ç|ü&ÜyÓT qHÓï&É u≤dæe⁄qï<äH˚ ∫+‘· qqTï ÄeVæ≤+∫+~. uÛÑè>∑TbÕ<ä

düŒs¡Ù á jÓT&Éu≤≥T≈£î ø±s¡D+. ÄyÓT qqTï $&ç∫q Hê{Ï qT+&û mH√ï

πø¢XÊ\≈£î >∑T] nj·÷´qT. nwüºø£cÕº\T |ü&ܶqT. ô|+&ç¢øÏ #˚dæq n|ü

>∑÷&Ü Ç+ø± rs¡ Ò<äTμμ nì nHêï&ÉT.

n~ $ì |ü<ëàe‹ ªªHê<∏ë! MT >=|üŒ‘·HêìøÏ ø±s¡DyÓTÆq \øÏåàì

MT]˝≤ m&Éu≤dæ e⁄+&É&É+ ‘·>∑<äT. m˝≤ nsTTHê ÄyÓTqT düeTà‹+|ü CÒdæ

‘√&=ÿì sêe&É+ eT+∫~. ÄyÓT eùdÔ MT sTTs¡Te⁄]ø° ùde #˚ùd uÛ≤>∑ +

Hê≈£î ø£\T>∑T‘·T+~. eTq $T<ä›s¡eT÷ yÓ[fl yÓ+≥H˚ ÄyÓTqT ‘√&=ÿì

e<ë›+, |ü<ä+&çμμnì |ü*øÏ+~.

ªª|ü<ëàer! ˇ+{Ï ø±|ü⁄s¡+ #˚dü÷Ô ˙$|ü&ÉT dü+‘√wü+>± ñHêïe⁄.

\øÏåà e∫à Hêeø£å+ô|’ ≈£î<äTs¡Tø=+fÒ düVæ≤+#·>∑\yê?μμ nì lìyêdüT

&ÜyÓTqT Á|ü•ï+#ê&ÉT.

n+<äT≈£î |ü<ëàe‹ sTT˝≤ nqï~. ªªkÕ«MT! s¡e÷<$ MT eø£å'düú\+ô|’

ì*Ñ˚ Hê≈£î >∑*π> ø=<äTe @eTTqï~? d”‘·>± e⁄qï|ü&ÉT ÄyÓTj˚T ø£<ë

qqTï ô|+&Ü¢&ÉTeTì MT‘√ #Ó|æŒ+~. mf…Æ¢Hê ÄyÓT ìø£ÿ&çøÏ rdüT≈£îsêyê*.

H˚qT ÄyÓTqT ˇ|æŒ+∫ ‘√&=ÿì ekÕÔqTμμ.

n~ $ì |ü<äàH˚Á‘·T&ÉT ªª˙ e÷≥\T Hê≈£î dü+‘√wü+ ø£*Z+#êsTT.

˙e⁄ e≈£îfi¯e<ä›H˚ e⁄+&ÉT. H˚H˚ yÓ[fl s¡e÷<˚$ì ‘√&=ÿìekÕÔqTμμ nì

|ü*ø±&ÉT.

bÕ‘êfi¯+ #˚]q \øÏåà

M]s¡Te⁄s¡÷ Ç˝≤ e÷{≤¢&ÉTø=qï dü+>∑‹ ø=˝≤¢|ü⁄s¡+˝À ñqï \øÏåà

‘·q uÛ≤eHêã\+‘√ Á>∑Væ≤+∫+~. ªªÇ|ü&ÉT kÕ«$T e∫à qqTï nø£ÿ&çøÏ

s¡eTà+{≤&ÉT. ªsêqTμ nì #Ó|üŒ ÒqT. H˚qø£ÿ&çøÏ b˛‘˚ |ü<ëàe‹øÏ ∫+‘·

‘·|üŒ<äT. Hê¬ø+<äTø° ø£s¡àμμ nqTø=ì ÄyÓT ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ $&ç∫ bÕ‘êfi¯+˝Àì

ø£|æ\ eTTì #Ó+‘·≈£î yÓ[fl+~. eTTì ÄyÓTqT ñ∫‘· Ø‹ì Ä<ä]+#ê&ÉT.

lVü≤] ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ #˚sê&ÉT. nø£ÿ&É \øÏåàì nH˚«wæ+#ê&ÉT. ÄyÓT

nø£ÿ&É Ò<äqï dü+>∑‹ ‘Ó\TdüTø=ì ø£\‘· C…+<ë&ÉT. s¡e÷ $jÓ÷>∑e´<∏ä Ä

<˚e⁄DÏí u≤~Û+∫+~.

Ä MT<ä≥ \ø°åà<$ì ø£ nsêÃs¡÷|ü+>± ì*|æ Ä s¡÷bÕìï n]Ãdü÷Ô

|ü~dü+e‘·‡sê\ ø±\+ nø£ÿ&˚ ‘·|üdüT‡ #˚XÊ&ÉT. ˇø£Hê&ÉT Äø±X¯yêDÏ

|ü*øÏq |ü\T≈£î˝≤j·Tq≈£î Ç˝≤ #Óe⁄\ã&ܶsTT.

Äø±X¯yêDÏ |ü\T≈£î\T

ªª<˚yê! s¡e÷<˚$ ˙øÏ|ü&ÉT Çø£ÿ&É ø£ì|æ+#·<äT. Ç≥qT+&ç b˛sTT

X‚cÕ#·\+ #Ó+‘· Á|üeVæ≤+#˚ düTes¡íeTTœì #˚] Ä q~øÏ ñ‘·Ôs¡rs¡+˝À

‘·b˛ìwüß&Ée⁄ ø£eTTà. dü«s¡Z+ qT+&ç dü«s¡íø£eT\+ ‘Ó|æŒ+∫ nø£ÿ&É Á|ü‹wæ+#·T.

<ëìøÏ ‘·÷s¡TŒq dü÷s¡T´DÏí Á|ü‹wæùdÔ Ä ø£eT\+ eTT≈£î[+#· ≈£î+&Ü dü<ë

$ø£dæ+#˚ e⁄+≥T+~. ˙yê |ü<äà+ô|’ <äèwæº ì*|æ s¡eTqT n]ÃùdÔ ÄyÓT

Á|ü‘· ø£åeTe⁄‘·T+~. |ü+Á&Ó+&ÉT dü+e‘·‡sê\T ∫‘·Ô+ l<˚$ j·T+<˚ ì*Œ

eTÚq+‘√ \ø°åàeT+Á‘·+ »|æùdÔ ÄyÓT ø£ì|ædüTÔ+~. n|ü&ÜyÓTqT ˙

ñs¡'düú\+ô|’ ì\T|ü⁄ø√!μμ

n~ $ì lìyêdüT&ÉT ø£qTï\T ‘Ós¡∫ n$ >∑>∑qyêDÏ e÷≥\ì

Á>∑Væ≤+#ê&ÉT. yÓ+{H˚ >∑s¡T&ÉTDÏí n~Ûwæ+∫ X‚cÕÁ~ #˚sê&ÉT. Ä |üs¡«‘·+

#Ó+‘·H e⁄qï n>∑kÕÔ ÁXe÷ìøÏ ‘·÷s¡TŒ ~X˝À ñqï dæ<äΔdüú\+ #s¡Tø=Hêï&ÉT.

48 49

ly˚+ø£fÒX¯«s¡Tì ‘·|üdüT‡

nø£ÿ&É yêj·TT<e⁄DÏí düà]+∫ Äj·Tq <ë«sê dü«s¡Z+>∑ Àì düVü≤Ádü<äfi

|ü<ëàìï ‘Ó|æŒ+#ê&ÉT. ≈£î+‘·+‘√ >√ø£s¡íeT+‘· >∑T+‘· @s¡Œs¡#ê&ÉT. n+<äT˝À

Ä |ü<äàHêfi+ Hê{≤&ÉT. ‘·÷s¡TŒq dü÷s¡T´DÏí Á|ü‹wæ+#ê&ÉT. |ü<äàdüs√esêìøÏ

|ü&ÉeT{Ï ~≈£îÿ˝À |ü<ëàdüqdüTú&Ó’ @ø±Á>∑<äèwæº |ü<äà+ô|’ ì*bÕ&ÉT. \ø°åàeT+Á‘·+

»|ædü÷Ô ÄyÓTqT eTqkÕ <Ûë´ì+#ê&ÉT.

Ä ‘·|üdæ« $wüßíy˚ nì Á>∑Væ≤+|üC≤\ø£ ‘·b˛uÛÑ+>∑+ #˚j·T&Üì¬ø’

Ç+Á<äT&ÉT s¡+uÛ≤~ <˚eeì‘·\qT |ü+bÕ&ÉT. Ä eTT~‘·\ Vü‰euÛ≤yê\T

kÕ«$Tì #·*+|ü CÒj·T Òø£b˛j·÷sTT. ∫e]øÏ yê]øÏ >∑TDbÕsƒ¡+ Hs¡Œ&Üì¬ø’

kÕ«$T ˇø£ $X¯«»>∑H√àVæ≤ìì düèwæº+#ê&ÉT. ÄyÓTqT #·÷∫ s¡+uÛ≤<äT\T

\õ®‘· …’ kÕ«$T ì»dü«s¡÷|ü+ Á>∑Væ≤+∫ yÓqT~]–b˛sTT dü«sêZ~Û|ü‹øÏ

»]–q eè‘êÔ+‘·+ ìy~+#ês¡T. Ç+Á<äT&ÉT ‘·q ‘·|ü Á>∑Væ≤+∫ |üXÊÑêÔ|ü

‘·|ü⁄Ô&Éj·÷´&ÉT.

n|üŒ{ÏøÏ lVü≤] |ü<ëàe‹ì M&çb˛sTT 22 dü+e‘·‡sê\T >∑&É#êsTT.

ÄyÓT ∫+‘êÁø±+‘·Tsê\sTT+~. e≈£îfi¯e÷*ø£ #Ó+‘· ‘·q e+‘·qT e´ø£Ô+

#˚dæ+~. e≈£îfi¯ ÄyÓTqT ‘·–q e÷≥\‘√ }s¡&ç+∫+~.

nø£ÿ&É ø£|æ˝≤ÁX¯eT+˝À ñ+&çq \øÏåà ‘·qø=s¡¬ø’ |ü‹ ‘·|üdüT‡

#˚düTÔHêï&Éì ‘Ó\TdüTø=ì ˇø£s√E ø£|æ\eTVü≤]¸ì #·÷∫ Ç˝≤ nqï~.

ªªeTT˙+Á<ë! lìyêdüT&ÉT |ü<ëàe‹ì #˚|ü{≤º&ÉT. ÄyÓTqT ø=+&Éô|’

e<ä*ô|{Ϻ Ç|ü&ÉT Hê ø=s¡¬ø’ ø=+&ÉÁøÏ+<ä ‘·|üdüT‡ #˚düTÔHêï&ÉT. Ç|ü&ÉT

H˚H˚$T #˚j·÷*?μμ nì n&ç–+~. ‘êqT Vü≤]ì M&ç e∫Ãq+<äT≈£î

uÛÑè>∑TbÕ<ädüŒs¡Ù ø±s¡DeTì >∑÷&Ü eTTìøÏ ‘Ó*|æ+~.

ø£|æ\eTTì Væ≤‘·e#·Hê\T

ø£|æ\eTTì ÄyÓT‘√ ªªÄ uÛÑè>∑Te⁄ ˙≈£î eTqTeT&˚ ø£<ë! ˙|ü‹ á

dü+>∑‹ ˙≈£î #Ó|üŒ Ò<ë? ˙e⁄ eT÷s¡â‘·‘√ uÛÑs¡Ô e÷≥\T $qø£ Äj·TqqT

$&ç∫ ø=˝≤¢|ü⁄s¡+ b˛e&É+ ‘·>∑THê? ˙uÛÑs¡ Ô≈£î uÛ Ñè>∑TbÕ<ä düŒs¡Ù

düeTà‘·yÓTÆq|ü&ÉT ¬ø+<äT≈£î ø± Ò<äT? uÛÑè>∑Te⁄ #dæq ‘·ù|Œ$T? Á‹eT÷s¡TÔ\

jÓ÷>∑ ‘·qT |üØøÏå+#·&ÜìøÏ e#êÃ&ÉT. ÁãVü≤às¡TÁ<äT\ ø£+fÒ $wüßíy $Tqïj·Tì

ìs¡÷|æ+#·&Üì¬ø’ n‘·&É ≤ Á|üe]Ô+#ê&ÉT. n‘·ìô|’ ì+<ä yÓ÷|æ ˙|ü‹ì

|ü]‘· õ+∫ ˙y˚ ‘·|ü #˚XÊe⁄ >∑<ë!μμ nì |ü*ø±&ÉT.

eT∞¢ Ç˝≤ nHêï&ÉT. ªªÄ <˚e⁄&ÉT ø£s¡TDÏ+∫ ìqTï |æ\e&ÜìøÏ eùdÔ

˙ø° e+#·q ‘·>∑THê? ˙≈£î ‘Ó*j·Tì ˙‹ ñqï<ë? |ü‹Áe‘·ø° rs¡T ñ

∫‘·e÷? 22 dü+e‘·‡sê\qT+&ç ¬ø’ ‘·|ædüTÔqï yêdüT<e⁄ì $&ç∫ e⁄+&É&É+

˙≈£î uÛ≤e´+ ø±<äT. Ç|ü&˚ ãj·T\T <˚]b˛sTT lVü≤] Hê{Ïq |ü<äàHêfi¯+

e÷sêZq ˝Àìø£]– ˙|ü‹ <äèwæº ì*Œq |ü<äà+ô|’ ì\Te⁄. ÁãVü‰à~

<e‘·\ø£ÿ&çøÏ ekÕÔs¡T. n|ü&ÉT n+<ä] düeTø£å+˝À #·ÁøÏ eø£å'düú\+ #s¡Tø√μμ.

\ø°åà<˚$øÏ ø£|æ\eTVü≤]¸ #Ó|æŒq e÷≥\T düeT+»dü+>± ‘√#êsTT.

‘·q ‘·|ü Á>∑Væ≤+∫+~. n˝≤ ‘·|ü #dæq XØs¡+‘√ ø±ø£ eTs=ø£ XØs¡+‘√

$wüßíe⁄ |üPõ+#˚ |ü<äà+˝À Á|üy˚•+#ê\ì ìX¯ÃsTT+#·Tø=qï~. ‘·q

ìs¡íj·÷ìï eTTìøÏ ìy˚~+∫+~.

ªª˝Àø£e÷‘ê! ˙e⁄ lVü≤]øÏ ì‘ê´qbÕsTTì$. Ä <˚e⁄&Óìï

ne‘êsê\T <ë*Ãq nìï X¯Øsê\T <ë*Ãq <ÛäqT´sê\e⁄. MTs¡T Ä~eT

<ä+|ü‘·T\T. á eTT˝À¢ø±\qT düèõ+∫qyês¡T MTπs. @<√ ø£ $•wüºø±s¡ +

ñ+&É&É+ e\¢H˚ Ç˝≤ MTøÏ|ü&ÉT $jÓ÷>∑+ dü+uÛÑ$+∫+~. ˙e⁄ ‘·|ü

50 51

#XÊeqï+<äT≈£î Hêô|’ ø√|æ+#·e<äT›. Hê≈£î <√∫q $wüj·T+ ≈£î #ÓbÕŒqTμμ

nì ø£|æ\eTT˙+Á<äT&ÉT |ü*ø±&ÉT.

\øÏåà ªªeTT˙+Á<ë! e⁄ #Ó|üŒ&É+ eT+∫<äsTT+~. Hê˝À $s√<ÛäuÛ≤e+

‘=\–b˛sTT+~. |ü<ëàer düVæ≤‘·T&Ó’q Vü≤] ñs¡eTTô|’ m˝≤ ñ+&˚~?

nqï uÛ≤e+‘√H˚ H˚qT Vü≤]ì e+∫+∫ e∫à ˙ÄÁX¯eT+ #˚sêqTμμ nì

#Ó|æŒ+~.

n+<äT≈£î eTTì ªª#·+Á<äeTTF! $wüßí<˚e⁄&ÉT ø£èwüßí&Ó’q|ü&˚ y˚\ø=\~

ø±+‘·\qT >∑÷&ç n+<ä]ø° nìï s¡÷|ü⁄ …’ n\]+∫Hê&ÉT >∑<ë! n|ü&ÉT

˙e⁄ Vü≤]ì |ü‘·´õ+∫Hêyê? e÷ ÄÁX¯e÷ìï |ü$Á‘·+ #˚j·T&Üìπø

ì$ø£ÿ&çøÏ $#˚ÃXÊe⁄. Çø£ô|’ ˙|ü‹ HÓ&Éu≤j·T≈£î+&Ü X‚cÕÁ~ô|’ HÓ\ø=ì

e⁄+&ÉTμμ nì e∫+#ê&ÉT.

eTTì e÷≥\≈£î s¡e÷<˚$ dü+‘·dæ+∫+~. ‘·q |üPs¡«X¯Øsêìï

‘·b˛ìwæ‘·+ ø±$+∫ ÄÁXeT+˝ÀH ì*|æ+~. Á|ü‘´ø£+>± ø£ ~e´ XØs¡+

<ë*Ã+~.

eP´Vü≤\øÏåà Ä$sꓤe+

|ü<äàdüs√es¡+˝Àì ≈£eT\Hêfi¯+˝À Á|üy˚•+∫+~. Hêfi¯e÷sêZq e∫Ã

e∫à |ü<äàø £] íø £ ô|’ düTU≤d”qTsê\sTT+~. yÓTs¡T|ü ⁄\˙ï ˇø£#√

>∑T$T>∑÷&çq≥T¢ ø£ì|æ+∫+~.

$wüßíuÛÑ>∑yêqT &ÜyÓTqT MøÏå+∫ |üs¡e÷q+<ä+ bı+<ë&ÉT. ÄyÓT lVü≤]

e<äq+ #·÷∫ dæ>∑TZ‘√ ‘·\ e+#·Tø=qï~. ‘·q ø=s¡≈£î ‘·|üdæ«jÓÆT »&É\T

<ë*Ãq Ä <˚e⁄ì yÓ’sê>∑ X¯Øs¡+ ÄyÓT≈£î e´<∏ä ø£*Z+∫+~.

n~ Á>∑Væ≤+∫ $wüßíe⁄ düø£ ≤uÛÑs¡DuÛÑ÷wæ‘·T&Ó’ X¯+K#·Áø±\T <ë*Ã

˙\y˚T|òüTX¯Øs¡T&Ó’ ø£ì|æ+#ê&ÉT. l<˚$ yÓ÷Vü‰‹X¯j·T+‘√ ‘·qTï #·÷dü÷Ô

e⁄+&É>± ‘·\e+∫ eTÚq+ eVæ≤+#ê&ÉT.

Ç+‘· À ÁãVü≤às¡TÁ<ë<äT\T ‘·eT ‘·eT yêVü≤Hê\~Ûwæ+∫ |ü<äàdüs√es¡+

#Ó+‘·≈£î e#êÃs¡T. eT+>∑fi¯yê<ë´\T ÁyÓ÷–+#ês¡T. |ü⁄wüŒes¡¸+

≈£î]sTT+#ês¡T. l<˚$˙, lVü≤]˙ HêHê$<Ûä k ÔÁ‘ê\‘√ ø°]Ô+∫ yê]øÏ

qeTdüÿ]+#ês¡T. n|ü⁄&ÉT |ü<äàeT+<äTqï \ø°åà<˚$ ˙øÏå+∫ ÁãVü≤à s¡TÁ<ë<äT

*˝≤ ÁbÕ]ú+#ês¡T. ªªne÷à! s¡e÷<˚M! e⁄ kÕ«$T eø£å'düú\+ô|’ ì\Te⁄.

ì*∫ X‚cÕÁ~ô|’ düTÁ|üdæ<äΔ+>± yÓ\dæ eTeTTà nqTÁ>∑Væ≤+#·Tμμ.

$wüßí eø£å+ô|’ \øÏåà

ªªø±]Ôø£X¯ó<äΔ |ü+#·MT X¯óÁø£yês¡+ ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÜ j·TTø£ÔyÓTÆq á ~q+

X¯óuÛÑÁ|ü<äyÓTÆq~. ˙ $|ü&˚ $wüßíeø£å'düú\+ #˚sê*. Çø£ Ä\dü y˚T\?μμ

\ø°åà<˚$ @MT |ü\Tø£≈£î+&Ü eTÚq+ eVæ≤+∫+~. ÁãVü≤à uÛÑè>∑Te⁄qT

#·÷∫ ø£qTôd’>∑ #˚XÊ&ÉT. n|ü&ÉT uÛÑè>∑TeTTì \øÏåà #Ó+‘· CÒ] #˚‘·T\T

CÀ&ç+∫ ªª‘·©¢! Hê ‘·|ü eTìï+#·T. Ç|ü&Ó’Hê H˚qT ˙≈£î |ü⁄Á‘·T&Éqì

uÛ≤$+#·T. Vü≤] eø£å'düú\+ô|’ ì\Te⁄μμ n+≥÷ ÁbÕ]ú+#ê&ÉT.

n|ü&ÉT düVü≤» C≤„q+‘√ dü+‘√cÕ‹X¯j·T+‘√ l<˚$ uÛÑè>∑Te⁄

Hê<ä]+∫ Ç˝≤ nqï~.

ªªeTT˙! ˙ <äè&Û ÉyÓT Æq uÛÑøÏ Ôø°, kÕ{Ï˝Òì <ÛÓ ’sê´ìø° yÓT#êÃqT.

dü‘·Ô«>∑TD≤&ÛÉT´&Ó’q Hê <˚e⁄ì nqTe÷ì+∫ ÄHê&ÉT yÓ[flb˛j·÷qT.

s¡CÀ>∑TD Á|üuÛ≤e+‘√ uÛ≤$ø±\>∑‘·T\T n˝≤ e⁄+&çq+<äTe\¢ |ü‹HÓ&Éu≤dæ

|üs¡<˚•qj·÷´qT. |ü‹#˚ rÁe ‘·|üdüT‡ #˚sTT+#êqT. ø±\>∑‹ HÓes¡÷

52 53

n‹Áø£$T+#·˝Òs¡T. Ç~ ˙ ‘·|üø±<äT, Hê‘·|üø±<äT, ø£|ü≥Hê≥ø£

dü÷Á‘·<Ûë]jÓÆTq lVü≤] ø±$+#˚ $H√<ë\T Ä <˚e⁄ìπø miTø£μμ.

Ç˝≤ #ÓãT‘·÷ uÛÑè>∑TeTTìì M&=ÿì \ø°åà<˚$ Vü≤] bÕ<ä|ü<äà+ô|’

#·÷|ü⁄ ì*|æ+~. uÛÑøÏÔ‘√q÷, Áù|eT‘√q÷ Ä dü«s¡í|ü<äà+˝ÀH˚ |ü⁄‘·Ô&ç

u§eTà˝≤>± ñ+&çb˛sTT+~. »>∑Hêï<∏ äT&˚ ‘·qqT m‹Ô eø£ å+ô|’

ì\TŒø=+{≤&Éì uÛ≤$+∫+~.

n|ü&ÉT ÁãVü≤às¡TÁ<äT\T dæ]ì #·÷∫ ÄyÓT uÛ≤e+ Á>∑Væ≤+#ês¡T.

Vü≤]øÏ qeTdüÿ]+∫ ª»>∑BX¯«sê! kÕ>∑s¡ ø£q´ø£qT m‹Ô eø£å+ô|’ ñ+#·Tø√μ

nì ÁbÕ]ú+#ês¡T.

n+<äT≈£î lVü≤] ªªÄ \øÏåà¬ø\¢ø±\+ ìyêdüyÓTÆq á ñs¡'düú\+ô|’

Ç+ø£HÓ’Hê ì\«eTì #Ó|üŒ+&çμμ nì |ü*ø±&ÉT. n|ü&ÉT yês¡T ªª<˚M! ˙

$|ü&ÉT ˙ ÁbÕDHê<∏äTì eø£å+ô|’ ì*∫j·TT+&Ü*. Ç~ eT+∫ \>∑ï+,

Ä\dæ+#· e<äT›μμ nì nHêïs¡T.

n|ü&ÉT düø£ ≤uÛÑs¡DuÛÑ÷wæ‘·Tsê …’q \øÏåà XØs¡+qT+&ç |ü⁄wüŒ kÂs¡uÛÑ+

q\T<Ódü\≈£L yê´|æ+#·>± |üPs¡«+ ø°ås¡kÕ>∑s¡+ qT+&ç yÓ&É* e∫ÃqfÒ¢

|ü<äàdüs¡düT‡ qT+&ç yÓ&É* |ü‹ #Ó+‘·≈£î e∫à ì*∫+~. ‘·q ì\j·TyÓTÆq

Vü≤] eø£å'düú ≤ìï #·+<äq #·]Ñ·+ #˚dæ+~. #˚‹ ø£+ø£D≤\T düe«&ç #˚dü÷Ô

e⁄+&É>± ˇø£ ô|<ä› |ü⁄wüŒVü‰sêìï Vü≤]yÓT&É À e⁄+∫+~. \øÏåàì #·÷∫

Vü≤]¸+∫ ¬s+&ÉT #˚‘·T\‘√ ÄyÓTqT Vü≤‘·TÔø=ì lVü≤] ‘·q eø£å'düú\+ô|’

ì\T|ü⁄ø=Hêï&ÉT. n|ü⁄&ÉT ≈£îdüTeT eèwæº ≈£î]dæ+~. <äT+<äTuÛÑT\T ÁyÓ÷>±sTT.

Ç+Á<ë<äT\T lVü≤]øÏ Á|üD$T˝≤¢s¡T. s¡+uÛ≤<äT\T Ä&Üs¡T. >∑+<Ûäs¡T«\T

bÕ&Üs¡T. ø£X¯ bÕ~ eTT˙+Á<äT\T ì>∑e÷+‘·dü÷≈£îÔ\‘√ Vü≤]ì ø°]Ô+#ês¡T.

bÕs¡«‹, düs¡dü«‹ eT+>∑fi≤s¡‘·T *∫à ùddü\T #· ≤¢s¡T. •e⁄&ÉT, nE&ÉT

‘ê|üdüT\‘√ >∑÷&ç y˚<äbÕsêj·TD+ #˚XÊs¡T. $wüßí<˚e⁄ &Üq+~+∫

lø±+‘·‘√ >∑÷&Ü >∑s¡T&ÉyêVü≤q eT~Ûwæ+#ê&ÉT.

n|ü&ÉT ÁãVü≤às¡TÁ<äT\T ªªeTVü‰\øÏåà ñ<äsTT+∫q á |ü<äà düs¡düT‡˝À

ø±]Ôø£ X¯ó<äΔ|ü+#·$THê&ÉT kÕïq+ #˚dæq yês¡T \ø°åàø£{≤ø£å bÕÁ‘·T …’ düTœ+∫

eTT≈£î Ô\e⁄‘ês¡Tμμ nì m\T¬>‹Ô #ê{≤s¡T. n+<äs¡÷ Ä rsêúìï

Á|üX¯+dæ+#ês¡T. n+<ä* »˝≤ìï •s¡düT‡\ô|’ Áb˛øÏå+#·Tø=Hêïs¡T. ‘·<äT|ü]

yêVü≤Hê …øÏÿ Á|üj·÷D≤ìøÏ dæ<äΔeTj·÷´s¡T.

Äq+<äì\j·T+˝À \ø°åà y˚+ø£fÒX¯«s¡T\T

yê]‘√ >∑÷&ç \ø°åàHêsêj·TDT\T y˚+ø£{≤Á~ #˚sês¡T. esêVü≤kÕ«$T

nqTeT‹‘√ ‘·eT ìyêdüeT+~s¡+ Á|üy˚•+#ês¡T. n|ü&ÉT düø£\

uÛÑ÷wüD≤\+ø£è‘· nsTTq |ü<ëàer<˚$ Äq+<äì\j·T+ #˚] Vü≤]ø°, dæ]ø°

qeTdüÿ]+∫+~. |ü<ëà\j·T |ü<ëàe‹ì ‘·–q |ü<äΔ‹˝À Ä<ä]+∫+~.

Äô|’ ÁãVü‰à<äT\≈£î $+<äT düeT≈£L]à eÁkÕÔuÛÑs¡D≤<äT\+~+∫+~. n+<äs¡÷

dü+‘·Twüߺ …’ \ø°åà Hêsêj·TDT\ nqTeT‹‘√ ì»ìyêkÕ\≈£î eTs¡ ≤s¡T.

\ø°åà y˚+ø£fÒX¯«s¡T\ $H√<ädü+uÛ≤wüD

ly+ø£fÒX«s¡T&ÉT \ø°åà`|ü<ëàer düyT‘·T&Ó’ düTKdæú‹˝À ñ+&ç ø£Hê&ÉT

\øÏåà‘√ ªª<˚M! sêø£ Hê≈£î dü+‘√wü+ ø£*–+∫+~. ô|+&ç¢øÏ ≈£îuÒs¡Tì e<ä›

rdüTø=qï n|ü rs¡ Ò<äT. Ç+<äT≈£î ñbÕj·Ty˚T$T?μμ nì n&ç>±&ÉT.

ªªkÕ«MT! H˚qT ô|+&ç¢øÏ e∫Ãq|ü&ÉT qqï&ç–‘˚ ø±e\dæq+‘· <Ûäq+

Ç∫Ãj·TT+<äTqT >∑<ë! n|ü #˚j·Te\dæq nedüs¡ y˚T$T?μμ nì ã<äT\T

|ü*øÏ+~.

ªªqqTï m&Éu≤dæ e⁄ ∫+‹dü÷Ô e⁄qï|ü&ÉT ìqTï H˚HÓ ≤ <ÛäqeT&ÉT>∑

>∑\qT?μμ nì >√$+<äT&ÉHêï&ÉT.

54 55

n+<äT≈£î \øÏåà ªª»]–+<˚<√ »]–+~. Ç|ü&ÉT ˙e⁄ ø√]q+‘·

<Ûäq$TkÕÔqT. ˙ ãTD+ rs¡TÃø√μμ nì |ü*øÏ+~.

n+<äT≈£î lVü≤] ªª˙ eTVæ≤eT HHÓs¡T>∑Hê? $|ü&ÉT <Ûäq+ á e<äT›.

e&û¶ Áø£eT+>± #Ó*¢dü÷Ô ø£*j·TT>±+‘·+˝À n|ü |üP]Ô>± rπsÃkÕÔqT. Äô|’

yÓ’≈£î+sƒ¡+ #s¡T≈£î+{≤qT. n+‘·es¡≈£L á X‚cÕ#·\+ô|’qH ñ+&ç »qT\qT

bÕ*kÕÔqT. yê] bÕbÕ\qT |ü]Vü≤]kÕÔqT. Ç+ø± #j·Te\dæq |üqT …H√ï

ñHêïsTT. Ç|ü& n|ü rs¡Ãe\dæq nedüs¡+ Ò<äTμμ nì #ÓbÕŒ&ÉT.

eT∞fl Ç˝≤ nHêï& ÉT. ª ªø £*j·TT> ∑»qT\T bÕbÕ\T #˚d æ

s√>∑Á>∑düTÔ\e⁄‘ês¡T. n|ü&ÉT qqTï >∑T]+∫ yÓTTs¡ ô|≥Tºø=+{≤s¡T. yê]ì

ø±bÕ&Ü*. yês¡T #dæq <äTwüÿs¡à\qT yêsê]®+∫q Á<äe´+ MT~øÏ Äø£s¡D+

#˚kÕÔqT. yê] $|ü‘·TÔ\T r]à yê]∫Ãq <Ûäq+ Á>∑Væ≤+∫ ÄbÕ|üs¡÷|ü

Á<äyê´ìï n»„»qT\ øÏkÕÔqT. |ü⁄D≤´‘·Tà *#˚à Á<äe´+˝À ø=+‘· ≈£îuÒs¡TìøÏ

e&û¶>± #Ó*¢kÕÔqT.

s¡e÷! ˙ e+<ä]ø° <Ûäq $TeTTà. Ä Á<äyê´ìï H˚ìø£ÿ&çø±ø£]¸kÕÔqT.

nedüs¡yÓTÆq yê]øÏdü÷Ô Hê|ü]bÕ\q ø=qkÕ–kÕÔqT. ø£*j·TT>±+‘·+

es¡≈£L Ç˝≤π> »s¡>±*. n+<äT≈£î ø£*j·TT>∑ düe÷|æÔì >∑&ÉTe⁄>± ô|{Ϻ

ÄHê&ÉT e&û¶ |üÁ‘·+ ÁyêdæsTT#êÃqT.

Äô|’ \øÏåà Ç˝≤ #Ó|æŒ+~. ªª πø <Ûäq$TkÕÔq+fÒ e<ä›+≥THêïe⁄. »qT\

øÏeTàì #ÓãT‘·THêïe⁄. n+<äT˝À Ä+‘·s¡´y˚T$T? ø£*˝À »qT\T

ø£]ƒqVü≤è<äj·TT\T. <ëq<Ûäsêà~ dü‘êÿsê´\T #j·Ts¡T. n+<äTπø <ë]Á<ä +‘√

<äT'œkÕÔs¡T. n˝≤+{Ïyê]øÏ HHÓ ≤ <Ûäq$T#Ã~? ¬ø+‘· sTTeTàHêï, ÇkÕÔqT

˙y˚ yê] øÏ#·TÃø√.μμ

n+<äT≈£î kÕ«$T á Ø‹>± nHêï&ÉT. ªª\ø°åà! yÓ÷øå±s¡TΩ …’q yê]øÏ

eTTøÏÔ , |ü⁄D´+ #˚ùd yê]øÏ |ü⁄D´ |òü ≤˙ï Á|ükÕ~+∫ s¡øÏå+#·&Éy˚T Hê≈£î

düeTà‘·+. ˙e⁄ ø£\TeTT\ #Ó*$. »qT\≈£î ø£*$T Ç#˚à |üì ˙e+‘·T.

yê] qT+&ç s¡÷ø£\T dü+Á>∑Væ≤+∫ $|ü‘·TÔ\T ‘=\–+∫ dü+‘êq esê*∫Ã

dü+‘·dæ+#·&É+ Hêe+‘·Tμμ.

n|ü&ÉT \øÏåà ªªeTqTE\T <ëq<Ûäsêà\T #j·Ts¡T. yê]øÏ HqT dü+|ü<ä

*e«&É yÓT+<äT≈£î? yês¡$ ‘Ó∫à øÏe«&É yÓT+<äT≈£î? <Ûäq+ düeT≈£Ls¡>±H˚

<ä+uÛÑ <äsêŒ~ <äTs¡TZD≤\qT ô|+#·T≈£î+{≤s¡T. yês¡T ì»+>± ˙ø±

Á<äe´$TkÕÔsê?μμ nì n&ç–+~.

n+<äT≈£î kÕ«$T ªª\ø°åà! e⁄ #Ó|æŒ+~ ì»y˚T. nsTT‘˚ Ç+<äT˝À ø£

j·TTøÏÔ ñqï~. »qT\T bÕbÕ\T #˚dæ s√>±\bÕ …’ qqTï ‘·\#·Tø=+{≤s¡T.

yê]øÏ H˚qT dü«bÕï<äT˝˝À kÕø屑·ÿ]+∫ yê]#˚‘· eTT&ÉT|ü⁄\T ø£{ϺkÕÔqT.

<ëìøÏ e&û¶ ô|s¡T>∑ì∫à yê]ì Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ y˚+ø£{≤Á~øÏ ‘√&=ÿì

ekÕ ÔqT. M]∫Ãq Á<äe´eTT˝À |ü ⁄D´bÕ|ü$‘ê Ô\qT $uÛ Ñõ+∫

düT»q<äTs¡®qT\≈£î |ü+∫ sTTkÕÔqT. yê]#˚ <Ûäs¡àø±sê´\T #˚sTTkÕÔqT.

ø±ã{Ϻ »qT\T dü«\Œ<ëHê\T #˚dæHê yê]øÏ ˙e⁄ <Ûäq<ÛëHê´\T

düeTè~Δ>± Çyê«*. H˚qT yê] ø£uÛÑj·T$T∫à yê]#˚ Çø£ÿ&É <ëHê\T

#˚sTTkÕÔqT. Çø£ÿ&É #˚ùd <ëq+ dü«\ŒyÓTÆHê n~Ûø£|òü\Á|ü<ä eTe⁄‘·T+~.

á j·TTøÏÔ ˝Ò≈£î+fÒ ø£*|ü⁄s¡Twüß&ÉT düø£\<Ûäsêà\T q•+|üCÒdæ Á|ü»\qT

u≤~ÛkÕÔ&ÉT. Ç+<äTπø Á|ü»\≈£î dü+|ü<ä*eTàì ìqTï ø√sêqT. Ç|ü&˚

n|ü r]ùdÔ H˚ìø£ÿ&É ìs¡T<√´–>± ñ+&çb˛e\dæ edüTÔ+~μμ nì #ÓbÕŒ&ÉT.

n+‘·≥ \ø°åà<˚$ ªª<ÛäHê´‘êà! ˙≈£î ì»+ #ÓãT‘·THêïqT. ˝Àø£+˝À

<ëq <Ûäsêà\T #dæ ≈£î düeT]Œ+# yê]πø HqT <Ûäq<ÛëHê´~ dü+|ü<ä*kÕÔqT.

bÕbÕ‘·Tà\ Á<äyê´ìï q•+|üCÒkÕÔqTμμ nì #Ó|æŒ+~.

56 57

n+<äT≈£î ly˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T düeTà‹+#ê&ÉT. »qT\+<äs¡÷

y˚+ø£{≤Á~øÏ e∫à <ÛäqsêdüT\T kÕ«$TøÏ düeT]Œ+∫ kÕ«$T ø£è|ü≈£î

bÕÁ‘·T\j·÷´s¡Tμμ.

Ç˝≤ #Ó|æŒq <˚e<äs¡ÙqTì‘√ <˚e\T &ûØ‹>± nHêï&ÉT `

ªª\ø° åà<˚$ |üPs¡«X¯Øs¡+‘√ ø£|æ˝≤ÁX¯eT+˝À ‘·|üdüT‡ #˚dü÷Ô

e⁄+&çb˛sTT+<äHêïe⁄. ÄyÓT eT∞fl á uÛÑ÷˝Àø±ìøÏ m˝≤ e∫Ã+<√ #Ó|üμμ.

Ms¡\øÏåà X¯óø±ÁX¯eT+˝À HÓ\ø=q&É+

n+<äT≈£î <˚e<äs¡ÙqT&ÉT Ç˝≤ düe÷<Ûëq+ #ÓbÕŒ&ÉT `

ªª\ø°åà<˚$ kÂo\´+ ø£*– ∫‘·Ôe÷<˚e⁄ìô|’ ì*|æ <˚Vü≤düàè‹ M&ç

»>∑eT+‘ê $wüßíeTj·TeTì uÛ≤$+∫+~. ‘·q ‘·b˛ìwü ø=qkÕ–+∫+~.

n˝≤ ø=ìï dü+e‘·‡sê\T >∑&É#êsTT.

ˇø£Hê&ÉT y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T Ç˝≤ ‘·\b˛XÊ&ÉT`ªªH˚qT ‘·qqT >∑÷]Ã

‘·|üdüT‡ #˚XÊqì Ç|ü&ÉT \øÏåà ø£|æ ≤ÁX¯eT+˝À qqTï >∑T]+∫ ‘·|üdüT‡

#˚düTÔqï~. uÛÑ÷˝Àø±ìøÏ ÄyÓT ‹]– e#˚à ñbÕj·T+ #˚kÕÔqT.μμ

Ç˝≤ nqTø=ì Ä <˚e⁄&ÉT Ms¡\øÏåàVü≤è<äj·T+˝À yÓ*π> ‘·q s¡÷bÕìï

‹s√<ÛëqeTjT´≥≥T¢ #XÊ&ÉT. <ëì‘√ ÄyÓT <Ûë´qìwü #·*+∫+~. ø£qT\T

‘Ós¡∫ #·÷ùdÔ $wüßí<˚e⁄&ÉT ø£ì|æ+#· Ò<äT. ø=+‘· ø£\‘· C…+~ ø£|æ\Tì

#Ó+‘·≈£î yÓ[fl+~.

ø£|æ\eTTì ÄyÓTqT $˝ÀøÏ+∫ ªª|ü<ëàø°å! #ê+#·\´+ Òì ˙‘·|üdüT‡

|òü*+∫+~. Çø£ $ø£ÿ&É ñ+&Éãì Ò<äT. X‚cÕÁ~ ~>∑TeqTqï |ü<äàdüs√es¡+

#˚s¡Tø√. nø£ÿ&É X¯óø£eTTì |ü⁄Á‘·T&ÉT bÕ+#·sêÁ‘ê>∑eT$<Ûëq+‘√ ìqTï

|üPõkÕÔ&ÉTμμ nì nHêï&ÉT.

ø£|æ\eTTì #Ó|æŒqfÒ¢ \øÏåà ~e´s¡<∏äeT~Ûwæ+∫ eT<Ûë´Vü≤ïyfi≈£î bÕ‘êfi+

qT+&ç uÛÑ÷$Tì uÛÒ~+#·Tø=+≥÷ 108 eT+~ ùde≈£î\T ‘·qTï ùd$dü÷Ô+&É>±

X‚cÕÁ~øÏ <äøÏåD ~X¯ À qTqï dü«s¡íeTTœøÏ ñ‘·Ôsêq >∑\ |ü<äàdüs√es¡+

#˚]+~. düs¡düT‡ q&ÉTeT yÓ\dæq \ø°åà<˚$ì #·÷∫ bÕ]C≤‘ê\T ÄyÓTô|’

#·*¢ <˚e‘·\T »j·T»j·T <Ûë«Hê\T #˚XÊs¡T.

ÄyÓT ~e´<˚Vü≤ ø±+‘·T\T »>∑eT+‘ê ì+&ç Á|üdü]+#êsTT. n~

#·÷∫ lìyêdüT&ÉT >∑s¡T&Üs¡÷&ÛÉT&Ó’ nø£ÿ&çøÏ e#êÃ&ÉT. ÁãVü≤às¡TÁ<ë<äT\T

>∑÷&Ü Ä düeTj·÷ìøÏ nø£ÿ&çøÏ #˚s¡Tø=Hêïs¡T.

|ü<äàrs¡ú ÁbÕX¯düÔ +

Ä ~q+ ø±]Ôø£ Xó<äΔ|ü+#·MT uÛÑè>∑Tyês¡+. ÄHê&ÉT eP´Vü≤\øÏåà lVü≤]øÏ

eTT+<äT>± ø£ì|æ+∫+~. eT]ø=+‘·ø±\+ ‘·sê«‘· n{Ϻ |ü$Á‘· ~qeTTqH˚

Ms¡\øÏåà >∑÷&Ü kÕø屑·ÿ]+∫+~. Ç~ n+<ä]ø° eTTK´~qeTì ÁãVü‰à<äT\T

uÛ≤$+#ês¡T. yês¡T kÕ«$T‘√ ªª<˚yê! á |ü⁄D´rs¡ú+˝ÀH˚ eP´Vü≤\ø°åà,

Ms¡\ø°åà Çs¡Te⁄s¡÷ ñ<äsTT+#ês¡T. á rsêúìøÏ |ü<äàrs¡úeTH ù|s¡T kÕs¡úø£+>±

ñ+≥T+~. n+<äTe\¢ á X¯óuÛÑ~Hêq |ü<äàrs¡ú+˝À kÕïq+ #˚dæq yês¡T

bÕ|üeTT≈£îÔ …’ uÛ≤>±´ \qTuÛÑ$kÕÔs¡Tμμ nì ìs¡ísTT+∫ #ÓbÕŒs¡T.

Äô|’ n+<äs¡÷ n+<äT˝À kÕïq+ #˚XÊs¡T. Ä rsêúì ø±π>ïj·T ~X¯ À

$X«ø£s¡à# ~yê´\j·T+ ì]à+|üCÒXÊs¡T. Ms¡\øÏåàì ÁbÕ]ú+∫ ‘√&=ÿìb˛sTT

Ä\j·T+˝À ì*bÕs¡T. #Ûêj·÷X¯ó≈£îì#˚ bÕ+#·sêÁ‘ê >∑eT$<Ûëq+‘√

|üP»\T #˚sTT+#ês¡T.

lìyêdüT&ÉT ‘·q >∑fid”eT˝À ñqï |ü⁄wüŒVü‰sêìï rdæ Ä <$ ø£+sƒ¡+ô|’

ñ+#ê&ÉT. X¯óø±ÁX¯e÷ìï nÁ>∑Vü‰s¡+>± s¡÷bı+~+∫ #Ûêj·÷X¯ó≈£îq

ø£|üŒ–+#ê&ÉT. n+<ä]˙ nìï Ø‘·T˝≤ Ä<ä]+∫ kÕ>∑q+bÕ&ÉT.

58 59

60

Äô|’ kÕ«$T Ms¡\øÏåà‘√ Ç˝≤ nHêï&ÉT. ªª\ø°åà! ˙ Á|ü<∏äeT X¯Øs¡+

#·÷#êqT. ˙e⁄ eP´Vü≤\øÏåà‘√ >∑÷&ç y˚+ø£{≤Á~ô|’øÏ e∫à Hêe<ä›H˚

ñ+&Ée#·TÃ. nø£ÿ&çøÏ s¡eTTàμμ.

n+‘·≥ Ä <˚$ lìyêdüTìøÏ qeTdüÿ]+∫ ªªÁbÕDHêj·Tø±! ˙e⁄

Hêø=s¡¬ø’ ‘·|üdüT‡ #˚dæq eTVü‰ ~e´düú\$T~. Ç~ lø£s¡yÓTÆq~. Ç~

X¯óø£πøåÁ‘·+, H˚qT Çø£ÿ&˚ ì\TkÕÔqT. Hê Vü≤è<äj·T+˝À ˙e⁄+≥÷

eP´Vü≤\ø°åàì ˙ eø£å+ô|’ e⁄+#·Tø√. qìïø£ÿ&˚ e⁄+∫ s¡øÏå+#·T. HêøÏ<˚

düeTà‘·+. ˙ ø£è|ü Hê≈£î #ê\T. H˚qT sê˝Ò<äì ∫+‹+#·e<äT›.

eP´Vü≤\ø°åàs¡÷|ü+‘√ ñs¡'düú\+ô|’ ñ+{≤qT. Ç+ø£ ≈£î ø=i‘eTTqï~?

|ü<ëàe‹ì ns¡eTs¡ Ò≈£î+&Ü Ä<ä]+#·T. ø=+&É≈£î e#˚à uÛÑ≈£îÔ\≈£î esê\T

Á|ükÕ~+#·T.

ø±]Ôø£X¯ó<äΔ |ü+#·$THê&ÉT Á|æj·TyÓTÆq eÁdüÔ+‘√ bÕ≥T ˙|ü⁄wüŒVü‰s¡+

Hê≈£î ø±qÿ>± |ü+|æ+#·T. Çø£ÿ&É »]π> ñ‘·‡yê\qT H˚q+^ø£]+∫

HêVü≤è<äj·TdüTú&ÉyÓ’q ˙≈£î yê{Ïì düeT]ŒkÕÔqT. ˙yê X‚cÕÁ~ MT<äH˚

dæús¡+>± e⁄+&ÉTμμ. n+≥÷ kÕ«$T #·s¡D≤\≈£î Á|üD$T*¢+~.

n+‘·≥ ly+ø£fÒX«s¡kÕ«$T n+<äTø£+^ø£]+∫ Ä Ms¡\øÏåàì M&=ÿì

eP´Vü≤\ø°åà düy˚T‘·T&Ó’ X‚cÕÁ~øÏ e#êÃ&ÉT. |ü<ëàer eP´Vü≤\≈£åîà\‘√ >∑÷&ç

Áø°&ç+#ê&ÉT.

nø£ÿ&É #Ûêj·÷X¯ó≈£î&ÉT uÛ Ñø Ï Ô‘√ Ms¡\øÏ å àøÏ eTôVA‘·‡yê\T

ìs¡«Væ≤+#ê&ÉT. Ä <˚$ n+<ä]ø° düø£\dü+|ü<ä\÷ Á|ükÕ~dü÷Ô |üP»\T

d”«ø£]dü÷Ô nø£ÿ&˚ e⁄+&ç b˛sTT+~.

(e÷‘·èl ‘·]>=+&É y˚+>∑e÷+ã s¡∫+∫q ªly˚+ø£{≤#·\

e÷Vü‰‘·à´+μ Ä<Ûës¡+>± á Á>∑+<∏ä s¡#·q »]–+~ ` s¡#·sTT‘·)