Ευρωπαϊκή Επιτροπή Αντιπροσωπεία στην Ελλάδα Βασιλίσσης Σοφίας 2 GR-106 74 ndash ΑΘΗΝΑ Τηλ απευθείας +30-210-7272-133 ηλε-ταχυ DGT-ATHENSeceuropaeu

copy Ευρωπαϊκή Ένωση 2015 Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής

Παρουσιάσεις

Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών Ποιότητα ορολογικών εργασιών στη

μετάφραση

29 και 30 Μαΐου 2015

Συνδιοργάνωση

Εθνικό Σύστημα Υποδομών ΠοιότηταςΕλληνικός Οργανισμός

Τυποποίησης (ΕΣΥΠΕΛΟΤ)

Ελληνική Εταιρεία Ορολογίας (ΕΛΕΤΟ)

Γραφείο Αθηνών της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Ποιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφραση

Ιωάννης Χ Σαριδάκης στέλεχος Διεύθυνσης Τυποποίησης ΕΣΥΠΕΛΟΤ

Εισαγωγή Ορολογικές ανάγκες και σκοπός του σεμιναρίου

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ

Διεύθυνση Β - Μετάφραση

EL - Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας

Γραφείο Αθηνών

Ανάπτυξη επαγγελματικών ικανοτήτων στις ορολογικές εργασίες

Σε ένα περιβάλλον μη τυποποιημένης χρήσης με πολλαπλές αποδόσεις των εννοιών στη γλωσσική επικοινωνία στην ελληνική απαιτείται ανάπτυξη ικανότητας υλοποίησης ορολογικών εργασιών και ελέγχου ποιότητας των ορολογικών πόρων και των ορολογικών προϊόντων Ο σκοπός του σεμιναρίου είναι η απόκτηση γνώσης για τις θεμελιώδεις αρχές και μεθόδους ορολογικών εργασιών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα (Βλ τα πρότυπα της επιτροπής τυποποίησης ISO TC 37)

Μετά την επιτυχή παρακολούθηση του σεμιναρίου ο εκπαιδευόμενος-μεταφραστής θα είναι σε θέση

να κατανοεί το υποκείμενο σύστημα εννοιών του μεταφραστέου κειμένου

Να αναγνωρίζει τις έννοιες και τις σχέσεις τους από τα διακριτικά τους χαρακτηριστικά και να αξιολογεί τις ορολογικές και εννοιακές πληροφορίες του κειμένου

να αξιολογεί και να αξιοποιεί πιο αποτελεσματικά τους διαθέσιμους ορολογικούς πόρους και

να επιλέγει τον κατάλληλο όρο για την υποδήλωση των εννοιών με πιο μεθοδικό και συστηματικό τρόπο

Σκοπός

ΕΛΟΤ 402 (ISO 704) Ορολογική εργασία ndash Αρχές και μέθοδοι

ΕΛΟΤ 561-1 (ISO 1087-1) Ορολογική εργασία ndash Λεξιλόγιο ndash Μέρος 1 Θεωρία και εφαρμογή

ΕΛΟΤ 561-2 (ISO 1087-2) Ορολογική εργασία ndash Λεξιλόγιο ndash Μέρος 2 Πληροφορικές εφαρμογές

ΕΛΟΤ 562 (ISO 860) Ορολογική εργασία ndash Εναρμόνιση εννοιών και όρων

ΕΛΟΤ 1445 (ISO 23185) Αξιολόγηση ορολογικών πόρων ndash Γενικές έννοιες αρχές και απαιτήσεις και

Σχέδιο ΕΛΟΤ 1447 (ISO 12616) Μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

Πρότυπα αναφοράς

α) η αναζήτηση και εξόρυξη όρων από το μεταφραστέο κείμενο β) η αναγνώριση της έννοιας και του συγκείμενου όπου ορίζεται η έννοια ή

μαρτυρείται η χρήση της και ο προσδιορισμός των διακριτικών χαρακτηριστικών ή χαρακτηριστικών οριοθέτησης από συγγενικές έννοιες

γ) η αναγνώριση των διαφορετικών όρων συνωνύμων που χρησιμοποιούνται για

την υποδήλωση της έννοιας σε σχετικές γλωσσικές συλλογές στο δεδομένο πλαίσιο εφαρμογής

δ) η επιλογή του κατάλληλου προτιμώμενου όρου (preferred term) ε) η διαβάθμιση της αποδεκτότητας συνώνυμων όρων Δηλαδή η αξιολόγηση της

ποιότητας των χρησιμοποιούμενων όρων και η αναφορά του βαθμού αποδεκτότητας για τους λοιπούς πλην προτιμώμενου όρου χρησιμοποιούμενους όρους στο πλαίσιο χρήσης και εφαρμογής και

στ) Ορογραφία Δηλαδή η καταγραφή των ορολογικών προϊόντων και δεδομένων ως

μέρος του παραδοτέου μετάφρασης ή για ιδία μελλοντική χρήση από μεταφραστή

Ορολογικές εργασίες στη μετάφραση

Καταλληλότητα για χρήσηεξυπηρέτηση σκοπού (για το μετάφρασμα)

ποιότητα ορολογικών εργασιών ως βασική συνιστώσα της ποιότητας μετάφρασης ή ποιότητα διαχείρισης (καιή επικοινωνίας) της γνώσηςπληροφορίας

ικανότητα capability μιας οντότητας (προσωπικού) να διαχειρίζεται να αξιοποιεί γνώση ορολογικούς και γλωσσικούς πόρους και εργαλεία και να παράγει αποτελέσματα (πχ μετάφρασμα που ικανοποιεί ανάγκες επικοινωνίας των πελατών ή πολιτών και άλλων ενδιαφερομένων) ή προσθήκη αξίας στην αλυσίδα επικοινωνίας Η ποιότητα αφορά δραστηριότητεςαποτελέσματα και την επίτευξη αποτελεσμάτων και των στόχων και συναρτάται από πόρους Για την ανταγωνιστικότηταβιωσιμότητα της δραστηριότητας (μετάφρασης) ενδιαφέρει και η αποδοτικότητα (σχέση αποτελεσμάτων με χρησιμοποιούμενους πόρους) και όχι μόνο ο βαθμός επίτευξης στόχωναποτελεσματικότητα Αφορά και τους επαγγελματίες της μετάφρασης και τις εταιρείες μετάφρασης

ISOFDIS 171002015 Translation Services mdash Requirements for translation services

ISOTS 11669 Translation projects mdash General guidance

EN 150382006 Translation services mdash Service requirements

Ορολογία (ως κλάδος της Επιστήμης) είναι διεπιστημονική και υποστηρίζεται από τις γνωσιακές επιστήμες τη Λογική την επιστημολογία και φιλοσοφία των επιστημών τις επιστήμες της πληροφορίας τη γλωσσολογία και ειδικότερα τη σημασιολογία

Ποιότητα στη μετάφραση και Ορολογία

Συνιστώσες ποιότητας ορολογικών εργασιών

διαθέσιμοι πόροι εργαλεία λοιπά μέσα

ποιότητα εργασιών και

ποιότητα ορολογικών προϊόντων ανάλογα με τη χρήση

Για την αποτελεσματική επικοινωνία γνώσηςπληροφορίας επικεντρωνόμαστε στη στάθμη των εννοιών Αναζητούμε την υποδηλούμενη έννοιατον ορισμό ή περιγραφή της έννοιας Εννοιοστρέφεια Βασιζόμαστε στο διαγλωσσικό κοινό στοιχείο (η έννοια είναι ανεξάρτητη από τη γλώσσα)

Εξισώσεις επικοινωνίας να διασφαλίσουμε ότι προτιμώμενος όρος = έννοια = αντικείμενο α) αβεβαιότητα και β)διακινδύνευση

αβεβαιότητα

στο γλωσσικό υλικό οι λέξεις έχουν πολλές σημασίες Αφορά τον όρο της γλώσσας πηγής και τον όρο της γλώσσας στόχου που επιλέγουμε

ποιότητα στην εξίσωση όρου πηγής = υποδηλούμενη έννοια

ποιότητα ορισμού της έννοιας ώστε να αντιστοιχούν με τα αντικείμενα

ποιότητα στην εξίσωση πχ ελληνικού όρου που επιλέγουμε =υποδηλούμενη έννοια

πολλαπλοί καθιερωμένοι όροι μη τυποποιημένες χρήσεις διανοητικός αναρχισμός

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα

Διακινδύνευση πιθανότητα και επιπτώσεις της αστοχίας στις εξισώσεις επικοινωνίας

εξέταση πλαισίου επικοινωνίας και γλωσσική κοινότητα

στάθμη διακινδύνευσης πιθανότητα εμφάνισης απόκλισης Χ σοβαρότητα συνεπειών Συγγενικές έννοιες προσεχές γένοςείδος ή παρατασσόμενες έννοιεςίδιο κριτήριο υποδιαίρεσηςταξινόμησης ή υποτασσόμενες με διαφορετικό κριτήριο ταξινόμησης ή συσχετική σχέση

Γλωσσική επικοινωνία στην ελληνική γλώσσα με εστίαση κυρίως σε θεσμικά έγγραφα ευρωπαϊκά και εθνικά

θεσμικά έγγραφα τα διοικητικά έγγραφα των οργάνων της ΕΕ και της ελληνικής δημόσιας διοίκησης (νομοθετικάδεσμευτικά κείμενα εκθέσεις και ανακοινώσεις αιτιολογήσεις γνωμοδοτήσεις πράσινη και λευκή βίβλος πρακτικά συνεδριάσεωναπόψεις εκπροσώπων μας αλληλογραφία με εθνικές Αρχές ή πολίτες) και τα πρότυπα

ειδικότερα τα (κοινοτικά) νομοθετικά κείμενα δεσμευτικού χαρακτήρα (hard law) που θεσπίζουν δικαιώματα και υποχρεώσεις επισύρουν κυρώσεις και προορίζονται να ενταχθούν στην ελληνική έννομη τάξη η μετάφρασή τους εμπεριέχει διακινδύνευση υψηλής στάθμης

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα (συν1)

Οι μεταφραστικές αστοχίες έχουν υψηλότερο κόστος

Πρέπει να διασφαλίζεται σαφήνεια συνέπεια ή ομοιογένεια ή συνεκτικότητα ή εναρμόνιση κυρίως ανά νομοθετική Πράξη που αποβλέπει στην αποτροπή εμφάνισης ερμηνευτικών προβλημάτων ώστε να διασφαλίζονται

ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες της Ένωσης

διευκόλυνση της ορθής εφαρμογής του νόμου και

ευχερής δικαστικός έλεγχος

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα (συν2)

τα ορολογικά δεδομένα θεωρούνται δημόσιο αγαθό

ευαισθητοποίηση για την ατομική κοινωνική ευθύνη σχετικά με την ελληνική ορολογία (ακριβολογία) Για τη μείωση της διακινδύνευσης παρανόησης ή μη κατανόησης και απώλειας πληροφορίας Για την ποιότητα επικοινωνίας στην ελληνική γλώσσα Η ασάφεια στις συναλλαγές στη θεσμική εναρμόνιση και τη νομική συμμόρφωση κοστίζει και δεν είναι βιώσιμη Γίνεται σεβαστή η αρχή της καθιερωμένης χρήσης και αξιοποιούνται οι βάσεις ορολογικών δεδομένων που είναι προϊόντα συμφωνίας μεταξύ ειδικών ανά πεδίο

η εννοιοστρέφεια και εστίαση στο διακριτικό χαρακτηριστικό ή

χαρακτηριστικό οριοθέτησης και σε αντιδιαστολή αντίθετη ή αντιφατική

έννοια

διαθέτουμε επιδεκτική στάση έναντι των νεολογισμών αξιοποιώντας την

ελληνική γλώσσα στη διαχρονία και στις παραλλαγές της

ακολουθούμε διεθνή και εθνικά πρότυπα στις ορολογικές εργασίες

καινοτομική σκέψη προσέγγιση αναζήτησης ευκαιριών και λύσεων που

οδηγούν σε αποτελέσματα υψηλότερης αξίας από τα υφιστάμενα

Χαρακτηριστικά του σεμιναρίου

Συντονισμός και εναρμόνιση ήκαι τυποποίηση ελληνικής ορολογίας ανάλογα με τη στάθμη διακινδύνευσης όπως νομική ορολογία κανονιστική εναρμόνιση θέματα ασφάλειαςδιαχείριση κρίσεων και επικοινωνία

Δίκτυο για την ελληνική ορολογία και μετάφραση Συντελεστές Μεταφραστές ορολόγοι διαχειριστές βάσεων ορολογικών δεδομένων εμπειρογνώμονες στα διάφορα θεματικά πεδία και στελέχη διοίκησηςυπεύθυνοι λήψης αποφάσεων

Δίκτυο ελληνικής ορολογίας

Λαμβάνοντας υπόψη ότι

Η διακινδύνευση (risk) ορίζεται ως η επίδραση της αβεβαιότητας στην επίτευξη των στόχων

Στην γλωσσική επικοινωνία της γνώσηςπληροφορίας και στη μετάφραση η επίδραση της αβεβαιότητας είναι μια αρνητική απόκλιση στην ζητούμενη εξίσωση (ισότητα) όρου και έννοιας

Ως εκ τούτου σε ένα μεταφραστικό έργο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το laquoκόστος της ενδεχόμενης αστοχίας ή απόκλισης raquo ή καλύτερα η στάθμη (ή επίπεδο) διακινδύνευσης δηλαδή το μέγεθος της διακινδύνευσης ως συνδυασμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της πιθανότητας εμφάνισής τους

Ερωτήματα 1

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης της γλωσσολογίας ο οποίος μελετά τις σημασίες των λέξεων

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης που μελετά τις έννοιες και τις κατασημάνσεις τους (όρους ονόματα και σύμβολα) και σχετίζεται με τις επιστήμες της helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της επικοινωνίας ή της πληροφόρησης

Η γνώση είναι η αντίληψη που μπορεί να helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και βασίζεται helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Η πληροφορία είναι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip που κοινοποιείται

Η προσαρμογή ενός προϊόντος και η επικοινωνία με μια κοινότητα χρηστών με σεβασμό στις γλωσσικές πολιτιστικές νομικές πολιτικές και τεχνολογικές ιδιαιτερότητες αναφέρεται ως helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ένας ορολογικός πόρος περιέχει γενικά δεδομένα για έννοιες και τις παραστάσεις εννοιών σε μια γλώσσα (όρους) Η αξιολόγηση της ποιότητας ενός ορολογικού πόρου είναι δραστηριότητα που αποσκοπεί να αποδείξει εάν ο ορολογικός πόρος ικανοποιεί ή μη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ερωτήματα 2-7

24062015

1

Κατερίνα Τοράκη

Συντονίστρια ΕΛΟΤ ΤΕ21

torakiteegr

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 1

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Βάσεις ορολογικών δεδομένων άλλοι ορολογικοί πόροι

Ειδική ορολογία και ειδικοί πεδίου Αξιολόγηση ορολογικών πόρων

29 Μαϊου 2015

bull Η Ορολογία ασχολείται με τις έννοιες με τις

σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες και με τις σχέσεις

ανάμεσα στις έννοιες και τις κατασημάνσεις

τους

bull Ορογραφία είναι η Ορολογία στην πράξη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 2

1 Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

ΕΛΟΤ 402 (ISO 704) Ορολογική εργασία ndash Αρχές και μέθοδοι

ΕΛΟΤ 561-1 (ISO 1087-1) Ορολογική εργασία ndash Λεξιλόγιο ndash Μέρος 1 Θεωρία και εφαρμογή

ΕΛΟΤ 561-2 (ISO 1087-2) Ορολογική εργασία ndash Λεξιλόγιο ndash Μέρος 2 Πληροφορικές εφαρμογές

ΕΛΟΤ 562 (ISO 860) Ορολογική εργασία ndash Εναρμόνιση εννοιών και όρων

ΕΛΟΤ 1445 (ISO 23185) Αξιολόγηση ορολογικών πόρων ndash Γενικές έννοιες αρχές και απαιτήσεις και

Σχέδιο ΕΛΟΤ 1447 (ISO 12616) Μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

Πρότυπα αναφοράς

α) η αναζήτηση και εξόρυξη όρων από το μεταφραστέο κείμενο β) η αναγνώριση της έννοιας και του συγκείμενου όπου ορίζεται η έννοια ή

μαρτυρείται η χρήση της και ο προσδιορισμός των διακριτικών χαρακτηριστικών ή χαρακτηριστικών οριοθέτησης από συγγενικές έννοιες

γ) η αναγνώριση των διαφορετικών όρων συνωνύμων που χρησιμοποιούνται για

την υποδήλωση της έννοιας σε σχετικές γλωσσικές συλλογές στο δεδομένο πλαίσιο εφαρμογής

δ) η επιλογή του κατάλληλου προτιμώμενου όρου (preferred term) ε) η διαβάθμιση της αποδεκτότητας συνώνυμων όρων Δηλαδή η αξιολόγηση της

ποιότητας των χρησιμοποιούμενων όρων και η αναφορά του βαθμού αποδεκτότητας για τους λοιπούς πλην προτιμώμενου όρου χρησιμοποιούμενους όρους στο πλαίσιο χρήσης και εφαρμογής και

στ) Ορογραφία Δηλαδή η καταγραφή των ορολογικών προϊόντων και δεδομένων ως

μέρος του παραδοτέου μετάφρασης ή για ιδία μελλοντική χρήση από μεταφραστή

Ορολογικές εργασίες στη μετάφραση

Καταλληλότητα για χρήσηεξυπηρέτηση σκοπού (για το μετάφρασμα)

ποιότητα ορολογικών εργασιών ως βασική συνιστώσα της ποιότητας μετάφρασης ή ποιότητα διαχείρισης (καιή επικοινωνίας) της γνώσηςπληροφορίας

ικανότητα capability μιας οντότητας (προσωπικού) να διαχειρίζεται να αξιοποιεί γνώση ορολογικούς και γλωσσικούς πόρους και εργαλεία και να παράγει αποτελέσματα (πχ μετάφρασμα που ικανοποιεί ανάγκες επικοινωνίας των πελατών ή πολιτών και άλλων ενδιαφερομένων) ή προσθήκη αξίας στην αλυσίδα επικοινωνίας Η ποιότητα αφορά δραστηριότητεςαποτελέσματα και την επίτευξη αποτελεσμάτων και των στόχων και συναρτάται από πόρους Για την ανταγωνιστικότηταβιωσιμότητα της δραστηριότητας (μετάφρασης) ενδιαφέρει και η αποδοτικότητα (σχέση αποτελεσμάτων με χρησιμοποιούμενους πόρους) και όχι μόνο ο βαθμός επίτευξης στόχωναποτελεσματικότητα Αφορά και τους επαγγελματίες της μετάφρασης και τις εταιρείες μετάφρασης

ISOFDIS 171002015 Translation Services mdash Requirements for translation services

ISOTS 11669 Translation projects mdash General guidance

EN 150382006 Translation services mdash Service requirements

Ορολογία (ως κλάδος της Επιστήμης) είναι διεπιστημονική και υποστηρίζεται από τις γνωσιακές επιστήμες τη Λογική την επιστημολογία και φιλοσοφία των επιστημών τις επιστήμες της πληροφορίας τη γλωσσολογία και ειδικότερα τη σημασιολογία

Ποιότητα στη μετάφραση και Ορολογία

Συνιστώσες ποιότητας ορολογικών εργασιών

διαθέσιμοι πόροι εργαλεία λοιπά μέσα

ποιότητα εργασιών και

ποιότητα ορολογικών προϊόντων ανάλογα με τη χρήση

Για την αποτελεσματική επικοινωνία γνώσηςπληροφορίας επικεντρωνόμαστε στη στάθμη των εννοιών Αναζητούμε την υποδηλούμενη έννοιατον ορισμό ή περιγραφή της έννοιας Εννοιοστρέφεια Βασιζόμαστε στο διαγλωσσικό κοινό στοιχείο (η έννοια είναι ανεξάρτητη από τη γλώσσα)

Εξισώσεις επικοινωνίας να διασφαλίσουμε ότι προτιμώμενος όρος = έννοια = αντικείμενο α) αβεβαιότητα και β)διακινδύνευση

αβεβαιότητα

στο γλωσσικό υλικό οι λέξεις έχουν πολλές σημασίες Αφορά τον όρο της γλώσσας πηγής και τον όρο της γλώσσας στόχου που επιλέγουμε

ποιότητα στην εξίσωση όρου πηγής = υποδηλούμενη έννοια

ποιότητα ορισμού της έννοιας ώστε να αντιστοιχούν με τα αντικείμενα

ποιότητα στην εξίσωση πχ ελληνικού όρου που επιλέγουμε =υποδηλούμενη έννοια

πολλαπλοί καθιερωμένοι όροι μη τυποποιημένες χρήσεις διανοητικός αναρχισμός

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα

Διακινδύνευση πιθανότητα και επιπτώσεις της αστοχίας στις εξισώσεις επικοινωνίας

εξέταση πλαισίου επικοινωνίας και γλωσσική κοινότητα

στάθμη διακινδύνευσης πιθανότητα εμφάνισης απόκλισης Χ σοβαρότητα συνεπειών Συγγενικές έννοιες προσεχές γένοςείδος ή παρατασσόμενες έννοιεςίδιο κριτήριο υποδιαίρεσηςταξινόμησης ή υποτασσόμενες με διαφορετικό κριτήριο ταξινόμησης ή συσχετική σχέση

Γλωσσική επικοινωνία στην ελληνική γλώσσα με εστίαση κυρίως σε θεσμικά έγγραφα ευρωπαϊκά και εθνικά

θεσμικά έγγραφα τα διοικητικά έγγραφα των οργάνων της ΕΕ και της ελληνικής δημόσιας διοίκησης (νομοθετικάδεσμευτικά κείμενα εκθέσεις και ανακοινώσεις αιτιολογήσεις γνωμοδοτήσεις πράσινη και λευκή βίβλος πρακτικά συνεδριάσεωναπόψεις εκπροσώπων μας αλληλογραφία με εθνικές Αρχές ή πολίτες) και τα πρότυπα

ειδικότερα τα (κοινοτικά) νομοθετικά κείμενα δεσμευτικού χαρακτήρα (hard law) που θεσπίζουν δικαιώματα και υποχρεώσεις επισύρουν κυρώσεις και προορίζονται να ενταχθούν στην ελληνική έννομη τάξη η μετάφρασή τους εμπεριέχει διακινδύνευση υψηλής στάθμης

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα (συν1)

Οι μεταφραστικές αστοχίες έχουν υψηλότερο κόστος

Πρέπει να διασφαλίζεται σαφήνεια συνέπεια ή ομοιογένεια ή συνεκτικότητα ή εναρμόνιση κυρίως ανά νομοθετική Πράξη που αποβλέπει στην αποτροπή εμφάνισης ερμηνευτικών προβλημάτων ώστε να διασφαλίζονται

ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες της Ένωσης

διευκόλυνση της ορθής εφαρμογής του νόμου και

ευχερής δικαστικός έλεγχος

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα (συν2)

τα ορολογικά δεδομένα θεωρούνται δημόσιο αγαθό

ευαισθητοποίηση για την ατομική κοινωνική ευθύνη σχετικά με την ελληνική ορολογία (ακριβολογία) Για τη μείωση της διακινδύνευσης παρανόησης ή μη κατανόησης και απώλειας πληροφορίας Για την ποιότητα επικοινωνίας στην ελληνική γλώσσα Η ασάφεια στις συναλλαγές στη θεσμική εναρμόνιση και τη νομική συμμόρφωση κοστίζει και δεν είναι βιώσιμη Γίνεται σεβαστή η αρχή της καθιερωμένης χρήσης και αξιοποιούνται οι βάσεις ορολογικών δεδομένων που είναι προϊόντα συμφωνίας μεταξύ ειδικών ανά πεδίο

η εννοιοστρέφεια και εστίαση στο διακριτικό χαρακτηριστικό ή

χαρακτηριστικό οριοθέτησης και σε αντιδιαστολή αντίθετη ή αντιφατική

έννοια

διαθέτουμε επιδεκτική στάση έναντι των νεολογισμών αξιοποιώντας την

ελληνική γλώσσα στη διαχρονία και στις παραλλαγές της

ακολουθούμε διεθνή και εθνικά πρότυπα στις ορολογικές εργασίες

καινοτομική σκέψη προσέγγιση αναζήτησης ευκαιριών και λύσεων που

οδηγούν σε αποτελέσματα υψηλότερης αξίας από τα υφιστάμενα

Χαρακτηριστικά του σεμιναρίου

Συντονισμός και εναρμόνιση ήκαι τυποποίηση ελληνικής ορολογίας ανάλογα με τη στάθμη διακινδύνευσης όπως νομική ορολογία κανονιστική εναρμόνιση θέματα ασφάλειαςδιαχείριση κρίσεων και επικοινωνία

Δίκτυο για την ελληνική ορολογία και μετάφραση Συντελεστές Μεταφραστές ορολόγοι διαχειριστές βάσεων ορολογικών δεδομένων εμπειρογνώμονες στα διάφορα θεματικά πεδία και στελέχη διοίκησηςυπεύθυνοι λήψης αποφάσεων

Δίκτυο ελληνικής ορολογίας

Λαμβάνοντας υπόψη ότι

Η διακινδύνευση (risk) ορίζεται ως η επίδραση της αβεβαιότητας στην επίτευξη των στόχων

Στην γλωσσική επικοινωνία της γνώσηςπληροφορίας και στη μετάφραση η επίδραση της αβεβαιότητας είναι μια αρνητική απόκλιση στην ζητούμενη εξίσωση (ισότητα) όρου και έννοιας

Ως εκ τούτου σε ένα μεταφραστικό έργο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το laquoκόστος της ενδεχόμενης αστοχίας ή απόκλισης raquo ή καλύτερα η στάθμη (ή επίπεδο) διακινδύνευσης δηλαδή το μέγεθος της διακινδύνευσης ως συνδυασμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της πιθανότητας εμφάνισής τους

Ερωτήματα 1

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης της γλωσσολογίας ο οποίος μελετά τις σημασίες των λέξεων

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης που μελετά τις έννοιες και τις κατασημάνσεις τους (όρους ονόματα και σύμβολα) και σχετίζεται με τις επιστήμες της helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της επικοινωνίας ή της πληροφόρησης

Η γνώση είναι η αντίληψη που μπορεί να helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και βασίζεται helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Η πληροφορία είναι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip που κοινοποιείται

Η προσαρμογή ενός προϊόντος και η επικοινωνία με μια κοινότητα χρηστών με σεβασμό στις γλωσσικές πολιτιστικές νομικές πολιτικές και τεχνολογικές ιδιαιτερότητες αναφέρεται ως helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ένας ορολογικός πόρος περιέχει γενικά δεδομένα για έννοιες και τις παραστάσεις εννοιών σε μια γλώσσα (όρους) Η αξιολόγηση της ποιότητας ενός ορολογικού πόρου είναι δραστηριότητα που αποσκοπεί να αποδείξει εάν ο ορολογικός πόρος ικανοποιεί ή μη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ερωτήματα 2-7

24062015

1

Κατερίνα Τοράκη

Συντονίστρια ΕΛΟΤ ΤΕ21

torakiteegr

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 1

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Βάσεις ορολογικών δεδομένων άλλοι ορολογικοί πόροι

Ειδική ορολογία και ειδικοί πεδίου Αξιολόγηση ορολογικών πόρων

29 Μαϊου 2015

bull Η Ορολογία ασχολείται με τις έννοιες με τις

σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες και με τις σχέσεις

ανάμεσα στις έννοιες και τις κατασημάνσεις

τους

bull Ορογραφία είναι η Ορολογία στην πράξη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 2

1 Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

Καταλληλότητα για χρήσηεξυπηρέτηση σκοπού (για το μετάφρασμα)

ποιότητα ορολογικών εργασιών ως βασική συνιστώσα της ποιότητας μετάφρασης ή ποιότητα διαχείρισης (καιή επικοινωνίας) της γνώσηςπληροφορίας

ικανότητα capability μιας οντότητας (προσωπικού) να διαχειρίζεται να αξιοποιεί γνώση ορολογικούς και γλωσσικούς πόρους και εργαλεία και να παράγει αποτελέσματα (πχ μετάφρασμα που ικανοποιεί ανάγκες επικοινωνίας των πελατών ή πολιτών και άλλων ενδιαφερομένων) ή προσθήκη αξίας στην αλυσίδα επικοινωνίας Η ποιότητα αφορά δραστηριότητεςαποτελέσματα και την επίτευξη αποτελεσμάτων και των στόχων και συναρτάται από πόρους Για την ανταγωνιστικότηταβιωσιμότητα της δραστηριότητας (μετάφρασης) ενδιαφέρει και η αποδοτικότητα (σχέση αποτελεσμάτων με χρησιμοποιούμενους πόρους) και όχι μόνο ο βαθμός επίτευξης στόχωναποτελεσματικότητα Αφορά και τους επαγγελματίες της μετάφρασης και τις εταιρείες μετάφρασης

ISOFDIS 171002015 Translation Services mdash Requirements for translation services

ISOTS 11669 Translation projects mdash General guidance

EN 150382006 Translation services mdash Service requirements

Ορολογία (ως κλάδος της Επιστήμης) είναι διεπιστημονική και υποστηρίζεται από τις γνωσιακές επιστήμες τη Λογική την επιστημολογία και φιλοσοφία των επιστημών τις επιστήμες της πληροφορίας τη γλωσσολογία και ειδικότερα τη σημασιολογία

Ποιότητα στη μετάφραση και Ορολογία

Συνιστώσες ποιότητας ορολογικών εργασιών

διαθέσιμοι πόροι εργαλεία λοιπά μέσα

ποιότητα εργασιών και

ποιότητα ορολογικών προϊόντων ανάλογα με τη χρήση

Για την αποτελεσματική επικοινωνία γνώσηςπληροφορίας επικεντρωνόμαστε στη στάθμη των εννοιών Αναζητούμε την υποδηλούμενη έννοιατον ορισμό ή περιγραφή της έννοιας Εννοιοστρέφεια Βασιζόμαστε στο διαγλωσσικό κοινό στοιχείο (η έννοια είναι ανεξάρτητη από τη γλώσσα)

Εξισώσεις επικοινωνίας να διασφαλίσουμε ότι προτιμώμενος όρος = έννοια = αντικείμενο α) αβεβαιότητα και β)διακινδύνευση

αβεβαιότητα

στο γλωσσικό υλικό οι λέξεις έχουν πολλές σημασίες Αφορά τον όρο της γλώσσας πηγής και τον όρο της γλώσσας στόχου που επιλέγουμε

ποιότητα στην εξίσωση όρου πηγής = υποδηλούμενη έννοια

ποιότητα ορισμού της έννοιας ώστε να αντιστοιχούν με τα αντικείμενα

ποιότητα στην εξίσωση πχ ελληνικού όρου που επιλέγουμε =υποδηλούμενη έννοια

πολλαπλοί καθιερωμένοι όροι μη τυποποιημένες χρήσεις διανοητικός αναρχισμός

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα

Διακινδύνευση πιθανότητα και επιπτώσεις της αστοχίας στις εξισώσεις επικοινωνίας

εξέταση πλαισίου επικοινωνίας και γλωσσική κοινότητα

στάθμη διακινδύνευσης πιθανότητα εμφάνισης απόκλισης Χ σοβαρότητα συνεπειών Συγγενικές έννοιες προσεχές γένοςείδος ή παρατασσόμενες έννοιεςίδιο κριτήριο υποδιαίρεσηςταξινόμησης ή υποτασσόμενες με διαφορετικό κριτήριο ταξινόμησης ή συσχετική σχέση

Γλωσσική επικοινωνία στην ελληνική γλώσσα με εστίαση κυρίως σε θεσμικά έγγραφα ευρωπαϊκά και εθνικά

θεσμικά έγγραφα τα διοικητικά έγγραφα των οργάνων της ΕΕ και της ελληνικής δημόσιας διοίκησης (νομοθετικάδεσμευτικά κείμενα εκθέσεις και ανακοινώσεις αιτιολογήσεις γνωμοδοτήσεις πράσινη και λευκή βίβλος πρακτικά συνεδριάσεωναπόψεις εκπροσώπων μας αλληλογραφία με εθνικές Αρχές ή πολίτες) και τα πρότυπα

ειδικότερα τα (κοινοτικά) νομοθετικά κείμενα δεσμευτικού χαρακτήρα (hard law) που θεσπίζουν δικαιώματα και υποχρεώσεις επισύρουν κυρώσεις και προορίζονται να ενταχθούν στην ελληνική έννομη τάξη η μετάφρασή τους εμπεριέχει διακινδύνευση υψηλής στάθμης

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα (συν1)

Οι μεταφραστικές αστοχίες έχουν υψηλότερο κόστος

Πρέπει να διασφαλίζεται σαφήνεια συνέπεια ή ομοιογένεια ή συνεκτικότητα ή εναρμόνιση κυρίως ανά νομοθετική Πράξη που αποβλέπει στην αποτροπή εμφάνισης ερμηνευτικών προβλημάτων ώστε να διασφαλίζονται

ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες της Ένωσης

διευκόλυνση της ορθής εφαρμογής του νόμου και

ευχερής δικαστικός έλεγχος

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα (συν2)

τα ορολογικά δεδομένα θεωρούνται δημόσιο αγαθό

ευαισθητοποίηση για την ατομική κοινωνική ευθύνη σχετικά με την ελληνική ορολογία (ακριβολογία) Για τη μείωση της διακινδύνευσης παρανόησης ή μη κατανόησης και απώλειας πληροφορίας Για την ποιότητα επικοινωνίας στην ελληνική γλώσσα Η ασάφεια στις συναλλαγές στη θεσμική εναρμόνιση και τη νομική συμμόρφωση κοστίζει και δεν είναι βιώσιμη Γίνεται σεβαστή η αρχή της καθιερωμένης χρήσης και αξιοποιούνται οι βάσεις ορολογικών δεδομένων που είναι προϊόντα συμφωνίας μεταξύ ειδικών ανά πεδίο

η εννοιοστρέφεια και εστίαση στο διακριτικό χαρακτηριστικό ή

χαρακτηριστικό οριοθέτησης και σε αντιδιαστολή αντίθετη ή αντιφατική

έννοια

διαθέτουμε επιδεκτική στάση έναντι των νεολογισμών αξιοποιώντας την

ελληνική γλώσσα στη διαχρονία και στις παραλλαγές της

ακολουθούμε διεθνή και εθνικά πρότυπα στις ορολογικές εργασίες

καινοτομική σκέψη προσέγγιση αναζήτησης ευκαιριών και λύσεων που

οδηγούν σε αποτελέσματα υψηλότερης αξίας από τα υφιστάμενα

Χαρακτηριστικά του σεμιναρίου

Συντονισμός και εναρμόνιση ήκαι τυποποίηση ελληνικής ορολογίας ανάλογα με τη στάθμη διακινδύνευσης όπως νομική ορολογία κανονιστική εναρμόνιση θέματα ασφάλειαςδιαχείριση κρίσεων και επικοινωνία

Δίκτυο για την ελληνική ορολογία και μετάφραση Συντελεστές Μεταφραστές ορολόγοι διαχειριστές βάσεων ορολογικών δεδομένων εμπειρογνώμονες στα διάφορα θεματικά πεδία και στελέχη διοίκησηςυπεύθυνοι λήψης αποφάσεων

Δίκτυο ελληνικής ορολογίας

Λαμβάνοντας υπόψη ότι

Η διακινδύνευση (risk) ορίζεται ως η επίδραση της αβεβαιότητας στην επίτευξη των στόχων

Στην γλωσσική επικοινωνία της γνώσηςπληροφορίας και στη μετάφραση η επίδραση της αβεβαιότητας είναι μια αρνητική απόκλιση στην ζητούμενη εξίσωση (ισότητα) όρου και έννοιας

Ως εκ τούτου σε ένα μεταφραστικό έργο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το laquoκόστος της ενδεχόμενης αστοχίας ή απόκλισης raquo ή καλύτερα η στάθμη (ή επίπεδο) διακινδύνευσης δηλαδή το μέγεθος της διακινδύνευσης ως συνδυασμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της πιθανότητας εμφάνισής τους

Ερωτήματα 1

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης της γλωσσολογίας ο οποίος μελετά τις σημασίες των λέξεων

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης που μελετά τις έννοιες και τις κατασημάνσεις τους (όρους ονόματα και σύμβολα) και σχετίζεται με τις επιστήμες της helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της επικοινωνίας ή της πληροφόρησης

Η γνώση είναι η αντίληψη που μπορεί να helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και βασίζεται helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Η πληροφορία είναι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip που κοινοποιείται

Η προσαρμογή ενός προϊόντος και η επικοινωνία με μια κοινότητα χρηστών με σεβασμό στις γλωσσικές πολιτιστικές νομικές πολιτικές και τεχνολογικές ιδιαιτερότητες αναφέρεται ως helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ένας ορολογικός πόρος περιέχει γενικά δεδομένα για έννοιες και τις παραστάσεις εννοιών σε μια γλώσσα (όρους) Η αξιολόγηση της ποιότητας ενός ορολογικού πόρου είναι δραστηριότητα που αποσκοπεί να αποδείξει εάν ο ορολογικός πόρος ικανοποιεί ή μη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ερωτήματα 2-7

24062015

1

Κατερίνα Τοράκη

Συντονίστρια ΕΛΟΤ ΤΕ21

torakiteegr

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 1

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Βάσεις ορολογικών δεδομένων άλλοι ορολογικοί πόροι

Ειδική ορολογία και ειδικοί πεδίου Αξιολόγηση ορολογικών πόρων

29 Μαϊου 2015

bull Η Ορολογία ασχολείται με τις έννοιες με τις

σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες και με τις σχέσεις

ανάμεσα στις έννοιες και τις κατασημάνσεις

τους

bull Ορογραφία είναι η Ορολογία στην πράξη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 2

1 Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

Διακινδύνευση πιθανότητα και επιπτώσεις της αστοχίας στις εξισώσεις επικοινωνίας

εξέταση πλαισίου επικοινωνίας και γλωσσική κοινότητα

στάθμη διακινδύνευσης πιθανότητα εμφάνισης απόκλισης Χ σοβαρότητα συνεπειών Συγγενικές έννοιες προσεχές γένοςείδος ή παρατασσόμενες έννοιεςίδιο κριτήριο υποδιαίρεσηςταξινόμησης ή υποτασσόμενες με διαφορετικό κριτήριο ταξινόμησης ή συσχετική σχέση

Γλωσσική επικοινωνία στην ελληνική γλώσσα με εστίαση κυρίως σε θεσμικά έγγραφα ευρωπαϊκά και εθνικά

θεσμικά έγγραφα τα διοικητικά έγγραφα των οργάνων της ΕΕ και της ελληνικής δημόσιας διοίκησης (νομοθετικάδεσμευτικά κείμενα εκθέσεις και ανακοινώσεις αιτιολογήσεις γνωμοδοτήσεις πράσινη και λευκή βίβλος πρακτικά συνεδριάσεωναπόψεις εκπροσώπων μας αλληλογραφία με εθνικές Αρχές ή πολίτες) και τα πρότυπα

ειδικότερα τα (κοινοτικά) νομοθετικά κείμενα δεσμευτικού χαρακτήρα (hard law) που θεσπίζουν δικαιώματα και υποχρεώσεις επισύρουν κυρώσεις και προορίζονται να ενταχθούν στην ελληνική έννομη τάξη η μετάφρασή τους εμπεριέχει διακινδύνευση υψηλής στάθμης

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα (συν1)

Οι μεταφραστικές αστοχίες έχουν υψηλότερο κόστος

Πρέπει να διασφαλίζεται σαφήνεια συνέπεια ή ομοιογένεια ή συνεκτικότητα ή εναρμόνιση κυρίως ανά νομοθετική Πράξη που αποβλέπει στην αποτροπή εμφάνισης ερμηνευτικών προβλημάτων ώστε να διασφαλίζονται

ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες της Ένωσης

διευκόλυνση της ορθής εφαρμογής του νόμου και

ευχερής δικαστικός έλεγχος

Ποιότητα ορολογικών εργασιών δεδομένα (συν2)

τα ορολογικά δεδομένα θεωρούνται δημόσιο αγαθό

ευαισθητοποίηση για την ατομική κοινωνική ευθύνη σχετικά με την ελληνική ορολογία (ακριβολογία) Για τη μείωση της διακινδύνευσης παρανόησης ή μη κατανόησης και απώλειας πληροφορίας Για την ποιότητα επικοινωνίας στην ελληνική γλώσσα Η ασάφεια στις συναλλαγές στη θεσμική εναρμόνιση και τη νομική συμμόρφωση κοστίζει και δεν είναι βιώσιμη Γίνεται σεβαστή η αρχή της καθιερωμένης χρήσης και αξιοποιούνται οι βάσεις ορολογικών δεδομένων που είναι προϊόντα συμφωνίας μεταξύ ειδικών ανά πεδίο

η εννοιοστρέφεια και εστίαση στο διακριτικό χαρακτηριστικό ή

χαρακτηριστικό οριοθέτησης και σε αντιδιαστολή αντίθετη ή αντιφατική

έννοια

διαθέτουμε επιδεκτική στάση έναντι των νεολογισμών αξιοποιώντας την

ελληνική γλώσσα στη διαχρονία και στις παραλλαγές της

ακολουθούμε διεθνή και εθνικά πρότυπα στις ορολογικές εργασίες

καινοτομική σκέψη προσέγγιση αναζήτησης ευκαιριών και λύσεων που

οδηγούν σε αποτελέσματα υψηλότερης αξίας από τα υφιστάμενα

Χαρακτηριστικά του σεμιναρίου

Συντονισμός και εναρμόνιση ήκαι τυποποίηση ελληνικής ορολογίας ανάλογα με τη στάθμη διακινδύνευσης όπως νομική ορολογία κανονιστική εναρμόνιση θέματα ασφάλειαςδιαχείριση κρίσεων και επικοινωνία

Δίκτυο για την ελληνική ορολογία και μετάφραση Συντελεστές Μεταφραστές ορολόγοι διαχειριστές βάσεων ορολογικών δεδομένων εμπειρογνώμονες στα διάφορα θεματικά πεδία και στελέχη διοίκησηςυπεύθυνοι λήψης αποφάσεων

Δίκτυο ελληνικής ορολογίας

Λαμβάνοντας υπόψη ότι

Η διακινδύνευση (risk) ορίζεται ως η επίδραση της αβεβαιότητας στην επίτευξη των στόχων

Στην γλωσσική επικοινωνία της γνώσηςπληροφορίας και στη μετάφραση η επίδραση της αβεβαιότητας είναι μια αρνητική απόκλιση στην ζητούμενη εξίσωση (ισότητα) όρου και έννοιας

Ως εκ τούτου σε ένα μεταφραστικό έργο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το laquoκόστος της ενδεχόμενης αστοχίας ή απόκλισης raquo ή καλύτερα η στάθμη (ή επίπεδο) διακινδύνευσης δηλαδή το μέγεθος της διακινδύνευσης ως συνδυασμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της πιθανότητας εμφάνισής τους

Ερωτήματα 1

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης της γλωσσολογίας ο οποίος μελετά τις σημασίες των λέξεων

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης που μελετά τις έννοιες και τις κατασημάνσεις τους (όρους ονόματα και σύμβολα) και σχετίζεται με τις επιστήμες της helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της επικοινωνίας ή της πληροφόρησης

Η γνώση είναι η αντίληψη που μπορεί να helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και βασίζεται helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Η πληροφορία είναι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip που κοινοποιείται

Η προσαρμογή ενός προϊόντος και η επικοινωνία με μια κοινότητα χρηστών με σεβασμό στις γλωσσικές πολιτιστικές νομικές πολιτικές και τεχνολογικές ιδιαιτερότητες αναφέρεται ως helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ένας ορολογικός πόρος περιέχει γενικά δεδομένα για έννοιες και τις παραστάσεις εννοιών σε μια γλώσσα (όρους) Η αξιολόγηση της ποιότητας ενός ορολογικού πόρου είναι δραστηριότητα που αποσκοπεί να αποδείξει εάν ο ορολογικός πόρος ικανοποιεί ή μη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ερωτήματα 2-7

24062015

1

Κατερίνα Τοράκη

Συντονίστρια ΕΛΟΤ ΤΕ21

torakiteegr

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 1

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Βάσεις ορολογικών δεδομένων άλλοι ορολογικοί πόροι

Ειδική ορολογία και ειδικοί πεδίου Αξιολόγηση ορολογικών πόρων

29 Μαϊου 2015

bull Η Ορολογία ασχολείται με τις έννοιες με τις

σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες και με τις σχέσεις

ανάμεσα στις έννοιες και τις κατασημάνσεις

τους

bull Ορογραφία είναι η Ορολογία στην πράξη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 2

1 Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

τα ορολογικά δεδομένα θεωρούνται δημόσιο αγαθό

ευαισθητοποίηση για την ατομική κοινωνική ευθύνη σχετικά με την ελληνική ορολογία (ακριβολογία) Για τη μείωση της διακινδύνευσης παρανόησης ή μη κατανόησης και απώλειας πληροφορίας Για την ποιότητα επικοινωνίας στην ελληνική γλώσσα Η ασάφεια στις συναλλαγές στη θεσμική εναρμόνιση και τη νομική συμμόρφωση κοστίζει και δεν είναι βιώσιμη Γίνεται σεβαστή η αρχή της καθιερωμένης χρήσης και αξιοποιούνται οι βάσεις ορολογικών δεδομένων που είναι προϊόντα συμφωνίας μεταξύ ειδικών ανά πεδίο

η εννοιοστρέφεια και εστίαση στο διακριτικό χαρακτηριστικό ή

χαρακτηριστικό οριοθέτησης και σε αντιδιαστολή αντίθετη ή αντιφατική

έννοια

διαθέτουμε επιδεκτική στάση έναντι των νεολογισμών αξιοποιώντας την

ελληνική γλώσσα στη διαχρονία και στις παραλλαγές της

ακολουθούμε διεθνή και εθνικά πρότυπα στις ορολογικές εργασίες

καινοτομική σκέψη προσέγγιση αναζήτησης ευκαιριών και λύσεων που

οδηγούν σε αποτελέσματα υψηλότερης αξίας από τα υφιστάμενα

Χαρακτηριστικά του σεμιναρίου

Συντονισμός και εναρμόνιση ήκαι τυποποίηση ελληνικής ορολογίας ανάλογα με τη στάθμη διακινδύνευσης όπως νομική ορολογία κανονιστική εναρμόνιση θέματα ασφάλειαςδιαχείριση κρίσεων και επικοινωνία

Δίκτυο για την ελληνική ορολογία και μετάφραση Συντελεστές Μεταφραστές ορολόγοι διαχειριστές βάσεων ορολογικών δεδομένων εμπειρογνώμονες στα διάφορα θεματικά πεδία και στελέχη διοίκησηςυπεύθυνοι λήψης αποφάσεων

Δίκτυο ελληνικής ορολογίας

Λαμβάνοντας υπόψη ότι

Η διακινδύνευση (risk) ορίζεται ως η επίδραση της αβεβαιότητας στην επίτευξη των στόχων

Στην γλωσσική επικοινωνία της γνώσηςπληροφορίας και στη μετάφραση η επίδραση της αβεβαιότητας είναι μια αρνητική απόκλιση στην ζητούμενη εξίσωση (ισότητα) όρου και έννοιας

Ως εκ τούτου σε ένα μεταφραστικό έργο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το laquoκόστος της ενδεχόμενης αστοχίας ή απόκλισης raquo ή καλύτερα η στάθμη (ή επίπεδο) διακινδύνευσης δηλαδή το μέγεθος της διακινδύνευσης ως συνδυασμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της πιθανότητας εμφάνισής τους

Ερωτήματα 1

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης της γλωσσολογίας ο οποίος μελετά τις σημασίες των λέξεων

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης που μελετά τις έννοιες και τις κατασημάνσεις τους (όρους ονόματα και σύμβολα) και σχετίζεται με τις επιστήμες της helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της επικοινωνίας ή της πληροφόρησης

Η γνώση είναι η αντίληψη που μπορεί να helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και βασίζεται helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Η πληροφορία είναι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip που κοινοποιείται

Η προσαρμογή ενός προϊόντος και η επικοινωνία με μια κοινότητα χρηστών με σεβασμό στις γλωσσικές πολιτιστικές νομικές πολιτικές και τεχνολογικές ιδιαιτερότητες αναφέρεται ως helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ένας ορολογικός πόρος περιέχει γενικά δεδομένα για έννοιες και τις παραστάσεις εννοιών σε μια γλώσσα (όρους) Η αξιολόγηση της ποιότητας ενός ορολογικού πόρου είναι δραστηριότητα που αποσκοπεί να αποδείξει εάν ο ορολογικός πόρος ικανοποιεί ή μη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ερωτήματα 2-7

24062015

1

Κατερίνα Τοράκη

Συντονίστρια ΕΛΟΤ ΤΕ21

torakiteegr

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 1

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Βάσεις ορολογικών δεδομένων άλλοι ορολογικοί πόροι

Ειδική ορολογία και ειδικοί πεδίου Αξιολόγηση ορολογικών πόρων

29 Μαϊου 2015

bull Η Ορολογία ασχολείται με τις έννοιες με τις

σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες και με τις σχέσεις

ανάμεσα στις έννοιες και τις κατασημάνσεις

τους

bull Ορογραφία είναι η Ορολογία στην πράξη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 2

1 Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

Λαμβάνοντας υπόψη ότι

Η διακινδύνευση (risk) ορίζεται ως η επίδραση της αβεβαιότητας στην επίτευξη των στόχων

Στην γλωσσική επικοινωνία της γνώσηςπληροφορίας και στη μετάφραση η επίδραση της αβεβαιότητας είναι μια αρνητική απόκλιση στην ζητούμενη εξίσωση (ισότητα) όρου και έννοιας

Ως εκ τούτου σε ένα μεταφραστικό έργο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το laquoκόστος της ενδεχόμενης αστοχίας ή απόκλισης raquo ή καλύτερα η στάθμη (ή επίπεδο) διακινδύνευσης δηλαδή το μέγεθος της διακινδύνευσης ως συνδυασμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της πιθανότητας εμφάνισής τους

Ερωτήματα 1

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης της γλωσσολογίας ο οποίος μελετά τις σημασίες των λέξεων

helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip είναι κλάδος της επιστήμης που μελετά τις έννοιες και τις κατασημάνσεις τους (όρους ονόματα και σύμβολα) και σχετίζεται με τις επιστήμες της helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και της επικοινωνίας ή της πληροφόρησης

Η γνώση είναι η αντίληψη που μπορεί να helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip και βασίζεται helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Η πληροφορία είναι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip που κοινοποιείται

Η προσαρμογή ενός προϊόντος και η επικοινωνία με μια κοινότητα χρηστών με σεβασμό στις γλωσσικές πολιτιστικές νομικές πολιτικές και τεχνολογικές ιδιαιτερότητες αναφέρεται ως helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ένας ορολογικός πόρος περιέχει γενικά δεδομένα για έννοιες και τις παραστάσεις εννοιών σε μια γλώσσα (όρους) Η αξιολόγηση της ποιότητας ενός ορολογικού πόρου είναι δραστηριότητα που αποσκοπεί να αποδείξει εάν ο ορολογικός πόρος ικανοποιεί ή μη helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

Ερωτήματα 2-7

24062015

1

Κατερίνα Τοράκη

Συντονίστρια ΕΛΟΤ ΤΕ21

torakiteegr

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 1

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Βάσεις ορολογικών δεδομένων άλλοι ορολογικοί πόροι

Ειδική ορολογία και ειδικοί πεδίου Αξιολόγηση ορολογικών πόρων

29 Μαϊου 2015

bull Η Ορολογία ασχολείται με τις έννοιες με τις

σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες και με τις σχέσεις

ανάμεσα στις έννοιες και τις κατασημάνσεις

τους

bull Ορογραφία είναι η Ορολογία στην πράξη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 2

1 Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

1

Κατερίνα Τοράκη

Συντονίστρια ΕΛΟΤ ΤΕ21

torakiteegr

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 1

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Βάσεις ορολογικών δεδομένων άλλοι ορολογικοί πόροι

Ειδική ορολογία και ειδικοί πεδίου Αξιολόγηση ορολογικών πόρων

29 Μαϊου 2015

bull Η Ορολογία ασχολείται με τις έννοιες με τις

σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες και με τις σχέσεις

ανάμεσα στις έννοιες και τις κατασημάνσεις

τους

bull Ορογραφία είναι η Ορολογία στην πράξη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 2

1 Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

2

bull έννοια (concept) είναι μονάδα γνώσης που δημιουργείται από ένα μοναδικό συνδυασμό χαρακτηριστικών

bull Παραδείγματα

laquoποταμόςraquo laquoΠηνειός ποταμόςraquo laquoπύργοςraquo laquoΠύργος του Άιφελraquo laquoπληροφορίαraquo laquoτετραγωνική ρίζα του 16raquo laquoεμπορικό σήμαraquo

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 3

εννοιοκεντρική διάσταση της Ορολογίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

το laquoσημάδιraquo που υποδηλώνει μια συγκεκριμένη έννοια

λεκτική μορφή (να είναι δηλαδή όρος πχ ποιητής ή όνομα πχ Όμηρος)

σύμβολο πχ κωδικός (πχ ο ταξινομικός κωδικός 7209 όπως δηλώνεται το θεματικό πεδίο laquoΙστορία της Αρχιτεκτονικήςraquo στο δεκαδικό ταξινομικό σύστημα Dewey)

τύπος (μαθηματικός πχ radic16 όπως δηλώνεται η τετραγωνική ρίζα του 16 ή χημικός πχ H2O όπως δηλώνεται το νερό)

γράφημα (πχ copy όπως δηλώνεται η πνευματική ιδιοκτησία reg όπως δηλώνεται το σήμα κατατεθέν)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 4

κατασήμανση

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

3

δεδομένα που σχετίζονται με έννοιες ή τις κατασημάνσεις τους bull εισόδιος όρος

bull ορισμός

bull σημείωση

bull γραμματικό επίσημα

bull θεματικό επίσημα

bull αναγνωριστικό γλώσσας

bull αναγνωριστικό χώρας

bull αναγνωριστικό πηγής

5

ορολογικά δεδομένα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

μέρος μιας συλλογής ορολογικών δεδομένων το οποίο περιέχει τα ορολογικά δεδομένα που σχετίζονται με μια έννοια

(terminological entry)

6

ορολογικό λήμμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

4

bull εισόδιος όρος

bull ορισμός

bull σημείωση

bull γραμματικό επίσημα

bull θεματικό επίσημα

bull αναγνωριστικό γλώσσας

bull αναγνωριστικό χώρας

bull αναγνωριστικό πηγής 7

ορολογικά δεδομένα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

όρος που είναι επικεφαλής ενός ορολογικού λήμματος

Συνήθως είναι ο προτιμώμενος όρος Άλλοι τύποι όρων είναι τα συνώνυμα συντομομορφές πλήρεις μορφές του όρου σύμβολα τύποι φρασεολογικές μονάδες τυποποιημένα κείμενα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 8

εισόδιος όρος (entry term)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

5

παράσταση μιας έννοιας μέσω μιας περιγραφικής δήλωσης που εξυπηρετεί τη διαφοροποίησή της από συναφείς έννοιες

Ο ορισμός μπορεί να είναι

bull εντατικός όταν δηλώνεται η υπερτασσόμενη έννοια ακολουθούμενη από τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν την οριζόμενη έννοια από άλλες ή

bull εκτατικός όταν διατυπώνεται ως απαρίθμηση των υποτασσόμενων εννοιών που αποτελούν και το πλάτος της οριζόμενης έννοιας

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

9

ορισμός

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

δήλωση που παρέχει περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με οποιοδήποτε μέρος ενός ορολογικού λήμματος

Μπορεί να αφορά χρήση γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό εμπορικό χαρακτηριστικό

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 10

σημείωση(note)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

6

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν τα γραμματικά γνωρίσματα ενός όρου

πχ μέρος του λόγου γένος αριθμός

(grammatical label)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 11

γραμματικό επίσημα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το θεματικό πεδίο

(subject label)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 12

θεματικό επίσημα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

7

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το όνομα μιας γλώσσας

Σειρά προτύπων ISO 639

(language identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 13

αναγνωριστικό γλώσσας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το όνομα μιας γεωγραφικής περιοχής όπου χρησιμοποιείται ο κατασήμανση

(country identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 14

αναγνωριστικό χώρας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

8

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν την πηγή τεκμηρίωσης των ορολογικών δεδομένων

(source identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 15

αναγνωριστικό πηγής

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

προκαθορισμένη διευθέτηση των δεδομένων

bull διευθέτηση σε κάθε λήμμα μιας συλλογής λημμάτων (μικροδομή)

bull διευθέτηση των λημμάτων μιας συλλογής λημμάτων (μακροδομή)

(terminological format)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

16

ορολογικό μορφότυπο

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

9

bull μορφότυπο εισόδου (input format)

bull μορφότυπο αποθήκευσης (storage format)

bull μορφότυπο εξόδου (output format)

bull μορφότυπο οπτικής παρουσίασης (display format)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 17

ορολογικό μορφότυπο

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

18 laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορολογικά δεδομένα (από ΕΛΟΤ 56112006)

24062015

10

bull βάση ορολογικών δεδομένων βάση δεδομένων που περιέχει ορολογικά δεδομένα

bull ορολογικό λεξικό συλλογή ορολογικών λημμάτων που παρουσιάζουν πληροφορίες σχετικές με έννοιες ή κατασημάνσεις από ένα ή περισσότερα θεματικά πεδία

bull λεξιλόγιο ορολογικό λεξικό που περιέχει κατασημάνσεις και ορισμούς από ένα ή περισσότερα θεματικά πεδία

bull γλωσσάριο ορολογικό λεξικό που περιέχει κατάλογο κατασημάνσεων από ένα θεματικό πεδίο μαζί με ισοδύναμα σε μία ή περισσότερες γλώσσες

bull θησαυρός ελεγχόμενο και δομημένο λεξιλόγιο στο οποίο οι έννοιες παριστάνονται από όρους οργανωμένους με τέτοιο τρόπο ώστε οι σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες να είναι εμφανείς και οι προτιμώμενοι όροι συνοδεύονται από λήμματα-οδηγούς για συνώνυμα ή οιονεί συνώνυμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 19

παρουσίαση ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 20

24062015

11

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 21

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 22

24062015

12

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 23

Παρουσίαση εγγραφής σε δίγλωσσο (αγγλο-ισπανικό) θησαυρό

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 24

Ορολογικά προϊόντα

24062015

13

εργασία που αφορά τη συστηματική συλλογή περιγραφή επεξεργασία και παρουσίαση των εννοιών και των κατασημάνσεών τους

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 25

ορολογική εργασία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

μέρος της ορολογικής εργασίας που αφορά την εγγραφή και παρουσίαση των ορολογικών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 26

ορογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

14

Η Ορογραφία bull ασχολείται με τις έννοιες (εννοιοκεντρική - concept-centered)

και όχι με τις λέξεις bull συνδέεται με ειδική γλώσσα bull καλύπτει (συνήθως) ένα συγκεκριμένο θεματικό πεδίο bull αντιμετωπίζει τα μεν συνώνυμα στο ίδιο ορολογικό λήμμα

(στο πλαίσιο της ίδιας έννοιας) ενώ τα ομώνυμα και πολύσημα ως χωριστά ορολογικά λήμματα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 27

ορογραφία ne λεξικογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 28

Επόψεις της ορολογικής εργασίας

24062015

15

bull η αναζήτηση και εξόρυξη όρων από το μεταφραστέο κείμενο

bull η αναγνώριση της έννοιας και του συγκείμενου όπου ορίζεται η έννοια ή μαρτυρείται η χρήση της και ο προσδιορισμός των διακριτικών χαρακτηριστικών από συγγενικές έννοιες

bull η αναγνώριση των διαφορετικών όρων που χρησιμοποιούνται για την υποδήλωση της έννοιας σε σχετικές γλωσσικές συλλογές και η άντληση ορολογικών πληροφοριών αξιοποιώντας ορολογικούς πόρους όπως βάσεις ορολογικών δεδομένων πχ ΙΑΤΕ

bull η επιλογή του (κατάλληλου) προτιμώμενου όρου και

bull η αναφορά του βαθμού αποδεκτότητας για τους λοιπούς χρησιμοποιούμενους όρους στο πλαίσιο χρήσης και εφαρμογής

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 29

στο πλαίσιο του μεταφραστικού έργου και πριν από την ορογραφία

ορολογικές εργασίες

bull ISO 126162002 Translation-oriented terminography περιέχει κατευθυντήριες οδηγίες προς τους μεταφραστές με στόχο την εγγραφή τη συντήρηση και τη γρήγορη και εύκολη ανάκτηση της ορολογικής πληροφορίας που είναι απαραίτητη στη μεταφραστική εργασία

bull ΣΕΠ ΕΛΟΤ 1447 Μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 30

μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

16

κατηγορία δεδομένων (data category)

προδιαγραφή ενός πεδίου δεδομένων

στοιχείο δεδομένων (data element)

μονάδα δεδομένων που σε ορισμένο συγκείμενο θεωρείται αδιαίρετη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 31

κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

όχι μόνο το ορολόγιο σε όλες τις μορφές του (δηλαδή όρους ονόματα και ορισμένα σύμβολα)

αλλά και

το φρασεολόγιο τα συγκείμενα καθώς και τυποποιημένα τμήματα κειμένου

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 32

αντικείμενο μεταφρασεοστρεφούς ορογραφίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

17

περιλαμβάνει την αποθήκευση ορολογικών πληροφοριών σχετικών με το κείμενο σε ένα προκαθορισμένο και συμφωνημένο μορφότυπο (κατά κανόνα πληροφορικοποιημένο)

και επιπλέον

την αναγνώριση εδικών κατηγοριών δεδομένων οι οποίες πρέπει να περιλαμβάνονται σε κάθε λήμμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 33

εφαρμογή μεταφρασεοστρεφούς ορογραφίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull βασική μονάδα μιας συλλογής ορολογικών πληροφοριών από κατηγορίες ορολογικών δεδομένων που σχετίζονται μεταξύ τους και ομαδοποιούνται με βάση διαφορετικά κριτήρια

bull μια συλλογή ορολογικών λημμάτων μπορεί να συγκροτηθεί σε βάση δεδομένων με ευέλικτη εσωτερική δομή για να προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες ανάγκες των χρηστών

bull τα ορολογικά λήμματα μπορούν να συνδέονται με άλλους τύπους πληροφοριών όπως βιβλιογραφικές πληροφορίες διευθύνσεις φορέων ή ονόματα και διευθύνσεις πελατών που αναζητούν μεταφραστικές υπηρεσίες

bull το μορφότυπο των ορολογικών λημμάτων να προσαρμόζεται στην πολύγλωσση διαχείριση πληροφοριών όπως ονόματα φρασεολογικές μονάδες και τυποποιημένα τμήματα κειμένου

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 34

ορολογικό λήμμα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

18

Η δομή του ορολογικού λήμματος πρέπει να διασφαλίζει

bull ότι όλες οι ορολογικές πληροφορίες συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στη σημασία στη χρήση ανάλογα με το συγκείμενο κτλ μπορούν να εγγραφούν επαρκώς και

bull ότι όλες οι πληροφορίες είναι εύκολα επεξεργάσιμες και ανακτήσιμες

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 35

δομή ορολογικού λήμματος

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull Κάθε τύπος πληροφορίας που εγγράφεται σε ένα ορολογικό λήμμα παριστάνεται σε διαφορετικές κατηγορίες δεδομένων ώστε να είναι εύκολη και διαχειρίσιμη η αξιοποίησή τους στη συνέχεια

bull Συνιστάται δε οι κατηγορίες δεδομένων που σχετίζονται με τον όρο να καταχωρούνται για δύο τουλάχιστον γλώσσες

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 36

τύποι πληροφορίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

19

bull ουσιώδεις (essential) bull περιλαμβάνουν τις πληροφορίες που απαιτούνται ώστε ένα

ορολογικό λήμμα να είναι πλήρες

bull προαιρετικές (optional) bull μπορούν να προστεθούν στο ορολογικό λήμμα ανάλογα με τις

ειδικές ανάγκες του χρήστη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 37

κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull κύριος εισόδιος όρος (main entry term)

bull ημερομηνία εισόδου (input date)

bull πηγή (source)

Σημ Ο μεταφραστής μπορεί ανάλογα με τον σκοπό της συλλογής ορολογικών δεδομένων να ορίσει ως ουσιώδη μία ή περισσότερες προαιρετικές κατηγορίες δεδομένων όπως το laquoθεματικό πεδίοraquo το laquoαναγνωριστικό λήμματοςraquo ή το laquoσυνώνυμοraquo

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 38

ουσιώδεις κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

20

bull κύριους εισόδιους όρους σε περισσότερες από μία γλώσσες (επαναληψιμότητα ανά γλώσσα και όχι εντός της ίδιας γλώσσας)

bull περισσότερα συνώνυμα για κάθε γλώσσα (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας και ανά γλώσσα)

bull οι γραμματικές πληροφορίες (πχ το γένος ή ο αριθμός ενικός - πληθυντικός) να επαναλαμβάνονται για κάθε όρο (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας)

bull περισσότερα από ένα συγκείμενα πιθανώς ένα ανά συνώνυμο και καθένα με τη δική του πληροφορία σε σχέση με την πηγή (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 39

επαναλαμβανόμενες κατηγορίες δεδομένων (παραδείγματα)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

Κατηγορίες δεδομένων

bull που αφορούν τους όρους και τις πληροφορίες που σχετίζονται με αυτούς

bull που σχετίζονται με την περιγραφή της έννοιας και

bull κατηγορίες διαχειριστικών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 40

ISO 126202009 Computer applications in terminology mdash Data categories

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

21

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 41

Κατηγορίες δεδομένων για τους διάφορους τύπους όρων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 42

Κατηγορίες δεδομένων για πληροφορίες που αφορούν τους όρους στην πραγματική τους χρήση σε ένα δεδομένο συγκείμενο

24062015

22

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 43

Κατηγορίες δεδομένων σχετικές με την έννοια οι ορολογικές πληροφορίες μπορούν να ταξινομηθούν με διάφορους τρόπους για παράδειγμα ως προς το θεματικό πεδίο (πχ ιατρική οικονομία) ή τον τύπο της πληροφορίας (πχ όνομα φορέα επάγγελμα όνομα πελάτη ή έργου)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 44

Κατηγορίες δεδομένων σχετικές με την περιγραφή της έννοιας

24062015

23

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 45

Κατηγορίες διαχειριστικών δεδομένων

bull πρέπει αρχικά να σχεδιαστεί έτσι ώστε να καλύπτει τις συγκεκριμένες ανάγκες του χρήστη ή των χρηστών της

bull είναι καλό να υπάρχει μια σχετική ευελιξία ώστε να συμπληρωθούν και τυχόν μελλοντικές απαιτήσεις

bull πρέπει να προσδιοριστεί ο τύπος ο αριθμός και η επαναληψιμότητα των κατηγοριών δεδομένων που πρόκειται να συμπεριληφθούν στα ορολογικά λήμματα

bull χωρίς να αποκλείεται και η δυνατότητα μελλοντικής προσθήκης κατηγοριών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 46

2 Βάσεις ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

24

Αποφάσεις για

bull τύπο λειτουργικού συστήματος

bull επίδοση του συστήματος (τύπο επεξεργαστή χρόνο πρόσβασης του σκληρού δίσκου κτλ)

bull επίδοση περιφερειακού εξοπλισμού (πληκτρολόγιο οθόνη εκτυπωτή διαποδιαμορφωτή κτλ)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

47

γενικές απαιτήσεις βάσης ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull γλώσσα-ες και γραφικός σχεδιασμός (πχ παράθυρα) της διεπαφής χρήστη

bull κατάλληλο σύνολο χαρακτήρων για κάθε γλώσσα

bull καθορισμός των οθονών παρουσίασης εισόδου και εξόδου

bull φιλικότητα προς τον χρήστη (πχ λειτουργίες εκπαίδευσης ή βοήθειας του χρήστη ευκολία πρόσβασης κατά τη μετάφραση)

bull δυνατότητες του δικτύου

bull πρόσβαση σε εξωτερικά δεδομένα (πχ βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων)

bull δυνατότητες εισαγωγήςεξαγωγής δεδομένων

bull ασφάλεια και προστασία δεδομένων laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

48

απαιτήσεις λογισμικού

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

25

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 49

Δομή βάσης ορολογικών δεδομένων (Πηγή httpwwwtermsciencesfrtermsciencessitestermsciencesIMGpngTERMSCIENCES2png)

να τηρούνται ορισμένες ελάχιστες συμβάσεις όπως να συμπεριλαμβάνουν

bull τις ημερομηνίες εισόδου ή ενημέρωσης

bull τις πληροφορίες που αφορούν το θεματικό πεδίο και

bull τις πληροφορίες που σχετίζονται με την έννοια (όπως ορισμούς συγκείμενα και σημειώσεις)

για να αποφεύγεται η επανάληψη ίδιων ενεργειών να διευκολύνονται ο συντονισμός και η συνεργασία με άλλους και να καταδεικνύεται η ποιότητα της πραγματοποιηθείσας εργασίας

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 50

απαιτήσεις για τους μεταφραστές

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

3

δεδομένα που σχετίζονται με έννοιες ή τις κατασημάνσεις τους bull εισόδιος όρος

bull ορισμός

bull σημείωση

bull γραμματικό επίσημα

bull θεματικό επίσημα

bull αναγνωριστικό γλώσσας

bull αναγνωριστικό χώρας

bull αναγνωριστικό πηγής

5

ορολογικά δεδομένα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

μέρος μιας συλλογής ορολογικών δεδομένων το οποίο περιέχει τα ορολογικά δεδομένα που σχετίζονται με μια έννοια

(terminological entry)

6

ορολογικό λήμμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

4

bull εισόδιος όρος

bull ορισμός

bull σημείωση

bull γραμματικό επίσημα

bull θεματικό επίσημα

bull αναγνωριστικό γλώσσας

bull αναγνωριστικό χώρας

bull αναγνωριστικό πηγής 7

ορολογικά δεδομένα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

όρος που είναι επικεφαλής ενός ορολογικού λήμματος

Συνήθως είναι ο προτιμώμενος όρος Άλλοι τύποι όρων είναι τα συνώνυμα συντομομορφές πλήρεις μορφές του όρου σύμβολα τύποι φρασεολογικές μονάδες τυποποιημένα κείμενα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 8

εισόδιος όρος (entry term)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

5

παράσταση μιας έννοιας μέσω μιας περιγραφικής δήλωσης που εξυπηρετεί τη διαφοροποίησή της από συναφείς έννοιες

Ο ορισμός μπορεί να είναι

bull εντατικός όταν δηλώνεται η υπερτασσόμενη έννοια ακολουθούμενη από τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν την οριζόμενη έννοια από άλλες ή

bull εκτατικός όταν διατυπώνεται ως απαρίθμηση των υποτασσόμενων εννοιών που αποτελούν και το πλάτος της οριζόμενης έννοιας

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

9

ορισμός

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

δήλωση που παρέχει περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με οποιοδήποτε μέρος ενός ορολογικού λήμματος

Μπορεί να αφορά χρήση γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό εμπορικό χαρακτηριστικό

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 10

σημείωση(note)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

6

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν τα γραμματικά γνωρίσματα ενός όρου

πχ μέρος του λόγου γένος αριθμός

(grammatical label)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 11

γραμματικό επίσημα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το θεματικό πεδίο

(subject label)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 12

θεματικό επίσημα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

7

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το όνομα μιας γλώσσας

Σειρά προτύπων ISO 639

(language identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 13

αναγνωριστικό γλώσσας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το όνομα μιας γεωγραφικής περιοχής όπου χρησιμοποιείται ο κατασήμανση

(country identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 14

αναγνωριστικό χώρας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

8

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν την πηγή τεκμηρίωσης των ορολογικών δεδομένων

(source identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 15

αναγνωριστικό πηγής

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

προκαθορισμένη διευθέτηση των δεδομένων

bull διευθέτηση σε κάθε λήμμα μιας συλλογής λημμάτων (μικροδομή)

bull διευθέτηση των λημμάτων μιας συλλογής λημμάτων (μακροδομή)

(terminological format)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

16

ορολογικό μορφότυπο

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

9

bull μορφότυπο εισόδου (input format)

bull μορφότυπο αποθήκευσης (storage format)

bull μορφότυπο εξόδου (output format)

bull μορφότυπο οπτικής παρουσίασης (display format)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 17

ορολογικό μορφότυπο

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

18 laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορολογικά δεδομένα (από ΕΛΟΤ 56112006)

24062015

10

bull βάση ορολογικών δεδομένων βάση δεδομένων που περιέχει ορολογικά δεδομένα

bull ορολογικό λεξικό συλλογή ορολογικών λημμάτων που παρουσιάζουν πληροφορίες σχετικές με έννοιες ή κατασημάνσεις από ένα ή περισσότερα θεματικά πεδία

bull λεξιλόγιο ορολογικό λεξικό που περιέχει κατασημάνσεις και ορισμούς από ένα ή περισσότερα θεματικά πεδία

bull γλωσσάριο ορολογικό λεξικό που περιέχει κατάλογο κατασημάνσεων από ένα θεματικό πεδίο μαζί με ισοδύναμα σε μία ή περισσότερες γλώσσες

bull θησαυρός ελεγχόμενο και δομημένο λεξιλόγιο στο οποίο οι έννοιες παριστάνονται από όρους οργανωμένους με τέτοιο τρόπο ώστε οι σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες να είναι εμφανείς και οι προτιμώμενοι όροι συνοδεύονται από λήμματα-οδηγούς για συνώνυμα ή οιονεί συνώνυμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 19

παρουσίαση ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 20

24062015

11

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 21

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 22

24062015

12

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 23

Παρουσίαση εγγραφής σε δίγλωσσο (αγγλο-ισπανικό) θησαυρό

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 24

Ορολογικά προϊόντα

24062015

13

εργασία που αφορά τη συστηματική συλλογή περιγραφή επεξεργασία και παρουσίαση των εννοιών και των κατασημάνσεών τους

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 25

ορολογική εργασία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

μέρος της ορολογικής εργασίας που αφορά την εγγραφή και παρουσίαση των ορολογικών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 26

ορογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

14

Η Ορογραφία bull ασχολείται με τις έννοιες (εννοιοκεντρική - concept-centered)

και όχι με τις λέξεις bull συνδέεται με ειδική γλώσσα bull καλύπτει (συνήθως) ένα συγκεκριμένο θεματικό πεδίο bull αντιμετωπίζει τα μεν συνώνυμα στο ίδιο ορολογικό λήμμα

(στο πλαίσιο της ίδιας έννοιας) ενώ τα ομώνυμα και πολύσημα ως χωριστά ορολογικά λήμματα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 27

ορογραφία ne λεξικογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 28

Επόψεις της ορολογικής εργασίας

24062015

15

bull η αναζήτηση και εξόρυξη όρων από το μεταφραστέο κείμενο

bull η αναγνώριση της έννοιας και του συγκείμενου όπου ορίζεται η έννοια ή μαρτυρείται η χρήση της και ο προσδιορισμός των διακριτικών χαρακτηριστικών από συγγενικές έννοιες

bull η αναγνώριση των διαφορετικών όρων που χρησιμοποιούνται για την υποδήλωση της έννοιας σε σχετικές γλωσσικές συλλογές και η άντληση ορολογικών πληροφοριών αξιοποιώντας ορολογικούς πόρους όπως βάσεις ορολογικών δεδομένων πχ ΙΑΤΕ

bull η επιλογή του (κατάλληλου) προτιμώμενου όρου και

bull η αναφορά του βαθμού αποδεκτότητας για τους λοιπούς χρησιμοποιούμενους όρους στο πλαίσιο χρήσης και εφαρμογής

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 29

στο πλαίσιο του μεταφραστικού έργου και πριν από την ορογραφία

ορολογικές εργασίες

bull ISO 126162002 Translation-oriented terminography περιέχει κατευθυντήριες οδηγίες προς τους μεταφραστές με στόχο την εγγραφή τη συντήρηση και τη γρήγορη και εύκολη ανάκτηση της ορολογικής πληροφορίας που είναι απαραίτητη στη μεταφραστική εργασία

bull ΣΕΠ ΕΛΟΤ 1447 Μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 30

μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

16

κατηγορία δεδομένων (data category)

προδιαγραφή ενός πεδίου δεδομένων

στοιχείο δεδομένων (data element)

μονάδα δεδομένων που σε ορισμένο συγκείμενο θεωρείται αδιαίρετη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 31

κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

όχι μόνο το ορολόγιο σε όλες τις μορφές του (δηλαδή όρους ονόματα και ορισμένα σύμβολα)

αλλά και

το φρασεολόγιο τα συγκείμενα καθώς και τυποποιημένα τμήματα κειμένου

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 32

αντικείμενο μεταφρασεοστρεφούς ορογραφίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

17

περιλαμβάνει την αποθήκευση ορολογικών πληροφοριών σχετικών με το κείμενο σε ένα προκαθορισμένο και συμφωνημένο μορφότυπο (κατά κανόνα πληροφορικοποιημένο)

και επιπλέον

την αναγνώριση εδικών κατηγοριών δεδομένων οι οποίες πρέπει να περιλαμβάνονται σε κάθε λήμμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 33

εφαρμογή μεταφρασεοστρεφούς ορογραφίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull βασική μονάδα μιας συλλογής ορολογικών πληροφοριών από κατηγορίες ορολογικών δεδομένων που σχετίζονται μεταξύ τους και ομαδοποιούνται με βάση διαφορετικά κριτήρια

bull μια συλλογή ορολογικών λημμάτων μπορεί να συγκροτηθεί σε βάση δεδομένων με ευέλικτη εσωτερική δομή για να προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες ανάγκες των χρηστών

bull τα ορολογικά λήμματα μπορούν να συνδέονται με άλλους τύπους πληροφοριών όπως βιβλιογραφικές πληροφορίες διευθύνσεις φορέων ή ονόματα και διευθύνσεις πελατών που αναζητούν μεταφραστικές υπηρεσίες

bull το μορφότυπο των ορολογικών λημμάτων να προσαρμόζεται στην πολύγλωσση διαχείριση πληροφοριών όπως ονόματα φρασεολογικές μονάδες και τυποποιημένα τμήματα κειμένου

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 34

ορολογικό λήμμα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

18

Η δομή του ορολογικού λήμματος πρέπει να διασφαλίζει

bull ότι όλες οι ορολογικές πληροφορίες συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στη σημασία στη χρήση ανάλογα με το συγκείμενο κτλ μπορούν να εγγραφούν επαρκώς και

bull ότι όλες οι πληροφορίες είναι εύκολα επεξεργάσιμες και ανακτήσιμες

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 35

δομή ορολογικού λήμματος

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull Κάθε τύπος πληροφορίας που εγγράφεται σε ένα ορολογικό λήμμα παριστάνεται σε διαφορετικές κατηγορίες δεδομένων ώστε να είναι εύκολη και διαχειρίσιμη η αξιοποίησή τους στη συνέχεια

bull Συνιστάται δε οι κατηγορίες δεδομένων που σχετίζονται με τον όρο να καταχωρούνται για δύο τουλάχιστον γλώσσες

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 36

τύποι πληροφορίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

19

bull ουσιώδεις (essential) bull περιλαμβάνουν τις πληροφορίες που απαιτούνται ώστε ένα

ορολογικό λήμμα να είναι πλήρες

bull προαιρετικές (optional) bull μπορούν να προστεθούν στο ορολογικό λήμμα ανάλογα με τις

ειδικές ανάγκες του χρήστη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 37

κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull κύριος εισόδιος όρος (main entry term)

bull ημερομηνία εισόδου (input date)

bull πηγή (source)

Σημ Ο μεταφραστής μπορεί ανάλογα με τον σκοπό της συλλογής ορολογικών δεδομένων να ορίσει ως ουσιώδη μία ή περισσότερες προαιρετικές κατηγορίες δεδομένων όπως το laquoθεματικό πεδίοraquo το laquoαναγνωριστικό λήμματοςraquo ή το laquoσυνώνυμοraquo

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 38

ουσιώδεις κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

20

bull κύριους εισόδιους όρους σε περισσότερες από μία γλώσσες (επαναληψιμότητα ανά γλώσσα και όχι εντός της ίδιας γλώσσας)

bull περισσότερα συνώνυμα για κάθε γλώσσα (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας και ανά γλώσσα)

bull οι γραμματικές πληροφορίες (πχ το γένος ή ο αριθμός ενικός - πληθυντικός) να επαναλαμβάνονται για κάθε όρο (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας)

bull περισσότερα από ένα συγκείμενα πιθανώς ένα ανά συνώνυμο και καθένα με τη δική του πληροφορία σε σχέση με την πηγή (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 39

επαναλαμβανόμενες κατηγορίες δεδομένων (παραδείγματα)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

Κατηγορίες δεδομένων

bull που αφορούν τους όρους και τις πληροφορίες που σχετίζονται με αυτούς

bull που σχετίζονται με την περιγραφή της έννοιας και

bull κατηγορίες διαχειριστικών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 40

ISO 126202009 Computer applications in terminology mdash Data categories

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

21

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 41

Κατηγορίες δεδομένων για τους διάφορους τύπους όρων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 42

Κατηγορίες δεδομένων για πληροφορίες που αφορούν τους όρους στην πραγματική τους χρήση σε ένα δεδομένο συγκείμενο

24062015

22

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 43

Κατηγορίες δεδομένων σχετικές με την έννοια οι ορολογικές πληροφορίες μπορούν να ταξινομηθούν με διάφορους τρόπους για παράδειγμα ως προς το θεματικό πεδίο (πχ ιατρική οικονομία) ή τον τύπο της πληροφορίας (πχ όνομα φορέα επάγγελμα όνομα πελάτη ή έργου)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 44

Κατηγορίες δεδομένων σχετικές με την περιγραφή της έννοιας

24062015

23

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 45

Κατηγορίες διαχειριστικών δεδομένων

bull πρέπει αρχικά να σχεδιαστεί έτσι ώστε να καλύπτει τις συγκεκριμένες ανάγκες του χρήστη ή των χρηστών της

bull είναι καλό να υπάρχει μια σχετική ευελιξία ώστε να συμπληρωθούν και τυχόν μελλοντικές απαιτήσεις

bull πρέπει να προσδιοριστεί ο τύπος ο αριθμός και η επαναληψιμότητα των κατηγοριών δεδομένων που πρόκειται να συμπεριληφθούν στα ορολογικά λήμματα

bull χωρίς να αποκλείεται και η δυνατότητα μελλοντικής προσθήκης κατηγοριών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 46

2 Βάσεις ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

24

Αποφάσεις για

bull τύπο λειτουργικού συστήματος

bull επίδοση του συστήματος (τύπο επεξεργαστή χρόνο πρόσβασης του σκληρού δίσκου κτλ)

bull επίδοση περιφερειακού εξοπλισμού (πληκτρολόγιο οθόνη εκτυπωτή διαποδιαμορφωτή κτλ)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

47

γενικές απαιτήσεις βάσης ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull γλώσσα-ες και γραφικός σχεδιασμός (πχ παράθυρα) της διεπαφής χρήστη

bull κατάλληλο σύνολο χαρακτήρων για κάθε γλώσσα

bull καθορισμός των οθονών παρουσίασης εισόδου και εξόδου

bull φιλικότητα προς τον χρήστη (πχ λειτουργίες εκπαίδευσης ή βοήθειας του χρήστη ευκολία πρόσβασης κατά τη μετάφραση)

bull δυνατότητες του δικτύου

bull πρόσβαση σε εξωτερικά δεδομένα (πχ βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων)

bull δυνατότητες εισαγωγήςεξαγωγής δεδομένων

bull ασφάλεια και προστασία δεδομένων laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

48

απαιτήσεις λογισμικού

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

25

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 49

Δομή βάσης ορολογικών δεδομένων (Πηγή httpwwwtermsciencesfrtermsciencessitestermsciencesIMGpngTERMSCIENCES2png)

να τηρούνται ορισμένες ελάχιστες συμβάσεις όπως να συμπεριλαμβάνουν

bull τις ημερομηνίες εισόδου ή ενημέρωσης

bull τις πληροφορίες που αφορούν το θεματικό πεδίο και

bull τις πληροφορίες που σχετίζονται με την έννοια (όπως ορισμούς συγκείμενα και σημειώσεις)

για να αποφεύγεται η επανάληψη ίδιων ενεργειών να διευκολύνονται ο συντονισμός και η συνεργασία με άλλους και να καταδεικνύεται η ποιότητα της πραγματοποιηθείσας εργασίας

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 50

απαιτήσεις για τους μεταφραστές

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

4

bull εισόδιος όρος

bull ορισμός

bull σημείωση

bull γραμματικό επίσημα

bull θεματικό επίσημα

bull αναγνωριστικό γλώσσας

bull αναγνωριστικό χώρας

bull αναγνωριστικό πηγής 7

ορολογικά δεδομένα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

όρος που είναι επικεφαλής ενός ορολογικού λήμματος

Συνήθως είναι ο προτιμώμενος όρος Άλλοι τύποι όρων είναι τα συνώνυμα συντομομορφές πλήρεις μορφές του όρου σύμβολα τύποι φρασεολογικές μονάδες τυποποιημένα κείμενα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 8

εισόδιος όρος (entry term)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

5

παράσταση μιας έννοιας μέσω μιας περιγραφικής δήλωσης που εξυπηρετεί τη διαφοροποίησή της από συναφείς έννοιες

Ο ορισμός μπορεί να είναι

bull εντατικός όταν δηλώνεται η υπερτασσόμενη έννοια ακολουθούμενη από τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν την οριζόμενη έννοια από άλλες ή

bull εκτατικός όταν διατυπώνεται ως απαρίθμηση των υποτασσόμενων εννοιών που αποτελούν και το πλάτος της οριζόμενης έννοιας

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

9

ορισμός

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

δήλωση που παρέχει περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με οποιοδήποτε μέρος ενός ορολογικού λήμματος

Μπορεί να αφορά χρήση γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό εμπορικό χαρακτηριστικό

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 10

σημείωση(note)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

6

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν τα γραμματικά γνωρίσματα ενός όρου

πχ μέρος του λόγου γένος αριθμός

(grammatical label)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 11

γραμματικό επίσημα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το θεματικό πεδίο

(subject label)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 12

θεματικό επίσημα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

7

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το όνομα μιας γλώσσας

Σειρά προτύπων ISO 639

(language identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 13

αναγνωριστικό γλώσσας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το όνομα μιας γεωγραφικής περιοχής όπου χρησιμοποιείται ο κατασήμανση

(country identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 14

αναγνωριστικό χώρας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

8

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν την πηγή τεκμηρίωσης των ορολογικών δεδομένων

(source identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 15

αναγνωριστικό πηγής

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

προκαθορισμένη διευθέτηση των δεδομένων

bull διευθέτηση σε κάθε λήμμα μιας συλλογής λημμάτων (μικροδομή)

bull διευθέτηση των λημμάτων μιας συλλογής λημμάτων (μακροδομή)

(terminological format)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

16

ορολογικό μορφότυπο

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

9

bull μορφότυπο εισόδου (input format)

bull μορφότυπο αποθήκευσης (storage format)

bull μορφότυπο εξόδου (output format)

bull μορφότυπο οπτικής παρουσίασης (display format)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 17

ορολογικό μορφότυπο

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

18 laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορολογικά δεδομένα (από ΕΛΟΤ 56112006)

24062015

10

bull βάση ορολογικών δεδομένων βάση δεδομένων που περιέχει ορολογικά δεδομένα

bull ορολογικό λεξικό συλλογή ορολογικών λημμάτων που παρουσιάζουν πληροφορίες σχετικές με έννοιες ή κατασημάνσεις από ένα ή περισσότερα θεματικά πεδία

bull λεξιλόγιο ορολογικό λεξικό που περιέχει κατασημάνσεις και ορισμούς από ένα ή περισσότερα θεματικά πεδία

bull γλωσσάριο ορολογικό λεξικό που περιέχει κατάλογο κατασημάνσεων από ένα θεματικό πεδίο μαζί με ισοδύναμα σε μία ή περισσότερες γλώσσες

bull θησαυρός ελεγχόμενο και δομημένο λεξιλόγιο στο οποίο οι έννοιες παριστάνονται από όρους οργανωμένους με τέτοιο τρόπο ώστε οι σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες να είναι εμφανείς και οι προτιμώμενοι όροι συνοδεύονται από λήμματα-οδηγούς για συνώνυμα ή οιονεί συνώνυμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 19

παρουσίαση ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 20

24062015

11

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 21

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 22

24062015

12

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 23

Παρουσίαση εγγραφής σε δίγλωσσο (αγγλο-ισπανικό) θησαυρό

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 24

Ορολογικά προϊόντα

24062015

13

εργασία που αφορά τη συστηματική συλλογή περιγραφή επεξεργασία και παρουσίαση των εννοιών και των κατασημάνσεών τους

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 25

ορολογική εργασία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

μέρος της ορολογικής εργασίας που αφορά την εγγραφή και παρουσίαση των ορολογικών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 26

ορογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

14

Η Ορογραφία bull ασχολείται με τις έννοιες (εννοιοκεντρική - concept-centered)

και όχι με τις λέξεις bull συνδέεται με ειδική γλώσσα bull καλύπτει (συνήθως) ένα συγκεκριμένο θεματικό πεδίο bull αντιμετωπίζει τα μεν συνώνυμα στο ίδιο ορολογικό λήμμα

(στο πλαίσιο της ίδιας έννοιας) ενώ τα ομώνυμα και πολύσημα ως χωριστά ορολογικά λήμματα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 27

ορογραφία ne λεξικογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 28

Επόψεις της ορολογικής εργασίας

24062015

15

bull η αναζήτηση και εξόρυξη όρων από το μεταφραστέο κείμενο

bull η αναγνώριση της έννοιας και του συγκείμενου όπου ορίζεται η έννοια ή μαρτυρείται η χρήση της και ο προσδιορισμός των διακριτικών χαρακτηριστικών από συγγενικές έννοιες

bull η αναγνώριση των διαφορετικών όρων που χρησιμοποιούνται για την υποδήλωση της έννοιας σε σχετικές γλωσσικές συλλογές και η άντληση ορολογικών πληροφοριών αξιοποιώντας ορολογικούς πόρους όπως βάσεις ορολογικών δεδομένων πχ ΙΑΤΕ

bull η επιλογή του (κατάλληλου) προτιμώμενου όρου και

bull η αναφορά του βαθμού αποδεκτότητας για τους λοιπούς χρησιμοποιούμενους όρους στο πλαίσιο χρήσης και εφαρμογής

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 29

στο πλαίσιο του μεταφραστικού έργου και πριν από την ορογραφία

ορολογικές εργασίες

bull ISO 126162002 Translation-oriented terminography περιέχει κατευθυντήριες οδηγίες προς τους μεταφραστές με στόχο την εγγραφή τη συντήρηση και τη γρήγορη και εύκολη ανάκτηση της ορολογικής πληροφορίας που είναι απαραίτητη στη μεταφραστική εργασία

bull ΣΕΠ ΕΛΟΤ 1447 Μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 30

μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

16

κατηγορία δεδομένων (data category)

προδιαγραφή ενός πεδίου δεδομένων

στοιχείο δεδομένων (data element)

μονάδα δεδομένων που σε ορισμένο συγκείμενο θεωρείται αδιαίρετη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 31

κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

όχι μόνο το ορολόγιο σε όλες τις μορφές του (δηλαδή όρους ονόματα και ορισμένα σύμβολα)

αλλά και

το φρασεολόγιο τα συγκείμενα καθώς και τυποποιημένα τμήματα κειμένου

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 32

αντικείμενο μεταφρασεοστρεφούς ορογραφίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

17

περιλαμβάνει την αποθήκευση ορολογικών πληροφοριών σχετικών με το κείμενο σε ένα προκαθορισμένο και συμφωνημένο μορφότυπο (κατά κανόνα πληροφορικοποιημένο)

και επιπλέον

την αναγνώριση εδικών κατηγοριών δεδομένων οι οποίες πρέπει να περιλαμβάνονται σε κάθε λήμμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 33

εφαρμογή μεταφρασεοστρεφούς ορογραφίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull βασική μονάδα μιας συλλογής ορολογικών πληροφοριών από κατηγορίες ορολογικών δεδομένων που σχετίζονται μεταξύ τους και ομαδοποιούνται με βάση διαφορετικά κριτήρια

bull μια συλλογή ορολογικών λημμάτων μπορεί να συγκροτηθεί σε βάση δεδομένων με ευέλικτη εσωτερική δομή για να προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες ανάγκες των χρηστών

bull τα ορολογικά λήμματα μπορούν να συνδέονται με άλλους τύπους πληροφοριών όπως βιβλιογραφικές πληροφορίες διευθύνσεις φορέων ή ονόματα και διευθύνσεις πελατών που αναζητούν μεταφραστικές υπηρεσίες

bull το μορφότυπο των ορολογικών λημμάτων να προσαρμόζεται στην πολύγλωσση διαχείριση πληροφοριών όπως ονόματα φρασεολογικές μονάδες και τυποποιημένα τμήματα κειμένου

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 34

ορολογικό λήμμα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

18

Η δομή του ορολογικού λήμματος πρέπει να διασφαλίζει

bull ότι όλες οι ορολογικές πληροφορίες συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στη σημασία στη χρήση ανάλογα με το συγκείμενο κτλ μπορούν να εγγραφούν επαρκώς και

bull ότι όλες οι πληροφορίες είναι εύκολα επεξεργάσιμες και ανακτήσιμες

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 35

δομή ορολογικού λήμματος

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull Κάθε τύπος πληροφορίας που εγγράφεται σε ένα ορολογικό λήμμα παριστάνεται σε διαφορετικές κατηγορίες δεδομένων ώστε να είναι εύκολη και διαχειρίσιμη η αξιοποίησή τους στη συνέχεια

bull Συνιστάται δε οι κατηγορίες δεδομένων που σχετίζονται με τον όρο να καταχωρούνται για δύο τουλάχιστον γλώσσες

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 36

τύποι πληροφορίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

19

bull ουσιώδεις (essential) bull περιλαμβάνουν τις πληροφορίες που απαιτούνται ώστε ένα

ορολογικό λήμμα να είναι πλήρες

bull προαιρετικές (optional) bull μπορούν να προστεθούν στο ορολογικό λήμμα ανάλογα με τις

ειδικές ανάγκες του χρήστη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 37

κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull κύριος εισόδιος όρος (main entry term)

bull ημερομηνία εισόδου (input date)

bull πηγή (source)

Σημ Ο μεταφραστής μπορεί ανάλογα με τον σκοπό της συλλογής ορολογικών δεδομένων να ορίσει ως ουσιώδη μία ή περισσότερες προαιρετικές κατηγορίες δεδομένων όπως το laquoθεματικό πεδίοraquo το laquoαναγνωριστικό λήμματοςraquo ή το laquoσυνώνυμοraquo

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 38

ουσιώδεις κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

20

bull κύριους εισόδιους όρους σε περισσότερες από μία γλώσσες (επαναληψιμότητα ανά γλώσσα και όχι εντός της ίδιας γλώσσας)

bull περισσότερα συνώνυμα για κάθε γλώσσα (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας και ανά γλώσσα)

bull οι γραμματικές πληροφορίες (πχ το γένος ή ο αριθμός ενικός - πληθυντικός) να επαναλαμβάνονται για κάθε όρο (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας)

bull περισσότερα από ένα συγκείμενα πιθανώς ένα ανά συνώνυμο και καθένα με τη δική του πληροφορία σε σχέση με την πηγή (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 39

επαναλαμβανόμενες κατηγορίες δεδομένων (παραδείγματα)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

Κατηγορίες δεδομένων

bull που αφορούν τους όρους και τις πληροφορίες που σχετίζονται με αυτούς

bull που σχετίζονται με την περιγραφή της έννοιας και

bull κατηγορίες διαχειριστικών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 40

ISO 126202009 Computer applications in terminology mdash Data categories

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

21

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 41

Κατηγορίες δεδομένων για τους διάφορους τύπους όρων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 42

Κατηγορίες δεδομένων για πληροφορίες που αφορούν τους όρους στην πραγματική τους χρήση σε ένα δεδομένο συγκείμενο

24062015

22

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 43

Κατηγορίες δεδομένων σχετικές με την έννοια οι ορολογικές πληροφορίες μπορούν να ταξινομηθούν με διάφορους τρόπους για παράδειγμα ως προς το θεματικό πεδίο (πχ ιατρική οικονομία) ή τον τύπο της πληροφορίας (πχ όνομα φορέα επάγγελμα όνομα πελάτη ή έργου)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 44

Κατηγορίες δεδομένων σχετικές με την περιγραφή της έννοιας

24062015

23

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 45

Κατηγορίες διαχειριστικών δεδομένων

bull πρέπει αρχικά να σχεδιαστεί έτσι ώστε να καλύπτει τις συγκεκριμένες ανάγκες του χρήστη ή των χρηστών της

bull είναι καλό να υπάρχει μια σχετική ευελιξία ώστε να συμπληρωθούν και τυχόν μελλοντικές απαιτήσεις

bull πρέπει να προσδιοριστεί ο τύπος ο αριθμός και η επαναληψιμότητα των κατηγοριών δεδομένων που πρόκειται να συμπεριληφθούν στα ορολογικά λήμματα

bull χωρίς να αποκλείεται και η δυνατότητα μελλοντικής προσθήκης κατηγοριών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 46

2 Βάσεις ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

24

Αποφάσεις για

bull τύπο λειτουργικού συστήματος

bull επίδοση του συστήματος (τύπο επεξεργαστή χρόνο πρόσβασης του σκληρού δίσκου κτλ)

bull επίδοση περιφερειακού εξοπλισμού (πληκτρολόγιο οθόνη εκτυπωτή διαποδιαμορφωτή κτλ)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

47

γενικές απαιτήσεις βάσης ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull γλώσσα-ες και γραφικός σχεδιασμός (πχ παράθυρα) της διεπαφής χρήστη

bull κατάλληλο σύνολο χαρακτήρων για κάθε γλώσσα

bull καθορισμός των οθονών παρουσίασης εισόδου και εξόδου

bull φιλικότητα προς τον χρήστη (πχ λειτουργίες εκπαίδευσης ή βοήθειας του χρήστη ευκολία πρόσβασης κατά τη μετάφραση)

bull δυνατότητες του δικτύου

bull πρόσβαση σε εξωτερικά δεδομένα (πχ βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων)

bull δυνατότητες εισαγωγήςεξαγωγής δεδομένων

bull ασφάλεια και προστασία δεδομένων laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

48

απαιτήσεις λογισμικού

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

25

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 49

Δομή βάσης ορολογικών δεδομένων (Πηγή httpwwwtermsciencesfrtermsciencessitestermsciencesIMGpngTERMSCIENCES2png)

να τηρούνται ορισμένες ελάχιστες συμβάσεις όπως να συμπεριλαμβάνουν

bull τις ημερομηνίες εισόδου ή ενημέρωσης

bull τις πληροφορίες που αφορούν το θεματικό πεδίο και

bull τις πληροφορίες που σχετίζονται με την έννοια (όπως ορισμούς συγκείμενα και σημειώσεις)

για να αποφεύγεται η επανάληψη ίδιων ενεργειών να διευκολύνονται ο συντονισμός και η συνεργασία με άλλους και να καταδεικνύεται η ποιότητα της πραγματοποιηθείσας εργασίας

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 50

απαιτήσεις για τους μεταφραστές

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

5

παράσταση μιας έννοιας μέσω μιας περιγραφικής δήλωσης που εξυπηρετεί τη διαφοροποίησή της από συναφείς έννοιες

Ο ορισμός μπορεί να είναι

bull εντατικός όταν δηλώνεται η υπερτασσόμενη έννοια ακολουθούμενη από τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν την οριζόμενη έννοια από άλλες ή

bull εκτατικός όταν διατυπώνεται ως απαρίθμηση των υποτασσόμενων εννοιών που αποτελούν και το πλάτος της οριζόμενης έννοιας

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

9

ορισμός

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

δήλωση που παρέχει περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με οποιοδήποτε μέρος ενός ορολογικού λήμματος

Μπορεί να αφορά χρήση γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό εμπορικό χαρακτηριστικό

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 10

σημείωση(note)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

6

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν τα γραμματικά γνωρίσματα ενός όρου

πχ μέρος του λόγου γένος αριθμός

(grammatical label)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 11

γραμματικό επίσημα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το θεματικό πεδίο

(subject label)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 12

θεματικό επίσημα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

7

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το όνομα μιας γλώσσας

Σειρά προτύπων ISO 639

(language identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 13

αναγνωριστικό γλώσσας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν το όνομα μιας γεωγραφικής περιοχής όπου χρησιμοποιείται ο κατασήμανση

(country identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 14

αναγνωριστικό χώρας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

8

πληροφορίες σε ένα ορολογικό λήμμα οι οποίες ενδεικνύουν την πηγή τεκμηρίωσης των ορολογικών δεδομένων

(source identifier)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 15

αναγνωριστικό πηγής

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

προκαθορισμένη διευθέτηση των δεδομένων

bull διευθέτηση σε κάθε λήμμα μιας συλλογής λημμάτων (μικροδομή)

bull διευθέτηση των λημμάτων μιας συλλογής λημμάτων (μακροδομή)

(terminological format)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

16

ορολογικό μορφότυπο

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

9

bull μορφότυπο εισόδου (input format)

bull μορφότυπο αποθήκευσης (storage format)

bull μορφότυπο εξόδου (output format)

bull μορφότυπο οπτικής παρουσίασης (display format)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 17

ορολογικό μορφότυπο

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

18 laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

Ορολογικά δεδομένα (από ΕΛΟΤ 56112006)

24062015

10

bull βάση ορολογικών δεδομένων βάση δεδομένων που περιέχει ορολογικά δεδομένα

bull ορολογικό λεξικό συλλογή ορολογικών λημμάτων που παρουσιάζουν πληροφορίες σχετικές με έννοιες ή κατασημάνσεις από ένα ή περισσότερα θεματικά πεδία

bull λεξιλόγιο ορολογικό λεξικό που περιέχει κατασημάνσεις και ορισμούς από ένα ή περισσότερα θεματικά πεδία

bull γλωσσάριο ορολογικό λεξικό που περιέχει κατάλογο κατασημάνσεων από ένα θεματικό πεδίο μαζί με ισοδύναμα σε μία ή περισσότερες γλώσσες

bull θησαυρός ελεγχόμενο και δομημένο λεξιλόγιο στο οποίο οι έννοιες παριστάνονται από όρους οργανωμένους με τέτοιο τρόπο ώστε οι σχέσεις ανάμεσα στις έννοιες να είναι εμφανείς και οι προτιμώμενοι όροι συνοδεύονται από λήμματα-οδηγούς για συνώνυμα ή οιονεί συνώνυμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 19

παρουσίαση ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 20

24062015

11

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 21

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 22

24062015

12

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 23

Παρουσίαση εγγραφής σε δίγλωσσο (αγγλο-ισπανικό) θησαυρό

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 24

Ορολογικά προϊόντα

24062015

13

εργασία που αφορά τη συστηματική συλλογή περιγραφή επεξεργασία και παρουσίαση των εννοιών και των κατασημάνσεών τους

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 25

ορολογική εργασία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

μέρος της ορολογικής εργασίας που αφορά την εγγραφή και παρουσίαση των ορολογικών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 26

ορογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

14

Η Ορογραφία bull ασχολείται με τις έννοιες (εννοιοκεντρική - concept-centered)

και όχι με τις λέξεις bull συνδέεται με ειδική γλώσσα bull καλύπτει (συνήθως) ένα συγκεκριμένο θεματικό πεδίο bull αντιμετωπίζει τα μεν συνώνυμα στο ίδιο ορολογικό λήμμα

(στο πλαίσιο της ίδιας έννοιας) ενώ τα ομώνυμα και πολύσημα ως χωριστά ορολογικά λήμματα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 27

ορογραφία ne λεξικογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 28

Επόψεις της ορολογικής εργασίας

24062015

15

bull η αναζήτηση και εξόρυξη όρων από το μεταφραστέο κείμενο

bull η αναγνώριση της έννοιας και του συγκείμενου όπου ορίζεται η έννοια ή μαρτυρείται η χρήση της και ο προσδιορισμός των διακριτικών χαρακτηριστικών από συγγενικές έννοιες

bull η αναγνώριση των διαφορετικών όρων που χρησιμοποιούνται για την υποδήλωση της έννοιας σε σχετικές γλωσσικές συλλογές και η άντληση ορολογικών πληροφοριών αξιοποιώντας ορολογικούς πόρους όπως βάσεις ορολογικών δεδομένων πχ ΙΑΤΕ

bull η επιλογή του (κατάλληλου) προτιμώμενου όρου και

bull η αναφορά του βαθμού αποδεκτότητας για τους λοιπούς χρησιμοποιούμενους όρους στο πλαίσιο χρήσης και εφαρμογής

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 29

στο πλαίσιο του μεταφραστικού έργου και πριν από την ορογραφία

ορολογικές εργασίες

bull ISO 126162002 Translation-oriented terminography περιέχει κατευθυντήριες οδηγίες προς τους μεταφραστές με στόχο την εγγραφή τη συντήρηση και τη γρήγορη και εύκολη ανάκτηση της ορολογικής πληροφορίας που είναι απαραίτητη στη μεταφραστική εργασία

bull ΣΕΠ ΕΛΟΤ 1447 Μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 30

μεταφρασεοστρεφής ορογραφία

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

16

κατηγορία δεδομένων (data category)

προδιαγραφή ενός πεδίου δεδομένων

στοιχείο δεδομένων (data element)

μονάδα δεδομένων που σε ορισμένο συγκείμενο θεωρείται αδιαίρετη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 31

κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

όχι μόνο το ορολόγιο σε όλες τις μορφές του (δηλαδή όρους ονόματα και ορισμένα σύμβολα)

αλλά και

το φρασεολόγιο τα συγκείμενα καθώς και τυποποιημένα τμήματα κειμένου

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 32

αντικείμενο μεταφρασεοστρεφούς ορογραφίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

17

περιλαμβάνει την αποθήκευση ορολογικών πληροφοριών σχετικών με το κείμενο σε ένα προκαθορισμένο και συμφωνημένο μορφότυπο (κατά κανόνα πληροφορικοποιημένο)

και επιπλέον

την αναγνώριση εδικών κατηγοριών δεδομένων οι οποίες πρέπει να περιλαμβάνονται σε κάθε λήμμα

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 33

εφαρμογή μεταφρασεοστρεφούς ορογραφίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull βασική μονάδα μιας συλλογής ορολογικών πληροφοριών από κατηγορίες ορολογικών δεδομένων που σχετίζονται μεταξύ τους και ομαδοποιούνται με βάση διαφορετικά κριτήρια

bull μια συλλογή ορολογικών λημμάτων μπορεί να συγκροτηθεί σε βάση δεδομένων με ευέλικτη εσωτερική δομή για να προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες ανάγκες των χρηστών

bull τα ορολογικά λήμματα μπορούν να συνδέονται με άλλους τύπους πληροφοριών όπως βιβλιογραφικές πληροφορίες διευθύνσεις φορέων ή ονόματα και διευθύνσεις πελατών που αναζητούν μεταφραστικές υπηρεσίες

bull το μορφότυπο των ορολογικών λημμάτων να προσαρμόζεται στην πολύγλωσση διαχείριση πληροφοριών όπως ονόματα φρασεολογικές μονάδες και τυποποιημένα τμήματα κειμένου

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 34

ορολογικό λήμμα

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

18

Η δομή του ορολογικού λήμματος πρέπει να διασφαλίζει

bull ότι όλες οι ορολογικές πληροφορίες συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στη σημασία στη χρήση ανάλογα με το συγκείμενο κτλ μπορούν να εγγραφούν επαρκώς και

bull ότι όλες οι πληροφορίες είναι εύκολα επεξεργάσιμες και ανακτήσιμες

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 35

δομή ορολογικού λήμματος

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull Κάθε τύπος πληροφορίας που εγγράφεται σε ένα ορολογικό λήμμα παριστάνεται σε διαφορετικές κατηγορίες δεδομένων ώστε να είναι εύκολη και διαχειρίσιμη η αξιοποίησή τους στη συνέχεια

bull Συνιστάται δε οι κατηγορίες δεδομένων που σχετίζονται με τον όρο να καταχωρούνται για δύο τουλάχιστον γλώσσες

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 36

τύποι πληροφορίας

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

19

bull ουσιώδεις (essential) bull περιλαμβάνουν τις πληροφορίες που απαιτούνται ώστε ένα

ορολογικό λήμμα να είναι πλήρες

bull προαιρετικές (optional) bull μπορούν να προστεθούν στο ορολογικό λήμμα ανάλογα με τις

ειδικές ανάγκες του χρήστη

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 37

κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull κύριος εισόδιος όρος (main entry term)

bull ημερομηνία εισόδου (input date)

bull πηγή (source)

Σημ Ο μεταφραστής μπορεί ανάλογα με τον σκοπό της συλλογής ορολογικών δεδομένων να ορίσει ως ουσιώδη μία ή περισσότερες προαιρετικές κατηγορίες δεδομένων όπως το laquoθεματικό πεδίοraquo το laquoαναγνωριστικό λήμματοςraquo ή το laquoσυνώνυμοraquo

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 38

ουσιώδεις κατηγορίες δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

20

bull κύριους εισόδιους όρους σε περισσότερες από μία γλώσσες (επαναληψιμότητα ανά γλώσσα και όχι εντός της ίδιας γλώσσας)

bull περισσότερα συνώνυμα για κάθε γλώσσα (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας και ανά γλώσσα)

bull οι γραμματικές πληροφορίες (πχ το γένος ή ο αριθμός ενικός - πληθυντικός) να επαναλαμβάνονται για κάθε όρο (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας)

bull περισσότερα από ένα συγκείμενα πιθανώς ένα ανά συνώνυμο και καθένα με τη δική του πληροφορία σε σχέση με την πηγή (επαναληψιμότητα εντός της ίδιας γλώσσας)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 39

επαναλαμβανόμενες κατηγορίες δεδομένων (παραδείγματα)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

Κατηγορίες δεδομένων

bull που αφορούν τους όρους και τις πληροφορίες που σχετίζονται με αυτούς

bull που σχετίζονται με την περιγραφή της έννοιας και

bull κατηγορίες διαχειριστικών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 40

ISO 126202009 Computer applications in terminology mdash Data categories

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

21

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 41

Κατηγορίες δεδομένων για τους διάφορους τύπους όρων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 42

Κατηγορίες δεδομένων για πληροφορίες που αφορούν τους όρους στην πραγματική τους χρήση σε ένα δεδομένο συγκείμενο

24062015

22

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 43

Κατηγορίες δεδομένων σχετικές με την έννοια οι ορολογικές πληροφορίες μπορούν να ταξινομηθούν με διάφορους τρόπους για παράδειγμα ως προς το θεματικό πεδίο (πχ ιατρική οικονομία) ή τον τύπο της πληροφορίας (πχ όνομα φορέα επάγγελμα όνομα πελάτη ή έργου)

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 44

Κατηγορίες δεδομένων σχετικές με την περιγραφή της έννοιας

24062015

23

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 45

Κατηγορίες διαχειριστικών δεδομένων

bull πρέπει αρχικά να σχεδιαστεί έτσι ώστε να καλύπτει τις συγκεκριμένες ανάγκες του χρήστη ή των χρηστών της

bull είναι καλό να υπάρχει μια σχετική ευελιξία ώστε να συμπληρωθούν και τυχόν μελλοντικές απαιτήσεις

bull πρέπει να προσδιοριστεί ο τύπος ο αριθμός και η επαναληψιμότητα των κατηγοριών δεδομένων που πρόκειται να συμπεριληφθούν στα ορολογικά λήμματα

bull χωρίς να αποκλείεται και η δυνατότητα μελλοντικής προσθήκης κατηγοριών δεδομένων

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 46

2 Βάσεις ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

24

Αποφάσεις για

bull τύπο λειτουργικού συστήματος

bull επίδοση του συστήματος (τύπο επεξεργαστή χρόνο πρόσβασης του σκληρού δίσκου κτλ)

bull επίδοση περιφερειακού εξοπλισμού (πληκτρολόγιο οθόνη εκτυπωτή διαποδιαμορφωτή κτλ)

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

47

γενικές απαιτήσεις βάσης ορολογικών δεδομένων

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

bull γλώσσα-ες και γραφικός σχεδιασμός (πχ παράθυρα) της διεπαφής χρήστη

bull κατάλληλο σύνολο χαρακτήρων για κάθε γλώσσα

bull καθορισμός των οθονών παρουσίασης εισόδου και εξόδου

bull φιλικότητα προς τον χρήστη (πχ λειτουργίες εκπαίδευσης ή βοήθειας του χρήστη ευκολία πρόσβασης κατά τη μετάφραση)

bull δυνατότητες του δικτύου

bull πρόσβαση σε εξωτερικά δεδομένα (πχ βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων)

bull δυνατότητες εισαγωγήςεξαγωγής δεδομένων

bull ασφάλεια και προστασία δεδομένων laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή

48

απαιτήσεις λογισμικού

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015

24062015

25

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 49

Δομή βάσης ορολογικών δεδομένων (Πηγή httpwwwtermsciencesfrtermsciencessitestermsciencesIMGpngTERMSCIENCES2png)

να τηρούνται ορισμένες ελάχιστες συμβάσεις όπως να συμπεριλαμβάνουν

bull τις ημερομηνίες εισόδου ή ενημέρωσης

bull τις πληροφορίες που αφορούν το θεματικό πεδίο και

bull τις πληροφορίες που σχετίζονται με την έννοια (όπως ορισμούς συγκείμενα και σημειώσεις)

για να αποφεύγεται η επανάληψη ίδιων ενεργειών να διευκολύνονται ο συντονισμός και η συνεργασία με άλλους και να καταδεικνύεται η ποιότητα της πραγματοποιηθείσας εργασίας

laquoΠοιότητα ορολογικών εργασιών στη μετάφρασηraquo Σεμινάριο κατάρτισης νέων μεταφραστών 29-3052015 Γραφείο Αθηνών ΓΔ Μετάφρασης Ευρωπ Επιτροπή 50

απαιτήσεις για τους μεταφραστές

Ορογραφία ορολογικά προϊόντα και δεδομένα Κατερίνα Τοράκη 29-5-2015