1Ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΑΜΙΑΣ

20 Ιανουαρίου 2012

Επιβλέπων Καθηγητής : Δαφνάς Ιωάννης

«Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο

διαδίκτυο»

Ερευνητική Εργασία 3ης Ομάδας

Α’ Τετραμήνου Σχ. Έτους 2011 - 2012

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 1

Πίνακας περιεχομένων 1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ..................................................................................................................... 3

2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ....................................................................................................................... 3

3. Θεωρητική υπόσταση της θεματολογίας ...................................................................... 5

Α. Οι κίνδυνοι μπορεί να είναι οι ακόλουθοι ................................................................... 5

Β. Μορφές Διαδικτυακής απάτης ..................................................................................... 5

Γ. Κοινωνικά Δίκτυα ........................................................................................................... 7

Δ. Εθισμός από το διαδίκτυο και δικτυακά παιχνίδια (D) ................................................ 7

4. Ερευνητικό Μέρος ......................................................................................................... 8

5. Μετρήσεις - Αποτελέσματα ......................................................................................... 8

6. Ανάλυση Αποτελεσμάτων ανά ερώτημα ...................................................................... 9

Στο ερώτημα «Διαβάζετε τους όρους χρήσης των ιστοσελίδων;» ................................. 10

Στο ερώτημα «Έχετε αναρτήσει τη διεύθυνσή σας, φωτογραφίες ή βίντεο με

προσωπικές σας στιγμές στο διαδίκτυο;» ...................................................................... 11

Στο ερώτημα «Είστε μέλος σε κάποια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης από τα

παρακάτω;» ..................................................................................................................... 12

Στο ερώτημα «Ξέρετε τι είναι τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης;»................................. 13

Στο ερώτημα «Εμπιστεύεστε τις πληροφορίες που σας δίνουν στο διαδίκτυο;» .......... 14

Στο ερώτημα «Έχετε καταγγείλει εξαπάτηση μέσω διαδικτύου; Αν ναι που το

αναφέρετε;» .................................................................................................................... 15

Στο ερώτημα «Έχετε δεχτεί επικοινωνία από άγνωστο και αν ναι ................................. 16

Στο ερώτημα «Περνάτε πολύ χρόνο παίζοντας παιχνίδια στο διαδίκτυο; Αν ναι πόσες

περίπου ώρες;» ............................................................................................................... 17

Στο ερώτημα «Παίρνετε μέτρα για να προφυλαχθείτε από τους ιούς; Αν ναι ποιά από

τα παρακάτω;» ................................................................................................................ 18

Στο ερώτημα «Ποιοί από τους παρακάτω πιστεύεται ότι είναι περισσότερο

ενημερωμένοι ώστε να τους συμβουλευτείτε;» ............................................................ 19

Στο ερώτημα «Ποιός ο λόγος που σερφάρετε στο διαδίκτυο;» ..................................... 20

Στο ερώτημα «Γνωρίζετε για τους κινδύνους που υπάρχουν στο διαδίκτυο;».............. 21

Στο ερώτημα «Όταν εμφανίζονται διαφημίσεις στην οθόνη του υπολογιστή σου τις

ανοίγεις;» ........................................................................................................................ 21

Στο ερώτημα «Οι κηδεμόνες σας ελέγχουν την πλοήγησή σας στο διαδίκτυο; ............ 22

Ερωτήματα προς τους γονείς των παιδιών ......................................................................... 23

Στο ερώτημα «Έχετε επίγνωση των σελίδων που επισκέπτονται τα παιδιά σας;» ........ 23

Στο ερώτημα «Με ποιούς τρόπους προφυλάσσετε τα παιδιά σας από κάποια

προβλήματα στο διαδίκτυο; » ........................................................................................ 23

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 2

Στο ερώτημα «Ξέρετε πως να αποκλείετε ακατάλληλες ιστοσελίδες στον υπολογιστή

σας; » ............................................................................................................................... 24

Τέλος στο ερώτημα «Αφιερώνετε χρόνο ώστε να ενημερωθείτε από τους ειδικούς για

τους κινδύνους που απειλούν τα παιδιά σας στο διαδίκτυο» ....................................... 24

7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ......................................................................................................... 25

8. Προτάσεις .................................................................................................................... 27

9. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ & Σχετικές Διευθύνσεις ....................................................................... 28

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 3

1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Στην συγκεκριμένη εργασία αναφερόμαστε στους κινδύνους που προκύπτουν από

την χρήση του διαδικτύου σε μαθητές γυμνασίου & λυκείου.

Στην αρχή θα παρουσιάσουμε το πρόβλημα και θα αναζητήσουμε τα ερωτήματα

στα οποία θα κλιθούμε να βρούμε απαντήσεις .

Στο θεωρητικό μέρος θα εξηγήσουμε τις έννοιες που για πολλούς ίσως είναι

παρεξηγημένες για άλλους όχι, έννοιες για τις οποίες πολλοί δεν γνωρίζουν τι

σημαίνουν και έννοιες για τις οποίες όλοι μας έχουμε κάποια γνώμη και άποψη.

Στο Ερευνητικό μέρος θα παρουσιάσουμε τα ερωτήματα που θέσαμε σε μαθητές

γονείς και καθηγητές. Την σύνθεση του ερωτηματολογίου και τα αποτελέσματα της.

Στο τέλος της παρουσίασης θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε κατά πόσο οι

γονείς ή οι καθηγητές είναι ενημερωμένοι για την πλοήγηση των παιδιών τους ή

των μαθητών τους αντίστοιχα στο διαδίκτυο, αν είναι προστατευμένοι από αυτούς

τους κινδύνους της πλοήγησης και πως αυτοί μπορούν να τους προστατέψουν και

ποιος μπορεί τελικά να προστατέψει ποιον.

Η παραπάνω έρευνα διεξάχθηκε σε 3 σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (2

γυμνάσια & 1 λύκειο) στα πλαίσια του μαθήματος Ερευνητικής Εργασίας Α’

Λυκείου.

2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σκοπός της ολομέλειας του τμήματος ήταν να καλύψει ένα μεγάλο μέρος από την

θεματολογία που της προτάθηκε να επιλέξει. Τελικά αποφασίστηκε να κάνει έρευνα

για τα παρακάτω θέματα τα οποία αυτά και συζητήθηκαν εκτενέστερα κατά τις

πρώτες συναντήσεις των ομάδων, τα αποτελέσματα θα ήταν ενδιαφέροντα από όλη

την ολομέλεια του τμήματος. Τα θέματα αυτά είναι τα παρακάτω :

Κίνδυνοι που παραμονεύουν στο διαδίκτυο

Σκοπός μας είναι να καταγραφούν όσο το δυνατόν περισσότερα προβλήματα από

αυτά που νομίζουμε ότι υπάρχουν.

Μορφές Διαδικτυακής απάτης

Σκοπός μας είναι να αναδείξουμε και να καταγράψουμε τις διάφορες μορφές

απάτης που μπορεί να βρεθούμε αντιμέτωποι στο διαδίκτυο.

Κοινωνικά Δίκτυα, κινδυνεύουμε ή όχι

Σκοπός μας είναι να καταλάβουμε αν κινδυνεύουμε ή όχι από την συμμετοχή μας

σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης ή όχι;

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 4

Εθισμός από το διαδίκτυο

Σκοπός μας είναι να δούμε αν η καθημερινή μας ενασχόληση με το internet είναι

αρρώστια η όχι;

Κίνδυνοι από το παιχνίδια στο διαδίκτυο

Ένας από τους κύριους λόγους του εθισμού είναι τα παιχνίδια που προτιμούν οι

μαθητές του γυμνασίου και όχι μόνο.

Προστασία από τους κινδύνους των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

από Ιούς

Σκοπός μας είναι να δούμε αν και με ποιους τρόπους μπορούμε να προστατευούμε

από την πλοήγηση μας στο διαδίκτυο.

Προστασία από γονείς

Μπορούν να μας προστατέψουν οι γονείς μας από τις κακοτοπιές του διαδικτύου

και πώς;

Προστασία από το σχολείο και ποσοστό απασχόλησης του για το

θέμα αυτό

Μπορούμε να υπολογίζουμε στο υπάρχον πρόγραμμα σπουδών και στους

καθηγητές μας για την προστασία μας από την πλοήγησή μας στο διαδίκτυο;

Όλα τα παραπάνω θέματα θα μπορούσαν κάλλιστα να αποτελέσουν από μόνα τους

αντικείμενα ξεχωριστής ερευνητικής εργασίας και για το λόγο αυτό δεν μπορέσαμε

να επεκταθούμε σε βάθος σε κάποια από αυτά αλλά επιδιώξαμε να ερευνήσουμε

οριζόντια την θεματολογία μας.

Όλες οι υπο-ομάδες της ολομέλειας αποφάσισαν να δημιουργηθεί ένα ενιαίο

ερωτηματολόγιο με περίπου 20 με 25 ερωτήσεις.

Το ερωτηματολόγιο δόθηκε σε μαθητές αστικής περιοχής και τα αποτελέσματα των

ερωτήσεων αυτών μπορούσαν να προβλεφθούν εκ των προτέρων (πχ. Το 99% των

μαθητών έχουν στο σπίτι τους Internet). Για το λόγο αυτό αν και το δείγμα ήταν

μικρό έδειξε ότι οι περισσότεροι μαθητές ήταν ενημερωμένοι από τα περισσότερα

θέματα που ερωτήθηκαν.

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 5

3. Θεωρητική υπόσταση της θεματολογίας

Α. Οι κίνδυνοι μπορεί να είναι οι ακόλουθοι

Προσωπικά Δεδομένα (Privacy): τα παιδιά μπορεί να εμπιστεύονται το Internet

και να παρέχουν προσωπικές πληροφορίες χωρίς ενδοιασμούς.

Ασφάλεια: όταν είναι online, τα παιδιά μπορεί να εκτίθενται σε ιούς

(κακόβουλα προγράμματα που προκαλούν βλάβες σε υπολογιστικά

συστήματα) και hackers (άνθρωποι που προσπαθούν να εισβάλουν σε

υπολογιστικά συστήματα).

Ανάρμοστο περιεχόμενο: τα παιδιά μπορεί να εκτεθούν σε υλικό που είναι

ανάρμοστο και μπορεί να περιλαμβάνει πορνογραφία, διαφημιστικό υλικό, βία,

εχθρότητα και εξτρεμιστικές ομάδες.

Online απάτες: απάτες που πραγματοποιούνται online όπως γίνονται και στον

πραγματικό κόσμο, μόνο που οι απατεώνες συνήθως δεν ενδιαφέρονται για την

ηλικία του ατόμου που εξαπατούν – ενδιαφέρονται μόνο για αυτά που θα

αποκομίσουν.

Ψυχολογικά προβλήματα: τα παιδιά μπορούν να εθιστούν στο Internet και να

αποκτήσουν προβλήματα όσο αφορά την κοινωνικότητά τους με άλλους

ανθρώπους είτε στο σχολείο είτε στο σπίτι.

Ηλεκτρονικό έγκλημα: τα παιδιά μπορεί να εμπλακούν σε παράνομες online

ενέργειες. Συνήθως δεν γνωρίζουν τα νομικά, ηθικά και δεοντολογικά θέματα.

Υποκλοπή ταυτότητας (Identity theft): κάποιο άλλο άτομο μπορεί να κλέψει

την ταυτότητα ενός παιδιού και να εκτελέσει παράνομες online

δραστηριότητες.

Β. Μορφές Διαδικτυακής απάτης

Ως απάτη στο διαδίκτυο νοείται η απάτη που τελείται στο ψηφιακό περιβάλλον και

η οποία διακρίνεται από την απάτη με ηλεκτρονικό υπολογιστή (η/υ), του 386Α

Π.Κ., κατά το ότι ο υπολογιστής είναι το βοηθητικό μέσο τέλεσης της πράξης. Γενικά

η έννοια της διαδικτυακής απάτης αναφέρεται σε κάθε τρόπο, σχέδιο ή ενέργεια με

τους οποίους μπορεί να εμφανιστεί αυτή στο χώρο του διαδικτύου,

χρησιμοποιώντας ένα ή περισσότερα μέσα του κυβερνοχώρου, ήτοι ιστοσελίδες,

χώρους ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων, παράθυρα ανοιχτών (online) συνομιλιών

των χρηστών. Και όλα αυτά μέσα στον αποκαλούμενο «χρόνο Ίντερνετ», που

σημαίνει ότι τα πράγματα περνάνε σε μια άλλη διάσταση και κινούνται σε ένα

τελείως διαφορετικό χωροχρόνο από τον πραγματικό, κάνοντας έτσι πιο πιθανές τις

περιπτώσεις απάτης κάτω από τις ειδικές συνθήκες με τις οποίες είναι γνωστό,

αλλά και ελκυστικό το διαδίκτυο

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 6

Κύριες μορφές Διαδικτυακής απάτης

Δημοπρασίες και λιανικές πωλήσεις

Μια πρώτη περίπτωση απάτης στο Διαδίκτυο αφορά τις ηλεκτρονικές

δημοπρασίες, οπού τα αντικείμενα που αγοράζονται δεν παραδίδονται ή τα

αντικείμενα που δημοπρατούνται περιγράφονται παραπλανητικά. Συχνές είναι

επίσης οι περιπτώσεις, όπου ή υπάρχει εσκεμμένη παραπληροφόρηση σχετικά με

προϊόντα που αγοράζονται online ή πάλι δεν παραδίδονται.

Προσφορές επαγγελματικής απασχόλησης/ Περιπτώσεις “Work-at-home”

απασχόλησης.

Στην περίπτωση της απάτης αυτής γίνεται χρήση του διαδικτύου για να

διαφημιστούν επιχειρηματικές ευκαιρίες που θα επιτρέψουν στους

ενδιαφερόμενους να προσκομίσουν υπέρογκα συνήθως ποσά μηνιαίως σε

επιχειρήσεις “work-at-home”, δηλαδή, με τη δυνατότητα εργασίας στο σπίτι. Οι

επιχειρήσεις αυτές συνήθως απαιτούν από τους φερέλπιδες ενδιαφερομένους να

εισφέρουν ποσά που ξεκινούν από 35$ (περίπου 28 ευρώ) και φθάνουν μέχρι και

εκατοντάδες δολάρια, ενώ παράλληλα ο εξοπλισμός ή οι πληροφορίες που

χρειάζονται προκειμένου να στηθεί και να μετατραπεί από εν δυνάμει σε βιώσιμη

μια τέτοια επιχείρηση, δεν παρέχονται σε καμία περίπτωση. Όσον αφορά τη

δεδομένη απάτη, αυτή παρουσιάζει στοιχεία όμοια με την απάτη του «scam» ,

δηλαδή των πλαστών μηνυμάτων εύρεσης εργασίας στο Διαδίκτυο, όπως εξετάζεται

στα επόμενα.

Υποκλοπή ταυτότητας.

Ορισμένες απάτες που λαμβάνουν χώρα στο Διαδίκτυο και παρουσιάζονται όλο και

συχνότερα αφορούν την υποκλοπή ταυτότητας των χρηστών και την παράνομη

απόσπαση και χρήση των προσωπικών τους δεδομένων με τρόπο που μπορεί να

σχετίζεται με παραπλάνηση ή με εξαπάτηση με απώτερο οικονομικό όφελος. Στην

ενότητα της υποκλοπής της ταυτότητα μπορούν να ενταχθούν πιο ειδικές

κατηγορίες ηλεκτρονική απάτης στο Διαδίκτυο, όπως είναι η λεγόμενη τακτική

ψαρέματος (phising), ή η απάτη με pharming, που αναλύονται παρακάτω.

Απάτες με πιστωτικές κάρτες.

Στις απάτες με πιστωτικές κάρτες ενδέχεται να γίνονται στους χρήστες ψευδείς

προσφορές για απόκτηση πιστωτικών καρτών με πολύ μικρό επιτόκιο, πάλι μέσω

προ-πληρωμής. Μια άλλη ,όμως, απάτη που αφορά εξίσου τις πιστωτικές κάρτες

έχει να κάνει και με τη χρήση των πιστωτικών καρτών συνήθως στις δημοπρασίες,

που αναφέρθηκαν παραπάνω. Συγκεκριμένα περιλαμβάνουν τη χρήση αριθμών

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 7

πιστωτικών καρτών που αποκτήθηκαν παράνομα προκειμένου να παραγγελθούν

προϊόντα ή να παραχθούν υπηρεσίες online.

Γ. Κοινωνικά Δίκτυα

Συμφώνα με έρευνες που έχουν γίνει παγκοσμίως οι χρήστες των ιστοσελίδων

κοινωνικής δικτύωσης ξεπερνούν κάποιες εκατοντάδες εκατομμύρια σε όλο τον

κόσμο. Για το λόγο αυτό φυσικό είναι πολλοί από τους χρήστες να θέλουν να

αποκομίσουν «κάτι» από τους υπολοίπους χρήστες.

Τι είναι όμως τα κοινωνικά δίκτυα; Τυπικά, μπορούμε να ορίσουμε το κοινωνικό

δίκτυο ως ένα δίκτυο από κόμβους με σκοπό την ανταλλαγή κοινωνικών απόψεων

όπου αυτές μπορεί να είναι για : αξίες, οράματα, ήθη και έθιμα, συγκρούσεις, ιδέες,

οικονομικές συναλλαγές, φιλία, συγγένεια, αντιπάθεια, συγκρούσεις, συνοικέσια

κ.α.

Δ. Εθισμός από το διαδίκτυο και δικτυακά παιχνίδια (D)

Ο εθισμός στο Διαδίκτυο είναι μια σχετικά νέα μορφή εξάρτησης, η οποία βρίσκεται

υπό εξέταση από την επιστημονική κοινότητα προκειμένου να οριοθετηθεί, αφού η

εξάρτηση από το Internet δεν είναι ακόμη μια κλινική οντότητα που συναντάμε σε

εγχειρίδια ψυχιατρικά. Αυτή η μορφή εθισμού ορίζεται ως την «ενασχόληση με το

Internet για άντληση αισθήματος ικανοποίησης που συνοδεύεται με αύξηση του

χρόνου που καταναλώνεται για την άντληση αυτού του αισθήματος.

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 8

4. Ερευνητικό Μέρος

Στην ολομέλεια του τμήματος έγινε διαχωρισμός στα υποπροβλήματα των

κινδύνων. Τα ερωτήματα που αναδύθηκαν από τις ομάδες ήταν τα παρακάτω :

1. Διαβάζετε τους όρους χρήσης των ιστοσελίδων;

2. Έχετε αναρτήσει τη διεύθυνσή σας, φωτογραφίες ή βίντεο με προσωπικές

σας στιγμές στο διαδίκτυο;

3. Είστε μέλος σε κάποια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης από τα παρακάτω;

4. Ξέρετε τι είναι τα δίκτυα κοινωνική δικτύωση;

5. Εμπιστεύεστε τις πληροφορίες που σας δίνουν στο διαδίκτυο;

6. Έχετε καταγγείλει εξαπάτηση μέσω διαδικτύου; Αν ναι που το αναφέρετε;

7. Έχετε δεχτεί επικοινωνία από άγνωστο και αν ναι

a. δεν απαντήσατε και ταυτόχρονα μπλοκάρατε το αίτημα

b. απαντήσατε από περιέργεια;

c. Δεν έχω δεχτεί αίτημα από άγνωστο

8. Περνάτε πολύ χρόνο παίζοντας παιχνίδια στο διαδίκτυο; Αν ναι πόσες

περίπου ώρες;

9. Έχεις πρόσβαση σε διαδικτυακά παιχνίδια;

10. Παίρνετε μέτρα για να προφυλαχθείτε από τους ιούς; Αν ναι ποιά από τα

παρακάτω;

11. Ποιοί από τους παρακάτω πιστεύεται ότι είναι περισσότερο ενημερωμένοι

ώστε να τους συμβουλευτείτε;

12. Ποιός ο λόγος που σερφάρετε στο διαδίκτυο;

13. Γνωρίζετε για τους κινδύνους που υπάρχουν στο διαδίκτυο;

14. Όταν εμφανίζονται διαφημίσεις στην οθόνη του υπολογιστή σου τις

ανοίγεις;

15. Οι κηδεμόνες σας ελέγχουν την πλοήγησή σας στο διαδίκτυο;

16. Έχετε επίγνωση των σελίδων που επισκέπτονται τα παιδιά σας;

17. Με ποιούς τρόπους προφυλάσσετε τα παιδιά σας από κάποια προβλήματα

στο διαδίκτυο;

18. Ξέρετε πως να αποκλείετε ακατάλληλες ιστοσελίδες στον υπολογιστή σας;

19. Αφιερώνετε χρόνο ώστε να ενημερωθείτε από τους ειδικούς για τους

κινδύνους που απειλούν τα παιδιά σας στο διαδίκτυο;

5. Μετρήσεις - Αποτελέσματα Οι παρακάτω πίνακες είναι αυτοί που καταγράφηκαν μετά την συλλογή των

ερωτηματολογίων σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή.

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 9

β ρ ί σ κ ο ν τ α ι σ ε Υ π ο λ ο γ ι σ τ ι κ ό Φ ύ λ λ ο

6. Ανάλυση Αποτελεσμάτων ανά ερώτημα Στην έρευνά μας πήραν μέρος 186 απάντησαν στο ερωτηματολόγιο σε ψηφιακή και έντυπη

μορφή όπου :

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 10

Στο ερώτημα «Διαβάζετε τους όρους χρήσης των ιστοσελίδων;»

Απάντηση ανά φύλο

Απάντηση ανά ηλικία

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 11

Στο ερώτημα «Έχετε αναρτήσει τη διεύθυνσή σας, φωτογραφίες ή βίντεο με

προσωπικές σας στιγμές στο διαδίκτυο;»

Απάντηση σε ΑΓΟΡΙΑ

Απάντηση σε ΚΟΡΙΤΣΙΑ

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 12

Στο ερώτημα «Είστε μέλος σε κάποια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης από τα

παρακάτω;»

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 13

Στο ερώτημα «Ξέρετε τι είναι τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης;»

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 14

Στο ερώτημα «Εμπιστεύεστε τις πληροφορίες που σας δίνουν στο διαδίκτυο;»

Απάντηση ως προς το φύλο

Απάντηση ως προς την ηλικία

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 15

Στο ερώτημα «Έχετε καταγγείλει εξαπάτηση μέσω διαδικτύου; Αν ναι που το

αναφέρετε;»

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 16

Στο ερώτημα «Έχετε δεχτεί επικοινωνία από άγνωστο και αν ναι

a. δεν απαντήσατε και ταυτόχρονα μπλοκάρατε το αίτημα

b. απαντήσατε από περιέργεια;

c. Δεν έχω δεχτεί αίτημα από άγνωστο»

Απάντηση ως προς το φύλο

Απάντηση ως προς την ηλικία

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 17

Στο ερώτημα «Περνάτε πολύ χρόνο παίζοντας παιχνίδια στο διαδίκτυο; Αν ναι

πόσες περίπου ώρες;»

Απάντηση ως προς την ηλικία

Απάντηση ως προς το φύλο

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 18

Στο ερώτημα «Παίρνετε μέτρα για να προφυλαχθείτε από τους ιούς; Αν ναι ποιά

από τα παρακάτω;»

Απάντηση ως προς το φύλο

Απάντηση ως προς την ηλικία

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 19

Στο ερώτημα «Ποιοί από τους παρακάτω πιστεύεται ότι είναι περισσότερο

ενημερωμένοι ώστε να τους συμβουλευτείτε;»

Απάντηση ως προς την ηλικία

Απάντηση ως προς το φύλο

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 20

Στο ερώτημα «Ποιός ο λόγος που σερφάρετε στο διαδίκτυο;»

Απάντηση ως προς το φύλο

Απάντηση ως προς την ηλικία

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 21

Στο ερώτημα «Γνωρίζετε για τους κινδύνους που υπάρχουν στο διαδίκτυο;»

Απάντηση ως προς το φύλο

Στο ερώτημα «Όταν εμφανίζονται διαφημίσεις στην οθόνη του υπολογιστή σου

τις ανοίγεις;»

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 22

Στο ερώτημα «Οι κηδεμόνες σας ελέγχουν την πλοήγησή σας στο διαδίκτυο;

Απάντηση ως προς το φύλο

Απάντηση ως προς την ηλικία

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 23

Ερωτήματα προς τους γονείς των παιδιών

Στο ερώτημα «Έχετε επίγνωση των σελίδων που επισκέπτονται τα παιδιά σας;»

Στο ερώτημα «Με ποιούς τρόπους προφυλάσσετε τα παιδιά σας από κάποια

προβλήματα στο διαδίκτυο; »

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 24

Στο ερώτημα «Ξέρετε πως να αποκλείετε ακατάλληλες ιστοσελίδες στον

υπολογιστή σας; »

Τέλος στο ερώτημα «Αφιερώνετε χρόνο ώστε να ενημερωθείτε από τους

ειδικούς για τους κινδύνους που απειλούν τα παιδιά σας στο διαδίκτυο»

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 25

7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Ξεκινώντας από την αρχή με καταμερισμό τον αριθμό των αγοριών και κοριτσιών

που απάντησαν στο ερωτηματολόγιό μας και με τον ταυτόχρονο ισομερισμό

ηλικιών μαθητών γυμνασίου και λυκείου καταλήξαμε στα παρακάτω

αποτελέσματα.

Φαίνετε ότι οι μαθητές και όχι μόνο κατά την πλειοψηφία τους δεν διαβάζουν τους

όρους χρήσης κάποιων ιστοσελίδων. Ποιο επιρρεπείς με αυτή την εκδοχή είναι οι

μαθητές λυκείου που νομίζουν ότι ξέρουν κάποια πράγματα περισσότερα

απεναντίας οι μαθητές γυμνασίου ισχυρίζονται ότι διαβάζουν τους όρους χρήσης

των ιστοσελίδων αυτό βέβαια μπορεί να είναι και εικονικό αφού νομίζουμε ότι

είναι πολλές φορές βαρετό να διαβάζουμε πολλές φορές τα ίδια πράγματα, αφού

για πολλές ιστοσελίδες οι όροι χρήσης είναι πανομοιότυποι.

Παρατηρούμε ότι τα ποσοστά των αγοριών μαθητών που αναρτούν κάποια

προσωπικά τους στοιχεία στο internet είναι μεγαλύτερα σε μαθητές λυκείου απ’ ότι

σε μαθητές γυμνασίου ενώ συμβαίνει το αντίθετο στις μαθήτριες.

Σε επόμενες ερωτήσεις παρατηρούμε ότι μπορούν να μην γνωρίζουν την ορολογία

της έκφρασης «Κοινωνική Δικτύωση» αλλά από την άλλη βλέπουμε ότι το κύριο

δίκτυο Κοινωνικής Δικτύωσης είναι το Facebook πράγμα που ήταν εντελώς

φυσιολογικό, αν και βλέπουμε ότι οι χρήστες – μαθητές γυμνασίου και λυκείου

αναζητούν την χρήση και άλλων δικτύων.

Σε άλλη ερώτηση βγάζουμε το συμπέρασμα ότι οι μαθητές (αγόρια) είναι

περισσότερο επιρρεπής σε τυχών «δολώματα» σκέψεις που καταγράφονται στο

διαδίκτυο από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν, ενώ οι μαθήτριες είναι λίγο ποιο

επιφυλακτικές. Με αποτέλεσμα ο εθισμός από την μεριά των μαθητών να είναι

ποιο έντονος από αυτός των μαθητριών. Εντύπωση ακόμη μας κάνει το γεγονός ότι

οι μαθητές γυμνασίου απάντησαν με ένα ΝΑΙ ή ΌΧΙ στους μαθητές λυκείου αρχίζει

να διαφαίνεται η αμφιβολία όπου στην απάντησή τους προστέθηκε και το μερικές

φορές πράγμα που γίνεται ποιο έντονο σε ηλικίες πάνω από 25 όπου οι απαντήσεις

είναι καταμερισμένες.

Οι περισσότεροι από τους μαθητές νομίζουν ότι δεν έχουν πέσει θύματα

εξαπάτησης.

Οι περισσότεροι μαθητές δεν έχουν δεχτεί αίτημα από κάποιον άγνωστο σε

αντίθεση με τις μαθήτριες, το αποτέλεσμα είναι να έχουμε μεγαλύτερα ποσοστά

μπλοκαρίσματος από τις μαθήτριες απ’ ότι από μαθητές. Ένα μεγάλο ποσοστό από

μαθητές και μαθήτριες απαντάνε από περιέργεια. Ενώ σπανίζει το φαινόμενο να

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 26

ενημερώσουν κάποιον μεγαλύτερο κηδεμόνα ή καθηγητή γι’ αυτή την νέα

επικοινωνία.

Η πλειοψηφία των μαθητών ασχολούνται με διάφορα παιχνίδια στο διαδίκτυο

μεταξύ 1-2 ώρες ημερήσιος είτε πρόκειται για αγόρια ή για κορίτσια. Υπάρχουν

όμως πολλοί κατά την ερευνά μας διπλάσιος αριθμός μαθητών έναντι των

μαθητριών που ασχολούνται περισσότερες από 2 ημερησίως.

Οι περισσότεροι χρήστες μαθητές προτιμούν τα ελεύθερα προγράμματα

αντιβιοτικών για τον υπολογιστή τους, φαίνεται ότι αποφεύγουν τον συνδυασμό 2 ή

περισσοτέρων πράγμα που δεν τους δίνει και την μεγαλύτερη προστασία από

κακόφημες-μη ασφαλής ιστοσελίδες ή προγράμματα με ιούς. Παρατηρούμε ακόμα

ότι αρκετοί δεν παίρνουν καμία προφύλαξη με αποτέλεσμα να είναι πιο επιρρεπής

σε κινδύνους χρηστών που θέλουν να σε βλάψουν. Όλα τα παραπάνω ισχύουν τόσο

σε μαθητές όσο και στις μαθήτριες ανεξαρτήτου ηλικίας.

Οι μαθητές γυμνασίου εμπιστεύονται περισσότερο τους γονείς τους στη συνέχεια

τους φίλους τους και τέλος τους καθηγητές τους αρκετοί είναι και εκείνοι που δεν

εμπιστεύονται κανένα. Στους μαθητές λυκείου είναι εντελώς διαφορετικά τα

αποτελέσματα την μερίδα τους λέοντος την έχουν οι φίλοι ακολουθεί ο κανένας και

στη τελευταία θέση έρχονται οι γονείς και οι καθηγητές τους. Οι μαθήτριες

δείχνουν να έχουν περισσότερο εμπιστοσύνη τόσο στον κανένα με ίδιο ποσοστό σε

καθηγητές φίλους και φυσικά στους κηδεμόνες τους.

Οι μαθήτριες επισκέπτονται το διαδίκτυο περισσότερο για επικοινωνίας μεταξύ

των, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό των μαθητών το χρησιμοποιούν για παιχνίδι και

δύστυχος υπάρχουν και μερικοί οι οποίοι το χρησιμοποιούν για τζόγο.

Οι περισσότεροι μαθητές δεν ανοίγουν διαφημίσεις που εμφανίζονται μπροστά

τους κατά την πλοήγησή τους στο διαδίκτυο.

Η μεγαλύτερη πλειοψηφία των μαθητών λυκείου ισχυρίζεται ότι οι κηδεμόνες τους

δεν ελέγχουν την πλοήγησή τους στο διαδίκτυο αντίθετα από τους μαθητές

γυμνασίου. Από την άλλη μεριά οι γονείς ισχυρίζονται κατά ένα μεγάλο ποσοστό

της τάξης των 70% ότι έχουν επίγνωση των σελίδων που επισκέπτονται τα παιδιά

τους. Αυτό το πετυχαίνουν αγοράζοντας κατάλληλο λογισμικό και αμέσως η

επόμενη κίνησή τους για μεγαλύτερο έλεγχο είναι να προσπαθήσουν να

τοποθετήσουν τον ηλεκτρονικό υπολογιστή τους σε μέρος που να το ελέγχουν.

Το ποσοστό των γονιών που ξέρουν να αποκλείουν ιστοσελίδες επικίνδυνες για τα

παιδιά τους φαίνεται να μοιράζεται. Τέλος φαίνεται να μοιράζεται και το ποσοστό

των γονιών που ενδιαφέρονται να μάθουν αφιερώνοντας κάποιο επιπλέων χρόνο

για να ενημερωθούν από κάποιους ειδικούς ή μέσω internet για τους κινδύνους

που απειλούν τα παιδιά τους

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 27

Σε άλλες σχετικές έρευνες που έγινε σε φοιτητές το 43% παρουσιάζει ένα με δύο

συμπτώματα εξάρτησης και το 23% 3 με 4 συμπτώματα εξάρτησης από το διαδίκτυο,

πράγμα που δεν συμβαίνει στην δικιά μας έρευνα. Πολλές φορές αυτά έχουν γίνει πεδία

δράσης για παρέμβαση στην ιδιωτική μας ζωή. Οι περισσότεροι ζούνε σε μία εικονική

πραγματικότητα όπου μεταμορφώνονται σε κάτι άλλο την ώρα της πλοήγησής τους στα

κοινωνικά δίκτυα αποκρύπτοντας πολλά από την πραγματικότητα και επανέρχονται σ’ αυτή

με το κλείσιμο του υπολογιστή τους.

Σε άλλη έρευνα φαίνεται ότι η συμπεριφορά των παιδιών στον έξω κόσμο μπορεί να

αλλάξει αν κινδυνεύουν online. Τα παιδιά συνήθως παρουσιάζουν επικίνδυνα σημάδια και

αν οι γονείς τα λάβουν υπ’ όψιν τους, μπορεί να αποφευχθούν σοβαρά προβλήματα.

Ελέγξτε για τα ακόλουθα αν θεωρείτε ότι το παιδί σας κινδυνεύει online:

Περνάει μεγάλο διάστημα μπροστά στον υπολογιστή: μία ένδειξη ότι το παιδί έχει

ανακαλύψει ένα χώρο στο Internet που παρέχει ενθουσιασμό ή κίνδυνο.

Ελαχιστοποιεί το παράθυρο στην οθόνη κάθε φορά που πλησιάζετε: αυτό το είδος

συμπεριφοράς μπορεί να υποδείξει ότι έχει εμπλακεί με ανάρμοστο περιεχόμενο

όπως πορνογραφία ή βίαιο υλικό.

Περνά αρκετό χρόνο μόνο του online: το παιδί μπορεί να δημιουργήσει online

σχέσεις.

Υπερβολική χρήση των chat rooms και του instant messaging: η χρήση του

υπολογιστή για επικοινωνία είναι παρόμοια με αυτή του τηλεφώνου. Έχετε υπ’

όψιν σας ότι το παιδί σας μπορεί να συνομιλεί με ξένους που μπορεί να είναι

ενήλικες με καχύποπτα κίνητρα.

Υπερβολική χρήση άλλης τεχνολογίας: το παιδί μπορεί ξαφνικά να αρχίσει να

σκανάρει φωτογραφίες, να αντιγράφει δισκέτες, CD’s και DVD’s. Ελέγξτε εάν είναι

απλά διασκέδαση ή κάτι πιο σοβαρό

8. Προτάσεις Από τα παραπάνω συνάγετε ότι οι νέοι θα πρέπει να ενημερωθούν και να εκπαιδευτούν

κατάλληλα έτσι ώστε να μπορέσουν να αποφύγουν τους κινδύνους που υποκρύπτει η

πλοήγησή τους στο διαδίκτυο.

Θα πρέπει η κοινωνία, το σχολείο αλλά και οι γονείς να είναι αρωγός στη προσπάθεια των

παιδιών δημιουργώντας ένα περιβάλλον ασφάλειας προς αυτά.

Θα πρέπει να δημιουργηθούν διάφοροι φορείς έστω και στο σχολικό περιβάλλον που ρόλο

θα έχουν την επιμόρφωση την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των γονέων ακόμα και

των καθηγητών παλαιών και νέων σε θέματα ασφάλειας του διαδικτύου και

διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους και των μαθητών τους.

Οι παγίδες που κρύβονται πίσω από την πλοήγηση των νέων στο διαδίκτυο

1ο Γενικό Λύκειο Λαμίας 3η Ομάδα Α’ τετραμήνου 2011-2012

Σελίδα | 28

9. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ & Σχετικές Διευθύνσεις 1. www.safeline.gr

2. www.Saferinternet.gr

3. www.saferinternet.org

4. www.astynomia.gr

5. www.internet-safety.sch.gr

6. www.medlook.net

7. www.freevolition.gr

8. www.neolaia.gr

9. www.mentoras.org

10. Το Βιβλίο των Νέων της Ευρώπης 2011-2012