5218.05.2016

www.kinderland.gr

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή ακούμε και διαβάζουμε συζητήσεις και αναλύσεις για τη σκοπιμότητα

και των Πανελληνίων εξετάσεων, για τον βαθμό στον οποίον αυτές πρέπει να αποτελούν το βασικό κριτήριο εισαγωγής των παιδιών στα πανεπιστήμια, για το πόσο είναι πράγματι ένα σύγχρονο εργαλείο αξιολόγησης κ.λπ. κ.λπ.Τα τελευταία χρόνια ο θεσμός νομίζω πως δεν βρίσκει πλέον υπέρμαχους – βρίσκει μόνο μετριοπαθείς ή ορκισμένους αντιπάλους. Κατηγορείται –όχι άδικα– για ένα βαθμοθηρικό εκπαιδευτικό προαπαιτούμενο που θέτει, για τη μετάλλαξη των παιδιών μας σε «παπαγάλους» και για πάρα πολλά άλλα τέλος πάντων. Προφανώς λίγους ενδιαφέρει το πού στέκομαι σε όλη αυτήν τη συζήτηση καθώς, ό,τι λέγεται και ό,τι γράφεται δεν έχει καταργήσει το ραντεβού των αγχωμένων μαθητών με την ανάγκη να αποτυπώσουν σε ένα

χαρτί πράγματα που –πιθανότατα– δεν θα τους χρησιμεύσουν ποτέ. Μιλώντας βιωματικά τάσσομαι λοιπόν –ακούσατε, ακούσατε– υπέρ των Πανελληνίων εξετάσεων. Προτού με λιντσάρετε θα σας πω ότι για μένα οι εξετάσεις ήταν απλώς μια δοκιμασία που επιβεβαίωσε μια οργανωμένη και όχι υπεράνθρωπη προσπάθεια που έκανα ως μαθήτρια. Ήταν επίσης ο χρόνος και ο τόπος που αντικειμενικά επικύρωσαν τις μέχρι τότε υποκειμενικές προσλαμβάνουσες των καθηγητών μου για τις επιδόσεις και τις δυνατότητές μου. Ήταν η ευκαιρία μου να αριστεύσω (έγκλημα). Και –ξανά ακούσατε, ακούσατε– τυχαίνει να μιλώ με πάρα πολλούς ανθρώπους που έχουν ακριβώς την ίδια άποψη, άρα δεν είμαι μόνη μου. Αυτά σε επίπεδο βιωματικό, ξαναλέω. Δεν υποστηρίζω σε καμία περίπτωση ότι ο θεσμός δεν μπάζει. Μπάζει όπως ακριβώς μπάζει και το άθλιο εκπαιδευτικό σύστημα που κανείς δεν τολμά να πειράξει ριζικά και αποφασιστικά, βγάζοντας

τα παιδιά μας από τη μεσαιωνική τροχιά του πλανήτη Ελλάδα. Δεν είναι οι Πανελλήνιες το πρόβλημα. Είναι τα νηπιαγωγεία που μαθαίνουν τα παιδιά μας να γράφουν και να μετρούν, αλλά όχι να παίζουν, να αναζητούν, να πειραματίζονται, να ανακαλύπτουν∙ είναι τα κακογραμμένα βιβλία του δημοτικού και η εμμονή γονιών και εκπαιδευτικών με την ορθογραφία και την προπαίδεια-ανάγνωση και αντιγραφή, τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου. Είναι η τρομερά αμήχανη και ενοχική σχέση του δικού μας εκπαιδευτικού συστήματος με την τεχνολογία,η ανικανότητα να χρησιμοποιήσουν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές όλα όσα παίζουν τα παιδιά μας στα δάχτυλα, προς όφελός τους.Είναι τα έξυπνα σχολεία που νομίζουν πως το να γκουγκλάρεις στο τάμπλετ έχει κάποια ουσιώδη διαφορά με το να ψάχνεις στις ασήκωτες εγκυκλοπαίδειες. Ξυπνήστε∙ καμία διαφορά δεν έχει. Δεν είναι τα εργαλεία η

πανάκεια, δεν κάνουν τα ipad και τα smartboards τα σχολεία και τα παιδιά μας εξυπνότερα.Είναι οι άνθρωποι που τα χειρίζονται, είναι η απενοχοποίηση της τεχνολογίας και της εξέλιξης που στην περίπτωσή μας μοιάζει πραγματικά ακατόρθωτη. Είναι η σύνδεση του εκπαιδευτικού συστήματος με τις ανάγκες της κοινωνίας, τις προκλήσεις και την ανάπτυξη. Οι Πανελλήνιες λοιπόν είναι το κερασάκι στην τούρτα. Από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που κουνά το δάχτυλο στα παιδιά του, ακόμη και με το θέμα της έκθεσης των Πανελληνίων εξετάσεων,δεν περιμένω πολλά. Δεν περιμένω τίποτα. Ένα θέμα-υπαινιγμός για την υποτιθέμενη ανικανότητα των σημερινών παιδιών να αγαπήσουν και να φιλιώσουν και να μαλώσουν. Κομμένα φτερά. Από ενήλικες που έλαβαν τη γη και την παρέδωσαν καμένη. Προσωπικά δεν περιμένω τίποτα, πιστέψτε με, ούτε και τα παιδιά μας.

Μ.Δ.

Σποτ18.05.20163

52

Τεύχος #5203 | Σποτ06 | Ρίζες και φτερά08 | Γύρω γύρω όλοι10 | Η μελωδία της αναρχίας12 | Βόλτα14 | Οι νεότεροι Έλληνες CEO's16 | Συναισθηματική νοημοσύνη 18 | Υποψήφιο άγχος20 | Οι διαφορετικές, οι «μόνες» μαμάδες22 | Η μάνα του Οιδίποδα24 | Το μικρό μου σπίτι26 | Μιλήστε τους για το σεξ28 | Τo μικρόβιο της ανάγνωσης είναι αγιάτρευτο30 | Στo γιατρό32 | Πιτσίλες34 | Like35 | Φτου και βγαίνω40 | Μαθαίνοντας44 | Διαβάζοντας48 | Ιστορίες από...50 | Αστέρια52 | Κόμικ53 | Δελτία Τύπου54 | Βρες το

πΕΡΙΕΧοΜΕΝΑ4

ΤΑΛΚ ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.NΙΚ.ΜΑΝΤΖΑΡΟΥ 1-3, 154 51, ΝΕΟ ΨΥΧΙΚΟ ΤΗΛ.: 210 6753180, ΦΑΞ: 210 6753189Ε-ΜAIL: info@talcmag.gr

www.facebook.com/talcmag

@talcmag

/talcmag

No 52 18.05.2016

12

14

18

2022

24

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr)

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ: Μάρτζυ Ρούκη (mrouki@talcmag.gr)TΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ:Δήμητρα Μήτρου (dmitrou@talcmag.gr)Γεωργία Γιώτη (ggioti@talcmag.gr)ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ:Γιούλα ΚουγιάΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ& ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Πελιώ Παπαδιά (ppapadia@talcmag.gr)ΥΠΟΔΟΧΗ ΥΛΗΣ & ΔIAΦΗΜΙΣΗΣ:Εύη Σπηλιωτάκου (espiliotakou@talcmag.gr)ΦΩΤΟ ΘΕΜΑΤΩΝ: Shutterstock

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Ελεάννα Γεωργίου,Μαρία Γυπαράκη, Ανθή Δοξιάδη,Παναγιώτα Καρλατήρα, Αννίκα Λυμπεροπούλου, Μαρία Μπακοπούλου, Γιολίνα Μπρούσαλη, Ντίνα Νομικού, Ρομίνα Ξύδα, Πελιώ Παπαδιά,Ιορδάνης Παπαδόπούλος, Δήμητρα Τριανταφύλ-λου, Λαυρέντης Χωραΐτης

CREATIVE DESIGN: Taλκ team

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS AEBEΔΙΑΝΟΜΗ: CITY PROMOTIONS

Η διεύθυνση του περιοδικού Τaλκ δεν φέρει καμία ευθύνη και δεν υιοθετεί απαραίτητα τις απόψεις των επιστημόνων και άλλων ειδικών συνεργατών που ενυπόγραφα αρθρογραφούν στην έκδοση. Προτού χρησιμοποιήσετε οποιοδή-ποτε προϊόν διαφημίζεται, άμεσα ή έμμεσα, στην εφημερίδα, ή ακολουθήσετε τις συμβουλές των ειδικών, ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παρά-φραση ή διασκευή και απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, χωρίς την προηγούμενη άδεια του εκδότη.

NΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ:Γιάννης Καλλές

Ολοκληρωμένη βρεφική σειρά φροντίδας και περιποίησης

Με εκχύλισμα βαμβακιού, σύμβολο της απαλότητας και αγνότητας, πλούσιο σε πρωτεΐνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και σάκχαρα

που απαλύνουν και καταπραΰνουν την επιδερμίδα. Με έλαιο μύρτιλου πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα

που εφοδιάζουν το δέρμα του μωρού με τα απαραίτητα συστατικά για την ενίσχυση του εξωτερικού προστατευτικού όξινου μανδύα.

Προστατεύει, ενυδατώνει και καταπραΰνει το δέρμα του μωρού σας, κάνοντάς το ευτυχισμένο!

www.helenvita.gr helenvita

Λεωφ. Κηφισού 132 Τ.Κ. 121 31 ΠεριστέριΤηλ. κέντρο: 210 51 99 200 Fax: 210 51 44 279

e-mail: info@pharmex.gr www.pharmex.gr

Η εταιρεία ΦΑΡΜΕΞ Α.Ε. είναι πιστοποιημένη κατάEN ISO 9001:2008

Με

Μύρτιλο

&

Βαμβάκι

HLNVT_BABY_27X34.4.indd 1 16/5/2016 2:36:05 µµ

18.05.2016

Ολοκληρωμένη βρεφική σειρά φροντίδας και περιποίησης

Με εκχύλισμα βαμβακιού, σύμβολο της απαλότητας και αγνότητας, πλούσιο σε πρωτεΐνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και σάκχαρα

που απαλύνουν και καταπραΰνουν την επιδερμίδα. Με έλαιο μύρτιλου πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα

που εφοδιάζουν το δέρμα του μωρού με τα απαραίτητα συστατικά για την ενίσχυση του εξωτερικού προστατευτικού όξινου μανδύα.

Προστατεύει, ενυδατώνει και καταπραΰνει το δέρμα του μωρού σας, κάνοντάς το ευτυχισμένο!

www.helenvita.gr helenvita

Λεωφ. Κηφισού 132 Τ.Κ. 121 31 ΠεριστέριΤηλ. κέντρο: 210 51 99 200 Fax: 210 51 44 279

e-mail: info@pharmex.gr www.pharmex.gr

Η εταιρεία ΦΑΡΜΕΞ Α.Ε. είναι πιστοποιημένη κατάEN ISO 9001:2008

Με

Μύρτιλο

&

Βαμβάκι

HLNVT_BABY_27X34.4.indd 1 16/5/2016 2:36:05 µµ

ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι 18.05.20166

της ΑΝΘης ΔΟΞΙΑΔη

ΡΙΖΕΣΚΑΙ

ΦΤΕΡΑΠανελλήνιες

εξετάσειςκαι εξετάσεις

γενικώς

Αυτό το μικρό κείμενο ενδιαφέρει κυρίως τους γονείς των πολύ μικρών παιδιών του νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του δημοτικού.Όταν πια φτάσουμε στις Πανελλήνι-

ες έχουν ήδη καθιερωθεί όλοι οι τρόποι μελέτης και αντιμετώπισης αυτής της τόσο πιεστικής δοκιμασίας. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε τώρα είναι να στύβουμε πολλές πορτοκαλάδες, να μαγειρεύουμε το αγαπημένο τους φαγητό και να τα προτρέπουμε να κοιμούνται νωρίς το βράδυ. Να τους δηλώνουμε την πεποίθησή μας ότι θα τα καταφέρουν. Αλλά και τη σιγουριά ότι δεν χάθηκε ο κόσμος αν δεν πάνε και τόσο καλά. Κάνουμε δηλαδή ό,τι περνάει από το χέρι μας να τα βοηθήσουμε να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη κατάσταση. Αυτά. Δεν περνάνε πολλά από το χέρι μας πια.

Γι’ αυτό λέω ότι γράφω σήμερα περισσότερο για τους γονείς των μικρών παιδιών. Με αυτά περνά-νε πολύ περισσότερα από το χέρι μας και πρέπει να το εκμεταλλευθούμε... σαν την πολύτιμη προετοιμασία για τις Πανελλαδικές, αληθινές και συμβολικές. Για τη στιγμή δηλαδή που θα βγουν να αναμετρηθούν στον μεγάλο κόσμο των ενη-λίκων. Μόνα τους πια. Πιστεύω ότι τρία είναι τα μεγάλα κριτήρια που παίζουν αποφασιστικό ρόλο στις... Πανελλαδικές.

1. Η εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους... σε σχέση με τη μάθηση και την αριστεία (και ας λένε οι άσχετοι ό,τι θέλουν).2. Ο τρόπος που έχουν μάθει να διαβάζουν.3. Ο βαθμός και η ποιότητα του άγχους που τους δημιουργεί η όλη διαδικασία των εξετάσεων.Και στα τρία αυτά μπορούμε να συμβάλουμε και είναι στο χέρι μας να συμβάλουμε θετικά.

Ή μπορούμε να το πούμε και αλλιώς: Τα παιδιά γεννιούνται με τον χαρακτήρα τους, η ανάπτυξη προχωρεί αμείλικτη. Το μόνο που στην πραγματι-κότητα μπορούμε να ελέγξουμε είναι η δική μας συμπεριφορά. Είναι ό,τι περνάει από το χέρι μας, που λέγαμε.Δυο λόγια και για τα τρία για αρχή, και στη συ-νέχεια θα επανερχόμαστε πιο λεπτομερώς.

1. Η περιβόητος εικόνα που έχει ένα παιδί, ένας άνθρωπος δηλαδή, είναι το πιο σημαντικό ίσως χαρακτηριστικό του, που συμβάλλει σε μεγάλο

ματα που πείθουν το μωρό και του δίνουν σιγου-ριά για τον εαυτό του.Τρώει μόνο του, περπατάει μόνο του, ντύνεται μόνο του, διαλέγει τι θα βάλει μόνο του. Κρυώ-νει με τα περιβόητα κοντομάνικα που διάλεξε, και την επόμενη, τη μεθεπόμενη, ντύνεται πιο ζεστά. Μαλώνει με τον φίλο του και τα βρίσκουν, και πάει στην πρώτη δημοτικού και αρχίζει να διαβάζει... μόνο του. Μόνο του; Έτσι με όλα αυτά τα μεγάλα επιτεύγματα του δημιουργείται μια σταθερή καλή εικόνα για τον εαυτό του.Μια εικόνα ανθρώπου δυνατού, ικανού, με πολλές δεξιότητες, που καταφέρνει με όλα όσα καταπιά-νεται.Φτάνει να έχει αφεθεί να τα... καταφέρει μόνο του όλα αυτά τα μικρά, αλλά γι’ αυτό μεγάλα επι-τεύγματα!2. Είπα διαβάζει μόνο του στην πρώτη δημοτι-κού. Εδώ τα χαλάμε και χάνω και το πιο φιλικό μου ακροατήριο. Χρόνια τώρα φωνάζω, παρακα-λώ, φοβερίζω, ψιθυρίζω, τσιρίζω πως δεν κάνει καλό στα παιδιά να τα διαβάζουμε. Το λέω γιατί και εγώ θέλω να προκόψουν και να γίνουν καλοί μαθητές και μορφωμένοι άνθρωποι. Δεν το λέω γιατί δεν μου φαίνεται αρκετά σοβαρό το θέμα και θέλω να ξεκουράσω τους γονείς. Για να σας το πω συμβολικά. Θα πάνε καλύτερα στις... Πανελλαδι-κές αν έχουν μάθει να διαβάζουν μόνα τους!Πείτε μου αν θέλετε να γράψω αναλυτικά ξανά και ξανά για αυτό το θέμα. Αλλά μοιάζει τόσο βαθιά ριζωμένη η ανάγκη να «τα διαβάζουμε», που δεν πιστεύω κανείς να ζητήσει περαιτέρω εξηγήσεις. Ενώ κάνει κακό σε όλους, και στους γονείς και στα παιδιά.3. Και ερχόμαστε στο τρίτο, ίσως και δυσκολό-τερο, που είναι το θέμα του άγχους σε τέτοιες πιεστικές καταστάσεις. Μερικά παιδιά είναι από μόνα τους πιο αγχώδη από άλλα. Ναι. Αυτά χρειάζονται ακόμα μεγαλύτερη βοήθεια. Αυτό για το οποίο μπορούμε να κάνουμε κάτι δραστικό είναι για το δικό μας άγχος που τους μεταδίδουμε γύρω από διάφορα θέματα και τελικά, σαν αποκο-ρύφωμα, άγχος για τις Πανελλαδικές εξετάσεις.Σαν να μην έφτανε το δικό τους. Αν εμείς παρου-σιάζουμε μια εικόνα ηρεμίας, γαλήνης και πεποί-θησης για καλό αποτέλεσμα, θα τα ξαλαφρώσου-με. Ο χώρος δεν μου επιτρέπει άλλα...την επόμενη φορά.

Ναι, ναι, και την αντίρρησή σας, φίλτατε, θα την κουβεντιάσουμε την επομένη φορά...

βαθμό στην επιτυχία ή αποτυχία του σε πολλά που κάνει. Η εικόνα αυτή αρχίζει να δημιουργεί-ται από την πρώτη μέρα της ζωής ενός βρέφους, από τον τρόπο που καθρεφτίζεται στα μάτια των γονιών του. Είσαι το πιο καταπληκτικό μωρό του κόσμου λένε τα μάτια τους και τα λόγια τους... Και το μωρό που καταλαβαίνει τέτοια σημάδια, απορροφά όλη αυτήν την αγάπη και τον θαυμα-σμό και ανθίζει.Αυτό είναι μια καλή αρχή για την εικόνα περί τον εαυτό του. Ακολουθεί μια σειρά από επιτεύγ-

Αυτές τις μέρες η κόρη μου τελειώνει το νηπια-γωγείο.Εκτός από το κομμάτι της βαθιάς αγάπης και

ευγνωμοσύνης που αισθανόμαστε όλοι στην οικογένεια για το συγκεκριμένο σχολείο, υπάρχει και το συναίσθη-μα για αυτό το πρώτο δόντι που πέφτει, για το πρώτο βιβλίο που διαβάζεται δυνατά, για το σουτιέν από το μαγιό που θέλει να βάλει στην παραλία. Υπάρχει αυτή η παραδοχή με τα χείλη ταυτόχρονα να σουφρώνουν και το μικρό τσιμπηματάκι στην καρδιά, «πάει, τέλειωσε, δεν είναι παιδάκι πια».Δεν ξέρω γιατί για όλους εμάς τους γονείς είναι τόσο σημαντικό αυτό το να είναι «παιδάκι». Να είναι δηλαδή ένα γλυκό, χαριτωμένο ανθρωπάκι που γελάει δυνατά, κάνει υπέροχες γκάφες, έχει δημιουργικές απορίες και εξαρτάται από εμάς για να φάει, να ντυθεί και να ξυπνή-σει στην ώρα του να πάει σχολείο. Για εμένα ο νούμερο ένα λόγος είναι πως όταν εκείνη κοιτάζεται στον καθρέφτη και δεν χρειάζεται βοήθεια για να περάσει το μικρό λαστιχάκι στην κοτσίδα της, αυτόματα μία μικρή ρυτίδα σκάει κάπου ύπουλα στο πρόσωπό μου και μία ασημένια τριχούλα θα λάμψει στο κεφάλι μου μόλις βγω στο φως – μεγαλώνει εκείνη, μεγαλώνω και εγώ μαζί της. Εκτός από αυτό (που είναι βαρύ και καθόλου δεν θέλω να γελάτε) και από τον προφανέστατο λόγο των ρούχων που σαφώς είναι πιο χαριτωμένα σε size 3-4 χρόνων από 12-13 ξέρω γω, δεν βλέπω γιατί να θέλω να συνεχίσω για πολύ καιρό να αντιμετωπίζω την κόρη μου σαν ένα φουντωτό λούτρινο αρκουδάκι.Φέρνω στον νου μου γονείς που προσπαθούν με νύχια και με δόντια να παρατείνουν την προσχολική ηλικία, υιοθετώντας συμπεριφορές και συνήθειες απέναντι στα παιδιά –ακόμα και στον τρόπο ομιλίας ή στο πώς σερβί-ρουν το φαγητό– που τα κρατάνε πίσω, δεν τα αφήνουν ούτε να ανεξαρτητοποιηθούν, ούτε να δυναμώσουν. Με δικαιολογία τη σκληρότητα του κόσμου εκεί έξω και την απαράμιλλη αθωότητα της παιδικής ηλικίας πλάθουν

παιδιά που θα είναι πάντα σε απόλυτη εξάρτηση από τους γονείς τους. Και κάπως έτσι, μέσα από αυτήν τη διεστραμμένη ενήλικη ανασφάλεια, η αποστολή θα έχει εκπληρωθεί. Η αποστολή τού είμαι εκεί, φροντίζω για πάντα και για τα πάντα και έχω μεγάλη ευθύνη επειδή ακριβώς έχω τον απόλυτο έλεγχο, επειδή εγώ ξέρω ενώ εσύ όχι, άλλωστε είσαι τόσο μικρό. Και για πάντα θα είσαι πιο μικρό από εμένα. Ισχύει: η κόρη μου φυσικά είναι μικρή, αλλά δεν είναι ένα μικρό παιδάκι πια. Να, δεν μπορώ να της φορέσω εκείνο το παντελόνι με το χρωματιστό ρεβέρ που μου αρέσει εμένα, ούτε να την ξεγελάσω για να φάει αρακά. Δεν χαϊδεύει πια τα μαλλιά μου για να κοιμηθεί, ούτε τα χέρια της είναι αφράτα σαν ντόνατ όταν μου σφίγγει τα μάγουλα. Έχει ψηλώσει και τα πόδια της έχουν μακρύνει, με τις φίλες της προχωράνε και κρατιούνται αγκαλιά ενώ σιγοψιθυρίζουν μυστικά, την εκνευρίζω όσο τίποτα όταν επιμένω, και μου το δείχνει με αυθάδεια. Προχωράει με αυτόν τον αέρα του δεν-είμαι-πια-μικρούλα προς το δημοτικό και είμαι σίγουρη ότι σε κάποια φάση θα καλπάσει και οι φωνές μας για να γυρίσει πίσω θα χαθούν στο άπειρο. Το στοίχημα για εμάς αλλά και για όλα τα παιδιά που ξεκινάνε τώρα κάτι μεγάλο –και για τα μεγέθη και για τα μάτια τους– και σπουδαίο στη ζωή τους είναι πως όσο μακριά και αν πάνε και όσο γρήγορα, να ξέρουμε μέσα μας ότι δεν τα χάσαμε για πάντα.Ότι θα αισθανθούν και εκείνα την ανάγκη να γυρίσουν για λίγο πίσω με εφόδια, με δεξιότητες, με επιτεύγματα, με γενναιοδωρία και με αγάπη. Και όσο θα συμβαίνει αυτό, όσο αυτά τα μικρά παιδάκια θα ξεχύνονται στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στα θέατρα, στα γήπεδα, στις βιβλιοθήκες, στα ξένα κρεβάτια, στα αεροδρόμια και θα κατακτούν τον κόσμο ενώ μας ρίχνουν ταυτό-χρονα και καμιά τρυφερή ματιά, τόσο περισσότερο οι ρυτίδες θα λειαίνουν και η διάσημη γονεϊκή γκρι τούφα θα ανεμίζει πανηγυρικά.

Με το ζόριΜε το ζόρι

Η Ειρήνη είναι νέα γυναίκα, λεπτόκορμη, σπαθάτη, μετρίου αναστήματος, με γλυκό πρόσωπο, τοξωτά φρύδια ανατολίτικα, αεικίνητα μάτια, ατίθασα μαλλιά. Εργάζεται σε μεγάλη τράπεζα, στα δάνεια στεγαστικής πίστης. Δεν ξέρω τι σημαίνει η πίστη στην τραπεζική γλώσσα, φαίνεται όμως ότι πολλοί την είχαν αυτήν την πίστη τα προηγούμενα χρόνια και όλοι πίστεψαν σε κείνο το περιβόητο «κεραμίδι πάνω απ’ το κεφάλι» τους. Άλλαξαν όμως τα χρόνια και η κρίση μάς άλλαξε

την πίστη. Τη θυμάμαι την κοπέλα από τις αρχές της δεκαετίας, πολύ νεαρή τότε, και η τράπεζα πολύ γαλαντόμα – έδινε χρήμα και πίστη παντού. Εκείνη σ’ ένα γραφειάκι, με ταχύτητα, συμπλήρωνε χαρτιά, και «καλορίζικο, εγκρίθηκε το στεγαστικό σας»! Την πέτυχα χθες σε πιο πάνω όροφο, σε μεγάλο γραφείο, υπεύθυνη στον τομέα της. Τώρα στο γραφείο της Ειρήνης συνωστίζονται όλοι όσοι πίστεψαν και προδόθηκαν, έσφαλαν, δεν υπολόγισαν σωστά, εξαπατήθηκαν, καταστράφηκαν, κατέρρευσαν. Αδυνατούν όμως. Οι περισσότεροι· γιατί υπάρχουν και κάποιοι που μπορούν, αλλά δεν θέλουν. Πρέπει να περιμένω, κάθομαι σε μια καρέκλα ακριβώς απέναντί της. Ανοίγω ένα βιβλίο που πάντα έχω μαζί μου για κάτι τέτοιες ώρες, πάω εκεί που μου υποδεικνύει ο σελιδοδείκτης, δεν συγκεντρώνομαι, ακούω τις συνομιλίες των διπλανών μου. Αγανακτισμένοι με το σύστημα, με τις τράπεζες, με τους τοκογλύφους, με την κυβέρνηση, την τωρινή, την προηγούμενη, την επόμενη. Με τους υπαλλήλους – γι’ αυτούς η φωνή ανεβάζει ντεσιμπέλ για να ακουστεί…

Η Ειρήνη έχει μπροστά της πελάτη, συμπληρώνει χαρτιά, χαμογελά, απαντά στο τηλέφωνο που χτυπά αδιάκοπα, σηκώνεται και πάει τρέχοντας στην άλλη άκρη της αίθουσας να βγάλει φωτοτυπίες, επιστρέφει, απλώνει τα χαρτιά της, προτείνει στυλό και ζητεί υπογραφές, τελειώνει το μελάνι, ψάχνει για στυλό, βρίσκει, βάζει σφραγίδες, ξανασηκώνεται, πάει στον ανώτερό της, παίρνει την έγκρισή του, επιστρέφει, ο πελάτης κάτι διηγείται, τον ακούει με μάτια θλιμμένα, κουνάει το κεφάλι της με κατανόηση, η γλώσσα του σώματός της το φωνάζει: «λυπάται». Ακολουθεί άλλος πελάτης, κι άλλος, κι άλλος. Η διαδικασία είναι η ίδια. Παίρνει θέση μπροστά της άνθρωπος που κάνει «μπαμ» από μακριά ότι δεν έχει καλές προθέσεις. Αρχίζει να της φω-νάζει, να την κατηγορεί για όλα, μέχρι και για το προπατορικό αμάρτημα. Τον ακούει, απαντά –όπου βρίσκει ρωγμή στον μονόλογό του– με ευγένεια κι ένα χαμόγελο που σιγά σιγά μαραίνεται. Τελειώνει το μαρτύριο και των δύο – γιατί κι αυτός που φωνάζει μαρτύριο περνάει, αλλά το καταλογίζει σε λάθος ένοχο. Περνούν έτσι δύο ώρες, έχει φτάσει μεσημέρι όταν έρχεται η σειρά μου. Πλησιάζω, θέλω κάτι εύκολο, δεν θα καθυστερήσω. Μου ζητάει συγγνώμη, θέλει να πάει στην τουαλέτα, την παρακαλώ να το κάνει. Φεύγει τρέχοντας, επιστρέφει με μεγαλύτερη ταχύτητα. Ένας συνάδελφός της αφήνει με τρόπο στην άκρη του γρα-φείου της ένα σακουλάκι με κάτι φαγώσιμο από γειτονικό φούρνο. Κάνει μια περιστροφή με την τροχήλατη καρέκλα της και αστραπιαία τρώει μια μπουκιά – κρουασανάκι είναι. Της ζητώ να φάει με την ησυχία της, μπορώ να περιμένω. Με ευχαριστεί με τα μάτια, γεμίζει το στόμα της, καταπίνει λαίμαργα. Χαλαρώνει λίγο, μου μιλά σαν να μιλά στον καθρέφτη της: «Τελείωσα αγγλική φιλολογία, μπήκα στην τράπεζα μέσω ΑΣΕΠ, τώρα κάνω δεύτερο μεταπτυχιακό στην τραπεζική, δεν έχω παιδιά, είμαι τριάντα ετών, φεύγω από δω τις περισσότερες μέρες και πάω στο σπίτι μου ράκος, έχει πολύ πόνο ο κόσμος, μερικοί είναι πολύ ευγενικοί, με-ρικοί είναι πολύ άδικοι, κοιμάμαι με δυσκολία και βλέπω όνειρα, χθες είδα ότι ένας πελάτης έριχνε νερό στο γραφείο μου με ένα ποτιστήρι, ξύπνησα και δεν με ξαναπήρε ο ύπνος, αν κάνω παιδιά θα έχω μεγαλύτερα προβλήματα»… Παίρνει ανάσα, με βλέπει, με εξυπηρετεί, σηκώνεται, έρχεται από τη μεριά μου, απλώνει το χέρι της, το πιάνω, είναι ζεστό, λεπτό και ελαφρώς τρεμάμενο. Καλεί τον επόμενο πελάτη. Ειρήνη, απόψε να ’χεις όνειρα γλυκά…

της ΓΙΟΛΙΝΑς ΜΠΡΟΥςΑΛη

Το κεραμίδι που έγινε...

κεραμίδα

ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι 18.05.20168της ΓΙΟΥΛΑς ΚΟΥΓΙΑ

τους «θέλω». Όχι. Δεν θέλω τα παιδιά μου να γίνουν πτυχιούχοι αν δεν το θέλουν εκείνα, ούτε και με αφορά ένας έλεγχος γεμάτος από άριστα, διότι αυτά τα «άριστα» δεν τους εξασφαλίζουν τίποτε παρα-πάνω πέρα από τη δική μου απατηλή «δικαίωση». Η ζωή έχει πλάκα και φαντασία. Η επιτυχία και η ευτυχία καμία σχέση με βαθμούς και επαίνους. Κατά μία διαβολική σύμπτωση, όσοι συμφοιτητές μου υπήρξαν άριστοι είτε έκαναν κάτι άλλο από εκείνο που σπούδασαν είτε υποβιβάστηκαν σε μία θεσούλα που κανείς δεν φανταζόταν. Αντιθέτως, οι μέτριοι, οι χαλαροί, οι «περνάω-δεν περνάω το έτος» κατάφεραν να κατακτήσουν και θέσεις και χρήμα και αίγλη και όλα εκείνα από τα οποία τους κρατούσε αποκλεισμένους ο μύθος του καλού βαθ-μού. «Ποτέ δεν αρίστευσα στο πανεπιστήμιο, αλλά σήμερα οι αριστεύσαντες στα πανεπιστήμια είναι υπάλληλοί μου», έλεγε ο ιδρυτής της Microsoft, Bill Gates, μία ατάκα που όλοι οι γονείς οφείλουμε να κάνουμε αφίσα στα σαλόνια και τις συνειδήσεις μας. Έλεος πια με την πίεση που ασκούμε στα παιδιά μας αναφορικά με τους βαθμούς. Έλεος με τις ατέλειωτες ώρες διαβάσματος από την πρώτη κιόλας δημοτικού, με τις συνεχόμενες επαναλή-ψεις και με τα επαναλαμβανόμενα τεσταρίσματα.

Οι βαθμοί δεν μετράνε.Θες-δεν θες!

Την ακούω για ώρα να μιλάει. Ο τόνος της φωνή της δεν πάλλεται από νότες μητρικές, αλλά από τα ντεσιμπέλ μιας θεμιτής αλαζονείας. Θέμα της, οι μαθητικές επιδόσεις του 10χρονου

γιου της και τα όνειρα που πλάθει μέσα από αυτές με μια ζύμη άνοστη και σκληρή. Κάθε της φράση ισοδυναμεί με τράβηγμα αυτιού, κάθε της λέξη πονάει σαν χτύπημα βέργας, κάθε της συλλαβή εξαντλείται σ’ έναν παρά φύσιν πληθυντικό: «Εμείς φέτος τα πήγαμε πολύ καλά στο σχολείο! Σε όλα τα μαθήματα πήραμε δέκα, εκτός από τη γλώσσα όπου είχαμε εννιά. Σίγουρα μπορούμε και καλύτε-ρα, σίγουρα θα τα πάμε και καλύτερα. Πρέπει να διαβάζουμε πολύ, να πιάνουμε πάντα το άριστα, γιατί όταν μεγαλώσουμε θέλουμε να περάσουμε στην Ιατρική...» Ανατριχίλα. Τα όρια της αντοχής μου αφήνουν τη «μαμά-πληθυντικός» μετεξεταστέα, «κομμένη» από κάθε απόπειρα συναναστροφής. Τον έχω ξανασυναντήσει αυτόν τον τύπο μαμάς. Όχι μία, πολλές φορές. Έξω από σχολεία, μέσα σε σπίτια, πάνω σε θρανία, κάτω από μαυροπίνακες να γράφει με κιμωλία που τρίζει αποκρουστικά το αύ-ριο των παιδιών της ακολουθώντας κατά γράμμα τη δηλητηριώδη συνταγή: «Θα σε σπουδάσω, θες-δεν

Η μελωδία της αναρχίας

της ΡΟΜΙΝΑς ΞΥΔΑ

θες. Θα σε περπατήσω σε προαύλια ανταγωνισμού, θες-δεν θες. Θα σε προσανατολίσω σε παρωχημέ-νους ορίζοντες, θες-δεν θες. Θα σου επιβάλλω την ίδια υπεροψία που επιβλήθηκε και σε μένα, θες-δεν θες. Θα σε κάνω γιατρό ή δικηγόρο ή δημόσιο λειτουργό, θες-δεν θες. Θα υποκύψεις, θα συμμορ-φωθείς, θα συνηθίσεις, θα πετύχεις, θες-δεν θες.Θα με δικαιώσεις, θες-δεν θες!» Κάπως έτσι, μ’ ένα «θες-δεν θες» με σπούδασαν και μένα κάποτε δικηγόρο ανάμεσα σε δεκάδες «θες-δεν θες» εν δυνάμει συναδέλφους. Κάπως έτσι, μ’ ένα «θες-δεν θες» πήρα το πτυχίο μου μ’ ένα αστρα-φτερό άριστα που σήμερα «σαπίζει» ξεχασμένο στο βάθος κάποιου συρταριού. Κάπως έτσι, μ’ ένα «θες-δεν θες» έπνιξα τα ταλέντα μου, έχασα τον προσανατολισμό μου κι έφαγα χρόνια πολλά μέχρι να βρω ξανά τον δρόμο του επαγγελματικού μου προσανατολισμού και να δηλώσω όλο σθένος: «Εγώ, αγαπητέ μου γονιέ, δικηγόρος δεν θα γίνω ποτέ! Θα γίνω δημοσιογράφος. Θες-δεν θες!» Το ’χουμε αυτό το κακό εμείς οι γονείς: να ντύνουμε τα παιδιά μας με τα δικά μας όνειρα. Να τα κουκουλώνουμε με τα παράπονά μας. Να τα σκάμε με τα απωθημένα μας. Να απολαμβάνουμε τα άριστα, τους επαίνους, την επιτυχία τους. Να ησυχάζουμε με τη σύνεση, την ηρεμία και τη σιωπή τους κι ύστερα να σαστίζουμε μπροστά στις ρωγμές που γεννά μέσα τους η πίεση τόσων ετών και να μένουμε βουβοί, ολότελα έκ-πληκτοι, μπροστά στην έκρηξη των πραγματικών

Έλεος με τις συγκρίσεις του στιλ «Η αδελφή σου κάνει καλύτερα γράμματα από εσένα», έλεος με τις δωροδοκίες του τύπου «αν φέρεις καλό βαθμό θα έχεις το tablet των ονείρων σου», έλεος με το βλέμ-μα της αποχαυνωμένης αγελάδας μπροστά σ’ έναν έλεγχο γεμάτο άριστα. Έλεος με τον παλαιολιθικού τύπου πληθυντικό «διαβάσαμε», «κοπιάσαμε», «πε-ράσαμε», «σπουδάσαμε». Ό,τι καταφέρνει ένα παιδί είναι αριθμού ενικού και αποκλειστικά δικό του. Ούτε της μαμάς, ούτε του μπαμπά, ούτε του ανάπη-ρου εκπαιδευτικού μας συστήματος, ούτε κανενός φωστήρα. Πόσο ανόητο είναι να κραυγάζουμε σαν Ινδιάνες μπροστά σ’ ένα «Άριστα», να ταλαιπωρούμε τις δασκάλες με ανούσιες ανησυχίες και βλακώδεις απορίες, να ξοδεύουμε ώρες ατέλειωτες σε βαθμο-θηρικές συζητήσεις και να εξαρτάμε το αύριο των παιδιών μας από το «μπράβο» τού σήμερα. Οι δικές μου ιαχές απέναντι στα δικά μου παιδιά βγαίνουν από τα χείλη μου όταν τα δικά τους με ταξιδεύουν σε πράγματα που ακούω για πρώτη φορά στη ζωή μου όπως ο «βάτραχος ντομάτα», ο «καρχαρίας ξωτι-κό» και ο «μπλε δράκος». Όταν μου λένε πως θέλουν να ταξιδέψουν σε όλη τη γη «γιατί τα ταξίδια είναι το πιο όμορφο πράγμα στον κόσμο, μαμά». Όταν μου υπενθυμίζουν ότι «εσείς οι μεγάλοι όλο δουλεύετε κι έχετε ξεχάσει να γελάτε και να παίζετε». Για το ποιος είναι ο αόριστος του «παίζω», πόσο κάνει δεκαπέντε και επτά και πότε μπαίνουν τα διαλυ-τικά, αρκεί μόνο ένα «μπράβο». Και περισσεύει...

ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι 18.05.201610

βολτα 18.05.201612

Της πελιως παπαδια

σχεδόν πάντοτε πιάνει, και το κρύο. Πρόκειται για ένα από τα γραφικό-τερα χωριά της Εύβοιας, χτισμένο σε υψόμετρο 450 στις παρυφές της Δίρφυος, του ψηλότερου βουνού του νησιού, και απέχει 30 χιλιόμε-τρα από τη Χαλκίδα. Η οροσειρά της Δίρφυος πήρε το όνομά της από την ψηλότερη κορυφή της, τη (το) Δέλφη(ι), που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.743. Στην αρχαιότητα, υπήρχε στη Δέλφη ο ναός της Διρφύας Ήρας, σε ανάμνη-ση των γάμων της με τον Δία, που σύμφωνα με μία εκδοχή του μύθου έγιναν εκεί. Από τη Δίρφη ξεκινούν τα δύο μεγαλύτερα ποτάμια της Εύβοιας, ο Μεσσάπιος και ο Λήλας, ενώ η λαογραφία μάς έχει προικίσει με δεκάδες θρύλους για δράκους και νεράιδες που κατοικούν στο όμορφο βουνό.

Το χωριό έχει περίπου 1.000 μόνι-μους κατοίκους και αποτελείται από τρεις οικισμούς. Την Πάνω και την Κάτω Στενή και τον σχεδόν εγκα-ταλειμμένο οικισμό του Πύργου, γνωστό και ως Σκουντέρι. Τα χρόνια της τουρκοκρατίας η περιοχή ονο-μαζόταν Κλεισούρα, δηλαδή απρό-σιτη, και ήταν λημέρι των «Κλα-ριτών», όπως ονόμαζαν τότε τους κλέφτες και τους αρματολούς της περιοχής. Την Κλεισούρα λέγεται ότι ποτέ δεν μπόρεσαν να την πα-τήσουν οι Τούρκοι στα 400 χρόνια της σκλαβιάς. Εκεί θα βρείτε και το Καραούλι, έναν μεγάλο βράχο που χρησιμοποιούσαν οι ντόπιοι για την

Καθώς το καλοκαίρι είναι προ των πυλών, αρχίζουμε να ανα-ζητάμε διαδρομές… δροσερές! Γι’ αυτό και

προτείνουμε βουνίσια απόδραση και κάνουμε μια οικογενειακή μο-νοήμερη εκδρομή στην πανέμορφη Στενή, ένα ημιορεινό χωριό της Εύ-βοιας, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την πρωτεύουσα.

Ξεκινώντας από την Αθήνα, υπο-λογίστε ότι θα φτάσετε σε περίπου μία ώρα στην (επίσης πανέμορφη) Χαλκίδα, μέσω της καινούργιας γέφυρας. Από εκεί, θα ακολουθήσε-τε τον δρόμο της Αρτάκης και στο σημείο που θα σας υποδείξει η σχε-τική πινακίδα (που, προσοχή, δεν καλοφαίνεται), θα στρίψετε δεξιά. Σταδιακά, το τοπίο θα αρχίσει να γί-νεται ορεινό και μετά περίπου μισή ώρα (καλού) φιδίσιου, ανηφορικού δρόμου θα φτάσετε στη γραφική Στενή, φημισμένη για τα τρεχούμε-να νερά της, τα πλατάνια, τις καστα-νιές και τα… κρέατά της, αφού είναι χαρακτηρισμένη ως κοψιδοχώρι και στέκι των καλοφαγάδων!

Η Στενή, λοιπόν, είναι ένας από τους διασημότερους χειμερινούς προορισμούς της Ελλάδας, αλλά έχει ξεχωριστή χάρη και απροσδό-κητη ομορφιά τόσο την άνοιξη, που την επισκεφθήκαμε εμείς, όσο και το καλοκαίρι, καθώς μπορείτε να χα-ρείτε τη φύση και το πράσινο, χωρίς περιορισμούς από τα χιόνια, που

Ανοιξιάτικηαπόδρασηστη Στενή

tips

εποπτεία ολόκληρης της περιοχής και που σήμερα έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των αναρριχητών. Η ατμόσφαιρα στο χωριό έχει μια αναζωογονητική δροσιά και, ως γνήσια Ελληνίδα μάνα, σας λέω να πάρετε μαζί σας ζακέτα οπωσ-δήποτε! Κέντρο της Στενής είναι η πλακόστρωτη πλατεία απ’ όπου ξεκινούν (τι άλλο;) στενά και ολίγον ανηφορικά μονοπάτια, που διακλαδίζονται ως την τελευταία άκρη του πυκνόκτιστου αμφιθεατρι-κού οικισμού, που αποτελείται από περιποιημένα σπιτάκια με κόκκινες κεραμοσκεπές και ολάνθιστες αυ-λές. Μέσα στην πλατεία υπάρχουν γραφικές βρύσες με άφθονα τρεχού-μενα νερά, στις οποίες τα παιδιά σας θα απασχοληθούν για ώρα, αλληλο-πιτσιλούμενα. Φροντίστε, λοιπόν, να έχετε μαζί σας, εκτός από ζακέ-τα, και αλλαξιές ρούχων, διότι κατά πάσα πιθανότητα θα καταβραχούν!

Η πιο φημισμένη από τις 43, όπως μας είπαν, κοντινές πηγές είναι του «γιατρού η βρύση», πεντακόσια μέτρα μετά το κέντρο του χωριού, δίπλα στην πλατανοσκέπαστη, επιβλητική ρεματιά, προικισμέ-νη με γάργαρα τρεχούμενα νερά. Μπροστά στη βρύση θα βρείτε «στις σχόλες» ένα παραδοσιακό παζάρι γευστικών θησαυρών, απ’ όπου μπορείτε να προμηθευτείτε από τις γυναίκες του χωριού ντόπια προϊό-ντα της Δίρφυος, όπως τσάι, ρίγανη, άγρια χόρτα, τυρί, μέλι, χειροποίητα ζυμαρικά, τραχανά, γλυκά του κου-ταλιού, λικέρ κ.ά. Αγοράσαμε και απολαύσαμε πεντανόστιμο γλυκό κεράσι, θυμαρίσιο μέλι, αλλά και λικέρ μαστίχα και τα συστήνουμε ανεπιφύλακτα. Πολλά μεγάλα, υπεραιωνόβια, πλατάνια απλώνουν τη σκιά τους πάνω από τα πανέμορφα καφενεδά-κια και τις παραδοσιακές ταβέρνες, στις οποίες γίνεται... χαμός και η τσίκνα σπάει ρουθούνια! Υπάρχουν επίσης πολλά πάρκα διασκορπισμέ-να σε όλο το χωριό, τόποι αναψυ-χής και ξεκούρασης για μικρούς και μεγάλους. Εμείς, αφού φάγαμε λουκούλλειο γεύμα, με μεζέδες, ψητά, πατάτες, σαλάτες και πεντα-νόστιμα τυροπιτάρια, αράξαμε με την κουβερτούλα μας στη σκιά και απολαύσαμε διάβασμα στη φύση, μέσα στα αγριολούλουδα και στις μυρωδιές του δάσους. Τα παιδιά έκα-ναν και bird-watching και μέτρησαν περίπου 50 γεράκια. Αν έλεγαν αλήθεια, θα σας γελάσω. Δεν είναι η ειδικότης μου… Εν συνεχεία, ήπια-με το καφεδάκι μας και φάγαμε τον (εξαίσιο) μπακλαβά και το παγωτάκι μας στην πλατεία, περιτριγυρισμέ-νοι από σκυλιά, και ξεκούραστοι

ξεκινήσαμε για πεζοπορία! Στο δάσος της Στενής υπάρχουν πολλά μονοπάτια, ιδανικά για φυ-σιολάτρες, που θα εντυπωσιάσουν μικρούς και μεγάλους. Ως επί το πλείστον, πρόκειται για εύκολες περιπατητικές διαδρομές που κα-ταλήγουν σε κρυστάλλινες πηγές, διάσπαρτες στα ριζά της Δίρφυος. Οι πιο τολμηροί και έμπειροι και

κυρίως όσοι έχετε μεγαλύτερα παιδιά, που δεν θα σας ρωτάνε κάθε δύο δευτερόλεπτα αν «είναι μακριά ακόμα, Μπαμπαστρούμφ», μπορείτε να επισκεφθείτε πεζή το ορειβατικό καταφύγιο (1.100 μ.), που βρίσκεται στα 8 χιλιόμετρα από το χωριό. Σε αυτό οδηγούν τα περισσότερα μονο-πάτια αλλά και ο φιδίσιος ασφαλτο-στρωμένος δρόμος, ως εναλλακτική και προς αποφυγήν της στρουμφο-γκρίνιας. Η διαδρομή από το χωριό έως το καταφύγιο θεωρείται μια από τις ωραιότερες της Ελλάδας. Περ-νώντας «του γιατρού τη βρύση», στο αριστερό μας χέρι, συναντάμε μέσα σε πεύκα και πλατάνια το αθλητικό κέντρο της Στενής. Το καστανό-δασος που ακολουθεί, ένα από τα 19 αισθητικά δάση της χώρας, θα σας αδειάσει το μυαλό και θα σας γεμίσει το σώμα. Στη συνέχεια θα συναντήσετε πεύκα, κεδροδάση και κατόπιν έλατα, ενώ στην πηγή του Μεγάλου Δέντρου, 4 χιλιόμετρα πριν από το Καταφύγιο, μπορείτε να πιείτε κρυστάλλινο, παγωμένο νερό και να γεμίσετε τα παγούρια σας. Σημειώνουμε ότι υπάρχουν παντού ενημερωτικές πινακίδες και σηματοδότηση από τον ορειβατικό σύλλογο Χαλκίδας, ενώ το καταφύ-γιο διαθέτει χώρους διαμονής και φαγητό.

Αξίζει ακόμα να επισκεφθείτεΤσαγιούς: Απέχει ένα χιλιόμετρο από την Κάτω Στενή, στον δρόμο προς το χωριό Καμπιά. Το αρχαίο πελασγικό τείχος που έχει διασωθεί πιθανολογείται ότι ανήκε σε ναό του Απόλλωνα ή της Αρτέμιδας. Είναι μια από τις περιοχές που διεκδικεί την αρχαία Οιχαλία. Η σύγχρονη ονομασία προέρχεται από τη φράση «Στους Αγίους», που σημαίνει ότι ο χώρος εθεωρείτο ιερός και στη χρι-στιανική εποχή.

Ναός Αγίας Κυριακής: Μέσα σε σπήλαιο, και πάλι στον δρόμο από την Κάτω Στενή προς τα Καμπιά, περιτριγυρισμένος από καταρράκτες και πλατανόδασος, ο ναός της Αγίας Κυριακής έχει ιερό που δεν κοιτάει προς την Ανατολή, όπως συνηθίζε-ται, αλλά προς τον Νότο, ενώ στο εσωτερικό του υπάρχει κρήνη της οποίας το νερό θεωρείται αγίασμα.

Σκουντέρι: Στην περιοχή βρίσκεται ενετικός πύργος, ένας από τους ελά-χιστους με χτιστό καμαρωτό δάπεδο και παλιές εκκλησίες.

Παλαιοπαναγιά: Σταυρεπίστεγος βυζαντινός ναός (12ος-13ος αιώνας) με πολύ ωραίες αγιογραφίες, ανάμε-

Tip 1Εάν επιθυμείτε

να διανυκτερεύσετε,το χωριό διαθέτει

εξαιρετικούς, καλαίσθητους, ξενώνες!

Tip 2Μετά τη Στενή,

ο δρόμος οδηγεί στα χωριά Στρόπωνες και Λάμαρη

και μετά στην παραλία της Χιλιαδούς,

μία από τις ωραιότερεςτης Ελλάδας, καθώς και σε

άλλες μικρότερες μαγευτικές παραλίες του Αιγαίου

(Τρία Νησιά, παραλίες Αγίας Ειρήνης, Γλυφάδας κ.ά.)

18.05.2016

συζητωντασ 18.05.201614

Της ΔηΜηΤΡΑς ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Ένα ηλιόλουστο μεσημέρι που η πόλη γιόρταζε την έλευση της άνοιξης πετύχαμε στην Καπνι-καρέα μια μικρή ομάδα μαθητών από το Β΄ Αρσάκειο Γενικό Λύκειο

Ψυχικού, οι οποίοι παρουσίαζαν ένα νέο καινοτό-μο προϊόν που είχαν δημιουργήσει με την επω-νυμία «Appollo». Σύζυγος και κόρη φόρεσαν στα μάτια τη συσκευή (περίπου σαν 3D γυαλιά) και άρχισαν να στρέφουν το κεφάλι τους προς όλες τις κατευθύνσεις βγάζοντας παράλληλα επιφωνήμα-τα θαυμασμού. Κάπως έτσι γνωρίσαμε την πολιτι-στική μαθητική εταιρεία «Epeikon», που μέσω του προϊόντος της αναλαμβάνει να μας κάνει εικονική ξενάγηση στον ναό του Επικούρειου Απόλλωνα όπως ακριβώς ήταν στην αρχική μορφή του και

Μια ομάδαμαθητώνμάς δείχνειτον δρόμογια τις υγιείςεπιχειρήσεις

ηση. Έχει δηλαδή γενικό διευθυντή, τμήματα με αρμοδιότητες ανάλογα με το είδος της επιχεί-ρησης, για παράδειγμα εμείς έχουμε συστήσει μία πολιτιστική επιχείρηση και έχουμε τα εξής τμήματα: Τμήμα Παραγωγής, Τμήμα Οικονομικών, Τμήμα Marketing, Τμήμα Πωλήσεων, Τμήμα Δη-μοσίων Σχέσεων, Τμήμα Ανθρωπίνων Πόρων και Τμήμα Πολιτιστικής Έρευνας και Διαχείρισης. Αντίστοιχα, το κάθε τμήμα έχει τον διευθυντή, τον υποδιευθυντή και τα μέλη του. Στόχος της κάθε μαθητικής επιχείρησης, όπως και κάθε επιχείρησης, είναι το μέγιστο κέρδος με τις ελάχιστες δυνατές δαπάνες. Βέβαια, το κέρδος δωρίζεται είτε σε ιδρύματα, είτε κρατείται από το σχολείο για την αναβάθμισή του.Η σύσταση της επιχείρησης αποτελεί προϊόν συνεργασίας του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Προ-γράμματος «Διάζωμα» (ΥΠ.Π.Ε.Θ.), που έχει στόχο την υιοθεσία αρχαίων μνημείων, και του προγράμ-ματος επιχειρηματικότητας «Εικονική Επιχείρη-ση» που διοργανώνει το Σωματείο Επιχειρηματικό-τητας Νέων (ΣΕΝ)/Junior Achievement Greece. Οι μαθητικές επιχειρήσεις αποτελούν προϊόν της κρίσης ή πρόκειται για άλλου είδους συ-γκυρία;Οι μαθητικές επιχειρήσεις υπήρχαν και προ κρίσης καθώς το «Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων» μετράει 10 χρόνια προγραμμάτων νεανικής επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα.Το ότι τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η προβο-λή τους έγκειται στο γεγονός πως το πρόγραμμα «Εικονική Επιχείρηση» γνωρίζει αύξηση συμμε-τοχών. Φέτος συμμετείχαν 67 μαθητικές επιχει-ρήσεις από σχολεία τόσο της Αττικής όσο και της επαρχίας.  Πώς προέκυψε η ιδέα για τη δική σας;Είχαν πέσει πολλές ιδέες ύστερα από ατέλειωτο brainstorming, αλλά την τελική την έδωσε ο δι-ευθυντής Παραγωγής μας, Μανώλης Σκούρης, και τον ευχαριστούμε όλοι πάρα πολύ για τη δουλειά που έχει κάνει και τον χρόνο που έχει διαθέσει. Σαν πρώτο πλάνο στο μυαλό μας βέβαια είχαμε τη σύσταση μίας επιχείρησης η οποία θα έχει στόχο της την προώθηση του ναού του Επικούρειου Απόλλωνα και ευρύτερα της πολιτιστικής κληρο-νομιάς των Ελλήνων. Τo έναυσμα ωστόσο για να ασχοληθούμε με τον συγκεκριμένο ναό δόθηκε με τη συμμετοχή του σχολείου μας στο πολιτιστικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Διάζωμα». Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως τη γενική εποπτεία του προϊ-όντος μας την είχε ο διεθνούς φήμης καθηγητής αρχαιολογίας Βασίλης Λαμπρινουδάκης. Επιπλέ-ον το προϊόν μας κατάφερε να αποσπάσει ένα από τα τρία βραβεία του Σωματείου Επιχειρηματικό-τητας Νέων με τίτλο «Καινοτόμο Προϊόν» και θα βραβευθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Πείτε μας λοιπόν δύο λόγια για το προϊόν σαςΑποτελείται από μία εφαρμογή έξυπνων κινητών τηλεφώνων (smartphones) και μίας συσκευής προβολής σχεδιασμένης από την Google. Αφού τρέχει η εφαρμογή στο κινητό, ο χρήστης το τοποθετεί μέσα στη συσκευή και οι ειδικοί φακοί αναλαμβάνουν να προσαρμόσουν την οθόνη του κινητού έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα στερεο-σκοπικό εφέ, κοινώς 3D. Σε συνδυασμό με τεχνο-λογία ανίχνευσης κίνησης του κεφαλιού, μέσω αισθητήρων του κινητού, η συσκευή «Apollo»

στον φυσικό χώρο του. Αμέσως αναγνωρίσαμε αυτήν την κίνηση ως κάτι το απολύτως ελπιδοφό-ρο αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα και ως τέτοιο (ως μια κίνηση ελπίδας και προοπτικής εξόδου από το σκοτεινό τούνελ) θέλουμε να τη συστήσουμε και σε εσάς.

Κατ’ αρχάς θέλουμε να σας ρωτήσουμε: τι είναι μια μαθητική επιχείρηση; Ποια είναι η σύστασή της και ποιοι οι στόχοι της (το κέρδος είναι μέσα σε αυτούς);Μαθητική είναι η επιχείρηση η οποία έχει συστα-θεί από μαθητές και ακολουθεί το πρότυπο μίας ρεαλιστικής επιχείρησης, μόνο που μετά το πέρας του προγράμματος, δηλαδή το πέρας της σχολικής χρονιάς, η επιχείρηση προχωράει σε ρευστοποί-

Οι νεότεροιΈλληνες CEO's

συζητωντασ18.05.201615

προσφέρει μια συναρπαστική εμπειρία εικονικής πραγματικότητας. Και όντως ο χρήστης κάνει ένα ταξίδι στον χρόνο, αφού σε κάθε γωνία που στρέφει το κεφάλι του (φορώντας τη συσκευή προβολής) αυτόματα προσαρμόζεται και η εικόνα που βλέπει ώστε να βλέπει αυτήν την ίδια γωνία – και όχι μόνο γιατί μπορεί ακόμα να κάνει έναν εικονικό περίπατο στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό του ναού! Και όλα αυτά, μαθαίνοντας πληροφορίες για τον ναό με διαδραστικό τρόπο και από την άνεση του καναπέ του.

Πόσο καιρό σας πήρε να το σχεδιάσετε;Η διαδικασία παραγωγής ξεκίνησε από τον Οκτώβριο του 2015 και ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2016. Ήταν ιδιαίτερα περίπλοκο το προϊόν μας και γι’ αυτό διήρκεσε όσο και η διαδικασία παραγωγής του.

Τι ποσοστό από τα μελλοντικά σας όνειρα βάζε-τε σε αυτήν την επιχείρηση; Το «περίεργο» με την επιχείρησή μας είναι πως τα περισσότερα παιδιά δεν ήθελαν να ασχοληθούν με αυτόν τον τομέα. Παρ’ όλα αυτά, μέσα σε αυτούς τους εννέα μήνες αρκετοί άλλαξαν άποψη. Όχι μόνο για να στραφούν προς τον κόσμο των επιχει-ρήσεων αλλά και για να αλλάξουν πορεία πλεύ-σης. Άλλοι το αγάπησαν και άλλοι κατάλαβαν πως δεν τους ταιριάζει. Έτσι προφανώς πολλοί από εμάς βλέπουμε τα όνειρά μας σιγά σιγά να πραγ-ματοποιούνται.

Πόσο πιθανό βλέπετε για την εταιρεία σας να καρποφορήσει στην Ελλάδα της κρίσης;Η Ελλάδα της κρίσης χρειάζεται καινοτομία και εμείς επενδύουμε στην καινοτομία της ιδέας μας. Ελπίζουμε πως μετά το πέρας του προγράμματος θα καταφέρουμε να προωθήσουμε αρκετά τη δου-λειά μας σε σημείο που να αποτελέσει έναυσμα για τη δημιουργία παρόμοιων εφαρμογών πολιτι-στικού περιεχομένου. Σημαντικό όμως είναι πως έχουμε προχωρήσει και στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων του project μας. 

Δίνει η Ελλάδα χώρο σε μια επιχείρηση με αντι-κείμενο την εικονική πραγματικότητα; Δίνει η Ελλάδα χώρο στα μελλοντικά όνειρά σας;Η Ελλάδα όχι απλώς δίνει ευκαιρίες σε μία εται-ρεία με αντικείμενό της την εικονική πραγματι-κότητα αλλά την προωθεί. Ζητάει καινοτόμες ιδέες και εμείς δώσαμε ακριβώς αυτό. Το κατά πόσο η

Ελλάδα δίνει χώρο στα μελλοντικά μας όνειρα είναι ένα τεράστιο θέμα. Ως μαθητές ελπίζουμε να εκπληρώσουμε τα όνειρά μας στην Ελλάδα άσχετα με το αν μας δίνονται οι ευκαιρίες ή όχι. Μένουμε εδώ και προσπαθούμε για το καλύτερο δυνατό.

Βλέποντας κανείς τους χορηγούς επικοινωνίας και όλους τους αρωγούς στο έργο σας θα έλεγε ότι βλέπει μια σημαντική στήριξη προς την επιχείρησή σας.Πιστεύετε ότι υπάρχει μια εξτρά ευαισθησία από τους θεσμούς και τους φορείς της κοινωνίας απέναντι σε ό,τι έχει να κάνει με τη νεανική επιχειρηματικότητα ή πρόκειται αποκλειστικά για δικό σας κατόρθωμα;Ευαισθητοποίηση απέναντι στις νεανικές επι-χειρήσεις υπάρχει, αλλά όχι στον βαθμό που χρειάζεται. Προσπαθήσαμε πάρα πολύ για να καταφέρουμε να εξασφαλίσουμε τις χορηγίες μας.

Από τη στιγμή όμως που οι οργανισμοί δέχτη-καν να γίνουν χορηγοί μας, ήταν δίπλα μας κάθε στιγμή, μας στήριζαν στο έργο μας και γι’ αυτό θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κάθε φορέα που στάθηκε κοντά μας και μας εμπιστεύθηκε. Τι εφόδια παίρνετε από αυτήν τη στήριξη;Με ποιον τρόπο σας βοηθούν;Πέρα από τη χρηματική στήριξη υπάρχουν και οι χορηγοί επικοινωνίας, οι οποίοι δεν μας δίνουν κάποιο χρηματικό ποσό, αλλά προωθούν το έργο μας διαφημίζοντάς το με διάφορους τρόπους, είτε βάζοντας το link της ιστοσελίδας μας στη δική τους, είτε γράφοντας άρθρα για εμάς καθώς και πολλά άλλα. Εκτός από αυτό βέβαια έχουν καιτον ρόλο του συμβούλου και μας βοηθούν σεοποιαδήποτε κατάσταση δεν ξέρουμε πώς νααντιμετωπίσουμε.

Πόσο έτοιμος –από άποψη ωριμότητας,γνώσεων, ηλικίας– είναι ένας μαθητής για τη θέση του CEO και του διευθυντή μιας εταιρείας και πώς εκλέγετε εσείς αυτά τα πρόσωπα στην εταιρεία σας;Η φράση που θα μπορούσε να χαρακτηρίσει ένα παιδί στη θέση του CEO ή του διευθυντή είναι πως πλέει σε άγνωστα νερά. Σκοπός του προγράμμα-τος είναι αυτό ακριβώς, να μάθει το παιδί πώς θα πρέπει να διαχειρίζεται μία θέση ευθύνης, όμως δεν είναι δύσκολο να προσαρμοστεί διότι έχει κοντά του τους συμβούλους και τους καθηγητές για να το καθοδηγούν. Έτσι καθίσταται αρκετά πιο εύκολο χωρίς όμως να παύει να είναι γολγοθάς. Για να αποφασιστεί ποιος θα έχει ποια θέση ψηφίσαμε δημοκρατικά βάζοντας ο καθένας υποψηφιότητα για τη θέση που ήθελε να έχει και εκλεγόταν ο ικανότερος για την κάθε μία. 

Παρατηρώντας πάντως το Δ.Σ. της εταιρείας σας βλέπουμε 7 κορίτσια και μόνο 2 αγόρια.Γιατί συνέβη αυτό; Θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε και τυχαίο γεγονός. Δεν έγινε εσκεμμένα, παρ’ όλα αυτά η εταιρεία δουλεύει σαν καλοκουρδισμένο ρολόι. 

Τι σας λέει ο κόσμος που έρχεται σε επαφή με το προϊόν σας; Πώς το προωθείτε;Ο κόσμος που βλέπει το προϊόν μας μένει έκπλη-κτος. Τα λόγια είναι περιττά, γι’ αυτό μπορείτε να δείτε το video που έχουμε δημιουργήσει με τις αντιδράσεις του σε αυτό το link: www.youtube.com/watch?v=P4zXbRMKtYA. Για την προώθηση του προϊόντος μας έχουμε δώσει τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές συνεντεύξεις, έχουμε διοργανώσει εκδηλώσεις, όπως για παράδειγμα στο «Λαογρα-φικό Μουσείο Ανδρίτσαινας», έχουν γραφεί πολλά άρθρα για μας, έχουμε δημιουργήσει διαφημιστικά στυλό και φυλλάδια καθώς και κάρτες της επιχεί-ρησης. Οι αναγνώστες σας θα δουν όλες τις λεπτο-μέρειες για την εταιρεία μας εδώ: www.epeikon.gr

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια σε σχέση με την εταιρεία σας; Σκοπός μας είναι η ανάδειξη και άλλων πολιτιστι-κών μνημείων της Ελλάδας. Εκτός από αυτό όμως, επειδή ως εταιρεία πιστεύουμε πως η πολιτιστική παιδεία αποτελεί αντίδοτο στην οικονομική και αξιακή κρίση, θέλουμε να δημιουργήσουμε εφαρ-μογές-παιχνίδια για τα παιδιά με σκοπό να έρθουν κοντά στον ελληνικό πολιτισμό. 

Σκοπός του προγράμματοςείναι να μάθει το παιδί

πώς θα πρέπεινα διαχειρίζεται

μία θέση ευθύνης

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ 18.05.201616

ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΚΑΡΛΑΤΗΡΑ

Ακούγοντας τη λέξη νοη-μοσύνη οι περισσότεροι σκεφτόμαστε τις γνώ-σεις που έχει κάποιος ή την ικανότητά του να

αποκτά γνώσεις που του επιτρέπουν να έχει πνευματική και νοητική πρό-οδο. Για αρκετά χρόνια η νοημοσύνη σχετιζόταν με τον ορισμό της ευφυ-ΐας και μετριόταν με –τον γνωστό σε όλους μας– δείκτη νοημοσύνης (IQ). Ωστόσο, οι έρευνες έδειξαν ότι η νο-ημοσύνη μπορεί να έχει πολλές πτυ-χές, οι οποίες συμβάλλουν σημαντι-κά στην πορεία κάθε ανθρώπου, και μάλιστα όσο πιο νωρίς αναπτυχθούν και καλλιεργηθούν τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα. Μία από αυτές είναι και η συναισθηματική νοημοσύ-νη, η νοημοσύνη της καρδιάς,«η ικανότητα αναγνώρισης των δικών μας συναισθημάτων και των συναι-σθημάτων των άλλων καθώς και η ικανότητα να κινητοποιούμε τους εαυτούς μας για την κατάλληλη ρύθμι-ση των συναισθημάτων μας εσωτερικά

και στις σχέσεις μας» όπως την ορίζει ο «πατέρας» του όρου,

ψυχολόγος του Πανεπι-στημίου Χάρβαντ δρ

Daniel Goleman.

νοηµοσύνησυναισθηµατική

Την… πρωτοκαθεδρία στη γονεϊκή αντίληψη και ανατροφή της ελλη-νικής πραγματικότητας διατηρεί η πνευματική ευφυΐα, με τους περισσό-τερους γονείς να θεωρούν ότι η «δη-μιουργία» σωστών ενηλίκων περνάει κυρίως μέσα από την πνευματική και τη νοητική μάθηση και πρόοδο. Αργά αλλά σταθερά όμως αυξάνονται οι γονείς που επικεντρώνονται στη συναισθηματική νοημοσύνη και στην ανάπτυξή της, αντιλαμβανόμενοι πως η πραγματική ευφυΐα, που μας «πάει μπροστά» δεν είναι μόνο διανοητική. Γιατί είναι όμως τόσο σημαντική η συναισθηματική νοημοσύνη; Γιατί, όπως εξηγεί στο Τaλκ η κυρία Έφη Καρρά, νηπιαγωγός, συντονίστρια Προγραμμάτων Κοινωνικής και Συ-ναισθηματικής μάθησης, «γνωρίζοντας το συναίσθημά μας ανά πάσα στιγμή και μαθαίνοντας να το εκφράζουμε με υγιή τρόπο, μας δίνεται ταυτόχρονα η δυνατότητα να το διαχειριστούμε κατάλληλα και να σχετιστούμε ουσια-στικότερα με τους άλλους ανθρώπους». Σύμφωνα με την εκπαιδευτικό, οι βασικές αρχές της συναισθηματικής νοημοσύνης μάς δίνονται υπό μορφήν δεξιοτήτων, οι οποίες μέσα από την κατάλληλη εκπαίδευση μπορούν να κατακτηθούν από όλους και κυρίως από τα παιδιά. Τα εφόδια που λαμβά-νουν τα παιδιά για το ταξίδι της ζωής τους μέσα από την εκπαίδευσή τους για τη συναισθηματική νοημοσύνη περιγράφει με τον πιο χαρακτηριστι-κό τρόπο ένας άλλος έγκριτος Αμερι-κανός καθηγητής, ο δρ Todd Finley:«Το να μη διδάσκουμε στα παιδιά αυ-τού του είδους τις δεξιότητες είναι σαν να τα οδηγούμε σε ένα οδοιπορικό στο βουνό χωρίς παπούτσια.Θα είναι ένα σύντομο ταξίδι με πολλή γκρίνια...»

Ποιες συναισθηματικέςδεξιότητες μπορούννα κατακτηθούν1) Γνώση των συναισθημάτων μας Είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της συναι-σθηματικής νοημοσύνης, η αυτεπί-γνωση, η αναγνώριση του συναισθή-ματος την ώρα που δημιουργείται, μας δίνει την ικανότητα να έχουμε προσγειωμένη αίσθηση των αποφάσε-ών μας.

2) Έκφραση και διαχείρισητων συναισθημάτων μας Όταν έχει κατακτηθεί ως δεξιότητα,

μπορούμε να ξεπερνάμε γρήγορα τις απογοητεύσεις της ζωής. Αντιθέτως, όσοι δεν τη διαθέτουν μάχονται συνε-χώς με αισθήματα κατάθλιψης.

3) Εξεύρεση κινήτρωνγια τον εαυτό μας Εδώ εντάσσονται ο συναισθηματικός αυτοέλεγχος και κυρίως η χαλι-ναγώγηση της παρορμητικότητας, δεξιότητα που βρίσκεται πίσω από κάθε είδους επίτευγμα και μας κάνει αποτελεσματικούς και παραγωγικούς.

4) Αναγνώρισητων συναισθημάτων των άλλων Πρόκειται για τη γνωστή πλέον ενσυναίσθηση, θεμελιώδη ανθρώπινη δεξιότητα, η οποία έχει τη βάση της στη συναισθηματική αυτεπίγνωση. Μας κάνει δεκτικούς στα σιωπηλά μηνύματα, τι θέλουν οι άλλοι από μας και σχετίζεται με την κοινωνική προσφορά.

5) Διαχείριση των σχέσεωνΗ τέχνη των διαπροσωπικών σχέσεων είναι κυρίως η δεξιότητα διαχείρισης των συναισθημάτων των άλλων. Αφο-ρά σε δεύτερο επίπεδο, κυρίως την κοινωνική διάσταση της συναισθη-ματικής νοημοσύνης και αναφέρεται στη δημοτικότητα, την ηγετική δεινό-τητα και τη διαπροσωπική ευτυχία.

Οικογένεια, το πρώτο «συναισθηματικό» σχολείο για τα παιδιάΗ οικογένεια είναι το πρώτο πε-ριβάλλον μέσα στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί η συναισθηματική νοημοσύνη ενός παιδιού. «Οι γονείς είναι εκείνοι που μαθαίνουν στα παιδιά τους τρόπους διαχείρισης των συναισθημάτων τους, ηθελημένα ή άθελά τους. Ο τρόπος με τον οποίον διδάσκουν οι γονείς είναι κυρίως ο τρόπος με τον οποίον οι ίδιοι ζουν καθώς και με το παράδειγμά τους όταν διαχειρίζονται τα δικά τους συναισθή-ματα. Είναι γνωστό ότι λειτουργούν ως πρότυπα προς τα παιδιά. Με αυτόν τον τρόπο, επιτρέποντας την έκφραση συναισθημάτων εντός της οικογένειας αλλά και όταν οι ίδιοι εκφράζουν τα συναισθήματά τους, θέτουν τις προϋπο-θέσεις για την ανάπτυξη συναισθημα-τικά νοημόνων παιδιών» λέει η κυρία Καρρά. Σημαντικό ρόλο παίζουν στην παιδική ηλικία και οι εκπαιδευτικοί στην ανάπτυξη της συναισθηματικής

18.05.2016

Με τη συνεργασία της κυρίας Έφης Καρρά,νηπιαγωγού, συντονίστριας Προγραμμάτων Κοινωνικής

και Συναισθηματικής μάθησης

νοημοσύνης, που μπορεί και πρέπει να λειτουργούν ως φυσικοί σύμμαχοι με τους γονείς, συμπληρώνοντας ο ένας τον ρόλο του άλλου, θέτοντας κοινούς στόχους στην εκπαίδευση των παιδιών.

Μικροί μαθητές της νοημοσύνης της καρδιάς, υγιείς ενήλικες Τις τελευταίες δεκαετίες, αρχής γενομένης από τις Ηνωμένες Πολι-τείες, έχουν αναπτυχθεί σε πολλές χώρες προγράμματα με βάση τις αρχές της συναισθηματικής νοημοσύνης για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. «Πρόκειται για προγράμματα τα οποία στηρίζουν την εκπαίδευση των παιδιών προς αυτήν την κατεύθυνση, χρησιμο-ποιώντας τον ευρύτερο όρο SEL, Social Emotional Learning, δηλαδή Κοινωνι-κή και Συναισθηματική μάθηση» εξηγεί η κυρία Καρρά, προσθέτοντας ότι η Κοινωνική και Συναισθηματική μάθη-ση θεωρείται μάλιστα το πιο δυναμι-κό κομμάτι της εκπαίδευσης, αφού σχετίζεται άμεσα με αυτό που αφορά κυρίως τις ζωές των παιδιών, δηλαδή να αισθάνονται ευτυχισμένα και να έχουν υγιείς σχέσεις με τους άλλους.

«Έχει πλέον αποδειχθεί ότι τα παιδιά που συμμετείχαν σε τέτοιου είδους προγράμματα κατάφεραν να αναπτύ-ξουν την ικανότητά τους να διαχειρίζο-νται τις συγκρούσεις, να έχουν υγιείς σχέσεις με τους συνομηλίκους και τους ενήλικες, να έχουν θετική στάση απέναντι στο σχολείο, να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους σε ποσοστό 11%, να αυξάνουν τα κίνητρα μάθησης και εν τέλει να αισθάνονται ευχαριστημένα με τη ζωή τους και τον εαυτό τους» παραθέτει τα οφέλη της ανάπτυξης της συναισθηματικής νοημοσύνης η κυρία Καρρά.

Η συναισθηματική α-νοημοσύνητης ελληνικής πολιτείαςΤην ώρα που αναπτύσσονται και προ-ωθούνται εκπαιδευτικά προγράμματα για τη συναισθηματική νοημοσύνη σε σχολεία της Αμερικής και της Ευ-ρώπης με ταχύ ρυθμό και ανοίγονται νέοι δρόμοι για τους αυριανούς ενή-λικες του κόσμου μας, στην Ελλάδα η απουσία τέτοιων προγραμμάτων στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα είναι ηχηρή. Γιατί λοιπόν η συναισθημα-τική νοημοσύνη δεν διδάσκεται στα σχολεία και στα παιδιά μας;Η απάντηση είναι απλή, δεδομένης της... περίπλοκης ελληνικής πραγ-ματικότητας. Όπως επισημαίνει η ειδικός, «μολονότι, τα αναλυτικά προγράμματα στο ελληνικό εκπαιδευ-τικό σύστημα υποστηρίζουν τη συναι-σθηματική αγωγή και ενώ υπάρχουν εκπαιδευτικοί οι οποίοι, γνωρίζοντας το αντικείμενο, εφαρμόζουν προγράμματα μέσω του Τομέα της Αγωγής Υγείας

στους μαθητές τους, δεν υπάρχει συντονισμένη προσπάθεια επέκτασης τέτοιων προγραμμάτων στο σύνολο των ελληνικών σχολείων. Ο περιορι-σμός αυτός έγκειται, κατά την άποψή μου, κυρίως στο γεγονός ότι ένας εκπαιδευτικός χρειάζεται κατάλληλη εκπαίδευση ο ίδιος και στη συνέχεια αρκετή εμπειρία για να είναι σε θέση να συντονίσει και να εκπαιδεύσει τα παιδιά, αναφερόμενος σε ένα συναι-σθηματικά δομημένο μαθησιακό πλαί-σιο. Αφορά σε μια πολύ συγκεκριμένη εκπαιδευτική πολιτική που θα πρέπει να ακολουθηθεί στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και την αξιολόγηση των προγραμμάτων».

Ποια είναι η ενδεδειγμένη ηλικία για συναισθηματική μάθηση Η συναισθηματική ωριμότητα δεν αφο-ρά την ηλικία αλλά την εκπαίδευση που έχει δεχτεί κανείς, διευκρινίζει η ειδικός. «Αυτό που με βεβαιότητα λέγε-ται από τη θεωρία αλλά και από αυτό που έχω διαπιστώσει η ίδια, ύστερα από 12 χρόνια ενασχόλησης και εφαρ-μογής του προγράμματος Κοινωνικής και Συναισθηματικής Μάθησης ‘‘Η πα-ρέα της καρδιάς’’ είναι ότι ακόμη και ένα τέτοιο πρόγραμμα να έχουν παρα-κολουθήσει σε κάποια στιγμή της παι-δικής τους ηλικίας, δεν πάει χαμένο» εξηγεί η κυρία Καρρά. Επισημαίνει όμως ότι τα παιδιά στις ηλικίες μεταξύ τριών έως εννέα χρόνων μπορούν να εκπαιδευτούν ευκολότερα στις δεξιό-τητες αυτές χωρίς να αποκλείονται οι υπόλοιπες ηλικίες. Αυτό που διαφέρει σε μεγαλύτερες ηλικίες είναι ο βαθμός δυσκολίας και όχι η ποιότητα της μάθησης λόγω των θέσεων που έχουν λανθασμένα παγιωθεί.

Η διαδικασία επιτρέπει στα παιδιά να μαθαίνουν τις βασικές αρχές και διευ-κολύνονται στο να αναγνωρίσουν και να εκφράσουν αυτό που αισθάνονται. Να γνωρίζουν ολοένα και περισσότερο τους τρόπους για να διαχειρίζονται το συναίσθημά τους, να χτίζουν την αυτοεκτίμησή τους και να βελτιώνουν σημαντικά τις σχέσεις τους. Ένα παιδί με αναπτυγμένη συναισθηματι-κή νοημοσύνη γνωρίζει π.χ. ότι έχει θυμώσει ή ότι φοβάται, τη στιγμή που το συναίσθημα αυτό δημιουργείται και γνωρίζει τον τρόπο να το διαχειριστεί, τι χρειάζεται να κάνει για να το εκ-φράσει υγιώς και πώς να επιλύσει μια σύγκρουση που μπορεί να προκύψει με έναν συνομήλικό του, χωρίς να επιβαρυνθεί. Επίσης γνωρίζει καλύ-τερα τι θέλει και πώς να θέσει και στη συνέχεια να προσπαθήσει να πετύχει έναν στόχο του.

Α ποτελεί πραγματικότητα ότι από τη στιγμή που ένα μικρό παιδάκι εισέρχεται στο σχολικό περιβάλλον έρχεται αντιμέτωπο με μια διαδικασία συνεχούς αξιολόγησης, μέτρησης επιδόσεων και προσπάθεια από-

δειξης ικανοτήτων. Έρχεται σε επαφή λοιπόν με τον φόβο της αποτυχίας και της κριτικής ή, αλλιώς, με το άγχος της αρνητικής αξιολόγησης, της απογοήτευσης και της διάψευσης των προσδοκιών των δικών του και των σημαντικών του άλλων. Το άγχος αυτό κορυφώ-νεται με την έλευση της περιόδου των Πανελληνίων εξετάσεων!

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να βοηθή-σουν τα παιδιά τους σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο;Κατ’ αρχάς είναι πολύ σημαντικό

να τιθασεύσουν το δικό τους άγχος και τον φόβο της αποτυχίας αναγνωρίζοντας ότι οι Πανελλήνιες δεν αποτελούν το τέλος του κόσμου και ότι ΔΕΝ είναι συνολική αποτυχία η

μη καλή βαθμολογία στις εξετάσεις. Πολύ συχνά συμβαίνει οι γονείς να

Προστασίακαι καθημερινή

φροντίδα

ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι18

Υποψήφιο άγχοςΤησ ΕλΕνη Μαυρουκλη

Ελένη ΜαυρουκλήΚλινική ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια, www.elenimavroukli.gr

18.05.2016

λένε λόγια καθησυχαστικά και ενθαρρυντικά στα παιδιά τους, την ίδια ώρα που το βλέμμα τους είναι φοβισμένο και τα χέρια τους τρέμουν από την αγωνία. Τα παιδιά εισπράττουν αυτό το συναίσθημα και αγχώνονται περισσότερο!Προσπαθήστε να διασφαλίσετε σταθερό και ήρεμο κλίμα μέσα στο σπίτι, εξασφαλίζοντας ησυχία, υγιεινά γεύματα και φυσικά τη διακριτική παρουσία σας. Μην αλλάξετε σημαντικά τη ρουτίνα ολόκληρης της οικογένειας λόγω των Πανελληνίων, διότι αυτό θα δημιουργήσει πρόσθετο άγχος στον υποψήφιο.Αποφεύγετε να μιλάτε στο πρώτο πληθυντικό αναφερόμενοι στον υποψήφιο («δίνουμε εξετάσεις», «είμαστε αγχω-μένοι», «δεν διαβάζουμε όσο θα έπρεπε») καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να του δίνει την αίσθηση ότι κουβαλάει και εσάς στην πλάτη του και πρέπει να επιτύχει για να μη σας απογοητεύσει.Μην ξεχνάτε την αναπτυξιακή φάση του παιδιού σας! Είναι έφηβος, και για έναν έφηβο είναι πολύ σημαντική τόσο η αίσθηση ότι ανήκει σε μια οικογένεια που τον αγαπά όσο και η ανάγκη για αυτονομία και ανεξαρτησία. Την μια στιγ-μή μπορεί να θέλει να του στύψετε ένα ποτήρι πορτοκαλάδα και την άλλη στιγμή να θέλει να κλειστεί στο δωμάτιό του και να μη μιλήσει με κανέναν. Σεβαστείτε αυτήν του την ανάγκη και μην κάνετε υποδείξεις σχετικά με τον ρυθμό του διαβάσματός του, τις ώρες διαλειμμάτων του, το πώς θέλει να ξεκουραστεί, με το πόσο αγχωμένος είναι ή δεν είναι, σεβαστείτε την ιδιωτικότητά του, μην προτείνετε μεθόδους που εσείς χρησιμοποιήσατε ως μαθητές. Δηλώστε του ότι είστε εκεί διαθέσιμοι για όποια βοήθεια εκείνο χρειαστεί, όποτε τη χρειαστεί, είτε αυτή έχει να κάνει με το διάβασμα είτε με κάποιο άλλο πρακτικό ζήτημα.Παρακινήστε το παιδί σας να μην ξαγρυπνά την παραμονή των εξετάσεων και παροτρύνετέ το να κάνει μια μικρή βόλτα. Εντούτοις, αν το παιδί σας θέλει να κάνει τελευταίες επαναλήψεις το βράδυ ή νωρίς το επόμενο πρωί, μην το εμποδίσετε. Θυμηθείτε ότι εκείνο ξέρει καλύτερα!Αν το παιδί σας σάς εκμυστηρευτεί ότι είναι αγχωμένο, μην αμελήσετε να δώσετε την κατάλληλη προσοχή. Εκείνη τη στιγμή το παιδί σας είναι ευάλωτο και αναζητεί κατανόηση. Μην προσπαθήσετε να μειώσετε τη σπουδαιότητα των εξετάσεων ούτε την ένταση και τη σημασία των συναισθημάτων του. Κυρίως μη σκεφτείτε ότι αυτό είναι μια δικαιολογία του για να μη διαβάσει, για να ξεφύγει, για να έχει άλλοθι για ενδεχόμενη αποτυχία κ.λπ. Ρωτήστε το πώς νιώθει, αναζητήστε μαζί τις αιτίες των φόβων του και εκφράστε του την εμπιστοσύνη και την αγάπη σας. Μην το κρίνετε για την προσπάθειά του όλη τη χρονιά. Αν νιώσετε ότι σας ανησυχεί κάτι στο παιδί σας σχετικά με τον τρόπο που διαχειρίζεται το άγχος του προτείνετέ του να μιλήσει σε κάποιον ειδικό ή σε κάποιον καθηγητή που εμπιστεύεται.Τέλος, το σημαντικότερο που έχετε να κάνετε ως γονείς είναι να καμαρώσετε τα παιδιά σας που δίνουν έναν σημαντικό αγώνα της ζωής τους. Αυτό το βλέμμα της αποδοχής και του θαυμασμού είναι το πολυτιμότερο δώρο που έχετε να τους κάνετε. Θυμηθείτε τον δρομέα του μαραθωνίου που φτάνει στη γραμμή τερματισμού και αναζητεί το χειροκρότημα και το βλέμμα των δικών του ανθρώπων που καθρεφτίζει την εμπιστοσύνη και την περηφάνια και όχι τη λύπηση και τη συμπόνια για την κούρασή του. Τέτοιοι δρομείς είναι τα παιδιά σας!

Προστασίακαι καθημερινή

φροντίδα

ΜΕ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣΔΕΝ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ : * Parabens, * SLS/ SLES, * Σαπούνι, * Τεχνητά Χρώματα, * Αμίδια,

* Παραφινέλαιο,* Οινόπνευμα

INTERMED S.A.Pharmaceutical LaboratoriesΚαλυφτάκη 27, 145 64 ΚηφισιάΤηλ.: 210-62.53.905 - Fax: 210-62.53.906e-mail: intermed@intermed.com.grwww.intermed.com.gr

ΣΤΑΦΑΡΜΑΚΕΙΑ

intermed19

«Η νέα ολοκληρωμένη σειρά παιδικών δερμοκαλλυντικών Babyderm, με την εγγύηση της φαρμακευτικής βιομηχανίας Intermed, προσφέρει

την εξειδικευμένη φροντίδα που έχει ανάγκη το ευαίσθητο παιδικό δέρμα. Tα Babyderm περιέ-χουν μόνο όσα θα θέλατε για το δικό σας μωρό. Με βάση τα απαραίτητα Ω3 & Ω6 λιπαρά οξέα και τις ευεργετικές ιδιότητες δερμοπροστατευτικών βοτάνων και βιταμινών, φροντίζουν καθημερινά το δερματάκι του παιδιού χωρίς να το ερεθίζουν.

Ξεκινήστε το μπανάκι με το BabyDerm® απαλό Σαμπουάν & Αφρόλουτρο 2 σε 1 που δεν τσού-ζει τα μάτια. Χαλαρώστε το σώμα του μωρού σας με το λάδι σώματος και την ενυδατική κρέμα BabyDerm® που ενυδατώνουν και προστατεύουν, χάρη στα βότανα και Ω3 - Ω6 λιπαρά οξέα που πε-

ριέχουν. Χρησιμοποιήστε την BabyDerm® υγρή πούδρα ή το γαλάκτωμα με βιοτίνη σε κάθε αλλαγή πάνας, που απορροφούν την ανεπιθύμητη υγρασία και ανακου-φίζουν από ερεθισμούς.Προστατεύστε τα μωρά από βαλανοποσθίτιδες και ανιούσες ουρολοιμώξεις με το BabyDerm® junior

cran. Διατηρήστε καθαρή την ευαίσθη-τη περιοχή των μεγαλύτερων κορι-

τσιών με το BabyDerm® girls.

PUBLITaλκ

18.05.2016

Οιδιαφορετικές,οι «μόνες»μαμάδες

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ 18.05.201620

ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΜΠΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Όταν πριν από 38 χρόνια, στις 25 Ιουλίου 1978, γεννήθηκε στο νοσοκομείο Όλνταμ της Αγγλίας το πρώτο παιδί από εξωσωματική γο-νιμοποίηση υπό την καθοδήγηση

του δρα Στέπτοου, κανείς δεν φανταζόταντη μεγάλη τομή που θα έφερνε αυτή η διαδικα-σία κατ’ αρχάς στον τρόπο αναπαραγωγής, αλλά και πόσο γερά θα έβαζε τις βάσεις στην κοινωνία να δεχθεί σταδιακά διαφορετικούς τύπους οικο-γενειών, που πριν από μερικά χρόνια φάνταζαν μακρινοί και ίσως για πολλούς εξωπραγματικοί.Εν έτει 2016 έχουμε φτάσει πλέον, ιδίως η γενιά του Διαδικτύου και των έξυπνων κινητών, να θεωρούμε αυτονόητο ότι οι περισσότερες γυναί-κες έχουν κατακτήσει το δικαίωμα να γίνονται μητέρες μόνες τους και εκτός γάμου, να μεγα-λώνουν και να παίρνουν την ευθύνη για ένα ή περισσότερα παιδιά, παίζοντας γι’ αυτά διάφο-ρους ρόλους. Αλήθεια, πόσες «διαφορετικές» μαμάδες μπο-ρεί να υπάρχουν γύρω μας και να ανατρέφουν τα παιδιά τους σε περιβάλλοντα που πόρρω απέχουν από αυτά που βλέπουμε στις τηλεο-πτικές διαφημίσεις με τις τετραμελείς οικογέ-νειες γύρω από το τραπέζι; Κάθε φορά που πηγαίνω με την κόρη μου στην παιδική χαρά, μου αρέσει να χαζεύω τις μαμάδες με τα παιδιά τους και να «μαντεύω» τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από τις σχέσεις τους.

Γέννησαν με φυσιολογικό τοκετό ή καισαρική; Αυτές που έρχονται πάντα μόνες τους είναι χωρι-σμένες ή απλώς πήραν την απόφαση να στηρί-ξουν μια μονογονεϊκή οικογένεια, που μπορεί να μην είναι πάντα αποτέλεσμα γέννησης με τον «κανονικό» τρόπο;Η Έλενα είναι μια από αυτές τις μητέρες. Μία από τις γυναίκες που αποφάσισαν συνειδητά να δημιουργήσουν μόνες τους οικογένεια, λαμβά-νοντας το σπέρμα ενός ανώνυμου δότη: Άνω των 45 ετών, ανώτερη δημόσια υπάλληλος, που «έτσι τα έφερε η ζωή» και τελικά, παρότι απολάμβανε τη μία μετά την άλλη επιτυχίες στην επαγγελ-ματική πορεία της, δεν συνέβαινε το ίδιο με την προσωπική της διαδρομή.Τα χρόνια περνούσαν, ο πολυπόθητος σύντροφος δεν ερχόταν και η επιθυμία για ένα παιδί γινόταν όλο και μεγαλύτερη. Ψαγμένη και διαβασμένη η ίδια, εξπέρ σε ό,τι καινούργιο αναδείκνυε η επι-στήμη της γενετικής, τα οποία μάθαινε μέσα από το Διαδίκτυο, διείδε νωρίς τις δυνατότητες που μπορούσαν να προσφέρουν οι τράπεζες σπέρμα-τος για τη δική της περίπτωση.Ζύγισε τα υπέρ και τα κατά και αποφάσισε να μπει στη διαδικασία να κάνει παιδί με ανώνυμο δότη από τράπεζα σπέρματος. Πρώτη, δεύτερη, τρίτη, εξωσωματική, η τέταρτη τελικά ήταν και η τυχερή, από την οποία προέκυψαν δύο αγοράκια, τα παιδιά της, τα οποία σήμερα συνιστούν την πρώτη της προτεραιότητα.Από το 2003, που επιτρέπεται νομικά και στην Ελλάδα σε μια ανύπαντρη γυναίκα να γίνεται

μητέρα μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, γύρω στις 50-70 ανύπαντρες γυναίκες καταφεύ-γουν, κάθε χρόνο, στη λύση της εγκυμοσύνης από δότη τράπεζας σπέρματος. Είναι γυναίκες με καλή οικονομική κατάσταση, μόρφωση, και ηλικίας από 35-45 ετών που βλέπουν τα χρονικά περιθώρια να στενεύουν και τη θέλησή τους για ένα παιδί να αψηφά τα όποια εμπόδια. «Πρόκειται κυρίως για γυναίκες που άφησαν πίσω τους για χρόνια την προοπτική της οικο-γένειας και αφιερώθηκαν στην καριέρα, χωρίς να βλέπουν τίποτα άλλο. Κάποια στιγμή, όμως, συνειδητοποίησαν ότι δεν είχαν πλέον πολύ χρόνο για τη μητρότητα και επιπλέον δεν είχαν και σύντροφο, παρά μόνο επιθυμία, χρήματα και διάθεση να μπουν σε μια τέτοια διαδικασία. Τη λύση σε αυτές τις περιπτώσεις προσφέρει η εξωσωματική γονιμοποίηση από ανώνυμο δότη, στην οποία, πλέον, καταφεύγουν πολλές γυναί-κες» υπογραμμίζει ο μαιευτήρας-γυναικολόγος Ευριπίδης Μαντούδης.Το ενδιαφέρον στοιχείο που προσθέτει ο κ. Μα-ντούδης είναι ότι πλέον οι γυναίκες που θέλουν να γίνουν μαμάδες με αυτόν τον τρόπο παρακι-νούνται από τις οικογένειές τους, τους γονείς τους και το ευρύτερο περιβάλλον τους να προ-βούν σε αυτήν την κίνηση: «Οι περισσότερες γυναίκες έρχονται στο ιατρείο μαζί με τους γονείς τους, έχουν την απόλυτη στήριξή τους. Έχουμε αφήσει πλέον πολύ πίσω μας τις εποχές που τα παιδιά εκτός γάμου θεω-ρούνταν ‘‘στίγμα’’ και δακτυλοδεικτούμενα. Από την εμπειρία μου τα τελευταία χρόνια και τις σχέσεις που έχω κρατήσει με αυτές τις μητέρες είναι απόλυτα ευπρόσδεκτα στην κοινωνία και ενσωματώνονται πλήρως. Το πιο δύσκολο κομμά-τι, βέβαια, είναι για τη μητέρα που καλείται να διαδραματίσει πολλαπλούς ρόλους και να ‘‘καλύ-ψει’’ τυχόν κενά που θα προκύψουν στον ψυχι-κό κόσμο των παιδιών, όταν –και αν– αισθανθούν την έλλειψη ενός πατέρα, βλέποντας γύρω τους άλλες οικογένειες καθώς μεγαλώνουν».Η δημοσιοποίηση και η εξωστρέφεια αυτών των «διαφορετικών» μαμάδων για τη δημιουρ-γία οικογένειας με τέτοιον τρόπο φαίνεται πως συμβάλλει ακόμα περισσότερο στην εξοικείωση του κόσμου με αυτούς τους καινούργιους τύπους οικογένειας.

Πρόσφατα Κύπρια ηθοποιός, η οποία συμμετέ-χει σε καθημερινή τηλεοπτική σειρά υψηλής τηλεθέασης στην Ελλάδα, παραδέχτηκε δημόσια ότι έμεινε έγκυος από ανώνυμο δότη και δεν δίστασε να μοιραστεί την ιστορία της, αλλά και τις ανησυχίες της ακόμα και με τους τηλεθεατές, μιλώντας γι’ αυτήν την εμπειρία της σε εκπο-μπές. «Μπήκα στα 38 και είδα τα περιθώρια να στενεύουν. Είχα εισπράξει πολλή αγάπη από την οικογένειά μου και ήθελα αυτήν την αγάπη να τη δώσω πίσω, σε ένα δικό μου παιδί. Τα τελευ-ταία δύο χρόνια γύριζε αυτή η ιδέα στο μυαλό μου, σύντροφος δεν υπήρχε και, παρά κάποιες αρχικές ενστάσεις που είχα, τελικά αποφάσισα να το κάνω» εξομολογήθηκε η ηθοποιός Πανίτσα Χατζηαράπη.Παρότι, βέβαια, η διαδικασία έχει εν πολλοίς απενοχοποιηθεί, ακόμα δεν είναι πολλές οιγυναίκες που θα παραδέχονταν κάτι τέτοιοδημόσια.

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ18.05.201621

Μια γυναίκα μπορεί να αποφασίσεινα το κάνει,

προσπαθώντας να ‘‘προλάβει’’ καταστά-σεις και να χρησιμο-ποιήσει ένα ‘‘γερό’’ ωάριο, που το έχει

καταψύξει,τη στιγμή πουεκείνη θέλει

Ένα βήμα μπροστά: Μαμάδες μετάαπό κατάψυξη ωαρίωνΑν και στο εξωτερικό είναι πιο διαδεδομένο, στην Ελλάδα μόλις πριν από δύο μήνες, τον Μάρτιο του 2016, ήρθε στον κόσμο το πρώτο παιδί, ένα κοριτσάκι, μετά από γονιμοποίηση κατεψυγμέ-νου ωαρίου στο μαιευτήριο Μητέρα, ανοίγοντας έτσι την πόρτα στις γυναίκες να προχωρήσουν ένα βήμα μπροστά και να ελαχιστοποιήσουν το ρίσκο του «ελαττωματικού» ωαρίου που αυξάνει μετά τα 40, «καταψύχοντας» τα ωάριά τους σε πιο μικρή ηλικία.Έτσι θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν κάποια στιγμή στο μέλλον, αν η ζωή ή ακόμα και κάποιοι λόγοι υγείας δεν τους επιτρέψουν να γίνουν μητέρες όταν εκείνες επιθυμούν.Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Σκλαβούνο, μαιευτή-ρα-γυναικολόγο, «αυτό είναι κάτι που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και έχει ανο-δική πορεία. Μια γυναίκα μπορεί να αποφασίσει να το κάνει, προσπαθώντας να ‘‘προλάβει’’ κατα-στάσεις και να χρησιμοποιήσει ένα ‘‘γερό’’ ωάριο, που το έχει καταψύξει, τη στιγμή που εκείνη θέλει. Συμβαίνει, επίσης, και σε περιπτώσεις που μια γυναίκα θέλει να καθυστερήσει λίγο ακό-μα τη δημιουργία οικογένειας και επιθυμεί να διασφαλίσει, ότι όταν θα το αποφασίσει, αυτό το

‘‘καλό ωάριο’’ θα μπορεί να της δώσει ένα παιδί».Παράδειγμα είναι η Ζωή: μια 39χρονη φαρμακο-ποιός, η οποία τυχαία, κάνοντας κάποιες ορμο-νικές εξετάσεις, έμαθε από τον γυναικολόγο της ότι η ποιότητα του ωαρίου της… φθίνει μέρα με την ημέρα, με αποτέλεσμα, τώρα στα 39 της, τα ωάριά της να έχουν την ελάχιστη δύναμη μιας 45χρονης. «Πανικοβλήθηκα.Διαβάζοντας και συζητώντας με τον γιατρό μου για τις δυνατότητες που έχω, αποφάσισα να το κάνω. Δεν ξέρω αν τελικά θα το χρησιμοποιήσω, αλλά θέλω να γνωρίζω ότι αν τελικά δεν καταφέ-ρω να γίνω μαμά με κάποιον σύντροφο, θα έχω τη δυνατότητα να κάνω ένα παιδί με ένα δικό μου, γερό ωάριο».Ίσως κάποιοι θεωρήσουν ότι όλες αυτές οι επιλο-γές των σύγχρονων γυναικών είναι εγωιστικές και ότι δεν θα πρέπει στον βωμό της χειραφέτη-σης μια γυναίκα να μπορεί να θεωρεί ότι έχει τη δύναμη να στραφεί ενάντια στη φύση και να μην προσφέρει το δεδομένο: Μια οικογένεια με δύο γονείς.

Στο τέλος της ημέρας, όμως, ποια είναι η καλύτε-ρη εικόνα από αυτήν μιας μαμάς που αγκαλιάζει στοργικά το παιδί της; Με όποιον τρόπο και αν αυτό ήρθε στον κόσμο…

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ 18.05.201622

ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Όταν ανακοίνωσα σε συγγενείς και φί-λους ότι περίμενα αγόρι, άκουσα από πολλούς, μάλλον από πάρα πολλούς, ότι κυοφορώ τον «άντρα της ζωής μου». Αν και απόρησα, γιατί άντρας

της ζωής μου ήταν ο άντρας μου, δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν ακόμα μαμά με μωρό στα χέρια. Ποιος ξέρει; Μπορεί, όντως, όταν αντίκριζα τον γιο μου να τον… ερωτευόμουν και να αντικαθιστούσε στο μυαλό και στην καρδιά μου τον μπαμπά του. Αν και –πολύ σωστά– όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, μου φαι-νόταν μάλλον απίθανο!Όταν, λοιπόν, αντίκρισα τον γιο μου τον λάτρεψα. Αλλά δεν τον ερωτεύτηκα. Παρέμεινα ερωτευμένη με τον σύντροφό μου. Αυτός ήταν, είναι και θα είναι ο άντρας της ζωής μου. Παρ’ όλα αυτά, δεν ξέχασα ότι

κάποιοι θεωρούσαν ότι ο γιος μου θα εκθρονίσει τον πατέρα του. Πώς να το ξεχάσω άλλωστε. Με

άφηναν; «Τι κάνει ο άντρας σου ο μικρός;» Μα έναν άντρα έχω, κι αυτόν μεγάλο.

«Τώρα πια, που έχεις τον γιο σου, δεν θα έχεις μυαλό για τον άντρα σου! Ούτε

θα τον χρειάζεσαι!» (με ένα μείγμα χαράς, καμαριού και πονηριάς στον τόνο της φωνής). Τι λες, καλέ; Τώρα μάλιστα έχω έναν λόγο παραπάνω να έχω μυαλό για τον άντρα μου και να τον χρειάζομαι.Το παιδί μας!Δύο τα αξιοσημείωτα. Το πρώ-το ότι η πλειονότητα των πα-ραπάνω σχολίων προερχόταν από γυναίκες. Το δεύτερο ότι όταν έμεινα έγκυος στην κόρη μου κανείς μα κανείς δεν μίλησε για τη «γυναίκα της ζωής μου». Σημειώνω εδώ ότι κι αυτή όταν την αντίκρισα τη λάτρεψα. Αλλά δεν την ερωτεύτη-

κα. Ερωτεύτηκα λίγο παραπάνω τον άντρα

μου, γιατί μου χάρισε και δεύ-

τερο παιδί. Καθώς,

λοιπόν,

γιος και κόρη μεγάλωναν και οι επαφές μου με άλλες μαμάδες, ήθελα δεν ήθελα, αυξάνονταν, έβλεπα, και ακόμα φυσικά βλέπω, ότι αυτή η νοοτροπία περί «έρωτα» και ιδιαίτερης σχέσης μεταξύ μάνας και γιου έπαιζε πολύ στην πιάτσα! Έχω συναντήσει γυναίκες που έχουν εξοβελίσει τον άντρα τους από το κρεβάτι προς όφελος του γιου, έχω συναντήσει γυναίκες που αποφεύγουν τις τρυφερότητες με τον άντρα τους, γιατί ζηλεύει ο γιος, έχω συναντήσει γυναίκες που υποστηρίζουν ότι δεν έχουν πλέον την ανάγκη σεξουαλικών σχέσεων με τον άντρα τους, γιατί τις καλύπτει… συναισθηματικά ο γιος. Μα δεν συμβαί-νει το ίδιο και με τις κόρες; Πολύ σπανιότερα, έως και καθόλου, τουλάχιστον με βάση τις προσωπικές μου στατιστικές. Συγκεντρώνοντας καθημερινά παραδείγματα προβλη-ματικών σχέσεων μαμάδων και γιων και σκεπτόμενη το θέμα όλο και περισσότερο, καθώς πλέον ο γιος μου οδεύει προς τα εννέα και τα περισσότερα παραδείγμα-τα που έχω αφορούν σε συνομηλίκους του, αντράκια στο κατώφλι της προεφηβείας, συζήτησα το θέμα με την κλινική ψυχολόγο και ψυχοθεραπεύτρια κ. Σου-ζάνα Παπαφάγου, τόσο από προσωπικό όσο και από επιστημονικό ενδιαφέρον. Ιδού, λοιπόν! Γνωρίστε το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, σε όλο του το μεγαλείο!

Τι είναι το οιδιπόδειο; Όπως εξηγεί η κ. Παπαφάγου, η είσοδος στο οιδιπό-δειο γίνεται περίπου στην ηλικία των τριών ετών, αφού το αγόρι αρχίσει σταδιακά να καταλαβαίνει ότι είναι ένας μελλοντικός άντρας, ικανός να τεκνοποι-ήσει. Θεωρητικά τουλάχιστον, γνωρίζει τον ρόλο που θα παίξει στην αναπαραγωγή και τη διαφορετικότητα των φύλων. Μιλάμε δε για σύμπλεγμα, διότι σε αυ-τήν την περίοδο δημιουργείται ένα πλέγμα συγκρού-σεων, το οποίο το παιδί πρέπει να ξεπεράσει για να μπορέσει να προχωρήσει.

Το πατρικό πρότυποΗ κ. Παπαφάγου φωνάζει: Αν θες, μάνα,ο γιος σου να είναι ευτυχισμένος φρόντισε να βάλεις τον πατέρα μπροστά ή αν δεν υπάρχει πατέ-ρας φρόντισε να έχει ένα πατρικό πρότυπο! Γιατί; Διότι ο πατέρας είναι αυτός που καλείται να κάνει τον γιο του να υπακούσει στη μητέρα, η οποία, όταν εκείνος λείπει, είναι αντιπρόσωπός του σε θέματα ορίων. Σε περίπτωση που το ζευγάρι είναι εύθραυστο στη μεταξύ τους σχέση, το παιδί κινδυνεύει να γίνει δύσκολο και δυσκολεμένο. Ο πατέρας πρέπει να κρατάει την πατρική του θέση. Αλλά οφείλει και η μάνα να αποδεχτεί την πατρική θέση του άντρα της. Και για να γίνει βέβαια αυτό θα πρέπει εκείνη να έχει αποδεχτεί τον πατρικό ρόλο του δικού της πατέρα, όταν εκείνη ήταν παιδί, έτσι ώστε να καταφέρει να γίνει εκπρόσωπος των ορίων που (θεωρητικά τουλάχιστον) θέτει ο σύζυγος ή ο σύντροφός της, δίχως να αισθάνεται μειονεκτικά. Αν ο πατέρας είναι πολύ αδύναμος, εξηγεί η κ. Παπα-

φάγου, μπορεί να καθυστερήσει η ανάπτυξη του ανδρισμού του παι-

διού. Μπορεί

Η μάνατουΟιδίποδα

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ18.05.201623

όμως και η μητέρα να «ευνουχίσει» τον γιο της, όταν δεν του επιτρέπει, εξαιτίας των ανασφαλειών της, να πάρει ρίσκα και να δείξει τη δύναμή του, ξυπνώντας μέσα του τους δικούς της φόβους και άγχη. Για να γίνει αρεστό σε εκείνη, το αγόρι πιθανόν να προ-σπαθήσει να εγκαταλείψει τον ανδρισμό του και να παλινδρομήσει σε προηγούμενα στάδια. Μπορεί να εμφανίσει νυχτερινή ενούρηση, λαιμαργία και άλλα ψυχοσωματικά προβλήματα.Αν το ζευγάρι κρατεί καλά και ο πατέρας υπολογίζει και σέβεται τη μητέρα, τότε γίνεται πρότυπο για τον γιο του. Το αγόρι καταλαβαίνει ότι η ερωτική σχέση των γονιών του είναι μια διαπροσωπική σχέση, που ενέχει μια συναισθηματική και σωματική επαφή και μια ευθύνη, μια δέσμευση του ενός απέναντι στον άλλον. Και έτσι ξεκινά να κάνει σταθερά βήματα προς τον κόσμο των ενηλίκων.

Ο θάνατος του πατέραΑνάμεσα στα τρία και στα έξι χρόνια, το αγόρι δεν έχει εσωτερικεύει την απαγόρευση της αιμομιξίας, κυρίως αν δεν έχει ειπωθεί ξεκάθαρα με πράξεις και με λόγια, συνεχίζει η κ. Παπαφάγου. Δηλαδή, αν η μανούλα τού λέει ότι είναι ο μοναδικός άντρας της ζωής της, τον παίρνει μαζί της στο κρεβάτι και ο μπαμπάς το αποδέχεται παθητικά, συμπληρώνω εγώ.Το αγόρι θα χρειαστεί καιρό να εγκαταλείψει πλή-ρως την ιδέα ότι θα παντρευτεί τη μητέρα του και να σταματήσει να ονειρεύεται να πεθάνει ο πατέρας του, ώστε αυτό να γίνει εφικτό. Όπως προαναφέρθη- Με τη συνεργασία της κλινικής ψυχολόγου κ. Σουζάνας Παπαφάγου

κε, όσο πιο καλή είναι η σχέση του ζεύγους και όσο πιο σταθερή είναι η εικόνα του πατρικού προτύπου, τόσο το καλύτερο για το μικρό αγόρι, καθώς έτσι θα αρχίσει να κινητοποιείται μέσα από την επιθυμία του να μοιάσει στον πατέρα του, έναν πατέρα που λειτουργεί ως αντίζηλος. Σημειώνουμε εδώ ότι ακό-μα και αν το ζευγάρι λειτουργεί σωστά, το παιδί θα έχει επιθετικές φαντασιώσεις ως προς τον πατέρα, αλλά και ενοχές, καθώς πρόκειται για ένα δομικό χαρακτηριστικό της οιδιπόδειας φάσης. Μια ισχυρή πατρική μορφή, όμως, δέχεται επιθέσεις χωρίς να επιτίθεται και χωρίς να ενοχοποιεί και έτσι ο μελλοντικός άντρας θα καταφέρει να αποδεχτεί ευ-κολότερα το γεγονός ότι πρέπει να εγκαταλείψει την πάλη με τον πατέρα του και να στραφεί προς άλλες γυναίκες, εκτός από τη γυναίκα του τελευταίου, δηλαδή τη μητέρα του. Κάποια στιγμή θα κατανο-ήσει πως η πάλη αυτή είναι άχρηστη, εφόσον η μητέρα έχει ήδη επιλέξει το πατέρα (αν μη τι άλλο, τουλάχιστον για τη σύλληψή του). Και για να γίνει αυτό, χρειάζεται φυσικά και η συνδρομή της ίδιας της μητέρας.

Πόλεμος και έρωταςΠεριμένοντας να μεγαλώσει, το αγόρι θα παίζει συχνά το παιχνίδι του πολέμου, και αυτό θα του επιτρέψει να ξεμπερδέψει με πολλές πατρικές φιγούρες, χωρίς να βλάψει πραγματικά τον πατέρα του, τον οποίο αγαπά και μισεί. Το αγόρι, μάλιστα, ίσως μπει για κάποιο διάστημα σε μια καταθλιπτική φάση, γεγονός φυσιολογικό μέχρις ενός ορίου, μιας

και η μητέρα του είναι απαγορευμένη, το μόριό του είναι προς το παρόν άχρηστο και η σεξουαλικότη-τά του είναι σε λήθαργο, που θα διαρκέσει ως την εφηβεία. Μεταξύ μας, όμως, καλύτερα μια σεξουαλι-κότητα σε χειμέρια νάρκη (η άνοιξη έρχεται με τους πρώτους εφηβικούς έρωτες, αφήστε τον γιο σας να τους χαρεί και μην εμπλακείτε!) παρά ένας άντρας που έβγαλε μόνος τα μάτια του, γιατί η μητέρα του δεν μπόρεσε να εκπροσωπήσει τους νόμους του πατέρα του! Ας κόψουμε, λοιπόν, μανούλες, τον ομφάλιο λώρο του γιου μας όσο είναι νωρίς. Του το χρωστάμε, εάν τον αγαπάμε. Ας μην τον συνθλίψουμε, ας μην τον καταβροχθίσουμε, ας μην τον ευνουχίσουμε. Δεν είναι ο άντρας της ζωής μας, είναι το παιδί μας. Αν αισθανόμαστε ανασφαλείς για τη σεξουαλικότητά μας, αν αποτύχαμε στην επιλογή συντρόφου, αν κουβαλάμε τραύματα από τον πατέρα μας, ας πάμε σε ψυχολόγο και ας προσπαθήσουμε να τα λύσουμε. Το να κρατάμε δέσμιο και συναισθηματικά εξαρ-τημένο τον γιο μας, ώστε να αισθανθούμε εμείς σημαντικές, του καταστρέφει κάθε δικαίωμα στην ελευθερία και στην ευτυχία. Ας μεγαλώσουμε έναν άντρα που θα αναζητήσει όχι μια δεύτερη μανού-λα, αλλά μια ουσιαστική σύντροφο ζωής. Κι όταν αποκτήσει μια σύντροφο ζωής, ας την αγαπήσουμε όσο κι αυτόν! Δεν θα είναι εχθρός μας, αλλά σύμμα-χός μας. Γιατί θα αγαπάμε τον ίδιο άντρα. Απλώς με διαφορετικό τρόπο!

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ 18.05.201624

ΤΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

Η ανακοίνωση μιας εγκυμοσύνης συνήθως συνοδεύεται –μεταξύ άλ-λων– και από έρευνα αγοράς για το παιδικό δωμάτιο. Χρώματα, έπιπλα, υφάσματα, παιχνίδια παρελαύνουν

μπροστά από τα μάτια των υποψήφιων γονιών, διεκδικώντας τη δική τους θέση μέσα σε έναν λιλιπούτειο χώρο κατοικίας, που θα εξελίσσεται συνεχώς. Γιατί το παιδικό δωμάτιο είναι ένας ζωντανός οργανισμός που μεταμορφώνεται και αλλάζει ακολουθώντας την πορεία του μικρού κατοίκου του.

Πράξη πρώτη: ΑφαίρεσηΑν ο στόχος σας είναι το δωμάτιο να εμπνέει, να είναι λειτουργικό και να εκπέμπει ασφάλεια και συναίσθημα ευτυχίας, τότε μην το υπερφορτώσε-τε. Προσπαθήστε να δημιουργήσετε ένα οπτικά πιο ξεκούραστο περιβάλλον.Θα μπορούσατε να βάψετε όλους τους τοίχους του δωματίου λευκούς. Ζούμε στην εποχή της υπερπληροφόρησης, κάτι που το νιώθουν ακόμα και τα παιδιά σας, περιτριγυρισμένα από δεκάδες κουκλάκια και παιχνίδια.

Λίγο χρώμα, παρακαλώΑν θέλετε λίγο χρώμα παραπάνω, αγοράστε πολλά μικρά και μεσαία φθηνά καδράκια, ίδιου χρώμα-τος και δημιουργήστε σε 2 ή 3 σημεία του δωματί-

Είναι προτιμότερο να ζωγραφίσετε κάτι μόνοι σας, με την αγάπη και την ομορφιά της πιθανής αδεξιότητάς σας, παρά να προσφέρετε ένα τέ-λειο τυποποιημένο σχέδιο που υπάρχει παντού. Και πώς θα το κάνετε; Πάρτε την μπογιά του υπάρχοντος τοίχου και ανακατέψτε την με λίγες σταγόνες μαύρου χρώματος. Ζωγραφίστε άφοβα ό,τι επιθυμείτε στον τοίχο με πινέλο. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι σχετικά αχνό και θα δένει με τον αρχικό τοίχο. Δεν υπάρχει κάτι πιο ωραίο από το να εκφράζεστε ελεύθερα και το «έργο τέχνης» σας θα σας το υπενθυμίζει καθημερινά.

Εμείς, σαν Imaginary Rooms, όταν καλούμαστε να υλοποιήσουμε μια τοιχογραφία, φυσικά, χαι-ρόμαστε και απολαμβάνουμε να ζωγραφίζουμε το δωμάτιο από άκρη σε άκρη με ποικιλία χρωμάτων, όπως επιμένουν να επιθυμούν οι ενθουσιασμένοι γονείς. Η πρόταση-προτίμησή μας, όμως, προσανα-τολίζεται σε πιο περιορισμένη χρωματική παλέτα, για λόγους ομοιομορφίας. Αγαπάμε τον μινιμα-λισμό και προτιμούμε τον συνδυασμό άσπρου, μαύρου και γκρι. Προσθέτουμε, συνήθως, πορτο-καλί ή γαλάζιες λεπτομέρειες, για να δημιουργή-σουμε μικρές αντιθέσεις ή να τονίσουμε κάποια σημεία. Θεωρούμε το μοντέλο «γαλάζιο για το αγόρι και ροζ για το κορίτσι» ξεπερασμένο. Συμ-βουλεύουμε να μην κυριαρχούν αποκλειστικά έντονα χρώματα. Τα αντικαθιστούμε με παλ και παστέλ αποχρώσεις. Ποτέ δεν ξεχνάμε να δώσου-με έμφαση στη θεματολογία. Μία συνέντευξη των γονέων θα ορίσει τη βασική χροιά. Η φαντασία μας και η προσπάθεια για νέες αφηγήσεις, δικές μας καινοτόμες και σύγχρονες φιγούρες, κρυφούς συμβολισμούς για αξίες της ζωής, έρχονται και δίνουν ξεχωριστή προσωπικότητα στον χώρο, περιμένοντας να διαμορφώσουν έναν υπέροχο άνθρωπο. Εναλλακτικά προσφέρουμε αφίσες και εκτυπώσεις που έχουμε ήδη έτοιμες, εμπεριέ-χουν όλη τη φαντασία, τη μαεστρία και τη θετική μας ενέργεια, και ο συνδυασμός έργων μας που θα κάνουν οι γονείς μπορούν να φτιάξουν υπέροχες γωνιές χαράς.

Το παιδικό δωμάτιο, φτιαγμένο με τόση αγάπη, θα αποτελέσει την πρώτη ιδιοκτησία του παιδιού. Θα επηρεάσει την προσωπικότητά του και θα περιμέ-νει με υπομονή το ίδιο το παιδί να το αναπλάθει συνεχώς, μεγαλώνοντας. Οι γονείς οφείλουν να συμπεριφερθούν στο παιδικό δωμάτιο με τον ίδιο τρόπο που θα διαπαιδαγωγήσουν το παιδί τους. Να μην το παραμελήσουν, ούτε να το κουράσουν. Έτσι, όταν δεν αγκαλιάζουν οι ίδιοι το παιδί τους, θα ξέρουν ότι βρίσκεται σε μια υπέροχη αγκαλιά, φτιαγμένη με αγάπη από τους ίδιους.

Imaginary Rooms creative studio108 Xanthippou Str. Cholargos, 15 561,Athens / GreeceOffice: +30 215 53 04 555Cell: +30 697 26 09 567, +30 6945 990 207UK Partner: +44 02036375863 ΑΤ Partner: 0043 69910840659

Το μικρό μου σπίτι

ου συγκεκριμένες επιφάνειες σαν μικρές εκθέ-σεις, με ομάδες από καδράκια, καρφωμένα το ένα σχεδόν κολλητά στο άλλο, που περιέχουν όμορφα πραγματάκια και εμπνέουν. Γεμίστε τα με prints ή posters καλλιτεχνών. Μπορείτε να παραγγείλε-τε άπειρα και φθηνά σχέδια από το www.etsy.com ή το www.bigcartel.com ενισχύοντας δημιουργι-κούς ανθρώπους από όλον τον κόσμο.

Ο τοίχος είχε τη δική του (σας) ιστορίαΜια άλλη ενδιαφέρουσα λύση είναι να καλέσετε κάποιον τοιχογράφο, ο οποίος μπορεί να πάρει μια απλή ιδέα σας και να την απογειώσει, ζωντανεύ-οντας κάποια πλευρά του δωματίου ή ολόκληρο. Υπάρχει ο μύθος ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία είναι πολύ ακριβή. Στην πραγματικότητα ένα μι-κρό σχέδιο μπορεί να ξεκινήσει από 60 ευρώ. Η κλασική παγίδα στην οποία πέφτουν οι γο-νείς είναι να επαναλαμβάνουν στα παιδιά τους στερεότυπες ιδέες και αισθητικές. Μπορείτε να ξεφύγετε από αυτήν χρησιμοποιώντας ταπετσα-ρίες με ιδιαίτερο εκπαιδευτικό ενδιαφέρον, όπως το Διάστημα ή εκτυπώσεις και αφίσες με έξυπνες ατάκες, χαρακτήρες εμπνευσμένους από τα σύγ-χρονα graffiti και τη street art. Χρησιμοποιήστε όμορφη αφηρημένη τέχνη ή ακατανόητες αλλά γοητευτικές μουντζούρες. Βοηθήστε το παιδί σας να χτίσει μοναδική προσωπικότητα, δίνοντάς του ερεθίσματα.

μου σπίτιμου σπίτι

συζητωντασ 18.05.201626

της ελεαννας γεωργιου

Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών είναι ένα θέμα που, αν και απασχολεί όλους τους γονείς, παρα-μένει ακόμα ταμπού. Μαμάδες και μπαμπάδες όχι μόνο αποφεύγουν

τη συζήτηση σεξουαλικών θεμάτων με τα παιδιά τους, τα οποία αδυνατούν να αντιληφθούν ως σεξουαλικά όντα, αλλά, όπως έχουν καταγράψει πρόσφατες έρευνες, δεν συζητούν ούτε καν με-ταξύ τους για το πώς πρέπει να κινηθούν ως προς την ενημέρωση των… απογόνων τους. Από την άλλη, ούτε το σχολείο έχει αναλάβει τον ρόλο που (θεωρητικά τουλάχιστον) του αναλογεί ως σεξουαλικού διαπαιδαγωγητή, καθώς το θέμα σεξ παραμένει ακόμα εκτός της διδακτέας ύλης, αν και συζητιέται εδώ και χρόνια πόσο απαραίτη-τη θα ήταν η ένταξή του και πόσο θα ωφελούσε ψυχοκοινωνικά τους μαθητές. Διότι η σεξουαλική αγωγή των παιδιών είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη μελλοντική εξέλιξή τους. Ας εξετάσουμε, λοιπόν, γιατί είναι χρέος μας να δημιουργήσουμε ένα υπεύθυνο σεξουαλικά παιδί και τι οφείλουμε να κάνουμε ως γονείς.

Πέραν από τις μελισσούλεςκαι τους μεσόκοπους πελαργούς Μια σωστή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, που περιλαμβάνει εκτός από τη βιολογική, την κοι-νωνική, την πολιτισμική, την ψυχολογική και την πνευματική διάσταση της σεξουαλικότητας, ενδυναμώνει το άτομο, προάγει την καλή οικο-γενειακή ζωή, την υγεία και τον σεβασμό της διαφορετικότητας. Με άλλα λόγια, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση δεν περιορίζεται μόνο στην εκ-μάθηση της ανατομίας των γεννητικών οργάνων και της φυσιολογίας της σεξουαλικής πράξης, ούτε στην ενημέρωση για τα σεξουαλικώς μεταδι-δόμενα νοσήματα και για την αντισύλληψη. Πέ-ραν των απαραίτητων, φυσικά, προαναφερθέντων, πρέπει να εντάσσεται μέσα στη γενική εκπαίδευ-ση και αγωγή των παιδιών, ώστε μεγαλώνοντας να γίνουν σεξουαλικά υγιή, χωρίς ταμπού, φοβίες, εξαρτήσεις και νευρώσεις που θα τα οδηγήσουν σε δυστυχισμένες και δυσλειτουργικές συναι-σθηματικές και σεξουαλικές σχέσεις. Μόνον έτσι, ως μελλοντικοί ενήλικες, θα οδηγηθούν στην ανάπτυξη θετικών διαπροσωπικών σχέσεων και δεξιοτήτων καλής επικοινωνίας, στην αίσθηση συναισθηματικής ασφάλειας και στην ελεύθερη έκφραση της σεξουαλικότητάς τους.

Ο ρόλος της οικογένειαςΗ οικογένεια, ως πρώτος φορέας κοινωνικοποίη-σης του παιδιού, είναι αυτή που καλείται να του δώσει τις πρώτες πληροφορίες για τη σεξουαλική συμπεριφορά, συνειδητά ή ασυνείδητα. Εδώ χρει-άζεται προσοχή: Ακόμη και στην περίπτωση που ο γονιός επιλέγει να μη μιλήσει στα παιδιά του για αυτό το θέμα, και αυτό είναι σεξουαλική δια-παιδαγώγηση. Τα όσα θα μάθει και θα πιστέψει το παιδί για το σεξ ξεκινούν από τη στάση των ίδιων των γονέων απέναντι σε αυτό, από τη μεταξύ τους σχέση, από τον τρόπο που μιλούν και φέρονται ο ένας στον άλλον, από τον τρόπο που μιλούν και φέρονται στο παιδί τους, στους άντρες, στις γυναί-κες, από τις απόψεις που φέρουν για τα φύλα. Μόλις οι γονείς κατανοήσουν τη σημασία και αυτού του ρόλου τους, οφείλουν να δουλέψουν με τον εαυτό τους και τις σχέσεις τους, για να προσφέρουν στο παιδί τους την καλύτερη δυνατή

Μιλήστετους γιατο Σεξ

σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, που μελλοντικά θα εξελιχθεί σε ερωτική, καθώς θα περιλαμβάνει την παρουσία του ερωτικού στοιχείου σε κάθε πτυχή της ζωής του και θα φανερώνει όχι απλώς τη βιο-λογική ικανοποίηση των ενστίκτων του, αλλά την ολοκληρωμένη πραγμάτωση της λαχτάρας του για ζωή. Με άλλα λόγια, εμείς οι γονείς, τα πρώτα και πιο σημαντικά πρόσωπα στη ζωή του παιδιού μας, βάζουμε τη σφραγίδα μας στην ερωτική του εξέλι-ξη. Γι’ αυτό είναι ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε, να δεχθούμε και να αγαπήσουμε τον ρόλο μας και σε αυτό το κομμάτι της ζωής του παιδιού μας και, όσο άβολα κι αν αισθανόμαστε, πρέπει να κάνουμε την υπέρβαση…

Γιατί δυσκολευόμαστε να τους μιλήσουμε; Γενικότερα, όταν οι ενήλικες πρέπει να μιλήσουν με τα παιδιά τους για θέματα που αφορούν το σεξ και τις διαφυλικές σχέσεις, έρχονται αντιμέτωποι με τις δικές τους στάσεις και απόψεις, οι οποίες συχνά δεν είναι απόλυτα ξεκαθαρισμένες. Και ντρέπονται. Και νιώθουν ενοχές. Βασικότερος λόγος για αυτό είναι η απουσία προτύπου. Από τους σημερινούς Έλληνες γονείς, ελάχιστοι έμαθαν για τις σχέσεις και το σεξ μέσα από τη συζήτηση με τους δικούς τους γονείς ή μέσα από ένα δομημένο εκπαιδευτικό πρόγραμ-μα. Συνεπώς, καθώς αγνοούν τον τρόπο, αλλά και το περιεχόμενο της αγωγής, οι γονείς γίνονται αποφευκτικοί, θεωρώντας ότι δεν πληρούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να μιλήσουν για το σεξ στα παιδιά τους. Επιπλέον, καθώς ο τρόπος της σεξουαλικής δια-παιδαγώγησης του παιδιού εξαρτάται άμεσα από το πώς ο πατέρας και η μητέρα του ζουν τον έρωτα και τη δική τους σεξουαλικότητα ως γονείς και ως σύζυγοι, αν περνούν δύσκολα, δυσκολεύονται να τα μεταφέρουν σωστά στα παιδιά τους. Με άλλα

λόγια, σεξουαλικές σχέσεις του ζευγαριού που είναι ψυχρές ή ανενεργές ή υπερβολικά συχνές ή βίαιες, πιθανότατα παρεμποδίζουν μια τέτοια συζήτηση.Τέλος, αν το σεξ αποτελεί θέμα ταμπού στην καθη-μερινότητα της οικογένειας, λόγω φυσικά «κωλυ-μάτων» των γονέων, τα παιδιά ψάχνουν να μάθουν από αλλού. Αν οι γονείς αποφεύγουν τη συζήτηση περί τα… «ευαίσθητα» θέματα, τότε αναπόφευκτα τη θέση τους παίρνουν η τηλεόραση, ο υπολογι-στής ή οι παρέες συνομηλίκων, στο πλαίσιο μιας κοινωνίας έντονα σεξουαλικοποιημένης, που μπο-ρεί να δώσει πολλές λανθασμένες, αντιφατικές, εμπορεύσιμες πληροφορίες, με αντίθετα προς τα επιθυμητά (από τους γονείς) αποτελέσματα.

Πότε να του μιλήσω;Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση πρέπει να πραγ-ματεύεται το ίδιο θέμα με διαφορετικό εύρος πληροφοριών ανά ηλικία. Το παιδί, από βρέφος κιόλας, ξεκινά να μαθαίνει για το σώμα του, λαμβάνοντας πληροφορίες που σταδιακά επανα-λαμβάνονται με περισσότερες λεπτομέρειες και εμπεδώνονται στην προσχολική και στην πρώτη σχολική ηλικία. Σιγά σιγά, γνωρίζει το σώμα του, τα όργανα και τις λειτουργίες τους. Στο πλαίσιο αυτό, κατανοεί ότι τα γεννητικά του όργανα είναι χρήσιμα και ότι δεν πρέπει να ντρέπεται για αυτά, αλλά ταυτόχρονα ότι είναι προσωπικά και ότι δεν πρέπει να τα εκθέτει αδιακρίτως. Το επόμενο βήμα είναι η περιποίηση και η υγιεινή του σώματός του.Αν από μικρό το παιδί αγαπήσει το σώμα του και μάθει να το φροντίζει, μελλοντικά θα του είναι ευκολότερο να προφυλαχθεί από σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες ή ανεπιθύμητες εγκυμο-σύνες. Στην αρχή του δημοτικού σχολείου ολοκληρώνε-ται ο σχηματισμός της έμφυλης ταυτότητας και συνήθως τότε τα παιδιά ταυτίζονται με τον γονέα του αντίθετου φύλου, αντιγράφοντας συμπεριφο-ρές τόσο στην πραγματικότητα όσο και στο παι-χνίδι. Αρχίζουν δε να ντρέπονται, αλλά ταυτόχρο-να να ενδιαφέρονται περισσότερο για τη σωματική ανατομία και τις διαφορές των δύο φύλων και για όσα παρατηρούν στο περιβάλλον τους σχετικά με τον έρωτα και το σεξ, εκδηλώνοντας το σεξουαλι-κό τους ένστικτο με έμμεσους τρόπους, όπως στο παιχνίδι, στις μυστικές συνομιλίες ή στη φαντα-σία τους. Στο σημείο αυτό, αξίζει να σημειώσουμε ότι οι ορμονικές μεταβολές που προκαλούν την ήβη εμφανίζονται πλέον από την ηλικία των 7-10 ετών.

Μα δεν με ρωτάει…Οι ειδικοί έχουν καταγράψει πλήθος περιστατι-κών παιδιών που προφυλάσσουν ασυνείδητα ή συ-νειδητά τον εαυτό τους και τους γονείς τους από το να ρωτήσουν από αγάπη και ενδιαφέρον, γιατί διαισθάνονται τη μεγάλη τους αγωνία να μην ερωτηθούν ποτέ για το σεξ. Μπορεί να ρώτησαν μια φορά, να είδαν πόσο τρόμαξε και αγχώθηκε ο γονιός και έκτοτε να επέλεξαν να μην ξαναρω-τήσουν. Φυσικά, κάτι τέτοιο έχει αποτέλεσμα να μένουν στα παιδιά αναπάντητα ερωτήματα και να τους δημιουργείται η αίσθηση ότι το σεξ είναι ένα θέμα που φοβίζει και ότι δεν πρέπει να συζητιέ-ται, στοιχείο ιδιαίτερα αρνητικό για τη συνέχειά τους ως σεξουαλικών όντων. Επομένως, αν δεν ρωτούν, βρείτε τρόπους να τους μιλήσετε εσείς.

Μιλήστετους γιατο

Επειδή όσο ωραία κι αν ακούγονται τα παραπάνω στη θεωρία,στην πράξη οι περισσότεροι δυσκολευόμαστε, σας προτείνουμε και δύο βιβλία, για διαφορετικές ηλικίες, που κυκλοφόρησαν πρόσφατα από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ και μάλλον θα μας διευκολύνουν ως σεξουαλικούς παιδαγωγούς!

18.05.2016

Τι να του πω; Οι γονείς, παρατηρώντας το παιδί και τις ανάγκες που έχει, καλούμαστε να προσαρμόσουμε τη γνώση στις ανάγκες και τις λειτουργίες της οικογένειάς μας, φροντίζοντας να μην αφήνουμε αναπάντητα ερωτήματα, αλλά ούτε και να δίνουμε περισσότε-ρες λεπτομέρειες απ’ όσες είναι έτοιμο το παιδί να ακούσει τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, που μπορεί να το μπερδέψουν ή να το επιβαρύνουν πρόωρα. Το κάθε παιδί δείχνει με τον δικό του ξεκάθαρο τρόπο πόσο μπορεί να διαχειριστεί τη νέα αυτή ιδιαίτερη γνώση και ο ενήλικας οφείλει να σεβαστεί τα όριά του. Πριν αρχίσετε να συζητάτε με το παιδί σας ξεκαθαρίστε μέσα σας ποιες είναι οι προσωπικές σας απόψεις και στάσεις σε αυτά τα θέ-ματα. Συζητήστε επίσης με τον σύντροφό σας ποιες θέλετε να είναι οι αρχές και τα πιστεύω της κοινής οικογένειάς σας. Χρησιμοποιήστε απλά (αλλά όχι απλοϊκά) λόγια, δώστε σύντομες και στοχευμέ-νες απαντήσεις, μιλήστε ήρεμα. Έτσι, το παιδί θα νιώσει ασφάλεια και αυτοπεποίθηση. Η σεξουαλι-κή διαπαιδαγώγηση δεν αποτελεί μια συζήτηση που αρχίζει μια συγκεκριμένη ώρα και τελειώνει κάποια άλλη συγκεκριμένη ώρα. Διαπερνά όλη τη ζωή της οικογένειας και λεκτικοποιείται καθημε-ρινά με ποικίλες αφορμές. Προχωρά δε με γνώσεις που χτίζονται η μία πάνω στην άλλη, κάθε φορά όλο και πιο ολοκληρωμένες και με περισσότερες λεπτομέρειες, όσο μεγαλώνει το παιδί.

Με τη συνεργασία της εκπαιδευτικού κ. Θάλειας Καλλιαντά

Για μεγαλύτερα παιδιά, από 9 ετών και πάνω, που βρίσκονται πλέον στην προεφηβεία και τα πράγμα-τα… δυσκολεύουν κυκλοφορεί το «Μα… τι μου συμβαίνει; Ένα βιβλίο για την ανάπτυξη και τη σεξουαλική διαπαι-δαγώγηση», της Τζάκι Μπέιλι, που δίνει απαντήσεις σε όλες εκείνες τις αμήχανες ερωτήσεις για τις αλλαγές που παρατηρεί ένα παιδί στο σώμα του και στην ψυχολογική του διάθεση κατά την προεφηβεία και την εφηβεία.

«το δέντρο που κάνει μωρά», της βραβευμένης Σόφι Μπλάκολ, απευθύ-νεται σε μικρά παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας και τα εισάγει στις βασικές έννοιες της σεξουαλι-κότητας, με τρόπο κατανοητό και κατάλληλο. Η ιστορία εκκινεί από την ερώτηση που πανικοβάλλει τους περισσότερους γονείς: από πού έρχονται τα μωρά; Στο βιβλίο αυτό, ένα μικρό αγόρι ρωτάει τους πάντες, από την μπέιμπι σίτερ του μέχρι τον ταχυδρόμο και παίρνει

ένα σωρό αστείες απαντήσεις, ώσπου οι γονείς του τού εξηγούν όσα πρέπει να γνωρίζει. Η απολαυστική εικονογράφηση θα κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον των νεαρών αναγνωστών και θα χαλαρώσει και εσάς τους αγχωμένους γονείς.

info

συζητωντασ 18.05.201628

της πελιως παπαδια

Η Ελένη Γεωργοστάθη με κέρδισε κατ’ αρχάς μέσα από το blog της «μια φορά κι έναν καιρό η μικρή ελένη», στο οποίο καταγράφει σκέψεις και εντυπώσεις από τυχαίες βόλτες σε

βιβλία για παιδιά. Έπειτα διάβασα το πρώτο παιδικό βιβλίο της «Το χάρτινο καραβάκι της μαμάς», από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, το οποίο με εντυπωσίασε! Και μετά ήρθε «Το απέναντι νησί», και πάλι από τον Ψυχογιό, και μαζί με αυτό η απόφασή μου να γνωρίσω τη συγγραφέα λίγο καλύτερα.

Μιλήστε μας για τη... μικρή και για τη λίγομεγαλύτερη Ελένη!Η μικρή Ελένη μεγάλωσε σε ένα χωριό της Λακωνίας, όπου έζησε έως τα δεκαοκτώ της: ατέλειωτες ώρες παιχνιδιού στην αυλή και στους τριγύρω κήπους, εξερευνήσεις παλιών φούρνων και γκρεμισμένων σπιτιών, ατυχή συναπαντήματα με ερπετά και τρωκτικά, πόδια μονίμως φαγωμένα απ’ τις αλλεπάλληλες πτώσεις ή από τις τσουκνί-δες και τα αγκάθια, τέτοια πράγματα… Και, από την άλλη, μια μεγάλη αγάπη για το διάβασμα, με τα βιβλία να μου δίνουν συχνά και τα σενάρια για νέες περιπέτειες.

Τι σας ενέπνευσε να γράψετε το «Απέναντι νησί»; Είχατε κάποιο στόχο γράφοντάς το;Το έναυσμα υπήρξε μάλλον αστείο. Όταν ήμουν παιδί, μια εποχή πηγαίναμε σε μια παραλιούλα που είχε κάτι νησάκια απέναντι. Εγώ και ο ξάδερφός μου θέλαμε πολύ να κολυμπήσουμε ως εκεί, αλλά μάλλον παραήμασταν μικροί και οι γονείς μας όχι τίποτα φοβεροί κολυμβητές και οι ίδιοι και δεν μας άφηναν. Είχαμε λοιπόν μεταλλάξει την επιθυμία μας πλάθοντας στο μυαλό μας κάτι τεράστιο και μάλλον αγριευτικό. Χρόνια αργότερα, περνώντας από εκείνο το μέρος, συνειδητοποίησα πόσο κοντά στη στεριά ήταν τα νησάκια και μου φάνηκε κωμικό να φοβάσαι κάτι τόσο κοντινό, θυμήθηκα και τη λαχτάρα μας ως παιδιών να κολυμπήσουμε μέχρι εκεί και κάπως έτσι ξεκίνησε να διαμορφώνεται στο μυαλό μου η ιστορία, η οποία, είναι η αλήθεια, έφερε στην επιφάνεια πολλά. Mέσα από αυτήν την ιστορία ήθελα να μιλήσω για το παράλογο του αβάσιμου και ατεκμηρίωτου φόβου, που εδράζεται στην άγνοια, στην εσωστρέφεια και στην προκατάληψη.

Τι κάνει τα παιδιά να έλκονται από το απαγορευ-μένο και τους μεγάλους να το φοβούνται; Τα παιδιά είναι μεγάλοι εξερευνητές, μονίμως διψασμένα για νέες ανακαλύψεις και με μια ακόρεστη λαχτάρα για περιπέτεια. Και βεβαίως

γεμάτα αθωότητα αλλά και με παντελή άγνοια κινδύνου. Η έλξη τους για το απαγορευμένο συχνά πυκνά τροφοδοτείται και από την αδυναμία των μεγάλων να εξηγήσουν με σαφήνεια τους λόγους για τους οποίους θεωρούν κάτι επικίνδυνο και απαγορευτικό. Γι’ αυτό καλό είναι να είμαστε όσο γίνεται σαφείς και ειλικρινείς μαζί τους. Όσο για μας τους μεγάλους, είμαστε έτσι κι αλλιώς πολύ πιο επιβαρυμένοι τόσο με αρνητικές εμπειρίες όσο και με ενοχές, ώστε ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο να είναι πολύ διαφορετικός από αυτόν των παιδιών. Το ζητούμενο είναι οι όποιοι φόβοι μας να είναι βάσιμοι και όχι ατεκμηρίωτοι ή παθολογικοί.

Θεωρείτε ότι οι ενήλικες στοχοποιούμε εύκολα όσους θεωρούμε διαφορετικούς και ότι μάλιστα βάζουμε και τα παιδιά μας σε αυτό το… τριπάκι;Δεν νομίζω ότι αυτό ισχύει για όλους τους ενήλι-κες. Ευτυχώς υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι ανάμεσά μας που σέβονται και αποδέχονται το διαφορετικό, περνώντας ανάλογα μηνύματα στα παιδιά τους. Είναι, νομίζω, ζήτημα παιδείας, παραστάσεων, εμπειριών, νοοτροπίας. Όταν, για παράδειγμα, έχεις βρεθεί, όντας διαφορετικός από την πλειονότητα των γύρω σου, σε μια ξένη χώρα για να εργαστείς ή να σπουδάσεις και έχεις αντιμετωπιστεί με σεβασμό και ισοτιμία, όταν έχεις συνυπάρξει με αν-θρώπους από διαφορετικές φυλές, κουλτούρες και θρησκεύματα, έχεις γελάσει και διασκεδάσει μαζί τους, έχεις μοιραστεί λύπες, αγωνίες, χαρές, γιατί να μην περάσεις αντίστοιχες νοοτροπίες στο παιδί σου; Θεωρώ ότι και πάλι η άγνοια, η προκατάλη-ψη και ο αβάσιμος φόβος είναι η ρίζα μιας τέτοιας στάσης.

Τo μικρόβιοτης ανάγνωσης

είναι αγιάτρευτο

Διατηρείτε ένα από τα πιο καλογραμμένα ιστο-λόγια για το παιδικό βιβλίο. Ήταν τα παιδιά σας η αφορμή για να το ξεκινήσετε; Πώς επιλέγετε τα βιβλία για τα οποία γράφετε;Η αφετηρία για τη δημιουργία του ήταν πράγματι τα κοινά μου διαβάσματα με τα παιδιά μου, κυρίως με τη μεγάλη μου κόρη τότε.Αν και συστηματική αναγνώστρια ενήλικης λο-γοτεχνίας, συνειδητοποίησα κάποια στιγμή πως όταν έμπαινα σε βιβλιοπωλεία πήγαινα γραμμή στο τμήμα των παιδικών, ενώ στις συζητήσεις με φίλους ή γνωστούς που είχαν επίσης μικρά παιδιά δεν έκανα άλλο από το να τους μιλάω για παιδικά βιβλία.Και κάπως έτσι ξύπνησα ένα πρωί και ανακοίνωσα στον άντρα μου ότι θα φτιάξω ένα ιστολόγιο για το παιδικό βιβλίο.Όσο για την επιλογή των τίτλων, βασικό κριτήριο είναι να αρέσει το βιβλίο σε μένα και στα παιδιά μου, εφόσον είναι για την ηλικία τους.

Επισκέπτεστε σχολεία και οργανώνετε εκδη-λώσεις με παιδιά, βασισμένες στα βιβλία σας.Τι βλέπετε;Βλέπω ότι, και στις μέρες μας, το μικρόβιο της ανάγνωσης, άπαξ και κολλήσει σε ένα παιδί, είναι αγιάτρευτο. Συναντάω δασκάλους και νηπιαγω-γούς με όρεξη, κέφι, όραμα, ιδέες, που τις υλοποι-ούν ακόμα και μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συν-θήκες. Πάνω απ’ όλα, με συναρπάζει η ποικιλία των αναγνώσεων, ερμηνειών και συνειρμών που έρχονται κάθε φορά στην επιφάνεια μέσα από την επεξεργασία ενός βιβλίου.Κάθε συνάντηση με παιδιά είναι μοναδική, μια δια-φορετική εμπειρία, που βοηθά κι εμένα να ξαναδώ τις ιστορίες μου με νέο μάτι.

Δώστε μας ένα top-5 αγαπημένων σας παιδικών βιβλίων, ελληνικών και ξένων, παλαιότερων και σύγχρονων.Δύσκολη ερώτηση. Δεν μπορώ να περιορίσω σε πέντε μόνο τίτλους τα βιβλία που αγαπώ.Θα αναφέρω με πόνο ψυχής κάποια από αυτά,γνωρίζοντας ότι αδικώ πολλά άλλα:• Ζωρζ Σαρή, Ο θησαυρός της Βαγίας• Έριχ Κέστνερ, Η τάξη που πετάει• Ζοφρουά ντε Πενάρ, Ο καλόκαρδος λύκος• Τζον Μπόιν, Το αγόρι με τη ριγέ πιτζάμα• Ντέιβιντ Άλμοντ, Το αγόρι που κολύμπησεμε τα πιράνχας.

Ελένη Γεωργοστάθη

ΣΤΟ ΓΙΑΤΡΟ 18.05.201630

ΤOY ΙΟΡΔΑΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Στο προηγούμενο τεύχος ξεκινήσαμε το γοητευτικό ταξίδι στην ψυχοκινητική ανάπτυξη των παιδιών, μια διαδικασία που περνά από στάδια, τα αποκαλούμε-να ορόσημα, και με κατεύθυνση από

το κεφάλι προς τα πόδια. Το παιδί που «μεγα-λώνουμε», μέσα από αυτήν τη στήλη, είναι ήδη τριών μηνών και έχει κατακτήσει μικρά,αλλά σημαντικά, κατορθώματα για τη μετέπειτα εξέλιξή του. Ένα βρέφος τριών μηνών λοιπόν αρχίζει να συ-ντονίζει τις κινήσεις του και αυτό φαίνεται στα χέρια, όπου από ασύμμετρες μεταξύ τους κινή-σεις, τώρα πλέον αυτές είναι καλά συγχρονισμέ-νες. Αυτό είναι ένα αρκετά σπουδαίο κατόρθωμα, γιατί επιτρέπει στο βρέφος να φέρει μπροστά του διάφορα αντικείμενα, π.χ. μια κουδουνίστρα και να την περιεργαστεί και αργότερα χρησιμοποιώ-ντας και τα δύο χέρια ταυτόχρονα να επιτελέσει περίπλοκες δραστηριότητες. Σε αυτό το χρονικό σημείο είναι που βλέπουμε τα βρέφη να περνάνε ολόκληρα λεπτά κοιτώντας και ξανακοιτώντας τα δάχτυλά τους, παίζοντας με τις παλάμες τους. Επιπλέον, τα μωρά αυτής της ηλικίας ξεκινούν να «γεύονται» ό,τι κρα-τούν. Είναι η ηλικία δηλαδή που αρχίζουν να τα βάζουν όλα στο στόμα και ως εκ τούτου η απο-στείρωση, π.χ. της πιπίλας, παύει να έχει νόημα. Όλα τα παραπάνω όμως προϋποθέτουν ότι και το κεφάλι πλέον στηρίζεται και στέκεται όρθιο

3ος µήνας

ΣΤΟ ΓΙΑΤΡΟ18.05.201631

Το παιδί σας πλέονείναι έντονα κοινωνικό,

αρχίζει να αντιλαμβάνεταιτον κόσμο γύρω τουμέσα από τη δοκιμή

των πάντωνστο στόμα,μέσα από την κίνησητων αντικειμένωνκαι από τους ήχους

των ανθρώπων

Ο Ιορδάνης Παπαδόπουλος είναι παιδίατρος και υποστηρικτής του μητρικού θηλασμού (Ν. Ψυχικό, Ρ. Φεραίου 32, τηλ. 6936793132, iordanispapado@hotmail.com Facebook: μικρο «σονοκομείο» )

ακόμη και ενάντια στη βαρύτητα. Σε μπρούμυτα θέση το βρέφος σηκώνει το κεφαλάκι του στη μέση γραμμή και προσπαθεί να δει γύρω του τι υπάρχει.Αυτή η στιγμή είναι μια πρώτης τάξεως ευκαι-ρία για τους γονείς να γυμνάσουν το παιδί τους, αφού επιμένοντας να το θέτουν στην μπρούμυτα θέση εξασκούν το μυϊκό σύστημα του αυχένα και της ράχης, ενώ παράλληλα το εκθέτουν σε διάφορα ερεθίσματα-στόχους, π.χ. ένα παιχνίδισε απόσταση.Σε επίπεδο αντίληψης το τριών μηνών μωράκι μπορεί και αναγνωρίζει την οικεία φωνή από μακριά, ακόμη και αν δεν βλέπει το πρόσωπο που του μιλά. Επίσης χαίρεται να ακούει όμορ-φα λογάκια ακόμη και από ξένους (για την ώρα δεν τους ντρέπεται...) Ένα βρέφος λοιπόν που ξαφνιάζεται στη θέα ενός προσώπου δίπλα του, π.χ. στο κρεβάτι, πρέπει να βάλει τους γονείς σε υποψία μήπως δεν ακούει ικανοποιητικά... Το εντυπωσιακό είναι ότι μπορεί να αναγνωρίσει τη μητέρα του σε μια φωτογραφία, όπως μαρτυρά το χαμόγελό του, ενώ σιγά σιγά θα αρχίσει να καταλαβαίνει τη στιγμή που του ετοιμάζουν το γεύμα, ανοιγοκλείνοντας τα χείλη του ή φωνάζο-ντας χαρούμενο.Τα βρεφάκια, αν και μόλις δώδεκα εβδομάδων, έχουν εξελίξει την κοινωνικότητά τους και έτσι από το χαμόγελο των προηγούμενων μηνών, τώρα πλέον πιάνουν και κουβεντούλα.

Τα λόγια τους είναι ουσιαστικά κραυγές, φω-νούλες, σύντομοι ήχοι χαράς και απορίας, τα γνωστά «αγκού». Χαίρεται να το φροντίζουν, να το κάνουν μπάνιο, μασάζ και να το παίρνουν αγκαλιές και όλη αυτή η ικανοποίηση εκφράζε-ται με δυνατές φωνές και ίσως και γέλια.

Προωθώντας την ανάπτυξη του παιδιού σαςTummy time! Δοκιμάστε να ξαπλώσετε στο πά-τωμα με το μικρό παιδί σας, σε θέση μπρούμυτα.Αν το βάλετε εκεί μόνο του είναι σχεδόν σίγου-ρο πως θα βαρεθεί γρήγορα. Αν όμως είστε στο επίπεδό του και προσπαθείτε μαζί να πιάσετε ένα παιχνίδι, θα δείτε πόσο διαφορετικά θα το αντιμετωπίσει. Κάντε το αυτό για λίγα λεπτά, πολλές φορές την ημέρα.Δώστε του μια κουδουνίστρα να παίξει, αλλά όχι πολλά παιχνίδια. Τα πολλά είναι περιττά για αυτήν την ηλικία. Μια κουδουνίστρα αρκεί για να εντυπωσιαστεί, να παίξει με τους ήχους, να συνδέσει τη δράση με το αποτέλεσμα (κουνώ κουδουνίστρα-παράγεται ήχος).Το παιδί σας πλέον είναι έντονα κοινωνικό, αρχίζει να αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του μέσα από τη δοκιμή των πάντων στο στόμα, μέσα από την κίνηση των αντικειμένων και από τους ήχους των ανθρώπων. Αρχίζει να διακρίνει το ευχάριστο από το δυσάρεστο και να επιζητά τη φροντίδα και το παιχνίδι. Η ανταπόκρισή του και η ανταμοιβή των μέχρι τώρα «κόπων» σας, μόλις αρχίζει...

ΠΙΤΣΙΛΕΣ32

18.05.2016

Watermelon bikini SUNUVA UPF 50+ με διακοσμητικά ξύλινα,www.aliceonboard.gr

5

6

21

Παιδικό κάδρο Carousel με ενσωματωμένο φω-τισμό. Ιδανικό για τη διακόσμηση του παιδικού δωματίου, ενώ ταυτόχρονα φωτίζει ζεστά τον χώρο και κρατά συντροφιά στον βραδινό ύπνο,www.babyglitter.gr

Χειροποίητα παιδικά σαπουνάκια με εκχύλισμα χαμομηλιού σε πολλά πρωτότυπα σχέδια,www.camomile.gr

Χειροποίητο λούτρινο ζωάκι, Happy Unicorn, Διατίθεται κατόπιν παραγγελίας,www.etsy.com/shop/KATShandmadeitems

Flamingos are friends – Swimsuit,www.facebook.com/MonsoonChildrenGR

3

4SUMMER

2

SUMMERSUMMERΠαιδικό κάδρο Carousel με ενσωματωμένο φω-

Μαγιό πάνα UPF 50+ Royal Viking (αγοράκι),www.babycarrots.gr

Μαγιό πάνα με βολάν UPF 50+ Lime Palm Garden (κοριτσάκι),www.babycarrots.gr

Τούνικ φόρεμα Nadadelazos με τυπωμένο μοτίβο από 100% οργανικό βαμβάκι,www.joyandjayson.gr

Ελαφρύ καρότσι Trip ιδανικό και για τις μετακινήσεις στην εξοχή από την Inglesina σε Denim χρώμα,www.inglesina.gr

Flower & Stripes – Hat,www.facebook.com/MonsoonChildrenGR

Vintage English country σετ βαλίτσας,www.vintagelovers.gr

Κρεβάτι μεσαίου ύψους της σειράς Classic από μασίφ ξύλο με κάθετη σκάλα, σε λευκό χρώμα και θέμα ζούγκλα,www.flexaworld.com

Παιδικό φωτιστικό οροφής διπλό, τοίχωμα με κουκουβάγιες,www.plastelhome.gr

Done by Deer, γυμναστήριο δραστηριοτήτων,www.trikiklo.com

7

11

12

10

13

8

9

ΠΙΤΣΙΛΕΣ33

18.05.2016

LIKE34

18.05.2016

Website:www.Bepanthol.gr/suncare

Get moresummer withBepantholΤο καλοκαίρι πλησιάζει και εμείς το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να χαρούμε τον ήλιο, τις εκδρομές, τη θά-λασσα, το παιχνίδι. Όλα τα υπόλοιπα τα φροντίζει η Bepanthol. Αντιηλιακή προστασία και ανάπλαση σε δύο μόνο κινήσεις! Το αντηλιακό γαλάκτωμα προσώπου-σώματος Bepanthol προ-στατεύει αποτελεσματικά μικρούς και μεγάλους και εξοικονομεί χρήμα και…χώρο στην τσάντα μας.Συνεχίζουμε με την Bepanthol κρέ-μα για τις ειδικές ανάγκες της επι-δερμίδας μετά την έκθεση στον ήλιο, η οποία αναπλάθει και ταυτόχρονα ενυδατώνει το δέρμα μετά την έκθεση στον ήλιο. Μια κρέμα που εμπιστευό-μαστε πάνω από 75 χρόνια. Μικροί μεγάλοι υποδεχόμαστε τοκαλοκαίρι με απίστευτη διάθεσηκαι Bepanthol. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το www.cycladic.gr

052016

• Σινεμά // Angry Birds - Η ταινία• Summer Camp // Planet PhysicsΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το www.cycladic.gr

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ 18.05.201636

Για 2η χρονιά, το PLANET PHYSICS διοργανώνει ένα μοναδικό καλοκαιρι-νό Camp για παιδιά 5-12 ετών. Σε ένα

ξεχωριστό, επιστημονικό περιβάλλον, οι μικροί μας φίλοι ακολουθούν ένα ισορροπη-μένο πρόγραμμα παιχνιδιού, ήπιας άθλησης, πειραμάτων και κατασκευών, το οποίο θα τους βοηθήσει να αποφορτιστούν από το σχολείο και να περάσουν τον χρόνο τους δημιουργικά, βιώνοντας αξέχαστες διαδραστικές εμπειρίες.Αξιοποιώντας τα διδάγματα από το περσινό πρόγραμμα, το summer camp έχει εμπλουτι-στεί με νέα εντυπωσιακότερα πειράματα και κατασκευές, έχουν προστεθεί νέοι επιστη-μονικοί τομείς και έχουν δημιουργηθεί νέες συναρπαστικές δραστηριότητες. Ενδεικτικά αναφέρουμε: ομαδικό παιχνίδι στον κήπο, πειράματα φυσικής και χημείας, κατασκευές που τα παιδιά παίρνουν μαζί τους φεύγο-ντας, ρομποτική, αστρονομία (παρατήρηση Ηλίου και ηλιακών κηλίδων), μετεωρολο-γία (δημιουργία μετεωρολογικού σταθμού), λύσεις γρίφων μέσα στη διαδραστική έκθεση, παρακολούθηση εντυπωσιακών φαινομένων φυσικής σε προτζέκτορα και επεξήγησή τους, διαγωνισμοί γνώσεων και θεατρικό παιχνίδι!Οι εγγραφές άρχισαν! Κάντε έγκαιρα την κράτησή σας!

Τα Angry Birds, το διάσημο ηλεκτρονι-κό παιχνίδι που έχει σημειώσει παγκό-σμια επιτυχία, κάνει το πέταγμά του

στη μεγάλη οθόνη καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά του σε μια ξεκαρδιστική 3D κωμωδία κινουμένων σχεδίων.Ο Red (το κόκκινο πουλί του παιχνιδιού), αφού χαλάει σε καθημερινή βάση τη διάθεση και το κέφι των πάντων, εισάγεται εσπευσμέ-να σε μια ειδική κλινική, ώστε να καταφέρει να διαχειριστεί το οξύθυμο του χαρακτήρα του. Εκεί θα γνωριστεί με διάφορα άλλα, επί-σης «προβληματικά», πουλιά και θα αναπτύ-ξουν μία ιδιαίτερη συμπάθεια. Τα πράγματα κυλάνε αρκετά ήρεμα, ώσπου εμφανίζονται τα γουρούνια και οι ισορροπίες ανατρέπονται. Όταν τα πράγματα σκουραίνουν, θα χρειαστεί να καταφύγουν σε έναν αετό-γκουρού, για να τους προσφέρει καθοδήγηση.Στην ελληνική μεταγλώττιση, θα ακούσουμε ένα all-star cast, με πρωταγωνιστές τον Γιώρ-γο Πυρπασόπουλο στον ρόλο του Ρεντ (Red) και τον Γιάννη Ζουγανέλη ως Σούπερ Αητό (Mighty Eagle), τη Μαίρη Συνατσάκη ως Στέλ-λα (Stella), τον Άρη (REC) Λουμάκη ως Χαλ (Hal) και τον Σπύρο Μαργαρίτη ως Μπαμπλς (Bubbles).Σκηνοθεσία: Clay Kaytis, Fergal ReillyΣενάριο: Jon Vitti

PlanetPhysics Angry Birds.

Η Ταινία

PLANET PHYSICS: Λ. Αναπαύσεως 18, Βριλήσσια, 210 8033984,www.planetphysics.gr

Προβάλλεται ήδη από τις 12 Μαΐου στους κινηματογράφους, μεταγλωττι-σμένο, με υπότιτλους και σε 3D από τη Feelgood.

ΤαινίαSummer Camp

Το καλοκαίρι στο Μουσείο Πειραμάτων ξεκινά… στις 16 Ιουνίου! Για 6η χρο-νιά, μόλις τα σχολεία κλείσουν κάνου-

με νέους φίλους και συναντάμε τους παλιούς σε ένα summer camp με ημερήσιο πρόγραμ-μα, που φιλοξενείται σε έναν χώρο σύγχρονο, ασφαλή και πολύ οικείο για τα παιδιά.Οι μικροί επιστήμονες συμμετέχουν σε ποι-κιλία δραστηριοτήτων, με πειράματα, ομαδικά παιχνίδια, κατασκευές, θεατρικό παιχνίδι και εξορμήσεις στη φύση, που σχεδιάζονται και υλοποιούνται αποκλειστικά από εμψυχωτές υψηλής εκπαιδευτικής και επιστημονικής κατάρτισης. Κάθε ημέρα τούς επιφυλάσσει εκπλήξεις από μία διαφορετική επιστήμη, ενώ τα πειράματα και οι δραστηριότητες είναι διαφορετικά κάθε εβδομάδα. Οι θεματικές ενότητες των πειραμάτων για κάθε ημέρα της εβδομάδας είναι Φυσική, Χημεία, Βιολογία, Ρομποτική και Οικολογία / Περιβαλλοντική αγωγή αντίστοιχα! Εβδομαδιαίο κόστος: 110€ και 100€για αδέλφια, ημερήσιο κόστος: 25€ και 22€ για αδέλφια. Η συμμετοχή περιλαμβάνει κα-θημερινή δραστηριότητα εξωτερικού χώρου, πρωινό, κολατσιό, όλα τα υλικά για τα πειρά-ματα και τις ατομικές κατασκευές, αναμνηστι-κό δίπλωμα, ατομικό φάκελο δραστηριοτήτων και συμμετοχή σε εξόρμηση με πούλμαν κάθε Παρασκευή.

Καλοκαίριμε...

πειράματα

Διάρκεια: 16 Ιουνίου - 8 Ιουλίου | Ώρα προσέλευσης: 8:00-9:00 | Ώρα αποχώρησης: 15:30-16:00Για τη συμμετοχή σας είναι απαραίτητη η έγκαιρη τηλεφωνική κράτηση θέ-σης στα 210-7210105, 210-7610038, καθημερινά από τις 9:00 έως τις 17:00.Μουσείο Πειραμάτων, Συβρισσαρίου 6, Καισαριανή

Summer Camp

Σε αυτήν την παράσταση, οι θεατές θηλά-ζουν, ίσως δεν έχουν πει καν την πρώτη τους λέξη, μπορεί ακόμη να μην έχουν

σταθεί στα πόδια τους. Ξέρουν όμως να ακούν, να πιάνουν, να αισθάνονται και να εκδηλώ-νουν τη χαρά και τη δυσαρέσκειά τους. Η ομάδα «Anomati» παρουσιάζει το Θα βγω από τ’ αυγό, την πρώτη παράσταση σχεδι-ασμένη αποκλειστικά για μωρά 4 έως 18 μηνών. Οι πολύ μικροί θεατές θα ταξιδέψουν σε έναν κόσμο παραμυθένιο, με την πολύτιμη βοήθεια ενός νεογέννητου περιστεριού που κάνει τα πρώτα του… φτερουγίσματα εξερεύ-νησης, αναζητώντας την ευτυχία και την αγάπη.Η παράσταση διαρκεί 45 λεπτά, στη διάρκεια των οποίων βρέφη και γονείς μοιράζονται μια μοναδική διαδραστική εμπειρία. Οι άρτια εκπαιδευμένοι περφόρμερ δημιουργούν ένα ασφαλές περιβάλλον και επιστρατεύουν στο-χευμένα οπτικά ερεθίσματα, σχήματα, ήχους, μουσική, χρώματα και φυσικά την κίνηση, ώστε να διασκεδάσουν τα μωρά, αλλά και να ενεργοποιήσουν τις αισθήσεις τους. Να αυξή-σουν την παρατηρητικότητά τους, να διεγεί-ρουν τη φαντασία τους και να τα βοηθήσουν να αλληλεπιδράσουν με το περιβάλλον τους.

Θα βγωαπό τ’ αυγό

Κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 10:00 και στις 11:30 από τις 14 Μαΐου έως τις 5 Ιουνίου.Θέατρο Άβατον, Ευπατριδών 3 Γκάζι, μετρό ΚεραμεικόςΠληροφορίες-Κρατήσεις: 210-3412689

Θέατρο

Μια ξεχωριστή καλοκαιρινή εμπει-ρία για δημιουργική απασχόληση, ψυχαγωγία, πολύ παιχνίδι και ακόμα

περισσότερο κέφι περιμένει τους μικρούς μας φίλους, από τις 21 Ιουνίου έως τις 15 Ιουλίου 2016, στο Summer Camp στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Για τέσσερις εβδομάδες, η Τεχνόπολη και το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, σε συνερ-γασία με τις «Μικρές Ιστορίες», διοργανώ-νουν ένα πλούσιο καλοκαιρινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, με παιχνίδια απ’ όλον τον κόσμο, εργαστήρια εκπαιδευτικής ρομποτικής, video animation, ζωγραφική, χορό και όχι μόνο...Το Summer Camp περιλαμβάνει τέσσερις περι-όδους, με διαφορετικές θεματικές ανά εβδομά-δα. Η πρώτη εβδομάδα θα έχει θέμα «Ο γύρος του κόσμου σε... μία εβδομάδα», η δεύτερη τα «Σχήματα και χρώματα», η τρίτη «Δημιουργίες με νέες τεχνολογίες» και η τέταρτη «Μαθαίνω το σώμα μου».

Summer Camp στην

Τεχνόπολη Δήμου

Αθηναίων

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε παιδιά από 6 έως 12 ετών, ξεκινάει στις 8:00 το πρωί και τελειώνει στις 4:00 το απόγευμα! Πληροφορίες-κρατήσεις: 210 3475535, 210 3461589, 210 3475518

Summer Camp

18.05.2016

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ 18.05.201638

Mε αφορμή τη νέα ταινία Star Wars: The force awakens, η έκθεση Toy Stories φιλοξενεί, μεταξύ άλλων,

παιχνίδια και φιγούρες εμπνευσμένα από τις προηγούμενες θρυλικές τριλογίες. Ανάμεσα στα εκθέματα παρουσιάζονται τα συλλεκτικά κόμικ «Ο Πόλεμος των Άστρων» που κυκλο-φόρησαν το 1977 από τις ελληνικές εκδόσεις Καμπανά, συλλεκτικές φιγούρες των εταιρει-ών Kenner, Palitoys και Meccano, παιχνίδια της σειράς Vintage Star Wars του 1980, αλλά και ένα αυτόγραφο του Ντέιβιντ Πράους, που υποδύθηκε τον Νταρθ Βέιντερ στην αυθεντι-κή τριλογία. Οι μικροί μας φίλοι, από 5 ετών, έχουν τη δυνατότητα μιας εναλλακτικής ξενάγησης στον κόσμο των παιχνιδιών με την ομάδα Fit Smiling Kids της Athens Trainer, σε συνεργα-σία με το Ίδρυμα Σ.Ο.Φ.Ι.Α, τα Σάββατα 21 και 28 Μαΐου, 11:30-13:30Σε ομάδες του Yoda και του R2D2, τα παιδιά αγγίζουν συλλεκτικά παιχνίδια και μαθαί-νουν τα μυστικά τους. Ξιφομαχούν στο Διά-στημα σαν ιππότες και πριγκίπισσες, γίνονται οι ίδιοι επιβάτες του «Millennium Falcon» και ταξιδεύουν στον κόσμο της φαντασίας. Ακό-μα, παίζουν φιδάκι, puzzle και αγώνα δρόμου σε έναν άλλον γαλαξία!Ανακαλύψτε τον μακρινό γαλαξία του Star Wars μέσα από την έκθεση «Toy Stories» και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Fit Smiling Kids!

To Διεθνές Φεστιβάλ Ψηφιακών Τεχνών της Ελλάδας Athens Digital Arts Festival εγκαινιάζει τη νέα του ενότητα

ADAFkids.

Το Σαββατοκύριακο 21 και 22 Μαΐου τα παιδιά από 5 έως 12 ετών και οι γονείς τους καλούνται να δοκιμάσουν στην πράξη και να εξερευνήσουν τις απεριόριστες δυνατότη-τες που προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία. Ετοιμαστείτε για ένα ταξίδι στον κόσμο των ψηφιακών τεχνών μέσα από διαδραστικές εγκαταστάσεις. Το μόνο που χρειάζεται να φέρετε μαζί σας είναι η διάθεση για παιχνίδι, συνεργασία και δημιουργικότητα.Στο ADAF kids τα παιδιά μπορούν να παίξουν στη διαδραστική εγκατάσταση των Circus Lumineszenz Playground, όπου θα δημιουρ-γήσουν τις δικές τους εικόνες χρησιμοποιώ-ντας διαφορετικά φωτεινά αντικείμενα, αλλά και μαγικούς ηλεκτρονικούς ήχους και εφέ, χρησιμοποιώντας πρωτότυπα ηλεκτρονικά μουσικά όργανα. Ακόμα θα απολαύσουν το εντυπωσιακό πρόγραμμα animation «Pop Pop», με διασκεδαστικές και ενδιαφέρουσες ιστορίες σχεδιασμένες από καλλιτέχνες από διάφορα μέρη του κόσμου. Τέλος, μέσα από ένα εκπαιδευτικό εργαστήριο, θα φτιάξουν έναν μικρό χάρτινο κινούμενο κόσμο, το δικό τους animation έτσι όπως το έχουν φαντα-στεί, υπό την καθοδήγηση του πολύπειρου Μπάμπη Αλεξιάδη. Τα παιδιά άνω των 7 ετών μπορούν να συμ-μετέχουν στο πρόγραμμα χωρίς την παρουσία κηδεμόνα.

Star Wars Stories στονΕλληνικό

Κόσμο

Athens Digital Arts Festival για

παιδιά

Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»,Πειραιώς 254, Ταύρος, 212 254 0000

ADAFkids| 21-22 Μαΐου 2016, 11:00 -14:00Κτηριακό Συγκρότημα πύλη Ερμού 117-121, ιστορικό κέντρο ΑθήναςΠερισσότερες πληροφορίες: 6992793275

ΦεστιβάλΈκθεση

Τα θρυλικά Μπαλέτα στον Πάγο της Αγί-ας Πετρούπολης έρχονται στην Ελλάδα με το… μπαλέτο των μπαλέτων, την

«Ωραία Κοιμωμένη», του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊ-κόφσκι. Όσοι βρεθείτε από τις 18 έως τις 22 Μαΐου στο θέατρο Badminton, θα απολαύσετε μαγεία, λάμψη, χάρη και κομψότητα, καθώς τα Μπαλέτα στον Πάγο της Αγίας Πετρού-πολης, με την αρμονία, την υψηλή τεχνική και την ακρίβειά τους, συνταιριάζουν απαρά-μιλλα δύο μεγάλες ρωσικές παραδόσεις: τον κλασικό χορό και το καλλιτεχνικό πατινάζ. Φέτος τα Μπαλέτα ζωντανεύουν ανεπανά-ληπτα τη ρομαντική ιστορία της Ωραίας Κοιμωμένης, που –από το 1890 που πρωτοπα-ρουσιάστηκε ως κλασικό μπαλέτο στην Αγία Πετρούπολη– συνεχίζει να γοητεύει.Η αναζήτηση της αληθινής αγάπης και η αιώνια μάχη του Καλού και του Κακού αποτυ-πώνονται σε ένα φαντασμαγορικό παραμύθι πάνω στον πάγο, με πλούσια και εκθαμβωτικά σκηνικά και κοστούμια. Υπό την εμπνευ-σμένη διεύθυνση του σπουδαίου Konstantin Rassadin, ο οποίος χορογραφεί με σεβασμό στην αυθεντική χορογραφία του 1890, οι 35 χορευτές των Μπαλέτων θα παρουσιάσουν στους θεατές συναρπαστική, διαχρονική ιστο-ρία που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον από το πρώτο έως το τελευταίο λεπτό.Κλείστε έγκαιρα τις θέσεις σας και ζήστε την πιο θριαμβευτική συνάντηση χορευτικής δεξιοτεχνίας και ανυπέρβλητης μουσικής – πάνω στον πάγο!

Η ΩραίαΚοιμωμένηστον Πάγο

Πληροφορίες-προπώληση: 2108840600, www.abcd.gr,θέατρο Badminton

Μπαλέτο

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ18.05.201639

Ο Πολυχώρος Μεταίχμιο σε συνεργασία με το STEM Education (Οργανισμό Εκπαιδευτικής Ρομποτικής, Επιστή-

μης, Τεχνολογίας και Μαθηματικών) καλεί τα παιδιά 4-6 ετών τις Παρασκευές 20 και 27 Μαΐου 2016, 6:30-7:30 μ.μ., στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Λιλιπούτειοι Μηχανικοί».Συμμετέχοντας στο πρόγραμμα, τα παιδιά μαθαίνουν πώς λειτουργούν οι απλές μηχανές και τι σημασία έχουν στην καθημερινή ζωή μας. Με στόχο πάντα να δώσουν τη λύση σε κάποιο πρόβλημα, μαθαίνουν να συνεργάζο-νται, συναρμολογώντας γρανάζια, μοχλούς, τροχαλίες, τροχούς και άξονες. Έτσι τα παιδιά κατανοούν όλα τα φυσικά μεγέθη της Μηχα-νικής (ταχύτητα, δύναμη, ροπή, τριβή, έργο κ.λπ.) διασκεδάζοντας. Οι κατασκευές πραγματοποιούνται με τα από-λυτα ασφαλή τουβλάκια LEGO® DUPLO®.Το κάθε εργαστήρι διαρκεί 60 λεπτά και μπο-ρεί να φιλοξενήσει έως 25 παιδιά.

Η WWF γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέ-ρα Περιβάλλοντος και μας δείχνει με πόσους τρόπους μπορούμε να απο-

λαύσουμε μια βόλτα στο αστικό πράσινο. Την Κυριακή 5 Ιουνίου λοιπόν μας περιμένει στον Εθνικό Κήπο, στο κέντρο της Αθήνας, για να περάσουμε την ημέρα μαζί, κάτω από τη σκιά των δέντρων του, να παίξουμε, να διασκεδά-σουμε, να τον εξερευνήσουμε και –γιατί όχι;– να βρούμε και κάποιον κρυμμένο θησαυρό, στην κεντρική εκδήλωσης της καμπάνιας «Το πράσινο στα χέρια σου», υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων.Από τις 10:00 το πρωί μέχρι νωρίς το απόγευ-μα θα έχουμε την ευκαιρία να γίνουμε μικροί εξερευνητές με την ομάδα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του WWF Ελλάς, να παίξουμε παιχνίδια από τα παλιά αλλά και κυνήγι θησαυρού με το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων. Γιόγκα και τρέξιμο, μουσική, ζωγραφική και παραμύθια, ακόμα και ακροβάτες θα μας περι-μένουν ανάμεσα στις φυλλωσιές του Εθνικού Κήπου.

Λιλιπούτειοι Μηχανικοί

στοΜεταίχμιο

Η WWFστον Εθνικό

Κήπο

Κόστος εργαστηρίου: 11 € για κάθε παιδί – 13 € για κάθε παιδί που επιθυμεί να πάρει την κατασκευή του μετά το τέλος του εργαστηρίου.Δηλώσεις Συμμετοχής-πληροφορίες: 211 3003580Πολυχώρος Μεταίχμιο, Ιπποκράτους 118, Αθήνα

Για το επίσημο πρόγραμμα επισκεφθείτε τιςιστοσελίδες www.greenspaces.gr και kalyterizoi.gr

ΔραστηριότηταΕργαστήρι

Μόλις κλείσουν τα σχολεία, ανοίγει το Summer PlayGym Camp, που περι-μένει τους μικρούς φίλους του από 3

έως 7 ετών σε μια δροσερή διέξοδο με πολλή κίνηση και πολύ παιχνίδι!Συνδυάζοντας σωματικές, μουσικοκινητικές δραστηριότητες, γυμναστική, παιχνίδια και χειροτεχνίες, τα παιδιά θα περάσουν ευχάρι-στα και δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο τους λίγο πριν από τις διακοπές τους. Ο αθλητικός εξοπλισμός του PlayGym (τραμπολίνο, τοίχος αναρρίχησης, κούνιες, αιώρες και άλλα αισθη-τικοκινητικά και ψυχοκινητικά παιχνίδια), οι έμπειροι παιδαγωγοί του, η παιδοκεντρική προσέγγισή του και το μη ανταγωνιστικό περιβάλλον είναι κάποιοι από τους λόγους που τα παιδιά σας θα νιώσουν ασφάλεια και θα ευχαριστηθούν τις ξεχωριστές αυτές ημέρες τους! Το Summer PlayGym Camp θα λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή, από τις 8 το πρωί μέχρι τις 2 το μεσημέρι, από τις 15 Ιουνίου μέχρι και τις 27 Ιουλίου. Κόστος: 80 € η εβδομάδα, με σταδιακή μεί-ωση της τιμής όσο αυξάνονται οι εβδομάδες συμμετοχής του παιδιού στο camp. Υπάρχει η δυνατότητα φύλαξης του παιδιού έως τις 5 το απόγευμα, με επιπλέον κόστος.

Summer PlayGym

Camp

Μάθετε περισσότερα: 210 8100 508και www..playgym.gr/proina-mathimata/summer-playgym Πού: PlayGym, Γαρυττού 166Β , Αγία Παρασκευή

Summer Camp

μαθαινοντασ40

18.05.2016

Της ΑννίκΑς ΛυμπεροπουΛου

Future Band | Detta Danford, Natasha Zielazinski, Μαρία Χριστίνα Πα-παδοπούλου, Εύη Νάκου Νέοι από τη Future Band του Λονδίνου και την Αθήνα συνομιλούν τζαμάροντας! Παιδιά από όλη την Αθήνα συνα-ντήθηκαν στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών για να σχηματίσουν ένα μουσικό σύνολο που συνθέ-τει και παίζει τη δική του πρω-τότυπη μουσική. Μια ευκαιρία για δημιουργία, ανταλλαγή και συνεργασία μέσα από παιχνίδια μουσικού αυτοσχεδιασμού.Σάββατο & Κυριακή 13:00 και 17:00 Για παιδιά από 4 ετών | Διάρκεια: 20 λεπτά Χρατς Μπαμ | Ομάδα Gnous «Χρατς! Μπαμ!» και άλλοι ήχοι από αντικείμενα. Μια διαδραστική, οπτι-κοακουστική παράσταση, που με-

ταφέρει τα παιδιά στον μαγικό κόσμο της foley, της τέχνης που δίνει ήχο στην εικόνα του κινηματογράφου με τη χρήση καθημερινών αντικειμένων. Στο πρωτότυπο αυτό εργαστήριο ήχου, που θυμίζει περισσότερο κουζίνα σπιτιού ή αποθήκη, τα παιδιά, αντί για μουσικά όργανα, συναντούν μια σειρά από καθημερινά αντικείμενα: κατσαρόλες, σφυρίχτρες, συρραπτικά, καραμούζες, φρούτα, λαχανικά, μπαλόνια, μπίλιες, χαρτιά, ελατήρια, κουδούνια ποδηλάτου, λάστιχα ποτίσματος, γραφομηχανές, πατίνια και πολλά πολλά άλλα… Με τα «εργαλεία» αυτά, οι δύο μουσικοί συνοδεύουν ηχητικά ένα καταιγιστικό κολάζ από video animation και παλιές ταινίες, σε γρήγορο ρυθμό και με κωμική διάθεση, κινητοποιώντας

τη φαντασία και την παρατηρητικότητα των παιδιών.Σάββατο  11:00, 13:00 και 15:00 Για παιδιά 6+ | Διάρκεια: 50 λεπτά Μαμ Μαμ, ένα μαγικό δείπνο | Παναγιώτα Καλλιμάνη, Σταύρος Γασπαράτος Σε ένα σπιτάκι αλλοιωμένης προοπτικής, δύο χορευτές –ένας άνδρας και μια γυναίκα– με κινή-σεις συμπιεσμένες, γκροτέσκες, παραμορφωμένες και γρήγορες, δημιουργούν ένα σύμπαν μιας άλλης βαρύτητας, σαν να ήταν χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων. Το καλωδιωμένο σκηνικό κάνει τους χορευτές και τα αντικείμενα εκτελεστές της μουσικής παρτιτούρας προσκαλώντας σε ένα

δείπνο α-λα Μπάστερ Κίτον.Σάββατο & Κυριακή 11:00, 12:00, 16:00 και 17:00 Για βρέφη από 10 μηνών έως 2,5 χρόνων | Διάρκεια: 15 λεπτά ΜΟΥΣΙΚΟΣΜΟΣ | Γιολάντα Μαρ-κοπούλου, Spyros Pan, Λεονώρα Γαϊτάνου, Μπέσυ Παπαδοπούλου Πώς άραγε ηχεί ένα όργανο που μοιάζει με διαστημόπλοιο; Πόσους διαφορετικούς ήχους μπορεί να παράγει ένα μόνο ανθρώπινο σώμα μέσω της φωνής; Πώς αυτά τα δύο συνομιλούν; Πόσα όργανα που δεν έχω ξαναδεί υπάρχουν; Τι σκέψεις μου έρχονται όταν ακούω

Φεστιβάλ

μουσικής

για νεαρούς

&περιπετειώδεις θεατέςΈνα διήμερο συναρπαστικό ταξίδι στη μουσική για παιδιά συμβαίνει για δεύτερη χρονιά στη Στέγη. Εκεί θα ενώσουν

τις δυνάμεις τους πολιτιστικά κέντρα από όλη την Ευρώπη, δημιουργώντας έναν μουσικό λαβύρινθο γεμάτο

περιπέτειες. Συναυλίες, ηχητικές εγκαταστάσεις και εργαστήρια που ενεργοποιούν όλες τις αισθήσεις συνδυάζονται

με έναν ανοιχτό διάλογο μεταξύ μουσικών και νεαρών θεατών εντός και εκτός Στέγης.

Σάββατο 21 και Κυριακή 22 Μαΐου 2016

μαθαινοντασ41

18.05.2016

Φεστιβάλ

μουσικής

για νεαρούς

περιπετειώδεις θεατές

αυτούς τους διαφορετικούς ήχους; Τι εικόνες φαντάζομαι; Σε ποιους κόσμους ταξιδεύω με μια τέτοια πρωτόγνωρη μουσική περιπλάνηση;Σάββατο & Κυριακή 12:30, 14:00, 16:30 και 18:00 Για παιδιά από 4-7 ετών | Διάρκεια: 30 λεπτά Το τοπίο μου σε ήχους | ομάδα Gnous και Βασίλης Γεροδήμος Μια ηχητική εγκατάσταση που χαρτογραφεί με πρωτότυπο τρόπο τα διαφορετικά τοπία που συνάντησαν τα παιδιά στη διαδρομή του προγράμματος. Θα ακούσουμε ήχους από τον Λόφο του Κουλά στις Σέρρες, από το Παλιό Ελαιουργείο της Ελευσίνας, από τη Λαϊκή της Καλλιθέας, από το Ρωμαϊκό Ωδείο της Κω, όλους φτιαγμένους σε ηχητικές συνθέσεις που δημιούργησαν τα παιδιά. Το υλικό δημιουργήθηκε με άξονα την προσβασιμότητα σε μερικώς και μη βλέποντες.Σάββατο & Κυριακή 10:00-21:00 Για παιδιά από 6 ετών | Ελεύθερη είσοδος Οι κόσμοι της φωνής  | Άννα Λι-νάρδου, Γιώργος Βαρουτάς Μέσα σε ένα μουσικό δωμάτιο βρί-σκεται σε λήθαργο μια κοιμωμένη, η οποία μπορεί να ξυπνήσει μόνο με τη μουσική που φτιάχνουν τα παι-διά. Δίπλα της υπάρχουν διάφορα ακουστικά και ηλεκτρονικά όργανα. Κάθε παιδί καλείται να επιλέξει ένα από αυτά και να δημιουργήσει τον δικό του ήχο. Οι ήχοι των παιδιών καταγράφονται και συντίθενται με τη μέθοδο του live sampling. Όταν η μουσική καταφέρει να ξυπνήσει την κοιμωμένη, στο δωμάτιο θα αντη-χήσει ένα συναρπαστικό φωνητικό κολάζ, ταξίδι στους κόσμους της φωνής!Σάββατο & Κυριακή 11:30, 14:00, 16:30 και 18:30 Για παιδιά από 5 ετών | Διάρκεια: 25 λεπτά Toy Rock | Τάσος Στάμου Ο συνθέτης ηλεκτροακουστικής μουσικής και αυτοσχεδιαστής Τάσος Στάμου θα παρουσιάσει μια σειρά ζωντανών συνθέσεων χρη-σιμοποιώντας παιδικά μουσικά όργανα και ηχητικά παιχνίδια, σε συνδυασμό με σύγχρονα μέσα ζωντανής ηλεκτρονικής μουσικής αναπαραγωγής. Οι μικροί (αλλά και λιγότερο μικροί) επισκέπτες της παράστασης θα έχουν την ευκαιρία να διαδράσουν με τον μουσικό κατά τη διάρκεια της παράστασης, με μια σειρά οργάνων που θα βρίσκονται πλαγίως της σκηνής.Σάββατο & Κυριακή 13:30,

17:30 και 18:30 Για παιδιά από 5 ετών | Διάρκεια: 30 λεπτά INsono | Sonoscopia Το INsono είναι μια διαδραστική ηχητική εγκατάσταση, καθώς και μια αισθητηριακή εμπειρία. Είναι ένας χώρος που κατοικείται από αντικείμενα, ακουστικά και ηλεκτρονικά ηχητικά γλυπτά, ο οποίος προσκαλεί τους συμμετέχοντες να εξερευνήσουν και να γνωρίσουν το εσωτερικό και εξωτερικό του κάθε αντικειμένου/γλυπτού.Σάββατο & Κυριακή 12:00, 16:00 18:00 και 19:00 Για παιδιά από 5 ετών | Διάρκεια: 30 λεπτά Sound House | The Society of Strange and Ancient Instruments Πρωτότυπες ερμηνείες μουσικών κομματιών του 17ου αιώνα συνυφαίνονται για τη δημιουργία νέων συνθέσεων, στις οποίες συνδυάζονται η σύγχρονη μουσική τεχνολογία με τα αρχαία μουσικά όργανα, για να ερευνηθούν «μαγικά» εφέ, όπως ο αντίλαλος και η συμπαθητική αντήχηση, που είχαν εξάψει την περιέργεια των προγόνων μας τον 17ο αιώνα.Κυριακή 11:00, 13:00 και 17:30 Για παιδιά από 7 ετών | Διάρκεια: 45 λεπτά

  ΕΚΤΟΣ ΣΤΕΓΗΣ

100ό Δημοτικό Σχολείο Αθηνών (Πύρρας 15, πίσω από τη Στέγη) MILE(S)TONES | ZONZO COMPAGNIE Στο Mile(s)tones, ένας ντράμερ, ένας πιανίστας και ένας τρο-μπετίστας μάς ξεναγούν στον συναρπαστικό κόσμο του θρυλικού Αμερικανού τζαζ συνθέτη και τρομπετίστα Miles Davis.Σάββατο & Κυριακή 12:30 και 16:30 Για παιδιά από 6 ετών | Διάρκεια: 50 λεπτά Πάρκο Δουργούτι Fairy Musical Tails | REVOLUTIONARY STREET BAND Η νεράιδα και η μουσική παρέα της περπατάνε, χορεύουν και παίζουν στους δρόμους γύρω από τη Στέγη. Ακολουθήστε τους: θα σας οδηγήσουν στην καρδιά του νέου και συναρπαστικού μουσικού φεστιβάλ BIG BANG 2016.Σάββατο & Κυριακή 11:30, 13:30, 16:00 και 17:30 Για παιδιά από 3 ετών | Διάρκεια: 40 λεπτά

Δευτέρα 23 Μαΐου 2016 Σεμινάριο BIG BANG 2Για εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων και βαθμίδων, δασκά-λους μουσικής και καλλιτέχνες 18:00-20:00 | Μικρή Σκηνή Παραστάσεις για σχολεία Στο πλαίσιο του Big Bang Festival 2 πραγματοποιείται επίσης η μουσική παράσταση για παιδιά Ταξιδεύοντας στις μουσικές των λαών και των εποχών από τον Σωκράτη Σινόπουλο μαζί με το σύνολο παραδοσιακών οργάνων «Ισημερία» την Πέμπτη 19 και την Παρασκευή 20 Μαΐου 2016, ώρα 11:00. Απευθύνεται σε μαθητές Δ, Ε , ΣΤ΄ Δημοτικού και Α, Β΄ Γυμνασίου.

Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών,Λεωφόρος Συγγρού 107Για πληροφορίες / κρατήσεις μπορείτε να επικοινωνείτεστο 213 017 8002και με emailστο education@sgt.gr

Σχολείο τέλος; Και μετά;Το θέμα συζητιέται στα γονεϊκά πηγαδάκια από την έναρξη κιόλας

της σχολικής χρονιάς. Τι θα τα κάνουμε μετά τις 15 Ιουνίου;Για κάποιους η λύση είναι εύκολη, εάν υπάρχουν παππουδογια-γιάδες και λοιποί συγγενείς διαθέσιμοι, ιδανικά στην εξοχή. Για κάποιους άλλους, τα πράγματα είναι δυσκολότερα. Ιδιαίτερα για

τους εργαζόμενους. Αλλά όχι μόνο για αυτούς. Καθώς το να μείνει το παιδί επί τρεις μήνες χωρίς δομημένη απασχόληση δεν είναι ούτε εύκολο ούτε ευκταίο.

Πάμε κατασκήνωση; Με σκοπό την πνευματική, φυσική, κοινωνική και ψυχική ανάπτυξη του παιδιού αναπτύχθηκε με Προεδρικό Διάταγμα ήδη από το μακρινό 1930 η έννοια των λαϊκών θέρετρων – κοινώς, κατασκηνώσεων. Οι κατασκηνώ-σεις προσφέρουν στα παιδιά 6 έως 16 ετών ομαδική διαβίωση, διατροφή, διαμονή, άθληση, ψυχαγωγία και βιωματική εκπαίδευση, σε κατάλληλα διαμορφωμένες εξοχικές εγκαταστάσεις, με εξειδικευμένο προσωπικό. Όμως η κατασκήνωση και η φιλοσοφία της δεν ταιριάζει ούτε σε όλα τα παιδιά, που δεν είναι έτοιμα να απομακρυνθούν από τους γονείς τους, ούτε και σε όλους τους γονείς, που δεν είναι έτοιμοι να απομακρυνθούν από τα παιδιά τους.

Summer CampsΈτσι, λοιπόν, ο σύγχρονος τρόπος ζωής οδήγησε στη δημιουργία ημερήσι-ων κατασκηνώσεων, χωρίς διανυκτέρευση, που λειτουργούν συνήθως στο ωράριο του ημερήσιου σχολίου, των γνωστών μας Summer Camps. Βασική διαφορά των Summer Camps από τις κατασκηνώσεις είναι ότι

απευθύνονται και σε παιδιά μικρότερης ηλικίας (προνήπια, νήπια και πρώτες τάξεις δημοτικού), τα οποία με σχολικά ή τουριστικά λεωφορεία (ή βέβαια και με τους γονείς τους) μετακινούνται τις πρωινές ώρες από τα σπί-τια τους στις εγκαταστάσεις και επιστρέφουν το απόγευμα. Έτσι τα παιδιά ακολουθούν εντός πόλης ένα πλούσιο ψυχαγωγικό, αθλητικό, κοινωνικό και εκπαιδευτικό πρόγραμμα και φυσικά απολαμβάνουν πρωινό, δεκατιανό και μεσημεριανό. Συνήθως, οι εγκαταστάσεις που φιλοξενούν Summer Camps σε Ελλάδα και Ευρώπη είναι μουσεία, ιδρύματα, σύγχρονα αθλητικά κέντρα με πολυδρα-στηριότητες, βιωματικά πάρκα και ιδιωτικά εκπαιδευτήρια με σύγχρονους χώρους άθλησης. Ακόμα, τα τελευταία χρόνια διοργανώνουν summer camps, ενοικιάζοντας χώρους δημοσίων σχολείων και δημοτικούς χώρους άθλησης, δήμοι ή δημοτικές επιχειρήσεις. Αν και αφορούν πλέον σχεδόν το σύνολο των μαθητών, στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμα συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο που να ορίζει τα summer camps, τους δυνητικούς φορείς και τις προδιαγραφές λειτουργίας τους. Μάλιστα, τα ταμεία των εργαζομένων λόγω της αναφοράς διαμονής στον αρχικό νόμο περί κατασκηνώσεων (ΦΕΚ 200/09-09-1949) δεν τα εντάσσουν στην παροχή οικονομικής βοήθειας για καλοκαιρινή ψυχαγωγία. Το ίδιο συμβαίνει και στις τράπεζες από τη στιγμή που εντάχθηκαν στον ΕΟΠΥΥ. Αντιθέτως, άλλοι φορείς, όμως το ταμείο των Ορκωτών Λογιστών, της Βουλής ή των Δημοσιογράφων, με αποφάσεις των Δ.Σ. ή των Σωματείων των εργαζομένων, όπως και ορισμένοι δημόσιοι φορείς, κυρίως ΔΕΚΟ, και ιδιωτικές εταιρείες παρέχουν αυτήν την επιλογή στους εργαζόμενους και στα παιδιά τους. Οι σύγχρονες συνθήκες ζωής μάλλον επιβάλλουν την προσαρμογή του

νόμου, τον ορισμό και την εξομοίωση των ολοήμερων κατασκηνώσεων με τις κλασικές κατασκηνώσεις που προβλέπουν διανυκτέρευση. Με άλλα λόγια χρειάζονται:• Αλλαγή των ηλικιακών ορίων από 4-16 ετών προκειμένου να συμμετέχουν και παιδιά που έχουν τελειώσει το προνήπιο.• Εγκαταστάσεις που πληρούν όλες τις προδιαγραφές ασφαλείας, υγιεινής και λειτουργίας με αδειοδότηση από την αρμόδια περιφέρεια. • Πρόβλεψη της δυνατότητας μετακίνησης των κατασκηνωτών από το σπίτι στην ημερήσια κατασκήνωση και το αντίστροφο με σχολικά ή τουριστικά λεωφορεία.• Διατροφή που θα περιλαμβάνει πρωινό, δεκατιανό και μεσημεριανό, που μάλιστα θα δύναται να παραχθεί από επαγγελματία τροφοδοσίας σε περίπτωση που δεν υπάρχουν μαγειρεία.• Κατασκηνωτική περίοδος ορισμένη από τη λήξη του τρέχοντος σχολικού έτους έως την έναρξη του επόμενου, ήτοι 16/6-10/9.• Ο συντονιστής και οι επιμελητές να είναι απόφοιτοι ΠΕ συναφούς εκπαι-δευτικού αντικειμένου (παιδαγωγοί, νηπιαγωγοί, γυμναστές, κ.λπ.)• Διάρκεια παραμονής στην Ημερήσια Κατασκήνωση 8:00-4:30 αντίστοιχη με αυτήν των ολοήμερων σχολείων.

Λαμβάνοντας υπόψη σας όλα τα παραπάνω και κάνοντας την έρευνά σας, θα βρείτε ποιο πρόγραμμα είναι αυτό που ταιριάζει στο δικό σας παιδί και στις ανάγκες και τη λειτουργία της οικογένειάς σας! Φροντίστε, όμως, να ελέγξετε ότι πληροί όλες τις προϋποθέσεις ασφαλείας, ώστε να είστε σίγουροι για την επιλογή σας και ξένοιαστοι όσο το παιδί σας απολαμβάνει τις διακοπές του.

summer camp 18.05.201642

διαβαζοντασ 18.05.201644

της Πελιώς ΠαΠαδια

Από τις Εκδόσεις Ίκαρος μόλις κυκλοφόρησε άλλο ένα βιβλίο της υπέροχης σειράς του βραβευμένου εικονογράφου Axel Scheffler, με πρωταγωνιστές τους Τικ και Τέλα. Όταν

ο Τικ κάνει έναν καινούργιο φίλο, η Τέλα νιώθει πολύ μόνη. Όταν, όμως, ο Τικ, η Τέλα και ο Ζακ πηγαίνουν να πάρουν παγωτά, συμβαίνει κάτι που θα τους δώσει να καταλάβουν τι είναι αληθινή φιλία. «Ο καινούργιος φίλος», σε απόδοση Φίλιππου Μανδηλαρά, είναι μια τρυφερή ιστορία για τα παιδιά και τη σημασία της φιλίας στη ζωή τους.

Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας Αντώνης Παπαθεοδούλου, αγαπητός σε παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς, με οδηγό του για άλλη μια φορά την απίθανη φαντασία του, αναδεικνύει μέσα από το νέο του βιβλίο με τον τίτλο «Οχ χταπόδι λάθος πόδι!» τη σημασία της προσπάθειας και της αποδοχής μιας μικρής αποτυχίας. Οι μικροί αναγνώστες θα διασκεδά-σουν με την ιστορία του Γιάννου, ενός χταποδιού, που καμιά φορά, αν στραβοξυπνήσει, μπερδεύει τα οχτώ πόδια του και... το ένα πάει στη δουλειά του άλλου, καθώς όλα έχουν το προσωπικό τους επάγγελμα! Αλλά κι αν κάνει καμιά φορά λάθος, τι πειράζει; Είναι τόσο δουλευταράς που όλοι τον αγαπούν! Το χιουμοριστικό αυτό παραμύθι κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαδό-πουλος, με την αφαιρετική εικονογράφηση του Πέτρου Μπουλούμπαση.

«Ο Μάγκας» της Πηνελόπης Δέλτα κυκλοφό-ρησε το 1935 και θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Η γλαφυρότητα και η αμεσότητα της συγγραφέως μάς παρασύρουν σε ένα ανάγνωσμα όπου πρωταγωνιστούν η αγάπη για τα ζώα, για την πατρίδα και για τους ανθρώπους. Οι Εκδόσεις Μίνωας, στο πλαίσιο της σειράς «Κλασικοί θησαυροί», παρουσιάζουν για πρώτη φορά σε εικονο-γραφημένη έκδοση, το αριστούργημα της Δέλτα, σε διασκευή της Μαρίας Δασκαλάκη, ώστε να γνωρίσουν το πανέξυπνο φοξ τεριέ και τις περιπέτειές του στους δρόμους της Αλεξάνδρειας ακόμα και τα πολύ μικρά παιδάκια, από 3 έως 6 ετών.

Η περιέργεια των παιδιών σχετικά με την αν-θρώπινη σεξουαλικότητα είναι απολύτως φυσιολογική. Η γέννηση ενός μωρού στην οικογένεια, μια έγκυος φίλη, οι συζητήσεις στο προαύλιο του σχολείου ή κάποια ταινία είναι παραπάνω από αρκετά για να κεντρίσουν το ενδιαφέρον τους και να οδηγήσουν σε απορίες που δεν θα έπρεπε να βρίσκουν τους γονείς απροετοίμαστους. Η πιο συχνή εξ αυτών; Από πού έρχονται τα μωρά; Αργά ή γρήγορα, όλα τα παιδιά κάνουν αυτήν την ερώτηση. Και η απάντηση συνήθως δεν είναι ούτε εύκολη ούτε διασκεδαστική για τους πε-ρισσότερους γονείς. Στο βιβλίο «το δέντρο που κάνει μωρά», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, ένα μικρό αγόρι ρωτάει τους πάντες, από την μπέιμπι σίτερ του μέχρι τον ταχυδρόμο, και παίρνει ένα σωρό αστείες απαντήσεις, ώσπου οι γονείς του τού εξηγούν όσα πρέπει να γνωρίζει. Η βραβευμένη Σόφι Μπλάκολ εισάγει τα παιδιά στις βασικές έννοιες γύρω από αυτό

το θέμα, με τρόπο κατανοητό και κατάλληλο για τις μικρές ηλικίες, χάρη σε ένα κείμενο με απολαυστική εικονογράφηση, που θα κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέ-ρον των νεαρών αναγνωστών.

Η Αγγελική Λάλου μάς συστήνει έναν απίθανο ποντικούλη, τον Τσιζ, που μετακομίζει σε ένα ευχάρι-στο σπίτι. Όμως εκεί δεν τρώνε τυρί και ο Τσιζ γρήγορα θα μελαγχολήσει. Για να μπορέσει να απολαύσει, λοιπόν, τη γευστική αδυναμία του, θα ζήσει πολλές περιπέτειες. Θα τα βάλει με έναν μοχθηρό γάτο και θα αγωνιστεί για να κερδίσει την αποδοχή των άλλων ποντικών. Αλλά, τελικά, θα καταφέρει να αποδείξει την αξία και τη γενναιότητά του. Το πώς θα το μάθετε διαβάζοντας «τα τυρομπλεξίματα του τσιζ», που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή Δεμέ-νη, σε εικονογράφηση Στάθη Πετρόπουλου. Η συγγρα-φέας αφηγείται μια λαχταριστή, σαν νόστιμο τυράκι, ιστορία, γραμμένη με πολύ χιούμορ και ευαισθησία, που αναδεικνύει την αποδοχή του εαυτού μας, τη διαφορετικότητα, τον σεβασμό στις ιδιαιτερότητες του άλλου, την άμυνά μας σε εκδηλώσεις bullying, αλλά και τη δύναμη της αυτοπεποίθησης και της φιλίας.

Τα παιδιά λατρεύουν τη μυθολογία. Στο πλαίσιο της νέας σειράς των Εκδόσεων Μεταίχμιο «Ο πρώτος μου Όμηρος», κυκλοφορεί η «Ιλιάδα», σε δια-σκευή Κώστα Πούλου και εικονογράφηση Κατερίνας Βερούτσου. Με έμμετρο κείμενο, απλά, διασκεδαστικά στιχάκια και πολύχρωμη εικονογράφηση, το βιβλίο, χάρη στην απλή και κατανοητή αφήγησή του, μαθαίνει στους μικρούς αναγνώστες από 4 ετών για την αρπαγή της Ωραίας Ελένης και τον πόλεμο της Τροίας, για τον Δούρειο Ίππο και για το τέλος του πολέμου. Τότε που ήρωες και θεοί αναμετρούσαν τις δυνάμεις τους και ο Όμηρος έγραψε για αυτούς.

Παραμένουμε σε μυθολογικό πλαίσιο! Η ηθοποι-ός Σοφία Κομηνέα και ο ταλαντούχος εικονογράφος-αρχιτέκτονας Ανδρέας Γιοβάνος μάς παρουσιάζουν μια νέα σειρά που θα ξετρελάνει τα παιδιά 5-8 ετών, τους «Μυθικούς Ήρωες» (Εκδόσεις Ψυχογιός). Οι τρεις πρώτοι τίτλοι είναι: Ηρακλής, Θησέας και Αχιλλέας, γραμμένοι σε ευφάνταστα στιχάκια με ομοιοκαταλη-ξία. Η μοντέρνα, πολύχρωμη και ζωντανή εικονο-γράφηση, σε ύφος κόμικ/graphic novel, φωτίζει τις αγαπημένες ιστορίες και κάνει το διάβασμά τους ακόμα πιο ευχάριστο και διασκεδαστικό!

Σχεδόν 60 χρόνια μετά την κυκλοφορία της πρώτης ιστορίας της στα ελληνικά, από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος, η Λιλίκα, μία κλασική παιδική ηρωίδα, γνωστή και αγαπημένη σε πολλές γενιές, επιστρέφει σε μία συλλεκτική έκδοση, τις «ιστορίες με τη λιλίκα». Η νοσταλγική εικονογράφηση σε συνδυασμό με τις οικείες στα παιδιά αφηγήσεις, χαρίζουν στο βιβλίο μία μοναδική διαχρονικότητα. Η έκδοση θα συγκινήσει σίγουρα τους σημερινούς γονείς, που θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν στα δικά τους παιδιά τις περιπέτειες με τις οποίες μεγάλωσαν οι ίδιοι. Το βιβλίο, με σκληρό εξώφυλλο, περιλαμβάνει τρεις ιστορίες (η

διαβαζοντασ18.05.201645

Λιλίκα στη θάλασσα, η Λιλίκα μαθαίνει χορό, η Λιλίκα μαθαίνει ποδήλατο) και αποτελεί μία εξαιρετική αφορ-μή για συζήτηση της παιδικής ηλικίας των ενηλίκων με τα σημερινά παιδιά.

Όλα ξεκίνησαν στο Πράντο, μια μικρή πόλη της Ισπανίας, πολλά χρόνια πριν, όταν η Ροζίνα, ένα χαρι-τωμένο κορίτσι από τη Σεβίλλη, πήγε να επισκεφθεί μια θεία της, που είχε χρόνια να τη δει. «Καλωσόρισες, κούκλα μου», αναφώνησε χαρούμενη η θεία και έτρεξε να την αγκαλιάσει. Την ίδια στιγμή, έτυχε να περνάει από εκεί ο κόμης Αλμαβίβα, ο πλούσιος άρχοντας της Σεβίλλης. Μόλις διασταυρώθηκαν τα βλέμματα της Ρο-ζίνας και του κόμη, κάτι άλλαξε μέσα τους. «Έλα μέσα, Ροζίνα», είπε η θεία. «Σε περιμένουν τα ξαδέλφια σου». Ροζίνα τη λένε, σκέφτηκε ο κόμης κι έφυγε βιαστικά… Η αγαπημένη μικρών και μεγάλων Κάρμεν Ρουγγέρη παρουσιάζει στα παιδιά τη δική της εκδοχή για μια από τις πιο ξεκαρδιστικές ιστορίες αγάπης, τον «Κουρέα της ςεβίλλης» (Εκδόσεις Ψυχογιός), βασισμένη στο αριστούργημα των Ροσίνι και Μπομαρσέ. Το βιβλίο, με την παραστατική εικονογράφηση της Χριστίνας Κουλουμπή, συνοδεύεται από CD με την ηχρογράφηση της ομότιτλης παράστασης, που παίχτηκε φέτος στο θέατρο Κιβωτός και που το καλοκαίρι θα περιοδεύσει σε όλη την Ελλάδα.

Στο νέο βιβλίο της Ιωάννας Μπαμπέτα «η καλύτερη μαμά», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη σε εικονογράφηση της Σοφίας Τουλιάτου, ένας μικρός εξωγήινος έχει μια εργασία για το σχολείο. Να ζωγραφίσει την καλύτερη μαμά σε όλον τον πλανήτη. Βάζει μέσα στο σακίδιο ένα χαρτόνι, πολλούς μαρκαδόρους και ξεκινάει. Κοιτάει προσεκτικά. Οι μαμάδες πολλές, εκείνος όμως θέλει να ζωγραφίσει την καλύτερη. Σχεδιάζει ένα σύννεφο για μαλλιά, δυο μάτια μεγάλα και συνεχίζει μέχρι που... ανακαλύπτει πως η ζωγραφιστή μαμά είναι χωρίς αμφιβολία η καλύτερη μαμά σε όλον τον πλανήτη. Μια τρυφερή και πανέξυπνη ιστορία που αντικατοπτρίζει τον ψυχισμό όλων των μικρών παιδιών, που έχουν την καλύτερη μαμά του κόσμου!

Μια μέρα ο Μηνάς, ένας μικρός μαθητής που δεν είναι καθόλου φαν της ανακύκλωσης, ζει έναν εφι-άλτη. Χωρίς να το καταλάβει, βρίσκεται στη χωματερή, όπου συναντάει μια ομάδα από ανακυκλώσιμα υλικά, που κακώς βρίσκονται εκεί. Τον παίρνουν στο κυνήγι κι εκείνος αρχίζει να τρέχει με όλη του τη δύναμη! Πίσω του, όμως, τρέχει και η γκαζόζα και ακόμα πιο πίσω κάτι βαζάκια από μαρμελάδα και κάτι σακουλάκια

από πατατάκια. Πλαστικά μπουκάλια και κουτιά από αναψυκτικά όρμησαν κι αυτά κατά πάνω του. Στρατός ολόκληρος! Για να τους ξεφύγει, έστριψε απότομα… μα δυο μπαταρίες, κατακόκκινες από τον θυμό τους, του έκοψαν τη φόρα – ΣΤΟΟΟΠ! Εμπρός για το κρατη-τήριο, τον διέταξαν. H Τζένη Κουτσοδημητροπούλου, μέσα από την «Γκαζόζα α.α.α.», μια ιστορία γεμάτη ανατροπές, που κυκλοφορεί από την Ελληνοεκδοτική σε εικονογράφηση Φωτεινής Τίκκου, φέρνει τους μικρούς μας αναγνώστες σε επαφή με τα υλικά, την έννοια και την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης.

Από τις εκδόσεις Λιβάνη κυκλοφορεί το βιβλίο «η δύναµη της Φαντασίας του Χένρι». Η Skye Byrne και ο Nic George παρουσιάζουν μια παιδική ιστορία, υπό... την αιγίδα της ομάδας που βρίσκε-ται πίσω από το βιβλίο-παγκόσμιο φαινόμενο «Το Μυστικό», που εξερευνά μια από τις βασικές αρχές του, τη Φαντασία. Το αγαπημένο παιχνίδι του Χένρι, ένας λαγός µε το όνοµα Βατόµουρος, έχει εξαφανιστεί και ο παππούς του αγοριού το συμβουλεύει να χρησιμο-ποιήσει τη φαντασία του για να βρει τον φίλο του. Η περιπέτεια πραγματικά ξεκινά, όταν ο Χένρι αρχίζει να τη χρησιμοποιεί. Μπορεί η δύναµή της να φέρει πίσω τον Βατόµουρο; Ή µήπως έχει χαθεί για πάντα; Η τρυφερή ιστορία της αγάπης ενός αγοριού για το παιχνίδι του και η όμορφη απεικόνισή της είναι βέβαιο ότι θα συγκινήσουν τους αναγνώστες κάθε ηλικίας, που θα καταλάβουν πόσο μεγάλο όπλο είναι η δύναμη της φαντασίας, χάρη στην οποία μπορούμε να δούμε τον κόσμο εντελώς διαφορετικά.

Η Έλενα Αρτζανίδου, στο νέο της βιβλίο «Ψηλά τα χέρια», σε εικονογράφηση Λήδας Βαρβαρούση και Πάρι Ναυπλιώτη (Εκδόσεις Ψυχογιός»), μιλάει για τον σχολικό εκφοβισμό, αλλά και για την επιλεκτική αλαλία, αφηγούμενη την ιστορία του Τζίμη, που κουβαλάει στο σχολείο τα όπλα που κατασκευάζει. Στα διαλείμματα του αρέσει να τρομάζει τη Μαλένα, να φο-βίζει τη Θεοφίλη και να κάνει την Αφροδίτη να κλαίει. Τα άλλα παιδιά τον αποφεύγουν. Μόνο η Μαλένα και ο Περικλής μπαίνουν μπροστά του και προσπαθούν να του αλλάξουν συνήθειες ώστε να σταματήσει να φωνάζει συνεχώς: «Ψηλά τα χέρια, αλλιώς θα σας την ανάψω». Θα καταφέρουν, άραγε, να νικήσουν τον φόβο που προσπαθεί να προκαλέσει σε όλους ο Τζίμης;

Για τον σχολικό εκφοβισμό, που δεν αγαπάει τις συγκρίσεις, τη βία και την αντιπαλότητα, αλλά λατρεύ-ει τα ξεχωριστά μας χαρακτηριστικά, τον σεβασμό και την ανοιχτή αγκαλιά, γράφει και η Στέργια Καββάλου

στο βιβλίο της «η δυστυχία τού να είναι κανείς μαθητής» (Εκδόσεις Μεταίχμιο, εικονογράφηση: Σοφία Γαλή). Ο Κάρολος είναι μαθητής δημοτικού και θύμα bullying. Ο συμμαθητής του ο Άγγελος και τα... αγγελάκια του τον πειράζουν για το μικρό του όνομα, το λευκό δέρμα του, τα αστεία γυαλιά του, τα οποία φροντίζουν να του σπάσουν. Μια, δυο, τρεις και ο Κάρολος αναγκάζεται να αποκαλύψει την αλήθεια στον οφθαλμίατρό του και η μία αλήθεια οδηγεί σε άλλες πολλές. Και τις μαθαίνουν όλοι. Η μαμά, η δασκάλα, η διευθύντρια και οι γονείς των μαθητών. Μέσα από παιχνίδια και ασκήσεις εμπιστοσύνης, ο Κάρολος, ο Άγγελος και όλη η τάξη θα γίνουν από απλοί μαθητές συμμαθητές. Γιατί η τάξη είναι ομάδα και οι ομάδες, όπως και τα γλυκά, δένουν μόνο όταν τα υλικά τους είναι ενωμένα.

Το «Έχω νεύρα», το νέο βιβλίο του πολυ-βραβευμένου Σάκη Σερέφα (Εκδόσεις Μεταίχμιο, Εικονογράφηση: Σοφία Παπαδοπούλου), αφηγείται στα παιδιά από 8 ετών την ιστορία ενός παντοδύναμου βασιλιά ο οποίος, νομίζοντας πως μπορεί να ορίζει τα

πάντα μέσα από την εξουσία του, νευριάζει πάρα πολύ όταν κάτι δεν πηγαίνει όπως το περίμενε. Το βιβλίο θα βοηθήσει τα παιδιά από 8 ετών να διαχειριστούν τον θυμό τους, να αναπτύξουν τη φαντασία τους και να βρουν απαντήσεις σε παράξενες ερωτήσεις. Όταν τελειώσουν το διάβασμα, ίσως τραγουδήσουν κι αυτά μαζί με τους ήρωες της ιστορίας «Μη βιάζεσαι να λυπηθείς/ούτε να νευριάσεις, κάτι καλό μπορεί να βγει/στις παλιοκαταστάσεις».

Από τις Εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορούν τα «ιπτάμενα Κέικ», των Philip Reeve και Sarah McIntyre, επίσης για παιδιά από 8 ετών και άνω. Η Άστρα και η οικογένειά της ταξιδεύουν στο Διάστηµα για την καινούργια πατρίδα τους, τον Νόβα Μούντι, όταν το διαστηµόπλοιό τους δέχεται επίθεση από δολοφονικά κάπκεϊκ, παλαβά κέικ-σκακιέρες και αρπακτικά µάφιν-ζαχαρωμένους δαίµονες, που κυκλοφορούν ανεξέλεγκτοι! Και είναι στο χέρι της Άστρα και του Πίλµπιµ, του ροµπότ φίλου της, να τους σταματήσουν προτού καταστρέψουν το σκάφος τους. Στο κάτω κάτω, οι άνθρωποι είναι αυτοί που πρέπει να τρώνε κέικ και όχι το αντίστροφο…

Σε παιδιά από 10 ετών απευθύνεται το νέο βιβλίο των Εκδόσεων Καλέντη «Ένα κορίτσι στο

διαβαζοντασ 18.05.201646

ΜΕΛΕΝΕ

ΒΙΒΛΙΟ«Για αιώνες έλεγα ιστορίες άλλων.

Τώρα ήρθε η ώρα να πω τη δική μου. Είδα την ακμή και την πτώση πολιτισμών.

Μα επέζησα. Και θα δεις, αγαπητέ αναγνώστη, ότι η ιστορία μου είναι όντως συναρπαστική».

Για μικρούς και μεΓάλούς, αυτό είναι το πιο απολαυστικό βιβλίο

για… το βιβλίο!

Τ ζο ν Έ ι γ κ α ρν Τ

ΒΙΒΛΙο«ΜΈ ΛΈνΈ ΒΙΒΛΙο καΙ Θα ΣοΥ ΠΩΤΗν ΙΣΤορΙα ΤΗΣ ζΩΗΣ ΜοΥ…»

διαβαζοντασ18.05.201647

Άουσβιτς», του Φρεντιάνο Σέσι. Πρόκειται για το ημερολόγιο ενός κοριτσιού που επέζησε του Ολοκαυτώματος και μας αφηγείται όσα συνέβησαν μέσα από τα παιδικά του μάτια. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει επίμετρο του Ιταλού συγγραφέα –γνωστού για τις έρευνες και τα βιβλία του με θέμα τον ναζισμό, τους Εβραίους και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης– όπου δίνονται με απλό και κατανοητό τρόπο για τους νεαρούς αναγνώστες ιστορικά στοιχεία και χρήσιμες πληροφορίες για τη λειτουργία των γκέτο και των στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Στο νέο εφηβικό μυθιστόρημα του Φίλιππου Μανδηλαρά «Υπέροχος Κόσμος» (Εκδόσεις Πατάκη), ένα πάρτι που κανείς δεν γνωρίζει αν τελικά θα πραγματοποιηθεί δίνει την αφορµή σε δεκατέσσερις εφήβους να έρθουν πιο κοντά, να συγκρουστούν, να φιλοσοφήσουν, να εκμυστηρευτούν, να ερωτευτούν και, πάνω απ’ όλα, να ονειρευτούν. Να συνειδητοποιή-σουν, τελικά, ότι ζουν σε έναν υπέροχο κόσµο µόνο και µόνο επειδή µπορούν να κουρδίζουν κάπου κάπου το «εγώ» τους στην κλίµακα του «εµείς». Στην πλοκή του Μανδηλαρά ξετυλίγονται σε πρώτο πρόσωπο οι φωνές των παιδιών, οι αναζητήσεις, οι ανησυχίες, οι πόθοι και οι έρωτές τους, δημιουργώντας μια ολοζώντανη τοιχογραφία του κόσμου τους. Ένα μυθιστόρημα αγαπησιάρικο, ταξιδιάρικο, ειλικρινές και τολμηρό, που αποπνέει τεράστια αισιοδοξία!

Ένα μικρό δώρο για όλους τους αναγνώστες, μικρούς και μεγάλους, ένα μικρό βιβλίο που μιλάει για το βιβλίο, ένα μικρό βιβλίο για τη μεγάλη χαρά της ανάγνωσης είναι το «αν θες να πας ένα ταξίδι στο φεγγάρι», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καλει-δοσκόπιο, σε εικονογράφηση Εριφύλης Αράπογλου. Η Αργυρώ Πιπίνη γράφει ένα διαμαντάκι για όλους όσοι επιμένουν να διαβάζουν και μας ταξιδεύει στην αρχαία Σπάρτη, στον Νείλο, σε έναν μύλο, σε ένα κάστρο, σε έναν φάρο, στον πάτο της θάλασσας, στη χώρα του Ποτέ, στον Βόρειο Πόλο, στο Λονδίνο, σε έναν μακρινό Γαλαξία κι όπου αλλού θελήσουμε, με μόνο μας διαβα-τήριο, τι άλλο; Ένα βιβλίο!

Ένα βιβλίο που μιλάει για το βιβλίο είναι και το βιβλίο «Βιβλίο». Σας τρελάναμε; Όχι εμείς! Οι Εκδό-σεις Πατάκη! Ο συγγραφέας Τζον Έιγκαρντ δίνει τον λόγο στο ίδιο το Βιβλίο, που μας λέει τη συναρπαστική ιστορία της ζωής του. Για αιώνες αφηγείτο ιστορίες άλ-λων. Τώρα ήρθε πια η ώρα να μας πει τη δική του. Την ιστορία των περιπετειών του μέχρι να φτάσει στο ράφι. Του τσάκισαν τις σελίδες. Γέλασαν μαζί του. Έκλαψαν μαζί του. Το απαγόρευσαν και το έκαψαν. Το έθαψαν στην έρημο. Είδε την ακμή και την πτώση πολιτισμών. Μα επέζησε. Και καλεί τον αναγνώστη να το γνωρίσει καλύτερα! Άλλωστε, θα είναι εκεί για αυτόν, όποτε το χρειαστεί!

Τέλος, ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο για μεγάλα παιδιά και ενήλικες προτείνουν οι Εκδόσεις Διόπτρα. «το αγόρι που δεν ήταν εκεί» είναι η συγκλονιστική ιστορία του Μάρτιν Πιστόριους, που σε ηλικία 12 ετών το 1988, αρρώστησε. Πρώτα σταμάτησε να µιλά και στη συνέχεια έπαψε να τρώει. Έπειτα άρχισε να χάνει τις αισθήσεις του και την επαφή του µε το περιβάλ-λον. Οι γιατροί δεν γνώριζαν τι συνέβαινε. Μέσα σε δεκαοκτώ µήνες είχε πλέον καθηλωθεί σε αναπηρικό καροτσάκι. Οι γονείς του πληροφορήθηκαν πως, εξαιτίας µιας άγνωστης ασθένειας, ο γιος τους είχε πια το µυαλό ενός βρέφους και λιγότερο από δύο χρόνια ζωής. Ο Μάρτιν άρχισε να µένει σε ιδρύµατα για παιδιά µε αναπηρίες βαριάς µορφής. Το άγχος και ο πόνος φυσικά συντάραξαν τον γάµο των γονιών του.Το αγόρι τους είχε χαθεί. Έτσι νόµιζαν, τουλάχιστον. Μέσα στις σελίδες αυτού του βιβλίου, οι αναγνώστες διαβάζουν για την αντοχή του γονιού, για τις συνέπειες µιας λανθασμένης διάγνωσης, για τη βία άκαρδων νοσοκόμων και για την αντοχή του προδομένου από το ίδιο του το σώµα Μάρτιν. Όπως παρακολουθούν επίσης µια ζωή να δημιουργείται ξανά, την αρχή µιας νέας επιχείρησης και µιας νέας αγάπης – και όλα αυτά, από µια αναπηρική καρέκλα.Η ανάδυση του Μάρτιν από το σκοτάδι του µας προκαλεί, αν μη τι άλλο, να δούµε µε άλλο µάτι τη ζωή µας και να παλέψουµε για ένα καλύτερο αύριο για εµάς αλλά και για τους άλλους.

ιστοριεσ απο... 18.05.201648

της Μαρίας Γυπαρακη

Δίπλα στο ΛούβροΜπροστά από το Musée des arts décoratifs de Paris, που ιδρύθηκε το 1905

και στεγάζεται στο μουσείο του Λούβρου (σε μια πτέρυγά του που αποτελούσε κομμάτι του ανακτό-ρου του Κεραμικού που δεν υπάρ-χει σήμερα), άρχισαν από τις 7 του περασμένου μήνα (Απριλίου) να σχηματίζονται μεγάλες ουρές που προκαλούν την απελπισία στους αργοπορημένους επίδοξους επισκέ-πτες μιας μοναδικής έκθεσης που οργάνωσε το μουσείο με τον τίτλο «Fashion forward, Τρεις αιώνες μόδας (1715-2016)». Σκοπός του μουσείου, από ιδρύσεώς του, ήταν η ανάδειξη των εφαρμοσμένων τεχνών καθώς και εκείνη των σχέ-σεων βιομηχανίας/κουλτούρας και δημιουργίας/παραγωγής. «Πρέπει να συντηρηθεί στη Γαλλία η παρά-δοση των τεχνών που προσδίδουν ομορφιά στο χρηστικό αντικείμε-νο». Αυτός ήταν ο σκοπός του Μου-σείου και πάνω σε αυτό βασίζεται μέχρι σήμερα η εξέλιξή του. Για τα περίτεχνα αντικείμενα, έπιπλα, κοσμήματα και τα αμιγώς έργα τέ-χνης καθώς και άλλους θησαυρούς που γοητεύουν τους αναρίθμητους επισκέπτες του τόσο ιδιαίτερου αυτού μουσείου δεν θα μιλήσουμε σήμερα. Σήμερα θα παρουσιάσουμε την επικαιρότητά του που συνοψί-ζεται σε μία και μοναδική λέξη που ενδιαφέρει, λίγο έως πολύ, μικρούς και μεγάλους, τη Μόδα που βρήκε το ανάκτορό της στο εν λόγω μου-σείο. Πάνω από 150.000 κομμάτια – υφάσματα, κοστούμια περασμέ-νων αιώνων, σύγχρονες και παλιές δημιουργίες υψηλής ραπτικής και πρετ-α-πορτέ, αξεσουάρ, σχέδια, πατρόν και οτιδήποτε άλλο έχει σχέση με τη θεά Μόδα βρίσκεται εκεί «αποθησαυρισμένο». Αν στο γειτονικό μουσείο τα μεγάλα ονό-ματα της γαλλικής τέχνης είναι οι Φραγκονάρ και οι Ντελακρουά, εδώ την τιμητική τους έχουν οι Κρι-στόμπαλ Μπαλενσιάγκα, Μαντλέν Βιονέ, Έλσα Σκιαπαρέλι, Κοκό Σανέλ... Ακριβώς πριν από τριάντα χρόνια, το 1986, και με τη στήρι-ξη του τότε υπουργού Πολιτισμού Jack Lang, στο εσωτερικό του μεγάλου αυτού μουσείου ιδρύθη-κε το παράρτημα που ονομάζεται σήμερα musée des Arts de la Mode (Μουσείο των Τεχνών της Μό-δας). Για να εορταστούν λοιπόν ως αρμόζει τα τριακοστά γενέθλια του Μουσείου των Τεχνών της Μόδας οργανώθηκε η έκθεση που προσελ-κύει τους χιλιάδες επισκέπτες που ενδιαφέρονται για την αισθητική της ένδυσής μας. Τρεις αιώνες μόδας

τη μοδα18.05.201649

Τι είναι η μόδα; H Σανέλ έλεγε πως θα ήθελε να φωνάξει όλους τους μεγάλους μό-διστρους και να τους θέσει ένα και μοναδικό ερώτημα: Τι είναι η μόδα; «Είμαι πεπεισμένη, συνεχίζει, ότι κανείς δεν θα βρεθεί να μου δώσει μια σωστή απάντηση, ούτε κι εγώ η ίδια άλλωστε». Αργότερα ο πατέρας του New Look και πρωτεργάτης της μεταπολεμικής αναγέννησης της παρισινής μόδας, ο Κριστιάν Ντιόρ, θα πει: «Το μεγάλο κοινό αγνοεί τα μυστικά της υψηλής ραπτικής, ενστικτωδώς όμως καταλαβαίνει τη σκληρή δουλειά, την προσπάθεια, την ευσυνειδησία και τις φροντίδες, όλα αυτά που κρύβονται πίσω από τις ‘‘τρελές’’ κολεξιόν της μόδας. Κατανοούν, τόσο οι Γάλλοι όσο και οι ξένοι, πως η μεγάλη περιπέτεια της παριζιάνικης υψηλής ραπτικής δεν είναι απλώς μια εμποροπανήγυρις γεμάτη ματαιότητα, αλλά εκδήλωση λαμπρή μιας έκφρασης πολιτισμού που επιμένει να συντηρείται ζωντα-νός». Καλλιτέχνης από τη φύση του –ο Ντιόρ ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως γκαλερίστας– γνωρίζει πολύ καλά ότι, παρά τον ενίοτε προκλητι-κό και ματαιόδοξο χαρακτήρα της, η μόδα είναι πάνω απ’ όλα ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του ταξιδιού της καθημερινής αισθητικής μας και όχι μόνον. Η μόδα, όσο αναπτύσσεται, κοινωνικά, εμπορικά και καλλιτεχνι-κά, γίνεται και ένα από τα προσφιλή θέματα της λογοτεχνίας.Η λογοτεχνική παραγωγή του 19ου αιώνα δείχνει πόσο πολύ η «τουαλέ-τα», όπως έλεγαν, απασχολεί συγγρα-φείς και ποιητές όπως τον Μπαλζάκ, τον Προυστ, τον Μποντλέρ, τον Μαλαρμέ και άλλους. Ειδικά δε μετά το 1850 όπου οι τεχνικές πρόοδοι (οι πρώτες ραπτομηχανές Singer για παράδειγμα) και η ίδρυση των πολυ-καταστημάτων λειτουργούν υπέρ μιας ευρύτερης «γνωριμίας» με το κοινό, που φυσικά μένει εκστατικό μπροστά στις «εκθέσεις» με τις «ζωντανές κού-κλες», όπως αποκαλούσαν τις πρώτες οργανωμένες επιδείξεις της υψηλής ραπτικής. Στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι μια ανανέωση έκφρασης που ξεκινά διακριτικά από την αρχαιότητα.Η αναγνώριση της μόδας ως τέχνη στο ακέραιο, η ενθρόνισή της, τρόπον τινά, γίνεται το 1983 με την ιστορική έκθεση του Yves Saint Laurent στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης. Είναι ο πρώτος, εν ζωή, διά-σημος δημιουργός υψηλής ραπτικής που τιμάται με αναδρομική έκθεση σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Μήπως η μόδα θα μπορούσε να είναι η αποθέωση της καθημε-ρινότητάς μας αν σκεφτούμε ότι ο άνθρωπος είναι μοιραία συνδεδεμένος

με την ένδυσή του;Το ερώτημα παραμένει...

Ένα πανόραμα τριών αιώνων «Μια μόδα μόλις που έχει προλάβει να εκθρονίσει την προηγούμενή της καταργείται και η ίδια από μια πιο καινούργια που και εκείνη με τη σειρά της θα αφήσει τη θέση της σε αυτήν που θα ακολουθήσει και η οποία δεν είναι η τελευταία», γράφει, το 1687, ο La Bruyère (Ζαν ντε λα Μπριγέρ) στο περίφημο έργο του Οι χαρακτήρες ή Τα ήθη αυτού του αιώνα. Αυτό ακριβώς μας δείχνει και η έκθεση Fashion forward, τη ρα-γδαία εξέλιξη της ενδυματολογικής αισθητικής μέσα σε διάστημα τριών αιώνων ξεκινώντας από το 1715 που η μόδα μιλάει ακόμη τη γλώσσα του «φαίνεσθαι», οικεία της μοναρχικής παράδοσης για να περάσει στην προ-ρομαντική και ύστερα στη ρομαντική περίοδο με την περίφημη taille de guêpe (εξαιρετικά λεπτή μέση και το-νισμένοι γοφοί που επιτυγχάνεται με ειδικό κορσέ). Θα ακολουθήσει ο θρί-αμβος του κρινολίνου (1865) για να προσεγγίσουμε τα τελευταία χρόνια του αιώνα μια αισθητική όχι μακριά από εκείνη της Art nouveau (Αρ νου-βό). Κι ύστερα ο 20ός αιώνας με τον Πολ Πουαρέ και τη Μαντλέν Βιονέ (δύο μεγάλοι, ίσως οι μεγαλύτεροι) που απελευθερώνουν τη γυναίκα από τους κορσέδες και ανοίγουν τον δρόμο για μια μόδα ουσίας. Οι δύο πόλεμοι διαδραματίζουν, φυσικά, καταλυτικό ρόλο στην ένδυση και την εξέλιξή της και στον απόηχο του Δευτέρου Παγκοσμίου κάνει την εμφάνισή του το στιλ sportswear, μια αληθινή επανάσταση. Η κουλτούρα rock & roll της δεκαετίας του ’60, το unisex του ’70 και η έντονη παρουσία των Για-πωνέζων δημιουργών γύρω στα 1980 αλλάζουν αυτό που θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως «ανθρωπολογία» της μόδας. Πολιτικά γεγονότα, κοινωνικές αλλαγές, οικονομικοί παράγοντες, τεχνολογικές πρόοδοι, καλλιτεχνικά ρεύματα αλλά και προσωπικές πεποι-θήσεις διαφαίνονται διακριτικά πίσω από τα εκθέματα που ξαναγράφουν την ιστορία με τον δικό τους τρόπο. Αυτό είναι, εν τέλει, η ανθρωπολο-γία της μόδας για την οποία κάναμε λόγο παραπάνω. Έτσι φτάνουμε στις επιδράσεις new age του ’90 για να καταλήξουμε στη μόδα της «παγκο-σμιοποίησης», της μαζικής παραγω-γής των μεγάλων εταιρειών και της ευρύτατης διανομής, του ενδύματος της μίας χρήσης, χωρίς αυτό να ση-μαίνει πως η μόδα σταμάτησε να είναι τέχνη. Όσοι έχετε αυτόν τον καιρό ή αργότερα την ευκαιρία να επισκε-φθείτε την Πόλη του Φωτός μη χάστε την έκθεση που θα μείνει ανοιχτή μέχρι τις 14 Αυγούστου.

ΑΣΤΕΡΙΑ 18.05.201650

ΚΡΙΟΣ:ΝέΟΙ δΡΟμΟΙ, ΝέέΣ πέΡΙπέτέΙέΣΑνάπτυξη, νέα δεδομένα και ένας νέος κύκλος αρ-χίζει για τους Κριούς με τη Σελήνη του Μαΐου, που φαίνεται να διαμορφώνει θετικό περιβάλλον σε πολλά πεδία. Οι Κριοί πέρασαν μέχρι τις 6 Μαΐου μια μεταβατική περίοδο, η οποία χαρακτηρίστηκε από «τελειώματα» αλλά και νέα ξεκινήματα. Με αισιοδοξία και ορμή εκκινούν μια νέα πορεία, χω-ρίς πισωγυρίσματα και δεύτερες σκέψεις. Εξάλλου τους αρέσει να είναι πρώτοι, να φεύγουν μπροστά και να ξεχωρίζουν. Κι αν κάτι δεν πάει καλά... είναι εκεί η μανούλα. Κρατήστε τους το χέρι.

ΛέΩΝ:έΝέΡγΟπΟΙΟύΝταΙ πΡΟΟπτΙΚέΣ,ΟΙ φΙΛΟδΟξΙέΣ έχΟύΝ ΝΟημαΑν όλα γίνονται για κάποιον λόγο ο ανάδρομος Ερμής στον Ταύρο, θα βοηθήσει τα φιλόδοξα Λιονταράκια να διορθώσουν ελλείψεις του παρελθόντος και να ενεργοποιήσουν «ξεχασμέ-νες» προοπτικές. Την ίδια στιγμή, η Νέα Σελήνη της 6ης Μαΐου δημιούργησε και τις προϋποθέ-σεις για μια νικηφόρα πορεία προς τα εμπρός. Συμπέρασμα; Αν το λιονταράκι σας είναι πολύ φιλόδοξο καλά κάνει. Αυτή είναι η εποχή του!

δΙδύμΟΙ:ΟΡέξη γΙα δΙαβαΣμα ΚαΙ γΟητέΙαΟ Ήλιος μπαίνει στους Διδύμους κι αυτό τους σπρώχνει προς το διάβασμα, τη γνώση και την επικοινωνία, κάτι που ούτως ή άλλως λατρεύουν. Είναι εποχή για λύσεις, για απόλαυση της καθημερινότητας, ταξίδια, επικοινωνία, φίλους. Η Αφροδίτη μπαίνει από τις 24 Μαΐου στο ζώδιό τους και θα παραμείνει μέχρι και τις 17 Ιουνίου και οι σχέσεις και οι επαφές θα χαρακτηρίζονται από αμεσότητα και ευκολία... ακόμη περισσότε-ρη ευκολία και ακόμη περισσότερη επικοινωνία. Αν λοιπόν δεν σταματάει να μιλάει... αυτόν τον μήνα εξηγείται.

ταύΡΟΣ:παταέΙ γέΡα... ΚΟΙταζέΙ μαΚΡΙαΓια τους προσγειωμένους και πειθαρχημένους Ταύρους η νέα Σελήνη στο ζώδιό τους έρχεται να τους ισχυροποιήσει και να τους ευνοήσει ώστε να κατακτήσουν στόχους που ούτε θα φαντάζονταν. Εξασφαλίζουν τα κεκτημένα τους, τα πραγμα-τάκια τους, τις υποθέσεις τους και καλά κάνουν, γιατί αυτόν τον μήνα το παιχνίδι είναι δικό τους. Το πεδίο δράσης θα είναι πολύ σταθερό και θα έχουν εύνοια σε κάθε επόμενο βήμα. Κάτι πολύ σημαντικό αυτόν τον μήνα είναι ότι τελειώνει η σχολική χρονιά και έρχονται εξετάσεις. Μείνετε ήσυχη, τα άστρα είναι με το μέρος τους.

παΡΘέΝΟΣ: ΘέτΙΚέΣ ΟψέΙΣ γΙα Νέα αΡχηΟι καλές όψεις του κυβερνήτη του ζωδίου της Παρθένου, Ερμή, με Αφροδίτη, Ποσειδώνα και Πλούτωνα, δημιουργούν προοπτικές για μία νέα έναρξη. Επίσης, με τον Δία ορθόδρομο ξανά στο ζώδιό τους οι Παρθένοι δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν, αφού ακόμη κι αν υπήρχαν προ-βλήματα ανήκουν στο παρελθόν. Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ταύρο τα κέφια γίνονται ακόμη καλύτερα, το περιβάλλον πιο ζεστό και η αγάπη θα ξεχειλίζει... Στους ευνοημένους και ο Παρθένος.

ΚαΡΚΙΝΟΣ: έύΝΟΙα γΙα φΙΛΙέΣ ΚαΙ αΛΛαγέΣΤο τρίγωνο της Αφροδίτης με τον Πλούτωνα εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις για τη δημι-ουργία μιας δυνατής φιλίας ή συνεργασίας, και ο ενεργός Ουρανός ενδέχεται να συμβάλει σε μια ανατροπή ή αλλαγή πλεύσης. Η επιστροφή του Δία σε ορθή πορεία στην Παρθένο φαίνεται να ξεκλειδώνει μια νέα πορεία και ο συνήθως συντηρητικός εσωστρεφής και συναισθηματικός Καρκίνος αυτήν τη φορά είναι έτοιμος να ακολουθήσει τον δρόμο που ανοίγεται.

Ο Μάιοςμας φτιάχνει

τη διάθεσηΤης αννας μιχαηλΟ χειμώνας είναι πίσω μας πια, και οι ζέστες του Μαΐου μας φτιάχνουν τη

διάθεση γιατί μας θυμίζουν ότι το καλοκαίρι είναι μπροστά μας. Ο Δίας επιστρέφει σε στάση για ορθή φορά για να βάλει πλώρη ολοταχώς προς τη μετάβασή του στον Ζυγό, ευνοώντας Παρθένους, Αιγόκερους, Ταύ-

ρους, Σκορπιούς, Ιχθύες και Καρκίνους του 3ου δεκαημέρου. Το εξάγωνο της Αφροδίτης με τον Ποσειδώνα μάς ωθεί σε αναζήτηση της αγάπης,

φέρνοντας τάση για εξομολογήσεις και αποκαλύψεις και μια ροπή προς οποιαδήποτε μορφή τέχνης.

Στις 31/5 ο Ερμής σχηματίζει τρίγωνο με τον Πλούτωνα ευνοώντας συζητήσεις με σκοπό της λήψη μιας ουσιαστικής και οριστικής απόφα-σης. Ήδη από τις 14/5 η Αφροδίτη σε τρίγωνο με τον Πλούτωνα, φέρνει ευκαιρίες για αύξηση εισοδήματος, αλλά και οικονομική και συναισθη-

ματική ικανοποίηση.Ο Ερμής επανέρχεται σε ορθή φορά στις 22/5 και οικονομικά θέματα

καθώς και θέματα αγορών, συναισθηματικής κάλυψης και διαβεβαιώσε-ων μπορούν να ανακινηθούν ξανά, αλλά καλύτερα να περιμένετε μια δυο

μέρες μετά την έναρξη της ορθής φοράς του.

αστερια18.05.201651

ύδΡΟχΟΟΣ:ΟταΝ ΘέΛέΙ, ΘέΛέΙΤο ισχυρό αυτό ζώδιο ξέρει να θέλει και να διεκδικεί, εκτός αν αδιαφορεί και δεν συγκινείται με τίποτα. Αυτόν τον μήνα τα θέλω θα είναι κάτι πολύ σοβαρό για τα Υδροχοάκια που τώρα έχουν πεισμώσει και απαιτούν. Πείσμα και αντοχή και τελικά επιβάλλεται και έχει τον έλεγχο. Και επειδή ο ενεργός Ουρανός «ξυπνάει» το πρωτοποριακό του πνεύμα, έχει έμπνευση για να κάνει τις καλύτερες επιλογές και θα κερδίσει τις εντυπώσεις. Πώς να του πείτε όχι;

ΣΚΟΡπΙΟΣ:έΝδΟΣΚΟπηΣη ΚαΙ αύτΟβέΛτΙΩΣηΗ επιστροφή του Άρη στον Σκορπιό στις 28 Μαΐου μαζί με την ανάδρομη φορά του, θα φέρει δυσκολίες που δεν περιμένει ενώ αν έχει γεννηθεί το τρίτο δεκαήμερο, θα φέρει ευκαιρίες για προβλήματα που δεν είχαν λυθεί στο παρελθόν και που μπορούν να μπουν τα πράγματα στη θέση τους. Ίσως να μη συνδέονται μόνο με το άμεσο παρελθόν, αλλά και ξεχασμένες πληγές. Ο συνήθως σοβαρός και παθιασμένος Σκορπιός μπαίνει σε μια φάση ενδοσκόπησης, αυτογνωσίας και ωρίμανσης με στόχο να γίνει καλύτερος. Φερθείτε του γλυκά...

ΙχΘύέΣ:ύπΟχΡέΩΣέΙΣ αΚΟμη, τΟ ΚαΛΟΚαΙΡΙ αΡγέΙ; Με τον Άρη και τον Κρόνο να παρακολουθούν στενά τον άλλοτε ανέμελο Ιχθύ από τον Τοξότη, ανεμελιά και χαλάρωση δεν προβλέπεται. Αν και ο χειμώνας είναι πια πίσω μας, οι υποχρεώσεις και τα καθήκοντά του, αντί να μειώνονται, ολοένα και αυξάνονται και ο Ιχθύς μας πιέζεται πολύ. Και έχει και αυτήν τη φύση τη νωχελική και καλλιτεχνική που σχεδόν την έχει ξεχάσει να έχει κρυφτεί πια κάτω από το αγχωτικό του πρόγραμμα... Καλά που έρχεται το καλοκαίρι και τα ψαράκια θα ξεχαστούν στις θάλασσες γιατί ο Μάιος ήταν σκληρός μαζί τους.

αΙγΟΚέΡΩΣ:μέταμΟΡφΩΣέΙΣ πΟύ φέΡΝΟύΝ έπΙτύχΙαΜεταμορφώσεις και βελτιώσεις φέρνουν οι όψεις του Μαΐου στον Αιγόκερω καθώς ο Πλούτω-νας βάλθηκε να τον αλλάξει. Μάλιστα μαζί με τον Δία ορθόδρομο στον 9ο οίκο των κοινωνικών συναναστροφών του και της επέκτασης, κάνουν αυτές τις αλλαγές ανεβαστικές και με την εγγύηση επιτυχιών. Και ποιος δεν θέλει επιτυχίες, που έρχονται ως επιβράβευση στο τέλος ενός κουραστικού χειμώνα.

τΟξΟτηΣ:έύΝΟΙα γΙα γΝΩΣέΙΣ ΚαΙ έπΙπΟΛαΙΟτηταΗ πανσέληνος που γίνεται στο ζώδιο του Τοξότη ανοίγει μια νέα περίοδο γνώσης και αποκαλύψεων, κάτι που πάντα αναζητεί με πάθος και έχει και τη δύναμη να αντέξει και να κατανοήσει βαθιά. Ταυτόχρονα όμως από τις 24 Μαΐου η Αφροδίτη μπαίνει στον άξονά του, και προσθέτει ανάλαφρη διάθεση αλλά και μια επιπόλαιη στάση. Αυτή η αγάπη και για τη σοβαρότητα της γνώσης αλλά και την ελαφρότητα της χαράς της ζωής είναι που χαρακτηρίζει τα Τοξοτάκια και αυτόν τον μήνα... τα έχει και τα δύο. Δηλαδή, θα διαβάζει, αλλά... χαζεύοντας.

ζύγΟΣ:τΡΙβέΣ, έΝταΣέΙΣ ΚαΙ αΛΛαγέΣ Ο Άρης και ο Κρόνος στον Τοξότη μπορεί να φέρουν ποικίλες αντιξοότητες ή ακόμη και «τρι-βές» και εντάσεις με πρόσωπα συγγενικά στον συνήθως τόσο γλυκό και ισορροπιστή Ζυγό, που όμως έχει χάσει τον μπούσουλα αυτόν τον μήνα. Μέχρι τη νέα Σελήνη της 6ης Μαΐου, το σύμπαν απαιτούσε αλλαγές και όποιος δεν το πήρε το μήνυμα σοβαρά... τώρα τρέχει. Κανένας δεν θέλει να του αλλάζουν τα δεδομένα, πόσο μάλλον οι μικροί Ζυγοί, που θέλουν μόνο στοργή, αρμονία και αγάπη. Ό,τι κι αν γίνει μην τους τη στερήσετε...

του Λαυρέντη Χωραΐτη

KOMIK 18.05.201652

Το Vita Force® είναι ένα πολυβιταμινούχο τονω-τικό αποκατάστασης με μοναδική 100% φυσική σύνθεση, για ενήλικες και παιδιά.Συνδυάζει χυμό ιπποφαούς, φυτικά εκχυλίσματα βύνης, φυσικό μέλι, συμπυκνωμένο χυμό χουρ-μάδων, εκχύλισμα γύρης, φύτρα σιταριού, ζύμη μαγιάς, καρπούς άγριας τριανταφυλλιάς, χυμό του τροπικού φρούτου durian, φυσική βιταμίνη Ε και συμπυκνωμένο χυμό πορτοκαλιού. Τα βιολογικά ενεργά συστατικά του Vita Force® εφοδιάζουν τον οργανισμό με όλες τις απα-ραίτητες βιταμίνες, αμινοξέα, αντιοξειδωτικά, πρωτεΐνες, πλήθος με-τάλλων και ιχνοστοιχείων, προσφέροντας ζωντάνια και ευεξία σε περιόδους σωματικής κόπωσης, άγ-χους, εξάντλησης, ατονίας, αδυναμίας, ανάρρωσης από ασθένειες, έντονης πνευματικής προσπάθειας, εντατικής αθλητικής δραστηριότητας.Διάθεση: ICP, T:2109408880

Οι Μύλοι Αγίου Γεωργίου εμπλουτίζουν την πρω-τοποριακή σειρά έτοιμων μειγμάτων Easy Bake με ακόμα περισσότερες λαχταριστές λιχουδιές!Πλέον μπορείτε να φτιάξετε εύκολα και γρήγορα με maximum 3 υλικά και σε 3 βήματα, νόστιμες κρέπες, λουκουμάδες και chocolate cake, όποια και αν είναι η περίσταση!Στόχος των Μύλων Αγίου Γεωργίου είναι με τη νέα σειρά να δημιουργηθεί μια πλήρης γκάμα έτοιμων μειγμάτων που θα δίνουν χωρίς κόπο αλμυρές και γλυκές δημιουργίες, ώστε να διευκο-λύνεται η σύγχρονη νοικοκυρά στην κουζίνα της!Δοκιμάστε τα και θα εκπλαγείτε με την ευκολία παρασκευής αλλά και τη νοστιμιά τους!www.alevri.com/easybake

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ EASY BAKE ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΥΛΟΥΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ!

VitA ForcE®

ΓΙΑ ΜΙκΡΟΥΣκΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥΣ

trilogY SYStEm Η ΜΕΓΙΣΤΗΑΝΕΣΗ κΑΙΠΡΑκΤΙκΟΤΗΤΑ

BEPANtHolΑΝΤΗΛΙΑκΟΓΑΛΑκΤΩΜΑΠΡΟΣΩΠΟΥΣΩΜΑΤΟΣ

ΤΟ ΤΡΙκΥκΛΟΣΤΑ ΝΟΤΙΑΜΕΤΑκΟΜΙΣΕ!

To Trilogy System προσφέρει άνεση και καλοπέραση στο μωρό σας, χάρη στο ευρύχωρο πορτ-μπεμπέ και στο σύστημα εξαερισμού, χωρίς να θυσιάζεται η ευχρηστία και η πρακτικότη-τά του σε όλες τις περιπτώσεις. Το σύστημα μεταφοράς Trilogy αποτελείται από έναν ελαφρύ και πρακτικό σκελετό, αναστρέψιμο καρότσι με κουκούλα, παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου Huggy Gr.0+, καλάθι μεταφοράς αντικειμένων, ποτη-ροθήκη, ασορτί τσάντα με αλλαξιέρα, ποδόσακο και αδιάβροχο για το καρότσι. Διατίθεται στα χρώματα Denim, Grafite, Total Black, Amarena, Cookie, Marina και Ecru. Για το μήνα Μάιο, έχετε τη δυνατότητα με κάθε αγορά συστήματος Trilogy να προμηθευτείτε εντελώς δωρεάν το στρωματάκι για το πόρτ-μπεμπέ και τη Universal βάση για το κάθισμα αυτοκινήτου Huggy Gr. 0+. Η προσφορά ισχύει μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων. *Η προσφορά δεν ισχύει για τη συλλεκτική έκδοση του Trilogy Colors.Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στοwww.inglesina.gr

Τα Εκπαιδευτήρια Δούκα δημιούργησαν το Doukas Summer Camp, με στόχο τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών, από τη λήξη του σχολικού έτους μέχρι τις οικογενειακές διακοπές. Σε ένα ασφαλές και ευχάριστο περιβάλλον, τα παιδιά ψυχαγωγούνται, ενώ, παράλληλα, έρχονται σε επαφή και με τη ζωή στην ύπαιθρο, τη θάλασσα και την περιπέτεια. Αποκτούν νέες εμπειρίες, δημιουργούν φιλίες και συμμετέχουν σε ποικίλες αθλητικές δραστηριότητες.Στο Doukas Summer Camp γίνονται δεκτά παιδιά από το προνήπιο έως το λύκειο (3-17 ετών). Λειτουργούν 6 προγράμματα, κατάλληλα προσαρμοσμένα για κάθε ηλικιακή κατηγορία, σχεδιασμένα από καθηγητές Φυσικής Αγωγής, εξειδικευμένους προπονητές και εκπαιδευτικούς του σχολείου.Όλα τα προγράμματα περιλαμβάνουν πλήρη διατροφή των παιδιών στις εγκαταστάσεις των Εκπαιδευτηρίων Δούκα, παραλαβή και παράδοση κατ’ οίκον, ασφάλιση ατυχημάτων και δυνατότητα φύλαξης των παιδιών, 2 εξορμήσεις την εβδομάδα στη θάλασσα και πολλές δραστη-ριότητες εντός και εκτός των εγκαταστάσεων του Δαΐς και των Εκπαιδευτηρίων Δούκα. Παρέχο-νται, επίσης, εκπτώσεις για έγκαιρη εγγραφή και αδέλφια. Από 21 Ιουνίου έως 15 ΙουλίουΗμέρες & Ώρες Λειτουργίας:Δευτέρα – Παρασκευή, 09:00-16:00 Πληροφορίες: Τηλ.: 210 6186115

To Bepanthol αντηλιακό Γαλάκτωμα Προσώπου-Σώματος παρέχει σε όλη την οικογένεια αποτελε-σματική προστασία τόσο από τη UVA όσο και από τη UVB ακτινοβολία. Περιέχει προβιταμίνη Β5 και άλλα ενυδατικά συστατικά που βοηθούν την ενυδάτωση του δέρματος και το προστατεύουν από την αφυδάτωση. Επίσης περιέχει βιταμίνη Ε, η οποία προστατεύει το δέρμα από τις ελεύθερες ρίζες, μια από τις γνωστές αιτίες πρόωρης γήρανσης. Το Αντηλιακό Γαλάκτωμα Bepanthol έχει ελεγχθεί δερματολογικά για αντιδράσεις ευ-αισθησίας και φωτοευαισθησίας και έχει βρεθεί να είναι κατάλληλο ακόμη και για τα ευαίσθητα δέρματα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ενήλι-κες και από παιδιά άνω των τριών ετών. Το Αντηλιακό Γαλάκτωμα Bepanthol πληροί τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον δείκτη προστασίας των αντηλιακών προϊόντων.Το αντηλιακό Γαλάκτωμα Bepanthol ®:• Είναι δερματολογικά ελεγμένο• Είναι υποαλλεργικό• Είναι αδιάβροχο• Δεν περιέχει άρωμα και parabens Θα το βρείτε σε συσκευασία 200 ml.Με την εγγύηση της Bayer.

Το παιδικό κατάστημα με τη δική του ιστορία στα νότια προάστια από το 2003 μετακόμισε στην Αργυρούπολη.Σε ένα χώρο 300 τ.μ. μοναδικού σχεδιασμού και υψηλής αισθητικής, αναπτύσσονται πλήρως

τα κορυφαία brands βρεφικών όπως οι νοβηγικές BeSafe και Stokke, η ολλανδική Bugaboo, η βρετανική iCandy, η σουηδική BabyBjörn, σχη-ματίζοντας μια πολυεθνική dream team, υψηλής ποιότητας και ξεχωριστού ντιζάιν.Στο Τρίκυκλο θα βρείτε επίσης τα πιο ψαγμένα δώρα σε οχήματα, εκπαιδευτικά και δημιουργικά παιχνίδια, είδη διακόσμησης για το παιδικό δω-μάτιο, καθώς και σε είδη και αξεσουάρ παιδικού ρουχισμού.Εδώ και 13 χρόνια το Τρίκυκλο συνεχίζει να κάνει αυτό που ξέρει καλά, να εμπνέει δηλαδή τους νέους γονείς και να κάνει τα παιδιά τους πιο χαρούμενα.Χαλάνδρι: Λεωφ. Πεντέλης 104, 216 80 03 188,Αργυρούπολη: Λαμίας 4, 210 98 55 433 Θεσσαλονίκη: Mediterranean Cosmos, 2310475827Shop online @ www.trikiklo.com

ΔΕλτια τυπου18.05.201653

Η Philips Avent προσφέρει ανώτερης ποιότητας προϊόντα, ελεγμένα από επαγγελματίες, εστιάζο-ντας στις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά και θέτουν τις βάσεις για ένα υγιές μέλλον! «Γεννημένη» το 1984, με την εισαγωγή του πρώτου μπιμπερό κατά των κολικών, η Philips Avent έθεσε τα πρότυπα για τα μπιμπερό παγκο-σμίως και είναι εδώ για κάθε πατέρα και μητέρα ξεχωριστά, στηρίζοντας τους γονείς και τα μωρά μας, από την εγκυμοσύνη μέχρι και την παιδική τους ηλικία. Εδώ και 32 χρόνια, σε συνεργασία με επαγγελμα-τίες στον τομέα της υγείας, με κλινικούς ιατρούς αλλά και με μαμάδες, η Philips Avent αναπτύσσει μια ευρεία γκάμα πρωτοποριακών προϊόντων και μοιράζεται μαζί μας τις πιο πολύτιμες στιγμές μας ως νέων γονιών. Με γνώμονα, λοιπόν, εμάς και τις ανάγκες του μωρού μας, η Philips Avent πιστεύει ότι οι μικρές λεπτομέρειες κάνουν τη διαφορά και έτσι δίνει μεγάλη προσοχή σε αυτές για όλη τη φροντίδα του μωρού μας και των βρεφικών προϊόντων διατροφής. www.philips.grwww.facebook.com/PhilipsAventGreece

PHiliPS AVENtΑκολουθώντας τις διεθνείς τάσεις στη διακόσμη-ση του σπιτιού, τα νέα σχέδια της Lorena Canals αποτελούν την ιδανική λύση για μικρούς και μεγάλους. Η νέα συλλογή χαλιών black & white είναι σχεδιασμένη για όλο το σπίτι. Αποτελείται από 6 σχέδια σε διαστάσεις 140x200cm και 80x230cm, σε μαύρες και μπεζ αποχρώσεις,που μπορούν να δώσουν έναν θεατρικό τόνοσε κάθε χώρο. Όλα τα χαλιά της συλλογής είναι 100% χειροποί-ητα και πλένονται στο πλυντήριο ρούχων εύκολα.Τα προϊόντα Lorena Canals θα τα βρείτε σε επιλεγμένα καταστήματα σε όλη την Ελλάδα.www.lorenacanals.comwww.facebook.com/Lorena-Canals-190381650996079/ Email: greece@lorenacanals.com

ΝΕΑ ΣΥΛΛΟΓΗ HomE BlAcK & wHitE ΑΠΟ ΤΗ lorENA cANAlS

DouKAS SummEr cAmP 2016

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ

ΒαLLOONS:ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΝΙΚΟΛΑ-ΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 129, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 396, ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 49,ΜΟΣΧΑΤΟY Λ. ΠΟΣΕΙ-ΔΩΝΟΣ 45, Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟY ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 60 - 64, ΠΕΙΡΑΙΑ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 1, ΧΑΛΑΝΔΡΙOY ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ 16 & ΓΡΙΒA, ΒΟΥΛΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 6, CAROUSEL: AΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 199, HΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 16, ΜΠουρΜΠουΛη-ΘρέΣ: ΤΣΙΜΙΣΚΗ 13, ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΦατΣουΛΙνΙα: ΙΑΣΩΝΙΔΟΥ 35 ΓΛΥΦΑ-ΔΑ, COCOLIGO: ΧΙΟΥ 16, XAIΔΑΡΙ, KIDS PLANET: ΚΑΛΑΜΑΚΙΟΥ 87, ΑΛΙΜΟΣ LOCA FUN PARK: LOCA FUN PARK ΑΛΙΜΟΥ, ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 18, έΛέυ-ΘέρουΔαΚηΣ: ΑΘΗΝΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 11 , ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 15 , ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 27, ΦΙΛΟΘΕΗΣ ΚΑΛΛΙΓΑ 31, ωΔέΙο ΦΙΛΙΠΠοΣ ναΚαΣ: ΑΘΗΝΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 41, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 422, ΑΙΓΑΛΕΩ ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ 240, ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ 281 & ΣΟΛΩΜΟΥ, ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ Λ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 2 & ΣΕΡΙΦΟΥ, ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΟΜΗΡΟΥ 68, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 7 - 9, ΓΛΥΦΑΔΑΣ Σ. ΛΑΖΑΡΙΔΗ 1 & Ν.ΖΕΡΒΑ, ΜουΣέΙο ΜΠέναΚη: ΚΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 138 ΓΚΑΖΙ, ΚΟΥΜΠΑΡΗ 1 ΚΟΛΩΝΑΚΙ, ΙανοΣ: ΣΤΑΔΙΟΥ 24, «GOLDEN HALL», Μυ PLAYCE: ΑΔΡΙΑΝΕΙΟΥ 44 Ν. ΨΥΧΙΚΟ, ΕΚΑΛΗΣ 37 Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ, ART & HOBBY: ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 31, Ν. ΨΥΧΙΚΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 4, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΗ 17, ΠEΡΙΣΤΕΡΙΟΥ BAΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 65, FRIDAYS: KOΛΩΝΑΚΙ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΒΑΜΒΑ 2, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑ-ΡΑΚΗ 43, ΒρέΦΙΚα ΠοΛυΚαταΣτηΜα Λητω: ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΣΟΥ 90 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ, ΑΛΙΜΟΥ ΑΛΙΜΟΥ 89, ΚΗΦΙΣΙΑΣ 17ο ΧΛΜ. Ε. Ο ΑΘΗΝΩΝ - ΛΑΜΙΑΣ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 38, ΜΟΣΧΑΤΟ, ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ Λ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 459 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, CAKE: ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 11, ΕΡΜΟΥ ΦΩΚΙΩΝΟΣ 2 - 4, ΚΟΛΩΝΑΚΙ ΗΡΟΔΟ-ΤΟΥ 15, Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ 22 2ης MΑΙΟΥ, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΚΑΡΑΙΣΚΟΥ 98 & ΑΓ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 15, BABY BEAUTY: ΒΡΙΛΗΣΣΙ-ΩΝ ΛΕΩΦ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 3, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 24 – 26, ΚηΦΙΣΙα VOLTA FUN TOWN: Π.ΦΑΛΗΡΟ- ΜΑ-ΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ AVENUE Λ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-45 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΑΤΗΕΝS HEART ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180 ΤΑΥΡΟΣ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ATHENS METRO MALL Λ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276, LAPIN MAGICLAND: 17o ΧΛΜ. ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ-ΛΑΜΙΑΣ NEA ΚΗΦΙΣΙΑ, ΛΕΩΦ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 97 ΓΛΥΦΑΔΑ, ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ 17 & Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΑ, LAPIN HOUSE: ΣΩΤΗΡΟΣ & ΚΑΡΑϊΣΚΟΥ 125 ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΠΛΑΤΩΝΟΣ 1 ΧΑΛΑΝΔΡΙ, ο ΦραΓΚοΛΙνοΣ: ΠΑΠΑΝ-ΔΡΕΟΥ 55, ΓΛΥΦΑΔΑ, D.P.A.M. (ΠΑΙΔΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΕΣΩΡΟΥΧΩΝ) FACTORY OUTLET ΠΕΙΡΑΙΩΣ 76, Ν. ΦΑΛΗΡΟΥ, MC ARTHUR GLEN DESIGN OUTLET ΑΤΗΕΝΣ ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, THE MALL ATHENS ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, GOLDEN HALL ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ 59, ΚΗΦΙΣΙΑ ΚΥΡΙΑΖΗ 13 , ΓΛΥΦΑΔΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΓ-ΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 23, ΑΛΙΜΟΣ ΘΕΟΜΗΤΟ-

ΡΟΣ 41, ΑΘΗΝΑ ΕΡΜΟΥ 23-25, ΑΙΓΑΛΕΩ Λ. ΚΗΦΙΣΟΥ 96-98, ATHENS METRO MALL ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276αΓ.αναρΓυροΙ: ΤΟ ΕΑΤ AND COFEE KAΛYMNOY 51, ΙΑΤΡΕΙΟ ΤΣΕΝΙΚΛΙΔΗ ΕΡΜΙΟΝΗ(ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ), ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΚΩΣΤΑ 2 & ΚΥΠΡΟΥ 2αΓ. ΔηΜητρΙοΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑ-ΝΤΙΝΟΣ ΚΑΚΟΝΙΚΟΣ ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 170, ΩΡΑ ΤΕΧΝΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙ-ΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 46 & ΠΩΓΩΝΙΟΥ 2, ΑΡΑΒΑΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΤΣΙΜΠΑ 37αΓ. ΠαραΣΚέυη: DYSLEXIA CENTER ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 421Β, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΙ-ΝΗΤΙΚΗΣ ΓΑΡΥΤΤΟΥ 166Β, PLAYGROUP ΚΥΠΡΟΥ 37Β, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΡΜΑΣ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ 53αΓ. ΣτέΦανοΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΑΓΔΑ ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΧΕΛΜΟΥ 34αΙΓαΛέω: ΕΜΠΟΡΙΚΟ «RIVER WESΤ» ΚΗΦΙΣΣΟΥ 96AΛΙΜοΣ: ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΤΑΝΗ-ΣΟΥ 4, ΜΠΟΡΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΩ ΚΑΛΑ-ΜΑΚΙ-ΑΛΙΜΟΣ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ 11αΜΠέΛοΚηΠοΙ: ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω ΜΠΟΥΣΙΟΥ 34, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΠΑΣΤΕΡ 11 ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΑΒΙΛΗ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΠΠΑ-ΤΟΥ (ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 5, ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 16, ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ «ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ» ΒΟΛΑΝΑΚΗ 17 & ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΙΟΥ, CAFÉ NUEVO ΠΑΝΟΡΝΟΥ 70-72 , ΤΟ ΠΕΡΙ-ΒΟΛΙ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΠΑΝΟΡΜΟΥ 58ανΘουΣα: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ & ΝΗΠΗΓΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΝΘΟΥΣΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ & ΞΑΝΘΗΣ αρΓυρουΠοΛη - έΛΛηνΙΚο: ΔΙΚΥΟ ΔΗ-ΜΟΤΙΚΩΝ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ & ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ 14Βαρη: TO ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΣΤΗ ΒΑΡΗΚΥΡΓΙΩΝ 15, ΒΑΡΗΒουΛα: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΑΣΙΔΗΜΟΥ ΛΕΩΦ.ΒΑΡΗΣ 8ΒουΛΙαΓΜένη – αΛΙΜοΣ - ΒαρΚΙΖα: BALUX CAFÉ (ΑΣΤΕΡΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ) ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 58, ΦΟΥΡΝΟΣ ΓΕΩΡ-ΓΙΑΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 98 & ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ, PAPER CLUB ΒΑΣ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 1, PLAYLAND ΠΑΝΔΩΡΑΣ 13-15ΒρΙΛηΣΣΙα: ΜΠΟΤΣΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ) Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 39Α , ΑΓΡΙΟΚΥΚΝΟΙ ΓΡΑΜΜΟΥ 14, ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 4, ΚΕΝΤΡΟ ΝΟΗΣΗ ΛΕΩΦ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ 106, ΩΔΕΙΟ CLEMENT HAIRIS, ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 36ΒυρωναΣ: ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙ-ΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΒΥΡΩΝΑ, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΠΟΥΡΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ν. ΕΛΒΕΤΙΑΣ 31, ΚΕ-ΝΤΡΟ ΝΤΑΝΚΑΝ ΔΙΚΑΙΑΡΧΟΥ & ΧΡΥΣΑΦΗΣ ΓέραΚαΣ: ΜΕΛΛΙΣΑΝΘΗ ΛΕΩΦ.ΜΑΡΑΘΩ-ΝΟΣ 176ΓΛυΦαΔα: FLEXA SHOP ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 2, MAX PERRY ΓΟΥΝΑΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 88, PRENATAL Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 20, ΦΑΡ-ΜΑΚΕΙΟ ΣΚΡΕΚΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ, ΑΤΤΙΚΗΣ 94-ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ, MY PLAYCE ΕΛΕΥΘΕ-ΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΡΟΖΥ ΚΥΘΝΟΥ 22 & ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ 6ΓουΔΙ: ΕΘΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ ΑΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΘΕΑΤΡΟ BADMINTON AΛΣΟΣ

ΣΤΡΑΤΟΥ, ΥΑ CAFÉ-RESTAURANT AΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥΔαΦνη: 3ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΑΦΝΗΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 74, ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΙΟΥΡ-ΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΔΑΦΝΗΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 146ΖωΓραΦου: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΤΣΙΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ANAΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟΣ) ΟΥΛΩΦ ΠΑΛΜΕ 33, LINGUALAND - Χ. ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΓΑΛΗΝΗΣ 34ηΛΙουΠοΛη: ΤΟ ΦΑΣΟΛΑΚΙ ΣΟΦΟΚΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΙΚΑ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΑΡΙ-ΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ & ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ 1, EYΛΟΓΟΝ ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 116 ΙΛΙον: Β. & Π. ΚΩΤΟΥΛΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 43ΙΛΙΣΙα: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΠΑΠΑ-ΒΑΛΣΑΜΗ, ΚΡΑΤΕΡΟΥ 36 ΚαΙΣαρΙανη: ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΣΙΒΡΙΣΣΑΡΙΟΥ 6, ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 144, ΞΥΛΙΝΑ ΠΑΡΚΟ ΑΪ ΓΙΑΝΝΗ, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣKAΛΛΙΘέα: ΣΟΥΖΑΝΑ ΠΑΠΑΦΑΓΟΥ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ 54, ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΟΥΝΤΖΗ, ΔΟΪΡΑΝΗΣ 8-10,Κέντρο: PRESIDENT HOTEL ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙ-ΣΙΑΣ 64, EΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΠΑΝΕΠΙΣ-ΤΗΜΙΟΥ 39, NOMIΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 12, ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΓΟΥΡΕΣ & ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΡΙΠΟΔΩΝ 30 ΠΛΑΚΑ, IFA ΣΙΝΑ 31, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 64, ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 37 & ΚΟΡΑΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΙΠΠΟΚΡΑ-ΤΟΥΣ 118, ΦΛΟΡΑΛ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ 80, ΑΓΚΥΡΑ (ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 124, ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΟΔΡΟΥ 9, ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΡΑΤΖΑ 7 & ΤΣΑΜΗ ΚΑΡΑΤΑΣΣΟΥ, ΚΕΝΤΡΟ ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ ΠΡΟΠΥΛΑΙΩΝ 31, BIOS ΠΕΙΡΑΙΩΣ 84, MIKΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 70, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΝΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 52, ΦΑΕΙΝΟ ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΙΟΥ & ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ, ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΦΩΚΙΑΝΟΥ, Β. ΟΛΓΑΣ 1, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΙΚΡΟΓΕΥΜΑΤΑ, AMAΛΙΑΣ 2-4, ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ, ΗΒΗΣ 23, ΜΑÏΡΑ ΜΥΛΩΝΟΠΟΥΛΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ΝΕΟΓΝΟΛΟΓΟΣ) ΒΑΛΤΙΝΩΝ 30 – 34, ΣΟΚΟΛΑΤΑ 56 ΕΡΜΟΥ 56, ΚΑΦΕ ΚΟΡΝΑΡΟΥ ΚΟΡΝΑΡΟΥ & ΕΡΜΟΥ, ΑΤΤENΙUM AΔΡΙ-ΑNOY 3, EVEREST ΛΕΩΦ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ 141 , ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 100, ΡΟΙΝΙΩΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ), ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 96, ATTENIUM ΩΔΕΙΟ ΑΔΡΙΑΝΟΥ 3 ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ, KINHTHRAS STUDIO ΚΟΥΚΑΚΙ ΕΡΕΧΘΕΙΟΥ 26, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 94, ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΛΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 87, ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ 12 ΘΗΣΕΙΟΚέρατΣΙνΙ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ ΜΥΣΤΡΑ 51ΚηΦΙΣΙα - ν.έρυΘραΙα: ΓΡΑΦΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΠΑΡΚΟ ΝΕΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ (ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΦΕ), ΑΛΣΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΚΑΦΕ DUE ΙΛΙΣΙΩΝ & ΧΑΡΑΣ 2, ALUETTE ΣΠΑΡΤΗΣ 36, PLAYMOBIL FUN PARK - ΑΜΑΛΙΑΔΟΣ 4 & ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ, ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΔΡΙΤΣΑ ΧΕΛΙΔΟΝΟΥΣ 27, DANCING SCISSORS TATOIOY 102, GYMBOREE PLAY & SING

TATOIOY 102, LITTLES ΕΛΑΙΩΝ 23, ΦΑΡΜΑ-ΚΕΙΟ ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΚΥΡΙΑΖΗ 6-8, ΜΟΥ-ΣΕΙΟ ΟΤΕ ΠΡΩΤΕΟΣ 25, ΠΟΛΚΑ ΦΡΟΕΛΕΝ ΤΑΤΟΙΟΥ 101 & ΕΛΠΙΔΟΣ 4, SUPER MARKET ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΛΑΙΩΝ 38ΚοΛωναΚΙ: JACK IN THE BOX XAΡΗΤΟΣ 13, WRAP ΧΑΡΗΤΟΣ 36, EΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑ-ΤΡΟΥ ΠΟΡΤΑ - ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 54, ΤΟ ΚΕΡΑΣΑΚΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΤΑ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 6, ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΟΛΗ (ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ) ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ 25, ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 5, ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΔΟΥΚΑ 4ΚορΙνΘοΣ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΑΤΣΟΓΛΟΥ ΓΑΛΟΤΑ ΙΣΘΟΥ ΛαυρΙο: ART CAFÉ «ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ»ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 11MAρουΣΙ: PASTIS EMΠΟΡΙΚΟ «GOLDEN HALL», ΒΕ TWINS CAFÉ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL», ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL», MAIK ARTISTIC TEAM ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΑVENUE», STARKIDS OAKA (ΚΛΕΙΣΤΟ ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 37, ΕΡΑ ΜΟΥ-ΛΑΚΗ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΟΣΧΑ 31, EVITA ΑΓ. ΦΙΛΟΘΕΗΣ1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ ΜέΛΙΣΣΙα: PARACHUTE ΛΕΩΦ. ΠΗΓΗΣ 31ΜέταΜορΦωΣη: ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ 64, PARADISE PARK ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ 100ΜοΣΧατο: JUNIORS ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 84ν. ΒουτΖαΣ: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΕΩΦ.ΜΑΡΑΘΩΝΟΣν. ηραΚΛέΙο: ΩΔΕΙΟ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝ/ΝΟΥ ΩΡΑΙΟΠΟΥΛΟΥ 29, MAGENTA ARTY WORKSHOP AΓ. ΤΡΙΑΔΟΣ 8 , ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗ-ΡΙΑ ΜΑΝΕΣΗ ΠΑΡΑΣΙΝΟΥ ΛΟΦΟΥ 49N.IωνΙα: ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ 39, MARIA EVITA ΑΓΚΥΡΑΣ 11-13ν. ΚοΣΜοΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΖΙΑΝΙΚΑ ΑΓΛΑΟΝΙΚΗΣ 9, ΚΕΝΤΡΟ ΛΟΓΟΘΕ-ΡΑΠΕΙΑΣ «ΛΟΓΟΥ ΑΝΘΗΣΙΣ» ΡΟΥΜΠΕΣΗ 36ν. ΣΜυρνη: MARK & ALICE ΚΟΡΑΗ 31, ΙΔΕΕΣ-ΦΡΟΥ ΦΡΟΥ - ΧΡΩΜΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟ-ΛΟΓΟΥ ΚΩΝΣ/ΝΟΥ 26, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΛΕΝΑ ΧΗΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΓ. ΣΟΦΙΑΣ 86, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ 2ας ΜΑΙΟΥ 3,ΚΕNTΡΑ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ SO EASY ΚΑΛΛΙΠΟΛΕΩΣ 1ν.ΨυΧΙΚο: ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ, ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ 32Π. ΦαΛηρο: ΑΟΠ ΦΑΛΗΡΟΥ ΚΟΛΗΜΒΗ-ΤΗΡΙΟ Δ.Α.Κ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥΠαΓΚρατΙ: ΦΡΟΥΤΟΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ATHENS MILLENIUM» YMHTTOY 110, BABY HAIR ART GK. ΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 25, ΣΥΛΛΑΒΗ ΤΙΜΟΘΕΟΥ 1, STEP BY STEP ΠΛΩΤΙΝΟΥ 5, ΛΕΞΙΚΟΠΩΛΕΙΟ ΣΤΑΣΙΝΟΥ 13, FACCE STRANE ΛΕΩΦ. ΒΑΣ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 5-7, ΣΧΟΛΗ ΡΥΘΜΙΚΗΣ & ΜΠΑΛΕΤΟΥ ΣΓΟΥΡΩ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΦΟΡΜΙΩΝΟΣ 137, ΒΙΒΛΙΟΣΤΑΤΗΣ ΑΡΧΙΜΗΔΟΥΣ 2-6ΠαΙανΙα: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΙΑΝΙ-ΑΣ ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ 3ΠαΛΛηνη: ΤΗΕ WALL ( SPORT CLIMBING CENTER ) AΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ 12, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗ-ΡΙΑ ΚΩΣΤΕΑ ΓΕΙΤΟΝΑ ΠΑΛΛΗΝΗΠαΠαΓου: VERDE ΑΛΣΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ, ΣΤΡ. ΑΛ. ΠΑΠΑΓΟΥ & ΠΕΝΤΕΛΗΣΠέΙραΙαΣ: ΛΙΛΗ ΜΕΛΑ (ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙ-ΑΤΡΟΣ) ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 5, Ι SCREAM ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 168, GENIUS

ΔΙανέΜέταΙ έΠΙΣηΣ Στο ΔΙΚτυο ΔηΜοτΙΚων ΚοΙνοτητων των Π.Σ. του ΔηΜοτΙΚου ΒρέΦοΚο-ΜέΙου αΘηνων

Γίνετε συνδρομητέςστο Taλκ.Πληροφορίες στοwww.talcmag.gr

TOYS & BOOKS, ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 121-123, ΜΑΓΕΜΕΝΗ ΠΥΞΙΔΑ ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ 108, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΕΧΝΗ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥ 57 & ΕΥ-ΑΓΓΕΛΙΣΤΡΑΣ, ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΡΑΟΛΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 43 & ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ, ΧΡΩΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 46-48, MINI SPORTS CLUB ΣΩΤΗΡΟΣ 39 & ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 159, ΗΑPPY HIPPIE MEΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 16ΠέντέΛη: ΑΡΤΕΜΙΣ & ΙΑΣΩΝ (ΔΗΜΙ-ΟΥΡΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ) ΙΑΣΟΝΟΣ 92& ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ ΠέρΙΣτέρΙ: MIND THE CUP ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 29ΠέτραΛωνα: ΒΑΒΥ FEAT AΛΚΜΗΝΗΣ 16 ΠέυΚη: CAFÉ SALTO MORTALE ΠΙΝΔΟΥ 7, WONDERLAND ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3Πορτο ραΦτη: ΔΩΔΩΝΗ ΛΕΩΦ. ΑΥΛΑΚΙΟΥ 54, CHILL BOX ΓΡΕΓΟΥ 47, FOUR MAMMIES FOR KIDS ΛΕΩΦ. ΓΡΕΓΟΥ & ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝΣαΛαΜΙνα: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΡΣΑ ΤΣΟΥΤ-ΣΟΥΡΑ ΛΕΩΦ. ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ 214, ΚΑΜΙΝΑΚΙΑΣΠατα: 4ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΠΑΤΩΝ ΑΝΑΣ-ΤΑΣΕΩΣ ΧΡΙΣΤΟΥ 7, EMΠΟΡΙΚΟ ΠΑΡΚΟ «SMART PARK» Ε.ΠΟΥΛΑΚΗ, SMART PLAYLAND Ε.ΠΟΥΛΑΚΗταυροΣ: 2ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ, ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ & ΚΟΡΥΖΗ, ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 206, EMΠΟΡΙΚΟ «ΑΤΗΕΝS HEART» ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180ΦΙΛοΘέη: ΠΑΛΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΕΧΑΓΙΑ 26, ΝΗΠΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 1 & ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ, ΕVITA AΓ.ΦΙΛΟΘΕ-ΗΣ 1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ Ν.ΦΙΛΟΘΕΗ, ΜΙΚΥ ΔΩΡΙΕΩΝ 14 ΑΓ.ΦΙΛΟΘΕΗXAÏΔαρΙ: ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙ-ΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΧΑÏΔΑΡΙΟΥ, Proskalo ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ 31 ΧαΛανΔρΙ: ΜΙΚΡΟΣ ΚΟΡΑΗΣ KATΣΟΥ-ΛΙΕΡΗ 4, TO ΣΠΙΤΙ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 9, Ι LOVE DYSLEXIA ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 107 & ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ, ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΜΕΡΕΣ (DANCEVACUUM), ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ 42, ΤΡΙΚΥΚΛΟ ΛΕΩΦ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ 104, ΦΑΡ-ΜΑΚΕΙΟ ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΗ-ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗ ΔΑΝΑΙΔΩΝ 2- ΠΛ.ΦΛΥΑΣΧοΛαρΓοΣ: LA FEE-HOBBY AND CRAFTS «HOLARGOS CENTER» ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 56, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 55, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΧΟΛΑΡΓΟΥ , ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΑΕΤΙΔΕΩΝ 15ΨυΧΙΚο: FROG AND THE CROWN OΜΗΡΟΥ 14, ALEA DELICIOUS TASTE ΚΗΦΙΣΙΑΣ 258, ΧΑΡΤΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗ-ΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 1 & ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΑΛΕΞΗΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ- ΠΑΙΔΟΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 180 – 182, GYMBOREE PLAY & MUSIC ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 198(1ος ΟΡΟΦΟΣ), SAFE BEBE ΔΗΜ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 13 Α

βρΕσ το 18.05.201654