2 Realnews www.real.gr

ΚΗΦΙΣΙΑΣ 215 ∆ύσκολη εξίσωση

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2017

new

sRealΕΚ∆ΟΤΗΣ-∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΡΟΜΠΟΤΗΣ,ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΑΛΕΜΗΣ,ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΚΟΥΡΗΣ

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ,ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΓΑΝΗΣ

CREATIVE DIRECTOR: ΒΙΚΥ ΝΙΚΙΔΗ

Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ: REAL MEDIA A.E.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: ΑΝΔΡΕΑΣ Γ. ΚΟΥΡΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΣΠΑΡΤΑΛΗΣ

ΓΡΑΦΕΙΑ: ΚΗΦΙΣΙΑΣ 215, Τ.Κ. 151 24, ΜΑΡΟΥΣΙ ΑΘΗΝΑ.

Τ: 211 200 8300, F: 211 200 8399.

U: www.real.gr, E: news@realnews.gr

Εάν δεν βρίσκετε τη Realnews επικοινωνήστε με το τηλ. 211 200 8300 ή με το πρακτορείο διανομής

ΣΕΛ. 39

topεπικαιρότητα

∆ΥΕΙ ΤΟ ΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΑΓΚΕΛΑ ΜΕΡΚΕΛ;Η καθυστέρηση στον σχηµατισµό κυβέρνησης οδηγεί σε αµφισβήτηση της επί 12 χρόνια Γερµανίδας καγκελαρίου

Αρθρα - Αναλύσεις

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΜΙΧΑΛΕΛΗΣ

ΝΙΚΟΣΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

ΠΑΝΑΓΗΣ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ

ΜΑΚΗΣ ΤΖΙΦΡΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΡΟΜΠΟΤΗΣ

∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗΣ

∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΥΡΟΣ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ

Οριστική λύσηγια το χρέος

θα βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια των δανει-στών. Επίσης είναι δύσκολη ως προς την εφαρ-µογή της, διότι δεν εξειδικεύεται µε συγκεκριµέ-να ποσοστά και δεν φαίνεται να είναι δεσµευ-τική για τους δανειστές. Τουναντίον µπορεί να ενεργοποιήσει µια συνεχή διαβούλευση µετα-ξύ δανειστών και Ελλάδας, µε έπαθλο τη µετα-τόπιση των πληρωµών από τη µια µεριά και την πώληση περιουσιακών στοιχείων από την άλλη. Τέλος, αυτή η πρόταση δεν δίνει σαφή µηνύµα-τα στις αγορές για τη µείωση του χρέους. Ωστό-σο η θεσµική κατοχύρωση της γαλλικής πρότα-σης, σε συνδυασµό µε τους σηµαντικούς βαθ-µούς ελευθερίας για µείωση των δανειακών ανα-γκών που προέρχονται από τα δάνεια του πρώ-του και δεύτερου µνηµονίου, µπορεί να αποτε-λέσει µια καθοριστική βάση για τη συγκρότηση µιας µακροχρόνιας πρότασης.

ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟ να αναφερθεί ότι στη διαδι-κασία και των δύο φάσεων πρέπει να αποφευ-χθούν τα τραγικά λάθη του PSI. Οι προτεινόµε-νες παρεµβάσεις (βραχυχρόνιες ή µακροχρόνι-ες) θα πρέπει να πείθουν κατ’ αρχάς τις αγορές για τη βιωσιµότητα του χρέους και µετά τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισµούς. Αντίθε-

τα µε ό,τι έγινε προγενέστερα, οι συζητή-σεις, οι διαβουλεύσεις και η διαµόρφωση του πλαισίου δεν θα πρέπει να αποκλεί-ουν την ενεργό ελληνική συµµετοχή. ∆ε-δοµένου του ρόλου της δηµοσιονοµικής πολιτικής είναι εξαιρετικά χρήσιµο αυτές οι παρεµβάσεις να εξασφαλίζουν δηµοσι-ονοµικό χώρο για την άσκηση δηµοσιονο-µικής πολιτικής, ιδιαίτερα για το διάστηµα µέχρι το 2021, όταν οι αναπτυξιακές προ-οπτικές παραµένουν αναιµικές. Τέλος, δε-δοµένων των προβλέψεων για την αύξηση των επιτοκίων αλλά και της πολιτικής κατά-στασης στην Ε.Ε., πρέπει να θεωρείται εξαι-

ρετικά δύσκολη η επανάληψη της άσκησης της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Εί-ναι χρήσιµο να γνωρίζουµε ότι αυτό που θα γί-νει τους επόµενους µήνες θα συνοδεύσει την οικονοµία για πολλές δεκαετίες.

Το εξωτερικό χρέος συνεχίζει έπειτα από οκτώ χρόνια να αποτελεί το κεντρικό πρόβληµα της ελληνικής οικονοµίας. Πα-

ρότι µέχρι το 2015 το χρέος επίσηµα χαρακτη-ριζόταν ως βιώσιµο, όσο πλησιάζει η ηµεροµη-νία που θα πρέπει να καλυφθούν από τις αγο-ρές οι δανειακές ανάγκες η άποψη περί βιωσι-µότητας αναθεωρείται. Η ψευδαίσθηση της βι-ωσιµότητας που εκπορεύτηκε από το PSI εκτό-πισε το θέµα του χρέους από την ατζέντα των συζητήσεων µε τους δανειστές. Είχαµε φθάσει στο σηµείο η µόνη πρόταση παρέµβασης για τη βιωσιµότητα του χρέους να είναι η προώ-θηση των µεταρρυθµίσεων!

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ, τόσο από τον φόβο των ευθυνών όσο και από τη συνειδητοποίηση της οικονοµι-κής πραγµατικότητας, οδηγηθήκαµε στην προ-ετοιµασία ουσιαστικών παρεµβάσεων. Η έξο-δος της χώρας στις αγορές τo 2018 αποτελεί και αυτή µια εξαιρετικά δυσεπίλυτη άσκηση. Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κάποιος τη λογι-κή συνάφεια των επιχειρηµάτων, που θέλει µια οικονοµία να αποµακρύνεται από τις αγορές τον τελευταίο χρόνο της διακυβέρνησης Κα-ραµανλή, όταν το χρέος προς το ΑΕΠ ανήρχε-το στο 120%, και να επανέρχεται οκτώ χρόνια µετά όταν το χρέος ανέρχεται στο 180%. Απ’ ό,τι φαίνεται, για την αντιµετώπιση του προ-βλήµατος του χρέους διαµορφώνεται µια πο-λιτική µε δύο συνισταµένες. Η πρώτη αφο-ρά τις µεσο-βραχυχρόνιες παρεµβάσεις, ενώ η δεύτερη σχετίζεται µε παρεµβάσεις που θα επιλύσουν οριστικά το πρόβληµα.

ΣΤΑ ΜΕΣΟ-ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ µέτρα εντάσσεται η εφαρµογή των αποφάσεων του Eurogroup του Μαΐου και του ∆εκεµβρίου 2016, η εξασφάλι-ση ενός «µαξιλαριού» µε τα χρήµατα που θα περισσέψουν από το τρίτο πρόγραµµα και την τµηµατική απόδοση των κερδών από τα οµό-λογα του ANFA. Στο ίδιο πλαίσιο συµπεριλαµ-βάνεται και η πρόσφατη ανταλλαγή οµολόγων που αύξησε τη ρευστότητα στην αγορά οµο-λόγων εξοµαλύνοντας τις πληρωµές. Σήµερα φαίνεται να προεξοφλείται θετικά η επανάκαµ-ψη στις αγορές, διαµορφώνοντας ένα επιτόκιο για το 10ετές στα επίπεδα του 2006.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ είναι ότι τα µεσο-βραχυχρό-νια µέτρα δεν µπορούν να επαναφέρουν τα ελληνικά οµόλογα σε επενδυτική βαθµίδα και σύντοµα θα χρειαστεί µια παρέµβαση µε µα-κροχρόνιο ορίζοντα. Πρέπει να σηµειωθεί ότι η αναγκαία αναδιάρθρωση του χρέους δεν

ο ∆ΙΟΝΥΣΗΣ ΧΙΟΝΗΣ*

γράφει

*Καθηγητής Οικονοµικών στο ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης

ΤΑ ΑΝΟΙΧΤΑ ΜΕΤΩΠΑ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΤΟ 2018∆ιπλωµατικές πηγές από τις Βρυξέλλες εκφράζουν τον προβληµατισµό τους για τις εξελίξεις στην οικονοµία, τις µεταρρυθµίσεις και τις εθνικιστικές κινήσεις στην Ευρώπη

ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΥΡΙΟΧΟΣ

ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗ: Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΔΙΑΝΟΜΗΣ: Θ. ΚΟΤΤΑΣ

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕΔΙΑΝΟΜΗ: ΑΡΓΟΣ Α.Ε. 210 6690560

ΣΕΛ. 14

αφορά µόνο τη δυνατότητα της οικονοµίας να δανείζεται από τις αγορές, αλλά θα επηρεάσει και τον δηµοσιονοµικό στόχο δίνοντας περι-θώρια άσκησης αντι-υφεσιακής πολιτικής. Οι βασικοί συντελεστές στην αύξηση του ΑΕΠ, το κοινωνικό µέρισµα για την ενίσχυση των χαµη-λών εισοδηµάτων και την ενίσχυση της κατα-νάλωσης, καθώς και το πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων, εξαρτώνται άµεσα από τον δηµο-σιονοµικό στόχο και τους πόρους που µπορούν να απελευθερωθούν. Στην ίδια κατεύθυνση η απειλή της µη εξυπηρέτησης του χρέους αυξά-νει την επενδυτική ανασφάλεια και τη χρηµατο-οικονοµική αστάθεια προκαλώντας άµεσες επι-πτώσεις στην οικονοµία.

Η ΓΑΛΛΙΚΗ πρόταση ξεκίνησε τη συζήτηση για τα µακροχρόνια µέτρα. Προτάθηκε η σύνδε-ση των τοκοχρεολυσίων µε τις τοκοχρεολυτικές πληρωµές. Πρόκειται για µια πρόταση που κι-νείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά αφορά µια ad hoc παρέµβαση, η εφαρµογή της οποίας

Για την αντιμετώπιση του προβλήμα-τος του χρέους διαμορφώ-νεται μια πολι-τική με δύο συ-νισταμένες. Η πρώτη αφορά τις μεσο-βρα-χυχρόνιες πα-ρεμβάσεις, ενώ η δεύτερη σχετίζεται με παρεμβάσεις που θα επιλύ-σουν οριστικά το πρόβλημα