ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΜΟΣSURREALISM

1924 – 1950

Το καλλιτεχνικό κίνημα του Σουρεαλισμού πήρε το όνομά του από τις γαλλικές λέξεις: sur = επάνω, επί και réalisme = ρεαλισμός, πραγματικότητα Η ελληνική ορολογία για το κίνημα είναι Υπερρεαλισμός

Ο Σουρεαλισμός αναπτύχθηκε αρχικά στο χώρο της λογοτεχνίας και στη συνέχεια εξελίχθηκε σε ένα ευρύτερο καλλιτεχνικό ρεύμα

Οι νεαροί λογοτέχνες δημοσίευαν κείμενα, συνήθως ποιήματα που αποτελούσαν κυρίως προϊόντα της αυτόματης γραφής.

Σημαντικοί εκπρόσωποι του Σουρεαλισμού στην τέχνη είναι ο Σαλβαντόρ Νταλί, ο Ρενέ Μαγκρίτ, ο Χουάν Μιρό, ο Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο και ο έλληνας καλλιτέχνης Νίκος Εγγονόπουλος. RENE MAGRITTE

Οι Σουρεαλιστές – Υπερρεαλιστές καλλιτέχνες επιδίωκαν τη διερεύνηση του ασυνειδήτου και την απελευθέρωση της φαντασίας «με την απουσία κάθε ελέγχου από τη λογική».

Η φαντασία, η τρέλα, το ασυνείδητο και η παντοδυναμία του ονειρικού στοιχείου είναι η βάση της σουρεαλιστικής οπτικής

• MAGRITTE

• MIRO

• SALVADOR DALI

Κύρια χαρακτηριστικά του Σουρεαλισμού στην Τέχνη

• Στα έργα αποδίδεται ο άγνωστος κόσμος του μυαλού.

• Οι καλλιτέχνες ενδιαφέρονται για τη ψυχολογία του ασυνείδητου, το ένστικτο, το όνειρο.

• Οι συνθέσεις είναι μυστήριες, παράδοξες, ασυνάρτητες και θεματικά δεν εξηγούνται εύκολα με τη λογική αλλά αποτελούν συχνά γρίφους.

Κύρια χαρακτηριστικά του Σουρεαλισμού στην τέχνη

• Τα έργα αποδίδονται συνήθως με εξαιρετική δεξιοτεχνία.

• Σημαντικό εκφραστικό μέσο είναι ο «αυτοματισμός», η ενέργεια δηλαδή που γίνεται χωρίς σκέψη και περιορισμούς, αυθόρμητα.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣSalvador Dali ΕΜΜΟΝΗ ΜΝΗΜΗΣ 1931

Στο έργο αυτό τα λιωμένα ρολόγια και το παραμορφωμένο πρόσωπο στο κέντρο, έχουν μια ένταση, μια αίσθηση του μανιακού χρόνου, ενός προσωπικού κόσμου που συντίβεται κάτω από την πίεση του σύγχρονου. Ο χρόνοςπαραμένει ακίνητος στο μυαλό εκείνου που ονειρεύεται, γι' αυτό και στο άνυδρο και ανάερο τοπίο τα μεταλλικά ρολόγια όχι μόνο έχουν σταματήσει για πάντα, αλλά λιώνουν σιγά σιγά, παίρνοντας οργανική μορφή και τραβώντας πάνω τους τα έντομα σαν ώριμα φρούτα.

MIRO Carnival of Harlequin

• Ο Μιρό ανοίγει τις πόρτες του δημιουργικού του σύμπαντος και μετασχηματίζει τον κόσμο του με την απλότητα των μέσων που χρησιμοποιεί είτε πρόκειται για ένα σημάδι, ένα δακτυλικό αποτύπωμα είτε για ένα ασήμαντο αντικείμενο καταφέρνοντας να δημιουργήσει μια οπτική γλώσσα με εκπληκτικές συνδέσεις και ασυνήθιστους συνδυασμούς.

Ο Νίκος Εγγονόπουλος(1910-1985)

Ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους και ποιητές του 20ου αιώνα .Είναι εκείνος που με έναν θαυμαστό τρόπο πήρε το ανθρωποειδές ομοίωμα, το ανδρείκελο των προγενεστέρων του, και κατάφερε να πλάσει κάτι εντελώς άλλο: με έντονα τα στοιχεία του φύλου, τις Iστορικές αναφορές αλλά και το διαβρωτικό χιούμορ (κόκκινα μπανιερά), σε ένα μεσογειακό, συχνά Bυζαντινότροπο τοπίο, δημιούργησε συναντήσεις με ομηρικά πρόσωπα, αρχαίους σοφούς και νεώτερους ήρωες, συχνά σε στάση κούρου ή και Bυζαντινού Aγίου.

RENE MAGRITTE

Ο Μαγκρίτ δημιουργεί το δικό του ύφος και στυλ, δίνοντας στα καθημερινά αντικείμενα νέα διάσταση. Μήλα, αυγά, πουλιά, πέτρες, καπέλα, ομπρέλες, καλυμμένα πρόσωπα, σύννεφα και ένας τέλειος μπλε ουρανός αποτελούν τις βασικές θεματικές που κατακλύζουν τους πίνακες τους. Τα αντικείμενα, όμως, τοποθετούνται σε ένα καινούργιο πλαίσιο, αποκτώντας μία νέα έννοια που δεν έχει καμία σύνδεση με τα καθημερινά χαρακτηριστικά τους. Ένα καπέλο αιωρείται σε ένα κορμί χωρίς κεφάλι, ένα μήλο κρύβει το πρόσωπο ενός ανθρώπου, ενώ μία παρέα συζητά, περπατώντας πάνω σε σύννεφα… είναι μερικές από τις παράδοξα όμορφες εικόνες που θα συναντήσει κανείς στο έργο του.

Ο αινιγματικός Βέλγος ζωγράφος Ρενέ Μαγκρίτ είχε άλλωστε δηλώσει για τα έργα του:

«Οι πίνακές μου δεν σημαίνουν κάτι, επειδή και το μυστήριο δεν σημαίνει κάτι – είναι απλά άγνωστο».

The infinite recognition, Rene Magritte,1963Ο Ουρανός είναι το μοναδικό Όριο