ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ...

104
ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924-1994) ÃÅÍÉÊÏ ÅÐÉÔÅËÅÉÏ ÓÔÑÁÔÏÕ 7 ï Å.Ã./5 Ὁ Ἀσυρµατιστής τοῦ Στρατοῦ καί τοῦ Θεοῦ Ôïõ Ó÷ç (ÔÈ) ÊáñáÀóêïõ Äçìçôñßïõ Τά ἀκριτικά Φάρασα. Σύγχρονη ἄποψη.

Transcript of ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ...

Page 1: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου

ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ(1924-1994)

AtildeAringIacuteEacuteEcircIuml AringETHEacuteOcircAringEumlAringEacuteIuml OacuteOcircNtildeAacuteOcircIumlOtilde7iuml AringAtilde5

Ὁ Ἀσυρmicroατιστής τοῦ Στρατοῦκαί τοῦ ΘεοῦOcirciumlotilde Oacutedivideccedil (OcircEgrave)EcircaacutentildeaacuteAgraveoacuteecirciumlotilde Aumlccediligraveccedilocircntildeszligiumlotilde

Τά ἀκριτικά ΦάρασαΣύγχρονη ἄποψη

2Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

OacuteOcircNtildeAacuteOcircEacuteUgraveOcircEacuteEcircCcedilAringetheacuteegravearingthornntildeccediloacuteccedil

OacuteOtildeIacuteOcircAringEumlAringOacuteOcircAringOacuteAumleacutearingotildeegraveotildeiacuteocircTHORNograve Aacuteiacutedivideccedilograve (ETHAElig) Atildearingthornntildeatildeeacuteiumlograve AcircaacuteeumlecircUumliacuteiumlograve Ecircaacuteocircaacutedividethornntildeeacuteoacuteccedil EcircaringeacuteigraveYacuteiacuteugraveiacute Aringethdivideeacuteaacuteograve (AringIgrave) Aacuteeacuteecircaacuteocircaringntildeszligiacuteccedil Ntildeiumlyacuteoacuteoacuteccedil OacuteotildeiacuteaumlntildeiumligraveYacuteograve Otildeetheumlatildeiumlograve (YETH) Atildearingugraventildeatildeszligaacute Oacuteocircotildeeumleacuteaacuteiacuteiumlethiumlyacuteeumliumlotilde Aringetharingicircaringntildeatildeaacuteoacuteszligaacute Oumlugraveocirciumlatildentildeaacuteoumlszligaacuteograve - CcedileumlaringecircocircntildeiumliacuteeacuteecircTHORN Oacutearingeumleacute-aumliumlethiumlszligccediloacuteccedil - EcircaacuteeumleumleacuteocircaringdivideiacuteeacuteecircTHORN AringetheacuteigraveYacuteeumlaringeacuteaacute IgraveOtilde AcircaacuteoacuteeacuteeumleacuteecircTHORN Ecirceacutentildeocircaeligaacuteeumlszligaumliumlotilde IgraveOtilde Aringotildeaacuteatildeatildearingeumlszligaacute AumlYacuteigraveiumlotilde IgraveOtilde EacuteugraveUumliacuteiacuteaacute IacuteeacuteecirciumleumlaacuteAgraveaumlccedil AringetheacuteigraveYacuteeumlaringeacuteaacute - Aumleacuteiumlntildeegravethornoacutearingeacuteograve AumlAringAacute (ETHAElig-Oacute) AumlccediligraveTHORNocircntildeeacuteiumlograve EcircaacuteeumleumleacuteUumlntildeaacuteograve OtildeethiumloacuteocircTHORNntildeeacuteicircccedil Aumleacuteecircocircotildeaacuteecirciumlyacute Ocircuumlethiumlotilde (INTERNET) - OcircaringdivideiacuteeacuteecircTHORN OtildeethiumloacuteocircTHORNntildeeacuteicircccedil Oacuteocircntildeocircccedilograve (ETHB) timesaacutentildeUumleumlaacuteigraveethiumlograve ETHaacuteethaacuteaumlccediligraveiumlotildeeumlUumlograve Aringecircocircyacuteethugraveoacuteccedil OcircOtildeAringOacutehttpwwwarmygrhtmlGR_Army7egStratEpithhomehtm - e-mail 7oegarmygr

AringetheacuteeumlaringatildeigraveYacuteiacuteaacute ecircaringoumlUumleumlaacuteeacuteaacute aacuteethuuml ocircuuml igraveuumleumleacuteograve aringecircaumliumlegraveYacuteiacute acirceacuteacirceumlszligiuml ocirciumlotildedaggerEacutearingntildeiumligraveiumliacuteUumldivideiumlotilde EacuteoacuteaacuteUumlecircAcircEacuteIumlOacute AtildeAringNtildeIumlIacuteOcircIumlOacute ETHAacuteUacuteOacuteEacuteIumlOtilde OcircIumlOtilde AacuteAtildeEacuteIumlNtildeAringEacuteOcircIumlOtilde AacuteAtildeEacuteIumlIacute IumlNtildeIumlOacute

2Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Ἀφιεροῦται στούς ἁπανταχοῦ Ἕλληνες πού ζοῦνε ἐκτός τῆς

σηmicroερινῆς Ἑλλάδος καί εἰδικότερα σέ ἐκείνους πού λόγῳ τῶν

συνθηκῶν δέν microποροῡν νά λατρεύσουν ἐλεύθερα τόν ἀληθινό Θεό

τόν Κύριο ἡmicroῶν Ἰησοῦ Χριστό

Ὁ Γέροντας Παΐσιος (1924-1994)

ETHAringNtildeEacuteAringtimesIumlIgraveAringIacuteAacute Π Ισαάκ 1936-1998 10 Πρόλογος 11

ETHNtildeUgraveOcircIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΟ ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

Α΄ ΟΙ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ Βάπτιση καί ξερριζωmicroός 14

Β΄ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo 16 Παιδικές ἀσκήσεις 17 Θεοπτία 18 Φροντίδα γιά τούς ἄλλους 19

Γ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος 21 Κακουχίες 21 Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες 22 Θυσία γιά τούς ἄλλους 23 Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται 23 Σώζει τήν Μονάδα τους 24 Αὐτοθυσία 24 Προσεύχεται ἐν microέσῳ σφαιρῶν 25 Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο 25

Δ΄ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ Ἀγῶνες ἀρχαρίου 27 Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις 28 Ρασοευχή 28 Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος 28 Μικρόσχηmicroος 31 Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία 31

Ε΄ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ ΚΟΝΙΤΣΗΣ Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ 32 Πηδᾶ στόν γκρεmicroό 32 Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία 33 Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν 34 Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα 34

ΣΤ΄ ΕΡΗΜΙΤΗΣ ΣΤΟ ΘΕΟΒΑΔΙΣΤΟΝ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ Μακαρία ἐρηmicroική ζωή 36 Λύει τήν ἀνοmicroβρία 38

Ἐργόχειρο καί ἐλεηmicroοσύνες 38 laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςraquo 38 Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο 39

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣΚΗΤΗ Τροφή ἀπό Ἄγγελο 40 Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες 41 Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου 42

Η΄ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo 43 Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου 44 Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία 44 Ἡ κολασmicroένη ψυχή 45 Φῶς γλυκύτατον 46 Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ 46 Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ 47 Θεόσταλτο ψάρι 48 Ὁ φύλακας Ἄγγελος 48 Εὔθυmicroα καί εὔστροφα 49

θ΄ ΣΤΗΝ laquoΠΑΝΑΓΟΥΔΑraquo ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ laquoἘγκατάσταση στήν Παναγούδαraquo 51 Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου 51 laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo 52 Φοβερό ὅραmicroα 52 laquoἩ Παναγίαraquo 53 Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων hellip 53 laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo 53

Ἄλλες microαρτυρίες προσκυνητῶν laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo 55 laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo 55 Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι 56

Ι ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ Πόνος καί ἀσθένειες 58 Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση 59

ΙΑ΄ ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo 62 Εὐωδία 62 Διάσωση παιδιοῦ 63 Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα 63 Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις 64

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο 64 Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης 65 Παρέχει ἀνάβλεψη 66

AumlAringOtildeOcircAringNtildeIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Α΄ ΑΡΕΤΕΣ laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo 68 Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας 69 Φιλότιmicroο 71 Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια 72 Ἀγάπη ἀρχοντική 74

Β΄ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως 77 Ἄβρεκτος 77 Ἀθέατος 77 Μετέωρος 78 Μεταδοτικός χάριτος 78 Σηκώνει βράχο 78 laquoἈσύλληπτοςraquo 78 Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση 80 Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου 81 Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος 82 Χάρισmicroα παρακλήσεως 84 laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo 85 Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους 86 Παράδοξες microεταβάσεις 87 Διόραση καί προόραση 87 Χάρισmicroα ἰάσεων 90 Προβολέας ἀκτίστου φωτός 92

Γ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία 93 Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος 95

ΕΠΙΜΕΤΡΟ Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα 96 Τό microήνυmicroά του 99 Ἡ πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα 101

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣΦιλοκαλία Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν τόmicroοι 1-5 Ἀθῆναι 1974-1976Κλῖmicroαξ Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου Κλῖmicroαξ ἔκδ Ἀστέρος Ἀθῆναι 1970

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

dagger Π Ἰσαάκ 1936-1998

Ὁ π Ἰσαάκ εἶχε ὡς ἐπίγεια πατρίδα τήν πολύπαθη καί microαρτυρική περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς (Λίβανος) Ἀφοῦ πῆρε τό microοναχικό σχῆmicroα καί ἐmicroόνασε στήν πατρίδα του ἐν συνεχείᾳ ἦρθε γιά σπουδές στήν Θεσσαλονίκη στήν Θε-ολογική Σχολή τοῦ ΑΠΘ Κατά τήν περίοδο αὐτήν ἀγάπησε τό Ἅγιον Ὄρος καί συνδέθηκε microέ πνευmicroατικές προσωπικότητες πού ζοῦσαν σέ αὐτό Ἔλαβε τό microεγάλο ἀγγελικό Σχῆmicroα ἀπό τόν microακαριστό Γέροντα Παΐσιο Ἐξάσκησε microέ συνέπεια καί φόβο Θεοῦ τήν πνευmicroατική πατρότητα (διετέλεσε πνευmicroα-τικός τῶν microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδας Ἐκκληστικῆς Ἀκαδηmicroίας) κατέλιπε τίς ὑποθῆκες τῆς θεάρεστης βιοτῆς του στήν εὐλογηmicroένη συνοδεία τῆς Ἱερᾶς Σταυρονικητιανῆς Καλύβης τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στήν θέση Καψάλα Εὐφυής microελίρρυτος microουσικολογιώτατος ἐργατικός ἀποτελοῦσε παρηγοριά Ἑλλήνων καί Ἀράβων Ὀρθοδόξων καί σχετικά νέος ἀνεχώρησε γιά τήν ἐπου-ράνια πατρίδα ὅπου ἀπολαmicroβάνει τά τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς πνευmicroατικῆς εἰρήνης τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ τόν ὁποῖον ἐmicroπράκτως καί ἐκ νεότητος microέ ὅλην τήν θέρmicroην τῆς καρδίας του ἀγάπησε

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

ΠΡΟΛΟΓΟΣὙπηρετώντας ἀπό τό 1974 στίς τάξεις τοῦ τιmicroηmicroένου Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ζοῦ-

σα ὅπως πολλοί συνάδελφοί microου microή ἔχοντας ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία1Σέ κάποια ἐπίσκεψή microου στό Ἅγιον Ὄρος γνώρισα τόν microακαριστό Γέροντα

Ἰσαάκ πού ἄλλαξε τή ζωή microου καί ὅσα microοῦ εἶπε τότε ἐπαληθεύτηκαν ἀκριβῶς Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ ὄντας πνευmicroατικό τέκνο τοῦ ἁγίου Γέροντoς Παϊσίου microοῦ microιλοῦσε συχνά γι᾿ αὐτόν γιά τήν ἁγία του ζωή καί γιά τά θαύmicroατά του πρίν καί microετά τήν κοίmicroησή του (1271994)

Ἡ γνωριmicroία microου microέ αὐτούς τούς Ἁγίους Πατέρες ἦταν γιά microένα microεγάλη εὐλογία πού ὁριοθέτησε καί σηmicroατοδότησε τή ζωή microου Εἶδα πλέον τά πράγmicroατα ἀπό lsquorsquoἄλλη σκοπιάrsquorsquo πιό βαθειά καί πιό εἰλικρινά Κατάλαβα τό πραγmicroατικό νόηmicroα τῆς ζωῆς

Ὅλη αὐτή ἡ ἐmicroπειρία ἀπέβη γιά microένα οὐσιαστική γιατί γέmicroισε τή ζωή microου microέ τήν microόνη Ἀλήθεια microέ τόν Χριστό microέ τήν πραγmicroατική χαρά Εἶδα ποῦ ἔγκειται ἡ lsquorsquoποιότητα ζωῆςrsquorsquo πού ἐπιδιώκει ὁ σηmicroερινός ἄνθρωπος ἀλλά δέν ἐπιτυγχάνει καί τήν εἶδα βιωmicroένη στά πρόσωπα αὐτῶν τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων

Θέλοντας νά κάνω συmicromicroετόχους καί ἄλλους συναδέλφους πού τυχόν δέν γνώρισαν αὐτούς τούς Γέροντες ἄλλά καί ὡς ἐλάχιστο microνηmicroόσυνο στή microνήmicroη τῶν Γερόντων αὐτῶν προσφέρεται τό παρόν πού εἶναι συλλογή ἀποσπασmicroά-των ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορεί-τουrsquorsquo πού ἀναφέρεται στόν ἅγιο αὐτόν ἄνδρα πού εἶναι πανελληνίως ἀλλά καί πανορθοδόξως πλέον γνωστός

Ἡ ζωή ἑνός Ἁγίου microέ τήν αὐταπάρνηση καί τήν ἀγάπη πού τόν χαρακτηρί-ζουν microπορεῖ νά ἀποτελέση τροχοπέδη στήν ἀτοmicroοκεντρική καί φίλαυτη κοινω-νία microας ὁδοδείκτη γιά ὅλους microας καί ἁπλανή χειραγωγό στήν Ἀλήθεια

Ἐξάλλου ὁ Γέροντας Παΐσιος εἶχε ὑπηρετήσει στόν Ἑλληνικό Στρατό καί εἶχε πολε-microήσει γιά τήν Πατρίδα Ταλαιπωρήθηκε ἀφάνταστα ἀπό τό χιόνι τό κρύο τήν πείνα τήν δίψα καί πολλές φορές κινδύνευσε νά σκοτωθῆ καί ἄλλοτε νά αἰχmicroαλωτισθῆ

Πονοῦσε γιά τήν Πατρίδα κί ἔδειχνε ἰδιαίτερη ἀγάπη καί ἐνδιαφέρον στούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς καί ὑπαξιωmicroατικούς Ἤξερε καί πίστευε ὅτι ὁ Ἑλληνικός Στρατός ὑπηρετεῖ ἀνώτερα ἰδανικά καί ὅτι πατρίς-θρησκεία-οἰκογένεια εἶναι ἕνα ἀδιάσπαστο τρίπτυχο κι ὅποιος πιστεύει σ᾿ ἕνα τά ᾿χει ὅλα κι ὅποιος ἀρνεῖται τό ἕνα τά χάνει ὅλα Μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του δέν ἔπαυσε νά προσεύχεται καί νά microεριmicroνᾶ microέ κάθε τρόπο γιά τό καλό τῆς Πατρίδος καί πάντα ἀκόmicroα καί ὅταν ἦταν βαριά ἀσθενής δεχόταν τούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς συmicroβούλευε νουθετοῦσε παρηγοροῦσε ἔδινε ἐλπίδες καί τόνωνε τό ἠθικό Ἐντύπωση προ-καλεῖ ὅτι ὅλοι αὐτοί οἱ συνάδελφοι microηδενός ἐξαιρουmicroένου ἔχουν κάποια προ-σωπική ἐmicroπειρία νά διηγηθοῦν ἤ κάποιο θαυmicroαστό γεγονός

Τώρα πλέον πρεσβεύει ἀπό τόν οὐρανό γιά ὅλον τόν κόσmicroο Ταπεινά εὐχό-microαστε νά πρεσβεύη καί γιά ὅλους τούς συναδέλφους

Εὐχαριστῶ θερmicroά ὅσους συναδέλφους κοπίασαν καί microερίmicroνησαν νά πάρη τό πόνηmicroα αὐτό ἀρτιότερη microορφή

Λάρισα Ἀπρίλιος 2005Καραΐσκος Δηmicroήτριος

Συνταγmicroατάρχης Τεθωρακισmicroένων1 Τό κείmicroενο αὐτό ἐκδίδεται microέ τήν ἄδεια τῆς Συνοδείας τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ Καψάλα Ἁγίου Ὄρους πού

ἐξέδωσε τό βιβλίο lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτουrsquorsquo

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Ο ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

ETHNtildeUgraveOcircIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

Arsquo OI ΚΑΤΑ ΣAΡKA

KAI KATA ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ

Βάπτιση καί ξερριζωmicroός

Στά Φάρασα τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας στίς 25 Ἰουλίου τοῦ 1924 ἀνή-microερα τῆς ἁγίας Ἄννης γεννήθηκε ὁ Γέροντας

Στήν βάπτιση οἱ γονεῖς του ἤθελαν νά τόν ὀνοmicroάσουν Χρῆστο στό ὄνοmicroα τοῦ παπποῦ Ὁ ὅσιος Ἀρσένιος ὅmicroως εἶπε στήν γιαγιά του laquoἜ Χατζηαννά1 τόσα παιδιά σοῦ βάπτισα Δέν θά δώσεις καί σέ ἕνα τό ὄνοmicroά microουraquo Καί στούς γονεῖς εἶπε laquoΚαλά ἐσεῖς θέλετε νά ἀφήσετε ἄνθρωπο στό πόδι τοῦ παπποῦ ἐγώ δέν θέλω νά ἀφήσω καλόγηρο στό πόδι microουraquo Καί γυρίζοντας στή νουνά2 τῆς λέγει laquoἈρσένιο νά πῆςraquo Τοῦ ἔδωσε δηλαδή τό ὄνοmicroά του καί τήν εὐχή του καί προεῖδε ὅτι θά γίνει καλόγηρος ὅπως καί ἔγινε3

Τό ἔτος πού γεννήθηκε ὁ Γέροντας ἔγινε ἡ ἀνταλλαγή τῶν πληθυσmicroῶν καί ξερριζώθηκε ὁ Ἑλληνισmicroός τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες Πῆρε καί ἡ οἰκογένεια τοῦ Γέροντα microαζί microέ τούς ἄλλους Φαρασιῶτες καί τόν ὅσιο Ἀρσένιο τόν δρόmicroο τῆς πικρῆς προσφυγιᾶς Στό καράβι microέσα στόν συνω-στισmicroό κάποιος πάτησε τό βρέφος (Ἀρσένιο) πού κινδύνεψε νά πεθάνη Ἀλλά ὁ Θεός κράτησε στήν ζωή τόν ἐκλεκτό Του γιατί ἔmicroελλε νά γίνη χειραγωγός πολλῶν ψυχῶν στήν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν Ὁ Γέροντας βέβαια ἀπό ταπείνω-ση ἔλεγε ἀργότερα laquoἌν εἶχα πεθάνει τότε πού εἶχα τήν χάρι τοῦ Βαπτίσmicroατος θά microέ ἔρριχναν στήν θάλασσα νά microέ φᾶνε τά ψάρια καί τοὐλάχιστον θά microοῦ ἔλεγε laquoεὐχαριστῶraquo κανένα ψαράκι καί θά πήγαινα στόν παράδεισοraquo (Ἤθελε δηλαδή νά πῆ ὅτι τώρα πού ἔζησε δέν ἔκανε τίποτε)

Ἔmicroειναν γιά λίγο στόν Πειραιᾶ Ἔπειτα microεταφέρθηκαν στό κάστρο τῆς Κερ-κύρας ὅπου ἐκοιmicroήθη καί ἐτάφη ὁ ὅσιος Ἀρσένιος σύmicroφωνα microέ τήν πρόρρησή

1 Λέξη τούρκικη σύνθετη Προσφώνηση πού δείχνει σεβασmicroό καί ἀγάπη Σηmicroαίνει Μητέρα προσκυνή-τρια

2 Ἀνάδοχός του ἦταν ἡ Ἀναστασία σύζυγος τοῦ Προδρόmicroου Κορτσινόγλου τοῦ ψάλτη τοῦ ὁσίου Ἀρσε-νίου

3 Ὁ βίος τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου γράφτηκε ἀπό τόν γέροντα Παΐσιο Ἔργα τοῦ ἰδίου εἶναι καί laquoὉ Γέρων Χατζη-Γεώργης ὁ Ἀθωνίτηςraquo laquoἉγιορεῖται Πατέρες καί ἁγιορείτικαraquo καί laquoἘπιστολέςraquo Ἡ σειρά laquoΓέροντος Παϊσίου Λόγοιraquo πού ἐκδίδει ἡ Ἱ Μονή Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς περιέχει τήν διδασκαλία τοῦ Γέροντα

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

του laquoἘγώ θά ζήσω σαράντα ἡmicroέρες στήν Ἑλλάδα καί θά πεθάνω σέ ἕνα νησίraquo Μετακόmicroισαν στήν συνέχεια σέ χωριό τῆς Ἡγουmicroενίτσας καί τελικά ἐγκαταστά-θηκαν στήν Κόνιτσα

Τόν νεοφώτιστο Ἀρσένιο βρέφος σαράντα ἡmicroερῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔφεραν στήν microητέρα Ἑλλάδα ἄγνωστο τότε ἀνάmicroεσα στά πλήθη τῶν προσφύγων Αὐτόν πού microετά ἀπό χρόνια θά γινόταν γνωστός σέ ὅλο τόν κόσmicroο καί θά ὡδηγοῦσε πλήθη ἀνθρώπων στήν θεογνωσία Ἀπό τίς πρῶτες ἡmicroέρες γνώρισε τόν πόνο καί τά βάσανα τῶν ἀνθρώπων Ἀργότερα ὁ ἴδιος θά γινόταν λιmicroάνι παρηγοριᾶς σέ χιλιάδες βασανισmicroένες ψυχές

Ὁ Γέροντας σέ ἡλικία πέντε ἐτῶν microέ τούς γονεῑς του

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Βrsquo ΑΣKΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ

Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo

Ο microικρός καί εὐλογηmicroένος Ἀρσένιος microαζί microέ τό γάλα πού θήλαζε microά-θαινε ἀπό τούς γονεῖς του καί τήν εὐλάβεια πρός τόν Θεό Ἀντί γιά παραmicroύθια καί ἱστορίες τοῦ microιλοῦσαν γιά τόν βίο καί τά θαύmicroατα

τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου Μέσα του γεννήθηκε θαυmicroασmicroός καί ἀγάπη γιά τόν Χατ-ζεφεντῆ ὅπως ἀποκαλοῦσαν τόν ὅσιο Ἀρσένιο Ἀπό microικρός ἤθελε νά γίνη καί αὐτός microοναχός γιά νά microοιάση τόν Ἅγιό του

Τό πρόσωπο πού microετά τόν ὅσιο Ἀρσένιο ἐπηρέασε εὐεργετικά ὅλη του τήν ζωή ἦταν ἡ microητέρα του πρός τήν ὁποία αἰσθανόταν ἰδιαίτερη ἀγάπη καί τήν βοηθοῦσε ὅσο microποροῦσε Ἀπό αὐτήν διδάχθηκε τήν ταπεινοφροσύνη Τόν συmicro-βούλευε νά microήν θέλη νά νικᾶ τούς συmicromicroαθητές του στά παιχνίδια καί ὕστερα νά ὑπερηφανεύεται οὔτε νά ἐπιδιώκη νά microπαίνη πρῶτος στήν γραmicromicroή γιατί ἦταν τό ἴδιο εἴτε πρῶτος εἴτε τελευταῖος ἔmicroπαινε

Ἐπί πλέον τοῦ ἔmicroαθε τήν ἐγκράτεια˙ νά microήν τρώγη πρίν ἀπό τήν ὥρα τοῦ φαγητοῦ Τήν παράβαση τήν θεωροῦσε ὡς πορνεία

Ἐπίσης τόν βοήθησε νά ἀποκτήση ἁπλότητα ἐργατικότητα νοικοκυροσύνη καί προσοχή στήν συmicroπεριφορά του πρός τούς ἄλλους καί τόν προέτρεπε νά microήν ἀναφέρη καθόλου τό ὄνοmicroα τοῦ πειρασmicroοῦ (διαβόλου)

Δυό φορές τήν ἡmicroέρα ὅλη ἡ οἰκογένεια προσευχόταν microπροστά στό εἰκονοστά-σι Ἡ microητέρα του ὅmicroως συνέχιζε νά προσεύχεται καί ὅταν ἔκανε τίς ἐργασίες τοῦ σπιτιοῦ λέγοντας τήν εὐχή

Τέτοια ἦταν ἡ εὐλάβεια τῶν γονέων του ὥστε καί στά ἁλώνια ἔπαιρναν microα-ζί τους ἀντίδωρο

Ὁ microικρός Ἀρσένιος microέ τό ἐνδιαφέρον καί τήν ἐξυπνάδα πού εἶχε εὔκολα ἀφωmicroοίωνε ὅτι καλό ἄκουγε ἀπό τούς γονεῖς του

Ἀκολουθώντας τό παράδειγmicroά τους ἔmicroαθε νά νηστεύη νά προσεύχεται καί νά ἐκκλησιάζεται Ἦταν τό πιό ἀγαπητό ἀπό ὅλα τά παιδιά τῆς οἰκογενείας laquoὉ microέν πατέρας microουraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας laquomicroέ ἀγαποῦσε γιατί εἶχα κλίση στά τεχνικά καί ἔπιαναν τά χέρια microου ἡ δέ microητέρα microου γιά τήν ψεύτικη (λίγη microικρή) εὐλάβεια πού εἶχαraquo

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Παιδικές ἀσκήσεις

Ὅταν ἔmicroαθε νά διαβάζη καλά βρῆκε τήν Ἁγία Γραφή καί microελετοῦσε κάθε ἡmicroέρα τό Τετραβάγγελο Εὕρισκε ἐπίσης βίους Ἁγίων καί ἐντρυφοῦσε Εἶχε microα-ζέψει ἕνα κουτί microέ βίους Μόλις γύριζε ἀπό τό σχολεῖο δέν ἤθελε οὔτε νά φάη Πρῶτα πήγαινε ἄνοιγε τό κουτί ἔπαιρνε καί διάβαζε τούς βίους τῶν Ἁγίων Ὁ microεγαλύτερός του ἀδελφός τούς ἔκρυβε ἄν καί εὐλαβής διότι δέν ἤθελε νά ἀσχο-λῆται ὁ microικρός Ἀρσένιος πολύ microέ τά ἐκκλησιαστικά γιά νά microήν παραmicroελῆ τά microαθήmicroατα Ὁ Ἀρσένιος δέν ἔλεγε τίποτε Εὕρισκε ἄλλους βίους Ἁγίων καί τρε-φόταν πνευmicroατικά Κάποτε ὁ microεγάλος του ἀδελφός θαύmicroασε βλέποντάς τον νά διαβάζη τόν βίο κάποιου ἀγνώστου Ἁγίου πού πρώτη φορά microάθαινε τό ὄνοmicroά του laquoΠοῦ τόν βρῆκες πάλι αὐτόν τόν Ἅγιοraquo τόν ρώτησε microέ ἀπορία

Ἡ εὐλαβής Κονιτσιώτισσα Καίτη Πατέρα microεγαλύτερή του στήν ἡλικία ἀνα-φέρει γιά τόν Ἀρσένιο laquoΕἶχε πολύ ἐνδιαφέρον γιά τήν Ἐκκλησία Τόν ρώτησα κάποτε

ndash Παιδί microου ἔφαγες τίποτε σήmicroεραndash Δέν ἔφαγα Τί νά φάω ἀφοῦ ἡ microητέρα microου τά βράζει ὅλα τά φαγητά στήν

ἴδια κατσαρόλα καί τό κρέας καί τά νηστήσιmicroα Ἡ ἴδια κατσαρόλα ἀπορροφᾶ˙ δέν microπορῶ νά φάω

ndashΠαιδί microου ἀφοῦ ἡ microάννα σου εἶναι τόσο καθαρή καί τήν πλένει καλά microέ ἀλισίβα4

ndash Δέν microπορῶ νά φάω ἀπό αὐτά ἀπαντοῦσεraquoΚαί νήστευε νήστευε συνέχεια καί ἀποτραβιόταν microοναχός του γιά νά προ-

σεύχεταιraquoΜαρτυρεῖ καί ὁ ἀδελφός του laquoὉ Ἀρσένιος ἀπό τήν δευτέρα Δηmicroοτικοῦ διά-

βαζε θρησκευτικά βιβλία ἀποmicroονωνόταν καί προσευχόταν πολύ Δέν ἔπαιζε ὅπως τά ἄλλα παιδιάraquo

Ἡ ἔmicroφυτη microοναχική του κλίση ἐκδηλώθηκε ἐνωρίς Αἰσθανόταν ἀγάπη microε-γάλη πρός τόν Θεό καί ἡ προσευχή του ἦταν ἐκδήλωση αὐτῆς τῆς ἀγάπης Στίς microεγάλες γιορτές παρέmicroενε ἄγρυπνος ἄναβε τό καντηλάκι καί προσευχόταν ὄρ-θιος ὅλη τή νύχτα Ὁ microεγαλύτερος ἀδελφός του τόν ἐmicroπόδιζε Ὅταν σηκωνόταν τίς νύχτες νά διαβάση τό Ψαλτήρι δέν τόν ἄφηνε Τόν ἔβαζε κάτω ἀπό τίς κου-βέρτες Γενικά ἡ τακτική τοῦ ἀδελφοῦ του ὄχι microόνο δέν ἔκαmicroψε τόν ζῆλο του ἀλλά αὔξησε τήν ἀγάπη του πρός τόν Θεό

Ὅταν τόν ρωτοῦσαν τί θά γίνει ὅταν microεγαλώση ὁ Ἀρσένιος ἀπαντοῦσε στα-θερά laquoΚαλόγηροςraquo Οἰκονόmicroησε ὁ Θεός καί πῆρε ἀπό microικρός τήν καλή στροφή γι᾿ αὐτό δέν εἶχε ταλαντεύσεις στήν ἐκλογή του Γιά τόν Ἀρσένιο ἕνας δρόmicroος ἀνοιγόταν microπροστά του ἡ ἀγγελική ζωή τῶν microοναχῶν

Ὅτι διάβαζε στά Συναξάρια προσπαθοῦσε νά τό ἐφαρmicroόση Διάβασε πώς ὅταν φοβᾶσαι σέ ἕναν τόπο πρέπει νά συχνάζης ἐκεῖ γιά νά διώξης τόν φόβο5 Ἐπειδή φοβόταν ὅταν περνοῦσε ἀπό τό κοιmicroητήρι ἀποφάσισε νά πάη ἐκεῖ τή νύ-

4 Νερό διηθηmicroένο ἀπό βρασmicroένη στάχτη Χρησιmicroοποιεῖτο παλαιά γιά πλύσιmicroο ρούχων καί οἰκιακῶν σκευῶν

5 Κλῖmicroαξ Κ΄ στ΄ laquoἘν οἷς εἴωθας τόποις ἐκδειmicroατοῦσθαι microή ὄκνει παραγίνεσθαι ἀωρίhellip Πορευόmicroενος προσευχῇ ὁπλίζου˙ καταλαβών τάς χεῖρας διαπέτασονraquo

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

χτα γιά νά τοῦ φύγη ὁ φόβος Ἦταν τότε στήν τετάρτη τάξη τοῦ ΔηmicroοτικοῦlaquoΕἶδαraquo διηγήθηκε laquoἀπό τήν ἡmicroέρα ἕναν ἄδειο τάφο Μόλις νύχτωσε ἡ καρ-

διά microου χτυποῦσε ἀλλά πῆγα καί microπῆκα στόν τάφο Στήν ἀρχή ἦταν δύσκολο ἀλλά microετά συνήθισα Κάθησα ἀρκετή ὥρα καί ἐξοικειώθηκα Πῆρα θάρρος καί ἄρχισα νά γυρίζω ἀπό microνῆmicroα σέ microνῆmicroα ἀλλά πρόσεχα νά microή microέ δοῦν καί microέ περάσουν γιά φάντασmicroα Αὐτό ἦταν˙ πῆγα τρία βράδυα καί ἔmicroεινα microέχρι ἀργά στό κοιmicroητήρι καί microοῦ ἔφυγε ὁ φόβοςraquo

Διηγήθηκε καί τό ἑξῆς laquoὍταν ἀκόmicroη ἤmicroουν στό σχολεῖο διάβαζα τούς βί-ους τῶν Ἁγίων καί ἐπιθυmicroοῦσα ἀπό τότε νά γίνω ἀσκητής Ἔβγαινα συχνά ἔξω ἀπό τό χωριό Ἤmicroουν τότε ἕνδεκα χρονῶν Μιά microέρα ἐπεσήmicroανα ἕναν βράχο microεγάλο Πρωί-πρωί ξεκίνησα γιά νά ἀνεβῶ νά γίνω στυλίτης Πῆγα˙ ἦταν ψηλός ὁ βράχος Ἀνέβηκα microέ δυσκολία καί ἄρχισα νά προσεύχωmicroαι Ἐξάντλησα ὅλες microου τίς δυνάmicroεις καί microετά ἄρχισα νά σκέπτωmicroαι laquoΟἱ ἐρη-microίτες εἶχαν ρίζες καί ἔτρωγαν˙ λίγο νεράκι ἕναν χουρmicroά Ἐσύ δέν ἔχεις τί-ποτε ἐδῶ πάνω στόν βράχο Πῶς θά ζήσειςraquo Τέλος ἀποφάσισα νά κατέβω ἀλλά ἤδη εἶχε νυχτώσει Τό κατέβασmicroα ἦταν πιό δύσκολο γιατί δέν ἔβλεπα Μέ microεγαλύτερη δυσκολία κατέβηκα Ἡ Παναγία microέ φύλαξε καί δέν τσακί-στηκα στά βράχιαraquo

Ἡ ἀδελφή του Χριστίνα θυmicroᾶται ὅτι ἐνῶ κάποτε οἱ γονεῖς τους ἦταν στό χω-ράφι ἄρχισε νά βρέχη Ὁ Ἀρσένιος τούς σκεφτόταν πού βρέχονταν Πῆρε τά δύο microικρότερα ἀδέλφια του πῆγαν στό εἰκονοστάσι γονάτισαν ἔκαναν προσευχή καί ἡ βροχή σταmicroάτησε

Ὅταν ἔπεφταν κεραυνοί συνήθιζε νά λέγη laquoΜέγα τό ὄνοmicroα τῆς Ἁγίας Τριάδοςraquo

Θεοπτία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἈπό ἕνδεκα χρονῶν διάβαζα βίους Ἁγίων καί ἔκανα νηστεῖες καί ἀγρυπνίες Ὁ ἀδελφός microου ὁ microεγαλύτερος ἔπαιρνε καί ἔκρυβε τούς βίους Δέν κατάφερε τίποτε Πήγαινα στό δάσος καί συνέχιζα Κάποιος φίλος του τότε ὁ Κώστας τοῦ εἶπε laquoΘά σοῦ τόν κάνω νά τά παρατήση ὅλαraquo

raquoἮρθε καί microοῦ ἀνέπτυξε τήν θεωρία τοῦ Δαρβίνου Κλονίστηκα τότε καί εἶ-πα laquoΘά πάω νά προσευχηθῶ καί ἄν ὁ Χριστός εἶναι Θεός θά microοῦ παρουσιαστῆ νά πιστέψω Μιά σκιά microιά φωνή κάτι θά microοῦ δείξειraquo Τόσο microοὔκοβε Πῆγα καί ἄρχισα microετάνοιες καί προσευχή γιά ὧρες ἀλλά τίποτε Στό τέλος τσακισmicroένος σταmicroάτησα Μοῦ ἦρθε τότε στήν σκέψη κάτι πού microοῦ᾿χε πεῖ ὁ Κώστας laquoΠαρα-δέχοmicroαι ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἕνας σπουδαῖος ἄνθρωπος δίκαιος ἐνάρετος τόν ὁποῖο ἐmicroίσησαν ἀπό φθόνο γιά τήν ἀρετή του καί τόν καταδίκασαν οἱ συmicroπα-τριῶτες τουraquo Τότε εἶπα laquoἈφοῦ εἶναι τέτοιος καί ἄνθρωπος νά ἦταν ἀξίζει νά τόν ἀγαπήσω νά τόν ὑπακούσω καί νά θυσιασθῶ γι᾿ Αὐτόν Δέν θέλω οὔτε πα-ράδεισο οὔτε τίποτε Γιά τήν ἁγιότητά του καί τήν καλωσύνη του ἀξίζει κάθε θυσίαraquo (Καλός λογισmicroός καί φιλότιmicroο)

raquoὉ Θεός περίmicroενε τήν ἀντιmicroετώπισή microου Ὕστερα ἀπό αὐτό παρουσιάσθηκε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός microέσα σέ ἄφθονο φῶς Φαινόταν ἀπό τήν microέση καί πάνω Μέ κοίταξε microέ πολλή ἀγάπη καί microοῦ εἶπε laquoἘγώ εἰmicroι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή Ὁ πιστε-

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

ύων εἰς ἐmicroέ κἄν ἀποθάνῃ ζήσεταιraquo6 Τά λόγια αὐτά ἦταν γραmicromicroένα καί στό Εὐαγγέλιο πού κρατοῦσε ἀνοικτό στό ἀριστερό χέρι Τουraquo

Τό γεγονός αὐτό διέλυσε στόν δεκαπενταετῆ Ἀρσένιο τούς λογι-σmicroούς ἀmicroφιβολίας πού τάραζαν τήν παιδική του ψυχή καί γνώρισε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ τόν Χριστό ὡς Θεό ἀληθινό καί Σωτῆρα τοῦ κόσmicroου Βεβαιώθηκε γιά τόν Θεάνθρωπο ὄχι ἀπό ἄνθρωπο ἤ ἀπό βι-βλία ἀλλά ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο πού τοῦ ἀποκαλύφθηκε καί microάλι-στα σέ τέτοια ἡλικία Στερεωmicroένος πλέον στήν πίστη microονολογοῦσε laquoΚώστα ἅmicroα θέλης τώρα ἔλα νά συζητήσουmicroεraquo

Φροντίδα γιά τούς ἄλλους

Ὁ Ἀρσένιος microέ τήν προσεκτική ζωή καί τίς συmicroβουλές του βοήθησε πνευmicroα-τικά καί ἄλλους νέους Συναναστρεφόταν συνήθως microέ microικρότερα παιδιά Τά συγκέντρωνε στήν ἁγία Βαρβάρα διάβαζαν βίους Ἁγίων καί τά παρακινοῦσε νά κάνουν microετάνοιες καί νά νηστεύουν Μερικές microητέρες ἀνησύχησαν καί ἀπέ-τρεπαν τά παιδιά τους νά τόν συναναστρέφωνται Οἱ γονεῖς ἑνός παιδιοῦ microέ τό ὁποῖο ἐργαζόταν στόν ἴδιο microάστορα καί προσεύχονταν microαζί φοβήθηκαν microή γίνη καλόγηρος καί δέν τόν ἄφηναν νά ἔχη σχέση microέ τόν Ἀρσένιο οὔτε νά ἀγωνίζε-ται Ἀργότερα πῆγε νά ἐργασθῆ στήν Γερmicroανία καί σκοτώθηκε Οἱ γονεῖς του αἰσθάνθηκαν τύψεις καί ἔλεγαν laquoΚαλύτερα νά εἶχε γίνει καλόγηροςraquo Κάποιο παιδί πού καταγόταν ἀπό τά Φάρασα ἤθελε ὁ Ἀρσένιος νά τό πάρη microαζί του γιά microοναχό καί προσπαθοῦσε νά πείση τήν microητέρα του Ἄλλον νέο τόν στήριξε νά γίνη ἱερέας Κληρικός καταγόmicroενος ἀπό τήν Κόνιτσα ὁmicroολογεῖ ὅτι βοηθήθη-κε στήν microοναχική του κλίση ἀπό τόν λαϊκό ἀκόmicroη Ἀρσένιο

Εἶχε ἐνδιαφέρον καί πόθο microεγάλο νά γνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό Κάποι-ον γέρο βοσκό πού ζοῦσε microόνος πάνω στά βουνά καί εἶχε πάει στήν Ἐκκλησία δύο-τρεῖς φορές σέ ὅλη του τήν ζωή ὁ Ἀρσένιος τόν πλησίασε καί φρόντισε νά τόν φέρη κοντά στόν Χριστό

Στήν Κόνιτσα κάποιος Μουσουλmicroάνος ὀνόmicroατι Μπαϊράmicroης εἶχε ἄρρωστη τήν microητέρα του Ὁ microικρός Ἀρσένιος πήγαινε τή νύχτα καί βοηθοῦσε τήν ἄρρωστη Ὁ Μπαϊράmicroης ἐξέφρασε τήν ἐπιθυmicroία νά γίνη Χριστιανός

Τά λίγα χρήmicroατα πού ἔπαιρνε ὡς microαθητευόmicroενος ξυλουργός τά microοίραζε ἐλεηmicroοσύνη σέ φτωχά παιδιά τοῦ ὀρφανοτροφείου Ἔφερνε καί στό σπίτι τους φτωχά παιδιά γιά φαγητό

Ὁ κ Χατζηρούmicroπης Ἀπόστολος Κονιτσιώτης ἀναφέρει laquoὉ Ἀρσένης ἦταν ὁ microόνος πού προτιmicroοῦσε νά ἀδικῆται παρά νά ἀδικῆ Εἶχε πάντα στήν τσέπη του ἕνα θρησκευτικό βιβλίο πού τό διάβαζε συχνά Θυmicroᾶmicroαι τόν ζῆλο του νά ἐξα-σφαλίση ἀκροατήριο ἀπό τόν παιδικό κόσmicroο ἀντί ὁποιουδήποτε τιmicroήmicroατος ὅπως λχ νά ἀναλαmicroβάνη τήν φύλαξη τῶν ζώων microας νά γίνεται νεροκουβαλητής microας κἄ ἀρκεῖ ἐmicroεῖς νά τόν προσέχαmicroε ὅταν microᾶς διάβαζε τήν Ἁγία Γραφή

raquoΔέν θά ξεχάσω ποτέ τό πάθος του νά χρωmicroατίζη αὐτά πού ἔλεγε ὅταν ἀνα-φερόταν στήν σταυρική θυσία τοῦ Χριστοῦ Γινόταν τόσο παραστατικός ὥστε

6 Ἰω ια΄ 25

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

κατώρθωνε νά ἀποσπᾶ τήν προσοχή καί τῶν πιό ζωηρῶν παιδιῶν Ἔβλεπα κα-τακάθαρα στό νεανικό του πρόσωπο τήν ἱκανοποίηση καί τήν ἀγαλλίασή του γιατί microποροῦσε νά διδάσκη τόν λόγο τοῦ Κυρίου σέ τόσο ἁγνό ἀκροατήριο Ἀπό ὅσο θυmicroᾶmicroαι αὐτή τήν τακτική τήν συνέχισε τέσσερα microέ πέντε χρόνια microέχρι πού πῆγε στρατιώτηςraquo

Ὁ Ἀρσένιος πέρασε τά νεανικά του χρόνια microέ ἀmicroεριmicroνία καί ἀγῶνες ἀσκητι-κούς Ἔπειτα ἦρθαν τά δύσκολα χρόνια τοῦ Ἑλληνοϊταλικοῦ πολέmicroου τῆς Κα-τοχῆς καί τοῦ ἀνταρτοπολέmicroου Τότε πέρασε πολλές δυσκολίες καί κινδύνους

Στόν ἀνταρτοπόλεmicroο τόν συνέλαβαν οἱ κοmicromicroουνιστές αἰχmicroάλωτο καί τόν φυ-λάκισαν Κακοπάθησε ὅσο διάστηmicroα ἔmicroεινε στήν φυλακή καί ὑπέφερε ἀπό τίς ψεῖρες καί τό πολύ στρίmicroωγmicroα Σέ ἕνα microικρό δωmicroάτιο ἔβαλαν πολλούς Ὅταν ξάπλωναν ὁ τελευταῖος ἔmicroπαινε σάν σφήνα ἀνάmicroεσά τους

Δοκιmicroάστηκε καί ἠθικῶς γιατί τόν ἔκλεισαν σέ ἕνα δωmicroάτιο microόνο του καί ὕστερα ἔβαλαν δύο ἀντάρτισσες σχεδόν γυmicroνές Προσευχήθηκε ἔντονα ἐπικα-λούmicroενος τήν Παναγία καί ἀmicroέσως ἔνιωσε laquoδύναmicroιν ἐξ ὕψουςraquo πού τόν ἐνίσχυ-σε καί τίς ἔβλεπε microέ ἀπάθεια σάν ἀδελφές του ὅπως ὁ Ἀδάmicro τήν Εὔα στόν πα-ράδεισο Τίς microίλησε microέ τρόπο καλό Ἐκεῖνες ἦρθαν σέ συναίσθηση ντράπηκαν καί ἔφυγαν κλαίγοντας

Ἄν καί ὁ πόλεmicroος ἔκανε τόν Ἀρσένιο νά ἀναβάλη τήν ἀναχώρησή του ὅmicroως ὁ ζῆλος του δέν ψυχράνθηκε Στούς ἀγῶνες καί στίς ἀσκήσεις προσέθετε νέους ἀγῶνες καί ὑψηλότερες ἀσκήσεις Ἔβλεπε τά ἐθνικά πράγmicroατα σέ ἄσχηmicroη κα-τάσταση Σέ λίγο θά τόν καλοῦσαν νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα

Στό ἐξωκκλήσι τῆς ἁγίας Βαρβάρας παρακάλεσε τήν Παναγία laquoἌς ταλαιπω-ρηθῶ ἄς κινδυνεύσω microόνο νά microή σκοτώσω ἄνθρωπο καί ν᾽ ἀξιωθῶ νά γίνω microοναχόςraquo

Τότε ἔκανε τάmicroα ἄν τόν διαφυλάξη ἡ Παναγία στόν πόλεmicroο νά ὑπηρετήση γιά τρία χρόνια τό Μοναστήρι της πού τό ἔκαψαν οἱ Γερmicroανοί καί νά βοηθήση νά κτισθῆ πάλι ἡ Ἱερά Μονή Στοmicroίου

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

Γ΄ ΣTΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ

Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος

Τ ό ἔτος 1945 κλήθηκε νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα Παρουσιάστηκε στό Ναύπλιο καί πῆρε τήν εἰδικότητα τοῦ διαβιβαστοῦ Κατόπιν πῆρε microε-τάθεση στό Ἀγρίνιο Τόν ρωτοῦσαν

ndash Τί microέσο ἔχεις καί πῆρες τόσο καλή εἰδικότηταndash Δέν ἔχω microέσοndash Ἄστ᾿ αὐτάndash Ἔ τόν Θεό ἀπαντοῦσεΚαί πράγmicroατι laquoἦν Κύριος microετ᾿ αὐτοῦ καὶ ἦν ἀνὴρ ἐπιτυγχάνωνraquo7Ἡ ἀγάπη του πρός τούς ἄλλους ἔφθανε microέχρι θυσίας Ἔκανε τίς ὑπηρεσίες

τους ἐργαζόταν πολύ Ὅταν κάποιος ζητοῦσε ἔξοδο ὁ Ἀρσένιος πρόθυmicroα τόν ἀντικαθιστοῦσε Πολλοί ἐκmicroεταλλεύονταν τήν καλωσύνη του καί τόν θεωροῦ-σαν κορόιδο Ὁ ἴδιος ὅmicroως ἔνιωθε χαρά ἀπό τήν θυσία καί συγχρόνως εὕρισκε εὐκαιρία νά microένη microόνος καί νά προσεύχεται Ὁ Διοικητής του ἔλεγε laquoΤί θά γί-νει microέ αὐτόν τόν ἄνθρωπο (Ἀρσένιο) Δέν λέει ποτέ νά ξεκουραστῆraquo

Κάποτε εἶχε 395 πυρετό ἀλλά δέν ζήτησε νά βγῆ ἐλεύθερος ὑπηρεσίας Τελι-κά δέν ἄντεξε καί ἔπεσε λιπόθυmicroος Οἱ στρατιῶτες τόν ἔβαλαν στό φορεῖο γιά νά τόν πᾶνε στό Νοσοκοmicroεῖο καί τόν φώναζαν εἰρωνικά microέ microοναχικά ὀνόmicroατα laquoἜ Βενέδικτε Ἀκάκιεraquo Εἶχαν καταλάβει ὅτι θά γίνει microοναχός Ἡ εἰρωνεία microε-τατράπηκε σιγά-σιγά σέ ἐκτίmicroηση καί θαυmicroασmicroό Τούς ἀλλοίωσε ὁ τρόπος τῆς ζωῆς του ἡ microεγάλη ἀγάπη καί ὁ ἀκέραιος χαρακτήρας του Δέν τόν θεωροῦσαν πλέον κορόιδο ἀλλά θησαυρό καί εὐλογία γιά τήν Μονάδα

Πάντως ἡ εἰδικότητα τοῦ ἀσυρmicroατιστοῦ τόν ἀπάλλαξε ἀπό τήν ἔνοπλη συmicro-microετοχή στόν πόλεmicroο καί ἔτσι θεία χάριτι διαφυλάχθηκε ἀπό τό νά φονεύση ἄνθρωπο Προοιmicroίαζε δέ καί τήν microετέπειτα ἰδιότητά του ὡς microοναχοῦ νά στέλνη σήmicroατα στόν Θεό (νά προσεύχεται)

Κακουχίες

Ἡ διλοχία πού ὑπηρετοῦσε ὁ Γέροντας ἔκανε πολεmicroικές ἐπιχειρήσεις καί οἱ

7 Γέν λθ΄ 2

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

κακουχίες πού πέρασαν microοιάζουν ἀπίστευτεςΔιηγεῖτο ὅτι κάποτε τελείωσαν τά τρόφιmicroα καί ἔτρωγαν σπυρωτό χιόνι Ἄλ-

λοτε ἔmicroειναν νηστικοί γιά δεκατρεῖς ἡmicroέρες καί ἐπέζησαν τρεφόmicroενοι microόνον microέ ἄγρια κάστανα Συχνότερα ὑπέφεραν ἀπό τήν δίψα Ἀναγκάζονταν τότε νά πί-νουν στάσιmicroο νερό ἀπό τίς πατηmicroασιές τῶν ζώων Ὁ microεγάλος ἐχθρός ἦταν τό κρύο Κοιmicroόνταν στίς σκηνές καί τό πρωί ξυπνοῦσαν θαmicromicroένοι στά χιόνια˙ microε-τροῦσαν τούς κρυοπαγηmicroένους Ἕνα πρωινό ἔβγαλε εἴκοσι ἕξι κρυοπαγηmicroένους σκάβοντας microέ τόν κασmicroά τά χιόνια Κάποτε ἔmicroεινε γιά τρεῖς ἡmicroέρες στά χιόνια καί ἔστελνε σήmicroατα στό Ἀρχηγεῖο Ἔπαθε καί ὁ ἴδιος κρυοπαγήmicroατα Οἱ σάρκες τῶν ποδιῶν του ξεφλουδίζονταν Τόν ἔστειλαν στό Νοσοκοmicroεῖο ἀλλά βοήθησε ὁ Θεός νά microήν ἀκρωτηριασθῆ Ἄλλοτε τόν κλώτσησε ἕνα microουλάρι Τό χτύπηmicroα ἦταν πολύ δυνατό Μελάνιασε τό στῆθος του καί φαίνονταν τά σηmicroάδια ἀπό τά πέταλα Λιποθύmicroησε καί ὅταν συνῆλθε συνέχισε τήν πορεία

Χαιρόταν νά βρέχεται νά κρυώνη νά κουράζεται ὁ ἴδιος γιά νά microήν ταλαι-πωροῦνται οἱ ἄλλοι

Μερικοί στρατιῶτες ὅταν ἔκαναν ζηmicroιά γιά νά δικαιολογηθοῦν τήν ἐπέρρι-πταν στόν Ἀρσένιο Ὁ Ἀξιωmicroατικός τόν microάλωνε καί ἐκεῖνος γιά νά microήν τούς ἐκθέση ὑπέmicroενε microέ ταπείνωση σιωπηλά τούς ἐλέγχους

Ὁ Διοικητής ὅmicroως τόν ἐκτιmicroοῦσε καί τόν ἐmicroπιστευόταν Στίς δύσκολες ἀπο-στολές ἔστελνε τόν Ἀρσένιο γιατί γνώριζε ὅτι ἦταν ἱκανώτατος καί ἔφερνε σέ πέρας ὅτι τοῦ ἀνέθεταν

Μόνο microιά φορά πῆρε ἄδεια καί πῆγε στό σπίτι του Ἐκεῖ ἀρρώστησε ἔχασε πολύ αἷmicroα καί εἰσήχθη στό Νοσοκοmicroεῖο Ἰωαννίνων γιά δεκαπέντε ἡmicroέρες Ὅταν συνῆλθε ἐπέστρεψε στήν Μονάδα του

Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες

Μέσα σέ τέτοιες ταλαιπωρίες ἔκανε καί ἀγῶνα πνευmicroατικό Νήστευε καί προσευχόταν Συνήθως ἔτρωγε τό microισό φαγητό καί ὅταν σήmicroαινε σιωπητήριο γιά ὕπνο ὁ Ἀρσένιος ἀνέβαινε στήν ταράτσα τοῦ κτιρίου καί ἄρχιζε τίς προσευ-χές

laquoΜιά περίοδοraquo ἔλεγε laquoἔκανα πέντε microῆνες νά λειτουργηθῶ διότι ποῦ νά βρε-θῆ παπᾶς καί Ἐκκλησία πάνω στά βουνά Ὅταν microετά microέ ἔστειλε ὁ Διοικητής στό Ἀγρίνιο νά πάρω ἀνταλλακτικά γιά τόν ἀσύρmicroατο στόν δρόmicroο πού βάδιζα πέρασα ἔξω ἀπό microιά Ἐκκλησία ὅπου microέσα γίνονταν οἱ Χαιρετισmicroοί Ἔκανα τόν σταυρό microου προσκύνησα καί microέ πῆραν τά δάκρυα laquoΠαναγία microου πῶς ἔχω γί-νει ἔτσιraquo εἶπα Ποῦ νά φανταζόmicroουν τότε ὅτι ἀργότερα θά οἰκονοmicroοῦσε ὁ Θε-ός νά ἔχω Ἐκκλησάκι καί microέσα στό Καλύβι microουraquo Καί δόξαζε γι᾿ αὐτό ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς του τόν Θεό

Συγκρίνοντας αὐτά πού πέρασε στόν Στρατό microέ τήν ἄσκηση πού ἔκανε ὡς microο-ναχός ἔλεγε microέ αὐτοmicroεmicroψία laquoΓιά τόν Χριστό δέν ἔκανα τίποτε Ἄν αὐτή τήν ἄσκη-ση (ταλαιπωρία στόν Στρατό) τήν ἔκανα σάν καλόγηρος θά εἶχα ἁγιάσειraquo

Ὡς στρατιώτης ἔζησε θεῖες ἐmicroπειρίες Κάποτε προσευχόταν σέ ἐρηmicroικό microέρος καί ἡρπάγη σέ θεωρία Διηγήθηκε καί τό ἐξῆς laquoΚάποτε πού εἴχαmicroε πάει στό πε-δίο βολῆς στήν Τρίπολη εἶδα ἕνα ἀλλοιώτικο φῶς νά βγαίνη ἀπό microιά ρεmicroατιά

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

καί νά διαχέεται σέ ὅλο τό πεδίο βολῆς ἐνῶ ἦταν microέρα Ἀποροῦσα τί νἆταν αὐτό τό φῶς πού οἱ ἄλλοι δέν ἔβλεπαν Ἀργότερα κατάλαβα Ἐπειδή ἐκεῖ γίνονταν ἐκτελέσεις καταδίκων καί ἴσως νά εἶχαν ἐκτε-λεσθῆ ἄδικα καί κάποιοι ἀθῶοι γι᾿ αὐτό φαινόταν ἐκεῖνο τό φῶς Ὁ Θεός φύλαξε πού δέν microέ ἔστειλαν στό ἐκτελεστικό ἀπόσπασmicroα Φυ-σικά δέν θά microποροῦσα (νά σκοτώσω)hellipraquo

Θυσία γιά τούς ἄλλους

Οἱ περισσότεροι στρατιῶτες εἶχαν πνεῦmicroα θυσίας ἀλλά ὁ Ἀρσένιος ἦταν ἄφοβος στούς κινδύνους καί στόν θάνατο Πολλές φορές κινδύνευσε νά συλληφθῆ αἰχmicroάλωτος καί ἀντίκρυσε τόν θάνατο ἀπό πολύ κοντά

Κάποτε ἐπρόκειτο νά ρίξουν κλῆρο γιά τό ποιός θά πάει στό χωριό γιά ἐφό-δια laquoΘά πάω ἐγώraquo εἶπε ὁ Ἀρσένιος Τόν εἶδαν οἱ ἀντάρτες ἀλλά τόν πέρασαν γιά δικό τους Πῆρε τά ἐφόδια καί γύρισε πίσω

Ὅταν ἔβαζαν κάποιον νά κάνη ἐπικίνδυνη βάρδια ἤ περίπολο τόν ρωτοῦσε ὁ Ἀρσένιος laquoΤί οἰκογένεια ἔχειςraquo Ἄν τοῦ ἔλεγε laquoεἶmicroαι παντρεmicroένος ἔχω καί παιδίraquo ἔλεγε laquoκαλάraquo Πήγαινε στό ὑπασπιστήριο τόν ἄλλαζε καί πήγαινε αὐ-τός στήν θέση του

Τόν ἄλλο ἀσυρmicroατιστή δέν τόν ἄφηνε νά κουβαλᾶ οὔτε τόν ἀσύρmicroατο οὔτε τήν microπαταρία γιά νά εἶναι ἐλεύθερος σέ περίπτωση κινδύνου νά σωθῆ

laquoΣέ microιά microάχηraquo διηγήθηκε laquoεἶχα σκάψει microιά microικρή λακκούβα Ἔρχεται ἕνας καί microοῦ λέει laquoΝά microπῶ καί ἐγώraquo Στριmicroώχθηκα καί microέ δυσκολία χωρέσαmicroε Ἔρ-χεται καί ἄλλος Τόν ἄφησα καί αὐτόν καί ἐγώ βγῆκα ἔξω Σέ microιά στιγmicroή microέ πα-ίρνει ἕνα βλῆmicroα ξυστά στό κεφάλι Δέν εἶχα κράνος φοροῦσα microόνο κουκούλα Πιάνω microέ τό χέρι microου τό κεφάλι δέν βλέπω αἵmicroατα Τό ξαναπιάνω τίποτα Τό βλῆmicroα εἶχε περάσει ξυστά ἀπό τό κεφάλι microου καί εἶχε ξυρίσει microόνο τά microαλλιά καί ἔκανε microιά γραmicromicroή ἕξι πόντους φάρδος χωρίς microαλλιά καί οὔτε γρατζουνιά δέν ἄφησε Τό εἶχα κάνει microέ τήν καρδιά microου laquoΚαλύτεραraquo εἶπα laquoνά σκοτωθῶ microιά φορά ἐγώ παρά νά σκοτωθῆ ὁ ἄλλος καί microετά νά microέ σκοτώνη ἡ συνείδη-σή microου σέ ὅλη microου τήν ζωή Πῶς νά ἀντέξω microετά ὅταν θά σκέφτοmicroαι ὅτι microπο-ροῦσα νά τόν σώσω καί δέν τόν ἔσωσαraquo Καί ὁ Θεός φυσικά βοηθᾶ πολύ αὐτόν πού θυσιάζεται γιά τούς ἄλλουςraquo

Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἜκανα ἔρανο microεταξύ τῶν στρατιωτῶν καί ἀγόρασα καντήλια καί microανουάλια γιά κάποιο ἐξωκκλήσι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρό-microου Ἐκεῖ κοντά εἶχε καταυλισmicroό ἡ διλοχία microας

raquoἮρθαν χειmicroῶνα καιρό οἱ microεταγωγικοί (χωρικοί κυρίως γυναῖκες καί παιδιά) microέ τά ζῶα καί microᾶς ἔφεραν προmicroήθειες Ἐπειδή χάλασε ὁ καιρός καί ἄρχισε νά χιονίζη κάθησαν νά διανυκτερεύσουν σέ πρόχειρες ἐλάτινες σκηνές

raquoΚάποιος Ἀνθυπολοχαγός κτηνώδης ἐνωχλοῦσε microιά νέα Ἐκείνη ἡ καηmicroένη προτίmicroησε νά πεθάνη παρά νά ἁmicroαρτήση Ἔφυγε καί τήν ἀκολούθησε καί microιά

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ἡλικιωmicroένη Βάδιζαν microέσα στά χιόνια καί βρέθηκαν στό ἐξωκκλήσι ἀλλά ἡ πόρτα ἦταν κλειστή Ἔmicroειναν ἔξω κάτω ἀπό τό ὑπόστεγο τρέmicroοντας ἀπό τό κρύο

raquoΤήν ἴδια νύχτα microοῦ ἦρθε ξαφνικά ἕνας ἐπίmicroονος λογισmicroός νά πάω στό ἐξωκ-κλήσι νά ἀνάψω τά καντήλια Τό χιόνι εἶχε φθάσει τά ὀγδόντα ἑκατοστά περί-που Πῆγα καί χωρίς νά γνωρίζω τί προηγήθηκε βρῆκα ἔξω ἀπό τό ἐξωκκλήσι τίς δύο γυναῖκες microελανιασmicroένες ἀπό τό κρύο Τίς ἔδωσα ἀπό ἕνα γάντι ἄνοιξα τήν πόρτα microπῆκαν microέσα καί ἀφοῦ συνῆλθαν κάπως διηγήθηκαν τά σχετικά laquoἘγώraquo εἶπε ἡ νέα laquoἔκανα ὅτι microποροῦσα Ἀπό ᾿κεῖ καί πέρα ἄς κάνη καί ὁ Θε-ός τά ὑπόλοιπαraquo

raquoΤίς συmicroπόνεσα τίς καηmicroένες καί αὐθόρmicroητα τίς εἶπα laquoΤελείωσαν τά βάσα-νά σας Αὔριο θά πᾶτε στά σπίτια σαςraquo ὅπως καί συνέβηraquo

Ὁ Ἀνθυπολοχαγός ὅταν ἔmicroαθε ὅτι ὁ Ἀρσένιος τίς βοήθησε καί σώθηκαν ἴσως γιά νά καλύψη τήν ἐνοχή του διέδιδε συκοφαντικά ὅτι ὁ Ἐζνεπίδης ἔβαλε στήν Ἐκκλησία τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια Τόν κάλεσε ὁ Διοικητής σέ ἀπολογία laquoΤόσο ἀσυνείδητος εἶmicroαι κ Διοικητά νά βάλω τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια microέσα στήν Ἐκκλησίαraquo εἶπε Ὅmicroως δέν φανέρωσε τήν ὑπόθεση τοῦ ἔνοχου Ἀνθυπολοχαγοῦ˙ ἀπολογήθηκε microόνον ἐπειδή τόν κατηγόρησαν γιά καταφρόνηση τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ

Σώζει τήν Μονάδα τους

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΚάποτε ἡ διλοχία microας βρέθηκε περικυκλωmicroένη ἀπό χίλιους ἑξακόσιους ἀντάρτες σέ ἕνα φυσικό ὀχύρωmicroα ἀπό βράχο Ὅλοι οἱ στρα-τιῶτες κουβαλοῦσαν πυροmicroαχικά καί ὁ Διοικητής κάλεσε καί microένα νά ἀφήσω τόν ἀσύρmicroατο νά κουβαλάω καί ἐγώ Μάλιστα microέ ἀπείλησε καί microέ τό πιστόλι Νόmicroιζε ὅτι ἀπέφευγα νά κουβαλάω γιατί ἤθελα δῆθεν νά κρύβωmicroαι

raquoΚουβαλοῦσα ἀλλά πήγαινα καί στόν ἀσύρmicroατο καί προσπαθοῦσα νά πιά-σω ἐπαφή microέ τό Ἀρχηγεῖο Ὁπότε ἀπό τά πολλά ἔπιασα ἐπαφή καί ἔδωσα νά καταλάβουν ὅτι βρισκόmicroαστε σέ δύσκολη θέση Τήν ἄλλη microέρα ἐνῶ οἱ ἀντάρ-τες εἶχαν πλησιάσει πολύ κοντά ὥστε νά ἀκούγωνται οἱ βρισιές τους ἦρθε ἡ ἀεροπορία καί τούς διεσκόρπισεraquo

Τό γεγονός αὐτό ἀνέφερε ἀργότερα ὁ Γέροντας σάν παράδειγmicroα σέ ὅσους ρωτοῦσαν laquoΤί προσφέρουν οἱ microοναχοί στήν ἔρηmicroο καί δέν βγαίνουν στόν κόσmicroο νά βοηθήσουνraquo laquoΟἱ microοναχοίraquo ἀπαντοῦσε laquoεἶναι οἱ ἀσυρmicroατιστές τῆς Ἐκκλη-σίας Ὅταν πιάσουν ἐπαφή microέ τόν Θεό διά τῆς προσευχῆς τότε ἔρχεται καί βο-ηθᾶ ὁ Θεός καλύτερα Ἕνα ἀκόmicroη λιανοντούφεκο δέν ἔκανε τίποτε ἐνῶ ὅταν ἦρθε ἡ ἀεροπορία ἔκρινε τήν microάχηraquo

Αὐτοθυσία

Ὁ νῦν microοναχός Ἀρσένιος ἀπό τήν Κέρκυρα καί τότε κ Παντελής Τζέκος συ-στρατιώτης τοῦ Γέροντα διηγεῖται

laquoΣτή Ναύπακτο ἐνῶ ἔπαιρνα ἕνα σῆmicroα ἀπό τήν Πάτρα microέ πλησιάζει ὁ Ἀρ-σένιος καί microοῦ λέει

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ndash Ξέρεις Εἴmicroαστε ἀδέλφιαndash Ἀπό ποῦ εἴmicroαστε ἀδέλφιαΜοῦ προτείνει τά δυό χοντρά δάχτυλα8 καί microοῦ λέειndash Ἔχοmicroε τά ἴδια δάχτυλα ὅmicroοια τά δικά σου καί τά δικά microου γι᾿

αὐτό εἴmicroαστε ἀδέλφιαraquoἙνώθηκαν microέ ἀδελφική φιλία καί κάποτε ὁ Ἀρσένιος microέ κίνδυνο

τῆς ζωῆς του τόν ἔσωσε Ἡ διήγηση εἶναι αὐτούσια τοῦ κ Παντελῆ microόνο πού διακόπτεται ἀπό λυγmicroούς καί ἄφθονα δάκρυα συγκινήσεως καί εὐγνωmicroοσύνης γιά τόν φίλο καί σωτῆρα του

laquoΚοντά στή Ναύπακτο κάναmicroε microιά microάχη Ἐκεῖ πού ὑποχωρούσαmicroε διότι εἶχαν περισσότερες δυνάmicroεις οἱ ἀντάρτες σέ κάποια στιγmicroή ἔπε-σα καί χτύπησα γιατί εἶχα ἕναν βαρύ ἀσύρmicroατο στήν πλάτη Ὅταν ἔφθασαν οἱ στρατιῶτες στήν γραmicromicroή πού εἶχαν ὁριοθετήσει οἱ ἀξιωmicroατικοί microας εἶδε ὁ Ἀρσέ-νιος ὅτι ἔλειπα Βγάζει τόν ἀσύρmicroατό του καί τρέχει Τοῦ φώναζαν οἱ ἀξιωmicroατι-κοί καί οἱ στρατιῶτες laquoἌσ᾿ τον αὐτόν Πάει αὐτός χάθηκεraquo Ἦρθε κοντά microου ὅπως microοῦ εἶπαν microετά οἱ ἄλλοι microέ σήκωσε microέ ἔβαλε στήν πλάτη του καί microέ πῆρε στίς γραmicromicroές πίσω Ὅταν συνῆλθα ἄκουσα νά τοῦ λέγη ὁ λοχαγός Βουδούρης laquoἘσύ κάποιον Ἅγιο ἔχεις καί σέ βοήθησε καί βοήθησες καί τοῦτον ἐδῶraquo Ρώτη-σα laquoΤί ἔγινε παιδιάraquo Καί microοῦ ἐξήγησαν Ἐκεῖ πού ἔπεσα ἦταν ἑκατό microέτρα ἀπό τήν γραmicromicroή τῶν ἀνταρτῶν καί διακόσια ἀπό τήν γραmicromicroή τήν δική microαςraquo

Προσεύχεται ἐν microέσω σφαιρῶν

laquoΜιά microέραraquo συνεχίζει ὁ κ Παντελής laquoἤmicroασταν πάνω σέ ἕνα ὕψωmicroα πού λεγόταν laquoΦονιάςraquo Μᾶς εἶχαν ἀποκλείσει οἱ ἀντάρτες καί δέν microπορούσαmicroε νά φύγουmicroε ἀπό πουθενά γιατί δέν ὑπῆρχε διέξοδος Ὁ Ἀρσένιος ἦταν ὄρθιος Οἱ σφαῖρες ἔπεφταν καί σφύριζαν Ἐγώ τόν ἔπιανα ἀπό τό χιτώνιο καί τόν τρα-βοῦσα νά πέση κάτω Αὐτός τίποτε Κοίταζε ψηλά καί εἶχε τά χέρια του ἔτσι σταυρωmicroένα Ἔ φαίνεται microᾶς λυπήθηκε ὁ Μεγαλοδύναmicroος καί κάποια στιγmicroή ἦρθαν τά ἀεροπλάνα καί ἄνοιξαν δρόmicroο Ὅταν φεύγαmicroε τοῦ λέω

ndash Καλά Χριστιανέ microου γιατί δέν ἔπεφτες κάτωndash Προσευχόmicroουνndash Προσευχόσουν ρώτησα microέ microεγάλη ἀπορίαraquoΤί δύναmicroη εἶχε ἡ προσευχή του καί πόσο microεγάλη ἦταν ἡ πίστη του ὥστε νά

ἀψηφᾶ τίς σφαῖρες Τό πιθανώτερο ἦταν νά παρακαλοῦσε τόν Θεό νά σωθοῦν οἱ ἄλλοι καί ἄς σκοτωθῆ ὁ ἴδιος Γι᾿ αὐτό στεκόταν ὄρθιος καί ἀκάλυπτος Καί ὁ δίκαιος Θεός βλέποντας τήν αὐτοθυσία του τόν ἔσωσε microαζί microέ τούς ἄλλους

Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας ἕνα περιστατικό πού συνέβη λίγο καιρό πρίν ἀπολυ-

8 Ἦταν πράγmicroατι χαρακτηριστικοί οἱ ἀντίχειρες τοῦ Γέροντα Ἡ τελευταία φάλαγγα τῶν δακτύλων ἦταν πιό microικρή καί τά νύχια σχεδόν microισά

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

θῆ laquoΓυρίζαmicroε ἀπό τήν Φλώρινα ἀφοῦ εἶχε τελειώσει ὁ πόλεmicroος Στό δρόmicroο τῆς ἐπιστροφῆς ἄκουσα τόν Λοχαγό νά βρίζη τά θεῖα Τόν πλησίασα καί τοῦ εἶπα laquoἈπό αὐτή τήν στιγmicroή ἀρνοῦmicroαι νά ἐκτελέσω ὁποιαδήποτε διαταγή σας διότι βρίζοντας τά θεῖα προσβάλατε καί τήν πίστη microου καί τόν ὅρκο microου (Πατρίδα-θρησκεία- οἰκογένεια)raquo Ἀκούγοντας αὐτά προσβλήθηκε καί microέ ἀπεκάλεσε αὐ-θάδη Ὅταν ἀργότερα microοῦ εἶπε laquoΣέ διατάσσωraquo ἀπάντησα laquoΣᾶς τό δήλωσα πρίν ἀπό λίγο ὅτι στό ἑξῆς δέν θά ἐκτελῶ διαταγές σαςraquo Ὁ Ἀξιωmicroατικός τότε microοῦ εἶπε laquoἌς θεωρήσουmicroε τό θέmicroα λῆξανraquo

raquoὍταν φθάσαmicroε στό στρατόπεδο πῆγα χωρίς καθυστέρηση καί ἀνέφερα ὅσα συνέβησαν στόν Διοικητή Ἐκεῖνος microοῦ εἶπε ὅτι ἡ ἄρνηση νά ἐκτελῶ διαταγή ἀνωτέρου συνεπάγεται στρατοδικεῖο Ξαναδήλωσα ὅτι δέν πρόκειται νά ἐκτε-λέσω διαταγές τοῦ Λοχαγοῦ διότι εἶναι ἐπίορκος ἐπειδή βρίζει τόν Θεό στόν ὁποῖο καί οἱ δυό ὡρκιστήκαmicroε Καί εἶπα microέ ἀγανάκτηση laquoΠειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ microᾶλλον ἤ ἀνθρώποιςraquo9

Ὁ Ἀρσένιος ἀφοῦ γιά microιά πενταετία περίπου ὑπηρέτησε τήν Πατρίδα τόν Μάρ-τιο τοῦ 1950 πῆρε τό ἀπολυτήριο τοῦ Στρατοῦ ἀπό τήν Μακρακώmicroη Λαmicroίας

Ὅταν ἀποχαιρετοῦσε τόν φίλο του κ Παντελῆ ἐκεῖνος τόν προσκάλεσε νά ἐγκατασταθοῦν στήν Κέρκυρα microαζί νά φτιάξουν ἀπό ἕνα σπίτι καί νά κάνουν οἰκογένεια Ὁ Ἀρσένιος ἀρνήθηκε λέγοντας ὅτι θά γίνει καλόγηρος

Τελείωσε τήν στρατιωτική του θητεία καί τώρα ἐπιθυmicroοῦσε microιά ἄλλη στρα-τεία τήν κατάταξή του στό microοναχικό τάγmicroα γιά νά ὑπηρετῆ τόν ἐπουράνιο Βασιλέα

9 Πράξ ε΄ 29

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

Δrsquo ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

Ἀγῶνες ἀρχαρίου

Ὁ Ἀρσένιος προσῆλθε στήν ἱερά Μονή Ἐσφιγmicroένου τοῦ Ἁγίου Ὄρους πού τότε δέν εἶχε γίνει ζηλωτική γιά νά microονάση Ἔχοντας πρότυπα τούς ὁσίους Πατέρες προσπαθοῦσε νά τούς microιmicroηθῆ Ἔβαλε ὡς θεmicroέ-

λιο τῆς microοναχικῆς ζωῆς τήν ταπεινοφροσύνη καί τήν ὑπακοή καί ἐπιδόθηκε σέ ἀγῶνες ὑπέρ τήν ἀντοχή του

Τίς ἡmicroέρες κοπίαζε σωmicroατικά καί τίς νύχτες παρέmicroενε ἄϋπνος προσευχόmicroε-νος καί δοξολογώντας τόν Θεό Αἰσθανόταν microεγάλη κούραση ἀλλά ἦταν ἀνυπο-χώρητος στήν ἄσκηση Συνεχῶς πρόσθετε νέους ἀγῶνες πάντα microέ εὐλογία καί παρακολούθηση ἀπό τόν Ἡγούmicroενο Ὅλα τά ἔκανε microέ χαρούmicroενη διάθεση

Ἔλεγε laquoΚάναmicroε πολύ σκληρή δουλειά στόν τόρνο ὅλη τήν ἡmicroέρα Τό βράδυ πήγαινα στό Ἀρχονταρίκι καί βοηθοῦσα microέχρι τίς 10 ἤ 11 ἡ ὥρα Δέν microοῦ ἔmicroενε χρόνος οὔτε γιά πνευmicroατικά Γι᾿ αὐτό στήν συνέχεια ὅταν πήγαινα στό Κελλί microου δέν κοιmicroόmicroουν microόνο ἔβαζα ἕνα τέταρτο τά πόδια ψηλά γιά νά ξεκουραστοῦν λίγο καί νά κατέβη τό αἷmicroα (πού microαζευόταν ἀπό τήν πολύωρη ὀρθοστασία) Μετά στεκόmicroουν ὄρθιος σέ microιά λεκάνη microέ νερό γιά νά microή microέ παίρνη ὁ ὕπνος καί ἔκανα τά κοmicroποσχοίνια Κοιmicroόmicroουν microισή microέχρι microία ὥρα καί microετά πήγαινα στήν ἀκολουθία γιά νά διαβάσω τό Μεσονυκτικό Καί ἐπειδή εἶχα τόν λογισmicroό microήπως δέν θά κατάφερνα ἀργότερα νά κάνω τά καθήκοντα τοῦ microεγαλοσχή-microου ζήτησα εὐλογία ἀπό τόν Ἡγούmicroενο καί microοῦ ἔδωσε νά κάνω τόν κανόνα τοῦ microεγαλοσχήmicroου ἀπό δόκιmicroος Ὄχι ἀπό ἐγωισmicroό ἀλλά microήπως δέν microπορέσω νά ἀνταποκριθῶ στίς ὑποχρεώσεις τοῦ Σχήmicroατος Δέν τἄκανα microέ ὑπερηφάνεια laquoἌν δέν microπορῶraquo ἔλεγα laquoνά microήν κοροϊδεύω τόν ἑαυτό microουraquo

Στήν Ἐκκλησία δέν καθόταν καθόλου Στεκόταν ὄρθιος στό στασίδι Πήγαι-νε καmicromicroιά φορά νά τόν κλέψη ὁ ὕπνος καί ἀmicroέσως τιναζόταν

Τόν χειmicroῶνα δέν ἄναβε φωτιά Εἶχε τόση ὑγρασία στό Κελλί πού ἡ microούχλα γινόταν σάν βαmicroβάκια στούς τοίχους Ὅταν τό κρύο ἦταν ἀνυπόφορο εἶχε ἕνα δέρmicroα ζώου ἀπό αὐτά πού ἔκανε τά σαmicroάρια καί τύλιγε τά πόδια του Δούλευε ἔξω στό κρύο microόνο microέ τό ζωστικό καί ἔβαζε ἀπό microέσα ἕνα χαρτί γιά νά τόν προστατεύη λίγο

Πρίν ἀπό τήν Μεγάλη Σαρακοστή εἶχαν τυπικό στό Μοναστήρι νά δίνουν σέ

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

ὅλους τούς πατέρες ἀπό ἕνα κουτί γάλα Καί ἐκεῖνο ὁ Ἀρσένιος δέν τό ἔπινε ἀλλά τό ἔδινε στόν γερο-Νικήτα πού ἦταν προφυmicroατικός Στή νηστεία τά φασό-λια δέν τά microασοῦσε καλά γιά νά ἀργοῦν νά χωνέψουν καί ἔτσι νά τόν κρατοῦν κάπως Κοιmicroόταν γιά ἄσκηση κάτω στίς πλάκες καί ἄλλες φορές στά τοῦβλα πού laquoἦταν πιό φιλάνθρωπαraquo

Ἄρχισε σιγά-σιγά νά γίνεται ἀντιληπτή στούς πατέρες ἡ ἄσκηση καί ἡ εὐλά-βειά του Οἱ ἱερεῖς τόν προτιmicroοῦσαν νά τούς ψάλλη στά παρεκκλήσια

Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις

Ὁ διάβολος δέν ἀρκεῖτο microόνο στόν πόλεmicroο τῶν λογισmicroῶν ἀφοῦ microάλιστα δέν microποροῦσε microέ αὐτούς νά ἀνακόψη τήν ἀγωνιστικότητά του Παρουσιαζόταν καί αἰσθητῶς Τόν ἔβλεπε ὀφθαλmicroοφανῶς καί συνωmicroιλοῦσαν Προσπαθοῦσε ὁ πειρα-σmicroός microέ κάθε τρόπο νά τόν ἐκφοβίση καί νά τόν ἐmicroποδίση ἀπό τούς ἀγῶνες του Φαίνεται ὅτι ἀπό τήν πεῖρα του καταλάβαινε τί θά γινόταν αὐτός ὁ ἀρχάριος

Ὁ δόκιmicroος Ἀρσένιος δέν ταρασσόταν οὔτε φοβόταν ἀπό τήν παρουσία τοῦ δι-αβόλου Ἔλεγε laquoΝἄρχεσαι διότι microοῦ κάνεις καλό Μέ βοηθᾶς νά θυmicroᾶmicroαι τόν Θεό ὅταν τόν ξεχνῶ καί νά προσεύχωmicroαιraquo

Ἀργότερα σχολίαζε ὁ Γέροντας laquoΠοῦ νά microείνη ὁ πειρασmicroός Ἐξαφανιζόταν ἀmicroέσως Δέν εἶναι χαζός νά προξενῆ στεφάνια στόν microοναχόraquo

ndash Γέροντα πειρασmicroό ἐννοεῖτε τούς λογισmicroούς τόν ρώτησε microέ ἀφέλεια κάποι-ος microοναχός

ndash Βρέ πειρασmicroός (διάβολος)˙ καταλαβαίνεις Τί λογισmicroοίὉ δόκιmicroος Ἀρσένιος microέ τήν εὐστροφία του laquoἐνίκησε δαιmicroόνων πανουργίαν

δι᾿ ἀνθρωπίνης ἐπινοίαςraquo10

Ρασοευχή

Στίς 27 Μαρτίου 1954 microετά ἀπό τήν κανονισmicroένη δοκιmicroασία ἐκάρη microοναχός Ἔλαβε ρασοευχή καί τό ὄνοmicroα Ἀβέρκιος Ὁ Ἡγούmicroενος τοῦ πρότεινε νά λάβη τό Μεγάλο Σχῆmicroα ἀλλά δέν δέχθηκε Ἀνέφερε laquoἌν καί microποροῦσα νά γίνω ἀmicroέ-σως microεγαλόσχηmicroος διότι microοῦ εἶπαν laquoἘσύ Στρατό τελείωσες δέν σέ ἐmicroποδίζει τίποτεraquo εἶπα laquoἈρκεῖ ἡ ρασοευχήraquo Θεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἀνάξιο ἀλλά καί δέν ἤθελε νά δεσmicroευθῆ microέ τίς ὑποσχέσεις τοῦ Μεγάλου Σχήmicroατος ἐξ αἰτίας τῆς ἀγάπης του γιά τήν ἡσυχαστική ζωή πού ἐπιθυmicroοῦσε

Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος

Τήν τραχύτητα τῆς ἀσκήσεως ἦρθε νά γλυκάνη ἕνα πρωτόγνωρο γεγονός ἡ ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος laquoὍταν εἶχαν σωθῆ τελείως οἱ microπαταρίες (ἐξαντλή-θηκαν οἱ δυνάmicroεις)raquo διηγήθηκε laquoἔζησα ἕνα γεγονός Μιά νύχτα ἐνῶ προσευ-

10 Κλῖmicroαξ Δ΄ κα΄

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

Ὁ Γέροντας microετά τήν κουρά του

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

χόmicroουν ὄρθιος ἔνιωσα κάτι νά κατεβαίνη ἀπό πάνω καί νά microέ περιλούζη ὁλό-κληρο Αἰσθανόmicroουν microιά ἀγαλλίαση καί τά microάτια microου ἔγιναν δύο βρύσες πού ἔτρεχαν συνέχεια δάκρυα Ἔβλεπα καί ζοῦσα αἰσθητά τήν χάρι11 Μέχρι τότε συγκινήσεις καί τέτοια εἶχα αἰσθανθῆ πολλές φορές ἀλλά τέτοιο πρᾶγmicroα πρώ-τη φορά microοῦ συνέβη Ἦταν τόσο δυνατό πνευmicroατικά αὐτό τό γεγονός ὥστε microέ στήριξε καί κράτησε γιά δέκα περίπου χρόνια microέχρι πού ἀργότερα στό Σινᾶ ἔζησα microεγαλύτερες καταστάσεις microέ ἄλλον τρόποraquo

Μικρόσχηmicroος

Ὁ π Ἀβέρκιος ἐκάρη microικρόσχηmicroος microοναχός και τοῦ δόθηκε τό ὄνοmicroα Παΐσι-ος στίς 3 Μαρτίου 1957

Μετά τήν κουρά ἔβγαλε microιά φωτογραφία καί τήν ἔστειλε στήν microητέρα του καί ἀπό πίσω ἔγραψε τό ἀκόλουθο ποίηmicroα (Βλ σελ 28)

Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἪmicroουν ἂγρυπνος καί νηστικός καί περίmicroενα τό laquomicroο-τόριraquo στον ἀρσανά τῆς Ἰβήρων Ἀπό τήν ἐξάντληση δέν αἰσθανόmicroουν καλά Φοβήθηκα νά microήν λιποθυmicroήσω ἐκεῖ καί microέ δοῦν οἱ ἐργάτες Γι᾿ αὐτό ἔκανα κου-ράγιο καί πῆγα πίσω ἀπό microιά ντάνα ξύλα

raquoΣκέφθηκα πρός στιγmicroήν νά παρακαλέσω τήν Παναγία καί ἀmicroέσως εἶπα στόν ἑαυτό microου laquoἌθλιε τήν Παναγία γιά τό ψωmicroάκι τήν ἔχουmicroεraquo

raquoΚαί microόλις εἶπα αὐτό νά ἡ Παναγία καί microοῦ ἔδωσε ζεστό ψωmicroί καί σταφύλι Ἔ ἀπό κεῖ καί πέρα microετάraquo

Κάποιος τόν ὁποῖον ὁ Γέροντας θεράπευσε ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια ἀκούγοντας τήν διήγηση ρώτησε ἔκπληκτος

ndash Καλά Γέροντα microετά πού ἔφαγες τίς ρόγες τοῦ σταφυλιοῦ τό κοτσάνι σοῦ ἔmicroεινε στό χέρι

ndash Καί τό κοτσάνι καί ψίχουλα ἀπάντησε microέ ἔmicroφαση

11 laquoἩ θεότης δηλαδή ἡ θεία χάρις καθ᾿ ἑαυτήν ἤγουν microοναχή δέν φαίνεται ἐάν δέν ἔλθῃ εἰς τήν λογικήν ψυχήν Καί ἀνίσως ἡ αἰσθητή φωτία δέν φαίνεται εἰς τά αἰσθητά ὅταν δέν εὕρη ὕλην microήτε ἡ νοητή φωτία φαίνεται εἰς τά νοητά ὅταν δέν εὕρῃ ὕλην τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦraquo Ἁγίου Συmicroεών τοῦ νέου Θεολόγου Λόγος Γ΄ σ 38

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Εrsquo ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ

ΚΟΝΙΤΣΗΣ

Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ

Παρά Κυρίου τά διαβήmicroατα ἀνθρώπου κατευθύνεταιraquo12 Μέ ἀποκάλυ-ψη κατευθύνει ὁ Κύριος καί τώρα τά βήmicroατα τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θε-οῦ Παϊσίου στήν Μονή Στοmicroίου τῆς Ἐπαρχίας Κονίτσης Διψοῦσε γιά

ἐρηmicroική ζωή καί προετοιmicroαζόταν γιά τήν ἔρηmicroο ἀλλά microέ ἐντολή τῆς Παναγίας βρέθηκε σέ Μοναστήρι τοῦ κόσmicroου

Ἄρχισε τήν ἀνακαίνιση τοῦ καmicroένου Μοναστηριοῦ χωρίς νά ἔχη τά ἀπαρα-ίτητα χρήmicroατα καί ὑλικά

Ἀγόρασε ξυλεία καί microόνος ἔκανε πόρτες παράθυρα στασίδια τραπέζια καί ὅτι ἄλλο χρειαζόταν

Ἐπίσης ἄλλαξε τήν σκεπή τῆς Ἐκκλησίας ἔκανε Κελλιά γιά microοναχούς Ἀρ-χονταρίκι στέρνα καί ἄλλα ἔργα

Αὐτός ἀνέστησε τό κατεστραmicromicroένο Μοναστήρι microέ πολλούς κόπους Ἦταν ἄρρωστος ἀλλά καί νηστευτής Τή νηστεία δέν τήν χαλοῦσε ποτέraquo

Πηδᾶ στόν γκρεmicroό

Κάποτε microετέφερε τά ἅγια Λείψανα καί εἶχε τήν λειψανοθήκη δεmicroένη microέ λουριά ἀπό τούς ὤmicroους του Σέ ἕνα σηmicroεῖο τοῦ δρόmicroου πού λέγεται laquoΜεγάλη Σκάλαraquo κό-πηκε τό λουρί καί ἔπεσε ἡ λειψανοθήκη στόν γκρεmicroό Ὁ Γέροντας ἀπό τόν πόθο καί τήν εὐλάβεια πρός τά ἅγια Λείψανα χωρίς νά ὑπολογίση τόν ἑαυτό του καί χωρίς τόν παραmicroικρό δισταγmicroό πήδησε ἀmicroέσως στόν γκρεmicroό γιά νά τά προλάβη Κατρακυλοῦσε ἡ λειψανοθήκη καί χτυποῦσε στά βράχια Τελικά ὁ ἴδιος διαφυλά-χθηκε χάριτι Θεοῦ σῶος˙ δέν ἔπαθε τίποτε οὔτε γρατσουνιά Ἡ λειψανοθήκη microέ τά ἅγια Λείψανα ἔmicroειναν ἐπίσης ἄθικτα ἐνῶ ὁ microεταλλικός κορβανᾶς πού ἦταν προσαρmicroοσmicroένος στήν λειψανοθήκη εἶχε κατατσαλακωθῆ ἀπό τά χτυπήmicroατα Ἦταν τόσο βαθύς καί ἀπότοmicroος ὁ γκρεmicroός πού ἦταν ἀδύνατο νά ξανανεβῆ ὁ Γέ-ροντας Γιά νά βγῆ στό microονοπάτι βάδιζε πολλή ὥρα microέσα στό ποτάmicroι

12 Ψαλmicro λς΄ 23

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία

Νήστευε αὐστηρά καί δουλαγωγοῦσε microέ κάθε τρόπο τό εὔθραυστο σῶmicroα του παρ᾿ ὅτι ἔκανε θεραπεία microέ ἐνέσεις Κάποιες φορές microέ ἕνα ποτήρι νερό περνοῦσε ὅλο τό ἡmicroερονύκτιο Ἄν καί καλλιεργοῦσε στόν κῆπο τοῦ Μοναστηρι-οῦ κηπευτικά πολλῶν εἰδῶν ἡ συνηθισmicroένη τροφή του ἦταν τσάϊ microέ παξιmicroάδι ἤ καρύδια κοπανισmicroένα

Ἀναφέρει ἡ κυρία Πηνελόπη Μπαρmicroπούτη laquoΣτόν κῆπο πήγαινε ξυπόλυτος καί τό βράδυ καθάριζε τά ἀγκάθια ἀπό τά πόδια του Ἕνα παξιmicroάδι ἔτρωγε τό πρωΐ καί ἕνα τό βράδυ Ἄλλοτε ἔπινε σκέτο τσάϊ Δούλευε παρά πολύ Δέν κοι-microόταν σχεδόν καθόλου Προσπαθοῦσε νά microήν χαλάση τό χατήρι κανενός καί

Ὁ Γέροντας ὡς νέος microοναχός

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἤθελε ὅλους νά τούς ἀναπαύη Ποτέ δέν ἔλεγε ὄχι Τά χέρια του εἶχαν κάνει ρόζους ἀπό τίς πολλές microετάνοιες Τά πόδια του ἦταν microόνο κόκκαλα Εἶχε πολ-λά προβλήmicroατα microέ τήν ὑγεία τουraquo

Τήν ἡmicroέρα ἐργαζόταν σκληρά καί τή νύχτα ἀγρυπνοῦσε Μόνος του διάβαζε ὅλες τίς ἀκολουθίες ὅπως εἶχε microάθει στό Ἅγιον Ὄρος

Παρ᾿ ὅλο πού τό Μοναστήρι ἦταν σέ ἔρηmicroο καί ἥσυχο microέρος ὁ Γέροντας ἀπο-συρόταν ἐνίοτε σέ microιά σπηλιά Πήγαινε τίς νύχτες καί ἔκανε ἀγρυπνίες microέ τό κοmicroποσχοίνι καί ἀναρίθmicroητες microετάνοιες Ἦταν ὅmicroως ἀνήλια καί ἔσταζε νερό

Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν

Ἐκτός ἀπό τά κτισίmicroατα microεριmicroνοῦσε συγχρόνως καί γιά ὅσους εἶχαν ἀνάγκη Καί αὐτοί ἦταν πολλοί Στά χωριά τῆς Κόνιτσας ὑπῆρχε τότε microεγάλη φτώχεια ἐγκατάλειψη δυστυχία Ὁ Γέροντας συγκέντρωνε ροῦχα χρήmicroατα τρόφιmicroα καί φάρmicroακα τά ἔκανε δέmicroατα καί τά ἔστελνε σέ ἀνθρώπους πού στεροῦνταν Στό ἔργο τῆς φιλανθρωπίας εἶχε ὡς βοηθούς εὐλαβεῖς γυναῖκες Ὅσες εἶχαν τήν δι-άθεση τίς ἔστελνε νά ὑπηρετοῦν ἄτοmicroα ἀνήmicroπορα κυρίως γεροντάκια πού δέν εἶχαν κανένα συγγενῆ κοντά τους

Εἶχε πάρει ἄδεια ἀπό τήν ἀστυνοmicroία καί σέ κάθε γειτονιά τῆς Κόνιτσας εἶχε ἀφήσει ἀπό ἕνα κουmicroπαρά καί ὥρισε καί ἕναν ὑπεύθυνο Ὑπῆρχε καί ἕνας ἐπί πλέον κουmicroπαράς ἔξω ἀπό τό Ἀστυνοmicroικό Τmicroῆmicroα Ἔκανε ἐπιτροπή ἡ ὁποία δι-αχειριζόταν τά χρήmicroατα καί πρόσφεραν ἀνάλογα microέ τίς ἀνάγκες

Ἐνδιαφέρθηκε γιά φτωχά καί ὀρφανά παιδιά νά συνεχίσουν τίς σπουδές τους Τά παρέπεmicroπε στά κατάλληλα πρόσωπα ἀλλά τά βοηθοῦσε καί ὁ ἴδιος οἰκονοmicroικά ὅσο microποροῦσε Πολλοί ἀπό αὐτούς εἶναι σήmicroερα ἐπιστήmicroονες καί εὐγνωmicroονοῦν τόν Γέροντα

Ἔδινε τά κτήmicroατα τῆς Μονῆς σέ φτωχές οἰκογένειες νά τά καλλιεργοῦν Ἐνοί-κιο δέν ζητοῦσε Τούς ἔλεγε ἄν ἔχουν καλή σοδειά νά προσφέρουν στό Μονα-στήρι ὅτι ἤθελαν Ἄν ἡ χρονιά δέν πήγαινε καλά δέν ζητοῦσε τίποτε

Ὅσες φορές ἡ ἀδελφή του Χριστίνα πήγαινε ροῦχα ἤ τρόφιmicroα δέν τά δεχό-ταν Τῆς ἔλεγε νά τά πάη σέ οἰκογένειες πού γνώριζε ὅτι στεροῦνταν

Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα

Ἡ microεγάλη ἀγάπη τοῦ Γέροντα πρός τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρω-πο πληmicromicroύριζε τήν καρδιά του καί τό ξεχείλισmicroά της ἀγκάλιαζε καί τήν ἄλο-γη κτίση Ἰδιαίτερα ἀγαποῦσε τά ἄγρια ζῶα καί αὐτά ἔνιωθαν τήν ἀγάπη του καί τόν πλησίαζαν

Ἕνα ἐλαφάκι ἐρχόταν καί ἔτρωγε ἀπό τά χέρια του Τοῦ ἔκανε ἕνα σταυρό στό microέτωπο microέ microπογιά Εἰδοποίησε τούς κυνηγούς νά microήν κυνηγοῦν κοντά στό Μοναστήρι καί νά προσέξουν αὐτό τό ἐλαφάκι microέ τόν σταυρό ὅπου καί ἄν τό βροῦν νά microήν τό χτυπήσουν Ἀλλά δυστυχῶς ἕνας κυνηγός περιφρονώντας τήν ἐντολή του κάποια ἡmicroέρα εἶδε τό ἐλαφάκι καί τό σκότωσε Ὁ Γέροντας στε-νοχωρήθηκε πολύ καί εἶπε microιά προφητεία πού ἐπαληθεύτηκε στό ἀκέραιο Δέν

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἀναφέρεται γιατί τό πρόσωπο αὐτό ζεῖ microέχρι σήmicroεραΣτό δάσος γύρω ἀπό τό Μοναστήρι ζοῦν ἀρκοῦδες Μιά συνάντησε ὁ Γέρο-

ντας σέ στενό microονοπάτι ἐνῶ ἀνέβαινε στό Μοναστήρι microέ ἕνα γαϊδουράκι φορ-τωmicroένο Ἡ ἀρκούδα microαζεύτηκε στήν ἄκρη γιά νά περάση ὁ Γέροντας Αὐτός πάλι τῆς ἔκανε νόηmicroα microέ τό χέρι νά περάση πρώτη laquoΚαί αὐτήraquo διηγεῖτο χαρι-τολογώντας laquoἅπλωσε τό πόδι της καί microοὔπιασε τό χέρι γιά νά περάσω ἐγώraquo Τῆς εἶπε laquoΑὔριο νά microήν ἐmicroφανισθῆς ἐδῶ κάτω γιατί περιmicroένω κόσmicroο Ἀλλοιῶς θά σέ πιάσω ἀπό τό αὐτί καί θά σέ δέσω microέσα στό παχνίraquo

Ἔλεγε ὅτι ἡ ἀρκούδα ἔχει ἕναν ἐγωισmicroό Ὅταν βρεθῆ σέ κίνδυνο δείχνει ὅτι δέν φοβᾶται ἀλλά microετά φεύγει τρέχοντας

Μιά ἀρκούδα ἐρχόταν συχνά εἶχε ἐξοικειωθῆ microαζί του καί ὁ Γέροντας τήν τάιζε Τίς ἡmicroέρες πού ἐρχόταν κό-σmicroος στό Μοναστήρι ὁ Γέροντας τήν προειδοποιοῦσε νά microήν ἐmicro-φανίζεται καί προκαλῆ ἔτσι φό-βο στούς ἀνθρώπους Ἡ ἀρκού-δα microερικές φορές παρέβαινε τήν ἐντολή τοῦ Γέροντα ἐmicroφανιζόταν ἀπροσδόκητα καί ὅσοι τήν ἔβλε-παν τρόmicroαζαν Πολλοί τήν εἶχαν δεῖ˙ microεταξύ αὐτῶν καί ἡ Καίτη Πα-τέρα ὅπως διηγήθηκε laquoἈνέβαινα microιά νύχτα στό Μοναστήρι microέ φα-κό γιά νά προλάβω τήν θεία Λει-τουργία Ἄκουσα ἕναν θόρυβο ἔρ-ριξα τό φῶς καί εἶδα ἕνα ζῶο κάτι σάν σκυλί microεγάλο Μέ ἀκολούθη-σε καί ὅταν ἔφθασα ρώτησα τόν π Παΐσιο ἄν τό σκυλί εἶναι τοῦ Μοναστηριοῦ Ἀπάντησε laquoΣκυλί εἶναι αὐτό Γιά κοίταξε καλά Ἀρ-κούδα εἶναιraquo

Ὅταν εἶδε ὅτι τελείωσε ἡ ἀποστολή του στήν ἔρηmicroο τοῦ κόσmicroου καί ἀφοῦ ξεπλήρωσε τό τάmicroα πρός τήν Παναγία ἄφη-σε ὁριστικά τό Στόmicroιο στίς 30 Σε-πτεmicroβρίου 1962 καί ἀναχώρησε γιά τό Θεοβάδιστο Ὄρος Σινᾶ

Ὁ Γέροντας στήν Ἱερά Μονή Στοmicroίου

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

ΣΤ΄ EΡHMITHΣ

ΣTO ΘEOBAΔIΣTON OΡOΣ ΣINA

Μακαρία ἐρηmicroική ζωή

Ὁ Γέροντας ζήτησε εὐλογία νά microείνη microόνος στήν ἔρηmicroο Ἐγκαταστάθη-κε στό ἀσκητήριο τῶν ἁγίων Γαλακτίωνος καί Ἐπιστήmicroης πού ἀπο-τελεῖται ἀπό τό Ἐκκλησάκι καί ἕνα πολύ microικρό συνεχόmicroενο Κελλάκι

Βρίσκεται σέ ὡραία θέση σέ ὕψωmicroα ἀπέναντι ἀκριβῶς ἀπό τήν ἁγία Κορυφή καί ἀπέχει λιγώτερο ἀπό microία ὥρα ἀπό τό Μοναστήρι

Διακόσια microέτρα πιό πάνω βρίσκεται ἡ σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί λί-γο πιό πίσω εἶναι ἡ Σκήτη πού ἔmicroενε ἡ ἁγία Ἐπιστήmicroη microέ τίς ἄλλες ἀσκήτριες Ἅγια microέρη εὐλογηmicroένα Παρ᾿ ὅλη τήν αὐχmicroηρότητά τους ἐmicroπνέουν αὐτά τά βράχια Ἐκεῖ ψηλά λοιπόν σάν ἀετός ἔστησε ὁ Γέροντας τήν φωλιά του ἔκανε microᾶλλον τήν πολεmicroίστρα του ὁ ἀετός τοῦ πνεύmicroατος

Πολύ κοντά laquoὡσεί λίθου βολήνraquo στό ἀσκητήριο εἶχε microιά microικρή πηγούλα Μάζευε τό 24ωρο δυό-τρία κιλά νερό Ἔλεγε ὁ Γέροντας laquoΠήγαινα microέ ἕνα τε-νεκάκι νά πάρω νερό γιά νά κάνω τσάι ἤ νά βρέξω λίγο τό microέτωπο λέγοντας τούς χαιρετισmicroούς microέ εὐγνωmicroοσύνη καί τά microάτια microου πληmicromicroύριζαν ἀπό δάκρυα laquoΘεέ microουraquo ἔλεγα laquoλίγο νερό νά πίνω˙ δέν θέλω τίποτε ἄλλοraquo Τόσο πολύτιmicroο ἦταν αὐτό τό λιγοστό νεράκι γι᾿ αὐτόν πού ἤθελε νά ζήση ἐκεῖ στήν ἔρηmicroο Ἀλ-λά καί αὐτό ὁ Γέροντας τό microοιραζόταν microέ τά ἄγρια ζῶα καί τά διψασmicroένα που-λιά τῆς ἐρήmicroου

ndash Γέροντα πῶς ζούσατε στό Σινᾶ τόν ρώτησε κάποιοςἈπάντησε laquoἩ τροφή microου ἦταν τσάι microέ παξιmicroάδι πού τό ἔκανα microόνος microου

Ἔκανα πέτουρα (λεπτά φύλλα ζύmicroης) καί τά ξέραινα στόν ἥλιο Γίνονταν τόσο σκληρά πού ἔσπαζαν σάν τζάmicroι Καmicromicroιά φορά ἔβραζα καί ρύζι στουmicroπισmicroένο microέσα σέ ἕνα κονσερβοκούτι Αὐτό ἦταν καί microπρίκι καί κατσαρόλα καί πιάτο καί ποτήρι Αὐτό τό κονσερβοκούτι καί ἕνα κουτάλι λίγο πιό microικρό ἀπό τῆς σούπας ἦταν ὅλο τό νοικοκυριό microου

raquoἈκόmicroη εἶχα microιά φανέλλα πού τήν φοροῦσα τή νύχτα γιά νά ἀντιmicroετω-πίζω τό κρύο Ἔπινα καί ἕνα τσάι microαῦρο γιά νά microέ βοηθᾶ στήν ἀγρυπνία καί ἔβαζα καί microιά κουταλιά ζάχαρη παραπάνω πού ἀντιστοιχοῦσε microέ ἄλλη microιά φανέλλα (Δηλαδή οἱ θερmicroίδες πού τοῦ ἔδινε ἡ παραπανίσια ζάχαρη ἦταν σάν νά φοροῦσε ἀκόmicroη microιά φανέλλα) Εἶχα καί microιά ἀλλαξιά χοντρά ροῦχα γιατί τή νύχτα ἔκανε πολύ κρύο Δέν εἶχα οὔτε φανάρι οὔτε φακό παρά microό-νο ἕναν ἀναπτήρα γιά νά βλέπω λίγο στό σκοτάδι ὅταν βάδιζα σέ κανένα

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

πέτρινο microονοπάτι microέ σκαλοπάτια Τόν χρειαζόmicroουν ἐπίσης γιά νά ἀνάβω καmicromicroιά φορά φωτιά microέ φρύγανα γιά νά κάνω κανένα ζεστό Εἶχα καί λίγες τσακmicroακόπετρες καί ἕνα microπουκαλάκι πετρέλαιο πολύ microικρό γιά τόν ἀναπτή-ρα Τίποτε ἄλλο

raquoΜιά φορά φύτεψα καί microιά ρίζα ντοmicroάτα ἀλλά microετά microέ πείραξε ὁ λογισmicroός microου καί τήν ξερρίζωσα γιά νά microήν προκαλῶ τούς Βεδουΐνους Μοῦ φαινόταν ἀταίριαστο οἱ φτωχοί Βεδουΐνοι νά microήν ἔχουν ντοmicroάτες καί ἐγώ πού ἤmicroουν καλόγηρος νά ἔχω ἔστω καί microιά ρίζα

raquoΤήν ἡmicroέρα ἔλεγα τήν εὐχή καί ἔκανα ἐργόχειρο Εὐχή καί ἐργόχειρο Αὐτό ἦταν τό τυπικό microου Τή νύχτα ἔκανα microερικές ὧρες microετάνοιες χωρίς νά τίς microε-τρῶ Ἀκολουθία δέν διάβαζα τήν ἔκανα microέ κοmicroποσχοίνι

raquoΓιά νά microή microέ ἐνοχλοῦν οἱ περίεργοι ἔκανα microέ πράσινη λαδοmicroπογιά νεκρο-κεφαλές (σῆmicroα κινδύνου) στά βράχια Μιά φορά ἕνας τουρίστας Γερmicroανός θέλη-σε νά ἀνεβῆ ἐπάνω Νόmicroισε ὅτι εἶναι ναρκοπέδιο ἀλλά ἐπειδή φαίνεται ἤξερε ἀπό τέτοια πρόσεχε ποῦ πατοῦσε καί κατώρθωσε νά φθάση microέχρι ἐπάνω Ἐγώ τόν παρακολουθοῦσα ἀπό ψηλά Τόν ἄφησα νά πλησιάση microετά microπῆκα στήν σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί τράβηξα ἕνα δεmicroάτι ἀγκάθια στήν εἴσοδο Ἔψαξε ἀλλά δέν microπόρεσε νά microέ βρῆ καί γύρισε πίσωraquo

Ἁπλοποίησε πολύ τήν ζωή του καί ἐπιδόθηκε στήν ἄσκηση microέ ὅλες του τίς δυνάmicroεις χωρίς περισπασmicroούς laquoἩ ἔρηmicroος ἐρηmicroώνει τά πάθη Ὅταν τήν σεβα-σθῆς καί προσαρmicroοσθῆς πρός τήν ἔρηmicroο σοῦ δίνει νά αἰσθανθῆς τήν παρηγοριά τηςraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας microέ νοσταλγία ἐκφράζοντας microέ λίγες λέξεις τήν ἐmicroπειρία του ἀπό τήν Σιναϊτική ἔρηmicroο

Ἀγαποῦσε ὁ Γέροντας νά ἐπισκέπτεται τόπους ὅπου ἔζησαν ἀσκητές Θαύmicroα-ζε τά microικρά ἀσκητικά σπήλαια Ἀλλοῦ σωζόταν microιά microικρή στερνούλα σέ ἄλλα φαινόταν microαυρισmicroένος ὁ βράχος ἀπό τήν φωτιά πού ἄναβαν κάπου-κάπου γιά νά microαγειρεύουν Τόν ἐνέπνεαν καί τόν συγκινοῦσαν αὐτά τά παλαιά ἀσκητή-ρια Ἐπισκέφθηκε καί τό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Ἀρσελαΐτου Εἶναι microιά πανέρηmicroος κατάλληλη γιά ἀναχωρητές Τήν Μεγάλη Σαρακοστή τήν πέ-ρασε στό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Στεφάνου πού ἀναφέρει καί ἡ Κλίmicroακα13 κάτω ἀπό τήν ἁγία Κορυφή microέ microεγάλη νηστεία σχεδόν ἀσιτία Εἶχε ἐκεῖ microόνο ἕνα τενεκεδάκι γιά νά βγάζη νερό ἀπό τό πηγάδι πού ὑπῆρχε πιό κάτω στόν προ-φήτη Ἠλία

Εἶχε τυπικό νά microή φοράη παπούτσια Εἶχαν σχιστῆ οἱ φτέρνες του καί ἔτρε-χαν αἷmicroα Τά παπούτσια τά εἶχε στό ντορβά καί τά φοροῦσε microόνο ὅταν κατέβαι-νε στό Μοναστήρι ἤ συναντοῦσε κάποιον στόν δρόmicroο Γιά ὅποιον γνωρίζει τίς συνθῆκες τῆς ἐρήmicroου εἶναι πολύ ὀδυνηρό νά βαδίζη κανείς ξυπόλυτος πάνω στά βράχια ἤ στήν ἄmicromicroο Τήν ἡmicroέρα καῖνε τόσο πολύ πού οἱ Βεδουΐνοι βάζουν αὐγά στήν ἄmicromicroο καί γίνονται microελάτα ἐνῶ τή νύχτα εἶναι τόσο κρύα τά βράχια σάν νά πατᾶ κανείς πάνω σέ πάγο

Στό Μοναστήρι κατέβαινε κάθε Κυριακή ἤ κάθε δεκαπέντε ἡmicroέρες Βοηθοῦ-σε στήν ἀκολουθία καί κοινωνοῦσε

13 Κλῖmicroαξ Ζ΄ ν΄

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

Λύει τήν ἀνοmicroβρία

Ὅταν πρωτοπῆγε στό Σινᾶ εἶχε microεγάλη ἀνοmicroβρία Σέ φυσιολογικές συνθῆ-κες στήν περιοχή αὐτή βρέχει πολύ ἀραιά Τήν χρονιά ἐκείνη ἦταν ἰδιαίτερα αἰσθητή ἡ ἔλλειψη νεροῦ Ἕνα καραβάνι ἑτοιmicroάσθηκε γιά νά πάη νά κουβαλή-ση νερό ἀπό microακρυά Ὁ Γέροντας τούς εἶπε laquoΠεριmicroένετε microήν πᾶτε ἀπόψεraquo Τή νύχτα ἔκανε προσευχή καί ἔβρεξε πολύ

Ἐργόχειρο κί ἐλεηmicroοσύνες

Τό ἐργόχειρο τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ξυλογλυπτική Ἀνέφερε ὁ ἴδιος laquoἜκανα σέ ξύλο εἰκόνες σκαλιστές τόν προφήτη Μωυσῆ νά παίρνη τόν Δεκάλογο Τά ξύλα τά ἔκοβα microόνος microου Πολλές φορές καί τή νύχτα ἄνοιγα λίγο τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ καί στό φῶς τοῦ φεγγαριοῦ ἔλεγα τήν εὐχή καί γυαλοχάρτιζα καί προετοίmicroαζα τά ξύλα Γιά ἐργαλεῖα εἶχα microόνο δυό microαχαιράκια ἀπό ἕνα ψαλίδι Singer πού τό ἔφερα ἀπό τήν Ἑλλάδα˙ τό διέλυσα στά δύο τό ἀκόνισα καί τό ἔβαψα microέ λαδοmicroπογιά πράσινη γιά νά microήν ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου καί θαmicroπώνει τά microάτια microου

raquoΤά ἐργόχειρα τά ἔδινα στό Μοναστήρι καί τά πωλοῦσαν˙ γίνονταν ἀνάρπα-στα ἀπό τούς προσκυνητές Τά χρήmicroατα πού ἔπαιρνα τά ἔδινα σέ γνωστούς τα-ξιτζῆδες ἀπό τό Κάιρο Τούς ἔλεγα νά ψωνίζουν ροῦχα καπελλάκια microπισκότα τρόφιmicroα κἄ Μετά γέmicroιζα τό σακκίδιο microέ εὐλογίες καί ρωτοῦσα ποῦ ὑπάρχουν καταυλισmicroοί Βεδουίνων Πήγαινα στίς σκηνές τους φώναζα πιό ἔξω τά microικρά παιδιά καί microοίραζα τίς εὐλογίες

Ἀπό τήν πολλή του ἀγάπη πρός τά πλάσmicroατα τοῦ Θεοῦ ὁ Γέροντας ἄφησε τόν ἑαυτό του στήν ἄκρη κουραζόταν γιά νά τούς βοηθᾶ καί δέν πῆγε νά προ-σκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα πού τόσο ἐπιθυmicroοῦσε γιά νά microή στερηθοῦν τά Βεδου-ϊνάκια τίς εὐλογίες του Καί αὐτά καταλάβαιναν τήν microεγάλη του ἀγάπη πού δέν εἶχε σκοπιmicroότητα καί ἰδιοτέλεια καί τόν ὑπεραγαποῦσαν Γινόταν σωστό πανηγύρι ἀπό τήν χαρά πού ἔκαναν κάθε φορά πού τούς ἐπισκεπτόταν ὁ ἀγα-πηmicroένος τους laquoἈmicroπούνα Παΐζιraquo (Στά Βεδουίνικα πατήρ Παΐσιος)

Ἀλλά καί ὅταν τά Βεδουινάκια πήγαιναν στό ἀσκητήριό του microέ σκασmicroένα τά πόδια ἐπειδή περπατοῦσαν ξυπόλυτα τούς ἔβαζε κερί στά σχισίmicroατα καί τούς ἔδινε καί ἀπό ἕνα ζευγάρι σανδάλια Σέ ἄλλα microοίραζε καπελλάκια γιά νά microή τά ζαλίζη ὁ ἥλιος καί ὅτι ἄλλο εἶχε

laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςhellipraquo

Κάποια ἡmicroέρα ἔκανε ἐργόχειρο λέγοντας τήν εὐχή καθισmicroένος σέ ἕνα βρά-χο ἐνῶ ἀπό κάτω ὑπῆρχε βαθύς γκρεmicroός Παρουσιάζεται ὁ διάβολος καί τοῦ λέγει

ndash Πήδα κάτω Παΐσιε˙ σοῦ ὑπόσχοmicroαι δέν θά πάθεις τίποτεὉ Γέροντας συνέχισε ἀτάραχος τήν εὐχή καί τό ἐργόχειρό του Δέν ἔδωσε ση-

microασία στόν διάβολο Ὁ πειρασmicroός συνέχισε νά τόν παρακινῆ νά πηδήση στόν

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

γκρεmicroό ἐπαναλαmicroβάνοντας τήν ἴδια ὑπόσχεση Αὐτό κράτησε microιάmicroιση ὥρα πε-ρίπου

Στό τέλος παίρνει microιά πέτρα καί τήν ρίχνει στόν γκρεmicroό λέγοντας στόν δι-άβολο

ndash Ἄντε νά σοῦ ἀναπαύσω τόν λογισmicroό σουὉ διάβολος ἀφοῦ ἀπέτυχε νά τόν ρίξη στόν γκρεmicroό τοῦ λέγει δῆθεν microέ θαυ-

microασmicroόndash Τέτοια ἀπάντηση οὔτε ὁ Χριστός δέν microοῦ ἔδωσε Ἐσύ καλύτερα ἀπάντησεςndash Ὁ Χριστός εἶναι Θεός Δέν εἶναι σάν καί microένα τόν καραγκιόζη laquoὝπαγε

ὀπίσω microου σατανᾶraquoΚαί ἔτσι microέ τήν ἐνοικοῦσα θεία χάρι ἀπέφυγε τόν πρῶτο πειρασmicroό νά πη-

δήση στόν γκρεmicroό νά τσακισθῆ στά βράχια˙ ἀκόmicroη ἀπέφυγε καί τόν βαθύτερο γκρεmicroό τῆς ὑπερηφανείας νά δεχθῆ τόν ἔπαινο τοῦ διαβόλου θεωρώντας τόν ἑαυτό του ἀνώτερο ἀπό τόν Χριστό

Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο

Ἐνῶ ζούσε τέτοια ζωή καί χαιρόταν πού βρῆκε ἐπιτέλους αὐτό πού ἀναζητοῦσε ἀπό χρόνια ἡ ὑγεία του χειροτέρευε Ὺπέφερε ἀπό πονοκεφάλους πού ὀφείλονταν στήν ἔλλειψη ὀξυγόνου λόγω τοῦ ὑψοmicroέτρου

Τελικά ὅταν εἶδε νά ἐπιδεινώνεται ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας του πῆρε τήν ἀπόφαση νά ἐγκαταλείψει τήν γλυκειά ἔρηmicroο τοῦ Σινά καί νά ἐπιστρέψει στό Ἄγιον Ὄρος

Ἒξω ἀπό τό ἐρηmicroητήριό του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣKHTH

Ὁ Γέροντας πῆγε στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων ὃπου βρῆκε τήν Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων (12-5-1964) Ὁ ἴδιος σε ἐπιστολή του (24-6-64) ἀναφέρει σχετικά laquoἘπήρα microε τήν χάριν τοῡ θεοῡ microία Καλύβη στήν ἐρηmicroωmicroένη

Σκήτη τῶν Ἰβήρων Ἒχει ὃλες τις προϋποθέσεις διά microία ἡσυχαστική ζωή Ἀπό δεκαπέντε καλύβες κατοικούνται microόνον οἱ ἑπτά Τό Καλύβι τό δικό microου ἒχει Ἐκκλησάκι τῶν ἁγίων Ἀρχαγγέλων Τό σπίτι εἶναι φυσικά παλαιό καί κάνω microερικές ἐπισκευέςraquo Κάθε νύχτα ἔκανε ἀγρυπνία microέ ἀmicroέτρητες microετάνοιες καί πολλά κοmicroποσχοίνια Τό κύριο ἒργο του ἢταν ἡ προσευχή Προσπαθούσε νά microήν διακόπτεται ἡ νοερά ἐπικοινωνία του microέ τόν Θεό να εἶναι ἀδιάλειπτη

Παρά τήν κλονισmicroένη ὑγεία του βίαζε τόν ἑαυτό του νηστεύοντας microέχρις ἐξαντλήσεως Καί ἐκεῖ ποῦ laquoἐσώνονταν οἱ microπαταρίεςraquo καί ἒφθανε στό laquoἈmicroήνraquo ὃλως παραδόξως ἀνακτοῦσε δυνάmicroεις καί συνέχιζε τούς ἀγώνες

Τροφή ἀπό Ἂγγελο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν microιά Σαρακοστή τῆς Παναγίας microας (15 Αὐγού-

Σκήτη Ἱβήρων Ἄνω ἀριστερά ἡ Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων καί δεξιά τό Καλυβάκι τοῡ Γέροντα Κάτω ἀριστερά τό δεύτερο Καλύβι του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

στου) καί εἶχα microέρες νά δοκιmicroάσω φαγητό Ἐν τῷ microεταξύ microοῦ εἶπαν νά κατεβά-σω ἕναν ἄρρωστο πατέρα (microοναχό) στήν παραλία Τόν κατέβασα καί microετά ἔνι-ωσα microιά τροmicroερή ἀδυναmicroία Κοντά νά φθάσω στό Κελλί microου παρουσιάστηκε κάποιος microπροστά microου (ἦταν Ἄγγελος) καί microοῦ ἔδωσε ἕνα καλαθάκι microέ φροῦτα σταφύλια καί σῦκα καί ἀmicroέσως ἐξαφανίστηκεraquo

Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες

Ἀπό νέος microοναχός ὁ Γέροντας εἶχε ἐνοχλήσεις στούς πνεύmicroονες Ἤδη ἀπό τήν Ἐσφιγmicroένου εἶχε αἱmicroοπτύσεις καί ἐσωτερική αἱmicroορραγία καί νοσηλεύθηκε στό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μονῆς Στήν συνέχεια σέ ὅλη του τήν ζωή θά ταλαιπωρεῖ-ται ἀπό αὐτή τήν πάθηση

Ἀπό τήν Φιλοθέου ἀναγκάσθηκε νά βγῆ στόν κόσmicroο γιά θεραπεία Αὐτή ἡ εὐ-πάθεια τῶν πνευmicroόνων του πού ἐπετείνετο ἀπό τήν ἔλλειψη ὀξυγόνου ἦταν ἡ αἰτία πού τόν εἶχε ἀναγκάσει νά ἐγκαταλείψη τό Σινᾶ

Ἡ ἀσθένειά του ὅmicroως διαρκῶς χειροτέρευε Ἔπρεπε νά χειρουργηθῆ ὁπωσ-δήποτε Ἡ ἐπέmicroβαση ἔγινε στό Κέντρο Νοσηmicroάτων Θώρακος Βορείου Ἑλλά-δος Τοῦ ἀφαίρεσαν σχεδόν ὁλόκληρο τόν ἀριστερό πνεύmicroονα καί ἐπίσης τοῦ ἀφαίρεσαν δύο πλευρά Ὁ Γέροντας περιγράφει ὡς ἑξῆς τήν ἐγχείρηση laquoἮτο microία πολύ σοβαρή ἐγχείρηση Μοῦ ἀφαιρέσανε τόν ἕνα λοβό ἀριστερά καθώς λιγάκι ἀπό τόν ἄλλον Ἦτο ὁ λοβός γεmicroᾶτος ἀπό σακκουλίτσες (βρογχεκτα-

Τό Καλυβάκι του στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

σίες) Διήρκησε ἡ ἐγχείρηση περί τίς 10 ὧρες Δέν σταmicroατοῦσε τό αἷmicroα στήν ἐγχείρησιν καί αὐτό δυσκόλευε Ἐχρειάσθη 4 κιλά αἷmicroαhellip Τά λάστιχα (παρο-χετεύσεις) microοῦ τά βγάλανε στίς 9 microέρες καί ἔπαθα microεγάλη δυσφορία καί ἔτσι microέ πήγανε ξανά στό χειρουργεῖο ἐπί δύο ὧρες καί microοῦ τά ξανατοποθετήσανε καί τ᾿ ἀφήσανε πάνω ἀπό εἴκοσι ἡmicroέρες Μοῦ ἄφησε καί microιά ἀναπηρία στά microάτια Τό microέν δεξί βλέπει πολύ ζωηρά τό δέ ἄλλο πού ἔγινε ἡ ἐγχείρηση εἶ-ναι κλειστότερο καί βλέπει ταπεινά Δέν microέ ἀπασχολεῖ αὐτό διότι ἄλλοι ἔχουν γεννηθῆ τελείως τυφλοί

raquoΕἶναι ἀλήθεια ὅτι ὑποφέρω πολύ ἀλλά ἄξιζε κανείς νά πληρώνη χωρίς νά ἔχη καί πάθηση καί νά περνάη ἕνα τέτοιο microικρό microαρτύριο διότι πολύ ὠφε-λήθηκα

raquoἘδιάβαζα πρίν τό Πάθος τοῦ Κυρίου στήν Ἁγία Γραφή σάν ἁπλῆ ἱστορία καθώς καί τούς Συναξαριστάς τῶν Ἁγίων Τώρα θά τούς νιώθω διότι ἔνιωσα ὀλί-γους πόνους Ἔχω εἰκοσιπέντε ἡmicroέρες τώρα πού δέν ἔχω ἀναπαυθῆraquo

Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου

Στό Νοσοκοmicroεῖο συνδέθηκε πνευmicroατικά microέ κάποιες εὐλαβεῖς καί φιλοmicroόνα-χες νέες Τόν ἐπισκέπτονταν καί τοῦ ἔδωσαν αἷmicroα πού χρειάσθηκε κατά τήν ἐγχείρηση Ὁ Γέροντας ἀπό ὑποχρέωση τίς βοήθησε ἀργότερα πνευmicroατικά microέ κάθε τρόπο Γι᾿ αὐτό τίς βοήθησε νά βροῦν τόπο νά microονάσουν καί ἔτσι ἱδρύθη-κε τό γνωστό Ἡσυχαστήριο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου στήν Σουρωτή Στήν συνέχεια ὥς τήν κοίmicroησή του τίς κατεύθυνε πνευmicroατικά καί ἐκεῖ ἄφησε καί τό πολυπαθές λείψανό του Ἔλαβε αἷmicroα ἀπό τίς ἀδελφές καί αὐτός τίς ἔδω-σε πνεῦmicroα δηλαδή πνευmicroατική βοήθεια

Συνοmicroιλώντας ἔπλεκε κοmicroποσχοίνι

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

Ὁ Γέροντας στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

Ηrsquo ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ

ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ὁ Γέροντας ἐγκαταστάθηκε γιά λόγους ἡσυχίας στήν Καλύβη τοῦ Τι-microίου Σταυροῦ στις 2-3-69 Τόν συγκινοῦσε καί τόν ἐνέπνεε ὁ τόπος διότι εἶχε ἰδιαίτερη χάρι ἀπό τούς ὑπεράνθρωπους ἀγῶνες τοῦ παπα-

Τύχωνα καί τά θεῖα γεγονότα πού εἶχαν συmicroβῆ ἐκεῖἘξωτερικά ἡ ζωή τοῦ Γέροντα στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἦταν περίπου

ἡ ἑξῆς Ἀποβραδίς κοιmicroόταν δυό-τρεῖς ὧρες καί ξυπνοῦσε κοντά στά microεσάνυχτα Ἔκανε ἀγρυπνία καί ξεκουραζόταν λίγο τό πρωί πρίν ἀπό τό φώτισmicroα Τήν ἡmicroέ-ρα ἄν δέν εἶχε ἐπισκέπτες ἔκανε ἐργόχειρο Σταmicroπωτά εἰκονάκια καί Σταυρούς στήν πρέσσα Τίς ὑπόλοιπες ὧρες microε-λετοῦσε προσευχόταν καί ἀπαντοῦσε στά πολλά γράmicromicroατα πού ἐλάmicroβανε ἀπό πλῆθος ἀνθρώπων καί πού παρα-καλοῦσαν γιά προσευχή ἤ ζητοῦσαν ἀπάντηση σέ σοβαρά προβλήmicroατα Ἔγραφε ἐπί ὧρες τήν ἡmicroέρα καί ὅταν σκοτείνιαζε συνέχιζε microέ τό κερί Μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν οἱ ἐπισκέπτες αὐξήθηκαν κατά πολύ Πολλές ὧρες τόν ἀπασχολοῦσαν microέ τά προβλήmicroα-τά τους Ἔγραφε laquoἬmicroουν κρυωmicroένος microέ πυρετό Οἱ ἐπισκέπτες ἀπό τό ἕνα microέρος microοῦ ἀνεβάζανε τόν πυρετό ἀλ-λά ἀπό τό ἄλλο δέν micro᾿ ἀφήνανε νά πεθάνω γιατί δέν εὐκαιροῦσαraquo

laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΒρισκό-microουν σέ κάποιο Μοναστήρι (Σταυρο-νικήτα) Ἦταν ἑσπέρα Φεύγοντας βρίσκω ἔξω ἀπό τήν πόρτα τοῦ Μο-ναστηριοῦ ἕναν λαϊκό πού ἤθελε νά

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

microοῦ microιλήση Προχωρώντας ἄρχισε νά microοῦ λέη τά προβλήmicroατά του Ἡ ὥρα περ-νοῦσε καί ἤmicroουν ἄρρωστος Ἦταν τέτοια ἡ ἀρρώστια πού οὔτε microποροῦσα νά καθήσω νά ξεκουραστῶ οὔτε νά στέκωmicroαι ὄρθιος Ἐνῶ λοιπόν microοῦ microιλοῦσε πέρασε ἡ ὥρα καί νύχτωσε Σκέφθηκα σέ microιά στιγmicroή τήν ἀρρώστια microου καί θέ-λησα νά διακόψω τήν συζήτηση ἀλλά εἶπα laquoὉ ἄνθρωπος ἔχει τόσα προβλή-microατα ἐγώ τόν ἑαυτό microου θά κοιτάζωraquo Καί ἔτσι συνέχισε νά microοῦ microιλᾶ microέχρι πού νύχτωσε τελείως Ὁ λαϊκός εἶχε νά κοιmicroηθῆ κάπου σέ γνωστό του Κελλί Ἡ πόρτα τοῦ Μοναστηριοῦ εἶχε κλείσει

raquoἈφοῦ τελειώσαmicroε πῆρα τόν δρόmicroο γιά νά πάω στό Καλύβι Μπῆκα στό microο-νοπάτι καί θά περνοῦσα ἀπό ἕνα σηmicroεῖο πού εἶναι στενό καί ἀπότοmicroο Ὅταν ἔφθασα στό σηmicroεῖο αὐτό ἐπειδή δέν ἔβλεπα δέν εἶχα καί φακό microαζί microου πέφτω microέσα στά κλαδιά καί στά βάτα καί πιάστηκα ἀπό τά κλαδιά Δέν ἔβλεπα καθό-λου καί microοῦ ἦρθε τό σακκίδιο στό κεφάλι microου Στήν θέση πού βρισκόmicroουν σκέ-φθηκα laquoΤί νά κάνω Ἄς κάνω τό Ἀπόδειπνοraquo Ἀρχίζω laquoἍγιος ὁ Θεόςraquo κλπ Σέ microιά στιγmicroή ἀνάβει ἕνα φῶς δυνατό˙ τό κεφάλι microου ἔγινε σάν λάmicroπα Γύρω microου ἔγινε microέρα Ὁπότε εἶδα ποῦ βρισκόmicroουν καί σκαρφάλωσα καί βγῆκα Τό φῶς συνέχιζε νά φωτίζη γύρω microου Ἡ καρδιά microου ἦταν γεmicroάτη ἀπό οὐράνια ἀγαλ-λίαση Ἔφθασα στό Καλύβι πῆρα τό κλειδί ἀπό τήν θέση πού τό εἶχα ἄνοιξα microπῆκα στήν Ἐκκλησία ἄναψα τά καντήλια καί τότε τό φῶς ὑποχώρησεraquo

Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου

Στίς 21 Φεβρουαρίου 1971 ὁ Γέροντας καθόταν στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί διάβαζε ἀπό τό χειρόγραφο τόν βίο τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου πού εἶχε πρωτογρά-ψει γιά νά ἐπισηmicroάνη τυχόν λάθη

laquoἬθελε δύο ὧρες ὁ ἥλιος νά βασιλέψηraquo γράφει laquoκι ἐνῶ διάβαζα microέ ἐπισκέ-φθηκε ὁ πατήρ Ἀρσένιος˙ καί ὅπως ὁ καθηγητής χαϊδεύει τό microαθητή πού ἔγρα-ψε καλά τό microάθηmicroα τό ἴδιο microοῦ ἔκανε καί αὐτός Παράλληλα microέ ἄφησε microέ microιά ἀνέκφραστη γλυκύτητα καί ἀγαλλίαση οὐράνια στήν καρδιά microου πού ἦταν ἀδύνατο νά τήν ἀντέξω Ἔτρεχα ἔξω microετά στήν περιοχή τοῦ Καλυβιοῦ microου σάν τρελλός καί τόν φώναζα γιατί νόmicroιζα ὅτι θά τόν εὕρισκαraquo14

Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε τό ἑξῆς laquoΕἶχα γυρίσει ἀπό τόν κόσmicroο ὅπου εἶχα βγῆ γιά ἕνα ἐκκλησιαστικό θέmicroα Τήν Τρίτη15 κατά ἡ ὥρα 10 τό πρωΐ ἤmicroουν microέσα στό Κελλί microου καί ἔκανα τίς Ὧρες Ἀκούω χτύπηmicroα στήν πόρτα καί microιά γυναι-κεία φωνή νά λέη laquoΔι᾿ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡmicroῶνraquo Σκέφθηκα laquoΠῶς βρέθηκε γυναίκα microέσα στό Ὄροςraquo Ἐν τούτοις ἔνιωσα microιά θεία γλυκύτητα microέσα microου καί ρώτησα

ndash Ποιός εἶναι

14 Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος σ 2715 Στίς 27 Φεβρουαρίου 1974

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

ndash Ἡ Εὐφηmicroία ἀπαντᾶraquoΣκεφτόmicroουν laquoποιά Εὐφηmicroία Μήπως καmicromicroιά γυναίκα ἔκανε καmicromicroιά τρέλλα

καί ἦρθε microέ ἀνδρικά στό Ὄρος Τώρα τί νά κάνωraquo Ξαναχτυπᾶ Ρωτάω laquoΠοιός εἶναιraquo laquoἩ Εὐφηmicroίαraquo ἀπαντᾶ καί πάλι Σκέφτοmicroαι καί δέν ἀνοίγω Στήν τρίτη φορά πού χτύπησε ἄνοιξε microόνη της ἡ πόρτα πού εἶχε σύρτη ἀπό microέσα Ἄκουσα βήmicroατα στόν διάδροmicroο Πετάχτηκα ἀπό τό Κελλί microου καί βλέπω microιά γυναίκα microέ microανδήλα Τήν συνώδευε κάποιος πού ἔmicroοιαζε microέ τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ ὁ ὁποῖος ἐξαφανίσθηκε Παρ᾿ ὅλο πού ἤmicroουν σίγουρος ὅτι δέν εἶναι τοῦ πειρα-σmicroοῦ γιατί λαmicroποκοποῦσε τήν ρώτησα ποιά εἶναι˙

ndash Ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἀπαντᾶndash Ἄν εἶσαι ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἔλα νά προσκυνήσουmicroε τήν Ἁγία Τριάδα Ὅτι

κάνω ἐγώ νά κάνης καί σύΜπῆκα στήν Ἐκκλησία κάνω microιά microετάνοια λέγοντας laquoΕἰς τό ὄνοmicroα τοῦ

Πατρόςraquo Τό ἐπανέλαβε microέ microετάνοια laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo εἶπε microέ ψιλή φωνή

ndash Πιό δυνατά ν᾿ ἀκούω εἶπα καί ἐπανέλαβε δυνατώτεραraquoὝστερα κάθησε ἡ Ἁγία στό σκαmicroνάκι καί ἐγώ στό microπαουλάκι καί microοῦ ἔλυ-

σε τήν ἀπορία πού εἶχα (στό ἐκκλησιαστικό θέmicroα)raquoΜετά microοῦ διηγήθηκε τήν ζωή της Ἤξερα ὅτι ὑπάρχει microιά ἁγία Εὐφηmicroία

ἀλλά τόν βίο της δέν τόν ἤξερα Ὅταν microοῦ διηγεῖτο τά microαρτύριά της ὄχι ἁπλῶς τά ἄκουγα ἀλλά σάν νά τά ἔβλεπα˙ τά ζοῦσα Ἔφριξα Πά πά πά

ndash Πῶς ἄντεξες τέτοια microαρτύρια ρώτησαndash Ἄν ἤξερα τί δόξα ἔχουν οἱ Ἅγιοι θά ἔκανα ὅτι microποροῦσα νά περάσω πιό

microεγάλα microαρτύριαraquoΜετά ἀπ᾿ αὐτό τό γεγονός γιά τρεῖς microέρες δέν microποροῦσα νά κάνω τίποτα

Σκιρτοῦσα καί συνεχῶς δόξαζα τόν Θεό Οὔτε νά φάω οὔτε τίποτα συνεχῶς δοξολογίαraquo

Ἡ κολασmicroένη ψυχή

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΜιά γνωστή microου γριά ἦταν πολύ τσιγγούνα Ἡ κό-ρη της ἦταν πολύ καλή καί ὅτι ἤθελε νά δώση ἐλεηmicroοσύνη τό ἔρριχνε ἀπό τό παράθυρο ἔξω ἔβγαινε microέ ἄδεια χέρια γιατί τήν ἔλεγχε microήπως πῆρε τίποτε καί ὕστερα τό ἔπαιρνε καί τό ἔδινε Ὅmicroως ἄν τῆς ἔλεγε ὅτι ὁ καλόγηρος (ἐγώ δηλαδή) εἶπε νά microοῦ δώσης αὐτό τό πρᾶγmicroα τό ἔδινε

raquoΜετά τόν θάνατό της βλέπω ἕναν νέο (θἄτανε ὁ φύλακάς της Ἄγγελος) καί microοῦ λέει laquoἜλα καί σέ θέλει ἡraquo Δέν microπόρεσα νά καταλάβω τί microοῦ συνέβη καί βρεθήκαmicroε στήν Κόνιτσα microπροστά σ᾿ ἕνα τάφο Κάνει τό χέρι του ἔτσι καί ἀνοίγει ὁ τάφος Βλέπω microέσα ἕνα πολτό ἀπό γλῖτσες καί τήν γνωστή microου γριά πού εἶχε ἀρχίσει νά λυώνη καί νά φωνάζη laquoΚαλόγερε σῶσε microεraquo

raquoΤήν πόνεσα τήν λυπήθηκα Χωρίς νά τήν σιχαθῶ κατέβηκα microέσα τήν ἀγκά-λιασα καί τήν ρωτοῦσα laquoΤί ἔχειςraquo Μοῦ λέει laquoΠές microου ὅτι microοῦ ζήτησες ἐγώ πρόθυmicroα δέν σοῦ τὄδωσαraquo laquoΝαί ἔτσι εἶναιraquo εἶπα laquoἘντάξειraquo τήν καθησύχασε ὁ νέος (φύλακας Ἄγγελός της)

raquoἜκανε πάλι τό χέρι του ἔτσι καί ξανατράβηξε τόν τάφο σάν κουρτίνα καί

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

βρέθηκα πάλι στό ΚαλύβιraquoΟἱ ἀδελφές ἀπό τήν Σουρωτή microέ ρώτησαν laquoΤί σοῦ συνέβη τοῦ ἁγίου Ἀν-

δρέαraquo16 Ἀπαντῶ laquoΝά κάνετε προσευχή γι᾿ αὐτή τήν ψυχήraquoraquoΣέ δυό microῆνες17 τήν βλέπω πάλι Ὑπῆρχε ἕνα χάος καί ψηλά σ᾿ ἕνα ἴσιωmicroα

ἦταν παλάτια σπίτια πολλά ἄνθρωποι πολλοί Ἐκεῖ πάνω ἦταν ἡ γριά πολύ χαρούmicroενη Τό πρόσωπό της ἦταν σάν microικροῦ παιδιοῦ˙ microόνο ἕνα σηmicroαδάκι εἶχε καί ἕνα Ἀγγελάκι τό ἔτριβε γιά νά καθαρίση καί αὐτό

raquoΒαθειά στό χάος εἶδα κάποιους νά χτυπιοῦνται νά ταλαιπωροῦνται καί νά προσπαθοῦν νά ἀνέβουν πάνω

raquoΤήν ἀγκάλιασα ἀπό χαρά Τήν πῆρα πιό πέρα γιά νά microήν microᾶς βλέπουν καί πληγώνωνται Μοῦ εἶπε laquoἜλα νά σοῦ δείξω πού microέ ἔβαλε ὁ Κύριοςraquo

Φῶς γλυκύτατον

laquoΚάποτεraquo διηγήθηκε laquoἐνῶ ἔλεγα τήν εὐχή τή νύχτα ἦρθε microέσα microου microιά χα-ρά microεγάλη Συνέχισα νά λέω τήν εὐχή καί ξαφνικά τό Κελλί microου πληmicromicroύρισε ἀπό φῶς Ἦταν λευκό microέ microιά microικρή ἀπόχρωση πρός τό γαλάζιο Ἡ καρδιά microου χτυποῦσε γλυκά Συνέχισα νά κάνω κοmicroποσχοίνι microέχρι πού βγῆκε ὁ ἥλιος Τό φῶς ἦταν τόσο δυνατό Πιό δυνατό ἀπό τό φῶς τοῦ ἡλίου Ὁ ἥλιος ἔχανε τήν λάmicroψη microπροστά του Ἔβλεπα τόν ἥλιο καί microοῦ φαινόταν τό ἡλιακό φῶς ὠχρό ὅπως εἶναι τό φῶς τῆς σελήνης κατά τήν πανσέληνο Τό φῶς τό ἔβλεπα γιά πο-λύ Μετά ὅταν τό φῶς ἔλειψε καί ἡ χάρις microειώθηκε τότε δέν εὕρισκα καmicromicroιά παρηγοριά καί χαρά

Μέ τέτοιες παρακλήσεις πνευmicroατικές ἡ θεία χάρις παρηγοροῦσε τόν ἑκουσί-ως πτωχεύσαντα καί microέ αὐταπάρνηση ἀσκούmicroενο Γέροντα Παΐσιο

Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ

Ἦρθε στό Ἅγιον Ὄρος καί γύριζε στά microοναστήρια ἕνας νέος ἡλικίας 16-17 χρόνων ὁ Γιωργάκης Ἀπό ἡλικίας τριῶν ἐτῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔβαλαν σέ βουδδιστικό microοναστήρι στό Θιβέτ Προχώρησε πολύ στήν Γιόγκα ἔγινε τέ-λειος microάγος microποροῦσε νά καλῆ ὅποιον δαίmicroονα ἤθελε Εἶχε microαύρη ζώνη καί ἤξερε τέλεια καράτε Μέ τήν δύναmicroη τοῦ Σατανᾶ ἔκανε ἐπιδείξεις πού προ-ξενοῦσαν ἐντύπωση Χτυποῦσε microέ τό χέρι του microεγάλες πέτρες καί ἔσπαζαν σάν καρύδια Μποροῦσε νά διαβάζη κλειστά βιβλία Ἔσπαζε στήν παλάmicroη του φουντούκια ἔπεφταν κάτω τά τσόφλια καί οἱ καρποί ἔmicroεναν κολληmicroέ-νοι στό χέρι του

Κάποιοι microοναχοί ἔφεραν τόν Γιωργάκη στόν Γέροντα γιά νά τόν βοηθήση Ρώτησε τόν Γέροντα τί δυνάmicroεις εἶχε καί τί microποροῦσε νά κάνη Ἀπάντησε ὅτι ὁ ἴδιος δέν ἔχει καmicromicroιά δύναmicroη καί ὅτι ὅλη ἡ δύναmicroη εἶναι τοῦ Θεοῦ

Ὁ Γιωργάκης θέλοντας νά ἐπιδείξη τήν δύναmicroή του συγκέντρωσε τό βλέmicromicroα

16 Συγκεκριmicroένα στίς 30-11-73 (ἤ 74)17 Στίς 30-1-74 (ἤ 75)

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

του σέ microιά microεγάλη πέτρα πού ἦταν σέ ἀπόσταση καί ἡ πέτρα ἔγινε θρύψαλα Τότε ὁ Γέροντας σταύρωσε microιά microικρή πέτρα καί τοῦ εἶπε νά τήν σπάση καί αὐτή Αὐτός συγκεντρώθηκε ἔκανε τά microαγικά του ἀλ-λά δέν κατάφερε νά τήν σπάση Τότε ἄρχισε νά τρέmicroη καί οἱ σατανι-κές δυνάmicroεις πού νόmicroιζε ὅτι ἔλεγχε microή microπορώντας νά σπάσουν τήν πέτρα στράφηκαν ἐναντίον του καί τόν ἐκσφενδόνισαν στήν ἄλλη ὄχθη τοῦ ρέmicroατος Ὁ Γέροντας τόν microάζεψε σέ ἄθλια κατάσταση

laquoἌλλη φοράraquo διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἐνῶ συζητούσαmicroε ξαφνικά σηκώθηκε microοῦ ἔπιασε τά χέρια καί microοῦ τά γύρισε πρός τά πίσω laquoἌν microπορῆ ἄς ἔρθη νά σ᾿ ἐλευθερώση ὁ Χατζεφεντῆςraquo microοῦ εἶπε Τό αἰ-σθάνθηκα σάν βλασφηmicroία Κούνησα ἔτσι λίγο τά χέρια microου καί τινά-χθηκε πέρα Μετά σάν ἀντίδραση πήδησε ψηλά καί πῆγε νά microέ χτυπήση microέ τό πόδι του ἀλλά τό πόδι του σταmicroάτησε κοντά στό πρόσωπό microου σάν νά βρῆκε ἕνα ἀόρατο ἐmicroπόδιο Μέ φύλαξε ὁ Θεός

raquoΤή νύχτα τόν κράτησα καί κοιmicroήθηκε στό Κελλί microου Οἱ δαίmicroονες τόν ἔσυ-ραν microέχρι κάτω στόν λάκκο καί τόν ἔδειραν γιά τήν ἀποτυχία του Τό πρωί σέ κακή κατάσταση τραυmicroατισmicroένος γεmicroᾶτος ἀγκάθια καί χώmicroατα ὡmicroολογοῦσε laquoΜέ ἔδειρε ὁ Σατάν γιατί δέν microπόρεσα νά σέ νικήσωraquo

Ἔπεισε τόν Γιωργάκη νά τοῦ φέρη τά microαγικά του βιβλία καί τά ἔκαψεὉ Γέροντας τόν κράτησε λίγο κοντά του καί τόν βοήθησε ὅσο ἔκανε ὑπακοή

Ἐνδιαφέρθηκε νά microάθη ἄν εἶναι βαπτισmicroένος καί microάλιστα ἔmicroαθε καί σέ ποιά Ἐκκλησία εἶχε βαπτισθῆ Ὁ Γιωργάκης συγκλονισmicroένος ἀπό τήν δύναmicroη καί τήν χάρι τοῦ Γέροντα ἐπιθυmicroοῦσε νά γίνη microοναχός ἀλλά δέν microπόρεσε

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε τήν περίπτωση τοῦ Γιωργάκη γιά νά ἀποδείξη πόσο microεγάλη εἶναι ἡ πλάνη αὐτῶν πού νοmicroίζουν ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες εἶναι ἴ-διες ὅλες τόν ἴδιο Θεό πιστεύουν καί ὅτι δέν διαφέρουν οἱ Θιβετιανοί microοναχοί ἀπό τούς Ὀρθοδόξους

Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας στόν ἱεροmicroόναχο Γ laquoἜνιωθα κάποια δυσκολία νά προ-σευχηθῶ στόν Χριστό Τήν Παναγία τήν ἔχω σάν microάννα Τήν ἁγία Εὐφηmicroία τό ἴδιο Τήν φωνάζω laquoἁγία Εὐφηmicroούλα microουraquo Στόν Χριστό ἔνιωθα δύσκολα Τήν εἰκόνα Του microέ φόβο τήν φιλοῦσα Καί ὅταν τήν ὥρα πού ἔλεγα τήν εὐχή ἔφευγε καmicromicroιά φορά ὁ νοῦς microου ἀπό τόν Χριστό δέν στενοχωριόmicroουνα laquoΠοιός εἶmicroαι ἐγώ γιά νἄχω συνέχεια τόν νοῦ microου στόν Χριστόraquo σκεπτόmicroουν Καί συνέβη αὐ-τό πού θά σοῦ πῶ

raquoἮταν βράδυ τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου θά ξηmicroέρωνε τοῦ ἁγίου Κάρπου18 Νι-ώθω ἀνάλαφρος πούπουλο Καmicromicroιά ὄρεξη νά κοιmicroηθῶ Σκέφτοmicroαι laquoἌς καθή-σω νά γράψω κάτι γιά τόν παπα-Τύχωνα νά τό στείλω στίς ἀδελφέςraquo Μέχρι τίς 830΄ ἁγιορείτικα ἔγραψα ὥς τριάντα σελίδες Ἄν καί δέν νύσταζα εἶπα νά ξαπλώσω γιατί ἔνιωθα λίγη κούραση στά πόδια

raquoΠαίρνει νά φωτίζη Στίς 9 ἡ ὥρα (6 περίπου κοσmicroικά τό πρωί) δέν εἶχα κοιmicroη-

18 Στίς 26-5-1977

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

θῆ Σέ microιά στιγmicroή σάν νά χάθηκε ὁ τοῖχος τοῦ Κελλιοῦ microου (δίπλα στό κρεββάτι πρός τό ἐργαστήριο) Βλέπω τόν Χριστό microέσα στό φῶς σέ ἀπόσταση ἕξι microέτρα περίπου Τόν ἔβλεπα ἀπό τό πλάϊ Τά microαλλιά του ἦταν ξανθά καί τά microάτια του γαλανά Δέν microοῦ microίλησε Κοίταξε λίγο δίπλα ὄχι ἀκριβῶς ἐmicroένα

raquoΔέν ἔβλεπα microέ τά σωmicroατικά microάτια Αὐτά εἴτε ἀνοιχτά εἶναι εἴτε κλειστά καmicromicroιά διαφορά δέν ἔχει Ἔβλεπαν τά microάτια τῆς ψυχῆς

raquoὍταν Τόν εἶδα σκέφθηκα Πῶς microπόρεσαν νά φτύσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν -οἱ ἀθεόφοβοι- νά ἀκουmicroπήσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν νά microπήξουν καρφιά σ᾿ αὐτό τό σῶmicroα Πά πά πά

raquoἈπόmicroεινα Τί γλυκύτητα ἔνιωθα Τί ἀγαλλίαση Δέν microπορῶ νά ἐκφράσω microέ δικά microου λόγια τήν ὀmicroορφιά αὐτή Ἦταν αὐτό πού λέει laquoὉ Ὡραῖος κάλλει πα-ρά τούς υἱούς τῶν ἀνθρώπωνraquo Αὐτό ἦταν Δέν ἔχω δεῖ ποτέ τέτοια εἰκόνα του Μόνο microία κάποτε -δέν θυmicroᾶmicroαι ποῦ- ἔmicroοιαζε κάπως

raquoΘἄξιζε νά ἀγωνίζεται κανείς χίλια χρόνια γιά νά δῆ αὐτή τήν ὀmicroορφιά γιά microιά στιγmicroή microόνο Τί microεγάλα καί ἀνείπωτα εἶναι δυνατόν νά χαρισθοῦν στόν ἄν-θρωπο καί microέ τί τιποτένια ἀσχολούmicroαστε

raquoΠιστεύω πώς εἶναι ἕνα δῶρο πού microοῦ ἔκανε ὁ παπα-Τύχων Νά microήν τό πῆς σέ κανέναν Πολύ τό σκέφθηκα νά τό πῶ καί σέ σένα Βλέπεις τόση ὥρα δέν σοῦ microίλησα τώρα πού φεύγειςraquo19

Ὕστερα ἀπό δύο microέρες ὅταν ξανασυναντήθηκαν ὁ Γέροντας εἶπε laquoὍλη τή νύχτα ἔκλαιγα γιατί σοῦ τὄπα Δέν φοβᾶmicroαι πώς θά τό πεῖς Ἀλλά ἐγώ ζηmicroιώθηκαraquo

Τό γεγονός αὐτό τό αἰσθάνθηκε καί microιά ἀδελφή στήν Σουρωτή καί ἔγραψε στόν Γέροντα laquoΤάδε τοῦ microηνός τάδε ὥρα Τά ὑπόλοιπα θά microᾶς τά πεῖτε ἐσεῖςraquo Καί πράγmicroατι ὅταν ἀργότερα βγῆκε ἔξω τούς τό διηγήθηκε καί microάλιστα περι-έγραψε καί ἁγιογράφησαν τόν Χριστό ὅπως ἀκριβῶς τόν εἶδε

Θεόσταλτο ψάρι

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν ἡ Κυριακή τοῦ Τυφλοῦ Αἰσθανόmicroουν ἐξάντλη-ση καί microοῦ πέρασε ὁ λογισmicroός ὅτι ἄν εἶχα νά φάω λίγο ψαράκι θά microοῦ ἔκανε καλό Ὄχι ἀπό ἐπιθυmicroία ἀλλά σάν φάρmicroακο Εἶχα προβλήmicroατα καί microέ τά ἔντερά microου Βγῆκα νά πάω ἔξω Γυρίζοντας εἶδα ἕνα microεγάλο πουλί σάν ἀετό νά χαmicroη-λώνη πολύ καί ἔσκυψα νά microήν microέ χτυπήση Φοβήθηκα microήπως εἶναι τίποτε τοῦ πειρασmicroοῦ γι᾿ αὐτό δέν ἔδωσα σηmicroασία καί microπῆκα γρήγορα στό Κελλί microου

raquoΣέ λίγο χρειάσθηκε πάλι νά βγῶ ἔξω Στό ἴδιο σηmicroεῖο πού εἶχα σκύψει εἶδα νά σπαρταράη ἕνα microεγάλο ψάρι Πρῶτα ἔκανα τόν σταυρό microου εὐχαρίστησα τόν Θεό καί microετά πῆρα τό ψάρι Ἀλλά σοῦ κάνει καρδιά microετά νά τό φᾶςraquo

Ὁ φύλακας Ἄγγελος

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε laquoἮταν τοῦ ἁγίου Ἰσιδώρου τοῦ Πηλουσιώτου20 Περ-

19 Ἐλέχθησαν στίς 28 Μαΐου 197720 Στίς 4 Φεβρουαρίου τοῦ 1979

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

νοῦσα microιά περίοδο microέ πολλές στενοχώριες καί ἐξ αἰτίας αὐτῶν εἶχα δυνατούς πονοκεφάλους Ἀπό τήν πίεση χτυποῦσε τό microάτι microου καί κινδύνευα νά πάθω ἐγκεφαλικό Τό ἔνιωθα σάν νά χτυποῦσε κάποιος ἀπό microέσα microέ σφυρί καί ἤθε-λε νά πεταχθῆ ἔξω Κατά ἡ ὥρα 9 τό βράδυ (κοσmicroική ὥρα) ἐνῶ εἶχα ξαπλώσει στό κρεββάτι εἶδα ἕναν Ἄγγελο πολύ ὡραῖον σάν νά βγῆκε ἀπό microέσα microου microέ microορφή microικροῦ παιδιοῦ δώδεκα χρονῶν Τά microαλλάκια του ἦταν κατάξανθα microέ-χρι τούς ὤmicroους Μοῦ χαmicroογέλασε καί πέρασε ἁπαλά τό χέρι του πάνω ἀπό τά microάτια microου Ἀmicroέσως microοῦ ἔφυγε ὅλη ἡ στενοχώρια καί ἔπαψαν οἱ πόνοι Ἔνιωθα τέτοια γλυκύτητα πού προτιmicroοῦσα νά ξαναπονέσω ἀρκεῖ νά δῶ καί πάλι τόν φύλακα Ἄγγελό microουraquo

Εὔθυmicroα καί εὔστροφα21

21Ὁ Γέροντας συχνά διηγεῖτο χαριτωmicroένες ἱστορίες πού προκαλοῦσαν αὐθόρ-microητο γέλιο γιά νά παρηγορήση θλιmicromicroένες ψυχές ἀλλά ἦταν καί ἴδιον τοῦ χαρα-κτῆρος του Εἶχε ὅmicroως καί τήν λεπτότητα νά microήν πληγώνη κανέναν καί νά microήν κατακρίνη πρόσωπα Ἀπό τά πολλά σηmicroειώνονται λίγα ἐπιλεκτικά

Στήν laquoΠαναγούδαraquo microιά ἡmicroέρα φύτευε κοκκάρι πού τό εἶχε microέσα σ᾿ ἕνα κου-

τί ἀπό καλαmicroαράκια Ἦρθε ἕνας laquoἔξυπνοςraquo microέ τά χέρια πίσω καί τόν ρώτησε τί κάνει

ndash Φυτεύω καλαmicroαράκια ἀπάντησε ὁ Γέρονταςndash Πιάνουν Γέρονταndash Πῶς Ἅmicroα τά βάλης microέ τά microουστάκια κάτω πιάνουν

laquoΣτήν πνευmicroατική ζωή νά microή χωλαίνουmicroε νά microή microένουmicroε στό χώλ (προθά-

λαmicroο) Ὅσοι χωλαίνουν δέν microπαίνουν στό σαλόνι τοῦ Θεοῦraquo ἐννοώντας τόν παράδεισο

Παραmicroονές τοῦ Τριωδίου εἶπε σέ κάποιον προσκυνητή laquoἜχεις περάσει ἀπό

τά διόδια Ἐκεῖ ὅταν περνᾶνε πληρώνουν Ἐmicroεῖς ὅταν περνᾶmicroε στό Τριώδιο πλη-ρώνουmicroεraquo ἐννοώντας κάνουmicroε καmicromicroιά θυσία

Ἐπικρίνοντας microέ χαριτωmicroένο τρόπο τήν χρήση νοθευmicroένου κεριοῦ ἔλεγε ὅτι

ἐπειδή εἶναι ἀπό παραφίνη παρά (χρήmicroατα) ἀφήνει

Κάποιος δαιmicroονισmicroένος τοῦ εἶπε laquoἘγώ εἶmicroαι ὁ Ὤν Πέσε νά microέ προσκυνή-σηςraquo Τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Γέροντας laquoὌνος εἶσαι βρέ ὄνος εἶσαιraquo ἀπευθυνόmicroενος στό δαιmicroόνιο πού στήν πραγmicroατικότητα microιλοῦσε

21 Γιά τήν ἀκρίβεια τά ἀναφερόmicroενα στό παρόν κεφάλαιο δέν ἐλέχθησαν ὅλα στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Στήν αὐλή τῆς laquoΠαναγούδαςraquo (5-6-1983)

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Θrsquo ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΟΥΔΑ

ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ

Ἐγκατάσταση στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ Γέροντας ἀφοῦ πέρασε ἕνδεκα χρόνια ἀγώνων καί προσφορᾶς στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἀποφάσισε ὕστερα γιά κάποιον πνευmicroα-τικό λόγο νά ἀναχωρήση ἀπό αὐτό

Στίς 27 Φεβρουαρίου ἡmicroέρα πού τοῦ εἶχε ἐmicroφανισθῆ ἡ ἁγία Εὐφηmicroία βρῆκε καθ᾿ ὑπόδειξη τοῦ γερο-Ἰωακείmicro τήν laquoΠαναγούδαraquo Τό γεγονός τό αἰσθάνθηκε ὡς εὐλογία τῆς Ἁγίας καί συγκινηmicroένος τήν εὐχαρίστησε γιά τήν πρόνοιά της

Τό Καλύβι εἶχε βασικές ἐλλείψεις γιατί ἦταν παλαιό καί ἐγκαταλελειmicromicroένο Ἔλειπαν πόρτες παράθυρα ταβάνια˙ τό πάτωmicroα εἶχε τρύπες καί ἡ σκεπή ἔβαζε νερά Ἄρχισε microέ πολύ κόπο τίς πλέον ἀναγκαῖες ἐπισκευές Χρήmicroατα δέν εἶχε ἀλλά καί δύσκολα δεχόταν

᾿Εκτός ἀπό τήν ὁλοήmicroερη κοπιαστική ἐργασία εἶχε καί τόν κόσmicroοὍλη τήν ἡmicroέρα τούς δεχόταν τούς κερνοῦσε καί θυσίαζε ὧρες πολλές microα-

ζί τους γιά νά ἀκούση τά προβλήmicroατά τους νά σηκώση τόν σταυρό τους νά πάρη τόν πόνο τους νά συmicroβουλεύση νά ἐπιτιmicroήση νά θεραπεύση ἀκόmicroη καί νά τούς διασκεδάση χωρίς καθόλου νά ὑπολογίζη ἄν ὁ ἴδιος ἦταν ἄγρυπνος νηστικός διψασmicroένος κουρασmicroένος ἄρρωστος

Σύν τῷ χρόνῳ ὅmicroως ὁ ἀριθmicroός τῶν ἐπισκεπτῶν αὐξήθηκε ὑπερβολικά˙ ξε-περνοῦσε τά ὅρια τῆς ἀντοχῆς του Ἔλεγε ἐξοmicroολογητικά laquoΔέν ὁρίζω τόν ἑαυ-τό microου Ἔχω γίνει πρόγραmicromicroα τῶν ἀνθρώπων Παλαιά ὁ νοῦς microου βυθιζόταν στήν εὐχή Τώρα ζῶ τά προβλήmicroατα τῶν ἀνθρώπων Πολλές φορές πετιέmicroαι στόν ὕπνοraquo

Παρ᾿ ὅτι ὅmicroως τούς δεχόταν ὅλους ὁ κόσmicroος δέν τόν ἀλλοίωσε˙ δέν τόν ἐκ-κοσmicroίκευσε Ἀντίθετα ὁ Γέροντας microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ microεταmicroόρφωνε τούς ἀνθρώπους

Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου

Ἦταν ἡ 21η Ἰανουαρίου 1980 Κυριακή τοῦ Ἀσώτου πρός Δευτέρα Ὁ Γέρο-ντας ἐνῶ προσευχόταν τό βράδυ στό Κελλί του microέ τό κοmicroποσχοίνι βλέπει νά

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

παρουσιάζεται microπροστά του microέσα σέ φῶς ἕνας Ἅγιος ἄγνωστος πού φοροῦσε microανδύα καλογερικό Δίπλα του στόν τοῖχο τοῦ Κελλιοῦ του πάνω ἀπό τήν σόmicroπα φαίνονταν ἐρείπια Μοναστηριοῦ Αἰσθανόταν ἀπερίγραπτη χαρά καί ἀγαλλία-ση καί σκεφτόταν laquoποιός Ἅγιος εἶναιraquo Τότε ἄκουσε φωνή ἀπό τήν Ἐκκλησία laquoΕἶναι ὁ ἅγιος Βλάσιος ἀπό τά Σκλάβαιναraquo22

Ἀπό εὐγνωmicroοσύνη γιά νά εὐχαριστήση τόν Ἅγιο γιά τήν τιmicroή πού τοῦ ἔκανε microετέβη στά Σκλάβαινα καί προσκύνησε τά χαριτόβρυτα Λείψανά του

laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo

Στίς 26 Μαρτίου 1984 συνέβη στόν Γέροντα ἕνα γεγονός πού τό διηγήθηκε microε-τά ἀπό λίγες ἡmicroέρες ὡς ἑξῆς laquoἘνῶ προσευχόmicroουν ἀντικρύζοντας τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ κάτι ἔνιωσα microέσα microου καί πέφτοντας στό πάτωmicroα εἶπα laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo Καί ἀmicroέσως αἰσθάνθηκα microιά εὐωδία γιά πολλή ὥρα νά γεmicroίζη ὅλο τό Κελλί microου Ἀκόmicroη καί ἕνα χαλάκι γεmicroᾶτο χῶmicroα πού εἶχα καί αὐτό εὐω-δίαζε Ἔmicroεινα γονατιστός καί ἀσπαζόmicroουν καί αὐτό τό χαλάκι microέ τίς σκόνεςraquo

laquoΦοβερό ὅραmicroαraquo

Ὁ Γέροντας στίς 11-4-1984 τήν Τρίτη τῆς Διακαινισίmicroου στίς 12 τά microεσάνυχτα εἶδε ἕνα ὅραmicroα πού ἀναφέρεται στό φοβερό ἔγκληmicroα τῶν ἐκτρώσεων Διηγήθη-κε laquoἘνῶ εἶχα ἀνάψει δύο κεράκια ὅπως συνήθως καί ὅταν κοιmicroᾶmicroαι ἀκόmicroη γιά ὅσους πάσχουν ψυχικά καί σωmicroατικά πού συmicroπεριλαmicroβάνονται καί οἱ κε-κοιmicroηmicroένοι βλέπω ἕνα φοβερό ὅραmicroα Ἕναν κάmicroπο ἀπό σιτάρι ἀλλά τό σιτάρι δέν εἶχε ξεσταχυάσει ἀκόmicroη microόλις ἄρχιζε νά καλαmicroιάζη Ἐγώ βρισκόmicroουν ἔξω ἀπό τήν microάνδρα τοῦ χωραφιοῦ καί κολλοῦσα κεριά ἀπ᾿ ἔξω στόν τοῖχο γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀριστερά ἦταν ἕνας τόπος ἀνώmicroαλος κρηmicroνώδης καί χέρσος ὁ ὁποῖος σειόταν ἀπό microία δυνατή βοή ἀπό χιλιάδες φωνές σπαρακτικές πού ἔκαναν νά ραγίζη καί ἡ πιό σκληρή καρδιά Ἐνῶ ὑπέφερα ἀπό τό ἄκουσmicroα τῶν σπαρακτικῶν ἐκείνων φωνῶν καί δέν microποροῦσα νά ἐξηγήσω τό ὅραmicroα ἄκου-σα microιά φωνή νά microοῦ λέη laquoὉ microέν κάmicroπος microέ τό σπαρmicroένο σιτάρι πού δέν ἔχει ξεσταχυάσει εἶναι τό κοιmicroητήρι microέ τίς ψυχές τῶν νεκρῶν πού θ᾿ ἀναστηθοῦν Ὁ δέ τόπος ἐκεῖνος πού σείεται ἀπό τίς σπαρακτικές φωνές εἶναι ὁ τόπος πού βρίσκονται οἱ ψυχές τῶν παιδιῶν ἀπό τίς ἐκτρώσειςraquo

raquoἘνῶ λοιπόν συνῆλθα ἀπό τό ὅραmicroα δέν microποροῦσα ὅmicroως νά συνέλθω ἀπό τόν πολύ πόνο πού ἕνιωσα καί δέν microποροῦσα νά πλαγιάσω γιά νά ξεκουρασθῶ λίγο παρ᾽ ὅλο πού ἤmicroουν κατάκοπος ἀπό τήν ὁδοιπορία καί ὀρθοστασία τῆς προηγούmicroενης ἡmicroέραςraquo

22 Βλ καί ἀρχιmicro Αὐγουστίνου Κατσαmicroπίρη Ὁ Ἅγιος Ἱεροmicroάρτυς Βλάσιος ὁ Ἀκαρνάν Ἀθῆναι 21990 σ 525

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

laquoἩ Παναγίαraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΤήν περασmicroένη Σαρακοστή23 παρουσιάστηκε ἡ Πανα-γία ντυmicroένη στ᾿ ἄσπρα Μοῦ εἶπε ὅτι θά συmicroβοῦν πολλά στόν κόσmicroο γι᾿ αὐτό νά φροντίσω νά πάρω (κάτι πού ἀφοροῦσε προσωπικά τόν ἴδιο)raquo

Φανερώθηκε κοντά στήν Βορειοανατολική γωνία τῆς Καλύβης του Ὅταν τήν εἶδε ὁ Γέροντας εἶπε ταπεινά laquoΠαναγία microου καί ὁ τόπος εἶναι βρώmicroικος24 καί ἐγώ βρώmicroικοςraquo Ὅmicroως ἔκτοτε εὐλαβεῖτο καί τόν τόπο laquoοὗ ἔστησαν οἱ πόδεςraquo τῆς ἀχράντου Θεοmicroήτορος Ἤθελε στό microέρος ἐκεῖνο νά φυτέψη λουλούδια γιά νά microήν πατιέται

Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων

Ὁ π Παΐσιος συmicromicroεριζόταν τίς ἀγωνίες τῶν ἀνθρώπων καί ἀπαντοῦσε στόν προβληmicroατισmicroό τους Ἕνα θέmicroα πού προβληmicroάτισε ἰδιαίτερα ἐκείνη τήν περίο-δο τούς πιστούς ἦταν καί τό θέmicroα τῶν ταυτοτήτων

Ὁ Γέροντας ἔλαβε θέση καί microίλησε ξεκάθαρα Δέν ἀρκέσθηκε microόνο νά ἀπα-ντᾶ στά πολλά ἐρωτήmicroατα τῶν πιστῶν ἀλλά τό ἔτος 1987 ἔγραψε τήν γνωστή του ἐπιστολή laquoΣηmicroεῖα τῶν καιρῶν-666raquo25 Ἔγινε microέ ἀνακούφιση δεκτή καί microέχρι σήmicroερα καθοδηγεῖ Πολλοί ἀναθεώρησαν τίς ἀπόψεις τους καί συντάχθηκαν microέ τίς ἀπόψεις τοῦ Γέροντα Ἐπειδή προεῖδε ὅτι καί στό microέλλον θά χρειασθεῖ τήν ἔγραψε ἰδιοχείρως καί τήν ὑπέγραψε γιά νά microήν ἀλλοιωθοῦν οἱ ἀπόψεις του πού τίς κράτησε ὥς τήν κοίmicroησή του

Συmicroπερασmicroατικά ὁ Γέροντας πίστευε ὅτι Τό σφράγισmicroα εἶναι ἄρνηση Ἀκόmicroη καί ἡ ταυτότητα εἶναι ἄρνηση Ὅταν ἔχουν πάνω στήν ταυτότητα τό σύmicroβολο τοῦ διαβόλου 66626 καί ὑπογράφω ἄρα τό ἀποδέχοmicroαι αὐτό τό πρᾶγmicroα Εἶναι ἄρνηση ξεκάθαρα πράγmicroατα Ἀρνεῖσαι τό Ἅγιο Βάπτισmicroα βάζεις ἄλλη σφραγί-δα ἀρνεῖσαι τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ καί παίρνεις τοῦ διαβόλου Ἄλλο εἶναι πού στά νοmicroίσmicroατα ἔχουν τό 666 -raquoἀπόδοτε τά τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαριraquo27- καί ἄλλο ἡ ταυτότητα πού εἶναι κάτι τό προσωπικό

raquoἈκόmicroη καί ἄν δεχθῆ νά σφραγισθῆ κανείς ἀπό ἀδικαιολόγητη ἄγνοια ἤ ἀδι-αφορία πάλι χάνει τήν θεία χάρι καί δέχεται δαιmicroονική ἐνέργειαraquo

laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo

Ἦταν ἡ 28η Σεπτεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1992 Σέ ἕνα Κελλί τῆς Καψάλας γινόταν ἀγρυπνία πρός τιmicroήν τοῦ ὁσίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου Μεταξύ τῶν πατέρων ἦταν καί

23 Στίς 21 Φεβρουαρίου 198524 Ἴσως ἐπειδή microερικές φορές πετοῦσε ἐκεῖ κοντά φλοῦδες25 Παραπέmicroποmicroε τόν ἀναγνώστη στήν ἐπιστολή τοῦ Γέροντα πού κυκλοφόρησε αὐτοτελῶς καθώς καί

σέ ἕνα φυλλάδιο πού περιέχει ἀποσπάσmicroατα ἀποmicroαγνητοφωνηmicroένης συνοmicroιλίας του γι᾿ αὐτά τά θέmicroατα Ἔκδοση Καλύβης Ἀναστάσεως Καψάλα 1995 Βλ ἐπίσης Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Β΄ σ 175-192

26 Ἀποκ ιζ΄ 1827 Λουκ κ΄ 25

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ὁ γέροντας Παΐσιος πού εὐλαβεῖτο ἰδιαιτέρως τόν ἅγιο Ἰσαάκ Συmicromicroετεῖχε στήν ἀγρυπνία ἀπό ἕνα Κελλάκι πού ἦταν συνέχεια τῆς microικρῆς Λιτῆς

Πρίν ἀπό τήν εἴσοδο τοῦ Ἑσπερινοῦ οἱ ψάλτες ἦταν ὅλοι στόν δεξιό χορό καί ἔψαλλαν τό δοξα-στικό Στό microικρό Ἐκκλησάκι ἐπικρατοῦσε ἔντονα κατανυκτική ἀτmicroόσφαιρα Ὅλοι ἄκουγαν microέ προ-σοχή Τήν ἀγρυπνία παρακολουθοῦσαν καί δυό Ὀρ-θόδοξοι Λιβανέζοι ἕνας κληρικός καί ἕνας νέος πού τήν ὥρα ἐκείνη στέκονταν στά στασίδια τοῦ ἀριστεροῦ χοροῦ Σέ microιά στιγmicroή γύρισε νά πῆ κάτι ὁ κληρικός στό νέο καί βλέπει τόν Γέροντα ὄρθιο ὑπερυψωmicroένον ἀπό τό ἔδαφος 25-30 ἑκατοστά νά κρατᾶ microέ τό ἀριστερό χέρι τό κοmicroποσχοίνι του καί νά βρίσκεται ὁλόκληρος microέσα σέ φῶς Τά ἀκάλυ-πτα microέρη τοῦ σώmicroατός του πρόσωπο καί χέρια ἐξέπεmicroπαν φῶς˙ πολύ δυνατό φῶς Ἀντικρύζοντας τό ἀσυνήθιστο καί ὑπερκόσmicroιο θέαmicroα τοῦ ἦρθε νά ξεφωνήση ἀλλά ἡ φωνή του δέν ἔβγαινε Βλέπο-ντας τήν ἔκπληξη τοῦ κληρικοῦ ἐστράφη καί ὁ νέ-ος πρός τά πίσω καί εἶδε καί αὐτός τό ἴδιο θέαmicroα Ὁ Γέροντας εἶχε λίγο σκυmicromicroένο τό κεφάλι προσέ-χοντας στόν ἑαυτό του Φαινόταν εὐχαριστηmicroένος καί microειδιοῦσε Αἴφνης δέν microποροῦσαν νά τόν ἀντι-κρύσουν θαmicroβωmicroένοι ἀπό τό φῶς πού εἶχε δυνα-microώσει Ὅταν σέ λίγο κατώρθωσαν νά σηκώσουν πάλι τά microάτια τους νά τόν κοιτάξουν τόν εἶδαν πλέον στήν φυσιολογική του κατάσταση

Ἐργόχειρα τοῦ Γέροντα

Κατουνάκια

Σκήτη Ἰβήρων

Παναγούδα

Παναγούδα

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ΑΛΛΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ

laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo

Γ ραπτή microαρτυρία Κωνσταντίνου ἀπό ἈlaquoἮταν ἡ πρώτη φορά πού πήγαινα στόν π Παΐσιο Μέ ρώτησεndash Κώστα πῶς ἦρθες ἐδῶ Ἐσύ ἔχεις σπασmicroένα πόδια

raquoΚαί συνέχισεndash Κώστα ὁ Θεός γιά νά τήν πάρη τήν ἀγάπησε πιό πολύndash Ποιά πάτερ Ρώτησα microέ ἀπορίαndash Τή microνηστή σουraquoΠράγmicroατι τό 1991 εἶχα πάθει σοβαρό ἀτύχηmicroα εἶχα σπάσει τά πόδια microου

καί σκοτώθηκε ἡ microνηστή microουraquo

laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo

Μιά ὁmicroάδα microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς συmicroφώνησαν νά ρωτήσουν τόν Γέροντα ἄν θά πάρουmicroε τήν Πόλη καί ἄν θά ζοῦν καί οἱ ἴδιοι τότε

Πῆγαν στό Καλύβι του πῆραν κέρασmicroα ἀλλά ντρέπονταν νά ρωτήσουν Ὁ ἕνας ἔκανε νόηmicroα στόν ἄλλο καί τελικά κανείς δέν τολmicroοῦσε νά κάνη τήν ἐρώ-τηση Τότε τούς λέγει ὁ Γέροντας laquoΤί εἶναι βρέ παλληκάρια Τί θέλετε νά ρω-τήσετε Γιά τήν Πόλη Θά τήν πάρουmicroε καί θά ζεῖτε κιόλαςraquo

Ἕνα παιδί microετέφερε τά λόγια τοῦ Γέροντα στόν δάσκαλο Κωνσταντῖνο Μαλ-λίδη πού ἦταν καλός Χριστιανός καί θερmicroός πατριώτης Αὐτός ἦρθε microέ ἐνδιαφέ-ρον νά βεβαιωθῆ καλύτερα ἀπό τόν ἴδιο τόν Γέροντα καί ρώτησε γιά τήν Πόλη Ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε laquoἌστα αὐτά Κώστα˙ δέν εἶναι γιά microᾶς αὐτά Ἐmicroεῖς γιά ἄλλη Πόλη πρέπει νά ἑτοιmicroαζώmicroαστεraquo

Αὐτά ἦταν προσηmicroάνσεις γιά τόν ἐπικείmicroενο θάνατό τους γιατί πράγmicroατι δέν ἄργησε νά φύγη πρῶτα ὁ Κώστας καί ὕστερα ὁ Γέροντας γιά τήν ἀληθινή καί οὐράνια Πατρίδα microας laquoτήν καινήν πόλινraquo τήν ἄνω Ἱερουσαλήmicro

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι

Ὁ Γέροντας εἶχε ἰδιαίτερη πνευmicroατική σχέση microέ τούς νέους Τούς ἀγαποῦσε πραγmicroατικά σάν παιδιά του ἐνδιαφερόταν νά βροῦν τόν δρόmicroο τους καί προσευ-χόταν γι᾿ αὐτούς Τούς βοηθοῦσε νά ὑπερβοῦν τίς δυσκολίες καί τά προβλήmicroατά τους Συνέπασχε καί συmicroπονοῦσε microαζί τους Αὐτοί διαισθανόmicroενοι τήν microεγάλη του ἀγάπη τοῦ εἶχαν ἀπεριόριστη ἐmicroπιστοσύνη τοῦ ἔκαναν ὑπακοή καί κυριο-λεκτικά τόν λάτρευαν Ἔβλεπες στό Κελλί του ναρκωmicroανεῖς ἀναρχικούς παρα-στρατηmicroένους ψυχασθενεῖς microπερδεmicroένους ἀπελπισmicroένους microέχρι αὐτοκτονίας Ἀφοῦ microέ τίς συmicroβουλές τοῦ Γέροντα microετανοοῦσαν καί συνέρχονταν στήν συνέ-χεια τόν ἐπισκέπτονταν ἀλλοιωmicroένοι πνευmicroατικά ἀλλά καί κήρυκες microετανοίας στούς φίλους τους πού τούς ἔφερναν microαζί τους στόν Γέροντα Γιά νά φανῆ ὁ τρόπος βοηθείας σηmicroειώνονται ἐνδεικτικῶς λίγα περιστατικά

Βοήθησε πολλούς τοξικοmicroανεῖς νά ἀποτοξινωθοῦν Στήν ἀρχή κατώρθωνε

νά ξυπνήση τό ἐνδιαφέρον τους νά ἐπικοινωνήση microαζί τους κερδίζοντας τήν ἐmicroπιστοσύνη τους Τόν παρακολουθοῦσαν microέ προσοχή καί δέχονταν τίς συmicroβου-λές του Πολλοί microέ τήν προσευχή καί τήν βοήθειά του ἀπελευθερώθηκαν ἀπό τό πάθος καί ἔγιναν θερmicroοί Χριστιανοί καί καλοί οἰκογενειάρχες Ἔλεγε microέ συ-microπόνια laquoΤά καηmicroένα δέν microποροῦν νά συmicromicroαζευτοῦν Ἡ νεολαία σήmicroερα ἀχρη-στεύεται microόνη τηςraquo Ὁ ἴδιος τούς ἔδενε τά κορδόνια ἀπό τά παπούτσια ἔδιωχνε τίς microύγες πού τούς ἐνωχλοῦσαν καί τακτοποιοῦσε τά microαλλιά τους πού ἔπεφταν στά microάτια τους Τούς συmicroβούλευε νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά ζοῦν πνευmicroατική ζωή νά βροῦν microιά ἁπλῆ ἐργασία γιά νά ἀπασχολοῦνται Συνιστοῦσε νά τρῶνε κα-ρότα καί τούς ἔδινε καί ἄλλες πρακτικές ὁδηγίες Τούς ἔστελνε σέ κατάλληλο περιβάλλον γιά ἀποτοξίνωση τούς βοηθοῦσε νά ἐνταχθοῦν στήν κοινωνία καί νά δηmicroιουργήσουν οἰκογένεια

Κάποιος ναρκωmicroανής νέος προσπαθοῦσε νά κόψη τό πάθος του ἀπό τό ὁποῖο ὑπέφερε ὁ ἴδιος καί ἡ οἰκογένειά του Ἄν καί microέσα του εἶχε microιά ἀmicroυδρά καί ἀκα-

Ὁ Γέροντας microε προ-σκυνητές

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

θόριστη εἰκόνα γιά τόν π Παΐσιο ἐν τούτοις στήριξε σ᾿ αὐτόν τήν τελευταία του ἐλπίδα laquoΘἄχει αὐτός κανένα φάρmicroακο γιά νά τά κόψωraquo σκεφτόταν κατηφορί-ζοντας πρός τήν laquoΠαναγούδαraquo Μόλις τόν εἶδε ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε χαmicroογελώ-ντας laquoἜλα ἔλα˙ ἔχω κάτι καλά χάπια γιά σέναraquo καί τοῦ ἔβαλε στήν φούχτα του λίγα φουντούκια

Πράγmicroατι τά laquoχάπιαraquo του ἀποδείχθηκαν ἀποτελεσmicroατικά καί ἔγινε τό θαῦ-microα Ἡ ἐξάρτηση τοῦ νέου ἀπό τά ναρκωτικά κόπηκε laquomicroαχαίριraquo

Εἶναι πολλές οἱ περιπτώσεις πού microανιώδεις καπνιστές ἔκοψαν τό τσιγάρο

χάρη στόν Γέροντα Τά λόγια του δέν ἦταν ἁπλές συmicroβουλές ἀλλά εἶχαν δύνα-microη Ἔφερναν διάθεση ἀποστροφῆς πρός τό τσιγάρο καί κοβόταν ἡ ἐπιθυmicroία νά καπνίσουν Ἀλλά περισσότερο βοηθοῦσε microέ τήν προσευχή του

Ὁ Γέροντας θεωροῦσε καταστρεπτική τήν ἐπίδραση τῆς τηλεοράσεως

γιά ὅλους καί ἰδιαίτερα γιά τά παιδιά καί τούς νέους Ἀνέφερε microέ πόνο πε-ριπτώσεις παιδιῶν πού οἱ γονεῖς τους γιά νά ἔχουν τήν ἡσυχία τους τά ἄφηναν ὧρες νά βλέπουν τηλεόραση microέ ἀποτέλεσmicroα νά καταστρέφωνται διανοητικά ψυχικά καί σωmicroατικά Τόνιζε ἐπί πλέον τήν βλάβη πού φέρνει στό σῶmicroα microέ τήν ἀκτινοβολία πού ἐκπέmicroπει στά κυοφορούmicroενα βρέφη καί στά microικρά παιδιά Μιλοῦσε ἀκόmicroη καί γιά δαιmicroονικές ἐπιδράσεις Γι᾿ αὐτό σέ κάθε εὐκαιρία ἀπέτρεπε ἀπό τήν τηλεόραση καί συmicroβούλευε νά τήν πε-τάξουν ἀπό τό σπίτι δίνοντας στά παιδιά τους κάτι ἄλλο πνευmicroατικό (βί-ους Ἁγίων ἀγρυπνίες καί προσκυνήmicroατα) ἤ οὐδέτερο (ἀθῶα παιχνίδια καί ἐκδροmicroές)

Φωτογραφία π Γαβριήλ Φιλοθεΐτου

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

Ιrsquo ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ

Πόνος καί ἀσθένειες

Ὁπως προαναφέρθηκε ἡ ἄσκηση καί ὁ πόνος συνώδευαν ἰσοβίως τόν Γέροντα Ὁ πόνος καί οἱ ἀσθένειες τοῦ εἶχαν γίνει σχεδόν microόνιmicroη κα-τάσταση Ὁ ἴδιος πονοῦσε ἀλλά παρηγοροῦσε τούς πονεmicroένους

Ὅταν ἐγχειρίστηκε στούς πνεύmicroονες κρυολόγησε καί τοῦ ἔδωσαν ἰσχυρή ἀντιβίωση ἐνῶ ἦταν νηστικός Τοῦ φάνηκε laquoσάν νά ξεφλουδίστηκαν τά ἔντε-ρά τουraquo Ἔκτοτε ἀπέκτησε microεγάλη εὐαισθησία Μέ τό παραmicroικρό κρυολόγηmicroα εἶχε ἐνοχλήσεις γουργουρητά καί ἔβγαζε ἀφρούς καί αἷmicroα Τό ἴδιο συνέβαινε καί microέ ὁρισmicroένες τροφές

Τά τελευταῖα χρόνια εἶχε συχνότερη αἱmicroορραγία στά ἔντερα πού σταδιακά αὔξανε Ἐξαντλεῖτο ἀπό τήν αἱmicroορραγία καί τήν microεγάλη κούραση laquoΜοῦ ἔρχεται microερικές φορές νά σβήσωraquo ἔλεγε

Μερικές φορές microάλιστα ἔπεφτε λιπόθυmicroος στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί ὅταν συνερχόταν εὐχαριστοῦσε τόν Θεό πού δέν τόν εἶδε κανείς

Ἀπό τήν microεγάλη ἀπώλεια αἵmicroατος τό πρόσωπό του ἔγινε κάτωχροὉ Γέροντας δέν ἀνησυχοῦσε Ὁ ἴδιος ἤξερε καλύτερα ἀπό τόν καθένα καί

γιά τήν ἀσθένεια καί γιά τό τέλος του πού αἰσθανόταν νά πλησιάζη ἀλλά δέν τό ἔλεγε σέ ὅλους

Ὁ Γέροντας στίς 22 Ὀκτωβρίου 1993 βγῆκε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος γιά τήν ἀγρυπνία τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου στήν Σουρωτή Αὐτή ὅmicroως ἐπρόκειτο νά εἶναι ἡ τελευταία ἔξοδός του Δέν θά ἐπέστρεφε πλέον οὔτε κεκοιmicroηmicroένος

Έν τῷ microεταξύ ἔπαθε εἰλεό Ἔφραξαν τά ἔντερα σταmicroάτησε γιά λίγο καί ἡ αἱmicroορραγία Ἐκ τῶν πραγmicroάτων ἀναγκάστηκε νά ὑποκύψη στίς παρακλήσεις νά ὑποβληθῆ σέ ἐξετάσεις

Ἡ ἀσθένειά του ἐξελίχθηκε ἐν συντοmicroίᾳ ὡς ἑξῆςΣτό Θεαγένειο Νοσοκοmicroεῖο οἱ γιατροί διεπίστωσαν τήν ὕπαρξη προχωρηmicroέ-

νου καρκίνουἈκολουθώντας τήν ὑπόδειξη τοῦ γιατροῦ πήγαινε γιά ἀκτινοβολίες ὥστε νά

προετοιmicroασθῆ ὁ ὄγκος γιά τήν ἐγχείρηση Ἀφαιρέθηκε ὁ ὄγκος τοῦ παχέος ἐντέ-ρου ἀλλά ἡ νόσος ἐξελισσόταν τροmicroερά γρήγορα Σέ ὅλο αὐτό τό διάστηmicroα ἦταν χαριτωmicroένος καί εὐδιάθετος καί ἔλεγε τά ὄmicroορφα ἀστεῖα του σάν νά microήν ἦταν αὐτός ὁ ἀσθενής Παρηγοροῦσε καί ἀνακούφιζε ὅποιον πήγαινε κοντά του

ndash Γέροντα γιατί δέν κάνετε προσευχή νά σᾶς θεραπεύση ὁ Θεός ἀφοῦ σᾶς ἔχουmicroε τόσο ἀνάγκη τόν ρώτησε κάποιος

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

ndash Τί Νά κοροϊδεύουmicroε τόν Θεό Ἀφοῦ ἐγώ ζήτησα νά microοῦ δώση αὐτή τήν ἀρ-ρώστιαhellip

Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση

Ἐνῶ ὑποτασσόταν ταπεινά στίς ὑποδείξεις τῶν γιατρῶν κάποια ἡmicroέρα κά-λεσε τόν γιατρό καί τοῦ εἶπε

ndashἘδῶ θά σταmicroατήσουmicroε τήν θεραπείαndashΓιατί ΓέρονταndashΤώρα θά κάνεις ὑπακοή ἐσύ Θά δώσεις ἐντολή νά σταmicroατήσουmicroε Τώρα

δέν microπορῶ νά κάνω τίποτε Χθές θέλησα νά προσευχηθῶ γονατιστός καί δέν microπόρεσα Δέν microπορῶ νά δῶ κανέναν˙ ἔληξε ἡ ἀποστολή microου Αὐτό ἦταν Ἐδῶ θά microέ ἀφήσετε

ndashΓέροντα τό συκώτι σας πρήστηκε καί σᾶς πονάει τοῦ εἶπα γιατί εἶχε κάνει microεταστάσεις φοβερές

raquoΧαmicroογέλασε καί microοῦ εἶπεndash Ἄ αὐτό εἶναι τό καmicroάρι microου microή στενοχωριέσαι Αὐτό microέ κράτησε ὥς τά

ἑβδοmicroήντα καί αὐτό τώρα microέ στέλνει ὅσο πιό γρήγορα microπορεῖ ἐκεῖ πού πρέπει νά πάω Μή στενοχωριέσαι γι᾿ αὐτό microιά χαρά εἶmicroαιraquo

Ἒτος 1992 Τό τελευταῖο Πάσχα τοῦ Γέροντα microέ τούς πατέρες

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

Δέν δεχόταν νά κάνη ἐνέσεις παυσίπονες Δέν ἤθελε νά λείψη τελείως ὁ πόνος

Ὁ Γέροντας εἶχε ἐπιθυmicroία νά ἐπιστρέψη στό Ἅγιον Ὄρος Νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Αλλά καί πάλι ἐmicroποδίστηκε ἀπό νέα ἐπιδείνωση τῆς ἀσθενείας Πίσω ἀπό αὐτές τίς δυσκολίες καί τά ἐmicroπόδια κρυβόταν τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ Δηλαδή νά ταφῆ ἔξω στόν κόσmicroο Οἱ ἄνθρωποι ὅσο τόν εἶχαν ἀνάγκη ὅταν ζοῦσε ἄλλο τόσο θά τόν χρειάζονταν καί microετά τήν κοίmicroησή του

Οἱ πόνοι συνεχῶς ἐπιτείνονταν καί ἔφθασαν πλέον νά ἰσοτιmicroοῦνται microέ τούς πόνους τῶν microαρτύρων

Δέν πανικοβαλλόταν δέν γόγγυζε ἀλλά ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσεἜλεγε laquoὍσο microέ ὠφέλησαν οἱ ἀρρώστιες δέν microέ ὠφέλησε ἡ ἄσκηση πού σάν

microοναχός ἔκανα τόσα χρόνιαraquoΣτήν ἑορτή τῆς ἁγίας Εὐφηmicroίας 11 Ἰουλίου (νἡ) ἡmicroέρα Δευτέρα κοινώ-

νησε γιά τελευταία φορά γονατιστός στό κρεββάτι του ἀφοῦ πλέον ἀδυνα-τοῦσε νά microεταβῆ στήν Ἐκκλησία

Εἶχε σταmicroατήσει νά βλέπη κόσmicroο Ἤθελε νά εἶναι microόνος νά προσεύχεται ἀπερίσπαστα καί νά προετοιmicroασθῆ καλύτερα γιά τήν ἔξοδό του Ἐξυπηρε-τεῖτο microέχρι τέλους microόνος ἐταλαιπωρεῖτο ἀφάνταστα ἦταν ὅmicroως χαρούmicroε-νος καί εἰρηνικός

Ὁ Γέροντας πέρασε τήν τελευταία νύχτα microαρτυρική Ἐπεκαλεῖτο τήν Πα-

Ὁ ὰπέριττος τάφος τοῦ Γέροντα στήν ἹΜ Ἁγ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

ναγία microέσα στούς πόνους του laquoΓλυκειά microου Παναγίαraquo ἔλεγε Ἔχασε τίς αἰσθήσεις του γιά δύο ὧρες καί ὅταν συνῆλθε microέ σβησmicroένη φωνή εἶπε laquoΜαρτύριο πραγmicroατικό microαρτύριοraquo καί ἔπειτα ἐκοιmicroήθη εἰρηνικά Ἦταν ἡ 12η Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1994 ἡmicroέρα Τρίτη καί ὥρα 11η πmicro καί microέ τό παλαιό ἑορτολόγιο ἡ 29η Ἰουνίου microνήmicroη τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου

Ἐνταφιάσθηκε πίσω ἀπό τόν ναό τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου χωρίς νά microάθη καί χω-ρίς νά κληθῆ κανείς στήν κηδεία του Αὐτό ἦταν τό θέληmicroα τοῦ Γέροντα Νά γίνη ἀφανῶς ἡ κηδεία του

Μετά ἀπό τρεῖς ἡmicroέρες πού ἔγινε γνωστή ἡ κοίmicroησή του τό τί συνέβη εἶ-ναι ἀπερίγραπτο Ἀπό ὅλα τά microέρη microιά κοσmicroοσυρροή ξεχυνόταν γιά νά προ-σκυνήσουν τόν τάφο του Ἔβλεπε κανείς αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις ἀγάπης καί εὐλαβείας Ἄλλοι τόν ἐπεκαλοῦντο ὡς Ἅγιο Ἄλλοι ἀπό εὐλάβεια ἔπαιρναν χῶmicroα ἀπό τόν τάφο του Ὅσοι εἶχαν κάποιο προσωπικό του ἀντικείmicroενο τό θεωροῦσαν microεγάλη εὐλογία

Ἐπάνω στόν ἀπέριττο τάφο του σέ microαρmicroάρινη πλάκα χαράχθηκε τό ποί-ηmicroα πού γράφτηκε ἀπό τόν ἴδιο

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

IArsquo ΘΑΥΜΑΤΑ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ

laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo

Ὁ Γέροντας δέν ἔπαυσε νά βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους καί microετά τήν κοίmicroη-σή του Οἱ ἄνθρωποι καταφεύγουν στόν Γέροντα καί ζητοῦν τίς πρε-σβεῖες του ἐπειδή πιστεύουν στήν ἁγιότητά του Ὁ τάφος του ἔγινε

πανορθόδοξο προσκύνηmicroα Ἔχει πολλή εὐλογία καί χάρι Συγκεντρώνει τούς πο-νεmicroένους καί παρηγορεῖ τούς θλιmicromicroένους Θεραπεύονται ἀσθενεῖς καί γίνονται πολλά θαύmicroατα Καί τό Κελλάκι του στό Ἅγιον Ὄρος ἔγινε ἐπίσης προσκύνηmicroα Καθηmicroερινά περνοῦν ἐπισκέπτες πού εἶχαν γνωρίσει τόν Γέροντα καί εὐεργετή-θηκαν γιά νά τόν εὐχαριστήσουν ἤ ἄλλοι γιά νά δοῦν ποῦ ζοῦσε

Τά θαυmicroαστά γεγονότα πού κάνουν οἱ Ἅγιοι ἐmicroφανίσεις καί θεραπεῖες τά βλέπουmicroε καί στόν Γέροντα καί microετά τήν κοίmicroησή του Ἰδιαιτέρως θεραπεύει καρ-κινοπαθεῖς καί δαιmicroονισmicroένους Ἐmicroφανίζεται καί σώζει πολλούς ἀπό τροχαῖα δυστυχήmicroατα Πολλοί ἀσθενεῖς τόν εἶδαν microέσα στά Νοσοκοmicroεῖα Διάφορα προ-σωπικά του ἀντικείmicroενα θαυmicroατουργοῦν καί ἐκπέmicroπουν ἄρρητη εὐωδία

Εἶναι ἀmicroέτρητα τά microετά τήν κοίmicroηση θαύmicroατα τοῦ Γέροντα καί συνεχῶς γί-νονται καί νέα

laquoΔιά τοῦ λόγου τό ἀληθέςraquo σηmicroειώνονται στήν συνέχεια ἐπιλεκτικά ἐλάχι-στα ἐπιβεβαιωmicroένα καί microαρτυρηmicroένα ἀπό αὐτόπτες microάρτυρες

Εὐωδία

Τό χάρισmicroα τῆς εὐωδίας καί microετά τήν κοίmicroηση τοῦ Γέροντα δέν ἐξαφανίστη-κε Πολλοί αἰσθάνονται εὐωδία ὅταν προσκυνοῦν τόν τάφο του ὅταν ἐπισκέ-πτωνται τό Κελλί του στό Ἅγιον Ὄρος ἤ ἄλλοι αἰσθάνονται εὐωδία ἐξερχόmicroενη ἀπό προσωπικά ἀντικείmicroενα ἤ ροῦχα του

Ὅπως microαρτυροῦν οἱ πατέρες πού διαδέχθηκαν τόν Γέροντα στό Κελλί του laquoτόν πρῶτο καιρό microετά τήν κοίmicroησή του σχεδόν ὅλοι οἱ ἐπισκεπτόmicroενοι τό Κελ-λί αἰσθάνονταν αὐτή τήν ξεχωριστή εὐωδία

Μαρτυρεῖ ὁ π Ἀ Κ laquoΤήν χρονιά πού ἐκοιmicroήθη ὁ Γέροντας ἔγινε Λειτουρ-γία τήν ἡmicroέρα πού ἑώρταζε τό Κελλί του Αἰσθάνθηκα κατά τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας ἰσχυρή εὐωδία ἡ ὁποία microέ συνώδευσε microέχρι τό Κουτλουmicroούσι καί ἔπειτα χάθηκεraquo

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

Διάσωση παιδιοῦ

Ὁ π Χρῆστος Τσάνταλης ἀπό τή Νέα Μηχανιώνα Θεσσαλονίκης καί ἐφηmicroέ-ριος Κερασιᾶς microέ ἐννέα παιδιά καταθέτει laquoΜερικά ἀπό τά παιδιά microου ἔπαιζαν στήν ταράτσα τοῦ σπιτιοῦ καί κάποια στιγmicroή ἄρχισαν νά πηδοῦν τόν φωταγω-γό Ἕνα ἀγοράκι microου ἕξι ἐτῶν πού ἀκόmicroη δέν microιλάει καλά θέλησε καί αὐτό νά πηδήξη Βρέθηκε στό κενό καί σάν βολίδα ἔφυγε πρός τά κάτω Ἔπεσε ἀπό τόν τρίτο ὄροφο Ἦλθαν τά παιδιά τροmicroαγmicroένα καί microοῦ τό εἶπαν Ἔτρεξα microέ χτυποκάρδι στό βάθος τοῦ φωταγωγοῦ γιά νά περιmicroαζέψω τό microικρό Ἔmicroεινα ἔκ-πληκτος ὅταν τό εἶδα νά ἔρχεται πρός τό microέρος microου κατακίτρινο ἀπό τόν φόβο Τό πῆγα στό Νοσοκοmicroεῖο Οἱ γιατροί τό ἐξέτασαν καί εἶπαν ὅτι δέν ἔχει τίποτε οὔτε τό παραmicroικρό τραῦmicroα

raquoΚαταλάβαmicroε ὅτι πρόκειται περί θαύmicroατος καί σκέφθηκα πώς ἡ θαυmicroατουρ-γός εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Νέας Μηχανιώνας ἔσωσε τό παιδί Τό πῆγα στήν εἰκόνα της καί τό ρώτησα laquoΑὐτή σέ φύλαξεraquo Αὐτό ἀπάντησε laquoὄχιraquo Μέ ὡδή-γησε στήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τόν ἔδειξε microέ τό δάκτυλο (ὅτι δηλαδή αὐτός microέ κράτησε)raquo

Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα

Ὁ κ Στ ἀπό τήν Καλαmicroάτα κάτοικος Ἀθηνῶν ταξίδευε microέ τό αὐτοκίνητό του πρός τά Ἰωάννινα Καθ᾿ ὁδόν ἔπεσε θῦmicroα ἰσχυρῆς microετωπικῆς συγκρούσε-ως κατά τήν ὁποία τό αὐτοκίνητό του κυριολεκτικά διαλύθηκε καί ὁ ἴδιος τραυ-microατίστηκε σοβαρά στό κεφάλι Μεταφέρθηκε ἀναίσθητος στό Νοσοκοmicroεῖο καί microπῆκε στήν ἐντατική

Ἐνῶ εὑρίσκετο στήν κατάσταση αὐτή εἶδε microία φωτεινή νεφέλη καί στό microέσον ἕναν ἡλικιωmicroένο microοναχό Παρ᾿ ὅτι δέν εἶχε ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία ἐπειδή ἐκεῖνες τίς ἡmicroέρες εἶχε ἀκούσει ἀπό γνωστό του γιά κάποιον χαρισmicroα-τοῦχο γέροντα Παΐσιο microέσα στήν ἔκπληξή του ρώτησε αὐθόρmicroητα τόν ἄγνω-στο microοναχό

ndash Εἶσαι ὁ γέροντας ΠαΐσιοςὉ Γέροντας δέν ἀπάντησε Χαmicroογέλασε τόν χάιδεψε ἐλαφρά στό κεφάλι

καί τοῦ εἶπεndash Μή φοβᾶσαι˙ θά γίνεις καλάὉ Στ συνῆλθε Ἄν καί σαστισmicroένος ἀπό τό παράδοξο τοῦ πράγmicroατος καί

παρόλο πού ἀγνοοῦσε τόν θαυmicroαστό ἐπισκέπτη του πίστεψε στήν διαβεβαίωσή του Τήν διηγήθηκε microάλιστα microέ ἔντονο ὕφος καί στούς γιατρούς Καί αὐτοί ἔκπλη-κτοι διαπιστώνοντας τήν ἀνθρωπίνως ἀνεξήγητη βελτίωσή του ὡmicroολόγησαν

ndash Ὄντως πρόκειται γιά θαῦmicroαἈφοῦ βγῆκε ἀπό τό Νοσοκοmicroεῖο στόν δρόmicroο περνώντας microπροστά ἀπό ἕνα

βιβλιοπωλεῖο ἔκπληκτος ἀντίκρυσε στήν βιτρίνα τόν σωτῆρα του Ἀνεγνώρισε τήν microορφή του στό ἐξώφυλλο ἑνός βιβλίου Ἔτσι ἀνεκάλυψε τόν εὐεργέτη του καί γεmicroᾶτος εὐγνωmicroοσύνη τό ἀγόρασε καί τό διάβασε

Συγκινηmicroένος ἦλθε νά προσκυνήση στήν laquoΠαναγούδαraquo (Ἰανουάριος 1998) ὅπου καί διηγήθηκε τά ἀνωτέρω Ἐκτός τοῦ ὅτι τόν διέσωσε ἀπό βέβαιο σωmicroα-

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

τικό θάνατο ἡ ἐπέmicroβαση τοῦ Γέροντα ἄλλαξε καί ριζικά τήν ζωή του Ἀνεζήτη-σε πνευmicroατικό καί ἐξωmicroολογήθηκε Σταmicroάτησε τήν κοσmicroική ζωή παρά τίς ἔντο-νες πιέσεις τῶν συγγενῶν laquoΜοῦ εἶναι ἀδύνατο νά συνεχίσω τά ἴδια˙ στόν νοῦ microου ἔρχεται συνέχεια τό χαmicroογελαστό φωτεινό πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo ἔλεγε microέ δάκρυα στά microάτια

Διήγηση εὐλαβοῦς ἐγγάmicroου Ἱερέως πού σπουδάζει στήν Θεσσαλονίκη laquoΠρό

καιροῦ ἦρθε ἕνας νέος καί microοῦ εἶπε laquoΠάτερ ἐγώ χθές ἔπρεπε νά εἶχα πεθάνει ἀλλά ὁ Θεός microέ ἔσωσε Καθώς ἔτρεχα microέ microεγάλη ταχύτητα χτύπησα microέ τήν microοτοσυκλέττα microου ἐπάνω σέ ἕνα αὐτοκίνητο καί πετάχθηκα microακρυά Τήν στιγ-microή ἐκείνη εἶδα ἕναν παππούλη νά microέ πιάνη γερά ἀπό τό δεξί χέρι καί ἔτσι δέν ἔπαθα τίποτεraquo

raquoἘγώ (ὁ ἱερεύς) τοῦ ἔδειξα microερικές εἰκόνες Ἁγίων καί φωτογραφίες συγχρό-νων Γερόντων Μόλις εἶδε τόν γέροντα Παΐσιο φώναξε συγκινηmicroένος laquoΑὐτός ἦτανraquo

raquoὝστερα ἀπό λίγες ἡmicroέρες ξαναῆρθε καί microοῦ ἀνέφερε ὅτι ἐκ τῶν ὑστέρων ἀνεκάλυψε στό τσεπάκι τοῦ microπουφάν του στόν δεξιό βραχίονα (ἀκριβῶς ἐκεῖ πού τόν ἔπιασε ὁ Γέροντας) δύο microικρές εἰκονίτσες microιά τοῦ Χριστοῦ καί microιά τοῦ γέροντος Παϊσίου πού τίς εἶχε βάλει ἡ microητέρα του κρυφάraquo

Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις

Τά περισσότερα ἀλλά καί microεγαλύτερα θαύmicroατα τοῦ Γέροντα εἶναι τά ἠθικά θαύmicroατα Πολλοί ἄνθρωποι ἀδιάφοροι θρησκευτικά ἄθεοι ἐκ πεποιθήσεως χω-ρίς ἠθικούς φραγmicroούς εἴτε microετά ἀπό κάποια microεταθανάτια ἐmicroφάνισή του εἴτε συχνότερα ἀπό τήν ἀνάγνωση κάποιου βιβλίου του ἀναστήθηκαν πνευmicroατικά εἰσῆλθαν microέ ζῆλο στήν Ἐκκλησία καί κάποιοι καί στό microοναχικό στάδιο

Νέος ζοῦσε στήν ἄγνοια καί στήν ἁmicroαρτία Ὄχι τυχαῖα ἔπεσαν στά χέρια του οἱ Ἐπιστολές τοῦ Γέροντα καί κυριολεκτικά συγκλονίστηκε Ἄλλαξε ἡ ζωή του καί ἐπιθυmicroεῖ τόν microοναχικό βίο

laquoἘγώ πρίν ἕξι χρόνιαraquo ὁmicroολογεῖ ἕνας νέος ἀπό τούς πολλούς laquoἤmicroουν ἀναρ-χικός Φοροῦσα σκουλαρίκια καί ἔπαιρνα ναρκωτικά Κάποιος ἀπό τήν παρέα microου εἶχε ἕνα βιβλίο τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τό ἔδωσε Ἀπό περιέργεια τό ξε-φύλλισα microοῦ κίνησε τό ἐνδιαφέρον καί τό τελείωσα microέσα σέ microιά νύχτα Ἀπό τότε ἄλλαξε ἡ ζωή microουraquo

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο

Μαρτυρία Φιλίτσας ἀπό τόν ΒόλοlaquoΒρέθηκα στήν δύσκολη θέση νά microήν microπορῶ νά βοηθήσω καί νά ἠρεmicroήσω

τήν ἀπελπισmicroένη ἀδερφή microου microετά ἀπό τήν ἔνδειξη ὄγκου στήν microαστογραφία πού ἔκανε

raquoΜέ σεβασmicroό ζήτησα ἀπό ἀγαπητή microου φίλη τήν πολύτιmicroη κληρονοmicroιά της τό κασκόλ τοῦ σεβαστοῦ γέροντος Παϊσίου Κρατώντας το σφιχτά στήν ἀγκαλιά

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

microου microέ χέρια τρεmicroάmicroενα microέ ἔντονο χτυποκάρδι ἔτρεξα καί τό ἐνα-πόθεσα στήν ἀγκαλιά τῆς πασχούσης Ἐκείνη microέ δάκρυα στά microάτια πῆγε στό εἰκόνισmicroα καί προσευχήθηκε Τῆς εὐχήθηκα περαστικά καί τό ἐπέστρεψα ἀmicroέσως στήν φίλη microου

raquoΜετά ἀπό 4-5 microέρες ἡ ἄρρωστη ἐπανέλαβε τήν microαστογραφία Τό θαῦmicroα εἶχε γίνει Ἡ microαστογραφία ἦταν πεντακάθαρη Ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανιστῆ Μεγάλη ἡ χάρι τοῦ γέροντος Παϊσίουraquo

Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης

Ἕνα πρωινό τοῦ Δεκεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1996 στήν ἔκθεση τῆς Μονῆς στήν Σουρωτή βρίσκονταν ἐκεῖ ἡ ὑπεύθυνη ἀδελφή ἕνα ἀνδρόγυνο microέ τό microικρό τους κοριτσάκι καί τόν πατέρα τους δύο microεσόκοπες γυναῖκες καί ἕνας νεα-ρός ἄνδρας Ξαφνικά ἀκούστηκε microιά δυνατή κραυγή Μιά ἀπό τίς microεσόκοπες γυναῖκες ἀρκετά εὔσωmicroη σωριάστηκε στό πάτωmicroα καί ἄρχισε νά χτυπιέται καί νά ὠρύεται ἄγρια Κουνοῦσε τό κεφάλι γρήγορα πέρα-δῶθε Τό θέαmicroα ἦταν πολύ ἄσχηmicroο Ἡ γυναίκα microέ τό παιδάκι βγῆκαν ἔξω ἐνῶ οἱ ἄλλοι πλη-σίασαν νά τήν βοηθήσουν Ἡ γυναίκα microούγκριζε ἀγκοmicroαχοῦσε καί ἔλεγε microέ microιά ἄγρια ἀπειλητική ἀνδρική φωνή laquoΘά σᾶς κανονίσω ρέ ἐγώ πού δέν πιστεύετε θά σᾶς δείξω ἐγώ νά τώρα ἀκόmicroα λίγο καί θά σᾶς βάλω ὅλους στό χέρι microέ τό 666 θά microέ προσκυνᾶτε ὅλοι χαmicroένοι ἠλίθιοιraquo καί ἄλλες βρισιές

Ἔπειτα ἄρχισε νά τσιρίζη καί ἔδειχνε φοβισmicroένη laquoΠαΐσιε microέ καῖς microέ καῖς θέλεις νά microέ στείλης πίσω στά τάρταρα Καί αὐτή ἡ χαmicroένη ὅλο σέ microονα-στήρια microέ φέρνει τί τήν βοηθᾶς Μέ καῖς microέ καῖςraquo καί στρίγγλιζε δυνατώ-τερα Χτυπιόταν τόσο δυνατά πού ὑπῆρχε φόβος νά σπάση τό κεφάλι της Ἦταν φανερό ὅτι τήν πείραζε ὁ δαίmicroονας

laquoἌ αααά φώναζε πάλι Νά ἦρθε καί ἡ Μαρία τώρα microέ καῖς Παΐσιεraquo εἶπε microέ microιά δυνατή φωνή καί ἔmicroεινε ἀκίνητη σάν νά λιποθύmicroησε

Πλησίασαν διστακτικά οἱ παριστάmicroενοι γιά νά τήν βοηθήσουν ἐνῶ οἱ γυ-ναῖκες φρόντιζαν νά τήν σκεπάζουν microέ τά ροῦχα της Ἀφοῦ τήν τακτοποίησαν τήν σήκωσαν ἀπό τό πάτωmicroα Εἶχε ἀνοίξει τά microάτια της καί ἔκλαιγε ἤρεmicroα καί βουβά Μιά εὐχαριστία ξεχύθηκε ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς της

laquoΣ᾿ εὐχαριστῶ Γέροντα Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microουraquo ἔλεγε καί ξανάλεγε microέ πολλή εὐγνωmicroοσύνη Σηκώθηκε πῆγε microπροστά σέ microιά εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας καί ἀναλύθηκε σέ δυνατούς λυγmicroούς laquoΘεέ microου Θεέ microου Πῶς microέ καταδέχθηκες τήν ἀνάξια Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microου σέ εὐχαριστῶ Γέροντα Δέν ἄξιζα Θεέ microου τέτοια βοήθειαraquo

Ἡ ὅλη σκηνή ἦταν πολύ συγκινητική Ὕστερα χαιρέτησαν microέ εὐγνωmicroοσύ-νη τήν ἀδελφή καί ἔφυγαν

Ἡ γυναίκα αὐτή εἶχε δαιmicroόνιο Φεύγοντας ἀνέφερε ὅτι τό προηγούmicroενο βράδυ εἶδε στόν ὕπνο της τόν γέροντα Παΐσιο πού τῆς εἶπε laquoἜλα στόν τάφο microου καί θά σέ κάνω καλάraquo Ἦρθε στό Μοναστήρι ρώτησε ποῦ εἶναι ὁ τάφος τοῦ Γέροντα προσκύνησε τόν τάφο καί ὕστερα ἦρθαν στήν ἔκθεση ὅπου συ-νέβησαν τά παραπάνω

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

Παρέχει ἀνάβλεψη

Μαρτυρία Ρωσσίδος κυρίας Λαρίσας Νικολάεβνα Μάσλοβα ἰατροῦ ἀπό τήν Μόσχα laquoἜπαθα δυστύχηmicroα microέ ἀποτέλεσmicroα τό ἀριστερό microου microάτι νά χάση τελείως τό φῶς του Μέ ἔφεραν στό πρῶτο Γενικό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μόσχας Οἱ θάλαmicroοι ἦταν γεmicroᾶτοι γι᾽ αὐτό microέ ἔβαλαν στόν διάδροmicroο Τή νύχτα δέν κοιmicroή-θηκα καθόλου Ἔκανα προσευχή καί στενοχωριόmicroουν πολύ Πρός τό πρωί ἐνῶ ἤmicroουν σέ microιά κατάσταση microεταξύ ὕπνου καί ξύπνιου ἦρθε ὁ microπάτουσκα Παΐσιος τόν εἶδα microπροστά microου ὁλοφάνερα καί τόν ἀναγνώρισα γιατί εἶχα διαβάσει ἕνα βιβλίο σχετικό microέ τήν ζωή του Μοῦ σκέπασε τό κεφάλι microέ microιά πετσετούλα καί ἐξαφανίστηκε Τήν ἴδια στιγmicroή κατάλαβα ὅτι βλέπει τό τυφλό microάτι microου Οἱ για-τροί δέν χρειάσθηκε νά κάνουν τίποτε Νοσηλεύτηκα στήν παραπάνω κλινική ἀπό 4 microέχρι 11 Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 2002 Ὁ ἀριθmicroός τοῦ ἱστορικοῦ τῆς ἀσθε-νείας microου εἶναι 31171

raquoΕὐχαριστῶ τόν Θεό γιά τό ἔλεός Του σέ microένα καί τόν microπάτουσκα Παΐσιο γιά τήν βοήθειά τουraquo

Παριστάmicroενος σέ κουρά microοναχῆς

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

aumlaringotildeocircaringntildeIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

Αrsquo ΑΡΕΤΕΣ

laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo

Ὅπως τό ἅλας microπαίνει σέ ὅλα τά φαγητά καί τά νοστιmicroίζει ἔτσι καί στήν ζωή τοῦ Γέροντα σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις στά λόγια στά γραπτά στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους συναντοῦmicroε τήν ταπεινοφροσύνη Ἐνδύ-

θηκε ἡ ψυχή του σάν ἔνδυmicroα τήν ταπείνωση τήν laquoστολή τῆς θεότητοςraquo28Τά θαύmicroατα καί οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ ἀντί νά τοῦ φέρνουν λογισmicroούς

ὑπερηφανείας γίνονταν ἀφορmicroές ταπεινώσεως καί microεγαλυτέρου ἀγῶνος Αὐ-τή εἶναι ἡ ἰδιαιτερότητα τῆς ταπεινώσεώς του Ταπείνωση ἀρχοντική laquoπλουτο-ταπείνωσιςraquo29

Ἀποστρεφόταν καί ἀπέφευγε τίς τιmicroές τίς διακρίσεις τά ἀξιώmicroατα τήν προ-βολή ὅπως ἡ microέλισσα τόν καπνό Εἶχε βαθειά καί ἀληθινή ταπεινοφροσύνη ὅπως φαίνεται ἀπό αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις του

Στήν Κέρκυρα ὅταν συνάντησε τόν φίλο καί συστρατιώτη του Παντελῆ Τζέκο ἐκεῖνος τόν σύστησε στήν microητέρα του laquoΑὐτός εἶναι πού microέ ἔσωσεraquo Ὁ Γέροντας τινάχθηκε ἐπάνω καί εἶπε ζωηρά laquo῎Οχι ὄχι ἐγώ ὁ Κύριοςraquo

Στήν ἐπικοινωνία microαζί του δέν ἔνιωθες διαφορά δέν σέ ἄφηνε νά αἰσθάνε-σαι κατώτερος γιατί ὁ ἴδιος δέν αἰσθανόταν ὅτι στέκεται ψηλότερα ἀλλά ἔβλε-πε τούς ἄλλους ἀνωτέρους του

Ἔλεγε γιά τήν ταπείνωση laquoΔέν ἀρκεῖ microόνο νά διώχνουmicroε τούς λογισmicroούς ὑπερηφανείας ἀλλά νά σκεφθοῦmicroε τήν θυσία καί τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ καί τήν δική microας ἀχαριστία Τότε ἡ καρδιά microας καί γρανιτένια νά εἶναι ραγίζει

Θέλοντας νά δείξη τά ἀποτελέσmicroατα τῆς ταπεινώσεως ἀνέφερε τό ἑξῆς laquoΜιά φορά ἕνα γατάκι ἦταν ἄρρωστο Τό καηmicroένο πήγαινε νά κάνη ἐmicroετό καί δυσκολευόταν πολύ δέν microποροῦσε Τό πόνεσα πού ὑπέφερε Τό σταύρωσα τίπο-τε laquoΒρέ χαmicroένεraquo λέω στόν ἑαυτό microου laquoἕνα γατάκι δέν microπορεῖς νά βοηθήσηςraquo ῞Οταν ταπεινώθηκα ἀmicroέσως ἔγινε καλάraquo

Γιά νά ἀποφύγη τίς ἐκδηλώσεις τιmicroῆς κατά τήν κηδεία του ἀλλά καί στήν συνέχεια ἐπιθυmicroοῦσε νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Ἅγιον Ὄρος Ἀλλά

28 Ἀβ Ἰσαάκ Λόγος Κ΄ σ 7629 laquoἌλλη ἡ τῶν πενθούντων σκυθρωπή ταπείνωσις καί ἑτέρα ἡ τῶν ἔτι ἁmicroαρτανόντων τοῦ συνειδότος

κατάγνωσις καί ἄλλη ἡ τοῖς τελείοις δι᾿ ἐνεργείας Θεοῦ προσγινοmicroένη microακαρία πλουτοταπείνωσιςraquo Κλῖ-microαξ Ε΄ θ΄

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ ἦταν διαφορετικό ταπεινά ὑπά-κουσε καί ἔκοψε καί τήν τελευταία ἐπιθυmicroία του Μόνο ζήτησε νά microήν κληθῆ κανείς στήν κηδεία του

Ὁ γέροντας Παΐσιος εἶχε τήν microακαρία ἁπλότητα εἶχε ἁγιότητα βίου ἔβλεπε

τό ἄκτιστο φῶς καί ζοῦσε microεγάλες καταστάσεις ἀλλά εἶχε καί τήν πνευmicroατι-κή γνώση Ἐγνώριζε πολύ καλά ὅτι αὐτά πού ζοῦσε ἦταν γεγονότα θεῖα σπά-νιες καταστάσεις χάριτος Ἀλλά ἐγνώριζε καλύτερα ὅτι αὐτά ἦταν τοῦ Θεοῦ˙ δικές του ἦταν microόνο οἱ ἁmicroαρτίες Εἶχε πλήρη συνείδηση ὅτι ὅλα αὐτά ἦταν microιά ἐλεηmicroοσύνη τοῦ Θεοῦ στόν ἴδιο Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι ἕνα κονσερβοκούτι πού γυαλίζει στόν ἥλιο καί φαίνεται χρυσό ἀλλά εἶναι ἄδειο Ἄν microέ ἐγκαταλείψη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά γίνω ὁ πιό microεγάλος ἀλήτης καί θά γυρίζω microέσα στήν Ὁmicroό-νοια πού καί σάν λαϊκός δέν πάτησα ποτέ σέ καφενεῖοraquo

Τήν microεγάλη του ἄσκηση δέν τήν ἐλάmicroβανε καθόλου ὑπ᾿ ὄψιν του διότι τήν ἔκανε ἀπό ἀγάπη πρός τόν Χριστό καί ὄχι laquoχάριν microισθαποδοσίαςraquo ῎Ενιωθε ἐλε-ηmicroένος καί ὑποχρεωmicroένος στόν Θεό Ἀναστέναζε καί πονοῦσε διότι δέν εἶχε κά-νει τίποτε laquoΓνώρισα Ἁγίους καί ἔπρεπε νά κάνω πολλάraquo ἔλεγε Ἔνιωθε ὅτι δέν ἀνταποκρίθηκε δέν κατώρθωσε νά προσφέρη αὐτά πού ἔπρεπε στόν Θεό

Αὐτός ἦταν ὁ Γέροντας Μέγας βυθισmicroένος microέσα στήν ἄβυσσο τῆς laquoπλουτο-ταπεινώσεώςraquo του microέ πλήρη ἐπίγνωση τῶν θείων χαρισmicroάτων ἀλλά καί τῆς ἀναξιότητός του

Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας

Ἐπιστρέφοντας ἀπό microιά ἔξοδό του στόν κόσmicroο ὁ Γέροντας εἶπε laquoἩ ἁmicroαρτία σήmicroερα ἔγινε τῆς microόδας Οὔτε τό δέκα τοῖς ἑκατό δέν ἦταν ἐξοmicroολογηmicroένοι ἀπό αὐτούς πού εἶδα Ἐγώ ἔχω ἀνάγκη καί κάθε microέρα νά ἐξοmicroολογοῦmicroαι καί αὐτοί δέν βρίσκουν ἁmicroαρτίεςraquo

Ὁ Γέροντας ἐκινεῖτο σέ ἄλλον πνευmicroατικό χῶρο Ἀξιολογοῦσε διαφορετικά τίς πράξεις του Γιά τούς ἄλλους εὕρισκε πάντα ἐλαφρυντικά τόν ἑαυτό του ὅmicroως τόν ἔκρινε αὐστηρά Ἔλεγε laquoΤεκmicroήριο γνησιότητος τῆς πνευmicroατικῆς ζω-ῆς κάποιου εἶναι ἡ microεγάλη αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του καί ἡ πολλή ἐπιείκεια στούς ἄλλους Νά microήν χρησιmicroοποιῆ τούς κανόνες γιά κανόνια ἐναντίον τῶν ἄλ-λωνraquo ῎Εκανε λεπτή πνευmicroατική ἐργασία microετανοοῦσε ἐξωmicroολογεῖτο καί ἔκανε microέ φιλότιmicroο αὐτοπροαίρετες ἀσκήσεις καί κανόνες microιmicroούmicroενος τούς Ἁγίους Ἀνέφερε laquo῞Οταν ἔλεγαν οἱ Ἅγιοι ὅτι εἶναι ἁmicroαρτωλοί τό πίστευαν Τά πνευmicroα-τικά τους microάτια εἶχαν γίνει σάν microικροσκόπια καί ἔβλεπαν καί τά παραmicroικρά σφάλmicroατά τους σάν microεγάλαraquo

῞Οποιος ἄκουγε τόν Γέροντα νά microιλᾶ γιά τόν ἑαυτό του θά σχηmicroάτιζε τήν ἐντύπωση ὅτι εἶναι microεγάλος ἁmicroαρτωλός Ζοῦσε ἔντονα τήν microετάνοια ἀλλά microέ-σα του εἶχε παρηγοριά καί χαρά πού ξεχείλιζε

Ἡ microετάνοιά του ἦταν φλογερή γι᾿ αὐτό αἰσθανόταν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroολο-γῆται συχνά Γιά ἕνα διάστηmicroα ἐκτός τῶν ἄλλων ἀσκήσεων ἔκανε καί ἑβδοmicroή-ντα ἑπτά κοmicroποσχοίνια τριακοσάρια microέ σταυρούς Ζητοῦσε ἀπό τόν Θεό συmicroβο-λικά τήν ἑβδοmicroηκοντάκις ἑπτά συγχώρηση Αὐτός ἦταν ὁ microεγάλος ἁmicroαρτωλός

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅπως πίστευε καί ζητοῦσε διακαῶς ἀπό τόν Θεό τό ἔλεος καί τήν συγχώρηση τῶν ἁmicroαρτιῶν του

Κληρικός προσκυνητής παραβρέθηκε σέ ἀγρυπνία στήν Ἱ Μονή Σταυρονική-τα Ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό κάποιον microοναχό πού καθόταν στό διπλανό στασίδι καί σέ ὅλη τήν ἀγρυπνία ἔκλαιγε ἀσταmicroάτητα Προσπαθοῦσε νά microή γίνη ἀντιληπτός ἀλλά δέν τά κατάφερε Ρώτησε καί ἔmicroαθε ὅτι ὁ microοναχός ἦταν ὁ π Παΐσιος

Πλήθη ἀνθρώπων προσέρχονταν τοῦ ἄνοιγαν τήν καρδιά τους καί ζητοῦσαν βοήθεια Ὁ Γέροντας τούς ἐξηγοῦσε ὅτι δέν εἶναι Πνευmicroατικός laquoΠηγαίνετε σέ κανέναν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθῆτεraquo Κάποιος τοῦ ἀπάντησε laquoΓέροντα στόν πεινασmicroένο microήν δείχνης στράτες τίς στράτες τίς ξέρει Ὁ πεινασmicroένος κοmicromicroάτια θέλει νά χορτάσηraquo

Ὁ Γέροντας τούς δεχόταν microέν ἀλλά τούς ἐξηγοῦσε ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ συζήτη-ση καί ἡ συmicroβουλή καί ἄλλο τό microυστήριο τῆς ἐξοmicroολογήσεως Τόνιζε ὅτι εἶναι ἀπαραίτητο νά πᾶνε στόν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθοῦν καί νά τούς διαβάση συγχωρητική εὐχή Ὄχι microόνο γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους ἀλλά καί ὡς προ-ϋπόθεση τῆς συζητήσεως microαζί του laquoΠρίν ἀπό τήν ἐξοmicroολόγηση τό microυαλό εἶναι θολωmicroένοraquo ἔλεγε laquoκαί δέν θά microπορέσουmicroε νά συνεννοηθοῦmicroεraquo

Λυπόταν γιά ὅσους δέν microετανοοῦσαν καί εὐχόταν Τούς ἀδιάφορους προ-σπαθοῦσε νά τούς φέρη σέ συναίσθηση νά αἰσθανθοῦν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroο-λογηθοῦν

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον πού microετανοοῦσε καί ἄλλαζε τρόπο ζωῆς εἶχε ἔκδηλη χαρά Συνέπασχε microέ τούς microετανοοῦντες καί τούς ἐνίσχυε Ἀποροῦσε καί στενοχω-ριόταν γιά ὅσους λιποψυχοῦσαν καί ἀπογοητεύονταν ἀπό τίς πτώσεις τους στήν ἁmicroαρτία ῎Ελεγε laquoΜά ἀφοῦ ὑπάρχει microετάνοια Οἱ ἁmicroαρτίες σου εἶναι microεγαλύτερες ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦraquo Πρόσθετε laquoΔέ micro᾿ ἐνδιαφέρει πόσο ἁmicroαρτωλός εἶναι κά-ποιος Μέ ἀνησυχεῖ ἄν ἔχη γνωρίσει τόν ἑαυτό του Ὁ Θεός θά κρίνει ἀνάλογα microέ τήν ἐργασία πού ἔχει κάνει ὁ καθένας στόν παλαιό του ἄνθρωπο Ἡ ψυχή ὅταν κόψη τά ἐλαττώmicroατά της τότε θά παρουσιασθεῖ ὡραία στόν Χριστόraquo

Ἄν τοῦ ζητοῦσε ἀσθενής νά προσευχηθῆ γιά τήν ὑγεία του συνιστοῦσε νά ἐξοmicroολογηθῆ καί νά κοινωνήση Τό ἴδιο ἔλεγε σέ φοιτητές γιά νά ἔχουν ἀπό-δοση στά microαθήmicroατα Σέ ἀνδρόγυνα microέ προβλήmicroατα συνιστοῦσε νά ἔχουν Πνευ-microατικό νά ἐξοmicroολογοῦνται νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν πνευmicroατικά Ὡς κοινό καί ἰσχυρό φάρmicroακο γιά ὅλες τίς περιπτώσεις ὑποδείκνυε τήν microετάνοια Αὐτή ἀποτελοῦσε τόν πυρῆνα τοῦ κηρύγmicroατός του

Λυπόταν πού laquoχάθηκε ἡ αἴσθηση microετανοίας ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἁmicroαρτά-νουν καί δέν τούς ἐλέγχει ἡ συνείδησή τους Ὁ ἑαυτός microας ἔχει ἀτέλειωτη δου-λειά Ἡ microετάνοια δέν τελειώνει ποτέ ὅπως ἕνα ξυλόγλυπτο πού microπορεῖ νά τό δουλεύη κανείς σέ ὅλη του τήν ζωή microέ φακό Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν ἀρχίση δουλειά microέ τόν ἑαυτό του θά τοῦ βρεῖ δουλειά ὁ διάβολος νά ἀσχολῆται microέ τούς ἄλλους Χρειάζεται νά ἀποκτήσουmicroε πνευmicroατική εὐαισθησία Ὁ Χριστιανός πρέπει νά βλέπη τά πάθη πού ἔχει microέσα του νά microετανοῆ γι᾿ αὐτά καί ὄχι νά ξεχνάη Οἱ Εὐρωπαῖοι καπακώνουν τήν συνείδησή τους καί microετά ζοῦν σέ microιά κατάσταση πού οὔτε ἔχουν τίποτε οὔτε καλά εἶναι ῞Οταν συmicroβαίνη κάτι δέν πρέπει νά στε-νοχωρούmicroαστε ἀλλά νά τακτοποιούmicroαστε Ἐγώ ὅταν ἔβλεπα καmicromicroιά ἁmicroαρτία microου χαιρόmicroουνα ἐπειδή ἀποκαλύφθηκε ἡ πληγή microου γιά νά τήν θεραπεύσω Κάποιος σπάζει ἕνα ποτήρι καί γελᾶ Δέν εἶναι τόσο τό σπάσιmicroο τοῦ ποτηριοῦ

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅσο ἡ microή ἀναγνώριση αὐτοῦ πού ἔκανε Ἐφ᾿ ὅσον γελᾶ δέν ἀναγνωρίζει τό σφάλmicroα του καί θά σπάσει καί ἄλλο Πρέπει νά λυπηθῆ κανείς κατ᾿ ἀναλογί-αν τοῦ σφάλmicroατός του διότι ἀλλιῶς πέφτει στά ἴδιαraquo

Δίδασκε ἀπό τήν πεῖρα του laquoΛειτουργοῦν οἱ πνευmicroατικοί νόmicroοι στήν πνευ-microατική ζωή Ἄν microετανοήσουmicroε εἰλικρινά γιά κάποιο σφάλmicroα microας δέν χρειάζε-ται νά τό ξεπληρώσουmicroε microέ κάποια ἀρρώστια Ἐπιτρέπει ὁ Θεός τίς ἀρρώστιες ἤ τίς ἀδικίες γιά τά ἐν ἀγνοίᾳ σφάλmicroατά microαςraquo

Ἀκόmicroη συνιστοῦσε σέ ὅλους laquomicroετάνοια γιά νά ἀποφευχθῆ ὁ πόλεmicroος διότι ἐmicroεῖς οἱ ἴδιοι microέ τίς ἁmicroαρτίες microας προκαλοῦmicroε τούς πολέmicroους Ὁ κόσmicroος αὐτός χάλασε γι᾿ αὐτό καί θά καταστραφεῖ (ἄν δέν microετανοήση) Μοιάζει micro᾿ ἕνα τσου-βάλι τρύπιο πού δέν ἐπιδέχεται microπάλωmicroα Ἴσως ὁ Θεός microπορέση νά φτειάξη ἀπ᾿ τό τρύπιο τσουβάλι κανένα microικρό σακκουλάκιraquo Ἔλεγε σέ κάποιο microοναχό laquoΕἴmicroα-στε ὑπεύθυνοι γιά ὅτι συmicroβαίνει˙ τό καταλαβαίνεις Ἕνας πού προσπαθεῖ νά γίνη καλύτερος ἐπηρεάζει καί τούς γύρω του καί ὅλο τόν κόσmicroο Ἄν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος microέ τήν προσευχή microου θά βοηθοῦσα πολύraquo Ἰδιαίτερα γιά τούς microοναχούς ἔλεγε ὅτι ντύνονται τήν microετάνοια ῞Ολη ἡ ζωή τοῦ microοναχοῦ εἶναι microετάνοια

Αὐτή τήν σωτήριο microετάνοια ντύθηκε ὁ Γέροντας καί ἀναδείχθηκε microέγας ἐρ-γάτης καί κήρυκας τῆς microετανοίας

Φιλότιmicroο

Φιλότιmicroο κατά τόν Γέροντα laquoεἶναι εὐλαβικό ἀπόσταγmicroα τῆς καλωσύνης ἡ λαmicroπικαρισmicroένη ἀγάπη τοῦ ταπεινοῦ ἀνθρώπου Τότε ἡ καρδιά του εἶναι γεmicroάτη ἀπό microεγάλη εὐγνωmicroοσύνη πρός τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους του καί ἀπό πνευmicroατική λεπτότητα (εὐαισθησία) προσπαθεῖ νά ἀνταποδώση καί τήν παρα-microικρή καλωσύνη πού τοῦ κάνουν οἱ ἄλλοιraquo ῞Οτι γίνεται πέρα ἀπό καθῆκον καί ὑποχρέωση χωρίς νά ζητηθῆ ἀπό ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη αὐτό εἶναι τό φιλότιmicroο

῞Ολες οἱ ἐνέργειες τοῦ Γέροντα χαρακτηρίζονται ἀπό αὐτήν τήν ἀρετή Ἀπό τήν ἁπλῆ βοήθεια σέ κάποιον ὥς τήν αὐτοθυσία του στόν πόλεmicroο γιά νά microήν κινδυνεύσουν καί σκοτωθοῦν ἄλλοι καί ἐν συνεχείᾳ στήν microοναχική ζωή microέ το-ύς φιλότιmicroους ἀγῶνες του πού ξεπερνοῦσαν τήν ἀντοχή του Τόν συγκινοῦσε ὅταν ἔβλεπε καί στούς ἄλλους φιλότιmicroο ῎Ελεγε laquoΝά κινούmicroαστε microέ φιλότιmicroο Τά φιλότιmicroα παιδιά προσέχουν πῶς νά ξεκουράσουν καί νά εὐχαριστήσουν τούς γονεῖς Ἐmicroεῖς οἱ microοναχοί νά γνωρίζουmicroε τί ἀναπαύει τόν Γέροντα καί νά τό κάνουmicroε πρίν microᾶς τό πῆ Νά ἔχετε φιλότιmicroο καί νά microήν ἐκmicroεταλλεύεστε τήν καλωσύνη τῶν ἄλλων Ὁ φιλότιmicroος βοmicroβαρδίζεται ἀπό εὐλογία ἐνῶ ὁ γκρινιά-ρης γεννᾶ κακοmicroοιριά Ἡ καρδιά δέν καθαρίζεται microέ laquoκλίνraquo30 ἀλλά microέ φιλότιmicroο Νά microήν ἀφήνουmicroε τόν ἄλλον νά κουράζεται Νά γινώmicroαστε θυσία Μιά γυναί-κα ἔλεγε laquoἈφοῦ ὁ Χριστός πικράθηκε καί ἐγώ τόν πίκρανα δέν θέλω νά ἔχω χαράraquo Καί εἶχε microιά χαρά ῎Ελεγε στούς ἄλλους νά προσευχηθοῦν νά microήν ἔχη χαρά ἀλλά νά πονᾶ γιά τόν Χριστό Τί φιλότιmicroο Καί ὅσο ἔλεγε αὐτά ἄλλη τό-ση χαρά καί ἀγαλλίαση εἶχε Αὐτή βγῆκε ἀπό τόν ἑαυτό τηςraquo

Συνιστοῦσε ὁ Γέροντας laquoΝά κάνουmicroε τό καλό ὄχι ὠφελιmicroιστικά οὔτε νοmicroικά

30 Ἀπορρυπαντικό παλαιότερης ἐποχῆς

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ἀλλά ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό Τότε ὄχι microόνο microέ εὐκολία κάνω ὅτι ὑποχρεοῦ-microαι ἀλλά θυσιάζω καί ὅτι δικαιοῦmicroαιraquo

Τό φιλότιmicroο αὐτή ἡ χαρακτηριστική του ἀρετή λαϊκό τόν ἀνέδειξε εὐεργέτη στρατιώτη ἥρωα καί microοναχό Ἅγιο

Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια

Ὁ Γέροντας εἶχε microεγάλη πίστη στόν Θεό καί τελεία ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι σίγουρος χίλια τοῖς ἑκατό ἄν δώσω τώρα σέ κά-

Ὁ Γέροντας ἐξαϋλωmicroένος laquoΤίς σάρκες του τίς θυσίασε ἀπό φιλότιmicroο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦraquo

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ποιον αὐτό τό πλεκτό microέχρι νά πάω στό Καλύβι microου ὁ Θεός θά microοῦ στείλει ἄλ-λο Ἀλλά στήν ἀρχή γιά νά microᾶς δοκιmicroάση31 microᾶς ἀφήνει λίγο καί νά κρυώσουmicroε καί νά ἀρρωστήσουmicroε καί ἐκεῖ χρειάζεται προσοχή Νά microήν πῆ κανείς laquoΧριστέ microου ἐγώ γιά τήν ἀγάπη σου τό ἔδωσα καί σύ micro᾿ ἄφησες νά ἀρρωστήσωraquo

Ἡ ἐλπίδα πού laquoοὐδέποτε καταισχύνειraquo τόν συνώδευε σέ ὅλη του τήν ζωή καί περισσότερο στίς δυσκολίες Μέσα στό σκότος καί στήν ὁmicroίχλη microιλοῦσε γιά ξαστεριά laquo῞Ολα θά πᾶνε καλά microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦraquo ἔλεγε σέ ἀπεγνωσmicroέ-νες ψυχές Σέ κάποιον πού ἀνησυχοῦσε γιά τίς ἐχθρικές ἐπιβουλές ἐναντίον τῆς Πατρίδος ἔδωσε τήν ἑξῆς ἐλπιδοφόρο ἀπάντηση laquoΚι ἄν microοῦ ποῦν ὅτι δέν ὑπάρχει κανείς ῞Ελληνας ἐγώ δέν ἀνησυχῶ Μπορεῖ ὁ Θεός νά ἀναστήση ἕναν ῞Ελληνα Φθάνει καί ἕναςraquo Ἀκόmicroη πίστευε laquoΚαί ἕνας Χριστιανός νά microείνη microό-νο ὁ Χριστός θά κάνει τό σχέδιό Τουraquo ῞Οταν ἄλλοι microιλοῦσαν γιά δυσάρεστες microελλοντικές ἐξελίξεις στό Ἔθνος καί ἔσπερναν τόν φόβο ὁ Γέροντας microετέδιδε αἰσιοδοξία καί ἐλπίδα˙ microιλοῦσε γιά ἀναστηmicroένη Ἑλλάδα καί γιά ἀνάκτηση τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς laquoὙπάρχει καί Θεός˙ τόν Θεό ποῦ τόν ἔχεις βάλειraquo εἶπε σέ κάποι-ον κληρικό πού ἔβλεπε τό microέλλον τῆς Πατρίδος ζοφερό

῎Ελεγε laquoἌν δέν εἶχα ἐmicroπιστοσύνη στόν Θεό δέν ξέρω τί θά γινόmicroουν Ὁ ἄν-θρωπος νά ἐνεργῆ microέχρις ἑνός σηmicroείου Μετά ὁ Θεός Νά ἔχουmicroε ἀπόλυτη ἐmicroπι-στοσύνηraquo Αὐτό δέν ἦταν γιά τόν Γέροντα microιά ἀκαθόριστη ἐλπίδα ἀλλά χειρο-πιαστή βεβαιότητα microαρτυρουmicroένη microάλιστα microέ ἄπειρα παραδείγmicroατα

Στήν ζωή του δοκίmicroασε πάmicroπολλες φορές τήν ἐπέmicroβαση τοῦ Θεοῦ microέ διαφό-ρους τρόπους Ὡς στρατιώτης εἶχε ἕνα Εὐαγγέλιο καί τό χάρισε ῎Επειτα ζητοῦσε νά βρῆ Εὐαγγέλιο νά διαβάζη τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ῎Εστειλαν στήν Μονάδα τους τά Χριστούγεννα 200 δέmicroατα καί microόνο στό δικό του ὑπῆρχε Εὐαγγέλιο

Κάποτε βαδίζοντας στόν δρόmicroο βρῆκε ἕνα ὡραῖο microεγάλο microανιτάρι laquoΔόξα

τῷ Θεῷraquo εἶπε laquoστήν ἐπιστροφή θά τό κόψω γιά νά περάσω micro᾿ αὐτό τό βράδυraquo Ὅταν ἐπέστρεψε κάποιο ζωντανό εἶχε φάει τό microισό microανιτάρι Δίχως νά στενοχω-ρηθῆ εὐχαρίστησε πάλι τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷ τόσο ἔπρεπε νά φάωraquo σκέφθη-κε καί τό πῆρε Ὅταν τήν ἄλλη microέρα τό πρωΐ βγῆκε ἀπό τό Καλύβι του ὅλος ὁ τόπος ἦταν γεmicroᾶτος microανιτάρια Καί πάλι εὐχαρίστησε τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷraquo καί γιά τό ἕνα καί γιά τό microισό καί γιά τά πολλά

Βρέθηκε κάποτε προσκυνητής στόν Γέροντα καί κρύωνε laquoΤί νά σοῦ δώσω

βρέ παιδίraquo τοῦ εἶπε Ἔψαξε δέν βρῆκε τίποτε καί τοῦ ἔδωσε τό πλεκτό πού φο-ροῦσε Μόλις ἔφυγε ὁ ἐπισκέπτης τήν ἴδια ὥρα ἦρθε κάποιος καί τοῦ ἔφερε δε-microατάκι πού περιεῖχε ἕνα πλεκτό

Πῶς νά microήν ἐmicroπιστεύεται στόν Θεό microετά ἀπό τόσες καί τέτοιες ἐκδηλώσεις

τῆς θείας προνοίας πού τόν φρόντιζε laquoὡς τροφός θάλπουσα τό ἑαυτῆς τέκνονraquo32 Καί ὅmicroως ὁ Θεός τόν οἰκονοmicroοῦσε ὡς ἄξιο καί ἐκλεκτό τέκνο του εἴτε microέ ἀνθρώ-πινο εἴτε microέ ὑπερφυσικό τρόπο ἀπό τά microικρά ὥς τά πλέον ἀπαραίτητα καί συ-νήθως χωρίς νά ἔχη προσευχηθῆ γι᾿ αὐτά Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΤί σιγουριά νιώθει

31 laquoἘκτός πειρασmicroῶν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οὐχ ὁρᾶταιraquo ἀβ Ἰσαάκ Λόγος ΜΔ΄ σ 18732 Α΄ Θεσ β΄ 7

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

τό παιδί στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας Μεγαλύτερη αἰσθάνεται ὁ πιστός στήν ἀγ-καλιά τοῦ Θεοῦ Τώρα νιώθω τήν χαρά τοῦ παιδιοῦ στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας του Εἶναι ἡ ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ σάν τόν παράδεισο Παύει καί ἡ εὐχή παύουν καί ὅλα Ζεῖς στόν παράδεισοraquo

Ἀγάπη ἀρχοντική33

Η κορυφή καί ὁ στέφανος ὅλων τῶν ἀγώνων τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ἀγάπη ῎Ελε-γε laquoΑἰσθάνοmicroαι γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τήν ἴδια ἀγάπη πού εἶχα γιά τούς συγγενεῖς microου Τώρα αἰσθάνοmicroαι ὅλο τόν κόσmicroο σάν ἀδελφούςraquo

Ὁ Γέροντας ἦταν πλήρης ἀγάπης γιά τόν ἄνθρωπο γιά τήν κτίση καί φλε-γόταν ἀπό θεῖο ἔρωτα

Ἀπό microικρό παιδί ἔκανε ἐλεηmicroοσύνες καί βοηθοῦσε πολλούς Οἱ φτωχοί ἄν-θρωποι στήν Κόνιτσα ὅταν εἶχαν ἀνάγκες κατέφευγαν σ᾽ αὐτόν καί ζητοῦσαν βοήθεια laquoἝνεκεν συmicroπαθείας καί στεναγmicroοῦ τῶν πενήτωνraquo ἔδινε καί τά ροῦχα πού φοροῦσε Μέ τήν microεγάλη του ἀγάπη ἀγκάλιασε τά χωριά τῆς Κόνιτσας καί εὕρισκε τρόπο νά βοηθᾶ laquoτούς ἐν ἀνάγκαις καί ἐν ἀσθενείᾳ ὄνταςraquo ῎Εδινε microεγά-λη ἀξία στήν ἐλεηmicroοσύνη Τήν εἶχε ὡς κριτήριο γιά τό ἄν κάποιος εἶναι ἄξιος τοῦ θείου ἐλέους καί τῆς σωτηρίας laquoΜπορεῖ νά εἶναι ἀδιάφορος ὁ ἄλλος ἄν ὅmicroως πονᾶ γιά ἕναν ἄρρωστο ἄν κάνη ἐλεηmicroοσύνη microήν τόν φοβᾶσαι αὐτόνraquo

Παρακινοῦσε τούς ἀνθρώπους νά ἐλεοῦν γιατί πίστευε ὅτι laquoὅταν παίρνης κάτι δέχεσαι ἀνθρώπινη χαρά Ἀλλά ἄν τό δώσης παίρνεις καί θεϊκή χαρά Τό πνευmicroατικό πάρσιmicroο γίνεται microέ τό δόσιmicroοraquo

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον microέ εἰδική ἀνάγκη τοῦ ἔδινε τήν καρδιά του καί ἀπα-ραιτήτως καί κάποια εὐλογία Σέ περιπτώσεις πού δέν εἶχε κάτι ἄλλο ἔδινε τό κοmicroποσχοίνι του ἤ τό πλεκτό του

Ἐντύπωση προξενεῖ ἡ ἀνεξικακία του Ἀνθρώπους πού τόν κατηγοροῦσαν καί ἦταν ἐχθρικοί ἀπέναντί του τούς συγχωροῦσε καί εὐχόταν γι᾿ αὐτούς Ἄν microάθαινε ὅτι ἔπεσαν σέ πειρασmicroό ἤ ἀνάγκη ἔτρεχε νά βοηθήση microέ καρδιά συmicro-πάσχουσα σάν νά ἦταν ἀδελφοί του laquoἌν δέν συγχωροῦmicroε τούς ἄλλους βρισκό-microαστε ἔξω τοῦ παραδείσουraquo τόνιζε χαρακτηριστικά

Ἡ ἀγάπη τοῦ Γέροντα ξεχείλιζε καί ἀγκάλιαζε καί τά ἄγρια ζῶα Αὐτά τήν αἰσθάνονταν πλησίαζαν κοντά του καί ἔτρωγαν ἀπό τά χέρια του ῎Ελεγε laquoΘά πῶ στόν Χριστό laquoΧριστέ microου ἐλέησόν microε τό κτῆνοςraquo Ἄν microέ ρωτήση laquoἘσύ ἐλέ-ησες τά κτήνηraquo τί θά τοῦ ἀπαντήσωraquo

῞Οταν ὁ Γέροντας ἔκανε τήν θεραπεία στήν Κόνιτσα ἡ Χρυσάνθη ἕνα κορι-τσάκι πού βοηθοῦσε τήν κυρία Πατέρα ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο στά ἔντερα Ὁ Γέροντας συmicroπονοῦσε τήν σταύρωνε καί προσευχόταν Παρακαλοῦσε laquoΧριστέ microου δῶσε σέ microένα τόν καρκίνο ἐγώ νά τόν ἔχωraquo Καί ὁ καλός Θεός δέν παρέ-βλεψε τό αἴτηmicroά του Στό τέλος κατά τήν ἐπιθυmicroία του ἔλαβε τήν πολυώδυνη νόσο τοῦ καρκίνου microέ τήν ὁποία τελειώθηκε ἄν καί σέ ὅλη του τήν ζωή συνέ-πασχε microέ τούς ἀσθενεῖς καί ἰδιαίτερα microέ τούς καρκινοπαθεῖς

33 Εἶναι ἔκφραση τοῦ Γέροντα καί σηmicroαίνει τήν ἀγάπη πού δέν ἀποβλέπει στήν ἀνταπόδοση Προσφέ-ρει δηλαδή κανείς σάν τόν ἄρχοντα πού χαρίζει χωρίς νά περιmicroένη ἀνταπόδοση Ἀπό τήν ἔλλειψη αὐτῆς τῆς ἀγάπης προέρχονται τά βάσανα καί οἱ πειρασmicroοί διότι οἱ ἄνθρωποι συνήθως ζητοῦν ἀναγνώριση καί ἀmicroοιβή Ὁ Γέροντας microέ δυό microόνο λέξεις ὑπέδειξε τήν σωστή στάση πρός τούς συνανθρώπους

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

Ἔλεγε laquo῞Οταν ἀκούω τόν πόνο τοῦ ἄλλου σέ σπασmicroένα γυαλιά νά κάθωmicroαι καί σέ ἀγκάθια νά πατάω δέν τό καταλαβαίνω ῞Οταν ὁ ἄλλος πάσχη πραγmicroα-τικά microπορῶ ἀκόmicroη καί νά πεθάνω γιά νά τόν βοηθήσωraquo

Νέος τοῦ διηγεῖτο τά βάσανά του καί ἔκλαιγε microαζί του ἔκλαιγε καί ὁ Γέρον-τας laquoΣταmicroάτα παιδί microουraquo τοῦ εἶπε laquoγιατί θά microᾶς δεῖ κανείς νά κλαῖmicroε καί θά microᾶς περάσει γιά τρελλούςraquo

Συmicromicroετέχοντας στόν πόνο τῶν ἀνθρώπων ξεχνοῦσε τόν ἑαυτό του τήν προ-κοπή του τίς δικές του ἀσθένειες καί ἔκανε καρδιακή προσευχή laquoΧριστέ microουraquo ἔλεγε laquoἄσε microε ἐmicroένα microή microέ ὑπολογίζης Κοίταξε τούς ἀνθρώπους πού βασα-νίζονταιraquo

Οἱ δακρύρροες καί ἔmicroπονες προσευχές του συνωδεύονταν ἀπό νηστεῖες καί ἄmicroετρο κόπο ῞Οταν ἔmicroαθε ὅτι κάποιος νέος διατρέχει σωmicroατικό καί ψυχικό κίν-δυνο γιά microέρες δέν ἔβαλε τίποτε στό στόmicroα του οὔτε καί ἔπαυσε προσευχόmicroε-νος ὥσπου ἔmicroαθε ὅτι διέφυγε τόν κίνδυνο

Σέ ὅλη του τήν ζωή νήστευε κοπίαζε καί προσευχόταν γιά τόν λαό τοῦ Θε-οῦ κινούmicroενος ἀπό τήν microεγάλη του ἀγάπη Αὐτή ἦταν ἡ κινητήρια δύναmicroη Οἱ ἀγῶνες καί οἱ προσευχές του εὐωδίαζαν ἀπό τό ἄρωmicroα τῆς ἀγάπης

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας σέ microέτρα τελειότητος στήν ἀληθινή ἀγάπη δέν ὑπολόγισε τόν ἑαυτό του Μίσησε τήν φιλαυτία καί στήν θέση της ἔβαλε τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο Μαρτυρεῖ Ἁγιορείτης laquoΤό ἰδιαίτερο πού εἶχε ὁ γερο-Παΐσιος ἦταν ὅτι δέν ὑπολόγιζε τόν ἑαυτό του Τοῦ εἶπα κάποτε laquoΠάτερ οἰκονόmicroησε λίγο τόν ἑαυτό σουraquo καί microοῦ ἀπάντησε laquo῞Οταν ἔρχωνται οἱ ἄνθρωποι microέ προβλήmicroατα τί νά κάνω Τόν ἑαυτό microου θά κοιτάξωraquo

Ἀκόmicroη καί τελευταῖα microέ τήν microεγάλη ἐξάντληση ἀπό τήν συχνή αἱmicroορραγία ὅταν διέβλεπε ὅτι ὑπάρχει ἀνάγκη ξεχνοῦσε τήν κατάστασή του καί εἴτε κρε-microασmicroένος στόν φράχτη τῆς Καλύβης του εἴτε πεσmicroένος πάνω στήν σανίδα πού εἶχε γιά κάθισmicroα laquoστήριζε τούς ἀδελφούςraquo

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας στήν ἀγάπη ἀγωνίσθηκε νά τηρῆ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoἌν ἀγαποῦmicroε τόν Θεό φροντίζουmicroε νά τηροῦmicroε τίς ἐντολέςraquo laquoὉ ἔχων τάς ἐντολάς microου καί τηρῶν αὐτάς ἐκεῖνός ἐστι ὁ ἀγαπῶν microεraquo34 Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐξάγνισε τήν καρδιά του καί ἔγινε κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης

Τήν microεγάλη καί ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη του τήν διαισθάνονταν οἱ ἄνθρωποι ῞Ενα παιδί microέ προβλήmicroατα καί ψυχικά τραύmicroατα ἦρθε νά δῆ τόν Γέροντα Τόν συνά-ντησε ἔξω ἀπό τό Καλύβι του στό microονοπάτι τόν ἀγκάλιασε καί ἔκλαιγε microέ λυγ-microούς Ὁ Γέροντας τό παρηγόρησε καί τό βοήθησε νά τελειώση τίς σπουδές του ῞Οταν πῆγε στρατιώτης ἔγραφε στόν Γέροντα γράmicromicroατα ἀποκαλώντας τον laquoΜπαmicroπακούλη microου γλυκέraquo

Γιά τίς microεταξύ microας σχέσεις ἔλεγε laquoΠάντα πρέπει νά ξεκινᾶmicroε ὄχι ὅπως microᾶς βολεύει ἐmicroᾶς ἀλλά ὅπως ἀναπαύει τόν ἄλλον Καί τότε ὅλοι θά ἀναπαύονται καί θά ὑπάρχει ἀγάπηraquo

Μετά ἀπό ὅλα αὐτά δέν θά ἦταν ἄδικο ἐνῶ ἔδωσε τά πάντα γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο νά microήν τοῦ δίνη καί ὁ Θεός ἄφθονη τήν χάρι Του Σάν ἀγαπητό παιδί τοῦ Θεοῦ πού ἦταν ὁ Θεός εἰσάκουε τίς προσευχές του καί ἀπαντοῦσε microέ θαύmicroατα

34 Ἰω ιδ΄ 21

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Σέ ἐπιστολή του (6-4-69) γράφει laquoὍταν ὁ ἄνθρωπος κατορθώση νά ἐλευθε-ρωθῆ ἀπό ὅλους καί ἀπό ὅλα τότε microπορεῖ νά νιώση τήν microεγάλη ἀγάπη τοῦ Θε-οῦ ἡ ὁποία τόν σκλαβώνει καί τόν κάνει δοῦλο τοῦ Θεοῦraquo

Αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Γέροντα τήν αἰσθάνθηκαν καί τά θηρία τοῦ δρυmicroοῦ καί οἱ ἑτερόγλωσσοι Βεδουίνοι καί αὐτή συγκινεῖ καί τούς σηmicroερινούς ταλαιπωρη-microένους νέους Στό πρόσωπό του βρίσκουν τόν στοργικό πατέρα καί τήν ἀγάπη πού στερήθηκαν Πολλοί ἀπό αὐτούς ἄν καί δέν τόν εἶχαν γνωρίσει πηγαίνουν καί βρέχουν microέ δάκρυα τό χῶmicroα τοῦ τάφου του ἐπειδή νιώθουν νά τούς περι-πτύσσεται microέ τήν ἀρχοντική του ἀγάπη ἀπό ἐκεῖ πού βρίσκεται

Ἐργαζόmicroενος ὡς ξυλουργός στήν συντήρησητῶν εἰκόνων του Σινᾶ

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Βrsquo ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ

Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως

Στόν π Παΐσιο ὅπως θά φανεῖ τά στοιχεῖα τῆς φύσεως ὑποχωροῦσαν ἐνίοτε ἐνώπιόν του ἐνῶ ὁ ἴδιος ἐνεργοῦσε ὑπερβαίνοντας καί καταρ-γώντας τούς φυσικούς νόmicroους

Ἄβρεκτος

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε ὀmicroπρέλλα καί ἀδιάβροχο Δέν ἦταν ἀλεξίβρο-χος οὔτε ἀδιάβροχος Ἀντιθέτως ἦταν εὐαίσθητος στό κρύο καί στήν ὑγρασία Κάποιες φορές ὅmicroως γιά τούς λόγους πού γνωρίζει ὁ Θεός γινόταν ἄβρεκτος Ἐνῶ δηλαδή γύρω του ἔβρεχε πολύ αὐτόν δέν τόν ἄγγιζε σταγόνα

laquoΚάποτε microετέφερα τόν Γέρονταraquo διηγεῖται ὁ κ Κουτσογιάννης Κωνσταντῖνος

laquoἀπό τό microοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Χαλκιδικῆς στήν Σουρωτή Σέ ὅλη τήν διαδροmicroή εἴχαmicroε καταρρακτώδη βροχή λές καί εἶχαν ἀνοίξει οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ Μόλις φθάσαmicroε περίmicroεναν οἱ ἀδελφές microέ ὀmicroπρέλλες καί πανωφόρια νά τά δώσουν στόν Γέροντα νά microήν βραχῆ Μοῦ ἔκαναν νόηmicroα νά πλησιάσω ὅσο γίνεται πιό κοντά στό κτίριο ῞Οmicroως ὅλως παραδόξως ἐκείνη τήν στιγmicroή σέ microιά ἀκτίνα δύο microέτρων γύρω ἀπό τό αὐτοκίνητο ἔπαυσε νά πέφτη βροχή ἐνῶ πιό πέρα χαλοῦσε ὁ κόσmicroος Ἀφοῦ κατέβηκε ὁ Γέροντας καί microέ χαιρέτησε καί microπῆκε microέσα ἄρχισε νά βρέχη κανονικά καί πάνω στό αὐτοκίνητοraquo

Ἀθέατος

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη ἀπό τήν Κόρινθο laquoἘπισκέφθηκα τόν γέ-ροντα Παΐσιο στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ τόν Φεβρουάριο τοῦ 1979 Βρῆκα τήν πόρτα ἀνοιχτή Φωνάζω ξαναφωνάζω ξαναφωνάζω ἀπό τήν πόρτα τοῦ φράκτη δέν πῆρα ἀπάντηση Ἦταν πρωί 8 ἡ ὥρα καί περίmicroενα Σέ microιά στιγmicroή βλέπω τόν π Παΐσιο microπροστά microου Ξαφνιάστηκα τά ἔχασα laquoἘδῶ ἤmicroουνα Γιῶργοraquo microοῦ εἶπε

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

ἤρεmicroα Ἀνέφερα ἔπειτα σέ δύο Πνευmicroατικούς τήν ξαφνική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα καί microοῦ εἶπαν ὅτι laquomicroπροστά σου ἦταν καί ὅταν θέλησε παρουσιάστηκεraquo

Μετέωρος

Πολλές φορές ὁ Γέροντας κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς γινόταν microετάρσιος ὑπερυψώνετο καί σωmicroατικά Ἀλλά καί σέ ὧρες ἐργασίας ἤ ὅταν βάδιζε ἐθεά-θη νά microήν πατᾶ στήν γῆ

Στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo ἔζησε ἕνα microεγάλο γεγονός Διηγήθηκε laquoἘνῶ προσευχό-

microουν δέν ξέρω τί microοῦ συνέβη καί σηκώθηκα ψηλά καί ἔβλεπα τό Καλύβι κάτω Τό πῶς ἀνέβηκα δέν τό κατάλαβα οὔτε καί πῶς κατέβηκαraquo

Μαρτυρεῖ microοναχός Ἁγιορείτης laquoἘπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγού-

δαraquo καί τόν βρῆκα νά κτίζη microιά σόmicroπα microέ πυρότουβλα Πατοῦσε πάνω σέ microιά σανίδα πού τήν εἶχε βάλει γιά νά ἀκουmicroπήση πάνω τά ὑλικά Ἐνῶ ἐργαζόταν τόν βλέπω ὑπερυψωmicroένο ἀπό τό ἔδαφος περίπου τριάντα ἑκατοστά καί στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἄν βλέπω καλά Πράγmicroατι ἦταν microετέωρος καί microετά ἀπό λίγο τόν εἶδα πάλι στήν φυσιολογική του θέσηraquo

Μεταδοτικός χάριτος

Ὁ Γέροντας ὅπου πήγαινε microετέφερε διάχυτη γύρω του τήν θεία χάρι laquoὍποι-ος ἔχει χάρι καί πηγαίνει κάπου ἀmicroέσως σάν ἠλεκτρικό ρεῦmicroα διαχέεται αὐτή ἡ πνευmicroατική ἁπαλάδα πού ἔχει Ἐνῶ ὅταν κάποιος ἔχη δαιmicroονική κατάσταση πάλι διασκορπίζεται αὐτό πού ἔχει microέσα του Ἡ δική microας πνευmicroατική κατάστα-ση ἐπηρεάζει καί τούς ἄλλουςraquo

Εἶχε ἐπίγνωση τῆς χάριτος πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός καί microετέδιδε σέ ἀνθρώπους ἀπ᾿ αὐτόν τόν πλοῦτο γιά κάποιον λόγο

Σηκώνει βράχο

Ὁ ἀδελφός τοῦ Γέροντα Λουκᾶς διηγήθηκε laquoὍταν ἦταν στό Στόmicroιο ὁ π Πα-ΐσιος κάποτε ἔπεσε ἕνας microεγάλος βράχος στό microονοπάτι Μαζευτήκαmicroε πολλοί γιά νά τόν microετακινήσουmicroε microέ ξύλα γιά microοχλούς ἀλλά microάταια Ἔφυγαν ὅλοι καί microοῦ εἶπε laquoἌντε πήγαινε καί σύraquo Ἔφυγα πῆγα πιό πέρα καί κρύφθηκα νά δῶ τί θά κάνει Τόν εἶδα νά κάνη τόν σταυρό του νά πιάνη τόν βράχο νά τόν σηκώνη σάν καρέκλα καί νά τόν βγάζη ἀπό τόν δρόmicroοraquo

laquoἈσύλληπτοςraquo

Ὁ Γέροντας ἀπό ταπείνωση ὄχι microόνο ἀπέφευγε νά φωτογραφίζεται ἀλλά

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

Ἀπροσδόκητα microπροστά στόν φωτογραφικό φακό

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

καί αἰσθανόταν δυσφορία καί ἀπέχθεια Ὑποχωροῦσε microόνον σέ εὐαίσθητο καί ταπεινό ἄνθρωπο γιά νά microήν πληγωθῆ ἀπό τήν ἄρνησή του καί τήν ἑρmicroηνεύση ὅτι ὀφείλεται στήν δική του (τοῦ αἰτοῦντος) ἀναξιότητα Τότε ὁ Γέροντας προ-τιmicroοῦσε νά θλίψη τόν ἑαυτό του παρά νά ἀπελπίση τόν ἀδελφό Ἀπό ἀγάπη θυσίαζε καί τήν ταπείνωσή του

Πολλοί ἐπιχείρησαν νά τόν φωτογραφίσουν κρυφά ἤ φανερά σέ περιπτώ-σεις πού συστελλόταν νά ἀντιδράση λόγῳ παρουσίας ἡγουmicroένων ἐπισκόπων ἤ κατά τήν διάρκεια λιτανείας Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἐνίοτε πέτυχαν νά τόν φωτο-γραφήσουν ἀλλά συνήθως οἱ φωτογραφίες βγῆκαν ἀποτυχηmicroένες διότι στήν microορφή τοῦ Γέροντα ὑπάρχει microιά θλίψη microιά ἀντίδραση πού σέ κάνει νά νιώθης ἔνοχος

Ἀλλά ὑπάρχουν καί πολλές microαρτυρίες πού κατ᾽ αὐτή τήν χωρίς εὐλογία κρυφή ἤ ἐκβιαστική φωτογράφηση ὁ Γέροντας κατά θαυmicroαστό τρόπο ἔmicroεινε ἀσύλληπτος ἀπό τόν φωτογραφικό φακό Ἄλλοτε καιγόταν τό φίλmicro ἤ πάθαινε κάποια ἐmicroπλοκή ἡ microηχανή καί ἄλλοτε ἔβγαινε ἡ φωτογραφία κανονικά ἀλλά ὁ Γέροντας ἔλειπε

laquoΠῆγα στήν laquoΠαναγούδαraquoraquo microαρτυρεῖ ἄλλος προσκυνητής laquoκαί δέν ὑπῆρχε

κανείς Ὁ Γέροντας θά ἔπρεπε νά ἦταν microέσα γιατί τό λουκέτο τῆς ξύλινης πόρ-τας κρεmicroόταν ἀνοικτό laquoΕὐκαιρία εἶναιraquo σκέφθηκα Ἔβαλα microέσα ἀπό τά κλαδιά τοῦ φράχτη τήν φωτογραφική microηχανή γιά νά microή φαίνεται καί τήν τοποθέτησα κατάλληλα ὥστε νά παίρνη τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ Κτύπησα τό σιδεράκι Μό-λις βγῆκε ὁ Γέροντας πάτησα τό κουmicroπί Ἤmicroουν ὅλο χαρά Φαντασθῆτε ὅmicroως τήν ἔκπληξή microου ὅταν microετά τήν ἐmicroφάνιση τοῦ φίλmicro εἶδα ὅτι ἡ microέν πόρτα εἶχε βγῆ ὁλοκάθαρα ἀλλά ὁ Γέροντας δέν ὑπῆρχεraquo

Παρόmicroοια συνέβαιναν καί ὅταν ἤθελαν νά ἠχογραφήσουν τήν συζήτηση

Ὑπάρχουν περιπτώσεις πού ἡ κασσέτα δέν γύριζε ἤ γύριζε καί δέν ἔγραφε Ἄλλοτε ἔγραφε ὅλα τά ἄλλα (ὁmicroιλίες τρίτων πουλιά θορύβους) ἀλλά ἡ φωνή τοῦ Γέροντα ἔλειπε

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη laquoΠῆγε microιά παρέα φοιτητῶν στόν Γέ-

ροντα καί ἕνας ἀπ᾿ αὐτούς εἶχε πάρει microαζί του ἕνα microικρό κασσετόφωνο γιά νά γράψη τήν συνοmicroιλία τους Ἀφοῦ συζήτησαν ἀρκετά σέ κάποια στιγmicroή τοῦ λέει ὁ Γέροντας laquoΑὐτό πού ἔχεις στήν τσέπη σου δέν ἔχει γράψει τίποτεraquo Κόκκαλο τό παιδί Πράγmicroατι ὅταν δοκιmicroάστηκε ἡ κασσέτα δέν εἶχε γραφῆ λέξηraquo

Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση

Στόν Γέροντα δόθηκε τό χάρισmicroα νά συναναστρέφεται microέ τά ἄγρια θηρία χωρίς νά τόν βλάπτουν ὅπως συνέβαινε στόν Ἀδάmicro πρό τῆς πτώσεως καί σέ πολλούς Ἁγίους

῎Ελεγε ὁ Γέροντας laquoἈπό τήν στιγmicroή πού ὁ ἄνθρωπος ἔρθει στήν θέση τοῦ ἄλλου microετά ὅλους microπορεῖ νά τούς ἀγαπήση καί τούς ἀνθρώπους ἀκόmicroη καί τά ζῶα καί τά θηρία Τά πάντα τά χωράει microέσα του καί βγαίνει ὁ ἑαυτός του

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

ἀπό τήν ἀγάπη τουΚάποια φορά ἦρθαν δύο microικρές ἀρκοῦδες microέσα στήν αὐλή τοῦ microοναστηριοῦ

τοῦ Στοmicroίου Ὁ Γέροντας τίς ἔπιασε ἀπό τό σβέρκο καί τίς εἶπε laquoἌλλη φορά νά microήν microπαίνετε microέσα στό Μοναστήρι Νά ἔρχεσθε πίσω ἀπό τήν κουζίνα γιά νά σᾶς ταΐζωraquo καί τίς ὡδήγησε στό microέρος αὐτό (Αὐτό τό διηγήθηκαν δύο Κονι-τσιῶτες στόν δόκιmicroο τοῦ Στοmicroίου Παῦλο)

Μαρτυρία microοναχοῦ Ἀλυπίου Ἁγιαννανίτου laquoΓνώριζα τόν Γέροντα ἀπό τήν

ἡλικία τῶν δεκαπέντε ἐτῶν Μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἔγινα microοναχός στήν Ἱ Μ Κουτλουmicroουσίου Πήγαινα καί τόν ἔβλεπα κάθε microέρα Ἄκουγα γιά τά θαύmicroατά του καί microοῦ εἶχε γεννηθῆ ἡ ἐπιθυmicroία νά δῶ ἕνα θαῦmicroα του Γιά ἕνα microῆνα περί-που εἶχα αὐτόν τόν λογισmicroό

raquoἝνα χειmicroωνιάτικο πρωινό ἀρχές Νοεmicroβρίου πῆγα νά τόν δῶ καί τόν βρῆκα νά πλένη τά χέρια του ἔξω στό βαρελάκι Ἦταν microόνος Ἄνοιξε καί microοῦ εἶπε νά περιmicroένω Πῆρε πίσω ἀπό τό βαρέλι ἕνα ἀλουmicroινόχαρτο ὅπου microέσα εἶχε ψίχου-λα τό ἄνοιξε καί κοίταξε πρός τόν οὐρανό Ἐνῶ χαρακτηριστικά δέν ὑπῆρχε κα-νένα πουλί ἀmicroέσως microαζεύτηκαν σmicroήνη πουλιῶν Ποῦ βρέθηκαν ξαφνικά τόσα πουλιά Ἄλλα κάθονταν στό κεφάλι του ἄλλα στούς ὤmicroους καί στά χέρια του καί αὐτός τά τάιζε Βλέποντας αὐτό τό θέαmicroα microέ κατέλαβε ἀmicroηχανία χτυποῦ-σε γρήγορα ἡ καρδιά microου ἀπό συγκίνηση καί γελοῦσα ἀmicroήχανα Ὁ Γέροντας χαmicroογελώντας ἔλεγε στά πουλιά laquoΠᾶτε καί σ᾿ αὐτόνraquo Τά microιλοῦσε σάν νἆταν ἄνθρωποι Ἕνα πού καθόταν στό χέρι του τοῦ ἔλεγε laquoΠήγαινε καί σ᾿ αὐτόν δικός microας εἶναιraquo

raquoΑὐτό διήρκεσε δύο λεπτά περίπου Σέ microιά στιγmicroή ὁ Γέροντας δίπλωσε τό ἀλουmicroινόχαρτο καί τά πουλιά ἐξαφανίστηκαν Ἤmicroουν σαστισmicroένος καί τόν κοί-ταζα laquoΠήγαινε τώραraquo microοῦ εἶπεraquo

Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου

Ἡ προσευχή τοῦ Γέροντα γιά τόν κόσmicroο ἦταν συνάρτηση καί ἀπότοκος τῆς ὅλης πνευmicroατικῆς καταστάσεώς του ἰδιαίτερα τῆς microεγάλης του ἀγάπης

Τό σπάνιο χάρισmicroα τῆς προσευχῆς γιά τόν κόσmicroο τοῦ δόθηκε microετά ἀπό microεγά-λους ἀγῶνες Ἦταν εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου Προσευχόταν γιά ὅλους ὅπως γιά τόν ἑαυτό του Ἡ προσευχή του ἦταν ἀδιάλειπτη καρδιακή καθαρή καί ἀποτελεσmicroατική Τήν χώριζε σέ τρία microέρη ῞Ενα γιά τόν ἑαυτό του ἕνα γιά τούς ζῶντες καί ἕνα γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀλλά στήν πραγmicroατικότητα προ-σευχόταν πιό πολύ γιά τούς ἄλλους παρά γιά τόν ἑαυτό του

Γενίκευε καί ἐπεξέτεινε τήν προσευχή του γιά νά συmicroπεριλάβη ὅλους τούς ἀνθρώπους ῞Οταν ἔκανε προσευχή γιά ἰδιαίτερες περιπτώσεις πχ γιά κάποιον νέο πού εἶχε ξεφύγει ἀπό τόν δρόmicroο τοῦ Θεοῦ πρόσθετε laquoΜνήσθητι Κύριε καί βοήθησε καί ὅλους τούς νέουςraquo ῎Η πάλι ὅταν προσευχόταν γιά κάποιον λχ ἄρ-ρωστο Νικόλαο συmicroπλήρωνε laquoΜνήσθητι Κύριε καί ὅλους τούς Νικολάουςraquo

Ὁ πολύς ἀνθρώπινος πόνος πού ἔβλεπε γύρω του τόν ἔκανε νά βγαίνη ἀπό τόν ἑαυτό του Φαινόταν ἐνίοτε ὁ Γέροντας νά σέρνη τά πόδια του ἀπό ἐξάντλη-ση νά ἀσθενοῦν τά γόνατά του ἀπό τή νηστεία νά εἶναι ἕτοιmicroο τό ὀστράκινο

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

σκεῦος του νά διαρραγῆ ἀπό τίς ἀσθένειες ἀλλά ὅmicroως δέν ἄφηνε τήν προσευ-χή γιά τόν κόσmicroο

Ἔλεγε laquoΠολύ βοηθᾶ ἡ προσευχή γιά τόν κόσmicroο ὅταν microάλιστα ὑπάρχη καρ-διακός πόνος Δέν συmicromicroετέχω στόν πόνο τοῦ ἄλλου ὅταν ἔχω τό ἕνα πόδι πάνω στό ἄλλο καί κάθωmicroαι ἀναπαυτικά καί ἔχω ὅλες τίς ἀνέσειςraquo

Ἡ προσευχή του συνωδευόταν microέ νηστεία κόπο microετάνοιες καί κυρίως ταπεί-νωση ῎Ελεγε laquoΝά ζητᾶmicroε ταπεινά Ἐγώ λέω laquoΘεέ microου εἶmicroαι ἕνα κτῆνος Ἐλέ-ησε καί microένα καί ὅλον τόν κόσmicroοraquoraquo

Πίστευε ὅτι αὐτός ἦταν ὑπεύθυνος γιά τά παθήmicroατα τῶν ἄλλων laquoἌν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος καί εἰσακουόταν ἡ προσευχή microου αὐτοί δέν θά ἔπασχανraquo

Ὁ ἴδιος συναισθανόmicroενος τήν πενία του ὡς καλός ζητιάνος γονάτιζε ἅπλω-νε τά χέρια του στόν Θεό καί παρακαλοῦσε νά βοηθήση τόν καθένα Ξεσποῦσε σέ παρακλητικά λόγια laquoΧριστέ microου σέ παρακαλῶ βοήθησε τόν τάδε πού εἶναι παράλυτος λίγο νά microπορῆ νά συmicromicroαζεύεται (ἐξυπηρετῆται) microόνος τουraquo ῎Η laquoΠα-ναγία microου καί πάλι θά σέ ἐνοχλήσωhellipraquo

Δύο πατέρες πήγαιναν σέ ἀγρυπνία παραmicroονή τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος Πέ-ρασαν ἀπό τόν Γέροντα νά πάρουν τήν εὐχή του Εἶδαν τό πρόσωπό του κατα-κόκκινο καί φαινόταν ἀρκετά στενοχωρηmicroένος Εἶπε στούς πατέρες laquoΚάντε προσευχή ἐκεῖ πού θά πᾶτε πέστε καί στούς ἄλλους Γίνεται πολύ κακό στήν Ρουmicroανία ἔχουν ἐmicroφύλιο πόλεmicroο καί σκοτώνονται πολλοίraquo Ἐκεῖνο τόν καιρό εἶχε ἀνατραπῆ ὁ Τσαουσέσκου Ὁ Γέροντας ἀπό τήν δική του laquoπνευmicroατική τη-λεόρασηraquo ἔmicroαθε τά συmicroβάντα καί συmicromicroετεῖχε στήν δοκιmicroασία τοῦ ρουmicroανικοῦ λαοῦ πονώντας καί προσευχόmicroενος ἔντονα

Ὁ Γέροντας microέ τίς εὐχές του στήριξε ἀναρίθmicroητες ψυχές πού ἀξίζουν πολύ περισσότερο ἀπό ὅλον τόν κόσmicroο Ἐπιπλέον microέ τήν προσευχή του θεράπευσε ἀσθενεῖς καθάρισε δαιmicroονισmicroένους καί microόνο ὁ Θεός γνωρίζει πόσους βοήθησε ἀφανῶς νά βροῦν τόν Θεό καί νά σωθοῦν

Τώρα πλέον πού ὁ Γέροντας δέν εἶναι κοντά microας γιά ν᾿ ἀνάβη κεριά καί νά προσεύχεται γιά ὅλο τόν κόσmicroο microᾶς βοηθᾶ καλύτερα καί πιό ἀποτελεσmicroατικά ἀπό τόν οὐρανό ῎Εχουmicroε ἀποδείξεις τά θαύmicroατα καί τίς ἐmicroφανίσεις του πού γί-νονται microετά τήν κοίmicroησή του

Ἀφοῦ σέ ὅλη του τήν ζωή laquoἠναλώθη ἥδιστα ὡς κηρίονraquo προσευχόmicroενος τώ-ρα ἡ ἄσβεστη λαmicroπάδα τῆς προσευχῆς του καίει ἀκοίmicroητη microπροστά στήν Ἁγία Τριάδα καί πρεσβεύει γιά ὅλους microας

Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος

Αποτελεῖ κοινή διαπίστωση ὅλων ὅσοι συνωmicroίλησαν microέ τόν Γέροντα καί ὅσοι διάβασαν τά κείmicroενά του ὅτι κατεῖχε τό χάρισmicroα τοῦ λόγου καί τῆς θεολογίας τό ἀνώτερο ἀπό ὅλα τά χαρίσmicroατα τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος

Ὁ λόγος του ἦταν ἁπλός σάν τῶν ἁλιέων-Ἀποστόλων πρακτικός ζωντανός παραστατικός ἑλκυστικός ἁπαλός καί γλυκύς ῎Επεφτε σάν δροσιά στίς διψα-σmicroένες ψυχές Στίς διηγήσεις του ἦταν ἀπαράmicroιλλος Συνέπλεκε φυσιολογικά χαριτωmicroένες ἱστορίες καί ἀστεῖα γιά νά γίνη ἡ διήγηση εὐχάριστη πιό παρα-στατική καί νά τονίση κάτι τό πνευmicroατικό Συχνά microιλοῦσε microέ παραδείγmicroατα

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

laquoἐν παραβολαῖςraquo ἀπό τήν φύση καί τήν ζωή ῏Ηταν σαφής στά λόγια του ποι-ητικός καί ἀποφθεγmicroατικός Ἦταν ἱκανός νά microιλᾶ ἄνετα ὅλη τήν ἡmicroέρα χωρίς προετοιmicroασία καί οἱ ἀκροατές του νά κρέmicroωνται ἀπό τά χείλη του

Ὁ λόγος του ἄγγιζε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων laquoἘκεῖνο πού micro᾿ ἔκανε ἐντύπω-σηraquo εἶπε ναρκωmicroανής laquoεἶναι πού ὁ Γέροντας microέ δύο-τρία λόγια κατάφερε νά ἐπικοινωνήση microαζί microας καί νά κινήση τό ἐνδιαφέρον microαςraquo

Ἀνάλογα microέ τήν διάθεσή τους ἄλλοι συνέρχονταν καί microετανοοῦσαν ἄλλοι προβληmicroατίζονταν ἄλλοι ἐνθουσιάζονταν καί ἄλλοι παρηγοροῦνταν Δέν ἔπει-θε τούς ἀνθρώπους λογικά ἀλλά τούς βοηθοῦσε πνευmicroατικά

Κατάπληξη προξενοῦν ἡ πολυmicroέρειά του οἱ πρακτικές γνώσεις ἡ σοφία ἡ ἀπέραντη microνήmicroη του

Εἶχε τήν ἱκανότητα νά κατευθύνη πνευmicroατικά microοναχούς καί microοναστήρια νά δίνη λύσεις στά προβλήmicroατα λαϊκῶν ἀγάmicroων καί ἐγγάmicroων νά διαλέγεται microέ ἐπιστήmicroονες πού ἐντυπωσιάζονταν ἀπό τίς γνώσεις καί τήν εὐστροφία του Συγκατέβαινε ἤ ἀνερχόταν στό microορφωτικό ἐπίπεδο καί στήν πνευmicroατική κατά-σταση τῶν ἀνθρώπων λαmicroβάνοντας ὑπ᾽ ὄψιν του τόν χαρακτῆρα τους τό ἐπάγ-γελmicroά τους τήν καταγωγή τους τά ἐνδιαφέροντά τους κἄ

Ὁ Γέροντας καί microετά τήν κοίmicroησή του βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους microέ τά γραπτά του Τά βιβλία του ἔχουν πρωτοφανῆ ἀπήχηση διαβάζονται ἄπληστα microεταφρά-

1978 Στήν Σουρωτή microέ γνωστό του νέο ἀπό Αὐστραλία

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

ζονται σέ πολλές ξένες γλῶσσες microιλᾶνε στήν καρδιά συγκινοῦν καί ἁπλούς καί διανοουmicroένους

Μέ τήν διδασκαλία πού ἄφησε ὁ Γέροντας ἀναδείχθηκε σύγχρονος διδάσκα-λος τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς Τά λόγια του κυκλοφοροῦν στά στόmicroατα τῶν ἀνθρώ-πων ἐπιδροῦν χαρισmicroατικά καί ὁδηγοῦν ψυχές στήν σωτηρία

Χάρισmicroα παρακλήσεως (= παρηγοριᾶς)

Όπως ὁ ἀνοιξιάτικος ἥλιος διώχνει τήν ὁmicroίχλη καί θερmicroαίνει ἔτσι καί ὁ Γέροντας microέ τό χάρισmicroα τῆς παρακλήσεως (παρηγοριᾶς) ἔδιωχνε τήν θλίψη καί παρηγοροῦσε κάθε βασανισmicroένη ψυχή πού τόν πλησίαζε

Πολλοί κατέφευγαν κοντά του ἔρχονταν στενοχωρηmicroένοι καί ἔφευγαν τε-λείως ἀλλαγmicroένοι Μόνο νά τόν ἔβλεπε κανείς ἔπαιρνε δύναmicroη καί χαρά Ἄν εἶχε καί τήν εὐλογία νά συνοmicroιλήση microαζί του τότε ἔνιωθε πρωτόγνωρη χαρά καί ἔφευγε ἀλλοιωmicroένος Τά ἴδια περίπου λόγια microποροῦσε νά πῆ καί κάποιος ἄλλος σ᾿ ἕναν πονεmicroένο Τά λόγια ὅmicroως τοῦ Γέροντα microετέδιδαν τήν χάρι τοῦ Θεοῦ εἶχαν ἄλλη δύναmicroη

Κατώρθωνε νά παίρνη ὅλον τόν ἀνθρώπινο πόνο καί τήν θλίψη καί νά microε-ταγγίζη χαρά καί παρηγοριά Ὁ ἴδιος γευόταν τήν πίκρα ἀλλά οἱ ἄνθρωποι γέ-microιζαν χαρά καί γλυκύτητα

Ἡ εἰλικρινής ἀγάπη του γιά τόν κάθε ἄνθρωπο ἔκανε τόν πόνο καί τά προ-βλήmicroατα τῶν ἄλλων δικά του

Οἱ ἀσθενεῑς ἔβλεπαν τό παράδειγmicroά του καί παρηγοροῦντο Ἐνῶ ὁ ἴδιος ὑπέ-φερε ἀπό πολλές ἀσθένειες ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσε Δέν παρακαλοῦσε τόν Θεό νά τοῦ δώση ὑγεία ῏Ηταν πάντα εὐδιάθετος ξεχείλιζε ἀπό χαρά καί χαρο-ποιοῦσε τούς θλιmicromicroένους ῞Ολοι ἔφευγαν χαρούmicroενοι microέσα στίς θλίψεις τους Δέν ἔδινε ψεύτικη παρηγοριά Τόνιζε τήν πίστη στόν Θεό τήν ὑποmicroονή τήν δοξολογία τήν πνευmicroατική ἀντιmicroετώπιση τῆς δοκιmicroασίας καί ἔδειχνε τό τέλος καί τόν σκοπό τῶν θλίψεων Γλύκαινε τά παθήmicroατα τῆς παρούσης ζωῆς microέ τήν ἐλπίδα τῆς αἰωνίας

Ὅταν κανείς πλησίαζε στό Καλύβι του ἔνιωθε microιά γλυκύτητα laquo῞Ολη ἡ ἀτmicroό-σφαιρα σέ γλύκαινεraquo ὅπως microαρτυροῦν πολλοί Κανείς δέν ἔφευγε ἀπό κοντά του ἀπαράκλητος Νέοι microέ ψυχολογικά προβλήmicroατα καί τάσεις αὐτοκτονίας παρηγοροῦντο καί ἔφευγαν microέ σταθερή ἀπόφαση νά microετανοήσουν καί νά ζή-σουν πνευmicroατικά

Ἑλληνοπόντιος πρόσφυγας δέν κατάφερνε νά βρῆ ἐργασία ῏Ηρθε σέ ἀπόγνω-ση Εἶχε ἀποφασίσει νά αὐτοκτονήση Ἕνας φίλος τοῦ συνέστησε νά ἐπισκεφθῆ τόν γέροντα Παΐσιο καί πῆγε νά τόν δῆ Ἄλλαξε ἔγινε ἄλλος ἄνθρωπος καί ἔφυ-γε χαρούmicroενος microέ ἐλπίδες Στό τέλος εἶπε laquoΚαί βουνό νά microοῦ τύχη τώρα θά τό κάνω στήν ἄκρη νά περάσωraquo

Εὐλαβής προσκυνητής κλαίγοντας ἀπό συγκίνηση διηγήθηκε laquoΕἶχα ἔρθει τό 1992 ἀπό τόν Καναδᾶ ἀπελπισmicroένος Ἤmicroουν χωρισmicroένος ἔπαιρνα ναρκωτικά καί δεκατέσσερα φάρmicroακα Εἶχα τριανταδύο χρόνια νά κοινωνήσω Ὁ Γέροντας συνωmicroιλοῦσε microέ καmicromicroιά δεκαπενταριά ἀνθρώπους στήν αὐλή Φαινόταν πολύ ἐξαντληmicroένος Ἔφυγαν οἱ ἄλλοι καί ἔmicroεινα τελευταῖος Μοῦ εἶπε laquoἈπό πολύ

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

microακρυά ἔρχεσαι Πολύ καιρό σέ περίmicroεναraquo Ἡ ἀγάπη του microέ ἀλλοίωσε Ἔνιω-θα ὅτι ἔβλεπε τά πάντα Ξέχασε τήν κατάστασή του καί πῆρε πάνω του ὅλα τά προβλήmicroατά microου Ὅλα microοῦ τά τακτοποίησε Τήν ὑγεία˙ (τώρα παίρνω microόνο ἕνα χάπι γιά τήν πίεση) τήν οἰκογένεια˙ ἔχω τώρα καί microιά κορούλα Παϊσία τήν ἐρ-γασία καί τό κυριώτερο τήν πίστη microου στόν Χριστό Ἡ microητέρα microου χαρούmicroενη microοῦ λέει laquoΠαιδί microου εἶσαι ὅλος ἕνα θαῦmicroαraquo

Κάποτε στήν Θεσσαλονίκη συνάντησε ὁ Γέροντας ἕναν κληρικό-microαθητή του Ἐνῶ συνωmicroιλοῦσαν τούς πλησίασε microιά microαυροφόρα γυναίκα πολύ πικραmicroένη καί εἶπε microέ ἔνταση καί πόνο laquoΠέστε microου γιατί εἶναι ἄδικος ὁ Θεός Μοῦ πῆρε τόν ἄνδρα microου καί τώρα τό παιδί microουraquo Ὁ Γέροντας δέν εἶπε τίποτε Κοίταξε δεξιά-ἀριστερά καί προσευχήθηκε ῞Υστερα εἶπε στήν γυναίκα laquoΕὐλογηmicroένη τώρα σάν microοναχή εἶσαιraquo Ἡ γυναίκα ἠρέmicroησε ἔβαλε microετάνοια φίλησε τό χέρι του καί ἔφυγε εὐχαριστώντας

Ἀκόmicroη καί λίγο πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του ὅταν ἦταν microεγάλοι οἱ πόνοι τῆς ἀσθενείας του καί ἦταν σχεδόν ἡmicroιθανής δέν ἔπαυε νά παρηγορῆ τόν λαό τοῦ Θεοῦ

Νέος γνωστός του εἶχε σοβαρό πρόβληmicroα ὑγείας πού τοῦ δηmicroιούργησε θλί-ψη ἀβάσταχτη Κατέφυγε σέ ψυχιάτρους καί ἔπαιρνε φάρmicroακα Ὁ Γέροντας τόν κάλεσε ἰδιαίτερα τόν εἶδε γιά λίγα λεπτά τοῦ εἶπε δυό λόγια ἀλλά ἡ χαρά πού πῆρε τό παιδί ἦταν microεγάλη καί ἀπερίγραπτη ῎Εφυγε ἄλλος ἄνθρωπος καί πέ-ταξε τά ψυχοφάρmicroακα

Ἄν καί ὁ ἴδιος ὑπέφερε ἔδινε ὅmicroως παρηγοριά στούς ἄλλους ῞Οσο ζοῦσε παρηγοροῦσε ἀπό τήν γῆ Τώρα πιά εἶναι παράκλητος ἀπό τούς οὐρανούς καί microεσίτης πρός τόν Θεό

laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo

Έλεγε ὁ Γέροντας laquoΕὐωδία δίνει ὁ Θεός κάποτε σέ ὥρα προσευχῆς Ἄλλοτε σέ ὥρα πού δέν προσεύχεσαι Αὐτό εἶναι γιά νά παρηγορήση νά ἐνδυναmicroώση καί νά πληροφορήση κάποια ψυχή πάντως γιά κάποιον σκοπό Εἶναι ἔντονη ἡ εὐωδία Δέν microοιάζει microέ τήν εὐωδία τῶν ἀρωmicroάτων Αἰσθάνεσαι microεγάλη ἀνακού-φιση Μερικές φορές δέν ἀντέχεις ἀπό τήν ἔντονη εὐωδίαraquo

Αὐτή ἡ θεϊκή εὐωδία εἶναι δηλωτική τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος σέ microέρη ἁγιασmicroένα ἤ ὅπου ὑπάρχουν ἅγια Λείψανα

῎Οχι microόνο αἰσθανόταν εὐωδία ὁ Γέροντας ἀλλά καί ὁ ἴδιος εἶχε γίνει laquoεὐωδία

Χριστοῦraquo Ἄπειρες φορές τόν πρόδιδε ἡ θεία χάρις καί πιστοποιοῦσε τήν ἁγιό-τητά του microέ εὐωδία πού σάν laquomicroύρον ἐκκενωθένraquo ἐξερχόταν ἀπό τόν ἴδιο ἀπό προσωπικά του ἀντικείmicroενα ἤ ἀπό χώρους ὅπου ἔζησε

Μοναχός ἁγιορείτης διηγεῖται laquoἩ εὐωδία ἡ ὁποία πήγαζε ἀπό τόν Γέροντα

ἦταν ἄλλο πρᾶγmicroα Πολλές φορές ὅταν ἀσπαζόmicroουν τό χέρι του αἰσθανόmicroουν ἕνα ὑπερφυσικό ἄρωmicroα σάν microύρο Τό ἴδιο αἰσθανόmicroουν νά ἐξέρχεται ἀπό τό στόmicroα του καί ὅταν microοῦ microιλοῦσε ἐνῶ φυσιολογικά λόγῳ τῆς ὑπερβολικῆς του νηστείας θά ἔπρεπε νά ἐξέρχεται δυσοσmicroία Ἐπανειληmicromicroένως εἶχε συmicroβῆ τό ἴδιο

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

ἄρωmicroα νά τό πρωτοαισθάνωmicroαι microόλις περνοῦσα τό ρέmicroα καί νά microέ συνοδεύη σέ ὅλη τήν διαδροmicroή microέχρι νά φθάσω στό Κελλί του στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ ἁγιορείτης ἱεροmicroόναχος Ἀ microαρτυρεῖ laquoΜέ περίmicroενε ὁ Γέροντας ἕνα πρωινό

γιά νά κάνουmicroε microιά ἐργασία microαζί ῞Οταν τοῦ ἀσπάσθηκα τό χέρι αἰσθάνθηκα ἔντονη εὐωδία ἀλλά καί ὅλη ἡ αὐλή ἦταν πλήρης εὐωδίαςraquo

laquoΚάποια φοράraquo microαρτυρεῖ ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τήν Ἱ Μονή Τιmicroίου Προ-

δρόmicroου Μεταmicroορφώσεως laquoαἰσθανόmicroουν εὐωδία ὅπως ἀπό τά ἅγια Λείψανα Ὁ παππούλης (π Παΐσιος) ἦταν σέ microικρή ἀπόσταση Στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἀπό ποῦ προέρχεται καί πλησιάζοντας κοντά του διαπίστωσα ὅτι ἡ εὐωδία ἐξερχό-ταν ἀπό τόν Γέρονταraquo

Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους

Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό Ἑλληνικά δέν γνώριζε ἄλλη γλῶσσα Ὅmicroως συνέβη ἐπανειληmicromicroένως -ὅταν ὑπῆρχε λόγος- microέ τήν γλῶσσα τῆς Πεντη-κοστῆς νά συνοmicroιλήση καί νά συνεννοηθῆ θαυmicroάσια microέ ἑτερο-γλώσσους

laquo῎Ηmicroουν παρώνraquo διηγεῖται ὁ ἱ Ε Κ laquoκάποτε στό Κελλί τοῦ Γέροντα microαζί

microέ ἄλλους τρεῖς ἐπισκέπτες καί ἕνα Γάλλο πού δέν microιλοῦσε λέξη Ἑλληνικά ῞Οταν ἦρθε ἡ σειρά του νά microιλήση microέ τόν Γέροντα πῆγαν πιό πέρα καί γιά δε-καπέντε λεπτά συνωmicroιλοῦσαν καθισmicroένοι στά κούτσουρα Τούς βλέπαmicroε πού συζητοῦσαν microέ ἐνδιαφέρον Πῶς ἐπικοινωνοῦσαν ἀφοῦ δέν ὑπῆρχε κοινή γλῶσ-σα ἐπικοινωνίας Ὁ ξένος ἔφυγε χαρούmicroενος Ἡ ἱκανοποίηση φαινόταν ἔκδηλη στό πρόσωπό τουraquo

Γάλλος περιηγητής εἶχε συmicroφωνήσει microέ κάποιον microοναχό νά πᾶνε microαζί νά δοῦν

τόν Γέροντα Τό βράδυ εἶχε ἀγρυπνία στό Μοναστήρι πού ἔmicroενε Ὁ microοναχός microετά τήν ἀγρυπνία πῆγε στό Κελλί του νά ξεκουραστῆ Ὁ ἀλλοδαπός ἀπό τόν πόθο νά δῆ τόν Γέροντα κατέβηκε microόνος του στό Καλύβι Συνωmicroίλησαν θαυmicroάσια καί ἀπό τήν συζήτηση σχηmicroάτισε τήν ἐντύπωση ὅτι ὁ Γέροντας γνώριζε ἄπταιστα Γαλλικά

Μαρτυρία π Π Λ laquoΒρέθηκα κάποτε στήν ldquoΠαναγούδαrdquo καί ἕνας ἀλλοδα-

πός περίmicroενε νά microιλήση microέ τόν Γέροντα Προσφέρθηκα νά κάνω τόν διερmicroηνέα Ἀρχικῶς ὁ Γέροντας περίmicroενε νά ἀκούση τήν microετάφραση τῶν ἐρωτήσεων Στήν συνέχεια ἀπαντοῦσε στίς ἐρωτήσεις πρίν κάνω τήν microετάφρασηraquo

Πνευmicroατικό τέκνο τοῦ Γέροντα διηγεῖται laquoΜιά microέρα πῆγα πολύ πρωί στήν laquoΠα-

ναγούδαraquo Πέρασα στό Ἀρχονταρίκι καί βρῆκα ἕναν ἀλλοδαπό ἐπισκέπτη Μέχρι νά ἑτοιmicroάση ὁ Γέροντας τό κέρασmicroα microέ τά λίγα Ἀγγλικά πού ἤξερα πιάσαmicroε τήν συζήτηση καί microοῦ εἶπε ὅτι χθές βράδυ ἦρθε ἀργά Καθυστέρησε γιατί ἔχασε τόν δρόmicroο πέρασε ἡ ὥρα καί ὁ Γέροντας τόν φιλοξένησε Συζήτησαν χωρίς καmicromicroιά δυ-σκολία καί ὁ ξένος νόmicroιζε ὅτι ὁ Γέροντας ἤξερε Ἀγγλικάraquo

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

Παράδοξες microεταβάσεις

Ὁ Γέροντας ἐνῶ βρισκόταν στό Κελλί του στό Ἅγιον ῎Ορος microετα-φερόταν πολύ microακρυά γιά νά βοηθήση κάποιον πού κινδύνευε ἤ γιά κάποιον ἄλλον λόγο

Οἱ ἄνθρωποι τόν ἔβλεπαν καί τόν ἄκουγαν Ἄλλοτε ἦταν ἀθέα-τος παρακολουθοῦσε καί γνώριζε τί συmicroβαίνει σέ κάποιο πρόσωπο σέ microιά οἰκογένεια ἤ σέ ἕνα microοναστήρι

Στό microοναστήρι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς ἔκει-

ραν κάποια ἡλικιωmicroένη microοναχή ἐσπευσmicroένα λόγῳ τοῦ ἐπικειmicroένου θανάτου της Ὁ π Παΐσιος δέν εἶχε πληροφορηθῆ ἀκόmicroη τήν ρασοφορία ὡστό-σο ἐνῶ ἦταν στό Ἅγιον Ὄρος παρευρίσκετο καί παρακολουθοῦσε τήν κηδεία καί δέν microποροῦσε νά καταλάβη ποιά microοναχή κηδεύουν

Τίς ἡmicroέρες πού πῆγε νά προσκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα ἦλθε microία παρέα νέων

νά τόν δῆ Ἐνῶ ἀπουσίαζε ἀπό τό Κελλί του αὐτοί τόν βρῆκαν Τούς ἄνοιξε ὁ Γέροντας τούς κέρασε λουκούmicroι συζήτησαν καί ἔφυγαν πολύ χαρούmicroενοι Δια-νυκτέρευσαν στήν Μονή Φιλοθέου καί ἐκεῖ ἀνέφεραν ὅτι εἶδαν τόν Γέροντα Οἱ πατέρες ἀποροῦσαν πῶς τόν βρῆκαν ἐνῶ ἔλειπε Τήν ἑποmicroένη κάποιος Φιλοθε-ΐτης πῆγε στήν laquoΠαναγούδαraquo ἀλλά δέν βρῆκε τόν Γέροντα Ρώτησε σέ γειτονι-κό Κελλί καί ἐπιβεβαίωσαν τήν ἀπουσία του

Τό γεγονός αὐτό εἶχε πληροφορηθῆ καί ὁ τότε πορτάρης τῆς Μονῆς Κουτλου-microουσίου ὁ νῦν ἡγούmicroενος Βατοπεδίου Ἀρχιmicro Ἐφραίmicro καί ἄλλοι πατέρες καί εἶ-χε γίνει εὐρύτερα γνωστό στό Ἅγιον Ὄρος

Ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τό Μοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορ-

φώσεως Χαλκιδικῆς διηγεῖται laquoΜιά microέρα πού ἐπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγούδαraquo εἶχε πολύ κόσmicroο Στό τέλος microοῦ εἶπε νά κοιmicroηθῶ στό Καλύβι του Φάγαmicroε κάτι πρόχειρο καί εἶπε νά ξεκουραστοῦmicroε γιατί ἦταν πολύ κουρα-σmicroένος καί ξάγρυπνος Εἶχε δυό βραδυές νά κοιmicroηθῆ Τό πρωί πού microέ κάλεσε γιά τήν ἀκολουθία microοῦ εἶπε

ndash Δέν micro᾿ ἄφησαν νά κοιmicroηθῶ ὅλη τή νύχταndash Ποιός Γέρονταndash Νά γινόταν ἔξω ἀγρυπνία ῏Ηταν πολύ ὡραῖαἘνῶ βρισκόταν στό Ἅγιον Ὄρος συmicromicroετεῖχε στήν ὁλονύκτια πού γινόταν σέ

Μοναστήρι ἔξω στόν κόσmicroο

Διόραση καί προόραση

Ὁ Γέροντας ἔχοντας τό διορατικό καί τό προορατικό χάρισmicroα προγνώριζε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἐνίοτε τόν ἐρχοmicroό τῶν ἐπισκεπτῶν τήν διάθεση τήν πνευmicroατική τους κατάσταση τό ὄνοmicroα τόν τόπο καταγωγῆς τό θέmicroα πού τούς ἀπασχολοῦσε τό παρελθόν καί τό microέλλον τους Εἶχε δική του τηλεόραση (πνευ-

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

microατική) καί ἔβλεπε ἀκόmicroη κάποιο πρόσωπο πού ἦταν microακρυά του τί κάνει πῶς περνᾶ microέ τί ἀσχολεῖται Ἐγνώριζε ἄλλοτε τί γράφει ἕνα γράmicromicroα πού τοῦ ἔστελναν καί ἔδινε τήν ἀπάντηση χωρίς νά τό διαβάση˙ τί περιέχει ἕνα δέmicroα χωρίς νά τό ἀνοίξη

Εἶπε laquo῞Οταν ἄρχισε ὁ πόλεmicroος στόν Περσικό αἰσθάνθηκα στόν ὕπνο microου ἕναν

πόνο Ἄκουγα ἕνα βουητό ἀπό κανόνια βόmicroβες ἀεροπλάνα καί ξύπνησα Κατά-λαβα ὅτι εἶχε ἀρχίσει ὁ πόλεmicroος καί γινόταν microεγάλο κακό Ὅταν microετά ἦρθε ἕνας πατέρας ἀπό τό Κουτλουmicroούσι καί microοῦ εἶπε ὅτι ἄρχισε ὁ πόλεmicroος ἀπάντησα ὅτι ἔχει περίπου δύο ὧρες πού ἄρχισε Τό ἴδιο αἰσθάνθηκα καί τήν τρίτη ἡmicroέραraquo

Ὁ κ Τσολάκης Βασίλειος Ἀστυνοmicroικός ἀπό Ἀριδαία διηγεῖται laquoΚάποιος γνω-

στός microου εἶχε πάει στό ἐξωτερικό Δυστυχῶς ἐκεῖ ἔmicroπλεξε microέ Προτεστάντες microέ ἀποτέλεσmicroα νά ἀρνηθῆ τήν Ὀρθοδοξία καί νά γίνη Προτεστάντης

raquoΜιά microέρα microέ ἐπισκέφθηκε στό γραφεῖο microου καί βλέποντας τήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου microοῦ εἶπε ἔντροmicroος laquoΑὐτόν τόν ξέρω Πρίν δέκα χρόνια πῆγα στό Κελλί του microέ ἄλλους δύο Μόλις φτάσαmicroε microόνο ἐmicroένα δέν microοῦ ἐπέτρεψε νά microπῶ Διότι microοῦ εἶπε ὅτι εἶmicroαι αἱρετικός γιατί δέν πιστεύω στήν Παναγία καί στούς Ἁγίουςraquoraquo

Ὁ κ Θ κάτοικος Χ τελευταῖα παρακολουθοῦσε τίς διαλέξεις κάποιας ὀρ-

γανώσεως ἀπό αὐτές πού σάν δηλητηριώδη microανιτάρια ξεφυτρώνουν κάθε τό-σο στήν χώρα microας microέ φιλοσοφικοεπιστηmicroονική δῆθεν κάλυψη ἀλλά ὑπόπτου περιεχοmicroένου καί στόχων Μελετοῦσε ἐπίσης σχετικά βιβλία καί φυλλάδια πού τοῦ ἔδιναν ῞Οσα ἄκουγε ἤ διάβαζε εἶχαν σάν ἀποτέλεσmicroα νά τόν κάνουν νά microήν αἰσθάνεται καλά κάπως σάν ζαλισmicroένος θολωmicroένος microπερδεmicroένος Προ-βληmicroατιζόταν ἄν ἔπρεπε νά συνεχίση διχαζόταν καί στενοχωριόταν Κάποιος φίλος του πού πληροφορήθηκε τήν δυσκολία του τοῦ συνέστησε νά πάη στό Ἅγιον ῎Ορος νά συmicroβουλευθῆ τόν γέροντα Παΐσιο Πείσθηκε καί ξεκίνησε γιά τό Ἅγιον ῎Ορος ἔβαλε microάλιστα στήν δεξιά ἐξωτερική τσέπη τοῦ microπουφάν του τήν Ἁγία Γραφή ἐνῶ στήν ἀριστερή ἐσωτερική τσέπη κάποιο βιβλίο καί φυλλά-δια τῆς ὀργανώσεως

Φθάνοντας στήν laquoΠαναγούδαraquo βρῆκε τόν Γέροντα περιτριγυρισmicroένο ἀπό πο-λύ κόσmicroο Περίmicroενε microέχρις ὅτου ἔφυγαν οἱ ἄλλοι ἐκτός ἀπό δύο πού ἤθελαν νά δοῦν ἰδιαιτέρως τόν Γέροντα Σκεφτόταν πῶς νά ἐκθέση τό πρόβληmicroά του ἀλλά ὁ Γέροντας τόν πρόλαβε καί ρώτησε

ndash Τί κάνει ἡ Χ (ἀνέφερε τήν πατρίδα του)ndash Καλά εἶναι πάτερ εἶπε γεmicroᾶτος ἀπορία γιά τό πῶς ὁ Γέροντας πού τόν

ἔβλεπε πρώτη φορά γνώριζε τήν πατρίδα τουndash Κοίτα Θ (νέο ξάφνιασmicroα γιατί τόν προσφώνησε microέ τό ὄνοmicroά του) αὐτό

τό βιβλίο πού ἔχεις σ᾿ αὐτή τήν τσέπη (καί τοῦ ἔδειξε τήν τσέπη πού εἶχε τήν Ἁγία Γραφή) εἶναι καλό καί νά τό microελετᾶς ὅσο πιό συχνά microπορεῖς ἀλλά αὐτά πού ἔχεις ἐδῶ (καί τοῦ ἔδειξε ἀριστερά στό στῆθος) πέταξέ τα τό συντοmicroώτερο γιατίhellip ἔχει τρελλοκοmicroεῖο ἡ Χ (πατρίδα του) Ἄν δέν ἔχη θά πᾶς ἀλλοῦraquo

Στό Στόmicroιο ἐνῶ καθόταν microέ ἀνθρώπους στό Ἀρχονταρίκι ἔλεγε laquo῎Ερχεται

ὁ Βασίλης καί ὁ Δηmicroήτρηςraquo καί σηκωνόταν νά microαγειρέψη ἤ νά ἑτοιmicroάση καφέ

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

Ἀποροῦσαν οἱ ἄλλοι πῶς τό ξέρει

Ὑπῆρχαν καί microερικοί πού ζητοῦσαν νά λάβουν πεῖρα laquoτοῦ ἐν αὐτῷ λαλοῦ-ντος Χριστοῦraquo ῎Ηθελαν νά διαπιστώσουν ἄν ὁ Γέροντας ἔχη διορατικό καί προ-ορατικό χάρισmicroα

Ἀξιωmicroατικός πού ἦταν στά ραντάρ θέλησε νά δοκιmicroάση ἄν καί τό laquoραντάρraquo τοῦ Γέροντα λειτουργῆ καλά ἀλλά laquoπιάστηκεraquo ἀπό αὐτό Δηλαδή laquoἔπιασεraquo καί ἀπεκάλυψε τούς λογισmicroούς του

Σέ γνωστή του microοναχή εἶπε laquoΣέ βλέπω (ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος) πού διαβάζεις

συνέχεια τόν βίο τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου Καλά κάνεις νά τόν διαβάζηςraquo

Κάποιος χτύπησε τό καmicroπανάκι ἐνῶ ὁ Γέροντας ἔκανε εἰκονάκια στήν πρέσ-σα Κοίταξε ἀπό τό παράθυρο καί εἶδε ἕνα νέο Δέν ἄνοιξε Συνέχισε τό ἐργόχει-ρό του Τρεῖς φορές πῆγε στό παράθυρο καί προσεκτικά παρατηροῦσε τόν νέο Τήν τρίτη φορά microονολογοῦσε laquoἄντε στό καλό παλληκάριraquo καί ἐξήγησε στόν παριστάmicroενο microοναχό laquoΚαί νά τοῦ ἀνοίξω δέν βγαίνει τίποτε διότι ἔχει κάνει τήν καρδιά του σταῦλοraquo

Κάποτε στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo χτύπησε τό καmicroπανάκι Ὁ Γέροντας κοίταξε ἀπό

τό παράθυρο καί εἶδε ἕναν λαϊκό νά περιmicroένη Τόν παρατηροῦσε γιά λίγη ὥρα καί microονολογοῦσε laquoΠετραχήλι ἔχει παπᾶς δέν εἶναιraquo Ἀφοῦ τοῦ ἄνοιξε καί συζήτησαν ἀπεκάλυψε ὁ ἐπισκέπτης ὅτι ἦταν microάγος καί φοροῦσε κατάσαρκα πετραχήλι

Μαθητής τῆς Ἀθωνιάδος πῆγε στόν Γέροντα καί ἐκεῖνος τόν ρώτησε laquoΠόσα

ἀδέλφια εἶστεraquo laquoὈκτώraquo ἀπάντησε τό παιδί laquoΛάθος κάνειςraquo τοῦ εἶπε laquoἐννιά

Στήν ἹΜ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορφώσεως

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

εἶστεraquo Ἡ microητέρα του ἦταν ἔγκυος καί ὁ microαθητής δέν τό γνώριζε

Πολλές φορές δεχόταν ἐλλάmicroψεις Ἐνῶ βάδιζε ἤ συνωmicroιλοῦσε ἤ ἐργοχειροῦσε λάmicroβανε ἕνα microήνυmicroα microία πληροφορία γιά κάτι πού συνέβαινε πολύ microακρυά σέ κάποιο πρόσωπο Τό Ἅγιο Πνεῦmicroα τόν πληροφοροῦσε καί ὁ Γέροντας ἀνάλο-γα microέ τήν περίπτωση ἤ ἄναβε κερί καί προσευχόταν ἤ ἔσπευδε αὐτοπροσώπως νά βοηθήση

Χάρισmicroα ἰάσεων

Ὁ ἅγιος Μάξιmicroος ὁ Ὁmicroολογητής θεωρεῖ τό ἰαmicroατικό χάρισmicroα ἐπακόλουθο τῆς ἀγάπης Γράφει laquoὉ τήν φυσικήν κατορθώσας φιλανθρωπίαν microετά τήν τε-λείαν τῆς φιλαυτίας ἀναίρεσιν ἰαmicroάτων δέχεται χάρισmicroαraquo35

Τέτοιο χάρισmicroα ἔλαβε καί ὁ Γέροντας Θεράπευσε πολλούς πού ἔπασχαν ἀπό ἀσθένειες ἀνίατες καρκίνο λευχαιmicroία καρδιοπάθεια παραλυσία τύφλωση καί ἔλυσε τήν στείρωση πολλῶν γυναικῶν

Συνήθως προγνώριζε τό πρόβληmicroα καί τήν ἐξέλιξή του Ἄν ἔβλεπε πίστη στόν ἀσθενῆ καί ὅτι ἡ θεραπεία δέν θά τόν βλάψει πνευmicroατικά microέ microόνο τόν λόγο του laquoδέν ἔχεις τίποτε εἶσαι καλάraquo ὁ ἀσθενής ἔφευγε ὑγιής Ἐνίοτε σταύ-ρωνε τούς ἀρρώστους microέ τά ἅγια Λείψανα καί τούς ἔχριε microέ ἔλαιον ἀπό τό καν-τήλι τῆς Παναγίας

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας τό ἑξῆς laquoΧθές (Ἰούλιος τοῦ 1992) φέρανε ἕνα παιδάκι

ἐδῶ δέκα ἐτῶν τελείως τυφλό Μόλις τό εἶδα τό ρώτησα laquoΠαιδί microου τί θέλεις νά σοῦ δώση ὁ Χριστόςraquo Αὐτό microοῦ εἶπε laquoΘέλω νά γίνω καλό παιδίraquo καί πρίν προλάβω νά προσευχηθῶ τό παιδί ἀπέκτησε τό φῶς τουraquo

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε αὐτό γιά νά παρηγορήση ἄλλον ἀόmicromicroατο ἀλλά ἀπέ-κρυψε τήν δική του συmicroβολή ὅπως καί σέ ἄλλες περιπτώσεις πού ἁπλῶς ἀνα-φέρει ὅτι ὁ τάδε δέν ἔχει τίποτε θά γίνει καλά

Ὁ κ Γκόλιας Ματθαῖος ἀπό τά Ἰωάννινα microαρτυρεῖ laquoἙνός φίλου microου ἡ κόρη

ἡλικίας 17 ἐτῶν ἔπασχε ἀπό σκλήρυνση κατά πλάκας καί σιγά-σιγά παρέλυε Πήγαmicroε στόν Γέροντα καί τοῦ ἀναφέραmicroε σχετικά Λέει στόν πατέρα της laquoἩ Γεωργία θά γίνει καλά καί θά πάει νά σπουδάσηraquo

Σέ διάστηmicroα ἑνός ἔτους ἡ βελτίωση ὑπῆρξε θεαmicroατική Ἡ Γεωργία ἔγινε τε-λείως καλά καί σπούδασε στήν Ἀθήνα Ἔκτοτε δέν ἀρρώστησε ξανάraquo

Μαρτυρία Π Δ ἀπό Θεσσαλονίκη ἀποφοίτου Ἀθωνιάδος laquoΚάποιος microαθητής

τῆς Ἀθωνιάδος ὁ Ἰ Μ κατά τό ἔτος 1989 ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο Βρέθηκε ὄγ-κος πίσω ἀπό τό microάτι Πρίν microπῆ στό χειρουργεῖο πῆγε ἡmicroέρα Σάββατο microέ τόν πατέρα του στόν Γέροντα Ὁ πατέρας microέ δάκρυα παρακαλοῦσε νά κάνη προσευ-χή καί τόν ρωτοῦσε ἐπίmicroονα ἄν θά γίνει καλά τό παιδί του

Ὁ Γέροντας microέ σιγουριά τούς εἶπε laquoΜήν στενοχωριέστε δέν εἶναι τίποτεraquo

35 Πρός Θαλάσσιον 59 PG 90 617C

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

Ἔφυγαν κάπως παρηγορηmicroένοι Ὅταν τήν Τετάρτη πῆγαν γιά τήν ἐγχείρηση οἱ γιατροί κατόπιν ἐξετάσεων διεπίστωσαν ὅτι ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανισθῆ δέν ὑπῆρχε τίποτε καί φυσικά ἐξεπλάγη-σαν

Ὁ πατέρας καί ὁ γυιός κατάλαβαν τί εἶχε συmicroβῆ καί τό Σάββατο ἦρθαν πάλι στό Ὄρος καί πῆγαν χαρούmicroενοι στόν Γέροντα γιά νά τόν εὐχαριστήσουν Ὁ πατέρας καί πάλι ἔκλαιγε ἀλλ᾿ αὐτή τήν φο-ρά microέ δάκρυα χαρᾶς διότι microέ τίς εὐχές τοῦ Γέροντα σώθηκε τό microάτι τοῦ παιδιοῦ τουraquo

Ὁ Ἱεροmicroόναχος Ἀ ἀνέφερε laquoΚάποια γυναίκα εἶχε 14 χρόνια

παντρεmicroένη χωρίς νά ἀποκτήση παιδί Ἀγανακτοῦσε καί ἔλεγε laquoΓιατί ὁ Θεός νά microήν microοῦ δώση καί microένα παιδίlaquo Ἀνέφερα στόν Γέροντα τήν περίπτωση καί microοῦ εἶπε laquo῎Ε νά κάνη ἕνα παδί γιά νά microήν γογγύζηraquo Καί ὄντως στό χρόνο ἀπέκτησεraquo

Ὑπῆρχαν καί ἄλλες δυσκολώτερες περιπτώσεις ὅπως ἀνέφερε ὁ Γέρο-

ντας laquoΚάνω γιά ὁρισmicroένους χρόνια προσευχή καί δέν βοηθιοῦνται γιατί ἔχουν πεῖσmicroα θέληmicroα ἐγωισmicroό Λένε laquoΓιατί ὁ Θεός δέν microοῦ δίνει αὐτόraquo Καί γιατί νά microᾶς τό δώση Γιά νά microᾶς κάνη πιό ἐγωιστές πιό θεληmicroατάρη-δες Δέν τούς ὠφελεῖ ἄν τό δώση Εἶναι σάν νά διατάζη micro᾿ αὐτόν τόν τρόπο τόν Θεό Ἐνῶ ἄν ἔλεγαν laquoἌν θέλης δῶσε microου αὐτόraquo Ὁ τρόπος προσευχῆς νά εἶναι ταπεινόςraquo

Ἔγραφε σέ ἐπιστολή (18-9-67) laquoΠολλές φορές ἐπέmicroεινα στήν προσευχή διά διάφορα θέmicroατα (ἀπαιτητικῶς) ἤ ἀτοmicroικά microου ἤ ἄλλων ἀδελφῶν καί microετά ἀναγ-

Τό Κελλί τοῦ Ὑπατίου τήν ἐποχή πού διέmicroενε ἐκεῖ ὁ Γέροντας

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

κάστηκα νά ζητήσω συγγνώmicroην ἀπό τόν Θεό καί νά ζητῶ ξανά τό ἀντίθετο Ἔκτοτε παρακαλῶ ὅτι εἶναι συmicroφέρον τῆς ψυχῆς νά δίδη σάν καλός πατέρας διότι ὅλη ἡ θυσία Του ἔγινε διά νά ἀποκαταστήση τίς ψυχές microας στόν παράδει-σο κοντά Τουraquo

Ὁ Γέροντας δέν microεροληπτοῦσε οὔτε ἔκανε διακρίσεις Τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ εἶναι διαφορετικό γιά τόν κάθε ἄνθρωπο Τό βέβαιο εἶναι ὅτι ὅλοι παρηγοροῦ-νταν καί ἐνισχύονταν ἀπό τόν Γέροντα

Ἄν δέν προηγηθῆ ἡ ψυχική θεραπεία ἡ σωmicroατική microόνη της δέν ὠφελεῖ γιατί συνήθως οἱ θεραπευmicroένοι ἐπανέρχονται στόν ἴδιο ἁmicroαρτωλό τρόπο ζωῆς

Ἐπεδίωκε ὄχι microόνο νά θεραπευθῆ ὁ ἀσθενής ἀλλά περισσότερο νά σωθῆ ἡ ψυχή του γιά τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος καί ἔχυσε τό αἷmicroα Του Φυσικά τό πιό microεγάλο θαῦmicroα γι᾿ αὐτούς πού θεραπεύονταν ἦταν ὅτι ἐνδυναmicroώ-νονταν στήν πίστη γίνονταν συνειδητά πιστοί θεράπευαν τήν ψυχή τους ἀπό τά πάθη καί δόξαζαν microέρα-νύχτα τόν Θεό Αὐτό ἔχει ἀπείρως microεγαλύτερη ἀξία καί αἰώνια διάρκεια ῎Ηθελε νά συνεργήσουν καί οἱ ἀσθενεῖς στήν θεραπεία τους Νά κάνουν ἔστω καί microιά microικρή θυσία γιά τόν Χριστό πχ νά κόψουν ἕνα πάθος τους τό τσιγάρο τό ποτό ἤ κάτι ἄλλο

῞Οταν οἱ θεραπευθέντες ἀπό εὐγνωmicroοσύνη ἤθελαν νά προσφέρουν κάτι ὁ Γέροντας δέν τό δεχόταν Ζητοῦσε microόνο νά τακτοποιηθοῦν πνευmicroατικά νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν ὡς καλοί Χριστιανοί Δέν ζητοῦσε νά κάνουν ἐλεηmicroοσύνες microεγάλες νά κτίζουν Ἐκκλησίες κλπ οὔτε ἐπέβαλ-λε φορτία δυσβάστακτα Αὐτά τά ἄφηνε στήν προαίρεσή τους Ἡ χαρά τοῦ Γέροντα ἦταν microεγάλη ὅταν microαζί microέ τήν σωmicroατική θεραπεία θεραπευόταν καί ἡ ψυχή τοῦ ἀσθενοῦς βοηθιόταν ὅλη ἡ οἰκογένειά του καί δοξαζόταν τό ὄνο-microα τοῦ Θεοῦ

Προβολέας ἀκτίστου φωτός

Ὁ Σεβασmicroιώτατος microητροπολίτης Ξάνθης κκ Παντελεήmicroων ὡς αὐτόπτης microάρτυς ἀναφέρει laquo῏Ηταν βαθύς ὄρθρος microετά ἀπό διανυκτέρευση στήν Καλύ-βη τῆς laquoΠαναγούδαςraquo Διαβάσαmicroε τήν ἀκολουθία στό Ἐκκλησάκι τοῦ Κελλιοῦ Λειτουργοῦσα (ὡς ἱερεύς) καί ἔψελνε ὁ γερο-Παΐσιος Καθώς προχωροῦσε ἡ θεία Λειτουργία ἦλθε ἡ ὥρα τῆς θείας Κοινωνίας Ὁ Γέροντας πλησίασε microε-τά πολλῆς εὐλαβείας καί συστολῆς νά microεταλάβη τῶν ἀχράντων Μυστηρίων Καθώς ἔσκυψε ἔβγαλε τό σκοῦφο του ἐλευθερώνοντας τά microαλλιά του ῎Εκ-πληκτος παρατηροῦσα ὅτι τό πρόσωπό του microέ φανερά τά σηmicroεῖα τῆς θείας ἀλλοίωσης εἶχε γίνει φωτεινό Ἐξέπεmicroπε ἱλαρό ἔντονο φῶς Θέαmicroα ἀσυνήθι-στο γιά microένα τό ὁποῖο microετέφερε microέσα microου τόν γλυκασmicroό αὐτῆς τῆς θείας microαρ-microαρυγῆς Δέν θέλησα νά πῶ τίποτα Κράτησα ὡς τίmicroιον δώρηmicroα στήν microνήmicroη microου τήν φωτοφόρο microορφή του ἕτοιmicroη νά ὑποδεχθῆ τόν Κύριο τῆς δόξης καί τήν καταθέτω γιατί δέν ἀνήκει στήν ἐλαχιστότητά microου ἀλλά σέ ὅλους ὅσοι ἀποζητοῦν παρηγοριά ἀπό τό φωτοφόρο πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

Γrsquo ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία

Ὅπως ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος εἶχε τρεῖς microητέρες τήν φυ-σική του microητέρα τήν Παναγία καί τήν βροντή διότι ὠνοmicroάσθηκε ἀπό τόν Κύριο laquoβοανεργέςraquo (υἱός βροντῆς) ἔτσι καί ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό

τήν microητέρα του Εὐλογία καί τήν Παναγία αἰσθανόταν καί τήν ἁγία microας Ἐκκλη-σία ὡς ἀληθινή του microητέρα Εἶναι ὄντως microητέρα ὅλων τῶν πιστῶν ἀφοῦ microᾶς ἀναγεννᾶ microέ τό Βάπτισmicroα καί microᾶς τρέφει microέ τήν χάρι τῶν microυστηρίων της

Ὁ Γέροντας τόνιζε ἰδιαίτερα αὐτή τήν σχέση του ῎Εγραφε σέ ἐπιστολή του πρός κάποιον νέον laquoΜετά ὅταν τελειώσης τίς σπουδές νά κάνης ὅτι σέ ἀνα-παύει ἐντός τῶν κόλπων τῆς microητέρας Ἐκκλησίαςraquo

῏Ηταν microοναχός microέ ἐκκλησιαστικό φρόνηmicroα καί ἐκκλησιαστική συνείδηση Οἱ ἐκκλησιολογικές του ἀπόψεις ἦταν ὀρθοδοξότατες Πίστευε ὅτι ἡ Ἐκκλησία κατέχει τό πλήρωmicroα τῆς ἀποκαλυφθείσης Ἀληθείας Ἔλεγε laquo῞Οτι ἔχει ἡ Ἐκ-κλησία εἶναι λαmicroπικαρισmicroένοraquo Ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων κατορθώνεται στήν Ἐκκλησία Αἰσθανόταν ὅτι ἀποτελεῖ microέλος της Ὑπέτασσε τό θέληmicroά του καί θυσιαζόταν γιά τό καλό της Ἀκόmicroη καί ἡ ἄσκησή του εἶχε ἐκκλησιαστική ἀνα-φορά Πίστευε ὅτι laquoὅταν διορθώσω τόν ἑαυτό microου διορθώνεται ἕνα κοmicromicroάτι τῆς Ἐκκλησίαςraquo Ἡ ἀγάπη του γιά αὐτήν ἦταν πολύ microεγάλη Γιά τήν εὐστάθειά της ὑπέmicroεινε κόπους καί θυσίες γιά τήν δόξα της προσευχόταν συνεχῶς Γιά τήν ἑνότητά της ἀγωνίστηκε πολυτρόπως Ἔγραφε laquoΔέν εἶmicroαι ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν κάνει τήν Ὀρθόδοξον τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν κόmicromicroα Ἀγαπῶ τούς καλούς ἐργάτας τοῦ Χριστοῦ καί βοηθῶ ὅσο microπορῶraquo

Βοήθησε πολλούς νέους νά γίνουν καλοί κληρικοί ἐργάτες στόν ἀmicroπελῶνα τοῦ Κυρίου Τούς συmicroβούλευε laquoἘργασθεῖτε ταπεινά microέσα στήν Ἐκκλησία καί ὁ Κύριος θά σᾶς προδώσει (ἀναδείξει φανερώσει) στά microάτια τῶν ἀνθρώπωνraquo Κάποιοι ἀπό αὐτούς σήmicroερα κοσmicroοῦν τήν Ἱεραρχία

῎Ηθελε οἱ κληρικοί νά ἑτοιmicroάζουν τόν λαό microέ τήν microετάνοια γιά νά ἀποφύ-γουmicroε τήν δικαία ὀργή τοῦ Θεοῦ Ἡ διακονία τους νά ἀποβλέπη στήν σωτηρία τῶν πιστῶν καί στήν δόξα τῆς Ἐκκλησίας ὄχι στήν αὐτοπροβολή ῎Ελεγε γιά κληρικό πού ἐπετέλεσε ἔργο ἀξιόλογο ὅτι laquoθά εἶχε ἀξία τό ἔργο του ἄν δέν ἦταν κάτι τό προσωπικόraquo

Ὁ ἴδιος ἀθόρυβα ἀπό τό ἀσκητήριό του παρακολουθοῦσε τήν ἐκκλησιαστι-

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

κή κατάσταση microέ ἐνδιαφέρον Προσευχόταν microιλοῦσε ἔγραφε καί ὅταν τό ἔκρινε ἀναγκαῖο ἐξερχόταν στόν κόσmicroο γιά κάποια ἐκκλησιαστική ὑπόθεση Γιά ἕνα τέ-τοιο θέmicroα βγῆκε καί συνάντησε τόν ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυmicroο καί ἄλλη φορά πῆγε στόν microητροπολίτη Φλωρίνης κκ Αὐγουστῖνο Ἐκεῖνος τοῦ εἶπε laquoΚαλόγερε ἦρθες νά microέ ἐλέγξηςraquo laquoὌχι Σεβασmicroιώτατεraquo ἀπάντησε laquoΤό Εὐαγγέλιο λέει laquoἐάν ἁmicroαρ-τήση εἰς σέ ὁ ἀδελφός σου ὕπαγε καί ἔλεγξον αὐτόνraquo36 δέν λέει γιά τόν Πατέραraquo Τοῦ ἔβαλε ἐδαφιαία microετάνοια καί στήν συνέχεια τοῦ εἶπε κάτι τό ὁποῖο δέχθηκε ὁ ἀγωνιστής Μητροπολίτης καί ἔκτοτε τόν εἶχε σέ microεγάλη εὐλάβεια Ἀρκετοί Ἐπίσκο-ποι τόν συmicroβουλεύονταν καί ἐπιζητοῦσαν τήν ἐπικοινωνία microαζί του

Πονοῦσε πολύ ὅταν ὑπῆρχαν σκάνδαλα καί ἐκκλησιαστικές κρίσεις Τότε προ-σευχόταν περισσότερο laquoΣᾶς ἔγραψα τό βαθύ πόνο microουraquo ἔγραφε σέ ἐπιστολή του σέ microιά τέτοια περίοδο (12-4-75) καί ἐξηγοῦσε γιατί συmicroβαίνουν αὐτά laquoΛείπει ἡ πατε-ρική πνευmicroατική ἀρχοντιά καί ἑπόmicroενο εἶναι νά microαλώνουmicroε σάν τούς γύφτουςraquo

Γιά τό πολυσυζητηmicroένο θέmicroα τῶν θρησκευτικῶν ὀργανώσεων ὁ Γέροντας εἶπε laquoΤίς χριστιανικές ὀργανώσεις νά microήν τίς διαλύσουmicroε ἀλλά νά τίς κάνουmicroε πατε-ρικέςraquo

Ἰδιαιτέρως σεβόταν τόν Οἰκουmicroενικό θρόνο Ἀναγνώριζε τήν πανορθόδοξη ἀποστολή του καί κατανοοῦσε τήν δύσκολη θέση πού βρίσκεται Προσευχόταν πολύ καί τόν ὑπερασπίστηκε δηmicroόσια σέ πολλές περιπτώσεις

Ἀπό τό Στόmicroιο εἴδαmicroε τόν Γέροντα σφοδρό πολέmicroιο τῶν αἱρέσεων Στά θέmicroα-τα τῆς πίστεως ἦταν ἀκριβής καί ἀσυγκατάβατος

Εἶχε microεγάλη ὀρθόδοξη εὐαισθησία γι᾿ αὐτό δέν δεχόταν συmicroπροσευχές καί κοινωνία microέ πρόσωπα microή ὀρθόδοξα Τόνιζε laquoΓιά νά συmicroπροσευχηθοῦmicroε microέ κά-ποιον πρέπει νά συmicroφωνοῦmicroε στήν πίστηraquo Διέκοπτε τίς σχέσεις του ἤ ἀπέφευγε νά δῆ κληρικούς πού συmicromicroετεῖχαν σέ κοινές προσευχές microέ ἑτεροδόξους Τά laquomicroυ-στήριαraquo τῶν ἑτεροδόξων δέν τά ἀναγνώριζε καί συmicroβούλευε οἱ προσερχόmicroενοι στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά κατηχοῦνται καλά πρίν βαπτισθοῦν

Καταπολέmicroησε τόν οἰκουmicroενισmicroό καί microιλοῦσε γιά τό microεγαλεῖο καί τήν microονα-δικότητα τῆς Ὀρθοδοξίας τήν πληροφορία του ἀρυόmicroενος ἀπό τήν ἐν καρδίᾳ του θεία χάρι Ὁ βίος του ἀποδείκνυε τήν ὑπεροχή τῆς Ὀρθοδοξίας

Γιά ἕνα διάστηmicroα εἶχε διακόψει microαζί microέ ὅλο σχεδόν τό ὑπόλοιπο Ἅγιον ῎Ορος τό microνηmicroόσυνο τοῦ πατριάρχου Ἀθηναγόρα γιά τά ἐπικίνδυνα ἀνοίγmicroατά του πρός τούς Ρωmicroαιοκαθολικούς Ἀλλά τό ἔκανε microέ πόνο laquoΚάνω προσευχήraquo εἶπε σέ κάποιον laquoγιά νά κόβη ὁ Θεός microέρες ἀπό microένα καί νά τίς δίνη στόν πατριάρ-χη Ἀθηναγόρα γιά νά ὁλοκληρώση τήν microετάνοιά τουraquo

Χωρίς νά ἐπιδιώκη νά φαίνεται ὁmicroολογητής microέ τόν τρόπο του ἀντιδροῦσε microι-λοῦσε καί ἔγραφε σέ ἐκκλησιαστικά πρόσωπα laquoἩ Ἐκκλησίαraquo ἔλεγε laquoδέν εἶναι καράβι τοῦ κάθε ἐπισκόπου νά κάνη ὅτι θέλειraquo Οἱ ἀντιδράσεις του αὐτές συνωδεύ-ονταν ἀπό πολλή προσευχή καί ἀγάπη γιά τήν Ἐκκλησία ἀλλά καί γιά τούς πα-ρεκτρεποmicroένους καί προϋπέθεταν ἀπάθεια διάκριση καί ἄνωθεν φωτισmicroό

῞Ενα ἄλλο θέmicroα πού ἀπασχόλησε τόν Γέροντα ἦταν τό θέmicroα τοῦ ἡmicroερολο-γίου Πονοῦσε γιά τόν χωρισmicroό καί προσευχόταν Λυπόταν γιά τίς παρατάξεις τῶν παλαιοηmicroερολογιτῶν πού εἶναι ξεκοmicromicroένες σάν τά κλήmicroατα ἀπό τήν Ἄmicroπε-

36 Ματθ ιη΄ 15

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

λο καί δέν ἔχουν κοινωνία microέ τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα καί τίς κατά τόπους αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες Μερικές τέτοιες ἐνορίες στήν Ἀθήνα καί στήν Θεσσαλονίκη ἑνώθηκαν καθ᾿ ὑπόδειξή του microέ τήν Ἐκκλησία κρατώντας τό παλαιό ἑορτολόγιο

Ἔλεγε laquoΚαλό ἦταν νά microήν ὑπῆρχε αὐτή ἡ ἑορτολογική διαφορά ἀλλά δέν εἶναι θέmicroα πίστεωςraquo Στίς ἐνστάσεις ὅτι τό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας ἀπαντοῦσε laquoΤό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας καί τό παλιό εἰδωλολάτρηςraquo ἐννοώντας τόν Ἰούλιο Καίσαρα

Μέ τήν ἀγάπη τήν προσευχή καί τήν διάκρισή του γνώριζε πότε νά microιλᾶ πῶς νά ἐνεργῆ καί νά βοηθᾶ ἀθόρυβα τήν microητέρα Ἐκκλησία ἀποφεύγοντας τά ἄκρα καί θεραπεύοντας πληγές πού ταλαιπωροῦν τό σῶmicroα τῆς Ἐκκλησίας καί σκανδαλίζουν τούς πιστούς

Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος

Ὁ Γέροντας ξερριζωmicroένος ἀπό τήν βρεφική του ἡλικία καί ἔχοντας ζήσει τήν φρίκη τοῦ πολέmicroου καί τῆς Κατοχῆς γνώριζε ἀπό τήν πεῖρα του ὅτι τό νά laquoδιάγωmicroεν ἤρεmicroον καί ἡσύχιον βίονraquo εἶναι microεγάλη εὐλογία

Ἀγαποῦσε τήν Πατρίδα καί ἔλεγε laquoΚαί ἡ Πατρίδα εἶναι microιά microεγάλη οἰκογέ-νειαraquo Δέν ἐπεδίωκε τό ἐθνικό microεγαλεῖο τήν δόξα καί τήν ἰσχύ microέ τήν κοσmicroική ἔννοια ἀλλά τήν εἰρήνη τήν πνευmicroατική ἄνοδο καί τήν ἠθική ζωή τῶν πολιτῶν γιά νά microᾶς βοηθᾶ καί ὁ Θεός Οὔτε ἐπιζητοῦσε τήν ἀσφάλεια γιά νά ἀπολαmicro-βάνουν οἱ ἄνθρωποι τίς ἀνέσεις τους

Σέ κάποιον ῞Ελληνα θερmicroό πατριώτη πού ζοῦσε στήν Ἀmicroερική καί προσπα-θοῦσε νά προβάλλη τήν Ἑλλάδα συνέστησε ν᾿ ἀγωνισθῆ γιά νά ἁγιάση καί ὕστερα νά προβάλλη σωστά καί πνευmicroατικά καί τήν Ἑλλάδα

῞Οπως οἱ Προφῆτες τοῦ Ἰσραήλ συmicromicroετεῖχαν στήν ζωή τοῦ ἔθνους ἐνεργά microέ τόν τρόπο τους προσεύχονταν θρηνοῦσαν ἔλεγχαν βασιλεῖς κήρυτταν microετά-νοια καί προφήτευαν γιά τά ἐπερχόmicroενα δεινά τό ἴδιο καί ὁ Γέροντας δέν ἦταν ἀδιάφορος καί ἀπαθής στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος Ὁ προφήτης δέν ἦταν ἐθνικι-στής πού ἔλεγε laquoΔιά Σιών οὐ σιωπήσοmicroαιraquo37 Τό ἴδιο καί ἡ στάση τοῦ Γέροντα ἦταν καθαρά πνευmicroατική

Στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος δέν ἤθελε οἱ Χριστιανοί νά εἶναι ἀδιάφοροι Πολύ λυ-πόταν πού ἔβλεπε πνευmicroατικούς ἀνθρώπους νά ἐπιζητοῦν νά βολευθοῦν οἱ ἴδιοι καί νά microήν ἐνδιαφέρωνται γιά τήν Πατρίδα Ὁ καηmicroός του καί ἡ ἀπορία του ἦταν πῶς οἱ ὑπεύθυνοι δέν ἀντιλαmicroβάνονται ποῦ ὁδηγούmicroαστε Ὁ ἴδιος ἀπό παλαιά διέβλεπε τήν σηmicroερινή κατάσταση καί ἀνησυχοῦσε ἀλλά δέν διέσπειρε τίς ἀνησυχίες του στόν κόσmicroο Ἔλεγε laquoἈπό τό κακό πού ἐπικρατεῖ σήmicroερα θά βγεῖ microεγάλο καλόraquo

Πίστευε ὅτι ἕνας microοναχός microπορεῖ νά βοηθήση ὁλόκληρο τό Ἔθνος laquoἌλλον ὁ Θεός τόν κάνει microοναχό γιά νά βοηθήση microιά οἰκογένεια καί ἄλλον γιά νά βοηθή-ση ὁλόκληρο Ἔθνος Τό Ἅγιον Ὄρος πολλά microπορεῖ νά προσφέρη Μπορεῖ νά δη-microιουργήση πάλι τό Βυζάντιο ἀπό τό ὁποῖο προῆλθεraquo

37 Ἡσ ξα΄ 1

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα

Η ἐξωτερική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα ἦταν ἑνός συνηθισmicroένου microοναχοῦ Τό ἀνάστηmicroά του microέτριο περίπου 160 micro ὕψος ῏Ηταν πολύ λεπτός σκελετωmicroένος ἀπό τήν πολυετῆ ἄσκηση microέ ὡραῖα ἁρmicroονικά καί λεπτά τά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου Ἡ ὅλη ἐmicroφάνισή του ἀπέπνεε καλωσύνη καί συmicroπάθεια

Τό βλέmicromicroα του ζωηρό ἐκφραστικό (ἐκφραζόταν καί microιλοῦσε microέ τά microάτια του) διεισδυτικό καί σπινθηροβόλο Εἰρήνη σιγουριά καί ἀρχοντιά συνώδευαν τίς κινήσεις του Τά γένια του microέτρια πυκνά καί σχεδόν κατάλευκα πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του Τά microαλλιά του microιξοπόλια (ἀσπρόmicroαυρα) καί πολύ πυκνά ἔφθα-ναν ὥς τούς ὤmicroους του Συνήθως φοροῦσε πλεκτό microάλλινο σκοῦφο χοντρό γιά τό κρύο Σέ ἐξόδους φοροῦσε τόν συνηθισmicroένο ἁγιορείτικο

Οἱ παλάmicroες τῶν χεριῶν του microεγαλύτερες τοῦ κανονικοῦ στιβαρές ἔδειχναν ἄνθρωπο πού εἶχε ἀσχοληθῆ microέ χειρωνακτικές ἐργασίες Τά πέλmicroατα τῶν πο-διῶν του microεγάλα δυσανάλογα πρός τό ἀνάστηmicroά του Τά δόντια του ἔλειπαν σχεδόν ὅλα ἐκτός ἀπό δύο στήν ἄνω σιαγόνα καί λίγα microπροστινά στήν κάτω Δέν θέλησε νά βάλη δόντια ἄν καί τοῦ πρότειναν πνευmicroατικά του τέκνα Συ-γκατατέθηκε ὅmicroως καί ἔβαλε δύο laquoγκυλιέδεςraquo ὅπως ὠνόmicroαζε τίς θῆκες ῞Οταν γελοῦσε φαίνονταν χαρακτηριστικά Παρά τήν ἔλλειψη τῶν δοντιῶν microιλοῦσε καθαρά καί δέν φαινόταν αὐτό σάν σωmicroατικό microειονέκτηmicroα Ἡ ἔκδηλη θεία χάρι σκέπαζε αὐτή τήν ἔλλειψη καί τόν ἔκανε νά φαίνεται laquoὡραῖος κάλλειraquo Τό πρόσωπό του ἦταν φωτεινό καί χαριτωmicroένο Ὁλόκληρος ἦταν laquoλαmicroπρόν τῆς χάριτος γνώρισmicroαraquo

Οἱ αἰσθήσεις του παρέmicroειναν ὀξύτατες ὥς τήν κοίmicroησή του καί λειτουργοῦ-σαν πολύ καλά Μέ τήν ὄσφρησή του ἀπό ἕνα χιλιόmicroετρο microακρυά αἰσθανόταν κάποιον πού κάπνιζε Ἡ ἀκοή του πολύ εὐαίσθητη Ἡ ὅρασή του καταπληκτική Ἔβλεπε λεπτοmicroέρειες ἀπό πολύ microακρυά Μέ γυαλιά πρεσβυωπίας ἔκανε ξυλό-γλυπτα microέ λεπτοmicroέρειες ὥς τά τέλη τῆς ζωῆς του

Φαινόταν ἕνας φυσιολογικός ἄνθρωπος ἀλλά ἔκρυβε στόν laquoκρυπτόν τῆς καρ-δίας ἄνθρωπον τόν κατά Θεόν κτισθένταraquo τήν θεία χάρι πού ἦταν ἀδύνατο νά κρυφθῆ καί ἀσύλληπτο νά κατανοηθῆ

Ἄν καί γέρων λευκόθριξ ἀσθενής καί χωρίς δόντια ἦταν ὅmicroως λέων Εἶχε κάτι τό δυνατό τό ἀποφασιστικό τό θεϊκό Μέσα σέ αὐτό τό ἀσθενικό καί microι-κροκαmicroωmicroένο σῶmicroα κρυβόταν microιά ψυχή ἀνδρεία microέ πολλή δύναmicroη καί θυmicroό

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

Τόν θυmicroό οἱ ἅγιοι Πατέρες τόν ὀνοmicroάζουν νεῦρο τῆς ψυχῆς Αὐτή τήν δύναmicroη (θυmicroό) τήν ἔστρεψε πρός τό καλό καί τήν ἀξιοποίησε γιά νά ἐπιτύχη τίς ἀρετές Δέν δίσταζε νά ἐλέγξη κάποιον ὅταν ἔκανε κακό πού ὑπερέβαινε τά ὅρια καί νά θυmicroώση ἀπαθῶς38 -laquoὀργίζεσθε καί microή ἁmicroαρτάνετεraquo- χωρίς νά χάση τήν εἰρήνη του πάντοτε ὅmicroως ὑπερασπί-ζοντας κάτι ἀνώτερο καί ὄχι τόν ἑαυτό του Μιλοῦσε τότε ὄχι κυριευ-microένος ἀπό τό πάθος τῆς ὀργῆς ἀλλά microέ πόνο ψυχῆς

Ἦταν ἀπό φύσεως ἀνοικτός καί εὐχάριστος φιλόξενος καί ἐλεή-microων γνήσιος Ἀνατολίτης Ἀγαποῦσε νά διηγῆται χαριτωmicroένες ἱστορί-ες microέ πνευmicroατικό περιεχόmicroενο καί νά γελᾶ ἀπό τήν καρδιά του laquoΔυ-στυχῶς σήmicroεραraquo ἔλεγε laquoχάθηκε ἀπό τούς πολλούς τό φυσικό γέλιοraquo Μποροῦσε νά ξεσπάση σέ κλάmicroατα ἀπό συmicroπάθεια νά ἀσπασθῆ ὡς ἀδελφό του κάποιον πονεmicroένο πού πρώτη φορά ἔβλεπε καί νά κάνη κάθε θυσία γιά νά τόν ἀναπαύση καί νά τόν βοηθήση Καί ὅλα αὐτά τά ἔκανε ἀπό τήν καρδιά του φυσικά καί αὐθόρmicroητα

Θυσιαζόταν γιά τό πιστεύω του καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν πλησίον Ἀπε-χθάνετο τήν διπροσωπία τήν χαmicroέρπεια καί τήν ἀσυνειδησία Τιmicroοῦσε καί σε-βόταν τούς ἐναρέτους τούς εὐλαβεῖς ὅσους εἶχαν ἰδανικά καί ἐργάζονταν γιά τό καλό τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ἔθνους τούς φιλότιmicroους πού εἶχαν πνεῦmicroα θυ-σίας ῎Ελεγε laquo῎Εχω microέσα στήν καρδιά microου αὐτούς πού ἔχουν καλωσύνη εὐλά-βεια καί ἁπλότηταraquo

Στόν πιό ἄσηmicroο ἄνθρωπο ἄν microάλιστα ἦταν πονεmicroένη καί εὐαίσθητη ψυχή ταπεινωνόταν ἀπεριόριστα γινόταν χῶmicroα Ἀλλά γινόταν βουνό πανύψηλο βρά-χος ἀσάλευτος στίς ἀπειλές στούς ἐκφοβισmicroούς στίς κολακεῖες στίς δωροδο-κίες τῶν δυνατῶν ῏Ηταν ἀπτόητος microπροστά στίς ἀπειλές τόν κίνδυνο καί τόν θάνατο ῏Ηταν ἄτρωτος ἀπό συκοφαντίες ἀκόmicroη καί στά κτυπήmicroατα laquoτῶν πο-λεmicroούντων αὐτόν ἀπό ὕψουςraquo39 (δηλαδή τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς)

῏Ηταν ἄνθρωπος microέ πλούσιο ἐσωτερικό περιεχόmicroενο Εἶχε καρδιά microέ αἰσθήmicroα-τα ἐξαγνισmicroένα (ἄσχετα microέ κάθε συναισθηmicroατισmicroό) ῏Ηταν ἄνθρωπος τέλειος ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ Μία θεότευκτη εἰκόνα microέ πολύτιmicroες ψηφίδες τίς ἀρετές ῞Ενα laquoκαθαρό καί ἀκηλίδωτο ἔσοπτροraquo πού ἀντανακλοῦσε θεῖες ἰδιότητες Ὁ Γέροντας ἦταν φύση ἀγαθή microέ καλές καταβολές προικισmicroένος microέ σπάνια χα-ρίσmicroατα Ἀλλά ἀγωνίσθηκε πολύ αὔξησε καί διπλασίασε τά τάλαντά του Ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε πολλά καί ὁ Γέροντας τά ἀπέδωσε πολλαπλά

῏Ηταν φαινόmicroενο εὐφυΐας εὐστροφίας ἑτοιmicroότητος Σπάνια καί ἀσυνήθης περίπτωση Εἶχε καταπληκτική microνήmicroη Θυmicroόταν κάποιον πού ἔβλεπε microιά φορά γιά δεκαετίες Κάποτε στήν laquoΠαναγούδαraquo τόν ἐπισκέφθηκε ἕνας ἡλικιωmicroένος Ὁ Γέροντας τόν ρώτησε laquoΕἶσαι ὁ Κοκκινέληςraquo Πράγmicroατι ἦταν ὁ Κοκκινέλης microέ τόν ὁποῖο εἶχαν συνυπηρετήσει γιά λίγο στρατιῶτες πρίν ἀπό microισόν αἰῶνα

Ἦταν microέσα σέ ὅλα χωρίς νά ἀσχολῆται microέ ὅλα Γνώριζε τά τοῦ κόσmicroου δια-microένοντας στήν ἔρηmicroο Ἦταν πνευmicroατικά microαζί microέ ὅλους ἀγαποῦσε ὅλο τόν κό-σmicroο καί ἀπεῖχε ἀπό ὅλους

38 laquoὉ δέ θυmicroός τότε πάλιν κινεῖται κατά φύσιν ὅτε πάντας ἀνθρώπους ἀγαπᾷ καί πρός οὐδένα αὐτῶν ἤ λύ-πην ἤ microνησικακίαν κέκτηταιraquo ἁγίου Ἰωάννου Δαmicroασκηνοῦ Λόγος ψυχωφελής Φιλοκαλία τοmicro Β΄ σ 236

39 Ψαλmicro νε΄ 3

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Γνώριζε πολλά χωρίς νά ἔχη σπουδάσει Συναναστρεφόταν ἄνετα καί συζη-τοῦσε microέ ἐπιστήmicroονες καί ἄλλες προσωπικότητες χωρίς νά microειονεκτῆ Ἀντιθέ-τως οἱ κατά κόσmicroον σοφοί τόν συmicroβουλεύονταν

Σέ ἐρώτηση ἄν microετανόησε πού δέν σπούδασε ἀπάντησε ἀρνητικά Μόνο γιά τήν γνώση τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς ἔλεγε laquoἌν εἶχα βγάλει κανά δυό τάξεις στό Γυmicroνάσιο θά καταλάβαινα καλύτερα τήν Ἁγία Γραφή καί τούς ἁγίους Πατέ-ρεςraquo Ἦταν ὅmicroως ἀκριβής στά λόγια του Οἱ ἀπαντήσεις του δέν ἄφηναν κενά Καταλάβαινες αὐτό πού ἤθελε νά πῆ καί χωρίς λόγια Μέ λίγα ἔλεγε πολλά Μέ microιά παραστατική χειρονοmicroία ἔδινε νά ἐννοήση κανείς ἕνα πρόσωπο microιά ὁλόκληρη ὑπόθεση

῏Ηταν ἀπό τήν φύση του καλλιτέχνης καί ποιητής Εἶχε τήν ἱκανότητα νά γράφη ποιήmicroατα καί τροπάρια καί νά ζωγραφίζη

Ἀγαποῦσε τή νοικοκυρεmicroένη δουλειά ῞Οτι ἔπιανε στά χέρια του τό ἔκανε microέ microεράκι τέλεια περισσότερο ὅτι εἶχε σχέση microέ τόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία Εἶ-χε ἐπιmicroονή καί microέθοδο στήν ἐπίτευξη τῶν στόχων του

Στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους ἦταν ἁπλός αὐθόρmicroητος ζεστός καί εἶχε ἕνα δικό του τρόπο microιά πνευmicroατική τέχνη γιά νά σέ πλησιάση νά ἐπικοινωνήση microαζί σου καί νά σέ ἀναπαύση Σέ παρακολουθοῦσε σιωπηλά microέ προσοχή τετα-microένη σέ ἄφηνε νά microιλήσης καί ἐρχόταν στήν θέση σου Φερόταν στούς ἄλλους microέ εὐαισθησία καί λεπτότητα καί microόνο στόν ἑαυτό του ἦταν αὐστηρός Αὐτές οἱ ἀντιθέσεις στόν χαρακτῆρα του συνέθεταν microιά θαυmicroαστή ἁρmicroονία Ἐπιείκεια πρός τούς ἄλλους καί αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του ἡσυχία καί κοινωνικότητα ἁπλότητα πίστεως καί δεινότητα διανοητική τήρηση microέ εὐλάβεια τῶν τυπικῶν καί πνεῦmicroα ἐλευθερίας

Ὅποιον δρόmicroο καί ἄν ἀκολουθοῦσε ὁ Γέροντας στήν ζωή του θά διακρινόταν γιατί ἦταν laquoδοχεῖον χωρητικόνraquo microηχανή δυνατή φακός microεγάλης ἐντάσεως

Προτίmicroησε ὅmicroως νά γίνη laquoκονσερβοκούτιraquo πού ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ Ἡλίου τῆς δικαιοσύνης καί δείχνει τόν Ἥλιο ἀντί νά λάmicroψη πρόσκαιρα σ᾿ αὐ-τόν τόν ψεύτικο κόσmicroο microέ τήν δική του αὐτοπροβολή Ἀγωνίσθηκε πολύ microέ φι-λότιmicroο καί αὐταπάρνηση ῎Εδωσε τά πάντα στόν Θεό καί ὑπέmicroεινε πειρασmicroούς καί θλίψεις γιά τόν Θεό Βοήθησε ἀναρίθmicroητα πλήθη ἀνθρώπων Μονοmicroάχησε microέ τόν διάβολο καί βγῆκε νικητής Τώρα ἀκούει τήν εὐλογηmicroένη φωνή laquoΤῷ νι-κῷντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὅ ἐστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ microουraquo40

40 Ἀποκ β΄ 7

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Τό microήνυmicroά του41

Πρῶτα πιστεύουmicroε στόν Θεό καί ὕστερα ἀγαπᾶmicroε τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρωπο Ἡ πίστη αὐξάνει microέ τήν προσευχή laquoΠρόσθες ἡmicroῖν πίστινraquo

laquoὍπως ἔχω καταλάβει ὅλο τό κακό προέρχεται ἀπό τήν ἀπιστία Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν πιστεύη στόν Θεό θέλει νά γλεντήση τήν ζωή του Γι᾿ αὐτό καί ἐπιδίδεται σέ κάθε εἴδους ἁmicroαρτίαraquo

laquoὉ ἄνθρωπος πρέπει νά συλλάβη τό βαθύτερο νόηmicroα τῆς ζωῆς ὅτι αὐτή ἡ ζωή εἶναι νά ἑτοιmicroαστοῦmicroε γιά τήν ἄλλη Ἀπό κεῖ καί πέρα ὅπως ἕνας πού τα-ξιδεύει νά πάη κάπου χρειάζεται ἕναν ὁδηγό ἔτσι καί γιά τό οὐράνιο ταξίδι πρέπει νά βρῆ ἕναν ὁδηγό (Πνευmicroατικό) Μετά νά τόν βάλη σέ ἕνα πρόγραmicro-microα λίγη microελέτη λίγη προσευχή νά ἀποφεύγη τίς ἀφορmicroές τῆς ἁmicroαρτίας καί τό κοσmicroικό φρόνηmicroα πού εἶναι τό χειρότερο ἀπ᾿ ὅλα Ὁπότε ἔτσι ἡ καρδιά του θά εἶναι στόν Χριστόraquo

laquoΠρέπει νά ἀγωνιστοῦmicroε microέ φιλότιmicroο νά σωθοῦmicroε γιά νά microή λυπήσουmicroε τόν Χριστό Θά microᾶς πεῖ ὁ Χριστός laquoΠαιδί microου ἐγώ ἔκανα τόσα γιά νά σέ σώσω Ἔχυ-σα τό αἷmicroα microου καί ὑπέmicroεινα τόσα πάθη ἐσύ τί ἔκανες γιά νά σωθῆςraquo

laquoὉ κάθε ἄνθρωπος πρέπει νά βρῆ καί νά ἁγιάση τήν κλίση του Ὁ προκοmicro-microένος ἄνθρωπος ὅπου καί νά βρεθῆ εἴτε στόν γάmicroο εἴτε στόν microοναχισmicroό θά εἶναι ἐπιτυχηmicroένοςraquo

laquoΝά προτιmicroοῦmicroε τίς θλίψεις καί νά τίς δεχώmicroαστε καλύτερα ἀπό τίς χαρές Τό πικρό φάρmicroακο πολλές φορές εἶναι καλύτερο ἀπό τό γλυκό διότι θεραπεύει Ἡ πραγmicroατική χαρά γεννιέται ἀπό τόν πόνοraquo

laquoἘκεῖνο πού ἐmicroποδίζει τόν ἄνθρωπο στήν προκοπή του στά πνευmicroατικά εἶ-ναι ὅτι δέν δουλεύει τό microυαλό του σέ ὅτι τόν ὠφελεῖ πνευmicroατικά ἀλλά σέ ἄλ-λα πράγmicroαταraquo

laquoΠρέπει νά microπῆ microέσα microας ὁ πόνος γιά τήν σύγχρονη κατάσταση γιά νά microπο-ρέσουmicroε νά κάνουmicroε καρδιακή προσευχήraquo

laquoΣήmicroερα ἦρθε ἡ ἐποχή νά διαχωρισθοῦν τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια οἱ πι-στοί ἀπό τούς ἀπίστους Ἀργότερα θά ᾿ρθεῖ καιρός πού θά δώσουmicroε ἐξετάσεις θά ὑποστοῦmicroε καί διωγmicroούς γιά τήν πίστη microας καί τότε θά φανεῖ τό microπακίρι ἀπό τό χρυσόraquo

laquoὍταν κάποιος στενοχωρῆται γιατί ὑποφέρει γιά τούς ἄλλους πονᾶ τούς ἄλ-λους κάνει τά δικά τους προβλήmicroατα δικά του τότε αὐτός ἔχει microισθό microάρτυρος

41 Ἀντί ἐπιλόγου παρατίθενται microερικά χαρακτηριστικά σηmicroεῖα τῆς διδασκαλίας τοῦ Γέροντα

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Ὁ Γέροντας παρηγορεῖ καί συmicroβουλεύει

Οἱ ἄνθρωποι πού θυσιάζουν τά πάντα πόσο χαριτωmicroένοι εἶναι Οὔτε προβλήmicroα-τα ἔχουν καί λάmicroπει τό πρόσωπό τους γιατί ἔχουν τήν θεϊκή χαρά συνέχειαraquo

laquoὍλη ἡ βάση τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς εἶναι νά σκέφτεται τόν ἄλλον καί τόν ἑαυτό του νά τόν βάζη τελευταῖο νά microήν τόν ὑπολογίζη Ὅταν ἔρθουmicroε στήν θέση τοῦ ἄλλου καί τόν καταλάβουmicroε τότε συγγενεύουmicroε microέ τόν Χριστόraquo

laquoἩ χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀκριβό πρᾶγmicroα Γιά νἄρθη νά κατοικήση microέσα στόν ἄνθρωπο πρέπει νά βρῆ τόν ἄνθρωπο νά συmicroφωνῆ κατά Πνεῦmicroα microέ τόν Θεό καί ὁ ἄνθρωπος νά ἐξασκήση (ἐξαντλήση) ὅλο τό ἀνθρώπινο Ἐνῶ ἐmicroεῖς θέλοmicroε νά ἔλθη ἡ θεία χάρις γιά νά microᾶς ἀπαλλάξη ἀπό τίς ἀδυναmicroίες χωρίς ἀγῶνα Γιά νά κατοικήση στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦmicroα χρειάζεται πολύ αὐταπάρνη-ση πολύ φιλότιmicroο ταπείνωση ἀρχοντιά θυσία Ἡ πνευmicroατική ζωή δέν εἶναι ἀπόλαυση Ὁ Χριστός ἔχει τοποθετήσει τήν microπρίζα ἀλλά τά δικά microας καλώδια εἶναι σκουριασmicroένα καί δέν δέχονται τήν θεία χάρι Νά ξεσκουριάσουmicroε τά κα-λώδια ν᾽ ἀγωνιστοῦmicroε νά γνωρίσουmicroε τόν ἑαυτό microας νά κόψουmicroε τά πάθη microας νά ἀποκτήσουmicroε τίς ἀρετές καί ἔτσι θά microᾶς ἐπισκεφθῆ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦraquo Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας Ἀmicroήν

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Αὐτό τό ἰδιόγραφο κείmicroενοτοῦ Γέροντα βρέθηκε αὐτοτελές

στήν laquoΠαναγούδαraquomicroετά τήν κοίmicroησή του

Ἡ Πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

BEacuteAcircEumlEacuteIumlAtildeNtildeAacuteOumlEacuteAacute

Ἐπιλεγmicroένα κεφάλαια ἀπό τό microόλις ἐκδοθέν βιβλίο τοῦ + Ἱεροmicroονάχου ἸσαάκΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Κεντρική-ἀποκλειστική διάθεση τοῦ βιβλίουἹερόν Ἡσυχαστήριον Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδροmicroος 63088 Μεταmicroόρφωσης ΧαλκιδικῆςΤηλέφωνον 2375061592Τηλεοmicroοιότυπον (FAX) 2375061103

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Page 2: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου

2Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

OacuteOcircNtildeAacuteOcircEacuteUgraveOcircEacuteEcircCcedilAringetheacuteegravearingthornntildeccediloacuteccedil

OacuteOtildeIacuteOcircAringEumlAringOacuteOcircAringOacuteAumleacutearingotildeegraveotildeiacuteocircTHORNograve Aacuteiacutedivideccedilograve (ETHAElig) Atildearingthornntildeatildeeacuteiumlograve AcircaacuteeumlecircUumliacuteiumlograve Ecircaacuteocircaacutedividethornntildeeacuteoacuteccedil EcircaringeacuteigraveYacuteiacuteugraveiacute Aringethdivideeacuteaacuteograve (AringIgrave) Aacuteeacuteecircaacuteocircaringntildeszligiacuteccedil Ntildeiumlyacuteoacuteoacuteccedil OacuteotildeiacuteaumlntildeiumligraveYacuteograve Otildeetheumlatildeiumlograve (YETH) Atildearingugraventildeatildeszligaacute Oacuteocircotildeeumleacuteaacuteiacuteiumlethiumlyacuteeumliumlotilde Aringetharingicircaringntildeatildeaacuteoacuteszligaacute Oumlugraveocirciumlatildentildeaacuteoumlszligaacuteograve - CcedileumlaringecircocircntildeiumliacuteeacuteecircTHORN Oacutearingeumleacute-aumliumlethiumlszligccediloacuteccedil - EcircaacuteeumleumleacuteocircaringdivideiacuteeacuteecircTHORN AringetheacuteigraveYacuteeumlaringeacuteaacute IgraveOtilde AcircaacuteoacuteeacuteeumleacuteecircTHORN Ecirceacutentildeocircaeligaacuteeumlszligaumliumlotilde IgraveOtilde Aringotildeaacuteatildeatildearingeumlszligaacute AumlYacuteigraveiumlotilde IgraveOtilde EacuteugraveUumliacuteiacuteaacute IacuteeacuteecirciumleumlaacuteAgraveaumlccedil AringetheacuteigraveYacuteeumlaringeacuteaacute - Aumleacuteiumlntildeegravethornoacutearingeacuteograve AumlAringAacute (ETHAElig-Oacute) AumlccediligraveTHORNocircntildeeacuteiumlograve EcircaacuteeumleumleacuteUumlntildeaacuteograve OtildeethiumloacuteocircTHORNntildeeacuteicircccedil Aumleacuteecircocircotildeaacuteecirciumlyacute Ocircuumlethiumlotilde (INTERNET) - OcircaringdivideiacuteeacuteecircTHORN OtildeethiumloacuteocircTHORNntildeeacuteicircccedil Oacuteocircntildeocircccedilograve (ETHB) timesaacutentildeUumleumlaacuteigraveethiumlograve ETHaacuteethaacuteaumlccediligraveiumlotildeeumlUumlograve Aringecircocircyacuteethugraveoacuteccedil OcircOtildeAringOacutehttpwwwarmygrhtmlGR_Army7egStratEpithhomehtm - e-mail 7oegarmygr

AringetheacuteeumlaringatildeigraveYacuteiacuteaacute ecircaringoumlUumleumlaacuteeacuteaacute aacuteethuuml ocircuuml igraveuumleumleacuteograve aringecircaumliumlegraveYacuteiacute acirceacuteacirceumlszligiuml ocirciumlotildedaggerEacutearingntildeiumligraveiumliacuteUumldivideiumlotilde EacuteoacuteaacuteUumlecircAcircEacuteIumlOacute AtildeAringNtildeIumlIacuteOcircIumlOacute ETHAacuteUacuteOacuteEacuteIumlOtilde OcircIumlOtilde AacuteAtildeEacuteIumlNtildeAringEacuteOcircIumlOtilde AacuteAtildeEacuteIumlIacute IumlNtildeIumlOacute

2Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Ἀφιεροῦται στούς ἁπανταχοῦ Ἕλληνες πού ζοῦνε ἐκτός τῆς

σηmicroερινῆς Ἑλλάδος καί εἰδικότερα σέ ἐκείνους πού λόγῳ τῶν

συνθηκῶν δέν microποροῡν νά λατρεύσουν ἐλεύθερα τόν ἀληθινό Θεό

τόν Κύριο ἡmicroῶν Ἰησοῦ Χριστό

Ὁ Γέροντας Παΐσιος (1924-1994)

ETHAringNtildeEacuteAringtimesIumlIgraveAringIacuteAacute Π Ισαάκ 1936-1998 10 Πρόλογος 11

ETHNtildeUgraveOcircIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΟ ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

Α΄ ΟΙ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ Βάπτιση καί ξερριζωmicroός 14

Β΄ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo 16 Παιδικές ἀσκήσεις 17 Θεοπτία 18 Φροντίδα γιά τούς ἄλλους 19

Γ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος 21 Κακουχίες 21 Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες 22 Θυσία γιά τούς ἄλλους 23 Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται 23 Σώζει τήν Μονάδα τους 24 Αὐτοθυσία 24 Προσεύχεται ἐν microέσῳ σφαιρῶν 25 Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο 25

Δ΄ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ Ἀγῶνες ἀρχαρίου 27 Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις 28 Ρασοευχή 28 Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος 28 Μικρόσχηmicroος 31 Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία 31

Ε΄ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ ΚΟΝΙΤΣΗΣ Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ 32 Πηδᾶ στόν γκρεmicroό 32 Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία 33 Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν 34 Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα 34

ΣΤ΄ ΕΡΗΜΙΤΗΣ ΣΤΟ ΘΕΟΒΑΔΙΣΤΟΝ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ Μακαρία ἐρηmicroική ζωή 36 Λύει τήν ἀνοmicroβρία 38

Ἐργόχειρο καί ἐλεηmicroοσύνες 38 laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςraquo 38 Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο 39

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣΚΗΤΗ Τροφή ἀπό Ἄγγελο 40 Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες 41 Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου 42

Η΄ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo 43 Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου 44 Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία 44 Ἡ κολασmicroένη ψυχή 45 Φῶς γλυκύτατον 46 Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ 46 Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ 47 Θεόσταλτο ψάρι 48 Ὁ φύλακας Ἄγγελος 48 Εὔθυmicroα καί εὔστροφα 49

θ΄ ΣΤΗΝ laquoΠΑΝΑΓΟΥΔΑraquo ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ laquoἘγκατάσταση στήν Παναγούδαraquo 51 Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου 51 laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo 52 Φοβερό ὅραmicroα 52 laquoἩ Παναγίαraquo 53 Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων hellip 53 laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo 53

Ἄλλες microαρτυρίες προσκυνητῶν laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo 55 laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo 55 Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι 56

Ι ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ Πόνος καί ἀσθένειες 58 Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση 59

ΙΑ΄ ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo 62 Εὐωδία 62 Διάσωση παιδιοῦ 63 Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα 63 Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις 64

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο 64 Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης 65 Παρέχει ἀνάβλεψη 66

AumlAringOtildeOcircAringNtildeIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Α΄ ΑΡΕΤΕΣ laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo 68 Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας 69 Φιλότιmicroο 71 Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια 72 Ἀγάπη ἀρχοντική 74

Β΄ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως 77 Ἄβρεκτος 77 Ἀθέατος 77 Μετέωρος 78 Μεταδοτικός χάριτος 78 Σηκώνει βράχο 78 laquoἈσύλληπτοςraquo 78 Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση 80 Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου 81 Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος 82 Χάρισmicroα παρακλήσεως 84 laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo 85 Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους 86 Παράδοξες microεταβάσεις 87 Διόραση καί προόραση 87 Χάρισmicroα ἰάσεων 90 Προβολέας ἀκτίστου φωτός 92

Γ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία 93 Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος 95

ΕΠΙΜΕΤΡΟ Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα 96 Τό microήνυmicroά του 99 Ἡ πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα 101

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣΦιλοκαλία Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν τόmicroοι 1-5 Ἀθῆναι 1974-1976Κλῖmicroαξ Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου Κλῖmicroαξ ἔκδ Ἀστέρος Ἀθῆναι 1970

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

dagger Π Ἰσαάκ 1936-1998

Ὁ π Ἰσαάκ εἶχε ὡς ἐπίγεια πατρίδα τήν πολύπαθη καί microαρτυρική περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς (Λίβανος) Ἀφοῦ πῆρε τό microοναχικό σχῆmicroα καί ἐmicroόνασε στήν πατρίδα του ἐν συνεχείᾳ ἦρθε γιά σπουδές στήν Θεσσαλονίκη στήν Θε-ολογική Σχολή τοῦ ΑΠΘ Κατά τήν περίοδο αὐτήν ἀγάπησε τό Ἅγιον Ὄρος καί συνδέθηκε microέ πνευmicroατικές προσωπικότητες πού ζοῦσαν σέ αὐτό Ἔλαβε τό microεγάλο ἀγγελικό Σχῆmicroα ἀπό τόν microακαριστό Γέροντα Παΐσιο Ἐξάσκησε microέ συνέπεια καί φόβο Θεοῦ τήν πνευmicroατική πατρότητα (διετέλεσε πνευmicroα-τικός τῶν microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδας Ἐκκληστικῆς Ἀκαδηmicroίας) κατέλιπε τίς ὑποθῆκες τῆς θεάρεστης βιοτῆς του στήν εὐλογηmicroένη συνοδεία τῆς Ἱερᾶς Σταυρονικητιανῆς Καλύβης τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στήν θέση Καψάλα Εὐφυής microελίρρυτος microουσικολογιώτατος ἐργατικός ἀποτελοῦσε παρηγοριά Ἑλλήνων καί Ἀράβων Ὀρθοδόξων καί σχετικά νέος ἀνεχώρησε γιά τήν ἐπου-ράνια πατρίδα ὅπου ἀπολαmicroβάνει τά τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς πνευmicroατικῆς εἰρήνης τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ τόν ὁποῖον ἐmicroπράκτως καί ἐκ νεότητος microέ ὅλην τήν θέρmicroην τῆς καρδίας του ἀγάπησε

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

ΠΡΟΛΟΓΟΣὙπηρετώντας ἀπό τό 1974 στίς τάξεις τοῦ τιmicroηmicroένου Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ζοῦ-

σα ὅπως πολλοί συνάδελφοί microου microή ἔχοντας ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία1Σέ κάποια ἐπίσκεψή microου στό Ἅγιον Ὄρος γνώρισα τόν microακαριστό Γέροντα

Ἰσαάκ πού ἄλλαξε τή ζωή microου καί ὅσα microοῦ εἶπε τότε ἐπαληθεύτηκαν ἀκριβῶς Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ ὄντας πνευmicroατικό τέκνο τοῦ ἁγίου Γέροντoς Παϊσίου microοῦ microιλοῦσε συχνά γι᾿ αὐτόν γιά τήν ἁγία του ζωή καί γιά τά θαύmicroατά του πρίν καί microετά τήν κοίmicroησή του (1271994)

Ἡ γνωριmicroία microου microέ αὐτούς τούς Ἁγίους Πατέρες ἦταν γιά microένα microεγάλη εὐλογία πού ὁριοθέτησε καί σηmicroατοδότησε τή ζωή microου Εἶδα πλέον τά πράγmicroατα ἀπό lsquorsquoἄλλη σκοπιάrsquorsquo πιό βαθειά καί πιό εἰλικρινά Κατάλαβα τό πραγmicroατικό νόηmicroα τῆς ζωῆς

Ὅλη αὐτή ἡ ἐmicroπειρία ἀπέβη γιά microένα οὐσιαστική γιατί γέmicroισε τή ζωή microου microέ τήν microόνη Ἀλήθεια microέ τόν Χριστό microέ τήν πραγmicroατική χαρά Εἶδα ποῦ ἔγκειται ἡ lsquorsquoποιότητα ζωῆςrsquorsquo πού ἐπιδιώκει ὁ σηmicroερινός ἄνθρωπος ἀλλά δέν ἐπιτυγχάνει καί τήν εἶδα βιωmicroένη στά πρόσωπα αὐτῶν τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων

Θέλοντας νά κάνω συmicromicroετόχους καί ἄλλους συναδέλφους πού τυχόν δέν γνώρισαν αὐτούς τούς Γέροντες ἄλλά καί ὡς ἐλάχιστο microνηmicroόσυνο στή microνήmicroη τῶν Γερόντων αὐτῶν προσφέρεται τό παρόν πού εἶναι συλλογή ἀποσπασmicroά-των ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορεί-τουrsquorsquo πού ἀναφέρεται στόν ἅγιο αὐτόν ἄνδρα πού εἶναι πανελληνίως ἀλλά καί πανορθοδόξως πλέον γνωστός

Ἡ ζωή ἑνός Ἁγίου microέ τήν αὐταπάρνηση καί τήν ἀγάπη πού τόν χαρακτηρί-ζουν microπορεῖ νά ἀποτελέση τροχοπέδη στήν ἀτοmicroοκεντρική καί φίλαυτη κοινω-νία microας ὁδοδείκτη γιά ὅλους microας καί ἁπλανή χειραγωγό στήν Ἀλήθεια

Ἐξάλλου ὁ Γέροντας Παΐσιος εἶχε ὑπηρετήσει στόν Ἑλληνικό Στρατό καί εἶχε πολε-microήσει γιά τήν Πατρίδα Ταλαιπωρήθηκε ἀφάνταστα ἀπό τό χιόνι τό κρύο τήν πείνα τήν δίψα καί πολλές φορές κινδύνευσε νά σκοτωθῆ καί ἄλλοτε νά αἰχmicroαλωτισθῆ

Πονοῦσε γιά τήν Πατρίδα κί ἔδειχνε ἰδιαίτερη ἀγάπη καί ἐνδιαφέρον στούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς καί ὑπαξιωmicroατικούς Ἤξερε καί πίστευε ὅτι ὁ Ἑλληνικός Στρατός ὑπηρετεῖ ἀνώτερα ἰδανικά καί ὅτι πατρίς-θρησκεία-οἰκογένεια εἶναι ἕνα ἀδιάσπαστο τρίπτυχο κι ὅποιος πιστεύει σ᾿ ἕνα τά ᾿χει ὅλα κι ὅποιος ἀρνεῖται τό ἕνα τά χάνει ὅλα Μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του δέν ἔπαυσε νά προσεύχεται καί νά microεριmicroνᾶ microέ κάθε τρόπο γιά τό καλό τῆς Πατρίδος καί πάντα ἀκόmicroα καί ὅταν ἦταν βαριά ἀσθενής δεχόταν τούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς συmicroβούλευε νουθετοῦσε παρηγοροῦσε ἔδινε ἐλπίδες καί τόνωνε τό ἠθικό Ἐντύπωση προ-καλεῖ ὅτι ὅλοι αὐτοί οἱ συνάδελφοι microηδενός ἐξαιρουmicroένου ἔχουν κάποια προ-σωπική ἐmicroπειρία νά διηγηθοῦν ἤ κάποιο θαυmicroαστό γεγονός

Τώρα πλέον πρεσβεύει ἀπό τόν οὐρανό γιά ὅλον τόν κόσmicroο Ταπεινά εὐχό-microαστε νά πρεσβεύη καί γιά ὅλους τούς συναδέλφους

Εὐχαριστῶ θερmicroά ὅσους συναδέλφους κοπίασαν καί microερίmicroνησαν νά πάρη τό πόνηmicroα αὐτό ἀρτιότερη microορφή

Λάρισα Ἀπρίλιος 2005Καραΐσκος Δηmicroήτριος

Συνταγmicroατάρχης Τεθωρακισmicroένων1 Τό κείmicroενο αὐτό ἐκδίδεται microέ τήν ἄδεια τῆς Συνοδείας τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ Καψάλα Ἁγίου Ὄρους πού

ἐξέδωσε τό βιβλίο lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτουrsquorsquo

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Ο ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

ETHNtildeUgraveOcircIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

Arsquo OI ΚΑΤΑ ΣAΡKA

KAI KATA ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ

Βάπτιση καί ξερριζωmicroός

Στά Φάρασα τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας στίς 25 Ἰουλίου τοῦ 1924 ἀνή-microερα τῆς ἁγίας Ἄννης γεννήθηκε ὁ Γέροντας

Στήν βάπτιση οἱ γονεῖς του ἤθελαν νά τόν ὀνοmicroάσουν Χρῆστο στό ὄνοmicroα τοῦ παπποῦ Ὁ ὅσιος Ἀρσένιος ὅmicroως εἶπε στήν γιαγιά του laquoἜ Χατζηαννά1 τόσα παιδιά σοῦ βάπτισα Δέν θά δώσεις καί σέ ἕνα τό ὄνοmicroά microουraquo Καί στούς γονεῖς εἶπε laquoΚαλά ἐσεῖς θέλετε νά ἀφήσετε ἄνθρωπο στό πόδι τοῦ παπποῦ ἐγώ δέν θέλω νά ἀφήσω καλόγηρο στό πόδι microουraquo Καί γυρίζοντας στή νουνά2 τῆς λέγει laquoἈρσένιο νά πῆςraquo Τοῦ ἔδωσε δηλαδή τό ὄνοmicroά του καί τήν εὐχή του καί προεῖδε ὅτι θά γίνει καλόγηρος ὅπως καί ἔγινε3

Τό ἔτος πού γεννήθηκε ὁ Γέροντας ἔγινε ἡ ἀνταλλαγή τῶν πληθυσmicroῶν καί ξερριζώθηκε ὁ Ἑλληνισmicroός τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες Πῆρε καί ἡ οἰκογένεια τοῦ Γέροντα microαζί microέ τούς ἄλλους Φαρασιῶτες καί τόν ὅσιο Ἀρσένιο τόν δρόmicroο τῆς πικρῆς προσφυγιᾶς Στό καράβι microέσα στόν συνω-στισmicroό κάποιος πάτησε τό βρέφος (Ἀρσένιο) πού κινδύνεψε νά πεθάνη Ἀλλά ὁ Θεός κράτησε στήν ζωή τόν ἐκλεκτό Του γιατί ἔmicroελλε νά γίνη χειραγωγός πολλῶν ψυχῶν στήν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν Ὁ Γέροντας βέβαια ἀπό ταπείνω-ση ἔλεγε ἀργότερα laquoἌν εἶχα πεθάνει τότε πού εἶχα τήν χάρι τοῦ Βαπτίσmicroατος θά microέ ἔρριχναν στήν θάλασσα νά microέ φᾶνε τά ψάρια καί τοὐλάχιστον θά microοῦ ἔλεγε laquoεὐχαριστῶraquo κανένα ψαράκι καί θά πήγαινα στόν παράδεισοraquo (Ἤθελε δηλαδή νά πῆ ὅτι τώρα πού ἔζησε δέν ἔκανε τίποτε)

Ἔmicroειναν γιά λίγο στόν Πειραιᾶ Ἔπειτα microεταφέρθηκαν στό κάστρο τῆς Κερ-κύρας ὅπου ἐκοιmicroήθη καί ἐτάφη ὁ ὅσιος Ἀρσένιος σύmicroφωνα microέ τήν πρόρρησή

1 Λέξη τούρκικη σύνθετη Προσφώνηση πού δείχνει σεβασmicroό καί ἀγάπη Σηmicroαίνει Μητέρα προσκυνή-τρια

2 Ἀνάδοχός του ἦταν ἡ Ἀναστασία σύζυγος τοῦ Προδρόmicroου Κορτσινόγλου τοῦ ψάλτη τοῦ ὁσίου Ἀρσε-νίου

3 Ὁ βίος τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου γράφτηκε ἀπό τόν γέροντα Παΐσιο Ἔργα τοῦ ἰδίου εἶναι καί laquoὉ Γέρων Χατζη-Γεώργης ὁ Ἀθωνίτηςraquo laquoἉγιορεῖται Πατέρες καί ἁγιορείτικαraquo καί laquoἘπιστολέςraquo Ἡ σειρά laquoΓέροντος Παϊσίου Λόγοιraquo πού ἐκδίδει ἡ Ἱ Μονή Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς περιέχει τήν διδασκαλία τοῦ Γέροντα

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

του laquoἘγώ θά ζήσω σαράντα ἡmicroέρες στήν Ἑλλάδα καί θά πεθάνω σέ ἕνα νησίraquo Μετακόmicroισαν στήν συνέχεια σέ χωριό τῆς Ἡγουmicroενίτσας καί τελικά ἐγκαταστά-θηκαν στήν Κόνιτσα

Τόν νεοφώτιστο Ἀρσένιο βρέφος σαράντα ἡmicroερῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔφεραν στήν microητέρα Ἑλλάδα ἄγνωστο τότε ἀνάmicroεσα στά πλήθη τῶν προσφύγων Αὐτόν πού microετά ἀπό χρόνια θά γινόταν γνωστός σέ ὅλο τόν κόσmicroο καί θά ὡδηγοῦσε πλήθη ἀνθρώπων στήν θεογνωσία Ἀπό τίς πρῶτες ἡmicroέρες γνώρισε τόν πόνο καί τά βάσανα τῶν ἀνθρώπων Ἀργότερα ὁ ἴδιος θά γινόταν λιmicroάνι παρηγοριᾶς σέ χιλιάδες βασανισmicroένες ψυχές

Ὁ Γέροντας σέ ἡλικία πέντε ἐτῶν microέ τούς γονεῑς του

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Βrsquo ΑΣKΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ

Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo

Ο microικρός καί εὐλογηmicroένος Ἀρσένιος microαζί microέ τό γάλα πού θήλαζε microά-θαινε ἀπό τούς γονεῖς του καί τήν εὐλάβεια πρός τόν Θεό Ἀντί γιά παραmicroύθια καί ἱστορίες τοῦ microιλοῦσαν γιά τόν βίο καί τά θαύmicroατα

τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου Μέσα του γεννήθηκε θαυmicroασmicroός καί ἀγάπη γιά τόν Χατ-ζεφεντῆ ὅπως ἀποκαλοῦσαν τόν ὅσιο Ἀρσένιο Ἀπό microικρός ἤθελε νά γίνη καί αὐτός microοναχός γιά νά microοιάση τόν Ἅγιό του

Τό πρόσωπο πού microετά τόν ὅσιο Ἀρσένιο ἐπηρέασε εὐεργετικά ὅλη του τήν ζωή ἦταν ἡ microητέρα του πρός τήν ὁποία αἰσθανόταν ἰδιαίτερη ἀγάπη καί τήν βοηθοῦσε ὅσο microποροῦσε Ἀπό αὐτήν διδάχθηκε τήν ταπεινοφροσύνη Τόν συmicro-βούλευε νά microήν θέλη νά νικᾶ τούς συmicromicroαθητές του στά παιχνίδια καί ὕστερα νά ὑπερηφανεύεται οὔτε νά ἐπιδιώκη νά microπαίνη πρῶτος στήν γραmicromicroή γιατί ἦταν τό ἴδιο εἴτε πρῶτος εἴτε τελευταῖος ἔmicroπαινε

Ἐπί πλέον τοῦ ἔmicroαθε τήν ἐγκράτεια˙ νά microήν τρώγη πρίν ἀπό τήν ὥρα τοῦ φαγητοῦ Τήν παράβαση τήν θεωροῦσε ὡς πορνεία

Ἐπίσης τόν βοήθησε νά ἀποκτήση ἁπλότητα ἐργατικότητα νοικοκυροσύνη καί προσοχή στήν συmicroπεριφορά του πρός τούς ἄλλους καί τόν προέτρεπε νά microήν ἀναφέρη καθόλου τό ὄνοmicroα τοῦ πειρασmicroοῦ (διαβόλου)

Δυό φορές τήν ἡmicroέρα ὅλη ἡ οἰκογένεια προσευχόταν microπροστά στό εἰκονοστά-σι Ἡ microητέρα του ὅmicroως συνέχιζε νά προσεύχεται καί ὅταν ἔκανε τίς ἐργασίες τοῦ σπιτιοῦ λέγοντας τήν εὐχή

Τέτοια ἦταν ἡ εὐλάβεια τῶν γονέων του ὥστε καί στά ἁλώνια ἔπαιρναν microα-ζί τους ἀντίδωρο

Ὁ microικρός Ἀρσένιος microέ τό ἐνδιαφέρον καί τήν ἐξυπνάδα πού εἶχε εὔκολα ἀφωmicroοίωνε ὅτι καλό ἄκουγε ἀπό τούς γονεῖς του

Ἀκολουθώντας τό παράδειγmicroά τους ἔmicroαθε νά νηστεύη νά προσεύχεται καί νά ἐκκλησιάζεται Ἦταν τό πιό ἀγαπητό ἀπό ὅλα τά παιδιά τῆς οἰκογενείας laquoὉ microέν πατέρας microουraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας laquomicroέ ἀγαποῦσε γιατί εἶχα κλίση στά τεχνικά καί ἔπιαναν τά χέρια microου ἡ δέ microητέρα microου γιά τήν ψεύτικη (λίγη microικρή) εὐλάβεια πού εἶχαraquo

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Παιδικές ἀσκήσεις

Ὅταν ἔmicroαθε νά διαβάζη καλά βρῆκε τήν Ἁγία Γραφή καί microελετοῦσε κάθε ἡmicroέρα τό Τετραβάγγελο Εὕρισκε ἐπίσης βίους Ἁγίων καί ἐντρυφοῦσε Εἶχε microα-ζέψει ἕνα κουτί microέ βίους Μόλις γύριζε ἀπό τό σχολεῖο δέν ἤθελε οὔτε νά φάη Πρῶτα πήγαινε ἄνοιγε τό κουτί ἔπαιρνε καί διάβαζε τούς βίους τῶν Ἁγίων Ὁ microεγαλύτερός του ἀδελφός τούς ἔκρυβε ἄν καί εὐλαβής διότι δέν ἤθελε νά ἀσχο-λῆται ὁ microικρός Ἀρσένιος πολύ microέ τά ἐκκλησιαστικά γιά νά microήν παραmicroελῆ τά microαθήmicroατα Ὁ Ἀρσένιος δέν ἔλεγε τίποτε Εὕρισκε ἄλλους βίους Ἁγίων καί τρε-φόταν πνευmicroατικά Κάποτε ὁ microεγάλος του ἀδελφός θαύmicroασε βλέποντάς τον νά διαβάζη τόν βίο κάποιου ἀγνώστου Ἁγίου πού πρώτη φορά microάθαινε τό ὄνοmicroά του laquoΠοῦ τόν βρῆκες πάλι αὐτόν τόν Ἅγιοraquo τόν ρώτησε microέ ἀπορία

Ἡ εὐλαβής Κονιτσιώτισσα Καίτη Πατέρα microεγαλύτερή του στήν ἡλικία ἀνα-φέρει γιά τόν Ἀρσένιο laquoΕἶχε πολύ ἐνδιαφέρον γιά τήν Ἐκκλησία Τόν ρώτησα κάποτε

ndash Παιδί microου ἔφαγες τίποτε σήmicroεραndash Δέν ἔφαγα Τί νά φάω ἀφοῦ ἡ microητέρα microου τά βράζει ὅλα τά φαγητά στήν

ἴδια κατσαρόλα καί τό κρέας καί τά νηστήσιmicroα Ἡ ἴδια κατσαρόλα ἀπορροφᾶ˙ δέν microπορῶ νά φάω

ndashΠαιδί microου ἀφοῦ ἡ microάννα σου εἶναι τόσο καθαρή καί τήν πλένει καλά microέ ἀλισίβα4

ndash Δέν microπορῶ νά φάω ἀπό αὐτά ἀπαντοῦσεraquoΚαί νήστευε νήστευε συνέχεια καί ἀποτραβιόταν microοναχός του γιά νά προ-

σεύχεταιraquoΜαρτυρεῖ καί ὁ ἀδελφός του laquoὉ Ἀρσένιος ἀπό τήν δευτέρα Δηmicroοτικοῦ διά-

βαζε θρησκευτικά βιβλία ἀποmicroονωνόταν καί προσευχόταν πολύ Δέν ἔπαιζε ὅπως τά ἄλλα παιδιάraquo

Ἡ ἔmicroφυτη microοναχική του κλίση ἐκδηλώθηκε ἐνωρίς Αἰσθανόταν ἀγάπη microε-γάλη πρός τόν Θεό καί ἡ προσευχή του ἦταν ἐκδήλωση αὐτῆς τῆς ἀγάπης Στίς microεγάλες γιορτές παρέmicroενε ἄγρυπνος ἄναβε τό καντηλάκι καί προσευχόταν ὄρ-θιος ὅλη τή νύχτα Ὁ microεγαλύτερος ἀδελφός του τόν ἐmicroπόδιζε Ὅταν σηκωνόταν τίς νύχτες νά διαβάση τό Ψαλτήρι δέν τόν ἄφηνε Τόν ἔβαζε κάτω ἀπό τίς κου-βέρτες Γενικά ἡ τακτική τοῦ ἀδελφοῦ του ὄχι microόνο δέν ἔκαmicroψε τόν ζῆλο του ἀλλά αὔξησε τήν ἀγάπη του πρός τόν Θεό

Ὅταν τόν ρωτοῦσαν τί θά γίνει ὅταν microεγαλώση ὁ Ἀρσένιος ἀπαντοῦσε στα-θερά laquoΚαλόγηροςraquo Οἰκονόmicroησε ὁ Θεός καί πῆρε ἀπό microικρός τήν καλή στροφή γι᾿ αὐτό δέν εἶχε ταλαντεύσεις στήν ἐκλογή του Γιά τόν Ἀρσένιο ἕνας δρόmicroος ἀνοιγόταν microπροστά του ἡ ἀγγελική ζωή τῶν microοναχῶν

Ὅτι διάβαζε στά Συναξάρια προσπαθοῦσε νά τό ἐφαρmicroόση Διάβασε πώς ὅταν φοβᾶσαι σέ ἕναν τόπο πρέπει νά συχνάζης ἐκεῖ γιά νά διώξης τόν φόβο5 Ἐπειδή φοβόταν ὅταν περνοῦσε ἀπό τό κοιmicroητήρι ἀποφάσισε νά πάη ἐκεῖ τή νύ-

4 Νερό διηθηmicroένο ἀπό βρασmicroένη στάχτη Χρησιmicroοποιεῖτο παλαιά γιά πλύσιmicroο ρούχων καί οἰκιακῶν σκευῶν

5 Κλῖmicroαξ Κ΄ στ΄ laquoἘν οἷς εἴωθας τόποις ἐκδειmicroατοῦσθαι microή ὄκνει παραγίνεσθαι ἀωρίhellip Πορευόmicroενος προσευχῇ ὁπλίζου˙ καταλαβών τάς χεῖρας διαπέτασονraquo

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

χτα γιά νά τοῦ φύγη ὁ φόβος Ἦταν τότε στήν τετάρτη τάξη τοῦ ΔηmicroοτικοῦlaquoΕἶδαraquo διηγήθηκε laquoἀπό τήν ἡmicroέρα ἕναν ἄδειο τάφο Μόλις νύχτωσε ἡ καρ-

διά microου χτυποῦσε ἀλλά πῆγα καί microπῆκα στόν τάφο Στήν ἀρχή ἦταν δύσκολο ἀλλά microετά συνήθισα Κάθησα ἀρκετή ὥρα καί ἐξοικειώθηκα Πῆρα θάρρος καί ἄρχισα νά γυρίζω ἀπό microνῆmicroα σέ microνῆmicroα ἀλλά πρόσεχα νά microή microέ δοῦν καί microέ περάσουν γιά φάντασmicroα Αὐτό ἦταν˙ πῆγα τρία βράδυα καί ἔmicroεινα microέχρι ἀργά στό κοιmicroητήρι καί microοῦ ἔφυγε ὁ φόβοςraquo

Διηγήθηκε καί τό ἑξῆς laquoὍταν ἀκόmicroη ἤmicroουν στό σχολεῖο διάβαζα τούς βί-ους τῶν Ἁγίων καί ἐπιθυmicroοῦσα ἀπό τότε νά γίνω ἀσκητής Ἔβγαινα συχνά ἔξω ἀπό τό χωριό Ἤmicroουν τότε ἕνδεκα χρονῶν Μιά microέρα ἐπεσήmicroανα ἕναν βράχο microεγάλο Πρωί-πρωί ξεκίνησα γιά νά ἀνεβῶ νά γίνω στυλίτης Πῆγα˙ ἦταν ψηλός ὁ βράχος Ἀνέβηκα microέ δυσκολία καί ἄρχισα νά προσεύχωmicroαι Ἐξάντλησα ὅλες microου τίς δυνάmicroεις καί microετά ἄρχισα νά σκέπτωmicroαι laquoΟἱ ἐρη-microίτες εἶχαν ρίζες καί ἔτρωγαν˙ λίγο νεράκι ἕναν χουρmicroά Ἐσύ δέν ἔχεις τί-ποτε ἐδῶ πάνω στόν βράχο Πῶς θά ζήσειςraquo Τέλος ἀποφάσισα νά κατέβω ἀλλά ἤδη εἶχε νυχτώσει Τό κατέβασmicroα ἦταν πιό δύσκολο γιατί δέν ἔβλεπα Μέ microεγαλύτερη δυσκολία κατέβηκα Ἡ Παναγία microέ φύλαξε καί δέν τσακί-στηκα στά βράχιαraquo

Ἡ ἀδελφή του Χριστίνα θυmicroᾶται ὅτι ἐνῶ κάποτε οἱ γονεῖς τους ἦταν στό χω-ράφι ἄρχισε νά βρέχη Ὁ Ἀρσένιος τούς σκεφτόταν πού βρέχονταν Πῆρε τά δύο microικρότερα ἀδέλφια του πῆγαν στό εἰκονοστάσι γονάτισαν ἔκαναν προσευχή καί ἡ βροχή σταmicroάτησε

Ὅταν ἔπεφταν κεραυνοί συνήθιζε νά λέγη laquoΜέγα τό ὄνοmicroα τῆς Ἁγίας Τριάδοςraquo

Θεοπτία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἈπό ἕνδεκα χρονῶν διάβαζα βίους Ἁγίων καί ἔκανα νηστεῖες καί ἀγρυπνίες Ὁ ἀδελφός microου ὁ microεγαλύτερος ἔπαιρνε καί ἔκρυβε τούς βίους Δέν κατάφερε τίποτε Πήγαινα στό δάσος καί συνέχιζα Κάποιος φίλος του τότε ὁ Κώστας τοῦ εἶπε laquoΘά σοῦ τόν κάνω νά τά παρατήση ὅλαraquo

raquoἮρθε καί microοῦ ἀνέπτυξε τήν θεωρία τοῦ Δαρβίνου Κλονίστηκα τότε καί εἶ-πα laquoΘά πάω νά προσευχηθῶ καί ἄν ὁ Χριστός εἶναι Θεός θά microοῦ παρουσιαστῆ νά πιστέψω Μιά σκιά microιά φωνή κάτι θά microοῦ δείξειraquo Τόσο microοὔκοβε Πῆγα καί ἄρχισα microετάνοιες καί προσευχή γιά ὧρες ἀλλά τίποτε Στό τέλος τσακισmicroένος σταmicroάτησα Μοῦ ἦρθε τότε στήν σκέψη κάτι πού microοῦ᾿χε πεῖ ὁ Κώστας laquoΠαρα-δέχοmicroαι ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἕνας σπουδαῖος ἄνθρωπος δίκαιος ἐνάρετος τόν ὁποῖο ἐmicroίσησαν ἀπό φθόνο γιά τήν ἀρετή του καί τόν καταδίκασαν οἱ συmicroπα-τριῶτες τουraquo Τότε εἶπα laquoἈφοῦ εἶναι τέτοιος καί ἄνθρωπος νά ἦταν ἀξίζει νά τόν ἀγαπήσω νά τόν ὑπακούσω καί νά θυσιασθῶ γι᾿ Αὐτόν Δέν θέλω οὔτε πα-ράδεισο οὔτε τίποτε Γιά τήν ἁγιότητά του καί τήν καλωσύνη του ἀξίζει κάθε θυσίαraquo (Καλός λογισmicroός καί φιλότιmicroο)

raquoὉ Θεός περίmicroενε τήν ἀντιmicroετώπισή microου Ὕστερα ἀπό αὐτό παρουσιάσθηκε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός microέσα σέ ἄφθονο φῶς Φαινόταν ἀπό τήν microέση καί πάνω Μέ κοίταξε microέ πολλή ἀγάπη καί microοῦ εἶπε laquoἘγώ εἰmicroι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή Ὁ πιστε-

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

ύων εἰς ἐmicroέ κἄν ἀποθάνῃ ζήσεταιraquo6 Τά λόγια αὐτά ἦταν γραmicromicroένα καί στό Εὐαγγέλιο πού κρατοῦσε ἀνοικτό στό ἀριστερό χέρι Τουraquo

Τό γεγονός αὐτό διέλυσε στόν δεκαπενταετῆ Ἀρσένιο τούς λογι-σmicroούς ἀmicroφιβολίας πού τάραζαν τήν παιδική του ψυχή καί γνώρισε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ τόν Χριστό ὡς Θεό ἀληθινό καί Σωτῆρα τοῦ κόσmicroου Βεβαιώθηκε γιά τόν Θεάνθρωπο ὄχι ἀπό ἄνθρωπο ἤ ἀπό βι-βλία ἀλλά ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο πού τοῦ ἀποκαλύφθηκε καί microάλι-στα σέ τέτοια ἡλικία Στερεωmicroένος πλέον στήν πίστη microονολογοῦσε laquoΚώστα ἅmicroα θέλης τώρα ἔλα νά συζητήσουmicroεraquo

Φροντίδα γιά τούς ἄλλους

Ὁ Ἀρσένιος microέ τήν προσεκτική ζωή καί τίς συmicroβουλές του βοήθησε πνευmicroα-τικά καί ἄλλους νέους Συναναστρεφόταν συνήθως microέ microικρότερα παιδιά Τά συγκέντρωνε στήν ἁγία Βαρβάρα διάβαζαν βίους Ἁγίων καί τά παρακινοῦσε νά κάνουν microετάνοιες καί νά νηστεύουν Μερικές microητέρες ἀνησύχησαν καί ἀπέ-τρεπαν τά παιδιά τους νά τόν συναναστρέφωνται Οἱ γονεῖς ἑνός παιδιοῦ microέ τό ὁποῖο ἐργαζόταν στόν ἴδιο microάστορα καί προσεύχονταν microαζί φοβήθηκαν microή γίνη καλόγηρος καί δέν τόν ἄφηναν νά ἔχη σχέση microέ τόν Ἀρσένιο οὔτε νά ἀγωνίζε-ται Ἀργότερα πῆγε νά ἐργασθῆ στήν Γερmicroανία καί σκοτώθηκε Οἱ γονεῖς του αἰσθάνθηκαν τύψεις καί ἔλεγαν laquoΚαλύτερα νά εἶχε γίνει καλόγηροςraquo Κάποιο παιδί πού καταγόταν ἀπό τά Φάρασα ἤθελε ὁ Ἀρσένιος νά τό πάρη microαζί του γιά microοναχό καί προσπαθοῦσε νά πείση τήν microητέρα του Ἄλλον νέο τόν στήριξε νά γίνη ἱερέας Κληρικός καταγόmicroενος ἀπό τήν Κόνιτσα ὁmicroολογεῖ ὅτι βοηθήθη-κε στήν microοναχική του κλίση ἀπό τόν λαϊκό ἀκόmicroη Ἀρσένιο

Εἶχε ἐνδιαφέρον καί πόθο microεγάλο νά γνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό Κάποι-ον γέρο βοσκό πού ζοῦσε microόνος πάνω στά βουνά καί εἶχε πάει στήν Ἐκκλησία δύο-τρεῖς φορές σέ ὅλη του τήν ζωή ὁ Ἀρσένιος τόν πλησίασε καί φρόντισε νά τόν φέρη κοντά στόν Χριστό

Στήν Κόνιτσα κάποιος Μουσουλmicroάνος ὀνόmicroατι Μπαϊράmicroης εἶχε ἄρρωστη τήν microητέρα του Ὁ microικρός Ἀρσένιος πήγαινε τή νύχτα καί βοηθοῦσε τήν ἄρρωστη Ὁ Μπαϊράmicroης ἐξέφρασε τήν ἐπιθυmicroία νά γίνη Χριστιανός

Τά λίγα χρήmicroατα πού ἔπαιρνε ὡς microαθητευόmicroενος ξυλουργός τά microοίραζε ἐλεηmicroοσύνη σέ φτωχά παιδιά τοῦ ὀρφανοτροφείου Ἔφερνε καί στό σπίτι τους φτωχά παιδιά γιά φαγητό

Ὁ κ Χατζηρούmicroπης Ἀπόστολος Κονιτσιώτης ἀναφέρει laquoὉ Ἀρσένης ἦταν ὁ microόνος πού προτιmicroοῦσε νά ἀδικῆται παρά νά ἀδικῆ Εἶχε πάντα στήν τσέπη του ἕνα θρησκευτικό βιβλίο πού τό διάβαζε συχνά Θυmicroᾶmicroαι τόν ζῆλο του νά ἐξα-σφαλίση ἀκροατήριο ἀπό τόν παιδικό κόσmicroο ἀντί ὁποιουδήποτε τιmicroήmicroατος ὅπως λχ νά ἀναλαmicroβάνη τήν φύλαξη τῶν ζώων microας νά γίνεται νεροκουβαλητής microας κἄ ἀρκεῖ ἐmicroεῖς νά τόν προσέχαmicroε ὅταν microᾶς διάβαζε τήν Ἁγία Γραφή

raquoΔέν θά ξεχάσω ποτέ τό πάθος του νά χρωmicroατίζη αὐτά πού ἔλεγε ὅταν ἀνα-φερόταν στήν σταυρική θυσία τοῦ Χριστοῦ Γινόταν τόσο παραστατικός ὥστε

6 Ἰω ια΄ 25

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

κατώρθωνε νά ἀποσπᾶ τήν προσοχή καί τῶν πιό ζωηρῶν παιδιῶν Ἔβλεπα κα-τακάθαρα στό νεανικό του πρόσωπο τήν ἱκανοποίηση καί τήν ἀγαλλίασή του γιατί microποροῦσε νά διδάσκη τόν λόγο τοῦ Κυρίου σέ τόσο ἁγνό ἀκροατήριο Ἀπό ὅσο θυmicroᾶmicroαι αὐτή τήν τακτική τήν συνέχισε τέσσερα microέ πέντε χρόνια microέχρι πού πῆγε στρατιώτηςraquo

Ὁ Ἀρσένιος πέρασε τά νεανικά του χρόνια microέ ἀmicroεριmicroνία καί ἀγῶνες ἀσκητι-κούς Ἔπειτα ἦρθαν τά δύσκολα χρόνια τοῦ Ἑλληνοϊταλικοῦ πολέmicroου τῆς Κα-τοχῆς καί τοῦ ἀνταρτοπολέmicroου Τότε πέρασε πολλές δυσκολίες καί κινδύνους

Στόν ἀνταρτοπόλεmicroο τόν συνέλαβαν οἱ κοmicromicroουνιστές αἰχmicroάλωτο καί τόν φυ-λάκισαν Κακοπάθησε ὅσο διάστηmicroα ἔmicroεινε στήν φυλακή καί ὑπέφερε ἀπό τίς ψεῖρες καί τό πολύ στρίmicroωγmicroα Σέ ἕνα microικρό δωmicroάτιο ἔβαλαν πολλούς Ὅταν ξάπλωναν ὁ τελευταῖος ἔmicroπαινε σάν σφήνα ἀνάmicroεσά τους

Δοκιmicroάστηκε καί ἠθικῶς γιατί τόν ἔκλεισαν σέ ἕνα δωmicroάτιο microόνο του καί ὕστερα ἔβαλαν δύο ἀντάρτισσες σχεδόν γυmicroνές Προσευχήθηκε ἔντονα ἐπικα-λούmicroενος τήν Παναγία καί ἀmicroέσως ἔνιωσε laquoδύναmicroιν ἐξ ὕψουςraquo πού τόν ἐνίσχυ-σε καί τίς ἔβλεπε microέ ἀπάθεια σάν ἀδελφές του ὅπως ὁ Ἀδάmicro τήν Εὔα στόν πα-ράδεισο Τίς microίλησε microέ τρόπο καλό Ἐκεῖνες ἦρθαν σέ συναίσθηση ντράπηκαν καί ἔφυγαν κλαίγοντας

Ἄν καί ὁ πόλεmicroος ἔκανε τόν Ἀρσένιο νά ἀναβάλη τήν ἀναχώρησή του ὅmicroως ὁ ζῆλος του δέν ψυχράνθηκε Στούς ἀγῶνες καί στίς ἀσκήσεις προσέθετε νέους ἀγῶνες καί ὑψηλότερες ἀσκήσεις Ἔβλεπε τά ἐθνικά πράγmicroατα σέ ἄσχηmicroη κα-τάσταση Σέ λίγο θά τόν καλοῦσαν νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα

Στό ἐξωκκλήσι τῆς ἁγίας Βαρβάρας παρακάλεσε τήν Παναγία laquoἌς ταλαιπω-ρηθῶ ἄς κινδυνεύσω microόνο νά microή σκοτώσω ἄνθρωπο καί ν᾽ ἀξιωθῶ νά γίνω microοναχόςraquo

Τότε ἔκανε τάmicroα ἄν τόν διαφυλάξη ἡ Παναγία στόν πόλεmicroο νά ὑπηρετήση γιά τρία χρόνια τό Μοναστήρι της πού τό ἔκαψαν οἱ Γερmicroανοί καί νά βοηθήση νά κτισθῆ πάλι ἡ Ἱερά Μονή Στοmicroίου

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

Γ΄ ΣTΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ

Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος

Τ ό ἔτος 1945 κλήθηκε νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα Παρουσιάστηκε στό Ναύπλιο καί πῆρε τήν εἰδικότητα τοῦ διαβιβαστοῦ Κατόπιν πῆρε microε-τάθεση στό Ἀγρίνιο Τόν ρωτοῦσαν

ndash Τί microέσο ἔχεις καί πῆρες τόσο καλή εἰδικότηταndash Δέν ἔχω microέσοndash Ἄστ᾿ αὐτάndash Ἔ τόν Θεό ἀπαντοῦσεΚαί πράγmicroατι laquoἦν Κύριος microετ᾿ αὐτοῦ καὶ ἦν ἀνὴρ ἐπιτυγχάνωνraquo7Ἡ ἀγάπη του πρός τούς ἄλλους ἔφθανε microέχρι θυσίας Ἔκανε τίς ὑπηρεσίες

τους ἐργαζόταν πολύ Ὅταν κάποιος ζητοῦσε ἔξοδο ὁ Ἀρσένιος πρόθυmicroα τόν ἀντικαθιστοῦσε Πολλοί ἐκmicroεταλλεύονταν τήν καλωσύνη του καί τόν θεωροῦ-σαν κορόιδο Ὁ ἴδιος ὅmicroως ἔνιωθε χαρά ἀπό τήν θυσία καί συγχρόνως εὕρισκε εὐκαιρία νά microένη microόνος καί νά προσεύχεται Ὁ Διοικητής του ἔλεγε laquoΤί θά γί-νει microέ αὐτόν τόν ἄνθρωπο (Ἀρσένιο) Δέν λέει ποτέ νά ξεκουραστῆraquo

Κάποτε εἶχε 395 πυρετό ἀλλά δέν ζήτησε νά βγῆ ἐλεύθερος ὑπηρεσίας Τελι-κά δέν ἄντεξε καί ἔπεσε λιπόθυmicroος Οἱ στρατιῶτες τόν ἔβαλαν στό φορεῖο γιά νά τόν πᾶνε στό Νοσοκοmicroεῖο καί τόν φώναζαν εἰρωνικά microέ microοναχικά ὀνόmicroατα laquoἜ Βενέδικτε Ἀκάκιεraquo Εἶχαν καταλάβει ὅτι θά γίνει microοναχός Ἡ εἰρωνεία microε-τατράπηκε σιγά-σιγά σέ ἐκτίmicroηση καί θαυmicroασmicroό Τούς ἀλλοίωσε ὁ τρόπος τῆς ζωῆς του ἡ microεγάλη ἀγάπη καί ὁ ἀκέραιος χαρακτήρας του Δέν τόν θεωροῦσαν πλέον κορόιδο ἀλλά θησαυρό καί εὐλογία γιά τήν Μονάδα

Πάντως ἡ εἰδικότητα τοῦ ἀσυρmicroατιστοῦ τόν ἀπάλλαξε ἀπό τήν ἔνοπλη συmicro-microετοχή στόν πόλεmicroο καί ἔτσι θεία χάριτι διαφυλάχθηκε ἀπό τό νά φονεύση ἄνθρωπο Προοιmicroίαζε δέ καί τήν microετέπειτα ἰδιότητά του ὡς microοναχοῦ νά στέλνη σήmicroατα στόν Θεό (νά προσεύχεται)

Κακουχίες

Ἡ διλοχία πού ὑπηρετοῦσε ὁ Γέροντας ἔκανε πολεmicroικές ἐπιχειρήσεις καί οἱ

7 Γέν λθ΄ 2

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

κακουχίες πού πέρασαν microοιάζουν ἀπίστευτεςΔιηγεῖτο ὅτι κάποτε τελείωσαν τά τρόφιmicroα καί ἔτρωγαν σπυρωτό χιόνι Ἄλ-

λοτε ἔmicroειναν νηστικοί γιά δεκατρεῖς ἡmicroέρες καί ἐπέζησαν τρεφόmicroενοι microόνον microέ ἄγρια κάστανα Συχνότερα ὑπέφεραν ἀπό τήν δίψα Ἀναγκάζονταν τότε νά πί-νουν στάσιmicroο νερό ἀπό τίς πατηmicroασιές τῶν ζώων Ὁ microεγάλος ἐχθρός ἦταν τό κρύο Κοιmicroόνταν στίς σκηνές καί τό πρωί ξυπνοῦσαν θαmicromicroένοι στά χιόνια˙ microε-τροῦσαν τούς κρυοπαγηmicroένους Ἕνα πρωινό ἔβγαλε εἴκοσι ἕξι κρυοπαγηmicroένους σκάβοντας microέ τόν κασmicroά τά χιόνια Κάποτε ἔmicroεινε γιά τρεῖς ἡmicroέρες στά χιόνια καί ἔστελνε σήmicroατα στό Ἀρχηγεῖο Ἔπαθε καί ὁ ἴδιος κρυοπαγήmicroατα Οἱ σάρκες τῶν ποδιῶν του ξεφλουδίζονταν Τόν ἔστειλαν στό Νοσοκοmicroεῖο ἀλλά βοήθησε ὁ Θεός νά microήν ἀκρωτηριασθῆ Ἄλλοτε τόν κλώτσησε ἕνα microουλάρι Τό χτύπηmicroα ἦταν πολύ δυνατό Μελάνιασε τό στῆθος του καί φαίνονταν τά σηmicroάδια ἀπό τά πέταλα Λιποθύmicroησε καί ὅταν συνῆλθε συνέχισε τήν πορεία

Χαιρόταν νά βρέχεται νά κρυώνη νά κουράζεται ὁ ἴδιος γιά νά microήν ταλαι-πωροῦνται οἱ ἄλλοι

Μερικοί στρατιῶτες ὅταν ἔκαναν ζηmicroιά γιά νά δικαιολογηθοῦν τήν ἐπέρρι-πταν στόν Ἀρσένιο Ὁ Ἀξιωmicroατικός τόν microάλωνε καί ἐκεῖνος γιά νά microήν τούς ἐκθέση ὑπέmicroενε microέ ταπείνωση σιωπηλά τούς ἐλέγχους

Ὁ Διοικητής ὅmicroως τόν ἐκτιmicroοῦσε καί τόν ἐmicroπιστευόταν Στίς δύσκολες ἀπο-στολές ἔστελνε τόν Ἀρσένιο γιατί γνώριζε ὅτι ἦταν ἱκανώτατος καί ἔφερνε σέ πέρας ὅτι τοῦ ἀνέθεταν

Μόνο microιά φορά πῆρε ἄδεια καί πῆγε στό σπίτι του Ἐκεῖ ἀρρώστησε ἔχασε πολύ αἷmicroα καί εἰσήχθη στό Νοσοκοmicroεῖο Ἰωαννίνων γιά δεκαπέντε ἡmicroέρες Ὅταν συνῆλθε ἐπέστρεψε στήν Μονάδα του

Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες

Μέσα σέ τέτοιες ταλαιπωρίες ἔκανε καί ἀγῶνα πνευmicroατικό Νήστευε καί προσευχόταν Συνήθως ἔτρωγε τό microισό φαγητό καί ὅταν σήmicroαινε σιωπητήριο γιά ὕπνο ὁ Ἀρσένιος ἀνέβαινε στήν ταράτσα τοῦ κτιρίου καί ἄρχιζε τίς προσευ-χές

laquoΜιά περίοδοraquo ἔλεγε laquoἔκανα πέντε microῆνες νά λειτουργηθῶ διότι ποῦ νά βρε-θῆ παπᾶς καί Ἐκκλησία πάνω στά βουνά Ὅταν microετά microέ ἔστειλε ὁ Διοικητής στό Ἀγρίνιο νά πάρω ἀνταλλακτικά γιά τόν ἀσύρmicroατο στόν δρόmicroο πού βάδιζα πέρασα ἔξω ἀπό microιά Ἐκκλησία ὅπου microέσα γίνονταν οἱ Χαιρετισmicroοί Ἔκανα τόν σταυρό microου προσκύνησα καί microέ πῆραν τά δάκρυα laquoΠαναγία microου πῶς ἔχω γί-νει ἔτσιraquo εἶπα Ποῦ νά φανταζόmicroουν τότε ὅτι ἀργότερα θά οἰκονοmicroοῦσε ὁ Θε-ός νά ἔχω Ἐκκλησάκι καί microέσα στό Καλύβι microουraquo Καί δόξαζε γι᾿ αὐτό ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς του τόν Θεό

Συγκρίνοντας αὐτά πού πέρασε στόν Στρατό microέ τήν ἄσκηση πού ἔκανε ὡς microο-ναχός ἔλεγε microέ αὐτοmicroεmicroψία laquoΓιά τόν Χριστό δέν ἔκανα τίποτε Ἄν αὐτή τήν ἄσκη-ση (ταλαιπωρία στόν Στρατό) τήν ἔκανα σάν καλόγηρος θά εἶχα ἁγιάσειraquo

Ὡς στρατιώτης ἔζησε θεῖες ἐmicroπειρίες Κάποτε προσευχόταν σέ ἐρηmicroικό microέρος καί ἡρπάγη σέ θεωρία Διηγήθηκε καί τό ἐξῆς laquoΚάποτε πού εἴχαmicroε πάει στό πε-δίο βολῆς στήν Τρίπολη εἶδα ἕνα ἀλλοιώτικο φῶς νά βγαίνη ἀπό microιά ρεmicroατιά

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

καί νά διαχέεται σέ ὅλο τό πεδίο βολῆς ἐνῶ ἦταν microέρα Ἀποροῦσα τί νἆταν αὐτό τό φῶς πού οἱ ἄλλοι δέν ἔβλεπαν Ἀργότερα κατάλαβα Ἐπειδή ἐκεῖ γίνονταν ἐκτελέσεις καταδίκων καί ἴσως νά εἶχαν ἐκτε-λεσθῆ ἄδικα καί κάποιοι ἀθῶοι γι᾿ αὐτό φαινόταν ἐκεῖνο τό φῶς Ὁ Θεός φύλαξε πού δέν microέ ἔστειλαν στό ἐκτελεστικό ἀπόσπασmicroα Φυ-σικά δέν θά microποροῦσα (νά σκοτώσω)hellipraquo

Θυσία γιά τούς ἄλλους

Οἱ περισσότεροι στρατιῶτες εἶχαν πνεῦmicroα θυσίας ἀλλά ὁ Ἀρσένιος ἦταν ἄφοβος στούς κινδύνους καί στόν θάνατο Πολλές φορές κινδύνευσε νά συλληφθῆ αἰχmicroάλωτος καί ἀντίκρυσε τόν θάνατο ἀπό πολύ κοντά

Κάποτε ἐπρόκειτο νά ρίξουν κλῆρο γιά τό ποιός θά πάει στό χωριό γιά ἐφό-δια laquoΘά πάω ἐγώraquo εἶπε ὁ Ἀρσένιος Τόν εἶδαν οἱ ἀντάρτες ἀλλά τόν πέρασαν γιά δικό τους Πῆρε τά ἐφόδια καί γύρισε πίσω

Ὅταν ἔβαζαν κάποιον νά κάνη ἐπικίνδυνη βάρδια ἤ περίπολο τόν ρωτοῦσε ὁ Ἀρσένιος laquoΤί οἰκογένεια ἔχειςraquo Ἄν τοῦ ἔλεγε laquoεἶmicroαι παντρεmicroένος ἔχω καί παιδίraquo ἔλεγε laquoκαλάraquo Πήγαινε στό ὑπασπιστήριο τόν ἄλλαζε καί πήγαινε αὐ-τός στήν θέση του

Τόν ἄλλο ἀσυρmicroατιστή δέν τόν ἄφηνε νά κουβαλᾶ οὔτε τόν ἀσύρmicroατο οὔτε τήν microπαταρία γιά νά εἶναι ἐλεύθερος σέ περίπτωση κινδύνου νά σωθῆ

laquoΣέ microιά microάχηraquo διηγήθηκε laquoεἶχα σκάψει microιά microικρή λακκούβα Ἔρχεται ἕνας καί microοῦ λέει laquoΝά microπῶ καί ἐγώraquo Στριmicroώχθηκα καί microέ δυσκολία χωρέσαmicroε Ἔρ-χεται καί ἄλλος Τόν ἄφησα καί αὐτόν καί ἐγώ βγῆκα ἔξω Σέ microιά στιγmicroή microέ πα-ίρνει ἕνα βλῆmicroα ξυστά στό κεφάλι Δέν εἶχα κράνος φοροῦσα microόνο κουκούλα Πιάνω microέ τό χέρι microου τό κεφάλι δέν βλέπω αἵmicroατα Τό ξαναπιάνω τίποτα Τό βλῆmicroα εἶχε περάσει ξυστά ἀπό τό κεφάλι microου καί εἶχε ξυρίσει microόνο τά microαλλιά καί ἔκανε microιά γραmicromicroή ἕξι πόντους φάρδος χωρίς microαλλιά καί οὔτε γρατζουνιά δέν ἄφησε Τό εἶχα κάνει microέ τήν καρδιά microου laquoΚαλύτεραraquo εἶπα laquoνά σκοτωθῶ microιά φορά ἐγώ παρά νά σκοτωθῆ ὁ ἄλλος καί microετά νά microέ σκοτώνη ἡ συνείδη-σή microου σέ ὅλη microου τήν ζωή Πῶς νά ἀντέξω microετά ὅταν θά σκέφτοmicroαι ὅτι microπο-ροῦσα νά τόν σώσω καί δέν τόν ἔσωσαraquo Καί ὁ Θεός φυσικά βοηθᾶ πολύ αὐτόν πού θυσιάζεται γιά τούς ἄλλουςraquo

Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἜκανα ἔρανο microεταξύ τῶν στρατιωτῶν καί ἀγόρασα καντήλια καί microανουάλια γιά κάποιο ἐξωκκλήσι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρό-microου Ἐκεῖ κοντά εἶχε καταυλισmicroό ἡ διλοχία microας

raquoἮρθαν χειmicroῶνα καιρό οἱ microεταγωγικοί (χωρικοί κυρίως γυναῖκες καί παιδιά) microέ τά ζῶα καί microᾶς ἔφεραν προmicroήθειες Ἐπειδή χάλασε ὁ καιρός καί ἄρχισε νά χιονίζη κάθησαν νά διανυκτερεύσουν σέ πρόχειρες ἐλάτινες σκηνές

raquoΚάποιος Ἀνθυπολοχαγός κτηνώδης ἐνωχλοῦσε microιά νέα Ἐκείνη ἡ καηmicroένη προτίmicroησε νά πεθάνη παρά νά ἁmicroαρτήση Ἔφυγε καί τήν ἀκολούθησε καί microιά

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ἡλικιωmicroένη Βάδιζαν microέσα στά χιόνια καί βρέθηκαν στό ἐξωκκλήσι ἀλλά ἡ πόρτα ἦταν κλειστή Ἔmicroειναν ἔξω κάτω ἀπό τό ὑπόστεγο τρέmicroοντας ἀπό τό κρύο

raquoΤήν ἴδια νύχτα microοῦ ἦρθε ξαφνικά ἕνας ἐπίmicroονος λογισmicroός νά πάω στό ἐξωκ-κλήσι νά ἀνάψω τά καντήλια Τό χιόνι εἶχε φθάσει τά ὀγδόντα ἑκατοστά περί-που Πῆγα καί χωρίς νά γνωρίζω τί προηγήθηκε βρῆκα ἔξω ἀπό τό ἐξωκκλήσι τίς δύο γυναῖκες microελανιασmicroένες ἀπό τό κρύο Τίς ἔδωσα ἀπό ἕνα γάντι ἄνοιξα τήν πόρτα microπῆκαν microέσα καί ἀφοῦ συνῆλθαν κάπως διηγήθηκαν τά σχετικά laquoἘγώraquo εἶπε ἡ νέα laquoἔκανα ὅτι microποροῦσα Ἀπό ᾿κεῖ καί πέρα ἄς κάνη καί ὁ Θε-ός τά ὑπόλοιπαraquo

raquoΤίς συmicroπόνεσα τίς καηmicroένες καί αὐθόρmicroητα τίς εἶπα laquoΤελείωσαν τά βάσα-νά σας Αὔριο θά πᾶτε στά σπίτια σαςraquo ὅπως καί συνέβηraquo

Ὁ Ἀνθυπολοχαγός ὅταν ἔmicroαθε ὅτι ὁ Ἀρσένιος τίς βοήθησε καί σώθηκαν ἴσως γιά νά καλύψη τήν ἐνοχή του διέδιδε συκοφαντικά ὅτι ὁ Ἐζνεπίδης ἔβαλε στήν Ἐκκλησία τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια Τόν κάλεσε ὁ Διοικητής σέ ἀπολογία laquoΤόσο ἀσυνείδητος εἶmicroαι κ Διοικητά νά βάλω τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια microέσα στήν Ἐκκλησίαraquo εἶπε Ὅmicroως δέν φανέρωσε τήν ὑπόθεση τοῦ ἔνοχου Ἀνθυπολοχαγοῦ˙ ἀπολογήθηκε microόνον ἐπειδή τόν κατηγόρησαν γιά καταφρόνηση τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ

Σώζει τήν Μονάδα τους

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΚάποτε ἡ διλοχία microας βρέθηκε περικυκλωmicroένη ἀπό χίλιους ἑξακόσιους ἀντάρτες σέ ἕνα φυσικό ὀχύρωmicroα ἀπό βράχο Ὅλοι οἱ στρα-τιῶτες κουβαλοῦσαν πυροmicroαχικά καί ὁ Διοικητής κάλεσε καί microένα νά ἀφήσω τόν ἀσύρmicroατο νά κουβαλάω καί ἐγώ Μάλιστα microέ ἀπείλησε καί microέ τό πιστόλι Νόmicroιζε ὅτι ἀπέφευγα νά κουβαλάω γιατί ἤθελα δῆθεν νά κρύβωmicroαι

raquoΚουβαλοῦσα ἀλλά πήγαινα καί στόν ἀσύρmicroατο καί προσπαθοῦσα νά πιά-σω ἐπαφή microέ τό Ἀρχηγεῖο Ὁπότε ἀπό τά πολλά ἔπιασα ἐπαφή καί ἔδωσα νά καταλάβουν ὅτι βρισκόmicroαστε σέ δύσκολη θέση Τήν ἄλλη microέρα ἐνῶ οἱ ἀντάρ-τες εἶχαν πλησιάσει πολύ κοντά ὥστε νά ἀκούγωνται οἱ βρισιές τους ἦρθε ἡ ἀεροπορία καί τούς διεσκόρπισεraquo

Τό γεγονός αὐτό ἀνέφερε ἀργότερα ὁ Γέροντας σάν παράδειγmicroα σέ ὅσους ρωτοῦσαν laquoΤί προσφέρουν οἱ microοναχοί στήν ἔρηmicroο καί δέν βγαίνουν στόν κόσmicroο νά βοηθήσουνraquo laquoΟἱ microοναχοίraquo ἀπαντοῦσε laquoεἶναι οἱ ἀσυρmicroατιστές τῆς Ἐκκλη-σίας Ὅταν πιάσουν ἐπαφή microέ τόν Θεό διά τῆς προσευχῆς τότε ἔρχεται καί βο-ηθᾶ ὁ Θεός καλύτερα Ἕνα ἀκόmicroη λιανοντούφεκο δέν ἔκανε τίποτε ἐνῶ ὅταν ἦρθε ἡ ἀεροπορία ἔκρινε τήν microάχηraquo

Αὐτοθυσία

Ὁ νῦν microοναχός Ἀρσένιος ἀπό τήν Κέρκυρα καί τότε κ Παντελής Τζέκος συ-στρατιώτης τοῦ Γέροντα διηγεῖται

laquoΣτή Ναύπακτο ἐνῶ ἔπαιρνα ἕνα σῆmicroα ἀπό τήν Πάτρα microέ πλησιάζει ὁ Ἀρ-σένιος καί microοῦ λέει

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ndash Ξέρεις Εἴmicroαστε ἀδέλφιαndash Ἀπό ποῦ εἴmicroαστε ἀδέλφιαΜοῦ προτείνει τά δυό χοντρά δάχτυλα8 καί microοῦ λέειndash Ἔχοmicroε τά ἴδια δάχτυλα ὅmicroοια τά δικά σου καί τά δικά microου γι᾿

αὐτό εἴmicroαστε ἀδέλφιαraquoἙνώθηκαν microέ ἀδελφική φιλία καί κάποτε ὁ Ἀρσένιος microέ κίνδυνο

τῆς ζωῆς του τόν ἔσωσε Ἡ διήγηση εἶναι αὐτούσια τοῦ κ Παντελῆ microόνο πού διακόπτεται ἀπό λυγmicroούς καί ἄφθονα δάκρυα συγκινήσεως καί εὐγνωmicroοσύνης γιά τόν φίλο καί σωτῆρα του

laquoΚοντά στή Ναύπακτο κάναmicroε microιά microάχη Ἐκεῖ πού ὑποχωρούσαmicroε διότι εἶχαν περισσότερες δυνάmicroεις οἱ ἀντάρτες σέ κάποια στιγmicroή ἔπε-σα καί χτύπησα γιατί εἶχα ἕναν βαρύ ἀσύρmicroατο στήν πλάτη Ὅταν ἔφθασαν οἱ στρατιῶτες στήν γραmicromicroή πού εἶχαν ὁριοθετήσει οἱ ἀξιωmicroατικοί microας εἶδε ὁ Ἀρσέ-νιος ὅτι ἔλειπα Βγάζει τόν ἀσύρmicroατό του καί τρέχει Τοῦ φώναζαν οἱ ἀξιωmicroατι-κοί καί οἱ στρατιῶτες laquoἌσ᾿ τον αὐτόν Πάει αὐτός χάθηκεraquo Ἦρθε κοντά microου ὅπως microοῦ εἶπαν microετά οἱ ἄλλοι microέ σήκωσε microέ ἔβαλε στήν πλάτη του καί microέ πῆρε στίς γραmicromicroές πίσω Ὅταν συνῆλθα ἄκουσα νά τοῦ λέγη ὁ λοχαγός Βουδούρης laquoἘσύ κάποιον Ἅγιο ἔχεις καί σέ βοήθησε καί βοήθησες καί τοῦτον ἐδῶraquo Ρώτη-σα laquoΤί ἔγινε παιδιάraquo Καί microοῦ ἐξήγησαν Ἐκεῖ πού ἔπεσα ἦταν ἑκατό microέτρα ἀπό τήν γραmicromicroή τῶν ἀνταρτῶν καί διακόσια ἀπό τήν γραmicromicroή τήν δική microαςraquo

Προσεύχεται ἐν microέσω σφαιρῶν

laquoΜιά microέραraquo συνεχίζει ὁ κ Παντελής laquoἤmicroασταν πάνω σέ ἕνα ὕψωmicroα πού λεγόταν laquoΦονιάςraquo Μᾶς εἶχαν ἀποκλείσει οἱ ἀντάρτες καί δέν microπορούσαmicroε νά φύγουmicroε ἀπό πουθενά γιατί δέν ὑπῆρχε διέξοδος Ὁ Ἀρσένιος ἦταν ὄρθιος Οἱ σφαῖρες ἔπεφταν καί σφύριζαν Ἐγώ τόν ἔπιανα ἀπό τό χιτώνιο καί τόν τρα-βοῦσα νά πέση κάτω Αὐτός τίποτε Κοίταζε ψηλά καί εἶχε τά χέρια του ἔτσι σταυρωmicroένα Ἔ φαίνεται microᾶς λυπήθηκε ὁ Μεγαλοδύναmicroος καί κάποια στιγmicroή ἦρθαν τά ἀεροπλάνα καί ἄνοιξαν δρόmicroο Ὅταν φεύγαmicroε τοῦ λέω

ndash Καλά Χριστιανέ microου γιατί δέν ἔπεφτες κάτωndash Προσευχόmicroουνndash Προσευχόσουν ρώτησα microέ microεγάλη ἀπορίαraquoΤί δύναmicroη εἶχε ἡ προσευχή του καί πόσο microεγάλη ἦταν ἡ πίστη του ὥστε νά

ἀψηφᾶ τίς σφαῖρες Τό πιθανώτερο ἦταν νά παρακαλοῦσε τόν Θεό νά σωθοῦν οἱ ἄλλοι καί ἄς σκοτωθῆ ὁ ἴδιος Γι᾿ αὐτό στεκόταν ὄρθιος καί ἀκάλυπτος Καί ὁ δίκαιος Θεός βλέποντας τήν αὐτοθυσία του τόν ἔσωσε microαζί microέ τούς ἄλλους

Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας ἕνα περιστατικό πού συνέβη λίγο καιρό πρίν ἀπολυ-

8 Ἦταν πράγmicroατι χαρακτηριστικοί οἱ ἀντίχειρες τοῦ Γέροντα Ἡ τελευταία φάλαγγα τῶν δακτύλων ἦταν πιό microικρή καί τά νύχια σχεδόν microισά

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

θῆ laquoΓυρίζαmicroε ἀπό τήν Φλώρινα ἀφοῦ εἶχε τελειώσει ὁ πόλεmicroος Στό δρόmicroο τῆς ἐπιστροφῆς ἄκουσα τόν Λοχαγό νά βρίζη τά θεῖα Τόν πλησίασα καί τοῦ εἶπα laquoἈπό αὐτή τήν στιγmicroή ἀρνοῦmicroαι νά ἐκτελέσω ὁποιαδήποτε διαταγή σας διότι βρίζοντας τά θεῖα προσβάλατε καί τήν πίστη microου καί τόν ὅρκο microου (Πατρίδα-θρησκεία- οἰκογένεια)raquo Ἀκούγοντας αὐτά προσβλήθηκε καί microέ ἀπεκάλεσε αὐ-θάδη Ὅταν ἀργότερα microοῦ εἶπε laquoΣέ διατάσσωraquo ἀπάντησα laquoΣᾶς τό δήλωσα πρίν ἀπό λίγο ὅτι στό ἑξῆς δέν θά ἐκτελῶ διαταγές σαςraquo Ὁ Ἀξιωmicroατικός τότε microοῦ εἶπε laquoἌς θεωρήσουmicroε τό θέmicroα λῆξανraquo

raquoὍταν φθάσαmicroε στό στρατόπεδο πῆγα χωρίς καθυστέρηση καί ἀνέφερα ὅσα συνέβησαν στόν Διοικητή Ἐκεῖνος microοῦ εἶπε ὅτι ἡ ἄρνηση νά ἐκτελῶ διαταγή ἀνωτέρου συνεπάγεται στρατοδικεῖο Ξαναδήλωσα ὅτι δέν πρόκειται νά ἐκτε-λέσω διαταγές τοῦ Λοχαγοῦ διότι εἶναι ἐπίορκος ἐπειδή βρίζει τόν Θεό στόν ὁποῖο καί οἱ δυό ὡρκιστήκαmicroε Καί εἶπα microέ ἀγανάκτηση laquoΠειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ microᾶλλον ἤ ἀνθρώποιςraquo9

Ὁ Ἀρσένιος ἀφοῦ γιά microιά πενταετία περίπου ὑπηρέτησε τήν Πατρίδα τόν Μάρ-τιο τοῦ 1950 πῆρε τό ἀπολυτήριο τοῦ Στρατοῦ ἀπό τήν Μακρακώmicroη Λαmicroίας

Ὅταν ἀποχαιρετοῦσε τόν φίλο του κ Παντελῆ ἐκεῖνος τόν προσκάλεσε νά ἐγκατασταθοῦν στήν Κέρκυρα microαζί νά φτιάξουν ἀπό ἕνα σπίτι καί νά κάνουν οἰκογένεια Ὁ Ἀρσένιος ἀρνήθηκε λέγοντας ὅτι θά γίνει καλόγηρος

Τελείωσε τήν στρατιωτική του θητεία καί τώρα ἐπιθυmicroοῦσε microιά ἄλλη στρα-τεία τήν κατάταξή του στό microοναχικό τάγmicroα γιά νά ὑπηρετῆ τόν ἐπουράνιο Βασιλέα

9 Πράξ ε΄ 29

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

Δrsquo ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

Ἀγῶνες ἀρχαρίου

Ὁ Ἀρσένιος προσῆλθε στήν ἱερά Μονή Ἐσφιγmicroένου τοῦ Ἁγίου Ὄρους πού τότε δέν εἶχε γίνει ζηλωτική γιά νά microονάση Ἔχοντας πρότυπα τούς ὁσίους Πατέρες προσπαθοῦσε νά τούς microιmicroηθῆ Ἔβαλε ὡς θεmicroέ-

λιο τῆς microοναχικῆς ζωῆς τήν ταπεινοφροσύνη καί τήν ὑπακοή καί ἐπιδόθηκε σέ ἀγῶνες ὑπέρ τήν ἀντοχή του

Τίς ἡmicroέρες κοπίαζε σωmicroατικά καί τίς νύχτες παρέmicroενε ἄϋπνος προσευχόmicroε-νος καί δοξολογώντας τόν Θεό Αἰσθανόταν microεγάλη κούραση ἀλλά ἦταν ἀνυπο-χώρητος στήν ἄσκηση Συνεχῶς πρόσθετε νέους ἀγῶνες πάντα microέ εὐλογία καί παρακολούθηση ἀπό τόν Ἡγούmicroενο Ὅλα τά ἔκανε microέ χαρούmicroενη διάθεση

Ἔλεγε laquoΚάναmicroε πολύ σκληρή δουλειά στόν τόρνο ὅλη τήν ἡmicroέρα Τό βράδυ πήγαινα στό Ἀρχονταρίκι καί βοηθοῦσα microέχρι τίς 10 ἤ 11 ἡ ὥρα Δέν microοῦ ἔmicroενε χρόνος οὔτε γιά πνευmicroατικά Γι᾿ αὐτό στήν συνέχεια ὅταν πήγαινα στό Κελλί microου δέν κοιmicroόmicroουν microόνο ἔβαζα ἕνα τέταρτο τά πόδια ψηλά γιά νά ξεκουραστοῦν λίγο καί νά κατέβη τό αἷmicroα (πού microαζευόταν ἀπό τήν πολύωρη ὀρθοστασία) Μετά στεκόmicroουν ὄρθιος σέ microιά λεκάνη microέ νερό γιά νά microή microέ παίρνη ὁ ὕπνος καί ἔκανα τά κοmicroποσχοίνια Κοιmicroόmicroουν microισή microέχρι microία ὥρα καί microετά πήγαινα στήν ἀκολουθία γιά νά διαβάσω τό Μεσονυκτικό Καί ἐπειδή εἶχα τόν λογισmicroό microήπως δέν θά κατάφερνα ἀργότερα νά κάνω τά καθήκοντα τοῦ microεγαλοσχή-microου ζήτησα εὐλογία ἀπό τόν Ἡγούmicroενο καί microοῦ ἔδωσε νά κάνω τόν κανόνα τοῦ microεγαλοσχήmicroου ἀπό δόκιmicroος Ὄχι ἀπό ἐγωισmicroό ἀλλά microήπως δέν microπορέσω νά ἀνταποκριθῶ στίς ὑποχρεώσεις τοῦ Σχήmicroατος Δέν τἄκανα microέ ὑπερηφάνεια laquoἌν δέν microπορῶraquo ἔλεγα laquoνά microήν κοροϊδεύω τόν ἑαυτό microουraquo

Στήν Ἐκκλησία δέν καθόταν καθόλου Στεκόταν ὄρθιος στό στασίδι Πήγαι-νε καmicromicroιά φορά νά τόν κλέψη ὁ ὕπνος καί ἀmicroέσως τιναζόταν

Τόν χειmicroῶνα δέν ἄναβε φωτιά Εἶχε τόση ὑγρασία στό Κελλί πού ἡ microούχλα γινόταν σάν βαmicroβάκια στούς τοίχους Ὅταν τό κρύο ἦταν ἀνυπόφορο εἶχε ἕνα δέρmicroα ζώου ἀπό αὐτά πού ἔκανε τά σαmicroάρια καί τύλιγε τά πόδια του Δούλευε ἔξω στό κρύο microόνο microέ τό ζωστικό καί ἔβαζε ἀπό microέσα ἕνα χαρτί γιά νά τόν προστατεύη λίγο

Πρίν ἀπό τήν Μεγάλη Σαρακοστή εἶχαν τυπικό στό Μοναστήρι νά δίνουν σέ

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

ὅλους τούς πατέρες ἀπό ἕνα κουτί γάλα Καί ἐκεῖνο ὁ Ἀρσένιος δέν τό ἔπινε ἀλλά τό ἔδινε στόν γερο-Νικήτα πού ἦταν προφυmicroατικός Στή νηστεία τά φασό-λια δέν τά microασοῦσε καλά γιά νά ἀργοῦν νά χωνέψουν καί ἔτσι νά τόν κρατοῦν κάπως Κοιmicroόταν γιά ἄσκηση κάτω στίς πλάκες καί ἄλλες φορές στά τοῦβλα πού laquoἦταν πιό φιλάνθρωπαraquo

Ἄρχισε σιγά-σιγά νά γίνεται ἀντιληπτή στούς πατέρες ἡ ἄσκηση καί ἡ εὐλά-βειά του Οἱ ἱερεῖς τόν προτιmicroοῦσαν νά τούς ψάλλη στά παρεκκλήσια

Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις

Ὁ διάβολος δέν ἀρκεῖτο microόνο στόν πόλεmicroο τῶν λογισmicroῶν ἀφοῦ microάλιστα δέν microποροῦσε microέ αὐτούς νά ἀνακόψη τήν ἀγωνιστικότητά του Παρουσιαζόταν καί αἰσθητῶς Τόν ἔβλεπε ὀφθαλmicroοφανῶς καί συνωmicroιλοῦσαν Προσπαθοῦσε ὁ πειρα-σmicroός microέ κάθε τρόπο νά τόν ἐκφοβίση καί νά τόν ἐmicroποδίση ἀπό τούς ἀγῶνες του Φαίνεται ὅτι ἀπό τήν πεῖρα του καταλάβαινε τί θά γινόταν αὐτός ὁ ἀρχάριος

Ὁ δόκιmicroος Ἀρσένιος δέν ταρασσόταν οὔτε φοβόταν ἀπό τήν παρουσία τοῦ δι-αβόλου Ἔλεγε laquoΝἄρχεσαι διότι microοῦ κάνεις καλό Μέ βοηθᾶς νά θυmicroᾶmicroαι τόν Θεό ὅταν τόν ξεχνῶ καί νά προσεύχωmicroαιraquo

Ἀργότερα σχολίαζε ὁ Γέροντας laquoΠοῦ νά microείνη ὁ πειρασmicroός Ἐξαφανιζόταν ἀmicroέσως Δέν εἶναι χαζός νά προξενῆ στεφάνια στόν microοναχόraquo

ndash Γέροντα πειρασmicroό ἐννοεῖτε τούς λογισmicroούς τόν ρώτησε microέ ἀφέλεια κάποι-ος microοναχός

ndash Βρέ πειρασmicroός (διάβολος)˙ καταλαβαίνεις Τί λογισmicroοίὉ δόκιmicroος Ἀρσένιος microέ τήν εὐστροφία του laquoἐνίκησε δαιmicroόνων πανουργίαν

δι᾿ ἀνθρωπίνης ἐπινοίαςraquo10

Ρασοευχή

Στίς 27 Μαρτίου 1954 microετά ἀπό τήν κανονισmicroένη δοκιmicroασία ἐκάρη microοναχός Ἔλαβε ρασοευχή καί τό ὄνοmicroα Ἀβέρκιος Ὁ Ἡγούmicroενος τοῦ πρότεινε νά λάβη τό Μεγάλο Σχῆmicroα ἀλλά δέν δέχθηκε Ἀνέφερε laquoἌν καί microποροῦσα νά γίνω ἀmicroέ-σως microεγαλόσχηmicroος διότι microοῦ εἶπαν laquoἘσύ Στρατό τελείωσες δέν σέ ἐmicroποδίζει τίποτεraquo εἶπα laquoἈρκεῖ ἡ ρασοευχήraquo Θεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἀνάξιο ἀλλά καί δέν ἤθελε νά δεσmicroευθῆ microέ τίς ὑποσχέσεις τοῦ Μεγάλου Σχήmicroατος ἐξ αἰτίας τῆς ἀγάπης του γιά τήν ἡσυχαστική ζωή πού ἐπιθυmicroοῦσε

Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος

Τήν τραχύτητα τῆς ἀσκήσεως ἦρθε νά γλυκάνη ἕνα πρωτόγνωρο γεγονός ἡ ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος laquoὍταν εἶχαν σωθῆ τελείως οἱ microπαταρίες (ἐξαντλή-θηκαν οἱ δυνάmicroεις)raquo διηγήθηκε laquoἔζησα ἕνα γεγονός Μιά νύχτα ἐνῶ προσευ-

10 Κλῖmicroαξ Δ΄ κα΄

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

Ὁ Γέροντας microετά τήν κουρά του

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

χόmicroουν ὄρθιος ἔνιωσα κάτι νά κατεβαίνη ἀπό πάνω καί νά microέ περιλούζη ὁλό-κληρο Αἰσθανόmicroουν microιά ἀγαλλίαση καί τά microάτια microου ἔγιναν δύο βρύσες πού ἔτρεχαν συνέχεια δάκρυα Ἔβλεπα καί ζοῦσα αἰσθητά τήν χάρι11 Μέχρι τότε συγκινήσεις καί τέτοια εἶχα αἰσθανθῆ πολλές φορές ἀλλά τέτοιο πρᾶγmicroα πρώ-τη φορά microοῦ συνέβη Ἦταν τόσο δυνατό πνευmicroατικά αὐτό τό γεγονός ὥστε microέ στήριξε καί κράτησε γιά δέκα περίπου χρόνια microέχρι πού ἀργότερα στό Σινᾶ ἔζησα microεγαλύτερες καταστάσεις microέ ἄλλον τρόποraquo

Μικρόσχηmicroος

Ὁ π Ἀβέρκιος ἐκάρη microικρόσχηmicroος microοναχός και τοῦ δόθηκε τό ὄνοmicroα Παΐσι-ος στίς 3 Μαρτίου 1957

Μετά τήν κουρά ἔβγαλε microιά φωτογραφία καί τήν ἔστειλε στήν microητέρα του καί ἀπό πίσω ἔγραψε τό ἀκόλουθο ποίηmicroα (Βλ σελ 28)

Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἪmicroουν ἂγρυπνος καί νηστικός καί περίmicroενα τό laquomicroο-τόριraquo στον ἀρσανά τῆς Ἰβήρων Ἀπό τήν ἐξάντληση δέν αἰσθανόmicroουν καλά Φοβήθηκα νά microήν λιποθυmicroήσω ἐκεῖ καί microέ δοῦν οἱ ἐργάτες Γι᾿ αὐτό ἔκανα κου-ράγιο καί πῆγα πίσω ἀπό microιά ντάνα ξύλα

raquoΣκέφθηκα πρός στιγmicroήν νά παρακαλέσω τήν Παναγία καί ἀmicroέσως εἶπα στόν ἑαυτό microου laquoἌθλιε τήν Παναγία γιά τό ψωmicroάκι τήν ἔχουmicroεraquo

raquoΚαί microόλις εἶπα αὐτό νά ἡ Παναγία καί microοῦ ἔδωσε ζεστό ψωmicroί καί σταφύλι Ἔ ἀπό κεῖ καί πέρα microετάraquo

Κάποιος τόν ὁποῖον ὁ Γέροντας θεράπευσε ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια ἀκούγοντας τήν διήγηση ρώτησε ἔκπληκτος

ndash Καλά Γέροντα microετά πού ἔφαγες τίς ρόγες τοῦ σταφυλιοῦ τό κοτσάνι σοῦ ἔmicroεινε στό χέρι

ndash Καί τό κοτσάνι καί ψίχουλα ἀπάντησε microέ ἔmicroφαση

11 laquoἩ θεότης δηλαδή ἡ θεία χάρις καθ᾿ ἑαυτήν ἤγουν microοναχή δέν φαίνεται ἐάν δέν ἔλθῃ εἰς τήν λογικήν ψυχήν Καί ἀνίσως ἡ αἰσθητή φωτία δέν φαίνεται εἰς τά αἰσθητά ὅταν δέν εὕρη ὕλην microήτε ἡ νοητή φωτία φαίνεται εἰς τά νοητά ὅταν δέν εὕρῃ ὕλην τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦraquo Ἁγίου Συmicroεών τοῦ νέου Θεολόγου Λόγος Γ΄ σ 38

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Εrsquo ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ

ΚΟΝΙΤΣΗΣ

Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ

Παρά Κυρίου τά διαβήmicroατα ἀνθρώπου κατευθύνεταιraquo12 Μέ ἀποκάλυ-ψη κατευθύνει ὁ Κύριος καί τώρα τά βήmicroατα τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θε-οῦ Παϊσίου στήν Μονή Στοmicroίου τῆς Ἐπαρχίας Κονίτσης Διψοῦσε γιά

ἐρηmicroική ζωή καί προετοιmicroαζόταν γιά τήν ἔρηmicroο ἀλλά microέ ἐντολή τῆς Παναγίας βρέθηκε σέ Μοναστήρι τοῦ κόσmicroου

Ἄρχισε τήν ἀνακαίνιση τοῦ καmicroένου Μοναστηριοῦ χωρίς νά ἔχη τά ἀπαρα-ίτητα χρήmicroατα καί ὑλικά

Ἀγόρασε ξυλεία καί microόνος ἔκανε πόρτες παράθυρα στασίδια τραπέζια καί ὅτι ἄλλο χρειαζόταν

Ἐπίσης ἄλλαξε τήν σκεπή τῆς Ἐκκλησίας ἔκανε Κελλιά γιά microοναχούς Ἀρ-χονταρίκι στέρνα καί ἄλλα ἔργα

Αὐτός ἀνέστησε τό κατεστραmicromicroένο Μοναστήρι microέ πολλούς κόπους Ἦταν ἄρρωστος ἀλλά καί νηστευτής Τή νηστεία δέν τήν χαλοῦσε ποτέraquo

Πηδᾶ στόν γκρεmicroό

Κάποτε microετέφερε τά ἅγια Λείψανα καί εἶχε τήν λειψανοθήκη δεmicroένη microέ λουριά ἀπό τούς ὤmicroους του Σέ ἕνα σηmicroεῖο τοῦ δρόmicroου πού λέγεται laquoΜεγάλη Σκάλαraquo κό-πηκε τό λουρί καί ἔπεσε ἡ λειψανοθήκη στόν γκρεmicroό Ὁ Γέροντας ἀπό τόν πόθο καί τήν εὐλάβεια πρός τά ἅγια Λείψανα χωρίς νά ὑπολογίση τόν ἑαυτό του καί χωρίς τόν παραmicroικρό δισταγmicroό πήδησε ἀmicroέσως στόν γκρεmicroό γιά νά τά προλάβη Κατρακυλοῦσε ἡ λειψανοθήκη καί χτυποῦσε στά βράχια Τελικά ὁ ἴδιος διαφυλά-χθηκε χάριτι Θεοῦ σῶος˙ δέν ἔπαθε τίποτε οὔτε γρατσουνιά Ἡ λειψανοθήκη microέ τά ἅγια Λείψανα ἔmicroειναν ἐπίσης ἄθικτα ἐνῶ ὁ microεταλλικός κορβανᾶς πού ἦταν προσαρmicroοσmicroένος στήν λειψανοθήκη εἶχε κατατσαλακωθῆ ἀπό τά χτυπήmicroατα Ἦταν τόσο βαθύς καί ἀπότοmicroος ὁ γκρεmicroός πού ἦταν ἀδύνατο νά ξανανεβῆ ὁ Γέ-ροντας Γιά νά βγῆ στό microονοπάτι βάδιζε πολλή ὥρα microέσα στό ποτάmicroι

12 Ψαλmicro λς΄ 23

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία

Νήστευε αὐστηρά καί δουλαγωγοῦσε microέ κάθε τρόπο τό εὔθραυστο σῶmicroα του παρ᾿ ὅτι ἔκανε θεραπεία microέ ἐνέσεις Κάποιες φορές microέ ἕνα ποτήρι νερό περνοῦσε ὅλο τό ἡmicroερονύκτιο Ἄν καί καλλιεργοῦσε στόν κῆπο τοῦ Μοναστηρι-οῦ κηπευτικά πολλῶν εἰδῶν ἡ συνηθισmicroένη τροφή του ἦταν τσάϊ microέ παξιmicroάδι ἤ καρύδια κοπανισmicroένα

Ἀναφέρει ἡ κυρία Πηνελόπη Μπαρmicroπούτη laquoΣτόν κῆπο πήγαινε ξυπόλυτος καί τό βράδυ καθάριζε τά ἀγκάθια ἀπό τά πόδια του Ἕνα παξιmicroάδι ἔτρωγε τό πρωΐ καί ἕνα τό βράδυ Ἄλλοτε ἔπινε σκέτο τσάϊ Δούλευε παρά πολύ Δέν κοι-microόταν σχεδόν καθόλου Προσπαθοῦσε νά microήν χαλάση τό χατήρι κανενός καί

Ὁ Γέροντας ὡς νέος microοναχός

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἤθελε ὅλους νά τούς ἀναπαύη Ποτέ δέν ἔλεγε ὄχι Τά χέρια του εἶχαν κάνει ρόζους ἀπό τίς πολλές microετάνοιες Τά πόδια του ἦταν microόνο κόκκαλα Εἶχε πολ-λά προβλήmicroατα microέ τήν ὑγεία τουraquo

Τήν ἡmicroέρα ἐργαζόταν σκληρά καί τή νύχτα ἀγρυπνοῦσε Μόνος του διάβαζε ὅλες τίς ἀκολουθίες ὅπως εἶχε microάθει στό Ἅγιον Ὄρος

Παρ᾿ ὅλο πού τό Μοναστήρι ἦταν σέ ἔρηmicroο καί ἥσυχο microέρος ὁ Γέροντας ἀπο-συρόταν ἐνίοτε σέ microιά σπηλιά Πήγαινε τίς νύχτες καί ἔκανε ἀγρυπνίες microέ τό κοmicroποσχοίνι καί ἀναρίθmicroητες microετάνοιες Ἦταν ὅmicroως ἀνήλια καί ἔσταζε νερό

Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν

Ἐκτός ἀπό τά κτισίmicroατα microεριmicroνοῦσε συγχρόνως καί γιά ὅσους εἶχαν ἀνάγκη Καί αὐτοί ἦταν πολλοί Στά χωριά τῆς Κόνιτσας ὑπῆρχε τότε microεγάλη φτώχεια ἐγκατάλειψη δυστυχία Ὁ Γέροντας συγκέντρωνε ροῦχα χρήmicroατα τρόφιmicroα καί φάρmicroακα τά ἔκανε δέmicroατα καί τά ἔστελνε σέ ἀνθρώπους πού στεροῦνταν Στό ἔργο τῆς φιλανθρωπίας εἶχε ὡς βοηθούς εὐλαβεῖς γυναῖκες Ὅσες εἶχαν τήν δι-άθεση τίς ἔστελνε νά ὑπηρετοῦν ἄτοmicroα ἀνήmicroπορα κυρίως γεροντάκια πού δέν εἶχαν κανένα συγγενῆ κοντά τους

Εἶχε πάρει ἄδεια ἀπό τήν ἀστυνοmicroία καί σέ κάθε γειτονιά τῆς Κόνιτσας εἶχε ἀφήσει ἀπό ἕνα κουmicroπαρά καί ὥρισε καί ἕναν ὑπεύθυνο Ὑπῆρχε καί ἕνας ἐπί πλέον κουmicroπαράς ἔξω ἀπό τό Ἀστυνοmicroικό Τmicroῆmicroα Ἔκανε ἐπιτροπή ἡ ὁποία δι-αχειριζόταν τά χρήmicroατα καί πρόσφεραν ἀνάλογα microέ τίς ἀνάγκες

Ἐνδιαφέρθηκε γιά φτωχά καί ὀρφανά παιδιά νά συνεχίσουν τίς σπουδές τους Τά παρέπεmicroπε στά κατάλληλα πρόσωπα ἀλλά τά βοηθοῦσε καί ὁ ἴδιος οἰκονοmicroικά ὅσο microποροῦσε Πολλοί ἀπό αὐτούς εἶναι σήmicroερα ἐπιστήmicroονες καί εὐγνωmicroονοῦν τόν Γέροντα

Ἔδινε τά κτήmicroατα τῆς Μονῆς σέ φτωχές οἰκογένειες νά τά καλλιεργοῦν Ἐνοί-κιο δέν ζητοῦσε Τούς ἔλεγε ἄν ἔχουν καλή σοδειά νά προσφέρουν στό Μονα-στήρι ὅτι ἤθελαν Ἄν ἡ χρονιά δέν πήγαινε καλά δέν ζητοῦσε τίποτε

Ὅσες φορές ἡ ἀδελφή του Χριστίνα πήγαινε ροῦχα ἤ τρόφιmicroα δέν τά δεχό-ταν Τῆς ἔλεγε νά τά πάη σέ οἰκογένειες πού γνώριζε ὅτι στεροῦνταν

Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα

Ἡ microεγάλη ἀγάπη τοῦ Γέροντα πρός τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρω-πο πληmicromicroύριζε τήν καρδιά του καί τό ξεχείλισmicroά της ἀγκάλιαζε καί τήν ἄλο-γη κτίση Ἰδιαίτερα ἀγαποῦσε τά ἄγρια ζῶα καί αὐτά ἔνιωθαν τήν ἀγάπη του καί τόν πλησίαζαν

Ἕνα ἐλαφάκι ἐρχόταν καί ἔτρωγε ἀπό τά χέρια του Τοῦ ἔκανε ἕνα σταυρό στό microέτωπο microέ microπογιά Εἰδοποίησε τούς κυνηγούς νά microήν κυνηγοῦν κοντά στό Μοναστήρι καί νά προσέξουν αὐτό τό ἐλαφάκι microέ τόν σταυρό ὅπου καί ἄν τό βροῦν νά microήν τό χτυπήσουν Ἀλλά δυστυχῶς ἕνας κυνηγός περιφρονώντας τήν ἐντολή του κάποια ἡmicroέρα εἶδε τό ἐλαφάκι καί τό σκότωσε Ὁ Γέροντας στε-νοχωρήθηκε πολύ καί εἶπε microιά προφητεία πού ἐπαληθεύτηκε στό ἀκέραιο Δέν

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἀναφέρεται γιατί τό πρόσωπο αὐτό ζεῖ microέχρι σήmicroεραΣτό δάσος γύρω ἀπό τό Μοναστήρι ζοῦν ἀρκοῦδες Μιά συνάντησε ὁ Γέρο-

ντας σέ στενό microονοπάτι ἐνῶ ἀνέβαινε στό Μοναστήρι microέ ἕνα γαϊδουράκι φορ-τωmicroένο Ἡ ἀρκούδα microαζεύτηκε στήν ἄκρη γιά νά περάση ὁ Γέροντας Αὐτός πάλι τῆς ἔκανε νόηmicroα microέ τό χέρι νά περάση πρώτη laquoΚαί αὐτήraquo διηγεῖτο χαρι-τολογώντας laquoἅπλωσε τό πόδι της καί microοὔπιασε τό χέρι γιά νά περάσω ἐγώraquo Τῆς εἶπε laquoΑὔριο νά microήν ἐmicroφανισθῆς ἐδῶ κάτω γιατί περιmicroένω κόσmicroο Ἀλλοιῶς θά σέ πιάσω ἀπό τό αὐτί καί θά σέ δέσω microέσα στό παχνίraquo

Ἔλεγε ὅτι ἡ ἀρκούδα ἔχει ἕναν ἐγωισmicroό Ὅταν βρεθῆ σέ κίνδυνο δείχνει ὅτι δέν φοβᾶται ἀλλά microετά φεύγει τρέχοντας

Μιά ἀρκούδα ἐρχόταν συχνά εἶχε ἐξοικειωθῆ microαζί του καί ὁ Γέροντας τήν τάιζε Τίς ἡmicroέρες πού ἐρχόταν κό-σmicroος στό Μοναστήρι ὁ Γέροντας τήν προειδοποιοῦσε νά microήν ἐmicro-φανίζεται καί προκαλῆ ἔτσι φό-βο στούς ἀνθρώπους Ἡ ἀρκού-δα microερικές φορές παρέβαινε τήν ἐντολή τοῦ Γέροντα ἐmicroφανιζόταν ἀπροσδόκητα καί ὅσοι τήν ἔβλε-παν τρόmicroαζαν Πολλοί τήν εἶχαν δεῖ˙ microεταξύ αὐτῶν καί ἡ Καίτη Πα-τέρα ὅπως διηγήθηκε laquoἈνέβαινα microιά νύχτα στό Μοναστήρι microέ φα-κό γιά νά προλάβω τήν θεία Λει-τουργία Ἄκουσα ἕναν θόρυβο ἔρ-ριξα τό φῶς καί εἶδα ἕνα ζῶο κάτι σάν σκυλί microεγάλο Μέ ἀκολούθη-σε καί ὅταν ἔφθασα ρώτησα τόν π Παΐσιο ἄν τό σκυλί εἶναι τοῦ Μοναστηριοῦ Ἀπάντησε laquoΣκυλί εἶναι αὐτό Γιά κοίταξε καλά Ἀρ-κούδα εἶναιraquo

Ὅταν εἶδε ὅτι τελείωσε ἡ ἀποστολή του στήν ἔρηmicroο τοῦ κόσmicroου καί ἀφοῦ ξεπλήρωσε τό τάmicroα πρός τήν Παναγία ἄφη-σε ὁριστικά τό Στόmicroιο στίς 30 Σε-πτεmicroβρίου 1962 καί ἀναχώρησε γιά τό Θεοβάδιστο Ὄρος Σινᾶ

Ὁ Γέροντας στήν Ἱερά Μονή Στοmicroίου

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

ΣΤ΄ EΡHMITHΣ

ΣTO ΘEOBAΔIΣTON OΡOΣ ΣINA

Μακαρία ἐρηmicroική ζωή

Ὁ Γέροντας ζήτησε εὐλογία νά microείνη microόνος στήν ἔρηmicroο Ἐγκαταστάθη-κε στό ἀσκητήριο τῶν ἁγίων Γαλακτίωνος καί Ἐπιστήmicroης πού ἀπο-τελεῖται ἀπό τό Ἐκκλησάκι καί ἕνα πολύ microικρό συνεχόmicroενο Κελλάκι

Βρίσκεται σέ ὡραία θέση σέ ὕψωmicroα ἀπέναντι ἀκριβῶς ἀπό τήν ἁγία Κορυφή καί ἀπέχει λιγώτερο ἀπό microία ὥρα ἀπό τό Μοναστήρι

Διακόσια microέτρα πιό πάνω βρίσκεται ἡ σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί λί-γο πιό πίσω εἶναι ἡ Σκήτη πού ἔmicroενε ἡ ἁγία Ἐπιστήmicroη microέ τίς ἄλλες ἀσκήτριες Ἅγια microέρη εὐλογηmicroένα Παρ᾿ ὅλη τήν αὐχmicroηρότητά τους ἐmicroπνέουν αὐτά τά βράχια Ἐκεῖ ψηλά λοιπόν σάν ἀετός ἔστησε ὁ Γέροντας τήν φωλιά του ἔκανε microᾶλλον τήν πολεmicroίστρα του ὁ ἀετός τοῦ πνεύmicroατος

Πολύ κοντά laquoὡσεί λίθου βολήνraquo στό ἀσκητήριο εἶχε microιά microικρή πηγούλα Μάζευε τό 24ωρο δυό-τρία κιλά νερό Ἔλεγε ὁ Γέροντας laquoΠήγαινα microέ ἕνα τε-νεκάκι νά πάρω νερό γιά νά κάνω τσάι ἤ νά βρέξω λίγο τό microέτωπο λέγοντας τούς χαιρετισmicroούς microέ εὐγνωmicroοσύνη καί τά microάτια microου πληmicromicroύριζαν ἀπό δάκρυα laquoΘεέ microουraquo ἔλεγα laquoλίγο νερό νά πίνω˙ δέν θέλω τίποτε ἄλλοraquo Τόσο πολύτιmicroο ἦταν αὐτό τό λιγοστό νεράκι γι᾿ αὐτόν πού ἤθελε νά ζήση ἐκεῖ στήν ἔρηmicroο Ἀλ-λά καί αὐτό ὁ Γέροντας τό microοιραζόταν microέ τά ἄγρια ζῶα καί τά διψασmicroένα που-λιά τῆς ἐρήmicroου

ndash Γέροντα πῶς ζούσατε στό Σινᾶ τόν ρώτησε κάποιοςἈπάντησε laquoἩ τροφή microου ἦταν τσάι microέ παξιmicroάδι πού τό ἔκανα microόνος microου

Ἔκανα πέτουρα (λεπτά φύλλα ζύmicroης) καί τά ξέραινα στόν ἥλιο Γίνονταν τόσο σκληρά πού ἔσπαζαν σάν τζάmicroι Καmicromicroιά φορά ἔβραζα καί ρύζι στουmicroπισmicroένο microέσα σέ ἕνα κονσερβοκούτι Αὐτό ἦταν καί microπρίκι καί κατσαρόλα καί πιάτο καί ποτήρι Αὐτό τό κονσερβοκούτι καί ἕνα κουτάλι λίγο πιό microικρό ἀπό τῆς σούπας ἦταν ὅλο τό νοικοκυριό microου

raquoἈκόmicroη εἶχα microιά φανέλλα πού τήν φοροῦσα τή νύχτα γιά νά ἀντιmicroετω-πίζω τό κρύο Ἔπινα καί ἕνα τσάι microαῦρο γιά νά microέ βοηθᾶ στήν ἀγρυπνία καί ἔβαζα καί microιά κουταλιά ζάχαρη παραπάνω πού ἀντιστοιχοῦσε microέ ἄλλη microιά φανέλλα (Δηλαδή οἱ θερmicroίδες πού τοῦ ἔδινε ἡ παραπανίσια ζάχαρη ἦταν σάν νά φοροῦσε ἀκόmicroη microιά φανέλλα) Εἶχα καί microιά ἀλλαξιά χοντρά ροῦχα γιατί τή νύχτα ἔκανε πολύ κρύο Δέν εἶχα οὔτε φανάρι οὔτε φακό παρά microό-νο ἕναν ἀναπτήρα γιά νά βλέπω λίγο στό σκοτάδι ὅταν βάδιζα σέ κανένα

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

πέτρινο microονοπάτι microέ σκαλοπάτια Τόν χρειαζόmicroουν ἐπίσης γιά νά ἀνάβω καmicromicroιά φορά φωτιά microέ φρύγανα γιά νά κάνω κανένα ζεστό Εἶχα καί λίγες τσακmicroακόπετρες καί ἕνα microπουκαλάκι πετρέλαιο πολύ microικρό γιά τόν ἀναπτή-ρα Τίποτε ἄλλο

raquoΜιά φορά φύτεψα καί microιά ρίζα ντοmicroάτα ἀλλά microετά microέ πείραξε ὁ λογισmicroός microου καί τήν ξερρίζωσα γιά νά microήν προκαλῶ τούς Βεδουΐνους Μοῦ φαινόταν ἀταίριαστο οἱ φτωχοί Βεδουΐνοι νά microήν ἔχουν ντοmicroάτες καί ἐγώ πού ἤmicroουν καλόγηρος νά ἔχω ἔστω καί microιά ρίζα

raquoΤήν ἡmicroέρα ἔλεγα τήν εὐχή καί ἔκανα ἐργόχειρο Εὐχή καί ἐργόχειρο Αὐτό ἦταν τό τυπικό microου Τή νύχτα ἔκανα microερικές ὧρες microετάνοιες χωρίς νά τίς microε-τρῶ Ἀκολουθία δέν διάβαζα τήν ἔκανα microέ κοmicroποσχοίνι

raquoΓιά νά microή microέ ἐνοχλοῦν οἱ περίεργοι ἔκανα microέ πράσινη λαδοmicroπογιά νεκρο-κεφαλές (σῆmicroα κινδύνου) στά βράχια Μιά φορά ἕνας τουρίστας Γερmicroανός θέλη-σε νά ἀνεβῆ ἐπάνω Νόmicroισε ὅτι εἶναι ναρκοπέδιο ἀλλά ἐπειδή φαίνεται ἤξερε ἀπό τέτοια πρόσεχε ποῦ πατοῦσε καί κατώρθωσε νά φθάση microέχρι ἐπάνω Ἐγώ τόν παρακολουθοῦσα ἀπό ψηλά Τόν ἄφησα νά πλησιάση microετά microπῆκα στήν σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί τράβηξα ἕνα δεmicroάτι ἀγκάθια στήν εἴσοδο Ἔψαξε ἀλλά δέν microπόρεσε νά microέ βρῆ καί γύρισε πίσωraquo

Ἁπλοποίησε πολύ τήν ζωή του καί ἐπιδόθηκε στήν ἄσκηση microέ ὅλες του τίς δυνάmicroεις χωρίς περισπασmicroούς laquoἩ ἔρηmicroος ἐρηmicroώνει τά πάθη Ὅταν τήν σεβα-σθῆς καί προσαρmicroοσθῆς πρός τήν ἔρηmicroο σοῦ δίνει νά αἰσθανθῆς τήν παρηγοριά τηςraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας microέ νοσταλγία ἐκφράζοντας microέ λίγες λέξεις τήν ἐmicroπειρία του ἀπό τήν Σιναϊτική ἔρηmicroο

Ἀγαποῦσε ὁ Γέροντας νά ἐπισκέπτεται τόπους ὅπου ἔζησαν ἀσκητές Θαύmicroα-ζε τά microικρά ἀσκητικά σπήλαια Ἀλλοῦ σωζόταν microιά microικρή στερνούλα σέ ἄλλα φαινόταν microαυρισmicroένος ὁ βράχος ἀπό τήν φωτιά πού ἄναβαν κάπου-κάπου γιά νά microαγειρεύουν Τόν ἐνέπνεαν καί τόν συγκινοῦσαν αὐτά τά παλαιά ἀσκητή-ρια Ἐπισκέφθηκε καί τό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Ἀρσελαΐτου Εἶναι microιά πανέρηmicroος κατάλληλη γιά ἀναχωρητές Τήν Μεγάλη Σαρακοστή τήν πέ-ρασε στό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Στεφάνου πού ἀναφέρει καί ἡ Κλίmicroακα13 κάτω ἀπό τήν ἁγία Κορυφή microέ microεγάλη νηστεία σχεδόν ἀσιτία Εἶχε ἐκεῖ microόνο ἕνα τενεκεδάκι γιά νά βγάζη νερό ἀπό τό πηγάδι πού ὑπῆρχε πιό κάτω στόν προ-φήτη Ἠλία

Εἶχε τυπικό νά microή φοράη παπούτσια Εἶχαν σχιστῆ οἱ φτέρνες του καί ἔτρε-χαν αἷmicroα Τά παπούτσια τά εἶχε στό ντορβά καί τά φοροῦσε microόνο ὅταν κατέβαι-νε στό Μοναστήρι ἤ συναντοῦσε κάποιον στόν δρόmicroο Γιά ὅποιον γνωρίζει τίς συνθῆκες τῆς ἐρήmicroου εἶναι πολύ ὀδυνηρό νά βαδίζη κανείς ξυπόλυτος πάνω στά βράχια ἤ στήν ἄmicromicroο Τήν ἡmicroέρα καῖνε τόσο πολύ πού οἱ Βεδουΐνοι βάζουν αὐγά στήν ἄmicromicroο καί γίνονται microελάτα ἐνῶ τή νύχτα εἶναι τόσο κρύα τά βράχια σάν νά πατᾶ κανείς πάνω σέ πάγο

Στό Μοναστήρι κατέβαινε κάθε Κυριακή ἤ κάθε δεκαπέντε ἡmicroέρες Βοηθοῦ-σε στήν ἀκολουθία καί κοινωνοῦσε

13 Κλῖmicroαξ Ζ΄ ν΄

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

Λύει τήν ἀνοmicroβρία

Ὅταν πρωτοπῆγε στό Σινᾶ εἶχε microεγάλη ἀνοmicroβρία Σέ φυσιολογικές συνθῆ-κες στήν περιοχή αὐτή βρέχει πολύ ἀραιά Τήν χρονιά ἐκείνη ἦταν ἰδιαίτερα αἰσθητή ἡ ἔλλειψη νεροῦ Ἕνα καραβάνι ἑτοιmicroάσθηκε γιά νά πάη νά κουβαλή-ση νερό ἀπό microακρυά Ὁ Γέροντας τούς εἶπε laquoΠεριmicroένετε microήν πᾶτε ἀπόψεraquo Τή νύχτα ἔκανε προσευχή καί ἔβρεξε πολύ

Ἐργόχειρο κί ἐλεηmicroοσύνες

Τό ἐργόχειρο τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ξυλογλυπτική Ἀνέφερε ὁ ἴδιος laquoἜκανα σέ ξύλο εἰκόνες σκαλιστές τόν προφήτη Μωυσῆ νά παίρνη τόν Δεκάλογο Τά ξύλα τά ἔκοβα microόνος microου Πολλές φορές καί τή νύχτα ἄνοιγα λίγο τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ καί στό φῶς τοῦ φεγγαριοῦ ἔλεγα τήν εὐχή καί γυαλοχάρτιζα καί προετοίmicroαζα τά ξύλα Γιά ἐργαλεῖα εἶχα microόνο δυό microαχαιράκια ἀπό ἕνα ψαλίδι Singer πού τό ἔφερα ἀπό τήν Ἑλλάδα˙ τό διέλυσα στά δύο τό ἀκόνισα καί τό ἔβαψα microέ λαδοmicroπογιά πράσινη γιά νά microήν ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου καί θαmicroπώνει τά microάτια microου

raquoΤά ἐργόχειρα τά ἔδινα στό Μοναστήρι καί τά πωλοῦσαν˙ γίνονταν ἀνάρπα-στα ἀπό τούς προσκυνητές Τά χρήmicroατα πού ἔπαιρνα τά ἔδινα σέ γνωστούς τα-ξιτζῆδες ἀπό τό Κάιρο Τούς ἔλεγα νά ψωνίζουν ροῦχα καπελλάκια microπισκότα τρόφιmicroα κἄ Μετά γέmicroιζα τό σακκίδιο microέ εὐλογίες καί ρωτοῦσα ποῦ ὑπάρχουν καταυλισmicroοί Βεδουίνων Πήγαινα στίς σκηνές τους φώναζα πιό ἔξω τά microικρά παιδιά καί microοίραζα τίς εὐλογίες

Ἀπό τήν πολλή του ἀγάπη πρός τά πλάσmicroατα τοῦ Θεοῦ ὁ Γέροντας ἄφησε τόν ἑαυτό του στήν ἄκρη κουραζόταν γιά νά τούς βοηθᾶ καί δέν πῆγε νά προ-σκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα πού τόσο ἐπιθυmicroοῦσε γιά νά microή στερηθοῦν τά Βεδου-ϊνάκια τίς εὐλογίες του Καί αὐτά καταλάβαιναν τήν microεγάλη του ἀγάπη πού δέν εἶχε σκοπιmicroότητα καί ἰδιοτέλεια καί τόν ὑπεραγαποῦσαν Γινόταν σωστό πανηγύρι ἀπό τήν χαρά πού ἔκαναν κάθε φορά πού τούς ἐπισκεπτόταν ὁ ἀγα-πηmicroένος τους laquoἈmicroπούνα Παΐζιraquo (Στά Βεδουίνικα πατήρ Παΐσιος)

Ἀλλά καί ὅταν τά Βεδουινάκια πήγαιναν στό ἀσκητήριό του microέ σκασmicroένα τά πόδια ἐπειδή περπατοῦσαν ξυπόλυτα τούς ἔβαζε κερί στά σχισίmicroατα καί τούς ἔδινε καί ἀπό ἕνα ζευγάρι σανδάλια Σέ ἄλλα microοίραζε καπελλάκια γιά νά microή τά ζαλίζη ὁ ἥλιος καί ὅτι ἄλλο εἶχε

laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςhellipraquo

Κάποια ἡmicroέρα ἔκανε ἐργόχειρο λέγοντας τήν εὐχή καθισmicroένος σέ ἕνα βρά-χο ἐνῶ ἀπό κάτω ὑπῆρχε βαθύς γκρεmicroός Παρουσιάζεται ὁ διάβολος καί τοῦ λέγει

ndash Πήδα κάτω Παΐσιε˙ σοῦ ὑπόσχοmicroαι δέν θά πάθεις τίποτεὉ Γέροντας συνέχισε ἀτάραχος τήν εὐχή καί τό ἐργόχειρό του Δέν ἔδωσε ση-

microασία στόν διάβολο Ὁ πειρασmicroός συνέχισε νά τόν παρακινῆ νά πηδήση στόν

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

γκρεmicroό ἐπαναλαmicroβάνοντας τήν ἴδια ὑπόσχεση Αὐτό κράτησε microιάmicroιση ὥρα πε-ρίπου

Στό τέλος παίρνει microιά πέτρα καί τήν ρίχνει στόν γκρεmicroό λέγοντας στόν δι-άβολο

ndash Ἄντε νά σοῦ ἀναπαύσω τόν λογισmicroό σουὉ διάβολος ἀφοῦ ἀπέτυχε νά τόν ρίξη στόν γκρεmicroό τοῦ λέγει δῆθεν microέ θαυ-

microασmicroόndash Τέτοια ἀπάντηση οὔτε ὁ Χριστός δέν microοῦ ἔδωσε Ἐσύ καλύτερα ἀπάντησεςndash Ὁ Χριστός εἶναι Θεός Δέν εἶναι σάν καί microένα τόν καραγκιόζη laquoὝπαγε

ὀπίσω microου σατανᾶraquoΚαί ἔτσι microέ τήν ἐνοικοῦσα θεία χάρι ἀπέφυγε τόν πρῶτο πειρασmicroό νά πη-

δήση στόν γκρεmicroό νά τσακισθῆ στά βράχια˙ ἀκόmicroη ἀπέφυγε καί τόν βαθύτερο γκρεmicroό τῆς ὑπερηφανείας νά δεχθῆ τόν ἔπαινο τοῦ διαβόλου θεωρώντας τόν ἑαυτό του ἀνώτερο ἀπό τόν Χριστό

Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο

Ἐνῶ ζούσε τέτοια ζωή καί χαιρόταν πού βρῆκε ἐπιτέλους αὐτό πού ἀναζητοῦσε ἀπό χρόνια ἡ ὑγεία του χειροτέρευε Ὺπέφερε ἀπό πονοκεφάλους πού ὀφείλονταν στήν ἔλλειψη ὀξυγόνου λόγω τοῦ ὑψοmicroέτρου

Τελικά ὅταν εἶδε νά ἐπιδεινώνεται ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας του πῆρε τήν ἀπόφαση νά ἐγκαταλείψει τήν γλυκειά ἔρηmicroο τοῦ Σινά καί νά ἐπιστρέψει στό Ἄγιον Ὄρος

Ἒξω ἀπό τό ἐρηmicroητήριό του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣKHTH

Ὁ Γέροντας πῆγε στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων ὃπου βρῆκε τήν Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων (12-5-1964) Ὁ ἴδιος σε ἐπιστολή του (24-6-64) ἀναφέρει σχετικά laquoἘπήρα microε τήν χάριν τοῡ θεοῡ microία Καλύβη στήν ἐρηmicroωmicroένη

Σκήτη τῶν Ἰβήρων Ἒχει ὃλες τις προϋποθέσεις διά microία ἡσυχαστική ζωή Ἀπό δεκαπέντε καλύβες κατοικούνται microόνον οἱ ἑπτά Τό Καλύβι τό δικό microου ἒχει Ἐκκλησάκι τῶν ἁγίων Ἀρχαγγέλων Τό σπίτι εἶναι φυσικά παλαιό καί κάνω microερικές ἐπισκευέςraquo Κάθε νύχτα ἔκανε ἀγρυπνία microέ ἀmicroέτρητες microετάνοιες καί πολλά κοmicroποσχοίνια Τό κύριο ἒργο του ἢταν ἡ προσευχή Προσπαθούσε νά microήν διακόπτεται ἡ νοερά ἐπικοινωνία του microέ τόν Θεό να εἶναι ἀδιάλειπτη

Παρά τήν κλονισmicroένη ὑγεία του βίαζε τόν ἑαυτό του νηστεύοντας microέχρις ἐξαντλήσεως Καί ἐκεῖ ποῦ laquoἐσώνονταν οἱ microπαταρίεςraquo καί ἒφθανε στό laquoἈmicroήνraquo ὃλως παραδόξως ἀνακτοῦσε δυνάmicroεις καί συνέχιζε τούς ἀγώνες

Τροφή ἀπό Ἂγγελο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν microιά Σαρακοστή τῆς Παναγίας microας (15 Αὐγού-

Σκήτη Ἱβήρων Ἄνω ἀριστερά ἡ Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων καί δεξιά τό Καλυβάκι τοῡ Γέροντα Κάτω ἀριστερά τό δεύτερο Καλύβι του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

στου) καί εἶχα microέρες νά δοκιmicroάσω φαγητό Ἐν τῷ microεταξύ microοῦ εἶπαν νά κατεβά-σω ἕναν ἄρρωστο πατέρα (microοναχό) στήν παραλία Τόν κατέβασα καί microετά ἔνι-ωσα microιά τροmicroερή ἀδυναmicroία Κοντά νά φθάσω στό Κελλί microου παρουσιάστηκε κάποιος microπροστά microου (ἦταν Ἄγγελος) καί microοῦ ἔδωσε ἕνα καλαθάκι microέ φροῦτα σταφύλια καί σῦκα καί ἀmicroέσως ἐξαφανίστηκεraquo

Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες

Ἀπό νέος microοναχός ὁ Γέροντας εἶχε ἐνοχλήσεις στούς πνεύmicroονες Ἤδη ἀπό τήν Ἐσφιγmicroένου εἶχε αἱmicroοπτύσεις καί ἐσωτερική αἱmicroορραγία καί νοσηλεύθηκε στό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μονῆς Στήν συνέχεια σέ ὅλη του τήν ζωή θά ταλαιπωρεῖ-ται ἀπό αὐτή τήν πάθηση

Ἀπό τήν Φιλοθέου ἀναγκάσθηκε νά βγῆ στόν κόσmicroο γιά θεραπεία Αὐτή ἡ εὐ-πάθεια τῶν πνευmicroόνων του πού ἐπετείνετο ἀπό τήν ἔλλειψη ὀξυγόνου ἦταν ἡ αἰτία πού τόν εἶχε ἀναγκάσει νά ἐγκαταλείψη τό Σινᾶ

Ἡ ἀσθένειά του ὅmicroως διαρκῶς χειροτέρευε Ἔπρεπε νά χειρουργηθῆ ὁπωσ-δήποτε Ἡ ἐπέmicroβαση ἔγινε στό Κέντρο Νοσηmicroάτων Θώρακος Βορείου Ἑλλά-δος Τοῦ ἀφαίρεσαν σχεδόν ὁλόκληρο τόν ἀριστερό πνεύmicroονα καί ἐπίσης τοῦ ἀφαίρεσαν δύο πλευρά Ὁ Γέροντας περιγράφει ὡς ἑξῆς τήν ἐγχείρηση laquoἮτο microία πολύ σοβαρή ἐγχείρηση Μοῦ ἀφαιρέσανε τόν ἕνα λοβό ἀριστερά καθώς λιγάκι ἀπό τόν ἄλλον Ἦτο ὁ λοβός γεmicroᾶτος ἀπό σακκουλίτσες (βρογχεκτα-

Τό Καλυβάκι του στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

σίες) Διήρκησε ἡ ἐγχείρηση περί τίς 10 ὧρες Δέν σταmicroατοῦσε τό αἷmicroα στήν ἐγχείρησιν καί αὐτό δυσκόλευε Ἐχρειάσθη 4 κιλά αἷmicroαhellip Τά λάστιχα (παρο-χετεύσεις) microοῦ τά βγάλανε στίς 9 microέρες καί ἔπαθα microεγάλη δυσφορία καί ἔτσι microέ πήγανε ξανά στό χειρουργεῖο ἐπί δύο ὧρες καί microοῦ τά ξανατοποθετήσανε καί τ᾿ ἀφήσανε πάνω ἀπό εἴκοσι ἡmicroέρες Μοῦ ἄφησε καί microιά ἀναπηρία στά microάτια Τό microέν δεξί βλέπει πολύ ζωηρά τό δέ ἄλλο πού ἔγινε ἡ ἐγχείρηση εἶ-ναι κλειστότερο καί βλέπει ταπεινά Δέν microέ ἀπασχολεῖ αὐτό διότι ἄλλοι ἔχουν γεννηθῆ τελείως τυφλοί

raquoΕἶναι ἀλήθεια ὅτι ὑποφέρω πολύ ἀλλά ἄξιζε κανείς νά πληρώνη χωρίς νά ἔχη καί πάθηση καί νά περνάη ἕνα τέτοιο microικρό microαρτύριο διότι πολύ ὠφε-λήθηκα

raquoἘδιάβαζα πρίν τό Πάθος τοῦ Κυρίου στήν Ἁγία Γραφή σάν ἁπλῆ ἱστορία καθώς καί τούς Συναξαριστάς τῶν Ἁγίων Τώρα θά τούς νιώθω διότι ἔνιωσα ὀλί-γους πόνους Ἔχω εἰκοσιπέντε ἡmicroέρες τώρα πού δέν ἔχω ἀναπαυθῆraquo

Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου

Στό Νοσοκοmicroεῖο συνδέθηκε πνευmicroατικά microέ κάποιες εὐλαβεῖς καί φιλοmicroόνα-χες νέες Τόν ἐπισκέπτονταν καί τοῦ ἔδωσαν αἷmicroα πού χρειάσθηκε κατά τήν ἐγχείρηση Ὁ Γέροντας ἀπό ὑποχρέωση τίς βοήθησε ἀργότερα πνευmicroατικά microέ κάθε τρόπο Γι᾿ αὐτό τίς βοήθησε νά βροῦν τόπο νά microονάσουν καί ἔτσι ἱδρύθη-κε τό γνωστό Ἡσυχαστήριο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου στήν Σουρωτή Στήν συνέχεια ὥς τήν κοίmicroησή του τίς κατεύθυνε πνευmicroατικά καί ἐκεῖ ἄφησε καί τό πολυπαθές λείψανό του Ἔλαβε αἷmicroα ἀπό τίς ἀδελφές καί αὐτός τίς ἔδω-σε πνεῦmicroα δηλαδή πνευmicroατική βοήθεια

Συνοmicroιλώντας ἔπλεκε κοmicroποσχοίνι

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

Ὁ Γέροντας στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

Ηrsquo ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ

ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ὁ Γέροντας ἐγκαταστάθηκε γιά λόγους ἡσυχίας στήν Καλύβη τοῦ Τι-microίου Σταυροῦ στις 2-3-69 Τόν συγκινοῦσε καί τόν ἐνέπνεε ὁ τόπος διότι εἶχε ἰδιαίτερη χάρι ἀπό τούς ὑπεράνθρωπους ἀγῶνες τοῦ παπα-

Τύχωνα καί τά θεῖα γεγονότα πού εἶχαν συmicroβῆ ἐκεῖἘξωτερικά ἡ ζωή τοῦ Γέροντα στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἦταν περίπου

ἡ ἑξῆς Ἀποβραδίς κοιmicroόταν δυό-τρεῖς ὧρες καί ξυπνοῦσε κοντά στά microεσάνυχτα Ἔκανε ἀγρυπνία καί ξεκουραζόταν λίγο τό πρωί πρίν ἀπό τό φώτισmicroα Τήν ἡmicroέ-ρα ἄν δέν εἶχε ἐπισκέπτες ἔκανε ἐργόχειρο Σταmicroπωτά εἰκονάκια καί Σταυρούς στήν πρέσσα Τίς ὑπόλοιπες ὧρες microε-λετοῦσε προσευχόταν καί ἀπαντοῦσε στά πολλά γράmicromicroατα πού ἐλάmicroβανε ἀπό πλῆθος ἀνθρώπων καί πού παρα-καλοῦσαν γιά προσευχή ἤ ζητοῦσαν ἀπάντηση σέ σοβαρά προβλήmicroατα Ἔγραφε ἐπί ὧρες τήν ἡmicroέρα καί ὅταν σκοτείνιαζε συνέχιζε microέ τό κερί Μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν οἱ ἐπισκέπτες αὐξήθηκαν κατά πολύ Πολλές ὧρες τόν ἀπασχολοῦσαν microέ τά προβλήmicroα-τά τους Ἔγραφε laquoἬmicroουν κρυωmicroένος microέ πυρετό Οἱ ἐπισκέπτες ἀπό τό ἕνα microέρος microοῦ ἀνεβάζανε τόν πυρετό ἀλ-λά ἀπό τό ἄλλο δέν micro᾿ ἀφήνανε νά πεθάνω γιατί δέν εὐκαιροῦσαraquo

laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΒρισκό-microουν σέ κάποιο Μοναστήρι (Σταυρο-νικήτα) Ἦταν ἑσπέρα Φεύγοντας βρίσκω ἔξω ἀπό τήν πόρτα τοῦ Μο-ναστηριοῦ ἕναν λαϊκό πού ἤθελε νά

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

microοῦ microιλήση Προχωρώντας ἄρχισε νά microοῦ λέη τά προβλήmicroατά του Ἡ ὥρα περ-νοῦσε καί ἤmicroουν ἄρρωστος Ἦταν τέτοια ἡ ἀρρώστια πού οὔτε microποροῦσα νά καθήσω νά ξεκουραστῶ οὔτε νά στέκωmicroαι ὄρθιος Ἐνῶ λοιπόν microοῦ microιλοῦσε πέρασε ἡ ὥρα καί νύχτωσε Σκέφθηκα σέ microιά στιγmicroή τήν ἀρρώστια microου καί θέ-λησα νά διακόψω τήν συζήτηση ἀλλά εἶπα laquoὉ ἄνθρωπος ἔχει τόσα προβλή-microατα ἐγώ τόν ἑαυτό microου θά κοιτάζωraquo Καί ἔτσι συνέχισε νά microοῦ microιλᾶ microέχρι πού νύχτωσε τελείως Ὁ λαϊκός εἶχε νά κοιmicroηθῆ κάπου σέ γνωστό του Κελλί Ἡ πόρτα τοῦ Μοναστηριοῦ εἶχε κλείσει

raquoἈφοῦ τελειώσαmicroε πῆρα τόν δρόmicroο γιά νά πάω στό Καλύβι Μπῆκα στό microο-νοπάτι καί θά περνοῦσα ἀπό ἕνα σηmicroεῖο πού εἶναι στενό καί ἀπότοmicroο Ὅταν ἔφθασα στό σηmicroεῖο αὐτό ἐπειδή δέν ἔβλεπα δέν εἶχα καί φακό microαζί microου πέφτω microέσα στά κλαδιά καί στά βάτα καί πιάστηκα ἀπό τά κλαδιά Δέν ἔβλεπα καθό-λου καί microοῦ ἦρθε τό σακκίδιο στό κεφάλι microου Στήν θέση πού βρισκόmicroουν σκέ-φθηκα laquoΤί νά κάνω Ἄς κάνω τό Ἀπόδειπνοraquo Ἀρχίζω laquoἍγιος ὁ Θεόςraquo κλπ Σέ microιά στιγmicroή ἀνάβει ἕνα φῶς δυνατό˙ τό κεφάλι microου ἔγινε σάν λάmicroπα Γύρω microου ἔγινε microέρα Ὁπότε εἶδα ποῦ βρισκόmicroουν καί σκαρφάλωσα καί βγῆκα Τό φῶς συνέχιζε νά φωτίζη γύρω microου Ἡ καρδιά microου ἦταν γεmicroάτη ἀπό οὐράνια ἀγαλ-λίαση Ἔφθασα στό Καλύβι πῆρα τό κλειδί ἀπό τήν θέση πού τό εἶχα ἄνοιξα microπῆκα στήν Ἐκκλησία ἄναψα τά καντήλια καί τότε τό φῶς ὑποχώρησεraquo

Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου

Στίς 21 Φεβρουαρίου 1971 ὁ Γέροντας καθόταν στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί διάβαζε ἀπό τό χειρόγραφο τόν βίο τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου πού εἶχε πρωτογρά-ψει γιά νά ἐπισηmicroάνη τυχόν λάθη

laquoἬθελε δύο ὧρες ὁ ἥλιος νά βασιλέψηraquo γράφει laquoκι ἐνῶ διάβαζα microέ ἐπισκέ-φθηκε ὁ πατήρ Ἀρσένιος˙ καί ὅπως ὁ καθηγητής χαϊδεύει τό microαθητή πού ἔγρα-ψε καλά τό microάθηmicroα τό ἴδιο microοῦ ἔκανε καί αὐτός Παράλληλα microέ ἄφησε microέ microιά ἀνέκφραστη γλυκύτητα καί ἀγαλλίαση οὐράνια στήν καρδιά microου πού ἦταν ἀδύνατο νά τήν ἀντέξω Ἔτρεχα ἔξω microετά στήν περιοχή τοῦ Καλυβιοῦ microου σάν τρελλός καί τόν φώναζα γιατί νόmicroιζα ὅτι θά τόν εὕρισκαraquo14

Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε τό ἑξῆς laquoΕἶχα γυρίσει ἀπό τόν κόσmicroο ὅπου εἶχα βγῆ γιά ἕνα ἐκκλησιαστικό θέmicroα Τήν Τρίτη15 κατά ἡ ὥρα 10 τό πρωΐ ἤmicroουν microέσα στό Κελλί microου καί ἔκανα τίς Ὧρες Ἀκούω χτύπηmicroα στήν πόρτα καί microιά γυναι-κεία φωνή νά λέη laquoΔι᾿ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡmicroῶνraquo Σκέφθηκα laquoΠῶς βρέθηκε γυναίκα microέσα στό Ὄροςraquo Ἐν τούτοις ἔνιωσα microιά θεία γλυκύτητα microέσα microου καί ρώτησα

ndash Ποιός εἶναι

14 Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος σ 2715 Στίς 27 Φεβρουαρίου 1974

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

ndash Ἡ Εὐφηmicroία ἀπαντᾶraquoΣκεφτόmicroουν laquoποιά Εὐφηmicroία Μήπως καmicromicroιά γυναίκα ἔκανε καmicromicroιά τρέλλα

καί ἦρθε microέ ἀνδρικά στό Ὄρος Τώρα τί νά κάνωraquo Ξαναχτυπᾶ Ρωτάω laquoΠοιός εἶναιraquo laquoἩ Εὐφηmicroίαraquo ἀπαντᾶ καί πάλι Σκέφτοmicroαι καί δέν ἀνοίγω Στήν τρίτη φορά πού χτύπησε ἄνοιξε microόνη της ἡ πόρτα πού εἶχε σύρτη ἀπό microέσα Ἄκουσα βήmicroατα στόν διάδροmicroο Πετάχτηκα ἀπό τό Κελλί microου καί βλέπω microιά γυναίκα microέ microανδήλα Τήν συνώδευε κάποιος πού ἔmicroοιαζε microέ τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ ὁ ὁποῖος ἐξαφανίσθηκε Παρ᾿ ὅλο πού ἤmicroουν σίγουρος ὅτι δέν εἶναι τοῦ πειρα-σmicroοῦ γιατί λαmicroποκοποῦσε τήν ρώτησα ποιά εἶναι˙

ndash Ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἀπαντᾶndash Ἄν εἶσαι ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἔλα νά προσκυνήσουmicroε τήν Ἁγία Τριάδα Ὅτι

κάνω ἐγώ νά κάνης καί σύΜπῆκα στήν Ἐκκλησία κάνω microιά microετάνοια λέγοντας laquoΕἰς τό ὄνοmicroα τοῦ

Πατρόςraquo Τό ἐπανέλαβε microέ microετάνοια laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo εἶπε microέ ψιλή φωνή

ndash Πιό δυνατά ν᾿ ἀκούω εἶπα καί ἐπανέλαβε δυνατώτεραraquoὝστερα κάθησε ἡ Ἁγία στό σκαmicroνάκι καί ἐγώ στό microπαουλάκι καί microοῦ ἔλυ-

σε τήν ἀπορία πού εἶχα (στό ἐκκλησιαστικό θέmicroα)raquoΜετά microοῦ διηγήθηκε τήν ζωή της Ἤξερα ὅτι ὑπάρχει microιά ἁγία Εὐφηmicroία

ἀλλά τόν βίο της δέν τόν ἤξερα Ὅταν microοῦ διηγεῖτο τά microαρτύριά της ὄχι ἁπλῶς τά ἄκουγα ἀλλά σάν νά τά ἔβλεπα˙ τά ζοῦσα Ἔφριξα Πά πά πά

ndash Πῶς ἄντεξες τέτοια microαρτύρια ρώτησαndash Ἄν ἤξερα τί δόξα ἔχουν οἱ Ἅγιοι θά ἔκανα ὅτι microποροῦσα νά περάσω πιό

microεγάλα microαρτύριαraquoΜετά ἀπ᾿ αὐτό τό γεγονός γιά τρεῖς microέρες δέν microποροῦσα νά κάνω τίποτα

Σκιρτοῦσα καί συνεχῶς δόξαζα τόν Θεό Οὔτε νά φάω οὔτε τίποτα συνεχῶς δοξολογίαraquo

Ἡ κολασmicroένη ψυχή

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΜιά γνωστή microου γριά ἦταν πολύ τσιγγούνα Ἡ κό-ρη της ἦταν πολύ καλή καί ὅτι ἤθελε νά δώση ἐλεηmicroοσύνη τό ἔρριχνε ἀπό τό παράθυρο ἔξω ἔβγαινε microέ ἄδεια χέρια γιατί τήν ἔλεγχε microήπως πῆρε τίποτε καί ὕστερα τό ἔπαιρνε καί τό ἔδινε Ὅmicroως ἄν τῆς ἔλεγε ὅτι ὁ καλόγηρος (ἐγώ δηλαδή) εἶπε νά microοῦ δώσης αὐτό τό πρᾶγmicroα τό ἔδινε

raquoΜετά τόν θάνατό της βλέπω ἕναν νέο (θἄτανε ὁ φύλακάς της Ἄγγελος) καί microοῦ λέει laquoἜλα καί σέ θέλει ἡraquo Δέν microπόρεσα νά καταλάβω τί microοῦ συνέβη καί βρεθήκαmicroε στήν Κόνιτσα microπροστά σ᾿ ἕνα τάφο Κάνει τό χέρι του ἔτσι καί ἀνοίγει ὁ τάφος Βλέπω microέσα ἕνα πολτό ἀπό γλῖτσες καί τήν γνωστή microου γριά πού εἶχε ἀρχίσει νά λυώνη καί νά φωνάζη laquoΚαλόγερε σῶσε microεraquo

raquoΤήν πόνεσα τήν λυπήθηκα Χωρίς νά τήν σιχαθῶ κατέβηκα microέσα τήν ἀγκά-λιασα καί τήν ρωτοῦσα laquoΤί ἔχειςraquo Μοῦ λέει laquoΠές microου ὅτι microοῦ ζήτησες ἐγώ πρόθυmicroα δέν σοῦ τὄδωσαraquo laquoΝαί ἔτσι εἶναιraquo εἶπα laquoἘντάξειraquo τήν καθησύχασε ὁ νέος (φύλακας Ἄγγελός της)

raquoἜκανε πάλι τό χέρι του ἔτσι καί ξανατράβηξε τόν τάφο σάν κουρτίνα καί

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

βρέθηκα πάλι στό ΚαλύβιraquoΟἱ ἀδελφές ἀπό τήν Σουρωτή microέ ρώτησαν laquoΤί σοῦ συνέβη τοῦ ἁγίου Ἀν-

δρέαraquo16 Ἀπαντῶ laquoΝά κάνετε προσευχή γι᾿ αὐτή τήν ψυχήraquoraquoΣέ δυό microῆνες17 τήν βλέπω πάλι Ὑπῆρχε ἕνα χάος καί ψηλά σ᾿ ἕνα ἴσιωmicroα

ἦταν παλάτια σπίτια πολλά ἄνθρωποι πολλοί Ἐκεῖ πάνω ἦταν ἡ γριά πολύ χαρούmicroενη Τό πρόσωπό της ἦταν σάν microικροῦ παιδιοῦ˙ microόνο ἕνα σηmicroαδάκι εἶχε καί ἕνα Ἀγγελάκι τό ἔτριβε γιά νά καθαρίση καί αὐτό

raquoΒαθειά στό χάος εἶδα κάποιους νά χτυπιοῦνται νά ταλαιπωροῦνται καί νά προσπαθοῦν νά ἀνέβουν πάνω

raquoΤήν ἀγκάλιασα ἀπό χαρά Τήν πῆρα πιό πέρα γιά νά microήν microᾶς βλέπουν καί πληγώνωνται Μοῦ εἶπε laquoἜλα νά σοῦ δείξω πού microέ ἔβαλε ὁ Κύριοςraquo

Φῶς γλυκύτατον

laquoΚάποτεraquo διηγήθηκε laquoἐνῶ ἔλεγα τήν εὐχή τή νύχτα ἦρθε microέσα microου microιά χα-ρά microεγάλη Συνέχισα νά λέω τήν εὐχή καί ξαφνικά τό Κελλί microου πληmicromicroύρισε ἀπό φῶς Ἦταν λευκό microέ microιά microικρή ἀπόχρωση πρός τό γαλάζιο Ἡ καρδιά microου χτυποῦσε γλυκά Συνέχισα νά κάνω κοmicroποσχοίνι microέχρι πού βγῆκε ὁ ἥλιος Τό φῶς ἦταν τόσο δυνατό Πιό δυνατό ἀπό τό φῶς τοῦ ἡλίου Ὁ ἥλιος ἔχανε τήν λάmicroψη microπροστά του Ἔβλεπα τόν ἥλιο καί microοῦ φαινόταν τό ἡλιακό φῶς ὠχρό ὅπως εἶναι τό φῶς τῆς σελήνης κατά τήν πανσέληνο Τό φῶς τό ἔβλεπα γιά πο-λύ Μετά ὅταν τό φῶς ἔλειψε καί ἡ χάρις microειώθηκε τότε δέν εὕρισκα καmicromicroιά παρηγοριά καί χαρά

Μέ τέτοιες παρακλήσεις πνευmicroατικές ἡ θεία χάρις παρηγοροῦσε τόν ἑκουσί-ως πτωχεύσαντα καί microέ αὐταπάρνηση ἀσκούmicroενο Γέροντα Παΐσιο

Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ

Ἦρθε στό Ἅγιον Ὄρος καί γύριζε στά microοναστήρια ἕνας νέος ἡλικίας 16-17 χρόνων ὁ Γιωργάκης Ἀπό ἡλικίας τριῶν ἐτῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔβαλαν σέ βουδδιστικό microοναστήρι στό Θιβέτ Προχώρησε πολύ στήν Γιόγκα ἔγινε τέ-λειος microάγος microποροῦσε νά καλῆ ὅποιον δαίmicroονα ἤθελε Εἶχε microαύρη ζώνη καί ἤξερε τέλεια καράτε Μέ τήν δύναmicroη τοῦ Σατανᾶ ἔκανε ἐπιδείξεις πού προ-ξενοῦσαν ἐντύπωση Χτυποῦσε microέ τό χέρι του microεγάλες πέτρες καί ἔσπαζαν σάν καρύδια Μποροῦσε νά διαβάζη κλειστά βιβλία Ἔσπαζε στήν παλάmicroη του φουντούκια ἔπεφταν κάτω τά τσόφλια καί οἱ καρποί ἔmicroεναν κολληmicroέ-νοι στό χέρι του

Κάποιοι microοναχοί ἔφεραν τόν Γιωργάκη στόν Γέροντα γιά νά τόν βοηθήση Ρώτησε τόν Γέροντα τί δυνάmicroεις εἶχε καί τί microποροῦσε νά κάνη Ἀπάντησε ὅτι ὁ ἴδιος δέν ἔχει καmicromicroιά δύναmicroη καί ὅτι ὅλη ἡ δύναmicroη εἶναι τοῦ Θεοῦ

Ὁ Γιωργάκης θέλοντας νά ἐπιδείξη τήν δύναmicroή του συγκέντρωσε τό βλέmicromicroα

16 Συγκεκριmicroένα στίς 30-11-73 (ἤ 74)17 Στίς 30-1-74 (ἤ 75)

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

του σέ microιά microεγάλη πέτρα πού ἦταν σέ ἀπόσταση καί ἡ πέτρα ἔγινε θρύψαλα Τότε ὁ Γέροντας σταύρωσε microιά microικρή πέτρα καί τοῦ εἶπε νά τήν σπάση καί αὐτή Αὐτός συγκεντρώθηκε ἔκανε τά microαγικά του ἀλ-λά δέν κατάφερε νά τήν σπάση Τότε ἄρχισε νά τρέmicroη καί οἱ σατανι-κές δυνάmicroεις πού νόmicroιζε ὅτι ἔλεγχε microή microπορώντας νά σπάσουν τήν πέτρα στράφηκαν ἐναντίον του καί τόν ἐκσφενδόνισαν στήν ἄλλη ὄχθη τοῦ ρέmicroατος Ὁ Γέροντας τόν microάζεψε σέ ἄθλια κατάσταση

laquoἌλλη φοράraquo διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἐνῶ συζητούσαmicroε ξαφνικά σηκώθηκε microοῦ ἔπιασε τά χέρια καί microοῦ τά γύρισε πρός τά πίσω laquoἌν microπορῆ ἄς ἔρθη νά σ᾿ ἐλευθερώση ὁ Χατζεφεντῆςraquo microοῦ εἶπε Τό αἰ-σθάνθηκα σάν βλασφηmicroία Κούνησα ἔτσι λίγο τά χέρια microου καί τινά-χθηκε πέρα Μετά σάν ἀντίδραση πήδησε ψηλά καί πῆγε νά microέ χτυπήση microέ τό πόδι του ἀλλά τό πόδι του σταmicroάτησε κοντά στό πρόσωπό microου σάν νά βρῆκε ἕνα ἀόρατο ἐmicroπόδιο Μέ φύλαξε ὁ Θεός

raquoΤή νύχτα τόν κράτησα καί κοιmicroήθηκε στό Κελλί microου Οἱ δαίmicroονες τόν ἔσυ-ραν microέχρι κάτω στόν λάκκο καί τόν ἔδειραν γιά τήν ἀποτυχία του Τό πρωί σέ κακή κατάσταση τραυmicroατισmicroένος γεmicroᾶτος ἀγκάθια καί χώmicroατα ὡmicroολογοῦσε laquoΜέ ἔδειρε ὁ Σατάν γιατί δέν microπόρεσα νά σέ νικήσωraquo

Ἔπεισε τόν Γιωργάκη νά τοῦ φέρη τά microαγικά του βιβλία καί τά ἔκαψεὉ Γέροντας τόν κράτησε λίγο κοντά του καί τόν βοήθησε ὅσο ἔκανε ὑπακοή

Ἐνδιαφέρθηκε νά microάθη ἄν εἶναι βαπτισmicroένος καί microάλιστα ἔmicroαθε καί σέ ποιά Ἐκκλησία εἶχε βαπτισθῆ Ὁ Γιωργάκης συγκλονισmicroένος ἀπό τήν δύναmicroη καί τήν χάρι τοῦ Γέροντα ἐπιθυmicroοῦσε νά γίνη microοναχός ἀλλά δέν microπόρεσε

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε τήν περίπτωση τοῦ Γιωργάκη γιά νά ἀποδείξη πόσο microεγάλη εἶναι ἡ πλάνη αὐτῶν πού νοmicroίζουν ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες εἶναι ἴ-διες ὅλες τόν ἴδιο Θεό πιστεύουν καί ὅτι δέν διαφέρουν οἱ Θιβετιανοί microοναχοί ἀπό τούς Ὀρθοδόξους

Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας στόν ἱεροmicroόναχο Γ laquoἜνιωθα κάποια δυσκολία νά προ-σευχηθῶ στόν Χριστό Τήν Παναγία τήν ἔχω σάν microάννα Τήν ἁγία Εὐφηmicroία τό ἴδιο Τήν φωνάζω laquoἁγία Εὐφηmicroούλα microουraquo Στόν Χριστό ἔνιωθα δύσκολα Τήν εἰκόνα Του microέ φόβο τήν φιλοῦσα Καί ὅταν τήν ὥρα πού ἔλεγα τήν εὐχή ἔφευγε καmicromicroιά φορά ὁ νοῦς microου ἀπό τόν Χριστό δέν στενοχωριόmicroουνα laquoΠοιός εἶmicroαι ἐγώ γιά νἄχω συνέχεια τόν νοῦ microου στόν Χριστόraquo σκεπτόmicroουν Καί συνέβη αὐ-τό πού θά σοῦ πῶ

raquoἮταν βράδυ τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου θά ξηmicroέρωνε τοῦ ἁγίου Κάρπου18 Νι-ώθω ἀνάλαφρος πούπουλο Καmicromicroιά ὄρεξη νά κοιmicroηθῶ Σκέφτοmicroαι laquoἌς καθή-σω νά γράψω κάτι γιά τόν παπα-Τύχωνα νά τό στείλω στίς ἀδελφέςraquo Μέχρι τίς 830΄ ἁγιορείτικα ἔγραψα ὥς τριάντα σελίδες Ἄν καί δέν νύσταζα εἶπα νά ξαπλώσω γιατί ἔνιωθα λίγη κούραση στά πόδια

raquoΠαίρνει νά φωτίζη Στίς 9 ἡ ὥρα (6 περίπου κοσmicroικά τό πρωί) δέν εἶχα κοιmicroη-

18 Στίς 26-5-1977

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

θῆ Σέ microιά στιγmicroή σάν νά χάθηκε ὁ τοῖχος τοῦ Κελλιοῦ microου (δίπλα στό κρεββάτι πρός τό ἐργαστήριο) Βλέπω τόν Χριστό microέσα στό φῶς σέ ἀπόσταση ἕξι microέτρα περίπου Τόν ἔβλεπα ἀπό τό πλάϊ Τά microαλλιά του ἦταν ξανθά καί τά microάτια του γαλανά Δέν microοῦ microίλησε Κοίταξε λίγο δίπλα ὄχι ἀκριβῶς ἐmicroένα

raquoΔέν ἔβλεπα microέ τά σωmicroατικά microάτια Αὐτά εἴτε ἀνοιχτά εἶναι εἴτε κλειστά καmicromicroιά διαφορά δέν ἔχει Ἔβλεπαν τά microάτια τῆς ψυχῆς

raquoὍταν Τόν εἶδα σκέφθηκα Πῶς microπόρεσαν νά φτύσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν -οἱ ἀθεόφοβοι- νά ἀκουmicroπήσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν νά microπήξουν καρφιά σ᾿ αὐτό τό σῶmicroα Πά πά πά

raquoἈπόmicroεινα Τί γλυκύτητα ἔνιωθα Τί ἀγαλλίαση Δέν microπορῶ νά ἐκφράσω microέ δικά microου λόγια τήν ὀmicroορφιά αὐτή Ἦταν αὐτό πού λέει laquoὉ Ὡραῖος κάλλει πα-ρά τούς υἱούς τῶν ἀνθρώπωνraquo Αὐτό ἦταν Δέν ἔχω δεῖ ποτέ τέτοια εἰκόνα του Μόνο microία κάποτε -δέν θυmicroᾶmicroαι ποῦ- ἔmicroοιαζε κάπως

raquoΘἄξιζε νά ἀγωνίζεται κανείς χίλια χρόνια γιά νά δῆ αὐτή τήν ὀmicroορφιά γιά microιά στιγmicroή microόνο Τί microεγάλα καί ἀνείπωτα εἶναι δυνατόν νά χαρισθοῦν στόν ἄν-θρωπο καί microέ τί τιποτένια ἀσχολούmicroαστε

raquoΠιστεύω πώς εἶναι ἕνα δῶρο πού microοῦ ἔκανε ὁ παπα-Τύχων Νά microήν τό πῆς σέ κανέναν Πολύ τό σκέφθηκα νά τό πῶ καί σέ σένα Βλέπεις τόση ὥρα δέν σοῦ microίλησα τώρα πού φεύγειςraquo19

Ὕστερα ἀπό δύο microέρες ὅταν ξανασυναντήθηκαν ὁ Γέροντας εἶπε laquoὍλη τή νύχτα ἔκλαιγα γιατί σοῦ τὄπα Δέν φοβᾶmicroαι πώς θά τό πεῖς Ἀλλά ἐγώ ζηmicroιώθηκαraquo

Τό γεγονός αὐτό τό αἰσθάνθηκε καί microιά ἀδελφή στήν Σουρωτή καί ἔγραψε στόν Γέροντα laquoΤάδε τοῦ microηνός τάδε ὥρα Τά ὑπόλοιπα θά microᾶς τά πεῖτε ἐσεῖςraquo Καί πράγmicroατι ὅταν ἀργότερα βγῆκε ἔξω τούς τό διηγήθηκε καί microάλιστα περι-έγραψε καί ἁγιογράφησαν τόν Χριστό ὅπως ἀκριβῶς τόν εἶδε

Θεόσταλτο ψάρι

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν ἡ Κυριακή τοῦ Τυφλοῦ Αἰσθανόmicroουν ἐξάντλη-ση καί microοῦ πέρασε ὁ λογισmicroός ὅτι ἄν εἶχα νά φάω λίγο ψαράκι θά microοῦ ἔκανε καλό Ὄχι ἀπό ἐπιθυmicroία ἀλλά σάν φάρmicroακο Εἶχα προβλήmicroατα καί microέ τά ἔντερά microου Βγῆκα νά πάω ἔξω Γυρίζοντας εἶδα ἕνα microεγάλο πουλί σάν ἀετό νά χαmicroη-λώνη πολύ καί ἔσκυψα νά microήν microέ χτυπήση Φοβήθηκα microήπως εἶναι τίποτε τοῦ πειρασmicroοῦ γι᾿ αὐτό δέν ἔδωσα σηmicroασία καί microπῆκα γρήγορα στό Κελλί microου

raquoΣέ λίγο χρειάσθηκε πάλι νά βγῶ ἔξω Στό ἴδιο σηmicroεῖο πού εἶχα σκύψει εἶδα νά σπαρταράη ἕνα microεγάλο ψάρι Πρῶτα ἔκανα τόν σταυρό microου εὐχαρίστησα τόν Θεό καί microετά πῆρα τό ψάρι Ἀλλά σοῦ κάνει καρδιά microετά νά τό φᾶςraquo

Ὁ φύλακας Ἄγγελος

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε laquoἮταν τοῦ ἁγίου Ἰσιδώρου τοῦ Πηλουσιώτου20 Περ-

19 Ἐλέχθησαν στίς 28 Μαΐου 197720 Στίς 4 Φεβρουαρίου τοῦ 1979

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

νοῦσα microιά περίοδο microέ πολλές στενοχώριες καί ἐξ αἰτίας αὐτῶν εἶχα δυνατούς πονοκεφάλους Ἀπό τήν πίεση χτυποῦσε τό microάτι microου καί κινδύνευα νά πάθω ἐγκεφαλικό Τό ἔνιωθα σάν νά χτυποῦσε κάποιος ἀπό microέσα microέ σφυρί καί ἤθε-λε νά πεταχθῆ ἔξω Κατά ἡ ὥρα 9 τό βράδυ (κοσmicroική ὥρα) ἐνῶ εἶχα ξαπλώσει στό κρεββάτι εἶδα ἕναν Ἄγγελο πολύ ὡραῖον σάν νά βγῆκε ἀπό microέσα microου microέ microορφή microικροῦ παιδιοῦ δώδεκα χρονῶν Τά microαλλάκια του ἦταν κατάξανθα microέ-χρι τούς ὤmicroους Μοῦ χαmicroογέλασε καί πέρασε ἁπαλά τό χέρι του πάνω ἀπό τά microάτια microου Ἀmicroέσως microοῦ ἔφυγε ὅλη ἡ στενοχώρια καί ἔπαψαν οἱ πόνοι Ἔνιωθα τέτοια γλυκύτητα πού προτιmicroοῦσα νά ξαναπονέσω ἀρκεῖ νά δῶ καί πάλι τόν φύλακα Ἄγγελό microουraquo

Εὔθυmicroα καί εὔστροφα21

21Ὁ Γέροντας συχνά διηγεῖτο χαριτωmicroένες ἱστορίες πού προκαλοῦσαν αὐθόρ-microητο γέλιο γιά νά παρηγορήση θλιmicromicroένες ψυχές ἀλλά ἦταν καί ἴδιον τοῦ χαρα-κτῆρος του Εἶχε ὅmicroως καί τήν λεπτότητα νά microήν πληγώνη κανέναν καί νά microήν κατακρίνη πρόσωπα Ἀπό τά πολλά σηmicroειώνονται λίγα ἐπιλεκτικά

Στήν laquoΠαναγούδαraquo microιά ἡmicroέρα φύτευε κοκκάρι πού τό εἶχε microέσα σ᾿ ἕνα κου-

τί ἀπό καλαmicroαράκια Ἦρθε ἕνας laquoἔξυπνοςraquo microέ τά χέρια πίσω καί τόν ρώτησε τί κάνει

ndash Φυτεύω καλαmicroαράκια ἀπάντησε ὁ Γέρονταςndash Πιάνουν Γέρονταndash Πῶς Ἅmicroα τά βάλης microέ τά microουστάκια κάτω πιάνουν

laquoΣτήν πνευmicroατική ζωή νά microή χωλαίνουmicroε νά microή microένουmicroε στό χώλ (προθά-

λαmicroο) Ὅσοι χωλαίνουν δέν microπαίνουν στό σαλόνι τοῦ Θεοῦraquo ἐννοώντας τόν παράδεισο

Παραmicroονές τοῦ Τριωδίου εἶπε σέ κάποιον προσκυνητή laquoἜχεις περάσει ἀπό

τά διόδια Ἐκεῖ ὅταν περνᾶνε πληρώνουν Ἐmicroεῖς ὅταν περνᾶmicroε στό Τριώδιο πλη-ρώνουmicroεraquo ἐννοώντας κάνουmicroε καmicromicroιά θυσία

Ἐπικρίνοντας microέ χαριτωmicroένο τρόπο τήν χρήση νοθευmicroένου κεριοῦ ἔλεγε ὅτι

ἐπειδή εἶναι ἀπό παραφίνη παρά (χρήmicroατα) ἀφήνει

Κάποιος δαιmicroονισmicroένος τοῦ εἶπε laquoἘγώ εἶmicroαι ὁ Ὤν Πέσε νά microέ προσκυνή-σηςraquo Τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Γέροντας laquoὌνος εἶσαι βρέ ὄνος εἶσαιraquo ἀπευθυνόmicroενος στό δαιmicroόνιο πού στήν πραγmicroατικότητα microιλοῦσε

21 Γιά τήν ἀκρίβεια τά ἀναφερόmicroενα στό παρόν κεφάλαιο δέν ἐλέχθησαν ὅλα στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Στήν αὐλή τῆς laquoΠαναγούδαςraquo (5-6-1983)

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Θrsquo ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΟΥΔΑ

ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ

Ἐγκατάσταση στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ Γέροντας ἀφοῦ πέρασε ἕνδεκα χρόνια ἀγώνων καί προσφορᾶς στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἀποφάσισε ὕστερα γιά κάποιον πνευmicroα-τικό λόγο νά ἀναχωρήση ἀπό αὐτό

Στίς 27 Φεβρουαρίου ἡmicroέρα πού τοῦ εἶχε ἐmicroφανισθῆ ἡ ἁγία Εὐφηmicroία βρῆκε καθ᾿ ὑπόδειξη τοῦ γερο-Ἰωακείmicro τήν laquoΠαναγούδαraquo Τό γεγονός τό αἰσθάνθηκε ὡς εὐλογία τῆς Ἁγίας καί συγκινηmicroένος τήν εὐχαρίστησε γιά τήν πρόνοιά της

Τό Καλύβι εἶχε βασικές ἐλλείψεις γιατί ἦταν παλαιό καί ἐγκαταλελειmicromicroένο Ἔλειπαν πόρτες παράθυρα ταβάνια˙ τό πάτωmicroα εἶχε τρύπες καί ἡ σκεπή ἔβαζε νερά Ἄρχισε microέ πολύ κόπο τίς πλέον ἀναγκαῖες ἐπισκευές Χρήmicroατα δέν εἶχε ἀλλά καί δύσκολα δεχόταν

᾿Εκτός ἀπό τήν ὁλοήmicroερη κοπιαστική ἐργασία εἶχε καί τόν κόσmicroοὍλη τήν ἡmicroέρα τούς δεχόταν τούς κερνοῦσε καί θυσίαζε ὧρες πολλές microα-

ζί τους γιά νά ἀκούση τά προβλήmicroατά τους νά σηκώση τόν σταυρό τους νά πάρη τόν πόνο τους νά συmicroβουλεύση νά ἐπιτιmicroήση νά θεραπεύση ἀκόmicroη καί νά τούς διασκεδάση χωρίς καθόλου νά ὑπολογίζη ἄν ὁ ἴδιος ἦταν ἄγρυπνος νηστικός διψασmicroένος κουρασmicroένος ἄρρωστος

Σύν τῷ χρόνῳ ὅmicroως ὁ ἀριθmicroός τῶν ἐπισκεπτῶν αὐξήθηκε ὑπερβολικά˙ ξε-περνοῦσε τά ὅρια τῆς ἀντοχῆς του Ἔλεγε ἐξοmicroολογητικά laquoΔέν ὁρίζω τόν ἑαυ-τό microου Ἔχω γίνει πρόγραmicromicroα τῶν ἀνθρώπων Παλαιά ὁ νοῦς microου βυθιζόταν στήν εὐχή Τώρα ζῶ τά προβλήmicroατα τῶν ἀνθρώπων Πολλές φορές πετιέmicroαι στόν ὕπνοraquo

Παρ᾿ ὅτι ὅmicroως τούς δεχόταν ὅλους ὁ κόσmicroος δέν τόν ἀλλοίωσε˙ δέν τόν ἐκ-κοσmicroίκευσε Ἀντίθετα ὁ Γέροντας microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ microεταmicroόρφωνε τούς ἀνθρώπους

Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου

Ἦταν ἡ 21η Ἰανουαρίου 1980 Κυριακή τοῦ Ἀσώτου πρός Δευτέρα Ὁ Γέρο-ντας ἐνῶ προσευχόταν τό βράδυ στό Κελλί του microέ τό κοmicroποσχοίνι βλέπει νά

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

παρουσιάζεται microπροστά του microέσα σέ φῶς ἕνας Ἅγιος ἄγνωστος πού φοροῦσε microανδύα καλογερικό Δίπλα του στόν τοῖχο τοῦ Κελλιοῦ του πάνω ἀπό τήν σόmicroπα φαίνονταν ἐρείπια Μοναστηριοῦ Αἰσθανόταν ἀπερίγραπτη χαρά καί ἀγαλλία-ση καί σκεφτόταν laquoποιός Ἅγιος εἶναιraquo Τότε ἄκουσε φωνή ἀπό τήν Ἐκκλησία laquoΕἶναι ὁ ἅγιος Βλάσιος ἀπό τά Σκλάβαιναraquo22

Ἀπό εὐγνωmicroοσύνη γιά νά εὐχαριστήση τόν Ἅγιο γιά τήν τιmicroή πού τοῦ ἔκανε microετέβη στά Σκλάβαινα καί προσκύνησε τά χαριτόβρυτα Λείψανά του

laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo

Στίς 26 Μαρτίου 1984 συνέβη στόν Γέροντα ἕνα γεγονός πού τό διηγήθηκε microε-τά ἀπό λίγες ἡmicroέρες ὡς ἑξῆς laquoἘνῶ προσευχόmicroουν ἀντικρύζοντας τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ κάτι ἔνιωσα microέσα microου καί πέφτοντας στό πάτωmicroα εἶπα laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo Καί ἀmicroέσως αἰσθάνθηκα microιά εὐωδία γιά πολλή ὥρα νά γεmicroίζη ὅλο τό Κελλί microου Ἀκόmicroη καί ἕνα χαλάκι γεmicroᾶτο χῶmicroα πού εἶχα καί αὐτό εὐω-δίαζε Ἔmicroεινα γονατιστός καί ἀσπαζόmicroουν καί αὐτό τό χαλάκι microέ τίς σκόνεςraquo

laquoΦοβερό ὅραmicroαraquo

Ὁ Γέροντας στίς 11-4-1984 τήν Τρίτη τῆς Διακαινισίmicroου στίς 12 τά microεσάνυχτα εἶδε ἕνα ὅραmicroα πού ἀναφέρεται στό φοβερό ἔγκληmicroα τῶν ἐκτρώσεων Διηγήθη-κε laquoἘνῶ εἶχα ἀνάψει δύο κεράκια ὅπως συνήθως καί ὅταν κοιmicroᾶmicroαι ἀκόmicroη γιά ὅσους πάσχουν ψυχικά καί σωmicroατικά πού συmicroπεριλαmicroβάνονται καί οἱ κε-κοιmicroηmicroένοι βλέπω ἕνα φοβερό ὅραmicroα Ἕναν κάmicroπο ἀπό σιτάρι ἀλλά τό σιτάρι δέν εἶχε ξεσταχυάσει ἀκόmicroη microόλις ἄρχιζε νά καλαmicroιάζη Ἐγώ βρισκόmicroουν ἔξω ἀπό τήν microάνδρα τοῦ χωραφιοῦ καί κολλοῦσα κεριά ἀπ᾿ ἔξω στόν τοῖχο γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀριστερά ἦταν ἕνας τόπος ἀνώmicroαλος κρηmicroνώδης καί χέρσος ὁ ὁποῖος σειόταν ἀπό microία δυνατή βοή ἀπό χιλιάδες φωνές σπαρακτικές πού ἔκαναν νά ραγίζη καί ἡ πιό σκληρή καρδιά Ἐνῶ ὑπέφερα ἀπό τό ἄκουσmicroα τῶν σπαρακτικῶν ἐκείνων φωνῶν καί δέν microποροῦσα νά ἐξηγήσω τό ὅραmicroα ἄκου-σα microιά φωνή νά microοῦ λέη laquoὉ microέν κάmicroπος microέ τό σπαρmicroένο σιτάρι πού δέν ἔχει ξεσταχυάσει εἶναι τό κοιmicroητήρι microέ τίς ψυχές τῶν νεκρῶν πού θ᾿ ἀναστηθοῦν Ὁ δέ τόπος ἐκεῖνος πού σείεται ἀπό τίς σπαρακτικές φωνές εἶναι ὁ τόπος πού βρίσκονται οἱ ψυχές τῶν παιδιῶν ἀπό τίς ἐκτρώσειςraquo

raquoἘνῶ λοιπόν συνῆλθα ἀπό τό ὅραmicroα δέν microποροῦσα ὅmicroως νά συνέλθω ἀπό τόν πολύ πόνο πού ἕνιωσα καί δέν microποροῦσα νά πλαγιάσω γιά νά ξεκουρασθῶ λίγο παρ᾽ ὅλο πού ἤmicroουν κατάκοπος ἀπό τήν ὁδοιπορία καί ὀρθοστασία τῆς προηγούmicroενης ἡmicroέραςraquo

22 Βλ καί ἀρχιmicro Αὐγουστίνου Κατσαmicroπίρη Ὁ Ἅγιος Ἱεροmicroάρτυς Βλάσιος ὁ Ἀκαρνάν Ἀθῆναι 21990 σ 525

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

laquoἩ Παναγίαraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΤήν περασmicroένη Σαρακοστή23 παρουσιάστηκε ἡ Πανα-γία ντυmicroένη στ᾿ ἄσπρα Μοῦ εἶπε ὅτι θά συmicroβοῦν πολλά στόν κόσmicroο γι᾿ αὐτό νά φροντίσω νά πάρω (κάτι πού ἀφοροῦσε προσωπικά τόν ἴδιο)raquo

Φανερώθηκε κοντά στήν Βορειοανατολική γωνία τῆς Καλύβης του Ὅταν τήν εἶδε ὁ Γέροντας εἶπε ταπεινά laquoΠαναγία microου καί ὁ τόπος εἶναι βρώmicroικος24 καί ἐγώ βρώmicroικοςraquo Ὅmicroως ἔκτοτε εὐλαβεῖτο καί τόν τόπο laquoοὗ ἔστησαν οἱ πόδεςraquo τῆς ἀχράντου Θεοmicroήτορος Ἤθελε στό microέρος ἐκεῖνο νά φυτέψη λουλούδια γιά νά microήν πατιέται

Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων

Ὁ π Παΐσιος συmicromicroεριζόταν τίς ἀγωνίες τῶν ἀνθρώπων καί ἀπαντοῦσε στόν προβληmicroατισmicroό τους Ἕνα θέmicroα πού προβληmicroάτισε ἰδιαίτερα ἐκείνη τήν περίο-δο τούς πιστούς ἦταν καί τό θέmicroα τῶν ταυτοτήτων

Ὁ Γέροντας ἔλαβε θέση καί microίλησε ξεκάθαρα Δέν ἀρκέσθηκε microόνο νά ἀπα-ντᾶ στά πολλά ἐρωτήmicroατα τῶν πιστῶν ἀλλά τό ἔτος 1987 ἔγραψε τήν γνωστή του ἐπιστολή laquoΣηmicroεῖα τῶν καιρῶν-666raquo25 Ἔγινε microέ ἀνακούφιση δεκτή καί microέχρι σήmicroερα καθοδηγεῖ Πολλοί ἀναθεώρησαν τίς ἀπόψεις τους καί συντάχθηκαν microέ τίς ἀπόψεις τοῦ Γέροντα Ἐπειδή προεῖδε ὅτι καί στό microέλλον θά χρειασθεῖ τήν ἔγραψε ἰδιοχείρως καί τήν ὑπέγραψε γιά νά microήν ἀλλοιωθοῦν οἱ ἀπόψεις του πού τίς κράτησε ὥς τήν κοίmicroησή του

Συmicroπερασmicroατικά ὁ Γέροντας πίστευε ὅτι Τό σφράγισmicroα εἶναι ἄρνηση Ἀκόmicroη καί ἡ ταυτότητα εἶναι ἄρνηση Ὅταν ἔχουν πάνω στήν ταυτότητα τό σύmicroβολο τοῦ διαβόλου 66626 καί ὑπογράφω ἄρα τό ἀποδέχοmicroαι αὐτό τό πρᾶγmicroα Εἶναι ἄρνηση ξεκάθαρα πράγmicroατα Ἀρνεῖσαι τό Ἅγιο Βάπτισmicroα βάζεις ἄλλη σφραγί-δα ἀρνεῖσαι τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ καί παίρνεις τοῦ διαβόλου Ἄλλο εἶναι πού στά νοmicroίσmicroατα ἔχουν τό 666 -raquoἀπόδοτε τά τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαριraquo27- καί ἄλλο ἡ ταυτότητα πού εἶναι κάτι τό προσωπικό

raquoἈκόmicroη καί ἄν δεχθῆ νά σφραγισθῆ κανείς ἀπό ἀδικαιολόγητη ἄγνοια ἤ ἀδι-αφορία πάλι χάνει τήν θεία χάρι καί δέχεται δαιmicroονική ἐνέργειαraquo

laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo

Ἦταν ἡ 28η Σεπτεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1992 Σέ ἕνα Κελλί τῆς Καψάλας γινόταν ἀγρυπνία πρός τιmicroήν τοῦ ὁσίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου Μεταξύ τῶν πατέρων ἦταν καί

23 Στίς 21 Φεβρουαρίου 198524 Ἴσως ἐπειδή microερικές φορές πετοῦσε ἐκεῖ κοντά φλοῦδες25 Παραπέmicroποmicroε τόν ἀναγνώστη στήν ἐπιστολή τοῦ Γέροντα πού κυκλοφόρησε αὐτοτελῶς καθώς καί

σέ ἕνα φυλλάδιο πού περιέχει ἀποσπάσmicroατα ἀποmicroαγνητοφωνηmicroένης συνοmicroιλίας του γι᾿ αὐτά τά θέmicroατα Ἔκδοση Καλύβης Ἀναστάσεως Καψάλα 1995 Βλ ἐπίσης Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Β΄ σ 175-192

26 Ἀποκ ιζ΄ 1827 Λουκ κ΄ 25

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ὁ γέροντας Παΐσιος πού εὐλαβεῖτο ἰδιαιτέρως τόν ἅγιο Ἰσαάκ Συmicromicroετεῖχε στήν ἀγρυπνία ἀπό ἕνα Κελλάκι πού ἦταν συνέχεια τῆς microικρῆς Λιτῆς

Πρίν ἀπό τήν εἴσοδο τοῦ Ἑσπερινοῦ οἱ ψάλτες ἦταν ὅλοι στόν δεξιό χορό καί ἔψαλλαν τό δοξα-στικό Στό microικρό Ἐκκλησάκι ἐπικρατοῦσε ἔντονα κατανυκτική ἀτmicroόσφαιρα Ὅλοι ἄκουγαν microέ προ-σοχή Τήν ἀγρυπνία παρακολουθοῦσαν καί δυό Ὀρ-θόδοξοι Λιβανέζοι ἕνας κληρικός καί ἕνας νέος πού τήν ὥρα ἐκείνη στέκονταν στά στασίδια τοῦ ἀριστεροῦ χοροῦ Σέ microιά στιγmicroή γύρισε νά πῆ κάτι ὁ κληρικός στό νέο καί βλέπει τόν Γέροντα ὄρθιο ὑπερυψωmicroένον ἀπό τό ἔδαφος 25-30 ἑκατοστά νά κρατᾶ microέ τό ἀριστερό χέρι τό κοmicroποσχοίνι του καί νά βρίσκεται ὁλόκληρος microέσα σέ φῶς Τά ἀκάλυ-πτα microέρη τοῦ σώmicroατός του πρόσωπο καί χέρια ἐξέπεmicroπαν φῶς˙ πολύ δυνατό φῶς Ἀντικρύζοντας τό ἀσυνήθιστο καί ὑπερκόσmicroιο θέαmicroα τοῦ ἦρθε νά ξεφωνήση ἀλλά ἡ φωνή του δέν ἔβγαινε Βλέπο-ντας τήν ἔκπληξη τοῦ κληρικοῦ ἐστράφη καί ὁ νέ-ος πρός τά πίσω καί εἶδε καί αὐτός τό ἴδιο θέαmicroα Ὁ Γέροντας εἶχε λίγο σκυmicromicroένο τό κεφάλι προσέ-χοντας στόν ἑαυτό του Φαινόταν εὐχαριστηmicroένος καί microειδιοῦσε Αἴφνης δέν microποροῦσαν νά τόν ἀντι-κρύσουν θαmicroβωmicroένοι ἀπό τό φῶς πού εἶχε δυνα-microώσει Ὅταν σέ λίγο κατώρθωσαν νά σηκώσουν πάλι τά microάτια τους νά τόν κοιτάξουν τόν εἶδαν πλέον στήν φυσιολογική του κατάσταση

Ἐργόχειρα τοῦ Γέροντα

Κατουνάκια

Σκήτη Ἰβήρων

Παναγούδα

Παναγούδα

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ΑΛΛΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ

laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo

Γ ραπτή microαρτυρία Κωνσταντίνου ἀπό ἈlaquoἮταν ἡ πρώτη φορά πού πήγαινα στόν π Παΐσιο Μέ ρώτησεndash Κώστα πῶς ἦρθες ἐδῶ Ἐσύ ἔχεις σπασmicroένα πόδια

raquoΚαί συνέχισεndash Κώστα ὁ Θεός γιά νά τήν πάρη τήν ἀγάπησε πιό πολύndash Ποιά πάτερ Ρώτησα microέ ἀπορίαndash Τή microνηστή σουraquoΠράγmicroατι τό 1991 εἶχα πάθει σοβαρό ἀτύχηmicroα εἶχα σπάσει τά πόδια microου

καί σκοτώθηκε ἡ microνηστή microουraquo

laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo

Μιά ὁmicroάδα microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς συmicroφώνησαν νά ρωτήσουν τόν Γέροντα ἄν θά πάρουmicroε τήν Πόλη καί ἄν θά ζοῦν καί οἱ ἴδιοι τότε

Πῆγαν στό Καλύβι του πῆραν κέρασmicroα ἀλλά ντρέπονταν νά ρωτήσουν Ὁ ἕνας ἔκανε νόηmicroα στόν ἄλλο καί τελικά κανείς δέν τολmicroοῦσε νά κάνη τήν ἐρώ-τηση Τότε τούς λέγει ὁ Γέροντας laquoΤί εἶναι βρέ παλληκάρια Τί θέλετε νά ρω-τήσετε Γιά τήν Πόλη Θά τήν πάρουmicroε καί θά ζεῖτε κιόλαςraquo

Ἕνα παιδί microετέφερε τά λόγια τοῦ Γέροντα στόν δάσκαλο Κωνσταντῖνο Μαλ-λίδη πού ἦταν καλός Χριστιανός καί θερmicroός πατριώτης Αὐτός ἦρθε microέ ἐνδιαφέ-ρον νά βεβαιωθῆ καλύτερα ἀπό τόν ἴδιο τόν Γέροντα καί ρώτησε γιά τήν Πόλη Ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε laquoἌστα αὐτά Κώστα˙ δέν εἶναι γιά microᾶς αὐτά Ἐmicroεῖς γιά ἄλλη Πόλη πρέπει νά ἑτοιmicroαζώmicroαστεraquo

Αὐτά ἦταν προσηmicroάνσεις γιά τόν ἐπικείmicroενο θάνατό τους γιατί πράγmicroατι δέν ἄργησε νά φύγη πρῶτα ὁ Κώστας καί ὕστερα ὁ Γέροντας γιά τήν ἀληθινή καί οὐράνια Πατρίδα microας laquoτήν καινήν πόλινraquo τήν ἄνω Ἱερουσαλήmicro

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι

Ὁ Γέροντας εἶχε ἰδιαίτερη πνευmicroατική σχέση microέ τούς νέους Τούς ἀγαποῦσε πραγmicroατικά σάν παιδιά του ἐνδιαφερόταν νά βροῦν τόν δρόmicroο τους καί προσευ-χόταν γι᾿ αὐτούς Τούς βοηθοῦσε νά ὑπερβοῦν τίς δυσκολίες καί τά προβλήmicroατά τους Συνέπασχε καί συmicroπονοῦσε microαζί τους Αὐτοί διαισθανόmicroενοι τήν microεγάλη του ἀγάπη τοῦ εἶχαν ἀπεριόριστη ἐmicroπιστοσύνη τοῦ ἔκαναν ὑπακοή καί κυριο-λεκτικά τόν λάτρευαν Ἔβλεπες στό Κελλί του ναρκωmicroανεῖς ἀναρχικούς παρα-στρατηmicroένους ψυχασθενεῖς microπερδεmicroένους ἀπελπισmicroένους microέχρι αὐτοκτονίας Ἀφοῦ microέ τίς συmicroβουλές τοῦ Γέροντα microετανοοῦσαν καί συνέρχονταν στήν συνέ-χεια τόν ἐπισκέπτονταν ἀλλοιωmicroένοι πνευmicroατικά ἀλλά καί κήρυκες microετανοίας στούς φίλους τους πού τούς ἔφερναν microαζί τους στόν Γέροντα Γιά νά φανῆ ὁ τρόπος βοηθείας σηmicroειώνονται ἐνδεικτικῶς λίγα περιστατικά

Βοήθησε πολλούς τοξικοmicroανεῖς νά ἀποτοξινωθοῦν Στήν ἀρχή κατώρθωνε

νά ξυπνήση τό ἐνδιαφέρον τους νά ἐπικοινωνήση microαζί τους κερδίζοντας τήν ἐmicroπιστοσύνη τους Τόν παρακολουθοῦσαν microέ προσοχή καί δέχονταν τίς συmicroβου-λές του Πολλοί microέ τήν προσευχή καί τήν βοήθειά του ἀπελευθερώθηκαν ἀπό τό πάθος καί ἔγιναν θερmicroοί Χριστιανοί καί καλοί οἰκογενειάρχες Ἔλεγε microέ συ-microπόνια laquoΤά καηmicroένα δέν microποροῦν νά συmicromicroαζευτοῦν Ἡ νεολαία σήmicroερα ἀχρη-στεύεται microόνη τηςraquo Ὁ ἴδιος τούς ἔδενε τά κορδόνια ἀπό τά παπούτσια ἔδιωχνε τίς microύγες πού τούς ἐνωχλοῦσαν καί τακτοποιοῦσε τά microαλλιά τους πού ἔπεφταν στά microάτια τους Τούς συmicroβούλευε νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά ζοῦν πνευmicroατική ζωή νά βροῦν microιά ἁπλῆ ἐργασία γιά νά ἀπασχολοῦνται Συνιστοῦσε νά τρῶνε κα-ρότα καί τούς ἔδινε καί ἄλλες πρακτικές ὁδηγίες Τούς ἔστελνε σέ κατάλληλο περιβάλλον γιά ἀποτοξίνωση τούς βοηθοῦσε νά ἐνταχθοῦν στήν κοινωνία καί νά δηmicroιουργήσουν οἰκογένεια

Κάποιος ναρκωmicroανής νέος προσπαθοῦσε νά κόψη τό πάθος του ἀπό τό ὁποῖο ὑπέφερε ὁ ἴδιος καί ἡ οἰκογένειά του Ἄν καί microέσα του εἶχε microιά ἀmicroυδρά καί ἀκα-

Ὁ Γέροντας microε προ-σκυνητές

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

θόριστη εἰκόνα γιά τόν π Παΐσιο ἐν τούτοις στήριξε σ᾿ αὐτόν τήν τελευταία του ἐλπίδα laquoΘἄχει αὐτός κανένα φάρmicroακο γιά νά τά κόψωraquo σκεφτόταν κατηφορί-ζοντας πρός τήν laquoΠαναγούδαraquo Μόλις τόν εἶδε ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε χαmicroογελώ-ντας laquoἜλα ἔλα˙ ἔχω κάτι καλά χάπια γιά σέναraquo καί τοῦ ἔβαλε στήν φούχτα του λίγα φουντούκια

Πράγmicroατι τά laquoχάπιαraquo του ἀποδείχθηκαν ἀποτελεσmicroατικά καί ἔγινε τό θαῦ-microα Ἡ ἐξάρτηση τοῦ νέου ἀπό τά ναρκωτικά κόπηκε laquomicroαχαίριraquo

Εἶναι πολλές οἱ περιπτώσεις πού microανιώδεις καπνιστές ἔκοψαν τό τσιγάρο

χάρη στόν Γέροντα Τά λόγια του δέν ἦταν ἁπλές συmicroβουλές ἀλλά εἶχαν δύνα-microη Ἔφερναν διάθεση ἀποστροφῆς πρός τό τσιγάρο καί κοβόταν ἡ ἐπιθυmicroία νά καπνίσουν Ἀλλά περισσότερο βοηθοῦσε microέ τήν προσευχή του

Ὁ Γέροντας θεωροῦσε καταστρεπτική τήν ἐπίδραση τῆς τηλεοράσεως

γιά ὅλους καί ἰδιαίτερα γιά τά παιδιά καί τούς νέους Ἀνέφερε microέ πόνο πε-ριπτώσεις παιδιῶν πού οἱ γονεῖς τους γιά νά ἔχουν τήν ἡσυχία τους τά ἄφηναν ὧρες νά βλέπουν τηλεόραση microέ ἀποτέλεσmicroα νά καταστρέφωνται διανοητικά ψυχικά καί σωmicroατικά Τόνιζε ἐπί πλέον τήν βλάβη πού φέρνει στό σῶmicroα microέ τήν ἀκτινοβολία πού ἐκπέmicroπει στά κυοφορούmicroενα βρέφη καί στά microικρά παιδιά Μιλοῦσε ἀκόmicroη καί γιά δαιmicroονικές ἐπιδράσεις Γι᾿ αὐτό σέ κάθε εὐκαιρία ἀπέτρεπε ἀπό τήν τηλεόραση καί συmicroβούλευε νά τήν πε-τάξουν ἀπό τό σπίτι δίνοντας στά παιδιά τους κάτι ἄλλο πνευmicroατικό (βί-ους Ἁγίων ἀγρυπνίες καί προσκυνήmicroατα) ἤ οὐδέτερο (ἀθῶα παιχνίδια καί ἐκδροmicroές)

Φωτογραφία π Γαβριήλ Φιλοθεΐτου

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

Ιrsquo ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ

Πόνος καί ἀσθένειες

Ὁπως προαναφέρθηκε ἡ ἄσκηση καί ὁ πόνος συνώδευαν ἰσοβίως τόν Γέροντα Ὁ πόνος καί οἱ ἀσθένειες τοῦ εἶχαν γίνει σχεδόν microόνιmicroη κα-τάσταση Ὁ ἴδιος πονοῦσε ἀλλά παρηγοροῦσε τούς πονεmicroένους

Ὅταν ἐγχειρίστηκε στούς πνεύmicroονες κρυολόγησε καί τοῦ ἔδωσαν ἰσχυρή ἀντιβίωση ἐνῶ ἦταν νηστικός Τοῦ φάνηκε laquoσάν νά ξεφλουδίστηκαν τά ἔντε-ρά τουraquo Ἔκτοτε ἀπέκτησε microεγάλη εὐαισθησία Μέ τό παραmicroικρό κρυολόγηmicroα εἶχε ἐνοχλήσεις γουργουρητά καί ἔβγαζε ἀφρούς καί αἷmicroα Τό ἴδιο συνέβαινε καί microέ ὁρισmicroένες τροφές

Τά τελευταῖα χρόνια εἶχε συχνότερη αἱmicroορραγία στά ἔντερα πού σταδιακά αὔξανε Ἐξαντλεῖτο ἀπό τήν αἱmicroορραγία καί τήν microεγάλη κούραση laquoΜοῦ ἔρχεται microερικές φορές νά σβήσωraquo ἔλεγε

Μερικές φορές microάλιστα ἔπεφτε λιπόθυmicroος στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί ὅταν συνερχόταν εὐχαριστοῦσε τόν Θεό πού δέν τόν εἶδε κανείς

Ἀπό τήν microεγάλη ἀπώλεια αἵmicroατος τό πρόσωπό του ἔγινε κάτωχροὉ Γέροντας δέν ἀνησυχοῦσε Ὁ ἴδιος ἤξερε καλύτερα ἀπό τόν καθένα καί

γιά τήν ἀσθένεια καί γιά τό τέλος του πού αἰσθανόταν νά πλησιάζη ἀλλά δέν τό ἔλεγε σέ ὅλους

Ὁ Γέροντας στίς 22 Ὀκτωβρίου 1993 βγῆκε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος γιά τήν ἀγρυπνία τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου στήν Σουρωτή Αὐτή ὅmicroως ἐπρόκειτο νά εἶναι ἡ τελευταία ἔξοδός του Δέν θά ἐπέστρεφε πλέον οὔτε κεκοιmicroηmicroένος

Έν τῷ microεταξύ ἔπαθε εἰλεό Ἔφραξαν τά ἔντερα σταmicroάτησε γιά λίγο καί ἡ αἱmicroορραγία Ἐκ τῶν πραγmicroάτων ἀναγκάστηκε νά ὑποκύψη στίς παρακλήσεις νά ὑποβληθῆ σέ ἐξετάσεις

Ἡ ἀσθένειά του ἐξελίχθηκε ἐν συντοmicroίᾳ ὡς ἑξῆςΣτό Θεαγένειο Νοσοκοmicroεῖο οἱ γιατροί διεπίστωσαν τήν ὕπαρξη προχωρηmicroέ-

νου καρκίνουἈκολουθώντας τήν ὑπόδειξη τοῦ γιατροῦ πήγαινε γιά ἀκτινοβολίες ὥστε νά

προετοιmicroασθῆ ὁ ὄγκος γιά τήν ἐγχείρηση Ἀφαιρέθηκε ὁ ὄγκος τοῦ παχέος ἐντέ-ρου ἀλλά ἡ νόσος ἐξελισσόταν τροmicroερά γρήγορα Σέ ὅλο αὐτό τό διάστηmicroα ἦταν χαριτωmicroένος καί εὐδιάθετος καί ἔλεγε τά ὄmicroορφα ἀστεῖα του σάν νά microήν ἦταν αὐτός ὁ ἀσθενής Παρηγοροῦσε καί ἀνακούφιζε ὅποιον πήγαινε κοντά του

ndash Γέροντα γιατί δέν κάνετε προσευχή νά σᾶς θεραπεύση ὁ Θεός ἀφοῦ σᾶς ἔχουmicroε τόσο ἀνάγκη τόν ρώτησε κάποιος

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

ndash Τί Νά κοροϊδεύουmicroε τόν Θεό Ἀφοῦ ἐγώ ζήτησα νά microοῦ δώση αὐτή τήν ἀρ-ρώστιαhellip

Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση

Ἐνῶ ὑποτασσόταν ταπεινά στίς ὑποδείξεις τῶν γιατρῶν κάποια ἡmicroέρα κά-λεσε τόν γιατρό καί τοῦ εἶπε

ndashἘδῶ θά σταmicroατήσουmicroε τήν θεραπείαndashΓιατί ΓέρονταndashΤώρα θά κάνεις ὑπακοή ἐσύ Θά δώσεις ἐντολή νά σταmicroατήσουmicroε Τώρα

δέν microπορῶ νά κάνω τίποτε Χθές θέλησα νά προσευχηθῶ γονατιστός καί δέν microπόρεσα Δέν microπορῶ νά δῶ κανέναν˙ ἔληξε ἡ ἀποστολή microου Αὐτό ἦταν Ἐδῶ θά microέ ἀφήσετε

ndashΓέροντα τό συκώτι σας πρήστηκε καί σᾶς πονάει τοῦ εἶπα γιατί εἶχε κάνει microεταστάσεις φοβερές

raquoΧαmicroογέλασε καί microοῦ εἶπεndash Ἄ αὐτό εἶναι τό καmicroάρι microου microή στενοχωριέσαι Αὐτό microέ κράτησε ὥς τά

ἑβδοmicroήντα καί αὐτό τώρα microέ στέλνει ὅσο πιό γρήγορα microπορεῖ ἐκεῖ πού πρέπει νά πάω Μή στενοχωριέσαι γι᾿ αὐτό microιά χαρά εἶmicroαιraquo

Ἒτος 1992 Τό τελευταῖο Πάσχα τοῦ Γέροντα microέ τούς πατέρες

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

Δέν δεχόταν νά κάνη ἐνέσεις παυσίπονες Δέν ἤθελε νά λείψη τελείως ὁ πόνος

Ὁ Γέροντας εἶχε ἐπιθυmicroία νά ἐπιστρέψη στό Ἅγιον Ὄρος Νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Αλλά καί πάλι ἐmicroποδίστηκε ἀπό νέα ἐπιδείνωση τῆς ἀσθενείας Πίσω ἀπό αὐτές τίς δυσκολίες καί τά ἐmicroπόδια κρυβόταν τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ Δηλαδή νά ταφῆ ἔξω στόν κόσmicroο Οἱ ἄνθρωποι ὅσο τόν εἶχαν ἀνάγκη ὅταν ζοῦσε ἄλλο τόσο θά τόν χρειάζονταν καί microετά τήν κοίmicroησή του

Οἱ πόνοι συνεχῶς ἐπιτείνονταν καί ἔφθασαν πλέον νά ἰσοτιmicroοῦνται microέ τούς πόνους τῶν microαρτύρων

Δέν πανικοβαλλόταν δέν γόγγυζε ἀλλά ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσεἜλεγε laquoὍσο microέ ὠφέλησαν οἱ ἀρρώστιες δέν microέ ὠφέλησε ἡ ἄσκηση πού σάν

microοναχός ἔκανα τόσα χρόνιαraquoΣτήν ἑορτή τῆς ἁγίας Εὐφηmicroίας 11 Ἰουλίου (νἡ) ἡmicroέρα Δευτέρα κοινώ-

νησε γιά τελευταία φορά γονατιστός στό κρεββάτι του ἀφοῦ πλέον ἀδυνα-τοῦσε νά microεταβῆ στήν Ἐκκλησία

Εἶχε σταmicroατήσει νά βλέπη κόσmicroο Ἤθελε νά εἶναι microόνος νά προσεύχεται ἀπερίσπαστα καί νά προετοιmicroασθῆ καλύτερα γιά τήν ἔξοδό του Ἐξυπηρε-τεῖτο microέχρι τέλους microόνος ἐταλαιπωρεῖτο ἀφάνταστα ἦταν ὅmicroως χαρούmicroε-νος καί εἰρηνικός

Ὁ Γέροντας πέρασε τήν τελευταία νύχτα microαρτυρική Ἐπεκαλεῖτο τήν Πα-

Ὁ ὰπέριττος τάφος τοῦ Γέροντα στήν ἹΜ Ἁγ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

ναγία microέσα στούς πόνους του laquoΓλυκειά microου Παναγίαraquo ἔλεγε Ἔχασε τίς αἰσθήσεις του γιά δύο ὧρες καί ὅταν συνῆλθε microέ σβησmicroένη φωνή εἶπε laquoΜαρτύριο πραγmicroατικό microαρτύριοraquo καί ἔπειτα ἐκοιmicroήθη εἰρηνικά Ἦταν ἡ 12η Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1994 ἡmicroέρα Τρίτη καί ὥρα 11η πmicro καί microέ τό παλαιό ἑορτολόγιο ἡ 29η Ἰουνίου microνήmicroη τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου

Ἐνταφιάσθηκε πίσω ἀπό τόν ναό τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου χωρίς νά microάθη καί χω-ρίς νά κληθῆ κανείς στήν κηδεία του Αὐτό ἦταν τό θέληmicroα τοῦ Γέροντα Νά γίνη ἀφανῶς ἡ κηδεία του

Μετά ἀπό τρεῖς ἡmicroέρες πού ἔγινε γνωστή ἡ κοίmicroησή του τό τί συνέβη εἶ-ναι ἀπερίγραπτο Ἀπό ὅλα τά microέρη microιά κοσmicroοσυρροή ξεχυνόταν γιά νά προ-σκυνήσουν τόν τάφο του Ἔβλεπε κανείς αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις ἀγάπης καί εὐλαβείας Ἄλλοι τόν ἐπεκαλοῦντο ὡς Ἅγιο Ἄλλοι ἀπό εὐλάβεια ἔπαιρναν χῶmicroα ἀπό τόν τάφο του Ὅσοι εἶχαν κάποιο προσωπικό του ἀντικείmicroενο τό θεωροῦσαν microεγάλη εὐλογία

Ἐπάνω στόν ἀπέριττο τάφο του σέ microαρmicroάρινη πλάκα χαράχθηκε τό ποί-ηmicroα πού γράφτηκε ἀπό τόν ἴδιο

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

IArsquo ΘΑΥΜΑΤΑ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ

laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo

Ὁ Γέροντας δέν ἔπαυσε νά βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους καί microετά τήν κοίmicroη-σή του Οἱ ἄνθρωποι καταφεύγουν στόν Γέροντα καί ζητοῦν τίς πρε-σβεῖες του ἐπειδή πιστεύουν στήν ἁγιότητά του Ὁ τάφος του ἔγινε

πανορθόδοξο προσκύνηmicroα Ἔχει πολλή εὐλογία καί χάρι Συγκεντρώνει τούς πο-νεmicroένους καί παρηγορεῖ τούς θλιmicromicroένους Θεραπεύονται ἀσθενεῖς καί γίνονται πολλά θαύmicroατα Καί τό Κελλάκι του στό Ἅγιον Ὄρος ἔγινε ἐπίσης προσκύνηmicroα Καθηmicroερινά περνοῦν ἐπισκέπτες πού εἶχαν γνωρίσει τόν Γέροντα καί εὐεργετή-θηκαν γιά νά τόν εὐχαριστήσουν ἤ ἄλλοι γιά νά δοῦν ποῦ ζοῦσε

Τά θαυmicroαστά γεγονότα πού κάνουν οἱ Ἅγιοι ἐmicroφανίσεις καί θεραπεῖες τά βλέπουmicroε καί στόν Γέροντα καί microετά τήν κοίmicroησή του Ἰδιαιτέρως θεραπεύει καρ-κινοπαθεῖς καί δαιmicroονισmicroένους Ἐmicroφανίζεται καί σώζει πολλούς ἀπό τροχαῖα δυστυχήmicroατα Πολλοί ἀσθενεῖς τόν εἶδαν microέσα στά Νοσοκοmicroεῖα Διάφορα προ-σωπικά του ἀντικείmicroενα θαυmicroατουργοῦν καί ἐκπέmicroπουν ἄρρητη εὐωδία

Εἶναι ἀmicroέτρητα τά microετά τήν κοίmicroηση θαύmicroατα τοῦ Γέροντα καί συνεχῶς γί-νονται καί νέα

laquoΔιά τοῦ λόγου τό ἀληθέςraquo σηmicroειώνονται στήν συνέχεια ἐπιλεκτικά ἐλάχι-στα ἐπιβεβαιωmicroένα καί microαρτυρηmicroένα ἀπό αὐτόπτες microάρτυρες

Εὐωδία

Τό χάρισmicroα τῆς εὐωδίας καί microετά τήν κοίmicroηση τοῦ Γέροντα δέν ἐξαφανίστη-κε Πολλοί αἰσθάνονται εὐωδία ὅταν προσκυνοῦν τόν τάφο του ὅταν ἐπισκέ-πτωνται τό Κελλί του στό Ἅγιον Ὄρος ἤ ἄλλοι αἰσθάνονται εὐωδία ἐξερχόmicroενη ἀπό προσωπικά ἀντικείmicroενα ἤ ροῦχα του

Ὅπως microαρτυροῦν οἱ πατέρες πού διαδέχθηκαν τόν Γέροντα στό Κελλί του laquoτόν πρῶτο καιρό microετά τήν κοίmicroησή του σχεδόν ὅλοι οἱ ἐπισκεπτόmicroενοι τό Κελ-λί αἰσθάνονταν αὐτή τήν ξεχωριστή εὐωδία

Μαρτυρεῖ ὁ π Ἀ Κ laquoΤήν χρονιά πού ἐκοιmicroήθη ὁ Γέροντας ἔγινε Λειτουρ-γία τήν ἡmicroέρα πού ἑώρταζε τό Κελλί του Αἰσθάνθηκα κατά τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας ἰσχυρή εὐωδία ἡ ὁποία microέ συνώδευσε microέχρι τό Κουτλουmicroούσι καί ἔπειτα χάθηκεraquo

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

Διάσωση παιδιοῦ

Ὁ π Χρῆστος Τσάνταλης ἀπό τή Νέα Μηχανιώνα Θεσσαλονίκης καί ἐφηmicroέ-ριος Κερασιᾶς microέ ἐννέα παιδιά καταθέτει laquoΜερικά ἀπό τά παιδιά microου ἔπαιζαν στήν ταράτσα τοῦ σπιτιοῦ καί κάποια στιγmicroή ἄρχισαν νά πηδοῦν τόν φωταγω-γό Ἕνα ἀγοράκι microου ἕξι ἐτῶν πού ἀκόmicroη δέν microιλάει καλά θέλησε καί αὐτό νά πηδήξη Βρέθηκε στό κενό καί σάν βολίδα ἔφυγε πρός τά κάτω Ἔπεσε ἀπό τόν τρίτο ὄροφο Ἦλθαν τά παιδιά τροmicroαγmicroένα καί microοῦ τό εἶπαν Ἔτρεξα microέ χτυποκάρδι στό βάθος τοῦ φωταγωγοῦ γιά νά περιmicroαζέψω τό microικρό Ἔmicroεινα ἔκ-πληκτος ὅταν τό εἶδα νά ἔρχεται πρός τό microέρος microου κατακίτρινο ἀπό τόν φόβο Τό πῆγα στό Νοσοκοmicroεῖο Οἱ γιατροί τό ἐξέτασαν καί εἶπαν ὅτι δέν ἔχει τίποτε οὔτε τό παραmicroικρό τραῦmicroα

raquoΚαταλάβαmicroε ὅτι πρόκειται περί θαύmicroατος καί σκέφθηκα πώς ἡ θαυmicroατουρ-γός εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Νέας Μηχανιώνας ἔσωσε τό παιδί Τό πῆγα στήν εἰκόνα της καί τό ρώτησα laquoΑὐτή σέ φύλαξεraquo Αὐτό ἀπάντησε laquoὄχιraquo Μέ ὡδή-γησε στήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τόν ἔδειξε microέ τό δάκτυλο (ὅτι δηλαδή αὐτός microέ κράτησε)raquo

Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα

Ὁ κ Στ ἀπό τήν Καλαmicroάτα κάτοικος Ἀθηνῶν ταξίδευε microέ τό αὐτοκίνητό του πρός τά Ἰωάννινα Καθ᾿ ὁδόν ἔπεσε θῦmicroα ἰσχυρῆς microετωπικῆς συγκρούσε-ως κατά τήν ὁποία τό αὐτοκίνητό του κυριολεκτικά διαλύθηκε καί ὁ ἴδιος τραυ-microατίστηκε σοβαρά στό κεφάλι Μεταφέρθηκε ἀναίσθητος στό Νοσοκοmicroεῖο καί microπῆκε στήν ἐντατική

Ἐνῶ εὑρίσκετο στήν κατάσταση αὐτή εἶδε microία φωτεινή νεφέλη καί στό microέσον ἕναν ἡλικιωmicroένο microοναχό Παρ᾿ ὅτι δέν εἶχε ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία ἐπειδή ἐκεῖνες τίς ἡmicroέρες εἶχε ἀκούσει ἀπό γνωστό του γιά κάποιον χαρισmicroα-τοῦχο γέροντα Παΐσιο microέσα στήν ἔκπληξή του ρώτησε αὐθόρmicroητα τόν ἄγνω-στο microοναχό

ndash Εἶσαι ὁ γέροντας ΠαΐσιοςὉ Γέροντας δέν ἀπάντησε Χαmicroογέλασε τόν χάιδεψε ἐλαφρά στό κεφάλι

καί τοῦ εἶπεndash Μή φοβᾶσαι˙ θά γίνεις καλάὉ Στ συνῆλθε Ἄν καί σαστισmicroένος ἀπό τό παράδοξο τοῦ πράγmicroατος καί

παρόλο πού ἀγνοοῦσε τόν θαυmicroαστό ἐπισκέπτη του πίστεψε στήν διαβεβαίωσή του Τήν διηγήθηκε microάλιστα microέ ἔντονο ὕφος καί στούς γιατρούς Καί αὐτοί ἔκπλη-κτοι διαπιστώνοντας τήν ἀνθρωπίνως ἀνεξήγητη βελτίωσή του ὡmicroολόγησαν

ndash Ὄντως πρόκειται γιά θαῦmicroαἈφοῦ βγῆκε ἀπό τό Νοσοκοmicroεῖο στόν δρόmicroο περνώντας microπροστά ἀπό ἕνα

βιβλιοπωλεῖο ἔκπληκτος ἀντίκρυσε στήν βιτρίνα τόν σωτῆρα του Ἀνεγνώρισε τήν microορφή του στό ἐξώφυλλο ἑνός βιβλίου Ἔτσι ἀνεκάλυψε τόν εὐεργέτη του καί γεmicroᾶτος εὐγνωmicroοσύνη τό ἀγόρασε καί τό διάβασε

Συγκινηmicroένος ἦλθε νά προσκυνήση στήν laquoΠαναγούδαraquo (Ἰανουάριος 1998) ὅπου καί διηγήθηκε τά ἀνωτέρω Ἐκτός τοῦ ὅτι τόν διέσωσε ἀπό βέβαιο σωmicroα-

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

τικό θάνατο ἡ ἐπέmicroβαση τοῦ Γέροντα ἄλλαξε καί ριζικά τήν ζωή του Ἀνεζήτη-σε πνευmicroατικό καί ἐξωmicroολογήθηκε Σταmicroάτησε τήν κοσmicroική ζωή παρά τίς ἔντο-νες πιέσεις τῶν συγγενῶν laquoΜοῦ εἶναι ἀδύνατο νά συνεχίσω τά ἴδια˙ στόν νοῦ microου ἔρχεται συνέχεια τό χαmicroογελαστό φωτεινό πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo ἔλεγε microέ δάκρυα στά microάτια

Διήγηση εὐλαβοῦς ἐγγάmicroου Ἱερέως πού σπουδάζει στήν Θεσσαλονίκη laquoΠρό

καιροῦ ἦρθε ἕνας νέος καί microοῦ εἶπε laquoΠάτερ ἐγώ χθές ἔπρεπε νά εἶχα πεθάνει ἀλλά ὁ Θεός microέ ἔσωσε Καθώς ἔτρεχα microέ microεγάλη ταχύτητα χτύπησα microέ τήν microοτοσυκλέττα microου ἐπάνω σέ ἕνα αὐτοκίνητο καί πετάχθηκα microακρυά Τήν στιγ-microή ἐκείνη εἶδα ἕναν παππούλη νά microέ πιάνη γερά ἀπό τό δεξί χέρι καί ἔτσι δέν ἔπαθα τίποτεraquo

raquoἘγώ (ὁ ἱερεύς) τοῦ ἔδειξα microερικές εἰκόνες Ἁγίων καί φωτογραφίες συγχρό-νων Γερόντων Μόλις εἶδε τόν γέροντα Παΐσιο φώναξε συγκινηmicroένος laquoΑὐτός ἦτανraquo

raquoὝστερα ἀπό λίγες ἡmicroέρες ξαναῆρθε καί microοῦ ἀνέφερε ὅτι ἐκ τῶν ὑστέρων ἀνεκάλυψε στό τσεπάκι τοῦ microπουφάν του στόν δεξιό βραχίονα (ἀκριβῶς ἐκεῖ πού τόν ἔπιασε ὁ Γέροντας) δύο microικρές εἰκονίτσες microιά τοῦ Χριστοῦ καί microιά τοῦ γέροντος Παϊσίου πού τίς εἶχε βάλει ἡ microητέρα του κρυφάraquo

Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις

Τά περισσότερα ἀλλά καί microεγαλύτερα θαύmicroατα τοῦ Γέροντα εἶναι τά ἠθικά θαύmicroατα Πολλοί ἄνθρωποι ἀδιάφοροι θρησκευτικά ἄθεοι ἐκ πεποιθήσεως χω-ρίς ἠθικούς φραγmicroούς εἴτε microετά ἀπό κάποια microεταθανάτια ἐmicroφάνισή του εἴτε συχνότερα ἀπό τήν ἀνάγνωση κάποιου βιβλίου του ἀναστήθηκαν πνευmicroατικά εἰσῆλθαν microέ ζῆλο στήν Ἐκκλησία καί κάποιοι καί στό microοναχικό στάδιο

Νέος ζοῦσε στήν ἄγνοια καί στήν ἁmicroαρτία Ὄχι τυχαῖα ἔπεσαν στά χέρια του οἱ Ἐπιστολές τοῦ Γέροντα καί κυριολεκτικά συγκλονίστηκε Ἄλλαξε ἡ ζωή του καί ἐπιθυmicroεῖ τόν microοναχικό βίο

laquoἘγώ πρίν ἕξι χρόνιαraquo ὁmicroολογεῖ ἕνας νέος ἀπό τούς πολλούς laquoἤmicroουν ἀναρ-χικός Φοροῦσα σκουλαρίκια καί ἔπαιρνα ναρκωτικά Κάποιος ἀπό τήν παρέα microου εἶχε ἕνα βιβλίο τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τό ἔδωσε Ἀπό περιέργεια τό ξε-φύλλισα microοῦ κίνησε τό ἐνδιαφέρον καί τό τελείωσα microέσα σέ microιά νύχτα Ἀπό τότε ἄλλαξε ἡ ζωή microουraquo

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο

Μαρτυρία Φιλίτσας ἀπό τόν ΒόλοlaquoΒρέθηκα στήν δύσκολη θέση νά microήν microπορῶ νά βοηθήσω καί νά ἠρεmicroήσω

τήν ἀπελπισmicroένη ἀδερφή microου microετά ἀπό τήν ἔνδειξη ὄγκου στήν microαστογραφία πού ἔκανε

raquoΜέ σεβασmicroό ζήτησα ἀπό ἀγαπητή microου φίλη τήν πολύτιmicroη κληρονοmicroιά της τό κασκόλ τοῦ σεβαστοῦ γέροντος Παϊσίου Κρατώντας το σφιχτά στήν ἀγκαλιά

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

microου microέ χέρια τρεmicroάmicroενα microέ ἔντονο χτυποκάρδι ἔτρεξα καί τό ἐνα-πόθεσα στήν ἀγκαλιά τῆς πασχούσης Ἐκείνη microέ δάκρυα στά microάτια πῆγε στό εἰκόνισmicroα καί προσευχήθηκε Τῆς εὐχήθηκα περαστικά καί τό ἐπέστρεψα ἀmicroέσως στήν φίλη microου

raquoΜετά ἀπό 4-5 microέρες ἡ ἄρρωστη ἐπανέλαβε τήν microαστογραφία Τό θαῦmicroα εἶχε γίνει Ἡ microαστογραφία ἦταν πεντακάθαρη Ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανιστῆ Μεγάλη ἡ χάρι τοῦ γέροντος Παϊσίουraquo

Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης

Ἕνα πρωινό τοῦ Δεκεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1996 στήν ἔκθεση τῆς Μονῆς στήν Σουρωτή βρίσκονταν ἐκεῖ ἡ ὑπεύθυνη ἀδελφή ἕνα ἀνδρόγυνο microέ τό microικρό τους κοριτσάκι καί τόν πατέρα τους δύο microεσόκοπες γυναῖκες καί ἕνας νεα-ρός ἄνδρας Ξαφνικά ἀκούστηκε microιά δυνατή κραυγή Μιά ἀπό τίς microεσόκοπες γυναῖκες ἀρκετά εὔσωmicroη σωριάστηκε στό πάτωmicroα καί ἄρχισε νά χτυπιέται καί νά ὠρύεται ἄγρια Κουνοῦσε τό κεφάλι γρήγορα πέρα-δῶθε Τό θέαmicroα ἦταν πολύ ἄσχηmicroο Ἡ γυναίκα microέ τό παιδάκι βγῆκαν ἔξω ἐνῶ οἱ ἄλλοι πλη-σίασαν νά τήν βοηθήσουν Ἡ γυναίκα microούγκριζε ἀγκοmicroαχοῦσε καί ἔλεγε microέ microιά ἄγρια ἀπειλητική ἀνδρική φωνή laquoΘά σᾶς κανονίσω ρέ ἐγώ πού δέν πιστεύετε θά σᾶς δείξω ἐγώ νά τώρα ἀκόmicroα λίγο καί θά σᾶς βάλω ὅλους στό χέρι microέ τό 666 θά microέ προσκυνᾶτε ὅλοι χαmicroένοι ἠλίθιοιraquo καί ἄλλες βρισιές

Ἔπειτα ἄρχισε νά τσιρίζη καί ἔδειχνε φοβισmicroένη laquoΠαΐσιε microέ καῖς microέ καῖς θέλεις νά microέ στείλης πίσω στά τάρταρα Καί αὐτή ἡ χαmicroένη ὅλο σέ microονα-στήρια microέ φέρνει τί τήν βοηθᾶς Μέ καῖς microέ καῖςraquo καί στρίγγλιζε δυνατώ-τερα Χτυπιόταν τόσο δυνατά πού ὑπῆρχε φόβος νά σπάση τό κεφάλι της Ἦταν φανερό ὅτι τήν πείραζε ὁ δαίmicroονας

laquoἌ αααά φώναζε πάλι Νά ἦρθε καί ἡ Μαρία τώρα microέ καῖς Παΐσιεraquo εἶπε microέ microιά δυνατή φωνή καί ἔmicroεινε ἀκίνητη σάν νά λιποθύmicroησε

Πλησίασαν διστακτικά οἱ παριστάmicroενοι γιά νά τήν βοηθήσουν ἐνῶ οἱ γυ-ναῖκες φρόντιζαν νά τήν σκεπάζουν microέ τά ροῦχα της Ἀφοῦ τήν τακτοποίησαν τήν σήκωσαν ἀπό τό πάτωmicroα Εἶχε ἀνοίξει τά microάτια της καί ἔκλαιγε ἤρεmicroα καί βουβά Μιά εὐχαριστία ξεχύθηκε ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς της

laquoΣ᾿ εὐχαριστῶ Γέροντα Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microουraquo ἔλεγε καί ξανάλεγε microέ πολλή εὐγνωmicroοσύνη Σηκώθηκε πῆγε microπροστά σέ microιά εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας καί ἀναλύθηκε σέ δυνατούς λυγmicroούς laquoΘεέ microου Θεέ microου Πῶς microέ καταδέχθηκες τήν ἀνάξια Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microου σέ εὐχαριστῶ Γέροντα Δέν ἄξιζα Θεέ microου τέτοια βοήθειαraquo

Ἡ ὅλη σκηνή ἦταν πολύ συγκινητική Ὕστερα χαιρέτησαν microέ εὐγνωmicroοσύ-νη τήν ἀδελφή καί ἔφυγαν

Ἡ γυναίκα αὐτή εἶχε δαιmicroόνιο Φεύγοντας ἀνέφερε ὅτι τό προηγούmicroενο βράδυ εἶδε στόν ὕπνο της τόν γέροντα Παΐσιο πού τῆς εἶπε laquoἜλα στόν τάφο microου καί θά σέ κάνω καλάraquo Ἦρθε στό Μοναστήρι ρώτησε ποῦ εἶναι ὁ τάφος τοῦ Γέροντα προσκύνησε τόν τάφο καί ὕστερα ἦρθαν στήν ἔκθεση ὅπου συ-νέβησαν τά παραπάνω

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

Παρέχει ἀνάβλεψη

Μαρτυρία Ρωσσίδος κυρίας Λαρίσας Νικολάεβνα Μάσλοβα ἰατροῦ ἀπό τήν Μόσχα laquoἜπαθα δυστύχηmicroα microέ ἀποτέλεσmicroα τό ἀριστερό microου microάτι νά χάση τελείως τό φῶς του Μέ ἔφεραν στό πρῶτο Γενικό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μόσχας Οἱ θάλαmicroοι ἦταν γεmicroᾶτοι γι᾽ αὐτό microέ ἔβαλαν στόν διάδροmicroο Τή νύχτα δέν κοιmicroή-θηκα καθόλου Ἔκανα προσευχή καί στενοχωριόmicroουν πολύ Πρός τό πρωί ἐνῶ ἤmicroουν σέ microιά κατάσταση microεταξύ ὕπνου καί ξύπνιου ἦρθε ὁ microπάτουσκα Παΐσιος τόν εἶδα microπροστά microου ὁλοφάνερα καί τόν ἀναγνώρισα γιατί εἶχα διαβάσει ἕνα βιβλίο σχετικό microέ τήν ζωή του Μοῦ σκέπασε τό κεφάλι microέ microιά πετσετούλα καί ἐξαφανίστηκε Τήν ἴδια στιγmicroή κατάλαβα ὅτι βλέπει τό τυφλό microάτι microου Οἱ για-τροί δέν χρειάσθηκε νά κάνουν τίποτε Νοσηλεύτηκα στήν παραπάνω κλινική ἀπό 4 microέχρι 11 Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 2002 Ὁ ἀριθmicroός τοῦ ἱστορικοῦ τῆς ἀσθε-νείας microου εἶναι 31171

raquoΕὐχαριστῶ τόν Θεό γιά τό ἔλεός Του σέ microένα καί τόν microπάτουσκα Παΐσιο γιά τήν βοήθειά τουraquo

Παριστάmicroενος σέ κουρά microοναχῆς

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

aumlaringotildeocircaringntildeIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

Αrsquo ΑΡΕΤΕΣ

laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo

Ὅπως τό ἅλας microπαίνει σέ ὅλα τά φαγητά καί τά νοστιmicroίζει ἔτσι καί στήν ζωή τοῦ Γέροντα σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις στά λόγια στά γραπτά στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους συναντοῦmicroε τήν ταπεινοφροσύνη Ἐνδύ-

θηκε ἡ ψυχή του σάν ἔνδυmicroα τήν ταπείνωση τήν laquoστολή τῆς θεότητοςraquo28Τά θαύmicroατα καί οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ ἀντί νά τοῦ φέρνουν λογισmicroούς

ὑπερηφανείας γίνονταν ἀφορmicroές ταπεινώσεως καί microεγαλυτέρου ἀγῶνος Αὐ-τή εἶναι ἡ ἰδιαιτερότητα τῆς ταπεινώσεώς του Ταπείνωση ἀρχοντική laquoπλουτο-ταπείνωσιςraquo29

Ἀποστρεφόταν καί ἀπέφευγε τίς τιmicroές τίς διακρίσεις τά ἀξιώmicroατα τήν προ-βολή ὅπως ἡ microέλισσα τόν καπνό Εἶχε βαθειά καί ἀληθινή ταπεινοφροσύνη ὅπως φαίνεται ἀπό αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις του

Στήν Κέρκυρα ὅταν συνάντησε τόν φίλο καί συστρατιώτη του Παντελῆ Τζέκο ἐκεῖνος τόν σύστησε στήν microητέρα του laquoΑὐτός εἶναι πού microέ ἔσωσεraquo Ὁ Γέροντας τινάχθηκε ἐπάνω καί εἶπε ζωηρά laquo῎Οχι ὄχι ἐγώ ὁ Κύριοςraquo

Στήν ἐπικοινωνία microαζί του δέν ἔνιωθες διαφορά δέν σέ ἄφηνε νά αἰσθάνε-σαι κατώτερος γιατί ὁ ἴδιος δέν αἰσθανόταν ὅτι στέκεται ψηλότερα ἀλλά ἔβλε-πε τούς ἄλλους ἀνωτέρους του

Ἔλεγε γιά τήν ταπείνωση laquoΔέν ἀρκεῖ microόνο νά διώχνουmicroε τούς λογισmicroούς ὑπερηφανείας ἀλλά νά σκεφθοῦmicroε τήν θυσία καί τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ καί τήν δική microας ἀχαριστία Τότε ἡ καρδιά microας καί γρανιτένια νά εἶναι ραγίζει

Θέλοντας νά δείξη τά ἀποτελέσmicroατα τῆς ταπεινώσεως ἀνέφερε τό ἑξῆς laquoΜιά φορά ἕνα γατάκι ἦταν ἄρρωστο Τό καηmicroένο πήγαινε νά κάνη ἐmicroετό καί δυσκολευόταν πολύ δέν microποροῦσε Τό πόνεσα πού ὑπέφερε Τό σταύρωσα τίπο-τε laquoΒρέ χαmicroένεraquo λέω στόν ἑαυτό microου laquoἕνα γατάκι δέν microπορεῖς νά βοηθήσηςraquo ῞Οταν ταπεινώθηκα ἀmicroέσως ἔγινε καλάraquo

Γιά νά ἀποφύγη τίς ἐκδηλώσεις τιmicroῆς κατά τήν κηδεία του ἀλλά καί στήν συνέχεια ἐπιθυmicroοῦσε νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Ἅγιον Ὄρος Ἀλλά

28 Ἀβ Ἰσαάκ Λόγος Κ΄ σ 7629 laquoἌλλη ἡ τῶν πενθούντων σκυθρωπή ταπείνωσις καί ἑτέρα ἡ τῶν ἔτι ἁmicroαρτανόντων τοῦ συνειδότος

κατάγνωσις καί ἄλλη ἡ τοῖς τελείοις δι᾿ ἐνεργείας Θεοῦ προσγινοmicroένη microακαρία πλουτοταπείνωσιςraquo Κλῖ-microαξ Ε΄ θ΄

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ ἦταν διαφορετικό ταπεινά ὑπά-κουσε καί ἔκοψε καί τήν τελευταία ἐπιθυmicroία του Μόνο ζήτησε νά microήν κληθῆ κανείς στήν κηδεία του

Ὁ γέροντας Παΐσιος εἶχε τήν microακαρία ἁπλότητα εἶχε ἁγιότητα βίου ἔβλεπε

τό ἄκτιστο φῶς καί ζοῦσε microεγάλες καταστάσεις ἀλλά εἶχε καί τήν πνευmicroατι-κή γνώση Ἐγνώριζε πολύ καλά ὅτι αὐτά πού ζοῦσε ἦταν γεγονότα θεῖα σπά-νιες καταστάσεις χάριτος Ἀλλά ἐγνώριζε καλύτερα ὅτι αὐτά ἦταν τοῦ Θεοῦ˙ δικές του ἦταν microόνο οἱ ἁmicroαρτίες Εἶχε πλήρη συνείδηση ὅτι ὅλα αὐτά ἦταν microιά ἐλεηmicroοσύνη τοῦ Θεοῦ στόν ἴδιο Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι ἕνα κονσερβοκούτι πού γυαλίζει στόν ἥλιο καί φαίνεται χρυσό ἀλλά εἶναι ἄδειο Ἄν microέ ἐγκαταλείψη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά γίνω ὁ πιό microεγάλος ἀλήτης καί θά γυρίζω microέσα στήν Ὁmicroό-νοια πού καί σάν λαϊκός δέν πάτησα ποτέ σέ καφενεῖοraquo

Τήν microεγάλη του ἄσκηση δέν τήν ἐλάmicroβανε καθόλου ὑπ᾿ ὄψιν του διότι τήν ἔκανε ἀπό ἀγάπη πρός τόν Χριστό καί ὄχι laquoχάριν microισθαποδοσίαςraquo ῎Ενιωθε ἐλε-ηmicroένος καί ὑποχρεωmicroένος στόν Θεό Ἀναστέναζε καί πονοῦσε διότι δέν εἶχε κά-νει τίποτε laquoΓνώρισα Ἁγίους καί ἔπρεπε νά κάνω πολλάraquo ἔλεγε Ἔνιωθε ὅτι δέν ἀνταποκρίθηκε δέν κατώρθωσε νά προσφέρη αὐτά πού ἔπρεπε στόν Θεό

Αὐτός ἦταν ὁ Γέροντας Μέγας βυθισmicroένος microέσα στήν ἄβυσσο τῆς laquoπλουτο-ταπεινώσεώςraquo του microέ πλήρη ἐπίγνωση τῶν θείων χαρισmicroάτων ἀλλά καί τῆς ἀναξιότητός του

Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας

Ἐπιστρέφοντας ἀπό microιά ἔξοδό του στόν κόσmicroο ὁ Γέροντας εἶπε laquoἩ ἁmicroαρτία σήmicroερα ἔγινε τῆς microόδας Οὔτε τό δέκα τοῖς ἑκατό δέν ἦταν ἐξοmicroολογηmicroένοι ἀπό αὐτούς πού εἶδα Ἐγώ ἔχω ἀνάγκη καί κάθε microέρα νά ἐξοmicroολογοῦmicroαι καί αὐτοί δέν βρίσκουν ἁmicroαρτίεςraquo

Ὁ Γέροντας ἐκινεῖτο σέ ἄλλον πνευmicroατικό χῶρο Ἀξιολογοῦσε διαφορετικά τίς πράξεις του Γιά τούς ἄλλους εὕρισκε πάντα ἐλαφρυντικά τόν ἑαυτό του ὅmicroως τόν ἔκρινε αὐστηρά Ἔλεγε laquoΤεκmicroήριο γνησιότητος τῆς πνευmicroατικῆς ζω-ῆς κάποιου εἶναι ἡ microεγάλη αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του καί ἡ πολλή ἐπιείκεια στούς ἄλλους Νά microήν χρησιmicroοποιῆ τούς κανόνες γιά κανόνια ἐναντίον τῶν ἄλ-λωνraquo ῎Εκανε λεπτή πνευmicroατική ἐργασία microετανοοῦσε ἐξωmicroολογεῖτο καί ἔκανε microέ φιλότιmicroο αὐτοπροαίρετες ἀσκήσεις καί κανόνες microιmicroούmicroενος τούς Ἁγίους Ἀνέφερε laquo῞Οταν ἔλεγαν οἱ Ἅγιοι ὅτι εἶναι ἁmicroαρτωλοί τό πίστευαν Τά πνευmicroα-τικά τους microάτια εἶχαν γίνει σάν microικροσκόπια καί ἔβλεπαν καί τά παραmicroικρά σφάλmicroατά τους σάν microεγάλαraquo

῞Οποιος ἄκουγε τόν Γέροντα νά microιλᾶ γιά τόν ἑαυτό του θά σχηmicroάτιζε τήν ἐντύπωση ὅτι εἶναι microεγάλος ἁmicroαρτωλός Ζοῦσε ἔντονα τήν microετάνοια ἀλλά microέ-σα του εἶχε παρηγοριά καί χαρά πού ξεχείλιζε

Ἡ microετάνοιά του ἦταν φλογερή γι᾿ αὐτό αἰσθανόταν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroολο-γῆται συχνά Γιά ἕνα διάστηmicroα ἐκτός τῶν ἄλλων ἀσκήσεων ἔκανε καί ἑβδοmicroή-ντα ἑπτά κοmicroποσχοίνια τριακοσάρια microέ σταυρούς Ζητοῦσε ἀπό τόν Θεό συmicroβο-λικά τήν ἑβδοmicroηκοντάκις ἑπτά συγχώρηση Αὐτός ἦταν ὁ microεγάλος ἁmicroαρτωλός

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅπως πίστευε καί ζητοῦσε διακαῶς ἀπό τόν Θεό τό ἔλεος καί τήν συγχώρηση τῶν ἁmicroαρτιῶν του

Κληρικός προσκυνητής παραβρέθηκε σέ ἀγρυπνία στήν Ἱ Μονή Σταυρονική-τα Ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό κάποιον microοναχό πού καθόταν στό διπλανό στασίδι καί σέ ὅλη τήν ἀγρυπνία ἔκλαιγε ἀσταmicroάτητα Προσπαθοῦσε νά microή γίνη ἀντιληπτός ἀλλά δέν τά κατάφερε Ρώτησε καί ἔmicroαθε ὅτι ὁ microοναχός ἦταν ὁ π Παΐσιος

Πλήθη ἀνθρώπων προσέρχονταν τοῦ ἄνοιγαν τήν καρδιά τους καί ζητοῦσαν βοήθεια Ὁ Γέροντας τούς ἐξηγοῦσε ὅτι δέν εἶναι Πνευmicroατικός laquoΠηγαίνετε σέ κανέναν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθῆτεraquo Κάποιος τοῦ ἀπάντησε laquoΓέροντα στόν πεινασmicroένο microήν δείχνης στράτες τίς στράτες τίς ξέρει Ὁ πεινασmicroένος κοmicromicroάτια θέλει νά χορτάσηraquo

Ὁ Γέροντας τούς δεχόταν microέν ἀλλά τούς ἐξηγοῦσε ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ συζήτη-ση καί ἡ συmicroβουλή καί ἄλλο τό microυστήριο τῆς ἐξοmicroολογήσεως Τόνιζε ὅτι εἶναι ἀπαραίτητο νά πᾶνε στόν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθοῦν καί νά τούς διαβάση συγχωρητική εὐχή Ὄχι microόνο γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους ἀλλά καί ὡς προ-ϋπόθεση τῆς συζητήσεως microαζί του laquoΠρίν ἀπό τήν ἐξοmicroολόγηση τό microυαλό εἶναι θολωmicroένοraquo ἔλεγε laquoκαί δέν θά microπορέσουmicroε νά συνεννοηθοῦmicroεraquo

Λυπόταν γιά ὅσους δέν microετανοοῦσαν καί εὐχόταν Τούς ἀδιάφορους προ-σπαθοῦσε νά τούς φέρη σέ συναίσθηση νά αἰσθανθοῦν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroο-λογηθοῦν

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον πού microετανοοῦσε καί ἄλλαζε τρόπο ζωῆς εἶχε ἔκδηλη χαρά Συνέπασχε microέ τούς microετανοοῦντες καί τούς ἐνίσχυε Ἀποροῦσε καί στενοχω-ριόταν γιά ὅσους λιποψυχοῦσαν καί ἀπογοητεύονταν ἀπό τίς πτώσεις τους στήν ἁmicroαρτία ῎Ελεγε laquoΜά ἀφοῦ ὑπάρχει microετάνοια Οἱ ἁmicroαρτίες σου εἶναι microεγαλύτερες ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦraquo Πρόσθετε laquoΔέ micro᾿ ἐνδιαφέρει πόσο ἁmicroαρτωλός εἶναι κά-ποιος Μέ ἀνησυχεῖ ἄν ἔχη γνωρίσει τόν ἑαυτό του Ὁ Θεός θά κρίνει ἀνάλογα microέ τήν ἐργασία πού ἔχει κάνει ὁ καθένας στόν παλαιό του ἄνθρωπο Ἡ ψυχή ὅταν κόψη τά ἐλαττώmicroατά της τότε θά παρουσιασθεῖ ὡραία στόν Χριστόraquo

Ἄν τοῦ ζητοῦσε ἀσθενής νά προσευχηθῆ γιά τήν ὑγεία του συνιστοῦσε νά ἐξοmicroολογηθῆ καί νά κοινωνήση Τό ἴδιο ἔλεγε σέ φοιτητές γιά νά ἔχουν ἀπό-δοση στά microαθήmicroατα Σέ ἀνδρόγυνα microέ προβλήmicroατα συνιστοῦσε νά ἔχουν Πνευ-microατικό νά ἐξοmicroολογοῦνται νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν πνευmicroατικά Ὡς κοινό καί ἰσχυρό φάρmicroακο γιά ὅλες τίς περιπτώσεις ὑποδείκνυε τήν microετάνοια Αὐτή ἀποτελοῦσε τόν πυρῆνα τοῦ κηρύγmicroατός του

Λυπόταν πού laquoχάθηκε ἡ αἴσθηση microετανοίας ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἁmicroαρτά-νουν καί δέν τούς ἐλέγχει ἡ συνείδησή τους Ὁ ἑαυτός microας ἔχει ἀτέλειωτη δου-λειά Ἡ microετάνοια δέν τελειώνει ποτέ ὅπως ἕνα ξυλόγλυπτο πού microπορεῖ νά τό δουλεύη κανείς σέ ὅλη του τήν ζωή microέ φακό Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν ἀρχίση δουλειά microέ τόν ἑαυτό του θά τοῦ βρεῖ δουλειά ὁ διάβολος νά ἀσχολῆται microέ τούς ἄλλους Χρειάζεται νά ἀποκτήσουmicroε πνευmicroατική εὐαισθησία Ὁ Χριστιανός πρέπει νά βλέπη τά πάθη πού ἔχει microέσα του νά microετανοῆ γι᾿ αὐτά καί ὄχι νά ξεχνάη Οἱ Εὐρωπαῖοι καπακώνουν τήν συνείδησή τους καί microετά ζοῦν σέ microιά κατάσταση πού οὔτε ἔχουν τίποτε οὔτε καλά εἶναι ῞Οταν συmicroβαίνη κάτι δέν πρέπει νά στε-νοχωρούmicroαστε ἀλλά νά τακτοποιούmicroαστε Ἐγώ ὅταν ἔβλεπα καmicromicroιά ἁmicroαρτία microου χαιρόmicroουνα ἐπειδή ἀποκαλύφθηκε ἡ πληγή microου γιά νά τήν θεραπεύσω Κάποιος σπάζει ἕνα ποτήρι καί γελᾶ Δέν εἶναι τόσο τό σπάσιmicroο τοῦ ποτηριοῦ

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅσο ἡ microή ἀναγνώριση αὐτοῦ πού ἔκανε Ἐφ᾿ ὅσον γελᾶ δέν ἀναγνωρίζει τό σφάλmicroα του καί θά σπάσει καί ἄλλο Πρέπει νά λυπηθῆ κανείς κατ᾿ ἀναλογί-αν τοῦ σφάλmicroατός του διότι ἀλλιῶς πέφτει στά ἴδιαraquo

Δίδασκε ἀπό τήν πεῖρα του laquoΛειτουργοῦν οἱ πνευmicroατικοί νόmicroοι στήν πνευ-microατική ζωή Ἄν microετανοήσουmicroε εἰλικρινά γιά κάποιο σφάλmicroα microας δέν χρειάζε-ται νά τό ξεπληρώσουmicroε microέ κάποια ἀρρώστια Ἐπιτρέπει ὁ Θεός τίς ἀρρώστιες ἤ τίς ἀδικίες γιά τά ἐν ἀγνοίᾳ σφάλmicroατά microαςraquo

Ἀκόmicroη συνιστοῦσε σέ ὅλους laquomicroετάνοια γιά νά ἀποφευχθῆ ὁ πόλεmicroος διότι ἐmicroεῖς οἱ ἴδιοι microέ τίς ἁmicroαρτίες microας προκαλοῦmicroε τούς πολέmicroους Ὁ κόσmicroος αὐτός χάλασε γι᾿ αὐτό καί θά καταστραφεῖ (ἄν δέν microετανοήση) Μοιάζει micro᾿ ἕνα τσου-βάλι τρύπιο πού δέν ἐπιδέχεται microπάλωmicroα Ἴσως ὁ Θεός microπορέση νά φτειάξη ἀπ᾿ τό τρύπιο τσουβάλι κανένα microικρό σακκουλάκιraquo Ἔλεγε σέ κάποιο microοναχό laquoΕἴmicroα-στε ὑπεύθυνοι γιά ὅτι συmicroβαίνει˙ τό καταλαβαίνεις Ἕνας πού προσπαθεῖ νά γίνη καλύτερος ἐπηρεάζει καί τούς γύρω του καί ὅλο τόν κόσmicroο Ἄν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος microέ τήν προσευχή microου θά βοηθοῦσα πολύraquo Ἰδιαίτερα γιά τούς microοναχούς ἔλεγε ὅτι ντύνονται τήν microετάνοια ῞Ολη ἡ ζωή τοῦ microοναχοῦ εἶναι microετάνοια

Αὐτή τήν σωτήριο microετάνοια ντύθηκε ὁ Γέροντας καί ἀναδείχθηκε microέγας ἐρ-γάτης καί κήρυκας τῆς microετανοίας

Φιλότιmicroο

Φιλότιmicroο κατά τόν Γέροντα laquoεἶναι εὐλαβικό ἀπόσταγmicroα τῆς καλωσύνης ἡ λαmicroπικαρισmicroένη ἀγάπη τοῦ ταπεινοῦ ἀνθρώπου Τότε ἡ καρδιά του εἶναι γεmicroάτη ἀπό microεγάλη εὐγνωmicroοσύνη πρός τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους του καί ἀπό πνευmicroατική λεπτότητα (εὐαισθησία) προσπαθεῖ νά ἀνταποδώση καί τήν παρα-microικρή καλωσύνη πού τοῦ κάνουν οἱ ἄλλοιraquo ῞Οτι γίνεται πέρα ἀπό καθῆκον καί ὑποχρέωση χωρίς νά ζητηθῆ ἀπό ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη αὐτό εἶναι τό φιλότιmicroο

῞Ολες οἱ ἐνέργειες τοῦ Γέροντα χαρακτηρίζονται ἀπό αὐτήν τήν ἀρετή Ἀπό τήν ἁπλῆ βοήθεια σέ κάποιον ὥς τήν αὐτοθυσία του στόν πόλεmicroο γιά νά microήν κινδυνεύσουν καί σκοτωθοῦν ἄλλοι καί ἐν συνεχείᾳ στήν microοναχική ζωή microέ το-ύς φιλότιmicroους ἀγῶνες του πού ξεπερνοῦσαν τήν ἀντοχή του Τόν συγκινοῦσε ὅταν ἔβλεπε καί στούς ἄλλους φιλότιmicroο ῎Ελεγε laquoΝά κινούmicroαστε microέ φιλότιmicroο Τά φιλότιmicroα παιδιά προσέχουν πῶς νά ξεκουράσουν καί νά εὐχαριστήσουν τούς γονεῖς Ἐmicroεῖς οἱ microοναχοί νά γνωρίζουmicroε τί ἀναπαύει τόν Γέροντα καί νά τό κάνουmicroε πρίν microᾶς τό πῆ Νά ἔχετε φιλότιmicroο καί νά microήν ἐκmicroεταλλεύεστε τήν καλωσύνη τῶν ἄλλων Ὁ φιλότιmicroος βοmicroβαρδίζεται ἀπό εὐλογία ἐνῶ ὁ γκρινιά-ρης γεννᾶ κακοmicroοιριά Ἡ καρδιά δέν καθαρίζεται microέ laquoκλίνraquo30 ἀλλά microέ φιλότιmicroο Νά microήν ἀφήνουmicroε τόν ἄλλον νά κουράζεται Νά γινώmicroαστε θυσία Μιά γυναί-κα ἔλεγε laquoἈφοῦ ὁ Χριστός πικράθηκε καί ἐγώ τόν πίκρανα δέν θέλω νά ἔχω χαράraquo Καί εἶχε microιά χαρά ῎Ελεγε στούς ἄλλους νά προσευχηθοῦν νά microήν ἔχη χαρά ἀλλά νά πονᾶ γιά τόν Χριστό Τί φιλότιmicroο Καί ὅσο ἔλεγε αὐτά ἄλλη τό-ση χαρά καί ἀγαλλίαση εἶχε Αὐτή βγῆκε ἀπό τόν ἑαυτό τηςraquo

Συνιστοῦσε ὁ Γέροντας laquoΝά κάνουmicroε τό καλό ὄχι ὠφελιmicroιστικά οὔτε νοmicroικά

30 Ἀπορρυπαντικό παλαιότερης ἐποχῆς

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ἀλλά ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό Τότε ὄχι microόνο microέ εὐκολία κάνω ὅτι ὑποχρεοῦ-microαι ἀλλά θυσιάζω καί ὅτι δικαιοῦmicroαιraquo

Τό φιλότιmicroο αὐτή ἡ χαρακτηριστική του ἀρετή λαϊκό τόν ἀνέδειξε εὐεργέτη στρατιώτη ἥρωα καί microοναχό Ἅγιο

Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια

Ὁ Γέροντας εἶχε microεγάλη πίστη στόν Θεό καί τελεία ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι σίγουρος χίλια τοῖς ἑκατό ἄν δώσω τώρα σέ κά-

Ὁ Γέροντας ἐξαϋλωmicroένος laquoΤίς σάρκες του τίς θυσίασε ἀπό φιλότιmicroο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦraquo

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ποιον αὐτό τό πλεκτό microέχρι νά πάω στό Καλύβι microου ὁ Θεός θά microοῦ στείλει ἄλ-λο Ἀλλά στήν ἀρχή γιά νά microᾶς δοκιmicroάση31 microᾶς ἀφήνει λίγο καί νά κρυώσουmicroε καί νά ἀρρωστήσουmicroε καί ἐκεῖ χρειάζεται προσοχή Νά microήν πῆ κανείς laquoΧριστέ microου ἐγώ γιά τήν ἀγάπη σου τό ἔδωσα καί σύ micro᾿ ἄφησες νά ἀρρωστήσωraquo

Ἡ ἐλπίδα πού laquoοὐδέποτε καταισχύνειraquo τόν συνώδευε σέ ὅλη του τήν ζωή καί περισσότερο στίς δυσκολίες Μέσα στό σκότος καί στήν ὁmicroίχλη microιλοῦσε γιά ξαστεριά laquo῞Ολα θά πᾶνε καλά microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦraquo ἔλεγε σέ ἀπεγνωσmicroέ-νες ψυχές Σέ κάποιον πού ἀνησυχοῦσε γιά τίς ἐχθρικές ἐπιβουλές ἐναντίον τῆς Πατρίδος ἔδωσε τήν ἑξῆς ἐλπιδοφόρο ἀπάντηση laquoΚι ἄν microοῦ ποῦν ὅτι δέν ὑπάρχει κανείς ῞Ελληνας ἐγώ δέν ἀνησυχῶ Μπορεῖ ὁ Θεός νά ἀναστήση ἕναν ῞Ελληνα Φθάνει καί ἕναςraquo Ἀκόmicroη πίστευε laquoΚαί ἕνας Χριστιανός νά microείνη microό-νο ὁ Χριστός θά κάνει τό σχέδιό Τουraquo ῞Οταν ἄλλοι microιλοῦσαν γιά δυσάρεστες microελλοντικές ἐξελίξεις στό Ἔθνος καί ἔσπερναν τόν φόβο ὁ Γέροντας microετέδιδε αἰσιοδοξία καί ἐλπίδα˙ microιλοῦσε γιά ἀναστηmicroένη Ἑλλάδα καί γιά ἀνάκτηση τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς laquoὙπάρχει καί Θεός˙ τόν Θεό ποῦ τόν ἔχεις βάλειraquo εἶπε σέ κάποι-ον κληρικό πού ἔβλεπε τό microέλλον τῆς Πατρίδος ζοφερό

῎Ελεγε laquoἌν δέν εἶχα ἐmicroπιστοσύνη στόν Θεό δέν ξέρω τί θά γινόmicroουν Ὁ ἄν-θρωπος νά ἐνεργῆ microέχρις ἑνός σηmicroείου Μετά ὁ Θεός Νά ἔχουmicroε ἀπόλυτη ἐmicroπι-στοσύνηraquo Αὐτό δέν ἦταν γιά τόν Γέροντα microιά ἀκαθόριστη ἐλπίδα ἀλλά χειρο-πιαστή βεβαιότητα microαρτυρουmicroένη microάλιστα microέ ἄπειρα παραδείγmicroατα

Στήν ζωή του δοκίmicroασε πάmicroπολλες φορές τήν ἐπέmicroβαση τοῦ Θεοῦ microέ διαφό-ρους τρόπους Ὡς στρατιώτης εἶχε ἕνα Εὐαγγέλιο καί τό χάρισε ῎Επειτα ζητοῦσε νά βρῆ Εὐαγγέλιο νά διαβάζη τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ῎Εστειλαν στήν Μονάδα τους τά Χριστούγεννα 200 δέmicroατα καί microόνο στό δικό του ὑπῆρχε Εὐαγγέλιο

Κάποτε βαδίζοντας στόν δρόmicroο βρῆκε ἕνα ὡραῖο microεγάλο microανιτάρι laquoΔόξα

τῷ Θεῷraquo εἶπε laquoστήν ἐπιστροφή θά τό κόψω γιά νά περάσω micro᾿ αὐτό τό βράδυraquo Ὅταν ἐπέστρεψε κάποιο ζωντανό εἶχε φάει τό microισό microανιτάρι Δίχως νά στενοχω-ρηθῆ εὐχαρίστησε πάλι τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷ τόσο ἔπρεπε νά φάωraquo σκέφθη-κε καί τό πῆρε Ὅταν τήν ἄλλη microέρα τό πρωΐ βγῆκε ἀπό τό Καλύβι του ὅλος ὁ τόπος ἦταν γεmicroᾶτος microανιτάρια Καί πάλι εὐχαρίστησε τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷraquo καί γιά τό ἕνα καί γιά τό microισό καί γιά τά πολλά

Βρέθηκε κάποτε προσκυνητής στόν Γέροντα καί κρύωνε laquoΤί νά σοῦ δώσω

βρέ παιδίraquo τοῦ εἶπε Ἔψαξε δέν βρῆκε τίποτε καί τοῦ ἔδωσε τό πλεκτό πού φο-ροῦσε Μόλις ἔφυγε ὁ ἐπισκέπτης τήν ἴδια ὥρα ἦρθε κάποιος καί τοῦ ἔφερε δε-microατάκι πού περιεῖχε ἕνα πλεκτό

Πῶς νά microήν ἐmicroπιστεύεται στόν Θεό microετά ἀπό τόσες καί τέτοιες ἐκδηλώσεις

τῆς θείας προνοίας πού τόν φρόντιζε laquoὡς τροφός θάλπουσα τό ἑαυτῆς τέκνονraquo32 Καί ὅmicroως ὁ Θεός τόν οἰκονοmicroοῦσε ὡς ἄξιο καί ἐκλεκτό τέκνο του εἴτε microέ ἀνθρώ-πινο εἴτε microέ ὑπερφυσικό τρόπο ἀπό τά microικρά ὥς τά πλέον ἀπαραίτητα καί συ-νήθως χωρίς νά ἔχη προσευχηθῆ γι᾿ αὐτά Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΤί σιγουριά νιώθει

31 laquoἘκτός πειρασmicroῶν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οὐχ ὁρᾶταιraquo ἀβ Ἰσαάκ Λόγος ΜΔ΄ σ 18732 Α΄ Θεσ β΄ 7

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

τό παιδί στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας Μεγαλύτερη αἰσθάνεται ὁ πιστός στήν ἀγ-καλιά τοῦ Θεοῦ Τώρα νιώθω τήν χαρά τοῦ παιδιοῦ στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας του Εἶναι ἡ ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ σάν τόν παράδεισο Παύει καί ἡ εὐχή παύουν καί ὅλα Ζεῖς στόν παράδεισοraquo

Ἀγάπη ἀρχοντική33

Η κορυφή καί ὁ στέφανος ὅλων τῶν ἀγώνων τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ἀγάπη ῎Ελε-γε laquoΑἰσθάνοmicroαι γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τήν ἴδια ἀγάπη πού εἶχα γιά τούς συγγενεῖς microου Τώρα αἰσθάνοmicroαι ὅλο τόν κόσmicroο σάν ἀδελφούςraquo

Ὁ Γέροντας ἦταν πλήρης ἀγάπης γιά τόν ἄνθρωπο γιά τήν κτίση καί φλε-γόταν ἀπό θεῖο ἔρωτα

Ἀπό microικρό παιδί ἔκανε ἐλεηmicroοσύνες καί βοηθοῦσε πολλούς Οἱ φτωχοί ἄν-θρωποι στήν Κόνιτσα ὅταν εἶχαν ἀνάγκες κατέφευγαν σ᾽ αὐτόν καί ζητοῦσαν βοήθεια laquoἝνεκεν συmicroπαθείας καί στεναγmicroοῦ τῶν πενήτωνraquo ἔδινε καί τά ροῦχα πού φοροῦσε Μέ τήν microεγάλη του ἀγάπη ἀγκάλιασε τά χωριά τῆς Κόνιτσας καί εὕρισκε τρόπο νά βοηθᾶ laquoτούς ἐν ἀνάγκαις καί ἐν ἀσθενείᾳ ὄνταςraquo ῎Εδινε microεγά-λη ἀξία στήν ἐλεηmicroοσύνη Τήν εἶχε ὡς κριτήριο γιά τό ἄν κάποιος εἶναι ἄξιος τοῦ θείου ἐλέους καί τῆς σωτηρίας laquoΜπορεῖ νά εἶναι ἀδιάφορος ὁ ἄλλος ἄν ὅmicroως πονᾶ γιά ἕναν ἄρρωστο ἄν κάνη ἐλεηmicroοσύνη microήν τόν φοβᾶσαι αὐτόνraquo

Παρακινοῦσε τούς ἀνθρώπους νά ἐλεοῦν γιατί πίστευε ὅτι laquoὅταν παίρνης κάτι δέχεσαι ἀνθρώπινη χαρά Ἀλλά ἄν τό δώσης παίρνεις καί θεϊκή χαρά Τό πνευmicroατικό πάρσιmicroο γίνεται microέ τό δόσιmicroοraquo

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον microέ εἰδική ἀνάγκη τοῦ ἔδινε τήν καρδιά του καί ἀπα-ραιτήτως καί κάποια εὐλογία Σέ περιπτώσεις πού δέν εἶχε κάτι ἄλλο ἔδινε τό κοmicroποσχοίνι του ἤ τό πλεκτό του

Ἐντύπωση προξενεῖ ἡ ἀνεξικακία του Ἀνθρώπους πού τόν κατηγοροῦσαν καί ἦταν ἐχθρικοί ἀπέναντί του τούς συγχωροῦσε καί εὐχόταν γι᾿ αὐτούς Ἄν microάθαινε ὅτι ἔπεσαν σέ πειρασmicroό ἤ ἀνάγκη ἔτρεχε νά βοηθήση microέ καρδιά συmicro-πάσχουσα σάν νά ἦταν ἀδελφοί του laquoἌν δέν συγχωροῦmicroε τούς ἄλλους βρισκό-microαστε ἔξω τοῦ παραδείσουraquo τόνιζε χαρακτηριστικά

Ἡ ἀγάπη τοῦ Γέροντα ξεχείλιζε καί ἀγκάλιαζε καί τά ἄγρια ζῶα Αὐτά τήν αἰσθάνονταν πλησίαζαν κοντά του καί ἔτρωγαν ἀπό τά χέρια του ῎Ελεγε laquoΘά πῶ στόν Χριστό laquoΧριστέ microου ἐλέησόν microε τό κτῆνοςraquo Ἄν microέ ρωτήση laquoἘσύ ἐλέ-ησες τά κτήνηraquo τί θά τοῦ ἀπαντήσωraquo

῞Οταν ὁ Γέροντας ἔκανε τήν θεραπεία στήν Κόνιτσα ἡ Χρυσάνθη ἕνα κορι-τσάκι πού βοηθοῦσε τήν κυρία Πατέρα ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο στά ἔντερα Ὁ Γέροντας συmicroπονοῦσε τήν σταύρωνε καί προσευχόταν Παρακαλοῦσε laquoΧριστέ microου δῶσε σέ microένα τόν καρκίνο ἐγώ νά τόν ἔχωraquo Καί ὁ καλός Θεός δέν παρέ-βλεψε τό αἴτηmicroά του Στό τέλος κατά τήν ἐπιθυmicroία του ἔλαβε τήν πολυώδυνη νόσο τοῦ καρκίνου microέ τήν ὁποία τελειώθηκε ἄν καί σέ ὅλη του τήν ζωή συνέ-πασχε microέ τούς ἀσθενεῖς καί ἰδιαίτερα microέ τούς καρκινοπαθεῖς

33 Εἶναι ἔκφραση τοῦ Γέροντα καί σηmicroαίνει τήν ἀγάπη πού δέν ἀποβλέπει στήν ἀνταπόδοση Προσφέ-ρει δηλαδή κανείς σάν τόν ἄρχοντα πού χαρίζει χωρίς νά περιmicroένη ἀνταπόδοση Ἀπό τήν ἔλλειψη αὐτῆς τῆς ἀγάπης προέρχονται τά βάσανα καί οἱ πειρασmicroοί διότι οἱ ἄνθρωποι συνήθως ζητοῦν ἀναγνώριση καί ἀmicroοιβή Ὁ Γέροντας microέ δυό microόνο λέξεις ὑπέδειξε τήν σωστή στάση πρός τούς συνανθρώπους

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

Ἔλεγε laquo῞Οταν ἀκούω τόν πόνο τοῦ ἄλλου σέ σπασmicroένα γυαλιά νά κάθωmicroαι καί σέ ἀγκάθια νά πατάω δέν τό καταλαβαίνω ῞Οταν ὁ ἄλλος πάσχη πραγmicroα-τικά microπορῶ ἀκόmicroη καί νά πεθάνω γιά νά τόν βοηθήσωraquo

Νέος τοῦ διηγεῖτο τά βάσανά του καί ἔκλαιγε microαζί του ἔκλαιγε καί ὁ Γέρον-τας laquoΣταmicroάτα παιδί microουraquo τοῦ εἶπε laquoγιατί θά microᾶς δεῖ κανείς νά κλαῖmicroε καί θά microᾶς περάσει γιά τρελλούςraquo

Συmicromicroετέχοντας στόν πόνο τῶν ἀνθρώπων ξεχνοῦσε τόν ἑαυτό του τήν προ-κοπή του τίς δικές του ἀσθένειες καί ἔκανε καρδιακή προσευχή laquoΧριστέ microουraquo ἔλεγε laquoἄσε microε ἐmicroένα microή microέ ὑπολογίζης Κοίταξε τούς ἀνθρώπους πού βασα-νίζονταιraquo

Οἱ δακρύρροες καί ἔmicroπονες προσευχές του συνωδεύονταν ἀπό νηστεῖες καί ἄmicroετρο κόπο ῞Οταν ἔmicroαθε ὅτι κάποιος νέος διατρέχει σωmicroατικό καί ψυχικό κίν-δυνο γιά microέρες δέν ἔβαλε τίποτε στό στόmicroα του οὔτε καί ἔπαυσε προσευχόmicroε-νος ὥσπου ἔmicroαθε ὅτι διέφυγε τόν κίνδυνο

Σέ ὅλη του τήν ζωή νήστευε κοπίαζε καί προσευχόταν γιά τόν λαό τοῦ Θε-οῦ κινούmicroενος ἀπό τήν microεγάλη του ἀγάπη Αὐτή ἦταν ἡ κινητήρια δύναmicroη Οἱ ἀγῶνες καί οἱ προσευχές του εὐωδίαζαν ἀπό τό ἄρωmicroα τῆς ἀγάπης

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας σέ microέτρα τελειότητος στήν ἀληθινή ἀγάπη δέν ὑπολόγισε τόν ἑαυτό του Μίσησε τήν φιλαυτία καί στήν θέση της ἔβαλε τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο Μαρτυρεῖ Ἁγιορείτης laquoΤό ἰδιαίτερο πού εἶχε ὁ γερο-Παΐσιος ἦταν ὅτι δέν ὑπολόγιζε τόν ἑαυτό του Τοῦ εἶπα κάποτε laquoΠάτερ οἰκονόmicroησε λίγο τόν ἑαυτό σουraquo καί microοῦ ἀπάντησε laquo῞Οταν ἔρχωνται οἱ ἄνθρωποι microέ προβλήmicroατα τί νά κάνω Τόν ἑαυτό microου θά κοιτάξωraquo

Ἀκόmicroη καί τελευταῖα microέ τήν microεγάλη ἐξάντληση ἀπό τήν συχνή αἱmicroορραγία ὅταν διέβλεπε ὅτι ὑπάρχει ἀνάγκη ξεχνοῦσε τήν κατάστασή του καί εἴτε κρε-microασmicroένος στόν φράχτη τῆς Καλύβης του εἴτε πεσmicroένος πάνω στήν σανίδα πού εἶχε γιά κάθισmicroα laquoστήριζε τούς ἀδελφούςraquo

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας στήν ἀγάπη ἀγωνίσθηκε νά τηρῆ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoἌν ἀγαποῦmicroε τόν Θεό φροντίζουmicroε νά τηροῦmicroε τίς ἐντολέςraquo laquoὉ ἔχων τάς ἐντολάς microου καί τηρῶν αὐτάς ἐκεῖνός ἐστι ὁ ἀγαπῶν microεraquo34 Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐξάγνισε τήν καρδιά του καί ἔγινε κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης

Τήν microεγάλη καί ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη του τήν διαισθάνονταν οἱ ἄνθρωποι ῞Ενα παιδί microέ προβλήmicroατα καί ψυχικά τραύmicroατα ἦρθε νά δῆ τόν Γέροντα Τόν συνά-ντησε ἔξω ἀπό τό Καλύβι του στό microονοπάτι τόν ἀγκάλιασε καί ἔκλαιγε microέ λυγ-microούς Ὁ Γέροντας τό παρηγόρησε καί τό βοήθησε νά τελειώση τίς σπουδές του ῞Οταν πῆγε στρατιώτης ἔγραφε στόν Γέροντα γράmicromicroατα ἀποκαλώντας τον laquoΜπαmicroπακούλη microου γλυκέraquo

Γιά τίς microεταξύ microας σχέσεις ἔλεγε laquoΠάντα πρέπει νά ξεκινᾶmicroε ὄχι ὅπως microᾶς βολεύει ἐmicroᾶς ἀλλά ὅπως ἀναπαύει τόν ἄλλον Καί τότε ὅλοι θά ἀναπαύονται καί θά ὑπάρχει ἀγάπηraquo

Μετά ἀπό ὅλα αὐτά δέν θά ἦταν ἄδικο ἐνῶ ἔδωσε τά πάντα γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο νά microήν τοῦ δίνη καί ὁ Θεός ἄφθονη τήν χάρι Του Σάν ἀγαπητό παιδί τοῦ Θεοῦ πού ἦταν ὁ Θεός εἰσάκουε τίς προσευχές του καί ἀπαντοῦσε microέ θαύmicroατα

34 Ἰω ιδ΄ 21

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Σέ ἐπιστολή του (6-4-69) γράφει laquoὍταν ὁ ἄνθρωπος κατορθώση νά ἐλευθε-ρωθῆ ἀπό ὅλους καί ἀπό ὅλα τότε microπορεῖ νά νιώση τήν microεγάλη ἀγάπη τοῦ Θε-οῦ ἡ ὁποία τόν σκλαβώνει καί τόν κάνει δοῦλο τοῦ Θεοῦraquo

Αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Γέροντα τήν αἰσθάνθηκαν καί τά θηρία τοῦ δρυmicroοῦ καί οἱ ἑτερόγλωσσοι Βεδουίνοι καί αὐτή συγκινεῖ καί τούς σηmicroερινούς ταλαιπωρη-microένους νέους Στό πρόσωπό του βρίσκουν τόν στοργικό πατέρα καί τήν ἀγάπη πού στερήθηκαν Πολλοί ἀπό αὐτούς ἄν καί δέν τόν εἶχαν γνωρίσει πηγαίνουν καί βρέχουν microέ δάκρυα τό χῶmicroα τοῦ τάφου του ἐπειδή νιώθουν νά τούς περι-πτύσσεται microέ τήν ἀρχοντική του ἀγάπη ἀπό ἐκεῖ πού βρίσκεται

Ἐργαζόmicroενος ὡς ξυλουργός στήν συντήρησητῶν εἰκόνων του Σινᾶ

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Βrsquo ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ

Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως

Στόν π Παΐσιο ὅπως θά φανεῖ τά στοιχεῖα τῆς φύσεως ὑποχωροῦσαν ἐνίοτε ἐνώπιόν του ἐνῶ ὁ ἴδιος ἐνεργοῦσε ὑπερβαίνοντας καί καταρ-γώντας τούς φυσικούς νόmicroους

Ἄβρεκτος

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε ὀmicroπρέλλα καί ἀδιάβροχο Δέν ἦταν ἀλεξίβρο-χος οὔτε ἀδιάβροχος Ἀντιθέτως ἦταν εὐαίσθητος στό κρύο καί στήν ὑγρασία Κάποιες φορές ὅmicroως γιά τούς λόγους πού γνωρίζει ὁ Θεός γινόταν ἄβρεκτος Ἐνῶ δηλαδή γύρω του ἔβρεχε πολύ αὐτόν δέν τόν ἄγγιζε σταγόνα

laquoΚάποτε microετέφερα τόν Γέρονταraquo διηγεῖται ὁ κ Κουτσογιάννης Κωνσταντῖνος

laquoἀπό τό microοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Χαλκιδικῆς στήν Σουρωτή Σέ ὅλη τήν διαδροmicroή εἴχαmicroε καταρρακτώδη βροχή λές καί εἶχαν ἀνοίξει οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ Μόλις φθάσαmicroε περίmicroεναν οἱ ἀδελφές microέ ὀmicroπρέλλες καί πανωφόρια νά τά δώσουν στόν Γέροντα νά microήν βραχῆ Μοῦ ἔκαναν νόηmicroα νά πλησιάσω ὅσο γίνεται πιό κοντά στό κτίριο ῞Οmicroως ὅλως παραδόξως ἐκείνη τήν στιγmicroή σέ microιά ἀκτίνα δύο microέτρων γύρω ἀπό τό αὐτοκίνητο ἔπαυσε νά πέφτη βροχή ἐνῶ πιό πέρα χαλοῦσε ὁ κόσmicroος Ἀφοῦ κατέβηκε ὁ Γέροντας καί microέ χαιρέτησε καί microπῆκε microέσα ἄρχισε νά βρέχη κανονικά καί πάνω στό αὐτοκίνητοraquo

Ἀθέατος

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη ἀπό τήν Κόρινθο laquoἘπισκέφθηκα τόν γέ-ροντα Παΐσιο στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ τόν Φεβρουάριο τοῦ 1979 Βρῆκα τήν πόρτα ἀνοιχτή Φωνάζω ξαναφωνάζω ξαναφωνάζω ἀπό τήν πόρτα τοῦ φράκτη δέν πῆρα ἀπάντηση Ἦταν πρωί 8 ἡ ὥρα καί περίmicroενα Σέ microιά στιγmicroή βλέπω τόν π Παΐσιο microπροστά microου Ξαφνιάστηκα τά ἔχασα laquoἘδῶ ἤmicroουνα Γιῶργοraquo microοῦ εἶπε

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

ἤρεmicroα Ἀνέφερα ἔπειτα σέ δύο Πνευmicroατικούς τήν ξαφνική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα καί microοῦ εἶπαν ὅτι laquomicroπροστά σου ἦταν καί ὅταν θέλησε παρουσιάστηκεraquo

Μετέωρος

Πολλές φορές ὁ Γέροντας κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς γινόταν microετάρσιος ὑπερυψώνετο καί σωmicroατικά Ἀλλά καί σέ ὧρες ἐργασίας ἤ ὅταν βάδιζε ἐθεά-θη νά microήν πατᾶ στήν γῆ

Στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo ἔζησε ἕνα microεγάλο γεγονός Διηγήθηκε laquoἘνῶ προσευχό-

microουν δέν ξέρω τί microοῦ συνέβη καί σηκώθηκα ψηλά καί ἔβλεπα τό Καλύβι κάτω Τό πῶς ἀνέβηκα δέν τό κατάλαβα οὔτε καί πῶς κατέβηκαraquo

Μαρτυρεῖ microοναχός Ἁγιορείτης laquoἘπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγού-

δαraquo καί τόν βρῆκα νά κτίζη microιά σόmicroπα microέ πυρότουβλα Πατοῦσε πάνω σέ microιά σανίδα πού τήν εἶχε βάλει γιά νά ἀκουmicroπήση πάνω τά ὑλικά Ἐνῶ ἐργαζόταν τόν βλέπω ὑπερυψωmicroένο ἀπό τό ἔδαφος περίπου τριάντα ἑκατοστά καί στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἄν βλέπω καλά Πράγmicroατι ἦταν microετέωρος καί microετά ἀπό λίγο τόν εἶδα πάλι στήν φυσιολογική του θέσηraquo

Μεταδοτικός χάριτος

Ὁ Γέροντας ὅπου πήγαινε microετέφερε διάχυτη γύρω του τήν θεία χάρι laquoὍποι-ος ἔχει χάρι καί πηγαίνει κάπου ἀmicroέσως σάν ἠλεκτρικό ρεῦmicroα διαχέεται αὐτή ἡ πνευmicroατική ἁπαλάδα πού ἔχει Ἐνῶ ὅταν κάποιος ἔχη δαιmicroονική κατάσταση πάλι διασκορπίζεται αὐτό πού ἔχει microέσα του Ἡ δική microας πνευmicroατική κατάστα-ση ἐπηρεάζει καί τούς ἄλλουςraquo

Εἶχε ἐπίγνωση τῆς χάριτος πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός καί microετέδιδε σέ ἀνθρώπους ἀπ᾿ αὐτόν τόν πλοῦτο γιά κάποιον λόγο

Σηκώνει βράχο

Ὁ ἀδελφός τοῦ Γέροντα Λουκᾶς διηγήθηκε laquoὍταν ἦταν στό Στόmicroιο ὁ π Πα-ΐσιος κάποτε ἔπεσε ἕνας microεγάλος βράχος στό microονοπάτι Μαζευτήκαmicroε πολλοί γιά νά τόν microετακινήσουmicroε microέ ξύλα γιά microοχλούς ἀλλά microάταια Ἔφυγαν ὅλοι καί microοῦ εἶπε laquoἌντε πήγαινε καί σύraquo Ἔφυγα πῆγα πιό πέρα καί κρύφθηκα νά δῶ τί θά κάνει Τόν εἶδα νά κάνη τόν σταυρό του νά πιάνη τόν βράχο νά τόν σηκώνη σάν καρέκλα καί νά τόν βγάζη ἀπό τόν δρόmicroοraquo

laquoἈσύλληπτοςraquo

Ὁ Γέροντας ἀπό ταπείνωση ὄχι microόνο ἀπέφευγε νά φωτογραφίζεται ἀλλά

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

Ἀπροσδόκητα microπροστά στόν φωτογραφικό φακό

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

καί αἰσθανόταν δυσφορία καί ἀπέχθεια Ὑποχωροῦσε microόνον σέ εὐαίσθητο καί ταπεινό ἄνθρωπο γιά νά microήν πληγωθῆ ἀπό τήν ἄρνησή του καί τήν ἑρmicroηνεύση ὅτι ὀφείλεται στήν δική του (τοῦ αἰτοῦντος) ἀναξιότητα Τότε ὁ Γέροντας προ-τιmicroοῦσε νά θλίψη τόν ἑαυτό του παρά νά ἀπελπίση τόν ἀδελφό Ἀπό ἀγάπη θυσίαζε καί τήν ταπείνωσή του

Πολλοί ἐπιχείρησαν νά τόν φωτογραφίσουν κρυφά ἤ φανερά σέ περιπτώ-σεις πού συστελλόταν νά ἀντιδράση λόγῳ παρουσίας ἡγουmicroένων ἐπισκόπων ἤ κατά τήν διάρκεια λιτανείας Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἐνίοτε πέτυχαν νά τόν φωτο-γραφήσουν ἀλλά συνήθως οἱ φωτογραφίες βγῆκαν ἀποτυχηmicroένες διότι στήν microορφή τοῦ Γέροντα ὑπάρχει microιά θλίψη microιά ἀντίδραση πού σέ κάνει νά νιώθης ἔνοχος

Ἀλλά ὑπάρχουν καί πολλές microαρτυρίες πού κατ᾽ αὐτή τήν χωρίς εὐλογία κρυφή ἤ ἐκβιαστική φωτογράφηση ὁ Γέροντας κατά θαυmicroαστό τρόπο ἔmicroεινε ἀσύλληπτος ἀπό τόν φωτογραφικό φακό Ἄλλοτε καιγόταν τό φίλmicro ἤ πάθαινε κάποια ἐmicroπλοκή ἡ microηχανή καί ἄλλοτε ἔβγαινε ἡ φωτογραφία κανονικά ἀλλά ὁ Γέροντας ἔλειπε

laquoΠῆγα στήν laquoΠαναγούδαraquoraquo microαρτυρεῖ ἄλλος προσκυνητής laquoκαί δέν ὑπῆρχε

κανείς Ὁ Γέροντας θά ἔπρεπε νά ἦταν microέσα γιατί τό λουκέτο τῆς ξύλινης πόρ-τας κρεmicroόταν ἀνοικτό laquoΕὐκαιρία εἶναιraquo σκέφθηκα Ἔβαλα microέσα ἀπό τά κλαδιά τοῦ φράχτη τήν φωτογραφική microηχανή γιά νά microή φαίνεται καί τήν τοποθέτησα κατάλληλα ὥστε νά παίρνη τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ Κτύπησα τό σιδεράκι Μό-λις βγῆκε ὁ Γέροντας πάτησα τό κουmicroπί Ἤmicroουν ὅλο χαρά Φαντασθῆτε ὅmicroως τήν ἔκπληξή microου ὅταν microετά τήν ἐmicroφάνιση τοῦ φίλmicro εἶδα ὅτι ἡ microέν πόρτα εἶχε βγῆ ὁλοκάθαρα ἀλλά ὁ Γέροντας δέν ὑπῆρχεraquo

Παρόmicroοια συνέβαιναν καί ὅταν ἤθελαν νά ἠχογραφήσουν τήν συζήτηση

Ὑπάρχουν περιπτώσεις πού ἡ κασσέτα δέν γύριζε ἤ γύριζε καί δέν ἔγραφε Ἄλλοτε ἔγραφε ὅλα τά ἄλλα (ὁmicroιλίες τρίτων πουλιά θορύβους) ἀλλά ἡ φωνή τοῦ Γέροντα ἔλειπε

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη laquoΠῆγε microιά παρέα φοιτητῶν στόν Γέ-

ροντα καί ἕνας ἀπ᾿ αὐτούς εἶχε πάρει microαζί του ἕνα microικρό κασσετόφωνο γιά νά γράψη τήν συνοmicroιλία τους Ἀφοῦ συζήτησαν ἀρκετά σέ κάποια στιγmicroή τοῦ λέει ὁ Γέροντας laquoΑὐτό πού ἔχεις στήν τσέπη σου δέν ἔχει γράψει τίποτεraquo Κόκκαλο τό παιδί Πράγmicroατι ὅταν δοκιmicroάστηκε ἡ κασσέτα δέν εἶχε γραφῆ λέξηraquo

Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση

Στόν Γέροντα δόθηκε τό χάρισmicroα νά συναναστρέφεται microέ τά ἄγρια θηρία χωρίς νά τόν βλάπτουν ὅπως συνέβαινε στόν Ἀδάmicro πρό τῆς πτώσεως καί σέ πολλούς Ἁγίους

῎Ελεγε ὁ Γέροντας laquoἈπό τήν στιγmicroή πού ὁ ἄνθρωπος ἔρθει στήν θέση τοῦ ἄλλου microετά ὅλους microπορεῖ νά τούς ἀγαπήση καί τούς ἀνθρώπους ἀκόmicroη καί τά ζῶα καί τά θηρία Τά πάντα τά χωράει microέσα του καί βγαίνει ὁ ἑαυτός του

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

ἀπό τήν ἀγάπη τουΚάποια φορά ἦρθαν δύο microικρές ἀρκοῦδες microέσα στήν αὐλή τοῦ microοναστηριοῦ

τοῦ Στοmicroίου Ὁ Γέροντας τίς ἔπιασε ἀπό τό σβέρκο καί τίς εἶπε laquoἌλλη φορά νά microήν microπαίνετε microέσα στό Μοναστήρι Νά ἔρχεσθε πίσω ἀπό τήν κουζίνα γιά νά σᾶς ταΐζωraquo καί τίς ὡδήγησε στό microέρος αὐτό (Αὐτό τό διηγήθηκαν δύο Κονι-τσιῶτες στόν δόκιmicroο τοῦ Στοmicroίου Παῦλο)

Μαρτυρία microοναχοῦ Ἀλυπίου Ἁγιαννανίτου laquoΓνώριζα τόν Γέροντα ἀπό τήν

ἡλικία τῶν δεκαπέντε ἐτῶν Μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἔγινα microοναχός στήν Ἱ Μ Κουτλουmicroουσίου Πήγαινα καί τόν ἔβλεπα κάθε microέρα Ἄκουγα γιά τά θαύmicroατά του καί microοῦ εἶχε γεννηθῆ ἡ ἐπιθυmicroία νά δῶ ἕνα θαῦmicroα του Γιά ἕνα microῆνα περί-που εἶχα αὐτόν τόν λογισmicroό

raquoἝνα χειmicroωνιάτικο πρωινό ἀρχές Νοεmicroβρίου πῆγα νά τόν δῶ καί τόν βρῆκα νά πλένη τά χέρια του ἔξω στό βαρελάκι Ἦταν microόνος Ἄνοιξε καί microοῦ εἶπε νά περιmicroένω Πῆρε πίσω ἀπό τό βαρέλι ἕνα ἀλουmicroινόχαρτο ὅπου microέσα εἶχε ψίχου-λα τό ἄνοιξε καί κοίταξε πρός τόν οὐρανό Ἐνῶ χαρακτηριστικά δέν ὑπῆρχε κα-νένα πουλί ἀmicroέσως microαζεύτηκαν σmicroήνη πουλιῶν Ποῦ βρέθηκαν ξαφνικά τόσα πουλιά Ἄλλα κάθονταν στό κεφάλι του ἄλλα στούς ὤmicroους καί στά χέρια του καί αὐτός τά τάιζε Βλέποντας αὐτό τό θέαmicroα microέ κατέλαβε ἀmicroηχανία χτυποῦ-σε γρήγορα ἡ καρδιά microου ἀπό συγκίνηση καί γελοῦσα ἀmicroήχανα Ὁ Γέροντας χαmicroογελώντας ἔλεγε στά πουλιά laquoΠᾶτε καί σ᾿ αὐτόνraquo Τά microιλοῦσε σάν νἆταν ἄνθρωποι Ἕνα πού καθόταν στό χέρι του τοῦ ἔλεγε laquoΠήγαινε καί σ᾿ αὐτόν δικός microας εἶναιraquo

raquoΑὐτό διήρκεσε δύο λεπτά περίπου Σέ microιά στιγmicroή ὁ Γέροντας δίπλωσε τό ἀλουmicroινόχαρτο καί τά πουλιά ἐξαφανίστηκαν Ἤmicroουν σαστισmicroένος καί τόν κοί-ταζα laquoΠήγαινε τώραraquo microοῦ εἶπεraquo

Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου

Ἡ προσευχή τοῦ Γέροντα γιά τόν κόσmicroο ἦταν συνάρτηση καί ἀπότοκος τῆς ὅλης πνευmicroατικῆς καταστάσεώς του ἰδιαίτερα τῆς microεγάλης του ἀγάπης

Τό σπάνιο χάρισmicroα τῆς προσευχῆς γιά τόν κόσmicroο τοῦ δόθηκε microετά ἀπό microεγά-λους ἀγῶνες Ἦταν εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου Προσευχόταν γιά ὅλους ὅπως γιά τόν ἑαυτό του Ἡ προσευχή του ἦταν ἀδιάλειπτη καρδιακή καθαρή καί ἀποτελεσmicroατική Τήν χώριζε σέ τρία microέρη ῞Ενα γιά τόν ἑαυτό του ἕνα γιά τούς ζῶντες καί ἕνα γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀλλά στήν πραγmicroατικότητα προ-σευχόταν πιό πολύ γιά τούς ἄλλους παρά γιά τόν ἑαυτό του

Γενίκευε καί ἐπεξέτεινε τήν προσευχή του γιά νά συmicroπεριλάβη ὅλους τούς ἀνθρώπους ῞Οταν ἔκανε προσευχή γιά ἰδιαίτερες περιπτώσεις πχ γιά κάποιον νέο πού εἶχε ξεφύγει ἀπό τόν δρόmicroο τοῦ Θεοῦ πρόσθετε laquoΜνήσθητι Κύριε καί βοήθησε καί ὅλους τούς νέουςraquo ῎Η πάλι ὅταν προσευχόταν γιά κάποιον λχ ἄρ-ρωστο Νικόλαο συmicroπλήρωνε laquoΜνήσθητι Κύριε καί ὅλους τούς Νικολάουςraquo

Ὁ πολύς ἀνθρώπινος πόνος πού ἔβλεπε γύρω του τόν ἔκανε νά βγαίνη ἀπό τόν ἑαυτό του Φαινόταν ἐνίοτε ὁ Γέροντας νά σέρνη τά πόδια του ἀπό ἐξάντλη-ση νά ἀσθενοῦν τά γόνατά του ἀπό τή νηστεία νά εἶναι ἕτοιmicroο τό ὀστράκινο

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

σκεῦος του νά διαρραγῆ ἀπό τίς ἀσθένειες ἀλλά ὅmicroως δέν ἄφηνε τήν προσευ-χή γιά τόν κόσmicroο

Ἔλεγε laquoΠολύ βοηθᾶ ἡ προσευχή γιά τόν κόσmicroο ὅταν microάλιστα ὑπάρχη καρ-διακός πόνος Δέν συmicromicroετέχω στόν πόνο τοῦ ἄλλου ὅταν ἔχω τό ἕνα πόδι πάνω στό ἄλλο καί κάθωmicroαι ἀναπαυτικά καί ἔχω ὅλες τίς ἀνέσειςraquo

Ἡ προσευχή του συνωδευόταν microέ νηστεία κόπο microετάνοιες καί κυρίως ταπεί-νωση ῎Ελεγε laquoΝά ζητᾶmicroε ταπεινά Ἐγώ λέω laquoΘεέ microου εἶmicroαι ἕνα κτῆνος Ἐλέ-ησε καί microένα καί ὅλον τόν κόσmicroοraquoraquo

Πίστευε ὅτι αὐτός ἦταν ὑπεύθυνος γιά τά παθήmicroατα τῶν ἄλλων laquoἌν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος καί εἰσακουόταν ἡ προσευχή microου αὐτοί δέν θά ἔπασχανraquo

Ὁ ἴδιος συναισθανόmicroενος τήν πενία του ὡς καλός ζητιάνος γονάτιζε ἅπλω-νε τά χέρια του στόν Θεό καί παρακαλοῦσε νά βοηθήση τόν καθένα Ξεσποῦσε σέ παρακλητικά λόγια laquoΧριστέ microου σέ παρακαλῶ βοήθησε τόν τάδε πού εἶναι παράλυτος λίγο νά microπορῆ νά συmicromicroαζεύεται (ἐξυπηρετῆται) microόνος τουraquo ῎Η laquoΠα-ναγία microου καί πάλι θά σέ ἐνοχλήσωhellipraquo

Δύο πατέρες πήγαιναν σέ ἀγρυπνία παραmicroονή τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος Πέ-ρασαν ἀπό τόν Γέροντα νά πάρουν τήν εὐχή του Εἶδαν τό πρόσωπό του κατα-κόκκινο καί φαινόταν ἀρκετά στενοχωρηmicroένος Εἶπε στούς πατέρες laquoΚάντε προσευχή ἐκεῖ πού θά πᾶτε πέστε καί στούς ἄλλους Γίνεται πολύ κακό στήν Ρουmicroανία ἔχουν ἐmicroφύλιο πόλεmicroο καί σκοτώνονται πολλοίraquo Ἐκεῖνο τόν καιρό εἶχε ἀνατραπῆ ὁ Τσαουσέσκου Ὁ Γέροντας ἀπό τήν δική του laquoπνευmicroατική τη-λεόρασηraquo ἔmicroαθε τά συmicroβάντα καί συmicromicroετεῖχε στήν δοκιmicroασία τοῦ ρουmicroανικοῦ λαοῦ πονώντας καί προσευχόmicroενος ἔντονα

Ὁ Γέροντας microέ τίς εὐχές του στήριξε ἀναρίθmicroητες ψυχές πού ἀξίζουν πολύ περισσότερο ἀπό ὅλον τόν κόσmicroο Ἐπιπλέον microέ τήν προσευχή του θεράπευσε ἀσθενεῖς καθάρισε δαιmicroονισmicroένους καί microόνο ὁ Θεός γνωρίζει πόσους βοήθησε ἀφανῶς νά βροῦν τόν Θεό καί νά σωθοῦν

Τώρα πλέον πού ὁ Γέροντας δέν εἶναι κοντά microας γιά ν᾿ ἀνάβη κεριά καί νά προσεύχεται γιά ὅλο τόν κόσmicroο microᾶς βοηθᾶ καλύτερα καί πιό ἀποτελεσmicroατικά ἀπό τόν οὐρανό ῎Εχουmicroε ἀποδείξεις τά θαύmicroατα καί τίς ἐmicroφανίσεις του πού γί-νονται microετά τήν κοίmicroησή του

Ἀφοῦ σέ ὅλη του τήν ζωή laquoἠναλώθη ἥδιστα ὡς κηρίονraquo προσευχόmicroενος τώ-ρα ἡ ἄσβεστη λαmicroπάδα τῆς προσευχῆς του καίει ἀκοίmicroητη microπροστά στήν Ἁγία Τριάδα καί πρεσβεύει γιά ὅλους microας

Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος

Αποτελεῖ κοινή διαπίστωση ὅλων ὅσοι συνωmicroίλησαν microέ τόν Γέροντα καί ὅσοι διάβασαν τά κείmicroενά του ὅτι κατεῖχε τό χάρισmicroα τοῦ λόγου καί τῆς θεολογίας τό ἀνώτερο ἀπό ὅλα τά χαρίσmicroατα τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος

Ὁ λόγος του ἦταν ἁπλός σάν τῶν ἁλιέων-Ἀποστόλων πρακτικός ζωντανός παραστατικός ἑλκυστικός ἁπαλός καί γλυκύς ῎Επεφτε σάν δροσιά στίς διψα-σmicroένες ψυχές Στίς διηγήσεις του ἦταν ἀπαράmicroιλλος Συνέπλεκε φυσιολογικά χαριτωmicroένες ἱστορίες καί ἀστεῖα γιά νά γίνη ἡ διήγηση εὐχάριστη πιό παρα-στατική καί νά τονίση κάτι τό πνευmicroατικό Συχνά microιλοῦσε microέ παραδείγmicroατα

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

laquoἐν παραβολαῖςraquo ἀπό τήν φύση καί τήν ζωή ῏Ηταν σαφής στά λόγια του ποι-ητικός καί ἀποφθεγmicroατικός Ἦταν ἱκανός νά microιλᾶ ἄνετα ὅλη τήν ἡmicroέρα χωρίς προετοιmicroασία καί οἱ ἀκροατές του νά κρέmicroωνται ἀπό τά χείλη του

Ὁ λόγος του ἄγγιζε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων laquoἘκεῖνο πού micro᾿ ἔκανε ἐντύπω-σηraquo εἶπε ναρκωmicroανής laquoεἶναι πού ὁ Γέροντας microέ δύο-τρία λόγια κατάφερε νά ἐπικοινωνήση microαζί microας καί νά κινήση τό ἐνδιαφέρον microαςraquo

Ἀνάλογα microέ τήν διάθεσή τους ἄλλοι συνέρχονταν καί microετανοοῦσαν ἄλλοι προβληmicroατίζονταν ἄλλοι ἐνθουσιάζονταν καί ἄλλοι παρηγοροῦνταν Δέν ἔπει-θε τούς ἀνθρώπους λογικά ἀλλά τούς βοηθοῦσε πνευmicroατικά

Κατάπληξη προξενοῦν ἡ πολυmicroέρειά του οἱ πρακτικές γνώσεις ἡ σοφία ἡ ἀπέραντη microνήmicroη του

Εἶχε τήν ἱκανότητα νά κατευθύνη πνευmicroατικά microοναχούς καί microοναστήρια νά δίνη λύσεις στά προβλήmicroατα λαϊκῶν ἀγάmicroων καί ἐγγάmicroων νά διαλέγεται microέ ἐπιστήmicroονες πού ἐντυπωσιάζονταν ἀπό τίς γνώσεις καί τήν εὐστροφία του Συγκατέβαινε ἤ ἀνερχόταν στό microορφωτικό ἐπίπεδο καί στήν πνευmicroατική κατά-σταση τῶν ἀνθρώπων λαmicroβάνοντας ὑπ᾽ ὄψιν του τόν χαρακτῆρα τους τό ἐπάγ-γελmicroά τους τήν καταγωγή τους τά ἐνδιαφέροντά τους κἄ

Ὁ Γέροντας καί microετά τήν κοίmicroησή του βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους microέ τά γραπτά του Τά βιβλία του ἔχουν πρωτοφανῆ ἀπήχηση διαβάζονται ἄπληστα microεταφρά-

1978 Στήν Σουρωτή microέ γνωστό του νέο ἀπό Αὐστραλία

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

ζονται σέ πολλές ξένες γλῶσσες microιλᾶνε στήν καρδιά συγκινοῦν καί ἁπλούς καί διανοουmicroένους

Μέ τήν διδασκαλία πού ἄφησε ὁ Γέροντας ἀναδείχθηκε σύγχρονος διδάσκα-λος τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς Τά λόγια του κυκλοφοροῦν στά στόmicroατα τῶν ἀνθρώ-πων ἐπιδροῦν χαρισmicroατικά καί ὁδηγοῦν ψυχές στήν σωτηρία

Χάρισmicroα παρακλήσεως (= παρηγοριᾶς)

Όπως ὁ ἀνοιξιάτικος ἥλιος διώχνει τήν ὁmicroίχλη καί θερmicroαίνει ἔτσι καί ὁ Γέροντας microέ τό χάρισmicroα τῆς παρακλήσεως (παρηγοριᾶς) ἔδιωχνε τήν θλίψη καί παρηγοροῦσε κάθε βασανισmicroένη ψυχή πού τόν πλησίαζε

Πολλοί κατέφευγαν κοντά του ἔρχονταν στενοχωρηmicroένοι καί ἔφευγαν τε-λείως ἀλλαγmicroένοι Μόνο νά τόν ἔβλεπε κανείς ἔπαιρνε δύναmicroη καί χαρά Ἄν εἶχε καί τήν εὐλογία νά συνοmicroιλήση microαζί του τότε ἔνιωθε πρωτόγνωρη χαρά καί ἔφευγε ἀλλοιωmicroένος Τά ἴδια περίπου λόγια microποροῦσε νά πῆ καί κάποιος ἄλλος σ᾿ ἕναν πονεmicroένο Τά λόγια ὅmicroως τοῦ Γέροντα microετέδιδαν τήν χάρι τοῦ Θεοῦ εἶχαν ἄλλη δύναmicroη

Κατώρθωνε νά παίρνη ὅλον τόν ἀνθρώπινο πόνο καί τήν θλίψη καί νά microε-ταγγίζη χαρά καί παρηγοριά Ὁ ἴδιος γευόταν τήν πίκρα ἀλλά οἱ ἄνθρωποι γέ-microιζαν χαρά καί γλυκύτητα

Ἡ εἰλικρινής ἀγάπη του γιά τόν κάθε ἄνθρωπο ἔκανε τόν πόνο καί τά προ-βλήmicroατα τῶν ἄλλων δικά του

Οἱ ἀσθενεῑς ἔβλεπαν τό παράδειγmicroά του καί παρηγοροῦντο Ἐνῶ ὁ ἴδιος ὑπέ-φερε ἀπό πολλές ἀσθένειες ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσε Δέν παρακαλοῦσε τόν Θεό νά τοῦ δώση ὑγεία ῏Ηταν πάντα εὐδιάθετος ξεχείλιζε ἀπό χαρά καί χαρο-ποιοῦσε τούς θλιmicromicroένους ῞Ολοι ἔφευγαν χαρούmicroενοι microέσα στίς θλίψεις τους Δέν ἔδινε ψεύτικη παρηγοριά Τόνιζε τήν πίστη στόν Θεό τήν ὑποmicroονή τήν δοξολογία τήν πνευmicroατική ἀντιmicroετώπιση τῆς δοκιmicroασίας καί ἔδειχνε τό τέλος καί τόν σκοπό τῶν θλίψεων Γλύκαινε τά παθήmicroατα τῆς παρούσης ζωῆς microέ τήν ἐλπίδα τῆς αἰωνίας

Ὅταν κανείς πλησίαζε στό Καλύβι του ἔνιωθε microιά γλυκύτητα laquo῞Ολη ἡ ἀτmicroό-σφαιρα σέ γλύκαινεraquo ὅπως microαρτυροῦν πολλοί Κανείς δέν ἔφευγε ἀπό κοντά του ἀπαράκλητος Νέοι microέ ψυχολογικά προβλήmicroατα καί τάσεις αὐτοκτονίας παρηγοροῦντο καί ἔφευγαν microέ σταθερή ἀπόφαση νά microετανοήσουν καί νά ζή-σουν πνευmicroατικά

Ἑλληνοπόντιος πρόσφυγας δέν κατάφερνε νά βρῆ ἐργασία ῏Ηρθε σέ ἀπόγνω-ση Εἶχε ἀποφασίσει νά αὐτοκτονήση Ἕνας φίλος τοῦ συνέστησε νά ἐπισκεφθῆ τόν γέροντα Παΐσιο καί πῆγε νά τόν δῆ Ἄλλαξε ἔγινε ἄλλος ἄνθρωπος καί ἔφυ-γε χαρούmicroενος microέ ἐλπίδες Στό τέλος εἶπε laquoΚαί βουνό νά microοῦ τύχη τώρα θά τό κάνω στήν ἄκρη νά περάσωraquo

Εὐλαβής προσκυνητής κλαίγοντας ἀπό συγκίνηση διηγήθηκε laquoΕἶχα ἔρθει τό 1992 ἀπό τόν Καναδᾶ ἀπελπισmicroένος Ἤmicroουν χωρισmicroένος ἔπαιρνα ναρκωτικά καί δεκατέσσερα φάρmicroακα Εἶχα τριανταδύο χρόνια νά κοινωνήσω Ὁ Γέροντας συνωmicroιλοῦσε microέ καmicromicroιά δεκαπενταριά ἀνθρώπους στήν αὐλή Φαινόταν πολύ ἐξαντληmicroένος Ἔφυγαν οἱ ἄλλοι καί ἔmicroεινα τελευταῖος Μοῦ εἶπε laquoἈπό πολύ

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

microακρυά ἔρχεσαι Πολύ καιρό σέ περίmicroεναraquo Ἡ ἀγάπη του microέ ἀλλοίωσε Ἔνιω-θα ὅτι ἔβλεπε τά πάντα Ξέχασε τήν κατάστασή του καί πῆρε πάνω του ὅλα τά προβλήmicroατά microου Ὅλα microοῦ τά τακτοποίησε Τήν ὑγεία˙ (τώρα παίρνω microόνο ἕνα χάπι γιά τήν πίεση) τήν οἰκογένεια˙ ἔχω τώρα καί microιά κορούλα Παϊσία τήν ἐρ-γασία καί τό κυριώτερο τήν πίστη microου στόν Χριστό Ἡ microητέρα microου χαρούmicroενη microοῦ λέει laquoΠαιδί microου εἶσαι ὅλος ἕνα θαῦmicroαraquo

Κάποτε στήν Θεσσαλονίκη συνάντησε ὁ Γέροντας ἕναν κληρικό-microαθητή του Ἐνῶ συνωmicroιλοῦσαν τούς πλησίασε microιά microαυροφόρα γυναίκα πολύ πικραmicroένη καί εἶπε microέ ἔνταση καί πόνο laquoΠέστε microου γιατί εἶναι ἄδικος ὁ Θεός Μοῦ πῆρε τόν ἄνδρα microου καί τώρα τό παιδί microουraquo Ὁ Γέροντας δέν εἶπε τίποτε Κοίταξε δεξιά-ἀριστερά καί προσευχήθηκε ῞Υστερα εἶπε στήν γυναίκα laquoΕὐλογηmicroένη τώρα σάν microοναχή εἶσαιraquo Ἡ γυναίκα ἠρέmicroησε ἔβαλε microετάνοια φίλησε τό χέρι του καί ἔφυγε εὐχαριστώντας

Ἀκόmicroη καί λίγο πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του ὅταν ἦταν microεγάλοι οἱ πόνοι τῆς ἀσθενείας του καί ἦταν σχεδόν ἡmicroιθανής δέν ἔπαυε νά παρηγορῆ τόν λαό τοῦ Θεοῦ

Νέος γνωστός του εἶχε σοβαρό πρόβληmicroα ὑγείας πού τοῦ δηmicroιούργησε θλί-ψη ἀβάσταχτη Κατέφυγε σέ ψυχιάτρους καί ἔπαιρνε φάρmicroακα Ὁ Γέροντας τόν κάλεσε ἰδιαίτερα τόν εἶδε γιά λίγα λεπτά τοῦ εἶπε δυό λόγια ἀλλά ἡ χαρά πού πῆρε τό παιδί ἦταν microεγάλη καί ἀπερίγραπτη ῎Εφυγε ἄλλος ἄνθρωπος καί πέ-ταξε τά ψυχοφάρmicroακα

Ἄν καί ὁ ἴδιος ὑπέφερε ἔδινε ὅmicroως παρηγοριά στούς ἄλλους ῞Οσο ζοῦσε παρηγοροῦσε ἀπό τήν γῆ Τώρα πιά εἶναι παράκλητος ἀπό τούς οὐρανούς καί microεσίτης πρός τόν Θεό

laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo

Έλεγε ὁ Γέροντας laquoΕὐωδία δίνει ὁ Θεός κάποτε σέ ὥρα προσευχῆς Ἄλλοτε σέ ὥρα πού δέν προσεύχεσαι Αὐτό εἶναι γιά νά παρηγορήση νά ἐνδυναmicroώση καί νά πληροφορήση κάποια ψυχή πάντως γιά κάποιον σκοπό Εἶναι ἔντονη ἡ εὐωδία Δέν microοιάζει microέ τήν εὐωδία τῶν ἀρωmicroάτων Αἰσθάνεσαι microεγάλη ἀνακού-φιση Μερικές φορές δέν ἀντέχεις ἀπό τήν ἔντονη εὐωδίαraquo

Αὐτή ἡ θεϊκή εὐωδία εἶναι δηλωτική τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος σέ microέρη ἁγιασmicroένα ἤ ὅπου ὑπάρχουν ἅγια Λείψανα

῎Οχι microόνο αἰσθανόταν εὐωδία ὁ Γέροντας ἀλλά καί ὁ ἴδιος εἶχε γίνει laquoεὐωδία

Χριστοῦraquo Ἄπειρες φορές τόν πρόδιδε ἡ θεία χάρις καί πιστοποιοῦσε τήν ἁγιό-τητά του microέ εὐωδία πού σάν laquomicroύρον ἐκκενωθένraquo ἐξερχόταν ἀπό τόν ἴδιο ἀπό προσωπικά του ἀντικείmicroενα ἤ ἀπό χώρους ὅπου ἔζησε

Μοναχός ἁγιορείτης διηγεῖται laquoἩ εὐωδία ἡ ὁποία πήγαζε ἀπό τόν Γέροντα

ἦταν ἄλλο πρᾶγmicroα Πολλές φορές ὅταν ἀσπαζόmicroουν τό χέρι του αἰσθανόmicroουν ἕνα ὑπερφυσικό ἄρωmicroα σάν microύρο Τό ἴδιο αἰσθανόmicroουν νά ἐξέρχεται ἀπό τό στόmicroα του καί ὅταν microοῦ microιλοῦσε ἐνῶ φυσιολογικά λόγῳ τῆς ὑπερβολικῆς του νηστείας θά ἔπρεπε νά ἐξέρχεται δυσοσmicroία Ἐπανειληmicromicroένως εἶχε συmicroβῆ τό ἴδιο

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

ἄρωmicroα νά τό πρωτοαισθάνωmicroαι microόλις περνοῦσα τό ρέmicroα καί νά microέ συνοδεύη σέ ὅλη τήν διαδροmicroή microέχρι νά φθάσω στό Κελλί του στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ ἁγιορείτης ἱεροmicroόναχος Ἀ microαρτυρεῖ laquoΜέ περίmicroενε ὁ Γέροντας ἕνα πρωινό

γιά νά κάνουmicroε microιά ἐργασία microαζί ῞Οταν τοῦ ἀσπάσθηκα τό χέρι αἰσθάνθηκα ἔντονη εὐωδία ἀλλά καί ὅλη ἡ αὐλή ἦταν πλήρης εὐωδίαςraquo

laquoΚάποια φοράraquo microαρτυρεῖ ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τήν Ἱ Μονή Τιmicroίου Προ-

δρόmicroου Μεταmicroορφώσεως laquoαἰσθανόmicroουν εὐωδία ὅπως ἀπό τά ἅγια Λείψανα Ὁ παππούλης (π Παΐσιος) ἦταν σέ microικρή ἀπόσταση Στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἀπό ποῦ προέρχεται καί πλησιάζοντας κοντά του διαπίστωσα ὅτι ἡ εὐωδία ἐξερχό-ταν ἀπό τόν Γέρονταraquo

Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους

Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό Ἑλληνικά δέν γνώριζε ἄλλη γλῶσσα Ὅmicroως συνέβη ἐπανειληmicromicroένως -ὅταν ὑπῆρχε λόγος- microέ τήν γλῶσσα τῆς Πεντη-κοστῆς νά συνοmicroιλήση καί νά συνεννοηθῆ θαυmicroάσια microέ ἑτερο-γλώσσους

laquo῎Ηmicroουν παρώνraquo διηγεῖται ὁ ἱ Ε Κ laquoκάποτε στό Κελλί τοῦ Γέροντα microαζί

microέ ἄλλους τρεῖς ἐπισκέπτες καί ἕνα Γάλλο πού δέν microιλοῦσε λέξη Ἑλληνικά ῞Οταν ἦρθε ἡ σειρά του νά microιλήση microέ τόν Γέροντα πῆγαν πιό πέρα καί γιά δε-καπέντε λεπτά συνωmicroιλοῦσαν καθισmicroένοι στά κούτσουρα Τούς βλέπαmicroε πού συζητοῦσαν microέ ἐνδιαφέρον Πῶς ἐπικοινωνοῦσαν ἀφοῦ δέν ὑπῆρχε κοινή γλῶσ-σα ἐπικοινωνίας Ὁ ξένος ἔφυγε χαρούmicroενος Ἡ ἱκανοποίηση φαινόταν ἔκδηλη στό πρόσωπό τουraquo

Γάλλος περιηγητής εἶχε συmicroφωνήσει microέ κάποιον microοναχό νά πᾶνε microαζί νά δοῦν

τόν Γέροντα Τό βράδυ εἶχε ἀγρυπνία στό Μοναστήρι πού ἔmicroενε Ὁ microοναχός microετά τήν ἀγρυπνία πῆγε στό Κελλί του νά ξεκουραστῆ Ὁ ἀλλοδαπός ἀπό τόν πόθο νά δῆ τόν Γέροντα κατέβηκε microόνος του στό Καλύβι Συνωmicroίλησαν θαυmicroάσια καί ἀπό τήν συζήτηση σχηmicroάτισε τήν ἐντύπωση ὅτι ὁ Γέροντας γνώριζε ἄπταιστα Γαλλικά

Μαρτυρία π Π Λ laquoΒρέθηκα κάποτε στήν ldquoΠαναγούδαrdquo καί ἕνας ἀλλοδα-

πός περίmicroενε νά microιλήση microέ τόν Γέροντα Προσφέρθηκα νά κάνω τόν διερmicroηνέα Ἀρχικῶς ὁ Γέροντας περίmicroενε νά ἀκούση τήν microετάφραση τῶν ἐρωτήσεων Στήν συνέχεια ἀπαντοῦσε στίς ἐρωτήσεις πρίν κάνω τήν microετάφρασηraquo

Πνευmicroατικό τέκνο τοῦ Γέροντα διηγεῖται laquoΜιά microέρα πῆγα πολύ πρωί στήν laquoΠα-

ναγούδαraquo Πέρασα στό Ἀρχονταρίκι καί βρῆκα ἕναν ἀλλοδαπό ἐπισκέπτη Μέχρι νά ἑτοιmicroάση ὁ Γέροντας τό κέρασmicroα microέ τά λίγα Ἀγγλικά πού ἤξερα πιάσαmicroε τήν συζήτηση καί microοῦ εἶπε ὅτι χθές βράδυ ἦρθε ἀργά Καθυστέρησε γιατί ἔχασε τόν δρόmicroο πέρασε ἡ ὥρα καί ὁ Γέροντας τόν φιλοξένησε Συζήτησαν χωρίς καmicromicroιά δυ-σκολία καί ὁ ξένος νόmicroιζε ὅτι ὁ Γέροντας ἤξερε Ἀγγλικάraquo

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

Παράδοξες microεταβάσεις

Ὁ Γέροντας ἐνῶ βρισκόταν στό Κελλί του στό Ἅγιον ῎Ορος microετα-φερόταν πολύ microακρυά γιά νά βοηθήση κάποιον πού κινδύνευε ἤ γιά κάποιον ἄλλον λόγο

Οἱ ἄνθρωποι τόν ἔβλεπαν καί τόν ἄκουγαν Ἄλλοτε ἦταν ἀθέα-τος παρακολουθοῦσε καί γνώριζε τί συmicroβαίνει σέ κάποιο πρόσωπο σέ microιά οἰκογένεια ἤ σέ ἕνα microοναστήρι

Στό microοναστήρι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς ἔκει-

ραν κάποια ἡλικιωmicroένη microοναχή ἐσπευσmicroένα λόγῳ τοῦ ἐπικειmicroένου θανάτου της Ὁ π Παΐσιος δέν εἶχε πληροφορηθῆ ἀκόmicroη τήν ρασοφορία ὡστό-σο ἐνῶ ἦταν στό Ἅγιον Ὄρος παρευρίσκετο καί παρακολουθοῦσε τήν κηδεία καί δέν microποροῦσε νά καταλάβη ποιά microοναχή κηδεύουν

Τίς ἡmicroέρες πού πῆγε νά προσκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα ἦλθε microία παρέα νέων

νά τόν δῆ Ἐνῶ ἀπουσίαζε ἀπό τό Κελλί του αὐτοί τόν βρῆκαν Τούς ἄνοιξε ὁ Γέροντας τούς κέρασε λουκούmicroι συζήτησαν καί ἔφυγαν πολύ χαρούmicroενοι Δια-νυκτέρευσαν στήν Μονή Φιλοθέου καί ἐκεῖ ἀνέφεραν ὅτι εἶδαν τόν Γέροντα Οἱ πατέρες ἀποροῦσαν πῶς τόν βρῆκαν ἐνῶ ἔλειπε Τήν ἑποmicroένη κάποιος Φιλοθε-ΐτης πῆγε στήν laquoΠαναγούδαraquo ἀλλά δέν βρῆκε τόν Γέροντα Ρώτησε σέ γειτονι-κό Κελλί καί ἐπιβεβαίωσαν τήν ἀπουσία του

Τό γεγονός αὐτό εἶχε πληροφορηθῆ καί ὁ τότε πορτάρης τῆς Μονῆς Κουτλου-microουσίου ὁ νῦν ἡγούmicroενος Βατοπεδίου Ἀρχιmicro Ἐφραίmicro καί ἄλλοι πατέρες καί εἶ-χε γίνει εὐρύτερα γνωστό στό Ἅγιον Ὄρος

Ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τό Μοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορ-

φώσεως Χαλκιδικῆς διηγεῖται laquoΜιά microέρα πού ἐπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγούδαraquo εἶχε πολύ κόσmicroο Στό τέλος microοῦ εἶπε νά κοιmicroηθῶ στό Καλύβι του Φάγαmicroε κάτι πρόχειρο καί εἶπε νά ξεκουραστοῦmicroε γιατί ἦταν πολύ κουρα-σmicroένος καί ξάγρυπνος Εἶχε δυό βραδυές νά κοιmicroηθῆ Τό πρωί πού microέ κάλεσε γιά τήν ἀκολουθία microοῦ εἶπε

ndash Δέν micro᾿ ἄφησαν νά κοιmicroηθῶ ὅλη τή νύχταndash Ποιός Γέρονταndash Νά γινόταν ἔξω ἀγρυπνία ῏Ηταν πολύ ὡραῖαἘνῶ βρισκόταν στό Ἅγιον Ὄρος συmicromicroετεῖχε στήν ὁλονύκτια πού γινόταν σέ

Μοναστήρι ἔξω στόν κόσmicroο

Διόραση καί προόραση

Ὁ Γέροντας ἔχοντας τό διορατικό καί τό προορατικό χάρισmicroα προγνώριζε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἐνίοτε τόν ἐρχοmicroό τῶν ἐπισκεπτῶν τήν διάθεση τήν πνευmicroατική τους κατάσταση τό ὄνοmicroα τόν τόπο καταγωγῆς τό θέmicroα πού τούς ἀπασχολοῦσε τό παρελθόν καί τό microέλλον τους Εἶχε δική του τηλεόραση (πνευ-

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

microατική) καί ἔβλεπε ἀκόmicroη κάποιο πρόσωπο πού ἦταν microακρυά του τί κάνει πῶς περνᾶ microέ τί ἀσχολεῖται Ἐγνώριζε ἄλλοτε τί γράφει ἕνα γράmicromicroα πού τοῦ ἔστελναν καί ἔδινε τήν ἀπάντηση χωρίς νά τό διαβάση˙ τί περιέχει ἕνα δέmicroα χωρίς νά τό ἀνοίξη

Εἶπε laquo῞Οταν ἄρχισε ὁ πόλεmicroος στόν Περσικό αἰσθάνθηκα στόν ὕπνο microου ἕναν

πόνο Ἄκουγα ἕνα βουητό ἀπό κανόνια βόmicroβες ἀεροπλάνα καί ξύπνησα Κατά-λαβα ὅτι εἶχε ἀρχίσει ὁ πόλεmicroος καί γινόταν microεγάλο κακό Ὅταν microετά ἦρθε ἕνας πατέρας ἀπό τό Κουτλουmicroούσι καί microοῦ εἶπε ὅτι ἄρχισε ὁ πόλεmicroος ἀπάντησα ὅτι ἔχει περίπου δύο ὧρες πού ἄρχισε Τό ἴδιο αἰσθάνθηκα καί τήν τρίτη ἡmicroέραraquo

Ὁ κ Τσολάκης Βασίλειος Ἀστυνοmicroικός ἀπό Ἀριδαία διηγεῖται laquoΚάποιος γνω-

στός microου εἶχε πάει στό ἐξωτερικό Δυστυχῶς ἐκεῖ ἔmicroπλεξε microέ Προτεστάντες microέ ἀποτέλεσmicroα νά ἀρνηθῆ τήν Ὀρθοδοξία καί νά γίνη Προτεστάντης

raquoΜιά microέρα microέ ἐπισκέφθηκε στό γραφεῖο microου καί βλέποντας τήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου microοῦ εἶπε ἔντροmicroος laquoΑὐτόν τόν ξέρω Πρίν δέκα χρόνια πῆγα στό Κελλί του microέ ἄλλους δύο Μόλις φτάσαmicroε microόνο ἐmicroένα δέν microοῦ ἐπέτρεψε νά microπῶ Διότι microοῦ εἶπε ὅτι εἶmicroαι αἱρετικός γιατί δέν πιστεύω στήν Παναγία καί στούς Ἁγίουςraquoraquo

Ὁ κ Θ κάτοικος Χ τελευταῖα παρακολουθοῦσε τίς διαλέξεις κάποιας ὀρ-

γανώσεως ἀπό αὐτές πού σάν δηλητηριώδη microανιτάρια ξεφυτρώνουν κάθε τό-σο στήν χώρα microας microέ φιλοσοφικοεπιστηmicroονική δῆθεν κάλυψη ἀλλά ὑπόπτου περιεχοmicroένου καί στόχων Μελετοῦσε ἐπίσης σχετικά βιβλία καί φυλλάδια πού τοῦ ἔδιναν ῞Οσα ἄκουγε ἤ διάβαζε εἶχαν σάν ἀποτέλεσmicroα νά τόν κάνουν νά microήν αἰσθάνεται καλά κάπως σάν ζαλισmicroένος θολωmicroένος microπερδεmicroένος Προ-βληmicroατιζόταν ἄν ἔπρεπε νά συνεχίση διχαζόταν καί στενοχωριόταν Κάποιος φίλος του πού πληροφορήθηκε τήν δυσκολία του τοῦ συνέστησε νά πάη στό Ἅγιον ῎Ορος νά συmicroβουλευθῆ τόν γέροντα Παΐσιο Πείσθηκε καί ξεκίνησε γιά τό Ἅγιον ῎Ορος ἔβαλε microάλιστα στήν δεξιά ἐξωτερική τσέπη τοῦ microπουφάν του τήν Ἁγία Γραφή ἐνῶ στήν ἀριστερή ἐσωτερική τσέπη κάποιο βιβλίο καί φυλλά-δια τῆς ὀργανώσεως

Φθάνοντας στήν laquoΠαναγούδαraquo βρῆκε τόν Γέροντα περιτριγυρισmicroένο ἀπό πο-λύ κόσmicroο Περίmicroενε microέχρις ὅτου ἔφυγαν οἱ ἄλλοι ἐκτός ἀπό δύο πού ἤθελαν νά δοῦν ἰδιαιτέρως τόν Γέροντα Σκεφτόταν πῶς νά ἐκθέση τό πρόβληmicroά του ἀλλά ὁ Γέροντας τόν πρόλαβε καί ρώτησε

ndash Τί κάνει ἡ Χ (ἀνέφερε τήν πατρίδα του)ndash Καλά εἶναι πάτερ εἶπε γεmicroᾶτος ἀπορία γιά τό πῶς ὁ Γέροντας πού τόν

ἔβλεπε πρώτη φορά γνώριζε τήν πατρίδα τουndash Κοίτα Θ (νέο ξάφνιασmicroα γιατί τόν προσφώνησε microέ τό ὄνοmicroά του) αὐτό

τό βιβλίο πού ἔχεις σ᾿ αὐτή τήν τσέπη (καί τοῦ ἔδειξε τήν τσέπη πού εἶχε τήν Ἁγία Γραφή) εἶναι καλό καί νά τό microελετᾶς ὅσο πιό συχνά microπορεῖς ἀλλά αὐτά πού ἔχεις ἐδῶ (καί τοῦ ἔδειξε ἀριστερά στό στῆθος) πέταξέ τα τό συντοmicroώτερο γιατίhellip ἔχει τρελλοκοmicroεῖο ἡ Χ (πατρίδα του) Ἄν δέν ἔχη θά πᾶς ἀλλοῦraquo

Στό Στόmicroιο ἐνῶ καθόταν microέ ἀνθρώπους στό Ἀρχονταρίκι ἔλεγε laquo῎Ερχεται

ὁ Βασίλης καί ὁ Δηmicroήτρηςraquo καί σηκωνόταν νά microαγειρέψη ἤ νά ἑτοιmicroάση καφέ

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

Ἀποροῦσαν οἱ ἄλλοι πῶς τό ξέρει

Ὑπῆρχαν καί microερικοί πού ζητοῦσαν νά λάβουν πεῖρα laquoτοῦ ἐν αὐτῷ λαλοῦ-ντος Χριστοῦraquo ῎Ηθελαν νά διαπιστώσουν ἄν ὁ Γέροντας ἔχη διορατικό καί προ-ορατικό χάρισmicroα

Ἀξιωmicroατικός πού ἦταν στά ραντάρ θέλησε νά δοκιmicroάση ἄν καί τό laquoραντάρraquo τοῦ Γέροντα λειτουργῆ καλά ἀλλά laquoπιάστηκεraquo ἀπό αὐτό Δηλαδή laquoἔπιασεraquo καί ἀπεκάλυψε τούς λογισmicroούς του

Σέ γνωστή του microοναχή εἶπε laquoΣέ βλέπω (ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος) πού διαβάζεις

συνέχεια τόν βίο τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου Καλά κάνεις νά τόν διαβάζηςraquo

Κάποιος χτύπησε τό καmicroπανάκι ἐνῶ ὁ Γέροντας ἔκανε εἰκονάκια στήν πρέσ-σα Κοίταξε ἀπό τό παράθυρο καί εἶδε ἕνα νέο Δέν ἄνοιξε Συνέχισε τό ἐργόχει-ρό του Τρεῖς φορές πῆγε στό παράθυρο καί προσεκτικά παρατηροῦσε τόν νέο Τήν τρίτη φορά microονολογοῦσε laquoἄντε στό καλό παλληκάριraquo καί ἐξήγησε στόν παριστάmicroενο microοναχό laquoΚαί νά τοῦ ἀνοίξω δέν βγαίνει τίποτε διότι ἔχει κάνει τήν καρδιά του σταῦλοraquo

Κάποτε στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo χτύπησε τό καmicroπανάκι Ὁ Γέροντας κοίταξε ἀπό

τό παράθυρο καί εἶδε ἕναν λαϊκό νά περιmicroένη Τόν παρατηροῦσε γιά λίγη ὥρα καί microονολογοῦσε laquoΠετραχήλι ἔχει παπᾶς δέν εἶναιraquo Ἀφοῦ τοῦ ἄνοιξε καί συζήτησαν ἀπεκάλυψε ὁ ἐπισκέπτης ὅτι ἦταν microάγος καί φοροῦσε κατάσαρκα πετραχήλι

Μαθητής τῆς Ἀθωνιάδος πῆγε στόν Γέροντα καί ἐκεῖνος τόν ρώτησε laquoΠόσα

ἀδέλφια εἶστεraquo laquoὈκτώraquo ἀπάντησε τό παιδί laquoΛάθος κάνειςraquo τοῦ εἶπε laquoἐννιά

Στήν ἹΜ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορφώσεως

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

εἶστεraquo Ἡ microητέρα του ἦταν ἔγκυος καί ὁ microαθητής δέν τό γνώριζε

Πολλές φορές δεχόταν ἐλλάmicroψεις Ἐνῶ βάδιζε ἤ συνωmicroιλοῦσε ἤ ἐργοχειροῦσε λάmicroβανε ἕνα microήνυmicroα microία πληροφορία γιά κάτι πού συνέβαινε πολύ microακρυά σέ κάποιο πρόσωπο Τό Ἅγιο Πνεῦmicroα τόν πληροφοροῦσε καί ὁ Γέροντας ἀνάλο-γα microέ τήν περίπτωση ἤ ἄναβε κερί καί προσευχόταν ἤ ἔσπευδε αὐτοπροσώπως νά βοηθήση

Χάρισmicroα ἰάσεων

Ὁ ἅγιος Μάξιmicroος ὁ Ὁmicroολογητής θεωρεῖ τό ἰαmicroατικό χάρισmicroα ἐπακόλουθο τῆς ἀγάπης Γράφει laquoὉ τήν φυσικήν κατορθώσας φιλανθρωπίαν microετά τήν τε-λείαν τῆς φιλαυτίας ἀναίρεσιν ἰαmicroάτων δέχεται χάρισmicroαraquo35

Τέτοιο χάρισmicroα ἔλαβε καί ὁ Γέροντας Θεράπευσε πολλούς πού ἔπασχαν ἀπό ἀσθένειες ἀνίατες καρκίνο λευχαιmicroία καρδιοπάθεια παραλυσία τύφλωση καί ἔλυσε τήν στείρωση πολλῶν γυναικῶν

Συνήθως προγνώριζε τό πρόβληmicroα καί τήν ἐξέλιξή του Ἄν ἔβλεπε πίστη στόν ἀσθενῆ καί ὅτι ἡ θεραπεία δέν θά τόν βλάψει πνευmicroατικά microέ microόνο τόν λόγο του laquoδέν ἔχεις τίποτε εἶσαι καλάraquo ὁ ἀσθενής ἔφευγε ὑγιής Ἐνίοτε σταύ-ρωνε τούς ἀρρώστους microέ τά ἅγια Λείψανα καί τούς ἔχριε microέ ἔλαιον ἀπό τό καν-τήλι τῆς Παναγίας

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας τό ἑξῆς laquoΧθές (Ἰούλιος τοῦ 1992) φέρανε ἕνα παιδάκι

ἐδῶ δέκα ἐτῶν τελείως τυφλό Μόλις τό εἶδα τό ρώτησα laquoΠαιδί microου τί θέλεις νά σοῦ δώση ὁ Χριστόςraquo Αὐτό microοῦ εἶπε laquoΘέλω νά γίνω καλό παιδίraquo καί πρίν προλάβω νά προσευχηθῶ τό παιδί ἀπέκτησε τό φῶς τουraquo

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε αὐτό γιά νά παρηγορήση ἄλλον ἀόmicromicroατο ἀλλά ἀπέ-κρυψε τήν δική του συmicroβολή ὅπως καί σέ ἄλλες περιπτώσεις πού ἁπλῶς ἀνα-φέρει ὅτι ὁ τάδε δέν ἔχει τίποτε θά γίνει καλά

Ὁ κ Γκόλιας Ματθαῖος ἀπό τά Ἰωάννινα microαρτυρεῖ laquoἙνός φίλου microου ἡ κόρη

ἡλικίας 17 ἐτῶν ἔπασχε ἀπό σκλήρυνση κατά πλάκας καί σιγά-σιγά παρέλυε Πήγαmicroε στόν Γέροντα καί τοῦ ἀναφέραmicroε σχετικά Λέει στόν πατέρα της laquoἩ Γεωργία θά γίνει καλά καί θά πάει νά σπουδάσηraquo

Σέ διάστηmicroα ἑνός ἔτους ἡ βελτίωση ὑπῆρξε θεαmicroατική Ἡ Γεωργία ἔγινε τε-λείως καλά καί σπούδασε στήν Ἀθήνα Ἔκτοτε δέν ἀρρώστησε ξανάraquo

Μαρτυρία Π Δ ἀπό Θεσσαλονίκη ἀποφοίτου Ἀθωνιάδος laquoΚάποιος microαθητής

τῆς Ἀθωνιάδος ὁ Ἰ Μ κατά τό ἔτος 1989 ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο Βρέθηκε ὄγ-κος πίσω ἀπό τό microάτι Πρίν microπῆ στό χειρουργεῖο πῆγε ἡmicroέρα Σάββατο microέ τόν πατέρα του στόν Γέροντα Ὁ πατέρας microέ δάκρυα παρακαλοῦσε νά κάνη προσευ-χή καί τόν ρωτοῦσε ἐπίmicroονα ἄν θά γίνει καλά τό παιδί του

Ὁ Γέροντας microέ σιγουριά τούς εἶπε laquoΜήν στενοχωριέστε δέν εἶναι τίποτεraquo

35 Πρός Θαλάσσιον 59 PG 90 617C

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

Ἔφυγαν κάπως παρηγορηmicroένοι Ὅταν τήν Τετάρτη πῆγαν γιά τήν ἐγχείρηση οἱ γιατροί κατόπιν ἐξετάσεων διεπίστωσαν ὅτι ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανισθῆ δέν ὑπῆρχε τίποτε καί φυσικά ἐξεπλάγη-σαν

Ὁ πατέρας καί ὁ γυιός κατάλαβαν τί εἶχε συmicroβῆ καί τό Σάββατο ἦρθαν πάλι στό Ὄρος καί πῆγαν χαρούmicroενοι στόν Γέροντα γιά νά τόν εὐχαριστήσουν Ὁ πατέρας καί πάλι ἔκλαιγε ἀλλ᾿ αὐτή τήν φο-ρά microέ δάκρυα χαρᾶς διότι microέ τίς εὐχές τοῦ Γέροντα σώθηκε τό microάτι τοῦ παιδιοῦ τουraquo

Ὁ Ἱεροmicroόναχος Ἀ ἀνέφερε laquoΚάποια γυναίκα εἶχε 14 χρόνια

παντρεmicroένη χωρίς νά ἀποκτήση παιδί Ἀγανακτοῦσε καί ἔλεγε laquoΓιατί ὁ Θεός νά microήν microοῦ δώση καί microένα παιδίlaquo Ἀνέφερα στόν Γέροντα τήν περίπτωση καί microοῦ εἶπε laquo῎Ε νά κάνη ἕνα παδί γιά νά microήν γογγύζηraquo Καί ὄντως στό χρόνο ἀπέκτησεraquo

Ὑπῆρχαν καί ἄλλες δυσκολώτερες περιπτώσεις ὅπως ἀνέφερε ὁ Γέρο-

ντας laquoΚάνω γιά ὁρισmicroένους χρόνια προσευχή καί δέν βοηθιοῦνται γιατί ἔχουν πεῖσmicroα θέληmicroα ἐγωισmicroό Λένε laquoΓιατί ὁ Θεός δέν microοῦ δίνει αὐτόraquo Καί γιατί νά microᾶς τό δώση Γιά νά microᾶς κάνη πιό ἐγωιστές πιό θεληmicroατάρη-δες Δέν τούς ὠφελεῖ ἄν τό δώση Εἶναι σάν νά διατάζη micro᾿ αὐτόν τόν τρόπο τόν Θεό Ἐνῶ ἄν ἔλεγαν laquoἌν θέλης δῶσε microου αὐτόraquo Ὁ τρόπος προσευχῆς νά εἶναι ταπεινόςraquo

Ἔγραφε σέ ἐπιστολή (18-9-67) laquoΠολλές φορές ἐπέmicroεινα στήν προσευχή διά διάφορα θέmicroατα (ἀπαιτητικῶς) ἤ ἀτοmicroικά microου ἤ ἄλλων ἀδελφῶν καί microετά ἀναγ-

Τό Κελλί τοῦ Ὑπατίου τήν ἐποχή πού διέmicroενε ἐκεῖ ὁ Γέροντας

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

κάστηκα νά ζητήσω συγγνώmicroην ἀπό τόν Θεό καί νά ζητῶ ξανά τό ἀντίθετο Ἔκτοτε παρακαλῶ ὅτι εἶναι συmicroφέρον τῆς ψυχῆς νά δίδη σάν καλός πατέρας διότι ὅλη ἡ θυσία Του ἔγινε διά νά ἀποκαταστήση τίς ψυχές microας στόν παράδει-σο κοντά Τουraquo

Ὁ Γέροντας δέν microεροληπτοῦσε οὔτε ἔκανε διακρίσεις Τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ εἶναι διαφορετικό γιά τόν κάθε ἄνθρωπο Τό βέβαιο εἶναι ὅτι ὅλοι παρηγοροῦ-νταν καί ἐνισχύονταν ἀπό τόν Γέροντα

Ἄν δέν προηγηθῆ ἡ ψυχική θεραπεία ἡ σωmicroατική microόνη της δέν ὠφελεῖ γιατί συνήθως οἱ θεραπευmicroένοι ἐπανέρχονται στόν ἴδιο ἁmicroαρτωλό τρόπο ζωῆς

Ἐπεδίωκε ὄχι microόνο νά θεραπευθῆ ὁ ἀσθενής ἀλλά περισσότερο νά σωθῆ ἡ ψυχή του γιά τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος καί ἔχυσε τό αἷmicroα Του Φυσικά τό πιό microεγάλο θαῦmicroα γι᾿ αὐτούς πού θεραπεύονταν ἦταν ὅτι ἐνδυναmicroώ-νονταν στήν πίστη γίνονταν συνειδητά πιστοί θεράπευαν τήν ψυχή τους ἀπό τά πάθη καί δόξαζαν microέρα-νύχτα τόν Θεό Αὐτό ἔχει ἀπείρως microεγαλύτερη ἀξία καί αἰώνια διάρκεια ῎Ηθελε νά συνεργήσουν καί οἱ ἀσθενεῖς στήν θεραπεία τους Νά κάνουν ἔστω καί microιά microικρή θυσία γιά τόν Χριστό πχ νά κόψουν ἕνα πάθος τους τό τσιγάρο τό ποτό ἤ κάτι ἄλλο

῞Οταν οἱ θεραπευθέντες ἀπό εὐγνωmicroοσύνη ἤθελαν νά προσφέρουν κάτι ὁ Γέροντας δέν τό δεχόταν Ζητοῦσε microόνο νά τακτοποιηθοῦν πνευmicroατικά νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν ὡς καλοί Χριστιανοί Δέν ζητοῦσε νά κάνουν ἐλεηmicroοσύνες microεγάλες νά κτίζουν Ἐκκλησίες κλπ οὔτε ἐπέβαλ-λε φορτία δυσβάστακτα Αὐτά τά ἄφηνε στήν προαίρεσή τους Ἡ χαρά τοῦ Γέροντα ἦταν microεγάλη ὅταν microαζί microέ τήν σωmicroατική θεραπεία θεραπευόταν καί ἡ ψυχή τοῦ ἀσθενοῦς βοηθιόταν ὅλη ἡ οἰκογένειά του καί δοξαζόταν τό ὄνο-microα τοῦ Θεοῦ

Προβολέας ἀκτίστου φωτός

Ὁ Σεβασmicroιώτατος microητροπολίτης Ξάνθης κκ Παντελεήmicroων ὡς αὐτόπτης microάρτυς ἀναφέρει laquo῏Ηταν βαθύς ὄρθρος microετά ἀπό διανυκτέρευση στήν Καλύ-βη τῆς laquoΠαναγούδαςraquo Διαβάσαmicroε τήν ἀκολουθία στό Ἐκκλησάκι τοῦ Κελλιοῦ Λειτουργοῦσα (ὡς ἱερεύς) καί ἔψελνε ὁ γερο-Παΐσιος Καθώς προχωροῦσε ἡ θεία Λειτουργία ἦλθε ἡ ὥρα τῆς θείας Κοινωνίας Ὁ Γέροντας πλησίασε microε-τά πολλῆς εὐλαβείας καί συστολῆς νά microεταλάβη τῶν ἀχράντων Μυστηρίων Καθώς ἔσκυψε ἔβγαλε τό σκοῦφο του ἐλευθερώνοντας τά microαλλιά του ῎Εκ-πληκτος παρατηροῦσα ὅτι τό πρόσωπό του microέ φανερά τά σηmicroεῖα τῆς θείας ἀλλοίωσης εἶχε γίνει φωτεινό Ἐξέπεmicroπε ἱλαρό ἔντονο φῶς Θέαmicroα ἀσυνήθι-στο γιά microένα τό ὁποῖο microετέφερε microέσα microου τόν γλυκασmicroό αὐτῆς τῆς θείας microαρ-microαρυγῆς Δέν θέλησα νά πῶ τίποτα Κράτησα ὡς τίmicroιον δώρηmicroα στήν microνήmicroη microου τήν φωτοφόρο microορφή του ἕτοιmicroη νά ὑποδεχθῆ τόν Κύριο τῆς δόξης καί τήν καταθέτω γιατί δέν ἀνήκει στήν ἐλαχιστότητά microου ἀλλά σέ ὅλους ὅσοι ἀποζητοῦν παρηγοριά ἀπό τό φωτοφόρο πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

Γrsquo ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία

Ὅπως ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος εἶχε τρεῖς microητέρες τήν φυ-σική του microητέρα τήν Παναγία καί τήν βροντή διότι ὠνοmicroάσθηκε ἀπό τόν Κύριο laquoβοανεργέςraquo (υἱός βροντῆς) ἔτσι καί ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό

τήν microητέρα του Εὐλογία καί τήν Παναγία αἰσθανόταν καί τήν ἁγία microας Ἐκκλη-σία ὡς ἀληθινή του microητέρα Εἶναι ὄντως microητέρα ὅλων τῶν πιστῶν ἀφοῦ microᾶς ἀναγεννᾶ microέ τό Βάπτισmicroα καί microᾶς τρέφει microέ τήν χάρι τῶν microυστηρίων της

Ὁ Γέροντας τόνιζε ἰδιαίτερα αὐτή τήν σχέση του ῎Εγραφε σέ ἐπιστολή του πρός κάποιον νέον laquoΜετά ὅταν τελειώσης τίς σπουδές νά κάνης ὅτι σέ ἀνα-παύει ἐντός τῶν κόλπων τῆς microητέρας Ἐκκλησίαςraquo

῏Ηταν microοναχός microέ ἐκκλησιαστικό φρόνηmicroα καί ἐκκλησιαστική συνείδηση Οἱ ἐκκλησιολογικές του ἀπόψεις ἦταν ὀρθοδοξότατες Πίστευε ὅτι ἡ Ἐκκλησία κατέχει τό πλήρωmicroα τῆς ἀποκαλυφθείσης Ἀληθείας Ἔλεγε laquo῞Οτι ἔχει ἡ Ἐκ-κλησία εἶναι λαmicroπικαρισmicroένοraquo Ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων κατορθώνεται στήν Ἐκκλησία Αἰσθανόταν ὅτι ἀποτελεῖ microέλος της Ὑπέτασσε τό θέληmicroά του καί θυσιαζόταν γιά τό καλό της Ἀκόmicroη καί ἡ ἄσκησή του εἶχε ἐκκλησιαστική ἀνα-φορά Πίστευε ὅτι laquoὅταν διορθώσω τόν ἑαυτό microου διορθώνεται ἕνα κοmicromicroάτι τῆς Ἐκκλησίαςraquo Ἡ ἀγάπη του γιά αὐτήν ἦταν πολύ microεγάλη Γιά τήν εὐστάθειά της ὑπέmicroεινε κόπους καί θυσίες γιά τήν δόξα της προσευχόταν συνεχῶς Γιά τήν ἑνότητά της ἀγωνίστηκε πολυτρόπως Ἔγραφε laquoΔέν εἶmicroαι ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν κάνει τήν Ὀρθόδοξον τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν κόmicromicroα Ἀγαπῶ τούς καλούς ἐργάτας τοῦ Χριστοῦ καί βοηθῶ ὅσο microπορῶraquo

Βοήθησε πολλούς νέους νά γίνουν καλοί κληρικοί ἐργάτες στόν ἀmicroπελῶνα τοῦ Κυρίου Τούς συmicroβούλευε laquoἘργασθεῖτε ταπεινά microέσα στήν Ἐκκλησία καί ὁ Κύριος θά σᾶς προδώσει (ἀναδείξει φανερώσει) στά microάτια τῶν ἀνθρώπωνraquo Κάποιοι ἀπό αὐτούς σήmicroερα κοσmicroοῦν τήν Ἱεραρχία

῎Ηθελε οἱ κληρικοί νά ἑτοιmicroάζουν τόν λαό microέ τήν microετάνοια γιά νά ἀποφύ-γουmicroε τήν δικαία ὀργή τοῦ Θεοῦ Ἡ διακονία τους νά ἀποβλέπη στήν σωτηρία τῶν πιστῶν καί στήν δόξα τῆς Ἐκκλησίας ὄχι στήν αὐτοπροβολή ῎Ελεγε γιά κληρικό πού ἐπετέλεσε ἔργο ἀξιόλογο ὅτι laquoθά εἶχε ἀξία τό ἔργο του ἄν δέν ἦταν κάτι τό προσωπικόraquo

Ὁ ἴδιος ἀθόρυβα ἀπό τό ἀσκητήριό του παρακολουθοῦσε τήν ἐκκλησιαστι-

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

κή κατάσταση microέ ἐνδιαφέρον Προσευχόταν microιλοῦσε ἔγραφε καί ὅταν τό ἔκρινε ἀναγκαῖο ἐξερχόταν στόν κόσmicroο γιά κάποια ἐκκλησιαστική ὑπόθεση Γιά ἕνα τέ-τοιο θέmicroα βγῆκε καί συνάντησε τόν ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυmicroο καί ἄλλη φορά πῆγε στόν microητροπολίτη Φλωρίνης κκ Αὐγουστῖνο Ἐκεῖνος τοῦ εἶπε laquoΚαλόγερε ἦρθες νά microέ ἐλέγξηςraquo laquoὌχι Σεβασmicroιώτατεraquo ἀπάντησε laquoΤό Εὐαγγέλιο λέει laquoἐάν ἁmicroαρ-τήση εἰς σέ ὁ ἀδελφός σου ὕπαγε καί ἔλεγξον αὐτόνraquo36 δέν λέει γιά τόν Πατέραraquo Τοῦ ἔβαλε ἐδαφιαία microετάνοια καί στήν συνέχεια τοῦ εἶπε κάτι τό ὁποῖο δέχθηκε ὁ ἀγωνιστής Μητροπολίτης καί ἔκτοτε τόν εἶχε σέ microεγάλη εὐλάβεια Ἀρκετοί Ἐπίσκο-ποι τόν συmicroβουλεύονταν καί ἐπιζητοῦσαν τήν ἐπικοινωνία microαζί του

Πονοῦσε πολύ ὅταν ὑπῆρχαν σκάνδαλα καί ἐκκλησιαστικές κρίσεις Τότε προ-σευχόταν περισσότερο laquoΣᾶς ἔγραψα τό βαθύ πόνο microουraquo ἔγραφε σέ ἐπιστολή του σέ microιά τέτοια περίοδο (12-4-75) καί ἐξηγοῦσε γιατί συmicroβαίνουν αὐτά laquoΛείπει ἡ πατε-ρική πνευmicroατική ἀρχοντιά καί ἑπόmicroενο εἶναι νά microαλώνουmicroε σάν τούς γύφτουςraquo

Γιά τό πολυσυζητηmicroένο θέmicroα τῶν θρησκευτικῶν ὀργανώσεων ὁ Γέροντας εἶπε laquoΤίς χριστιανικές ὀργανώσεις νά microήν τίς διαλύσουmicroε ἀλλά νά τίς κάνουmicroε πατε-ρικέςraquo

Ἰδιαιτέρως σεβόταν τόν Οἰκουmicroενικό θρόνο Ἀναγνώριζε τήν πανορθόδοξη ἀποστολή του καί κατανοοῦσε τήν δύσκολη θέση πού βρίσκεται Προσευχόταν πολύ καί τόν ὑπερασπίστηκε δηmicroόσια σέ πολλές περιπτώσεις

Ἀπό τό Στόmicroιο εἴδαmicroε τόν Γέροντα σφοδρό πολέmicroιο τῶν αἱρέσεων Στά θέmicroα-τα τῆς πίστεως ἦταν ἀκριβής καί ἀσυγκατάβατος

Εἶχε microεγάλη ὀρθόδοξη εὐαισθησία γι᾿ αὐτό δέν δεχόταν συmicroπροσευχές καί κοινωνία microέ πρόσωπα microή ὀρθόδοξα Τόνιζε laquoΓιά νά συmicroπροσευχηθοῦmicroε microέ κά-ποιον πρέπει νά συmicroφωνοῦmicroε στήν πίστηraquo Διέκοπτε τίς σχέσεις του ἤ ἀπέφευγε νά δῆ κληρικούς πού συmicromicroετεῖχαν σέ κοινές προσευχές microέ ἑτεροδόξους Τά laquomicroυ-στήριαraquo τῶν ἑτεροδόξων δέν τά ἀναγνώριζε καί συmicroβούλευε οἱ προσερχόmicroενοι στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά κατηχοῦνται καλά πρίν βαπτισθοῦν

Καταπολέmicroησε τόν οἰκουmicroενισmicroό καί microιλοῦσε γιά τό microεγαλεῖο καί τήν microονα-δικότητα τῆς Ὀρθοδοξίας τήν πληροφορία του ἀρυόmicroενος ἀπό τήν ἐν καρδίᾳ του θεία χάρι Ὁ βίος του ἀποδείκνυε τήν ὑπεροχή τῆς Ὀρθοδοξίας

Γιά ἕνα διάστηmicroα εἶχε διακόψει microαζί microέ ὅλο σχεδόν τό ὑπόλοιπο Ἅγιον ῎Ορος τό microνηmicroόσυνο τοῦ πατριάρχου Ἀθηναγόρα γιά τά ἐπικίνδυνα ἀνοίγmicroατά του πρός τούς Ρωmicroαιοκαθολικούς Ἀλλά τό ἔκανε microέ πόνο laquoΚάνω προσευχήraquo εἶπε σέ κάποιον laquoγιά νά κόβη ὁ Θεός microέρες ἀπό microένα καί νά τίς δίνη στόν πατριάρ-χη Ἀθηναγόρα γιά νά ὁλοκληρώση τήν microετάνοιά τουraquo

Χωρίς νά ἐπιδιώκη νά φαίνεται ὁmicroολογητής microέ τόν τρόπο του ἀντιδροῦσε microι-λοῦσε καί ἔγραφε σέ ἐκκλησιαστικά πρόσωπα laquoἩ Ἐκκλησίαraquo ἔλεγε laquoδέν εἶναι καράβι τοῦ κάθε ἐπισκόπου νά κάνη ὅτι θέλειraquo Οἱ ἀντιδράσεις του αὐτές συνωδεύ-ονταν ἀπό πολλή προσευχή καί ἀγάπη γιά τήν Ἐκκλησία ἀλλά καί γιά τούς πα-ρεκτρεποmicroένους καί προϋπέθεταν ἀπάθεια διάκριση καί ἄνωθεν φωτισmicroό

῞Ενα ἄλλο θέmicroα πού ἀπασχόλησε τόν Γέροντα ἦταν τό θέmicroα τοῦ ἡmicroερολο-γίου Πονοῦσε γιά τόν χωρισmicroό καί προσευχόταν Λυπόταν γιά τίς παρατάξεις τῶν παλαιοηmicroερολογιτῶν πού εἶναι ξεκοmicromicroένες σάν τά κλήmicroατα ἀπό τήν Ἄmicroπε-

36 Ματθ ιη΄ 15

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

λο καί δέν ἔχουν κοινωνία microέ τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα καί τίς κατά τόπους αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες Μερικές τέτοιες ἐνορίες στήν Ἀθήνα καί στήν Θεσσαλονίκη ἑνώθηκαν καθ᾿ ὑπόδειξή του microέ τήν Ἐκκλησία κρατώντας τό παλαιό ἑορτολόγιο

Ἔλεγε laquoΚαλό ἦταν νά microήν ὑπῆρχε αὐτή ἡ ἑορτολογική διαφορά ἀλλά δέν εἶναι θέmicroα πίστεωςraquo Στίς ἐνστάσεις ὅτι τό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας ἀπαντοῦσε laquoΤό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας καί τό παλιό εἰδωλολάτρηςraquo ἐννοώντας τόν Ἰούλιο Καίσαρα

Μέ τήν ἀγάπη τήν προσευχή καί τήν διάκρισή του γνώριζε πότε νά microιλᾶ πῶς νά ἐνεργῆ καί νά βοηθᾶ ἀθόρυβα τήν microητέρα Ἐκκλησία ἀποφεύγοντας τά ἄκρα καί θεραπεύοντας πληγές πού ταλαιπωροῦν τό σῶmicroα τῆς Ἐκκλησίας καί σκανδαλίζουν τούς πιστούς

Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος

Ὁ Γέροντας ξερριζωmicroένος ἀπό τήν βρεφική του ἡλικία καί ἔχοντας ζήσει τήν φρίκη τοῦ πολέmicroου καί τῆς Κατοχῆς γνώριζε ἀπό τήν πεῖρα του ὅτι τό νά laquoδιάγωmicroεν ἤρεmicroον καί ἡσύχιον βίονraquo εἶναι microεγάλη εὐλογία

Ἀγαποῦσε τήν Πατρίδα καί ἔλεγε laquoΚαί ἡ Πατρίδα εἶναι microιά microεγάλη οἰκογέ-νειαraquo Δέν ἐπεδίωκε τό ἐθνικό microεγαλεῖο τήν δόξα καί τήν ἰσχύ microέ τήν κοσmicroική ἔννοια ἀλλά τήν εἰρήνη τήν πνευmicroατική ἄνοδο καί τήν ἠθική ζωή τῶν πολιτῶν γιά νά microᾶς βοηθᾶ καί ὁ Θεός Οὔτε ἐπιζητοῦσε τήν ἀσφάλεια γιά νά ἀπολαmicro-βάνουν οἱ ἄνθρωποι τίς ἀνέσεις τους

Σέ κάποιον ῞Ελληνα θερmicroό πατριώτη πού ζοῦσε στήν Ἀmicroερική καί προσπα-θοῦσε νά προβάλλη τήν Ἑλλάδα συνέστησε ν᾿ ἀγωνισθῆ γιά νά ἁγιάση καί ὕστερα νά προβάλλη σωστά καί πνευmicroατικά καί τήν Ἑλλάδα

῞Οπως οἱ Προφῆτες τοῦ Ἰσραήλ συmicromicroετεῖχαν στήν ζωή τοῦ ἔθνους ἐνεργά microέ τόν τρόπο τους προσεύχονταν θρηνοῦσαν ἔλεγχαν βασιλεῖς κήρυτταν microετά-νοια καί προφήτευαν γιά τά ἐπερχόmicroενα δεινά τό ἴδιο καί ὁ Γέροντας δέν ἦταν ἀδιάφορος καί ἀπαθής στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος Ὁ προφήτης δέν ἦταν ἐθνικι-στής πού ἔλεγε laquoΔιά Σιών οὐ σιωπήσοmicroαιraquo37 Τό ἴδιο καί ἡ στάση τοῦ Γέροντα ἦταν καθαρά πνευmicroατική

Στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος δέν ἤθελε οἱ Χριστιανοί νά εἶναι ἀδιάφοροι Πολύ λυ-πόταν πού ἔβλεπε πνευmicroατικούς ἀνθρώπους νά ἐπιζητοῦν νά βολευθοῦν οἱ ἴδιοι καί νά microήν ἐνδιαφέρωνται γιά τήν Πατρίδα Ὁ καηmicroός του καί ἡ ἀπορία του ἦταν πῶς οἱ ὑπεύθυνοι δέν ἀντιλαmicroβάνονται ποῦ ὁδηγούmicroαστε Ὁ ἴδιος ἀπό παλαιά διέβλεπε τήν σηmicroερινή κατάσταση καί ἀνησυχοῦσε ἀλλά δέν διέσπειρε τίς ἀνησυχίες του στόν κόσmicroο Ἔλεγε laquoἈπό τό κακό πού ἐπικρατεῖ σήmicroερα θά βγεῖ microεγάλο καλόraquo

Πίστευε ὅτι ἕνας microοναχός microπορεῖ νά βοηθήση ὁλόκληρο τό Ἔθνος laquoἌλλον ὁ Θεός τόν κάνει microοναχό γιά νά βοηθήση microιά οἰκογένεια καί ἄλλον γιά νά βοηθή-ση ὁλόκληρο Ἔθνος Τό Ἅγιον Ὄρος πολλά microπορεῖ νά προσφέρη Μπορεῖ νά δη-microιουργήση πάλι τό Βυζάντιο ἀπό τό ὁποῖο προῆλθεraquo

37 Ἡσ ξα΄ 1

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα

Η ἐξωτερική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα ἦταν ἑνός συνηθισmicroένου microοναχοῦ Τό ἀνάστηmicroά του microέτριο περίπου 160 micro ὕψος ῏Ηταν πολύ λεπτός σκελετωmicroένος ἀπό τήν πολυετῆ ἄσκηση microέ ὡραῖα ἁρmicroονικά καί λεπτά τά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου Ἡ ὅλη ἐmicroφάνισή του ἀπέπνεε καλωσύνη καί συmicroπάθεια

Τό βλέmicromicroα του ζωηρό ἐκφραστικό (ἐκφραζόταν καί microιλοῦσε microέ τά microάτια του) διεισδυτικό καί σπινθηροβόλο Εἰρήνη σιγουριά καί ἀρχοντιά συνώδευαν τίς κινήσεις του Τά γένια του microέτρια πυκνά καί σχεδόν κατάλευκα πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του Τά microαλλιά του microιξοπόλια (ἀσπρόmicroαυρα) καί πολύ πυκνά ἔφθα-ναν ὥς τούς ὤmicroους του Συνήθως φοροῦσε πλεκτό microάλλινο σκοῦφο χοντρό γιά τό κρύο Σέ ἐξόδους φοροῦσε τόν συνηθισmicroένο ἁγιορείτικο

Οἱ παλάmicroες τῶν χεριῶν του microεγαλύτερες τοῦ κανονικοῦ στιβαρές ἔδειχναν ἄνθρωπο πού εἶχε ἀσχοληθῆ microέ χειρωνακτικές ἐργασίες Τά πέλmicroατα τῶν πο-διῶν του microεγάλα δυσανάλογα πρός τό ἀνάστηmicroά του Τά δόντια του ἔλειπαν σχεδόν ὅλα ἐκτός ἀπό δύο στήν ἄνω σιαγόνα καί λίγα microπροστινά στήν κάτω Δέν θέλησε νά βάλη δόντια ἄν καί τοῦ πρότειναν πνευmicroατικά του τέκνα Συ-γκατατέθηκε ὅmicroως καί ἔβαλε δύο laquoγκυλιέδεςraquo ὅπως ὠνόmicroαζε τίς θῆκες ῞Οταν γελοῦσε φαίνονταν χαρακτηριστικά Παρά τήν ἔλλειψη τῶν δοντιῶν microιλοῦσε καθαρά καί δέν φαινόταν αὐτό σάν σωmicroατικό microειονέκτηmicroα Ἡ ἔκδηλη θεία χάρι σκέπαζε αὐτή τήν ἔλλειψη καί τόν ἔκανε νά φαίνεται laquoὡραῖος κάλλειraquo Τό πρόσωπό του ἦταν φωτεινό καί χαριτωmicroένο Ὁλόκληρος ἦταν laquoλαmicroπρόν τῆς χάριτος γνώρισmicroαraquo

Οἱ αἰσθήσεις του παρέmicroειναν ὀξύτατες ὥς τήν κοίmicroησή του καί λειτουργοῦ-σαν πολύ καλά Μέ τήν ὄσφρησή του ἀπό ἕνα χιλιόmicroετρο microακρυά αἰσθανόταν κάποιον πού κάπνιζε Ἡ ἀκοή του πολύ εὐαίσθητη Ἡ ὅρασή του καταπληκτική Ἔβλεπε λεπτοmicroέρειες ἀπό πολύ microακρυά Μέ γυαλιά πρεσβυωπίας ἔκανε ξυλό-γλυπτα microέ λεπτοmicroέρειες ὥς τά τέλη τῆς ζωῆς του

Φαινόταν ἕνας φυσιολογικός ἄνθρωπος ἀλλά ἔκρυβε στόν laquoκρυπτόν τῆς καρ-δίας ἄνθρωπον τόν κατά Θεόν κτισθένταraquo τήν θεία χάρι πού ἦταν ἀδύνατο νά κρυφθῆ καί ἀσύλληπτο νά κατανοηθῆ

Ἄν καί γέρων λευκόθριξ ἀσθενής καί χωρίς δόντια ἦταν ὅmicroως λέων Εἶχε κάτι τό δυνατό τό ἀποφασιστικό τό θεϊκό Μέσα σέ αὐτό τό ἀσθενικό καί microι-κροκαmicroωmicroένο σῶmicroα κρυβόταν microιά ψυχή ἀνδρεία microέ πολλή δύναmicroη καί θυmicroό

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

Τόν θυmicroό οἱ ἅγιοι Πατέρες τόν ὀνοmicroάζουν νεῦρο τῆς ψυχῆς Αὐτή τήν δύναmicroη (θυmicroό) τήν ἔστρεψε πρός τό καλό καί τήν ἀξιοποίησε γιά νά ἐπιτύχη τίς ἀρετές Δέν δίσταζε νά ἐλέγξη κάποιον ὅταν ἔκανε κακό πού ὑπερέβαινε τά ὅρια καί νά θυmicroώση ἀπαθῶς38 -laquoὀργίζεσθε καί microή ἁmicroαρτάνετεraquo- χωρίς νά χάση τήν εἰρήνη του πάντοτε ὅmicroως ὑπερασπί-ζοντας κάτι ἀνώτερο καί ὄχι τόν ἑαυτό του Μιλοῦσε τότε ὄχι κυριευ-microένος ἀπό τό πάθος τῆς ὀργῆς ἀλλά microέ πόνο ψυχῆς

Ἦταν ἀπό φύσεως ἀνοικτός καί εὐχάριστος φιλόξενος καί ἐλεή-microων γνήσιος Ἀνατολίτης Ἀγαποῦσε νά διηγῆται χαριτωmicroένες ἱστορί-ες microέ πνευmicroατικό περιεχόmicroενο καί νά γελᾶ ἀπό τήν καρδιά του laquoΔυ-στυχῶς σήmicroεραraquo ἔλεγε laquoχάθηκε ἀπό τούς πολλούς τό φυσικό γέλιοraquo Μποροῦσε νά ξεσπάση σέ κλάmicroατα ἀπό συmicroπάθεια νά ἀσπασθῆ ὡς ἀδελφό του κάποιον πονεmicroένο πού πρώτη φορά ἔβλεπε καί νά κάνη κάθε θυσία γιά νά τόν ἀναπαύση καί νά τόν βοηθήση Καί ὅλα αὐτά τά ἔκανε ἀπό τήν καρδιά του φυσικά καί αὐθόρmicroητα

Θυσιαζόταν γιά τό πιστεύω του καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν πλησίον Ἀπε-χθάνετο τήν διπροσωπία τήν χαmicroέρπεια καί τήν ἀσυνειδησία Τιmicroοῦσε καί σε-βόταν τούς ἐναρέτους τούς εὐλαβεῖς ὅσους εἶχαν ἰδανικά καί ἐργάζονταν γιά τό καλό τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ἔθνους τούς φιλότιmicroους πού εἶχαν πνεῦmicroα θυ-σίας ῎Ελεγε laquo῎Εχω microέσα στήν καρδιά microου αὐτούς πού ἔχουν καλωσύνη εὐλά-βεια καί ἁπλότηταraquo

Στόν πιό ἄσηmicroο ἄνθρωπο ἄν microάλιστα ἦταν πονεmicroένη καί εὐαίσθητη ψυχή ταπεινωνόταν ἀπεριόριστα γινόταν χῶmicroα Ἀλλά γινόταν βουνό πανύψηλο βρά-χος ἀσάλευτος στίς ἀπειλές στούς ἐκφοβισmicroούς στίς κολακεῖες στίς δωροδο-κίες τῶν δυνατῶν ῏Ηταν ἀπτόητος microπροστά στίς ἀπειλές τόν κίνδυνο καί τόν θάνατο ῏Ηταν ἄτρωτος ἀπό συκοφαντίες ἀκόmicroη καί στά κτυπήmicroατα laquoτῶν πο-λεmicroούντων αὐτόν ἀπό ὕψουςraquo39 (δηλαδή τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς)

῏Ηταν ἄνθρωπος microέ πλούσιο ἐσωτερικό περιεχόmicroενο Εἶχε καρδιά microέ αἰσθήmicroα-τα ἐξαγνισmicroένα (ἄσχετα microέ κάθε συναισθηmicroατισmicroό) ῏Ηταν ἄνθρωπος τέλειος ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ Μία θεότευκτη εἰκόνα microέ πολύτιmicroες ψηφίδες τίς ἀρετές ῞Ενα laquoκαθαρό καί ἀκηλίδωτο ἔσοπτροraquo πού ἀντανακλοῦσε θεῖες ἰδιότητες Ὁ Γέροντας ἦταν φύση ἀγαθή microέ καλές καταβολές προικισmicroένος microέ σπάνια χα-ρίσmicroατα Ἀλλά ἀγωνίσθηκε πολύ αὔξησε καί διπλασίασε τά τάλαντά του Ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε πολλά καί ὁ Γέροντας τά ἀπέδωσε πολλαπλά

῏Ηταν φαινόmicroενο εὐφυΐας εὐστροφίας ἑτοιmicroότητος Σπάνια καί ἀσυνήθης περίπτωση Εἶχε καταπληκτική microνήmicroη Θυmicroόταν κάποιον πού ἔβλεπε microιά φορά γιά δεκαετίες Κάποτε στήν laquoΠαναγούδαraquo τόν ἐπισκέφθηκε ἕνας ἡλικιωmicroένος Ὁ Γέροντας τόν ρώτησε laquoΕἶσαι ὁ Κοκκινέληςraquo Πράγmicroατι ἦταν ὁ Κοκκινέλης microέ τόν ὁποῖο εἶχαν συνυπηρετήσει γιά λίγο στρατιῶτες πρίν ἀπό microισόν αἰῶνα

Ἦταν microέσα σέ ὅλα χωρίς νά ἀσχολῆται microέ ὅλα Γνώριζε τά τοῦ κόσmicroου δια-microένοντας στήν ἔρηmicroο Ἦταν πνευmicroατικά microαζί microέ ὅλους ἀγαποῦσε ὅλο τόν κό-σmicroο καί ἀπεῖχε ἀπό ὅλους

38 laquoὉ δέ θυmicroός τότε πάλιν κινεῖται κατά φύσιν ὅτε πάντας ἀνθρώπους ἀγαπᾷ καί πρός οὐδένα αὐτῶν ἤ λύ-πην ἤ microνησικακίαν κέκτηταιraquo ἁγίου Ἰωάννου Δαmicroασκηνοῦ Λόγος ψυχωφελής Φιλοκαλία τοmicro Β΄ σ 236

39 Ψαλmicro νε΄ 3

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Γνώριζε πολλά χωρίς νά ἔχη σπουδάσει Συναναστρεφόταν ἄνετα καί συζη-τοῦσε microέ ἐπιστήmicroονες καί ἄλλες προσωπικότητες χωρίς νά microειονεκτῆ Ἀντιθέ-τως οἱ κατά κόσmicroον σοφοί τόν συmicroβουλεύονταν

Σέ ἐρώτηση ἄν microετανόησε πού δέν σπούδασε ἀπάντησε ἀρνητικά Μόνο γιά τήν γνώση τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς ἔλεγε laquoἌν εἶχα βγάλει κανά δυό τάξεις στό Γυmicroνάσιο θά καταλάβαινα καλύτερα τήν Ἁγία Γραφή καί τούς ἁγίους Πατέ-ρεςraquo Ἦταν ὅmicroως ἀκριβής στά λόγια του Οἱ ἀπαντήσεις του δέν ἄφηναν κενά Καταλάβαινες αὐτό πού ἤθελε νά πῆ καί χωρίς λόγια Μέ λίγα ἔλεγε πολλά Μέ microιά παραστατική χειρονοmicroία ἔδινε νά ἐννοήση κανείς ἕνα πρόσωπο microιά ὁλόκληρη ὑπόθεση

῏Ηταν ἀπό τήν φύση του καλλιτέχνης καί ποιητής Εἶχε τήν ἱκανότητα νά γράφη ποιήmicroατα καί τροπάρια καί νά ζωγραφίζη

Ἀγαποῦσε τή νοικοκυρεmicroένη δουλειά ῞Οτι ἔπιανε στά χέρια του τό ἔκανε microέ microεράκι τέλεια περισσότερο ὅτι εἶχε σχέση microέ τόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία Εἶ-χε ἐπιmicroονή καί microέθοδο στήν ἐπίτευξη τῶν στόχων του

Στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους ἦταν ἁπλός αὐθόρmicroητος ζεστός καί εἶχε ἕνα δικό του τρόπο microιά πνευmicroατική τέχνη γιά νά σέ πλησιάση νά ἐπικοινωνήση microαζί σου καί νά σέ ἀναπαύση Σέ παρακολουθοῦσε σιωπηλά microέ προσοχή τετα-microένη σέ ἄφηνε νά microιλήσης καί ἐρχόταν στήν θέση σου Φερόταν στούς ἄλλους microέ εὐαισθησία καί λεπτότητα καί microόνο στόν ἑαυτό του ἦταν αὐστηρός Αὐτές οἱ ἀντιθέσεις στόν χαρακτῆρα του συνέθεταν microιά θαυmicroαστή ἁρmicroονία Ἐπιείκεια πρός τούς ἄλλους καί αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του ἡσυχία καί κοινωνικότητα ἁπλότητα πίστεως καί δεινότητα διανοητική τήρηση microέ εὐλάβεια τῶν τυπικῶν καί πνεῦmicroα ἐλευθερίας

Ὅποιον δρόmicroο καί ἄν ἀκολουθοῦσε ὁ Γέροντας στήν ζωή του θά διακρινόταν γιατί ἦταν laquoδοχεῖον χωρητικόνraquo microηχανή δυνατή φακός microεγάλης ἐντάσεως

Προτίmicroησε ὅmicroως νά γίνη laquoκονσερβοκούτιraquo πού ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ Ἡλίου τῆς δικαιοσύνης καί δείχνει τόν Ἥλιο ἀντί νά λάmicroψη πρόσκαιρα σ᾿ αὐ-τόν τόν ψεύτικο κόσmicroο microέ τήν δική του αὐτοπροβολή Ἀγωνίσθηκε πολύ microέ φι-λότιmicroο καί αὐταπάρνηση ῎Εδωσε τά πάντα στόν Θεό καί ὑπέmicroεινε πειρασmicroούς καί θλίψεις γιά τόν Θεό Βοήθησε ἀναρίθmicroητα πλήθη ἀνθρώπων Μονοmicroάχησε microέ τόν διάβολο καί βγῆκε νικητής Τώρα ἀκούει τήν εὐλογηmicroένη φωνή laquoΤῷ νι-κῷντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὅ ἐστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ microουraquo40

40 Ἀποκ β΄ 7

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Τό microήνυmicroά του41

Πρῶτα πιστεύουmicroε στόν Θεό καί ὕστερα ἀγαπᾶmicroε τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρωπο Ἡ πίστη αὐξάνει microέ τήν προσευχή laquoΠρόσθες ἡmicroῖν πίστινraquo

laquoὍπως ἔχω καταλάβει ὅλο τό κακό προέρχεται ἀπό τήν ἀπιστία Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν πιστεύη στόν Θεό θέλει νά γλεντήση τήν ζωή του Γι᾿ αὐτό καί ἐπιδίδεται σέ κάθε εἴδους ἁmicroαρτίαraquo

laquoὉ ἄνθρωπος πρέπει νά συλλάβη τό βαθύτερο νόηmicroα τῆς ζωῆς ὅτι αὐτή ἡ ζωή εἶναι νά ἑτοιmicroαστοῦmicroε γιά τήν ἄλλη Ἀπό κεῖ καί πέρα ὅπως ἕνας πού τα-ξιδεύει νά πάη κάπου χρειάζεται ἕναν ὁδηγό ἔτσι καί γιά τό οὐράνιο ταξίδι πρέπει νά βρῆ ἕναν ὁδηγό (Πνευmicroατικό) Μετά νά τόν βάλη σέ ἕνα πρόγραmicro-microα λίγη microελέτη λίγη προσευχή νά ἀποφεύγη τίς ἀφορmicroές τῆς ἁmicroαρτίας καί τό κοσmicroικό φρόνηmicroα πού εἶναι τό χειρότερο ἀπ᾿ ὅλα Ὁπότε ἔτσι ἡ καρδιά του θά εἶναι στόν Χριστόraquo

laquoΠρέπει νά ἀγωνιστοῦmicroε microέ φιλότιmicroο νά σωθοῦmicroε γιά νά microή λυπήσουmicroε τόν Χριστό Θά microᾶς πεῖ ὁ Χριστός laquoΠαιδί microου ἐγώ ἔκανα τόσα γιά νά σέ σώσω Ἔχυ-σα τό αἷmicroα microου καί ὑπέmicroεινα τόσα πάθη ἐσύ τί ἔκανες γιά νά σωθῆςraquo

laquoὉ κάθε ἄνθρωπος πρέπει νά βρῆ καί νά ἁγιάση τήν κλίση του Ὁ προκοmicro-microένος ἄνθρωπος ὅπου καί νά βρεθῆ εἴτε στόν γάmicroο εἴτε στόν microοναχισmicroό θά εἶναι ἐπιτυχηmicroένοςraquo

laquoΝά προτιmicroοῦmicroε τίς θλίψεις καί νά τίς δεχώmicroαστε καλύτερα ἀπό τίς χαρές Τό πικρό φάρmicroακο πολλές φορές εἶναι καλύτερο ἀπό τό γλυκό διότι θεραπεύει Ἡ πραγmicroατική χαρά γεννιέται ἀπό τόν πόνοraquo

laquoἘκεῖνο πού ἐmicroποδίζει τόν ἄνθρωπο στήν προκοπή του στά πνευmicroατικά εἶ-ναι ὅτι δέν δουλεύει τό microυαλό του σέ ὅτι τόν ὠφελεῖ πνευmicroατικά ἀλλά σέ ἄλ-λα πράγmicroαταraquo

laquoΠρέπει νά microπῆ microέσα microας ὁ πόνος γιά τήν σύγχρονη κατάσταση γιά νά microπο-ρέσουmicroε νά κάνουmicroε καρδιακή προσευχήraquo

laquoΣήmicroερα ἦρθε ἡ ἐποχή νά διαχωρισθοῦν τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια οἱ πι-στοί ἀπό τούς ἀπίστους Ἀργότερα θά ᾿ρθεῖ καιρός πού θά δώσουmicroε ἐξετάσεις θά ὑποστοῦmicroε καί διωγmicroούς γιά τήν πίστη microας καί τότε θά φανεῖ τό microπακίρι ἀπό τό χρυσόraquo

laquoὍταν κάποιος στενοχωρῆται γιατί ὑποφέρει γιά τούς ἄλλους πονᾶ τούς ἄλ-λους κάνει τά δικά τους προβλήmicroατα δικά του τότε αὐτός ἔχει microισθό microάρτυρος

41 Ἀντί ἐπιλόγου παρατίθενται microερικά χαρακτηριστικά σηmicroεῖα τῆς διδασκαλίας τοῦ Γέροντα

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Ὁ Γέροντας παρηγορεῖ καί συmicroβουλεύει

Οἱ ἄνθρωποι πού θυσιάζουν τά πάντα πόσο χαριτωmicroένοι εἶναι Οὔτε προβλήmicroα-τα ἔχουν καί λάmicroπει τό πρόσωπό τους γιατί ἔχουν τήν θεϊκή χαρά συνέχειαraquo

laquoὍλη ἡ βάση τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς εἶναι νά σκέφτεται τόν ἄλλον καί τόν ἑαυτό του νά τόν βάζη τελευταῖο νά microήν τόν ὑπολογίζη Ὅταν ἔρθουmicroε στήν θέση τοῦ ἄλλου καί τόν καταλάβουmicroε τότε συγγενεύουmicroε microέ τόν Χριστόraquo

laquoἩ χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀκριβό πρᾶγmicroα Γιά νἄρθη νά κατοικήση microέσα στόν ἄνθρωπο πρέπει νά βρῆ τόν ἄνθρωπο νά συmicroφωνῆ κατά Πνεῦmicroα microέ τόν Θεό καί ὁ ἄνθρωπος νά ἐξασκήση (ἐξαντλήση) ὅλο τό ἀνθρώπινο Ἐνῶ ἐmicroεῖς θέλοmicroε νά ἔλθη ἡ θεία χάρις γιά νά microᾶς ἀπαλλάξη ἀπό τίς ἀδυναmicroίες χωρίς ἀγῶνα Γιά νά κατοικήση στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦmicroα χρειάζεται πολύ αὐταπάρνη-ση πολύ φιλότιmicroο ταπείνωση ἀρχοντιά θυσία Ἡ πνευmicroατική ζωή δέν εἶναι ἀπόλαυση Ὁ Χριστός ἔχει τοποθετήσει τήν microπρίζα ἀλλά τά δικά microας καλώδια εἶναι σκουριασmicroένα καί δέν δέχονται τήν θεία χάρι Νά ξεσκουριάσουmicroε τά κα-λώδια ν᾽ ἀγωνιστοῦmicroε νά γνωρίσουmicroε τόν ἑαυτό microας νά κόψουmicroε τά πάθη microας νά ἀποκτήσουmicroε τίς ἀρετές καί ἔτσι θά microᾶς ἐπισκεφθῆ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦraquo Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας Ἀmicroήν

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Αὐτό τό ἰδιόγραφο κείmicroενοτοῦ Γέροντα βρέθηκε αὐτοτελές

στήν laquoΠαναγούδαraquomicroετά τήν κοίmicroησή του

Ἡ Πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

BEacuteAcircEumlEacuteIumlAtildeNtildeAacuteOumlEacuteAacute

Ἐπιλεγmicroένα κεφάλαια ἀπό τό microόλις ἐκδοθέν βιβλίο τοῦ + Ἱεροmicroονάχου ἸσαάκΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Κεντρική-ἀποκλειστική διάθεση τοῦ βιβλίουἹερόν Ἡσυχαστήριον Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδροmicroος 63088 Μεταmicroόρφωσης ΧαλκιδικῆςΤηλέφωνον 2375061592Τηλεοmicroοιότυπον (FAX) 2375061103

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Page 3: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου

2Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Ἀφιεροῦται στούς ἁπανταχοῦ Ἕλληνες πού ζοῦνε ἐκτός τῆς

σηmicroερινῆς Ἑλλάδος καί εἰδικότερα σέ ἐκείνους πού λόγῳ τῶν

συνθηκῶν δέν microποροῡν νά λατρεύσουν ἐλεύθερα τόν ἀληθινό Θεό

τόν Κύριο ἡmicroῶν Ἰησοῦ Χριστό

Ὁ Γέροντας Παΐσιος (1924-1994)

ETHAringNtildeEacuteAringtimesIumlIgraveAringIacuteAacute Π Ισαάκ 1936-1998 10 Πρόλογος 11

ETHNtildeUgraveOcircIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΟ ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

Α΄ ΟΙ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ Βάπτιση καί ξερριζωmicroός 14

Β΄ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo 16 Παιδικές ἀσκήσεις 17 Θεοπτία 18 Φροντίδα γιά τούς ἄλλους 19

Γ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος 21 Κακουχίες 21 Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες 22 Θυσία γιά τούς ἄλλους 23 Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται 23 Σώζει τήν Μονάδα τους 24 Αὐτοθυσία 24 Προσεύχεται ἐν microέσῳ σφαιρῶν 25 Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο 25

Δ΄ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ Ἀγῶνες ἀρχαρίου 27 Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις 28 Ρασοευχή 28 Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος 28 Μικρόσχηmicroος 31 Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία 31

Ε΄ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ ΚΟΝΙΤΣΗΣ Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ 32 Πηδᾶ στόν γκρεmicroό 32 Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία 33 Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν 34 Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα 34

ΣΤ΄ ΕΡΗΜΙΤΗΣ ΣΤΟ ΘΕΟΒΑΔΙΣΤΟΝ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ Μακαρία ἐρηmicroική ζωή 36 Λύει τήν ἀνοmicroβρία 38

Ἐργόχειρο καί ἐλεηmicroοσύνες 38 laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςraquo 38 Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο 39

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣΚΗΤΗ Τροφή ἀπό Ἄγγελο 40 Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες 41 Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου 42

Η΄ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo 43 Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου 44 Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία 44 Ἡ κολασmicroένη ψυχή 45 Φῶς γλυκύτατον 46 Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ 46 Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ 47 Θεόσταλτο ψάρι 48 Ὁ φύλακας Ἄγγελος 48 Εὔθυmicroα καί εὔστροφα 49

θ΄ ΣΤΗΝ laquoΠΑΝΑΓΟΥΔΑraquo ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ laquoἘγκατάσταση στήν Παναγούδαraquo 51 Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου 51 laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo 52 Φοβερό ὅραmicroα 52 laquoἩ Παναγίαraquo 53 Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων hellip 53 laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo 53

Ἄλλες microαρτυρίες προσκυνητῶν laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo 55 laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo 55 Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι 56

Ι ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ Πόνος καί ἀσθένειες 58 Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση 59

ΙΑ΄ ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo 62 Εὐωδία 62 Διάσωση παιδιοῦ 63 Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα 63 Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις 64

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο 64 Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης 65 Παρέχει ἀνάβλεψη 66

AumlAringOtildeOcircAringNtildeIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Α΄ ΑΡΕΤΕΣ laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo 68 Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας 69 Φιλότιmicroο 71 Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια 72 Ἀγάπη ἀρχοντική 74

Β΄ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως 77 Ἄβρεκτος 77 Ἀθέατος 77 Μετέωρος 78 Μεταδοτικός χάριτος 78 Σηκώνει βράχο 78 laquoἈσύλληπτοςraquo 78 Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση 80 Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου 81 Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος 82 Χάρισmicroα παρακλήσεως 84 laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo 85 Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους 86 Παράδοξες microεταβάσεις 87 Διόραση καί προόραση 87 Χάρισmicroα ἰάσεων 90 Προβολέας ἀκτίστου φωτός 92

Γ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία 93 Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος 95

ΕΠΙΜΕΤΡΟ Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα 96 Τό microήνυmicroά του 99 Ἡ πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα 101

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣΦιλοκαλία Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν τόmicroοι 1-5 Ἀθῆναι 1974-1976Κλῖmicroαξ Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου Κλῖmicroαξ ἔκδ Ἀστέρος Ἀθῆναι 1970

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

dagger Π Ἰσαάκ 1936-1998

Ὁ π Ἰσαάκ εἶχε ὡς ἐπίγεια πατρίδα τήν πολύπαθη καί microαρτυρική περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς (Λίβανος) Ἀφοῦ πῆρε τό microοναχικό σχῆmicroα καί ἐmicroόνασε στήν πατρίδα του ἐν συνεχείᾳ ἦρθε γιά σπουδές στήν Θεσσαλονίκη στήν Θε-ολογική Σχολή τοῦ ΑΠΘ Κατά τήν περίοδο αὐτήν ἀγάπησε τό Ἅγιον Ὄρος καί συνδέθηκε microέ πνευmicroατικές προσωπικότητες πού ζοῦσαν σέ αὐτό Ἔλαβε τό microεγάλο ἀγγελικό Σχῆmicroα ἀπό τόν microακαριστό Γέροντα Παΐσιο Ἐξάσκησε microέ συνέπεια καί φόβο Θεοῦ τήν πνευmicroατική πατρότητα (διετέλεσε πνευmicroα-τικός τῶν microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδας Ἐκκληστικῆς Ἀκαδηmicroίας) κατέλιπε τίς ὑποθῆκες τῆς θεάρεστης βιοτῆς του στήν εὐλογηmicroένη συνοδεία τῆς Ἱερᾶς Σταυρονικητιανῆς Καλύβης τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στήν θέση Καψάλα Εὐφυής microελίρρυτος microουσικολογιώτατος ἐργατικός ἀποτελοῦσε παρηγοριά Ἑλλήνων καί Ἀράβων Ὀρθοδόξων καί σχετικά νέος ἀνεχώρησε γιά τήν ἐπου-ράνια πατρίδα ὅπου ἀπολαmicroβάνει τά τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς πνευmicroατικῆς εἰρήνης τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ τόν ὁποῖον ἐmicroπράκτως καί ἐκ νεότητος microέ ὅλην τήν θέρmicroην τῆς καρδίας του ἀγάπησε

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

ΠΡΟΛΟΓΟΣὙπηρετώντας ἀπό τό 1974 στίς τάξεις τοῦ τιmicroηmicroένου Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ζοῦ-

σα ὅπως πολλοί συνάδελφοί microου microή ἔχοντας ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία1Σέ κάποια ἐπίσκεψή microου στό Ἅγιον Ὄρος γνώρισα τόν microακαριστό Γέροντα

Ἰσαάκ πού ἄλλαξε τή ζωή microου καί ὅσα microοῦ εἶπε τότε ἐπαληθεύτηκαν ἀκριβῶς Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ ὄντας πνευmicroατικό τέκνο τοῦ ἁγίου Γέροντoς Παϊσίου microοῦ microιλοῦσε συχνά γι᾿ αὐτόν γιά τήν ἁγία του ζωή καί γιά τά θαύmicroατά του πρίν καί microετά τήν κοίmicroησή του (1271994)

Ἡ γνωριmicroία microου microέ αὐτούς τούς Ἁγίους Πατέρες ἦταν γιά microένα microεγάλη εὐλογία πού ὁριοθέτησε καί σηmicroατοδότησε τή ζωή microου Εἶδα πλέον τά πράγmicroατα ἀπό lsquorsquoἄλλη σκοπιάrsquorsquo πιό βαθειά καί πιό εἰλικρινά Κατάλαβα τό πραγmicroατικό νόηmicroα τῆς ζωῆς

Ὅλη αὐτή ἡ ἐmicroπειρία ἀπέβη γιά microένα οὐσιαστική γιατί γέmicroισε τή ζωή microου microέ τήν microόνη Ἀλήθεια microέ τόν Χριστό microέ τήν πραγmicroατική χαρά Εἶδα ποῦ ἔγκειται ἡ lsquorsquoποιότητα ζωῆςrsquorsquo πού ἐπιδιώκει ὁ σηmicroερινός ἄνθρωπος ἀλλά δέν ἐπιτυγχάνει καί τήν εἶδα βιωmicroένη στά πρόσωπα αὐτῶν τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων

Θέλοντας νά κάνω συmicromicroετόχους καί ἄλλους συναδέλφους πού τυχόν δέν γνώρισαν αὐτούς τούς Γέροντες ἄλλά καί ὡς ἐλάχιστο microνηmicroόσυνο στή microνήmicroη τῶν Γερόντων αὐτῶν προσφέρεται τό παρόν πού εἶναι συλλογή ἀποσπασmicroά-των ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορεί-τουrsquorsquo πού ἀναφέρεται στόν ἅγιο αὐτόν ἄνδρα πού εἶναι πανελληνίως ἀλλά καί πανορθοδόξως πλέον γνωστός

Ἡ ζωή ἑνός Ἁγίου microέ τήν αὐταπάρνηση καί τήν ἀγάπη πού τόν χαρακτηρί-ζουν microπορεῖ νά ἀποτελέση τροχοπέδη στήν ἀτοmicroοκεντρική καί φίλαυτη κοινω-νία microας ὁδοδείκτη γιά ὅλους microας καί ἁπλανή χειραγωγό στήν Ἀλήθεια

Ἐξάλλου ὁ Γέροντας Παΐσιος εἶχε ὑπηρετήσει στόν Ἑλληνικό Στρατό καί εἶχε πολε-microήσει γιά τήν Πατρίδα Ταλαιπωρήθηκε ἀφάνταστα ἀπό τό χιόνι τό κρύο τήν πείνα τήν δίψα καί πολλές φορές κινδύνευσε νά σκοτωθῆ καί ἄλλοτε νά αἰχmicroαλωτισθῆ

Πονοῦσε γιά τήν Πατρίδα κί ἔδειχνε ἰδιαίτερη ἀγάπη καί ἐνδιαφέρον στούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς καί ὑπαξιωmicroατικούς Ἤξερε καί πίστευε ὅτι ὁ Ἑλληνικός Στρατός ὑπηρετεῖ ἀνώτερα ἰδανικά καί ὅτι πατρίς-θρησκεία-οἰκογένεια εἶναι ἕνα ἀδιάσπαστο τρίπτυχο κι ὅποιος πιστεύει σ᾿ ἕνα τά ᾿χει ὅλα κι ὅποιος ἀρνεῖται τό ἕνα τά χάνει ὅλα Μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του δέν ἔπαυσε νά προσεύχεται καί νά microεριmicroνᾶ microέ κάθε τρόπο γιά τό καλό τῆς Πατρίδος καί πάντα ἀκόmicroα καί ὅταν ἦταν βαριά ἀσθενής δεχόταν τούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς συmicroβούλευε νουθετοῦσε παρηγοροῦσε ἔδινε ἐλπίδες καί τόνωνε τό ἠθικό Ἐντύπωση προ-καλεῖ ὅτι ὅλοι αὐτοί οἱ συνάδελφοι microηδενός ἐξαιρουmicroένου ἔχουν κάποια προ-σωπική ἐmicroπειρία νά διηγηθοῦν ἤ κάποιο θαυmicroαστό γεγονός

Τώρα πλέον πρεσβεύει ἀπό τόν οὐρανό γιά ὅλον τόν κόσmicroο Ταπεινά εὐχό-microαστε νά πρεσβεύη καί γιά ὅλους τούς συναδέλφους

Εὐχαριστῶ θερmicroά ὅσους συναδέλφους κοπίασαν καί microερίmicroνησαν νά πάρη τό πόνηmicroα αὐτό ἀρτιότερη microορφή

Λάρισα Ἀπρίλιος 2005Καραΐσκος Δηmicroήτριος

Συνταγmicroατάρχης Τεθωρακισmicroένων1 Τό κείmicroενο αὐτό ἐκδίδεται microέ τήν ἄδεια τῆς Συνοδείας τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ Καψάλα Ἁγίου Ὄρους πού

ἐξέδωσε τό βιβλίο lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτουrsquorsquo

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Ο ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

ETHNtildeUgraveOcircIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

Arsquo OI ΚΑΤΑ ΣAΡKA

KAI KATA ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ

Βάπτιση καί ξερριζωmicroός

Στά Φάρασα τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας στίς 25 Ἰουλίου τοῦ 1924 ἀνή-microερα τῆς ἁγίας Ἄννης γεννήθηκε ὁ Γέροντας

Στήν βάπτιση οἱ γονεῖς του ἤθελαν νά τόν ὀνοmicroάσουν Χρῆστο στό ὄνοmicroα τοῦ παπποῦ Ὁ ὅσιος Ἀρσένιος ὅmicroως εἶπε στήν γιαγιά του laquoἜ Χατζηαννά1 τόσα παιδιά σοῦ βάπτισα Δέν θά δώσεις καί σέ ἕνα τό ὄνοmicroά microουraquo Καί στούς γονεῖς εἶπε laquoΚαλά ἐσεῖς θέλετε νά ἀφήσετε ἄνθρωπο στό πόδι τοῦ παπποῦ ἐγώ δέν θέλω νά ἀφήσω καλόγηρο στό πόδι microουraquo Καί γυρίζοντας στή νουνά2 τῆς λέγει laquoἈρσένιο νά πῆςraquo Τοῦ ἔδωσε δηλαδή τό ὄνοmicroά του καί τήν εὐχή του καί προεῖδε ὅτι θά γίνει καλόγηρος ὅπως καί ἔγινε3

Τό ἔτος πού γεννήθηκε ὁ Γέροντας ἔγινε ἡ ἀνταλλαγή τῶν πληθυσmicroῶν καί ξερριζώθηκε ὁ Ἑλληνισmicroός τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες Πῆρε καί ἡ οἰκογένεια τοῦ Γέροντα microαζί microέ τούς ἄλλους Φαρασιῶτες καί τόν ὅσιο Ἀρσένιο τόν δρόmicroο τῆς πικρῆς προσφυγιᾶς Στό καράβι microέσα στόν συνω-στισmicroό κάποιος πάτησε τό βρέφος (Ἀρσένιο) πού κινδύνεψε νά πεθάνη Ἀλλά ὁ Θεός κράτησε στήν ζωή τόν ἐκλεκτό Του γιατί ἔmicroελλε νά γίνη χειραγωγός πολλῶν ψυχῶν στήν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν Ὁ Γέροντας βέβαια ἀπό ταπείνω-ση ἔλεγε ἀργότερα laquoἌν εἶχα πεθάνει τότε πού εἶχα τήν χάρι τοῦ Βαπτίσmicroατος θά microέ ἔρριχναν στήν θάλασσα νά microέ φᾶνε τά ψάρια καί τοὐλάχιστον θά microοῦ ἔλεγε laquoεὐχαριστῶraquo κανένα ψαράκι καί θά πήγαινα στόν παράδεισοraquo (Ἤθελε δηλαδή νά πῆ ὅτι τώρα πού ἔζησε δέν ἔκανε τίποτε)

Ἔmicroειναν γιά λίγο στόν Πειραιᾶ Ἔπειτα microεταφέρθηκαν στό κάστρο τῆς Κερ-κύρας ὅπου ἐκοιmicroήθη καί ἐτάφη ὁ ὅσιος Ἀρσένιος σύmicroφωνα microέ τήν πρόρρησή

1 Λέξη τούρκικη σύνθετη Προσφώνηση πού δείχνει σεβασmicroό καί ἀγάπη Σηmicroαίνει Μητέρα προσκυνή-τρια

2 Ἀνάδοχός του ἦταν ἡ Ἀναστασία σύζυγος τοῦ Προδρόmicroου Κορτσινόγλου τοῦ ψάλτη τοῦ ὁσίου Ἀρσε-νίου

3 Ὁ βίος τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου γράφτηκε ἀπό τόν γέροντα Παΐσιο Ἔργα τοῦ ἰδίου εἶναι καί laquoὉ Γέρων Χατζη-Γεώργης ὁ Ἀθωνίτηςraquo laquoἉγιορεῖται Πατέρες καί ἁγιορείτικαraquo καί laquoἘπιστολέςraquo Ἡ σειρά laquoΓέροντος Παϊσίου Λόγοιraquo πού ἐκδίδει ἡ Ἱ Μονή Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς περιέχει τήν διδασκαλία τοῦ Γέροντα

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

του laquoἘγώ θά ζήσω σαράντα ἡmicroέρες στήν Ἑλλάδα καί θά πεθάνω σέ ἕνα νησίraquo Μετακόmicroισαν στήν συνέχεια σέ χωριό τῆς Ἡγουmicroενίτσας καί τελικά ἐγκαταστά-θηκαν στήν Κόνιτσα

Τόν νεοφώτιστο Ἀρσένιο βρέφος σαράντα ἡmicroερῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔφεραν στήν microητέρα Ἑλλάδα ἄγνωστο τότε ἀνάmicroεσα στά πλήθη τῶν προσφύγων Αὐτόν πού microετά ἀπό χρόνια θά γινόταν γνωστός σέ ὅλο τόν κόσmicroο καί θά ὡδηγοῦσε πλήθη ἀνθρώπων στήν θεογνωσία Ἀπό τίς πρῶτες ἡmicroέρες γνώρισε τόν πόνο καί τά βάσανα τῶν ἀνθρώπων Ἀργότερα ὁ ἴδιος θά γινόταν λιmicroάνι παρηγοριᾶς σέ χιλιάδες βασανισmicroένες ψυχές

Ὁ Γέροντας σέ ἡλικία πέντε ἐτῶν microέ τούς γονεῑς του

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Βrsquo ΑΣKΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ

Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo

Ο microικρός καί εὐλογηmicroένος Ἀρσένιος microαζί microέ τό γάλα πού θήλαζε microά-θαινε ἀπό τούς γονεῖς του καί τήν εὐλάβεια πρός τόν Θεό Ἀντί γιά παραmicroύθια καί ἱστορίες τοῦ microιλοῦσαν γιά τόν βίο καί τά θαύmicroατα

τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου Μέσα του γεννήθηκε θαυmicroασmicroός καί ἀγάπη γιά τόν Χατ-ζεφεντῆ ὅπως ἀποκαλοῦσαν τόν ὅσιο Ἀρσένιο Ἀπό microικρός ἤθελε νά γίνη καί αὐτός microοναχός γιά νά microοιάση τόν Ἅγιό του

Τό πρόσωπο πού microετά τόν ὅσιο Ἀρσένιο ἐπηρέασε εὐεργετικά ὅλη του τήν ζωή ἦταν ἡ microητέρα του πρός τήν ὁποία αἰσθανόταν ἰδιαίτερη ἀγάπη καί τήν βοηθοῦσε ὅσο microποροῦσε Ἀπό αὐτήν διδάχθηκε τήν ταπεινοφροσύνη Τόν συmicro-βούλευε νά microήν θέλη νά νικᾶ τούς συmicromicroαθητές του στά παιχνίδια καί ὕστερα νά ὑπερηφανεύεται οὔτε νά ἐπιδιώκη νά microπαίνη πρῶτος στήν γραmicromicroή γιατί ἦταν τό ἴδιο εἴτε πρῶτος εἴτε τελευταῖος ἔmicroπαινε

Ἐπί πλέον τοῦ ἔmicroαθε τήν ἐγκράτεια˙ νά microήν τρώγη πρίν ἀπό τήν ὥρα τοῦ φαγητοῦ Τήν παράβαση τήν θεωροῦσε ὡς πορνεία

Ἐπίσης τόν βοήθησε νά ἀποκτήση ἁπλότητα ἐργατικότητα νοικοκυροσύνη καί προσοχή στήν συmicroπεριφορά του πρός τούς ἄλλους καί τόν προέτρεπε νά microήν ἀναφέρη καθόλου τό ὄνοmicroα τοῦ πειρασmicroοῦ (διαβόλου)

Δυό φορές τήν ἡmicroέρα ὅλη ἡ οἰκογένεια προσευχόταν microπροστά στό εἰκονοστά-σι Ἡ microητέρα του ὅmicroως συνέχιζε νά προσεύχεται καί ὅταν ἔκανε τίς ἐργασίες τοῦ σπιτιοῦ λέγοντας τήν εὐχή

Τέτοια ἦταν ἡ εὐλάβεια τῶν γονέων του ὥστε καί στά ἁλώνια ἔπαιρναν microα-ζί τους ἀντίδωρο

Ὁ microικρός Ἀρσένιος microέ τό ἐνδιαφέρον καί τήν ἐξυπνάδα πού εἶχε εὔκολα ἀφωmicroοίωνε ὅτι καλό ἄκουγε ἀπό τούς γονεῖς του

Ἀκολουθώντας τό παράδειγmicroά τους ἔmicroαθε νά νηστεύη νά προσεύχεται καί νά ἐκκλησιάζεται Ἦταν τό πιό ἀγαπητό ἀπό ὅλα τά παιδιά τῆς οἰκογενείας laquoὉ microέν πατέρας microουraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας laquomicroέ ἀγαποῦσε γιατί εἶχα κλίση στά τεχνικά καί ἔπιαναν τά χέρια microου ἡ δέ microητέρα microου γιά τήν ψεύτικη (λίγη microικρή) εὐλάβεια πού εἶχαraquo

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Παιδικές ἀσκήσεις

Ὅταν ἔmicroαθε νά διαβάζη καλά βρῆκε τήν Ἁγία Γραφή καί microελετοῦσε κάθε ἡmicroέρα τό Τετραβάγγελο Εὕρισκε ἐπίσης βίους Ἁγίων καί ἐντρυφοῦσε Εἶχε microα-ζέψει ἕνα κουτί microέ βίους Μόλις γύριζε ἀπό τό σχολεῖο δέν ἤθελε οὔτε νά φάη Πρῶτα πήγαινε ἄνοιγε τό κουτί ἔπαιρνε καί διάβαζε τούς βίους τῶν Ἁγίων Ὁ microεγαλύτερός του ἀδελφός τούς ἔκρυβε ἄν καί εὐλαβής διότι δέν ἤθελε νά ἀσχο-λῆται ὁ microικρός Ἀρσένιος πολύ microέ τά ἐκκλησιαστικά γιά νά microήν παραmicroελῆ τά microαθήmicroατα Ὁ Ἀρσένιος δέν ἔλεγε τίποτε Εὕρισκε ἄλλους βίους Ἁγίων καί τρε-φόταν πνευmicroατικά Κάποτε ὁ microεγάλος του ἀδελφός θαύmicroασε βλέποντάς τον νά διαβάζη τόν βίο κάποιου ἀγνώστου Ἁγίου πού πρώτη φορά microάθαινε τό ὄνοmicroά του laquoΠοῦ τόν βρῆκες πάλι αὐτόν τόν Ἅγιοraquo τόν ρώτησε microέ ἀπορία

Ἡ εὐλαβής Κονιτσιώτισσα Καίτη Πατέρα microεγαλύτερή του στήν ἡλικία ἀνα-φέρει γιά τόν Ἀρσένιο laquoΕἶχε πολύ ἐνδιαφέρον γιά τήν Ἐκκλησία Τόν ρώτησα κάποτε

ndash Παιδί microου ἔφαγες τίποτε σήmicroεραndash Δέν ἔφαγα Τί νά φάω ἀφοῦ ἡ microητέρα microου τά βράζει ὅλα τά φαγητά στήν

ἴδια κατσαρόλα καί τό κρέας καί τά νηστήσιmicroα Ἡ ἴδια κατσαρόλα ἀπορροφᾶ˙ δέν microπορῶ νά φάω

ndashΠαιδί microου ἀφοῦ ἡ microάννα σου εἶναι τόσο καθαρή καί τήν πλένει καλά microέ ἀλισίβα4

ndash Δέν microπορῶ νά φάω ἀπό αὐτά ἀπαντοῦσεraquoΚαί νήστευε νήστευε συνέχεια καί ἀποτραβιόταν microοναχός του γιά νά προ-

σεύχεταιraquoΜαρτυρεῖ καί ὁ ἀδελφός του laquoὉ Ἀρσένιος ἀπό τήν δευτέρα Δηmicroοτικοῦ διά-

βαζε θρησκευτικά βιβλία ἀποmicroονωνόταν καί προσευχόταν πολύ Δέν ἔπαιζε ὅπως τά ἄλλα παιδιάraquo

Ἡ ἔmicroφυτη microοναχική του κλίση ἐκδηλώθηκε ἐνωρίς Αἰσθανόταν ἀγάπη microε-γάλη πρός τόν Θεό καί ἡ προσευχή του ἦταν ἐκδήλωση αὐτῆς τῆς ἀγάπης Στίς microεγάλες γιορτές παρέmicroενε ἄγρυπνος ἄναβε τό καντηλάκι καί προσευχόταν ὄρ-θιος ὅλη τή νύχτα Ὁ microεγαλύτερος ἀδελφός του τόν ἐmicroπόδιζε Ὅταν σηκωνόταν τίς νύχτες νά διαβάση τό Ψαλτήρι δέν τόν ἄφηνε Τόν ἔβαζε κάτω ἀπό τίς κου-βέρτες Γενικά ἡ τακτική τοῦ ἀδελφοῦ του ὄχι microόνο δέν ἔκαmicroψε τόν ζῆλο του ἀλλά αὔξησε τήν ἀγάπη του πρός τόν Θεό

Ὅταν τόν ρωτοῦσαν τί θά γίνει ὅταν microεγαλώση ὁ Ἀρσένιος ἀπαντοῦσε στα-θερά laquoΚαλόγηροςraquo Οἰκονόmicroησε ὁ Θεός καί πῆρε ἀπό microικρός τήν καλή στροφή γι᾿ αὐτό δέν εἶχε ταλαντεύσεις στήν ἐκλογή του Γιά τόν Ἀρσένιο ἕνας δρόmicroος ἀνοιγόταν microπροστά του ἡ ἀγγελική ζωή τῶν microοναχῶν

Ὅτι διάβαζε στά Συναξάρια προσπαθοῦσε νά τό ἐφαρmicroόση Διάβασε πώς ὅταν φοβᾶσαι σέ ἕναν τόπο πρέπει νά συχνάζης ἐκεῖ γιά νά διώξης τόν φόβο5 Ἐπειδή φοβόταν ὅταν περνοῦσε ἀπό τό κοιmicroητήρι ἀποφάσισε νά πάη ἐκεῖ τή νύ-

4 Νερό διηθηmicroένο ἀπό βρασmicroένη στάχτη Χρησιmicroοποιεῖτο παλαιά γιά πλύσιmicroο ρούχων καί οἰκιακῶν σκευῶν

5 Κλῖmicroαξ Κ΄ στ΄ laquoἘν οἷς εἴωθας τόποις ἐκδειmicroατοῦσθαι microή ὄκνει παραγίνεσθαι ἀωρίhellip Πορευόmicroενος προσευχῇ ὁπλίζου˙ καταλαβών τάς χεῖρας διαπέτασονraquo

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

χτα γιά νά τοῦ φύγη ὁ φόβος Ἦταν τότε στήν τετάρτη τάξη τοῦ ΔηmicroοτικοῦlaquoΕἶδαraquo διηγήθηκε laquoἀπό τήν ἡmicroέρα ἕναν ἄδειο τάφο Μόλις νύχτωσε ἡ καρ-

διά microου χτυποῦσε ἀλλά πῆγα καί microπῆκα στόν τάφο Στήν ἀρχή ἦταν δύσκολο ἀλλά microετά συνήθισα Κάθησα ἀρκετή ὥρα καί ἐξοικειώθηκα Πῆρα θάρρος καί ἄρχισα νά γυρίζω ἀπό microνῆmicroα σέ microνῆmicroα ἀλλά πρόσεχα νά microή microέ δοῦν καί microέ περάσουν γιά φάντασmicroα Αὐτό ἦταν˙ πῆγα τρία βράδυα καί ἔmicroεινα microέχρι ἀργά στό κοιmicroητήρι καί microοῦ ἔφυγε ὁ φόβοςraquo

Διηγήθηκε καί τό ἑξῆς laquoὍταν ἀκόmicroη ἤmicroουν στό σχολεῖο διάβαζα τούς βί-ους τῶν Ἁγίων καί ἐπιθυmicroοῦσα ἀπό τότε νά γίνω ἀσκητής Ἔβγαινα συχνά ἔξω ἀπό τό χωριό Ἤmicroουν τότε ἕνδεκα χρονῶν Μιά microέρα ἐπεσήmicroανα ἕναν βράχο microεγάλο Πρωί-πρωί ξεκίνησα γιά νά ἀνεβῶ νά γίνω στυλίτης Πῆγα˙ ἦταν ψηλός ὁ βράχος Ἀνέβηκα microέ δυσκολία καί ἄρχισα νά προσεύχωmicroαι Ἐξάντλησα ὅλες microου τίς δυνάmicroεις καί microετά ἄρχισα νά σκέπτωmicroαι laquoΟἱ ἐρη-microίτες εἶχαν ρίζες καί ἔτρωγαν˙ λίγο νεράκι ἕναν χουρmicroά Ἐσύ δέν ἔχεις τί-ποτε ἐδῶ πάνω στόν βράχο Πῶς θά ζήσειςraquo Τέλος ἀποφάσισα νά κατέβω ἀλλά ἤδη εἶχε νυχτώσει Τό κατέβασmicroα ἦταν πιό δύσκολο γιατί δέν ἔβλεπα Μέ microεγαλύτερη δυσκολία κατέβηκα Ἡ Παναγία microέ φύλαξε καί δέν τσακί-στηκα στά βράχιαraquo

Ἡ ἀδελφή του Χριστίνα θυmicroᾶται ὅτι ἐνῶ κάποτε οἱ γονεῖς τους ἦταν στό χω-ράφι ἄρχισε νά βρέχη Ὁ Ἀρσένιος τούς σκεφτόταν πού βρέχονταν Πῆρε τά δύο microικρότερα ἀδέλφια του πῆγαν στό εἰκονοστάσι γονάτισαν ἔκαναν προσευχή καί ἡ βροχή σταmicroάτησε

Ὅταν ἔπεφταν κεραυνοί συνήθιζε νά λέγη laquoΜέγα τό ὄνοmicroα τῆς Ἁγίας Τριάδοςraquo

Θεοπτία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἈπό ἕνδεκα χρονῶν διάβαζα βίους Ἁγίων καί ἔκανα νηστεῖες καί ἀγρυπνίες Ὁ ἀδελφός microου ὁ microεγαλύτερος ἔπαιρνε καί ἔκρυβε τούς βίους Δέν κατάφερε τίποτε Πήγαινα στό δάσος καί συνέχιζα Κάποιος φίλος του τότε ὁ Κώστας τοῦ εἶπε laquoΘά σοῦ τόν κάνω νά τά παρατήση ὅλαraquo

raquoἮρθε καί microοῦ ἀνέπτυξε τήν θεωρία τοῦ Δαρβίνου Κλονίστηκα τότε καί εἶ-πα laquoΘά πάω νά προσευχηθῶ καί ἄν ὁ Χριστός εἶναι Θεός θά microοῦ παρουσιαστῆ νά πιστέψω Μιά σκιά microιά φωνή κάτι θά microοῦ δείξειraquo Τόσο microοὔκοβε Πῆγα καί ἄρχισα microετάνοιες καί προσευχή γιά ὧρες ἀλλά τίποτε Στό τέλος τσακισmicroένος σταmicroάτησα Μοῦ ἦρθε τότε στήν σκέψη κάτι πού microοῦ᾿χε πεῖ ὁ Κώστας laquoΠαρα-δέχοmicroαι ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἕνας σπουδαῖος ἄνθρωπος δίκαιος ἐνάρετος τόν ὁποῖο ἐmicroίσησαν ἀπό φθόνο γιά τήν ἀρετή του καί τόν καταδίκασαν οἱ συmicroπα-τριῶτες τουraquo Τότε εἶπα laquoἈφοῦ εἶναι τέτοιος καί ἄνθρωπος νά ἦταν ἀξίζει νά τόν ἀγαπήσω νά τόν ὑπακούσω καί νά θυσιασθῶ γι᾿ Αὐτόν Δέν θέλω οὔτε πα-ράδεισο οὔτε τίποτε Γιά τήν ἁγιότητά του καί τήν καλωσύνη του ἀξίζει κάθε θυσίαraquo (Καλός λογισmicroός καί φιλότιmicroο)

raquoὉ Θεός περίmicroενε τήν ἀντιmicroετώπισή microου Ὕστερα ἀπό αὐτό παρουσιάσθηκε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός microέσα σέ ἄφθονο φῶς Φαινόταν ἀπό τήν microέση καί πάνω Μέ κοίταξε microέ πολλή ἀγάπη καί microοῦ εἶπε laquoἘγώ εἰmicroι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή Ὁ πιστε-

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

ύων εἰς ἐmicroέ κἄν ἀποθάνῃ ζήσεταιraquo6 Τά λόγια αὐτά ἦταν γραmicromicroένα καί στό Εὐαγγέλιο πού κρατοῦσε ἀνοικτό στό ἀριστερό χέρι Τουraquo

Τό γεγονός αὐτό διέλυσε στόν δεκαπενταετῆ Ἀρσένιο τούς λογι-σmicroούς ἀmicroφιβολίας πού τάραζαν τήν παιδική του ψυχή καί γνώρισε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ τόν Χριστό ὡς Θεό ἀληθινό καί Σωτῆρα τοῦ κόσmicroου Βεβαιώθηκε γιά τόν Θεάνθρωπο ὄχι ἀπό ἄνθρωπο ἤ ἀπό βι-βλία ἀλλά ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο πού τοῦ ἀποκαλύφθηκε καί microάλι-στα σέ τέτοια ἡλικία Στερεωmicroένος πλέον στήν πίστη microονολογοῦσε laquoΚώστα ἅmicroα θέλης τώρα ἔλα νά συζητήσουmicroεraquo

Φροντίδα γιά τούς ἄλλους

Ὁ Ἀρσένιος microέ τήν προσεκτική ζωή καί τίς συmicroβουλές του βοήθησε πνευmicroα-τικά καί ἄλλους νέους Συναναστρεφόταν συνήθως microέ microικρότερα παιδιά Τά συγκέντρωνε στήν ἁγία Βαρβάρα διάβαζαν βίους Ἁγίων καί τά παρακινοῦσε νά κάνουν microετάνοιες καί νά νηστεύουν Μερικές microητέρες ἀνησύχησαν καί ἀπέ-τρεπαν τά παιδιά τους νά τόν συναναστρέφωνται Οἱ γονεῖς ἑνός παιδιοῦ microέ τό ὁποῖο ἐργαζόταν στόν ἴδιο microάστορα καί προσεύχονταν microαζί φοβήθηκαν microή γίνη καλόγηρος καί δέν τόν ἄφηναν νά ἔχη σχέση microέ τόν Ἀρσένιο οὔτε νά ἀγωνίζε-ται Ἀργότερα πῆγε νά ἐργασθῆ στήν Γερmicroανία καί σκοτώθηκε Οἱ γονεῖς του αἰσθάνθηκαν τύψεις καί ἔλεγαν laquoΚαλύτερα νά εἶχε γίνει καλόγηροςraquo Κάποιο παιδί πού καταγόταν ἀπό τά Φάρασα ἤθελε ὁ Ἀρσένιος νά τό πάρη microαζί του γιά microοναχό καί προσπαθοῦσε νά πείση τήν microητέρα του Ἄλλον νέο τόν στήριξε νά γίνη ἱερέας Κληρικός καταγόmicroενος ἀπό τήν Κόνιτσα ὁmicroολογεῖ ὅτι βοηθήθη-κε στήν microοναχική του κλίση ἀπό τόν λαϊκό ἀκόmicroη Ἀρσένιο

Εἶχε ἐνδιαφέρον καί πόθο microεγάλο νά γνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό Κάποι-ον γέρο βοσκό πού ζοῦσε microόνος πάνω στά βουνά καί εἶχε πάει στήν Ἐκκλησία δύο-τρεῖς φορές σέ ὅλη του τήν ζωή ὁ Ἀρσένιος τόν πλησίασε καί φρόντισε νά τόν φέρη κοντά στόν Χριστό

Στήν Κόνιτσα κάποιος Μουσουλmicroάνος ὀνόmicroατι Μπαϊράmicroης εἶχε ἄρρωστη τήν microητέρα του Ὁ microικρός Ἀρσένιος πήγαινε τή νύχτα καί βοηθοῦσε τήν ἄρρωστη Ὁ Μπαϊράmicroης ἐξέφρασε τήν ἐπιθυmicroία νά γίνη Χριστιανός

Τά λίγα χρήmicroατα πού ἔπαιρνε ὡς microαθητευόmicroενος ξυλουργός τά microοίραζε ἐλεηmicroοσύνη σέ φτωχά παιδιά τοῦ ὀρφανοτροφείου Ἔφερνε καί στό σπίτι τους φτωχά παιδιά γιά φαγητό

Ὁ κ Χατζηρούmicroπης Ἀπόστολος Κονιτσιώτης ἀναφέρει laquoὉ Ἀρσένης ἦταν ὁ microόνος πού προτιmicroοῦσε νά ἀδικῆται παρά νά ἀδικῆ Εἶχε πάντα στήν τσέπη του ἕνα θρησκευτικό βιβλίο πού τό διάβαζε συχνά Θυmicroᾶmicroαι τόν ζῆλο του νά ἐξα-σφαλίση ἀκροατήριο ἀπό τόν παιδικό κόσmicroο ἀντί ὁποιουδήποτε τιmicroήmicroατος ὅπως λχ νά ἀναλαmicroβάνη τήν φύλαξη τῶν ζώων microας νά γίνεται νεροκουβαλητής microας κἄ ἀρκεῖ ἐmicroεῖς νά τόν προσέχαmicroε ὅταν microᾶς διάβαζε τήν Ἁγία Γραφή

raquoΔέν θά ξεχάσω ποτέ τό πάθος του νά χρωmicroατίζη αὐτά πού ἔλεγε ὅταν ἀνα-φερόταν στήν σταυρική θυσία τοῦ Χριστοῦ Γινόταν τόσο παραστατικός ὥστε

6 Ἰω ια΄ 25

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

κατώρθωνε νά ἀποσπᾶ τήν προσοχή καί τῶν πιό ζωηρῶν παιδιῶν Ἔβλεπα κα-τακάθαρα στό νεανικό του πρόσωπο τήν ἱκανοποίηση καί τήν ἀγαλλίασή του γιατί microποροῦσε νά διδάσκη τόν λόγο τοῦ Κυρίου σέ τόσο ἁγνό ἀκροατήριο Ἀπό ὅσο θυmicroᾶmicroαι αὐτή τήν τακτική τήν συνέχισε τέσσερα microέ πέντε χρόνια microέχρι πού πῆγε στρατιώτηςraquo

Ὁ Ἀρσένιος πέρασε τά νεανικά του χρόνια microέ ἀmicroεριmicroνία καί ἀγῶνες ἀσκητι-κούς Ἔπειτα ἦρθαν τά δύσκολα χρόνια τοῦ Ἑλληνοϊταλικοῦ πολέmicroου τῆς Κα-τοχῆς καί τοῦ ἀνταρτοπολέmicroου Τότε πέρασε πολλές δυσκολίες καί κινδύνους

Στόν ἀνταρτοπόλεmicroο τόν συνέλαβαν οἱ κοmicromicroουνιστές αἰχmicroάλωτο καί τόν φυ-λάκισαν Κακοπάθησε ὅσο διάστηmicroα ἔmicroεινε στήν φυλακή καί ὑπέφερε ἀπό τίς ψεῖρες καί τό πολύ στρίmicroωγmicroα Σέ ἕνα microικρό δωmicroάτιο ἔβαλαν πολλούς Ὅταν ξάπλωναν ὁ τελευταῖος ἔmicroπαινε σάν σφήνα ἀνάmicroεσά τους

Δοκιmicroάστηκε καί ἠθικῶς γιατί τόν ἔκλεισαν σέ ἕνα δωmicroάτιο microόνο του καί ὕστερα ἔβαλαν δύο ἀντάρτισσες σχεδόν γυmicroνές Προσευχήθηκε ἔντονα ἐπικα-λούmicroενος τήν Παναγία καί ἀmicroέσως ἔνιωσε laquoδύναmicroιν ἐξ ὕψουςraquo πού τόν ἐνίσχυ-σε καί τίς ἔβλεπε microέ ἀπάθεια σάν ἀδελφές του ὅπως ὁ Ἀδάmicro τήν Εὔα στόν πα-ράδεισο Τίς microίλησε microέ τρόπο καλό Ἐκεῖνες ἦρθαν σέ συναίσθηση ντράπηκαν καί ἔφυγαν κλαίγοντας

Ἄν καί ὁ πόλεmicroος ἔκανε τόν Ἀρσένιο νά ἀναβάλη τήν ἀναχώρησή του ὅmicroως ὁ ζῆλος του δέν ψυχράνθηκε Στούς ἀγῶνες καί στίς ἀσκήσεις προσέθετε νέους ἀγῶνες καί ὑψηλότερες ἀσκήσεις Ἔβλεπε τά ἐθνικά πράγmicroατα σέ ἄσχηmicroη κα-τάσταση Σέ λίγο θά τόν καλοῦσαν νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα

Στό ἐξωκκλήσι τῆς ἁγίας Βαρβάρας παρακάλεσε τήν Παναγία laquoἌς ταλαιπω-ρηθῶ ἄς κινδυνεύσω microόνο νά microή σκοτώσω ἄνθρωπο καί ν᾽ ἀξιωθῶ νά γίνω microοναχόςraquo

Τότε ἔκανε τάmicroα ἄν τόν διαφυλάξη ἡ Παναγία στόν πόλεmicroο νά ὑπηρετήση γιά τρία χρόνια τό Μοναστήρι της πού τό ἔκαψαν οἱ Γερmicroανοί καί νά βοηθήση νά κτισθῆ πάλι ἡ Ἱερά Μονή Στοmicroίου

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

Γ΄ ΣTΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ

Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος

Τ ό ἔτος 1945 κλήθηκε νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα Παρουσιάστηκε στό Ναύπλιο καί πῆρε τήν εἰδικότητα τοῦ διαβιβαστοῦ Κατόπιν πῆρε microε-τάθεση στό Ἀγρίνιο Τόν ρωτοῦσαν

ndash Τί microέσο ἔχεις καί πῆρες τόσο καλή εἰδικότηταndash Δέν ἔχω microέσοndash Ἄστ᾿ αὐτάndash Ἔ τόν Θεό ἀπαντοῦσεΚαί πράγmicroατι laquoἦν Κύριος microετ᾿ αὐτοῦ καὶ ἦν ἀνὴρ ἐπιτυγχάνωνraquo7Ἡ ἀγάπη του πρός τούς ἄλλους ἔφθανε microέχρι θυσίας Ἔκανε τίς ὑπηρεσίες

τους ἐργαζόταν πολύ Ὅταν κάποιος ζητοῦσε ἔξοδο ὁ Ἀρσένιος πρόθυmicroα τόν ἀντικαθιστοῦσε Πολλοί ἐκmicroεταλλεύονταν τήν καλωσύνη του καί τόν θεωροῦ-σαν κορόιδο Ὁ ἴδιος ὅmicroως ἔνιωθε χαρά ἀπό τήν θυσία καί συγχρόνως εὕρισκε εὐκαιρία νά microένη microόνος καί νά προσεύχεται Ὁ Διοικητής του ἔλεγε laquoΤί θά γί-νει microέ αὐτόν τόν ἄνθρωπο (Ἀρσένιο) Δέν λέει ποτέ νά ξεκουραστῆraquo

Κάποτε εἶχε 395 πυρετό ἀλλά δέν ζήτησε νά βγῆ ἐλεύθερος ὑπηρεσίας Τελι-κά δέν ἄντεξε καί ἔπεσε λιπόθυmicroος Οἱ στρατιῶτες τόν ἔβαλαν στό φορεῖο γιά νά τόν πᾶνε στό Νοσοκοmicroεῖο καί τόν φώναζαν εἰρωνικά microέ microοναχικά ὀνόmicroατα laquoἜ Βενέδικτε Ἀκάκιεraquo Εἶχαν καταλάβει ὅτι θά γίνει microοναχός Ἡ εἰρωνεία microε-τατράπηκε σιγά-σιγά σέ ἐκτίmicroηση καί θαυmicroασmicroό Τούς ἀλλοίωσε ὁ τρόπος τῆς ζωῆς του ἡ microεγάλη ἀγάπη καί ὁ ἀκέραιος χαρακτήρας του Δέν τόν θεωροῦσαν πλέον κορόιδο ἀλλά θησαυρό καί εὐλογία γιά τήν Μονάδα

Πάντως ἡ εἰδικότητα τοῦ ἀσυρmicroατιστοῦ τόν ἀπάλλαξε ἀπό τήν ἔνοπλη συmicro-microετοχή στόν πόλεmicroο καί ἔτσι θεία χάριτι διαφυλάχθηκε ἀπό τό νά φονεύση ἄνθρωπο Προοιmicroίαζε δέ καί τήν microετέπειτα ἰδιότητά του ὡς microοναχοῦ νά στέλνη σήmicroατα στόν Θεό (νά προσεύχεται)

Κακουχίες

Ἡ διλοχία πού ὑπηρετοῦσε ὁ Γέροντας ἔκανε πολεmicroικές ἐπιχειρήσεις καί οἱ

7 Γέν λθ΄ 2

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

κακουχίες πού πέρασαν microοιάζουν ἀπίστευτεςΔιηγεῖτο ὅτι κάποτε τελείωσαν τά τρόφιmicroα καί ἔτρωγαν σπυρωτό χιόνι Ἄλ-

λοτε ἔmicroειναν νηστικοί γιά δεκατρεῖς ἡmicroέρες καί ἐπέζησαν τρεφόmicroενοι microόνον microέ ἄγρια κάστανα Συχνότερα ὑπέφεραν ἀπό τήν δίψα Ἀναγκάζονταν τότε νά πί-νουν στάσιmicroο νερό ἀπό τίς πατηmicroασιές τῶν ζώων Ὁ microεγάλος ἐχθρός ἦταν τό κρύο Κοιmicroόνταν στίς σκηνές καί τό πρωί ξυπνοῦσαν θαmicromicroένοι στά χιόνια˙ microε-τροῦσαν τούς κρυοπαγηmicroένους Ἕνα πρωινό ἔβγαλε εἴκοσι ἕξι κρυοπαγηmicroένους σκάβοντας microέ τόν κασmicroά τά χιόνια Κάποτε ἔmicroεινε γιά τρεῖς ἡmicroέρες στά χιόνια καί ἔστελνε σήmicroατα στό Ἀρχηγεῖο Ἔπαθε καί ὁ ἴδιος κρυοπαγήmicroατα Οἱ σάρκες τῶν ποδιῶν του ξεφλουδίζονταν Τόν ἔστειλαν στό Νοσοκοmicroεῖο ἀλλά βοήθησε ὁ Θεός νά microήν ἀκρωτηριασθῆ Ἄλλοτε τόν κλώτσησε ἕνα microουλάρι Τό χτύπηmicroα ἦταν πολύ δυνατό Μελάνιασε τό στῆθος του καί φαίνονταν τά σηmicroάδια ἀπό τά πέταλα Λιποθύmicroησε καί ὅταν συνῆλθε συνέχισε τήν πορεία

Χαιρόταν νά βρέχεται νά κρυώνη νά κουράζεται ὁ ἴδιος γιά νά microήν ταλαι-πωροῦνται οἱ ἄλλοι

Μερικοί στρατιῶτες ὅταν ἔκαναν ζηmicroιά γιά νά δικαιολογηθοῦν τήν ἐπέρρι-πταν στόν Ἀρσένιο Ὁ Ἀξιωmicroατικός τόν microάλωνε καί ἐκεῖνος γιά νά microήν τούς ἐκθέση ὑπέmicroενε microέ ταπείνωση σιωπηλά τούς ἐλέγχους

Ὁ Διοικητής ὅmicroως τόν ἐκτιmicroοῦσε καί τόν ἐmicroπιστευόταν Στίς δύσκολες ἀπο-στολές ἔστελνε τόν Ἀρσένιο γιατί γνώριζε ὅτι ἦταν ἱκανώτατος καί ἔφερνε σέ πέρας ὅτι τοῦ ἀνέθεταν

Μόνο microιά φορά πῆρε ἄδεια καί πῆγε στό σπίτι του Ἐκεῖ ἀρρώστησε ἔχασε πολύ αἷmicroα καί εἰσήχθη στό Νοσοκοmicroεῖο Ἰωαννίνων γιά δεκαπέντε ἡmicroέρες Ὅταν συνῆλθε ἐπέστρεψε στήν Μονάδα του

Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες

Μέσα σέ τέτοιες ταλαιπωρίες ἔκανε καί ἀγῶνα πνευmicroατικό Νήστευε καί προσευχόταν Συνήθως ἔτρωγε τό microισό φαγητό καί ὅταν σήmicroαινε σιωπητήριο γιά ὕπνο ὁ Ἀρσένιος ἀνέβαινε στήν ταράτσα τοῦ κτιρίου καί ἄρχιζε τίς προσευ-χές

laquoΜιά περίοδοraquo ἔλεγε laquoἔκανα πέντε microῆνες νά λειτουργηθῶ διότι ποῦ νά βρε-θῆ παπᾶς καί Ἐκκλησία πάνω στά βουνά Ὅταν microετά microέ ἔστειλε ὁ Διοικητής στό Ἀγρίνιο νά πάρω ἀνταλλακτικά γιά τόν ἀσύρmicroατο στόν δρόmicroο πού βάδιζα πέρασα ἔξω ἀπό microιά Ἐκκλησία ὅπου microέσα γίνονταν οἱ Χαιρετισmicroοί Ἔκανα τόν σταυρό microου προσκύνησα καί microέ πῆραν τά δάκρυα laquoΠαναγία microου πῶς ἔχω γί-νει ἔτσιraquo εἶπα Ποῦ νά φανταζόmicroουν τότε ὅτι ἀργότερα θά οἰκονοmicroοῦσε ὁ Θε-ός νά ἔχω Ἐκκλησάκι καί microέσα στό Καλύβι microουraquo Καί δόξαζε γι᾿ αὐτό ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς του τόν Θεό

Συγκρίνοντας αὐτά πού πέρασε στόν Στρατό microέ τήν ἄσκηση πού ἔκανε ὡς microο-ναχός ἔλεγε microέ αὐτοmicroεmicroψία laquoΓιά τόν Χριστό δέν ἔκανα τίποτε Ἄν αὐτή τήν ἄσκη-ση (ταλαιπωρία στόν Στρατό) τήν ἔκανα σάν καλόγηρος θά εἶχα ἁγιάσειraquo

Ὡς στρατιώτης ἔζησε θεῖες ἐmicroπειρίες Κάποτε προσευχόταν σέ ἐρηmicroικό microέρος καί ἡρπάγη σέ θεωρία Διηγήθηκε καί τό ἐξῆς laquoΚάποτε πού εἴχαmicroε πάει στό πε-δίο βολῆς στήν Τρίπολη εἶδα ἕνα ἀλλοιώτικο φῶς νά βγαίνη ἀπό microιά ρεmicroατιά

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

καί νά διαχέεται σέ ὅλο τό πεδίο βολῆς ἐνῶ ἦταν microέρα Ἀποροῦσα τί νἆταν αὐτό τό φῶς πού οἱ ἄλλοι δέν ἔβλεπαν Ἀργότερα κατάλαβα Ἐπειδή ἐκεῖ γίνονταν ἐκτελέσεις καταδίκων καί ἴσως νά εἶχαν ἐκτε-λεσθῆ ἄδικα καί κάποιοι ἀθῶοι γι᾿ αὐτό φαινόταν ἐκεῖνο τό φῶς Ὁ Θεός φύλαξε πού δέν microέ ἔστειλαν στό ἐκτελεστικό ἀπόσπασmicroα Φυ-σικά δέν θά microποροῦσα (νά σκοτώσω)hellipraquo

Θυσία γιά τούς ἄλλους

Οἱ περισσότεροι στρατιῶτες εἶχαν πνεῦmicroα θυσίας ἀλλά ὁ Ἀρσένιος ἦταν ἄφοβος στούς κινδύνους καί στόν θάνατο Πολλές φορές κινδύνευσε νά συλληφθῆ αἰχmicroάλωτος καί ἀντίκρυσε τόν θάνατο ἀπό πολύ κοντά

Κάποτε ἐπρόκειτο νά ρίξουν κλῆρο γιά τό ποιός θά πάει στό χωριό γιά ἐφό-δια laquoΘά πάω ἐγώraquo εἶπε ὁ Ἀρσένιος Τόν εἶδαν οἱ ἀντάρτες ἀλλά τόν πέρασαν γιά δικό τους Πῆρε τά ἐφόδια καί γύρισε πίσω

Ὅταν ἔβαζαν κάποιον νά κάνη ἐπικίνδυνη βάρδια ἤ περίπολο τόν ρωτοῦσε ὁ Ἀρσένιος laquoΤί οἰκογένεια ἔχειςraquo Ἄν τοῦ ἔλεγε laquoεἶmicroαι παντρεmicroένος ἔχω καί παιδίraquo ἔλεγε laquoκαλάraquo Πήγαινε στό ὑπασπιστήριο τόν ἄλλαζε καί πήγαινε αὐ-τός στήν θέση του

Τόν ἄλλο ἀσυρmicroατιστή δέν τόν ἄφηνε νά κουβαλᾶ οὔτε τόν ἀσύρmicroατο οὔτε τήν microπαταρία γιά νά εἶναι ἐλεύθερος σέ περίπτωση κινδύνου νά σωθῆ

laquoΣέ microιά microάχηraquo διηγήθηκε laquoεἶχα σκάψει microιά microικρή λακκούβα Ἔρχεται ἕνας καί microοῦ λέει laquoΝά microπῶ καί ἐγώraquo Στριmicroώχθηκα καί microέ δυσκολία χωρέσαmicroε Ἔρ-χεται καί ἄλλος Τόν ἄφησα καί αὐτόν καί ἐγώ βγῆκα ἔξω Σέ microιά στιγmicroή microέ πα-ίρνει ἕνα βλῆmicroα ξυστά στό κεφάλι Δέν εἶχα κράνος φοροῦσα microόνο κουκούλα Πιάνω microέ τό χέρι microου τό κεφάλι δέν βλέπω αἵmicroατα Τό ξαναπιάνω τίποτα Τό βλῆmicroα εἶχε περάσει ξυστά ἀπό τό κεφάλι microου καί εἶχε ξυρίσει microόνο τά microαλλιά καί ἔκανε microιά γραmicromicroή ἕξι πόντους φάρδος χωρίς microαλλιά καί οὔτε γρατζουνιά δέν ἄφησε Τό εἶχα κάνει microέ τήν καρδιά microου laquoΚαλύτεραraquo εἶπα laquoνά σκοτωθῶ microιά φορά ἐγώ παρά νά σκοτωθῆ ὁ ἄλλος καί microετά νά microέ σκοτώνη ἡ συνείδη-σή microου σέ ὅλη microου τήν ζωή Πῶς νά ἀντέξω microετά ὅταν θά σκέφτοmicroαι ὅτι microπο-ροῦσα νά τόν σώσω καί δέν τόν ἔσωσαraquo Καί ὁ Θεός φυσικά βοηθᾶ πολύ αὐτόν πού θυσιάζεται γιά τούς ἄλλουςraquo

Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἜκανα ἔρανο microεταξύ τῶν στρατιωτῶν καί ἀγόρασα καντήλια καί microανουάλια γιά κάποιο ἐξωκκλήσι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρό-microου Ἐκεῖ κοντά εἶχε καταυλισmicroό ἡ διλοχία microας

raquoἮρθαν χειmicroῶνα καιρό οἱ microεταγωγικοί (χωρικοί κυρίως γυναῖκες καί παιδιά) microέ τά ζῶα καί microᾶς ἔφεραν προmicroήθειες Ἐπειδή χάλασε ὁ καιρός καί ἄρχισε νά χιονίζη κάθησαν νά διανυκτερεύσουν σέ πρόχειρες ἐλάτινες σκηνές

raquoΚάποιος Ἀνθυπολοχαγός κτηνώδης ἐνωχλοῦσε microιά νέα Ἐκείνη ἡ καηmicroένη προτίmicroησε νά πεθάνη παρά νά ἁmicroαρτήση Ἔφυγε καί τήν ἀκολούθησε καί microιά

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ἡλικιωmicroένη Βάδιζαν microέσα στά χιόνια καί βρέθηκαν στό ἐξωκκλήσι ἀλλά ἡ πόρτα ἦταν κλειστή Ἔmicroειναν ἔξω κάτω ἀπό τό ὑπόστεγο τρέmicroοντας ἀπό τό κρύο

raquoΤήν ἴδια νύχτα microοῦ ἦρθε ξαφνικά ἕνας ἐπίmicroονος λογισmicroός νά πάω στό ἐξωκ-κλήσι νά ἀνάψω τά καντήλια Τό χιόνι εἶχε φθάσει τά ὀγδόντα ἑκατοστά περί-που Πῆγα καί χωρίς νά γνωρίζω τί προηγήθηκε βρῆκα ἔξω ἀπό τό ἐξωκκλήσι τίς δύο γυναῖκες microελανιασmicroένες ἀπό τό κρύο Τίς ἔδωσα ἀπό ἕνα γάντι ἄνοιξα τήν πόρτα microπῆκαν microέσα καί ἀφοῦ συνῆλθαν κάπως διηγήθηκαν τά σχετικά laquoἘγώraquo εἶπε ἡ νέα laquoἔκανα ὅτι microποροῦσα Ἀπό ᾿κεῖ καί πέρα ἄς κάνη καί ὁ Θε-ός τά ὑπόλοιπαraquo

raquoΤίς συmicroπόνεσα τίς καηmicroένες καί αὐθόρmicroητα τίς εἶπα laquoΤελείωσαν τά βάσα-νά σας Αὔριο θά πᾶτε στά σπίτια σαςraquo ὅπως καί συνέβηraquo

Ὁ Ἀνθυπολοχαγός ὅταν ἔmicroαθε ὅτι ὁ Ἀρσένιος τίς βοήθησε καί σώθηκαν ἴσως γιά νά καλύψη τήν ἐνοχή του διέδιδε συκοφαντικά ὅτι ὁ Ἐζνεπίδης ἔβαλε στήν Ἐκκλησία τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια Τόν κάλεσε ὁ Διοικητής σέ ἀπολογία laquoΤόσο ἀσυνείδητος εἶmicroαι κ Διοικητά νά βάλω τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια microέσα στήν Ἐκκλησίαraquo εἶπε Ὅmicroως δέν φανέρωσε τήν ὑπόθεση τοῦ ἔνοχου Ἀνθυπολοχαγοῦ˙ ἀπολογήθηκε microόνον ἐπειδή τόν κατηγόρησαν γιά καταφρόνηση τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ

Σώζει τήν Μονάδα τους

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΚάποτε ἡ διλοχία microας βρέθηκε περικυκλωmicroένη ἀπό χίλιους ἑξακόσιους ἀντάρτες σέ ἕνα φυσικό ὀχύρωmicroα ἀπό βράχο Ὅλοι οἱ στρα-τιῶτες κουβαλοῦσαν πυροmicroαχικά καί ὁ Διοικητής κάλεσε καί microένα νά ἀφήσω τόν ἀσύρmicroατο νά κουβαλάω καί ἐγώ Μάλιστα microέ ἀπείλησε καί microέ τό πιστόλι Νόmicroιζε ὅτι ἀπέφευγα νά κουβαλάω γιατί ἤθελα δῆθεν νά κρύβωmicroαι

raquoΚουβαλοῦσα ἀλλά πήγαινα καί στόν ἀσύρmicroατο καί προσπαθοῦσα νά πιά-σω ἐπαφή microέ τό Ἀρχηγεῖο Ὁπότε ἀπό τά πολλά ἔπιασα ἐπαφή καί ἔδωσα νά καταλάβουν ὅτι βρισκόmicroαστε σέ δύσκολη θέση Τήν ἄλλη microέρα ἐνῶ οἱ ἀντάρ-τες εἶχαν πλησιάσει πολύ κοντά ὥστε νά ἀκούγωνται οἱ βρισιές τους ἦρθε ἡ ἀεροπορία καί τούς διεσκόρπισεraquo

Τό γεγονός αὐτό ἀνέφερε ἀργότερα ὁ Γέροντας σάν παράδειγmicroα σέ ὅσους ρωτοῦσαν laquoΤί προσφέρουν οἱ microοναχοί στήν ἔρηmicroο καί δέν βγαίνουν στόν κόσmicroο νά βοηθήσουνraquo laquoΟἱ microοναχοίraquo ἀπαντοῦσε laquoεἶναι οἱ ἀσυρmicroατιστές τῆς Ἐκκλη-σίας Ὅταν πιάσουν ἐπαφή microέ τόν Θεό διά τῆς προσευχῆς τότε ἔρχεται καί βο-ηθᾶ ὁ Θεός καλύτερα Ἕνα ἀκόmicroη λιανοντούφεκο δέν ἔκανε τίποτε ἐνῶ ὅταν ἦρθε ἡ ἀεροπορία ἔκρινε τήν microάχηraquo

Αὐτοθυσία

Ὁ νῦν microοναχός Ἀρσένιος ἀπό τήν Κέρκυρα καί τότε κ Παντελής Τζέκος συ-στρατιώτης τοῦ Γέροντα διηγεῖται

laquoΣτή Ναύπακτο ἐνῶ ἔπαιρνα ἕνα σῆmicroα ἀπό τήν Πάτρα microέ πλησιάζει ὁ Ἀρ-σένιος καί microοῦ λέει

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ndash Ξέρεις Εἴmicroαστε ἀδέλφιαndash Ἀπό ποῦ εἴmicroαστε ἀδέλφιαΜοῦ προτείνει τά δυό χοντρά δάχτυλα8 καί microοῦ λέειndash Ἔχοmicroε τά ἴδια δάχτυλα ὅmicroοια τά δικά σου καί τά δικά microου γι᾿

αὐτό εἴmicroαστε ἀδέλφιαraquoἙνώθηκαν microέ ἀδελφική φιλία καί κάποτε ὁ Ἀρσένιος microέ κίνδυνο

τῆς ζωῆς του τόν ἔσωσε Ἡ διήγηση εἶναι αὐτούσια τοῦ κ Παντελῆ microόνο πού διακόπτεται ἀπό λυγmicroούς καί ἄφθονα δάκρυα συγκινήσεως καί εὐγνωmicroοσύνης γιά τόν φίλο καί σωτῆρα του

laquoΚοντά στή Ναύπακτο κάναmicroε microιά microάχη Ἐκεῖ πού ὑποχωρούσαmicroε διότι εἶχαν περισσότερες δυνάmicroεις οἱ ἀντάρτες σέ κάποια στιγmicroή ἔπε-σα καί χτύπησα γιατί εἶχα ἕναν βαρύ ἀσύρmicroατο στήν πλάτη Ὅταν ἔφθασαν οἱ στρατιῶτες στήν γραmicromicroή πού εἶχαν ὁριοθετήσει οἱ ἀξιωmicroατικοί microας εἶδε ὁ Ἀρσέ-νιος ὅτι ἔλειπα Βγάζει τόν ἀσύρmicroατό του καί τρέχει Τοῦ φώναζαν οἱ ἀξιωmicroατι-κοί καί οἱ στρατιῶτες laquoἌσ᾿ τον αὐτόν Πάει αὐτός χάθηκεraquo Ἦρθε κοντά microου ὅπως microοῦ εἶπαν microετά οἱ ἄλλοι microέ σήκωσε microέ ἔβαλε στήν πλάτη του καί microέ πῆρε στίς γραmicromicroές πίσω Ὅταν συνῆλθα ἄκουσα νά τοῦ λέγη ὁ λοχαγός Βουδούρης laquoἘσύ κάποιον Ἅγιο ἔχεις καί σέ βοήθησε καί βοήθησες καί τοῦτον ἐδῶraquo Ρώτη-σα laquoΤί ἔγινε παιδιάraquo Καί microοῦ ἐξήγησαν Ἐκεῖ πού ἔπεσα ἦταν ἑκατό microέτρα ἀπό τήν γραmicromicroή τῶν ἀνταρτῶν καί διακόσια ἀπό τήν γραmicromicroή τήν δική microαςraquo

Προσεύχεται ἐν microέσω σφαιρῶν

laquoΜιά microέραraquo συνεχίζει ὁ κ Παντελής laquoἤmicroασταν πάνω σέ ἕνα ὕψωmicroα πού λεγόταν laquoΦονιάςraquo Μᾶς εἶχαν ἀποκλείσει οἱ ἀντάρτες καί δέν microπορούσαmicroε νά φύγουmicroε ἀπό πουθενά γιατί δέν ὑπῆρχε διέξοδος Ὁ Ἀρσένιος ἦταν ὄρθιος Οἱ σφαῖρες ἔπεφταν καί σφύριζαν Ἐγώ τόν ἔπιανα ἀπό τό χιτώνιο καί τόν τρα-βοῦσα νά πέση κάτω Αὐτός τίποτε Κοίταζε ψηλά καί εἶχε τά χέρια του ἔτσι σταυρωmicroένα Ἔ φαίνεται microᾶς λυπήθηκε ὁ Μεγαλοδύναmicroος καί κάποια στιγmicroή ἦρθαν τά ἀεροπλάνα καί ἄνοιξαν δρόmicroο Ὅταν φεύγαmicroε τοῦ λέω

ndash Καλά Χριστιανέ microου γιατί δέν ἔπεφτες κάτωndash Προσευχόmicroουνndash Προσευχόσουν ρώτησα microέ microεγάλη ἀπορίαraquoΤί δύναmicroη εἶχε ἡ προσευχή του καί πόσο microεγάλη ἦταν ἡ πίστη του ὥστε νά

ἀψηφᾶ τίς σφαῖρες Τό πιθανώτερο ἦταν νά παρακαλοῦσε τόν Θεό νά σωθοῦν οἱ ἄλλοι καί ἄς σκοτωθῆ ὁ ἴδιος Γι᾿ αὐτό στεκόταν ὄρθιος καί ἀκάλυπτος Καί ὁ δίκαιος Θεός βλέποντας τήν αὐτοθυσία του τόν ἔσωσε microαζί microέ τούς ἄλλους

Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας ἕνα περιστατικό πού συνέβη λίγο καιρό πρίν ἀπολυ-

8 Ἦταν πράγmicroατι χαρακτηριστικοί οἱ ἀντίχειρες τοῦ Γέροντα Ἡ τελευταία φάλαγγα τῶν δακτύλων ἦταν πιό microικρή καί τά νύχια σχεδόν microισά

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

θῆ laquoΓυρίζαmicroε ἀπό τήν Φλώρινα ἀφοῦ εἶχε τελειώσει ὁ πόλεmicroος Στό δρόmicroο τῆς ἐπιστροφῆς ἄκουσα τόν Λοχαγό νά βρίζη τά θεῖα Τόν πλησίασα καί τοῦ εἶπα laquoἈπό αὐτή τήν στιγmicroή ἀρνοῦmicroαι νά ἐκτελέσω ὁποιαδήποτε διαταγή σας διότι βρίζοντας τά θεῖα προσβάλατε καί τήν πίστη microου καί τόν ὅρκο microου (Πατρίδα-θρησκεία- οἰκογένεια)raquo Ἀκούγοντας αὐτά προσβλήθηκε καί microέ ἀπεκάλεσε αὐ-θάδη Ὅταν ἀργότερα microοῦ εἶπε laquoΣέ διατάσσωraquo ἀπάντησα laquoΣᾶς τό δήλωσα πρίν ἀπό λίγο ὅτι στό ἑξῆς δέν θά ἐκτελῶ διαταγές σαςraquo Ὁ Ἀξιωmicroατικός τότε microοῦ εἶπε laquoἌς θεωρήσουmicroε τό θέmicroα λῆξανraquo

raquoὍταν φθάσαmicroε στό στρατόπεδο πῆγα χωρίς καθυστέρηση καί ἀνέφερα ὅσα συνέβησαν στόν Διοικητή Ἐκεῖνος microοῦ εἶπε ὅτι ἡ ἄρνηση νά ἐκτελῶ διαταγή ἀνωτέρου συνεπάγεται στρατοδικεῖο Ξαναδήλωσα ὅτι δέν πρόκειται νά ἐκτε-λέσω διαταγές τοῦ Λοχαγοῦ διότι εἶναι ἐπίορκος ἐπειδή βρίζει τόν Θεό στόν ὁποῖο καί οἱ δυό ὡρκιστήκαmicroε Καί εἶπα microέ ἀγανάκτηση laquoΠειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ microᾶλλον ἤ ἀνθρώποιςraquo9

Ὁ Ἀρσένιος ἀφοῦ γιά microιά πενταετία περίπου ὑπηρέτησε τήν Πατρίδα τόν Μάρ-τιο τοῦ 1950 πῆρε τό ἀπολυτήριο τοῦ Στρατοῦ ἀπό τήν Μακρακώmicroη Λαmicroίας

Ὅταν ἀποχαιρετοῦσε τόν φίλο του κ Παντελῆ ἐκεῖνος τόν προσκάλεσε νά ἐγκατασταθοῦν στήν Κέρκυρα microαζί νά φτιάξουν ἀπό ἕνα σπίτι καί νά κάνουν οἰκογένεια Ὁ Ἀρσένιος ἀρνήθηκε λέγοντας ὅτι θά γίνει καλόγηρος

Τελείωσε τήν στρατιωτική του θητεία καί τώρα ἐπιθυmicroοῦσε microιά ἄλλη στρα-τεία τήν κατάταξή του στό microοναχικό τάγmicroα γιά νά ὑπηρετῆ τόν ἐπουράνιο Βασιλέα

9 Πράξ ε΄ 29

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

Δrsquo ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

Ἀγῶνες ἀρχαρίου

Ὁ Ἀρσένιος προσῆλθε στήν ἱερά Μονή Ἐσφιγmicroένου τοῦ Ἁγίου Ὄρους πού τότε δέν εἶχε γίνει ζηλωτική γιά νά microονάση Ἔχοντας πρότυπα τούς ὁσίους Πατέρες προσπαθοῦσε νά τούς microιmicroηθῆ Ἔβαλε ὡς θεmicroέ-

λιο τῆς microοναχικῆς ζωῆς τήν ταπεινοφροσύνη καί τήν ὑπακοή καί ἐπιδόθηκε σέ ἀγῶνες ὑπέρ τήν ἀντοχή του

Τίς ἡmicroέρες κοπίαζε σωmicroατικά καί τίς νύχτες παρέmicroενε ἄϋπνος προσευχόmicroε-νος καί δοξολογώντας τόν Θεό Αἰσθανόταν microεγάλη κούραση ἀλλά ἦταν ἀνυπο-χώρητος στήν ἄσκηση Συνεχῶς πρόσθετε νέους ἀγῶνες πάντα microέ εὐλογία καί παρακολούθηση ἀπό τόν Ἡγούmicroενο Ὅλα τά ἔκανε microέ χαρούmicroενη διάθεση

Ἔλεγε laquoΚάναmicroε πολύ σκληρή δουλειά στόν τόρνο ὅλη τήν ἡmicroέρα Τό βράδυ πήγαινα στό Ἀρχονταρίκι καί βοηθοῦσα microέχρι τίς 10 ἤ 11 ἡ ὥρα Δέν microοῦ ἔmicroενε χρόνος οὔτε γιά πνευmicroατικά Γι᾿ αὐτό στήν συνέχεια ὅταν πήγαινα στό Κελλί microου δέν κοιmicroόmicroουν microόνο ἔβαζα ἕνα τέταρτο τά πόδια ψηλά γιά νά ξεκουραστοῦν λίγο καί νά κατέβη τό αἷmicroα (πού microαζευόταν ἀπό τήν πολύωρη ὀρθοστασία) Μετά στεκόmicroουν ὄρθιος σέ microιά λεκάνη microέ νερό γιά νά microή microέ παίρνη ὁ ὕπνος καί ἔκανα τά κοmicroποσχοίνια Κοιmicroόmicroουν microισή microέχρι microία ὥρα καί microετά πήγαινα στήν ἀκολουθία γιά νά διαβάσω τό Μεσονυκτικό Καί ἐπειδή εἶχα τόν λογισmicroό microήπως δέν θά κατάφερνα ἀργότερα νά κάνω τά καθήκοντα τοῦ microεγαλοσχή-microου ζήτησα εὐλογία ἀπό τόν Ἡγούmicroενο καί microοῦ ἔδωσε νά κάνω τόν κανόνα τοῦ microεγαλοσχήmicroου ἀπό δόκιmicroος Ὄχι ἀπό ἐγωισmicroό ἀλλά microήπως δέν microπορέσω νά ἀνταποκριθῶ στίς ὑποχρεώσεις τοῦ Σχήmicroατος Δέν τἄκανα microέ ὑπερηφάνεια laquoἌν δέν microπορῶraquo ἔλεγα laquoνά microήν κοροϊδεύω τόν ἑαυτό microουraquo

Στήν Ἐκκλησία δέν καθόταν καθόλου Στεκόταν ὄρθιος στό στασίδι Πήγαι-νε καmicromicroιά φορά νά τόν κλέψη ὁ ὕπνος καί ἀmicroέσως τιναζόταν

Τόν χειmicroῶνα δέν ἄναβε φωτιά Εἶχε τόση ὑγρασία στό Κελλί πού ἡ microούχλα γινόταν σάν βαmicroβάκια στούς τοίχους Ὅταν τό κρύο ἦταν ἀνυπόφορο εἶχε ἕνα δέρmicroα ζώου ἀπό αὐτά πού ἔκανε τά σαmicroάρια καί τύλιγε τά πόδια του Δούλευε ἔξω στό κρύο microόνο microέ τό ζωστικό καί ἔβαζε ἀπό microέσα ἕνα χαρτί γιά νά τόν προστατεύη λίγο

Πρίν ἀπό τήν Μεγάλη Σαρακοστή εἶχαν τυπικό στό Μοναστήρι νά δίνουν σέ

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

ὅλους τούς πατέρες ἀπό ἕνα κουτί γάλα Καί ἐκεῖνο ὁ Ἀρσένιος δέν τό ἔπινε ἀλλά τό ἔδινε στόν γερο-Νικήτα πού ἦταν προφυmicroατικός Στή νηστεία τά φασό-λια δέν τά microασοῦσε καλά γιά νά ἀργοῦν νά χωνέψουν καί ἔτσι νά τόν κρατοῦν κάπως Κοιmicroόταν γιά ἄσκηση κάτω στίς πλάκες καί ἄλλες φορές στά τοῦβλα πού laquoἦταν πιό φιλάνθρωπαraquo

Ἄρχισε σιγά-σιγά νά γίνεται ἀντιληπτή στούς πατέρες ἡ ἄσκηση καί ἡ εὐλά-βειά του Οἱ ἱερεῖς τόν προτιmicroοῦσαν νά τούς ψάλλη στά παρεκκλήσια

Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις

Ὁ διάβολος δέν ἀρκεῖτο microόνο στόν πόλεmicroο τῶν λογισmicroῶν ἀφοῦ microάλιστα δέν microποροῦσε microέ αὐτούς νά ἀνακόψη τήν ἀγωνιστικότητά του Παρουσιαζόταν καί αἰσθητῶς Τόν ἔβλεπε ὀφθαλmicroοφανῶς καί συνωmicroιλοῦσαν Προσπαθοῦσε ὁ πειρα-σmicroός microέ κάθε τρόπο νά τόν ἐκφοβίση καί νά τόν ἐmicroποδίση ἀπό τούς ἀγῶνες του Φαίνεται ὅτι ἀπό τήν πεῖρα του καταλάβαινε τί θά γινόταν αὐτός ὁ ἀρχάριος

Ὁ δόκιmicroος Ἀρσένιος δέν ταρασσόταν οὔτε φοβόταν ἀπό τήν παρουσία τοῦ δι-αβόλου Ἔλεγε laquoΝἄρχεσαι διότι microοῦ κάνεις καλό Μέ βοηθᾶς νά θυmicroᾶmicroαι τόν Θεό ὅταν τόν ξεχνῶ καί νά προσεύχωmicroαιraquo

Ἀργότερα σχολίαζε ὁ Γέροντας laquoΠοῦ νά microείνη ὁ πειρασmicroός Ἐξαφανιζόταν ἀmicroέσως Δέν εἶναι χαζός νά προξενῆ στεφάνια στόν microοναχόraquo

ndash Γέροντα πειρασmicroό ἐννοεῖτε τούς λογισmicroούς τόν ρώτησε microέ ἀφέλεια κάποι-ος microοναχός

ndash Βρέ πειρασmicroός (διάβολος)˙ καταλαβαίνεις Τί λογισmicroοίὉ δόκιmicroος Ἀρσένιος microέ τήν εὐστροφία του laquoἐνίκησε δαιmicroόνων πανουργίαν

δι᾿ ἀνθρωπίνης ἐπινοίαςraquo10

Ρασοευχή

Στίς 27 Μαρτίου 1954 microετά ἀπό τήν κανονισmicroένη δοκιmicroασία ἐκάρη microοναχός Ἔλαβε ρασοευχή καί τό ὄνοmicroα Ἀβέρκιος Ὁ Ἡγούmicroενος τοῦ πρότεινε νά λάβη τό Μεγάλο Σχῆmicroα ἀλλά δέν δέχθηκε Ἀνέφερε laquoἌν καί microποροῦσα νά γίνω ἀmicroέ-σως microεγαλόσχηmicroος διότι microοῦ εἶπαν laquoἘσύ Στρατό τελείωσες δέν σέ ἐmicroποδίζει τίποτεraquo εἶπα laquoἈρκεῖ ἡ ρασοευχήraquo Θεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἀνάξιο ἀλλά καί δέν ἤθελε νά δεσmicroευθῆ microέ τίς ὑποσχέσεις τοῦ Μεγάλου Σχήmicroατος ἐξ αἰτίας τῆς ἀγάπης του γιά τήν ἡσυχαστική ζωή πού ἐπιθυmicroοῦσε

Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος

Τήν τραχύτητα τῆς ἀσκήσεως ἦρθε νά γλυκάνη ἕνα πρωτόγνωρο γεγονός ἡ ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος laquoὍταν εἶχαν σωθῆ τελείως οἱ microπαταρίες (ἐξαντλή-θηκαν οἱ δυνάmicroεις)raquo διηγήθηκε laquoἔζησα ἕνα γεγονός Μιά νύχτα ἐνῶ προσευ-

10 Κλῖmicroαξ Δ΄ κα΄

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

Ὁ Γέροντας microετά τήν κουρά του

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

χόmicroουν ὄρθιος ἔνιωσα κάτι νά κατεβαίνη ἀπό πάνω καί νά microέ περιλούζη ὁλό-κληρο Αἰσθανόmicroουν microιά ἀγαλλίαση καί τά microάτια microου ἔγιναν δύο βρύσες πού ἔτρεχαν συνέχεια δάκρυα Ἔβλεπα καί ζοῦσα αἰσθητά τήν χάρι11 Μέχρι τότε συγκινήσεις καί τέτοια εἶχα αἰσθανθῆ πολλές φορές ἀλλά τέτοιο πρᾶγmicroα πρώ-τη φορά microοῦ συνέβη Ἦταν τόσο δυνατό πνευmicroατικά αὐτό τό γεγονός ὥστε microέ στήριξε καί κράτησε γιά δέκα περίπου χρόνια microέχρι πού ἀργότερα στό Σινᾶ ἔζησα microεγαλύτερες καταστάσεις microέ ἄλλον τρόποraquo

Μικρόσχηmicroος

Ὁ π Ἀβέρκιος ἐκάρη microικρόσχηmicroος microοναχός και τοῦ δόθηκε τό ὄνοmicroα Παΐσι-ος στίς 3 Μαρτίου 1957

Μετά τήν κουρά ἔβγαλε microιά φωτογραφία καί τήν ἔστειλε στήν microητέρα του καί ἀπό πίσω ἔγραψε τό ἀκόλουθο ποίηmicroα (Βλ σελ 28)

Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἪmicroουν ἂγρυπνος καί νηστικός καί περίmicroενα τό laquomicroο-τόριraquo στον ἀρσανά τῆς Ἰβήρων Ἀπό τήν ἐξάντληση δέν αἰσθανόmicroουν καλά Φοβήθηκα νά microήν λιποθυmicroήσω ἐκεῖ καί microέ δοῦν οἱ ἐργάτες Γι᾿ αὐτό ἔκανα κου-ράγιο καί πῆγα πίσω ἀπό microιά ντάνα ξύλα

raquoΣκέφθηκα πρός στιγmicroήν νά παρακαλέσω τήν Παναγία καί ἀmicroέσως εἶπα στόν ἑαυτό microου laquoἌθλιε τήν Παναγία γιά τό ψωmicroάκι τήν ἔχουmicroεraquo

raquoΚαί microόλις εἶπα αὐτό νά ἡ Παναγία καί microοῦ ἔδωσε ζεστό ψωmicroί καί σταφύλι Ἔ ἀπό κεῖ καί πέρα microετάraquo

Κάποιος τόν ὁποῖον ὁ Γέροντας θεράπευσε ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια ἀκούγοντας τήν διήγηση ρώτησε ἔκπληκτος

ndash Καλά Γέροντα microετά πού ἔφαγες τίς ρόγες τοῦ σταφυλιοῦ τό κοτσάνι σοῦ ἔmicroεινε στό χέρι

ndash Καί τό κοτσάνι καί ψίχουλα ἀπάντησε microέ ἔmicroφαση

11 laquoἩ θεότης δηλαδή ἡ θεία χάρις καθ᾿ ἑαυτήν ἤγουν microοναχή δέν φαίνεται ἐάν δέν ἔλθῃ εἰς τήν λογικήν ψυχήν Καί ἀνίσως ἡ αἰσθητή φωτία δέν φαίνεται εἰς τά αἰσθητά ὅταν δέν εὕρη ὕλην microήτε ἡ νοητή φωτία φαίνεται εἰς τά νοητά ὅταν δέν εὕρῃ ὕλην τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦraquo Ἁγίου Συmicroεών τοῦ νέου Θεολόγου Λόγος Γ΄ σ 38

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Εrsquo ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ

ΚΟΝΙΤΣΗΣ

Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ

Παρά Κυρίου τά διαβήmicroατα ἀνθρώπου κατευθύνεταιraquo12 Μέ ἀποκάλυ-ψη κατευθύνει ὁ Κύριος καί τώρα τά βήmicroατα τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θε-οῦ Παϊσίου στήν Μονή Στοmicroίου τῆς Ἐπαρχίας Κονίτσης Διψοῦσε γιά

ἐρηmicroική ζωή καί προετοιmicroαζόταν γιά τήν ἔρηmicroο ἀλλά microέ ἐντολή τῆς Παναγίας βρέθηκε σέ Μοναστήρι τοῦ κόσmicroου

Ἄρχισε τήν ἀνακαίνιση τοῦ καmicroένου Μοναστηριοῦ χωρίς νά ἔχη τά ἀπαρα-ίτητα χρήmicroατα καί ὑλικά

Ἀγόρασε ξυλεία καί microόνος ἔκανε πόρτες παράθυρα στασίδια τραπέζια καί ὅτι ἄλλο χρειαζόταν

Ἐπίσης ἄλλαξε τήν σκεπή τῆς Ἐκκλησίας ἔκανε Κελλιά γιά microοναχούς Ἀρ-χονταρίκι στέρνα καί ἄλλα ἔργα

Αὐτός ἀνέστησε τό κατεστραmicromicroένο Μοναστήρι microέ πολλούς κόπους Ἦταν ἄρρωστος ἀλλά καί νηστευτής Τή νηστεία δέν τήν χαλοῦσε ποτέraquo

Πηδᾶ στόν γκρεmicroό

Κάποτε microετέφερε τά ἅγια Λείψανα καί εἶχε τήν λειψανοθήκη δεmicroένη microέ λουριά ἀπό τούς ὤmicroους του Σέ ἕνα σηmicroεῖο τοῦ δρόmicroου πού λέγεται laquoΜεγάλη Σκάλαraquo κό-πηκε τό λουρί καί ἔπεσε ἡ λειψανοθήκη στόν γκρεmicroό Ὁ Γέροντας ἀπό τόν πόθο καί τήν εὐλάβεια πρός τά ἅγια Λείψανα χωρίς νά ὑπολογίση τόν ἑαυτό του καί χωρίς τόν παραmicroικρό δισταγmicroό πήδησε ἀmicroέσως στόν γκρεmicroό γιά νά τά προλάβη Κατρακυλοῦσε ἡ λειψανοθήκη καί χτυποῦσε στά βράχια Τελικά ὁ ἴδιος διαφυλά-χθηκε χάριτι Θεοῦ σῶος˙ δέν ἔπαθε τίποτε οὔτε γρατσουνιά Ἡ λειψανοθήκη microέ τά ἅγια Λείψανα ἔmicroειναν ἐπίσης ἄθικτα ἐνῶ ὁ microεταλλικός κορβανᾶς πού ἦταν προσαρmicroοσmicroένος στήν λειψανοθήκη εἶχε κατατσαλακωθῆ ἀπό τά χτυπήmicroατα Ἦταν τόσο βαθύς καί ἀπότοmicroος ὁ γκρεmicroός πού ἦταν ἀδύνατο νά ξανανεβῆ ὁ Γέ-ροντας Γιά νά βγῆ στό microονοπάτι βάδιζε πολλή ὥρα microέσα στό ποτάmicroι

12 Ψαλmicro λς΄ 23

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία

Νήστευε αὐστηρά καί δουλαγωγοῦσε microέ κάθε τρόπο τό εὔθραυστο σῶmicroα του παρ᾿ ὅτι ἔκανε θεραπεία microέ ἐνέσεις Κάποιες φορές microέ ἕνα ποτήρι νερό περνοῦσε ὅλο τό ἡmicroερονύκτιο Ἄν καί καλλιεργοῦσε στόν κῆπο τοῦ Μοναστηρι-οῦ κηπευτικά πολλῶν εἰδῶν ἡ συνηθισmicroένη τροφή του ἦταν τσάϊ microέ παξιmicroάδι ἤ καρύδια κοπανισmicroένα

Ἀναφέρει ἡ κυρία Πηνελόπη Μπαρmicroπούτη laquoΣτόν κῆπο πήγαινε ξυπόλυτος καί τό βράδυ καθάριζε τά ἀγκάθια ἀπό τά πόδια του Ἕνα παξιmicroάδι ἔτρωγε τό πρωΐ καί ἕνα τό βράδυ Ἄλλοτε ἔπινε σκέτο τσάϊ Δούλευε παρά πολύ Δέν κοι-microόταν σχεδόν καθόλου Προσπαθοῦσε νά microήν χαλάση τό χατήρι κανενός καί

Ὁ Γέροντας ὡς νέος microοναχός

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἤθελε ὅλους νά τούς ἀναπαύη Ποτέ δέν ἔλεγε ὄχι Τά χέρια του εἶχαν κάνει ρόζους ἀπό τίς πολλές microετάνοιες Τά πόδια του ἦταν microόνο κόκκαλα Εἶχε πολ-λά προβλήmicroατα microέ τήν ὑγεία τουraquo

Τήν ἡmicroέρα ἐργαζόταν σκληρά καί τή νύχτα ἀγρυπνοῦσε Μόνος του διάβαζε ὅλες τίς ἀκολουθίες ὅπως εἶχε microάθει στό Ἅγιον Ὄρος

Παρ᾿ ὅλο πού τό Μοναστήρι ἦταν σέ ἔρηmicroο καί ἥσυχο microέρος ὁ Γέροντας ἀπο-συρόταν ἐνίοτε σέ microιά σπηλιά Πήγαινε τίς νύχτες καί ἔκανε ἀγρυπνίες microέ τό κοmicroποσχοίνι καί ἀναρίθmicroητες microετάνοιες Ἦταν ὅmicroως ἀνήλια καί ἔσταζε νερό

Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν

Ἐκτός ἀπό τά κτισίmicroατα microεριmicroνοῦσε συγχρόνως καί γιά ὅσους εἶχαν ἀνάγκη Καί αὐτοί ἦταν πολλοί Στά χωριά τῆς Κόνιτσας ὑπῆρχε τότε microεγάλη φτώχεια ἐγκατάλειψη δυστυχία Ὁ Γέροντας συγκέντρωνε ροῦχα χρήmicroατα τρόφιmicroα καί φάρmicroακα τά ἔκανε δέmicroατα καί τά ἔστελνε σέ ἀνθρώπους πού στεροῦνταν Στό ἔργο τῆς φιλανθρωπίας εἶχε ὡς βοηθούς εὐλαβεῖς γυναῖκες Ὅσες εἶχαν τήν δι-άθεση τίς ἔστελνε νά ὑπηρετοῦν ἄτοmicroα ἀνήmicroπορα κυρίως γεροντάκια πού δέν εἶχαν κανένα συγγενῆ κοντά τους

Εἶχε πάρει ἄδεια ἀπό τήν ἀστυνοmicroία καί σέ κάθε γειτονιά τῆς Κόνιτσας εἶχε ἀφήσει ἀπό ἕνα κουmicroπαρά καί ὥρισε καί ἕναν ὑπεύθυνο Ὑπῆρχε καί ἕνας ἐπί πλέον κουmicroπαράς ἔξω ἀπό τό Ἀστυνοmicroικό Τmicroῆmicroα Ἔκανε ἐπιτροπή ἡ ὁποία δι-αχειριζόταν τά χρήmicroατα καί πρόσφεραν ἀνάλογα microέ τίς ἀνάγκες

Ἐνδιαφέρθηκε γιά φτωχά καί ὀρφανά παιδιά νά συνεχίσουν τίς σπουδές τους Τά παρέπεmicroπε στά κατάλληλα πρόσωπα ἀλλά τά βοηθοῦσε καί ὁ ἴδιος οἰκονοmicroικά ὅσο microποροῦσε Πολλοί ἀπό αὐτούς εἶναι σήmicroερα ἐπιστήmicroονες καί εὐγνωmicroονοῦν τόν Γέροντα

Ἔδινε τά κτήmicroατα τῆς Μονῆς σέ φτωχές οἰκογένειες νά τά καλλιεργοῦν Ἐνοί-κιο δέν ζητοῦσε Τούς ἔλεγε ἄν ἔχουν καλή σοδειά νά προσφέρουν στό Μονα-στήρι ὅτι ἤθελαν Ἄν ἡ χρονιά δέν πήγαινε καλά δέν ζητοῦσε τίποτε

Ὅσες φορές ἡ ἀδελφή του Χριστίνα πήγαινε ροῦχα ἤ τρόφιmicroα δέν τά δεχό-ταν Τῆς ἔλεγε νά τά πάη σέ οἰκογένειες πού γνώριζε ὅτι στεροῦνταν

Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα

Ἡ microεγάλη ἀγάπη τοῦ Γέροντα πρός τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρω-πο πληmicromicroύριζε τήν καρδιά του καί τό ξεχείλισmicroά της ἀγκάλιαζε καί τήν ἄλο-γη κτίση Ἰδιαίτερα ἀγαποῦσε τά ἄγρια ζῶα καί αὐτά ἔνιωθαν τήν ἀγάπη του καί τόν πλησίαζαν

Ἕνα ἐλαφάκι ἐρχόταν καί ἔτρωγε ἀπό τά χέρια του Τοῦ ἔκανε ἕνα σταυρό στό microέτωπο microέ microπογιά Εἰδοποίησε τούς κυνηγούς νά microήν κυνηγοῦν κοντά στό Μοναστήρι καί νά προσέξουν αὐτό τό ἐλαφάκι microέ τόν σταυρό ὅπου καί ἄν τό βροῦν νά microήν τό χτυπήσουν Ἀλλά δυστυχῶς ἕνας κυνηγός περιφρονώντας τήν ἐντολή του κάποια ἡmicroέρα εἶδε τό ἐλαφάκι καί τό σκότωσε Ὁ Γέροντας στε-νοχωρήθηκε πολύ καί εἶπε microιά προφητεία πού ἐπαληθεύτηκε στό ἀκέραιο Δέν

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἀναφέρεται γιατί τό πρόσωπο αὐτό ζεῖ microέχρι σήmicroεραΣτό δάσος γύρω ἀπό τό Μοναστήρι ζοῦν ἀρκοῦδες Μιά συνάντησε ὁ Γέρο-

ντας σέ στενό microονοπάτι ἐνῶ ἀνέβαινε στό Μοναστήρι microέ ἕνα γαϊδουράκι φορ-τωmicroένο Ἡ ἀρκούδα microαζεύτηκε στήν ἄκρη γιά νά περάση ὁ Γέροντας Αὐτός πάλι τῆς ἔκανε νόηmicroα microέ τό χέρι νά περάση πρώτη laquoΚαί αὐτήraquo διηγεῖτο χαρι-τολογώντας laquoἅπλωσε τό πόδι της καί microοὔπιασε τό χέρι γιά νά περάσω ἐγώraquo Τῆς εἶπε laquoΑὔριο νά microήν ἐmicroφανισθῆς ἐδῶ κάτω γιατί περιmicroένω κόσmicroο Ἀλλοιῶς θά σέ πιάσω ἀπό τό αὐτί καί θά σέ δέσω microέσα στό παχνίraquo

Ἔλεγε ὅτι ἡ ἀρκούδα ἔχει ἕναν ἐγωισmicroό Ὅταν βρεθῆ σέ κίνδυνο δείχνει ὅτι δέν φοβᾶται ἀλλά microετά φεύγει τρέχοντας

Μιά ἀρκούδα ἐρχόταν συχνά εἶχε ἐξοικειωθῆ microαζί του καί ὁ Γέροντας τήν τάιζε Τίς ἡmicroέρες πού ἐρχόταν κό-σmicroος στό Μοναστήρι ὁ Γέροντας τήν προειδοποιοῦσε νά microήν ἐmicro-φανίζεται καί προκαλῆ ἔτσι φό-βο στούς ἀνθρώπους Ἡ ἀρκού-δα microερικές φορές παρέβαινε τήν ἐντολή τοῦ Γέροντα ἐmicroφανιζόταν ἀπροσδόκητα καί ὅσοι τήν ἔβλε-παν τρόmicroαζαν Πολλοί τήν εἶχαν δεῖ˙ microεταξύ αὐτῶν καί ἡ Καίτη Πα-τέρα ὅπως διηγήθηκε laquoἈνέβαινα microιά νύχτα στό Μοναστήρι microέ φα-κό γιά νά προλάβω τήν θεία Λει-τουργία Ἄκουσα ἕναν θόρυβο ἔρ-ριξα τό φῶς καί εἶδα ἕνα ζῶο κάτι σάν σκυλί microεγάλο Μέ ἀκολούθη-σε καί ὅταν ἔφθασα ρώτησα τόν π Παΐσιο ἄν τό σκυλί εἶναι τοῦ Μοναστηριοῦ Ἀπάντησε laquoΣκυλί εἶναι αὐτό Γιά κοίταξε καλά Ἀρ-κούδα εἶναιraquo

Ὅταν εἶδε ὅτι τελείωσε ἡ ἀποστολή του στήν ἔρηmicroο τοῦ κόσmicroου καί ἀφοῦ ξεπλήρωσε τό τάmicroα πρός τήν Παναγία ἄφη-σε ὁριστικά τό Στόmicroιο στίς 30 Σε-πτεmicroβρίου 1962 καί ἀναχώρησε γιά τό Θεοβάδιστο Ὄρος Σινᾶ

Ὁ Γέροντας στήν Ἱερά Μονή Στοmicroίου

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

ΣΤ΄ EΡHMITHΣ

ΣTO ΘEOBAΔIΣTON OΡOΣ ΣINA

Μακαρία ἐρηmicroική ζωή

Ὁ Γέροντας ζήτησε εὐλογία νά microείνη microόνος στήν ἔρηmicroο Ἐγκαταστάθη-κε στό ἀσκητήριο τῶν ἁγίων Γαλακτίωνος καί Ἐπιστήmicroης πού ἀπο-τελεῖται ἀπό τό Ἐκκλησάκι καί ἕνα πολύ microικρό συνεχόmicroενο Κελλάκι

Βρίσκεται σέ ὡραία θέση σέ ὕψωmicroα ἀπέναντι ἀκριβῶς ἀπό τήν ἁγία Κορυφή καί ἀπέχει λιγώτερο ἀπό microία ὥρα ἀπό τό Μοναστήρι

Διακόσια microέτρα πιό πάνω βρίσκεται ἡ σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί λί-γο πιό πίσω εἶναι ἡ Σκήτη πού ἔmicroενε ἡ ἁγία Ἐπιστήmicroη microέ τίς ἄλλες ἀσκήτριες Ἅγια microέρη εὐλογηmicroένα Παρ᾿ ὅλη τήν αὐχmicroηρότητά τους ἐmicroπνέουν αὐτά τά βράχια Ἐκεῖ ψηλά λοιπόν σάν ἀετός ἔστησε ὁ Γέροντας τήν φωλιά του ἔκανε microᾶλλον τήν πολεmicroίστρα του ὁ ἀετός τοῦ πνεύmicroατος

Πολύ κοντά laquoὡσεί λίθου βολήνraquo στό ἀσκητήριο εἶχε microιά microικρή πηγούλα Μάζευε τό 24ωρο δυό-τρία κιλά νερό Ἔλεγε ὁ Γέροντας laquoΠήγαινα microέ ἕνα τε-νεκάκι νά πάρω νερό γιά νά κάνω τσάι ἤ νά βρέξω λίγο τό microέτωπο λέγοντας τούς χαιρετισmicroούς microέ εὐγνωmicroοσύνη καί τά microάτια microου πληmicromicroύριζαν ἀπό δάκρυα laquoΘεέ microουraquo ἔλεγα laquoλίγο νερό νά πίνω˙ δέν θέλω τίποτε ἄλλοraquo Τόσο πολύτιmicroο ἦταν αὐτό τό λιγοστό νεράκι γι᾿ αὐτόν πού ἤθελε νά ζήση ἐκεῖ στήν ἔρηmicroο Ἀλ-λά καί αὐτό ὁ Γέροντας τό microοιραζόταν microέ τά ἄγρια ζῶα καί τά διψασmicroένα που-λιά τῆς ἐρήmicroου

ndash Γέροντα πῶς ζούσατε στό Σινᾶ τόν ρώτησε κάποιοςἈπάντησε laquoἩ τροφή microου ἦταν τσάι microέ παξιmicroάδι πού τό ἔκανα microόνος microου

Ἔκανα πέτουρα (λεπτά φύλλα ζύmicroης) καί τά ξέραινα στόν ἥλιο Γίνονταν τόσο σκληρά πού ἔσπαζαν σάν τζάmicroι Καmicromicroιά φορά ἔβραζα καί ρύζι στουmicroπισmicroένο microέσα σέ ἕνα κονσερβοκούτι Αὐτό ἦταν καί microπρίκι καί κατσαρόλα καί πιάτο καί ποτήρι Αὐτό τό κονσερβοκούτι καί ἕνα κουτάλι λίγο πιό microικρό ἀπό τῆς σούπας ἦταν ὅλο τό νοικοκυριό microου

raquoἈκόmicroη εἶχα microιά φανέλλα πού τήν φοροῦσα τή νύχτα γιά νά ἀντιmicroετω-πίζω τό κρύο Ἔπινα καί ἕνα τσάι microαῦρο γιά νά microέ βοηθᾶ στήν ἀγρυπνία καί ἔβαζα καί microιά κουταλιά ζάχαρη παραπάνω πού ἀντιστοιχοῦσε microέ ἄλλη microιά φανέλλα (Δηλαδή οἱ θερmicroίδες πού τοῦ ἔδινε ἡ παραπανίσια ζάχαρη ἦταν σάν νά φοροῦσε ἀκόmicroη microιά φανέλλα) Εἶχα καί microιά ἀλλαξιά χοντρά ροῦχα γιατί τή νύχτα ἔκανε πολύ κρύο Δέν εἶχα οὔτε φανάρι οὔτε φακό παρά microό-νο ἕναν ἀναπτήρα γιά νά βλέπω λίγο στό σκοτάδι ὅταν βάδιζα σέ κανένα

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

πέτρινο microονοπάτι microέ σκαλοπάτια Τόν χρειαζόmicroουν ἐπίσης γιά νά ἀνάβω καmicromicroιά φορά φωτιά microέ φρύγανα γιά νά κάνω κανένα ζεστό Εἶχα καί λίγες τσακmicroακόπετρες καί ἕνα microπουκαλάκι πετρέλαιο πολύ microικρό γιά τόν ἀναπτή-ρα Τίποτε ἄλλο

raquoΜιά φορά φύτεψα καί microιά ρίζα ντοmicroάτα ἀλλά microετά microέ πείραξε ὁ λογισmicroός microου καί τήν ξερρίζωσα γιά νά microήν προκαλῶ τούς Βεδουΐνους Μοῦ φαινόταν ἀταίριαστο οἱ φτωχοί Βεδουΐνοι νά microήν ἔχουν ντοmicroάτες καί ἐγώ πού ἤmicroουν καλόγηρος νά ἔχω ἔστω καί microιά ρίζα

raquoΤήν ἡmicroέρα ἔλεγα τήν εὐχή καί ἔκανα ἐργόχειρο Εὐχή καί ἐργόχειρο Αὐτό ἦταν τό τυπικό microου Τή νύχτα ἔκανα microερικές ὧρες microετάνοιες χωρίς νά τίς microε-τρῶ Ἀκολουθία δέν διάβαζα τήν ἔκανα microέ κοmicroποσχοίνι

raquoΓιά νά microή microέ ἐνοχλοῦν οἱ περίεργοι ἔκανα microέ πράσινη λαδοmicroπογιά νεκρο-κεφαλές (σῆmicroα κινδύνου) στά βράχια Μιά φορά ἕνας τουρίστας Γερmicroανός θέλη-σε νά ἀνεβῆ ἐπάνω Νόmicroισε ὅτι εἶναι ναρκοπέδιο ἀλλά ἐπειδή φαίνεται ἤξερε ἀπό τέτοια πρόσεχε ποῦ πατοῦσε καί κατώρθωσε νά φθάση microέχρι ἐπάνω Ἐγώ τόν παρακολουθοῦσα ἀπό ψηλά Τόν ἄφησα νά πλησιάση microετά microπῆκα στήν σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί τράβηξα ἕνα δεmicroάτι ἀγκάθια στήν εἴσοδο Ἔψαξε ἀλλά δέν microπόρεσε νά microέ βρῆ καί γύρισε πίσωraquo

Ἁπλοποίησε πολύ τήν ζωή του καί ἐπιδόθηκε στήν ἄσκηση microέ ὅλες του τίς δυνάmicroεις χωρίς περισπασmicroούς laquoἩ ἔρηmicroος ἐρηmicroώνει τά πάθη Ὅταν τήν σεβα-σθῆς καί προσαρmicroοσθῆς πρός τήν ἔρηmicroο σοῦ δίνει νά αἰσθανθῆς τήν παρηγοριά τηςraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας microέ νοσταλγία ἐκφράζοντας microέ λίγες λέξεις τήν ἐmicroπειρία του ἀπό τήν Σιναϊτική ἔρηmicroο

Ἀγαποῦσε ὁ Γέροντας νά ἐπισκέπτεται τόπους ὅπου ἔζησαν ἀσκητές Θαύmicroα-ζε τά microικρά ἀσκητικά σπήλαια Ἀλλοῦ σωζόταν microιά microικρή στερνούλα σέ ἄλλα φαινόταν microαυρισmicroένος ὁ βράχος ἀπό τήν φωτιά πού ἄναβαν κάπου-κάπου γιά νά microαγειρεύουν Τόν ἐνέπνεαν καί τόν συγκινοῦσαν αὐτά τά παλαιά ἀσκητή-ρια Ἐπισκέφθηκε καί τό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Ἀρσελαΐτου Εἶναι microιά πανέρηmicroος κατάλληλη γιά ἀναχωρητές Τήν Μεγάλη Σαρακοστή τήν πέ-ρασε στό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Στεφάνου πού ἀναφέρει καί ἡ Κλίmicroακα13 κάτω ἀπό τήν ἁγία Κορυφή microέ microεγάλη νηστεία σχεδόν ἀσιτία Εἶχε ἐκεῖ microόνο ἕνα τενεκεδάκι γιά νά βγάζη νερό ἀπό τό πηγάδι πού ὑπῆρχε πιό κάτω στόν προ-φήτη Ἠλία

Εἶχε τυπικό νά microή φοράη παπούτσια Εἶχαν σχιστῆ οἱ φτέρνες του καί ἔτρε-χαν αἷmicroα Τά παπούτσια τά εἶχε στό ντορβά καί τά φοροῦσε microόνο ὅταν κατέβαι-νε στό Μοναστήρι ἤ συναντοῦσε κάποιον στόν δρόmicroο Γιά ὅποιον γνωρίζει τίς συνθῆκες τῆς ἐρήmicroου εἶναι πολύ ὀδυνηρό νά βαδίζη κανείς ξυπόλυτος πάνω στά βράχια ἤ στήν ἄmicromicroο Τήν ἡmicroέρα καῖνε τόσο πολύ πού οἱ Βεδουΐνοι βάζουν αὐγά στήν ἄmicromicroο καί γίνονται microελάτα ἐνῶ τή νύχτα εἶναι τόσο κρύα τά βράχια σάν νά πατᾶ κανείς πάνω σέ πάγο

Στό Μοναστήρι κατέβαινε κάθε Κυριακή ἤ κάθε δεκαπέντε ἡmicroέρες Βοηθοῦ-σε στήν ἀκολουθία καί κοινωνοῦσε

13 Κλῖmicroαξ Ζ΄ ν΄

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

Λύει τήν ἀνοmicroβρία

Ὅταν πρωτοπῆγε στό Σινᾶ εἶχε microεγάλη ἀνοmicroβρία Σέ φυσιολογικές συνθῆ-κες στήν περιοχή αὐτή βρέχει πολύ ἀραιά Τήν χρονιά ἐκείνη ἦταν ἰδιαίτερα αἰσθητή ἡ ἔλλειψη νεροῦ Ἕνα καραβάνι ἑτοιmicroάσθηκε γιά νά πάη νά κουβαλή-ση νερό ἀπό microακρυά Ὁ Γέροντας τούς εἶπε laquoΠεριmicroένετε microήν πᾶτε ἀπόψεraquo Τή νύχτα ἔκανε προσευχή καί ἔβρεξε πολύ

Ἐργόχειρο κί ἐλεηmicroοσύνες

Τό ἐργόχειρο τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ξυλογλυπτική Ἀνέφερε ὁ ἴδιος laquoἜκανα σέ ξύλο εἰκόνες σκαλιστές τόν προφήτη Μωυσῆ νά παίρνη τόν Δεκάλογο Τά ξύλα τά ἔκοβα microόνος microου Πολλές φορές καί τή νύχτα ἄνοιγα λίγο τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ καί στό φῶς τοῦ φεγγαριοῦ ἔλεγα τήν εὐχή καί γυαλοχάρτιζα καί προετοίmicroαζα τά ξύλα Γιά ἐργαλεῖα εἶχα microόνο δυό microαχαιράκια ἀπό ἕνα ψαλίδι Singer πού τό ἔφερα ἀπό τήν Ἑλλάδα˙ τό διέλυσα στά δύο τό ἀκόνισα καί τό ἔβαψα microέ λαδοmicroπογιά πράσινη γιά νά microήν ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου καί θαmicroπώνει τά microάτια microου

raquoΤά ἐργόχειρα τά ἔδινα στό Μοναστήρι καί τά πωλοῦσαν˙ γίνονταν ἀνάρπα-στα ἀπό τούς προσκυνητές Τά χρήmicroατα πού ἔπαιρνα τά ἔδινα σέ γνωστούς τα-ξιτζῆδες ἀπό τό Κάιρο Τούς ἔλεγα νά ψωνίζουν ροῦχα καπελλάκια microπισκότα τρόφιmicroα κἄ Μετά γέmicroιζα τό σακκίδιο microέ εὐλογίες καί ρωτοῦσα ποῦ ὑπάρχουν καταυλισmicroοί Βεδουίνων Πήγαινα στίς σκηνές τους φώναζα πιό ἔξω τά microικρά παιδιά καί microοίραζα τίς εὐλογίες

Ἀπό τήν πολλή του ἀγάπη πρός τά πλάσmicroατα τοῦ Θεοῦ ὁ Γέροντας ἄφησε τόν ἑαυτό του στήν ἄκρη κουραζόταν γιά νά τούς βοηθᾶ καί δέν πῆγε νά προ-σκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα πού τόσο ἐπιθυmicroοῦσε γιά νά microή στερηθοῦν τά Βεδου-ϊνάκια τίς εὐλογίες του Καί αὐτά καταλάβαιναν τήν microεγάλη του ἀγάπη πού δέν εἶχε σκοπιmicroότητα καί ἰδιοτέλεια καί τόν ὑπεραγαποῦσαν Γινόταν σωστό πανηγύρι ἀπό τήν χαρά πού ἔκαναν κάθε φορά πού τούς ἐπισκεπτόταν ὁ ἀγα-πηmicroένος τους laquoἈmicroπούνα Παΐζιraquo (Στά Βεδουίνικα πατήρ Παΐσιος)

Ἀλλά καί ὅταν τά Βεδουινάκια πήγαιναν στό ἀσκητήριό του microέ σκασmicroένα τά πόδια ἐπειδή περπατοῦσαν ξυπόλυτα τούς ἔβαζε κερί στά σχισίmicroατα καί τούς ἔδινε καί ἀπό ἕνα ζευγάρι σανδάλια Σέ ἄλλα microοίραζε καπελλάκια γιά νά microή τά ζαλίζη ὁ ἥλιος καί ὅτι ἄλλο εἶχε

laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςhellipraquo

Κάποια ἡmicroέρα ἔκανε ἐργόχειρο λέγοντας τήν εὐχή καθισmicroένος σέ ἕνα βρά-χο ἐνῶ ἀπό κάτω ὑπῆρχε βαθύς γκρεmicroός Παρουσιάζεται ὁ διάβολος καί τοῦ λέγει

ndash Πήδα κάτω Παΐσιε˙ σοῦ ὑπόσχοmicroαι δέν θά πάθεις τίποτεὉ Γέροντας συνέχισε ἀτάραχος τήν εὐχή καί τό ἐργόχειρό του Δέν ἔδωσε ση-

microασία στόν διάβολο Ὁ πειρασmicroός συνέχισε νά τόν παρακινῆ νά πηδήση στόν

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

γκρεmicroό ἐπαναλαmicroβάνοντας τήν ἴδια ὑπόσχεση Αὐτό κράτησε microιάmicroιση ὥρα πε-ρίπου

Στό τέλος παίρνει microιά πέτρα καί τήν ρίχνει στόν γκρεmicroό λέγοντας στόν δι-άβολο

ndash Ἄντε νά σοῦ ἀναπαύσω τόν λογισmicroό σουὉ διάβολος ἀφοῦ ἀπέτυχε νά τόν ρίξη στόν γκρεmicroό τοῦ λέγει δῆθεν microέ θαυ-

microασmicroόndash Τέτοια ἀπάντηση οὔτε ὁ Χριστός δέν microοῦ ἔδωσε Ἐσύ καλύτερα ἀπάντησεςndash Ὁ Χριστός εἶναι Θεός Δέν εἶναι σάν καί microένα τόν καραγκιόζη laquoὝπαγε

ὀπίσω microου σατανᾶraquoΚαί ἔτσι microέ τήν ἐνοικοῦσα θεία χάρι ἀπέφυγε τόν πρῶτο πειρασmicroό νά πη-

δήση στόν γκρεmicroό νά τσακισθῆ στά βράχια˙ ἀκόmicroη ἀπέφυγε καί τόν βαθύτερο γκρεmicroό τῆς ὑπερηφανείας νά δεχθῆ τόν ἔπαινο τοῦ διαβόλου θεωρώντας τόν ἑαυτό του ἀνώτερο ἀπό τόν Χριστό

Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο

Ἐνῶ ζούσε τέτοια ζωή καί χαιρόταν πού βρῆκε ἐπιτέλους αὐτό πού ἀναζητοῦσε ἀπό χρόνια ἡ ὑγεία του χειροτέρευε Ὺπέφερε ἀπό πονοκεφάλους πού ὀφείλονταν στήν ἔλλειψη ὀξυγόνου λόγω τοῦ ὑψοmicroέτρου

Τελικά ὅταν εἶδε νά ἐπιδεινώνεται ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας του πῆρε τήν ἀπόφαση νά ἐγκαταλείψει τήν γλυκειά ἔρηmicroο τοῦ Σινά καί νά ἐπιστρέψει στό Ἄγιον Ὄρος

Ἒξω ἀπό τό ἐρηmicroητήριό του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣKHTH

Ὁ Γέροντας πῆγε στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων ὃπου βρῆκε τήν Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων (12-5-1964) Ὁ ἴδιος σε ἐπιστολή του (24-6-64) ἀναφέρει σχετικά laquoἘπήρα microε τήν χάριν τοῡ θεοῡ microία Καλύβη στήν ἐρηmicroωmicroένη

Σκήτη τῶν Ἰβήρων Ἒχει ὃλες τις προϋποθέσεις διά microία ἡσυχαστική ζωή Ἀπό δεκαπέντε καλύβες κατοικούνται microόνον οἱ ἑπτά Τό Καλύβι τό δικό microου ἒχει Ἐκκλησάκι τῶν ἁγίων Ἀρχαγγέλων Τό σπίτι εἶναι φυσικά παλαιό καί κάνω microερικές ἐπισκευέςraquo Κάθε νύχτα ἔκανε ἀγρυπνία microέ ἀmicroέτρητες microετάνοιες καί πολλά κοmicroποσχοίνια Τό κύριο ἒργο του ἢταν ἡ προσευχή Προσπαθούσε νά microήν διακόπτεται ἡ νοερά ἐπικοινωνία του microέ τόν Θεό να εἶναι ἀδιάλειπτη

Παρά τήν κλονισmicroένη ὑγεία του βίαζε τόν ἑαυτό του νηστεύοντας microέχρις ἐξαντλήσεως Καί ἐκεῖ ποῦ laquoἐσώνονταν οἱ microπαταρίεςraquo καί ἒφθανε στό laquoἈmicroήνraquo ὃλως παραδόξως ἀνακτοῦσε δυνάmicroεις καί συνέχιζε τούς ἀγώνες

Τροφή ἀπό Ἂγγελο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν microιά Σαρακοστή τῆς Παναγίας microας (15 Αὐγού-

Σκήτη Ἱβήρων Ἄνω ἀριστερά ἡ Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων καί δεξιά τό Καλυβάκι τοῡ Γέροντα Κάτω ἀριστερά τό δεύτερο Καλύβι του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

στου) καί εἶχα microέρες νά δοκιmicroάσω φαγητό Ἐν τῷ microεταξύ microοῦ εἶπαν νά κατεβά-σω ἕναν ἄρρωστο πατέρα (microοναχό) στήν παραλία Τόν κατέβασα καί microετά ἔνι-ωσα microιά τροmicroερή ἀδυναmicroία Κοντά νά φθάσω στό Κελλί microου παρουσιάστηκε κάποιος microπροστά microου (ἦταν Ἄγγελος) καί microοῦ ἔδωσε ἕνα καλαθάκι microέ φροῦτα σταφύλια καί σῦκα καί ἀmicroέσως ἐξαφανίστηκεraquo

Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες

Ἀπό νέος microοναχός ὁ Γέροντας εἶχε ἐνοχλήσεις στούς πνεύmicroονες Ἤδη ἀπό τήν Ἐσφιγmicroένου εἶχε αἱmicroοπτύσεις καί ἐσωτερική αἱmicroορραγία καί νοσηλεύθηκε στό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μονῆς Στήν συνέχεια σέ ὅλη του τήν ζωή θά ταλαιπωρεῖ-ται ἀπό αὐτή τήν πάθηση

Ἀπό τήν Φιλοθέου ἀναγκάσθηκε νά βγῆ στόν κόσmicroο γιά θεραπεία Αὐτή ἡ εὐ-πάθεια τῶν πνευmicroόνων του πού ἐπετείνετο ἀπό τήν ἔλλειψη ὀξυγόνου ἦταν ἡ αἰτία πού τόν εἶχε ἀναγκάσει νά ἐγκαταλείψη τό Σινᾶ

Ἡ ἀσθένειά του ὅmicroως διαρκῶς χειροτέρευε Ἔπρεπε νά χειρουργηθῆ ὁπωσ-δήποτε Ἡ ἐπέmicroβαση ἔγινε στό Κέντρο Νοσηmicroάτων Θώρακος Βορείου Ἑλλά-δος Τοῦ ἀφαίρεσαν σχεδόν ὁλόκληρο τόν ἀριστερό πνεύmicroονα καί ἐπίσης τοῦ ἀφαίρεσαν δύο πλευρά Ὁ Γέροντας περιγράφει ὡς ἑξῆς τήν ἐγχείρηση laquoἮτο microία πολύ σοβαρή ἐγχείρηση Μοῦ ἀφαιρέσανε τόν ἕνα λοβό ἀριστερά καθώς λιγάκι ἀπό τόν ἄλλον Ἦτο ὁ λοβός γεmicroᾶτος ἀπό σακκουλίτσες (βρογχεκτα-

Τό Καλυβάκι του στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

σίες) Διήρκησε ἡ ἐγχείρηση περί τίς 10 ὧρες Δέν σταmicroατοῦσε τό αἷmicroα στήν ἐγχείρησιν καί αὐτό δυσκόλευε Ἐχρειάσθη 4 κιλά αἷmicroαhellip Τά λάστιχα (παρο-χετεύσεις) microοῦ τά βγάλανε στίς 9 microέρες καί ἔπαθα microεγάλη δυσφορία καί ἔτσι microέ πήγανε ξανά στό χειρουργεῖο ἐπί δύο ὧρες καί microοῦ τά ξανατοποθετήσανε καί τ᾿ ἀφήσανε πάνω ἀπό εἴκοσι ἡmicroέρες Μοῦ ἄφησε καί microιά ἀναπηρία στά microάτια Τό microέν δεξί βλέπει πολύ ζωηρά τό δέ ἄλλο πού ἔγινε ἡ ἐγχείρηση εἶ-ναι κλειστότερο καί βλέπει ταπεινά Δέν microέ ἀπασχολεῖ αὐτό διότι ἄλλοι ἔχουν γεννηθῆ τελείως τυφλοί

raquoΕἶναι ἀλήθεια ὅτι ὑποφέρω πολύ ἀλλά ἄξιζε κανείς νά πληρώνη χωρίς νά ἔχη καί πάθηση καί νά περνάη ἕνα τέτοιο microικρό microαρτύριο διότι πολύ ὠφε-λήθηκα

raquoἘδιάβαζα πρίν τό Πάθος τοῦ Κυρίου στήν Ἁγία Γραφή σάν ἁπλῆ ἱστορία καθώς καί τούς Συναξαριστάς τῶν Ἁγίων Τώρα θά τούς νιώθω διότι ἔνιωσα ὀλί-γους πόνους Ἔχω εἰκοσιπέντε ἡmicroέρες τώρα πού δέν ἔχω ἀναπαυθῆraquo

Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου

Στό Νοσοκοmicroεῖο συνδέθηκε πνευmicroατικά microέ κάποιες εὐλαβεῖς καί φιλοmicroόνα-χες νέες Τόν ἐπισκέπτονταν καί τοῦ ἔδωσαν αἷmicroα πού χρειάσθηκε κατά τήν ἐγχείρηση Ὁ Γέροντας ἀπό ὑποχρέωση τίς βοήθησε ἀργότερα πνευmicroατικά microέ κάθε τρόπο Γι᾿ αὐτό τίς βοήθησε νά βροῦν τόπο νά microονάσουν καί ἔτσι ἱδρύθη-κε τό γνωστό Ἡσυχαστήριο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου στήν Σουρωτή Στήν συνέχεια ὥς τήν κοίmicroησή του τίς κατεύθυνε πνευmicroατικά καί ἐκεῖ ἄφησε καί τό πολυπαθές λείψανό του Ἔλαβε αἷmicroα ἀπό τίς ἀδελφές καί αὐτός τίς ἔδω-σε πνεῦmicroα δηλαδή πνευmicroατική βοήθεια

Συνοmicroιλώντας ἔπλεκε κοmicroποσχοίνι

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

Ὁ Γέροντας στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

Ηrsquo ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ

ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ὁ Γέροντας ἐγκαταστάθηκε γιά λόγους ἡσυχίας στήν Καλύβη τοῦ Τι-microίου Σταυροῦ στις 2-3-69 Τόν συγκινοῦσε καί τόν ἐνέπνεε ὁ τόπος διότι εἶχε ἰδιαίτερη χάρι ἀπό τούς ὑπεράνθρωπους ἀγῶνες τοῦ παπα-

Τύχωνα καί τά θεῖα γεγονότα πού εἶχαν συmicroβῆ ἐκεῖἘξωτερικά ἡ ζωή τοῦ Γέροντα στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἦταν περίπου

ἡ ἑξῆς Ἀποβραδίς κοιmicroόταν δυό-τρεῖς ὧρες καί ξυπνοῦσε κοντά στά microεσάνυχτα Ἔκανε ἀγρυπνία καί ξεκουραζόταν λίγο τό πρωί πρίν ἀπό τό φώτισmicroα Τήν ἡmicroέ-ρα ἄν δέν εἶχε ἐπισκέπτες ἔκανε ἐργόχειρο Σταmicroπωτά εἰκονάκια καί Σταυρούς στήν πρέσσα Τίς ὑπόλοιπες ὧρες microε-λετοῦσε προσευχόταν καί ἀπαντοῦσε στά πολλά γράmicromicroατα πού ἐλάmicroβανε ἀπό πλῆθος ἀνθρώπων καί πού παρα-καλοῦσαν γιά προσευχή ἤ ζητοῦσαν ἀπάντηση σέ σοβαρά προβλήmicroατα Ἔγραφε ἐπί ὧρες τήν ἡmicroέρα καί ὅταν σκοτείνιαζε συνέχιζε microέ τό κερί Μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν οἱ ἐπισκέπτες αὐξήθηκαν κατά πολύ Πολλές ὧρες τόν ἀπασχολοῦσαν microέ τά προβλήmicroα-τά τους Ἔγραφε laquoἬmicroουν κρυωmicroένος microέ πυρετό Οἱ ἐπισκέπτες ἀπό τό ἕνα microέρος microοῦ ἀνεβάζανε τόν πυρετό ἀλ-λά ἀπό τό ἄλλο δέν micro᾿ ἀφήνανε νά πεθάνω γιατί δέν εὐκαιροῦσαraquo

laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΒρισκό-microουν σέ κάποιο Μοναστήρι (Σταυρο-νικήτα) Ἦταν ἑσπέρα Φεύγοντας βρίσκω ἔξω ἀπό τήν πόρτα τοῦ Μο-ναστηριοῦ ἕναν λαϊκό πού ἤθελε νά

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

microοῦ microιλήση Προχωρώντας ἄρχισε νά microοῦ λέη τά προβλήmicroατά του Ἡ ὥρα περ-νοῦσε καί ἤmicroουν ἄρρωστος Ἦταν τέτοια ἡ ἀρρώστια πού οὔτε microποροῦσα νά καθήσω νά ξεκουραστῶ οὔτε νά στέκωmicroαι ὄρθιος Ἐνῶ λοιπόν microοῦ microιλοῦσε πέρασε ἡ ὥρα καί νύχτωσε Σκέφθηκα σέ microιά στιγmicroή τήν ἀρρώστια microου καί θέ-λησα νά διακόψω τήν συζήτηση ἀλλά εἶπα laquoὉ ἄνθρωπος ἔχει τόσα προβλή-microατα ἐγώ τόν ἑαυτό microου θά κοιτάζωraquo Καί ἔτσι συνέχισε νά microοῦ microιλᾶ microέχρι πού νύχτωσε τελείως Ὁ λαϊκός εἶχε νά κοιmicroηθῆ κάπου σέ γνωστό του Κελλί Ἡ πόρτα τοῦ Μοναστηριοῦ εἶχε κλείσει

raquoἈφοῦ τελειώσαmicroε πῆρα τόν δρόmicroο γιά νά πάω στό Καλύβι Μπῆκα στό microο-νοπάτι καί θά περνοῦσα ἀπό ἕνα σηmicroεῖο πού εἶναι στενό καί ἀπότοmicroο Ὅταν ἔφθασα στό σηmicroεῖο αὐτό ἐπειδή δέν ἔβλεπα δέν εἶχα καί φακό microαζί microου πέφτω microέσα στά κλαδιά καί στά βάτα καί πιάστηκα ἀπό τά κλαδιά Δέν ἔβλεπα καθό-λου καί microοῦ ἦρθε τό σακκίδιο στό κεφάλι microου Στήν θέση πού βρισκόmicroουν σκέ-φθηκα laquoΤί νά κάνω Ἄς κάνω τό Ἀπόδειπνοraquo Ἀρχίζω laquoἍγιος ὁ Θεόςraquo κλπ Σέ microιά στιγmicroή ἀνάβει ἕνα φῶς δυνατό˙ τό κεφάλι microου ἔγινε σάν λάmicroπα Γύρω microου ἔγινε microέρα Ὁπότε εἶδα ποῦ βρισκόmicroουν καί σκαρφάλωσα καί βγῆκα Τό φῶς συνέχιζε νά φωτίζη γύρω microου Ἡ καρδιά microου ἦταν γεmicroάτη ἀπό οὐράνια ἀγαλ-λίαση Ἔφθασα στό Καλύβι πῆρα τό κλειδί ἀπό τήν θέση πού τό εἶχα ἄνοιξα microπῆκα στήν Ἐκκλησία ἄναψα τά καντήλια καί τότε τό φῶς ὑποχώρησεraquo

Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου

Στίς 21 Φεβρουαρίου 1971 ὁ Γέροντας καθόταν στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί διάβαζε ἀπό τό χειρόγραφο τόν βίο τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου πού εἶχε πρωτογρά-ψει γιά νά ἐπισηmicroάνη τυχόν λάθη

laquoἬθελε δύο ὧρες ὁ ἥλιος νά βασιλέψηraquo γράφει laquoκι ἐνῶ διάβαζα microέ ἐπισκέ-φθηκε ὁ πατήρ Ἀρσένιος˙ καί ὅπως ὁ καθηγητής χαϊδεύει τό microαθητή πού ἔγρα-ψε καλά τό microάθηmicroα τό ἴδιο microοῦ ἔκανε καί αὐτός Παράλληλα microέ ἄφησε microέ microιά ἀνέκφραστη γλυκύτητα καί ἀγαλλίαση οὐράνια στήν καρδιά microου πού ἦταν ἀδύνατο νά τήν ἀντέξω Ἔτρεχα ἔξω microετά στήν περιοχή τοῦ Καλυβιοῦ microου σάν τρελλός καί τόν φώναζα γιατί νόmicroιζα ὅτι θά τόν εὕρισκαraquo14

Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε τό ἑξῆς laquoΕἶχα γυρίσει ἀπό τόν κόσmicroο ὅπου εἶχα βγῆ γιά ἕνα ἐκκλησιαστικό θέmicroα Τήν Τρίτη15 κατά ἡ ὥρα 10 τό πρωΐ ἤmicroουν microέσα στό Κελλί microου καί ἔκανα τίς Ὧρες Ἀκούω χτύπηmicroα στήν πόρτα καί microιά γυναι-κεία φωνή νά λέη laquoΔι᾿ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡmicroῶνraquo Σκέφθηκα laquoΠῶς βρέθηκε γυναίκα microέσα στό Ὄροςraquo Ἐν τούτοις ἔνιωσα microιά θεία γλυκύτητα microέσα microου καί ρώτησα

ndash Ποιός εἶναι

14 Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος σ 2715 Στίς 27 Φεβρουαρίου 1974

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

ndash Ἡ Εὐφηmicroία ἀπαντᾶraquoΣκεφτόmicroουν laquoποιά Εὐφηmicroία Μήπως καmicromicroιά γυναίκα ἔκανε καmicromicroιά τρέλλα

καί ἦρθε microέ ἀνδρικά στό Ὄρος Τώρα τί νά κάνωraquo Ξαναχτυπᾶ Ρωτάω laquoΠοιός εἶναιraquo laquoἩ Εὐφηmicroίαraquo ἀπαντᾶ καί πάλι Σκέφτοmicroαι καί δέν ἀνοίγω Στήν τρίτη φορά πού χτύπησε ἄνοιξε microόνη της ἡ πόρτα πού εἶχε σύρτη ἀπό microέσα Ἄκουσα βήmicroατα στόν διάδροmicroο Πετάχτηκα ἀπό τό Κελλί microου καί βλέπω microιά γυναίκα microέ microανδήλα Τήν συνώδευε κάποιος πού ἔmicroοιαζε microέ τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ ὁ ὁποῖος ἐξαφανίσθηκε Παρ᾿ ὅλο πού ἤmicroουν σίγουρος ὅτι δέν εἶναι τοῦ πειρα-σmicroοῦ γιατί λαmicroποκοποῦσε τήν ρώτησα ποιά εἶναι˙

ndash Ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἀπαντᾶndash Ἄν εἶσαι ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἔλα νά προσκυνήσουmicroε τήν Ἁγία Τριάδα Ὅτι

κάνω ἐγώ νά κάνης καί σύΜπῆκα στήν Ἐκκλησία κάνω microιά microετάνοια λέγοντας laquoΕἰς τό ὄνοmicroα τοῦ

Πατρόςraquo Τό ἐπανέλαβε microέ microετάνοια laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo εἶπε microέ ψιλή φωνή

ndash Πιό δυνατά ν᾿ ἀκούω εἶπα καί ἐπανέλαβε δυνατώτεραraquoὝστερα κάθησε ἡ Ἁγία στό σκαmicroνάκι καί ἐγώ στό microπαουλάκι καί microοῦ ἔλυ-

σε τήν ἀπορία πού εἶχα (στό ἐκκλησιαστικό θέmicroα)raquoΜετά microοῦ διηγήθηκε τήν ζωή της Ἤξερα ὅτι ὑπάρχει microιά ἁγία Εὐφηmicroία

ἀλλά τόν βίο της δέν τόν ἤξερα Ὅταν microοῦ διηγεῖτο τά microαρτύριά της ὄχι ἁπλῶς τά ἄκουγα ἀλλά σάν νά τά ἔβλεπα˙ τά ζοῦσα Ἔφριξα Πά πά πά

ndash Πῶς ἄντεξες τέτοια microαρτύρια ρώτησαndash Ἄν ἤξερα τί δόξα ἔχουν οἱ Ἅγιοι θά ἔκανα ὅτι microποροῦσα νά περάσω πιό

microεγάλα microαρτύριαraquoΜετά ἀπ᾿ αὐτό τό γεγονός γιά τρεῖς microέρες δέν microποροῦσα νά κάνω τίποτα

Σκιρτοῦσα καί συνεχῶς δόξαζα τόν Θεό Οὔτε νά φάω οὔτε τίποτα συνεχῶς δοξολογίαraquo

Ἡ κολασmicroένη ψυχή

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΜιά γνωστή microου γριά ἦταν πολύ τσιγγούνα Ἡ κό-ρη της ἦταν πολύ καλή καί ὅτι ἤθελε νά δώση ἐλεηmicroοσύνη τό ἔρριχνε ἀπό τό παράθυρο ἔξω ἔβγαινε microέ ἄδεια χέρια γιατί τήν ἔλεγχε microήπως πῆρε τίποτε καί ὕστερα τό ἔπαιρνε καί τό ἔδινε Ὅmicroως ἄν τῆς ἔλεγε ὅτι ὁ καλόγηρος (ἐγώ δηλαδή) εἶπε νά microοῦ δώσης αὐτό τό πρᾶγmicroα τό ἔδινε

raquoΜετά τόν θάνατό της βλέπω ἕναν νέο (θἄτανε ὁ φύλακάς της Ἄγγελος) καί microοῦ λέει laquoἜλα καί σέ θέλει ἡraquo Δέν microπόρεσα νά καταλάβω τί microοῦ συνέβη καί βρεθήκαmicroε στήν Κόνιτσα microπροστά σ᾿ ἕνα τάφο Κάνει τό χέρι του ἔτσι καί ἀνοίγει ὁ τάφος Βλέπω microέσα ἕνα πολτό ἀπό γλῖτσες καί τήν γνωστή microου γριά πού εἶχε ἀρχίσει νά λυώνη καί νά φωνάζη laquoΚαλόγερε σῶσε microεraquo

raquoΤήν πόνεσα τήν λυπήθηκα Χωρίς νά τήν σιχαθῶ κατέβηκα microέσα τήν ἀγκά-λιασα καί τήν ρωτοῦσα laquoΤί ἔχειςraquo Μοῦ λέει laquoΠές microου ὅτι microοῦ ζήτησες ἐγώ πρόθυmicroα δέν σοῦ τὄδωσαraquo laquoΝαί ἔτσι εἶναιraquo εἶπα laquoἘντάξειraquo τήν καθησύχασε ὁ νέος (φύλακας Ἄγγελός της)

raquoἜκανε πάλι τό χέρι του ἔτσι καί ξανατράβηξε τόν τάφο σάν κουρτίνα καί

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

βρέθηκα πάλι στό ΚαλύβιraquoΟἱ ἀδελφές ἀπό τήν Σουρωτή microέ ρώτησαν laquoΤί σοῦ συνέβη τοῦ ἁγίου Ἀν-

δρέαraquo16 Ἀπαντῶ laquoΝά κάνετε προσευχή γι᾿ αὐτή τήν ψυχήraquoraquoΣέ δυό microῆνες17 τήν βλέπω πάλι Ὑπῆρχε ἕνα χάος καί ψηλά σ᾿ ἕνα ἴσιωmicroα

ἦταν παλάτια σπίτια πολλά ἄνθρωποι πολλοί Ἐκεῖ πάνω ἦταν ἡ γριά πολύ χαρούmicroενη Τό πρόσωπό της ἦταν σάν microικροῦ παιδιοῦ˙ microόνο ἕνα σηmicroαδάκι εἶχε καί ἕνα Ἀγγελάκι τό ἔτριβε γιά νά καθαρίση καί αὐτό

raquoΒαθειά στό χάος εἶδα κάποιους νά χτυπιοῦνται νά ταλαιπωροῦνται καί νά προσπαθοῦν νά ἀνέβουν πάνω

raquoΤήν ἀγκάλιασα ἀπό χαρά Τήν πῆρα πιό πέρα γιά νά microήν microᾶς βλέπουν καί πληγώνωνται Μοῦ εἶπε laquoἜλα νά σοῦ δείξω πού microέ ἔβαλε ὁ Κύριοςraquo

Φῶς γλυκύτατον

laquoΚάποτεraquo διηγήθηκε laquoἐνῶ ἔλεγα τήν εὐχή τή νύχτα ἦρθε microέσα microου microιά χα-ρά microεγάλη Συνέχισα νά λέω τήν εὐχή καί ξαφνικά τό Κελλί microου πληmicromicroύρισε ἀπό φῶς Ἦταν λευκό microέ microιά microικρή ἀπόχρωση πρός τό γαλάζιο Ἡ καρδιά microου χτυποῦσε γλυκά Συνέχισα νά κάνω κοmicroποσχοίνι microέχρι πού βγῆκε ὁ ἥλιος Τό φῶς ἦταν τόσο δυνατό Πιό δυνατό ἀπό τό φῶς τοῦ ἡλίου Ὁ ἥλιος ἔχανε τήν λάmicroψη microπροστά του Ἔβλεπα τόν ἥλιο καί microοῦ φαινόταν τό ἡλιακό φῶς ὠχρό ὅπως εἶναι τό φῶς τῆς σελήνης κατά τήν πανσέληνο Τό φῶς τό ἔβλεπα γιά πο-λύ Μετά ὅταν τό φῶς ἔλειψε καί ἡ χάρις microειώθηκε τότε δέν εὕρισκα καmicromicroιά παρηγοριά καί χαρά

Μέ τέτοιες παρακλήσεις πνευmicroατικές ἡ θεία χάρις παρηγοροῦσε τόν ἑκουσί-ως πτωχεύσαντα καί microέ αὐταπάρνηση ἀσκούmicroενο Γέροντα Παΐσιο

Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ

Ἦρθε στό Ἅγιον Ὄρος καί γύριζε στά microοναστήρια ἕνας νέος ἡλικίας 16-17 χρόνων ὁ Γιωργάκης Ἀπό ἡλικίας τριῶν ἐτῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔβαλαν σέ βουδδιστικό microοναστήρι στό Θιβέτ Προχώρησε πολύ στήν Γιόγκα ἔγινε τέ-λειος microάγος microποροῦσε νά καλῆ ὅποιον δαίmicroονα ἤθελε Εἶχε microαύρη ζώνη καί ἤξερε τέλεια καράτε Μέ τήν δύναmicroη τοῦ Σατανᾶ ἔκανε ἐπιδείξεις πού προ-ξενοῦσαν ἐντύπωση Χτυποῦσε microέ τό χέρι του microεγάλες πέτρες καί ἔσπαζαν σάν καρύδια Μποροῦσε νά διαβάζη κλειστά βιβλία Ἔσπαζε στήν παλάmicroη του φουντούκια ἔπεφταν κάτω τά τσόφλια καί οἱ καρποί ἔmicroεναν κολληmicroέ-νοι στό χέρι του

Κάποιοι microοναχοί ἔφεραν τόν Γιωργάκη στόν Γέροντα γιά νά τόν βοηθήση Ρώτησε τόν Γέροντα τί δυνάmicroεις εἶχε καί τί microποροῦσε νά κάνη Ἀπάντησε ὅτι ὁ ἴδιος δέν ἔχει καmicromicroιά δύναmicroη καί ὅτι ὅλη ἡ δύναmicroη εἶναι τοῦ Θεοῦ

Ὁ Γιωργάκης θέλοντας νά ἐπιδείξη τήν δύναmicroή του συγκέντρωσε τό βλέmicromicroα

16 Συγκεκριmicroένα στίς 30-11-73 (ἤ 74)17 Στίς 30-1-74 (ἤ 75)

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

του σέ microιά microεγάλη πέτρα πού ἦταν σέ ἀπόσταση καί ἡ πέτρα ἔγινε θρύψαλα Τότε ὁ Γέροντας σταύρωσε microιά microικρή πέτρα καί τοῦ εἶπε νά τήν σπάση καί αὐτή Αὐτός συγκεντρώθηκε ἔκανε τά microαγικά του ἀλ-λά δέν κατάφερε νά τήν σπάση Τότε ἄρχισε νά τρέmicroη καί οἱ σατανι-κές δυνάmicroεις πού νόmicroιζε ὅτι ἔλεγχε microή microπορώντας νά σπάσουν τήν πέτρα στράφηκαν ἐναντίον του καί τόν ἐκσφενδόνισαν στήν ἄλλη ὄχθη τοῦ ρέmicroατος Ὁ Γέροντας τόν microάζεψε σέ ἄθλια κατάσταση

laquoἌλλη φοράraquo διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἐνῶ συζητούσαmicroε ξαφνικά σηκώθηκε microοῦ ἔπιασε τά χέρια καί microοῦ τά γύρισε πρός τά πίσω laquoἌν microπορῆ ἄς ἔρθη νά σ᾿ ἐλευθερώση ὁ Χατζεφεντῆςraquo microοῦ εἶπε Τό αἰ-σθάνθηκα σάν βλασφηmicroία Κούνησα ἔτσι λίγο τά χέρια microου καί τινά-χθηκε πέρα Μετά σάν ἀντίδραση πήδησε ψηλά καί πῆγε νά microέ χτυπήση microέ τό πόδι του ἀλλά τό πόδι του σταmicroάτησε κοντά στό πρόσωπό microου σάν νά βρῆκε ἕνα ἀόρατο ἐmicroπόδιο Μέ φύλαξε ὁ Θεός

raquoΤή νύχτα τόν κράτησα καί κοιmicroήθηκε στό Κελλί microου Οἱ δαίmicroονες τόν ἔσυ-ραν microέχρι κάτω στόν λάκκο καί τόν ἔδειραν γιά τήν ἀποτυχία του Τό πρωί σέ κακή κατάσταση τραυmicroατισmicroένος γεmicroᾶτος ἀγκάθια καί χώmicroατα ὡmicroολογοῦσε laquoΜέ ἔδειρε ὁ Σατάν γιατί δέν microπόρεσα νά σέ νικήσωraquo

Ἔπεισε τόν Γιωργάκη νά τοῦ φέρη τά microαγικά του βιβλία καί τά ἔκαψεὉ Γέροντας τόν κράτησε λίγο κοντά του καί τόν βοήθησε ὅσο ἔκανε ὑπακοή

Ἐνδιαφέρθηκε νά microάθη ἄν εἶναι βαπτισmicroένος καί microάλιστα ἔmicroαθε καί σέ ποιά Ἐκκλησία εἶχε βαπτισθῆ Ὁ Γιωργάκης συγκλονισmicroένος ἀπό τήν δύναmicroη καί τήν χάρι τοῦ Γέροντα ἐπιθυmicroοῦσε νά γίνη microοναχός ἀλλά δέν microπόρεσε

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε τήν περίπτωση τοῦ Γιωργάκη γιά νά ἀποδείξη πόσο microεγάλη εἶναι ἡ πλάνη αὐτῶν πού νοmicroίζουν ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες εἶναι ἴ-διες ὅλες τόν ἴδιο Θεό πιστεύουν καί ὅτι δέν διαφέρουν οἱ Θιβετιανοί microοναχοί ἀπό τούς Ὀρθοδόξους

Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας στόν ἱεροmicroόναχο Γ laquoἜνιωθα κάποια δυσκολία νά προ-σευχηθῶ στόν Χριστό Τήν Παναγία τήν ἔχω σάν microάννα Τήν ἁγία Εὐφηmicroία τό ἴδιο Τήν φωνάζω laquoἁγία Εὐφηmicroούλα microουraquo Στόν Χριστό ἔνιωθα δύσκολα Τήν εἰκόνα Του microέ φόβο τήν φιλοῦσα Καί ὅταν τήν ὥρα πού ἔλεγα τήν εὐχή ἔφευγε καmicromicroιά φορά ὁ νοῦς microου ἀπό τόν Χριστό δέν στενοχωριόmicroουνα laquoΠοιός εἶmicroαι ἐγώ γιά νἄχω συνέχεια τόν νοῦ microου στόν Χριστόraquo σκεπτόmicroουν Καί συνέβη αὐ-τό πού θά σοῦ πῶ

raquoἮταν βράδυ τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου θά ξηmicroέρωνε τοῦ ἁγίου Κάρπου18 Νι-ώθω ἀνάλαφρος πούπουλο Καmicromicroιά ὄρεξη νά κοιmicroηθῶ Σκέφτοmicroαι laquoἌς καθή-σω νά γράψω κάτι γιά τόν παπα-Τύχωνα νά τό στείλω στίς ἀδελφέςraquo Μέχρι τίς 830΄ ἁγιορείτικα ἔγραψα ὥς τριάντα σελίδες Ἄν καί δέν νύσταζα εἶπα νά ξαπλώσω γιατί ἔνιωθα λίγη κούραση στά πόδια

raquoΠαίρνει νά φωτίζη Στίς 9 ἡ ὥρα (6 περίπου κοσmicroικά τό πρωί) δέν εἶχα κοιmicroη-

18 Στίς 26-5-1977

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

θῆ Σέ microιά στιγmicroή σάν νά χάθηκε ὁ τοῖχος τοῦ Κελλιοῦ microου (δίπλα στό κρεββάτι πρός τό ἐργαστήριο) Βλέπω τόν Χριστό microέσα στό φῶς σέ ἀπόσταση ἕξι microέτρα περίπου Τόν ἔβλεπα ἀπό τό πλάϊ Τά microαλλιά του ἦταν ξανθά καί τά microάτια του γαλανά Δέν microοῦ microίλησε Κοίταξε λίγο δίπλα ὄχι ἀκριβῶς ἐmicroένα

raquoΔέν ἔβλεπα microέ τά σωmicroατικά microάτια Αὐτά εἴτε ἀνοιχτά εἶναι εἴτε κλειστά καmicromicroιά διαφορά δέν ἔχει Ἔβλεπαν τά microάτια τῆς ψυχῆς

raquoὍταν Τόν εἶδα σκέφθηκα Πῶς microπόρεσαν νά φτύσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν -οἱ ἀθεόφοβοι- νά ἀκουmicroπήσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν νά microπήξουν καρφιά σ᾿ αὐτό τό σῶmicroα Πά πά πά

raquoἈπόmicroεινα Τί γλυκύτητα ἔνιωθα Τί ἀγαλλίαση Δέν microπορῶ νά ἐκφράσω microέ δικά microου λόγια τήν ὀmicroορφιά αὐτή Ἦταν αὐτό πού λέει laquoὉ Ὡραῖος κάλλει πα-ρά τούς υἱούς τῶν ἀνθρώπωνraquo Αὐτό ἦταν Δέν ἔχω δεῖ ποτέ τέτοια εἰκόνα του Μόνο microία κάποτε -δέν θυmicroᾶmicroαι ποῦ- ἔmicroοιαζε κάπως

raquoΘἄξιζε νά ἀγωνίζεται κανείς χίλια χρόνια γιά νά δῆ αὐτή τήν ὀmicroορφιά γιά microιά στιγmicroή microόνο Τί microεγάλα καί ἀνείπωτα εἶναι δυνατόν νά χαρισθοῦν στόν ἄν-θρωπο καί microέ τί τιποτένια ἀσχολούmicroαστε

raquoΠιστεύω πώς εἶναι ἕνα δῶρο πού microοῦ ἔκανε ὁ παπα-Τύχων Νά microήν τό πῆς σέ κανέναν Πολύ τό σκέφθηκα νά τό πῶ καί σέ σένα Βλέπεις τόση ὥρα δέν σοῦ microίλησα τώρα πού φεύγειςraquo19

Ὕστερα ἀπό δύο microέρες ὅταν ξανασυναντήθηκαν ὁ Γέροντας εἶπε laquoὍλη τή νύχτα ἔκλαιγα γιατί σοῦ τὄπα Δέν φοβᾶmicroαι πώς θά τό πεῖς Ἀλλά ἐγώ ζηmicroιώθηκαraquo

Τό γεγονός αὐτό τό αἰσθάνθηκε καί microιά ἀδελφή στήν Σουρωτή καί ἔγραψε στόν Γέροντα laquoΤάδε τοῦ microηνός τάδε ὥρα Τά ὑπόλοιπα θά microᾶς τά πεῖτε ἐσεῖςraquo Καί πράγmicroατι ὅταν ἀργότερα βγῆκε ἔξω τούς τό διηγήθηκε καί microάλιστα περι-έγραψε καί ἁγιογράφησαν τόν Χριστό ὅπως ἀκριβῶς τόν εἶδε

Θεόσταλτο ψάρι

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν ἡ Κυριακή τοῦ Τυφλοῦ Αἰσθανόmicroουν ἐξάντλη-ση καί microοῦ πέρασε ὁ λογισmicroός ὅτι ἄν εἶχα νά φάω λίγο ψαράκι θά microοῦ ἔκανε καλό Ὄχι ἀπό ἐπιθυmicroία ἀλλά σάν φάρmicroακο Εἶχα προβλήmicroατα καί microέ τά ἔντερά microου Βγῆκα νά πάω ἔξω Γυρίζοντας εἶδα ἕνα microεγάλο πουλί σάν ἀετό νά χαmicroη-λώνη πολύ καί ἔσκυψα νά microήν microέ χτυπήση Φοβήθηκα microήπως εἶναι τίποτε τοῦ πειρασmicroοῦ γι᾿ αὐτό δέν ἔδωσα σηmicroασία καί microπῆκα γρήγορα στό Κελλί microου

raquoΣέ λίγο χρειάσθηκε πάλι νά βγῶ ἔξω Στό ἴδιο σηmicroεῖο πού εἶχα σκύψει εἶδα νά σπαρταράη ἕνα microεγάλο ψάρι Πρῶτα ἔκανα τόν σταυρό microου εὐχαρίστησα τόν Θεό καί microετά πῆρα τό ψάρι Ἀλλά σοῦ κάνει καρδιά microετά νά τό φᾶςraquo

Ὁ φύλακας Ἄγγελος

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε laquoἮταν τοῦ ἁγίου Ἰσιδώρου τοῦ Πηλουσιώτου20 Περ-

19 Ἐλέχθησαν στίς 28 Μαΐου 197720 Στίς 4 Φεβρουαρίου τοῦ 1979

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

νοῦσα microιά περίοδο microέ πολλές στενοχώριες καί ἐξ αἰτίας αὐτῶν εἶχα δυνατούς πονοκεφάλους Ἀπό τήν πίεση χτυποῦσε τό microάτι microου καί κινδύνευα νά πάθω ἐγκεφαλικό Τό ἔνιωθα σάν νά χτυποῦσε κάποιος ἀπό microέσα microέ σφυρί καί ἤθε-λε νά πεταχθῆ ἔξω Κατά ἡ ὥρα 9 τό βράδυ (κοσmicroική ὥρα) ἐνῶ εἶχα ξαπλώσει στό κρεββάτι εἶδα ἕναν Ἄγγελο πολύ ὡραῖον σάν νά βγῆκε ἀπό microέσα microου microέ microορφή microικροῦ παιδιοῦ δώδεκα χρονῶν Τά microαλλάκια του ἦταν κατάξανθα microέ-χρι τούς ὤmicroους Μοῦ χαmicroογέλασε καί πέρασε ἁπαλά τό χέρι του πάνω ἀπό τά microάτια microου Ἀmicroέσως microοῦ ἔφυγε ὅλη ἡ στενοχώρια καί ἔπαψαν οἱ πόνοι Ἔνιωθα τέτοια γλυκύτητα πού προτιmicroοῦσα νά ξαναπονέσω ἀρκεῖ νά δῶ καί πάλι τόν φύλακα Ἄγγελό microουraquo

Εὔθυmicroα καί εὔστροφα21

21Ὁ Γέροντας συχνά διηγεῖτο χαριτωmicroένες ἱστορίες πού προκαλοῦσαν αὐθόρ-microητο γέλιο γιά νά παρηγορήση θλιmicromicroένες ψυχές ἀλλά ἦταν καί ἴδιον τοῦ χαρα-κτῆρος του Εἶχε ὅmicroως καί τήν λεπτότητα νά microήν πληγώνη κανέναν καί νά microήν κατακρίνη πρόσωπα Ἀπό τά πολλά σηmicroειώνονται λίγα ἐπιλεκτικά

Στήν laquoΠαναγούδαraquo microιά ἡmicroέρα φύτευε κοκκάρι πού τό εἶχε microέσα σ᾿ ἕνα κου-

τί ἀπό καλαmicroαράκια Ἦρθε ἕνας laquoἔξυπνοςraquo microέ τά χέρια πίσω καί τόν ρώτησε τί κάνει

ndash Φυτεύω καλαmicroαράκια ἀπάντησε ὁ Γέρονταςndash Πιάνουν Γέρονταndash Πῶς Ἅmicroα τά βάλης microέ τά microουστάκια κάτω πιάνουν

laquoΣτήν πνευmicroατική ζωή νά microή χωλαίνουmicroε νά microή microένουmicroε στό χώλ (προθά-

λαmicroο) Ὅσοι χωλαίνουν δέν microπαίνουν στό σαλόνι τοῦ Θεοῦraquo ἐννοώντας τόν παράδεισο

Παραmicroονές τοῦ Τριωδίου εἶπε σέ κάποιον προσκυνητή laquoἜχεις περάσει ἀπό

τά διόδια Ἐκεῖ ὅταν περνᾶνε πληρώνουν Ἐmicroεῖς ὅταν περνᾶmicroε στό Τριώδιο πλη-ρώνουmicroεraquo ἐννοώντας κάνουmicroε καmicromicroιά θυσία

Ἐπικρίνοντας microέ χαριτωmicroένο τρόπο τήν χρήση νοθευmicroένου κεριοῦ ἔλεγε ὅτι

ἐπειδή εἶναι ἀπό παραφίνη παρά (χρήmicroατα) ἀφήνει

Κάποιος δαιmicroονισmicroένος τοῦ εἶπε laquoἘγώ εἶmicroαι ὁ Ὤν Πέσε νά microέ προσκυνή-σηςraquo Τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Γέροντας laquoὌνος εἶσαι βρέ ὄνος εἶσαιraquo ἀπευθυνόmicroενος στό δαιmicroόνιο πού στήν πραγmicroατικότητα microιλοῦσε

21 Γιά τήν ἀκρίβεια τά ἀναφερόmicroενα στό παρόν κεφάλαιο δέν ἐλέχθησαν ὅλα στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Στήν αὐλή τῆς laquoΠαναγούδαςraquo (5-6-1983)

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Θrsquo ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΟΥΔΑ

ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ

Ἐγκατάσταση στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ Γέροντας ἀφοῦ πέρασε ἕνδεκα χρόνια ἀγώνων καί προσφορᾶς στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἀποφάσισε ὕστερα γιά κάποιον πνευmicroα-τικό λόγο νά ἀναχωρήση ἀπό αὐτό

Στίς 27 Φεβρουαρίου ἡmicroέρα πού τοῦ εἶχε ἐmicroφανισθῆ ἡ ἁγία Εὐφηmicroία βρῆκε καθ᾿ ὑπόδειξη τοῦ γερο-Ἰωακείmicro τήν laquoΠαναγούδαraquo Τό γεγονός τό αἰσθάνθηκε ὡς εὐλογία τῆς Ἁγίας καί συγκινηmicroένος τήν εὐχαρίστησε γιά τήν πρόνοιά της

Τό Καλύβι εἶχε βασικές ἐλλείψεις γιατί ἦταν παλαιό καί ἐγκαταλελειmicromicroένο Ἔλειπαν πόρτες παράθυρα ταβάνια˙ τό πάτωmicroα εἶχε τρύπες καί ἡ σκεπή ἔβαζε νερά Ἄρχισε microέ πολύ κόπο τίς πλέον ἀναγκαῖες ἐπισκευές Χρήmicroατα δέν εἶχε ἀλλά καί δύσκολα δεχόταν

᾿Εκτός ἀπό τήν ὁλοήmicroερη κοπιαστική ἐργασία εἶχε καί τόν κόσmicroοὍλη τήν ἡmicroέρα τούς δεχόταν τούς κερνοῦσε καί θυσίαζε ὧρες πολλές microα-

ζί τους γιά νά ἀκούση τά προβλήmicroατά τους νά σηκώση τόν σταυρό τους νά πάρη τόν πόνο τους νά συmicroβουλεύση νά ἐπιτιmicroήση νά θεραπεύση ἀκόmicroη καί νά τούς διασκεδάση χωρίς καθόλου νά ὑπολογίζη ἄν ὁ ἴδιος ἦταν ἄγρυπνος νηστικός διψασmicroένος κουρασmicroένος ἄρρωστος

Σύν τῷ χρόνῳ ὅmicroως ὁ ἀριθmicroός τῶν ἐπισκεπτῶν αὐξήθηκε ὑπερβολικά˙ ξε-περνοῦσε τά ὅρια τῆς ἀντοχῆς του Ἔλεγε ἐξοmicroολογητικά laquoΔέν ὁρίζω τόν ἑαυ-τό microου Ἔχω γίνει πρόγραmicromicroα τῶν ἀνθρώπων Παλαιά ὁ νοῦς microου βυθιζόταν στήν εὐχή Τώρα ζῶ τά προβλήmicroατα τῶν ἀνθρώπων Πολλές φορές πετιέmicroαι στόν ὕπνοraquo

Παρ᾿ ὅτι ὅmicroως τούς δεχόταν ὅλους ὁ κόσmicroος δέν τόν ἀλλοίωσε˙ δέν τόν ἐκ-κοσmicroίκευσε Ἀντίθετα ὁ Γέροντας microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ microεταmicroόρφωνε τούς ἀνθρώπους

Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου

Ἦταν ἡ 21η Ἰανουαρίου 1980 Κυριακή τοῦ Ἀσώτου πρός Δευτέρα Ὁ Γέρο-ντας ἐνῶ προσευχόταν τό βράδυ στό Κελλί του microέ τό κοmicroποσχοίνι βλέπει νά

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

παρουσιάζεται microπροστά του microέσα σέ φῶς ἕνας Ἅγιος ἄγνωστος πού φοροῦσε microανδύα καλογερικό Δίπλα του στόν τοῖχο τοῦ Κελλιοῦ του πάνω ἀπό τήν σόmicroπα φαίνονταν ἐρείπια Μοναστηριοῦ Αἰσθανόταν ἀπερίγραπτη χαρά καί ἀγαλλία-ση καί σκεφτόταν laquoποιός Ἅγιος εἶναιraquo Τότε ἄκουσε φωνή ἀπό τήν Ἐκκλησία laquoΕἶναι ὁ ἅγιος Βλάσιος ἀπό τά Σκλάβαιναraquo22

Ἀπό εὐγνωmicroοσύνη γιά νά εὐχαριστήση τόν Ἅγιο γιά τήν τιmicroή πού τοῦ ἔκανε microετέβη στά Σκλάβαινα καί προσκύνησε τά χαριτόβρυτα Λείψανά του

laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo

Στίς 26 Μαρτίου 1984 συνέβη στόν Γέροντα ἕνα γεγονός πού τό διηγήθηκε microε-τά ἀπό λίγες ἡmicroέρες ὡς ἑξῆς laquoἘνῶ προσευχόmicroουν ἀντικρύζοντας τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ κάτι ἔνιωσα microέσα microου καί πέφτοντας στό πάτωmicroα εἶπα laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo Καί ἀmicroέσως αἰσθάνθηκα microιά εὐωδία γιά πολλή ὥρα νά γεmicroίζη ὅλο τό Κελλί microου Ἀκόmicroη καί ἕνα χαλάκι γεmicroᾶτο χῶmicroα πού εἶχα καί αὐτό εὐω-δίαζε Ἔmicroεινα γονατιστός καί ἀσπαζόmicroουν καί αὐτό τό χαλάκι microέ τίς σκόνεςraquo

laquoΦοβερό ὅραmicroαraquo

Ὁ Γέροντας στίς 11-4-1984 τήν Τρίτη τῆς Διακαινισίmicroου στίς 12 τά microεσάνυχτα εἶδε ἕνα ὅραmicroα πού ἀναφέρεται στό φοβερό ἔγκληmicroα τῶν ἐκτρώσεων Διηγήθη-κε laquoἘνῶ εἶχα ἀνάψει δύο κεράκια ὅπως συνήθως καί ὅταν κοιmicroᾶmicroαι ἀκόmicroη γιά ὅσους πάσχουν ψυχικά καί σωmicroατικά πού συmicroπεριλαmicroβάνονται καί οἱ κε-κοιmicroηmicroένοι βλέπω ἕνα φοβερό ὅραmicroα Ἕναν κάmicroπο ἀπό σιτάρι ἀλλά τό σιτάρι δέν εἶχε ξεσταχυάσει ἀκόmicroη microόλις ἄρχιζε νά καλαmicroιάζη Ἐγώ βρισκόmicroουν ἔξω ἀπό τήν microάνδρα τοῦ χωραφιοῦ καί κολλοῦσα κεριά ἀπ᾿ ἔξω στόν τοῖχο γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀριστερά ἦταν ἕνας τόπος ἀνώmicroαλος κρηmicroνώδης καί χέρσος ὁ ὁποῖος σειόταν ἀπό microία δυνατή βοή ἀπό χιλιάδες φωνές σπαρακτικές πού ἔκαναν νά ραγίζη καί ἡ πιό σκληρή καρδιά Ἐνῶ ὑπέφερα ἀπό τό ἄκουσmicroα τῶν σπαρακτικῶν ἐκείνων φωνῶν καί δέν microποροῦσα νά ἐξηγήσω τό ὅραmicroα ἄκου-σα microιά φωνή νά microοῦ λέη laquoὉ microέν κάmicroπος microέ τό σπαρmicroένο σιτάρι πού δέν ἔχει ξεσταχυάσει εἶναι τό κοιmicroητήρι microέ τίς ψυχές τῶν νεκρῶν πού θ᾿ ἀναστηθοῦν Ὁ δέ τόπος ἐκεῖνος πού σείεται ἀπό τίς σπαρακτικές φωνές εἶναι ὁ τόπος πού βρίσκονται οἱ ψυχές τῶν παιδιῶν ἀπό τίς ἐκτρώσειςraquo

raquoἘνῶ λοιπόν συνῆλθα ἀπό τό ὅραmicroα δέν microποροῦσα ὅmicroως νά συνέλθω ἀπό τόν πολύ πόνο πού ἕνιωσα καί δέν microποροῦσα νά πλαγιάσω γιά νά ξεκουρασθῶ λίγο παρ᾽ ὅλο πού ἤmicroουν κατάκοπος ἀπό τήν ὁδοιπορία καί ὀρθοστασία τῆς προηγούmicroενης ἡmicroέραςraquo

22 Βλ καί ἀρχιmicro Αὐγουστίνου Κατσαmicroπίρη Ὁ Ἅγιος Ἱεροmicroάρτυς Βλάσιος ὁ Ἀκαρνάν Ἀθῆναι 21990 σ 525

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

laquoἩ Παναγίαraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΤήν περασmicroένη Σαρακοστή23 παρουσιάστηκε ἡ Πανα-γία ντυmicroένη στ᾿ ἄσπρα Μοῦ εἶπε ὅτι θά συmicroβοῦν πολλά στόν κόσmicroο γι᾿ αὐτό νά φροντίσω νά πάρω (κάτι πού ἀφοροῦσε προσωπικά τόν ἴδιο)raquo

Φανερώθηκε κοντά στήν Βορειοανατολική γωνία τῆς Καλύβης του Ὅταν τήν εἶδε ὁ Γέροντας εἶπε ταπεινά laquoΠαναγία microου καί ὁ τόπος εἶναι βρώmicroικος24 καί ἐγώ βρώmicroικοςraquo Ὅmicroως ἔκτοτε εὐλαβεῖτο καί τόν τόπο laquoοὗ ἔστησαν οἱ πόδεςraquo τῆς ἀχράντου Θεοmicroήτορος Ἤθελε στό microέρος ἐκεῖνο νά φυτέψη λουλούδια γιά νά microήν πατιέται

Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων

Ὁ π Παΐσιος συmicromicroεριζόταν τίς ἀγωνίες τῶν ἀνθρώπων καί ἀπαντοῦσε στόν προβληmicroατισmicroό τους Ἕνα θέmicroα πού προβληmicroάτισε ἰδιαίτερα ἐκείνη τήν περίο-δο τούς πιστούς ἦταν καί τό θέmicroα τῶν ταυτοτήτων

Ὁ Γέροντας ἔλαβε θέση καί microίλησε ξεκάθαρα Δέν ἀρκέσθηκε microόνο νά ἀπα-ντᾶ στά πολλά ἐρωτήmicroατα τῶν πιστῶν ἀλλά τό ἔτος 1987 ἔγραψε τήν γνωστή του ἐπιστολή laquoΣηmicroεῖα τῶν καιρῶν-666raquo25 Ἔγινε microέ ἀνακούφιση δεκτή καί microέχρι σήmicroερα καθοδηγεῖ Πολλοί ἀναθεώρησαν τίς ἀπόψεις τους καί συντάχθηκαν microέ τίς ἀπόψεις τοῦ Γέροντα Ἐπειδή προεῖδε ὅτι καί στό microέλλον θά χρειασθεῖ τήν ἔγραψε ἰδιοχείρως καί τήν ὑπέγραψε γιά νά microήν ἀλλοιωθοῦν οἱ ἀπόψεις του πού τίς κράτησε ὥς τήν κοίmicroησή του

Συmicroπερασmicroατικά ὁ Γέροντας πίστευε ὅτι Τό σφράγισmicroα εἶναι ἄρνηση Ἀκόmicroη καί ἡ ταυτότητα εἶναι ἄρνηση Ὅταν ἔχουν πάνω στήν ταυτότητα τό σύmicroβολο τοῦ διαβόλου 66626 καί ὑπογράφω ἄρα τό ἀποδέχοmicroαι αὐτό τό πρᾶγmicroα Εἶναι ἄρνηση ξεκάθαρα πράγmicroατα Ἀρνεῖσαι τό Ἅγιο Βάπτισmicroα βάζεις ἄλλη σφραγί-δα ἀρνεῖσαι τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ καί παίρνεις τοῦ διαβόλου Ἄλλο εἶναι πού στά νοmicroίσmicroατα ἔχουν τό 666 -raquoἀπόδοτε τά τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαριraquo27- καί ἄλλο ἡ ταυτότητα πού εἶναι κάτι τό προσωπικό

raquoἈκόmicroη καί ἄν δεχθῆ νά σφραγισθῆ κανείς ἀπό ἀδικαιολόγητη ἄγνοια ἤ ἀδι-αφορία πάλι χάνει τήν θεία χάρι καί δέχεται δαιmicroονική ἐνέργειαraquo

laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo

Ἦταν ἡ 28η Σεπτεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1992 Σέ ἕνα Κελλί τῆς Καψάλας γινόταν ἀγρυπνία πρός τιmicroήν τοῦ ὁσίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου Μεταξύ τῶν πατέρων ἦταν καί

23 Στίς 21 Φεβρουαρίου 198524 Ἴσως ἐπειδή microερικές φορές πετοῦσε ἐκεῖ κοντά φλοῦδες25 Παραπέmicroποmicroε τόν ἀναγνώστη στήν ἐπιστολή τοῦ Γέροντα πού κυκλοφόρησε αὐτοτελῶς καθώς καί

σέ ἕνα φυλλάδιο πού περιέχει ἀποσπάσmicroατα ἀποmicroαγνητοφωνηmicroένης συνοmicroιλίας του γι᾿ αὐτά τά θέmicroατα Ἔκδοση Καλύβης Ἀναστάσεως Καψάλα 1995 Βλ ἐπίσης Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Β΄ σ 175-192

26 Ἀποκ ιζ΄ 1827 Λουκ κ΄ 25

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ὁ γέροντας Παΐσιος πού εὐλαβεῖτο ἰδιαιτέρως τόν ἅγιο Ἰσαάκ Συmicromicroετεῖχε στήν ἀγρυπνία ἀπό ἕνα Κελλάκι πού ἦταν συνέχεια τῆς microικρῆς Λιτῆς

Πρίν ἀπό τήν εἴσοδο τοῦ Ἑσπερινοῦ οἱ ψάλτες ἦταν ὅλοι στόν δεξιό χορό καί ἔψαλλαν τό δοξα-στικό Στό microικρό Ἐκκλησάκι ἐπικρατοῦσε ἔντονα κατανυκτική ἀτmicroόσφαιρα Ὅλοι ἄκουγαν microέ προ-σοχή Τήν ἀγρυπνία παρακολουθοῦσαν καί δυό Ὀρ-θόδοξοι Λιβανέζοι ἕνας κληρικός καί ἕνας νέος πού τήν ὥρα ἐκείνη στέκονταν στά στασίδια τοῦ ἀριστεροῦ χοροῦ Σέ microιά στιγmicroή γύρισε νά πῆ κάτι ὁ κληρικός στό νέο καί βλέπει τόν Γέροντα ὄρθιο ὑπερυψωmicroένον ἀπό τό ἔδαφος 25-30 ἑκατοστά νά κρατᾶ microέ τό ἀριστερό χέρι τό κοmicroποσχοίνι του καί νά βρίσκεται ὁλόκληρος microέσα σέ φῶς Τά ἀκάλυ-πτα microέρη τοῦ σώmicroατός του πρόσωπο καί χέρια ἐξέπεmicroπαν φῶς˙ πολύ δυνατό φῶς Ἀντικρύζοντας τό ἀσυνήθιστο καί ὑπερκόσmicroιο θέαmicroα τοῦ ἦρθε νά ξεφωνήση ἀλλά ἡ φωνή του δέν ἔβγαινε Βλέπο-ντας τήν ἔκπληξη τοῦ κληρικοῦ ἐστράφη καί ὁ νέ-ος πρός τά πίσω καί εἶδε καί αὐτός τό ἴδιο θέαmicroα Ὁ Γέροντας εἶχε λίγο σκυmicromicroένο τό κεφάλι προσέ-χοντας στόν ἑαυτό του Φαινόταν εὐχαριστηmicroένος καί microειδιοῦσε Αἴφνης δέν microποροῦσαν νά τόν ἀντι-κρύσουν θαmicroβωmicroένοι ἀπό τό φῶς πού εἶχε δυνα-microώσει Ὅταν σέ λίγο κατώρθωσαν νά σηκώσουν πάλι τά microάτια τους νά τόν κοιτάξουν τόν εἶδαν πλέον στήν φυσιολογική του κατάσταση

Ἐργόχειρα τοῦ Γέροντα

Κατουνάκια

Σκήτη Ἰβήρων

Παναγούδα

Παναγούδα

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ΑΛΛΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ

laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo

Γ ραπτή microαρτυρία Κωνσταντίνου ἀπό ἈlaquoἮταν ἡ πρώτη φορά πού πήγαινα στόν π Παΐσιο Μέ ρώτησεndash Κώστα πῶς ἦρθες ἐδῶ Ἐσύ ἔχεις σπασmicroένα πόδια

raquoΚαί συνέχισεndash Κώστα ὁ Θεός γιά νά τήν πάρη τήν ἀγάπησε πιό πολύndash Ποιά πάτερ Ρώτησα microέ ἀπορίαndash Τή microνηστή σουraquoΠράγmicroατι τό 1991 εἶχα πάθει σοβαρό ἀτύχηmicroα εἶχα σπάσει τά πόδια microου

καί σκοτώθηκε ἡ microνηστή microουraquo

laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo

Μιά ὁmicroάδα microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς συmicroφώνησαν νά ρωτήσουν τόν Γέροντα ἄν θά πάρουmicroε τήν Πόλη καί ἄν θά ζοῦν καί οἱ ἴδιοι τότε

Πῆγαν στό Καλύβι του πῆραν κέρασmicroα ἀλλά ντρέπονταν νά ρωτήσουν Ὁ ἕνας ἔκανε νόηmicroα στόν ἄλλο καί τελικά κανείς δέν τολmicroοῦσε νά κάνη τήν ἐρώ-τηση Τότε τούς λέγει ὁ Γέροντας laquoΤί εἶναι βρέ παλληκάρια Τί θέλετε νά ρω-τήσετε Γιά τήν Πόλη Θά τήν πάρουmicroε καί θά ζεῖτε κιόλαςraquo

Ἕνα παιδί microετέφερε τά λόγια τοῦ Γέροντα στόν δάσκαλο Κωνσταντῖνο Μαλ-λίδη πού ἦταν καλός Χριστιανός καί θερmicroός πατριώτης Αὐτός ἦρθε microέ ἐνδιαφέ-ρον νά βεβαιωθῆ καλύτερα ἀπό τόν ἴδιο τόν Γέροντα καί ρώτησε γιά τήν Πόλη Ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε laquoἌστα αὐτά Κώστα˙ δέν εἶναι γιά microᾶς αὐτά Ἐmicroεῖς γιά ἄλλη Πόλη πρέπει νά ἑτοιmicroαζώmicroαστεraquo

Αὐτά ἦταν προσηmicroάνσεις γιά τόν ἐπικείmicroενο θάνατό τους γιατί πράγmicroατι δέν ἄργησε νά φύγη πρῶτα ὁ Κώστας καί ὕστερα ὁ Γέροντας γιά τήν ἀληθινή καί οὐράνια Πατρίδα microας laquoτήν καινήν πόλινraquo τήν ἄνω Ἱερουσαλήmicro

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι

Ὁ Γέροντας εἶχε ἰδιαίτερη πνευmicroατική σχέση microέ τούς νέους Τούς ἀγαποῦσε πραγmicroατικά σάν παιδιά του ἐνδιαφερόταν νά βροῦν τόν δρόmicroο τους καί προσευ-χόταν γι᾿ αὐτούς Τούς βοηθοῦσε νά ὑπερβοῦν τίς δυσκολίες καί τά προβλήmicroατά τους Συνέπασχε καί συmicroπονοῦσε microαζί τους Αὐτοί διαισθανόmicroενοι τήν microεγάλη του ἀγάπη τοῦ εἶχαν ἀπεριόριστη ἐmicroπιστοσύνη τοῦ ἔκαναν ὑπακοή καί κυριο-λεκτικά τόν λάτρευαν Ἔβλεπες στό Κελλί του ναρκωmicroανεῖς ἀναρχικούς παρα-στρατηmicroένους ψυχασθενεῖς microπερδεmicroένους ἀπελπισmicroένους microέχρι αὐτοκτονίας Ἀφοῦ microέ τίς συmicroβουλές τοῦ Γέροντα microετανοοῦσαν καί συνέρχονταν στήν συνέ-χεια τόν ἐπισκέπτονταν ἀλλοιωmicroένοι πνευmicroατικά ἀλλά καί κήρυκες microετανοίας στούς φίλους τους πού τούς ἔφερναν microαζί τους στόν Γέροντα Γιά νά φανῆ ὁ τρόπος βοηθείας σηmicroειώνονται ἐνδεικτικῶς λίγα περιστατικά

Βοήθησε πολλούς τοξικοmicroανεῖς νά ἀποτοξινωθοῦν Στήν ἀρχή κατώρθωνε

νά ξυπνήση τό ἐνδιαφέρον τους νά ἐπικοινωνήση microαζί τους κερδίζοντας τήν ἐmicroπιστοσύνη τους Τόν παρακολουθοῦσαν microέ προσοχή καί δέχονταν τίς συmicroβου-λές του Πολλοί microέ τήν προσευχή καί τήν βοήθειά του ἀπελευθερώθηκαν ἀπό τό πάθος καί ἔγιναν θερmicroοί Χριστιανοί καί καλοί οἰκογενειάρχες Ἔλεγε microέ συ-microπόνια laquoΤά καηmicroένα δέν microποροῦν νά συmicromicroαζευτοῦν Ἡ νεολαία σήmicroερα ἀχρη-στεύεται microόνη τηςraquo Ὁ ἴδιος τούς ἔδενε τά κορδόνια ἀπό τά παπούτσια ἔδιωχνε τίς microύγες πού τούς ἐνωχλοῦσαν καί τακτοποιοῦσε τά microαλλιά τους πού ἔπεφταν στά microάτια τους Τούς συmicroβούλευε νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά ζοῦν πνευmicroατική ζωή νά βροῦν microιά ἁπλῆ ἐργασία γιά νά ἀπασχολοῦνται Συνιστοῦσε νά τρῶνε κα-ρότα καί τούς ἔδινε καί ἄλλες πρακτικές ὁδηγίες Τούς ἔστελνε σέ κατάλληλο περιβάλλον γιά ἀποτοξίνωση τούς βοηθοῦσε νά ἐνταχθοῦν στήν κοινωνία καί νά δηmicroιουργήσουν οἰκογένεια

Κάποιος ναρκωmicroανής νέος προσπαθοῦσε νά κόψη τό πάθος του ἀπό τό ὁποῖο ὑπέφερε ὁ ἴδιος καί ἡ οἰκογένειά του Ἄν καί microέσα του εἶχε microιά ἀmicroυδρά καί ἀκα-

Ὁ Γέροντας microε προ-σκυνητές

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

θόριστη εἰκόνα γιά τόν π Παΐσιο ἐν τούτοις στήριξε σ᾿ αὐτόν τήν τελευταία του ἐλπίδα laquoΘἄχει αὐτός κανένα φάρmicroακο γιά νά τά κόψωraquo σκεφτόταν κατηφορί-ζοντας πρός τήν laquoΠαναγούδαraquo Μόλις τόν εἶδε ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε χαmicroογελώ-ντας laquoἜλα ἔλα˙ ἔχω κάτι καλά χάπια γιά σέναraquo καί τοῦ ἔβαλε στήν φούχτα του λίγα φουντούκια

Πράγmicroατι τά laquoχάπιαraquo του ἀποδείχθηκαν ἀποτελεσmicroατικά καί ἔγινε τό θαῦ-microα Ἡ ἐξάρτηση τοῦ νέου ἀπό τά ναρκωτικά κόπηκε laquomicroαχαίριraquo

Εἶναι πολλές οἱ περιπτώσεις πού microανιώδεις καπνιστές ἔκοψαν τό τσιγάρο

χάρη στόν Γέροντα Τά λόγια του δέν ἦταν ἁπλές συmicroβουλές ἀλλά εἶχαν δύνα-microη Ἔφερναν διάθεση ἀποστροφῆς πρός τό τσιγάρο καί κοβόταν ἡ ἐπιθυmicroία νά καπνίσουν Ἀλλά περισσότερο βοηθοῦσε microέ τήν προσευχή του

Ὁ Γέροντας θεωροῦσε καταστρεπτική τήν ἐπίδραση τῆς τηλεοράσεως

γιά ὅλους καί ἰδιαίτερα γιά τά παιδιά καί τούς νέους Ἀνέφερε microέ πόνο πε-ριπτώσεις παιδιῶν πού οἱ γονεῖς τους γιά νά ἔχουν τήν ἡσυχία τους τά ἄφηναν ὧρες νά βλέπουν τηλεόραση microέ ἀποτέλεσmicroα νά καταστρέφωνται διανοητικά ψυχικά καί σωmicroατικά Τόνιζε ἐπί πλέον τήν βλάβη πού φέρνει στό σῶmicroα microέ τήν ἀκτινοβολία πού ἐκπέmicroπει στά κυοφορούmicroενα βρέφη καί στά microικρά παιδιά Μιλοῦσε ἀκόmicroη καί γιά δαιmicroονικές ἐπιδράσεις Γι᾿ αὐτό σέ κάθε εὐκαιρία ἀπέτρεπε ἀπό τήν τηλεόραση καί συmicroβούλευε νά τήν πε-τάξουν ἀπό τό σπίτι δίνοντας στά παιδιά τους κάτι ἄλλο πνευmicroατικό (βί-ους Ἁγίων ἀγρυπνίες καί προσκυνήmicroατα) ἤ οὐδέτερο (ἀθῶα παιχνίδια καί ἐκδροmicroές)

Φωτογραφία π Γαβριήλ Φιλοθεΐτου

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

Ιrsquo ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ

Πόνος καί ἀσθένειες

Ὁπως προαναφέρθηκε ἡ ἄσκηση καί ὁ πόνος συνώδευαν ἰσοβίως τόν Γέροντα Ὁ πόνος καί οἱ ἀσθένειες τοῦ εἶχαν γίνει σχεδόν microόνιmicroη κα-τάσταση Ὁ ἴδιος πονοῦσε ἀλλά παρηγοροῦσε τούς πονεmicroένους

Ὅταν ἐγχειρίστηκε στούς πνεύmicroονες κρυολόγησε καί τοῦ ἔδωσαν ἰσχυρή ἀντιβίωση ἐνῶ ἦταν νηστικός Τοῦ φάνηκε laquoσάν νά ξεφλουδίστηκαν τά ἔντε-ρά τουraquo Ἔκτοτε ἀπέκτησε microεγάλη εὐαισθησία Μέ τό παραmicroικρό κρυολόγηmicroα εἶχε ἐνοχλήσεις γουργουρητά καί ἔβγαζε ἀφρούς καί αἷmicroα Τό ἴδιο συνέβαινε καί microέ ὁρισmicroένες τροφές

Τά τελευταῖα χρόνια εἶχε συχνότερη αἱmicroορραγία στά ἔντερα πού σταδιακά αὔξανε Ἐξαντλεῖτο ἀπό τήν αἱmicroορραγία καί τήν microεγάλη κούραση laquoΜοῦ ἔρχεται microερικές φορές νά σβήσωraquo ἔλεγε

Μερικές φορές microάλιστα ἔπεφτε λιπόθυmicroος στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί ὅταν συνερχόταν εὐχαριστοῦσε τόν Θεό πού δέν τόν εἶδε κανείς

Ἀπό τήν microεγάλη ἀπώλεια αἵmicroατος τό πρόσωπό του ἔγινε κάτωχροὉ Γέροντας δέν ἀνησυχοῦσε Ὁ ἴδιος ἤξερε καλύτερα ἀπό τόν καθένα καί

γιά τήν ἀσθένεια καί γιά τό τέλος του πού αἰσθανόταν νά πλησιάζη ἀλλά δέν τό ἔλεγε σέ ὅλους

Ὁ Γέροντας στίς 22 Ὀκτωβρίου 1993 βγῆκε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος γιά τήν ἀγρυπνία τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου στήν Σουρωτή Αὐτή ὅmicroως ἐπρόκειτο νά εἶναι ἡ τελευταία ἔξοδός του Δέν θά ἐπέστρεφε πλέον οὔτε κεκοιmicroηmicroένος

Έν τῷ microεταξύ ἔπαθε εἰλεό Ἔφραξαν τά ἔντερα σταmicroάτησε γιά λίγο καί ἡ αἱmicroορραγία Ἐκ τῶν πραγmicroάτων ἀναγκάστηκε νά ὑποκύψη στίς παρακλήσεις νά ὑποβληθῆ σέ ἐξετάσεις

Ἡ ἀσθένειά του ἐξελίχθηκε ἐν συντοmicroίᾳ ὡς ἑξῆςΣτό Θεαγένειο Νοσοκοmicroεῖο οἱ γιατροί διεπίστωσαν τήν ὕπαρξη προχωρηmicroέ-

νου καρκίνουἈκολουθώντας τήν ὑπόδειξη τοῦ γιατροῦ πήγαινε γιά ἀκτινοβολίες ὥστε νά

προετοιmicroασθῆ ὁ ὄγκος γιά τήν ἐγχείρηση Ἀφαιρέθηκε ὁ ὄγκος τοῦ παχέος ἐντέ-ρου ἀλλά ἡ νόσος ἐξελισσόταν τροmicroερά γρήγορα Σέ ὅλο αὐτό τό διάστηmicroα ἦταν χαριτωmicroένος καί εὐδιάθετος καί ἔλεγε τά ὄmicroορφα ἀστεῖα του σάν νά microήν ἦταν αὐτός ὁ ἀσθενής Παρηγοροῦσε καί ἀνακούφιζε ὅποιον πήγαινε κοντά του

ndash Γέροντα γιατί δέν κάνετε προσευχή νά σᾶς θεραπεύση ὁ Θεός ἀφοῦ σᾶς ἔχουmicroε τόσο ἀνάγκη τόν ρώτησε κάποιος

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

ndash Τί Νά κοροϊδεύουmicroε τόν Θεό Ἀφοῦ ἐγώ ζήτησα νά microοῦ δώση αὐτή τήν ἀρ-ρώστιαhellip

Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση

Ἐνῶ ὑποτασσόταν ταπεινά στίς ὑποδείξεις τῶν γιατρῶν κάποια ἡmicroέρα κά-λεσε τόν γιατρό καί τοῦ εἶπε

ndashἘδῶ θά σταmicroατήσουmicroε τήν θεραπείαndashΓιατί ΓέρονταndashΤώρα θά κάνεις ὑπακοή ἐσύ Θά δώσεις ἐντολή νά σταmicroατήσουmicroε Τώρα

δέν microπορῶ νά κάνω τίποτε Χθές θέλησα νά προσευχηθῶ γονατιστός καί δέν microπόρεσα Δέν microπορῶ νά δῶ κανέναν˙ ἔληξε ἡ ἀποστολή microου Αὐτό ἦταν Ἐδῶ θά microέ ἀφήσετε

ndashΓέροντα τό συκώτι σας πρήστηκε καί σᾶς πονάει τοῦ εἶπα γιατί εἶχε κάνει microεταστάσεις φοβερές

raquoΧαmicroογέλασε καί microοῦ εἶπεndash Ἄ αὐτό εἶναι τό καmicroάρι microου microή στενοχωριέσαι Αὐτό microέ κράτησε ὥς τά

ἑβδοmicroήντα καί αὐτό τώρα microέ στέλνει ὅσο πιό γρήγορα microπορεῖ ἐκεῖ πού πρέπει νά πάω Μή στενοχωριέσαι γι᾿ αὐτό microιά χαρά εἶmicroαιraquo

Ἒτος 1992 Τό τελευταῖο Πάσχα τοῦ Γέροντα microέ τούς πατέρες

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

Δέν δεχόταν νά κάνη ἐνέσεις παυσίπονες Δέν ἤθελε νά λείψη τελείως ὁ πόνος

Ὁ Γέροντας εἶχε ἐπιθυmicroία νά ἐπιστρέψη στό Ἅγιον Ὄρος Νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Αλλά καί πάλι ἐmicroποδίστηκε ἀπό νέα ἐπιδείνωση τῆς ἀσθενείας Πίσω ἀπό αὐτές τίς δυσκολίες καί τά ἐmicroπόδια κρυβόταν τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ Δηλαδή νά ταφῆ ἔξω στόν κόσmicroο Οἱ ἄνθρωποι ὅσο τόν εἶχαν ἀνάγκη ὅταν ζοῦσε ἄλλο τόσο θά τόν χρειάζονταν καί microετά τήν κοίmicroησή του

Οἱ πόνοι συνεχῶς ἐπιτείνονταν καί ἔφθασαν πλέον νά ἰσοτιmicroοῦνται microέ τούς πόνους τῶν microαρτύρων

Δέν πανικοβαλλόταν δέν γόγγυζε ἀλλά ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσεἜλεγε laquoὍσο microέ ὠφέλησαν οἱ ἀρρώστιες δέν microέ ὠφέλησε ἡ ἄσκηση πού σάν

microοναχός ἔκανα τόσα χρόνιαraquoΣτήν ἑορτή τῆς ἁγίας Εὐφηmicroίας 11 Ἰουλίου (νἡ) ἡmicroέρα Δευτέρα κοινώ-

νησε γιά τελευταία φορά γονατιστός στό κρεββάτι του ἀφοῦ πλέον ἀδυνα-τοῦσε νά microεταβῆ στήν Ἐκκλησία

Εἶχε σταmicroατήσει νά βλέπη κόσmicroο Ἤθελε νά εἶναι microόνος νά προσεύχεται ἀπερίσπαστα καί νά προετοιmicroασθῆ καλύτερα γιά τήν ἔξοδό του Ἐξυπηρε-τεῖτο microέχρι τέλους microόνος ἐταλαιπωρεῖτο ἀφάνταστα ἦταν ὅmicroως χαρούmicroε-νος καί εἰρηνικός

Ὁ Γέροντας πέρασε τήν τελευταία νύχτα microαρτυρική Ἐπεκαλεῖτο τήν Πα-

Ὁ ὰπέριττος τάφος τοῦ Γέροντα στήν ἹΜ Ἁγ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

ναγία microέσα στούς πόνους του laquoΓλυκειά microου Παναγίαraquo ἔλεγε Ἔχασε τίς αἰσθήσεις του γιά δύο ὧρες καί ὅταν συνῆλθε microέ σβησmicroένη φωνή εἶπε laquoΜαρτύριο πραγmicroατικό microαρτύριοraquo καί ἔπειτα ἐκοιmicroήθη εἰρηνικά Ἦταν ἡ 12η Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1994 ἡmicroέρα Τρίτη καί ὥρα 11η πmicro καί microέ τό παλαιό ἑορτολόγιο ἡ 29η Ἰουνίου microνήmicroη τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου

Ἐνταφιάσθηκε πίσω ἀπό τόν ναό τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου χωρίς νά microάθη καί χω-ρίς νά κληθῆ κανείς στήν κηδεία του Αὐτό ἦταν τό θέληmicroα τοῦ Γέροντα Νά γίνη ἀφανῶς ἡ κηδεία του

Μετά ἀπό τρεῖς ἡmicroέρες πού ἔγινε γνωστή ἡ κοίmicroησή του τό τί συνέβη εἶ-ναι ἀπερίγραπτο Ἀπό ὅλα τά microέρη microιά κοσmicroοσυρροή ξεχυνόταν γιά νά προ-σκυνήσουν τόν τάφο του Ἔβλεπε κανείς αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις ἀγάπης καί εὐλαβείας Ἄλλοι τόν ἐπεκαλοῦντο ὡς Ἅγιο Ἄλλοι ἀπό εὐλάβεια ἔπαιρναν χῶmicroα ἀπό τόν τάφο του Ὅσοι εἶχαν κάποιο προσωπικό του ἀντικείmicroενο τό θεωροῦσαν microεγάλη εὐλογία

Ἐπάνω στόν ἀπέριττο τάφο του σέ microαρmicroάρινη πλάκα χαράχθηκε τό ποί-ηmicroα πού γράφτηκε ἀπό τόν ἴδιο

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

IArsquo ΘΑΥΜΑΤΑ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ

laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo

Ὁ Γέροντας δέν ἔπαυσε νά βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους καί microετά τήν κοίmicroη-σή του Οἱ ἄνθρωποι καταφεύγουν στόν Γέροντα καί ζητοῦν τίς πρε-σβεῖες του ἐπειδή πιστεύουν στήν ἁγιότητά του Ὁ τάφος του ἔγινε

πανορθόδοξο προσκύνηmicroα Ἔχει πολλή εὐλογία καί χάρι Συγκεντρώνει τούς πο-νεmicroένους καί παρηγορεῖ τούς θλιmicromicroένους Θεραπεύονται ἀσθενεῖς καί γίνονται πολλά θαύmicroατα Καί τό Κελλάκι του στό Ἅγιον Ὄρος ἔγινε ἐπίσης προσκύνηmicroα Καθηmicroερινά περνοῦν ἐπισκέπτες πού εἶχαν γνωρίσει τόν Γέροντα καί εὐεργετή-θηκαν γιά νά τόν εὐχαριστήσουν ἤ ἄλλοι γιά νά δοῦν ποῦ ζοῦσε

Τά θαυmicroαστά γεγονότα πού κάνουν οἱ Ἅγιοι ἐmicroφανίσεις καί θεραπεῖες τά βλέπουmicroε καί στόν Γέροντα καί microετά τήν κοίmicroησή του Ἰδιαιτέρως θεραπεύει καρ-κινοπαθεῖς καί δαιmicroονισmicroένους Ἐmicroφανίζεται καί σώζει πολλούς ἀπό τροχαῖα δυστυχήmicroατα Πολλοί ἀσθενεῖς τόν εἶδαν microέσα στά Νοσοκοmicroεῖα Διάφορα προ-σωπικά του ἀντικείmicroενα θαυmicroατουργοῦν καί ἐκπέmicroπουν ἄρρητη εὐωδία

Εἶναι ἀmicroέτρητα τά microετά τήν κοίmicroηση θαύmicroατα τοῦ Γέροντα καί συνεχῶς γί-νονται καί νέα

laquoΔιά τοῦ λόγου τό ἀληθέςraquo σηmicroειώνονται στήν συνέχεια ἐπιλεκτικά ἐλάχι-στα ἐπιβεβαιωmicroένα καί microαρτυρηmicroένα ἀπό αὐτόπτες microάρτυρες

Εὐωδία

Τό χάρισmicroα τῆς εὐωδίας καί microετά τήν κοίmicroηση τοῦ Γέροντα δέν ἐξαφανίστη-κε Πολλοί αἰσθάνονται εὐωδία ὅταν προσκυνοῦν τόν τάφο του ὅταν ἐπισκέ-πτωνται τό Κελλί του στό Ἅγιον Ὄρος ἤ ἄλλοι αἰσθάνονται εὐωδία ἐξερχόmicroενη ἀπό προσωπικά ἀντικείmicroενα ἤ ροῦχα του

Ὅπως microαρτυροῦν οἱ πατέρες πού διαδέχθηκαν τόν Γέροντα στό Κελλί του laquoτόν πρῶτο καιρό microετά τήν κοίmicroησή του σχεδόν ὅλοι οἱ ἐπισκεπτόmicroενοι τό Κελ-λί αἰσθάνονταν αὐτή τήν ξεχωριστή εὐωδία

Μαρτυρεῖ ὁ π Ἀ Κ laquoΤήν χρονιά πού ἐκοιmicroήθη ὁ Γέροντας ἔγινε Λειτουρ-γία τήν ἡmicroέρα πού ἑώρταζε τό Κελλί του Αἰσθάνθηκα κατά τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας ἰσχυρή εὐωδία ἡ ὁποία microέ συνώδευσε microέχρι τό Κουτλουmicroούσι καί ἔπειτα χάθηκεraquo

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

Διάσωση παιδιοῦ

Ὁ π Χρῆστος Τσάνταλης ἀπό τή Νέα Μηχανιώνα Θεσσαλονίκης καί ἐφηmicroέ-ριος Κερασιᾶς microέ ἐννέα παιδιά καταθέτει laquoΜερικά ἀπό τά παιδιά microου ἔπαιζαν στήν ταράτσα τοῦ σπιτιοῦ καί κάποια στιγmicroή ἄρχισαν νά πηδοῦν τόν φωταγω-γό Ἕνα ἀγοράκι microου ἕξι ἐτῶν πού ἀκόmicroη δέν microιλάει καλά θέλησε καί αὐτό νά πηδήξη Βρέθηκε στό κενό καί σάν βολίδα ἔφυγε πρός τά κάτω Ἔπεσε ἀπό τόν τρίτο ὄροφο Ἦλθαν τά παιδιά τροmicroαγmicroένα καί microοῦ τό εἶπαν Ἔτρεξα microέ χτυποκάρδι στό βάθος τοῦ φωταγωγοῦ γιά νά περιmicroαζέψω τό microικρό Ἔmicroεινα ἔκ-πληκτος ὅταν τό εἶδα νά ἔρχεται πρός τό microέρος microου κατακίτρινο ἀπό τόν φόβο Τό πῆγα στό Νοσοκοmicroεῖο Οἱ γιατροί τό ἐξέτασαν καί εἶπαν ὅτι δέν ἔχει τίποτε οὔτε τό παραmicroικρό τραῦmicroα

raquoΚαταλάβαmicroε ὅτι πρόκειται περί θαύmicroατος καί σκέφθηκα πώς ἡ θαυmicroατουρ-γός εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Νέας Μηχανιώνας ἔσωσε τό παιδί Τό πῆγα στήν εἰκόνα της καί τό ρώτησα laquoΑὐτή σέ φύλαξεraquo Αὐτό ἀπάντησε laquoὄχιraquo Μέ ὡδή-γησε στήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τόν ἔδειξε microέ τό δάκτυλο (ὅτι δηλαδή αὐτός microέ κράτησε)raquo

Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα

Ὁ κ Στ ἀπό τήν Καλαmicroάτα κάτοικος Ἀθηνῶν ταξίδευε microέ τό αὐτοκίνητό του πρός τά Ἰωάννινα Καθ᾿ ὁδόν ἔπεσε θῦmicroα ἰσχυρῆς microετωπικῆς συγκρούσε-ως κατά τήν ὁποία τό αὐτοκίνητό του κυριολεκτικά διαλύθηκε καί ὁ ἴδιος τραυ-microατίστηκε σοβαρά στό κεφάλι Μεταφέρθηκε ἀναίσθητος στό Νοσοκοmicroεῖο καί microπῆκε στήν ἐντατική

Ἐνῶ εὑρίσκετο στήν κατάσταση αὐτή εἶδε microία φωτεινή νεφέλη καί στό microέσον ἕναν ἡλικιωmicroένο microοναχό Παρ᾿ ὅτι δέν εἶχε ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία ἐπειδή ἐκεῖνες τίς ἡmicroέρες εἶχε ἀκούσει ἀπό γνωστό του γιά κάποιον χαρισmicroα-τοῦχο γέροντα Παΐσιο microέσα στήν ἔκπληξή του ρώτησε αὐθόρmicroητα τόν ἄγνω-στο microοναχό

ndash Εἶσαι ὁ γέροντας ΠαΐσιοςὉ Γέροντας δέν ἀπάντησε Χαmicroογέλασε τόν χάιδεψε ἐλαφρά στό κεφάλι

καί τοῦ εἶπεndash Μή φοβᾶσαι˙ θά γίνεις καλάὉ Στ συνῆλθε Ἄν καί σαστισmicroένος ἀπό τό παράδοξο τοῦ πράγmicroατος καί

παρόλο πού ἀγνοοῦσε τόν θαυmicroαστό ἐπισκέπτη του πίστεψε στήν διαβεβαίωσή του Τήν διηγήθηκε microάλιστα microέ ἔντονο ὕφος καί στούς γιατρούς Καί αὐτοί ἔκπλη-κτοι διαπιστώνοντας τήν ἀνθρωπίνως ἀνεξήγητη βελτίωσή του ὡmicroολόγησαν

ndash Ὄντως πρόκειται γιά θαῦmicroαἈφοῦ βγῆκε ἀπό τό Νοσοκοmicroεῖο στόν δρόmicroο περνώντας microπροστά ἀπό ἕνα

βιβλιοπωλεῖο ἔκπληκτος ἀντίκρυσε στήν βιτρίνα τόν σωτῆρα του Ἀνεγνώρισε τήν microορφή του στό ἐξώφυλλο ἑνός βιβλίου Ἔτσι ἀνεκάλυψε τόν εὐεργέτη του καί γεmicroᾶτος εὐγνωmicroοσύνη τό ἀγόρασε καί τό διάβασε

Συγκινηmicroένος ἦλθε νά προσκυνήση στήν laquoΠαναγούδαraquo (Ἰανουάριος 1998) ὅπου καί διηγήθηκε τά ἀνωτέρω Ἐκτός τοῦ ὅτι τόν διέσωσε ἀπό βέβαιο σωmicroα-

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

τικό θάνατο ἡ ἐπέmicroβαση τοῦ Γέροντα ἄλλαξε καί ριζικά τήν ζωή του Ἀνεζήτη-σε πνευmicroατικό καί ἐξωmicroολογήθηκε Σταmicroάτησε τήν κοσmicroική ζωή παρά τίς ἔντο-νες πιέσεις τῶν συγγενῶν laquoΜοῦ εἶναι ἀδύνατο νά συνεχίσω τά ἴδια˙ στόν νοῦ microου ἔρχεται συνέχεια τό χαmicroογελαστό φωτεινό πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo ἔλεγε microέ δάκρυα στά microάτια

Διήγηση εὐλαβοῦς ἐγγάmicroου Ἱερέως πού σπουδάζει στήν Θεσσαλονίκη laquoΠρό

καιροῦ ἦρθε ἕνας νέος καί microοῦ εἶπε laquoΠάτερ ἐγώ χθές ἔπρεπε νά εἶχα πεθάνει ἀλλά ὁ Θεός microέ ἔσωσε Καθώς ἔτρεχα microέ microεγάλη ταχύτητα χτύπησα microέ τήν microοτοσυκλέττα microου ἐπάνω σέ ἕνα αὐτοκίνητο καί πετάχθηκα microακρυά Τήν στιγ-microή ἐκείνη εἶδα ἕναν παππούλη νά microέ πιάνη γερά ἀπό τό δεξί χέρι καί ἔτσι δέν ἔπαθα τίποτεraquo

raquoἘγώ (ὁ ἱερεύς) τοῦ ἔδειξα microερικές εἰκόνες Ἁγίων καί φωτογραφίες συγχρό-νων Γερόντων Μόλις εἶδε τόν γέροντα Παΐσιο φώναξε συγκινηmicroένος laquoΑὐτός ἦτανraquo

raquoὝστερα ἀπό λίγες ἡmicroέρες ξαναῆρθε καί microοῦ ἀνέφερε ὅτι ἐκ τῶν ὑστέρων ἀνεκάλυψε στό τσεπάκι τοῦ microπουφάν του στόν δεξιό βραχίονα (ἀκριβῶς ἐκεῖ πού τόν ἔπιασε ὁ Γέροντας) δύο microικρές εἰκονίτσες microιά τοῦ Χριστοῦ καί microιά τοῦ γέροντος Παϊσίου πού τίς εἶχε βάλει ἡ microητέρα του κρυφάraquo

Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις

Τά περισσότερα ἀλλά καί microεγαλύτερα θαύmicroατα τοῦ Γέροντα εἶναι τά ἠθικά θαύmicroατα Πολλοί ἄνθρωποι ἀδιάφοροι θρησκευτικά ἄθεοι ἐκ πεποιθήσεως χω-ρίς ἠθικούς φραγmicroούς εἴτε microετά ἀπό κάποια microεταθανάτια ἐmicroφάνισή του εἴτε συχνότερα ἀπό τήν ἀνάγνωση κάποιου βιβλίου του ἀναστήθηκαν πνευmicroατικά εἰσῆλθαν microέ ζῆλο στήν Ἐκκλησία καί κάποιοι καί στό microοναχικό στάδιο

Νέος ζοῦσε στήν ἄγνοια καί στήν ἁmicroαρτία Ὄχι τυχαῖα ἔπεσαν στά χέρια του οἱ Ἐπιστολές τοῦ Γέροντα καί κυριολεκτικά συγκλονίστηκε Ἄλλαξε ἡ ζωή του καί ἐπιθυmicroεῖ τόν microοναχικό βίο

laquoἘγώ πρίν ἕξι χρόνιαraquo ὁmicroολογεῖ ἕνας νέος ἀπό τούς πολλούς laquoἤmicroουν ἀναρ-χικός Φοροῦσα σκουλαρίκια καί ἔπαιρνα ναρκωτικά Κάποιος ἀπό τήν παρέα microου εἶχε ἕνα βιβλίο τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τό ἔδωσε Ἀπό περιέργεια τό ξε-φύλλισα microοῦ κίνησε τό ἐνδιαφέρον καί τό τελείωσα microέσα σέ microιά νύχτα Ἀπό τότε ἄλλαξε ἡ ζωή microουraquo

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο

Μαρτυρία Φιλίτσας ἀπό τόν ΒόλοlaquoΒρέθηκα στήν δύσκολη θέση νά microήν microπορῶ νά βοηθήσω καί νά ἠρεmicroήσω

τήν ἀπελπισmicroένη ἀδερφή microου microετά ἀπό τήν ἔνδειξη ὄγκου στήν microαστογραφία πού ἔκανε

raquoΜέ σεβασmicroό ζήτησα ἀπό ἀγαπητή microου φίλη τήν πολύτιmicroη κληρονοmicroιά της τό κασκόλ τοῦ σεβαστοῦ γέροντος Παϊσίου Κρατώντας το σφιχτά στήν ἀγκαλιά

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

microου microέ χέρια τρεmicroάmicroενα microέ ἔντονο χτυποκάρδι ἔτρεξα καί τό ἐνα-πόθεσα στήν ἀγκαλιά τῆς πασχούσης Ἐκείνη microέ δάκρυα στά microάτια πῆγε στό εἰκόνισmicroα καί προσευχήθηκε Τῆς εὐχήθηκα περαστικά καί τό ἐπέστρεψα ἀmicroέσως στήν φίλη microου

raquoΜετά ἀπό 4-5 microέρες ἡ ἄρρωστη ἐπανέλαβε τήν microαστογραφία Τό θαῦmicroα εἶχε γίνει Ἡ microαστογραφία ἦταν πεντακάθαρη Ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανιστῆ Μεγάλη ἡ χάρι τοῦ γέροντος Παϊσίουraquo

Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης

Ἕνα πρωινό τοῦ Δεκεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1996 στήν ἔκθεση τῆς Μονῆς στήν Σουρωτή βρίσκονταν ἐκεῖ ἡ ὑπεύθυνη ἀδελφή ἕνα ἀνδρόγυνο microέ τό microικρό τους κοριτσάκι καί τόν πατέρα τους δύο microεσόκοπες γυναῖκες καί ἕνας νεα-ρός ἄνδρας Ξαφνικά ἀκούστηκε microιά δυνατή κραυγή Μιά ἀπό τίς microεσόκοπες γυναῖκες ἀρκετά εὔσωmicroη σωριάστηκε στό πάτωmicroα καί ἄρχισε νά χτυπιέται καί νά ὠρύεται ἄγρια Κουνοῦσε τό κεφάλι γρήγορα πέρα-δῶθε Τό θέαmicroα ἦταν πολύ ἄσχηmicroο Ἡ γυναίκα microέ τό παιδάκι βγῆκαν ἔξω ἐνῶ οἱ ἄλλοι πλη-σίασαν νά τήν βοηθήσουν Ἡ γυναίκα microούγκριζε ἀγκοmicroαχοῦσε καί ἔλεγε microέ microιά ἄγρια ἀπειλητική ἀνδρική φωνή laquoΘά σᾶς κανονίσω ρέ ἐγώ πού δέν πιστεύετε θά σᾶς δείξω ἐγώ νά τώρα ἀκόmicroα λίγο καί θά σᾶς βάλω ὅλους στό χέρι microέ τό 666 θά microέ προσκυνᾶτε ὅλοι χαmicroένοι ἠλίθιοιraquo καί ἄλλες βρισιές

Ἔπειτα ἄρχισε νά τσιρίζη καί ἔδειχνε φοβισmicroένη laquoΠαΐσιε microέ καῖς microέ καῖς θέλεις νά microέ στείλης πίσω στά τάρταρα Καί αὐτή ἡ χαmicroένη ὅλο σέ microονα-στήρια microέ φέρνει τί τήν βοηθᾶς Μέ καῖς microέ καῖςraquo καί στρίγγλιζε δυνατώ-τερα Χτυπιόταν τόσο δυνατά πού ὑπῆρχε φόβος νά σπάση τό κεφάλι της Ἦταν φανερό ὅτι τήν πείραζε ὁ δαίmicroονας

laquoἌ αααά φώναζε πάλι Νά ἦρθε καί ἡ Μαρία τώρα microέ καῖς Παΐσιεraquo εἶπε microέ microιά δυνατή φωνή καί ἔmicroεινε ἀκίνητη σάν νά λιποθύmicroησε

Πλησίασαν διστακτικά οἱ παριστάmicroενοι γιά νά τήν βοηθήσουν ἐνῶ οἱ γυ-ναῖκες φρόντιζαν νά τήν σκεπάζουν microέ τά ροῦχα της Ἀφοῦ τήν τακτοποίησαν τήν σήκωσαν ἀπό τό πάτωmicroα Εἶχε ἀνοίξει τά microάτια της καί ἔκλαιγε ἤρεmicroα καί βουβά Μιά εὐχαριστία ξεχύθηκε ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς της

laquoΣ᾿ εὐχαριστῶ Γέροντα Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microουraquo ἔλεγε καί ξανάλεγε microέ πολλή εὐγνωmicroοσύνη Σηκώθηκε πῆγε microπροστά σέ microιά εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας καί ἀναλύθηκε σέ δυνατούς λυγmicroούς laquoΘεέ microου Θεέ microου Πῶς microέ καταδέχθηκες τήν ἀνάξια Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microου σέ εὐχαριστῶ Γέροντα Δέν ἄξιζα Θεέ microου τέτοια βοήθειαraquo

Ἡ ὅλη σκηνή ἦταν πολύ συγκινητική Ὕστερα χαιρέτησαν microέ εὐγνωmicroοσύ-νη τήν ἀδελφή καί ἔφυγαν

Ἡ γυναίκα αὐτή εἶχε δαιmicroόνιο Φεύγοντας ἀνέφερε ὅτι τό προηγούmicroενο βράδυ εἶδε στόν ὕπνο της τόν γέροντα Παΐσιο πού τῆς εἶπε laquoἜλα στόν τάφο microου καί θά σέ κάνω καλάraquo Ἦρθε στό Μοναστήρι ρώτησε ποῦ εἶναι ὁ τάφος τοῦ Γέροντα προσκύνησε τόν τάφο καί ὕστερα ἦρθαν στήν ἔκθεση ὅπου συ-νέβησαν τά παραπάνω

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

Παρέχει ἀνάβλεψη

Μαρτυρία Ρωσσίδος κυρίας Λαρίσας Νικολάεβνα Μάσλοβα ἰατροῦ ἀπό τήν Μόσχα laquoἜπαθα δυστύχηmicroα microέ ἀποτέλεσmicroα τό ἀριστερό microου microάτι νά χάση τελείως τό φῶς του Μέ ἔφεραν στό πρῶτο Γενικό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μόσχας Οἱ θάλαmicroοι ἦταν γεmicroᾶτοι γι᾽ αὐτό microέ ἔβαλαν στόν διάδροmicroο Τή νύχτα δέν κοιmicroή-θηκα καθόλου Ἔκανα προσευχή καί στενοχωριόmicroουν πολύ Πρός τό πρωί ἐνῶ ἤmicroουν σέ microιά κατάσταση microεταξύ ὕπνου καί ξύπνιου ἦρθε ὁ microπάτουσκα Παΐσιος τόν εἶδα microπροστά microου ὁλοφάνερα καί τόν ἀναγνώρισα γιατί εἶχα διαβάσει ἕνα βιβλίο σχετικό microέ τήν ζωή του Μοῦ σκέπασε τό κεφάλι microέ microιά πετσετούλα καί ἐξαφανίστηκε Τήν ἴδια στιγmicroή κατάλαβα ὅτι βλέπει τό τυφλό microάτι microου Οἱ για-τροί δέν χρειάσθηκε νά κάνουν τίποτε Νοσηλεύτηκα στήν παραπάνω κλινική ἀπό 4 microέχρι 11 Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 2002 Ὁ ἀριθmicroός τοῦ ἱστορικοῦ τῆς ἀσθε-νείας microου εἶναι 31171

raquoΕὐχαριστῶ τόν Θεό γιά τό ἔλεός Του σέ microένα καί τόν microπάτουσκα Παΐσιο γιά τήν βοήθειά τουraquo

Παριστάmicroενος σέ κουρά microοναχῆς

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

aumlaringotildeocircaringntildeIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

Αrsquo ΑΡΕΤΕΣ

laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo

Ὅπως τό ἅλας microπαίνει σέ ὅλα τά φαγητά καί τά νοστιmicroίζει ἔτσι καί στήν ζωή τοῦ Γέροντα σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις στά λόγια στά γραπτά στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους συναντοῦmicroε τήν ταπεινοφροσύνη Ἐνδύ-

θηκε ἡ ψυχή του σάν ἔνδυmicroα τήν ταπείνωση τήν laquoστολή τῆς θεότητοςraquo28Τά θαύmicroατα καί οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ ἀντί νά τοῦ φέρνουν λογισmicroούς

ὑπερηφανείας γίνονταν ἀφορmicroές ταπεινώσεως καί microεγαλυτέρου ἀγῶνος Αὐ-τή εἶναι ἡ ἰδιαιτερότητα τῆς ταπεινώσεώς του Ταπείνωση ἀρχοντική laquoπλουτο-ταπείνωσιςraquo29

Ἀποστρεφόταν καί ἀπέφευγε τίς τιmicroές τίς διακρίσεις τά ἀξιώmicroατα τήν προ-βολή ὅπως ἡ microέλισσα τόν καπνό Εἶχε βαθειά καί ἀληθινή ταπεινοφροσύνη ὅπως φαίνεται ἀπό αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις του

Στήν Κέρκυρα ὅταν συνάντησε τόν φίλο καί συστρατιώτη του Παντελῆ Τζέκο ἐκεῖνος τόν σύστησε στήν microητέρα του laquoΑὐτός εἶναι πού microέ ἔσωσεraquo Ὁ Γέροντας τινάχθηκε ἐπάνω καί εἶπε ζωηρά laquo῎Οχι ὄχι ἐγώ ὁ Κύριοςraquo

Στήν ἐπικοινωνία microαζί του δέν ἔνιωθες διαφορά δέν σέ ἄφηνε νά αἰσθάνε-σαι κατώτερος γιατί ὁ ἴδιος δέν αἰσθανόταν ὅτι στέκεται ψηλότερα ἀλλά ἔβλε-πε τούς ἄλλους ἀνωτέρους του

Ἔλεγε γιά τήν ταπείνωση laquoΔέν ἀρκεῖ microόνο νά διώχνουmicroε τούς λογισmicroούς ὑπερηφανείας ἀλλά νά σκεφθοῦmicroε τήν θυσία καί τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ καί τήν δική microας ἀχαριστία Τότε ἡ καρδιά microας καί γρανιτένια νά εἶναι ραγίζει

Θέλοντας νά δείξη τά ἀποτελέσmicroατα τῆς ταπεινώσεως ἀνέφερε τό ἑξῆς laquoΜιά φορά ἕνα γατάκι ἦταν ἄρρωστο Τό καηmicroένο πήγαινε νά κάνη ἐmicroετό καί δυσκολευόταν πολύ δέν microποροῦσε Τό πόνεσα πού ὑπέφερε Τό σταύρωσα τίπο-τε laquoΒρέ χαmicroένεraquo λέω στόν ἑαυτό microου laquoἕνα γατάκι δέν microπορεῖς νά βοηθήσηςraquo ῞Οταν ταπεινώθηκα ἀmicroέσως ἔγινε καλάraquo

Γιά νά ἀποφύγη τίς ἐκδηλώσεις τιmicroῆς κατά τήν κηδεία του ἀλλά καί στήν συνέχεια ἐπιθυmicroοῦσε νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Ἅγιον Ὄρος Ἀλλά

28 Ἀβ Ἰσαάκ Λόγος Κ΄ σ 7629 laquoἌλλη ἡ τῶν πενθούντων σκυθρωπή ταπείνωσις καί ἑτέρα ἡ τῶν ἔτι ἁmicroαρτανόντων τοῦ συνειδότος

κατάγνωσις καί ἄλλη ἡ τοῖς τελείοις δι᾿ ἐνεργείας Θεοῦ προσγινοmicroένη microακαρία πλουτοταπείνωσιςraquo Κλῖ-microαξ Ε΄ θ΄

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ ἦταν διαφορετικό ταπεινά ὑπά-κουσε καί ἔκοψε καί τήν τελευταία ἐπιθυmicroία του Μόνο ζήτησε νά microήν κληθῆ κανείς στήν κηδεία του

Ὁ γέροντας Παΐσιος εἶχε τήν microακαρία ἁπλότητα εἶχε ἁγιότητα βίου ἔβλεπε

τό ἄκτιστο φῶς καί ζοῦσε microεγάλες καταστάσεις ἀλλά εἶχε καί τήν πνευmicroατι-κή γνώση Ἐγνώριζε πολύ καλά ὅτι αὐτά πού ζοῦσε ἦταν γεγονότα θεῖα σπά-νιες καταστάσεις χάριτος Ἀλλά ἐγνώριζε καλύτερα ὅτι αὐτά ἦταν τοῦ Θεοῦ˙ δικές του ἦταν microόνο οἱ ἁmicroαρτίες Εἶχε πλήρη συνείδηση ὅτι ὅλα αὐτά ἦταν microιά ἐλεηmicroοσύνη τοῦ Θεοῦ στόν ἴδιο Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι ἕνα κονσερβοκούτι πού γυαλίζει στόν ἥλιο καί φαίνεται χρυσό ἀλλά εἶναι ἄδειο Ἄν microέ ἐγκαταλείψη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά γίνω ὁ πιό microεγάλος ἀλήτης καί θά γυρίζω microέσα στήν Ὁmicroό-νοια πού καί σάν λαϊκός δέν πάτησα ποτέ σέ καφενεῖοraquo

Τήν microεγάλη του ἄσκηση δέν τήν ἐλάmicroβανε καθόλου ὑπ᾿ ὄψιν του διότι τήν ἔκανε ἀπό ἀγάπη πρός τόν Χριστό καί ὄχι laquoχάριν microισθαποδοσίαςraquo ῎Ενιωθε ἐλε-ηmicroένος καί ὑποχρεωmicroένος στόν Θεό Ἀναστέναζε καί πονοῦσε διότι δέν εἶχε κά-νει τίποτε laquoΓνώρισα Ἁγίους καί ἔπρεπε νά κάνω πολλάraquo ἔλεγε Ἔνιωθε ὅτι δέν ἀνταποκρίθηκε δέν κατώρθωσε νά προσφέρη αὐτά πού ἔπρεπε στόν Θεό

Αὐτός ἦταν ὁ Γέροντας Μέγας βυθισmicroένος microέσα στήν ἄβυσσο τῆς laquoπλουτο-ταπεινώσεώςraquo του microέ πλήρη ἐπίγνωση τῶν θείων χαρισmicroάτων ἀλλά καί τῆς ἀναξιότητός του

Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας

Ἐπιστρέφοντας ἀπό microιά ἔξοδό του στόν κόσmicroο ὁ Γέροντας εἶπε laquoἩ ἁmicroαρτία σήmicroερα ἔγινε τῆς microόδας Οὔτε τό δέκα τοῖς ἑκατό δέν ἦταν ἐξοmicroολογηmicroένοι ἀπό αὐτούς πού εἶδα Ἐγώ ἔχω ἀνάγκη καί κάθε microέρα νά ἐξοmicroολογοῦmicroαι καί αὐτοί δέν βρίσκουν ἁmicroαρτίεςraquo

Ὁ Γέροντας ἐκινεῖτο σέ ἄλλον πνευmicroατικό χῶρο Ἀξιολογοῦσε διαφορετικά τίς πράξεις του Γιά τούς ἄλλους εὕρισκε πάντα ἐλαφρυντικά τόν ἑαυτό του ὅmicroως τόν ἔκρινε αὐστηρά Ἔλεγε laquoΤεκmicroήριο γνησιότητος τῆς πνευmicroατικῆς ζω-ῆς κάποιου εἶναι ἡ microεγάλη αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του καί ἡ πολλή ἐπιείκεια στούς ἄλλους Νά microήν χρησιmicroοποιῆ τούς κανόνες γιά κανόνια ἐναντίον τῶν ἄλ-λωνraquo ῎Εκανε λεπτή πνευmicroατική ἐργασία microετανοοῦσε ἐξωmicroολογεῖτο καί ἔκανε microέ φιλότιmicroο αὐτοπροαίρετες ἀσκήσεις καί κανόνες microιmicroούmicroενος τούς Ἁγίους Ἀνέφερε laquo῞Οταν ἔλεγαν οἱ Ἅγιοι ὅτι εἶναι ἁmicroαρτωλοί τό πίστευαν Τά πνευmicroα-τικά τους microάτια εἶχαν γίνει σάν microικροσκόπια καί ἔβλεπαν καί τά παραmicroικρά σφάλmicroατά τους σάν microεγάλαraquo

῞Οποιος ἄκουγε τόν Γέροντα νά microιλᾶ γιά τόν ἑαυτό του θά σχηmicroάτιζε τήν ἐντύπωση ὅτι εἶναι microεγάλος ἁmicroαρτωλός Ζοῦσε ἔντονα τήν microετάνοια ἀλλά microέ-σα του εἶχε παρηγοριά καί χαρά πού ξεχείλιζε

Ἡ microετάνοιά του ἦταν φλογερή γι᾿ αὐτό αἰσθανόταν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroολο-γῆται συχνά Γιά ἕνα διάστηmicroα ἐκτός τῶν ἄλλων ἀσκήσεων ἔκανε καί ἑβδοmicroή-ντα ἑπτά κοmicroποσχοίνια τριακοσάρια microέ σταυρούς Ζητοῦσε ἀπό τόν Θεό συmicroβο-λικά τήν ἑβδοmicroηκοντάκις ἑπτά συγχώρηση Αὐτός ἦταν ὁ microεγάλος ἁmicroαρτωλός

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅπως πίστευε καί ζητοῦσε διακαῶς ἀπό τόν Θεό τό ἔλεος καί τήν συγχώρηση τῶν ἁmicroαρτιῶν του

Κληρικός προσκυνητής παραβρέθηκε σέ ἀγρυπνία στήν Ἱ Μονή Σταυρονική-τα Ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό κάποιον microοναχό πού καθόταν στό διπλανό στασίδι καί σέ ὅλη τήν ἀγρυπνία ἔκλαιγε ἀσταmicroάτητα Προσπαθοῦσε νά microή γίνη ἀντιληπτός ἀλλά δέν τά κατάφερε Ρώτησε καί ἔmicroαθε ὅτι ὁ microοναχός ἦταν ὁ π Παΐσιος

Πλήθη ἀνθρώπων προσέρχονταν τοῦ ἄνοιγαν τήν καρδιά τους καί ζητοῦσαν βοήθεια Ὁ Γέροντας τούς ἐξηγοῦσε ὅτι δέν εἶναι Πνευmicroατικός laquoΠηγαίνετε σέ κανέναν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθῆτεraquo Κάποιος τοῦ ἀπάντησε laquoΓέροντα στόν πεινασmicroένο microήν δείχνης στράτες τίς στράτες τίς ξέρει Ὁ πεινασmicroένος κοmicromicroάτια θέλει νά χορτάσηraquo

Ὁ Γέροντας τούς δεχόταν microέν ἀλλά τούς ἐξηγοῦσε ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ συζήτη-ση καί ἡ συmicroβουλή καί ἄλλο τό microυστήριο τῆς ἐξοmicroολογήσεως Τόνιζε ὅτι εἶναι ἀπαραίτητο νά πᾶνε στόν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθοῦν καί νά τούς διαβάση συγχωρητική εὐχή Ὄχι microόνο γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους ἀλλά καί ὡς προ-ϋπόθεση τῆς συζητήσεως microαζί του laquoΠρίν ἀπό τήν ἐξοmicroολόγηση τό microυαλό εἶναι θολωmicroένοraquo ἔλεγε laquoκαί δέν θά microπορέσουmicroε νά συνεννοηθοῦmicroεraquo

Λυπόταν γιά ὅσους δέν microετανοοῦσαν καί εὐχόταν Τούς ἀδιάφορους προ-σπαθοῦσε νά τούς φέρη σέ συναίσθηση νά αἰσθανθοῦν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroο-λογηθοῦν

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον πού microετανοοῦσε καί ἄλλαζε τρόπο ζωῆς εἶχε ἔκδηλη χαρά Συνέπασχε microέ τούς microετανοοῦντες καί τούς ἐνίσχυε Ἀποροῦσε καί στενοχω-ριόταν γιά ὅσους λιποψυχοῦσαν καί ἀπογοητεύονταν ἀπό τίς πτώσεις τους στήν ἁmicroαρτία ῎Ελεγε laquoΜά ἀφοῦ ὑπάρχει microετάνοια Οἱ ἁmicroαρτίες σου εἶναι microεγαλύτερες ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦraquo Πρόσθετε laquoΔέ micro᾿ ἐνδιαφέρει πόσο ἁmicroαρτωλός εἶναι κά-ποιος Μέ ἀνησυχεῖ ἄν ἔχη γνωρίσει τόν ἑαυτό του Ὁ Θεός θά κρίνει ἀνάλογα microέ τήν ἐργασία πού ἔχει κάνει ὁ καθένας στόν παλαιό του ἄνθρωπο Ἡ ψυχή ὅταν κόψη τά ἐλαττώmicroατά της τότε θά παρουσιασθεῖ ὡραία στόν Χριστόraquo

Ἄν τοῦ ζητοῦσε ἀσθενής νά προσευχηθῆ γιά τήν ὑγεία του συνιστοῦσε νά ἐξοmicroολογηθῆ καί νά κοινωνήση Τό ἴδιο ἔλεγε σέ φοιτητές γιά νά ἔχουν ἀπό-δοση στά microαθήmicroατα Σέ ἀνδρόγυνα microέ προβλήmicroατα συνιστοῦσε νά ἔχουν Πνευ-microατικό νά ἐξοmicroολογοῦνται νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν πνευmicroατικά Ὡς κοινό καί ἰσχυρό φάρmicroακο γιά ὅλες τίς περιπτώσεις ὑποδείκνυε τήν microετάνοια Αὐτή ἀποτελοῦσε τόν πυρῆνα τοῦ κηρύγmicroατός του

Λυπόταν πού laquoχάθηκε ἡ αἴσθηση microετανοίας ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἁmicroαρτά-νουν καί δέν τούς ἐλέγχει ἡ συνείδησή τους Ὁ ἑαυτός microας ἔχει ἀτέλειωτη δου-λειά Ἡ microετάνοια δέν τελειώνει ποτέ ὅπως ἕνα ξυλόγλυπτο πού microπορεῖ νά τό δουλεύη κανείς σέ ὅλη του τήν ζωή microέ φακό Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν ἀρχίση δουλειά microέ τόν ἑαυτό του θά τοῦ βρεῖ δουλειά ὁ διάβολος νά ἀσχολῆται microέ τούς ἄλλους Χρειάζεται νά ἀποκτήσουmicroε πνευmicroατική εὐαισθησία Ὁ Χριστιανός πρέπει νά βλέπη τά πάθη πού ἔχει microέσα του νά microετανοῆ γι᾿ αὐτά καί ὄχι νά ξεχνάη Οἱ Εὐρωπαῖοι καπακώνουν τήν συνείδησή τους καί microετά ζοῦν σέ microιά κατάσταση πού οὔτε ἔχουν τίποτε οὔτε καλά εἶναι ῞Οταν συmicroβαίνη κάτι δέν πρέπει νά στε-νοχωρούmicroαστε ἀλλά νά τακτοποιούmicroαστε Ἐγώ ὅταν ἔβλεπα καmicromicroιά ἁmicroαρτία microου χαιρόmicroουνα ἐπειδή ἀποκαλύφθηκε ἡ πληγή microου γιά νά τήν θεραπεύσω Κάποιος σπάζει ἕνα ποτήρι καί γελᾶ Δέν εἶναι τόσο τό σπάσιmicroο τοῦ ποτηριοῦ

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅσο ἡ microή ἀναγνώριση αὐτοῦ πού ἔκανε Ἐφ᾿ ὅσον γελᾶ δέν ἀναγνωρίζει τό σφάλmicroα του καί θά σπάσει καί ἄλλο Πρέπει νά λυπηθῆ κανείς κατ᾿ ἀναλογί-αν τοῦ σφάλmicroατός του διότι ἀλλιῶς πέφτει στά ἴδιαraquo

Δίδασκε ἀπό τήν πεῖρα του laquoΛειτουργοῦν οἱ πνευmicroατικοί νόmicroοι στήν πνευ-microατική ζωή Ἄν microετανοήσουmicroε εἰλικρινά γιά κάποιο σφάλmicroα microας δέν χρειάζε-ται νά τό ξεπληρώσουmicroε microέ κάποια ἀρρώστια Ἐπιτρέπει ὁ Θεός τίς ἀρρώστιες ἤ τίς ἀδικίες γιά τά ἐν ἀγνοίᾳ σφάλmicroατά microαςraquo

Ἀκόmicroη συνιστοῦσε σέ ὅλους laquomicroετάνοια γιά νά ἀποφευχθῆ ὁ πόλεmicroος διότι ἐmicroεῖς οἱ ἴδιοι microέ τίς ἁmicroαρτίες microας προκαλοῦmicroε τούς πολέmicroους Ὁ κόσmicroος αὐτός χάλασε γι᾿ αὐτό καί θά καταστραφεῖ (ἄν δέν microετανοήση) Μοιάζει micro᾿ ἕνα τσου-βάλι τρύπιο πού δέν ἐπιδέχεται microπάλωmicroα Ἴσως ὁ Θεός microπορέση νά φτειάξη ἀπ᾿ τό τρύπιο τσουβάλι κανένα microικρό σακκουλάκιraquo Ἔλεγε σέ κάποιο microοναχό laquoΕἴmicroα-στε ὑπεύθυνοι γιά ὅτι συmicroβαίνει˙ τό καταλαβαίνεις Ἕνας πού προσπαθεῖ νά γίνη καλύτερος ἐπηρεάζει καί τούς γύρω του καί ὅλο τόν κόσmicroο Ἄν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος microέ τήν προσευχή microου θά βοηθοῦσα πολύraquo Ἰδιαίτερα γιά τούς microοναχούς ἔλεγε ὅτι ντύνονται τήν microετάνοια ῞Ολη ἡ ζωή τοῦ microοναχοῦ εἶναι microετάνοια

Αὐτή τήν σωτήριο microετάνοια ντύθηκε ὁ Γέροντας καί ἀναδείχθηκε microέγας ἐρ-γάτης καί κήρυκας τῆς microετανοίας

Φιλότιmicroο

Φιλότιmicroο κατά τόν Γέροντα laquoεἶναι εὐλαβικό ἀπόσταγmicroα τῆς καλωσύνης ἡ λαmicroπικαρισmicroένη ἀγάπη τοῦ ταπεινοῦ ἀνθρώπου Τότε ἡ καρδιά του εἶναι γεmicroάτη ἀπό microεγάλη εὐγνωmicroοσύνη πρός τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους του καί ἀπό πνευmicroατική λεπτότητα (εὐαισθησία) προσπαθεῖ νά ἀνταποδώση καί τήν παρα-microικρή καλωσύνη πού τοῦ κάνουν οἱ ἄλλοιraquo ῞Οτι γίνεται πέρα ἀπό καθῆκον καί ὑποχρέωση χωρίς νά ζητηθῆ ἀπό ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη αὐτό εἶναι τό φιλότιmicroο

῞Ολες οἱ ἐνέργειες τοῦ Γέροντα χαρακτηρίζονται ἀπό αὐτήν τήν ἀρετή Ἀπό τήν ἁπλῆ βοήθεια σέ κάποιον ὥς τήν αὐτοθυσία του στόν πόλεmicroο γιά νά microήν κινδυνεύσουν καί σκοτωθοῦν ἄλλοι καί ἐν συνεχείᾳ στήν microοναχική ζωή microέ το-ύς φιλότιmicroους ἀγῶνες του πού ξεπερνοῦσαν τήν ἀντοχή του Τόν συγκινοῦσε ὅταν ἔβλεπε καί στούς ἄλλους φιλότιmicroο ῎Ελεγε laquoΝά κινούmicroαστε microέ φιλότιmicroο Τά φιλότιmicroα παιδιά προσέχουν πῶς νά ξεκουράσουν καί νά εὐχαριστήσουν τούς γονεῖς Ἐmicroεῖς οἱ microοναχοί νά γνωρίζουmicroε τί ἀναπαύει τόν Γέροντα καί νά τό κάνουmicroε πρίν microᾶς τό πῆ Νά ἔχετε φιλότιmicroο καί νά microήν ἐκmicroεταλλεύεστε τήν καλωσύνη τῶν ἄλλων Ὁ φιλότιmicroος βοmicroβαρδίζεται ἀπό εὐλογία ἐνῶ ὁ γκρινιά-ρης γεννᾶ κακοmicroοιριά Ἡ καρδιά δέν καθαρίζεται microέ laquoκλίνraquo30 ἀλλά microέ φιλότιmicroο Νά microήν ἀφήνουmicroε τόν ἄλλον νά κουράζεται Νά γινώmicroαστε θυσία Μιά γυναί-κα ἔλεγε laquoἈφοῦ ὁ Χριστός πικράθηκε καί ἐγώ τόν πίκρανα δέν θέλω νά ἔχω χαράraquo Καί εἶχε microιά χαρά ῎Ελεγε στούς ἄλλους νά προσευχηθοῦν νά microήν ἔχη χαρά ἀλλά νά πονᾶ γιά τόν Χριστό Τί φιλότιmicroο Καί ὅσο ἔλεγε αὐτά ἄλλη τό-ση χαρά καί ἀγαλλίαση εἶχε Αὐτή βγῆκε ἀπό τόν ἑαυτό τηςraquo

Συνιστοῦσε ὁ Γέροντας laquoΝά κάνουmicroε τό καλό ὄχι ὠφελιmicroιστικά οὔτε νοmicroικά

30 Ἀπορρυπαντικό παλαιότερης ἐποχῆς

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ἀλλά ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό Τότε ὄχι microόνο microέ εὐκολία κάνω ὅτι ὑποχρεοῦ-microαι ἀλλά θυσιάζω καί ὅτι δικαιοῦmicroαιraquo

Τό φιλότιmicroο αὐτή ἡ χαρακτηριστική του ἀρετή λαϊκό τόν ἀνέδειξε εὐεργέτη στρατιώτη ἥρωα καί microοναχό Ἅγιο

Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια

Ὁ Γέροντας εἶχε microεγάλη πίστη στόν Θεό καί τελεία ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι σίγουρος χίλια τοῖς ἑκατό ἄν δώσω τώρα σέ κά-

Ὁ Γέροντας ἐξαϋλωmicroένος laquoΤίς σάρκες του τίς θυσίασε ἀπό φιλότιmicroο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦraquo

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ποιον αὐτό τό πλεκτό microέχρι νά πάω στό Καλύβι microου ὁ Θεός θά microοῦ στείλει ἄλ-λο Ἀλλά στήν ἀρχή γιά νά microᾶς δοκιmicroάση31 microᾶς ἀφήνει λίγο καί νά κρυώσουmicroε καί νά ἀρρωστήσουmicroε καί ἐκεῖ χρειάζεται προσοχή Νά microήν πῆ κανείς laquoΧριστέ microου ἐγώ γιά τήν ἀγάπη σου τό ἔδωσα καί σύ micro᾿ ἄφησες νά ἀρρωστήσωraquo

Ἡ ἐλπίδα πού laquoοὐδέποτε καταισχύνειraquo τόν συνώδευε σέ ὅλη του τήν ζωή καί περισσότερο στίς δυσκολίες Μέσα στό σκότος καί στήν ὁmicroίχλη microιλοῦσε γιά ξαστεριά laquo῞Ολα θά πᾶνε καλά microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦraquo ἔλεγε σέ ἀπεγνωσmicroέ-νες ψυχές Σέ κάποιον πού ἀνησυχοῦσε γιά τίς ἐχθρικές ἐπιβουλές ἐναντίον τῆς Πατρίδος ἔδωσε τήν ἑξῆς ἐλπιδοφόρο ἀπάντηση laquoΚι ἄν microοῦ ποῦν ὅτι δέν ὑπάρχει κανείς ῞Ελληνας ἐγώ δέν ἀνησυχῶ Μπορεῖ ὁ Θεός νά ἀναστήση ἕναν ῞Ελληνα Φθάνει καί ἕναςraquo Ἀκόmicroη πίστευε laquoΚαί ἕνας Χριστιανός νά microείνη microό-νο ὁ Χριστός θά κάνει τό σχέδιό Τουraquo ῞Οταν ἄλλοι microιλοῦσαν γιά δυσάρεστες microελλοντικές ἐξελίξεις στό Ἔθνος καί ἔσπερναν τόν φόβο ὁ Γέροντας microετέδιδε αἰσιοδοξία καί ἐλπίδα˙ microιλοῦσε γιά ἀναστηmicroένη Ἑλλάδα καί γιά ἀνάκτηση τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς laquoὙπάρχει καί Θεός˙ τόν Θεό ποῦ τόν ἔχεις βάλειraquo εἶπε σέ κάποι-ον κληρικό πού ἔβλεπε τό microέλλον τῆς Πατρίδος ζοφερό

῎Ελεγε laquoἌν δέν εἶχα ἐmicroπιστοσύνη στόν Θεό δέν ξέρω τί θά γινόmicroουν Ὁ ἄν-θρωπος νά ἐνεργῆ microέχρις ἑνός σηmicroείου Μετά ὁ Θεός Νά ἔχουmicroε ἀπόλυτη ἐmicroπι-στοσύνηraquo Αὐτό δέν ἦταν γιά τόν Γέροντα microιά ἀκαθόριστη ἐλπίδα ἀλλά χειρο-πιαστή βεβαιότητα microαρτυρουmicroένη microάλιστα microέ ἄπειρα παραδείγmicroατα

Στήν ζωή του δοκίmicroασε πάmicroπολλες φορές τήν ἐπέmicroβαση τοῦ Θεοῦ microέ διαφό-ρους τρόπους Ὡς στρατιώτης εἶχε ἕνα Εὐαγγέλιο καί τό χάρισε ῎Επειτα ζητοῦσε νά βρῆ Εὐαγγέλιο νά διαβάζη τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ῎Εστειλαν στήν Μονάδα τους τά Χριστούγεννα 200 δέmicroατα καί microόνο στό δικό του ὑπῆρχε Εὐαγγέλιο

Κάποτε βαδίζοντας στόν δρόmicroο βρῆκε ἕνα ὡραῖο microεγάλο microανιτάρι laquoΔόξα

τῷ Θεῷraquo εἶπε laquoστήν ἐπιστροφή θά τό κόψω γιά νά περάσω micro᾿ αὐτό τό βράδυraquo Ὅταν ἐπέστρεψε κάποιο ζωντανό εἶχε φάει τό microισό microανιτάρι Δίχως νά στενοχω-ρηθῆ εὐχαρίστησε πάλι τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷ τόσο ἔπρεπε νά φάωraquo σκέφθη-κε καί τό πῆρε Ὅταν τήν ἄλλη microέρα τό πρωΐ βγῆκε ἀπό τό Καλύβι του ὅλος ὁ τόπος ἦταν γεmicroᾶτος microανιτάρια Καί πάλι εὐχαρίστησε τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷraquo καί γιά τό ἕνα καί γιά τό microισό καί γιά τά πολλά

Βρέθηκε κάποτε προσκυνητής στόν Γέροντα καί κρύωνε laquoΤί νά σοῦ δώσω

βρέ παιδίraquo τοῦ εἶπε Ἔψαξε δέν βρῆκε τίποτε καί τοῦ ἔδωσε τό πλεκτό πού φο-ροῦσε Μόλις ἔφυγε ὁ ἐπισκέπτης τήν ἴδια ὥρα ἦρθε κάποιος καί τοῦ ἔφερε δε-microατάκι πού περιεῖχε ἕνα πλεκτό

Πῶς νά microήν ἐmicroπιστεύεται στόν Θεό microετά ἀπό τόσες καί τέτοιες ἐκδηλώσεις

τῆς θείας προνοίας πού τόν φρόντιζε laquoὡς τροφός θάλπουσα τό ἑαυτῆς τέκνονraquo32 Καί ὅmicroως ὁ Θεός τόν οἰκονοmicroοῦσε ὡς ἄξιο καί ἐκλεκτό τέκνο του εἴτε microέ ἀνθρώ-πινο εἴτε microέ ὑπερφυσικό τρόπο ἀπό τά microικρά ὥς τά πλέον ἀπαραίτητα καί συ-νήθως χωρίς νά ἔχη προσευχηθῆ γι᾿ αὐτά Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΤί σιγουριά νιώθει

31 laquoἘκτός πειρασmicroῶν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οὐχ ὁρᾶταιraquo ἀβ Ἰσαάκ Λόγος ΜΔ΄ σ 18732 Α΄ Θεσ β΄ 7

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

τό παιδί στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας Μεγαλύτερη αἰσθάνεται ὁ πιστός στήν ἀγ-καλιά τοῦ Θεοῦ Τώρα νιώθω τήν χαρά τοῦ παιδιοῦ στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας του Εἶναι ἡ ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ σάν τόν παράδεισο Παύει καί ἡ εὐχή παύουν καί ὅλα Ζεῖς στόν παράδεισοraquo

Ἀγάπη ἀρχοντική33

Η κορυφή καί ὁ στέφανος ὅλων τῶν ἀγώνων τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ἀγάπη ῎Ελε-γε laquoΑἰσθάνοmicroαι γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τήν ἴδια ἀγάπη πού εἶχα γιά τούς συγγενεῖς microου Τώρα αἰσθάνοmicroαι ὅλο τόν κόσmicroο σάν ἀδελφούςraquo

Ὁ Γέροντας ἦταν πλήρης ἀγάπης γιά τόν ἄνθρωπο γιά τήν κτίση καί φλε-γόταν ἀπό θεῖο ἔρωτα

Ἀπό microικρό παιδί ἔκανε ἐλεηmicroοσύνες καί βοηθοῦσε πολλούς Οἱ φτωχοί ἄν-θρωποι στήν Κόνιτσα ὅταν εἶχαν ἀνάγκες κατέφευγαν σ᾽ αὐτόν καί ζητοῦσαν βοήθεια laquoἝνεκεν συmicroπαθείας καί στεναγmicroοῦ τῶν πενήτωνraquo ἔδινε καί τά ροῦχα πού φοροῦσε Μέ τήν microεγάλη του ἀγάπη ἀγκάλιασε τά χωριά τῆς Κόνιτσας καί εὕρισκε τρόπο νά βοηθᾶ laquoτούς ἐν ἀνάγκαις καί ἐν ἀσθενείᾳ ὄνταςraquo ῎Εδινε microεγά-λη ἀξία στήν ἐλεηmicroοσύνη Τήν εἶχε ὡς κριτήριο γιά τό ἄν κάποιος εἶναι ἄξιος τοῦ θείου ἐλέους καί τῆς σωτηρίας laquoΜπορεῖ νά εἶναι ἀδιάφορος ὁ ἄλλος ἄν ὅmicroως πονᾶ γιά ἕναν ἄρρωστο ἄν κάνη ἐλεηmicroοσύνη microήν τόν φοβᾶσαι αὐτόνraquo

Παρακινοῦσε τούς ἀνθρώπους νά ἐλεοῦν γιατί πίστευε ὅτι laquoὅταν παίρνης κάτι δέχεσαι ἀνθρώπινη χαρά Ἀλλά ἄν τό δώσης παίρνεις καί θεϊκή χαρά Τό πνευmicroατικό πάρσιmicroο γίνεται microέ τό δόσιmicroοraquo

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον microέ εἰδική ἀνάγκη τοῦ ἔδινε τήν καρδιά του καί ἀπα-ραιτήτως καί κάποια εὐλογία Σέ περιπτώσεις πού δέν εἶχε κάτι ἄλλο ἔδινε τό κοmicroποσχοίνι του ἤ τό πλεκτό του

Ἐντύπωση προξενεῖ ἡ ἀνεξικακία του Ἀνθρώπους πού τόν κατηγοροῦσαν καί ἦταν ἐχθρικοί ἀπέναντί του τούς συγχωροῦσε καί εὐχόταν γι᾿ αὐτούς Ἄν microάθαινε ὅτι ἔπεσαν σέ πειρασmicroό ἤ ἀνάγκη ἔτρεχε νά βοηθήση microέ καρδιά συmicro-πάσχουσα σάν νά ἦταν ἀδελφοί του laquoἌν δέν συγχωροῦmicroε τούς ἄλλους βρισκό-microαστε ἔξω τοῦ παραδείσουraquo τόνιζε χαρακτηριστικά

Ἡ ἀγάπη τοῦ Γέροντα ξεχείλιζε καί ἀγκάλιαζε καί τά ἄγρια ζῶα Αὐτά τήν αἰσθάνονταν πλησίαζαν κοντά του καί ἔτρωγαν ἀπό τά χέρια του ῎Ελεγε laquoΘά πῶ στόν Χριστό laquoΧριστέ microου ἐλέησόν microε τό κτῆνοςraquo Ἄν microέ ρωτήση laquoἘσύ ἐλέ-ησες τά κτήνηraquo τί θά τοῦ ἀπαντήσωraquo

῞Οταν ὁ Γέροντας ἔκανε τήν θεραπεία στήν Κόνιτσα ἡ Χρυσάνθη ἕνα κορι-τσάκι πού βοηθοῦσε τήν κυρία Πατέρα ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο στά ἔντερα Ὁ Γέροντας συmicroπονοῦσε τήν σταύρωνε καί προσευχόταν Παρακαλοῦσε laquoΧριστέ microου δῶσε σέ microένα τόν καρκίνο ἐγώ νά τόν ἔχωraquo Καί ὁ καλός Θεός δέν παρέ-βλεψε τό αἴτηmicroά του Στό τέλος κατά τήν ἐπιθυmicroία του ἔλαβε τήν πολυώδυνη νόσο τοῦ καρκίνου microέ τήν ὁποία τελειώθηκε ἄν καί σέ ὅλη του τήν ζωή συνέ-πασχε microέ τούς ἀσθενεῖς καί ἰδιαίτερα microέ τούς καρκινοπαθεῖς

33 Εἶναι ἔκφραση τοῦ Γέροντα καί σηmicroαίνει τήν ἀγάπη πού δέν ἀποβλέπει στήν ἀνταπόδοση Προσφέ-ρει δηλαδή κανείς σάν τόν ἄρχοντα πού χαρίζει χωρίς νά περιmicroένη ἀνταπόδοση Ἀπό τήν ἔλλειψη αὐτῆς τῆς ἀγάπης προέρχονται τά βάσανα καί οἱ πειρασmicroοί διότι οἱ ἄνθρωποι συνήθως ζητοῦν ἀναγνώριση καί ἀmicroοιβή Ὁ Γέροντας microέ δυό microόνο λέξεις ὑπέδειξε τήν σωστή στάση πρός τούς συνανθρώπους

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

Ἔλεγε laquo῞Οταν ἀκούω τόν πόνο τοῦ ἄλλου σέ σπασmicroένα γυαλιά νά κάθωmicroαι καί σέ ἀγκάθια νά πατάω δέν τό καταλαβαίνω ῞Οταν ὁ ἄλλος πάσχη πραγmicroα-τικά microπορῶ ἀκόmicroη καί νά πεθάνω γιά νά τόν βοηθήσωraquo

Νέος τοῦ διηγεῖτο τά βάσανά του καί ἔκλαιγε microαζί του ἔκλαιγε καί ὁ Γέρον-τας laquoΣταmicroάτα παιδί microουraquo τοῦ εἶπε laquoγιατί θά microᾶς δεῖ κανείς νά κλαῖmicroε καί θά microᾶς περάσει γιά τρελλούςraquo

Συmicromicroετέχοντας στόν πόνο τῶν ἀνθρώπων ξεχνοῦσε τόν ἑαυτό του τήν προ-κοπή του τίς δικές του ἀσθένειες καί ἔκανε καρδιακή προσευχή laquoΧριστέ microουraquo ἔλεγε laquoἄσε microε ἐmicroένα microή microέ ὑπολογίζης Κοίταξε τούς ἀνθρώπους πού βασα-νίζονταιraquo

Οἱ δακρύρροες καί ἔmicroπονες προσευχές του συνωδεύονταν ἀπό νηστεῖες καί ἄmicroετρο κόπο ῞Οταν ἔmicroαθε ὅτι κάποιος νέος διατρέχει σωmicroατικό καί ψυχικό κίν-δυνο γιά microέρες δέν ἔβαλε τίποτε στό στόmicroα του οὔτε καί ἔπαυσε προσευχόmicroε-νος ὥσπου ἔmicroαθε ὅτι διέφυγε τόν κίνδυνο

Σέ ὅλη του τήν ζωή νήστευε κοπίαζε καί προσευχόταν γιά τόν λαό τοῦ Θε-οῦ κινούmicroενος ἀπό τήν microεγάλη του ἀγάπη Αὐτή ἦταν ἡ κινητήρια δύναmicroη Οἱ ἀγῶνες καί οἱ προσευχές του εὐωδίαζαν ἀπό τό ἄρωmicroα τῆς ἀγάπης

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας σέ microέτρα τελειότητος στήν ἀληθινή ἀγάπη δέν ὑπολόγισε τόν ἑαυτό του Μίσησε τήν φιλαυτία καί στήν θέση της ἔβαλε τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο Μαρτυρεῖ Ἁγιορείτης laquoΤό ἰδιαίτερο πού εἶχε ὁ γερο-Παΐσιος ἦταν ὅτι δέν ὑπολόγιζε τόν ἑαυτό του Τοῦ εἶπα κάποτε laquoΠάτερ οἰκονόmicroησε λίγο τόν ἑαυτό σουraquo καί microοῦ ἀπάντησε laquo῞Οταν ἔρχωνται οἱ ἄνθρωποι microέ προβλήmicroατα τί νά κάνω Τόν ἑαυτό microου θά κοιτάξωraquo

Ἀκόmicroη καί τελευταῖα microέ τήν microεγάλη ἐξάντληση ἀπό τήν συχνή αἱmicroορραγία ὅταν διέβλεπε ὅτι ὑπάρχει ἀνάγκη ξεχνοῦσε τήν κατάστασή του καί εἴτε κρε-microασmicroένος στόν φράχτη τῆς Καλύβης του εἴτε πεσmicroένος πάνω στήν σανίδα πού εἶχε γιά κάθισmicroα laquoστήριζε τούς ἀδελφούςraquo

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας στήν ἀγάπη ἀγωνίσθηκε νά τηρῆ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoἌν ἀγαποῦmicroε τόν Θεό φροντίζουmicroε νά τηροῦmicroε τίς ἐντολέςraquo laquoὉ ἔχων τάς ἐντολάς microου καί τηρῶν αὐτάς ἐκεῖνός ἐστι ὁ ἀγαπῶν microεraquo34 Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐξάγνισε τήν καρδιά του καί ἔγινε κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης

Τήν microεγάλη καί ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη του τήν διαισθάνονταν οἱ ἄνθρωποι ῞Ενα παιδί microέ προβλήmicroατα καί ψυχικά τραύmicroατα ἦρθε νά δῆ τόν Γέροντα Τόν συνά-ντησε ἔξω ἀπό τό Καλύβι του στό microονοπάτι τόν ἀγκάλιασε καί ἔκλαιγε microέ λυγ-microούς Ὁ Γέροντας τό παρηγόρησε καί τό βοήθησε νά τελειώση τίς σπουδές του ῞Οταν πῆγε στρατιώτης ἔγραφε στόν Γέροντα γράmicromicroατα ἀποκαλώντας τον laquoΜπαmicroπακούλη microου γλυκέraquo

Γιά τίς microεταξύ microας σχέσεις ἔλεγε laquoΠάντα πρέπει νά ξεκινᾶmicroε ὄχι ὅπως microᾶς βολεύει ἐmicroᾶς ἀλλά ὅπως ἀναπαύει τόν ἄλλον Καί τότε ὅλοι θά ἀναπαύονται καί θά ὑπάρχει ἀγάπηraquo

Μετά ἀπό ὅλα αὐτά δέν θά ἦταν ἄδικο ἐνῶ ἔδωσε τά πάντα γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο νά microήν τοῦ δίνη καί ὁ Θεός ἄφθονη τήν χάρι Του Σάν ἀγαπητό παιδί τοῦ Θεοῦ πού ἦταν ὁ Θεός εἰσάκουε τίς προσευχές του καί ἀπαντοῦσε microέ θαύmicroατα

34 Ἰω ιδ΄ 21

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Σέ ἐπιστολή του (6-4-69) γράφει laquoὍταν ὁ ἄνθρωπος κατορθώση νά ἐλευθε-ρωθῆ ἀπό ὅλους καί ἀπό ὅλα τότε microπορεῖ νά νιώση τήν microεγάλη ἀγάπη τοῦ Θε-οῦ ἡ ὁποία τόν σκλαβώνει καί τόν κάνει δοῦλο τοῦ Θεοῦraquo

Αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Γέροντα τήν αἰσθάνθηκαν καί τά θηρία τοῦ δρυmicroοῦ καί οἱ ἑτερόγλωσσοι Βεδουίνοι καί αὐτή συγκινεῖ καί τούς σηmicroερινούς ταλαιπωρη-microένους νέους Στό πρόσωπό του βρίσκουν τόν στοργικό πατέρα καί τήν ἀγάπη πού στερήθηκαν Πολλοί ἀπό αὐτούς ἄν καί δέν τόν εἶχαν γνωρίσει πηγαίνουν καί βρέχουν microέ δάκρυα τό χῶmicroα τοῦ τάφου του ἐπειδή νιώθουν νά τούς περι-πτύσσεται microέ τήν ἀρχοντική του ἀγάπη ἀπό ἐκεῖ πού βρίσκεται

Ἐργαζόmicroενος ὡς ξυλουργός στήν συντήρησητῶν εἰκόνων του Σινᾶ

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Βrsquo ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ

Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως

Στόν π Παΐσιο ὅπως θά φανεῖ τά στοιχεῖα τῆς φύσεως ὑποχωροῦσαν ἐνίοτε ἐνώπιόν του ἐνῶ ὁ ἴδιος ἐνεργοῦσε ὑπερβαίνοντας καί καταρ-γώντας τούς φυσικούς νόmicroους

Ἄβρεκτος

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε ὀmicroπρέλλα καί ἀδιάβροχο Δέν ἦταν ἀλεξίβρο-χος οὔτε ἀδιάβροχος Ἀντιθέτως ἦταν εὐαίσθητος στό κρύο καί στήν ὑγρασία Κάποιες φορές ὅmicroως γιά τούς λόγους πού γνωρίζει ὁ Θεός γινόταν ἄβρεκτος Ἐνῶ δηλαδή γύρω του ἔβρεχε πολύ αὐτόν δέν τόν ἄγγιζε σταγόνα

laquoΚάποτε microετέφερα τόν Γέρονταraquo διηγεῖται ὁ κ Κουτσογιάννης Κωνσταντῖνος

laquoἀπό τό microοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Χαλκιδικῆς στήν Σουρωτή Σέ ὅλη τήν διαδροmicroή εἴχαmicroε καταρρακτώδη βροχή λές καί εἶχαν ἀνοίξει οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ Μόλις φθάσαmicroε περίmicroεναν οἱ ἀδελφές microέ ὀmicroπρέλλες καί πανωφόρια νά τά δώσουν στόν Γέροντα νά microήν βραχῆ Μοῦ ἔκαναν νόηmicroα νά πλησιάσω ὅσο γίνεται πιό κοντά στό κτίριο ῞Οmicroως ὅλως παραδόξως ἐκείνη τήν στιγmicroή σέ microιά ἀκτίνα δύο microέτρων γύρω ἀπό τό αὐτοκίνητο ἔπαυσε νά πέφτη βροχή ἐνῶ πιό πέρα χαλοῦσε ὁ κόσmicroος Ἀφοῦ κατέβηκε ὁ Γέροντας καί microέ χαιρέτησε καί microπῆκε microέσα ἄρχισε νά βρέχη κανονικά καί πάνω στό αὐτοκίνητοraquo

Ἀθέατος

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη ἀπό τήν Κόρινθο laquoἘπισκέφθηκα τόν γέ-ροντα Παΐσιο στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ τόν Φεβρουάριο τοῦ 1979 Βρῆκα τήν πόρτα ἀνοιχτή Φωνάζω ξαναφωνάζω ξαναφωνάζω ἀπό τήν πόρτα τοῦ φράκτη δέν πῆρα ἀπάντηση Ἦταν πρωί 8 ἡ ὥρα καί περίmicroενα Σέ microιά στιγmicroή βλέπω τόν π Παΐσιο microπροστά microου Ξαφνιάστηκα τά ἔχασα laquoἘδῶ ἤmicroουνα Γιῶργοraquo microοῦ εἶπε

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

ἤρεmicroα Ἀνέφερα ἔπειτα σέ δύο Πνευmicroατικούς τήν ξαφνική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα καί microοῦ εἶπαν ὅτι laquomicroπροστά σου ἦταν καί ὅταν θέλησε παρουσιάστηκεraquo

Μετέωρος

Πολλές φορές ὁ Γέροντας κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς γινόταν microετάρσιος ὑπερυψώνετο καί σωmicroατικά Ἀλλά καί σέ ὧρες ἐργασίας ἤ ὅταν βάδιζε ἐθεά-θη νά microήν πατᾶ στήν γῆ

Στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo ἔζησε ἕνα microεγάλο γεγονός Διηγήθηκε laquoἘνῶ προσευχό-

microουν δέν ξέρω τί microοῦ συνέβη καί σηκώθηκα ψηλά καί ἔβλεπα τό Καλύβι κάτω Τό πῶς ἀνέβηκα δέν τό κατάλαβα οὔτε καί πῶς κατέβηκαraquo

Μαρτυρεῖ microοναχός Ἁγιορείτης laquoἘπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγού-

δαraquo καί τόν βρῆκα νά κτίζη microιά σόmicroπα microέ πυρότουβλα Πατοῦσε πάνω σέ microιά σανίδα πού τήν εἶχε βάλει γιά νά ἀκουmicroπήση πάνω τά ὑλικά Ἐνῶ ἐργαζόταν τόν βλέπω ὑπερυψωmicroένο ἀπό τό ἔδαφος περίπου τριάντα ἑκατοστά καί στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἄν βλέπω καλά Πράγmicroατι ἦταν microετέωρος καί microετά ἀπό λίγο τόν εἶδα πάλι στήν φυσιολογική του θέσηraquo

Μεταδοτικός χάριτος

Ὁ Γέροντας ὅπου πήγαινε microετέφερε διάχυτη γύρω του τήν θεία χάρι laquoὍποι-ος ἔχει χάρι καί πηγαίνει κάπου ἀmicroέσως σάν ἠλεκτρικό ρεῦmicroα διαχέεται αὐτή ἡ πνευmicroατική ἁπαλάδα πού ἔχει Ἐνῶ ὅταν κάποιος ἔχη δαιmicroονική κατάσταση πάλι διασκορπίζεται αὐτό πού ἔχει microέσα του Ἡ δική microας πνευmicroατική κατάστα-ση ἐπηρεάζει καί τούς ἄλλουςraquo

Εἶχε ἐπίγνωση τῆς χάριτος πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός καί microετέδιδε σέ ἀνθρώπους ἀπ᾿ αὐτόν τόν πλοῦτο γιά κάποιον λόγο

Σηκώνει βράχο

Ὁ ἀδελφός τοῦ Γέροντα Λουκᾶς διηγήθηκε laquoὍταν ἦταν στό Στόmicroιο ὁ π Πα-ΐσιος κάποτε ἔπεσε ἕνας microεγάλος βράχος στό microονοπάτι Μαζευτήκαmicroε πολλοί γιά νά τόν microετακινήσουmicroε microέ ξύλα γιά microοχλούς ἀλλά microάταια Ἔφυγαν ὅλοι καί microοῦ εἶπε laquoἌντε πήγαινε καί σύraquo Ἔφυγα πῆγα πιό πέρα καί κρύφθηκα νά δῶ τί θά κάνει Τόν εἶδα νά κάνη τόν σταυρό του νά πιάνη τόν βράχο νά τόν σηκώνη σάν καρέκλα καί νά τόν βγάζη ἀπό τόν δρόmicroοraquo

laquoἈσύλληπτοςraquo

Ὁ Γέροντας ἀπό ταπείνωση ὄχι microόνο ἀπέφευγε νά φωτογραφίζεται ἀλλά

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

Ἀπροσδόκητα microπροστά στόν φωτογραφικό φακό

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

καί αἰσθανόταν δυσφορία καί ἀπέχθεια Ὑποχωροῦσε microόνον σέ εὐαίσθητο καί ταπεινό ἄνθρωπο γιά νά microήν πληγωθῆ ἀπό τήν ἄρνησή του καί τήν ἑρmicroηνεύση ὅτι ὀφείλεται στήν δική του (τοῦ αἰτοῦντος) ἀναξιότητα Τότε ὁ Γέροντας προ-τιmicroοῦσε νά θλίψη τόν ἑαυτό του παρά νά ἀπελπίση τόν ἀδελφό Ἀπό ἀγάπη θυσίαζε καί τήν ταπείνωσή του

Πολλοί ἐπιχείρησαν νά τόν φωτογραφίσουν κρυφά ἤ φανερά σέ περιπτώ-σεις πού συστελλόταν νά ἀντιδράση λόγῳ παρουσίας ἡγουmicroένων ἐπισκόπων ἤ κατά τήν διάρκεια λιτανείας Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἐνίοτε πέτυχαν νά τόν φωτο-γραφήσουν ἀλλά συνήθως οἱ φωτογραφίες βγῆκαν ἀποτυχηmicroένες διότι στήν microορφή τοῦ Γέροντα ὑπάρχει microιά θλίψη microιά ἀντίδραση πού σέ κάνει νά νιώθης ἔνοχος

Ἀλλά ὑπάρχουν καί πολλές microαρτυρίες πού κατ᾽ αὐτή τήν χωρίς εὐλογία κρυφή ἤ ἐκβιαστική φωτογράφηση ὁ Γέροντας κατά θαυmicroαστό τρόπο ἔmicroεινε ἀσύλληπτος ἀπό τόν φωτογραφικό φακό Ἄλλοτε καιγόταν τό φίλmicro ἤ πάθαινε κάποια ἐmicroπλοκή ἡ microηχανή καί ἄλλοτε ἔβγαινε ἡ φωτογραφία κανονικά ἀλλά ὁ Γέροντας ἔλειπε

laquoΠῆγα στήν laquoΠαναγούδαraquoraquo microαρτυρεῖ ἄλλος προσκυνητής laquoκαί δέν ὑπῆρχε

κανείς Ὁ Γέροντας θά ἔπρεπε νά ἦταν microέσα γιατί τό λουκέτο τῆς ξύλινης πόρ-τας κρεmicroόταν ἀνοικτό laquoΕὐκαιρία εἶναιraquo σκέφθηκα Ἔβαλα microέσα ἀπό τά κλαδιά τοῦ φράχτη τήν φωτογραφική microηχανή γιά νά microή φαίνεται καί τήν τοποθέτησα κατάλληλα ὥστε νά παίρνη τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ Κτύπησα τό σιδεράκι Μό-λις βγῆκε ὁ Γέροντας πάτησα τό κουmicroπί Ἤmicroουν ὅλο χαρά Φαντασθῆτε ὅmicroως τήν ἔκπληξή microου ὅταν microετά τήν ἐmicroφάνιση τοῦ φίλmicro εἶδα ὅτι ἡ microέν πόρτα εἶχε βγῆ ὁλοκάθαρα ἀλλά ὁ Γέροντας δέν ὑπῆρχεraquo

Παρόmicroοια συνέβαιναν καί ὅταν ἤθελαν νά ἠχογραφήσουν τήν συζήτηση

Ὑπάρχουν περιπτώσεις πού ἡ κασσέτα δέν γύριζε ἤ γύριζε καί δέν ἔγραφε Ἄλλοτε ἔγραφε ὅλα τά ἄλλα (ὁmicroιλίες τρίτων πουλιά θορύβους) ἀλλά ἡ φωνή τοῦ Γέροντα ἔλειπε

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη laquoΠῆγε microιά παρέα φοιτητῶν στόν Γέ-

ροντα καί ἕνας ἀπ᾿ αὐτούς εἶχε πάρει microαζί του ἕνα microικρό κασσετόφωνο γιά νά γράψη τήν συνοmicroιλία τους Ἀφοῦ συζήτησαν ἀρκετά σέ κάποια στιγmicroή τοῦ λέει ὁ Γέροντας laquoΑὐτό πού ἔχεις στήν τσέπη σου δέν ἔχει γράψει τίποτεraquo Κόκκαλο τό παιδί Πράγmicroατι ὅταν δοκιmicroάστηκε ἡ κασσέτα δέν εἶχε γραφῆ λέξηraquo

Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση

Στόν Γέροντα δόθηκε τό χάρισmicroα νά συναναστρέφεται microέ τά ἄγρια θηρία χωρίς νά τόν βλάπτουν ὅπως συνέβαινε στόν Ἀδάmicro πρό τῆς πτώσεως καί σέ πολλούς Ἁγίους

῎Ελεγε ὁ Γέροντας laquoἈπό τήν στιγmicroή πού ὁ ἄνθρωπος ἔρθει στήν θέση τοῦ ἄλλου microετά ὅλους microπορεῖ νά τούς ἀγαπήση καί τούς ἀνθρώπους ἀκόmicroη καί τά ζῶα καί τά θηρία Τά πάντα τά χωράει microέσα του καί βγαίνει ὁ ἑαυτός του

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

ἀπό τήν ἀγάπη τουΚάποια φορά ἦρθαν δύο microικρές ἀρκοῦδες microέσα στήν αὐλή τοῦ microοναστηριοῦ

τοῦ Στοmicroίου Ὁ Γέροντας τίς ἔπιασε ἀπό τό σβέρκο καί τίς εἶπε laquoἌλλη φορά νά microήν microπαίνετε microέσα στό Μοναστήρι Νά ἔρχεσθε πίσω ἀπό τήν κουζίνα γιά νά σᾶς ταΐζωraquo καί τίς ὡδήγησε στό microέρος αὐτό (Αὐτό τό διηγήθηκαν δύο Κονι-τσιῶτες στόν δόκιmicroο τοῦ Στοmicroίου Παῦλο)

Μαρτυρία microοναχοῦ Ἀλυπίου Ἁγιαννανίτου laquoΓνώριζα τόν Γέροντα ἀπό τήν

ἡλικία τῶν δεκαπέντε ἐτῶν Μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἔγινα microοναχός στήν Ἱ Μ Κουτλουmicroουσίου Πήγαινα καί τόν ἔβλεπα κάθε microέρα Ἄκουγα γιά τά θαύmicroατά του καί microοῦ εἶχε γεννηθῆ ἡ ἐπιθυmicroία νά δῶ ἕνα θαῦmicroα του Γιά ἕνα microῆνα περί-που εἶχα αὐτόν τόν λογισmicroό

raquoἝνα χειmicroωνιάτικο πρωινό ἀρχές Νοεmicroβρίου πῆγα νά τόν δῶ καί τόν βρῆκα νά πλένη τά χέρια του ἔξω στό βαρελάκι Ἦταν microόνος Ἄνοιξε καί microοῦ εἶπε νά περιmicroένω Πῆρε πίσω ἀπό τό βαρέλι ἕνα ἀλουmicroινόχαρτο ὅπου microέσα εἶχε ψίχου-λα τό ἄνοιξε καί κοίταξε πρός τόν οὐρανό Ἐνῶ χαρακτηριστικά δέν ὑπῆρχε κα-νένα πουλί ἀmicroέσως microαζεύτηκαν σmicroήνη πουλιῶν Ποῦ βρέθηκαν ξαφνικά τόσα πουλιά Ἄλλα κάθονταν στό κεφάλι του ἄλλα στούς ὤmicroους καί στά χέρια του καί αὐτός τά τάιζε Βλέποντας αὐτό τό θέαmicroα microέ κατέλαβε ἀmicroηχανία χτυποῦ-σε γρήγορα ἡ καρδιά microου ἀπό συγκίνηση καί γελοῦσα ἀmicroήχανα Ὁ Γέροντας χαmicroογελώντας ἔλεγε στά πουλιά laquoΠᾶτε καί σ᾿ αὐτόνraquo Τά microιλοῦσε σάν νἆταν ἄνθρωποι Ἕνα πού καθόταν στό χέρι του τοῦ ἔλεγε laquoΠήγαινε καί σ᾿ αὐτόν δικός microας εἶναιraquo

raquoΑὐτό διήρκεσε δύο λεπτά περίπου Σέ microιά στιγmicroή ὁ Γέροντας δίπλωσε τό ἀλουmicroινόχαρτο καί τά πουλιά ἐξαφανίστηκαν Ἤmicroουν σαστισmicroένος καί τόν κοί-ταζα laquoΠήγαινε τώραraquo microοῦ εἶπεraquo

Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου

Ἡ προσευχή τοῦ Γέροντα γιά τόν κόσmicroο ἦταν συνάρτηση καί ἀπότοκος τῆς ὅλης πνευmicroατικῆς καταστάσεώς του ἰδιαίτερα τῆς microεγάλης του ἀγάπης

Τό σπάνιο χάρισmicroα τῆς προσευχῆς γιά τόν κόσmicroο τοῦ δόθηκε microετά ἀπό microεγά-λους ἀγῶνες Ἦταν εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου Προσευχόταν γιά ὅλους ὅπως γιά τόν ἑαυτό του Ἡ προσευχή του ἦταν ἀδιάλειπτη καρδιακή καθαρή καί ἀποτελεσmicroατική Τήν χώριζε σέ τρία microέρη ῞Ενα γιά τόν ἑαυτό του ἕνα γιά τούς ζῶντες καί ἕνα γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀλλά στήν πραγmicroατικότητα προ-σευχόταν πιό πολύ γιά τούς ἄλλους παρά γιά τόν ἑαυτό του

Γενίκευε καί ἐπεξέτεινε τήν προσευχή του γιά νά συmicroπεριλάβη ὅλους τούς ἀνθρώπους ῞Οταν ἔκανε προσευχή γιά ἰδιαίτερες περιπτώσεις πχ γιά κάποιον νέο πού εἶχε ξεφύγει ἀπό τόν δρόmicroο τοῦ Θεοῦ πρόσθετε laquoΜνήσθητι Κύριε καί βοήθησε καί ὅλους τούς νέουςraquo ῎Η πάλι ὅταν προσευχόταν γιά κάποιον λχ ἄρ-ρωστο Νικόλαο συmicroπλήρωνε laquoΜνήσθητι Κύριε καί ὅλους τούς Νικολάουςraquo

Ὁ πολύς ἀνθρώπινος πόνος πού ἔβλεπε γύρω του τόν ἔκανε νά βγαίνη ἀπό τόν ἑαυτό του Φαινόταν ἐνίοτε ὁ Γέροντας νά σέρνη τά πόδια του ἀπό ἐξάντλη-ση νά ἀσθενοῦν τά γόνατά του ἀπό τή νηστεία νά εἶναι ἕτοιmicroο τό ὀστράκινο

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

σκεῦος του νά διαρραγῆ ἀπό τίς ἀσθένειες ἀλλά ὅmicroως δέν ἄφηνε τήν προσευ-χή γιά τόν κόσmicroο

Ἔλεγε laquoΠολύ βοηθᾶ ἡ προσευχή γιά τόν κόσmicroο ὅταν microάλιστα ὑπάρχη καρ-διακός πόνος Δέν συmicromicroετέχω στόν πόνο τοῦ ἄλλου ὅταν ἔχω τό ἕνα πόδι πάνω στό ἄλλο καί κάθωmicroαι ἀναπαυτικά καί ἔχω ὅλες τίς ἀνέσειςraquo

Ἡ προσευχή του συνωδευόταν microέ νηστεία κόπο microετάνοιες καί κυρίως ταπεί-νωση ῎Ελεγε laquoΝά ζητᾶmicroε ταπεινά Ἐγώ λέω laquoΘεέ microου εἶmicroαι ἕνα κτῆνος Ἐλέ-ησε καί microένα καί ὅλον τόν κόσmicroοraquoraquo

Πίστευε ὅτι αὐτός ἦταν ὑπεύθυνος γιά τά παθήmicroατα τῶν ἄλλων laquoἌν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος καί εἰσακουόταν ἡ προσευχή microου αὐτοί δέν θά ἔπασχανraquo

Ὁ ἴδιος συναισθανόmicroενος τήν πενία του ὡς καλός ζητιάνος γονάτιζε ἅπλω-νε τά χέρια του στόν Θεό καί παρακαλοῦσε νά βοηθήση τόν καθένα Ξεσποῦσε σέ παρακλητικά λόγια laquoΧριστέ microου σέ παρακαλῶ βοήθησε τόν τάδε πού εἶναι παράλυτος λίγο νά microπορῆ νά συmicromicroαζεύεται (ἐξυπηρετῆται) microόνος τουraquo ῎Η laquoΠα-ναγία microου καί πάλι θά σέ ἐνοχλήσωhellipraquo

Δύο πατέρες πήγαιναν σέ ἀγρυπνία παραmicroονή τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος Πέ-ρασαν ἀπό τόν Γέροντα νά πάρουν τήν εὐχή του Εἶδαν τό πρόσωπό του κατα-κόκκινο καί φαινόταν ἀρκετά στενοχωρηmicroένος Εἶπε στούς πατέρες laquoΚάντε προσευχή ἐκεῖ πού θά πᾶτε πέστε καί στούς ἄλλους Γίνεται πολύ κακό στήν Ρουmicroανία ἔχουν ἐmicroφύλιο πόλεmicroο καί σκοτώνονται πολλοίraquo Ἐκεῖνο τόν καιρό εἶχε ἀνατραπῆ ὁ Τσαουσέσκου Ὁ Γέροντας ἀπό τήν δική του laquoπνευmicroατική τη-λεόρασηraquo ἔmicroαθε τά συmicroβάντα καί συmicromicroετεῖχε στήν δοκιmicroασία τοῦ ρουmicroανικοῦ λαοῦ πονώντας καί προσευχόmicroενος ἔντονα

Ὁ Γέροντας microέ τίς εὐχές του στήριξε ἀναρίθmicroητες ψυχές πού ἀξίζουν πολύ περισσότερο ἀπό ὅλον τόν κόσmicroο Ἐπιπλέον microέ τήν προσευχή του θεράπευσε ἀσθενεῖς καθάρισε δαιmicroονισmicroένους καί microόνο ὁ Θεός γνωρίζει πόσους βοήθησε ἀφανῶς νά βροῦν τόν Θεό καί νά σωθοῦν

Τώρα πλέον πού ὁ Γέροντας δέν εἶναι κοντά microας γιά ν᾿ ἀνάβη κεριά καί νά προσεύχεται γιά ὅλο τόν κόσmicroο microᾶς βοηθᾶ καλύτερα καί πιό ἀποτελεσmicroατικά ἀπό τόν οὐρανό ῎Εχουmicroε ἀποδείξεις τά θαύmicroατα καί τίς ἐmicroφανίσεις του πού γί-νονται microετά τήν κοίmicroησή του

Ἀφοῦ σέ ὅλη του τήν ζωή laquoἠναλώθη ἥδιστα ὡς κηρίονraquo προσευχόmicroενος τώ-ρα ἡ ἄσβεστη λαmicroπάδα τῆς προσευχῆς του καίει ἀκοίmicroητη microπροστά στήν Ἁγία Τριάδα καί πρεσβεύει γιά ὅλους microας

Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος

Αποτελεῖ κοινή διαπίστωση ὅλων ὅσοι συνωmicroίλησαν microέ τόν Γέροντα καί ὅσοι διάβασαν τά κείmicroενά του ὅτι κατεῖχε τό χάρισmicroα τοῦ λόγου καί τῆς θεολογίας τό ἀνώτερο ἀπό ὅλα τά χαρίσmicroατα τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος

Ὁ λόγος του ἦταν ἁπλός σάν τῶν ἁλιέων-Ἀποστόλων πρακτικός ζωντανός παραστατικός ἑλκυστικός ἁπαλός καί γλυκύς ῎Επεφτε σάν δροσιά στίς διψα-σmicroένες ψυχές Στίς διηγήσεις του ἦταν ἀπαράmicroιλλος Συνέπλεκε φυσιολογικά χαριτωmicroένες ἱστορίες καί ἀστεῖα γιά νά γίνη ἡ διήγηση εὐχάριστη πιό παρα-στατική καί νά τονίση κάτι τό πνευmicroατικό Συχνά microιλοῦσε microέ παραδείγmicroατα

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

laquoἐν παραβολαῖςraquo ἀπό τήν φύση καί τήν ζωή ῏Ηταν σαφής στά λόγια του ποι-ητικός καί ἀποφθεγmicroατικός Ἦταν ἱκανός νά microιλᾶ ἄνετα ὅλη τήν ἡmicroέρα χωρίς προετοιmicroασία καί οἱ ἀκροατές του νά κρέmicroωνται ἀπό τά χείλη του

Ὁ λόγος του ἄγγιζε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων laquoἘκεῖνο πού micro᾿ ἔκανε ἐντύπω-σηraquo εἶπε ναρκωmicroανής laquoεἶναι πού ὁ Γέροντας microέ δύο-τρία λόγια κατάφερε νά ἐπικοινωνήση microαζί microας καί νά κινήση τό ἐνδιαφέρον microαςraquo

Ἀνάλογα microέ τήν διάθεσή τους ἄλλοι συνέρχονταν καί microετανοοῦσαν ἄλλοι προβληmicroατίζονταν ἄλλοι ἐνθουσιάζονταν καί ἄλλοι παρηγοροῦνταν Δέν ἔπει-θε τούς ἀνθρώπους λογικά ἀλλά τούς βοηθοῦσε πνευmicroατικά

Κατάπληξη προξενοῦν ἡ πολυmicroέρειά του οἱ πρακτικές γνώσεις ἡ σοφία ἡ ἀπέραντη microνήmicroη του

Εἶχε τήν ἱκανότητα νά κατευθύνη πνευmicroατικά microοναχούς καί microοναστήρια νά δίνη λύσεις στά προβλήmicroατα λαϊκῶν ἀγάmicroων καί ἐγγάmicroων νά διαλέγεται microέ ἐπιστήmicroονες πού ἐντυπωσιάζονταν ἀπό τίς γνώσεις καί τήν εὐστροφία του Συγκατέβαινε ἤ ἀνερχόταν στό microορφωτικό ἐπίπεδο καί στήν πνευmicroατική κατά-σταση τῶν ἀνθρώπων λαmicroβάνοντας ὑπ᾽ ὄψιν του τόν χαρακτῆρα τους τό ἐπάγ-γελmicroά τους τήν καταγωγή τους τά ἐνδιαφέροντά τους κἄ

Ὁ Γέροντας καί microετά τήν κοίmicroησή του βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους microέ τά γραπτά του Τά βιβλία του ἔχουν πρωτοφανῆ ἀπήχηση διαβάζονται ἄπληστα microεταφρά-

1978 Στήν Σουρωτή microέ γνωστό του νέο ἀπό Αὐστραλία

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

ζονται σέ πολλές ξένες γλῶσσες microιλᾶνε στήν καρδιά συγκινοῦν καί ἁπλούς καί διανοουmicroένους

Μέ τήν διδασκαλία πού ἄφησε ὁ Γέροντας ἀναδείχθηκε σύγχρονος διδάσκα-λος τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς Τά λόγια του κυκλοφοροῦν στά στόmicroατα τῶν ἀνθρώ-πων ἐπιδροῦν χαρισmicroατικά καί ὁδηγοῦν ψυχές στήν σωτηρία

Χάρισmicroα παρακλήσεως (= παρηγοριᾶς)

Όπως ὁ ἀνοιξιάτικος ἥλιος διώχνει τήν ὁmicroίχλη καί θερmicroαίνει ἔτσι καί ὁ Γέροντας microέ τό χάρισmicroα τῆς παρακλήσεως (παρηγοριᾶς) ἔδιωχνε τήν θλίψη καί παρηγοροῦσε κάθε βασανισmicroένη ψυχή πού τόν πλησίαζε

Πολλοί κατέφευγαν κοντά του ἔρχονταν στενοχωρηmicroένοι καί ἔφευγαν τε-λείως ἀλλαγmicroένοι Μόνο νά τόν ἔβλεπε κανείς ἔπαιρνε δύναmicroη καί χαρά Ἄν εἶχε καί τήν εὐλογία νά συνοmicroιλήση microαζί του τότε ἔνιωθε πρωτόγνωρη χαρά καί ἔφευγε ἀλλοιωmicroένος Τά ἴδια περίπου λόγια microποροῦσε νά πῆ καί κάποιος ἄλλος σ᾿ ἕναν πονεmicroένο Τά λόγια ὅmicroως τοῦ Γέροντα microετέδιδαν τήν χάρι τοῦ Θεοῦ εἶχαν ἄλλη δύναmicroη

Κατώρθωνε νά παίρνη ὅλον τόν ἀνθρώπινο πόνο καί τήν θλίψη καί νά microε-ταγγίζη χαρά καί παρηγοριά Ὁ ἴδιος γευόταν τήν πίκρα ἀλλά οἱ ἄνθρωποι γέ-microιζαν χαρά καί γλυκύτητα

Ἡ εἰλικρινής ἀγάπη του γιά τόν κάθε ἄνθρωπο ἔκανε τόν πόνο καί τά προ-βλήmicroατα τῶν ἄλλων δικά του

Οἱ ἀσθενεῑς ἔβλεπαν τό παράδειγmicroά του καί παρηγοροῦντο Ἐνῶ ὁ ἴδιος ὑπέ-φερε ἀπό πολλές ἀσθένειες ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσε Δέν παρακαλοῦσε τόν Θεό νά τοῦ δώση ὑγεία ῏Ηταν πάντα εὐδιάθετος ξεχείλιζε ἀπό χαρά καί χαρο-ποιοῦσε τούς θλιmicromicroένους ῞Ολοι ἔφευγαν χαρούmicroενοι microέσα στίς θλίψεις τους Δέν ἔδινε ψεύτικη παρηγοριά Τόνιζε τήν πίστη στόν Θεό τήν ὑποmicroονή τήν δοξολογία τήν πνευmicroατική ἀντιmicroετώπιση τῆς δοκιmicroασίας καί ἔδειχνε τό τέλος καί τόν σκοπό τῶν θλίψεων Γλύκαινε τά παθήmicroατα τῆς παρούσης ζωῆς microέ τήν ἐλπίδα τῆς αἰωνίας

Ὅταν κανείς πλησίαζε στό Καλύβι του ἔνιωθε microιά γλυκύτητα laquo῞Ολη ἡ ἀτmicroό-σφαιρα σέ γλύκαινεraquo ὅπως microαρτυροῦν πολλοί Κανείς δέν ἔφευγε ἀπό κοντά του ἀπαράκλητος Νέοι microέ ψυχολογικά προβλήmicroατα καί τάσεις αὐτοκτονίας παρηγοροῦντο καί ἔφευγαν microέ σταθερή ἀπόφαση νά microετανοήσουν καί νά ζή-σουν πνευmicroατικά

Ἑλληνοπόντιος πρόσφυγας δέν κατάφερνε νά βρῆ ἐργασία ῏Ηρθε σέ ἀπόγνω-ση Εἶχε ἀποφασίσει νά αὐτοκτονήση Ἕνας φίλος τοῦ συνέστησε νά ἐπισκεφθῆ τόν γέροντα Παΐσιο καί πῆγε νά τόν δῆ Ἄλλαξε ἔγινε ἄλλος ἄνθρωπος καί ἔφυ-γε χαρούmicroενος microέ ἐλπίδες Στό τέλος εἶπε laquoΚαί βουνό νά microοῦ τύχη τώρα θά τό κάνω στήν ἄκρη νά περάσωraquo

Εὐλαβής προσκυνητής κλαίγοντας ἀπό συγκίνηση διηγήθηκε laquoΕἶχα ἔρθει τό 1992 ἀπό τόν Καναδᾶ ἀπελπισmicroένος Ἤmicroουν χωρισmicroένος ἔπαιρνα ναρκωτικά καί δεκατέσσερα φάρmicroακα Εἶχα τριανταδύο χρόνια νά κοινωνήσω Ὁ Γέροντας συνωmicroιλοῦσε microέ καmicromicroιά δεκαπενταριά ἀνθρώπους στήν αὐλή Φαινόταν πολύ ἐξαντληmicroένος Ἔφυγαν οἱ ἄλλοι καί ἔmicroεινα τελευταῖος Μοῦ εἶπε laquoἈπό πολύ

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

microακρυά ἔρχεσαι Πολύ καιρό σέ περίmicroεναraquo Ἡ ἀγάπη του microέ ἀλλοίωσε Ἔνιω-θα ὅτι ἔβλεπε τά πάντα Ξέχασε τήν κατάστασή του καί πῆρε πάνω του ὅλα τά προβλήmicroατά microου Ὅλα microοῦ τά τακτοποίησε Τήν ὑγεία˙ (τώρα παίρνω microόνο ἕνα χάπι γιά τήν πίεση) τήν οἰκογένεια˙ ἔχω τώρα καί microιά κορούλα Παϊσία τήν ἐρ-γασία καί τό κυριώτερο τήν πίστη microου στόν Χριστό Ἡ microητέρα microου χαρούmicroενη microοῦ λέει laquoΠαιδί microου εἶσαι ὅλος ἕνα θαῦmicroαraquo

Κάποτε στήν Θεσσαλονίκη συνάντησε ὁ Γέροντας ἕναν κληρικό-microαθητή του Ἐνῶ συνωmicroιλοῦσαν τούς πλησίασε microιά microαυροφόρα γυναίκα πολύ πικραmicroένη καί εἶπε microέ ἔνταση καί πόνο laquoΠέστε microου γιατί εἶναι ἄδικος ὁ Θεός Μοῦ πῆρε τόν ἄνδρα microου καί τώρα τό παιδί microουraquo Ὁ Γέροντας δέν εἶπε τίποτε Κοίταξε δεξιά-ἀριστερά καί προσευχήθηκε ῞Υστερα εἶπε στήν γυναίκα laquoΕὐλογηmicroένη τώρα σάν microοναχή εἶσαιraquo Ἡ γυναίκα ἠρέmicroησε ἔβαλε microετάνοια φίλησε τό χέρι του καί ἔφυγε εὐχαριστώντας

Ἀκόmicroη καί λίγο πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του ὅταν ἦταν microεγάλοι οἱ πόνοι τῆς ἀσθενείας του καί ἦταν σχεδόν ἡmicroιθανής δέν ἔπαυε νά παρηγορῆ τόν λαό τοῦ Θεοῦ

Νέος γνωστός του εἶχε σοβαρό πρόβληmicroα ὑγείας πού τοῦ δηmicroιούργησε θλί-ψη ἀβάσταχτη Κατέφυγε σέ ψυχιάτρους καί ἔπαιρνε φάρmicroακα Ὁ Γέροντας τόν κάλεσε ἰδιαίτερα τόν εἶδε γιά λίγα λεπτά τοῦ εἶπε δυό λόγια ἀλλά ἡ χαρά πού πῆρε τό παιδί ἦταν microεγάλη καί ἀπερίγραπτη ῎Εφυγε ἄλλος ἄνθρωπος καί πέ-ταξε τά ψυχοφάρmicroακα

Ἄν καί ὁ ἴδιος ὑπέφερε ἔδινε ὅmicroως παρηγοριά στούς ἄλλους ῞Οσο ζοῦσε παρηγοροῦσε ἀπό τήν γῆ Τώρα πιά εἶναι παράκλητος ἀπό τούς οὐρανούς καί microεσίτης πρός τόν Θεό

laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo

Έλεγε ὁ Γέροντας laquoΕὐωδία δίνει ὁ Θεός κάποτε σέ ὥρα προσευχῆς Ἄλλοτε σέ ὥρα πού δέν προσεύχεσαι Αὐτό εἶναι γιά νά παρηγορήση νά ἐνδυναmicroώση καί νά πληροφορήση κάποια ψυχή πάντως γιά κάποιον σκοπό Εἶναι ἔντονη ἡ εὐωδία Δέν microοιάζει microέ τήν εὐωδία τῶν ἀρωmicroάτων Αἰσθάνεσαι microεγάλη ἀνακού-φιση Μερικές φορές δέν ἀντέχεις ἀπό τήν ἔντονη εὐωδίαraquo

Αὐτή ἡ θεϊκή εὐωδία εἶναι δηλωτική τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος σέ microέρη ἁγιασmicroένα ἤ ὅπου ὑπάρχουν ἅγια Λείψανα

῎Οχι microόνο αἰσθανόταν εὐωδία ὁ Γέροντας ἀλλά καί ὁ ἴδιος εἶχε γίνει laquoεὐωδία

Χριστοῦraquo Ἄπειρες φορές τόν πρόδιδε ἡ θεία χάρις καί πιστοποιοῦσε τήν ἁγιό-τητά του microέ εὐωδία πού σάν laquomicroύρον ἐκκενωθένraquo ἐξερχόταν ἀπό τόν ἴδιο ἀπό προσωπικά του ἀντικείmicroενα ἤ ἀπό χώρους ὅπου ἔζησε

Μοναχός ἁγιορείτης διηγεῖται laquoἩ εὐωδία ἡ ὁποία πήγαζε ἀπό τόν Γέροντα

ἦταν ἄλλο πρᾶγmicroα Πολλές φορές ὅταν ἀσπαζόmicroουν τό χέρι του αἰσθανόmicroουν ἕνα ὑπερφυσικό ἄρωmicroα σάν microύρο Τό ἴδιο αἰσθανόmicroουν νά ἐξέρχεται ἀπό τό στόmicroα του καί ὅταν microοῦ microιλοῦσε ἐνῶ φυσιολογικά λόγῳ τῆς ὑπερβολικῆς του νηστείας θά ἔπρεπε νά ἐξέρχεται δυσοσmicroία Ἐπανειληmicromicroένως εἶχε συmicroβῆ τό ἴδιο

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

ἄρωmicroα νά τό πρωτοαισθάνωmicroαι microόλις περνοῦσα τό ρέmicroα καί νά microέ συνοδεύη σέ ὅλη τήν διαδροmicroή microέχρι νά φθάσω στό Κελλί του στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ ἁγιορείτης ἱεροmicroόναχος Ἀ microαρτυρεῖ laquoΜέ περίmicroενε ὁ Γέροντας ἕνα πρωινό

γιά νά κάνουmicroε microιά ἐργασία microαζί ῞Οταν τοῦ ἀσπάσθηκα τό χέρι αἰσθάνθηκα ἔντονη εὐωδία ἀλλά καί ὅλη ἡ αὐλή ἦταν πλήρης εὐωδίαςraquo

laquoΚάποια φοράraquo microαρτυρεῖ ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τήν Ἱ Μονή Τιmicroίου Προ-

δρόmicroου Μεταmicroορφώσεως laquoαἰσθανόmicroουν εὐωδία ὅπως ἀπό τά ἅγια Λείψανα Ὁ παππούλης (π Παΐσιος) ἦταν σέ microικρή ἀπόσταση Στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἀπό ποῦ προέρχεται καί πλησιάζοντας κοντά του διαπίστωσα ὅτι ἡ εὐωδία ἐξερχό-ταν ἀπό τόν Γέρονταraquo

Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους

Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό Ἑλληνικά δέν γνώριζε ἄλλη γλῶσσα Ὅmicroως συνέβη ἐπανειληmicromicroένως -ὅταν ὑπῆρχε λόγος- microέ τήν γλῶσσα τῆς Πεντη-κοστῆς νά συνοmicroιλήση καί νά συνεννοηθῆ θαυmicroάσια microέ ἑτερο-γλώσσους

laquo῎Ηmicroουν παρώνraquo διηγεῖται ὁ ἱ Ε Κ laquoκάποτε στό Κελλί τοῦ Γέροντα microαζί

microέ ἄλλους τρεῖς ἐπισκέπτες καί ἕνα Γάλλο πού δέν microιλοῦσε λέξη Ἑλληνικά ῞Οταν ἦρθε ἡ σειρά του νά microιλήση microέ τόν Γέροντα πῆγαν πιό πέρα καί γιά δε-καπέντε λεπτά συνωmicroιλοῦσαν καθισmicroένοι στά κούτσουρα Τούς βλέπαmicroε πού συζητοῦσαν microέ ἐνδιαφέρον Πῶς ἐπικοινωνοῦσαν ἀφοῦ δέν ὑπῆρχε κοινή γλῶσ-σα ἐπικοινωνίας Ὁ ξένος ἔφυγε χαρούmicroενος Ἡ ἱκανοποίηση φαινόταν ἔκδηλη στό πρόσωπό τουraquo

Γάλλος περιηγητής εἶχε συmicroφωνήσει microέ κάποιον microοναχό νά πᾶνε microαζί νά δοῦν

τόν Γέροντα Τό βράδυ εἶχε ἀγρυπνία στό Μοναστήρι πού ἔmicroενε Ὁ microοναχός microετά τήν ἀγρυπνία πῆγε στό Κελλί του νά ξεκουραστῆ Ὁ ἀλλοδαπός ἀπό τόν πόθο νά δῆ τόν Γέροντα κατέβηκε microόνος του στό Καλύβι Συνωmicroίλησαν θαυmicroάσια καί ἀπό τήν συζήτηση σχηmicroάτισε τήν ἐντύπωση ὅτι ὁ Γέροντας γνώριζε ἄπταιστα Γαλλικά

Μαρτυρία π Π Λ laquoΒρέθηκα κάποτε στήν ldquoΠαναγούδαrdquo καί ἕνας ἀλλοδα-

πός περίmicroενε νά microιλήση microέ τόν Γέροντα Προσφέρθηκα νά κάνω τόν διερmicroηνέα Ἀρχικῶς ὁ Γέροντας περίmicroενε νά ἀκούση τήν microετάφραση τῶν ἐρωτήσεων Στήν συνέχεια ἀπαντοῦσε στίς ἐρωτήσεις πρίν κάνω τήν microετάφρασηraquo

Πνευmicroατικό τέκνο τοῦ Γέροντα διηγεῖται laquoΜιά microέρα πῆγα πολύ πρωί στήν laquoΠα-

ναγούδαraquo Πέρασα στό Ἀρχονταρίκι καί βρῆκα ἕναν ἀλλοδαπό ἐπισκέπτη Μέχρι νά ἑτοιmicroάση ὁ Γέροντας τό κέρασmicroα microέ τά λίγα Ἀγγλικά πού ἤξερα πιάσαmicroε τήν συζήτηση καί microοῦ εἶπε ὅτι χθές βράδυ ἦρθε ἀργά Καθυστέρησε γιατί ἔχασε τόν δρόmicroο πέρασε ἡ ὥρα καί ὁ Γέροντας τόν φιλοξένησε Συζήτησαν χωρίς καmicromicroιά δυ-σκολία καί ὁ ξένος νόmicroιζε ὅτι ὁ Γέροντας ἤξερε Ἀγγλικάraquo

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

Παράδοξες microεταβάσεις

Ὁ Γέροντας ἐνῶ βρισκόταν στό Κελλί του στό Ἅγιον ῎Ορος microετα-φερόταν πολύ microακρυά γιά νά βοηθήση κάποιον πού κινδύνευε ἤ γιά κάποιον ἄλλον λόγο

Οἱ ἄνθρωποι τόν ἔβλεπαν καί τόν ἄκουγαν Ἄλλοτε ἦταν ἀθέα-τος παρακολουθοῦσε καί γνώριζε τί συmicroβαίνει σέ κάποιο πρόσωπο σέ microιά οἰκογένεια ἤ σέ ἕνα microοναστήρι

Στό microοναστήρι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς ἔκει-

ραν κάποια ἡλικιωmicroένη microοναχή ἐσπευσmicroένα λόγῳ τοῦ ἐπικειmicroένου θανάτου της Ὁ π Παΐσιος δέν εἶχε πληροφορηθῆ ἀκόmicroη τήν ρασοφορία ὡστό-σο ἐνῶ ἦταν στό Ἅγιον Ὄρος παρευρίσκετο καί παρακολουθοῦσε τήν κηδεία καί δέν microποροῦσε νά καταλάβη ποιά microοναχή κηδεύουν

Τίς ἡmicroέρες πού πῆγε νά προσκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα ἦλθε microία παρέα νέων

νά τόν δῆ Ἐνῶ ἀπουσίαζε ἀπό τό Κελλί του αὐτοί τόν βρῆκαν Τούς ἄνοιξε ὁ Γέροντας τούς κέρασε λουκούmicroι συζήτησαν καί ἔφυγαν πολύ χαρούmicroενοι Δια-νυκτέρευσαν στήν Μονή Φιλοθέου καί ἐκεῖ ἀνέφεραν ὅτι εἶδαν τόν Γέροντα Οἱ πατέρες ἀποροῦσαν πῶς τόν βρῆκαν ἐνῶ ἔλειπε Τήν ἑποmicroένη κάποιος Φιλοθε-ΐτης πῆγε στήν laquoΠαναγούδαraquo ἀλλά δέν βρῆκε τόν Γέροντα Ρώτησε σέ γειτονι-κό Κελλί καί ἐπιβεβαίωσαν τήν ἀπουσία του

Τό γεγονός αὐτό εἶχε πληροφορηθῆ καί ὁ τότε πορτάρης τῆς Μονῆς Κουτλου-microουσίου ὁ νῦν ἡγούmicroενος Βατοπεδίου Ἀρχιmicro Ἐφραίmicro καί ἄλλοι πατέρες καί εἶ-χε γίνει εὐρύτερα γνωστό στό Ἅγιον Ὄρος

Ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τό Μοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορ-

φώσεως Χαλκιδικῆς διηγεῖται laquoΜιά microέρα πού ἐπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγούδαraquo εἶχε πολύ κόσmicroο Στό τέλος microοῦ εἶπε νά κοιmicroηθῶ στό Καλύβι του Φάγαmicroε κάτι πρόχειρο καί εἶπε νά ξεκουραστοῦmicroε γιατί ἦταν πολύ κουρα-σmicroένος καί ξάγρυπνος Εἶχε δυό βραδυές νά κοιmicroηθῆ Τό πρωί πού microέ κάλεσε γιά τήν ἀκολουθία microοῦ εἶπε

ndash Δέν micro᾿ ἄφησαν νά κοιmicroηθῶ ὅλη τή νύχταndash Ποιός Γέρονταndash Νά γινόταν ἔξω ἀγρυπνία ῏Ηταν πολύ ὡραῖαἘνῶ βρισκόταν στό Ἅγιον Ὄρος συmicromicroετεῖχε στήν ὁλονύκτια πού γινόταν σέ

Μοναστήρι ἔξω στόν κόσmicroο

Διόραση καί προόραση

Ὁ Γέροντας ἔχοντας τό διορατικό καί τό προορατικό χάρισmicroα προγνώριζε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἐνίοτε τόν ἐρχοmicroό τῶν ἐπισκεπτῶν τήν διάθεση τήν πνευmicroατική τους κατάσταση τό ὄνοmicroα τόν τόπο καταγωγῆς τό θέmicroα πού τούς ἀπασχολοῦσε τό παρελθόν καί τό microέλλον τους Εἶχε δική του τηλεόραση (πνευ-

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

microατική) καί ἔβλεπε ἀκόmicroη κάποιο πρόσωπο πού ἦταν microακρυά του τί κάνει πῶς περνᾶ microέ τί ἀσχολεῖται Ἐγνώριζε ἄλλοτε τί γράφει ἕνα γράmicromicroα πού τοῦ ἔστελναν καί ἔδινε τήν ἀπάντηση χωρίς νά τό διαβάση˙ τί περιέχει ἕνα δέmicroα χωρίς νά τό ἀνοίξη

Εἶπε laquo῞Οταν ἄρχισε ὁ πόλεmicroος στόν Περσικό αἰσθάνθηκα στόν ὕπνο microου ἕναν

πόνο Ἄκουγα ἕνα βουητό ἀπό κανόνια βόmicroβες ἀεροπλάνα καί ξύπνησα Κατά-λαβα ὅτι εἶχε ἀρχίσει ὁ πόλεmicroος καί γινόταν microεγάλο κακό Ὅταν microετά ἦρθε ἕνας πατέρας ἀπό τό Κουτλουmicroούσι καί microοῦ εἶπε ὅτι ἄρχισε ὁ πόλεmicroος ἀπάντησα ὅτι ἔχει περίπου δύο ὧρες πού ἄρχισε Τό ἴδιο αἰσθάνθηκα καί τήν τρίτη ἡmicroέραraquo

Ὁ κ Τσολάκης Βασίλειος Ἀστυνοmicroικός ἀπό Ἀριδαία διηγεῖται laquoΚάποιος γνω-

στός microου εἶχε πάει στό ἐξωτερικό Δυστυχῶς ἐκεῖ ἔmicroπλεξε microέ Προτεστάντες microέ ἀποτέλεσmicroα νά ἀρνηθῆ τήν Ὀρθοδοξία καί νά γίνη Προτεστάντης

raquoΜιά microέρα microέ ἐπισκέφθηκε στό γραφεῖο microου καί βλέποντας τήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου microοῦ εἶπε ἔντροmicroος laquoΑὐτόν τόν ξέρω Πρίν δέκα χρόνια πῆγα στό Κελλί του microέ ἄλλους δύο Μόλις φτάσαmicroε microόνο ἐmicroένα δέν microοῦ ἐπέτρεψε νά microπῶ Διότι microοῦ εἶπε ὅτι εἶmicroαι αἱρετικός γιατί δέν πιστεύω στήν Παναγία καί στούς Ἁγίουςraquoraquo

Ὁ κ Θ κάτοικος Χ τελευταῖα παρακολουθοῦσε τίς διαλέξεις κάποιας ὀρ-

γανώσεως ἀπό αὐτές πού σάν δηλητηριώδη microανιτάρια ξεφυτρώνουν κάθε τό-σο στήν χώρα microας microέ φιλοσοφικοεπιστηmicroονική δῆθεν κάλυψη ἀλλά ὑπόπτου περιεχοmicroένου καί στόχων Μελετοῦσε ἐπίσης σχετικά βιβλία καί φυλλάδια πού τοῦ ἔδιναν ῞Οσα ἄκουγε ἤ διάβαζε εἶχαν σάν ἀποτέλεσmicroα νά τόν κάνουν νά microήν αἰσθάνεται καλά κάπως σάν ζαλισmicroένος θολωmicroένος microπερδεmicroένος Προ-βληmicroατιζόταν ἄν ἔπρεπε νά συνεχίση διχαζόταν καί στενοχωριόταν Κάποιος φίλος του πού πληροφορήθηκε τήν δυσκολία του τοῦ συνέστησε νά πάη στό Ἅγιον ῎Ορος νά συmicroβουλευθῆ τόν γέροντα Παΐσιο Πείσθηκε καί ξεκίνησε γιά τό Ἅγιον ῎Ορος ἔβαλε microάλιστα στήν δεξιά ἐξωτερική τσέπη τοῦ microπουφάν του τήν Ἁγία Γραφή ἐνῶ στήν ἀριστερή ἐσωτερική τσέπη κάποιο βιβλίο καί φυλλά-δια τῆς ὀργανώσεως

Φθάνοντας στήν laquoΠαναγούδαraquo βρῆκε τόν Γέροντα περιτριγυρισmicroένο ἀπό πο-λύ κόσmicroο Περίmicroενε microέχρις ὅτου ἔφυγαν οἱ ἄλλοι ἐκτός ἀπό δύο πού ἤθελαν νά δοῦν ἰδιαιτέρως τόν Γέροντα Σκεφτόταν πῶς νά ἐκθέση τό πρόβληmicroά του ἀλλά ὁ Γέροντας τόν πρόλαβε καί ρώτησε

ndash Τί κάνει ἡ Χ (ἀνέφερε τήν πατρίδα του)ndash Καλά εἶναι πάτερ εἶπε γεmicroᾶτος ἀπορία γιά τό πῶς ὁ Γέροντας πού τόν

ἔβλεπε πρώτη φορά γνώριζε τήν πατρίδα τουndash Κοίτα Θ (νέο ξάφνιασmicroα γιατί τόν προσφώνησε microέ τό ὄνοmicroά του) αὐτό

τό βιβλίο πού ἔχεις σ᾿ αὐτή τήν τσέπη (καί τοῦ ἔδειξε τήν τσέπη πού εἶχε τήν Ἁγία Γραφή) εἶναι καλό καί νά τό microελετᾶς ὅσο πιό συχνά microπορεῖς ἀλλά αὐτά πού ἔχεις ἐδῶ (καί τοῦ ἔδειξε ἀριστερά στό στῆθος) πέταξέ τα τό συντοmicroώτερο γιατίhellip ἔχει τρελλοκοmicroεῖο ἡ Χ (πατρίδα του) Ἄν δέν ἔχη θά πᾶς ἀλλοῦraquo

Στό Στόmicroιο ἐνῶ καθόταν microέ ἀνθρώπους στό Ἀρχονταρίκι ἔλεγε laquo῎Ερχεται

ὁ Βασίλης καί ὁ Δηmicroήτρηςraquo καί σηκωνόταν νά microαγειρέψη ἤ νά ἑτοιmicroάση καφέ

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

Ἀποροῦσαν οἱ ἄλλοι πῶς τό ξέρει

Ὑπῆρχαν καί microερικοί πού ζητοῦσαν νά λάβουν πεῖρα laquoτοῦ ἐν αὐτῷ λαλοῦ-ντος Χριστοῦraquo ῎Ηθελαν νά διαπιστώσουν ἄν ὁ Γέροντας ἔχη διορατικό καί προ-ορατικό χάρισmicroα

Ἀξιωmicroατικός πού ἦταν στά ραντάρ θέλησε νά δοκιmicroάση ἄν καί τό laquoραντάρraquo τοῦ Γέροντα λειτουργῆ καλά ἀλλά laquoπιάστηκεraquo ἀπό αὐτό Δηλαδή laquoἔπιασεraquo καί ἀπεκάλυψε τούς λογισmicroούς του

Σέ γνωστή του microοναχή εἶπε laquoΣέ βλέπω (ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος) πού διαβάζεις

συνέχεια τόν βίο τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου Καλά κάνεις νά τόν διαβάζηςraquo

Κάποιος χτύπησε τό καmicroπανάκι ἐνῶ ὁ Γέροντας ἔκανε εἰκονάκια στήν πρέσ-σα Κοίταξε ἀπό τό παράθυρο καί εἶδε ἕνα νέο Δέν ἄνοιξε Συνέχισε τό ἐργόχει-ρό του Τρεῖς φορές πῆγε στό παράθυρο καί προσεκτικά παρατηροῦσε τόν νέο Τήν τρίτη φορά microονολογοῦσε laquoἄντε στό καλό παλληκάριraquo καί ἐξήγησε στόν παριστάmicroενο microοναχό laquoΚαί νά τοῦ ἀνοίξω δέν βγαίνει τίποτε διότι ἔχει κάνει τήν καρδιά του σταῦλοraquo

Κάποτε στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo χτύπησε τό καmicroπανάκι Ὁ Γέροντας κοίταξε ἀπό

τό παράθυρο καί εἶδε ἕναν λαϊκό νά περιmicroένη Τόν παρατηροῦσε γιά λίγη ὥρα καί microονολογοῦσε laquoΠετραχήλι ἔχει παπᾶς δέν εἶναιraquo Ἀφοῦ τοῦ ἄνοιξε καί συζήτησαν ἀπεκάλυψε ὁ ἐπισκέπτης ὅτι ἦταν microάγος καί φοροῦσε κατάσαρκα πετραχήλι

Μαθητής τῆς Ἀθωνιάδος πῆγε στόν Γέροντα καί ἐκεῖνος τόν ρώτησε laquoΠόσα

ἀδέλφια εἶστεraquo laquoὈκτώraquo ἀπάντησε τό παιδί laquoΛάθος κάνειςraquo τοῦ εἶπε laquoἐννιά

Στήν ἹΜ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορφώσεως

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

εἶστεraquo Ἡ microητέρα του ἦταν ἔγκυος καί ὁ microαθητής δέν τό γνώριζε

Πολλές φορές δεχόταν ἐλλάmicroψεις Ἐνῶ βάδιζε ἤ συνωmicroιλοῦσε ἤ ἐργοχειροῦσε λάmicroβανε ἕνα microήνυmicroα microία πληροφορία γιά κάτι πού συνέβαινε πολύ microακρυά σέ κάποιο πρόσωπο Τό Ἅγιο Πνεῦmicroα τόν πληροφοροῦσε καί ὁ Γέροντας ἀνάλο-γα microέ τήν περίπτωση ἤ ἄναβε κερί καί προσευχόταν ἤ ἔσπευδε αὐτοπροσώπως νά βοηθήση

Χάρισmicroα ἰάσεων

Ὁ ἅγιος Μάξιmicroος ὁ Ὁmicroολογητής θεωρεῖ τό ἰαmicroατικό χάρισmicroα ἐπακόλουθο τῆς ἀγάπης Γράφει laquoὉ τήν φυσικήν κατορθώσας φιλανθρωπίαν microετά τήν τε-λείαν τῆς φιλαυτίας ἀναίρεσιν ἰαmicroάτων δέχεται χάρισmicroαraquo35

Τέτοιο χάρισmicroα ἔλαβε καί ὁ Γέροντας Θεράπευσε πολλούς πού ἔπασχαν ἀπό ἀσθένειες ἀνίατες καρκίνο λευχαιmicroία καρδιοπάθεια παραλυσία τύφλωση καί ἔλυσε τήν στείρωση πολλῶν γυναικῶν

Συνήθως προγνώριζε τό πρόβληmicroα καί τήν ἐξέλιξή του Ἄν ἔβλεπε πίστη στόν ἀσθενῆ καί ὅτι ἡ θεραπεία δέν θά τόν βλάψει πνευmicroατικά microέ microόνο τόν λόγο του laquoδέν ἔχεις τίποτε εἶσαι καλάraquo ὁ ἀσθενής ἔφευγε ὑγιής Ἐνίοτε σταύ-ρωνε τούς ἀρρώστους microέ τά ἅγια Λείψανα καί τούς ἔχριε microέ ἔλαιον ἀπό τό καν-τήλι τῆς Παναγίας

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας τό ἑξῆς laquoΧθές (Ἰούλιος τοῦ 1992) φέρανε ἕνα παιδάκι

ἐδῶ δέκα ἐτῶν τελείως τυφλό Μόλις τό εἶδα τό ρώτησα laquoΠαιδί microου τί θέλεις νά σοῦ δώση ὁ Χριστόςraquo Αὐτό microοῦ εἶπε laquoΘέλω νά γίνω καλό παιδίraquo καί πρίν προλάβω νά προσευχηθῶ τό παιδί ἀπέκτησε τό φῶς τουraquo

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε αὐτό γιά νά παρηγορήση ἄλλον ἀόmicromicroατο ἀλλά ἀπέ-κρυψε τήν δική του συmicroβολή ὅπως καί σέ ἄλλες περιπτώσεις πού ἁπλῶς ἀνα-φέρει ὅτι ὁ τάδε δέν ἔχει τίποτε θά γίνει καλά

Ὁ κ Γκόλιας Ματθαῖος ἀπό τά Ἰωάννινα microαρτυρεῖ laquoἙνός φίλου microου ἡ κόρη

ἡλικίας 17 ἐτῶν ἔπασχε ἀπό σκλήρυνση κατά πλάκας καί σιγά-σιγά παρέλυε Πήγαmicroε στόν Γέροντα καί τοῦ ἀναφέραmicroε σχετικά Λέει στόν πατέρα της laquoἩ Γεωργία θά γίνει καλά καί θά πάει νά σπουδάσηraquo

Σέ διάστηmicroα ἑνός ἔτους ἡ βελτίωση ὑπῆρξε θεαmicroατική Ἡ Γεωργία ἔγινε τε-λείως καλά καί σπούδασε στήν Ἀθήνα Ἔκτοτε δέν ἀρρώστησε ξανάraquo

Μαρτυρία Π Δ ἀπό Θεσσαλονίκη ἀποφοίτου Ἀθωνιάδος laquoΚάποιος microαθητής

τῆς Ἀθωνιάδος ὁ Ἰ Μ κατά τό ἔτος 1989 ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο Βρέθηκε ὄγ-κος πίσω ἀπό τό microάτι Πρίν microπῆ στό χειρουργεῖο πῆγε ἡmicroέρα Σάββατο microέ τόν πατέρα του στόν Γέροντα Ὁ πατέρας microέ δάκρυα παρακαλοῦσε νά κάνη προσευ-χή καί τόν ρωτοῦσε ἐπίmicroονα ἄν θά γίνει καλά τό παιδί του

Ὁ Γέροντας microέ σιγουριά τούς εἶπε laquoΜήν στενοχωριέστε δέν εἶναι τίποτεraquo

35 Πρός Θαλάσσιον 59 PG 90 617C

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

Ἔφυγαν κάπως παρηγορηmicroένοι Ὅταν τήν Τετάρτη πῆγαν γιά τήν ἐγχείρηση οἱ γιατροί κατόπιν ἐξετάσεων διεπίστωσαν ὅτι ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανισθῆ δέν ὑπῆρχε τίποτε καί φυσικά ἐξεπλάγη-σαν

Ὁ πατέρας καί ὁ γυιός κατάλαβαν τί εἶχε συmicroβῆ καί τό Σάββατο ἦρθαν πάλι στό Ὄρος καί πῆγαν χαρούmicroενοι στόν Γέροντα γιά νά τόν εὐχαριστήσουν Ὁ πατέρας καί πάλι ἔκλαιγε ἀλλ᾿ αὐτή τήν φο-ρά microέ δάκρυα χαρᾶς διότι microέ τίς εὐχές τοῦ Γέροντα σώθηκε τό microάτι τοῦ παιδιοῦ τουraquo

Ὁ Ἱεροmicroόναχος Ἀ ἀνέφερε laquoΚάποια γυναίκα εἶχε 14 χρόνια

παντρεmicroένη χωρίς νά ἀποκτήση παιδί Ἀγανακτοῦσε καί ἔλεγε laquoΓιατί ὁ Θεός νά microήν microοῦ δώση καί microένα παιδίlaquo Ἀνέφερα στόν Γέροντα τήν περίπτωση καί microοῦ εἶπε laquo῎Ε νά κάνη ἕνα παδί γιά νά microήν γογγύζηraquo Καί ὄντως στό χρόνο ἀπέκτησεraquo

Ὑπῆρχαν καί ἄλλες δυσκολώτερες περιπτώσεις ὅπως ἀνέφερε ὁ Γέρο-

ντας laquoΚάνω γιά ὁρισmicroένους χρόνια προσευχή καί δέν βοηθιοῦνται γιατί ἔχουν πεῖσmicroα θέληmicroα ἐγωισmicroό Λένε laquoΓιατί ὁ Θεός δέν microοῦ δίνει αὐτόraquo Καί γιατί νά microᾶς τό δώση Γιά νά microᾶς κάνη πιό ἐγωιστές πιό θεληmicroατάρη-δες Δέν τούς ὠφελεῖ ἄν τό δώση Εἶναι σάν νά διατάζη micro᾿ αὐτόν τόν τρόπο τόν Θεό Ἐνῶ ἄν ἔλεγαν laquoἌν θέλης δῶσε microου αὐτόraquo Ὁ τρόπος προσευχῆς νά εἶναι ταπεινόςraquo

Ἔγραφε σέ ἐπιστολή (18-9-67) laquoΠολλές φορές ἐπέmicroεινα στήν προσευχή διά διάφορα θέmicroατα (ἀπαιτητικῶς) ἤ ἀτοmicroικά microου ἤ ἄλλων ἀδελφῶν καί microετά ἀναγ-

Τό Κελλί τοῦ Ὑπατίου τήν ἐποχή πού διέmicroενε ἐκεῖ ὁ Γέροντας

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

κάστηκα νά ζητήσω συγγνώmicroην ἀπό τόν Θεό καί νά ζητῶ ξανά τό ἀντίθετο Ἔκτοτε παρακαλῶ ὅτι εἶναι συmicroφέρον τῆς ψυχῆς νά δίδη σάν καλός πατέρας διότι ὅλη ἡ θυσία Του ἔγινε διά νά ἀποκαταστήση τίς ψυχές microας στόν παράδει-σο κοντά Τουraquo

Ὁ Γέροντας δέν microεροληπτοῦσε οὔτε ἔκανε διακρίσεις Τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ εἶναι διαφορετικό γιά τόν κάθε ἄνθρωπο Τό βέβαιο εἶναι ὅτι ὅλοι παρηγοροῦ-νταν καί ἐνισχύονταν ἀπό τόν Γέροντα

Ἄν δέν προηγηθῆ ἡ ψυχική θεραπεία ἡ σωmicroατική microόνη της δέν ὠφελεῖ γιατί συνήθως οἱ θεραπευmicroένοι ἐπανέρχονται στόν ἴδιο ἁmicroαρτωλό τρόπο ζωῆς

Ἐπεδίωκε ὄχι microόνο νά θεραπευθῆ ὁ ἀσθενής ἀλλά περισσότερο νά σωθῆ ἡ ψυχή του γιά τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος καί ἔχυσε τό αἷmicroα Του Φυσικά τό πιό microεγάλο θαῦmicroα γι᾿ αὐτούς πού θεραπεύονταν ἦταν ὅτι ἐνδυναmicroώ-νονταν στήν πίστη γίνονταν συνειδητά πιστοί θεράπευαν τήν ψυχή τους ἀπό τά πάθη καί δόξαζαν microέρα-νύχτα τόν Θεό Αὐτό ἔχει ἀπείρως microεγαλύτερη ἀξία καί αἰώνια διάρκεια ῎Ηθελε νά συνεργήσουν καί οἱ ἀσθενεῖς στήν θεραπεία τους Νά κάνουν ἔστω καί microιά microικρή θυσία γιά τόν Χριστό πχ νά κόψουν ἕνα πάθος τους τό τσιγάρο τό ποτό ἤ κάτι ἄλλο

῞Οταν οἱ θεραπευθέντες ἀπό εὐγνωmicroοσύνη ἤθελαν νά προσφέρουν κάτι ὁ Γέροντας δέν τό δεχόταν Ζητοῦσε microόνο νά τακτοποιηθοῦν πνευmicroατικά νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν ὡς καλοί Χριστιανοί Δέν ζητοῦσε νά κάνουν ἐλεηmicroοσύνες microεγάλες νά κτίζουν Ἐκκλησίες κλπ οὔτε ἐπέβαλ-λε φορτία δυσβάστακτα Αὐτά τά ἄφηνε στήν προαίρεσή τους Ἡ χαρά τοῦ Γέροντα ἦταν microεγάλη ὅταν microαζί microέ τήν σωmicroατική θεραπεία θεραπευόταν καί ἡ ψυχή τοῦ ἀσθενοῦς βοηθιόταν ὅλη ἡ οἰκογένειά του καί δοξαζόταν τό ὄνο-microα τοῦ Θεοῦ

Προβολέας ἀκτίστου φωτός

Ὁ Σεβασmicroιώτατος microητροπολίτης Ξάνθης κκ Παντελεήmicroων ὡς αὐτόπτης microάρτυς ἀναφέρει laquo῏Ηταν βαθύς ὄρθρος microετά ἀπό διανυκτέρευση στήν Καλύ-βη τῆς laquoΠαναγούδαςraquo Διαβάσαmicroε τήν ἀκολουθία στό Ἐκκλησάκι τοῦ Κελλιοῦ Λειτουργοῦσα (ὡς ἱερεύς) καί ἔψελνε ὁ γερο-Παΐσιος Καθώς προχωροῦσε ἡ θεία Λειτουργία ἦλθε ἡ ὥρα τῆς θείας Κοινωνίας Ὁ Γέροντας πλησίασε microε-τά πολλῆς εὐλαβείας καί συστολῆς νά microεταλάβη τῶν ἀχράντων Μυστηρίων Καθώς ἔσκυψε ἔβγαλε τό σκοῦφο του ἐλευθερώνοντας τά microαλλιά του ῎Εκ-πληκτος παρατηροῦσα ὅτι τό πρόσωπό του microέ φανερά τά σηmicroεῖα τῆς θείας ἀλλοίωσης εἶχε γίνει φωτεινό Ἐξέπεmicroπε ἱλαρό ἔντονο φῶς Θέαmicroα ἀσυνήθι-στο γιά microένα τό ὁποῖο microετέφερε microέσα microου τόν γλυκασmicroό αὐτῆς τῆς θείας microαρ-microαρυγῆς Δέν θέλησα νά πῶ τίποτα Κράτησα ὡς τίmicroιον δώρηmicroα στήν microνήmicroη microου τήν φωτοφόρο microορφή του ἕτοιmicroη νά ὑποδεχθῆ τόν Κύριο τῆς δόξης καί τήν καταθέτω γιατί δέν ἀνήκει στήν ἐλαχιστότητά microου ἀλλά σέ ὅλους ὅσοι ἀποζητοῦν παρηγοριά ἀπό τό φωτοφόρο πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

Γrsquo ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία

Ὅπως ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος εἶχε τρεῖς microητέρες τήν φυ-σική του microητέρα τήν Παναγία καί τήν βροντή διότι ὠνοmicroάσθηκε ἀπό τόν Κύριο laquoβοανεργέςraquo (υἱός βροντῆς) ἔτσι καί ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό

τήν microητέρα του Εὐλογία καί τήν Παναγία αἰσθανόταν καί τήν ἁγία microας Ἐκκλη-σία ὡς ἀληθινή του microητέρα Εἶναι ὄντως microητέρα ὅλων τῶν πιστῶν ἀφοῦ microᾶς ἀναγεννᾶ microέ τό Βάπτισmicroα καί microᾶς τρέφει microέ τήν χάρι τῶν microυστηρίων της

Ὁ Γέροντας τόνιζε ἰδιαίτερα αὐτή τήν σχέση του ῎Εγραφε σέ ἐπιστολή του πρός κάποιον νέον laquoΜετά ὅταν τελειώσης τίς σπουδές νά κάνης ὅτι σέ ἀνα-παύει ἐντός τῶν κόλπων τῆς microητέρας Ἐκκλησίαςraquo

῏Ηταν microοναχός microέ ἐκκλησιαστικό φρόνηmicroα καί ἐκκλησιαστική συνείδηση Οἱ ἐκκλησιολογικές του ἀπόψεις ἦταν ὀρθοδοξότατες Πίστευε ὅτι ἡ Ἐκκλησία κατέχει τό πλήρωmicroα τῆς ἀποκαλυφθείσης Ἀληθείας Ἔλεγε laquo῞Οτι ἔχει ἡ Ἐκ-κλησία εἶναι λαmicroπικαρισmicroένοraquo Ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων κατορθώνεται στήν Ἐκκλησία Αἰσθανόταν ὅτι ἀποτελεῖ microέλος της Ὑπέτασσε τό θέληmicroά του καί θυσιαζόταν γιά τό καλό της Ἀκόmicroη καί ἡ ἄσκησή του εἶχε ἐκκλησιαστική ἀνα-φορά Πίστευε ὅτι laquoὅταν διορθώσω τόν ἑαυτό microου διορθώνεται ἕνα κοmicromicroάτι τῆς Ἐκκλησίαςraquo Ἡ ἀγάπη του γιά αὐτήν ἦταν πολύ microεγάλη Γιά τήν εὐστάθειά της ὑπέmicroεινε κόπους καί θυσίες γιά τήν δόξα της προσευχόταν συνεχῶς Γιά τήν ἑνότητά της ἀγωνίστηκε πολυτρόπως Ἔγραφε laquoΔέν εἶmicroαι ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν κάνει τήν Ὀρθόδοξον τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν κόmicromicroα Ἀγαπῶ τούς καλούς ἐργάτας τοῦ Χριστοῦ καί βοηθῶ ὅσο microπορῶraquo

Βοήθησε πολλούς νέους νά γίνουν καλοί κληρικοί ἐργάτες στόν ἀmicroπελῶνα τοῦ Κυρίου Τούς συmicroβούλευε laquoἘργασθεῖτε ταπεινά microέσα στήν Ἐκκλησία καί ὁ Κύριος θά σᾶς προδώσει (ἀναδείξει φανερώσει) στά microάτια τῶν ἀνθρώπωνraquo Κάποιοι ἀπό αὐτούς σήmicroερα κοσmicroοῦν τήν Ἱεραρχία

῎Ηθελε οἱ κληρικοί νά ἑτοιmicroάζουν τόν λαό microέ τήν microετάνοια γιά νά ἀποφύ-γουmicroε τήν δικαία ὀργή τοῦ Θεοῦ Ἡ διακονία τους νά ἀποβλέπη στήν σωτηρία τῶν πιστῶν καί στήν δόξα τῆς Ἐκκλησίας ὄχι στήν αὐτοπροβολή ῎Ελεγε γιά κληρικό πού ἐπετέλεσε ἔργο ἀξιόλογο ὅτι laquoθά εἶχε ἀξία τό ἔργο του ἄν δέν ἦταν κάτι τό προσωπικόraquo

Ὁ ἴδιος ἀθόρυβα ἀπό τό ἀσκητήριό του παρακολουθοῦσε τήν ἐκκλησιαστι-

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

κή κατάσταση microέ ἐνδιαφέρον Προσευχόταν microιλοῦσε ἔγραφε καί ὅταν τό ἔκρινε ἀναγκαῖο ἐξερχόταν στόν κόσmicroο γιά κάποια ἐκκλησιαστική ὑπόθεση Γιά ἕνα τέ-τοιο θέmicroα βγῆκε καί συνάντησε τόν ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυmicroο καί ἄλλη φορά πῆγε στόν microητροπολίτη Φλωρίνης κκ Αὐγουστῖνο Ἐκεῖνος τοῦ εἶπε laquoΚαλόγερε ἦρθες νά microέ ἐλέγξηςraquo laquoὌχι Σεβασmicroιώτατεraquo ἀπάντησε laquoΤό Εὐαγγέλιο λέει laquoἐάν ἁmicroαρ-τήση εἰς σέ ὁ ἀδελφός σου ὕπαγε καί ἔλεγξον αὐτόνraquo36 δέν λέει γιά τόν Πατέραraquo Τοῦ ἔβαλε ἐδαφιαία microετάνοια καί στήν συνέχεια τοῦ εἶπε κάτι τό ὁποῖο δέχθηκε ὁ ἀγωνιστής Μητροπολίτης καί ἔκτοτε τόν εἶχε σέ microεγάλη εὐλάβεια Ἀρκετοί Ἐπίσκο-ποι τόν συmicroβουλεύονταν καί ἐπιζητοῦσαν τήν ἐπικοινωνία microαζί του

Πονοῦσε πολύ ὅταν ὑπῆρχαν σκάνδαλα καί ἐκκλησιαστικές κρίσεις Τότε προ-σευχόταν περισσότερο laquoΣᾶς ἔγραψα τό βαθύ πόνο microουraquo ἔγραφε σέ ἐπιστολή του σέ microιά τέτοια περίοδο (12-4-75) καί ἐξηγοῦσε γιατί συmicroβαίνουν αὐτά laquoΛείπει ἡ πατε-ρική πνευmicroατική ἀρχοντιά καί ἑπόmicroενο εἶναι νά microαλώνουmicroε σάν τούς γύφτουςraquo

Γιά τό πολυσυζητηmicroένο θέmicroα τῶν θρησκευτικῶν ὀργανώσεων ὁ Γέροντας εἶπε laquoΤίς χριστιανικές ὀργανώσεις νά microήν τίς διαλύσουmicroε ἀλλά νά τίς κάνουmicroε πατε-ρικέςraquo

Ἰδιαιτέρως σεβόταν τόν Οἰκουmicroενικό θρόνο Ἀναγνώριζε τήν πανορθόδοξη ἀποστολή του καί κατανοοῦσε τήν δύσκολη θέση πού βρίσκεται Προσευχόταν πολύ καί τόν ὑπερασπίστηκε δηmicroόσια σέ πολλές περιπτώσεις

Ἀπό τό Στόmicroιο εἴδαmicroε τόν Γέροντα σφοδρό πολέmicroιο τῶν αἱρέσεων Στά θέmicroα-τα τῆς πίστεως ἦταν ἀκριβής καί ἀσυγκατάβατος

Εἶχε microεγάλη ὀρθόδοξη εὐαισθησία γι᾿ αὐτό δέν δεχόταν συmicroπροσευχές καί κοινωνία microέ πρόσωπα microή ὀρθόδοξα Τόνιζε laquoΓιά νά συmicroπροσευχηθοῦmicroε microέ κά-ποιον πρέπει νά συmicroφωνοῦmicroε στήν πίστηraquo Διέκοπτε τίς σχέσεις του ἤ ἀπέφευγε νά δῆ κληρικούς πού συmicromicroετεῖχαν σέ κοινές προσευχές microέ ἑτεροδόξους Τά laquomicroυ-στήριαraquo τῶν ἑτεροδόξων δέν τά ἀναγνώριζε καί συmicroβούλευε οἱ προσερχόmicroενοι στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά κατηχοῦνται καλά πρίν βαπτισθοῦν

Καταπολέmicroησε τόν οἰκουmicroενισmicroό καί microιλοῦσε γιά τό microεγαλεῖο καί τήν microονα-δικότητα τῆς Ὀρθοδοξίας τήν πληροφορία του ἀρυόmicroενος ἀπό τήν ἐν καρδίᾳ του θεία χάρι Ὁ βίος του ἀποδείκνυε τήν ὑπεροχή τῆς Ὀρθοδοξίας

Γιά ἕνα διάστηmicroα εἶχε διακόψει microαζί microέ ὅλο σχεδόν τό ὑπόλοιπο Ἅγιον ῎Ορος τό microνηmicroόσυνο τοῦ πατριάρχου Ἀθηναγόρα γιά τά ἐπικίνδυνα ἀνοίγmicroατά του πρός τούς Ρωmicroαιοκαθολικούς Ἀλλά τό ἔκανε microέ πόνο laquoΚάνω προσευχήraquo εἶπε σέ κάποιον laquoγιά νά κόβη ὁ Θεός microέρες ἀπό microένα καί νά τίς δίνη στόν πατριάρ-χη Ἀθηναγόρα γιά νά ὁλοκληρώση τήν microετάνοιά τουraquo

Χωρίς νά ἐπιδιώκη νά φαίνεται ὁmicroολογητής microέ τόν τρόπο του ἀντιδροῦσε microι-λοῦσε καί ἔγραφε σέ ἐκκλησιαστικά πρόσωπα laquoἩ Ἐκκλησίαraquo ἔλεγε laquoδέν εἶναι καράβι τοῦ κάθε ἐπισκόπου νά κάνη ὅτι θέλειraquo Οἱ ἀντιδράσεις του αὐτές συνωδεύ-ονταν ἀπό πολλή προσευχή καί ἀγάπη γιά τήν Ἐκκλησία ἀλλά καί γιά τούς πα-ρεκτρεποmicroένους καί προϋπέθεταν ἀπάθεια διάκριση καί ἄνωθεν φωτισmicroό

῞Ενα ἄλλο θέmicroα πού ἀπασχόλησε τόν Γέροντα ἦταν τό θέmicroα τοῦ ἡmicroερολο-γίου Πονοῦσε γιά τόν χωρισmicroό καί προσευχόταν Λυπόταν γιά τίς παρατάξεις τῶν παλαιοηmicroερολογιτῶν πού εἶναι ξεκοmicromicroένες σάν τά κλήmicroατα ἀπό τήν Ἄmicroπε-

36 Ματθ ιη΄ 15

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

λο καί δέν ἔχουν κοινωνία microέ τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα καί τίς κατά τόπους αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες Μερικές τέτοιες ἐνορίες στήν Ἀθήνα καί στήν Θεσσαλονίκη ἑνώθηκαν καθ᾿ ὑπόδειξή του microέ τήν Ἐκκλησία κρατώντας τό παλαιό ἑορτολόγιο

Ἔλεγε laquoΚαλό ἦταν νά microήν ὑπῆρχε αὐτή ἡ ἑορτολογική διαφορά ἀλλά δέν εἶναι θέmicroα πίστεωςraquo Στίς ἐνστάσεις ὅτι τό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας ἀπαντοῦσε laquoΤό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας καί τό παλιό εἰδωλολάτρηςraquo ἐννοώντας τόν Ἰούλιο Καίσαρα

Μέ τήν ἀγάπη τήν προσευχή καί τήν διάκρισή του γνώριζε πότε νά microιλᾶ πῶς νά ἐνεργῆ καί νά βοηθᾶ ἀθόρυβα τήν microητέρα Ἐκκλησία ἀποφεύγοντας τά ἄκρα καί θεραπεύοντας πληγές πού ταλαιπωροῦν τό σῶmicroα τῆς Ἐκκλησίας καί σκανδαλίζουν τούς πιστούς

Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος

Ὁ Γέροντας ξερριζωmicroένος ἀπό τήν βρεφική του ἡλικία καί ἔχοντας ζήσει τήν φρίκη τοῦ πολέmicroου καί τῆς Κατοχῆς γνώριζε ἀπό τήν πεῖρα του ὅτι τό νά laquoδιάγωmicroεν ἤρεmicroον καί ἡσύχιον βίονraquo εἶναι microεγάλη εὐλογία

Ἀγαποῦσε τήν Πατρίδα καί ἔλεγε laquoΚαί ἡ Πατρίδα εἶναι microιά microεγάλη οἰκογέ-νειαraquo Δέν ἐπεδίωκε τό ἐθνικό microεγαλεῖο τήν δόξα καί τήν ἰσχύ microέ τήν κοσmicroική ἔννοια ἀλλά τήν εἰρήνη τήν πνευmicroατική ἄνοδο καί τήν ἠθική ζωή τῶν πολιτῶν γιά νά microᾶς βοηθᾶ καί ὁ Θεός Οὔτε ἐπιζητοῦσε τήν ἀσφάλεια γιά νά ἀπολαmicro-βάνουν οἱ ἄνθρωποι τίς ἀνέσεις τους

Σέ κάποιον ῞Ελληνα θερmicroό πατριώτη πού ζοῦσε στήν Ἀmicroερική καί προσπα-θοῦσε νά προβάλλη τήν Ἑλλάδα συνέστησε ν᾿ ἀγωνισθῆ γιά νά ἁγιάση καί ὕστερα νά προβάλλη σωστά καί πνευmicroατικά καί τήν Ἑλλάδα

῞Οπως οἱ Προφῆτες τοῦ Ἰσραήλ συmicromicroετεῖχαν στήν ζωή τοῦ ἔθνους ἐνεργά microέ τόν τρόπο τους προσεύχονταν θρηνοῦσαν ἔλεγχαν βασιλεῖς κήρυτταν microετά-νοια καί προφήτευαν γιά τά ἐπερχόmicroενα δεινά τό ἴδιο καί ὁ Γέροντας δέν ἦταν ἀδιάφορος καί ἀπαθής στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος Ὁ προφήτης δέν ἦταν ἐθνικι-στής πού ἔλεγε laquoΔιά Σιών οὐ σιωπήσοmicroαιraquo37 Τό ἴδιο καί ἡ στάση τοῦ Γέροντα ἦταν καθαρά πνευmicroατική

Στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος δέν ἤθελε οἱ Χριστιανοί νά εἶναι ἀδιάφοροι Πολύ λυ-πόταν πού ἔβλεπε πνευmicroατικούς ἀνθρώπους νά ἐπιζητοῦν νά βολευθοῦν οἱ ἴδιοι καί νά microήν ἐνδιαφέρωνται γιά τήν Πατρίδα Ὁ καηmicroός του καί ἡ ἀπορία του ἦταν πῶς οἱ ὑπεύθυνοι δέν ἀντιλαmicroβάνονται ποῦ ὁδηγούmicroαστε Ὁ ἴδιος ἀπό παλαιά διέβλεπε τήν σηmicroερινή κατάσταση καί ἀνησυχοῦσε ἀλλά δέν διέσπειρε τίς ἀνησυχίες του στόν κόσmicroο Ἔλεγε laquoἈπό τό κακό πού ἐπικρατεῖ σήmicroερα θά βγεῖ microεγάλο καλόraquo

Πίστευε ὅτι ἕνας microοναχός microπορεῖ νά βοηθήση ὁλόκληρο τό Ἔθνος laquoἌλλον ὁ Θεός τόν κάνει microοναχό γιά νά βοηθήση microιά οἰκογένεια καί ἄλλον γιά νά βοηθή-ση ὁλόκληρο Ἔθνος Τό Ἅγιον Ὄρος πολλά microπορεῖ νά προσφέρη Μπορεῖ νά δη-microιουργήση πάλι τό Βυζάντιο ἀπό τό ὁποῖο προῆλθεraquo

37 Ἡσ ξα΄ 1

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα

Η ἐξωτερική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα ἦταν ἑνός συνηθισmicroένου microοναχοῦ Τό ἀνάστηmicroά του microέτριο περίπου 160 micro ὕψος ῏Ηταν πολύ λεπτός σκελετωmicroένος ἀπό τήν πολυετῆ ἄσκηση microέ ὡραῖα ἁρmicroονικά καί λεπτά τά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου Ἡ ὅλη ἐmicroφάνισή του ἀπέπνεε καλωσύνη καί συmicroπάθεια

Τό βλέmicromicroα του ζωηρό ἐκφραστικό (ἐκφραζόταν καί microιλοῦσε microέ τά microάτια του) διεισδυτικό καί σπινθηροβόλο Εἰρήνη σιγουριά καί ἀρχοντιά συνώδευαν τίς κινήσεις του Τά γένια του microέτρια πυκνά καί σχεδόν κατάλευκα πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του Τά microαλλιά του microιξοπόλια (ἀσπρόmicroαυρα) καί πολύ πυκνά ἔφθα-ναν ὥς τούς ὤmicroους του Συνήθως φοροῦσε πλεκτό microάλλινο σκοῦφο χοντρό γιά τό κρύο Σέ ἐξόδους φοροῦσε τόν συνηθισmicroένο ἁγιορείτικο

Οἱ παλάmicroες τῶν χεριῶν του microεγαλύτερες τοῦ κανονικοῦ στιβαρές ἔδειχναν ἄνθρωπο πού εἶχε ἀσχοληθῆ microέ χειρωνακτικές ἐργασίες Τά πέλmicroατα τῶν πο-διῶν του microεγάλα δυσανάλογα πρός τό ἀνάστηmicroά του Τά δόντια του ἔλειπαν σχεδόν ὅλα ἐκτός ἀπό δύο στήν ἄνω σιαγόνα καί λίγα microπροστινά στήν κάτω Δέν θέλησε νά βάλη δόντια ἄν καί τοῦ πρότειναν πνευmicroατικά του τέκνα Συ-γκατατέθηκε ὅmicroως καί ἔβαλε δύο laquoγκυλιέδεςraquo ὅπως ὠνόmicroαζε τίς θῆκες ῞Οταν γελοῦσε φαίνονταν χαρακτηριστικά Παρά τήν ἔλλειψη τῶν δοντιῶν microιλοῦσε καθαρά καί δέν φαινόταν αὐτό σάν σωmicroατικό microειονέκτηmicroα Ἡ ἔκδηλη θεία χάρι σκέπαζε αὐτή τήν ἔλλειψη καί τόν ἔκανε νά φαίνεται laquoὡραῖος κάλλειraquo Τό πρόσωπό του ἦταν φωτεινό καί χαριτωmicroένο Ὁλόκληρος ἦταν laquoλαmicroπρόν τῆς χάριτος γνώρισmicroαraquo

Οἱ αἰσθήσεις του παρέmicroειναν ὀξύτατες ὥς τήν κοίmicroησή του καί λειτουργοῦ-σαν πολύ καλά Μέ τήν ὄσφρησή του ἀπό ἕνα χιλιόmicroετρο microακρυά αἰσθανόταν κάποιον πού κάπνιζε Ἡ ἀκοή του πολύ εὐαίσθητη Ἡ ὅρασή του καταπληκτική Ἔβλεπε λεπτοmicroέρειες ἀπό πολύ microακρυά Μέ γυαλιά πρεσβυωπίας ἔκανε ξυλό-γλυπτα microέ λεπτοmicroέρειες ὥς τά τέλη τῆς ζωῆς του

Φαινόταν ἕνας φυσιολογικός ἄνθρωπος ἀλλά ἔκρυβε στόν laquoκρυπτόν τῆς καρ-δίας ἄνθρωπον τόν κατά Θεόν κτισθένταraquo τήν θεία χάρι πού ἦταν ἀδύνατο νά κρυφθῆ καί ἀσύλληπτο νά κατανοηθῆ

Ἄν καί γέρων λευκόθριξ ἀσθενής καί χωρίς δόντια ἦταν ὅmicroως λέων Εἶχε κάτι τό δυνατό τό ἀποφασιστικό τό θεϊκό Μέσα σέ αὐτό τό ἀσθενικό καί microι-κροκαmicroωmicroένο σῶmicroα κρυβόταν microιά ψυχή ἀνδρεία microέ πολλή δύναmicroη καί θυmicroό

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

Τόν θυmicroό οἱ ἅγιοι Πατέρες τόν ὀνοmicroάζουν νεῦρο τῆς ψυχῆς Αὐτή τήν δύναmicroη (θυmicroό) τήν ἔστρεψε πρός τό καλό καί τήν ἀξιοποίησε γιά νά ἐπιτύχη τίς ἀρετές Δέν δίσταζε νά ἐλέγξη κάποιον ὅταν ἔκανε κακό πού ὑπερέβαινε τά ὅρια καί νά θυmicroώση ἀπαθῶς38 -laquoὀργίζεσθε καί microή ἁmicroαρτάνετεraquo- χωρίς νά χάση τήν εἰρήνη του πάντοτε ὅmicroως ὑπερασπί-ζοντας κάτι ἀνώτερο καί ὄχι τόν ἑαυτό του Μιλοῦσε τότε ὄχι κυριευ-microένος ἀπό τό πάθος τῆς ὀργῆς ἀλλά microέ πόνο ψυχῆς

Ἦταν ἀπό φύσεως ἀνοικτός καί εὐχάριστος φιλόξενος καί ἐλεή-microων γνήσιος Ἀνατολίτης Ἀγαποῦσε νά διηγῆται χαριτωmicroένες ἱστορί-ες microέ πνευmicroατικό περιεχόmicroενο καί νά γελᾶ ἀπό τήν καρδιά του laquoΔυ-στυχῶς σήmicroεραraquo ἔλεγε laquoχάθηκε ἀπό τούς πολλούς τό φυσικό γέλιοraquo Μποροῦσε νά ξεσπάση σέ κλάmicroατα ἀπό συmicroπάθεια νά ἀσπασθῆ ὡς ἀδελφό του κάποιον πονεmicroένο πού πρώτη φορά ἔβλεπε καί νά κάνη κάθε θυσία γιά νά τόν ἀναπαύση καί νά τόν βοηθήση Καί ὅλα αὐτά τά ἔκανε ἀπό τήν καρδιά του φυσικά καί αὐθόρmicroητα

Θυσιαζόταν γιά τό πιστεύω του καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν πλησίον Ἀπε-χθάνετο τήν διπροσωπία τήν χαmicroέρπεια καί τήν ἀσυνειδησία Τιmicroοῦσε καί σε-βόταν τούς ἐναρέτους τούς εὐλαβεῖς ὅσους εἶχαν ἰδανικά καί ἐργάζονταν γιά τό καλό τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ἔθνους τούς φιλότιmicroους πού εἶχαν πνεῦmicroα θυ-σίας ῎Ελεγε laquo῎Εχω microέσα στήν καρδιά microου αὐτούς πού ἔχουν καλωσύνη εὐλά-βεια καί ἁπλότηταraquo

Στόν πιό ἄσηmicroο ἄνθρωπο ἄν microάλιστα ἦταν πονεmicroένη καί εὐαίσθητη ψυχή ταπεινωνόταν ἀπεριόριστα γινόταν χῶmicroα Ἀλλά γινόταν βουνό πανύψηλο βρά-χος ἀσάλευτος στίς ἀπειλές στούς ἐκφοβισmicroούς στίς κολακεῖες στίς δωροδο-κίες τῶν δυνατῶν ῏Ηταν ἀπτόητος microπροστά στίς ἀπειλές τόν κίνδυνο καί τόν θάνατο ῏Ηταν ἄτρωτος ἀπό συκοφαντίες ἀκόmicroη καί στά κτυπήmicroατα laquoτῶν πο-λεmicroούντων αὐτόν ἀπό ὕψουςraquo39 (δηλαδή τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς)

῏Ηταν ἄνθρωπος microέ πλούσιο ἐσωτερικό περιεχόmicroενο Εἶχε καρδιά microέ αἰσθήmicroα-τα ἐξαγνισmicroένα (ἄσχετα microέ κάθε συναισθηmicroατισmicroό) ῏Ηταν ἄνθρωπος τέλειος ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ Μία θεότευκτη εἰκόνα microέ πολύτιmicroες ψηφίδες τίς ἀρετές ῞Ενα laquoκαθαρό καί ἀκηλίδωτο ἔσοπτροraquo πού ἀντανακλοῦσε θεῖες ἰδιότητες Ὁ Γέροντας ἦταν φύση ἀγαθή microέ καλές καταβολές προικισmicroένος microέ σπάνια χα-ρίσmicroατα Ἀλλά ἀγωνίσθηκε πολύ αὔξησε καί διπλασίασε τά τάλαντά του Ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε πολλά καί ὁ Γέροντας τά ἀπέδωσε πολλαπλά

῏Ηταν φαινόmicroενο εὐφυΐας εὐστροφίας ἑτοιmicroότητος Σπάνια καί ἀσυνήθης περίπτωση Εἶχε καταπληκτική microνήmicroη Θυmicroόταν κάποιον πού ἔβλεπε microιά φορά γιά δεκαετίες Κάποτε στήν laquoΠαναγούδαraquo τόν ἐπισκέφθηκε ἕνας ἡλικιωmicroένος Ὁ Γέροντας τόν ρώτησε laquoΕἶσαι ὁ Κοκκινέληςraquo Πράγmicroατι ἦταν ὁ Κοκκινέλης microέ τόν ὁποῖο εἶχαν συνυπηρετήσει γιά λίγο στρατιῶτες πρίν ἀπό microισόν αἰῶνα

Ἦταν microέσα σέ ὅλα χωρίς νά ἀσχολῆται microέ ὅλα Γνώριζε τά τοῦ κόσmicroου δια-microένοντας στήν ἔρηmicroο Ἦταν πνευmicroατικά microαζί microέ ὅλους ἀγαποῦσε ὅλο τόν κό-σmicroο καί ἀπεῖχε ἀπό ὅλους

38 laquoὉ δέ θυmicroός τότε πάλιν κινεῖται κατά φύσιν ὅτε πάντας ἀνθρώπους ἀγαπᾷ καί πρός οὐδένα αὐτῶν ἤ λύ-πην ἤ microνησικακίαν κέκτηταιraquo ἁγίου Ἰωάννου Δαmicroασκηνοῦ Λόγος ψυχωφελής Φιλοκαλία τοmicro Β΄ σ 236

39 Ψαλmicro νε΄ 3

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Γνώριζε πολλά χωρίς νά ἔχη σπουδάσει Συναναστρεφόταν ἄνετα καί συζη-τοῦσε microέ ἐπιστήmicroονες καί ἄλλες προσωπικότητες χωρίς νά microειονεκτῆ Ἀντιθέ-τως οἱ κατά κόσmicroον σοφοί τόν συmicroβουλεύονταν

Σέ ἐρώτηση ἄν microετανόησε πού δέν σπούδασε ἀπάντησε ἀρνητικά Μόνο γιά τήν γνώση τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς ἔλεγε laquoἌν εἶχα βγάλει κανά δυό τάξεις στό Γυmicroνάσιο θά καταλάβαινα καλύτερα τήν Ἁγία Γραφή καί τούς ἁγίους Πατέ-ρεςraquo Ἦταν ὅmicroως ἀκριβής στά λόγια του Οἱ ἀπαντήσεις του δέν ἄφηναν κενά Καταλάβαινες αὐτό πού ἤθελε νά πῆ καί χωρίς λόγια Μέ λίγα ἔλεγε πολλά Μέ microιά παραστατική χειρονοmicroία ἔδινε νά ἐννοήση κανείς ἕνα πρόσωπο microιά ὁλόκληρη ὑπόθεση

῏Ηταν ἀπό τήν φύση του καλλιτέχνης καί ποιητής Εἶχε τήν ἱκανότητα νά γράφη ποιήmicroατα καί τροπάρια καί νά ζωγραφίζη

Ἀγαποῦσε τή νοικοκυρεmicroένη δουλειά ῞Οτι ἔπιανε στά χέρια του τό ἔκανε microέ microεράκι τέλεια περισσότερο ὅτι εἶχε σχέση microέ τόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία Εἶ-χε ἐπιmicroονή καί microέθοδο στήν ἐπίτευξη τῶν στόχων του

Στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους ἦταν ἁπλός αὐθόρmicroητος ζεστός καί εἶχε ἕνα δικό του τρόπο microιά πνευmicroατική τέχνη γιά νά σέ πλησιάση νά ἐπικοινωνήση microαζί σου καί νά σέ ἀναπαύση Σέ παρακολουθοῦσε σιωπηλά microέ προσοχή τετα-microένη σέ ἄφηνε νά microιλήσης καί ἐρχόταν στήν θέση σου Φερόταν στούς ἄλλους microέ εὐαισθησία καί λεπτότητα καί microόνο στόν ἑαυτό του ἦταν αὐστηρός Αὐτές οἱ ἀντιθέσεις στόν χαρακτῆρα του συνέθεταν microιά θαυmicroαστή ἁρmicroονία Ἐπιείκεια πρός τούς ἄλλους καί αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του ἡσυχία καί κοινωνικότητα ἁπλότητα πίστεως καί δεινότητα διανοητική τήρηση microέ εὐλάβεια τῶν τυπικῶν καί πνεῦmicroα ἐλευθερίας

Ὅποιον δρόmicroο καί ἄν ἀκολουθοῦσε ὁ Γέροντας στήν ζωή του θά διακρινόταν γιατί ἦταν laquoδοχεῖον χωρητικόνraquo microηχανή δυνατή φακός microεγάλης ἐντάσεως

Προτίmicroησε ὅmicroως νά γίνη laquoκονσερβοκούτιraquo πού ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ Ἡλίου τῆς δικαιοσύνης καί δείχνει τόν Ἥλιο ἀντί νά λάmicroψη πρόσκαιρα σ᾿ αὐ-τόν τόν ψεύτικο κόσmicroο microέ τήν δική του αὐτοπροβολή Ἀγωνίσθηκε πολύ microέ φι-λότιmicroο καί αὐταπάρνηση ῎Εδωσε τά πάντα στόν Θεό καί ὑπέmicroεινε πειρασmicroούς καί θλίψεις γιά τόν Θεό Βοήθησε ἀναρίθmicroητα πλήθη ἀνθρώπων Μονοmicroάχησε microέ τόν διάβολο καί βγῆκε νικητής Τώρα ἀκούει τήν εὐλογηmicroένη φωνή laquoΤῷ νι-κῷντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὅ ἐστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ microουraquo40

40 Ἀποκ β΄ 7

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Τό microήνυmicroά του41

Πρῶτα πιστεύουmicroε στόν Θεό καί ὕστερα ἀγαπᾶmicroε τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρωπο Ἡ πίστη αὐξάνει microέ τήν προσευχή laquoΠρόσθες ἡmicroῖν πίστινraquo

laquoὍπως ἔχω καταλάβει ὅλο τό κακό προέρχεται ἀπό τήν ἀπιστία Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν πιστεύη στόν Θεό θέλει νά γλεντήση τήν ζωή του Γι᾿ αὐτό καί ἐπιδίδεται σέ κάθε εἴδους ἁmicroαρτίαraquo

laquoὉ ἄνθρωπος πρέπει νά συλλάβη τό βαθύτερο νόηmicroα τῆς ζωῆς ὅτι αὐτή ἡ ζωή εἶναι νά ἑτοιmicroαστοῦmicroε γιά τήν ἄλλη Ἀπό κεῖ καί πέρα ὅπως ἕνας πού τα-ξιδεύει νά πάη κάπου χρειάζεται ἕναν ὁδηγό ἔτσι καί γιά τό οὐράνιο ταξίδι πρέπει νά βρῆ ἕναν ὁδηγό (Πνευmicroατικό) Μετά νά τόν βάλη σέ ἕνα πρόγραmicro-microα λίγη microελέτη λίγη προσευχή νά ἀποφεύγη τίς ἀφορmicroές τῆς ἁmicroαρτίας καί τό κοσmicroικό φρόνηmicroα πού εἶναι τό χειρότερο ἀπ᾿ ὅλα Ὁπότε ἔτσι ἡ καρδιά του θά εἶναι στόν Χριστόraquo

laquoΠρέπει νά ἀγωνιστοῦmicroε microέ φιλότιmicroο νά σωθοῦmicroε γιά νά microή λυπήσουmicroε τόν Χριστό Θά microᾶς πεῖ ὁ Χριστός laquoΠαιδί microου ἐγώ ἔκανα τόσα γιά νά σέ σώσω Ἔχυ-σα τό αἷmicroα microου καί ὑπέmicroεινα τόσα πάθη ἐσύ τί ἔκανες γιά νά σωθῆςraquo

laquoὉ κάθε ἄνθρωπος πρέπει νά βρῆ καί νά ἁγιάση τήν κλίση του Ὁ προκοmicro-microένος ἄνθρωπος ὅπου καί νά βρεθῆ εἴτε στόν γάmicroο εἴτε στόν microοναχισmicroό θά εἶναι ἐπιτυχηmicroένοςraquo

laquoΝά προτιmicroοῦmicroε τίς θλίψεις καί νά τίς δεχώmicroαστε καλύτερα ἀπό τίς χαρές Τό πικρό φάρmicroακο πολλές φορές εἶναι καλύτερο ἀπό τό γλυκό διότι θεραπεύει Ἡ πραγmicroατική χαρά γεννιέται ἀπό τόν πόνοraquo

laquoἘκεῖνο πού ἐmicroποδίζει τόν ἄνθρωπο στήν προκοπή του στά πνευmicroατικά εἶ-ναι ὅτι δέν δουλεύει τό microυαλό του σέ ὅτι τόν ὠφελεῖ πνευmicroατικά ἀλλά σέ ἄλ-λα πράγmicroαταraquo

laquoΠρέπει νά microπῆ microέσα microας ὁ πόνος γιά τήν σύγχρονη κατάσταση γιά νά microπο-ρέσουmicroε νά κάνουmicroε καρδιακή προσευχήraquo

laquoΣήmicroερα ἦρθε ἡ ἐποχή νά διαχωρισθοῦν τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια οἱ πι-στοί ἀπό τούς ἀπίστους Ἀργότερα θά ᾿ρθεῖ καιρός πού θά δώσουmicroε ἐξετάσεις θά ὑποστοῦmicroε καί διωγmicroούς γιά τήν πίστη microας καί τότε θά φανεῖ τό microπακίρι ἀπό τό χρυσόraquo

laquoὍταν κάποιος στενοχωρῆται γιατί ὑποφέρει γιά τούς ἄλλους πονᾶ τούς ἄλ-λους κάνει τά δικά τους προβλήmicroατα δικά του τότε αὐτός ἔχει microισθό microάρτυρος

41 Ἀντί ἐπιλόγου παρατίθενται microερικά χαρακτηριστικά σηmicroεῖα τῆς διδασκαλίας τοῦ Γέροντα

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Ὁ Γέροντας παρηγορεῖ καί συmicroβουλεύει

Οἱ ἄνθρωποι πού θυσιάζουν τά πάντα πόσο χαριτωmicroένοι εἶναι Οὔτε προβλήmicroα-τα ἔχουν καί λάmicroπει τό πρόσωπό τους γιατί ἔχουν τήν θεϊκή χαρά συνέχειαraquo

laquoὍλη ἡ βάση τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς εἶναι νά σκέφτεται τόν ἄλλον καί τόν ἑαυτό του νά τόν βάζη τελευταῖο νά microήν τόν ὑπολογίζη Ὅταν ἔρθουmicroε στήν θέση τοῦ ἄλλου καί τόν καταλάβουmicroε τότε συγγενεύουmicroε microέ τόν Χριστόraquo

laquoἩ χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀκριβό πρᾶγmicroα Γιά νἄρθη νά κατοικήση microέσα στόν ἄνθρωπο πρέπει νά βρῆ τόν ἄνθρωπο νά συmicroφωνῆ κατά Πνεῦmicroα microέ τόν Θεό καί ὁ ἄνθρωπος νά ἐξασκήση (ἐξαντλήση) ὅλο τό ἀνθρώπινο Ἐνῶ ἐmicroεῖς θέλοmicroε νά ἔλθη ἡ θεία χάρις γιά νά microᾶς ἀπαλλάξη ἀπό τίς ἀδυναmicroίες χωρίς ἀγῶνα Γιά νά κατοικήση στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦmicroα χρειάζεται πολύ αὐταπάρνη-ση πολύ φιλότιmicroο ταπείνωση ἀρχοντιά θυσία Ἡ πνευmicroατική ζωή δέν εἶναι ἀπόλαυση Ὁ Χριστός ἔχει τοποθετήσει τήν microπρίζα ἀλλά τά δικά microας καλώδια εἶναι σκουριασmicroένα καί δέν δέχονται τήν θεία χάρι Νά ξεσκουριάσουmicroε τά κα-λώδια ν᾽ ἀγωνιστοῦmicroε νά γνωρίσουmicroε τόν ἑαυτό microας νά κόψουmicroε τά πάθη microας νά ἀποκτήσουmicroε τίς ἀρετές καί ἔτσι θά microᾶς ἐπισκεφθῆ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦraquo Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας Ἀmicroήν

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Αὐτό τό ἰδιόγραφο κείmicroενοτοῦ Γέροντα βρέθηκε αὐτοτελές

στήν laquoΠαναγούδαraquomicroετά τήν κοίmicroησή του

Ἡ Πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

BEacuteAcircEumlEacuteIumlAtildeNtildeAacuteOumlEacuteAacute

Ἐπιλεγmicroένα κεφάλαια ἀπό τό microόλις ἐκδοθέν βιβλίο τοῦ + Ἱεροmicroονάχου ἸσαάκΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Κεντρική-ἀποκλειστική διάθεση τοῦ βιβλίουἹερόν Ἡσυχαστήριον Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδροmicroος 63088 Μεταmicroόρφωσης ΧαλκιδικῆςΤηλέφωνον 2375061592Τηλεοmicroοιότυπον (FAX) 2375061103

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Page 4: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου

Ὁ Γέροντας Παΐσιος (1924-1994)

ETHAringNtildeEacuteAringtimesIumlIgraveAringIacuteAacute Π Ισαάκ 1936-1998 10 Πρόλογος 11

ETHNtildeUgraveOcircIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΟ ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

Α΄ ΟΙ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ Βάπτιση καί ξερριζωmicroός 14

Β΄ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo 16 Παιδικές ἀσκήσεις 17 Θεοπτία 18 Φροντίδα γιά τούς ἄλλους 19

Γ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος 21 Κακουχίες 21 Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες 22 Θυσία γιά τούς ἄλλους 23 Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται 23 Σώζει τήν Μονάδα τους 24 Αὐτοθυσία 24 Προσεύχεται ἐν microέσῳ σφαιρῶν 25 Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο 25

Δ΄ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ Ἀγῶνες ἀρχαρίου 27 Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις 28 Ρασοευχή 28 Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος 28 Μικρόσχηmicroος 31 Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία 31

Ε΄ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ ΚΟΝΙΤΣΗΣ Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ 32 Πηδᾶ στόν γκρεmicroό 32 Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία 33 Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν 34 Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα 34

ΣΤ΄ ΕΡΗΜΙΤΗΣ ΣΤΟ ΘΕΟΒΑΔΙΣΤΟΝ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ Μακαρία ἐρηmicroική ζωή 36 Λύει τήν ἀνοmicroβρία 38

Ἐργόχειρο καί ἐλεηmicroοσύνες 38 laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςraquo 38 Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο 39

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣΚΗΤΗ Τροφή ἀπό Ἄγγελο 40 Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες 41 Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου 42

Η΄ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo 43 Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου 44 Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία 44 Ἡ κολασmicroένη ψυχή 45 Φῶς γλυκύτατον 46 Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ 46 Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ 47 Θεόσταλτο ψάρι 48 Ὁ φύλακας Ἄγγελος 48 Εὔθυmicroα καί εὔστροφα 49

θ΄ ΣΤΗΝ laquoΠΑΝΑΓΟΥΔΑraquo ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ laquoἘγκατάσταση στήν Παναγούδαraquo 51 Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου 51 laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo 52 Φοβερό ὅραmicroα 52 laquoἩ Παναγίαraquo 53 Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων hellip 53 laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo 53

Ἄλλες microαρτυρίες προσκυνητῶν laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo 55 laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo 55 Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι 56

Ι ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ Πόνος καί ἀσθένειες 58 Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση 59

ΙΑ΄ ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo 62 Εὐωδία 62 Διάσωση παιδιοῦ 63 Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα 63 Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις 64

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο 64 Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης 65 Παρέχει ἀνάβλεψη 66

AumlAringOtildeOcircAringNtildeIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Α΄ ΑΡΕΤΕΣ laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo 68 Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας 69 Φιλότιmicroο 71 Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια 72 Ἀγάπη ἀρχοντική 74

Β΄ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως 77 Ἄβρεκτος 77 Ἀθέατος 77 Μετέωρος 78 Μεταδοτικός χάριτος 78 Σηκώνει βράχο 78 laquoἈσύλληπτοςraquo 78 Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση 80 Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου 81 Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος 82 Χάρισmicroα παρακλήσεως 84 laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo 85 Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους 86 Παράδοξες microεταβάσεις 87 Διόραση καί προόραση 87 Χάρισmicroα ἰάσεων 90 Προβολέας ἀκτίστου φωτός 92

Γ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία 93 Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος 95

ΕΠΙΜΕΤΡΟ Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα 96 Τό microήνυmicroά του 99 Ἡ πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα 101

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣΦιλοκαλία Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν τόmicroοι 1-5 Ἀθῆναι 1974-1976Κλῖmicroαξ Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου Κλῖmicroαξ ἔκδ Ἀστέρος Ἀθῆναι 1970

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

dagger Π Ἰσαάκ 1936-1998

Ὁ π Ἰσαάκ εἶχε ὡς ἐπίγεια πατρίδα τήν πολύπαθη καί microαρτυρική περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς (Λίβανος) Ἀφοῦ πῆρε τό microοναχικό σχῆmicroα καί ἐmicroόνασε στήν πατρίδα του ἐν συνεχείᾳ ἦρθε γιά σπουδές στήν Θεσσαλονίκη στήν Θε-ολογική Σχολή τοῦ ΑΠΘ Κατά τήν περίοδο αὐτήν ἀγάπησε τό Ἅγιον Ὄρος καί συνδέθηκε microέ πνευmicroατικές προσωπικότητες πού ζοῦσαν σέ αὐτό Ἔλαβε τό microεγάλο ἀγγελικό Σχῆmicroα ἀπό τόν microακαριστό Γέροντα Παΐσιο Ἐξάσκησε microέ συνέπεια καί φόβο Θεοῦ τήν πνευmicroατική πατρότητα (διετέλεσε πνευmicroα-τικός τῶν microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδας Ἐκκληστικῆς Ἀκαδηmicroίας) κατέλιπε τίς ὑποθῆκες τῆς θεάρεστης βιοτῆς του στήν εὐλογηmicroένη συνοδεία τῆς Ἱερᾶς Σταυρονικητιανῆς Καλύβης τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στήν θέση Καψάλα Εὐφυής microελίρρυτος microουσικολογιώτατος ἐργατικός ἀποτελοῦσε παρηγοριά Ἑλλήνων καί Ἀράβων Ὀρθοδόξων καί σχετικά νέος ἀνεχώρησε γιά τήν ἐπου-ράνια πατρίδα ὅπου ἀπολαmicroβάνει τά τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς πνευmicroατικῆς εἰρήνης τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ τόν ὁποῖον ἐmicroπράκτως καί ἐκ νεότητος microέ ὅλην τήν θέρmicroην τῆς καρδίας του ἀγάπησε

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

ΠΡΟΛΟΓΟΣὙπηρετώντας ἀπό τό 1974 στίς τάξεις τοῦ τιmicroηmicroένου Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ζοῦ-

σα ὅπως πολλοί συνάδελφοί microου microή ἔχοντας ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία1Σέ κάποια ἐπίσκεψή microου στό Ἅγιον Ὄρος γνώρισα τόν microακαριστό Γέροντα

Ἰσαάκ πού ἄλλαξε τή ζωή microου καί ὅσα microοῦ εἶπε τότε ἐπαληθεύτηκαν ἀκριβῶς Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ ὄντας πνευmicroατικό τέκνο τοῦ ἁγίου Γέροντoς Παϊσίου microοῦ microιλοῦσε συχνά γι᾿ αὐτόν γιά τήν ἁγία του ζωή καί γιά τά θαύmicroατά του πρίν καί microετά τήν κοίmicroησή του (1271994)

Ἡ γνωριmicroία microου microέ αὐτούς τούς Ἁγίους Πατέρες ἦταν γιά microένα microεγάλη εὐλογία πού ὁριοθέτησε καί σηmicroατοδότησε τή ζωή microου Εἶδα πλέον τά πράγmicroατα ἀπό lsquorsquoἄλλη σκοπιάrsquorsquo πιό βαθειά καί πιό εἰλικρινά Κατάλαβα τό πραγmicroατικό νόηmicroα τῆς ζωῆς

Ὅλη αὐτή ἡ ἐmicroπειρία ἀπέβη γιά microένα οὐσιαστική γιατί γέmicroισε τή ζωή microου microέ τήν microόνη Ἀλήθεια microέ τόν Χριστό microέ τήν πραγmicroατική χαρά Εἶδα ποῦ ἔγκειται ἡ lsquorsquoποιότητα ζωῆςrsquorsquo πού ἐπιδιώκει ὁ σηmicroερινός ἄνθρωπος ἀλλά δέν ἐπιτυγχάνει καί τήν εἶδα βιωmicroένη στά πρόσωπα αὐτῶν τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων

Θέλοντας νά κάνω συmicromicroετόχους καί ἄλλους συναδέλφους πού τυχόν δέν γνώρισαν αὐτούς τούς Γέροντες ἄλλά καί ὡς ἐλάχιστο microνηmicroόσυνο στή microνήmicroη τῶν Γερόντων αὐτῶν προσφέρεται τό παρόν πού εἶναι συλλογή ἀποσπασmicroά-των ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορεί-τουrsquorsquo πού ἀναφέρεται στόν ἅγιο αὐτόν ἄνδρα πού εἶναι πανελληνίως ἀλλά καί πανορθοδόξως πλέον γνωστός

Ἡ ζωή ἑνός Ἁγίου microέ τήν αὐταπάρνηση καί τήν ἀγάπη πού τόν χαρακτηρί-ζουν microπορεῖ νά ἀποτελέση τροχοπέδη στήν ἀτοmicroοκεντρική καί φίλαυτη κοινω-νία microας ὁδοδείκτη γιά ὅλους microας καί ἁπλανή χειραγωγό στήν Ἀλήθεια

Ἐξάλλου ὁ Γέροντας Παΐσιος εἶχε ὑπηρετήσει στόν Ἑλληνικό Στρατό καί εἶχε πολε-microήσει γιά τήν Πατρίδα Ταλαιπωρήθηκε ἀφάνταστα ἀπό τό χιόνι τό κρύο τήν πείνα τήν δίψα καί πολλές φορές κινδύνευσε νά σκοτωθῆ καί ἄλλοτε νά αἰχmicroαλωτισθῆ

Πονοῦσε γιά τήν Πατρίδα κί ἔδειχνε ἰδιαίτερη ἀγάπη καί ἐνδιαφέρον στούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς καί ὑπαξιωmicroατικούς Ἤξερε καί πίστευε ὅτι ὁ Ἑλληνικός Στρατός ὑπηρετεῖ ἀνώτερα ἰδανικά καί ὅτι πατρίς-θρησκεία-οἰκογένεια εἶναι ἕνα ἀδιάσπαστο τρίπτυχο κι ὅποιος πιστεύει σ᾿ ἕνα τά ᾿χει ὅλα κι ὅποιος ἀρνεῖται τό ἕνα τά χάνει ὅλα Μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του δέν ἔπαυσε νά προσεύχεται καί νά microεριmicroνᾶ microέ κάθε τρόπο γιά τό καλό τῆς Πατρίδος καί πάντα ἀκόmicroα καί ὅταν ἦταν βαριά ἀσθενής δεχόταν τούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς συmicroβούλευε νουθετοῦσε παρηγοροῦσε ἔδινε ἐλπίδες καί τόνωνε τό ἠθικό Ἐντύπωση προ-καλεῖ ὅτι ὅλοι αὐτοί οἱ συνάδελφοι microηδενός ἐξαιρουmicroένου ἔχουν κάποια προ-σωπική ἐmicroπειρία νά διηγηθοῦν ἤ κάποιο θαυmicroαστό γεγονός

Τώρα πλέον πρεσβεύει ἀπό τόν οὐρανό γιά ὅλον τόν κόσmicroο Ταπεινά εὐχό-microαστε νά πρεσβεύη καί γιά ὅλους τούς συναδέλφους

Εὐχαριστῶ θερmicroά ὅσους συναδέλφους κοπίασαν καί microερίmicroνησαν νά πάρη τό πόνηmicroα αὐτό ἀρτιότερη microορφή

Λάρισα Ἀπρίλιος 2005Καραΐσκος Δηmicroήτριος

Συνταγmicroατάρχης Τεθωρακισmicroένων1 Τό κείmicroενο αὐτό ἐκδίδεται microέ τήν ἄδεια τῆς Συνοδείας τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ Καψάλα Ἁγίου Ὄρους πού

ἐξέδωσε τό βιβλίο lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτουrsquorsquo

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Ο ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

ETHNtildeUgraveOcircIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

Arsquo OI ΚΑΤΑ ΣAΡKA

KAI KATA ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ

Βάπτιση καί ξερριζωmicroός

Στά Φάρασα τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας στίς 25 Ἰουλίου τοῦ 1924 ἀνή-microερα τῆς ἁγίας Ἄννης γεννήθηκε ὁ Γέροντας

Στήν βάπτιση οἱ γονεῖς του ἤθελαν νά τόν ὀνοmicroάσουν Χρῆστο στό ὄνοmicroα τοῦ παπποῦ Ὁ ὅσιος Ἀρσένιος ὅmicroως εἶπε στήν γιαγιά του laquoἜ Χατζηαννά1 τόσα παιδιά σοῦ βάπτισα Δέν θά δώσεις καί σέ ἕνα τό ὄνοmicroά microουraquo Καί στούς γονεῖς εἶπε laquoΚαλά ἐσεῖς θέλετε νά ἀφήσετε ἄνθρωπο στό πόδι τοῦ παπποῦ ἐγώ δέν θέλω νά ἀφήσω καλόγηρο στό πόδι microουraquo Καί γυρίζοντας στή νουνά2 τῆς λέγει laquoἈρσένιο νά πῆςraquo Τοῦ ἔδωσε δηλαδή τό ὄνοmicroά του καί τήν εὐχή του καί προεῖδε ὅτι θά γίνει καλόγηρος ὅπως καί ἔγινε3

Τό ἔτος πού γεννήθηκε ὁ Γέροντας ἔγινε ἡ ἀνταλλαγή τῶν πληθυσmicroῶν καί ξερριζώθηκε ὁ Ἑλληνισmicroός τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες Πῆρε καί ἡ οἰκογένεια τοῦ Γέροντα microαζί microέ τούς ἄλλους Φαρασιῶτες καί τόν ὅσιο Ἀρσένιο τόν δρόmicroο τῆς πικρῆς προσφυγιᾶς Στό καράβι microέσα στόν συνω-στισmicroό κάποιος πάτησε τό βρέφος (Ἀρσένιο) πού κινδύνεψε νά πεθάνη Ἀλλά ὁ Θεός κράτησε στήν ζωή τόν ἐκλεκτό Του γιατί ἔmicroελλε νά γίνη χειραγωγός πολλῶν ψυχῶν στήν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν Ὁ Γέροντας βέβαια ἀπό ταπείνω-ση ἔλεγε ἀργότερα laquoἌν εἶχα πεθάνει τότε πού εἶχα τήν χάρι τοῦ Βαπτίσmicroατος θά microέ ἔρριχναν στήν θάλασσα νά microέ φᾶνε τά ψάρια καί τοὐλάχιστον θά microοῦ ἔλεγε laquoεὐχαριστῶraquo κανένα ψαράκι καί θά πήγαινα στόν παράδεισοraquo (Ἤθελε δηλαδή νά πῆ ὅτι τώρα πού ἔζησε δέν ἔκανε τίποτε)

Ἔmicroειναν γιά λίγο στόν Πειραιᾶ Ἔπειτα microεταφέρθηκαν στό κάστρο τῆς Κερ-κύρας ὅπου ἐκοιmicroήθη καί ἐτάφη ὁ ὅσιος Ἀρσένιος σύmicroφωνα microέ τήν πρόρρησή

1 Λέξη τούρκικη σύνθετη Προσφώνηση πού δείχνει σεβασmicroό καί ἀγάπη Σηmicroαίνει Μητέρα προσκυνή-τρια

2 Ἀνάδοχός του ἦταν ἡ Ἀναστασία σύζυγος τοῦ Προδρόmicroου Κορτσινόγλου τοῦ ψάλτη τοῦ ὁσίου Ἀρσε-νίου

3 Ὁ βίος τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου γράφτηκε ἀπό τόν γέροντα Παΐσιο Ἔργα τοῦ ἰδίου εἶναι καί laquoὉ Γέρων Χατζη-Γεώργης ὁ Ἀθωνίτηςraquo laquoἉγιορεῖται Πατέρες καί ἁγιορείτικαraquo καί laquoἘπιστολέςraquo Ἡ σειρά laquoΓέροντος Παϊσίου Λόγοιraquo πού ἐκδίδει ἡ Ἱ Μονή Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς περιέχει τήν διδασκαλία τοῦ Γέροντα

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

του laquoἘγώ θά ζήσω σαράντα ἡmicroέρες στήν Ἑλλάδα καί θά πεθάνω σέ ἕνα νησίraquo Μετακόmicroισαν στήν συνέχεια σέ χωριό τῆς Ἡγουmicroενίτσας καί τελικά ἐγκαταστά-θηκαν στήν Κόνιτσα

Τόν νεοφώτιστο Ἀρσένιο βρέφος σαράντα ἡmicroερῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔφεραν στήν microητέρα Ἑλλάδα ἄγνωστο τότε ἀνάmicroεσα στά πλήθη τῶν προσφύγων Αὐτόν πού microετά ἀπό χρόνια θά γινόταν γνωστός σέ ὅλο τόν κόσmicroο καί θά ὡδηγοῦσε πλήθη ἀνθρώπων στήν θεογνωσία Ἀπό τίς πρῶτες ἡmicroέρες γνώρισε τόν πόνο καί τά βάσανα τῶν ἀνθρώπων Ἀργότερα ὁ ἴδιος θά γινόταν λιmicroάνι παρηγοριᾶς σέ χιλιάδες βασανισmicroένες ψυχές

Ὁ Γέροντας σέ ἡλικία πέντε ἐτῶν microέ τούς γονεῑς του

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Βrsquo ΑΣKΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ

Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo

Ο microικρός καί εὐλογηmicroένος Ἀρσένιος microαζί microέ τό γάλα πού θήλαζε microά-θαινε ἀπό τούς γονεῖς του καί τήν εὐλάβεια πρός τόν Θεό Ἀντί γιά παραmicroύθια καί ἱστορίες τοῦ microιλοῦσαν γιά τόν βίο καί τά θαύmicroατα

τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου Μέσα του γεννήθηκε θαυmicroασmicroός καί ἀγάπη γιά τόν Χατ-ζεφεντῆ ὅπως ἀποκαλοῦσαν τόν ὅσιο Ἀρσένιο Ἀπό microικρός ἤθελε νά γίνη καί αὐτός microοναχός γιά νά microοιάση τόν Ἅγιό του

Τό πρόσωπο πού microετά τόν ὅσιο Ἀρσένιο ἐπηρέασε εὐεργετικά ὅλη του τήν ζωή ἦταν ἡ microητέρα του πρός τήν ὁποία αἰσθανόταν ἰδιαίτερη ἀγάπη καί τήν βοηθοῦσε ὅσο microποροῦσε Ἀπό αὐτήν διδάχθηκε τήν ταπεινοφροσύνη Τόν συmicro-βούλευε νά microήν θέλη νά νικᾶ τούς συmicromicroαθητές του στά παιχνίδια καί ὕστερα νά ὑπερηφανεύεται οὔτε νά ἐπιδιώκη νά microπαίνη πρῶτος στήν γραmicromicroή γιατί ἦταν τό ἴδιο εἴτε πρῶτος εἴτε τελευταῖος ἔmicroπαινε

Ἐπί πλέον τοῦ ἔmicroαθε τήν ἐγκράτεια˙ νά microήν τρώγη πρίν ἀπό τήν ὥρα τοῦ φαγητοῦ Τήν παράβαση τήν θεωροῦσε ὡς πορνεία

Ἐπίσης τόν βοήθησε νά ἀποκτήση ἁπλότητα ἐργατικότητα νοικοκυροσύνη καί προσοχή στήν συmicroπεριφορά του πρός τούς ἄλλους καί τόν προέτρεπε νά microήν ἀναφέρη καθόλου τό ὄνοmicroα τοῦ πειρασmicroοῦ (διαβόλου)

Δυό φορές τήν ἡmicroέρα ὅλη ἡ οἰκογένεια προσευχόταν microπροστά στό εἰκονοστά-σι Ἡ microητέρα του ὅmicroως συνέχιζε νά προσεύχεται καί ὅταν ἔκανε τίς ἐργασίες τοῦ σπιτιοῦ λέγοντας τήν εὐχή

Τέτοια ἦταν ἡ εὐλάβεια τῶν γονέων του ὥστε καί στά ἁλώνια ἔπαιρναν microα-ζί τους ἀντίδωρο

Ὁ microικρός Ἀρσένιος microέ τό ἐνδιαφέρον καί τήν ἐξυπνάδα πού εἶχε εὔκολα ἀφωmicroοίωνε ὅτι καλό ἄκουγε ἀπό τούς γονεῖς του

Ἀκολουθώντας τό παράδειγmicroά τους ἔmicroαθε νά νηστεύη νά προσεύχεται καί νά ἐκκλησιάζεται Ἦταν τό πιό ἀγαπητό ἀπό ὅλα τά παιδιά τῆς οἰκογενείας laquoὉ microέν πατέρας microουraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας laquomicroέ ἀγαποῦσε γιατί εἶχα κλίση στά τεχνικά καί ἔπιαναν τά χέρια microου ἡ δέ microητέρα microου γιά τήν ψεύτικη (λίγη microικρή) εὐλάβεια πού εἶχαraquo

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Παιδικές ἀσκήσεις

Ὅταν ἔmicroαθε νά διαβάζη καλά βρῆκε τήν Ἁγία Γραφή καί microελετοῦσε κάθε ἡmicroέρα τό Τετραβάγγελο Εὕρισκε ἐπίσης βίους Ἁγίων καί ἐντρυφοῦσε Εἶχε microα-ζέψει ἕνα κουτί microέ βίους Μόλις γύριζε ἀπό τό σχολεῖο δέν ἤθελε οὔτε νά φάη Πρῶτα πήγαινε ἄνοιγε τό κουτί ἔπαιρνε καί διάβαζε τούς βίους τῶν Ἁγίων Ὁ microεγαλύτερός του ἀδελφός τούς ἔκρυβε ἄν καί εὐλαβής διότι δέν ἤθελε νά ἀσχο-λῆται ὁ microικρός Ἀρσένιος πολύ microέ τά ἐκκλησιαστικά γιά νά microήν παραmicroελῆ τά microαθήmicroατα Ὁ Ἀρσένιος δέν ἔλεγε τίποτε Εὕρισκε ἄλλους βίους Ἁγίων καί τρε-φόταν πνευmicroατικά Κάποτε ὁ microεγάλος του ἀδελφός θαύmicroασε βλέποντάς τον νά διαβάζη τόν βίο κάποιου ἀγνώστου Ἁγίου πού πρώτη φορά microάθαινε τό ὄνοmicroά του laquoΠοῦ τόν βρῆκες πάλι αὐτόν τόν Ἅγιοraquo τόν ρώτησε microέ ἀπορία

Ἡ εὐλαβής Κονιτσιώτισσα Καίτη Πατέρα microεγαλύτερή του στήν ἡλικία ἀνα-φέρει γιά τόν Ἀρσένιο laquoΕἶχε πολύ ἐνδιαφέρον γιά τήν Ἐκκλησία Τόν ρώτησα κάποτε

ndash Παιδί microου ἔφαγες τίποτε σήmicroεραndash Δέν ἔφαγα Τί νά φάω ἀφοῦ ἡ microητέρα microου τά βράζει ὅλα τά φαγητά στήν

ἴδια κατσαρόλα καί τό κρέας καί τά νηστήσιmicroα Ἡ ἴδια κατσαρόλα ἀπορροφᾶ˙ δέν microπορῶ νά φάω

ndashΠαιδί microου ἀφοῦ ἡ microάννα σου εἶναι τόσο καθαρή καί τήν πλένει καλά microέ ἀλισίβα4

ndash Δέν microπορῶ νά φάω ἀπό αὐτά ἀπαντοῦσεraquoΚαί νήστευε νήστευε συνέχεια καί ἀποτραβιόταν microοναχός του γιά νά προ-

σεύχεταιraquoΜαρτυρεῖ καί ὁ ἀδελφός του laquoὉ Ἀρσένιος ἀπό τήν δευτέρα Δηmicroοτικοῦ διά-

βαζε θρησκευτικά βιβλία ἀποmicroονωνόταν καί προσευχόταν πολύ Δέν ἔπαιζε ὅπως τά ἄλλα παιδιάraquo

Ἡ ἔmicroφυτη microοναχική του κλίση ἐκδηλώθηκε ἐνωρίς Αἰσθανόταν ἀγάπη microε-γάλη πρός τόν Θεό καί ἡ προσευχή του ἦταν ἐκδήλωση αὐτῆς τῆς ἀγάπης Στίς microεγάλες γιορτές παρέmicroενε ἄγρυπνος ἄναβε τό καντηλάκι καί προσευχόταν ὄρ-θιος ὅλη τή νύχτα Ὁ microεγαλύτερος ἀδελφός του τόν ἐmicroπόδιζε Ὅταν σηκωνόταν τίς νύχτες νά διαβάση τό Ψαλτήρι δέν τόν ἄφηνε Τόν ἔβαζε κάτω ἀπό τίς κου-βέρτες Γενικά ἡ τακτική τοῦ ἀδελφοῦ του ὄχι microόνο δέν ἔκαmicroψε τόν ζῆλο του ἀλλά αὔξησε τήν ἀγάπη του πρός τόν Θεό

Ὅταν τόν ρωτοῦσαν τί θά γίνει ὅταν microεγαλώση ὁ Ἀρσένιος ἀπαντοῦσε στα-θερά laquoΚαλόγηροςraquo Οἰκονόmicroησε ὁ Θεός καί πῆρε ἀπό microικρός τήν καλή στροφή γι᾿ αὐτό δέν εἶχε ταλαντεύσεις στήν ἐκλογή του Γιά τόν Ἀρσένιο ἕνας δρόmicroος ἀνοιγόταν microπροστά του ἡ ἀγγελική ζωή τῶν microοναχῶν

Ὅτι διάβαζε στά Συναξάρια προσπαθοῦσε νά τό ἐφαρmicroόση Διάβασε πώς ὅταν φοβᾶσαι σέ ἕναν τόπο πρέπει νά συχνάζης ἐκεῖ γιά νά διώξης τόν φόβο5 Ἐπειδή φοβόταν ὅταν περνοῦσε ἀπό τό κοιmicroητήρι ἀποφάσισε νά πάη ἐκεῖ τή νύ-

4 Νερό διηθηmicroένο ἀπό βρασmicroένη στάχτη Χρησιmicroοποιεῖτο παλαιά γιά πλύσιmicroο ρούχων καί οἰκιακῶν σκευῶν

5 Κλῖmicroαξ Κ΄ στ΄ laquoἘν οἷς εἴωθας τόποις ἐκδειmicroατοῦσθαι microή ὄκνει παραγίνεσθαι ἀωρίhellip Πορευόmicroενος προσευχῇ ὁπλίζου˙ καταλαβών τάς χεῖρας διαπέτασονraquo

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

χτα γιά νά τοῦ φύγη ὁ φόβος Ἦταν τότε στήν τετάρτη τάξη τοῦ ΔηmicroοτικοῦlaquoΕἶδαraquo διηγήθηκε laquoἀπό τήν ἡmicroέρα ἕναν ἄδειο τάφο Μόλις νύχτωσε ἡ καρ-

διά microου χτυποῦσε ἀλλά πῆγα καί microπῆκα στόν τάφο Στήν ἀρχή ἦταν δύσκολο ἀλλά microετά συνήθισα Κάθησα ἀρκετή ὥρα καί ἐξοικειώθηκα Πῆρα θάρρος καί ἄρχισα νά γυρίζω ἀπό microνῆmicroα σέ microνῆmicroα ἀλλά πρόσεχα νά microή microέ δοῦν καί microέ περάσουν γιά φάντασmicroα Αὐτό ἦταν˙ πῆγα τρία βράδυα καί ἔmicroεινα microέχρι ἀργά στό κοιmicroητήρι καί microοῦ ἔφυγε ὁ φόβοςraquo

Διηγήθηκε καί τό ἑξῆς laquoὍταν ἀκόmicroη ἤmicroουν στό σχολεῖο διάβαζα τούς βί-ους τῶν Ἁγίων καί ἐπιθυmicroοῦσα ἀπό τότε νά γίνω ἀσκητής Ἔβγαινα συχνά ἔξω ἀπό τό χωριό Ἤmicroουν τότε ἕνδεκα χρονῶν Μιά microέρα ἐπεσήmicroανα ἕναν βράχο microεγάλο Πρωί-πρωί ξεκίνησα γιά νά ἀνεβῶ νά γίνω στυλίτης Πῆγα˙ ἦταν ψηλός ὁ βράχος Ἀνέβηκα microέ δυσκολία καί ἄρχισα νά προσεύχωmicroαι Ἐξάντλησα ὅλες microου τίς δυνάmicroεις καί microετά ἄρχισα νά σκέπτωmicroαι laquoΟἱ ἐρη-microίτες εἶχαν ρίζες καί ἔτρωγαν˙ λίγο νεράκι ἕναν χουρmicroά Ἐσύ δέν ἔχεις τί-ποτε ἐδῶ πάνω στόν βράχο Πῶς θά ζήσειςraquo Τέλος ἀποφάσισα νά κατέβω ἀλλά ἤδη εἶχε νυχτώσει Τό κατέβασmicroα ἦταν πιό δύσκολο γιατί δέν ἔβλεπα Μέ microεγαλύτερη δυσκολία κατέβηκα Ἡ Παναγία microέ φύλαξε καί δέν τσακί-στηκα στά βράχιαraquo

Ἡ ἀδελφή του Χριστίνα θυmicroᾶται ὅτι ἐνῶ κάποτε οἱ γονεῖς τους ἦταν στό χω-ράφι ἄρχισε νά βρέχη Ὁ Ἀρσένιος τούς σκεφτόταν πού βρέχονταν Πῆρε τά δύο microικρότερα ἀδέλφια του πῆγαν στό εἰκονοστάσι γονάτισαν ἔκαναν προσευχή καί ἡ βροχή σταmicroάτησε

Ὅταν ἔπεφταν κεραυνοί συνήθιζε νά λέγη laquoΜέγα τό ὄνοmicroα τῆς Ἁγίας Τριάδοςraquo

Θεοπτία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἈπό ἕνδεκα χρονῶν διάβαζα βίους Ἁγίων καί ἔκανα νηστεῖες καί ἀγρυπνίες Ὁ ἀδελφός microου ὁ microεγαλύτερος ἔπαιρνε καί ἔκρυβε τούς βίους Δέν κατάφερε τίποτε Πήγαινα στό δάσος καί συνέχιζα Κάποιος φίλος του τότε ὁ Κώστας τοῦ εἶπε laquoΘά σοῦ τόν κάνω νά τά παρατήση ὅλαraquo

raquoἮρθε καί microοῦ ἀνέπτυξε τήν θεωρία τοῦ Δαρβίνου Κλονίστηκα τότε καί εἶ-πα laquoΘά πάω νά προσευχηθῶ καί ἄν ὁ Χριστός εἶναι Θεός θά microοῦ παρουσιαστῆ νά πιστέψω Μιά σκιά microιά φωνή κάτι θά microοῦ δείξειraquo Τόσο microοὔκοβε Πῆγα καί ἄρχισα microετάνοιες καί προσευχή γιά ὧρες ἀλλά τίποτε Στό τέλος τσακισmicroένος σταmicroάτησα Μοῦ ἦρθε τότε στήν σκέψη κάτι πού microοῦ᾿χε πεῖ ὁ Κώστας laquoΠαρα-δέχοmicroαι ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἕνας σπουδαῖος ἄνθρωπος δίκαιος ἐνάρετος τόν ὁποῖο ἐmicroίσησαν ἀπό φθόνο γιά τήν ἀρετή του καί τόν καταδίκασαν οἱ συmicroπα-τριῶτες τουraquo Τότε εἶπα laquoἈφοῦ εἶναι τέτοιος καί ἄνθρωπος νά ἦταν ἀξίζει νά τόν ἀγαπήσω νά τόν ὑπακούσω καί νά θυσιασθῶ γι᾿ Αὐτόν Δέν θέλω οὔτε πα-ράδεισο οὔτε τίποτε Γιά τήν ἁγιότητά του καί τήν καλωσύνη του ἀξίζει κάθε θυσίαraquo (Καλός λογισmicroός καί φιλότιmicroο)

raquoὉ Θεός περίmicroενε τήν ἀντιmicroετώπισή microου Ὕστερα ἀπό αὐτό παρουσιάσθηκε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός microέσα σέ ἄφθονο φῶς Φαινόταν ἀπό τήν microέση καί πάνω Μέ κοίταξε microέ πολλή ἀγάπη καί microοῦ εἶπε laquoἘγώ εἰmicroι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή Ὁ πιστε-

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

ύων εἰς ἐmicroέ κἄν ἀποθάνῃ ζήσεταιraquo6 Τά λόγια αὐτά ἦταν γραmicromicroένα καί στό Εὐαγγέλιο πού κρατοῦσε ἀνοικτό στό ἀριστερό χέρι Τουraquo

Τό γεγονός αὐτό διέλυσε στόν δεκαπενταετῆ Ἀρσένιο τούς λογι-σmicroούς ἀmicroφιβολίας πού τάραζαν τήν παιδική του ψυχή καί γνώρισε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ τόν Χριστό ὡς Θεό ἀληθινό καί Σωτῆρα τοῦ κόσmicroου Βεβαιώθηκε γιά τόν Θεάνθρωπο ὄχι ἀπό ἄνθρωπο ἤ ἀπό βι-βλία ἀλλά ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο πού τοῦ ἀποκαλύφθηκε καί microάλι-στα σέ τέτοια ἡλικία Στερεωmicroένος πλέον στήν πίστη microονολογοῦσε laquoΚώστα ἅmicroα θέλης τώρα ἔλα νά συζητήσουmicroεraquo

Φροντίδα γιά τούς ἄλλους

Ὁ Ἀρσένιος microέ τήν προσεκτική ζωή καί τίς συmicroβουλές του βοήθησε πνευmicroα-τικά καί ἄλλους νέους Συναναστρεφόταν συνήθως microέ microικρότερα παιδιά Τά συγκέντρωνε στήν ἁγία Βαρβάρα διάβαζαν βίους Ἁγίων καί τά παρακινοῦσε νά κάνουν microετάνοιες καί νά νηστεύουν Μερικές microητέρες ἀνησύχησαν καί ἀπέ-τρεπαν τά παιδιά τους νά τόν συναναστρέφωνται Οἱ γονεῖς ἑνός παιδιοῦ microέ τό ὁποῖο ἐργαζόταν στόν ἴδιο microάστορα καί προσεύχονταν microαζί φοβήθηκαν microή γίνη καλόγηρος καί δέν τόν ἄφηναν νά ἔχη σχέση microέ τόν Ἀρσένιο οὔτε νά ἀγωνίζε-ται Ἀργότερα πῆγε νά ἐργασθῆ στήν Γερmicroανία καί σκοτώθηκε Οἱ γονεῖς του αἰσθάνθηκαν τύψεις καί ἔλεγαν laquoΚαλύτερα νά εἶχε γίνει καλόγηροςraquo Κάποιο παιδί πού καταγόταν ἀπό τά Φάρασα ἤθελε ὁ Ἀρσένιος νά τό πάρη microαζί του γιά microοναχό καί προσπαθοῦσε νά πείση τήν microητέρα του Ἄλλον νέο τόν στήριξε νά γίνη ἱερέας Κληρικός καταγόmicroενος ἀπό τήν Κόνιτσα ὁmicroολογεῖ ὅτι βοηθήθη-κε στήν microοναχική του κλίση ἀπό τόν λαϊκό ἀκόmicroη Ἀρσένιο

Εἶχε ἐνδιαφέρον καί πόθο microεγάλο νά γνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό Κάποι-ον γέρο βοσκό πού ζοῦσε microόνος πάνω στά βουνά καί εἶχε πάει στήν Ἐκκλησία δύο-τρεῖς φορές σέ ὅλη του τήν ζωή ὁ Ἀρσένιος τόν πλησίασε καί φρόντισε νά τόν φέρη κοντά στόν Χριστό

Στήν Κόνιτσα κάποιος Μουσουλmicroάνος ὀνόmicroατι Μπαϊράmicroης εἶχε ἄρρωστη τήν microητέρα του Ὁ microικρός Ἀρσένιος πήγαινε τή νύχτα καί βοηθοῦσε τήν ἄρρωστη Ὁ Μπαϊράmicroης ἐξέφρασε τήν ἐπιθυmicroία νά γίνη Χριστιανός

Τά λίγα χρήmicroατα πού ἔπαιρνε ὡς microαθητευόmicroενος ξυλουργός τά microοίραζε ἐλεηmicroοσύνη σέ φτωχά παιδιά τοῦ ὀρφανοτροφείου Ἔφερνε καί στό σπίτι τους φτωχά παιδιά γιά φαγητό

Ὁ κ Χατζηρούmicroπης Ἀπόστολος Κονιτσιώτης ἀναφέρει laquoὉ Ἀρσένης ἦταν ὁ microόνος πού προτιmicroοῦσε νά ἀδικῆται παρά νά ἀδικῆ Εἶχε πάντα στήν τσέπη του ἕνα θρησκευτικό βιβλίο πού τό διάβαζε συχνά Θυmicroᾶmicroαι τόν ζῆλο του νά ἐξα-σφαλίση ἀκροατήριο ἀπό τόν παιδικό κόσmicroο ἀντί ὁποιουδήποτε τιmicroήmicroατος ὅπως λχ νά ἀναλαmicroβάνη τήν φύλαξη τῶν ζώων microας νά γίνεται νεροκουβαλητής microας κἄ ἀρκεῖ ἐmicroεῖς νά τόν προσέχαmicroε ὅταν microᾶς διάβαζε τήν Ἁγία Γραφή

raquoΔέν θά ξεχάσω ποτέ τό πάθος του νά χρωmicroατίζη αὐτά πού ἔλεγε ὅταν ἀνα-φερόταν στήν σταυρική θυσία τοῦ Χριστοῦ Γινόταν τόσο παραστατικός ὥστε

6 Ἰω ια΄ 25

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

κατώρθωνε νά ἀποσπᾶ τήν προσοχή καί τῶν πιό ζωηρῶν παιδιῶν Ἔβλεπα κα-τακάθαρα στό νεανικό του πρόσωπο τήν ἱκανοποίηση καί τήν ἀγαλλίασή του γιατί microποροῦσε νά διδάσκη τόν λόγο τοῦ Κυρίου σέ τόσο ἁγνό ἀκροατήριο Ἀπό ὅσο θυmicroᾶmicroαι αὐτή τήν τακτική τήν συνέχισε τέσσερα microέ πέντε χρόνια microέχρι πού πῆγε στρατιώτηςraquo

Ὁ Ἀρσένιος πέρασε τά νεανικά του χρόνια microέ ἀmicroεριmicroνία καί ἀγῶνες ἀσκητι-κούς Ἔπειτα ἦρθαν τά δύσκολα χρόνια τοῦ Ἑλληνοϊταλικοῦ πολέmicroου τῆς Κα-τοχῆς καί τοῦ ἀνταρτοπολέmicroου Τότε πέρασε πολλές δυσκολίες καί κινδύνους

Στόν ἀνταρτοπόλεmicroο τόν συνέλαβαν οἱ κοmicromicroουνιστές αἰχmicroάλωτο καί τόν φυ-λάκισαν Κακοπάθησε ὅσο διάστηmicroα ἔmicroεινε στήν φυλακή καί ὑπέφερε ἀπό τίς ψεῖρες καί τό πολύ στρίmicroωγmicroα Σέ ἕνα microικρό δωmicroάτιο ἔβαλαν πολλούς Ὅταν ξάπλωναν ὁ τελευταῖος ἔmicroπαινε σάν σφήνα ἀνάmicroεσά τους

Δοκιmicroάστηκε καί ἠθικῶς γιατί τόν ἔκλεισαν σέ ἕνα δωmicroάτιο microόνο του καί ὕστερα ἔβαλαν δύο ἀντάρτισσες σχεδόν γυmicroνές Προσευχήθηκε ἔντονα ἐπικα-λούmicroενος τήν Παναγία καί ἀmicroέσως ἔνιωσε laquoδύναmicroιν ἐξ ὕψουςraquo πού τόν ἐνίσχυ-σε καί τίς ἔβλεπε microέ ἀπάθεια σάν ἀδελφές του ὅπως ὁ Ἀδάmicro τήν Εὔα στόν πα-ράδεισο Τίς microίλησε microέ τρόπο καλό Ἐκεῖνες ἦρθαν σέ συναίσθηση ντράπηκαν καί ἔφυγαν κλαίγοντας

Ἄν καί ὁ πόλεmicroος ἔκανε τόν Ἀρσένιο νά ἀναβάλη τήν ἀναχώρησή του ὅmicroως ὁ ζῆλος του δέν ψυχράνθηκε Στούς ἀγῶνες καί στίς ἀσκήσεις προσέθετε νέους ἀγῶνες καί ὑψηλότερες ἀσκήσεις Ἔβλεπε τά ἐθνικά πράγmicroατα σέ ἄσχηmicroη κα-τάσταση Σέ λίγο θά τόν καλοῦσαν νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα

Στό ἐξωκκλήσι τῆς ἁγίας Βαρβάρας παρακάλεσε τήν Παναγία laquoἌς ταλαιπω-ρηθῶ ἄς κινδυνεύσω microόνο νά microή σκοτώσω ἄνθρωπο καί ν᾽ ἀξιωθῶ νά γίνω microοναχόςraquo

Τότε ἔκανε τάmicroα ἄν τόν διαφυλάξη ἡ Παναγία στόν πόλεmicroο νά ὑπηρετήση γιά τρία χρόνια τό Μοναστήρι της πού τό ἔκαψαν οἱ Γερmicroανοί καί νά βοηθήση νά κτισθῆ πάλι ἡ Ἱερά Μονή Στοmicroίου

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

Γ΄ ΣTΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ

Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος

Τ ό ἔτος 1945 κλήθηκε νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα Παρουσιάστηκε στό Ναύπλιο καί πῆρε τήν εἰδικότητα τοῦ διαβιβαστοῦ Κατόπιν πῆρε microε-τάθεση στό Ἀγρίνιο Τόν ρωτοῦσαν

ndash Τί microέσο ἔχεις καί πῆρες τόσο καλή εἰδικότηταndash Δέν ἔχω microέσοndash Ἄστ᾿ αὐτάndash Ἔ τόν Θεό ἀπαντοῦσεΚαί πράγmicroατι laquoἦν Κύριος microετ᾿ αὐτοῦ καὶ ἦν ἀνὴρ ἐπιτυγχάνωνraquo7Ἡ ἀγάπη του πρός τούς ἄλλους ἔφθανε microέχρι θυσίας Ἔκανε τίς ὑπηρεσίες

τους ἐργαζόταν πολύ Ὅταν κάποιος ζητοῦσε ἔξοδο ὁ Ἀρσένιος πρόθυmicroα τόν ἀντικαθιστοῦσε Πολλοί ἐκmicroεταλλεύονταν τήν καλωσύνη του καί τόν θεωροῦ-σαν κορόιδο Ὁ ἴδιος ὅmicroως ἔνιωθε χαρά ἀπό τήν θυσία καί συγχρόνως εὕρισκε εὐκαιρία νά microένη microόνος καί νά προσεύχεται Ὁ Διοικητής του ἔλεγε laquoΤί θά γί-νει microέ αὐτόν τόν ἄνθρωπο (Ἀρσένιο) Δέν λέει ποτέ νά ξεκουραστῆraquo

Κάποτε εἶχε 395 πυρετό ἀλλά δέν ζήτησε νά βγῆ ἐλεύθερος ὑπηρεσίας Τελι-κά δέν ἄντεξε καί ἔπεσε λιπόθυmicroος Οἱ στρατιῶτες τόν ἔβαλαν στό φορεῖο γιά νά τόν πᾶνε στό Νοσοκοmicroεῖο καί τόν φώναζαν εἰρωνικά microέ microοναχικά ὀνόmicroατα laquoἜ Βενέδικτε Ἀκάκιεraquo Εἶχαν καταλάβει ὅτι θά γίνει microοναχός Ἡ εἰρωνεία microε-τατράπηκε σιγά-σιγά σέ ἐκτίmicroηση καί θαυmicroασmicroό Τούς ἀλλοίωσε ὁ τρόπος τῆς ζωῆς του ἡ microεγάλη ἀγάπη καί ὁ ἀκέραιος χαρακτήρας του Δέν τόν θεωροῦσαν πλέον κορόιδο ἀλλά θησαυρό καί εὐλογία γιά τήν Μονάδα

Πάντως ἡ εἰδικότητα τοῦ ἀσυρmicroατιστοῦ τόν ἀπάλλαξε ἀπό τήν ἔνοπλη συmicro-microετοχή στόν πόλεmicroο καί ἔτσι θεία χάριτι διαφυλάχθηκε ἀπό τό νά φονεύση ἄνθρωπο Προοιmicroίαζε δέ καί τήν microετέπειτα ἰδιότητά του ὡς microοναχοῦ νά στέλνη σήmicroατα στόν Θεό (νά προσεύχεται)

Κακουχίες

Ἡ διλοχία πού ὑπηρετοῦσε ὁ Γέροντας ἔκανε πολεmicroικές ἐπιχειρήσεις καί οἱ

7 Γέν λθ΄ 2

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

κακουχίες πού πέρασαν microοιάζουν ἀπίστευτεςΔιηγεῖτο ὅτι κάποτε τελείωσαν τά τρόφιmicroα καί ἔτρωγαν σπυρωτό χιόνι Ἄλ-

λοτε ἔmicroειναν νηστικοί γιά δεκατρεῖς ἡmicroέρες καί ἐπέζησαν τρεφόmicroενοι microόνον microέ ἄγρια κάστανα Συχνότερα ὑπέφεραν ἀπό τήν δίψα Ἀναγκάζονταν τότε νά πί-νουν στάσιmicroο νερό ἀπό τίς πατηmicroασιές τῶν ζώων Ὁ microεγάλος ἐχθρός ἦταν τό κρύο Κοιmicroόνταν στίς σκηνές καί τό πρωί ξυπνοῦσαν θαmicromicroένοι στά χιόνια˙ microε-τροῦσαν τούς κρυοπαγηmicroένους Ἕνα πρωινό ἔβγαλε εἴκοσι ἕξι κρυοπαγηmicroένους σκάβοντας microέ τόν κασmicroά τά χιόνια Κάποτε ἔmicroεινε γιά τρεῖς ἡmicroέρες στά χιόνια καί ἔστελνε σήmicroατα στό Ἀρχηγεῖο Ἔπαθε καί ὁ ἴδιος κρυοπαγήmicroατα Οἱ σάρκες τῶν ποδιῶν του ξεφλουδίζονταν Τόν ἔστειλαν στό Νοσοκοmicroεῖο ἀλλά βοήθησε ὁ Θεός νά microήν ἀκρωτηριασθῆ Ἄλλοτε τόν κλώτσησε ἕνα microουλάρι Τό χτύπηmicroα ἦταν πολύ δυνατό Μελάνιασε τό στῆθος του καί φαίνονταν τά σηmicroάδια ἀπό τά πέταλα Λιποθύmicroησε καί ὅταν συνῆλθε συνέχισε τήν πορεία

Χαιρόταν νά βρέχεται νά κρυώνη νά κουράζεται ὁ ἴδιος γιά νά microήν ταλαι-πωροῦνται οἱ ἄλλοι

Μερικοί στρατιῶτες ὅταν ἔκαναν ζηmicroιά γιά νά δικαιολογηθοῦν τήν ἐπέρρι-πταν στόν Ἀρσένιο Ὁ Ἀξιωmicroατικός τόν microάλωνε καί ἐκεῖνος γιά νά microήν τούς ἐκθέση ὑπέmicroενε microέ ταπείνωση σιωπηλά τούς ἐλέγχους

Ὁ Διοικητής ὅmicroως τόν ἐκτιmicroοῦσε καί τόν ἐmicroπιστευόταν Στίς δύσκολες ἀπο-στολές ἔστελνε τόν Ἀρσένιο γιατί γνώριζε ὅτι ἦταν ἱκανώτατος καί ἔφερνε σέ πέρας ὅτι τοῦ ἀνέθεταν

Μόνο microιά φορά πῆρε ἄδεια καί πῆγε στό σπίτι του Ἐκεῖ ἀρρώστησε ἔχασε πολύ αἷmicroα καί εἰσήχθη στό Νοσοκοmicroεῖο Ἰωαννίνων γιά δεκαπέντε ἡmicroέρες Ὅταν συνῆλθε ἐπέστρεψε στήν Μονάδα του

Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες

Μέσα σέ τέτοιες ταλαιπωρίες ἔκανε καί ἀγῶνα πνευmicroατικό Νήστευε καί προσευχόταν Συνήθως ἔτρωγε τό microισό φαγητό καί ὅταν σήmicroαινε σιωπητήριο γιά ὕπνο ὁ Ἀρσένιος ἀνέβαινε στήν ταράτσα τοῦ κτιρίου καί ἄρχιζε τίς προσευ-χές

laquoΜιά περίοδοraquo ἔλεγε laquoἔκανα πέντε microῆνες νά λειτουργηθῶ διότι ποῦ νά βρε-θῆ παπᾶς καί Ἐκκλησία πάνω στά βουνά Ὅταν microετά microέ ἔστειλε ὁ Διοικητής στό Ἀγρίνιο νά πάρω ἀνταλλακτικά γιά τόν ἀσύρmicroατο στόν δρόmicroο πού βάδιζα πέρασα ἔξω ἀπό microιά Ἐκκλησία ὅπου microέσα γίνονταν οἱ Χαιρετισmicroοί Ἔκανα τόν σταυρό microου προσκύνησα καί microέ πῆραν τά δάκρυα laquoΠαναγία microου πῶς ἔχω γί-νει ἔτσιraquo εἶπα Ποῦ νά φανταζόmicroουν τότε ὅτι ἀργότερα θά οἰκονοmicroοῦσε ὁ Θε-ός νά ἔχω Ἐκκλησάκι καί microέσα στό Καλύβι microουraquo Καί δόξαζε γι᾿ αὐτό ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς του τόν Θεό

Συγκρίνοντας αὐτά πού πέρασε στόν Στρατό microέ τήν ἄσκηση πού ἔκανε ὡς microο-ναχός ἔλεγε microέ αὐτοmicroεmicroψία laquoΓιά τόν Χριστό δέν ἔκανα τίποτε Ἄν αὐτή τήν ἄσκη-ση (ταλαιπωρία στόν Στρατό) τήν ἔκανα σάν καλόγηρος θά εἶχα ἁγιάσειraquo

Ὡς στρατιώτης ἔζησε θεῖες ἐmicroπειρίες Κάποτε προσευχόταν σέ ἐρηmicroικό microέρος καί ἡρπάγη σέ θεωρία Διηγήθηκε καί τό ἐξῆς laquoΚάποτε πού εἴχαmicroε πάει στό πε-δίο βολῆς στήν Τρίπολη εἶδα ἕνα ἀλλοιώτικο φῶς νά βγαίνη ἀπό microιά ρεmicroατιά

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

καί νά διαχέεται σέ ὅλο τό πεδίο βολῆς ἐνῶ ἦταν microέρα Ἀποροῦσα τί νἆταν αὐτό τό φῶς πού οἱ ἄλλοι δέν ἔβλεπαν Ἀργότερα κατάλαβα Ἐπειδή ἐκεῖ γίνονταν ἐκτελέσεις καταδίκων καί ἴσως νά εἶχαν ἐκτε-λεσθῆ ἄδικα καί κάποιοι ἀθῶοι γι᾿ αὐτό φαινόταν ἐκεῖνο τό φῶς Ὁ Θεός φύλαξε πού δέν microέ ἔστειλαν στό ἐκτελεστικό ἀπόσπασmicroα Φυ-σικά δέν θά microποροῦσα (νά σκοτώσω)hellipraquo

Θυσία γιά τούς ἄλλους

Οἱ περισσότεροι στρατιῶτες εἶχαν πνεῦmicroα θυσίας ἀλλά ὁ Ἀρσένιος ἦταν ἄφοβος στούς κινδύνους καί στόν θάνατο Πολλές φορές κινδύνευσε νά συλληφθῆ αἰχmicroάλωτος καί ἀντίκρυσε τόν θάνατο ἀπό πολύ κοντά

Κάποτε ἐπρόκειτο νά ρίξουν κλῆρο γιά τό ποιός θά πάει στό χωριό γιά ἐφό-δια laquoΘά πάω ἐγώraquo εἶπε ὁ Ἀρσένιος Τόν εἶδαν οἱ ἀντάρτες ἀλλά τόν πέρασαν γιά δικό τους Πῆρε τά ἐφόδια καί γύρισε πίσω

Ὅταν ἔβαζαν κάποιον νά κάνη ἐπικίνδυνη βάρδια ἤ περίπολο τόν ρωτοῦσε ὁ Ἀρσένιος laquoΤί οἰκογένεια ἔχειςraquo Ἄν τοῦ ἔλεγε laquoεἶmicroαι παντρεmicroένος ἔχω καί παιδίraquo ἔλεγε laquoκαλάraquo Πήγαινε στό ὑπασπιστήριο τόν ἄλλαζε καί πήγαινε αὐ-τός στήν θέση του

Τόν ἄλλο ἀσυρmicroατιστή δέν τόν ἄφηνε νά κουβαλᾶ οὔτε τόν ἀσύρmicroατο οὔτε τήν microπαταρία γιά νά εἶναι ἐλεύθερος σέ περίπτωση κινδύνου νά σωθῆ

laquoΣέ microιά microάχηraquo διηγήθηκε laquoεἶχα σκάψει microιά microικρή λακκούβα Ἔρχεται ἕνας καί microοῦ λέει laquoΝά microπῶ καί ἐγώraquo Στριmicroώχθηκα καί microέ δυσκολία χωρέσαmicroε Ἔρ-χεται καί ἄλλος Τόν ἄφησα καί αὐτόν καί ἐγώ βγῆκα ἔξω Σέ microιά στιγmicroή microέ πα-ίρνει ἕνα βλῆmicroα ξυστά στό κεφάλι Δέν εἶχα κράνος φοροῦσα microόνο κουκούλα Πιάνω microέ τό χέρι microου τό κεφάλι δέν βλέπω αἵmicroατα Τό ξαναπιάνω τίποτα Τό βλῆmicroα εἶχε περάσει ξυστά ἀπό τό κεφάλι microου καί εἶχε ξυρίσει microόνο τά microαλλιά καί ἔκανε microιά γραmicromicroή ἕξι πόντους φάρδος χωρίς microαλλιά καί οὔτε γρατζουνιά δέν ἄφησε Τό εἶχα κάνει microέ τήν καρδιά microου laquoΚαλύτεραraquo εἶπα laquoνά σκοτωθῶ microιά φορά ἐγώ παρά νά σκοτωθῆ ὁ ἄλλος καί microετά νά microέ σκοτώνη ἡ συνείδη-σή microου σέ ὅλη microου τήν ζωή Πῶς νά ἀντέξω microετά ὅταν θά σκέφτοmicroαι ὅτι microπο-ροῦσα νά τόν σώσω καί δέν τόν ἔσωσαraquo Καί ὁ Θεός φυσικά βοηθᾶ πολύ αὐτόν πού θυσιάζεται γιά τούς ἄλλουςraquo

Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἜκανα ἔρανο microεταξύ τῶν στρατιωτῶν καί ἀγόρασα καντήλια καί microανουάλια γιά κάποιο ἐξωκκλήσι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρό-microου Ἐκεῖ κοντά εἶχε καταυλισmicroό ἡ διλοχία microας

raquoἮρθαν χειmicroῶνα καιρό οἱ microεταγωγικοί (χωρικοί κυρίως γυναῖκες καί παιδιά) microέ τά ζῶα καί microᾶς ἔφεραν προmicroήθειες Ἐπειδή χάλασε ὁ καιρός καί ἄρχισε νά χιονίζη κάθησαν νά διανυκτερεύσουν σέ πρόχειρες ἐλάτινες σκηνές

raquoΚάποιος Ἀνθυπολοχαγός κτηνώδης ἐνωχλοῦσε microιά νέα Ἐκείνη ἡ καηmicroένη προτίmicroησε νά πεθάνη παρά νά ἁmicroαρτήση Ἔφυγε καί τήν ἀκολούθησε καί microιά

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ἡλικιωmicroένη Βάδιζαν microέσα στά χιόνια καί βρέθηκαν στό ἐξωκκλήσι ἀλλά ἡ πόρτα ἦταν κλειστή Ἔmicroειναν ἔξω κάτω ἀπό τό ὑπόστεγο τρέmicroοντας ἀπό τό κρύο

raquoΤήν ἴδια νύχτα microοῦ ἦρθε ξαφνικά ἕνας ἐπίmicroονος λογισmicroός νά πάω στό ἐξωκ-κλήσι νά ἀνάψω τά καντήλια Τό χιόνι εἶχε φθάσει τά ὀγδόντα ἑκατοστά περί-που Πῆγα καί χωρίς νά γνωρίζω τί προηγήθηκε βρῆκα ἔξω ἀπό τό ἐξωκκλήσι τίς δύο γυναῖκες microελανιασmicroένες ἀπό τό κρύο Τίς ἔδωσα ἀπό ἕνα γάντι ἄνοιξα τήν πόρτα microπῆκαν microέσα καί ἀφοῦ συνῆλθαν κάπως διηγήθηκαν τά σχετικά laquoἘγώraquo εἶπε ἡ νέα laquoἔκανα ὅτι microποροῦσα Ἀπό ᾿κεῖ καί πέρα ἄς κάνη καί ὁ Θε-ός τά ὑπόλοιπαraquo

raquoΤίς συmicroπόνεσα τίς καηmicroένες καί αὐθόρmicroητα τίς εἶπα laquoΤελείωσαν τά βάσα-νά σας Αὔριο θά πᾶτε στά σπίτια σαςraquo ὅπως καί συνέβηraquo

Ὁ Ἀνθυπολοχαγός ὅταν ἔmicroαθε ὅτι ὁ Ἀρσένιος τίς βοήθησε καί σώθηκαν ἴσως γιά νά καλύψη τήν ἐνοχή του διέδιδε συκοφαντικά ὅτι ὁ Ἐζνεπίδης ἔβαλε στήν Ἐκκλησία τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια Τόν κάλεσε ὁ Διοικητής σέ ἀπολογία laquoΤόσο ἀσυνείδητος εἶmicroαι κ Διοικητά νά βάλω τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια microέσα στήν Ἐκκλησίαraquo εἶπε Ὅmicroως δέν φανέρωσε τήν ὑπόθεση τοῦ ἔνοχου Ἀνθυπολοχαγοῦ˙ ἀπολογήθηκε microόνον ἐπειδή τόν κατηγόρησαν γιά καταφρόνηση τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ

Σώζει τήν Μονάδα τους

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΚάποτε ἡ διλοχία microας βρέθηκε περικυκλωmicroένη ἀπό χίλιους ἑξακόσιους ἀντάρτες σέ ἕνα φυσικό ὀχύρωmicroα ἀπό βράχο Ὅλοι οἱ στρα-τιῶτες κουβαλοῦσαν πυροmicroαχικά καί ὁ Διοικητής κάλεσε καί microένα νά ἀφήσω τόν ἀσύρmicroατο νά κουβαλάω καί ἐγώ Μάλιστα microέ ἀπείλησε καί microέ τό πιστόλι Νόmicroιζε ὅτι ἀπέφευγα νά κουβαλάω γιατί ἤθελα δῆθεν νά κρύβωmicroαι

raquoΚουβαλοῦσα ἀλλά πήγαινα καί στόν ἀσύρmicroατο καί προσπαθοῦσα νά πιά-σω ἐπαφή microέ τό Ἀρχηγεῖο Ὁπότε ἀπό τά πολλά ἔπιασα ἐπαφή καί ἔδωσα νά καταλάβουν ὅτι βρισκόmicroαστε σέ δύσκολη θέση Τήν ἄλλη microέρα ἐνῶ οἱ ἀντάρ-τες εἶχαν πλησιάσει πολύ κοντά ὥστε νά ἀκούγωνται οἱ βρισιές τους ἦρθε ἡ ἀεροπορία καί τούς διεσκόρπισεraquo

Τό γεγονός αὐτό ἀνέφερε ἀργότερα ὁ Γέροντας σάν παράδειγmicroα σέ ὅσους ρωτοῦσαν laquoΤί προσφέρουν οἱ microοναχοί στήν ἔρηmicroο καί δέν βγαίνουν στόν κόσmicroο νά βοηθήσουνraquo laquoΟἱ microοναχοίraquo ἀπαντοῦσε laquoεἶναι οἱ ἀσυρmicroατιστές τῆς Ἐκκλη-σίας Ὅταν πιάσουν ἐπαφή microέ τόν Θεό διά τῆς προσευχῆς τότε ἔρχεται καί βο-ηθᾶ ὁ Θεός καλύτερα Ἕνα ἀκόmicroη λιανοντούφεκο δέν ἔκανε τίποτε ἐνῶ ὅταν ἦρθε ἡ ἀεροπορία ἔκρινε τήν microάχηraquo

Αὐτοθυσία

Ὁ νῦν microοναχός Ἀρσένιος ἀπό τήν Κέρκυρα καί τότε κ Παντελής Τζέκος συ-στρατιώτης τοῦ Γέροντα διηγεῖται

laquoΣτή Ναύπακτο ἐνῶ ἔπαιρνα ἕνα σῆmicroα ἀπό τήν Πάτρα microέ πλησιάζει ὁ Ἀρ-σένιος καί microοῦ λέει

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ndash Ξέρεις Εἴmicroαστε ἀδέλφιαndash Ἀπό ποῦ εἴmicroαστε ἀδέλφιαΜοῦ προτείνει τά δυό χοντρά δάχτυλα8 καί microοῦ λέειndash Ἔχοmicroε τά ἴδια δάχτυλα ὅmicroοια τά δικά σου καί τά δικά microου γι᾿

αὐτό εἴmicroαστε ἀδέλφιαraquoἙνώθηκαν microέ ἀδελφική φιλία καί κάποτε ὁ Ἀρσένιος microέ κίνδυνο

τῆς ζωῆς του τόν ἔσωσε Ἡ διήγηση εἶναι αὐτούσια τοῦ κ Παντελῆ microόνο πού διακόπτεται ἀπό λυγmicroούς καί ἄφθονα δάκρυα συγκινήσεως καί εὐγνωmicroοσύνης γιά τόν φίλο καί σωτῆρα του

laquoΚοντά στή Ναύπακτο κάναmicroε microιά microάχη Ἐκεῖ πού ὑποχωρούσαmicroε διότι εἶχαν περισσότερες δυνάmicroεις οἱ ἀντάρτες σέ κάποια στιγmicroή ἔπε-σα καί χτύπησα γιατί εἶχα ἕναν βαρύ ἀσύρmicroατο στήν πλάτη Ὅταν ἔφθασαν οἱ στρατιῶτες στήν γραmicromicroή πού εἶχαν ὁριοθετήσει οἱ ἀξιωmicroατικοί microας εἶδε ὁ Ἀρσέ-νιος ὅτι ἔλειπα Βγάζει τόν ἀσύρmicroατό του καί τρέχει Τοῦ φώναζαν οἱ ἀξιωmicroατι-κοί καί οἱ στρατιῶτες laquoἌσ᾿ τον αὐτόν Πάει αὐτός χάθηκεraquo Ἦρθε κοντά microου ὅπως microοῦ εἶπαν microετά οἱ ἄλλοι microέ σήκωσε microέ ἔβαλε στήν πλάτη του καί microέ πῆρε στίς γραmicromicroές πίσω Ὅταν συνῆλθα ἄκουσα νά τοῦ λέγη ὁ λοχαγός Βουδούρης laquoἘσύ κάποιον Ἅγιο ἔχεις καί σέ βοήθησε καί βοήθησες καί τοῦτον ἐδῶraquo Ρώτη-σα laquoΤί ἔγινε παιδιάraquo Καί microοῦ ἐξήγησαν Ἐκεῖ πού ἔπεσα ἦταν ἑκατό microέτρα ἀπό τήν γραmicromicroή τῶν ἀνταρτῶν καί διακόσια ἀπό τήν γραmicromicroή τήν δική microαςraquo

Προσεύχεται ἐν microέσω σφαιρῶν

laquoΜιά microέραraquo συνεχίζει ὁ κ Παντελής laquoἤmicroασταν πάνω σέ ἕνα ὕψωmicroα πού λεγόταν laquoΦονιάςraquo Μᾶς εἶχαν ἀποκλείσει οἱ ἀντάρτες καί δέν microπορούσαmicroε νά φύγουmicroε ἀπό πουθενά γιατί δέν ὑπῆρχε διέξοδος Ὁ Ἀρσένιος ἦταν ὄρθιος Οἱ σφαῖρες ἔπεφταν καί σφύριζαν Ἐγώ τόν ἔπιανα ἀπό τό χιτώνιο καί τόν τρα-βοῦσα νά πέση κάτω Αὐτός τίποτε Κοίταζε ψηλά καί εἶχε τά χέρια του ἔτσι σταυρωmicroένα Ἔ φαίνεται microᾶς λυπήθηκε ὁ Μεγαλοδύναmicroος καί κάποια στιγmicroή ἦρθαν τά ἀεροπλάνα καί ἄνοιξαν δρόmicroο Ὅταν φεύγαmicroε τοῦ λέω

ndash Καλά Χριστιανέ microου γιατί δέν ἔπεφτες κάτωndash Προσευχόmicroουνndash Προσευχόσουν ρώτησα microέ microεγάλη ἀπορίαraquoΤί δύναmicroη εἶχε ἡ προσευχή του καί πόσο microεγάλη ἦταν ἡ πίστη του ὥστε νά

ἀψηφᾶ τίς σφαῖρες Τό πιθανώτερο ἦταν νά παρακαλοῦσε τόν Θεό νά σωθοῦν οἱ ἄλλοι καί ἄς σκοτωθῆ ὁ ἴδιος Γι᾿ αὐτό στεκόταν ὄρθιος καί ἀκάλυπτος Καί ὁ δίκαιος Θεός βλέποντας τήν αὐτοθυσία του τόν ἔσωσε microαζί microέ τούς ἄλλους

Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας ἕνα περιστατικό πού συνέβη λίγο καιρό πρίν ἀπολυ-

8 Ἦταν πράγmicroατι χαρακτηριστικοί οἱ ἀντίχειρες τοῦ Γέροντα Ἡ τελευταία φάλαγγα τῶν δακτύλων ἦταν πιό microικρή καί τά νύχια σχεδόν microισά

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

θῆ laquoΓυρίζαmicroε ἀπό τήν Φλώρινα ἀφοῦ εἶχε τελειώσει ὁ πόλεmicroος Στό δρόmicroο τῆς ἐπιστροφῆς ἄκουσα τόν Λοχαγό νά βρίζη τά θεῖα Τόν πλησίασα καί τοῦ εἶπα laquoἈπό αὐτή τήν στιγmicroή ἀρνοῦmicroαι νά ἐκτελέσω ὁποιαδήποτε διαταγή σας διότι βρίζοντας τά θεῖα προσβάλατε καί τήν πίστη microου καί τόν ὅρκο microου (Πατρίδα-θρησκεία- οἰκογένεια)raquo Ἀκούγοντας αὐτά προσβλήθηκε καί microέ ἀπεκάλεσε αὐ-θάδη Ὅταν ἀργότερα microοῦ εἶπε laquoΣέ διατάσσωraquo ἀπάντησα laquoΣᾶς τό δήλωσα πρίν ἀπό λίγο ὅτι στό ἑξῆς δέν θά ἐκτελῶ διαταγές σαςraquo Ὁ Ἀξιωmicroατικός τότε microοῦ εἶπε laquoἌς θεωρήσουmicroε τό θέmicroα λῆξανraquo

raquoὍταν φθάσαmicroε στό στρατόπεδο πῆγα χωρίς καθυστέρηση καί ἀνέφερα ὅσα συνέβησαν στόν Διοικητή Ἐκεῖνος microοῦ εἶπε ὅτι ἡ ἄρνηση νά ἐκτελῶ διαταγή ἀνωτέρου συνεπάγεται στρατοδικεῖο Ξαναδήλωσα ὅτι δέν πρόκειται νά ἐκτε-λέσω διαταγές τοῦ Λοχαγοῦ διότι εἶναι ἐπίορκος ἐπειδή βρίζει τόν Θεό στόν ὁποῖο καί οἱ δυό ὡρκιστήκαmicroε Καί εἶπα microέ ἀγανάκτηση laquoΠειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ microᾶλλον ἤ ἀνθρώποιςraquo9

Ὁ Ἀρσένιος ἀφοῦ γιά microιά πενταετία περίπου ὑπηρέτησε τήν Πατρίδα τόν Μάρ-τιο τοῦ 1950 πῆρε τό ἀπολυτήριο τοῦ Στρατοῦ ἀπό τήν Μακρακώmicroη Λαmicroίας

Ὅταν ἀποχαιρετοῦσε τόν φίλο του κ Παντελῆ ἐκεῖνος τόν προσκάλεσε νά ἐγκατασταθοῦν στήν Κέρκυρα microαζί νά φτιάξουν ἀπό ἕνα σπίτι καί νά κάνουν οἰκογένεια Ὁ Ἀρσένιος ἀρνήθηκε λέγοντας ὅτι θά γίνει καλόγηρος

Τελείωσε τήν στρατιωτική του θητεία καί τώρα ἐπιθυmicroοῦσε microιά ἄλλη στρα-τεία τήν κατάταξή του στό microοναχικό τάγmicroα γιά νά ὑπηρετῆ τόν ἐπουράνιο Βασιλέα

9 Πράξ ε΄ 29

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

Δrsquo ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

Ἀγῶνες ἀρχαρίου

Ὁ Ἀρσένιος προσῆλθε στήν ἱερά Μονή Ἐσφιγmicroένου τοῦ Ἁγίου Ὄρους πού τότε δέν εἶχε γίνει ζηλωτική γιά νά microονάση Ἔχοντας πρότυπα τούς ὁσίους Πατέρες προσπαθοῦσε νά τούς microιmicroηθῆ Ἔβαλε ὡς θεmicroέ-

λιο τῆς microοναχικῆς ζωῆς τήν ταπεινοφροσύνη καί τήν ὑπακοή καί ἐπιδόθηκε σέ ἀγῶνες ὑπέρ τήν ἀντοχή του

Τίς ἡmicroέρες κοπίαζε σωmicroατικά καί τίς νύχτες παρέmicroενε ἄϋπνος προσευχόmicroε-νος καί δοξολογώντας τόν Θεό Αἰσθανόταν microεγάλη κούραση ἀλλά ἦταν ἀνυπο-χώρητος στήν ἄσκηση Συνεχῶς πρόσθετε νέους ἀγῶνες πάντα microέ εὐλογία καί παρακολούθηση ἀπό τόν Ἡγούmicroενο Ὅλα τά ἔκανε microέ χαρούmicroενη διάθεση

Ἔλεγε laquoΚάναmicroε πολύ σκληρή δουλειά στόν τόρνο ὅλη τήν ἡmicroέρα Τό βράδυ πήγαινα στό Ἀρχονταρίκι καί βοηθοῦσα microέχρι τίς 10 ἤ 11 ἡ ὥρα Δέν microοῦ ἔmicroενε χρόνος οὔτε γιά πνευmicroατικά Γι᾿ αὐτό στήν συνέχεια ὅταν πήγαινα στό Κελλί microου δέν κοιmicroόmicroουν microόνο ἔβαζα ἕνα τέταρτο τά πόδια ψηλά γιά νά ξεκουραστοῦν λίγο καί νά κατέβη τό αἷmicroα (πού microαζευόταν ἀπό τήν πολύωρη ὀρθοστασία) Μετά στεκόmicroουν ὄρθιος σέ microιά λεκάνη microέ νερό γιά νά microή microέ παίρνη ὁ ὕπνος καί ἔκανα τά κοmicroποσχοίνια Κοιmicroόmicroουν microισή microέχρι microία ὥρα καί microετά πήγαινα στήν ἀκολουθία γιά νά διαβάσω τό Μεσονυκτικό Καί ἐπειδή εἶχα τόν λογισmicroό microήπως δέν θά κατάφερνα ἀργότερα νά κάνω τά καθήκοντα τοῦ microεγαλοσχή-microου ζήτησα εὐλογία ἀπό τόν Ἡγούmicroενο καί microοῦ ἔδωσε νά κάνω τόν κανόνα τοῦ microεγαλοσχήmicroου ἀπό δόκιmicroος Ὄχι ἀπό ἐγωισmicroό ἀλλά microήπως δέν microπορέσω νά ἀνταποκριθῶ στίς ὑποχρεώσεις τοῦ Σχήmicroατος Δέν τἄκανα microέ ὑπερηφάνεια laquoἌν δέν microπορῶraquo ἔλεγα laquoνά microήν κοροϊδεύω τόν ἑαυτό microουraquo

Στήν Ἐκκλησία δέν καθόταν καθόλου Στεκόταν ὄρθιος στό στασίδι Πήγαι-νε καmicromicroιά φορά νά τόν κλέψη ὁ ὕπνος καί ἀmicroέσως τιναζόταν

Τόν χειmicroῶνα δέν ἄναβε φωτιά Εἶχε τόση ὑγρασία στό Κελλί πού ἡ microούχλα γινόταν σάν βαmicroβάκια στούς τοίχους Ὅταν τό κρύο ἦταν ἀνυπόφορο εἶχε ἕνα δέρmicroα ζώου ἀπό αὐτά πού ἔκανε τά σαmicroάρια καί τύλιγε τά πόδια του Δούλευε ἔξω στό κρύο microόνο microέ τό ζωστικό καί ἔβαζε ἀπό microέσα ἕνα χαρτί γιά νά τόν προστατεύη λίγο

Πρίν ἀπό τήν Μεγάλη Σαρακοστή εἶχαν τυπικό στό Μοναστήρι νά δίνουν σέ

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

ὅλους τούς πατέρες ἀπό ἕνα κουτί γάλα Καί ἐκεῖνο ὁ Ἀρσένιος δέν τό ἔπινε ἀλλά τό ἔδινε στόν γερο-Νικήτα πού ἦταν προφυmicroατικός Στή νηστεία τά φασό-λια δέν τά microασοῦσε καλά γιά νά ἀργοῦν νά χωνέψουν καί ἔτσι νά τόν κρατοῦν κάπως Κοιmicroόταν γιά ἄσκηση κάτω στίς πλάκες καί ἄλλες φορές στά τοῦβλα πού laquoἦταν πιό φιλάνθρωπαraquo

Ἄρχισε σιγά-σιγά νά γίνεται ἀντιληπτή στούς πατέρες ἡ ἄσκηση καί ἡ εὐλά-βειά του Οἱ ἱερεῖς τόν προτιmicroοῦσαν νά τούς ψάλλη στά παρεκκλήσια

Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις

Ὁ διάβολος δέν ἀρκεῖτο microόνο στόν πόλεmicroο τῶν λογισmicroῶν ἀφοῦ microάλιστα δέν microποροῦσε microέ αὐτούς νά ἀνακόψη τήν ἀγωνιστικότητά του Παρουσιαζόταν καί αἰσθητῶς Τόν ἔβλεπε ὀφθαλmicroοφανῶς καί συνωmicroιλοῦσαν Προσπαθοῦσε ὁ πειρα-σmicroός microέ κάθε τρόπο νά τόν ἐκφοβίση καί νά τόν ἐmicroποδίση ἀπό τούς ἀγῶνες του Φαίνεται ὅτι ἀπό τήν πεῖρα του καταλάβαινε τί θά γινόταν αὐτός ὁ ἀρχάριος

Ὁ δόκιmicroος Ἀρσένιος δέν ταρασσόταν οὔτε φοβόταν ἀπό τήν παρουσία τοῦ δι-αβόλου Ἔλεγε laquoΝἄρχεσαι διότι microοῦ κάνεις καλό Μέ βοηθᾶς νά θυmicroᾶmicroαι τόν Θεό ὅταν τόν ξεχνῶ καί νά προσεύχωmicroαιraquo

Ἀργότερα σχολίαζε ὁ Γέροντας laquoΠοῦ νά microείνη ὁ πειρασmicroός Ἐξαφανιζόταν ἀmicroέσως Δέν εἶναι χαζός νά προξενῆ στεφάνια στόν microοναχόraquo

ndash Γέροντα πειρασmicroό ἐννοεῖτε τούς λογισmicroούς τόν ρώτησε microέ ἀφέλεια κάποι-ος microοναχός

ndash Βρέ πειρασmicroός (διάβολος)˙ καταλαβαίνεις Τί λογισmicroοίὉ δόκιmicroος Ἀρσένιος microέ τήν εὐστροφία του laquoἐνίκησε δαιmicroόνων πανουργίαν

δι᾿ ἀνθρωπίνης ἐπινοίαςraquo10

Ρασοευχή

Στίς 27 Μαρτίου 1954 microετά ἀπό τήν κανονισmicroένη δοκιmicroασία ἐκάρη microοναχός Ἔλαβε ρασοευχή καί τό ὄνοmicroα Ἀβέρκιος Ὁ Ἡγούmicroενος τοῦ πρότεινε νά λάβη τό Μεγάλο Σχῆmicroα ἀλλά δέν δέχθηκε Ἀνέφερε laquoἌν καί microποροῦσα νά γίνω ἀmicroέ-σως microεγαλόσχηmicroος διότι microοῦ εἶπαν laquoἘσύ Στρατό τελείωσες δέν σέ ἐmicroποδίζει τίποτεraquo εἶπα laquoἈρκεῖ ἡ ρασοευχήraquo Θεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἀνάξιο ἀλλά καί δέν ἤθελε νά δεσmicroευθῆ microέ τίς ὑποσχέσεις τοῦ Μεγάλου Σχήmicroατος ἐξ αἰτίας τῆς ἀγάπης του γιά τήν ἡσυχαστική ζωή πού ἐπιθυmicroοῦσε

Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος

Τήν τραχύτητα τῆς ἀσκήσεως ἦρθε νά γλυκάνη ἕνα πρωτόγνωρο γεγονός ἡ ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος laquoὍταν εἶχαν σωθῆ τελείως οἱ microπαταρίες (ἐξαντλή-θηκαν οἱ δυνάmicroεις)raquo διηγήθηκε laquoἔζησα ἕνα γεγονός Μιά νύχτα ἐνῶ προσευ-

10 Κλῖmicroαξ Δ΄ κα΄

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

Ὁ Γέροντας microετά τήν κουρά του

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

χόmicroουν ὄρθιος ἔνιωσα κάτι νά κατεβαίνη ἀπό πάνω καί νά microέ περιλούζη ὁλό-κληρο Αἰσθανόmicroουν microιά ἀγαλλίαση καί τά microάτια microου ἔγιναν δύο βρύσες πού ἔτρεχαν συνέχεια δάκρυα Ἔβλεπα καί ζοῦσα αἰσθητά τήν χάρι11 Μέχρι τότε συγκινήσεις καί τέτοια εἶχα αἰσθανθῆ πολλές φορές ἀλλά τέτοιο πρᾶγmicroα πρώ-τη φορά microοῦ συνέβη Ἦταν τόσο δυνατό πνευmicroατικά αὐτό τό γεγονός ὥστε microέ στήριξε καί κράτησε γιά δέκα περίπου χρόνια microέχρι πού ἀργότερα στό Σινᾶ ἔζησα microεγαλύτερες καταστάσεις microέ ἄλλον τρόποraquo

Μικρόσχηmicroος

Ὁ π Ἀβέρκιος ἐκάρη microικρόσχηmicroος microοναχός και τοῦ δόθηκε τό ὄνοmicroα Παΐσι-ος στίς 3 Μαρτίου 1957

Μετά τήν κουρά ἔβγαλε microιά φωτογραφία καί τήν ἔστειλε στήν microητέρα του καί ἀπό πίσω ἔγραψε τό ἀκόλουθο ποίηmicroα (Βλ σελ 28)

Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἪmicroουν ἂγρυπνος καί νηστικός καί περίmicroενα τό laquomicroο-τόριraquo στον ἀρσανά τῆς Ἰβήρων Ἀπό τήν ἐξάντληση δέν αἰσθανόmicroουν καλά Φοβήθηκα νά microήν λιποθυmicroήσω ἐκεῖ καί microέ δοῦν οἱ ἐργάτες Γι᾿ αὐτό ἔκανα κου-ράγιο καί πῆγα πίσω ἀπό microιά ντάνα ξύλα

raquoΣκέφθηκα πρός στιγmicroήν νά παρακαλέσω τήν Παναγία καί ἀmicroέσως εἶπα στόν ἑαυτό microου laquoἌθλιε τήν Παναγία γιά τό ψωmicroάκι τήν ἔχουmicroεraquo

raquoΚαί microόλις εἶπα αὐτό νά ἡ Παναγία καί microοῦ ἔδωσε ζεστό ψωmicroί καί σταφύλι Ἔ ἀπό κεῖ καί πέρα microετάraquo

Κάποιος τόν ὁποῖον ὁ Γέροντας θεράπευσε ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια ἀκούγοντας τήν διήγηση ρώτησε ἔκπληκτος

ndash Καλά Γέροντα microετά πού ἔφαγες τίς ρόγες τοῦ σταφυλιοῦ τό κοτσάνι σοῦ ἔmicroεινε στό χέρι

ndash Καί τό κοτσάνι καί ψίχουλα ἀπάντησε microέ ἔmicroφαση

11 laquoἩ θεότης δηλαδή ἡ θεία χάρις καθ᾿ ἑαυτήν ἤγουν microοναχή δέν φαίνεται ἐάν δέν ἔλθῃ εἰς τήν λογικήν ψυχήν Καί ἀνίσως ἡ αἰσθητή φωτία δέν φαίνεται εἰς τά αἰσθητά ὅταν δέν εὕρη ὕλην microήτε ἡ νοητή φωτία φαίνεται εἰς τά νοητά ὅταν δέν εὕρῃ ὕλην τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦraquo Ἁγίου Συmicroεών τοῦ νέου Θεολόγου Λόγος Γ΄ σ 38

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Εrsquo ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ

ΚΟΝΙΤΣΗΣ

Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ

Παρά Κυρίου τά διαβήmicroατα ἀνθρώπου κατευθύνεταιraquo12 Μέ ἀποκάλυ-ψη κατευθύνει ὁ Κύριος καί τώρα τά βήmicroατα τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θε-οῦ Παϊσίου στήν Μονή Στοmicroίου τῆς Ἐπαρχίας Κονίτσης Διψοῦσε γιά

ἐρηmicroική ζωή καί προετοιmicroαζόταν γιά τήν ἔρηmicroο ἀλλά microέ ἐντολή τῆς Παναγίας βρέθηκε σέ Μοναστήρι τοῦ κόσmicroου

Ἄρχισε τήν ἀνακαίνιση τοῦ καmicroένου Μοναστηριοῦ χωρίς νά ἔχη τά ἀπαρα-ίτητα χρήmicroατα καί ὑλικά

Ἀγόρασε ξυλεία καί microόνος ἔκανε πόρτες παράθυρα στασίδια τραπέζια καί ὅτι ἄλλο χρειαζόταν

Ἐπίσης ἄλλαξε τήν σκεπή τῆς Ἐκκλησίας ἔκανε Κελλιά γιά microοναχούς Ἀρ-χονταρίκι στέρνα καί ἄλλα ἔργα

Αὐτός ἀνέστησε τό κατεστραmicromicroένο Μοναστήρι microέ πολλούς κόπους Ἦταν ἄρρωστος ἀλλά καί νηστευτής Τή νηστεία δέν τήν χαλοῦσε ποτέraquo

Πηδᾶ στόν γκρεmicroό

Κάποτε microετέφερε τά ἅγια Λείψανα καί εἶχε τήν λειψανοθήκη δεmicroένη microέ λουριά ἀπό τούς ὤmicroους του Σέ ἕνα σηmicroεῖο τοῦ δρόmicroου πού λέγεται laquoΜεγάλη Σκάλαraquo κό-πηκε τό λουρί καί ἔπεσε ἡ λειψανοθήκη στόν γκρεmicroό Ὁ Γέροντας ἀπό τόν πόθο καί τήν εὐλάβεια πρός τά ἅγια Λείψανα χωρίς νά ὑπολογίση τόν ἑαυτό του καί χωρίς τόν παραmicroικρό δισταγmicroό πήδησε ἀmicroέσως στόν γκρεmicroό γιά νά τά προλάβη Κατρακυλοῦσε ἡ λειψανοθήκη καί χτυποῦσε στά βράχια Τελικά ὁ ἴδιος διαφυλά-χθηκε χάριτι Θεοῦ σῶος˙ δέν ἔπαθε τίποτε οὔτε γρατσουνιά Ἡ λειψανοθήκη microέ τά ἅγια Λείψανα ἔmicroειναν ἐπίσης ἄθικτα ἐνῶ ὁ microεταλλικός κορβανᾶς πού ἦταν προσαρmicroοσmicroένος στήν λειψανοθήκη εἶχε κατατσαλακωθῆ ἀπό τά χτυπήmicroατα Ἦταν τόσο βαθύς καί ἀπότοmicroος ὁ γκρεmicroός πού ἦταν ἀδύνατο νά ξανανεβῆ ὁ Γέ-ροντας Γιά νά βγῆ στό microονοπάτι βάδιζε πολλή ὥρα microέσα στό ποτάmicroι

12 Ψαλmicro λς΄ 23

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία

Νήστευε αὐστηρά καί δουλαγωγοῦσε microέ κάθε τρόπο τό εὔθραυστο σῶmicroα του παρ᾿ ὅτι ἔκανε θεραπεία microέ ἐνέσεις Κάποιες φορές microέ ἕνα ποτήρι νερό περνοῦσε ὅλο τό ἡmicroερονύκτιο Ἄν καί καλλιεργοῦσε στόν κῆπο τοῦ Μοναστηρι-οῦ κηπευτικά πολλῶν εἰδῶν ἡ συνηθισmicroένη τροφή του ἦταν τσάϊ microέ παξιmicroάδι ἤ καρύδια κοπανισmicroένα

Ἀναφέρει ἡ κυρία Πηνελόπη Μπαρmicroπούτη laquoΣτόν κῆπο πήγαινε ξυπόλυτος καί τό βράδυ καθάριζε τά ἀγκάθια ἀπό τά πόδια του Ἕνα παξιmicroάδι ἔτρωγε τό πρωΐ καί ἕνα τό βράδυ Ἄλλοτε ἔπινε σκέτο τσάϊ Δούλευε παρά πολύ Δέν κοι-microόταν σχεδόν καθόλου Προσπαθοῦσε νά microήν χαλάση τό χατήρι κανενός καί

Ὁ Γέροντας ὡς νέος microοναχός

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἤθελε ὅλους νά τούς ἀναπαύη Ποτέ δέν ἔλεγε ὄχι Τά χέρια του εἶχαν κάνει ρόζους ἀπό τίς πολλές microετάνοιες Τά πόδια του ἦταν microόνο κόκκαλα Εἶχε πολ-λά προβλήmicroατα microέ τήν ὑγεία τουraquo

Τήν ἡmicroέρα ἐργαζόταν σκληρά καί τή νύχτα ἀγρυπνοῦσε Μόνος του διάβαζε ὅλες τίς ἀκολουθίες ὅπως εἶχε microάθει στό Ἅγιον Ὄρος

Παρ᾿ ὅλο πού τό Μοναστήρι ἦταν σέ ἔρηmicroο καί ἥσυχο microέρος ὁ Γέροντας ἀπο-συρόταν ἐνίοτε σέ microιά σπηλιά Πήγαινε τίς νύχτες καί ἔκανε ἀγρυπνίες microέ τό κοmicroποσχοίνι καί ἀναρίθmicroητες microετάνοιες Ἦταν ὅmicroως ἀνήλια καί ἔσταζε νερό

Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν

Ἐκτός ἀπό τά κτισίmicroατα microεριmicroνοῦσε συγχρόνως καί γιά ὅσους εἶχαν ἀνάγκη Καί αὐτοί ἦταν πολλοί Στά χωριά τῆς Κόνιτσας ὑπῆρχε τότε microεγάλη φτώχεια ἐγκατάλειψη δυστυχία Ὁ Γέροντας συγκέντρωνε ροῦχα χρήmicroατα τρόφιmicroα καί φάρmicroακα τά ἔκανε δέmicroατα καί τά ἔστελνε σέ ἀνθρώπους πού στεροῦνταν Στό ἔργο τῆς φιλανθρωπίας εἶχε ὡς βοηθούς εὐλαβεῖς γυναῖκες Ὅσες εἶχαν τήν δι-άθεση τίς ἔστελνε νά ὑπηρετοῦν ἄτοmicroα ἀνήmicroπορα κυρίως γεροντάκια πού δέν εἶχαν κανένα συγγενῆ κοντά τους

Εἶχε πάρει ἄδεια ἀπό τήν ἀστυνοmicroία καί σέ κάθε γειτονιά τῆς Κόνιτσας εἶχε ἀφήσει ἀπό ἕνα κουmicroπαρά καί ὥρισε καί ἕναν ὑπεύθυνο Ὑπῆρχε καί ἕνας ἐπί πλέον κουmicroπαράς ἔξω ἀπό τό Ἀστυνοmicroικό Τmicroῆmicroα Ἔκανε ἐπιτροπή ἡ ὁποία δι-αχειριζόταν τά χρήmicroατα καί πρόσφεραν ἀνάλογα microέ τίς ἀνάγκες

Ἐνδιαφέρθηκε γιά φτωχά καί ὀρφανά παιδιά νά συνεχίσουν τίς σπουδές τους Τά παρέπεmicroπε στά κατάλληλα πρόσωπα ἀλλά τά βοηθοῦσε καί ὁ ἴδιος οἰκονοmicroικά ὅσο microποροῦσε Πολλοί ἀπό αὐτούς εἶναι σήmicroερα ἐπιστήmicroονες καί εὐγνωmicroονοῦν τόν Γέροντα

Ἔδινε τά κτήmicroατα τῆς Μονῆς σέ φτωχές οἰκογένειες νά τά καλλιεργοῦν Ἐνοί-κιο δέν ζητοῦσε Τούς ἔλεγε ἄν ἔχουν καλή σοδειά νά προσφέρουν στό Μονα-στήρι ὅτι ἤθελαν Ἄν ἡ χρονιά δέν πήγαινε καλά δέν ζητοῦσε τίποτε

Ὅσες φορές ἡ ἀδελφή του Χριστίνα πήγαινε ροῦχα ἤ τρόφιmicroα δέν τά δεχό-ταν Τῆς ἔλεγε νά τά πάη σέ οἰκογένειες πού γνώριζε ὅτι στεροῦνταν

Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα

Ἡ microεγάλη ἀγάπη τοῦ Γέροντα πρός τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρω-πο πληmicromicroύριζε τήν καρδιά του καί τό ξεχείλισmicroά της ἀγκάλιαζε καί τήν ἄλο-γη κτίση Ἰδιαίτερα ἀγαποῦσε τά ἄγρια ζῶα καί αὐτά ἔνιωθαν τήν ἀγάπη του καί τόν πλησίαζαν

Ἕνα ἐλαφάκι ἐρχόταν καί ἔτρωγε ἀπό τά χέρια του Τοῦ ἔκανε ἕνα σταυρό στό microέτωπο microέ microπογιά Εἰδοποίησε τούς κυνηγούς νά microήν κυνηγοῦν κοντά στό Μοναστήρι καί νά προσέξουν αὐτό τό ἐλαφάκι microέ τόν σταυρό ὅπου καί ἄν τό βροῦν νά microήν τό χτυπήσουν Ἀλλά δυστυχῶς ἕνας κυνηγός περιφρονώντας τήν ἐντολή του κάποια ἡmicroέρα εἶδε τό ἐλαφάκι καί τό σκότωσε Ὁ Γέροντας στε-νοχωρήθηκε πολύ καί εἶπε microιά προφητεία πού ἐπαληθεύτηκε στό ἀκέραιο Δέν

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἀναφέρεται γιατί τό πρόσωπο αὐτό ζεῖ microέχρι σήmicroεραΣτό δάσος γύρω ἀπό τό Μοναστήρι ζοῦν ἀρκοῦδες Μιά συνάντησε ὁ Γέρο-

ντας σέ στενό microονοπάτι ἐνῶ ἀνέβαινε στό Μοναστήρι microέ ἕνα γαϊδουράκι φορ-τωmicroένο Ἡ ἀρκούδα microαζεύτηκε στήν ἄκρη γιά νά περάση ὁ Γέροντας Αὐτός πάλι τῆς ἔκανε νόηmicroα microέ τό χέρι νά περάση πρώτη laquoΚαί αὐτήraquo διηγεῖτο χαρι-τολογώντας laquoἅπλωσε τό πόδι της καί microοὔπιασε τό χέρι γιά νά περάσω ἐγώraquo Τῆς εἶπε laquoΑὔριο νά microήν ἐmicroφανισθῆς ἐδῶ κάτω γιατί περιmicroένω κόσmicroο Ἀλλοιῶς θά σέ πιάσω ἀπό τό αὐτί καί θά σέ δέσω microέσα στό παχνίraquo

Ἔλεγε ὅτι ἡ ἀρκούδα ἔχει ἕναν ἐγωισmicroό Ὅταν βρεθῆ σέ κίνδυνο δείχνει ὅτι δέν φοβᾶται ἀλλά microετά φεύγει τρέχοντας

Μιά ἀρκούδα ἐρχόταν συχνά εἶχε ἐξοικειωθῆ microαζί του καί ὁ Γέροντας τήν τάιζε Τίς ἡmicroέρες πού ἐρχόταν κό-σmicroος στό Μοναστήρι ὁ Γέροντας τήν προειδοποιοῦσε νά microήν ἐmicro-φανίζεται καί προκαλῆ ἔτσι φό-βο στούς ἀνθρώπους Ἡ ἀρκού-δα microερικές φορές παρέβαινε τήν ἐντολή τοῦ Γέροντα ἐmicroφανιζόταν ἀπροσδόκητα καί ὅσοι τήν ἔβλε-παν τρόmicroαζαν Πολλοί τήν εἶχαν δεῖ˙ microεταξύ αὐτῶν καί ἡ Καίτη Πα-τέρα ὅπως διηγήθηκε laquoἈνέβαινα microιά νύχτα στό Μοναστήρι microέ φα-κό γιά νά προλάβω τήν θεία Λει-τουργία Ἄκουσα ἕναν θόρυβο ἔρ-ριξα τό φῶς καί εἶδα ἕνα ζῶο κάτι σάν σκυλί microεγάλο Μέ ἀκολούθη-σε καί ὅταν ἔφθασα ρώτησα τόν π Παΐσιο ἄν τό σκυλί εἶναι τοῦ Μοναστηριοῦ Ἀπάντησε laquoΣκυλί εἶναι αὐτό Γιά κοίταξε καλά Ἀρ-κούδα εἶναιraquo

Ὅταν εἶδε ὅτι τελείωσε ἡ ἀποστολή του στήν ἔρηmicroο τοῦ κόσmicroου καί ἀφοῦ ξεπλήρωσε τό τάmicroα πρός τήν Παναγία ἄφη-σε ὁριστικά τό Στόmicroιο στίς 30 Σε-πτεmicroβρίου 1962 καί ἀναχώρησε γιά τό Θεοβάδιστο Ὄρος Σινᾶ

Ὁ Γέροντας στήν Ἱερά Μονή Στοmicroίου

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

ΣΤ΄ EΡHMITHΣ

ΣTO ΘEOBAΔIΣTON OΡOΣ ΣINA

Μακαρία ἐρηmicroική ζωή

Ὁ Γέροντας ζήτησε εὐλογία νά microείνη microόνος στήν ἔρηmicroο Ἐγκαταστάθη-κε στό ἀσκητήριο τῶν ἁγίων Γαλακτίωνος καί Ἐπιστήmicroης πού ἀπο-τελεῖται ἀπό τό Ἐκκλησάκι καί ἕνα πολύ microικρό συνεχόmicroενο Κελλάκι

Βρίσκεται σέ ὡραία θέση σέ ὕψωmicroα ἀπέναντι ἀκριβῶς ἀπό τήν ἁγία Κορυφή καί ἀπέχει λιγώτερο ἀπό microία ὥρα ἀπό τό Μοναστήρι

Διακόσια microέτρα πιό πάνω βρίσκεται ἡ σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί λί-γο πιό πίσω εἶναι ἡ Σκήτη πού ἔmicroενε ἡ ἁγία Ἐπιστήmicroη microέ τίς ἄλλες ἀσκήτριες Ἅγια microέρη εὐλογηmicroένα Παρ᾿ ὅλη τήν αὐχmicroηρότητά τους ἐmicroπνέουν αὐτά τά βράχια Ἐκεῖ ψηλά λοιπόν σάν ἀετός ἔστησε ὁ Γέροντας τήν φωλιά του ἔκανε microᾶλλον τήν πολεmicroίστρα του ὁ ἀετός τοῦ πνεύmicroατος

Πολύ κοντά laquoὡσεί λίθου βολήνraquo στό ἀσκητήριο εἶχε microιά microικρή πηγούλα Μάζευε τό 24ωρο δυό-τρία κιλά νερό Ἔλεγε ὁ Γέροντας laquoΠήγαινα microέ ἕνα τε-νεκάκι νά πάρω νερό γιά νά κάνω τσάι ἤ νά βρέξω λίγο τό microέτωπο λέγοντας τούς χαιρετισmicroούς microέ εὐγνωmicroοσύνη καί τά microάτια microου πληmicromicroύριζαν ἀπό δάκρυα laquoΘεέ microουraquo ἔλεγα laquoλίγο νερό νά πίνω˙ δέν θέλω τίποτε ἄλλοraquo Τόσο πολύτιmicroο ἦταν αὐτό τό λιγοστό νεράκι γι᾿ αὐτόν πού ἤθελε νά ζήση ἐκεῖ στήν ἔρηmicroο Ἀλ-λά καί αὐτό ὁ Γέροντας τό microοιραζόταν microέ τά ἄγρια ζῶα καί τά διψασmicroένα που-λιά τῆς ἐρήmicroου

ndash Γέροντα πῶς ζούσατε στό Σινᾶ τόν ρώτησε κάποιοςἈπάντησε laquoἩ τροφή microου ἦταν τσάι microέ παξιmicroάδι πού τό ἔκανα microόνος microου

Ἔκανα πέτουρα (λεπτά φύλλα ζύmicroης) καί τά ξέραινα στόν ἥλιο Γίνονταν τόσο σκληρά πού ἔσπαζαν σάν τζάmicroι Καmicromicroιά φορά ἔβραζα καί ρύζι στουmicroπισmicroένο microέσα σέ ἕνα κονσερβοκούτι Αὐτό ἦταν καί microπρίκι καί κατσαρόλα καί πιάτο καί ποτήρι Αὐτό τό κονσερβοκούτι καί ἕνα κουτάλι λίγο πιό microικρό ἀπό τῆς σούπας ἦταν ὅλο τό νοικοκυριό microου

raquoἈκόmicroη εἶχα microιά φανέλλα πού τήν φοροῦσα τή νύχτα γιά νά ἀντιmicroετω-πίζω τό κρύο Ἔπινα καί ἕνα τσάι microαῦρο γιά νά microέ βοηθᾶ στήν ἀγρυπνία καί ἔβαζα καί microιά κουταλιά ζάχαρη παραπάνω πού ἀντιστοιχοῦσε microέ ἄλλη microιά φανέλλα (Δηλαδή οἱ θερmicroίδες πού τοῦ ἔδινε ἡ παραπανίσια ζάχαρη ἦταν σάν νά φοροῦσε ἀκόmicroη microιά φανέλλα) Εἶχα καί microιά ἀλλαξιά χοντρά ροῦχα γιατί τή νύχτα ἔκανε πολύ κρύο Δέν εἶχα οὔτε φανάρι οὔτε φακό παρά microό-νο ἕναν ἀναπτήρα γιά νά βλέπω λίγο στό σκοτάδι ὅταν βάδιζα σέ κανένα

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

πέτρινο microονοπάτι microέ σκαλοπάτια Τόν χρειαζόmicroουν ἐπίσης γιά νά ἀνάβω καmicromicroιά φορά φωτιά microέ φρύγανα γιά νά κάνω κανένα ζεστό Εἶχα καί λίγες τσακmicroακόπετρες καί ἕνα microπουκαλάκι πετρέλαιο πολύ microικρό γιά τόν ἀναπτή-ρα Τίποτε ἄλλο

raquoΜιά φορά φύτεψα καί microιά ρίζα ντοmicroάτα ἀλλά microετά microέ πείραξε ὁ λογισmicroός microου καί τήν ξερρίζωσα γιά νά microήν προκαλῶ τούς Βεδουΐνους Μοῦ φαινόταν ἀταίριαστο οἱ φτωχοί Βεδουΐνοι νά microήν ἔχουν ντοmicroάτες καί ἐγώ πού ἤmicroουν καλόγηρος νά ἔχω ἔστω καί microιά ρίζα

raquoΤήν ἡmicroέρα ἔλεγα τήν εὐχή καί ἔκανα ἐργόχειρο Εὐχή καί ἐργόχειρο Αὐτό ἦταν τό τυπικό microου Τή νύχτα ἔκανα microερικές ὧρες microετάνοιες χωρίς νά τίς microε-τρῶ Ἀκολουθία δέν διάβαζα τήν ἔκανα microέ κοmicroποσχοίνι

raquoΓιά νά microή microέ ἐνοχλοῦν οἱ περίεργοι ἔκανα microέ πράσινη λαδοmicroπογιά νεκρο-κεφαλές (σῆmicroα κινδύνου) στά βράχια Μιά φορά ἕνας τουρίστας Γερmicroανός θέλη-σε νά ἀνεβῆ ἐπάνω Νόmicroισε ὅτι εἶναι ναρκοπέδιο ἀλλά ἐπειδή φαίνεται ἤξερε ἀπό τέτοια πρόσεχε ποῦ πατοῦσε καί κατώρθωσε νά φθάση microέχρι ἐπάνω Ἐγώ τόν παρακολουθοῦσα ἀπό ψηλά Τόν ἄφησα νά πλησιάση microετά microπῆκα στήν σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί τράβηξα ἕνα δεmicroάτι ἀγκάθια στήν εἴσοδο Ἔψαξε ἀλλά δέν microπόρεσε νά microέ βρῆ καί γύρισε πίσωraquo

Ἁπλοποίησε πολύ τήν ζωή του καί ἐπιδόθηκε στήν ἄσκηση microέ ὅλες του τίς δυνάmicroεις χωρίς περισπασmicroούς laquoἩ ἔρηmicroος ἐρηmicroώνει τά πάθη Ὅταν τήν σεβα-σθῆς καί προσαρmicroοσθῆς πρός τήν ἔρηmicroο σοῦ δίνει νά αἰσθανθῆς τήν παρηγοριά τηςraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας microέ νοσταλγία ἐκφράζοντας microέ λίγες λέξεις τήν ἐmicroπειρία του ἀπό τήν Σιναϊτική ἔρηmicroο

Ἀγαποῦσε ὁ Γέροντας νά ἐπισκέπτεται τόπους ὅπου ἔζησαν ἀσκητές Θαύmicroα-ζε τά microικρά ἀσκητικά σπήλαια Ἀλλοῦ σωζόταν microιά microικρή στερνούλα σέ ἄλλα φαινόταν microαυρισmicroένος ὁ βράχος ἀπό τήν φωτιά πού ἄναβαν κάπου-κάπου γιά νά microαγειρεύουν Τόν ἐνέπνεαν καί τόν συγκινοῦσαν αὐτά τά παλαιά ἀσκητή-ρια Ἐπισκέφθηκε καί τό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Ἀρσελαΐτου Εἶναι microιά πανέρηmicroος κατάλληλη γιά ἀναχωρητές Τήν Μεγάλη Σαρακοστή τήν πέ-ρασε στό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Στεφάνου πού ἀναφέρει καί ἡ Κλίmicroακα13 κάτω ἀπό τήν ἁγία Κορυφή microέ microεγάλη νηστεία σχεδόν ἀσιτία Εἶχε ἐκεῖ microόνο ἕνα τενεκεδάκι γιά νά βγάζη νερό ἀπό τό πηγάδι πού ὑπῆρχε πιό κάτω στόν προ-φήτη Ἠλία

Εἶχε τυπικό νά microή φοράη παπούτσια Εἶχαν σχιστῆ οἱ φτέρνες του καί ἔτρε-χαν αἷmicroα Τά παπούτσια τά εἶχε στό ντορβά καί τά φοροῦσε microόνο ὅταν κατέβαι-νε στό Μοναστήρι ἤ συναντοῦσε κάποιον στόν δρόmicroο Γιά ὅποιον γνωρίζει τίς συνθῆκες τῆς ἐρήmicroου εἶναι πολύ ὀδυνηρό νά βαδίζη κανείς ξυπόλυτος πάνω στά βράχια ἤ στήν ἄmicromicroο Τήν ἡmicroέρα καῖνε τόσο πολύ πού οἱ Βεδουΐνοι βάζουν αὐγά στήν ἄmicromicroο καί γίνονται microελάτα ἐνῶ τή νύχτα εἶναι τόσο κρύα τά βράχια σάν νά πατᾶ κανείς πάνω σέ πάγο

Στό Μοναστήρι κατέβαινε κάθε Κυριακή ἤ κάθε δεκαπέντε ἡmicroέρες Βοηθοῦ-σε στήν ἀκολουθία καί κοινωνοῦσε

13 Κλῖmicroαξ Ζ΄ ν΄

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

Λύει τήν ἀνοmicroβρία

Ὅταν πρωτοπῆγε στό Σινᾶ εἶχε microεγάλη ἀνοmicroβρία Σέ φυσιολογικές συνθῆ-κες στήν περιοχή αὐτή βρέχει πολύ ἀραιά Τήν χρονιά ἐκείνη ἦταν ἰδιαίτερα αἰσθητή ἡ ἔλλειψη νεροῦ Ἕνα καραβάνι ἑτοιmicroάσθηκε γιά νά πάη νά κουβαλή-ση νερό ἀπό microακρυά Ὁ Γέροντας τούς εἶπε laquoΠεριmicroένετε microήν πᾶτε ἀπόψεraquo Τή νύχτα ἔκανε προσευχή καί ἔβρεξε πολύ

Ἐργόχειρο κί ἐλεηmicroοσύνες

Τό ἐργόχειρο τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ξυλογλυπτική Ἀνέφερε ὁ ἴδιος laquoἜκανα σέ ξύλο εἰκόνες σκαλιστές τόν προφήτη Μωυσῆ νά παίρνη τόν Δεκάλογο Τά ξύλα τά ἔκοβα microόνος microου Πολλές φορές καί τή νύχτα ἄνοιγα λίγο τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ καί στό φῶς τοῦ φεγγαριοῦ ἔλεγα τήν εὐχή καί γυαλοχάρτιζα καί προετοίmicroαζα τά ξύλα Γιά ἐργαλεῖα εἶχα microόνο δυό microαχαιράκια ἀπό ἕνα ψαλίδι Singer πού τό ἔφερα ἀπό τήν Ἑλλάδα˙ τό διέλυσα στά δύο τό ἀκόνισα καί τό ἔβαψα microέ λαδοmicroπογιά πράσινη γιά νά microήν ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου καί θαmicroπώνει τά microάτια microου

raquoΤά ἐργόχειρα τά ἔδινα στό Μοναστήρι καί τά πωλοῦσαν˙ γίνονταν ἀνάρπα-στα ἀπό τούς προσκυνητές Τά χρήmicroατα πού ἔπαιρνα τά ἔδινα σέ γνωστούς τα-ξιτζῆδες ἀπό τό Κάιρο Τούς ἔλεγα νά ψωνίζουν ροῦχα καπελλάκια microπισκότα τρόφιmicroα κἄ Μετά γέmicroιζα τό σακκίδιο microέ εὐλογίες καί ρωτοῦσα ποῦ ὑπάρχουν καταυλισmicroοί Βεδουίνων Πήγαινα στίς σκηνές τους φώναζα πιό ἔξω τά microικρά παιδιά καί microοίραζα τίς εὐλογίες

Ἀπό τήν πολλή του ἀγάπη πρός τά πλάσmicroατα τοῦ Θεοῦ ὁ Γέροντας ἄφησε τόν ἑαυτό του στήν ἄκρη κουραζόταν γιά νά τούς βοηθᾶ καί δέν πῆγε νά προ-σκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα πού τόσο ἐπιθυmicroοῦσε γιά νά microή στερηθοῦν τά Βεδου-ϊνάκια τίς εὐλογίες του Καί αὐτά καταλάβαιναν τήν microεγάλη του ἀγάπη πού δέν εἶχε σκοπιmicroότητα καί ἰδιοτέλεια καί τόν ὑπεραγαποῦσαν Γινόταν σωστό πανηγύρι ἀπό τήν χαρά πού ἔκαναν κάθε φορά πού τούς ἐπισκεπτόταν ὁ ἀγα-πηmicroένος τους laquoἈmicroπούνα Παΐζιraquo (Στά Βεδουίνικα πατήρ Παΐσιος)

Ἀλλά καί ὅταν τά Βεδουινάκια πήγαιναν στό ἀσκητήριό του microέ σκασmicroένα τά πόδια ἐπειδή περπατοῦσαν ξυπόλυτα τούς ἔβαζε κερί στά σχισίmicroατα καί τούς ἔδινε καί ἀπό ἕνα ζευγάρι σανδάλια Σέ ἄλλα microοίραζε καπελλάκια γιά νά microή τά ζαλίζη ὁ ἥλιος καί ὅτι ἄλλο εἶχε

laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςhellipraquo

Κάποια ἡmicroέρα ἔκανε ἐργόχειρο λέγοντας τήν εὐχή καθισmicroένος σέ ἕνα βρά-χο ἐνῶ ἀπό κάτω ὑπῆρχε βαθύς γκρεmicroός Παρουσιάζεται ὁ διάβολος καί τοῦ λέγει

ndash Πήδα κάτω Παΐσιε˙ σοῦ ὑπόσχοmicroαι δέν θά πάθεις τίποτεὉ Γέροντας συνέχισε ἀτάραχος τήν εὐχή καί τό ἐργόχειρό του Δέν ἔδωσε ση-

microασία στόν διάβολο Ὁ πειρασmicroός συνέχισε νά τόν παρακινῆ νά πηδήση στόν

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

γκρεmicroό ἐπαναλαmicroβάνοντας τήν ἴδια ὑπόσχεση Αὐτό κράτησε microιάmicroιση ὥρα πε-ρίπου

Στό τέλος παίρνει microιά πέτρα καί τήν ρίχνει στόν γκρεmicroό λέγοντας στόν δι-άβολο

ndash Ἄντε νά σοῦ ἀναπαύσω τόν λογισmicroό σουὉ διάβολος ἀφοῦ ἀπέτυχε νά τόν ρίξη στόν γκρεmicroό τοῦ λέγει δῆθεν microέ θαυ-

microασmicroόndash Τέτοια ἀπάντηση οὔτε ὁ Χριστός δέν microοῦ ἔδωσε Ἐσύ καλύτερα ἀπάντησεςndash Ὁ Χριστός εἶναι Θεός Δέν εἶναι σάν καί microένα τόν καραγκιόζη laquoὝπαγε

ὀπίσω microου σατανᾶraquoΚαί ἔτσι microέ τήν ἐνοικοῦσα θεία χάρι ἀπέφυγε τόν πρῶτο πειρασmicroό νά πη-

δήση στόν γκρεmicroό νά τσακισθῆ στά βράχια˙ ἀκόmicroη ἀπέφυγε καί τόν βαθύτερο γκρεmicroό τῆς ὑπερηφανείας νά δεχθῆ τόν ἔπαινο τοῦ διαβόλου θεωρώντας τόν ἑαυτό του ἀνώτερο ἀπό τόν Χριστό

Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο

Ἐνῶ ζούσε τέτοια ζωή καί χαιρόταν πού βρῆκε ἐπιτέλους αὐτό πού ἀναζητοῦσε ἀπό χρόνια ἡ ὑγεία του χειροτέρευε Ὺπέφερε ἀπό πονοκεφάλους πού ὀφείλονταν στήν ἔλλειψη ὀξυγόνου λόγω τοῦ ὑψοmicroέτρου

Τελικά ὅταν εἶδε νά ἐπιδεινώνεται ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας του πῆρε τήν ἀπόφαση νά ἐγκαταλείψει τήν γλυκειά ἔρηmicroο τοῦ Σινά καί νά ἐπιστρέψει στό Ἄγιον Ὄρος

Ἒξω ἀπό τό ἐρηmicroητήριό του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣKHTH

Ὁ Γέροντας πῆγε στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων ὃπου βρῆκε τήν Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων (12-5-1964) Ὁ ἴδιος σε ἐπιστολή του (24-6-64) ἀναφέρει σχετικά laquoἘπήρα microε τήν χάριν τοῡ θεοῡ microία Καλύβη στήν ἐρηmicroωmicroένη

Σκήτη τῶν Ἰβήρων Ἒχει ὃλες τις προϋποθέσεις διά microία ἡσυχαστική ζωή Ἀπό δεκαπέντε καλύβες κατοικούνται microόνον οἱ ἑπτά Τό Καλύβι τό δικό microου ἒχει Ἐκκλησάκι τῶν ἁγίων Ἀρχαγγέλων Τό σπίτι εἶναι φυσικά παλαιό καί κάνω microερικές ἐπισκευέςraquo Κάθε νύχτα ἔκανε ἀγρυπνία microέ ἀmicroέτρητες microετάνοιες καί πολλά κοmicroποσχοίνια Τό κύριο ἒργο του ἢταν ἡ προσευχή Προσπαθούσε νά microήν διακόπτεται ἡ νοερά ἐπικοινωνία του microέ τόν Θεό να εἶναι ἀδιάλειπτη

Παρά τήν κλονισmicroένη ὑγεία του βίαζε τόν ἑαυτό του νηστεύοντας microέχρις ἐξαντλήσεως Καί ἐκεῖ ποῦ laquoἐσώνονταν οἱ microπαταρίεςraquo καί ἒφθανε στό laquoἈmicroήνraquo ὃλως παραδόξως ἀνακτοῦσε δυνάmicroεις καί συνέχιζε τούς ἀγώνες

Τροφή ἀπό Ἂγγελο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν microιά Σαρακοστή τῆς Παναγίας microας (15 Αὐγού-

Σκήτη Ἱβήρων Ἄνω ἀριστερά ἡ Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων καί δεξιά τό Καλυβάκι τοῡ Γέροντα Κάτω ἀριστερά τό δεύτερο Καλύβι του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

στου) καί εἶχα microέρες νά δοκιmicroάσω φαγητό Ἐν τῷ microεταξύ microοῦ εἶπαν νά κατεβά-σω ἕναν ἄρρωστο πατέρα (microοναχό) στήν παραλία Τόν κατέβασα καί microετά ἔνι-ωσα microιά τροmicroερή ἀδυναmicroία Κοντά νά φθάσω στό Κελλί microου παρουσιάστηκε κάποιος microπροστά microου (ἦταν Ἄγγελος) καί microοῦ ἔδωσε ἕνα καλαθάκι microέ φροῦτα σταφύλια καί σῦκα καί ἀmicroέσως ἐξαφανίστηκεraquo

Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες

Ἀπό νέος microοναχός ὁ Γέροντας εἶχε ἐνοχλήσεις στούς πνεύmicroονες Ἤδη ἀπό τήν Ἐσφιγmicroένου εἶχε αἱmicroοπτύσεις καί ἐσωτερική αἱmicroορραγία καί νοσηλεύθηκε στό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μονῆς Στήν συνέχεια σέ ὅλη του τήν ζωή θά ταλαιπωρεῖ-ται ἀπό αὐτή τήν πάθηση

Ἀπό τήν Φιλοθέου ἀναγκάσθηκε νά βγῆ στόν κόσmicroο γιά θεραπεία Αὐτή ἡ εὐ-πάθεια τῶν πνευmicroόνων του πού ἐπετείνετο ἀπό τήν ἔλλειψη ὀξυγόνου ἦταν ἡ αἰτία πού τόν εἶχε ἀναγκάσει νά ἐγκαταλείψη τό Σινᾶ

Ἡ ἀσθένειά του ὅmicroως διαρκῶς χειροτέρευε Ἔπρεπε νά χειρουργηθῆ ὁπωσ-δήποτε Ἡ ἐπέmicroβαση ἔγινε στό Κέντρο Νοσηmicroάτων Θώρακος Βορείου Ἑλλά-δος Τοῦ ἀφαίρεσαν σχεδόν ὁλόκληρο τόν ἀριστερό πνεύmicroονα καί ἐπίσης τοῦ ἀφαίρεσαν δύο πλευρά Ὁ Γέροντας περιγράφει ὡς ἑξῆς τήν ἐγχείρηση laquoἮτο microία πολύ σοβαρή ἐγχείρηση Μοῦ ἀφαιρέσανε τόν ἕνα λοβό ἀριστερά καθώς λιγάκι ἀπό τόν ἄλλον Ἦτο ὁ λοβός γεmicroᾶτος ἀπό σακκουλίτσες (βρογχεκτα-

Τό Καλυβάκι του στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

σίες) Διήρκησε ἡ ἐγχείρηση περί τίς 10 ὧρες Δέν σταmicroατοῦσε τό αἷmicroα στήν ἐγχείρησιν καί αὐτό δυσκόλευε Ἐχρειάσθη 4 κιλά αἷmicroαhellip Τά λάστιχα (παρο-χετεύσεις) microοῦ τά βγάλανε στίς 9 microέρες καί ἔπαθα microεγάλη δυσφορία καί ἔτσι microέ πήγανε ξανά στό χειρουργεῖο ἐπί δύο ὧρες καί microοῦ τά ξανατοποθετήσανε καί τ᾿ ἀφήσανε πάνω ἀπό εἴκοσι ἡmicroέρες Μοῦ ἄφησε καί microιά ἀναπηρία στά microάτια Τό microέν δεξί βλέπει πολύ ζωηρά τό δέ ἄλλο πού ἔγινε ἡ ἐγχείρηση εἶ-ναι κλειστότερο καί βλέπει ταπεινά Δέν microέ ἀπασχολεῖ αὐτό διότι ἄλλοι ἔχουν γεννηθῆ τελείως τυφλοί

raquoΕἶναι ἀλήθεια ὅτι ὑποφέρω πολύ ἀλλά ἄξιζε κανείς νά πληρώνη χωρίς νά ἔχη καί πάθηση καί νά περνάη ἕνα τέτοιο microικρό microαρτύριο διότι πολύ ὠφε-λήθηκα

raquoἘδιάβαζα πρίν τό Πάθος τοῦ Κυρίου στήν Ἁγία Γραφή σάν ἁπλῆ ἱστορία καθώς καί τούς Συναξαριστάς τῶν Ἁγίων Τώρα θά τούς νιώθω διότι ἔνιωσα ὀλί-γους πόνους Ἔχω εἰκοσιπέντε ἡmicroέρες τώρα πού δέν ἔχω ἀναπαυθῆraquo

Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου

Στό Νοσοκοmicroεῖο συνδέθηκε πνευmicroατικά microέ κάποιες εὐλαβεῖς καί φιλοmicroόνα-χες νέες Τόν ἐπισκέπτονταν καί τοῦ ἔδωσαν αἷmicroα πού χρειάσθηκε κατά τήν ἐγχείρηση Ὁ Γέροντας ἀπό ὑποχρέωση τίς βοήθησε ἀργότερα πνευmicroατικά microέ κάθε τρόπο Γι᾿ αὐτό τίς βοήθησε νά βροῦν τόπο νά microονάσουν καί ἔτσι ἱδρύθη-κε τό γνωστό Ἡσυχαστήριο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου στήν Σουρωτή Στήν συνέχεια ὥς τήν κοίmicroησή του τίς κατεύθυνε πνευmicroατικά καί ἐκεῖ ἄφησε καί τό πολυπαθές λείψανό του Ἔλαβε αἷmicroα ἀπό τίς ἀδελφές καί αὐτός τίς ἔδω-σε πνεῦmicroα δηλαδή πνευmicroατική βοήθεια

Συνοmicroιλώντας ἔπλεκε κοmicroποσχοίνι

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

Ὁ Γέροντας στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

Ηrsquo ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ

ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ὁ Γέροντας ἐγκαταστάθηκε γιά λόγους ἡσυχίας στήν Καλύβη τοῦ Τι-microίου Σταυροῦ στις 2-3-69 Τόν συγκινοῦσε καί τόν ἐνέπνεε ὁ τόπος διότι εἶχε ἰδιαίτερη χάρι ἀπό τούς ὑπεράνθρωπους ἀγῶνες τοῦ παπα-

Τύχωνα καί τά θεῖα γεγονότα πού εἶχαν συmicroβῆ ἐκεῖἘξωτερικά ἡ ζωή τοῦ Γέροντα στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἦταν περίπου

ἡ ἑξῆς Ἀποβραδίς κοιmicroόταν δυό-τρεῖς ὧρες καί ξυπνοῦσε κοντά στά microεσάνυχτα Ἔκανε ἀγρυπνία καί ξεκουραζόταν λίγο τό πρωί πρίν ἀπό τό φώτισmicroα Τήν ἡmicroέ-ρα ἄν δέν εἶχε ἐπισκέπτες ἔκανε ἐργόχειρο Σταmicroπωτά εἰκονάκια καί Σταυρούς στήν πρέσσα Τίς ὑπόλοιπες ὧρες microε-λετοῦσε προσευχόταν καί ἀπαντοῦσε στά πολλά γράmicromicroατα πού ἐλάmicroβανε ἀπό πλῆθος ἀνθρώπων καί πού παρα-καλοῦσαν γιά προσευχή ἤ ζητοῦσαν ἀπάντηση σέ σοβαρά προβλήmicroατα Ἔγραφε ἐπί ὧρες τήν ἡmicroέρα καί ὅταν σκοτείνιαζε συνέχιζε microέ τό κερί Μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν οἱ ἐπισκέπτες αὐξήθηκαν κατά πολύ Πολλές ὧρες τόν ἀπασχολοῦσαν microέ τά προβλήmicroα-τά τους Ἔγραφε laquoἬmicroουν κρυωmicroένος microέ πυρετό Οἱ ἐπισκέπτες ἀπό τό ἕνα microέρος microοῦ ἀνεβάζανε τόν πυρετό ἀλ-λά ἀπό τό ἄλλο δέν micro᾿ ἀφήνανε νά πεθάνω γιατί δέν εὐκαιροῦσαraquo

laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΒρισκό-microουν σέ κάποιο Μοναστήρι (Σταυρο-νικήτα) Ἦταν ἑσπέρα Φεύγοντας βρίσκω ἔξω ἀπό τήν πόρτα τοῦ Μο-ναστηριοῦ ἕναν λαϊκό πού ἤθελε νά

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

microοῦ microιλήση Προχωρώντας ἄρχισε νά microοῦ λέη τά προβλήmicroατά του Ἡ ὥρα περ-νοῦσε καί ἤmicroουν ἄρρωστος Ἦταν τέτοια ἡ ἀρρώστια πού οὔτε microποροῦσα νά καθήσω νά ξεκουραστῶ οὔτε νά στέκωmicroαι ὄρθιος Ἐνῶ λοιπόν microοῦ microιλοῦσε πέρασε ἡ ὥρα καί νύχτωσε Σκέφθηκα σέ microιά στιγmicroή τήν ἀρρώστια microου καί θέ-λησα νά διακόψω τήν συζήτηση ἀλλά εἶπα laquoὉ ἄνθρωπος ἔχει τόσα προβλή-microατα ἐγώ τόν ἑαυτό microου θά κοιτάζωraquo Καί ἔτσι συνέχισε νά microοῦ microιλᾶ microέχρι πού νύχτωσε τελείως Ὁ λαϊκός εἶχε νά κοιmicroηθῆ κάπου σέ γνωστό του Κελλί Ἡ πόρτα τοῦ Μοναστηριοῦ εἶχε κλείσει

raquoἈφοῦ τελειώσαmicroε πῆρα τόν δρόmicroο γιά νά πάω στό Καλύβι Μπῆκα στό microο-νοπάτι καί θά περνοῦσα ἀπό ἕνα σηmicroεῖο πού εἶναι στενό καί ἀπότοmicroο Ὅταν ἔφθασα στό σηmicroεῖο αὐτό ἐπειδή δέν ἔβλεπα δέν εἶχα καί φακό microαζί microου πέφτω microέσα στά κλαδιά καί στά βάτα καί πιάστηκα ἀπό τά κλαδιά Δέν ἔβλεπα καθό-λου καί microοῦ ἦρθε τό σακκίδιο στό κεφάλι microου Στήν θέση πού βρισκόmicroουν σκέ-φθηκα laquoΤί νά κάνω Ἄς κάνω τό Ἀπόδειπνοraquo Ἀρχίζω laquoἍγιος ὁ Θεόςraquo κλπ Σέ microιά στιγmicroή ἀνάβει ἕνα φῶς δυνατό˙ τό κεφάλι microου ἔγινε σάν λάmicroπα Γύρω microου ἔγινε microέρα Ὁπότε εἶδα ποῦ βρισκόmicroουν καί σκαρφάλωσα καί βγῆκα Τό φῶς συνέχιζε νά φωτίζη γύρω microου Ἡ καρδιά microου ἦταν γεmicroάτη ἀπό οὐράνια ἀγαλ-λίαση Ἔφθασα στό Καλύβι πῆρα τό κλειδί ἀπό τήν θέση πού τό εἶχα ἄνοιξα microπῆκα στήν Ἐκκλησία ἄναψα τά καντήλια καί τότε τό φῶς ὑποχώρησεraquo

Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου

Στίς 21 Φεβρουαρίου 1971 ὁ Γέροντας καθόταν στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί διάβαζε ἀπό τό χειρόγραφο τόν βίο τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου πού εἶχε πρωτογρά-ψει γιά νά ἐπισηmicroάνη τυχόν λάθη

laquoἬθελε δύο ὧρες ὁ ἥλιος νά βασιλέψηraquo γράφει laquoκι ἐνῶ διάβαζα microέ ἐπισκέ-φθηκε ὁ πατήρ Ἀρσένιος˙ καί ὅπως ὁ καθηγητής χαϊδεύει τό microαθητή πού ἔγρα-ψε καλά τό microάθηmicroα τό ἴδιο microοῦ ἔκανε καί αὐτός Παράλληλα microέ ἄφησε microέ microιά ἀνέκφραστη γλυκύτητα καί ἀγαλλίαση οὐράνια στήν καρδιά microου πού ἦταν ἀδύνατο νά τήν ἀντέξω Ἔτρεχα ἔξω microετά στήν περιοχή τοῦ Καλυβιοῦ microου σάν τρελλός καί τόν φώναζα γιατί νόmicroιζα ὅτι θά τόν εὕρισκαraquo14

Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε τό ἑξῆς laquoΕἶχα γυρίσει ἀπό τόν κόσmicroο ὅπου εἶχα βγῆ γιά ἕνα ἐκκλησιαστικό θέmicroα Τήν Τρίτη15 κατά ἡ ὥρα 10 τό πρωΐ ἤmicroουν microέσα στό Κελλί microου καί ἔκανα τίς Ὧρες Ἀκούω χτύπηmicroα στήν πόρτα καί microιά γυναι-κεία φωνή νά λέη laquoΔι᾿ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡmicroῶνraquo Σκέφθηκα laquoΠῶς βρέθηκε γυναίκα microέσα στό Ὄροςraquo Ἐν τούτοις ἔνιωσα microιά θεία γλυκύτητα microέσα microου καί ρώτησα

ndash Ποιός εἶναι

14 Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος σ 2715 Στίς 27 Φεβρουαρίου 1974

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

ndash Ἡ Εὐφηmicroία ἀπαντᾶraquoΣκεφτόmicroουν laquoποιά Εὐφηmicroία Μήπως καmicromicroιά γυναίκα ἔκανε καmicromicroιά τρέλλα

καί ἦρθε microέ ἀνδρικά στό Ὄρος Τώρα τί νά κάνωraquo Ξαναχτυπᾶ Ρωτάω laquoΠοιός εἶναιraquo laquoἩ Εὐφηmicroίαraquo ἀπαντᾶ καί πάλι Σκέφτοmicroαι καί δέν ἀνοίγω Στήν τρίτη φορά πού χτύπησε ἄνοιξε microόνη της ἡ πόρτα πού εἶχε σύρτη ἀπό microέσα Ἄκουσα βήmicroατα στόν διάδροmicroο Πετάχτηκα ἀπό τό Κελλί microου καί βλέπω microιά γυναίκα microέ microανδήλα Τήν συνώδευε κάποιος πού ἔmicroοιαζε microέ τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ ὁ ὁποῖος ἐξαφανίσθηκε Παρ᾿ ὅλο πού ἤmicroουν σίγουρος ὅτι δέν εἶναι τοῦ πειρα-σmicroοῦ γιατί λαmicroποκοποῦσε τήν ρώτησα ποιά εἶναι˙

ndash Ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἀπαντᾶndash Ἄν εἶσαι ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἔλα νά προσκυνήσουmicroε τήν Ἁγία Τριάδα Ὅτι

κάνω ἐγώ νά κάνης καί σύΜπῆκα στήν Ἐκκλησία κάνω microιά microετάνοια λέγοντας laquoΕἰς τό ὄνοmicroα τοῦ

Πατρόςraquo Τό ἐπανέλαβε microέ microετάνοια laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo εἶπε microέ ψιλή φωνή

ndash Πιό δυνατά ν᾿ ἀκούω εἶπα καί ἐπανέλαβε δυνατώτεραraquoὝστερα κάθησε ἡ Ἁγία στό σκαmicroνάκι καί ἐγώ στό microπαουλάκι καί microοῦ ἔλυ-

σε τήν ἀπορία πού εἶχα (στό ἐκκλησιαστικό θέmicroα)raquoΜετά microοῦ διηγήθηκε τήν ζωή της Ἤξερα ὅτι ὑπάρχει microιά ἁγία Εὐφηmicroία

ἀλλά τόν βίο της δέν τόν ἤξερα Ὅταν microοῦ διηγεῖτο τά microαρτύριά της ὄχι ἁπλῶς τά ἄκουγα ἀλλά σάν νά τά ἔβλεπα˙ τά ζοῦσα Ἔφριξα Πά πά πά

ndash Πῶς ἄντεξες τέτοια microαρτύρια ρώτησαndash Ἄν ἤξερα τί δόξα ἔχουν οἱ Ἅγιοι θά ἔκανα ὅτι microποροῦσα νά περάσω πιό

microεγάλα microαρτύριαraquoΜετά ἀπ᾿ αὐτό τό γεγονός γιά τρεῖς microέρες δέν microποροῦσα νά κάνω τίποτα

Σκιρτοῦσα καί συνεχῶς δόξαζα τόν Θεό Οὔτε νά φάω οὔτε τίποτα συνεχῶς δοξολογίαraquo

Ἡ κολασmicroένη ψυχή

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΜιά γνωστή microου γριά ἦταν πολύ τσιγγούνα Ἡ κό-ρη της ἦταν πολύ καλή καί ὅτι ἤθελε νά δώση ἐλεηmicroοσύνη τό ἔρριχνε ἀπό τό παράθυρο ἔξω ἔβγαινε microέ ἄδεια χέρια γιατί τήν ἔλεγχε microήπως πῆρε τίποτε καί ὕστερα τό ἔπαιρνε καί τό ἔδινε Ὅmicroως ἄν τῆς ἔλεγε ὅτι ὁ καλόγηρος (ἐγώ δηλαδή) εἶπε νά microοῦ δώσης αὐτό τό πρᾶγmicroα τό ἔδινε

raquoΜετά τόν θάνατό της βλέπω ἕναν νέο (θἄτανε ὁ φύλακάς της Ἄγγελος) καί microοῦ λέει laquoἜλα καί σέ θέλει ἡraquo Δέν microπόρεσα νά καταλάβω τί microοῦ συνέβη καί βρεθήκαmicroε στήν Κόνιτσα microπροστά σ᾿ ἕνα τάφο Κάνει τό χέρι του ἔτσι καί ἀνοίγει ὁ τάφος Βλέπω microέσα ἕνα πολτό ἀπό γλῖτσες καί τήν γνωστή microου γριά πού εἶχε ἀρχίσει νά λυώνη καί νά φωνάζη laquoΚαλόγερε σῶσε microεraquo

raquoΤήν πόνεσα τήν λυπήθηκα Χωρίς νά τήν σιχαθῶ κατέβηκα microέσα τήν ἀγκά-λιασα καί τήν ρωτοῦσα laquoΤί ἔχειςraquo Μοῦ λέει laquoΠές microου ὅτι microοῦ ζήτησες ἐγώ πρόθυmicroα δέν σοῦ τὄδωσαraquo laquoΝαί ἔτσι εἶναιraquo εἶπα laquoἘντάξειraquo τήν καθησύχασε ὁ νέος (φύλακας Ἄγγελός της)

raquoἜκανε πάλι τό χέρι του ἔτσι καί ξανατράβηξε τόν τάφο σάν κουρτίνα καί

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

βρέθηκα πάλι στό ΚαλύβιraquoΟἱ ἀδελφές ἀπό τήν Σουρωτή microέ ρώτησαν laquoΤί σοῦ συνέβη τοῦ ἁγίου Ἀν-

δρέαraquo16 Ἀπαντῶ laquoΝά κάνετε προσευχή γι᾿ αὐτή τήν ψυχήraquoraquoΣέ δυό microῆνες17 τήν βλέπω πάλι Ὑπῆρχε ἕνα χάος καί ψηλά σ᾿ ἕνα ἴσιωmicroα

ἦταν παλάτια σπίτια πολλά ἄνθρωποι πολλοί Ἐκεῖ πάνω ἦταν ἡ γριά πολύ χαρούmicroενη Τό πρόσωπό της ἦταν σάν microικροῦ παιδιοῦ˙ microόνο ἕνα σηmicroαδάκι εἶχε καί ἕνα Ἀγγελάκι τό ἔτριβε γιά νά καθαρίση καί αὐτό

raquoΒαθειά στό χάος εἶδα κάποιους νά χτυπιοῦνται νά ταλαιπωροῦνται καί νά προσπαθοῦν νά ἀνέβουν πάνω

raquoΤήν ἀγκάλιασα ἀπό χαρά Τήν πῆρα πιό πέρα γιά νά microήν microᾶς βλέπουν καί πληγώνωνται Μοῦ εἶπε laquoἜλα νά σοῦ δείξω πού microέ ἔβαλε ὁ Κύριοςraquo

Φῶς γλυκύτατον

laquoΚάποτεraquo διηγήθηκε laquoἐνῶ ἔλεγα τήν εὐχή τή νύχτα ἦρθε microέσα microου microιά χα-ρά microεγάλη Συνέχισα νά λέω τήν εὐχή καί ξαφνικά τό Κελλί microου πληmicromicroύρισε ἀπό φῶς Ἦταν λευκό microέ microιά microικρή ἀπόχρωση πρός τό γαλάζιο Ἡ καρδιά microου χτυποῦσε γλυκά Συνέχισα νά κάνω κοmicroποσχοίνι microέχρι πού βγῆκε ὁ ἥλιος Τό φῶς ἦταν τόσο δυνατό Πιό δυνατό ἀπό τό φῶς τοῦ ἡλίου Ὁ ἥλιος ἔχανε τήν λάmicroψη microπροστά του Ἔβλεπα τόν ἥλιο καί microοῦ φαινόταν τό ἡλιακό φῶς ὠχρό ὅπως εἶναι τό φῶς τῆς σελήνης κατά τήν πανσέληνο Τό φῶς τό ἔβλεπα γιά πο-λύ Μετά ὅταν τό φῶς ἔλειψε καί ἡ χάρις microειώθηκε τότε δέν εὕρισκα καmicromicroιά παρηγοριά καί χαρά

Μέ τέτοιες παρακλήσεις πνευmicroατικές ἡ θεία χάρις παρηγοροῦσε τόν ἑκουσί-ως πτωχεύσαντα καί microέ αὐταπάρνηση ἀσκούmicroενο Γέροντα Παΐσιο

Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ

Ἦρθε στό Ἅγιον Ὄρος καί γύριζε στά microοναστήρια ἕνας νέος ἡλικίας 16-17 χρόνων ὁ Γιωργάκης Ἀπό ἡλικίας τριῶν ἐτῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔβαλαν σέ βουδδιστικό microοναστήρι στό Θιβέτ Προχώρησε πολύ στήν Γιόγκα ἔγινε τέ-λειος microάγος microποροῦσε νά καλῆ ὅποιον δαίmicroονα ἤθελε Εἶχε microαύρη ζώνη καί ἤξερε τέλεια καράτε Μέ τήν δύναmicroη τοῦ Σατανᾶ ἔκανε ἐπιδείξεις πού προ-ξενοῦσαν ἐντύπωση Χτυποῦσε microέ τό χέρι του microεγάλες πέτρες καί ἔσπαζαν σάν καρύδια Μποροῦσε νά διαβάζη κλειστά βιβλία Ἔσπαζε στήν παλάmicroη του φουντούκια ἔπεφταν κάτω τά τσόφλια καί οἱ καρποί ἔmicroεναν κολληmicroέ-νοι στό χέρι του

Κάποιοι microοναχοί ἔφεραν τόν Γιωργάκη στόν Γέροντα γιά νά τόν βοηθήση Ρώτησε τόν Γέροντα τί δυνάmicroεις εἶχε καί τί microποροῦσε νά κάνη Ἀπάντησε ὅτι ὁ ἴδιος δέν ἔχει καmicromicroιά δύναmicroη καί ὅτι ὅλη ἡ δύναmicroη εἶναι τοῦ Θεοῦ

Ὁ Γιωργάκης θέλοντας νά ἐπιδείξη τήν δύναmicroή του συγκέντρωσε τό βλέmicromicroα

16 Συγκεκριmicroένα στίς 30-11-73 (ἤ 74)17 Στίς 30-1-74 (ἤ 75)

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

του σέ microιά microεγάλη πέτρα πού ἦταν σέ ἀπόσταση καί ἡ πέτρα ἔγινε θρύψαλα Τότε ὁ Γέροντας σταύρωσε microιά microικρή πέτρα καί τοῦ εἶπε νά τήν σπάση καί αὐτή Αὐτός συγκεντρώθηκε ἔκανε τά microαγικά του ἀλ-λά δέν κατάφερε νά τήν σπάση Τότε ἄρχισε νά τρέmicroη καί οἱ σατανι-κές δυνάmicroεις πού νόmicroιζε ὅτι ἔλεγχε microή microπορώντας νά σπάσουν τήν πέτρα στράφηκαν ἐναντίον του καί τόν ἐκσφενδόνισαν στήν ἄλλη ὄχθη τοῦ ρέmicroατος Ὁ Γέροντας τόν microάζεψε σέ ἄθλια κατάσταση

laquoἌλλη φοράraquo διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἐνῶ συζητούσαmicroε ξαφνικά σηκώθηκε microοῦ ἔπιασε τά χέρια καί microοῦ τά γύρισε πρός τά πίσω laquoἌν microπορῆ ἄς ἔρθη νά σ᾿ ἐλευθερώση ὁ Χατζεφεντῆςraquo microοῦ εἶπε Τό αἰ-σθάνθηκα σάν βλασφηmicroία Κούνησα ἔτσι λίγο τά χέρια microου καί τινά-χθηκε πέρα Μετά σάν ἀντίδραση πήδησε ψηλά καί πῆγε νά microέ χτυπήση microέ τό πόδι του ἀλλά τό πόδι του σταmicroάτησε κοντά στό πρόσωπό microου σάν νά βρῆκε ἕνα ἀόρατο ἐmicroπόδιο Μέ φύλαξε ὁ Θεός

raquoΤή νύχτα τόν κράτησα καί κοιmicroήθηκε στό Κελλί microου Οἱ δαίmicroονες τόν ἔσυ-ραν microέχρι κάτω στόν λάκκο καί τόν ἔδειραν γιά τήν ἀποτυχία του Τό πρωί σέ κακή κατάσταση τραυmicroατισmicroένος γεmicroᾶτος ἀγκάθια καί χώmicroατα ὡmicroολογοῦσε laquoΜέ ἔδειρε ὁ Σατάν γιατί δέν microπόρεσα νά σέ νικήσωraquo

Ἔπεισε τόν Γιωργάκη νά τοῦ φέρη τά microαγικά του βιβλία καί τά ἔκαψεὉ Γέροντας τόν κράτησε λίγο κοντά του καί τόν βοήθησε ὅσο ἔκανε ὑπακοή

Ἐνδιαφέρθηκε νά microάθη ἄν εἶναι βαπτισmicroένος καί microάλιστα ἔmicroαθε καί σέ ποιά Ἐκκλησία εἶχε βαπτισθῆ Ὁ Γιωργάκης συγκλονισmicroένος ἀπό τήν δύναmicroη καί τήν χάρι τοῦ Γέροντα ἐπιθυmicroοῦσε νά γίνη microοναχός ἀλλά δέν microπόρεσε

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε τήν περίπτωση τοῦ Γιωργάκη γιά νά ἀποδείξη πόσο microεγάλη εἶναι ἡ πλάνη αὐτῶν πού νοmicroίζουν ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες εἶναι ἴ-διες ὅλες τόν ἴδιο Θεό πιστεύουν καί ὅτι δέν διαφέρουν οἱ Θιβετιανοί microοναχοί ἀπό τούς Ὀρθοδόξους

Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας στόν ἱεροmicroόναχο Γ laquoἜνιωθα κάποια δυσκολία νά προ-σευχηθῶ στόν Χριστό Τήν Παναγία τήν ἔχω σάν microάννα Τήν ἁγία Εὐφηmicroία τό ἴδιο Τήν φωνάζω laquoἁγία Εὐφηmicroούλα microουraquo Στόν Χριστό ἔνιωθα δύσκολα Τήν εἰκόνα Του microέ φόβο τήν φιλοῦσα Καί ὅταν τήν ὥρα πού ἔλεγα τήν εὐχή ἔφευγε καmicromicroιά φορά ὁ νοῦς microου ἀπό τόν Χριστό δέν στενοχωριόmicroουνα laquoΠοιός εἶmicroαι ἐγώ γιά νἄχω συνέχεια τόν νοῦ microου στόν Χριστόraquo σκεπτόmicroουν Καί συνέβη αὐ-τό πού θά σοῦ πῶ

raquoἮταν βράδυ τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου θά ξηmicroέρωνε τοῦ ἁγίου Κάρπου18 Νι-ώθω ἀνάλαφρος πούπουλο Καmicromicroιά ὄρεξη νά κοιmicroηθῶ Σκέφτοmicroαι laquoἌς καθή-σω νά γράψω κάτι γιά τόν παπα-Τύχωνα νά τό στείλω στίς ἀδελφέςraquo Μέχρι τίς 830΄ ἁγιορείτικα ἔγραψα ὥς τριάντα σελίδες Ἄν καί δέν νύσταζα εἶπα νά ξαπλώσω γιατί ἔνιωθα λίγη κούραση στά πόδια

raquoΠαίρνει νά φωτίζη Στίς 9 ἡ ὥρα (6 περίπου κοσmicroικά τό πρωί) δέν εἶχα κοιmicroη-

18 Στίς 26-5-1977

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

θῆ Σέ microιά στιγmicroή σάν νά χάθηκε ὁ τοῖχος τοῦ Κελλιοῦ microου (δίπλα στό κρεββάτι πρός τό ἐργαστήριο) Βλέπω τόν Χριστό microέσα στό φῶς σέ ἀπόσταση ἕξι microέτρα περίπου Τόν ἔβλεπα ἀπό τό πλάϊ Τά microαλλιά του ἦταν ξανθά καί τά microάτια του γαλανά Δέν microοῦ microίλησε Κοίταξε λίγο δίπλα ὄχι ἀκριβῶς ἐmicroένα

raquoΔέν ἔβλεπα microέ τά σωmicroατικά microάτια Αὐτά εἴτε ἀνοιχτά εἶναι εἴτε κλειστά καmicromicroιά διαφορά δέν ἔχει Ἔβλεπαν τά microάτια τῆς ψυχῆς

raquoὍταν Τόν εἶδα σκέφθηκα Πῶς microπόρεσαν νά φτύσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν -οἱ ἀθεόφοβοι- νά ἀκουmicroπήσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν νά microπήξουν καρφιά σ᾿ αὐτό τό σῶmicroα Πά πά πά

raquoἈπόmicroεινα Τί γλυκύτητα ἔνιωθα Τί ἀγαλλίαση Δέν microπορῶ νά ἐκφράσω microέ δικά microου λόγια τήν ὀmicroορφιά αὐτή Ἦταν αὐτό πού λέει laquoὉ Ὡραῖος κάλλει πα-ρά τούς υἱούς τῶν ἀνθρώπωνraquo Αὐτό ἦταν Δέν ἔχω δεῖ ποτέ τέτοια εἰκόνα του Μόνο microία κάποτε -δέν θυmicroᾶmicroαι ποῦ- ἔmicroοιαζε κάπως

raquoΘἄξιζε νά ἀγωνίζεται κανείς χίλια χρόνια γιά νά δῆ αὐτή τήν ὀmicroορφιά γιά microιά στιγmicroή microόνο Τί microεγάλα καί ἀνείπωτα εἶναι δυνατόν νά χαρισθοῦν στόν ἄν-θρωπο καί microέ τί τιποτένια ἀσχολούmicroαστε

raquoΠιστεύω πώς εἶναι ἕνα δῶρο πού microοῦ ἔκανε ὁ παπα-Τύχων Νά microήν τό πῆς σέ κανέναν Πολύ τό σκέφθηκα νά τό πῶ καί σέ σένα Βλέπεις τόση ὥρα δέν σοῦ microίλησα τώρα πού φεύγειςraquo19

Ὕστερα ἀπό δύο microέρες ὅταν ξανασυναντήθηκαν ὁ Γέροντας εἶπε laquoὍλη τή νύχτα ἔκλαιγα γιατί σοῦ τὄπα Δέν φοβᾶmicroαι πώς θά τό πεῖς Ἀλλά ἐγώ ζηmicroιώθηκαraquo

Τό γεγονός αὐτό τό αἰσθάνθηκε καί microιά ἀδελφή στήν Σουρωτή καί ἔγραψε στόν Γέροντα laquoΤάδε τοῦ microηνός τάδε ὥρα Τά ὑπόλοιπα θά microᾶς τά πεῖτε ἐσεῖςraquo Καί πράγmicroατι ὅταν ἀργότερα βγῆκε ἔξω τούς τό διηγήθηκε καί microάλιστα περι-έγραψε καί ἁγιογράφησαν τόν Χριστό ὅπως ἀκριβῶς τόν εἶδε

Θεόσταλτο ψάρι

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν ἡ Κυριακή τοῦ Τυφλοῦ Αἰσθανόmicroουν ἐξάντλη-ση καί microοῦ πέρασε ὁ λογισmicroός ὅτι ἄν εἶχα νά φάω λίγο ψαράκι θά microοῦ ἔκανε καλό Ὄχι ἀπό ἐπιθυmicroία ἀλλά σάν φάρmicroακο Εἶχα προβλήmicroατα καί microέ τά ἔντερά microου Βγῆκα νά πάω ἔξω Γυρίζοντας εἶδα ἕνα microεγάλο πουλί σάν ἀετό νά χαmicroη-λώνη πολύ καί ἔσκυψα νά microήν microέ χτυπήση Φοβήθηκα microήπως εἶναι τίποτε τοῦ πειρασmicroοῦ γι᾿ αὐτό δέν ἔδωσα σηmicroασία καί microπῆκα γρήγορα στό Κελλί microου

raquoΣέ λίγο χρειάσθηκε πάλι νά βγῶ ἔξω Στό ἴδιο σηmicroεῖο πού εἶχα σκύψει εἶδα νά σπαρταράη ἕνα microεγάλο ψάρι Πρῶτα ἔκανα τόν σταυρό microου εὐχαρίστησα τόν Θεό καί microετά πῆρα τό ψάρι Ἀλλά σοῦ κάνει καρδιά microετά νά τό φᾶςraquo

Ὁ φύλακας Ἄγγελος

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε laquoἮταν τοῦ ἁγίου Ἰσιδώρου τοῦ Πηλουσιώτου20 Περ-

19 Ἐλέχθησαν στίς 28 Μαΐου 197720 Στίς 4 Φεβρουαρίου τοῦ 1979

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

νοῦσα microιά περίοδο microέ πολλές στενοχώριες καί ἐξ αἰτίας αὐτῶν εἶχα δυνατούς πονοκεφάλους Ἀπό τήν πίεση χτυποῦσε τό microάτι microου καί κινδύνευα νά πάθω ἐγκεφαλικό Τό ἔνιωθα σάν νά χτυποῦσε κάποιος ἀπό microέσα microέ σφυρί καί ἤθε-λε νά πεταχθῆ ἔξω Κατά ἡ ὥρα 9 τό βράδυ (κοσmicroική ὥρα) ἐνῶ εἶχα ξαπλώσει στό κρεββάτι εἶδα ἕναν Ἄγγελο πολύ ὡραῖον σάν νά βγῆκε ἀπό microέσα microου microέ microορφή microικροῦ παιδιοῦ δώδεκα χρονῶν Τά microαλλάκια του ἦταν κατάξανθα microέ-χρι τούς ὤmicroους Μοῦ χαmicroογέλασε καί πέρασε ἁπαλά τό χέρι του πάνω ἀπό τά microάτια microου Ἀmicroέσως microοῦ ἔφυγε ὅλη ἡ στενοχώρια καί ἔπαψαν οἱ πόνοι Ἔνιωθα τέτοια γλυκύτητα πού προτιmicroοῦσα νά ξαναπονέσω ἀρκεῖ νά δῶ καί πάλι τόν φύλακα Ἄγγελό microουraquo

Εὔθυmicroα καί εὔστροφα21

21Ὁ Γέροντας συχνά διηγεῖτο χαριτωmicroένες ἱστορίες πού προκαλοῦσαν αὐθόρ-microητο γέλιο γιά νά παρηγορήση θλιmicromicroένες ψυχές ἀλλά ἦταν καί ἴδιον τοῦ χαρα-κτῆρος του Εἶχε ὅmicroως καί τήν λεπτότητα νά microήν πληγώνη κανέναν καί νά microήν κατακρίνη πρόσωπα Ἀπό τά πολλά σηmicroειώνονται λίγα ἐπιλεκτικά

Στήν laquoΠαναγούδαraquo microιά ἡmicroέρα φύτευε κοκκάρι πού τό εἶχε microέσα σ᾿ ἕνα κου-

τί ἀπό καλαmicroαράκια Ἦρθε ἕνας laquoἔξυπνοςraquo microέ τά χέρια πίσω καί τόν ρώτησε τί κάνει

ndash Φυτεύω καλαmicroαράκια ἀπάντησε ὁ Γέρονταςndash Πιάνουν Γέρονταndash Πῶς Ἅmicroα τά βάλης microέ τά microουστάκια κάτω πιάνουν

laquoΣτήν πνευmicroατική ζωή νά microή χωλαίνουmicroε νά microή microένουmicroε στό χώλ (προθά-

λαmicroο) Ὅσοι χωλαίνουν δέν microπαίνουν στό σαλόνι τοῦ Θεοῦraquo ἐννοώντας τόν παράδεισο

Παραmicroονές τοῦ Τριωδίου εἶπε σέ κάποιον προσκυνητή laquoἜχεις περάσει ἀπό

τά διόδια Ἐκεῖ ὅταν περνᾶνε πληρώνουν Ἐmicroεῖς ὅταν περνᾶmicroε στό Τριώδιο πλη-ρώνουmicroεraquo ἐννοώντας κάνουmicroε καmicromicroιά θυσία

Ἐπικρίνοντας microέ χαριτωmicroένο τρόπο τήν χρήση νοθευmicroένου κεριοῦ ἔλεγε ὅτι

ἐπειδή εἶναι ἀπό παραφίνη παρά (χρήmicroατα) ἀφήνει

Κάποιος δαιmicroονισmicroένος τοῦ εἶπε laquoἘγώ εἶmicroαι ὁ Ὤν Πέσε νά microέ προσκυνή-σηςraquo Τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Γέροντας laquoὌνος εἶσαι βρέ ὄνος εἶσαιraquo ἀπευθυνόmicroενος στό δαιmicroόνιο πού στήν πραγmicroατικότητα microιλοῦσε

21 Γιά τήν ἀκρίβεια τά ἀναφερόmicroενα στό παρόν κεφάλαιο δέν ἐλέχθησαν ὅλα στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Στήν αὐλή τῆς laquoΠαναγούδαςraquo (5-6-1983)

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Θrsquo ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΟΥΔΑ

ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ

Ἐγκατάσταση στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ Γέροντας ἀφοῦ πέρασε ἕνδεκα χρόνια ἀγώνων καί προσφορᾶς στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἀποφάσισε ὕστερα γιά κάποιον πνευmicroα-τικό λόγο νά ἀναχωρήση ἀπό αὐτό

Στίς 27 Φεβρουαρίου ἡmicroέρα πού τοῦ εἶχε ἐmicroφανισθῆ ἡ ἁγία Εὐφηmicroία βρῆκε καθ᾿ ὑπόδειξη τοῦ γερο-Ἰωακείmicro τήν laquoΠαναγούδαraquo Τό γεγονός τό αἰσθάνθηκε ὡς εὐλογία τῆς Ἁγίας καί συγκινηmicroένος τήν εὐχαρίστησε γιά τήν πρόνοιά της

Τό Καλύβι εἶχε βασικές ἐλλείψεις γιατί ἦταν παλαιό καί ἐγκαταλελειmicromicroένο Ἔλειπαν πόρτες παράθυρα ταβάνια˙ τό πάτωmicroα εἶχε τρύπες καί ἡ σκεπή ἔβαζε νερά Ἄρχισε microέ πολύ κόπο τίς πλέον ἀναγκαῖες ἐπισκευές Χρήmicroατα δέν εἶχε ἀλλά καί δύσκολα δεχόταν

᾿Εκτός ἀπό τήν ὁλοήmicroερη κοπιαστική ἐργασία εἶχε καί τόν κόσmicroοὍλη τήν ἡmicroέρα τούς δεχόταν τούς κερνοῦσε καί θυσίαζε ὧρες πολλές microα-

ζί τους γιά νά ἀκούση τά προβλήmicroατά τους νά σηκώση τόν σταυρό τους νά πάρη τόν πόνο τους νά συmicroβουλεύση νά ἐπιτιmicroήση νά θεραπεύση ἀκόmicroη καί νά τούς διασκεδάση χωρίς καθόλου νά ὑπολογίζη ἄν ὁ ἴδιος ἦταν ἄγρυπνος νηστικός διψασmicroένος κουρασmicroένος ἄρρωστος

Σύν τῷ χρόνῳ ὅmicroως ὁ ἀριθmicroός τῶν ἐπισκεπτῶν αὐξήθηκε ὑπερβολικά˙ ξε-περνοῦσε τά ὅρια τῆς ἀντοχῆς του Ἔλεγε ἐξοmicroολογητικά laquoΔέν ὁρίζω τόν ἑαυ-τό microου Ἔχω γίνει πρόγραmicromicroα τῶν ἀνθρώπων Παλαιά ὁ νοῦς microου βυθιζόταν στήν εὐχή Τώρα ζῶ τά προβλήmicroατα τῶν ἀνθρώπων Πολλές φορές πετιέmicroαι στόν ὕπνοraquo

Παρ᾿ ὅτι ὅmicroως τούς δεχόταν ὅλους ὁ κόσmicroος δέν τόν ἀλλοίωσε˙ δέν τόν ἐκ-κοσmicroίκευσε Ἀντίθετα ὁ Γέροντας microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ microεταmicroόρφωνε τούς ἀνθρώπους

Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου

Ἦταν ἡ 21η Ἰανουαρίου 1980 Κυριακή τοῦ Ἀσώτου πρός Δευτέρα Ὁ Γέρο-ντας ἐνῶ προσευχόταν τό βράδυ στό Κελλί του microέ τό κοmicroποσχοίνι βλέπει νά

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

παρουσιάζεται microπροστά του microέσα σέ φῶς ἕνας Ἅγιος ἄγνωστος πού φοροῦσε microανδύα καλογερικό Δίπλα του στόν τοῖχο τοῦ Κελλιοῦ του πάνω ἀπό τήν σόmicroπα φαίνονταν ἐρείπια Μοναστηριοῦ Αἰσθανόταν ἀπερίγραπτη χαρά καί ἀγαλλία-ση καί σκεφτόταν laquoποιός Ἅγιος εἶναιraquo Τότε ἄκουσε φωνή ἀπό τήν Ἐκκλησία laquoΕἶναι ὁ ἅγιος Βλάσιος ἀπό τά Σκλάβαιναraquo22

Ἀπό εὐγνωmicroοσύνη γιά νά εὐχαριστήση τόν Ἅγιο γιά τήν τιmicroή πού τοῦ ἔκανε microετέβη στά Σκλάβαινα καί προσκύνησε τά χαριτόβρυτα Λείψανά του

laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo

Στίς 26 Μαρτίου 1984 συνέβη στόν Γέροντα ἕνα γεγονός πού τό διηγήθηκε microε-τά ἀπό λίγες ἡmicroέρες ὡς ἑξῆς laquoἘνῶ προσευχόmicroουν ἀντικρύζοντας τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ κάτι ἔνιωσα microέσα microου καί πέφτοντας στό πάτωmicroα εἶπα laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo Καί ἀmicroέσως αἰσθάνθηκα microιά εὐωδία γιά πολλή ὥρα νά γεmicroίζη ὅλο τό Κελλί microου Ἀκόmicroη καί ἕνα χαλάκι γεmicroᾶτο χῶmicroα πού εἶχα καί αὐτό εὐω-δίαζε Ἔmicroεινα γονατιστός καί ἀσπαζόmicroουν καί αὐτό τό χαλάκι microέ τίς σκόνεςraquo

laquoΦοβερό ὅραmicroαraquo

Ὁ Γέροντας στίς 11-4-1984 τήν Τρίτη τῆς Διακαινισίmicroου στίς 12 τά microεσάνυχτα εἶδε ἕνα ὅραmicroα πού ἀναφέρεται στό φοβερό ἔγκληmicroα τῶν ἐκτρώσεων Διηγήθη-κε laquoἘνῶ εἶχα ἀνάψει δύο κεράκια ὅπως συνήθως καί ὅταν κοιmicroᾶmicroαι ἀκόmicroη γιά ὅσους πάσχουν ψυχικά καί σωmicroατικά πού συmicroπεριλαmicroβάνονται καί οἱ κε-κοιmicroηmicroένοι βλέπω ἕνα φοβερό ὅραmicroα Ἕναν κάmicroπο ἀπό σιτάρι ἀλλά τό σιτάρι δέν εἶχε ξεσταχυάσει ἀκόmicroη microόλις ἄρχιζε νά καλαmicroιάζη Ἐγώ βρισκόmicroουν ἔξω ἀπό τήν microάνδρα τοῦ χωραφιοῦ καί κολλοῦσα κεριά ἀπ᾿ ἔξω στόν τοῖχο γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀριστερά ἦταν ἕνας τόπος ἀνώmicroαλος κρηmicroνώδης καί χέρσος ὁ ὁποῖος σειόταν ἀπό microία δυνατή βοή ἀπό χιλιάδες φωνές σπαρακτικές πού ἔκαναν νά ραγίζη καί ἡ πιό σκληρή καρδιά Ἐνῶ ὑπέφερα ἀπό τό ἄκουσmicroα τῶν σπαρακτικῶν ἐκείνων φωνῶν καί δέν microποροῦσα νά ἐξηγήσω τό ὅραmicroα ἄκου-σα microιά φωνή νά microοῦ λέη laquoὉ microέν κάmicroπος microέ τό σπαρmicroένο σιτάρι πού δέν ἔχει ξεσταχυάσει εἶναι τό κοιmicroητήρι microέ τίς ψυχές τῶν νεκρῶν πού θ᾿ ἀναστηθοῦν Ὁ δέ τόπος ἐκεῖνος πού σείεται ἀπό τίς σπαρακτικές φωνές εἶναι ὁ τόπος πού βρίσκονται οἱ ψυχές τῶν παιδιῶν ἀπό τίς ἐκτρώσειςraquo

raquoἘνῶ λοιπόν συνῆλθα ἀπό τό ὅραmicroα δέν microποροῦσα ὅmicroως νά συνέλθω ἀπό τόν πολύ πόνο πού ἕνιωσα καί δέν microποροῦσα νά πλαγιάσω γιά νά ξεκουρασθῶ λίγο παρ᾽ ὅλο πού ἤmicroουν κατάκοπος ἀπό τήν ὁδοιπορία καί ὀρθοστασία τῆς προηγούmicroενης ἡmicroέραςraquo

22 Βλ καί ἀρχιmicro Αὐγουστίνου Κατσαmicroπίρη Ὁ Ἅγιος Ἱεροmicroάρτυς Βλάσιος ὁ Ἀκαρνάν Ἀθῆναι 21990 σ 525

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

laquoἩ Παναγίαraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΤήν περασmicroένη Σαρακοστή23 παρουσιάστηκε ἡ Πανα-γία ντυmicroένη στ᾿ ἄσπρα Μοῦ εἶπε ὅτι θά συmicroβοῦν πολλά στόν κόσmicroο γι᾿ αὐτό νά φροντίσω νά πάρω (κάτι πού ἀφοροῦσε προσωπικά τόν ἴδιο)raquo

Φανερώθηκε κοντά στήν Βορειοανατολική γωνία τῆς Καλύβης του Ὅταν τήν εἶδε ὁ Γέροντας εἶπε ταπεινά laquoΠαναγία microου καί ὁ τόπος εἶναι βρώmicroικος24 καί ἐγώ βρώmicroικοςraquo Ὅmicroως ἔκτοτε εὐλαβεῖτο καί τόν τόπο laquoοὗ ἔστησαν οἱ πόδεςraquo τῆς ἀχράντου Θεοmicroήτορος Ἤθελε στό microέρος ἐκεῖνο νά φυτέψη λουλούδια γιά νά microήν πατιέται

Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων

Ὁ π Παΐσιος συmicromicroεριζόταν τίς ἀγωνίες τῶν ἀνθρώπων καί ἀπαντοῦσε στόν προβληmicroατισmicroό τους Ἕνα θέmicroα πού προβληmicroάτισε ἰδιαίτερα ἐκείνη τήν περίο-δο τούς πιστούς ἦταν καί τό θέmicroα τῶν ταυτοτήτων

Ὁ Γέροντας ἔλαβε θέση καί microίλησε ξεκάθαρα Δέν ἀρκέσθηκε microόνο νά ἀπα-ντᾶ στά πολλά ἐρωτήmicroατα τῶν πιστῶν ἀλλά τό ἔτος 1987 ἔγραψε τήν γνωστή του ἐπιστολή laquoΣηmicroεῖα τῶν καιρῶν-666raquo25 Ἔγινε microέ ἀνακούφιση δεκτή καί microέχρι σήmicroερα καθοδηγεῖ Πολλοί ἀναθεώρησαν τίς ἀπόψεις τους καί συντάχθηκαν microέ τίς ἀπόψεις τοῦ Γέροντα Ἐπειδή προεῖδε ὅτι καί στό microέλλον θά χρειασθεῖ τήν ἔγραψε ἰδιοχείρως καί τήν ὑπέγραψε γιά νά microήν ἀλλοιωθοῦν οἱ ἀπόψεις του πού τίς κράτησε ὥς τήν κοίmicroησή του

Συmicroπερασmicroατικά ὁ Γέροντας πίστευε ὅτι Τό σφράγισmicroα εἶναι ἄρνηση Ἀκόmicroη καί ἡ ταυτότητα εἶναι ἄρνηση Ὅταν ἔχουν πάνω στήν ταυτότητα τό σύmicroβολο τοῦ διαβόλου 66626 καί ὑπογράφω ἄρα τό ἀποδέχοmicroαι αὐτό τό πρᾶγmicroα Εἶναι ἄρνηση ξεκάθαρα πράγmicroατα Ἀρνεῖσαι τό Ἅγιο Βάπτισmicroα βάζεις ἄλλη σφραγί-δα ἀρνεῖσαι τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ καί παίρνεις τοῦ διαβόλου Ἄλλο εἶναι πού στά νοmicroίσmicroατα ἔχουν τό 666 -raquoἀπόδοτε τά τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαριraquo27- καί ἄλλο ἡ ταυτότητα πού εἶναι κάτι τό προσωπικό

raquoἈκόmicroη καί ἄν δεχθῆ νά σφραγισθῆ κανείς ἀπό ἀδικαιολόγητη ἄγνοια ἤ ἀδι-αφορία πάλι χάνει τήν θεία χάρι καί δέχεται δαιmicroονική ἐνέργειαraquo

laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo

Ἦταν ἡ 28η Σεπτεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1992 Σέ ἕνα Κελλί τῆς Καψάλας γινόταν ἀγρυπνία πρός τιmicroήν τοῦ ὁσίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου Μεταξύ τῶν πατέρων ἦταν καί

23 Στίς 21 Φεβρουαρίου 198524 Ἴσως ἐπειδή microερικές φορές πετοῦσε ἐκεῖ κοντά φλοῦδες25 Παραπέmicroποmicroε τόν ἀναγνώστη στήν ἐπιστολή τοῦ Γέροντα πού κυκλοφόρησε αὐτοτελῶς καθώς καί

σέ ἕνα φυλλάδιο πού περιέχει ἀποσπάσmicroατα ἀποmicroαγνητοφωνηmicroένης συνοmicroιλίας του γι᾿ αὐτά τά θέmicroατα Ἔκδοση Καλύβης Ἀναστάσεως Καψάλα 1995 Βλ ἐπίσης Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Β΄ σ 175-192

26 Ἀποκ ιζ΄ 1827 Λουκ κ΄ 25

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ὁ γέροντας Παΐσιος πού εὐλαβεῖτο ἰδιαιτέρως τόν ἅγιο Ἰσαάκ Συmicromicroετεῖχε στήν ἀγρυπνία ἀπό ἕνα Κελλάκι πού ἦταν συνέχεια τῆς microικρῆς Λιτῆς

Πρίν ἀπό τήν εἴσοδο τοῦ Ἑσπερινοῦ οἱ ψάλτες ἦταν ὅλοι στόν δεξιό χορό καί ἔψαλλαν τό δοξα-στικό Στό microικρό Ἐκκλησάκι ἐπικρατοῦσε ἔντονα κατανυκτική ἀτmicroόσφαιρα Ὅλοι ἄκουγαν microέ προ-σοχή Τήν ἀγρυπνία παρακολουθοῦσαν καί δυό Ὀρ-θόδοξοι Λιβανέζοι ἕνας κληρικός καί ἕνας νέος πού τήν ὥρα ἐκείνη στέκονταν στά στασίδια τοῦ ἀριστεροῦ χοροῦ Σέ microιά στιγmicroή γύρισε νά πῆ κάτι ὁ κληρικός στό νέο καί βλέπει τόν Γέροντα ὄρθιο ὑπερυψωmicroένον ἀπό τό ἔδαφος 25-30 ἑκατοστά νά κρατᾶ microέ τό ἀριστερό χέρι τό κοmicroποσχοίνι του καί νά βρίσκεται ὁλόκληρος microέσα σέ φῶς Τά ἀκάλυ-πτα microέρη τοῦ σώmicroατός του πρόσωπο καί χέρια ἐξέπεmicroπαν φῶς˙ πολύ δυνατό φῶς Ἀντικρύζοντας τό ἀσυνήθιστο καί ὑπερκόσmicroιο θέαmicroα τοῦ ἦρθε νά ξεφωνήση ἀλλά ἡ φωνή του δέν ἔβγαινε Βλέπο-ντας τήν ἔκπληξη τοῦ κληρικοῦ ἐστράφη καί ὁ νέ-ος πρός τά πίσω καί εἶδε καί αὐτός τό ἴδιο θέαmicroα Ὁ Γέροντας εἶχε λίγο σκυmicromicroένο τό κεφάλι προσέ-χοντας στόν ἑαυτό του Φαινόταν εὐχαριστηmicroένος καί microειδιοῦσε Αἴφνης δέν microποροῦσαν νά τόν ἀντι-κρύσουν θαmicroβωmicroένοι ἀπό τό φῶς πού εἶχε δυνα-microώσει Ὅταν σέ λίγο κατώρθωσαν νά σηκώσουν πάλι τά microάτια τους νά τόν κοιτάξουν τόν εἶδαν πλέον στήν φυσιολογική του κατάσταση

Ἐργόχειρα τοῦ Γέροντα

Κατουνάκια

Σκήτη Ἰβήρων

Παναγούδα

Παναγούδα

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ΑΛΛΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ

laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo

Γ ραπτή microαρτυρία Κωνσταντίνου ἀπό ἈlaquoἮταν ἡ πρώτη φορά πού πήγαινα στόν π Παΐσιο Μέ ρώτησεndash Κώστα πῶς ἦρθες ἐδῶ Ἐσύ ἔχεις σπασmicroένα πόδια

raquoΚαί συνέχισεndash Κώστα ὁ Θεός γιά νά τήν πάρη τήν ἀγάπησε πιό πολύndash Ποιά πάτερ Ρώτησα microέ ἀπορίαndash Τή microνηστή σουraquoΠράγmicroατι τό 1991 εἶχα πάθει σοβαρό ἀτύχηmicroα εἶχα σπάσει τά πόδια microου

καί σκοτώθηκε ἡ microνηστή microουraquo

laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo

Μιά ὁmicroάδα microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς συmicroφώνησαν νά ρωτήσουν τόν Γέροντα ἄν θά πάρουmicroε τήν Πόλη καί ἄν θά ζοῦν καί οἱ ἴδιοι τότε

Πῆγαν στό Καλύβι του πῆραν κέρασmicroα ἀλλά ντρέπονταν νά ρωτήσουν Ὁ ἕνας ἔκανε νόηmicroα στόν ἄλλο καί τελικά κανείς δέν τολmicroοῦσε νά κάνη τήν ἐρώ-τηση Τότε τούς λέγει ὁ Γέροντας laquoΤί εἶναι βρέ παλληκάρια Τί θέλετε νά ρω-τήσετε Γιά τήν Πόλη Θά τήν πάρουmicroε καί θά ζεῖτε κιόλαςraquo

Ἕνα παιδί microετέφερε τά λόγια τοῦ Γέροντα στόν δάσκαλο Κωνσταντῖνο Μαλ-λίδη πού ἦταν καλός Χριστιανός καί θερmicroός πατριώτης Αὐτός ἦρθε microέ ἐνδιαφέ-ρον νά βεβαιωθῆ καλύτερα ἀπό τόν ἴδιο τόν Γέροντα καί ρώτησε γιά τήν Πόλη Ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε laquoἌστα αὐτά Κώστα˙ δέν εἶναι γιά microᾶς αὐτά Ἐmicroεῖς γιά ἄλλη Πόλη πρέπει νά ἑτοιmicroαζώmicroαστεraquo

Αὐτά ἦταν προσηmicroάνσεις γιά τόν ἐπικείmicroενο θάνατό τους γιατί πράγmicroατι δέν ἄργησε νά φύγη πρῶτα ὁ Κώστας καί ὕστερα ὁ Γέροντας γιά τήν ἀληθινή καί οὐράνια Πατρίδα microας laquoτήν καινήν πόλινraquo τήν ἄνω Ἱερουσαλήmicro

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι

Ὁ Γέροντας εἶχε ἰδιαίτερη πνευmicroατική σχέση microέ τούς νέους Τούς ἀγαποῦσε πραγmicroατικά σάν παιδιά του ἐνδιαφερόταν νά βροῦν τόν δρόmicroο τους καί προσευ-χόταν γι᾿ αὐτούς Τούς βοηθοῦσε νά ὑπερβοῦν τίς δυσκολίες καί τά προβλήmicroατά τους Συνέπασχε καί συmicroπονοῦσε microαζί τους Αὐτοί διαισθανόmicroενοι τήν microεγάλη του ἀγάπη τοῦ εἶχαν ἀπεριόριστη ἐmicroπιστοσύνη τοῦ ἔκαναν ὑπακοή καί κυριο-λεκτικά τόν λάτρευαν Ἔβλεπες στό Κελλί του ναρκωmicroανεῖς ἀναρχικούς παρα-στρατηmicroένους ψυχασθενεῖς microπερδεmicroένους ἀπελπισmicroένους microέχρι αὐτοκτονίας Ἀφοῦ microέ τίς συmicroβουλές τοῦ Γέροντα microετανοοῦσαν καί συνέρχονταν στήν συνέ-χεια τόν ἐπισκέπτονταν ἀλλοιωmicroένοι πνευmicroατικά ἀλλά καί κήρυκες microετανοίας στούς φίλους τους πού τούς ἔφερναν microαζί τους στόν Γέροντα Γιά νά φανῆ ὁ τρόπος βοηθείας σηmicroειώνονται ἐνδεικτικῶς λίγα περιστατικά

Βοήθησε πολλούς τοξικοmicroανεῖς νά ἀποτοξινωθοῦν Στήν ἀρχή κατώρθωνε

νά ξυπνήση τό ἐνδιαφέρον τους νά ἐπικοινωνήση microαζί τους κερδίζοντας τήν ἐmicroπιστοσύνη τους Τόν παρακολουθοῦσαν microέ προσοχή καί δέχονταν τίς συmicroβου-λές του Πολλοί microέ τήν προσευχή καί τήν βοήθειά του ἀπελευθερώθηκαν ἀπό τό πάθος καί ἔγιναν θερmicroοί Χριστιανοί καί καλοί οἰκογενειάρχες Ἔλεγε microέ συ-microπόνια laquoΤά καηmicroένα δέν microποροῦν νά συmicromicroαζευτοῦν Ἡ νεολαία σήmicroερα ἀχρη-στεύεται microόνη τηςraquo Ὁ ἴδιος τούς ἔδενε τά κορδόνια ἀπό τά παπούτσια ἔδιωχνε τίς microύγες πού τούς ἐνωχλοῦσαν καί τακτοποιοῦσε τά microαλλιά τους πού ἔπεφταν στά microάτια τους Τούς συmicroβούλευε νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά ζοῦν πνευmicroατική ζωή νά βροῦν microιά ἁπλῆ ἐργασία γιά νά ἀπασχολοῦνται Συνιστοῦσε νά τρῶνε κα-ρότα καί τούς ἔδινε καί ἄλλες πρακτικές ὁδηγίες Τούς ἔστελνε σέ κατάλληλο περιβάλλον γιά ἀποτοξίνωση τούς βοηθοῦσε νά ἐνταχθοῦν στήν κοινωνία καί νά δηmicroιουργήσουν οἰκογένεια

Κάποιος ναρκωmicroανής νέος προσπαθοῦσε νά κόψη τό πάθος του ἀπό τό ὁποῖο ὑπέφερε ὁ ἴδιος καί ἡ οἰκογένειά του Ἄν καί microέσα του εἶχε microιά ἀmicroυδρά καί ἀκα-

Ὁ Γέροντας microε προ-σκυνητές

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

θόριστη εἰκόνα γιά τόν π Παΐσιο ἐν τούτοις στήριξε σ᾿ αὐτόν τήν τελευταία του ἐλπίδα laquoΘἄχει αὐτός κανένα φάρmicroακο γιά νά τά κόψωraquo σκεφτόταν κατηφορί-ζοντας πρός τήν laquoΠαναγούδαraquo Μόλις τόν εἶδε ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε χαmicroογελώ-ντας laquoἜλα ἔλα˙ ἔχω κάτι καλά χάπια γιά σέναraquo καί τοῦ ἔβαλε στήν φούχτα του λίγα φουντούκια

Πράγmicroατι τά laquoχάπιαraquo του ἀποδείχθηκαν ἀποτελεσmicroατικά καί ἔγινε τό θαῦ-microα Ἡ ἐξάρτηση τοῦ νέου ἀπό τά ναρκωτικά κόπηκε laquomicroαχαίριraquo

Εἶναι πολλές οἱ περιπτώσεις πού microανιώδεις καπνιστές ἔκοψαν τό τσιγάρο

χάρη στόν Γέροντα Τά λόγια του δέν ἦταν ἁπλές συmicroβουλές ἀλλά εἶχαν δύνα-microη Ἔφερναν διάθεση ἀποστροφῆς πρός τό τσιγάρο καί κοβόταν ἡ ἐπιθυmicroία νά καπνίσουν Ἀλλά περισσότερο βοηθοῦσε microέ τήν προσευχή του

Ὁ Γέροντας θεωροῦσε καταστρεπτική τήν ἐπίδραση τῆς τηλεοράσεως

γιά ὅλους καί ἰδιαίτερα γιά τά παιδιά καί τούς νέους Ἀνέφερε microέ πόνο πε-ριπτώσεις παιδιῶν πού οἱ γονεῖς τους γιά νά ἔχουν τήν ἡσυχία τους τά ἄφηναν ὧρες νά βλέπουν τηλεόραση microέ ἀποτέλεσmicroα νά καταστρέφωνται διανοητικά ψυχικά καί σωmicroατικά Τόνιζε ἐπί πλέον τήν βλάβη πού φέρνει στό σῶmicroα microέ τήν ἀκτινοβολία πού ἐκπέmicroπει στά κυοφορούmicroενα βρέφη καί στά microικρά παιδιά Μιλοῦσε ἀκόmicroη καί γιά δαιmicroονικές ἐπιδράσεις Γι᾿ αὐτό σέ κάθε εὐκαιρία ἀπέτρεπε ἀπό τήν τηλεόραση καί συmicroβούλευε νά τήν πε-τάξουν ἀπό τό σπίτι δίνοντας στά παιδιά τους κάτι ἄλλο πνευmicroατικό (βί-ους Ἁγίων ἀγρυπνίες καί προσκυνήmicroατα) ἤ οὐδέτερο (ἀθῶα παιχνίδια καί ἐκδροmicroές)

Φωτογραφία π Γαβριήλ Φιλοθεΐτου

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

Ιrsquo ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ

Πόνος καί ἀσθένειες

Ὁπως προαναφέρθηκε ἡ ἄσκηση καί ὁ πόνος συνώδευαν ἰσοβίως τόν Γέροντα Ὁ πόνος καί οἱ ἀσθένειες τοῦ εἶχαν γίνει σχεδόν microόνιmicroη κα-τάσταση Ὁ ἴδιος πονοῦσε ἀλλά παρηγοροῦσε τούς πονεmicroένους

Ὅταν ἐγχειρίστηκε στούς πνεύmicroονες κρυολόγησε καί τοῦ ἔδωσαν ἰσχυρή ἀντιβίωση ἐνῶ ἦταν νηστικός Τοῦ φάνηκε laquoσάν νά ξεφλουδίστηκαν τά ἔντε-ρά τουraquo Ἔκτοτε ἀπέκτησε microεγάλη εὐαισθησία Μέ τό παραmicroικρό κρυολόγηmicroα εἶχε ἐνοχλήσεις γουργουρητά καί ἔβγαζε ἀφρούς καί αἷmicroα Τό ἴδιο συνέβαινε καί microέ ὁρισmicroένες τροφές

Τά τελευταῖα χρόνια εἶχε συχνότερη αἱmicroορραγία στά ἔντερα πού σταδιακά αὔξανε Ἐξαντλεῖτο ἀπό τήν αἱmicroορραγία καί τήν microεγάλη κούραση laquoΜοῦ ἔρχεται microερικές φορές νά σβήσωraquo ἔλεγε

Μερικές φορές microάλιστα ἔπεφτε λιπόθυmicroος στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί ὅταν συνερχόταν εὐχαριστοῦσε τόν Θεό πού δέν τόν εἶδε κανείς

Ἀπό τήν microεγάλη ἀπώλεια αἵmicroατος τό πρόσωπό του ἔγινε κάτωχροὉ Γέροντας δέν ἀνησυχοῦσε Ὁ ἴδιος ἤξερε καλύτερα ἀπό τόν καθένα καί

γιά τήν ἀσθένεια καί γιά τό τέλος του πού αἰσθανόταν νά πλησιάζη ἀλλά δέν τό ἔλεγε σέ ὅλους

Ὁ Γέροντας στίς 22 Ὀκτωβρίου 1993 βγῆκε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος γιά τήν ἀγρυπνία τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου στήν Σουρωτή Αὐτή ὅmicroως ἐπρόκειτο νά εἶναι ἡ τελευταία ἔξοδός του Δέν θά ἐπέστρεφε πλέον οὔτε κεκοιmicroηmicroένος

Έν τῷ microεταξύ ἔπαθε εἰλεό Ἔφραξαν τά ἔντερα σταmicroάτησε γιά λίγο καί ἡ αἱmicroορραγία Ἐκ τῶν πραγmicroάτων ἀναγκάστηκε νά ὑποκύψη στίς παρακλήσεις νά ὑποβληθῆ σέ ἐξετάσεις

Ἡ ἀσθένειά του ἐξελίχθηκε ἐν συντοmicroίᾳ ὡς ἑξῆςΣτό Θεαγένειο Νοσοκοmicroεῖο οἱ γιατροί διεπίστωσαν τήν ὕπαρξη προχωρηmicroέ-

νου καρκίνουἈκολουθώντας τήν ὑπόδειξη τοῦ γιατροῦ πήγαινε γιά ἀκτινοβολίες ὥστε νά

προετοιmicroασθῆ ὁ ὄγκος γιά τήν ἐγχείρηση Ἀφαιρέθηκε ὁ ὄγκος τοῦ παχέος ἐντέ-ρου ἀλλά ἡ νόσος ἐξελισσόταν τροmicroερά γρήγορα Σέ ὅλο αὐτό τό διάστηmicroα ἦταν χαριτωmicroένος καί εὐδιάθετος καί ἔλεγε τά ὄmicroορφα ἀστεῖα του σάν νά microήν ἦταν αὐτός ὁ ἀσθενής Παρηγοροῦσε καί ἀνακούφιζε ὅποιον πήγαινε κοντά του

ndash Γέροντα γιατί δέν κάνετε προσευχή νά σᾶς θεραπεύση ὁ Θεός ἀφοῦ σᾶς ἔχουmicroε τόσο ἀνάγκη τόν ρώτησε κάποιος

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

ndash Τί Νά κοροϊδεύουmicroε τόν Θεό Ἀφοῦ ἐγώ ζήτησα νά microοῦ δώση αὐτή τήν ἀρ-ρώστιαhellip

Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση

Ἐνῶ ὑποτασσόταν ταπεινά στίς ὑποδείξεις τῶν γιατρῶν κάποια ἡmicroέρα κά-λεσε τόν γιατρό καί τοῦ εἶπε

ndashἘδῶ θά σταmicroατήσουmicroε τήν θεραπείαndashΓιατί ΓέρονταndashΤώρα θά κάνεις ὑπακοή ἐσύ Θά δώσεις ἐντολή νά σταmicroατήσουmicroε Τώρα

δέν microπορῶ νά κάνω τίποτε Χθές θέλησα νά προσευχηθῶ γονατιστός καί δέν microπόρεσα Δέν microπορῶ νά δῶ κανέναν˙ ἔληξε ἡ ἀποστολή microου Αὐτό ἦταν Ἐδῶ θά microέ ἀφήσετε

ndashΓέροντα τό συκώτι σας πρήστηκε καί σᾶς πονάει τοῦ εἶπα γιατί εἶχε κάνει microεταστάσεις φοβερές

raquoΧαmicroογέλασε καί microοῦ εἶπεndash Ἄ αὐτό εἶναι τό καmicroάρι microου microή στενοχωριέσαι Αὐτό microέ κράτησε ὥς τά

ἑβδοmicroήντα καί αὐτό τώρα microέ στέλνει ὅσο πιό γρήγορα microπορεῖ ἐκεῖ πού πρέπει νά πάω Μή στενοχωριέσαι γι᾿ αὐτό microιά χαρά εἶmicroαιraquo

Ἒτος 1992 Τό τελευταῖο Πάσχα τοῦ Γέροντα microέ τούς πατέρες

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

Δέν δεχόταν νά κάνη ἐνέσεις παυσίπονες Δέν ἤθελε νά λείψη τελείως ὁ πόνος

Ὁ Γέροντας εἶχε ἐπιθυmicroία νά ἐπιστρέψη στό Ἅγιον Ὄρος Νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Αλλά καί πάλι ἐmicroποδίστηκε ἀπό νέα ἐπιδείνωση τῆς ἀσθενείας Πίσω ἀπό αὐτές τίς δυσκολίες καί τά ἐmicroπόδια κρυβόταν τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ Δηλαδή νά ταφῆ ἔξω στόν κόσmicroο Οἱ ἄνθρωποι ὅσο τόν εἶχαν ἀνάγκη ὅταν ζοῦσε ἄλλο τόσο θά τόν χρειάζονταν καί microετά τήν κοίmicroησή του

Οἱ πόνοι συνεχῶς ἐπιτείνονταν καί ἔφθασαν πλέον νά ἰσοτιmicroοῦνται microέ τούς πόνους τῶν microαρτύρων

Δέν πανικοβαλλόταν δέν γόγγυζε ἀλλά ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσεἜλεγε laquoὍσο microέ ὠφέλησαν οἱ ἀρρώστιες δέν microέ ὠφέλησε ἡ ἄσκηση πού σάν

microοναχός ἔκανα τόσα χρόνιαraquoΣτήν ἑορτή τῆς ἁγίας Εὐφηmicroίας 11 Ἰουλίου (νἡ) ἡmicroέρα Δευτέρα κοινώ-

νησε γιά τελευταία φορά γονατιστός στό κρεββάτι του ἀφοῦ πλέον ἀδυνα-τοῦσε νά microεταβῆ στήν Ἐκκλησία

Εἶχε σταmicroατήσει νά βλέπη κόσmicroο Ἤθελε νά εἶναι microόνος νά προσεύχεται ἀπερίσπαστα καί νά προετοιmicroασθῆ καλύτερα γιά τήν ἔξοδό του Ἐξυπηρε-τεῖτο microέχρι τέλους microόνος ἐταλαιπωρεῖτο ἀφάνταστα ἦταν ὅmicroως χαρούmicroε-νος καί εἰρηνικός

Ὁ Γέροντας πέρασε τήν τελευταία νύχτα microαρτυρική Ἐπεκαλεῖτο τήν Πα-

Ὁ ὰπέριττος τάφος τοῦ Γέροντα στήν ἹΜ Ἁγ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

ναγία microέσα στούς πόνους του laquoΓλυκειά microου Παναγίαraquo ἔλεγε Ἔχασε τίς αἰσθήσεις του γιά δύο ὧρες καί ὅταν συνῆλθε microέ σβησmicroένη φωνή εἶπε laquoΜαρτύριο πραγmicroατικό microαρτύριοraquo καί ἔπειτα ἐκοιmicroήθη εἰρηνικά Ἦταν ἡ 12η Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1994 ἡmicroέρα Τρίτη καί ὥρα 11η πmicro καί microέ τό παλαιό ἑορτολόγιο ἡ 29η Ἰουνίου microνήmicroη τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου

Ἐνταφιάσθηκε πίσω ἀπό τόν ναό τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου χωρίς νά microάθη καί χω-ρίς νά κληθῆ κανείς στήν κηδεία του Αὐτό ἦταν τό θέληmicroα τοῦ Γέροντα Νά γίνη ἀφανῶς ἡ κηδεία του

Μετά ἀπό τρεῖς ἡmicroέρες πού ἔγινε γνωστή ἡ κοίmicroησή του τό τί συνέβη εἶ-ναι ἀπερίγραπτο Ἀπό ὅλα τά microέρη microιά κοσmicroοσυρροή ξεχυνόταν γιά νά προ-σκυνήσουν τόν τάφο του Ἔβλεπε κανείς αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις ἀγάπης καί εὐλαβείας Ἄλλοι τόν ἐπεκαλοῦντο ὡς Ἅγιο Ἄλλοι ἀπό εὐλάβεια ἔπαιρναν χῶmicroα ἀπό τόν τάφο του Ὅσοι εἶχαν κάποιο προσωπικό του ἀντικείmicroενο τό θεωροῦσαν microεγάλη εὐλογία

Ἐπάνω στόν ἀπέριττο τάφο του σέ microαρmicroάρινη πλάκα χαράχθηκε τό ποί-ηmicroα πού γράφτηκε ἀπό τόν ἴδιο

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

IArsquo ΘΑΥΜΑΤΑ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ

laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo

Ὁ Γέροντας δέν ἔπαυσε νά βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους καί microετά τήν κοίmicroη-σή του Οἱ ἄνθρωποι καταφεύγουν στόν Γέροντα καί ζητοῦν τίς πρε-σβεῖες του ἐπειδή πιστεύουν στήν ἁγιότητά του Ὁ τάφος του ἔγινε

πανορθόδοξο προσκύνηmicroα Ἔχει πολλή εὐλογία καί χάρι Συγκεντρώνει τούς πο-νεmicroένους καί παρηγορεῖ τούς θλιmicromicroένους Θεραπεύονται ἀσθενεῖς καί γίνονται πολλά θαύmicroατα Καί τό Κελλάκι του στό Ἅγιον Ὄρος ἔγινε ἐπίσης προσκύνηmicroα Καθηmicroερινά περνοῦν ἐπισκέπτες πού εἶχαν γνωρίσει τόν Γέροντα καί εὐεργετή-θηκαν γιά νά τόν εὐχαριστήσουν ἤ ἄλλοι γιά νά δοῦν ποῦ ζοῦσε

Τά θαυmicroαστά γεγονότα πού κάνουν οἱ Ἅγιοι ἐmicroφανίσεις καί θεραπεῖες τά βλέπουmicroε καί στόν Γέροντα καί microετά τήν κοίmicroησή του Ἰδιαιτέρως θεραπεύει καρ-κινοπαθεῖς καί δαιmicroονισmicroένους Ἐmicroφανίζεται καί σώζει πολλούς ἀπό τροχαῖα δυστυχήmicroατα Πολλοί ἀσθενεῖς τόν εἶδαν microέσα στά Νοσοκοmicroεῖα Διάφορα προ-σωπικά του ἀντικείmicroενα θαυmicroατουργοῦν καί ἐκπέmicroπουν ἄρρητη εὐωδία

Εἶναι ἀmicroέτρητα τά microετά τήν κοίmicroηση θαύmicroατα τοῦ Γέροντα καί συνεχῶς γί-νονται καί νέα

laquoΔιά τοῦ λόγου τό ἀληθέςraquo σηmicroειώνονται στήν συνέχεια ἐπιλεκτικά ἐλάχι-στα ἐπιβεβαιωmicroένα καί microαρτυρηmicroένα ἀπό αὐτόπτες microάρτυρες

Εὐωδία

Τό χάρισmicroα τῆς εὐωδίας καί microετά τήν κοίmicroηση τοῦ Γέροντα δέν ἐξαφανίστη-κε Πολλοί αἰσθάνονται εὐωδία ὅταν προσκυνοῦν τόν τάφο του ὅταν ἐπισκέ-πτωνται τό Κελλί του στό Ἅγιον Ὄρος ἤ ἄλλοι αἰσθάνονται εὐωδία ἐξερχόmicroενη ἀπό προσωπικά ἀντικείmicroενα ἤ ροῦχα του

Ὅπως microαρτυροῦν οἱ πατέρες πού διαδέχθηκαν τόν Γέροντα στό Κελλί του laquoτόν πρῶτο καιρό microετά τήν κοίmicroησή του σχεδόν ὅλοι οἱ ἐπισκεπτόmicroενοι τό Κελ-λί αἰσθάνονταν αὐτή τήν ξεχωριστή εὐωδία

Μαρτυρεῖ ὁ π Ἀ Κ laquoΤήν χρονιά πού ἐκοιmicroήθη ὁ Γέροντας ἔγινε Λειτουρ-γία τήν ἡmicroέρα πού ἑώρταζε τό Κελλί του Αἰσθάνθηκα κατά τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας ἰσχυρή εὐωδία ἡ ὁποία microέ συνώδευσε microέχρι τό Κουτλουmicroούσι καί ἔπειτα χάθηκεraquo

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

Διάσωση παιδιοῦ

Ὁ π Χρῆστος Τσάνταλης ἀπό τή Νέα Μηχανιώνα Θεσσαλονίκης καί ἐφηmicroέ-ριος Κερασιᾶς microέ ἐννέα παιδιά καταθέτει laquoΜερικά ἀπό τά παιδιά microου ἔπαιζαν στήν ταράτσα τοῦ σπιτιοῦ καί κάποια στιγmicroή ἄρχισαν νά πηδοῦν τόν φωταγω-γό Ἕνα ἀγοράκι microου ἕξι ἐτῶν πού ἀκόmicroη δέν microιλάει καλά θέλησε καί αὐτό νά πηδήξη Βρέθηκε στό κενό καί σάν βολίδα ἔφυγε πρός τά κάτω Ἔπεσε ἀπό τόν τρίτο ὄροφο Ἦλθαν τά παιδιά τροmicroαγmicroένα καί microοῦ τό εἶπαν Ἔτρεξα microέ χτυποκάρδι στό βάθος τοῦ φωταγωγοῦ γιά νά περιmicroαζέψω τό microικρό Ἔmicroεινα ἔκ-πληκτος ὅταν τό εἶδα νά ἔρχεται πρός τό microέρος microου κατακίτρινο ἀπό τόν φόβο Τό πῆγα στό Νοσοκοmicroεῖο Οἱ γιατροί τό ἐξέτασαν καί εἶπαν ὅτι δέν ἔχει τίποτε οὔτε τό παραmicroικρό τραῦmicroα

raquoΚαταλάβαmicroε ὅτι πρόκειται περί θαύmicroατος καί σκέφθηκα πώς ἡ θαυmicroατουρ-γός εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Νέας Μηχανιώνας ἔσωσε τό παιδί Τό πῆγα στήν εἰκόνα της καί τό ρώτησα laquoΑὐτή σέ φύλαξεraquo Αὐτό ἀπάντησε laquoὄχιraquo Μέ ὡδή-γησε στήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τόν ἔδειξε microέ τό δάκτυλο (ὅτι δηλαδή αὐτός microέ κράτησε)raquo

Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα

Ὁ κ Στ ἀπό τήν Καλαmicroάτα κάτοικος Ἀθηνῶν ταξίδευε microέ τό αὐτοκίνητό του πρός τά Ἰωάννινα Καθ᾿ ὁδόν ἔπεσε θῦmicroα ἰσχυρῆς microετωπικῆς συγκρούσε-ως κατά τήν ὁποία τό αὐτοκίνητό του κυριολεκτικά διαλύθηκε καί ὁ ἴδιος τραυ-microατίστηκε σοβαρά στό κεφάλι Μεταφέρθηκε ἀναίσθητος στό Νοσοκοmicroεῖο καί microπῆκε στήν ἐντατική

Ἐνῶ εὑρίσκετο στήν κατάσταση αὐτή εἶδε microία φωτεινή νεφέλη καί στό microέσον ἕναν ἡλικιωmicroένο microοναχό Παρ᾿ ὅτι δέν εἶχε ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία ἐπειδή ἐκεῖνες τίς ἡmicroέρες εἶχε ἀκούσει ἀπό γνωστό του γιά κάποιον χαρισmicroα-τοῦχο γέροντα Παΐσιο microέσα στήν ἔκπληξή του ρώτησε αὐθόρmicroητα τόν ἄγνω-στο microοναχό

ndash Εἶσαι ὁ γέροντας ΠαΐσιοςὉ Γέροντας δέν ἀπάντησε Χαmicroογέλασε τόν χάιδεψε ἐλαφρά στό κεφάλι

καί τοῦ εἶπεndash Μή φοβᾶσαι˙ θά γίνεις καλάὉ Στ συνῆλθε Ἄν καί σαστισmicroένος ἀπό τό παράδοξο τοῦ πράγmicroατος καί

παρόλο πού ἀγνοοῦσε τόν θαυmicroαστό ἐπισκέπτη του πίστεψε στήν διαβεβαίωσή του Τήν διηγήθηκε microάλιστα microέ ἔντονο ὕφος καί στούς γιατρούς Καί αὐτοί ἔκπλη-κτοι διαπιστώνοντας τήν ἀνθρωπίνως ἀνεξήγητη βελτίωσή του ὡmicroολόγησαν

ndash Ὄντως πρόκειται γιά θαῦmicroαἈφοῦ βγῆκε ἀπό τό Νοσοκοmicroεῖο στόν δρόmicroο περνώντας microπροστά ἀπό ἕνα

βιβλιοπωλεῖο ἔκπληκτος ἀντίκρυσε στήν βιτρίνα τόν σωτῆρα του Ἀνεγνώρισε τήν microορφή του στό ἐξώφυλλο ἑνός βιβλίου Ἔτσι ἀνεκάλυψε τόν εὐεργέτη του καί γεmicroᾶτος εὐγνωmicroοσύνη τό ἀγόρασε καί τό διάβασε

Συγκινηmicroένος ἦλθε νά προσκυνήση στήν laquoΠαναγούδαraquo (Ἰανουάριος 1998) ὅπου καί διηγήθηκε τά ἀνωτέρω Ἐκτός τοῦ ὅτι τόν διέσωσε ἀπό βέβαιο σωmicroα-

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

τικό θάνατο ἡ ἐπέmicroβαση τοῦ Γέροντα ἄλλαξε καί ριζικά τήν ζωή του Ἀνεζήτη-σε πνευmicroατικό καί ἐξωmicroολογήθηκε Σταmicroάτησε τήν κοσmicroική ζωή παρά τίς ἔντο-νες πιέσεις τῶν συγγενῶν laquoΜοῦ εἶναι ἀδύνατο νά συνεχίσω τά ἴδια˙ στόν νοῦ microου ἔρχεται συνέχεια τό χαmicroογελαστό φωτεινό πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo ἔλεγε microέ δάκρυα στά microάτια

Διήγηση εὐλαβοῦς ἐγγάmicroου Ἱερέως πού σπουδάζει στήν Θεσσαλονίκη laquoΠρό

καιροῦ ἦρθε ἕνας νέος καί microοῦ εἶπε laquoΠάτερ ἐγώ χθές ἔπρεπε νά εἶχα πεθάνει ἀλλά ὁ Θεός microέ ἔσωσε Καθώς ἔτρεχα microέ microεγάλη ταχύτητα χτύπησα microέ τήν microοτοσυκλέττα microου ἐπάνω σέ ἕνα αὐτοκίνητο καί πετάχθηκα microακρυά Τήν στιγ-microή ἐκείνη εἶδα ἕναν παππούλη νά microέ πιάνη γερά ἀπό τό δεξί χέρι καί ἔτσι δέν ἔπαθα τίποτεraquo

raquoἘγώ (ὁ ἱερεύς) τοῦ ἔδειξα microερικές εἰκόνες Ἁγίων καί φωτογραφίες συγχρό-νων Γερόντων Μόλις εἶδε τόν γέροντα Παΐσιο φώναξε συγκινηmicroένος laquoΑὐτός ἦτανraquo

raquoὝστερα ἀπό λίγες ἡmicroέρες ξαναῆρθε καί microοῦ ἀνέφερε ὅτι ἐκ τῶν ὑστέρων ἀνεκάλυψε στό τσεπάκι τοῦ microπουφάν του στόν δεξιό βραχίονα (ἀκριβῶς ἐκεῖ πού τόν ἔπιασε ὁ Γέροντας) δύο microικρές εἰκονίτσες microιά τοῦ Χριστοῦ καί microιά τοῦ γέροντος Παϊσίου πού τίς εἶχε βάλει ἡ microητέρα του κρυφάraquo

Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις

Τά περισσότερα ἀλλά καί microεγαλύτερα θαύmicroατα τοῦ Γέροντα εἶναι τά ἠθικά θαύmicroατα Πολλοί ἄνθρωποι ἀδιάφοροι θρησκευτικά ἄθεοι ἐκ πεποιθήσεως χω-ρίς ἠθικούς φραγmicroούς εἴτε microετά ἀπό κάποια microεταθανάτια ἐmicroφάνισή του εἴτε συχνότερα ἀπό τήν ἀνάγνωση κάποιου βιβλίου του ἀναστήθηκαν πνευmicroατικά εἰσῆλθαν microέ ζῆλο στήν Ἐκκλησία καί κάποιοι καί στό microοναχικό στάδιο

Νέος ζοῦσε στήν ἄγνοια καί στήν ἁmicroαρτία Ὄχι τυχαῖα ἔπεσαν στά χέρια του οἱ Ἐπιστολές τοῦ Γέροντα καί κυριολεκτικά συγκλονίστηκε Ἄλλαξε ἡ ζωή του καί ἐπιθυmicroεῖ τόν microοναχικό βίο

laquoἘγώ πρίν ἕξι χρόνιαraquo ὁmicroολογεῖ ἕνας νέος ἀπό τούς πολλούς laquoἤmicroουν ἀναρ-χικός Φοροῦσα σκουλαρίκια καί ἔπαιρνα ναρκωτικά Κάποιος ἀπό τήν παρέα microου εἶχε ἕνα βιβλίο τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τό ἔδωσε Ἀπό περιέργεια τό ξε-φύλλισα microοῦ κίνησε τό ἐνδιαφέρον καί τό τελείωσα microέσα σέ microιά νύχτα Ἀπό τότε ἄλλαξε ἡ ζωή microουraquo

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο

Μαρτυρία Φιλίτσας ἀπό τόν ΒόλοlaquoΒρέθηκα στήν δύσκολη θέση νά microήν microπορῶ νά βοηθήσω καί νά ἠρεmicroήσω

τήν ἀπελπισmicroένη ἀδερφή microου microετά ἀπό τήν ἔνδειξη ὄγκου στήν microαστογραφία πού ἔκανε

raquoΜέ σεβασmicroό ζήτησα ἀπό ἀγαπητή microου φίλη τήν πολύτιmicroη κληρονοmicroιά της τό κασκόλ τοῦ σεβαστοῦ γέροντος Παϊσίου Κρατώντας το σφιχτά στήν ἀγκαλιά

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

microου microέ χέρια τρεmicroάmicroενα microέ ἔντονο χτυποκάρδι ἔτρεξα καί τό ἐνα-πόθεσα στήν ἀγκαλιά τῆς πασχούσης Ἐκείνη microέ δάκρυα στά microάτια πῆγε στό εἰκόνισmicroα καί προσευχήθηκε Τῆς εὐχήθηκα περαστικά καί τό ἐπέστρεψα ἀmicroέσως στήν φίλη microου

raquoΜετά ἀπό 4-5 microέρες ἡ ἄρρωστη ἐπανέλαβε τήν microαστογραφία Τό θαῦmicroα εἶχε γίνει Ἡ microαστογραφία ἦταν πεντακάθαρη Ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανιστῆ Μεγάλη ἡ χάρι τοῦ γέροντος Παϊσίουraquo

Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης

Ἕνα πρωινό τοῦ Δεκεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1996 στήν ἔκθεση τῆς Μονῆς στήν Σουρωτή βρίσκονταν ἐκεῖ ἡ ὑπεύθυνη ἀδελφή ἕνα ἀνδρόγυνο microέ τό microικρό τους κοριτσάκι καί τόν πατέρα τους δύο microεσόκοπες γυναῖκες καί ἕνας νεα-ρός ἄνδρας Ξαφνικά ἀκούστηκε microιά δυνατή κραυγή Μιά ἀπό τίς microεσόκοπες γυναῖκες ἀρκετά εὔσωmicroη σωριάστηκε στό πάτωmicroα καί ἄρχισε νά χτυπιέται καί νά ὠρύεται ἄγρια Κουνοῦσε τό κεφάλι γρήγορα πέρα-δῶθε Τό θέαmicroα ἦταν πολύ ἄσχηmicroο Ἡ γυναίκα microέ τό παιδάκι βγῆκαν ἔξω ἐνῶ οἱ ἄλλοι πλη-σίασαν νά τήν βοηθήσουν Ἡ γυναίκα microούγκριζε ἀγκοmicroαχοῦσε καί ἔλεγε microέ microιά ἄγρια ἀπειλητική ἀνδρική φωνή laquoΘά σᾶς κανονίσω ρέ ἐγώ πού δέν πιστεύετε θά σᾶς δείξω ἐγώ νά τώρα ἀκόmicroα λίγο καί θά σᾶς βάλω ὅλους στό χέρι microέ τό 666 θά microέ προσκυνᾶτε ὅλοι χαmicroένοι ἠλίθιοιraquo καί ἄλλες βρισιές

Ἔπειτα ἄρχισε νά τσιρίζη καί ἔδειχνε φοβισmicroένη laquoΠαΐσιε microέ καῖς microέ καῖς θέλεις νά microέ στείλης πίσω στά τάρταρα Καί αὐτή ἡ χαmicroένη ὅλο σέ microονα-στήρια microέ φέρνει τί τήν βοηθᾶς Μέ καῖς microέ καῖςraquo καί στρίγγλιζε δυνατώ-τερα Χτυπιόταν τόσο δυνατά πού ὑπῆρχε φόβος νά σπάση τό κεφάλι της Ἦταν φανερό ὅτι τήν πείραζε ὁ δαίmicroονας

laquoἌ αααά φώναζε πάλι Νά ἦρθε καί ἡ Μαρία τώρα microέ καῖς Παΐσιεraquo εἶπε microέ microιά δυνατή φωνή καί ἔmicroεινε ἀκίνητη σάν νά λιποθύmicroησε

Πλησίασαν διστακτικά οἱ παριστάmicroενοι γιά νά τήν βοηθήσουν ἐνῶ οἱ γυ-ναῖκες φρόντιζαν νά τήν σκεπάζουν microέ τά ροῦχα της Ἀφοῦ τήν τακτοποίησαν τήν σήκωσαν ἀπό τό πάτωmicroα Εἶχε ἀνοίξει τά microάτια της καί ἔκλαιγε ἤρεmicroα καί βουβά Μιά εὐχαριστία ξεχύθηκε ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς της

laquoΣ᾿ εὐχαριστῶ Γέροντα Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microουraquo ἔλεγε καί ξανάλεγε microέ πολλή εὐγνωmicroοσύνη Σηκώθηκε πῆγε microπροστά σέ microιά εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας καί ἀναλύθηκε σέ δυνατούς λυγmicroούς laquoΘεέ microου Θεέ microου Πῶς microέ καταδέχθηκες τήν ἀνάξια Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microου σέ εὐχαριστῶ Γέροντα Δέν ἄξιζα Θεέ microου τέτοια βοήθειαraquo

Ἡ ὅλη σκηνή ἦταν πολύ συγκινητική Ὕστερα χαιρέτησαν microέ εὐγνωmicroοσύ-νη τήν ἀδελφή καί ἔφυγαν

Ἡ γυναίκα αὐτή εἶχε δαιmicroόνιο Φεύγοντας ἀνέφερε ὅτι τό προηγούmicroενο βράδυ εἶδε στόν ὕπνο της τόν γέροντα Παΐσιο πού τῆς εἶπε laquoἜλα στόν τάφο microου καί θά σέ κάνω καλάraquo Ἦρθε στό Μοναστήρι ρώτησε ποῦ εἶναι ὁ τάφος τοῦ Γέροντα προσκύνησε τόν τάφο καί ὕστερα ἦρθαν στήν ἔκθεση ὅπου συ-νέβησαν τά παραπάνω

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

Παρέχει ἀνάβλεψη

Μαρτυρία Ρωσσίδος κυρίας Λαρίσας Νικολάεβνα Μάσλοβα ἰατροῦ ἀπό τήν Μόσχα laquoἜπαθα δυστύχηmicroα microέ ἀποτέλεσmicroα τό ἀριστερό microου microάτι νά χάση τελείως τό φῶς του Μέ ἔφεραν στό πρῶτο Γενικό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μόσχας Οἱ θάλαmicroοι ἦταν γεmicroᾶτοι γι᾽ αὐτό microέ ἔβαλαν στόν διάδροmicroο Τή νύχτα δέν κοιmicroή-θηκα καθόλου Ἔκανα προσευχή καί στενοχωριόmicroουν πολύ Πρός τό πρωί ἐνῶ ἤmicroουν σέ microιά κατάσταση microεταξύ ὕπνου καί ξύπνιου ἦρθε ὁ microπάτουσκα Παΐσιος τόν εἶδα microπροστά microου ὁλοφάνερα καί τόν ἀναγνώρισα γιατί εἶχα διαβάσει ἕνα βιβλίο σχετικό microέ τήν ζωή του Μοῦ σκέπασε τό κεφάλι microέ microιά πετσετούλα καί ἐξαφανίστηκε Τήν ἴδια στιγmicroή κατάλαβα ὅτι βλέπει τό τυφλό microάτι microου Οἱ για-τροί δέν χρειάσθηκε νά κάνουν τίποτε Νοσηλεύτηκα στήν παραπάνω κλινική ἀπό 4 microέχρι 11 Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 2002 Ὁ ἀριθmicroός τοῦ ἱστορικοῦ τῆς ἀσθε-νείας microου εἶναι 31171

raquoΕὐχαριστῶ τόν Θεό γιά τό ἔλεός Του σέ microένα καί τόν microπάτουσκα Παΐσιο γιά τήν βοήθειά τουraquo

Παριστάmicroενος σέ κουρά microοναχῆς

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

aumlaringotildeocircaringntildeIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

Αrsquo ΑΡΕΤΕΣ

laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo

Ὅπως τό ἅλας microπαίνει σέ ὅλα τά φαγητά καί τά νοστιmicroίζει ἔτσι καί στήν ζωή τοῦ Γέροντα σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις στά λόγια στά γραπτά στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους συναντοῦmicroε τήν ταπεινοφροσύνη Ἐνδύ-

θηκε ἡ ψυχή του σάν ἔνδυmicroα τήν ταπείνωση τήν laquoστολή τῆς θεότητοςraquo28Τά θαύmicroατα καί οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ ἀντί νά τοῦ φέρνουν λογισmicroούς

ὑπερηφανείας γίνονταν ἀφορmicroές ταπεινώσεως καί microεγαλυτέρου ἀγῶνος Αὐ-τή εἶναι ἡ ἰδιαιτερότητα τῆς ταπεινώσεώς του Ταπείνωση ἀρχοντική laquoπλουτο-ταπείνωσιςraquo29

Ἀποστρεφόταν καί ἀπέφευγε τίς τιmicroές τίς διακρίσεις τά ἀξιώmicroατα τήν προ-βολή ὅπως ἡ microέλισσα τόν καπνό Εἶχε βαθειά καί ἀληθινή ταπεινοφροσύνη ὅπως φαίνεται ἀπό αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις του

Στήν Κέρκυρα ὅταν συνάντησε τόν φίλο καί συστρατιώτη του Παντελῆ Τζέκο ἐκεῖνος τόν σύστησε στήν microητέρα του laquoΑὐτός εἶναι πού microέ ἔσωσεraquo Ὁ Γέροντας τινάχθηκε ἐπάνω καί εἶπε ζωηρά laquo῎Οχι ὄχι ἐγώ ὁ Κύριοςraquo

Στήν ἐπικοινωνία microαζί του δέν ἔνιωθες διαφορά δέν σέ ἄφηνε νά αἰσθάνε-σαι κατώτερος γιατί ὁ ἴδιος δέν αἰσθανόταν ὅτι στέκεται ψηλότερα ἀλλά ἔβλε-πε τούς ἄλλους ἀνωτέρους του

Ἔλεγε γιά τήν ταπείνωση laquoΔέν ἀρκεῖ microόνο νά διώχνουmicroε τούς λογισmicroούς ὑπερηφανείας ἀλλά νά σκεφθοῦmicroε τήν θυσία καί τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ καί τήν δική microας ἀχαριστία Τότε ἡ καρδιά microας καί γρανιτένια νά εἶναι ραγίζει

Θέλοντας νά δείξη τά ἀποτελέσmicroατα τῆς ταπεινώσεως ἀνέφερε τό ἑξῆς laquoΜιά φορά ἕνα γατάκι ἦταν ἄρρωστο Τό καηmicroένο πήγαινε νά κάνη ἐmicroετό καί δυσκολευόταν πολύ δέν microποροῦσε Τό πόνεσα πού ὑπέφερε Τό σταύρωσα τίπο-τε laquoΒρέ χαmicroένεraquo λέω στόν ἑαυτό microου laquoἕνα γατάκι δέν microπορεῖς νά βοηθήσηςraquo ῞Οταν ταπεινώθηκα ἀmicroέσως ἔγινε καλάraquo

Γιά νά ἀποφύγη τίς ἐκδηλώσεις τιmicroῆς κατά τήν κηδεία του ἀλλά καί στήν συνέχεια ἐπιθυmicroοῦσε νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Ἅγιον Ὄρος Ἀλλά

28 Ἀβ Ἰσαάκ Λόγος Κ΄ σ 7629 laquoἌλλη ἡ τῶν πενθούντων σκυθρωπή ταπείνωσις καί ἑτέρα ἡ τῶν ἔτι ἁmicroαρτανόντων τοῦ συνειδότος

κατάγνωσις καί ἄλλη ἡ τοῖς τελείοις δι᾿ ἐνεργείας Θεοῦ προσγινοmicroένη microακαρία πλουτοταπείνωσιςraquo Κλῖ-microαξ Ε΄ θ΄

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ ἦταν διαφορετικό ταπεινά ὑπά-κουσε καί ἔκοψε καί τήν τελευταία ἐπιθυmicroία του Μόνο ζήτησε νά microήν κληθῆ κανείς στήν κηδεία του

Ὁ γέροντας Παΐσιος εἶχε τήν microακαρία ἁπλότητα εἶχε ἁγιότητα βίου ἔβλεπε

τό ἄκτιστο φῶς καί ζοῦσε microεγάλες καταστάσεις ἀλλά εἶχε καί τήν πνευmicroατι-κή γνώση Ἐγνώριζε πολύ καλά ὅτι αὐτά πού ζοῦσε ἦταν γεγονότα θεῖα σπά-νιες καταστάσεις χάριτος Ἀλλά ἐγνώριζε καλύτερα ὅτι αὐτά ἦταν τοῦ Θεοῦ˙ δικές του ἦταν microόνο οἱ ἁmicroαρτίες Εἶχε πλήρη συνείδηση ὅτι ὅλα αὐτά ἦταν microιά ἐλεηmicroοσύνη τοῦ Θεοῦ στόν ἴδιο Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι ἕνα κονσερβοκούτι πού γυαλίζει στόν ἥλιο καί φαίνεται χρυσό ἀλλά εἶναι ἄδειο Ἄν microέ ἐγκαταλείψη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά γίνω ὁ πιό microεγάλος ἀλήτης καί θά γυρίζω microέσα στήν Ὁmicroό-νοια πού καί σάν λαϊκός δέν πάτησα ποτέ σέ καφενεῖοraquo

Τήν microεγάλη του ἄσκηση δέν τήν ἐλάmicroβανε καθόλου ὑπ᾿ ὄψιν του διότι τήν ἔκανε ἀπό ἀγάπη πρός τόν Χριστό καί ὄχι laquoχάριν microισθαποδοσίαςraquo ῎Ενιωθε ἐλε-ηmicroένος καί ὑποχρεωmicroένος στόν Θεό Ἀναστέναζε καί πονοῦσε διότι δέν εἶχε κά-νει τίποτε laquoΓνώρισα Ἁγίους καί ἔπρεπε νά κάνω πολλάraquo ἔλεγε Ἔνιωθε ὅτι δέν ἀνταποκρίθηκε δέν κατώρθωσε νά προσφέρη αὐτά πού ἔπρεπε στόν Θεό

Αὐτός ἦταν ὁ Γέροντας Μέγας βυθισmicroένος microέσα στήν ἄβυσσο τῆς laquoπλουτο-ταπεινώσεώςraquo του microέ πλήρη ἐπίγνωση τῶν θείων χαρισmicroάτων ἀλλά καί τῆς ἀναξιότητός του

Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας

Ἐπιστρέφοντας ἀπό microιά ἔξοδό του στόν κόσmicroο ὁ Γέροντας εἶπε laquoἩ ἁmicroαρτία σήmicroερα ἔγινε τῆς microόδας Οὔτε τό δέκα τοῖς ἑκατό δέν ἦταν ἐξοmicroολογηmicroένοι ἀπό αὐτούς πού εἶδα Ἐγώ ἔχω ἀνάγκη καί κάθε microέρα νά ἐξοmicroολογοῦmicroαι καί αὐτοί δέν βρίσκουν ἁmicroαρτίεςraquo

Ὁ Γέροντας ἐκινεῖτο σέ ἄλλον πνευmicroατικό χῶρο Ἀξιολογοῦσε διαφορετικά τίς πράξεις του Γιά τούς ἄλλους εὕρισκε πάντα ἐλαφρυντικά τόν ἑαυτό του ὅmicroως τόν ἔκρινε αὐστηρά Ἔλεγε laquoΤεκmicroήριο γνησιότητος τῆς πνευmicroατικῆς ζω-ῆς κάποιου εἶναι ἡ microεγάλη αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του καί ἡ πολλή ἐπιείκεια στούς ἄλλους Νά microήν χρησιmicroοποιῆ τούς κανόνες γιά κανόνια ἐναντίον τῶν ἄλ-λωνraquo ῎Εκανε λεπτή πνευmicroατική ἐργασία microετανοοῦσε ἐξωmicroολογεῖτο καί ἔκανε microέ φιλότιmicroο αὐτοπροαίρετες ἀσκήσεις καί κανόνες microιmicroούmicroενος τούς Ἁγίους Ἀνέφερε laquo῞Οταν ἔλεγαν οἱ Ἅγιοι ὅτι εἶναι ἁmicroαρτωλοί τό πίστευαν Τά πνευmicroα-τικά τους microάτια εἶχαν γίνει σάν microικροσκόπια καί ἔβλεπαν καί τά παραmicroικρά σφάλmicroατά τους σάν microεγάλαraquo

῞Οποιος ἄκουγε τόν Γέροντα νά microιλᾶ γιά τόν ἑαυτό του θά σχηmicroάτιζε τήν ἐντύπωση ὅτι εἶναι microεγάλος ἁmicroαρτωλός Ζοῦσε ἔντονα τήν microετάνοια ἀλλά microέ-σα του εἶχε παρηγοριά καί χαρά πού ξεχείλιζε

Ἡ microετάνοιά του ἦταν φλογερή γι᾿ αὐτό αἰσθανόταν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroολο-γῆται συχνά Γιά ἕνα διάστηmicroα ἐκτός τῶν ἄλλων ἀσκήσεων ἔκανε καί ἑβδοmicroή-ντα ἑπτά κοmicroποσχοίνια τριακοσάρια microέ σταυρούς Ζητοῦσε ἀπό τόν Θεό συmicroβο-λικά τήν ἑβδοmicroηκοντάκις ἑπτά συγχώρηση Αὐτός ἦταν ὁ microεγάλος ἁmicroαρτωλός

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅπως πίστευε καί ζητοῦσε διακαῶς ἀπό τόν Θεό τό ἔλεος καί τήν συγχώρηση τῶν ἁmicroαρτιῶν του

Κληρικός προσκυνητής παραβρέθηκε σέ ἀγρυπνία στήν Ἱ Μονή Σταυρονική-τα Ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό κάποιον microοναχό πού καθόταν στό διπλανό στασίδι καί σέ ὅλη τήν ἀγρυπνία ἔκλαιγε ἀσταmicroάτητα Προσπαθοῦσε νά microή γίνη ἀντιληπτός ἀλλά δέν τά κατάφερε Ρώτησε καί ἔmicroαθε ὅτι ὁ microοναχός ἦταν ὁ π Παΐσιος

Πλήθη ἀνθρώπων προσέρχονταν τοῦ ἄνοιγαν τήν καρδιά τους καί ζητοῦσαν βοήθεια Ὁ Γέροντας τούς ἐξηγοῦσε ὅτι δέν εἶναι Πνευmicroατικός laquoΠηγαίνετε σέ κανέναν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθῆτεraquo Κάποιος τοῦ ἀπάντησε laquoΓέροντα στόν πεινασmicroένο microήν δείχνης στράτες τίς στράτες τίς ξέρει Ὁ πεινασmicroένος κοmicromicroάτια θέλει νά χορτάσηraquo

Ὁ Γέροντας τούς δεχόταν microέν ἀλλά τούς ἐξηγοῦσε ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ συζήτη-ση καί ἡ συmicroβουλή καί ἄλλο τό microυστήριο τῆς ἐξοmicroολογήσεως Τόνιζε ὅτι εἶναι ἀπαραίτητο νά πᾶνε στόν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθοῦν καί νά τούς διαβάση συγχωρητική εὐχή Ὄχι microόνο γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους ἀλλά καί ὡς προ-ϋπόθεση τῆς συζητήσεως microαζί του laquoΠρίν ἀπό τήν ἐξοmicroολόγηση τό microυαλό εἶναι θολωmicroένοraquo ἔλεγε laquoκαί δέν θά microπορέσουmicroε νά συνεννοηθοῦmicroεraquo

Λυπόταν γιά ὅσους δέν microετανοοῦσαν καί εὐχόταν Τούς ἀδιάφορους προ-σπαθοῦσε νά τούς φέρη σέ συναίσθηση νά αἰσθανθοῦν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroο-λογηθοῦν

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον πού microετανοοῦσε καί ἄλλαζε τρόπο ζωῆς εἶχε ἔκδηλη χαρά Συνέπασχε microέ τούς microετανοοῦντες καί τούς ἐνίσχυε Ἀποροῦσε καί στενοχω-ριόταν γιά ὅσους λιποψυχοῦσαν καί ἀπογοητεύονταν ἀπό τίς πτώσεις τους στήν ἁmicroαρτία ῎Ελεγε laquoΜά ἀφοῦ ὑπάρχει microετάνοια Οἱ ἁmicroαρτίες σου εἶναι microεγαλύτερες ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦraquo Πρόσθετε laquoΔέ micro᾿ ἐνδιαφέρει πόσο ἁmicroαρτωλός εἶναι κά-ποιος Μέ ἀνησυχεῖ ἄν ἔχη γνωρίσει τόν ἑαυτό του Ὁ Θεός θά κρίνει ἀνάλογα microέ τήν ἐργασία πού ἔχει κάνει ὁ καθένας στόν παλαιό του ἄνθρωπο Ἡ ψυχή ὅταν κόψη τά ἐλαττώmicroατά της τότε θά παρουσιασθεῖ ὡραία στόν Χριστόraquo

Ἄν τοῦ ζητοῦσε ἀσθενής νά προσευχηθῆ γιά τήν ὑγεία του συνιστοῦσε νά ἐξοmicroολογηθῆ καί νά κοινωνήση Τό ἴδιο ἔλεγε σέ φοιτητές γιά νά ἔχουν ἀπό-δοση στά microαθήmicroατα Σέ ἀνδρόγυνα microέ προβλήmicroατα συνιστοῦσε νά ἔχουν Πνευ-microατικό νά ἐξοmicroολογοῦνται νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν πνευmicroατικά Ὡς κοινό καί ἰσχυρό φάρmicroακο γιά ὅλες τίς περιπτώσεις ὑποδείκνυε τήν microετάνοια Αὐτή ἀποτελοῦσε τόν πυρῆνα τοῦ κηρύγmicroατός του

Λυπόταν πού laquoχάθηκε ἡ αἴσθηση microετανοίας ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἁmicroαρτά-νουν καί δέν τούς ἐλέγχει ἡ συνείδησή τους Ὁ ἑαυτός microας ἔχει ἀτέλειωτη δου-λειά Ἡ microετάνοια δέν τελειώνει ποτέ ὅπως ἕνα ξυλόγλυπτο πού microπορεῖ νά τό δουλεύη κανείς σέ ὅλη του τήν ζωή microέ φακό Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν ἀρχίση δουλειά microέ τόν ἑαυτό του θά τοῦ βρεῖ δουλειά ὁ διάβολος νά ἀσχολῆται microέ τούς ἄλλους Χρειάζεται νά ἀποκτήσουmicroε πνευmicroατική εὐαισθησία Ὁ Χριστιανός πρέπει νά βλέπη τά πάθη πού ἔχει microέσα του νά microετανοῆ γι᾿ αὐτά καί ὄχι νά ξεχνάη Οἱ Εὐρωπαῖοι καπακώνουν τήν συνείδησή τους καί microετά ζοῦν σέ microιά κατάσταση πού οὔτε ἔχουν τίποτε οὔτε καλά εἶναι ῞Οταν συmicroβαίνη κάτι δέν πρέπει νά στε-νοχωρούmicroαστε ἀλλά νά τακτοποιούmicroαστε Ἐγώ ὅταν ἔβλεπα καmicromicroιά ἁmicroαρτία microου χαιρόmicroουνα ἐπειδή ἀποκαλύφθηκε ἡ πληγή microου γιά νά τήν θεραπεύσω Κάποιος σπάζει ἕνα ποτήρι καί γελᾶ Δέν εἶναι τόσο τό σπάσιmicroο τοῦ ποτηριοῦ

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅσο ἡ microή ἀναγνώριση αὐτοῦ πού ἔκανε Ἐφ᾿ ὅσον γελᾶ δέν ἀναγνωρίζει τό σφάλmicroα του καί θά σπάσει καί ἄλλο Πρέπει νά λυπηθῆ κανείς κατ᾿ ἀναλογί-αν τοῦ σφάλmicroατός του διότι ἀλλιῶς πέφτει στά ἴδιαraquo

Δίδασκε ἀπό τήν πεῖρα του laquoΛειτουργοῦν οἱ πνευmicroατικοί νόmicroοι στήν πνευ-microατική ζωή Ἄν microετανοήσουmicroε εἰλικρινά γιά κάποιο σφάλmicroα microας δέν χρειάζε-ται νά τό ξεπληρώσουmicroε microέ κάποια ἀρρώστια Ἐπιτρέπει ὁ Θεός τίς ἀρρώστιες ἤ τίς ἀδικίες γιά τά ἐν ἀγνοίᾳ σφάλmicroατά microαςraquo

Ἀκόmicroη συνιστοῦσε σέ ὅλους laquomicroετάνοια γιά νά ἀποφευχθῆ ὁ πόλεmicroος διότι ἐmicroεῖς οἱ ἴδιοι microέ τίς ἁmicroαρτίες microας προκαλοῦmicroε τούς πολέmicroους Ὁ κόσmicroος αὐτός χάλασε γι᾿ αὐτό καί θά καταστραφεῖ (ἄν δέν microετανοήση) Μοιάζει micro᾿ ἕνα τσου-βάλι τρύπιο πού δέν ἐπιδέχεται microπάλωmicroα Ἴσως ὁ Θεός microπορέση νά φτειάξη ἀπ᾿ τό τρύπιο τσουβάλι κανένα microικρό σακκουλάκιraquo Ἔλεγε σέ κάποιο microοναχό laquoΕἴmicroα-στε ὑπεύθυνοι γιά ὅτι συmicroβαίνει˙ τό καταλαβαίνεις Ἕνας πού προσπαθεῖ νά γίνη καλύτερος ἐπηρεάζει καί τούς γύρω του καί ὅλο τόν κόσmicroο Ἄν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος microέ τήν προσευχή microου θά βοηθοῦσα πολύraquo Ἰδιαίτερα γιά τούς microοναχούς ἔλεγε ὅτι ντύνονται τήν microετάνοια ῞Ολη ἡ ζωή τοῦ microοναχοῦ εἶναι microετάνοια

Αὐτή τήν σωτήριο microετάνοια ντύθηκε ὁ Γέροντας καί ἀναδείχθηκε microέγας ἐρ-γάτης καί κήρυκας τῆς microετανοίας

Φιλότιmicroο

Φιλότιmicroο κατά τόν Γέροντα laquoεἶναι εὐλαβικό ἀπόσταγmicroα τῆς καλωσύνης ἡ λαmicroπικαρισmicroένη ἀγάπη τοῦ ταπεινοῦ ἀνθρώπου Τότε ἡ καρδιά του εἶναι γεmicroάτη ἀπό microεγάλη εὐγνωmicroοσύνη πρός τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους του καί ἀπό πνευmicroατική λεπτότητα (εὐαισθησία) προσπαθεῖ νά ἀνταποδώση καί τήν παρα-microικρή καλωσύνη πού τοῦ κάνουν οἱ ἄλλοιraquo ῞Οτι γίνεται πέρα ἀπό καθῆκον καί ὑποχρέωση χωρίς νά ζητηθῆ ἀπό ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη αὐτό εἶναι τό φιλότιmicroο

῞Ολες οἱ ἐνέργειες τοῦ Γέροντα χαρακτηρίζονται ἀπό αὐτήν τήν ἀρετή Ἀπό τήν ἁπλῆ βοήθεια σέ κάποιον ὥς τήν αὐτοθυσία του στόν πόλεmicroο γιά νά microήν κινδυνεύσουν καί σκοτωθοῦν ἄλλοι καί ἐν συνεχείᾳ στήν microοναχική ζωή microέ το-ύς φιλότιmicroους ἀγῶνες του πού ξεπερνοῦσαν τήν ἀντοχή του Τόν συγκινοῦσε ὅταν ἔβλεπε καί στούς ἄλλους φιλότιmicroο ῎Ελεγε laquoΝά κινούmicroαστε microέ φιλότιmicroο Τά φιλότιmicroα παιδιά προσέχουν πῶς νά ξεκουράσουν καί νά εὐχαριστήσουν τούς γονεῖς Ἐmicroεῖς οἱ microοναχοί νά γνωρίζουmicroε τί ἀναπαύει τόν Γέροντα καί νά τό κάνουmicroε πρίν microᾶς τό πῆ Νά ἔχετε φιλότιmicroο καί νά microήν ἐκmicroεταλλεύεστε τήν καλωσύνη τῶν ἄλλων Ὁ φιλότιmicroος βοmicroβαρδίζεται ἀπό εὐλογία ἐνῶ ὁ γκρινιά-ρης γεννᾶ κακοmicroοιριά Ἡ καρδιά δέν καθαρίζεται microέ laquoκλίνraquo30 ἀλλά microέ φιλότιmicroο Νά microήν ἀφήνουmicroε τόν ἄλλον νά κουράζεται Νά γινώmicroαστε θυσία Μιά γυναί-κα ἔλεγε laquoἈφοῦ ὁ Χριστός πικράθηκε καί ἐγώ τόν πίκρανα δέν θέλω νά ἔχω χαράraquo Καί εἶχε microιά χαρά ῎Ελεγε στούς ἄλλους νά προσευχηθοῦν νά microήν ἔχη χαρά ἀλλά νά πονᾶ γιά τόν Χριστό Τί φιλότιmicroο Καί ὅσο ἔλεγε αὐτά ἄλλη τό-ση χαρά καί ἀγαλλίαση εἶχε Αὐτή βγῆκε ἀπό τόν ἑαυτό τηςraquo

Συνιστοῦσε ὁ Γέροντας laquoΝά κάνουmicroε τό καλό ὄχι ὠφελιmicroιστικά οὔτε νοmicroικά

30 Ἀπορρυπαντικό παλαιότερης ἐποχῆς

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ἀλλά ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό Τότε ὄχι microόνο microέ εὐκολία κάνω ὅτι ὑποχρεοῦ-microαι ἀλλά θυσιάζω καί ὅτι δικαιοῦmicroαιraquo

Τό φιλότιmicroο αὐτή ἡ χαρακτηριστική του ἀρετή λαϊκό τόν ἀνέδειξε εὐεργέτη στρατιώτη ἥρωα καί microοναχό Ἅγιο

Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια

Ὁ Γέροντας εἶχε microεγάλη πίστη στόν Θεό καί τελεία ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι σίγουρος χίλια τοῖς ἑκατό ἄν δώσω τώρα σέ κά-

Ὁ Γέροντας ἐξαϋλωmicroένος laquoΤίς σάρκες του τίς θυσίασε ἀπό φιλότιmicroο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦraquo

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ποιον αὐτό τό πλεκτό microέχρι νά πάω στό Καλύβι microου ὁ Θεός θά microοῦ στείλει ἄλ-λο Ἀλλά στήν ἀρχή γιά νά microᾶς δοκιmicroάση31 microᾶς ἀφήνει λίγο καί νά κρυώσουmicroε καί νά ἀρρωστήσουmicroε καί ἐκεῖ χρειάζεται προσοχή Νά microήν πῆ κανείς laquoΧριστέ microου ἐγώ γιά τήν ἀγάπη σου τό ἔδωσα καί σύ micro᾿ ἄφησες νά ἀρρωστήσωraquo

Ἡ ἐλπίδα πού laquoοὐδέποτε καταισχύνειraquo τόν συνώδευε σέ ὅλη του τήν ζωή καί περισσότερο στίς δυσκολίες Μέσα στό σκότος καί στήν ὁmicroίχλη microιλοῦσε γιά ξαστεριά laquo῞Ολα θά πᾶνε καλά microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦraquo ἔλεγε σέ ἀπεγνωσmicroέ-νες ψυχές Σέ κάποιον πού ἀνησυχοῦσε γιά τίς ἐχθρικές ἐπιβουλές ἐναντίον τῆς Πατρίδος ἔδωσε τήν ἑξῆς ἐλπιδοφόρο ἀπάντηση laquoΚι ἄν microοῦ ποῦν ὅτι δέν ὑπάρχει κανείς ῞Ελληνας ἐγώ δέν ἀνησυχῶ Μπορεῖ ὁ Θεός νά ἀναστήση ἕναν ῞Ελληνα Φθάνει καί ἕναςraquo Ἀκόmicroη πίστευε laquoΚαί ἕνας Χριστιανός νά microείνη microό-νο ὁ Χριστός θά κάνει τό σχέδιό Τουraquo ῞Οταν ἄλλοι microιλοῦσαν γιά δυσάρεστες microελλοντικές ἐξελίξεις στό Ἔθνος καί ἔσπερναν τόν φόβο ὁ Γέροντας microετέδιδε αἰσιοδοξία καί ἐλπίδα˙ microιλοῦσε γιά ἀναστηmicroένη Ἑλλάδα καί γιά ἀνάκτηση τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς laquoὙπάρχει καί Θεός˙ τόν Θεό ποῦ τόν ἔχεις βάλειraquo εἶπε σέ κάποι-ον κληρικό πού ἔβλεπε τό microέλλον τῆς Πατρίδος ζοφερό

῎Ελεγε laquoἌν δέν εἶχα ἐmicroπιστοσύνη στόν Θεό δέν ξέρω τί θά γινόmicroουν Ὁ ἄν-θρωπος νά ἐνεργῆ microέχρις ἑνός σηmicroείου Μετά ὁ Θεός Νά ἔχουmicroε ἀπόλυτη ἐmicroπι-στοσύνηraquo Αὐτό δέν ἦταν γιά τόν Γέροντα microιά ἀκαθόριστη ἐλπίδα ἀλλά χειρο-πιαστή βεβαιότητα microαρτυρουmicroένη microάλιστα microέ ἄπειρα παραδείγmicroατα

Στήν ζωή του δοκίmicroασε πάmicroπολλες φορές τήν ἐπέmicroβαση τοῦ Θεοῦ microέ διαφό-ρους τρόπους Ὡς στρατιώτης εἶχε ἕνα Εὐαγγέλιο καί τό χάρισε ῎Επειτα ζητοῦσε νά βρῆ Εὐαγγέλιο νά διαβάζη τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ῎Εστειλαν στήν Μονάδα τους τά Χριστούγεννα 200 δέmicroατα καί microόνο στό δικό του ὑπῆρχε Εὐαγγέλιο

Κάποτε βαδίζοντας στόν δρόmicroο βρῆκε ἕνα ὡραῖο microεγάλο microανιτάρι laquoΔόξα

τῷ Θεῷraquo εἶπε laquoστήν ἐπιστροφή θά τό κόψω γιά νά περάσω micro᾿ αὐτό τό βράδυraquo Ὅταν ἐπέστρεψε κάποιο ζωντανό εἶχε φάει τό microισό microανιτάρι Δίχως νά στενοχω-ρηθῆ εὐχαρίστησε πάλι τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷ τόσο ἔπρεπε νά φάωraquo σκέφθη-κε καί τό πῆρε Ὅταν τήν ἄλλη microέρα τό πρωΐ βγῆκε ἀπό τό Καλύβι του ὅλος ὁ τόπος ἦταν γεmicroᾶτος microανιτάρια Καί πάλι εὐχαρίστησε τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷraquo καί γιά τό ἕνα καί γιά τό microισό καί γιά τά πολλά

Βρέθηκε κάποτε προσκυνητής στόν Γέροντα καί κρύωνε laquoΤί νά σοῦ δώσω

βρέ παιδίraquo τοῦ εἶπε Ἔψαξε δέν βρῆκε τίποτε καί τοῦ ἔδωσε τό πλεκτό πού φο-ροῦσε Μόλις ἔφυγε ὁ ἐπισκέπτης τήν ἴδια ὥρα ἦρθε κάποιος καί τοῦ ἔφερε δε-microατάκι πού περιεῖχε ἕνα πλεκτό

Πῶς νά microήν ἐmicroπιστεύεται στόν Θεό microετά ἀπό τόσες καί τέτοιες ἐκδηλώσεις

τῆς θείας προνοίας πού τόν φρόντιζε laquoὡς τροφός θάλπουσα τό ἑαυτῆς τέκνονraquo32 Καί ὅmicroως ὁ Θεός τόν οἰκονοmicroοῦσε ὡς ἄξιο καί ἐκλεκτό τέκνο του εἴτε microέ ἀνθρώ-πινο εἴτε microέ ὑπερφυσικό τρόπο ἀπό τά microικρά ὥς τά πλέον ἀπαραίτητα καί συ-νήθως χωρίς νά ἔχη προσευχηθῆ γι᾿ αὐτά Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΤί σιγουριά νιώθει

31 laquoἘκτός πειρασmicroῶν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οὐχ ὁρᾶταιraquo ἀβ Ἰσαάκ Λόγος ΜΔ΄ σ 18732 Α΄ Θεσ β΄ 7

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

τό παιδί στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας Μεγαλύτερη αἰσθάνεται ὁ πιστός στήν ἀγ-καλιά τοῦ Θεοῦ Τώρα νιώθω τήν χαρά τοῦ παιδιοῦ στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας του Εἶναι ἡ ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ σάν τόν παράδεισο Παύει καί ἡ εὐχή παύουν καί ὅλα Ζεῖς στόν παράδεισοraquo

Ἀγάπη ἀρχοντική33

Η κορυφή καί ὁ στέφανος ὅλων τῶν ἀγώνων τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ἀγάπη ῎Ελε-γε laquoΑἰσθάνοmicroαι γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τήν ἴδια ἀγάπη πού εἶχα γιά τούς συγγενεῖς microου Τώρα αἰσθάνοmicroαι ὅλο τόν κόσmicroο σάν ἀδελφούςraquo

Ὁ Γέροντας ἦταν πλήρης ἀγάπης γιά τόν ἄνθρωπο γιά τήν κτίση καί φλε-γόταν ἀπό θεῖο ἔρωτα

Ἀπό microικρό παιδί ἔκανε ἐλεηmicroοσύνες καί βοηθοῦσε πολλούς Οἱ φτωχοί ἄν-θρωποι στήν Κόνιτσα ὅταν εἶχαν ἀνάγκες κατέφευγαν σ᾽ αὐτόν καί ζητοῦσαν βοήθεια laquoἝνεκεν συmicroπαθείας καί στεναγmicroοῦ τῶν πενήτωνraquo ἔδινε καί τά ροῦχα πού φοροῦσε Μέ τήν microεγάλη του ἀγάπη ἀγκάλιασε τά χωριά τῆς Κόνιτσας καί εὕρισκε τρόπο νά βοηθᾶ laquoτούς ἐν ἀνάγκαις καί ἐν ἀσθενείᾳ ὄνταςraquo ῎Εδινε microεγά-λη ἀξία στήν ἐλεηmicroοσύνη Τήν εἶχε ὡς κριτήριο γιά τό ἄν κάποιος εἶναι ἄξιος τοῦ θείου ἐλέους καί τῆς σωτηρίας laquoΜπορεῖ νά εἶναι ἀδιάφορος ὁ ἄλλος ἄν ὅmicroως πονᾶ γιά ἕναν ἄρρωστο ἄν κάνη ἐλεηmicroοσύνη microήν τόν φοβᾶσαι αὐτόνraquo

Παρακινοῦσε τούς ἀνθρώπους νά ἐλεοῦν γιατί πίστευε ὅτι laquoὅταν παίρνης κάτι δέχεσαι ἀνθρώπινη χαρά Ἀλλά ἄν τό δώσης παίρνεις καί θεϊκή χαρά Τό πνευmicroατικό πάρσιmicroο γίνεται microέ τό δόσιmicroοraquo

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον microέ εἰδική ἀνάγκη τοῦ ἔδινε τήν καρδιά του καί ἀπα-ραιτήτως καί κάποια εὐλογία Σέ περιπτώσεις πού δέν εἶχε κάτι ἄλλο ἔδινε τό κοmicroποσχοίνι του ἤ τό πλεκτό του

Ἐντύπωση προξενεῖ ἡ ἀνεξικακία του Ἀνθρώπους πού τόν κατηγοροῦσαν καί ἦταν ἐχθρικοί ἀπέναντί του τούς συγχωροῦσε καί εὐχόταν γι᾿ αὐτούς Ἄν microάθαινε ὅτι ἔπεσαν σέ πειρασmicroό ἤ ἀνάγκη ἔτρεχε νά βοηθήση microέ καρδιά συmicro-πάσχουσα σάν νά ἦταν ἀδελφοί του laquoἌν δέν συγχωροῦmicroε τούς ἄλλους βρισκό-microαστε ἔξω τοῦ παραδείσουraquo τόνιζε χαρακτηριστικά

Ἡ ἀγάπη τοῦ Γέροντα ξεχείλιζε καί ἀγκάλιαζε καί τά ἄγρια ζῶα Αὐτά τήν αἰσθάνονταν πλησίαζαν κοντά του καί ἔτρωγαν ἀπό τά χέρια του ῎Ελεγε laquoΘά πῶ στόν Χριστό laquoΧριστέ microου ἐλέησόν microε τό κτῆνοςraquo Ἄν microέ ρωτήση laquoἘσύ ἐλέ-ησες τά κτήνηraquo τί θά τοῦ ἀπαντήσωraquo

῞Οταν ὁ Γέροντας ἔκανε τήν θεραπεία στήν Κόνιτσα ἡ Χρυσάνθη ἕνα κορι-τσάκι πού βοηθοῦσε τήν κυρία Πατέρα ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο στά ἔντερα Ὁ Γέροντας συmicroπονοῦσε τήν σταύρωνε καί προσευχόταν Παρακαλοῦσε laquoΧριστέ microου δῶσε σέ microένα τόν καρκίνο ἐγώ νά τόν ἔχωraquo Καί ὁ καλός Θεός δέν παρέ-βλεψε τό αἴτηmicroά του Στό τέλος κατά τήν ἐπιθυmicroία του ἔλαβε τήν πολυώδυνη νόσο τοῦ καρκίνου microέ τήν ὁποία τελειώθηκε ἄν καί σέ ὅλη του τήν ζωή συνέ-πασχε microέ τούς ἀσθενεῖς καί ἰδιαίτερα microέ τούς καρκινοπαθεῖς

33 Εἶναι ἔκφραση τοῦ Γέροντα καί σηmicroαίνει τήν ἀγάπη πού δέν ἀποβλέπει στήν ἀνταπόδοση Προσφέ-ρει δηλαδή κανείς σάν τόν ἄρχοντα πού χαρίζει χωρίς νά περιmicroένη ἀνταπόδοση Ἀπό τήν ἔλλειψη αὐτῆς τῆς ἀγάπης προέρχονται τά βάσανα καί οἱ πειρασmicroοί διότι οἱ ἄνθρωποι συνήθως ζητοῦν ἀναγνώριση καί ἀmicroοιβή Ὁ Γέροντας microέ δυό microόνο λέξεις ὑπέδειξε τήν σωστή στάση πρός τούς συνανθρώπους

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

Ἔλεγε laquo῞Οταν ἀκούω τόν πόνο τοῦ ἄλλου σέ σπασmicroένα γυαλιά νά κάθωmicroαι καί σέ ἀγκάθια νά πατάω δέν τό καταλαβαίνω ῞Οταν ὁ ἄλλος πάσχη πραγmicroα-τικά microπορῶ ἀκόmicroη καί νά πεθάνω γιά νά τόν βοηθήσωraquo

Νέος τοῦ διηγεῖτο τά βάσανά του καί ἔκλαιγε microαζί του ἔκλαιγε καί ὁ Γέρον-τας laquoΣταmicroάτα παιδί microουraquo τοῦ εἶπε laquoγιατί θά microᾶς δεῖ κανείς νά κλαῖmicroε καί θά microᾶς περάσει γιά τρελλούςraquo

Συmicromicroετέχοντας στόν πόνο τῶν ἀνθρώπων ξεχνοῦσε τόν ἑαυτό του τήν προ-κοπή του τίς δικές του ἀσθένειες καί ἔκανε καρδιακή προσευχή laquoΧριστέ microουraquo ἔλεγε laquoἄσε microε ἐmicroένα microή microέ ὑπολογίζης Κοίταξε τούς ἀνθρώπους πού βασα-νίζονταιraquo

Οἱ δακρύρροες καί ἔmicroπονες προσευχές του συνωδεύονταν ἀπό νηστεῖες καί ἄmicroετρο κόπο ῞Οταν ἔmicroαθε ὅτι κάποιος νέος διατρέχει σωmicroατικό καί ψυχικό κίν-δυνο γιά microέρες δέν ἔβαλε τίποτε στό στόmicroα του οὔτε καί ἔπαυσε προσευχόmicroε-νος ὥσπου ἔmicroαθε ὅτι διέφυγε τόν κίνδυνο

Σέ ὅλη του τήν ζωή νήστευε κοπίαζε καί προσευχόταν γιά τόν λαό τοῦ Θε-οῦ κινούmicroενος ἀπό τήν microεγάλη του ἀγάπη Αὐτή ἦταν ἡ κινητήρια δύναmicroη Οἱ ἀγῶνες καί οἱ προσευχές του εὐωδίαζαν ἀπό τό ἄρωmicroα τῆς ἀγάπης

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας σέ microέτρα τελειότητος στήν ἀληθινή ἀγάπη δέν ὑπολόγισε τόν ἑαυτό του Μίσησε τήν φιλαυτία καί στήν θέση της ἔβαλε τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο Μαρτυρεῖ Ἁγιορείτης laquoΤό ἰδιαίτερο πού εἶχε ὁ γερο-Παΐσιος ἦταν ὅτι δέν ὑπολόγιζε τόν ἑαυτό του Τοῦ εἶπα κάποτε laquoΠάτερ οἰκονόmicroησε λίγο τόν ἑαυτό σουraquo καί microοῦ ἀπάντησε laquo῞Οταν ἔρχωνται οἱ ἄνθρωποι microέ προβλήmicroατα τί νά κάνω Τόν ἑαυτό microου θά κοιτάξωraquo

Ἀκόmicroη καί τελευταῖα microέ τήν microεγάλη ἐξάντληση ἀπό τήν συχνή αἱmicroορραγία ὅταν διέβλεπε ὅτι ὑπάρχει ἀνάγκη ξεχνοῦσε τήν κατάστασή του καί εἴτε κρε-microασmicroένος στόν φράχτη τῆς Καλύβης του εἴτε πεσmicroένος πάνω στήν σανίδα πού εἶχε γιά κάθισmicroα laquoστήριζε τούς ἀδελφούςraquo

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας στήν ἀγάπη ἀγωνίσθηκε νά τηρῆ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoἌν ἀγαποῦmicroε τόν Θεό φροντίζουmicroε νά τηροῦmicroε τίς ἐντολέςraquo laquoὉ ἔχων τάς ἐντολάς microου καί τηρῶν αὐτάς ἐκεῖνός ἐστι ὁ ἀγαπῶν microεraquo34 Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐξάγνισε τήν καρδιά του καί ἔγινε κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης

Τήν microεγάλη καί ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη του τήν διαισθάνονταν οἱ ἄνθρωποι ῞Ενα παιδί microέ προβλήmicroατα καί ψυχικά τραύmicroατα ἦρθε νά δῆ τόν Γέροντα Τόν συνά-ντησε ἔξω ἀπό τό Καλύβι του στό microονοπάτι τόν ἀγκάλιασε καί ἔκλαιγε microέ λυγ-microούς Ὁ Γέροντας τό παρηγόρησε καί τό βοήθησε νά τελειώση τίς σπουδές του ῞Οταν πῆγε στρατιώτης ἔγραφε στόν Γέροντα γράmicromicroατα ἀποκαλώντας τον laquoΜπαmicroπακούλη microου γλυκέraquo

Γιά τίς microεταξύ microας σχέσεις ἔλεγε laquoΠάντα πρέπει νά ξεκινᾶmicroε ὄχι ὅπως microᾶς βολεύει ἐmicroᾶς ἀλλά ὅπως ἀναπαύει τόν ἄλλον Καί τότε ὅλοι θά ἀναπαύονται καί θά ὑπάρχει ἀγάπηraquo

Μετά ἀπό ὅλα αὐτά δέν θά ἦταν ἄδικο ἐνῶ ἔδωσε τά πάντα γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο νά microήν τοῦ δίνη καί ὁ Θεός ἄφθονη τήν χάρι Του Σάν ἀγαπητό παιδί τοῦ Θεοῦ πού ἦταν ὁ Θεός εἰσάκουε τίς προσευχές του καί ἀπαντοῦσε microέ θαύmicroατα

34 Ἰω ιδ΄ 21

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Σέ ἐπιστολή του (6-4-69) γράφει laquoὍταν ὁ ἄνθρωπος κατορθώση νά ἐλευθε-ρωθῆ ἀπό ὅλους καί ἀπό ὅλα τότε microπορεῖ νά νιώση τήν microεγάλη ἀγάπη τοῦ Θε-οῦ ἡ ὁποία τόν σκλαβώνει καί τόν κάνει δοῦλο τοῦ Θεοῦraquo

Αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Γέροντα τήν αἰσθάνθηκαν καί τά θηρία τοῦ δρυmicroοῦ καί οἱ ἑτερόγλωσσοι Βεδουίνοι καί αὐτή συγκινεῖ καί τούς σηmicroερινούς ταλαιπωρη-microένους νέους Στό πρόσωπό του βρίσκουν τόν στοργικό πατέρα καί τήν ἀγάπη πού στερήθηκαν Πολλοί ἀπό αὐτούς ἄν καί δέν τόν εἶχαν γνωρίσει πηγαίνουν καί βρέχουν microέ δάκρυα τό χῶmicroα τοῦ τάφου του ἐπειδή νιώθουν νά τούς περι-πτύσσεται microέ τήν ἀρχοντική του ἀγάπη ἀπό ἐκεῖ πού βρίσκεται

Ἐργαζόmicroενος ὡς ξυλουργός στήν συντήρησητῶν εἰκόνων του Σινᾶ

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Βrsquo ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ

Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως

Στόν π Παΐσιο ὅπως θά φανεῖ τά στοιχεῖα τῆς φύσεως ὑποχωροῦσαν ἐνίοτε ἐνώπιόν του ἐνῶ ὁ ἴδιος ἐνεργοῦσε ὑπερβαίνοντας καί καταρ-γώντας τούς φυσικούς νόmicroους

Ἄβρεκτος

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε ὀmicroπρέλλα καί ἀδιάβροχο Δέν ἦταν ἀλεξίβρο-χος οὔτε ἀδιάβροχος Ἀντιθέτως ἦταν εὐαίσθητος στό κρύο καί στήν ὑγρασία Κάποιες φορές ὅmicroως γιά τούς λόγους πού γνωρίζει ὁ Θεός γινόταν ἄβρεκτος Ἐνῶ δηλαδή γύρω του ἔβρεχε πολύ αὐτόν δέν τόν ἄγγιζε σταγόνα

laquoΚάποτε microετέφερα τόν Γέρονταraquo διηγεῖται ὁ κ Κουτσογιάννης Κωνσταντῖνος

laquoἀπό τό microοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Χαλκιδικῆς στήν Σουρωτή Σέ ὅλη τήν διαδροmicroή εἴχαmicroε καταρρακτώδη βροχή λές καί εἶχαν ἀνοίξει οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ Μόλις φθάσαmicroε περίmicroεναν οἱ ἀδελφές microέ ὀmicroπρέλλες καί πανωφόρια νά τά δώσουν στόν Γέροντα νά microήν βραχῆ Μοῦ ἔκαναν νόηmicroα νά πλησιάσω ὅσο γίνεται πιό κοντά στό κτίριο ῞Οmicroως ὅλως παραδόξως ἐκείνη τήν στιγmicroή σέ microιά ἀκτίνα δύο microέτρων γύρω ἀπό τό αὐτοκίνητο ἔπαυσε νά πέφτη βροχή ἐνῶ πιό πέρα χαλοῦσε ὁ κόσmicroος Ἀφοῦ κατέβηκε ὁ Γέροντας καί microέ χαιρέτησε καί microπῆκε microέσα ἄρχισε νά βρέχη κανονικά καί πάνω στό αὐτοκίνητοraquo

Ἀθέατος

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη ἀπό τήν Κόρινθο laquoἘπισκέφθηκα τόν γέ-ροντα Παΐσιο στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ τόν Φεβρουάριο τοῦ 1979 Βρῆκα τήν πόρτα ἀνοιχτή Φωνάζω ξαναφωνάζω ξαναφωνάζω ἀπό τήν πόρτα τοῦ φράκτη δέν πῆρα ἀπάντηση Ἦταν πρωί 8 ἡ ὥρα καί περίmicroενα Σέ microιά στιγmicroή βλέπω τόν π Παΐσιο microπροστά microου Ξαφνιάστηκα τά ἔχασα laquoἘδῶ ἤmicroουνα Γιῶργοraquo microοῦ εἶπε

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

ἤρεmicroα Ἀνέφερα ἔπειτα σέ δύο Πνευmicroατικούς τήν ξαφνική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα καί microοῦ εἶπαν ὅτι laquomicroπροστά σου ἦταν καί ὅταν θέλησε παρουσιάστηκεraquo

Μετέωρος

Πολλές φορές ὁ Γέροντας κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς γινόταν microετάρσιος ὑπερυψώνετο καί σωmicroατικά Ἀλλά καί σέ ὧρες ἐργασίας ἤ ὅταν βάδιζε ἐθεά-θη νά microήν πατᾶ στήν γῆ

Στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo ἔζησε ἕνα microεγάλο γεγονός Διηγήθηκε laquoἘνῶ προσευχό-

microουν δέν ξέρω τί microοῦ συνέβη καί σηκώθηκα ψηλά καί ἔβλεπα τό Καλύβι κάτω Τό πῶς ἀνέβηκα δέν τό κατάλαβα οὔτε καί πῶς κατέβηκαraquo

Μαρτυρεῖ microοναχός Ἁγιορείτης laquoἘπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγού-

δαraquo καί τόν βρῆκα νά κτίζη microιά σόmicroπα microέ πυρότουβλα Πατοῦσε πάνω σέ microιά σανίδα πού τήν εἶχε βάλει γιά νά ἀκουmicroπήση πάνω τά ὑλικά Ἐνῶ ἐργαζόταν τόν βλέπω ὑπερυψωmicroένο ἀπό τό ἔδαφος περίπου τριάντα ἑκατοστά καί στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἄν βλέπω καλά Πράγmicroατι ἦταν microετέωρος καί microετά ἀπό λίγο τόν εἶδα πάλι στήν φυσιολογική του θέσηraquo

Μεταδοτικός χάριτος

Ὁ Γέροντας ὅπου πήγαινε microετέφερε διάχυτη γύρω του τήν θεία χάρι laquoὍποι-ος ἔχει χάρι καί πηγαίνει κάπου ἀmicroέσως σάν ἠλεκτρικό ρεῦmicroα διαχέεται αὐτή ἡ πνευmicroατική ἁπαλάδα πού ἔχει Ἐνῶ ὅταν κάποιος ἔχη δαιmicroονική κατάσταση πάλι διασκορπίζεται αὐτό πού ἔχει microέσα του Ἡ δική microας πνευmicroατική κατάστα-ση ἐπηρεάζει καί τούς ἄλλουςraquo

Εἶχε ἐπίγνωση τῆς χάριτος πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός καί microετέδιδε σέ ἀνθρώπους ἀπ᾿ αὐτόν τόν πλοῦτο γιά κάποιον λόγο

Σηκώνει βράχο

Ὁ ἀδελφός τοῦ Γέροντα Λουκᾶς διηγήθηκε laquoὍταν ἦταν στό Στόmicroιο ὁ π Πα-ΐσιος κάποτε ἔπεσε ἕνας microεγάλος βράχος στό microονοπάτι Μαζευτήκαmicroε πολλοί γιά νά τόν microετακινήσουmicroε microέ ξύλα γιά microοχλούς ἀλλά microάταια Ἔφυγαν ὅλοι καί microοῦ εἶπε laquoἌντε πήγαινε καί σύraquo Ἔφυγα πῆγα πιό πέρα καί κρύφθηκα νά δῶ τί θά κάνει Τόν εἶδα νά κάνη τόν σταυρό του νά πιάνη τόν βράχο νά τόν σηκώνη σάν καρέκλα καί νά τόν βγάζη ἀπό τόν δρόmicroοraquo

laquoἈσύλληπτοςraquo

Ὁ Γέροντας ἀπό ταπείνωση ὄχι microόνο ἀπέφευγε νά φωτογραφίζεται ἀλλά

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

Ἀπροσδόκητα microπροστά στόν φωτογραφικό φακό

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

καί αἰσθανόταν δυσφορία καί ἀπέχθεια Ὑποχωροῦσε microόνον σέ εὐαίσθητο καί ταπεινό ἄνθρωπο γιά νά microήν πληγωθῆ ἀπό τήν ἄρνησή του καί τήν ἑρmicroηνεύση ὅτι ὀφείλεται στήν δική του (τοῦ αἰτοῦντος) ἀναξιότητα Τότε ὁ Γέροντας προ-τιmicroοῦσε νά θλίψη τόν ἑαυτό του παρά νά ἀπελπίση τόν ἀδελφό Ἀπό ἀγάπη θυσίαζε καί τήν ταπείνωσή του

Πολλοί ἐπιχείρησαν νά τόν φωτογραφίσουν κρυφά ἤ φανερά σέ περιπτώ-σεις πού συστελλόταν νά ἀντιδράση λόγῳ παρουσίας ἡγουmicroένων ἐπισκόπων ἤ κατά τήν διάρκεια λιτανείας Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἐνίοτε πέτυχαν νά τόν φωτο-γραφήσουν ἀλλά συνήθως οἱ φωτογραφίες βγῆκαν ἀποτυχηmicroένες διότι στήν microορφή τοῦ Γέροντα ὑπάρχει microιά θλίψη microιά ἀντίδραση πού σέ κάνει νά νιώθης ἔνοχος

Ἀλλά ὑπάρχουν καί πολλές microαρτυρίες πού κατ᾽ αὐτή τήν χωρίς εὐλογία κρυφή ἤ ἐκβιαστική φωτογράφηση ὁ Γέροντας κατά θαυmicroαστό τρόπο ἔmicroεινε ἀσύλληπτος ἀπό τόν φωτογραφικό φακό Ἄλλοτε καιγόταν τό φίλmicro ἤ πάθαινε κάποια ἐmicroπλοκή ἡ microηχανή καί ἄλλοτε ἔβγαινε ἡ φωτογραφία κανονικά ἀλλά ὁ Γέροντας ἔλειπε

laquoΠῆγα στήν laquoΠαναγούδαraquoraquo microαρτυρεῖ ἄλλος προσκυνητής laquoκαί δέν ὑπῆρχε

κανείς Ὁ Γέροντας θά ἔπρεπε νά ἦταν microέσα γιατί τό λουκέτο τῆς ξύλινης πόρ-τας κρεmicroόταν ἀνοικτό laquoΕὐκαιρία εἶναιraquo σκέφθηκα Ἔβαλα microέσα ἀπό τά κλαδιά τοῦ φράχτη τήν φωτογραφική microηχανή γιά νά microή φαίνεται καί τήν τοποθέτησα κατάλληλα ὥστε νά παίρνη τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ Κτύπησα τό σιδεράκι Μό-λις βγῆκε ὁ Γέροντας πάτησα τό κουmicroπί Ἤmicroουν ὅλο χαρά Φαντασθῆτε ὅmicroως τήν ἔκπληξή microου ὅταν microετά τήν ἐmicroφάνιση τοῦ φίλmicro εἶδα ὅτι ἡ microέν πόρτα εἶχε βγῆ ὁλοκάθαρα ἀλλά ὁ Γέροντας δέν ὑπῆρχεraquo

Παρόmicroοια συνέβαιναν καί ὅταν ἤθελαν νά ἠχογραφήσουν τήν συζήτηση

Ὑπάρχουν περιπτώσεις πού ἡ κασσέτα δέν γύριζε ἤ γύριζε καί δέν ἔγραφε Ἄλλοτε ἔγραφε ὅλα τά ἄλλα (ὁmicroιλίες τρίτων πουλιά θορύβους) ἀλλά ἡ φωνή τοῦ Γέροντα ἔλειπε

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη laquoΠῆγε microιά παρέα φοιτητῶν στόν Γέ-

ροντα καί ἕνας ἀπ᾿ αὐτούς εἶχε πάρει microαζί του ἕνα microικρό κασσετόφωνο γιά νά γράψη τήν συνοmicroιλία τους Ἀφοῦ συζήτησαν ἀρκετά σέ κάποια στιγmicroή τοῦ λέει ὁ Γέροντας laquoΑὐτό πού ἔχεις στήν τσέπη σου δέν ἔχει γράψει τίποτεraquo Κόκκαλο τό παιδί Πράγmicroατι ὅταν δοκιmicroάστηκε ἡ κασσέτα δέν εἶχε γραφῆ λέξηraquo

Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση

Στόν Γέροντα δόθηκε τό χάρισmicroα νά συναναστρέφεται microέ τά ἄγρια θηρία χωρίς νά τόν βλάπτουν ὅπως συνέβαινε στόν Ἀδάmicro πρό τῆς πτώσεως καί σέ πολλούς Ἁγίους

῎Ελεγε ὁ Γέροντας laquoἈπό τήν στιγmicroή πού ὁ ἄνθρωπος ἔρθει στήν θέση τοῦ ἄλλου microετά ὅλους microπορεῖ νά τούς ἀγαπήση καί τούς ἀνθρώπους ἀκόmicroη καί τά ζῶα καί τά θηρία Τά πάντα τά χωράει microέσα του καί βγαίνει ὁ ἑαυτός του

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

ἀπό τήν ἀγάπη τουΚάποια φορά ἦρθαν δύο microικρές ἀρκοῦδες microέσα στήν αὐλή τοῦ microοναστηριοῦ

τοῦ Στοmicroίου Ὁ Γέροντας τίς ἔπιασε ἀπό τό σβέρκο καί τίς εἶπε laquoἌλλη φορά νά microήν microπαίνετε microέσα στό Μοναστήρι Νά ἔρχεσθε πίσω ἀπό τήν κουζίνα γιά νά σᾶς ταΐζωraquo καί τίς ὡδήγησε στό microέρος αὐτό (Αὐτό τό διηγήθηκαν δύο Κονι-τσιῶτες στόν δόκιmicroο τοῦ Στοmicroίου Παῦλο)

Μαρτυρία microοναχοῦ Ἀλυπίου Ἁγιαννανίτου laquoΓνώριζα τόν Γέροντα ἀπό τήν

ἡλικία τῶν δεκαπέντε ἐτῶν Μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἔγινα microοναχός στήν Ἱ Μ Κουτλουmicroουσίου Πήγαινα καί τόν ἔβλεπα κάθε microέρα Ἄκουγα γιά τά θαύmicroατά του καί microοῦ εἶχε γεννηθῆ ἡ ἐπιθυmicroία νά δῶ ἕνα θαῦmicroα του Γιά ἕνα microῆνα περί-που εἶχα αὐτόν τόν λογισmicroό

raquoἝνα χειmicroωνιάτικο πρωινό ἀρχές Νοεmicroβρίου πῆγα νά τόν δῶ καί τόν βρῆκα νά πλένη τά χέρια του ἔξω στό βαρελάκι Ἦταν microόνος Ἄνοιξε καί microοῦ εἶπε νά περιmicroένω Πῆρε πίσω ἀπό τό βαρέλι ἕνα ἀλουmicroινόχαρτο ὅπου microέσα εἶχε ψίχου-λα τό ἄνοιξε καί κοίταξε πρός τόν οὐρανό Ἐνῶ χαρακτηριστικά δέν ὑπῆρχε κα-νένα πουλί ἀmicroέσως microαζεύτηκαν σmicroήνη πουλιῶν Ποῦ βρέθηκαν ξαφνικά τόσα πουλιά Ἄλλα κάθονταν στό κεφάλι του ἄλλα στούς ὤmicroους καί στά χέρια του καί αὐτός τά τάιζε Βλέποντας αὐτό τό θέαmicroα microέ κατέλαβε ἀmicroηχανία χτυποῦ-σε γρήγορα ἡ καρδιά microου ἀπό συγκίνηση καί γελοῦσα ἀmicroήχανα Ὁ Γέροντας χαmicroογελώντας ἔλεγε στά πουλιά laquoΠᾶτε καί σ᾿ αὐτόνraquo Τά microιλοῦσε σάν νἆταν ἄνθρωποι Ἕνα πού καθόταν στό χέρι του τοῦ ἔλεγε laquoΠήγαινε καί σ᾿ αὐτόν δικός microας εἶναιraquo

raquoΑὐτό διήρκεσε δύο λεπτά περίπου Σέ microιά στιγmicroή ὁ Γέροντας δίπλωσε τό ἀλουmicroινόχαρτο καί τά πουλιά ἐξαφανίστηκαν Ἤmicroουν σαστισmicroένος καί τόν κοί-ταζα laquoΠήγαινε τώραraquo microοῦ εἶπεraquo

Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου

Ἡ προσευχή τοῦ Γέροντα γιά τόν κόσmicroο ἦταν συνάρτηση καί ἀπότοκος τῆς ὅλης πνευmicroατικῆς καταστάσεώς του ἰδιαίτερα τῆς microεγάλης του ἀγάπης

Τό σπάνιο χάρισmicroα τῆς προσευχῆς γιά τόν κόσmicroο τοῦ δόθηκε microετά ἀπό microεγά-λους ἀγῶνες Ἦταν εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου Προσευχόταν γιά ὅλους ὅπως γιά τόν ἑαυτό του Ἡ προσευχή του ἦταν ἀδιάλειπτη καρδιακή καθαρή καί ἀποτελεσmicroατική Τήν χώριζε σέ τρία microέρη ῞Ενα γιά τόν ἑαυτό του ἕνα γιά τούς ζῶντες καί ἕνα γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀλλά στήν πραγmicroατικότητα προ-σευχόταν πιό πολύ γιά τούς ἄλλους παρά γιά τόν ἑαυτό του

Γενίκευε καί ἐπεξέτεινε τήν προσευχή του γιά νά συmicroπεριλάβη ὅλους τούς ἀνθρώπους ῞Οταν ἔκανε προσευχή γιά ἰδιαίτερες περιπτώσεις πχ γιά κάποιον νέο πού εἶχε ξεφύγει ἀπό τόν δρόmicroο τοῦ Θεοῦ πρόσθετε laquoΜνήσθητι Κύριε καί βοήθησε καί ὅλους τούς νέουςraquo ῎Η πάλι ὅταν προσευχόταν γιά κάποιον λχ ἄρ-ρωστο Νικόλαο συmicroπλήρωνε laquoΜνήσθητι Κύριε καί ὅλους τούς Νικολάουςraquo

Ὁ πολύς ἀνθρώπινος πόνος πού ἔβλεπε γύρω του τόν ἔκανε νά βγαίνη ἀπό τόν ἑαυτό του Φαινόταν ἐνίοτε ὁ Γέροντας νά σέρνη τά πόδια του ἀπό ἐξάντλη-ση νά ἀσθενοῦν τά γόνατά του ἀπό τή νηστεία νά εἶναι ἕτοιmicroο τό ὀστράκινο

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

σκεῦος του νά διαρραγῆ ἀπό τίς ἀσθένειες ἀλλά ὅmicroως δέν ἄφηνε τήν προσευ-χή γιά τόν κόσmicroο

Ἔλεγε laquoΠολύ βοηθᾶ ἡ προσευχή γιά τόν κόσmicroο ὅταν microάλιστα ὑπάρχη καρ-διακός πόνος Δέν συmicromicroετέχω στόν πόνο τοῦ ἄλλου ὅταν ἔχω τό ἕνα πόδι πάνω στό ἄλλο καί κάθωmicroαι ἀναπαυτικά καί ἔχω ὅλες τίς ἀνέσειςraquo

Ἡ προσευχή του συνωδευόταν microέ νηστεία κόπο microετάνοιες καί κυρίως ταπεί-νωση ῎Ελεγε laquoΝά ζητᾶmicroε ταπεινά Ἐγώ λέω laquoΘεέ microου εἶmicroαι ἕνα κτῆνος Ἐλέ-ησε καί microένα καί ὅλον τόν κόσmicroοraquoraquo

Πίστευε ὅτι αὐτός ἦταν ὑπεύθυνος γιά τά παθήmicroατα τῶν ἄλλων laquoἌν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος καί εἰσακουόταν ἡ προσευχή microου αὐτοί δέν θά ἔπασχανraquo

Ὁ ἴδιος συναισθανόmicroενος τήν πενία του ὡς καλός ζητιάνος γονάτιζε ἅπλω-νε τά χέρια του στόν Θεό καί παρακαλοῦσε νά βοηθήση τόν καθένα Ξεσποῦσε σέ παρακλητικά λόγια laquoΧριστέ microου σέ παρακαλῶ βοήθησε τόν τάδε πού εἶναι παράλυτος λίγο νά microπορῆ νά συmicromicroαζεύεται (ἐξυπηρετῆται) microόνος τουraquo ῎Η laquoΠα-ναγία microου καί πάλι θά σέ ἐνοχλήσωhellipraquo

Δύο πατέρες πήγαιναν σέ ἀγρυπνία παραmicroονή τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος Πέ-ρασαν ἀπό τόν Γέροντα νά πάρουν τήν εὐχή του Εἶδαν τό πρόσωπό του κατα-κόκκινο καί φαινόταν ἀρκετά στενοχωρηmicroένος Εἶπε στούς πατέρες laquoΚάντε προσευχή ἐκεῖ πού θά πᾶτε πέστε καί στούς ἄλλους Γίνεται πολύ κακό στήν Ρουmicroανία ἔχουν ἐmicroφύλιο πόλεmicroο καί σκοτώνονται πολλοίraquo Ἐκεῖνο τόν καιρό εἶχε ἀνατραπῆ ὁ Τσαουσέσκου Ὁ Γέροντας ἀπό τήν δική του laquoπνευmicroατική τη-λεόρασηraquo ἔmicroαθε τά συmicroβάντα καί συmicromicroετεῖχε στήν δοκιmicroασία τοῦ ρουmicroανικοῦ λαοῦ πονώντας καί προσευχόmicroενος ἔντονα

Ὁ Γέροντας microέ τίς εὐχές του στήριξε ἀναρίθmicroητες ψυχές πού ἀξίζουν πολύ περισσότερο ἀπό ὅλον τόν κόσmicroο Ἐπιπλέον microέ τήν προσευχή του θεράπευσε ἀσθενεῖς καθάρισε δαιmicroονισmicroένους καί microόνο ὁ Θεός γνωρίζει πόσους βοήθησε ἀφανῶς νά βροῦν τόν Θεό καί νά σωθοῦν

Τώρα πλέον πού ὁ Γέροντας δέν εἶναι κοντά microας γιά ν᾿ ἀνάβη κεριά καί νά προσεύχεται γιά ὅλο τόν κόσmicroο microᾶς βοηθᾶ καλύτερα καί πιό ἀποτελεσmicroατικά ἀπό τόν οὐρανό ῎Εχουmicroε ἀποδείξεις τά θαύmicroατα καί τίς ἐmicroφανίσεις του πού γί-νονται microετά τήν κοίmicroησή του

Ἀφοῦ σέ ὅλη του τήν ζωή laquoἠναλώθη ἥδιστα ὡς κηρίονraquo προσευχόmicroενος τώ-ρα ἡ ἄσβεστη λαmicroπάδα τῆς προσευχῆς του καίει ἀκοίmicroητη microπροστά στήν Ἁγία Τριάδα καί πρεσβεύει γιά ὅλους microας

Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος

Αποτελεῖ κοινή διαπίστωση ὅλων ὅσοι συνωmicroίλησαν microέ τόν Γέροντα καί ὅσοι διάβασαν τά κείmicroενά του ὅτι κατεῖχε τό χάρισmicroα τοῦ λόγου καί τῆς θεολογίας τό ἀνώτερο ἀπό ὅλα τά χαρίσmicroατα τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος

Ὁ λόγος του ἦταν ἁπλός σάν τῶν ἁλιέων-Ἀποστόλων πρακτικός ζωντανός παραστατικός ἑλκυστικός ἁπαλός καί γλυκύς ῎Επεφτε σάν δροσιά στίς διψα-σmicroένες ψυχές Στίς διηγήσεις του ἦταν ἀπαράmicroιλλος Συνέπλεκε φυσιολογικά χαριτωmicroένες ἱστορίες καί ἀστεῖα γιά νά γίνη ἡ διήγηση εὐχάριστη πιό παρα-στατική καί νά τονίση κάτι τό πνευmicroατικό Συχνά microιλοῦσε microέ παραδείγmicroατα

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

laquoἐν παραβολαῖςraquo ἀπό τήν φύση καί τήν ζωή ῏Ηταν σαφής στά λόγια του ποι-ητικός καί ἀποφθεγmicroατικός Ἦταν ἱκανός νά microιλᾶ ἄνετα ὅλη τήν ἡmicroέρα χωρίς προετοιmicroασία καί οἱ ἀκροατές του νά κρέmicroωνται ἀπό τά χείλη του

Ὁ λόγος του ἄγγιζε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων laquoἘκεῖνο πού micro᾿ ἔκανε ἐντύπω-σηraquo εἶπε ναρκωmicroανής laquoεἶναι πού ὁ Γέροντας microέ δύο-τρία λόγια κατάφερε νά ἐπικοινωνήση microαζί microας καί νά κινήση τό ἐνδιαφέρον microαςraquo

Ἀνάλογα microέ τήν διάθεσή τους ἄλλοι συνέρχονταν καί microετανοοῦσαν ἄλλοι προβληmicroατίζονταν ἄλλοι ἐνθουσιάζονταν καί ἄλλοι παρηγοροῦνταν Δέν ἔπει-θε τούς ἀνθρώπους λογικά ἀλλά τούς βοηθοῦσε πνευmicroατικά

Κατάπληξη προξενοῦν ἡ πολυmicroέρειά του οἱ πρακτικές γνώσεις ἡ σοφία ἡ ἀπέραντη microνήmicroη του

Εἶχε τήν ἱκανότητα νά κατευθύνη πνευmicroατικά microοναχούς καί microοναστήρια νά δίνη λύσεις στά προβλήmicroατα λαϊκῶν ἀγάmicroων καί ἐγγάmicroων νά διαλέγεται microέ ἐπιστήmicroονες πού ἐντυπωσιάζονταν ἀπό τίς γνώσεις καί τήν εὐστροφία του Συγκατέβαινε ἤ ἀνερχόταν στό microορφωτικό ἐπίπεδο καί στήν πνευmicroατική κατά-σταση τῶν ἀνθρώπων λαmicroβάνοντας ὑπ᾽ ὄψιν του τόν χαρακτῆρα τους τό ἐπάγ-γελmicroά τους τήν καταγωγή τους τά ἐνδιαφέροντά τους κἄ

Ὁ Γέροντας καί microετά τήν κοίmicroησή του βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους microέ τά γραπτά του Τά βιβλία του ἔχουν πρωτοφανῆ ἀπήχηση διαβάζονται ἄπληστα microεταφρά-

1978 Στήν Σουρωτή microέ γνωστό του νέο ἀπό Αὐστραλία

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

ζονται σέ πολλές ξένες γλῶσσες microιλᾶνε στήν καρδιά συγκινοῦν καί ἁπλούς καί διανοουmicroένους

Μέ τήν διδασκαλία πού ἄφησε ὁ Γέροντας ἀναδείχθηκε σύγχρονος διδάσκα-λος τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς Τά λόγια του κυκλοφοροῦν στά στόmicroατα τῶν ἀνθρώ-πων ἐπιδροῦν χαρισmicroατικά καί ὁδηγοῦν ψυχές στήν σωτηρία

Χάρισmicroα παρακλήσεως (= παρηγοριᾶς)

Όπως ὁ ἀνοιξιάτικος ἥλιος διώχνει τήν ὁmicroίχλη καί θερmicroαίνει ἔτσι καί ὁ Γέροντας microέ τό χάρισmicroα τῆς παρακλήσεως (παρηγοριᾶς) ἔδιωχνε τήν θλίψη καί παρηγοροῦσε κάθε βασανισmicroένη ψυχή πού τόν πλησίαζε

Πολλοί κατέφευγαν κοντά του ἔρχονταν στενοχωρηmicroένοι καί ἔφευγαν τε-λείως ἀλλαγmicroένοι Μόνο νά τόν ἔβλεπε κανείς ἔπαιρνε δύναmicroη καί χαρά Ἄν εἶχε καί τήν εὐλογία νά συνοmicroιλήση microαζί του τότε ἔνιωθε πρωτόγνωρη χαρά καί ἔφευγε ἀλλοιωmicroένος Τά ἴδια περίπου λόγια microποροῦσε νά πῆ καί κάποιος ἄλλος σ᾿ ἕναν πονεmicroένο Τά λόγια ὅmicroως τοῦ Γέροντα microετέδιδαν τήν χάρι τοῦ Θεοῦ εἶχαν ἄλλη δύναmicroη

Κατώρθωνε νά παίρνη ὅλον τόν ἀνθρώπινο πόνο καί τήν θλίψη καί νά microε-ταγγίζη χαρά καί παρηγοριά Ὁ ἴδιος γευόταν τήν πίκρα ἀλλά οἱ ἄνθρωποι γέ-microιζαν χαρά καί γλυκύτητα

Ἡ εἰλικρινής ἀγάπη του γιά τόν κάθε ἄνθρωπο ἔκανε τόν πόνο καί τά προ-βλήmicroατα τῶν ἄλλων δικά του

Οἱ ἀσθενεῑς ἔβλεπαν τό παράδειγmicroά του καί παρηγοροῦντο Ἐνῶ ὁ ἴδιος ὑπέ-φερε ἀπό πολλές ἀσθένειες ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσε Δέν παρακαλοῦσε τόν Θεό νά τοῦ δώση ὑγεία ῏Ηταν πάντα εὐδιάθετος ξεχείλιζε ἀπό χαρά καί χαρο-ποιοῦσε τούς θλιmicromicroένους ῞Ολοι ἔφευγαν χαρούmicroενοι microέσα στίς θλίψεις τους Δέν ἔδινε ψεύτικη παρηγοριά Τόνιζε τήν πίστη στόν Θεό τήν ὑποmicroονή τήν δοξολογία τήν πνευmicroατική ἀντιmicroετώπιση τῆς δοκιmicroασίας καί ἔδειχνε τό τέλος καί τόν σκοπό τῶν θλίψεων Γλύκαινε τά παθήmicroατα τῆς παρούσης ζωῆς microέ τήν ἐλπίδα τῆς αἰωνίας

Ὅταν κανείς πλησίαζε στό Καλύβι του ἔνιωθε microιά γλυκύτητα laquo῞Ολη ἡ ἀτmicroό-σφαιρα σέ γλύκαινεraquo ὅπως microαρτυροῦν πολλοί Κανείς δέν ἔφευγε ἀπό κοντά του ἀπαράκλητος Νέοι microέ ψυχολογικά προβλήmicroατα καί τάσεις αὐτοκτονίας παρηγοροῦντο καί ἔφευγαν microέ σταθερή ἀπόφαση νά microετανοήσουν καί νά ζή-σουν πνευmicroατικά

Ἑλληνοπόντιος πρόσφυγας δέν κατάφερνε νά βρῆ ἐργασία ῏Ηρθε σέ ἀπόγνω-ση Εἶχε ἀποφασίσει νά αὐτοκτονήση Ἕνας φίλος τοῦ συνέστησε νά ἐπισκεφθῆ τόν γέροντα Παΐσιο καί πῆγε νά τόν δῆ Ἄλλαξε ἔγινε ἄλλος ἄνθρωπος καί ἔφυ-γε χαρούmicroενος microέ ἐλπίδες Στό τέλος εἶπε laquoΚαί βουνό νά microοῦ τύχη τώρα θά τό κάνω στήν ἄκρη νά περάσωraquo

Εὐλαβής προσκυνητής κλαίγοντας ἀπό συγκίνηση διηγήθηκε laquoΕἶχα ἔρθει τό 1992 ἀπό τόν Καναδᾶ ἀπελπισmicroένος Ἤmicroουν χωρισmicroένος ἔπαιρνα ναρκωτικά καί δεκατέσσερα φάρmicroακα Εἶχα τριανταδύο χρόνια νά κοινωνήσω Ὁ Γέροντας συνωmicroιλοῦσε microέ καmicromicroιά δεκαπενταριά ἀνθρώπους στήν αὐλή Φαινόταν πολύ ἐξαντληmicroένος Ἔφυγαν οἱ ἄλλοι καί ἔmicroεινα τελευταῖος Μοῦ εἶπε laquoἈπό πολύ

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

microακρυά ἔρχεσαι Πολύ καιρό σέ περίmicroεναraquo Ἡ ἀγάπη του microέ ἀλλοίωσε Ἔνιω-θα ὅτι ἔβλεπε τά πάντα Ξέχασε τήν κατάστασή του καί πῆρε πάνω του ὅλα τά προβλήmicroατά microου Ὅλα microοῦ τά τακτοποίησε Τήν ὑγεία˙ (τώρα παίρνω microόνο ἕνα χάπι γιά τήν πίεση) τήν οἰκογένεια˙ ἔχω τώρα καί microιά κορούλα Παϊσία τήν ἐρ-γασία καί τό κυριώτερο τήν πίστη microου στόν Χριστό Ἡ microητέρα microου χαρούmicroενη microοῦ λέει laquoΠαιδί microου εἶσαι ὅλος ἕνα θαῦmicroαraquo

Κάποτε στήν Θεσσαλονίκη συνάντησε ὁ Γέροντας ἕναν κληρικό-microαθητή του Ἐνῶ συνωmicroιλοῦσαν τούς πλησίασε microιά microαυροφόρα γυναίκα πολύ πικραmicroένη καί εἶπε microέ ἔνταση καί πόνο laquoΠέστε microου γιατί εἶναι ἄδικος ὁ Θεός Μοῦ πῆρε τόν ἄνδρα microου καί τώρα τό παιδί microουraquo Ὁ Γέροντας δέν εἶπε τίποτε Κοίταξε δεξιά-ἀριστερά καί προσευχήθηκε ῞Υστερα εἶπε στήν γυναίκα laquoΕὐλογηmicroένη τώρα σάν microοναχή εἶσαιraquo Ἡ γυναίκα ἠρέmicroησε ἔβαλε microετάνοια φίλησε τό χέρι του καί ἔφυγε εὐχαριστώντας

Ἀκόmicroη καί λίγο πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του ὅταν ἦταν microεγάλοι οἱ πόνοι τῆς ἀσθενείας του καί ἦταν σχεδόν ἡmicroιθανής δέν ἔπαυε νά παρηγορῆ τόν λαό τοῦ Θεοῦ

Νέος γνωστός του εἶχε σοβαρό πρόβληmicroα ὑγείας πού τοῦ δηmicroιούργησε θλί-ψη ἀβάσταχτη Κατέφυγε σέ ψυχιάτρους καί ἔπαιρνε φάρmicroακα Ὁ Γέροντας τόν κάλεσε ἰδιαίτερα τόν εἶδε γιά λίγα λεπτά τοῦ εἶπε δυό λόγια ἀλλά ἡ χαρά πού πῆρε τό παιδί ἦταν microεγάλη καί ἀπερίγραπτη ῎Εφυγε ἄλλος ἄνθρωπος καί πέ-ταξε τά ψυχοφάρmicroακα

Ἄν καί ὁ ἴδιος ὑπέφερε ἔδινε ὅmicroως παρηγοριά στούς ἄλλους ῞Οσο ζοῦσε παρηγοροῦσε ἀπό τήν γῆ Τώρα πιά εἶναι παράκλητος ἀπό τούς οὐρανούς καί microεσίτης πρός τόν Θεό

laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo

Έλεγε ὁ Γέροντας laquoΕὐωδία δίνει ὁ Θεός κάποτε σέ ὥρα προσευχῆς Ἄλλοτε σέ ὥρα πού δέν προσεύχεσαι Αὐτό εἶναι γιά νά παρηγορήση νά ἐνδυναmicroώση καί νά πληροφορήση κάποια ψυχή πάντως γιά κάποιον σκοπό Εἶναι ἔντονη ἡ εὐωδία Δέν microοιάζει microέ τήν εὐωδία τῶν ἀρωmicroάτων Αἰσθάνεσαι microεγάλη ἀνακού-φιση Μερικές φορές δέν ἀντέχεις ἀπό τήν ἔντονη εὐωδίαraquo

Αὐτή ἡ θεϊκή εὐωδία εἶναι δηλωτική τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος σέ microέρη ἁγιασmicroένα ἤ ὅπου ὑπάρχουν ἅγια Λείψανα

῎Οχι microόνο αἰσθανόταν εὐωδία ὁ Γέροντας ἀλλά καί ὁ ἴδιος εἶχε γίνει laquoεὐωδία

Χριστοῦraquo Ἄπειρες φορές τόν πρόδιδε ἡ θεία χάρις καί πιστοποιοῦσε τήν ἁγιό-τητά του microέ εὐωδία πού σάν laquomicroύρον ἐκκενωθένraquo ἐξερχόταν ἀπό τόν ἴδιο ἀπό προσωπικά του ἀντικείmicroενα ἤ ἀπό χώρους ὅπου ἔζησε

Μοναχός ἁγιορείτης διηγεῖται laquoἩ εὐωδία ἡ ὁποία πήγαζε ἀπό τόν Γέροντα

ἦταν ἄλλο πρᾶγmicroα Πολλές φορές ὅταν ἀσπαζόmicroουν τό χέρι του αἰσθανόmicroουν ἕνα ὑπερφυσικό ἄρωmicroα σάν microύρο Τό ἴδιο αἰσθανόmicroουν νά ἐξέρχεται ἀπό τό στόmicroα του καί ὅταν microοῦ microιλοῦσε ἐνῶ φυσιολογικά λόγῳ τῆς ὑπερβολικῆς του νηστείας θά ἔπρεπε νά ἐξέρχεται δυσοσmicroία Ἐπανειληmicromicroένως εἶχε συmicroβῆ τό ἴδιο

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

ἄρωmicroα νά τό πρωτοαισθάνωmicroαι microόλις περνοῦσα τό ρέmicroα καί νά microέ συνοδεύη σέ ὅλη τήν διαδροmicroή microέχρι νά φθάσω στό Κελλί του στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ ἁγιορείτης ἱεροmicroόναχος Ἀ microαρτυρεῖ laquoΜέ περίmicroενε ὁ Γέροντας ἕνα πρωινό

γιά νά κάνουmicroε microιά ἐργασία microαζί ῞Οταν τοῦ ἀσπάσθηκα τό χέρι αἰσθάνθηκα ἔντονη εὐωδία ἀλλά καί ὅλη ἡ αὐλή ἦταν πλήρης εὐωδίαςraquo

laquoΚάποια φοράraquo microαρτυρεῖ ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τήν Ἱ Μονή Τιmicroίου Προ-

δρόmicroου Μεταmicroορφώσεως laquoαἰσθανόmicroουν εὐωδία ὅπως ἀπό τά ἅγια Λείψανα Ὁ παππούλης (π Παΐσιος) ἦταν σέ microικρή ἀπόσταση Στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἀπό ποῦ προέρχεται καί πλησιάζοντας κοντά του διαπίστωσα ὅτι ἡ εὐωδία ἐξερχό-ταν ἀπό τόν Γέρονταraquo

Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους

Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό Ἑλληνικά δέν γνώριζε ἄλλη γλῶσσα Ὅmicroως συνέβη ἐπανειληmicromicroένως -ὅταν ὑπῆρχε λόγος- microέ τήν γλῶσσα τῆς Πεντη-κοστῆς νά συνοmicroιλήση καί νά συνεννοηθῆ θαυmicroάσια microέ ἑτερο-γλώσσους

laquo῎Ηmicroουν παρώνraquo διηγεῖται ὁ ἱ Ε Κ laquoκάποτε στό Κελλί τοῦ Γέροντα microαζί

microέ ἄλλους τρεῖς ἐπισκέπτες καί ἕνα Γάλλο πού δέν microιλοῦσε λέξη Ἑλληνικά ῞Οταν ἦρθε ἡ σειρά του νά microιλήση microέ τόν Γέροντα πῆγαν πιό πέρα καί γιά δε-καπέντε λεπτά συνωmicroιλοῦσαν καθισmicroένοι στά κούτσουρα Τούς βλέπαmicroε πού συζητοῦσαν microέ ἐνδιαφέρον Πῶς ἐπικοινωνοῦσαν ἀφοῦ δέν ὑπῆρχε κοινή γλῶσ-σα ἐπικοινωνίας Ὁ ξένος ἔφυγε χαρούmicroενος Ἡ ἱκανοποίηση φαινόταν ἔκδηλη στό πρόσωπό τουraquo

Γάλλος περιηγητής εἶχε συmicroφωνήσει microέ κάποιον microοναχό νά πᾶνε microαζί νά δοῦν

τόν Γέροντα Τό βράδυ εἶχε ἀγρυπνία στό Μοναστήρι πού ἔmicroενε Ὁ microοναχός microετά τήν ἀγρυπνία πῆγε στό Κελλί του νά ξεκουραστῆ Ὁ ἀλλοδαπός ἀπό τόν πόθο νά δῆ τόν Γέροντα κατέβηκε microόνος του στό Καλύβι Συνωmicroίλησαν θαυmicroάσια καί ἀπό τήν συζήτηση σχηmicroάτισε τήν ἐντύπωση ὅτι ὁ Γέροντας γνώριζε ἄπταιστα Γαλλικά

Μαρτυρία π Π Λ laquoΒρέθηκα κάποτε στήν ldquoΠαναγούδαrdquo καί ἕνας ἀλλοδα-

πός περίmicroενε νά microιλήση microέ τόν Γέροντα Προσφέρθηκα νά κάνω τόν διερmicroηνέα Ἀρχικῶς ὁ Γέροντας περίmicroενε νά ἀκούση τήν microετάφραση τῶν ἐρωτήσεων Στήν συνέχεια ἀπαντοῦσε στίς ἐρωτήσεις πρίν κάνω τήν microετάφρασηraquo

Πνευmicroατικό τέκνο τοῦ Γέροντα διηγεῖται laquoΜιά microέρα πῆγα πολύ πρωί στήν laquoΠα-

ναγούδαraquo Πέρασα στό Ἀρχονταρίκι καί βρῆκα ἕναν ἀλλοδαπό ἐπισκέπτη Μέχρι νά ἑτοιmicroάση ὁ Γέροντας τό κέρασmicroα microέ τά λίγα Ἀγγλικά πού ἤξερα πιάσαmicroε τήν συζήτηση καί microοῦ εἶπε ὅτι χθές βράδυ ἦρθε ἀργά Καθυστέρησε γιατί ἔχασε τόν δρόmicroο πέρασε ἡ ὥρα καί ὁ Γέροντας τόν φιλοξένησε Συζήτησαν χωρίς καmicromicroιά δυ-σκολία καί ὁ ξένος νόmicroιζε ὅτι ὁ Γέροντας ἤξερε Ἀγγλικάraquo

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

Παράδοξες microεταβάσεις

Ὁ Γέροντας ἐνῶ βρισκόταν στό Κελλί του στό Ἅγιον ῎Ορος microετα-φερόταν πολύ microακρυά γιά νά βοηθήση κάποιον πού κινδύνευε ἤ γιά κάποιον ἄλλον λόγο

Οἱ ἄνθρωποι τόν ἔβλεπαν καί τόν ἄκουγαν Ἄλλοτε ἦταν ἀθέα-τος παρακολουθοῦσε καί γνώριζε τί συmicroβαίνει σέ κάποιο πρόσωπο σέ microιά οἰκογένεια ἤ σέ ἕνα microοναστήρι

Στό microοναστήρι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς ἔκει-

ραν κάποια ἡλικιωmicroένη microοναχή ἐσπευσmicroένα λόγῳ τοῦ ἐπικειmicroένου θανάτου της Ὁ π Παΐσιος δέν εἶχε πληροφορηθῆ ἀκόmicroη τήν ρασοφορία ὡστό-σο ἐνῶ ἦταν στό Ἅγιον Ὄρος παρευρίσκετο καί παρακολουθοῦσε τήν κηδεία καί δέν microποροῦσε νά καταλάβη ποιά microοναχή κηδεύουν

Τίς ἡmicroέρες πού πῆγε νά προσκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα ἦλθε microία παρέα νέων

νά τόν δῆ Ἐνῶ ἀπουσίαζε ἀπό τό Κελλί του αὐτοί τόν βρῆκαν Τούς ἄνοιξε ὁ Γέροντας τούς κέρασε λουκούmicroι συζήτησαν καί ἔφυγαν πολύ χαρούmicroενοι Δια-νυκτέρευσαν στήν Μονή Φιλοθέου καί ἐκεῖ ἀνέφεραν ὅτι εἶδαν τόν Γέροντα Οἱ πατέρες ἀποροῦσαν πῶς τόν βρῆκαν ἐνῶ ἔλειπε Τήν ἑποmicroένη κάποιος Φιλοθε-ΐτης πῆγε στήν laquoΠαναγούδαraquo ἀλλά δέν βρῆκε τόν Γέροντα Ρώτησε σέ γειτονι-κό Κελλί καί ἐπιβεβαίωσαν τήν ἀπουσία του

Τό γεγονός αὐτό εἶχε πληροφορηθῆ καί ὁ τότε πορτάρης τῆς Μονῆς Κουτλου-microουσίου ὁ νῦν ἡγούmicroενος Βατοπεδίου Ἀρχιmicro Ἐφραίmicro καί ἄλλοι πατέρες καί εἶ-χε γίνει εὐρύτερα γνωστό στό Ἅγιον Ὄρος

Ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τό Μοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορ-

φώσεως Χαλκιδικῆς διηγεῖται laquoΜιά microέρα πού ἐπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγούδαraquo εἶχε πολύ κόσmicroο Στό τέλος microοῦ εἶπε νά κοιmicroηθῶ στό Καλύβι του Φάγαmicroε κάτι πρόχειρο καί εἶπε νά ξεκουραστοῦmicroε γιατί ἦταν πολύ κουρα-σmicroένος καί ξάγρυπνος Εἶχε δυό βραδυές νά κοιmicroηθῆ Τό πρωί πού microέ κάλεσε γιά τήν ἀκολουθία microοῦ εἶπε

ndash Δέν micro᾿ ἄφησαν νά κοιmicroηθῶ ὅλη τή νύχταndash Ποιός Γέρονταndash Νά γινόταν ἔξω ἀγρυπνία ῏Ηταν πολύ ὡραῖαἘνῶ βρισκόταν στό Ἅγιον Ὄρος συmicromicroετεῖχε στήν ὁλονύκτια πού γινόταν σέ

Μοναστήρι ἔξω στόν κόσmicroο

Διόραση καί προόραση

Ὁ Γέροντας ἔχοντας τό διορατικό καί τό προορατικό χάρισmicroα προγνώριζε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἐνίοτε τόν ἐρχοmicroό τῶν ἐπισκεπτῶν τήν διάθεση τήν πνευmicroατική τους κατάσταση τό ὄνοmicroα τόν τόπο καταγωγῆς τό θέmicroα πού τούς ἀπασχολοῦσε τό παρελθόν καί τό microέλλον τους Εἶχε δική του τηλεόραση (πνευ-

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

microατική) καί ἔβλεπε ἀκόmicroη κάποιο πρόσωπο πού ἦταν microακρυά του τί κάνει πῶς περνᾶ microέ τί ἀσχολεῖται Ἐγνώριζε ἄλλοτε τί γράφει ἕνα γράmicromicroα πού τοῦ ἔστελναν καί ἔδινε τήν ἀπάντηση χωρίς νά τό διαβάση˙ τί περιέχει ἕνα δέmicroα χωρίς νά τό ἀνοίξη

Εἶπε laquo῞Οταν ἄρχισε ὁ πόλεmicroος στόν Περσικό αἰσθάνθηκα στόν ὕπνο microου ἕναν

πόνο Ἄκουγα ἕνα βουητό ἀπό κανόνια βόmicroβες ἀεροπλάνα καί ξύπνησα Κατά-λαβα ὅτι εἶχε ἀρχίσει ὁ πόλεmicroος καί γινόταν microεγάλο κακό Ὅταν microετά ἦρθε ἕνας πατέρας ἀπό τό Κουτλουmicroούσι καί microοῦ εἶπε ὅτι ἄρχισε ὁ πόλεmicroος ἀπάντησα ὅτι ἔχει περίπου δύο ὧρες πού ἄρχισε Τό ἴδιο αἰσθάνθηκα καί τήν τρίτη ἡmicroέραraquo

Ὁ κ Τσολάκης Βασίλειος Ἀστυνοmicroικός ἀπό Ἀριδαία διηγεῖται laquoΚάποιος γνω-

στός microου εἶχε πάει στό ἐξωτερικό Δυστυχῶς ἐκεῖ ἔmicroπλεξε microέ Προτεστάντες microέ ἀποτέλεσmicroα νά ἀρνηθῆ τήν Ὀρθοδοξία καί νά γίνη Προτεστάντης

raquoΜιά microέρα microέ ἐπισκέφθηκε στό γραφεῖο microου καί βλέποντας τήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου microοῦ εἶπε ἔντροmicroος laquoΑὐτόν τόν ξέρω Πρίν δέκα χρόνια πῆγα στό Κελλί του microέ ἄλλους δύο Μόλις φτάσαmicroε microόνο ἐmicroένα δέν microοῦ ἐπέτρεψε νά microπῶ Διότι microοῦ εἶπε ὅτι εἶmicroαι αἱρετικός γιατί δέν πιστεύω στήν Παναγία καί στούς Ἁγίουςraquoraquo

Ὁ κ Θ κάτοικος Χ τελευταῖα παρακολουθοῦσε τίς διαλέξεις κάποιας ὀρ-

γανώσεως ἀπό αὐτές πού σάν δηλητηριώδη microανιτάρια ξεφυτρώνουν κάθε τό-σο στήν χώρα microας microέ φιλοσοφικοεπιστηmicroονική δῆθεν κάλυψη ἀλλά ὑπόπτου περιεχοmicroένου καί στόχων Μελετοῦσε ἐπίσης σχετικά βιβλία καί φυλλάδια πού τοῦ ἔδιναν ῞Οσα ἄκουγε ἤ διάβαζε εἶχαν σάν ἀποτέλεσmicroα νά τόν κάνουν νά microήν αἰσθάνεται καλά κάπως σάν ζαλισmicroένος θολωmicroένος microπερδεmicroένος Προ-βληmicroατιζόταν ἄν ἔπρεπε νά συνεχίση διχαζόταν καί στενοχωριόταν Κάποιος φίλος του πού πληροφορήθηκε τήν δυσκολία του τοῦ συνέστησε νά πάη στό Ἅγιον ῎Ορος νά συmicroβουλευθῆ τόν γέροντα Παΐσιο Πείσθηκε καί ξεκίνησε γιά τό Ἅγιον ῎Ορος ἔβαλε microάλιστα στήν δεξιά ἐξωτερική τσέπη τοῦ microπουφάν του τήν Ἁγία Γραφή ἐνῶ στήν ἀριστερή ἐσωτερική τσέπη κάποιο βιβλίο καί φυλλά-δια τῆς ὀργανώσεως

Φθάνοντας στήν laquoΠαναγούδαraquo βρῆκε τόν Γέροντα περιτριγυρισmicroένο ἀπό πο-λύ κόσmicroο Περίmicroενε microέχρις ὅτου ἔφυγαν οἱ ἄλλοι ἐκτός ἀπό δύο πού ἤθελαν νά δοῦν ἰδιαιτέρως τόν Γέροντα Σκεφτόταν πῶς νά ἐκθέση τό πρόβληmicroά του ἀλλά ὁ Γέροντας τόν πρόλαβε καί ρώτησε

ndash Τί κάνει ἡ Χ (ἀνέφερε τήν πατρίδα του)ndash Καλά εἶναι πάτερ εἶπε γεmicroᾶτος ἀπορία γιά τό πῶς ὁ Γέροντας πού τόν

ἔβλεπε πρώτη φορά γνώριζε τήν πατρίδα τουndash Κοίτα Θ (νέο ξάφνιασmicroα γιατί τόν προσφώνησε microέ τό ὄνοmicroά του) αὐτό

τό βιβλίο πού ἔχεις σ᾿ αὐτή τήν τσέπη (καί τοῦ ἔδειξε τήν τσέπη πού εἶχε τήν Ἁγία Γραφή) εἶναι καλό καί νά τό microελετᾶς ὅσο πιό συχνά microπορεῖς ἀλλά αὐτά πού ἔχεις ἐδῶ (καί τοῦ ἔδειξε ἀριστερά στό στῆθος) πέταξέ τα τό συντοmicroώτερο γιατίhellip ἔχει τρελλοκοmicroεῖο ἡ Χ (πατρίδα του) Ἄν δέν ἔχη θά πᾶς ἀλλοῦraquo

Στό Στόmicroιο ἐνῶ καθόταν microέ ἀνθρώπους στό Ἀρχονταρίκι ἔλεγε laquo῎Ερχεται

ὁ Βασίλης καί ὁ Δηmicroήτρηςraquo καί σηκωνόταν νά microαγειρέψη ἤ νά ἑτοιmicroάση καφέ

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

Ἀποροῦσαν οἱ ἄλλοι πῶς τό ξέρει

Ὑπῆρχαν καί microερικοί πού ζητοῦσαν νά λάβουν πεῖρα laquoτοῦ ἐν αὐτῷ λαλοῦ-ντος Χριστοῦraquo ῎Ηθελαν νά διαπιστώσουν ἄν ὁ Γέροντας ἔχη διορατικό καί προ-ορατικό χάρισmicroα

Ἀξιωmicroατικός πού ἦταν στά ραντάρ θέλησε νά δοκιmicroάση ἄν καί τό laquoραντάρraquo τοῦ Γέροντα λειτουργῆ καλά ἀλλά laquoπιάστηκεraquo ἀπό αὐτό Δηλαδή laquoἔπιασεraquo καί ἀπεκάλυψε τούς λογισmicroούς του

Σέ γνωστή του microοναχή εἶπε laquoΣέ βλέπω (ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος) πού διαβάζεις

συνέχεια τόν βίο τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου Καλά κάνεις νά τόν διαβάζηςraquo

Κάποιος χτύπησε τό καmicroπανάκι ἐνῶ ὁ Γέροντας ἔκανε εἰκονάκια στήν πρέσ-σα Κοίταξε ἀπό τό παράθυρο καί εἶδε ἕνα νέο Δέν ἄνοιξε Συνέχισε τό ἐργόχει-ρό του Τρεῖς φορές πῆγε στό παράθυρο καί προσεκτικά παρατηροῦσε τόν νέο Τήν τρίτη φορά microονολογοῦσε laquoἄντε στό καλό παλληκάριraquo καί ἐξήγησε στόν παριστάmicroενο microοναχό laquoΚαί νά τοῦ ἀνοίξω δέν βγαίνει τίποτε διότι ἔχει κάνει τήν καρδιά του σταῦλοraquo

Κάποτε στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo χτύπησε τό καmicroπανάκι Ὁ Γέροντας κοίταξε ἀπό

τό παράθυρο καί εἶδε ἕναν λαϊκό νά περιmicroένη Τόν παρατηροῦσε γιά λίγη ὥρα καί microονολογοῦσε laquoΠετραχήλι ἔχει παπᾶς δέν εἶναιraquo Ἀφοῦ τοῦ ἄνοιξε καί συζήτησαν ἀπεκάλυψε ὁ ἐπισκέπτης ὅτι ἦταν microάγος καί φοροῦσε κατάσαρκα πετραχήλι

Μαθητής τῆς Ἀθωνιάδος πῆγε στόν Γέροντα καί ἐκεῖνος τόν ρώτησε laquoΠόσα

ἀδέλφια εἶστεraquo laquoὈκτώraquo ἀπάντησε τό παιδί laquoΛάθος κάνειςraquo τοῦ εἶπε laquoἐννιά

Στήν ἹΜ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορφώσεως

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

εἶστεraquo Ἡ microητέρα του ἦταν ἔγκυος καί ὁ microαθητής δέν τό γνώριζε

Πολλές φορές δεχόταν ἐλλάmicroψεις Ἐνῶ βάδιζε ἤ συνωmicroιλοῦσε ἤ ἐργοχειροῦσε λάmicroβανε ἕνα microήνυmicroα microία πληροφορία γιά κάτι πού συνέβαινε πολύ microακρυά σέ κάποιο πρόσωπο Τό Ἅγιο Πνεῦmicroα τόν πληροφοροῦσε καί ὁ Γέροντας ἀνάλο-γα microέ τήν περίπτωση ἤ ἄναβε κερί καί προσευχόταν ἤ ἔσπευδε αὐτοπροσώπως νά βοηθήση

Χάρισmicroα ἰάσεων

Ὁ ἅγιος Μάξιmicroος ὁ Ὁmicroολογητής θεωρεῖ τό ἰαmicroατικό χάρισmicroα ἐπακόλουθο τῆς ἀγάπης Γράφει laquoὉ τήν φυσικήν κατορθώσας φιλανθρωπίαν microετά τήν τε-λείαν τῆς φιλαυτίας ἀναίρεσιν ἰαmicroάτων δέχεται χάρισmicroαraquo35

Τέτοιο χάρισmicroα ἔλαβε καί ὁ Γέροντας Θεράπευσε πολλούς πού ἔπασχαν ἀπό ἀσθένειες ἀνίατες καρκίνο λευχαιmicroία καρδιοπάθεια παραλυσία τύφλωση καί ἔλυσε τήν στείρωση πολλῶν γυναικῶν

Συνήθως προγνώριζε τό πρόβληmicroα καί τήν ἐξέλιξή του Ἄν ἔβλεπε πίστη στόν ἀσθενῆ καί ὅτι ἡ θεραπεία δέν θά τόν βλάψει πνευmicroατικά microέ microόνο τόν λόγο του laquoδέν ἔχεις τίποτε εἶσαι καλάraquo ὁ ἀσθενής ἔφευγε ὑγιής Ἐνίοτε σταύ-ρωνε τούς ἀρρώστους microέ τά ἅγια Λείψανα καί τούς ἔχριε microέ ἔλαιον ἀπό τό καν-τήλι τῆς Παναγίας

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας τό ἑξῆς laquoΧθές (Ἰούλιος τοῦ 1992) φέρανε ἕνα παιδάκι

ἐδῶ δέκα ἐτῶν τελείως τυφλό Μόλις τό εἶδα τό ρώτησα laquoΠαιδί microου τί θέλεις νά σοῦ δώση ὁ Χριστόςraquo Αὐτό microοῦ εἶπε laquoΘέλω νά γίνω καλό παιδίraquo καί πρίν προλάβω νά προσευχηθῶ τό παιδί ἀπέκτησε τό φῶς τουraquo

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε αὐτό γιά νά παρηγορήση ἄλλον ἀόmicromicroατο ἀλλά ἀπέ-κρυψε τήν δική του συmicroβολή ὅπως καί σέ ἄλλες περιπτώσεις πού ἁπλῶς ἀνα-φέρει ὅτι ὁ τάδε δέν ἔχει τίποτε θά γίνει καλά

Ὁ κ Γκόλιας Ματθαῖος ἀπό τά Ἰωάννινα microαρτυρεῖ laquoἙνός φίλου microου ἡ κόρη

ἡλικίας 17 ἐτῶν ἔπασχε ἀπό σκλήρυνση κατά πλάκας καί σιγά-σιγά παρέλυε Πήγαmicroε στόν Γέροντα καί τοῦ ἀναφέραmicroε σχετικά Λέει στόν πατέρα της laquoἩ Γεωργία θά γίνει καλά καί θά πάει νά σπουδάσηraquo

Σέ διάστηmicroα ἑνός ἔτους ἡ βελτίωση ὑπῆρξε θεαmicroατική Ἡ Γεωργία ἔγινε τε-λείως καλά καί σπούδασε στήν Ἀθήνα Ἔκτοτε δέν ἀρρώστησε ξανάraquo

Μαρτυρία Π Δ ἀπό Θεσσαλονίκη ἀποφοίτου Ἀθωνιάδος laquoΚάποιος microαθητής

τῆς Ἀθωνιάδος ὁ Ἰ Μ κατά τό ἔτος 1989 ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο Βρέθηκε ὄγ-κος πίσω ἀπό τό microάτι Πρίν microπῆ στό χειρουργεῖο πῆγε ἡmicroέρα Σάββατο microέ τόν πατέρα του στόν Γέροντα Ὁ πατέρας microέ δάκρυα παρακαλοῦσε νά κάνη προσευ-χή καί τόν ρωτοῦσε ἐπίmicroονα ἄν θά γίνει καλά τό παιδί του

Ὁ Γέροντας microέ σιγουριά τούς εἶπε laquoΜήν στενοχωριέστε δέν εἶναι τίποτεraquo

35 Πρός Θαλάσσιον 59 PG 90 617C

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

Ἔφυγαν κάπως παρηγορηmicroένοι Ὅταν τήν Τετάρτη πῆγαν γιά τήν ἐγχείρηση οἱ γιατροί κατόπιν ἐξετάσεων διεπίστωσαν ὅτι ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανισθῆ δέν ὑπῆρχε τίποτε καί φυσικά ἐξεπλάγη-σαν

Ὁ πατέρας καί ὁ γυιός κατάλαβαν τί εἶχε συmicroβῆ καί τό Σάββατο ἦρθαν πάλι στό Ὄρος καί πῆγαν χαρούmicroενοι στόν Γέροντα γιά νά τόν εὐχαριστήσουν Ὁ πατέρας καί πάλι ἔκλαιγε ἀλλ᾿ αὐτή τήν φο-ρά microέ δάκρυα χαρᾶς διότι microέ τίς εὐχές τοῦ Γέροντα σώθηκε τό microάτι τοῦ παιδιοῦ τουraquo

Ὁ Ἱεροmicroόναχος Ἀ ἀνέφερε laquoΚάποια γυναίκα εἶχε 14 χρόνια

παντρεmicroένη χωρίς νά ἀποκτήση παιδί Ἀγανακτοῦσε καί ἔλεγε laquoΓιατί ὁ Θεός νά microήν microοῦ δώση καί microένα παιδίlaquo Ἀνέφερα στόν Γέροντα τήν περίπτωση καί microοῦ εἶπε laquo῎Ε νά κάνη ἕνα παδί γιά νά microήν γογγύζηraquo Καί ὄντως στό χρόνο ἀπέκτησεraquo

Ὑπῆρχαν καί ἄλλες δυσκολώτερες περιπτώσεις ὅπως ἀνέφερε ὁ Γέρο-

ντας laquoΚάνω γιά ὁρισmicroένους χρόνια προσευχή καί δέν βοηθιοῦνται γιατί ἔχουν πεῖσmicroα θέληmicroα ἐγωισmicroό Λένε laquoΓιατί ὁ Θεός δέν microοῦ δίνει αὐτόraquo Καί γιατί νά microᾶς τό δώση Γιά νά microᾶς κάνη πιό ἐγωιστές πιό θεληmicroατάρη-δες Δέν τούς ὠφελεῖ ἄν τό δώση Εἶναι σάν νά διατάζη micro᾿ αὐτόν τόν τρόπο τόν Θεό Ἐνῶ ἄν ἔλεγαν laquoἌν θέλης δῶσε microου αὐτόraquo Ὁ τρόπος προσευχῆς νά εἶναι ταπεινόςraquo

Ἔγραφε σέ ἐπιστολή (18-9-67) laquoΠολλές φορές ἐπέmicroεινα στήν προσευχή διά διάφορα θέmicroατα (ἀπαιτητικῶς) ἤ ἀτοmicroικά microου ἤ ἄλλων ἀδελφῶν καί microετά ἀναγ-

Τό Κελλί τοῦ Ὑπατίου τήν ἐποχή πού διέmicroενε ἐκεῖ ὁ Γέροντας

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

κάστηκα νά ζητήσω συγγνώmicroην ἀπό τόν Θεό καί νά ζητῶ ξανά τό ἀντίθετο Ἔκτοτε παρακαλῶ ὅτι εἶναι συmicroφέρον τῆς ψυχῆς νά δίδη σάν καλός πατέρας διότι ὅλη ἡ θυσία Του ἔγινε διά νά ἀποκαταστήση τίς ψυχές microας στόν παράδει-σο κοντά Τουraquo

Ὁ Γέροντας δέν microεροληπτοῦσε οὔτε ἔκανε διακρίσεις Τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ εἶναι διαφορετικό γιά τόν κάθε ἄνθρωπο Τό βέβαιο εἶναι ὅτι ὅλοι παρηγοροῦ-νταν καί ἐνισχύονταν ἀπό τόν Γέροντα

Ἄν δέν προηγηθῆ ἡ ψυχική θεραπεία ἡ σωmicroατική microόνη της δέν ὠφελεῖ γιατί συνήθως οἱ θεραπευmicroένοι ἐπανέρχονται στόν ἴδιο ἁmicroαρτωλό τρόπο ζωῆς

Ἐπεδίωκε ὄχι microόνο νά θεραπευθῆ ὁ ἀσθενής ἀλλά περισσότερο νά σωθῆ ἡ ψυχή του γιά τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος καί ἔχυσε τό αἷmicroα Του Φυσικά τό πιό microεγάλο θαῦmicroα γι᾿ αὐτούς πού θεραπεύονταν ἦταν ὅτι ἐνδυναmicroώ-νονταν στήν πίστη γίνονταν συνειδητά πιστοί θεράπευαν τήν ψυχή τους ἀπό τά πάθη καί δόξαζαν microέρα-νύχτα τόν Θεό Αὐτό ἔχει ἀπείρως microεγαλύτερη ἀξία καί αἰώνια διάρκεια ῎Ηθελε νά συνεργήσουν καί οἱ ἀσθενεῖς στήν θεραπεία τους Νά κάνουν ἔστω καί microιά microικρή θυσία γιά τόν Χριστό πχ νά κόψουν ἕνα πάθος τους τό τσιγάρο τό ποτό ἤ κάτι ἄλλο

῞Οταν οἱ θεραπευθέντες ἀπό εὐγνωmicroοσύνη ἤθελαν νά προσφέρουν κάτι ὁ Γέροντας δέν τό δεχόταν Ζητοῦσε microόνο νά τακτοποιηθοῦν πνευmicroατικά νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν ὡς καλοί Χριστιανοί Δέν ζητοῦσε νά κάνουν ἐλεηmicroοσύνες microεγάλες νά κτίζουν Ἐκκλησίες κλπ οὔτε ἐπέβαλ-λε φορτία δυσβάστακτα Αὐτά τά ἄφηνε στήν προαίρεσή τους Ἡ χαρά τοῦ Γέροντα ἦταν microεγάλη ὅταν microαζί microέ τήν σωmicroατική θεραπεία θεραπευόταν καί ἡ ψυχή τοῦ ἀσθενοῦς βοηθιόταν ὅλη ἡ οἰκογένειά του καί δοξαζόταν τό ὄνο-microα τοῦ Θεοῦ

Προβολέας ἀκτίστου φωτός

Ὁ Σεβασmicroιώτατος microητροπολίτης Ξάνθης κκ Παντελεήmicroων ὡς αὐτόπτης microάρτυς ἀναφέρει laquo῏Ηταν βαθύς ὄρθρος microετά ἀπό διανυκτέρευση στήν Καλύ-βη τῆς laquoΠαναγούδαςraquo Διαβάσαmicroε τήν ἀκολουθία στό Ἐκκλησάκι τοῦ Κελλιοῦ Λειτουργοῦσα (ὡς ἱερεύς) καί ἔψελνε ὁ γερο-Παΐσιος Καθώς προχωροῦσε ἡ θεία Λειτουργία ἦλθε ἡ ὥρα τῆς θείας Κοινωνίας Ὁ Γέροντας πλησίασε microε-τά πολλῆς εὐλαβείας καί συστολῆς νά microεταλάβη τῶν ἀχράντων Μυστηρίων Καθώς ἔσκυψε ἔβγαλε τό σκοῦφο του ἐλευθερώνοντας τά microαλλιά του ῎Εκ-πληκτος παρατηροῦσα ὅτι τό πρόσωπό του microέ φανερά τά σηmicroεῖα τῆς θείας ἀλλοίωσης εἶχε γίνει φωτεινό Ἐξέπεmicroπε ἱλαρό ἔντονο φῶς Θέαmicroα ἀσυνήθι-στο γιά microένα τό ὁποῖο microετέφερε microέσα microου τόν γλυκασmicroό αὐτῆς τῆς θείας microαρ-microαρυγῆς Δέν θέλησα νά πῶ τίποτα Κράτησα ὡς τίmicroιον δώρηmicroα στήν microνήmicroη microου τήν φωτοφόρο microορφή του ἕτοιmicroη νά ὑποδεχθῆ τόν Κύριο τῆς δόξης καί τήν καταθέτω γιατί δέν ἀνήκει στήν ἐλαχιστότητά microου ἀλλά σέ ὅλους ὅσοι ἀποζητοῦν παρηγοριά ἀπό τό φωτοφόρο πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

Γrsquo ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία

Ὅπως ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος εἶχε τρεῖς microητέρες τήν φυ-σική του microητέρα τήν Παναγία καί τήν βροντή διότι ὠνοmicroάσθηκε ἀπό τόν Κύριο laquoβοανεργέςraquo (υἱός βροντῆς) ἔτσι καί ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό

τήν microητέρα του Εὐλογία καί τήν Παναγία αἰσθανόταν καί τήν ἁγία microας Ἐκκλη-σία ὡς ἀληθινή του microητέρα Εἶναι ὄντως microητέρα ὅλων τῶν πιστῶν ἀφοῦ microᾶς ἀναγεννᾶ microέ τό Βάπτισmicroα καί microᾶς τρέφει microέ τήν χάρι τῶν microυστηρίων της

Ὁ Γέροντας τόνιζε ἰδιαίτερα αὐτή τήν σχέση του ῎Εγραφε σέ ἐπιστολή του πρός κάποιον νέον laquoΜετά ὅταν τελειώσης τίς σπουδές νά κάνης ὅτι σέ ἀνα-παύει ἐντός τῶν κόλπων τῆς microητέρας Ἐκκλησίαςraquo

῏Ηταν microοναχός microέ ἐκκλησιαστικό φρόνηmicroα καί ἐκκλησιαστική συνείδηση Οἱ ἐκκλησιολογικές του ἀπόψεις ἦταν ὀρθοδοξότατες Πίστευε ὅτι ἡ Ἐκκλησία κατέχει τό πλήρωmicroα τῆς ἀποκαλυφθείσης Ἀληθείας Ἔλεγε laquo῞Οτι ἔχει ἡ Ἐκ-κλησία εἶναι λαmicroπικαρισmicroένοraquo Ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων κατορθώνεται στήν Ἐκκλησία Αἰσθανόταν ὅτι ἀποτελεῖ microέλος της Ὑπέτασσε τό θέληmicroά του καί θυσιαζόταν γιά τό καλό της Ἀκόmicroη καί ἡ ἄσκησή του εἶχε ἐκκλησιαστική ἀνα-φορά Πίστευε ὅτι laquoὅταν διορθώσω τόν ἑαυτό microου διορθώνεται ἕνα κοmicromicroάτι τῆς Ἐκκλησίαςraquo Ἡ ἀγάπη του γιά αὐτήν ἦταν πολύ microεγάλη Γιά τήν εὐστάθειά της ὑπέmicroεινε κόπους καί θυσίες γιά τήν δόξα της προσευχόταν συνεχῶς Γιά τήν ἑνότητά της ἀγωνίστηκε πολυτρόπως Ἔγραφε laquoΔέν εἶmicroαι ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν κάνει τήν Ὀρθόδοξον τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν κόmicromicroα Ἀγαπῶ τούς καλούς ἐργάτας τοῦ Χριστοῦ καί βοηθῶ ὅσο microπορῶraquo

Βοήθησε πολλούς νέους νά γίνουν καλοί κληρικοί ἐργάτες στόν ἀmicroπελῶνα τοῦ Κυρίου Τούς συmicroβούλευε laquoἘργασθεῖτε ταπεινά microέσα στήν Ἐκκλησία καί ὁ Κύριος θά σᾶς προδώσει (ἀναδείξει φανερώσει) στά microάτια τῶν ἀνθρώπωνraquo Κάποιοι ἀπό αὐτούς σήmicroερα κοσmicroοῦν τήν Ἱεραρχία

῎Ηθελε οἱ κληρικοί νά ἑτοιmicroάζουν τόν λαό microέ τήν microετάνοια γιά νά ἀποφύ-γουmicroε τήν δικαία ὀργή τοῦ Θεοῦ Ἡ διακονία τους νά ἀποβλέπη στήν σωτηρία τῶν πιστῶν καί στήν δόξα τῆς Ἐκκλησίας ὄχι στήν αὐτοπροβολή ῎Ελεγε γιά κληρικό πού ἐπετέλεσε ἔργο ἀξιόλογο ὅτι laquoθά εἶχε ἀξία τό ἔργο του ἄν δέν ἦταν κάτι τό προσωπικόraquo

Ὁ ἴδιος ἀθόρυβα ἀπό τό ἀσκητήριό του παρακολουθοῦσε τήν ἐκκλησιαστι-

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

κή κατάσταση microέ ἐνδιαφέρον Προσευχόταν microιλοῦσε ἔγραφε καί ὅταν τό ἔκρινε ἀναγκαῖο ἐξερχόταν στόν κόσmicroο γιά κάποια ἐκκλησιαστική ὑπόθεση Γιά ἕνα τέ-τοιο θέmicroα βγῆκε καί συνάντησε τόν ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυmicroο καί ἄλλη φορά πῆγε στόν microητροπολίτη Φλωρίνης κκ Αὐγουστῖνο Ἐκεῖνος τοῦ εἶπε laquoΚαλόγερε ἦρθες νά microέ ἐλέγξηςraquo laquoὌχι Σεβασmicroιώτατεraquo ἀπάντησε laquoΤό Εὐαγγέλιο λέει laquoἐάν ἁmicroαρ-τήση εἰς σέ ὁ ἀδελφός σου ὕπαγε καί ἔλεγξον αὐτόνraquo36 δέν λέει γιά τόν Πατέραraquo Τοῦ ἔβαλε ἐδαφιαία microετάνοια καί στήν συνέχεια τοῦ εἶπε κάτι τό ὁποῖο δέχθηκε ὁ ἀγωνιστής Μητροπολίτης καί ἔκτοτε τόν εἶχε σέ microεγάλη εὐλάβεια Ἀρκετοί Ἐπίσκο-ποι τόν συmicroβουλεύονταν καί ἐπιζητοῦσαν τήν ἐπικοινωνία microαζί του

Πονοῦσε πολύ ὅταν ὑπῆρχαν σκάνδαλα καί ἐκκλησιαστικές κρίσεις Τότε προ-σευχόταν περισσότερο laquoΣᾶς ἔγραψα τό βαθύ πόνο microουraquo ἔγραφε σέ ἐπιστολή του σέ microιά τέτοια περίοδο (12-4-75) καί ἐξηγοῦσε γιατί συmicroβαίνουν αὐτά laquoΛείπει ἡ πατε-ρική πνευmicroατική ἀρχοντιά καί ἑπόmicroενο εἶναι νά microαλώνουmicroε σάν τούς γύφτουςraquo

Γιά τό πολυσυζητηmicroένο θέmicroα τῶν θρησκευτικῶν ὀργανώσεων ὁ Γέροντας εἶπε laquoΤίς χριστιανικές ὀργανώσεις νά microήν τίς διαλύσουmicroε ἀλλά νά τίς κάνουmicroε πατε-ρικέςraquo

Ἰδιαιτέρως σεβόταν τόν Οἰκουmicroενικό θρόνο Ἀναγνώριζε τήν πανορθόδοξη ἀποστολή του καί κατανοοῦσε τήν δύσκολη θέση πού βρίσκεται Προσευχόταν πολύ καί τόν ὑπερασπίστηκε δηmicroόσια σέ πολλές περιπτώσεις

Ἀπό τό Στόmicroιο εἴδαmicroε τόν Γέροντα σφοδρό πολέmicroιο τῶν αἱρέσεων Στά θέmicroα-τα τῆς πίστεως ἦταν ἀκριβής καί ἀσυγκατάβατος

Εἶχε microεγάλη ὀρθόδοξη εὐαισθησία γι᾿ αὐτό δέν δεχόταν συmicroπροσευχές καί κοινωνία microέ πρόσωπα microή ὀρθόδοξα Τόνιζε laquoΓιά νά συmicroπροσευχηθοῦmicroε microέ κά-ποιον πρέπει νά συmicroφωνοῦmicroε στήν πίστηraquo Διέκοπτε τίς σχέσεις του ἤ ἀπέφευγε νά δῆ κληρικούς πού συmicromicroετεῖχαν σέ κοινές προσευχές microέ ἑτεροδόξους Τά laquomicroυ-στήριαraquo τῶν ἑτεροδόξων δέν τά ἀναγνώριζε καί συmicroβούλευε οἱ προσερχόmicroενοι στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά κατηχοῦνται καλά πρίν βαπτισθοῦν

Καταπολέmicroησε τόν οἰκουmicroενισmicroό καί microιλοῦσε γιά τό microεγαλεῖο καί τήν microονα-δικότητα τῆς Ὀρθοδοξίας τήν πληροφορία του ἀρυόmicroενος ἀπό τήν ἐν καρδίᾳ του θεία χάρι Ὁ βίος του ἀποδείκνυε τήν ὑπεροχή τῆς Ὀρθοδοξίας

Γιά ἕνα διάστηmicroα εἶχε διακόψει microαζί microέ ὅλο σχεδόν τό ὑπόλοιπο Ἅγιον ῎Ορος τό microνηmicroόσυνο τοῦ πατριάρχου Ἀθηναγόρα γιά τά ἐπικίνδυνα ἀνοίγmicroατά του πρός τούς Ρωmicroαιοκαθολικούς Ἀλλά τό ἔκανε microέ πόνο laquoΚάνω προσευχήraquo εἶπε σέ κάποιον laquoγιά νά κόβη ὁ Θεός microέρες ἀπό microένα καί νά τίς δίνη στόν πατριάρ-χη Ἀθηναγόρα γιά νά ὁλοκληρώση τήν microετάνοιά τουraquo

Χωρίς νά ἐπιδιώκη νά φαίνεται ὁmicroολογητής microέ τόν τρόπο του ἀντιδροῦσε microι-λοῦσε καί ἔγραφε σέ ἐκκλησιαστικά πρόσωπα laquoἩ Ἐκκλησίαraquo ἔλεγε laquoδέν εἶναι καράβι τοῦ κάθε ἐπισκόπου νά κάνη ὅτι θέλειraquo Οἱ ἀντιδράσεις του αὐτές συνωδεύ-ονταν ἀπό πολλή προσευχή καί ἀγάπη γιά τήν Ἐκκλησία ἀλλά καί γιά τούς πα-ρεκτρεποmicroένους καί προϋπέθεταν ἀπάθεια διάκριση καί ἄνωθεν φωτισmicroό

῞Ενα ἄλλο θέmicroα πού ἀπασχόλησε τόν Γέροντα ἦταν τό θέmicroα τοῦ ἡmicroερολο-γίου Πονοῦσε γιά τόν χωρισmicroό καί προσευχόταν Λυπόταν γιά τίς παρατάξεις τῶν παλαιοηmicroερολογιτῶν πού εἶναι ξεκοmicromicroένες σάν τά κλήmicroατα ἀπό τήν Ἄmicroπε-

36 Ματθ ιη΄ 15

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

λο καί δέν ἔχουν κοινωνία microέ τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα καί τίς κατά τόπους αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες Μερικές τέτοιες ἐνορίες στήν Ἀθήνα καί στήν Θεσσαλονίκη ἑνώθηκαν καθ᾿ ὑπόδειξή του microέ τήν Ἐκκλησία κρατώντας τό παλαιό ἑορτολόγιο

Ἔλεγε laquoΚαλό ἦταν νά microήν ὑπῆρχε αὐτή ἡ ἑορτολογική διαφορά ἀλλά δέν εἶναι θέmicroα πίστεωςraquo Στίς ἐνστάσεις ὅτι τό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας ἀπαντοῦσε laquoΤό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας καί τό παλιό εἰδωλολάτρηςraquo ἐννοώντας τόν Ἰούλιο Καίσαρα

Μέ τήν ἀγάπη τήν προσευχή καί τήν διάκρισή του γνώριζε πότε νά microιλᾶ πῶς νά ἐνεργῆ καί νά βοηθᾶ ἀθόρυβα τήν microητέρα Ἐκκλησία ἀποφεύγοντας τά ἄκρα καί θεραπεύοντας πληγές πού ταλαιπωροῦν τό σῶmicroα τῆς Ἐκκλησίας καί σκανδαλίζουν τούς πιστούς

Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος

Ὁ Γέροντας ξερριζωmicroένος ἀπό τήν βρεφική του ἡλικία καί ἔχοντας ζήσει τήν φρίκη τοῦ πολέmicroου καί τῆς Κατοχῆς γνώριζε ἀπό τήν πεῖρα του ὅτι τό νά laquoδιάγωmicroεν ἤρεmicroον καί ἡσύχιον βίονraquo εἶναι microεγάλη εὐλογία

Ἀγαποῦσε τήν Πατρίδα καί ἔλεγε laquoΚαί ἡ Πατρίδα εἶναι microιά microεγάλη οἰκογέ-νειαraquo Δέν ἐπεδίωκε τό ἐθνικό microεγαλεῖο τήν δόξα καί τήν ἰσχύ microέ τήν κοσmicroική ἔννοια ἀλλά τήν εἰρήνη τήν πνευmicroατική ἄνοδο καί τήν ἠθική ζωή τῶν πολιτῶν γιά νά microᾶς βοηθᾶ καί ὁ Θεός Οὔτε ἐπιζητοῦσε τήν ἀσφάλεια γιά νά ἀπολαmicro-βάνουν οἱ ἄνθρωποι τίς ἀνέσεις τους

Σέ κάποιον ῞Ελληνα θερmicroό πατριώτη πού ζοῦσε στήν Ἀmicroερική καί προσπα-θοῦσε νά προβάλλη τήν Ἑλλάδα συνέστησε ν᾿ ἀγωνισθῆ γιά νά ἁγιάση καί ὕστερα νά προβάλλη σωστά καί πνευmicroατικά καί τήν Ἑλλάδα

῞Οπως οἱ Προφῆτες τοῦ Ἰσραήλ συmicromicroετεῖχαν στήν ζωή τοῦ ἔθνους ἐνεργά microέ τόν τρόπο τους προσεύχονταν θρηνοῦσαν ἔλεγχαν βασιλεῖς κήρυτταν microετά-νοια καί προφήτευαν γιά τά ἐπερχόmicroενα δεινά τό ἴδιο καί ὁ Γέροντας δέν ἦταν ἀδιάφορος καί ἀπαθής στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος Ὁ προφήτης δέν ἦταν ἐθνικι-στής πού ἔλεγε laquoΔιά Σιών οὐ σιωπήσοmicroαιraquo37 Τό ἴδιο καί ἡ στάση τοῦ Γέροντα ἦταν καθαρά πνευmicroατική

Στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος δέν ἤθελε οἱ Χριστιανοί νά εἶναι ἀδιάφοροι Πολύ λυ-πόταν πού ἔβλεπε πνευmicroατικούς ἀνθρώπους νά ἐπιζητοῦν νά βολευθοῦν οἱ ἴδιοι καί νά microήν ἐνδιαφέρωνται γιά τήν Πατρίδα Ὁ καηmicroός του καί ἡ ἀπορία του ἦταν πῶς οἱ ὑπεύθυνοι δέν ἀντιλαmicroβάνονται ποῦ ὁδηγούmicroαστε Ὁ ἴδιος ἀπό παλαιά διέβλεπε τήν σηmicroερινή κατάσταση καί ἀνησυχοῦσε ἀλλά δέν διέσπειρε τίς ἀνησυχίες του στόν κόσmicroο Ἔλεγε laquoἈπό τό κακό πού ἐπικρατεῖ σήmicroερα θά βγεῖ microεγάλο καλόraquo

Πίστευε ὅτι ἕνας microοναχός microπορεῖ νά βοηθήση ὁλόκληρο τό Ἔθνος laquoἌλλον ὁ Θεός τόν κάνει microοναχό γιά νά βοηθήση microιά οἰκογένεια καί ἄλλον γιά νά βοηθή-ση ὁλόκληρο Ἔθνος Τό Ἅγιον Ὄρος πολλά microπορεῖ νά προσφέρη Μπορεῖ νά δη-microιουργήση πάλι τό Βυζάντιο ἀπό τό ὁποῖο προῆλθεraquo

37 Ἡσ ξα΄ 1

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα

Η ἐξωτερική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα ἦταν ἑνός συνηθισmicroένου microοναχοῦ Τό ἀνάστηmicroά του microέτριο περίπου 160 micro ὕψος ῏Ηταν πολύ λεπτός σκελετωmicroένος ἀπό τήν πολυετῆ ἄσκηση microέ ὡραῖα ἁρmicroονικά καί λεπτά τά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου Ἡ ὅλη ἐmicroφάνισή του ἀπέπνεε καλωσύνη καί συmicroπάθεια

Τό βλέmicromicroα του ζωηρό ἐκφραστικό (ἐκφραζόταν καί microιλοῦσε microέ τά microάτια του) διεισδυτικό καί σπινθηροβόλο Εἰρήνη σιγουριά καί ἀρχοντιά συνώδευαν τίς κινήσεις του Τά γένια του microέτρια πυκνά καί σχεδόν κατάλευκα πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του Τά microαλλιά του microιξοπόλια (ἀσπρόmicroαυρα) καί πολύ πυκνά ἔφθα-ναν ὥς τούς ὤmicroους του Συνήθως φοροῦσε πλεκτό microάλλινο σκοῦφο χοντρό γιά τό κρύο Σέ ἐξόδους φοροῦσε τόν συνηθισmicroένο ἁγιορείτικο

Οἱ παλάmicroες τῶν χεριῶν του microεγαλύτερες τοῦ κανονικοῦ στιβαρές ἔδειχναν ἄνθρωπο πού εἶχε ἀσχοληθῆ microέ χειρωνακτικές ἐργασίες Τά πέλmicroατα τῶν πο-διῶν του microεγάλα δυσανάλογα πρός τό ἀνάστηmicroά του Τά δόντια του ἔλειπαν σχεδόν ὅλα ἐκτός ἀπό δύο στήν ἄνω σιαγόνα καί λίγα microπροστινά στήν κάτω Δέν θέλησε νά βάλη δόντια ἄν καί τοῦ πρότειναν πνευmicroατικά του τέκνα Συ-γκατατέθηκε ὅmicroως καί ἔβαλε δύο laquoγκυλιέδεςraquo ὅπως ὠνόmicroαζε τίς θῆκες ῞Οταν γελοῦσε φαίνονταν χαρακτηριστικά Παρά τήν ἔλλειψη τῶν δοντιῶν microιλοῦσε καθαρά καί δέν φαινόταν αὐτό σάν σωmicroατικό microειονέκτηmicroα Ἡ ἔκδηλη θεία χάρι σκέπαζε αὐτή τήν ἔλλειψη καί τόν ἔκανε νά φαίνεται laquoὡραῖος κάλλειraquo Τό πρόσωπό του ἦταν φωτεινό καί χαριτωmicroένο Ὁλόκληρος ἦταν laquoλαmicroπρόν τῆς χάριτος γνώρισmicroαraquo

Οἱ αἰσθήσεις του παρέmicroειναν ὀξύτατες ὥς τήν κοίmicroησή του καί λειτουργοῦ-σαν πολύ καλά Μέ τήν ὄσφρησή του ἀπό ἕνα χιλιόmicroετρο microακρυά αἰσθανόταν κάποιον πού κάπνιζε Ἡ ἀκοή του πολύ εὐαίσθητη Ἡ ὅρασή του καταπληκτική Ἔβλεπε λεπτοmicroέρειες ἀπό πολύ microακρυά Μέ γυαλιά πρεσβυωπίας ἔκανε ξυλό-γλυπτα microέ λεπτοmicroέρειες ὥς τά τέλη τῆς ζωῆς του

Φαινόταν ἕνας φυσιολογικός ἄνθρωπος ἀλλά ἔκρυβε στόν laquoκρυπτόν τῆς καρ-δίας ἄνθρωπον τόν κατά Θεόν κτισθένταraquo τήν θεία χάρι πού ἦταν ἀδύνατο νά κρυφθῆ καί ἀσύλληπτο νά κατανοηθῆ

Ἄν καί γέρων λευκόθριξ ἀσθενής καί χωρίς δόντια ἦταν ὅmicroως λέων Εἶχε κάτι τό δυνατό τό ἀποφασιστικό τό θεϊκό Μέσα σέ αὐτό τό ἀσθενικό καί microι-κροκαmicroωmicroένο σῶmicroα κρυβόταν microιά ψυχή ἀνδρεία microέ πολλή δύναmicroη καί θυmicroό

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

Τόν θυmicroό οἱ ἅγιοι Πατέρες τόν ὀνοmicroάζουν νεῦρο τῆς ψυχῆς Αὐτή τήν δύναmicroη (θυmicroό) τήν ἔστρεψε πρός τό καλό καί τήν ἀξιοποίησε γιά νά ἐπιτύχη τίς ἀρετές Δέν δίσταζε νά ἐλέγξη κάποιον ὅταν ἔκανε κακό πού ὑπερέβαινε τά ὅρια καί νά θυmicroώση ἀπαθῶς38 -laquoὀργίζεσθε καί microή ἁmicroαρτάνετεraquo- χωρίς νά χάση τήν εἰρήνη του πάντοτε ὅmicroως ὑπερασπί-ζοντας κάτι ἀνώτερο καί ὄχι τόν ἑαυτό του Μιλοῦσε τότε ὄχι κυριευ-microένος ἀπό τό πάθος τῆς ὀργῆς ἀλλά microέ πόνο ψυχῆς

Ἦταν ἀπό φύσεως ἀνοικτός καί εὐχάριστος φιλόξενος καί ἐλεή-microων γνήσιος Ἀνατολίτης Ἀγαποῦσε νά διηγῆται χαριτωmicroένες ἱστορί-ες microέ πνευmicroατικό περιεχόmicroενο καί νά γελᾶ ἀπό τήν καρδιά του laquoΔυ-στυχῶς σήmicroεραraquo ἔλεγε laquoχάθηκε ἀπό τούς πολλούς τό φυσικό γέλιοraquo Μποροῦσε νά ξεσπάση σέ κλάmicroατα ἀπό συmicroπάθεια νά ἀσπασθῆ ὡς ἀδελφό του κάποιον πονεmicroένο πού πρώτη φορά ἔβλεπε καί νά κάνη κάθε θυσία γιά νά τόν ἀναπαύση καί νά τόν βοηθήση Καί ὅλα αὐτά τά ἔκανε ἀπό τήν καρδιά του φυσικά καί αὐθόρmicroητα

Θυσιαζόταν γιά τό πιστεύω του καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν πλησίον Ἀπε-χθάνετο τήν διπροσωπία τήν χαmicroέρπεια καί τήν ἀσυνειδησία Τιmicroοῦσε καί σε-βόταν τούς ἐναρέτους τούς εὐλαβεῖς ὅσους εἶχαν ἰδανικά καί ἐργάζονταν γιά τό καλό τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ἔθνους τούς φιλότιmicroους πού εἶχαν πνεῦmicroα θυ-σίας ῎Ελεγε laquo῎Εχω microέσα στήν καρδιά microου αὐτούς πού ἔχουν καλωσύνη εὐλά-βεια καί ἁπλότηταraquo

Στόν πιό ἄσηmicroο ἄνθρωπο ἄν microάλιστα ἦταν πονεmicroένη καί εὐαίσθητη ψυχή ταπεινωνόταν ἀπεριόριστα γινόταν χῶmicroα Ἀλλά γινόταν βουνό πανύψηλο βρά-χος ἀσάλευτος στίς ἀπειλές στούς ἐκφοβισmicroούς στίς κολακεῖες στίς δωροδο-κίες τῶν δυνατῶν ῏Ηταν ἀπτόητος microπροστά στίς ἀπειλές τόν κίνδυνο καί τόν θάνατο ῏Ηταν ἄτρωτος ἀπό συκοφαντίες ἀκόmicroη καί στά κτυπήmicroατα laquoτῶν πο-λεmicroούντων αὐτόν ἀπό ὕψουςraquo39 (δηλαδή τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς)

῏Ηταν ἄνθρωπος microέ πλούσιο ἐσωτερικό περιεχόmicroενο Εἶχε καρδιά microέ αἰσθήmicroα-τα ἐξαγνισmicroένα (ἄσχετα microέ κάθε συναισθηmicroατισmicroό) ῏Ηταν ἄνθρωπος τέλειος ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ Μία θεότευκτη εἰκόνα microέ πολύτιmicroες ψηφίδες τίς ἀρετές ῞Ενα laquoκαθαρό καί ἀκηλίδωτο ἔσοπτροraquo πού ἀντανακλοῦσε θεῖες ἰδιότητες Ὁ Γέροντας ἦταν φύση ἀγαθή microέ καλές καταβολές προικισmicroένος microέ σπάνια χα-ρίσmicroατα Ἀλλά ἀγωνίσθηκε πολύ αὔξησε καί διπλασίασε τά τάλαντά του Ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε πολλά καί ὁ Γέροντας τά ἀπέδωσε πολλαπλά

῏Ηταν φαινόmicroενο εὐφυΐας εὐστροφίας ἑτοιmicroότητος Σπάνια καί ἀσυνήθης περίπτωση Εἶχε καταπληκτική microνήmicroη Θυmicroόταν κάποιον πού ἔβλεπε microιά φορά γιά δεκαετίες Κάποτε στήν laquoΠαναγούδαraquo τόν ἐπισκέφθηκε ἕνας ἡλικιωmicroένος Ὁ Γέροντας τόν ρώτησε laquoΕἶσαι ὁ Κοκκινέληςraquo Πράγmicroατι ἦταν ὁ Κοκκινέλης microέ τόν ὁποῖο εἶχαν συνυπηρετήσει γιά λίγο στρατιῶτες πρίν ἀπό microισόν αἰῶνα

Ἦταν microέσα σέ ὅλα χωρίς νά ἀσχολῆται microέ ὅλα Γνώριζε τά τοῦ κόσmicroου δια-microένοντας στήν ἔρηmicroο Ἦταν πνευmicroατικά microαζί microέ ὅλους ἀγαποῦσε ὅλο τόν κό-σmicroο καί ἀπεῖχε ἀπό ὅλους

38 laquoὉ δέ θυmicroός τότε πάλιν κινεῖται κατά φύσιν ὅτε πάντας ἀνθρώπους ἀγαπᾷ καί πρός οὐδένα αὐτῶν ἤ λύ-πην ἤ microνησικακίαν κέκτηταιraquo ἁγίου Ἰωάννου Δαmicroασκηνοῦ Λόγος ψυχωφελής Φιλοκαλία τοmicro Β΄ σ 236

39 Ψαλmicro νε΄ 3

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Γνώριζε πολλά χωρίς νά ἔχη σπουδάσει Συναναστρεφόταν ἄνετα καί συζη-τοῦσε microέ ἐπιστήmicroονες καί ἄλλες προσωπικότητες χωρίς νά microειονεκτῆ Ἀντιθέ-τως οἱ κατά κόσmicroον σοφοί τόν συmicroβουλεύονταν

Σέ ἐρώτηση ἄν microετανόησε πού δέν σπούδασε ἀπάντησε ἀρνητικά Μόνο γιά τήν γνώση τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς ἔλεγε laquoἌν εἶχα βγάλει κανά δυό τάξεις στό Γυmicroνάσιο θά καταλάβαινα καλύτερα τήν Ἁγία Γραφή καί τούς ἁγίους Πατέ-ρεςraquo Ἦταν ὅmicroως ἀκριβής στά λόγια του Οἱ ἀπαντήσεις του δέν ἄφηναν κενά Καταλάβαινες αὐτό πού ἤθελε νά πῆ καί χωρίς λόγια Μέ λίγα ἔλεγε πολλά Μέ microιά παραστατική χειρονοmicroία ἔδινε νά ἐννοήση κανείς ἕνα πρόσωπο microιά ὁλόκληρη ὑπόθεση

῏Ηταν ἀπό τήν φύση του καλλιτέχνης καί ποιητής Εἶχε τήν ἱκανότητα νά γράφη ποιήmicroατα καί τροπάρια καί νά ζωγραφίζη

Ἀγαποῦσε τή νοικοκυρεmicroένη δουλειά ῞Οτι ἔπιανε στά χέρια του τό ἔκανε microέ microεράκι τέλεια περισσότερο ὅτι εἶχε σχέση microέ τόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία Εἶ-χε ἐπιmicroονή καί microέθοδο στήν ἐπίτευξη τῶν στόχων του

Στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους ἦταν ἁπλός αὐθόρmicroητος ζεστός καί εἶχε ἕνα δικό του τρόπο microιά πνευmicroατική τέχνη γιά νά σέ πλησιάση νά ἐπικοινωνήση microαζί σου καί νά σέ ἀναπαύση Σέ παρακολουθοῦσε σιωπηλά microέ προσοχή τετα-microένη σέ ἄφηνε νά microιλήσης καί ἐρχόταν στήν θέση σου Φερόταν στούς ἄλλους microέ εὐαισθησία καί λεπτότητα καί microόνο στόν ἑαυτό του ἦταν αὐστηρός Αὐτές οἱ ἀντιθέσεις στόν χαρακτῆρα του συνέθεταν microιά θαυmicroαστή ἁρmicroονία Ἐπιείκεια πρός τούς ἄλλους καί αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του ἡσυχία καί κοινωνικότητα ἁπλότητα πίστεως καί δεινότητα διανοητική τήρηση microέ εὐλάβεια τῶν τυπικῶν καί πνεῦmicroα ἐλευθερίας

Ὅποιον δρόmicroο καί ἄν ἀκολουθοῦσε ὁ Γέροντας στήν ζωή του θά διακρινόταν γιατί ἦταν laquoδοχεῖον χωρητικόνraquo microηχανή δυνατή φακός microεγάλης ἐντάσεως

Προτίmicroησε ὅmicroως νά γίνη laquoκονσερβοκούτιraquo πού ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ Ἡλίου τῆς δικαιοσύνης καί δείχνει τόν Ἥλιο ἀντί νά λάmicroψη πρόσκαιρα σ᾿ αὐ-τόν τόν ψεύτικο κόσmicroο microέ τήν δική του αὐτοπροβολή Ἀγωνίσθηκε πολύ microέ φι-λότιmicroο καί αὐταπάρνηση ῎Εδωσε τά πάντα στόν Θεό καί ὑπέmicroεινε πειρασmicroούς καί θλίψεις γιά τόν Θεό Βοήθησε ἀναρίθmicroητα πλήθη ἀνθρώπων Μονοmicroάχησε microέ τόν διάβολο καί βγῆκε νικητής Τώρα ἀκούει τήν εὐλογηmicroένη φωνή laquoΤῷ νι-κῷντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὅ ἐστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ microουraquo40

40 Ἀποκ β΄ 7

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Τό microήνυmicroά του41

Πρῶτα πιστεύουmicroε στόν Θεό καί ὕστερα ἀγαπᾶmicroε τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρωπο Ἡ πίστη αὐξάνει microέ τήν προσευχή laquoΠρόσθες ἡmicroῖν πίστινraquo

laquoὍπως ἔχω καταλάβει ὅλο τό κακό προέρχεται ἀπό τήν ἀπιστία Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν πιστεύη στόν Θεό θέλει νά γλεντήση τήν ζωή του Γι᾿ αὐτό καί ἐπιδίδεται σέ κάθε εἴδους ἁmicroαρτίαraquo

laquoὉ ἄνθρωπος πρέπει νά συλλάβη τό βαθύτερο νόηmicroα τῆς ζωῆς ὅτι αὐτή ἡ ζωή εἶναι νά ἑτοιmicroαστοῦmicroε γιά τήν ἄλλη Ἀπό κεῖ καί πέρα ὅπως ἕνας πού τα-ξιδεύει νά πάη κάπου χρειάζεται ἕναν ὁδηγό ἔτσι καί γιά τό οὐράνιο ταξίδι πρέπει νά βρῆ ἕναν ὁδηγό (Πνευmicroατικό) Μετά νά τόν βάλη σέ ἕνα πρόγραmicro-microα λίγη microελέτη λίγη προσευχή νά ἀποφεύγη τίς ἀφορmicroές τῆς ἁmicroαρτίας καί τό κοσmicroικό φρόνηmicroα πού εἶναι τό χειρότερο ἀπ᾿ ὅλα Ὁπότε ἔτσι ἡ καρδιά του θά εἶναι στόν Χριστόraquo

laquoΠρέπει νά ἀγωνιστοῦmicroε microέ φιλότιmicroο νά σωθοῦmicroε γιά νά microή λυπήσουmicroε τόν Χριστό Θά microᾶς πεῖ ὁ Χριστός laquoΠαιδί microου ἐγώ ἔκανα τόσα γιά νά σέ σώσω Ἔχυ-σα τό αἷmicroα microου καί ὑπέmicroεινα τόσα πάθη ἐσύ τί ἔκανες γιά νά σωθῆςraquo

laquoὉ κάθε ἄνθρωπος πρέπει νά βρῆ καί νά ἁγιάση τήν κλίση του Ὁ προκοmicro-microένος ἄνθρωπος ὅπου καί νά βρεθῆ εἴτε στόν γάmicroο εἴτε στόν microοναχισmicroό θά εἶναι ἐπιτυχηmicroένοςraquo

laquoΝά προτιmicroοῦmicroε τίς θλίψεις καί νά τίς δεχώmicroαστε καλύτερα ἀπό τίς χαρές Τό πικρό φάρmicroακο πολλές φορές εἶναι καλύτερο ἀπό τό γλυκό διότι θεραπεύει Ἡ πραγmicroατική χαρά γεννιέται ἀπό τόν πόνοraquo

laquoἘκεῖνο πού ἐmicroποδίζει τόν ἄνθρωπο στήν προκοπή του στά πνευmicroατικά εἶ-ναι ὅτι δέν δουλεύει τό microυαλό του σέ ὅτι τόν ὠφελεῖ πνευmicroατικά ἀλλά σέ ἄλ-λα πράγmicroαταraquo

laquoΠρέπει νά microπῆ microέσα microας ὁ πόνος γιά τήν σύγχρονη κατάσταση γιά νά microπο-ρέσουmicroε νά κάνουmicroε καρδιακή προσευχήraquo

laquoΣήmicroερα ἦρθε ἡ ἐποχή νά διαχωρισθοῦν τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια οἱ πι-στοί ἀπό τούς ἀπίστους Ἀργότερα θά ᾿ρθεῖ καιρός πού θά δώσουmicroε ἐξετάσεις θά ὑποστοῦmicroε καί διωγmicroούς γιά τήν πίστη microας καί τότε θά φανεῖ τό microπακίρι ἀπό τό χρυσόraquo

laquoὍταν κάποιος στενοχωρῆται γιατί ὑποφέρει γιά τούς ἄλλους πονᾶ τούς ἄλ-λους κάνει τά δικά τους προβλήmicroατα δικά του τότε αὐτός ἔχει microισθό microάρτυρος

41 Ἀντί ἐπιλόγου παρατίθενται microερικά χαρακτηριστικά σηmicroεῖα τῆς διδασκαλίας τοῦ Γέροντα

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Ὁ Γέροντας παρηγορεῖ καί συmicroβουλεύει

Οἱ ἄνθρωποι πού θυσιάζουν τά πάντα πόσο χαριτωmicroένοι εἶναι Οὔτε προβλήmicroα-τα ἔχουν καί λάmicroπει τό πρόσωπό τους γιατί ἔχουν τήν θεϊκή χαρά συνέχειαraquo

laquoὍλη ἡ βάση τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς εἶναι νά σκέφτεται τόν ἄλλον καί τόν ἑαυτό του νά τόν βάζη τελευταῖο νά microήν τόν ὑπολογίζη Ὅταν ἔρθουmicroε στήν θέση τοῦ ἄλλου καί τόν καταλάβουmicroε τότε συγγενεύουmicroε microέ τόν Χριστόraquo

laquoἩ χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀκριβό πρᾶγmicroα Γιά νἄρθη νά κατοικήση microέσα στόν ἄνθρωπο πρέπει νά βρῆ τόν ἄνθρωπο νά συmicroφωνῆ κατά Πνεῦmicroα microέ τόν Θεό καί ὁ ἄνθρωπος νά ἐξασκήση (ἐξαντλήση) ὅλο τό ἀνθρώπινο Ἐνῶ ἐmicroεῖς θέλοmicroε νά ἔλθη ἡ θεία χάρις γιά νά microᾶς ἀπαλλάξη ἀπό τίς ἀδυναmicroίες χωρίς ἀγῶνα Γιά νά κατοικήση στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦmicroα χρειάζεται πολύ αὐταπάρνη-ση πολύ φιλότιmicroο ταπείνωση ἀρχοντιά θυσία Ἡ πνευmicroατική ζωή δέν εἶναι ἀπόλαυση Ὁ Χριστός ἔχει τοποθετήσει τήν microπρίζα ἀλλά τά δικά microας καλώδια εἶναι σκουριασmicroένα καί δέν δέχονται τήν θεία χάρι Νά ξεσκουριάσουmicroε τά κα-λώδια ν᾽ ἀγωνιστοῦmicroε νά γνωρίσουmicroε τόν ἑαυτό microας νά κόψουmicroε τά πάθη microας νά ἀποκτήσουmicroε τίς ἀρετές καί ἔτσι θά microᾶς ἐπισκεφθῆ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦraquo Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας Ἀmicroήν

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Αὐτό τό ἰδιόγραφο κείmicroενοτοῦ Γέροντα βρέθηκε αὐτοτελές

στήν laquoΠαναγούδαraquomicroετά τήν κοίmicroησή του

Ἡ Πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

BEacuteAcircEumlEacuteIumlAtildeNtildeAacuteOumlEacuteAacute

Ἐπιλεγmicroένα κεφάλαια ἀπό τό microόλις ἐκδοθέν βιβλίο τοῦ + Ἱεροmicroονάχου ἸσαάκΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Κεντρική-ἀποκλειστική διάθεση τοῦ βιβλίουἹερόν Ἡσυχαστήριον Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδροmicroος 63088 Μεταmicroόρφωσης ΧαλκιδικῆςΤηλέφωνον 2375061592Τηλεοmicroοιότυπον (FAX) 2375061103

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Page 5: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου

ETHAringNtildeEacuteAringtimesIumlIgraveAringIacuteAacute Π Ισαάκ 1936-1998 10 Πρόλογος 11

ETHNtildeUgraveOcircIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΟ ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

Α΄ ΟΙ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ Βάπτιση καί ξερριζωmicroός 14

Β΄ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo 16 Παιδικές ἀσκήσεις 17 Θεοπτία 18 Φροντίδα γιά τούς ἄλλους 19

Γ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος 21 Κακουχίες 21 Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες 22 Θυσία γιά τούς ἄλλους 23 Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται 23 Σώζει τήν Μονάδα τους 24 Αὐτοθυσία 24 Προσεύχεται ἐν microέσῳ σφαιρῶν 25 Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο 25

Δ΄ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ Ἀγῶνες ἀρχαρίου 27 Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις 28 Ρασοευχή 28 Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος 28 Μικρόσχηmicroος 31 Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία 31

Ε΄ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ ΚΟΝΙΤΣΗΣ Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ 32 Πηδᾶ στόν γκρεmicroό 32 Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία 33 Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν 34 Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα 34

ΣΤ΄ ΕΡΗΜΙΤΗΣ ΣΤΟ ΘΕΟΒΑΔΙΣΤΟΝ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ Μακαρία ἐρηmicroική ζωή 36 Λύει τήν ἀνοmicroβρία 38

Ἐργόχειρο καί ἐλεηmicroοσύνες 38 laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςraquo 38 Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο 39

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣΚΗΤΗ Τροφή ἀπό Ἄγγελο 40 Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες 41 Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου 42

Η΄ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo 43 Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου 44 Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία 44 Ἡ κολασmicroένη ψυχή 45 Φῶς γλυκύτατον 46 Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ 46 Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ 47 Θεόσταλτο ψάρι 48 Ὁ φύλακας Ἄγγελος 48 Εὔθυmicroα καί εὔστροφα 49

θ΄ ΣΤΗΝ laquoΠΑΝΑΓΟΥΔΑraquo ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ laquoἘγκατάσταση στήν Παναγούδαraquo 51 Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου 51 laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo 52 Φοβερό ὅραmicroα 52 laquoἩ Παναγίαraquo 53 Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων hellip 53 laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo 53

Ἄλλες microαρτυρίες προσκυνητῶν laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo 55 laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo 55 Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι 56

Ι ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ Πόνος καί ἀσθένειες 58 Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση 59

ΙΑ΄ ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo 62 Εὐωδία 62 Διάσωση παιδιοῦ 63 Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα 63 Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις 64

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο 64 Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης 65 Παρέχει ἀνάβλεψη 66

AumlAringOtildeOcircAringNtildeIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Α΄ ΑΡΕΤΕΣ laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo 68 Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας 69 Φιλότιmicroο 71 Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια 72 Ἀγάπη ἀρχοντική 74

Β΄ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως 77 Ἄβρεκτος 77 Ἀθέατος 77 Μετέωρος 78 Μεταδοτικός χάριτος 78 Σηκώνει βράχο 78 laquoἈσύλληπτοςraquo 78 Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση 80 Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου 81 Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος 82 Χάρισmicroα παρακλήσεως 84 laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo 85 Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους 86 Παράδοξες microεταβάσεις 87 Διόραση καί προόραση 87 Χάρισmicroα ἰάσεων 90 Προβολέας ἀκτίστου φωτός 92

Γ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία 93 Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος 95

ΕΠΙΜΕΤΡΟ Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα 96 Τό microήνυmicroά του 99 Ἡ πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα 101

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣΦιλοκαλία Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν τόmicroοι 1-5 Ἀθῆναι 1974-1976Κλῖmicroαξ Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου Κλῖmicroαξ ἔκδ Ἀστέρος Ἀθῆναι 1970

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

dagger Π Ἰσαάκ 1936-1998

Ὁ π Ἰσαάκ εἶχε ὡς ἐπίγεια πατρίδα τήν πολύπαθη καί microαρτυρική περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς (Λίβανος) Ἀφοῦ πῆρε τό microοναχικό σχῆmicroα καί ἐmicroόνασε στήν πατρίδα του ἐν συνεχείᾳ ἦρθε γιά σπουδές στήν Θεσσαλονίκη στήν Θε-ολογική Σχολή τοῦ ΑΠΘ Κατά τήν περίοδο αὐτήν ἀγάπησε τό Ἅγιον Ὄρος καί συνδέθηκε microέ πνευmicroατικές προσωπικότητες πού ζοῦσαν σέ αὐτό Ἔλαβε τό microεγάλο ἀγγελικό Σχῆmicroα ἀπό τόν microακαριστό Γέροντα Παΐσιο Ἐξάσκησε microέ συνέπεια καί φόβο Θεοῦ τήν πνευmicroατική πατρότητα (διετέλεσε πνευmicroα-τικός τῶν microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδας Ἐκκληστικῆς Ἀκαδηmicroίας) κατέλιπε τίς ὑποθῆκες τῆς θεάρεστης βιοτῆς του στήν εὐλογηmicroένη συνοδεία τῆς Ἱερᾶς Σταυρονικητιανῆς Καλύβης τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στήν θέση Καψάλα Εὐφυής microελίρρυτος microουσικολογιώτατος ἐργατικός ἀποτελοῦσε παρηγοριά Ἑλλήνων καί Ἀράβων Ὀρθοδόξων καί σχετικά νέος ἀνεχώρησε γιά τήν ἐπου-ράνια πατρίδα ὅπου ἀπολαmicroβάνει τά τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς πνευmicroατικῆς εἰρήνης τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ τόν ὁποῖον ἐmicroπράκτως καί ἐκ νεότητος microέ ὅλην τήν θέρmicroην τῆς καρδίας του ἀγάπησε

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

ΠΡΟΛΟΓΟΣὙπηρετώντας ἀπό τό 1974 στίς τάξεις τοῦ τιmicroηmicroένου Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ζοῦ-

σα ὅπως πολλοί συνάδελφοί microου microή ἔχοντας ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία1Σέ κάποια ἐπίσκεψή microου στό Ἅγιον Ὄρος γνώρισα τόν microακαριστό Γέροντα

Ἰσαάκ πού ἄλλαξε τή ζωή microου καί ὅσα microοῦ εἶπε τότε ἐπαληθεύτηκαν ἀκριβῶς Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ ὄντας πνευmicroατικό τέκνο τοῦ ἁγίου Γέροντoς Παϊσίου microοῦ microιλοῦσε συχνά γι᾿ αὐτόν γιά τήν ἁγία του ζωή καί γιά τά θαύmicroατά του πρίν καί microετά τήν κοίmicroησή του (1271994)

Ἡ γνωριmicroία microου microέ αὐτούς τούς Ἁγίους Πατέρες ἦταν γιά microένα microεγάλη εὐλογία πού ὁριοθέτησε καί σηmicroατοδότησε τή ζωή microου Εἶδα πλέον τά πράγmicroατα ἀπό lsquorsquoἄλλη σκοπιάrsquorsquo πιό βαθειά καί πιό εἰλικρινά Κατάλαβα τό πραγmicroατικό νόηmicroα τῆς ζωῆς

Ὅλη αὐτή ἡ ἐmicroπειρία ἀπέβη γιά microένα οὐσιαστική γιατί γέmicroισε τή ζωή microου microέ τήν microόνη Ἀλήθεια microέ τόν Χριστό microέ τήν πραγmicroατική χαρά Εἶδα ποῦ ἔγκειται ἡ lsquorsquoποιότητα ζωῆςrsquorsquo πού ἐπιδιώκει ὁ σηmicroερινός ἄνθρωπος ἀλλά δέν ἐπιτυγχάνει καί τήν εἶδα βιωmicroένη στά πρόσωπα αὐτῶν τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων

Θέλοντας νά κάνω συmicromicroετόχους καί ἄλλους συναδέλφους πού τυχόν δέν γνώρισαν αὐτούς τούς Γέροντες ἄλλά καί ὡς ἐλάχιστο microνηmicroόσυνο στή microνήmicroη τῶν Γερόντων αὐτῶν προσφέρεται τό παρόν πού εἶναι συλλογή ἀποσπασmicroά-των ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορεί-τουrsquorsquo πού ἀναφέρεται στόν ἅγιο αὐτόν ἄνδρα πού εἶναι πανελληνίως ἀλλά καί πανορθοδόξως πλέον γνωστός

Ἡ ζωή ἑνός Ἁγίου microέ τήν αὐταπάρνηση καί τήν ἀγάπη πού τόν χαρακτηρί-ζουν microπορεῖ νά ἀποτελέση τροχοπέδη στήν ἀτοmicroοκεντρική καί φίλαυτη κοινω-νία microας ὁδοδείκτη γιά ὅλους microας καί ἁπλανή χειραγωγό στήν Ἀλήθεια

Ἐξάλλου ὁ Γέροντας Παΐσιος εἶχε ὑπηρετήσει στόν Ἑλληνικό Στρατό καί εἶχε πολε-microήσει γιά τήν Πατρίδα Ταλαιπωρήθηκε ἀφάνταστα ἀπό τό χιόνι τό κρύο τήν πείνα τήν δίψα καί πολλές φορές κινδύνευσε νά σκοτωθῆ καί ἄλλοτε νά αἰχmicroαλωτισθῆ

Πονοῦσε γιά τήν Πατρίδα κί ἔδειχνε ἰδιαίτερη ἀγάπη καί ἐνδιαφέρον στούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς καί ὑπαξιωmicroατικούς Ἤξερε καί πίστευε ὅτι ὁ Ἑλληνικός Στρατός ὑπηρετεῖ ἀνώτερα ἰδανικά καί ὅτι πατρίς-θρησκεία-οἰκογένεια εἶναι ἕνα ἀδιάσπαστο τρίπτυχο κι ὅποιος πιστεύει σ᾿ ἕνα τά ᾿χει ὅλα κι ὅποιος ἀρνεῖται τό ἕνα τά χάνει ὅλα Μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του δέν ἔπαυσε νά προσεύχεται καί νά microεριmicroνᾶ microέ κάθε τρόπο γιά τό καλό τῆς Πατρίδος καί πάντα ἀκόmicroα καί ὅταν ἦταν βαριά ἀσθενής δεχόταν τούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς συmicroβούλευε νουθετοῦσε παρηγοροῦσε ἔδινε ἐλπίδες καί τόνωνε τό ἠθικό Ἐντύπωση προ-καλεῖ ὅτι ὅλοι αὐτοί οἱ συνάδελφοι microηδενός ἐξαιρουmicroένου ἔχουν κάποια προ-σωπική ἐmicroπειρία νά διηγηθοῦν ἤ κάποιο θαυmicroαστό γεγονός

Τώρα πλέον πρεσβεύει ἀπό τόν οὐρανό γιά ὅλον τόν κόσmicroο Ταπεινά εὐχό-microαστε νά πρεσβεύη καί γιά ὅλους τούς συναδέλφους

Εὐχαριστῶ θερmicroά ὅσους συναδέλφους κοπίασαν καί microερίmicroνησαν νά πάρη τό πόνηmicroα αὐτό ἀρτιότερη microορφή

Λάρισα Ἀπρίλιος 2005Καραΐσκος Δηmicroήτριος

Συνταγmicroατάρχης Τεθωρακισmicroένων1 Τό κείmicroενο αὐτό ἐκδίδεται microέ τήν ἄδεια τῆς Συνοδείας τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ Καψάλα Ἁγίου Ὄρους πού

ἐξέδωσε τό βιβλίο lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτουrsquorsquo

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Ο ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

ETHNtildeUgraveOcircIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

Arsquo OI ΚΑΤΑ ΣAΡKA

KAI KATA ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ

Βάπτιση καί ξερριζωmicroός

Στά Φάρασα τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας στίς 25 Ἰουλίου τοῦ 1924 ἀνή-microερα τῆς ἁγίας Ἄννης γεννήθηκε ὁ Γέροντας

Στήν βάπτιση οἱ γονεῖς του ἤθελαν νά τόν ὀνοmicroάσουν Χρῆστο στό ὄνοmicroα τοῦ παπποῦ Ὁ ὅσιος Ἀρσένιος ὅmicroως εἶπε στήν γιαγιά του laquoἜ Χατζηαννά1 τόσα παιδιά σοῦ βάπτισα Δέν θά δώσεις καί σέ ἕνα τό ὄνοmicroά microουraquo Καί στούς γονεῖς εἶπε laquoΚαλά ἐσεῖς θέλετε νά ἀφήσετε ἄνθρωπο στό πόδι τοῦ παπποῦ ἐγώ δέν θέλω νά ἀφήσω καλόγηρο στό πόδι microουraquo Καί γυρίζοντας στή νουνά2 τῆς λέγει laquoἈρσένιο νά πῆςraquo Τοῦ ἔδωσε δηλαδή τό ὄνοmicroά του καί τήν εὐχή του καί προεῖδε ὅτι θά γίνει καλόγηρος ὅπως καί ἔγινε3

Τό ἔτος πού γεννήθηκε ὁ Γέροντας ἔγινε ἡ ἀνταλλαγή τῶν πληθυσmicroῶν καί ξερριζώθηκε ὁ Ἑλληνισmicroός τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες Πῆρε καί ἡ οἰκογένεια τοῦ Γέροντα microαζί microέ τούς ἄλλους Φαρασιῶτες καί τόν ὅσιο Ἀρσένιο τόν δρόmicroο τῆς πικρῆς προσφυγιᾶς Στό καράβι microέσα στόν συνω-στισmicroό κάποιος πάτησε τό βρέφος (Ἀρσένιο) πού κινδύνεψε νά πεθάνη Ἀλλά ὁ Θεός κράτησε στήν ζωή τόν ἐκλεκτό Του γιατί ἔmicroελλε νά γίνη χειραγωγός πολλῶν ψυχῶν στήν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν Ὁ Γέροντας βέβαια ἀπό ταπείνω-ση ἔλεγε ἀργότερα laquoἌν εἶχα πεθάνει τότε πού εἶχα τήν χάρι τοῦ Βαπτίσmicroατος θά microέ ἔρριχναν στήν θάλασσα νά microέ φᾶνε τά ψάρια καί τοὐλάχιστον θά microοῦ ἔλεγε laquoεὐχαριστῶraquo κανένα ψαράκι καί θά πήγαινα στόν παράδεισοraquo (Ἤθελε δηλαδή νά πῆ ὅτι τώρα πού ἔζησε δέν ἔκανε τίποτε)

Ἔmicroειναν γιά λίγο στόν Πειραιᾶ Ἔπειτα microεταφέρθηκαν στό κάστρο τῆς Κερ-κύρας ὅπου ἐκοιmicroήθη καί ἐτάφη ὁ ὅσιος Ἀρσένιος σύmicroφωνα microέ τήν πρόρρησή

1 Λέξη τούρκικη σύνθετη Προσφώνηση πού δείχνει σεβασmicroό καί ἀγάπη Σηmicroαίνει Μητέρα προσκυνή-τρια

2 Ἀνάδοχός του ἦταν ἡ Ἀναστασία σύζυγος τοῦ Προδρόmicroου Κορτσινόγλου τοῦ ψάλτη τοῦ ὁσίου Ἀρσε-νίου

3 Ὁ βίος τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου γράφτηκε ἀπό τόν γέροντα Παΐσιο Ἔργα τοῦ ἰδίου εἶναι καί laquoὉ Γέρων Χατζη-Γεώργης ὁ Ἀθωνίτηςraquo laquoἉγιορεῖται Πατέρες καί ἁγιορείτικαraquo καί laquoἘπιστολέςraquo Ἡ σειρά laquoΓέροντος Παϊσίου Λόγοιraquo πού ἐκδίδει ἡ Ἱ Μονή Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς περιέχει τήν διδασκαλία τοῦ Γέροντα

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

του laquoἘγώ θά ζήσω σαράντα ἡmicroέρες στήν Ἑλλάδα καί θά πεθάνω σέ ἕνα νησίraquo Μετακόmicroισαν στήν συνέχεια σέ χωριό τῆς Ἡγουmicroενίτσας καί τελικά ἐγκαταστά-θηκαν στήν Κόνιτσα

Τόν νεοφώτιστο Ἀρσένιο βρέφος σαράντα ἡmicroερῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔφεραν στήν microητέρα Ἑλλάδα ἄγνωστο τότε ἀνάmicroεσα στά πλήθη τῶν προσφύγων Αὐτόν πού microετά ἀπό χρόνια θά γινόταν γνωστός σέ ὅλο τόν κόσmicroο καί θά ὡδηγοῦσε πλήθη ἀνθρώπων στήν θεογνωσία Ἀπό τίς πρῶτες ἡmicroέρες γνώρισε τόν πόνο καί τά βάσανα τῶν ἀνθρώπων Ἀργότερα ὁ ἴδιος θά γινόταν λιmicroάνι παρηγοριᾶς σέ χιλιάδες βασανισmicroένες ψυχές

Ὁ Γέροντας σέ ἡλικία πέντε ἐτῶν microέ τούς γονεῑς του

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Βrsquo ΑΣKΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ

Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo

Ο microικρός καί εὐλογηmicroένος Ἀρσένιος microαζί microέ τό γάλα πού θήλαζε microά-θαινε ἀπό τούς γονεῖς του καί τήν εὐλάβεια πρός τόν Θεό Ἀντί γιά παραmicroύθια καί ἱστορίες τοῦ microιλοῦσαν γιά τόν βίο καί τά θαύmicroατα

τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου Μέσα του γεννήθηκε θαυmicroασmicroός καί ἀγάπη γιά τόν Χατ-ζεφεντῆ ὅπως ἀποκαλοῦσαν τόν ὅσιο Ἀρσένιο Ἀπό microικρός ἤθελε νά γίνη καί αὐτός microοναχός γιά νά microοιάση τόν Ἅγιό του

Τό πρόσωπο πού microετά τόν ὅσιο Ἀρσένιο ἐπηρέασε εὐεργετικά ὅλη του τήν ζωή ἦταν ἡ microητέρα του πρός τήν ὁποία αἰσθανόταν ἰδιαίτερη ἀγάπη καί τήν βοηθοῦσε ὅσο microποροῦσε Ἀπό αὐτήν διδάχθηκε τήν ταπεινοφροσύνη Τόν συmicro-βούλευε νά microήν θέλη νά νικᾶ τούς συmicromicroαθητές του στά παιχνίδια καί ὕστερα νά ὑπερηφανεύεται οὔτε νά ἐπιδιώκη νά microπαίνη πρῶτος στήν γραmicromicroή γιατί ἦταν τό ἴδιο εἴτε πρῶτος εἴτε τελευταῖος ἔmicroπαινε

Ἐπί πλέον τοῦ ἔmicroαθε τήν ἐγκράτεια˙ νά microήν τρώγη πρίν ἀπό τήν ὥρα τοῦ φαγητοῦ Τήν παράβαση τήν θεωροῦσε ὡς πορνεία

Ἐπίσης τόν βοήθησε νά ἀποκτήση ἁπλότητα ἐργατικότητα νοικοκυροσύνη καί προσοχή στήν συmicroπεριφορά του πρός τούς ἄλλους καί τόν προέτρεπε νά microήν ἀναφέρη καθόλου τό ὄνοmicroα τοῦ πειρασmicroοῦ (διαβόλου)

Δυό φορές τήν ἡmicroέρα ὅλη ἡ οἰκογένεια προσευχόταν microπροστά στό εἰκονοστά-σι Ἡ microητέρα του ὅmicroως συνέχιζε νά προσεύχεται καί ὅταν ἔκανε τίς ἐργασίες τοῦ σπιτιοῦ λέγοντας τήν εὐχή

Τέτοια ἦταν ἡ εὐλάβεια τῶν γονέων του ὥστε καί στά ἁλώνια ἔπαιρναν microα-ζί τους ἀντίδωρο

Ὁ microικρός Ἀρσένιος microέ τό ἐνδιαφέρον καί τήν ἐξυπνάδα πού εἶχε εὔκολα ἀφωmicroοίωνε ὅτι καλό ἄκουγε ἀπό τούς γονεῖς του

Ἀκολουθώντας τό παράδειγmicroά τους ἔmicroαθε νά νηστεύη νά προσεύχεται καί νά ἐκκλησιάζεται Ἦταν τό πιό ἀγαπητό ἀπό ὅλα τά παιδιά τῆς οἰκογενείας laquoὉ microέν πατέρας microουraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας laquomicroέ ἀγαποῦσε γιατί εἶχα κλίση στά τεχνικά καί ἔπιαναν τά χέρια microου ἡ δέ microητέρα microου γιά τήν ψεύτικη (λίγη microικρή) εὐλάβεια πού εἶχαraquo

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Παιδικές ἀσκήσεις

Ὅταν ἔmicroαθε νά διαβάζη καλά βρῆκε τήν Ἁγία Γραφή καί microελετοῦσε κάθε ἡmicroέρα τό Τετραβάγγελο Εὕρισκε ἐπίσης βίους Ἁγίων καί ἐντρυφοῦσε Εἶχε microα-ζέψει ἕνα κουτί microέ βίους Μόλις γύριζε ἀπό τό σχολεῖο δέν ἤθελε οὔτε νά φάη Πρῶτα πήγαινε ἄνοιγε τό κουτί ἔπαιρνε καί διάβαζε τούς βίους τῶν Ἁγίων Ὁ microεγαλύτερός του ἀδελφός τούς ἔκρυβε ἄν καί εὐλαβής διότι δέν ἤθελε νά ἀσχο-λῆται ὁ microικρός Ἀρσένιος πολύ microέ τά ἐκκλησιαστικά γιά νά microήν παραmicroελῆ τά microαθήmicroατα Ὁ Ἀρσένιος δέν ἔλεγε τίποτε Εὕρισκε ἄλλους βίους Ἁγίων καί τρε-φόταν πνευmicroατικά Κάποτε ὁ microεγάλος του ἀδελφός θαύmicroασε βλέποντάς τον νά διαβάζη τόν βίο κάποιου ἀγνώστου Ἁγίου πού πρώτη φορά microάθαινε τό ὄνοmicroά του laquoΠοῦ τόν βρῆκες πάλι αὐτόν τόν Ἅγιοraquo τόν ρώτησε microέ ἀπορία

Ἡ εὐλαβής Κονιτσιώτισσα Καίτη Πατέρα microεγαλύτερή του στήν ἡλικία ἀνα-φέρει γιά τόν Ἀρσένιο laquoΕἶχε πολύ ἐνδιαφέρον γιά τήν Ἐκκλησία Τόν ρώτησα κάποτε

ndash Παιδί microου ἔφαγες τίποτε σήmicroεραndash Δέν ἔφαγα Τί νά φάω ἀφοῦ ἡ microητέρα microου τά βράζει ὅλα τά φαγητά στήν

ἴδια κατσαρόλα καί τό κρέας καί τά νηστήσιmicroα Ἡ ἴδια κατσαρόλα ἀπορροφᾶ˙ δέν microπορῶ νά φάω

ndashΠαιδί microου ἀφοῦ ἡ microάννα σου εἶναι τόσο καθαρή καί τήν πλένει καλά microέ ἀλισίβα4

ndash Δέν microπορῶ νά φάω ἀπό αὐτά ἀπαντοῦσεraquoΚαί νήστευε νήστευε συνέχεια καί ἀποτραβιόταν microοναχός του γιά νά προ-

σεύχεταιraquoΜαρτυρεῖ καί ὁ ἀδελφός του laquoὉ Ἀρσένιος ἀπό τήν δευτέρα Δηmicroοτικοῦ διά-

βαζε θρησκευτικά βιβλία ἀποmicroονωνόταν καί προσευχόταν πολύ Δέν ἔπαιζε ὅπως τά ἄλλα παιδιάraquo

Ἡ ἔmicroφυτη microοναχική του κλίση ἐκδηλώθηκε ἐνωρίς Αἰσθανόταν ἀγάπη microε-γάλη πρός τόν Θεό καί ἡ προσευχή του ἦταν ἐκδήλωση αὐτῆς τῆς ἀγάπης Στίς microεγάλες γιορτές παρέmicroενε ἄγρυπνος ἄναβε τό καντηλάκι καί προσευχόταν ὄρ-θιος ὅλη τή νύχτα Ὁ microεγαλύτερος ἀδελφός του τόν ἐmicroπόδιζε Ὅταν σηκωνόταν τίς νύχτες νά διαβάση τό Ψαλτήρι δέν τόν ἄφηνε Τόν ἔβαζε κάτω ἀπό τίς κου-βέρτες Γενικά ἡ τακτική τοῦ ἀδελφοῦ του ὄχι microόνο δέν ἔκαmicroψε τόν ζῆλο του ἀλλά αὔξησε τήν ἀγάπη του πρός τόν Θεό

Ὅταν τόν ρωτοῦσαν τί θά γίνει ὅταν microεγαλώση ὁ Ἀρσένιος ἀπαντοῦσε στα-θερά laquoΚαλόγηροςraquo Οἰκονόmicroησε ὁ Θεός καί πῆρε ἀπό microικρός τήν καλή στροφή γι᾿ αὐτό δέν εἶχε ταλαντεύσεις στήν ἐκλογή του Γιά τόν Ἀρσένιο ἕνας δρόmicroος ἀνοιγόταν microπροστά του ἡ ἀγγελική ζωή τῶν microοναχῶν

Ὅτι διάβαζε στά Συναξάρια προσπαθοῦσε νά τό ἐφαρmicroόση Διάβασε πώς ὅταν φοβᾶσαι σέ ἕναν τόπο πρέπει νά συχνάζης ἐκεῖ γιά νά διώξης τόν φόβο5 Ἐπειδή φοβόταν ὅταν περνοῦσε ἀπό τό κοιmicroητήρι ἀποφάσισε νά πάη ἐκεῖ τή νύ-

4 Νερό διηθηmicroένο ἀπό βρασmicroένη στάχτη Χρησιmicroοποιεῖτο παλαιά γιά πλύσιmicroο ρούχων καί οἰκιακῶν σκευῶν

5 Κλῖmicroαξ Κ΄ στ΄ laquoἘν οἷς εἴωθας τόποις ἐκδειmicroατοῦσθαι microή ὄκνει παραγίνεσθαι ἀωρίhellip Πορευόmicroενος προσευχῇ ὁπλίζου˙ καταλαβών τάς χεῖρας διαπέτασονraquo

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

χτα γιά νά τοῦ φύγη ὁ φόβος Ἦταν τότε στήν τετάρτη τάξη τοῦ ΔηmicroοτικοῦlaquoΕἶδαraquo διηγήθηκε laquoἀπό τήν ἡmicroέρα ἕναν ἄδειο τάφο Μόλις νύχτωσε ἡ καρ-

διά microου χτυποῦσε ἀλλά πῆγα καί microπῆκα στόν τάφο Στήν ἀρχή ἦταν δύσκολο ἀλλά microετά συνήθισα Κάθησα ἀρκετή ὥρα καί ἐξοικειώθηκα Πῆρα θάρρος καί ἄρχισα νά γυρίζω ἀπό microνῆmicroα σέ microνῆmicroα ἀλλά πρόσεχα νά microή microέ δοῦν καί microέ περάσουν γιά φάντασmicroα Αὐτό ἦταν˙ πῆγα τρία βράδυα καί ἔmicroεινα microέχρι ἀργά στό κοιmicroητήρι καί microοῦ ἔφυγε ὁ φόβοςraquo

Διηγήθηκε καί τό ἑξῆς laquoὍταν ἀκόmicroη ἤmicroουν στό σχολεῖο διάβαζα τούς βί-ους τῶν Ἁγίων καί ἐπιθυmicroοῦσα ἀπό τότε νά γίνω ἀσκητής Ἔβγαινα συχνά ἔξω ἀπό τό χωριό Ἤmicroουν τότε ἕνδεκα χρονῶν Μιά microέρα ἐπεσήmicroανα ἕναν βράχο microεγάλο Πρωί-πρωί ξεκίνησα γιά νά ἀνεβῶ νά γίνω στυλίτης Πῆγα˙ ἦταν ψηλός ὁ βράχος Ἀνέβηκα microέ δυσκολία καί ἄρχισα νά προσεύχωmicroαι Ἐξάντλησα ὅλες microου τίς δυνάmicroεις καί microετά ἄρχισα νά σκέπτωmicroαι laquoΟἱ ἐρη-microίτες εἶχαν ρίζες καί ἔτρωγαν˙ λίγο νεράκι ἕναν χουρmicroά Ἐσύ δέν ἔχεις τί-ποτε ἐδῶ πάνω στόν βράχο Πῶς θά ζήσειςraquo Τέλος ἀποφάσισα νά κατέβω ἀλλά ἤδη εἶχε νυχτώσει Τό κατέβασmicroα ἦταν πιό δύσκολο γιατί δέν ἔβλεπα Μέ microεγαλύτερη δυσκολία κατέβηκα Ἡ Παναγία microέ φύλαξε καί δέν τσακί-στηκα στά βράχιαraquo

Ἡ ἀδελφή του Χριστίνα θυmicroᾶται ὅτι ἐνῶ κάποτε οἱ γονεῖς τους ἦταν στό χω-ράφι ἄρχισε νά βρέχη Ὁ Ἀρσένιος τούς σκεφτόταν πού βρέχονταν Πῆρε τά δύο microικρότερα ἀδέλφια του πῆγαν στό εἰκονοστάσι γονάτισαν ἔκαναν προσευχή καί ἡ βροχή σταmicroάτησε

Ὅταν ἔπεφταν κεραυνοί συνήθιζε νά λέγη laquoΜέγα τό ὄνοmicroα τῆς Ἁγίας Τριάδοςraquo

Θεοπτία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἈπό ἕνδεκα χρονῶν διάβαζα βίους Ἁγίων καί ἔκανα νηστεῖες καί ἀγρυπνίες Ὁ ἀδελφός microου ὁ microεγαλύτερος ἔπαιρνε καί ἔκρυβε τούς βίους Δέν κατάφερε τίποτε Πήγαινα στό δάσος καί συνέχιζα Κάποιος φίλος του τότε ὁ Κώστας τοῦ εἶπε laquoΘά σοῦ τόν κάνω νά τά παρατήση ὅλαraquo

raquoἮρθε καί microοῦ ἀνέπτυξε τήν θεωρία τοῦ Δαρβίνου Κλονίστηκα τότε καί εἶ-πα laquoΘά πάω νά προσευχηθῶ καί ἄν ὁ Χριστός εἶναι Θεός θά microοῦ παρουσιαστῆ νά πιστέψω Μιά σκιά microιά φωνή κάτι θά microοῦ δείξειraquo Τόσο microοὔκοβε Πῆγα καί ἄρχισα microετάνοιες καί προσευχή γιά ὧρες ἀλλά τίποτε Στό τέλος τσακισmicroένος σταmicroάτησα Μοῦ ἦρθε τότε στήν σκέψη κάτι πού microοῦ᾿χε πεῖ ὁ Κώστας laquoΠαρα-δέχοmicroαι ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἕνας σπουδαῖος ἄνθρωπος δίκαιος ἐνάρετος τόν ὁποῖο ἐmicroίσησαν ἀπό φθόνο γιά τήν ἀρετή του καί τόν καταδίκασαν οἱ συmicroπα-τριῶτες τουraquo Τότε εἶπα laquoἈφοῦ εἶναι τέτοιος καί ἄνθρωπος νά ἦταν ἀξίζει νά τόν ἀγαπήσω νά τόν ὑπακούσω καί νά θυσιασθῶ γι᾿ Αὐτόν Δέν θέλω οὔτε πα-ράδεισο οὔτε τίποτε Γιά τήν ἁγιότητά του καί τήν καλωσύνη του ἀξίζει κάθε θυσίαraquo (Καλός λογισmicroός καί φιλότιmicroο)

raquoὉ Θεός περίmicroενε τήν ἀντιmicroετώπισή microου Ὕστερα ἀπό αὐτό παρουσιάσθηκε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός microέσα σέ ἄφθονο φῶς Φαινόταν ἀπό τήν microέση καί πάνω Μέ κοίταξε microέ πολλή ἀγάπη καί microοῦ εἶπε laquoἘγώ εἰmicroι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή Ὁ πιστε-

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

ύων εἰς ἐmicroέ κἄν ἀποθάνῃ ζήσεταιraquo6 Τά λόγια αὐτά ἦταν γραmicromicroένα καί στό Εὐαγγέλιο πού κρατοῦσε ἀνοικτό στό ἀριστερό χέρι Τουraquo

Τό γεγονός αὐτό διέλυσε στόν δεκαπενταετῆ Ἀρσένιο τούς λογι-σmicroούς ἀmicroφιβολίας πού τάραζαν τήν παιδική του ψυχή καί γνώρισε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ τόν Χριστό ὡς Θεό ἀληθινό καί Σωτῆρα τοῦ κόσmicroου Βεβαιώθηκε γιά τόν Θεάνθρωπο ὄχι ἀπό ἄνθρωπο ἤ ἀπό βι-βλία ἀλλά ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο πού τοῦ ἀποκαλύφθηκε καί microάλι-στα σέ τέτοια ἡλικία Στερεωmicroένος πλέον στήν πίστη microονολογοῦσε laquoΚώστα ἅmicroα θέλης τώρα ἔλα νά συζητήσουmicroεraquo

Φροντίδα γιά τούς ἄλλους

Ὁ Ἀρσένιος microέ τήν προσεκτική ζωή καί τίς συmicroβουλές του βοήθησε πνευmicroα-τικά καί ἄλλους νέους Συναναστρεφόταν συνήθως microέ microικρότερα παιδιά Τά συγκέντρωνε στήν ἁγία Βαρβάρα διάβαζαν βίους Ἁγίων καί τά παρακινοῦσε νά κάνουν microετάνοιες καί νά νηστεύουν Μερικές microητέρες ἀνησύχησαν καί ἀπέ-τρεπαν τά παιδιά τους νά τόν συναναστρέφωνται Οἱ γονεῖς ἑνός παιδιοῦ microέ τό ὁποῖο ἐργαζόταν στόν ἴδιο microάστορα καί προσεύχονταν microαζί φοβήθηκαν microή γίνη καλόγηρος καί δέν τόν ἄφηναν νά ἔχη σχέση microέ τόν Ἀρσένιο οὔτε νά ἀγωνίζε-ται Ἀργότερα πῆγε νά ἐργασθῆ στήν Γερmicroανία καί σκοτώθηκε Οἱ γονεῖς του αἰσθάνθηκαν τύψεις καί ἔλεγαν laquoΚαλύτερα νά εἶχε γίνει καλόγηροςraquo Κάποιο παιδί πού καταγόταν ἀπό τά Φάρασα ἤθελε ὁ Ἀρσένιος νά τό πάρη microαζί του γιά microοναχό καί προσπαθοῦσε νά πείση τήν microητέρα του Ἄλλον νέο τόν στήριξε νά γίνη ἱερέας Κληρικός καταγόmicroενος ἀπό τήν Κόνιτσα ὁmicroολογεῖ ὅτι βοηθήθη-κε στήν microοναχική του κλίση ἀπό τόν λαϊκό ἀκόmicroη Ἀρσένιο

Εἶχε ἐνδιαφέρον καί πόθο microεγάλο νά γνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό Κάποι-ον γέρο βοσκό πού ζοῦσε microόνος πάνω στά βουνά καί εἶχε πάει στήν Ἐκκλησία δύο-τρεῖς φορές σέ ὅλη του τήν ζωή ὁ Ἀρσένιος τόν πλησίασε καί φρόντισε νά τόν φέρη κοντά στόν Χριστό

Στήν Κόνιτσα κάποιος Μουσουλmicroάνος ὀνόmicroατι Μπαϊράmicroης εἶχε ἄρρωστη τήν microητέρα του Ὁ microικρός Ἀρσένιος πήγαινε τή νύχτα καί βοηθοῦσε τήν ἄρρωστη Ὁ Μπαϊράmicroης ἐξέφρασε τήν ἐπιθυmicroία νά γίνη Χριστιανός

Τά λίγα χρήmicroατα πού ἔπαιρνε ὡς microαθητευόmicroενος ξυλουργός τά microοίραζε ἐλεηmicroοσύνη σέ φτωχά παιδιά τοῦ ὀρφανοτροφείου Ἔφερνε καί στό σπίτι τους φτωχά παιδιά γιά φαγητό

Ὁ κ Χατζηρούmicroπης Ἀπόστολος Κονιτσιώτης ἀναφέρει laquoὉ Ἀρσένης ἦταν ὁ microόνος πού προτιmicroοῦσε νά ἀδικῆται παρά νά ἀδικῆ Εἶχε πάντα στήν τσέπη του ἕνα θρησκευτικό βιβλίο πού τό διάβαζε συχνά Θυmicroᾶmicroαι τόν ζῆλο του νά ἐξα-σφαλίση ἀκροατήριο ἀπό τόν παιδικό κόσmicroο ἀντί ὁποιουδήποτε τιmicroήmicroατος ὅπως λχ νά ἀναλαmicroβάνη τήν φύλαξη τῶν ζώων microας νά γίνεται νεροκουβαλητής microας κἄ ἀρκεῖ ἐmicroεῖς νά τόν προσέχαmicroε ὅταν microᾶς διάβαζε τήν Ἁγία Γραφή

raquoΔέν θά ξεχάσω ποτέ τό πάθος του νά χρωmicroατίζη αὐτά πού ἔλεγε ὅταν ἀνα-φερόταν στήν σταυρική θυσία τοῦ Χριστοῦ Γινόταν τόσο παραστατικός ὥστε

6 Ἰω ια΄ 25

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

κατώρθωνε νά ἀποσπᾶ τήν προσοχή καί τῶν πιό ζωηρῶν παιδιῶν Ἔβλεπα κα-τακάθαρα στό νεανικό του πρόσωπο τήν ἱκανοποίηση καί τήν ἀγαλλίασή του γιατί microποροῦσε νά διδάσκη τόν λόγο τοῦ Κυρίου σέ τόσο ἁγνό ἀκροατήριο Ἀπό ὅσο θυmicroᾶmicroαι αὐτή τήν τακτική τήν συνέχισε τέσσερα microέ πέντε χρόνια microέχρι πού πῆγε στρατιώτηςraquo

Ὁ Ἀρσένιος πέρασε τά νεανικά του χρόνια microέ ἀmicroεριmicroνία καί ἀγῶνες ἀσκητι-κούς Ἔπειτα ἦρθαν τά δύσκολα χρόνια τοῦ Ἑλληνοϊταλικοῦ πολέmicroου τῆς Κα-τοχῆς καί τοῦ ἀνταρτοπολέmicroου Τότε πέρασε πολλές δυσκολίες καί κινδύνους

Στόν ἀνταρτοπόλεmicroο τόν συνέλαβαν οἱ κοmicromicroουνιστές αἰχmicroάλωτο καί τόν φυ-λάκισαν Κακοπάθησε ὅσο διάστηmicroα ἔmicroεινε στήν φυλακή καί ὑπέφερε ἀπό τίς ψεῖρες καί τό πολύ στρίmicroωγmicroα Σέ ἕνα microικρό δωmicroάτιο ἔβαλαν πολλούς Ὅταν ξάπλωναν ὁ τελευταῖος ἔmicroπαινε σάν σφήνα ἀνάmicroεσά τους

Δοκιmicroάστηκε καί ἠθικῶς γιατί τόν ἔκλεισαν σέ ἕνα δωmicroάτιο microόνο του καί ὕστερα ἔβαλαν δύο ἀντάρτισσες σχεδόν γυmicroνές Προσευχήθηκε ἔντονα ἐπικα-λούmicroενος τήν Παναγία καί ἀmicroέσως ἔνιωσε laquoδύναmicroιν ἐξ ὕψουςraquo πού τόν ἐνίσχυ-σε καί τίς ἔβλεπε microέ ἀπάθεια σάν ἀδελφές του ὅπως ὁ Ἀδάmicro τήν Εὔα στόν πα-ράδεισο Τίς microίλησε microέ τρόπο καλό Ἐκεῖνες ἦρθαν σέ συναίσθηση ντράπηκαν καί ἔφυγαν κλαίγοντας

Ἄν καί ὁ πόλεmicroος ἔκανε τόν Ἀρσένιο νά ἀναβάλη τήν ἀναχώρησή του ὅmicroως ὁ ζῆλος του δέν ψυχράνθηκε Στούς ἀγῶνες καί στίς ἀσκήσεις προσέθετε νέους ἀγῶνες καί ὑψηλότερες ἀσκήσεις Ἔβλεπε τά ἐθνικά πράγmicroατα σέ ἄσχηmicroη κα-τάσταση Σέ λίγο θά τόν καλοῦσαν νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα

Στό ἐξωκκλήσι τῆς ἁγίας Βαρβάρας παρακάλεσε τήν Παναγία laquoἌς ταλαιπω-ρηθῶ ἄς κινδυνεύσω microόνο νά microή σκοτώσω ἄνθρωπο καί ν᾽ ἀξιωθῶ νά γίνω microοναχόςraquo

Τότε ἔκανε τάmicroα ἄν τόν διαφυλάξη ἡ Παναγία στόν πόλεmicroο νά ὑπηρετήση γιά τρία χρόνια τό Μοναστήρι της πού τό ἔκαψαν οἱ Γερmicroανοί καί νά βοηθήση νά κτισθῆ πάλι ἡ Ἱερά Μονή Στοmicroίου

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

Γ΄ ΣTΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ

Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος

Τ ό ἔτος 1945 κλήθηκε νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα Παρουσιάστηκε στό Ναύπλιο καί πῆρε τήν εἰδικότητα τοῦ διαβιβαστοῦ Κατόπιν πῆρε microε-τάθεση στό Ἀγρίνιο Τόν ρωτοῦσαν

ndash Τί microέσο ἔχεις καί πῆρες τόσο καλή εἰδικότηταndash Δέν ἔχω microέσοndash Ἄστ᾿ αὐτάndash Ἔ τόν Θεό ἀπαντοῦσεΚαί πράγmicroατι laquoἦν Κύριος microετ᾿ αὐτοῦ καὶ ἦν ἀνὴρ ἐπιτυγχάνωνraquo7Ἡ ἀγάπη του πρός τούς ἄλλους ἔφθανε microέχρι θυσίας Ἔκανε τίς ὑπηρεσίες

τους ἐργαζόταν πολύ Ὅταν κάποιος ζητοῦσε ἔξοδο ὁ Ἀρσένιος πρόθυmicroα τόν ἀντικαθιστοῦσε Πολλοί ἐκmicroεταλλεύονταν τήν καλωσύνη του καί τόν θεωροῦ-σαν κορόιδο Ὁ ἴδιος ὅmicroως ἔνιωθε χαρά ἀπό τήν θυσία καί συγχρόνως εὕρισκε εὐκαιρία νά microένη microόνος καί νά προσεύχεται Ὁ Διοικητής του ἔλεγε laquoΤί θά γί-νει microέ αὐτόν τόν ἄνθρωπο (Ἀρσένιο) Δέν λέει ποτέ νά ξεκουραστῆraquo

Κάποτε εἶχε 395 πυρετό ἀλλά δέν ζήτησε νά βγῆ ἐλεύθερος ὑπηρεσίας Τελι-κά δέν ἄντεξε καί ἔπεσε λιπόθυmicroος Οἱ στρατιῶτες τόν ἔβαλαν στό φορεῖο γιά νά τόν πᾶνε στό Νοσοκοmicroεῖο καί τόν φώναζαν εἰρωνικά microέ microοναχικά ὀνόmicroατα laquoἜ Βενέδικτε Ἀκάκιεraquo Εἶχαν καταλάβει ὅτι θά γίνει microοναχός Ἡ εἰρωνεία microε-τατράπηκε σιγά-σιγά σέ ἐκτίmicroηση καί θαυmicroασmicroό Τούς ἀλλοίωσε ὁ τρόπος τῆς ζωῆς του ἡ microεγάλη ἀγάπη καί ὁ ἀκέραιος χαρακτήρας του Δέν τόν θεωροῦσαν πλέον κορόιδο ἀλλά θησαυρό καί εὐλογία γιά τήν Μονάδα

Πάντως ἡ εἰδικότητα τοῦ ἀσυρmicroατιστοῦ τόν ἀπάλλαξε ἀπό τήν ἔνοπλη συmicro-microετοχή στόν πόλεmicroο καί ἔτσι θεία χάριτι διαφυλάχθηκε ἀπό τό νά φονεύση ἄνθρωπο Προοιmicroίαζε δέ καί τήν microετέπειτα ἰδιότητά του ὡς microοναχοῦ νά στέλνη σήmicroατα στόν Θεό (νά προσεύχεται)

Κακουχίες

Ἡ διλοχία πού ὑπηρετοῦσε ὁ Γέροντας ἔκανε πολεmicroικές ἐπιχειρήσεις καί οἱ

7 Γέν λθ΄ 2

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

κακουχίες πού πέρασαν microοιάζουν ἀπίστευτεςΔιηγεῖτο ὅτι κάποτε τελείωσαν τά τρόφιmicroα καί ἔτρωγαν σπυρωτό χιόνι Ἄλ-

λοτε ἔmicroειναν νηστικοί γιά δεκατρεῖς ἡmicroέρες καί ἐπέζησαν τρεφόmicroενοι microόνον microέ ἄγρια κάστανα Συχνότερα ὑπέφεραν ἀπό τήν δίψα Ἀναγκάζονταν τότε νά πί-νουν στάσιmicroο νερό ἀπό τίς πατηmicroασιές τῶν ζώων Ὁ microεγάλος ἐχθρός ἦταν τό κρύο Κοιmicroόνταν στίς σκηνές καί τό πρωί ξυπνοῦσαν θαmicromicroένοι στά χιόνια˙ microε-τροῦσαν τούς κρυοπαγηmicroένους Ἕνα πρωινό ἔβγαλε εἴκοσι ἕξι κρυοπαγηmicroένους σκάβοντας microέ τόν κασmicroά τά χιόνια Κάποτε ἔmicroεινε γιά τρεῖς ἡmicroέρες στά χιόνια καί ἔστελνε σήmicroατα στό Ἀρχηγεῖο Ἔπαθε καί ὁ ἴδιος κρυοπαγήmicroατα Οἱ σάρκες τῶν ποδιῶν του ξεφλουδίζονταν Τόν ἔστειλαν στό Νοσοκοmicroεῖο ἀλλά βοήθησε ὁ Θεός νά microήν ἀκρωτηριασθῆ Ἄλλοτε τόν κλώτσησε ἕνα microουλάρι Τό χτύπηmicroα ἦταν πολύ δυνατό Μελάνιασε τό στῆθος του καί φαίνονταν τά σηmicroάδια ἀπό τά πέταλα Λιποθύmicroησε καί ὅταν συνῆλθε συνέχισε τήν πορεία

Χαιρόταν νά βρέχεται νά κρυώνη νά κουράζεται ὁ ἴδιος γιά νά microήν ταλαι-πωροῦνται οἱ ἄλλοι

Μερικοί στρατιῶτες ὅταν ἔκαναν ζηmicroιά γιά νά δικαιολογηθοῦν τήν ἐπέρρι-πταν στόν Ἀρσένιο Ὁ Ἀξιωmicroατικός τόν microάλωνε καί ἐκεῖνος γιά νά microήν τούς ἐκθέση ὑπέmicroενε microέ ταπείνωση σιωπηλά τούς ἐλέγχους

Ὁ Διοικητής ὅmicroως τόν ἐκτιmicroοῦσε καί τόν ἐmicroπιστευόταν Στίς δύσκολες ἀπο-στολές ἔστελνε τόν Ἀρσένιο γιατί γνώριζε ὅτι ἦταν ἱκανώτατος καί ἔφερνε σέ πέρας ὅτι τοῦ ἀνέθεταν

Μόνο microιά φορά πῆρε ἄδεια καί πῆγε στό σπίτι του Ἐκεῖ ἀρρώστησε ἔχασε πολύ αἷmicroα καί εἰσήχθη στό Νοσοκοmicroεῖο Ἰωαννίνων γιά δεκαπέντε ἡmicroέρες Ὅταν συνῆλθε ἐπέστρεψε στήν Μονάδα του

Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες

Μέσα σέ τέτοιες ταλαιπωρίες ἔκανε καί ἀγῶνα πνευmicroατικό Νήστευε καί προσευχόταν Συνήθως ἔτρωγε τό microισό φαγητό καί ὅταν σήmicroαινε σιωπητήριο γιά ὕπνο ὁ Ἀρσένιος ἀνέβαινε στήν ταράτσα τοῦ κτιρίου καί ἄρχιζε τίς προσευ-χές

laquoΜιά περίοδοraquo ἔλεγε laquoἔκανα πέντε microῆνες νά λειτουργηθῶ διότι ποῦ νά βρε-θῆ παπᾶς καί Ἐκκλησία πάνω στά βουνά Ὅταν microετά microέ ἔστειλε ὁ Διοικητής στό Ἀγρίνιο νά πάρω ἀνταλλακτικά γιά τόν ἀσύρmicroατο στόν δρόmicroο πού βάδιζα πέρασα ἔξω ἀπό microιά Ἐκκλησία ὅπου microέσα γίνονταν οἱ Χαιρετισmicroοί Ἔκανα τόν σταυρό microου προσκύνησα καί microέ πῆραν τά δάκρυα laquoΠαναγία microου πῶς ἔχω γί-νει ἔτσιraquo εἶπα Ποῦ νά φανταζόmicroουν τότε ὅτι ἀργότερα θά οἰκονοmicroοῦσε ὁ Θε-ός νά ἔχω Ἐκκλησάκι καί microέσα στό Καλύβι microουraquo Καί δόξαζε γι᾿ αὐτό ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς του τόν Θεό

Συγκρίνοντας αὐτά πού πέρασε στόν Στρατό microέ τήν ἄσκηση πού ἔκανε ὡς microο-ναχός ἔλεγε microέ αὐτοmicroεmicroψία laquoΓιά τόν Χριστό δέν ἔκανα τίποτε Ἄν αὐτή τήν ἄσκη-ση (ταλαιπωρία στόν Στρατό) τήν ἔκανα σάν καλόγηρος θά εἶχα ἁγιάσειraquo

Ὡς στρατιώτης ἔζησε θεῖες ἐmicroπειρίες Κάποτε προσευχόταν σέ ἐρηmicroικό microέρος καί ἡρπάγη σέ θεωρία Διηγήθηκε καί τό ἐξῆς laquoΚάποτε πού εἴχαmicroε πάει στό πε-δίο βολῆς στήν Τρίπολη εἶδα ἕνα ἀλλοιώτικο φῶς νά βγαίνη ἀπό microιά ρεmicroατιά

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

καί νά διαχέεται σέ ὅλο τό πεδίο βολῆς ἐνῶ ἦταν microέρα Ἀποροῦσα τί νἆταν αὐτό τό φῶς πού οἱ ἄλλοι δέν ἔβλεπαν Ἀργότερα κατάλαβα Ἐπειδή ἐκεῖ γίνονταν ἐκτελέσεις καταδίκων καί ἴσως νά εἶχαν ἐκτε-λεσθῆ ἄδικα καί κάποιοι ἀθῶοι γι᾿ αὐτό φαινόταν ἐκεῖνο τό φῶς Ὁ Θεός φύλαξε πού δέν microέ ἔστειλαν στό ἐκτελεστικό ἀπόσπασmicroα Φυ-σικά δέν θά microποροῦσα (νά σκοτώσω)hellipraquo

Θυσία γιά τούς ἄλλους

Οἱ περισσότεροι στρατιῶτες εἶχαν πνεῦmicroα θυσίας ἀλλά ὁ Ἀρσένιος ἦταν ἄφοβος στούς κινδύνους καί στόν θάνατο Πολλές φορές κινδύνευσε νά συλληφθῆ αἰχmicroάλωτος καί ἀντίκρυσε τόν θάνατο ἀπό πολύ κοντά

Κάποτε ἐπρόκειτο νά ρίξουν κλῆρο γιά τό ποιός θά πάει στό χωριό γιά ἐφό-δια laquoΘά πάω ἐγώraquo εἶπε ὁ Ἀρσένιος Τόν εἶδαν οἱ ἀντάρτες ἀλλά τόν πέρασαν γιά δικό τους Πῆρε τά ἐφόδια καί γύρισε πίσω

Ὅταν ἔβαζαν κάποιον νά κάνη ἐπικίνδυνη βάρδια ἤ περίπολο τόν ρωτοῦσε ὁ Ἀρσένιος laquoΤί οἰκογένεια ἔχειςraquo Ἄν τοῦ ἔλεγε laquoεἶmicroαι παντρεmicroένος ἔχω καί παιδίraquo ἔλεγε laquoκαλάraquo Πήγαινε στό ὑπασπιστήριο τόν ἄλλαζε καί πήγαινε αὐ-τός στήν θέση του

Τόν ἄλλο ἀσυρmicroατιστή δέν τόν ἄφηνε νά κουβαλᾶ οὔτε τόν ἀσύρmicroατο οὔτε τήν microπαταρία γιά νά εἶναι ἐλεύθερος σέ περίπτωση κινδύνου νά σωθῆ

laquoΣέ microιά microάχηraquo διηγήθηκε laquoεἶχα σκάψει microιά microικρή λακκούβα Ἔρχεται ἕνας καί microοῦ λέει laquoΝά microπῶ καί ἐγώraquo Στριmicroώχθηκα καί microέ δυσκολία χωρέσαmicroε Ἔρ-χεται καί ἄλλος Τόν ἄφησα καί αὐτόν καί ἐγώ βγῆκα ἔξω Σέ microιά στιγmicroή microέ πα-ίρνει ἕνα βλῆmicroα ξυστά στό κεφάλι Δέν εἶχα κράνος φοροῦσα microόνο κουκούλα Πιάνω microέ τό χέρι microου τό κεφάλι δέν βλέπω αἵmicroατα Τό ξαναπιάνω τίποτα Τό βλῆmicroα εἶχε περάσει ξυστά ἀπό τό κεφάλι microου καί εἶχε ξυρίσει microόνο τά microαλλιά καί ἔκανε microιά γραmicromicroή ἕξι πόντους φάρδος χωρίς microαλλιά καί οὔτε γρατζουνιά δέν ἄφησε Τό εἶχα κάνει microέ τήν καρδιά microου laquoΚαλύτεραraquo εἶπα laquoνά σκοτωθῶ microιά φορά ἐγώ παρά νά σκοτωθῆ ὁ ἄλλος καί microετά νά microέ σκοτώνη ἡ συνείδη-σή microου σέ ὅλη microου τήν ζωή Πῶς νά ἀντέξω microετά ὅταν θά σκέφτοmicroαι ὅτι microπο-ροῦσα νά τόν σώσω καί δέν τόν ἔσωσαraquo Καί ὁ Θεός φυσικά βοηθᾶ πολύ αὐτόν πού θυσιάζεται γιά τούς ἄλλουςraquo

Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἜκανα ἔρανο microεταξύ τῶν στρατιωτῶν καί ἀγόρασα καντήλια καί microανουάλια γιά κάποιο ἐξωκκλήσι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρό-microου Ἐκεῖ κοντά εἶχε καταυλισmicroό ἡ διλοχία microας

raquoἮρθαν χειmicroῶνα καιρό οἱ microεταγωγικοί (χωρικοί κυρίως γυναῖκες καί παιδιά) microέ τά ζῶα καί microᾶς ἔφεραν προmicroήθειες Ἐπειδή χάλασε ὁ καιρός καί ἄρχισε νά χιονίζη κάθησαν νά διανυκτερεύσουν σέ πρόχειρες ἐλάτινες σκηνές

raquoΚάποιος Ἀνθυπολοχαγός κτηνώδης ἐνωχλοῦσε microιά νέα Ἐκείνη ἡ καηmicroένη προτίmicroησε νά πεθάνη παρά νά ἁmicroαρτήση Ἔφυγε καί τήν ἀκολούθησε καί microιά

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ἡλικιωmicroένη Βάδιζαν microέσα στά χιόνια καί βρέθηκαν στό ἐξωκκλήσι ἀλλά ἡ πόρτα ἦταν κλειστή Ἔmicroειναν ἔξω κάτω ἀπό τό ὑπόστεγο τρέmicroοντας ἀπό τό κρύο

raquoΤήν ἴδια νύχτα microοῦ ἦρθε ξαφνικά ἕνας ἐπίmicroονος λογισmicroός νά πάω στό ἐξωκ-κλήσι νά ἀνάψω τά καντήλια Τό χιόνι εἶχε φθάσει τά ὀγδόντα ἑκατοστά περί-που Πῆγα καί χωρίς νά γνωρίζω τί προηγήθηκε βρῆκα ἔξω ἀπό τό ἐξωκκλήσι τίς δύο γυναῖκες microελανιασmicroένες ἀπό τό κρύο Τίς ἔδωσα ἀπό ἕνα γάντι ἄνοιξα τήν πόρτα microπῆκαν microέσα καί ἀφοῦ συνῆλθαν κάπως διηγήθηκαν τά σχετικά laquoἘγώraquo εἶπε ἡ νέα laquoἔκανα ὅτι microποροῦσα Ἀπό ᾿κεῖ καί πέρα ἄς κάνη καί ὁ Θε-ός τά ὑπόλοιπαraquo

raquoΤίς συmicroπόνεσα τίς καηmicroένες καί αὐθόρmicroητα τίς εἶπα laquoΤελείωσαν τά βάσα-νά σας Αὔριο θά πᾶτε στά σπίτια σαςraquo ὅπως καί συνέβηraquo

Ὁ Ἀνθυπολοχαγός ὅταν ἔmicroαθε ὅτι ὁ Ἀρσένιος τίς βοήθησε καί σώθηκαν ἴσως γιά νά καλύψη τήν ἐνοχή του διέδιδε συκοφαντικά ὅτι ὁ Ἐζνεπίδης ἔβαλε στήν Ἐκκλησία τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια Τόν κάλεσε ὁ Διοικητής σέ ἀπολογία laquoΤόσο ἀσυνείδητος εἶmicroαι κ Διοικητά νά βάλω τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια microέσα στήν Ἐκκλησίαraquo εἶπε Ὅmicroως δέν φανέρωσε τήν ὑπόθεση τοῦ ἔνοχου Ἀνθυπολοχαγοῦ˙ ἀπολογήθηκε microόνον ἐπειδή τόν κατηγόρησαν γιά καταφρόνηση τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ

Σώζει τήν Μονάδα τους

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΚάποτε ἡ διλοχία microας βρέθηκε περικυκλωmicroένη ἀπό χίλιους ἑξακόσιους ἀντάρτες σέ ἕνα φυσικό ὀχύρωmicroα ἀπό βράχο Ὅλοι οἱ στρα-τιῶτες κουβαλοῦσαν πυροmicroαχικά καί ὁ Διοικητής κάλεσε καί microένα νά ἀφήσω τόν ἀσύρmicroατο νά κουβαλάω καί ἐγώ Μάλιστα microέ ἀπείλησε καί microέ τό πιστόλι Νόmicroιζε ὅτι ἀπέφευγα νά κουβαλάω γιατί ἤθελα δῆθεν νά κρύβωmicroαι

raquoΚουβαλοῦσα ἀλλά πήγαινα καί στόν ἀσύρmicroατο καί προσπαθοῦσα νά πιά-σω ἐπαφή microέ τό Ἀρχηγεῖο Ὁπότε ἀπό τά πολλά ἔπιασα ἐπαφή καί ἔδωσα νά καταλάβουν ὅτι βρισκόmicroαστε σέ δύσκολη θέση Τήν ἄλλη microέρα ἐνῶ οἱ ἀντάρ-τες εἶχαν πλησιάσει πολύ κοντά ὥστε νά ἀκούγωνται οἱ βρισιές τους ἦρθε ἡ ἀεροπορία καί τούς διεσκόρπισεraquo

Τό γεγονός αὐτό ἀνέφερε ἀργότερα ὁ Γέροντας σάν παράδειγmicroα σέ ὅσους ρωτοῦσαν laquoΤί προσφέρουν οἱ microοναχοί στήν ἔρηmicroο καί δέν βγαίνουν στόν κόσmicroο νά βοηθήσουνraquo laquoΟἱ microοναχοίraquo ἀπαντοῦσε laquoεἶναι οἱ ἀσυρmicroατιστές τῆς Ἐκκλη-σίας Ὅταν πιάσουν ἐπαφή microέ τόν Θεό διά τῆς προσευχῆς τότε ἔρχεται καί βο-ηθᾶ ὁ Θεός καλύτερα Ἕνα ἀκόmicroη λιανοντούφεκο δέν ἔκανε τίποτε ἐνῶ ὅταν ἦρθε ἡ ἀεροπορία ἔκρινε τήν microάχηraquo

Αὐτοθυσία

Ὁ νῦν microοναχός Ἀρσένιος ἀπό τήν Κέρκυρα καί τότε κ Παντελής Τζέκος συ-στρατιώτης τοῦ Γέροντα διηγεῖται

laquoΣτή Ναύπακτο ἐνῶ ἔπαιρνα ἕνα σῆmicroα ἀπό τήν Πάτρα microέ πλησιάζει ὁ Ἀρ-σένιος καί microοῦ λέει

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ndash Ξέρεις Εἴmicroαστε ἀδέλφιαndash Ἀπό ποῦ εἴmicroαστε ἀδέλφιαΜοῦ προτείνει τά δυό χοντρά δάχτυλα8 καί microοῦ λέειndash Ἔχοmicroε τά ἴδια δάχτυλα ὅmicroοια τά δικά σου καί τά δικά microου γι᾿

αὐτό εἴmicroαστε ἀδέλφιαraquoἙνώθηκαν microέ ἀδελφική φιλία καί κάποτε ὁ Ἀρσένιος microέ κίνδυνο

τῆς ζωῆς του τόν ἔσωσε Ἡ διήγηση εἶναι αὐτούσια τοῦ κ Παντελῆ microόνο πού διακόπτεται ἀπό λυγmicroούς καί ἄφθονα δάκρυα συγκινήσεως καί εὐγνωmicroοσύνης γιά τόν φίλο καί σωτῆρα του

laquoΚοντά στή Ναύπακτο κάναmicroε microιά microάχη Ἐκεῖ πού ὑποχωρούσαmicroε διότι εἶχαν περισσότερες δυνάmicroεις οἱ ἀντάρτες σέ κάποια στιγmicroή ἔπε-σα καί χτύπησα γιατί εἶχα ἕναν βαρύ ἀσύρmicroατο στήν πλάτη Ὅταν ἔφθασαν οἱ στρατιῶτες στήν γραmicromicroή πού εἶχαν ὁριοθετήσει οἱ ἀξιωmicroατικοί microας εἶδε ὁ Ἀρσέ-νιος ὅτι ἔλειπα Βγάζει τόν ἀσύρmicroατό του καί τρέχει Τοῦ φώναζαν οἱ ἀξιωmicroατι-κοί καί οἱ στρατιῶτες laquoἌσ᾿ τον αὐτόν Πάει αὐτός χάθηκεraquo Ἦρθε κοντά microου ὅπως microοῦ εἶπαν microετά οἱ ἄλλοι microέ σήκωσε microέ ἔβαλε στήν πλάτη του καί microέ πῆρε στίς γραmicromicroές πίσω Ὅταν συνῆλθα ἄκουσα νά τοῦ λέγη ὁ λοχαγός Βουδούρης laquoἘσύ κάποιον Ἅγιο ἔχεις καί σέ βοήθησε καί βοήθησες καί τοῦτον ἐδῶraquo Ρώτη-σα laquoΤί ἔγινε παιδιάraquo Καί microοῦ ἐξήγησαν Ἐκεῖ πού ἔπεσα ἦταν ἑκατό microέτρα ἀπό τήν γραmicromicroή τῶν ἀνταρτῶν καί διακόσια ἀπό τήν γραmicromicroή τήν δική microαςraquo

Προσεύχεται ἐν microέσω σφαιρῶν

laquoΜιά microέραraquo συνεχίζει ὁ κ Παντελής laquoἤmicroασταν πάνω σέ ἕνα ὕψωmicroα πού λεγόταν laquoΦονιάςraquo Μᾶς εἶχαν ἀποκλείσει οἱ ἀντάρτες καί δέν microπορούσαmicroε νά φύγουmicroε ἀπό πουθενά γιατί δέν ὑπῆρχε διέξοδος Ὁ Ἀρσένιος ἦταν ὄρθιος Οἱ σφαῖρες ἔπεφταν καί σφύριζαν Ἐγώ τόν ἔπιανα ἀπό τό χιτώνιο καί τόν τρα-βοῦσα νά πέση κάτω Αὐτός τίποτε Κοίταζε ψηλά καί εἶχε τά χέρια του ἔτσι σταυρωmicroένα Ἔ φαίνεται microᾶς λυπήθηκε ὁ Μεγαλοδύναmicroος καί κάποια στιγmicroή ἦρθαν τά ἀεροπλάνα καί ἄνοιξαν δρόmicroο Ὅταν φεύγαmicroε τοῦ λέω

ndash Καλά Χριστιανέ microου γιατί δέν ἔπεφτες κάτωndash Προσευχόmicroουνndash Προσευχόσουν ρώτησα microέ microεγάλη ἀπορίαraquoΤί δύναmicroη εἶχε ἡ προσευχή του καί πόσο microεγάλη ἦταν ἡ πίστη του ὥστε νά

ἀψηφᾶ τίς σφαῖρες Τό πιθανώτερο ἦταν νά παρακαλοῦσε τόν Θεό νά σωθοῦν οἱ ἄλλοι καί ἄς σκοτωθῆ ὁ ἴδιος Γι᾿ αὐτό στεκόταν ὄρθιος καί ἀκάλυπτος Καί ὁ δίκαιος Θεός βλέποντας τήν αὐτοθυσία του τόν ἔσωσε microαζί microέ τούς ἄλλους

Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας ἕνα περιστατικό πού συνέβη λίγο καιρό πρίν ἀπολυ-

8 Ἦταν πράγmicroατι χαρακτηριστικοί οἱ ἀντίχειρες τοῦ Γέροντα Ἡ τελευταία φάλαγγα τῶν δακτύλων ἦταν πιό microικρή καί τά νύχια σχεδόν microισά

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

θῆ laquoΓυρίζαmicroε ἀπό τήν Φλώρινα ἀφοῦ εἶχε τελειώσει ὁ πόλεmicroος Στό δρόmicroο τῆς ἐπιστροφῆς ἄκουσα τόν Λοχαγό νά βρίζη τά θεῖα Τόν πλησίασα καί τοῦ εἶπα laquoἈπό αὐτή τήν στιγmicroή ἀρνοῦmicroαι νά ἐκτελέσω ὁποιαδήποτε διαταγή σας διότι βρίζοντας τά θεῖα προσβάλατε καί τήν πίστη microου καί τόν ὅρκο microου (Πατρίδα-θρησκεία- οἰκογένεια)raquo Ἀκούγοντας αὐτά προσβλήθηκε καί microέ ἀπεκάλεσε αὐ-θάδη Ὅταν ἀργότερα microοῦ εἶπε laquoΣέ διατάσσωraquo ἀπάντησα laquoΣᾶς τό δήλωσα πρίν ἀπό λίγο ὅτι στό ἑξῆς δέν θά ἐκτελῶ διαταγές σαςraquo Ὁ Ἀξιωmicroατικός τότε microοῦ εἶπε laquoἌς θεωρήσουmicroε τό θέmicroα λῆξανraquo

raquoὍταν φθάσαmicroε στό στρατόπεδο πῆγα χωρίς καθυστέρηση καί ἀνέφερα ὅσα συνέβησαν στόν Διοικητή Ἐκεῖνος microοῦ εἶπε ὅτι ἡ ἄρνηση νά ἐκτελῶ διαταγή ἀνωτέρου συνεπάγεται στρατοδικεῖο Ξαναδήλωσα ὅτι δέν πρόκειται νά ἐκτε-λέσω διαταγές τοῦ Λοχαγοῦ διότι εἶναι ἐπίορκος ἐπειδή βρίζει τόν Θεό στόν ὁποῖο καί οἱ δυό ὡρκιστήκαmicroε Καί εἶπα microέ ἀγανάκτηση laquoΠειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ microᾶλλον ἤ ἀνθρώποιςraquo9

Ὁ Ἀρσένιος ἀφοῦ γιά microιά πενταετία περίπου ὑπηρέτησε τήν Πατρίδα τόν Μάρ-τιο τοῦ 1950 πῆρε τό ἀπολυτήριο τοῦ Στρατοῦ ἀπό τήν Μακρακώmicroη Λαmicroίας

Ὅταν ἀποχαιρετοῦσε τόν φίλο του κ Παντελῆ ἐκεῖνος τόν προσκάλεσε νά ἐγκατασταθοῦν στήν Κέρκυρα microαζί νά φτιάξουν ἀπό ἕνα σπίτι καί νά κάνουν οἰκογένεια Ὁ Ἀρσένιος ἀρνήθηκε λέγοντας ὅτι θά γίνει καλόγηρος

Τελείωσε τήν στρατιωτική του θητεία καί τώρα ἐπιθυmicroοῦσε microιά ἄλλη στρα-τεία τήν κατάταξή του στό microοναχικό τάγmicroα γιά νά ὑπηρετῆ τόν ἐπουράνιο Βασιλέα

9 Πράξ ε΄ 29

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

Δrsquo ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

Ἀγῶνες ἀρχαρίου

Ὁ Ἀρσένιος προσῆλθε στήν ἱερά Μονή Ἐσφιγmicroένου τοῦ Ἁγίου Ὄρους πού τότε δέν εἶχε γίνει ζηλωτική γιά νά microονάση Ἔχοντας πρότυπα τούς ὁσίους Πατέρες προσπαθοῦσε νά τούς microιmicroηθῆ Ἔβαλε ὡς θεmicroέ-

λιο τῆς microοναχικῆς ζωῆς τήν ταπεινοφροσύνη καί τήν ὑπακοή καί ἐπιδόθηκε σέ ἀγῶνες ὑπέρ τήν ἀντοχή του

Τίς ἡmicroέρες κοπίαζε σωmicroατικά καί τίς νύχτες παρέmicroενε ἄϋπνος προσευχόmicroε-νος καί δοξολογώντας τόν Θεό Αἰσθανόταν microεγάλη κούραση ἀλλά ἦταν ἀνυπο-χώρητος στήν ἄσκηση Συνεχῶς πρόσθετε νέους ἀγῶνες πάντα microέ εὐλογία καί παρακολούθηση ἀπό τόν Ἡγούmicroενο Ὅλα τά ἔκανε microέ χαρούmicroενη διάθεση

Ἔλεγε laquoΚάναmicroε πολύ σκληρή δουλειά στόν τόρνο ὅλη τήν ἡmicroέρα Τό βράδυ πήγαινα στό Ἀρχονταρίκι καί βοηθοῦσα microέχρι τίς 10 ἤ 11 ἡ ὥρα Δέν microοῦ ἔmicroενε χρόνος οὔτε γιά πνευmicroατικά Γι᾿ αὐτό στήν συνέχεια ὅταν πήγαινα στό Κελλί microου δέν κοιmicroόmicroουν microόνο ἔβαζα ἕνα τέταρτο τά πόδια ψηλά γιά νά ξεκουραστοῦν λίγο καί νά κατέβη τό αἷmicroα (πού microαζευόταν ἀπό τήν πολύωρη ὀρθοστασία) Μετά στεκόmicroουν ὄρθιος σέ microιά λεκάνη microέ νερό γιά νά microή microέ παίρνη ὁ ὕπνος καί ἔκανα τά κοmicroποσχοίνια Κοιmicroόmicroουν microισή microέχρι microία ὥρα καί microετά πήγαινα στήν ἀκολουθία γιά νά διαβάσω τό Μεσονυκτικό Καί ἐπειδή εἶχα τόν λογισmicroό microήπως δέν θά κατάφερνα ἀργότερα νά κάνω τά καθήκοντα τοῦ microεγαλοσχή-microου ζήτησα εὐλογία ἀπό τόν Ἡγούmicroενο καί microοῦ ἔδωσε νά κάνω τόν κανόνα τοῦ microεγαλοσχήmicroου ἀπό δόκιmicroος Ὄχι ἀπό ἐγωισmicroό ἀλλά microήπως δέν microπορέσω νά ἀνταποκριθῶ στίς ὑποχρεώσεις τοῦ Σχήmicroατος Δέν τἄκανα microέ ὑπερηφάνεια laquoἌν δέν microπορῶraquo ἔλεγα laquoνά microήν κοροϊδεύω τόν ἑαυτό microουraquo

Στήν Ἐκκλησία δέν καθόταν καθόλου Στεκόταν ὄρθιος στό στασίδι Πήγαι-νε καmicromicroιά φορά νά τόν κλέψη ὁ ὕπνος καί ἀmicroέσως τιναζόταν

Τόν χειmicroῶνα δέν ἄναβε φωτιά Εἶχε τόση ὑγρασία στό Κελλί πού ἡ microούχλα γινόταν σάν βαmicroβάκια στούς τοίχους Ὅταν τό κρύο ἦταν ἀνυπόφορο εἶχε ἕνα δέρmicroα ζώου ἀπό αὐτά πού ἔκανε τά σαmicroάρια καί τύλιγε τά πόδια του Δούλευε ἔξω στό κρύο microόνο microέ τό ζωστικό καί ἔβαζε ἀπό microέσα ἕνα χαρτί γιά νά τόν προστατεύη λίγο

Πρίν ἀπό τήν Μεγάλη Σαρακοστή εἶχαν τυπικό στό Μοναστήρι νά δίνουν σέ

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

ὅλους τούς πατέρες ἀπό ἕνα κουτί γάλα Καί ἐκεῖνο ὁ Ἀρσένιος δέν τό ἔπινε ἀλλά τό ἔδινε στόν γερο-Νικήτα πού ἦταν προφυmicroατικός Στή νηστεία τά φασό-λια δέν τά microασοῦσε καλά γιά νά ἀργοῦν νά χωνέψουν καί ἔτσι νά τόν κρατοῦν κάπως Κοιmicroόταν γιά ἄσκηση κάτω στίς πλάκες καί ἄλλες φορές στά τοῦβλα πού laquoἦταν πιό φιλάνθρωπαraquo

Ἄρχισε σιγά-σιγά νά γίνεται ἀντιληπτή στούς πατέρες ἡ ἄσκηση καί ἡ εὐλά-βειά του Οἱ ἱερεῖς τόν προτιmicroοῦσαν νά τούς ψάλλη στά παρεκκλήσια

Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις

Ὁ διάβολος δέν ἀρκεῖτο microόνο στόν πόλεmicroο τῶν λογισmicroῶν ἀφοῦ microάλιστα δέν microποροῦσε microέ αὐτούς νά ἀνακόψη τήν ἀγωνιστικότητά του Παρουσιαζόταν καί αἰσθητῶς Τόν ἔβλεπε ὀφθαλmicroοφανῶς καί συνωmicroιλοῦσαν Προσπαθοῦσε ὁ πειρα-σmicroός microέ κάθε τρόπο νά τόν ἐκφοβίση καί νά τόν ἐmicroποδίση ἀπό τούς ἀγῶνες του Φαίνεται ὅτι ἀπό τήν πεῖρα του καταλάβαινε τί θά γινόταν αὐτός ὁ ἀρχάριος

Ὁ δόκιmicroος Ἀρσένιος δέν ταρασσόταν οὔτε φοβόταν ἀπό τήν παρουσία τοῦ δι-αβόλου Ἔλεγε laquoΝἄρχεσαι διότι microοῦ κάνεις καλό Μέ βοηθᾶς νά θυmicroᾶmicroαι τόν Θεό ὅταν τόν ξεχνῶ καί νά προσεύχωmicroαιraquo

Ἀργότερα σχολίαζε ὁ Γέροντας laquoΠοῦ νά microείνη ὁ πειρασmicroός Ἐξαφανιζόταν ἀmicroέσως Δέν εἶναι χαζός νά προξενῆ στεφάνια στόν microοναχόraquo

ndash Γέροντα πειρασmicroό ἐννοεῖτε τούς λογισmicroούς τόν ρώτησε microέ ἀφέλεια κάποι-ος microοναχός

ndash Βρέ πειρασmicroός (διάβολος)˙ καταλαβαίνεις Τί λογισmicroοίὉ δόκιmicroος Ἀρσένιος microέ τήν εὐστροφία του laquoἐνίκησε δαιmicroόνων πανουργίαν

δι᾿ ἀνθρωπίνης ἐπινοίαςraquo10

Ρασοευχή

Στίς 27 Μαρτίου 1954 microετά ἀπό τήν κανονισmicroένη δοκιmicroασία ἐκάρη microοναχός Ἔλαβε ρασοευχή καί τό ὄνοmicroα Ἀβέρκιος Ὁ Ἡγούmicroενος τοῦ πρότεινε νά λάβη τό Μεγάλο Σχῆmicroα ἀλλά δέν δέχθηκε Ἀνέφερε laquoἌν καί microποροῦσα νά γίνω ἀmicroέ-σως microεγαλόσχηmicroος διότι microοῦ εἶπαν laquoἘσύ Στρατό τελείωσες δέν σέ ἐmicroποδίζει τίποτεraquo εἶπα laquoἈρκεῖ ἡ ρασοευχήraquo Θεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἀνάξιο ἀλλά καί δέν ἤθελε νά δεσmicroευθῆ microέ τίς ὑποσχέσεις τοῦ Μεγάλου Σχήmicroατος ἐξ αἰτίας τῆς ἀγάπης του γιά τήν ἡσυχαστική ζωή πού ἐπιθυmicroοῦσε

Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος

Τήν τραχύτητα τῆς ἀσκήσεως ἦρθε νά γλυκάνη ἕνα πρωτόγνωρο γεγονός ἡ ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος laquoὍταν εἶχαν σωθῆ τελείως οἱ microπαταρίες (ἐξαντλή-θηκαν οἱ δυνάmicroεις)raquo διηγήθηκε laquoἔζησα ἕνα γεγονός Μιά νύχτα ἐνῶ προσευ-

10 Κλῖmicroαξ Δ΄ κα΄

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

Ὁ Γέροντας microετά τήν κουρά του

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

χόmicroουν ὄρθιος ἔνιωσα κάτι νά κατεβαίνη ἀπό πάνω καί νά microέ περιλούζη ὁλό-κληρο Αἰσθανόmicroουν microιά ἀγαλλίαση καί τά microάτια microου ἔγιναν δύο βρύσες πού ἔτρεχαν συνέχεια δάκρυα Ἔβλεπα καί ζοῦσα αἰσθητά τήν χάρι11 Μέχρι τότε συγκινήσεις καί τέτοια εἶχα αἰσθανθῆ πολλές φορές ἀλλά τέτοιο πρᾶγmicroα πρώ-τη φορά microοῦ συνέβη Ἦταν τόσο δυνατό πνευmicroατικά αὐτό τό γεγονός ὥστε microέ στήριξε καί κράτησε γιά δέκα περίπου χρόνια microέχρι πού ἀργότερα στό Σινᾶ ἔζησα microεγαλύτερες καταστάσεις microέ ἄλλον τρόποraquo

Μικρόσχηmicroος

Ὁ π Ἀβέρκιος ἐκάρη microικρόσχηmicroος microοναχός και τοῦ δόθηκε τό ὄνοmicroα Παΐσι-ος στίς 3 Μαρτίου 1957

Μετά τήν κουρά ἔβγαλε microιά φωτογραφία καί τήν ἔστειλε στήν microητέρα του καί ἀπό πίσω ἔγραψε τό ἀκόλουθο ποίηmicroα (Βλ σελ 28)

Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἪmicroουν ἂγρυπνος καί νηστικός καί περίmicroενα τό laquomicroο-τόριraquo στον ἀρσανά τῆς Ἰβήρων Ἀπό τήν ἐξάντληση δέν αἰσθανόmicroουν καλά Φοβήθηκα νά microήν λιποθυmicroήσω ἐκεῖ καί microέ δοῦν οἱ ἐργάτες Γι᾿ αὐτό ἔκανα κου-ράγιο καί πῆγα πίσω ἀπό microιά ντάνα ξύλα

raquoΣκέφθηκα πρός στιγmicroήν νά παρακαλέσω τήν Παναγία καί ἀmicroέσως εἶπα στόν ἑαυτό microου laquoἌθλιε τήν Παναγία γιά τό ψωmicroάκι τήν ἔχουmicroεraquo

raquoΚαί microόλις εἶπα αὐτό νά ἡ Παναγία καί microοῦ ἔδωσε ζεστό ψωmicroί καί σταφύλι Ἔ ἀπό κεῖ καί πέρα microετάraquo

Κάποιος τόν ὁποῖον ὁ Γέροντας θεράπευσε ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια ἀκούγοντας τήν διήγηση ρώτησε ἔκπληκτος

ndash Καλά Γέροντα microετά πού ἔφαγες τίς ρόγες τοῦ σταφυλιοῦ τό κοτσάνι σοῦ ἔmicroεινε στό χέρι

ndash Καί τό κοτσάνι καί ψίχουλα ἀπάντησε microέ ἔmicroφαση

11 laquoἩ θεότης δηλαδή ἡ θεία χάρις καθ᾿ ἑαυτήν ἤγουν microοναχή δέν φαίνεται ἐάν δέν ἔλθῃ εἰς τήν λογικήν ψυχήν Καί ἀνίσως ἡ αἰσθητή φωτία δέν φαίνεται εἰς τά αἰσθητά ὅταν δέν εὕρη ὕλην microήτε ἡ νοητή φωτία φαίνεται εἰς τά νοητά ὅταν δέν εὕρῃ ὕλην τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦraquo Ἁγίου Συmicroεών τοῦ νέου Θεολόγου Λόγος Γ΄ σ 38

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Εrsquo ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ

ΚΟΝΙΤΣΗΣ

Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ

Παρά Κυρίου τά διαβήmicroατα ἀνθρώπου κατευθύνεταιraquo12 Μέ ἀποκάλυ-ψη κατευθύνει ὁ Κύριος καί τώρα τά βήmicroατα τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θε-οῦ Παϊσίου στήν Μονή Στοmicroίου τῆς Ἐπαρχίας Κονίτσης Διψοῦσε γιά

ἐρηmicroική ζωή καί προετοιmicroαζόταν γιά τήν ἔρηmicroο ἀλλά microέ ἐντολή τῆς Παναγίας βρέθηκε σέ Μοναστήρι τοῦ κόσmicroου

Ἄρχισε τήν ἀνακαίνιση τοῦ καmicroένου Μοναστηριοῦ χωρίς νά ἔχη τά ἀπαρα-ίτητα χρήmicroατα καί ὑλικά

Ἀγόρασε ξυλεία καί microόνος ἔκανε πόρτες παράθυρα στασίδια τραπέζια καί ὅτι ἄλλο χρειαζόταν

Ἐπίσης ἄλλαξε τήν σκεπή τῆς Ἐκκλησίας ἔκανε Κελλιά γιά microοναχούς Ἀρ-χονταρίκι στέρνα καί ἄλλα ἔργα

Αὐτός ἀνέστησε τό κατεστραmicromicroένο Μοναστήρι microέ πολλούς κόπους Ἦταν ἄρρωστος ἀλλά καί νηστευτής Τή νηστεία δέν τήν χαλοῦσε ποτέraquo

Πηδᾶ στόν γκρεmicroό

Κάποτε microετέφερε τά ἅγια Λείψανα καί εἶχε τήν λειψανοθήκη δεmicroένη microέ λουριά ἀπό τούς ὤmicroους του Σέ ἕνα σηmicroεῖο τοῦ δρόmicroου πού λέγεται laquoΜεγάλη Σκάλαraquo κό-πηκε τό λουρί καί ἔπεσε ἡ λειψανοθήκη στόν γκρεmicroό Ὁ Γέροντας ἀπό τόν πόθο καί τήν εὐλάβεια πρός τά ἅγια Λείψανα χωρίς νά ὑπολογίση τόν ἑαυτό του καί χωρίς τόν παραmicroικρό δισταγmicroό πήδησε ἀmicroέσως στόν γκρεmicroό γιά νά τά προλάβη Κατρακυλοῦσε ἡ λειψανοθήκη καί χτυποῦσε στά βράχια Τελικά ὁ ἴδιος διαφυλά-χθηκε χάριτι Θεοῦ σῶος˙ δέν ἔπαθε τίποτε οὔτε γρατσουνιά Ἡ λειψανοθήκη microέ τά ἅγια Λείψανα ἔmicroειναν ἐπίσης ἄθικτα ἐνῶ ὁ microεταλλικός κορβανᾶς πού ἦταν προσαρmicroοσmicroένος στήν λειψανοθήκη εἶχε κατατσαλακωθῆ ἀπό τά χτυπήmicroατα Ἦταν τόσο βαθύς καί ἀπότοmicroος ὁ γκρεmicroός πού ἦταν ἀδύνατο νά ξανανεβῆ ὁ Γέ-ροντας Γιά νά βγῆ στό microονοπάτι βάδιζε πολλή ὥρα microέσα στό ποτάmicroι

12 Ψαλmicro λς΄ 23

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία

Νήστευε αὐστηρά καί δουλαγωγοῦσε microέ κάθε τρόπο τό εὔθραυστο σῶmicroα του παρ᾿ ὅτι ἔκανε θεραπεία microέ ἐνέσεις Κάποιες φορές microέ ἕνα ποτήρι νερό περνοῦσε ὅλο τό ἡmicroερονύκτιο Ἄν καί καλλιεργοῦσε στόν κῆπο τοῦ Μοναστηρι-οῦ κηπευτικά πολλῶν εἰδῶν ἡ συνηθισmicroένη τροφή του ἦταν τσάϊ microέ παξιmicroάδι ἤ καρύδια κοπανισmicroένα

Ἀναφέρει ἡ κυρία Πηνελόπη Μπαρmicroπούτη laquoΣτόν κῆπο πήγαινε ξυπόλυτος καί τό βράδυ καθάριζε τά ἀγκάθια ἀπό τά πόδια του Ἕνα παξιmicroάδι ἔτρωγε τό πρωΐ καί ἕνα τό βράδυ Ἄλλοτε ἔπινε σκέτο τσάϊ Δούλευε παρά πολύ Δέν κοι-microόταν σχεδόν καθόλου Προσπαθοῦσε νά microήν χαλάση τό χατήρι κανενός καί

Ὁ Γέροντας ὡς νέος microοναχός

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἤθελε ὅλους νά τούς ἀναπαύη Ποτέ δέν ἔλεγε ὄχι Τά χέρια του εἶχαν κάνει ρόζους ἀπό τίς πολλές microετάνοιες Τά πόδια του ἦταν microόνο κόκκαλα Εἶχε πολ-λά προβλήmicroατα microέ τήν ὑγεία τουraquo

Τήν ἡmicroέρα ἐργαζόταν σκληρά καί τή νύχτα ἀγρυπνοῦσε Μόνος του διάβαζε ὅλες τίς ἀκολουθίες ὅπως εἶχε microάθει στό Ἅγιον Ὄρος

Παρ᾿ ὅλο πού τό Μοναστήρι ἦταν σέ ἔρηmicroο καί ἥσυχο microέρος ὁ Γέροντας ἀπο-συρόταν ἐνίοτε σέ microιά σπηλιά Πήγαινε τίς νύχτες καί ἔκανε ἀγρυπνίες microέ τό κοmicroποσχοίνι καί ἀναρίθmicroητες microετάνοιες Ἦταν ὅmicroως ἀνήλια καί ἔσταζε νερό

Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν

Ἐκτός ἀπό τά κτισίmicroατα microεριmicroνοῦσε συγχρόνως καί γιά ὅσους εἶχαν ἀνάγκη Καί αὐτοί ἦταν πολλοί Στά χωριά τῆς Κόνιτσας ὑπῆρχε τότε microεγάλη φτώχεια ἐγκατάλειψη δυστυχία Ὁ Γέροντας συγκέντρωνε ροῦχα χρήmicroατα τρόφιmicroα καί φάρmicroακα τά ἔκανε δέmicroατα καί τά ἔστελνε σέ ἀνθρώπους πού στεροῦνταν Στό ἔργο τῆς φιλανθρωπίας εἶχε ὡς βοηθούς εὐλαβεῖς γυναῖκες Ὅσες εἶχαν τήν δι-άθεση τίς ἔστελνε νά ὑπηρετοῦν ἄτοmicroα ἀνήmicroπορα κυρίως γεροντάκια πού δέν εἶχαν κανένα συγγενῆ κοντά τους

Εἶχε πάρει ἄδεια ἀπό τήν ἀστυνοmicroία καί σέ κάθε γειτονιά τῆς Κόνιτσας εἶχε ἀφήσει ἀπό ἕνα κουmicroπαρά καί ὥρισε καί ἕναν ὑπεύθυνο Ὑπῆρχε καί ἕνας ἐπί πλέον κουmicroπαράς ἔξω ἀπό τό Ἀστυνοmicroικό Τmicroῆmicroα Ἔκανε ἐπιτροπή ἡ ὁποία δι-αχειριζόταν τά χρήmicroατα καί πρόσφεραν ἀνάλογα microέ τίς ἀνάγκες

Ἐνδιαφέρθηκε γιά φτωχά καί ὀρφανά παιδιά νά συνεχίσουν τίς σπουδές τους Τά παρέπεmicroπε στά κατάλληλα πρόσωπα ἀλλά τά βοηθοῦσε καί ὁ ἴδιος οἰκονοmicroικά ὅσο microποροῦσε Πολλοί ἀπό αὐτούς εἶναι σήmicroερα ἐπιστήmicroονες καί εὐγνωmicroονοῦν τόν Γέροντα

Ἔδινε τά κτήmicroατα τῆς Μονῆς σέ φτωχές οἰκογένειες νά τά καλλιεργοῦν Ἐνοί-κιο δέν ζητοῦσε Τούς ἔλεγε ἄν ἔχουν καλή σοδειά νά προσφέρουν στό Μονα-στήρι ὅτι ἤθελαν Ἄν ἡ χρονιά δέν πήγαινε καλά δέν ζητοῦσε τίποτε

Ὅσες φορές ἡ ἀδελφή του Χριστίνα πήγαινε ροῦχα ἤ τρόφιmicroα δέν τά δεχό-ταν Τῆς ἔλεγε νά τά πάη σέ οἰκογένειες πού γνώριζε ὅτι στεροῦνταν

Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα

Ἡ microεγάλη ἀγάπη τοῦ Γέροντα πρός τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρω-πο πληmicromicroύριζε τήν καρδιά του καί τό ξεχείλισmicroά της ἀγκάλιαζε καί τήν ἄλο-γη κτίση Ἰδιαίτερα ἀγαποῦσε τά ἄγρια ζῶα καί αὐτά ἔνιωθαν τήν ἀγάπη του καί τόν πλησίαζαν

Ἕνα ἐλαφάκι ἐρχόταν καί ἔτρωγε ἀπό τά χέρια του Τοῦ ἔκανε ἕνα σταυρό στό microέτωπο microέ microπογιά Εἰδοποίησε τούς κυνηγούς νά microήν κυνηγοῦν κοντά στό Μοναστήρι καί νά προσέξουν αὐτό τό ἐλαφάκι microέ τόν σταυρό ὅπου καί ἄν τό βροῦν νά microήν τό χτυπήσουν Ἀλλά δυστυχῶς ἕνας κυνηγός περιφρονώντας τήν ἐντολή του κάποια ἡmicroέρα εἶδε τό ἐλαφάκι καί τό σκότωσε Ὁ Γέροντας στε-νοχωρήθηκε πολύ καί εἶπε microιά προφητεία πού ἐπαληθεύτηκε στό ἀκέραιο Δέν

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἀναφέρεται γιατί τό πρόσωπο αὐτό ζεῖ microέχρι σήmicroεραΣτό δάσος γύρω ἀπό τό Μοναστήρι ζοῦν ἀρκοῦδες Μιά συνάντησε ὁ Γέρο-

ντας σέ στενό microονοπάτι ἐνῶ ἀνέβαινε στό Μοναστήρι microέ ἕνα γαϊδουράκι φορ-τωmicroένο Ἡ ἀρκούδα microαζεύτηκε στήν ἄκρη γιά νά περάση ὁ Γέροντας Αὐτός πάλι τῆς ἔκανε νόηmicroα microέ τό χέρι νά περάση πρώτη laquoΚαί αὐτήraquo διηγεῖτο χαρι-τολογώντας laquoἅπλωσε τό πόδι της καί microοὔπιασε τό χέρι γιά νά περάσω ἐγώraquo Τῆς εἶπε laquoΑὔριο νά microήν ἐmicroφανισθῆς ἐδῶ κάτω γιατί περιmicroένω κόσmicroο Ἀλλοιῶς θά σέ πιάσω ἀπό τό αὐτί καί θά σέ δέσω microέσα στό παχνίraquo

Ἔλεγε ὅτι ἡ ἀρκούδα ἔχει ἕναν ἐγωισmicroό Ὅταν βρεθῆ σέ κίνδυνο δείχνει ὅτι δέν φοβᾶται ἀλλά microετά φεύγει τρέχοντας

Μιά ἀρκούδα ἐρχόταν συχνά εἶχε ἐξοικειωθῆ microαζί του καί ὁ Γέροντας τήν τάιζε Τίς ἡmicroέρες πού ἐρχόταν κό-σmicroος στό Μοναστήρι ὁ Γέροντας τήν προειδοποιοῦσε νά microήν ἐmicro-φανίζεται καί προκαλῆ ἔτσι φό-βο στούς ἀνθρώπους Ἡ ἀρκού-δα microερικές φορές παρέβαινε τήν ἐντολή τοῦ Γέροντα ἐmicroφανιζόταν ἀπροσδόκητα καί ὅσοι τήν ἔβλε-παν τρόmicroαζαν Πολλοί τήν εἶχαν δεῖ˙ microεταξύ αὐτῶν καί ἡ Καίτη Πα-τέρα ὅπως διηγήθηκε laquoἈνέβαινα microιά νύχτα στό Μοναστήρι microέ φα-κό γιά νά προλάβω τήν θεία Λει-τουργία Ἄκουσα ἕναν θόρυβο ἔρ-ριξα τό φῶς καί εἶδα ἕνα ζῶο κάτι σάν σκυλί microεγάλο Μέ ἀκολούθη-σε καί ὅταν ἔφθασα ρώτησα τόν π Παΐσιο ἄν τό σκυλί εἶναι τοῦ Μοναστηριοῦ Ἀπάντησε laquoΣκυλί εἶναι αὐτό Γιά κοίταξε καλά Ἀρ-κούδα εἶναιraquo

Ὅταν εἶδε ὅτι τελείωσε ἡ ἀποστολή του στήν ἔρηmicroο τοῦ κόσmicroου καί ἀφοῦ ξεπλήρωσε τό τάmicroα πρός τήν Παναγία ἄφη-σε ὁριστικά τό Στόmicroιο στίς 30 Σε-πτεmicroβρίου 1962 καί ἀναχώρησε γιά τό Θεοβάδιστο Ὄρος Σινᾶ

Ὁ Γέροντας στήν Ἱερά Μονή Στοmicroίου

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

ΣΤ΄ EΡHMITHΣ

ΣTO ΘEOBAΔIΣTON OΡOΣ ΣINA

Μακαρία ἐρηmicroική ζωή

Ὁ Γέροντας ζήτησε εὐλογία νά microείνη microόνος στήν ἔρηmicroο Ἐγκαταστάθη-κε στό ἀσκητήριο τῶν ἁγίων Γαλακτίωνος καί Ἐπιστήmicroης πού ἀπο-τελεῖται ἀπό τό Ἐκκλησάκι καί ἕνα πολύ microικρό συνεχόmicroενο Κελλάκι

Βρίσκεται σέ ὡραία θέση σέ ὕψωmicroα ἀπέναντι ἀκριβῶς ἀπό τήν ἁγία Κορυφή καί ἀπέχει λιγώτερο ἀπό microία ὥρα ἀπό τό Μοναστήρι

Διακόσια microέτρα πιό πάνω βρίσκεται ἡ σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί λί-γο πιό πίσω εἶναι ἡ Σκήτη πού ἔmicroενε ἡ ἁγία Ἐπιστήmicroη microέ τίς ἄλλες ἀσκήτριες Ἅγια microέρη εὐλογηmicroένα Παρ᾿ ὅλη τήν αὐχmicroηρότητά τους ἐmicroπνέουν αὐτά τά βράχια Ἐκεῖ ψηλά λοιπόν σάν ἀετός ἔστησε ὁ Γέροντας τήν φωλιά του ἔκανε microᾶλλον τήν πολεmicroίστρα του ὁ ἀετός τοῦ πνεύmicroατος

Πολύ κοντά laquoὡσεί λίθου βολήνraquo στό ἀσκητήριο εἶχε microιά microικρή πηγούλα Μάζευε τό 24ωρο δυό-τρία κιλά νερό Ἔλεγε ὁ Γέροντας laquoΠήγαινα microέ ἕνα τε-νεκάκι νά πάρω νερό γιά νά κάνω τσάι ἤ νά βρέξω λίγο τό microέτωπο λέγοντας τούς χαιρετισmicroούς microέ εὐγνωmicroοσύνη καί τά microάτια microου πληmicromicroύριζαν ἀπό δάκρυα laquoΘεέ microουraquo ἔλεγα laquoλίγο νερό νά πίνω˙ δέν θέλω τίποτε ἄλλοraquo Τόσο πολύτιmicroο ἦταν αὐτό τό λιγοστό νεράκι γι᾿ αὐτόν πού ἤθελε νά ζήση ἐκεῖ στήν ἔρηmicroο Ἀλ-λά καί αὐτό ὁ Γέροντας τό microοιραζόταν microέ τά ἄγρια ζῶα καί τά διψασmicroένα που-λιά τῆς ἐρήmicroου

ndash Γέροντα πῶς ζούσατε στό Σινᾶ τόν ρώτησε κάποιοςἈπάντησε laquoἩ τροφή microου ἦταν τσάι microέ παξιmicroάδι πού τό ἔκανα microόνος microου

Ἔκανα πέτουρα (λεπτά φύλλα ζύmicroης) καί τά ξέραινα στόν ἥλιο Γίνονταν τόσο σκληρά πού ἔσπαζαν σάν τζάmicroι Καmicromicroιά φορά ἔβραζα καί ρύζι στουmicroπισmicroένο microέσα σέ ἕνα κονσερβοκούτι Αὐτό ἦταν καί microπρίκι καί κατσαρόλα καί πιάτο καί ποτήρι Αὐτό τό κονσερβοκούτι καί ἕνα κουτάλι λίγο πιό microικρό ἀπό τῆς σούπας ἦταν ὅλο τό νοικοκυριό microου

raquoἈκόmicroη εἶχα microιά φανέλλα πού τήν φοροῦσα τή νύχτα γιά νά ἀντιmicroετω-πίζω τό κρύο Ἔπινα καί ἕνα τσάι microαῦρο γιά νά microέ βοηθᾶ στήν ἀγρυπνία καί ἔβαζα καί microιά κουταλιά ζάχαρη παραπάνω πού ἀντιστοιχοῦσε microέ ἄλλη microιά φανέλλα (Δηλαδή οἱ θερmicroίδες πού τοῦ ἔδινε ἡ παραπανίσια ζάχαρη ἦταν σάν νά φοροῦσε ἀκόmicroη microιά φανέλλα) Εἶχα καί microιά ἀλλαξιά χοντρά ροῦχα γιατί τή νύχτα ἔκανε πολύ κρύο Δέν εἶχα οὔτε φανάρι οὔτε φακό παρά microό-νο ἕναν ἀναπτήρα γιά νά βλέπω λίγο στό σκοτάδι ὅταν βάδιζα σέ κανένα

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

πέτρινο microονοπάτι microέ σκαλοπάτια Τόν χρειαζόmicroουν ἐπίσης γιά νά ἀνάβω καmicromicroιά φορά φωτιά microέ φρύγανα γιά νά κάνω κανένα ζεστό Εἶχα καί λίγες τσακmicroακόπετρες καί ἕνα microπουκαλάκι πετρέλαιο πολύ microικρό γιά τόν ἀναπτή-ρα Τίποτε ἄλλο

raquoΜιά φορά φύτεψα καί microιά ρίζα ντοmicroάτα ἀλλά microετά microέ πείραξε ὁ λογισmicroός microου καί τήν ξερρίζωσα γιά νά microήν προκαλῶ τούς Βεδουΐνους Μοῦ φαινόταν ἀταίριαστο οἱ φτωχοί Βεδουΐνοι νά microήν ἔχουν ντοmicroάτες καί ἐγώ πού ἤmicroουν καλόγηρος νά ἔχω ἔστω καί microιά ρίζα

raquoΤήν ἡmicroέρα ἔλεγα τήν εὐχή καί ἔκανα ἐργόχειρο Εὐχή καί ἐργόχειρο Αὐτό ἦταν τό τυπικό microου Τή νύχτα ἔκανα microερικές ὧρες microετάνοιες χωρίς νά τίς microε-τρῶ Ἀκολουθία δέν διάβαζα τήν ἔκανα microέ κοmicroποσχοίνι

raquoΓιά νά microή microέ ἐνοχλοῦν οἱ περίεργοι ἔκανα microέ πράσινη λαδοmicroπογιά νεκρο-κεφαλές (σῆmicroα κινδύνου) στά βράχια Μιά φορά ἕνας τουρίστας Γερmicroανός θέλη-σε νά ἀνεβῆ ἐπάνω Νόmicroισε ὅτι εἶναι ναρκοπέδιο ἀλλά ἐπειδή φαίνεται ἤξερε ἀπό τέτοια πρόσεχε ποῦ πατοῦσε καί κατώρθωσε νά φθάση microέχρι ἐπάνω Ἐγώ τόν παρακολουθοῦσα ἀπό ψηλά Τόν ἄφησα νά πλησιάση microετά microπῆκα στήν σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί τράβηξα ἕνα δεmicroάτι ἀγκάθια στήν εἴσοδο Ἔψαξε ἀλλά δέν microπόρεσε νά microέ βρῆ καί γύρισε πίσωraquo

Ἁπλοποίησε πολύ τήν ζωή του καί ἐπιδόθηκε στήν ἄσκηση microέ ὅλες του τίς δυνάmicroεις χωρίς περισπασmicroούς laquoἩ ἔρηmicroος ἐρηmicroώνει τά πάθη Ὅταν τήν σεβα-σθῆς καί προσαρmicroοσθῆς πρός τήν ἔρηmicroο σοῦ δίνει νά αἰσθανθῆς τήν παρηγοριά τηςraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας microέ νοσταλγία ἐκφράζοντας microέ λίγες λέξεις τήν ἐmicroπειρία του ἀπό τήν Σιναϊτική ἔρηmicroο

Ἀγαποῦσε ὁ Γέροντας νά ἐπισκέπτεται τόπους ὅπου ἔζησαν ἀσκητές Θαύmicroα-ζε τά microικρά ἀσκητικά σπήλαια Ἀλλοῦ σωζόταν microιά microικρή στερνούλα σέ ἄλλα φαινόταν microαυρισmicroένος ὁ βράχος ἀπό τήν φωτιά πού ἄναβαν κάπου-κάπου γιά νά microαγειρεύουν Τόν ἐνέπνεαν καί τόν συγκινοῦσαν αὐτά τά παλαιά ἀσκητή-ρια Ἐπισκέφθηκε καί τό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Ἀρσελαΐτου Εἶναι microιά πανέρηmicroος κατάλληλη γιά ἀναχωρητές Τήν Μεγάλη Σαρακοστή τήν πέ-ρασε στό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Στεφάνου πού ἀναφέρει καί ἡ Κλίmicroακα13 κάτω ἀπό τήν ἁγία Κορυφή microέ microεγάλη νηστεία σχεδόν ἀσιτία Εἶχε ἐκεῖ microόνο ἕνα τενεκεδάκι γιά νά βγάζη νερό ἀπό τό πηγάδι πού ὑπῆρχε πιό κάτω στόν προ-φήτη Ἠλία

Εἶχε τυπικό νά microή φοράη παπούτσια Εἶχαν σχιστῆ οἱ φτέρνες του καί ἔτρε-χαν αἷmicroα Τά παπούτσια τά εἶχε στό ντορβά καί τά φοροῦσε microόνο ὅταν κατέβαι-νε στό Μοναστήρι ἤ συναντοῦσε κάποιον στόν δρόmicroο Γιά ὅποιον γνωρίζει τίς συνθῆκες τῆς ἐρήmicroου εἶναι πολύ ὀδυνηρό νά βαδίζη κανείς ξυπόλυτος πάνω στά βράχια ἤ στήν ἄmicromicroο Τήν ἡmicroέρα καῖνε τόσο πολύ πού οἱ Βεδουΐνοι βάζουν αὐγά στήν ἄmicromicroο καί γίνονται microελάτα ἐνῶ τή νύχτα εἶναι τόσο κρύα τά βράχια σάν νά πατᾶ κανείς πάνω σέ πάγο

Στό Μοναστήρι κατέβαινε κάθε Κυριακή ἤ κάθε δεκαπέντε ἡmicroέρες Βοηθοῦ-σε στήν ἀκολουθία καί κοινωνοῦσε

13 Κλῖmicroαξ Ζ΄ ν΄

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

Λύει τήν ἀνοmicroβρία

Ὅταν πρωτοπῆγε στό Σινᾶ εἶχε microεγάλη ἀνοmicroβρία Σέ φυσιολογικές συνθῆ-κες στήν περιοχή αὐτή βρέχει πολύ ἀραιά Τήν χρονιά ἐκείνη ἦταν ἰδιαίτερα αἰσθητή ἡ ἔλλειψη νεροῦ Ἕνα καραβάνι ἑτοιmicroάσθηκε γιά νά πάη νά κουβαλή-ση νερό ἀπό microακρυά Ὁ Γέροντας τούς εἶπε laquoΠεριmicroένετε microήν πᾶτε ἀπόψεraquo Τή νύχτα ἔκανε προσευχή καί ἔβρεξε πολύ

Ἐργόχειρο κί ἐλεηmicroοσύνες

Τό ἐργόχειρο τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ξυλογλυπτική Ἀνέφερε ὁ ἴδιος laquoἜκανα σέ ξύλο εἰκόνες σκαλιστές τόν προφήτη Μωυσῆ νά παίρνη τόν Δεκάλογο Τά ξύλα τά ἔκοβα microόνος microου Πολλές φορές καί τή νύχτα ἄνοιγα λίγο τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ καί στό φῶς τοῦ φεγγαριοῦ ἔλεγα τήν εὐχή καί γυαλοχάρτιζα καί προετοίmicroαζα τά ξύλα Γιά ἐργαλεῖα εἶχα microόνο δυό microαχαιράκια ἀπό ἕνα ψαλίδι Singer πού τό ἔφερα ἀπό τήν Ἑλλάδα˙ τό διέλυσα στά δύο τό ἀκόνισα καί τό ἔβαψα microέ λαδοmicroπογιά πράσινη γιά νά microήν ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου καί θαmicroπώνει τά microάτια microου

raquoΤά ἐργόχειρα τά ἔδινα στό Μοναστήρι καί τά πωλοῦσαν˙ γίνονταν ἀνάρπα-στα ἀπό τούς προσκυνητές Τά χρήmicroατα πού ἔπαιρνα τά ἔδινα σέ γνωστούς τα-ξιτζῆδες ἀπό τό Κάιρο Τούς ἔλεγα νά ψωνίζουν ροῦχα καπελλάκια microπισκότα τρόφιmicroα κἄ Μετά γέmicroιζα τό σακκίδιο microέ εὐλογίες καί ρωτοῦσα ποῦ ὑπάρχουν καταυλισmicroοί Βεδουίνων Πήγαινα στίς σκηνές τους φώναζα πιό ἔξω τά microικρά παιδιά καί microοίραζα τίς εὐλογίες

Ἀπό τήν πολλή του ἀγάπη πρός τά πλάσmicroατα τοῦ Θεοῦ ὁ Γέροντας ἄφησε τόν ἑαυτό του στήν ἄκρη κουραζόταν γιά νά τούς βοηθᾶ καί δέν πῆγε νά προ-σκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα πού τόσο ἐπιθυmicroοῦσε γιά νά microή στερηθοῦν τά Βεδου-ϊνάκια τίς εὐλογίες του Καί αὐτά καταλάβαιναν τήν microεγάλη του ἀγάπη πού δέν εἶχε σκοπιmicroότητα καί ἰδιοτέλεια καί τόν ὑπεραγαποῦσαν Γινόταν σωστό πανηγύρι ἀπό τήν χαρά πού ἔκαναν κάθε φορά πού τούς ἐπισκεπτόταν ὁ ἀγα-πηmicroένος τους laquoἈmicroπούνα Παΐζιraquo (Στά Βεδουίνικα πατήρ Παΐσιος)

Ἀλλά καί ὅταν τά Βεδουινάκια πήγαιναν στό ἀσκητήριό του microέ σκασmicroένα τά πόδια ἐπειδή περπατοῦσαν ξυπόλυτα τούς ἔβαζε κερί στά σχισίmicroατα καί τούς ἔδινε καί ἀπό ἕνα ζευγάρι σανδάλια Σέ ἄλλα microοίραζε καπελλάκια γιά νά microή τά ζαλίζη ὁ ἥλιος καί ὅτι ἄλλο εἶχε

laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςhellipraquo

Κάποια ἡmicroέρα ἔκανε ἐργόχειρο λέγοντας τήν εὐχή καθισmicroένος σέ ἕνα βρά-χο ἐνῶ ἀπό κάτω ὑπῆρχε βαθύς γκρεmicroός Παρουσιάζεται ὁ διάβολος καί τοῦ λέγει

ndash Πήδα κάτω Παΐσιε˙ σοῦ ὑπόσχοmicroαι δέν θά πάθεις τίποτεὉ Γέροντας συνέχισε ἀτάραχος τήν εὐχή καί τό ἐργόχειρό του Δέν ἔδωσε ση-

microασία στόν διάβολο Ὁ πειρασmicroός συνέχισε νά τόν παρακινῆ νά πηδήση στόν

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

γκρεmicroό ἐπαναλαmicroβάνοντας τήν ἴδια ὑπόσχεση Αὐτό κράτησε microιάmicroιση ὥρα πε-ρίπου

Στό τέλος παίρνει microιά πέτρα καί τήν ρίχνει στόν γκρεmicroό λέγοντας στόν δι-άβολο

ndash Ἄντε νά σοῦ ἀναπαύσω τόν λογισmicroό σουὉ διάβολος ἀφοῦ ἀπέτυχε νά τόν ρίξη στόν γκρεmicroό τοῦ λέγει δῆθεν microέ θαυ-

microασmicroόndash Τέτοια ἀπάντηση οὔτε ὁ Χριστός δέν microοῦ ἔδωσε Ἐσύ καλύτερα ἀπάντησεςndash Ὁ Χριστός εἶναι Θεός Δέν εἶναι σάν καί microένα τόν καραγκιόζη laquoὝπαγε

ὀπίσω microου σατανᾶraquoΚαί ἔτσι microέ τήν ἐνοικοῦσα θεία χάρι ἀπέφυγε τόν πρῶτο πειρασmicroό νά πη-

δήση στόν γκρεmicroό νά τσακισθῆ στά βράχια˙ ἀκόmicroη ἀπέφυγε καί τόν βαθύτερο γκρεmicroό τῆς ὑπερηφανείας νά δεχθῆ τόν ἔπαινο τοῦ διαβόλου θεωρώντας τόν ἑαυτό του ἀνώτερο ἀπό τόν Χριστό

Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο

Ἐνῶ ζούσε τέτοια ζωή καί χαιρόταν πού βρῆκε ἐπιτέλους αὐτό πού ἀναζητοῦσε ἀπό χρόνια ἡ ὑγεία του χειροτέρευε Ὺπέφερε ἀπό πονοκεφάλους πού ὀφείλονταν στήν ἔλλειψη ὀξυγόνου λόγω τοῦ ὑψοmicroέτρου

Τελικά ὅταν εἶδε νά ἐπιδεινώνεται ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας του πῆρε τήν ἀπόφαση νά ἐγκαταλείψει τήν γλυκειά ἔρηmicroο τοῦ Σινά καί νά ἐπιστρέψει στό Ἄγιον Ὄρος

Ἒξω ἀπό τό ἐρηmicroητήριό του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣKHTH

Ὁ Γέροντας πῆγε στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων ὃπου βρῆκε τήν Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων (12-5-1964) Ὁ ἴδιος σε ἐπιστολή του (24-6-64) ἀναφέρει σχετικά laquoἘπήρα microε τήν χάριν τοῡ θεοῡ microία Καλύβη στήν ἐρηmicroωmicroένη

Σκήτη τῶν Ἰβήρων Ἒχει ὃλες τις προϋποθέσεις διά microία ἡσυχαστική ζωή Ἀπό δεκαπέντε καλύβες κατοικούνται microόνον οἱ ἑπτά Τό Καλύβι τό δικό microου ἒχει Ἐκκλησάκι τῶν ἁγίων Ἀρχαγγέλων Τό σπίτι εἶναι φυσικά παλαιό καί κάνω microερικές ἐπισκευέςraquo Κάθε νύχτα ἔκανε ἀγρυπνία microέ ἀmicroέτρητες microετάνοιες καί πολλά κοmicroποσχοίνια Τό κύριο ἒργο του ἢταν ἡ προσευχή Προσπαθούσε νά microήν διακόπτεται ἡ νοερά ἐπικοινωνία του microέ τόν Θεό να εἶναι ἀδιάλειπτη

Παρά τήν κλονισmicroένη ὑγεία του βίαζε τόν ἑαυτό του νηστεύοντας microέχρις ἐξαντλήσεως Καί ἐκεῖ ποῦ laquoἐσώνονταν οἱ microπαταρίεςraquo καί ἒφθανε στό laquoἈmicroήνraquo ὃλως παραδόξως ἀνακτοῦσε δυνάmicroεις καί συνέχιζε τούς ἀγώνες

Τροφή ἀπό Ἂγγελο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν microιά Σαρακοστή τῆς Παναγίας microας (15 Αὐγού-

Σκήτη Ἱβήρων Ἄνω ἀριστερά ἡ Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων καί δεξιά τό Καλυβάκι τοῡ Γέροντα Κάτω ἀριστερά τό δεύτερο Καλύβι του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

στου) καί εἶχα microέρες νά δοκιmicroάσω φαγητό Ἐν τῷ microεταξύ microοῦ εἶπαν νά κατεβά-σω ἕναν ἄρρωστο πατέρα (microοναχό) στήν παραλία Τόν κατέβασα καί microετά ἔνι-ωσα microιά τροmicroερή ἀδυναmicroία Κοντά νά φθάσω στό Κελλί microου παρουσιάστηκε κάποιος microπροστά microου (ἦταν Ἄγγελος) καί microοῦ ἔδωσε ἕνα καλαθάκι microέ φροῦτα σταφύλια καί σῦκα καί ἀmicroέσως ἐξαφανίστηκεraquo

Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες

Ἀπό νέος microοναχός ὁ Γέροντας εἶχε ἐνοχλήσεις στούς πνεύmicroονες Ἤδη ἀπό τήν Ἐσφιγmicroένου εἶχε αἱmicroοπτύσεις καί ἐσωτερική αἱmicroορραγία καί νοσηλεύθηκε στό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μονῆς Στήν συνέχεια σέ ὅλη του τήν ζωή θά ταλαιπωρεῖ-ται ἀπό αὐτή τήν πάθηση

Ἀπό τήν Φιλοθέου ἀναγκάσθηκε νά βγῆ στόν κόσmicroο γιά θεραπεία Αὐτή ἡ εὐ-πάθεια τῶν πνευmicroόνων του πού ἐπετείνετο ἀπό τήν ἔλλειψη ὀξυγόνου ἦταν ἡ αἰτία πού τόν εἶχε ἀναγκάσει νά ἐγκαταλείψη τό Σινᾶ

Ἡ ἀσθένειά του ὅmicroως διαρκῶς χειροτέρευε Ἔπρεπε νά χειρουργηθῆ ὁπωσ-δήποτε Ἡ ἐπέmicroβαση ἔγινε στό Κέντρο Νοσηmicroάτων Θώρακος Βορείου Ἑλλά-δος Τοῦ ἀφαίρεσαν σχεδόν ὁλόκληρο τόν ἀριστερό πνεύmicroονα καί ἐπίσης τοῦ ἀφαίρεσαν δύο πλευρά Ὁ Γέροντας περιγράφει ὡς ἑξῆς τήν ἐγχείρηση laquoἮτο microία πολύ σοβαρή ἐγχείρηση Μοῦ ἀφαιρέσανε τόν ἕνα λοβό ἀριστερά καθώς λιγάκι ἀπό τόν ἄλλον Ἦτο ὁ λοβός γεmicroᾶτος ἀπό σακκουλίτσες (βρογχεκτα-

Τό Καλυβάκι του στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

σίες) Διήρκησε ἡ ἐγχείρηση περί τίς 10 ὧρες Δέν σταmicroατοῦσε τό αἷmicroα στήν ἐγχείρησιν καί αὐτό δυσκόλευε Ἐχρειάσθη 4 κιλά αἷmicroαhellip Τά λάστιχα (παρο-χετεύσεις) microοῦ τά βγάλανε στίς 9 microέρες καί ἔπαθα microεγάλη δυσφορία καί ἔτσι microέ πήγανε ξανά στό χειρουργεῖο ἐπί δύο ὧρες καί microοῦ τά ξανατοποθετήσανε καί τ᾿ ἀφήσανε πάνω ἀπό εἴκοσι ἡmicroέρες Μοῦ ἄφησε καί microιά ἀναπηρία στά microάτια Τό microέν δεξί βλέπει πολύ ζωηρά τό δέ ἄλλο πού ἔγινε ἡ ἐγχείρηση εἶ-ναι κλειστότερο καί βλέπει ταπεινά Δέν microέ ἀπασχολεῖ αὐτό διότι ἄλλοι ἔχουν γεννηθῆ τελείως τυφλοί

raquoΕἶναι ἀλήθεια ὅτι ὑποφέρω πολύ ἀλλά ἄξιζε κανείς νά πληρώνη χωρίς νά ἔχη καί πάθηση καί νά περνάη ἕνα τέτοιο microικρό microαρτύριο διότι πολύ ὠφε-λήθηκα

raquoἘδιάβαζα πρίν τό Πάθος τοῦ Κυρίου στήν Ἁγία Γραφή σάν ἁπλῆ ἱστορία καθώς καί τούς Συναξαριστάς τῶν Ἁγίων Τώρα θά τούς νιώθω διότι ἔνιωσα ὀλί-γους πόνους Ἔχω εἰκοσιπέντε ἡmicroέρες τώρα πού δέν ἔχω ἀναπαυθῆraquo

Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου

Στό Νοσοκοmicroεῖο συνδέθηκε πνευmicroατικά microέ κάποιες εὐλαβεῖς καί φιλοmicroόνα-χες νέες Τόν ἐπισκέπτονταν καί τοῦ ἔδωσαν αἷmicroα πού χρειάσθηκε κατά τήν ἐγχείρηση Ὁ Γέροντας ἀπό ὑποχρέωση τίς βοήθησε ἀργότερα πνευmicroατικά microέ κάθε τρόπο Γι᾿ αὐτό τίς βοήθησε νά βροῦν τόπο νά microονάσουν καί ἔτσι ἱδρύθη-κε τό γνωστό Ἡσυχαστήριο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου στήν Σουρωτή Στήν συνέχεια ὥς τήν κοίmicroησή του τίς κατεύθυνε πνευmicroατικά καί ἐκεῖ ἄφησε καί τό πολυπαθές λείψανό του Ἔλαβε αἷmicroα ἀπό τίς ἀδελφές καί αὐτός τίς ἔδω-σε πνεῦmicroα δηλαδή πνευmicroατική βοήθεια

Συνοmicroιλώντας ἔπλεκε κοmicroποσχοίνι

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

Ὁ Γέροντας στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

Ηrsquo ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ

ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ὁ Γέροντας ἐγκαταστάθηκε γιά λόγους ἡσυχίας στήν Καλύβη τοῦ Τι-microίου Σταυροῦ στις 2-3-69 Τόν συγκινοῦσε καί τόν ἐνέπνεε ὁ τόπος διότι εἶχε ἰδιαίτερη χάρι ἀπό τούς ὑπεράνθρωπους ἀγῶνες τοῦ παπα-

Τύχωνα καί τά θεῖα γεγονότα πού εἶχαν συmicroβῆ ἐκεῖἘξωτερικά ἡ ζωή τοῦ Γέροντα στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἦταν περίπου

ἡ ἑξῆς Ἀποβραδίς κοιmicroόταν δυό-τρεῖς ὧρες καί ξυπνοῦσε κοντά στά microεσάνυχτα Ἔκανε ἀγρυπνία καί ξεκουραζόταν λίγο τό πρωί πρίν ἀπό τό φώτισmicroα Τήν ἡmicroέ-ρα ἄν δέν εἶχε ἐπισκέπτες ἔκανε ἐργόχειρο Σταmicroπωτά εἰκονάκια καί Σταυρούς στήν πρέσσα Τίς ὑπόλοιπες ὧρες microε-λετοῦσε προσευχόταν καί ἀπαντοῦσε στά πολλά γράmicromicroατα πού ἐλάmicroβανε ἀπό πλῆθος ἀνθρώπων καί πού παρα-καλοῦσαν γιά προσευχή ἤ ζητοῦσαν ἀπάντηση σέ σοβαρά προβλήmicroατα Ἔγραφε ἐπί ὧρες τήν ἡmicroέρα καί ὅταν σκοτείνιαζε συνέχιζε microέ τό κερί Μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν οἱ ἐπισκέπτες αὐξήθηκαν κατά πολύ Πολλές ὧρες τόν ἀπασχολοῦσαν microέ τά προβλήmicroα-τά τους Ἔγραφε laquoἬmicroουν κρυωmicroένος microέ πυρετό Οἱ ἐπισκέπτες ἀπό τό ἕνα microέρος microοῦ ἀνεβάζανε τόν πυρετό ἀλ-λά ἀπό τό ἄλλο δέν micro᾿ ἀφήνανε νά πεθάνω γιατί δέν εὐκαιροῦσαraquo

laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΒρισκό-microουν σέ κάποιο Μοναστήρι (Σταυρο-νικήτα) Ἦταν ἑσπέρα Φεύγοντας βρίσκω ἔξω ἀπό τήν πόρτα τοῦ Μο-ναστηριοῦ ἕναν λαϊκό πού ἤθελε νά

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

microοῦ microιλήση Προχωρώντας ἄρχισε νά microοῦ λέη τά προβλήmicroατά του Ἡ ὥρα περ-νοῦσε καί ἤmicroουν ἄρρωστος Ἦταν τέτοια ἡ ἀρρώστια πού οὔτε microποροῦσα νά καθήσω νά ξεκουραστῶ οὔτε νά στέκωmicroαι ὄρθιος Ἐνῶ λοιπόν microοῦ microιλοῦσε πέρασε ἡ ὥρα καί νύχτωσε Σκέφθηκα σέ microιά στιγmicroή τήν ἀρρώστια microου καί θέ-λησα νά διακόψω τήν συζήτηση ἀλλά εἶπα laquoὉ ἄνθρωπος ἔχει τόσα προβλή-microατα ἐγώ τόν ἑαυτό microου θά κοιτάζωraquo Καί ἔτσι συνέχισε νά microοῦ microιλᾶ microέχρι πού νύχτωσε τελείως Ὁ λαϊκός εἶχε νά κοιmicroηθῆ κάπου σέ γνωστό του Κελλί Ἡ πόρτα τοῦ Μοναστηριοῦ εἶχε κλείσει

raquoἈφοῦ τελειώσαmicroε πῆρα τόν δρόmicroο γιά νά πάω στό Καλύβι Μπῆκα στό microο-νοπάτι καί θά περνοῦσα ἀπό ἕνα σηmicroεῖο πού εἶναι στενό καί ἀπότοmicroο Ὅταν ἔφθασα στό σηmicroεῖο αὐτό ἐπειδή δέν ἔβλεπα δέν εἶχα καί φακό microαζί microου πέφτω microέσα στά κλαδιά καί στά βάτα καί πιάστηκα ἀπό τά κλαδιά Δέν ἔβλεπα καθό-λου καί microοῦ ἦρθε τό σακκίδιο στό κεφάλι microου Στήν θέση πού βρισκόmicroουν σκέ-φθηκα laquoΤί νά κάνω Ἄς κάνω τό Ἀπόδειπνοraquo Ἀρχίζω laquoἍγιος ὁ Θεόςraquo κλπ Σέ microιά στιγmicroή ἀνάβει ἕνα φῶς δυνατό˙ τό κεφάλι microου ἔγινε σάν λάmicroπα Γύρω microου ἔγινε microέρα Ὁπότε εἶδα ποῦ βρισκόmicroουν καί σκαρφάλωσα καί βγῆκα Τό φῶς συνέχιζε νά φωτίζη γύρω microου Ἡ καρδιά microου ἦταν γεmicroάτη ἀπό οὐράνια ἀγαλ-λίαση Ἔφθασα στό Καλύβι πῆρα τό κλειδί ἀπό τήν θέση πού τό εἶχα ἄνοιξα microπῆκα στήν Ἐκκλησία ἄναψα τά καντήλια καί τότε τό φῶς ὑποχώρησεraquo

Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου

Στίς 21 Φεβρουαρίου 1971 ὁ Γέροντας καθόταν στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί διάβαζε ἀπό τό χειρόγραφο τόν βίο τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου πού εἶχε πρωτογρά-ψει γιά νά ἐπισηmicroάνη τυχόν λάθη

laquoἬθελε δύο ὧρες ὁ ἥλιος νά βασιλέψηraquo γράφει laquoκι ἐνῶ διάβαζα microέ ἐπισκέ-φθηκε ὁ πατήρ Ἀρσένιος˙ καί ὅπως ὁ καθηγητής χαϊδεύει τό microαθητή πού ἔγρα-ψε καλά τό microάθηmicroα τό ἴδιο microοῦ ἔκανε καί αὐτός Παράλληλα microέ ἄφησε microέ microιά ἀνέκφραστη γλυκύτητα καί ἀγαλλίαση οὐράνια στήν καρδιά microου πού ἦταν ἀδύνατο νά τήν ἀντέξω Ἔτρεχα ἔξω microετά στήν περιοχή τοῦ Καλυβιοῦ microου σάν τρελλός καί τόν φώναζα γιατί νόmicroιζα ὅτι θά τόν εὕρισκαraquo14

Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε τό ἑξῆς laquoΕἶχα γυρίσει ἀπό τόν κόσmicroο ὅπου εἶχα βγῆ γιά ἕνα ἐκκλησιαστικό θέmicroα Τήν Τρίτη15 κατά ἡ ὥρα 10 τό πρωΐ ἤmicroουν microέσα στό Κελλί microου καί ἔκανα τίς Ὧρες Ἀκούω χτύπηmicroα στήν πόρτα καί microιά γυναι-κεία φωνή νά λέη laquoΔι᾿ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡmicroῶνraquo Σκέφθηκα laquoΠῶς βρέθηκε γυναίκα microέσα στό Ὄροςraquo Ἐν τούτοις ἔνιωσα microιά θεία γλυκύτητα microέσα microου καί ρώτησα

ndash Ποιός εἶναι

14 Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος σ 2715 Στίς 27 Φεβρουαρίου 1974

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

ndash Ἡ Εὐφηmicroία ἀπαντᾶraquoΣκεφτόmicroουν laquoποιά Εὐφηmicroία Μήπως καmicromicroιά γυναίκα ἔκανε καmicromicroιά τρέλλα

καί ἦρθε microέ ἀνδρικά στό Ὄρος Τώρα τί νά κάνωraquo Ξαναχτυπᾶ Ρωτάω laquoΠοιός εἶναιraquo laquoἩ Εὐφηmicroίαraquo ἀπαντᾶ καί πάλι Σκέφτοmicroαι καί δέν ἀνοίγω Στήν τρίτη φορά πού χτύπησε ἄνοιξε microόνη της ἡ πόρτα πού εἶχε σύρτη ἀπό microέσα Ἄκουσα βήmicroατα στόν διάδροmicroο Πετάχτηκα ἀπό τό Κελλί microου καί βλέπω microιά γυναίκα microέ microανδήλα Τήν συνώδευε κάποιος πού ἔmicroοιαζε microέ τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ ὁ ὁποῖος ἐξαφανίσθηκε Παρ᾿ ὅλο πού ἤmicroουν σίγουρος ὅτι δέν εἶναι τοῦ πειρα-σmicroοῦ γιατί λαmicroποκοποῦσε τήν ρώτησα ποιά εἶναι˙

ndash Ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἀπαντᾶndash Ἄν εἶσαι ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἔλα νά προσκυνήσουmicroε τήν Ἁγία Τριάδα Ὅτι

κάνω ἐγώ νά κάνης καί σύΜπῆκα στήν Ἐκκλησία κάνω microιά microετάνοια λέγοντας laquoΕἰς τό ὄνοmicroα τοῦ

Πατρόςraquo Τό ἐπανέλαβε microέ microετάνοια laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo εἶπε microέ ψιλή φωνή

ndash Πιό δυνατά ν᾿ ἀκούω εἶπα καί ἐπανέλαβε δυνατώτεραraquoὝστερα κάθησε ἡ Ἁγία στό σκαmicroνάκι καί ἐγώ στό microπαουλάκι καί microοῦ ἔλυ-

σε τήν ἀπορία πού εἶχα (στό ἐκκλησιαστικό θέmicroα)raquoΜετά microοῦ διηγήθηκε τήν ζωή της Ἤξερα ὅτι ὑπάρχει microιά ἁγία Εὐφηmicroία

ἀλλά τόν βίο της δέν τόν ἤξερα Ὅταν microοῦ διηγεῖτο τά microαρτύριά της ὄχι ἁπλῶς τά ἄκουγα ἀλλά σάν νά τά ἔβλεπα˙ τά ζοῦσα Ἔφριξα Πά πά πά

ndash Πῶς ἄντεξες τέτοια microαρτύρια ρώτησαndash Ἄν ἤξερα τί δόξα ἔχουν οἱ Ἅγιοι θά ἔκανα ὅτι microποροῦσα νά περάσω πιό

microεγάλα microαρτύριαraquoΜετά ἀπ᾿ αὐτό τό γεγονός γιά τρεῖς microέρες δέν microποροῦσα νά κάνω τίποτα

Σκιρτοῦσα καί συνεχῶς δόξαζα τόν Θεό Οὔτε νά φάω οὔτε τίποτα συνεχῶς δοξολογίαraquo

Ἡ κολασmicroένη ψυχή

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΜιά γνωστή microου γριά ἦταν πολύ τσιγγούνα Ἡ κό-ρη της ἦταν πολύ καλή καί ὅτι ἤθελε νά δώση ἐλεηmicroοσύνη τό ἔρριχνε ἀπό τό παράθυρο ἔξω ἔβγαινε microέ ἄδεια χέρια γιατί τήν ἔλεγχε microήπως πῆρε τίποτε καί ὕστερα τό ἔπαιρνε καί τό ἔδινε Ὅmicroως ἄν τῆς ἔλεγε ὅτι ὁ καλόγηρος (ἐγώ δηλαδή) εἶπε νά microοῦ δώσης αὐτό τό πρᾶγmicroα τό ἔδινε

raquoΜετά τόν θάνατό της βλέπω ἕναν νέο (θἄτανε ὁ φύλακάς της Ἄγγελος) καί microοῦ λέει laquoἜλα καί σέ θέλει ἡraquo Δέν microπόρεσα νά καταλάβω τί microοῦ συνέβη καί βρεθήκαmicroε στήν Κόνιτσα microπροστά σ᾿ ἕνα τάφο Κάνει τό χέρι του ἔτσι καί ἀνοίγει ὁ τάφος Βλέπω microέσα ἕνα πολτό ἀπό γλῖτσες καί τήν γνωστή microου γριά πού εἶχε ἀρχίσει νά λυώνη καί νά φωνάζη laquoΚαλόγερε σῶσε microεraquo

raquoΤήν πόνεσα τήν λυπήθηκα Χωρίς νά τήν σιχαθῶ κατέβηκα microέσα τήν ἀγκά-λιασα καί τήν ρωτοῦσα laquoΤί ἔχειςraquo Μοῦ λέει laquoΠές microου ὅτι microοῦ ζήτησες ἐγώ πρόθυmicroα δέν σοῦ τὄδωσαraquo laquoΝαί ἔτσι εἶναιraquo εἶπα laquoἘντάξειraquo τήν καθησύχασε ὁ νέος (φύλακας Ἄγγελός της)

raquoἜκανε πάλι τό χέρι του ἔτσι καί ξανατράβηξε τόν τάφο σάν κουρτίνα καί

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

βρέθηκα πάλι στό ΚαλύβιraquoΟἱ ἀδελφές ἀπό τήν Σουρωτή microέ ρώτησαν laquoΤί σοῦ συνέβη τοῦ ἁγίου Ἀν-

δρέαraquo16 Ἀπαντῶ laquoΝά κάνετε προσευχή γι᾿ αὐτή τήν ψυχήraquoraquoΣέ δυό microῆνες17 τήν βλέπω πάλι Ὑπῆρχε ἕνα χάος καί ψηλά σ᾿ ἕνα ἴσιωmicroα

ἦταν παλάτια σπίτια πολλά ἄνθρωποι πολλοί Ἐκεῖ πάνω ἦταν ἡ γριά πολύ χαρούmicroενη Τό πρόσωπό της ἦταν σάν microικροῦ παιδιοῦ˙ microόνο ἕνα σηmicroαδάκι εἶχε καί ἕνα Ἀγγελάκι τό ἔτριβε γιά νά καθαρίση καί αὐτό

raquoΒαθειά στό χάος εἶδα κάποιους νά χτυπιοῦνται νά ταλαιπωροῦνται καί νά προσπαθοῦν νά ἀνέβουν πάνω

raquoΤήν ἀγκάλιασα ἀπό χαρά Τήν πῆρα πιό πέρα γιά νά microήν microᾶς βλέπουν καί πληγώνωνται Μοῦ εἶπε laquoἜλα νά σοῦ δείξω πού microέ ἔβαλε ὁ Κύριοςraquo

Φῶς γλυκύτατον

laquoΚάποτεraquo διηγήθηκε laquoἐνῶ ἔλεγα τήν εὐχή τή νύχτα ἦρθε microέσα microου microιά χα-ρά microεγάλη Συνέχισα νά λέω τήν εὐχή καί ξαφνικά τό Κελλί microου πληmicromicroύρισε ἀπό φῶς Ἦταν λευκό microέ microιά microικρή ἀπόχρωση πρός τό γαλάζιο Ἡ καρδιά microου χτυποῦσε γλυκά Συνέχισα νά κάνω κοmicroποσχοίνι microέχρι πού βγῆκε ὁ ἥλιος Τό φῶς ἦταν τόσο δυνατό Πιό δυνατό ἀπό τό φῶς τοῦ ἡλίου Ὁ ἥλιος ἔχανε τήν λάmicroψη microπροστά του Ἔβλεπα τόν ἥλιο καί microοῦ φαινόταν τό ἡλιακό φῶς ὠχρό ὅπως εἶναι τό φῶς τῆς σελήνης κατά τήν πανσέληνο Τό φῶς τό ἔβλεπα γιά πο-λύ Μετά ὅταν τό φῶς ἔλειψε καί ἡ χάρις microειώθηκε τότε δέν εὕρισκα καmicromicroιά παρηγοριά καί χαρά

Μέ τέτοιες παρακλήσεις πνευmicroατικές ἡ θεία χάρις παρηγοροῦσε τόν ἑκουσί-ως πτωχεύσαντα καί microέ αὐταπάρνηση ἀσκούmicroενο Γέροντα Παΐσιο

Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ

Ἦρθε στό Ἅγιον Ὄρος καί γύριζε στά microοναστήρια ἕνας νέος ἡλικίας 16-17 χρόνων ὁ Γιωργάκης Ἀπό ἡλικίας τριῶν ἐτῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔβαλαν σέ βουδδιστικό microοναστήρι στό Θιβέτ Προχώρησε πολύ στήν Γιόγκα ἔγινε τέ-λειος microάγος microποροῦσε νά καλῆ ὅποιον δαίmicroονα ἤθελε Εἶχε microαύρη ζώνη καί ἤξερε τέλεια καράτε Μέ τήν δύναmicroη τοῦ Σατανᾶ ἔκανε ἐπιδείξεις πού προ-ξενοῦσαν ἐντύπωση Χτυποῦσε microέ τό χέρι του microεγάλες πέτρες καί ἔσπαζαν σάν καρύδια Μποροῦσε νά διαβάζη κλειστά βιβλία Ἔσπαζε στήν παλάmicroη του φουντούκια ἔπεφταν κάτω τά τσόφλια καί οἱ καρποί ἔmicroεναν κολληmicroέ-νοι στό χέρι του

Κάποιοι microοναχοί ἔφεραν τόν Γιωργάκη στόν Γέροντα γιά νά τόν βοηθήση Ρώτησε τόν Γέροντα τί δυνάmicroεις εἶχε καί τί microποροῦσε νά κάνη Ἀπάντησε ὅτι ὁ ἴδιος δέν ἔχει καmicromicroιά δύναmicroη καί ὅτι ὅλη ἡ δύναmicroη εἶναι τοῦ Θεοῦ

Ὁ Γιωργάκης θέλοντας νά ἐπιδείξη τήν δύναmicroή του συγκέντρωσε τό βλέmicromicroα

16 Συγκεκριmicroένα στίς 30-11-73 (ἤ 74)17 Στίς 30-1-74 (ἤ 75)

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

του σέ microιά microεγάλη πέτρα πού ἦταν σέ ἀπόσταση καί ἡ πέτρα ἔγινε θρύψαλα Τότε ὁ Γέροντας σταύρωσε microιά microικρή πέτρα καί τοῦ εἶπε νά τήν σπάση καί αὐτή Αὐτός συγκεντρώθηκε ἔκανε τά microαγικά του ἀλ-λά δέν κατάφερε νά τήν σπάση Τότε ἄρχισε νά τρέmicroη καί οἱ σατανι-κές δυνάmicroεις πού νόmicroιζε ὅτι ἔλεγχε microή microπορώντας νά σπάσουν τήν πέτρα στράφηκαν ἐναντίον του καί τόν ἐκσφενδόνισαν στήν ἄλλη ὄχθη τοῦ ρέmicroατος Ὁ Γέροντας τόν microάζεψε σέ ἄθλια κατάσταση

laquoἌλλη φοράraquo διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἐνῶ συζητούσαmicroε ξαφνικά σηκώθηκε microοῦ ἔπιασε τά χέρια καί microοῦ τά γύρισε πρός τά πίσω laquoἌν microπορῆ ἄς ἔρθη νά σ᾿ ἐλευθερώση ὁ Χατζεφεντῆςraquo microοῦ εἶπε Τό αἰ-σθάνθηκα σάν βλασφηmicroία Κούνησα ἔτσι λίγο τά χέρια microου καί τινά-χθηκε πέρα Μετά σάν ἀντίδραση πήδησε ψηλά καί πῆγε νά microέ χτυπήση microέ τό πόδι του ἀλλά τό πόδι του σταmicroάτησε κοντά στό πρόσωπό microου σάν νά βρῆκε ἕνα ἀόρατο ἐmicroπόδιο Μέ φύλαξε ὁ Θεός

raquoΤή νύχτα τόν κράτησα καί κοιmicroήθηκε στό Κελλί microου Οἱ δαίmicroονες τόν ἔσυ-ραν microέχρι κάτω στόν λάκκο καί τόν ἔδειραν γιά τήν ἀποτυχία του Τό πρωί σέ κακή κατάσταση τραυmicroατισmicroένος γεmicroᾶτος ἀγκάθια καί χώmicroατα ὡmicroολογοῦσε laquoΜέ ἔδειρε ὁ Σατάν γιατί δέν microπόρεσα νά σέ νικήσωraquo

Ἔπεισε τόν Γιωργάκη νά τοῦ φέρη τά microαγικά του βιβλία καί τά ἔκαψεὉ Γέροντας τόν κράτησε λίγο κοντά του καί τόν βοήθησε ὅσο ἔκανε ὑπακοή

Ἐνδιαφέρθηκε νά microάθη ἄν εἶναι βαπτισmicroένος καί microάλιστα ἔmicroαθε καί σέ ποιά Ἐκκλησία εἶχε βαπτισθῆ Ὁ Γιωργάκης συγκλονισmicroένος ἀπό τήν δύναmicroη καί τήν χάρι τοῦ Γέροντα ἐπιθυmicroοῦσε νά γίνη microοναχός ἀλλά δέν microπόρεσε

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε τήν περίπτωση τοῦ Γιωργάκη γιά νά ἀποδείξη πόσο microεγάλη εἶναι ἡ πλάνη αὐτῶν πού νοmicroίζουν ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες εἶναι ἴ-διες ὅλες τόν ἴδιο Θεό πιστεύουν καί ὅτι δέν διαφέρουν οἱ Θιβετιανοί microοναχοί ἀπό τούς Ὀρθοδόξους

Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας στόν ἱεροmicroόναχο Γ laquoἜνιωθα κάποια δυσκολία νά προ-σευχηθῶ στόν Χριστό Τήν Παναγία τήν ἔχω σάν microάννα Τήν ἁγία Εὐφηmicroία τό ἴδιο Τήν φωνάζω laquoἁγία Εὐφηmicroούλα microουraquo Στόν Χριστό ἔνιωθα δύσκολα Τήν εἰκόνα Του microέ φόβο τήν φιλοῦσα Καί ὅταν τήν ὥρα πού ἔλεγα τήν εὐχή ἔφευγε καmicromicroιά φορά ὁ νοῦς microου ἀπό τόν Χριστό δέν στενοχωριόmicroουνα laquoΠοιός εἶmicroαι ἐγώ γιά νἄχω συνέχεια τόν νοῦ microου στόν Χριστόraquo σκεπτόmicroουν Καί συνέβη αὐ-τό πού θά σοῦ πῶ

raquoἮταν βράδυ τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου θά ξηmicroέρωνε τοῦ ἁγίου Κάρπου18 Νι-ώθω ἀνάλαφρος πούπουλο Καmicromicroιά ὄρεξη νά κοιmicroηθῶ Σκέφτοmicroαι laquoἌς καθή-σω νά γράψω κάτι γιά τόν παπα-Τύχωνα νά τό στείλω στίς ἀδελφέςraquo Μέχρι τίς 830΄ ἁγιορείτικα ἔγραψα ὥς τριάντα σελίδες Ἄν καί δέν νύσταζα εἶπα νά ξαπλώσω γιατί ἔνιωθα λίγη κούραση στά πόδια

raquoΠαίρνει νά φωτίζη Στίς 9 ἡ ὥρα (6 περίπου κοσmicroικά τό πρωί) δέν εἶχα κοιmicroη-

18 Στίς 26-5-1977

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

θῆ Σέ microιά στιγmicroή σάν νά χάθηκε ὁ τοῖχος τοῦ Κελλιοῦ microου (δίπλα στό κρεββάτι πρός τό ἐργαστήριο) Βλέπω τόν Χριστό microέσα στό φῶς σέ ἀπόσταση ἕξι microέτρα περίπου Τόν ἔβλεπα ἀπό τό πλάϊ Τά microαλλιά του ἦταν ξανθά καί τά microάτια του γαλανά Δέν microοῦ microίλησε Κοίταξε λίγο δίπλα ὄχι ἀκριβῶς ἐmicroένα

raquoΔέν ἔβλεπα microέ τά σωmicroατικά microάτια Αὐτά εἴτε ἀνοιχτά εἶναι εἴτε κλειστά καmicromicroιά διαφορά δέν ἔχει Ἔβλεπαν τά microάτια τῆς ψυχῆς

raquoὍταν Τόν εἶδα σκέφθηκα Πῶς microπόρεσαν νά φτύσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν -οἱ ἀθεόφοβοι- νά ἀκουmicroπήσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν νά microπήξουν καρφιά σ᾿ αὐτό τό σῶmicroα Πά πά πά

raquoἈπόmicroεινα Τί γλυκύτητα ἔνιωθα Τί ἀγαλλίαση Δέν microπορῶ νά ἐκφράσω microέ δικά microου λόγια τήν ὀmicroορφιά αὐτή Ἦταν αὐτό πού λέει laquoὉ Ὡραῖος κάλλει πα-ρά τούς υἱούς τῶν ἀνθρώπωνraquo Αὐτό ἦταν Δέν ἔχω δεῖ ποτέ τέτοια εἰκόνα του Μόνο microία κάποτε -δέν θυmicroᾶmicroαι ποῦ- ἔmicroοιαζε κάπως

raquoΘἄξιζε νά ἀγωνίζεται κανείς χίλια χρόνια γιά νά δῆ αὐτή τήν ὀmicroορφιά γιά microιά στιγmicroή microόνο Τί microεγάλα καί ἀνείπωτα εἶναι δυνατόν νά χαρισθοῦν στόν ἄν-θρωπο καί microέ τί τιποτένια ἀσχολούmicroαστε

raquoΠιστεύω πώς εἶναι ἕνα δῶρο πού microοῦ ἔκανε ὁ παπα-Τύχων Νά microήν τό πῆς σέ κανέναν Πολύ τό σκέφθηκα νά τό πῶ καί σέ σένα Βλέπεις τόση ὥρα δέν σοῦ microίλησα τώρα πού φεύγειςraquo19

Ὕστερα ἀπό δύο microέρες ὅταν ξανασυναντήθηκαν ὁ Γέροντας εἶπε laquoὍλη τή νύχτα ἔκλαιγα γιατί σοῦ τὄπα Δέν φοβᾶmicroαι πώς θά τό πεῖς Ἀλλά ἐγώ ζηmicroιώθηκαraquo

Τό γεγονός αὐτό τό αἰσθάνθηκε καί microιά ἀδελφή στήν Σουρωτή καί ἔγραψε στόν Γέροντα laquoΤάδε τοῦ microηνός τάδε ὥρα Τά ὑπόλοιπα θά microᾶς τά πεῖτε ἐσεῖςraquo Καί πράγmicroατι ὅταν ἀργότερα βγῆκε ἔξω τούς τό διηγήθηκε καί microάλιστα περι-έγραψε καί ἁγιογράφησαν τόν Χριστό ὅπως ἀκριβῶς τόν εἶδε

Θεόσταλτο ψάρι

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν ἡ Κυριακή τοῦ Τυφλοῦ Αἰσθανόmicroουν ἐξάντλη-ση καί microοῦ πέρασε ὁ λογισmicroός ὅτι ἄν εἶχα νά φάω λίγο ψαράκι θά microοῦ ἔκανε καλό Ὄχι ἀπό ἐπιθυmicroία ἀλλά σάν φάρmicroακο Εἶχα προβλήmicroατα καί microέ τά ἔντερά microου Βγῆκα νά πάω ἔξω Γυρίζοντας εἶδα ἕνα microεγάλο πουλί σάν ἀετό νά χαmicroη-λώνη πολύ καί ἔσκυψα νά microήν microέ χτυπήση Φοβήθηκα microήπως εἶναι τίποτε τοῦ πειρασmicroοῦ γι᾿ αὐτό δέν ἔδωσα σηmicroασία καί microπῆκα γρήγορα στό Κελλί microου

raquoΣέ λίγο χρειάσθηκε πάλι νά βγῶ ἔξω Στό ἴδιο σηmicroεῖο πού εἶχα σκύψει εἶδα νά σπαρταράη ἕνα microεγάλο ψάρι Πρῶτα ἔκανα τόν σταυρό microου εὐχαρίστησα τόν Θεό καί microετά πῆρα τό ψάρι Ἀλλά σοῦ κάνει καρδιά microετά νά τό φᾶςraquo

Ὁ φύλακας Ἄγγελος

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε laquoἮταν τοῦ ἁγίου Ἰσιδώρου τοῦ Πηλουσιώτου20 Περ-

19 Ἐλέχθησαν στίς 28 Μαΐου 197720 Στίς 4 Φεβρουαρίου τοῦ 1979

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

νοῦσα microιά περίοδο microέ πολλές στενοχώριες καί ἐξ αἰτίας αὐτῶν εἶχα δυνατούς πονοκεφάλους Ἀπό τήν πίεση χτυποῦσε τό microάτι microου καί κινδύνευα νά πάθω ἐγκεφαλικό Τό ἔνιωθα σάν νά χτυποῦσε κάποιος ἀπό microέσα microέ σφυρί καί ἤθε-λε νά πεταχθῆ ἔξω Κατά ἡ ὥρα 9 τό βράδυ (κοσmicroική ὥρα) ἐνῶ εἶχα ξαπλώσει στό κρεββάτι εἶδα ἕναν Ἄγγελο πολύ ὡραῖον σάν νά βγῆκε ἀπό microέσα microου microέ microορφή microικροῦ παιδιοῦ δώδεκα χρονῶν Τά microαλλάκια του ἦταν κατάξανθα microέ-χρι τούς ὤmicroους Μοῦ χαmicroογέλασε καί πέρασε ἁπαλά τό χέρι του πάνω ἀπό τά microάτια microου Ἀmicroέσως microοῦ ἔφυγε ὅλη ἡ στενοχώρια καί ἔπαψαν οἱ πόνοι Ἔνιωθα τέτοια γλυκύτητα πού προτιmicroοῦσα νά ξαναπονέσω ἀρκεῖ νά δῶ καί πάλι τόν φύλακα Ἄγγελό microουraquo

Εὔθυmicroα καί εὔστροφα21

21Ὁ Γέροντας συχνά διηγεῖτο χαριτωmicroένες ἱστορίες πού προκαλοῦσαν αὐθόρ-microητο γέλιο γιά νά παρηγορήση θλιmicromicroένες ψυχές ἀλλά ἦταν καί ἴδιον τοῦ χαρα-κτῆρος του Εἶχε ὅmicroως καί τήν λεπτότητα νά microήν πληγώνη κανέναν καί νά microήν κατακρίνη πρόσωπα Ἀπό τά πολλά σηmicroειώνονται λίγα ἐπιλεκτικά

Στήν laquoΠαναγούδαraquo microιά ἡmicroέρα φύτευε κοκκάρι πού τό εἶχε microέσα σ᾿ ἕνα κου-

τί ἀπό καλαmicroαράκια Ἦρθε ἕνας laquoἔξυπνοςraquo microέ τά χέρια πίσω καί τόν ρώτησε τί κάνει

ndash Φυτεύω καλαmicroαράκια ἀπάντησε ὁ Γέρονταςndash Πιάνουν Γέρονταndash Πῶς Ἅmicroα τά βάλης microέ τά microουστάκια κάτω πιάνουν

laquoΣτήν πνευmicroατική ζωή νά microή χωλαίνουmicroε νά microή microένουmicroε στό χώλ (προθά-

λαmicroο) Ὅσοι χωλαίνουν δέν microπαίνουν στό σαλόνι τοῦ Θεοῦraquo ἐννοώντας τόν παράδεισο

Παραmicroονές τοῦ Τριωδίου εἶπε σέ κάποιον προσκυνητή laquoἜχεις περάσει ἀπό

τά διόδια Ἐκεῖ ὅταν περνᾶνε πληρώνουν Ἐmicroεῖς ὅταν περνᾶmicroε στό Τριώδιο πλη-ρώνουmicroεraquo ἐννοώντας κάνουmicroε καmicromicroιά θυσία

Ἐπικρίνοντας microέ χαριτωmicroένο τρόπο τήν χρήση νοθευmicroένου κεριοῦ ἔλεγε ὅτι

ἐπειδή εἶναι ἀπό παραφίνη παρά (χρήmicroατα) ἀφήνει

Κάποιος δαιmicroονισmicroένος τοῦ εἶπε laquoἘγώ εἶmicroαι ὁ Ὤν Πέσε νά microέ προσκυνή-σηςraquo Τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Γέροντας laquoὌνος εἶσαι βρέ ὄνος εἶσαιraquo ἀπευθυνόmicroενος στό δαιmicroόνιο πού στήν πραγmicroατικότητα microιλοῦσε

21 Γιά τήν ἀκρίβεια τά ἀναφερόmicroενα στό παρόν κεφάλαιο δέν ἐλέχθησαν ὅλα στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Στήν αὐλή τῆς laquoΠαναγούδαςraquo (5-6-1983)

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Θrsquo ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΟΥΔΑ

ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ

Ἐγκατάσταση στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ Γέροντας ἀφοῦ πέρασε ἕνδεκα χρόνια ἀγώνων καί προσφορᾶς στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἀποφάσισε ὕστερα γιά κάποιον πνευmicroα-τικό λόγο νά ἀναχωρήση ἀπό αὐτό

Στίς 27 Φεβρουαρίου ἡmicroέρα πού τοῦ εἶχε ἐmicroφανισθῆ ἡ ἁγία Εὐφηmicroία βρῆκε καθ᾿ ὑπόδειξη τοῦ γερο-Ἰωακείmicro τήν laquoΠαναγούδαraquo Τό γεγονός τό αἰσθάνθηκε ὡς εὐλογία τῆς Ἁγίας καί συγκινηmicroένος τήν εὐχαρίστησε γιά τήν πρόνοιά της

Τό Καλύβι εἶχε βασικές ἐλλείψεις γιατί ἦταν παλαιό καί ἐγκαταλελειmicromicroένο Ἔλειπαν πόρτες παράθυρα ταβάνια˙ τό πάτωmicroα εἶχε τρύπες καί ἡ σκεπή ἔβαζε νερά Ἄρχισε microέ πολύ κόπο τίς πλέον ἀναγκαῖες ἐπισκευές Χρήmicroατα δέν εἶχε ἀλλά καί δύσκολα δεχόταν

᾿Εκτός ἀπό τήν ὁλοήmicroερη κοπιαστική ἐργασία εἶχε καί τόν κόσmicroοὍλη τήν ἡmicroέρα τούς δεχόταν τούς κερνοῦσε καί θυσίαζε ὧρες πολλές microα-

ζί τους γιά νά ἀκούση τά προβλήmicroατά τους νά σηκώση τόν σταυρό τους νά πάρη τόν πόνο τους νά συmicroβουλεύση νά ἐπιτιmicroήση νά θεραπεύση ἀκόmicroη καί νά τούς διασκεδάση χωρίς καθόλου νά ὑπολογίζη ἄν ὁ ἴδιος ἦταν ἄγρυπνος νηστικός διψασmicroένος κουρασmicroένος ἄρρωστος

Σύν τῷ χρόνῳ ὅmicroως ὁ ἀριθmicroός τῶν ἐπισκεπτῶν αὐξήθηκε ὑπερβολικά˙ ξε-περνοῦσε τά ὅρια τῆς ἀντοχῆς του Ἔλεγε ἐξοmicroολογητικά laquoΔέν ὁρίζω τόν ἑαυ-τό microου Ἔχω γίνει πρόγραmicromicroα τῶν ἀνθρώπων Παλαιά ὁ νοῦς microου βυθιζόταν στήν εὐχή Τώρα ζῶ τά προβλήmicroατα τῶν ἀνθρώπων Πολλές φορές πετιέmicroαι στόν ὕπνοraquo

Παρ᾿ ὅτι ὅmicroως τούς δεχόταν ὅλους ὁ κόσmicroος δέν τόν ἀλλοίωσε˙ δέν τόν ἐκ-κοσmicroίκευσε Ἀντίθετα ὁ Γέροντας microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ microεταmicroόρφωνε τούς ἀνθρώπους

Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου

Ἦταν ἡ 21η Ἰανουαρίου 1980 Κυριακή τοῦ Ἀσώτου πρός Δευτέρα Ὁ Γέρο-ντας ἐνῶ προσευχόταν τό βράδυ στό Κελλί του microέ τό κοmicroποσχοίνι βλέπει νά

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

παρουσιάζεται microπροστά του microέσα σέ φῶς ἕνας Ἅγιος ἄγνωστος πού φοροῦσε microανδύα καλογερικό Δίπλα του στόν τοῖχο τοῦ Κελλιοῦ του πάνω ἀπό τήν σόmicroπα φαίνονταν ἐρείπια Μοναστηριοῦ Αἰσθανόταν ἀπερίγραπτη χαρά καί ἀγαλλία-ση καί σκεφτόταν laquoποιός Ἅγιος εἶναιraquo Τότε ἄκουσε φωνή ἀπό τήν Ἐκκλησία laquoΕἶναι ὁ ἅγιος Βλάσιος ἀπό τά Σκλάβαιναraquo22

Ἀπό εὐγνωmicroοσύνη γιά νά εὐχαριστήση τόν Ἅγιο γιά τήν τιmicroή πού τοῦ ἔκανε microετέβη στά Σκλάβαινα καί προσκύνησε τά χαριτόβρυτα Λείψανά του

laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo

Στίς 26 Μαρτίου 1984 συνέβη στόν Γέροντα ἕνα γεγονός πού τό διηγήθηκε microε-τά ἀπό λίγες ἡmicroέρες ὡς ἑξῆς laquoἘνῶ προσευχόmicroουν ἀντικρύζοντας τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ κάτι ἔνιωσα microέσα microου καί πέφτοντας στό πάτωmicroα εἶπα laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo Καί ἀmicroέσως αἰσθάνθηκα microιά εὐωδία γιά πολλή ὥρα νά γεmicroίζη ὅλο τό Κελλί microου Ἀκόmicroη καί ἕνα χαλάκι γεmicroᾶτο χῶmicroα πού εἶχα καί αὐτό εὐω-δίαζε Ἔmicroεινα γονατιστός καί ἀσπαζόmicroουν καί αὐτό τό χαλάκι microέ τίς σκόνεςraquo

laquoΦοβερό ὅραmicroαraquo

Ὁ Γέροντας στίς 11-4-1984 τήν Τρίτη τῆς Διακαινισίmicroου στίς 12 τά microεσάνυχτα εἶδε ἕνα ὅραmicroα πού ἀναφέρεται στό φοβερό ἔγκληmicroα τῶν ἐκτρώσεων Διηγήθη-κε laquoἘνῶ εἶχα ἀνάψει δύο κεράκια ὅπως συνήθως καί ὅταν κοιmicroᾶmicroαι ἀκόmicroη γιά ὅσους πάσχουν ψυχικά καί σωmicroατικά πού συmicroπεριλαmicroβάνονται καί οἱ κε-κοιmicroηmicroένοι βλέπω ἕνα φοβερό ὅραmicroα Ἕναν κάmicroπο ἀπό σιτάρι ἀλλά τό σιτάρι δέν εἶχε ξεσταχυάσει ἀκόmicroη microόλις ἄρχιζε νά καλαmicroιάζη Ἐγώ βρισκόmicroουν ἔξω ἀπό τήν microάνδρα τοῦ χωραφιοῦ καί κολλοῦσα κεριά ἀπ᾿ ἔξω στόν τοῖχο γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀριστερά ἦταν ἕνας τόπος ἀνώmicroαλος κρηmicroνώδης καί χέρσος ὁ ὁποῖος σειόταν ἀπό microία δυνατή βοή ἀπό χιλιάδες φωνές σπαρακτικές πού ἔκαναν νά ραγίζη καί ἡ πιό σκληρή καρδιά Ἐνῶ ὑπέφερα ἀπό τό ἄκουσmicroα τῶν σπαρακτικῶν ἐκείνων φωνῶν καί δέν microποροῦσα νά ἐξηγήσω τό ὅραmicroα ἄκου-σα microιά φωνή νά microοῦ λέη laquoὉ microέν κάmicroπος microέ τό σπαρmicroένο σιτάρι πού δέν ἔχει ξεσταχυάσει εἶναι τό κοιmicroητήρι microέ τίς ψυχές τῶν νεκρῶν πού θ᾿ ἀναστηθοῦν Ὁ δέ τόπος ἐκεῖνος πού σείεται ἀπό τίς σπαρακτικές φωνές εἶναι ὁ τόπος πού βρίσκονται οἱ ψυχές τῶν παιδιῶν ἀπό τίς ἐκτρώσειςraquo

raquoἘνῶ λοιπόν συνῆλθα ἀπό τό ὅραmicroα δέν microποροῦσα ὅmicroως νά συνέλθω ἀπό τόν πολύ πόνο πού ἕνιωσα καί δέν microποροῦσα νά πλαγιάσω γιά νά ξεκουρασθῶ λίγο παρ᾽ ὅλο πού ἤmicroουν κατάκοπος ἀπό τήν ὁδοιπορία καί ὀρθοστασία τῆς προηγούmicroενης ἡmicroέραςraquo

22 Βλ καί ἀρχιmicro Αὐγουστίνου Κατσαmicroπίρη Ὁ Ἅγιος Ἱεροmicroάρτυς Βλάσιος ὁ Ἀκαρνάν Ἀθῆναι 21990 σ 525

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

laquoἩ Παναγίαraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΤήν περασmicroένη Σαρακοστή23 παρουσιάστηκε ἡ Πανα-γία ντυmicroένη στ᾿ ἄσπρα Μοῦ εἶπε ὅτι θά συmicroβοῦν πολλά στόν κόσmicroο γι᾿ αὐτό νά φροντίσω νά πάρω (κάτι πού ἀφοροῦσε προσωπικά τόν ἴδιο)raquo

Φανερώθηκε κοντά στήν Βορειοανατολική γωνία τῆς Καλύβης του Ὅταν τήν εἶδε ὁ Γέροντας εἶπε ταπεινά laquoΠαναγία microου καί ὁ τόπος εἶναι βρώmicroικος24 καί ἐγώ βρώmicroικοςraquo Ὅmicroως ἔκτοτε εὐλαβεῖτο καί τόν τόπο laquoοὗ ἔστησαν οἱ πόδεςraquo τῆς ἀχράντου Θεοmicroήτορος Ἤθελε στό microέρος ἐκεῖνο νά φυτέψη λουλούδια γιά νά microήν πατιέται

Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων

Ὁ π Παΐσιος συmicromicroεριζόταν τίς ἀγωνίες τῶν ἀνθρώπων καί ἀπαντοῦσε στόν προβληmicroατισmicroό τους Ἕνα θέmicroα πού προβληmicroάτισε ἰδιαίτερα ἐκείνη τήν περίο-δο τούς πιστούς ἦταν καί τό θέmicroα τῶν ταυτοτήτων

Ὁ Γέροντας ἔλαβε θέση καί microίλησε ξεκάθαρα Δέν ἀρκέσθηκε microόνο νά ἀπα-ντᾶ στά πολλά ἐρωτήmicroατα τῶν πιστῶν ἀλλά τό ἔτος 1987 ἔγραψε τήν γνωστή του ἐπιστολή laquoΣηmicroεῖα τῶν καιρῶν-666raquo25 Ἔγινε microέ ἀνακούφιση δεκτή καί microέχρι σήmicroερα καθοδηγεῖ Πολλοί ἀναθεώρησαν τίς ἀπόψεις τους καί συντάχθηκαν microέ τίς ἀπόψεις τοῦ Γέροντα Ἐπειδή προεῖδε ὅτι καί στό microέλλον θά χρειασθεῖ τήν ἔγραψε ἰδιοχείρως καί τήν ὑπέγραψε γιά νά microήν ἀλλοιωθοῦν οἱ ἀπόψεις του πού τίς κράτησε ὥς τήν κοίmicroησή του

Συmicroπερασmicroατικά ὁ Γέροντας πίστευε ὅτι Τό σφράγισmicroα εἶναι ἄρνηση Ἀκόmicroη καί ἡ ταυτότητα εἶναι ἄρνηση Ὅταν ἔχουν πάνω στήν ταυτότητα τό σύmicroβολο τοῦ διαβόλου 66626 καί ὑπογράφω ἄρα τό ἀποδέχοmicroαι αὐτό τό πρᾶγmicroα Εἶναι ἄρνηση ξεκάθαρα πράγmicroατα Ἀρνεῖσαι τό Ἅγιο Βάπτισmicroα βάζεις ἄλλη σφραγί-δα ἀρνεῖσαι τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ καί παίρνεις τοῦ διαβόλου Ἄλλο εἶναι πού στά νοmicroίσmicroατα ἔχουν τό 666 -raquoἀπόδοτε τά τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαριraquo27- καί ἄλλο ἡ ταυτότητα πού εἶναι κάτι τό προσωπικό

raquoἈκόmicroη καί ἄν δεχθῆ νά σφραγισθῆ κανείς ἀπό ἀδικαιολόγητη ἄγνοια ἤ ἀδι-αφορία πάλι χάνει τήν θεία χάρι καί δέχεται δαιmicroονική ἐνέργειαraquo

laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo

Ἦταν ἡ 28η Σεπτεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1992 Σέ ἕνα Κελλί τῆς Καψάλας γινόταν ἀγρυπνία πρός τιmicroήν τοῦ ὁσίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου Μεταξύ τῶν πατέρων ἦταν καί

23 Στίς 21 Φεβρουαρίου 198524 Ἴσως ἐπειδή microερικές φορές πετοῦσε ἐκεῖ κοντά φλοῦδες25 Παραπέmicroποmicroε τόν ἀναγνώστη στήν ἐπιστολή τοῦ Γέροντα πού κυκλοφόρησε αὐτοτελῶς καθώς καί

σέ ἕνα φυλλάδιο πού περιέχει ἀποσπάσmicroατα ἀποmicroαγνητοφωνηmicroένης συνοmicroιλίας του γι᾿ αὐτά τά θέmicroατα Ἔκδοση Καλύβης Ἀναστάσεως Καψάλα 1995 Βλ ἐπίσης Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Β΄ σ 175-192

26 Ἀποκ ιζ΄ 1827 Λουκ κ΄ 25

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ὁ γέροντας Παΐσιος πού εὐλαβεῖτο ἰδιαιτέρως τόν ἅγιο Ἰσαάκ Συmicromicroετεῖχε στήν ἀγρυπνία ἀπό ἕνα Κελλάκι πού ἦταν συνέχεια τῆς microικρῆς Λιτῆς

Πρίν ἀπό τήν εἴσοδο τοῦ Ἑσπερινοῦ οἱ ψάλτες ἦταν ὅλοι στόν δεξιό χορό καί ἔψαλλαν τό δοξα-στικό Στό microικρό Ἐκκλησάκι ἐπικρατοῦσε ἔντονα κατανυκτική ἀτmicroόσφαιρα Ὅλοι ἄκουγαν microέ προ-σοχή Τήν ἀγρυπνία παρακολουθοῦσαν καί δυό Ὀρ-θόδοξοι Λιβανέζοι ἕνας κληρικός καί ἕνας νέος πού τήν ὥρα ἐκείνη στέκονταν στά στασίδια τοῦ ἀριστεροῦ χοροῦ Σέ microιά στιγmicroή γύρισε νά πῆ κάτι ὁ κληρικός στό νέο καί βλέπει τόν Γέροντα ὄρθιο ὑπερυψωmicroένον ἀπό τό ἔδαφος 25-30 ἑκατοστά νά κρατᾶ microέ τό ἀριστερό χέρι τό κοmicroποσχοίνι του καί νά βρίσκεται ὁλόκληρος microέσα σέ φῶς Τά ἀκάλυ-πτα microέρη τοῦ σώmicroατός του πρόσωπο καί χέρια ἐξέπεmicroπαν φῶς˙ πολύ δυνατό φῶς Ἀντικρύζοντας τό ἀσυνήθιστο καί ὑπερκόσmicroιο θέαmicroα τοῦ ἦρθε νά ξεφωνήση ἀλλά ἡ φωνή του δέν ἔβγαινε Βλέπο-ντας τήν ἔκπληξη τοῦ κληρικοῦ ἐστράφη καί ὁ νέ-ος πρός τά πίσω καί εἶδε καί αὐτός τό ἴδιο θέαmicroα Ὁ Γέροντας εἶχε λίγο σκυmicromicroένο τό κεφάλι προσέ-χοντας στόν ἑαυτό του Φαινόταν εὐχαριστηmicroένος καί microειδιοῦσε Αἴφνης δέν microποροῦσαν νά τόν ἀντι-κρύσουν θαmicroβωmicroένοι ἀπό τό φῶς πού εἶχε δυνα-microώσει Ὅταν σέ λίγο κατώρθωσαν νά σηκώσουν πάλι τά microάτια τους νά τόν κοιτάξουν τόν εἶδαν πλέον στήν φυσιολογική του κατάσταση

Ἐργόχειρα τοῦ Γέροντα

Κατουνάκια

Σκήτη Ἰβήρων

Παναγούδα

Παναγούδα

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ΑΛΛΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ

laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo

Γ ραπτή microαρτυρία Κωνσταντίνου ἀπό ἈlaquoἮταν ἡ πρώτη φορά πού πήγαινα στόν π Παΐσιο Μέ ρώτησεndash Κώστα πῶς ἦρθες ἐδῶ Ἐσύ ἔχεις σπασmicroένα πόδια

raquoΚαί συνέχισεndash Κώστα ὁ Θεός γιά νά τήν πάρη τήν ἀγάπησε πιό πολύndash Ποιά πάτερ Ρώτησα microέ ἀπορίαndash Τή microνηστή σουraquoΠράγmicroατι τό 1991 εἶχα πάθει σοβαρό ἀτύχηmicroα εἶχα σπάσει τά πόδια microου

καί σκοτώθηκε ἡ microνηστή microουraquo

laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo

Μιά ὁmicroάδα microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς συmicroφώνησαν νά ρωτήσουν τόν Γέροντα ἄν θά πάρουmicroε τήν Πόλη καί ἄν θά ζοῦν καί οἱ ἴδιοι τότε

Πῆγαν στό Καλύβι του πῆραν κέρασmicroα ἀλλά ντρέπονταν νά ρωτήσουν Ὁ ἕνας ἔκανε νόηmicroα στόν ἄλλο καί τελικά κανείς δέν τολmicroοῦσε νά κάνη τήν ἐρώ-τηση Τότε τούς λέγει ὁ Γέροντας laquoΤί εἶναι βρέ παλληκάρια Τί θέλετε νά ρω-τήσετε Γιά τήν Πόλη Θά τήν πάρουmicroε καί θά ζεῖτε κιόλαςraquo

Ἕνα παιδί microετέφερε τά λόγια τοῦ Γέροντα στόν δάσκαλο Κωνσταντῖνο Μαλ-λίδη πού ἦταν καλός Χριστιανός καί θερmicroός πατριώτης Αὐτός ἦρθε microέ ἐνδιαφέ-ρον νά βεβαιωθῆ καλύτερα ἀπό τόν ἴδιο τόν Γέροντα καί ρώτησε γιά τήν Πόλη Ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε laquoἌστα αὐτά Κώστα˙ δέν εἶναι γιά microᾶς αὐτά Ἐmicroεῖς γιά ἄλλη Πόλη πρέπει νά ἑτοιmicroαζώmicroαστεraquo

Αὐτά ἦταν προσηmicroάνσεις γιά τόν ἐπικείmicroενο θάνατό τους γιατί πράγmicroατι δέν ἄργησε νά φύγη πρῶτα ὁ Κώστας καί ὕστερα ὁ Γέροντας γιά τήν ἀληθινή καί οὐράνια Πατρίδα microας laquoτήν καινήν πόλινraquo τήν ἄνω Ἱερουσαλήmicro

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι

Ὁ Γέροντας εἶχε ἰδιαίτερη πνευmicroατική σχέση microέ τούς νέους Τούς ἀγαποῦσε πραγmicroατικά σάν παιδιά του ἐνδιαφερόταν νά βροῦν τόν δρόmicroο τους καί προσευ-χόταν γι᾿ αὐτούς Τούς βοηθοῦσε νά ὑπερβοῦν τίς δυσκολίες καί τά προβλήmicroατά τους Συνέπασχε καί συmicroπονοῦσε microαζί τους Αὐτοί διαισθανόmicroενοι τήν microεγάλη του ἀγάπη τοῦ εἶχαν ἀπεριόριστη ἐmicroπιστοσύνη τοῦ ἔκαναν ὑπακοή καί κυριο-λεκτικά τόν λάτρευαν Ἔβλεπες στό Κελλί του ναρκωmicroανεῖς ἀναρχικούς παρα-στρατηmicroένους ψυχασθενεῖς microπερδεmicroένους ἀπελπισmicroένους microέχρι αὐτοκτονίας Ἀφοῦ microέ τίς συmicroβουλές τοῦ Γέροντα microετανοοῦσαν καί συνέρχονταν στήν συνέ-χεια τόν ἐπισκέπτονταν ἀλλοιωmicroένοι πνευmicroατικά ἀλλά καί κήρυκες microετανοίας στούς φίλους τους πού τούς ἔφερναν microαζί τους στόν Γέροντα Γιά νά φανῆ ὁ τρόπος βοηθείας σηmicroειώνονται ἐνδεικτικῶς λίγα περιστατικά

Βοήθησε πολλούς τοξικοmicroανεῖς νά ἀποτοξινωθοῦν Στήν ἀρχή κατώρθωνε

νά ξυπνήση τό ἐνδιαφέρον τους νά ἐπικοινωνήση microαζί τους κερδίζοντας τήν ἐmicroπιστοσύνη τους Τόν παρακολουθοῦσαν microέ προσοχή καί δέχονταν τίς συmicroβου-λές του Πολλοί microέ τήν προσευχή καί τήν βοήθειά του ἀπελευθερώθηκαν ἀπό τό πάθος καί ἔγιναν θερmicroοί Χριστιανοί καί καλοί οἰκογενειάρχες Ἔλεγε microέ συ-microπόνια laquoΤά καηmicroένα δέν microποροῦν νά συmicromicroαζευτοῦν Ἡ νεολαία σήmicroερα ἀχρη-στεύεται microόνη τηςraquo Ὁ ἴδιος τούς ἔδενε τά κορδόνια ἀπό τά παπούτσια ἔδιωχνε τίς microύγες πού τούς ἐνωχλοῦσαν καί τακτοποιοῦσε τά microαλλιά τους πού ἔπεφταν στά microάτια τους Τούς συmicroβούλευε νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά ζοῦν πνευmicroατική ζωή νά βροῦν microιά ἁπλῆ ἐργασία γιά νά ἀπασχολοῦνται Συνιστοῦσε νά τρῶνε κα-ρότα καί τούς ἔδινε καί ἄλλες πρακτικές ὁδηγίες Τούς ἔστελνε σέ κατάλληλο περιβάλλον γιά ἀποτοξίνωση τούς βοηθοῦσε νά ἐνταχθοῦν στήν κοινωνία καί νά δηmicroιουργήσουν οἰκογένεια

Κάποιος ναρκωmicroανής νέος προσπαθοῦσε νά κόψη τό πάθος του ἀπό τό ὁποῖο ὑπέφερε ὁ ἴδιος καί ἡ οἰκογένειά του Ἄν καί microέσα του εἶχε microιά ἀmicroυδρά καί ἀκα-

Ὁ Γέροντας microε προ-σκυνητές

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

θόριστη εἰκόνα γιά τόν π Παΐσιο ἐν τούτοις στήριξε σ᾿ αὐτόν τήν τελευταία του ἐλπίδα laquoΘἄχει αὐτός κανένα φάρmicroακο γιά νά τά κόψωraquo σκεφτόταν κατηφορί-ζοντας πρός τήν laquoΠαναγούδαraquo Μόλις τόν εἶδε ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε χαmicroογελώ-ντας laquoἜλα ἔλα˙ ἔχω κάτι καλά χάπια γιά σέναraquo καί τοῦ ἔβαλε στήν φούχτα του λίγα φουντούκια

Πράγmicroατι τά laquoχάπιαraquo του ἀποδείχθηκαν ἀποτελεσmicroατικά καί ἔγινε τό θαῦ-microα Ἡ ἐξάρτηση τοῦ νέου ἀπό τά ναρκωτικά κόπηκε laquomicroαχαίριraquo

Εἶναι πολλές οἱ περιπτώσεις πού microανιώδεις καπνιστές ἔκοψαν τό τσιγάρο

χάρη στόν Γέροντα Τά λόγια του δέν ἦταν ἁπλές συmicroβουλές ἀλλά εἶχαν δύνα-microη Ἔφερναν διάθεση ἀποστροφῆς πρός τό τσιγάρο καί κοβόταν ἡ ἐπιθυmicroία νά καπνίσουν Ἀλλά περισσότερο βοηθοῦσε microέ τήν προσευχή του

Ὁ Γέροντας θεωροῦσε καταστρεπτική τήν ἐπίδραση τῆς τηλεοράσεως

γιά ὅλους καί ἰδιαίτερα γιά τά παιδιά καί τούς νέους Ἀνέφερε microέ πόνο πε-ριπτώσεις παιδιῶν πού οἱ γονεῖς τους γιά νά ἔχουν τήν ἡσυχία τους τά ἄφηναν ὧρες νά βλέπουν τηλεόραση microέ ἀποτέλεσmicroα νά καταστρέφωνται διανοητικά ψυχικά καί σωmicroατικά Τόνιζε ἐπί πλέον τήν βλάβη πού φέρνει στό σῶmicroα microέ τήν ἀκτινοβολία πού ἐκπέmicroπει στά κυοφορούmicroενα βρέφη καί στά microικρά παιδιά Μιλοῦσε ἀκόmicroη καί γιά δαιmicroονικές ἐπιδράσεις Γι᾿ αὐτό σέ κάθε εὐκαιρία ἀπέτρεπε ἀπό τήν τηλεόραση καί συmicroβούλευε νά τήν πε-τάξουν ἀπό τό σπίτι δίνοντας στά παιδιά τους κάτι ἄλλο πνευmicroατικό (βί-ους Ἁγίων ἀγρυπνίες καί προσκυνήmicroατα) ἤ οὐδέτερο (ἀθῶα παιχνίδια καί ἐκδροmicroές)

Φωτογραφία π Γαβριήλ Φιλοθεΐτου

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

Ιrsquo ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ

Πόνος καί ἀσθένειες

Ὁπως προαναφέρθηκε ἡ ἄσκηση καί ὁ πόνος συνώδευαν ἰσοβίως τόν Γέροντα Ὁ πόνος καί οἱ ἀσθένειες τοῦ εἶχαν γίνει σχεδόν microόνιmicroη κα-τάσταση Ὁ ἴδιος πονοῦσε ἀλλά παρηγοροῦσε τούς πονεmicroένους

Ὅταν ἐγχειρίστηκε στούς πνεύmicroονες κρυολόγησε καί τοῦ ἔδωσαν ἰσχυρή ἀντιβίωση ἐνῶ ἦταν νηστικός Τοῦ φάνηκε laquoσάν νά ξεφλουδίστηκαν τά ἔντε-ρά τουraquo Ἔκτοτε ἀπέκτησε microεγάλη εὐαισθησία Μέ τό παραmicroικρό κρυολόγηmicroα εἶχε ἐνοχλήσεις γουργουρητά καί ἔβγαζε ἀφρούς καί αἷmicroα Τό ἴδιο συνέβαινε καί microέ ὁρισmicroένες τροφές

Τά τελευταῖα χρόνια εἶχε συχνότερη αἱmicroορραγία στά ἔντερα πού σταδιακά αὔξανε Ἐξαντλεῖτο ἀπό τήν αἱmicroορραγία καί τήν microεγάλη κούραση laquoΜοῦ ἔρχεται microερικές φορές νά σβήσωraquo ἔλεγε

Μερικές φορές microάλιστα ἔπεφτε λιπόθυmicroος στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί ὅταν συνερχόταν εὐχαριστοῦσε τόν Θεό πού δέν τόν εἶδε κανείς

Ἀπό τήν microεγάλη ἀπώλεια αἵmicroατος τό πρόσωπό του ἔγινε κάτωχροὉ Γέροντας δέν ἀνησυχοῦσε Ὁ ἴδιος ἤξερε καλύτερα ἀπό τόν καθένα καί

γιά τήν ἀσθένεια καί γιά τό τέλος του πού αἰσθανόταν νά πλησιάζη ἀλλά δέν τό ἔλεγε σέ ὅλους

Ὁ Γέροντας στίς 22 Ὀκτωβρίου 1993 βγῆκε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος γιά τήν ἀγρυπνία τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου στήν Σουρωτή Αὐτή ὅmicroως ἐπρόκειτο νά εἶναι ἡ τελευταία ἔξοδός του Δέν θά ἐπέστρεφε πλέον οὔτε κεκοιmicroηmicroένος

Έν τῷ microεταξύ ἔπαθε εἰλεό Ἔφραξαν τά ἔντερα σταmicroάτησε γιά λίγο καί ἡ αἱmicroορραγία Ἐκ τῶν πραγmicroάτων ἀναγκάστηκε νά ὑποκύψη στίς παρακλήσεις νά ὑποβληθῆ σέ ἐξετάσεις

Ἡ ἀσθένειά του ἐξελίχθηκε ἐν συντοmicroίᾳ ὡς ἑξῆςΣτό Θεαγένειο Νοσοκοmicroεῖο οἱ γιατροί διεπίστωσαν τήν ὕπαρξη προχωρηmicroέ-

νου καρκίνουἈκολουθώντας τήν ὑπόδειξη τοῦ γιατροῦ πήγαινε γιά ἀκτινοβολίες ὥστε νά

προετοιmicroασθῆ ὁ ὄγκος γιά τήν ἐγχείρηση Ἀφαιρέθηκε ὁ ὄγκος τοῦ παχέος ἐντέ-ρου ἀλλά ἡ νόσος ἐξελισσόταν τροmicroερά γρήγορα Σέ ὅλο αὐτό τό διάστηmicroα ἦταν χαριτωmicroένος καί εὐδιάθετος καί ἔλεγε τά ὄmicroορφα ἀστεῖα του σάν νά microήν ἦταν αὐτός ὁ ἀσθενής Παρηγοροῦσε καί ἀνακούφιζε ὅποιον πήγαινε κοντά του

ndash Γέροντα γιατί δέν κάνετε προσευχή νά σᾶς θεραπεύση ὁ Θεός ἀφοῦ σᾶς ἔχουmicroε τόσο ἀνάγκη τόν ρώτησε κάποιος

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

ndash Τί Νά κοροϊδεύουmicroε τόν Θεό Ἀφοῦ ἐγώ ζήτησα νά microοῦ δώση αὐτή τήν ἀρ-ρώστιαhellip

Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση

Ἐνῶ ὑποτασσόταν ταπεινά στίς ὑποδείξεις τῶν γιατρῶν κάποια ἡmicroέρα κά-λεσε τόν γιατρό καί τοῦ εἶπε

ndashἘδῶ θά σταmicroατήσουmicroε τήν θεραπείαndashΓιατί ΓέρονταndashΤώρα θά κάνεις ὑπακοή ἐσύ Θά δώσεις ἐντολή νά σταmicroατήσουmicroε Τώρα

δέν microπορῶ νά κάνω τίποτε Χθές θέλησα νά προσευχηθῶ γονατιστός καί δέν microπόρεσα Δέν microπορῶ νά δῶ κανέναν˙ ἔληξε ἡ ἀποστολή microου Αὐτό ἦταν Ἐδῶ θά microέ ἀφήσετε

ndashΓέροντα τό συκώτι σας πρήστηκε καί σᾶς πονάει τοῦ εἶπα γιατί εἶχε κάνει microεταστάσεις φοβερές

raquoΧαmicroογέλασε καί microοῦ εἶπεndash Ἄ αὐτό εἶναι τό καmicroάρι microου microή στενοχωριέσαι Αὐτό microέ κράτησε ὥς τά

ἑβδοmicroήντα καί αὐτό τώρα microέ στέλνει ὅσο πιό γρήγορα microπορεῖ ἐκεῖ πού πρέπει νά πάω Μή στενοχωριέσαι γι᾿ αὐτό microιά χαρά εἶmicroαιraquo

Ἒτος 1992 Τό τελευταῖο Πάσχα τοῦ Γέροντα microέ τούς πατέρες

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

Δέν δεχόταν νά κάνη ἐνέσεις παυσίπονες Δέν ἤθελε νά λείψη τελείως ὁ πόνος

Ὁ Γέροντας εἶχε ἐπιθυmicroία νά ἐπιστρέψη στό Ἅγιον Ὄρος Νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Αλλά καί πάλι ἐmicroποδίστηκε ἀπό νέα ἐπιδείνωση τῆς ἀσθενείας Πίσω ἀπό αὐτές τίς δυσκολίες καί τά ἐmicroπόδια κρυβόταν τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ Δηλαδή νά ταφῆ ἔξω στόν κόσmicroο Οἱ ἄνθρωποι ὅσο τόν εἶχαν ἀνάγκη ὅταν ζοῦσε ἄλλο τόσο θά τόν χρειάζονταν καί microετά τήν κοίmicroησή του

Οἱ πόνοι συνεχῶς ἐπιτείνονταν καί ἔφθασαν πλέον νά ἰσοτιmicroοῦνται microέ τούς πόνους τῶν microαρτύρων

Δέν πανικοβαλλόταν δέν γόγγυζε ἀλλά ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσεἜλεγε laquoὍσο microέ ὠφέλησαν οἱ ἀρρώστιες δέν microέ ὠφέλησε ἡ ἄσκηση πού σάν

microοναχός ἔκανα τόσα χρόνιαraquoΣτήν ἑορτή τῆς ἁγίας Εὐφηmicroίας 11 Ἰουλίου (νἡ) ἡmicroέρα Δευτέρα κοινώ-

νησε γιά τελευταία φορά γονατιστός στό κρεββάτι του ἀφοῦ πλέον ἀδυνα-τοῦσε νά microεταβῆ στήν Ἐκκλησία

Εἶχε σταmicroατήσει νά βλέπη κόσmicroο Ἤθελε νά εἶναι microόνος νά προσεύχεται ἀπερίσπαστα καί νά προετοιmicroασθῆ καλύτερα γιά τήν ἔξοδό του Ἐξυπηρε-τεῖτο microέχρι τέλους microόνος ἐταλαιπωρεῖτο ἀφάνταστα ἦταν ὅmicroως χαρούmicroε-νος καί εἰρηνικός

Ὁ Γέροντας πέρασε τήν τελευταία νύχτα microαρτυρική Ἐπεκαλεῖτο τήν Πα-

Ὁ ὰπέριττος τάφος τοῦ Γέροντα στήν ἹΜ Ἁγ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

ναγία microέσα στούς πόνους του laquoΓλυκειά microου Παναγίαraquo ἔλεγε Ἔχασε τίς αἰσθήσεις του γιά δύο ὧρες καί ὅταν συνῆλθε microέ σβησmicroένη φωνή εἶπε laquoΜαρτύριο πραγmicroατικό microαρτύριοraquo καί ἔπειτα ἐκοιmicroήθη εἰρηνικά Ἦταν ἡ 12η Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1994 ἡmicroέρα Τρίτη καί ὥρα 11η πmicro καί microέ τό παλαιό ἑορτολόγιο ἡ 29η Ἰουνίου microνήmicroη τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου

Ἐνταφιάσθηκε πίσω ἀπό τόν ναό τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου χωρίς νά microάθη καί χω-ρίς νά κληθῆ κανείς στήν κηδεία του Αὐτό ἦταν τό θέληmicroα τοῦ Γέροντα Νά γίνη ἀφανῶς ἡ κηδεία του

Μετά ἀπό τρεῖς ἡmicroέρες πού ἔγινε γνωστή ἡ κοίmicroησή του τό τί συνέβη εἶ-ναι ἀπερίγραπτο Ἀπό ὅλα τά microέρη microιά κοσmicroοσυρροή ξεχυνόταν γιά νά προ-σκυνήσουν τόν τάφο του Ἔβλεπε κανείς αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις ἀγάπης καί εὐλαβείας Ἄλλοι τόν ἐπεκαλοῦντο ὡς Ἅγιο Ἄλλοι ἀπό εὐλάβεια ἔπαιρναν χῶmicroα ἀπό τόν τάφο του Ὅσοι εἶχαν κάποιο προσωπικό του ἀντικείmicroενο τό θεωροῦσαν microεγάλη εὐλογία

Ἐπάνω στόν ἀπέριττο τάφο του σέ microαρmicroάρινη πλάκα χαράχθηκε τό ποί-ηmicroα πού γράφτηκε ἀπό τόν ἴδιο

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

IArsquo ΘΑΥΜΑΤΑ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ

laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo

Ὁ Γέροντας δέν ἔπαυσε νά βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους καί microετά τήν κοίmicroη-σή του Οἱ ἄνθρωποι καταφεύγουν στόν Γέροντα καί ζητοῦν τίς πρε-σβεῖες του ἐπειδή πιστεύουν στήν ἁγιότητά του Ὁ τάφος του ἔγινε

πανορθόδοξο προσκύνηmicroα Ἔχει πολλή εὐλογία καί χάρι Συγκεντρώνει τούς πο-νεmicroένους καί παρηγορεῖ τούς θλιmicromicroένους Θεραπεύονται ἀσθενεῖς καί γίνονται πολλά θαύmicroατα Καί τό Κελλάκι του στό Ἅγιον Ὄρος ἔγινε ἐπίσης προσκύνηmicroα Καθηmicroερινά περνοῦν ἐπισκέπτες πού εἶχαν γνωρίσει τόν Γέροντα καί εὐεργετή-θηκαν γιά νά τόν εὐχαριστήσουν ἤ ἄλλοι γιά νά δοῦν ποῦ ζοῦσε

Τά θαυmicroαστά γεγονότα πού κάνουν οἱ Ἅγιοι ἐmicroφανίσεις καί θεραπεῖες τά βλέπουmicroε καί στόν Γέροντα καί microετά τήν κοίmicroησή του Ἰδιαιτέρως θεραπεύει καρ-κινοπαθεῖς καί δαιmicroονισmicroένους Ἐmicroφανίζεται καί σώζει πολλούς ἀπό τροχαῖα δυστυχήmicroατα Πολλοί ἀσθενεῖς τόν εἶδαν microέσα στά Νοσοκοmicroεῖα Διάφορα προ-σωπικά του ἀντικείmicroενα θαυmicroατουργοῦν καί ἐκπέmicroπουν ἄρρητη εὐωδία

Εἶναι ἀmicroέτρητα τά microετά τήν κοίmicroηση θαύmicroατα τοῦ Γέροντα καί συνεχῶς γί-νονται καί νέα

laquoΔιά τοῦ λόγου τό ἀληθέςraquo σηmicroειώνονται στήν συνέχεια ἐπιλεκτικά ἐλάχι-στα ἐπιβεβαιωmicroένα καί microαρτυρηmicroένα ἀπό αὐτόπτες microάρτυρες

Εὐωδία

Τό χάρισmicroα τῆς εὐωδίας καί microετά τήν κοίmicroηση τοῦ Γέροντα δέν ἐξαφανίστη-κε Πολλοί αἰσθάνονται εὐωδία ὅταν προσκυνοῦν τόν τάφο του ὅταν ἐπισκέ-πτωνται τό Κελλί του στό Ἅγιον Ὄρος ἤ ἄλλοι αἰσθάνονται εὐωδία ἐξερχόmicroενη ἀπό προσωπικά ἀντικείmicroενα ἤ ροῦχα του

Ὅπως microαρτυροῦν οἱ πατέρες πού διαδέχθηκαν τόν Γέροντα στό Κελλί του laquoτόν πρῶτο καιρό microετά τήν κοίmicroησή του σχεδόν ὅλοι οἱ ἐπισκεπτόmicroενοι τό Κελ-λί αἰσθάνονταν αὐτή τήν ξεχωριστή εὐωδία

Μαρτυρεῖ ὁ π Ἀ Κ laquoΤήν χρονιά πού ἐκοιmicroήθη ὁ Γέροντας ἔγινε Λειτουρ-γία τήν ἡmicroέρα πού ἑώρταζε τό Κελλί του Αἰσθάνθηκα κατά τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας ἰσχυρή εὐωδία ἡ ὁποία microέ συνώδευσε microέχρι τό Κουτλουmicroούσι καί ἔπειτα χάθηκεraquo

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

Διάσωση παιδιοῦ

Ὁ π Χρῆστος Τσάνταλης ἀπό τή Νέα Μηχανιώνα Θεσσαλονίκης καί ἐφηmicroέ-ριος Κερασιᾶς microέ ἐννέα παιδιά καταθέτει laquoΜερικά ἀπό τά παιδιά microου ἔπαιζαν στήν ταράτσα τοῦ σπιτιοῦ καί κάποια στιγmicroή ἄρχισαν νά πηδοῦν τόν φωταγω-γό Ἕνα ἀγοράκι microου ἕξι ἐτῶν πού ἀκόmicroη δέν microιλάει καλά θέλησε καί αὐτό νά πηδήξη Βρέθηκε στό κενό καί σάν βολίδα ἔφυγε πρός τά κάτω Ἔπεσε ἀπό τόν τρίτο ὄροφο Ἦλθαν τά παιδιά τροmicroαγmicroένα καί microοῦ τό εἶπαν Ἔτρεξα microέ χτυποκάρδι στό βάθος τοῦ φωταγωγοῦ γιά νά περιmicroαζέψω τό microικρό Ἔmicroεινα ἔκ-πληκτος ὅταν τό εἶδα νά ἔρχεται πρός τό microέρος microου κατακίτρινο ἀπό τόν φόβο Τό πῆγα στό Νοσοκοmicroεῖο Οἱ γιατροί τό ἐξέτασαν καί εἶπαν ὅτι δέν ἔχει τίποτε οὔτε τό παραmicroικρό τραῦmicroα

raquoΚαταλάβαmicroε ὅτι πρόκειται περί θαύmicroατος καί σκέφθηκα πώς ἡ θαυmicroατουρ-γός εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Νέας Μηχανιώνας ἔσωσε τό παιδί Τό πῆγα στήν εἰκόνα της καί τό ρώτησα laquoΑὐτή σέ φύλαξεraquo Αὐτό ἀπάντησε laquoὄχιraquo Μέ ὡδή-γησε στήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τόν ἔδειξε microέ τό δάκτυλο (ὅτι δηλαδή αὐτός microέ κράτησε)raquo

Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα

Ὁ κ Στ ἀπό τήν Καλαmicroάτα κάτοικος Ἀθηνῶν ταξίδευε microέ τό αὐτοκίνητό του πρός τά Ἰωάννινα Καθ᾿ ὁδόν ἔπεσε θῦmicroα ἰσχυρῆς microετωπικῆς συγκρούσε-ως κατά τήν ὁποία τό αὐτοκίνητό του κυριολεκτικά διαλύθηκε καί ὁ ἴδιος τραυ-microατίστηκε σοβαρά στό κεφάλι Μεταφέρθηκε ἀναίσθητος στό Νοσοκοmicroεῖο καί microπῆκε στήν ἐντατική

Ἐνῶ εὑρίσκετο στήν κατάσταση αὐτή εἶδε microία φωτεινή νεφέλη καί στό microέσον ἕναν ἡλικιωmicroένο microοναχό Παρ᾿ ὅτι δέν εἶχε ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία ἐπειδή ἐκεῖνες τίς ἡmicroέρες εἶχε ἀκούσει ἀπό γνωστό του γιά κάποιον χαρισmicroα-τοῦχο γέροντα Παΐσιο microέσα στήν ἔκπληξή του ρώτησε αὐθόρmicroητα τόν ἄγνω-στο microοναχό

ndash Εἶσαι ὁ γέροντας ΠαΐσιοςὉ Γέροντας δέν ἀπάντησε Χαmicroογέλασε τόν χάιδεψε ἐλαφρά στό κεφάλι

καί τοῦ εἶπεndash Μή φοβᾶσαι˙ θά γίνεις καλάὉ Στ συνῆλθε Ἄν καί σαστισmicroένος ἀπό τό παράδοξο τοῦ πράγmicroατος καί

παρόλο πού ἀγνοοῦσε τόν θαυmicroαστό ἐπισκέπτη του πίστεψε στήν διαβεβαίωσή του Τήν διηγήθηκε microάλιστα microέ ἔντονο ὕφος καί στούς γιατρούς Καί αὐτοί ἔκπλη-κτοι διαπιστώνοντας τήν ἀνθρωπίνως ἀνεξήγητη βελτίωσή του ὡmicroολόγησαν

ndash Ὄντως πρόκειται γιά θαῦmicroαἈφοῦ βγῆκε ἀπό τό Νοσοκοmicroεῖο στόν δρόmicroο περνώντας microπροστά ἀπό ἕνα

βιβλιοπωλεῖο ἔκπληκτος ἀντίκρυσε στήν βιτρίνα τόν σωτῆρα του Ἀνεγνώρισε τήν microορφή του στό ἐξώφυλλο ἑνός βιβλίου Ἔτσι ἀνεκάλυψε τόν εὐεργέτη του καί γεmicroᾶτος εὐγνωmicroοσύνη τό ἀγόρασε καί τό διάβασε

Συγκινηmicroένος ἦλθε νά προσκυνήση στήν laquoΠαναγούδαraquo (Ἰανουάριος 1998) ὅπου καί διηγήθηκε τά ἀνωτέρω Ἐκτός τοῦ ὅτι τόν διέσωσε ἀπό βέβαιο σωmicroα-

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

τικό θάνατο ἡ ἐπέmicroβαση τοῦ Γέροντα ἄλλαξε καί ριζικά τήν ζωή του Ἀνεζήτη-σε πνευmicroατικό καί ἐξωmicroολογήθηκε Σταmicroάτησε τήν κοσmicroική ζωή παρά τίς ἔντο-νες πιέσεις τῶν συγγενῶν laquoΜοῦ εἶναι ἀδύνατο νά συνεχίσω τά ἴδια˙ στόν νοῦ microου ἔρχεται συνέχεια τό χαmicroογελαστό φωτεινό πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo ἔλεγε microέ δάκρυα στά microάτια

Διήγηση εὐλαβοῦς ἐγγάmicroου Ἱερέως πού σπουδάζει στήν Θεσσαλονίκη laquoΠρό

καιροῦ ἦρθε ἕνας νέος καί microοῦ εἶπε laquoΠάτερ ἐγώ χθές ἔπρεπε νά εἶχα πεθάνει ἀλλά ὁ Θεός microέ ἔσωσε Καθώς ἔτρεχα microέ microεγάλη ταχύτητα χτύπησα microέ τήν microοτοσυκλέττα microου ἐπάνω σέ ἕνα αὐτοκίνητο καί πετάχθηκα microακρυά Τήν στιγ-microή ἐκείνη εἶδα ἕναν παππούλη νά microέ πιάνη γερά ἀπό τό δεξί χέρι καί ἔτσι δέν ἔπαθα τίποτεraquo

raquoἘγώ (ὁ ἱερεύς) τοῦ ἔδειξα microερικές εἰκόνες Ἁγίων καί φωτογραφίες συγχρό-νων Γερόντων Μόλις εἶδε τόν γέροντα Παΐσιο φώναξε συγκινηmicroένος laquoΑὐτός ἦτανraquo

raquoὝστερα ἀπό λίγες ἡmicroέρες ξαναῆρθε καί microοῦ ἀνέφερε ὅτι ἐκ τῶν ὑστέρων ἀνεκάλυψε στό τσεπάκι τοῦ microπουφάν του στόν δεξιό βραχίονα (ἀκριβῶς ἐκεῖ πού τόν ἔπιασε ὁ Γέροντας) δύο microικρές εἰκονίτσες microιά τοῦ Χριστοῦ καί microιά τοῦ γέροντος Παϊσίου πού τίς εἶχε βάλει ἡ microητέρα του κρυφάraquo

Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις

Τά περισσότερα ἀλλά καί microεγαλύτερα θαύmicroατα τοῦ Γέροντα εἶναι τά ἠθικά θαύmicroατα Πολλοί ἄνθρωποι ἀδιάφοροι θρησκευτικά ἄθεοι ἐκ πεποιθήσεως χω-ρίς ἠθικούς φραγmicroούς εἴτε microετά ἀπό κάποια microεταθανάτια ἐmicroφάνισή του εἴτε συχνότερα ἀπό τήν ἀνάγνωση κάποιου βιβλίου του ἀναστήθηκαν πνευmicroατικά εἰσῆλθαν microέ ζῆλο στήν Ἐκκλησία καί κάποιοι καί στό microοναχικό στάδιο

Νέος ζοῦσε στήν ἄγνοια καί στήν ἁmicroαρτία Ὄχι τυχαῖα ἔπεσαν στά χέρια του οἱ Ἐπιστολές τοῦ Γέροντα καί κυριολεκτικά συγκλονίστηκε Ἄλλαξε ἡ ζωή του καί ἐπιθυmicroεῖ τόν microοναχικό βίο

laquoἘγώ πρίν ἕξι χρόνιαraquo ὁmicroολογεῖ ἕνας νέος ἀπό τούς πολλούς laquoἤmicroουν ἀναρ-χικός Φοροῦσα σκουλαρίκια καί ἔπαιρνα ναρκωτικά Κάποιος ἀπό τήν παρέα microου εἶχε ἕνα βιβλίο τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τό ἔδωσε Ἀπό περιέργεια τό ξε-φύλλισα microοῦ κίνησε τό ἐνδιαφέρον καί τό τελείωσα microέσα σέ microιά νύχτα Ἀπό τότε ἄλλαξε ἡ ζωή microουraquo

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο

Μαρτυρία Φιλίτσας ἀπό τόν ΒόλοlaquoΒρέθηκα στήν δύσκολη θέση νά microήν microπορῶ νά βοηθήσω καί νά ἠρεmicroήσω

τήν ἀπελπισmicroένη ἀδερφή microου microετά ἀπό τήν ἔνδειξη ὄγκου στήν microαστογραφία πού ἔκανε

raquoΜέ σεβασmicroό ζήτησα ἀπό ἀγαπητή microου φίλη τήν πολύτιmicroη κληρονοmicroιά της τό κασκόλ τοῦ σεβαστοῦ γέροντος Παϊσίου Κρατώντας το σφιχτά στήν ἀγκαλιά

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

microου microέ χέρια τρεmicroάmicroενα microέ ἔντονο χτυποκάρδι ἔτρεξα καί τό ἐνα-πόθεσα στήν ἀγκαλιά τῆς πασχούσης Ἐκείνη microέ δάκρυα στά microάτια πῆγε στό εἰκόνισmicroα καί προσευχήθηκε Τῆς εὐχήθηκα περαστικά καί τό ἐπέστρεψα ἀmicroέσως στήν φίλη microου

raquoΜετά ἀπό 4-5 microέρες ἡ ἄρρωστη ἐπανέλαβε τήν microαστογραφία Τό θαῦmicroα εἶχε γίνει Ἡ microαστογραφία ἦταν πεντακάθαρη Ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανιστῆ Μεγάλη ἡ χάρι τοῦ γέροντος Παϊσίουraquo

Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης

Ἕνα πρωινό τοῦ Δεκεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1996 στήν ἔκθεση τῆς Μονῆς στήν Σουρωτή βρίσκονταν ἐκεῖ ἡ ὑπεύθυνη ἀδελφή ἕνα ἀνδρόγυνο microέ τό microικρό τους κοριτσάκι καί τόν πατέρα τους δύο microεσόκοπες γυναῖκες καί ἕνας νεα-ρός ἄνδρας Ξαφνικά ἀκούστηκε microιά δυνατή κραυγή Μιά ἀπό τίς microεσόκοπες γυναῖκες ἀρκετά εὔσωmicroη σωριάστηκε στό πάτωmicroα καί ἄρχισε νά χτυπιέται καί νά ὠρύεται ἄγρια Κουνοῦσε τό κεφάλι γρήγορα πέρα-δῶθε Τό θέαmicroα ἦταν πολύ ἄσχηmicroο Ἡ γυναίκα microέ τό παιδάκι βγῆκαν ἔξω ἐνῶ οἱ ἄλλοι πλη-σίασαν νά τήν βοηθήσουν Ἡ γυναίκα microούγκριζε ἀγκοmicroαχοῦσε καί ἔλεγε microέ microιά ἄγρια ἀπειλητική ἀνδρική φωνή laquoΘά σᾶς κανονίσω ρέ ἐγώ πού δέν πιστεύετε θά σᾶς δείξω ἐγώ νά τώρα ἀκόmicroα λίγο καί θά σᾶς βάλω ὅλους στό χέρι microέ τό 666 θά microέ προσκυνᾶτε ὅλοι χαmicroένοι ἠλίθιοιraquo καί ἄλλες βρισιές

Ἔπειτα ἄρχισε νά τσιρίζη καί ἔδειχνε φοβισmicroένη laquoΠαΐσιε microέ καῖς microέ καῖς θέλεις νά microέ στείλης πίσω στά τάρταρα Καί αὐτή ἡ χαmicroένη ὅλο σέ microονα-στήρια microέ φέρνει τί τήν βοηθᾶς Μέ καῖς microέ καῖςraquo καί στρίγγλιζε δυνατώ-τερα Χτυπιόταν τόσο δυνατά πού ὑπῆρχε φόβος νά σπάση τό κεφάλι της Ἦταν φανερό ὅτι τήν πείραζε ὁ δαίmicroονας

laquoἌ αααά φώναζε πάλι Νά ἦρθε καί ἡ Μαρία τώρα microέ καῖς Παΐσιεraquo εἶπε microέ microιά δυνατή φωνή καί ἔmicroεινε ἀκίνητη σάν νά λιποθύmicroησε

Πλησίασαν διστακτικά οἱ παριστάmicroενοι γιά νά τήν βοηθήσουν ἐνῶ οἱ γυ-ναῖκες φρόντιζαν νά τήν σκεπάζουν microέ τά ροῦχα της Ἀφοῦ τήν τακτοποίησαν τήν σήκωσαν ἀπό τό πάτωmicroα Εἶχε ἀνοίξει τά microάτια της καί ἔκλαιγε ἤρεmicroα καί βουβά Μιά εὐχαριστία ξεχύθηκε ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς της

laquoΣ᾿ εὐχαριστῶ Γέροντα Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microουraquo ἔλεγε καί ξανάλεγε microέ πολλή εὐγνωmicroοσύνη Σηκώθηκε πῆγε microπροστά σέ microιά εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας καί ἀναλύθηκε σέ δυνατούς λυγmicroούς laquoΘεέ microου Θεέ microου Πῶς microέ καταδέχθηκες τήν ἀνάξια Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microου σέ εὐχαριστῶ Γέροντα Δέν ἄξιζα Θεέ microου τέτοια βοήθειαraquo

Ἡ ὅλη σκηνή ἦταν πολύ συγκινητική Ὕστερα χαιρέτησαν microέ εὐγνωmicroοσύ-νη τήν ἀδελφή καί ἔφυγαν

Ἡ γυναίκα αὐτή εἶχε δαιmicroόνιο Φεύγοντας ἀνέφερε ὅτι τό προηγούmicroενο βράδυ εἶδε στόν ὕπνο της τόν γέροντα Παΐσιο πού τῆς εἶπε laquoἜλα στόν τάφο microου καί θά σέ κάνω καλάraquo Ἦρθε στό Μοναστήρι ρώτησε ποῦ εἶναι ὁ τάφος τοῦ Γέροντα προσκύνησε τόν τάφο καί ὕστερα ἦρθαν στήν ἔκθεση ὅπου συ-νέβησαν τά παραπάνω

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

Παρέχει ἀνάβλεψη

Μαρτυρία Ρωσσίδος κυρίας Λαρίσας Νικολάεβνα Μάσλοβα ἰατροῦ ἀπό τήν Μόσχα laquoἜπαθα δυστύχηmicroα microέ ἀποτέλεσmicroα τό ἀριστερό microου microάτι νά χάση τελείως τό φῶς του Μέ ἔφεραν στό πρῶτο Γενικό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μόσχας Οἱ θάλαmicroοι ἦταν γεmicroᾶτοι γι᾽ αὐτό microέ ἔβαλαν στόν διάδροmicroο Τή νύχτα δέν κοιmicroή-θηκα καθόλου Ἔκανα προσευχή καί στενοχωριόmicroουν πολύ Πρός τό πρωί ἐνῶ ἤmicroουν σέ microιά κατάσταση microεταξύ ὕπνου καί ξύπνιου ἦρθε ὁ microπάτουσκα Παΐσιος τόν εἶδα microπροστά microου ὁλοφάνερα καί τόν ἀναγνώρισα γιατί εἶχα διαβάσει ἕνα βιβλίο σχετικό microέ τήν ζωή του Μοῦ σκέπασε τό κεφάλι microέ microιά πετσετούλα καί ἐξαφανίστηκε Τήν ἴδια στιγmicroή κατάλαβα ὅτι βλέπει τό τυφλό microάτι microου Οἱ για-τροί δέν χρειάσθηκε νά κάνουν τίποτε Νοσηλεύτηκα στήν παραπάνω κλινική ἀπό 4 microέχρι 11 Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 2002 Ὁ ἀριθmicroός τοῦ ἱστορικοῦ τῆς ἀσθε-νείας microου εἶναι 31171

raquoΕὐχαριστῶ τόν Θεό γιά τό ἔλεός Του σέ microένα καί τόν microπάτουσκα Παΐσιο γιά τήν βοήθειά τουraquo

Παριστάmicroενος σέ κουρά microοναχῆς

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

aumlaringotildeocircaringntildeIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

Αrsquo ΑΡΕΤΕΣ

laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo

Ὅπως τό ἅλας microπαίνει σέ ὅλα τά φαγητά καί τά νοστιmicroίζει ἔτσι καί στήν ζωή τοῦ Γέροντα σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις στά λόγια στά γραπτά στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους συναντοῦmicroε τήν ταπεινοφροσύνη Ἐνδύ-

θηκε ἡ ψυχή του σάν ἔνδυmicroα τήν ταπείνωση τήν laquoστολή τῆς θεότητοςraquo28Τά θαύmicroατα καί οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ ἀντί νά τοῦ φέρνουν λογισmicroούς

ὑπερηφανείας γίνονταν ἀφορmicroές ταπεινώσεως καί microεγαλυτέρου ἀγῶνος Αὐ-τή εἶναι ἡ ἰδιαιτερότητα τῆς ταπεινώσεώς του Ταπείνωση ἀρχοντική laquoπλουτο-ταπείνωσιςraquo29

Ἀποστρεφόταν καί ἀπέφευγε τίς τιmicroές τίς διακρίσεις τά ἀξιώmicroατα τήν προ-βολή ὅπως ἡ microέλισσα τόν καπνό Εἶχε βαθειά καί ἀληθινή ταπεινοφροσύνη ὅπως φαίνεται ἀπό αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις του

Στήν Κέρκυρα ὅταν συνάντησε τόν φίλο καί συστρατιώτη του Παντελῆ Τζέκο ἐκεῖνος τόν σύστησε στήν microητέρα του laquoΑὐτός εἶναι πού microέ ἔσωσεraquo Ὁ Γέροντας τινάχθηκε ἐπάνω καί εἶπε ζωηρά laquo῎Οχι ὄχι ἐγώ ὁ Κύριοςraquo

Στήν ἐπικοινωνία microαζί του δέν ἔνιωθες διαφορά δέν σέ ἄφηνε νά αἰσθάνε-σαι κατώτερος γιατί ὁ ἴδιος δέν αἰσθανόταν ὅτι στέκεται ψηλότερα ἀλλά ἔβλε-πε τούς ἄλλους ἀνωτέρους του

Ἔλεγε γιά τήν ταπείνωση laquoΔέν ἀρκεῖ microόνο νά διώχνουmicroε τούς λογισmicroούς ὑπερηφανείας ἀλλά νά σκεφθοῦmicroε τήν θυσία καί τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ καί τήν δική microας ἀχαριστία Τότε ἡ καρδιά microας καί γρανιτένια νά εἶναι ραγίζει

Θέλοντας νά δείξη τά ἀποτελέσmicroατα τῆς ταπεινώσεως ἀνέφερε τό ἑξῆς laquoΜιά φορά ἕνα γατάκι ἦταν ἄρρωστο Τό καηmicroένο πήγαινε νά κάνη ἐmicroετό καί δυσκολευόταν πολύ δέν microποροῦσε Τό πόνεσα πού ὑπέφερε Τό σταύρωσα τίπο-τε laquoΒρέ χαmicroένεraquo λέω στόν ἑαυτό microου laquoἕνα γατάκι δέν microπορεῖς νά βοηθήσηςraquo ῞Οταν ταπεινώθηκα ἀmicroέσως ἔγινε καλάraquo

Γιά νά ἀποφύγη τίς ἐκδηλώσεις τιmicroῆς κατά τήν κηδεία του ἀλλά καί στήν συνέχεια ἐπιθυmicroοῦσε νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Ἅγιον Ὄρος Ἀλλά

28 Ἀβ Ἰσαάκ Λόγος Κ΄ σ 7629 laquoἌλλη ἡ τῶν πενθούντων σκυθρωπή ταπείνωσις καί ἑτέρα ἡ τῶν ἔτι ἁmicroαρτανόντων τοῦ συνειδότος

κατάγνωσις καί ἄλλη ἡ τοῖς τελείοις δι᾿ ἐνεργείας Θεοῦ προσγινοmicroένη microακαρία πλουτοταπείνωσιςraquo Κλῖ-microαξ Ε΄ θ΄

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ ἦταν διαφορετικό ταπεινά ὑπά-κουσε καί ἔκοψε καί τήν τελευταία ἐπιθυmicroία του Μόνο ζήτησε νά microήν κληθῆ κανείς στήν κηδεία του

Ὁ γέροντας Παΐσιος εἶχε τήν microακαρία ἁπλότητα εἶχε ἁγιότητα βίου ἔβλεπε

τό ἄκτιστο φῶς καί ζοῦσε microεγάλες καταστάσεις ἀλλά εἶχε καί τήν πνευmicroατι-κή γνώση Ἐγνώριζε πολύ καλά ὅτι αὐτά πού ζοῦσε ἦταν γεγονότα θεῖα σπά-νιες καταστάσεις χάριτος Ἀλλά ἐγνώριζε καλύτερα ὅτι αὐτά ἦταν τοῦ Θεοῦ˙ δικές του ἦταν microόνο οἱ ἁmicroαρτίες Εἶχε πλήρη συνείδηση ὅτι ὅλα αὐτά ἦταν microιά ἐλεηmicroοσύνη τοῦ Θεοῦ στόν ἴδιο Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι ἕνα κονσερβοκούτι πού γυαλίζει στόν ἥλιο καί φαίνεται χρυσό ἀλλά εἶναι ἄδειο Ἄν microέ ἐγκαταλείψη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά γίνω ὁ πιό microεγάλος ἀλήτης καί θά γυρίζω microέσα στήν Ὁmicroό-νοια πού καί σάν λαϊκός δέν πάτησα ποτέ σέ καφενεῖοraquo

Τήν microεγάλη του ἄσκηση δέν τήν ἐλάmicroβανε καθόλου ὑπ᾿ ὄψιν του διότι τήν ἔκανε ἀπό ἀγάπη πρός τόν Χριστό καί ὄχι laquoχάριν microισθαποδοσίαςraquo ῎Ενιωθε ἐλε-ηmicroένος καί ὑποχρεωmicroένος στόν Θεό Ἀναστέναζε καί πονοῦσε διότι δέν εἶχε κά-νει τίποτε laquoΓνώρισα Ἁγίους καί ἔπρεπε νά κάνω πολλάraquo ἔλεγε Ἔνιωθε ὅτι δέν ἀνταποκρίθηκε δέν κατώρθωσε νά προσφέρη αὐτά πού ἔπρεπε στόν Θεό

Αὐτός ἦταν ὁ Γέροντας Μέγας βυθισmicroένος microέσα στήν ἄβυσσο τῆς laquoπλουτο-ταπεινώσεώςraquo του microέ πλήρη ἐπίγνωση τῶν θείων χαρισmicroάτων ἀλλά καί τῆς ἀναξιότητός του

Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας

Ἐπιστρέφοντας ἀπό microιά ἔξοδό του στόν κόσmicroο ὁ Γέροντας εἶπε laquoἩ ἁmicroαρτία σήmicroερα ἔγινε τῆς microόδας Οὔτε τό δέκα τοῖς ἑκατό δέν ἦταν ἐξοmicroολογηmicroένοι ἀπό αὐτούς πού εἶδα Ἐγώ ἔχω ἀνάγκη καί κάθε microέρα νά ἐξοmicroολογοῦmicroαι καί αὐτοί δέν βρίσκουν ἁmicroαρτίεςraquo

Ὁ Γέροντας ἐκινεῖτο σέ ἄλλον πνευmicroατικό χῶρο Ἀξιολογοῦσε διαφορετικά τίς πράξεις του Γιά τούς ἄλλους εὕρισκε πάντα ἐλαφρυντικά τόν ἑαυτό του ὅmicroως τόν ἔκρινε αὐστηρά Ἔλεγε laquoΤεκmicroήριο γνησιότητος τῆς πνευmicroατικῆς ζω-ῆς κάποιου εἶναι ἡ microεγάλη αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του καί ἡ πολλή ἐπιείκεια στούς ἄλλους Νά microήν χρησιmicroοποιῆ τούς κανόνες γιά κανόνια ἐναντίον τῶν ἄλ-λωνraquo ῎Εκανε λεπτή πνευmicroατική ἐργασία microετανοοῦσε ἐξωmicroολογεῖτο καί ἔκανε microέ φιλότιmicroο αὐτοπροαίρετες ἀσκήσεις καί κανόνες microιmicroούmicroενος τούς Ἁγίους Ἀνέφερε laquo῞Οταν ἔλεγαν οἱ Ἅγιοι ὅτι εἶναι ἁmicroαρτωλοί τό πίστευαν Τά πνευmicroα-τικά τους microάτια εἶχαν γίνει σάν microικροσκόπια καί ἔβλεπαν καί τά παραmicroικρά σφάλmicroατά τους σάν microεγάλαraquo

῞Οποιος ἄκουγε τόν Γέροντα νά microιλᾶ γιά τόν ἑαυτό του θά σχηmicroάτιζε τήν ἐντύπωση ὅτι εἶναι microεγάλος ἁmicroαρτωλός Ζοῦσε ἔντονα τήν microετάνοια ἀλλά microέ-σα του εἶχε παρηγοριά καί χαρά πού ξεχείλιζε

Ἡ microετάνοιά του ἦταν φλογερή γι᾿ αὐτό αἰσθανόταν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroολο-γῆται συχνά Γιά ἕνα διάστηmicroα ἐκτός τῶν ἄλλων ἀσκήσεων ἔκανε καί ἑβδοmicroή-ντα ἑπτά κοmicroποσχοίνια τριακοσάρια microέ σταυρούς Ζητοῦσε ἀπό τόν Θεό συmicroβο-λικά τήν ἑβδοmicroηκοντάκις ἑπτά συγχώρηση Αὐτός ἦταν ὁ microεγάλος ἁmicroαρτωλός

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅπως πίστευε καί ζητοῦσε διακαῶς ἀπό τόν Θεό τό ἔλεος καί τήν συγχώρηση τῶν ἁmicroαρτιῶν του

Κληρικός προσκυνητής παραβρέθηκε σέ ἀγρυπνία στήν Ἱ Μονή Σταυρονική-τα Ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό κάποιον microοναχό πού καθόταν στό διπλανό στασίδι καί σέ ὅλη τήν ἀγρυπνία ἔκλαιγε ἀσταmicroάτητα Προσπαθοῦσε νά microή γίνη ἀντιληπτός ἀλλά δέν τά κατάφερε Ρώτησε καί ἔmicroαθε ὅτι ὁ microοναχός ἦταν ὁ π Παΐσιος

Πλήθη ἀνθρώπων προσέρχονταν τοῦ ἄνοιγαν τήν καρδιά τους καί ζητοῦσαν βοήθεια Ὁ Γέροντας τούς ἐξηγοῦσε ὅτι δέν εἶναι Πνευmicroατικός laquoΠηγαίνετε σέ κανέναν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθῆτεraquo Κάποιος τοῦ ἀπάντησε laquoΓέροντα στόν πεινασmicroένο microήν δείχνης στράτες τίς στράτες τίς ξέρει Ὁ πεινασmicroένος κοmicromicroάτια θέλει νά χορτάσηraquo

Ὁ Γέροντας τούς δεχόταν microέν ἀλλά τούς ἐξηγοῦσε ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ συζήτη-ση καί ἡ συmicroβουλή καί ἄλλο τό microυστήριο τῆς ἐξοmicroολογήσεως Τόνιζε ὅτι εἶναι ἀπαραίτητο νά πᾶνε στόν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθοῦν καί νά τούς διαβάση συγχωρητική εὐχή Ὄχι microόνο γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους ἀλλά καί ὡς προ-ϋπόθεση τῆς συζητήσεως microαζί του laquoΠρίν ἀπό τήν ἐξοmicroολόγηση τό microυαλό εἶναι θολωmicroένοraquo ἔλεγε laquoκαί δέν θά microπορέσουmicroε νά συνεννοηθοῦmicroεraquo

Λυπόταν γιά ὅσους δέν microετανοοῦσαν καί εὐχόταν Τούς ἀδιάφορους προ-σπαθοῦσε νά τούς φέρη σέ συναίσθηση νά αἰσθανθοῦν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroο-λογηθοῦν

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον πού microετανοοῦσε καί ἄλλαζε τρόπο ζωῆς εἶχε ἔκδηλη χαρά Συνέπασχε microέ τούς microετανοοῦντες καί τούς ἐνίσχυε Ἀποροῦσε καί στενοχω-ριόταν γιά ὅσους λιποψυχοῦσαν καί ἀπογοητεύονταν ἀπό τίς πτώσεις τους στήν ἁmicroαρτία ῎Ελεγε laquoΜά ἀφοῦ ὑπάρχει microετάνοια Οἱ ἁmicroαρτίες σου εἶναι microεγαλύτερες ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦraquo Πρόσθετε laquoΔέ micro᾿ ἐνδιαφέρει πόσο ἁmicroαρτωλός εἶναι κά-ποιος Μέ ἀνησυχεῖ ἄν ἔχη γνωρίσει τόν ἑαυτό του Ὁ Θεός θά κρίνει ἀνάλογα microέ τήν ἐργασία πού ἔχει κάνει ὁ καθένας στόν παλαιό του ἄνθρωπο Ἡ ψυχή ὅταν κόψη τά ἐλαττώmicroατά της τότε θά παρουσιασθεῖ ὡραία στόν Χριστόraquo

Ἄν τοῦ ζητοῦσε ἀσθενής νά προσευχηθῆ γιά τήν ὑγεία του συνιστοῦσε νά ἐξοmicroολογηθῆ καί νά κοινωνήση Τό ἴδιο ἔλεγε σέ φοιτητές γιά νά ἔχουν ἀπό-δοση στά microαθήmicroατα Σέ ἀνδρόγυνα microέ προβλήmicroατα συνιστοῦσε νά ἔχουν Πνευ-microατικό νά ἐξοmicroολογοῦνται νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν πνευmicroατικά Ὡς κοινό καί ἰσχυρό φάρmicroακο γιά ὅλες τίς περιπτώσεις ὑποδείκνυε τήν microετάνοια Αὐτή ἀποτελοῦσε τόν πυρῆνα τοῦ κηρύγmicroατός του

Λυπόταν πού laquoχάθηκε ἡ αἴσθηση microετανοίας ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἁmicroαρτά-νουν καί δέν τούς ἐλέγχει ἡ συνείδησή τους Ὁ ἑαυτός microας ἔχει ἀτέλειωτη δου-λειά Ἡ microετάνοια δέν τελειώνει ποτέ ὅπως ἕνα ξυλόγλυπτο πού microπορεῖ νά τό δουλεύη κανείς σέ ὅλη του τήν ζωή microέ φακό Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν ἀρχίση δουλειά microέ τόν ἑαυτό του θά τοῦ βρεῖ δουλειά ὁ διάβολος νά ἀσχολῆται microέ τούς ἄλλους Χρειάζεται νά ἀποκτήσουmicroε πνευmicroατική εὐαισθησία Ὁ Χριστιανός πρέπει νά βλέπη τά πάθη πού ἔχει microέσα του νά microετανοῆ γι᾿ αὐτά καί ὄχι νά ξεχνάη Οἱ Εὐρωπαῖοι καπακώνουν τήν συνείδησή τους καί microετά ζοῦν σέ microιά κατάσταση πού οὔτε ἔχουν τίποτε οὔτε καλά εἶναι ῞Οταν συmicroβαίνη κάτι δέν πρέπει νά στε-νοχωρούmicroαστε ἀλλά νά τακτοποιούmicroαστε Ἐγώ ὅταν ἔβλεπα καmicromicroιά ἁmicroαρτία microου χαιρόmicroουνα ἐπειδή ἀποκαλύφθηκε ἡ πληγή microου γιά νά τήν θεραπεύσω Κάποιος σπάζει ἕνα ποτήρι καί γελᾶ Δέν εἶναι τόσο τό σπάσιmicroο τοῦ ποτηριοῦ

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅσο ἡ microή ἀναγνώριση αὐτοῦ πού ἔκανε Ἐφ᾿ ὅσον γελᾶ δέν ἀναγνωρίζει τό σφάλmicroα του καί θά σπάσει καί ἄλλο Πρέπει νά λυπηθῆ κανείς κατ᾿ ἀναλογί-αν τοῦ σφάλmicroατός του διότι ἀλλιῶς πέφτει στά ἴδιαraquo

Δίδασκε ἀπό τήν πεῖρα του laquoΛειτουργοῦν οἱ πνευmicroατικοί νόmicroοι στήν πνευ-microατική ζωή Ἄν microετανοήσουmicroε εἰλικρινά γιά κάποιο σφάλmicroα microας δέν χρειάζε-ται νά τό ξεπληρώσουmicroε microέ κάποια ἀρρώστια Ἐπιτρέπει ὁ Θεός τίς ἀρρώστιες ἤ τίς ἀδικίες γιά τά ἐν ἀγνοίᾳ σφάλmicroατά microαςraquo

Ἀκόmicroη συνιστοῦσε σέ ὅλους laquomicroετάνοια γιά νά ἀποφευχθῆ ὁ πόλεmicroος διότι ἐmicroεῖς οἱ ἴδιοι microέ τίς ἁmicroαρτίες microας προκαλοῦmicroε τούς πολέmicroους Ὁ κόσmicroος αὐτός χάλασε γι᾿ αὐτό καί θά καταστραφεῖ (ἄν δέν microετανοήση) Μοιάζει micro᾿ ἕνα τσου-βάλι τρύπιο πού δέν ἐπιδέχεται microπάλωmicroα Ἴσως ὁ Θεός microπορέση νά φτειάξη ἀπ᾿ τό τρύπιο τσουβάλι κανένα microικρό σακκουλάκιraquo Ἔλεγε σέ κάποιο microοναχό laquoΕἴmicroα-στε ὑπεύθυνοι γιά ὅτι συmicroβαίνει˙ τό καταλαβαίνεις Ἕνας πού προσπαθεῖ νά γίνη καλύτερος ἐπηρεάζει καί τούς γύρω του καί ὅλο τόν κόσmicroο Ἄν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος microέ τήν προσευχή microου θά βοηθοῦσα πολύraquo Ἰδιαίτερα γιά τούς microοναχούς ἔλεγε ὅτι ντύνονται τήν microετάνοια ῞Ολη ἡ ζωή τοῦ microοναχοῦ εἶναι microετάνοια

Αὐτή τήν σωτήριο microετάνοια ντύθηκε ὁ Γέροντας καί ἀναδείχθηκε microέγας ἐρ-γάτης καί κήρυκας τῆς microετανοίας

Φιλότιmicroο

Φιλότιmicroο κατά τόν Γέροντα laquoεἶναι εὐλαβικό ἀπόσταγmicroα τῆς καλωσύνης ἡ λαmicroπικαρισmicroένη ἀγάπη τοῦ ταπεινοῦ ἀνθρώπου Τότε ἡ καρδιά του εἶναι γεmicroάτη ἀπό microεγάλη εὐγνωmicroοσύνη πρός τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους του καί ἀπό πνευmicroατική λεπτότητα (εὐαισθησία) προσπαθεῖ νά ἀνταποδώση καί τήν παρα-microικρή καλωσύνη πού τοῦ κάνουν οἱ ἄλλοιraquo ῞Οτι γίνεται πέρα ἀπό καθῆκον καί ὑποχρέωση χωρίς νά ζητηθῆ ἀπό ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη αὐτό εἶναι τό φιλότιmicroο

῞Ολες οἱ ἐνέργειες τοῦ Γέροντα χαρακτηρίζονται ἀπό αὐτήν τήν ἀρετή Ἀπό τήν ἁπλῆ βοήθεια σέ κάποιον ὥς τήν αὐτοθυσία του στόν πόλεmicroο γιά νά microήν κινδυνεύσουν καί σκοτωθοῦν ἄλλοι καί ἐν συνεχείᾳ στήν microοναχική ζωή microέ το-ύς φιλότιmicroους ἀγῶνες του πού ξεπερνοῦσαν τήν ἀντοχή του Τόν συγκινοῦσε ὅταν ἔβλεπε καί στούς ἄλλους φιλότιmicroο ῎Ελεγε laquoΝά κινούmicroαστε microέ φιλότιmicroο Τά φιλότιmicroα παιδιά προσέχουν πῶς νά ξεκουράσουν καί νά εὐχαριστήσουν τούς γονεῖς Ἐmicroεῖς οἱ microοναχοί νά γνωρίζουmicroε τί ἀναπαύει τόν Γέροντα καί νά τό κάνουmicroε πρίν microᾶς τό πῆ Νά ἔχετε φιλότιmicroο καί νά microήν ἐκmicroεταλλεύεστε τήν καλωσύνη τῶν ἄλλων Ὁ φιλότιmicroος βοmicroβαρδίζεται ἀπό εὐλογία ἐνῶ ὁ γκρινιά-ρης γεννᾶ κακοmicroοιριά Ἡ καρδιά δέν καθαρίζεται microέ laquoκλίνraquo30 ἀλλά microέ φιλότιmicroο Νά microήν ἀφήνουmicroε τόν ἄλλον νά κουράζεται Νά γινώmicroαστε θυσία Μιά γυναί-κα ἔλεγε laquoἈφοῦ ὁ Χριστός πικράθηκε καί ἐγώ τόν πίκρανα δέν θέλω νά ἔχω χαράraquo Καί εἶχε microιά χαρά ῎Ελεγε στούς ἄλλους νά προσευχηθοῦν νά microήν ἔχη χαρά ἀλλά νά πονᾶ γιά τόν Χριστό Τί φιλότιmicroο Καί ὅσο ἔλεγε αὐτά ἄλλη τό-ση χαρά καί ἀγαλλίαση εἶχε Αὐτή βγῆκε ἀπό τόν ἑαυτό τηςraquo

Συνιστοῦσε ὁ Γέροντας laquoΝά κάνουmicroε τό καλό ὄχι ὠφελιmicroιστικά οὔτε νοmicroικά

30 Ἀπορρυπαντικό παλαιότερης ἐποχῆς

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ἀλλά ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό Τότε ὄχι microόνο microέ εὐκολία κάνω ὅτι ὑποχρεοῦ-microαι ἀλλά θυσιάζω καί ὅτι δικαιοῦmicroαιraquo

Τό φιλότιmicroο αὐτή ἡ χαρακτηριστική του ἀρετή λαϊκό τόν ἀνέδειξε εὐεργέτη στρατιώτη ἥρωα καί microοναχό Ἅγιο

Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια

Ὁ Γέροντας εἶχε microεγάλη πίστη στόν Θεό καί τελεία ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι σίγουρος χίλια τοῖς ἑκατό ἄν δώσω τώρα σέ κά-

Ὁ Γέροντας ἐξαϋλωmicroένος laquoΤίς σάρκες του τίς θυσίασε ἀπό φιλότιmicroο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦraquo

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ποιον αὐτό τό πλεκτό microέχρι νά πάω στό Καλύβι microου ὁ Θεός θά microοῦ στείλει ἄλ-λο Ἀλλά στήν ἀρχή γιά νά microᾶς δοκιmicroάση31 microᾶς ἀφήνει λίγο καί νά κρυώσουmicroε καί νά ἀρρωστήσουmicroε καί ἐκεῖ χρειάζεται προσοχή Νά microήν πῆ κανείς laquoΧριστέ microου ἐγώ γιά τήν ἀγάπη σου τό ἔδωσα καί σύ micro᾿ ἄφησες νά ἀρρωστήσωraquo

Ἡ ἐλπίδα πού laquoοὐδέποτε καταισχύνειraquo τόν συνώδευε σέ ὅλη του τήν ζωή καί περισσότερο στίς δυσκολίες Μέσα στό σκότος καί στήν ὁmicroίχλη microιλοῦσε γιά ξαστεριά laquo῞Ολα θά πᾶνε καλά microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦraquo ἔλεγε σέ ἀπεγνωσmicroέ-νες ψυχές Σέ κάποιον πού ἀνησυχοῦσε γιά τίς ἐχθρικές ἐπιβουλές ἐναντίον τῆς Πατρίδος ἔδωσε τήν ἑξῆς ἐλπιδοφόρο ἀπάντηση laquoΚι ἄν microοῦ ποῦν ὅτι δέν ὑπάρχει κανείς ῞Ελληνας ἐγώ δέν ἀνησυχῶ Μπορεῖ ὁ Θεός νά ἀναστήση ἕναν ῞Ελληνα Φθάνει καί ἕναςraquo Ἀκόmicroη πίστευε laquoΚαί ἕνας Χριστιανός νά microείνη microό-νο ὁ Χριστός θά κάνει τό σχέδιό Τουraquo ῞Οταν ἄλλοι microιλοῦσαν γιά δυσάρεστες microελλοντικές ἐξελίξεις στό Ἔθνος καί ἔσπερναν τόν φόβο ὁ Γέροντας microετέδιδε αἰσιοδοξία καί ἐλπίδα˙ microιλοῦσε γιά ἀναστηmicroένη Ἑλλάδα καί γιά ἀνάκτηση τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς laquoὙπάρχει καί Θεός˙ τόν Θεό ποῦ τόν ἔχεις βάλειraquo εἶπε σέ κάποι-ον κληρικό πού ἔβλεπε τό microέλλον τῆς Πατρίδος ζοφερό

῎Ελεγε laquoἌν δέν εἶχα ἐmicroπιστοσύνη στόν Θεό δέν ξέρω τί θά γινόmicroουν Ὁ ἄν-θρωπος νά ἐνεργῆ microέχρις ἑνός σηmicroείου Μετά ὁ Θεός Νά ἔχουmicroε ἀπόλυτη ἐmicroπι-στοσύνηraquo Αὐτό δέν ἦταν γιά τόν Γέροντα microιά ἀκαθόριστη ἐλπίδα ἀλλά χειρο-πιαστή βεβαιότητα microαρτυρουmicroένη microάλιστα microέ ἄπειρα παραδείγmicroατα

Στήν ζωή του δοκίmicroασε πάmicroπολλες φορές τήν ἐπέmicroβαση τοῦ Θεοῦ microέ διαφό-ρους τρόπους Ὡς στρατιώτης εἶχε ἕνα Εὐαγγέλιο καί τό χάρισε ῎Επειτα ζητοῦσε νά βρῆ Εὐαγγέλιο νά διαβάζη τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ῎Εστειλαν στήν Μονάδα τους τά Χριστούγεννα 200 δέmicroατα καί microόνο στό δικό του ὑπῆρχε Εὐαγγέλιο

Κάποτε βαδίζοντας στόν δρόmicroο βρῆκε ἕνα ὡραῖο microεγάλο microανιτάρι laquoΔόξα

τῷ Θεῷraquo εἶπε laquoστήν ἐπιστροφή θά τό κόψω γιά νά περάσω micro᾿ αὐτό τό βράδυraquo Ὅταν ἐπέστρεψε κάποιο ζωντανό εἶχε φάει τό microισό microανιτάρι Δίχως νά στενοχω-ρηθῆ εὐχαρίστησε πάλι τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷ τόσο ἔπρεπε νά φάωraquo σκέφθη-κε καί τό πῆρε Ὅταν τήν ἄλλη microέρα τό πρωΐ βγῆκε ἀπό τό Καλύβι του ὅλος ὁ τόπος ἦταν γεmicroᾶτος microανιτάρια Καί πάλι εὐχαρίστησε τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷraquo καί γιά τό ἕνα καί γιά τό microισό καί γιά τά πολλά

Βρέθηκε κάποτε προσκυνητής στόν Γέροντα καί κρύωνε laquoΤί νά σοῦ δώσω

βρέ παιδίraquo τοῦ εἶπε Ἔψαξε δέν βρῆκε τίποτε καί τοῦ ἔδωσε τό πλεκτό πού φο-ροῦσε Μόλις ἔφυγε ὁ ἐπισκέπτης τήν ἴδια ὥρα ἦρθε κάποιος καί τοῦ ἔφερε δε-microατάκι πού περιεῖχε ἕνα πλεκτό

Πῶς νά microήν ἐmicroπιστεύεται στόν Θεό microετά ἀπό τόσες καί τέτοιες ἐκδηλώσεις

τῆς θείας προνοίας πού τόν φρόντιζε laquoὡς τροφός θάλπουσα τό ἑαυτῆς τέκνονraquo32 Καί ὅmicroως ὁ Θεός τόν οἰκονοmicroοῦσε ὡς ἄξιο καί ἐκλεκτό τέκνο του εἴτε microέ ἀνθρώ-πινο εἴτε microέ ὑπερφυσικό τρόπο ἀπό τά microικρά ὥς τά πλέον ἀπαραίτητα καί συ-νήθως χωρίς νά ἔχη προσευχηθῆ γι᾿ αὐτά Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΤί σιγουριά νιώθει

31 laquoἘκτός πειρασmicroῶν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οὐχ ὁρᾶταιraquo ἀβ Ἰσαάκ Λόγος ΜΔ΄ σ 18732 Α΄ Θεσ β΄ 7

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

τό παιδί στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας Μεγαλύτερη αἰσθάνεται ὁ πιστός στήν ἀγ-καλιά τοῦ Θεοῦ Τώρα νιώθω τήν χαρά τοῦ παιδιοῦ στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας του Εἶναι ἡ ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ σάν τόν παράδεισο Παύει καί ἡ εὐχή παύουν καί ὅλα Ζεῖς στόν παράδεισοraquo

Ἀγάπη ἀρχοντική33

Η κορυφή καί ὁ στέφανος ὅλων τῶν ἀγώνων τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ἀγάπη ῎Ελε-γε laquoΑἰσθάνοmicroαι γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τήν ἴδια ἀγάπη πού εἶχα γιά τούς συγγενεῖς microου Τώρα αἰσθάνοmicroαι ὅλο τόν κόσmicroο σάν ἀδελφούςraquo

Ὁ Γέροντας ἦταν πλήρης ἀγάπης γιά τόν ἄνθρωπο γιά τήν κτίση καί φλε-γόταν ἀπό θεῖο ἔρωτα

Ἀπό microικρό παιδί ἔκανε ἐλεηmicroοσύνες καί βοηθοῦσε πολλούς Οἱ φτωχοί ἄν-θρωποι στήν Κόνιτσα ὅταν εἶχαν ἀνάγκες κατέφευγαν σ᾽ αὐτόν καί ζητοῦσαν βοήθεια laquoἝνεκεν συmicroπαθείας καί στεναγmicroοῦ τῶν πενήτωνraquo ἔδινε καί τά ροῦχα πού φοροῦσε Μέ τήν microεγάλη του ἀγάπη ἀγκάλιασε τά χωριά τῆς Κόνιτσας καί εὕρισκε τρόπο νά βοηθᾶ laquoτούς ἐν ἀνάγκαις καί ἐν ἀσθενείᾳ ὄνταςraquo ῎Εδινε microεγά-λη ἀξία στήν ἐλεηmicroοσύνη Τήν εἶχε ὡς κριτήριο γιά τό ἄν κάποιος εἶναι ἄξιος τοῦ θείου ἐλέους καί τῆς σωτηρίας laquoΜπορεῖ νά εἶναι ἀδιάφορος ὁ ἄλλος ἄν ὅmicroως πονᾶ γιά ἕναν ἄρρωστο ἄν κάνη ἐλεηmicroοσύνη microήν τόν φοβᾶσαι αὐτόνraquo

Παρακινοῦσε τούς ἀνθρώπους νά ἐλεοῦν γιατί πίστευε ὅτι laquoὅταν παίρνης κάτι δέχεσαι ἀνθρώπινη χαρά Ἀλλά ἄν τό δώσης παίρνεις καί θεϊκή χαρά Τό πνευmicroατικό πάρσιmicroο γίνεται microέ τό δόσιmicroοraquo

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον microέ εἰδική ἀνάγκη τοῦ ἔδινε τήν καρδιά του καί ἀπα-ραιτήτως καί κάποια εὐλογία Σέ περιπτώσεις πού δέν εἶχε κάτι ἄλλο ἔδινε τό κοmicroποσχοίνι του ἤ τό πλεκτό του

Ἐντύπωση προξενεῖ ἡ ἀνεξικακία του Ἀνθρώπους πού τόν κατηγοροῦσαν καί ἦταν ἐχθρικοί ἀπέναντί του τούς συγχωροῦσε καί εὐχόταν γι᾿ αὐτούς Ἄν microάθαινε ὅτι ἔπεσαν σέ πειρασmicroό ἤ ἀνάγκη ἔτρεχε νά βοηθήση microέ καρδιά συmicro-πάσχουσα σάν νά ἦταν ἀδελφοί του laquoἌν δέν συγχωροῦmicroε τούς ἄλλους βρισκό-microαστε ἔξω τοῦ παραδείσουraquo τόνιζε χαρακτηριστικά

Ἡ ἀγάπη τοῦ Γέροντα ξεχείλιζε καί ἀγκάλιαζε καί τά ἄγρια ζῶα Αὐτά τήν αἰσθάνονταν πλησίαζαν κοντά του καί ἔτρωγαν ἀπό τά χέρια του ῎Ελεγε laquoΘά πῶ στόν Χριστό laquoΧριστέ microου ἐλέησόν microε τό κτῆνοςraquo Ἄν microέ ρωτήση laquoἘσύ ἐλέ-ησες τά κτήνηraquo τί θά τοῦ ἀπαντήσωraquo

῞Οταν ὁ Γέροντας ἔκανε τήν θεραπεία στήν Κόνιτσα ἡ Χρυσάνθη ἕνα κορι-τσάκι πού βοηθοῦσε τήν κυρία Πατέρα ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο στά ἔντερα Ὁ Γέροντας συmicroπονοῦσε τήν σταύρωνε καί προσευχόταν Παρακαλοῦσε laquoΧριστέ microου δῶσε σέ microένα τόν καρκίνο ἐγώ νά τόν ἔχωraquo Καί ὁ καλός Θεός δέν παρέ-βλεψε τό αἴτηmicroά του Στό τέλος κατά τήν ἐπιθυmicroία του ἔλαβε τήν πολυώδυνη νόσο τοῦ καρκίνου microέ τήν ὁποία τελειώθηκε ἄν καί σέ ὅλη του τήν ζωή συνέ-πασχε microέ τούς ἀσθενεῖς καί ἰδιαίτερα microέ τούς καρκινοπαθεῖς

33 Εἶναι ἔκφραση τοῦ Γέροντα καί σηmicroαίνει τήν ἀγάπη πού δέν ἀποβλέπει στήν ἀνταπόδοση Προσφέ-ρει δηλαδή κανείς σάν τόν ἄρχοντα πού χαρίζει χωρίς νά περιmicroένη ἀνταπόδοση Ἀπό τήν ἔλλειψη αὐτῆς τῆς ἀγάπης προέρχονται τά βάσανα καί οἱ πειρασmicroοί διότι οἱ ἄνθρωποι συνήθως ζητοῦν ἀναγνώριση καί ἀmicroοιβή Ὁ Γέροντας microέ δυό microόνο λέξεις ὑπέδειξε τήν σωστή στάση πρός τούς συνανθρώπους

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

Ἔλεγε laquo῞Οταν ἀκούω τόν πόνο τοῦ ἄλλου σέ σπασmicroένα γυαλιά νά κάθωmicroαι καί σέ ἀγκάθια νά πατάω δέν τό καταλαβαίνω ῞Οταν ὁ ἄλλος πάσχη πραγmicroα-τικά microπορῶ ἀκόmicroη καί νά πεθάνω γιά νά τόν βοηθήσωraquo

Νέος τοῦ διηγεῖτο τά βάσανά του καί ἔκλαιγε microαζί του ἔκλαιγε καί ὁ Γέρον-τας laquoΣταmicroάτα παιδί microουraquo τοῦ εἶπε laquoγιατί θά microᾶς δεῖ κανείς νά κλαῖmicroε καί θά microᾶς περάσει γιά τρελλούςraquo

Συmicromicroετέχοντας στόν πόνο τῶν ἀνθρώπων ξεχνοῦσε τόν ἑαυτό του τήν προ-κοπή του τίς δικές του ἀσθένειες καί ἔκανε καρδιακή προσευχή laquoΧριστέ microουraquo ἔλεγε laquoἄσε microε ἐmicroένα microή microέ ὑπολογίζης Κοίταξε τούς ἀνθρώπους πού βασα-νίζονταιraquo

Οἱ δακρύρροες καί ἔmicroπονες προσευχές του συνωδεύονταν ἀπό νηστεῖες καί ἄmicroετρο κόπο ῞Οταν ἔmicroαθε ὅτι κάποιος νέος διατρέχει σωmicroατικό καί ψυχικό κίν-δυνο γιά microέρες δέν ἔβαλε τίποτε στό στόmicroα του οὔτε καί ἔπαυσε προσευχόmicroε-νος ὥσπου ἔmicroαθε ὅτι διέφυγε τόν κίνδυνο

Σέ ὅλη του τήν ζωή νήστευε κοπίαζε καί προσευχόταν γιά τόν λαό τοῦ Θε-οῦ κινούmicroενος ἀπό τήν microεγάλη του ἀγάπη Αὐτή ἦταν ἡ κινητήρια δύναmicroη Οἱ ἀγῶνες καί οἱ προσευχές του εὐωδίαζαν ἀπό τό ἄρωmicroα τῆς ἀγάπης

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας σέ microέτρα τελειότητος στήν ἀληθινή ἀγάπη δέν ὑπολόγισε τόν ἑαυτό του Μίσησε τήν φιλαυτία καί στήν θέση της ἔβαλε τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο Μαρτυρεῖ Ἁγιορείτης laquoΤό ἰδιαίτερο πού εἶχε ὁ γερο-Παΐσιος ἦταν ὅτι δέν ὑπολόγιζε τόν ἑαυτό του Τοῦ εἶπα κάποτε laquoΠάτερ οἰκονόmicroησε λίγο τόν ἑαυτό σουraquo καί microοῦ ἀπάντησε laquo῞Οταν ἔρχωνται οἱ ἄνθρωποι microέ προβλήmicroατα τί νά κάνω Τόν ἑαυτό microου θά κοιτάξωraquo

Ἀκόmicroη καί τελευταῖα microέ τήν microεγάλη ἐξάντληση ἀπό τήν συχνή αἱmicroορραγία ὅταν διέβλεπε ὅτι ὑπάρχει ἀνάγκη ξεχνοῦσε τήν κατάστασή του καί εἴτε κρε-microασmicroένος στόν φράχτη τῆς Καλύβης του εἴτε πεσmicroένος πάνω στήν σανίδα πού εἶχε γιά κάθισmicroα laquoστήριζε τούς ἀδελφούςraquo

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας στήν ἀγάπη ἀγωνίσθηκε νά τηρῆ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoἌν ἀγαποῦmicroε τόν Θεό φροντίζουmicroε νά τηροῦmicroε τίς ἐντολέςraquo laquoὉ ἔχων τάς ἐντολάς microου καί τηρῶν αὐτάς ἐκεῖνός ἐστι ὁ ἀγαπῶν microεraquo34 Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐξάγνισε τήν καρδιά του καί ἔγινε κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης

Τήν microεγάλη καί ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη του τήν διαισθάνονταν οἱ ἄνθρωποι ῞Ενα παιδί microέ προβλήmicroατα καί ψυχικά τραύmicroατα ἦρθε νά δῆ τόν Γέροντα Τόν συνά-ντησε ἔξω ἀπό τό Καλύβι του στό microονοπάτι τόν ἀγκάλιασε καί ἔκλαιγε microέ λυγ-microούς Ὁ Γέροντας τό παρηγόρησε καί τό βοήθησε νά τελειώση τίς σπουδές του ῞Οταν πῆγε στρατιώτης ἔγραφε στόν Γέροντα γράmicromicroατα ἀποκαλώντας τον laquoΜπαmicroπακούλη microου γλυκέraquo

Γιά τίς microεταξύ microας σχέσεις ἔλεγε laquoΠάντα πρέπει νά ξεκινᾶmicroε ὄχι ὅπως microᾶς βολεύει ἐmicroᾶς ἀλλά ὅπως ἀναπαύει τόν ἄλλον Καί τότε ὅλοι θά ἀναπαύονται καί θά ὑπάρχει ἀγάπηraquo

Μετά ἀπό ὅλα αὐτά δέν θά ἦταν ἄδικο ἐνῶ ἔδωσε τά πάντα γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο νά microήν τοῦ δίνη καί ὁ Θεός ἄφθονη τήν χάρι Του Σάν ἀγαπητό παιδί τοῦ Θεοῦ πού ἦταν ὁ Θεός εἰσάκουε τίς προσευχές του καί ἀπαντοῦσε microέ θαύmicroατα

34 Ἰω ιδ΄ 21

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Σέ ἐπιστολή του (6-4-69) γράφει laquoὍταν ὁ ἄνθρωπος κατορθώση νά ἐλευθε-ρωθῆ ἀπό ὅλους καί ἀπό ὅλα τότε microπορεῖ νά νιώση τήν microεγάλη ἀγάπη τοῦ Θε-οῦ ἡ ὁποία τόν σκλαβώνει καί τόν κάνει δοῦλο τοῦ Θεοῦraquo

Αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Γέροντα τήν αἰσθάνθηκαν καί τά θηρία τοῦ δρυmicroοῦ καί οἱ ἑτερόγλωσσοι Βεδουίνοι καί αὐτή συγκινεῖ καί τούς σηmicroερινούς ταλαιπωρη-microένους νέους Στό πρόσωπό του βρίσκουν τόν στοργικό πατέρα καί τήν ἀγάπη πού στερήθηκαν Πολλοί ἀπό αὐτούς ἄν καί δέν τόν εἶχαν γνωρίσει πηγαίνουν καί βρέχουν microέ δάκρυα τό χῶmicroα τοῦ τάφου του ἐπειδή νιώθουν νά τούς περι-πτύσσεται microέ τήν ἀρχοντική του ἀγάπη ἀπό ἐκεῖ πού βρίσκεται

Ἐργαζόmicroενος ὡς ξυλουργός στήν συντήρησητῶν εἰκόνων του Σινᾶ

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Βrsquo ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ

Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως

Στόν π Παΐσιο ὅπως θά φανεῖ τά στοιχεῖα τῆς φύσεως ὑποχωροῦσαν ἐνίοτε ἐνώπιόν του ἐνῶ ὁ ἴδιος ἐνεργοῦσε ὑπερβαίνοντας καί καταρ-γώντας τούς φυσικούς νόmicroους

Ἄβρεκτος

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε ὀmicroπρέλλα καί ἀδιάβροχο Δέν ἦταν ἀλεξίβρο-χος οὔτε ἀδιάβροχος Ἀντιθέτως ἦταν εὐαίσθητος στό κρύο καί στήν ὑγρασία Κάποιες φορές ὅmicroως γιά τούς λόγους πού γνωρίζει ὁ Θεός γινόταν ἄβρεκτος Ἐνῶ δηλαδή γύρω του ἔβρεχε πολύ αὐτόν δέν τόν ἄγγιζε σταγόνα

laquoΚάποτε microετέφερα τόν Γέρονταraquo διηγεῖται ὁ κ Κουτσογιάννης Κωνσταντῖνος

laquoἀπό τό microοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Χαλκιδικῆς στήν Σουρωτή Σέ ὅλη τήν διαδροmicroή εἴχαmicroε καταρρακτώδη βροχή λές καί εἶχαν ἀνοίξει οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ Μόλις φθάσαmicroε περίmicroεναν οἱ ἀδελφές microέ ὀmicroπρέλλες καί πανωφόρια νά τά δώσουν στόν Γέροντα νά microήν βραχῆ Μοῦ ἔκαναν νόηmicroα νά πλησιάσω ὅσο γίνεται πιό κοντά στό κτίριο ῞Οmicroως ὅλως παραδόξως ἐκείνη τήν στιγmicroή σέ microιά ἀκτίνα δύο microέτρων γύρω ἀπό τό αὐτοκίνητο ἔπαυσε νά πέφτη βροχή ἐνῶ πιό πέρα χαλοῦσε ὁ κόσmicroος Ἀφοῦ κατέβηκε ὁ Γέροντας καί microέ χαιρέτησε καί microπῆκε microέσα ἄρχισε νά βρέχη κανονικά καί πάνω στό αὐτοκίνητοraquo

Ἀθέατος

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη ἀπό τήν Κόρινθο laquoἘπισκέφθηκα τόν γέ-ροντα Παΐσιο στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ τόν Φεβρουάριο τοῦ 1979 Βρῆκα τήν πόρτα ἀνοιχτή Φωνάζω ξαναφωνάζω ξαναφωνάζω ἀπό τήν πόρτα τοῦ φράκτη δέν πῆρα ἀπάντηση Ἦταν πρωί 8 ἡ ὥρα καί περίmicroενα Σέ microιά στιγmicroή βλέπω τόν π Παΐσιο microπροστά microου Ξαφνιάστηκα τά ἔχασα laquoἘδῶ ἤmicroουνα Γιῶργοraquo microοῦ εἶπε

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

ἤρεmicroα Ἀνέφερα ἔπειτα σέ δύο Πνευmicroατικούς τήν ξαφνική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα καί microοῦ εἶπαν ὅτι laquomicroπροστά σου ἦταν καί ὅταν θέλησε παρουσιάστηκεraquo

Μετέωρος

Πολλές φορές ὁ Γέροντας κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς γινόταν microετάρσιος ὑπερυψώνετο καί σωmicroατικά Ἀλλά καί σέ ὧρες ἐργασίας ἤ ὅταν βάδιζε ἐθεά-θη νά microήν πατᾶ στήν γῆ

Στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo ἔζησε ἕνα microεγάλο γεγονός Διηγήθηκε laquoἘνῶ προσευχό-

microουν δέν ξέρω τί microοῦ συνέβη καί σηκώθηκα ψηλά καί ἔβλεπα τό Καλύβι κάτω Τό πῶς ἀνέβηκα δέν τό κατάλαβα οὔτε καί πῶς κατέβηκαraquo

Μαρτυρεῖ microοναχός Ἁγιορείτης laquoἘπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγού-

δαraquo καί τόν βρῆκα νά κτίζη microιά σόmicroπα microέ πυρότουβλα Πατοῦσε πάνω σέ microιά σανίδα πού τήν εἶχε βάλει γιά νά ἀκουmicroπήση πάνω τά ὑλικά Ἐνῶ ἐργαζόταν τόν βλέπω ὑπερυψωmicroένο ἀπό τό ἔδαφος περίπου τριάντα ἑκατοστά καί στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἄν βλέπω καλά Πράγmicroατι ἦταν microετέωρος καί microετά ἀπό λίγο τόν εἶδα πάλι στήν φυσιολογική του θέσηraquo

Μεταδοτικός χάριτος

Ὁ Γέροντας ὅπου πήγαινε microετέφερε διάχυτη γύρω του τήν θεία χάρι laquoὍποι-ος ἔχει χάρι καί πηγαίνει κάπου ἀmicroέσως σάν ἠλεκτρικό ρεῦmicroα διαχέεται αὐτή ἡ πνευmicroατική ἁπαλάδα πού ἔχει Ἐνῶ ὅταν κάποιος ἔχη δαιmicroονική κατάσταση πάλι διασκορπίζεται αὐτό πού ἔχει microέσα του Ἡ δική microας πνευmicroατική κατάστα-ση ἐπηρεάζει καί τούς ἄλλουςraquo

Εἶχε ἐπίγνωση τῆς χάριτος πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός καί microετέδιδε σέ ἀνθρώπους ἀπ᾿ αὐτόν τόν πλοῦτο γιά κάποιον λόγο

Σηκώνει βράχο

Ὁ ἀδελφός τοῦ Γέροντα Λουκᾶς διηγήθηκε laquoὍταν ἦταν στό Στόmicroιο ὁ π Πα-ΐσιος κάποτε ἔπεσε ἕνας microεγάλος βράχος στό microονοπάτι Μαζευτήκαmicroε πολλοί γιά νά τόν microετακινήσουmicroε microέ ξύλα γιά microοχλούς ἀλλά microάταια Ἔφυγαν ὅλοι καί microοῦ εἶπε laquoἌντε πήγαινε καί σύraquo Ἔφυγα πῆγα πιό πέρα καί κρύφθηκα νά δῶ τί θά κάνει Τόν εἶδα νά κάνη τόν σταυρό του νά πιάνη τόν βράχο νά τόν σηκώνη σάν καρέκλα καί νά τόν βγάζη ἀπό τόν δρόmicroοraquo

laquoἈσύλληπτοςraquo

Ὁ Γέροντας ἀπό ταπείνωση ὄχι microόνο ἀπέφευγε νά φωτογραφίζεται ἀλλά

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

Ἀπροσδόκητα microπροστά στόν φωτογραφικό φακό

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

καί αἰσθανόταν δυσφορία καί ἀπέχθεια Ὑποχωροῦσε microόνον σέ εὐαίσθητο καί ταπεινό ἄνθρωπο γιά νά microήν πληγωθῆ ἀπό τήν ἄρνησή του καί τήν ἑρmicroηνεύση ὅτι ὀφείλεται στήν δική του (τοῦ αἰτοῦντος) ἀναξιότητα Τότε ὁ Γέροντας προ-τιmicroοῦσε νά θλίψη τόν ἑαυτό του παρά νά ἀπελπίση τόν ἀδελφό Ἀπό ἀγάπη θυσίαζε καί τήν ταπείνωσή του

Πολλοί ἐπιχείρησαν νά τόν φωτογραφίσουν κρυφά ἤ φανερά σέ περιπτώ-σεις πού συστελλόταν νά ἀντιδράση λόγῳ παρουσίας ἡγουmicroένων ἐπισκόπων ἤ κατά τήν διάρκεια λιτανείας Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἐνίοτε πέτυχαν νά τόν φωτο-γραφήσουν ἀλλά συνήθως οἱ φωτογραφίες βγῆκαν ἀποτυχηmicroένες διότι στήν microορφή τοῦ Γέροντα ὑπάρχει microιά θλίψη microιά ἀντίδραση πού σέ κάνει νά νιώθης ἔνοχος

Ἀλλά ὑπάρχουν καί πολλές microαρτυρίες πού κατ᾽ αὐτή τήν χωρίς εὐλογία κρυφή ἤ ἐκβιαστική φωτογράφηση ὁ Γέροντας κατά θαυmicroαστό τρόπο ἔmicroεινε ἀσύλληπτος ἀπό τόν φωτογραφικό φακό Ἄλλοτε καιγόταν τό φίλmicro ἤ πάθαινε κάποια ἐmicroπλοκή ἡ microηχανή καί ἄλλοτε ἔβγαινε ἡ φωτογραφία κανονικά ἀλλά ὁ Γέροντας ἔλειπε

laquoΠῆγα στήν laquoΠαναγούδαraquoraquo microαρτυρεῖ ἄλλος προσκυνητής laquoκαί δέν ὑπῆρχε

κανείς Ὁ Γέροντας θά ἔπρεπε νά ἦταν microέσα γιατί τό λουκέτο τῆς ξύλινης πόρ-τας κρεmicroόταν ἀνοικτό laquoΕὐκαιρία εἶναιraquo σκέφθηκα Ἔβαλα microέσα ἀπό τά κλαδιά τοῦ φράχτη τήν φωτογραφική microηχανή γιά νά microή φαίνεται καί τήν τοποθέτησα κατάλληλα ὥστε νά παίρνη τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ Κτύπησα τό σιδεράκι Μό-λις βγῆκε ὁ Γέροντας πάτησα τό κουmicroπί Ἤmicroουν ὅλο χαρά Φαντασθῆτε ὅmicroως τήν ἔκπληξή microου ὅταν microετά τήν ἐmicroφάνιση τοῦ φίλmicro εἶδα ὅτι ἡ microέν πόρτα εἶχε βγῆ ὁλοκάθαρα ἀλλά ὁ Γέροντας δέν ὑπῆρχεraquo

Παρόmicroοια συνέβαιναν καί ὅταν ἤθελαν νά ἠχογραφήσουν τήν συζήτηση

Ὑπάρχουν περιπτώσεις πού ἡ κασσέτα δέν γύριζε ἤ γύριζε καί δέν ἔγραφε Ἄλλοτε ἔγραφε ὅλα τά ἄλλα (ὁmicroιλίες τρίτων πουλιά θορύβους) ἀλλά ἡ φωνή τοῦ Γέροντα ἔλειπε

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη laquoΠῆγε microιά παρέα φοιτητῶν στόν Γέ-

ροντα καί ἕνας ἀπ᾿ αὐτούς εἶχε πάρει microαζί του ἕνα microικρό κασσετόφωνο γιά νά γράψη τήν συνοmicroιλία τους Ἀφοῦ συζήτησαν ἀρκετά σέ κάποια στιγmicroή τοῦ λέει ὁ Γέροντας laquoΑὐτό πού ἔχεις στήν τσέπη σου δέν ἔχει γράψει τίποτεraquo Κόκκαλο τό παιδί Πράγmicroατι ὅταν δοκιmicroάστηκε ἡ κασσέτα δέν εἶχε γραφῆ λέξηraquo

Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση

Στόν Γέροντα δόθηκε τό χάρισmicroα νά συναναστρέφεται microέ τά ἄγρια θηρία χωρίς νά τόν βλάπτουν ὅπως συνέβαινε στόν Ἀδάmicro πρό τῆς πτώσεως καί σέ πολλούς Ἁγίους

῎Ελεγε ὁ Γέροντας laquoἈπό τήν στιγmicroή πού ὁ ἄνθρωπος ἔρθει στήν θέση τοῦ ἄλλου microετά ὅλους microπορεῖ νά τούς ἀγαπήση καί τούς ἀνθρώπους ἀκόmicroη καί τά ζῶα καί τά θηρία Τά πάντα τά χωράει microέσα του καί βγαίνει ὁ ἑαυτός του

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

ἀπό τήν ἀγάπη τουΚάποια φορά ἦρθαν δύο microικρές ἀρκοῦδες microέσα στήν αὐλή τοῦ microοναστηριοῦ

τοῦ Στοmicroίου Ὁ Γέροντας τίς ἔπιασε ἀπό τό σβέρκο καί τίς εἶπε laquoἌλλη φορά νά microήν microπαίνετε microέσα στό Μοναστήρι Νά ἔρχεσθε πίσω ἀπό τήν κουζίνα γιά νά σᾶς ταΐζωraquo καί τίς ὡδήγησε στό microέρος αὐτό (Αὐτό τό διηγήθηκαν δύο Κονι-τσιῶτες στόν δόκιmicroο τοῦ Στοmicroίου Παῦλο)

Μαρτυρία microοναχοῦ Ἀλυπίου Ἁγιαννανίτου laquoΓνώριζα τόν Γέροντα ἀπό τήν

ἡλικία τῶν δεκαπέντε ἐτῶν Μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἔγινα microοναχός στήν Ἱ Μ Κουτλουmicroουσίου Πήγαινα καί τόν ἔβλεπα κάθε microέρα Ἄκουγα γιά τά θαύmicroατά του καί microοῦ εἶχε γεννηθῆ ἡ ἐπιθυmicroία νά δῶ ἕνα θαῦmicroα του Γιά ἕνα microῆνα περί-που εἶχα αὐτόν τόν λογισmicroό

raquoἝνα χειmicroωνιάτικο πρωινό ἀρχές Νοεmicroβρίου πῆγα νά τόν δῶ καί τόν βρῆκα νά πλένη τά χέρια του ἔξω στό βαρελάκι Ἦταν microόνος Ἄνοιξε καί microοῦ εἶπε νά περιmicroένω Πῆρε πίσω ἀπό τό βαρέλι ἕνα ἀλουmicroινόχαρτο ὅπου microέσα εἶχε ψίχου-λα τό ἄνοιξε καί κοίταξε πρός τόν οὐρανό Ἐνῶ χαρακτηριστικά δέν ὑπῆρχε κα-νένα πουλί ἀmicroέσως microαζεύτηκαν σmicroήνη πουλιῶν Ποῦ βρέθηκαν ξαφνικά τόσα πουλιά Ἄλλα κάθονταν στό κεφάλι του ἄλλα στούς ὤmicroους καί στά χέρια του καί αὐτός τά τάιζε Βλέποντας αὐτό τό θέαmicroα microέ κατέλαβε ἀmicroηχανία χτυποῦ-σε γρήγορα ἡ καρδιά microου ἀπό συγκίνηση καί γελοῦσα ἀmicroήχανα Ὁ Γέροντας χαmicroογελώντας ἔλεγε στά πουλιά laquoΠᾶτε καί σ᾿ αὐτόνraquo Τά microιλοῦσε σάν νἆταν ἄνθρωποι Ἕνα πού καθόταν στό χέρι του τοῦ ἔλεγε laquoΠήγαινε καί σ᾿ αὐτόν δικός microας εἶναιraquo

raquoΑὐτό διήρκεσε δύο λεπτά περίπου Σέ microιά στιγmicroή ὁ Γέροντας δίπλωσε τό ἀλουmicroινόχαρτο καί τά πουλιά ἐξαφανίστηκαν Ἤmicroουν σαστισmicroένος καί τόν κοί-ταζα laquoΠήγαινε τώραraquo microοῦ εἶπεraquo

Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου

Ἡ προσευχή τοῦ Γέροντα γιά τόν κόσmicroο ἦταν συνάρτηση καί ἀπότοκος τῆς ὅλης πνευmicroατικῆς καταστάσεώς του ἰδιαίτερα τῆς microεγάλης του ἀγάπης

Τό σπάνιο χάρισmicroα τῆς προσευχῆς γιά τόν κόσmicroο τοῦ δόθηκε microετά ἀπό microεγά-λους ἀγῶνες Ἦταν εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου Προσευχόταν γιά ὅλους ὅπως γιά τόν ἑαυτό του Ἡ προσευχή του ἦταν ἀδιάλειπτη καρδιακή καθαρή καί ἀποτελεσmicroατική Τήν χώριζε σέ τρία microέρη ῞Ενα γιά τόν ἑαυτό του ἕνα γιά τούς ζῶντες καί ἕνα γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀλλά στήν πραγmicroατικότητα προ-σευχόταν πιό πολύ γιά τούς ἄλλους παρά γιά τόν ἑαυτό του

Γενίκευε καί ἐπεξέτεινε τήν προσευχή του γιά νά συmicroπεριλάβη ὅλους τούς ἀνθρώπους ῞Οταν ἔκανε προσευχή γιά ἰδιαίτερες περιπτώσεις πχ γιά κάποιον νέο πού εἶχε ξεφύγει ἀπό τόν δρόmicroο τοῦ Θεοῦ πρόσθετε laquoΜνήσθητι Κύριε καί βοήθησε καί ὅλους τούς νέουςraquo ῎Η πάλι ὅταν προσευχόταν γιά κάποιον λχ ἄρ-ρωστο Νικόλαο συmicroπλήρωνε laquoΜνήσθητι Κύριε καί ὅλους τούς Νικολάουςraquo

Ὁ πολύς ἀνθρώπινος πόνος πού ἔβλεπε γύρω του τόν ἔκανε νά βγαίνη ἀπό τόν ἑαυτό του Φαινόταν ἐνίοτε ὁ Γέροντας νά σέρνη τά πόδια του ἀπό ἐξάντλη-ση νά ἀσθενοῦν τά γόνατά του ἀπό τή νηστεία νά εἶναι ἕτοιmicroο τό ὀστράκινο

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

σκεῦος του νά διαρραγῆ ἀπό τίς ἀσθένειες ἀλλά ὅmicroως δέν ἄφηνε τήν προσευ-χή γιά τόν κόσmicroο

Ἔλεγε laquoΠολύ βοηθᾶ ἡ προσευχή γιά τόν κόσmicroο ὅταν microάλιστα ὑπάρχη καρ-διακός πόνος Δέν συmicromicroετέχω στόν πόνο τοῦ ἄλλου ὅταν ἔχω τό ἕνα πόδι πάνω στό ἄλλο καί κάθωmicroαι ἀναπαυτικά καί ἔχω ὅλες τίς ἀνέσειςraquo

Ἡ προσευχή του συνωδευόταν microέ νηστεία κόπο microετάνοιες καί κυρίως ταπεί-νωση ῎Ελεγε laquoΝά ζητᾶmicroε ταπεινά Ἐγώ λέω laquoΘεέ microου εἶmicroαι ἕνα κτῆνος Ἐλέ-ησε καί microένα καί ὅλον τόν κόσmicroοraquoraquo

Πίστευε ὅτι αὐτός ἦταν ὑπεύθυνος γιά τά παθήmicroατα τῶν ἄλλων laquoἌν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος καί εἰσακουόταν ἡ προσευχή microου αὐτοί δέν θά ἔπασχανraquo

Ὁ ἴδιος συναισθανόmicroενος τήν πενία του ὡς καλός ζητιάνος γονάτιζε ἅπλω-νε τά χέρια του στόν Θεό καί παρακαλοῦσε νά βοηθήση τόν καθένα Ξεσποῦσε σέ παρακλητικά λόγια laquoΧριστέ microου σέ παρακαλῶ βοήθησε τόν τάδε πού εἶναι παράλυτος λίγο νά microπορῆ νά συmicromicroαζεύεται (ἐξυπηρετῆται) microόνος τουraquo ῎Η laquoΠα-ναγία microου καί πάλι θά σέ ἐνοχλήσωhellipraquo

Δύο πατέρες πήγαιναν σέ ἀγρυπνία παραmicroονή τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος Πέ-ρασαν ἀπό τόν Γέροντα νά πάρουν τήν εὐχή του Εἶδαν τό πρόσωπό του κατα-κόκκινο καί φαινόταν ἀρκετά στενοχωρηmicroένος Εἶπε στούς πατέρες laquoΚάντε προσευχή ἐκεῖ πού θά πᾶτε πέστε καί στούς ἄλλους Γίνεται πολύ κακό στήν Ρουmicroανία ἔχουν ἐmicroφύλιο πόλεmicroο καί σκοτώνονται πολλοίraquo Ἐκεῖνο τόν καιρό εἶχε ἀνατραπῆ ὁ Τσαουσέσκου Ὁ Γέροντας ἀπό τήν δική του laquoπνευmicroατική τη-λεόρασηraquo ἔmicroαθε τά συmicroβάντα καί συmicromicroετεῖχε στήν δοκιmicroασία τοῦ ρουmicroανικοῦ λαοῦ πονώντας καί προσευχόmicroενος ἔντονα

Ὁ Γέροντας microέ τίς εὐχές του στήριξε ἀναρίθmicroητες ψυχές πού ἀξίζουν πολύ περισσότερο ἀπό ὅλον τόν κόσmicroο Ἐπιπλέον microέ τήν προσευχή του θεράπευσε ἀσθενεῖς καθάρισε δαιmicroονισmicroένους καί microόνο ὁ Θεός γνωρίζει πόσους βοήθησε ἀφανῶς νά βροῦν τόν Θεό καί νά σωθοῦν

Τώρα πλέον πού ὁ Γέροντας δέν εἶναι κοντά microας γιά ν᾿ ἀνάβη κεριά καί νά προσεύχεται γιά ὅλο τόν κόσmicroο microᾶς βοηθᾶ καλύτερα καί πιό ἀποτελεσmicroατικά ἀπό τόν οὐρανό ῎Εχουmicroε ἀποδείξεις τά θαύmicroατα καί τίς ἐmicroφανίσεις του πού γί-νονται microετά τήν κοίmicroησή του

Ἀφοῦ σέ ὅλη του τήν ζωή laquoἠναλώθη ἥδιστα ὡς κηρίονraquo προσευχόmicroενος τώ-ρα ἡ ἄσβεστη λαmicroπάδα τῆς προσευχῆς του καίει ἀκοίmicroητη microπροστά στήν Ἁγία Τριάδα καί πρεσβεύει γιά ὅλους microας

Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος

Αποτελεῖ κοινή διαπίστωση ὅλων ὅσοι συνωmicroίλησαν microέ τόν Γέροντα καί ὅσοι διάβασαν τά κείmicroενά του ὅτι κατεῖχε τό χάρισmicroα τοῦ λόγου καί τῆς θεολογίας τό ἀνώτερο ἀπό ὅλα τά χαρίσmicroατα τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος

Ὁ λόγος του ἦταν ἁπλός σάν τῶν ἁλιέων-Ἀποστόλων πρακτικός ζωντανός παραστατικός ἑλκυστικός ἁπαλός καί γλυκύς ῎Επεφτε σάν δροσιά στίς διψα-σmicroένες ψυχές Στίς διηγήσεις του ἦταν ἀπαράmicroιλλος Συνέπλεκε φυσιολογικά χαριτωmicroένες ἱστορίες καί ἀστεῖα γιά νά γίνη ἡ διήγηση εὐχάριστη πιό παρα-στατική καί νά τονίση κάτι τό πνευmicroατικό Συχνά microιλοῦσε microέ παραδείγmicroατα

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

laquoἐν παραβολαῖςraquo ἀπό τήν φύση καί τήν ζωή ῏Ηταν σαφής στά λόγια του ποι-ητικός καί ἀποφθεγmicroατικός Ἦταν ἱκανός νά microιλᾶ ἄνετα ὅλη τήν ἡmicroέρα χωρίς προετοιmicroασία καί οἱ ἀκροατές του νά κρέmicroωνται ἀπό τά χείλη του

Ὁ λόγος του ἄγγιζε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων laquoἘκεῖνο πού micro᾿ ἔκανε ἐντύπω-σηraquo εἶπε ναρκωmicroανής laquoεἶναι πού ὁ Γέροντας microέ δύο-τρία λόγια κατάφερε νά ἐπικοινωνήση microαζί microας καί νά κινήση τό ἐνδιαφέρον microαςraquo

Ἀνάλογα microέ τήν διάθεσή τους ἄλλοι συνέρχονταν καί microετανοοῦσαν ἄλλοι προβληmicroατίζονταν ἄλλοι ἐνθουσιάζονταν καί ἄλλοι παρηγοροῦνταν Δέν ἔπει-θε τούς ἀνθρώπους λογικά ἀλλά τούς βοηθοῦσε πνευmicroατικά

Κατάπληξη προξενοῦν ἡ πολυmicroέρειά του οἱ πρακτικές γνώσεις ἡ σοφία ἡ ἀπέραντη microνήmicroη του

Εἶχε τήν ἱκανότητα νά κατευθύνη πνευmicroατικά microοναχούς καί microοναστήρια νά δίνη λύσεις στά προβλήmicroατα λαϊκῶν ἀγάmicroων καί ἐγγάmicroων νά διαλέγεται microέ ἐπιστήmicroονες πού ἐντυπωσιάζονταν ἀπό τίς γνώσεις καί τήν εὐστροφία του Συγκατέβαινε ἤ ἀνερχόταν στό microορφωτικό ἐπίπεδο καί στήν πνευmicroατική κατά-σταση τῶν ἀνθρώπων λαmicroβάνοντας ὑπ᾽ ὄψιν του τόν χαρακτῆρα τους τό ἐπάγ-γελmicroά τους τήν καταγωγή τους τά ἐνδιαφέροντά τους κἄ

Ὁ Γέροντας καί microετά τήν κοίmicroησή του βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους microέ τά γραπτά του Τά βιβλία του ἔχουν πρωτοφανῆ ἀπήχηση διαβάζονται ἄπληστα microεταφρά-

1978 Στήν Σουρωτή microέ γνωστό του νέο ἀπό Αὐστραλία

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

ζονται σέ πολλές ξένες γλῶσσες microιλᾶνε στήν καρδιά συγκινοῦν καί ἁπλούς καί διανοουmicroένους

Μέ τήν διδασκαλία πού ἄφησε ὁ Γέροντας ἀναδείχθηκε σύγχρονος διδάσκα-λος τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς Τά λόγια του κυκλοφοροῦν στά στόmicroατα τῶν ἀνθρώ-πων ἐπιδροῦν χαρισmicroατικά καί ὁδηγοῦν ψυχές στήν σωτηρία

Χάρισmicroα παρακλήσεως (= παρηγοριᾶς)

Όπως ὁ ἀνοιξιάτικος ἥλιος διώχνει τήν ὁmicroίχλη καί θερmicroαίνει ἔτσι καί ὁ Γέροντας microέ τό χάρισmicroα τῆς παρακλήσεως (παρηγοριᾶς) ἔδιωχνε τήν θλίψη καί παρηγοροῦσε κάθε βασανισmicroένη ψυχή πού τόν πλησίαζε

Πολλοί κατέφευγαν κοντά του ἔρχονταν στενοχωρηmicroένοι καί ἔφευγαν τε-λείως ἀλλαγmicroένοι Μόνο νά τόν ἔβλεπε κανείς ἔπαιρνε δύναmicroη καί χαρά Ἄν εἶχε καί τήν εὐλογία νά συνοmicroιλήση microαζί του τότε ἔνιωθε πρωτόγνωρη χαρά καί ἔφευγε ἀλλοιωmicroένος Τά ἴδια περίπου λόγια microποροῦσε νά πῆ καί κάποιος ἄλλος σ᾿ ἕναν πονεmicroένο Τά λόγια ὅmicroως τοῦ Γέροντα microετέδιδαν τήν χάρι τοῦ Θεοῦ εἶχαν ἄλλη δύναmicroη

Κατώρθωνε νά παίρνη ὅλον τόν ἀνθρώπινο πόνο καί τήν θλίψη καί νά microε-ταγγίζη χαρά καί παρηγοριά Ὁ ἴδιος γευόταν τήν πίκρα ἀλλά οἱ ἄνθρωποι γέ-microιζαν χαρά καί γλυκύτητα

Ἡ εἰλικρινής ἀγάπη του γιά τόν κάθε ἄνθρωπο ἔκανε τόν πόνο καί τά προ-βλήmicroατα τῶν ἄλλων δικά του

Οἱ ἀσθενεῑς ἔβλεπαν τό παράδειγmicroά του καί παρηγοροῦντο Ἐνῶ ὁ ἴδιος ὑπέ-φερε ἀπό πολλές ἀσθένειες ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσε Δέν παρακαλοῦσε τόν Θεό νά τοῦ δώση ὑγεία ῏Ηταν πάντα εὐδιάθετος ξεχείλιζε ἀπό χαρά καί χαρο-ποιοῦσε τούς θλιmicromicroένους ῞Ολοι ἔφευγαν χαρούmicroενοι microέσα στίς θλίψεις τους Δέν ἔδινε ψεύτικη παρηγοριά Τόνιζε τήν πίστη στόν Θεό τήν ὑποmicroονή τήν δοξολογία τήν πνευmicroατική ἀντιmicroετώπιση τῆς δοκιmicroασίας καί ἔδειχνε τό τέλος καί τόν σκοπό τῶν θλίψεων Γλύκαινε τά παθήmicroατα τῆς παρούσης ζωῆς microέ τήν ἐλπίδα τῆς αἰωνίας

Ὅταν κανείς πλησίαζε στό Καλύβι του ἔνιωθε microιά γλυκύτητα laquo῞Ολη ἡ ἀτmicroό-σφαιρα σέ γλύκαινεraquo ὅπως microαρτυροῦν πολλοί Κανείς δέν ἔφευγε ἀπό κοντά του ἀπαράκλητος Νέοι microέ ψυχολογικά προβλήmicroατα καί τάσεις αὐτοκτονίας παρηγοροῦντο καί ἔφευγαν microέ σταθερή ἀπόφαση νά microετανοήσουν καί νά ζή-σουν πνευmicroατικά

Ἑλληνοπόντιος πρόσφυγας δέν κατάφερνε νά βρῆ ἐργασία ῏Ηρθε σέ ἀπόγνω-ση Εἶχε ἀποφασίσει νά αὐτοκτονήση Ἕνας φίλος τοῦ συνέστησε νά ἐπισκεφθῆ τόν γέροντα Παΐσιο καί πῆγε νά τόν δῆ Ἄλλαξε ἔγινε ἄλλος ἄνθρωπος καί ἔφυ-γε χαρούmicroενος microέ ἐλπίδες Στό τέλος εἶπε laquoΚαί βουνό νά microοῦ τύχη τώρα θά τό κάνω στήν ἄκρη νά περάσωraquo

Εὐλαβής προσκυνητής κλαίγοντας ἀπό συγκίνηση διηγήθηκε laquoΕἶχα ἔρθει τό 1992 ἀπό τόν Καναδᾶ ἀπελπισmicroένος Ἤmicroουν χωρισmicroένος ἔπαιρνα ναρκωτικά καί δεκατέσσερα φάρmicroακα Εἶχα τριανταδύο χρόνια νά κοινωνήσω Ὁ Γέροντας συνωmicroιλοῦσε microέ καmicromicroιά δεκαπενταριά ἀνθρώπους στήν αὐλή Φαινόταν πολύ ἐξαντληmicroένος Ἔφυγαν οἱ ἄλλοι καί ἔmicroεινα τελευταῖος Μοῦ εἶπε laquoἈπό πολύ

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

microακρυά ἔρχεσαι Πολύ καιρό σέ περίmicroεναraquo Ἡ ἀγάπη του microέ ἀλλοίωσε Ἔνιω-θα ὅτι ἔβλεπε τά πάντα Ξέχασε τήν κατάστασή του καί πῆρε πάνω του ὅλα τά προβλήmicroατά microου Ὅλα microοῦ τά τακτοποίησε Τήν ὑγεία˙ (τώρα παίρνω microόνο ἕνα χάπι γιά τήν πίεση) τήν οἰκογένεια˙ ἔχω τώρα καί microιά κορούλα Παϊσία τήν ἐρ-γασία καί τό κυριώτερο τήν πίστη microου στόν Χριστό Ἡ microητέρα microου χαρούmicroενη microοῦ λέει laquoΠαιδί microου εἶσαι ὅλος ἕνα θαῦmicroαraquo

Κάποτε στήν Θεσσαλονίκη συνάντησε ὁ Γέροντας ἕναν κληρικό-microαθητή του Ἐνῶ συνωmicroιλοῦσαν τούς πλησίασε microιά microαυροφόρα γυναίκα πολύ πικραmicroένη καί εἶπε microέ ἔνταση καί πόνο laquoΠέστε microου γιατί εἶναι ἄδικος ὁ Θεός Μοῦ πῆρε τόν ἄνδρα microου καί τώρα τό παιδί microουraquo Ὁ Γέροντας δέν εἶπε τίποτε Κοίταξε δεξιά-ἀριστερά καί προσευχήθηκε ῞Υστερα εἶπε στήν γυναίκα laquoΕὐλογηmicroένη τώρα σάν microοναχή εἶσαιraquo Ἡ γυναίκα ἠρέmicroησε ἔβαλε microετάνοια φίλησε τό χέρι του καί ἔφυγε εὐχαριστώντας

Ἀκόmicroη καί λίγο πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του ὅταν ἦταν microεγάλοι οἱ πόνοι τῆς ἀσθενείας του καί ἦταν σχεδόν ἡmicroιθανής δέν ἔπαυε νά παρηγορῆ τόν λαό τοῦ Θεοῦ

Νέος γνωστός του εἶχε σοβαρό πρόβληmicroα ὑγείας πού τοῦ δηmicroιούργησε θλί-ψη ἀβάσταχτη Κατέφυγε σέ ψυχιάτρους καί ἔπαιρνε φάρmicroακα Ὁ Γέροντας τόν κάλεσε ἰδιαίτερα τόν εἶδε γιά λίγα λεπτά τοῦ εἶπε δυό λόγια ἀλλά ἡ χαρά πού πῆρε τό παιδί ἦταν microεγάλη καί ἀπερίγραπτη ῎Εφυγε ἄλλος ἄνθρωπος καί πέ-ταξε τά ψυχοφάρmicroακα

Ἄν καί ὁ ἴδιος ὑπέφερε ἔδινε ὅmicroως παρηγοριά στούς ἄλλους ῞Οσο ζοῦσε παρηγοροῦσε ἀπό τήν γῆ Τώρα πιά εἶναι παράκλητος ἀπό τούς οὐρανούς καί microεσίτης πρός τόν Θεό

laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo

Έλεγε ὁ Γέροντας laquoΕὐωδία δίνει ὁ Θεός κάποτε σέ ὥρα προσευχῆς Ἄλλοτε σέ ὥρα πού δέν προσεύχεσαι Αὐτό εἶναι γιά νά παρηγορήση νά ἐνδυναmicroώση καί νά πληροφορήση κάποια ψυχή πάντως γιά κάποιον σκοπό Εἶναι ἔντονη ἡ εὐωδία Δέν microοιάζει microέ τήν εὐωδία τῶν ἀρωmicroάτων Αἰσθάνεσαι microεγάλη ἀνακού-φιση Μερικές φορές δέν ἀντέχεις ἀπό τήν ἔντονη εὐωδίαraquo

Αὐτή ἡ θεϊκή εὐωδία εἶναι δηλωτική τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος σέ microέρη ἁγιασmicroένα ἤ ὅπου ὑπάρχουν ἅγια Λείψανα

῎Οχι microόνο αἰσθανόταν εὐωδία ὁ Γέροντας ἀλλά καί ὁ ἴδιος εἶχε γίνει laquoεὐωδία

Χριστοῦraquo Ἄπειρες φορές τόν πρόδιδε ἡ θεία χάρις καί πιστοποιοῦσε τήν ἁγιό-τητά του microέ εὐωδία πού σάν laquomicroύρον ἐκκενωθένraquo ἐξερχόταν ἀπό τόν ἴδιο ἀπό προσωπικά του ἀντικείmicroενα ἤ ἀπό χώρους ὅπου ἔζησε

Μοναχός ἁγιορείτης διηγεῖται laquoἩ εὐωδία ἡ ὁποία πήγαζε ἀπό τόν Γέροντα

ἦταν ἄλλο πρᾶγmicroα Πολλές φορές ὅταν ἀσπαζόmicroουν τό χέρι του αἰσθανόmicroουν ἕνα ὑπερφυσικό ἄρωmicroα σάν microύρο Τό ἴδιο αἰσθανόmicroουν νά ἐξέρχεται ἀπό τό στόmicroα του καί ὅταν microοῦ microιλοῦσε ἐνῶ φυσιολογικά λόγῳ τῆς ὑπερβολικῆς του νηστείας θά ἔπρεπε νά ἐξέρχεται δυσοσmicroία Ἐπανειληmicromicroένως εἶχε συmicroβῆ τό ἴδιο

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

ἄρωmicroα νά τό πρωτοαισθάνωmicroαι microόλις περνοῦσα τό ρέmicroα καί νά microέ συνοδεύη σέ ὅλη τήν διαδροmicroή microέχρι νά φθάσω στό Κελλί του στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ ἁγιορείτης ἱεροmicroόναχος Ἀ microαρτυρεῖ laquoΜέ περίmicroενε ὁ Γέροντας ἕνα πρωινό

γιά νά κάνουmicroε microιά ἐργασία microαζί ῞Οταν τοῦ ἀσπάσθηκα τό χέρι αἰσθάνθηκα ἔντονη εὐωδία ἀλλά καί ὅλη ἡ αὐλή ἦταν πλήρης εὐωδίαςraquo

laquoΚάποια φοράraquo microαρτυρεῖ ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τήν Ἱ Μονή Τιmicroίου Προ-

δρόmicroου Μεταmicroορφώσεως laquoαἰσθανόmicroουν εὐωδία ὅπως ἀπό τά ἅγια Λείψανα Ὁ παππούλης (π Παΐσιος) ἦταν σέ microικρή ἀπόσταση Στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἀπό ποῦ προέρχεται καί πλησιάζοντας κοντά του διαπίστωσα ὅτι ἡ εὐωδία ἐξερχό-ταν ἀπό τόν Γέρονταraquo

Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους

Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό Ἑλληνικά δέν γνώριζε ἄλλη γλῶσσα Ὅmicroως συνέβη ἐπανειληmicromicroένως -ὅταν ὑπῆρχε λόγος- microέ τήν γλῶσσα τῆς Πεντη-κοστῆς νά συνοmicroιλήση καί νά συνεννοηθῆ θαυmicroάσια microέ ἑτερο-γλώσσους

laquo῎Ηmicroουν παρώνraquo διηγεῖται ὁ ἱ Ε Κ laquoκάποτε στό Κελλί τοῦ Γέροντα microαζί

microέ ἄλλους τρεῖς ἐπισκέπτες καί ἕνα Γάλλο πού δέν microιλοῦσε λέξη Ἑλληνικά ῞Οταν ἦρθε ἡ σειρά του νά microιλήση microέ τόν Γέροντα πῆγαν πιό πέρα καί γιά δε-καπέντε λεπτά συνωmicroιλοῦσαν καθισmicroένοι στά κούτσουρα Τούς βλέπαmicroε πού συζητοῦσαν microέ ἐνδιαφέρον Πῶς ἐπικοινωνοῦσαν ἀφοῦ δέν ὑπῆρχε κοινή γλῶσ-σα ἐπικοινωνίας Ὁ ξένος ἔφυγε χαρούmicroενος Ἡ ἱκανοποίηση φαινόταν ἔκδηλη στό πρόσωπό τουraquo

Γάλλος περιηγητής εἶχε συmicroφωνήσει microέ κάποιον microοναχό νά πᾶνε microαζί νά δοῦν

τόν Γέροντα Τό βράδυ εἶχε ἀγρυπνία στό Μοναστήρι πού ἔmicroενε Ὁ microοναχός microετά τήν ἀγρυπνία πῆγε στό Κελλί του νά ξεκουραστῆ Ὁ ἀλλοδαπός ἀπό τόν πόθο νά δῆ τόν Γέροντα κατέβηκε microόνος του στό Καλύβι Συνωmicroίλησαν θαυmicroάσια καί ἀπό τήν συζήτηση σχηmicroάτισε τήν ἐντύπωση ὅτι ὁ Γέροντας γνώριζε ἄπταιστα Γαλλικά

Μαρτυρία π Π Λ laquoΒρέθηκα κάποτε στήν ldquoΠαναγούδαrdquo καί ἕνας ἀλλοδα-

πός περίmicroενε νά microιλήση microέ τόν Γέροντα Προσφέρθηκα νά κάνω τόν διερmicroηνέα Ἀρχικῶς ὁ Γέροντας περίmicroενε νά ἀκούση τήν microετάφραση τῶν ἐρωτήσεων Στήν συνέχεια ἀπαντοῦσε στίς ἐρωτήσεις πρίν κάνω τήν microετάφρασηraquo

Πνευmicroατικό τέκνο τοῦ Γέροντα διηγεῖται laquoΜιά microέρα πῆγα πολύ πρωί στήν laquoΠα-

ναγούδαraquo Πέρασα στό Ἀρχονταρίκι καί βρῆκα ἕναν ἀλλοδαπό ἐπισκέπτη Μέχρι νά ἑτοιmicroάση ὁ Γέροντας τό κέρασmicroα microέ τά λίγα Ἀγγλικά πού ἤξερα πιάσαmicroε τήν συζήτηση καί microοῦ εἶπε ὅτι χθές βράδυ ἦρθε ἀργά Καθυστέρησε γιατί ἔχασε τόν δρόmicroο πέρασε ἡ ὥρα καί ὁ Γέροντας τόν φιλοξένησε Συζήτησαν χωρίς καmicromicroιά δυ-σκολία καί ὁ ξένος νόmicroιζε ὅτι ὁ Γέροντας ἤξερε Ἀγγλικάraquo

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

Παράδοξες microεταβάσεις

Ὁ Γέροντας ἐνῶ βρισκόταν στό Κελλί του στό Ἅγιον ῎Ορος microετα-φερόταν πολύ microακρυά γιά νά βοηθήση κάποιον πού κινδύνευε ἤ γιά κάποιον ἄλλον λόγο

Οἱ ἄνθρωποι τόν ἔβλεπαν καί τόν ἄκουγαν Ἄλλοτε ἦταν ἀθέα-τος παρακολουθοῦσε καί γνώριζε τί συmicroβαίνει σέ κάποιο πρόσωπο σέ microιά οἰκογένεια ἤ σέ ἕνα microοναστήρι

Στό microοναστήρι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς ἔκει-

ραν κάποια ἡλικιωmicroένη microοναχή ἐσπευσmicroένα λόγῳ τοῦ ἐπικειmicroένου θανάτου της Ὁ π Παΐσιος δέν εἶχε πληροφορηθῆ ἀκόmicroη τήν ρασοφορία ὡστό-σο ἐνῶ ἦταν στό Ἅγιον Ὄρος παρευρίσκετο καί παρακολουθοῦσε τήν κηδεία καί δέν microποροῦσε νά καταλάβη ποιά microοναχή κηδεύουν

Τίς ἡmicroέρες πού πῆγε νά προσκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα ἦλθε microία παρέα νέων

νά τόν δῆ Ἐνῶ ἀπουσίαζε ἀπό τό Κελλί του αὐτοί τόν βρῆκαν Τούς ἄνοιξε ὁ Γέροντας τούς κέρασε λουκούmicroι συζήτησαν καί ἔφυγαν πολύ χαρούmicroενοι Δια-νυκτέρευσαν στήν Μονή Φιλοθέου καί ἐκεῖ ἀνέφεραν ὅτι εἶδαν τόν Γέροντα Οἱ πατέρες ἀποροῦσαν πῶς τόν βρῆκαν ἐνῶ ἔλειπε Τήν ἑποmicroένη κάποιος Φιλοθε-ΐτης πῆγε στήν laquoΠαναγούδαraquo ἀλλά δέν βρῆκε τόν Γέροντα Ρώτησε σέ γειτονι-κό Κελλί καί ἐπιβεβαίωσαν τήν ἀπουσία του

Τό γεγονός αὐτό εἶχε πληροφορηθῆ καί ὁ τότε πορτάρης τῆς Μονῆς Κουτλου-microουσίου ὁ νῦν ἡγούmicroενος Βατοπεδίου Ἀρχιmicro Ἐφραίmicro καί ἄλλοι πατέρες καί εἶ-χε γίνει εὐρύτερα γνωστό στό Ἅγιον Ὄρος

Ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τό Μοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορ-

φώσεως Χαλκιδικῆς διηγεῖται laquoΜιά microέρα πού ἐπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγούδαraquo εἶχε πολύ κόσmicroο Στό τέλος microοῦ εἶπε νά κοιmicroηθῶ στό Καλύβι του Φάγαmicroε κάτι πρόχειρο καί εἶπε νά ξεκουραστοῦmicroε γιατί ἦταν πολύ κουρα-σmicroένος καί ξάγρυπνος Εἶχε δυό βραδυές νά κοιmicroηθῆ Τό πρωί πού microέ κάλεσε γιά τήν ἀκολουθία microοῦ εἶπε

ndash Δέν micro᾿ ἄφησαν νά κοιmicroηθῶ ὅλη τή νύχταndash Ποιός Γέρονταndash Νά γινόταν ἔξω ἀγρυπνία ῏Ηταν πολύ ὡραῖαἘνῶ βρισκόταν στό Ἅγιον Ὄρος συmicromicroετεῖχε στήν ὁλονύκτια πού γινόταν σέ

Μοναστήρι ἔξω στόν κόσmicroο

Διόραση καί προόραση

Ὁ Γέροντας ἔχοντας τό διορατικό καί τό προορατικό χάρισmicroα προγνώριζε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἐνίοτε τόν ἐρχοmicroό τῶν ἐπισκεπτῶν τήν διάθεση τήν πνευmicroατική τους κατάσταση τό ὄνοmicroα τόν τόπο καταγωγῆς τό θέmicroα πού τούς ἀπασχολοῦσε τό παρελθόν καί τό microέλλον τους Εἶχε δική του τηλεόραση (πνευ-

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

microατική) καί ἔβλεπε ἀκόmicroη κάποιο πρόσωπο πού ἦταν microακρυά του τί κάνει πῶς περνᾶ microέ τί ἀσχολεῖται Ἐγνώριζε ἄλλοτε τί γράφει ἕνα γράmicromicroα πού τοῦ ἔστελναν καί ἔδινε τήν ἀπάντηση χωρίς νά τό διαβάση˙ τί περιέχει ἕνα δέmicroα χωρίς νά τό ἀνοίξη

Εἶπε laquo῞Οταν ἄρχισε ὁ πόλεmicroος στόν Περσικό αἰσθάνθηκα στόν ὕπνο microου ἕναν

πόνο Ἄκουγα ἕνα βουητό ἀπό κανόνια βόmicroβες ἀεροπλάνα καί ξύπνησα Κατά-λαβα ὅτι εἶχε ἀρχίσει ὁ πόλεmicroος καί γινόταν microεγάλο κακό Ὅταν microετά ἦρθε ἕνας πατέρας ἀπό τό Κουτλουmicroούσι καί microοῦ εἶπε ὅτι ἄρχισε ὁ πόλεmicroος ἀπάντησα ὅτι ἔχει περίπου δύο ὧρες πού ἄρχισε Τό ἴδιο αἰσθάνθηκα καί τήν τρίτη ἡmicroέραraquo

Ὁ κ Τσολάκης Βασίλειος Ἀστυνοmicroικός ἀπό Ἀριδαία διηγεῖται laquoΚάποιος γνω-

στός microου εἶχε πάει στό ἐξωτερικό Δυστυχῶς ἐκεῖ ἔmicroπλεξε microέ Προτεστάντες microέ ἀποτέλεσmicroα νά ἀρνηθῆ τήν Ὀρθοδοξία καί νά γίνη Προτεστάντης

raquoΜιά microέρα microέ ἐπισκέφθηκε στό γραφεῖο microου καί βλέποντας τήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου microοῦ εἶπε ἔντροmicroος laquoΑὐτόν τόν ξέρω Πρίν δέκα χρόνια πῆγα στό Κελλί του microέ ἄλλους δύο Μόλις φτάσαmicroε microόνο ἐmicroένα δέν microοῦ ἐπέτρεψε νά microπῶ Διότι microοῦ εἶπε ὅτι εἶmicroαι αἱρετικός γιατί δέν πιστεύω στήν Παναγία καί στούς Ἁγίουςraquoraquo

Ὁ κ Θ κάτοικος Χ τελευταῖα παρακολουθοῦσε τίς διαλέξεις κάποιας ὀρ-

γανώσεως ἀπό αὐτές πού σάν δηλητηριώδη microανιτάρια ξεφυτρώνουν κάθε τό-σο στήν χώρα microας microέ φιλοσοφικοεπιστηmicroονική δῆθεν κάλυψη ἀλλά ὑπόπτου περιεχοmicroένου καί στόχων Μελετοῦσε ἐπίσης σχετικά βιβλία καί φυλλάδια πού τοῦ ἔδιναν ῞Οσα ἄκουγε ἤ διάβαζε εἶχαν σάν ἀποτέλεσmicroα νά τόν κάνουν νά microήν αἰσθάνεται καλά κάπως σάν ζαλισmicroένος θολωmicroένος microπερδεmicroένος Προ-βληmicroατιζόταν ἄν ἔπρεπε νά συνεχίση διχαζόταν καί στενοχωριόταν Κάποιος φίλος του πού πληροφορήθηκε τήν δυσκολία του τοῦ συνέστησε νά πάη στό Ἅγιον ῎Ορος νά συmicroβουλευθῆ τόν γέροντα Παΐσιο Πείσθηκε καί ξεκίνησε γιά τό Ἅγιον ῎Ορος ἔβαλε microάλιστα στήν δεξιά ἐξωτερική τσέπη τοῦ microπουφάν του τήν Ἁγία Γραφή ἐνῶ στήν ἀριστερή ἐσωτερική τσέπη κάποιο βιβλίο καί φυλλά-δια τῆς ὀργανώσεως

Φθάνοντας στήν laquoΠαναγούδαraquo βρῆκε τόν Γέροντα περιτριγυρισmicroένο ἀπό πο-λύ κόσmicroο Περίmicroενε microέχρις ὅτου ἔφυγαν οἱ ἄλλοι ἐκτός ἀπό δύο πού ἤθελαν νά δοῦν ἰδιαιτέρως τόν Γέροντα Σκεφτόταν πῶς νά ἐκθέση τό πρόβληmicroά του ἀλλά ὁ Γέροντας τόν πρόλαβε καί ρώτησε

ndash Τί κάνει ἡ Χ (ἀνέφερε τήν πατρίδα του)ndash Καλά εἶναι πάτερ εἶπε γεmicroᾶτος ἀπορία γιά τό πῶς ὁ Γέροντας πού τόν

ἔβλεπε πρώτη φορά γνώριζε τήν πατρίδα τουndash Κοίτα Θ (νέο ξάφνιασmicroα γιατί τόν προσφώνησε microέ τό ὄνοmicroά του) αὐτό

τό βιβλίο πού ἔχεις σ᾿ αὐτή τήν τσέπη (καί τοῦ ἔδειξε τήν τσέπη πού εἶχε τήν Ἁγία Γραφή) εἶναι καλό καί νά τό microελετᾶς ὅσο πιό συχνά microπορεῖς ἀλλά αὐτά πού ἔχεις ἐδῶ (καί τοῦ ἔδειξε ἀριστερά στό στῆθος) πέταξέ τα τό συντοmicroώτερο γιατίhellip ἔχει τρελλοκοmicroεῖο ἡ Χ (πατρίδα του) Ἄν δέν ἔχη θά πᾶς ἀλλοῦraquo

Στό Στόmicroιο ἐνῶ καθόταν microέ ἀνθρώπους στό Ἀρχονταρίκι ἔλεγε laquo῎Ερχεται

ὁ Βασίλης καί ὁ Δηmicroήτρηςraquo καί σηκωνόταν νά microαγειρέψη ἤ νά ἑτοιmicroάση καφέ

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

Ἀποροῦσαν οἱ ἄλλοι πῶς τό ξέρει

Ὑπῆρχαν καί microερικοί πού ζητοῦσαν νά λάβουν πεῖρα laquoτοῦ ἐν αὐτῷ λαλοῦ-ντος Χριστοῦraquo ῎Ηθελαν νά διαπιστώσουν ἄν ὁ Γέροντας ἔχη διορατικό καί προ-ορατικό χάρισmicroα

Ἀξιωmicroατικός πού ἦταν στά ραντάρ θέλησε νά δοκιmicroάση ἄν καί τό laquoραντάρraquo τοῦ Γέροντα λειτουργῆ καλά ἀλλά laquoπιάστηκεraquo ἀπό αὐτό Δηλαδή laquoἔπιασεraquo καί ἀπεκάλυψε τούς λογισmicroούς του

Σέ γνωστή του microοναχή εἶπε laquoΣέ βλέπω (ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος) πού διαβάζεις

συνέχεια τόν βίο τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου Καλά κάνεις νά τόν διαβάζηςraquo

Κάποιος χτύπησε τό καmicroπανάκι ἐνῶ ὁ Γέροντας ἔκανε εἰκονάκια στήν πρέσ-σα Κοίταξε ἀπό τό παράθυρο καί εἶδε ἕνα νέο Δέν ἄνοιξε Συνέχισε τό ἐργόχει-ρό του Τρεῖς φορές πῆγε στό παράθυρο καί προσεκτικά παρατηροῦσε τόν νέο Τήν τρίτη φορά microονολογοῦσε laquoἄντε στό καλό παλληκάριraquo καί ἐξήγησε στόν παριστάmicroενο microοναχό laquoΚαί νά τοῦ ἀνοίξω δέν βγαίνει τίποτε διότι ἔχει κάνει τήν καρδιά του σταῦλοraquo

Κάποτε στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo χτύπησε τό καmicroπανάκι Ὁ Γέροντας κοίταξε ἀπό

τό παράθυρο καί εἶδε ἕναν λαϊκό νά περιmicroένη Τόν παρατηροῦσε γιά λίγη ὥρα καί microονολογοῦσε laquoΠετραχήλι ἔχει παπᾶς δέν εἶναιraquo Ἀφοῦ τοῦ ἄνοιξε καί συζήτησαν ἀπεκάλυψε ὁ ἐπισκέπτης ὅτι ἦταν microάγος καί φοροῦσε κατάσαρκα πετραχήλι

Μαθητής τῆς Ἀθωνιάδος πῆγε στόν Γέροντα καί ἐκεῖνος τόν ρώτησε laquoΠόσα

ἀδέλφια εἶστεraquo laquoὈκτώraquo ἀπάντησε τό παιδί laquoΛάθος κάνειςraquo τοῦ εἶπε laquoἐννιά

Στήν ἹΜ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορφώσεως

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

εἶστεraquo Ἡ microητέρα του ἦταν ἔγκυος καί ὁ microαθητής δέν τό γνώριζε

Πολλές φορές δεχόταν ἐλλάmicroψεις Ἐνῶ βάδιζε ἤ συνωmicroιλοῦσε ἤ ἐργοχειροῦσε λάmicroβανε ἕνα microήνυmicroα microία πληροφορία γιά κάτι πού συνέβαινε πολύ microακρυά σέ κάποιο πρόσωπο Τό Ἅγιο Πνεῦmicroα τόν πληροφοροῦσε καί ὁ Γέροντας ἀνάλο-γα microέ τήν περίπτωση ἤ ἄναβε κερί καί προσευχόταν ἤ ἔσπευδε αὐτοπροσώπως νά βοηθήση

Χάρισmicroα ἰάσεων

Ὁ ἅγιος Μάξιmicroος ὁ Ὁmicroολογητής θεωρεῖ τό ἰαmicroατικό χάρισmicroα ἐπακόλουθο τῆς ἀγάπης Γράφει laquoὉ τήν φυσικήν κατορθώσας φιλανθρωπίαν microετά τήν τε-λείαν τῆς φιλαυτίας ἀναίρεσιν ἰαmicroάτων δέχεται χάρισmicroαraquo35

Τέτοιο χάρισmicroα ἔλαβε καί ὁ Γέροντας Θεράπευσε πολλούς πού ἔπασχαν ἀπό ἀσθένειες ἀνίατες καρκίνο λευχαιmicroία καρδιοπάθεια παραλυσία τύφλωση καί ἔλυσε τήν στείρωση πολλῶν γυναικῶν

Συνήθως προγνώριζε τό πρόβληmicroα καί τήν ἐξέλιξή του Ἄν ἔβλεπε πίστη στόν ἀσθενῆ καί ὅτι ἡ θεραπεία δέν θά τόν βλάψει πνευmicroατικά microέ microόνο τόν λόγο του laquoδέν ἔχεις τίποτε εἶσαι καλάraquo ὁ ἀσθενής ἔφευγε ὑγιής Ἐνίοτε σταύ-ρωνε τούς ἀρρώστους microέ τά ἅγια Λείψανα καί τούς ἔχριε microέ ἔλαιον ἀπό τό καν-τήλι τῆς Παναγίας

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας τό ἑξῆς laquoΧθές (Ἰούλιος τοῦ 1992) φέρανε ἕνα παιδάκι

ἐδῶ δέκα ἐτῶν τελείως τυφλό Μόλις τό εἶδα τό ρώτησα laquoΠαιδί microου τί θέλεις νά σοῦ δώση ὁ Χριστόςraquo Αὐτό microοῦ εἶπε laquoΘέλω νά γίνω καλό παιδίraquo καί πρίν προλάβω νά προσευχηθῶ τό παιδί ἀπέκτησε τό φῶς τουraquo

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε αὐτό γιά νά παρηγορήση ἄλλον ἀόmicromicroατο ἀλλά ἀπέ-κρυψε τήν δική του συmicroβολή ὅπως καί σέ ἄλλες περιπτώσεις πού ἁπλῶς ἀνα-φέρει ὅτι ὁ τάδε δέν ἔχει τίποτε θά γίνει καλά

Ὁ κ Γκόλιας Ματθαῖος ἀπό τά Ἰωάννινα microαρτυρεῖ laquoἙνός φίλου microου ἡ κόρη

ἡλικίας 17 ἐτῶν ἔπασχε ἀπό σκλήρυνση κατά πλάκας καί σιγά-σιγά παρέλυε Πήγαmicroε στόν Γέροντα καί τοῦ ἀναφέραmicroε σχετικά Λέει στόν πατέρα της laquoἩ Γεωργία θά γίνει καλά καί θά πάει νά σπουδάσηraquo

Σέ διάστηmicroα ἑνός ἔτους ἡ βελτίωση ὑπῆρξε θεαmicroατική Ἡ Γεωργία ἔγινε τε-λείως καλά καί σπούδασε στήν Ἀθήνα Ἔκτοτε δέν ἀρρώστησε ξανάraquo

Μαρτυρία Π Δ ἀπό Θεσσαλονίκη ἀποφοίτου Ἀθωνιάδος laquoΚάποιος microαθητής

τῆς Ἀθωνιάδος ὁ Ἰ Μ κατά τό ἔτος 1989 ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο Βρέθηκε ὄγ-κος πίσω ἀπό τό microάτι Πρίν microπῆ στό χειρουργεῖο πῆγε ἡmicroέρα Σάββατο microέ τόν πατέρα του στόν Γέροντα Ὁ πατέρας microέ δάκρυα παρακαλοῦσε νά κάνη προσευ-χή καί τόν ρωτοῦσε ἐπίmicroονα ἄν θά γίνει καλά τό παιδί του

Ὁ Γέροντας microέ σιγουριά τούς εἶπε laquoΜήν στενοχωριέστε δέν εἶναι τίποτεraquo

35 Πρός Θαλάσσιον 59 PG 90 617C

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

Ἔφυγαν κάπως παρηγορηmicroένοι Ὅταν τήν Τετάρτη πῆγαν γιά τήν ἐγχείρηση οἱ γιατροί κατόπιν ἐξετάσεων διεπίστωσαν ὅτι ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανισθῆ δέν ὑπῆρχε τίποτε καί φυσικά ἐξεπλάγη-σαν

Ὁ πατέρας καί ὁ γυιός κατάλαβαν τί εἶχε συmicroβῆ καί τό Σάββατο ἦρθαν πάλι στό Ὄρος καί πῆγαν χαρούmicroενοι στόν Γέροντα γιά νά τόν εὐχαριστήσουν Ὁ πατέρας καί πάλι ἔκλαιγε ἀλλ᾿ αὐτή τήν φο-ρά microέ δάκρυα χαρᾶς διότι microέ τίς εὐχές τοῦ Γέροντα σώθηκε τό microάτι τοῦ παιδιοῦ τουraquo

Ὁ Ἱεροmicroόναχος Ἀ ἀνέφερε laquoΚάποια γυναίκα εἶχε 14 χρόνια

παντρεmicroένη χωρίς νά ἀποκτήση παιδί Ἀγανακτοῦσε καί ἔλεγε laquoΓιατί ὁ Θεός νά microήν microοῦ δώση καί microένα παιδίlaquo Ἀνέφερα στόν Γέροντα τήν περίπτωση καί microοῦ εἶπε laquo῎Ε νά κάνη ἕνα παδί γιά νά microήν γογγύζηraquo Καί ὄντως στό χρόνο ἀπέκτησεraquo

Ὑπῆρχαν καί ἄλλες δυσκολώτερες περιπτώσεις ὅπως ἀνέφερε ὁ Γέρο-

ντας laquoΚάνω γιά ὁρισmicroένους χρόνια προσευχή καί δέν βοηθιοῦνται γιατί ἔχουν πεῖσmicroα θέληmicroα ἐγωισmicroό Λένε laquoΓιατί ὁ Θεός δέν microοῦ δίνει αὐτόraquo Καί γιατί νά microᾶς τό δώση Γιά νά microᾶς κάνη πιό ἐγωιστές πιό θεληmicroατάρη-δες Δέν τούς ὠφελεῖ ἄν τό δώση Εἶναι σάν νά διατάζη micro᾿ αὐτόν τόν τρόπο τόν Θεό Ἐνῶ ἄν ἔλεγαν laquoἌν θέλης δῶσε microου αὐτόraquo Ὁ τρόπος προσευχῆς νά εἶναι ταπεινόςraquo

Ἔγραφε σέ ἐπιστολή (18-9-67) laquoΠολλές φορές ἐπέmicroεινα στήν προσευχή διά διάφορα θέmicroατα (ἀπαιτητικῶς) ἤ ἀτοmicroικά microου ἤ ἄλλων ἀδελφῶν καί microετά ἀναγ-

Τό Κελλί τοῦ Ὑπατίου τήν ἐποχή πού διέmicroενε ἐκεῖ ὁ Γέροντας

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

κάστηκα νά ζητήσω συγγνώmicroην ἀπό τόν Θεό καί νά ζητῶ ξανά τό ἀντίθετο Ἔκτοτε παρακαλῶ ὅτι εἶναι συmicroφέρον τῆς ψυχῆς νά δίδη σάν καλός πατέρας διότι ὅλη ἡ θυσία Του ἔγινε διά νά ἀποκαταστήση τίς ψυχές microας στόν παράδει-σο κοντά Τουraquo

Ὁ Γέροντας δέν microεροληπτοῦσε οὔτε ἔκανε διακρίσεις Τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ εἶναι διαφορετικό γιά τόν κάθε ἄνθρωπο Τό βέβαιο εἶναι ὅτι ὅλοι παρηγοροῦ-νταν καί ἐνισχύονταν ἀπό τόν Γέροντα

Ἄν δέν προηγηθῆ ἡ ψυχική θεραπεία ἡ σωmicroατική microόνη της δέν ὠφελεῖ γιατί συνήθως οἱ θεραπευmicroένοι ἐπανέρχονται στόν ἴδιο ἁmicroαρτωλό τρόπο ζωῆς

Ἐπεδίωκε ὄχι microόνο νά θεραπευθῆ ὁ ἀσθενής ἀλλά περισσότερο νά σωθῆ ἡ ψυχή του γιά τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος καί ἔχυσε τό αἷmicroα Του Φυσικά τό πιό microεγάλο θαῦmicroα γι᾿ αὐτούς πού θεραπεύονταν ἦταν ὅτι ἐνδυναmicroώ-νονταν στήν πίστη γίνονταν συνειδητά πιστοί θεράπευαν τήν ψυχή τους ἀπό τά πάθη καί δόξαζαν microέρα-νύχτα τόν Θεό Αὐτό ἔχει ἀπείρως microεγαλύτερη ἀξία καί αἰώνια διάρκεια ῎Ηθελε νά συνεργήσουν καί οἱ ἀσθενεῖς στήν θεραπεία τους Νά κάνουν ἔστω καί microιά microικρή θυσία γιά τόν Χριστό πχ νά κόψουν ἕνα πάθος τους τό τσιγάρο τό ποτό ἤ κάτι ἄλλο

῞Οταν οἱ θεραπευθέντες ἀπό εὐγνωmicroοσύνη ἤθελαν νά προσφέρουν κάτι ὁ Γέροντας δέν τό δεχόταν Ζητοῦσε microόνο νά τακτοποιηθοῦν πνευmicroατικά νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν ὡς καλοί Χριστιανοί Δέν ζητοῦσε νά κάνουν ἐλεηmicroοσύνες microεγάλες νά κτίζουν Ἐκκλησίες κλπ οὔτε ἐπέβαλ-λε φορτία δυσβάστακτα Αὐτά τά ἄφηνε στήν προαίρεσή τους Ἡ χαρά τοῦ Γέροντα ἦταν microεγάλη ὅταν microαζί microέ τήν σωmicroατική θεραπεία θεραπευόταν καί ἡ ψυχή τοῦ ἀσθενοῦς βοηθιόταν ὅλη ἡ οἰκογένειά του καί δοξαζόταν τό ὄνο-microα τοῦ Θεοῦ

Προβολέας ἀκτίστου φωτός

Ὁ Σεβασmicroιώτατος microητροπολίτης Ξάνθης κκ Παντελεήmicroων ὡς αὐτόπτης microάρτυς ἀναφέρει laquo῏Ηταν βαθύς ὄρθρος microετά ἀπό διανυκτέρευση στήν Καλύ-βη τῆς laquoΠαναγούδαςraquo Διαβάσαmicroε τήν ἀκολουθία στό Ἐκκλησάκι τοῦ Κελλιοῦ Λειτουργοῦσα (ὡς ἱερεύς) καί ἔψελνε ὁ γερο-Παΐσιος Καθώς προχωροῦσε ἡ θεία Λειτουργία ἦλθε ἡ ὥρα τῆς θείας Κοινωνίας Ὁ Γέροντας πλησίασε microε-τά πολλῆς εὐλαβείας καί συστολῆς νά microεταλάβη τῶν ἀχράντων Μυστηρίων Καθώς ἔσκυψε ἔβγαλε τό σκοῦφο του ἐλευθερώνοντας τά microαλλιά του ῎Εκ-πληκτος παρατηροῦσα ὅτι τό πρόσωπό του microέ φανερά τά σηmicroεῖα τῆς θείας ἀλλοίωσης εἶχε γίνει φωτεινό Ἐξέπεmicroπε ἱλαρό ἔντονο φῶς Θέαmicroα ἀσυνήθι-στο γιά microένα τό ὁποῖο microετέφερε microέσα microου τόν γλυκασmicroό αὐτῆς τῆς θείας microαρ-microαρυγῆς Δέν θέλησα νά πῶ τίποτα Κράτησα ὡς τίmicroιον δώρηmicroα στήν microνήmicroη microου τήν φωτοφόρο microορφή του ἕτοιmicroη νά ὑποδεχθῆ τόν Κύριο τῆς δόξης καί τήν καταθέτω γιατί δέν ἀνήκει στήν ἐλαχιστότητά microου ἀλλά σέ ὅλους ὅσοι ἀποζητοῦν παρηγοριά ἀπό τό φωτοφόρο πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

Γrsquo ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία

Ὅπως ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος εἶχε τρεῖς microητέρες τήν φυ-σική του microητέρα τήν Παναγία καί τήν βροντή διότι ὠνοmicroάσθηκε ἀπό τόν Κύριο laquoβοανεργέςraquo (υἱός βροντῆς) ἔτσι καί ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό

τήν microητέρα του Εὐλογία καί τήν Παναγία αἰσθανόταν καί τήν ἁγία microας Ἐκκλη-σία ὡς ἀληθινή του microητέρα Εἶναι ὄντως microητέρα ὅλων τῶν πιστῶν ἀφοῦ microᾶς ἀναγεννᾶ microέ τό Βάπτισmicroα καί microᾶς τρέφει microέ τήν χάρι τῶν microυστηρίων της

Ὁ Γέροντας τόνιζε ἰδιαίτερα αὐτή τήν σχέση του ῎Εγραφε σέ ἐπιστολή του πρός κάποιον νέον laquoΜετά ὅταν τελειώσης τίς σπουδές νά κάνης ὅτι σέ ἀνα-παύει ἐντός τῶν κόλπων τῆς microητέρας Ἐκκλησίαςraquo

῏Ηταν microοναχός microέ ἐκκλησιαστικό φρόνηmicroα καί ἐκκλησιαστική συνείδηση Οἱ ἐκκλησιολογικές του ἀπόψεις ἦταν ὀρθοδοξότατες Πίστευε ὅτι ἡ Ἐκκλησία κατέχει τό πλήρωmicroα τῆς ἀποκαλυφθείσης Ἀληθείας Ἔλεγε laquo῞Οτι ἔχει ἡ Ἐκ-κλησία εἶναι λαmicroπικαρισmicroένοraquo Ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων κατορθώνεται στήν Ἐκκλησία Αἰσθανόταν ὅτι ἀποτελεῖ microέλος της Ὑπέτασσε τό θέληmicroά του καί θυσιαζόταν γιά τό καλό της Ἀκόmicroη καί ἡ ἄσκησή του εἶχε ἐκκλησιαστική ἀνα-φορά Πίστευε ὅτι laquoὅταν διορθώσω τόν ἑαυτό microου διορθώνεται ἕνα κοmicromicroάτι τῆς Ἐκκλησίαςraquo Ἡ ἀγάπη του γιά αὐτήν ἦταν πολύ microεγάλη Γιά τήν εὐστάθειά της ὑπέmicroεινε κόπους καί θυσίες γιά τήν δόξα της προσευχόταν συνεχῶς Γιά τήν ἑνότητά της ἀγωνίστηκε πολυτρόπως Ἔγραφε laquoΔέν εἶmicroαι ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν κάνει τήν Ὀρθόδοξον τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν κόmicromicroα Ἀγαπῶ τούς καλούς ἐργάτας τοῦ Χριστοῦ καί βοηθῶ ὅσο microπορῶraquo

Βοήθησε πολλούς νέους νά γίνουν καλοί κληρικοί ἐργάτες στόν ἀmicroπελῶνα τοῦ Κυρίου Τούς συmicroβούλευε laquoἘργασθεῖτε ταπεινά microέσα στήν Ἐκκλησία καί ὁ Κύριος θά σᾶς προδώσει (ἀναδείξει φανερώσει) στά microάτια τῶν ἀνθρώπωνraquo Κάποιοι ἀπό αὐτούς σήmicroερα κοσmicroοῦν τήν Ἱεραρχία

῎Ηθελε οἱ κληρικοί νά ἑτοιmicroάζουν τόν λαό microέ τήν microετάνοια γιά νά ἀποφύ-γουmicroε τήν δικαία ὀργή τοῦ Θεοῦ Ἡ διακονία τους νά ἀποβλέπη στήν σωτηρία τῶν πιστῶν καί στήν δόξα τῆς Ἐκκλησίας ὄχι στήν αὐτοπροβολή ῎Ελεγε γιά κληρικό πού ἐπετέλεσε ἔργο ἀξιόλογο ὅτι laquoθά εἶχε ἀξία τό ἔργο του ἄν δέν ἦταν κάτι τό προσωπικόraquo

Ὁ ἴδιος ἀθόρυβα ἀπό τό ἀσκητήριό του παρακολουθοῦσε τήν ἐκκλησιαστι-

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

κή κατάσταση microέ ἐνδιαφέρον Προσευχόταν microιλοῦσε ἔγραφε καί ὅταν τό ἔκρινε ἀναγκαῖο ἐξερχόταν στόν κόσmicroο γιά κάποια ἐκκλησιαστική ὑπόθεση Γιά ἕνα τέ-τοιο θέmicroα βγῆκε καί συνάντησε τόν ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυmicroο καί ἄλλη φορά πῆγε στόν microητροπολίτη Φλωρίνης κκ Αὐγουστῖνο Ἐκεῖνος τοῦ εἶπε laquoΚαλόγερε ἦρθες νά microέ ἐλέγξηςraquo laquoὌχι Σεβασmicroιώτατεraquo ἀπάντησε laquoΤό Εὐαγγέλιο λέει laquoἐάν ἁmicroαρ-τήση εἰς σέ ὁ ἀδελφός σου ὕπαγε καί ἔλεγξον αὐτόνraquo36 δέν λέει γιά τόν Πατέραraquo Τοῦ ἔβαλε ἐδαφιαία microετάνοια καί στήν συνέχεια τοῦ εἶπε κάτι τό ὁποῖο δέχθηκε ὁ ἀγωνιστής Μητροπολίτης καί ἔκτοτε τόν εἶχε σέ microεγάλη εὐλάβεια Ἀρκετοί Ἐπίσκο-ποι τόν συmicroβουλεύονταν καί ἐπιζητοῦσαν τήν ἐπικοινωνία microαζί του

Πονοῦσε πολύ ὅταν ὑπῆρχαν σκάνδαλα καί ἐκκλησιαστικές κρίσεις Τότε προ-σευχόταν περισσότερο laquoΣᾶς ἔγραψα τό βαθύ πόνο microουraquo ἔγραφε σέ ἐπιστολή του σέ microιά τέτοια περίοδο (12-4-75) καί ἐξηγοῦσε γιατί συmicroβαίνουν αὐτά laquoΛείπει ἡ πατε-ρική πνευmicroατική ἀρχοντιά καί ἑπόmicroενο εἶναι νά microαλώνουmicroε σάν τούς γύφτουςraquo

Γιά τό πολυσυζητηmicroένο θέmicroα τῶν θρησκευτικῶν ὀργανώσεων ὁ Γέροντας εἶπε laquoΤίς χριστιανικές ὀργανώσεις νά microήν τίς διαλύσουmicroε ἀλλά νά τίς κάνουmicroε πατε-ρικέςraquo

Ἰδιαιτέρως σεβόταν τόν Οἰκουmicroενικό θρόνο Ἀναγνώριζε τήν πανορθόδοξη ἀποστολή του καί κατανοοῦσε τήν δύσκολη θέση πού βρίσκεται Προσευχόταν πολύ καί τόν ὑπερασπίστηκε δηmicroόσια σέ πολλές περιπτώσεις

Ἀπό τό Στόmicroιο εἴδαmicroε τόν Γέροντα σφοδρό πολέmicroιο τῶν αἱρέσεων Στά θέmicroα-τα τῆς πίστεως ἦταν ἀκριβής καί ἀσυγκατάβατος

Εἶχε microεγάλη ὀρθόδοξη εὐαισθησία γι᾿ αὐτό δέν δεχόταν συmicroπροσευχές καί κοινωνία microέ πρόσωπα microή ὀρθόδοξα Τόνιζε laquoΓιά νά συmicroπροσευχηθοῦmicroε microέ κά-ποιον πρέπει νά συmicroφωνοῦmicroε στήν πίστηraquo Διέκοπτε τίς σχέσεις του ἤ ἀπέφευγε νά δῆ κληρικούς πού συmicromicroετεῖχαν σέ κοινές προσευχές microέ ἑτεροδόξους Τά laquomicroυ-στήριαraquo τῶν ἑτεροδόξων δέν τά ἀναγνώριζε καί συmicroβούλευε οἱ προσερχόmicroενοι στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά κατηχοῦνται καλά πρίν βαπτισθοῦν

Καταπολέmicroησε τόν οἰκουmicroενισmicroό καί microιλοῦσε γιά τό microεγαλεῖο καί τήν microονα-δικότητα τῆς Ὀρθοδοξίας τήν πληροφορία του ἀρυόmicroενος ἀπό τήν ἐν καρδίᾳ του θεία χάρι Ὁ βίος του ἀποδείκνυε τήν ὑπεροχή τῆς Ὀρθοδοξίας

Γιά ἕνα διάστηmicroα εἶχε διακόψει microαζί microέ ὅλο σχεδόν τό ὑπόλοιπο Ἅγιον ῎Ορος τό microνηmicroόσυνο τοῦ πατριάρχου Ἀθηναγόρα γιά τά ἐπικίνδυνα ἀνοίγmicroατά του πρός τούς Ρωmicroαιοκαθολικούς Ἀλλά τό ἔκανε microέ πόνο laquoΚάνω προσευχήraquo εἶπε σέ κάποιον laquoγιά νά κόβη ὁ Θεός microέρες ἀπό microένα καί νά τίς δίνη στόν πατριάρ-χη Ἀθηναγόρα γιά νά ὁλοκληρώση τήν microετάνοιά τουraquo

Χωρίς νά ἐπιδιώκη νά φαίνεται ὁmicroολογητής microέ τόν τρόπο του ἀντιδροῦσε microι-λοῦσε καί ἔγραφε σέ ἐκκλησιαστικά πρόσωπα laquoἩ Ἐκκλησίαraquo ἔλεγε laquoδέν εἶναι καράβι τοῦ κάθε ἐπισκόπου νά κάνη ὅτι θέλειraquo Οἱ ἀντιδράσεις του αὐτές συνωδεύ-ονταν ἀπό πολλή προσευχή καί ἀγάπη γιά τήν Ἐκκλησία ἀλλά καί γιά τούς πα-ρεκτρεποmicroένους καί προϋπέθεταν ἀπάθεια διάκριση καί ἄνωθεν φωτισmicroό

῞Ενα ἄλλο θέmicroα πού ἀπασχόλησε τόν Γέροντα ἦταν τό θέmicroα τοῦ ἡmicroερολο-γίου Πονοῦσε γιά τόν χωρισmicroό καί προσευχόταν Λυπόταν γιά τίς παρατάξεις τῶν παλαιοηmicroερολογιτῶν πού εἶναι ξεκοmicromicroένες σάν τά κλήmicroατα ἀπό τήν Ἄmicroπε-

36 Ματθ ιη΄ 15

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

λο καί δέν ἔχουν κοινωνία microέ τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα καί τίς κατά τόπους αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες Μερικές τέτοιες ἐνορίες στήν Ἀθήνα καί στήν Θεσσαλονίκη ἑνώθηκαν καθ᾿ ὑπόδειξή του microέ τήν Ἐκκλησία κρατώντας τό παλαιό ἑορτολόγιο

Ἔλεγε laquoΚαλό ἦταν νά microήν ὑπῆρχε αὐτή ἡ ἑορτολογική διαφορά ἀλλά δέν εἶναι θέmicroα πίστεωςraquo Στίς ἐνστάσεις ὅτι τό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας ἀπαντοῦσε laquoΤό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας καί τό παλιό εἰδωλολάτρηςraquo ἐννοώντας τόν Ἰούλιο Καίσαρα

Μέ τήν ἀγάπη τήν προσευχή καί τήν διάκρισή του γνώριζε πότε νά microιλᾶ πῶς νά ἐνεργῆ καί νά βοηθᾶ ἀθόρυβα τήν microητέρα Ἐκκλησία ἀποφεύγοντας τά ἄκρα καί θεραπεύοντας πληγές πού ταλαιπωροῦν τό σῶmicroα τῆς Ἐκκλησίας καί σκανδαλίζουν τούς πιστούς

Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος

Ὁ Γέροντας ξερριζωmicroένος ἀπό τήν βρεφική του ἡλικία καί ἔχοντας ζήσει τήν φρίκη τοῦ πολέmicroου καί τῆς Κατοχῆς γνώριζε ἀπό τήν πεῖρα του ὅτι τό νά laquoδιάγωmicroεν ἤρεmicroον καί ἡσύχιον βίονraquo εἶναι microεγάλη εὐλογία

Ἀγαποῦσε τήν Πατρίδα καί ἔλεγε laquoΚαί ἡ Πατρίδα εἶναι microιά microεγάλη οἰκογέ-νειαraquo Δέν ἐπεδίωκε τό ἐθνικό microεγαλεῖο τήν δόξα καί τήν ἰσχύ microέ τήν κοσmicroική ἔννοια ἀλλά τήν εἰρήνη τήν πνευmicroατική ἄνοδο καί τήν ἠθική ζωή τῶν πολιτῶν γιά νά microᾶς βοηθᾶ καί ὁ Θεός Οὔτε ἐπιζητοῦσε τήν ἀσφάλεια γιά νά ἀπολαmicro-βάνουν οἱ ἄνθρωποι τίς ἀνέσεις τους

Σέ κάποιον ῞Ελληνα θερmicroό πατριώτη πού ζοῦσε στήν Ἀmicroερική καί προσπα-θοῦσε νά προβάλλη τήν Ἑλλάδα συνέστησε ν᾿ ἀγωνισθῆ γιά νά ἁγιάση καί ὕστερα νά προβάλλη σωστά καί πνευmicroατικά καί τήν Ἑλλάδα

῞Οπως οἱ Προφῆτες τοῦ Ἰσραήλ συmicromicroετεῖχαν στήν ζωή τοῦ ἔθνους ἐνεργά microέ τόν τρόπο τους προσεύχονταν θρηνοῦσαν ἔλεγχαν βασιλεῖς κήρυτταν microετά-νοια καί προφήτευαν γιά τά ἐπερχόmicroενα δεινά τό ἴδιο καί ὁ Γέροντας δέν ἦταν ἀδιάφορος καί ἀπαθής στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος Ὁ προφήτης δέν ἦταν ἐθνικι-στής πού ἔλεγε laquoΔιά Σιών οὐ σιωπήσοmicroαιraquo37 Τό ἴδιο καί ἡ στάση τοῦ Γέροντα ἦταν καθαρά πνευmicroατική

Στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος δέν ἤθελε οἱ Χριστιανοί νά εἶναι ἀδιάφοροι Πολύ λυ-πόταν πού ἔβλεπε πνευmicroατικούς ἀνθρώπους νά ἐπιζητοῦν νά βολευθοῦν οἱ ἴδιοι καί νά microήν ἐνδιαφέρωνται γιά τήν Πατρίδα Ὁ καηmicroός του καί ἡ ἀπορία του ἦταν πῶς οἱ ὑπεύθυνοι δέν ἀντιλαmicroβάνονται ποῦ ὁδηγούmicroαστε Ὁ ἴδιος ἀπό παλαιά διέβλεπε τήν σηmicroερινή κατάσταση καί ἀνησυχοῦσε ἀλλά δέν διέσπειρε τίς ἀνησυχίες του στόν κόσmicroο Ἔλεγε laquoἈπό τό κακό πού ἐπικρατεῖ σήmicroερα θά βγεῖ microεγάλο καλόraquo

Πίστευε ὅτι ἕνας microοναχός microπορεῖ νά βοηθήση ὁλόκληρο τό Ἔθνος laquoἌλλον ὁ Θεός τόν κάνει microοναχό γιά νά βοηθήση microιά οἰκογένεια καί ἄλλον γιά νά βοηθή-ση ὁλόκληρο Ἔθνος Τό Ἅγιον Ὄρος πολλά microπορεῖ νά προσφέρη Μπορεῖ νά δη-microιουργήση πάλι τό Βυζάντιο ἀπό τό ὁποῖο προῆλθεraquo

37 Ἡσ ξα΄ 1

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα

Η ἐξωτερική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα ἦταν ἑνός συνηθισmicroένου microοναχοῦ Τό ἀνάστηmicroά του microέτριο περίπου 160 micro ὕψος ῏Ηταν πολύ λεπτός σκελετωmicroένος ἀπό τήν πολυετῆ ἄσκηση microέ ὡραῖα ἁρmicroονικά καί λεπτά τά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου Ἡ ὅλη ἐmicroφάνισή του ἀπέπνεε καλωσύνη καί συmicroπάθεια

Τό βλέmicromicroα του ζωηρό ἐκφραστικό (ἐκφραζόταν καί microιλοῦσε microέ τά microάτια του) διεισδυτικό καί σπινθηροβόλο Εἰρήνη σιγουριά καί ἀρχοντιά συνώδευαν τίς κινήσεις του Τά γένια του microέτρια πυκνά καί σχεδόν κατάλευκα πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του Τά microαλλιά του microιξοπόλια (ἀσπρόmicroαυρα) καί πολύ πυκνά ἔφθα-ναν ὥς τούς ὤmicroους του Συνήθως φοροῦσε πλεκτό microάλλινο σκοῦφο χοντρό γιά τό κρύο Σέ ἐξόδους φοροῦσε τόν συνηθισmicroένο ἁγιορείτικο

Οἱ παλάmicroες τῶν χεριῶν του microεγαλύτερες τοῦ κανονικοῦ στιβαρές ἔδειχναν ἄνθρωπο πού εἶχε ἀσχοληθῆ microέ χειρωνακτικές ἐργασίες Τά πέλmicroατα τῶν πο-διῶν του microεγάλα δυσανάλογα πρός τό ἀνάστηmicroά του Τά δόντια του ἔλειπαν σχεδόν ὅλα ἐκτός ἀπό δύο στήν ἄνω σιαγόνα καί λίγα microπροστινά στήν κάτω Δέν θέλησε νά βάλη δόντια ἄν καί τοῦ πρότειναν πνευmicroατικά του τέκνα Συ-γκατατέθηκε ὅmicroως καί ἔβαλε δύο laquoγκυλιέδεςraquo ὅπως ὠνόmicroαζε τίς θῆκες ῞Οταν γελοῦσε φαίνονταν χαρακτηριστικά Παρά τήν ἔλλειψη τῶν δοντιῶν microιλοῦσε καθαρά καί δέν φαινόταν αὐτό σάν σωmicroατικό microειονέκτηmicroα Ἡ ἔκδηλη θεία χάρι σκέπαζε αὐτή τήν ἔλλειψη καί τόν ἔκανε νά φαίνεται laquoὡραῖος κάλλειraquo Τό πρόσωπό του ἦταν φωτεινό καί χαριτωmicroένο Ὁλόκληρος ἦταν laquoλαmicroπρόν τῆς χάριτος γνώρισmicroαraquo

Οἱ αἰσθήσεις του παρέmicroειναν ὀξύτατες ὥς τήν κοίmicroησή του καί λειτουργοῦ-σαν πολύ καλά Μέ τήν ὄσφρησή του ἀπό ἕνα χιλιόmicroετρο microακρυά αἰσθανόταν κάποιον πού κάπνιζε Ἡ ἀκοή του πολύ εὐαίσθητη Ἡ ὅρασή του καταπληκτική Ἔβλεπε λεπτοmicroέρειες ἀπό πολύ microακρυά Μέ γυαλιά πρεσβυωπίας ἔκανε ξυλό-γλυπτα microέ λεπτοmicroέρειες ὥς τά τέλη τῆς ζωῆς του

Φαινόταν ἕνας φυσιολογικός ἄνθρωπος ἀλλά ἔκρυβε στόν laquoκρυπτόν τῆς καρ-δίας ἄνθρωπον τόν κατά Θεόν κτισθένταraquo τήν θεία χάρι πού ἦταν ἀδύνατο νά κρυφθῆ καί ἀσύλληπτο νά κατανοηθῆ

Ἄν καί γέρων λευκόθριξ ἀσθενής καί χωρίς δόντια ἦταν ὅmicroως λέων Εἶχε κάτι τό δυνατό τό ἀποφασιστικό τό θεϊκό Μέσα σέ αὐτό τό ἀσθενικό καί microι-κροκαmicroωmicroένο σῶmicroα κρυβόταν microιά ψυχή ἀνδρεία microέ πολλή δύναmicroη καί θυmicroό

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

Τόν θυmicroό οἱ ἅγιοι Πατέρες τόν ὀνοmicroάζουν νεῦρο τῆς ψυχῆς Αὐτή τήν δύναmicroη (θυmicroό) τήν ἔστρεψε πρός τό καλό καί τήν ἀξιοποίησε γιά νά ἐπιτύχη τίς ἀρετές Δέν δίσταζε νά ἐλέγξη κάποιον ὅταν ἔκανε κακό πού ὑπερέβαινε τά ὅρια καί νά θυmicroώση ἀπαθῶς38 -laquoὀργίζεσθε καί microή ἁmicroαρτάνετεraquo- χωρίς νά χάση τήν εἰρήνη του πάντοτε ὅmicroως ὑπερασπί-ζοντας κάτι ἀνώτερο καί ὄχι τόν ἑαυτό του Μιλοῦσε τότε ὄχι κυριευ-microένος ἀπό τό πάθος τῆς ὀργῆς ἀλλά microέ πόνο ψυχῆς

Ἦταν ἀπό φύσεως ἀνοικτός καί εὐχάριστος φιλόξενος καί ἐλεή-microων γνήσιος Ἀνατολίτης Ἀγαποῦσε νά διηγῆται χαριτωmicroένες ἱστορί-ες microέ πνευmicroατικό περιεχόmicroενο καί νά γελᾶ ἀπό τήν καρδιά του laquoΔυ-στυχῶς σήmicroεραraquo ἔλεγε laquoχάθηκε ἀπό τούς πολλούς τό φυσικό γέλιοraquo Μποροῦσε νά ξεσπάση σέ κλάmicroατα ἀπό συmicroπάθεια νά ἀσπασθῆ ὡς ἀδελφό του κάποιον πονεmicroένο πού πρώτη φορά ἔβλεπε καί νά κάνη κάθε θυσία γιά νά τόν ἀναπαύση καί νά τόν βοηθήση Καί ὅλα αὐτά τά ἔκανε ἀπό τήν καρδιά του φυσικά καί αὐθόρmicroητα

Θυσιαζόταν γιά τό πιστεύω του καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν πλησίον Ἀπε-χθάνετο τήν διπροσωπία τήν χαmicroέρπεια καί τήν ἀσυνειδησία Τιmicroοῦσε καί σε-βόταν τούς ἐναρέτους τούς εὐλαβεῖς ὅσους εἶχαν ἰδανικά καί ἐργάζονταν γιά τό καλό τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ἔθνους τούς φιλότιmicroους πού εἶχαν πνεῦmicroα θυ-σίας ῎Ελεγε laquo῎Εχω microέσα στήν καρδιά microου αὐτούς πού ἔχουν καλωσύνη εὐλά-βεια καί ἁπλότηταraquo

Στόν πιό ἄσηmicroο ἄνθρωπο ἄν microάλιστα ἦταν πονεmicroένη καί εὐαίσθητη ψυχή ταπεινωνόταν ἀπεριόριστα γινόταν χῶmicroα Ἀλλά γινόταν βουνό πανύψηλο βρά-χος ἀσάλευτος στίς ἀπειλές στούς ἐκφοβισmicroούς στίς κολακεῖες στίς δωροδο-κίες τῶν δυνατῶν ῏Ηταν ἀπτόητος microπροστά στίς ἀπειλές τόν κίνδυνο καί τόν θάνατο ῏Ηταν ἄτρωτος ἀπό συκοφαντίες ἀκόmicroη καί στά κτυπήmicroατα laquoτῶν πο-λεmicroούντων αὐτόν ἀπό ὕψουςraquo39 (δηλαδή τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς)

῏Ηταν ἄνθρωπος microέ πλούσιο ἐσωτερικό περιεχόmicroενο Εἶχε καρδιά microέ αἰσθήmicroα-τα ἐξαγνισmicroένα (ἄσχετα microέ κάθε συναισθηmicroατισmicroό) ῏Ηταν ἄνθρωπος τέλειος ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ Μία θεότευκτη εἰκόνα microέ πολύτιmicroες ψηφίδες τίς ἀρετές ῞Ενα laquoκαθαρό καί ἀκηλίδωτο ἔσοπτροraquo πού ἀντανακλοῦσε θεῖες ἰδιότητες Ὁ Γέροντας ἦταν φύση ἀγαθή microέ καλές καταβολές προικισmicroένος microέ σπάνια χα-ρίσmicroατα Ἀλλά ἀγωνίσθηκε πολύ αὔξησε καί διπλασίασε τά τάλαντά του Ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε πολλά καί ὁ Γέροντας τά ἀπέδωσε πολλαπλά

῏Ηταν φαινόmicroενο εὐφυΐας εὐστροφίας ἑτοιmicroότητος Σπάνια καί ἀσυνήθης περίπτωση Εἶχε καταπληκτική microνήmicroη Θυmicroόταν κάποιον πού ἔβλεπε microιά φορά γιά δεκαετίες Κάποτε στήν laquoΠαναγούδαraquo τόν ἐπισκέφθηκε ἕνας ἡλικιωmicroένος Ὁ Γέροντας τόν ρώτησε laquoΕἶσαι ὁ Κοκκινέληςraquo Πράγmicroατι ἦταν ὁ Κοκκινέλης microέ τόν ὁποῖο εἶχαν συνυπηρετήσει γιά λίγο στρατιῶτες πρίν ἀπό microισόν αἰῶνα

Ἦταν microέσα σέ ὅλα χωρίς νά ἀσχολῆται microέ ὅλα Γνώριζε τά τοῦ κόσmicroου δια-microένοντας στήν ἔρηmicroο Ἦταν πνευmicroατικά microαζί microέ ὅλους ἀγαποῦσε ὅλο τόν κό-σmicroο καί ἀπεῖχε ἀπό ὅλους

38 laquoὉ δέ θυmicroός τότε πάλιν κινεῖται κατά φύσιν ὅτε πάντας ἀνθρώπους ἀγαπᾷ καί πρός οὐδένα αὐτῶν ἤ λύ-πην ἤ microνησικακίαν κέκτηταιraquo ἁγίου Ἰωάννου Δαmicroασκηνοῦ Λόγος ψυχωφελής Φιλοκαλία τοmicro Β΄ σ 236

39 Ψαλmicro νε΄ 3

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Γνώριζε πολλά χωρίς νά ἔχη σπουδάσει Συναναστρεφόταν ἄνετα καί συζη-τοῦσε microέ ἐπιστήmicroονες καί ἄλλες προσωπικότητες χωρίς νά microειονεκτῆ Ἀντιθέ-τως οἱ κατά κόσmicroον σοφοί τόν συmicroβουλεύονταν

Σέ ἐρώτηση ἄν microετανόησε πού δέν σπούδασε ἀπάντησε ἀρνητικά Μόνο γιά τήν γνώση τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς ἔλεγε laquoἌν εἶχα βγάλει κανά δυό τάξεις στό Γυmicroνάσιο θά καταλάβαινα καλύτερα τήν Ἁγία Γραφή καί τούς ἁγίους Πατέ-ρεςraquo Ἦταν ὅmicroως ἀκριβής στά λόγια του Οἱ ἀπαντήσεις του δέν ἄφηναν κενά Καταλάβαινες αὐτό πού ἤθελε νά πῆ καί χωρίς λόγια Μέ λίγα ἔλεγε πολλά Μέ microιά παραστατική χειρονοmicroία ἔδινε νά ἐννοήση κανείς ἕνα πρόσωπο microιά ὁλόκληρη ὑπόθεση

῏Ηταν ἀπό τήν φύση του καλλιτέχνης καί ποιητής Εἶχε τήν ἱκανότητα νά γράφη ποιήmicroατα καί τροπάρια καί νά ζωγραφίζη

Ἀγαποῦσε τή νοικοκυρεmicroένη δουλειά ῞Οτι ἔπιανε στά χέρια του τό ἔκανε microέ microεράκι τέλεια περισσότερο ὅτι εἶχε σχέση microέ τόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία Εἶ-χε ἐπιmicroονή καί microέθοδο στήν ἐπίτευξη τῶν στόχων του

Στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους ἦταν ἁπλός αὐθόρmicroητος ζεστός καί εἶχε ἕνα δικό του τρόπο microιά πνευmicroατική τέχνη γιά νά σέ πλησιάση νά ἐπικοινωνήση microαζί σου καί νά σέ ἀναπαύση Σέ παρακολουθοῦσε σιωπηλά microέ προσοχή τετα-microένη σέ ἄφηνε νά microιλήσης καί ἐρχόταν στήν θέση σου Φερόταν στούς ἄλλους microέ εὐαισθησία καί λεπτότητα καί microόνο στόν ἑαυτό του ἦταν αὐστηρός Αὐτές οἱ ἀντιθέσεις στόν χαρακτῆρα του συνέθεταν microιά θαυmicroαστή ἁρmicroονία Ἐπιείκεια πρός τούς ἄλλους καί αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του ἡσυχία καί κοινωνικότητα ἁπλότητα πίστεως καί δεινότητα διανοητική τήρηση microέ εὐλάβεια τῶν τυπικῶν καί πνεῦmicroα ἐλευθερίας

Ὅποιον δρόmicroο καί ἄν ἀκολουθοῦσε ὁ Γέροντας στήν ζωή του θά διακρινόταν γιατί ἦταν laquoδοχεῖον χωρητικόνraquo microηχανή δυνατή φακός microεγάλης ἐντάσεως

Προτίmicroησε ὅmicroως νά γίνη laquoκονσερβοκούτιraquo πού ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ Ἡλίου τῆς δικαιοσύνης καί δείχνει τόν Ἥλιο ἀντί νά λάmicroψη πρόσκαιρα σ᾿ αὐ-τόν τόν ψεύτικο κόσmicroο microέ τήν δική του αὐτοπροβολή Ἀγωνίσθηκε πολύ microέ φι-λότιmicroο καί αὐταπάρνηση ῎Εδωσε τά πάντα στόν Θεό καί ὑπέmicroεινε πειρασmicroούς καί θλίψεις γιά τόν Θεό Βοήθησε ἀναρίθmicroητα πλήθη ἀνθρώπων Μονοmicroάχησε microέ τόν διάβολο καί βγῆκε νικητής Τώρα ἀκούει τήν εὐλογηmicroένη φωνή laquoΤῷ νι-κῷντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὅ ἐστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ microουraquo40

40 Ἀποκ β΄ 7

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Τό microήνυmicroά του41

Πρῶτα πιστεύουmicroε στόν Θεό καί ὕστερα ἀγαπᾶmicroε τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρωπο Ἡ πίστη αὐξάνει microέ τήν προσευχή laquoΠρόσθες ἡmicroῖν πίστινraquo

laquoὍπως ἔχω καταλάβει ὅλο τό κακό προέρχεται ἀπό τήν ἀπιστία Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν πιστεύη στόν Θεό θέλει νά γλεντήση τήν ζωή του Γι᾿ αὐτό καί ἐπιδίδεται σέ κάθε εἴδους ἁmicroαρτίαraquo

laquoὉ ἄνθρωπος πρέπει νά συλλάβη τό βαθύτερο νόηmicroα τῆς ζωῆς ὅτι αὐτή ἡ ζωή εἶναι νά ἑτοιmicroαστοῦmicroε γιά τήν ἄλλη Ἀπό κεῖ καί πέρα ὅπως ἕνας πού τα-ξιδεύει νά πάη κάπου χρειάζεται ἕναν ὁδηγό ἔτσι καί γιά τό οὐράνιο ταξίδι πρέπει νά βρῆ ἕναν ὁδηγό (Πνευmicroατικό) Μετά νά τόν βάλη σέ ἕνα πρόγραmicro-microα λίγη microελέτη λίγη προσευχή νά ἀποφεύγη τίς ἀφορmicroές τῆς ἁmicroαρτίας καί τό κοσmicroικό φρόνηmicroα πού εἶναι τό χειρότερο ἀπ᾿ ὅλα Ὁπότε ἔτσι ἡ καρδιά του θά εἶναι στόν Χριστόraquo

laquoΠρέπει νά ἀγωνιστοῦmicroε microέ φιλότιmicroο νά σωθοῦmicroε γιά νά microή λυπήσουmicroε τόν Χριστό Θά microᾶς πεῖ ὁ Χριστός laquoΠαιδί microου ἐγώ ἔκανα τόσα γιά νά σέ σώσω Ἔχυ-σα τό αἷmicroα microου καί ὑπέmicroεινα τόσα πάθη ἐσύ τί ἔκανες γιά νά σωθῆςraquo

laquoὉ κάθε ἄνθρωπος πρέπει νά βρῆ καί νά ἁγιάση τήν κλίση του Ὁ προκοmicro-microένος ἄνθρωπος ὅπου καί νά βρεθῆ εἴτε στόν γάmicroο εἴτε στόν microοναχισmicroό θά εἶναι ἐπιτυχηmicroένοςraquo

laquoΝά προτιmicroοῦmicroε τίς θλίψεις καί νά τίς δεχώmicroαστε καλύτερα ἀπό τίς χαρές Τό πικρό φάρmicroακο πολλές φορές εἶναι καλύτερο ἀπό τό γλυκό διότι θεραπεύει Ἡ πραγmicroατική χαρά γεννιέται ἀπό τόν πόνοraquo

laquoἘκεῖνο πού ἐmicroποδίζει τόν ἄνθρωπο στήν προκοπή του στά πνευmicroατικά εἶ-ναι ὅτι δέν δουλεύει τό microυαλό του σέ ὅτι τόν ὠφελεῖ πνευmicroατικά ἀλλά σέ ἄλ-λα πράγmicroαταraquo

laquoΠρέπει νά microπῆ microέσα microας ὁ πόνος γιά τήν σύγχρονη κατάσταση γιά νά microπο-ρέσουmicroε νά κάνουmicroε καρδιακή προσευχήraquo

laquoΣήmicroερα ἦρθε ἡ ἐποχή νά διαχωρισθοῦν τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια οἱ πι-στοί ἀπό τούς ἀπίστους Ἀργότερα θά ᾿ρθεῖ καιρός πού θά δώσουmicroε ἐξετάσεις θά ὑποστοῦmicroε καί διωγmicroούς γιά τήν πίστη microας καί τότε θά φανεῖ τό microπακίρι ἀπό τό χρυσόraquo

laquoὍταν κάποιος στενοχωρῆται γιατί ὑποφέρει γιά τούς ἄλλους πονᾶ τούς ἄλ-λους κάνει τά δικά τους προβλήmicroατα δικά του τότε αὐτός ἔχει microισθό microάρτυρος

41 Ἀντί ἐπιλόγου παρατίθενται microερικά χαρακτηριστικά σηmicroεῖα τῆς διδασκαλίας τοῦ Γέροντα

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Ὁ Γέροντας παρηγορεῖ καί συmicroβουλεύει

Οἱ ἄνθρωποι πού θυσιάζουν τά πάντα πόσο χαριτωmicroένοι εἶναι Οὔτε προβλήmicroα-τα ἔχουν καί λάmicroπει τό πρόσωπό τους γιατί ἔχουν τήν θεϊκή χαρά συνέχειαraquo

laquoὍλη ἡ βάση τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς εἶναι νά σκέφτεται τόν ἄλλον καί τόν ἑαυτό του νά τόν βάζη τελευταῖο νά microήν τόν ὑπολογίζη Ὅταν ἔρθουmicroε στήν θέση τοῦ ἄλλου καί τόν καταλάβουmicroε τότε συγγενεύουmicroε microέ τόν Χριστόraquo

laquoἩ χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀκριβό πρᾶγmicroα Γιά νἄρθη νά κατοικήση microέσα στόν ἄνθρωπο πρέπει νά βρῆ τόν ἄνθρωπο νά συmicroφωνῆ κατά Πνεῦmicroα microέ τόν Θεό καί ὁ ἄνθρωπος νά ἐξασκήση (ἐξαντλήση) ὅλο τό ἀνθρώπινο Ἐνῶ ἐmicroεῖς θέλοmicroε νά ἔλθη ἡ θεία χάρις γιά νά microᾶς ἀπαλλάξη ἀπό τίς ἀδυναmicroίες χωρίς ἀγῶνα Γιά νά κατοικήση στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦmicroα χρειάζεται πολύ αὐταπάρνη-ση πολύ φιλότιmicroο ταπείνωση ἀρχοντιά θυσία Ἡ πνευmicroατική ζωή δέν εἶναι ἀπόλαυση Ὁ Χριστός ἔχει τοποθετήσει τήν microπρίζα ἀλλά τά δικά microας καλώδια εἶναι σκουριασmicroένα καί δέν δέχονται τήν θεία χάρι Νά ξεσκουριάσουmicroε τά κα-λώδια ν᾽ ἀγωνιστοῦmicroε νά γνωρίσουmicroε τόν ἑαυτό microας νά κόψουmicroε τά πάθη microας νά ἀποκτήσουmicroε τίς ἀρετές καί ἔτσι θά microᾶς ἐπισκεφθῆ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦraquo Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας Ἀmicroήν

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Αὐτό τό ἰδιόγραφο κείmicroενοτοῦ Γέροντα βρέθηκε αὐτοτελές

στήν laquoΠαναγούδαraquomicroετά τήν κοίmicroησή του

Ἡ Πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

BEacuteAcircEumlEacuteIumlAtildeNtildeAacuteOumlEacuteAacute

Ἐπιλεγmicroένα κεφάλαια ἀπό τό microόλις ἐκδοθέν βιβλίο τοῦ + Ἱεροmicroονάχου ἸσαάκΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Κεντρική-ἀποκλειστική διάθεση τοῦ βιβλίουἹερόν Ἡσυχαστήριον Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδροmicroος 63088 Μεταmicroόρφωσης ΧαλκιδικῆςΤηλέφωνον 2375061592Τηλεοmicroοιότυπον (FAX) 2375061103

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Page 6: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου

Ἐργόχειρο καί ἐλεηmicroοσύνες 38 laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςraquo 38 Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο 39

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣΚΗΤΗ Τροφή ἀπό Ἄγγελο 40 Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες 41 Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου 42

Η΄ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo 43 Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου 44 Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία 44 Ἡ κολασmicroένη ψυχή 45 Φῶς γλυκύτατον 46 Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ 46 Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ 47 Θεόσταλτο ψάρι 48 Ὁ φύλακας Ἄγγελος 48 Εὔθυmicroα καί εὔστροφα 49

θ΄ ΣΤΗΝ laquoΠΑΝΑΓΟΥΔΑraquo ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ laquoἘγκατάσταση στήν Παναγούδαraquo 51 Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου 51 laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo 52 Φοβερό ὅραmicroα 52 laquoἩ Παναγίαraquo 53 Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων hellip 53 laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo 53

Ἄλλες microαρτυρίες προσκυνητῶν laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo 55 laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo 55 Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι 56

Ι ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ Πόνος καί ἀσθένειες 58 Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση 59

ΙΑ΄ ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo 62 Εὐωδία 62 Διάσωση παιδιοῦ 63 Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα 63 Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις 64

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο 64 Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης 65 Παρέχει ἀνάβλεψη 66

AumlAringOtildeOcircAringNtildeIuml IgraveAringNtildeIumlOacuteΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Α΄ ΑΡΕΤΕΣ laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo 68 Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας 69 Φιλότιmicroο 71 Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια 72 Ἀγάπη ἀρχοντική 74

Β΄ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως 77 Ἄβρεκτος 77 Ἀθέατος 77 Μετέωρος 78 Μεταδοτικός χάριτος 78 Σηκώνει βράχο 78 laquoἈσύλληπτοςraquo 78 Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση 80 Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου 81 Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος 82 Χάρισmicroα παρακλήσεως 84 laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo 85 Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους 86 Παράδοξες microεταβάσεις 87 Διόραση καί προόραση 87 Χάρισmicroα ἰάσεων 90 Προβολέας ἀκτίστου φωτός 92

Γ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία 93 Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος 95

ΕΠΙΜΕΤΡΟ Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα 96 Τό microήνυmicroά του 99 Ἡ πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα 101

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣΦιλοκαλία Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν τόmicroοι 1-5 Ἀθῆναι 1974-1976Κλῖmicroαξ Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου Κλῖmicroαξ ἔκδ Ἀστέρος Ἀθῆναι 1970

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve9

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

dagger Π Ἰσαάκ 1936-1998

Ὁ π Ἰσαάκ εἶχε ὡς ἐπίγεια πατρίδα τήν πολύπαθη καί microαρτυρική περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς (Λίβανος) Ἀφοῦ πῆρε τό microοναχικό σχῆmicroα καί ἐmicroόνασε στήν πατρίδα του ἐν συνεχείᾳ ἦρθε γιά σπουδές στήν Θεσσαλονίκη στήν Θε-ολογική Σχολή τοῦ ΑΠΘ Κατά τήν περίοδο αὐτήν ἀγάπησε τό Ἅγιον Ὄρος καί συνδέθηκε microέ πνευmicroατικές προσωπικότητες πού ζοῦσαν σέ αὐτό Ἔλαβε τό microεγάλο ἀγγελικό Σχῆmicroα ἀπό τόν microακαριστό Γέροντα Παΐσιο Ἐξάσκησε microέ συνέπεια καί φόβο Θεοῦ τήν πνευmicroατική πατρότητα (διετέλεσε πνευmicroα-τικός τῶν microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδας Ἐκκληστικῆς Ἀκαδηmicroίας) κατέλιπε τίς ὑποθῆκες τῆς θεάρεστης βιοτῆς του στήν εὐλογηmicroένη συνοδεία τῆς Ἱερᾶς Σταυρονικητιανῆς Καλύβης τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στήν θέση Καψάλα Εὐφυής microελίρρυτος microουσικολογιώτατος ἐργατικός ἀποτελοῦσε παρηγοριά Ἑλλήνων καί Ἀράβων Ὀρθοδόξων καί σχετικά νέος ἀνεχώρησε γιά τήν ἐπου-ράνια πατρίδα ὅπου ἀπολαmicroβάνει τά τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς πνευmicroατικῆς εἰρήνης τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ τόν ὁποῖον ἐmicroπράκτως καί ἐκ νεότητος microέ ὅλην τήν θέρmicroην τῆς καρδίας του ἀγάπησε

10Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

11

ΠΡΟΛΟΓΟΣὙπηρετώντας ἀπό τό 1974 στίς τάξεις τοῦ τιmicroηmicroένου Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ζοῦ-

σα ὅπως πολλοί συνάδελφοί microου microή ἔχοντας ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία1Σέ κάποια ἐπίσκεψή microου στό Ἅγιον Ὄρος γνώρισα τόν microακαριστό Γέροντα

Ἰσαάκ πού ἄλλαξε τή ζωή microου καί ὅσα microοῦ εἶπε τότε ἐπαληθεύτηκαν ἀκριβῶς Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ ὄντας πνευmicroατικό τέκνο τοῦ ἁγίου Γέροντoς Παϊσίου microοῦ microιλοῦσε συχνά γι᾿ αὐτόν γιά τήν ἁγία του ζωή καί γιά τά θαύmicroατά του πρίν καί microετά τήν κοίmicroησή του (1271994)

Ἡ γνωριmicroία microου microέ αὐτούς τούς Ἁγίους Πατέρες ἦταν γιά microένα microεγάλη εὐλογία πού ὁριοθέτησε καί σηmicroατοδότησε τή ζωή microου Εἶδα πλέον τά πράγmicroατα ἀπό lsquorsquoἄλλη σκοπιάrsquorsquo πιό βαθειά καί πιό εἰλικρινά Κατάλαβα τό πραγmicroατικό νόηmicroα τῆς ζωῆς

Ὅλη αὐτή ἡ ἐmicroπειρία ἀπέβη γιά microένα οὐσιαστική γιατί γέmicroισε τή ζωή microου microέ τήν microόνη Ἀλήθεια microέ τόν Χριστό microέ τήν πραγmicroατική χαρά Εἶδα ποῦ ἔγκειται ἡ lsquorsquoποιότητα ζωῆςrsquorsquo πού ἐπιδιώκει ὁ σηmicroερινός ἄνθρωπος ἀλλά δέν ἐπιτυγχάνει καί τήν εἶδα βιωmicroένη στά πρόσωπα αὐτῶν τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων

Θέλοντας νά κάνω συmicromicroετόχους καί ἄλλους συναδέλφους πού τυχόν δέν γνώρισαν αὐτούς τούς Γέροντες ἄλλά καί ὡς ἐλάχιστο microνηmicroόσυνο στή microνήmicroη τῶν Γερόντων αὐτῶν προσφέρεται τό παρόν πού εἶναι συλλογή ἀποσπασmicroά-των ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορεί-τουrsquorsquo πού ἀναφέρεται στόν ἅγιο αὐτόν ἄνδρα πού εἶναι πανελληνίως ἀλλά καί πανορθοδόξως πλέον γνωστός

Ἡ ζωή ἑνός Ἁγίου microέ τήν αὐταπάρνηση καί τήν ἀγάπη πού τόν χαρακτηρί-ζουν microπορεῖ νά ἀποτελέση τροχοπέδη στήν ἀτοmicroοκεντρική καί φίλαυτη κοινω-νία microας ὁδοδείκτη γιά ὅλους microας καί ἁπλανή χειραγωγό στήν Ἀλήθεια

Ἐξάλλου ὁ Γέροντας Παΐσιος εἶχε ὑπηρετήσει στόν Ἑλληνικό Στρατό καί εἶχε πολε-microήσει γιά τήν Πατρίδα Ταλαιπωρήθηκε ἀφάνταστα ἀπό τό χιόνι τό κρύο τήν πείνα τήν δίψα καί πολλές φορές κινδύνευσε νά σκοτωθῆ καί ἄλλοτε νά αἰχmicroαλωτισθῆ

Πονοῦσε γιά τήν Πατρίδα κί ἔδειχνε ἰδιαίτερη ἀγάπη καί ἐνδιαφέρον στούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς καί ὑπαξιωmicroατικούς Ἤξερε καί πίστευε ὅτι ὁ Ἑλληνικός Στρατός ὑπηρετεῖ ἀνώτερα ἰδανικά καί ὅτι πατρίς-θρησκεία-οἰκογένεια εἶναι ἕνα ἀδιάσπαστο τρίπτυχο κι ὅποιος πιστεύει σ᾿ ἕνα τά ᾿χει ὅλα κι ὅποιος ἀρνεῖται τό ἕνα τά χάνει ὅλα Μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του δέν ἔπαυσε νά προσεύχεται καί νά microεριmicroνᾶ microέ κάθε τρόπο γιά τό καλό τῆς Πατρίδος καί πάντα ἀκόmicroα καί ὅταν ἦταν βαριά ἀσθενής δεχόταν τούς Ἕλληνες ἀξιωmicroατικούς συmicroβούλευε νουθετοῦσε παρηγοροῦσε ἔδινε ἐλπίδες καί τόνωνε τό ἠθικό Ἐντύπωση προ-καλεῖ ὅτι ὅλοι αὐτοί οἱ συνάδελφοι microηδενός ἐξαιρουmicroένου ἔχουν κάποια προ-σωπική ἐmicroπειρία νά διηγηθοῦν ἤ κάποιο θαυmicroαστό γεγονός

Τώρα πλέον πρεσβεύει ἀπό τόν οὐρανό γιά ὅλον τόν κόσmicroο Ταπεινά εὐχό-microαστε νά πρεσβεύη καί γιά ὅλους τούς συναδέλφους

Εὐχαριστῶ θερmicroά ὅσους συναδέλφους κοπίασαν καί microερίmicroνησαν νά πάρη τό πόνηmicroα αὐτό ἀρτιότερη microορφή

Λάρισα Ἀπρίλιος 2005Καραΐσκος Δηmicroήτριος

Συνταγmicroατάρχης Τεθωρακισmicroένων1 Τό κείmicroενο αὐτό ἐκδίδεται microέ τήν ἄδεια τῆς Συνοδείας τοῦ Γέροντος Ἰσαάκ Καψάλα Ἁγίου Ὄρους πού

ἐξέδωσε τό βιβλίο lsquorsquoΒίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτουrsquorsquo

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve13

Ο ΚΑΤΑ ΠΛΑΤΟΣ ΒΙΟΣ

ETHNtildeUgraveOcircIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

Arsquo OI ΚΑΤΑ ΣAΡKA

KAI KATA ΠΝΕΥΜΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ

Βάπτιση καί ξερριζωmicroός

Στά Φάρασα τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας στίς 25 Ἰουλίου τοῦ 1924 ἀνή-microερα τῆς ἁγίας Ἄννης γεννήθηκε ὁ Γέροντας

Στήν βάπτιση οἱ γονεῖς του ἤθελαν νά τόν ὀνοmicroάσουν Χρῆστο στό ὄνοmicroα τοῦ παπποῦ Ὁ ὅσιος Ἀρσένιος ὅmicroως εἶπε στήν γιαγιά του laquoἜ Χατζηαννά1 τόσα παιδιά σοῦ βάπτισα Δέν θά δώσεις καί σέ ἕνα τό ὄνοmicroά microουraquo Καί στούς γονεῖς εἶπε laquoΚαλά ἐσεῖς θέλετε νά ἀφήσετε ἄνθρωπο στό πόδι τοῦ παπποῦ ἐγώ δέν θέλω νά ἀφήσω καλόγηρο στό πόδι microουraquo Καί γυρίζοντας στή νουνά2 τῆς λέγει laquoἈρσένιο νά πῆςraquo Τοῦ ἔδωσε δηλαδή τό ὄνοmicroά του καί τήν εὐχή του καί προεῖδε ὅτι θά γίνει καλόγηρος ὅπως καί ἔγινε3

Τό ἔτος πού γεννήθηκε ὁ Γέροντας ἔγινε ἡ ἀνταλλαγή τῶν πληθυσmicroῶν καί ξερριζώθηκε ὁ Ἑλληνισmicroός τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες Πῆρε καί ἡ οἰκογένεια τοῦ Γέροντα microαζί microέ τούς ἄλλους Φαρασιῶτες καί τόν ὅσιο Ἀρσένιο τόν δρόmicroο τῆς πικρῆς προσφυγιᾶς Στό καράβι microέσα στόν συνω-στισmicroό κάποιος πάτησε τό βρέφος (Ἀρσένιο) πού κινδύνεψε νά πεθάνη Ἀλλά ὁ Θεός κράτησε στήν ζωή τόν ἐκλεκτό Του γιατί ἔmicroελλε νά γίνη χειραγωγός πολλῶν ψυχῶν στήν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν Ὁ Γέροντας βέβαια ἀπό ταπείνω-ση ἔλεγε ἀργότερα laquoἌν εἶχα πεθάνει τότε πού εἶχα τήν χάρι τοῦ Βαπτίσmicroατος θά microέ ἔρριχναν στήν θάλασσα νά microέ φᾶνε τά ψάρια καί τοὐλάχιστον θά microοῦ ἔλεγε laquoεὐχαριστῶraquo κανένα ψαράκι καί θά πήγαινα στόν παράδεισοraquo (Ἤθελε δηλαδή νά πῆ ὅτι τώρα πού ἔζησε δέν ἔκανε τίποτε)

Ἔmicroειναν γιά λίγο στόν Πειραιᾶ Ἔπειτα microεταφέρθηκαν στό κάστρο τῆς Κερ-κύρας ὅπου ἐκοιmicroήθη καί ἐτάφη ὁ ὅσιος Ἀρσένιος σύmicroφωνα microέ τήν πρόρρησή

1 Λέξη τούρκικη σύνθετη Προσφώνηση πού δείχνει σεβασmicroό καί ἀγάπη Σηmicroαίνει Μητέρα προσκυνή-τρια

2 Ἀνάδοχός του ἦταν ἡ Ἀναστασία σύζυγος τοῦ Προδρόmicroου Κορτσινόγλου τοῦ ψάλτη τοῦ ὁσίου Ἀρσε-νίου

3 Ὁ βίος τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου γράφτηκε ἀπό τόν γέροντα Παΐσιο Ἔργα τοῦ ἰδίου εἶναι καί laquoὉ Γέρων Χατζη-Γεώργης ὁ Ἀθωνίτηςraquo laquoἉγιορεῖται Πατέρες καί ἁγιορείτικαraquo καί laquoἘπιστολέςraquo Ἡ σειρά laquoΓέροντος Παϊσίου Λόγοιraquo πού ἐκδίδει ἡ Ἱ Μονή Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς περιέχει τήν διδασκαλία τοῦ Γέροντα

14Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

15

του laquoἘγώ θά ζήσω σαράντα ἡmicroέρες στήν Ἑλλάδα καί θά πεθάνω σέ ἕνα νησίraquo Μετακόmicroισαν στήν συνέχεια σέ χωριό τῆς Ἡγουmicroενίτσας καί τελικά ἐγκαταστά-θηκαν στήν Κόνιτσα

Τόν νεοφώτιστο Ἀρσένιο βρέφος σαράντα ἡmicroερῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔφεραν στήν microητέρα Ἑλλάδα ἄγνωστο τότε ἀνάmicroεσα στά πλήθη τῶν προσφύγων Αὐτόν πού microετά ἀπό χρόνια θά γινόταν γνωστός σέ ὅλο τόν κόσmicroο καί θά ὡδηγοῦσε πλήθη ἀνθρώπων στήν θεογνωσία Ἀπό τίς πρῶτες ἡmicroέρες γνώρισε τόν πόνο καί τά βάσανα τῶν ἀνθρώπων Ἀργότερα ὁ ἴδιος θά γινόταν λιmicroάνι παρηγοριᾶς σέ χιλιάδες βασανισmicroένες ψυχές

Ὁ Γέροντας σέ ἡλικία πέντε ἐτῶν microέ τούς γονεῑς του

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Βrsquo ΑΣKΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ

Ἀνατροφή laquoἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίουraquo

Ο microικρός καί εὐλογηmicroένος Ἀρσένιος microαζί microέ τό γάλα πού θήλαζε microά-θαινε ἀπό τούς γονεῖς του καί τήν εὐλάβεια πρός τόν Θεό Ἀντί γιά παραmicroύθια καί ἱστορίες τοῦ microιλοῦσαν γιά τόν βίο καί τά θαύmicroατα

τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου Μέσα του γεννήθηκε θαυmicroασmicroός καί ἀγάπη γιά τόν Χατ-ζεφεντῆ ὅπως ἀποκαλοῦσαν τόν ὅσιο Ἀρσένιο Ἀπό microικρός ἤθελε νά γίνη καί αὐτός microοναχός γιά νά microοιάση τόν Ἅγιό του

Τό πρόσωπο πού microετά τόν ὅσιο Ἀρσένιο ἐπηρέασε εὐεργετικά ὅλη του τήν ζωή ἦταν ἡ microητέρα του πρός τήν ὁποία αἰσθανόταν ἰδιαίτερη ἀγάπη καί τήν βοηθοῦσε ὅσο microποροῦσε Ἀπό αὐτήν διδάχθηκε τήν ταπεινοφροσύνη Τόν συmicro-βούλευε νά microήν θέλη νά νικᾶ τούς συmicromicroαθητές του στά παιχνίδια καί ὕστερα νά ὑπερηφανεύεται οὔτε νά ἐπιδιώκη νά microπαίνη πρῶτος στήν γραmicromicroή γιατί ἦταν τό ἴδιο εἴτε πρῶτος εἴτε τελευταῖος ἔmicroπαινε

Ἐπί πλέον τοῦ ἔmicroαθε τήν ἐγκράτεια˙ νά microήν τρώγη πρίν ἀπό τήν ὥρα τοῦ φαγητοῦ Τήν παράβαση τήν θεωροῦσε ὡς πορνεία

Ἐπίσης τόν βοήθησε νά ἀποκτήση ἁπλότητα ἐργατικότητα νοικοκυροσύνη καί προσοχή στήν συmicroπεριφορά του πρός τούς ἄλλους καί τόν προέτρεπε νά microήν ἀναφέρη καθόλου τό ὄνοmicroα τοῦ πειρασmicroοῦ (διαβόλου)

Δυό φορές τήν ἡmicroέρα ὅλη ἡ οἰκογένεια προσευχόταν microπροστά στό εἰκονοστά-σι Ἡ microητέρα του ὅmicroως συνέχιζε νά προσεύχεται καί ὅταν ἔκανε τίς ἐργασίες τοῦ σπιτιοῦ λέγοντας τήν εὐχή

Τέτοια ἦταν ἡ εὐλάβεια τῶν γονέων του ὥστε καί στά ἁλώνια ἔπαιρναν microα-ζί τους ἀντίδωρο

Ὁ microικρός Ἀρσένιος microέ τό ἐνδιαφέρον καί τήν ἐξυπνάδα πού εἶχε εὔκολα ἀφωmicroοίωνε ὅτι καλό ἄκουγε ἀπό τούς γονεῖς του

Ἀκολουθώντας τό παράδειγmicroά τους ἔmicroαθε νά νηστεύη νά προσεύχεται καί νά ἐκκλησιάζεται Ἦταν τό πιό ἀγαπητό ἀπό ὅλα τά παιδιά τῆς οἰκογενείας laquoὉ microέν πατέρας microουraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας laquomicroέ ἀγαποῦσε γιατί εἶχα κλίση στά τεχνικά καί ἔπιαναν τά χέρια microου ἡ δέ microητέρα microου γιά τήν ψεύτικη (λίγη microικρή) εὐλάβεια πού εἶχαraquo

16Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

17

Παιδικές ἀσκήσεις

Ὅταν ἔmicroαθε νά διαβάζη καλά βρῆκε τήν Ἁγία Γραφή καί microελετοῦσε κάθε ἡmicroέρα τό Τετραβάγγελο Εὕρισκε ἐπίσης βίους Ἁγίων καί ἐντρυφοῦσε Εἶχε microα-ζέψει ἕνα κουτί microέ βίους Μόλις γύριζε ἀπό τό σχολεῖο δέν ἤθελε οὔτε νά φάη Πρῶτα πήγαινε ἄνοιγε τό κουτί ἔπαιρνε καί διάβαζε τούς βίους τῶν Ἁγίων Ὁ microεγαλύτερός του ἀδελφός τούς ἔκρυβε ἄν καί εὐλαβής διότι δέν ἤθελε νά ἀσχο-λῆται ὁ microικρός Ἀρσένιος πολύ microέ τά ἐκκλησιαστικά γιά νά microήν παραmicroελῆ τά microαθήmicroατα Ὁ Ἀρσένιος δέν ἔλεγε τίποτε Εὕρισκε ἄλλους βίους Ἁγίων καί τρε-φόταν πνευmicroατικά Κάποτε ὁ microεγάλος του ἀδελφός θαύmicroασε βλέποντάς τον νά διαβάζη τόν βίο κάποιου ἀγνώστου Ἁγίου πού πρώτη φορά microάθαινε τό ὄνοmicroά του laquoΠοῦ τόν βρῆκες πάλι αὐτόν τόν Ἅγιοraquo τόν ρώτησε microέ ἀπορία

Ἡ εὐλαβής Κονιτσιώτισσα Καίτη Πατέρα microεγαλύτερή του στήν ἡλικία ἀνα-φέρει γιά τόν Ἀρσένιο laquoΕἶχε πολύ ἐνδιαφέρον γιά τήν Ἐκκλησία Τόν ρώτησα κάποτε

ndash Παιδί microου ἔφαγες τίποτε σήmicroεραndash Δέν ἔφαγα Τί νά φάω ἀφοῦ ἡ microητέρα microου τά βράζει ὅλα τά φαγητά στήν

ἴδια κατσαρόλα καί τό κρέας καί τά νηστήσιmicroα Ἡ ἴδια κατσαρόλα ἀπορροφᾶ˙ δέν microπορῶ νά φάω

ndashΠαιδί microου ἀφοῦ ἡ microάννα σου εἶναι τόσο καθαρή καί τήν πλένει καλά microέ ἀλισίβα4

ndash Δέν microπορῶ νά φάω ἀπό αὐτά ἀπαντοῦσεraquoΚαί νήστευε νήστευε συνέχεια καί ἀποτραβιόταν microοναχός του γιά νά προ-

σεύχεταιraquoΜαρτυρεῖ καί ὁ ἀδελφός του laquoὉ Ἀρσένιος ἀπό τήν δευτέρα Δηmicroοτικοῦ διά-

βαζε θρησκευτικά βιβλία ἀποmicroονωνόταν καί προσευχόταν πολύ Δέν ἔπαιζε ὅπως τά ἄλλα παιδιάraquo

Ἡ ἔmicroφυτη microοναχική του κλίση ἐκδηλώθηκε ἐνωρίς Αἰσθανόταν ἀγάπη microε-γάλη πρός τόν Θεό καί ἡ προσευχή του ἦταν ἐκδήλωση αὐτῆς τῆς ἀγάπης Στίς microεγάλες γιορτές παρέmicroενε ἄγρυπνος ἄναβε τό καντηλάκι καί προσευχόταν ὄρ-θιος ὅλη τή νύχτα Ὁ microεγαλύτερος ἀδελφός του τόν ἐmicroπόδιζε Ὅταν σηκωνόταν τίς νύχτες νά διαβάση τό Ψαλτήρι δέν τόν ἄφηνε Τόν ἔβαζε κάτω ἀπό τίς κου-βέρτες Γενικά ἡ τακτική τοῦ ἀδελφοῦ του ὄχι microόνο δέν ἔκαmicroψε τόν ζῆλο του ἀλλά αὔξησε τήν ἀγάπη του πρός τόν Θεό

Ὅταν τόν ρωτοῦσαν τί θά γίνει ὅταν microεγαλώση ὁ Ἀρσένιος ἀπαντοῦσε στα-θερά laquoΚαλόγηροςraquo Οἰκονόmicroησε ὁ Θεός καί πῆρε ἀπό microικρός τήν καλή στροφή γι᾿ αὐτό δέν εἶχε ταλαντεύσεις στήν ἐκλογή του Γιά τόν Ἀρσένιο ἕνας δρόmicroος ἀνοιγόταν microπροστά του ἡ ἀγγελική ζωή τῶν microοναχῶν

Ὅτι διάβαζε στά Συναξάρια προσπαθοῦσε νά τό ἐφαρmicroόση Διάβασε πώς ὅταν φοβᾶσαι σέ ἕναν τόπο πρέπει νά συχνάζης ἐκεῖ γιά νά διώξης τόν φόβο5 Ἐπειδή φοβόταν ὅταν περνοῦσε ἀπό τό κοιmicroητήρι ἀποφάσισε νά πάη ἐκεῖ τή νύ-

4 Νερό διηθηmicroένο ἀπό βρασmicroένη στάχτη Χρησιmicroοποιεῖτο παλαιά γιά πλύσιmicroο ρούχων καί οἰκιακῶν σκευῶν

5 Κλῖmicroαξ Κ΄ στ΄ laquoἘν οἷς εἴωθας τόποις ἐκδειmicroατοῦσθαι microή ὄκνει παραγίνεσθαι ἀωρίhellip Πορευόmicroενος προσευχῇ ὁπλίζου˙ καταλαβών τάς χεῖρας διαπέτασονraquo

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

χτα γιά νά τοῦ φύγη ὁ φόβος Ἦταν τότε στήν τετάρτη τάξη τοῦ ΔηmicroοτικοῦlaquoΕἶδαraquo διηγήθηκε laquoἀπό τήν ἡmicroέρα ἕναν ἄδειο τάφο Μόλις νύχτωσε ἡ καρ-

διά microου χτυποῦσε ἀλλά πῆγα καί microπῆκα στόν τάφο Στήν ἀρχή ἦταν δύσκολο ἀλλά microετά συνήθισα Κάθησα ἀρκετή ὥρα καί ἐξοικειώθηκα Πῆρα θάρρος καί ἄρχισα νά γυρίζω ἀπό microνῆmicroα σέ microνῆmicroα ἀλλά πρόσεχα νά microή microέ δοῦν καί microέ περάσουν γιά φάντασmicroα Αὐτό ἦταν˙ πῆγα τρία βράδυα καί ἔmicroεινα microέχρι ἀργά στό κοιmicroητήρι καί microοῦ ἔφυγε ὁ φόβοςraquo

Διηγήθηκε καί τό ἑξῆς laquoὍταν ἀκόmicroη ἤmicroουν στό σχολεῖο διάβαζα τούς βί-ους τῶν Ἁγίων καί ἐπιθυmicroοῦσα ἀπό τότε νά γίνω ἀσκητής Ἔβγαινα συχνά ἔξω ἀπό τό χωριό Ἤmicroουν τότε ἕνδεκα χρονῶν Μιά microέρα ἐπεσήmicroανα ἕναν βράχο microεγάλο Πρωί-πρωί ξεκίνησα γιά νά ἀνεβῶ νά γίνω στυλίτης Πῆγα˙ ἦταν ψηλός ὁ βράχος Ἀνέβηκα microέ δυσκολία καί ἄρχισα νά προσεύχωmicroαι Ἐξάντλησα ὅλες microου τίς δυνάmicroεις καί microετά ἄρχισα νά σκέπτωmicroαι laquoΟἱ ἐρη-microίτες εἶχαν ρίζες καί ἔτρωγαν˙ λίγο νεράκι ἕναν χουρmicroά Ἐσύ δέν ἔχεις τί-ποτε ἐδῶ πάνω στόν βράχο Πῶς θά ζήσειςraquo Τέλος ἀποφάσισα νά κατέβω ἀλλά ἤδη εἶχε νυχτώσει Τό κατέβασmicroα ἦταν πιό δύσκολο γιατί δέν ἔβλεπα Μέ microεγαλύτερη δυσκολία κατέβηκα Ἡ Παναγία microέ φύλαξε καί δέν τσακί-στηκα στά βράχιαraquo

Ἡ ἀδελφή του Χριστίνα θυmicroᾶται ὅτι ἐνῶ κάποτε οἱ γονεῖς τους ἦταν στό χω-ράφι ἄρχισε νά βρέχη Ὁ Ἀρσένιος τούς σκεφτόταν πού βρέχονταν Πῆρε τά δύο microικρότερα ἀδέλφια του πῆγαν στό εἰκονοστάσι γονάτισαν ἔκαναν προσευχή καί ἡ βροχή σταmicroάτησε

Ὅταν ἔπεφταν κεραυνοί συνήθιζε νά λέγη laquoΜέγα τό ὄνοmicroα τῆς Ἁγίας Τριάδοςraquo

Θεοπτία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἈπό ἕνδεκα χρονῶν διάβαζα βίους Ἁγίων καί ἔκανα νηστεῖες καί ἀγρυπνίες Ὁ ἀδελφός microου ὁ microεγαλύτερος ἔπαιρνε καί ἔκρυβε τούς βίους Δέν κατάφερε τίποτε Πήγαινα στό δάσος καί συνέχιζα Κάποιος φίλος του τότε ὁ Κώστας τοῦ εἶπε laquoΘά σοῦ τόν κάνω νά τά παρατήση ὅλαraquo

raquoἮρθε καί microοῦ ἀνέπτυξε τήν θεωρία τοῦ Δαρβίνου Κλονίστηκα τότε καί εἶ-πα laquoΘά πάω νά προσευχηθῶ καί ἄν ὁ Χριστός εἶναι Θεός θά microοῦ παρουσιαστῆ νά πιστέψω Μιά σκιά microιά φωνή κάτι θά microοῦ δείξειraquo Τόσο microοὔκοβε Πῆγα καί ἄρχισα microετάνοιες καί προσευχή γιά ὧρες ἀλλά τίποτε Στό τέλος τσακισmicroένος σταmicroάτησα Μοῦ ἦρθε τότε στήν σκέψη κάτι πού microοῦ᾿χε πεῖ ὁ Κώστας laquoΠαρα-δέχοmicroαι ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἕνας σπουδαῖος ἄνθρωπος δίκαιος ἐνάρετος τόν ὁποῖο ἐmicroίσησαν ἀπό φθόνο γιά τήν ἀρετή του καί τόν καταδίκασαν οἱ συmicroπα-τριῶτες τουraquo Τότε εἶπα laquoἈφοῦ εἶναι τέτοιος καί ἄνθρωπος νά ἦταν ἀξίζει νά τόν ἀγαπήσω νά τόν ὑπακούσω καί νά θυσιασθῶ γι᾿ Αὐτόν Δέν θέλω οὔτε πα-ράδεισο οὔτε τίποτε Γιά τήν ἁγιότητά του καί τήν καλωσύνη του ἀξίζει κάθε θυσίαraquo (Καλός λογισmicroός καί φιλότιmicroο)

raquoὉ Θεός περίmicroενε τήν ἀντιmicroετώπισή microου Ὕστερα ἀπό αὐτό παρουσιάσθηκε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός microέσα σέ ἄφθονο φῶς Φαινόταν ἀπό τήν microέση καί πάνω Μέ κοίταξε microέ πολλή ἀγάπη καί microοῦ εἶπε laquoἘγώ εἰmicroι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή Ὁ πιστε-

18Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

19

ύων εἰς ἐmicroέ κἄν ἀποθάνῃ ζήσεταιraquo6 Τά λόγια αὐτά ἦταν γραmicromicroένα καί στό Εὐαγγέλιο πού κρατοῦσε ἀνοικτό στό ἀριστερό χέρι Τουraquo

Τό γεγονός αὐτό διέλυσε στόν δεκαπενταετῆ Ἀρσένιο τούς λογι-σmicroούς ἀmicroφιβολίας πού τάραζαν τήν παιδική του ψυχή καί γνώρισε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ τόν Χριστό ὡς Θεό ἀληθινό καί Σωτῆρα τοῦ κόσmicroου Βεβαιώθηκε γιά τόν Θεάνθρωπο ὄχι ἀπό ἄνθρωπο ἤ ἀπό βι-βλία ἀλλά ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο πού τοῦ ἀποκαλύφθηκε καί microάλι-στα σέ τέτοια ἡλικία Στερεωmicroένος πλέον στήν πίστη microονολογοῦσε laquoΚώστα ἅmicroα θέλης τώρα ἔλα νά συζητήσουmicroεraquo

Φροντίδα γιά τούς ἄλλους

Ὁ Ἀρσένιος microέ τήν προσεκτική ζωή καί τίς συmicroβουλές του βοήθησε πνευmicroα-τικά καί ἄλλους νέους Συναναστρεφόταν συνήθως microέ microικρότερα παιδιά Τά συγκέντρωνε στήν ἁγία Βαρβάρα διάβαζαν βίους Ἁγίων καί τά παρακινοῦσε νά κάνουν microετάνοιες καί νά νηστεύουν Μερικές microητέρες ἀνησύχησαν καί ἀπέ-τρεπαν τά παιδιά τους νά τόν συναναστρέφωνται Οἱ γονεῖς ἑνός παιδιοῦ microέ τό ὁποῖο ἐργαζόταν στόν ἴδιο microάστορα καί προσεύχονταν microαζί φοβήθηκαν microή γίνη καλόγηρος καί δέν τόν ἄφηναν νά ἔχη σχέση microέ τόν Ἀρσένιο οὔτε νά ἀγωνίζε-ται Ἀργότερα πῆγε νά ἐργασθῆ στήν Γερmicroανία καί σκοτώθηκε Οἱ γονεῖς του αἰσθάνθηκαν τύψεις καί ἔλεγαν laquoΚαλύτερα νά εἶχε γίνει καλόγηροςraquo Κάποιο παιδί πού καταγόταν ἀπό τά Φάρασα ἤθελε ὁ Ἀρσένιος νά τό πάρη microαζί του γιά microοναχό καί προσπαθοῦσε νά πείση τήν microητέρα του Ἄλλον νέο τόν στήριξε νά γίνη ἱερέας Κληρικός καταγόmicroενος ἀπό τήν Κόνιτσα ὁmicroολογεῖ ὅτι βοηθήθη-κε στήν microοναχική του κλίση ἀπό τόν λαϊκό ἀκόmicroη Ἀρσένιο

Εἶχε ἐνδιαφέρον καί πόθο microεγάλο νά γνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό Κάποι-ον γέρο βοσκό πού ζοῦσε microόνος πάνω στά βουνά καί εἶχε πάει στήν Ἐκκλησία δύο-τρεῖς φορές σέ ὅλη του τήν ζωή ὁ Ἀρσένιος τόν πλησίασε καί φρόντισε νά τόν φέρη κοντά στόν Χριστό

Στήν Κόνιτσα κάποιος Μουσουλmicroάνος ὀνόmicroατι Μπαϊράmicroης εἶχε ἄρρωστη τήν microητέρα του Ὁ microικρός Ἀρσένιος πήγαινε τή νύχτα καί βοηθοῦσε τήν ἄρρωστη Ὁ Μπαϊράmicroης ἐξέφρασε τήν ἐπιθυmicroία νά γίνη Χριστιανός

Τά λίγα χρήmicroατα πού ἔπαιρνε ὡς microαθητευόmicroενος ξυλουργός τά microοίραζε ἐλεηmicroοσύνη σέ φτωχά παιδιά τοῦ ὀρφανοτροφείου Ἔφερνε καί στό σπίτι τους φτωχά παιδιά γιά φαγητό

Ὁ κ Χατζηρούmicroπης Ἀπόστολος Κονιτσιώτης ἀναφέρει laquoὉ Ἀρσένης ἦταν ὁ microόνος πού προτιmicroοῦσε νά ἀδικῆται παρά νά ἀδικῆ Εἶχε πάντα στήν τσέπη του ἕνα θρησκευτικό βιβλίο πού τό διάβαζε συχνά Θυmicroᾶmicroαι τόν ζῆλο του νά ἐξα-σφαλίση ἀκροατήριο ἀπό τόν παιδικό κόσmicroο ἀντί ὁποιουδήποτε τιmicroήmicroατος ὅπως λχ νά ἀναλαmicroβάνη τήν φύλαξη τῶν ζώων microας νά γίνεται νεροκουβαλητής microας κἄ ἀρκεῖ ἐmicroεῖς νά τόν προσέχαmicroε ὅταν microᾶς διάβαζε τήν Ἁγία Γραφή

raquoΔέν θά ξεχάσω ποτέ τό πάθος του νά χρωmicroατίζη αὐτά πού ἔλεγε ὅταν ἀνα-φερόταν στήν σταυρική θυσία τοῦ Χριστοῦ Γινόταν τόσο παραστατικός ὥστε

6 Ἰω ια΄ 25

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

κατώρθωνε νά ἀποσπᾶ τήν προσοχή καί τῶν πιό ζωηρῶν παιδιῶν Ἔβλεπα κα-τακάθαρα στό νεανικό του πρόσωπο τήν ἱκανοποίηση καί τήν ἀγαλλίασή του γιατί microποροῦσε νά διδάσκη τόν λόγο τοῦ Κυρίου σέ τόσο ἁγνό ἀκροατήριο Ἀπό ὅσο θυmicroᾶmicroαι αὐτή τήν τακτική τήν συνέχισε τέσσερα microέ πέντε χρόνια microέχρι πού πῆγε στρατιώτηςraquo

Ὁ Ἀρσένιος πέρασε τά νεανικά του χρόνια microέ ἀmicroεριmicroνία καί ἀγῶνες ἀσκητι-κούς Ἔπειτα ἦρθαν τά δύσκολα χρόνια τοῦ Ἑλληνοϊταλικοῦ πολέmicroου τῆς Κα-τοχῆς καί τοῦ ἀνταρτοπολέmicroου Τότε πέρασε πολλές δυσκολίες καί κινδύνους

Στόν ἀνταρτοπόλεmicroο τόν συνέλαβαν οἱ κοmicromicroουνιστές αἰχmicroάλωτο καί τόν φυ-λάκισαν Κακοπάθησε ὅσο διάστηmicroα ἔmicroεινε στήν φυλακή καί ὑπέφερε ἀπό τίς ψεῖρες καί τό πολύ στρίmicroωγmicroα Σέ ἕνα microικρό δωmicroάτιο ἔβαλαν πολλούς Ὅταν ξάπλωναν ὁ τελευταῖος ἔmicroπαινε σάν σφήνα ἀνάmicroεσά τους

Δοκιmicroάστηκε καί ἠθικῶς γιατί τόν ἔκλεισαν σέ ἕνα δωmicroάτιο microόνο του καί ὕστερα ἔβαλαν δύο ἀντάρτισσες σχεδόν γυmicroνές Προσευχήθηκε ἔντονα ἐπικα-λούmicroενος τήν Παναγία καί ἀmicroέσως ἔνιωσε laquoδύναmicroιν ἐξ ὕψουςraquo πού τόν ἐνίσχυ-σε καί τίς ἔβλεπε microέ ἀπάθεια σάν ἀδελφές του ὅπως ὁ Ἀδάmicro τήν Εὔα στόν πα-ράδεισο Τίς microίλησε microέ τρόπο καλό Ἐκεῖνες ἦρθαν σέ συναίσθηση ντράπηκαν καί ἔφυγαν κλαίγοντας

Ἄν καί ὁ πόλεmicroος ἔκανε τόν Ἀρσένιο νά ἀναβάλη τήν ἀναχώρησή του ὅmicroως ὁ ζῆλος του δέν ψυχράνθηκε Στούς ἀγῶνες καί στίς ἀσκήσεις προσέθετε νέους ἀγῶνες καί ὑψηλότερες ἀσκήσεις Ἔβλεπε τά ἐθνικά πράγmicroατα σέ ἄσχηmicroη κα-τάσταση Σέ λίγο θά τόν καλοῦσαν νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα

Στό ἐξωκκλήσι τῆς ἁγίας Βαρβάρας παρακάλεσε τήν Παναγία laquoἌς ταλαιπω-ρηθῶ ἄς κινδυνεύσω microόνο νά microή σκοτώσω ἄνθρωπο καί ν᾽ ἀξιωθῶ νά γίνω microοναχόςraquo

Τότε ἔκανε τάmicroα ἄν τόν διαφυλάξη ἡ Παναγία στόν πόλεmicroο νά ὑπηρετήση γιά τρία χρόνια τό Μοναστήρι της πού τό ἔκαψαν οἱ Γερmicroανοί καί νά βοηθήση νά κτισθῆ πάλι ἡ Ἱερά Μονή Στοmicroίου

20Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

21

Γ΄ ΣTΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ

Ἀσυρmicroατιστής φιλότιmicroος

Τ ό ἔτος 1945 κλήθηκε νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα Παρουσιάστηκε στό Ναύπλιο καί πῆρε τήν εἰδικότητα τοῦ διαβιβαστοῦ Κατόπιν πῆρε microε-τάθεση στό Ἀγρίνιο Τόν ρωτοῦσαν

ndash Τί microέσο ἔχεις καί πῆρες τόσο καλή εἰδικότηταndash Δέν ἔχω microέσοndash Ἄστ᾿ αὐτάndash Ἔ τόν Θεό ἀπαντοῦσεΚαί πράγmicroατι laquoἦν Κύριος microετ᾿ αὐτοῦ καὶ ἦν ἀνὴρ ἐπιτυγχάνωνraquo7Ἡ ἀγάπη του πρός τούς ἄλλους ἔφθανε microέχρι θυσίας Ἔκανε τίς ὑπηρεσίες

τους ἐργαζόταν πολύ Ὅταν κάποιος ζητοῦσε ἔξοδο ὁ Ἀρσένιος πρόθυmicroα τόν ἀντικαθιστοῦσε Πολλοί ἐκmicroεταλλεύονταν τήν καλωσύνη του καί τόν θεωροῦ-σαν κορόιδο Ὁ ἴδιος ὅmicroως ἔνιωθε χαρά ἀπό τήν θυσία καί συγχρόνως εὕρισκε εὐκαιρία νά microένη microόνος καί νά προσεύχεται Ὁ Διοικητής του ἔλεγε laquoΤί θά γί-νει microέ αὐτόν τόν ἄνθρωπο (Ἀρσένιο) Δέν λέει ποτέ νά ξεκουραστῆraquo

Κάποτε εἶχε 395 πυρετό ἀλλά δέν ζήτησε νά βγῆ ἐλεύθερος ὑπηρεσίας Τελι-κά δέν ἄντεξε καί ἔπεσε λιπόθυmicroος Οἱ στρατιῶτες τόν ἔβαλαν στό φορεῖο γιά νά τόν πᾶνε στό Νοσοκοmicroεῖο καί τόν φώναζαν εἰρωνικά microέ microοναχικά ὀνόmicroατα laquoἜ Βενέδικτε Ἀκάκιεraquo Εἶχαν καταλάβει ὅτι θά γίνει microοναχός Ἡ εἰρωνεία microε-τατράπηκε σιγά-σιγά σέ ἐκτίmicroηση καί θαυmicroασmicroό Τούς ἀλλοίωσε ὁ τρόπος τῆς ζωῆς του ἡ microεγάλη ἀγάπη καί ὁ ἀκέραιος χαρακτήρας του Δέν τόν θεωροῦσαν πλέον κορόιδο ἀλλά θησαυρό καί εὐλογία γιά τήν Μονάδα

Πάντως ἡ εἰδικότητα τοῦ ἀσυρmicroατιστοῦ τόν ἀπάλλαξε ἀπό τήν ἔνοπλη συmicro-microετοχή στόν πόλεmicroο καί ἔτσι θεία χάριτι διαφυλάχθηκε ἀπό τό νά φονεύση ἄνθρωπο Προοιmicroίαζε δέ καί τήν microετέπειτα ἰδιότητά του ὡς microοναχοῦ νά στέλνη σήmicroατα στόν Θεό (νά προσεύχεται)

Κακουχίες

Ἡ διλοχία πού ὑπηρετοῦσε ὁ Γέροντας ἔκανε πολεmicroικές ἐπιχειρήσεις καί οἱ

7 Γέν λθ΄ 2

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

κακουχίες πού πέρασαν microοιάζουν ἀπίστευτεςΔιηγεῖτο ὅτι κάποτε τελείωσαν τά τρόφιmicroα καί ἔτρωγαν σπυρωτό χιόνι Ἄλ-

λοτε ἔmicroειναν νηστικοί γιά δεκατρεῖς ἡmicroέρες καί ἐπέζησαν τρεφόmicroενοι microόνον microέ ἄγρια κάστανα Συχνότερα ὑπέφεραν ἀπό τήν δίψα Ἀναγκάζονταν τότε νά πί-νουν στάσιmicroο νερό ἀπό τίς πατηmicroασιές τῶν ζώων Ὁ microεγάλος ἐχθρός ἦταν τό κρύο Κοιmicroόνταν στίς σκηνές καί τό πρωί ξυπνοῦσαν θαmicromicroένοι στά χιόνια˙ microε-τροῦσαν τούς κρυοπαγηmicroένους Ἕνα πρωινό ἔβγαλε εἴκοσι ἕξι κρυοπαγηmicroένους σκάβοντας microέ τόν κασmicroά τά χιόνια Κάποτε ἔmicroεινε γιά τρεῖς ἡmicroέρες στά χιόνια καί ἔστελνε σήmicroατα στό Ἀρχηγεῖο Ἔπαθε καί ὁ ἴδιος κρυοπαγήmicroατα Οἱ σάρκες τῶν ποδιῶν του ξεφλουδίζονταν Τόν ἔστειλαν στό Νοσοκοmicroεῖο ἀλλά βοήθησε ὁ Θεός νά microήν ἀκρωτηριασθῆ Ἄλλοτε τόν κλώτσησε ἕνα microουλάρι Τό χτύπηmicroα ἦταν πολύ δυνατό Μελάνιασε τό στῆθος του καί φαίνονταν τά σηmicroάδια ἀπό τά πέταλα Λιποθύmicroησε καί ὅταν συνῆλθε συνέχισε τήν πορεία

Χαιρόταν νά βρέχεται νά κρυώνη νά κουράζεται ὁ ἴδιος γιά νά microήν ταλαι-πωροῦνται οἱ ἄλλοι

Μερικοί στρατιῶτες ὅταν ἔκαναν ζηmicroιά γιά νά δικαιολογηθοῦν τήν ἐπέρρι-πταν στόν Ἀρσένιο Ὁ Ἀξιωmicroατικός τόν microάλωνε καί ἐκεῖνος γιά νά microήν τούς ἐκθέση ὑπέmicroενε microέ ταπείνωση σιωπηλά τούς ἐλέγχους

Ὁ Διοικητής ὅmicroως τόν ἐκτιmicroοῦσε καί τόν ἐmicroπιστευόταν Στίς δύσκολες ἀπο-στολές ἔστελνε τόν Ἀρσένιο γιατί γνώριζε ὅτι ἦταν ἱκανώτατος καί ἔφερνε σέ πέρας ὅτι τοῦ ἀνέθεταν

Μόνο microιά φορά πῆρε ἄδεια καί πῆγε στό σπίτι του Ἐκεῖ ἀρρώστησε ἔχασε πολύ αἷmicroα καί εἰσήχθη στό Νοσοκοmicroεῖο Ἰωαννίνων γιά δεκαπέντε ἡmicroέρες Ὅταν συνῆλθε ἐπέστρεψε στήν Μονάδα του

Ἀσκήσεις καί ἐmicroπειρίες

Μέσα σέ τέτοιες ταλαιπωρίες ἔκανε καί ἀγῶνα πνευmicroατικό Νήστευε καί προσευχόταν Συνήθως ἔτρωγε τό microισό φαγητό καί ὅταν σήmicroαινε σιωπητήριο γιά ὕπνο ὁ Ἀρσένιος ἀνέβαινε στήν ταράτσα τοῦ κτιρίου καί ἄρχιζε τίς προσευ-χές

laquoΜιά περίοδοraquo ἔλεγε laquoἔκανα πέντε microῆνες νά λειτουργηθῶ διότι ποῦ νά βρε-θῆ παπᾶς καί Ἐκκλησία πάνω στά βουνά Ὅταν microετά microέ ἔστειλε ὁ Διοικητής στό Ἀγρίνιο νά πάρω ἀνταλλακτικά γιά τόν ἀσύρmicroατο στόν δρόmicroο πού βάδιζα πέρασα ἔξω ἀπό microιά Ἐκκλησία ὅπου microέσα γίνονταν οἱ Χαιρετισmicroοί Ἔκανα τόν σταυρό microου προσκύνησα καί microέ πῆραν τά δάκρυα laquoΠαναγία microου πῶς ἔχω γί-νει ἔτσιraquo εἶπα Ποῦ νά φανταζόmicroουν τότε ὅτι ἀργότερα θά οἰκονοmicroοῦσε ὁ Θε-ός νά ἔχω Ἐκκλησάκι καί microέσα στό Καλύβι microουraquo Καί δόξαζε γι᾿ αὐτό ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς του τόν Θεό

Συγκρίνοντας αὐτά πού πέρασε στόν Στρατό microέ τήν ἄσκηση πού ἔκανε ὡς microο-ναχός ἔλεγε microέ αὐτοmicroεmicroψία laquoΓιά τόν Χριστό δέν ἔκανα τίποτε Ἄν αὐτή τήν ἄσκη-ση (ταλαιπωρία στόν Στρατό) τήν ἔκανα σάν καλόγηρος θά εἶχα ἁγιάσειraquo

Ὡς στρατιώτης ἔζησε θεῖες ἐmicroπειρίες Κάποτε προσευχόταν σέ ἐρηmicroικό microέρος καί ἡρπάγη σέ θεωρία Διηγήθηκε καί τό ἐξῆς laquoΚάποτε πού εἴχαmicroε πάει στό πε-δίο βολῆς στήν Τρίπολη εἶδα ἕνα ἀλλοιώτικο φῶς νά βγαίνη ἀπό microιά ρεmicroατιά

22Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

23

καί νά διαχέεται σέ ὅλο τό πεδίο βολῆς ἐνῶ ἦταν microέρα Ἀποροῦσα τί νἆταν αὐτό τό φῶς πού οἱ ἄλλοι δέν ἔβλεπαν Ἀργότερα κατάλαβα Ἐπειδή ἐκεῖ γίνονταν ἐκτελέσεις καταδίκων καί ἴσως νά εἶχαν ἐκτε-λεσθῆ ἄδικα καί κάποιοι ἀθῶοι γι᾿ αὐτό φαινόταν ἐκεῖνο τό φῶς Ὁ Θεός φύλαξε πού δέν microέ ἔστειλαν στό ἐκτελεστικό ἀπόσπασmicroα Φυ-σικά δέν θά microποροῦσα (νά σκοτώσω)hellipraquo

Θυσία γιά τούς ἄλλους

Οἱ περισσότεροι στρατιῶτες εἶχαν πνεῦmicroα θυσίας ἀλλά ὁ Ἀρσένιος ἦταν ἄφοβος στούς κινδύνους καί στόν θάνατο Πολλές φορές κινδύνευσε νά συλληφθῆ αἰχmicroάλωτος καί ἀντίκρυσε τόν θάνατο ἀπό πολύ κοντά

Κάποτε ἐπρόκειτο νά ρίξουν κλῆρο γιά τό ποιός θά πάει στό χωριό γιά ἐφό-δια laquoΘά πάω ἐγώraquo εἶπε ὁ Ἀρσένιος Τόν εἶδαν οἱ ἀντάρτες ἀλλά τόν πέρασαν γιά δικό τους Πῆρε τά ἐφόδια καί γύρισε πίσω

Ὅταν ἔβαζαν κάποιον νά κάνη ἐπικίνδυνη βάρδια ἤ περίπολο τόν ρωτοῦσε ὁ Ἀρσένιος laquoΤί οἰκογένεια ἔχειςraquo Ἄν τοῦ ἔλεγε laquoεἶmicroαι παντρεmicroένος ἔχω καί παιδίraquo ἔλεγε laquoκαλάraquo Πήγαινε στό ὑπασπιστήριο τόν ἄλλαζε καί πήγαινε αὐ-τός στήν θέση του

Τόν ἄλλο ἀσυρmicroατιστή δέν τόν ἄφηνε νά κουβαλᾶ οὔτε τόν ἀσύρmicroατο οὔτε τήν microπαταρία γιά νά εἶναι ἐλεύθερος σέ περίπτωση κινδύνου νά σωθῆ

laquoΣέ microιά microάχηraquo διηγήθηκε laquoεἶχα σκάψει microιά microικρή λακκούβα Ἔρχεται ἕνας καί microοῦ λέει laquoΝά microπῶ καί ἐγώraquo Στριmicroώχθηκα καί microέ δυσκολία χωρέσαmicroε Ἔρ-χεται καί ἄλλος Τόν ἄφησα καί αὐτόν καί ἐγώ βγῆκα ἔξω Σέ microιά στιγmicroή microέ πα-ίρνει ἕνα βλῆmicroα ξυστά στό κεφάλι Δέν εἶχα κράνος φοροῦσα microόνο κουκούλα Πιάνω microέ τό χέρι microου τό κεφάλι δέν βλέπω αἵmicroατα Τό ξαναπιάνω τίποτα Τό βλῆmicroα εἶχε περάσει ξυστά ἀπό τό κεφάλι microου καί εἶχε ξυρίσει microόνο τά microαλλιά καί ἔκανε microιά γραmicromicroή ἕξι πόντους φάρδος χωρίς microαλλιά καί οὔτε γρατζουνιά δέν ἄφησε Τό εἶχα κάνει microέ τήν καρδιά microου laquoΚαλύτεραraquo εἶπα laquoνά σκοτωθῶ microιά φορά ἐγώ παρά νά σκοτωθῆ ὁ ἄλλος καί microετά νά microέ σκοτώνη ἡ συνείδη-σή microου σέ ὅλη microου τήν ζωή Πῶς νά ἀντέξω microετά ὅταν θά σκέφτοmicroαι ὅτι microπο-ροῦσα νά τόν σώσω καί δέν τόν ἔσωσαraquo Καί ὁ Θεός φυσικά βοηθᾶ πολύ αὐτόν πού θυσιάζεται γιά τούς ἄλλουςraquo

Εὐεργετεῖ καί συκοφαντεῖται

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἜκανα ἔρανο microεταξύ τῶν στρατιωτῶν καί ἀγόρασα καντήλια καί microανουάλια γιά κάποιο ἐξωκκλήσι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρό-microου Ἐκεῖ κοντά εἶχε καταυλισmicroό ἡ διλοχία microας

raquoἮρθαν χειmicroῶνα καιρό οἱ microεταγωγικοί (χωρικοί κυρίως γυναῖκες καί παιδιά) microέ τά ζῶα καί microᾶς ἔφεραν προmicroήθειες Ἐπειδή χάλασε ὁ καιρός καί ἄρχισε νά χιονίζη κάθησαν νά διανυκτερεύσουν σέ πρόχειρες ἐλάτινες σκηνές

raquoΚάποιος Ἀνθυπολοχαγός κτηνώδης ἐνωχλοῦσε microιά νέα Ἐκείνη ἡ καηmicroένη προτίmicroησε νά πεθάνη παρά νά ἁmicroαρτήση Ἔφυγε καί τήν ἀκολούθησε καί microιά

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ἡλικιωmicroένη Βάδιζαν microέσα στά χιόνια καί βρέθηκαν στό ἐξωκκλήσι ἀλλά ἡ πόρτα ἦταν κλειστή Ἔmicroειναν ἔξω κάτω ἀπό τό ὑπόστεγο τρέmicroοντας ἀπό τό κρύο

raquoΤήν ἴδια νύχτα microοῦ ἦρθε ξαφνικά ἕνας ἐπίmicroονος λογισmicroός νά πάω στό ἐξωκ-κλήσι νά ἀνάψω τά καντήλια Τό χιόνι εἶχε φθάσει τά ὀγδόντα ἑκατοστά περί-που Πῆγα καί χωρίς νά γνωρίζω τί προηγήθηκε βρῆκα ἔξω ἀπό τό ἐξωκκλήσι τίς δύο γυναῖκες microελανιασmicroένες ἀπό τό κρύο Τίς ἔδωσα ἀπό ἕνα γάντι ἄνοιξα τήν πόρτα microπῆκαν microέσα καί ἀφοῦ συνῆλθαν κάπως διηγήθηκαν τά σχετικά laquoἘγώraquo εἶπε ἡ νέα laquoἔκανα ὅτι microποροῦσα Ἀπό ᾿κεῖ καί πέρα ἄς κάνη καί ὁ Θε-ός τά ὑπόλοιπαraquo

raquoΤίς συmicroπόνεσα τίς καηmicroένες καί αὐθόρmicroητα τίς εἶπα laquoΤελείωσαν τά βάσα-νά σας Αὔριο θά πᾶτε στά σπίτια σαςraquo ὅπως καί συνέβηraquo

Ὁ Ἀνθυπολοχαγός ὅταν ἔmicroαθε ὅτι ὁ Ἀρσένιος τίς βοήθησε καί σώθηκαν ἴσως γιά νά καλύψη τήν ἐνοχή του διέδιδε συκοφαντικά ὅτι ὁ Ἐζνεπίδης ἔβαλε στήν Ἐκκλησία τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια Τόν κάλεσε ὁ Διοικητής σέ ἀπολογία laquoΤόσο ἀσυνείδητος εἶmicroαι κ Διοικητά νά βάλω τούς microεταγωγικούς microέ τά microουλάρια microέσα στήν Ἐκκλησίαraquo εἶπε Ὅmicroως δέν φανέρωσε τήν ὑπόθεση τοῦ ἔνοχου Ἀνθυπολοχαγοῦ˙ ἀπολογήθηκε microόνον ἐπειδή τόν κατηγόρησαν γιά καταφρόνηση τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ

Σώζει τήν Μονάδα τους

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΚάποτε ἡ διλοχία microας βρέθηκε περικυκλωmicroένη ἀπό χίλιους ἑξακόσιους ἀντάρτες σέ ἕνα φυσικό ὀχύρωmicroα ἀπό βράχο Ὅλοι οἱ στρα-τιῶτες κουβαλοῦσαν πυροmicroαχικά καί ὁ Διοικητής κάλεσε καί microένα νά ἀφήσω τόν ἀσύρmicroατο νά κουβαλάω καί ἐγώ Μάλιστα microέ ἀπείλησε καί microέ τό πιστόλι Νόmicroιζε ὅτι ἀπέφευγα νά κουβαλάω γιατί ἤθελα δῆθεν νά κρύβωmicroαι

raquoΚουβαλοῦσα ἀλλά πήγαινα καί στόν ἀσύρmicroατο καί προσπαθοῦσα νά πιά-σω ἐπαφή microέ τό Ἀρχηγεῖο Ὁπότε ἀπό τά πολλά ἔπιασα ἐπαφή καί ἔδωσα νά καταλάβουν ὅτι βρισκόmicroαστε σέ δύσκολη θέση Τήν ἄλλη microέρα ἐνῶ οἱ ἀντάρ-τες εἶχαν πλησιάσει πολύ κοντά ὥστε νά ἀκούγωνται οἱ βρισιές τους ἦρθε ἡ ἀεροπορία καί τούς διεσκόρπισεraquo

Τό γεγονός αὐτό ἀνέφερε ἀργότερα ὁ Γέροντας σάν παράδειγmicroα σέ ὅσους ρωτοῦσαν laquoΤί προσφέρουν οἱ microοναχοί στήν ἔρηmicroο καί δέν βγαίνουν στόν κόσmicroο νά βοηθήσουνraquo laquoΟἱ microοναχοίraquo ἀπαντοῦσε laquoεἶναι οἱ ἀσυρmicroατιστές τῆς Ἐκκλη-σίας Ὅταν πιάσουν ἐπαφή microέ τόν Θεό διά τῆς προσευχῆς τότε ἔρχεται καί βο-ηθᾶ ὁ Θεός καλύτερα Ἕνα ἀκόmicroη λιανοντούφεκο δέν ἔκανε τίποτε ἐνῶ ὅταν ἦρθε ἡ ἀεροπορία ἔκρινε τήν microάχηraquo

Αὐτοθυσία

Ὁ νῦν microοναχός Ἀρσένιος ἀπό τήν Κέρκυρα καί τότε κ Παντελής Τζέκος συ-στρατιώτης τοῦ Γέροντα διηγεῖται

laquoΣτή Ναύπακτο ἐνῶ ἔπαιρνα ἕνα σῆmicroα ἀπό τήν Πάτρα microέ πλησιάζει ὁ Ἀρ-σένιος καί microοῦ λέει

24Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

25

ndash Ξέρεις Εἴmicroαστε ἀδέλφιαndash Ἀπό ποῦ εἴmicroαστε ἀδέλφιαΜοῦ προτείνει τά δυό χοντρά δάχτυλα8 καί microοῦ λέειndash Ἔχοmicroε τά ἴδια δάχτυλα ὅmicroοια τά δικά σου καί τά δικά microου γι᾿

αὐτό εἴmicroαστε ἀδέλφιαraquoἙνώθηκαν microέ ἀδελφική φιλία καί κάποτε ὁ Ἀρσένιος microέ κίνδυνο

τῆς ζωῆς του τόν ἔσωσε Ἡ διήγηση εἶναι αὐτούσια τοῦ κ Παντελῆ microόνο πού διακόπτεται ἀπό λυγmicroούς καί ἄφθονα δάκρυα συγκινήσεως καί εὐγνωmicroοσύνης γιά τόν φίλο καί σωτῆρα του

laquoΚοντά στή Ναύπακτο κάναmicroε microιά microάχη Ἐκεῖ πού ὑποχωρούσαmicroε διότι εἶχαν περισσότερες δυνάmicroεις οἱ ἀντάρτες σέ κάποια στιγmicroή ἔπε-σα καί χτύπησα γιατί εἶχα ἕναν βαρύ ἀσύρmicroατο στήν πλάτη Ὅταν ἔφθασαν οἱ στρατιῶτες στήν γραmicromicroή πού εἶχαν ὁριοθετήσει οἱ ἀξιωmicroατικοί microας εἶδε ὁ Ἀρσέ-νιος ὅτι ἔλειπα Βγάζει τόν ἀσύρmicroατό του καί τρέχει Τοῦ φώναζαν οἱ ἀξιωmicroατι-κοί καί οἱ στρατιῶτες laquoἌσ᾿ τον αὐτόν Πάει αὐτός χάθηκεraquo Ἦρθε κοντά microου ὅπως microοῦ εἶπαν microετά οἱ ἄλλοι microέ σήκωσε microέ ἔβαλε στήν πλάτη του καί microέ πῆρε στίς γραmicromicroές πίσω Ὅταν συνῆλθα ἄκουσα νά τοῦ λέγη ὁ λοχαγός Βουδούρης laquoἘσύ κάποιον Ἅγιο ἔχεις καί σέ βοήθησε καί βοήθησες καί τοῦτον ἐδῶraquo Ρώτη-σα laquoΤί ἔγινε παιδιάraquo Καί microοῦ ἐξήγησαν Ἐκεῖ πού ἔπεσα ἦταν ἑκατό microέτρα ἀπό τήν γραmicromicroή τῶν ἀνταρτῶν καί διακόσια ἀπό τήν γραmicromicroή τήν δική microαςraquo

Προσεύχεται ἐν microέσω σφαιρῶν

laquoΜιά microέραraquo συνεχίζει ὁ κ Παντελής laquoἤmicroασταν πάνω σέ ἕνα ὕψωmicroα πού λεγόταν laquoΦονιάςraquo Μᾶς εἶχαν ἀποκλείσει οἱ ἀντάρτες καί δέν microπορούσαmicroε νά φύγουmicroε ἀπό πουθενά γιατί δέν ὑπῆρχε διέξοδος Ὁ Ἀρσένιος ἦταν ὄρθιος Οἱ σφαῖρες ἔπεφταν καί σφύριζαν Ἐγώ τόν ἔπιανα ἀπό τό χιτώνιο καί τόν τρα-βοῦσα νά πέση κάτω Αὐτός τίποτε Κοίταζε ψηλά καί εἶχε τά χέρια του ἔτσι σταυρωmicroένα Ἔ φαίνεται microᾶς λυπήθηκε ὁ Μεγαλοδύναmicroος καί κάποια στιγmicroή ἦρθαν τά ἀεροπλάνα καί ἄνοιξαν δρόmicroο Ὅταν φεύγαmicroε τοῦ λέω

ndash Καλά Χριστιανέ microου γιατί δέν ἔπεφτες κάτωndash Προσευχόmicroουνndash Προσευχόσουν ρώτησα microέ microεγάλη ἀπορίαraquoΤί δύναmicroη εἶχε ἡ προσευχή του καί πόσο microεγάλη ἦταν ἡ πίστη του ὥστε νά

ἀψηφᾶ τίς σφαῖρες Τό πιθανώτερο ἦταν νά παρακαλοῦσε τόν Θεό νά σωθοῦν οἱ ἄλλοι καί ἄς σκοτωθῆ ὁ ἴδιος Γι᾿ αὐτό στεκόταν ὄρθιος καί ἀκάλυπτος Καί ὁ δίκαιος Θεός βλέποντας τήν αὐτοθυσία του τόν ἔσωσε microαζί microέ τούς ἄλλους

Ἀνυπακοή σέ βλάσφηmicroο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας ἕνα περιστατικό πού συνέβη λίγο καιρό πρίν ἀπολυ-

8 Ἦταν πράγmicroατι χαρακτηριστικοί οἱ ἀντίχειρες τοῦ Γέροντα Ἡ τελευταία φάλαγγα τῶν δακτύλων ἦταν πιό microικρή καί τά νύχια σχεδόν microισά

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

θῆ laquoΓυρίζαmicroε ἀπό τήν Φλώρινα ἀφοῦ εἶχε τελειώσει ὁ πόλεmicroος Στό δρόmicroο τῆς ἐπιστροφῆς ἄκουσα τόν Λοχαγό νά βρίζη τά θεῖα Τόν πλησίασα καί τοῦ εἶπα laquoἈπό αὐτή τήν στιγmicroή ἀρνοῦmicroαι νά ἐκτελέσω ὁποιαδήποτε διαταγή σας διότι βρίζοντας τά θεῖα προσβάλατε καί τήν πίστη microου καί τόν ὅρκο microου (Πατρίδα-θρησκεία- οἰκογένεια)raquo Ἀκούγοντας αὐτά προσβλήθηκε καί microέ ἀπεκάλεσε αὐ-θάδη Ὅταν ἀργότερα microοῦ εἶπε laquoΣέ διατάσσωraquo ἀπάντησα laquoΣᾶς τό δήλωσα πρίν ἀπό λίγο ὅτι στό ἑξῆς δέν θά ἐκτελῶ διαταγές σαςraquo Ὁ Ἀξιωmicroατικός τότε microοῦ εἶπε laquoἌς θεωρήσουmicroε τό θέmicroα λῆξανraquo

raquoὍταν φθάσαmicroε στό στρατόπεδο πῆγα χωρίς καθυστέρηση καί ἀνέφερα ὅσα συνέβησαν στόν Διοικητή Ἐκεῖνος microοῦ εἶπε ὅτι ἡ ἄρνηση νά ἐκτελῶ διαταγή ἀνωτέρου συνεπάγεται στρατοδικεῖο Ξαναδήλωσα ὅτι δέν πρόκειται νά ἐκτε-λέσω διαταγές τοῦ Λοχαγοῦ διότι εἶναι ἐπίορκος ἐπειδή βρίζει τόν Θεό στόν ὁποῖο καί οἱ δυό ὡρκιστήκαmicroε Καί εἶπα microέ ἀγανάκτηση laquoΠειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ microᾶλλον ἤ ἀνθρώποιςraquo9

Ὁ Ἀρσένιος ἀφοῦ γιά microιά πενταετία περίπου ὑπηρέτησε τήν Πατρίδα τόν Μάρ-τιο τοῦ 1950 πῆρε τό ἀπολυτήριο τοῦ Στρατοῦ ἀπό τήν Μακρακώmicroη Λαmicroίας

Ὅταν ἀποχαιρετοῦσε τόν φίλο του κ Παντελῆ ἐκεῖνος τόν προσκάλεσε νά ἐγκατασταθοῦν στήν Κέρκυρα microαζί νά φτιάξουν ἀπό ἕνα σπίτι καί νά κάνουν οἰκογένεια Ὁ Ἀρσένιος ἀρνήθηκε λέγοντας ὅτι θά γίνει καλόγηρος

Τελείωσε τήν στρατιωτική του θητεία καί τώρα ἐπιθυmicroοῦσε microιά ἄλλη στρα-τεία τήν κατάταξή του στό microοναχικό τάγmicroα γιά νά ὑπηρετῆ τόν ἐπουράνιο Βασιλέα

9 Πράξ ε΄ 29

26Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

27

Δrsquo ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

ΣΤΙΣ ΜΟΝΕΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

Ἀγῶνες ἀρχαρίου

Ὁ Ἀρσένιος προσῆλθε στήν ἱερά Μονή Ἐσφιγmicroένου τοῦ Ἁγίου Ὄρους πού τότε δέν εἶχε γίνει ζηλωτική γιά νά microονάση Ἔχοντας πρότυπα τούς ὁσίους Πατέρες προσπαθοῦσε νά τούς microιmicroηθῆ Ἔβαλε ὡς θεmicroέ-

λιο τῆς microοναχικῆς ζωῆς τήν ταπεινοφροσύνη καί τήν ὑπακοή καί ἐπιδόθηκε σέ ἀγῶνες ὑπέρ τήν ἀντοχή του

Τίς ἡmicroέρες κοπίαζε σωmicroατικά καί τίς νύχτες παρέmicroενε ἄϋπνος προσευχόmicroε-νος καί δοξολογώντας τόν Θεό Αἰσθανόταν microεγάλη κούραση ἀλλά ἦταν ἀνυπο-χώρητος στήν ἄσκηση Συνεχῶς πρόσθετε νέους ἀγῶνες πάντα microέ εὐλογία καί παρακολούθηση ἀπό τόν Ἡγούmicroενο Ὅλα τά ἔκανε microέ χαρούmicroενη διάθεση

Ἔλεγε laquoΚάναmicroε πολύ σκληρή δουλειά στόν τόρνο ὅλη τήν ἡmicroέρα Τό βράδυ πήγαινα στό Ἀρχονταρίκι καί βοηθοῦσα microέχρι τίς 10 ἤ 11 ἡ ὥρα Δέν microοῦ ἔmicroενε χρόνος οὔτε γιά πνευmicroατικά Γι᾿ αὐτό στήν συνέχεια ὅταν πήγαινα στό Κελλί microου δέν κοιmicroόmicroουν microόνο ἔβαζα ἕνα τέταρτο τά πόδια ψηλά γιά νά ξεκουραστοῦν λίγο καί νά κατέβη τό αἷmicroα (πού microαζευόταν ἀπό τήν πολύωρη ὀρθοστασία) Μετά στεκόmicroουν ὄρθιος σέ microιά λεκάνη microέ νερό γιά νά microή microέ παίρνη ὁ ὕπνος καί ἔκανα τά κοmicroποσχοίνια Κοιmicroόmicroουν microισή microέχρι microία ὥρα καί microετά πήγαινα στήν ἀκολουθία γιά νά διαβάσω τό Μεσονυκτικό Καί ἐπειδή εἶχα τόν λογισmicroό microήπως δέν θά κατάφερνα ἀργότερα νά κάνω τά καθήκοντα τοῦ microεγαλοσχή-microου ζήτησα εὐλογία ἀπό τόν Ἡγούmicroενο καί microοῦ ἔδωσε νά κάνω τόν κανόνα τοῦ microεγαλοσχήmicroου ἀπό δόκιmicroος Ὄχι ἀπό ἐγωισmicroό ἀλλά microήπως δέν microπορέσω νά ἀνταποκριθῶ στίς ὑποχρεώσεις τοῦ Σχήmicroατος Δέν τἄκανα microέ ὑπερηφάνεια laquoἌν δέν microπορῶraquo ἔλεγα laquoνά microήν κοροϊδεύω τόν ἑαυτό microουraquo

Στήν Ἐκκλησία δέν καθόταν καθόλου Στεκόταν ὄρθιος στό στασίδι Πήγαι-νε καmicromicroιά φορά νά τόν κλέψη ὁ ὕπνος καί ἀmicroέσως τιναζόταν

Τόν χειmicroῶνα δέν ἄναβε φωτιά Εἶχε τόση ὑγρασία στό Κελλί πού ἡ microούχλα γινόταν σάν βαmicroβάκια στούς τοίχους Ὅταν τό κρύο ἦταν ἀνυπόφορο εἶχε ἕνα δέρmicroα ζώου ἀπό αὐτά πού ἔκανε τά σαmicroάρια καί τύλιγε τά πόδια του Δούλευε ἔξω στό κρύο microόνο microέ τό ζωστικό καί ἔβαζε ἀπό microέσα ἕνα χαρτί γιά νά τόν προστατεύη λίγο

Πρίν ἀπό τήν Μεγάλη Σαρακοστή εἶχαν τυπικό στό Μοναστήρι νά δίνουν σέ

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

ὅλους τούς πατέρες ἀπό ἕνα κουτί γάλα Καί ἐκεῖνο ὁ Ἀρσένιος δέν τό ἔπινε ἀλλά τό ἔδινε στόν γερο-Νικήτα πού ἦταν προφυmicroατικός Στή νηστεία τά φασό-λια δέν τά microασοῦσε καλά γιά νά ἀργοῦν νά χωνέψουν καί ἔτσι νά τόν κρατοῦν κάπως Κοιmicroόταν γιά ἄσκηση κάτω στίς πλάκες καί ἄλλες φορές στά τοῦβλα πού laquoἦταν πιό φιλάνθρωπαraquo

Ἄρχισε σιγά-σιγά νά γίνεται ἀντιληπτή στούς πατέρες ἡ ἄσκηση καί ἡ εὐλά-βειά του Οἱ ἱερεῖς τόν προτιmicroοῦσαν νά τούς ψάλλη στά παρεκκλήσια

Δαιmicroονικές ἐmicroφανίσεις

Ὁ διάβολος δέν ἀρκεῖτο microόνο στόν πόλεmicroο τῶν λογισmicroῶν ἀφοῦ microάλιστα δέν microποροῦσε microέ αὐτούς νά ἀνακόψη τήν ἀγωνιστικότητά του Παρουσιαζόταν καί αἰσθητῶς Τόν ἔβλεπε ὀφθαλmicroοφανῶς καί συνωmicroιλοῦσαν Προσπαθοῦσε ὁ πειρα-σmicroός microέ κάθε τρόπο νά τόν ἐκφοβίση καί νά τόν ἐmicroποδίση ἀπό τούς ἀγῶνες του Φαίνεται ὅτι ἀπό τήν πεῖρα του καταλάβαινε τί θά γινόταν αὐτός ὁ ἀρχάριος

Ὁ δόκιmicroος Ἀρσένιος δέν ταρασσόταν οὔτε φοβόταν ἀπό τήν παρουσία τοῦ δι-αβόλου Ἔλεγε laquoΝἄρχεσαι διότι microοῦ κάνεις καλό Μέ βοηθᾶς νά θυmicroᾶmicroαι τόν Θεό ὅταν τόν ξεχνῶ καί νά προσεύχωmicroαιraquo

Ἀργότερα σχολίαζε ὁ Γέροντας laquoΠοῦ νά microείνη ὁ πειρασmicroός Ἐξαφανιζόταν ἀmicroέσως Δέν εἶναι χαζός νά προξενῆ στεφάνια στόν microοναχόraquo

ndash Γέροντα πειρασmicroό ἐννοεῖτε τούς λογισmicroούς τόν ρώτησε microέ ἀφέλεια κάποι-ος microοναχός

ndash Βρέ πειρασmicroός (διάβολος)˙ καταλαβαίνεις Τί λογισmicroοίὉ δόκιmicroος Ἀρσένιος microέ τήν εὐστροφία του laquoἐνίκησε δαιmicroόνων πανουργίαν

δι᾿ ἀνθρωπίνης ἐπινοίαςraquo10

Ρασοευχή

Στίς 27 Μαρτίου 1954 microετά ἀπό τήν κανονισmicroένη δοκιmicroασία ἐκάρη microοναχός Ἔλαβε ρασοευχή καί τό ὄνοmicroα Ἀβέρκιος Ὁ Ἡγούmicroενος τοῦ πρότεινε νά λάβη τό Μεγάλο Σχῆmicroα ἀλλά δέν δέχθηκε Ἀνέφερε laquoἌν καί microποροῦσα νά γίνω ἀmicroέ-σως microεγαλόσχηmicroος διότι microοῦ εἶπαν laquoἘσύ Στρατό τελείωσες δέν σέ ἐmicroποδίζει τίποτεraquo εἶπα laquoἈρκεῖ ἡ ρασοευχήraquo Θεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἀνάξιο ἀλλά καί δέν ἤθελε νά δεσmicroευθῆ microέ τίς ὑποσχέσεις τοῦ Μεγάλου Σχήmicroατος ἐξ αἰτίας τῆς ἀγάπης του γιά τήν ἡσυχαστική ζωή πού ἐπιθυmicroοῦσε

Ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος

Τήν τραχύτητα τῆς ἀσκήσεως ἦρθε νά γλυκάνη ἕνα πρωτόγνωρο γεγονός ἡ ἐπίσκεψη τῆς θείας χάριτος laquoὍταν εἶχαν σωθῆ τελείως οἱ microπαταρίες (ἐξαντλή-θηκαν οἱ δυνάmicroεις)raquo διηγήθηκε laquoἔζησα ἕνα γεγονός Μιά νύχτα ἐνῶ προσευ-

10 Κλῖmicroαξ Δ΄ κα΄

28Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

29

Ὁ Γέροντας microετά τήν κουρά του

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

30Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

31

χόmicroουν ὄρθιος ἔνιωσα κάτι νά κατεβαίνη ἀπό πάνω καί νά microέ περιλούζη ὁλό-κληρο Αἰσθανόmicroουν microιά ἀγαλλίαση καί τά microάτια microου ἔγιναν δύο βρύσες πού ἔτρεχαν συνέχεια δάκρυα Ἔβλεπα καί ζοῦσα αἰσθητά τήν χάρι11 Μέχρι τότε συγκινήσεις καί τέτοια εἶχα αἰσθανθῆ πολλές φορές ἀλλά τέτοιο πρᾶγmicroα πρώ-τη φορά microοῦ συνέβη Ἦταν τόσο δυνατό πνευmicroατικά αὐτό τό γεγονός ὥστε microέ στήριξε καί κράτησε γιά δέκα περίπου χρόνια microέχρι πού ἀργότερα στό Σινᾶ ἔζησα microεγαλύτερες καταστάσεις microέ ἄλλον τρόποraquo

Μικρόσχηmicroος

Ὁ π Ἀβέρκιος ἐκάρη microικρόσχηmicroος microοναχός και τοῦ δόθηκε τό ὄνοmicroα Παΐσι-ος στίς 3 Μαρτίου 1957

Μετά τήν κουρά ἔβγαλε microιά φωτογραφία καί τήν ἔστειλε στήν microητέρα του καί ἀπό πίσω ἔγραψε τό ἀκόλουθο ποίηmicroα (Βλ σελ 28)

Εὐλογίες ἀπό τήν Παναγία

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἪmicroουν ἂγρυπνος καί νηστικός καί περίmicroενα τό laquomicroο-τόριraquo στον ἀρσανά τῆς Ἰβήρων Ἀπό τήν ἐξάντληση δέν αἰσθανόmicroουν καλά Φοβήθηκα νά microήν λιποθυmicroήσω ἐκεῖ καί microέ δοῦν οἱ ἐργάτες Γι᾿ αὐτό ἔκανα κου-ράγιο καί πῆγα πίσω ἀπό microιά ντάνα ξύλα

raquoΣκέφθηκα πρός στιγmicroήν νά παρακαλέσω τήν Παναγία καί ἀmicroέσως εἶπα στόν ἑαυτό microου laquoἌθλιε τήν Παναγία γιά τό ψωmicroάκι τήν ἔχουmicroεraquo

raquoΚαί microόλις εἶπα αὐτό νά ἡ Παναγία καί microοῦ ἔδωσε ζεστό ψωmicroί καί σταφύλι Ἔ ἀπό κεῖ καί πέρα microετάraquo

Κάποιος τόν ὁποῖον ὁ Γέροντας θεράπευσε ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια ἀκούγοντας τήν διήγηση ρώτησε ἔκπληκτος

ndash Καλά Γέροντα microετά πού ἔφαγες τίς ρόγες τοῦ σταφυλιοῦ τό κοτσάνι σοῦ ἔmicroεινε στό χέρι

ndash Καί τό κοτσάνι καί ψίχουλα ἀπάντησε microέ ἔmicroφαση

11 laquoἩ θεότης δηλαδή ἡ θεία χάρις καθ᾿ ἑαυτήν ἤγουν microοναχή δέν φαίνεται ἐάν δέν ἔλθῃ εἰς τήν λογικήν ψυχήν Καί ἀνίσως ἡ αἰσθητή φωτία δέν φαίνεται εἰς τά αἰσθητά ὅταν δέν εὕρη ὕλην microήτε ἡ νοητή φωτία φαίνεται εἰς τά νοητά ὅταν δέν εὕρῃ ὕλην τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦraquo Ἁγίου Συmicroεών τοῦ νέου Θεολόγου Λόγος Γ΄ σ 38

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Εrsquo ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΣΤΟΜΙΟΥ

ΚΟΝΙΤΣΗΣ

Ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ

Παρά Κυρίου τά διαβήmicroατα ἀνθρώπου κατευθύνεταιraquo12 Μέ ἀποκάλυ-ψη κατευθύνει ὁ Κύριος καί τώρα τά βήmicroατα τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θε-οῦ Παϊσίου στήν Μονή Στοmicroίου τῆς Ἐπαρχίας Κονίτσης Διψοῦσε γιά

ἐρηmicroική ζωή καί προετοιmicroαζόταν γιά τήν ἔρηmicroο ἀλλά microέ ἐντολή τῆς Παναγίας βρέθηκε σέ Μοναστήρι τοῦ κόσmicroου

Ἄρχισε τήν ἀνακαίνιση τοῦ καmicroένου Μοναστηριοῦ χωρίς νά ἔχη τά ἀπαρα-ίτητα χρήmicroατα καί ὑλικά

Ἀγόρασε ξυλεία καί microόνος ἔκανε πόρτες παράθυρα στασίδια τραπέζια καί ὅτι ἄλλο χρειαζόταν

Ἐπίσης ἄλλαξε τήν σκεπή τῆς Ἐκκλησίας ἔκανε Κελλιά γιά microοναχούς Ἀρ-χονταρίκι στέρνα καί ἄλλα ἔργα

Αὐτός ἀνέστησε τό κατεστραmicromicroένο Μοναστήρι microέ πολλούς κόπους Ἦταν ἄρρωστος ἀλλά καί νηστευτής Τή νηστεία δέν τήν χαλοῦσε ποτέraquo

Πηδᾶ στόν γκρεmicroό

Κάποτε microετέφερε τά ἅγια Λείψανα καί εἶχε τήν λειψανοθήκη δεmicroένη microέ λουριά ἀπό τούς ὤmicroους του Σέ ἕνα σηmicroεῖο τοῦ δρόmicroου πού λέγεται laquoΜεγάλη Σκάλαraquo κό-πηκε τό λουρί καί ἔπεσε ἡ λειψανοθήκη στόν γκρεmicroό Ὁ Γέροντας ἀπό τόν πόθο καί τήν εὐλάβεια πρός τά ἅγια Λείψανα χωρίς νά ὑπολογίση τόν ἑαυτό του καί χωρίς τόν παραmicroικρό δισταγmicroό πήδησε ἀmicroέσως στόν γκρεmicroό γιά νά τά προλάβη Κατρακυλοῦσε ἡ λειψανοθήκη καί χτυποῦσε στά βράχια Τελικά ὁ ἴδιος διαφυλά-χθηκε χάριτι Θεοῦ σῶος˙ δέν ἔπαθε τίποτε οὔτε γρατσουνιά Ἡ λειψανοθήκη microέ τά ἅγια Λείψανα ἔmicroειναν ἐπίσης ἄθικτα ἐνῶ ὁ microεταλλικός κορβανᾶς πού ἦταν προσαρmicroοσmicroένος στήν λειψανοθήκη εἶχε κατατσαλακωθῆ ἀπό τά χτυπήmicroατα Ἦταν τόσο βαθύς καί ἀπότοmicroος ὁ γκρεmicroός πού ἦταν ἀδύνατο νά ξανανεβῆ ὁ Γέ-ροντας Γιά νά βγῆ στό microονοπάτι βάδιζε πολλή ὥρα microέσα στό ποτάmicroι

12 Ψαλmicro λς΄ 23

32Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

33

Κόποι ἀσκήσεις καί ἡσυχία

Νήστευε αὐστηρά καί δουλαγωγοῦσε microέ κάθε τρόπο τό εὔθραυστο σῶmicroα του παρ᾿ ὅτι ἔκανε θεραπεία microέ ἐνέσεις Κάποιες φορές microέ ἕνα ποτήρι νερό περνοῦσε ὅλο τό ἡmicroερονύκτιο Ἄν καί καλλιεργοῦσε στόν κῆπο τοῦ Μοναστηρι-οῦ κηπευτικά πολλῶν εἰδῶν ἡ συνηθισmicroένη τροφή του ἦταν τσάϊ microέ παξιmicroάδι ἤ καρύδια κοπανισmicroένα

Ἀναφέρει ἡ κυρία Πηνελόπη Μπαρmicroπούτη laquoΣτόν κῆπο πήγαινε ξυπόλυτος καί τό βράδυ καθάριζε τά ἀγκάθια ἀπό τά πόδια του Ἕνα παξιmicroάδι ἔτρωγε τό πρωΐ καί ἕνα τό βράδυ Ἄλλοτε ἔπινε σκέτο τσάϊ Δούλευε παρά πολύ Δέν κοι-microόταν σχεδόν καθόλου Προσπαθοῦσε νά microήν χαλάση τό χατήρι κανενός καί

Ὁ Γέροντας ὡς νέος microοναχός

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἤθελε ὅλους νά τούς ἀναπαύη Ποτέ δέν ἔλεγε ὄχι Τά χέρια του εἶχαν κάνει ρόζους ἀπό τίς πολλές microετάνοιες Τά πόδια του ἦταν microόνο κόκκαλα Εἶχε πολ-λά προβλήmicroατα microέ τήν ὑγεία τουraquo

Τήν ἡmicroέρα ἐργαζόταν σκληρά καί τή νύχτα ἀγρυπνοῦσε Μόνος του διάβαζε ὅλες τίς ἀκολουθίες ὅπως εἶχε microάθει στό Ἅγιον Ὄρος

Παρ᾿ ὅλο πού τό Μοναστήρι ἦταν σέ ἔρηmicroο καί ἥσυχο microέρος ὁ Γέροντας ἀπο-συρόταν ἐνίοτε σέ microιά σπηλιά Πήγαινε τίς νύχτες καί ἔκανε ἀγρυπνίες microέ τό κοmicroποσχοίνι καί ἀναρίθmicroητες microετάνοιες Ἦταν ὅmicroως ἀνήλια καί ἔσταζε νερό

Προστάτης πτωχῶν καί ὀρφανῶν

Ἐκτός ἀπό τά κτισίmicroατα microεριmicroνοῦσε συγχρόνως καί γιά ὅσους εἶχαν ἀνάγκη Καί αὐτοί ἦταν πολλοί Στά χωριά τῆς Κόνιτσας ὑπῆρχε τότε microεγάλη φτώχεια ἐγκατάλειψη δυστυχία Ὁ Γέροντας συγκέντρωνε ροῦχα χρήmicroατα τρόφιmicroα καί φάρmicroακα τά ἔκανε δέmicroατα καί τά ἔστελνε σέ ἀνθρώπους πού στεροῦνταν Στό ἔργο τῆς φιλανθρωπίας εἶχε ὡς βοηθούς εὐλαβεῖς γυναῖκες Ὅσες εἶχαν τήν δι-άθεση τίς ἔστελνε νά ὑπηρετοῦν ἄτοmicroα ἀνήmicroπορα κυρίως γεροντάκια πού δέν εἶχαν κανένα συγγενῆ κοντά τους

Εἶχε πάρει ἄδεια ἀπό τήν ἀστυνοmicroία καί σέ κάθε γειτονιά τῆς Κόνιτσας εἶχε ἀφήσει ἀπό ἕνα κουmicroπαρά καί ὥρισε καί ἕναν ὑπεύθυνο Ὑπῆρχε καί ἕνας ἐπί πλέον κουmicroπαράς ἔξω ἀπό τό Ἀστυνοmicroικό Τmicroῆmicroα Ἔκανε ἐπιτροπή ἡ ὁποία δι-αχειριζόταν τά χρήmicroατα καί πρόσφεραν ἀνάλογα microέ τίς ἀνάγκες

Ἐνδιαφέρθηκε γιά φτωχά καί ὀρφανά παιδιά νά συνεχίσουν τίς σπουδές τους Τά παρέπεmicroπε στά κατάλληλα πρόσωπα ἀλλά τά βοηθοῦσε καί ὁ ἴδιος οἰκονοmicroικά ὅσο microποροῦσε Πολλοί ἀπό αὐτούς εἶναι σήmicroερα ἐπιστήmicroονες καί εὐγνωmicroονοῦν τόν Γέροντα

Ἔδινε τά κτήmicroατα τῆς Μονῆς σέ φτωχές οἰκογένειες νά τά καλλιεργοῦν Ἐνοί-κιο δέν ζητοῦσε Τούς ἔλεγε ἄν ἔχουν καλή σοδειά νά προσφέρουν στό Μονα-στήρι ὅτι ἤθελαν Ἄν ἡ χρονιά δέν πήγαινε καλά δέν ζητοῦσε τίποτε

Ὅσες φορές ἡ ἀδελφή του Χριστίνα πήγαινε ροῦχα ἤ τρόφιmicroα δέν τά δεχό-ταν Τῆς ἔλεγε νά τά πάη σέ οἰκογένειες πού γνώριζε ὅτι στεροῦνταν

Οἰκειότητα microέ τά ἄγρια ζῶα

Ἡ microεγάλη ἀγάπη τοῦ Γέροντα πρός τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρω-πο πληmicromicroύριζε τήν καρδιά του καί τό ξεχείλισmicroά της ἀγκάλιαζε καί τήν ἄλο-γη κτίση Ἰδιαίτερα ἀγαποῦσε τά ἄγρια ζῶα καί αὐτά ἔνιωθαν τήν ἀγάπη του καί τόν πλησίαζαν

Ἕνα ἐλαφάκι ἐρχόταν καί ἔτρωγε ἀπό τά χέρια του Τοῦ ἔκανε ἕνα σταυρό στό microέτωπο microέ microπογιά Εἰδοποίησε τούς κυνηγούς νά microήν κυνηγοῦν κοντά στό Μοναστήρι καί νά προσέξουν αὐτό τό ἐλαφάκι microέ τόν σταυρό ὅπου καί ἄν τό βροῦν νά microήν τό χτυπήσουν Ἀλλά δυστυχῶς ἕνας κυνηγός περιφρονώντας τήν ἐντολή του κάποια ἡmicroέρα εἶδε τό ἐλαφάκι καί τό σκότωσε Ὁ Γέροντας στε-νοχωρήθηκε πολύ καί εἶπε microιά προφητεία πού ἐπαληθεύτηκε στό ἀκέραιο Δέν

34Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

35

ἀναφέρεται γιατί τό πρόσωπο αὐτό ζεῖ microέχρι σήmicroεραΣτό δάσος γύρω ἀπό τό Μοναστήρι ζοῦν ἀρκοῦδες Μιά συνάντησε ὁ Γέρο-

ντας σέ στενό microονοπάτι ἐνῶ ἀνέβαινε στό Μοναστήρι microέ ἕνα γαϊδουράκι φορ-τωmicroένο Ἡ ἀρκούδα microαζεύτηκε στήν ἄκρη γιά νά περάση ὁ Γέροντας Αὐτός πάλι τῆς ἔκανε νόηmicroα microέ τό χέρι νά περάση πρώτη laquoΚαί αὐτήraquo διηγεῖτο χαρι-τολογώντας laquoἅπλωσε τό πόδι της καί microοὔπιασε τό χέρι γιά νά περάσω ἐγώraquo Τῆς εἶπε laquoΑὔριο νά microήν ἐmicroφανισθῆς ἐδῶ κάτω γιατί περιmicroένω κόσmicroο Ἀλλοιῶς θά σέ πιάσω ἀπό τό αὐτί καί θά σέ δέσω microέσα στό παχνίraquo

Ἔλεγε ὅτι ἡ ἀρκούδα ἔχει ἕναν ἐγωισmicroό Ὅταν βρεθῆ σέ κίνδυνο δείχνει ὅτι δέν φοβᾶται ἀλλά microετά φεύγει τρέχοντας

Μιά ἀρκούδα ἐρχόταν συχνά εἶχε ἐξοικειωθῆ microαζί του καί ὁ Γέροντας τήν τάιζε Τίς ἡmicroέρες πού ἐρχόταν κό-σmicroος στό Μοναστήρι ὁ Γέροντας τήν προειδοποιοῦσε νά microήν ἐmicro-φανίζεται καί προκαλῆ ἔτσι φό-βο στούς ἀνθρώπους Ἡ ἀρκού-δα microερικές φορές παρέβαινε τήν ἐντολή τοῦ Γέροντα ἐmicroφανιζόταν ἀπροσδόκητα καί ὅσοι τήν ἔβλε-παν τρόmicroαζαν Πολλοί τήν εἶχαν δεῖ˙ microεταξύ αὐτῶν καί ἡ Καίτη Πα-τέρα ὅπως διηγήθηκε laquoἈνέβαινα microιά νύχτα στό Μοναστήρι microέ φα-κό γιά νά προλάβω τήν θεία Λει-τουργία Ἄκουσα ἕναν θόρυβο ἔρ-ριξα τό φῶς καί εἶδα ἕνα ζῶο κάτι σάν σκυλί microεγάλο Μέ ἀκολούθη-σε καί ὅταν ἔφθασα ρώτησα τόν π Παΐσιο ἄν τό σκυλί εἶναι τοῦ Μοναστηριοῦ Ἀπάντησε laquoΣκυλί εἶναι αὐτό Γιά κοίταξε καλά Ἀρ-κούδα εἶναιraquo

Ὅταν εἶδε ὅτι τελείωσε ἡ ἀποστολή του στήν ἔρηmicroο τοῦ κόσmicroου καί ἀφοῦ ξεπλήρωσε τό τάmicroα πρός τήν Παναγία ἄφη-σε ὁριστικά τό Στόmicroιο στίς 30 Σε-πτεmicroβρίου 1962 καί ἀναχώρησε γιά τό Θεοβάδιστο Ὄρος Σινᾶ

Ὁ Γέροντας στήν Ἱερά Μονή Στοmicroίου

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

ΣΤ΄ EΡHMITHΣ

ΣTO ΘEOBAΔIΣTON OΡOΣ ΣINA

Μακαρία ἐρηmicroική ζωή

Ὁ Γέροντας ζήτησε εὐλογία νά microείνη microόνος στήν ἔρηmicroο Ἐγκαταστάθη-κε στό ἀσκητήριο τῶν ἁγίων Γαλακτίωνος καί Ἐπιστήmicroης πού ἀπο-τελεῖται ἀπό τό Ἐκκλησάκι καί ἕνα πολύ microικρό συνεχόmicroενο Κελλάκι

Βρίσκεται σέ ὡραία θέση σέ ὕψωmicroα ἀπέναντι ἀκριβῶς ἀπό τήν ἁγία Κορυφή καί ἀπέχει λιγώτερο ἀπό microία ὥρα ἀπό τό Μοναστήρι

Διακόσια microέτρα πιό πάνω βρίσκεται ἡ σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί λί-γο πιό πίσω εἶναι ἡ Σκήτη πού ἔmicroενε ἡ ἁγία Ἐπιστήmicroη microέ τίς ἄλλες ἀσκήτριες Ἅγια microέρη εὐλογηmicroένα Παρ᾿ ὅλη τήν αὐχmicroηρότητά τους ἐmicroπνέουν αὐτά τά βράχια Ἐκεῖ ψηλά λοιπόν σάν ἀετός ἔστησε ὁ Γέροντας τήν φωλιά του ἔκανε microᾶλλον τήν πολεmicroίστρα του ὁ ἀετός τοῦ πνεύmicroατος

Πολύ κοντά laquoὡσεί λίθου βολήνraquo στό ἀσκητήριο εἶχε microιά microικρή πηγούλα Μάζευε τό 24ωρο δυό-τρία κιλά νερό Ἔλεγε ὁ Γέροντας laquoΠήγαινα microέ ἕνα τε-νεκάκι νά πάρω νερό γιά νά κάνω τσάι ἤ νά βρέξω λίγο τό microέτωπο λέγοντας τούς χαιρετισmicroούς microέ εὐγνωmicroοσύνη καί τά microάτια microου πληmicromicroύριζαν ἀπό δάκρυα laquoΘεέ microουraquo ἔλεγα laquoλίγο νερό νά πίνω˙ δέν θέλω τίποτε ἄλλοraquo Τόσο πολύτιmicroο ἦταν αὐτό τό λιγοστό νεράκι γι᾿ αὐτόν πού ἤθελε νά ζήση ἐκεῖ στήν ἔρηmicroο Ἀλ-λά καί αὐτό ὁ Γέροντας τό microοιραζόταν microέ τά ἄγρια ζῶα καί τά διψασmicroένα που-λιά τῆς ἐρήmicroου

ndash Γέροντα πῶς ζούσατε στό Σινᾶ τόν ρώτησε κάποιοςἈπάντησε laquoἩ τροφή microου ἦταν τσάι microέ παξιmicroάδι πού τό ἔκανα microόνος microου

Ἔκανα πέτουρα (λεπτά φύλλα ζύmicroης) καί τά ξέραινα στόν ἥλιο Γίνονταν τόσο σκληρά πού ἔσπαζαν σάν τζάmicroι Καmicromicroιά φορά ἔβραζα καί ρύζι στουmicroπισmicroένο microέσα σέ ἕνα κονσερβοκούτι Αὐτό ἦταν καί microπρίκι καί κατσαρόλα καί πιάτο καί ποτήρι Αὐτό τό κονσερβοκούτι καί ἕνα κουτάλι λίγο πιό microικρό ἀπό τῆς σούπας ἦταν ὅλο τό νοικοκυριό microου

raquoἈκόmicroη εἶχα microιά φανέλλα πού τήν φοροῦσα τή νύχτα γιά νά ἀντιmicroετω-πίζω τό κρύο Ἔπινα καί ἕνα τσάι microαῦρο γιά νά microέ βοηθᾶ στήν ἀγρυπνία καί ἔβαζα καί microιά κουταλιά ζάχαρη παραπάνω πού ἀντιστοιχοῦσε microέ ἄλλη microιά φανέλλα (Δηλαδή οἱ θερmicroίδες πού τοῦ ἔδινε ἡ παραπανίσια ζάχαρη ἦταν σάν νά φοροῦσε ἀκόmicroη microιά φανέλλα) Εἶχα καί microιά ἀλλαξιά χοντρά ροῦχα γιατί τή νύχτα ἔκανε πολύ κρύο Δέν εἶχα οὔτε φανάρι οὔτε φακό παρά microό-νο ἕναν ἀναπτήρα γιά νά βλέπω λίγο στό σκοτάδι ὅταν βάδιζα σέ κανένα

36Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

37

πέτρινο microονοπάτι microέ σκαλοπάτια Τόν χρειαζόmicroουν ἐπίσης γιά νά ἀνάβω καmicromicroιά φορά φωτιά microέ φρύγανα γιά νά κάνω κανένα ζεστό Εἶχα καί λίγες τσακmicroακόπετρες καί ἕνα microπουκαλάκι πετρέλαιο πολύ microικρό γιά τόν ἀναπτή-ρα Τίποτε ἄλλο

raquoΜιά φορά φύτεψα καί microιά ρίζα ντοmicroάτα ἀλλά microετά microέ πείραξε ὁ λογισmicroός microου καί τήν ξερρίζωσα γιά νά microήν προκαλῶ τούς Βεδουΐνους Μοῦ φαινόταν ἀταίριαστο οἱ φτωχοί Βεδουΐνοι νά microήν ἔχουν ντοmicroάτες καί ἐγώ πού ἤmicroουν καλόγηρος νά ἔχω ἔστω καί microιά ρίζα

raquoΤήν ἡmicroέρα ἔλεγα τήν εὐχή καί ἔκανα ἐργόχειρο Εὐχή καί ἐργόχειρο Αὐτό ἦταν τό τυπικό microου Τή νύχτα ἔκανα microερικές ὧρες microετάνοιες χωρίς νά τίς microε-τρῶ Ἀκολουθία δέν διάβαζα τήν ἔκανα microέ κοmicroποσχοίνι

raquoΓιά νά microή microέ ἐνοχλοῦν οἱ περίεργοι ἔκανα microέ πράσινη λαδοmicroπογιά νεκρο-κεφαλές (σῆmicroα κινδύνου) στά βράχια Μιά φορά ἕνας τουρίστας Γερmicroανός θέλη-σε νά ἀνεβῆ ἐπάνω Νόmicroισε ὅτι εἶναι ναρκοπέδιο ἀλλά ἐπειδή φαίνεται ἤξερε ἀπό τέτοια πρόσεχε ποῦ πατοῦσε καί κατώρθωσε νά φθάση microέχρι ἐπάνω Ἐγώ τόν παρακολουθοῦσα ἀπό ψηλά Τόν ἄφησα νά πλησιάση microετά microπῆκα στήν σπηλιά τοῦ ἁγίου Γαλακτίωνος καί τράβηξα ἕνα δεmicroάτι ἀγκάθια στήν εἴσοδο Ἔψαξε ἀλλά δέν microπόρεσε νά microέ βρῆ καί γύρισε πίσωraquo

Ἁπλοποίησε πολύ τήν ζωή του καί ἐπιδόθηκε στήν ἄσκηση microέ ὅλες του τίς δυνάmicroεις χωρίς περισπασmicroούς laquoἩ ἔρηmicroος ἐρηmicroώνει τά πάθη Ὅταν τήν σεβα-σθῆς καί προσαρmicroοσθῆς πρός τήν ἔρηmicroο σοῦ δίνει νά αἰσθανθῆς τήν παρηγοριά τηςraquo ἔλεγε ἀργότερα ὁ Γέροντας microέ νοσταλγία ἐκφράζοντας microέ λίγες λέξεις τήν ἐmicroπειρία του ἀπό τήν Σιναϊτική ἔρηmicroο

Ἀγαποῦσε ὁ Γέροντας νά ἐπισκέπτεται τόπους ὅπου ἔζησαν ἀσκητές Θαύmicroα-ζε τά microικρά ἀσκητικά σπήλαια Ἀλλοῦ σωζόταν microιά microικρή στερνούλα σέ ἄλλα φαινόταν microαυρισmicroένος ὁ βράχος ἀπό τήν φωτιά πού ἄναβαν κάπου-κάπου γιά νά microαγειρεύουν Τόν ἐνέπνεαν καί τόν συγκινοῦσαν αὐτά τά παλαιά ἀσκητή-ρια Ἐπισκέφθηκε καί τό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Ἀρσελαΐτου Εἶναι microιά πανέρηmicroος κατάλληλη γιά ἀναχωρητές Τήν Μεγάλη Σαρακοστή τήν πέ-ρασε στό ἀσκητήριο τοῦ ἁγίου Στεφάνου πού ἀναφέρει καί ἡ Κλίmicroακα13 κάτω ἀπό τήν ἁγία Κορυφή microέ microεγάλη νηστεία σχεδόν ἀσιτία Εἶχε ἐκεῖ microόνο ἕνα τενεκεδάκι γιά νά βγάζη νερό ἀπό τό πηγάδι πού ὑπῆρχε πιό κάτω στόν προ-φήτη Ἠλία

Εἶχε τυπικό νά microή φοράη παπούτσια Εἶχαν σχιστῆ οἱ φτέρνες του καί ἔτρε-χαν αἷmicroα Τά παπούτσια τά εἶχε στό ντορβά καί τά φοροῦσε microόνο ὅταν κατέβαι-νε στό Μοναστήρι ἤ συναντοῦσε κάποιον στόν δρόmicroο Γιά ὅποιον γνωρίζει τίς συνθῆκες τῆς ἐρήmicroου εἶναι πολύ ὀδυνηρό νά βαδίζη κανείς ξυπόλυτος πάνω στά βράχια ἤ στήν ἄmicromicroο Τήν ἡmicroέρα καῖνε τόσο πολύ πού οἱ Βεδουΐνοι βάζουν αὐγά στήν ἄmicromicroο καί γίνονται microελάτα ἐνῶ τή νύχτα εἶναι τόσο κρύα τά βράχια σάν νά πατᾶ κανείς πάνω σέ πάγο

Στό Μοναστήρι κατέβαινε κάθε Κυριακή ἤ κάθε δεκαπέντε ἡmicroέρες Βοηθοῦ-σε στήν ἀκολουθία καί κοινωνοῦσε

13 Κλῖmicroαξ Ζ΄ ν΄

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

Λύει τήν ἀνοmicroβρία

Ὅταν πρωτοπῆγε στό Σινᾶ εἶχε microεγάλη ἀνοmicroβρία Σέ φυσιολογικές συνθῆ-κες στήν περιοχή αὐτή βρέχει πολύ ἀραιά Τήν χρονιά ἐκείνη ἦταν ἰδιαίτερα αἰσθητή ἡ ἔλλειψη νεροῦ Ἕνα καραβάνι ἑτοιmicroάσθηκε γιά νά πάη νά κουβαλή-ση νερό ἀπό microακρυά Ὁ Γέροντας τούς εἶπε laquoΠεριmicroένετε microήν πᾶτε ἀπόψεraquo Τή νύχτα ἔκανε προσευχή καί ἔβρεξε πολύ

Ἐργόχειρο κί ἐλεηmicroοσύνες

Τό ἐργόχειρο τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ξυλογλυπτική Ἀνέφερε ὁ ἴδιος laquoἜκανα σέ ξύλο εἰκόνες σκαλιστές τόν προφήτη Μωυσῆ νά παίρνη τόν Δεκάλογο Τά ξύλα τά ἔκοβα microόνος microου Πολλές φορές καί τή νύχτα ἄνοιγα λίγο τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ καί στό φῶς τοῦ φεγγαριοῦ ἔλεγα τήν εὐχή καί γυαλοχάρτιζα καί προετοίmicroαζα τά ξύλα Γιά ἐργαλεῖα εἶχα microόνο δυό microαχαιράκια ἀπό ἕνα ψαλίδι Singer πού τό ἔφερα ἀπό τήν Ἑλλάδα˙ τό διέλυσα στά δύο τό ἀκόνισα καί τό ἔβαψα microέ λαδοmicroπογιά πράσινη γιά νά microήν ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου καί θαmicroπώνει τά microάτια microου

raquoΤά ἐργόχειρα τά ἔδινα στό Μοναστήρι καί τά πωλοῦσαν˙ γίνονταν ἀνάρπα-στα ἀπό τούς προσκυνητές Τά χρήmicroατα πού ἔπαιρνα τά ἔδινα σέ γνωστούς τα-ξιτζῆδες ἀπό τό Κάιρο Τούς ἔλεγα νά ψωνίζουν ροῦχα καπελλάκια microπισκότα τρόφιmicroα κἄ Μετά γέmicroιζα τό σακκίδιο microέ εὐλογίες καί ρωτοῦσα ποῦ ὑπάρχουν καταυλισmicroοί Βεδουίνων Πήγαινα στίς σκηνές τους φώναζα πιό ἔξω τά microικρά παιδιά καί microοίραζα τίς εὐλογίες

Ἀπό τήν πολλή του ἀγάπη πρός τά πλάσmicroατα τοῦ Θεοῦ ὁ Γέροντας ἄφησε τόν ἑαυτό του στήν ἄκρη κουραζόταν γιά νά τούς βοηθᾶ καί δέν πῆγε νά προ-σκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα πού τόσο ἐπιθυmicroοῦσε γιά νά microή στερηθοῦν τά Βεδου-ϊνάκια τίς εὐλογίες του Καί αὐτά καταλάβαιναν τήν microεγάλη του ἀγάπη πού δέν εἶχε σκοπιmicroότητα καί ἰδιοτέλεια καί τόν ὑπεραγαποῦσαν Γινόταν σωστό πανηγύρι ἀπό τήν χαρά πού ἔκαναν κάθε φορά πού τούς ἐπισκεπτόταν ὁ ἀγα-πηmicroένος τους laquoἈmicroπούνα Παΐζιraquo (Στά Βεδουίνικα πατήρ Παΐσιος)

Ἀλλά καί ὅταν τά Βεδουινάκια πήγαιναν στό ἀσκητήριό του microέ σκασmicroένα τά πόδια ἐπειδή περπατοῦσαν ξυπόλυτα τούς ἔβαζε κερί στά σχισίmicroατα καί τούς ἔδινε καί ἀπό ἕνα ζευγάρι σανδάλια Σέ ἄλλα microοίραζε καπελλάκια γιά νά microή τά ζαλίζη ὁ ἥλιος καί ὅτι ἄλλο εἶχε

laquoἮν ἐν τῇ ἐρήmicroῳ πειραζόmicroενοςhellipraquo

Κάποια ἡmicroέρα ἔκανε ἐργόχειρο λέγοντας τήν εὐχή καθισmicroένος σέ ἕνα βρά-χο ἐνῶ ἀπό κάτω ὑπῆρχε βαθύς γκρεmicroός Παρουσιάζεται ὁ διάβολος καί τοῦ λέγει

ndash Πήδα κάτω Παΐσιε˙ σοῦ ὑπόσχοmicroαι δέν θά πάθεις τίποτεὉ Γέροντας συνέχισε ἀτάραχος τήν εὐχή καί τό ἐργόχειρό του Δέν ἔδωσε ση-

microασία στόν διάβολο Ὁ πειρασmicroός συνέχισε νά τόν παρακινῆ νά πηδήση στόν

38Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

39

γκρεmicroό ἐπαναλαmicroβάνοντας τήν ἴδια ὑπόσχεση Αὐτό κράτησε microιάmicroιση ὥρα πε-ρίπου

Στό τέλος παίρνει microιά πέτρα καί τήν ρίχνει στόν γκρεmicroό λέγοντας στόν δι-άβολο

ndash Ἄντε νά σοῦ ἀναπαύσω τόν λογισmicroό σουὉ διάβολος ἀφοῦ ἀπέτυχε νά τόν ρίξη στόν γκρεmicroό τοῦ λέγει δῆθεν microέ θαυ-

microασmicroόndash Τέτοια ἀπάντηση οὔτε ὁ Χριστός δέν microοῦ ἔδωσε Ἐσύ καλύτερα ἀπάντησεςndash Ὁ Χριστός εἶναι Θεός Δέν εἶναι σάν καί microένα τόν καραγκιόζη laquoὝπαγε

ὀπίσω microου σατανᾶraquoΚαί ἔτσι microέ τήν ἐνοικοῦσα θεία χάρι ἀπέφυγε τόν πρῶτο πειρασmicroό νά πη-

δήση στόν γκρεmicroό νά τσακισθῆ στά βράχια˙ ἀκόmicroη ἀπέφυγε καί τόν βαθύτερο γκρεmicroό τῆς ὑπερηφανείας νά δεχθῆ τόν ἔπαινο τοῦ διαβόλου θεωρώντας τόν ἑαυτό του ἀνώτερο ἀπό τόν Χριστό

Ἐγκαταλείπει τήν γλυκειά ἔρηmicroο

Ἐνῶ ζούσε τέτοια ζωή καί χαιρόταν πού βρῆκε ἐπιτέλους αὐτό πού ἀναζητοῦσε ἀπό χρόνια ἡ ὑγεία του χειροτέρευε Ὺπέφερε ἀπό πονοκεφάλους πού ὀφείλονταν στήν ἔλλειψη ὀξυγόνου λόγω τοῦ ὑψοmicroέτρου

Τελικά ὅταν εἶδε νά ἐπιδεινώνεται ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας του πῆρε τήν ἀπόφαση νά ἐγκαταλείψει τήν γλυκειά ἔρηmicroο τοῦ Σινά καί νά ἐπιστρέψει στό Ἄγιον Ὄρος

Ἒξω ἀπό τό ἐρηmicroητήριό του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

Ζ΄ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΤΙΚΗ ΣKHTH

Ὁ Γέροντας πῆγε στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων ὃπου βρῆκε τήν Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων (12-5-1964) Ὁ ἴδιος σε ἐπιστολή του (24-6-64) ἀναφέρει σχετικά laquoἘπήρα microε τήν χάριν τοῡ θεοῡ microία Καλύβη στήν ἐρηmicroωmicroένη

Σκήτη τῶν Ἰβήρων Ἒχει ὃλες τις προϋποθέσεις διά microία ἡσυχαστική ζωή Ἀπό δεκαπέντε καλύβες κατοικούνται microόνον οἱ ἑπτά Τό Καλύβι τό δικό microου ἒχει Ἐκκλησάκι τῶν ἁγίων Ἀρχαγγέλων Τό σπίτι εἶναι φυσικά παλαιό καί κάνω microερικές ἐπισκευέςraquo Κάθε νύχτα ἔκανε ἀγρυπνία microέ ἀmicroέτρητες microετάνοιες καί πολλά κοmicroποσχοίνια Τό κύριο ἒργο του ἢταν ἡ προσευχή Προσπαθούσε νά microήν διακόπτεται ἡ νοερά ἐπικοινωνία του microέ τόν Θεό να εἶναι ἀδιάλειπτη

Παρά τήν κλονισmicroένη ὑγεία του βίαζε τόν ἑαυτό του νηστεύοντας microέχρις ἐξαντλήσεως Καί ἐκεῖ ποῦ laquoἐσώνονταν οἱ microπαταρίεςraquo καί ἒφθανε στό laquoἈmicroήνraquo ὃλως παραδόξως ἀνακτοῦσε δυνάmicroεις καί συνέχιζε τούς ἀγώνες

Τροφή ἀπό Ἂγγελο

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν microιά Σαρακοστή τῆς Παναγίας microας (15 Αὐγού-

Σκήτη Ἱβήρων Ἄνω ἀριστερά ἡ Καλύβη τῶν Ἀρχαγγέλων καί δεξιά τό Καλυβάκι τοῡ Γέροντα Κάτω ἀριστερά τό δεύτερο Καλύβι του

40Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

41

στου) καί εἶχα microέρες νά δοκιmicroάσω φαγητό Ἐν τῷ microεταξύ microοῦ εἶπαν νά κατεβά-σω ἕναν ἄρρωστο πατέρα (microοναχό) στήν παραλία Τόν κατέβασα καί microετά ἔνι-ωσα microιά τροmicroερή ἀδυναmicroία Κοντά νά φθάσω στό Κελλί microου παρουσιάστηκε κάποιος microπροστά microου (ἦταν Ἄγγελος) καί microοῦ ἔδωσε ἕνα καλαθάκι microέ φροῦτα σταφύλια καί σῦκα καί ἀmicroέσως ἐξαφανίστηκεraquo

Ἐγχείρηση στούς πνεύmicroονες

Ἀπό νέος microοναχός ὁ Γέροντας εἶχε ἐνοχλήσεις στούς πνεύmicroονες Ἤδη ἀπό τήν Ἐσφιγmicroένου εἶχε αἱmicroοπτύσεις καί ἐσωτερική αἱmicroορραγία καί νοσηλεύθηκε στό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μονῆς Στήν συνέχεια σέ ὅλη του τήν ζωή θά ταλαιπωρεῖ-ται ἀπό αὐτή τήν πάθηση

Ἀπό τήν Φιλοθέου ἀναγκάσθηκε νά βγῆ στόν κόσmicroο γιά θεραπεία Αὐτή ἡ εὐ-πάθεια τῶν πνευmicroόνων του πού ἐπετείνετο ἀπό τήν ἔλλειψη ὀξυγόνου ἦταν ἡ αἰτία πού τόν εἶχε ἀναγκάσει νά ἐγκαταλείψη τό Σινᾶ

Ἡ ἀσθένειά του ὅmicroως διαρκῶς χειροτέρευε Ἔπρεπε νά χειρουργηθῆ ὁπωσ-δήποτε Ἡ ἐπέmicroβαση ἔγινε στό Κέντρο Νοσηmicroάτων Θώρακος Βορείου Ἑλλά-δος Τοῦ ἀφαίρεσαν σχεδόν ὁλόκληρο τόν ἀριστερό πνεύmicroονα καί ἐπίσης τοῦ ἀφαίρεσαν δύο πλευρά Ὁ Γέροντας περιγράφει ὡς ἑξῆς τήν ἐγχείρηση laquoἮτο microία πολύ σοβαρή ἐγχείρηση Μοῦ ἀφαιρέσανε τόν ἕνα λοβό ἀριστερά καθώς λιγάκι ἀπό τόν ἄλλον Ἦτο ὁ λοβός γεmicroᾶτος ἀπό σακκουλίτσες (βρογχεκτα-

Τό Καλυβάκι του στήν Σκήτη τῶν Ἰβήρων

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

σίες) Διήρκησε ἡ ἐγχείρηση περί τίς 10 ὧρες Δέν σταmicroατοῦσε τό αἷmicroα στήν ἐγχείρησιν καί αὐτό δυσκόλευε Ἐχρειάσθη 4 κιλά αἷmicroαhellip Τά λάστιχα (παρο-χετεύσεις) microοῦ τά βγάλανε στίς 9 microέρες καί ἔπαθα microεγάλη δυσφορία καί ἔτσι microέ πήγανε ξανά στό χειρουργεῖο ἐπί δύο ὧρες καί microοῦ τά ξανατοποθετήσανε καί τ᾿ ἀφήσανε πάνω ἀπό εἴκοσι ἡmicroέρες Μοῦ ἄφησε καί microιά ἀναπηρία στά microάτια Τό microέν δεξί βλέπει πολύ ζωηρά τό δέ ἄλλο πού ἔγινε ἡ ἐγχείρηση εἶ-ναι κλειστότερο καί βλέπει ταπεινά Δέν microέ ἀπασχολεῖ αὐτό διότι ἄλλοι ἔχουν γεννηθῆ τελείως τυφλοί

raquoΕἶναι ἀλήθεια ὅτι ὑποφέρω πολύ ἀλλά ἄξιζε κανείς νά πληρώνη χωρίς νά ἔχη καί πάθηση καί νά περνάη ἕνα τέτοιο microικρό microαρτύριο διότι πολύ ὠφε-λήθηκα

raquoἘδιάβαζα πρίν τό Πάθος τοῦ Κυρίου στήν Ἁγία Γραφή σάν ἁπλῆ ἱστορία καθώς καί τούς Συναξαριστάς τῶν Ἁγίων Τώρα θά τούς νιώθω διότι ἔνιωσα ὀλί-γους πόνους Ἔχω εἰκοσιπέντε ἡmicroέρες τώρα πού δέν ἔχω ἀναπαυθῆraquo

Ἵδρυση Ἡσυχαστηρίου

Στό Νοσοκοmicroεῖο συνδέθηκε πνευmicroατικά microέ κάποιες εὐλαβεῖς καί φιλοmicroόνα-χες νέες Τόν ἐπισκέπτονταν καί τοῦ ἔδωσαν αἷmicroα πού χρειάσθηκε κατά τήν ἐγχείρηση Ὁ Γέροντας ἀπό ὑποχρέωση τίς βοήθησε ἀργότερα πνευmicroατικά microέ κάθε τρόπο Γι᾿ αὐτό τίς βοήθησε νά βροῦν τόπο νά microονάσουν καί ἔτσι ἱδρύθη-κε τό γνωστό Ἡσυχαστήριο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου στήν Σουρωτή Στήν συνέχεια ὥς τήν κοίmicroησή του τίς κατεύθυνε πνευmicroατικά καί ἐκεῖ ἄφησε καί τό πολυπαθές λείψανό του Ἔλαβε αἷmicroα ἀπό τίς ἀδελφές καί αὐτός τίς ἔδω-σε πνεῦmicroα δηλαδή πνευmicroατική βοήθεια

Συνοmicroιλώντας ἔπλεκε κοmicroποσχοίνι

42Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

43

Ὁ Γέροντας στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

Ηrsquo ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΒΗ

ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ὁ Γέροντας ἐγκαταστάθηκε γιά λόγους ἡσυχίας στήν Καλύβη τοῦ Τι-microίου Σταυροῦ στις 2-3-69 Τόν συγκινοῦσε καί τόν ἐνέπνεε ὁ τόπος διότι εἶχε ἰδιαίτερη χάρι ἀπό τούς ὑπεράνθρωπους ἀγῶνες τοῦ παπα-

Τύχωνα καί τά θεῖα γεγονότα πού εἶχαν συmicroβῆ ἐκεῖἘξωτερικά ἡ ζωή τοῦ Γέροντα στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἦταν περίπου

ἡ ἑξῆς Ἀποβραδίς κοιmicroόταν δυό-τρεῖς ὧρες καί ξυπνοῦσε κοντά στά microεσάνυχτα Ἔκανε ἀγρυπνία καί ξεκουραζόταν λίγο τό πρωί πρίν ἀπό τό φώτισmicroα Τήν ἡmicroέ-ρα ἄν δέν εἶχε ἐπισκέπτες ἔκανε ἐργόχειρο Σταmicroπωτά εἰκονάκια καί Σταυρούς στήν πρέσσα Τίς ὑπόλοιπες ὧρες microε-λετοῦσε προσευχόταν καί ἀπαντοῦσε στά πολλά γράmicromicroατα πού ἐλάmicroβανε ἀπό πλῆθος ἀνθρώπων καί πού παρα-καλοῦσαν γιά προσευχή ἤ ζητοῦσαν ἀπάντηση σέ σοβαρά προβλήmicroατα Ἔγραφε ἐπί ὧρες τήν ἡmicroέρα καί ὅταν σκοτείνιαζε συνέχιζε microέ τό κερί Μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν οἱ ἐπισκέπτες αὐξήθηκαν κατά πολύ Πολλές ὧρες τόν ἀπασχολοῦσαν microέ τά προβλήmicroα-τά τους Ἔγραφε laquoἬmicroουν κρυωmicroένος microέ πυρετό Οἱ ἐπισκέπτες ἀπό τό ἕνα microέρος microοῦ ἀνεβάζανε τόν πυρετό ἀλ-λά ἀπό τό ἄλλο δέν micro᾿ ἀφήνανε νά πεθάνω γιατί δέν εὐκαιροῦσαraquo

laquoΦῶς ταῖς τρίβοις microουraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΒρισκό-microουν σέ κάποιο Μοναστήρι (Σταυρο-νικήτα) Ἦταν ἑσπέρα Φεύγοντας βρίσκω ἔξω ἀπό τήν πόρτα τοῦ Μο-ναστηριοῦ ἕναν λαϊκό πού ἤθελε νά

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

microοῦ microιλήση Προχωρώντας ἄρχισε νά microοῦ λέη τά προβλήmicroατά του Ἡ ὥρα περ-νοῦσε καί ἤmicroουν ἄρρωστος Ἦταν τέτοια ἡ ἀρρώστια πού οὔτε microποροῦσα νά καθήσω νά ξεκουραστῶ οὔτε νά στέκωmicroαι ὄρθιος Ἐνῶ λοιπόν microοῦ microιλοῦσε πέρασε ἡ ὥρα καί νύχτωσε Σκέφθηκα σέ microιά στιγmicroή τήν ἀρρώστια microου καί θέ-λησα νά διακόψω τήν συζήτηση ἀλλά εἶπα laquoὉ ἄνθρωπος ἔχει τόσα προβλή-microατα ἐγώ τόν ἑαυτό microου θά κοιτάζωraquo Καί ἔτσι συνέχισε νά microοῦ microιλᾶ microέχρι πού νύχτωσε τελείως Ὁ λαϊκός εἶχε νά κοιmicroηθῆ κάπου σέ γνωστό του Κελλί Ἡ πόρτα τοῦ Μοναστηριοῦ εἶχε κλείσει

raquoἈφοῦ τελειώσαmicroε πῆρα τόν δρόmicroο γιά νά πάω στό Καλύβι Μπῆκα στό microο-νοπάτι καί θά περνοῦσα ἀπό ἕνα σηmicroεῖο πού εἶναι στενό καί ἀπότοmicroο Ὅταν ἔφθασα στό σηmicroεῖο αὐτό ἐπειδή δέν ἔβλεπα δέν εἶχα καί φακό microαζί microου πέφτω microέσα στά κλαδιά καί στά βάτα καί πιάστηκα ἀπό τά κλαδιά Δέν ἔβλεπα καθό-λου καί microοῦ ἦρθε τό σακκίδιο στό κεφάλι microου Στήν θέση πού βρισκόmicroουν σκέ-φθηκα laquoΤί νά κάνω Ἄς κάνω τό Ἀπόδειπνοraquo Ἀρχίζω laquoἍγιος ὁ Θεόςraquo κλπ Σέ microιά στιγmicroή ἀνάβει ἕνα φῶς δυνατό˙ τό κεφάλι microου ἔγινε σάν λάmicroπα Γύρω microου ἔγινε microέρα Ὁπότε εἶδα ποῦ βρισκόmicroουν καί σκαρφάλωσα καί βγῆκα Τό φῶς συνέχιζε νά φωτίζη γύρω microου Ἡ καρδιά microου ἦταν γεmicroάτη ἀπό οὐράνια ἀγαλ-λίαση Ἔφθασα στό Καλύβι πῆρα τό κλειδί ἀπό τήν θέση πού τό εἶχα ἄνοιξα microπῆκα στήν Ἐκκλησία ἄναψα τά καντήλια καί τότε τό φῶς ὑποχώρησεraquo

Ἐmicroφάνιση τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου

Στίς 21 Φεβρουαρίου 1971 ὁ Γέροντας καθόταν στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί διάβαζε ἀπό τό χειρόγραφο τόν βίο τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου πού εἶχε πρωτογρά-ψει γιά νά ἐπισηmicroάνη τυχόν λάθη

laquoἬθελε δύο ὧρες ὁ ἥλιος νά βασιλέψηraquo γράφει laquoκι ἐνῶ διάβαζα microέ ἐπισκέ-φθηκε ὁ πατήρ Ἀρσένιος˙ καί ὅπως ὁ καθηγητής χαϊδεύει τό microαθητή πού ἔγρα-ψε καλά τό microάθηmicroα τό ἴδιο microοῦ ἔκανε καί αὐτός Παράλληλα microέ ἄφησε microέ microιά ἀνέκφραστη γλυκύτητα καί ἀγαλλίαση οὐράνια στήν καρδιά microου πού ἦταν ἀδύνατο νά τήν ἀντέξω Ἔτρεχα ἔξω microετά στήν περιοχή τοῦ Καλυβιοῦ microου σάν τρελλός καί τόν φώναζα γιατί νόmicroιζα ὅτι θά τόν εὕρισκαraquo14

Ἡ ἁγία Εὐφηmicroία

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε τό ἑξῆς laquoΕἶχα γυρίσει ἀπό τόν κόσmicroο ὅπου εἶχα βγῆ γιά ἕνα ἐκκλησιαστικό θέmicroα Τήν Τρίτη15 κατά ἡ ὥρα 10 τό πρωΐ ἤmicroουν microέσα στό Κελλί microου καί ἔκανα τίς Ὧρες Ἀκούω χτύπηmicroα στήν πόρτα καί microιά γυναι-κεία φωνή νά λέη laquoΔι᾿ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡmicroῶνraquo Σκέφθηκα laquoΠῶς βρέθηκε γυναίκα microέσα στό Ὄροςraquo Ἐν τούτοις ἔνιωσα microιά θεία γλυκύτητα microέσα microου καί ρώτησα

ndash Ποιός εἶναι

14 Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος σ 2715 Στίς 27 Φεβρουαρίου 1974

44Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

45

ndash Ἡ Εὐφηmicroία ἀπαντᾶraquoΣκεφτόmicroουν laquoποιά Εὐφηmicroία Μήπως καmicromicroιά γυναίκα ἔκανε καmicromicroιά τρέλλα

καί ἦρθε microέ ἀνδρικά στό Ὄρος Τώρα τί νά κάνωraquo Ξαναχτυπᾶ Ρωτάω laquoΠοιός εἶναιraquo laquoἩ Εὐφηmicroίαraquo ἀπαντᾶ καί πάλι Σκέφτοmicroαι καί δέν ἀνοίγω Στήν τρίτη φορά πού χτύπησε ἄνοιξε microόνη της ἡ πόρτα πού εἶχε σύρτη ἀπό microέσα Ἄκουσα βήmicroατα στόν διάδροmicroο Πετάχτηκα ἀπό τό Κελλί microου καί βλέπω microιά γυναίκα microέ microανδήλα Τήν συνώδευε κάποιος πού ἔmicroοιαζε microέ τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ ὁ ὁποῖος ἐξαφανίσθηκε Παρ᾿ ὅλο πού ἤmicroουν σίγουρος ὅτι δέν εἶναι τοῦ πειρα-σmicroοῦ γιατί λαmicroποκοποῦσε τήν ρώτησα ποιά εἶναι˙

ndash Ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἀπαντᾶndash Ἄν εἶσαι ἡ microάρτυς Εὐφηmicroία ἔλα νά προσκυνήσουmicroε τήν Ἁγία Τριάδα Ὅτι

κάνω ἐγώ νά κάνης καί σύΜπῆκα στήν Ἐκκλησία κάνω microιά microετάνοια λέγοντας laquoΕἰς τό ὄνοmicroα τοῦ

Πατρόςraquo Τό ἐπανέλαβε microέ microετάνοια laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo laquoΚαί τοῦ Υἱοῦraquo εἶπε microέ ψιλή φωνή

ndash Πιό δυνατά ν᾿ ἀκούω εἶπα καί ἐπανέλαβε δυνατώτεραraquoὝστερα κάθησε ἡ Ἁγία στό σκαmicroνάκι καί ἐγώ στό microπαουλάκι καί microοῦ ἔλυ-

σε τήν ἀπορία πού εἶχα (στό ἐκκλησιαστικό θέmicroα)raquoΜετά microοῦ διηγήθηκε τήν ζωή της Ἤξερα ὅτι ὑπάρχει microιά ἁγία Εὐφηmicroία

ἀλλά τόν βίο της δέν τόν ἤξερα Ὅταν microοῦ διηγεῖτο τά microαρτύριά της ὄχι ἁπλῶς τά ἄκουγα ἀλλά σάν νά τά ἔβλεπα˙ τά ζοῦσα Ἔφριξα Πά πά πά

ndash Πῶς ἄντεξες τέτοια microαρτύρια ρώτησαndash Ἄν ἤξερα τί δόξα ἔχουν οἱ Ἅγιοι θά ἔκανα ὅτι microποροῦσα νά περάσω πιό

microεγάλα microαρτύριαraquoΜετά ἀπ᾿ αὐτό τό γεγονός γιά τρεῖς microέρες δέν microποροῦσα νά κάνω τίποτα

Σκιρτοῦσα καί συνεχῶς δόξαζα τόν Θεό Οὔτε νά φάω οὔτε τίποτα συνεχῶς δοξολογίαraquo

Ἡ κολασmicroένη ψυχή

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΜιά γνωστή microου γριά ἦταν πολύ τσιγγούνα Ἡ κό-ρη της ἦταν πολύ καλή καί ὅτι ἤθελε νά δώση ἐλεηmicroοσύνη τό ἔρριχνε ἀπό τό παράθυρο ἔξω ἔβγαινε microέ ἄδεια χέρια γιατί τήν ἔλεγχε microήπως πῆρε τίποτε καί ὕστερα τό ἔπαιρνε καί τό ἔδινε Ὅmicroως ἄν τῆς ἔλεγε ὅτι ὁ καλόγηρος (ἐγώ δηλαδή) εἶπε νά microοῦ δώσης αὐτό τό πρᾶγmicroα τό ἔδινε

raquoΜετά τόν θάνατό της βλέπω ἕναν νέο (θἄτανε ὁ φύλακάς της Ἄγγελος) καί microοῦ λέει laquoἜλα καί σέ θέλει ἡraquo Δέν microπόρεσα νά καταλάβω τί microοῦ συνέβη καί βρεθήκαmicroε στήν Κόνιτσα microπροστά σ᾿ ἕνα τάφο Κάνει τό χέρι του ἔτσι καί ἀνοίγει ὁ τάφος Βλέπω microέσα ἕνα πολτό ἀπό γλῖτσες καί τήν γνωστή microου γριά πού εἶχε ἀρχίσει νά λυώνη καί νά φωνάζη laquoΚαλόγερε σῶσε microεraquo

raquoΤήν πόνεσα τήν λυπήθηκα Χωρίς νά τήν σιχαθῶ κατέβηκα microέσα τήν ἀγκά-λιασα καί τήν ρωτοῦσα laquoΤί ἔχειςraquo Μοῦ λέει laquoΠές microου ὅτι microοῦ ζήτησες ἐγώ πρόθυmicroα δέν σοῦ τὄδωσαraquo laquoΝαί ἔτσι εἶναιraquo εἶπα laquoἘντάξειraquo τήν καθησύχασε ὁ νέος (φύλακας Ἄγγελός της)

raquoἜκανε πάλι τό χέρι του ἔτσι καί ξανατράβηξε τόν τάφο σάν κουρτίνα καί

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

βρέθηκα πάλι στό ΚαλύβιraquoΟἱ ἀδελφές ἀπό τήν Σουρωτή microέ ρώτησαν laquoΤί σοῦ συνέβη τοῦ ἁγίου Ἀν-

δρέαraquo16 Ἀπαντῶ laquoΝά κάνετε προσευχή γι᾿ αὐτή τήν ψυχήraquoraquoΣέ δυό microῆνες17 τήν βλέπω πάλι Ὑπῆρχε ἕνα χάος καί ψηλά σ᾿ ἕνα ἴσιωmicroα

ἦταν παλάτια σπίτια πολλά ἄνθρωποι πολλοί Ἐκεῖ πάνω ἦταν ἡ γριά πολύ χαρούmicroενη Τό πρόσωπό της ἦταν σάν microικροῦ παιδιοῦ˙ microόνο ἕνα σηmicroαδάκι εἶχε καί ἕνα Ἀγγελάκι τό ἔτριβε γιά νά καθαρίση καί αὐτό

raquoΒαθειά στό χάος εἶδα κάποιους νά χτυπιοῦνται νά ταλαιπωροῦνται καί νά προσπαθοῦν νά ἀνέβουν πάνω

raquoΤήν ἀγκάλιασα ἀπό χαρά Τήν πῆρα πιό πέρα γιά νά microήν microᾶς βλέπουν καί πληγώνωνται Μοῦ εἶπε laquoἜλα νά σοῦ δείξω πού microέ ἔβαλε ὁ Κύριοςraquo

Φῶς γλυκύτατον

laquoΚάποτεraquo διηγήθηκε laquoἐνῶ ἔλεγα τήν εὐχή τή νύχτα ἦρθε microέσα microου microιά χα-ρά microεγάλη Συνέχισα νά λέω τήν εὐχή καί ξαφνικά τό Κελλί microου πληmicromicroύρισε ἀπό φῶς Ἦταν λευκό microέ microιά microικρή ἀπόχρωση πρός τό γαλάζιο Ἡ καρδιά microου χτυποῦσε γλυκά Συνέχισα νά κάνω κοmicroποσχοίνι microέχρι πού βγῆκε ὁ ἥλιος Τό φῶς ἦταν τόσο δυνατό Πιό δυνατό ἀπό τό φῶς τοῦ ἡλίου Ὁ ἥλιος ἔχανε τήν λάmicroψη microπροστά του Ἔβλεπα τόν ἥλιο καί microοῦ φαινόταν τό ἡλιακό φῶς ὠχρό ὅπως εἶναι τό φῶς τῆς σελήνης κατά τήν πανσέληνο Τό φῶς τό ἔβλεπα γιά πο-λύ Μετά ὅταν τό φῶς ἔλειψε καί ἡ χάρις microειώθηκε τότε δέν εὕρισκα καmicromicroιά παρηγοριά καί χαρά

Μέ τέτοιες παρακλήσεις πνευmicroατικές ἡ θεία χάρις παρηγοροῦσε τόν ἑκουσί-ως πτωχεύσαντα καί microέ αὐταπάρνηση ἀσκούmicroενο Γέροντα Παΐσιο

Ὁ Γιωργάκης ἀπό τό Θιβέτ

Ἦρθε στό Ἅγιον Ὄρος καί γύριζε στά microοναστήρια ἕνας νέος ἡλικίας 16-17 χρόνων ὁ Γιωργάκης Ἀπό ἡλικίας τριῶν ἐτῶν οἱ γονεῖς του τόν ἔβαλαν σέ βουδδιστικό microοναστήρι στό Θιβέτ Προχώρησε πολύ στήν Γιόγκα ἔγινε τέ-λειος microάγος microποροῦσε νά καλῆ ὅποιον δαίmicroονα ἤθελε Εἶχε microαύρη ζώνη καί ἤξερε τέλεια καράτε Μέ τήν δύναmicroη τοῦ Σατανᾶ ἔκανε ἐπιδείξεις πού προ-ξενοῦσαν ἐντύπωση Χτυποῦσε microέ τό χέρι του microεγάλες πέτρες καί ἔσπαζαν σάν καρύδια Μποροῦσε νά διαβάζη κλειστά βιβλία Ἔσπαζε στήν παλάmicroη του φουντούκια ἔπεφταν κάτω τά τσόφλια καί οἱ καρποί ἔmicroεναν κολληmicroέ-νοι στό χέρι του

Κάποιοι microοναχοί ἔφεραν τόν Γιωργάκη στόν Γέροντα γιά νά τόν βοηθήση Ρώτησε τόν Γέροντα τί δυνάmicroεις εἶχε καί τί microποροῦσε νά κάνη Ἀπάντησε ὅτι ὁ ἴδιος δέν ἔχει καmicromicroιά δύναmicroη καί ὅτι ὅλη ἡ δύναmicroη εἶναι τοῦ Θεοῦ

Ὁ Γιωργάκης θέλοντας νά ἐπιδείξη τήν δύναmicroή του συγκέντρωσε τό βλέmicromicroα

16 Συγκεκριmicroένα στίς 30-11-73 (ἤ 74)17 Στίς 30-1-74 (ἤ 75)

46Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

47

του σέ microιά microεγάλη πέτρα πού ἦταν σέ ἀπόσταση καί ἡ πέτρα ἔγινε θρύψαλα Τότε ὁ Γέροντας σταύρωσε microιά microικρή πέτρα καί τοῦ εἶπε νά τήν σπάση καί αὐτή Αὐτός συγκεντρώθηκε ἔκανε τά microαγικά του ἀλ-λά δέν κατάφερε νά τήν σπάση Τότε ἄρχισε νά τρέmicroη καί οἱ σατανι-κές δυνάmicroεις πού νόmicroιζε ὅτι ἔλεγχε microή microπορώντας νά σπάσουν τήν πέτρα στράφηκαν ἐναντίον του καί τόν ἐκσφενδόνισαν στήν ἄλλη ὄχθη τοῦ ρέmicroατος Ὁ Γέροντας τόν microάζεψε σέ ἄθλια κατάσταση

laquoἌλλη φοράraquo διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἐνῶ συζητούσαmicroε ξαφνικά σηκώθηκε microοῦ ἔπιασε τά χέρια καί microοῦ τά γύρισε πρός τά πίσω laquoἌν microπορῆ ἄς ἔρθη νά σ᾿ ἐλευθερώση ὁ Χατζεφεντῆςraquo microοῦ εἶπε Τό αἰ-σθάνθηκα σάν βλασφηmicroία Κούνησα ἔτσι λίγο τά χέρια microου καί τινά-χθηκε πέρα Μετά σάν ἀντίδραση πήδησε ψηλά καί πῆγε νά microέ χτυπήση microέ τό πόδι του ἀλλά τό πόδι του σταmicroάτησε κοντά στό πρόσωπό microου σάν νά βρῆκε ἕνα ἀόρατο ἐmicroπόδιο Μέ φύλαξε ὁ Θεός

raquoΤή νύχτα τόν κράτησα καί κοιmicroήθηκε στό Κελλί microου Οἱ δαίmicroονες τόν ἔσυ-ραν microέχρι κάτω στόν λάκκο καί τόν ἔδειραν γιά τήν ἀποτυχία του Τό πρωί σέ κακή κατάσταση τραυmicroατισmicroένος γεmicroᾶτος ἀγκάθια καί χώmicroατα ὡmicroολογοῦσε laquoΜέ ἔδειρε ὁ Σατάν γιατί δέν microπόρεσα νά σέ νικήσωraquo

Ἔπεισε τόν Γιωργάκη νά τοῦ φέρη τά microαγικά του βιβλία καί τά ἔκαψεὉ Γέροντας τόν κράτησε λίγο κοντά του καί τόν βοήθησε ὅσο ἔκανε ὑπακοή

Ἐνδιαφέρθηκε νά microάθη ἄν εἶναι βαπτισmicroένος καί microάλιστα ἔmicroαθε καί σέ ποιά Ἐκκλησία εἶχε βαπτισθῆ Ὁ Γιωργάκης συγκλονισmicroένος ἀπό τήν δύναmicroη καί τήν χάρι τοῦ Γέροντα ἐπιθυmicroοῦσε νά γίνη microοναχός ἀλλά δέν microπόρεσε

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε τήν περίπτωση τοῦ Γιωργάκη γιά νά ἀποδείξη πόσο microεγάλη εἶναι ἡ πλάνη αὐτῶν πού νοmicroίζουν ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες εἶναι ἴ-διες ὅλες τόν ἴδιο Θεό πιστεύουν καί ὅτι δέν διαφέρουν οἱ Θιβετιανοί microοναχοί ἀπό τούς Ὀρθοδόξους

Ἐmicroφάνιση τοῦ Χριστοῦ

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας στόν ἱεροmicroόναχο Γ laquoἜνιωθα κάποια δυσκολία νά προ-σευχηθῶ στόν Χριστό Τήν Παναγία τήν ἔχω σάν microάννα Τήν ἁγία Εὐφηmicroία τό ἴδιο Τήν φωνάζω laquoἁγία Εὐφηmicroούλα microουraquo Στόν Χριστό ἔνιωθα δύσκολα Τήν εἰκόνα Του microέ φόβο τήν φιλοῦσα Καί ὅταν τήν ὥρα πού ἔλεγα τήν εὐχή ἔφευγε καmicromicroιά φορά ὁ νοῦς microου ἀπό τόν Χριστό δέν στενοχωριόmicroουνα laquoΠοιός εἶmicroαι ἐγώ γιά νἄχω συνέχεια τόν νοῦ microου στόν Χριστόraquo σκεπτόmicroουν Καί συνέβη αὐ-τό πού θά σοῦ πῶ

raquoἮταν βράδυ τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου θά ξηmicroέρωνε τοῦ ἁγίου Κάρπου18 Νι-ώθω ἀνάλαφρος πούπουλο Καmicromicroιά ὄρεξη νά κοιmicroηθῶ Σκέφτοmicroαι laquoἌς καθή-σω νά γράψω κάτι γιά τόν παπα-Τύχωνα νά τό στείλω στίς ἀδελφέςraquo Μέχρι τίς 830΄ ἁγιορείτικα ἔγραψα ὥς τριάντα σελίδες Ἄν καί δέν νύσταζα εἶπα νά ξαπλώσω γιατί ἔνιωθα λίγη κούραση στά πόδια

raquoΠαίρνει νά φωτίζη Στίς 9 ἡ ὥρα (6 περίπου κοσmicroικά τό πρωί) δέν εἶχα κοιmicroη-

18 Στίς 26-5-1977

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

θῆ Σέ microιά στιγmicroή σάν νά χάθηκε ὁ τοῖχος τοῦ Κελλιοῦ microου (δίπλα στό κρεββάτι πρός τό ἐργαστήριο) Βλέπω τόν Χριστό microέσα στό φῶς σέ ἀπόσταση ἕξι microέτρα περίπου Τόν ἔβλεπα ἀπό τό πλάϊ Τά microαλλιά του ἦταν ξανθά καί τά microάτια του γαλανά Δέν microοῦ microίλησε Κοίταξε λίγο δίπλα ὄχι ἀκριβῶς ἐmicroένα

raquoΔέν ἔβλεπα microέ τά σωmicroατικά microάτια Αὐτά εἴτε ἀνοιχτά εἶναι εἴτε κλειστά καmicromicroιά διαφορά δέν ἔχει Ἔβλεπαν τά microάτια τῆς ψυχῆς

raquoὍταν Τόν εἶδα σκέφθηκα Πῶς microπόρεσαν νά φτύσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν -οἱ ἀθεόφοβοι- νά ἀκουmicroπήσουν τέτοια microορφή Πῶς microπόρεσαν νά microπήξουν καρφιά σ᾿ αὐτό τό σῶmicroα Πά πά πά

raquoἈπόmicroεινα Τί γλυκύτητα ἔνιωθα Τί ἀγαλλίαση Δέν microπορῶ νά ἐκφράσω microέ δικά microου λόγια τήν ὀmicroορφιά αὐτή Ἦταν αὐτό πού λέει laquoὉ Ὡραῖος κάλλει πα-ρά τούς υἱούς τῶν ἀνθρώπωνraquo Αὐτό ἦταν Δέν ἔχω δεῖ ποτέ τέτοια εἰκόνα του Μόνο microία κάποτε -δέν θυmicroᾶmicroαι ποῦ- ἔmicroοιαζε κάπως

raquoΘἄξιζε νά ἀγωνίζεται κανείς χίλια χρόνια γιά νά δῆ αὐτή τήν ὀmicroορφιά γιά microιά στιγmicroή microόνο Τί microεγάλα καί ἀνείπωτα εἶναι δυνατόν νά χαρισθοῦν στόν ἄν-θρωπο καί microέ τί τιποτένια ἀσχολούmicroαστε

raquoΠιστεύω πώς εἶναι ἕνα δῶρο πού microοῦ ἔκανε ὁ παπα-Τύχων Νά microήν τό πῆς σέ κανέναν Πολύ τό σκέφθηκα νά τό πῶ καί σέ σένα Βλέπεις τόση ὥρα δέν σοῦ microίλησα τώρα πού φεύγειςraquo19

Ὕστερα ἀπό δύο microέρες ὅταν ξανασυναντήθηκαν ὁ Γέροντας εἶπε laquoὍλη τή νύχτα ἔκλαιγα γιατί σοῦ τὄπα Δέν φοβᾶmicroαι πώς θά τό πεῖς Ἀλλά ἐγώ ζηmicroιώθηκαraquo

Τό γεγονός αὐτό τό αἰσθάνθηκε καί microιά ἀδελφή στήν Σουρωτή καί ἔγραψε στόν Γέροντα laquoΤάδε τοῦ microηνός τάδε ὥρα Τά ὑπόλοιπα θά microᾶς τά πεῖτε ἐσεῖςraquo Καί πράγmicroατι ὅταν ἀργότερα βγῆκε ἔξω τούς τό διηγήθηκε καί microάλιστα περι-έγραψε καί ἁγιογράφησαν τόν Χριστό ὅπως ἀκριβῶς τόν εἶδε

Θεόσταλτο ψάρι

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoἮταν ἡ Κυριακή τοῦ Τυφλοῦ Αἰσθανόmicroουν ἐξάντλη-ση καί microοῦ πέρασε ὁ λογισmicroός ὅτι ἄν εἶχα νά φάω λίγο ψαράκι θά microοῦ ἔκανε καλό Ὄχι ἀπό ἐπιθυmicroία ἀλλά σάν φάρmicroακο Εἶχα προβλήmicroατα καί microέ τά ἔντερά microου Βγῆκα νά πάω ἔξω Γυρίζοντας εἶδα ἕνα microεγάλο πουλί σάν ἀετό νά χαmicroη-λώνη πολύ καί ἔσκυψα νά microήν microέ χτυπήση Φοβήθηκα microήπως εἶναι τίποτε τοῦ πειρασmicroοῦ γι᾿ αὐτό δέν ἔδωσα σηmicroασία καί microπῆκα γρήγορα στό Κελλί microου

raquoΣέ λίγο χρειάσθηκε πάλι νά βγῶ ἔξω Στό ἴδιο σηmicroεῖο πού εἶχα σκύψει εἶδα νά σπαρταράη ἕνα microεγάλο ψάρι Πρῶτα ἔκανα τόν σταυρό microου εὐχαρίστησα τόν Θεό καί microετά πῆρα τό ψάρι Ἀλλά σοῦ κάνει καρδιά microετά νά τό φᾶςraquo

Ὁ φύλακας Ἄγγελος

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε laquoἮταν τοῦ ἁγίου Ἰσιδώρου τοῦ Πηλουσιώτου20 Περ-

19 Ἐλέχθησαν στίς 28 Μαΐου 197720 Στίς 4 Φεβρουαρίου τοῦ 1979

48Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

49

νοῦσα microιά περίοδο microέ πολλές στενοχώριες καί ἐξ αἰτίας αὐτῶν εἶχα δυνατούς πονοκεφάλους Ἀπό τήν πίεση χτυποῦσε τό microάτι microου καί κινδύνευα νά πάθω ἐγκεφαλικό Τό ἔνιωθα σάν νά χτυποῦσε κάποιος ἀπό microέσα microέ σφυρί καί ἤθε-λε νά πεταχθῆ ἔξω Κατά ἡ ὥρα 9 τό βράδυ (κοσmicroική ὥρα) ἐνῶ εἶχα ξαπλώσει στό κρεββάτι εἶδα ἕναν Ἄγγελο πολύ ὡραῖον σάν νά βγῆκε ἀπό microέσα microου microέ microορφή microικροῦ παιδιοῦ δώδεκα χρονῶν Τά microαλλάκια του ἦταν κατάξανθα microέ-χρι τούς ὤmicroους Μοῦ χαmicroογέλασε καί πέρασε ἁπαλά τό χέρι του πάνω ἀπό τά microάτια microου Ἀmicroέσως microοῦ ἔφυγε ὅλη ἡ στενοχώρια καί ἔπαψαν οἱ πόνοι Ἔνιωθα τέτοια γλυκύτητα πού προτιmicroοῦσα νά ξαναπονέσω ἀρκεῖ νά δῶ καί πάλι τόν φύλακα Ἄγγελό microουraquo

Εὔθυmicroα καί εὔστροφα21

21Ὁ Γέροντας συχνά διηγεῖτο χαριτωmicroένες ἱστορίες πού προκαλοῦσαν αὐθόρ-microητο γέλιο γιά νά παρηγορήση θλιmicromicroένες ψυχές ἀλλά ἦταν καί ἴδιον τοῦ χαρα-κτῆρος του Εἶχε ὅmicroως καί τήν λεπτότητα νά microήν πληγώνη κανέναν καί νά microήν κατακρίνη πρόσωπα Ἀπό τά πολλά σηmicroειώνονται λίγα ἐπιλεκτικά

Στήν laquoΠαναγούδαraquo microιά ἡmicroέρα φύτευε κοκκάρι πού τό εἶχε microέσα σ᾿ ἕνα κου-

τί ἀπό καλαmicroαράκια Ἦρθε ἕνας laquoἔξυπνοςraquo microέ τά χέρια πίσω καί τόν ρώτησε τί κάνει

ndash Φυτεύω καλαmicroαράκια ἀπάντησε ὁ Γέρονταςndash Πιάνουν Γέρονταndash Πῶς Ἅmicroα τά βάλης microέ τά microουστάκια κάτω πιάνουν

laquoΣτήν πνευmicroατική ζωή νά microή χωλαίνουmicroε νά microή microένουmicroε στό χώλ (προθά-

λαmicroο) Ὅσοι χωλαίνουν δέν microπαίνουν στό σαλόνι τοῦ Θεοῦraquo ἐννοώντας τόν παράδεισο

Παραmicroονές τοῦ Τριωδίου εἶπε σέ κάποιον προσκυνητή laquoἜχεις περάσει ἀπό

τά διόδια Ἐκεῖ ὅταν περνᾶνε πληρώνουν Ἐmicroεῖς ὅταν περνᾶmicroε στό Τριώδιο πλη-ρώνουmicroεraquo ἐννοώντας κάνουmicroε καmicromicroιά θυσία

Ἐπικρίνοντας microέ χαριτωmicroένο τρόπο τήν χρήση νοθευmicroένου κεριοῦ ἔλεγε ὅτι

ἐπειδή εἶναι ἀπό παραφίνη παρά (χρήmicroατα) ἀφήνει

Κάποιος δαιmicroονισmicroένος τοῦ εἶπε laquoἘγώ εἶmicroαι ὁ Ὤν Πέσε νά microέ προσκυνή-σηςraquo Τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Γέροντας laquoὌνος εἶσαι βρέ ὄνος εἶσαιraquo ἀπευθυνόmicroενος στό δαιmicroόνιο πού στήν πραγmicroατικότητα microιλοῦσε

21 Γιά τήν ἀκρίβεια τά ἀναφερόmicroενα στό παρόν κεφάλαιο δέν ἐλέχθησαν ὅλα στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Στήν αὐλή τῆς laquoΠαναγούδαςraquo (5-6-1983)

50Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

51

Θrsquo ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΟΥΔΑ

ΔΟΣΙΜΟ ΣΤΟΥΣ ΠΟΝΕΜΕΝΟΥΣ

Ἐγκατάσταση στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ Γέροντας ἀφοῦ πέρασε ἕνδεκα χρόνια ἀγώνων καί προσφορᾶς στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ ἀποφάσισε ὕστερα γιά κάποιον πνευmicroα-τικό λόγο νά ἀναχωρήση ἀπό αὐτό

Στίς 27 Φεβρουαρίου ἡmicroέρα πού τοῦ εἶχε ἐmicroφανισθῆ ἡ ἁγία Εὐφηmicroία βρῆκε καθ᾿ ὑπόδειξη τοῦ γερο-Ἰωακείmicro τήν laquoΠαναγούδαraquo Τό γεγονός τό αἰσθάνθηκε ὡς εὐλογία τῆς Ἁγίας καί συγκινηmicroένος τήν εὐχαρίστησε γιά τήν πρόνοιά της

Τό Καλύβι εἶχε βασικές ἐλλείψεις γιατί ἦταν παλαιό καί ἐγκαταλελειmicromicroένο Ἔλειπαν πόρτες παράθυρα ταβάνια˙ τό πάτωmicroα εἶχε τρύπες καί ἡ σκεπή ἔβαζε νερά Ἄρχισε microέ πολύ κόπο τίς πλέον ἀναγκαῖες ἐπισκευές Χρήmicroατα δέν εἶχε ἀλλά καί δύσκολα δεχόταν

᾿Εκτός ἀπό τήν ὁλοήmicroερη κοπιαστική ἐργασία εἶχε καί τόν κόσmicroοὍλη τήν ἡmicroέρα τούς δεχόταν τούς κερνοῦσε καί θυσίαζε ὧρες πολλές microα-

ζί τους γιά νά ἀκούση τά προβλήmicroατά τους νά σηκώση τόν σταυρό τους νά πάρη τόν πόνο τους νά συmicroβουλεύση νά ἐπιτιmicroήση νά θεραπεύση ἀκόmicroη καί νά τούς διασκεδάση χωρίς καθόλου νά ὑπολογίζη ἄν ὁ ἴδιος ἦταν ἄγρυπνος νηστικός διψασmicroένος κουρασmicroένος ἄρρωστος

Σύν τῷ χρόνῳ ὅmicroως ὁ ἀριθmicroός τῶν ἐπισκεπτῶν αὐξήθηκε ὑπερβολικά˙ ξε-περνοῦσε τά ὅρια τῆς ἀντοχῆς του Ἔλεγε ἐξοmicroολογητικά laquoΔέν ὁρίζω τόν ἑαυ-τό microου Ἔχω γίνει πρόγραmicromicroα τῶν ἀνθρώπων Παλαιά ὁ νοῦς microου βυθιζόταν στήν εὐχή Τώρα ζῶ τά προβλήmicroατα τῶν ἀνθρώπων Πολλές φορές πετιέmicroαι στόν ὕπνοraquo

Παρ᾿ ὅτι ὅmicroως τούς δεχόταν ὅλους ὁ κόσmicroος δέν τόν ἀλλοίωσε˙ δέν τόν ἐκ-κοσmicroίκευσε Ἀντίθετα ὁ Γέροντας microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ microεταmicroόρφωνε τούς ἀνθρώπους

Ἐmicroφάνιση τοῦ ἁγίου Βλασίου

Ἦταν ἡ 21η Ἰανουαρίου 1980 Κυριακή τοῦ Ἀσώτου πρός Δευτέρα Ὁ Γέρο-ντας ἐνῶ προσευχόταν τό βράδυ στό Κελλί του microέ τό κοmicroποσχοίνι βλέπει νά

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

παρουσιάζεται microπροστά του microέσα σέ φῶς ἕνας Ἅγιος ἄγνωστος πού φοροῦσε microανδύα καλογερικό Δίπλα του στόν τοῖχο τοῦ Κελλιοῦ του πάνω ἀπό τήν σόmicroπα φαίνονταν ἐρείπια Μοναστηριοῦ Αἰσθανόταν ἀπερίγραπτη χαρά καί ἀγαλλία-ση καί σκεφτόταν laquoποιός Ἅγιος εἶναιraquo Τότε ἄκουσε φωνή ἀπό τήν Ἐκκλησία laquoΕἶναι ὁ ἅγιος Βλάσιος ἀπό τά Σκλάβαιναraquo22

Ἀπό εὐγνωmicroοσύνη γιά νά εὐχαριστήση τόν Ἅγιο γιά τήν τιmicroή πού τοῦ ἔκανε microετέβη στά Σκλάβαινα καί προσκύνησε τά χαριτόβρυτα Λείψανά του

laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo

Στίς 26 Μαρτίου 1984 συνέβη στόν Γέροντα ἕνα γεγονός πού τό διηγήθηκε microε-τά ἀπό λίγες ἡmicroέρες ὡς ἑξῆς laquoἘνῶ προσευχόmicroουν ἀντικρύζοντας τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ κάτι ἔνιωσα microέσα microου καί πέφτοντας στό πάτωmicroα εἶπα laquoΧριστέ microου εὐλόγησέ microεraquo Καί ἀmicroέσως αἰσθάνθηκα microιά εὐωδία γιά πολλή ὥρα νά γεmicroίζη ὅλο τό Κελλί microου Ἀκόmicroη καί ἕνα χαλάκι γεmicroᾶτο χῶmicroα πού εἶχα καί αὐτό εὐω-δίαζε Ἔmicroεινα γονατιστός καί ἀσπαζόmicroουν καί αὐτό τό χαλάκι microέ τίς σκόνεςraquo

laquoΦοβερό ὅραmicroαraquo

Ὁ Γέροντας στίς 11-4-1984 τήν Τρίτη τῆς Διακαινισίmicroου στίς 12 τά microεσάνυχτα εἶδε ἕνα ὅραmicroα πού ἀναφέρεται στό φοβερό ἔγκληmicroα τῶν ἐκτρώσεων Διηγήθη-κε laquoἘνῶ εἶχα ἀνάψει δύο κεράκια ὅπως συνήθως καί ὅταν κοιmicroᾶmicroαι ἀκόmicroη γιά ὅσους πάσχουν ψυχικά καί σωmicroατικά πού συmicroπεριλαmicroβάνονται καί οἱ κε-κοιmicroηmicroένοι βλέπω ἕνα φοβερό ὅραmicroα Ἕναν κάmicroπο ἀπό σιτάρι ἀλλά τό σιτάρι δέν εἶχε ξεσταχυάσει ἀκόmicroη microόλις ἄρχιζε νά καλαmicroιάζη Ἐγώ βρισκόmicroουν ἔξω ἀπό τήν microάνδρα τοῦ χωραφιοῦ καί κολλοῦσα κεριά ἀπ᾿ ἔξω στόν τοῖχο γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀριστερά ἦταν ἕνας τόπος ἀνώmicroαλος κρηmicroνώδης καί χέρσος ὁ ὁποῖος σειόταν ἀπό microία δυνατή βοή ἀπό χιλιάδες φωνές σπαρακτικές πού ἔκαναν νά ραγίζη καί ἡ πιό σκληρή καρδιά Ἐνῶ ὑπέφερα ἀπό τό ἄκουσmicroα τῶν σπαρακτικῶν ἐκείνων φωνῶν καί δέν microποροῦσα νά ἐξηγήσω τό ὅραmicroα ἄκου-σα microιά φωνή νά microοῦ λέη laquoὉ microέν κάmicroπος microέ τό σπαρmicroένο σιτάρι πού δέν ἔχει ξεσταχυάσει εἶναι τό κοιmicroητήρι microέ τίς ψυχές τῶν νεκρῶν πού θ᾿ ἀναστηθοῦν Ὁ δέ τόπος ἐκεῖνος πού σείεται ἀπό τίς σπαρακτικές φωνές εἶναι ὁ τόπος πού βρίσκονται οἱ ψυχές τῶν παιδιῶν ἀπό τίς ἐκτρώσειςraquo

raquoἘνῶ λοιπόν συνῆλθα ἀπό τό ὅραmicroα δέν microποροῦσα ὅmicroως νά συνέλθω ἀπό τόν πολύ πόνο πού ἕνιωσα καί δέν microποροῦσα νά πλαγιάσω γιά νά ξεκουρασθῶ λίγο παρ᾽ ὅλο πού ἤmicroουν κατάκοπος ἀπό τήν ὁδοιπορία καί ὀρθοστασία τῆς προηγούmicroενης ἡmicroέραςraquo

22 Βλ καί ἀρχιmicro Αὐγουστίνου Κατσαmicroπίρη Ὁ Ἅγιος Ἱεροmicroάρτυς Βλάσιος ὁ Ἀκαρνάν Ἀθῆναι 21990 σ 525

52Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

53

laquoἩ Παναγίαraquo

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας laquoΤήν περασmicroένη Σαρακοστή23 παρουσιάστηκε ἡ Πανα-γία ντυmicroένη στ᾿ ἄσπρα Μοῦ εἶπε ὅτι θά συmicroβοῦν πολλά στόν κόσmicroο γι᾿ αὐτό νά φροντίσω νά πάρω (κάτι πού ἀφοροῦσε προσωπικά τόν ἴδιο)raquo

Φανερώθηκε κοντά στήν Βορειοανατολική γωνία τῆς Καλύβης του Ὅταν τήν εἶδε ὁ Γέροντας εἶπε ταπεινά laquoΠαναγία microου καί ὁ τόπος εἶναι βρώmicroικος24 καί ἐγώ βρώmicroικοςraquo Ὅmicroως ἔκτοτε εὐλαβεῖτο καί τόν τόπο laquoοὗ ἔστησαν οἱ πόδεςraquo τῆς ἀχράντου Θεοmicroήτορος Ἤθελε στό microέρος ἐκεῖνο νά φυτέψη λουλούδια γιά νά microήν πατιέται

Περί Ἀντιχρίστου 666 καί ταυτοτήτων

Ὁ π Παΐσιος συmicromicroεριζόταν τίς ἀγωνίες τῶν ἀνθρώπων καί ἀπαντοῦσε στόν προβληmicroατισmicroό τους Ἕνα θέmicroα πού προβληmicroάτισε ἰδιαίτερα ἐκείνη τήν περίο-δο τούς πιστούς ἦταν καί τό θέmicroα τῶν ταυτοτήτων

Ὁ Γέροντας ἔλαβε θέση καί microίλησε ξεκάθαρα Δέν ἀρκέσθηκε microόνο νά ἀπα-ντᾶ στά πολλά ἐρωτήmicroατα τῶν πιστῶν ἀλλά τό ἔτος 1987 ἔγραψε τήν γνωστή του ἐπιστολή laquoΣηmicroεῖα τῶν καιρῶν-666raquo25 Ἔγινε microέ ἀνακούφιση δεκτή καί microέχρι σήmicroερα καθοδηγεῖ Πολλοί ἀναθεώρησαν τίς ἀπόψεις τους καί συντάχθηκαν microέ τίς ἀπόψεις τοῦ Γέροντα Ἐπειδή προεῖδε ὅτι καί στό microέλλον θά χρειασθεῖ τήν ἔγραψε ἰδιοχείρως καί τήν ὑπέγραψε γιά νά microήν ἀλλοιωθοῦν οἱ ἀπόψεις του πού τίς κράτησε ὥς τήν κοίmicroησή του

Συmicroπερασmicroατικά ὁ Γέροντας πίστευε ὅτι Τό σφράγισmicroα εἶναι ἄρνηση Ἀκόmicroη καί ἡ ταυτότητα εἶναι ἄρνηση Ὅταν ἔχουν πάνω στήν ταυτότητα τό σύmicroβολο τοῦ διαβόλου 66626 καί ὑπογράφω ἄρα τό ἀποδέχοmicroαι αὐτό τό πρᾶγmicroα Εἶναι ἄρνηση ξεκάθαρα πράγmicroατα Ἀρνεῖσαι τό Ἅγιο Βάπτισmicroα βάζεις ἄλλη σφραγί-δα ἀρνεῖσαι τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ καί παίρνεις τοῦ διαβόλου Ἄλλο εἶναι πού στά νοmicroίσmicroατα ἔχουν τό 666 -raquoἀπόδοτε τά τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαριraquo27- καί ἄλλο ἡ ταυτότητα πού εἶναι κάτι τό προσωπικό

raquoἈκόmicroη καί ἄν δεχθῆ νά σφραγισθῆ κανείς ἀπό ἀδικαιολόγητη ἄγνοια ἤ ἀδι-αφορία πάλι χάνει τήν θεία χάρι καί δέχεται δαιmicroονική ἐνέργειαraquo

laquoΜεταmicroόρφωσιςraquo

Ἦταν ἡ 28η Σεπτεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1992 Σέ ἕνα Κελλί τῆς Καψάλας γινόταν ἀγρυπνία πρός τιmicroήν τοῦ ὁσίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου Μεταξύ τῶν πατέρων ἦταν καί

23 Στίς 21 Φεβρουαρίου 198524 Ἴσως ἐπειδή microερικές φορές πετοῦσε ἐκεῖ κοντά φλοῦδες25 Παραπέmicroποmicroε τόν ἀναγνώστη στήν ἐπιστολή τοῦ Γέροντα πού κυκλοφόρησε αὐτοτελῶς καθώς καί

σέ ἕνα φυλλάδιο πού περιέχει ἀποσπάσmicroατα ἀποmicroαγνητοφωνηmicroένης συνοmicroιλίας του γι᾿ αὐτά τά θέmicroατα Ἔκδοση Καλύβης Ἀναστάσεως Καψάλα 1995 Βλ ἐπίσης Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Β΄ σ 175-192

26 Ἀποκ ιζ΄ 1827 Λουκ κ΄ 25

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ὁ γέροντας Παΐσιος πού εὐλαβεῖτο ἰδιαιτέρως τόν ἅγιο Ἰσαάκ Συmicromicroετεῖχε στήν ἀγρυπνία ἀπό ἕνα Κελλάκι πού ἦταν συνέχεια τῆς microικρῆς Λιτῆς

Πρίν ἀπό τήν εἴσοδο τοῦ Ἑσπερινοῦ οἱ ψάλτες ἦταν ὅλοι στόν δεξιό χορό καί ἔψαλλαν τό δοξα-στικό Στό microικρό Ἐκκλησάκι ἐπικρατοῦσε ἔντονα κατανυκτική ἀτmicroόσφαιρα Ὅλοι ἄκουγαν microέ προ-σοχή Τήν ἀγρυπνία παρακολουθοῦσαν καί δυό Ὀρ-θόδοξοι Λιβανέζοι ἕνας κληρικός καί ἕνας νέος πού τήν ὥρα ἐκείνη στέκονταν στά στασίδια τοῦ ἀριστεροῦ χοροῦ Σέ microιά στιγmicroή γύρισε νά πῆ κάτι ὁ κληρικός στό νέο καί βλέπει τόν Γέροντα ὄρθιο ὑπερυψωmicroένον ἀπό τό ἔδαφος 25-30 ἑκατοστά νά κρατᾶ microέ τό ἀριστερό χέρι τό κοmicroποσχοίνι του καί νά βρίσκεται ὁλόκληρος microέσα σέ φῶς Τά ἀκάλυ-πτα microέρη τοῦ σώmicroατός του πρόσωπο καί χέρια ἐξέπεmicroπαν φῶς˙ πολύ δυνατό φῶς Ἀντικρύζοντας τό ἀσυνήθιστο καί ὑπερκόσmicroιο θέαmicroα τοῦ ἦρθε νά ξεφωνήση ἀλλά ἡ φωνή του δέν ἔβγαινε Βλέπο-ντας τήν ἔκπληξη τοῦ κληρικοῦ ἐστράφη καί ὁ νέ-ος πρός τά πίσω καί εἶδε καί αὐτός τό ἴδιο θέαmicroα Ὁ Γέροντας εἶχε λίγο σκυmicromicroένο τό κεφάλι προσέ-χοντας στόν ἑαυτό του Φαινόταν εὐχαριστηmicroένος καί microειδιοῦσε Αἴφνης δέν microποροῦσαν νά τόν ἀντι-κρύσουν θαmicroβωmicroένοι ἀπό τό φῶς πού εἶχε δυνα-microώσει Ὅταν σέ λίγο κατώρθωσαν νά σηκώσουν πάλι τά microάτια τους νά τόν κοιτάξουν τόν εἶδαν πλέον στήν φυσιολογική του κατάσταση

Ἐργόχειρα τοῦ Γέροντα

Κατουνάκια

Σκήτη Ἰβήρων

Παναγούδα

Παναγούδα

54Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

55

ΑΛΛΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ

laquoἜχεις σπασmicroένα πόδιαraquo

Γ ραπτή microαρτυρία Κωνσταντίνου ἀπό ἈlaquoἮταν ἡ πρώτη φορά πού πήγαινα στόν π Παΐσιο Μέ ρώτησεndash Κώστα πῶς ἦρθες ἐδῶ Ἐσύ ἔχεις σπασmicroένα πόδια

raquoΚαί συνέχισεndash Κώστα ὁ Θεός γιά νά τήν πάρη τήν ἀγάπησε πιό πολύndash Ποιά πάτερ Ρώτησα microέ ἀπορίαndash Τή microνηστή σουraquoΠράγmicroατι τό 1991 εἶχα πάθει σοβαρό ἀτύχηmicroα εἶχα σπάσει τά πόδια microου

καί σκοτώθηκε ἡ microνηστή microουraquo

laquoΘά πάρουmicroε τήν Πόληraquo

Μιά ὁmicroάδα microαθητῶν τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς συmicroφώνησαν νά ρωτήσουν τόν Γέροντα ἄν θά πάρουmicroε τήν Πόλη καί ἄν θά ζοῦν καί οἱ ἴδιοι τότε

Πῆγαν στό Καλύβι του πῆραν κέρασmicroα ἀλλά ντρέπονταν νά ρωτήσουν Ὁ ἕνας ἔκανε νόηmicroα στόν ἄλλο καί τελικά κανείς δέν τολmicroοῦσε νά κάνη τήν ἐρώ-τηση Τότε τούς λέγει ὁ Γέροντας laquoΤί εἶναι βρέ παλληκάρια Τί θέλετε νά ρω-τήσετε Γιά τήν Πόλη Θά τήν πάρουmicroε καί θά ζεῖτε κιόλαςraquo

Ἕνα παιδί microετέφερε τά λόγια τοῦ Γέροντα στόν δάσκαλο Κωνσταντῖνο Μαλ-λίδη πού ἦταν καλός Χριστιανός καί θερmicroός πατριώτης Αὐτός ἦρθε microέ ἐνδιαφέ-ρον νά βεβαιωθῆ καλύτερα ἀπό τόν ἴδιο τόν Γέροντα καί ρώτησε γιά τήν Πόλη Ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε laquoἌστα αὐτά Κώστα˙ δέν εἶναι γιά microᾶς αὐτά Ἐmicroεῖς γιά ἄλλη Πόλη πρέπει νά ἑτοιmicroαζώmicroαστεraquo

Αὐτά ἦταν προσηmicroάνσεις γιά τόν ἐπικείmicroενο θάνατό τους γιατί πράγmicroατι δέν ἄργησε νά φύγη πρῶτα ὁ Κώστας καί ὕστερα ὁ Γέροντας γιά τήν ἀληθινή καί οὐράνια Πατρίδα microας laquoτήν καινήν πόλινraquo τήν ἄνω Ἱερουσαλήmicro

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

Ὁ Γέροντας καί οἱ νέοι

Ὁ Γέροντας εἶχε ἰδιαίτερη πνευmicroατική σχέση microέ τούς νέους Τούς ἀγαποῦσε πραγmicroατικά σάν παιδιά του ἐνδιαφερόταν νά βροῦν τόν δρόmicroο τους καί προσευ-χόταν γι᾿ αὐτούς Τούς βοηθοῦσε νά ὑπερβοῦν τίς δυσκολίες καί τά προβλήmicroατά τους Συνέπασχε καί συmicroπονοῦσε microαζί τους Αὐτοί διαισθανόmicroενοι τήν microεγάλη του ἀγάπη τοῦ εἶχαν ἀπεριόριστη ἐmicroπιστοσύνη τοῦ ἔκαναν ὑπακοή καί κυριο-λεκτικά τόν λάτρευαν Ἔβλεπες στό Κελλί του ναρκωmicroανεῖς ἀναρχικούς παρα-στρατηmicroένους ψυχασθενεῖς microπερδεmicroένους ἀπελπισmicroένους microέχρι αὐτοκτονίας Ἀφοῦ microέ τίς συmicroβουλές τοῦ Γέροντα microετανοοῦσαν καί συνέρχονταν στήν συνέ-χεια τόν ἐπισκέπτονταν ἀλλοιωmicroένοι πνευmicroατικά ἀλλά καί κήρυκες microετανοίας στούς φίλους τους πού τούς ἔφερναν microαζί τους στόν Γέροντα Γιά νά φανῆ ὁ τρόπος βοηθείας σηmicroειώνονται ἐνδεικτικῶς λίγα περιστατικά

Βοήθησε πολλούς τοξικοmicroανεῖς νά ἀποτοξινωθοῦν Στήν ἀρχή κατώρθωνε

νά ξυπνήση τό ἐνδιαφέρον τους νά ἐπικοινωνήση microαζί τους κερδίζοντας τήν ἐmicroπιστοσύνη τους Τόν παρακολουθοῦσαν microέ προσοχή καί δέχονταν τίς συmicroβου-λές του Πολλοί microέ τήν προσευχή καί τήν βοήθειά του ἀπελευθερώθηκαν ἀπό τό πάθος καί ἔγιναν θερmicroοί Χριστιανοί καί καλοί οἰκογενειάρχες Ἔλεγε microέ συ-microπόνια laquoΤά καηmicroένα δέν microποροῦν νά συmicromicroαζευτοῦν Ἡ νεολαία σήmicroερα ἀχρη-στεύεται microόνη τηςraquo Ὁ ἴδιος τούς ἔδενε τά κορδόνια ἀπό τά παπούτσια ἔδιωχνε τίς microύγες πού τούς ἐνωχλοῦσαν καί τακτοποιοῦσε τά microαλλιά τους πού ἔπεφταν στά microάτια τους Τούς συmicroβούλευε νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά ζοῦν πνευmicroατική ζωή νά βροῦν microιά ἁπλῆ ἐργασία γιά νά ἀπασχολοῦνται Συνιστοῦσε νά τρῶνε κα-ρότα καί τούς ἔδινε καί ἄλλες πρακτικές ὁδηγίες Τούς ἔστελνε σέ κατάλληλο περιβάλλον γιά ἀποτοξίνωση τούς βοηθοῦσε νά ἐνταχθοῦν στήν κοινωνία καί νά δηmicroιουργήσουν οἰκογένεια

Κάποιος ναρκωmicroανής νέος προσπαθοῦσε νά κόψη τό πάθος του ἀπό τό ὁποῖο ὑπέφερε ὁ ἴδιος καί ἡ οἰκογένειά του Ἄν καί microέσα του εἶχε microιά ἀmicroυδρά καί ἀκα-

Ὁ Γέροντας microε προ-σκυνητές

56Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

57

θόριστη εἰκόνα γιά τόν π Παΐσιο ἐν τούτοις στήριξε σ᾿ αὐτόν τήν τελευταία του ἐλπίδα laquoΘἄχει αὐτός κανένα φάρmicroακο γιά νά τά κόψωraquo σκεφτόταν κατηφορί-ζοντας πρός τήν laquoΠαναγούδαraquo Μόλις τόν εἶδε ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε χαmicroογελώ-ντας laquoἜλα ἔλα˙ ἔχω κάτι καλά χάπια γιά σέναraquo καί τοῦ ἔβαλε στήν φούχτα του λίγα φουντούκια

Πράγmicroατι τά laquoχάπιαraquo του ἀποδείχθηκαν ἀποτελεσmicroατικά καί ἔγινε τό θαῦ-microα Ἡ ἐξάρτηση τοῦ νέου ἀπό τά ναρκωτικά κόπηκε laquomicroαχαίριraquo

Εἶναι πολλές οἱ περιπτώσεις πού microανιώδεις καπνιστές ἔκοψαν τό τσιγάρο

χάρη στόν Γέροντα Τά λόγια του δέν ἦταν ἁπλές συmicroβουλές ἀλλά εἶχαν δύνα-microη Ἔφερναν διάθεση ἀποστροφῆς πρός τό τσιγάρο καί κοβόταν ἡ ἐπιθυmicroία νά καπνίσουν Ἀλλά περισσότερο βοηθοῦσε microέ τήν προσευχή του

Ὁ Γέροντας θεωροῦσε καταστρεπτική τήν ἐπίδραση τῆς τηλεοράσεως

γιά ὅλους καί ἰδιαίτερα γιά τά παιδιά καί τούς νέους Ἀνέφερε microέ πόνο πε-ριπτώσεις παιδιῶν πού οἱ γονεῖς τους γιά νά ἔχουν τήν ἡσυχία τους τά ἄφηναν ὧρες νά βλέπουν τηλεόραση microέ ἀποτέλεσmicroα νά καταστρέφωνται διανοητικά ψυχικά καί σωmicroατικά Τόνιζε ἐπί πλέον τήν βλάβη πού φέρνει στό σῶmicroα microέ τήν ἀκτινοβολία πού ἐκπέmicroπει στά κυοφορούmicroενα βρέφη καί στά microικρά παιδιά Μιλοῦσε ἀκόmicroη καί γιά δαιmicroονικές ἐπιδράσεις Γι᾿ αὐτό σέ κάθε εὐκαιρία ἀπέτρεπε ἀπό τήν τηλεόραση καί συmicroβούλευε νά τήν πε-τάξουν ἀπό τό σπίτι δίνοντας στά παιδιά τους κάτι ἄλλο πνευmicroατικό (βί-ους Ἁγίων ἀγρυπνίες καί προσκυνήmicroατα) ἤ οὐδέτερο (ἀθῶα παιχνίδια καί ἐκδροmicroές)

Φωτογραφία π Γαβριήλ Φιλοθεΐτου

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

Ιrsquo ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑ ΚΟΙΜΗΣΗ

Πόνος καί ἀσθένειες

Ὁπως προαναφέρθηκε ἡ ἄσκηση καί ὁ πόνος συνώδευαν ἰσοβίως τόν Γέροντα Ὁ πόνος καί οἱ ἀσθένειες τοῦ εἶχαν γίνει σχεδόν microόνιmicroη κα-τάσταση Ὁ ἴδιος πονοῦσε ἀλλά παρηγοροῦσε τούς πονεmicroένους

Ὅταν ἐγχειρίστηκε στούς πνεύmicroονες κρυολόγησε καί τοῦ ἔδωσαν ἰσχυρή ἀντιβίωση ἐνῶ ἦταν νηστικός Τοῦ φάνηκε laquoσάν νά ξεφλουδίστηκαν τά ἔντε-ρά τουraquo Ἔκτοτε ἀπέκτησε microεγάλη εὐαισθησία Μέ τό παραmicroικρό κρυολόγηmicroα εἶχε ἐνοχλήσεις γουργουρητά καί ἔβγαζε ἀφρούς καί αἷmicroα Τό ἴδιο συνέβαινε καί microέ ὁρισmicroένες τροφές

Τά τελευταῖα χρόνια εἶχε συχνότερη αἱmicroορραγία στά ἔντερα πού σταδιακά αὔξανε Ἐξαντλεῖτο ἀπό τήν αἱmicroορραγία καί τήν microεγάλη κούραση laquoΜοῦ ἔρχεται microερικές φορές νά σβήσωraquo ἔλεγε

Μερικές φορές microάλιστα ἔπεφτε λιπόθυmicroος στήν αὐλή τῆς Καλύβης του καί ὅταν συνερχόταν εὐχαριστοῦσε τόν Θεό πού δέν τόν εἶδε κανείς

Ἀπό τήν microεγάλη ἀπώλεια αἵmicroατος τό πρόσωπό του ἔγινε κάτωχροὉ Γέροντας δέν ἀνησυχοῦσε Ὁ ἴδιος ἤξερε καλύτερα ἀπό τόν καθένα καί

γιά τήν ἀσθένεια καί γιά τό τέλος του πού αἰσθανόταν νά πλησιάζη ἀλλά δέν τό ἔλεγε σέ ὅλους

Ὁ Γέροντας στίς 22 Ὀκτωβρίου 1993 βγῆκε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος γιά τήν ἀγρυπνία τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου στήν Σουρωτή Αὐτή ὅmicroως ἐπρόκειτο νά εἶναι ἡ τελευταία ἔξοδός του Δέν θά ἐπέστρεφε πλέον οὔτε κεκοιmicroηmicroένος

Έν τῷ microεταξύ ἔπαθε εἰλεό Ἔφραξαν τά ἔντερα σταmicroάτησε γιά λίγο καί ἡ αἱmicroορραγία Ἐκ τῶν πραγmicroάτων ἀναγκάστηκε νά ὑποκύψη στίς παρακλήσεις νά ὑποβληθῆ σέ ἐξετάσεις

Ἡ ἀσθένειά του ἐξελίχθηκε ἐν συντοmicroίᾳ ὡς ἑξῆςΣτό Θεαγένειο Νοσοκοmicroεῖο οἱ γιατροί διεπίστωσαν τήν ὕπαρξη προχωρηmicroέ-

νου καρκίνουἈκολουθώντας τήν ὑπόδειξη τοῦ γιατροῦ πήγαινε γιά ἀκτινοβολίες ὥστε νά

προετοιmicroασθῆ ὁ ὄγκος γιά τήν ἐγχείρηση Ἀφαιρέθηκε ὁ ὄγκος τοῦ παχέος ἐντέ-ρου ἀλλά ἡ νόσος ἐξελισσόταν τροmicroερά γρήγορα Σέ ὅλο αὐτό τό διάστηmicroα ἦταν χαριτωmicroένος καί εὐδιάθετος καί ἔλεγε τά ὄmicroορφα ἀστεῖα του σάν νά microήν ἦταν αὐτός ὁ ἀσθενής Παρηγοροῦσε καί ἀνακούφιζε ὅποιον πήγαινε κοντά του

ndash Γέροντα γιατί δέν κάνετε προσευχή νά σᾶς θεραπεύση ὁ Θεός ἀφοῦ σᾶς ἔχουmicroε τόσο ἀνάγκη τόν ρώτησε κάποιος

58Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

59

ndash Τί Νά κοροϊδεύουmicroε τόν Θεό Ἀφοῦ ἐγώ ζήτησα νά microοῦ δώση αὐτή τήν ἀρ-ρώστιαhellip

Μακαρία καί ἀφανής κοίmicroηση

Ἐνῶ ὑποτασσόταν ταπεινά στίς ὑποδείξεις τῶν γιατρῶν κάποια ἡmicroέρα κά-λεσε τόν γιατρό καί τοῦ εἶπε

ndashἘδῶ θά σταmicroατήσουmicroε τήν θεραπείαndashΓιατί ΓέρονταndashΤώρα θά κάνεις ὑπακοή ἐσύ Θά δώσεις ἐντολή νά σταmicroατήσουmicroε Τώρα

δέν microπορῶ νά κάνω τίποτε Χθές θέλησα νά προσευχηθῶ γονατιστός καί δέν microπόρεσα Δέν microπορῶ νά δῶ κανέναν˙ ἔληξε ἡ ἀποστολή microου Αὐτό ἦταν Ἐδῶ θά microέ ἀφήσετε

ndashΓέροντα τό συκώτι σας πρήστηκε καί σᾶς πονάει τοῦ εἶπα γιατί εἶχε κάνει microεταστάσεις φοβερές

raquoΧαmicroογέλασε καί microοῦ εἶπεndash Ἄ αὐτό εἶναι τό καmicroάρι microου microή στενοχωριέσαι Αὐτό microέ κράτησε ὥς τά

ἑβδοmicroήντα καί αὐτό τώρα microέ στέλνει ὅσο πιό γρήγορα microπορεῖ ἐκεῖ πού πρέπει νά πάω Μή στενοχωριέσαι γι᾿ αὐτό microιά χαρά εἶmicroαιraquo

Ἒτος 1992 Τό τελευταῖο Πάσχα τοῦ Γέροντα microέ τούς πατέρες

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

Δέν δεχόταν νά κάνη ἐνέσεις παυσίπονες Δέν ἤθελε νά λείψη τελείως ὁ πόνος

Ὁ Γέροντας εἶχε ἐπιθυmicroία νά ἐπιστρέψη στό Ἅγιον Ὄρος Νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Αλλά καί πάλι ἐmicroποδίστηκε ἀπό νέα ἐπιδείνωση τῆς ἀσθενείας Πίσω ἀπό αὐτές τίς δυσκολίες καί τά ἐmicroπόδια κρυβόταν τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ Δηλαδή νά ταφῆ ἔξω στόν κόσmicroο Οἱ ἄνθρωποι ὅσο τόν εἶχαν ἀνάγκη ὅταν ζοῦσε ἄλλο τόσο θά τόν χρειάζονταν καί microετά τήν κοίmicroησή του

Οἱ πόνοι συνεχῶς ἐπιτείνονταν καί ἔφθασαν πλέον νά ἰσοτιmicroοῦνται microέ τούς πόνους τῶν microαρτύρων

Δέν πανικοβαλλόταν δέν γόγγυζε ἀλλά ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσεἜλεγε laquoὍσο microέ ὠφέλησαν οἱ ἀρρώστιες δέν microέ ὠφέλησε ἡ ἄσκηση πού σάν

microοναχός ἔκανα τόσα χρόνιαraquoΣτήν ἑορτή τῆς ἁγίας Εὐφηmicroίας 11 Ἰουλίου (νἡ) ἡmicroέρα Δευτέρα κοινώ-

νησε γιά τελευταία φορά γονατιστός στό κρεββάτι του ἀφοῦ πλέον ἀδυνα-τοῦσε νά microεταβῆ στήν Ἐκκλησία

Εἶχε σταmicroατήσει νά βλέπη κόσmicroο Ἤθελε νά εἶναι microόνος νά προσεύχεται ἀπερίσπαστα καί νά προετοιmicroασθῆ καλύτερα γιά τήν ἔξοδό του Ἐξυπηρε-τεῖτο microέχρι τέλους microόνος ἐταλαιπωρεῖτο ἀφάνταστα ἦταν ὅmicroως χαρούmicroε-νος καί εἰρηνικός

Ὁ Γέροντας πέρασε τήν τελευταία νύχτα microαρτυρική Ἐπεκαλεῖτο τήν Πα-

Ὁ ὰπέριττος τάφος τοῦ Γέροντα στήν ἹΜ Ἁγ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς

60Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

61

ναγία microέσα στούς πόνους του laquoΓλυκειά microου Παναγίαraquo ἔλεγε Ἔχασε τίς αἰσθήσεις του γιά δύο ὧρες καί ὅταν συνῆλθε microέ σβησmicroένη φωνή εἶπε laquoΜαρτύριο πραγmicroατικό microαρτύριοraquo καί ἔπειτα ἐκοιmicroήθη εἰρηνικά Ἦταν ἡ 12η Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1994 ἡmicroέρα Τρίτη καί ὥρα 11η πmicro καί microέ τό παλαιό ἑορτολόγιο ἡ 29η Ἰουνίου microνήmicroη τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου

Ἐνταφιάσθηκε πίσω ἀπό τόν ναό τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου χωρίς νά microάθη καί χω-ρίς νά κληθῆ κανείς στήν κηδεία του Αὐτό ἦταν τό θέληmicroα τοῦ Γέροντα Νά γίνη ἀφανῶς ἡ κηδεία του

Μετά ἀπό τρεῖς ἡmicroέρες πού ἔγινε γνωστή ἡ κοίmicroησή του τό τί συνέβη εἶ-ναι ἀπερίγραπτο Ἀπό ὅλα τά microέρη microιά κοσmicroοσυρροή ξεχυνόταν γιά νά προ-σκυνήσουν τόν τάφο του Ἔβλεπε κανείς αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις ἀγάπης καί εὐλαβείας Ἄλλοι τόν ἐπεκαλοῦντο ὡς Ἅγιο Ἄλλοι ἀπό εὐλάβεια ἔπαιρναν χῶmicroα ἀπό τόν τάφο του Ὅσοι εἶχαν κάποιο προσωπικό του ἀντικείmicroενο τό θεωροῦσαν microεγάλη εὐλογία

Ἐπάνω στόν ἀπέριττο τάφο του σέ microαρmicroάρινη πλάκα χαράχθηκε τό ποί-ηmicroα πού γράφτηκε ἀπό τόν ἴδιο

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

IArsquo ΘΑΥΜΑΤΑ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ

laquoΟὐκ ἀπέστη ἡmicroῶνraquo

Ὁ Γέροντας δέν ἔπαυσε νά βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους καί microετά τήν κοίmicroη-σή του Οἱ ἄνθρωποι καταφεύγουν στόν Γέροντα καί ζητοῦν τίς πρε-σβεῖες του ἐπειδή πιστεύουν στήν ἁγιότητά του Ὁ τάφος του ἔγινε

πανορθόδοξο προσκύνηmicroα Ἔχει πολλή εὐλογία καί χάρι Συγκεντρώνει τούς πο-νεmicroένους καί παρηγορεῖ τούς θλιmicromicroένους Θεραπεύονται ἀσθενεῖς καί γίνονται πολλά θαύmicroατα Καί τό Κελλάκι του στό Ἅγιον Ὄρος ἔγινε ἐπίσης προσκύνηmicroα Καθηmicroερινά περνοῦν ἐπισκέπτες πού εἶχαν γνωρίσει τόν Γέροντα καί εὐεργετή-θηκαν γιά νά τόν εὐχαριστήσουν ἤ ἄλλοι γιά νά δοῦν ποῦ ζοῦσε

Τά θαυmicroαστά γεγονότα πού κάνουν οἱ Ἅγιοι ἐmicroφανίσεις καί θεραπεῖες τά βλέπουmicroε καί στόν Γέροντα καί microετά τήν κοίmicroησή του Ἰδιαιτέρως θεραπεύει καρ-κινοπαθεῖς καί δαιmicroονισmicroένους Ἐmicroφανίζεται καί σώζει πολλούς ἀπό τροχαῖα δυστυχήmicroατα Πολλοί ἀσθενεῖς τόν εἶδαν microέσα στά Νοσοκοmicroεῖα Διάφορα προ-σωπικά του ἀντικείmicroενα θαυmicroατουργοῦν καί ἐκπέmicroπουν ἄρρητη εὐωδία

Εἶναι ἀmicroέτρητα τά microετά τήν κοίmicroηση θαύmicroατα τοῦ Γέροντα καί συνεχῶς γί-νονται καί νέα

laquoΔιά τοῦ λόγου τό ἀληθέςraquo σηmicroειώνονται στήν συνέχεια ἐπιλεκτικά ἐλάχι-στα ἐπιβεβαιωmicroένα καί microαρτυρηmicroένα ἀπό αὐτόπτες microάρτυρες

Εὐωδία

Τό χάρισmicroα τῆς εὐωδίας καί microετά τήν κοίmicroηση τοῦ Γέροντα δέν ἐξαφανίστη-κε Πολλοί αἰσθάνονται εὐωδία ὅταν προσκυνοῦν τόν τάφο του ὅταν ἐπισκέ-πτωνται τό Κελλί του στό Ἅγιον Ὄρος ἤ ἄλλοι αἰσθάνονται εὐωδία ἐξερχόmicroενη ἀπό προσωπικά ἀντικείmicroενα ἤ ροῦχα του

Ὅπως microαρτυροῦν οἱ πατέρες πού διαδέχθηκαν τόν Γέροντα στό Κελλί του laquoτόν πρῶτο καιρό microετά τήν κοίmicroησή του σχεδόν ὅλοι οἱ ἐπισκεπτόmicroενοι τό Κελ-λί αἰσθάνονταν αὐτή τήν ξεχωριστή εὐωδία

Μαρτυρεῖ ὁ π Ἀ Κ laquoΤήν χρονιά πού ἐκοιmicroήθη ὁ Γέροντας ἔγινε Λειτουρ-γία τήν ἡmicroέρα πού ἑώρταζε τό Κελλί του Αἰσθάνθηκα κατά τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας ἰσχυρή εὐωδία ἡ ὁποία microέ συνώδευσε microέχρι τό Κουτλουmicroούσι καί ἔπειτα χάθηκεraquo

62Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

63

Διάσωση παιδιοῦ

Ὁ π Χρῆστος Τσάνταλης ἀπό τή Νέα Μηχανιώνα Θεσσαλονίκης καί ἐφηmicroέ-ριος Κερασιᾶς microέ ἐννέα παιδιά καταθέτει laquoΜερικά ἀπό τά παιδιά microου ἔπαιζαν στήν ταράτσα τοῦ σπιτιοῦ καί κάποια στιγmicroή ἄρχισαν νά πηδοῦν τόν φωταγω-γό Ἕνα ἀγοράκι microου ἕξι ἐτῶν πού ἀκόmicroη δέν microιλάει καλά θέλησε καί αὐτό νά πηδήξη Βρέθηκε στό κενό καί σάν βολίδα ἔφυγε πρός τά κάτω Ἔπεσε ἀπό τόν τρίτο ὄροφο Ἦλθαν τά παιδιά τροmicroαγmicroένα καί microοῦ τό εἶπαν Ἔτρεξα microέ χτυποκάρδι στό βάθος τοῦ φωταγωγοῦ γιά νά περιmicroαζέψω τό microικρό Ἔmicroεινα ἔκ-πληκτος ὅταν τό εἶδα νά ἔρχεται πρός τό microέρος microου κατακίτρινο ἀπό τόν φόβο Τό πῆγα στό Νοσοκοmicroεῖο Οἱ γιατροί τό ἐξέτασαν καί εἶπαν ὅτι δέν ἔχει τίποτε οὔτε τό παραmicroικρό τραῦmicroα

raquoΚαταλάβαmicroε ὅτι πρόκειται περί θαύmicroατος καί σκέφθηκα πώς ἡ θαυmicroατουρ-γός εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Νέας Μηχανιώνας ἔσωσε τό παιδί Τό πῆγα στήν εἰκόνα της καί τό ρώτησα laquoΑὐτή σέ φύλαξεraquo Αὐτό ἀπάντησε laquoὄχιraquo Μέ ὡδή-γησε στήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τόν ἔδειξε microέ τό δάκτυλο (ὅτι δηλαδή αὐτός microέ κράτησε)raquo

Ἐπεmicroβάσεις σέ τροχαῖα

Ὁ κ Στ ἀπό τήν Καλαmicroάτα κάτοικος Ἀθηνῶν ταξίδευε microέ τό αὐτοκίνητό του πρός τά Ἰωάννινα Καθ᾿ ὁδόν ἔπεσε θῦmicroα ἰσχυρῆς microετωπικῆς συγκρούσε-ως κατά τήν ὁποία τό αὐτοκίνητό του κυριολεκτικά διαλύθηκε καί ὁ ἴδιος τραυ-microατίστηκε σοβαρά στό κεφάλι Μεταφέρθηκε ἀναίσθητος στό Νοσοκοmicroεῖο καί microπῆκε στήν ἐντατική

Ἐνῶ εὑρίσκετο στήν κατάσταση αὐτή εἶδε microία φωτεινή νεφέλη καί στό microέσον ἕναν ἡλικιωmicroένο microοναχό Παρ᾿ ὅτι δέν εἶχε ἰδιαίτερη σχέση microέ τήν Ἐκκλησία ἐπειδή ἐκεῖνες τίς ἡmicroέρες εἶχε ἀκούσει ἀπό γνωστό του γιά κάποιον χαρισmicroα-τοῦχο γέροντα Παΐσιο microέσα στήν ἔκπληξή του ρώτησε αὐθόρmicroητα τόν ἄγνω-στο microοναχό

ndash Εἶσαι ὁ γέροντας ΠαΐσιοςὉ Γέροντας δέν ἀπάντησε Χαmicroογέλασε τόν χάιδεψε ἐλαφρά στό κεφάλι

καί τοῦ εἶπεndash Μή φοβᾶσαι˙ θά γίνεις καλάὉ Στ συνῆλθε Ἄν καί σαστισmicroένος ἀπό τό παράδοξο τοῦ πράγmicroατος καί

παρόλο πού ἀγνοοῦσε τόν θαυmicroαστό ἐπισκέπτη του πίστεψε στήν διαβεβαίωσή του Τήν διηγήθηκε microάλιστα microέ ἔντονο ὕφος καί στούς γιατρούς Καί αὐτοί ἔκπλη-κτοι διαπιστώνοντας τήν ἀνθρωπίνως ἀνεξήγητη βελτίωσή του ὡmicroολόγησαν

ndash Ὄντως πρόκειται γιά θαῦmicroαἈφοῦ βγῆκε ἀπό τό Νοσοκοmicroεῖο στόν δρόmicroο περνώντας microπροστά ἀπό ἕνα

βιβλιοπωλεῖο ἔκπληκτος ἀντίκρυσε στήν βιτρίνα τόν σωτῆρα του Ἀνεγνώρισε τήν microορφή του στό ἐξώφυλλο ἑνός βιβλίου Ἔτσι ἀνεκάλυψε τόν εὐεργέτη του καί γεmicroᾶτος εὐγνωmicroοσύνη τό ἀγόρασε καί τό διάβασε

Συγκινηmicroένος ἦλθε νά προσκυνήση στήν laquoΠαναγούδαraquo (Ἰανουάριος 1998) ὅπου καί διηγήθηκε τά ἀνωτέρω Ἐκτός τοῦ ὅτι τόν διέσωσε ἀπό βέβαιο σωmicroα-

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

τικό θάνατο ἡ ἐπέmicroβαση τοῦ Γέροντα ἄλλαξε καί ριζικά τήν ζωή του Ἀνεζήτη-σε πνευmicroατικό καί ἐξωmicroολογήθηκε Σταmicroάτησε τήν κοσmicroική ζωή παρά τίς ἔντο-νες πιέσεις τῶν συγγενῶν laquoΜοῦ εἶναι ἀδύνατο νά συνεχίσω τά ἴδια˙ στόν νοῦ microου ἔρχεται συνέχεια τό χαmicroογελαστό φωτεινό πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo ἔλεγε microέ δάκρυα στά microάτια

Διήγηση εὐλαβοῦς ἐγγάmicroου Ἱερέως πού σπουδάζει στήν Θεσσαλονίκη laquoΠρό

καιροῦ ἦρθε ἕνας νέος καί microοῦ εἶπε laquoΠάτερ ἐγώ χθές ἔπρεπε νά εἶχα πεθάνει ἀλλά ὁ Θεός microέ ἔσωσε Καθώς ἔτρεχα microέ microεγάλη ταχύτητα χτύπησα microέ τήν microοτοσυκλέττα microου ἐπάνω σέ ἕνα αὐτοκίνητο καί πετάχθηκα microακρυά Τήν στιγ-microή ἐκείνη εἶδα ἕναν παππούλη νά microέ πιάνη γερά ἀπό τό δεξί χέρι καί ἔτσι δέν ἔπαθα τίποτεraquo

raquoἘγώ (ὁ ἱερεύς) τοῦ ἔδειξα microερικές εἰκόνες Ἁγίων καί φωτογραφίες συγχρό-νων Γερόντων Μόλις εἶδε τόν γέροντα Παΐσιο φώναξε συγκινηmicroένος laquoΑὐτός ἦτανraquo

raquoὝστερα ἀπό λίγες ἡmicroέρες ξαναῆρθε καί microοῦ ἀνέφερε ὅτι ἐκ τῶν ὑστέρων ἀνεκάλυψε στό τσεπάκι τοῦ microπουφάν του στόν δεξιό βραχίονα (ἀκριβῶς ἐκεῖ πού τόν ἔπιασε ὁ Γέροντας) δύο microικρές εἰκονίτσες microιά τοῦ Χριστοῦ καί microιά τοῦ γέροντος Παϊσίου πού τίς εἶχε βάλει ἡ microητέρα του κρυφάraquo

Πνευmicroατικές νεκραναστάσεις

Τά περισσότερα ἀλλά καί microεγαλύτερα θαύmicroατα τοῦ Γέροντα εἶναι τά ἠθικά θαύmicroατα Πολλοί ἄνθρωποι ἀδιάφοροι θρησκευτικά ἄθεοι ἐκ πεποιθήσεως χω-ρίς ἠθικούς φραγmicroούς εἴτε microετά ἀπό κάποια microεταθανάτια ἐmicroφάνισή του εἴτε συχνότερα ἀπό τήν ἀνάγνωση κάποιου βιβλίου του ἀναστήθηκαν πνευmicroατικά εἰσῆλθαν microέ ζῆλο στήν Ἐκκλησία καί κάποιοι καί στό microοναχικό στάδιο

Νέος ζοῦσε στήν ἄγνοια καί στήν ἁmicroαρτία Ὄχι τυχαῖα ἔπεσαν στά χέρια του οἱ Ἐπιστολές τοῦ Γέροντα καί κυριολεκτικά συγκλονίστηκε Ἄλλαξε ἡ ζωή του καί ἐπιθυmicroεῖ τόν microοναχικό βίο

laquoἘγώ πρίν ἕξι χρόνιαraquo ὁmicroολογεῖ ἕνας νέος ἀπό τούς πολλούς laquoἤmicroουν ἀναρ-χικός Φοροῦσα σκουλαρίκια καί ἔπαιρνα ναρκωτικά Κάποιος ἀπό τήν παρέα microου εἶχε ἕνα βιβλίο τοῦ π Παϊσίου καί microοῦ τό ἔδωσε Ἀπό περιέργεια τό ξε-φύλλισα microοῦ κίνησε τό ἐνδιαφέρον καί τό τελείωσα microέσα σέ microιά νύχτα Ἀπό τότε ἄλλαξε ἡ ζωή microουraquo

Τό κασκόλ του ἐξαφανίζει ὄγκο

Μαρτυρία Φιλίτσας ἀπό τόν ΒόλοlaquoΒρέθηκα στήν δύσκολη θέση νά microήν microπορῶ νά βοηθήσω καί νά ἠρεmicroήσω

τήν ἀπελπισmicroένη ἀδερφή microου microετά ἀπό τήν ἔνδειξη ὄγκου στήν microαστογραφία πού ἔκανε

raquoΜέ σεβασmicroό ζήτησα ἀπό ἀγαπητή microου φίλη τήν πολύτιmicroη κληρονοmicroιά της τό κασκόλ τοῦ σεβαστοῦ γέροντος Παϊσίου Κρατώντας το σφιχτά στήν ἀγκαλιά

64Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

65

microου microέ χέρια τρεmicroάmicroενα microέ ἔντονο χτυποκάρδι ἔτρεξα καί τό ἐνα-πόθεσα στήν ἀγκαλιά τῆς πασχούσης Ἐκείνη microέ δάκρυα στά microάτια πῆγε στό εἰκόνισmicroα καί προσευχήθηκε Τῆς εὐχήθηκα περαστικά καί τό ἐπέστρεψα ἀmicroέσως στήν φίλη microου

raquoΜετά ἀπό 4-5 microέρες ἡ ἄρρωστη ἐπανέλαβε τήν microαστογραφία Τό θαῦmicroα εἶχε γίνει Ἡ microαστογραφία ἦταν πεντακάθαρη Ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανιστῆ Μεγάλη ἡ χάρι τοῦ γέροντος Παϊσίουraquo

Θεραπεία δαιmicroονισmicroένης

Ἕνα πρωινό τοῦ Δεκεmicroβρίου τοῦ ἔτους 1996 στήν ἔκθεση τῆς Μονῆς στήν Σουρωτή βρίσκονταν ἐκεῖ ἡ ὑπεύθυνη ἀδελφή ἕνα ἀνδρόγυνο microέ τό microικρό τους κοριτσάκι καί τόν πατέρα τους δύο microεσόκοπες γυναῖκες καί ἕνας νεα-ρός ἄνδρας Ξαφνικά ἀκούστηκε microιά δυνατή κραυγή Μιά ἀπό τίς microεσόκοπες γυναῖκες ἀρκετά εὔσωmicroη σωριάστηκε στό πάτωmicroα καί ἄρχισε νά χτυπιέται καί νά ὠρύεται ἄγρια Κουνοῦσε τό κεφάλι γρήγορα πέρα-δῶθε Τό θέαmicroα ἦταν πολύ ἄσχηmicroο Ἡ γυναίκα microέ τό παιδάκι βγῆκαν ἔξω ἐνῶ οἱ ἄλλοι πλη-σίασαν νά τήν βοηθήσουν Ἡ γυναίκα microούγκριζε ἀγκοmicroαχοῦσε καί ἔλεγε microέ microιά ἄγρια ἀπειλητική ἀνδρική φωνή laquoΘά σᾶς κανονίσω ρέ ἐγώ πού δέν πιστεύετε θά σᾶς δείξω ἐγώ νά τώρα ἀκόmicroα λίγο καί θά σᾶς βάλω ὅλους στό χέρι microέ τό 666 θά microέ προσκυνᾶτε ὅλοι χαmicroένοι ἠλίθιοιraquo καί ἄλλες βρισιές

Ἔπειτα ἄρχισε νά τσιρίζη καί ἔδειχνε φοβισmicroένη laquoΠαΐσιε microέ καῖς microέ καῖς θέλεις νά microέ στείλης πίσω στά τάρταρα Καί αὐτή ἡ χαmicroένη ὅλο σέ microονα-στήρια microέ φέρνει τί τήν βοηθᾶς Μέ καῖς microέ καῖςraquo καί στρίγγλιζε δυνατώ-τερα Χτυπιόταν τόσο δυνατά πού ὑπῆρχε φόβος νά σπάση τό κεφάλι της Ἦταν φανερό ὅτι τήν πείραζε ὁ δαίmicroονας

laquoἌ αααά φώναζε πάλι Νά ἦρθε καί ἡ Μαρία τώρα microέ καῖς Παΐσιεraquo εἶπε microέ microιά δυνατή φωνή καί ἔmicroεινε ἀκίνητη σάν νά λιποθύmicroησε

Πλησίασαν διστακτικά οἱ παριστάmicroενοι γιά νά τήν βοηθήσουν ἐνῶ οἱ γυ-ναῖκες φρόντιζαν νά τήν σκεπάζουν microέ τά ροῦχα της Ἀφοῦ τήν τακτοποίησαν τήν σήκωσαν ἀπό τό πάτωmicroα Εἶχε ἀνοίξει τά microάτια της καί ἔκλαιγε ἤρεmicroα καί βουβά Μιά εὐχαριστία ξεχύθηκε ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς της

laquoΣ᾿ εὐχαριστῶ Γέροντα Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microουraquo ἔλεγε καί ξανάλεγε microέ πολλή εὐγνωmicroοσύνη Σηκώθηκε πῆγε microπροστά σέ microιά εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας καί ἀναλύθηκε σέ δυνατούς λυγmicroούς laquoΘεέ microου Θεέ microου Πῶς microέ καταδέχθηκες τήν ἀνάξια Σέ εὐχαριστῶ Θεέ microου σέ εὐχαριστῶ Γέροντα Δέν ἄξιζα Θεέ microου τέτοια βοήθειαraquo

Ἡ ὅλη σκηνή ἦταν πολύ συγκινητική Ὕστερα χαιρέτησαν microέ εὐγνωmicroοσύ-νη τήν ἀδελφή καί ἔφυγαν

Ἡ γυναίκα αὐτή εἶχε δαιmicroόνιο Φεύγοντας ἀνέφερε ὅτι τό προηγούmicroενο βράδυ εἶδε στόν ὕπνο της τόν γέροντα Παΐσιο πού τῆς εἶπε laquoἜλα στόν τάφο microου καί θά σέ κάνω καλάraquo Ἦρθε στό Μοναστήρι ρώτησε ποῦ εἶναι ὁ τάφος τοῦ Γέροντα προσκύνησε τόν τάφο καί ὕστερα ἦρθαν στήν ἔκθεση ὅπου συ-νέβησαν τά παραπάνω

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

Παρέχει ἀνάβλεψη

Μαρτυρία Ρωσσίδος κυρίας Λαρίσας Νικολάεβνα Μάσλοβα ἰατροῦ ἀπό τήν Μόσχα laquoἜπαθα δυστύχηmicroα microέ ἀποτέλεσmicroα τό ἀριστερό microου microάτι νά χάση τελείως τό φῶς του Μέ ἔφεραν στό πρῶτο Γενικό Νοσοκοmicroεῖο τῆς Μόσχας Οἱ θάλαmicroοι ἦταν γεmicroᾶτοι γι᾽ αὐτό microέ ἔβαλαν στόν διάδροmicroο Τή νύχτα δέν κοιmicroή-θηκα καθόλου Ἔκανα προσευχή καί στενοχωριόmicroουν πολύ Πρός τό πρωί ἐνῶ ἤmicroουν σέ microιά κατάσταση microεταξύ ὕπνου καί ξύπνιου ἦρθε ὁ microπάτουσκα Παΐσιος τόν εἶδα microπροστά microου ὁλοφάνερα καί τόν ἀναγνώρισα γιατί εἶχα διαβάσει ἕνα βιβλίο σχετικό microέ τήν ζωή του Μοῦ σκέπασε τό κεφάλι microέ microιά πετσετούλα καί ἐξαφανίστηκε Τήν ἴδια στιγmicroή κατάλαβα ὅτι βλέπει τό τυφλό microάτι microου Οἱ για-τροί δέν χρειάσθηκε νά κάνουν τίποτε Νοσηλεύτηκα στήν παραπάνω κλινική ἀπό 4 microέχρι 11 Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 2002 Ὁ ἀριθmicroός τοῦ ἱστορικοῦ τῆς ἀσθε-νείας microου εἶναι 31171

raquoΕὐχαριστῶ τόν Θεό γιά τό ἔλεός Του σέ microένα καί τόν microπάτουσκα Παΐσιο γιά τήν βοήθειά τουraquo

Παριστάmicroενος σέ κουρά microοναχῆς

66Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

67

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

aumlaringotildeocircaringntildeIumlIgraveAringNtildeIumlOacute

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

Αrsquo ΑΡΕΤΕΣ

laquoΠλουτοταπείνωσιςraquo

Ὅπως τό ἅλας microπαίνει σέ ὅλα τά φαγητά καί τά νοστιmicroίζει ἔτσι καί στήν ζωή τοῦ Γέροντα σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις στά λόγια στά γραπτά στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους συναντοῦmicroε τήν ταπεινοφροσύνη Ἐνδύ-

θηκε ἡ ψυχή του σάν ἔνδυmicroα τήν ταπείνωση τήν laquoστολή τῆς θεότητοςraquo28Τά θαύmicroατα καί οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ ἀντί νά τοῦ φέρνουν λογισmicroούς

ὑπερηφανείας γίνονταν ἀφορmicroές ταπεινώσεως καί microεγαλυτέρου ἀγῶνος Αὐ-τή εἶναι ἡ ἰδιαιτερότητα τῆς ταπεινώσεώς του Ταπείνωση ἀρχοντική laquoπλουτο-ταπείνωσιςraquo29

Ἀποστρεφόταν καί ἀπέφευγε τίς τιmicroές τίς διακρίσεις τά ἀξιώmicroατα τήν προ-βολή ὅπως ἡ microέλισσα τόν καπνό Εἶχε βαθειά καί ἀληθινή ταπεινοφροσύνη ὅπως φαίνεται ἀπό αὐθόρmicroητες ἐκδηλώσεις του

Στήν Κέρκυρα ὅταν συνάντησε τόν φίλο καί συστρατιώτη του Παντελῆ Τζέκο ἐκεῖνος τόν σύστησε στήν microητέρα του laquoΑὐτός εἶναι πού microέ ἔσωσεraquo Ὁ Γέροντας τινάχθηκε ἐπάνω καί εἶπε ζωηρά laquo῎Οχι ὄχι ἐγώ ὁ Κύριοςraquo

Στήν ἐπικοινωνία microαζί του δέν ἔνιωθες διαφορά δέν σέ ἄφηνε νά αἰσθάνε-σαι κατώτερος γιατί ὁ ἴδιος δέν αἰσθανόταν ὅτι στέκεται ψηλότερα ἀλλά ἔβλε-πε τούς ἄλλους ἀνωτέρους του

Ἔλεγε γιά τήν ταπείνωση laquoΔέν ἀρκεῖ microόνο νά διώχνουmicroε τούς λογισmicroούς ὑπερηφανείας ἀλλά νά σκεφθοῦmicroε τήν θυσία καί τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ καί τήν δική microας ἀχαριστία Τότε ἡ καρδιά microας καί γρανιτένια νά εἶναι ραγίζει

Θέλοντας νά δείξη τά ἀποτελέσmicroατα τῆς ταπεινώσεως ἀνέφερε τό ἑξῆς laquoΜιά φορά ἕνα γατάκι ἦταν ἄρρωστο Τό καηmicroένο πήγαινε νά κάνη ἐmicroετό καί δυσκολευόταν πολύ δέν microποροῦσε Τό πόνεσα πού ὑπέφερε Τό σταύρωσα τίπο-τε laquoΒρέ χαmicroένεraquo λέω στόν ἑαυτό microου laquoἕνα γατάκι δέν microπορεῖς νά βοηθήσηςraquo ῞Οταν ταπεινώθηκα ἀmicroέσως ἔγινε καλάraquo

Γιά νά ἀποφύγη τίς ἐκδηλώσεις τιmicroῆς κατά τήν κηδεία του ἀλλά καί στήν συνέχεια ἐπιθυmicroοῦσε νά κοιmicroηθῆ καί νά ταφῆ ἀφανῶς στό Ἅγιον Ὄρος Ἀλλά

28 Ἀβ Ἰσαάκ Λόγος Κ΄ σ 7629 laquoἌλλη ἡ τῶν πενθούντων σκυθρωπή ταπείνωσις καί ἑτέρα ἡ τῶν ἔτι ἁmicroαρτανόντων τοῦ συνειδότος

κατάγνωσις καί ἄλλη ἡ τοῖς τελείοις δι᾿ ἐνεργείας Θεοῦ προσγινοmicroένη microακαρία πλουτοταπείνωσιςraquo Κλῖ-microαξ Ε΄ θ΄

68Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

69

ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ ἦταν διαφορετικό ταπεινά ὑπά-κουσε καί ἔκοψε καί τήν τελευταία ἐπιθυmicroία του Μόνο ζήτησε νά microήν κληθῆ κανείς στήν κηδεία του

Ὁ γέροντας Παΐσιος εἶχε τήν microακαρία ἁπλότητα εἶχε ἁγιότητα βίου ἔβλεπε

τό ἄκτιστο φῶς καί ζοῦσε microεγάλες καταστάσεις ἀλλά εἶχε καί τήν πνευmicroατι-κή γνώση Ἐγνώριζε πολύ καλά ὅτι αὐτά πού ζοῦσε ἦταν γεγονότα θεῖα σπά-νιες καταστάσεις χάριτος Ἀλλά ἐγνώριζε καλύτερα ὅτι αὐτά ἦταν τοῦ Θεοῦ˙ δικές του ἦταν microόνο οἱ ἁmicroαρτίες Εἶχε πλήρη συνείδηση ὅτι ὅλα αὐτά ἦταν microιά ἐλεηmicroοσύνη τοῦ Θεοῦ στόν ἴδιο Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι ἕνα κονσερβοκούτι πού γυαλίζει στόν ἥλιο καί φαίνεται χρυσό ἀλλά εἶναι ἄδειο Ἄν microέ ἐγκαταλείψη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά γίνω ὁ πιό microεγάλος ἀλήτης καί θά γυρίζω microέσα στήν Ὁmicroό-νοια πού καί σάν λαϊκός δέν πάτησα ποτέ σέ καφενεῖοraquo

Τήν microεγάλη του ἄσκηση δέν τήν ἐλάmicroβανε καθόλου ὑπ᾿ ὄψιν του διότι τήν ἔκανε ἀπό ἀγάπη πρός τόν Χριστό καί ὄχι laquoχάριν microισθαποδοσίαςraquo ῎Ενιωθε ἐλε-ηmicroένος καί ὑποχρεωmicroένος στόν Θεό Ἀναστέναζε καί πονοῦσε διότι δέν εἶχε κά-νει τίποτε laquoΓνώρισα Ἁγίους καί ἔπρεπε νά κάνω πολλάraquo ἔλεγε Ἔνιωθε ὅτι δέν ἀνταποκρίθηκε δέν κατώρθωσε νά προσφέρη αὐτά πού ἔπρεπε στόν Θεό

Αὐτός ἦταν ὁ Γέροντας Μέγας βυθισmicroένος microέσα στήν ἄβυσσο τῆς laquoπλουτο-ταπεινώσεώςraquo του microέ πλήρη ἐπίγνωση τῶν θείων χαρισmicroάτων ἀλλά καί τῆς ἀναξιότητός του

Ἐργάτης καί κήρυξ microετανοίας

Ἐπιστρέφοντας ἀπό microιά ἔξοδό του στόν κόσmicroο ὁ Γέροντας εἶπε laquoἩ ἁmicroαρτία σήmicroερα ἔγινε τῆς microόδας Οὔτε τό δέκα τοῖς ἑκατό δέν ἦταν ἐξοmicroολογηmicroένοι ἀπό αὐτούς πού εἶδα Ἐγώ ἔχω ἀνάγκη καί κάθε microέρα νά ἐξοmicroολογοῦmicroαι καί αὐτοί δέν βρίσκουν ἁmicroαρτίεςraquo

Ὁ Γέροντας ἐκινεῖτο σέ ἄλλον πνευmicroατικό χῶρο Ἀξιολογοῦσε διαφορετικά τίς πράξεις του Γιά τούς ἄλλους εὕρισκε πάντα ἐλαφρυντικά τόν ἑαυτό του ὅmicroως τόν ἔκρινε αὐστηρά Ἔλεγε laquoΤεκmicroήριο γνησιότητος τῆς πνευmicroατικῆς ζω-ῆς κάποιου εἶναι ἡ microεγάλη αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του καί ἡ πολλή ἐπιείκεια στούς ἄλλους Νά microήν χρησιmicroοποιῆ τούς κανόνες γιά κανόνια ἐναντίον τῶν ἄλ-λωνraquo ῎Εκανε λεπτή πνευmicroατική ἐργασία microετανοοῦσε ἐξωmicroολογεῖτο καί ἔκανε microέ φιλότιmicroο αὐτοπροαίρετες ἀσκήσεις καί κανόνες microιmicroούmicroενος τούς Ἁγίους Ἀνέφερε laquo῞Οταν ἔλεγαν οἱ Ἅγιοι ὅτι εἶναι ἁmicroαρτωλοί τό πίστευαν Τά πνευmicroα-τικά τους microάτια εἶχαν γίνει σάν microικροσκόπια καί ἔβλεπαν καί τά παραmicroικρά σφάλmicroατά τους σάν microεγάλαraquo

῞Οποιος ἄκουγε τόν Γέροντα νά microιλᾶ γιά τόν ἑαυτό του θά σχηmicroάτιζε τήν ἐντύπωση ὅτι εἶναι microεγάλος ἁmicroαρτωλός Ζοῦσε ἔντονα τήν microετάνοια ἀλλά microέ-σα του εἶχε παρηγοριά καί χαρά πού ξεχείλιζε

Ἡ microετάνοιά του ἦταν φλογερή γι᾿ αὐτό αἰσθανόταν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroολο-γῆται συχνά Γιά ἕνα διάστηmicroα ἐκτός τῶν ἄλλων ἀσκήσεων ἔκανε καί ἑβδοmicroή-ντα ἑπτά κοmicroποσχοίνια τριακοσάρια microέ σταυρούς Ζητοῦσε ἀπό τόν Θεό συmicroβο-λικά τήν ἑβδοmicroηκοντάκις ἑπτά συγχώρηση Αὐτός ἦταν ὁ microεγάλος ἁmicroαρτωλός

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅπως πίστευε καί ζητοῦσε διακαῶς ἀπό τόν Θεό τό ἔλεος καί τήν συγχώρηση τῶν ἁmicroαρτιῶν του

Κληρικός προσκυνητής παραβρέθηκε σέ ἀγρυπνία στήν Ἱ Μονή Σταυρονική-τα Ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό κάποιον microοναχό πού καθόταν στό διπλανό στασίδι καί σέ ὅλη τήν ἀγρυπνία ἔκλαιγε ἀσταmicroάτητα Προσπαθοῦσε νά microή γίνη ἀντιληπτός ἀλλά δέν τά κατάφερε Ρώτησε καί ἔmicroαθε ὅτι ὁ microοναχός ἦταν ὁ π Παΐσιος

Πλήθη ἀνθρώπων προσέρχονταν τοῦ ἄνοιγαν τήν καρδιά τους καί ζητοῦσαν βοήθεια Ὁ Γέροντας τούς ἐξηγοῦσε ὅτι δέν εἶναι Πνευmicroατικός laquoΠηγαίνετε σέ κανέναν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθῆτεraquo Κάποιος τοῦ ἀπάντησε laquoΓέροντα στόν πεινασmicroένο microήν δείχνης στράτες τίς στράτες τίς ξέρει Ὁ πεινασmicroένος κοmicromicroάτια θέλει νά χορτάσηraquo

Ὁ Γέροντας τούς δεχόταν microέν ἀλλά τούς ἐξηγοῦσε ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ συζήτη-ση καί ἡ συmicroβουλή καί ἄλλο τό microυστήριο τῆς ἐξοmicroολογήσεως Τόνιζε ὅτι εἶναι ἀπαραίτητο νά πᾶνε στόν Πνευmicroατικό νά ἐξοmicroολογηθοῦν καί νά τούς διαβάση συγχωρητική εὐχή Ὄχι microόνο γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους ἀλλά καί ὡς προ-ϋπόθεση τῆς συζητήσεως microαζί του laquoΠρίν ἀπό τήν ἐξοmicroολόγηση τό microυαλό εἶναι θολωmicroένοraquo ἔλεγε laquoκαί δέν θά microπορέσουmicroε νά συνεννοηθοῦmicroεraquo

Λυπόταν γιά ὅσους δέν microετανοοῦσαν καί εὐχόταν Τούς ἀδιάφορους προ-σπαθοῦσε νά τούς φέρη σέ συναίσθηση νά αἰσθανθοῦν τήν ἀνάγκη νά ἐξοmicroο-λογηθοῦν

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον πού microετανοοῦσε καί ἄλλαζε τρόπο ζωῆς εἶχε ἔκδηλη χαρά Συνέπασχε microέ τούς microετανοοῦντες καί τούς ἐνίσχυε Ἀποροῦσε καί στενοχω-ριόταν γιά ὅσους λιποψυχοῦσαν καί ἀπογοητεύονταν ἀπό τίς πτώσεις τους στήν ἁmicroαρτία ῎Ελεγε laquoΜά ἀφοῦ ὑπάρχει microετάνοια Οἱ ἁmicroαρτίες σου εἶναι microεγαλύτερες ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦraquo Πρόσθετε laquoΔέ micro᾿ ἐνδιαφέρει πόσο ἁmicroαρτωλός εἶναι κά-ποιος Μέ ἀνησυχεῖ ἄν ἔχη γνωρίσει τόν ἑαυτό του Ὁ Θεός θά κρίνει ἀνάλογα microέ τήν ἐργασία πού ἔχει κάνει ὁ καθένας στόν παλαιό του ἄνθρωπο Ἡ ψυχή ὅταν κόψη τά ἐλαττώmicroατά της τότε θά παρουσιασθεῖ ὡραία στόν Χριστόraquo

Ἄν τοῦ ζητοῦσε ἀσθενής νά προσευχηθῆ γιά τήν ὑγεία του συνιστοῦσε νά ἐξοmicroολογηθῆ καί νά κοινωνήση Τό ἴδιο ἔλεγε σέ φοιτητές γιά νά ἔχουν ἀπό-δοση στά microαθήmicroατα Σέ ἀνδρόγυνα microέ προβλήmicroατα συνιστοῦσε νά ἔχουν Πνευ-microατικό νά ἐξοmicroολογοῦνται νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν πνευmicroατικά Ὡς κοινό καί ἰσχυρό φάρmicroακο γιά ὅλες τίς περιπτώσεις ὑποδείκνυε τήν microετάνοια Αὐτή ἀποτελοῦσε τόν πυρῆνα τοῦ κηρύγmicroατός του

Λυπόταν πού laquoχάθηκε ἡ αἴσθηση microετανοίας ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἁmicroαρτά-νουν καί δέν τούς ἐλέγχει ἡ συνείδησή τους Ὁ ἑαυτός microας ἔχει ἀτέλειωτη δου-λειά Ἡ microετάνοια δέν τελειώνει ποτέ ὅπως ἕνα ξυλόγλυπτο πού microπορεῖ νά τό δουλεύη κανείς σέ ὅλη του τήν ζωή microέ φακό Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν ἀρχίση δουλειά microέ τόν ἑαυτό του θά τοῦ βρεῖ δουλειά ὁ διάβολος νά ἀσχολῆται microέ τούς ἄλλους Χρειάζεται νά ἀποκτήσουmicroε πνευmicroατική εὐαισθησία Ὁ Χριστιανός πρέπει νά βλέπη τά πάθη πού ἔχει microέσα του νά microετανοῆ γι᾿ αὐτά καί ὄχι νά ξεχνάη Οἱ Εὐρωπαῖοι καπακώνουν τήν συνείδησή τους καί microετά ζοῦν σέ microιά κατάσταση πού οὔτε ἔχουν τίποτε οὔτε καλά εἶναι ῞Οταν συmicroβαίνη κάτι δέν πρέπει νά στε-νοχωρούmicroαστε ἀλλά νά τακτοποιούmicroαστε Ἐγώ ὅταν ἔβλεπα καmicromicroιά ἁmicroαρτία microου χαιρόmicroουνα ἐπειδή ἀποκαλύφθηκε ἡ πληγή microου γιά νά τήν θεραπεύσω Κάποιος σπάζει ἕνα ποτήρι καί γελᾶ Δέν εἶναι τόσο τό σπάσιmicroο τοῦ ποτηριοῦ

70Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

71

ὅσο ἡ microή ἀναγνώριση αὐτοῦ πού ἔκανε Ἐφ᾿ ὅσον γελᾶ δέν ἀναγνωρίζει τό σφάλmicroα του καί θά σπάσει καί ἄλλο Πρέπει νά λυπηθῆ κανείς κατ᾿ ἀναλογί-αν τοῦ σφάλmicroατός του διότι ἀλλιῶς πέφτει στά ἴδιαraquo

Δίδασκε ἀπό τήν πεῖρα του laquoΛειτουργοῦν οἱ πνευmicroατικοί νόmicroοι στήν πνευ-microατική ζωή Ἄν microετανοήσουmicroε εἰλικρινά γιά κάποιο σφάλmicroα microας δέν χρειάζε-ται νά τό ξεπληρώσουmicroε microέ κάποια ἀρρώστια Ἐπιτρέπει ὁ Θεός τίς ἀρρώστιες ἤ τίς ἀδικίες γιά τά ἐν ἀγνοίᾳ σφάλmicroατά microαςraquo

Ἀκόmicroη συνιστοῦσε σέ ὅλους laquomicroετάνοια γιά νά ἀποφευχθῆ ὁ πόλεmicroος διότι ἐmicroεῖς οἱ ἴδιοι microέ τίς ἁmicroαρτίες microας προκαλοῦmicroε τούς πολέmicroους Ὁ κόσmicroος αὐτός χάλασε γι᾿ αὐτό καί θά καταστραφεῖ (ἄν δέν microετανοήση) Μοιάζει micro᾿ ἕνα τσου-βάλι τρύπιο πού δέν ἐπιδέχεται microπάλωmicroα Ἴσως ὁ Θεός microπορέση νά φτειάξη ἀπ᾿ τό τρύπιο τσουβάλι κανένα microικρό σακκουλάκιraquo Ἔλεγε σέ κάποιο microοναχό laquoΕἴmicroα-στε ὑπεύθυνοι γιά ὅτι συmicroβαίνει˙ τό καταλαβαίνεις Ἕνας πού προσπαθεῖ νά γίνη καλύτερος ἐπηρεάζει καί τούς γύρω του καί ὅλο τόν κόσmicroο Ἄν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος microέ τήν προσευχή microου θά βοηθοῦσα πολύraquo Ἰδιαίτερα γιά τούς microοναχούς ἔλεγε ὅτι ντύνονται τήν microετάνοια ῞Ολη ἡ ζωή τοῦ microοναχοῦ εἶναι microετάνοια

Αὐτή τήν σωτήριο microετάνοια ντύθηκε ὁ Γέροντας καί ἀναδείχθηκε microέγας ἐρ-γάτης καί κήρυκας τῆς microετανοίας

Φιλότιmicroο

Φιλότιmicroο κατά τόν Γέροντα laquoεἶναι εὐλαβικό ἀπόσταγmicroα τῆς καλωσύνης ἡ λαmicroπικαρισmicroένη ἀγάπη τοῦ ταπεινοῦ ἀνθρώπου Τότε ἡ καρδιά του εἶναι γεmicroάτη ἀπό microεγάλη εὐγνωmicroοσύνη πρός τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους του καί ἀπό πνευmicroατική λεπτότητα (εὐαισθησία) προσπαθεῖ νά ἀνταποδώση καί τήν παρα-microικρή καλωσύνη πού τοῦ κάνουν οἱ ἄλλοιraquo ῞Οτι γίνεται πέρα ἀπό καθῆκον καί ὑποχρέωση χωρίς νά ζητηθῆ ἀπό ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη αὐτό εἶναι τό φιλότιmicroο

῞Ολες οἱ ἐνέργειες τοῦ Γέροντα χαρακτηρίζονται ἀπό αὐτήν τήν ἀρετή Ἀπό τήν ἁπλῆ βοήθεια σέ κάποιον ὥς τήν αὐτοθυσία του στόν πόλεmicroο γιά νά microήν κινδυνεύσουν καί σκοτωθοῦν ἄλλοι καί ἐν συνεχείᾳ στήν microοναχική ζωή microέ το-ύς φιλότιmicroους ἀγῶνες του πού ξεπερνοῦσαν τήν ἀντοχή του Τόν συγκινοῦσε ὅταν ἔβλεπε καί στούς ἄλλους φιλότιmicroο ῎Ελεγε laquoΝά κινούmicroαστε microέ φιλότιmicroο Τά φιλότιmicroα παιδιά προσέχουν πῶς νά ξεκουράσουν καί νά εὐχαριστήσουν τούς γονεῖς Ἐmicroεῖς οἱ microοναχοί νά γνωρίζουmicroε τί ἀναπαύει τόν Γέροντα καί νά τό κάνουmicroε πρίν microᾶς τό πῆ Νά ἔχετε φιλότιmicroο καί νά microήν ἐκmicroεταλλεύεστε τήν καλωσύνη τῶν ἄλλων Ὁ φιλότιmicroος βοmicroβαρδίζεται ἀπό εὐλογία ἐνῶ ὁ γκρινιά-ρης γεννᾶ κακοmicroοιριά Ἡ καρδιά δέν καθαρίζεται microέ laquoκλίνraquo30 ἀλλά microέ φιλότιmicroο Νά microήν ἀφήνουmicroε τόν ἄλλον νά κουράζεται Νά γινώmicroαστε θυσία Μιά γυναί-κα ἔλεγε laquoἈφοῦ ὁ Χριστός πικράθηκε καί ἐγώ τόν πίκρανα δέν θέλω νά ἔχω χαράraquo Καί εἶχε microιά χαρά ῎Ελεγε στούς ἄλλους νά προσευχηθοῦν νά microήν ἔχη χαρά ἀλλά νά πονᾶ γιά τόν Χριστό Τί φιλότιmicroο Καί ὅσο ἔλεγε αὐτά ἄλλη τό-ση χαρά καί ἀγαλλίαση εἶχε Αὐτή βγῆκε ἀπό τόν ἑαυτό τηςraquo

Συνιστοῦσε ὁ Γέροντας laquoΝά κάνουmicroε τό καλό ὄχι ὠφελιmicroιστικά οὔτε νοmicroικά

30 Ἀπορρυπαντικό παλαιότερης ἐποχῆς

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ἀλλά ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό Τότε ὄχι microόνο microέ εὐκολία κάνω ὅτι ὑποχρεοῦ-microαι ἀλλά θυσιάζω καί ὅτι δικαιοῦmicroαιraquo

Τό φιλότιmicroο αὐτή ἡ χαρακτηριστική του ἀρετή λαϊκό τόν ἀνέδειξε εὐεργέτη στρατιώτη ἥρωα καί microοναχό Ἅγιο

Ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια

Ὁ Γέροντας εἶχε microεγάλη πίστη στόν Θεό καί τελεία ἐmicroπιστοσύνη στήν θεία πρόνοια γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΕἶmicroαι σίγουρος χίλια τοῖς ἑκατό ἄν δώσω τώρα σέ κά-

Ὁ Γέροντας ἐξαϋλωmicroένος laquoΤίς σάρκες του τίς θυσίασε ἀπό φιλότιmicroο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦraquo

72Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

73

ποιον αὐτό τό πλεκτό microέχρι νά πάω στό Καλύβι microου ὁ Θεός θά microοῦ στείλει ἄλ-λο Ἀλλά στήν ἀρχή γιά νά microᾶς δοκιmicroάση31 microᾶς ἀφήνει λίγο καί νά κρυώσουmicroε καί νά ἀρρωστήσουmicroε καί ἐκεῖ χρειάζεται προσοχή Νά microήν πῆ κανείς laquoΧριστέ microου ἐγώ γιά τήν ἀγάπη σου τό ἔδωσα καί σύ micro᾿ ἄφησες νά ἀρρωστήσωraquo

Ἡ ἐλπίδα πού laquoοὐδέποτε καταισχύνειraquo τόν συνώδευε σέ ὅλη του τήν ζωή καί περισσότερο στίς δυσκολίες Μέσα στό σκότος καί στήν ὁmicroίχλη microιλοῦσε γιά ξαστεριά laquo῞Ολα θά πᾶνε καλά microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦraquo ἔλεγε σέ ἀπεγνωσmicroέ-νες ψυχές Σέ κάποιον πού ἀνησυχοῦσε γιά τίς ἐχθρικές ἐπιβουλές ἐναντίον τῆς Πατρίδος ἔδωσε τήν ἑξῆς ἐλπιδοφόρο ἀπάντηση laquoΚι ἄν microοῦ ποῦν ὅτι δέν ὑπάρχει κανείς ῞Ελληνας ἐγώ δέν ἀνησυχῶ Μπορεῖ ὁ Θεός νά ἀναστήση ἕναν ῞Ελληνα Φθάνει καί ἕναςraquo Ἀκόmicroη πίστευε laquoΚαί ἕνας Χριστιανός νά microείνη microό-νο ὁ Χριστός θά κάνει τό σχέδιό Τουraquo ῞Οταν ἄλλοι microιλοῦσαν γιά δυσάρεστες microελλοντικές ἐξελίξεις στό Ἔθνος καί ἔσπερναν τόν φόβο ὁ Γέροντας microετέδιδε αἰσιοδοξία καί ἐλπίδα˙ microιλοῦσε γιά ἀναστηmicroένη Ἑλλάδα καί γιά ἀνάκτηση τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς laquoὙπάρχει καί Θεός˙ τόν Θεό ποῦ τόν ἔχεις βάλειraquo εἶπε σέ κάποι-ον κληρικό πού ἔβλεπε τό microέλλον τῆς Πατρίδος ζοφερό

῎Ελεγε laquoἌν δέν εἶχα ἐmicroπιστοσύνη στόν Θεό δέν ξέρω τί θά γινόmicroουν Ὁ ἄν-θρωπος νά ἐνεργῆ microέχρις ἑνός σηmicroείου Μετά ὁ Θεός Νά ἔχουmicroε ἀπόλυτη ἐmicroπι-στοσύνηraquo Αὐτό δέν ἦταν γιά τόν Γέροντα microιά ἀκαθόριστη ἐλπίδα ἀλλά χειρο-πιαστή βεβαιότητα microαρτυρουmicroένη microάλιστα microέ ἄπειρα παραδείγmicroατα

Στήν ζωή του δοκίmicroασε πάmicroπολλες φορές τήν ἐπέmicroβαση τοῦ Θεοῦ microέ διαφό-ρους τρόπους Ὡς στρατιώτης εἶχε ἕνα Εὐαγγέλιο καί τό χάρισε ῎Επειτα ζητοῦσε νά βρῆ Εὐαγγέλιο νά διαβάζη τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ῎Εστειλαν στήν Μονάδα τους τά Χριστούγεννα 200 δέmicroατα καί microόνο στό δικό του ὑπῆρχε Εὐαγγέλιο

Κάποτε βαδίζοντας στόν δρόmicroο βρῆκε ἕνα ὡραῖο microεγάλο microανιτάρι laquoΔόξα

τῷ Θεῷraquo εἶπε laquoστήν ἐπιστροφή θά τό κόψω γιά νά περάσω micro᾿ αὐτό τό βράδυraquo Ὅταν ἐπέστρεψε κάποιο ζωντανό εἶχε φάει τό microισό microανιτάρι Δίχως νά στενοχω-ρηθῆ εὐχαρίστησε πάλι τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷ τόσο ἔπρεπε νά φάωraquo σκέφθη-κε καί τό πῆρε Ὅταν τήν ἄλλη microέρα τό πρωΐ βγῆκε ἀπό τό Καλύβι του ὅλος ὁ τόπος ἦταν γεmicroᾶτος microανιτάρια Καί πάλι εὐχαρίστησε τόν Θεό laquoΔόξα τῷ Θεῷraquo καί γιά τό ἕνα καί γιά τό microισό καί γιά τά πολλά

Βρέθηκε κάποτε προσκυνητής στόν Γέροντα καί κρύωνε laquoΤί νά σοῦ δώσω

βρέ παιδίraquo τοῦ εἶπε Ἔψαξε δέν βρῆκε τίποτε καί τοῦ ἔδωσε τό πλεκτό πού φο-ροῦσε Μόλις ἔφυγε ὁ ἐπισκέπτης τήν ἴδια ὥρα ἦρθε κάποιος καί τοῦ ἔφερε δε-microατάκι πού περιεῖχε ἕνα πλεκτό

Πῶς νά microήν ἐmicroπιστεύεται στόν Θεό microετά ἀπό τόσες καί τέτοιες ἐκδηλώσεις

τῆς θείας προνοίας πού τόν φρόντιζε laquoὡς τροφός θάλπουσα τό ἑαυτῆς τέκνονraquo32 Καί ὅmicroως ὁ Θεός τόν οἰκονοmicroοῦσε ὡς ἄξιο καί ἐκλεκτό τέκνο του εἴτε microέ ἀνθρώ-πινο εἴτε microέ ὑπερφυσικό τρόπο ἀπό τά microικρά ὥς τά πλέον ἀπαραίτητα καί συ-νήθως χωρίς νά ἔχη προσευχηθῆ γι᾿ αὐτά Γι᾿ αὐτό ἔλεγε laquoΤί σιγουριά νιώθει

31 laquoἘκτός πειρασmicroῶν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οὐχ ὁρᾶταιraquo ἀβ Ἰσαάκ Λόγος ΜΔ΄ σ 18732 Α΄ Θεσ β΄ 7

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

τό παιδί στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας Μεγαλύτερη αἰσθάνεται ὁ πιστός στήν ἀγ-καλιά τοῦ Θεοῦ Τώρα νιώθω τήν χαρά τοῦ παιδιοῦ στήν ἀγκαλιά τῆς microάννας του Εἶναι ἡ ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ σάν τόν παράδεισο Παύει καί ἡ εὐχή παύουν καί ὅλα Ζεῖς στόν παράδεισοraquo

Ἀγάπη ἀρχοντική33

Η κορυφή καί ὁ στέφανος ὅλων τῶν ἀγώνων τοῦ Γέροντα ἦταν ἡ ἀγάπη ῎Ελε-γε laquoΑἰσθάνοmicroαι γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τήν ἴδια ἀγάπη πού εἶχα γιά τούς συγγενεῖς microου Τώρα αἰσθάνοmicroαι ὅλο τόν κόσmicroο σάν ἀδελφούςraquo

Ὁ Γέροντας ἦταν πλήρης ἀγάπης γιά τόν ἄνθρωπο γιά τήν κτίση καί φλε-γόταν ἀπό θεῖο ἔρωτα

Ἀπό microικρό παιδί ἔκανε ἐλεηmicroοσύνες καί βοηθοῦσε πολλούς Οἱ φτωχοί ἄν-θρωποι στήν Κόνιτσα ὅταν εἶχαν ἀνάγκες κατέφευγαν σ᾽ αὐτόν καί ζητοῦσαν βοήθεια laquoἝνεκεν συmicroπαθείας καί στεναγmicroοῦ τῶν πενήτωνraquo ἔδινε καί τά ροῦχα πού φοροῦσε Μέ τήν microεγάλη του ἀγάπη ἀγκάλιασε τά χωριά τῆς Κόνιτσας καί εὕρισκε τρόπο νά βοηθᾶ laquoτούς ἐν ἀνάγκαις καί ἐν ἀσθενείᾳ ὄνταςraquo ῎Εδινε microεγά-λη ἀξία στήν ἐλεηmicroοσύνη Τήν εἶχε ὡς κριτήριο γιά τό ἄν κάποιος εἶναι ἄξιος τοῦ θείου ἐλέους καί τῆς σωτηρίας laquoΜπορεῖ νά εἶναι ἀδιάφορος ὁ ἄλλος ἄν ὅmicroως πονᾶ γιά ἕναν ἄρρωστο ἄν κάνη ἐλεηmicroοσύνη microήν τόν φοβᾶσαι αὐτόνraquo

Παρακινοῦσε τούς ἀνθρώπους νά ἐλεοῦν γιατί πίστευε ὅτι laquoὅταν παίρνης κάτι δέχεσαι ἀνθρώπινη χαρά Ἀλλά ἄν τό δώσης παίρνεις καί θεϊκή χαρά Τό πνευmicroατικό πάρσιmicroο γίνεται microέ τό δόσιmicroοraquo

῞Οταν ἔβλεπε κάποιον microέ εἰδική ἀνάγκη τοῦ ἔδινε τήν καρδιά του καί ἀπα-ραιτήτως καί κάποια εὐλογία Σέ περιπτώσεις πού δέν εἶχε κάτι ἄλλο ἔδινε τό κοmicroποσχοίνι του ἤ τό πλεκτό του

Ἐντύπωση προξενεῖ ἡ ἀνεξικακία του Ἀνθρώπους πού τόν κατηγοροῦσαν καί ἦταν ἐχθρικοί ἀπέναντί του τούς συγχωροῦσε καί εὐχόταν γι᾿ αὐτούς Ἄν microάθαινε ὅτι ἔπεσαν σέ πειρασmicroό ἤ ἀνάγκη ἔτρεχε νά βοηθήση microέ καρδιά συmicro-πάσχουσα σάν νά ἦταν ἀδελφοί του laquoἌν δέν συγχωροῦmicroε τούς ἄλλους βρισκό-microαστε ἔξω τοῦ παραδείσουraquo τόνιζε χαρακτηριστικά

Ἡ ἀγάπη τοῦ Γέροντα ξεχείλιζε καί ἀγκάλιαζε καί τά ἄγρια ζῶα Αὐτά τήν αἰσθάνονταν πλησίαζαν κοντά του καί ἔτρωγαν ἀπό τά χέρια του ῎Ελεγε laquoΘά πῶ στόν Χριστό laquoΧριστέ microου ἐλέησόν microε τό κτῆνοςraquo Ἄν microέ ρωτήση laquoἘσύ ἐλέ-ησες τά κτήνηraquo τί θά τοῦ ἀπαντήσωraquo

῞Οταν ὁ Γέροντας ἔκανε τήν θεραπεία στήν Κόνιτσα ἡ Χρυσάνθη ἕνα κορι-τσάκι πού βοηθοῦσε τήν κυρία Πατέρα ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο στά ἔντερα Ὁ Γέροντας συmicroπονοῦσε τήν σταύρωνε καί προσευχόταν Παρακαλοῦσε laquoΧριστέ microου δῶσε σέ microένα τόν καρκίνο ἐγώ νά τόν ἔχωraquo Καί ὁ καλός Θεός δέν παρέ-βλεψε τό αἴτηmicroά του Στό τέλος κατά τήν ἐπιθυmicroία του ἔλαβε τήν πολυώδυνη νόσο τοῦ καρκίνου microέ τήν ὁποία τελειώθηκε ἄν καί σέ ὅλη του τήν ζωή συνέ-πασχε microέ τούς ἀσθενεῖς καί ἰδιαίτερα microέ τούς καρκινοπαθεῖς

33 Εἶναι ἔκφραση τοῦ Γέροντα καί σηmicroαίνει τήν ἀγάπη πού δέν ἀποβλέπει στήν ἀνταπόδοση Προσφέ-ρει δηλαδή κανείς σάν τόν ἄρχοντα πού χαρίζει χωρίς νά περιmicroένη ἀνταπόδοση Ἀπό τήν ἔλλειψη αὐτῆς τῆς ἀγάπης προέρχονται τά βάσανα καί οἱ πειρασmicroοί διότι οἱ ἄνθρωποι συνήθως ζητοῦν ἀναγνώριση καί ἀmicroοιβή Ὁ Γέροντας microέ δυό microόνο λέξεις ὑπέδειξε τήν σωστή στάση πρός τούς συνανθρώπους

74Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

75

Ἔλεγε laquo῞Οταν ἀκούω τόν πόνο τοῦ ἄλλου σέ σπασmicroένα γυαλιά νά κάθωmicroαι καί σέ ἀγκάθια νά πατάω δέν τό καταλαβαίνω ῞Οταν ὁ ἄλλος πάσχη πραγmicroα-τικά microπορῶ ἀκόmicroη καί νά πεθάνω γιά νά τόν βοηθήσωraquo

Νέος τοῦ διηγεῖτο τά βάσανά του καί ἔκλαιγε microαζί του ἔκλαιγε καί ὁ Γέρον-τας laquoΣταmicroάτα παιδί microουraquo τοῦ εἶπε laquoγιατί θά microᾶς δεῖ κανείς νά κλαῖmicroε καί θά microᾶς περάσει γιά τρελλούςraquo

Συmicromicroετέχοντας στόν πόνο τῶν ἀνθρώπων ξεχνοῦσε τόν ἑαυτό του τήν προ-κοπή του τίς δικές του ἀσθένειες καί ἔκανε καρδιακή προσευχή laquoΧριστέ microουraquo ἔλεγε laquoἄσε microε ἐmicroένα microή microέ ὑπολογίζης Κοίταξε τούς ἀνθρώπους πού βασα-νίζονταιraquo

Οἱ δακρύρροες καί ἔmicroπονες προσευχές του συνωδεύονταν ἀπό νηστεῖες καί ἄmicroετρο κόπο ῞Οταν ἔmicroαθε ὅτι κάποιος νέος διατρέχει σωmicroατικό καί ψυχικό κίν-δυνο γιά microέρες δέν ἔβαλε τίποτε στό στόmicroα του οὔτε καί ἔπαυσε προσευχόmicroε-νος ὥσπου ἔmicroαθε ὅτι διέφυγε τόν κίνδυνο

Σέ ὅλη του τήν ζωή νήστευε κοπίαζε καί προσευχόταν γιά τόν λαό τοῦ Θε-οῦ κινούmicroενος ἀπό τήν microεγάλη του ἀγάπη Αὐτή ἦταν ἡ κινητήρια δύναmicroη Οἱ ἀγῶνες καί οἱ προσευχές του εὐωδίαζαν ἀπό τό ἄρωmicroα τῆς ἀγάπης

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας σέ microέτρα τελειότητος στήν ἀληθινή ἀγάπη δέν ὑπολόγισε τόν ἑαυτό του Μίσησε τήν φιλαυτία καί στήν θέση της ἔβαλε τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο Μαρτυρεῖ Ἁγιορείτης laquoΤό ἰδιαίτερο πού εἶχε ὁ γερο-Παΐσιος ἦταν ὅτι δέν ὑπολόγιζε τόν ἑαυτό του Τοῦ εἶπα κάποτε laquoΠάτερ οἰκονόmicroησε λίγο τόν ἑαυτό σουraquo καί microοῦ ἀπάντησε laquo῞Οταν ἔρχωνται οἱ ἄνθρωποι microέ προβλήmicroατα τί νά κάνω Τόν ἑαυτό microου θά κοιτάξωraquo

Ἀκόmicroη καί τελευταῖα microέ τήν microεγάλη ἐξάντληση ἀπό τήν συχνή αἱmicroορραγία ὅταν διέβλεπε ὅτι ὑπάρχει ἀνάγκη ξεχνοῦσε τήν κατάστασή του καί εἴτε κρε-microασmicroένος στόν φράχτη τῆς Καλύβης του εἴτε πεσmicroένος πάνω στήν σανίδα πού εἶχε γιά κάθισmicroα laquoστήριζε τούς ἀδελφούςraquo

Γιά νά φθάση ὁ Γέροντας στήν ἀγάπη ἀγωνίσθηκε νά τηρῆ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ laquoἌν ἀγαποῦmicroε τόν Θεό φροντίζουmicroε νά τηροῦmicroε τίς ἐντολέςraquo laquoὉ ἔχων τάς ἐντολάς microου καί τηρῶν αὐτάς ἐκεῖνός ἐστι ὁ ἀγαπῶν microεraquo34 Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐξάγνισε τήν καρδιά του καί ἔγινε κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης

Τήν microεγάλη καί ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη του τήν διαισθάνονταν οἱ ἄνθρωποι ῞Ενα παιδί microέ προβλήmicroατα καί ψυχικά τραύmicroατα ἦρθε νά δῆ τόν Γέροντα Τόν συνά-ντησε ἔξω ἀπό τό Καλύβι του στό microονοπάτι τόν ἀγκάλιασε καί ἔκλαιγε microέ λυγ-microούς Ὁ Γέροντας τό παρηγόρησε καί τό βοήθησε νά τελειώση τίς σπουδές του ῞Οταν πῆγε στρατιώτης ἔγραφε στόν Γέροντα γράmicromicroατα ἀποκαλώντας τον laquoΜπαmicroπακούλη microου γλυκέraquo

Γιά τίς microεταξύ microας σχέσεις ἔλεγε laquoΠάντα πρέπει νά ξεκινᾶmicroε ὄχι ὅπως microᾶς βολεύει ἐmicroᾶς ἀλλά ὅπως ἀναπαύει τόν ἄλλον Καί τότε ὅλοι θά ἀναπαύονται καί θά ὑπάρχει ἀγάπηraquo

Μετά ἀπό ὅλα αὐτά δέν θά ἦταν ἄδικο ἐνῶ ἔδωσε τά πάντα γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο νά microήν τοῦ δίνη καί ὁ Θεός ἄφθονη τήν χάρι Του Σάν ἀγαπητό παιδί τοῦ Θεοῦ πού ἦταν ὁ Θεός εἰσάκουε τίς προσευχές του καί ἀπαντοῦσε microέ θαύmicroατα

34 Ἰω ιδ΄ 21

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Σέ ἐπιστολή του (6-4-69) γράφει laquoὍταν ὁ ἄνθρωπος κατορθώση νά ἐλευθε-ρωθῆ ἀπό ὅλους καί ἀπό ὅλα τότε microπορεῖ νά νιώση τήν microεγάλη ἀγάπη τοῦ Θε-οῦ ἡ ὁποία τόν σκλαβώνει καί τόν κάνει δοῦλο τοῦ Θεοῦraquo

Αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Γέροντα τήν αἰσθάνθηκαν καί τά θηρία τοῦ δρυmicroοῦ καί οἱ ἑτερόγλωσσοι Βεδουίνοι καί αὐτή συγκινεῖ καί τούς σηmicroερινούς ταλαιπωρη-microένους νέους Στό πρόσωπό του βρίσκουν τόν στοργικό πατέρα καί τήν ἀγάπη πού στερήθηκαν Πολλοί ἀπό αὐτούς ἄν καί δέν τόν εἶχαν γνωρίσει πηγαίνουν καί βρέχουν microέ δάκρυα τό χῶmicroα τοῦ τάφου του ἐπειδή νιώθουν νά τούς περι-πτύσσεται microέ τήν ἀρχοντική του ἀγάπη ἀπό ἐκεῖ πού βρίσκεται

Ἐργαζόmicroενος ὡς ξυλουργός στήν συντήρησητῶν εἰκόνων του Σινᾶ

76Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

77

Βrsquo ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ

Ὑπέρβαση τῶν νόmicroων τῆς φύσεως

Στόν π Παΐσιο ὅπως θά φανεῖ τά στοιχεῖα τῆς φύσεως ὑποχωροῦσαν ἐνίοτε ἐνώπιόν του ἐνῶ ὁ ἴδιος ἐνεργοῦσε ὑπερβαίνοντας καί καταρ-γώντας τούς φυσικούς νόmicroους

Ἄβρεκτος

Ὁ Γέροντας χρησιmicroοποιοῦσε ὀmicroπρέλλα καί ἀδιάβροχο Δέν ἦταν ἀλεξίβρο-χος οὔτε ἀδιάβροχος Ἀντιθέτως ἦταν εὐαίσθητος στό κρύο καί στήν ὑγρασία Κάποιες φορές ὅmicroως γιά τούς λόγους πού γνωρίζει ὁ Θεός γινόταν ἄβρεκτος Ἐνῶ δηλαδή γύρω του ἔβρεχε πολύ αὐτόν δέν τόν ἄγγιζε σταγόνα

laquoΚάποτε microετέφερα τόν Γέρονταraquo διηγεῖται ὁ κ Κουτσογιάννης Κωνσταντῖνος

laquoἀπό τό microοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Χαλκιδικῆς στήν Σουρωτή Σέ ὅλη τήν διαδροmicroή εἴχαmicroε καταρρακτώδη βροχή λές καί εἶχαν ἀνοίξει οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ Μόλις φθάσαmicroε περίmicroεναν οἱ ἀδελφές microέ ὀmicroπρέλλες καί πανωφόρια νά τά δώσουν στόν Γέροντα νά microήν βραχῆ Μοῦ ἔκαναν νόηmicroα νά πλησιάσω ὅσο γίνεται πιό κοντά στό κτίριο ῞Οmicroως ὅλως παραδόξως ἐκείνη τήν στιγmicroή σέ microιά ἀκτίνα δύο microέτρων γύρω ἀπό τό αὐτοκίνητο ἔπαυσε νά πέφτη βροχή ἐνῶ πιό πέρα χαλοῦσε ὁ κόσmicroος Ἀφοῦ κατέβηκε ὁ Γέροντας καί microέ χαιρέτησε καί microπῆκε microέσα ἄρχισε νά βρέχη κανονικά καί πάνω στό αὐτοκίνητοraquo

Ἀθέατος

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη ἀπό τήν Κόρινθο laquoἘπισκέφθηκα τόν γέ-ροντα Παΐσιο στό Καλύβι τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ τόν Φεβρουάριο τοῦ 1979 Βρῆκα τήν πόρτα ἀνοιχτή Φωνάζω ξαναφωνάζω ξαναφωνάζω ἀπό τήν πόρτα τοῦ φράκτη δέν πῆρα ἀπάντηση Ἦταν πρωί 8 ἡ ὥρα καί περίmicroενα Σέ microιά στιγmicroή βλέπω τόν π Παΐσιο microπροστά microου Ξαφνιάστηκα τά ἔχασα laquoἘδῶ ἤmicroουνα Γιῶργοraquo microοῦ εἶπε

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

ἤρεmicroα Ἀνέφερα ἔπειτα σέ δύο Πνευmicroατικούς τήν ξαφνική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα καί microοῦ εἶπαν ὅτι laquomicroπροστά σου ἦταν καί ὅταν θέλησε παρουσιάστηκεraquo

Μετέωρος

Πολλές φορές ὁ Γέροντας κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς γινόταν microετάρσιος ὑπερυψώνετο καί σωmicroατικά Ἀλλά καί σέ ὧρες ἐργασίας ἤ ὅταν βάδιζε ἐθεά-θη νά microήν πατᾶ στήν γῆ

Στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo ἔζησε ἕνα microεγάλο γεγονός Διηγήθηκε laquoἘνῶ προσευχό-

microουν δέν ξέρω τί microοῦ συνέβη καί σηκώθηκα ψηλά καί ἔβλεπα τό Καλύβι κάτω Τό πῶς ἀνέβηκα δέν τό κατάλαβα οὔτε καί πῶς κατέβηκαraquo

Μαρτυρεῖ microοναχός Ἁγιορείτης laquoἘπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγού-

δαraquo καί τόν βρῆκα νά κτίζη microιά σόmicroπα microέ πυρότουβλα Πατοῦσε πάνω σέ microιά σανίδα πού τήν εἶχε βάλει γιά νά ἀκουmicroπήση πάνω τά ὑλικά Ἐνῶ ἐργαζόταν τόν βλέπω ὑπερυψωmicroένο ἀπό τό ἔδαφος περίπου τριάντα ἑκατοστά καί στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἄν βλέπω καλά Πράγmicroατι ἦταν microετέωρος καί microετά ἀπό λίγο τόν εἶδα πάλι στήν φυσιολογική του θέσηraquo

Μεταδοτικός χάριτος

Ὁ Γέροντας ὅπου πήγαινε microετέφερε διάχυτη γύρω του τήν θεία χάρι laquoὍποι-ος ἔχει χάρι καί πηγαίνει κάπου ἀmicroέσως σάν ἠλεκτρικό ρεῦmicroα διαχέεται αὐτή ἡ πνευmicroατική ἁπαλάδα πού ἔχει Ἐνῶ ὅταν κάποιος ἔχη δαιmicroονική κατάσταση πάλι διασκορπίζεται αὐτό πού ἔχει microέσα του Ἡ δική microας πνευmicroατική κατάστα-ση ἐπηρεάζει καί τούς ἄλλουςraquo

Εἶχε ἐπίγνωση τῆς χάριτος πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός καί microετέδιδε σέ ἀνθρώπους ἀπ᾿ αὐτόν τόν πλοῦτο γιά κάποιον λόγο

Σηκώνει βράχο

Ὁ ἀδελφός τοῦ Γέροντα Λουκᾶς διηγήθηκε laquoὍταν ἦταν στό Στόmicroιο ὁ π Πα-ΐσιος κάποτε ἔπεσε ἕνας microεγάλος βράχος στό microονοπάτι Μαζευτήκαmicroε πολλοί γιά νά τόν microετακινήσουmicroε microέ ξύλα γιά microοχλούς ἀλλά microάταια Ἔφυγαν ὅλοι καί microοῦ εἶπε laquoἌντε πήγαινε καί σύraquo Ἔφυγα πῆγα πιό πέρα καί κρύφθηκα νά δῶ τί θά κάνει Τόν εἶδα νά κάνη τόν σταυρό του νά πιάνη τόν βράχο νά τόν σηκώνη σάν καρέκλα καί νά τόν βγάζη ἀπό τόν δρόmicroοraquo

laquoἈσύλληπτοςraquo

Ὁ Γέροντας ἀπό ταπείνωση ὄχι microόνο ἀπέφευγε νά φωτογραφίζεται ἀλλά

78Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

79

Ἀπροσδόκητα microπροστά στόν φωτογραφικό φακό

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

καί αἰσθανόταν δυσφορία καί ἀπέχθεια Ὑποχωροῦσε microόνον σέ εὐαίσθητο καί ταπεινό ἄνθρωπο γιά νά microήν πληγωθῆ ἀπό τήν ἄρνησή του καί τήν ἑρmicroηνεύση ὅτι ὀφείλεται στήν δική του (τοῦ αἰτοῦντος) ἀναξιότητα Τότε ὁ Γέροντας προ-τιmicroοῦσε νά θλίψη τόν ἑαυτό του παρά νά ἀπελπίση τόν ἀδελφό Ἀπό ἀγάπη θυσίαζε καί τήν ταπείνωσή του

Πολλοί ἐπιχείρησαν νά τόν φωτογραφίσουν κρυφά ἤ φανερά σέ περιπτώ-σεις πού συστελλόταν νά ἀντιδράση λόγῳ παρουσίας ἡγουmicroένων ἐπισκόπων ἤ κατά τήν διάρκεια λιτανείας Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἐνίοτε πέτυχαν νά τόν φωτο-γραφήσουν ἀλλά συνήθως οἱ φωτογραφίες βγῆκαν ἀποτυχηmicroένες διότι στήν microορφή τοῦ Γέροντα ὑπάρχει microιά θλίψη microιά ἀντίδραση πού σέ κάνει νά νιώθης ἔνοχος

Ἀλλά ὑπάρχουν καί πολλές microαρτυρίες πού κατ᾽ αὐτή τήν χωρίς εὐλογία κρυφή ἤ ἐκβιαστική φωτογράφηση ὁ Γέροντας κατά θαυmicroαστό τρόπο ἔmicroεινε ἀσύλληπτος ἀπό τόν φωτογραφικό φακό Ἄλλοτε καιγόταν τό φίλmicro ἤ πάθαινε κάποια ἐmicroπλοκή ἡ microηχανή καί ἄλλοτε ἔβγαινε ἡ φωτογραφία κανονικά ἀλλά ὁ Γέροντας ἔλειπε

laquoΠῆγα στήν laquoΠαναγούδαraquoraquo microαρτυρεῖ ἄλλος προσκυνητής laquoκαί δέν ὑπῆρχε

κανείς Ὁ Γέροντας θά ἔπρεπε νά ἦταν microέσα γιατί τό λουκέτο τῆς ξύλινης πόρ-τας κρεmicroόταν ἀνοικτό laquoΕὐκαιρία εἶναιraquo σκέφθηκα Ἔβαλα microέσα ἀπό τά κλαδιά τοῦ φράχτη τήν φωτογραφική microηχανή γιά νά microή φαίνεται καί τήν τοποθέτησα κατάλληλα ὥστε νά παίρνη τήν πόρτα τοῦ Κελλιοῦ Κτύπησα τό σιδεράκι Μό-λις βγῆκε ὁ Γέροντας πάτησα τό κουmicroπί Ἤmicroουν ὅλο χαρά Φαντασθῆτε ὅmicroως τήν ἔκπληξή microου ὅταν microετά τήν ἐmicroφάνιση τοῦ φίλmicro εἶδα ὅτι ἡ microέν πόρτα εἶχε βγῆ ὁλοκάθαρα ἀλλά ὁ Γέροντας δέν ὑπῆρχεraquo

Παρόmicroοια συνέβαιναν καί ὅταν ἤθελαν νά ἠχογραφήσουν τήν συζήτηση

Ὑπάρχουν περιπτώσεις πού ἡ κασσέτα δέν γύριζε ἤ γύριζε καί δέν ἔγραφε Ἄλλοτε ἔγραφε ὅλα τά ἄλλα (ὁmicroιλίες τρίτων πουλιά θορύβους) ἀλλά ἡ φωνή τοῦ Γέροντα ἔλειπε

Μαρτυρία κ Γεωργίου Κουρκουλιώτη laquoΠῆγε microιά παρέα φοιτητῶν στόν Γέ-

ροντα καί ἕνας ἀπ᾿ αὐτούς εἶχε πάρει microαζί του ἕνα microικρό κασσετόφωνο γιά νά γράψη τήν συνοmicroιλία τους Ἀφοῦ συζήτησαν ἀρκετά σέ κάποια στιγmicroή τοῦ λέει ὁ Γέροντας laquoΑὐτό πού ἔχεις στήν τσέπη σου δέν ἔχει γράψει τίποτεraquo Κόκκαλο τό παιδί Πράγmicroατι ὅταν δοκιmicroάστηκε ἡ κασσέτα δέν εἶχε γραφῆ λέξηraquo

Συmicroφιλίωση microέ τήν κτίση

Στόν Γέροντα δόθηκε τό χάρισmicroα νά συναναστρέφεται microέ τά ἄγρια θηρία χωρίς νά τόν βλάπτουν ὅπως συνέβαινε στόν Ἀδάmicro πρό τῆς πτώσεως καί σέ πολλούς Ἁγίους

῎Ελεγε ὁ Γέροντας laquoἈπό τήν στιγmicroή πού ὁ ἄνθρωπος ἔρθει στήν θέση τοῦ ἄλλου microετά ὅλους microπορεῖ νά τούς ἀγαπήση καί τούς ἀνθρώπους ἀκόmicroη καί τά ζῶα καί τά θηρία Τά πάντα τά χωράει microέσα του καί βγαίνει ὁ ἑαυτός του

80Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

81

ἀπό τήν ἀγάπη τουΚάποια φορά ἦρθαν δύο microικρές ἀρκοῦδες microέσα στήν αὐλή τοῦ microοναστηριοῦ

τοῦ Στοmicroίου Ὁ Γέροντας τίς ἔπιασε ἀπό τό σβέρκο καί τίς εἶπε laquoἌλλη φορά νά microήν microπαίνετε microέσα στό Μοναστήρι Νά ἔρχεσθε πίσω ἀπό τήν κουζίνα γιά νά σᾶς ταΐζωraquo καί τίς ὡδήγησε στό microέρος αὐτό (Αὐτό τό διηγήθηκαν δύο Κονι-τσιῶτες στόν δόκιmicroο τοῦ Στοmicroίου Παῦλο)

Μαρτυρία microοναχοῦ Ἀλυπίου Ἁγιαννανίτου laquoΓνώριζα τόν Γέροντα ἀπό τήν

ἡλικία τῶν δεκαπέντε ἐτῶν Μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἔγινα microοναχός στήν Ἱ Μ Κουτλουmicroουσίου Πήγαινα καί τόν ἔβλεπα κάθε microέρα Ἄκουγα γιά τά θαύmicroατά του καί microοῦ εἶχε γεννηθῆ ἡ ἐπιθυmicroία νά δῶ ἕνα θαῦmicroα του Γιά ἕνα microῆνα περί-που εἶχα αὐτόν τόν λογισmicroό

raquoἝνα χειmicroωνιάτικο πρωινό ἀρχές Νοεmicroβρίου πῆγα νά τόν δῶ καί τόν βρῆκα νά πλένη τά χέρια του ἔξω στό βαρελάκι Ἦταν microόνος Ἄνοιξε καί microοῦ εἶπε νά περιmicroένω Πῆρε πίσω ἀπό τό βαρέλι ἕνα ἀλουmicroινόχαρτο ὅπου microέσα εἶχε ψίχου-λα τό ἄνοιξε καί κοίταξε πρός τόν οὐρανό Ἐνῶ χαρακτηριστικά δέν ὑπῆρχε κα-νένα πουλί ἀmicroέσως microαζεύτηκαν σmicroήνη πουλιῶν Ποῦ βρέθηκαν ξαφνικά τόσα πουλιά Ἄλλα κάθονταν στό κεφάλι του ἄλλα στούς ὤmicroους καί στά χέρια του καί αὐτός τά τάιζε Βλέποντας αὐτό τό θέαmicroα microέ κατέλαβε ἀmicroηχανία χτυποῦ-σε γρήγορα ἡ καρδιά microου ἀπό συγκίνηση καί γελοῦσα ἀmicroήχανα Ὁ Γέροντας χαmicroογελώντας ἔλεγε στά πουλιά laquoΠᾶτε καί σ᾿ αὐτόνraquo Τά microιλοῦσε σάν νἆταν ἄνθρωποι Ἕνα πού καθόταν στό χέρι του τοῦ ἔλεγε laquoΠήγαινε καί σ᾿ αὐτόν δικός microας εἶναιraquo

raquoΑὐτό διήρκεσε δύο λεπτά περίπου Σέ microιά στιγmicroή ὁ Γέροντας δίπλωσε τό ἀλουmicroινόχαρτο καί τά πουλιά ἐξαφανίστηκαν Ἤmicroουν σαστισmicroένος καί τόν κοί-ταζα laquoΠήγαινε τώραraquo microοῦ εἶπεraquo

Εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου

Ἡ προσευχή τοῦ Γέροντα γιά τόν κόσmicroο ἦταν συνάρτηση καί ἀπότοκος τῆς ὅλης πνευmicroατικῆς καταστάσεώς του ἰδιαίτερα τῆς microεγάλης του ἀγάπης

Τό σπάνιο χάρισmicroα τῆς προσευχῆς γιά τόν κόσmicroο τοῦ δόθηκε microετά ἀπό microεγά-λους ἀγῶνες Ἦταν εὐχέτης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου Προσευχόταν γιά ὅλους ὅπως γιά τόν ἑαυτό του Ἡ προσευχή του ἦταν ἀδιάλειπτη καρδιακή καθαρή καί ἀποτελεσmicroατική Τήν χώριζε σέ τρία microέρη ῞Ενα γιά τόν ἑαυτό του ἕνα γιά τούς ζῶντες καί ἕνα γιά τούς κεκοιmicroηmicroένους Ἀλλά στήν πραγmicroατικότητα προ-σευχόταν πιό πολύ γιά τούς ἄλλους παρά γιά τόν ἑαυτό του

Γενίκευε καί ἐπεξέτεινε τήν προσευχή του γιά νά συmicroπεριλάβη ὅλους τούς ἀνθρώπους ῞Οταν ἔκανε προσευχή γιά ἰδιαίτερες περιπτώσεις πχ γιά κάποιον νέο πού εἶχε ξεφύγει ἀπό τόν δρόmicroο τοῦ Θεοῦ πρόσθετε laquoΜνήσθητι Κύριε καί βοήθησε καί ὅλους τούς νέουςraquo ῎Η πάλι ὅταν προσευχόταν γιά κάποιον λχ ἄρ-ρωστο Νικόλαο συmicroπλήρωνε laquoΜνήσθητι Κύριε καί ὅλους τούς Νικολάουςraquo

Ὁ πολύς ἀνθρώπινος πόνος πού ἔβλεπε γύρω του τόν ἔκανε νά βγαίνη ἀπό τόν ἑαυτό του Φαινόταν ἐνίοτε ὁ Γέροντας νά σέρνη τά πόδια του ἀπό ἐξάντλη-ση νά ἀσθενοῦν τά γόνατά του ἀπό τή νηστεία νά εἶναι ἕτοιmicroο τό ὀστράκινο

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

σκεῦος του νά διαρραγῆ ἀπό τίς ἀσθένειες ἀλλά ὅmicroως δέν ἄφηνε τήν προσευ-χή γιά τόν κόσmicroο

Ἔλεγε laquoΠολύ βοηθᾶ ἡ προσευχή γιά τόν κόσmicroο ὅταν microάλιστα ὑπάρχη καρ-διακός πόνος Δέν συmicromicroετέχω στόν πόνο τοῦ ἄλλου ὅταν ἔχω τό ἕνα πόδι πάνω στό ἄλλο καί κάθωmicroαι ἀναπαυτικά καί ἔχω ὅλες τίς ἀνέσειςraquo

Ἡ προσευχή του συνωδευόταν microέ νηστεία κόπο microετάνοιες καί κυρίως ταπεί-νωση ῎Ελεγε laquoΝά ζητᾶmicroε ταπεινά Ἐγώ λέω laquoΘεέ microου εἶmicroαι ἕνα κτῆνος Ἐλέ-ησε καί microένα καί ὅλον τόν κόσmicroοraquoraquo

Πίστευε ὅτι αὐτός ἦταν ὑπεύθυνος γιά τά παθήmicroατα τῶν ἄλλων laquoἌν ἐγώ ἤmicroουν ἅγιος καί εἰσακουόταν ἡ προσευχή microου αὐτοί δέν θά ἔπασχανraquo

Ὁ ἴδιος συναισθανόmicroενος τήν πενία του ὡς καλός ζητιάνος γονάτιζε ἅπλω-νε τά χέρια του στόν Θεό καί παρακαλοῦσε νά βοηθήση τόν καθένα Ξεσποῦσε σέ παρακλητικά λόγια laquoΧριστέ microου σέ παρακαλῶ βοήθησε τόν τάδε πού εἶναι παράλυτος λίγο νά microπορῆ νά συmicromicroαζεύεται (ἐξυπηρετῆται) microόνος τουraquo ῎Η laquoΠα-ναγία microου καί πάλι θά σέ ἐνοχλήσωhellipraquo

Δύο πατέρες πήγαιναν σέ ἀγρυπνία παραmicroονή τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος Πέ-ρασαν ἀπό τόν Γέροντα νά πάρουν τήν εὐχή του Εἶδαν τό πρόσωπό του κατα-κόκκινο καί φαινόταν ἀρκετά στενοχωρηmicroένος Εἶπε στούς πατέρες laquoΚάντε προσευχή ἐκεῖ πού θά πᾶτε πέστε καί στούς ἄλλους Γίνεται πολύ κακό στήν Ρουmicroανία ἔχουν ἐmicroφύλιο πόλεmicroο καί σκοτώνονται πολλοίraquo Ἐκεῖνο τόν καιρό εἶχε ἀνατραπῆ ὁ Τσαουσέσκου Ὁ Γέροντας ἀπό τήν δική του laquoπνευmicroατική τη-λεόρασηraquo ἔmicroαθε τά συmicroβάντα καί συmicromicroετεῖχε στήν δοκιmicroασία τοῦ ρουmicroανικοῦ λαοῦ πονώντας καί προσευχόmicroενος ἔντονα

Ὁ Γέροντας microέ τίς εὐχές του στήριξε ἀναρίθmicroητες ψυχές πού ἀξίζουν πολύ περισσότερο ἀπό ὅλον τόν κόσmicroο Ἐπιπλέον microέ τήν προσευχή του θεράπευσε ἀσθενεῖς καθάρισε δαιmicroονισmicroένους καί microόνο ὁ Θεός γνωρίζει πόσους βοήθησε ἀφανῶς νά βροῦν τόν Θεό καί νά σωθοῦν

Τώρα πλέον πού ὁ Γέροντας δέν εἶναι κοντά microας γιά ν᾿ ἀνάβη κεριά καί νά προσεύχεται γιά ὅλο τόν κόσmicroο microᾶς βοηθᾶ καλύτερα καί πιό ἀποτελεσmicroατικά ἀπό τόν οὐρανό ῎Εχουmicroε ἀποδείξεις τά θαύmicroατα καί τίς ἐmicroφανίσεις του πού γί-νονται microετά τήν κοίmicroησή του

Ἀφοῦ σέ ὅλη του τήν ζωή laquoἠναλώθη ἥδιστα ὡς κηρίονraquo προσευχόmicroενος τώ-ρα ἡ ἄσβεστη λαmicroπάδα τῆς προσευχῆς του καίει ἀκοίmicroητη microπροστά στήν Ἁγία Τριάδα καί πρεσβεύει γιά ὅλους microας

Διδάσκαλος χαρισmicroατοῦχος

Αποτελεῖ κοινή διαπίστωση ὅλων ὅσοι συνωmicroίλησαν microέ τόν Γέροντα καί ὅσοι διάβασαν τά κείmicroενά του ὅτι κατεῖχε τό χάρισmicroα τοῦ λόγου καί τῆς θεολογίας τό ἀνώτερο ἀπό ὅλα τά χαρίσmicroατα τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος

Ὁ λόγος του ἦταν ἁπλός σάν τῶν ἁλιέων-Ἀποστόλων πρακτικός ζωντανός παραστατικός ἑλκυστικός ἁπαλός καί γλυκύς ῎Επεφτε σάν δροσιά στίς διψα-σmicroένες ψυχές Στίς διηγήσεις του ἦταν ἀπαράmicroιλλος Συνέπλεκε φυσιολογικά χαριτωmicroένες ἱστορίες καί ἀστεῖα γιά νά γίνη ἡ διήγηση εὐχάριστη πιό παρα-στατική καί νά τονίση κάτι τό πνευmicroατικό Συχνά microιλοῦσε microέ παραδείγmicroατα

82Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

83

laquoἐν παραβολαῖςraquo ἀπό τήν φύση καί τήν ζωή ῏Ηταν σαφής στά λόγια του ποι-ητικός καί ἀποφθεγmicroατικός Ἦταν ἱκανός νά microιλᾶ ἄνετα ὅλη τήν ἡmicroέρα χωρίς προετοιmicroασία καί οἱ ἀκροατές του νά κρέmicroωνται ἀπό τά χείλη του

Ὁ λόγος του ἄγγιζε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων laquoἘκεῖνο πού micro᾿ ἔκανε ἐντύπω-σηraquo εἶπε ναρκωmicroανής laquoεἶναι πού ὁ Γέροντας microέ δύο-τρία λόγια κατάφερε νά ἐπικοινωνήση microαζί microας καί νά κινήση τό ἐνδιαφέρον microαςraquo

Ἀνάλογα microέ τήν διάθεσή τους ἄλλοι συνέρχονταν καί microετανοοῦσαν ἄλλοι προβληmicroατίζονταν ἄλλοι ἐνθουσιάζονταν καί ἄλλοι παρηγοροῦνταν Δέν ἔπει-θε τούς ἀνθρώπους λογικά ἀλλά τούς βοηθοῦσε πνευmicroατικά

Κατάπληξη προξενοῦν ἡ πολυmicroέρειά του οἱ πρακτικές γνώσεις ἡ σοφία ἡ ἀπέραντη microνήmicroη του

Εἶχε τήν ἱκανότητα νά κατευθύνη πνευmicroατικά microοναχούς καί microοναστήρια νά δίνη λύσεις στά προβλήmicroατα λαϊκῶν ἀγάmicroων καί ἐγγάmicroων νά διαλέγεται microέ ἐπιστήmicroονες πού ἐντυπωσιάζονταν ἀπό τίς γνώσεις καί τήν εὐστροφία του Συγκατέβαινε ἤ ἀνερχόταν στό microορφωτικό ἐπίπεδο καί στήν πνευmicroατική κατά-σταση τῶν ἀνθρώπων λαmicroβάνοντας ὑπ᾽ ὄψιν του τόν χαρακτῆρα τους τό ἐπάγ-γελmicroά τους τήν καταγωγή τους τά ἐνδιαφέροντά τους κἄ

Ὁ Γέροντας καί microετά τήν κοίmicroησή του βοηθᾶ τούς ἀνθρώπους microέ τά γραπτά του Τά βιβλία του ἔχουν πρωτοφανῆ ἀπήχηση διαβάζονται ἄπληστα microεταφρά-

1978 Στήν Σουρωτή microέ γνωστό του νέο ἀπό Αὐστραλία

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

ζονται σέ πολλές ξένες γλῶσσες microιλᾶνε στήν καρδιά συγκινοῦν καί ἁπλούς καί διανοουmicroένους

Μέ τήν διδασκαλία πού ἄφησε ὁ Γέροντας ἀναδείχθηκε σύγχρονος διδάσκα-λος τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς Τά λόγια του κυκλοφοροῦν στά στόmicroατα τῶν ἀνθρώ-πων ἐπιδροῦν χαρισmicroατικά καί ὁδηγοῦν ψυχές στήν σωτηρία

Χάρισmicroα παρακλήσεως (= παρηγοριᾶς)

Όπως ὁ ἀνοιξιάτικος ἥλιος διώχνει τήν ὁmicroίχλη καί θερmicroαίνει ἔτσι καί ὁ Γέροντας microέ τό χάρισmicroα τῆς παρακλήσεως (παρηγοριᾶς) ἔδιωχνε τήν θλίψη καί παρηγοροῦσε κάθε βασανισmicroένη ψυχή πού τόν πλησίαζε

Πολλοί κατέφευγαν κοντά του ἔρχονταν στενοχωρηmicroένοι καί ἔφευγαν τε-λείως ἀλλαγmicroένοι Μόνο νά τόν ἔβλεπε κανείς ἔπαιρνε δύναmicroη καί χαρά Ἄν εἶχε καί τήν εὐλογία νά συνοmicroιλήση microαζί του τότε ἔνιωθε πρωτόγνωρη χαρά καί ἔφευγε ἀλλοιωmicroένος Τά ἴδια περίπου λόγια microποροῦσε νά πῆ καί κάποιος ἄλλος σ᾿ ἕναν πονεmicroένο Τά λόγια ὅmicroως τοῦ Γέροντα microετέδιδαν τήν χάρι τοῦ Θεοῦ εἶχαν ἄλλη δύναmicroη

Κατώρθωνε νά παίρνη ὅλον τόν ἀνθρώπινο πόνο καί τήν θλίψη καί νά microε-ταγγίζη χαρά καί παρηγοριά Ὁ ἴδιος γευόταν τήν πίκρα ἀλλά οἱ ἄνθρωποι γέ-microιζαν χαρά καί γλυκύτητα

Ἡ εἰλικρινής ἀγάπη του γιά τόν κάθε ἄνθρωπο ἔκανε τόν πόνο καί τά προ-βλήmicroατα τῶν ἄλλων δικά του

Οἱ ἀσθενεῑς ἔβλεπαν τό παράδειγmicroά του καί παρηγοροῦντο Ἐνῶ ὁ ἴδιος ὑπέ-φερε ἀπό πολλές ἀσθένειες ὑπέmicroενε καί δοξολογοῦσε Δέν παρακαλοῦσε τόν Θεό νά τοῦ δώση ὑγεία ῏Ηταν πάντα εὐδιάθετος ξεχείλιζε ἀπό χαρά καί χαρο-ποιοῦσε τούς θλιmicromicroένους ῞Ολοι ἔφευγαν χαρούmicroενοι microέσα στίς θλίψεις τους Δέν ἔδινε ψεύτικη παρηγοριά Τόνιζε τήν πίστη στόν Θεό τήν ὑποmicroονή τήν δοξολογία τήν πνευmicroατική ἀντιmicroετώπιση τῆς δοκιmicroασίας καί ἔδειχνε τό τέλος καί τόν σκοπό τῶν θλίψεων Γλύκαινε τά παθήmicroατα τῆς παρούσης ζωῆς microέ τήν ἐλπίδα τῆς αἰωνίας

Ὅταν κανείς πλησίαζε στό Καλύβι του ἔνιωθε microιά γλυκύτητα laquo῞Ολη ἡ ἀτmicroό-σφαιρα σέ γλύκαινεraquo ὅπως microαρτυροῦν πολλοί Κανείς δέν ἔφευγε ἀπό κοντά του ἀπαράκλητος Νέοι microέ ψυχολογικά προβλήmicroατα καί τάσεις αὐτοκτονίας παρηγοροῦντο καί ἔφευγαν microέ σταθερή ἀπόφαση νά microετανοήσουν καί νά ζή-σουν πνευmicroατικά

Ἑλληνοπόντιος πρόσφυγας δέν κατάφερνε νά βρῆ ἐργασία ῏Ηρθε σέ ἀπόγνω-ση Εἶχε ἀποφασίσει νά αὐτοκτονήση Ἕνας φίλος τοῦ συνέστησε νά ἐπισκεφθῆ τόν γέροντα Παΐσιο καί πῆγε νά τόν δῆ Ἄλλαξε ἔγινε ἄλλος ἄνθρωπος καί ἔφυ-γε χαρούmicroενος microέ ἐλπίδες Στό τέλος εἶπε laquoΚαί βουνό νά microοῦ τύχη τώρα θά τό κάνω στήν ἄκρη νά περάσωraquo

Εὐλαβής προσκυνητής κλαίγοντας ἀπό συγκίνηση διηγήθηκε laquoΕἶχα ἔρθει τό 1992 ἀπό τόν Καναδᾶ ἀπελπισmicroένος Ἤmicroουν χωρισmicroένος ἔπαιρνα ναρκωτικά καί δεκατέσσερα φάρmicroακα Εἶχα τριανταδύο χρόνια νά κοινωνήσω Ὁ Γέροντας συνωmicroιλοῦσε microέ καmicromicroιά δεκαπενταριά ἀνθρώπους στήν αὐλή Φαινόταν πολύ ἐξαντληmicroένος Ἔφυγαν οἱ ἄλλοι καί ἔmicroεινα τελευταῖος Μοῦ εἶπε laquoἈπό πολύ

84Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

85

microακρυά ἔρχεσαι Πολύ καιρό σέ περίmicroεναraquo Ἡ ἀγάπη του microέ ἀλλοίωσε Ἔνιω-θα ὅτι ἔβλεπε τά πάντα Ξέχασε τήν κατάστασή του καί πῆρε πάνω του ὅλα τά προβλήmicroατά microου Ὅλα microοῦ τά τακτοποίησε Τήν ὑγεία˙ (τώρα παίρνω microόνο ἕνα χάπι γιά τήν πίεση) τήν οἰκογένεια˙ ἔχω τώρα καί microιά κορούλα Παϊσία τήν ἐρ-γασία καί τό κυριώτερο τήν πίστη microου στόν Χριστό Ἡ microητέρα microου χαρούmicroενη microοῦ λέει laquoΠαιδί microου εἶσαι ὅλος ἕνα θαῦmicroαraquo

Κάποτε στήν Θεσσαλονίκη συνάντησε ὁ Γέροντας ἕναν κληρικό-microαθητή του Ἐνῶ συνωmicroιλοῦσαν τούς πλησίασε microιά microαυροφόρα γυναίκα πολύ πικραmicroένη καί εἶπε microέ ἔνταση καί πόνο laquoΠέστε microου γιατί εἶναι ἄδικος ὁ Θεός Μοῦ πῆρε τόν ἄνδρα microου καί τώρα τό παιδί microουraquo Ὁ Γέροντας δέν εἶπε τίποτε Κοίταξε δεξιά-ἀριστερά καί προσευχήθηκε ῞Υστερα εἶπε στήν γυναίκα laquoΕὐλογηmicroένη τώρα σάν microοναχή εἶσαιraquo Ἡ γυναίκα ἠρέmicroησε ἔβαλε microετάνοια φίλησε τό χέρι του καί ἔφυγε εὐχαριστώντας

Ἀκόmicroη καί λίγο πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του ὅταν ἦταν microεγάλοι οἱ πόνοι τῆς ἀσθενείας του καί ἦταν σχεδόν ἡmicroιθανής δέν ἔπαυε νά παρηγορῆ τόν λαό τοῦ Θεοῦ

Νέος γνωστός του εἶχε σοβαρό πρόβληmicroα ὑγείας πού τοῦ δηmicroιούργησε θλί-ψη ἀβάσταχτη Κατέφυγε σέ ψυχιάτρους καί ἔπαιρνε φάρmicroακα Ὁ Γέροντας τόν κάλεσε ἰδιαίτερα τόν εἶδε γιά λίγα λεπτά τοῦ εἶπε δυό λόγια ἀλλά ἡ χαρά πού πῆρε τό παιδί ἦταν microεγάλη καί ἀπερίγραπτη ῎Εφυγε ἄλλος ἄνθρωπος καί πέ-ταξε τά ψυχοφάρmicroακα

Ἄν καί ὁ ἴδιος ὑπέφερε ἔδινε ὅmicroως παρηγοριά στούς ἄλλους ῞Οσο ζοῦσε παρηγοροῦσε ἀπό τήν γῆ Τώρα πιά εἶναι παράκλητος ἀπό τούς οὐρανούς καί microεσίτης πρός τόν Θεό

laquoΜύρον ἐκκενωθένraquo

Έλεγε ὁ Γέροντας laquoΕὐωδία δίνει ὁ Θεός κάποτε σέ ὥρα προσευχῆς Ἄλλοτε σέ ὥρα πού δέν προσεύχεσαι Αὐτό εἶναι γιά νά παρηγορήση νά ἐνδυναmicroώση καί νά πληροφορήση κάποια ψυχή πάντως γιά κάποιον σκοπό Εἶναι ἔντονη ἡ εὐωδία Δέν microοιάζει microέ τήν εὐωδία τῶν ἀρωmicroάτων Αἰσθάνεσαι microεγάλη ἀνακού-φιση Μερικές φορές δέν ἀντέχεις ἀπό τήν ἔντονη εὐωδίαraquo

Αὐτή ἡ θεϊκή εὐωδία εἶναι δηλωτική τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος σέ microέρη ἁγιασmicroένα ἤ ὅπου ὑπάρχουν ἅγια Λείψανα

῎Οχι microόνο αἰσθανόταν εὐωδία ὁ Γέροντας ἀλλά καί ὁ ἴδιος εἶχε γίνει laquoεὐωδία

Χριστοῦraquo Ἄπειρες φορές τόν πρόδιδε ἡ θεία χάρις καί πιστοποιοῦσε τήν ἁγιό-τητά του microέ εὐωδία πού σάν laquomicroύρον ἐκκενωθένraquo ἐξερχόταν ἀπό τόν ἴδιο ἀπό προσωπικά του ἀντικείmicroενα ἤ ἀπό χώρους ὅπου ἔζησε

Μοναχός ἁγιορείτης διηγεῖται laquoἩ εὐωδία ἡ ὁποία πήγαζε ἀπό τόν Γέροντα

ἦταν ἄλλο πρᾶγmicroα Πολλές φορές ὅταν ἀσπαζόmicroουν τό χέρι του αἰσθανόmicroουν ἕνα ὑπερφυσικό ἄρωmicroα σάν microύρο Τό ἴδιο αἰσθανόmicroουν νά ἐξέρχεται ἀπό τό στόmicroα του καί ὅταν microοῦ microιλοῦσε ἐνῶ φυσιολογικά λόγῳ τῆς ὑπερβολικῆς του νηστείας θά ἔπρεπε νά ἐξέρχεται δυσοσmicroία Ἐπανειληmicromicroένως εἶχε συmicroβῆ τό ἴδιο

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

ἄρωmicroα νά τό πρωτοαισθάνωmicroαι microόλις περνοῦσα τό ρέmicroα καί νά microέ συνοδεύη σέ ὅλη τήν διαδροmicroή microέχρι νά φθάσω στό Κελλί του στήν laquoΠαναγούδαraquo

Ὁ ἁγιορείτης ἱεροmicroόναχος Ἀ microαρτυρεῖ laquoΜέ περίmicroενε ὁ Γέροντας ἕνα πρωινό

γιά νά κάνουmicroε microιά ἐργασία microαζί ῞Οταν τοῦ ἀσπάσθηκα τό χέρι αἰσθάνθηκα ἔντονη εὐωδία ἀλλά καί ὅλη ἡ αὐλή ἦταν πλήρης εὐωδίαςraquo

laquoΚάποια φοράraquo microαρτυρεῖ ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τήν Ἱ Μονή Τιmicroίου Προ-

δρόmicroου Μεταmicroορφώσεως laquoαἰσθανόmicroουν εὐωδία ὅπως ἀπό τά ἅγια Λείψανα Ὁ παππούλης (π Παΐσιος) ἦταν σέ microικρή ἀπόσταση Στήν ἀρχή ἀποροῦσα ἀπό ποῦ προέρχεται καί πλησιάζοντας κοντά του διαπίστωσα ὅτι ἡ εὐωδία ἐξερχό-ταν ἀπό τόν Γέρονταraquo

Συνεννόηση microέ ἑτερογλώσσους

Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό Ἑλληνικά δέν γνώριζε ἄλλη γλῶσσα Ὅmicroως συνέβη ἐπανειληmicromicroένως -ὅταν ὑπῆρχε λόγος- microέ τήν γλῶσσα τῆς Πεντη-κοστῆς νά συνοmicroιλήση καί νά συνεννοηθῆ θαυmicroάσια microέ ἑτερο-γλώσσους

laquo῎Ηmicroουν παρώνraquo διηγεῖται ὁ ἱ Ε Κ laquoκάποτε στό Κελλί τοῦ Γέροντα microαζί

microέ ἄλλους τρεῖς ἐπισκέπτες καί ἕνα Γάλλο πού δέν microιλοῦσε λέξη Ἑλληνικά ῞Οταν ἦρθε ἡ σειρά του νά microιλήση microέ τόν Γέροντα πῆγαν πιό πέρα καί γιά δε-καπέντε λεπτά συνωmicroιλοῦσαν καθισmicroένοι στά κούτσουρα Τούς βλέπαmicroε πού συζητοῦσαν microέ ἐνδιαφέρον Πῶς ἐπικοινωνοῦσαν ἀφοῦ δέν ὑπῆρχε κοινή γλῶσ-σα ἐπικοινωνίας Ὁ ξένος ἔφυγε χαρούmicroενος Ἡ ἱκανοποίηση φαινόταν ἔκδηλη στό πρόσωπό τουraquo

Γάλλος περιηγητής εἶχε συmicroφωνήσει microέ κάποιον microοναχό νά πᾶνε microαζί νά δοῦν

τόν Γέροντα Τό βράδυ εἶχε ἀγρυπνία στό Μοναστήρι πού ἔmicroενε Ὁ microοναχός microετά τήν ἀγρυπνία πῆγε στό Κελλί του νά ξεκουραστῆ Ὁ ἀλλοδαπός ἀπό τόν πόθο νά δῆ τόν Γέροντα κατέβηκε microόνος του στό Καλύβι Συνωmicroίλησαν θαυmicroάσια καί ἀπό τήν συζήτηση σχηmicroάτισε τήν ἐντύπωση ὅτι ὁ Γέροντας γνώριζε ἄπταιστα Γαλλικά

Μαρτυρία π Π Λ laquoΒρέθηκα κάποτε στήν ldquoΠαναγούδαrdquo καί ἕνας ἀλλοδα-

πός περίmicroενε νά microιλήση microέ τόν Γέροντα Προσφέρθηκα νά κάνω τόν διερmicroηνέα Ἀρχικῶς ὁ Γέροντας περίmicroενε νά ἀκούση τήν microετάφραση τῶν ἐρωτήσεων Στήν συνέχεια ἀπαντοῦσε στίς ἐρωτήσεις πρίν κάνω τήν microετάφρασηraquo

Πνευmicroατικό τέκνο τοῦ Γέροντα διηγεῖται laquoΜιά microέρα πῆγα πολύ πρωί στήν laquoΠα-

ναγούδαraquo Πέρασα στό Ἀρχονταρίκι καί βρῆκα ἕναν ἀλλοδαπό ἐπισκέπτη Μέχρι νά ἑτοιmicroάση ὁ Γέροντας τό κέρασmicroα microέ τά λίγα Ἀγγλικά πού ἤξερα πιάσαmicroε τήν συζήτηση καί microοῦ εἶπε ὅτι χθές βράδυ ἦρθε ἀργά Καθυστέρησε γιατί ἔχασε τόν δρόmicroο πέρασε ἡ ὥρα καί ὁ Γέροντας τόν φιλοξένησε Συζήτησαν χωρίς καmicromicroιά δυ-σκολία καί ὁ ξένος νόmicroιζε ὅτι ὁ Γέροντας ἤξερε Ἀγγλικάraquo

86Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

87

Παράδοξες microεταβάσεις

Ὁ Γέροντας ἐνῶ βρισκόταν στό Κελλί του στό Ἅγιον ῎Ορος microετα-φερόταν πολύ microακρυά γιά νά βοηθήση κάποιον πού κινδύνευε ἤ γιά κάποιον ἄλλον λόγο

Οἱ ἄνθρωποι τόν ἔβλεπαν καί τόν ἄκουγαν Ἄλλοτε ἦταν ἀθέα-τος παρακολουθοῦσε καί γνώριζε τί συmicroβαίνει σέ κάποιο πρόσωπο σέ microιά οἰκογένεια ἤ σέ ἕνα microοναστήρι

Στό microοναστήρι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Σουρωτῆς ἔκει-

ραν κάποια ἡλικιωmicroένη microοναχή ἐσπευσmicroένα λόγῳ τοῦ ἐπικειmicroένου θανάτου της Ὁ π Παΐσιος δέν εἶχε πληροφορηθῆ ἀκόmicroη τήν ρασοφορία ὡστό-σο ἐνῶ ἦταν στό Ἅγιον Ὄρος παρευρίσκετο καί παρακολουθοῦσε τήν κηδεία καί δέν microποροῦσε νά καταλάβη ποιά microοναχή κηδεύουν

Τίς ἡmicroέρες πού πῆγε νά προσκυνήση στά Ἱεροσόλυmicroα ἦλθε microία παρέα νέων

νά τόν δῆ Ἐνῶ ἀπουσίαζε ἀπό τό Κελλί του αὐτοί τόν βρῆκαν Τούς ἄνοιξε ὁ Γέροντας τούς κέρασε λουκούmicroι συζήτησαν καί ἔφυγαν πολύ χαρούmicroενοι Δια-νυκτέρευσαν στήν Μονή Φιλοθέου καί ἐκεῖ ἀνέφεραν ὅτι εἶδαν τόν Γέροντα Οἱ πατέρες ἀποροῦσαν πῶς τόν βρῆκαν ἐνῶ ἔλειπε Τήν ἑποmicroένη κάποιος Φιλοθε-ΐτης πῆγε στήν laquoΠαναγούδαraquo ἀλλά δέν βρῆκε τόν Γέροντα Ρώτησε σέ γειτονι-κό Κελλί καί ἐπιβεβαίωσαν τήν ἀπουσία του

Τό γεγονός αὐτό εἶχε πληροφορηθῆ καί ὁ τότε πορτάρης τῆς Μονῆς Κουτλου-microουσίου ὁ νῦν ἡγούmicroενος Βατοπεδίου Ἀρχιmicro Ἐφραίmicro καί ἄλλοι πατέρες καί εἶ-χε γίνει εὐρύτερα γνωστό στό Ἅγιον Ὄρος

Ὁ γέροντας Γρηγόριος ἀπό τό Μοναστήρι τοῦ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορ-

φώσεως Χαλκιδικῆς διηγεῖται laquoΜιά microέρα πού ἐπισκέφθηκα τόν Γέροντα στήν laquoΠαναγούδαraquo εἶχε πολύ κόσmicroο Στό τέλος microοῦ εἶπε νά κοιmicroηθῶ στό Καλύβι του Φάγαmicroε κάτι πρόχειρο καί εἶπε νά ξεκουραστοῦmicroε γιατί ἦταν πολύ κουρα-σmicroένος καί ξάγρυπνος Εἶχε δυό βραδυές νά κοιmicroηθῆ Τό πρωί πού microέ κάλεσε γιά τήν ἀκολουθία microοῦ εἶπε

ndash Δέν micro᾿ ἄφησαν νά κοιmicroηθῶ ὅλη τή νύχταndash Ποιός Γέρονταndash Νά γινόταν ἔξω ἀγρυπνία ῏Ηταν πολύ ὡραῖαἘνῶ βρισκόταν στό Ἅγιον Ὄρος συmicromicroετεῖχε στήν ὁλονύκτια πού γινόταν σέ

Μοναστήρι ἔξω στόν κόσmicroο

Διόραση καί προόραση

Ὁ Γέροντας ἔχοντας τό διορατικό καί τό προορατικό χάρισmicroα προγνώριζε microέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ ἐνίοτε τόν ἐρχοmicroό τῶν ἐπισκεπτῶν τήν διάθεση τήν πνευmicroατική τους κατάσταση τό ὄνοmicroα τόν τόπο καταγωγῆς τό θέmicroα πού τούς ἀπασχολοῦσε τό παρελθόν καί τό microέλλον τους Εἶχε δική του τηλεόραση (πνευ-

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

microατική) καί ἔβλεπε ἀκόmicroη κάποιο πρόσωπο πού ἦταν microακρυά του τί κάνει πῶς περνᾶ microέ τί ἀσχολεῖται Ἐγνώριζε ἄλλοτε τί γράφει ἕνα γράmicromicroα πού τοῦ ἔστελναν καί ἔδινε τήν ἀπάντηση χωρίς νά τό διαβάση˙ τί περιέχει ἕνα δέmicroα χωρίς νά τό ἀνοίξη

Εἶπε laquo῞Οταν ἄρχισε ὁ πόλεmicroος στόν Περσικό αἰσθάνθηκα στόν ὕπνο microου ἕναν

πόνο Ἄκουγα ἕνα βουητό ἀπό κανόνια βόmicroβες ἀεροπλάνα καί ξύπνησα Κατά-λαβα ὅτι εἶχε ἀρχίσει ὁ πόλεmicroος καί γινόταν microεγάλο κακό Ὅταν microετά ἦρθε ἕνας πατέρας ἀπό τό Κουτλουmicroούσι καί microοῦ εἶπε ὅτι ἄρχισε ὁ πόλεmicroος ἀπάντησα ὅτι ἔχει περίπου δύο ὧρες πού ἄρχισε Τό ἴδιο αἰσθάνθηκα καί τήν τρίτη ἡmicroέραraquo

Ὁ κ Τσολάκης Βασίλειος Ἀστυνοmicroικός ἀπό Ἀριδαία διηγεῖται laquoΚάποιος γνω-

στός microου εἶχε πάει στό ἐξωτερικό Δυστυχῶς ἐκεῖ ἔmicroπλεξε microέ Προτεστάντες microέ ἀποτέλεσmicroα νά ἀρνηθῆ τήν Ὀρθοδοξία καί νά γίνη Προτεστάντης

raquoΜιά microέρα microέ ἐπισκέφθηκε στό γραφεῖο microου καί βλέποντας τήν φωτογραφία τοῦ π Παϊσίου microοῦ εἶπε ἔντροmicroος laquoΑὐτόν τόν ξέρω Πρίν δέκα χρόνια πῆγα στό Κελλί του microέ ἄλλους δύο Μόλις φτάσαmicroε microόνο ἐmicroένα δέν microοῦ ἐπέτρεψε νά microπῶ Διότι microοῦ εἶπε ὅτι εἶmicroαι αἱρετικός γιατί δέν πιστεύω στήν Παναγία καί στούς Ἁγίουςraquoraquo

Ὁ κ Θ κάτοικος Χ τελευταῖα παρακολουθοῦσε τίς διαλέξεις κάποιας ὀρ-

γανώσεως ἀπό αὐτές πού σάν δηλητηριώδη microανιτάρια ξεφυτρώνουν κάθε τό-σο στήν χώρα microας microέ φιλοσοφικοεπιστηmicroονική δῆθεν κάλυψη ἀλλά ὑπόπτου περιεχοmicroένου καί στόχων Μελετοῦσε ἐπίσης σχετικά βιβλία καί φυλλάδια πού τοῦ ἔδιναν ῞Οσα ἄκουγε ἤ διάβαζε εἶχαν σάν ἀποτέλεσmicroα νά τόν κάνουν νά microήν αἰσθάνεται καλά κάπως σάν ζαλισmicroένος θολωmicroένος microπερδεmicroένος Προ-βληmicroατιζόταν ἄν ἔπρεπε νά συνεχίση διχαζόταν καί στενοχωριόταν Κάποιος φίλος του πού πληροφορήθηκε τήν δυσκολία του τοῦ συνέστησε νά πάη στό Ἅγιον ῎Ορος νά συmicroβουλευθῆ τόν γέροντα Παΐσιο Πείσθηκε καί ξεκίνησε γιά τό Ἅγιον ῎Ορος ἔβαλε microάλιστα στήν δεξιά ἐξωτερική τσέπη τοῦ microπουφάν του τήν Ἁγία Γραφή ἐνῶ στήν ἀριστερή ἐσωτερική τσέπη κάποιο βιβλίο καί φυλλά-δια τῆς ὀργανώσεως

Φθάνοντας στήν laquoΠαναγούδαraquo βρῆκε τόν Γέροντα περιτριγυρισmicroένο ἀπό πο-λύ κόσmicroο Περίmicroενε microέχρις ὅτου ἔφυγαν οἱ ἄλλοι ἐκτός ἀπό δύο πού ἤθελαν νά δοῦν ἰδιαιτέρως τόν Γέροντα Σκεφτόταν πῶς νά ἐκθέση τό πρόβληmicroά του ἀλλά ὁ Γέροντας τόν πρόλαβε καί ρώτησε

ndash Τί κάνει ἡ Χ (ἀνέφερε τήν πατρίδα του)ndash Καλά εἶναι πάτερ εἶπε γεmicroᾶτος ἀπορία γιά τό πῶς ὁ Γέροντας πού τόν

ἔβλεπε πρώτη φορά γνώριζε τήν πατρίδα τουndash Κοίτα Θ (νέο ξάφνιασmicroα γιατί τόν προσφώνησε microέ τό ὄνοmicroά του) αὐτό

τό βιβλίο πού ἔχεις σ᾿ αὐτή τήν τσέπη (καί τοῦ ἔδειξε τήν τσέπη πού εἶχε τήν Ἁγία Γραφή) εἶναι καλό καί νά τό microελετᾶς ὅσο πιό συχνά microπορεῖς ἀλλά αὐτά πού ἔχεις ἐδῶ (καί τοῦ ἔδειξε ἀριστερά στό στῆθος) πέταξέ τα τό συντοmicroώτερο γιατίhellip ἔχει τρελλοκοmicroεῖο ἡ Χ (πατρίδα του) Ἄν δέν ἔχη θά πᾶς ἀλλοῦraquo

Στό Στόmicroιο ἐνῶ καθόταν microέ ἀνθρώπους στό Ἀρχονταρίκι ἔλεγε laquo῎Ερχεται

ὁ Βασίλης καί ὁ Δηmicroήτρηςraquo καί σηκωνόταν νά microαγειρέψη ἤ νά ἑτοιmicroάση καφέ

88Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

89

Ἀποροῦσαν οἱ ἄλλοι πῶς τό ξέρει

Ὑπῆρχαν καί microερικοί πού ζητοῦσαν νά λάβουν πεῖρα laquoτοῦ ἐν αὐτῷ λαλοῦ-ντος Χριστοῦraquo ῎Ηθελαν νά διαπιστώσουν ἄν ὁ Γέροντας ἔχη διορατικό καί προ-ορατικό χάρισmicroα

Ἀξιωmicroατικός πού ἦταν στά ραντάρ θέλησε νά δοκιmicroάση ἄν καί τό laquoραντάρraquo τοῦ Γέροντα λειτουργῆ καλά ἀλλά laquoπιάστηκεraquo ἀπό αὐτό Δηλαδή laquoἔπιασεraquo καί ἀπεκάλυψε τούς λογισmicroούς του

Σέ γνωστή του microοναχή εἶπε laquoΣέ βλέπω (ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος) πού διαβάζεις

συνέχεια τόν βίο τοῦ ἁγίου Ἀρσενίου Καλά κάνεις νά τόν διαβάζηςraquo

Κάποιος χτύπησε τό καmicroπανάκι ἐνῶ ὁ Γέροντας ἔκανε εἰκονάκια στήν πρέσ-σα Κοίταξε ἀπό τό παράθυρο καί εἶδε ἕνα νέο Δέν ἄνοιξε Συνέχισε τό ἐργόχει-ρό του Τρεῖς φορές πῆγε στό παράθυρο καί προσεκτικά παρατηροῦσε τόν νέο Τήν τρίτη φορά microονολογοῦσε laquoἄντε στό καλό παλληκάριraquo καί ἐξήγησε στόν παριστάmicroενο microοναχό laquoΚαί νά τοῦ ἀνοίξω δέν βγαίνει τίποτε διότι ἔχει κάνει τήν καρδιά του σταῦλοraquo

Κάποτε στόν laquoΤίmicroιο Σταυρόraquo χτύπησε τό καmicroπανάκι Ὁ Γέροντας κοίταξε ἀπό

τό παράθυρο καί εἶδε ἕναν λαϊκό νά περιmicroένη Τόν παρατηροῦσε γιά λίγη ὥρα καί microονολογοῦσε laquoΠετραχήλι ἔχει παπᾶς δέν εἶναιraquo Ἀφοῦ τοῦ ἄνοιξε καί συζήτησαν ἀπεκάλυψε ὁ ἐπισκέπτης ὅτι ἦταν microάγος καί φοροῦσε κατάσαρκα πετραχήλι

Μαθητής τῆς Ἀθωνιάδος πῆγε στόν Γέροντα καί ἐκεῖνος τόν ρώτησε laquoΠόσα

ἀδέλφια εἶστεraquo laquoὈκτώraquo ἀπάντησε τό παιδί laquoΛάθος κάνειςraquo τοῦ εἶπε laquoἐννιά

Στήν ἹΜ Τιmicroίου Προδρόmicroου Μεταmicroορφώσεως

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

εἶστεraquo Ἡ microητέρα του ἦταν ἔγκυος καί ὁ microαθητής δέν τό γνώριζε

Πολλές φορές δεχόταν ἐλλάmicroψεις Ἐνῶ βάδιζε ἤ συνωmicroιλοῦσε ἤ ἐργοχειροῦσε λάmicroβανε ἕνα microήνυmicroα microία πληροφορία γιά κάτι πού συνέβαινε πολύ microακρυά σέ κάποιο πρόσωπο Τό Ἅγιο Πνεῦmicroα τόν πληροφοροῦσε καί ὁ Γέροντας ἀνάλο-γα microέ τήν περίπτωση ἤ ἄναβε κερί καί προσευχόταν ἤ ἔσπευδε αὐτοπροσώπως νά βοηθήση

Χάρισmicroα ἰάσεων

Ὁ ἅγιος Μάξιmicroος ὁ Ὁmicroολογητής θεωρεῖ τό ἰαmicroατικό χάρισmicroα ἐπακόλουθο τῆς ἀγάπης Γράφει laquoὉ τήν φυσικήν κατορθώσας φιλανθρωπίαν microετά τήν τε-λείαν τῆς φιλαυτίας ἀναίρεσιν ἰαmicroάτων δέχεται χάρισmicroαraquo35

Τέτοιο χάρισmicroα ἔλαβε καί ὁ Γέροντας Θεράπευσε πολλούς πού ἔπασχαν ἀπό ἀσθένειες ἀνίατες καρκίνο λευχαιmicroία καρδιοπάθεια παραλυσία τύφλωση καί ἔλυσε τήν στείρωση πολλῶν γυναικῶν

Συνήθως προγνώριζε τό πρόβληmicroα καί τήν ἐξέλιξή του Ἄν ἔβλεπε πίστη στόν ἀσθενῆ καί ὅτι ἡ θεραπεία δέν θά τόν βλάψει πνευmicroατικά microέ microόνο τόν λόγο του laquoδέν ἔχεις τίποτε εἶσαι καλάraquo ὁ ἀσθενής ἔφευγε ὑγιής Ἐνίοτε σταύ-ρωνε τούς ἀρρώστους microέ τά ἅγια Λείψανα καί τούς ἔχριε microέ ἔλαιον ἀπό τό καν-τήλι τῆς Παναγίας

Διηγήθηκε ὁ Γέροντας τό ἑξῆς laquoΧθές (Ἰούλιος τοῦ 1992) φέρανε ἕνα παιδάκι

ἐδῶ δέκα ἐτῶν τελείως τυφλό Μόλις τό εἶδα τό ρώτησα laquoΠαιδί microου τί θέλεις νά σοῦ δώση ὁ Χριστόςraquo Αὐτό microοῦ εἶπε laquoΘέλω νά γίνω καλό παιδίraquo καί πρίν προλάβω νά προσευχηθῶ τό παιδί ἀπέκτησε τό φῶς τουraquo

Ὁ Γέροντας διηγήθηκε αὐτό γιά νά παρηγορήση ἄλλον ἀόmicromicroατο ἀλλά ἀπέ-κρυψε τήν δική του συmicroβολή ὅπως καί σέ ἄλλες περιπτώσεις πού ἁπλῶς ἀνα-φέρει ὅτι ὁ τάδε δέν ἔχει τίποτε θά γίνει καλά

Ὁ κ Γκόλιας Ματθαῖος ἀπό τά Ἰωάννινα microαρτυρεῖ laquoἙνός φίλου microου ἡ κόρη

ἡλικίας 17 ἐτῶν ἔπασχε ἀπό σκλήρυνση κατά πλάκας καί σιγά-σιγά παρέλυε Πήγαmicroε στόν Γέροντα καί τοῦ ἀναφέραmicroε σχετικά Λέει στόν πατέρα της laquoἩ Γεωργία θά γίνει καλά καί θά πάει νά σπουδάσηraquo

Σέ διάστηmicroα ἑνός ἔτους ἡ βελτίωση ὑπῆρξε θεαmicroατική Ἡ Γεωργία ἔγινε τε-λείως καλά καί σπούδασε στήν Ἀθήνα Ἔκτοτε δέν ἀρρώστησε ξανάraquo

Μαρτυρία Π Δ ἀπό Θεσσαλονίκη ἀποφοίτου Ἀθωνιάδος laquoΚάποιος microαθητής

τῆς Ἀθωνιάδος ὁ Ἰ Μ κατά τό ἔτος 1989 ἀρρώστησε ἀπό καρκίνο Βρέθηκε ὄγ-κος πίσω ἀπό τό microάτι Πρίν microπῆ στό χειρουργεῖο πῆγε ἡmicroέρα Σάββατο microέ τόν πατέρα του στόν Γέροντα Ὁ πατέρας microέ δάκρυα παρακαλοῦσε νά κάνη προσευ-χή καί τόν ρωτοῦσε ἐπίmicroονα ἄν θά γίνει καλά τό παιδί του

Ὁ Γέροντας microέ σιγουριά τούς εἶπε laquoΜήν στενοχωριέστε δέν εἶναι τίποτεraquo

35 Πρός Θαλάσσιον 59 PG 90 617C

90Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

91

Ἔφυγαν κάπως παρηγορηmicroένοι Ὅταν τήν Τετάρτη πῆγαν γιά τήν ἐγχείρηση οἱ γιατροί κατόπιν ἐξετάσεων διεπίστωσαν ὅτι ὁ ὄγκος εἶχε ἐξαφανισθῆ δέν ὑπῆρχε τίποτε καί φυσικά ἐξεπλάγη-σαν

Ὁ πατέρας καί ὁ γυιός κατάλαβαν τί εἶχε συmicroβῆ καί τό Σάββατο ἦρθαν πάλι στό Ὄρος καί πῆγαν χαρούmicroενοι στόν Γέροντα γιά νά τόν εὐχαριστήσουν Ὁ πατέρας καί πάλι ἔκλαιγε ἀλλ᾿ αὐτή τήν φο-ρά microέ δάκρυα χαρᾶς διότι microέ τίς εὐχές τοῦ Γέροντα σώθηκε τό microάτι τοῦ παιδιοῦ τουraquo

Ὁ Ἱεροmicroόναχος Ἀ ἀνέφερε laquoΚάποια γυναίκα εἶχε 14 χρόνια

παντρεmicroένη χωρίς νά ἀποκτήση παιδί Ἀγανακτοῦσε καί ἔλεγε laquoΓιατί ὁ Θεός νά microήν microοῦ δώση καί microένα παιδίlaquo Ἀνέφερα στόν Γέροντα τήν περίπτωση καί microοῦ εἶπε laquo῎Ε νά κάνη ἕνα παδί γιά νά microήν γογγύζηraquo Καί ὄντως στό χρόνο ἀπέκτησεraquo

Ὑπῆρχαν καί ἄλλες δυσκολώτερες περιπτώσεις ὅπως ἀνέφερε ὁ Γέρο-

ντας laquoΚάνω γιά ὁρισmicroένους χρόνια προσευχή καί δέν βοηθιοῦνται γιατί ἔχουν πεῖσmicroα θέληmicroα ἐγωισmicroό Λένε laquoΓιατί ὁ Θεός δέν microοῦ δίνει αὐτόraquo Καί γιατί νά microᾶς τό δώση Γιά νά microᾶς κάνη πιό ἐγωιστές πιό θεληmicroατάρη-δες Δέν τούς ὠφελεῖ ἄν τό δώση Εἶναι σάν νά διατάζη micro᾿ αὐτόν τόν τρόπο τόν Θεό Ἐνῶ ἄν ἔλεγαν laquoἌν θέλης δῶσε microου αὐτόraquo Ὁ τρόπος προσευχῆς νά εἶναι ταπεινόςraquo

Ἔγραφε σέ ἐπιστολή (18-9-67) laquoΠολλές φορές ἐπέmicroεινα στήν προσευχή διά διάφορα θέmicroατα (ἀπαιτητικῶς) ἤ ἀτοmicroικά microου ἤ ἄλλων ἀδελφῶν καί microετά ἀναγ-

Τό Κελλί τοῦ Ὑπατίου τήν ἐποχή πού διέmicroενε ἐκεῖ ὁ Γέροντας

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

κάστηκα νά ζητήσω συγγνώmicroην ἀπό τόν Θεό καί νά ζητῶ ξανά τό ἀντίθετο Ἔκτοτε παρακαλῶ ὅτι εἶναι συmicroφέρον τῆς ψυχῆς νά δίδη σάν καλός πατέρας διότι ὅλη ἡ θυσία Του ἔγινε διά νά ἀποκαταστήση τίς ψυχές microας στόν παράδει-σο κοντά Τουraquo

Ὁ Γέροντας δέν microεροληπτοῦσε οὔτε ἔκανε διακρίσεις Τό θέληmicroα τοῦ Θεοῦ εἶναι διαφορετικό γιά τόν κάθε ἄνθρωπο Τό βέβαιο εἶναι ὅτι ὅλοι παρηγοροῦ-νταν καί ἐνισχύονταν ἀπό τόν Γέροντα

Ἄν δέν προηγηθῆ ἡ ψυχική θεραπεία ἡ σωmicroατική microόνη της δέν ὠφελεῖ γιατί συνήθως οἱ θεραπευmicroένοι ἐπανέρχονται στόν ἴδιο ἁmicroαρτωλό τρόπο ζωῆς

Ἐπεδίωκε ὄχι microόνο νά θεραπευθῆ ὁ ἀσθενής ἀλλά περισσότερο νά σωθῆ ἡ ψυχή του γιά τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος καί ἔχυσε τό αἷmicroα Του Φυσικά τό πιό microεγάλο θαῦmicroα γι᾿ αὐτούς πού θεραπεύονταν ἦταν ὅτι ἐνδυναmicroώ-νονταν στήν πίστη γίνονταν συνειδητά πιστοί θεράπευαν τήν ψυχή τους ἀπό τά πάθη καί δόξαζαν microέρα-νύχτα τόν Θεό Αὐτό ἔχει ἀπείρως microεγαλύτερη ἀξία καί αἰώνια διάρκεια ῎Ηθελε νά συνεργήσουν καί οἱ ἀσθενεῖς στήν θεραπεία τους Νά κάνουν ἔστω καί microιά microικρή θυσία γιά τόν Χριστό πχ νά κόψουν ἕνα πάθος τους τό τσιγάρο τό ποτό ἤ κάτι ἄλλο

῞Οταν οἱ θεραπευθέντες ἀπό εὐγνωmicroοσύνη ἤθελαν νά προσφέρουν κάτι ὁ Γέροντας δέν τό δεχόταν Ζητοῦσε microόνο νά τακτοποιηθοῦν πνευmicroατικά νά ἐξοmicroολογηθοῦν νά κοινωνοῦν καί νά ζοῦν ὡς καλοί Χριστιανοί Δέν ζητοῦσε νά κάνουν ἐλεηmicroοσύνες microεγάλες νά κτίζουν Ἐκκλησίες κλπ οὔτε ἐπέβαλ-λε φορτία δυσβάστακτα Αὐτά τά ἄφηνε στήν προαίρεσή τους Ἡ χαρά τοῦ Γέροντα ἦταν microεγάλη ὅταν microαζί microέ τήν σωmicroατική θεραπεία θεραπευόταν καί ἡ ψυχή τοῦ ἀσθενοῦς βοηθιόταν ὅλη ἡ οἰκογένειά του καί δοξαζόταν τό ὄνο-microα τοῦ Θεοῦ

Προβολέας ἀκτίστου φωτός

Ὁ Σεβασmicroιώτατος microητροπολίτης Ξάνθης κκ Παντελεήmicroων ὡς αὐτόπτης microάρτυς ἀναφέρει laquo῏Ηταν βαθύς ὄρθρος microετά ἀπό διανυκτέρευση στήν Καλύ-βη τῆς laquoΠαναγούδαςraquo Διαβάσαmicroε τήν ἀκολουθία στό Ἐκκλησάκι τοῦ Κελλιοῦ Λειτουργοῦσα (ὡς ἱερεύς) καί ἔψελνε ὁ γερο-Παΐσιος Καθώς προχωροῦσε ἡ θεία Λειτουργία ἦλθε ἡ ὥρα τῆς θείας Κοινωνίας Ὁ Γέροντας πλησίασε microε-τά πολλῆς εὐλαβείας καί συστολῆς νά microεταλάβη τῶν ἀχράντων Μυστηρίων Καθώς ἔσκυψε ἔβγαλε τό σκοῦφο του ἐλευθερώνοντας τά microαλλιά του ῎Εκ-πληκτος παρατηροῦσα ὅτι τό πρόσωπό του microέ φανερά τά σηmicroεῖα τῆς θείας ἀλλοίωσης εἶχε γίνει φωτεινό Ἐξέπεmicroπε ἱλαρό ἔντονο φῶς Θέαmicroα ἀσυνήθι-στο γιά microένα τό ὁποῖο microετέφερε microέσα microου τόν γλυκασmicroό αὐτῆς τῆς θείας microαρ-microαρυγῆς Δέν θέλησα νά πῶ τίποτα Κράτησα ὡς τίmicroιον δώρηmicroα στήν microνήmicroη microου τήν φωτοφόρο microορφή του ἕτοιmicroη νά ὑποδεχθῆ τόν Κύριο τῆς δόξης καί τήν καταθέτω γιατί δέν ἀνήκει στήν ἐλαχιστότητά microου ἀλλά σέ ὅλους ὅσοι ἀποζητοῦν παρηγοριά ἀπό τό φωτοφόρο πρόσωπο τοῦ Γέρονταraquo

92Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

93

Γrsquo ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Πρός τήν microητέρα Ἐκκλησία

Ὅπως ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος εἶχε τρεῖς microητέρες τήν φυ-σική του microητέρα τήν Παναγία καί τήν βροντή διότι ὠνοmicroάσθηκε ἀπό τόν Κύριο laquoβοανεργέςraquo (υἱός βροντῆς) ἔτσι καί ὁ Γέροντας ἐκτός ἀπό

τήν microητέρα του Εὐλογία καί τήν Παναγία αἰσθανόταν καί τήν ἁγία microας Ἐκκλη-σία ὡς ἀληθινή του microητέρα Εἶναι ὄντως microητέρα ὅλων τῶν πιστῶν ἀφοῦ microᾶς ἀναγεννᾶ microέ τό Βάπτισmicroα καί microᾶς τρέφει microέ τήν χάρι τῶν microυστηρίων της

Ὁ Γέροντας τόνιζε ἰδιαίτερα αὐτή τήν σχέση του ῎Εγραφε σέ ἐπιστολή του πρός κάποιον νέον laquoΜετά ὅταν τελειώσης τίς σπουδές νά κάνης ὅτι σέ ἀνα-παύει ἐντός τῶν κόλπων τῆς microητέρας Ἐκκλησίαςraquo

῏Ηταν microοναχός microέ ἐκκλησιαστικό φρόνηmicroα καί ἐκκλησιαστική συνείδηση Οἱ ἐκκλησιολογικές του ἀπόψεις ἦταν ὀρθοδοξότατες Πίστευε ὅτι ἡ Ἐκκλησία κατέχει τό πλήρωmicroα τῆς ἀποκαλυφθείσης Ἀληθείας Ἔλεγε laquo῞Οτι ἔχει ἡ Ἐκ-κλησία εἶναι λαmicroπικαρισmicroένοraquo Ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων κατορθώνεται στήν Ἐκκλησία Αἰσθανόταν ὅτι ἀποτελεῖ microέλος της Ὑπέτασσε τό θέληmicroά του καί θυσιαζόταν γιά τό καλό της Ἀκόmicroη καί ἡ ἄσκησή του εἶχε ἐκκλησιαστική ἀνα-φορά Πίστευε ὅτι laquoὅταν διορθώσω τόν ἑαυτό microου διορθώνεται ἕνα κοmicromicroάτι τῆς Ἐκκλησίαςraquo Ἡ ἀγάπη του γιά αὐτήν ἦταν πολύ microεγάλη Γιά τήν εὐστάθειά της ὑπέmicroεινε κόπους καί θυσίες γιά τήν δόξα της προσευχόταν συνεχῶς Γιά τήν ἑνότητά της ἀγωνίστηκε πολυτρόπως Ἔγραφε laquoΔέν εἶmicroαι ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν κάνει τήν Ὀρθόδοξον τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν κόmicromicroα Ἀγαπῶ τούς καλούς ἐργάτας τοῦ Χριστοῦ καί βοηθῶ ὅσο microπορῶraquo

Βοήθησε πολλούς νέους νά γίνουν καλοί κληρικοί ἐργάτες στόν ἀmicroπελῶνα τοῦ Κυρίου Τούς συmicroβούλευε laquoἘργασθεῖτε ταπεινά microέσα στήν Ἐκκλησία καί ὁ Κύριος θά σᾶς προδώσει (ἀναδείξει φανερώσει) στά microάτια τῶν ἀνθρώπωνraquo Κάποιοι ἀπό αὐτούς σήmicroερα κοσmicroοῦν τήν Ἱεραρχία

῎Ηθελε οἱ κληρικοί νά ἑτοιmicroάζουν τόν λαό microέ τήν microετάνοια γιά νά ἀποφύ-γουmicroε τήν δικαία ὀργή τοῦ Θεοῦ Ἡ διακονία τους νά ἀποβλέπη στήν σωτηρία τῶν πιστῶν καί στήν δόξα τῆς Ἐκκλησίας ὄχι στήν αὐτοπροβολή ῎Ελεγε γιά κληρικό πού ἐπετέλεσε ἔργο ἀξιόλογο ὅτι laquoθά εἶχε ἀξία τό ἔργο του ἄν δέν ἦταν κάτι τό προσωπικόraquo

Ὁ ἴδιος ἀθόρυβα ἀπό τό ἀσκητήριό του παρακολουθοῦσε τήν ἐκκλησιαστι-

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

κή κατάσταση microέ ἐνδιαφέρον Προσευχόταν microιλοῦσε ἔγραφε καί ὅταν τό ἔκρινε ἀναγκαῖο ἐξερχόταν στόν κόσmicroο γιά κάποια ἐκκλησιαστική ὑπόθεση Γιά ἕνα τέ-τοιο θέmicroα βγῆκε καί συνάντησε τόν ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυmicroο καί ἄλλη φορά πῆγε στόν microητροπολίτη Φλωρίνης κκ Αὐγουστῖνο Ἐκεῖνος τοῦ εἶπε laquoΚαλόγερε ἦρθες νά microέ ἐλέγξηςraquo laquoὌχι Σεβασmicroιώτατεraquo ἀπάντησε laquoΤό Εὐαγγέλιο λέει laquoἐάν ἁmicroαρ-τήση εἰς σέ ὁ ἀδελφός σου ὕπαγε καί ἔλεγξον αὐτόνraquo36 δέν λέει γιά τόν Πατέραraquo Τοῦ ἔβαλε ἐδαφιαία microετάνοια καί στήν συνέχεια τοῦ εἶπε κάτι τό ὁποῖο δέχθηκε ὁ ἀγωνιστής Μητροπολίτης καί ἔκτοτε τόν εἶχε σέ microεγάλη εὐλάβεια Ἀρκετοί Ἐπίσκο-ποι τόν συmicroβουλεύονταν καί ἐπιζητοῦσαν τήν ἐπικοινωνία microαζί του

Πονοῦσε πολύ ὅταν ὑπῆρχαν σκάνδαλα καί ἐκκλησιαστικές κρίσεις Τότε προ-σευχόταν περισσότερο laquoΣᾶς ἔγραψα τό βαθύ πόνο microουraquo ἔγραφε σέ ἐπιστολή του σέ microιά τέτοια περίοδο (12-4-75) καί ἐξηγοῦσε γιατί συmicroβαίνουν αὐτά laquoΛείπει ἡ πατε-ρική πνευmicroατική ἀρχοντιά καί ἑπόmicroενο εἶναι νά microαλώνουmicroε σάν τούς γύφτουςraquo

Γιά τό πολυσυζητηmicroένο θέmicroα τῶν θρησκευτικῶν ὀργανώσεων ὁ Γέροντας εἶπε laquoΤίς χριστιανικές ὀργανώσεις νά microήν τίς διαλύσουmicroε ἀλλά νά τίς κάνουmicroε πατε-ρικέςraquo

Ἰδιαιτέρως σεβόταν τόν Οἰκουmicroενικό θρόνο Ἀναγνώριζε τήν πανορθόδοξη ἀποστολή του καί κατανοοῦσε τήν δύσκολη θέση πού βρίσκεται Προσευχόταν πολύ καί τόν ὑπερασπίστηκε δηmicroόσια σέ πολλές περιπτώσεις

Ἀπό τό Στόmicroιο εἴδαmicroε τόν Γέροντα σφοδρό πολέmicroιο τῶν αἱρέσεων Στά θέmicroα-τα τῆς πίστεως ἦταν ἀκριβής καί ἀσυγκατάβατος

Εἶχε microεγάλη ὀρθόδοξη εὐαισθησία γι᾿ αὐτό δέν δεχόταν συmicroπροσευχές καί κοινωνία microέ πρόσωπα microή ὀρθόδοξα Τόνιζε laquoΓιά νά συmicroπροσευχηθοῦmicroε microέ κά-ποιον πρέπει νά συmicroφωνοῦmicroε στήν πίστηraquo Διέκοπτε τίς σχέσεις του ἤ ἀπέφευγε νά δῆ κληρικούς πού συmicromicroετεῖχαν σέ κοινές προσευχές microέ ἑτεροδόξους Τά laquomicroυ-στήριαraquo τῶν ἑτεροδόξων δέν τά ἀναγνώριζε καί συmicroβούλευε οἱ προσερχόmicroενοι στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά κατηχοῦνται καλά πρίν βαπτισθοῦν

Καταπολέmicroησε τόν οἰκουmicroενισmicroό καί microιλοῦσε γιά τό microεγαλεῖο καί τήν microονα-δικότητα τῆς Ὀρθοδοξίας τήν πληροφορία του ἀρυόmicroενος ἀπό τήν ἐν καρδίᾳ του θεία χάρι Ὁ βίος του ἀποδείκνυε τήν ὑπεροχή τῆς Ὀρθοδοξίας

Γιά ἕνα διάστηmicroα εἶχε διακόψει microαζί microέ ὅλο σχεδόν τό ὑπόλοιπο Ἅγιον ῎Ορος τό microνηmicroόσυνο τοῦ πατριάρχου Ἀθηναγόρα γιά τά ἐπικίνδυνα ἀνοίγmicroατά του πρός τούς Ρωmicroαιοκαθολικούς Ἀλλά τό ἔκανε microέ πόνο laquoΚάνω προσευχήraquo εἶπε σέ κάποιον laquoγιά νά κόβη ὁ Θεός microέρες ἀπό microένα καί νά τίς δίνη στόν πατριάρ-χη Ἀθηναγόρα γιά νά ὁλοκληρώση τήν microετάνοιά τουraquo

Χωρίς νά ἐπιδιώκη νά φαίνεται ὁmicroολογητής microέ τόν τρόπο του ἀντιδροῦσε microι-λοῦσε καί ἔγραφε σέ ἐκκλησιαστικά πρόσωπα laquoἩ Ἐκκλησίαraquo ἔλεγε laquoδέν εἶναι καράβι τοῦ κάθε ἐπισκόπου νά κάνη ὅτι θέλειraquo Οἱ ἀντιδράσεις του αὐτές συνωδεύ-ονταν ἀπό πολλή προσευχή καί ἀγάπη γιά τήν Ἐκκλησία ἀλλά καί γιά τούς πα-ρεκτρεποmicroένους καί προϋπέθεταν ἀπάθεια διάκριση καί ἄνωθεν φωτισmicroό

῞Ενα ἄλλο θέmicroα πού ἀπασχόλησε τόν Γέροντα ἦταν τό θέmicroα τοῦ ἡmicroερολο-γίου Πονοῦσε γιά τόν χωρισmicroό καί προσευχόταν Λυπόταν γιά τίς παρατάξεις τῶν παλαιοηmicroερολογιτῶν πού εἶναι ξεκοmicromicroένες σάν τά κλήmicroατα ἀπό τήν Ἄmicroπε-

36 Ματθ ιη΄ 15

94Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

95

λο καί δέν ἔχουν κοινωνία microέ τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα καί τίς κατά τόπους αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες Μερικές τέτοιες ἐνορίες στήν Ἀθήνα καί στήν Θεσσαλονίκη ἑνώθηκαν καθ᾿ ὑπόδειξή του microέ τήν Ἐκκλησία κρατώντας τό παλαιό ἑορτολόγιο

Ἔλεγε laquoΚαλό ἦταν νά microήν ὑπῆρχε αὐτή ἡ ἑορτολογική διαφορά ἀλλά δέν εἶναι θέmicroα πίστεωςraquo Στίς ἐνστάσεις ὅτι τό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας ἀπαντοῦσε laquoΤό νέο ἡmicroερολόγιο τό ἔκανε Πάπας καί τό παλιό εἰδωλολάτρηςraquo ἐννοώντας τόν Ἰούλιο Καίσαρα

Μέ τήν ἀγάπη τήν προσευχή καί τήν διάκρισή του γνώριζε πότε νά microιλᾶ πῶς νά ἐνεργῆ καί νά βοηθᾶ ἀθόρυβα τήν microητέρα Ἐκκλησία ἀποφεύγοντας τά ἄκρα καί θεραπεύοντας πληγές πού ταλαιπωροῦν τό σῶmicroα τῆς Ἐκκλησίας καί σκανδαλίζουν τούς πιστούς

Ὑπέρ τοῦ γένους καί τῆς Πατρίδος

Ὁ Γέροντας ξερριζωmicroένος ἀπό τήν βρεφική του ἡλικία καί ἔχοντας ζήσει τήν φρίκη τοῦ πολέmicroου καί τῆς Κατοχῆς γνώριζε ἀπό τήν πεῖρα του ὅτι τό νά laquoδιάγωmicroεν ἤρεmicroον καί ἡσύχιον βίονraquo εἶναι microεγάλη εὐλογία

Ἀγαποῦσε τήν Πατρίδα καί ἔλεγε laquoΚαί ἡ Πατρίδα εἶναι microιά microεγάλη οἰκογέ-νειαraquo Δέν ἐπεδίωκε τό ἐθνικό microεγαλεῖο τήν δόξα καί τήν ἰσχύ microέ τήν κοσmicroική ἔννοια ἀλλά τήν εἰρήνη τήν πνευmicroατική ἄνοδο καί τήν ἠθική ζωή τῶν πολιτῶν γιά νά microᾶς βοηθᾶ καί ὁ Θεός Οὔτε ἐπιζητοῦσε τήν ἀσφάλεια γιά νά ἀπολαmicro-βάνουν οἱ ἄνθρωποι τίς ἀνέσεις τους

Σέ κάποιον ῞Ελληνα θερmicroό πατριώτη πού ζοῦσε στήν Ἀmicroερική καί προσπα-θοῦσε νά προβάλλη τήν Ἑλλάδα συνέστησε ν᾿ ἀγωνισθῆ γιά νά ἁγιάση καί ὕστερα νά προβάλλη σωστά καί πνευmicroατικά καί τήν Ἑλλάδα

῞Οπως οἱ Προφῆτες τοῦ Ἰσραήλ συmicromicroετεῖχαν στήν ζωή τοῦ ἔθνους ἐνεργά microέ τόν τρόπο τους προσεύχονταν θρηνοῦσαν ἔλεγχαν βασιλεῖς κήρυτταν microετά-νοια καί προφήτευαν γιά τά ἐπερχόmicroενα δεινά τό ἴδιο καί ὁ Γέροντας δέν ἦταν ἀδιάφορος καί ἀπαθής στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος Ὁ προφήτης δέν ἦταν ἐθνικι-στής πού ἔλεγε laquoΔιά Σιών οὐ σιωπήσοmicroαιraquo37 Τό ἴδιο καί ἡ στάση τοῦ Γέροντα ἦταν καθαρά πνευmicroατική

Στά θέmicroατα τῆς Πατρίδος δέν ἤθελε οἱ Χριστιανοί νά εἶναι ἀδιάφοροι Πολύ λυ-πόταν πού ἔβλεπε πνευmicroατικούς ἀνθρώπους νά ἐπιζητοῦν νά βολευθοῦν οἱ ἴδιοι καί νά microήν ἐνδιαφέρωνται γιά τήν Πατρίδα Ὁ καηmicroός του καί ἡ ἀπορία του ἦταν πῶς οἱ ὑπεύθυνοι δέν ἀντιλαmicroβάνονται ποῦ ὁδηγούmicroαστε Ὁ ἴδιος ἀπό παλαιά διέβλεπε τήν σηmicroερινή κατάσταση καί ἀνησυχοῦσε ἀλλά δέν διέσπειρε τίς ἀνησυχίες του στόν κόσmicroο Ἔλεγε laquoἈπό τό κακό πού ἐπικρατεῖ σήmicroερα θά βγεῖ microεγάλο καλόraquo

Πίστευε ὅτι ἕνας microοναχός microπορεῖ νά βοηθήση ὁλόκληρο τό Ἔθνος laquoἌλλον ὁ Θεός τόν κάνει microοναχό γιά νά βοηθήση microιά οἰκογένεια καί ἄλλον γιά νά βοηθή-ση ὁλόκληρο Ἔθνος Τό Ἅγιον Ὄρος πολλά microπορεῖ νά προσφέρη Μπορεῖ νά δη-microιουργήση πάλι τό Βυζάντιο ἀπό τό ὁποῖο προῆλθεraquo

37 Ἡσ ξα΄ 1

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Μορφή χαρακτήρας καί φυσικά χαρίσmicroατα τοῦ Γέροντα

Η ἐξωτερική ἐmicroφάνιση τοῦ Γέροντα ἦταν ἑνός συνηθισmicroένου microοναχοῦ Τό ἀνάστηmicroά του microέτριο περίπου 160 micro ὕψος ῏Ηταν πολύ λεπτός σκελετωmicroένος ἀπό τήν πολυετῆ ἄσκηση microέ ὡραῖα ἁρmicroονικά καί λεπτά τά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου Ἡ ὅλη ἐmicroφάνισή του ἀπέπνεε καλωσύνη καί συmicroπάθεια

Τό βλέmicromicroα του ζωηρό ἐκφραστικό (ἐκφραζόταν καί microιλοῦσε microέ τά microάτια του) διεισδυτικό καί σπινθηροβόλο Εἰρήνη σιγουριά καί ἀρχοντιά συνώδευαν τίς κινήσεις του Τά γένια του microέτρια πυκνά καί σχεδόν κατάλευκα πρίν ἀπό τήν κοίmicroησή του Τά microαλλιά του microιξοπόλια (ἀσπρόmicroαυρα) καί πολύ πυκνά ἔφθα-ναν ὥς τούς ὤmicroους του Συνήθως φοροῦσε πλεκτό microάλλινο σκοῦφο χοντρό γιά τό κρύο Σέ ἐξόδους φοροῦσε τόν συνηθισmicroένο ἁγιορείτικο

Οἱ παλάmicroες τῶν χεριῶν του microεγαλύτερες τοῦ κανονικοῦ στιβαρές ἔδειχναν ἄνθρωπο πού εἶχε ἀσχοληθῆ microέ χειρωνακτικές ἐργασίες Τά πέλmicroατα τῶν πο-διῶν του microεγάλα δυσανάλογα πρός τό ἀνάστηmicroά του Τά δόντια του ἔλειπαν σχεδόν ὅλα ἐκτός ἀπό δύο στήν ἄνω σιαγόνα καί λίγα microπροστινά στήν κάτω Δέν θέλησε νά βάλη δόντια ἄν καί τοῦ πρότειναν πνευmicroατικά του τέκνα Συ-γκατατέθηκε ὅmicroως καί ἔβαλε δύο laquoγκυλιέδεςraquo ὅπως ὠνόmicroαζε τίς θῆκες ῞Οταν γελοῦσε φαίνονταν χαρακτηριστικά Παρά τήν ἔλλειψη τῶν δοντιῶν microιλοῦσε καθαρά καί δέν φαινόταν αὐτό σάν σωmicroατικό microειονέκτηmicroα Ἡ ἔκδηλη θεία χάρι σκέπαζε αὐτή τήν ἔλλειψη καί τόν ἔκανε νά φαίνεται laquoὡραῖος κάλλειraquo Τό πρόσωπό του ἦταν φωτεινό καί χαριτωmicroένο Ὁλόκληρος ἦταν laquoλαmicroπρόν τῆς χάριτος γνώρισmicroαraquo

Οἱ αἰσθήσεις του παρέmicroειναν ὀξύτατες ὥς τήν κοίmicroησή του καί λειτουργοῦ-σαν πολύ καλά Μέ τήν ὄσφρησή του ἀπό ἕνα χιλιόmicroετρο microακρυά αἰσθανόταν κάποιον πού κάπνιζε Ἡ ἀκοή του πολύ εὐαίσθητη Ἡ ὅρασή του καταπληκτική Ἔβλεπε λεπτοmicroέρειες ἀπό πολύ microακρυά Μέ γυαλιά πρεσβυωπίας ἔκανε ξυλό-γλυπτα microέ λεπτοmicroέρειες ὥς τά τέλη τῆς ζωῆς του

Φαινόταν ἕνας φυσιολογικός ἄνθρωπος ἀλλά ἔκρυβε στόν laquoκρυπτόν τῆς καρ-δίας ἄνθρωπον τόν κατά Θεόν κτισθένταraquo τήν θεία χάρι πού ἦταν ἀδύνατο νά κρυφθῆ καί ἀσύλληπτο νά κατανοηθῆ

Ἄν καί γέρων λευκόθριξ ἀσθενής καί χωρίς δόντια ἦταν ὅmicroως λέων Εἶχε κάτι τό δυνατό τό ἀποφασιστικό τό θεϊκό Μέσα σέ αὐτό τό ἀσθενικό καί microι-κροκαmicroωmicroένο σῶmicroα κρυβόταν microιά ψυχή ἀνδρεία microέ πολλή δύναmicroη καί θυmicroό

96Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

97

Τόν θυmicroό οἱ ἅγιοι Πατέρες τόν ὀνοmicroάζουν νεῦρο τῆς ψυχῆς Αὐτή τήν δύναmicroη (θυmicroό) τήν ἔστρεψε πρός τό καλό καί τήν ἀξιοποίησε γιά νά ἐπιτύχη τίς ἀρετές Δέν δίσταζε νά ἐλέγξη κάποιον ὅταν ἔκανε κακό πού ὑπερέβαινε τά ὅρια καί νά θυmicroώση ἀπαθῶς38 -laquoὀργίζεσθε καί microή ἁmicroαρτάνετεraquo- χωρίς νά χάση τήν εἰρήνη του πάντοτε ὅmicroως ὑπερασπί-ζοντας κάτι ἀνώτερο καί ὄχι τόν ἑαυτό του Μιλοῦσε τότε ὄχι κυριευ-microένος ἀπό τό πάθος τῆς ὀργῆς ἀλλά microέ πόνο ψυχῆς

Ἦταν ἀπό φύσεως ἀνοικτός καί εὐχάριστος φιλόξενος καί ἐλεή-microων γνήσιος Ἀνατολίτης Ἀγαποῦσε νά διηγῆται χαριτωmicroένες ἱστορί-ες microέ πνευmicroατικό περιεχόmicroενο καί νά γελᾶ ἀπό τήν καρδιά του laquoΔυ-στυχῶς σήmicroεραraquo ἔλεγε laquoχάθηκε ἀπό τούς πολλούς τό φυσικό γέλιοraquo Μποροῦσε νά ξεσπάση σέ κλάmicroατα ἀπό συmicroπάθεια νά ἀσπασθῆ ὡς ἀδελφό του κάποιον πονεmicroένο πού πρώτη φορά ἔβλεπε καί νά κάνη κάθε θυσία γιά νά τόν ἀναπαύση καί νά τόν βοηθήση Καί ὅλα αὐτά τά ἔκανε ἀπό τήν καρδιά του φυσικά καί αὐθόρmicroητα

Θυσιαζόταν γιά τό πιστεύω του καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν πλησίον Ἀπε-χθάνετο τήν διπροσωπία τήν χαmicroέρπεια καί τήν ἀσυνειδησία Τιmicroοῦσε καί σε-βόταν τούς ἐναρέτους τούς εὐλαβεῖς ὅσους εἶχαν ἰδανικά καί ἐργάζονταν γιά τό καλό τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ἔθνους τούς φιλότιmicroους πού εἶχαν πνεῦmicroα θυ-σίας ῎Ελεγε laquo῎Εχω microέσα στήν καρδιά microου αὐτούς πού ἔχουν καλωσύνη εὐλά-βεια καί ἁπλότηταraquo

Στόν πιό ἄσηmicroο ἄνθρωπο ἄν microάλιστα ἦταν πονεmicroένη καί εὐαίσθητη ψυχή ταπεινωνόταν ἀπεριόριστα γινόταν χῶmicroα Ἀλλά γινόταν βουνό πανύψηλο βρά-χος ἀσάλευτος στίς ἀπειλές στούς ἐκφοβισmicroούς στίς κολακεῖες στίς δωροδο-κίες τῶν δυνατῶν ῏Ηταν ἀπτόητος microπροστά στίς ἀπειλές τόν κίνδυνο καί τόν θάνατο ῏Ηταν ἄτρωτος ἀπό συκοφαντίες ἀκόmicroη καί στά κτυπήmicroατα laquoτῶν πο-λεmicroούντων αὐτόν ἀπό ὕψουςraquo39 (δηλαδή τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς)

῏Ηταν ἄνθρωπος microέ πλούσιο ἐσωτερικό περιεχόmicroενο Εἶχε καρδιά microέ αἰσθήmicroα-τα ἐξαγνισmicroένα (ἄσχετα microέ κάθε συναισθηmicroατισmicroό) ῏Ηταν ἄνθρωπος τέλειος ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ Μία θεότευκτη εἰκόνα microέ πολύτιmicroες ψηφίδες τίς ἀρετές ῞Ενα laquoκαθαρό καί ἀκηλίδωτο ἔσοπτροraquo πού ἀντανακλοῦσε θεῖες ἰδιότητες Ὁ Γέροντας ἦταν φύση ἀγαθή microέ καλές καταβολές προικισmicroένος microέ σπάνια χα-ρίσmicroατα Ἀλλά ἀγωνίσθηκε πολύ αὔξησε καί διπλασίασε τά τάλαντά του Ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε πολλά καί ὁ Γέροντας τά ἀπέδωσε πολλαπλά

῏Ηταν φαινόmicroενο εὐφυΐας εὐστροφίας ἑτοιmicroότητος Σπάνια καί ἀσυνήθης περίπτωση Εἶχε καταπληκτική microνήmicroη Θυmicroόταν κάποιον πού ἔβλεπε microιά φορά γιά δεκαετίες Κάποτε στήν laquoΠαναγούδαraquo τόν ἐπισκέφθηκε ἕνας ἡλικιωmicroένος Ὁ Γέροντας τόν ρώτησε laquoΕἶσαι ὁ Κοκκινέληςraquo Πράγmicroατι ἦταν ὁ Κοκκινέλης microέ τόν ὁποῖο εἶχαν συνυπηρετήσει γιά λίγο στρατιῶτες πρίν ἀπό microισόν αἰῶνα

Ἦταν microέσα σέ ὅλα χωρίς νά ἀσχολῆται microέ ὅλα Γνώριζε τά τοῦ κόσmicroου δια-microένοντας στήν ἔρηmicroο Ἦταν πνευmicroατικά microαζί microέ ὅλους ἀγαποῦσε ὅλο τόν κό-σmicroο καί ἀπεῖχε ἀπό ὅλους

38 laquoὉ δέ θυmicroός τότε πάλιν κινεῖται κατά φύσιν ὅτε πάντας ἀνθρώπους ἀγαπᾷ καί πρός οὐδένα αὐτῶν ἤ λύ-πην ἤ microνησικακίαν κέκτηταιraquo ἁγίου Ἰωάννου Δαmicroασκηνοῦ Λόγος ψυχωφελής Φιλοκαλία τοmicro Β΄ σ 236

39 Ψαλmicro νε΄ 3

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Γνώριζε πολλά χωρίς νά ἔχη σπουδάσει Συναναστρεφόταν ἄνετα καί συζη-τοῦσε microέ ἐπιστήmicroονες καί ἄλλες προσωπικότητες χωρίς νά microειονεκτῆ Ἀντιθέ-τως οἱ κατά κόσmicroον σοφοί τόν συmicroβουλεύονταν

Σέ ἐρώτηση ἄν microετανόησε πού δέν σπούδασε ἀπάντησε ἀρνητικά Μόνο γιά τήν γνώση τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς ἔλεγε laquoἌν εἶχα βγάλει κανά δυό τάξεις στό Γυmicroνάσιο θά καταλάβαινα καλύτερα τήν Ἁγία Γραφή καί τούς ἁγίους Πατέ-ρεςraquo Ἦταν ὅmicroως ἀκριβής στά λόγια του Οἱ ἀπαντήσεις του δέν ἄφηναν κενά Καταλάβαινες αὐτό πού ἤθελε νά πῆ καί χωρίς λόγια Μέ λίγα ἔλεγε πολλά Μέ microιά παραστατική χειρονοmicroία ἔδινε νά ἐννοήση κανείς ἕνα πρόσωπο microιά ὁλόκληρη ὑπόθεση

῏Ηταν ἀπό τήν φύση του καλλιτέχνης καί ποιητής Εἶχε τήν ἱκανότητα νά γράφη ποιήmicroατα καί τροπάρια καί νά ζωγραφίζη

Ἀγαποῦσε τή νοικοκυρεmicroένη δουλειά ῞Οτι ἔπιανε στά χέρια του τό ἔκανε microέ microεράκι τέλεια περισσότερο ὅτι εἶχε σχέση microέ τόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία Εἶ-χε ἐπιmicroονή καί microέθοδο στήν ἐπίτευξη τῶν στόχων του

Στίς σχέσεις του microέ τούς ἄλλους ἦταν ἁπλός αὐθόρmicroητος ζεστός καί εἶχε ἕνα δικό του τρόπο microιά πνευmicroατική τέχνη γιά νά σέ πλησιάση νά ἐπικοινωνήση microαζί σου καί νά σέ ἀναπαύση Σέ παρακολουθοῦσε σιωπηλά microέ προσοχή τετα-microένη σέ ἄφηνε νά microιλήσης καί ἐρχόταν στήν θέση σου Φερόταν στούς ἄλλους microέ εὐαισθησία καί λεπτότητα καί microόνο στόν ἑαυτό του ἦταν αὐστηρός Αὐτές οἱ ἀντιθέσεις στόν χαρακτῆρα του συνέθεταν microιά θαυmicroαστή ἁρmicroονία Ἐπιείκεια πρός τούς ἄλλους καί αὐστηρότητα στόν ἑαυτό του ἡσυχία καί κοινωνικότητα ἁπλότητα πίστεως καί δεινότητα διανοητική τήρηση microέ εὐλάβεια τῶν τυπικῶν καί πνεῦmicroα ἐλευθερίας

Ὅποιον δρόmicroο καί ἄν ἀκολουθοῦσε ὁ Γέροντας στήν ζωή του θά διακρινόταν γιατί ἦταν laquoδοχεῖον χωρητικόνraquo microηχανή δυνατή φακός microεγάλης ἐντάσεως

Προτίmicroησε ὅmicroως νά γίνη laquoκονσερβοκούτιraquo πού ἀντανακλᾶ τίς ἀκτῖνες τοῦ Ἡλίου τῆς δικαιοσύνης καί δείχνει τόν Ἥλιο ἀντί νά λάmicroψη πρόσκαιρα σ᾿ αὐ-τόν τόν ψεύτικο κόσmicroο microέ τήν δική του αὐτοπροβολή Ἀγωνίσθηκε πολύ microέ φι-λότιmicroο καί αὐταπάρνηση ῎Εδωσε τά πάντα στόν Θεό καί ὑπέmicroεινε πειρασmicroούς καί θλίψεις γιά τόν Θεό Βοήθησε ἀναρίθmicroητα πλήθη ἀνθρώπων Μονοmicroάχησε microέ τόν διάβολο καί βγῆκε νικητής Τώρα ἀκούει τήν εὐλογηmicroένη φωνή laquoΤῷ νι-κῷντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς ὅ ἐστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ microουraquo40

40 Ἀποκ β΄ 7

98Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

99

Τό microήνυmicroά του41

Πρῶτα πιστεύουmicroε στόν Θεό καί ὕστερα ἀγαπᾶmicroε τόν Θεό καί τήν εἰκόνα του τόν ἄνθρωπο Ἡ πίστη αὐξάνει microέ τήν προσευχή laquoΠρόσθες ἡmicroῖν πίστινraquo

laquoὍπως ἔχω καταλάβει ὅλο τό κακό προέρχεται ἀπό τήν ἀπιστία Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν πιστεύη στόν Θεό θέλει νά γλεντήση τήν ζωή του Γι᾿ αὐτό καί ἐπιδίδεται σέ κάθε εἴδους ἁmicroαρτίαraquo

laquoὉ ἄνθρωπος πρέπει νά συλλάβη τό βαθύτερο νόηmicroα τῆς ζωῆς ὅτι αὐτή ἡ ζωή εἶναι νά ἑτοιmicroαστοῦmicroε γιά τήν ἄλλη Ἀπό κεῖ καί πέρα ὅπως ἕνας πού τα-ξιδεύει νά πάη κάπου χρειάζεται ἕναν ὁδηγό ἔτσι καί γιά τό οὐράνιο ταξίδι πρέπει νά βρῆ ἕναν ὁδηγό (Πνευmicroατικό) Μετά νά τόν βάλη σέ ἕνα πρόγραmicro-microα λίγη microελέτη λίγη προσευχή νά ἀποφεύγη τίς ἀφορmicroές τῆς ἁmicroαρτίας καί τό κοσmicroικό φρόνηmicroα πού εἶναι τό χειρότερο ἀπ᾿ ὅλα Ὁπότε ἔτσι ἡ καρδιά του θά εἶναι στόν Χριστόraquo

laquoΠρέπει νά ἀγωνιστοῦmicroε microέ φιλότιmicroο νά σωθοῦmicroε γιά νά microή λυπήσουmicroε τόν Χριστό Θά microᾶς πεῖ ὁ Χριστός laquoΠαιδί microου ἐγώ ἔκανα τόσα γιά νά σέ σώσω Ἔχυ-σα τό αἷmicroα microου καί ὑπέmicroεινα τόσα πάθη ἐσύ τί ἔκανες γιά νά σωθῆςraquo

laquoὉ κάθε ἄνθρωπος πρέπει νά βρῆ καί νά ἁγιάση τήν κλίση του Ὁ προκοmicro-microένος ἄνθρωπος ὅπου καί νά βρεθῆ εἴτε στόν γάmicroο εἴτε στόν microοναχισmicroό θά εἶναι ἐπιτυχηmicroένοςraquo

laquoΝά προτιmicroοῦmicroε τίς θλίψεις καί νά τίς δεχώmicroαστε καλύτερα ἀπό τίς χαρές Τό πικρό φάρmicroακο πολλές φορές εἶναι καλύτερο ἀπό τό γλυκό διότι θεραπεύει Ἡ πραγmicroατική χαρά γεννιέται ἀπό τόν πόνοraquo

laquoἘκεῖνο πού ἐmicroποδίζει τόν ἄνθρωπο στήν προκοπή του στά πνευmicroατικά εἶ-ναι ὅτι δέν δουλεύει τό microυαλό του σέ ὅτι τόν ὠφελεῖ πνευmicroατικά ἀλλά σέ ἄλ-λα πράγmicroαταraquo

laquoΠρέπει νά microπῆ microέσα microας ὁ πόνος γιά τήν σύγχρονη κατάσταση γιά νά microπο-ρέσουmicroε νά κάνουmicroε καρδιακή προσευχήraquo

laquoΣήmicroερα ἦρθε ἡ ἐποχή νά διαχωρισθοῦν τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια οἱ πι-στοί ἀπό τούς ἀπίστους Ἀργότερα θά ᾿ρθεῖ καιρός πού θά δώσουmicroε ἐξετάσεις θά ὑποστοῦmicroε καί διωγmicroούς γιά τήν πίστη microας καί τότε θά φανεῖ τό microπακίρι ἀπό τό χρυσόraquo

laquoὍταν κάποιος στενοχωρῆται γιατί ὑποφέρει γιά τούς ἄλλους πονᾶ τούς ἄλ-λους κάνει τά δικά τους προβλήmicroατα δικά του τότε αὐτός ἔχει microισθό microάρτυρος

41 Ἀντί ἐπιλόγου παρατίθενται microερικά χαρακτηριστικά σηmicroεῖα τῆς διδασκαλίας τοῦ Γέροντα

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Ὁ Γέροντας παρηγορεῖ καί συmicroβουλεύει

Οἱ ἄνθρωποι πού θυσιάζουν τά πάντα πόσο χαριτωmicroένοι εἶναι Οὔτε προβλήmicroα-τα ἔχουν καί λάmicroπει τό πρόσωπό τους γιατί ἔχουν τήν θεϊκή χαρά συνέχειαraquo

laquoὍλη ἡ βάση τῆς πνευmicroατικῆς ζωῆς εἶναι νά σκέφτεται τόν ἄλλον καί τόν ἑαυτό του νά τόν βάζη τελευταῖο νά microήν τόν ὑπολογίζη Ὅταν ἔρθουmicroε στήν θέση τοῦ ἄλλου καί τόν καταλάβουmicroε τότε συγγενεύουmicroε microέ τόν Χριστόraquo

laquoἩ χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀκριβό πρᾶγmicroα Γιά νἄρθη νά κατοικήση microέσα στόν ἄνθρωπο πρέπει νά βρῆ τόν ἄνθρωπο νά συmicroφωνῆ κατά Πνεῦmicroα microέ τόν Θεό καί ὁ ἄνθρωπος νά ἐξασκήση (ἐξαντλήση) ὅλο τό ἀνθρώπινο Ἐνῶ ἐmicroεῖς θέλοmicroε νά ἔλθη ἡ θεία χάρις γιά νά microᾶς ἀπαλλάξη ἀπό τίς ἀδυναmicroίες χωρίς ἀγῶνα Γιά νά κατοικήση στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦmicroα χρειάζεται πολύ αὐταπάρνη-ση πολύ φιλότιmicroο ταπείνωση ἀρχοντιά θυσία Ἡ πνευmicroατική ζωή δέν εἶναι ἀπόλαυση Ὁ Χριστός ἔχει τοποθετήσει τήν microπρίζα ἀλλά τά δικά microας καλώδια εἶναι σκουριασmicroένα καί δέν δέχονται τήν θεία χάρι Νά ξεσκουριάσουmicroε τά κα-λώδια ν᾽ ἀγωνιστοῦmicroε νά γνωρίσουmicroε τόν ἑαυτό microας νά κόψουmicroε τά πάθη microας νά ἀποκτήσουmicroε τίς ἀρετές καί ἔτσι θά microᾶς ἐπισκεφθῆ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦraquo Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας Ἀmicroήν

100Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

101

Αὐτό τό ἰδιόγραφο κείmicroενοτοῦ Γέροντα βρέθηκε αὐτοτελές

στήν laquoΠαναγούδαraquomicroετά τήν κοίmicroησή του

Ἡ Πνευmicroατική διαθήκη τοῦ Γέροντα

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

BEacuteAcircEumlEacuteIumlAtildeNtildeAacuteOumlEacuteAacute

Ἐπιλεγmicroένα κεφάλαια ἀπό τό microόλις ἐκδοθέν βιβλίο τοῦ + Ἱεροmicroονάχου ἸσαάκΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Κεντρική-ἀποκλειστική διάθεση τοῦ βιβλίουἹερόν Ἡσυχαστήριον Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδροmicroος 63088 Μεταmicroόρφωσης ΧαλκιδικῆςΤηλέφωνον 2375061592Τηλεοmicroοιότυπον (FAX) 2375061103

102Γέρων Παΐσιος ὁ Ἀγιορείτηograve

Page 7: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 8: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 9: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 10: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 11: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 12: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 13: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 14: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 15: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 16: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 17: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 18: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 19: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 20: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 21: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 22: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 23: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 24: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 25: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 26: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 27: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 28: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 29: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 30: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 31: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 32: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 33: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 34: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 35: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 36: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 37: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 38: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 39: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 40: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 41: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 42: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 43: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 44: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 45: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 46: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 47: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 48: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 49: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 50: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 51: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 52: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 53: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 54: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 55: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 56: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 57: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 58: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 59: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 60: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 61: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 62: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 63: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 64: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 65: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 66: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 67: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 68: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 69: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 70: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 71: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 72: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 73: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 74: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 75: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 76: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 77: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 78: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 79: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 80: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 81: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 82: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 83: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 84: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 85: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 86: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 87: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 88: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 89: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 90: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 91: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 92: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 93: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 94: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 95: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 96: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 97: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 98: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 99: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 100: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 101: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 102: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου
Page 103: ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924 - 1994) · 2015. 9. 4. · Ὁ Γέροντας Ἰσαάκ, ὄντας πνευµατικό τέκνο τοῦ ἁγίου