* Η αψίδα του Γαλερίου (Καμάρα). Γκραβούρα από τη συλλογή του Καθηγητή κ. Κ. Σταμάτη

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΤΗΣ

ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2014

4

Την έκδοση του παρόντος Οδηγού Σπουδών επιμελήθηκαν οι λέκτορες Ελ. Ζερβογιάννη και Στ. Κουμάνης με την συνεργασία των Α.-Μ. Κώνστα, Αχ. Μπεχλιβάνη, Αικ. Σαββαΐδου και Κ. Χατζηκώστα, μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Αξιολογήσεων, Ενημερώσεων και Προβολής Έργου της Σχολής.

Η επεξεργασία του Οδηγού Σπουδών ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2014. Μεταγενέστερα στοιχεία έχουν ληφθεί υπόψη μόνο στο μέτρο του εφικτού.

Για παρατηρήσεις, υποδείξεις ή διορθώσεις του Οδηγού Σπουδών, παρακαλούμε να επικοινωνήσετε μαζί μας. Ιστοσελίδα της Νομικής Σχολής στο Διαδίκτυο: http://www.law.auth.gr/ Διεύθυνση Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου: info@law.auth.gr

Η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Επισημαίνεται πάντως, ότι κατά τον Ν. 2121/1993 απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου, με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, στο πρωτότυπο ή σε μετάφραση ή άλλη διασκευή, χωρίς γραπτή άδεια της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ.

* Το υδατογράφημα της σελίδας απεικονίζει το βυζαντινό νόμισμα με τη μορφή του αυτοκράτορα της μακεδονικής δυναστείας, Λέοντα Στ΄ του επονομαζόμενου Σοφού, που είχε προταθεί στην Δεκαετία του 1920 ως έμβλημα και σφραγίδα της Σχολής μας.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σελ.

Πρόλογος ......................................................................................... 11

Ι. Ιστορικά .................................................................................... 17

ΙΙ. Αποχωρήσαντες Καθηγητές .................................................... 23

ΙΙΙ. Διοίκηση ................................................................................... 25 Κοσμητεία .................................................................................. 25 Γενική Συνέλευση ...................................................................... 25 Α. Μέλη της Γενικής Συνέλευσης («μικρή» σύνθεση) ........ 25 Β. Μέλη της Γενικής Συνέλευσης («ολομελής» σύνθεση) .. 27 Γ. Διαρκείς Επιτροπές Νομικής Σχολής .............................. 30

IV. Προσωπικό ................................................................................ 31 Α. Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού

Δικαίου ............................................................................... 31 Β. Τομέας Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ....... 32 Γ. Τομέας Διεθνών Σπουδών .................................................. 33 Δ. Τομέας Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ................... 33 Ε. Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του

Δικαίου ............................................................................... 34 ΣΤ. Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών ...... 35 Ζ. Γραμματεία Κοσμητείας .................................................... 35 Η. Γραμματεία Νομικής Σχολής ............................................. 35 Θ. Βιβλιοθήκη ......................................................................... 36 Ι. Γραφείο Erasmus ................................................................ 36 ΙΑ. Ηλεκτρονικός Κόμβος ....................................................... 36 ΙΒ. Αίθουσα Πολυμέσων ......................................................... 36

V. Προπτυχιακές Σπουδές ............................................................. 39 1. Πρόγραμμα Σπουδών ............................................................ 41 Α) Υποχρεωτικά Μαθήματα (ECTS 182) ............................ 41

6

Β) Μαθήματα Ειδικής Επιλογής (ECTS 38) ......................... 42 Γ) Μαθήματα Γενικής Επιλογής (ECTS 20) ......................... 44 Δ) Μαθήματα Ειδικής Επιλογής ως Γενικής Επιλογής ......... 47 Ε) Προαιρετικά Μαθήματα .................................................... 48 2. Ενδεικτικό Πρόγραμμα ......................................................... 49 3. Πρόγραμμα Διδασκαλίας Μαθημάτων Νέου Προγράμματος

Σπουδών ................................................................................ 52 4. Μαθήματα Γενικής Επιλογής που θα διδαχθούν στο

Χειμερινό και Εαρινό εξάμηνο του Παν/κού έτους 2014-2015 ....................................................................................... 103

1) Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου .............................................................................. 103

2) Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ..... 109 3) Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών ................................ 119 4) Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ................. 128 5) Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του

Δικαίου .............................................................................. 136 6) Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών .... 143 5. Προαιρετικά μαθήματα ......................................................... 149 Διδασκαλία Ξένης Γλώσσας .............................................. 149 Πρακτική άσκηση φοιτητών ............................................... 150 6. Κανόνες για τη λήψη πτυχίου ............................................... 151 7. Κανονισμός Σπουδών ............................................................ 152 8. Εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του ΑΠΘ. .................... 166

VΙ. Μεταπτυχιακές Σπουδές ............................................................. 183 1. Κανονισμός Μεταπτυχιακών Σπουδών .................................. 183 2. Πρόγραμμα Διδασκαλίας Μαθημάτων Π.Μ.Σ. Α΄ επιπέδου . 205 Α. Κατεύθυνση Αστικού, Αστικού Δικονομικού και

Εργατικού Δικαίου .............................................................. 205 Β. Κατεύθυνση Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών 206 Γ. Κατεύθυνση Διεθνών Σπουδών ............................................ 207 Δ. Κατεύθυνση Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου .............. 208

Ε. Κατεύθυνση Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ............................................................................... 209

ΣΤ. Κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών 209 Ξένες γλώσσες ........................................................................... 210 3. Κοινό ελληνογαλλικό Π.Μ.Σ. στο Ευρωπαϊκό και

Συγκριτικό Κοινωνικό Δίκαιο .................................................. 210 4. Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών

(Δ.Π.Μ.Σ.) «Σύγχρονες ιατρικές πράξεις: Δικαιική ρύθμιση και βιοηθική διάσταση» .......................................................... 212

VΙI. Προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών LLP - Erasmus και λοιπές δραστηριότητες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο ....................... 217

Α. Ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών LLP, Erasmus 217 1. Γενικοί Στόχοι και Δομή ................................................... 217 2. Κινητικότητα σπουδαστών ............................................... 218 3. Βασικοί όροι του προγράμματος ERASMUS ................... 219 4. Κριτήρια επιλεξιμότητας για την απόκτηση της ιδιότητας

του φοιτητή LLP/ERASMUS .......................................... 220 5. Διαχείριση των υποτροφιών κινητικότητας σπουδαστών . 221 6. Πανεπιστήμια που μετέχουν στο πρόγραμμα

LLP/ERASMUS ............................................................... 222 7. Γενικές πληροφορίες ......................................................... 226 8. Πρόγραμμα LEGIS (Legal Aspects of Information

Society) ............................................................................. 227 Β. Διεθνείς συνεργασίες Νομικής Σχολής εκτός του

προγράμματος Erasmus ...................................................... 228 1. Διεθνείς συνεργασίες του Πανεπιστημίου στις οποίες

συμμετέχει και η Νομική Σχολή ..................................... 228 2. Ακαδημαϊκή συνεργασία Νομικών Σχολών ΑΠΘ και

Πανεπιστημίου Würzburg Γερμανίας .............................. 229 α. Σύμβαση-πλαίσιο για τη συνεργασία των Σχολών ...... 229 β. Πρόγραμμα DAAD «Νέες προκλήσεις για την

κοινωνία, την οικονομία και το δίκαιο: σύγκριση Γερμανίας-Ελλάδας» ...................................................... 230

Γ. Ελληνοελβετικά σεμινάρια της Νομικής Σχολής ΑΠΘ και της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης .......... 231

8

Δ. Συμμετοχή Νομικής Σχολής σε εικονικές δίκαιο και λοιπούς διεθνείς διαγωνισμούς ............................................... 232

1. Διαγωνισμός εικονικής δίκης Ρωμαϊκού Δικαίου .............. 232 2. Διεθνής Διαγωνισμός Εμπορικής Διαμεσολάβησης............. 233 3. Ελληνικά Μοντέλα Προσομοίωσης .................................... 234 4. ELSA Moot Court Competition on WTO Law ....................... 234 5. European Human Rights Moot Court Competition ................. 234 6. Frankfurt Investment Arbitration Moot Court ......................... 235 7. Model United Nations (MUN) ........................................... 235 8. Monroe E. Price Media Law Moot Court Competition ..... 236 9. Παγκόσμιος Διαγωνισμός Διεθνούς Ποινικού Δικαίου ..... 237 10. Ph. Jessup International Law Moot Court Competition &

D. M. Harish Memorial International Moot Court Competition ....................................................................... 238

11. The Europa Moot Court Competition .............................. 240 12. The European Law Moot Court Competition (ELMC) .... 240 E. ELSA ..................................................................................... 241 ΣΤ. AIESEC – Πρόγραμμα Διεθνούς Πρακτικής Άσκησης ........... 241

VIII. Λοιπά Προγράμματα .............................................................. 243 Α. Προγράμματα δια βίου μάθησης .......................................... 243 1. Αντιμετώπιση εξαρτήσεων στο πλαίσιο του ποινικού

σωφρονισμού .................................................................... 243 2. Θεσμοί και οικονομικές εξελίξεις: προκλήσεις και

προοπτικές για το επιχειρηματικό περιβάλλον, το κράτος δικαίου και τις προνοιακές δομές σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο ............................................................. 244

Β. Έδρα Jean Monnet ευρωπαϊκού συνταγματικού δικαίου και πολιτισμού............................................................................. . 245

Γ. Ερευνητικά Πραγράμματα «Αριστεία» .................................. 245 1. Οικονομικό έγκλημα και διαφθορά στον δημόσιο τομέα

στην Ελλάδα: ένα συνεκτικό σχέδιο για την αντιμετώπισή τους (Αριστεία Ι)» ....................................... 245

2. Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και προστασία του εμβρύου in vitro (Αριστεία ΙΙ) ............................................ 247

3. Κέντρο αριστείας για το κυβερνοέγκλημα με σκοπό την εκπαίδευση, έρευνα και επιμόρφωση στην Ελλάδα .......... 249

IX. Γενικές πληροφορίες ................................................................. 251 1. Πανεπιστημιακό έτος - αργίες .............................................. 251 2. Σύλλογος Φοιτητών Νομικής ............................................... 251 3. Πανεπιστημιακές και άλλες βιβλιοθήκες της Θεσσαλονίκης 253 4. Νομικές Επιστημονικές Ενώσεις .......................................... 254 5. Ερευνητικά και λοιπά επιστημονικά κέντρα ......................... 255 6. Χρήσιμες ηλεκτρονικές διευθύνσεις ..................................... 257

X. Οδηγός Περιφερειακής Βιβλιοθήκης «Ιωάννης Δεληγιάννης» Νομικής Σχολής ΑΠΘ. ............................................................. 261

1. Iστορικό ................................................................................ 261 2. Συλλογές .............................................................................. 263 3. Οδηγός ηλεκτρονικού προγράμματος «Horizon» .................. 265

4. Χρήση βιβλιοθήκης .............................................................. 266 5. Κανονισμός λειτουργίας ....................................................... 266

XI. Υπηρεσίες ΑΠΘ προς φοιτητές ................................................. 273 1. Υπηρεσία Υποστήριξης Φοιτητών Νομικής Σχολής Α.Π.Θ. . 273 2. Παρατηρητήριο της Ακαδημαϊκής Πορείας Φοιτητών που

ανήκουν σε Ευαίσθητες Κοινωνικές Ομάδες του ΑΠΘ ........ 273 3. Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής & Υγείας ......................... 274 4. Επιτροπή Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης .. 275

5. Επιτροπή Εθελοντισμού ........................................................ 276

XII. Τηλεφωνικός κατάλογος .......................................................... 277

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Η Νομική Σχολή του ΑΠΘ, διαμορφωμένη από το τρέχον

ακαδημαïκό έτος ως η μοναδική μονοτμηματική Σχολή του Πανεπιστημίου μας, αποτελεί ακαδημαïκή μονάδα με πλούσια ιστορία, που έχει συμβάλει σημαντικά στο νομικό πολιτισμό της νεώτερης Ελλάδας, περιλαμβάνοντας στο επιστημονικό της δυναμικό τόσο θεωρητικούς του Δικαίου όσο και δασκάλους με μεγάλη εμπειρία στην άσκηση νομικών επαγγελμάτων.

Αποστολή της Σχολής αποτελεί η παροχή στους φοιτητές μιας ολοκληρωμένης και σφαιρικής εκπαίδευσης στην επιστήμη του Δικαίου. Στόχο της, να καταστούν οι απόφοιτοί της σε βάθος γνώστες του περιεχομένου και των μεθόδων ερμηνείας και εφαρμογής των δικαιïκών κανόνων και αρχών, εμπνευσμένοι υπερασπιστές της δικαιοσύνης στον ιδιωτικό και στο δημόσιο βίο τους, συνειδητοί πολίτες, υπεύθυνοι επαγγελματίες και αδιάφθοροι διαχειριστές των δημοσίων πραγμάτων.

Η επιστήμη του Δικαίου, ως κοινωνική επιστήμη, δεν είναι αυστηρά περιχαρακωμένη και δεν υποκύπτει εύκολα στη λογική του «άσπρο ή μαύρο». Αντίθετα, λειτουργεί, συνήθως, αναζητώντας τη διαμόρφωση θέσεων στη βάση περισσοτέρων κριτηρίων και, συνακόλουθα, χαρακτηρίζεται από τη διαρκή ανάγκη για πραγματοποίηση εκτιμητικών σταθμίσεων. Σταθμίσεων που άλλοτε τείνουν στην εξισορρόπηση μεταξύ αντικρουόμενων ιδιωτικών συμφερόντων ή μεταξύ αυτών και του δημοσίου συμφέροντος, άλλοτε στην παράλληλη πραγμάτωση αλληλοσυγκρουόμενων ελευθεριών περισσοτέρων κοινωνών του δικαίου και άλλοτε στην αναζήτηση προβαδίσματος μεταξύ της ουσιαστικά δικαιότερης και της πρακτικά ασφαλέστερης λύσης. Βάση για τις σταθμίσεις αυτές –και ταυτόχρονα ύψιστη γνώση που μπορεί να κατακτήσει κάποιος με τις νομικές σπουδές– αποτελούν οι κρίσιμες κάθε φορά αξιολογικές εκτιμήσεις του

12

νομοθέτη, αυτές που δεσπόζουν στο «τέλος» (=σκοπό) κάθε δικαιïκού κανόνα και καθορίζουν τη ρυθμιστική του εμβέλεια.

Πρέπει να γίνει σαφές ότι η απόκτηση νομικής παιδείας, όπως και κάθε επιστημονικής γνώσης, ξεκινά από τη διδασκαλία και ολοκληρώνεται με την κατ’ ιδίαν μελέτη και τον εσωτερικό διάλογο που αναπτύσσει ο φοιτητής με τις ποικίλες επιστημονικές απόψεις που διατυπώνονται στο γνωστικό του αντικείμενο. Η παράδοση του μαθήματος στην αίθουσα διδασκαλίας είναι λειτουργία συλλογική, ενώ η μελέτη προσπάθεια ατομική, μοναχική σε μεγάλο βαθμό. Εξίσου αναγκαίες και οι δύο: Ο καθηγητής δεν μεταδίδει –δεν θα μπορούσε, άλλωστε, να το κάνει– πλήρεις γνώσεις στο μάθημα που διδάσκει. Προσφέρει μόνο τα αναγκαία «κλειδιά», για να μπορέσει ο φοιτητής μόνος του, μελετώντας ο ίδιος, να ανοίξει και να κατανοήσει τις αστείρευτες αποθήκες των γνώσεων που συγκροτούν το συγκεκριμένο κάθε φορά επιστημονικό πεδίο. Παρακολούθηση των παραδόσεων μόνο, χωρίς προσωπική μελέτη σε βάθος, είναι «κλειδί χωρίς θησαυρό». Αλλά και η μελέτη, μόνη της, χωρίς παρακολούθηση του μαθήματος στην αίθουσα διδασκαλίας, σπανίως θα αποδώσει καρπούς∙ ο πλούτος των γνώσεων θα είναι στα χέρια του φοιτητή, θα παραμένει όμως σε μεγάλο βαθμό ακατανόητος και δεν θα μπορεί να αξιοποιηθεί συνθετικά, υποβαθμίζοντας την όλη εκπαιδευτική προσπάθεια στο επίπεδο της αποστήθισης.

Στον Οδηγό Σπουδών που έχετε στα χέρια σας γίνεται προσπάθεια συνοπτικής παρουσίασης του εκπαιδευτικού προγράμματος της Σχολής, δηλαδή των μαθημάτων που διδάσκονται και των βασικών στοιχείων του περιεχομένου τους, μαζί με τα προτεινόμενα κάθε φορά εκπαιδευτικά βοηθήματα. Παράλληλα, προβάλλονται οι κύριες υποστηρικτικές δομές των σπουδών, όπως η ενιαία Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής, η αίθουσα Πολυμέσων και τα προγράμματα Erasmus/Sokrates. Τέλος, απογράφεται το ανθρώπινο δυναμικό της Σχολής, οι διδάσκοντες, το λοιπό επιστημονικό προσωπικό και το προσωπικό που στελεχώνει τις Γραμματείες, έτσι ώστε να γνωρίζει ο φοιτητής πού θα πρέπει κάθε φορά να απευθύνεται για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων του.

Κλείνω το σύντομο αυτό σημείωμα με μια προσωπική τοποθέτηση. Στη σημερινή κοινωνική και οικονομική στενωπό η αγωνία των νέων ανθρώπων για το μέλλον τους αποτελεί για τον δάσκαλο φορτίο ευθύνης βαρύ. Ευθύνης κυρίως για όσα, τόσα χρόνια, δεν είπε και δεν έκανε. Ταυτόχρονα αποτελεί και προτροπή, ύστατη, για όσα ακόμη και τώρα μπορούμε να κάνουμε μαζί. Και μπορούμε, πιστεύω βαθιά, να αποτινάξουμε τον εφησυχασμό της γενιάς μου, να δώσουμε πνοή στο παρόν και ελπίδα στο μέλλον των νέων ανθρώπων, όχι όμως μόνοι μας ούτε ο ένας απέναντι στον άλλον. Ας γίνει συνειδητό ότι η επιδίωξη «στεγανών» ατομικής ευημερίας δεν θεμελιώνεται στέρεα μέσα σε περιβάλλον γενικής δυστυχίας. Μόνον μαζί, αναζητώντας συνεργάτες και όχι αντιπάλους, αναζητώντας τα πολλά που μας ενώνουν και όχι τα λίγα που μας χωρίζουν, μπορούμε να ανοίξουμε νέους δρόμους για εμάς, για τη Σχολή μας και, εύχομαι, για την ταλαιπωρημένη μας χώρα. Δρόμους που περνούν αναγκαστικά μέσα από την επίγνωση ότι του καθενός ο λόγος μπορεί πραγματικά να έχει ψήγματα αλήθειας, έστω μικρά. Ας σκύψουμε πάνω στο λόγο του άλλου, ας τολμήσουμε να τον λάβουμε υπόψη μαζί με όσα άλλα θεωρεί ως τώρα ο καθένας μας αλάνθαστα, ας δώσουμε μια ευκαιρία στην ενότητα και στο συμφέρον μας ως μελών του κοινωνικού συνόλου.

Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2013

Ο Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής

Γεώργιος Δέλλιος

14

Το Π.Δ. της 7-8-1930 περί λειτουργίας του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης:

ΟΡΚΟΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΥ

ΤΟΥ ΠΤΥΧΙΟΥ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΞΙΩΘΕΝΤΕΣ ΟΡΚΟΝ ΟΜΝΥΟΜΕΝ ΠΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΗΤΟΡΟΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗΝ

ΚΑΘΟΜΟΛΟΓΟΥΜΕΝ ΤΗΝΔΕ. ΑΠΟ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ ΤΟΥ ΣΕΠΤΟΥ ΤΟΥΤΟΥ ΤΕΜΕΝΟΥΣ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΟΙ ΚΑΤ’ ΕΠΙΣΤΗΜΗΝ ΒΙΩΣΟΜΕΘΑ ΑΣΚΟΥΝΤΕΣ ΑΥΤΉΝ ΔΙΚΗΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΕΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ. ΟΥΤΩ ΧΡΗΣΙΜΟΥΣ ΗΜΑΣ ΑΥΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΤΗΣΟΜΕΝ ΠΡΟΣ ΑΠΑΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΔΕΟΜΕΝΟΥΣ ΤΗΣ ΗΜΕΤΕΡΑΣ ΑΡΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΝ ΠΑΣΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΕΙ ΠΡΟΣ ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΟΤΗΤΑ ΗΘΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΟΜΕΝ ΒΑΙΝΟΝΤΕΣ ΕΝ ΕΥΘΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΟΥ ΟΔΩ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑΝ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟΝ ΑΠΟΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΒΙΟΝ ΑΝΥΨΟΥΝΤΕΣ ΕΙΣ ΤΥΠΟΝ ΑΡΕΤΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΣΚΕΠΗΝ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ. ΤΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΝ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣΙ, ΕΙΗ ΗΜΙΝ ΣΥΝ ΤΗ ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΗΜΕΤΕΡΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΦΙΛΗΜΕΝΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ Ο ΘΕΟΣ ΕΝ ΤΩ ΒΙΩ ΒΟΗΘΟΣ.

16

ΚΑΘΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

ΕΠΕΙΔΗ Η ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΤΩΝ ΝΟΜΟΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ ΣΧΟΛΗ, ΤΗ

ΤΟΥ ΠΡΥΤΑΝΕΩΣ ΕΠΙΝΕΥΣΕΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΑΥΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΕΓΚΡΙΝΑΙ ΜΕ ΚΑΤΗΞΙΩΣΕΝ, ΑΥΤΗ ΤΕ ΚΑΙ ΤΗ ΠΡΥΤΑΝΕΙΑ, ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΙΣΤΙΝ ΔΙΔΩΜΙ ΤΗΝΔΕ:

ΠΕΡΙ ΜΕΝ ΤΗΝ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗΝ ΑΕΙ ΣΠΟΥΔΑΣΑΙ

ΚΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣΑΙ ΤΑΥΤΗΝ ΠΑΝΤΙ ΣΘΕΝΕΙ ΠΕΙΡΑΣΕΣΘΑΙ, ΕΝ ΔΕ ΤΑΙΣ ΔΙΚΑΙΣ, ΑΕΙ ΤΩ ΔΙΚΑΙΩ ΚΑΙ ΙΣΩ ΧΡΗΣΕΣΘΑΙ ΟΔΗΓΩ, ΜΗΤ’ ΕΥΝΟΙΑ, ΜΗΤ’ ΕΧΘΕΙ ΕΝ ΤΩ ΔΙΑΓΝΩΣΚΕΙΝ ΚΑΙ ΝΕΜΕΙΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟ. Ο Δ’ ΑΝ ΕΙΔΩ ΔΙΚΑΙΟΝ ΟΝ ΚΑΙ ΙΣΟΝ, ΤΟΥΘ’ ΑΠΛΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙΝ, ΑΕΙ ΧΡΗΜΑΤΙΕΙΝ ΤΟΙΣ ΠΥΝΘΑΝΟΜΕΝΟΙΣ. ΟΙΣ Δ’ ΑΝ ΕΜΑΥΤΟΝ ΠΑΡΑΣΧΩ ΣΥΝΗΓΟΡΟΝ, ΤΟΥΤΩΝ, ΚΑΝ ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΤΥΧΩΣΙΝ ΟΝΤΕΣ ΚΑΝ ΠΕΝΗΤΕΣ, ΣΠΟΥΔΗ ΙΣΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗ ΟΜΟΙΑ ΥΠΕΡΔΙΚΗΣΕΙΝ. ΤΟ ΔΕ ΣΥΝΟΛΟΝ, ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΩΝ, ΚΑΙ ΔΙΚΑΖΩΝ, ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΩΝ, ΚΑΙ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ Ή ΔΙΚΟΓΡΑΦΩΝ, ΚΑΙ ΠΑΝ ΠΟΙΩΝ, Ο,ΤΙ ΑΝ ΕΡΓΟΝ Η ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΟΥΣ ΕΣΠΟΥΔΑΚΟΤΩΝ, ΕΙΣ ΜΕΙΖΟΝΑ ΔΟΞΑΝ ΘΕΟΥ ΠΟΙΗΣΕΙΝ ΑΕΙ, ΕΙΣ ΚΡΑΤΑΙΩΣΙΝ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΩΣΥΝΗΣ, ΕΙΣ ΚΟΙΝΗΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΟΦΕΛΕΙΑΝ, ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΙΝ.

ΤΑΥΤΗΝ ΜΟΙ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΝ ΕΠΙΤΕΛΟΥΝΤΙ, ΕΙΗ Ο

ΘΕΟΣ ΑΡΩΓΟΣ ΕΝ ΤΩ ΒΙΩ.

Ι. ΙΣΤΟΡΙΚΑ

Η Alma Mater Thessalonicensis είναι το δεύτερο Πανεπιστήμιο που ίδρυσε το νεοελληνικό κράτος.

Αμέσως μετά την ευτυχή εθνική κατάληξη των βαλκανικών πολέμων, είδαν το φως της δημοσιότητας συγκεκριμένες προτάσεις, με τις οποίες υποδεικνυόταν η Θεσσαλονίκη, ως έδρα του νέου Πανεπιστημίου.

Ο γνωστός διεθνολόγος, Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Στρέϊτ, και ο διάσημος μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, Καθηγητής γερμανικών πανεπιστημίων, στον οποίον είχε ανατεθεί η οργάνωση του πολυτεχνείου του Μπρεσλάου και του Ιώνιου πανεπιστημίου της Σμύρνης, ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον, με προτάσεις και υπομνήματα, υπογράμμιζαν την εθνική ανάγκη ιδρύσεως Πανεπιστημίου στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας, που θα συντελούσε στην εξέλιξή της σε εθνικό και πολιτισμικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας.

Μετά το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, αποφάσισε να προτάξει την ίδρυση Πανεπιστημίου στην, απελευθερωθείσα τότε από τον ελληνικό στρατό, Σμύρνη. Όμως οι επώδυνες εθνικές ατυχίες στη Μικρά Ασία δεν επέτρεψαν τη λειτουργία του Πανεπιστημίου εκεί, παρόλη τη σοβαρή προσπάθεια που είχε εν τω μεταξύ καταβληθεί.

Η πολιτική απόφαση για την ίδρυση στη Θεσσαλονίκη του Πανεπιστημίου, ως διαδόχου κατά κάποιο τρόπο του άτυχου Πανεπιστημίου της Ιωνίας, καταγράφηκε στις προγραμματικές δηλώσεις της πρώτης κυβερνήσεως Αλέξανδρου Παπαναστασίου, προς τη Δ΄ συντακτική συνέλευση στις 24 Μαρτίου 1924: «. . . Ιδιαιτέρως δε θα φροντίσωμεν διά την εκπαιδευτικήν οργάνωσιν των βορείων του κράτους επαρχιών, ενισχύοντες παντοιοτρόπως το διδακτικόν προσωπικόν και ιδρύοντες τα κατάλληλα πρακτικά προπάντων σχολεία, έτι δε και δεύτερον

18

πανεπιστήμιον εν Θεσσαλονίκη περιλαμβάνον και τας πρακτικάς επιστήμας και μέλλον να λειτουργήση βαθμιαίως. Του πανεπιστημίου τούτου η καλή οργάνωσις και τας νέας χώρας θα ωφελήση και την επιστημονικήν παρ’ ημίν δράσιν θα προαγάγη συντελούσα εμμέσως εις την βελτίωσιν του εν Αθήναις Πανεπιστημίου».

Στη συνέχεια ακολούθησε, στις 5 Ιουνίου 1925, επί κυβερνήσεως Ανδρέα Μιχαλακόπουλου, η ψήφιση και η θέση σε ισχύ του ιδρυτικού νόμου 3341, που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. της 22 Ιουνίου 1925. Η ίδρυση του δεύτερου ελληνικού Πανεπιστημίου συνοδεύτηκε στα πρώτα στάδια όμως με αρκετές δυσκολίες, απότοκες της πολιτικής ρευστότητας της εποχής. Η ολοκλήρωση της οργάνωσής του, έλαβε χώρα, μερικά χρόνια αργότερα, με τη δημοσίευση του Οργανισμού του Πανεπιστημίου, με τον Α.Ν. 1895/1939. Με το άρθρ. 7 του Ν. 3108/1954 το Πανεπιστήμιό μας μετονομάστηκε τέλος, μετά από απόφαση του τότε Πρύτανη Μαρίνου Σιγάλα και απόφαση της Συγκλήτου, σε «Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης».

Μεταξύ των πέντε πρώτων Σχολών, που προβλέπονταν από το άρθρ. 3 του ιδρυτικού νόμου, περιλαμβάνονταν και η Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών με δύο Τμήματα, ένα Νομικής και ένα Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών που άρχισε πρώτο τη λειτουργία του από το πανεπιστημιακό έτος 1927-1928 (Π.Δ. της 19.11.1927).

Η στελέχωση της Σχολής με το απαραίτητο διδακτικό προσωπικό πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τη διαδικασία που προέβλεπε το άρθρ. 6 § 2 του Ν. 3341/1925. Έτσι συστάθηκε ειδική επιτροπή από τους Καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών Ανδρέα Ανδρεάδη, Κυριάκο Βαρβαρέσσο, Δημήτριο Παπούλια, Στυλιανό Σεφεριάδη και Κωνσταντίνο Σφυρή, που δεν μετείχε στις εργασίες λόγω ασθενείας, όπως και ο αναπληρωματικός του, που επέλεξε τους πέντε πρώτους τακτικούς Καθηγητές του Τμήματος Πολιτικών και Οικονομικών επιστημών: Περικλή Βιζουκίδη (που εξελέγη στη συνέχεια πρώτος Κοσμήτωρ), στη τακτική έδρα της εισαγωγής εις την επιστήμη του δικαίου και στοιχείων του αστικού δικαίου, Ξενοφώντα Ζολώτα, στη τακτική έδρα της πολιτικής οικονομίας, Ιωάννη Σπυρόπουλο, στη τακτική έδρα του δημοσίου διεθνούς δικαίου, Δημοσθένη Στεφανίδη, στη δεύτερη τακτική έδρα της πολιτικής οικονομίας, και Θρασύβουλο

Χαραλαμπίδη, στην τακτική έδρα του εμπορικού και ναυτικού δικαίου, και που στη συνέχεια διορίστηκαν με το Π.Δ. της 4ης Απριλίου 1928.

Το Τμήμα Νομικής ιδρύθηκε και λειτούργησε από το πανεπιστημιακό έτος 1930-1931 (Π.Δ. της 30.7.1930 Φ.Ε.Κ. Α, 273 της 7-8-1930), επί Κοσμητείας Δημοσθένη Στεφανίδη, μετά από πολλές αρχικές δυσκολίες και αμφιταλαντεύσεις, που προέρχονταν από την αντίληψη, σε κυβερνητικό και όχι μόνο επίπεδο, πως θα οξυνθεί το από τότε υπαρκτό πρόβλημα της πληθώρας δικηγόρων. Η έναρξη ειδικότερα του εμπλουτισμού του Νομικού Τμήματος με το απαραίτητο εξειδικευμένο διδακτικό προσωπικό, σηματοδοτήθηκε, ήδη πριν από την έναρξη της λειτουργίας του, με την ίδρυση έδρας αστικού δικαίου (Π.Δ. της 1ης Μαΐου 1929) και την επακολουθείσασα εκλογή, για το μάθημα αυτό, του πρώτου μάλιστα υφηγητή της, Αλέξανδρου Λιτζερόπουλου, στον οποίο και δόθηκε αμέσως εντολή διδασκαλίας του.

Στα νεώτερα χρόνια η οργάνωση των σπουδών στα δύο αρχικά

Τμήματα της Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστημών πραγματοποιήθηκε με την Υ.Α. 152907/30-11-1971. Με βάση αυτή την απόφαση έγινε η βασική κατανομή στα δύο Τμήματα των Τομέων επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας. Η Επιστήμη του Δικαίου και η Πολιτική Επιστήμη στο Τμήμα Νομικής (που απένεμε πτυχίο Νομικών Επιστημών ή Δημοσίου Δικαίου, ανάλογα με τον Κύκλο σπουδών) και Οικονομικής Επιστήμης στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών (που απένεμε το αντίστοιχο πτυχίο Οικονομικών Επιστημών).

Με βάση το Π.Δ. 203/3.9.1999 (ΦΕΚ Α 179 της 6.9.1999), ιδρύθηκε στη Σχολή και τρίτο Τμήμα, Πολιτικών Επιστημών, το οποίο άρχισε την λειτουργία του από το ακαδημαϊκό έτος 2000/2001.

Η νεώτερη οργάνωση της δομής και των σπουδών στo Τμήμα Νομικής έγινε κυρίως με τον Ν. 1262/1983 «Για τη δομή και λειτουργία των Α.Ε.Ι.», και τις στη συνέχεια τροποποιήσεις του. Ηδη ο νέος Ν.4009/2011 (ΦΕΚ Α 195) «Δομή, λειτουργία, διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων», όπως τροποποιήθηκε από τον Ν. 4076/2012 και άλλους νεώτερους, θέτει το Πανεπιστήμιο και φυσικά και τη Σχολή μας μπροστά σε νέες προκλήσεις.

20

Σημείο καμπής στη ιστορία των νομικών σπουδών στο πανεπιστήμιό

μας είναι η μετατροπή του Τμήματος Νομικής σε μονοτμηματική Σχολή Νομικής, σύμφωνα με το άρθρ. 3 παρ. Ι στοιχ. β του Π.Δ 98/5-6-2013 (ΦΕΚ Α 134) σε συνδ. προς το άρθρ. 7 του Ν. 4009/2011. Με το διάταγμα αυτό έκλεισε ο κύκλος που ξεκίνησε το 1930 με την ίδρυση του Νομικού Τμήματος. Ταυτόχρονα εκπληρώθηκε η ευχή που διατυπωσε στη Βουλή ο βουλευτής Σκεύος Ζερβός, από το βήμα του εισηγητή του νομοσχεδίου για την ίδρυση του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης: «… Η Νομική Σχολή, επίσης, νομίζω ότι δεν πρέπει να λείψει επ’ ουδενί λόγω…»

Η νέα Σχολή, σε ένδειξη τιμής και αναγνώρισης της μέχρι τώρα προσφοράς του Τμήματος Νομικής, διατήρησε με απόφαση της Συγκλήτου, τα διάσημα του Κοσμήτορα της παλαιάς Σχολής Ν.Ο.Π.Ε, το ερυθρό χρώμα της τηβένου και των λοιπών συμβόλων καθώς και την οκτάγωνη σφραγίδα με την προτομή του Αριστοτέλη στο κέντρο. Το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών, που ψηφίστηκε από τη Γενική Συνέλευση του Τμήματος στις συνεδριάσεις της με αριθμούς 14/21.6.1983, 91/30.5.1989 και 113/25.6.1991, υλοποίησε την ουσιαστική εφαρμογή του γνωστικού πεδίου του Τμήματός μας, διαμέσου των διδασκομένων εξαμηνιαίων μαθημάτων, με σκοπό την παροχή όλων εκείνων των αναγκαίων σήμερα γνώσεων, για τη λήψη του πτυχίου. Ηδη μετά τους νόμους 4009/2011 και 4076/2012 και ιδίως με την υπ αριθμ. 8/11-6-2013 της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος επήλθε σημαντικότατη τροποποίηση στον ισχύοντα Κανονισμό Σπουδών, που ισχύει από το ακαδημαικό έτος 2013-2014 για τους νέους εγγραφόμενους φοιτητές στη Σχολή, με την κατάργηση της διδασκαλίας των επαναληπτικών μαθημάτων, την εισαγωγή προαπαιτούμενων επιτυχών εξετάσεων σε βασικά μαθήματα προκειμένου να εξεταστούν στα κρίσιμα για την αποπεράτωση των σπουδών μαθήματα εμβάθυνσης καθώς και την αυτοδίκαιη απώλεια της φοιτητικής ιδιότητας σε ορισμένες κατηγορίες φοιτητών. Εξ ίσου σημαντικό για τη διαφάνεια και την ποιότητα της παρεχόμενης εκαπιδευσης είναι η πρόσκληση-προτροπή της Μονάδας Διασφάλισης Ποιότητας (ΜΟ.ΔΙ.Π), στηριγμένη στο άρθρ. 14

του Ν. 4009/2011, προς τους φοιτητές και της φοιτήτριες της Σχολής μας, να αξιολογούν τα μαθήματα και τους διδάσκοντες καθηγητές σε εξαμηνιαία βάση πριν από την έναρξη της εξεταστικής περιόδου. Η ίδρυση μεταπτυχιακού Τμήματος στη Νομική Σχολή είχε ως εμπνευστή τον καθηγητή της Πέτρο Βάλληνδα, και έλαβε χώρα με το Β.Δ. 520/21-8-1962, οπότε ως πρώτο ανάμεσα στις Νομικές Σχολές της Ελλάδας άρχισε, την αδιάκοπη μέχρι σήμερα, λειτουργία του.

Με την Υ.Α. Β1/ 809/15-11-1993, αρχικά εγκρίθηκε το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος Νομικής. Από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008 ισχύει αναμορφωμένο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3685/2008, της ΥΑ Β7/15236/ 2008 (ΦΕΚ 227/14.2.2008 τευχ. Β), Διόρθωση σφάλματος ΦΕΚ 388/7.3.2008 τευχ. Β και τον Εσωτερικό Κανονισμό Μεταπτυχιακών Σπουδών του ΑΠΘ. Η Σχολή σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 7 Ν. 4009/2011, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 3 άρθρου 1 Ν. 4076/2012 συντονίζει και οργανώνει τα προγράμματα μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών που υπάγονται σε αυτή. Επί του παρόντος, σύμφωνα με το άρθρ 80 παρ. 11 στοιχ. α΄ του Ν. 4009/2011, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρ. 34 παρ. 2 του Ν. 4115/2013, μέχρι την έκδοση των Οργανισμών των Ιδρυμάτων για τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών και την εκπόνηση των διδακτορικών διατριβών εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του Ν. 3685/2008, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

Α.Γ. ΚΟΥΤΣΟΥΡΑΔΗΣ

ΙΙ. ΑΠΟΧΩΡΗΣΑΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

Ελίζα Αλεξανδρίδου (ομότ. καθηγ.) Στέργιος Αλεξιάδης (ομότ. καθηγ.) Γεώργιος Αναστασιάδης (ομότ. καθηγ.) Βασίλειος Αντωνόπουλος (ομότ. καθηγ.) Κωνσταντίνος Βουγιούκας (ομότ. καθηγ.) Πελαγία Γέσιου-Φαλτσή (ομότ. καθηγ. Αντεπ. μέλος Ακαδημίας Αθηνών,

Επιτ. διδακτ. Ε.Κ.Π.Α) Ελένη Γκολογκίκα-Οικονόμου Αναστασία Γραμματικάκη-Αλεξίου (ομότ. καθηγ.) Βικτωρία Δούκα (ομότ. καθηγ.) Βασίλειος Ζησιάδης Μαριάνος Καράσης (ομότ. καθηγ. Αντεπ. μέλος Ακαδημίας Αθηνών) Αλίκη Κιάντου-Παμπούκη (ομότ. καθηγ.) Κωνσταντίνος Κεραμεύς (ομότ. καθηγ. Επιτ. διδακτ. πανεπιστημίων

Αμβούργου, Παρισίων ΙΙ, Λιέγης και Βιέννης) Βασίλειος Κιάντος Δήμητρα Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου (ομότ. καθηγ.) Σταματία Κορδή-Αντωνοπούλου Παναγιώτης Κορνηλάκης (ομότ. καθηγ.) Λάμπρος Κοτσίρης (ομότ. καθηγ. Αντεπ. μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

Επιτ. διδακτ. Ε.Κ.Π.Α) Ιωάννης Κουκιάδης (ομότ. καθηγ.) Εφη Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη (ομότ. καθηγ.) Χρήστος Κούσουλας (ομότ. καθηγ.)

24

Καλλιόπη Κούφα (ομότ. καθηγ.) Παναγιώτης Λαδάς (ομότ. καθηγ.) Αντώνης Μανιτάκης (ομότ. καθηγ.) Νικόλαος Μπάρμπας (ομότ. καθηγ.) Κωνσταντίνος Μπουραντάς Γεώργιος Νάκος (ομότ. καθηγ.) Κωνσταντίνος Παμπούκης (ομότ. καθηγ.) Λεωνίδας Παπαδόπουλος Θεοφανώ Παπαζήση (ομότ. καθηγ.) Ζωή Παπασιώπη-Πασιά (ομότ. καθηγ.) Ζήσης Παπαδημητρίου (ομότ. καθηγ.) Δημήτριος Παπαστερίου (ομότ. καθηγ.) Κωνσταντίνος Πολυζωίδης Βασίλειος Σκουρής (ομότ. καθηγ. Αντεπ. μέλος της Ακαδημίας Αθηνών) Δεσποινα-Ειρήνη Τσούρκα-Παπαστάθη Δήμος Τσούρκας Τηλέμαχος Φιλιππίδης (ομότ. καθηγ.) Νίκη Ψούνη (ομότ. καθηγ.)

ΙΙΙ. ΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΚΟΣΜΗΤΟΡΑΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Γεώργιος Δέλλιος, Καθηγητής

ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΚΟΣΜΗΤΕΙΑΣ Άγγελος Στεργίου, Καθηγητής

Ουρανία Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Καθηγήτρια Κωνσταντίνος Γώγος, Αναπληρωτής Καθηγητής

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Σύμφωνα με το άρθρο μόνο παρ 6 της υπ’ αριθμ 33320/25.7.2013 κανονιστικής απόφασης του Πρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας των μονοτμηματικών Σχολών του ΑΠΘ (ΦΕΚ Β΄ 1096/5.8.2013), με την οποία εξειδικεύεται η νομοθετική εξουσιοδότηση που περιλαμβάνεται στο άρθρο 9 παρ. 8 του Ν. 4009/2011, η Νομική Σχολή, ως μονοτμηματική, διοικείται από τη Γενική Συνέλευση της Σχολής, η οποία συγκροτείται και συνεδριάζει υπό δύο συνθέσεις: μία «μικρή», κατά τους ορισμούς του άρθρου 10 παρ. 5 ν. 4009/2011, η οποία ασκεί τις αρμοδιότητες που η κείμενη νομοθεσία απονέμει στη Συνέλευση Τμήματος, και μία «ολομελή», με τη σύνθεση του άρθρου 9 παρ. 10 Ν. 4009/2011, η οποία συνεδριάζει -πιο αραιά- για ζητήματα αρμοδιότητάς της.

Α. ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ (κατά το άρθρ. 10 παρ. 5 Ν. 4009/2011 - «μικρή σύνθεση»)

ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΠΟ 1.9.2014 ΕΩΣ 31.8.2015

ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Αρβανιτάκης Παρασκευάς Βασιλακάκης Ευάγγελος Δέλλιος Γεώργιος Ιντζεσίλογλου Νικόλαος Καζάκος Άρις

26

Κλαβανίδου Δέσποινα Κοτζάμπαση Αθηνά Κουτσουράδης Αχιλλέας Μαργαρίτης Λάμπρος Παρασκευόπουλος Νικόλαος Πίψου Λήδα Μαρία Σαχπεκίδου Ευγενία Σταμάτης Κωνσταντίνος Συμεωνίδου-Καστανίδου Ελισάβετ Τέλλης Νικόλαος Φινοκαλιώτης Κωνσταντίνος Φουντεδάκη Αικατερίνη Χατζηκωνσταντίνου Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου – Αγγελίδου Ουρανία Ψυχομάνης Σπυρίδων ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Γώγος Κωνσταντίνος Δεληγιάννη-Δημητράκου Χριστίνα Διαμαντόπουλος Γεώργιος Καμτσίδου Ιφιγένεια Ορφανουδάκης Σαράντης ΕΠΙΚΟΥΡΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Αρχιμανδρίτου Μαρία Γιοβαννόπουλος Ρήγας Ελευθεριάδης Νικόλαος Ιγγλεζάκης Ιωάννης Μαντζούφας Παναγιώτης Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος Σαρηγιαννίδης Μιλτιάδης ΛΕΚΤΟΡΕΣ Καϊδατζής Ακρίτας Καρακωστάνογλου Βενιαμίν Κουμάνης Σταμάτης Μπεχλιβάνης Αχιλλέας Παπαδρόσου – Αρχανιωτάκη Παρασκευή Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη Χατζηκώστας Κωνσταντίνος

Ε.Ε.ΔΙ.Π.Π. (1) Τακτικός Αναπληρωματικός Αποστολίδου Σοφία Γιαννίτσιου Ελένη ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣ (1) (δεν έχει οριστεί ακόμη) ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣ (1) (δεν έχει οριστεί ακόμη)

Β. ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ (κατά το άρθρ 9 παρ 10 του ν. 4009/2011- «ολομελής σύνθεση») ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΠΟ 1.9.2014 ΕΩΣ 31.8.2015

ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ 1. Απαλαγάκη Χαρίκλεια 2. Αρβανιτάκης Παρασκευάς 3. Αρχανιωτάκης Γεώργιος 4. Βασιλακάκης Ευάγγελος 5. Βενιζέλος Ευάγγελος (ΑΝΑΣΤΟΛΗ) 6. Δέλλιος Γεώργιος 7. Ζερδελής Δημήτριος 8. Ιντζεσίλογλου Νικόλαος 9. Καζάκος Αριστείδης 10. Καϊάφα–Γκμπάντι Μαρία 11. Καλφέλης Γρηγόριος 12. Καρύμπαλη–Τσίπτσιου Γιαννούλα 13. Κλαβανίδου Δέσποινα 14. Κοτζάμπαση Αθηνά 15. Κουτούπα Ευαγγελία 16. Κουτσουράδης Αχιλλέας 17. Μακρίδου Καλλιόπη 18. Μαργαρίτης Λάμπρος 19. Μπιτζιλέκης Νικόλαος 20. Νίκας Νικόλαος 21. Παϊσίδου Νικολέττα 22. Παπαδαμάκης Αδάμ 23. Παρασκευόπουλος Νικόλαος

28

24. Πίψου Λήδα–Μαρία 25. Ποδηματά Ευαγγελία 26. Πουλιάδης Αθανάσιος 27. Σαχπεκίδου Ευγενία 28. Στάγκος Πέτρος 29. Σταμάτης Κωνσταντίνος 30. Στεργίου Άγγελος 31. Στεφανίδης Ιωάννης 32. Συμεωνίδου-Καστανίδου Ελισάβετ 33. Τέλλης Νικόλαος 34. Φινοκαλιώτης Κωνσταντίνος 35. Φουντεδάκη Αικατερίνη 36. Χατζηκωνσταντίνου Κωνσταντίνος 37. Χατζηνικολάου–Αγγελίδου Ουρανία 38. Χρυσόγονος Κωνσταντίνος (ΑΝΑΣΤΟΛΗ) 39. Ψυχομάνης Σπυρίδων

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ 40. Βαλτούδης Αναστάσιος 41. Γκλαβίνης Παναγιώτης 42. Γώγος Κωνσταντίνος 43. Δεληγιάννη–Δημητράκου Χριστίνα 44. Διαμαντόπουλος Γεώργιος 45. Καμτσίδου Ιφιγένεια 46. Ορφανουδάκης Σαράντης 47. Παπαδοπούλου Τριανταφυλλιά (Λίνα) 48. Πιτσελά Αγγελική 49. Πρεβεδούρου Ευγενία 50. Συμεωνίδης Ιωάννης

ΕΠΙΚΟΥΡΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ 51. Αρχιμανδρίτου Μαρία 52. Γιοβανόπουλος Ρήγας 53. Γκιζάρη–Ξανθοπούλου Άννα 54. Ιγγλεζάκης Ιωάννης 55. Ελευθεριάδης Νικόλαος 56. Ζαχαριάδης Αθανάσιος 57. Κορνηλάκης Άγγελος 58. Κτενίδης Ιωσήφ 59. Κυριαζόπουλος Κυριάκος 60. Μαντζούφας Παναγιώτης

61. Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος 62. Παπαδάτου Δάφνη 63. Παπαδοπούλου Ανθούλα 64. Παπακυριάκου Θεόδωρος 65. Πικραμένος Μιχαήλ 66. Σαρηγιαννίδης Μιλτιάδης 67. Σοφιαλίδης Απόστολος 68. Τάκης Ανδρέας 69. Τζίβα Ευμορφία 70. Τζωρτζακάκη–Τζαρίδου Σοφία 71. Τσαούση Ασπασία 72. Φρέρης Αναστάσιος–Ιωάννης

ΛΕΚΤΟΡΕΣ 73. Βαλαβάνη–Πολατίδου Ελένη 74. Βλάχος Κωνσταντίνος 75. Δεσποτίδου Άννα 76. Ζερβογιάννη Ελένη 77. Καϊδατζής Ακρίτας 78. Καρακωστάνογλου Βενιαμίν 79. Κουμάνης Σταμάτης 80. Κούρτης Βασίλειος 81. Κώνστα Άννα-Μαρία 82. Λέντζης Δημοσθένης 83. Μαθιουδάκης Ιάκωβος 84. Μπεχλιβάνης Αχιλλέας 85. Νούσκαλης Γεώργιος 86. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη Παρασκευή 87. Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη 88. Σαββαΐδου Αικατερίνη (ΑΝΑΣΤΟΛΗ) 89. Σιδέρης Δημήτριος 90. Χατζηκώστας Κωνσταντίνος

Ε.Ε.ΔΙ.Π.Π. (1) Τακτικός Αναπληρωματικός Αποστολίδου Σοφία Γιαννίτσιου Ελένη

30

ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

1. Επιτροπή Οργάνωσης και Προγραμματισμού 2. Επιτροπή Οικονομικών 3. Επιτροπή Προσωπικού 4. Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών 5. Επιτροπή Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών 6. Επιτροπή Επιστημονικών – Ερευνητικών 7. Επιτροπή Βιβλιοθήκης 8. Επιτροπή Κτιρίου 9. Επιτροπή Αξιολογήσεων, Ενημερώσεων και Προβολής Έργου 10. Επιτροπή Συντομισμού Έργων και Δραστηριοτήτων

IV. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Α. ΤΟΜΕΑΣ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Καθηγητές και Λέκτορες του Τομέα Λήδα-Μαρία Πίψου, Καθηγήτρια, Διευθύντρια Χαρίκλεια Απαλαγάκη, Καθηγήτρια Παρασκευάς Αρβανιτάκης, Καθηγητής Γεώργιος Αρχανιωτάκης, Καθηγητής Γεώργιος Δέλλιος, Καθηγητής Δημήτριος Ζερδελής, Καθηγητής Αριστείδης Καζάκος, Καθηγητής Αθανάσιος Καΐσης, Καθηγητής (μέχρι 31.8.2014) Γιαννούλα Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Καθηγήτρια Δέσποινα Κλαβανίδου, Καθηγήτρια Αθηνά Κοτζάμπαση, Καθηγήτρια Αχιλλέας Κουτσουράδης, Καθηγητής Καλλιόπη Μακρίδου, Καθηγήτρια Νικόλαος Νίκας, Καθηγητής Νικολέτα Παϊσίδου, Καθηγήτρια Ευαγγελία Ποδηματά, Καθηγήτρια Αθανάσιος Πουλιάδης, Καθηγητής Άγγελος Στεργίου, Καθηγητής Αικατερίνη Φουντεδάκη, Καθηγήτρια Αναστάσιος Βαλτούδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Γεώργιος Διαμαντόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Αγγελος Κορνηλάκης, Επίκουρος Καθηγητής Απόστολος Σοφιαλίδης, Επίκουρος Καθηγητής

32

Ελένη Βαλαβάνη-Πολατίδου, Λέκτορας Ελένη Ζερβογιάννη, Λέκτορας Σταμάτης Κουμάνης, Λέκτορας Δημήτριος Σιδέρης, Λέκτορας Τιμολέων Κοσμίδης, Λέκτορας (υπό διορισμό) Απόστολος Τασίκας, Λέκτορας (υπό διορισμό) Επιστημονικοί συνεργάτες Μαρία Βοζίκη-Κοσματοπούλου Ευφροσύνη Γκουτζιαμάνη Διοικητικό Προσωπικό Κυριακή Πάτκου

Β. ΤΟΜΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

Καθηγητές και Λέκτορες του Τομέα Ιφιγένεια Καμτσίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Διευθύντρια Ευάγγελος Βενιζέλος, Καθηγητής (αναστολή) Ευαγγελία Κουτούπα, Καθηγήτρια Κωνσταντίνος Φινοκαλιώτης, Καθηγητής Κωνσταντίνος Χρυσόγονος, Καθηγητής (αναστολή) Κων/νος Γώγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Σαράντης Ορφανουδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τριανταφυλλιά (Λίνα) Παπαδοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ευγενία Πρεβεδούρου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιωάννης Συμεωνίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παναγιώτης Μαντζούφας, Επίκουρος Καθηγητής Μιχάλης Πικραμένος, Επίκουρος Καθηγητής Πάρις Γέρος, Επίκουρος Καθηγητής (υπό διορισμό) Ακρίτας Καϊδατζής, Λέκτορας Ιάκωβος Μαθιουδάκης, Λέκτορας

Αικατερίνη Σαββαΐδου, Λέκτορας Διοικητικό προσωπικό Ελένη Τοπαλίδου

Γ. ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Καθηγητές και Λέκτορες του Τομέα Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου, Καθηγητής, Διευθυντής Ευάγγελος Βασιλακάκης, Καθηγητής Ευγενία Σαχπεκίδου, Καθηγήτρια Πέτρος Στάγκος, Καθηγητής Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής

Παναγιώτης Γκλαβίνης, Αναπληρωτής Καθηγητής Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

Άννα Γκιζάρη-Ξανθοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ιωσήφ Κτενίδης, Επίκουρος Καθηγητής Μιλτιάδης Σαρηγιαννίδης, Επίκουρος Καθηγητής

Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, Λέκτορας Βασίλης Κούρτης, Λέκτορας Άννα-Μαρία Κώνστα, Λέκτορας Δημοσθένης Λέντζης, Λέκτορας Διοικητικό προσωπικό Αλεξία Παπάζη

Δ. ΤΟΜΕΑΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Καθηγητές και Λέκτορες του Τομέα Νικόλαος Τέλλης, Καθηγητής, Διευθυντής

Ουρανία Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Καθηγήτρια Σπυρίδων Ψυχομάνης, Καθηγητής, Ρήγας Γιοβαννόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής

34

Νικόλαος Ελευθεριάδης, Επίκουρος Καθηγητής Ανθούλα Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ευμορφία Τζίβα, Επίκουρη Καθηγήτρια Αναστάσιος-Ιωάννης Φρέρης, Επίκουρος Καθηγητής

Άννα Δεσποτίδου, Λέκτορας Αχιλλέας Μπεχλιβάνης, Λέκτορας Παρασκευή Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, Λέκτορας Γεώργιος Ψαρουδάκης, Λέκτορας (υπό διορισμό)

Επιστημονικοί συνεργάτες Ιωάννα Λεμπέση-Ανδρέου

Διοικητικό προσωπικό Καραλή Χρυσούλα Ε. ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Καθηγητές και Λέκτορες του Τομέα Νικόλαος Ιντζεσίλογλου, Καθηγητής, Διευθυντής Κώστας Σταμάτης, Καθηγητής

Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Ιωάννης Ιγγλεζάκης, Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Επίκουρος Καθηγητής Δάφνη Παπαδάτου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ανδρέας Τάκης, Επίκουρος Καθηγητής Σοφία Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ασπασία Τσαούση, Επίκουρη Καθηγήτρια

Κωνσταντίνος Βλάχος, Λέκτορας Καλλιόπη Παπακωνσταντίνου, Λέκτορας Διοικητικό προσωπικό Αλεξία Παπάζη

ΣΤ. ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Καθηγητές και Λέκτορες του Τομέα

Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου, Καθηγήτρια, Διευθύντρια

Μαρία Καϊάφα-Γκμπάντι, Καθηγήτρια Γρηγόριος Καλφέλης, Καθηγητής Λάμπρος Μαργαρίτης, Καθηγητής Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Καθηγητής Αδάμ Παπαδαμάκης, Καθηγητής Νικόλαος Παρασκευόπουλος, Καθηγητής

Αγγελική Πιτσελά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

Μαρία Αρχιμανδρίτου, Επίκουρη Καθηγήτρια Αθανάσιος Ζαχαριάδης, Επίκουρος Καθηγητής Θεόδωρος Παπακυριάκου, Επίκουρος Καθηγητής

Γεώργιος Νούσκαλης, Λέκτορας Κωνσταντίνος Χατζηκώστας, Λέκτορας Επιστημονικοί συνεργάτες Ιωάννης Σκορδαλός Χριστίνα Τσιτσικλή

Μέλη Ε.Ε.ΔΙ.Π Νικόλαος Γαβαλάς Ζ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΟΣΜΗΤΕΙΑΣ

Ελένη Κωστοπούλου Αλέξιος Σιδηρόπουλος Η. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Γραμματέας: Άλκηστις Φερμάνη, Δήμητρα Μάνου, Ανδρέας Μάττας, Πηνελόπη Μπαξεβάνη, Ελένη Νένδου,

36

Δέσποινα Ντόγκαρη, Δημήτριος Τουρνάς, Δημήτριος Τεκτονίδης.

Θ. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Γιαννίτσιου Ελένη (Υπεύθυνη Βιβλιοθήκης, Τομέας Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου)

Αποστολίδου Σοφία (Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών),

Γαρέζου Μαριέττα (Τομέας Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης) Γκουτζιαμάνη Αγνή (Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας

του Δικαίου) Καρατζουλίδου Κυριακή(Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και

Εργατικού Δικαίου) Φώτη Σοφία (Υποτομέας Αστικού Δικαίου) Ψαράκη Καλλιόπη (Τομέας Διεθνών Σπουδών) Παπαδημητρίου Αθηνά (Υποδοχή βιβλιοθήκης) Μπλιάικος Κωνσταντίνος (κλητήρας)

Ι. ΓΡΑΦΕΙΟ ERASMUS

Σαμαρίδου Ευθυμία, Διοικητικός υπάλληλος ΙΑ. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΚΟΜΒΟΣ (από κοινού με τη Σχολή Ο.Π.Ε.)

Αναστασία Πεχλιβανίδου, Διοικητικός υπάλληλος

ΙΒ. ΑΙΘΟΥΣΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ

Η Αίθουσα Πολυμέσων της Νομικής Σχολής ΑΠΘ βρίσκεται στον 4ο όροφο του κτιρίου της Σχολής. Δημιουργήθηκε το 1998 χάρη στα κονδύλια του ΕΠΕΑΕΚ και έκτοτε εκσυγχρονίστηκε τρεις φορές. Υποδέχεται καθημερινά (από τις 09:00 έως τις 16:00) μεγάλο αριθμό φοιτητών και φοιτητριών, που μπορούν να δουλέψουν στις 20 θέσεις πλήρως εξοπλισμένων Η/Υ που διαθέτει, όλες με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Είναι προσβάσιμη σε όλους τους φοιτητές της Νομικής Σχολής, περιλαμβανομένων των φοιτητών Erasmus, που την χρησιμοποιούν με αυξημένη συχνότητα τα τελευταία χρόνια, επειδή δεν

διαθέτουν δικό τους Η/Υ. Τις απογευματινές και βραδυνές ώρες, η αίθουσα λειτουργεί για την παράδοση μαθημάτων μεταπτυχιακού κυρίως επιπέδου, στα οποία η διδασκαλία γίνεται με τη χρήση πολυμέσων. Εξάλλου, η αίθουσα χρησιμοποιείται και για τη διεξαγωγή σεμιναρίων, προγραμμάτων κατάρτισης και την εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων από ερευνητικές ομάδες της Νομικής Σχολής.

Επόπτης αίθουσας: Παναγιώτης Γκλαβίνης, Αναπλ. Καθηγητής

V. ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

Οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης της διδασκαλίας των μαθημάτων, των εξετάσεων, και της υποβολής δηλώσεων προτίμησης μαθημάτων, για το χειμερινό και το εαρινό εξάμηνο του Παν/κού έτους 2014–2015, έχουν ως ακολούθως:

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΝΑΡΞΗ 1-9-2014 - ΛΗΞΗ 15-2-2015 Διδασκαλία: Από 1-10-2014 μέχρι 11-1-2015 Εξετάσεις: Από 19-1-2015 μέχρι 14-2-2015 Υποβολή δηλώσεων μαθημάτων-συγγραμμάτων: Θα υπάρξει σχετική ανακοίνωση

ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΝΑΡΞΗ 16-2-2015 - ΛΗΞΗ 30-6-2015 Διδασκαλία: Από 16-2-2015 μέχρι 31-5-2015 Εξετάσεις: Από 1-6-2015 μέχρι 30-6-2015 Υποβολή δηλώσεων μαθημάτων-συγγραμμάτων: Θα υπάρξει σχετική ανακοίνωση

Εξετάσεις περιόδου Σεπτεμβρίου 2015

Από 1-9-2015 μέχρι 30-9-2015

40

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ-ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ΠΡΟΣ

ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΡΙΕΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

Εκ μέρους της Μονάδας Αξιολόγησης Ποιότητας του Αριστοτελείου

Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΜΟ.ΔΙ.Π), στο πλαίσιο της

αξιολόγησης της ποιότητας της παρεχόμενης τριτοβάθμιας

εκπαιδευσης, κατά το αρθρ. 14 του Ν. 4009/2011, επισημαίνεται στις

φοιτήτριες και στους φοιτητές της Σχολής το δικαίωμα και η

υποχρεωσή τους, σε εξαμηνιαία βάση και πριν από την έναρξη της

εξεταστικής περιόδου, να αξιολογούν τα διδασκόμενα σε αυτούς

μαθήματα και τους διδάσκοντες καθηγητές και λέκτορες, προς τον

σκοπό της βελτίωσης των σπουδών.

Πληροφορίες μπορούν να αντληθούν από την ιστοσελίδα της

ΜΟ.ΔΙ.Π (http://qa.auth.gr) και της Σχολής (http://www.law.auth.gr)

1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

[Αφορά τους φοιτητές που γράφτηκαν το παν/κό έτος 1993-94 στο Α΄ και Β΄ εξάμηνο, το παν/κό έτος 1994-95 στο Α΄, Β΄, Γ΄ και Δ΄ εξάμηνο, το παν/κό έτος 1995-96 στα έξι πρώτα, και το παν/κό έτος 1996-97 και εφεξής σ’ όλα τα εξάμηνα (από το Α΄ εξάμηνο ως το Η΄ εξάμηνο)].

Α) ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (ώρες 123, ECTS 182)∗ Ώρες ECTS 1) Υ 002 Ενοχικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ........................ 5 ...... 8 2) Υ 003 Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ........................ 4 ...... 6 3) Υ 004 Εμπράγματο Δίκαιο ......................................... 4 ...... 6 4) Υ 005 Οικογενειακό Δίκαιο ...................................... 4 ...... 6 5) Υ 006 Κληρονομικό Δίκαιο ....................................... 4 ...... 6 6) Υ 008 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδικα μέσα -

αναγκαστική εκτέλεση) ................................... 5 ...... 8 7) Υ 009 Εργατικό Δίκαιο .............................................. 4 ...... 6 8) Υ 011 Δίκαιο Εμπορικών Εταιρειών .......................... 5 ...... 8 9) Υ 013 Συνταγματικό Δίκαιο ...................................... 5 ...... 8 10) Υ 014 Συνταγματικές Ελευθερίες ............................. 3 ...... 4 11) Υ 018 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) .... 4 ...... 6 12) Υ 019 Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ..... 4 ...... 6 13) Υ 021 Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο ............................. 6 ...... 9 14) Υ 022 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο I (γενικό μέρος) ....... 4 ...... 6 15) Υ 025 Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ..... 4 ...... 6 16) Υ 028 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό

Δίκαιο .............................................................. 3 ...... 4 17) Υ 029 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο

Συνταγματικό και το Διοικητικό Δίκαιο ........ 3 ...... 4 18) Υ 030 Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό

Δίκαιο και στην Ποινική Δικονομία ................ 3 ...... 4

∗ Με την απόφαση της Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ αριθμ. 291/24-06-2008

προσαρμόστηκαν οι παλαιές διδακτικές μονάδες σε νέες, πιστωτικές μονάδες, που αντιστοιχούν στο σύστημα μεταφοράς και συσσώρευσης πιστωτικών μονάδων (ECTS) του άρθρου 14 του Ν. 3374 (ΦΕΚ Α 189/02.08.2005), σε συνδυασμό με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. Φ5/89656/Β3 (ΦΕΚ Β 1466 13.8.2007).

42

19) Υ 031 Πτωχευτικό Δίκαιο ......................................... 2 ...... 4 20) Υ 032 Δίκαιο της Δικαιοπραξίας ............................... 3 ...... 4 21) Υ 033 Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης .................... 3 ...... 4 22) ΥΒ 01 Γενικές Αρχές του Αστικού Δικαίου .............. 3 ...... 4 23) ΥΒ 17 Φορολογικό Δίκαιο (γενικό - ειδικό) .............. 3 ...... 4 24) ΥΒ 23 Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο .................................. 3 ...... 4 25) Υ 007 Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος -

απόδειξη) ........................................................ 6 ...... 9 26) ΥΓ 011 Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Εμπορικό - Δίκαιο

Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας) .............................. 3 ...... 4 27) Υ 012 Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγρα-

φα - Ασφαλιστικό) .......................................... 3 ...... 4 28) Υ 015 Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ................... 4 ...... 6 29) ΥB 16 Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ....................... 5 ...... 8 30) Υ 020 Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία

Σωφρονιστικού Δικαίου .................................. 3 ...... 4 31) ΥΓ 024 Δίκαιο Ανταγωνισμού και Προστασία

Καταναλωτή στα πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου ........................................................... 2 ...... 4

32) ΥΓ 025 Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δίκαιο εν γένει ................................................ 3 ...... 4

33) ΥΓ 026 Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δικονομικό Δίκαιο εν γένει ............................ 3 ...... 4

Σύνολο μαθημάτων ................................................................... 33 Σύνολο ωρών ................................................................... 123 Σύνολο ECTS ................................................................... 182

Β) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ώρες 28, ECTS 38)

Ο φοιτητής υποχρεούται να επιλέξει ένα μάθημα από κάθε ενότητα

α. Ενότητα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Ώρες ECTS

1) ΕΕ 51 Πολιτική Επιστήμη ......................................... 3 ...... 4 2) ΕΕ 52 Πολιτειολογία ................................................ 3 ...... 4 3) ΕΕ 53 Νεώτερη Ελληνική Πολιτική και

Συνταγματική Ιστορία (1821-1940) .............. 3 ...... 4

β. Ενότητα Οικονομικής Επιστήμης - Κοινωνιολογίας Ώρες ECTS

1) ΕΕ 71 Γενική Κοινωνιολογία .................................... 3 ...... 4 2) ΕΕ 72 Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης ................... 3 ...... 4 3) ΕΕΓ 73 Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής ..................... 3 ...... 4 γ. Ενότητα Ιστορίας του Δικαίου και Εκκλησιαστικού Δικαίου

Ώρες ECTS 1) ΕΕ 41 Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου ........................ 3 ...... 4 2) ΕΕ 42 Εκκλησιαστικό Δίκαιο .................................... 3 ...... 4

δ. Ενότητα Εμπορικού Δικαίου Ώρες ECTS

1) ΕΕΓ 20 Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου ..................... 3 ...... 4 2) ΕΕΓ 21 Ναυτικό Δίκαιο ............................................... 3 ...... 4 3) ΕΕΓ 24 Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας ................... 3 ...... 4

ε. Ενότητα Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου Ώρες ECTS

1) ΕΕ 43 Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου ..... 3 ...... 4 2) ΕΕ 44 Κοινωνιολογία του Δικαίου ............................ 3 ...... 4

στ. Ενότητα Ποινικού Δικαίου Ώρες ECTS

1) ΕΕ 22 Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο ............................ 3 ...... 4 2) ΕΕΓ 25 Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου ................. 3 ...... 4 3) ΕΕΓ 26 Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι .................................. 3 ...... 4

ζ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών Ώρες ECTS

1) ΕΕ 32 Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο ............................. 3 ...... 4 2) ΕΕ 33 Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο .................... 3 ...... 4 3) ΕΕ 34 Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ (ειδικό μέρος) ...... 3 ...... 4 4) ΕΕ 35 Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής

΄Ενωσης ........................................................... 3 ...... 4

44

η. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου Ώρες ECTS

1) ΕΕ 61 Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο Παιδείας ........... 3 ...... 4 2) ΕΕ 62 Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και

Πολεοδομίας ................................................... 3 ...... 4 3) ΕΕΓ 63 Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο ...................... 3 ...... 4 θ. Ενότητα Εργατικού και Κοινωνικού Δικαίου

Ώρες ECTS 1) ΕΕ 11 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας:

Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Συλλογικές Διαφορές ......................................................... 4 ...... 6

2) ΕΕ 12 Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Δίκαιο της Εκμετάλλευσης ............................................... 4 ...... 6

Γ) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ώρες 15, ECTS 20) Ο φοιτητής οφείλει να επιλέξει συνολικά πέντε μαθήματα της

αρεσκείας του από τις ακόλουθες έξι (6) ενότητες μαθημάτων (μπορούν να είναι και τα πέντε από την ίδια ενότητα ή από διαφορετικές).

α. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου Ώρες ECTS

1) ΓΕΕ 01 Τα Θεμέλια του Αστικού Δικαίου .................. 3 ...... 4 2) ΓΕΕ 02 Αστική προστασία του καταναλωτή .............. 3 ...... 4 3) ΓΕΕ 03 Οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία .................... 3 ...... 4 4) ΓΕΕ 05 Νέες συμβατικές μορφές των σύγχρονων συν-

αλλαγών ......................................................... 3 ...... 4 5) ΓΕΕ 06 Προστασία μισθώσεων ................................... 3 ...... 4 6) ΓΕΕ 07 Ειδικά Μαθήματα Αστικής Ευθύνης ............. 3 ...... 4 7) ΓΕA 9 Διεθνές Δικονομικό Δίκαιο ............................. 3 ...... 4 8) ΓΕΕ 11 Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων .................. 3 ...... 4 9) ΓΕΕ 15 Στοιχεία Ιδιωτικού Δικαίου του Τουρισμού ... 3 ...... 4 10) ΓΕΕ 18 Ασφαλιστικά μέτρα ........................................ 3 ...... 4 11) ΓΕΕ 20 Ειδικές διαδικασίες - Διαιτησία ...................... 3 ...... 4 12) ΓΕΕ 19 Εκούσια δικαιοδοσία ...................................... 3 ...... 4 13) ΓΕΕ 21 Εξασφάλιση απαιτήσεων ................................ 3 ...... 4

14) ΓΕΕ 22 Δίκαιο του Κτηματολογίου ............................. 3 ...... 4 15) ΓΕΕ 23 Σύγχρονα Θέματα Εργατικού Δικαίου ............ 3 ...... 4

β. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης Ώρες ECTS

1) ΓΕΒ 9 Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων ..................... 3 ...... 4 2) ΓΕΒ 02 Δίκαιο Δημόσιας Τάξης ................................. 3 ...... 4 3) ΓΕΒ 2 Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και

Συνταγματική Ιστορία (1940-1986) ................ 3 ...... 4 4) ΓΕΒ 4 Πολιτική Κοινωνιολογία ................................. 3 ...... 4 5) ΓΕΒ 5 Ιστορία Ευρωπαϊκών Πολιτικών Θεσμών ....... 3 ...... 4 6) ΓΕΒ 6 Διοικητική Επιστήμη ....................................... 3 ...... 4 7) ΓΕΒ 7 Δημοσιονομικό Δίκαιο .................................... 3 ...... 4 8) ΓΕΒ 8 Εκλογικό και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο ........... 3 ...... 4 9) ΓΕΒ 3 Ειδικά Θέματα Φορολογικού Δικαίου ............. 3 ...... 4 10) ΓΕΒ 10 Δίκαιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ή

Επικοινωνίας ................................................... 3 ...... 4 11) ΓΕΒ 11 Σύγχρονα Θέματα (Συγκριτικού)

Συνταγματικού Δικαίου Ανθρώπινα Δικαιώματα ..................................................... 3 ...... 4

12) ΓΕΒ 13 Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο (J. Monnet) . 3 ...... 4 13) ΓΕΕ 24 European Constitutional Law(έδρα J. Monnet) 3 ...... 4 14) ΓΕΕ 29 European Human Rights Law (έδρα J. Monnet 3 ........ 4 15) ΓΕ 506 Δίκαιο, Φύλο, Ισότητα ..................................... 3 ........ 4 16) ΓΕΕ 28 Droit Constitutionnel Approfondi- Le

contentieux constitutionnel ............................... 3 ........ 4

γ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών Ώρες ECTS

1) ΓΕΕ 6 Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο ..... 3 ...... 4 2) ΓΕΓ 6 Κυπριακό Δίκαιο ............................................. 3 ...... 4 3) ΓΕΔ 1 Διεθνείς Σχέσεις .............................................. 3 ...... 4 4) ΓΕΔ 2 Διπλωματική Ιστορία ...................................... 3 ...... 4 5) ΓΕΔ 05 Δίκαιο Διεθνών Συναλλαγών .......................... 3 ...... 4 6) ΓΕΔ 6 Ειδικά Μαθήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου 3 ...... 4 7) ΓΕΔ 7 Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών .................. 3 ...... 4

46

8) ΓΕΔ 5 Σύγχρονα Διεθνή Θέματα και Ελληνική Εξωτερική Πολιτική ........................................ 3 ...... 4

9) ΓΕΔ 3 Διεθνείς Θεσμοί .............................................. 3 ...... 4 10) ΓΕΔ 10 Διεθνείς Σχέσεις με ιδιαίτερη έμφαση στις

Ευρωπαϊκές Σχέσεις ........................................ 3 ...... 4 11) ΓΕ 500 Η Προστασία των Δικαιωμάτων του

Ανθρώπου στην Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη (Έδρα Jean Monnet) ........................................ 3 ...... 4

12) ΓΕΕ 25 International Trade Law (GATT/WTO LAW) 3 ...... 4

δ. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου Ώρες ECTS

1) ΓΕΓ 01 Δίκαιο Χερσαίας Μεταφοράς ......................... 3 ...... 4 2) ΓΕΓ 02 Δίκαιο Αεροπορικής Μεταφοράς .................... 3 ...... 4 3) ΓΕΔ 8 Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο (πρόγραμμα

Jean Monnet) ................................................... 3 ...... 4 4) ΓΕΓ 7 Τραπεζικό Δίκαιο ............................................ 3 ...... 4 5) ΓΕΓ 5 Δίκαιο Διεθνούς Εμπορίου .............................. 3 ...... 4 6) ΓΕΓ 3 Ειδικοί θεσμοί Ναυτικού Δικαίου ................... 3 ...... 4 7) ΓΕΓ 4 Λογιστική Εμπορικών Εταιριών ..................... 3 ...... 4 8) ΓΕ 503 Χρηματιστηριακό Δίκαιο ................................ 3 ...... 4 9) ΓΕΓ 23 Δίκαιο Κρατικού Παρεμβατισμού .................. 3 ...... 4 10) ΓΕ 507 Δίκαιο των Συνεταιρισμών .............................. 3 ...... 4 11) ΓΕΓ 28 Δίκαιο Αθλητικών Ανωνύμων Εταιριών ........ 3 ...... 4

ε. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου Ώρες ECTS

1) ΓΕΖ 1 Ιστορία και Εισηγήσεις του Ελληνικού Δικαίου 3 ...... 4 2) ΓΕΖ 02 Ιστορία των Θεσμών ....................................... 3 ...... 4 3) ΓΕΖ 03 Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο ................. 3 ...... 4 4) ΓΕΖ 4 Ηλεκτρονική Επεξεργασία του Δικαίου

(Δίκαιο και Πληροφορική) .............................. 3 ...... 4 5) ΓΕΖ 06 Θεσμοί Αγίου Όρους ...................................... 3 ...... 4 6) ΓΕ 505 Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου και των

Θεσμών ............................................................ 3 ...... 4

στ. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών Ώρες ECTS

1) ΓΕΑ 10 Σωφρονιστική .................................................. 3 ...... 4 2) ΓΕΑ 11 Εγκληματολογία .............................................. 3 ...... 4 3) ΓΕΑ 4 Ποινική Δικονομία - Ειδικές Διαδικασίες ....... 3 ...... 4 4) ΓΕΕ 26 Δικαστική Ψυχολογία-Ανακριτική ................... 3 ...... 4 5) ΓΕΕ 27 Νομοθεσία για τα ναρκωτικά .......................... 3 ...... 4 6) ΓΕΑ 12 Δίκαιο των Ανήλικων ...................................... 3 ...... 4 7) ΓΕΑ 8 Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο ........................... 3 ...... 4 ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

Όλα τα μαθήματα ειδικής επιλογής προτείνονται και ως μαθήματα γενικής επιλογής. Ο φοιτητής που θα τα επιλέξει ως γενικής επιλογής δεν δικαιούται να τα επιλέξει ως ειδικής επιλογής και αντίστροφα.

Δ) ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΩΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

α. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου ώρες ECTS

1) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Συλλογικές Διαφορές .......................................... 3 ...... 4 2) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες, Δίκαιο της Εκμετάλλευσης ................................. 3 ...... 4

β. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ώρες ECTS

1) Νεώτερη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία της Ελλάδας (1821-1940) .......................................... 3 ...... 4 2) Πολιτική Επιστήμη ................................................................. 3 ...... 4 3) Πολιτειολογία ......................................................................... 3 ...... 4 4) Γενική Κοινωνιολογία ............................................................ 3 ...... 4 5) Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης ........................................... 3 ...... 4 6) Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής ............................................ 3 ...... 4 7) Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο της Παιδείας ............................ 3 ...... 4 8) Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και Πολεοδομίας ......... 3 ...... 4 9) Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο ............................................... 3 ...... 4

48

γ. Ενότητα Διεθνών Νομικών Σπουδών ώρες ECTS

1) Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης ........... 3 ...... 4 2) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ - (Ειδικό μέρος) .......................... 3 ...... 4 3) Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο ................................................... 3 ...... 4 4) Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο .......................................... 3 ...... 4

δ. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου ώρες ECTS

1) Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου ............................................ 3 ...... 4 2) Ναυτικό Δίκαιο ...................................................................... 3 ...... 4 3) Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας ........................................... 3 ...... 4

ε. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ώρες ECTS

1) Εκκλησιαστικό Δίκαιο ........................................................... 3 ...... 4 2) Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου ............................................... 3 ...... 4 3) Κοινωνιολογία του Δικαίου ................................................... 3 ...... 4 4) Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου ............................. 3 ...... 4

στ. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών ώρες ECTS

1) Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο ................................................... 3 ...... 4 2) Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου ........................................ 3 ...... 4 3) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι .......................................................... 3 ...... 4

Ε) ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ώρες ECTS

- Ξένη γλώσσα ......................................................................... 3 ........2 - Πρακτική άσκηση φοιτητών Νομικής ΑΠΘ ............................ .......4

2. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Α΄ εξάμηνο ώρες ECTS

1) Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου ............................................ 3 ...... 4 2) Συνταγματικό Δίκαιο .............................................................. 5 ...... 8 3) Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ............................ 4 ...... 6 4) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Κοινωνικών και

Πολιτικών Επιστημών ............................................................ 3 ...... 4 5) Μαθήματα ειδικής επιλογής ενότητας Οικονομικής

Επιστήμης - Κοινωνιολογίας .................................................. 3 ...... 4 6) Μάθημα γενικής επιλογής ...................................................... 3 ...... 4 Σύνολο ......................................................................................... 21 .... 30 Β΄ εξάμηνο

ώρες ECTS 1) Δίκαιο της Δικαιοπραξίας ...................................................... 3 ...... 4 2) Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Εμπορικό - Δίκαιο Βιομηχανικής

Ιδιοκτησίας) .......................................................................... 3 ...... 4 3) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (γενικό μέρος) .............................. 4 ...... 6 4) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ........................... 4 ...... 6 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ιστορίας του Δικαίου

και Εκκλησιαστικού Δικαίου ................................................ 3 ...... 4 6) Μάθημα γενικής επιλογής ...................................................... 3 ...... 4 Σύνολο ........................................................................................ 20 .... 28 Γ΄ εξάμηνο

ώρες ECTS 1) Ενοχικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ............................................... 5 ...... 8 2) Δίκαιο Ανταγωνισμού και Προστασία Καταναλωτή στα

πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου ........................................... 2 ...... 4 3) Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) .......................................... 4 ...... 6

50

4) Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρονιστικού Δικαίου .................................................................................. 3 ......4

5) Εμπράγματο Δίκαιο .............................................................. 4 .......6 6) Δίκαιο Ευρωπαϊκής Ένωσης ................................................. 3 .......4 Σύνολο ....................................................................................... 21 ..... 32 Δ΄ εξάμηνο

ώρες ECTS 1) Οικογενειακό Δίκαιο .............................................................. 4 .......6 2) Δίκαιο Εμπορικών Eταιρειών ............................................... 5 .......8 3) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Εμπορικού Δικαίου .. 3 .......4 4) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Φιλοσοφίας και

Κοινωνιολογίας του Δικαίου ............................................... 3 .......4 5) Μάθημα γενικής επιλογής ..................................................... 3 .......4 6) Μάθημα γενικής επιλογής ...................................................... 3 .......4 Σύνολο ....................................................................................... 21 .... 30 Ε΄ εξάμηνο

ώρες ECTS 1) Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ............................................... 4 .......6 2) Φορολογικό Δίκαιο (γενικό - ειδικό) ..................................... 3 .......4 3) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - απόδειξη) .......... 6 .......9 4) Εργατικό Δίκαιο ..................................................................... 4 .......6 5) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ........................... 4 .......6 Σύνολο ....................................................................................... 21 .... 31 ΣΤ΄ εξάμηνο

ώρες ECTS 1) Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ............................................... 5…... 8 2) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγραφα -

Ασφαλιστικό) ......................................................................... 3 .......4 3) Συνταγματικές Ελευθερίες .................................................... 3 .......4 4) Ποινική Δικονομία ................................................................ 6 .......9 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ποινικού Δικαίου ......... 3 .......4

Σύνολο ........................................................................................ 21 .... 29 Ζ΄ εξάμηνο

ώρες ECTS 1) Κληρονομικό Δίκαιο .............................................................. 4 ...... 6 2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδικα μέσα - αναγκαστική

εκτέλεση)…….. ...................................................................... 5 ...... 8 3) Πτωχευτικό Δίκαιο ................................................................. 2 ...... 4 4) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και

Διοικητικό Δίκαιο .................................................................. 3 ...... 4 5) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό και Ποινικό

Δικονομικό Δίκαιο ................................................................ 3 ...... 4 6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Δημοσίου Δικαίου ........ 3 ...... 4 Σύνολο ........................................................................................ 20 ..... 30 Η΄ εξάμηνο

ώρες ECTS 1) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δίκαιο εν γένει ..... 3 ...... 4 2) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δικονομικό

Δίκαιο εν γένει........................................................................ ........ 3 4 3) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο .......... 3 ...... 4 4) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ......................................................... 3 ...... 4 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Εργατικού και

Κοινωνικού Δικαίου ............................................................. 4 ...... 6 6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Διεθνών Νομικών

Σπουδών ............................................................................... 3 ...... 4 7) Μάθημα γενικής επιλογής .................................................... 3 ...... 4 Σύνολο ........................................................................................ 22 ..... 30

52

3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΝΕΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΔΑΧΘΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015

ΠΡΩΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2014-2015)

ECTS 1) Γενικές Αρχές του Αστικού Δικαίου ..................................... 4

Διδάσκουν: - Αικ. Φουντεδάκη, Στ. Κουμάνης - Άγγ. Κορνηλάκης - Ελ. Ζερβογιάννη

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ελ. Βαλαβάνη-Πολατίδου

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Παπαστερίου, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, 2η έκδ., εκδ.

Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25099

2. Π. Λαδάς, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, τόμ. Ι, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25100

3. Π. Φίλιος, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, 4η έκδ. , εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 7948822

4. Ι. Σπυριδάκης, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, τόμ. Α (δίκαιο, δικαίωμα, πρόσωπα), εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα/Κομοτηνή 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27805

5. Απ. Γεωργιάδη, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, 4η έκδ., εκδ Π. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22769903

Ύλη:

Έννοια δικαίου, κανόνες δικαίου, δικαίωμα (έννοια, διακρίσεις, αξίωση, αγωγή, ένσταση, σύσταση και απώλεια δικαιώματος, άσκηση δικαιώματος, σύγκρουση δικαιωμάτων, κατάχρηση δικαιώματος, προστασία δικαιώματος), φυσικά πρόσωπα (ιδιότητες, εξατομίκευση, ύπαρξη και τέλος, ικανότητα για δικαιοπραξία και ικανότητα δικαίου, προστασία προσωπικότητας, ευθύνη και υπαιτιότητα), νομικά πρόσωπα (έννοια, διακρίσεις, διοίκηση, δικαιοπραξίες νομικού προσώπου, ευθύνη νομικού προσώπου, τέλος νομικού προσώπου, σωματείο, ίδρυμα, επιτροπή εράνων), χρόνος (σημασία, προσδιορισμός και υπολογισμός, προθεσμίες, παραγραφή, αποσβεστικές προθεσμίες).

2) Συνταγματικό Δίκαιο ................................................................ 8

Διδάσκουν: Α΄ τμήμα: Ιφ. Καμτσίδου, Π. Μαντζούφας Β΄ τμήμα: Λ. Παπαδοπούλου, Α. Καϊδατζής

Eπανάληψη εαρινό εξάμηνο: (Α-Ω) Λ. Παπαδοπούλου, Α. Καϊδατζής.

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Χρυσόγονου, Συνταγματικό Δίκαιο, 2η έκδ, εκδ. Σάκκουλα

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: Δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

2. Αντ. Μανιτάκη, Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο Ι, Γενικό Μέρος (Θεμελιώδεις έννοιες), εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 2004.Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25133

3. Ευ. Βενιζέλου, Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα- Κομοτηνή 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27662

4. Κ. Μαυριά, Συνταγματικό Δίκαιο, 4η έκδ, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22811483

Ύλη: Γενικό Μέρος: Σύνταγματικό Δίκαιο, Σύνταγμα και βασικές

διακρίσεις. Συντακτική εξουσία (θέσπιση και αναθεώρηση του Συντάγματος). Το Σύνταγμα και η δικαιοπαραγωγική διαδικασία (νόμος: έννοια και διακρίσεις, νομοθετική εξουσιοδότηση και αυτόνομη κανονιστική αρμοδιότητα της διοίκησης, κανονισμός της βουλής, διεθνές

54

δίκαιο, κοινοτικό δίκαιο), το κράτος και τα στοιχεία του κράτους. Η έννοια του πολιτεύματος και οι διαφορετικές μορφές του.

Ειδικό Μέρος: Οι οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος (έννοια και ερμηνευτική σημασία), η δημοκρατική αρχή και το αντιπροσωπευτικό σύστημα. Αρχή της διάκρισης των εξουσιών, η κοινοβουλευτική και προεδρευόμενη μορφή του πολιτεύματος. Κράτος δικαίου. Tα άμεσα όργανα του κράτους κατά το Σύνταγμα 1975/86. Το Εκλογικό Σώμα, η βουλή, η κυβέρνηση, ο διορισμός της κυβέρνησης, η διάλυση της Βουλής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Χαρακτηρισμός και λειτουργία του πολιτεύματος.

3) Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ........................ 6

Διδάσκουν: Α΄ τμήμα (Α-Λ): Δ. Παπαδάτου, Β΄ τμήμα (Μ-Ω): Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Α΄ τμήμα (Α-Λ): Δ. Παπαδάτου, Β΄ τμήμα (Μ-Ω): K. Παπακωνσταντίνου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Γεωργίου Π. Νάκου, Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου Ι,

εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1991. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 17344

2. Michel Humbert, «Πολιτικοί και Κοινωνικοί Θεσμοί της Αρχαιότητας» Σάκκουλα Α.Ε., 2012 Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12696714

Ύλη: Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Οι περίδοι της ιστορίας του ελληνικού και του ρωμαϊκου δικαίου. Το γεωγραφικό σκηνικό και οι πρωταγωνιστές της Aρχαιότητας. 1. Η

ελληνική πόλη. Η Ρώμη και η ρωμαϊκή αυτοκρατορία. 2. Οι μετέχοντες και οι μη μετέχοντες των πολιτικών και δικαιικών θεσμών: πολίτης, γυναίκα, δούλος, ξένος. ΙΙ. ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Αρχαία Ελλάδα. Oι πρώιμες μορφές πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης. Η μινωική βασιλεία. Οι στρατιωτικές μοναρχίες των Μυκηναίων. Η ομηρική κοινωνία / μοναρχία

Ο παραμερισμός τού βασιλέα και η επικράτηση της αριστοκρατικής τάξης (8ος αιώνας). Οι ευπατρίδες. Αγροτική τάξη – αποικισμός – τυραννίδες.

Η ιδέα της εὐνομίας και οι θεσμικές της εφαρμογές (Αθήνα –Σπάρτη). Η Αθήνα του Δράκοντα και του Σόλωνα και η αναλογική ισότητα.

Από την εὐνομία στην ἰσοπολιτεία. Η τυραννία των Πεισιστρατιδών, η θεσμική επανάσταση του Κλεισθένη. Δήμος και Δημοκρατία. ΙΙΙ. ΡΩΜΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Αρχαία Ρώμη. Η εποχή τής Βασιλείας (8ος-6ος αιώνας). Η προαστική βασιλεία ή η Ρώμη πριν την ίδρυση της Ρώμης. Gentes, patres και η πρώτη μορφή της αριστοκρατίας των πατρικίων. Η ετρουσκική βασιλεία (620-509) και η ίδρυση της πόλης της Ρώμης. Ο populus romanus, η λοχίτις συνέλευση και η κατανομή των πολιτών σε φυλές (tribus).

Η εγκαθίδρυση της Respublica. Υπατική ολιγαρχία και η αντίδραση των πληβείων. Εξέγερσή τους και οι πληβειακοί θεσμοί (Δήμαρχοι συναθροίσεις πληβείων). Δωδεκάδελτος νόμος (451-450 π.χ.). Η εξέλιξη της ρωμαϊκής άρχουσας τάξης: η εμφάνιση της nobilitas και ο ρόλος της στην ολιγαρχική φύση του δημοκρατικού πολιτεύματος της Ρώμης.

Τα πολιτειακά όργανα της Respublica. Άρχοντες – Συνελεύσεις πολιτών - Σύγκλητος. Η ισορροπία των εξουσιών στην δημοκρατική Ρώμη.

Η κρίση και η παρακμή της Respublica. Το έργο των Γράκχων και η αγροτική μεταρρύθμιση. Η ανάδειξη του προτύπου του ισχυρού ανδρός στο πολιτικό προσκήνιο της Ρώμης.

Το τέλος τής Respublica. Η επικράτηση της προσωπικής εξουσίας. Από τον ύπατο στον imperator: Πομπήιος και Ιούλιος Καίσαρας

Η γέννηση του Ηγεμονικού πολιτεύματος και τα θεμέλια της αυτοκρατορικής εξουσίας. Ο Αύγουστος. Η μετεξέλιξη του αυτοκρατορικού πολιτεύματος (Ηγεμονία – Δεσποτεία).

Η αυτοκρατορική διοίκηση. Από τους άρχοντες στο προσωπικό και τις υπηρεσίες. Η τύχη των παλαιών οργάνων. Τομείς της αυτοκρατορικής

56

διοίκησης: ποινική καταστολή και δημόσια οικονομικά. Η διοίκηση των επαρχιών.

Οι πηγές του δικαίου επί αυτοκρατορίας. Συγκλητικό δόγμα. Το πραιτωρικό δίκαιο. Οι αυτοκρατορικές διατάξεις. Η επιστήμη τού δικαίου.

Η ύστερη αρχαιότητα (284-565 μ.Χ.). Ο Διοκλητιανός, η τετραρχία και η διανομή της αυτοκρατορικής εξουσίας. Ο χριστιανισμός και η επιρροή του στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Η εξέλιξη της αυτοκρατορικής διοίκησης.

Οι πηγές τού δικαίου κατά την ύστερη αρχαιότητα. Η επικράτηση των αυτοκρατορικών διατάξεων και το ius vetus. Τα επαρχιακά έθιμα και το ius vulgare. H Ιουστινιάνεια Κωδικοποίηση 4) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών ........................................................ 4

α) Πολιτική Επιστήμη

Διδάσκουν: Α. Πανταζόπουλος, Χρ. Βερναρδάκης.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: όχι.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Hague R./ Harror M., Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, 2η

έκδ, εκδ. Κριτική, 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ:12508299

β) Πολιτειολογία (Α΄ & Β΄ εξάμηνο)

Διδάσκει: Ιφ. Καμτσίδου.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ιφ. Καμτσίδου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Michel Miaille, Το Κράτος του Δικαίου, εκδ. Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη

2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 15179 2. Κ. Χρυσόγονου, Η ιδιωτική δημοκρατία, εκδ. Επίκεντρο,

Θεσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 15011 3. Δ. Τσάτσου, Πολιτεία. Για τη θεωρία της πολιτείας και των θεσμών

της, εκδ. Γαβριηλίδη, Αθήνα 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 4989

4. Αντ. Μανιτάκη, Συνταγματική Οργάνωση του Κράτους, 3η έκδ, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25144

Ύλη: Έννοια και θεωρίες για το κράτος δικαίου. Στοιχεία του κράτους.

Κράτος δικαίου με την τυπική και την ουσιαστική έννοια. Ιστορική εξέλιξη. Νομικές θεωρίες για το κράτος. Στοιχεία του κράτους. Μορφές Κράτους. Πολιτεύματα, Δημοκρατικά. Αντιπροσωπευτική και άμεση δημοκρατία, κομματική-πλουραλιστική δημοκρατία. Δημοκρατία και κράτος δικαίου.

γ) Νεότερη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία (1821-1940) Διδάσκουν: Σ. Ορφανουδάκης, Α. Καϊδατζής.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: όχι.

Διδακτικά βιβλία: 1. Γ. Αναστασιάδη, Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία της Ελλάδας

(1821-1941), 2η έκδ, εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2001. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25074

2. Γ. Αναστασιάδη, Ιστορία των Πολιτικών και Συνταγματικών Θεσμών, εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1993. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25049

3. Ν. Αλιβιζάτου, Το Σύνταγμα και οι εχθροί του στη Νεοελληνική Ιστορία 1800-2010, εκδ. Πόλις, 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12807229

4. Γ. Αναστασιάδη, Οι δημοκρατικοί θεσμοί των Ελλήνων. Κατακτήσεις και παλινδρομήσεις. Δοκιμές Πολιτικής και Συνταγματικής Ιστορίας (19ος και 20ος αι), εκδ Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: Δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

Ύλη: Τα Συντάγματα του Αγώνα. Η Καποδιστριακή πολιτεία. Η απόλυτη

μοναρχία. Η συνταγματική μοναρχία. Η βασιλευόμενη δημοκρατία. Η αβασίλευτη Δημοκρατία. Η Δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936.

58

Το γνωστικό αντικείμενο του κλάδου της Ιστορίας των πολιτικών και συνταγματικών θεσμών, η χρησιμότητά του, οι πηγές. 5) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Οικονομικής

Επιστήμης - Κοινωνιολογίας ............................................ 4

α) Γενική Κοινωνιολογία

Διδάσκουν: Ν. Ιντζεσίλογλου, Α. Τσαούση.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ν. Ιντζεσίλογλου, Α. Τσαούση.

Διδακτικά βιβλία: 1. Anthony Giddens, Κοινωνιολογία, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2009.

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 31709 2. Ν. Ιντζεσίλογλου, Κοινωνία και Νέα Τεχνολογία. Εισαγωγή στην

Κοινωνιολογία και Κοινωνικοί Προβληματισμοί, 2η έκδ., εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22767424

3. Hughes Michael/Kroehler Carolyn J.I., Κοινωνιολογία, εκδ. Κριτική, 2007. Κωδικός βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 41955464.

4. Ritzer George, Σύγχρονη κοινωνιολογική θεωρία, εκδ. Κριτική, 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 22729170.

Ύλη: Η γέννηση της Κοινωνιολογίας. Στατική και δυναμική Κοινωνιολογία.

Κοινωνική συγκρότηση και δυνάμεις κοινωνικής συνοχής. Κοινωνικοποίηση του ατόμου και κοινωνικός έλεγχος. Κοινωνικός θεσμός, κοινωνικός ρόλος και κοινωνική θέση. Κοινωνική διαστρωμάτωση και κοινωνική κινητικότητα. Μετανάστευση και ξενοφοβία. Παραβατική συμπεριφορά, κοινωνική παρέκκλιση και περιθωριακότητα. Δυνάμεις κοινωνικής εξέλιξης και αλλαγής. Παγκοσμιοποίηση και εθνική ταυτότητα. Τεχνολογική εξέλιξη και εργασία. Κοινωνιολογικές θεωρίες, μέθοδοι και τεχνικές κοινωνιολογικής έρευνας.

β) Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης

Διδάσκει:

Δεν θα διδαχθεί κατά το Παν/κό έτος 2014-2015.

Διδακτικό βιβλίο: Ε. Πουρναράκη, Γ. Χατζηκωνσταντίνου, Αρχές Οικονομικής (2004).

Ύλη: Οικονομικό πρόβλημα. Θεωρία ζήτησης - προσφοράς - ελαστικότητος.

Θεωρία κόστους. Θεωρία τιμών. Συμπεριφορά καταναλωτών. Μακροοικονομικά μεγέθη.

γ) Στοιχεία Δημόσιας Οικονομικής

Διδάσκει: Κ. Φινοκαλιώτης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Κ. Φινοκαλιώτης

Διδακτικό βιβλίο: 1. Κ. Φινοκαλιώτη / Ν. Μπάρμπα, Δημόσια Οικονομικά, 3η έκδ, εκδ.

Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12558544

Ύλη: Η φύση της δημοσίας οικονομικής και το αντικείμενο του

επιστημονικού τούτου κλάδου. Διακρίσεις φόρων. Διπλή Φορολογία. Δημόσια Δάνεια.

6) Μάθημα γενικής επιλογής .................................................. 4

Προαιρετικό μάθημα: - Ξένη Γλώσσα (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα)

Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο (Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2014-2015)

ECTS 1) Δίκαιο της δικαιοπραξίας ................................................... 4

Διδάσκουν: – Αθ. Πουλιάδης – Δ. Κλαβανίδου – Αν. Βαλτούδης

60

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Στ. Κουμάνης.

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Παπαστερίου/Δ. Κλαβανίδου, Δίκαιο της δικαιοπραξίας, εκδ.

Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34426

2. Π. Λαδάς, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, τόμ ΙΙ, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34386

3. Μ. Καράσης, Εγχειρίδιο Γενικών Αρχών του Αστικού Δικαίου. Δίκαιο της Δικαιοπραξίας, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα 1996. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 98035

Ύλη: Έννοια δικαιοπραξίας, δήλωση βούλησης, είδη

δικαιοπραξιών, σύμβαση ειδικότερα, ελαττωματική δικαιοπραξία, αίρεση και προθεσμία, αντιπροσώπευση και πληρεξουσιότητα, συγκατάθεση τρίτου. 2) Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό Εμπορικό - Δίκαιο

Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας) ............................................... 4

Διδάσκουν: – Σ. Ψυχομάνης, Ν. Ελευθεριάδης (Γενικό Εμπορικό) – Ρ. Γιοβαννόπουλος, Α. Δεσποτίδου (Δίκαιο Βιομηχανικής

Ιδιοκτησίας)

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ν. Ελευθεριάδης (Γενικό Εμπορικό). – Ρ. Γιοβανόπουλος (Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας)

Φροντιστήρια (χειμερινό εξάμηνο): – Αχιλλέας Μπεχλιβάνης

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Παμπούκης/ Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη, Εμπορικό δίκαιο, 4η

έκδ., εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2001. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25138.

2. Β. Αντωνόπουλος/ Σπ. Ψυχομάνης, Εμπορικό δίκαιο Γενικό μέρος – Δίκαιο βιομηχανικής ιδιοκτησίας, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22766628

3. Ν. Ρόκας/ Ευ. Περάκης, Εισαγωγή στο Εμπορικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12618386

Ύλη στο Γενικό Μέρος Εμπορικού Δικαίου: ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ: 1. Ορισμός - 2. Συστήματα

εμπορικότητας - 3. Κριτήριο εμπορικότητας - 4. Ιστορία του εμπορικού δικαίου -5. Κλάδοι - 6. Πηγές - 7. Παράγοντες επηρεασμού του εμπορικού δικαίου (Εργασίες διεθνών οργανισμών - Γενικοί όροι συναλλαγών - Lex Mercatoria - Κώδικες δεοντολογίας εμπορικών επιχειρήσεων).

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ: Α. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ: 1. Γενικά (Προσδιορισμός των εμπορικών

πράξεων - Νομική φύση τους – Διακρίσεις) - 2. Οι αντικειμενικά εμπορικές πράξεις του χερσαίου εμπορίου - 3. Οι αντικειμενικά εμπορικές πράξεις του θαλάσσιου και εναέριου εμπορίου - 4. Οι υποκειμενικά ή παράγωγα εμπορικές πράξεις του χερσαίου εμπορίου - 5. Οι υποκειμενικά εμπορικές πράξεις του θαλάσσιου εμπορίου

B. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: 1. Αναγκαιότητα ειδικής (εμπορικής) νομοθετικής ρύθμισης - 2. Απόκτηση της εμπορικής ιδιότητας - 3. Εμπορική παραγραφή- 4. Διαδικασία εκδίκασης των εμπορικών διαφορών - 5. Αναγκαστικό δίκαιο και απόδειξη της εμπορικότητας - 6. Απόδειξη με μάρτυρες - 7. Προσωρινή εκτελεστότητα - 8. Προστασία των εμπορικών μισθώσεων - 9. Εμπορική διαιτησία - 10. Ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση – 11. Προστασία συμμετεχόντων στην εμπορική συναλλαγή.

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ: Α. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ: 1. Έννοια και κατηγορίες εμπόρων (α.

Ουσιαστικά έμποροι - β. Τυπικά έμποροι - γ. Παράγωγα ή αντανακλαστικά έμποροι). 2. Προβληματικές περιπτώσεις (α. Ο μικρέμπορος - β. Η εμπορία του μη έχοντος εμπορική ικανότητα - γ. Η άσκηση εμπορίας με παρένθετο πρόσωπο - δ. Ο φαινόμενος έμπορος - ε. Η άσκηση αθέμιτης εμπορίας - στ. Το ασυμβίβαστο - ζ. Η άσκηση εμπορίας από πτωχεύσαντα - η. Άσκηση εμπορίας από το κράτος - θ. Το ηλεκτρονικό εμπόριο)

Β. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: 1. Εμπορική επιχείρηση - 2. Δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας - 3. Εμπορική επωνυμία - 4. Εφαρμογή κανόνων ανταγωνισμού

62

και προστασίας καταναλωτή - 5. Εμπορική κατοικία και έδρα - 6. Συμμετοχή σε επιμελητήρια και χρηματιστήρια εμπορευμάτων - 7. Εμπορική δημοσιότητα - 8. Τήρηση εμπορικών βιβλίων - 9. Ειδικά εμπορικά αξιόγραφα - 10. Δικονομικές συνέπειες - 11. Τεκμήριο της εμπορικότητας - 12. Πτωχευτική ικανότητα - 13. Προσωπική κράτηση - 14. Αναγκαστική διαχείριση - 15. Τοκογονία εμπορικών απαιτήσεων - 16. Τοκοφορία των ενδιάμεσων καταλοίπων αλληλόχρεου λογαριασμού - 17. Ενοχή «εις ολόκληρον». Ύλη στο Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας: Εισαγωγικές γνώσεις (Βασικές έννοιες και ορισμοί – Το περιεχόμενο του Δικαίου της Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας – Ο διεθνής χαρακτήρας και οι θεμελιώδεις αρχές του εν λόγω δικαιικού κλάδου – Οι διεθνείς συμβάσεις και το συναφές νομικό πλαίσιο της ΕΕ). Το δίκαιο των σημάτων (Γενική εισαγωγή – Έννοια και νομική φύση του σήματος – Σκοπός και λειτουργίες του σήματος – Οι αρχές του δικαίου των σημάτων – Είδη σημάτων – Γένεση του σήματος – Νομική φύση και περιορισμοί του δικαιώματος στο σήμα – Το περιεχόμενο του δικαιώματος στο σήμα και η οικονομική του εκμετάλλευση (μεταβίβαση – άδειες χρήσης) – Η απώλεια του δικαιώματος – Σκιαγράφηση της αστικής προστασίας του σήματος, με έμφαση στον τρόπο υπολογισμού της αποζημίωσης). Δίκαιο της ευρεσιτεχνίας: Βασικές έννοιες – Η διάκριση μεταξύ δικαιώματος στην εφεύρεση και δικαιώματος στην ευρεσιτεχνία – Γένεση, νομική φύση και περιορισμοί του δικαιώματος ευρεσιτεχνίας – Δικαιούχοι του διπλώματος ευρεσιτεχνίας, με έμφαση στις «εφευρέσεις των εργαζομένων» – Είδη διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας – Νομική φύση και χαρακτηριστικά του δικαιώματος ευρεσιτεχνίας – Οι εξουσίες του δικαιούχου – Η οικονομική εκμετάλλευση του δικαιώματος: μεταβίβαση και άδειες εκμετάλλευσης – Η περίπτωση των υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης – Απώλεια του δικαιώματος του ευρεσιτέχνη: διάκριση περιπτώσεων – Η άμυνα του πραγματικού εφευρέτη έναντι αυτού που εμφανίζεται ως -αλλά δεν είναι- ο δικαιούχος της εφεύρεσης – Αστική και ποινική προστασία του δικαιώματος ευρεσιτεχνίας.

3) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (γενικό μέρος) .......................... 6

Διδάσκουν: – Κ. Χατζηκωνσταντίνου – Μ. Σαρηγιαννίδης – Β. Καρακωστάνογλου

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: από τους ίδιους διδάσκοντες

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Χατζηκωνσταντίνου/ Χ. Αποστολίδης/ Μ. Σαρηγιαννίδης,

Θεμελιώδεις έννοιες στο Διεθνές Δημόσιο Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, 2η έκδ, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 41959972

2. Εμμ. Ρούκουνας, Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, Aθήνα 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12621724

3. Κ. Αντωνόπουλος/ Κ. Μαγκλιβέρας, Το Δίκαιο της Διεθνούς Κοινωνίας, Νομική Βιβλιοθήκη, 2η έκδ, Aθήνα 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 41958835

Ύλη: Ιστορική εισαγωγή στην ανάπτυξη και εξέλιξη του Διεθνούς Δικαίου.

Υποκείμενα του Διεθνούς Δικαίου (κράτη, διεθνείς οργανισμοί, άτομα κ.λπ.). Γενική θεωρία των πηγών του Διεθνούς Δικαίου. Διεθνές Εθιμικό Δίκαιο. Δίκαιο των Διεθνών Συνθηκών. Γενικές Αρχές του Διεθνούς Δικαίου. Επικουρικές και άλλες άτυπες πηγές. Διεθνές Δίκαιο και εσωτερική έννομη τάξη, με ιδιαίτερη αναφορά στο θεσμικό πλαίσιο του ισχύοντος ελληνικού Συντάγματος. Θεωρία της διεθνούς κυριαρχίας και των διαφόρων διακρατικών ενώσεων και συνεργασιών. Εισαγωγή στην έννομη τάξη του ΟΗΕ. Εισαγωγή σε επιμέρους κλάδους του Διεθνούς Δικαίου.

4) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ....................... 6

Διδάσκουν: 1ο τμήμα: Ν. Μπιτζιλέκης 2ο τμήμα: Ν. Παρασκευόπουλος 3ο τμήμα: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου 4ο τμήμα: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

64

Eπανάληψη: Γ. Νούσκαλης, Θ. Παπακυριάκου.

Διδακτικά βιβλία για όλα τα τμήματα: 1. Ι. Μανωλεδάκης (επιμέλεια Μ. Καϊάφα - Γκμπάντι, Ε.

Συμεωνίδου- Καστανίδου), Ποινικό Δίκαιο- Επιτομή Γενικού Μέρους, ζ΄ έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34541

2. Παρασκευόπουλος Νικόλαος, Τα θεμέλια του Ποινικού Δικαίου Γενικό Μέρος - Το έγκλημα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34577

3. Χαραλαμπάκης Αριστοτέλης, Σύνοψη ποινικού δικαίου - γενικό μέρος, εκδ. Π. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 1423

Ύλη: Διδασκαλία των γενικών θεμάτων του ποινικού δικαίου: Πράξη-

παράλειψη, αιτιώδης συνάφεια, άδικο και λόγοι άρσης του αδίκου, καταλογισμός στην ενοχή (μόνο το θέμα της υπαιτιότητας [δόλος, αμέλεια] της νομικής πλάνης και των λόγων άρσης του καταλογισμού των άρθρ. 23 εδ. τελ. και 25 § 3 ΠK). Διακρίσεις εγκλημάτων, τόπος και χρόνος του εγκλήματος. - H διεύρυνση του ποινικού φαινομένου: Aπόπειρα, Συμμετοχή. Ποινικό διεθνές δίκαιο. 5) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Ιστορίας

Δικαίου & Εκκλησιαστικού Δικαίου ............................... 4

α) Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου

Διδάσκουν: Δ. Παπαδάτου, Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Δ. Παπαδάτου, Κ. Παπακωνσταντίνου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Γεωργίου Π. Νάκου, Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου, εκδ.

University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1999. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 17237

2. Δημήτριος Γκόφας, Ιστορία και Εισηγήσεις του Ρωμαϊκού Δικαίου, εκδ. «Θέμις», 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22771365.

Ύλη: Οι Εισηγήσεις του ρωμαϊκού δικαίου ακολουθούν την τριμερή

διάκριση του ρωμαίου νομομαθούς Γαΐου σε δίκαιο των προσώπων, των πραγμάτων και των αγωγών. Διδάσκονται οι βασικοί θεσμοί του ρωμαϊκού ιδιωτικού δικαίου, όπως: φυσικά πρόσωπα, νομή, κυριότητα, δουλείες, εμφύτευση, επιφάνεια, εμπράγματη ασφάλεια, κληρονομική διαδοχή, κληρονομία και πραιτορική διακατοχή, διακρίσεις ρωμαϊκών ενοχών, ρωμαϊκές συμβάσεις. Το μάθημα λειτουργεί ως παιδαγωγικό εργαλείο για την κατανόηση αντίστοιχων θεσμών του σύγχρονου ιδιωτικού δικαίου και οδηγεί στην επιλογή της φοιτητικής ομάδας που συμμετέχει κάθε φορά στην διοργανούμενη Εικονική Δίκη Ρωμαϊκού Δικαίου.

β) Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Διδάσκουν: Α΄ τμήμα (Α-Κ): Κ. Κυριαζόπουλος, Β΄ τμήμα (Λ-Ω): Κ. Παπαγεωργίου.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Παπαγεωργίου, Εκκλησιαστικό Δίκαιο: Θεωρία-Νομολογία, εκδ.

Μπαρμπουνάκης, 2013, Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33074652. 2. Σ. Τρωιάνου/Γ. Πουλή, Εκκλησιαστικό Δίκαιο, εκδ. Αντ.

Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2003. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27840

3. Ιωάννη Κονιδάρη, Εγχειρίδιο Εκκλησιαστικού Δικαίου, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 184831

Ύλη: Το αντικείμενο του Εκκλησιαστικού Δικαίου (Θρησκευτικά Ανθρώπινα

Δικαιώματα - Νομικές Σχέσεις Κράτους και Θρησκευμάτων- Εσωτερικά. Δίκαια Θρησκευμάτων). Πηγές του Εκκλησιαστικού Δικαίου της Ορθόδοξης Εκκλησίας και των μειονοτικών θρησκευμάτων. Ερμηνεία του Εκκλησιαστικού Δικαίου. Θρησκευτικά Ανθρώπινα Δικαιώματα στην ατομική και τη συλλογική τους διάσταση. Περιορισμοί των Θρησκευτικών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ιστορικά και σύγχρονα συστήματα σχέσεων

66

Κράτους - Θρησκευμάτων στην Ευρώπη. Διαχρονικές σχέσεις Κράτους και Θρησκευμάτων στην Ελλάδα. Τα πέντε ορθόδοξα εκκλησιαστικά καθεστώτα της Ελλάδας Α+Β) Εκκλησία της Ελλάδος = Αυτοκέφαλη Εκκλησία + Πατριαρχικές Μητροπόλεις της Βόρειας Ελλάδος Γ) Εκκλησία Κρήτης Δ) Πατριαρχικές Μητροπόλεις της Δωδεκανήσου Ε) Άγιο Όρος. Οι Αυτοκέφαλες και οι Αυτόνομες Ορθόδοξες Εκκλησίες και οι άλλες Εκκλησίες και Θρησκευτικές Κοινότητες. Κτήση και απώλεια της ιδιότητας του μέλους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Διάκριση των μελών της Ορθόδοξης Εκκλησίας (Κληρικοί, Μοναχοί και Λαϊκοί). Ιδιαίτερη νομική μεταχείριση κληρικών και μοναχών.

Κεντρική οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος (Μέρος Α΄ ): Α) Είδη Συνόδων Β) Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας.

(Μέρος Β΄): Α) Διαρκής Ιερά Σύνοδος, Β) Συνοδικές Επιτροπές, Γ) Εκκλησιαστικές υπηρεσίες και οργανισμοί.

Μητροπολιτική οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ενοριακή οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος. Μονές. Εκκλησιαστικό περιουσιακό δίκαιο. Εκκλησιαστικό ουσιαστικό ποινικό δίκαιο. Εκκλησιαστικό ποινικό δικονομικό δίκαιο. Ημιαυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία της Κρήτης. Οι Πατριαρχικές Μητροπόλεις της Δωδεκανήσου και η Πατριαρχική Εξαρχία Πάτμου. Άγιο Όρος. Το δίκαιο των μειονοτικών Θρησκευμάτων με νομική προσωπικότητα δημοσίου δικαίου (Ιουδαϊκό Θρήσκευμα - Μουσουλμανικό Θρήσκευμα στη Θράκη.

Το δίκαιο των μειονοτικών θρησκευμάτων με νομική προσωπικότητα ιδιωτικού δικαίου (Παλαιοημερολογίτες - Καθολική Εκκλησία -Αρμενική

Εκκλησία - Προτεσταντικές Εκκλησίες - Μάρτυρες του Ιεχωβά-Μου-σουλμανικό θρήσκευμα εκτός Θράκης - Βουδιστές - Δωδεκαθεϊστές - Σαηεντολογία) 6) Μάθημα γενικής επιλογής .................................................. 4 Προαιρετικό μάθημα: - Ξένη γλώσσα (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

Τ Ρ Ι Τ Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2014-2015)

ECTS 1) Ενοχικό δίκαιο (γενικό μέρος) ............................................ 8

Διδάσκουν: – Α. Πουλιάδης – Δ. Κλαβανίδου

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Στ. Κουμάνης

Διδακτικά βιβλία: 1. Αστ. Γεωργιάδης, Ενοχικό Δίκαιο. Γενικό μέρος, 6η έκδ., εκδ.

Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12948530

2. Μ. Σταθόπουλος, Επιτομή Γενικού Ενοχικού Δικαίου, έκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2004. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34459

3. Απ. Γεωργιάδης, Ενοχικό Δίκαιο. Γενικό Μέρος, εκδ. Π.Ν. Σάκκουλα - Δίκαιο και Οικονομία, Αθήνα 1999. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 1420

4. Π. Φίλιος, Ενοχικό Δίκαιο. Γενικό Μέρος. 6η έκδ, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12847338

Ύλη: Εισαγωγή (το Ενοχικό Δίκαιο ως κλάδος του Αστικού Δικαίου. Γενικό

και Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο. Πηγές και πεδίο εφαρμογής. Κύρια χαρακτηριστικά). Έννοια της ενοχής (ενοχή υπό στενή και υπό ευρεία έννοια. Η ενοχή υπό στενή έννοια ειδικότερα: Πραγματική υπόσταση και ενέργεια). Ενοχική ευθύνη (έννοια και διακρίσεις, γενικές προϋποθέσεις). Είδη ενοχών (βασικές διακρίσεις). Λειτουργία της ενοχής (φυσιολογική λειτουργία, παθολογική εξέλιξη). Ενίσχυση της ενοχής (αρραβώνας και ποινική ρήτρα). Αλλοίωση της ενοχής (έννοια και μορφές αλλοίωσης, εκχώρηση και αναδοχή χρέους). Απόσβεση της ενοχής υπό στενή έννοια. Απόσβεση της ενοχής υπό ευρεία έννοια. Υπαναχώρηση, καταγγελία, ανάκληση.

68

2) Δίκαιο Ανταγωνισμού - Προστασία Καταναλωτή στα πλαίσια του Εμπορικού Δικαίου ....................................... 4

Διδάσκουν: - Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου - Ν. Τέλλης - Ευμ. Τζίβα

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: - Α. Δεσποτίδου Φροντιστήρια (χειμερινό εξάμηνο):

– Ν. Ελευθεριάδης – Α. Δεσποτίδου

Διδακτικά βιβλία: 1. Λ. Κοτσίρης, Δίκαιο Ανταγωνισμού Αθέμιτου και Ελεύθερου, 6η

έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2011. Κωδικός Βιβλίου στον Εύξοδο: 12790389

2. Ελ. Αλεξανδρίδου: Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή, Ελληνικό – Κοινοτικό (συλλογικό έργο), Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2008. Κωδικός Βιβλίου στον Εύξοδο: 10493

3. Ν. Ρόκας, Βιομηχανική Ιδιοκτησία, 2η έκδ., Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2011. Κωδικός Βιβλίου στον Εύξοδο: 12689214

4. Μ-Θ. Μαρίνος, Αθέμιτος Ανταγωνισμός (ν. 146/1914), 2η έκδ. Π.Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 2009. Κωδικός στον Εύξοδο: 1348

5. Ι. Καράκωστας, Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή, 2η έκδ, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2008. Κωδικός Βιβλίου στον Εύξοδο: 10492

6. Κ. Δελούκα-Ιγγλέση, Δίκαιο του Καταναλωτή, Ενωσιακό και Ελληνικό, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον Εύξοδο: 33154377

Ύλη στο Δίκαιο Ανταγωνισμού: 1. Γενική Εισαγωγή - Έννοια του ανταγωνισμού - Το δίκαιο του ανταγωνισμού. 2. Η γενική ρήτρα του αθέμιτου ανταγωνισμού - Αθέμιτες πράξεις στο πλαίσιο της γενικής ρήτρας (πράξεις προσέλκυσης πελατείας, πράξεις παρεμποδίσεως, πράξεις εκμεταλλεύσεως ξένης παροχής, πράξεις προβαδίσματος μέσω παραβάσεως νόμου ή συμβάσεως, πράξεις διακινδυνεύσεως της αγοράς) - Παράνομες υπό στενή έννοια

ανταγωνιστικές πράξεις (ανακριβείς δηλώσεις, αναγγελία εκποιήσεως εμπορευμάτων από πτώχευση, αναγγελία εκποιήσεως λόγω διαλύσεως, πράξεις κατά της φήμης της επιχειρήσεως, προσβολή διακριτικών γνωρισμάτων). 3. Έννομη προστασία (οι επί μέρους αξιώσεις, νομιμοποίηση - δια-δικασία). Ύλη στο Δίκαιο Προστασίας του Καταναλωτή:

1. Κοινοτικό δίκαιο της προστασίας του καταναλωτή – εισαγωγικές παρατηρήσεις. 2. Έννοια του καταναλωτή. 3. Συμβάσεις εκτός εμπορικού καταστήματος και συμβάσεις από απόσταση. 4. Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. 5. Ενώσεις καταναλωτών. 6. Έννομη προστασία του καταναλωτή.

3) Διοικητικό Δίκαιο (γενικό μέρος) ....................................... 6

Διδάσκουν: Α΄ τμήμα (Α-Κα): Γ. Γώγος Β΄ τμήμα (Κε-Πα): Ι. Μαθιουδάκης, Ι. Συνεωνίδης Γ΄ τμήμα (Πε-Ω): Μ. Πικραμένος.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Ε. Πρεβεδούρου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Αν. Τάχου, Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο, 9η έκδ, εκδ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25132 2. Π. Δαγτόγλου, Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, 6η έκδ, εκδ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 18176155 3. Α. Γέροντα/Σ. Λύτρα/Π. Παυλόπουλου/Γλ. Σιούτη/Σπ. Φλογαΐτη,

Διοικητικό Δίκαιο, 2η έκδ, εκδ Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 155006

Ύλη: 1) Θεμελιώδεις έννοιες. Γενικές αρχές και Πηγές του Διοικητικού

Δικαίου. Διοικητική Οργάνωση του Κράτους. Διοικητικές πράξεις και Διοικητικές Συμβάσεις. Εξωσυμβατική Ευθύνη της Δημόσιας Εξουσίας.

2) Εισαγωγή. Οργάνωση. Όργανα. Δράση. Πράξεις. Έλεγχος της Διοίκησης. Αστική ευθύνη. Προσβολή της ατομικής ιδιοκτησίας.

70

4) Γενική Θεωρία της Ποινής και Στοιχεία Σωφρονιστικού

Δικαίου .................................................................................. 4

Διδάσκουν: 1ο τμήμα: Κ. Χατζηκώστας 2ο τμήμα: Ν. Παρασκευόπουλος 3ο τμήμα: Γ. Νούσκαλης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Κ. Χατζηκώστας

Διδακτικά βιβλία για όλα τα τμήματα: 1. Μ. Καιάφα-Γκμπάντι/Ν. Μπιτζιλέκης/Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου,

Δίκαιο των ποινικών κυρώσεων, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10498

2. Λ. Μαργαρίτης/Ν. Παρασκευόπουλος, Ποινολογία ζ΄ έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25070

Ύλη: Θέματα καταλογισμού: ανικανότητα προς καταλογισμό. Λόγοι

εξάλειψης του αξιοποίνου. Ποινές και μέτρα ασφαλείας. H ελαστικότητα των ορίων της απειλούμενης ποινής, υποτροπή, μείωση της απειλούμενης ποινής. Eπιμέτρηση της ποινής. Συρροή εγκλημάτων (αληθινή-φαινομενική). Το κατ' εξακολούθηση έγκλημα. Mετατροπή των περιοριστικών της ελευθερίας ποινών. H υπό όρο αναστολή και η υπό όρο απόλυση. Στοιχεία Σωφρονιστικού Δικαίου.

5) Εμπράγματο Δίκαιο ............................................................ 6

Διδάσκουν: - Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου - Αγγ. Κορνηλάκης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: - Αγγ. Κορνηλάκης

Διδακτικά βιβλία:

1. Δ. Παπαστερίου, Εμπράγματο Δίκαιο Επίτομο, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12866376

2. Χρ. Κούσουλας, Εμπράγματο Δίκαιο, 2η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25137

3. Απ. Γεωργιάδης, Εγχειρίδιο Εμπραγμάτου Δικαίου, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22708665

Ύλη: Εμπράγματο Δίκαιο (έννοια, περιεχόμενο, πηγές, θεμελιώδεις αρχές),

εμπράγματο δικαίωμα (έννοια και νομική φύση, διακρίσεις και συσχετίσεις, εμπράγματα δικαιώματα του ισχύοντος και προγενέστερου δικαίου, σύσταση, απώλεια και προστασία εμπράγματου δικαιώματος), εμπράγματη δικαιοπραξία, πράγματα (έννοια πράγματος, διακρίσεις πραγμάτων, συστατικά και παραρτήματα, καρποί, ωφελήματα και βάρη), κατοχή και νομή (έννοια, είδη, νομική φύση, κτήση, διατήρηση, άσκηση, απώλεια, προστασία), κυριότητα (έννοια, νομική φύση, διακρίσεις, περιεχόμενο, περιορισμοί, κτήση, απώλεια, προστασία), ιδιαίτερες μορφές κυριότητας, δουλείες (πραγματικές, πλήρεις προσωπικές: επικαρπία, οίκηση και περιορισμένες προσωπικές), εμπράγματη ασφάλεια (ενέχυρο, υποθήκη, προσημείωση υποθήκης).

6) Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης ...................................... 4

Διδάσκουν: Τμήμα Α΄ (Α - Κα): Ι. Κτενίδης, Δ. Λέντζης Τμήμα Β΄ (Κε - Πα): Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου Τμήμα Γ΄ (Πε - Ω): Ευγ. Σαχπεκίδου

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου

Διδακτικά βιβλία: 1. Π. Στάγκος/Ε. Σαχπεκίδου, Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

και της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2000. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25119

72

2. Ε. Σαχπεκίδου, Ευρωπαϊκό Δίκαιο, 2η έκδ, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 32997551

3. Π. Κανελλόπουλος, Το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης – Η συνθήκη της Λισσαβόνας, 5η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 104437

4. Β. Χριστιανός, Εισαγωγή στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Νομική βιβλιοθήκη, Αθήνα 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10606

5. Α. Πλιάκος, Το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Θεσμικό και Ουσιαστικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12544881

Ύλη: Ιστορική εισαγωγή. Ίδρυση και εξέλιξη των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στις Συνθήκες του Άμστερνταμ και της Νίκαιας. Η Συντακτική Συνέλευση για το μέλλον της Ένωσης. Η Συνθήκη της Λισαβόνας. Θεμελιώδεις αξίες και αρχές του θεσμικού συστήματος και της ενωσιακής έννομης τάξης. Η ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. Τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και η διαδικασία λήψης αποφάσεων. Πηγές και χαρακτηριστικά του δικαίου της ΄Ενωσης. Αυτονομία, υπεροχή και άμεση ισχύς του δικαίου της ΄Ενωσης. Η έννομη προστασία στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση.

Προαιρετικό μάθημα: - Ξένη Γλώσσα (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

Τ Ε Τ Α Ρ Τ Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο

(Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2014-2015) ECTS

1) Οικογενειακό Δίκαιο ........................................................... 6

Διδάσκουν: – Αθ. Κοτζάμπαση – Ελ. Ζερβογιάννη

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ελ. Βαλαβάνη-Πολατίδου

Διδακτικά βιβλία: 1. Ε. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, Οικογενειακό Δίκαιο Επιτομή, εκδ.

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12758707

2. Θ. Παπαχρίστου, Οικογενειακό Δίκαιο, εκδ Π.Ν. Σάκκουλα - Δίκαιο και Οικονομία 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: Δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

3. Απ. Γεωργιάδης, Οικογενειακό Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: Δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

Ύλη: Γενική Εισαγωγή στο Οικογενειακό Δίκαιο, μνηστεία, σύναψη του

γάμου, ελαττωματικός γάμος, προσωπικές και περιουσιακές συζυγικές σχέσεις κατά τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης, συζυγικές σχέσεις κατά τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης, διαζύγιο (με αντιδικία, συναινετικό, συνέπειες), ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή, ίδρυση της συγγένειας με τον πατέρα και τη μητέρα, διατροφή από το νόμο, σχέσεις γονέων και παιδιών, υιοθεσία, επιτροπεία ανηλίκου, αναδοχή ανηλίκου, δικαστική συμπαράσταση.

2) Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών ................................................... 8

Διδάσκουν: Σ. Ψυχομάνης, Ν.Τέλλης, Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Α΄ Τμήμα: Αν. Φρέρης, Ρ. Γιοβαννόπουλος Β΄ Τμήμα: Ευμ. Τζίβα

Φροντιστήρια: Π. Παπαδρόσου – Αρχανιωτάκη Διδακτικά βιβλία:

1. Β. Αντωνόπουλος: Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών, 2η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 32998011.

74

2. Ν. Ρόκας, Εμπορικές εταιρίες, 7η έκδ., Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22769267

3. Ελ. Αλεξανδρίδου: Δίκαιο εμπορικών εταιριών, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22769304

4. Σπ. Ψυχομάνης, Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών. Προσωπικές Εταιρείες, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 32998524.

Ύλη: Γενικές έννοιες, αρχές και διακρίσεις των εμπορικών εν γένει εταιριών

– Ανάλυση της ομόρρυθμης και ετερόρρυθμης εταιρίας – Αφανής εταιρία και κοινοπραξία, Ευρωπαϊκός Όμιλος Οικονομικού Σκοπού – Ανάλυση της Ανώνυμης εταιρίας και σε γενικότερες γραμμές της Εταιρίας Περιορισμένης Ευθύνης και της Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρίας. 3) Μάθημα ειδικής επιλογής της ενότητας Εμπορικού Δικαίου 4

α) Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου

Διδάσκει: Ρ. Γιοβανόπουλος

Φροντιστήριο: Ρ. Γιοβανόπουλος

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Ρ. Γιοβανόπουλος

Διδακτικά βιβλία: 1. Ε. Αλεξανδρίδου, Δίκαιο Ηλεκτρονικού Εμπορίου, Ελληνικό και

Κοινοτικό, 2η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34586

2. Ι. Καράκωστας, Δίκαιο και Internet. Νομικά ζητήματα του διαδικτύου, 3η έκδ., εκδ. Π.Ν. Σάκκουλας – Δίκαιο και Οικονομία, Αθήνα 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 1481

Ύλη: 1. Οι προσφερόμενες από το διαδίκτυο υπηρεσίες (Παγκόσμιος Ιστός,

Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο, Πρωτόκολλο Μεταφοράς Αρχείων, Μηχανές

αναζήτησης, εξειδικευμένες Βάσεις δεδομένων). 2. Η Οδηγία 2000/31 ΕΚ για το ηλεκτρονικό εμπόριο. 3. Το ΠΔ 131/2003 για το ηλεκτρονικό εμπόριο (Υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας - Οι κατ' ιδίαν προϋποθέσεις για την ύπαρξη υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας - Φορέας και αποδέκτης των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας). 4. Κανόνες που καθιερώνονται με στόχο την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς (ο κανόνας της απαγόρευσης των περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας. Ο κανόνας της εφαρμογής του δικαίου του κράτους εγκατάστασης του φορέα. Ο κανόνας της απαγόρευσης επιβολής προηγούμενης άδειας). 5. Η ηλεκτρονικά καταρτιζόμενη σύμβαση (Εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 2251/1994 στις ηλεκτρονικά καταρτιζόμενες συμβάσεις). 6. Η πληρωμή στις συναλλαγές μέσω του διαδικτύου και ειδικότερα η πληρωμή με πιστωτική κάρτα. 7. Η ευθύνη των μεσαζόντων παροχής υπηρεσιών. 8. Η διαφήμιση στο διαδίκτυο (Προϋποθέσεις νομιμότητας των εμπορικών επικοινωνιών στο ηλεκτρονικό περιβάλλον - Διαφήμιση από μέρους των ασκούντων νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα). 9. Μη ζητηθείσα εμπορική επικοινωνία.

β) Ναυτικό Δίκαιο

Διδάσκει: Α. Μπεχλιβάνης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Α. Δεσποτίδου

Διδακτικό βιβλίο: 1. Αλ. Κιάντου-Παμπούκη, Ναυτικό Δίκαιο, τόμ. Ι, 5η έκδ., εκδ.

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25056

Ύλη: Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πηγές ναυτικού δικαίου. Έννοια, νομική

φύση και εθνικότητα του πλοίου. Πλωτά ναυπηγήματα. Τρόπος απόκτησης κυριότητας πλοίου (ναυπήγηση, συμβατική μεταβίβαση). Φορείς ναυτιλιακής επιχείρησης. Συλλογική εκμετάλλευση του πλοίου. Συμβάσεις

76

ναυτικής εργασίας (πλοιάρχου - πληρώματος). Πλοηγός και ναυτικός πράκτορας.

γ) Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας

Διδάσκει: Α. Δεσποτίδου

Φροντιστήριο: Α. Δεσποτίδου

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Ανθ. Παπαδοπούλου

Διδακτικά βιβλία: 1. Λ. Κοτσίρης, Δίκαιο Πνευματικής Ιδιοκτησίας, 6η έκδ., εκδ.

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12791905

2. Μ-Θ Μαρίνος, Πνευματική Ιδιοκτησία, 2η έκδ., εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα/Κομοτηνή 2004. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 66663

3. Δ. Καλλινίκου, Πνευματική Ιδιοκτησία και Συγγενικά Δικαιώματα, 3η έκδ., εκδ. Π.Ν. Σάκκουλας - Δίκαιο και Οικονομία 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 1479

Ύλη: Η διδασκαλία του δικαίου της πνευματικής ιδιοκτησίας

περιλαμβάνει την θεωρητική κατάρτιση των φοιτητών που το επιλέγουν καθώς και την πρακτική άσκησή τους με τον σχολιασμό ελληνικών αποφάσεων και αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το μάθημα περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:

α) Εισαγωγή στο δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας (σύντομες ιστορικές αναφορές, η σημασία του δικαίου αυτού σήμερα για την πολιτιστική βιομηχανία, η δομικές αλλαγές που επήλθαν στο δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας από την ψηφιακή τεχνολογία)

β) Η έννοια του έργου. Το έργο αποτελεί το αντικείμενο του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας. Στην ενότητα αυτή εξετάζονται ζητήματα όπως, τα στοιχεία του έργου , κατηγορίες έργων, κ. ά.

γ) Η έννοια του δημιουργού. Στην ενότητα αυτή εξετάζεται η έννοια του δημιουργού, ως το υποκείμενο του δικαιώματος

πνευματικής ιδιοκτησίας, και ειδικότερα ζητήματα όπως, ο μισθωτός ή εργαζόμενος στο δημόσιο δημιουργός, ο εντολοδόχος δημιουργός, ο πλασματικός δημιουργός, κ.ά.

δ) Η νομική φύση του δικαιώματος και τα γενικά χαρακτηριστικά των περιουσιακών και ηθικών δικαιωμάτων.

ε) Τα περιουσιακά και ηθικά δικαιώματα με βάση το Ν. 2121/1993. Στην ενότητα αυτή εξετάζονται αναλυτικά όλα τα αναφερόμενα στο νόμο περιουσιακά και ηθικά δικαιώματα του δημιουργού.

στ) Οικονομική εκμετάλλευση του έργου. Στην ενότητα αυτή εξετάζονται οι συμβάσεις μεταβίβασης του περιουσιακού δικαιώματος και οι συμβάσεις οικονομικής εκμετάλλευσης των έργων (συμβάσεις και άδειες εκμετάλλευσης) καθώς και οι συμβάσεις ανάθεσης σε Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης.

ζ) Οι περιορισμοί των περιουσιακών δικαιωμάτων που προβλέπονται από το Ν. 2121/1993. Η αρχή του ελέγχου των τριών βημάτων.

η) Τα συγγενικά δικαιώματα που ρυθμίζονται από το Ν. 2121/1993

θ) Η έννομη προστασία των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων με βάση το Ν. 2121/1993.

4) Μάθημα Ειδικής Επιλογής της Ενότητας, Φιλοσοφίας

και Κοινωνιολογίας του Δικαίου ........................................ 4

α) Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου

Διδάσκουν: Κ. Σταμάτης, Α. Τάκης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Σταμάτη, Η θεμελίωση των νομικών κρίσεων. Επιτομή, 7η έκδ.,

εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25180

78

2. Κ. Σταμάτη «Σχολιασμός δικαστικής απόφασης», 2η έκδ., Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25194.

Ύλη: Μέρος Πρώτο: Προκριματικά ζητήματα ως προς την ερμηνεία του

δικαίου: Πηγές και κανόνες του δικαίου. Η ορθότητα των νομικών κρίσεων. Η γλώσσα του δικαίου, της νομικής επιστήμης και πράξης. Το παραγωγικό πρότυπο της νομικής θεμελίωσης και ο νομικός συλλογισμός.

Μέρος Δεύτερο: Μέθοδοι ερμηνείας του δικαίου: η φύση της ερμηνείας του δικαίου. Τα κλασικά κριτήρια ερμηνείας του δικαίου. Γλωσσική εκφορά και ρυθμιστικό περιεχόμενο των εφαρμοστέων διατάξεων. Κενά και αντινομίες στη έννομη τάξη.

β) Κοινωνιολογία του Δικαίου

Διδάσκουν: Ν. Ιντζεσίλογλου, Α. Τσαούση.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Ν. Ιντζεσίλογλου, Α. Τσαούση.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ν. Ιντζεσίλογλου, Κοινωνιολογία του Δικαίου, Εισαγωγή σε μια

ρεαλιστική νομική επιστήμη. Διεπιστημονική προσέγγιση του νομικού φαινομένου, εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12552406

2. Α. Τσαούση, Δίκαιο και Συνεργατικότητα: Μία νέα προσέγγιση στην Κοινωνιολογία του Δικαίου, Αθήνα, εκδ. Παπαζήση 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33114225.

3. Θ. Παπαχρίστου, Κοινωνιολογία του Δικαίου, εκδ. Αντ. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή 1999. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 26090

Ύλη: Το αντικείμενο της Κοινωνιολογίας του Δικαίου. Η προβληματική της

επικοινωνίας μεταξύ της Νομικής Επιστήμης και της Κοινωνιολογίας και των κοινωνικών επιστημών γενικότερα. Η θεμελίωση της ενότητας του τρισδιάστατου ερευνητικού πεδίου της Κοινωνιολογίας του Δικαίου. Το ιστορικό της ανάπτυξης της Κοινωνιολογίας του Δικαίου ως εσωτερικής αναγκαιότητας της Νομικής Επιστήμης. Η λογική αναγκαιότητα της

υπέρβασης του περιορισμένου αντικειμένου της νομικής τυποκρατίας και του εννοιοκρατούμενου νομικού κρατικοθετικισμού στις δικαιοταξίες των γερμανόφωνων και γαλλόφωνων χωρών και των χωρών του Common Law (μελέτη συγκεκριμένων παραδειγμάτων από τη θεωρία και τη νομολογία στους εξής κλάδους της Νομικής Επιστήμης: Οικονομικό Δίκαιο, Εργατικό Δίκαιο, Δημόσιο Δίκαιο, Ποινικό Δίκαιο και Οικογενειακό Δίκαιο).

Οι πηγές του δικαίου. Τυπική και ουσιαστική νομιμοποίηση των κανόνων του δικαίου. Η ρυθμιστική λειτουργία της ιδέας της δικαιοσύνης. Οι τρεις τρόποι νομικής σκέψης. Θεωρίες του κοινωνικού συμβολαίου. Η ενσωμάτωση της Κοινωνιολογίας του Δικαίου στο πλαίσιο μιας ρεαλιστικής Νομικής Επιστήμης με διευρυμένο αντικείμενο μελέτης. Ορισμός του διευρυμένου αντικειμένου μελέτης μιας ρεαλιστικής Νομικής Επιστήμης. Μεθοδολογικές επιπτώσεις από την ανάπτυξη της Νομικής ως Κοινωνικής Επιστήμης (συστημική, σημειωτική και κυβερνητική προσέγγιση του νομικού φαινομένου).

Παραδείγματα κοινωνιολογικών προσεγγίσεων του δικαίου: το ιστορικοϋλιστικό, το οργανιστικό, το λειτουργικό, το κριτικολειτουργικό, το δομικολειτουργικό, το κατανοητικό κλπ. παραδείγματα.

Ειδικές Κοινωνιολογίες του Δικαίου (νομοθετική Κ.Δ., Κ.Δ. της δικαιοδοτικής λειτουργίας, Κ.Δ. των νομικών επαγγελμάτων, κλπ.). Ειδικά θέματα Κοινωνιολογίας του Δικαίου: νομικός πλουραλισμός, νομική κοινωνικοποίηση του ατόμου, νομική εκπολιτισμοποίηση, η σχέση μεταξύ ατομικής ελευθερίας και κοινωνικού καταναγκασμού, κοινωνικής δικαιοσύνης και οικονομικής αποτελεσματικότητας, ατομικής ελευθερίας και κοινωνικής ισότητας κλπ.

Η συμβολή της Κοινωνιολογίας του Δικαίου στην ερμηνεία του Δικαίου, στη νομική επιχειρηματολογία και στις διαπραγματεύσεις. Δίκαιο, υποδίκαιο ( sous droit) και εύπλαστο δίκαιο (soft law). Εισαγωγή σε μία ρεαλιστική νομική επιστήμη. Το «ζωντανό» και το φυσικό δίκαιο. Η τελολογική ερμηνεία και η κοινωνική διάσταση του νομικού συλλογισμού και των δικαστικών αποφάσεων. 5) Μάθημα γενικής επιλογής ................................................. 4

6) Μάθημα γενικής επιλογής ................................................. 4

80

Προαιρετικό μάθημα: - Ξένη Γλώσσα (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

Π Ε Μ Π Τ Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο

(Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2014-2015) ECTS

1) Ενοχικό Δίκαιο (ειδικό μέρος) ........................................... 6

Διδάσκουν: - Α. Κουτσουράδης - Α. Πουλιάδης - Γ. Δέλλιος

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Στ. Κουμάνης.

Διδακτικά βιβλία: 1. Π. Κορνηλάκης, Επίτομο Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο, τόμ Ι, 2η έκδ.,

εκδ. Π. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 32997452

2. Απ. Γεωργιάδης, Εγχειρίδιο Ειδικού Ενοχικού Δικαίου, εκδ. εκδόσεις Δίκαιο και Οικονομία (Π.Ν. Σάκκουλας), Αθήνα 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

Ύλη: Διάκριση Γενικού και Ειδικού Ενοχικού Δικαίου, μικτές συμβάσεις,

δωρεά, πώληση, αδικαιολόγητος πλουτισμός, αδικοπραξίες, καταδολίευση δανειστών, μίσθωση πράγματος, σύμβαση έργου.

2) Φορολογικό Δίκαιο (γενικό και ειδικό μέρος) ................... 4

Διδάσκει: Κ. Φινοκαλιώτης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Κ. Φινοκαλιώτης

Διδακτικά βιβλία: 1. Ν. Μπάρμπα, Φορολογία Εισοδήματος, 4η έκδ., εκδ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ:12559176

2. Κ. Φινοκαλιώτη, Φορολογικό Δίκαιο, 4η έκδ, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12559447

Ύλη: Έννοια φόρου. Αρχές που διέπουν τη φορολογία και βασικές αρχές της

φορολογικής δίκης. Φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων. Φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων. 3) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (γενικό μέρος - απόδειξη) ...... 9

Διδάσκουν: - Κ. Μακρίδου - Π. Αρβανιτάκης - Ν. Παϊσίδου

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: - Ν. Παϊσίδου. Γ. Διαμαντόπουλος

Διδακτικά βιβλία: 1. Νίκας Ν., Εγχειρίδιο Πολιτικής Δικονομίας, εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22768661 2. Κεραμεύς Κ. Αστικό Δικονομικό δίκαιο, Γενικό Μέρος, εκδ.

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 1986. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25169

Ύλη: Άρθρα 1-494 ΚΠολΔ και παρεμπιπτόντως ειδικές διαδικασίες.

Ειδικότερα η διδασκαλία αφορά: Τον οργανισμό δικαστηρίων, το δικονομικό και ουσιαστικό αντικείμενο της πολιτικής δίκης, τις θεμελιώδεις δικονομικές αρχές στην απονομή δικαιοσύνης για την επίλυση των ιδιωτικού δικαίου διαφορών, τη διαδικασία στον α΄ βαθμό δικαιοδοσίας, τις γενικές διατάξεις του δικαίου αποδείξεως και τα κατ' ιδίαν αποδεικτικά μέσα.

4) Εργατικό Δίκαιο - Ατομικές σχέσεις εργασίας .................. 6

Διδάσκουν: - Αρ. Καζάκος - Δ. Ζερδελής

82

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: - Δ. Ζερδελής

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Ζερδελής, Εργατικό Δίκαιο, Ατομικές εργασιακές σχέσεις, 3η

έκδ., εκδ. Π.Ν. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33153099

2. Ι. Κουκιάδης, Εργατικό Δίκαιο: Ατομικές εργασιακές σχέσεις και το δίκαιο της ευελιξίας της εργασίας, 6η έκδ, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22766651

Ύλη: Εργατικό Δίκαιο - Ατομικές εργασιακές σχέσεις, Εργατικό Δίκαιο και

Σύνταγμα - Πηγές Εργατικού Δικαίου - Γενική θεώρηση της σχέσης εργασίας (κριτήρια εξάρτησης, γένεση της σχέσης εργασίας) - Πρόσωπα της σχέσης εργασίας - Όροι εργασίας - Χρόνος εργασίας - Υποχρεώσεις μισθωτού και εργοδότη - Λύση της σχέσης εργασίας. 5) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο - Ειδικό Μέρος ..................... 6

Διδάσκουν: 1ο τμήμα: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Θ. Παπακυριάκου 2ο τμήμα: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Θ. Παπακυριάκου, 3ο τμήμα: Ν. Μπιτζιλέκης, Α. Παπαδαμάκης

Eπανάληψη: Θ. Παπακυριάκου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ι. Μανωλεδάκης/Ν. Μπιτζιλέκης, Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας,

14η έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 32998545

2. Χ. Μυλωνόπουλος, Τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας και της περιουσίας (άρθρα 372-400), β΄ έκδοση, εκδ. Π. Ν. Σάκκουλα, 2006. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 1493

3. Α. Παπαδαμάκης, Τα περιουσιακά εγκλήματα, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2000. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25150

4. Ν. Παρασκευόπουλος/Ευ.Φυτράκης, Αξιόποινες σεξουαλικές πράξεις. Εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2011. Κωδικός βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22702228

5. Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Εγκλήματα κατά προσωπικών αγαθών (άρθρ. 299-369 ΠΚ), Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, Β΄ έκδ., 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 41960245

Ύλη:

Eγκλήματα κατά της ζωής, σωματικής ακεραιότητας, γενετήσιας ελευθερίας, τιμής, ιδιοκτησίας και περιουσίας. Προαιρετικό μάθημα: - Ξένη Γλώσσα (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΕΚΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

(Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2014-2015) ECTS

1) Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ........................................... 8

Διδάσκουν: Α΄ τμήμα (Α-Κα): Ε. Κουτούπα, Κ. Γώγος, Β΄ τμήμα (Κε-Πα): Ι. Συμεωνίδης Γ΄ τμήμα (Πε-Ω): Μ. Πικραμένος.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Κ. Γώγος.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ε. Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, τόμος Β, 14η

έκδ, εκδ Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12687600

2. Π. Δαγτόγλου, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 6η εκδ., 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33093687.

Ύλη: Αίτηση ακύρωσης, Προσφυγή, Αγωγή, Έφεση, Αίτηση αναίρεσης. Το

Συνταγματικο πλαίσιο Οργάνωσης των Διοικητικών Δικαστηρίων. Δικαιοδοσία και αρμοδιότητα

84

2) Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών (Αξιόγραφα - Ασφαλιστικό) 4

Διδάσκουν:

Δίκαιο Αξιογράφων: – Ρ. Γιοβαννόπουλος, Α. Μπεχλιβάνης

Ασφαλιστικό Δίκαιο: – Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Ν. Ελευθεριάδης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Α. Μπεχλιβάνης (Αξιόγραφα), Ν. Ελευθεριάδης (Ασφαλιστικό).

Διδακτικά βιβλία: 1. Αλ. Κιάντου- Παμπούκη, Δίκαιο Αξιογράφων, 7η έκδ., εκδ

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 32998006.

2. Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Ιδιωτικό Ασφαλιστικό Δίκαιο, 4η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

3. Ν. Ρόκας, Αξιόγραφα, 2η έκδ., Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22769268

4. Ι. Ρόκας, Ασφαλιστικό Δίκαιο. Εισηγήσεις, 2η έκδ., Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22769274

5. ΄Αλκ. Αργυριάδης/Ρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου/Λ. Σκαλίδης, Στοιχεία ασφαλιστικού δικαίου, 5η έκδ., εκδ Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34558

Ύλη: Αξιόγραφα: Γενική παρουσίαση της έννοιας των αξιογράφων, των

σκοπών που εξυπηρετούν και των διακρίσεών τους. – Αναλυτική εξέταση του δικαίου της συναλλαγματικής και της επιταγής με βάση τους ισχύοντες νόμους.Ασφαλιστικό δίκαιο:

Ι. Εισαγωγή - Γενικό μέρος - Η ασφάλιση (έννοια, ουσιώδη στοιχεία, διακρίσεις) - Η ασφαλιστική σύμβαση (έννοια, χαρακτηριστικά αυτής, το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο της σύμβασης ασφάλισης, ζητήματα διεθνούς δικαιοδοσίας, κοινοτικό δίκαιο των ασφαλίσεων, τα συμβαλλόμενα μέρη).

ΙΙ. Διαμόρφωση της ασφαλιστικής σύμβασης (κατάρτιση, ειδικές μορφές ασφαλιστικών συμβάσεων, το ασφαλιστήριο, διάρκεια της σύμβασης)

ΙΙΙ. Υποχρεώσεις των μερών - Υποχρεώσεις του λήπτη της ασφάλισης (καταβολή ασφαλίστρου, ασφαλιστικά βάρη), υποχρεώσεις του ασφαλιστή, εκχώρηση της ασφαλιστικής αξίωσης, παραγραφή.

ΙV. Ειδικό μέρος - Ασφάλιση κατά ζημιών (γενικές αρχές αυτής, ασφαλιστική ζημία, ασφαλιστικό συμφέρον, ασφαλιστική αξία, ασφαλιστικό ποσό, η αποζημιωτική αρχή)

V. Είδη χερσαίας ασφάλισης ζημίας (ασφάλιση πυρκαγιάς, ασφάλιση μεταφοράς πραγμάτων, ασφάλιση εσοδείας, ασφάλιση πιστώσεων και εγγυήσεων, ασφάλιση αστικής ευθύνης, υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης από αυτοκινητικά ατυχήματα, λοιπές μορφές ασφάλισης ζημιών).

VI. Ασφάλιση προσώπων (γενικές αρχές ασφάλισης ποσού, είδη ασφάλισης προσώπων - ασφάλιση ζωής, ασφάλιση ατυχήματος, ασφάλιση ασθένειας).

3) Συνταγματικές Ελευθερίες ................................................. 4

Διδάσκουν: Α΄ τμήμα (Α-Κ): Π. Μαντζούφας, Β΄ τμήμα (Λ-Ω): Ιφ. Καμτσίδου, Σ. Ορφανουδάκης.

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Σ. Ορφανουδάκης, Α. Καϊδατζής.

Διδακτικά βιβλία: 1. Κ. Χρυσόγονου, Ατομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα, 3η έκδ. εκδ

Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10473

2. Π. Δαγτόγλου, Ατομικά Δικαιώματα, 4η έκδ, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 18176156

Ύλη: Έννοια, και τυπολογία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.

Φορείς και αποδέκτες των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Περιορισμοί των δικαιωμάτων. Συρροή και σύγκρουση δικαιωμάτων. Η αρχή της αξίας του ανθρώπου. Ισότητα. Προσωπική ελευθερία και ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας. Προσωπική ασφάλεια. Η

86

συνταγμτική τυποποίηση του ποινικού φαινομένου. Προστασία της ιδιωτικότητας. Θρησκευτική ελευθερία. Ελευθερία γνώμης και πνευματικής κίνησης. Δικαιώματα συλλογικής δράσης. Η αρχή του νόμιμου δικαστή. Το δικαίωμα της αναφοράς. Κοινωνικά δικαιώματα. Προστασία ιδιοκτησίας. Δικαίωμα έννομης προστασίας.

4) Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο ................................................ 9

Διδάσκουν: 1ο τμήμα: Λ. Μαργαρίτης, 2ο τμήμα: Α. Παπαδαμάκης, 3ο τμήμα: Γ. Καλφέλης, Α. Ζαχαριαδης.

Eπανάληψη: Λ. Mαργαρίτης, Α. Ζαχαριάδης.

Διδακτικά βιβλία για όλα τα τμήματα: 1. Ανδρουλάκης Νικόλαος, Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης,

εκδ. Π. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22769886

2. Καρράς Αργύριος, Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12878175

3. Μαργαρίτης Λάμπρος, Εφαρμοσμένη Ποινική Δικονομία, Νομική Βιβλιοθήκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33154107.

4. Παπαδαμάκης Αδάμ, Ποινική Δικονομία, Θεωρία-Πράξη-Νομο-λογία, 4η έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22707963.

Ύλη: H δομή και η οργάνωση της ποινικής δίκης - Bασικές αρχές της

ποινικής δίκης - Oι διάδικοι στην ποινική δίκη - Tα ποινικά δικαστήρια - Oι διαδικαστικές πράξεις - Tα στάδια της ποινικής δίκης (προδικασία-διαδικασία στο ακρoατήριο-σκιαγράφηση ένδκων μέσων). 5) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Ποινικού Δικαίου .... 4

α) Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο

Διδάσκουν: A. Πιτσελά, Θ. Παπακυριάκου.

Eπανάληψη: Θ. Παπακυριάκου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ζησιάδης Βασίλειος, Η οικονομική εγκληματικότητα. Το

ουσιαστικό και δικονομικό οικονομικό ποινικό δίκαιο. 2η Έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2002. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34630

2. Κουράκης Νέστωρ, Τα οικονομικά εγκλήματα. Μέρος Πρώτο: Βασικά ζητήματα της οικονομικής εγκληματικότητας και του οικονομικού ποινικού δικαίου, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 24943

3. Παπακυριάκου Θεόδωρος, Φορολογικό Ποινικό Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34610

4. Πιτσελά Αγγελική, Η εγκληματολογική προσέγγιση του οικονομικού εγκλήματος, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 110311

Ύλη: H έννοια του οικονομικού εγκλήματος. Tρόπος εισαγωγής του

οικονομικού εγκλήματος. Προβλήματα στα στοιχεία του οικονομικού εγκλήματος (στην αντικειμενική υπόσταση, στο υποκείμενο, στην ποινική ευθύνη, στις κυρώσεις). Προβλήματα συρροής στο οικονομικό έγκλημα. Η ύλη περιλαμβάνει επί πλέον: οριοθέτηση της οικονομικής εγκληματικότητας από συναφείς έννοιες, έκταση, δομή και εξέλιξη της εμφανούς (δήλης και δικαστικά διαπιστωμένης) και της αφανούς οικονομικής εγκληματικότητας, καθώς και ποινικό έλεγχό της.

β) Θέματα Ειδικού Ποινικού Δικαίου

Διδάσκουν: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Κ. Χατζηκώστας

Eπανάληψη: Κ. Χατζηκώστας

Διδακτικά βιβλία: Θα αναρτηθούν σημειώσεις των διδασκόντων στο blackboard.

88

Ύλη: H ύλη περιλαμβάνει επιλογή βασικών εγκλημάτων από το σύνολο του

ειδικού μέρους του Π.K. στις ακόλουθες ενότητες: Προσβολές του πολιτεύματος και κατάχρηση εξουσίας [βασανιστήρια (άρθρα 137Α – 137Δ ΠΚ), κατάχρηση εξουσίας (άρθρο 239 ΠΚ)], Οργανωμένο έγκλημα [Έννοια, βασικά χαρακτηριστικά, διεθνής καταγραφή, άρθρα 187, 187Β ΠΚ], Τρομοκρατία και πολιτικό έγκλημα [Έννοια, διεθνής καταγραφή, άρθρα 187Α και 187Β ΠΚ], Βασικά οικονομικά εγκλήματα [παραχάραξη (άρθρα 207 επ. ΠΚ), πλαστογραφία (άρθρο 216 ΠΚ), απιστία (άρθρα 256, 390 ΠΚ), Εγκλήματα περί την απονομή της δικαιοσύνης [ψευδορκία (άρθρο 224 ΠΚ), ψευδής καταμήνυση (άρθρο 229 ΠΚ), υπόθαλψη εγκληματία (άρθρο 231 ΠΚ), Διαφθορά [ενεργητική (άρθρο 236 ΠΚ) και παθητική δωροδοκία (άρθρο 235 ΠΚ), ψευδής βεβαίωση (άρθρο 242 ΠΚ)], Κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα [Γενικά χαρακτηριστικά του κεφαλαίου, εμπρησμός (άρθρα 264 – 267 ΠΚ), έκρηξη (άρθρα 270 – 272 ΠΚ]

γ) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι

Διδάσκει: Γ. Νούσκαλης.

Eπανάληψη: Ν. Παρασκευόπουλος, Γ. Νούσκαλης.

Διδακτικά βιβλία: 1. Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι/Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Νομολογιακές

Εφαρμογές Ειδικών Ποινικών Νόμων, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10603

2. Ν. Παρασκευόπουλος, Η καταστολή της διάδοσης ναρκωτικών στην Ελλάδα, 4η έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34629

Ύλη: – -Nαρκωτικά: Aναλύονται και προσδιορίζονται οι όψεις καταστολής

της διάδοσης των ναρκωτικών στη χώρα μας (λ.χ. το τιμωρητό της απλής χρήσης και διακίνησης) και ερμηνεύονται οι βασικές διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας για τα ναρκωτικά. (ν. 4193/2013).

-Πνευματική ιδιοκτησία: Aναλύονται και συζητούνται οι διατάξεις του ν. 2121/1993 (:ο χαρακτήρας των πνευματικών δημιουργημάτων, κασετοπειρατεία, προβλήματα συρροής κλπ).

-Όπλα: Eκτίθενται και συζητούνται ερμηνευτικά προβλήματα που συνδέονται με το ν. 2168/1993 (έννοια όπλου, εμπορία, κατοχή, οπλοφορία, οπλοχρησία κλπ).

-Λαθρεμπορία: Aναλύονται και συζητούνται οι βασικές διατάξεις του τελωνειακού κώδικα (ν. 2690/2001) που συνδέονται με τις μορφές τέλεσης της λαθρεμπορίας (τρόποι τέλεσης, προβλήματα συρροής, δήμευση κλπ).

-Αλλοδαποί: Αναλύονται και συζητούνται οι βασικές διατάξεις του νόμου περί αλλοδαπών (ν. 3386/2005).

-Προσωπικά δεδομένα: Αναφύονται και συζητούνται οι βασικές διατάξεις του νόμου περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων κατά το Ν 2472/1997.

Προαιρετικό μάθημα: - Ξένη Γλώσσα (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΕΒΔΟΜΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Χειμερινό εξάμηνο παν/κού έτους 2014-2015)

ECTS 1) Κληρονομικό Δίκαιο ........................................................... 6

Διδάσκουν: - Α. Κοτζάμπαση - Ε. Βαλαβάνη-Πολατίδου - Ε. Ζερβογιάννη

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: – Ε. Βαλαβάνη-Πολατίδου

Διδακτικά βιβλία: 1. Ν. Ψούνη, Κληρονομικό Δίκαιο, 3η έκδ., εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22766824 2. Π. Φίλιος, Κληρονομικό Δίκαιο, 8η έκδ., εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12583705 3. Απ. Γεωργιάδης, Κληρονομικό Δίκαιο, εκδ. Π. Ν. Σάκκουλας,

Αθήνα 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

90

Ύλη: Το Κληρονομικό Δίκαιο στην έννομη τάξη, κληρονομική διαδοχή,

κτήση και απώλεια της κληρονομίας, διαδοχή από το νόμο (εξ αδιαθέτου και αναγκαστική διαδοχή), διαδοχή από διαθήκη [έννοια και χαρακτηριστικά γνωρίσματα της διαθήκης, δικαίωμα για σύνταξη διαθήκης και περιορισμοί του, τύποι διαθηκών, περιεχόμενο διαθήκης (εγκατάσταση κληρονόμου, κληροδοσία, υποκληροδοσία, υποκατάσταση κληροδόχου, καταπιστευτική κληροδοσία, οικογενειακό κληροδότημα, κληρονομικό καταπίστευμα, τρόπος, υποκατάσταση κληρονόμου και προσαύξηση μερίδας, αιρέσεις και προθεσμίες σε διαθήκη, προϋποθέσεις κύρους του περιεχομένου διαθήκης), ανάκληση διαθήκης, δημοσίευση διαθήκης, ερμηνεία διαθηκών, κληρονομητήριο, αγωγή περί κλήρου, δωρεά αιτία θανάτου.

2) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (ένδικα μέσα-αναγκαστική εκτέλεση) 8

Διδάσκουν: - Χ. Απαλαγάκη - Γ. Διαμαντόπουλος - Α. Σοφιαλίδης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Χ. Απαλαγάκη, Ευ. Ποδηματά

Διδακτικά βιβλία: 1. Ν. Νίκας, Εγχειρίδιο δικαίου αναγκαστικής εκτελέσεως, εκδ.

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22707721

2. Π. Γέσιου-Φαλτσή, Εγχειρίδιο Αναγκαστικής Εκτελέσεως, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 7657871

Ύλη: Το τμήμα του μαθήματος που αφορά τα ένδικα μέσα καλύπτει αφενός

μία γενική εισαγωγή στο δίκαιο των ενδίκων μέσων και αφετέρου μία ειδικότερη παρουσίαση των επιμέρους ενδίκων μέσων, ιδιαίτερα δε των τακτικών (ανακοπής ερημοδικίας και εφέσεως). Αντιμετωπίζονται κυρίως τα ζητήματα των προϋποθέσεων του παραδεκτού των παραπάνω ενδίκων

μέσων καθώς και οι κανόνες που διέπουν τη συζήτηση και τα αποτελέσματά τους.

Το τμήμα του μαθήματος που αφορά την αναγκαστική εκτέλεση περιλαμβάνει αφενός το γενικό μέρος του ογδόου βιβλίου του Κ.Πολ.Δ., δηλαδή τις γενικές διατάξεις για τις προϋποθέσεις, τα υποκείμενα της διαδικασίας και τις δίκες περί την εκτέλεση και αφετέρου το ειδικό μέρος της αναγκαστικής εκτελέσεως, στο πλαίσιο του οποίου συζητούνται τα διάφορα είδη και μέσα εκτελέσεως, ειδικότερα δε από την έμμεση εκτέλεση, κυρίως, η ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων με κατάσχεση περιουσίους του καθ’ ου.

3) Πτωχευτικό Δίκαιο ............................................................. 4

Διδάσκουν: - Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου - Σπ. Ψυχομάνης - Ν. Ελευθεριάδης

Φροντιστήρια: Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Α. Παπαδοπούλου, Αν. Φρέρης

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Α. Μπεχλιβάνης

Διδακτικά βιβλία: 1. Λ. Κοτσίρης, Πτωχευτικό Δίκαιο, 8η έκδ., εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12790905 2. Σπ. Ψυχομάνης, Πτωχευτικό Δίκαιο, 5η έκδ., εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22705193 3. Ε. Περάκης, Πτωχευτικό Δίκαιο, 2η έκδ, Νομική Βιβλιοθήκη,

Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22768462

Ύλη: Κήρυξη της πτώχευσης: Ουσιαστικές προϋποθέσεις κήρυξης της πτώχευσης (πτωχευτική ικανότητα φυσικών και νομικών προσώπων, παύση πληρωμών), τυπική προϋπόθεση (έκδοση δικαστικής απόφασης). Ουσιαστικό πτωχευτικό δίκαιο: Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τον οφειλέτη. Συνέπειες της πτώχευσης ως προς τους πτωχευτικούς πιστωτές (ανέγγυους και ενέγγυους πιστωτές, κατηγορίες πιστωτών). Συνέπειες της

92

πτώχευσης ως προς τους εγγυητές και τους συνοφειλέτες. Επίδραση της πτώχευσης επί των συμβάσεων. Πτωχευτική διεκδίκηση. Πτωχευτική ανάκληση. Διαδικασία της πτώχευσης: Οργάνωση της πτώχευσης. Διασφάλιση και διοίκηση του ενεργητικού. Διαπίστωση του παθητικού. Διαδικασίες εξυγίανσης επιχειρήσεων: Διαδικασία συνδιαλλαγής, σχέδιο αναδιοργάνωσης. Περάτωση της πτώχευσης.

4) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και

στο Διοικητικό Δίκαιο ........................................................ 4

Διδάσκουν: Α΄ τμήμα (Α - Κ): Ε. Κουτούπα, Σ. Ορφανουδάκης. Β΄ τμήμα (Λ - Ω): Ι. Συμεωνίδης, Λ. Παπαδοπούλου.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ιφ. Καμτσίδου, Κ. Γώγος.

Διδακτικά βιβλία: Πρόκειται για μάθημα σύνθεσης, του οποίου η ύλη καλύπτεται

καταρχήν από τα συγγράμματα που διανέμονται στα μαθήματα Συνταγματικό Δίκαιο, Συνταγματικές Ελευθερίες, Διοικητικό Δίκαιο και Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο. Μετά από απόφαση της Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής δεν θα διανέμονται επιπλέον συγγράμματα.

Ύλη: 1) Το σύγχρονο κράτος δικαίου και η σχέση του με το δημοκρατικό

κράτος. Αρχή νομιμότητας και δικαστικός έλεγχος της κρατικής δράσης. Πολιτικός, διοικητικός και δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων. Χαρακτηριστικά και εφαρμογή. Δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των διοικητικών πράξεων - αρχή της νομιμότητας.

2) Ειδικά Θέματα Εμβάθυνσης Διοικητικού Δικαίου. 5) Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Ποινικό Δίκαιο και

την Ποινική Δικονομία ...................................................... 4

Διδάσκουν Εμβάθυνση στο Ποινικό Δίκαιο: 1ο τμήμα: Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου

2ο τμήμα: Ν. Μπιτζιλέκης 3ο τμήμα: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

Επανάληψη: 1ο τμήμα: Ν. Μπιτζιλέκης 2ο τμήμα: Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι

(Σε όλα τα παραπάνω τμήματα, και στα δύο εξάμηνα, οι διδάσκοντες παραδίδουν επιπλέον δίωρο φροντιστηριακό μάθημα)

Διδάσκουν Εμβάθυνση στην Ποινική Δικονομία: 1ο τμήμα: Λ. Μαργαρίτης 2ο τμήμα: Α. Παπαδαμάκης 3ο τμήμα: Γ. Καλφέλης

Eπανάληψη: 1ο τμήμα: Γ. Καλφέλης 2ο τμήμα: Λ. Μαργαρίτης

(Σε όλα τα παραπάνω τμήματα, και στα δύο εξάμηνα, οι διδάσκοντες παραδίδουν επιπλέον δίωρο φροντιστηριακό μάθημα)

Ύλη: α) Για εμβάθυνση Ποινικού Δικαίου: Tο μάθημα περιλαμβάνει την

ανάλυση σε βάθος πραγματικών υποθέσεων ποινικού δικαίου (γενικού και ειδικού μέρους), έτσι ώστε ο φοιτητής να ασκείται στην κριτική αντιμετώπιση νομικών προβλημάτων και στην εφαρμογή του ποινικού δόγματος στην πράξη. Eισαγωγικά διδάσκονται οι θεμελιώδεις αρχές του Ποινικού Δικαίου και της Ποινικής Δίκης, και από την ύλη του γενικού ποινικού η έννοια της πράξης, ο αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος, η άρση του αδίκου και του καταλογισμού, η δομή του εγκλήματος στην οποία θεμελιώνονται και οι αυτοτελείς ισχυρισμοί του κατηγορουμένου, η επέκταση του αξιοποίνου στην απόπειρα και τη συμμετοχική πράξη, η παραγραφή και η έγκληση ως εξάλειψη και προϋπόθεση του αξιοποίνου, αντίστοιχα. Tέλος, πάντα υπό μορφή πραγματικών υποθέσεων, συζητιούνται και κάποια εγκλήματα από τον χώρο των ατομικών και υπερατομικών εννόμων αγαθών.

β) Για εμβάθυνση Ποινικής Δικονομίας: Aναπτύσσονται σε βάθος, τόσο από τη σκοπιά των διαδίκων όσο και από τη σκοπιά των δικαστηρίων θέματα που έχουν σχέση με: την προκαταρκτική εξέταση, την ποινική δίωξη, τις ακυρότητες, τη συνάφεια, τη σύλληψη και προσωρινή κράτηση

94

του κατηγορουμένου, την ακύρωση διαδικασίας και αποφάσεως, την αυτόφωρη διαδικασία και τα ένδικα μέσα.

6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Δημοσίου Δικαίου

(Ζ΄ εξάμηνο) ........................................................................ 4

α) Υπαλληλικό Δίκαιο - Δίκαιο Παιδείας (Ζ΄ εξάμηνο)

Διδάσκει: Μ. Πικραμένος.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ι. Μαθιουδάκης.

Διδακτικά βιβλία: 1. Αν. Τάχου, Δημόσιο Υπαλληλικό Δίκαιο, 4η έκδ, εκδ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 1996. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25104 2. Ε. Σπηλιωτόπουλου / Χ. Χρυσανθάκη, Βασικοί θεσμοί

δημοσιοϋπαλληλικού δικαίου, 7η έκδ, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27797

Ύλη: (1) Δημόσιοι υπάλληλοι και δημόσιοι λειτουργοί. Ίδρυση και μεταβολή

της υπαλληλικής σχέσης. Υποχρεώσεις, δικαιώματα, ευθύνες των υπαλλήλων. Λύση της υπαλληλικής σχέσης.

(2) Βασικές έννοιες. Η εκπαίδευση Α΄ και Β΄ βαθμού. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση.

β) Δίκαιο Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και Πολεοδομίας (Ζ΄ Εξάμηνο)

Διδάσκει: Ε. Κουτούπα, Ι. Μαθιουδάκης.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Ι. Μαθιουδάκης.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ε. Κουτούπα-Ρεγκάκου, Δίκαιο του Περιβάλλοντος, 3η έκδ, εκδ.

Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25117

2. Αν. Τάχου, Δίκαιο προστασίας του περιβάλλοντος, 6η έκδ, εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2006. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25113

3. Γλ. Σιούτη, Εγχειρίδιο δικαίου περιβάλλοντος, 2η έκδ, εκδ. Σάκκουλα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 13218692.

Ύλη: Το πρόβλημα της προστασίας - Οι τρόποι - Εφαρμογή ειδικής και

γενικής προστασίας (Ν. 1650/1986).

γ) Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο

Διδάσκει: Ι. Μαθιουδάκης.

Επανάληψη: Ευγ. Πρεβεδούρου

Διδακτικά βιβλία: 1. Α. Γέροντα, Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο, 2η έκδ, εκδ. Σάκκουλα,

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011.Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12820451

Ύλη: Εισαγωγικές έννοιες. Πηγές. Η επεμβατική δράση της Δημόσιας

Διοίκησης. Το οικονομικό καθεστώς. Η ατομική ιδιοκτησία. Η ρύθμιση της οικονομικής ανάπτυξης. Η επέμβαση στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Η δημόσια επιχείρηση. Η προστασία του περιβάλλοντος. Προαιρετικό μάθημα: - Ξένη Γλώσσα (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα).

ΟΓΔΟΟ ΕΞΑΜΗΝΟ (Εαρινό εξάμηνο παν/κού έτους 2014-2015)

ECTS 1) Ειδικά μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δίκαιο εν γένει 4

Διδάσκουν: - Αχ. Κουτσουράδης, Γ. Δέλλιος - Αθ. Πουλιάδης, Γ. Καρύμπαλη-Τσίπσιου - Γ. Αρχανιωτάκης, Αικ. Φουντεδάκη

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: - Αικ. Φουντεδάκη, Αθ. Κοτζάμπαση

Ύλη: Σε βάθος εξέταση διάφορων ζητημάτων, που συνδυάζουν τους πέντε

κλάδους του Αστικού Δικαίου, διατύπωση νομικών κρίσεων σε σύνθετες

96

πρακτικές ασκήσεις, σχολιασμός δικαστικών αποφάσεων και εκπόνηση εργασιών ή επίλυση σύνθετων πρακτικών θεμάτων από τους φοιτητές.

2) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Αστικό Δικονομικό

Δίκαιο εν γένει ..................................................................... 4

Διδάσκουν: – Ν. Νίκας – Κ. Μακρίδου – Π. Αρβανιτάκης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ν. Νίκας – Λ.Μ. Πίψου

Ύλη: Ι. Γενικό μέρος Πολιτικής Δικονομίας. Διαδικαστικές προϋποθέσεις

δίκης. Θεμελιώδεις δικονομικές αρχές. Αντικείμενο δίκης. Μορφές δικαστικής προστασίας. Η αγωγή και η άμυνα του εναγομένου. Η δικαστική απόφαση και οι συνέπειές της. Μορφές σύνθετων δικών ως προς τα υποκείμενα και το αντικείμενο.

ΙΙ. Δίκαιο αποδείξεως. Οι γενικές αρχές. Τα μέσα αποδείξεως. ΙΙΙ. Ένδικα μέσα. Τακτικά ένδικα μέσα (Ανακοπή ερημοδικίας -

Έφεση). Έκτακτα ένδικα μέσα (Αναίρεση - Αναψηλάφηση - Τριτανακοπή). IV. Αναγκαστική εκτέλεση. Προϋποθέσεις αναγκαστικής εκτέλεσης,

Σύστημα πρωτοβουλίας του επισπεύδοντος, Ανακοπές κατά της εκτελέσεως, Κατασχέσεις - Πλειστηριασμός, Αναγκαστική εκτέλεση για πράξη, παράλειψη ή ανοχή. 3) Ειδικά Μαθήματα Εμβάθυνσης στο Εμπορικό Δίκαιο .... 4

Διδάσκουν: – Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου − Σ. Ψυχομάνης – Ν. Τέλλης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ν. Τέλλης, Ανθ. Παπαδοπούλου, Ρ. Γιοβαννόπουλος

Διδακτικό βιβλίο: Δεν διανέμονται συγγράμματα. Οι ανάγκες του μαθήματος

καλύπτονται από συγγράμματα που έχουν ήδη διανεμηθεί και υπάρχουν στην κατοχή των φοιτητών.

Ύλη: Η διδακτέα ύλη καταλαμβάνει όλο το εμπορικό δίκαιο, ως συνθετική

εφαρμοστική διαδικασία των αυτοτελών γνώσεων των φοιτητών σε επί μέρους κλάδους του εμπορικού δικαίου, ιδίως δε την ύλη του δικαίου των εμπορικών εταιριών, των αξιογράφων και του πτωχευτικού δικαίου.

4) Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ..................................................... 4

Διδάσκουν: – Ευ. Βασιλακάκης – Β. Κούρτης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: – Ευ. Βασιλακάκης – Β. Κούρτης

Διδακτικά βιβλία: 1. Α. Γραμματικάκη-Αλεξίου/Ζ. Παπασιώπη-Πασιά/Ε. Βασιλακάκης,

Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, 5η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22704164

2. Σπ. Βρέλλης, Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, 3η έκδ., Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10547 ΄Υλη:

Το μάθημα αφορά το πρόβλημα του εφαρμοστέου δικαίου σε ιδιωτικές σχέσεις με στοιχεία αλλοδαπότητας. Περιλαμβάνει:

(α) Γενικές αρχές επιλογής εφαρμοστέου δικαίου (δομή κανόνα συνδέσεως, νομικός χαρακτηρισμός, παραπομπή, προδικαστικό ζήτημα, καταστρατήγηση δικαίου, δημόσια τάξη, εφαρμογή αλλοδαπού δικαίου, διαχρονικό δίκαιο).

(β) Ειδικό μέρος (εφαρμοστέο δίκαιο στην ικανότητα δικαίου και δικαιοπραξίας φυσικών προσώπων, ικανότητα νομικών προσώπων, τύπος

98

δικαιοπραξίας, οικογενειακές σχέσεις, αδικοπραξίες, συμβατικές ενοχές, σχέσεις εμπράγματου και κληρονομικού δικαίου).

(γ) Ζητήματα δικονομικού διεθνούς δικαίου (διεθνής δικαιοδοσία, αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων).

(δ) Κτήση και απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας. Γενικές αρχές δικαίου ιθαγένειας. Ευρωπαϊκή ιθαγένεια.

5) Μαθήματα ειδικής επιλογής της ενότητας Εργατικού

και Κοινωνικού Δικαίου .................................................... 6

α) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες - Συλλογικές διαφορές

Διδάσκουν: Α. Καζάκος, Δ. Ζερδελής

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Α. Καζάκος, Δ. Σιδέρης

Διδακτικά βιβλία: 1. Α. Καζάκος, Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο, 3η έκδ., εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22767434 2. Ι. Κουκιάδης, Εργατικό Δίκαιο, τόμ. Ι, Συλλογικές εργασιακές

σχέσεις, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33074365

Ύλη: Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο: Έννοια, αρχές, εδραίωση στο σύνταγμα -

Συνδικαλιστικές ελευθερίες: έννοια, νομοθετική κατοχύρωση στο διεθνές και το εθνικό δίκαιο, εκδηλώσεις - Συλλογικές διαφορές: έννοια, συσχετισμός με νομικές διαφορές, σύνδεση με συνδικαλιστικές ελευθερίες - Συνδικαλιστικές οργανώσεις: έννοια, είδη, μέλη, όργανα - Συλλογικές διαπραγματεύσεις: έννοια - Συλλογικές συμβάσεις εργασίας: έννοια, είδη, κατάρτιση, περιεχόμενο, λειτουργία τους ως κανόνων δικαίου – Απεργία β) Συλλογικές Σχέσεις Εργασίας: Συνδικαλιστικές Ελευθερίες - Δίκαιο της Εκμετάλλευσης

Διδάσκει: Α. Καζάκος, Δ. Σιδέρης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Α. Καζάκος, Δ. Σιδέρης

Διδακτικά βιβλία: 1. Α. Καζάκος, Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο, 3η έκδ., εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22767434 2. Ι. Κουκιάδης, Εργατικό Δίκαιο, τόμ. Ι, Συλλογικές εργασιακές

σχέσεις, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33074365 Διανέμεται και φάκελος με σημειώσεις.

Ύλη: Εισαγωγή: Τα θεμέλια του συλλογικού Εργατικού Δικαίου. Αρχές και

κανόνες ερμηνείας. Συνδικαλιστικές οργανώσεις: Οι έννομες σχέσεις με τα μέλη τους.

Πρώτο κεφάλαιο: Οι έννοιες επιχείρηση - εκμετάλλευση. Η καταστατική οργάνωση της εκμετάλλευσης - επιχείρησης. κανονισμοί εργασίας (Είδη κανονισμών, κατάρτιση, νομική φύση, περιεχόμενο, διαδοχή). Το πειθαρχικό δίκαιο της εκμετάλλευσης.

Δεύτερο κεφάλαιο: Συμμετοχή, συμμετοχικοί θεσμοί, συμβούλια εργαζομένων, προϋποθέσεις και διαδικασία εκλογής, συμμετοχικές αρμοδιότητες και εξουσίες.

6) Μάθημα ειδικής επιλογής ενότητας Διεθνών Νομικών Σπουδών 4

α) Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο

Διδάσκει: Π. Γκλαβίνης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Π. Γκλαβίνης

Διδακτικά βιβλία: 1. Π. Γκλαβίνης, Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο (γενικές αρχές, διεθνές

εμπόριο, ξένες επενδύσεις), εκδόσεις Σάκκουλας Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25106

2. Κ. Στεφάνου/Χρ. Γκόρτσος, Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10485

100

Ύλη: (α) Εισαγωγή στο διεθνές οικονομικό δίκαιο. Ορισμός, αντικείμενο,

υποκείμενα, πηγές και συναφείς κλάδοι του διεθνούς οικονομικού δικαίου. (β) Το δίκαιο των ξένων άμεσων επενδύσεων: έννοια της ξένης

επένδυσης, πηγές του διεθνούς επενδυτικού δικαίου, προστασία και προώθηση των ξένων επενδύσεων, επίλυση διεθνών επενδυτικών διαφορών.

β) Εισαγωγή στο Συγκριτικό Δίκαιο

Διδάσκει: Χρ. Δεληγιάννη-Δημητράκου

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Χρ. Δεληγιάννη-Δημητράκου

Διδακτικά βιβλία: 1. Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου, Εισαγωγή στο Συγκριτικό

Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 1997. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34450

2. Φ. Κοζύρης, Εισαγωγή στο αμερικανικό δίκαιο, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2002. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34448

3. Ε. Μουσταΐρα, Συγκριτικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22768498

Ύλη: Το μάθημα χωρίζεται σε τρεις ενότητες: Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει εισαγωγικά μαθήματα γύρω από τις

αρχές της συγκριτικής μεθόδου, τη φύση και τους πρακτικούς σκοπούς του συγκριτικού δικαίου και, ειδικότερα, το ρόλο του κατά τη θέσπιση και την εφαρμογή των κανόνων δικαίου σε εθνικό και διεθνές επίπεδο καθώς και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στη δεύτερη ενότητα εξετάζονται τα γενικά χαρακτηριστικά των μεγάλων δικαιικών οικογενειών και ειδικότερα, της ρωμαιογερμανικής οικογένειας, από τη μια μεριά, και της αγγλοαμερικανικής οικογένειας, από την άλλη. Στο πλαίσιο αυτής της ενότητας γίνεται μια εκτενής εισαγωγή στο αμερικανικό δίκαιο, καθώς και μια παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών του μουσουλμανικού δικαίου και της σχέσης του με την ελληνική έννομη τάξη.

Στην τρίτη ενότητα εξετάζονται συγκριτικώς οι λύσεις που παρέχουν το αμερικανικό, το αγγλικό, το γερμανικό και το γαλλικό δίκαιο σε

συγκεκριμένα νομικά ζητήματα και, ειδικότερα, στο πρόβλημα της αποκατάστασης της αμιγούς οικονομικής ζημίας (pure economic loss).

γ) Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο ΙΙ - Ειδικό μέρος Διδάσκουν: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Μ. Σαρηγιαννίδης

Επανάληψη χειμερινό εξάμηνο: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Μ. Σαρηγιαννίδης

Διδακτικά βιβλία: 1. Λ.-Α. Σισιλιάνος, Η ανθρώπινη διάσταση του Διεθνούς Δικαίου:

Αλληλεπιδράσεις Γενικού Διεθνούς Δικαίου και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12566790

2. Στ. Περράκης, Διαστάσεις της Διεθνούς Προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου: Προς ένα Jus Universalis, εκδ. Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22905158

3. Π. Νάσκου-Περράκη, Μηχανισμοί προστασίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Διεθνείς πράξεις, θεωρία και πρακτική, εκδ. Θέμις, Νικ. Α. Σάκκουλας, 2η έκδ., Αθήνα 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 41963686

Ύλη: Το μάθημα ασχολείται με την ανθρώπινη διάσταση του διεθνούς

δικαίου. Το γενικό διεθνές δίκαιο επηρεάζεται από τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στο πλαίσιο αυτό αναλύονται οι διάφορες πηγές του διεθνούς δικαίου, η δικαιοδοσία των κρατών και η εξω-εδαφική εφαρμογή των δικαιωμάτων του ανθρώπου καθώς επίσης και το διεθνές δίκαιο ως φραγμός στις παρεκκλίσεις σε περιόδους κρίσης. Από την αντίθετη πλευρά εξετάζεται η ετεροδικία ως προστατευτικός θεσμός για τα κρατικά συμφέροντα και τους διεθνείς οργανισμούς. Επιπλέον παρουσιάζονται τα δικαιώματα του ανθρώπου ως παράγων εξέλιξης του διεθνούς δικαίου. Εξηγείται ειδικότερα η επίδραση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις πηγές του διεθνούς δικαίου και στις διεθνείς σχέσεις του κράτους, και παρουσιάζονται τα δικαιώματα του ανθρώπου ως παράγων ανατροπών στο διεθνές δίκαιο, στη θεωρία των «υποκειμένων» του διεθνούς δικαίου και στην επίδρασή τους στη δομή του διεθνούς δικαίου.

102

δ) Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης

Διδάσκουν: Ε. Σαχπεκίδου, Δ. Λέντζης (εαρινό εξάμηνο)

Διδακτικό βιβλίο: Χ. Ταγαράς, Η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων,

υπηρεσιών, κεφαλαίων στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, 2η έκδ., εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα/Κομοτηνή 2002. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 97969

Ύλη: Τα Ειδικά Μαθήματα Δικαίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης χωρίζονται σε

δύο ενότητες. Στην πρώτη, αντικείμενο διδασκαλίας αποτελεί η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, οι κοινοτικές, δηλαδή, προσπάθειες για τη δημιουργία τελωνειακής ένωσης, για τη θέσπιση κοινού εξωτερικού δασμολογίου καθώς και για την κατάργηση των δασμών, των ποσοτικών περιορισμών και των μέτρων ισοδυνάμου αποτελέσματος προς δασμούς και ποσοτικούς περιορισμούς κατά τη διακίνηση των εμπορευμάτων. Η δεύτερη ενότητα είναι αφιερωμένη στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. Μεταξύ άλλων εξετάζονται τα κύρια χαρακτηριστικά της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων, της ελευθερίας εγκατάστασης και της παροχής υπηρεσιών καθώς και οι εξαιρέσεις των κανόνων αυτών (ιδίως η συνδρομή λόγων δημόσιας τάξης, ασφάλειας, υγείας, η απασχόληση στη δημόσια διοίκηση κλπ. ). Εξετάζονται επίσης και οι σημαντικές μεταβολές που επήλθαν στο χώρο της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας. Το κύριο μέρος της διδασκαλίας βασίζεται στη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης σε τυχόν μεταστροφές ή και εξελίξεις της.

7) Μαθήματα γενικής επιλογής .............................................. 4

Προαιρετικά μαθήματα: - Ξένη Γλώσσα (Διδάσκεται 3 ώρες την εβδομάδα). - Πρακτική άσκηση φοιτητών

4. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΔΑΧΘΟΥΝ ΣΤΟ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΟΥ ΠΑΝ/ΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015

1. ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ECTS 1) Τα Θεμέλια του Αστικού Δικαίου ....................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αγγ. Κορνηλάκης

Διδακτικό βιβλίο: Δ. Κλαβανίδου, Θεμέλια Αστικού Δικαίου (σημειώσεις).

Ύλη: Διδασκαλία των θεμελιωδών αρχών που διαπνέουν το Αστικό Δίκαιο

(προστασία της προσωπικότητας, αρχή της ισότητας, αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας, αρχή της καλής πίστης κ.λπ.). Η διδασκαλία στηρίζεται κυρίως σε δικαστικές αποφάσεις και πρακτικά παραδείγματα από όλη την ύλη του αστικού δικαίου.

2) Αστική προστασία του καταναλωτή .................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Στ. Κουμάνης

Διδακτικά βιβλία: 1. Γ. Δέλλιος, Γενικοί όροι Συναλλαγών, 2η έκδ., εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 32998403 2. Γ. Μεντής, Γενικοί όροι συναλλαγών σε καταναλωτικές και

εμπορικές συμβάσεις, Π.Ν. Σάκκουλας - Δίκαιο και Οικονομία, Αθήνα 2010 (πριν το Ν. 3587/2007). Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 1410

Ύλη: Ευθύνη παραγωγού, γενικοί όροι συναλλαγών, συλλογική αγωγή.

3) Οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία ..................................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

104

Διδάσκει: Δεν θα διδαχθεί κατά το Παν/κό έτος 2014-2015.

Ύλη: Εισαγωγή – Έννοια - Νομική φύση – Αντικείμενο – Σύσταση -

Δικαιώματα και υποχρεώσεις δικαιούχων – Λειτουργία - Λήξη.

4) Νέες συμβατικές μορφές των σύγχρονων συναλλαγών ..... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ελ. Ζερβογιάννη Διδακτικό βιβλίο:

Απ. Γεωργιάδης, Νέες μορφές συμβάσεων της σύγχρονης οικονομίας, 6η έκδ, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 42040776

Ύλη: Γενικό μέρος: Εισαγωγή στο ζήτημα της συμβατικής ελευθερίας - Η

ιστορική εξέλιξη των συμβατικών τύπων - Τα ζητήματα των «μικτών» και των «ατύπων» συμβάσεων - Νέες συμβατικές μορφές με γενικούς όρους συναλλαγών.

Ειδικό μέρος: Η σύμβαση δικαιόχρησης (franchising), διοίκησης επιχείρησης, ιδίως ξενοδοχειακής (Hotel-management), παροχής επιχειρηματικών συμβουλών (consulting), παραχώρησης τεχνογνωσίας (know-how), επιχειρηματικής σύμπραξης (joint venture), πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring), χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και η σύμβαση πιστωτικής κάρτας (credit card).

5) Προστασία μισθώσεων ....................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο - 6ο εξάμηνο)

Διδάσκει: Γ. Αρχανιωτάκης.

Διδακτικό βιβλίο: Γ. Αρχανιωτάκης, Η επαγγελματική μίσθωση (επιτομή), εκδ.

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34627

6) Ειδικά μαθήματα αστικής ευθύνης ................................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αθ. Πουλιάδης.

Διδακτικό βιβλίο: – Σημειώσεις διδάσκοντος.

Ύλη: Προβλήματα του Εθνικού Ελληνικού Δικαίου της συμβατικής και της

εξωσυμβατικής ευθύνης, Σχέδια, απόψεις και κατευθυντήριες αρχές για ένα ενοποιημένο ή ομοιόμορφο Ευρωπαϊκό δίκαιο αστικής ευθύνης, Συλλογική διεύρυνση της ατομικής αστικής ευθύνης: (Μαζικές καταστροφές, Προσβολή συλλογικών συμφερόντων και καταναλωτών, Οικολογικές ζημίες).

7) Στοιχεία Ιδιωτικού Δικαίου του Τουρισμού ..................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αχ. Κουτσουράδης

Διδακτικό βιβλίο: Αχ. Κουτσουράδης, Βασική Τουριστική Νομοθεσία, εκδ. Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2000. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34402 Αχ. Κουτσουράδης, Επίτομο Δίκαιο του Τουρισμού (υπό έκδοση -

διανέμονται σημειώσεις).

Ύλη: Το τουριστικό φαινόμενο (ιστορική εξέλιξη του τουρισμού), μορφές του

σύγχρονου τουρισμού, προοπτικές - τάσεις, επιπτώσεις. Το δίκαιο του τουρισμού (έννοιες, πεδίο εφαρμογής, διακρίσεις, πηγές). Χαρακτηριστικές συναλλακτικές μορφές (επιλογή).

α) Σχέσεις ξενοδόχων - πελατών (σύμβαση ξενίας). β) Σχέσεις ξενοδόχων - διοργανωτών ή διαμεσολαβητών

οργανωμένων ταξιδιών (ξενοδοχειακή σύμβαση). γ) Το οργανωμένο ταξίδι διακοπών (ταξιδιωτική σύμβαση). δ) Χρονομεριστική μίσθωση, βραχυχρόνια μίσθωση παραθεριστικών

κατοικιών. ε) Το διεθνές και ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο του τουρισμού.

106

8) Η εξασφάλιση των απαιτήσεων ......................................... 4 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αχ. Κουτσουράδης

Διδακτικό βιβλίο: Αχ. Κουτσουράδης, Η εξασφάλιση απαιτήσεων. Πανεπιστημιακές

παραδόσεις, τεύχ. 1. Γενική θεωρία (υπό έκδοση - διανέμονται σημειώσεις). 9) Δίκαιο του Κτηματολογίου ................................................ 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Γ. Διαμαντόπουλος

Διδακτικό βιβλίο:

Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου/Γ. Διαμαντόπουλος, Δίκαιο Κτηματολογίου, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33134094 10) Ασφαλιστικά μέτρα .......................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Απ. Σοφιαλίδης

Διδακτικό βιβλίο: Α. Σοφιαλίδης, Γενικές διατάξεις ασφαλιστικών μέτρων (σημειώσεις).

Ύλη: Περιλαμβάνει τη διδασκαλία των γενικών διατάξεων των

ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 282-703 Κ.Πολ.Δ.) καθώς και των κατ’ ιδίαν ασφαλιστικών μέτρων (εγγυοδοσία, προσημείωση υποθήκης, συντηρητική κατάσχεση, δικαστική μεσεγγύηση, προσωρινή επιδίκαση απαιτήσεων, προσωρινή ρύθμιση καταστάσεων και σφράγιση), με βάση σημειώσεις, πρακτικές ασκήσεις και αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων. 11) Ειδικές διαδικασίες - Διαιτησία ...................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Απ. Σοφιαλίδης

Διδακτικό βιβλίο: Θα διανεμηθεί τεύχος υποστήριξης της διδασκαλίας

Ύλη: Γαμικές διαφορές - διαφορές γονέων και τέκνων Διαταγή πληρωμής / Διαδικασία πιστωτικών τίτλων Διαταγή αποδόσεως μισθίου Διαδικασία μισθωτικών και εργατικών διαφορών

12) Εκούσια δικαιοδοσία ........................................................ 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Π. Αρβανιτάκης, Χ. Απαλαγάκη

Διδακτικό βιβλίο: Π. Αρβανιτάκη, Σημειώσεις.

Ύλη: Ι. Γενικό μέρος: (Γενικές Διατάξεις, Ε.Δ., άρθρο 739-781 Κ.Πολ.Δ.). Η έννοια της εκούσιας δικαιοδοσίας, οι υποθέσεις της και τα

χαρακτηριστικά της δικαιοδοσίας της. Οριοθέτηση απέναντι στην αμφισβητούμενη δικαιοδοσία, στο αντικείμενό της και στη διαδικασία της. Δικαιοδοσία, αρμοδιότητα δικαστηρίων, διαδικαστικές προϋποθέσεις και θεμελιώδη δικονομικά συστήματα στην εκούσια δικαιοδοσία. Μετέχοντα πρόσωπα στη διαδικασία. Συμμετοχή περισσότερων στη δίκη. Πώς αποκτάται η ιδιότητα του διαδίκου και συνέπειες. Ομοδικία. Πρόσθετη και κύρια παρέμβαση. Προδικασία. Υποβολή και εισαγωγή της αίτησης προς εκδίκαση. Η κύρια διαδικασία. Συζήτηση. Κατάθεση προτάσεων. Απουσία «διαδίκων». Απόδειξη. Δικαστική δαπάνη. Περάτωση ή κατάργηση της δίκης. Η δικαστική απόφαση και οι συνέπειές της (δεδικασμένο, εκτελεστότητα). Ανάκληση και μεταρρύθμιση δικαστικών αποφάσεων. Ένδικα μέσα και τριτανακοπή. Αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων στην ημεδαπή.

13) Διεθνές Δικονομικό Δίκαιο .............................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Λ. Πίψου

108

Διδακτικό βιβλίο: Ν. Νίκας, Ευρωπαϊκό Δικονομικό Διεθνές Δίκαιο, 2η έκδ, εκδ

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34466

Ύλη: Ι. Εισαγωγή. ΙΙ. Γενικές αρχές, πηγές, εφαρμοστέος σύνδεσμος, σχέση προς ιδιωτικό

διεθνές δίκαιο, και στενή έννοια. ΙΙΙ. Διεθνής δικαιοδοσία κατά το κοινό δίκαιο (ΚΠολΔ) και τον

Κανονισμό 44/2001. IV. Αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων και άλλων

εκτελεστών τίτλων κατά το κοινό δίκαιο (ΚΠολΔ) και τον Κανονισμό 44/2001.

V. Διεθνής δικαστική συνδρομή (δικαστικές παραγγελίες, επιδόσεις στην αλλοδαπή)

14) Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ...................................... 4

(Εαρινό και χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Άγγ. Στεργίου.

Επανάληψη εαρινό εξάμηνο: Άγγ. Στεργίου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Άγγ. Στεργίου/Θ. Σακελλαρόπουλος (επιμ), Η ασφαλιστική

μεταρρύθμιση, εκδ. Μ. Τσακουρίδου - Διόνικος, Αθήνα 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 892

2. Άγγ. Στεργίου, Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης, 2η εκδ ,.εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: Δεν έχει καταχωρηθεί ακόμα.

3. Κ. Κρεμαλή, Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Εκδ. Αντ Ν. Σάκκουλα, Αθήνα/Κομοτηνή 1985. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 24947.

Ύλη: Το μάθημα εξετάζει τη νομική διάσταση του θεσμού της κοινωνικής

ασφάλισης. Ειδικότερα, το μάθημα περιλαμβάνει: τις εννοιολογικές οριοθετήσεις, την αρχιτεκτονική του συστήματος κοινωνικής ασφάλειας, τις ιστορικές του διαστάσεις, τα σύγχρονα προβλήματα, την συνταγματική κατοχύρωση, την εφαρμογή του Π.Π.Π. της ΕΣΔΑ στις

κοινωνικοασφαλιστικές παροχές, την αρχή της ισότητας, την ισότητα φύλων, τις κοινοτικές διαστάσεις, τον Κανονισμό 883/04, τις αρχές του συντονισμού, την υπαγωγή στην ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τις γενικές αρχές της κοινωνικής ασφάλισης, τις ασφαλιστικές εισφορές, το χρόνο ασφάλισης, τη διαδοχική ασφάλιση, τις συντάξεις γήρατος, αναπηρίας, επιζώντων, το νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων, το εργατικό ατύχημα και τις επαγγελματικές ασθένειες, την επικουρική ασφάλιση, το εφάπαξ βοήθημα, τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, την επίλυση των κοινωνικοασφαλιστικών διαφορών, την ασφάλιση ανεργίας, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Στο μάθημα εξετάζεται ο θεσμός κοινωνικής πρόνοιας, το καθεστώς του ΕΣΥ.

15) Σύγχρονα θέματα Εργατικού Δικαίου .............................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Δ. Zερδελής, Δ. Σιδέρης

Διδακτικό βιβλίο: Σημειώσεις των διδασκόντων.

2. ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

ECTS 1) Δίκαιο Διοικητικών Συμβάσεων ........................................ 4

(ΣΤ΄ εξάμηνο εαρινό)

Διδάσκει: Κ. Γώγος

Επανάληψη: Ναι, εφόσον θα συντρέξουν οι προϋποθέσεις.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ε. Κουτούπα, Δημόσιες Συμβάσεις και κοινοτικό δίκαιο, εκδ.

Σάκκουλα, Αθήνα - Θεσσαλονίκη 1995. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 100894

Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα επειδή λόγων του ειδικού αντικειμένου του μαθήματος δεν διατίθεται άλλο στην αγορά.

Ύλη: Έννοια και Κριτήρια της διοικητικής σύμβασης, είδη διοικητικών

συμβάσεων - Σύναψη και εκτέλεση συμβάσεων - Επίλυση διαφορών.

110

2) Δίκαιο της Δημόσιας Τάξης .............................................. 4 (ΣΤ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκει: Ι. Συμεωνίδης.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Α. Τάχου/ Β. Σκουρή: Δίκαιο της δημόσιας τάξης, εκδ. Σάκκουλα

Θεσσαλονίκη 1990. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25175 Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα επειδή λόγων του ειδικού

αντικειμένου του μαθήματος δεν διατίθεται άλλο στην αγορά.

Ύλη: Η δημόσια τάξη και το δίκαιό της. Η αστυνομική εξουσία. Η άσκηση της

αστυνομικής εξουσίας. Αστυνομία, πληροφορίες και επεμβάσεις. Οργάνωση και όργανα της ΕΛ.ΑΣ. Τρόποι και μέσα δράσης των οργάνων της ΕΛ.ΑΣ. 3) Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία

(1940-1986) ........................................................................ 4 (Β΄ & Δ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκουν: Σ. Ορφανουδάκης, Α. Καϊδατζής.

Διδακτικά βιβλία: 1. Γ. Αναστασιάδη, Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική

Ιστορία (1940-1986), 2η έκδ., εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1998. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34568

2. Γ. Αναστασιάδη, Κοινοβούλιο και Μοναρχία στην Ελλάδα, έκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1995. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34502

3. Ιφ. Καμτσίδου, Το κοινοβουλευτικό σύστημα, δημοκρατική αρχή και κυβερνητική ευθύνη, εκδ. Σαββάλας, 2011, Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22767594

4. Θανάση Ξηρού, Κηδεμονευόμενος και Προκρούστειος Κοινοβουλευτισμός, εκδ. Σαββάλας, Θεσσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 7675,

5. Γ. Αναστασιάδη, Οι δημοκρατικοί θεσμοί των Ελλήνων. Κατακτήσεις και παλινδρομήσεις. Δοκιμές Πολιτικής και Συνταγματικής Ιστορίας (19ος και 20ος αι), εκδ Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: Δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

Ύλη: Οι πολιτικές και συνταγματικές εξελίξεις από το 1940 ως το 1986. Οι

εκλογικές αναμετρήσεις και τα κόμματα. Η λειτουργία του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος. Η δικτατορία της 21ης Απριλίου του 1967. Η μεταπολίτευση (1974).

4) Ιστορία Ευρωπαϊκών Πολιτικών Θεσμών ........................ 3

(Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Δεν θα διδαχθεί κατά το Παν/κό έτος 2014-2015.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Γ. Αναστασιάδη, Ιστορία των σύγχρονων πολιτικών θεσμών της

Ευρώπης. Προσεγγίσεις στην Ιστορική πορεία της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας, έκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1999.

2. Mark Mazower, Σκοτεινή ΄Ηπειρος, έκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2001.

Ύλη: Η γέννηση, η εξέλιξη και η κρίση των πολιτικών και συνταγματικών

θεσμών της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας στην Ευρώπη, ιδίως στην περίοδο του Μεσοπολέμου.

5) Διοικητική Επιστήμη ......................................................... 4

( εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Ι. Μαθιουδάκης Διδακτικά βιβλία:

1. Α. Τάχου, Διοικητική Επιστήμη, 2η έκδ, εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1985. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34434

2. Δ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, Η διοικητική οργάνωση του κράτους, Θεσσαλονίκη 2002. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 106370

3. Στ. Κτιστάκη, Εισαγωγή στη διοικητική επιστήμη, εκδ. Παπαζήσης, 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 29946.

4. Αντ. Μακρυδημήτρη, Προσεγγίσεις στη θεωρία των οργανώσεων, εκδ. Σάκκουλα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22712015.

112

Ύλη: 1) Διοικητική Επιστήμη και Διοικητική Οργάνωση του Κράτους

(Ιδιωτικό και Δημόσιο Management). Συστήματα Διοικητικής Οργανώσεως του Κράτους (Διοικητική Συγκέντρωση, Αποκέντρωση, Αυτοδιοίκηση). Εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοικήσεως (Θεσμικός και Λειτουργικός).

2) Οντολογική έρευνα της Ελληνικής Διοίκησης. Το Διοικητικό φαινόμενο στη Νεώτερη Ελλάδα. Η κρατική διοίκηση. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση. 6) Δημοσιονομικό Δίκαιο ........................................................ 4

(Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Κ. Φινοκαλιώτης

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ν. Μπάρμπα, Στοιχεία Δημοσιονομικού Δικαίου, 5η έκδ., εκδ.

Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: Δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

Ύλη: Ο θεσμός του Κρατικού Προϋπολογισμού, οι βασικοί κανόνες του

Δικαίου. Προϋπολογισμός, κατάρτιση, ψήφιση και εκτέλεση. Ελεγκτικό Συνέδριο. Δημοσιονομικές ρυθμίσεις του κοινοτικού δικαίου. 7) Εκλογικό και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο ............................... 4

Διδάσκει: Α. Καϊδατζής (χειμερινό), Σ. Ορφανουδάκης (εαρινό).

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ι. Καμτσίδου, Το κοινοβουλευτικό σύστημα, δημοκρατική αρχή

και πολιτική ευθύνη, εκδ Σαββάλα, Αθήνα 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22767594

2. Γ. Γεραπετρίτη, Σύνταγμα και Βουλή, εκδ Νομική Βιβλιοθήκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22928256

Ύλη: Η συγκρότηση και οι αρμοδιότητες του εκλογικού σώματος. Αρχές που

διέπουν την ψήφο. Το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες. Οργάνωση και λειτουργία της Βουλής.

8) Ειδικά Θέματα Φορολογικού Δικαίου ............................... 4

(Στ΄ εξάμηνο, εαρινό)

Διδάσκει: Κ. Φινοκαλιώτης,

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ν. Μπάρμπα, Φορολογία εισοδήματος, εκδ. Σάκκουλα, 4η έκδ, εκδ

Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12559176

Ύλη: Φορολογία Κληρονομιών, Δωρεών, Μεταβιβάσεως Ακινήτων, Φόρος

Προστιθέμενης Αξία, Στοιχεία Ευρωπαϊκού Φορολογικού Δικαίου.

9) Δίκαιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ή Επικοινωνίας ..... 4 (Εαρινό και χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Π. Μαντζούφας.

Επαναληπτικό: Π. Μαντζούφας.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ι. Καράκωστα, Το Δίκαιο των ΜΜΕ, 4η έκδ, έκδ. Νομική

Βιβλιοθήκη, 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22768526.

Ύλη: Συνταγματική κατοχύρωση και διεθνής προστασία της

ραδιοτηλεοπτικής επικοινωνίας. Άμεσος κρατικός έλεγχος και συνταγματικές επιταγές του άρθρ. 15 § 2 Σ. Άδεια ίδρυσης και λειτουργίας Ρ/Τ σταθμών. Περιεχόμενο των Ρ/Τ εκπομπών. ΕΣΡ κανονιστικές, γνωμοδοτικές και ελεγκτικές / κυρωτικές αρμοδιότητες.

10) Σύγχρονα Θέματα (Συγκριτικού) Συνταγματικού Δικαίου…. 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ιφ. Καμτσίδου.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ε. Ρούκουνας, Διεθνής προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

εκδ. Εστία, 1995. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12997

114

2. Χ. Δεληγιάννη-Δημητράκου, Συγκριτικό δίκαιο και νομικός πλουραλισμός, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34563

3. Χ. Ανθόπουλος, Νέες διαστάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2001. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25058

Ύλη: Περιγραφή του συστήματος προστασίας της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των

Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η προστασία των δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην Ε.Σ.Δ.Α. Η ένταξή της Ε.Σ.Δ.Α. στην εσωτερική έννομη τάξη. Νομολογία Ευρ.Δ.Δ.Α. Έννομες συνέπειες των αποφάσεων του Ευρ.Δ.Δ.Α., Οι ελληνικές υποθέσεις στο Ευρ.Δ.Δ.Α.

Επαναληπτικό: Στο εαρινό εξάμηνο διδάσκεται από την ίδια

διδάσκουσα στα αγγλικά ως «European Human Rights Law» σε κοινό ακροατήριο με τους φοιτητές του προγράμματος Erasmus και όλοι οι φοιτητές μπορούν να το επιλέξουν αντί του μαθήματος «Σύγχρονα Θέματα (Συγκριτικού) Συνταγματικού Δικαίου» που διδάσκεται στο χειμερινό εξάμηνο. Όσοι επιλέξουν το ένα δεν μπορούν στη συνέχεια να επιλέξουν και το άλλο, και το αντίστροφο.

11) European Human Rights Law ……….………………….. 4 Έδρα Jean Monnet Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και

Πολιτισμού (εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Λ. Παπαδοπούλου. Διδακτικά βιβλία: Βλ. Σύγχρονα θέματα (Συγκριτικού) Συνταγματικού Δικαίου και επί πλέον:

Π. Στάγκος, Η δικαστικη προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην κοινοτική έννομη τάξη, εκδ. Σάκκουλα, 2004. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 26161

Ύλη: Το μάθημα αποσκοπεί στην εξοικείωση των φοιτητών/τριών με την

προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδίως μέσω της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), αλλά και μέσω του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.

Εξετάζονται οι σχέσεις ανάμεσα στα δύο αυτά κείμενα, οι θεμελιώδεις αρχές που εφαρμόζονται κατά την εφαρμογή τους (πεδίο αφορμογής, αρχή αναλογικότητας κλπ), η πιθανή προσχώρηση της ΕΕ στην ΕΣΔΑ, αλλά και επιμέρους ειδικότερα θεμελιώδη δικαιώματα.

Επαναληπτικό: Στo εαρινό εξάμηνο διδάσκεται από την Ιφ. Καμτσίδου στα ελληνικά ως «Σύγχρονα θέματα (Συγκριτικού) Συνταγματικού Δικαίου». Όσοι το επιλέξουν στα ελληνικά δεν μπορούν στη συνέχεια να το επιλέξουν στα αγγλικά, και το αντίστροφο. 11) Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο .................................... 4

Έδρα Jean Monnet Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και Πολιτισμού

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Λ. Παπαδοπούλου. Επαναληπτικό: Το χειμερινό εξάμηνο διδάσκεται από την ίδια στα αγγλικά ως European Constitutional Law (5 ECTS) σε κοινό ακροατήριο με τους φοιτητές του προγράμματος Erasmus και όλοι οι φοιτητές μπορούν να το επιλέξουν αντί του Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου που διδάσκεται το εαρινό εξάμηνο. Όσοι επιλέξουν το ένα δεν μπορούν στη συνέχεια να επιλέξουν και το άλλο, και το αντίστροφο.

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Τσάτσου, Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία. Για μια Ευρωπαϊκή ΄Ενωση

των Κρατών, των Λαών, των Πολιτών και του Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Πολιτισμού, εκδ. Λιβάνης, Αθήνα 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 4597

2. Ferry Jean - Marc, Το ζήτημα του Ευρωπαϊκού κράτους, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2006. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 30452

3. Γ. Παπαδημητρίου, Η συνταγματοποίηση της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2002. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 30110

4. Θ. Χίου-Μανιατοπούλου, Η μεταρρυθμιστική συνθήκη της Λισαβώνας, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 30072

116

5. Αντ. Μανιτάκης/ Λ. Παπαδοπούλου, Η προοπτική ενός συντάγματος για την Ευρώπη, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2003. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34491

6. Αντ. Μανιτάκη, Το ‘Σύνταγμα’ της Ευρώπης αντιμέτωπο με την εθνική και λαϊκή κυριαρχία, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2004. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 30443

7. Κ. Χρυσόγονου: Το μετέωρο βήμα της Ευρώπης, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 30464

8. Π. Ιωακειμίδης, Η Συνθήκη της Λισσαβώνας, 2η έκδ., εκδ. Θεμέλιο, 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27239

Ύλη: Διπλή νομιμοποίηση της ΕΕ (θεωρία Τσάτσου κλπ), Το συνταγματικό

θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης – Ελλάδα: το άρθρο 28 Σ, Μπορεί η ΕΕ να έχει Σύνταγμα; Έννοιες του συντάγματος σε σχέση με την ΕΕ. Είναι οι ευρωπαϊκές Συνθήκες Σύνταγμα της Ένωσης; Ο λαός (δήμος) ως προαπαιτούμενο συντάγματος και δημοκρατίας. Φορέας συντακτικής εξουσίας στην ΕΕ. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση και η κρατική κυριαρχία.

Αρχές και αξίες στο κοινοτικό δίκαιο. Η δημοκρατική αρχή στην ευρωπαϊκή Συμπολιτεία. Ευρωπαϊκή ιδιότητα του πολίτη (πολιτότητα). Διαμόρφωση ενός ευρωπαϊκού δήμου μέσα από τη λειτουργία Ευρωπαϊκών Πολιτικών Κομμάτων. Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Νομιμοποίηση και αρμοδιότητες. Άσκηση νομοθετικής εξουσίας στην ΕΕ. Ευελιξία και Σύνταγμα. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως συνταγματικό δικαστήριο.

Κατά τα δύο τελευταία ακαδημαϊκά έτη, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος εικονική δίκη μεταξύ της ομάδας φοιτητών του ΑΠΘ και της ομάδας φοιτητών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (υπεύθυνη καθηγήτρια: Δέσποινα Αναγνωστοπούλου). Στόχος είναι η προσπάθεια αυτή να συνεχιστεί και κατά τα επόμενα ακαδημαϊκά έτη.

12) European Constitutional Law .......................................... 4

Έδρα Jean Monnet Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και Πολιτισμού

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Λ. Παπαδοπούλου.

Το μάθημα αυτό διδάσκεται στην αγγλική γλώσσα σε κοινό ακροατήριο με τους φοιτητές του προγράμματος Erasmus.

Επαναληπτικό: To εαρινό εξάμηνο διδάσκεται από την ίδια στα ελληνικά ως Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο. Όσοι το επιλέξουν στα ελληνικά δεν μπορούν στη συνέχεια να το επιλέξουν στα αγγλικά, και το αντίστροφο.

Διδακτικά βιβλία: βλ. το μάθημα Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο.

Ύλη: Διπλή νομιμοποίηση της ΕΕ (θεωρία Τσάτσου κλπ), Το συνταγματικό

θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης – Ελλάδα: το άρθρο 28 Σ, Μπορεί η ΕΕ να έχει Σύνταγμα; Έννοιες του συντάγματος σε σχέση με την ΕΕ. Είναι οι ευρωπαϊκές Συνθήκες Σύνταγμα της Ένωσης; Ο λαός (δήμος) ως προαπαιτούμενο συντάγματος και δημοκρατίας. Φορέας συντακτικής εξουσίας στην ΕΕ. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση και η κρατική κυριαρχία.

Αρχές και αξίες στο κοινοτικό δίκαιο. Η δημοκρατική αρχή στην ευρωπαϊκή Συμπολιτεία. Ευρωπαϊκή ιδιότητα του πολίτη (πολιτότητα). Διαμόρφωση ενός ευρωπαϊκού δήμου μέσα από τη λειτουργία Ευρωπαϊκών Πολιτικών Κομμάτων. Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Νομιμοποίηση και αρμοδιότητες. Άσκηση νομοθετικής εξουσίας στην ΕΕ. Ευελιξία και Σύνταγμα. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως συνταγματικό δικαστήριο (βλ. το μάθημα Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο).

13) Δίκαιο, φύλο, Ισότητα ........................................................ ......4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Α. Κοτζάμπαση, Ι. Καμτσίδου.

Επαναληπτικό: Α. Κοτζάμπαση, Ι. Καμτσίδου.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Γ. Κραβαρίτου-Μανιτάκη, Φύλο και δίκαιο, εκδ. Παπαζήση,

1996. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 30493

118

2. Αθ. Κοτζάμπαση, Ισότητα των φύλων και ιδιωτική αυτονομία στις οικογενειακές σχέσεις, εκδ. Σάκκουλα Α.Ε., 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22696666.

Ύλη: Αντικείμενο του μαθήματος είναι η σχέση Δικαίου και φύλου (gender)

στην προοπτική της ισότητας. Το πρώτο μέρος του είναι θεωρητικό και σε αυτό εξετάζονται η έννοια της ισότητας, ο φυλετισμός του δικαίου και η γυναικεία –δηλαδή κριτική– θεώρηση της Νομικής Επιστήμης, η βαρύτητα των νομικών ρυθμίσεων στην έμφυλη κοινωνική σχέση, ο ρόλος του φύλου στη νομική έρευνα. Παρουσιάζονται οι μεγάλες σχολές της νομικής φεμινιστικής προσέγγισης και ο ρόλος της σεξουαλικότητας στις ρυθμίσεις της ιδιωτικής και δημόσιας σφαίρας. Στο δεύτερο μέρος, ως παράδειγμα αναζήτησης της ισότητας σε συγκεκριμένο κλάδο του δικαίου, έμφαση αποδίδεται στην αμειβόμενη και μη αμειβόμενη εργασία, επίσης, στη γονική άδεια, στη σεξουαλική παρενόχληση και στις διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες στην εργασία και την απασχόληση.

14) Droit Constitutionnel Approfondi - Le contentieux Constitutionnel.4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ιφιγένεια Καμτσίδου

Διδακτικό Βιβλίο: Διανέμεται φάκελος

Ύλη: Το μάθημα έχει ως στόχο να αναδείξει την συμβολή της συνταγματικής

δικαιοσύνης στην οργάνωση και λειτουργία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Η συγκριτική εξέταση των δικαστηρίων που ασκούν έλεγχο της συνταγματικότητας στην ΕΕ και τις ΗΠΑ αρθρώνεται με βάση τις ακόλουθες θεματικές: 1. Η έννοια και οι λειτουργίες της συνταγματικής δικαιοσύνης. Η νομιμοποίηση της συνταγματικής δικαιοσύνης 2. Το αντικείμενο της συνταγματικής διαφοράς 3. Οι σχέσεις συνταγματικής και τακτικής δικαιοσύνης α)Η διάκριση του ευρωπαϊκού από το αμερικάνικο σύστημα β) προς την υπέρβαση της διάκρισης αυτής; 4. Ο ρόλος των τακτικών δικαστηρίων στα συστήματα διάχυτου ελέγχου. Η εισαγωγή του προδικαστικού ερωτήματος περί την συνταγματικότητα. 5. Πολλαπλότητα

των κειμένων συνταγματικής περιωπής και ενότητα του Συντάγματος. Οι συνταγματικοί κανόνες και αρχές. Το δίκαιο της ΕΕ.

3. ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ECTS

1) Διεθνείς Σχέσεις .................................................................. 4 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Μ. Σαρηγιαννίδης

Διδακτικά βιβλία: 1. J. Baylis/S. Smith/P. Owens, Η παγκοσμιοποίηση της Διεθνούς

Πολιτικής: Μια Εισαγωγή στις Διεθνείς Σχέσεις, 5η εκδ., εκδ. Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 32998295

2. Θ. Κουλουμπής, Διεθνείς Σχέσεις: Ισχύς και Δικαιοσύνη, 2η έκδ., εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2008, 2η έκδοση. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 29899

3. Κ. Χατζηκωνσταντίνου/ Μ. Σαρηγιαννίδης/ Χ. Μπαξεβάνης, Θεωρητικές αφετηρίες στις Διεθνείς Σχέσεις, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22701905

Ύλη: Το ιστορικό πλαίσιο και η εξέλιξη της διεθνούς κοινωνίας από τις

αρχές του 20ου αιώνα ως σήμερα. Οι θεωρητικές προσεγγίσεις στο χώρο της διεθνούς πολιτικής (ρεαλισμός, φιλελευθερισμός, νεορεαλισμός, νεοφιλελευθερισμός, μαρξιστικές θεωρίες, κοινωνικός κονστρουκτιβισμός και εναλλακτικές προσεγγίσεις). Θέματα ασφάλειας στη μεταψυχροπολεμική εποχή. Διπλωματία και άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Τα Ηνωμένα Έθνη, διεθνικοί παράγοντες και διεθνείς οργανισμοί στη διεθνή πολιτική.

2) Διπλωματική Ιστορία ......................................................... 4 (Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

120

Διδάσκει: Ι. Στεφανίδης

Διδακτικά βιβλία: 1. Ι. Δ. Στεφανίδης, Ισορροπία των δυνάμεων και ηγεμονική

πρόκληση: Το ευρωπαϊκό σύστημα κρατών, 1871-1945, εκδ. Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη 2006. Κωδικός στον Βιβλίου ΕΥΔΟΞΟ: 4617

2. Ι. Σ. Κολιόπουλος, Νεώτερη ευρωπαϊκή ιστορία 1789-1945: από τη Γαλλική Επανάσταση μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, εκδ. Βάνιας (Κων. Σεμελίδης & Υιός Ο.Ε. - διάθεση από τις Εκδόσεις Επιστημονικών Συγγραμμάτων Ε.Π.Ε.), Θεσσαλονίκη 1987. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 5021

Ύλη: Εισαγωγικά για τη διπλωματία, το ευρωπαϊκό σύστημα κρατών και τις

αρχές του (νομιμότητα, κυριαρχία, αυτοδιάθεση). Ανάλυση της πορείας του ευρωπαϊκού συστήματος κρατών με έμφαση

στην πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων και τις μεταξύ τους σχέσεις, από την Ευρωπαϊκή Συμφωνία του 19ου αιώνα ως την κατάρρευση του συστήματος και την επικράτηση του διπολισμού μετά το 1945. Κύριοι σταθμοί στην ανάλυση του αντικειμένου αποτελούν το σύστημα των Συμμαχιών (1871-1914), ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η Ρωσική Επανάσταση, οι συνθήκες ειρήνης και το σύστημα συλλογικής ασφάλειας της Κοινωνίας των Εθνών, η πολιτική των ολοκληρωτικών καθεστώτων του μεσοπολέμου, η στάση του κατευνασμού και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη διαμόρφωση εκμέρους των φοιτητών αντίληψης για την εποχή που εξετάζεται με τη χρήση εποπτικού και οπτικοακουστικού υλικού.

3) Ειδικά Μαθήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου (Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο) ............................................................ 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Κ. Χατζηκωνσταντίνου.

Διδακτικό βιβλίο:

Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Προσεγγίσεις στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, 2η έκδ., εκδ. Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέρης & Σία, Αθήνα 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12054

Ύλη: Φύση και εξέλιξη του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου. Βασικοί

Κανόνες. Σχέση Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου με άλλους κλάδους του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου. Μορφές ένοπλων συγκρούσεων. Μεταχείριση ατόμων ευρισκομένων στην εξουσία του εχθρού. Προστασία αμάχων. Προστασία πολιτιστικών αγαθών. Πολιτική άμυνα. Προστάτιδες δυνάμεις. Διεθνής Ερυθρός Σταυρός. Εφαρμογή του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου. Ο ρόλος του Ο.Η.Ε. Εγκλήματα Πολέμου και Διεθνές Ποινικό Δίκαιο. Η ανθρωπιστική επέμβαση.

4) Διεθνείς Θεσμοί .................................................................. 4 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Μ. Σαρηγιαννίδης

Διδακτικά βιβλία: 1. Π. Νάσκου-Περράκη/Κ. Αντωνόπουλος/Μ. Σαρηγιαννίδης, Το

Δίκαιο των Διεθνών Οργανισμών, εκδ. Θέμις, Νικ. Α. Σάκκουλας, Αθήνα 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 41963678

2. B.A. LeRoy/J.K. Oliver, Διεθνείς Οργανισμοί. Αρχές και Προβλήματα, Μετάφραση: Ζ. Σαλιμπά/ Χαρ. Κωνσταντινίδης, εκδ. Γ. Δαρδανός-Κ. Δαρδανός Ο.Ε., Αθήνα 2006. Κωδικός Βιβλίου στον Eύδοξο: 31214

Ύλη: Ιστορική εισαγωγή. Ανέλιξη των διεθνών οργανισμών (θεσμοί και σχέδια). Διεθνείς Οργανισμοί. Σύσταση των διεθνών Οργανισμών. Το

καθεστώς των μελών. Νομική προσωπικότητα των διεθνών οργανισμών (κτήση, προϋποθέσεις,ευθύνη, προνόμια, ασυλία). Οροσήμανση της αρμοδιότητας των διεθνών οργανισμών. Διεθνείς οργανισμοί και κρατική κυριαρχία. Περιορισμός της αρμοδιότητας των διεθνών οργανισμών από το επιφυλασσόμενο πεδίο του κράτους. Αρχή της συναίνεσης και αρχή της

122

διεθνούς νομιμότητας. Συγκριτική ανάλυση και αντιστοίχηση των συμβατικών κειμένων των εξεταζομένων κάθε φορά διεθνών οργανισμών (μεταξύ τους και προς τον Καταστατικό Χάρτη του Ο.Η.Ε.). 5) Σύγχρονα Διεθνή Θέματα και Ελληνική Εξωτερική Πολιτική 4 (Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Β. Καρακωστάνογλου

Διδακτικό βιβλίο: Γ. Βαληνάκης (επιμ), Ελληνική Εξωτερική Πολιτική και Ευρωπαϊκή

Πολιτική 1990-2010, εκδ. Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέρης & Σία, Αθήνα 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 71841

Ύλη: Μέρος πρώτο: Η ελληνική εξωτερική πολιτική: Η διαμόρφωση της

ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Από τον Ψυχρό Πόλεμο στη Νέα Εποχή. Οι σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Το Κυπριακό ζήτημα. Ελλάδα και δυτικά Βαλκάνια. Οι σχέσεις Ελλάδας-Η.Π.Α. Οι σχέσεις Ελλάδας- Ρωσίας. Οι σχέσεις Ελλάδας- Μ. Ανατολής. Οι σχέσεις Ελλάδας-Ασίας.

Μέρος δεύτερο: Η ελληνική ευρωπαϊκή πολιτική: Η ευρωπαϊκή πολιτική της Ελλάδας. Η ΚΕΠΠΑ-ΕΠΑΑ και η Ελλάδα. Η Κ.Α.Π. και η Ελλάδα. Η Οικονομική και Νομισματική Ένωση (Ο.Ν.Ε.) και η Ελλάδα. Ο κοινοτικός προϋπολογισμός, η ευρωπαϊκή περιφερειακή πολιτική και η Ελλάδα. Η ελληνική πολιτική ασφάλειας στον τομέα φυσικού αερίου στο πλαίσιο των ευρω-ρωσικών ενεργειακών σχέσεων. Η μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε. και η Ελλάδα. Η πολιτική γειτονίας της Ε.Ε. και η Ελλάδα. Η θαλάσσια πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ελληνική εξωτερική πολιτική. Η προεδρία της Ε.Ε. στο πλαίσιο της εξωτερικής και ευρωπαϊκής πολιτικής της Ελλάδας. 6) Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών ...................................... 4 (Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Β. Κούρτης

Διδακτικά βιβλία: 1. Ζ. Παπασιώπη-Πασιά, Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών, 3η έκδ.,

εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 26151

2. Σπ. Βρέλλης, Δίκαιο Αλλοδαπών, 2η έκδ., Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2003. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10487

Ύλη: Το νομικό καθεστώς των αλλοδαπών φυσικών προσώπων στην

Ελλάδα (υπηκόων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπηκόων τρίτων χωρών, ομογενών). Διεθνής και συνταγματική προστασία των αλλοδαπών. Είσοδος, έξοδος, διαμονή, εγκατάσταση, εργασία, απέλαση, έκδοση αλλοδαπών. Διαδικασία αναγνώρισης πολιτικών προσφύγων. Παράνομοι αλλοδαποί, ασυνόδευτοι ανήλικοι και θύματα παράνομης διεθνούς διακίνησης (trafficking). Προσπάθειες νομιμοποίησης των παράνομων αλλοδαπών. Άσκηση ελεύθερων επαγγελμάτων από αλλοδαπούς και απαγόρευση κτήσης ακινήτων σε παραμεθόριες περιοχές. Αλλοδαποί ναυτικοί, καλλιτέχνες, αθλητές και συμμετοχή αλλοδαπών σε σωματεία. Οι 2ης γενιάς μετανάστες και ζητήματα εκλέγειν - εκλέγεσθαι στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης.

7) Δίκαιο Διεθνών Συναλλαγών) ............................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Β. Κούρτης

Διδακτικά βιβλία: Corpus σημειώσεων και διεθνών συμβάσεων

Ύλη: Το πρόβλημα της ανομοιομορφίας των δικαίων. Δυσχέρειες στην

προσπάθεια διεθνούς ενοποίησης του δικαίου. Φορείς της προσπάθειας. Επιλεκτική μελέτη θεμάτων διεθνούς ομοιομόρφου δικαίου, όπως ισχύει στην Ελλάδα.

8) Κυπριακό Δίκαιο ................................................................. 4 (Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ευ. Βασιλακάκης

124

Διδακτικό βιβλίο: Ευ. Βασιλακάκης/Σ. Παπασάββας, Στοιχεία Κυπριακού Δικαίου, εκδ.

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2002. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25085

Ύλη: Ιστορική πορεία του κυπριακού δικαίου. Ο δικαιικός προσανατολισμός

της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η πολυδικαιικότητα στο κυπριακό δίκαιο. Το πρόβλημα της γλώσσας. Πηγές και μέθοδοι του κυπριακού δικαίου. Κυπριακή συνταγματική ιστορία. Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων. Δεσμευτικότητα των αγγλικών δικαστικών αποφάσεων. Η νομολογία στο κυπριακό δίκαιο. Ανάλυση κυπριακών δικαστικών αποφάσεων (Mustafa Ibrahim κ.λπ.). Σύστημα απονομής της δικαιοσύνης. Πρόσφατες τροποποιήσεις του οικογενειακού δικαίου. Αποφάσεις Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σχετικές με την Κύπρο. Γίνεται σύγκριση των θεσμών του κυπριακού δικαίου με τους αντίστοιχους ελληνικούς.

9) Διεθνές και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο ........................ 4

(Χειμερινό και Εαρινό εξάμηνο)- Κοινή διδασκαλία με το πρόγραμμα ERASMUS – παραδόσεις στην αγγλική γλώσσα

Διδάσκει: Ά.-Μ. Κώνστα.

Διδακτικό βιβλίο: Corpus σημειώσεων και διεθνών κειμένων

Ύλη: Το μάθημα θα επικεντρωθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο και,

και εκτός από το δίκαιο της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και το δίκαιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, εξετάζει επίσης - επιλεκτικά - το δίκαιο των κρατών μελών και τη σύγκρισή τους. Η ύλη του μαθήματος περιλαμβάνει τόσο το εργατικό δίκαιο όσο και την κοινωνική προστασία, χωρίς να παραμελείται η κοινωνική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ύστερα από μια εισαγωγή της ιστορικής εξέλιξης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Δικαίου,

εξετάζονται οι πηγές αυτού του δικαίου, οι κοινωνικές διατάξεις της Συνθήκης και βασικοί θεσμοί, όπως: οι ευρωπαϊκές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, η ρύθμιση του χρόνου εργασίας, η αρχή της μη διάκρισης, η ισότητα ευκαιριών ανδρών και γυναικών, τα κοινωνικά δικαιώματα του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η σχέση τους με τις οικονομικές ελευθερίες.

10) Δίκαιο των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 4 (Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ι. Κτενίδης

Διδακτικά βιβλία: 1. Δ. Κ. Ξενάκης/Μ. Ι. Τσινισιζέλης (Επιμ.), Παγκόσμια Ευρώπη; Oι

διεθνείς διαστάσεις της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, εκδ. Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέρης & Σία, Αθήνα 2006. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 41964017

2. Ι. Κτενίδης, Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και Διεθνείς Κυρώσεις. Επίκαιρες προκλήσεις για το κράτος δικαίου στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25115

Ύλη: Αντικείμενο του μαθήματος είναι η ένταξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης

στο διεθνές περιβάλλον. Εισαγωγικά γίνεται αναφορά στο σημερινό στάδιο εξέλιξης του Ευρωπαϊκού θεσμικού οικοδομήματος. Όσον αφορά το κύριο μέρος του μαθήματος, εξετάζονται οι νομικές διαστάσεις των εξωτερικών ευρωπαϊκών σχέσεων, όπως αυτές οργανώνονται κυρίως μέσω της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας καθώς και της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ζητήματα κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και κρατών μελών στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων καθώς και στο ρόλο της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πεδίο των διεθνών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναφορά γίνεται στη σχετική νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.

126

11) ΄Εδρα Jean Monnet - Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ............................................................................. 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Ι. Κτενίδης, Δ. Λέντζης

Διδακτικά βιβλία: 1. Π. Στάγκος, Η δικαστική προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων

του ανθρώπου στην κοινοτική έννομη τάξη, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2004. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 26161

2. Κ. Στεφάνου/Μ. Τσινισιζέλης/Α. Φατούρος/Θ. Χριστοδουλίδης (επιμ.), Εισαγωγή στις ευρωπαϊκές σπουδές, Τόμος Α΄: Ενοποιητική δυναμική - Δικαιοταξία - Διακυβέρνηση, 2η έκδ., εκδ. Ανδρέας Σιδέρης - Ιωάννης Σιδέρης & Σία, Αθήνα 2006. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 8649

3. Ξ.Α. Γιαταγάνας, Η ενσωμάτωση του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης στις Συνθήκες. ΄Ασκηση συνταγματικού δικαίου, ή πολιτική ρητορεία;, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2003. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 97701

Ύλη: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο πλαίσιο της

έννομης τάξης της σημερινής Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης είναι μία κατάκτηση που επιτεύχθηκε σταδιακά, από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 στους κόλπους της τότε ΕΟΚ. «Πρωταγωνιστής» στην προστασία αυτή και, στην πράξη, στην κατοχύρωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην κοινοτική έννομη τάξη ήταν – και εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να είναι – ο κοινοτικός δικαστής, σε συνεργασία με τα ανώτατα δικαστήρια κρατών μελών και, κατά τα τελευταία 10 χρόνια περίπου, με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των δικαιωμάτων του ανθρώπου (ΕΔΔΑ). Η ένδικη προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην ΕΕ γονιμοποίησε, περαιτέρω, πρωτοβουλίες που κατέληξαν στον ποιοτικό εμπλουτισμό της συνολικής προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ΕΕ : αποκορύφωμα των

πρωτοβουλιών αυτών είναι, με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, αφενός η θέση σε ισχύ του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, αφετέρου η δρομολόγηση της διαδικασίας προσχώρησης της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών.

Κύριος κορμός του μαθήματος είναι η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων από τον κοινοτικό δικαστή. Η κύρια αυτή θεματική διευρύνεται προς την κατεύθυνση της συγκριτικής προσέγγισης της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων από τον κοινοτικό δικαστή, το ΕΔΔΑ και ανώτατα δικαστήρια κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και προς την κατεύθυνση του θετικού κοινοτικού δικαίου της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου.

12) International Trade Law (GATT/WTO Law) .................. 5 (Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Π. Γκλαβίνης Το μάθημα αυτό διδάσκεται στην αγγλική γλώσσα σε κοινό ακροατήριο με τους φοιτητές του προγράμματος Erasmus. Ωστόσο, οι φοιτητές του κανονικού προγράμματος που θα το επιλέξουν, θα μπορούν να διαβάσουν στα ελληνικά και να εξεταστούν επίσης στα ελληνικά.

Διδακτικά βιβλία: 1. Π. Γκλαβίνης, Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο (γενικές αρχές, διεθνές

εμπόριο, ξένες επενδύσεις), εκδόσεις Σάκκουλας Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25106

2. Κ. Στεφάνου/Χρ. Γκόρτσος, Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2006, 1η έκδοση. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10485

Επιπλέον, προτείνεται ξενόγλωσση βιβλιογραφία στο μάθημα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ΄Οσοι έχουν επιλέξει το μάθημα Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο, είτε ως ειδικής, είτε ως γενικής επιλογής, και έχουν προμηθευτεί σύγγραμμα σε εκείνο το μάθημα, δεν δικαιούνται συγγράμματος σε αυτό το μάθημα. Και το αντίστροφο: όσοι επιλέξουν αυτό το μάθημα (International Trade Law) και προμηθευτούν σύγγραμμα σε αυτό το μάθημα, δεν θα δικαιούνται συγγράμματος αν επιλέξουν το μάθημα

128

Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο στο μέλλον, είτε ως ειδικής επιλογής, είτε ως γενικής επιλογής.

΄Υλη: Το δίκαιο των διεθνών εμπορικών σχέσεων. Το δίκαιο της GATT και

του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. This course offers an overview of the institutions, rules and

mechanisms governing the international trade relations. The focus of this course is on GATT/WTO Law. Discussed are the institutional and substantive aspects of the rules and mechanisms governing the multilateral trading system administered by the World Trade Organisation and in particular: the General Agreement on Trade and Tariffs (GATT), the Multilateral Trade Negotiations Rounds, the establishment of the WTO, the basic principles governing the multilateral trading system (multilateral trade principles, such as most favoured nation treatment and national treatment, open market principles, such as elimination of tariffs, quotas and other non-tariff barriers to cross-border trade, and fair trade principles, such as dumping and subsidies), and the settlement of international trade disputes. While the focus of the subject matter is on WTO Law governing the cross-border trade in goods, attention is equally reserved for the WTO Law governing the international trade in services (GATS).

Πρακτική άσκηση φοιτητών: Επιβλέπων Καθηγητής: Π. Γκλαβίνης

4. ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ECTS 1) Λογιστική Εμπορικών Εταιρειών ...................................... 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Α. Δεσποτίδου

Διδακτικό βιβλίο: Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου, Σημειώσεις

Ύλη: Αναφορά στις κατηγορίες των εμπόρων και στα εμπορικά βιβλία που πρέπει να τηρεί κάθε κατηγορία. Η «οικονομική»/λογιστική παρακολούθηση των προσωπικών και των κεφαλαιουχικών εταιριών και η σημασία της. Η έννοια της «εταιρικής χρήσης» και στις δύο κατηγορίες εταιριών. Ανάλυση του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου: Περιεχόμενο, δομή και ερμηνεία των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων (ετήσιων λογαριασμών) που οφείλουν να συντάσσουν οι ΑΕ, οι ΕΠΕ και οι ΙΚΕ. Διάθεση κερδών. Θεμελιώδεις αρχές της λογιστικής επιστήμης, που εφαρμόζονται κατά την κατάρτιση των λογιστικών καταστάσεων. Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα.

2) Δίκαιο Χερσαίας Μεταφοράς ............................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αν. Φρέρης

Διδακτικό βιβλίο: 1. Αλ. Κιάντου-Παμπούκη, Στοιχεία του δικαίου της χερσαίας

μεταφοράς και νομοθετικά κείμενα, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 1989. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34656

Ύλη: Επιχείρηση χερσαίας μεταφοράς. Σύμβαση χερσαίας μεταφοράς.

Παραγγελία μεταφοράς. Σύγχρονες μορφές μεταφοράς (διαδοχική, συνδυασμένη και μεικτή). 3) Δίκαιο Αεροπορικής Μεταφοράς ....................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ουρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου

Διδακτικό βιβλίο: Ρ. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Αεροπορική Μεταφορά Επιβατών,

σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις το εθνικό και το κοινοτικό δίκαιο αεροπορικών μεταφορών, 3η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/ Θεσσαλονίκη, 2014. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: Δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί.

130

Ύλη: Ι. Δίκαιο αεροπορικής μεταφοράς. Αεροπορική μεταφορά επιβατών.

Εισαγωγή στο δίκαιο αεροπορικής μεταφοράς. Διεθνής μεταφορά κατά τη Σύμβαση του Μόντρεαλ. Εθνική ή εσωτερική μεταφορά κατά τον ΚΑΔ. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απελευθέρωση αεροπορικών μεταφορών στην Ε.Ε.. Ευθύνη του διεθνούς και εθνικού αεροπορικού μεταφορέα επιβατών. Προστασία του επιβάτη ως καταναλωτή στο πλαίσιο των ενδοκοινοτικών μεταφορών. 4) Χρηματιστηριακό Δίκαιο .................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Ν. Ελευθεριάδης

Διδακτικό βιβλίο: Στ. Κορδή-Αντωνοπούλου, Το νομικό πλαίσιο των αγορών

χρηματοπιστωτικών μέσων και η αγορά αξιών της «Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε.», 2η έκδ, εκδ. Σάκκουλας Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34596

Ύλη: Χρηματοπιστωτικές αγορές (οργανωμένη αγορά, Πολυμερής

Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης [ΠΜΔ], συστηματικός εσωτερικοποιητής, Εναλακτική Αγορά). Επενδυτικές υπηρεσίες, ΕΠΕΥ. Μέλη των χρηματοπιστωτικών αγορών. Λειτουργία του «Χρηματιστηρίου Αθηνών ΑΕ» και της Εναλλακτικής Αγοράς (Εν. Α.) Διαπραγματεύσιμα Αμοιβαία Κεφάλαια (Δ.Α.Κ.)

5) Τραπεζικό Δίκαιο ................................................................ 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Σπ. Ψυχομάνης

Διδακτικό βιβλίο: 1. Σπ. Ψυχομάνης, Τραπεζικό Δίκαιο – Δίκαιο Τραπεζικών

Συμβάσεων, 7η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12560216

2. Σπ. Ψυχομάνης, Δίκαιο του Τραπεζικού Συστήματος. Οι Τράπεζες και η Εποπτεία τους, 2η έκδ., εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25118

3. Ν. Ρόκας/ Χρ. Γκόρτσος, Στοιχεία Τραπεζικού δικαίου, 2η εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12641990

Ύλη: ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Βασικές έννοιες – Διακρίσεις - Πηγές του τραπεζικού

δικαίου ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 1. Πιστωτικά ιδρύματα (τράπεζες): Η ενιαία ευρωπαϊκή τραπεζική

αγορά - Οι τράπεζες - Ένωση Ελληνικών Τραπεζών - Τραπεζικός μεσολαβητής –ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ.

2. Χρηματοδοτικά ιδρύματα: Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος -Εταιρίες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων - Εταιρίες χρηματοδοτικής μίσθωσης - Εταιρίες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου - Ανώνυμες Εταιρίες Διαχειρίσεως Αμοιβαίων Κεφαλαίων - Επιχειρήσεις Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΕΠΕΥ) (Ανώνυμες Χρηματιστηριακές Εταιρίες (ΑΧΕ) - Εταιρίες παροχής υπηρεσιών διαχειρίσεως χαρτοφυλακίου και διαμεσολάβησης στην αγοραπωλησία αξιών).

3. Εποπτεία: α. Κατά τη σύσταση - Κατά την εγκατάσταση -Κατά την παροχή υπηρεσιών χωρίς εγκατάσταση και β. Κατά τη λειτουργία των πιστωτικών ιδρυμάτων (ειδικές συμμετοχές- φερεγγυότητα -ρευστότητα - κεφαλαιακή επάρκεια - προβλέψεις έναντι απαιτήσεων από πιστοδοτήσεις- χρηματοδοτικά ανοίγματα - έλεγχος της πίστεως - Νομισματική πολιτική - Συναλλαγματική πολιτική - Κίνηση κεφαλαίων -Συστήματα πληρωμών - Σύστημα εγγύησης καταθέσεων - Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες - Συγχώνευση πιστωτικών ιδρυμάτων - Ανάκληση άδειας - Ειδική εκκαθάριση - Διορισμός επιτρόπου).

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΔΙΚΑΙΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 1. Γενικοί κανόνες: Η σχέση εμπιστοσύνης - το τραπεζικό απόρρητο -

συμβαλλόμενα πρόσωπα - γενικοί όροι - τραπεζικός λογαριασμός - τρέχων και αλληλόχρεος λογαριασμός - οι εισπραττόμενες από τις τράπεζες αμοιβές (τόκοι-ανατοκισμός-προμήθειες) - εξασφάλιση τραπεζών - αναγκαστική εκτέλεση από τράπεζες.

132

2. Οι τραπεζικές εργασίες: Η αποδοχή καταθέσεων ή άλλων επιστρεπτέων κεφαλαίων - Η χορήγηση πιστώσεων - Η πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων - Η χρηματοδοτική μίσθωση - Οι πράξεις διενέργειας πληρωμών και μεταφοράς κεφαλαίων (τραπεζικό έμβασμα - σύμβαση γύρου ή διεξαγωγής δοσοληψιών) - Η έκδοση και διαχείριση μέσων πληρωμής (πιστωτικά δελτία - χρεωστικά δελτία - κάρτες αναλήψεων - έξυπνα δελτία -επιταγή και κάρτα εγγυήσεως επιταγής - ταξιδιωτική επιταγή) - Οι εγγυήσεις και αναλήψεις υποχρεώσεων (εγγυητικές επιστολές - πιστώσεις έναντι εγγράφων και ενέγγυες πιστώσεις) - Συναλλαγές για λογαριασμό της ίδιας της τράπεζας ή της πελατείας της σε μέσα χρηματαγοράς, σε συνάλλαγμα, σε προθεσμιακά συμβόλαια χρηματοπιστωτικών τίτλων ή χρηματοοικονομικά δικαιώματα, σε συμβάσεις ανταλλαγής επιτοκίων και νομισμάτων (swaps), σε κινητές αξίες, σε χρυσό - Οι συμμετοχές σε εκδόσεις τίτλων και η παροχή συναφών υπηρεσιών - Η παροχή συμβουλών και υπηρεσιών σε συγχωνεύσεις και εξαγορές επιχειρήσεων. - Η μεσολάβηση στις διατραπεζικές αγορές («Πράξεις χρηματομεσίτη») - Η διαχείριση χαρτοφυλακίου και η παροχή συμβουλών για τη διαχείρισή του - Η φύλαξη και διαχείριση κινητών αξιών - Η παροχή εμπορικών πληροφοριών και υπηρεσιών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας πελατών - Η εκμίσθωση θυρίδων - Τραπεζοασφάλειες (Bankassurance).

6) Ειδικοί θεσμοί Ναυτικού Δικαίου ...................................... 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Α. Μπεχλιβάνης

Φροντιστήρια: Α. Μπεχλιβάνης

Διδακτικό βιβλίο: 1. Ε. Γκολογκίνα-Οικονόμου, Αστική Ευθύνη στη διεθνή θαλάσσια

μεταφορά επιβατών και αποσκευών σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση των Αθηνών (1974-1976) και το Πρωτόκολλο του 2002, εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25094

2. Α. Κιάντου-Παμπούκη, Σημειώσεις.

Ύλη: Σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς επιβάτη κατά το εθνικό και διεθνές

δίκαιο. Σύγκρουση πλοίων. Θαλάσσια ρύπανση από πετρέλαιο.

7) Ιδιωτικό Δίκαιο Διεθνούς Εμπορίου .................................. 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αν. Φρέρης.

Διδακτικό βιβλίο: Β. Κιάντος, Ιδιωτικό Δίκαιο του Διεθνούς Εμπορίου, 4η έκδ, εκδ.

Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη, 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 102166

Ύλη: Εισαγωγικές γνώσεις, δίκαιο καταστάσεως αλλοδαπών εμπόρων και

ιθαγενείας εταιριών, δίκαιο συγκρούσεως νόμων, διεθνές ομοιόμορφο δίκαιο, ευρωπαϊκή ανώνυμη εταιρία.

8) Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο ............................................. 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Α. Δεσποτίδου, σε συνεργασία με Λ. Κοτσίρη

Διδακτικό βιβλίο: Λ. Κοτσίρης, Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο, 2η έκδ., εκδ Σάκκουλας,

Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22726449 Διανέμονται επίσης σημαντικές αποφάσεις του ΔΕΕ (πρώην ΔΕΚ)

αναφορικά με τα υπό εξέταση ζητήματα, οι οποίες σχολιάζονται από τους φοιτητές κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.

Ύλη: 1. Γενική αναφορά στη θεμελίωση της ενωσιακής (πρώην: κοινοτικής) έννομης τάξης, τις πηγές του ενωσιακού δικαίου, τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις πράξεις αυτών, στο μέτρο που η εν λόγω αναφορά κρίνεται απαραίτητη για την κατανόηση των ειδικών διατάξεων και αρχών που συνθέτουν το αποκαλούμενο «ευρωπαϊκό εμπορικό δίκαιο». Εξέταση των ως άνω θεματικών υπό το πρίσμα της Συνθήκης

134

για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) σε συνδυασμό με τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). 2. Αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων: ερμηνεία και ανάλυση των ά. 34 και 36 της ΣΛΕΕ, κυρίως μέσω της μελέτης και παρουσίασης σχετικών αποφάσεων του ΔΕΕ (πρώην ΔΕΚ) που αφορούν στην ερμηνεία των εν λόγω διατάξεων. 3. Εισαγωγή στο ενωσιακό δίκαιο του ανταγωνισμού. Υποκείμενα των απαγορευτικών κανόνων των ά. 101 και 102 ΣΛΕΕ: η έννοια της επιχείρησης και τα επιμέρους στοιχεία της. Κατηγορίες απαγορευμένων συμπράξεων (ά. 101 § 1): μελέτη και ανάλυση αυτών, κυρίως μέσω νομολογιακών παραδειγμάτων. Συνέπειες εφαρμογής του απαγορευτικού κανόνα της § 1 του ά. 101, όπως αυτές αποτυπώνονται στην § 2 του ιδίου. Συμπράξεις με εμπίπτουσες στον απαγορευτικό κανόνα: η «νόμιμη εξαίρεση» της § 3 του ιδίου και ειδικότερα ζητήματα εφαρμογής της, ιδίως μετά τη θέση σε ισχύ του Κανονισμού 1/2003. 4. Καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης κατά το άρθρο 102 ΣΛΕΕ. Έννοια δεσπόζουσας θέσης και κριτήρια ύπαρξης αυτής – Έννοια καταχρηστικής εκμετάλλευσης και μορφές καταχρηστικών πρακτικών. 5. Ο έλεγχος συγκεντρώσεων επιχειρήσεων: το νέο θεσμικό πλαίσιο και εισαγωγή στις βασικές έννοιες. 9) Δίκαιο Κρατικού Παρεμβατισμού ...................................... 4

(Χειμερινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αν. Φρέρης

Διδακτικό βιβλίο: – Σημειώσεις.

Ύλη: Μορφές παρέμβασης του κράτους. Απαγορεύσεις και περιορισμοί του

εμπορίου. Άσκηση εμπορίας από το κράτος. Μορφές που χρησιμοποιεί το κράτος

για να ασκεί εμπορία. Έννοια και μορφές των δημοσίων επιχειρήσεων. Δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις. 10) Δίκαιο Συνεταιρισμών ...................................................... 4

(Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Α. Μπεχλιβάνης

Διδακτικά βιβλία: 1. Σ. Κιντής, Δίκαιο Συνεταιρισμών Ι (Εισαγωγή - Γενικό Μέρος), 4η

έκδ, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα/Κομοτηνή 2004. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 24907

2. Ε. Τζίβα, Η εταιρική συμμετοχή στο συνεταιρισμό και ειδικότερα τα δικαιώματα των συνεταίρων, 2η έκδ. εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2009. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12777586

Ύλη: Η διδακτέα ύλη στο μάθημα γενικής επιλογής Δίκαιο των

Συνεταιρισμών περιλαμβάνει τις ακόλουθες θεματικές 1. Εισαγωγικό μέρος στο οποίο αναλύονται οι ιδιαιτερότητες που

διέπουν και διακρίνουν το συγκεκριμένο αυτό εταιρικό τύπο, συγκριτικά με τις άλλες εταιρίες του εμπορικού δικαίου και οι οποίες ιδιαιτερότητες δικαιολογούν όσο και επιβάλλουν την ειδική με το δίκαιο των συνεταιρισμών ενασχόληση. Στα πλαίσια αυτά γίνεται ευρεία αναφορά στο κίνημα του συνεργατισμού και την ανάπτυξη της αποκαλούμενης κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, όπως επίσης στην πορεία γένεσης και ανάπτυξης της ειδικής αυτής εταιρικής μορφής.

2. Ανάλυση της νομικής φύσης του συνεταιρισμού, η οποία μεταξύ των άλλων περιλαμβάνει τα στοιχεία που συνθέτουν τη δομή του, όπως η νομική προσωπικότητα, ο σκοπός, η μεταβλητότητα κεφαλαίου και αριθμού συνεταίρων, η εμπορική ιδιότητα και οι συνεταιριστικές αρχές, όπως η αρχή της ισότητας, της αυτοβοήθειας, της αυτοοργάνωσης που διέπουν και καθορίζουν τόσο την ύπαρξη όσο και τη λειτουργία του συνεταιρισμού.

3. Κατηγοριοποίηση του συνεταιρισμού και επί μέρους αυτού διακρίσεις όπως η διάκριση σε αστικούς και αγροτικούς συνεταιρισμούς, σε παραγωγικούς, καταναλωτικούς, πιστωτικούς κ.λπ. και ιδιαίτερη αναφορά στους συνεταιρισμούς που λειτουργούν με τη μορφή της συνεταιριστικής τράπεζας.

4. Ίδρυση του συνεταιρισμού και εν γένει λειτουργία αυτού. Συνεταιριστική συμμετοχή και περιεχόμενο αυτής, κτήση και απώλειά της. Όργανα του συνεταιρισμού.

5. Λύση και εκκαθάριση του συνεταιρισμού.

136

11) Δίκαιο Αθλητικών Ανωνύμων Εταιριών .......................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Αν. Φρέρης

Διδακτικό βιβλίο: – Διδακτικό βοήθημα - σημειώσεις.

Ύλη: Ίδρυση, λειτουργία και διαχείριση Τμημάτων Αμειβόμενων Αθλητών.

Σύσταση και νομική μορφή αθλητικής ανώνυμης εταιρείας. Σκοπός, επωνυμία, έδρα, σήμα αθλητικών ανωνύμων εταιρειών. Απαγόρευση εισφοράς αθλητικών εγκαταστάσεων. Μετοχικό κεφάλαιο, μέτοχοι, περιορισμοί στην απόκτηση μετοχών, απαγόρευση πολυϊδιοκτησίας, επιπλέον προϋποθέσεις για απόκτηση ποσοστών Α.Α.Ε. Εισφορά σε είδος, πάγιο μέρισμα, αποθεματικό. Υποκατάσταση των εταιρειών στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα των αθλητικών σωματείων. Διοικητικό Συμβούλιο, εταιρική χρήση, εποπτεία, έλεγχος, συγχωνεύσεις Α.Α.Ε. Αποτίμηση αξίας αθλητών. Eπιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού και αρμοδιότητές της.

5. ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ECTS 1) Ιστορία και Εισηγήσεις του Ελληνικού Δικαίου ............... 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Δ. Παπαδάτου, Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου.

Επαναληπτικό εξάμηνο: Από τις ίδιες.

Διδακτικά βιβλία: 1. Τρωιάνος Σπ./Βελισσαροπούλου-Καράκωστα Ι, Ιστορία του

Δικαίου, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 34769

2. Γεώργιος Π. Νάκος, Εξελικτικές διακυμάνσεις του οθωμανικού γαιοκτητικού συστήματος, εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1986. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 17610

Ύλη: Α. Βυζαντινό δίκαιο • Οι πηγές του βυζαντινού δικαίου: 1. η νομοθεσία [γενικά

χαρακτηριστικά, κωδικοποιήσεις (προϊουστινιάνειες, Corpus iuris civilis, Εκλογή, νομοθεσία Μακεδόνων αυτοκρατόρων)], τα ιδιωτικά συμπιλήματα, οι νομοκάνονες 2. η βυζαντινή νομολογία 3.η επιστημονική καλλιέργεια του δικαίου (αντικήνσορες , σχολαστικοί, Διδασκαλείον των Νόμων)

• Το πολίτευμα: 1.Η αυτοκρατορική εξουσία (καταβολές, έκταση, φραγμοί. Η διαδοχή στον θρόνο) 2. Σχέσεις Πολιτείας-Εκκλησίας

• Η απονομή του δικαίου:Το δικονομικό σύστημα, τα βυζαντινά δικαστήρια, η επισκοπική δικαιοδοσία (episcopalis audientia)

• Θεσμοί του ιδιωτικού δικαίου: ο βυζαντινός γάμος (προϋποθέσεις κωλύματα, σύναψη, λύση).

Β. Το δίκαιο του τουρκοκρατούμενου ελληνισμού και ο

μεταβολισμός του στους αντίστοιχους θεσμούς του νεοελληνικού κράτους. • Μεταβυζαντινό δίκαιο: α)Το «επίσημο» δίκαιο και η απονομή της δικαιοσύνης από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, β) Το εθιμικό δίκαιο, οι χριστιανικές κοινότητες υπό την οθωμανική κυριαρχία και τα κοινοτικά δικαστήρια.

•. Οθωμανικό δίκαιο: Ιερό Δίκαιο και Πολιτικοί Νόμοι. Τα Οθωμανικά δικαστήρια. • Το γαιοκτητικό σύστημα κατά την τουρκοκρατία και ο μεταβολισμός του στη δικαιοταξία του Νέου Ελληνικού κράτους (15ος αι. – 1912).

•Νομολογιακή αντιμετώπιση διαχρονικά. Γ. Στο πλαίσιο των παραδόσεων γίνονται επίσης θεωρητικά

μαθήματα πάνω στον τρόπο εκπόνησης μίας επιστημονικής εργασίας. Η εφαρμογή από τους φοιτητές των γνώσεων αυτών με την ανάληψη εκπόνησης μίας εργασίας είναι προαιρετική.

138

2) Ιστορία των θεσμών ........................................................... 4 (Εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Σ. Τζαρίδου-Τζωρτζακάκη.

Διδακτικά βιβλία:

Το μάθημα θα διδάσκεται με το σύστημα συνεχούς ελέγχου (εργασίες) και με βάση ένα εκ των κατωτέρω εγχειριδίων:

1. Γεώργιος Π. Νάκος, Εξελικτικές διακυμάνσεις του οθωμανικού γαιοκτητικού συστήματος, εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1986. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 17610

2. Δημήτριος Γκόφας, Ιστορία και εισηγήσεις του Ρωμαϊκού Δικαίου, Θέμις, 2011. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 22771365

Ύλη: Κατά τις παραδόσεις, μελετώνται οι σημαντικότεροι επιμέρους θεσμοί

του Οθωμανικού εμπράγματου δικαίου και η διαχρονική ισχύς τους στο σύγχρονο ελληνικό εμπράγματο δίκαιο, με παράλληλη μελέτη και σχολιασμό της σύγχρονης νομολογίας και ιδιαίτερα εκείνης του Αρείου Πάγου, ως διαμορφωτικής κατευθυντηρίων αρχών προς τα δικαστήρια της ουσίας.

Ι.- Εισαγωγή Η Οθωμανική κατάκτηση του Ελλαδικού χώρου και οι συνέπειές της

επί του εφαρμοστέου δικαίου. Τα «προνόμια» προς τον Πατριάρχη και η εξαίρεση του εμπραγμάτου

δικαίου από την εκκλησιαστική δικαστική δικαιοδοσία. Οι πολιτικοί νόμοι των Σουλτάνων (Kanun-name) του 15ου αι. και επ.

και ο χωρισμός της γης σε τιμάρια. ΙΙ.- Οι κατηγορίες γαιών κατά την Τουρκοκρατία α. Η ιδιωτική γη (mülk) και η επ’ αυτής νομοθεσία, β. Η αφιερωμένη γη (vakf /βακούφι)και οι διακρίσεις της (ακίνητα

μονοτελή, διτελή και κατηγορίας ιτζαρέ). γ. Η δημόσια γη (erazi-iemiriyye) και το επ’ αυτής ιδιόρρυθμο

ιδιωτικό δικαίωμα διηνεκούς εξουσίασηςtasarruf.

δ. Οι μοναστηριακές γαίες (χριστιανικά βακούφια) και το ιδιόρρυθμο νομικό καθεστώς τους. Η δήμευση των μοναστηριακών γαιών από τον Σελίμ Β΄(1565-1568), η εξαγορά τους και οι προϋποθέσεις της εγγραφής τους στο παλαιότερο οθωμανικό κτηματολόγιο ως πραγμάτων extracommercium.

ΙΙΙ.- Τίτλοι γαιοκτησίας και Οθωμανικό κτηματολόγιο 1.- Οι κυριότεροι οθωμανικοί γαιοκτητικοί τίτλοι και η νομική φύση

τους: α. φιρμάνια, β. ιεροδικαστικές αποφάσεις (χοτζέτια), γ. τίτλοι ταπίου. 2.- Η κτήση δικαιώματος διηνεκούς εξουσίασης εκ του νόμου, λόγω

υπερδεκαετούς καλλιέργειας χωρίς δικαστική αμφισβήτηση. 3.- Το παλαιότερο και το νεότερο οθωμανικό κτηματολόγιο (16ος –

19ος αι). Διαδικασία κατάστρωσης, Εγγραπτέες πράξεις, Το νομικό καθεστώς της «εγγραφής» στα κτηματολογικά βιβλία.

4.- Ο Οθωμανικός Νόμος περί Γαιών του 1856: Ανάλυση των διατάξεων.

IV.- Μετά την ολοκλήρωση των παραπάνω ενοτήτων: Επίσκεψη στο Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας και μάθημα. Οι φοιτητές

έρχονται σε επαφή με τα κτηματολογικά βιβλία του νεότερου οθωμανικού κτηματολογίου, τα βιβλία διαχείρισης και έκδοσης τίτλων των μουσουλμανικών και των χριστιανικών αφιερωμάτων (βακουφίων) καθώς και με το αρχείο των αποφάσεων του Ιεροδικείου Θεσσαλονίκης (αρχές 17ου – αρχές 20ού αι.).

V.- Η σταδιακή απελευθέρωση της Ελλάδας και οι επιμέρους νομοθετικές ρυθμίσεις περί των κεκτημένων επί Τουρκοκρατίας εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί των ακινήτων.

1.- Το νεότερο Ελληνικό κράτος και η «μετάβαση» από το Οθωμανικό δίκαιο στο βυζαντινορρωμαϊκό: Ο μεταβολισμός των επί Τουρκοκρατίας κεκτημένων εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε εκείνα της βυζαντινορρωμαϊκής δικαιοταξίας. Οι αιτίες των αποσπασματικών και «συγκεχυμένων» ρυθμίσεων.

2.- Η απελευθέρωση της Θεσσαλίας και το «παράδειγμα» της Συνθήκης του 1881 σε σχέση με τα επί Τουρκοκρατίας κεκτημένα

140

εμπράγματα δικαιώματα επί των ακινήτων. Αναλύονται τα σχετικά άρθρα της Συνθήκης και οι άμεσες επιπτώσεις των σχετικών με το ιδιοκτησιακό καθεστώς ρυθμίσεων στην ιδιωτική περιουσία και στα δημόσια κτήματα.

3.- Η απελευθέρωση των «Νέων Χωρών» και η προσωρινή διατήρηση του Οθωμανικού Νόμου περί Γαιών:

α. οι διατάξεις του Ν. 147/1914 Προσωρινής Κυβερνήσεως της Θεσσαλονίκης,

β. οι διατάξεις του Ν. 1072/1917, των άρθρων 101 - 114 του Διατάγματος της 11ης-11-1929 και των άρθρων 51 και 57 - 59 Ν. 2783/1941 (Εισαγωγικού Νόμου Α.Κ.) σε σχέση με τη «μετατροπή» του δικαιώματος διηνεκούς εξουσίασης επί των τέως οθωμανικών δημοσίων γαιών (tasarruf) σε δικαίωμα κυριότητας.

Στους φοιτητές διανέμονται φωτοτυπίες ενδεικτικών πηγών του Οθωμανικού δικαίου, φωτοτυπίες γνωμοδοτήσεων και σχετικών δικαστικών αποφάσεων, όπως και ειδική βιβλιογραφία και σχετικά άρθρα Νομικών Περιοδικών.

3) Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο .................................... 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Κυρ. Κυριαζόπουλος.

Επαναληπτικό: Από τον ίδιο.

Διδακτικά βιβλία: 1. Gerhard Robbers, Κράτη και Θρησκεύματα στην Ευρωπαϊκή

Ένωση, επιστημονική απόδοση στην Ελληνική: Κυριάκος Κυριαζόπουλος, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34506

2. Silvio Ferrari/W. Cole Durham, Δίκαιο και Θρησκεία στη Μετακομμουνιστική Ευρώπη, επιστημονική απόδοση στην Ελληνική: Κυριάκος Κυριαζόπουλος, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34521

Ύλη: Σχέσεις κράτους και Θρησκευμάτων στα Μέλη-Κράτη της Ευρωπαϊκής

΄Ενωσης και στις υπόλοιπες Χώρες της Ευρώπης, μετακομμουνιστικές και μη.

4) Δίκαιο και Πληροφορική .................................................. 4

(Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο) Διδάσκει: Ι. Ιγγλεζάκης.

Επαναληπτικό: Από τον ίδιο.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ι. Ιγγλεζάκης, Δίκαιο της Πληροφορικής, εκδ. Σάκκουλα,

Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34427 2. Ε. Παπακωνσταντίνου, Δίκαιο Πληροφορικής, εκδ. Σάκκουλα,

Θεσσαλονίκη 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12564400 3. Ι. Ιγγλεζάκης, Νομική Πληροφορική, εκδ. Σάκκουλα

Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ 22893222

Ύλη: Α. Προσδιορισμός του πολυδιάστατου πεδίου των σχέσεων μεταξύ

Νομικού και Ηλεκτρονικού Υπολογιστή (Η/Υ). Το γνωστικό πεδίο και οι χώροι εφαρμογών της Νομικής πληροφορικής [ο Η/Υ στην υπηρεσία της παραγωγής (νομοθετική λειτουργία) και της εφαρμογής (δικαιοδοτική λειτουργία) των κανόνων του Δικαίου, στην υπηρεσία της νομικής τεκμηρίωσης (αρχειοργάνωση και αρχειαναζήτηση νομικών δεδομένων) καθώς και της Νομικής Επιστήμης (θεωρίας)]. Η Πληροφορική ως Επιστήμη (βασικές έννοιες και γενικές αρχές). Δομή και λειτουργία του Η/Υ (υλική δομή και λογισμικό). Η οργάνωση μιας βάσης νομικών δεδομένων (φύση των δεδομένων, μορφές με τις οποίες αποθηκεύονται, μεθοδολογία οργάνωσης, τα λεξικά και ο θησαυρός νομικών όρων, τα κλειδιά πρόσβασης). Βάσεις νομικών δεδομένων στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό, και τρόποι σύνδεσης μ’ αυτές. Προγράμματα Η/Υ για νομικούς (δικηγόρους και συμβολαιογράφους).

Β. Συνοπτική περιγραφή των μικροϋπολογιστών. Γενικά για τα λειτουργικά συστήματα. Το λειτουργικό σύστημα τοπικού δικτύου και εφαρμογές. Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Επεξεργασία κειμένου. Πρόγραμμα διαχείρισης βιβλιοθηκών. Βάσεις δεδομένων. Ειδικά φύλλα εργασίας. Windows. Αναζήτηση νομικών πληροφοριών στο Διαδίκτυο.

Γ. Στοιχεία Δικαίου και Πληροφορικής: Το γνωστικό πεδίο του Δικαίου της Πληροφορικής (ατομικά και ανθρώπινα δικαιώματα, αστική

142

και ποινική ευθύνη και προστασία, νέου τύπου συμβατικές σχέσεις, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δίκαιο αποδείξεων, προβλήματα διοικητικού δικαίου και οργάνωσης δημοσίων υπηρεσιών). Νομική προστασία λογισμικού, βάσεων δεδομένων, πολυμέσων και ψηφιακών έργων. Συμβάσεις πληροφορικής (Η/Υ, λογισμικό, βάσεις δεδομένων, υπηρεσίες Διαδικτύου). Προστασία προσωπικών δεδομένων (γενικό μέρος και προστασία δεδομένων στις τηλεποκοινωνίες). Ηλεκτρονική εγκληματικότητα. Ηλεκτρονική διακυβέρνηση.

5) Θεσμοί Αγίου ΄Ορους .......................................................... 4 (Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκει: Κ. Παπαγεωργίου.

Επαναληπτικό: Από τον ίδιο.

Διδακτικά βιβλία: Corpus σημειώσεων: «Nομικό καθεστώς Αγίου Όρους»

Ύλη: Συνταγματική προστασία. Διεθνής θέση. Οργάνωση και αρμοδιότητες

α΄ βαθμίων και β΄ βαθμίων οργάνων αυτοδιοικήσεως. Δικαστική, νομοθετική και εκτελεστική αρμοδιότητα. Νομική θέση μοναχών.

6) Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου και των Θεσμών ......... 4 (Χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)

Διδάσκουν: Ν. Ιντζεσίλογλου, Α Τσαούση.

Επαναληπτικό: Από τους ίδιους.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ν. Ιντζεσίλογλου, Κοινωνία και νέα τεχνολογία. Κοινωνιολογία και

Κοινωνικοί Προβληματισμοί, 2η εκδ., εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22767424

2. Α. Τσαούση, Δίκαιο και συνεργατικότητα: Μια νέα προσέγγιση στην κοινωνιολογία του δικαίου, Αθήνα, Εκδ. Παπαζήση, 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33114225.

3. Π. Γέμτος, Οικονομία και Δίκαιο, τ. Α – Μεθοδολογικά και οικονομικά θεμέλια, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2001. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 21263

Ύλη: Πρόκειται για ένα μάθημα με ιδιαίτερα ευρύ γνωσιολογικό πεδίο, που

εισάγει τον φοιτητή στις σύγχρονες διεθνείς εξελίξεις της νομικής θεωρίας και της δικαστικής πρακτικής, που σχετίζονται με την ορθολογική μελέτη του Δικαίου και των Θεσμών, καθώς και με κάθε είδους διαδικασίες λήψης αποφάσεων με τρόπο ορθολογικό.

Ειδικότεροι στόχοι του μαθήματος είναι: α) Ο προσδιορισμός κριτηρίων αποτελεσματικής άσκησης νομοθετικής πολιτικής στους επιμέρους κλάδους του Δικαίου, β) η διατύπωση προτάσεων για την αποτελεσματική-ορθολογική λειτουργία των θεσμών στους διάφορους κλάδους του δικαίου τόσο de lege lata όσο και de lege ferenta, και, τέλος, γ) η συμβολή στην πρόληψη και στην ανεύρεση αποτελεσματικών και κοινωνικά επωφελών τρόπων επίλυσης των διαφορών.

Το ερευνητικό πεδίο της υπό ευρεία έννοια «Οικονομικής Ανάλυσης του Δικαίου και των Θεσμών» τείνει να ταυτιστεί με εκείνο της «Δικαιο-οικονομικής Επιστήμης» («Law αnd Economics»). Με τον ευρύτερο δυνατό τρόπο εννοούμενος, ο όρος «οικονομική» ταυτίζεται περίπου με τον όρο «ορθολογική». Οι στοιχειώδεις γνώσεις οικονομικής επιστήμης που απαιτούνται, αποκτώνται κατά τη διάρκεια του μαθήματος και δεν προϋποθέτουν άλλες γνώσεις οικονομικής επιστήμης.

Πιο συγκεκριμένα εξετάζονται: α) Η σχέση κανόνων δικαίου και άσκησης αποτελεσματικής πολιτικής, β) η πολιτική διαδικασία και τα προβλήματα αντιπροσώπευσης στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες καθώς και οι δυσλειτουργίες από τη δράση οργανωμένων ομάδων πίεσης και από τη διόγκωση της γραφειοκρατίας, όπως εξετάζονται από τη δημόσια επιλογή και γ) η κριτική του δικαίου και των θεσμών ως αντανακλάσεων συγκεκριμένων κοινωνικών δομών, η σχέση της ιδεολογίας στη διαμόρφωση του δικαίου και η αποπροσδιοριστία στο δίκαιο ως

144

αποτέλεσμα της παράλληλης επιδίωξης της αποτελεσματικότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, όπως εξετάζονται από τις νέες κριτικές, μεταμοντέρνες αλλά και από τις παλαιότερες θεσμικές θεωρίες.

6. ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ECTS

1) Εγκληματολογία ................................................................... 4 (Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Α. Πιτσελά

Επαναληπτικό: Μ. Αρχιμανδρίτου

Διδακτικά βιβλία: 1. Στ. Αξεξιάδης, Εγκληματολογία, εκδ. Σάκκουλα Α.Ε., 2011.

Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12555126. 2. Σπινέλλη Καλλιόπη, Εγκληματολογία. Σύγχρονες και παλαιότερες

κατευθύνσεις, 2η Έκδοση, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 27799,

Ύλη: Aναπτύσσονται οι θεμελιώδεις έννοιες της εγκληματολογίας, οι

θεωρητικές ερμηνείες της εγκληματικής συμπεριφοράς και οι μέθοδοι εμπειρικής προσέγγισης του εγκληματικού φαινομένου. Eπίσης εξετάζονται η έκταση, δομή και πορεία ορισμένων κατ’ ιδίαν κατηγοριών εγκλημάτων, της συνολικής εγκληματικότητας καθώς και της εγκληματικότητας διαφόρων ομάδων του πληθυσμού στον ελληνικό και διεθνή χώρο. Tελικά αναλύονται τα στρατηγικής και τακτικής υφής κοινωνικά μέτρα και οι κρατικές κυρώσεις που αποσκοπούν στον έλεγχο της εγκληματικότητας.

2) Σωφρονιστική ..................................................................... 4

(Γ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Μ. Αρχιμανδρίτου

Επανάληψη: Α. Πιτσελά

Διδακτικό βιβλίο: 1. Στ. Αλεξιάδης, Σωφρονιστική, Έκδοση 4η, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-

Θεσσαλονίκη 2001. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25147 2. Μ. Αρχιμανδρίτου, Η φυλάκιση ως τρόπος κράτησης και ως τρόπος

έκτισης της ποινής, εκδ. Σάκκουλα Α.Ε., 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22707874.

Ύλη: α. Η ιστορική εξέλιξη της ποινής της φυλάκισης – Σωφρονιστικά

συστήματα – Δομές έκτισης. β. Οι αρχές που διέπουν τη διαμόρφωση των συνθηκών έκτισης γ. Το έννομο πεδίο της ποινής της φυλάκισης – Η διαμόρφωση των σωφρονιστικών κανόνων σε Εθνικό και Διεθνές Επίπεδο. δ. Οι Ευρωπαϊκοί σωφρονιστικοί κανόνες: Αρχές. 3) Δικαστική Ψυχολογία - Ανακριτική .................................... 4

(Ε΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Α. Ζαχαριάδης.

Διδακτικά βιβλία: 1. Ζησιάδης Βασίλειος, Η ψυχολογική θεώρηση της ποινικής δίκης,

5η έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2008. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25044

2. Φιλιππίδης Τηλέμαχος, Δικαστική ψυχολογία, εκδ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1993. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 6817

3. Αλεξιάδης Στέργιος, Ανακριτική, 6η εκδ., εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 25092

4. Κουράκης Νέστωρ, Συμβολές στη μελέτη της Ανακριτικής, 2η έκδ., εκδ. Αντωνίου Σάκκουλα, Αθήνα 2005, Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 24940

Ύλη:

Για Δικαστική ψυχολογία: Ψυχολογικές έννοιες. Θεωρίες για την ποινή με ψυχολογικό περιεχόμενο. Η ψυχολογία των προσώπων της ποινικής

146

δίκης (των δικαστών, των ενόρκων, του κατηγορουμένου, των μαρτύρων, των συνηγόρων).

Για Ανακριτική: α) H οργάνωση της ανάκρισης του εγκλήματος (μορφή-φορείς-διεθνής συνεργασία), β) H εξακρίβωση της ταυτότητας (προβλήματα-μέθοδοι), γ) H έρευνα του τόπου του εγκλήματος και η συλλογή και αξιολόγηση των ενδείξεων (αποτυπωμάτων-γραπτών πειστηρίων-μέσων τέλεσης του εγκλήματος), δ) H ανάκριση των μαρτύρων, ε) Η πραγματογνωμοσύνη, στ) H εξέταση του κατηγορουμένου. 4) Ποινική Δικονομία - Ειδικές διαδικασίες .......................... 4

(Ζ΄ εξάμηνο, χειμερινό)

Διδάσκει: Α. Ζαχαριάδης

Διδακτικά βιβλία: 1. Μαργαρίτης Λάμπρος/ Καλφέλης Γρηγόριος, Ποινική δικονομία -

Ειδικές διαδικασίες, τόμος Α, Αυτόφωρο έγκλημα και αυτόφωρη διαδικασία - Αίτηση ακυρώσεως διαδικασίας και αποφάσεως, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 1998. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10605

2. Καλφέλης Γρηγόριος, Αυτόφωρο έγκλημα, Εκδόσεις Σάκκουλα, 1987.

3. Μαργαρίτης Λάμπρος, Δίκη για Κακούργημα και Απών Κατηγορούμενος, Άρθρα 432-435 ΚΠΔ, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2007. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 10500

Ύλη: Eξετάζονται οι ειδικές ποινικές διαδικασίες, που χαρακτηρίζονται από

ορισμένες παρεκκλίσεις σε σχέση με την τακτική διαδικασία, οφειλόμενες σε διάφορους λόγους, κυριότεροι από τους οποίους είναι η αυτόφωρη κατάληψη ενός εγκλήματος, η αδυναμία του κατηγορουμένου να ειδοποιήσει το δικαστήριο για την απουσία του και η επίδοση σε πρόσωπα που χαρακτηρίζονται ως αγνώστου διαμονής. Tαυτόχρονα προδιαγράφεται και μία γενική προβληματική για την προσωρινή κράτηση για να αξιολογηθεί πληρέστερα η πρόσφατη κατάργηση του επαχθούς τούτου μέτρου στα πλημμελήματα. Επιπλέον ερευνώνται θέματα σχετιζόμενα με την εκτέλεση της ποινής

5) Δίκαιο των ανηλίκων .......................................................... 4 (Δ΄ εξάμηνο, Εαρινό)

Διδάσκει: Α. Πιτσελά.

Διδακτικά βιβλία: 1. Δημόπουλος Χ./ Κοσμάτος Κ., Δίκαιο Ανηλίκων, θεωρία και

πράξη, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2010. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 111108

2. Κουράκης Ν., Δίκαιο παραβατικών ανηλίκων. Στο μεταίχμιο ποινικού δικαίου και εγκληματολογίας, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2012. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22816719

3. Πιτσελά Αγγελική, Η ποινική αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ανηλίκων, 7η έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 22712511

Ύλη: Αναπτύσσονται οι ειδικές διατάξεις του ουσιαστικού, δικονομικού και

σωφρονιστικού ποινικού δικαίου των ανηλίκων. Επιχειρείται μια συγκριτική ανάλυση του νομικού πλαισίου και της έκτασης, δομής και πορείας της εγκληματικότητας των ανήλικων. Τελικά εξετάζονται μεταρρυθμιστικές προτάσεις για τη μεταχείριση ανήλικων δραστών εγκλημάτων ενόψει των πορισμάτων που απέφεραν διεθνείς εμπειρικές εγκληματολογικές έρευνες.

6) Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο .............................................. 4

(Στ΄ εξάμηνο, Εαρινό)

Διδάσκει: Αδ. Παπαδαμάκης.

Διδακτικό βιβλίο: 1. Παπαδαμάκης Αδάμ, Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο, 6η έκδοση, εκδ.

Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2013. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33074455.

Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα, γιατί είναι το μόνο διδακτικό σύγγραμμα που ανταποκρίνεται κατά τρόπο ολοκληρωμένο στο γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος και καλύπτει ολόκληρο το μέρος της ύλης

148

και του περιεχομένου του, όπως καθορίζεται στον Οδηγό Σπουδών σύμφωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα Σπουδών της Νομικής Σχολής.

Ύλη: Αναλύονται και συζητούνται βασικά στρατιωτικά εγκλήματα που

απασχολούν την πράξη, όπως η ανυποταξία, λιποταξία, ανυπακοή, πρόκληση ανικανότητας κλπ. Παράλληλα επισημαίνονται και συζητούνται σύγχρονα ζητήματα, όπως είναι: οι αντιρρησίες συνείδησης, η δεσμευτικότητα των παράνομων διαταγών, ο ρόλος του στρατευμένου στο πλαίσιο των συμμαχικών συμπράξεων καθώς και η εμπλοκή του στρατιωτικού στα «εγκλήματα πολέμου». Τέλος διερευνώνται οι δικονομικές ιδιαιτερότητες του Στρ ΠΚ. 7) Νομοθεσία και πολιτική για τα ναρκωτικά ....................... 4

(Στ΄ εξάμηνο, Εαρινό) Διδάσκουν: Ν. Παρασκευόπουλος, Α. Ζαχαριάδης Διδακτικά βιβλία:

Ν. Παρασκευόπουλος, Η καταστολή της διάδοσης ναρκωτικών στην

Ελλάδα, 4η έκδ., 2014, Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε. Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 34629

Προτείνεται ένα μόνο σύγγραμμα, γιατί είναι το μόνο διδακτικό σύγγραμμα που ανταποκρίνεται κατά τρόπο ολοκληρωμένο στο γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος και καλύπτει ολόκληρο το μέρος της ύλης και του περιεχομένου του, όπως καθορίζεται στον Οδηγό Σπουδών σύμφωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Νομικής. Υφίστανται άλλα συγγράμματα αλλά έχουν μορφή σχολιασμένου κώδικα και όχι εγχειριδίου. Ύλη:

Ιστορικά-κοινωνικά δεδομένα. Πολιτικές για την καταπολέμηση της διάδοσης των ναρκωτικών στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Διεθνές θεσμικό πλαίσιο. Βασικές έννοιες της ισχύουσας νομοθεσίας. Εγκλήματα διακίνησης ναρκωτικών από εξαρτημένα ή μη πρόσωπα. Χρήση από μη εξαρτημένους. Χρήση και διακίνηση από εξαρτημένους. Δικονομικά θέματα. Ειδικά θέματα.

8) Πρακτική Άσκηση (Η΄ εξάμηνο, Εαρινό)

Επιβλέποντες Καθηγητές: Λ. Μαργαρίτης, Α. Παπαδαμάκης Α. Πιτσελά. Τα Μαθήματα Ειδικής Επιλογής προσφέρονται και ως Μαθήματα Γενικής Επιλογής με τέσσερα (4) ECTS.

(Οι φοιτητές μπορούν να δηλώσουν τα μαθήματα αυτά ως Γενικής Επιλογής μόνον εάν δεν τα έχουν δηλώσει ως μαθήματα Ειδικής Επιλογής). Οι φοιτητές των άλλων τμημάτων (εκτός Νομικής) που θα επιλέξουν μάθημα Γενικής Επιλογής του Τομέα μας, μπορούν να επιλέξουν κάποιο σύγγραμμα από τα προτεινόμενα του διδάσκοντα.

5. ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΞΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Η ξένη γλώσσα αποτελεί προαιρετικό μάθημα του ισχύοντος Προγράμματος Σπουδών της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ., το οποίο πιστώνεται με 2 πιστωτικές μονάδες (ECTS), για τους φοιτητές που εγγράφηκαν στη Σχολή από το πανεπιστημιακό έτος 2010-11.

Στόχος της διδασκαλίας των Ξένων Γλωσσών στο ΑΠΘ είναι η προοδευτική εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με την ειδική γλώσσα της επιστήμης τους, ώστε να κατανοούν τα επιστημονικά κείμενα της ειδικότητας τους ενώ παράλληλα συμπληρώνονται και εμπεδώνονται οι γενικές γνώσεις της γλώσσας.

Η ξένη γλώσσα διδάσκεται τρεις (3) ώρες την εβδομάδα. Οι σπουδές στην ξένη γλώσσα χωρίζονται σε τέσσερις (4) κύκλους:

Α΄ Κύκλος: α΄ + β΄ εξάμηνο, Β΄ Κύκλος: γ΄+ δ΄ εξάμηνο, Γ΄ Κύκλος: ε΄ + στ΄ εξάμηνο, Δ΄ Κύκλος: ζ΄ + η΄ εξάμηνο.

150

Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 θα διδαχθεί μόνο η γερμανική γλώσσα.

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΞΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Το μάθημα εξετάζεται: Στο τέλος κάθε εαρινού εξαμήνου στην αντίστοιχη διδακτέα ύλη. Οι σπουδές στην ξένη γλώσσα δεν είναι υποχρεωτικές. Ο βαθμός της εξέτασης της ξένης γλώσσας δεν συνυπολογίζεται στο

βαθμό του πτυχίου, μπορεί όμως να αναγραφεί χωριστά στο Πιστοποιητικό Σπουδών αν το επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος.

– Οι φοιτητές που θα επιλέξουν το μάθημα της ξένης γλώσσας και στους τέσσερις (4) κύκλους απαλλάσσονται:

1) Από τυχόν εξετάσεις στο μάθημα αυτό για τη συμμετοχή τους σε Προγράμματα Ανταλλαγών με ξένα Πανεπιστήμια και

2) Από τις εξετάσεις στο μάθημα αυτό για την εισαγωγή τους στη βαθμίδα των Μεταπτυχιακών Σπουδών.

– Οι φοιτητές της βαθμίδας των Μεταπτυχιακών Σπουδών υποχρεούνται να παρακολουθήσουν μία από τις ξένες γλώσσες Αγγλική, Γαλλική, Γερμανική και Ιταλική, σύμφωνα με το ειδικό πρόγραμμα των Μεταπτυχιακών Σπουδών της Σχολής. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Η Πρακτική Άσκηση Φοιτητών Νομικής αποσκοπεί στο να συνδέσει τη διδασκαλία με την πράξη, παρέχοντας τη δυνατότητα σε 100 τελειόφοιτους φοιτητές κατ’ έτος, με προτεραιότητα σε όσους φοιτούν κανονικά στο Η' εξάμηνο σπουδών και δεν οφείλουν κανένα μάθημα από τα πρώτα δύο έτη, να διενεργήσουν για ένα (1) μήνα πρακτική άσκηση σε φορείς όπως γραμματείες δικαστηρίων, συμβολαιογραφεία, υποθηκοφυλακεία, τράπεζες και μεγάλες επιχειρήσεις του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, και όχι σε δικηγορικά γραφεία, προκειμένου, από τη μια μεριά, να εξοικειωθούν με την πρακτική του αντικειμένου των σπουδών τους στους φυσικούς χώρους παροχής νομικών υπηρεσιών και, από την άλλη, να αποκτήσουν ερεθίσματα εναλλακτικών οδών επαγγελματικής αποκατάστασης σε σχέση με το δικηγορικό επάγγελμα,

στο οποίο κατά κύριο λόγο προσανατολίζονται μετά την αποφοίτησή τους. Η Πρακτική Άσκηση αποτελεί προαιρετικό μάθημα του ισχύοντος Προγράμματος Σπουδών της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ., το οποίο πιστώνεται με 4 πιστωτικές μονάδες (ECTS) και διεξάγεται στις ακόλουθες γνωστικές ενότητες, που καλύπτουν όλους τους κλάδους του Δικαίου:

1. Ενότητα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου 2. Ενότητα Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου 3. Ενότητα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης 4. Ενότητα Διεθνών Σπουδών 5. Ενότητα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών 6. Ενότητα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου

Η διαδικασία επιλογής των φοιτητών που προτίθενται να

συμμετάσχουν στο πρόγραμμα κινείται μετά την έναρξη του εαρινού εξαμήνου κάθε ακαδημαϊκού έτους με ανακοίνωση που αναρτάται στον ιστότοπο της Νομικής Σχολής ΑΠΘ και στους κεντρικούς χώρους της Σχολής. Υπεύθυνος καθηγητής για το πρόγραμμα της Πρακτικής Άσκησης των Φοιτητών της Νομικής ΑΠΘ είναι ο κ. Παναγιώτης Γκλαβίνης, τηλ. 2310996611, glavinis@law.auth.gr

6. ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΗΨΗ ΠΤΥΧΙΟΥ

1. Για τη λήψη πτυχίου της Νομικής Σχολής, ο φοιτητής οφείλει να συγκεντρώσει 240 πιστωτικές μονάδες (ECTS). Από αυτές οι 182 πιστωτικές μονάδες (ECTS) αντιστοιχούν στα μαθήματα που είναι υποχρεωμένος να παρακολουθήσει οπωσδήποτε, και οι 58 πιστωτικές μονάδες (ECTS) στα μαθήματα επιλογής που καλύπτουν, σύμφωνα με το νόμο, το 1/4 του προγράμματος τόσο σε απόλυτο αριθμό όσο και σε αριθμό δ.μ. και υποδιαιρούνται σε μαθήματα ειδικής επιλογής [συνολικά εννέα (9) (ένα από κάθε ενότητα) με σύνολο 38 ECTS] και σε μαθήματα γενικής επιλογής [συνολικά πέντε (5), με σύνολο 20 ECTS].*

* Για τη ρύθμιση του άρθρ. 80 παρ. 9 στοιχ α-γ Ν. 4009/2011 σχετικά με την

απώλεια της φοιτητικής ιδιότητας βλ. παρακάτω (υπό 9), στη σχετική σημείωση στο τέλος του Κανονισμού Σπουδών.

152

2. Η διάρκεια των σπουδών είναι οκτώ (8) εξάμηνα.** Κάθε εξάμηνο έχει τουλάχιστον 13 εβδομάδες διδασκαλίας. 7. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, έχοντας υπόψη:

1) Τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25 του ν. 1268/82 «Για τη δομή και λειτουργία των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων»,

2) Τις βασικές αρχές του προγράμματος σπουδών που ψηφίστηκε από αυτήν κατά τις συνεδριάσεις της αριθμ. 14/21-6-1983, 91/30-5-1989 και 113/25-6-1991,

3) Την απόφαση της Συγκλήτου αριθμ. 2437/23-12-1983, Αποφασίζει:

Α΄ Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΆΡΘΡΟ 1ο Τρόπος σπουδών

1. Οι σπουδές στη νομική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διεξάγονται με βάσει το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθημάτων και της ελεύθερης επιλογής, από τους φοιτητές, του αριθμού των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών (υποχρεωτικών και κατ’ επιλογή) που επιθυμούν να παρακολουθήσουν κάθε εξάμηνο καθώς και της χρονικής σειράς της παρακολούθησής τους, με την επιφύλαξη των διατάξεων που ακολουθούν.

2. Δεν υπάρχουν στο πρόγραμμα σπουδών μαθήματα προαπαιτούμενα σε σχέση με άλλα, άρα ούτε υποχρεωτική αλληλουχία μεταξύ ορισμένων μαθημάτων, με την έννοια της § 4 του άρθρου 24 του ν. 1268 /1982.

Ο κανόνας αυτός ισχύει και για τα ειδικά μαθήματα εμβάθυνσης στα βασικά μαθήματα του προγράμματος σπουδών.

Τροποποίηση του άρθρ. 1 παρ 2 του Κανονισμού Σπουδών για τους φοιτητές που εγγράφηκαν στη Σχολή από το πανεπιστημιακό έτος 2013-2014:

** Βλ. σχετικά αρθρ. 33 παρ. 12 Ν. 4009/ 2011

Σύμφωνα με την απόφαση αριθμ. 8/11.6.2013 της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Νομικής, σε όλα τα μαθήματα Εμβάθυνσης καθιερώνονται προαπαιτούμενα μαθήματα. Συγκεκριμένα οι φοιτητές δεν θα γίνονται δεκτοί στις εξετάσεις των μαθημάτων Εμβάθυνσης αν δεν έχουν προηγουμένως εξεταστεί επιτυχώς στα επί μέρους μαθήματα που θεωρούνται προαπαιτούμενα για κάθε Εμβάθυνση. Αυτά είναι τα εξής:

α) Για την Εμβάθυνση Αστικού Δικαίου: i. Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, ii. Δίκαιο της Δικαιοπραξίας, iii. Γενικό Ενοχικό Δίκαιο.

β) Για την Εμβάθυνση Αστικού Δικονομικού Δικαίου: i. Πολιτική Δικονομία Ι (Γενικό μέρος – Απόδειξη)

γ) Για την Εμβάθυνση Διοικητικού και Συνταγματικού Δικαίου: i. Διοικητικό Δίκαιο, ii. Διοικητική Δικονομία, iii. Συνταγματικό Δίκαιο, iv. Συνταγματικές Ελευθερίες

δ) Για την Εμβάθυνση Εμπορικού Δικαίου: i. Εμπορικό Δίκαιο (Γενικό μέρος – Βιομηχανική Ιδιοκτησία), ii. Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών

ε) Για την Εμβάθυνση Ποινικού Δικαίου και Ποινικής Δικονομίας: i. Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο, ii. Γενική Θεωρία Ποινής – Στοιχεία Σωφρονιστικού Δικαίου, iii. Ποινική Δικονομία.

ΆΡΘΡΟ 2ο Χρονική διάρκεια

Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους, όπως το τελευταίο αυτό καθορίζεται στην § 1 του άρθρου 25 του ν. 1268/1982, διαρθρώνεται χρονικά σε δύο (2) ακαδημαϊκά εξάμηνα, το χειμερινό και το εαρινό, που οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης τους καθορίζονται κάθε φορά με απόφαση της Συγκλήτου, σύμφωνα με την § 6 του ν. 1268/1982.

ΆΡΘΡΟ 3ο Επιλογή μαθημάτων

1. Το αργότερο ως την έναρξη του κάθε εξαμήνου οι φοιτητές υποβάλλουν στη Γραμματεία του Τμήματος ‘δήλωση’ που περιέχει τα μαθήματα (υποχρεωτικά, ειδικής επιλογής και γενικής επιλογής) του προγράμματος σπουδών, τα οποία επιθυμούν να παρακολουθήσουν κατά το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο. Με την επιφύλαξη του περιορισμού της § 2 του άρθρου 24 του ν. 1268/1982, οι φοιτητές δεν δεσμεύονται από τις υποδείξεις του ενδεικτικού προγράμματος ως προς το ποια και πόσα μαθήματα επιλέγουν για κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο. Δεν μπορούν όμως να επιλέξουν για ένα συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο περισσότερα από δώδεκα (12) μαθήματα (Γ.Σ. 61/86). Σε περίπτωση που δεν υποβάλλεται η δήλωση του πρώτου εδαφίου ο

154

φοιτητής θεωρείται ότι επέλεξε να παρακολουθήσει τα μαθήματα του ενδεικτικού προγράμματος του εξαμήνου το οποίο διανύει χρονικώς από τότε που εισήχθη στο Πανεπιστήμιο. Για τα μαθήματα όμως του ή των χρονικώς προηγούμενων εξαμήνων, στα οποία έχει τυχόν αποτύχει οφείλει να υποβάλει δήλωση.

2. Η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου ισχύει και για τα μαθήματα που τυχόν παρακολούθησε ο φοιτητής κατά το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο και που τα αποτελέσματα της εξέτασής τους δεν έχουν ακόμα εκδοθεί κατά τη λήξη της. Η σχετική δήλωση υποβάλλεται στην περίπτωση αυτή με την επιφύλαξη να ισχύει μόνον αν το αποτέλεσμα είναι απορριπτικό.

3. Η εγγραφή, γίνεται, για το κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο, σε μαθήματα και όχι στο εξάμηνο καθαυτό σαν σύνολο.

4. Οι δηλώσεις εγγραφής στα μαθήματα που επιλέγονται από τον κάθε φοιτητή για συγκεκριμένο κάθε φορά ακαδημαϊκό εξάμηνο καταχωρίζονται από τη Γραμματεία του Τμήματος στην ατομική μερίδα του. Εφόσον είναι εφικτό, η καταχώριση γίνεται με το μηχανογραφικό σύστημα μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή.

ΑΡΘΡΟ 4ο Προϋποθέσεις διδασκαλίας μαθημάτων

1. Η διεξαγωγή της διδασκαλίας ενός μαθήματος επιλογής (γενικής ή ειδικής) είναι υποχρεωτική για τους Τομείς, εφόσον εγγραφούν για την παρακολούθησή του τουλάχιστον τριάντα (30) φοιτητές. Οι Τομείς όμως δικαιούνται να αποφασίσουν τη διδασκαλία οποιουδήποτε μαθήματος επιλογής και με λιγότερους από τους τριάντα φοιτητές, εφόσον διαθέτουν το κατάλληλο διδακτικό προσωπικό και υπάρχουν διαθέσιμες αίθουσες διδασκαλίας.

2. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια απόφαση για ορισμένο μάθημα, η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της πρώτης § του άρθρου 3 παρατείνεται κατά μία εβδομάδα και ο φοιτητής που έχει επιλέξει το μάθημα που δεν συγκέντρωσε τον αριθμό των τριάντα δηλώσεων δικαιούται, μέσα στη νέα προθεσμία, να επιλέξει άλλο μάθημα, από αυτά που έχουν συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό.

ΑΡΘΡΟ 5ο Ενημέρωση φοιτητών

1. Για την ενημέρωση των φοιτητών σχετικά με το σύστημα σπουδών που καθιερώνεται από το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος και τις βασικές αρχές του, το νόημα του ενδεικτικού προγράμματος, το

περιεχόμενο και τη σημασία των μαθημάτων επιλογής και το σύστημα ελέγχου των γνώσεων που καθιερώνεται από το νόμο και τον παρόντα κανονισμό, καθώς και για την καθοδήγησή τους σε όλα τα προβλήματα των σπουδών τους, κάθε Τομέας ορίζει από ένα Σύμβουλο Σπουδών, που είναι υποχρεωμένος μαζί με έναν από τους εκπροσώπους των φοιτητών στον Τομέα να δέχεται τους φοιτητές σε ακρόαση τουλάχιστον μία ημέρα την εβδομάδα, επί μία ώρα.

Β ΄ Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΆΡΘΡΟ 6ο Χρόνος και πρόγραμμα διδασκαλίας

1. Η διδασκαλία όλων των υποχρεωτικών μαθημάτων και των μαθημάτων ειδικής επιλογής του προγράμματος γίνεται υποχρεωτικά και κατά τα δύο εξάμηνα του ακαδημαϊκού έτους.

2. Η διδασκαλία των υποχρεωτικών μαθημάτων κατά το ακαδημαϊκό εξάμηνο (χειμερινό ή εαρινό) που υποδεικνύεται από το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών για την παρακολούθησή τους, γίνεται μόνο τις πρωινές ώρες, με υποχρεωτική διαίρεση των ακροατηρίων σε δύο τμήματα. Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος εκτιμώντας τις ειδικές συνθήκες ορισμένου εξαμηνιαίου μαθήματος, μπορεί να αποφασίζει τη δημιουργία και τρίτου το πολύ τμήματος. Η κατανομή των φοιτητών στα τμήματα γίνεται με κριτήριο το αρχικό γράμμα του επωνύμου τους. Η διδασκαλία των μαθημάτων επιλογής κατά το εξάμηνο που υποδεικνύεται για την παρακολούθησή τους από το ενδεικτικό πρόγραμμα γίνεται επίσης τις πρωινές ώρες, χωρίς διαίρεση όμως των φοιτητών σε τμήματα.

3. Η διδασκαλία των υποχρεωτικών και των μαθημάτων επιλογής του προγράμματος κατά το άλλο εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους, το μη υποδεικνυόμενο από το ενδεικτικό πρόγραμμα για την παρακολούθησή τους, γίνεται υποχρεωτικά τις απογευματινές ώρες σε ενιαίο ακροατήριο. Μπορεί να αποφασιστεί όμως η δημιουργία και δεύτερου το πολύ τμήματος υπό τους όρους του β΄ εδαφίου της δεύτερης παραγράφου.

4. Τα ωρολόγια προγράμματα συντάσσονται υποχρεωτικά κατά τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται συνέχεια στην παρακολούθηση των μαθημάτων χωρίς κενά. Την ευθύνη της τήρησης αυτής της διάταξης έχουν η Γραμματεία και ο Πρόεδρος του Τμήματος.

5. Οι Τομείς οφείλουν, κατά την ετήσια κατανομή του διδακτικού έργου, να αποφασίζουν για το κάθε μάθημα, στο μέτρο των δυνατοτήτων

156

τους σε διδακτικό προσωπικό, την τακτική εναλλαγή αυτών που το διδάσκουν, ώστε η διδασκαλία του να γίνεται εκ περιτροπής από περισσότερους.

Σημείωση: Σύμφωνα με την απόφαση αριθμ. 8/11.6.2013 της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Νομικής, καταργούνται τα επαναληπτικά μαθήματα, με εξαίρεση αυτά των μαθημάτων Εμβάθυνσης. Η αλλαγή αυτή που επέρχεται στον Κανονισμό Σπουδών ισχύει για τους φοιτητές που εγγράφηκαν στη Σχολή από το πανεπιστημιακό έτος 2013-2014. Πιο συγκεκριμένα, τα μαθήματα Εμβάθυνσης θα εξακολουθήσουν να διδάσκονται και να εξετάζονται στο μέλλον και ως επαναληπτικά όπως μέχρι τώρα. Τα λοιπά επαναληπτικά μαθήματα θα εξακολουθήσουν να περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σπουδών και να εξετάζονται μέχρι και το εαρινό εξάμηνο 2017. Στις εξετάσεις αυτές δεν θα έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν οι εγγραφέντες από το 2013 και μετά, οι οποίοι θα υπόκεινται και στα προαπαιτούμενα μαθήματα για τις Εμβαθύνσεις, όπως έχουν καθορισθεί.Επειδή ο νόμος δεν επιτρέπει τη διενέργεια εξετάσεων σε εξάμηνα στα οποία δεν έχει διδαχθεί το μάθημα, τα λοιπά επαναληπτικά μαθήματα θα διδάσκονται κατά τα ακαδ. έτη 2013-14 και 2014-15 κανονικά όπως μέχρι τώρα. Ωστόσο για τα ακαδ. έτη 2015-16 και 2016-17, όπου ο αριθμός των εξεταζομένων, άρα και των ενδιαφερομένων να παρακολουθήσουν τα εν λόγω επαναληπτικά μαθήματα, θα έχει πλέον μειωθεί αισθητά, ο τρόπος διδασκαλίας τους θα επανεξεταστεί. Από το ακαδ. έτος 2017-18 παύει οριστικά η αναφορά επαναληπτικών μαθημάτων (πλην Εμβαθύνσεων) στο Πρόγραμμα Σπουδών και, συνακόλουθα, κάθε σχετική διεξαγωγή εξετάσεων.

ΆΡΘΡΟ 7ο Τρόπος διδασκαλίας και ελεύθερα μαθήματα

1. Η διδασκαλία των βασικών νομικών μαθημάτων του προγράμματος, των νομικών μαθημάτων ειδικής επιλογής και των νομικών μαθημάτων γενικής επιλογής που δεν αποβλέπουν σε ειδική εμβάθυνση συνίσταται στην περιοχή μιας γενικής εικόνας της ύλης του καθενός από αυτά και στη δειγματολογική επιλογή ορισμένων θεμάτων για εμβάθυνση, με τη βοήθεια πρακτικών ασκήσεων, μελέτης δικαστικών αποφάσεων, διερεύνησης της βιβλιοθήκης, σύνταξης ενημερωτικών σημειωμάτων σχετικών με τις αποφάσεις της θεωρίας και της νομολογίας σε συγκεκριμένα νομικά θέματα βάσει ειδικών ερωτηματολογίων και άλλων ανάλογων μεθόδων, και αποβλέπει στο να δίνει την αφορμή για τη μύηση των φοιτητών στη νομική σκέψη και τη μεθοδολογία της και να

τους καθοδηγεί στη συμπλήρωση των γνώσεών τους με την προσωπική τους μελέτη. Ανάλογος είναι ο τρόπος διδασκαλίας των μαθημάτων της νομικής θεωρίας, καθώς και των μαθημάτων των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών, υποχρεωτικών και επιλογής ειδικής και γενικής.

2. Η διδασκαλία των ειδικών μαθημάτων εμβάθυνσης στην ύλη των βασικών νομικών μαθημάτων (αριθμ. 28-31 του πίνακα των υποχρεωτικών μαθημάτων) αποβλέπει, με βάση τη δειγματοληπτική επιλογή ορισμένων κάθε φορά θεμάτων για εμβάθυνση, στην ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη της πρωτοβουλίας των φοιτητών με τη βοήθεια πολυπλοκότερων πρακτικών ασκήσεων, της κρατικής ανάλυσης της νομολογίας και της επεξεργασίας δικογράφων, της εκπόνησης και ανάπτυξης εργασιών σε θεωρητικά θέματα και της οργάνωσης εικονικών δικών, ώστε να γίνουν ικανοί να εφαρμόζουν και οι ίδιοι τη νομική μεθοδολογία που διδάχθηκαν, να διατυπώνουν νομικά κείμενα του επιπέδου του νομικού δοκιμίου και των εγγράφων - τύπων της νομικής πρακτικής και να χειρίζονται άνετα τον προφορικό νομικό λόγο.

3. Το καθένα από τα μαθήματα εμβάθυνσης, διδάσκεται από δύο (2) τουλάχιστον μέλη Δ.Ε.Π.* κάθε εξάμηνο, που κατανέμουν μεταξύ τους τη σχετική ύλη.

4. Για τη συμπλήρωση του διδακτικού έργου κάθε Τομέας οργανώνει μια φορά το χρόνο, μόνος ή σε συνεργασία με άλλον ή άλλους Τομείς ή και με εξωπανεπιστημιακούς επιστημονικούς, κοινωνικούς ή επαγγελματικούς φορείς, ελεύθερα μαθήματα υπό τύπο σεμιναρίων σε συγκεκριμένο κάθε φορά επιστημονικό θέμα, με τη συνεργασία και την ενεργό συμμετοχή των φοιτητών, κατανεμομένων σε ομάδες εργασίας και με ελεύθερη ανταλλαγή θέσεων στο πλαίσιο διαλογικής συζήτησης.

ΆΡΘΡΟ 8ο Διδακτέα ύλη και συντονισμός διδασκαλίας

Οι Τομείς καθορίζουν, με απόφασή τους, στις λεπτομέρειές της την έκταση της διδακτέας ύλης του κάθε μαθήματος (υποχρεωτικού ή επιλογής) της αρμοδιότητάς τους, καθώς και τις περιοχές της εμβάθυνσης. Επίσης μεριμνούν, μέσω των επιτροπών της § 1 1 τ ου άρθρου 24 του ν. 1268/82, στις οποίες μετέχουν και δύο (2) εκπρόσωποι των φοιτητών, για το συντονισμό της ομοιομορφίας της διδασκαλίας του ίδιου μαθήματος στα περισσότερα τμήματα, στα οποία είναι κατανεμημένα τα ακροατήρια, ως προς το περιεχόμενο και την έκταση της διδακτέας ύλης, καθώς και της ομοιομορφίας των ασκήσεων.

* Μετά τον Ν 4009/2011, αντί του όρου «μέλη Δ.Ε.Π.» γίνεται χρήση των

όρων «Καθηγητές και Λέκτορες» και «διδάσκοντες».

158

Ερμηνευτική Δήλωση: Δεν θίγεται με την παραπάνω ρύθμιση η ελευθερία του τρόπου διδασκαλίας.

ΆΡΘΡΟ 9ο Συγγράμματα και βοηθήματα

Οι Τομείς καταρτίζουν επίσης, για το καθένα από τα μαθήματα της αρμοδιότητάς τους, πίνακα των συγγραμμάτων ή άλλων διδακτικών βοηθημάτων που υποδεικνύονται στους φοιτητές για τη μελέτη τους. Τα συγγράμματα και διδακτικά αυτά βοηθήματα υπάρχουν υποχρεωτικά σε μεγάλο αριθμό αντιτύπων στη διάθεση των φοιτητών στα αναγνωστήρια των βιβλιοθηκών των Τομέων ή του Τμήματος.

ΆΡΘΡΟ 10ο Οδηγός σπουδών

Οι αποφάσεις των δύο προηγούμενων άρθρων δημοσιεύονται στον οδηγό σπουδών.

Γ ΄ Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ

ΆΡΘΡΟ 11ο Συνεχής έλεγχος γνώσεων

1. Η αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών γίνεται είτε με το σύστημα του συνεχούς ελέγχου των γνώσεων, όπως αυτό ορίζεται στα άρθρα 13 και 14, είτε βάσει τελικής εξέτασης μετά τη λήξη του εξαμήνου. Η εφαρμογή του προγράμματος συνεχούς ελέγχου εγκρίνεται, ειδικά για το κάθε μάθημα, από τον αρμόδιο Τομέα, ο οποίος εξετάζει κάθε φορά αν υπάρχουν οι απαιτούμενες τεχνικές προϋποθέσεις και ιδίως αν επαρκεί το διαθέσιμο Επιστημονικό Διδακτικό Προσωπικό.

2. Ο Τομέας καθορίζει και τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος συνεχούς ελέγχου στις λειτουργίες του, επιλέγοντας διαδικαστικές μορφές από τις αναφερόμενες στο άρθρο 13 ή προσθέτοντας και άλλες. Επίσης συντονίζει την εφαρμογή του συστήματος, ώστε να διεξάγεται ομαλά η όλη εκπαιδευτική διαδικασία.

ΆΡΘΡΟ 12ο Επιλογή φοιτητών

Ο τρόπος υπαγωγής των φοιτητών στο σύστημα συνεχούς έλεγχου για ορισμένο μάθημα ορίζεται κάθε φορά από τον Τομέα. Η υπαγωγή δεν είναι

δεσμευτική για το φοιτητή που τυχόν επέλεξε αυτό το σύστημα, ο οποίος δικαιούται να το εγκαταλείψει οποτεδήποτε πριν από τη λήξη του εξαμήνου και να ζητήσει να υποβληθεί στο σύστημα της τελικής εξέτασης.

ΆΡΘΡΟ 13ο Στάδια συνεχούς ελέγχου

Το σύστημα του συνεχούς ελέγχου των γνώσεων περιλαμβάνει δύο στάδια.

– Κατά το πρώτο στάδιο, που επεκτείνεται σε όλη τη διάρκεια του εξαμήνου, η αξιολόγηση του φοιτητή με μια από τις ακόλουθες ενδεικτικές μορφές ελέγχου, καθοριζόμενες, κατά το συγκεκριμένο κάθε φορά μάθημα, με απόφαση του Τομέα:

α) Με τη συγγραφή εργασίας σε θεωρητικό θέμα από το περιλαμβανόμενο στη διδακτέα ύλη.

β) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή, με σχετική εισήγηση, σε σεμινάρια που διοργανώνονται από τον Τομέα κατά τους όρους της τέταρτης παραγράφου του άρθρου 7.

γ) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή σε ομάδα εργασίας που αποφασίζει να συστήσει ο Τομέας (με μικρή σύνθεση) για τη διεύρυνση συγκεκριμένου θέματος της θεωρίας ή της πράξης.

δ) Με την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή σε εικονική δίκη που οργανώνεται στο πλαίσιο διδασκαλίας μαθήματος που προσφέρεται γι’ αυτό.

ε) Με την επιτυχή συμμετοχή σε ορισμένο αριθμό, οριζόμενο κάθε φορά από τον Τομέα, από τα είδη άσκησης που προβλέπονται στις δύο πρώτες παραγράφους του άρθρου 7 και που διεξάγονται στο Πανεπιστήμιο κατά τις ώρες της αφιερωμένης στην εμβάθυνση διδασκαλίας.

2. Το δεύτερο στάδιο του συνεχούς ελέγχου αποβλέπει στην αξιολόγηση, κατά το τέλος του εξαμήνου, της συνθετικής συγκρότησης των φοιτητών στο συγκεκριμένο μάθημα με μεθόδους που ορίζει ο Τομέας, ανάλογα με τη φύση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε μαθήματος.

ΆΡΘΡΟ 14ο Περιορισμοί συνεχούς ελέγχου

Οι διαδικασίες του συστήματος συνεχούς ελέγχου που καθορίζονται στο άρθρο 13 δεν είναι αποκλειστικές. Αποκλείεται όμως η διεξαγωγή του συνεχούς ελέγχου με απαλλακτικούς διαγωνισμούς, κατά τη διάρκεια του εξαμήνου, σε ξεχωριστό κάθε φορά μέρος της ύλης και πολύ

160

περισσότερο σε ύλη συνολικά περιορισμένη σε σχέση με αυτή που έχει καθοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 8

ΆΡΘΡΟ 15ο Τελικές εξετάσεις

Οι τελικές εξετάσεις κάθε μαθήματος είναι γραπτές. Ο διδάσκων προσφέρει προφορικές εξετάσεις για όσους φοιτητές το επιθυμούν.

(Ο διδάσκων προσφέρει κατά το δυνατόν προφορικές εξετάσεις σε όσους φοιτητές του επιθυμούν, Γ.Σ. 214/01).

ΆΡΘΡΟ 16ο Διεξαγωγή των εξετάσεων

1. Η γραπτή τελική εξέταση αποβλέπει κατά κύριο λόγο στον έλεγχο της κριτικής ικανότητας του εξεταζομένου και όχι της ικανότητάς του να απομνημονεύει. Η εξέταση των νομικών μαθημάτων συνίσταται υποχρεωτικά στην επίλυση πρακτικών ασκήσεων, ενδεχομένως δε, εφόσον αυτό προκύπτει από τον Τομέα, και στην απάντηση σε θεωρητικές ερωτήσεις κρίσης με δυνατότητα επιλογής του φοιτητή από κύκλο περισσοτέρων ερωτήσεων κατά λόγο:

2: 1. Στην περίπτωση που θα υπάρχουν και θεωρητικές ερωτήσεις, οι απαντήσεις στα πρακτικά θέματα θα βαρύνουν κατά την αξιολόγηση του γραπτού τουλάχιστον κατά ποσοστό 50%.

2. Τα θέματα των ασκήσεων και των θεωρητικών ερωτήσεων που επιλέγονται από το διδάσκοντα πρέπει να προωθούν τη γνώση και την κριτική αφομοίωσή της από τους φοιτητές, να είναι ανάλογα με το επίπεδο σπουδών που παρέχει το Τμήμα και να είναι δυνατό να απαντηθούν μέσα στο χρόνο που ορίζεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 18 και με βάση την ύλη και τις μεθόδους που διδάχτηκαν.

3. Για την απάντηση τόσο των πρακτικών όσο και των θεωρητικών θεμάτων επιτρέπεται η χρησιμοποίηση Κωδίκων χωρίς σχόλια.

4. Οι διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων εφαρμόζονται αναλογικά και στις προφορικές εξετάσεις.

Σ Υ Μ Π Λ Η Ρ Ω Μ Α 1. Απόσπασμα από τη ληφθείσα απόφαση, στην συνεδρίαση αριθμ.

147/20-5-1997 του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος (αριθμ. Πρωτ. 1535/22-5-1997), σχετικά με τους κανόνες διεξαγωγής των γραπτών εξετάσεων στο Τμήμα.

α) Κανόνες που αφορούν τους Επιτηρητές: 1. ...........................................................................................................

2. ........................................................................................................... 3. Να επιτηρούνται συνεχώς οι είσοδοι και έξοδοι της αίθουσας των

εξετάσεων, ιδίως κατά την ώρα λήξης του χρόνου εξετάσεως και παραδόσεως των τελευταίων γραπτών.

4. Προς εξακρίβωση της ταυτότητας του εξεταζόμενου να ελέγχεται το Βιβλιάριο Σπουδών ή οποιοδήποτε άλλο παραστατικό που αποδεικνύει τη φοιτητική ιδιότητα.

5. Στο γραπτό να τίθεται η σφραγίδα του Τομέα και το γραπτό να μονογραφείται και να αριθμείται.

6. Οι διδάσκοντες θα έχουν άμεση εποπτεία εφαρμογής των παραπάνω και θα είναι συνεχώς παρόντες στους χώρους εξετάσεων.

β) Κανόνες που αφορούν τους Φοιτητές: 1. Να αναγράφεται το όνομα του εξεταζομένου πάνω στο γραπτό πριν

ή το αργότερο κατά τον έλεγχο διαπιστώσεως της ταυτότητάς του από τους επιτηρητές.

2. Να χρησιμοποιείται ως πρόχειρο η τελευταία σελίδα της τετρασέλιδης κόλλας αναφοράς (και όχι χωριστό φύλλο).

3. Να μην εξέρχεται ή να μην αποχωρεί κανείς από την αίθουσα εξετάσεων προ της παρόδου ώρας από την υπαγόρευση των θεμάτων.

γ) Σύσταση προς τους εξεταστές: Συνιστάται στους εξεταστές τα θέματα των εξετάσεων να είναι τέτοια,

ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος αντιγραφής. 2. Απόσπασμα από τη ληγθείσα απόφαση, στη συνεδρίαση αριθμ.

314/21-12-2010 της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Νομικής. Οι Τομείς του Τμήματος δεν μεταφέρουν βαθμό από μια εξεταστική

περίοδο σε άλλη, ούτε ανακοινώνεται βαθμός φοιτητή που ανήκει σε τμήμα διαφορετικό από εκείνο, στο οποίο όφειλε να εξεταστεί, σύμφωνα με την κατανομή διδασκαλίας του Τομέα.

ΆΡΘΡΟ 17ο Ομοιομορφία διεξαγωγής των εξετάσεων

Στην περίπτωση που για τη διδασκαλία ενός μαθήματος έχουν διαιρεθεί τα ακροατήρια σε περισσότερα τμήματα, λαμβάνεται μέριμνα για την ομοιομορφία της εξέτασης σε όλα τα τμήματα από την άποψη των θεμάτων και των κριτηρίων αξιολόγησης των φοιτητών.

ΆΡΘΡΟ 18ο Διάρκεια και ανακοίνωση των εξετάσεων

162

1. Η γραπτή εξέταση του κάθε μαθήματος διαρκεί τουλάχιστον ένα δίωρο μετά την εκφώνηση των θεμάτων. Φοιτητής ο οποίος δεν μπόρεσε δικαιολογημένα να προσέλθει κατά την ώρα που ορίστηκε για τη διεξαγωγή της εξέτασης, έχει δικαίωμα να ζητήσει να εξεταστεί με την αμέσως επόμενη ομάδα. Αν δεν υπάρχει τέτοια ομάδα, δικαιούται, με αίτησή του προς τον Πρόεδρο του Τμήματος να ζητήσει να του επιτρέπει να εξεταστεί άλλη μέρα στην ίδια εξεταστική περίοδο.

2. Για την αποφυγή ή παρανοήσεων και ανωμαλιών κατά τη εξέταση, οι επίσημες ανακοινώσεις του προγράμματος των εξετάσεων πρέπει να είναι κάθε φορά ενιαίες και να περιέχουν από την αρχή για το κάθε μάθημα, όχι μόνο την ημέρα και τα ακραία χρονικά όρια έναρξης και λήξης της εξέτασής του, αλλά και ακριβή ώρα έναρξης και λήξης της εξέτασης της καθεμιάς από τις περισσότερες σειρές (τμήματα) στις οποίες κατανέμονται ενδεχομένως οι φοιτητές.

ΆΡΘΡΟ 19ο Παροχή εξηγήσεων

Οι απαντήσεις στα θέματα των γραπτών εξετάσεων, πρακτικά και θεωρητικά, συζητούνται μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων από τους διδάσκοντες με τους ενδιαφερόμενους φοιτητές σε ειδικά καθορισμένες ώρες και σε όσο το δυνατό μικρότερα ακροατήρια. Οι φοιτητές έχουν, εξάλλου, δικαίωμα να βλέπουν το γραπτό τους και να ζητούν εξηγήσεις για τον τρόπο που αυτό αξιολογήθηκε.

ΆΡΘΡΟ 20ό Επανάληψη εξετάσεων

Σε περίπτωση σοβαρής παράβασης, από τον εξεταστή, των διατάξεων του παρόντος κανονισμού, των σχετικών με τη διεξαγωγή των εξετάσεων, ο Τομέας με αίτηση του Δ.Σ. του Συλλόγου των φοιτητών, αποφασίζει για τη δυνατότητα και τους όρους επανάληψης της εξέτασης.

ΆΡΘΡΟ 21ο Βαθμολογία

1. Σε όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα του προγράμματος καθώς και στα μαθήματα ειδικής και γενικής επιλογής το αποτέλεσμα του ελέγχου των γνώσεων του φοιτητή εκφράζεται αριθμητικά από 0 έως 10.

2. Στους δημοσιευόμενους πίνακες των αποτελεσμάτων η αποτυχία σημειώνεται από 0 έως 4 και η επιτυχία από 5 έως 10.

3. Ο βαθμός του πτυχίου είναι ίσος με το μέσο όρο των βαθμών που συγκέντρωσε ο υποψήφιος στα υποχρεωτικά μαθήματα και τα μαθήματα

ειδικής και γενικής επιλογής σύμφωνα με τους ορισμούς των δύο πρώτων παραγράφων. Ανάλογα με αυτόν το μέσο όρο, στο πτυχίο αναγράφεται ολογράφως η ένδειξη «ΚΑΛΩΣ», «ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ» ή «ΑΡΙΣΤΑ».

Σύμφωνα με την Υ.Α. Φ. 141/Β3/2166/17-6-1987, Φ.Ε.Κ. 308/18-6- 87 τ. Β΄:

α) Για τον υπολογισμό του βαθμού του πτυχίου των φοιτητών που έχουν εισαχθεί κατά το ακαδημαϊκό έτος 1987-88 και επόμενα πολλαπλασιάζεται ο βαθμός κάθε μαθήματος επί ένα συντελεστή, ο οποίος ονομάζεται συντελεστής βαρύτητας του μαθήματος, και το άθροισμα των επιμέρους γινομένων διαιρείται με το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας όλων των μαθημάτων αυτών.

β) Οι συντελεστές βαρύτητας κυμαίνονται από 1.5 έως 2.0 και υπολογίζονται ως εξής:

– Μαθήματα με 4 ή 6 πιστωτικές μονάδες (ECTS) έχουν συντελεστή βαρύτητας 1,5

– Μαθήματα με 8 ή 9 πιστωτικές μονάδες (ECTS) έχουν συντελεστή βαρύτητας 2.0

Για τον υπολογισμό του βαθμού του πτυχίου θα λαμβάνεται πάντα υπόψη η τελευταία σχετική ρύθμιση.

[Με την απόφαση της Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ αριθμ. 291/24-06-2008 τροποποιήθηκε το άρθρο αυτό, ώστε να προσαρμοστούν οι παλαιές διδακτικές μονάδες σε νέες, πιστωτικές μονάδες, που αντιστοιχούν στο σύστημα μεταφοράς και συσσώρευσης πιστωτικών μονάδων (ECTS) του άρθρου 14 του Ν. 3374 (ΦΕΚ Α 189/02.08.2005), σε συνδυασμό με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. Φ5/89656/Β3 (ΦΕΚ Β 1466 13.8.2007).]

Σημειώσεις: 1) H Γ.Σ. της Νομικής Σχολής στη συνεδρίασή της αρ. 14/18-3-2014 επιβεβαίωσε ότι "ρήτρες βαθμού" στα γραπτά δεν επιτρέπεται να γράφονται και δεν λαμβάνονται υπόψη σε καμία περίπτωση από τον εξεταστή. 2) Σύμφωνα με την απόφαση της Γ.Σ. της Νομικής Σχολής αρ. 8/17-12-2013, οι φοιτητές που έχουν εισαχθεί μέχρι και το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 και επομένως έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν περισσότερα από 5+2 μαθήματα Γενικής Επιλογής, θα μπορούν, εφόσον επιθυμούν, στην αίτηση ορκωμοσίας τους να δηλώνουν ποια από αυτά – τουλάχιστον πέντε (5) – θα προσμετρώνται στο μέσο όρο του βαθμού του πτυχίου τους.

164

Τα υπόλοιπα απλώς θα μνημονεύονται στο παράρτημα διπλώματος και στις αναλυτικές βαθμολογίες, χωρίς όμως να επηρεάζουν το μέσο όρο του βαθμού του πτυχίου. Σε περίπτωση που δεν δηλωθεί κάτι τέτοιο στην αίτηση ορκωμοσίας, θα προσμετρώνται στο μέσο όρο του βαθμού του πτυχίου όλα τα μαθήματα Γενικής Επιλογής στα οποία ο φοιτητής έχει πάρει προβιβάσιμο βαθμό. Εξυπακούεται ότι τα παραπάνω αναφέρονται στους φοιτητές που έχουν επιλέξει περισσότερα από πέντε μαθήματα Γενικής Επιλογής και έχουν εισαχθεί μέχρι και το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012. 3) Με την υπ’ αρ. 61/30.10.1986 απόφαση της Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής, όπως αυτή ερμηνεύθηκε και εφαρμόστηκε στην πράξη, παρασχέθηκε η δυνατότητα στους φοιτητές να επιλέγουν, να παρακολουθούν και να εξετάζονται σε όσα μαθήματα (Γενικής ή Ειδικής) επιλογής επιθυμούσαν χωρίς κανέναν αριθμητικό περιορισμό, συνυπολογίζοντας τις επιδόσεις στα μαθήματα αυτά στον βαθμό του πτυχίου. Με τις υπ’ αρ.331/15-5-2012 και 332/26.6.2012 αποφάσεις της Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής, η δυνατότητα αυτή περιορίσθηκε , για τους φοιτητές που εισήχθησαν από το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 και μετά, μόνο σε δύο (2) επιπλέον μαθήματα Γενικής ή Ειδικής Επιλογής. Ήδη με την υπ’ αρ. 21/1.7.2014 απόφαση της Γ.Σ. της Νομικής Σχολής, αποφασίσθηκε ότι για τον υπολογισμό του βαθμού και των πιστωτικών μονάδων του πτυχίου θα ακολουθούνται πιστά οι σχετικές οδηγίες της ΑΔΙΠ και οι αντίστοιχες οδηγίες της ΜΟΔΙΠ του ΑΠΘ και ότι οι παραπάνω δυνατότητες εξέτασης με συνυπολογισμό πρόσθετων μαθημάτων επιλογής στον βαθμό και τις πιστωτικές μονάδες του πτυχίου λήγουν οριστικά με την έναρξη διδασκαλίας του αναμορφωμένου Προγράμματος Σπουδών την 1.10.2015. Κατά συνέπεια, οι δυνατότητες αυτές εξέτασης θα μπορούν να ασκηθούν μόνον μέχρι και την εξεταστική περίοδο του Σεπτεμβρίου του έτους 2015 με τη δήλωση μαθημάτων που θα υποβάλουν οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές μέχρι και την άνοιξη του 2015. Για όσους από τους παραπάνω δικαιούμενους ασκήσουν εμπροθέσμως, κατά τα ανωτέρω, τις δυνατότητες αυτές, θα μπορεί να συνυπολογισθούν στο βαθμό του πτυχίου τους τα πρόσθετα μαθήματα στα οποία αυτοί εξετάσθηκαν επιτυχώς μέχρι και τον Σεπτέμβριο 2015, μόνον όμως

εφόσον αυτοί αποφοιτήσουν εξεταζόμενοι μέχρι και κατά την εξεταστική περίοδο Σεπτεμβρίου 2018. Από εκεί και μετά όλα τα πτυχία θα έχουν ως σύνολο πιστωτικών μονάδων αποκλειστικά τις 240 και μόνον, τα δε τυχόν επιπλέον μαθήματα στα οποία κάποιος εξετάσθηκε επιτυχώς θα αναφέρονται (ως βαθμοί και πιστωτικές μονάδες) μόνο στο παράρτημα του πτυχίου και δεν θα προσμετρώνται στο βαθμό του πτυχίου ούτε θα προστίθενται στις πιστωτικές μονάδες του πτυχίου.

ΆΡΘΡΟ 22ο Εξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου

Ο φοιτητής που αποτυγχάνει σε συγκεκριμένο μάθημα στο τέλος του εξαμήνου, κατά το οποίο το παρακολούθησε, δικαιούται να προσέλθει, ανεξάρτητα από το ακαδημαϊκό εξάμηνο (χειμερινό ή εαρινό) κατά το οποίο έγινε αυτή η παρακολούθηση σε συμπληρωματική εξέτασή του το μήνα Σεπτέμβριο, που ακολουθεί αμέσως ύστερα από τη λήξη αυτού του εξαμήνου.

Δ ΄ Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

ΆΡΘΡΟ 23ο Αναστολή άρθρου 3 § 1

Οι κανόνες της πρώτης παραγράφου του άρθρου 3 δεν ισχύουν για το πρώτο έτος της εφαρμογής του νέου προγράμματος σπουδών.

ΆΡΘΡΟ 24ο Μη διαίρεση ακροατηρίου

Κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του νέου προγράμματος σπουδών η Γενική Συνέλευση του Τμήματος μπορεί, εκτιμώντας τις τυχόν υπάρχουσες εξαιρετικές συνθήκες να αποφασίζει ότι δεν θα γίνει διαίρεση του ακροατηρίου συγκεκριμένου μαθήματος σε τμήματα.

ΆΡΘΡΟ 25ο Φοιτητές παλαιού προγράμματος

Ο παρών κανονισμός ισχύει για τους φοιτητές που ακολουθούν το παλαιό πρόγραμμα σπουδών, εφόσον δεν πρόκειται για διατάξεις

166

ασυμβίβαστες με το σύστημα αυτού του προγράμματος και γενικότερα αντίθετες προς την ισχύουσα γι’ αυτό νομοθεσία.

ΆΡΘΡΟ 26ο Αναθεώρηση του Κανονισμού

Ο παρών Κανονισμός εγκρίθηκε από τη Γ.Σ. του Τμήματος Νομικής, στη συνεδρίασή της αριθμ. 22/24-1-1984 και υπόκειται σε αναθεώρηση κάθε χρόνο με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος.

Σημαντικές μεταβατικές ρυθμίσεις για παλαιούς φοιτητές –

Απώλεια φοιτητικής ιδιότητας Σύμφωνα με το άρθρ. 80 παρ. 9 στοιχ α-γ Ν. 4009/2011: α) Όσοι φοιτητές συμπληρώνουν στο τέλος του ακαδημαικού έτους 2011-2012 φοίτηση διάρκειας ίσης ή μεγαλύτερης του διπλασίου αριθμού εξαμήνων από όσα απαιτούνται για την λήψη του πτυχίου σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών προσαυξανόμενης κατά δύο εξάμηνα, θεωρείται ότι έχουν απωλέσει αυτοδικαίως την φοιτητική ιδίότητα από την λήξη του ακαδημαϊκού έτους 2013-2014, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στον οργανισμό του ιδρύματος. β) Με την επιφύλαξη της προηγούμενης παραγράφου, όσοι φοιτητές έχουν συμπληρώσει στο τέλος του ακαδημαϊκού έτους 2011-2012 φοίτηση διάρκειας ίσης ή μεγαλύτερης του αριθμού εξαμήνων που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών προσαυξανόμενης κατά τέσσερα εξάμηνα, θεωρείται ότι έχουν απωλέσει αυτοδικαίως τη φοιτητική ιδιότητα από τη λήξη του ακαδημαϊκού έτους 2014-2015, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στον Οργανισμό του ιδρύματος. γ) Όσοι φοιτητές έχουν συμπληρώσει στο τέλος του ακαδημαϊκού έτους 2011-2012 φοίτηση διάρκειας μικρότερης από αυτήν της προηγούμενης παραγράφου, θεωρείται ότι έχουν απωλέσει αυτοδικαίως τη φοιτητική ιδιότητα όταν συμπληρώσουν φοίτηση διάρκειας ίσης με το διπλάσιο αριθμό εξαμήνων από όσα απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στον Οργανισμό του ιδρύματος.

8. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΥΑ Φ.1.231/Β1/425, ΦΕΚ Β 1099/5.9.2000, όπως τροποποιήθηκε με τις ΥΑ 129201/Β1, ΦΕΚ Β 1562/13-12-2002 και ΥΑ 60210/Β1, ΦΕΚ Β 1517/11-10-2004).

……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Ε ΄

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ

Ι. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

ΑΡΘΡΟ 40 Εγγραφή και ατομική υπηρεσιακή μερίδα

Η εγγραφή των εισαγόμενων προπτυχιακών φοιτητών/τριών γίνεται με την κατάθεση στη Γραμματεία του οικείου Τμήματος, μέσα στις νόμιμες προθεσμίες, αίτησης εγγραφής και των δικαιολογητικών που προβλέπει ο Νόμος. Η Γραμματεία ελέγχει τα στοιχεία του ενδιαφερόμενου με το ατομικό δελτίο επιτυχίας και το επίσημο αντίγραφο του ονομαστικού πίνακα. Η εγγραφή συγχρόνως σε δύο Τμήματα του Πανεπιστημίου ή σε Τμήμα του Πανεπιστημίου και σε άλλη ανώτερη ή ανώτατη Σχολή ή Τμήμα δεν επιτρέπεται. Σε κάθε φοιτητή/τρια παραδίδεται από τη Γραμματεία του Τμήματος το βιβλιάριο σπουδών, ο οδηγός σπουδών, βιβλιάριο υγειονομικής περίθαλψης, εφόσον ζητηθεί, και δελτίο φοιτητικού εισιτηρίου.

Η Γραμματεία του οικείου Τμήματος τηρεί ιδιαίτερη μερίδα για κάθε φοιτητή/τρια, που περιέχει: α) τους τίτλους και τα δικαιολογητικά που προσκομίσθηκαν κατά την εγγραφή. β) Τα σχέδια των πιστοποιητικών που του ή της έχουν χορηγηθεί. γ) Τις τυχόν υποτροφίες ή βραβεία που έχει λάβει. Το περιεχόμενο της μερίδας αυτής είναι προσιτό μόνο στην αρμόδια υπηρεσία και στον ίδιο το φοιτητή/τρια.

Η εγγραφή των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών των εγκεκριμένων προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών γίνεται στις προθεσμίες που

168

ορίζει το οικείο Τμήμα, με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο κανονισμός μεταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος. Κατά τα λοιπά εφαρμόζεται αναλόγως ό,τι ισχύει για την εγγραφή και την παρακολούθηση στο προπτυχιακό επίπεδο.

ΑΡΘΡΟ 41 Παρακολούθηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας

Η παρακολούθηση των μαθημάτων, φροντιστηρίων, ασκήσεων, εργαστηρίων κλπ. εκ μέρους των φοιτητών/τριών γίνεται σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα και τον κανονισμό σπουδών του οικείου Τμήματος. Δικαιούνται προς τούτο, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, να χρησιμοποιούν τις εργαστηριακές εγκαταστάσεις, τις βιβλιοθήκες, τα αναγνωστήρια και τον λοιπό εξοπλισμό των οικείων Τμημάτων, σύμφωνα με τα οριζόμενα σε κάθε Τμήμα.

ΑΡΘΡΟ 42 Εκπροσώπηση φοιτητών/τριών στα πανεπιστημιακά όργανα

Οι προπτυχιακοί/ές και μεταπτυχιακοί/κές φοιτητές/τριες συμμετέχουν με εκπροσώπους τους σε όλα τα πανεπιστημιακά όργανα, στα οποία προβλέπεται από το Νόμο η συμμετοχή τους, καθώς και στα εκλεκτορικά σώματα για την ανάδειξη πρυτανικών αρχών, Κοσμητόρων των Σχολών, Προέδρων των Τμημάτων και Διευθυντών των Τομέων, όπως ορίζεται στο Νόμο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των προπτυχιακών φοιτητών/τριών, τακτικών και αναπληρωματικών, γίνεται δεκτή από τα αρμόδια πανεπιστημιακά όργανα, εφόσον στο σχετικό έγγραφο του διοικητικού συμβουλίου του φοιτητικού συλλόγου υπάρχει υπογραφή του Προέδρου και του Γραμματέα του διοικητικού συμβουλίου και η σφραγίδα του συλλόγου. Αν το διοικητικό συμβούλιο δεν έχει συγκροτηθεί σε σώμα, πρέπει να υπάρχουν οι υπογραφές όλων των μελών του ή τουλάχιστον της απόλυτης πλειοψηφίας των μελών του.

Η εκπροσώπηση των φοιτητών/τριών στη Σύγκλητο επιμερίζεται κατά το Νόμο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών στη Σύγκλητο γίνεται από ειδική συνέλευση των μεταπτυχιακών

φοιτητών/τριών και υποψηφίων διδακτόρων που είναι ενταγμένοι σε μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, η οποία συγκαλείται από την Πρυτανεία, εφόσον δεν υπάρχει νομίμως συγκροτημένο συλλογικό όργανο.

Η υπόδειξη των εκπροσώπων των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών στα συλλογικά όργανα των Σχολών και των Τμημάτων γίνεται από ειδική συνέλευση των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών και υποψηφίων διδακτόρων, η οποία συγκαλείται από τον Κοσμήτορα ή τον Πρόεδρο, εφόσον δεν υπάρχει νομίμως συγκροτημένο συλλογικό όργανο.

Αντικατάσταση των εκπροσώπων φοιτητών/τριών στα πανεπιστημιακά όργανα πριν από τη λήξη της θητείας τους γίνεται στην περίπτωση παραίτησης κάποιου εκπροσώπου ή απώλειας της φοιτητικής ιδιότητας. Η παραίτηση του εκπροσώπου από οποιοδήποτε όργανο υποβάλλεται στο όργανο στο οποίο μετέχει και κοινοποιείται στον οικείο σύλλογο.

ΑΡΘΡΟ 43 Άλλα δικαιώματα και καθήκοντα των προπτυχιακών

και μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών

Οι φοιτητές/τριες διεκπεραιώνουν τις εκπαιδευτικές και εξεταστικές υποχρεώσεις τους, σύμφωνα με το πρόγραμμα και τον κανονισμό σπουδών του οικείου Τμήματος. Συνεργάζονται με το διδακτικό και το ερευνητικό προσωπικό για τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές τους ανάγκες, σε ημέρες και ώρες που ανακοινώνονται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό. Απευθύνονται στους Κοσμήτορες και τους Προέδρους των οικείων Σχολών και Τμημάτων, για ζητήματα της αρμοδιότητας τους. Κάθε Σχολή ή Τμήμα έχει τη δυνατότητα να απονέμει διακρίσεις και βραβεία σε φοιτητές/τριες, με βάση τον κανονισμό λειτουργίας της Σχολής ή του Τμήματος.

Δικαιούνται επίσης να υποβάλλουν αιτήσεις στη Γραμματεία της Σχολής ή του Τμήματος. Η απάντηση στις αιτήσεις αυτές δίνεται σε εύλογο χρόνο, γραπτώς ή προφορικώς, από του αρμόδιους υπαλλήλους του Πανεπιστημίου. Οι γραμματείες οφείλουν να δέχονται τους φοιτητές/τριες κάθε εργάσιμη ημέρα, κατ’ ελάχιστον επί μία και μισή ώρα, προκειμένου να παρέχουν τις αναγκαίες πληροφορίες, να δέχονται

170

αιτήσεις κλπ., σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων του Πανεπιστημίου.

Οι φοιτητές/τριες συμμετέχουν, δια των νομίμως ορισμένων εκπροσώπων τους, ενεργώς στις διοικητικές δραστηριότητες των συλλογικών οργάνων, συμβάλλοντας στην οργάνωση και λειτουργία των διοικητικών και εκπαιδευτικών διαδικασιών των Σχολών, των Τμημάτων και του Πανεπιστημίου γενικότερα. Η διάθεση αιθουσών για φοιτητικές εκδηλώσεις γίνεται από τον Κοσμήτορα ή τον Πρόεδρο του Τμήματος που δεν ανήκει σε Σχολή, με έγκαιρη ειδοποίηση του διδάσκοντος στην αίθουσα. Για αίθουσες που δεν ανήκουν σε Σχολή ή Τμήμα, αρμόδιο να παραχωρήσει την αίθουσα είναι το Πρυτανικό Συμβούλιο. Οι αίθουσες που διατίθενται πρέπει να παραδίδονται μετά τη χρησιμοποίησή τους έτσι ώστε να μπορούν να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι άλλες λειτουργίες του Τμήματος, της Σχολής ή του Πανεπιστημίου.

Οι φοιτητές/τριες επιδεικνύουν το βιβλιάριο σπουδών όποτε προσέρχονται στη Γραμματεία ή στις εξετάσεις. Πριν από την ορκωμοσία τους παραδίδουν στη Γραμματεία του Τμήματος το βιβλιάριο σπουδών, το οποίο πρέπει να φέρει τη σφραγίδα από την πανεπιστημιακή φοιτητική λέσχη για τη διακοπή της σίτησης, καθώς επίσης το βιβλιάριο υγειονομικής περίθαλψης και το δελτίο φοιτητικού εισιτηρίου.

ΙΙ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΠΡΟΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ

ΑΡΘΡΟ 44 Υγειονομική περίθαλψη

Η υγειονομική περίθαλψη στους φοιτητές/τριες του Πανεπιστημίου παρέχεται σύμφωνα με τους όρους του Νόμου. Κάθε φοιτητής/τρια κατά την εγγραφή του/της στο οικείο Τμήμα μπορεί να ζητήσει τη χορήγηση φοιτητικού βιβλιαρίου περίθαλψης, συμπληρώνοντας υπεύθυνη δήλωση.

Υγειονομικής περίθαλψης δικαιούνται: α) οι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες. β) Οι αλλοδαποί φοιτητές/τριες που επισκέπτονται το Πανεπιστήμιο στα πλαίσια των διεθνών εκπαιδευτικών προγραμμάτων. γ) Οι φοιτητές/τριες που μετεγγράφονται από ΑΕΙ του εσωτερικού και του εξωτερικού. δ) Οι φοιτητές/τριες που εγγράφονται με κατατακτήριες εξετάσεις. ε) Οι αλλοδαποί υπότροφοι της ελληνικής κυβέρνησης που εγγράφονται στο σχολείο νέας ελληνικής γλώσσας, προκειμένου να φοιτήσουν σε ελληνικά ΑΕΙ, στ) Οι αλλοδαποί

υπότροφοι της ελληνικής κυβέρνησης που κάνουν έρευνα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ή παρακολουθούν μαθήματα ως ελεύθεροι ακροατές.

ΑΡΘΡΟ 45 Διδακτικά βιβλία και βοηθήματα

Η παροχή διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων στους προπτυχιακούς φοιτητές/τριες γίνεται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της κείμενης νομοθεσίας και των σχετικών υπουργικών αποφάσεων.

Η έγκριση και διανομή των διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων γίνεται με ευθύνη του αρμόδιου Τομέα στον οποίο ανήκει το μάθημα. Η σχετική απόφαση επικυρώνεται με από τη Γενική Συνέλευση του Τμήματος. Διδακτικά βιβλία και βοηθήματα παρέχονται και σε όσους επιλέγουν μαθήματα από άλλα Τμήματα, σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών του τμήματος τους. Το οικείο Τμήμα μεριμνά ώστε η διανομή των διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων να γίνεται εγκαίρως στην αρχή του εξαμήνου.

ΑΡΘΡΟ 46 Υποτροφίες και δάνεια

Οι υποτροφίες και τα δάνεια ενίσχυσης των προ- και των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών χορηγούνται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Νόμου και το σχετικό κανονισμό του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Η επιλογή των υποτρόφων, καθώς και όσων δικαιούνται δανείων ενίσχυσης γίνεται με φροντίδα της Γραμματείας του Τμήματος και με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος, το οποίο ελέγχει την τήρηση των νόμιμων προϋποθέσεων.

ΑΡΘΡΟ 47 Διευκολύνσεις για τις μετακινήσεις των προπτυχιακών και

μεταπτυχιακών φοιτητών και φοιτητριών

Στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες χορηγούνται δελτία φοιτητικού εισιτηρίου, σύμφωνα με τους όρους της

172

εκάστοτε κείμενης νομοθεσίας. Τέτοιο δελτίο χορηγείται και στους αλλοδαπούς φοιτητές και φοιτήτριες, που επισκέπτονται το Πανεπιστήμιο στο πλαίσιο των διεθνών προγραμμάτων ανταλλαγών και συνεργασίας. Τα δελτία αυτά χορηγούνται στην αρχή κάθε ακαδημαϊκού έτους από τη Γραμματεία του οικείου Τμήματος, η οποία και έχει την ευθύνη για τον έλεγχο των νόμιμων προϋποθέσεων για τη χορήγηση τους.

ΑΡΘΡΟ 48 Εκπαιδευτικές εκδρομές και ασκήσεις στην ύπαιθρο

Στον προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου προβλέπεται ειδικό κονδύλιο για την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών φοιτητικών εκδρομών, για την ομαδική μεταφορά φοιτητών/τριών στην ύπαιθρο, σε νοσοκομεία και αλλού, για τη διενέργεια πρακτικών ασκήσεων και την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών επισκέψεων, ακόμη και σε ημέρες διακοπών. Τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα των εκδρομών βεβαιώνει το οικείο Τμήμα, ορίζοντας παράλληλα τα μέλη Δ.Ε.Π.* που θα συμμετάσχουν ως συνοδοί και μέλη άλλων κατηγοριών προσωπικού ως βοηθοί συνοδών, καθώς και άσκησης ή της εκδρομής. Με απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου καθορίζεται η οικονομική ενίσχυση της εκδρομής.

ΑΡΘΡΟ 49 Χρήση εγκαταστάσεων και εξοπλισμού του Πανεπιστημίου

Η χρησιμοποίηση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του Πανεπιστημίου από τους φοιτητές/τριες γίνεται με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών του προγράμματος σπουδών, σε συνεργασία με το διδακτικό προσωπικό. Η χρησιμοποίηση άλλων χώρων, που δεν υπάγονται στην ευθύνη των επιμέρους Σχολών ή Τμημάτων γίνεται με απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου. ......................................................................................................................

* Μετά τον Ν 4009/2011, αντί του όρου «μέλη Δ.Ε.Π.» γίνεται χρήση των

όρων «Καθηγητές και Λέκτορες» και «διδάσκοντες».

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Ζ ΄

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

Ι. ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

ΑΡΘΡΟ 55 Σύστημα και χρονική διάρθρωση των σπουδών

Οι προπτυχιακές σπουδές στα Τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου διεξάγονται με βάση το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθημάτων και σύμφωνα με το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών που καταρτίζει η Γενική Συνέλευση κάθε Τμήματος. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα, χειμερινό και εαρινό.

Στην αρχή του εξαμήνου οι φοιτητές/τριες υποβάλλουν στη Γραμματεία του Τμήματος δήλωση που περιέχει τα μαθήματα του προγράμματος σπουδών που επιθυμούν να παρακολουθήσουν κατά το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό εξάμηνο. Ο αριθμός των μαθημάτων ορίζεται από το οικείο Τμήμα. Για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις αποφασίζει το οικείο Τμήμα. Η Γραμματεία του Τμήματος καταχωρίζει τις δηλώσεις εγγραφής σε ατομική φοιτητική μερίδα και αποστέλλει στους διδάσκοντες κατάλογο των φοιτητών/τριών ανά μάθημα. Εξέταση γίνεται μόνο σε μάθημα που έχει κατά τα ως άνω δηλωθεί, κατά το συγκεκριμένο εξάμηνο.

Η διδασκαλία των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι υποχρεωτική. Το ίδιο ισχύει και για τα επιλεγόμενα μαθήματα, εφόσον εγγραφούν τουλάχιστο δέκα άτομα στο καθένα. Η Γενική Συνέλευση ύστερα από εισήγηση του οικείου Τομέα αποφασίζει αν θα πρέπει να διδαχθεί μάθημα επιλογής και με λιγότερους από δέκα φοιτητές/τριες.

ΑΡΘΡΟ 56 Οργάνωση διδασκαλίας

Η διδασκαλία των μαθημάτων του προγράμματος προπτυχιακών σπουδών γίνεται σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα που καταρτίζεται από τη Γραμματεία του Τμήματος, με ευθύνη του Προέδρου ή της Κοσμητείας, έτσι ώστε η ροή της εκπαιδευτικής διδασκαλίας να είναι

174

κατά το δυνατό συνεχής. Το ωρολόγιο πρόγραμμα περιλαμβάνει την κατανομή των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων μέσα στις πέντε εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας, τους διδάσκοντες και τις αίθουσες διδασκαλίας και ανακοινώνεται από τη Γραμματεία εγκαίρως.

Κάθε Τμήμα, έχοντας υπόψη τις αποφάσεις των Τομέων για την κατανομή του διδακτικού έργου στα μέλη Δ.Ε.Π, μπορεί να αποφασίζει, ανάλογα με τον τύπο της διδασκαλίας των μαθημάτων (διαλέξεις, παραδόσεις, σεμινάρια, φροντιστήρια, ασκήσεις, κλπ.), τη διαίρεση των τμημάτων, με κριτήρια οριζόμενα από το οικείο Τμήμα. Ομοίως, καθορίζει κάθε άλλη λεπτομέρεια της διδακτικής διαδικασίας, με σεβασμό στη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της διδασκαλίας.

Η διαδικασία και οι προϋποθέσεις εκπόνησης και αξιολόγησης διπλωματικών εργασιών ρυθμίζονται επίσης με αποφάσεις του οικείου Τμήματος.

Οι τομείς καταρτίζουν για κάθε μάθημα της αρμοδιότητάς τους κατάλογο διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων, ώστε να διευκολύνεται η μελέτη των φοιτητών/τριών. Βιβλία και βοηθήματα αυτής της κατηγορίας πρέπει να υπάρχουν σε ικανό αριθμό αντιτύπων στα αναγνωστήρια των τομέων και του Τμήματος.

ΑΡΘΡΟ 57 Παρακολούθηση μαθημάτων

Η παρακολούθηση των σεμιναρίων, εργαστηρίων, φροντιστηριακών μαθημάτων, κλινικών και διδακτικών ασκήσεων, καθώς και ασκήσεων στην ύπαιθρο, μπορεί να είναι υποχρεωτική για τους φοιτητές/τριες, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος, ύστερα από εισήγηση των οικείων Τομέων. Παρεκκλίσεις επιτρέπονται, εφόσον συντρέχουν σπουδαίοι λόγοι.

Κατά την κατάρτιση των ενδεικτικών προγραμμάτων σπουδών και την κατανομή των μαθημάτων σε εξάμηνα λαμβάνεται πρόνοια, ενόψει των ειδικών συνθηκών κάθε Τμήματος, ώστε η συνολική απασχόληση των φοιτητών και φοιτητριών σε παραδόσεις και φροντιστήρια να μην υπερβαίνει τις εικοσιτέσσερις ώρες εβδομαδιαίως ή τις τριάντα δύο ώρες σε παραδόσεις, εργαστήρια, φροντιστήρια και ασκήσεις.

ΑΡΘΡΟ 58 Έλεγχος των γνώσεων

Η αξιολόγηση της επίδοσης γίνεται με βάση την τελική εξέταση, γραπτή ή και προφορική, μετά τη λήξη του εξαμήνου. Ο διδάσκων δικαιούται να απαλλάξει φοιτητές/τριες από την τελική εξέταση εφόσον έχει προηγηθεί επαρκής διαδοχικός έλεγχος κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και με την προϋπόθεση ότι δεν διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία του προγράμματος σπουδών του Τμήματος.

Σε περίπτωση που για τη διδασκαλία του μαθήματος έχει διαιρεθεί το ακροατήριο σε τμήματα, λαμβάνεται μέριμνα για την ομοιομορφία της εξέτασης και των κριτηρίων αξιολόγησης.

Η Γενική Συνέλευση του Τμήματος προσδιορίζει, στο μέτρο του δυνατού, το πρόγραμμα των γραπτών εξετάσεων στην αρχή κάθε εξαμήνου.

Οι φοιτητές που ολοκλήρωσαν τον προβλεπόμενο ελάχιστο αριθμό εξαμήνων και στη διάρκεια των οποίων έχουν δηλώσει τα μαθήματα με τα οποία συμπληρώνουν τον απαραίτητο αριθμό διδακτικών μονάδων* ή μαθημάτων που απαιτούνται για τη χορήγηση του πτυχίου, έχουν τη δυνατότητα να εξετάζονται, εκτός από το Σεπτέμβριο. και τον Ιανουάριο ή τον Ιούνιο στα μαθήματα αυτά, ανεξάρτητα αν διδάσκονται σε χειμερινό ή εαρινό εξάμηνο.

ΑΡΘΡΟ 59 Βαθμολογία

Η επίδοση στα μαθήματα εκτιμάται με βαθμούς που δίνονται κατά τη διαδικασία ελέγχου των γνώσεων. Κάθε μάθημα, κλινική άσκηση ή διπλωματική εργασία βαθμολογείται αυτοτελώς σε ακέραιες ή και μισές μονάδες. Η βαθμολογική κλίμακα, στη συνολική επίδοση του φοιτητή,

* Πλέον οι διδακτικές μονάδες έχουν προσαρμοστεί σε νέες, πιστωτικές μονάδες

(ECTS), σύμφωνα με το άρθρο 14 του Ν. 3374 (ΦΕΚ Α 189/02.08.2005), σε συνδυασμό με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. Φ5/89656/Β3 (ΦΕΚ Β 1466 13.8.2007).

176

ορίζεται από το μηδέν έως το δέκα: άριστα από 8,5 μέχρι 10, λίαν καλώς από 6,5 έως 8,5 (μη συμπεριλαμβανομένου), καλώς από 5 έως 6,5 (μη συμπεριλαμβανομένου), μετρίως (τέσσερα, τρία ή δύο) και κακώς (μονάδα ή μηδέν). Προβιβάσιμος βαθμός είναι το πέντε και οι μεγαλύτεροί του.

Τα αποτελέσματα των εξετάσεων ανακοινώνονται από τον διδάσκοντα ή τη διδάσκουσα και αποστέλλονται στη Γραμματεία του Τμήματος το πολύ μέσα σε τρεις εβδομάδες από την εξέταση του μαθήματος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η προθεσμία παρατείνεται για εύλογο χρόνο με απόφαση της Συνέλευσης του Τομέα. Σε περίπτωση που κατ’ επανάληψιν σημειώνεται υπέρβαση του ανωτέρου ορίου από διδάσκοντα, ο Πρόεδρος του Τμήματος ανακοινώνει τούτο στη Γενική Συνέλευση του Τμήματος.

Μαθήματα στα οποία κάποιος δεν έλαβε προβιβάσιμο βαθμό είναι υποχρεωμένος να τα επαναλάβει ή, εφόσον είναι επιλεγόμενα, μπορεί να αντικαταστήσει το καθένα. Ωστόσο το εργαστήριο ή η κλινική άσκηση εξαμηνιαίου μαθήματος κατοχυρώνεται και δεν επαναλαμβάνεται, εφόσον η παρακολούθηση κρίθηκε επιτυχής.

Επανεξέταση ή αναθεώρηση κατ’ αρχήν δεν επιτρέπεται, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στο Νόμο. Κατ΄ εξαίρεση το Τμήμα προτείνει στον διδάσκοντα επανεξέταση όσων απέτυχαν, σε περίπτωση αποτυχίας ποσοστού μεγαλύτερου του 85% των φοιτητών/τριων που εξετάστηκαν, εφόσον αυτοί ήσαν τουλάχιστον δέκα. Διόρθωση βαθμού επιτρέπεται, εφόσον έχει εμφιλοχωρήσει προφανής παραδρομή ή αθροιστικό σφάλμα, ύστερα από έγγραφο του αρμοδίου διδάσκοντος και απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος.

Σε όσους μετεγγράφονται ή κατατάσσονται σε επόμενο του πρώτου εξαμήνου, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Τμήματος, μετά από εισήγηση του Τομέα, τους αναγνωρίζονται τα μαθήματα με ίδιο γνωστικό περιεχόμενο, στα οποία έχουν επιτύχει προβιβάσιμο βαθμό μετά από παρακολούθηση.

Για όσους έχουν παρακολουθήσει διεθνή προγράμματα εκπαίδευσης αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής φοίτησης ο χρόνος του προγράμματος και η αντίστοιχη βαθμολογία, μετατρεπόμενη στην προαναφερόμενη βαθμολογική κλίμακα.

ΑΡΘΡΟ 60 Βαθμός πτυχίου

Το πτυχίο πιστοποιεί την επιτυχή αποπεράτωση των σπουδών και αναγράφει βαθμό με ακρίβεια δύο δεκαδικών ψηφίων. Ο βαθμός αυτός κλιμακώνεται σε: άριστα από 8,50 μέχρι 10, λίαν καλώς από 6,50 έως 8,50 (μη συμπεριλαμβανομένου) και καλώς από 5 έως 6,50 (μη συμπεριλαμβανομένου).

Ο βαθμός των μαθημάτων της ξένης γλώσσας συνυπολογίζεται στο βαθμό πτυχίου, εφόσον τα μαθήματα αυτά έχουν ενταχθεί με διδακτικές μονάδες στο πρόγραμμα σπουδών, διαφορετικά η επιτυχής παρακολούθηση τους είναι αναγκαία μόνο προκειμένου να χορηγηθεί το πτυχίο.

Ο βαθμός πτυχίου προκύπτει όπως ορίζουν οι ισχύουσες διατάξεις, με την προϋπόθεση ότι ο/η φοιτητής/τρια συμπληρώνει τον ελάχιστο αριθμό διδακτικών μονάδων που απαιτείται για τη λήψη του πτυχίου.

ΑΡΘΡΟ 61 Ορκωμοσία

Φοιτητής/τρια που ολοκλήρωσε επιτυχώς τις σπουδές, ώστε να λάβει πτυχίο ή δίπλωμα, ορκίζεται ενώπιον του Κοσμήτορα, ως εκπροσώπου του Πρύτανη, και του Προέδρου του Τμήματος. Η ορκωμοσία δεν αποτελεί συστατικό τύπο της επιτυχούς αποπεράτωσης των σπουδών, είναι όμως αναγκαία προϋπόθεση για τη χορήγηση του έγγραφου πτυχιακού τίτλου. Πριν από την ορκωμοσία μπορεί να δίνεται στους αποφοίτους σχετική βεβαίωση για την επιτυχή περάτωση των σπουδών τους. Η ορκωμοσία γίνεται σε τελετή, με απαραίτητη την παρουσία των αποφοίτων, στο τέλος των εξετάσεων Φεβρουαρίου, Ιουνίου και Σεπτεμβρίου, σε ημέρες που ορίζονται από τον Κοσμήτορα σε συνεννόηση με τους Προέδρους των Τμημάτων.

Για όσους δεν επιθυμούν να δώσουν όρκο θρησκευτικού τύπου επιτρέπεται απλή επίκληση της τιμής και συνείδησης τους.

Το πτυχίο (μεμβράνη) υπογράφεται από τον Πρύτανη, τον Πρόεδρο και το Γραμματέα του Τμήματος και σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Πανεπιστημίου. Προκειμένου να χορηγηθούν η μεμβράνη του πτυχίου,

178

πιστοποιητικό ότι ο ενδιαφερόμενος είναι πτυχιούχος ή πιστοποιητικό τελικής αναλυτικής βαθμολογίας, πρέπει ο/η φοιτητής/τρια να καταθέσει στη Γραμματεία σχετικό παράβολο της Οικονομικής Υπηρεσίας, οριζόμενο από το Πρυτανικό Συμβούλιο. Κάθε πτυχιούχος δικαιούται να λάβει δωρεάν δύο πιστοποιητικά πτυχίου.

ΙΙ. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

ΑΡΘΡΟ 62 Διάρθρωση των σπουδών

Οι μεταπτυχιακές σπουδές στα Τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου διεξάγονται με βάση το σύστημα των εξαμηνιαίων μαθημάτων και σύμφωνα με το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών που καταρτίζει η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης κάθε Τμήματος. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται χρονικά σε δύο ακαδημαϊκά εξάμηνα, χειμερινό και εαρινό, των οποίων οι ακριβείς ημερομηνίες έναρξης και λήξης καθορίζονται κάθε φορά με απόφαση του οικείου Τμήματος, βάσει του άρθρου 12 του παρόντος κανονισμού.

Ο εσωτερικός κανονισμός του Τμήματος καθορίζει τις ημερομηνίες και τον τρόπο εγγραφής των ενδιαφερομένων, καθώς και τις δηλώσεις των μαθημάτων που θα επιλέγονται σε κάθε εξάμηνο. Οι δηλώσεις αυτές καταχωρίζονται από τη Γραμματεία σε ατομική φοιτητική μερίδα.

ΑΡΘΡΟ 63 Οργάνωση της διδασκαλίας

Η διδασκαλία σε μεταπτυχιακό επίπεδο γίνεται σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα που καταρτίζεται με ευθύνη του Προέδρου του Τμήματος και ανακοινώνεται από τη Γραμματεία.

Η κατανομή του διδακτικού έργου στα εξάμηνα γίνεται έτσι ώστε να είναι γνωστά εκ των προτέρων τα χρονικά πλαίσια για τη διδασκαλία μαθημάτων (διαλέξεις, παραδόσεις, σεμινάρια), για πρακτικές ασκήσεις ή για ερευνητική απασχόληση, για τη συγγραφή διπλωματικής εργασίας ή διδακτορικής διατριβής.

Οι Τομείς μπορούν να προτείνουν για καθένα από τα μαθήματα της αρμοδιότητάς τους κατάλογο διδακτικών βιβλίων και βοηθημάτων προς

διευκόλυνση των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών. Τα βασικά από αυτά πρέπει να υπάρχουν σε επαρκή αριθμό αντιτύπων στα αναγνωστήρια των Τομέων ή του Τμήματος.

Ο εσωτερικός κανονισμός κάθε Τμήματος, ειδάλλως η Γενική Συνέλευση του οικείου Τομέα, ύστερα από έγκριση του Διοικητικού Συμβουλίου, ρυθμίζει κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετική με διάρθρωση και οργάνωση των μεταπτυχιακών σπουδών, καθώς και ζητήματα σχετικά με την ανάθεση διδασκαλίας και ασκήσεων στα μέλη Δ.Ε.Π.

Η παρακολούθηση των μαθημάτων είναι υποχρεωτική και παρεκκλίσεις επιτρέπονται μόνο για σοβαρούς λόγους.

ΑΡΘΡΟ 64 Έλεγχος των γνώσεων

Η αξιολόγηση της επίδοσης στις μεταπτυχιακές σπουδές γίνεται από τους διδάσκοντες. Η τελική αξιολόγηση γίνεται με προφορικές ή και γραπτές εξετάσεις, κατά τα οριζόμενα στο πρόγραμμα και τον κανονισμό των μεταπτυχιακών σπουδών κάθε Τμήματος. Η αξιολόγηση της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας γίνεται από τριμελή εξεταστική επιτροπή, στην οποία μετέχουν το επιβλέπον μέλος Δ.Ε.Π. και δύο διδάσκοντες μαθημάτων που έχει επιλέξει κάθε φοιτητής/τρια.

Η βαθμολογική κλίμακα για αξιολόγηση της επίδοσης των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών ορίζεται από το μηδέν έως το δέκα: άριστα (9 ή 10), λίαν καλώς (7 ή 8), καλώς (6), μετρίως (5,4,3) και κακώς (2,1 ή 0). Προβιβάσιμος βαθμός είναι το 6 και οι μεγαλύτεροί του. Ο βαθμός του μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης προσδιορίζεται από τους βαθμούς των μαθημάτων του προγράμματος και το βαθμό της διπλωματικής εργασίας, με ακρίβεια πρώτου δεκαδικού ψηφίου. Με αποφάσεις των Τμημάτων είναι δυνατόν στον τελικό βαθμό να συνυπολογίζεται και βαθμός σε μάθημα ξένης γλώσσας.

Τα ανωτέρω ισχύουν και για τα διατμηματικά μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 65 Προϋποθέσεις απονομής διδακτορικού διπλώματος

180

Η κρίση υποψήφιου διδάκτορα γίνεται μετά την ολοκλήρωση των υποχρεώσεών του, όπως αυτές ορίζονται από το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών και τον εσωτερικό κανονισμό του Τμήματος. Σε Τμήματα που δεν έχουν εγκεκριμένο μεταπτυχιακό πρόγραμμα, τα ζητήματα πο σχετίζονται με τους υποψήφιους διδάκτορες κρίνονται με αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του οικείου Τμήματος. Το ανώτατο όριο για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών ορίζεται με πάγια απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος και πάντως όχι πέραν γης εξαετίας. Κατά περίπτωση μπορεί να δοθεί παράταση για ένα έτος με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος, μετά από ειδικώς αιτιολογημένη εισήγηση της συμβουλευτικής επιτροπής. Η εξεταστική επιτροπή ορίζει την ημερομηνία, την ώρα και τον τόπο της δημόσιας υποστήριξης της διατριβής. Η απόφαση αυτή γνωστοποιείται στον υποψήφιο και στο Τμήμα τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν από την ημερομηνία που ορίσθηκε.

Ο εσωτερικός κανονισμός κάθε Τμήματος ορίζει τον αναγκαίο αριθμό των αντιτύπων που υποβάλλει κάθε υποψήφιος διδάκτορας στη Γραμματεία του Τμήματος. Τουλάχιστον ένα αντίτυπο κατατίθεται στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου.

Ο υποψήφιος αναπτύσσει περίπου επί ημίωρο το περιεχόμενο της διατριβής του δημόσια, ενώπιον της εξεταστικής του επιτροπής, και απαντά στις ερωτήσεις και παρατηρήσεις των μελών της. Με σύμφωνη γνώμη της επιτροπής είναι δυνατόν να υποβληθούν ερωτήσεις προς τον υποψήφιο και από το ακροατήριο. Σ’ αυτήν την περίπτωση οι ερωτήσεις και απαντήσεις δεν πρέπει να υπερβαίνουν τη μία ώρα. Ακολούθως αποχωρεί ο υποψήφιος, συσκέπτεται η επιτροπή και διατυπώνει την τελική της κρίση. Η επιτροπή κρίνει το πρωτότυπο του περιεχομένου της διατριβής και την ουσιαστική συμβολή της στην επιστήμη.

Η έγκριση βεβαιώνεται με πρακτικό το οποίο περιλαμβάνει εισήγηση από τον επιβλέποντα και αιτιολόγηση της ψήφου των μελών της Επιτροπής. Υπογράφεται από όλα τα μέλη της επιτροπής και διαβιβάζεται στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης. Η τελευταία αναγορεύει τον υποψήφιο σε διδάκτορα με την ανάγνωση του πρακτικού σε δημόσια συνεδρίαση του Τμήματος. Στη συνεδρίαση παρίσταται ο Πρύτανης ή Αντιπρύτανης και μπορεί να παρίσταται και ο Κοσμήτορας.

Πριν την καθομολόγηση των υποψήφιων διδακτόρων μπορεί να δοθεί στο διδάκτορα πιστοποιητικό για την επιτυχή αποπεράτωση της όλης δοκιμασίας. Το διδακτορικό δίπλωμα (μεμβράνη) υπογράφεται από τον Πρύτανη, τον Πρόεδρο και το Γραμματέα του Τμήματος και σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Πανεπιστημίου.

Τα παραπάνω ισχύουν και για τα διατμηματικά προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 66 Η γλώσσα της διδακτορικής διατριβής

Οι διδακτορικές διατριβές συντάσσονται στην ελληνική. Επιτρέπεται να συντάσσονται και στη γλώσσα των ξενόγλωσσων προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών.

ΑΡΘΡΟ 67 Καθομολόγηση πτυχιούχων και διδακτόρων

Η καθομολόγηση των πτυχιούχων και των διδακτόρων γίνεται σύμφωνα με τα άρθρα 61 και 65 του παρόντος εσωτερικού κανονισμού έως τρεις φορές κάθε ακαδημαϊκό έτος. Σε πολυπληθή Τμήματα η καθομολόγηση γίνεται έως πέντε φορές.

ΑΡΘΡΟ 68 Οδηγός σπουδών και περιεχόμενο

Ο οδηγός σπουδών εγκρίνεται από το Τμήμα τον Απρίλιο κάθε έτους και διανέμεται στους φοιτητές στην αρχή του επόμενου ακαδημαϊκού έτους. Ο οδηγός σπουδών πρέπει να περιλαμβάνει ιδίως: α) το πρόγραμμα προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών, β) τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του Τμήματος, γ) τη διαδικασία χορήγησης κοινωνικών παροχών προς τους φοιτητές /τριες (υποτροφίες, δάνεια, διδακτικά βιβλία και βοηθήματα κλπ.), δ) πληροφορίες για τη διοίκηση του Πανεπιστημίου, της Σχολής και του Τμήματος, ε) τα ονοματεπώνυμα και την ιδιότητα του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος, στ) τα ονοματεπώνυμα των ομότιμων καθηγητών και όσων διατέλεσαν καθηγητές και βρίσκονται εν ζωή και ζ) πληροφορίες για τη

182

λειτουργία των σπουδαστηρίων, εργαστηρίων, κλινικών και βιβλιοθηκών του Τμήματος.

VΙ. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

1. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ [Με ενσωματωμένες τις τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού του ΑΠΘ] *

[Εγκρίθηκε από τη Σύγκλητο Ειδικής Σύνθεσης του ΑΠΘ με αριθμό συνεδρίασης 155/3-4-2014 – Εκκρεμεί η δημοσίευση του σχετικού ΦΕΚ]

Η Νομική Σχολή του ΑΠΘ λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008 αναμορφωμένο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3685/2008, όπως ισχύει, της ΥΑ Β7/15236/ 2008 (ΦΕΚ 227/14.2.2008 τευχ. Β, Διόρθωση σφάλματος ΦΕΚ 388/7.3.2008 τευχ. Β΄) και τον Εσωτερικό Κανονισμό Μεταπτυχιακών Σπουδών του ΑΠΘ. Παρέχει επίσης δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικής διατριβής σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3685/2008.

Άρθρο 1. Αντικείμενο - Σκοπός

Το ΠΜΣ έχει ως αντικείμενο την εμβάθυνση στους επιμέρους κλάδους της Επιστήμης του Δικαίου. Σκοπός του είναι η παροχή συστηματικών γνώσεων εξειδίκευσης στον αντίστοιχο κλάδο, ώστε οι κάτοχοι του απονεμόμενου Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (ΜΔΕ) να γίνονται ικανοί για αυτοδύναμη έρευνα και να αποκτούν προσόντα εξειδίκευσης σημαντικά για την σταδιοδρομία τους. Η διδακτορική διατριβή καλλιεργεί και τεκμηριώνει την ικανότητα του υποψήφιου διδάκτορα για την επιστημονικώς δόκιμη συγγραφή πρωτότυπης ερευνητικής μονογραφίας.

Άρθρο 2. Τίτλοι Σπουδών

1.Το ΠΜΣ απονέμει:

* Εν όψει της μεταβολής του νομοθετικού πλαισίου των Προγραμμάτων

Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.), βλ. και τις μεταβατικές ρυθμίσεις, στο τέλος της παρούσας ενότητας.

184

Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (ΜΔΕ) στις παρακάτω επιμέρους επιστημονικές κατευθύνσεις:

α) Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου,

β) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών,

γ) Διεθνών Σπουδών,

δ) Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου,

ε) Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου

στ) Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών

και

2.Η Νομική Σχολή απονέμει:

Διδακτορικό Δίπλωμα (ΔΔ):

α) Νομικών Επιστημών

β) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών

Α. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

Άρθρο 3. Προϋποθέσεις – προσόντα εγγραφής στο ΠΜΣ

1. Στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών για κτήση ΜΔΕ γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι Νομικής Πανεπιστημίων της ημεδαπής ή αντίστοιχων Σχολών ή Τμημάτων αναγνωρισμένων ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής. Ειδικά στις κατευθύνσεις: α. Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών, β. Διεθνών Σπουδών και γ. Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου είναι δυνατή η εγγραφή και πτυχιούχων συναφών με το αντικείμενο τους Τμημάτων ή Σχολών πέραν της Νομικής, και ειδικότερα των κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών και ανθρωπιστικών επιστημών, διεθνών σχέσεων και δημόσιας διοίκησης. Τα κριτήρια επιλογής ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 4 του Ν. 3685/2008 (ΦΕΚ 148 τ.Α΄/16-7-2008).

2. Για την εισαγωγή στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις επιμέρους κατευθύνσεις της Νομικής Σχολής: α) απαιτείται η επιτυχής συμμετοχή σε γραπτές εισαγωγικές εξετάσεις σε δύο μαθήματα της κατεύθυνσης, οριζόμενα με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης της Σχολής μετά από γνώμη των διδασκόντων των αντιστοίχων κατευθύνσεων, που λαμβάνεται το αργότερο μέχρι τα τέλη Μαΐου κάθε

έτους, η οποία θα δημοσιοποιείται. Από τα δύο μαθήματα το ένα ορίζεται ως υποχρεωτικό για όλους τους εξεταζόμενους στην κατεύθυνση, ενώ το άλλο επιλέγεται από τον εξεταζόμενο μεταξύ περισσοτέρων μαθημάτων της οικείας κατεύθυνσης, οριζόμενων σύμφωνα με τα παραπάνω. Στην κατεύθυνση της Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου δεν ορίζεται υποχρεωτικό μάθημα, αλλά ο υποψήφιος εξετάζεται σε δύο από τα οριζόμενα ως εξεταστέα μαθήματα της κατεύθυνσης. Ο ορισμός των εξεταστέων μαθημάτων γνωστοποιείται το αργότερο έως τα τέλη Μαΐου κάθε έτους. β) Απαιτείται επίσης η επιτυχής γραπτή εξέταση στην αγγλική, γαλλική ή γερμανική γλώσσα σε νομικό κείμενο γενικού περιεχομένου.

3. Οι εξετάσεις στις κατευθύνσεις του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Νομικής Σχολής γίνονται μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου και τα γραπτά των υποψηφίων βαθμολογούνται από δύο καθηγητές της Σχολής (από τις βαθμίδες του καθηγητή α΄ βαθμίδας, αναπληρωτή καθηγητή ή επίκουρου καθηγητή) που διδάσκουν το εξεταζόμενο μάθημα και ορίζονται, μαζί με έναν αναπληρωματικό εξεταστή της ίδιας ειδικότητας που είναι καθηγητής των προαναφερθέντων βαθμίδων της Σχολής, από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης. Στην ξένη γλώσσα εξεταστές μπορεί να είναι καθηγητές και λέκτορες της Σχολής ή και ένας δάσκαλος της αντίστοιχης ξένης γλώσσας στη Σχολή, οι οποίοι ορίζονται κάθε χρόνο σύμφωνα με τα παραπάνω. Οι δύο εξεταστές βαθμολογούν ισότιμα. Η βαθμολογία της ξένης γλώσσας καταχωρείται με τον τελικό χαρακτηρισμό: «επιτυχώς» ή «ανεπιτυχώς» και όχι με αριθμητικό βαθμό.

4. Η αίτηση για την εγγραφή σε μία μόνο κατεύθυνση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Σχολής κατατίθεται στη Γραμματεία της Σχολής το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου. Στην αίτηση οι υποψήφιοι συνυποβάλλουν επικυρωμένο αντίγραφο πτυχίου, επικυρωμένο αντίγραφο αναλυτικής βαθμολογίας πτυχιούχου (όπου να αναγράφεται η ημερομηνία ορκωμοσίας και ο βαθμός πτυχίου), επικυρωμένο αντίγραφο του τίτλου σπουδών που αποδεικνύει την άριστη γνώση ξένης γλώσσας (Αγγλικά, ή Γαλλικά, ή Γερμανικά) για απαλλαγή από τις εξετάσεις, επικυρωμένο αντίγραφο του τίτλου σπουδών που αποδεικνύει την άριστη γνώση δεύτερης ξένης γλώσσας (Αγγλικά, ή Γαλλικά, ή Γερμανικά, ή Ιταλικά, ή Ισπανικά) για τη λήψη πρόσθετων μορίων στην περίπτωση που οι επιτυχόντες ανά κατεύθυνση ξεπερνούν το ανώτατο όριο. Οι πτυχιούχοι Τμημάτων των Πανεπιστημίων της αλλοδαπής θα πρέπει να προσκομίσουν επιπρόσθετα επικυρωμένο αντίγραφο της αναγνώρισης ισοτιμίας από το ΔΟΑΤΑΠ (πρώην

186

ΔΙΚΑΤΣΑ). Οι πτυχιούχοι του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ ή της Νομικής Σχολής ΑΠΘ δεν χρειάζεται να καταθέσουν αντίγραφα του πτυχίου και της αναλυτικής βαθμολογίας.

Οι υποψήφιοι που είναι πτυχιούχοι του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ ή της Νομικής Σχολής ΑΠΘ και είχαν εξετασθεί επιτυχώς στο προαιρετικό μάθημα της ξένης γλώσσας στην προβλεπόμενη από το πρόγραμμα των προπτυχιακών τους σπουδών πλήρη έκταση απαλλάσσονται από τις εξετάσεις στο μάθημα αυτό για την εισαγωγή τους στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Απαλλάσσονται επίσης και οι κάτοχοι διπλώματος ή αναγνωρισμένης πιστοποίησης της άριστης γνώσης της ξένης γλώσσας σύμφωνα με τα καθιερωμένα διεθνή πρότυπα (επίπεδο C 2)

5. Κριτήρια επιλογής για την εγγραφή σε κάθε κατεύθυνση Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών που οδηγεί στη λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης, με αντίστοιχα ποσοστά αξιολόγησης, είναι τα ακόλουθα (Τα κριτήρια αυτά εφαρμόζονται μόνο στην περίπτωση που οι επιτυχόντες ανά κατεύθυνση ξεπερνούν το ανώτατο όριο (άρθρο 4 του κανονισμού)):

α) Η επιτυχής σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 2 και 3 του παρόντος άρθρου συμμετοχή στις εισαγωγικές εξετάσεις. Ο υποψήφιος θεωρείται ότι πέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών όταν το άθροισμα των βαθμών των δυο εξεταστών σε καθένα από τα δύο εξετασθέντα μαθήματα της κατεύθυνσης όπου εξετάσθηκε είναι τουλάχιστον δώδεκα (12), και παράλληλα επιτυγχάνει στο μάθημα της ξένης γλώσσας. Η βαθμολογική κλίμακα για κάθε εξεταστή είναι το μηδέν ως το δέκα (0 - 10). Το κάθε μάθημα έχει συντελεστή αξιολόγησης 0,35 και η μέγιστη βαθμολογία που μπορεί να έχει, είναι επτά (7) μόρια. Το μάθημα της ξένης γλώσσας δεν λαμβάνει συντελεστή αξιολόγησης.

β) Ο βαθμός πτυχίου (με βαθμολογική κλίμακα πέντε ως δέκα (5 – 10)), με συντελεστή αξιολόγησης 0,5 και μέγιστη βαθμολογία ως πέντε (5) μόρια.

γ) Η πιστοποιημένη άριστη γνώση δεύτερης ξένης γλώσσας (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά) σύμφωνα με τα καθιερωμένα διεθνή πρότυπα (επίπεδο C 2), λαμβάνει συνολικά ένα (1) μόριο.

6. Η επιλογή των εισακτέων στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών γίνεται για κάθε κατεύθυνση του Προγράμματος από επιτροπή,

στην οποία μετέχουν όλοι οι εξεταστές των μαθημάτων της κάθε κατεύθυνσης. Η κατάταξη των επιτυχόντων γίνεται με βάση το βαθμό που έλαβαν, λαμβανομένων υπόψη γι’ αυτόν και τριών δεκαδικών ψηφίων. Ο πίνακας επιτυχόντων επικυρώνεται από τη ΓΣΕΣ της Σχολής.

7. Αν ο αριθμός των επιτυχόντων σε κάθε κατεύθυνση Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στις παραπάνω εισαγωγικές εξετάσεις είναι μικρότερος από το προβλεπόμενο για κάθε κατεύθυνση ανώτατο όριο εισαγομένων (άρθρο 4 του κανονισμού), εγγράφονται όλοι οι επιτυχόντες στις εξετάσεις υποψήφιοι. Αν ο αριθμός των επιτυχόντων στις εισαγωγικές εξετάσεις σε οποιαδήποτε κατεύθυνση είναι μεγαλύτερος από τον προβλεπόμενο για την κατεύθυνση όριο και υπάρχουν ισοβαθμούντες με τον τελευταίο που εισάγεται σύμφωνα με τον πίνακα κατάταξης, τότε εγγράφονται όλοι οι ισοβαθμούντες.

Άρθρο 4. Αριθμός εισακτέων στο ΠΜΣ

Ο αριθμός εισακτέων στο ΠΜΣ, για απόκτηση ΜΔΕ, δεν μπορεί να υπερβαίνει κατ’ έτος τους είκοσι πέντε (25) για κάθε μία από τις έξι (6) κατευθύνσεις. Επιπλέον του αριθμού των εισακτέων μπορεί να γίνονται δεκτοί δύο (2) υπότροφοι με βάση το άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 3685/2008 (ΦΕΚ 148 τ.Α΄/16-7-2008).

Άρθρο 5. Εγγραφή επιτυχόντων και δηλώσεις μαθημάτων

Οι εγγραφές των εισαγομένων μεταπτυχιακών φοιτητών αρχίζουν την επόμενη ημέρα από τη συνεδρίαση της ΓΣΕΣ στην οποία επικυρώνεται ο πίνακας των επιτυχόντων. Η χρονική διάρκεια για τις εγγραφές είναι 10 ημέρες. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την εγγραφή είναι : μία (1) φωτογραφία και επικυρωμένη φωτοτυπία της αστυνομικής ταυτότητας. Οι σχετικές δηλώσεις καταχωρίζονται ηλεκτρονικά στην ατομική μερίδα του/της μεταπτυχιακού/ής φοιτητή/τριας.

Άρθρο 6. Χορήγηση υποτροφιών ή επαίνων αριστείας

Στον πρώτο επιτυχόντα στις εισαγωγικές εξετάσεις κάθε κατεύθυνσης του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών η Νομική Σχολή μπορεί να χορηγεί εφάπαξ «υποτροφία αριστείας», εφόσον η οικονομική κατάσταση των ίδιων και της οικογένειάς τους είναι πολύ περιορισμένη και υπάρχει παράλληλα δυνατότητα σχετικής οικονομικής κάλυψης από τη Σχολή. Το χρηματικό ποσό της υποτροφίας αριστείας καθορίζεται κάθε Μάιο με απόφαση της ΓΣΕΣ. Σε περίπτωση που η Νομική Σχολή δεν διαθέτει τα απαραίτητα κονδύλια, στα πρόσωπα που αρίστευσαν χορηγείται «έπαινος αριστείας». Η ΓΣΕΣ μπορεί να αποφασίσει επίσης την τροποποίηση του περιεχομένου των «υποτροφιών

188

αριστείας» και αντί του χρηματικού ποσού να επιλέξει άλλη μορφή αυτής.

Άρθρο 7. Χρονική διάρκεια για απονομή ΜΔΕ

1. Η χρονική διάρκεια για την απονομή του ΜΔΕ ορίζεται σε τέσσερα (4) διδακτικά εξάμηνα υποχρεωτικής φοίτησης ενός κύκλου συστηματικών εξειδικευμένων σπουδών με παράλληλη ερευνητική εργασία και συγγραφή συνθετικής-ευρύτερης εργασίας για την ολοκλήρωση του α΄ έτους καθώς και μεταπτυχιακής (διπλωματικής) εργασίας στο τελευταίο (δ’) εξάμηνο των σπουδών.

2. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης είναι δυνατόν, σε περίπτωση που υπάρχει ειδικό πρωτόκολλο συνεργασίας σε επίπεδο ΠΜΣ με ημεδαπό ή αλλοδαπό ΑΕΙ σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν.3685/2008, να αναγνωρίζεται χρόνος μεταπτυχιακών σπουδών σε ισότιμη πανεπιστημιακή μονάδα της ημεδαπής ή αλλοδαπής στο ίδιο επιστημονικό αντικείμενο και να συντέμνεται ανάλογα ο χρόνος της προηγούμενης παραγράφου του άρθρου τούτου.

3. Οι φοιτητές του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Ειδίκευσης πρέπει να περατώσουν τις σπουδές τους συμπεριλαμβανόμενης της συγγραφής διπλωματικής εργασίας για την απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης σε δύο έτη (τέσσερα διδακτικά εξάμηνα). Η τελευταία εξεταστική περίοδος για την απόκτηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης είναι αυτή του Σεπτεμβρίου με τη λήξη του δευτέρου έτους σπουδών. Για τη συμμετοχή στις εξετάσεις του κάθε μαθήματος και την επιτυχή περάτωσή του προϋπόθεση είναι ο φοιτητής να έχει παρακολουθήσει τα 4/5 των συναντήσεων που πρέπει να γίνουν σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών του μαθήματος.

Με απόφαση της ΓΣΕΣ είναι δυνατό να παρατείνεται κατά ένα έτος ο χρόνος σύνταξης και κατάθεσης της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας ή και ο χρόνος φοίτησης.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, με απόφαση της ΓΣΕΣ είναι δυνατό να αναστέλλεται η φοίτηση για χρονικό διάστημα που δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τους δώδεκα (12) μήνες.

Πέρα από τα χρονικά αυτά όρια ο φοιτητής διαγράφεται από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών.

4. Τα μαθήματα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών αρχίζουν το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου και τελειώνουν την 31η

Μαΐου του επόμενου έτους. Ο Ιούνιος και ο Σεπτέμβριος είναι μήνες εξετάσεων. Γλώσσα διδασκαλίας στο ΠΜΣ είναι η ελληνική. Κάθε μάθημα διδάσκεται τουλάχιστον δύο ώρες την εβδομάδα ανάλογα με το ειδικότερο πρόγραμμα μαθημάτων. Τυχόν απώλεια ωρών διδασκαλίας εξαιτίας οποιουδήποτε λόγου, πέραν των επίσημων αργιών του Πανεπιστήμιου, αναπληρώνεται από τους διδάσκοντες σε ημέρες και ώρες που ανακοινώνονται εγκαίρως.

5. Το πρόγραμμα των μαθημάτων με τα ονόματα των διδασκόντων μετά από την έγκριση του από τη ΓΣΕΣ δημοσιεύεται και αναρτάται κατ’ έτος στον Οδηγό Σπουδών του ΠΜΣ. Στον Οδηγό Σπουδών περιέχονται επίσης πληροφορίες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των φοιτητών, καθώς και πληροφορίες για τη λειτουργία των επιμέρους κατευθύνσεων του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών.

Άρθρο 8. Πρόγραμμα Σπουδών

1. Οι φοιτητές πρέπει: α) να παρακολουθήσουν ένα κύριο επιστημονικό αντικείμενο της κατεύθυνσης που ακολουθούν, σε διετή βάση (τέσσερα εξάμηνα) και δύο άλλα μαθήματα κάθε έτος που το καθένα διδάσκεται σε δύο εξάμηνα τουλάχιστον και β) να συγγράψουν μια συνθετική-ευρύτερη εργασία στο γνωστικό αντικείμενο του κύριου μαθήματος για την ολοκλήρωση του α΄ έτους και γ) να συγγράψουν διπλωματική εργασία στο β΄ έτος. Τα μαθήματα τα οποία επιλέγουν από ευρύτερη ομάδα μαθημάτων ορίζονται κατά κατεύθυνση ως ακολούθως:

α. Κατεύθυνση Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου:

1. Αστικό Δίκαιο, 2. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο, 3. Εργατικό Δίκαιο (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

β. Κατεύθυνση Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών:

1. Συνταγματικό Δίκαιο, 2. Διοικητικό Δίκαιο, 3. Δημοσιονομικό Δίκαιο, 4. Πολιτική Επιστήμη (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων), 5. Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο, 6. Ευρωπαϊκό Φορολογικό Δίκαιο, 7. Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία, 8. Διοικητική Επιστήμη (διάρκειας δύο εξαμήνων)

γ. Κατεύθυνση Διεθνών Σπουδών:

1. Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, 2. Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, 3. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 4. Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο, 5. Συγκριτικό Δίκαιο, 6. Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών, 7. Διπλωματική Ιστορία, 8. Διεθνείς Σχέσεις, 9. Η προστασία των

190

δικαιωμάτων του ανθρώπου στην έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (έδρα Jean Monnet) (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

δ. Κατεύθυνση Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου:

1. Δίκαιο Εταιριών, 2. Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών, 3. Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και Άυλων αγαθών - Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή, 4. Ναυτικό Δίκαιο, 5. Τραπεζικό Δίκαιο (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

ε. Κατεύθυνση Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου:

1. Εκκλησιαστικό Δίκαιο, 2. Ιστορία του Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου, 3. Κοινωνιολογία του Δικαίου, 4. Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου, 5. Δίκαιο και Πληροφορική, 6. Θεσμοί των Ευρωπαϊκών λαών, 19ος - 20ος αιώνας (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων)

στ. Κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών:

1. Ποινικό Δίκαιο, 2. Ποινική Δικονομία, 3. Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι-Διεθνές και Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο, 4. Εγκληματολογία - Σωφρονιστική (διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων), 5. Φιλοσοφία Ποινικού Δικαίου, 6. Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο, 7. Ποινικό Δίκαιο των Ανηλίκων, (διάρκειας δύο εξαμήνων)

Το αναλυτικό πρόγραμμα των μαθημάτων κάθε κατεύθυνσης, με τις ώρες διδασκαλίας και τους διδάσκοντες, ανακοινώνεται εντός των μηνών Απριλίου-Μαΐου κάθε έτους και εγκρίνεται από τη ΓΣΕΣ.

2. Το κύριο επιστημονικό αντικείμενο επιλέγεται:

α) Για την κατεύθυνση Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, μεταξύ των τριών αυτών μαθημάτων.

β) Για την κατεύθυνση Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών, μεταξύ των υπ’ αριθμ. 1-4 μαθημάτων.

γ) Για την κατεύθυνση Διεθνών Σπουδών, μεταξύ των εννέα αυτών μαθημάτων.

δ) Για την κατεύθυνση Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, μεταξύ των πέντε αυτών μαθημάτων.

ε) Για την κατεύθυνση Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου, μεταξύ των υπ’ αριθμ. 1-5 μαθημάτων.

στ) Για την κατεύθυνση Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών, μεταξύ των υπ` αριθμ. 1-4 μαθημάτων.

3. Επίσης μπορούν να παρακολουθήσουν δύο εξάμηνα ξένης γλώσσας, επιλέγοντας μία από τις διαθέσιμες προς διδασκαλία γλώσσες, σύμφωνα με το πρόγραμμα μαθημάτων, στο πρώτο ή το δεύτερο έτος των σπουδών τους, ως πρόσθετο προαιρετικό μάθημα.

4. Το κύριο επιστημονικό αντικείμενο και τα δύο κατ` έτος επιπρόσθετα μαθήματα καθώς και το μάθημα της ξένης γλώσσας διδάσκονται επί 2 ώρες τουλάχιστον εβδομαδιαίως.

5. Η δήλωση επιλογής του κυρίου επιστημονικού αντικειμένου διετούς διάρκειας, της ξένης γλώσσας και των δύο μαθημάτων του α` και β` εξαμήνου σπουδών γίνεται μαζί με την αίτηση εγγραφής του ενδιαφερομένου. Η αλλαγή δήλωσης των μαθημάτων Α΄ έτους με άλλα μαθήματα επιτρέπεται πριν την λήξη του πρώτου εξαμήνου των μαθημάτων, μόνο μετά από τη σύμφωνη γνώμη των διδασκόντων των μαθημάτων, και εφόσον δεν τίθεται ζήτημα υπέρβασης του αριθμού των επιτρεπόμενων στο μάθημα απουσιών.

6. Οι φοιτητές που δεν αλλάζουν επιλεγόμενα μαθήματα στο β΄ έτος δεν χρειάζεται να κάνουν δήλωση. Η δήλωση αλλαγής επιλεγόμενων μαθημάτων του γ` και δ` εξαμήνου γίνεται μετά από την ανακοίνωση όλων των αποτελεσμάτων των μαθημάτων του Α΄ έτους. Απαραίτητη προϋπόθεση για την δήλωση μαθημάτων του Β΄ έτους είναι η επιτυχής εξέταση και στα τρία (3) μαθήματα του Α΄ έτους. Η χρονική διάρκεια για τις δηλώσεις μαθημάτων είναι επτά (7) ημέρες. Οι φοιτητές του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών έχουν τη δυνατότητα επιλογής στο Α` ή στο Β` έτος, ενός μαθήματος από άλλη κατεύθυνση, μετά από σύμφωνη γνώμη του διδάσκοντα το κύριο μάθημα. Μπορούν ακόμη να επιλέγουν ένα προαιρετικό επιπλέον των έξι μαθημάτων, το οποίο δεν θα υπολογίζεται στη γενική βαθμολογία. Ο βαθμός στο μάθημα της ξένης γλώσσας δεν υπολογίζεται στον τελικό βαθμό του ΜΔΕ.

7. Η διδασκαλία τόσο του κύριου επιστημονικού αντικειμένου, όσο και των μαθημάτων διάρκειας δύο εξαμήνων, συνίσταται στην αντιμετώπιση σε βάθος ειδικών θεμάτων της κατεύθυνσης, είτε με ανάπτυξη από τον καθηγητή, είτε με τη μορφή διαλογικής συζήτησης, είτε με την εκπόνηση εργασιών, είτε με οποιαδήποτε άλλη μέθοδο ή

192

τρόπο που μπορεί κατά την κρίση του καθηγητή να συμβάλλει στην επιστημονική έρευνα καλύτερα και να προκαλέσει τη σχετική έφεση του φοιτητή.

8. Τα μαθήματα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του πρώτου επιπέδου διδάσκονται από καθηγητές και λέκτορες της Σχολής ή άλλων Τμημάτων/Σχολών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ή άλλου ΑΕΙ, αποχωρήσαντες λόγω συνταξιοδότησης καθηγητές, οι οποίοι διδάσκουν το αυτό αντικείμενο ή από επιστήμονες αναγνωρισμένου κύρους, που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις ή σχετική εμπειρία στο αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών.

Η διδασκαλία των μαθημάτων του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών ανατίθεται από τη ΓΣΕΣ της Σχολής ύστερα από πρόταση των καθηγητών και λεκτόρων της κάθε κατεύθυνσης.

9. Ειδίκευση «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώρου»:

i. Οι φοιτητές του πρώτου έτους σπουδών του ΠΜΣ που επιθυμούν να ακολουθήσουν την Ειδίκευση του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώρου», πρέπει να το δηλώσουν με αίτηση τους το αργότερο 15 ημέρες πριν τη λήξη του α΄ εξαμήνου. Η αίτηση επιλογής της ειδίκευσης θα περιλαμβάνει και τη δήλωση επιλογής του Εργαστηρίου Σπουδών και Έρευνας (ΕΣΠΕ), στο οποίο θα συμμετάσχουν κατά το β΄ εξάμηνο σπουδών. Η δήλωση επιλογής του Εργαστηρίου Σπουδών και Έρευνας που είναι υποχρεωμένοι οι φοιτητές που επέλεξαν την Ειδίκευση του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώρου» να παρακολουθήσουν κατά το γ΄ εξάμηνο σπουδών, γίνεται πριν από την έναρξη των μαθημάτων του β΄ έτους.

ii. Για την ειδίκευση αυτή ο μεταπτυχιακός φοιτητής υποχρεούται να παρακολουθήσει τα σεμιναριακά μαθήματα και τις εν γένει εργασίες σε δύο από τα παρακάτω εργαστήρια σπουδών και έρευνας:

1. ΕΣΠΕ: Ευρωπαϊκός Δικαστικός Χώρος.

2. ΕΣΠΕ: Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χώρος.

3. ΕΣΠΕ: Η επιχείρηση στην Ενωσιακή Έννομη Τάξη.

4. ΕΣΠΕ: Κυριαρχία, Ασφάλεια και Δικαιώματα του Ανθρώπου.

5. ΕΣΠΕ: Νέες Τεχνολογίες και Δίκαιο.

6. ΕΣΠΕ: Επικοινωνία και Πολιτισμός.

iii. Τα εργαστήρια παρέχουν μαθήματα με τη μορφή σεμιναρίων και διεξάγουν ερευνητικό έργο κατά το β΄ εξάμηνο και κατά το γ΄ εξάμηνο. Ο φοιτητής υποχρεούται:

α) Να παρακολουθήσει τα σεμιναριακά μαθήματα και τις εν γένει εργασίες από τα προαναφερθέντα εργαστήρια, ενός κατά το β΄ εξάμηνο και ενός άλλου κατά το γ΄ εξάμηνο. Τα μαθήματα διδάσκονται δύο ώρες εβδομαδιαίως.

β) Να εκπονήσει μία (1) ερευνητική εργασία σε κάθε εργαστήριο τις εργασίες του οποίου παρακολουθεί, σε θέμα σχετικό με το γνωστικό του αντικείμενο. Για την εκπόνηση της ερευνητική εργασίας διεξάγονται μαθήματα προσανατολισμού ερευνητικού έργου διάρκειας δύο (2) ωρών εβδομαδιαίως.

iv. H παραπάνω ειδίκευση των ΕΣΠΕ λειτουργεί εφόσον εξασφαλιστεί η αναγκαία σχετική χρηματοδότησή της για την αντιμετώπιση των επιπρόσθετων αναγκών σε προσωπικό και σε υλικοτεχνική υποδομή.

v. Υπεύθυνοι ορίζονται με απόφαση της ΓΣΕΣ μετά από πρόταση των κατευθύνσεων του ΠΜΣ καθηγητών που διδάσκουν στο ΠΜΣ και έχουν ιδιαίτερη ενασχόληση με το αντικείμενο. Η θητεία τους είναι 2 έτη και μπορεί να ανανεώνεται.

10. α) Ο φοιτητής, ο οποίος επέτυχε στις εξετάσεις όλων των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών και ολοκλήρωσε επιτυχώς την συνθετική-ευρύτερη εργασία του α΄ έτους και την διπλωματική του εργασία στην κύρια επιστημονική κατεύθυνση του ΠΜΣ που ακολουθεί, λαμβάνει ΜΔΕ στην κατεύθυνση αυτή.

β) Ο φοιτητής ο οποίος, επιπλέον των ανωτέρω παρακολούθησε τα σεμιναριακά μαθήματα και τα μαθήματα προσανατολισμού - ερευνητικού έργου δύο Εργαστηρίων Σπουδών και Έρευνας της ειδίκευσης του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Νομικού Χώρου» κατά το β΄ και κατά το γ΄ εξάμηνο, αντίστοιχα, όπως αυτό θα βεβαιώνεται από τους Υπευθύνους των Εργαστηρίων αυτών και εκπόνησε, επιπλέον της Διπλωματικής Εργασίας που πρέπει να εκπονήσει στο κύριο επιστημονικό αντικείμενο της κατεύθυνσης σπουδών που ακολουθεί, δύο ακόμη ερευνητικές εργασίες στο πλαίσιο των Εργαστηρίων αυτών, οι οποίες αξιολογήθηκαν με το βαθμό τουλάχιστον έξι (6) η καθεμία, λαμβάνει ΜΔΕ στην κατεύθυνση που ακολουθεί με την μνεία «Ενιαίος Ευρωπαϊκός Νομικός Χώρος».

194

Άρθρο 9. Έλεγχος Σπουδών και επίδοσης των μεταπτυχιακών φοιτητών ΠΜΣ

1. Την εποπτεία των προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών έχει η Επιτροπή Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών της Σχολής, η οποία μεριμνά για την τήρηση του παρόντος κανονισμού και την εφαρμογή του προγράμματος και των επιμέρους προγραμμάτων των μαθημάτων κάθε κατεύθυνσης σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Ανώτατο όργανο είναι η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης της Σχολής.

2. Οι φοιτητές του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών πρέπει να παρακολουθούν τακτικά όλα τα μαθήματα του προγράμματος, τα οποία επέλεξαν και να μετέχουν ενεργώς στις συζητήσεις, ασκήσεις και ερευνητικές δραστηριότητες του προγράμματος της κατεύθυνσης που ακολουθούν. Η παρουσία τους ελέγχεται από τον διδάσκοντα και η επίδοσή τους αξιολογείται διαρκώς από αυτόν.

3. Η τελική αξιολόγηση και βαθμολόγηση των μαθημάτων που διαρκούν δύο εξάμηνα γίνεται με προφορικές ή γραπτές εξετάσεις στο τέλος του δευτέρου εξαμήνου, τον μήνα Ιούνιο και σε δεύτερη περίοδο τον μήνα Σεπτέμβριο. Αν σε κάθε εξάμηνο του μαθήματος δίδαξε διαφορετικός καθηγητής, στις εξετάσεις μετέχουν και οι δύο και βαθμολογούν παράλληλα, τελικός δε βαθμός είναι ο μέσος όρος των βαθμών των δύο καθηγητών.

4. Η αξιολόγηση και βαθμολόγηση του κύριου επιστημονικού αντικειμένου που διδάσκεται σε διετή βάση (τέσσερα εξάμηνα) γίνεται δύο φορές, στο τέλος κάθε έτους (κάθε δύο εξαμήνων) τον μήνα Ιούνιο ή Σεπτέμβριο με τον τρόπο που ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο (3). Η αξιολόγηση της συνθετικής-ευρύτερης εργασίας στο κύριο επιστημονικό αντικείμενο γίνεται τον Σεπτέμβριο του α΄ έτους. Η επιτυχής εξέταση της εργασίας, αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση του α΄ έτους.

5. Η τελική αξιολόγηση στο κύριο επιστημονικό αντικείμενο που επέλεξε ο φοιτητής γίνεται με την παρουσίαση της διπλωματικής εργασίας του, την οποία εκπονεί το τελευταίο εξάμηνο των μεταπτυχιακών σπουδών του, τον μήνα Ιούνιο ή Σεπτέμβριο, από τριμελή εξεταστική επιτροπή στην οποία μετέχουν ο καθηγητής του μαθήματος τούτου και άλλοι δύο καθηγητές της κατεύθυνσης που διδάσκουν στο πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, μεταξύ των οποίων οπωσδήποτε αυτός που επιβλέπει την διπλωματική.

6. Στην τελική αξιολόγηση της διπλωματικής εργασίας, ο φοιτητής μπορεί να προσέλθει μόνο αφού έχει περατώσει επιτυχώς όλες τις εξετάσεις σε όλα τα μαθήματα του προγράμματος της κατεύθυνσης που ακολουθεί, καθώς και την συνθετική-ευρύτερη εργασία στο κύριο επιστημονικό αντικείμενο του α΄ έτους.

7. Αν ο φοιτητής δεν περάσει επιτυχώς τις εξετάσεις έστω και ενός μαθήματος του έτους σπουδών του (α΄ ή β΄) ούτε κατά την επαναληπτική εξεταστική περίοδο του Σεπτεμβρίου, ή δεν ολοκληρώσει επιτυχώς τον Σεπτέμβριο του α΄ έτους την συνθετική ευρύτερη εργασία που απαιτείται για την ολοκλήρωση του έτους, πρέπει να υποβάλει αίτηση παράτασης του χρόνου φοίτησης σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 3 του παρόντος κανονισμού. Κατοχυρώνεται όμως ο βαθμός του μαθήματος ή των μαθημάτων ή της συνθετικής-ευρύτερης εργασίας στα οποία επέτυχε.

Αν ο φοιτητής απορριφθεί και πάλι, διαγράφεται από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Ο φοιτητής που δεν προσήλθε στις εξετάσεις ούτε του Ιουνίου ούτε του Σεπτεμβρίου σε ένα ή περισσότερα μαθήματα, ή στην εξέταση της συνθετικής ευρύτερης εργασίας τον Σεπτέμβριο του α΄ έτους, θεωρείται ότι απέτυχε στα μαθήματα αυτά, οπότε εφαρμόζονται αναλόγως τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο αυτής της παραγράφου.

Η διπλωματική εργασία συγγράφεται στην ελληνική γλώσσα. Με αιτιολογημένη απόφαση της ΓΣΕΣ είναι δυνατή η συγγραφή της διπλωματικής εργασίας σε άλλη γλώσσα.

Άρθρο 10. Πιστωτικές μονάδες (ECTS) και παράρτημα διπλώματος

Η φοίτηση στο ΠΜΣ της Νομικής και η απόκτηση του Διπλώματος αντιστοιχεί σε 120 πιστωτικές μονάδες, 60 για το α΄ έτος και 60 για το β΄ έτος. Ειδικότερα ο φόρτος εργασίας με τον οποίο επιβαρύνεται κατά μάθημα ο φοιτητής αποτιμάται: σε δέκα (10) πιστωτικές μονάδες για κάθε ένα μάθημα του α΄ έτους σπουδών και σε δέκα (10) πιστωτικές μονάδες για κάθε ένα μάθημα του β΄ έτους σπουδών. Η συνθετική ευρύτερη εργασία στο γνωστικό αντικείμενο του κύριου μαθήματος για την ολοκλήρωση του α΄ έτους αποτιμάται σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες και η μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία στο β΄ έτος σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες. Σε περίπτωση που οι μεταπτυχιακοί φοιτητές εξεταστούν επιτυχώς σε επιπρόσθετα μαθήματα πέραν των προβλεπόμενων, αυτά δεν λαμβάνουν πιστωτικές μονάδες.

Με τα δεδομένα αυτά, το ΠΜΣ απεικονίζεται, σε επίπεδο πιστωτικών μονάδων, ως εξής:

196

Α΄ έτος:

3 μαθήματα Χ 10 πιστωτικές μονάδες = 30 πιστωτικές μονάδες,

Συνθετική-ευρύτερη εργασία κυρίου μαθήματος = 30 πιστωτικές μονάδες

Σύνολο: 60 πιστωτικές μονάδες

Β΄ έτος:

3 μαθήματα Χ 10 πιστωτικές μονάδες = 30 πιστωτικές μονάδες,

Διπλωματική εργασία = 30 πιστωτικές μονάδες Σύνολο: 60 πιστωτικές μονάδες

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ: 120 πιστωτικές μονάδες

Στο Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης επισυνάπτεται παράρτημα διπλώματος, σε σχέση με το οποίο ισχύουν οι ρυθμίσεις του άρθρου 15 ν. 3374/2005 και της Υ.Α. Φ5/89656/Β3/13-8-07 (ΦΕΚ 1466 τ. β΄).

Άρθρο 11. Βαθμός Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (ΜΔΕ)

1. Η βαθμολογική κλίμακα για όλα τα μαθήματα ορίζεται από το μηδέν έως το δέκα (0-10). Προβιβάσιμος βαθμός είναι το έξι (6) και οι μεγαλύτεροί του.

Ο φοιτητής, ο οποίος επέτυχε στις εξετάσεις όλων των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών και ολοκλήρωσε επιτυχώς την συνθετική-ευρύτερη εργασία για την ολοκλήρωση του Α΄ έτους και την διπλωματική του εργασία στην κύρια επιστημονική κατεύθυνση του ΠΜΣ που ακολουθεί, λαμβάνει ΜΔΕ στην κατεύθυνση αυτή.

Διπλωματούχος καθίσταται ο φοιτητής με την ανακοίνωση του αποτελέσματος της τελικής αξιολόγησης της διπλωματικής εργασίας από την τριμελή εξεταστική επιτροπή στη Γραμματεία της Σχολής.

Ο φοιτητής υποχρεούται, για να λάβει το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης, να καταθέσει τη διπλωματική του εργασία σε ηλεκτρονική μορφή στις υπηρεσίες πληροφόρησης της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος.

2. Για τον υπολογισμό του βαθμού του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης πολλαπλασιάζεται ο βαθμός κάθε μαθήματος (συμπεριλαμβανομένης της συνθετικής- ευρύτερης εργασίας για την

ολοκλήρωση του α΄ έτους και της διπλωματικής εργασίας) με τον αντίστοιχο αριθμό πιστωτικών μονάδων και το άθροισμα των επιμέρους γινομένων διαιρείται με τον αριθμό πιστωτικών μονάδων που απαιτούνται για τη λήψη του ΜΔΕ. Ο βαθμός του ΜΔΕ υπολογίζεται με ακρίβεια δεύτερου δεκαδικού ψηφίου.

Κατά τα λοιπά ισχύουν οι αποφάσεις της Συγκλήτου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Β. ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

Άρθρο 12. Προϋποθέσεις – προσόντα εγγραφής για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής – ορισμός τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής

1. Δικαίωμα υποβολής αίτησης για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής έχουν οι κάτοχοι ΜΔΕ σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ.1 του παρόντος κανονισμού, και ειδικά στο επιστημονικό πεδίο της εγκληματολογίας και οι κάτοχοι ΜΔΕ συγγενών αντικειμένων.

2. Η αίτηση για εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής κατατίθεται στη γραμματεία της Σχολής και μπορεί να υποβληθεί σε όλη τη διάρκεια του έτους. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την υποβολή της αίτησης είναι: επικυρωμένα αντίγραφα του πτυχίου, του μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης, της αστυνομικής ταυτότητας και ένα βιογραφικό σημείωμα.

Η αποδοχή της αίτησης για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής γίνεται μετά από πρόταση των καθηγητών και λεκτόρων της κατεύθυνσης του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών στην οποία ανήκει το γνωστικό αντικείμενο που υπάγεται κατά βάση η θεματική της προτεινόμενης διατριβής. Η αίτηση εγγραφής μπορεί να απορριφθεί ή να αναβληθεί η αποδοχή της για το προσεχές ακαδημαϊκό έτος, όταν ο υποψήφιος δεν κρίνεται επαρκώς προετοιμασμένος επιστημονικά, οι επιδόσεις του στο ΠΜΣ δεν τον καθιστούν συνολικά ικανό για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής ή αν λόγω μεγάλου αριθμού υποψηφίων διδακτόρων δεν υπάρχει δυνατότητα για ανάληψη της επίβλεψής του από καθηγητή α΄ βαθμίδας, ή αναπληρωτή καθηγητή ή επίκουρο καθηγητή.

3. Για κάθε υποψήφιο διδάκτορα ορίζεται από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης της Σχολής, και ύστερα από εισήγηση των διδασκόντων της κατεύθυνσης του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών στην οποία υπάγεται το γνωστικό αντικείμενο της διατριβής,

198

τριμελής συμβουλευτική επιτροπή, η οποία είναι αρμόδια για την καθοδήγηση και επίβλεψη του υποψηφίου. Η συμβουλευτική επιτροπή απαρτίζεται από τον επιβλέποντα, που είναι καθηγητής της Σχολής και ανήκει στη βαθμίδα του καθηγητή α΄ βαθμίδας ή του αναπληρωτή καθηγητή ή του επίκουρου καθηγητή, και δύο άλλους καθηγητές ή λέκτορες της Σχολής ή άλλου Τμήματος/Σχολής του ίδιου ή άλλου Πανεπιστημίου της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, ή και αποχωρήσαντες λόγω ορίου ηλικίας καθηγητές ΑΕΙ. Τα μέλη της επιτροπής πρέπει να έχουν την ίδια ή συναφή επιστημονική ειδικότητα με αυτή στην οποία ο υποψήφιος διδάκτορας εκπονεί τη διατριβή του.

4. Στην τριμελή συμβουλευτική επιτροπή είναι δυνατόν να ορίζονται ως μέλη και καθηγητές και λέκτορες τα οποία είναι σε άδεια. Η τριμελής συμβουλευτική επιτροπή, σε συνεργασία με τον/την υποψήφιο/α διδάκτορα, υποβάλλει έκθεση προόδου στη ΓΣΕΣ στο τέλος κάθε χρόνου από τον ορισμό της.

5. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αν υφίσταται αντικειμενική αδυναμία ή σπουδαίος λόγος, είναι δυνατή η αντικατάσταση επιβλέποντος καθηγητή ή μέλους της Συμβουλευτικής Επιτροπής με ειδικά αιτιολογημένη και τεκμηριωμένη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης. Ο τρόπος άσκησης της επίβλεψης δεν μπορεί να συνιστά λόγο αντικατάστασης.

Άρθρο 13. Χρονική διάρκεια για απονομή ΔΔ

Η χρονική διάρκεια για την εκπόνηση της Διδακτορικής Διατριβής δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τρία (3) πλήρη ημερολογιακά έτη από την ημερομηνία ορισμού της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής. Το ανώτατο χρονικό όριο εκπόνησης ΔΔ, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα έξι (6) πλήρη ημερολογιακά έτη. Κατά περίπτωση, μπορεί να δίνεται παράταση για ένα (1) ημερολογιακό έτος, με απόφαση της ΓΣΕΣ, μετά από ειδικά αιτιολογημένη εισήγηση της συμβουλευτικής επιτροπής. Η πάροδος και του χρόνου παράτασης συνεπάγεται την απώλεια της ιδιότητας του/της υποψηφίου/ας διδάκτορα/ος και την αφαίρεση του θέματος της διδακτορικής διατριβής, με απόφαση της ΓΣΕΣ.

Άρθρο 14. Πρόγραμμα για τη λήψη Διδακτορικού Διπλώματος

1. Εκτός της συγγραφής της διδακτορικής διατριβής, οι υποψήφιοι διδάκτορες είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν μαθήματα τα οποία υποδεικνύονται από την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή.

Είναι ακόμη δυνατή η παρακολούθηση από τον υποψήφιο διδάκτορα των μαθημάτων ενός ή δύο εξαμήνων άλλης κατεύθυνσης, εφόσον είναι σχετικά με το αντικείμενο της διατριβής.

Οι υποψήφιοι διδάκτορες συμμετέχουν επίσης σε ειδικά σεμινάρια ή ερευνητικά προγράμματα που διοργανώνουν οι διδάσκοντες.

Μπορούν επίσης να συμμετέχουν σε φροντιστήρια ή ασκήσεις προπτυχιακών μαθημάτων καθοδηγώντας τους φοιτητές και συμμετέχοντας στην αξιολόγηση φοιτητικών εργασιών με ωριαία αντιμισθία που βαρύνει τον προϋπολογισμό του ΑΠΘ.

2. Μετά την επιλογή των υποψήφιων διδακτόρων για την απονομή Διδακτορικού Διπλώματος, η Συμβουλευτική Επιτροπή, που ορίστηκε κατά την παρ. 3 του άρθρου. 12, προσδιορίζει για κάθε υποψήφιο διδάκτορα τα μαθήματα διαρκείας ενός ή δύο εξαμήνων που πρέπει να παρακολουθήσει και καθορίζει σε συνεργασία μαζί του το θέμα της διδακτορικής του διατριβής. Τα μαθήματα αυτά υποδεικνύονται σε κάθε υποψήφιο διδάκτορα από την τριμελή επιτροπή από τον κατάλογο μαθημάτων του ΠΜΣ, ανάλογα με το θέμα της διδακτορικής διατριβής ή και από άλλα ειδικά μαθήματα για υποψηφίους διδάκτορες τα οποία θα ορίζονται μετά από σχετική απόφαση της ΓΣΕΣ

3. Τα μαθήματα της προηγούμενης παραγράφου προσδιορίζονται ενόψει του θέματος της διατριβής, για την πληρέστερη και ολοκληρωμένη κατάρτιση του υποψηφίου διδάκτορα ενόψει της συγγραφής της, και δεν επιτρέπεται να είναι λιγότερα από δύο εξαμηνιαία μαθήματα (ή ενός διάρκειας δύο εξαμήνων) ούτε περισσότερα από τέσσερα εξαμηνιαία μαθήματα (ή δύο διάρκειας δύο εξαμήνων ή ένα διάρκειας δύο εξαμήνων και δύο εξαμηνιαία).

Σε περίπτωση που οι υποψήφιοι διδάκτορες για την λήψη ΔΔ με συγγενές θέμα διατριβής είναι λιγότεροι των πέντε, η κατά την προηγούμενη παράγραφο υποχρέωση παρακολούθησης διδασκαλίας είναι δυνατόν να αντικατασταθεί με συναντήσεις (σεμινάρια) του υποψηφίου διδάκτορα με τα μέλη της συμβουλευτικής επιτροπής ανά 15θήμερο, τα οποία του παρέχουν και το σχετικό "πιστοποιητικό παρακολούθησης".

4. Εφόσον το αντικείμενο της διατριβής έχει σχέση και με άλλην κατεύθυνση, για την οποία υπάρχει αντίστοιχο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, ένα τουλάχιστον από τα παραπάνω μαθήματα πρέπει να ανήκει στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών της άλλης

200

συναφούς προς το αντικείμενο της διατριβής κατεύθυνσης, έστω και αν αυτή διδάσκεται σε άλλες Σχολές ή Τμήματα του Πανεπιστημίου.

5. Μετά την επιτυχή παρακολούθηση των μαθημάτων αυτών, ο υποψήφιος διδάκτορας παίρνει σχετικό "πιστοποιητικό παρακολούθησης" για κάθε μάθημα. Αφού συγκεντρώσει τα αντίστοιχα πιστοποιητικά, τα παραδίδει στη Συμβουλευτική Επιτροπή η οποία και βεβαιώνει ότι ο φοιτητής ολοκλήρωσε την υποχρέωση παρακολούθησης μαθημάτων.

6. Η διδακτορική διατριβή συγγράφεται στην ελληνική γλώσσα. Με αιτιολογημένη απόφαση της ΓΣΕΣ είναι δυνατή η συγγραφή της διδακτορικής διατριβής σε άλλη γλώσσα.

7. Όταν ολοκληρωθεί και η συγγραφή της διατριβής εντός της προθεσμίας του άρθρου 13 του παρόντος, η Συμβουλευτική Επιτροπή με αίτησή της και σχετική Εισηγητική Έκθεση, όπου ενσωματώνεται και η βεβαίωση ολοκλήρωσης των υποχρεώσεων παρακολούθησης μαθημάτων του δεύτερου επιπέδου Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, ζητεί από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης της Σχολής τον ορισμό επταμελούς εξεταστικής επιτροπής.

8. Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης ύστερα από γνώμη της Επιτροπής Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών, ορίζει την εξεταστική επιτροπή, η οποία απαρτίζεται από επτά (7) μέλη.

Στην εξεταστική επιτροπή συμμετέχουν τα τρία (3) μέλη της συμβουλευτικής επιτροπής και άλλοι τέσσερεις καθηγητές και λέκτορες, ορισμένοι από τους οποίους μπορεί να προέρχονται από άλλα Τμήματα/Σχολές του ΑΠΘ ή άλλου ΑΕΙ. Δύο τουλάχιστον μέλη από τα τέσσερα της εξεταστικής επιτροπής πρέπει να προέρχονται από τη Νομική Σχολή του ΑΠΘ. Τα υπόλοιπα δύο μπορεί να είναι καθηγητές και λέκτορες Πανεπιστημίων της ημεδαπής ή ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής και αποχωρήσαντες λόγω ορίου ηλικίας καθηγητές ΑΕΙ. Από τα επτά (7) μέλη της εξεταστικής επιτροπής τρία (3) ανήκουν κατά το δυνατόν στην α΄ βαθμίδα του καθηγητή. Όλα τα μέλη της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής πρέπει να έχουν την ίδια ή συναφή επιστημονική ειδικότητα με αυτήν, στην οποία ο υποψήφιος διδάκτορας εκπόνησε τη διατριβή του

Πρόεδρος της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής είναι το αρχαιότερο από τα μέλη της, που ανήκει στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ. Κατά τη διαδικασία εξέτασης είναι δυνατόν να συμμετέχουν ως μέλη της

επιτροπής καθηγητές και λέκτορες τα οποία βρίσκονται σε εκπαιδευτική ή άλλη άδεια.

9. Ο υποψήφιος διδάκτορας υποβάλει σε 13 τουλάχιστον αντίτυπα τη διατριβή του, από τα οποία ένα κατατίθεται στη Γραμματεία, ένα στην κατεύθυνση όπου υπάγεται το γνωστικό αντικείμενο της διατριβής, ένα στη βιβλιοθήκη της Σχολής, ένα στην κεντρική βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου, ένα στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, ένα στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών και από ένα στα μέλη της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής.

Ο υποψήφιος διδάκτορας υποχρεούται επιπλέον να καταθέσει τη διατριβή του σε ηλεκτρονική μορφή στις υπηρεσίες πληροφόρησης της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος.

10. Η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή αφού μελετήσει το κείμενο της διατριβής ορίζει με απόφασή της την ημερομηνία, την ώρα και τον τόπο της δημόσιας παρουσίασης και εξέτασης του υποψήφιου διδάκτορα.

Η απόφαση αυτή γνωστοποιείται στον υποψήφιο και στη Σχολή και ανακοινώνεται πέντε (5) τουλάχιστον μέρες πριν από την ημερομηνία της δημόσιας παρουσίασης.

11. Η ανάπτυξη και παρουσίαση του θέματος γίνεται δημόσια ενώπιον της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής στην ημερομηνία που ορίστηκε κατά τα αναφερόμενα στην προηγούμενη παράγραφο. Μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξης του θέματος που δεν πρέπει να διαρκέσει περισσότερο από τριάντα λεπτά ούτε λιγότερο από δεκαπέντε, και τις απαντήσεις του υποψηφίου σε σχετικές ερωτήσεις της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής, που δεν πρέπει να διαρκέσουν περισσότερο από μιάμιση ώρα, αποχωρεί το ακροατήριο και ο υποψήφιος, και ακολουθεί η διαδικασία αξιολόγησής του και τελικής κρίσης της διατριβής του από την Επταμελή Εξεταστική Επιτροπή.

12. Η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή κρίνει το πρωτότυπο του περιεχομένου της διατριβής και την ουσιαστική συμβολή της στην επιστήμη καθώς και την επάρκεια του υποψηφίου στο γνωστικό αντικείμενο της διατριβής. Για την έγκριση της διδακτορικής διατριβής απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των πέντε τουλάχιστον μελών της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής.

Η διατριβή βαθμολογείται κατά την ισχύουσα κλίμακα: «άριστα», «λίαν καλώς» και «καλώς» με βάση την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων. Επί ισοψηφίας επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία. Αν και πάλι υπάρξει ισοψηφία υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου. Σε εξαιρετικές

202

περιπτώσεις ιδιαιτέρως σημαντικής ερευνητικής συμβολής και μόνο μετά από ομόφωνη απόφαση όλων των μελών της εξεταστικής επιτροπής μπορεί η διατριβή να βαθμολογηθεί με το βαθμό: «άριστα με διάκριση».

13. Μετά την έγκριση συντάσσεται πρακτικό για τη διαδικασία και το αποτέλεσμα κρίσης της διατριβής, υπογραφόμενο από όλα τα μέλη της εξεταστικής επιτροπής, και την επομένη ο Πρόεδρός της το διαβιβάζει μέσω της Γραμματείας της Σχολής στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης της Σχολής. Στο πρακτικό καταχωρούνται, εφ’ όσον υπάρχουν, παρατηρήσεις, συστάσεις ή επιφυλάξεις μελών της επιτροπής, καθώς και κρίσεις ή ιδιαίτερες αξιολογήσεις.

Η επιτροπή επιτρέπει τη δημοσίευση της διατριβής ως τέτοιας, αφού ληφθούν υπόψη τυχόν υποδείξεις της ίδιας.

14. Πριν από την καθομολόγηση του/ης υποψήφιου/ας διδάκτορα μπορεί να δοθεί σ’ αυτόν/ήν πιστοποιητικό για την επιτυχή αποπεράτωση της όλης διαδικασίας. Το ΔΔ (μεμβράνη) υπογράφεται από τον/την Πρύτανη, τον/την Κοσμήτορα και τον/την Γραμματέα της Σχολής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα του ΑΠΘ.

Άρθρο 15. Καθομολόγηση διδακτόρων

Η καθομολόγηση των διδακτόρων γίνεται μέχρι τρεις (3) φορές κάθε ακαδημαϊκό έτος, σύμφωνα με την ακόλουθη διαδικασία:

Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης της Σχολής αναγορεύει, αφού διαβαστεί από τον Πρόεδρό της σε δημόσια συνεδρίαση το πρακτικό της εξεταστικής επιτροπής, τον υποψήφιο σε διδάκτορα. Στη συνεδρίαση αυτή της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης παρίσταται και ο Πρύτανης ή ένας από τους Αναπληρωτές Πρύτανη του Πανεπιστημίου. Σε περίπτωση που οι διδάκτορες της Σχολής είναι παραπάνω από ένας, τον όρκο διαβάζει αυτός που έχει λάβει τον μεγαλύτερο βαθμό από την επταμελή εξεταστική επιτροπή.

Για όσους/όσες δεν επιθυμούν να δώσουν όρκο θρησκευτικού τύπου, επιτρέπεται απλή επίκληση της τιμής και της συνείδησής τους.

Γ. ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 16. Λογοκλοπή-Παράλειψη αναφοράς σε χρησιμοποιηθείσα βιβλιογραφία

1. Καταθέτοντας οποιαδήποτε εργασία, μεταπτυχιακή ή διδακτορική διατριβή, ο/η φοιτητής/τρια ή ο υποψήφιος/α διδάκτορας υποχρεούται να

αναφέρει αν χρησιμοποίησε το έργο και τις απόψεις άλλων. Η αντιγραφή θεωρείται σοβαρό ακαδημαϊκό παράπτωμα.

2. Λογοκλοπή θεωρείται η αντιγραφή εργασίας (ή μέρους αυτής) κάποιου/ας άλλου/ης, καθώς και η χρησιμοποίηση εργασίας (ή μέρους αυτής) άλλου/ης -δημοσιευμένης ή μη- χωρίς τη δέουσα αναφορά. Η παράθεση οποιουδήποτε υλικού τεκμηρίωσης, ακόμη και από μελέτες του/της ιδίου/ας του/της υποψηφίου/ας, χωρίς σχετική αναφορά, μπορεί να στοιχειοθετήσει απόφαση της ΓΣΕΣ για διαγραφή του/της.

Στις παραπάνω περιπτώσεις -και μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του/της επιβλέποντος/σας καθηγητή/τριας- η ΓΣΕΣ μπορεί να αποφασίσει τη διαγραφή του/της υποψηφίου/ας.

3. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί λογοκλοπή μετά τη λήψη του διδακτορικού διπλώματος ή διπλώματος μεταπτυχιακής ειδίκευσης, ο τίτλος που έχει απονεμηθεί ανακαλείται με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της Νομικής Σχολής.

Άρθρο 17. Διεθνείς συμφωνίες

Η Σχολή συμμετέχει σε κοινά με άλλα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών ειδίκευσης ή εκπόνησης διδακτορικής διατριβής και απονομής κοινού διδακτορικού διπλώματος ή διπλώματος μεταπτυχιακών σπουδών στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών που συνάπτονται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές προβλέψεις.

Άρθρο 18. Διδάσκοντες

Οι καθηγητές και λέκτορες της Σχολής αναλαμβάνουν τη διδασκαλία των μαθημάτων, δεν επιτρέπεται όμως να απασχολούνται αποκλειστικά στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Ο/Η Πρόεδρος της Επιτροπής Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών μπορεί να ασκεί τα καθήκοντά του/της με μερική απαλλαγή από τις διδακτικές του/της υποχρεώσεις. Στο ΠΜΣ μπορούν να συμμετέχουν επίσης καθηγητές και λέκτορες άλλων τμημάτων του ΑΠΘ ή άλλου ΑΕΙ, τα οποία διδάσκουν το αυτό αντικείμενο ή επιστήμονες αναγνωρισμένου κύρους που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις ή σχετική εμπειρία στο αντικείμενο του ΠΜΣ Για τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών απασχολούνται μέλη ΕΕΠ.

204

Άρθρο 19. Άτομα με ειδικές ανάγκες

Εάν αποδεικνύονται λόγοι υγείας που καθιστούν αδύνατη τη συμμετοχή του υποψηφίου ειδικά στη γραπτή εξέταση, τότε η εξέταση γίνεται προφορικά στον ίδιο χρόνο και με τα ίδια θέματα.

Άρθρο 20. Υλικοτεχνική υποδομή

Για το ΠΜΣ χρησιμοποιείται η υλικοτεχνική υποδομή της Νομικής Σχολής, η οποία και επαρκεί.

Άρθρο 21. Μεταβατικές διατάξεις

1.Διατηρείται σε ισχύ η μεταβατική διάταξη του άρθρου 19 του οικείου εσωτερικού κανονισμού μεταπτυχιακών σπουδών που εγκρίθηκε από τη Σύγκλητο Ειδικής Σύνθεσης του ΑΠΘ στη συνεδρίασή της με αριθμό 137/23-5-2012, για τις κατηγορίες προσώπων τις οποίες αφορά.

2. Οι εισαχθέντες στο ΠΜΣ έως και το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 θα εξακολουθήσουν να διέπονται από το καθεστώς που ίσχυε κατά την έναρξη της φοίτησής τους.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΝ ΟΨΕΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ Π.Μ.Σ.

- Σύμφωνα με το άρθρ. 80 παρ. 11 στοιχ. α΄ του Ν. 4009/2011, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρ. 34 παρ. 2 του Ν. 4115/2013, μέχρι την έκδοση των Οργανισμών των Ιδρυμάτων για τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) και την εκπόνηση των διδακτορικών διατριβών εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του Ν. 3685/2008, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

- Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. 38465/Β7, ΦΕΚ Β΄ 734/29.3.2013 η προθεσμία του άρθρ. 12 παρ. 3 του Ν. 3685/2008 για την προσαρμογή των Π.Μ.Σ. παρατείνεται μέχρι 31.12.2014.

2. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Π .Μ .Σ . Α΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015

Α. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΤΙΚΟΥ, ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Α΄ ΕΤΟΣ 1. Αστικό Δίκαιο (Ζητήματα σύναψης, ακυρότητας και ακυρωσίας των

δικαιοπραξιών στην ολομέλεια του Αρείου Πάγου – Δίκαιο των νομικών προσώπων) Διδασκαλία: Π. Λαδάς, Θ. Παπαζήση, Α. Κοτζάμπαση, Γ. Αρχανιωτάκης, Γ. Δέλλιος.

2. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (Τα σύγχρονα ζητήματα της αναιρετικής δίκης στον ΚΠολΔ, ιδίως οι λόγοι αναιρέσεως των άρθρ. 559, 560 ΚΠολΔ – Ζητήματα ασφαλιστικών μέτρων) Διδασκαλία: Π. Γέσιου-Φαλτσή, Χ. Απαλαγάκη, Λ.-Μ. Πίψου, Ν. Παϊσίδου, Α. Σοφιαλίδης.

3. Εργατικό Δίκαιο (Ατομικό Εργατικό Δίκαιο - Ατομικές εργασιακές σχέσεις) Διδασκαλία: Δ. Ζερδελής, Δ. Σιδέρης.

Β΄ ΕΤΟΣ 1. Αστικό Δίκαιο (Ζητήματα από το δίκαιο των ακινήτων - Η ανώμαλη

εξέλιξη των συμβάσεων) Διδασκαλία: Δ. Παπαστερίου, Χ. Κούσουλας, Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου, Δ. Κλαβανίδου, Αικ. Φουντεδάκη, Α. Βαλτούδης.

2. Αστικό Δικονομικό Δίκαιο (Ζητήματα έκτακτων ένδικων μέσων – Ο κανονισμός 1215/2012 για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις) Διδασκαλία: Ν. Νίκας, Κ. Μακρίδου, Π. Αρβανιτάκης, Ευ. Ποδηματά, Γ. Διαμαντόπουλος.

3. Εργατικό Δίκαιο (Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο, Συλλογικές εργασιακές σχέσεις, Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων) Διδασκαλία: Α. Καζάκος, Α. Στεργίου, Δ. Σιδέρης.

206

Β. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ Α΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ

Α΄ Κατηγορία (Κύρια Μαθήματα)

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ – Κύρια

1. Συνταγματικό Δίκαιο Διδάσκοντες: Α΄ έτος: Ι. Καμτσίδου, Α. Καϊδατζής Β΄ έτος: Λ. Παπαδοπούλου, Π. Μαντζούφας

2. Διοικητικό Δίκαιο Διδάσκοντες: Α΄ έτος: Κ. Γώγος (Α΄εξάμηνο), Ι. Συμεωνίδης (Β΄ εξάμηνο) Β΄ έτος: Ε. Κουτούπα, Ε. Πρεβεδούρου

3. Δημοσιονομικό Δίκαιο Διδάσκοντες: Α΄ έτος: Ν. Μπάρμπας Β΄ έτος: Κ. Φινοκαλιώτης

Β΄ Κατηγορία (Κύρια Μαθήματα) 1. Πολιτική Επιστήμη

Διδάσκοντες: Α΄ έτος: Χ. Βερναρδάκης – Ν. Σεβαστάκης – Π. Μαντζούφας Β΄ έτος: Χ. Βερναρδάκης – Ν. Σεβαστάκης – Π. Μαντζούφας

Α΄ έτος - Μαθήματα Επιλογής 1. Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο (Α΄ Κατηγορία) Διδάσκουσες: E. Kουτούπα - Ε. Πρεβεδούρου 2. Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία (Β΄ Κατηγορία) Διδάσκοντες: Γ. Αναστασιάδης, Σ. Ορφανουδάκης

Β΄ έτος - Επιλογής 1. Ευρωπαϊκό Φορολογικό Δίκαιο (Α΄ Κατηγορία) Διδάσκοντες: Ν. Μπάρμπας - Κ. Φινοκαλιώτης 2. Διοικητική Επιστήμη (Β΄ Κατηγορία) Διδάσκων: Μ. Πικραμένος

Οι φοιτητές που θα επιλέξουν να παρακολουθήσουν στο Α΄ έτος τα

μαθήματα Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο και Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία, στο Β΄ έτος θα παρακολουθήσουν τα μαθήματα Ευρωπαϊκό Φορολογικό Δίκαιο και Διοικητική Επιστήμη αντίστοιχα.

Οι φοιτητές οφείλουν να επιλέξουν δύο μαθήματα της κατηγορίας Α΄ και ένα μάθημα της κατηγορίας Β΄.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μετά από αιτιολογημένη αίτηση, η Γ.Σ. του Τομέα, μπορεί να επιτρέψει σε φοιτητές να επιλέξουν και τα τρία μαθήματα από την κατηγορία Α΄.

ΜΑΘΗΜΑΤΑ Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Η διδακτική μονάδα του Συνταγματικού Δικαίου οργανώνει, με την

ευθύνη της αναπλ. καθηγήτριας Λ. Παπαδοπούλου, ανά δεκαπενθήμερο ή ανά εβδομάδα σεμινάρια με ειδικά θέματα για τους φοιτητές του δεύτερου επιπέδου.

Η διδακτική μονάδα του Διοικητικού Δικαίου οργανώνει, με την ευθύνη της καθηγήτριας Ε. Κουτούπα, ανά δεκαπενθήμερο ή ανά μήνα σεμινάριο για τους υποψηφίους διδάκτορες του Διοικητικού Δικαίου. Γ. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνα)

1. Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Διδασκαλία: Α΄ και Β΄ έτος: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Μ. Σαρηγιαννίδης, Β. Καρακωστάνογλου.

2. Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο Διδασκαλία: Α΄ και Β΄ έτος: Ευ. Βασιλακάκης, Β. Κούρτης, Α. Γραμματικάκη-Αλεξίου, Ζ. Παπασιώπη-Πασιά.

3. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Διδασκαλία: Α΄ και Β΄έτος: Ε. Σαχπεκίδου, Α. Γκιζάρη-Ξανθοπούλου, Δ. Λέντζης.

208

4. Συγκριτικό Δίκαιο Διδασκαλία: Α΄ και Β΄ έτος : Χ. Δεληγιάννη-Δημητράκου, Ά.-Μ. Κώνστα

5. Διπλωματική Ιστορία Διδασκαλία: Α΄ και Β΄ έτος: Ι. Στεφανίδης

6. Διεθνείς Σχέσεις Διδασκαλία: Α΄ και Β΄ έτος: Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Μ.

Σαρηγιαννίδης 7. Η Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην Έννομη

Τάξη της Ευρωπαϊκής ένωσης (Έδρα JEAN MONNET) Διδασκαλία: Α΄ και Β΄ έτος : Ι. Κτενίδης, Δ. Λέντζης

8. Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο Διδασκαλία: Α΄ και Β΄ έτος : Π. Γκλαβίνης.

Δ. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) 1. Δίκαιο Εταιριών

Διδασκαλία: Κ. Παμπούκης, Ν. Τέλλης, Π. Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη.

2. Ναυτικό Δίκαιο Διδασκαλία: Α. Κιάντου-Παμπούκη, Α. Μπεχλιβάνης.

3. Τραπεζικό Δίκαιο Διδασκαλία: Λ. Κοτσίρης, Σ. Ψυχομάνης, Ε. Τζίβα, Ρ. Γιοβαννόπουλος, Ν. Ελευθεριάδης.

4. Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και Άυλων αγαθών – Δίκαιο Προστασίας του Καταναλωτή Διδασκαλία: Β. Αντωνόπουλος, Ε. Αλεξανδρίδου, Α. Παπαδοπούλου, Ρ. Γιοβανόπουλος.

5. Δίκαιο Εμπορικών Δικαιοπραξιών Διδασκαλία: Ο. Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Ν. Ελευθεριάδης, Α. Δεσποτίδου.

Ε. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο)

1. Ιστορία του Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου (4 εξάμηνα).

Διδασκαλία: Γ. Νάκος, Δ. Παπαδάτου, Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, Κ. Βλάχος, Κ. Παπακωνσταντίνου.

2. Εκκλησιαστικό Δίκαιο (4 εξάμηνα). Διδασκαλία: Κ. Παπαγεωργίου (χειμερινό εξάμηνο), Κ. Κυριαζόπουλος (εαρινό εξάμηνο)

3. Κοινωνιολογία του Δικαίου (4 εξάμηνα). Διδασκαλία: Ν. Ιντζεσίλογλου, Α. Τσαούση.

4. Φιλοσοφία και Μεθοδολογία του Δικαίου (4 εξάμηνα). Διδασκαλία: Κ. Σταμάτης, Α. Τάκης.

5. Θεσμοί των Ευρωπαϊκών λαών 19ος - 20ος αιών (4 εξάμηνα). Διδασκαλία: Γ. Νάκος, Δ. Παπαδάτου, Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, Κ. Βλάχος, Κ. Παπακωνσταντίνου (χειμερινό εξάμηνο), Κ. Κυριαζόπουλος, Κ. Παπαγεωργίου (εαρινό εξάμηνο).

6. Δίκαιο και Πληροφορική (4 εξάμηνα). Διδασκαλία: Ι. Ιγγλεζάκης.

ΣΤ. ΚΛΑΔΟΣ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Α΄ και Β΄ ΕΤΟΣ (Α΄ + Β΄ και Γ΄ + Δ΄ εξάμηνο) 1. Ποινικό Δίκαιο

Διδασκαλία: Ν. Παρασκευόπουλος, Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζιλέκης.

2. Ποινική Δικονομία Διδασκαλία: Λ. Μαργαρίτης, Α. Παπαδαμάκης, Γ. Καλφέλης.

3. Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι – Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο Διδασκαλία: Ν. Παρασκευόπουλος, Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ν. Μπιτζιλέκης.

210

4. Οικονομικό Ποινικό Δίκαιο Διδασκαλία: Λ. Μαργαρίτης, Α. Πιτσελά.

5. Εγκληματολογία - Σωφρονιστική Διδασκαλία: Σ. Αλεξιάδης, Α. Πιτσελά, Μ. Αρχιμανδρίτου.

Η διδασκαλία των μαθημάτων Ποινικό Δίκαιο και Ειδικοί Ποινικοί

Νόμοι θα γίνεται με τη συνεπικουρία του επίκουρου καθηγητή Θ. Παπακυριάκου και των λεκτόρων Γ. Νούσκαλη και Κ. Χατζηκώστα, ενώ της Ποινικής Δικονομίας με τη συνεπικουρία του επίκουρου καθηγητή Α. Ζαχαριάδη.

ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ Γερμανικά Διδασκαλία: Α. Δάφφα

3.ΚΟΙΝΟ ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Το Τμήμα Νομικής της Ν.Ο.Π.Ε. του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (και ήδη η Νομική Σχολή) σε συνεργασία με το Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Τουλούζης Ι - Capitole ανέλαβαν την οργάνωση ενός Κοινού Ελληνογαλλικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Ευρωπαϊκό και Συγκριτικό Κοινωνικό Δίκαιο» που οδηγεί στην απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης με τον ίδιο τίτλο.

Το Π.Μ.Σ δεν έχει δίδακτρα και περιλαμβάνει τρία εξάμηνα. Τα μαθήματα του πρώτου εξαμήνου διεξάγονται στην Τουλούζη, ενώ αυτά του δευτέρου εξαμήνου στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Ακολουθεί η πρακτική άσκηση ή η εκπόνηση της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας. Η διδασκαλία και οι εξετάσεις γίνονται στη γαλλική και ενίοτε στην αγγλική γλώσσα. Η πολύ καλή γνώση της γαλλικής γλώσσας είναι επομένως προαπαιτούμενο για την εγγραφή στο Πρόγραμμα αυτό. Ακόμη, απαιτείται πολύ καλή γνώση και της αγγλικής γλώσσας. Οι φοιτητές που θα γίνουν δεκτοί στο Πρόγραμμα, θα

αποκτήσουν τη φοιτητική ιδιότητα και στα δύο Ιδρύματα. Κάθε Πανεπιστήμιο μπορεί να επιλέξει μέχρι επτά (7) φοιτητές.

Στο Π.Μ.Σ. γίνονται δεκτοί Έλληνες και ξένοι φοιτητές/τριες απόφοιτοι τμημάτων τετραετούς φοίτησης Ελληνικών Πανεπιστημίων ως και Πανεπιστημίων της αλλοδαπής. Η εισαγωγή γίνεται μετά την εξέταση του φακέλου της υποψηφιότητας από την αρμόδια Επιτροπή. Ο υποψήφιος θα πρέπει να αποδείξει ότι διαθέτει μια καλή νομική παιδεία (επιπέδου πτυχίου Νομικής), καθώς και επαρκείς γνώσεις στο κοινωνικό (εργατικό δίκαιο και κοινωνική ασφάλιση) και το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Οι υποψήφιοι μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες οφείλουν να αποστείλουν εμπρόθεσμα (με συστημένη επιστολή) πλήρη φάκελο υποψηφιότητας περίπου τον Μάρτιο (η ακριβής ημερομηνία ανακοινώνεται στον ιστότοπο) στη Γραμματεία της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ (54124 Θεσσαλονίκη).

Πρόγραμμα μαθημάτων του ελληνογαλλικού Π.Μ.Σ.

Semestre 1 (Enseignement à l’ Université Toulouse 1 – Capitole) 1. Principes généraux des droits européen et international 2. Relations entre les normes nationales européennes et internationales 3. La justice de l’Union 4. Protection européenne des droits fondamentaux 1 5. Séminaire complémentaire

Semestre 2 (Enseignement à l’Université Aristote de Thessalonique) ΜΑΘΗΜΑΤΑ (εαρινό εξάμηνο) 1. Droit européen de la sécurité sociale, Διδάσκων στη γαλλική γλώσσα: Α. Στεργίου (δίωρο εβδομαδιαίως) 2. Droit social européen et comparé Ι, Διδάσκουσα στην αγγλική και τη γαλλική γλώσσα: A.-M. Κώνστα (δίωρο εβδομαδιαίως) 3. Droit social européen et comparé II : le droit de la non discrimination Διδάσκουσα στη γαλλική γλώσσα: Χρ. Δεληγιάννη (δίωρο εβδομαδιαίως) 4. Droits sociaux fondamentaux Διδάσκουσα στη γαλλική γλώσσα: Iφ. Καμτσίδου (δίωρο εβδομαδιαίως)

212

5. Séminaire interdisciplinaire et conférences (διαθεματικό σεμινάριο και διαλέξεις στη γαλλική και στην αγγλική γλώσσα στο Ευρωπαϊκό και συγκριτικό κοινωνικό δίκαιο από Έλληνες και ξένους καθηγητές νομικής) (συντονισμός και διοργάνωση Α.-Μ. Κώνστα).

Orientation (à choix) Choix 1 : Voie professionelle: Rapport de stage Choix 2 : Voie recherche: Mémoire

Πληροφορίες Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: Αναπλ. Καθηγήτρια Χριστίνα

Δεληγιάννη (chdel@law.auth.gr) τηλ. 0030 2310 996607. 4. ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.) «ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ: ΔΙΚΑΙΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΗΘΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ»

Τα Τμήματα Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Θεολογίας και η Νομική Σχολή του ΑΠΘ δημιούργησαν από κοινού το "Διατμηματικό Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών" (Δ.Π.Μ.Σ) «ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ: ΔΙΚΑΙΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΗΘΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ». Καθηγητές της Νομικής Σχολής που μετέχουν στο πρόγραμμα: Μαρία Kαϊάφα-Γκμπάντι, Έλλη Συμεωνίδου- Καστανίδου, Κατερίνα Φουντεδάκη, Κων/νος Γώγος, Λίνα Παπαδοπούλου και η ομ. καθηγήτρια Ε. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη.

Η διάρκεια του Προγράμματος είναι τρία εξάμηνα παρακολούθησης και ένα εξάμηνο εκπόνησης διπλωματικής εργασίας. Η επιτυχής εκπλήρωση των σχετικών υποχρεώσεων οδηγεί στην απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.). Η παρακολούθηση των μαθημάτων, σεμιναρίων και λοιπών δραστηριοτήτων του Προγράμματος είναι υποχρεωτική. Οι προϋποθέσεις επιτυχούς ολοκλήρωσης του Δ.Π.Μ.Σ. προβλέπονται στην Υπουργική Απόφαση Αριθ. 91121/B7, ΦΕΚ 2201/02-10-2009.

Κατηγορίες εισακτέων Στο Δ.Π.Μ.Σ. γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι των Τμημάτων Ιατρικής,

Οδοντιατρικής και Θεολογίας καθώς και της Νομικής Σχολής των

Πανεπιστημίων της ημεδαπής και των ομοταγών αναγνωρισμένων Τμημάτων και Σχολών της αλλοδαπής, καθώς και: α) πτυχιούχοι ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών της ημεδαπής και ομοταγών αναγνωρισμένων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της αλλοδαπής, και β) πτυχιούχοι θετικών και τεχνολογικών επιστημών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της ημεδαπής και ομοταγών αναγνωρισμένων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της αλλοδαπής, εφόσον το αντικείμενο των προπτυχιακών σπουδών των αποφοίτων θετικών και τεχνολογικών επιστημών παρουσιάζει συνάφεια με το αντικείμενο του μεταπτυχιακού.

Αριθμός εισακτέων Από τους είκοσι πέντε (25) εισακτέους κατ’ έτος, τουλάχιστον οκτώ

προέρχονται από τις βιοϊατρικές επιστήμες και τουλάχιστον οκτώ από τις νομικές επιστήμες. Θέσεις που προορίζονται για αποφοίτους των βιοϊατρικών και των νομικών επιστημών και παραμένουν κενές καλύπτονται από τους υπόλοιπους υποψηφίους. Καθ’ υπέρβαση του προβλεπόμενου αριθμού εισακτέων θα γίνονται δεκτοί στο Δ.Π.Μ.Σ. υπότροφοι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4, παρ. 3 του Ν. 3685/2008.

Αιτήσεις – Προϋποθέσεις εγγραφής Οι υποψήφιοι καλούνται να υποβάλουν αίτηση στη γραμματεία του

Δ.Π.Μ.Σ., από την οποία και πληροφορούνται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Προϋπόθεση εγγραφής είναι επίσης η επιτυχής εξέταση σε γραπτές εισαγωγικές εξετάσεις σε δύο μαθήματα, τα οποία ανακοινώνονται κατ’ έτος. Οι γραπτές εξετάσεις διενεργούνται το Σεπτέμβριο, μετά τη λήξη της υποβολής των αιτήσεων.

Επιλογή υποψηφίων 1. Η επιλογή γίνεται με βάση το σύνολο των μορίων που προκύπτουν

από τη συνεκτίμηση των κριτηρίων, τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 4 παρ. 1α του Ν. 3685/2008, ως εξής:

α) Γενικός βαθμός του πτυχίου, πολλαπλασιαζόμενος επί τον συντελεστή 2,5 (κατ’ ανώτατο όριο 25 μόρια).

β) Μέσος όρος των βαθμών στα εξεταζόμενα μαθήματα των εισαγωγικών εξετάσεων, πολλαπλασιαζόμενος επί τον συντελεστή 3,5 (κατ’ ανώτατο όριο 35 μόρια).

214

γ) Η προηγούμενη ερευνητική δραστηριότητα ή συμμετοχή σε εκπαιδευτικά προγράμματα κινητικότητας σπουδαστών λαμβάνει κατ’ ανώτατο όριο 5 μόρια.

δ) Η ενδεχόμενη επαγγελματική εμπειρία λαμβάνει αναλόγως από ένα (1) έως πέντε (5) μόρια.

ε) Η πιστοποιημένη γνώση δεύτερης ξένης γλώσσας λαμβάνει πέντε (5) μόρια. Σε περίπτωση αλλοδαπών για τη δεύτερη ξένη γλώσσα λαμβάνεται υπόψη και η μητρική.

στ) Η κατοχή δεύτερου πτυχίου λαμβάνει πέντε (5) μόρια ζ) Η κατοχή μεταπτυχιακού τίτλου ή ειδικότητας στην ιατρική

λαμβάνει πέντε (5) μόρια. η) Ο βαθμός της προφορικής συνέντευξης πολλαπλασιάζεται επί τον

συντελεστή 1,5 (κατ’ ανώτατο όριο 15 μόρια). 3. α) Η βαθμολόγηση του υποψηφίου στις γραπτές εξετάσεις γίνεται

με κλίμακα 1-10. Προϋπόθεση για την εισαγωγή στο Δ.Π.Μ.Σ. είναι η λήψη βαθμού πέντε (5) κατ’ ελάχιστον σε κάθε εξεταζόμενο μάθημα. Η προφορική συνέντευξη βαθμολογείται από μία (1) έως δέκα (10) μονάδες.

4. Σε περίπτωση ισοβαθμίας εισάγονται όλοι οι ισοβαθμήσαντες υποψήφιοι. Επιπλέον του αριθμού εισακτέων, γίνεται δεκτός ένας (1) υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) που πέτυχε στο σχετικό διαγωνισμό μεταπτυχιακών σπουδών εσωτερικού του γνωστικού αντικειμένου του Δ.Π.Μ.Σ. και ένας (1) αλλοδαπός υπότροφος του Ελληνικού Κράτους.

Επισημαίνεται ότι ο κανονισμός του ΔΠΜΣ είναι υπό τροποποίηση (που ενδέχεται να ισχύσει από το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015) αναφορικά με τον αριθμό των εισακτέων και τον καθορισμό διδάκτρων.

Πρόγραμμα μαθημάτων Δ.Π.Μ.Σ.

1ο εξάμηνο (υποχρεωτικά):

Α) Διεπιστημονική προσέγγιση του ιατρικού λειτουργήματος, της βιοϊατρικής έρευνας και των βιοτεχνολογικών εφαρμογών Β) Δεοντολογικοί και νομικοί κανόνες άσκησης του ιατρικού λειτουργήματος

2ο εξάμηνο:

Α) Ιατρική αμέλεια σε διεπιστημονική προσέγγιση Β) Ηθικά, κοινωνικά, ιατρικά και νομικά προβλήματα της αρχής και του τέλους της ανθρώπινης ζωής 3ο εξάμηνο:

Α) Ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και Γενετική του Ανθρώπου Β) Βιοϊατρική έρευνα και εφαρμογές Επιλεγόμενα μαθήματα (ποια από αυτά διδάσκονται σε κάθε εξάμηνο αποφασίζεται στην αρχή του έτους): Α) Μεταμοσχεύσεις Β) Τηλεϊατρική−Τηλεοδοντιατρική Γ) Αντιμετώπιση του Πόνου και χρονίως πασχόντων Δ) Ανθρώπινη αναπαραγωγή Ε) Ιατροδικαστική και Δικαιοσύνη ΣΤ) Επικοινωνιακές δεξιότητες και ψυχολογικές διαστάσεις της ιατρικής πράξης Ζ) Κοινωνική ηθική και βιοτεχνολογία Η) Ειδικά Θέματα Βιοηθικής (π.χ. κλωνοποίηση, βλαστοκύτταρα) Θ) Πολιτιστικός πλουραλισμός και προβλήματα βιοηθικής Ι) Επιστήμη και Ηθική

Πληροφορίες: Γραμματεία του Δ.Π.Μ.Σ. τηλ. : 2310 999085, 2310

999269 και ώρες 9:30 π.μ-12:00 μ.μ. Για περαιτέρω πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κα.

Γεωργία Σακκά στο 6943902773. Διευθυντής του Δ.Π.Μ.Σ.: Βασίλειος Κ Ταρλατζής, Καθηγητής

Μαιευτικής – Γυναικολογίας και Ανθρώπινης Αναπαραγωγής.

VΙΙ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΩΝ LLP-ERASMUS KAI ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ

Α. ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΩΝ LLP –

ERASMUS

Τα Ευρωπαϊκά προγράμματα που αφορούν την εκπαίδευση και τη νεότητα, έχοντας αρχίσει να λειτουργούν εκπαιδευτικά και πειραματικά μέσα στη δεκαετία του ’80, γνωρίζουν ήδη μια ευρύτερη συναίνεση και μια θερμή υποδοχή. Καθώς η προοπτική ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς γίνεται πραγματικότητα, τα προγράμματα αυτά εκφράζουν αφενός την καθοριστική σημασία που πρέπει να αποδίδεται πλέον στον παράγοντα άνθρωπος και νέος ευρωπαίος, καθώς και στις ικανότητες και τη δυναμικότητά τους, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ουσιαστικά ισόρροπη ανάπτυξη τόσο της οικονομικής όσο και της ελεύθερης κυκλοφορίας των ιδεών παράλληλα με την ελεύθερη κυκλοφορία των υλικών αγαθών και των υπηρεσιών. Στα πλαίσια της νέας αυτής δυναμικής εντάσσεται, εξάλλου, και η έναρξη του Ευρωπαϊκού, κοινωνικού διαλόγου, με κέντρο την εκπαίδευση και τελικό στόχο την Ευρώπη των Πολιτών.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LLP - ERASMUS (Δια βίου μάθηση)

ERASMUS: Τριτοβάθμια εκπαίδευση.

1. ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΔΟΜΗ

Η Δράση ERASMUS του προγράμματος LLP αφορά την Ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέσω της ενθάρρυνσης της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημίων, της αύξησης της ευρωπαϊκής κινητικότητας, καθώς και της ενίσχυσης της

218

διαφάνειας και προαγωγής της πλήρους ακαδημαϊκής αναγνώρισης σπουδών και ακαδημαϊκών τίτλων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ειδικότερα περιλαμβάνει: − Οργανωμένες ανταλλαγές φοιτητών για αναγνωρισμένες περιόδους

σπουδών − Το Σύστημα Μεταφοράς Ακαδημαϊκών Μονάδων (ECTS) − Κινητικότητα και ανταλλαγές διδακτικού προσωπικού − Γλωσσική προετοιμασία για εξερχόμενους και εισερχόμενους φοιτητές

και προσωπικό − Εντατικά προγράμματα διδασκαλίας σύντομης διάρκειας − Δραστηριότητες ανάπτυξης κοινών προγραμμάτων αναφερομένων σε

όλα τα επίπεδα σπουδών − Γλωσσικές σπουδές συνδυασμένες με άλλους ακαδημαϊκούς

επιστημονικούς τομείς − Προγράμματα πανεπιστημιακής συνεργασίας σε θέματα αμοιβαίου

ενδιαφέροντος (Θεματικά Δίκτυα) − Εφαρμογή μεθόδων ανοικτής και εξ αποστάσεως μάθησης.

2. ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ

Οι στόχοι της κινητικότητας σπουδαστών στο πλαίσιο του ERASMUS είναι: − η παροχή ευκαιριών σε σπουδαστές ώστε να επωφεληθούν, από

γλωσσικής, πολιτισμικής και εκπαιδευτικής πλευράς, από την εμπειρία άλλων ευρωπαϊκών χωρών και από τα προσφερόμενα αντικείμενα σπουδών.

− ο εμπλουτισμός του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος του ιδρύματος υποδοχής

− η προαγωγή της συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων τα οποία ανταλλάσσουν σπουδαστές

− η συμβολή στην αναβάθμιση της κοινωνίας γενικότερα με τον εφοδιασμό των νέων με υψηλή εξειδίκευση, ευρεία αντίληψη και διεθνή εμπειρία με στόχο να αποτελέσουν τους επαγγελματίες του μέλλοντος − η συμβολή στις δαπάνες κινητικότητας και η παροχή ευκαιριών για την πραγματοποίηση μιας περιόδου σπουδών στο

εξωτερικό σε σπουδαστές, στους οποίους άλλως αυτό δεν θα ήταν εφικτό.

3. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ERASMUS

− οι ανταλλαγές των φοιτητών που προτείνονται για κινητικότητα βασίζονται σε διαπανεπιστημιακές συμφωνίες

− η περίοδος σπουδών η οποία πραγματοποιείται στο ίδρυμα-εταίρο είναι ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο ή ακαδημαϊκό έτος.

− η περίοδος σπουδών στο εξωτερικό αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος σπουδών του πανεπιστημίου προέλευσης

− η περίοδος των σπουδών στο εξωτερικό αναγνωρίζεται πλήρως, δηλαδή το πανεπιστήμιο προέλευσης δεσμεύεται να διασφαλίσει την αναγνώριση της περιόδου σπουδών στο εξωτερικό (συμπεριλαμβανομένων των εξετάσεων και άλλων μορφών αξιολόγησης) σε αντικατάσταση αντίστοιχης περιόδου σπουδών (παρομοίως συμπεριλαμβανομένων των εξετάσεων ή άλλων μορφών αξιολόγησης) στο πανεπιστήμιο προέλευσης, ακόμη και εάν διαφέρει το περιεχόμενο. Οι φοιτητές πρέπει να ενημερώνονται για το περιεχόμενο των μαθημάτων, τα οποία θα παρακολουθήσουν στο εξωτερικό. Μετά το πέρας της περιόδου σπουδών στο εξωτερικό, το πανεπιστήμιο υποδοχής οφείλει να χορηγήσει στον εισερχόμενο φοιτητή και στο πανεπιστήμιο προέλευσης αντίγραφο αναλυτικής βαθμολογίας, στο οποίο θα πιστοποιείται η ολοκλήρωση του συμφωνημένου προγράμματος σπουδών και θα αναγράφεται η βαθμολογία του φοιτητή.

Στο πανεπιστήμιο υποδοχής δεν καταβάλλονται δίδακτρα, δικαίωμα εγγραφής, εξέταστρα, δικαίωμα πρόσβασης στις εγκαταστάσεις εργαστηρίων, σε βιβλιοθήκες κτλ. Παρά ταύτα, ενδέχεται να υπάρξουν μικρές επιβαρύνσεις για δαπάνες, όπως ασφάλιση, συνδρομή σε φοιτητικούς συλλόγους, χρήση διαφόρων ειδών εξοπλισμού, όπως φωτοτυπικά μηχανήματα, προϊόντα εργαστηρίου κτλ.

Εξακολουθούν να καταβάλλονται πλήρως στους εξερχόμενους φοιτητές εξίσου με τους λοιπούς σπουδαστές εθνικές υποτροφίες και δάνεια, υπό την προϋπόθεση ότι δεν πρόκειται για χρήματα από την

220

ευρωπαϊκή ένωση και δεν σχετίζονται με την κινητικότητα στα πλαίσια του Erasmus +.

4. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ «ΦΟΙΤΗΤΗ LLP/ERASMUS»

Οι φοιτητές οι οποίοι πραγματοποιούν πρόγραμμα σπουδών σε πανεπιστήμιο-εταίρο βάσει του Πανεπιστημιακού Χάρτη ERASMUS και της σύμβασης του Πανεπιστημίου με την Εθνική Μονάδα Συντονισμού (ΙΚΥ) που αφορά την χορήγηση υποτροφιών για τη κινητικότητα φοιτητών, θεωρούνται «φοιτητές ERASMUS», εφόσον πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις − ανταποκρίνονται στα σχετικά με την υπηκοότητα κριτήρια, δηλαδή α)

είναι υπήκοοι κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλης χώρας που συμμετέχει στο πρόγραμμα ERASMUS, β) είναι άτομα που έχουν αναγνωρισθεί επισήμως από την Ελλάδα ως πρόσφυγες, απάτριδες ή μόνιμοι κάτοικοι, καθεστώς το οποίο θα αποδεικνύεται από επίσημα πιστοποιητικά των αρμόδιων ελληνικών αρχών. Υπήκοοι των επιλέξιμων συνδεδεμένων χωρών εγγεγραμμένοι σε εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα μπορούν να λάβουν ενίσχυση προκειμένου να πραγματοποιήσουν ένα μέρος των σπουδών τους, στη χώρα προέλευσής τους αλλά δίνεται χαμηλή προτεραιότητα κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων.

− έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το πρώτο έτος των πανεπιστημιακών τους σπουδών.

− δεν έχουν ολοκληρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό πιστωτικών μονάδων για τη λήψη του πτυχίου τους, δηλαδή υπάρχει περίοδος σπουδών, κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης στο ΙΚΥ, που οι φοιτητές να μπορούν να αντικαταστήσουν σπουδάζοντας σε ένα Πανεπιστήμιο που συμμετέχει στο πρόγραμμα ERASMUS.

− είναι εγγεγραμμένοι σε επίσημο πρόγραμμα σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο οδηγεί στην απόκτηση πτυχίου ή άλλου τίτλου σπουδών, συμπεριλαμβανομένου μεταπτυχιακού και διδακτορικού, και είναι αναγνωρισμένο σύμφωνα με τις διαδικασίες της ενδιαφερόμενης συμμετέχουσας χώρας − οι φοιτητές πρέπει οπωσδήποτε να έχουν αποκτήσει επαρκή γνώση της γλώσσας στην οποία παραδίδονται τα

μαθήματα που πρόκειται να παρακολουθήσουν ώστε να μην απορρίπτονται οι αιτήσεις τους από τα Πανεπιστήμια υποδοχής και να μην έχουν προβλήματα με τα μαθήματα και τις εξετάσεις.

5. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ

Αρμόδιο για τη διαχείριση των υποτροφιών κινητικότητας σπουδαστών στα πλαίσια του ERASMUS είναι το δίκτυο των Εθνικών Μονάδων Συντονισμού που έχουν ορισθεί από τις συμμετέχουσες χώρες. Στα πλαίσια των κατευθυντηρίων γραμμών που έθεσε η Επιτροπή, κατόπιν διαβουλεύσεων με την επιτροπή του προγράμματος LLP, η διαχείριση και το ύψος των υποτροφιών ποικίλλουν ανάλογα με τις ρυθμίσεις που επιλέγονται από την Εθνική Μονάδα Συντονισμού, η οποία μπορεί να χορηγεί τις υποτροφίες είτε άμεσα στους σπουδαστές είτε έμμεσα μέσω του ιδρύματος προέλευσης (η τελευταία διαδικασία είναι επί του παρόντος η συνηθέστερη).

Στόχος των υποτροφιών είναι η συμβολή στην κάλυψη των εκτάκτων δαπανών που συνεπάγονται οι σπουδές στο εξωτερικό και δεν καλύπτουν τις δαπάνες που θα πραγματοποιούσαν κανονικά οι σπουδαστές στο ίδρυμα προέλευσής τους.

Οι ίδιοι ακριβώς όροι ισχύουν και για τους φοιτητές που μετακινούνται χωρίς χρηματοδότηση.

Σε περίπτωση σπουδαστών με ειδικές ανάγκες προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις. Για τους φοιτητές της κατηγορίας αυτής (οι οποίες περιγράφονται περιοριστικά στο παράρτημα 19 της σύμβασης μεταξύ ΑΠΘ και ΙΚΥ) το ποσό της μηνιαίας υποτροφίας ορίζεται σε 500 €/μήνα ανεξαρτήτως χώρας προορισμού. Πέραν της χρηματοδότησης αυτής, η ΕΜΣ (ΙΚΥ) δύναται να χρηματοδοτήσει πρόσθετες ανάγκες που συνεπάγεται η μετακίνηση των ατόμων αυτών.

222

6. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΠΟΥ ΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LLP/ ERASMUS

Η Νομική Σχολή, διατηρεί συνεργασία με τα παρακάτω Πανεπιστήμια:

Υπεύθυνη: Καθηγήτρια Χαρίκλεια Απαλαγάκη

A WIEN01 Universität Wien D HANNOVE01 Gottfried Wilhelm Leibniz Universität

Hannover D LEIPZIG01 Universität Leipzig

F DIJON01 Université de Bourgogne – Dijon P LISBOA01 Universidade Católica Portuguesa

Υπεύθυνος: Καθηγητής Ευάγγελος Βασιλακάκης

D ERLANGE01 Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nurnberg

F PARIS012 Université de Paris Est Créteil - Val de Marne (Paris XII)

F RENNES01 Université de Rennes I SK KOSICE02 Univerzita Pavla Jozefa Safarika v

Kosiciach SK TRNAVA01 Trnavská Univerzita v Trnave HR ZAGREB01 Sveučilište u Zagrebu

Υπεύθυνος: Καθηγητής Νικόλαος Ιντζεσίλογλου

A SALZBUR01 Universität Salzburg CY NICOSIA24 European University Cyprus CY NICOSIA01 Πανεπιστήμιο Κύπρου

CZ PRAHA07 Univerzita Karlova v Praze D SAARBRU01 Univerisität des Saarlandes

D TRIER01 Universität Trier E SALAMAN02 Universidad de Salamanca

E VIGO01 Universidad de Vigo E ZARAGOZ01 Universidad de Zaragoza F LE-MANS01 Université du Maine

F NICE01 Université de Nice - Sophia Antipolis I TRENTO01 Università delgi studi di Trento F NANCY43 Université de Lorraine

NL MAASTRI01 Universiteit Maastricht S LUND01 Lunds universitet

UK NORWICH01 Univeristy of East Anglia TR ISTANBU31 Özyeğin Üniversitesi

Υπεύθυνος: Καθηγητής Αριστείδης Καζάκος

D BERLIN01 Freie Universität Berlin D HAMBURG01 Universität Hamburg

D KIEL01 Christian-Albrechts-Universität zu Kiel D KONSTAN01 Universität Konstanz

Υπεύθυνη: Καθηγήτρια Μαρία Καϊάφα-Γμπάντι

D MUNCHEN01 Ludwig-Maximilians-Universität München

D FRANKFU01 JohannWolfgang Goethe Universität Frankfurt a.M.

D PASSAU01 Universität Passau E CIUDA-R01 Universidad de Castilla - La Mancha D HEIDELB01 Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg

Υπεύθυνος: Ομότιμος Καθηγητής Λάμπρος Κοτσίρης

D BONN01 Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn

I FIRENZE01 Università delgi studi di Firenze

Υπεύθυνος: Λέκτορας Βασίλειος Κούρτης

RO IASI01 Universitatea 'Alexandru Ioan Cuza' BG BLAGOEV02 Ugozapaden Universitet Neophit Rilski

224

Υπεύθυνος: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου

D TUBINGE01 Eberhard-Karls-Universität Tübingen I MILANO03 Università Cattolica del Sacro Cuore di

Milano I FERRARA01 Università degli Studi di Ferrara

Υπεύθυνη: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Λίνα Παπαδοπούλου

B BRUXEL04 Université Libre de Bruxelles D BREMEN01 Universität Bremen

D WURZBUR01 Julius-Maximilians-Universität Würzburg D GOTTING01 Georg-August-Universtitat Göttingen

D BAYREUT01 Universität Bayreuth D REGENSB01 Universität Regensburg E BARCELO01 Universidad de Barcelona

E SALAMAN02 Universidad de Salamanca F MONTPEL01 Université Montpellier I

F CAEN01 Université de Caen Basse-Normandie F POITIER01 Université de Poitiers

I MESSINA01 Università delgi studi di Messina I PERUGIA01 Università degli studi di Perugia

I PISA01 Università delgi studi di Pisa I SIENA01 Università delgi studi di Siena

NL GRONING01 Rijksuniversiteit Groningen B ANTWERP01 Universiteit Antwerpen P COIMBRA01 Universidade de Coimbra

Yπεύθυνη: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αγγελική Πιτσελά

B BRUSSEL01 Vrije Universiteit Brussel CZ PLZEN01 Zapadoceska Univerzita v Plzni D GREIFS01 Ernst-Moritz-Arndt-Universität

Greifswald D JENA01 Friedrich-Schiller-Universität Jena

D KOLN01 Universität zu Koln

HU MISKOLC01 University of Miskolc HU SZEGED01 Szegedi Tudományegyetem

I MODENA01 Università degli studi di Modena e Reggio Emilia

I PALERMO01 Università degli studi di Palermo I TERAMO01 Universita degli studi di Teramo

PL BIALYST04 Uniwersytet w Białymstoku PL KRAKOW01 Uniwersytet Jagielloñski PL POZNAN01 Uniwersytet Im. Adama Mickiewicza SI LJUBLJA01 Univerza v Ljiubljani

SF ROVANIE01 Lapin Yliopisto TR ISTABU19 Istanbul Kültür Üniversitesi

UK NOTTING02 Nottingham Trent University Υπεύθυνος: Καθηγητής Άγγελος Στεργίου

B LEUVEN01 Katholieke Universiteit Leuven B LIEGE01 Université de Liège

E ALICANT01 Universidad de Alicante E BARCELO02 Universitat Autónoma de Barcelona

E BILBAO02 Universidad de Deusto F STRASBO48 Université de Strasbourg

F TOULOUS01 Université Toulouse 1 Capitole F TOURS01 Université François Rabelais de Tours

I BOLOGNA01 Università degli studi di Bologna 'Alma Mater Studiorum'

I ROMA03 Libera Università Internazionale degli Studi Sociali (LUISS) 'Guido Carli'

NL NIJMEGE01 Radboud Universiteit Nijmegen NL LEIDEN01 Universiteit Leiden

Υπεύθυνη: Επίκουρη Καθηγήτρια Σοφία Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου

I LECCE01 Università del Salento

226

Υπεύθυνος: Καθηγητής Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου

Α GRAZ01 Karl-Franzens-Universität Graz N BERGEN01 Universitetet i Bergen S OREBROO1 Örebro universitet

7. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. Τα μαθήματα που διδάσκονται σε τέτοια Πανεπιστήμια αναγνωρίζονται βαθμολογικά, με βάση την αντιστοιχία γνωστικού αντικειμένου, είτε πρόκειται για υποχρεωτικά είτε για μαθήματα επιλογής του δικού μας προγράμματος σπουδών. Αν δεν πληρούται η προϋπόθεση της αντιστοιχίας γνωστικού αντικειμένου, επειδή π.χ. κάποιο μάθημα δεν περιλαμβάνεται στο δικό μας πρόγραμμα σπουδών, τότε το μάθημα θα μπορεί να αναγνωριστεί βαθμολογικά ως επιπλέον γενικής επιλογής. Υπεύθυνος για την αναγνώριση των μονάδων ECTS για όλες τις συμφωνίες ανταλλαγής φοιτητών στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus είναι ο αναπληρωτής καθηγητής κ. Γκλαβίνης Παναγιώτης.

2. Τα προγράμματα κινητικότητας προπτυχιακών φοιτητών θα αφορούν Νομικές Σχολές του Ευρωπαϊκού Δικτύου. Τα προγράμματα κινητικότητας μεταπτυχιακών φοιτητών μπορούν να αφορούν Νομικές ή άλλες Σχολές, ή Ερευνητικά Κέντρα, π.χ. Πολιτικών ή Κοινωνικών Επιστημών, υπό τους παραπάνω όρους.

3. Η ευχερής παρακολούθηση μαθημάτων σε ξένη γλώσσα προϋποθέτει την από μέρους των ενδιαφερομένων καλή γνώση της. Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα σπουδών σε κάθε Πανεπιστήμιο προσφέρεται κατά κανόνα στην αντίστοιχη ομιλούμενη γλώσσα της χώρας. Το πρόγραμμα σπουδών στα πανεπιστήμια της Δανίας, Ολλανδίας, Νορβηγίας, Σουηδίας, Φινλανδίας καθώς και στο πανεπιστήμιο Katholieke Universiteit Leuven του Βελγίου, προσφέρεται στα αγγλικά. Στα πανεπιστήμια της Τσεχίας, της Πολωνίας και στο πανεπιστήμιο Vrije Universiteit Brussel των Βρυξελλών αρκετά μαθήματα προσφέρονται στα αγγλικά. Στη Βαρκελώνη τα περισσότερα μαθήματα του προγράμματος σπουδών προσφέρονται στα καταλανικά.

Στη λίστα με τις συνεργασίες της Νομικής, που είναι αναρτημένη και στην ιστοσελίδα της Σχολής και σε εκείνη του Τμήματος

Ευρωπαϊκών Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Αριστοτελείου (www.eurep.auth.gr), αναφέρεται σε κάθε πανεπιστήμιο ποια είναι η πρώτη και η τυχόν δεύτερη γλώσσα διδασκαλίας σε κάθε ίδρυμα.

4. Όταν πρόκειται για χώρες δίχως οργανωμένες μεταπτυχιακές σπουδές είναι δυνατές ανταλλαγές μεταπτυχιακού επιπέδου, σύμφωνα με τους όρους ειδικών συμφωνιών μεταξύ των Σχολών, ιδιαίτερα ως προς τις εξετάσεις και τη λήψη βαθμού, υπό την προϋπόθεση ότι τα Προγράμματα που οργανώνονται προβλέπουν εξετάσεις και αντίστοιχες ώρες διδασκαλίας και εφόσον το επίπεδο των μαθημάτων που περιλαμβάνονται είναι αντίστοιχο με το επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών.

8. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LEGIS (LEGAL ASPECTS OF INFORMATION SOCIETY), Στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus, υλοποιείται το πρόγραμμα LEGIS (Legal Aspects of Information Society), το οποίο περιλαμβάνει εντατικά μαθήματα 15 ημερών σχετικά με την κοινωνία της πληροφορίας.

α) Συνεργαζόμενα Ιδρύματα Δικτύο LEGIS: – Kemerburgaz University (Συντονιστής) (Τουρκία). – University of Zaragosa (Ισπανία). – University of Warwick (Ην. Βασίλειο). – Vienna University (Αυστρία). – Queen’s University of Belfast (Ην. Βασίλειο) – Polytechnic Institute of Beja (Πορτογαλία) – Aristotle University of Thessaloniki (Ελλάδα). – University of Wrocklas (Πολωνία). – Mykolas Romieris University (Λιθουανία). – Orebro University (Σουηδία) β) Υπεύθυνος για το ΑΠΘ: Ν. Ιντζεσίλογλου, καθηγητής Νομικής.

228

Β. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ, ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ERASMUS

1. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΚΑΙ Η ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Η Νομική Σχολή του ΑΠΘ συμμετέχει σε πλήθος συμφωνιών μεταξύ του ΑΠΘ και αλλοδαπών πανεπιστημίων από περισσότερες από 20 χώρες. Συγκεκριμένα πρόκειται για συνεργασίες με τα εξής εκπαιδευτικά ιδρύματα: Badji Mokhtar University,(Αλγερία), Yerevan State University (Αρμενία), La Trobe University(Αυστραλία), University of Technology (Αυστραλία), Paris Londron University (Αυστρία), Baku State University(Αζερμπαϊτζάν), Bulgarian Academy of Sciences (Βουλγαρία), University St. Kliment Ohridski (Βουλγαρία),University of Bayreuth (Γερμανία), University of Cologne (Γερμανία), Ludwig-Maximilians-Universität München (Γερμανία), University of California – Berkeley και San Diego(ΗΠΑ), Southern Illinois University Carbondale (ΗΠΑ), North Dakota State University (ΗΠΑ), Kent State University (ΗΠΑ), University of Central Oklahoma (ΗΠΑ), Chiba University (Ιαπωνία), University of Brescia (Ιταλία), University of Messina (Ιταλία), State Byelorussia University & State Technological University (Λευκορωσία), University of Ottawa – MoU (Καναδάς), Shanghai International Studies University (Κίνα), Chinese Academy of Social Sciences (Κίνα), China University of Political Science and Law (Κίνα), Fundan University (Κίνα), University of Nicosia (Κύπρος), University of Cyprus (Κύπρος), European University of Cyprus (Κύπρος), National Tavrida "V. Vernandsky" University (Ουκρανία), Ss. Cyril and Methodius University in Skopje (ΠΓΔΜ), University of Silesia (Πολωνία), University of Lodz (Πολωνία), University Adama Mickiewicza (Πολωνία), University of Craiova (new) (Ρουμανία), Lucian Blaga University of Sibiu (Ρουμανία), Lomonosov Moscow State University (Ρωσία), Moscow State Institute of International Relations (Ρωσία), Herzen State Pedagogical University (Ρωσία), Νational Research Tomsk State University (Ρωσία), Kuban State University (Ρωσία), Prince Mohammad Bin Fahd University Al Khobar (Σαουδική Αραβία), University of Belgrade (Σερβία), University of

Kragujevac (Σερβία), University of Novi Sad (Σερβία), Comenius University (Σλοβακία), Constantine the Philosopher University (Σλοβακία), Koc University (Τουρκία).

Η ειδικότερη μορφή της συνεργασίας μεταξύ των πανεπιστημίων στο πλαίσιο των ανωτέρω συμφωνιών ποικίλει ανάλογα με τη συμφωνία. Στις περισσότερες από τις συμφωνίες προβλέπεται η ανταλλαγή διδασκόντων, ενώ σε μερικές προβλέπεται επιπλέον η ανταλλαγή προπτυχιακών ή μεταπτυχιακών φοιτητών καθώς και άλλες δραστηριότητες. Στην ιστοσελίδα του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου (http://international-relations.auth.gr/el/agreements) είναι ανηρτημένες όλες οι συνεργασίες του ΑΠΘ, με αναλυτικές πληροφορίες, οι Σχολές/τα Τμήματα που συμμετέχουν σε κάθε Συμφωνία, όπως και τα σκαναρισμένα υπογεγραμμένα πρωτότυπα κείμενα της αρχικής Συμφωνίας και της τελευταίας ανανέωσής της.

2. ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΠΘ ΜΕ ΤΗ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ WÜRZBURG ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

α. Σύμβαση-πλαίσιο για τη συνεργασία των Νομικών Σχολών Από την 1.6.2012 ξεκίνησε η εφαρμογή της σύμβασης-πλαισίου για

ακαδημαϊκή συνεργασία και ακαδημαϊκές ανταλλαγές μεταξύ της Νομικής Σχολής του Julius-Maximilians Πανεπιστημίου του Würzburg (www.jura.uni-wuerzburg.de) και του Τμήματος Νομικής, και ήδη Νομικής Σχολής, του ΑΠΘ, η οποία έχει υπογραφεί από τα αρμόδια όργανα των δύο πανεπιστημίων στις αρχές του 2012. Η σύμβαση έχει πενταετή διάρκεια με δυνατότητα παράτασης.

Η εν λόγω σύμβαση προβλέπει ανάμεσα σε άλλα, την ανταλλαγή επιστημονικού υλικού, δημοσιεύσεων και εν γένει πληροφοριών μεταξύ των δύο πανεπιστημίων καθώς και αμοιβαίες επισκέψεις μελών των Σχολών. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται περαιτέρω η δυνατότητα πραγματοποίησης κοινών ερευνητικών προγραμμάτων, δημοσιεύσεων και επιστημονικών συνεδρίων καθώς και η οργάνωση προγράμματος θερινών μαθημάτων για φοιτητές στο Würzburg και στη Θεσσαλονίκη.

230

Οι προβλέψεις της σύμβασης ενεργοποιήθηκαν ήδη με την ομιλία του καθηγητή δημοσίου δικαίου του Πανεπιστημίου του Würzburg κ. Ekkehard Hofmann στη Σχολή μας την 1/4/2013 με θέμα: «European Impact Assesment-Better regulation or worse than nothing?».

Αρμόδιος για τον συντονισμό και για πληροφορίες από ελληνικής πλευράς είναι ο Καθηγητής κ. Αχιλλέας Κουτσουράδης (devechi@law.auth.gr), τον οποίο συνεπικουρεί η Λέκτορας κα Ελένη Ζερβογιάννη (elzervog@law.auth.gr).

β. Πρόγραμμα «Νέες προκλήσεις για την κοινωνία, την οικονομία και το δίκαιο: σύγκριση Γερμανίας-Ελλάδας» - στο πλαίσιο του προγράμματος της DAAD «Πανεπιστημιακές συνεργασίες με την Ελλάδα»

Από την 1.1.2014 ξεκίνησε η συνεργασία της Νομικής Σχολής ΑΠΘ και της Νομικής Σχολής του Julius-Maximilians Πανεπιστημίου του Würzburg στο πλαίσιο του προγράμματος «Νέες προκλήσεις για την κοινωνία, την οικονομία και το δίκαιο: σύγκριση Γερμανίας-Ελλάδας», το οποίο χρηματοδοτείται από τη DAAD για χρονικό διάστημα τριών ετών.

Το πρόγραμμα επικεντρώνεται στους εξής έξι βασικούς άξονες: - Συμμετοχή των πολιτών σε κρατικές αποφάσεις - Ηλεκτρονική διακυβέρνηση (E-Government) - Αποτελεσματική δικαστική προστασία - Δίκαιο περιβάλλοντος και ενέργειας - Νέες τεχνολογίες πληροφόρησης και επικοινωνίας - Εφαρμογή του δικαίου του ανταγωνισμού σε καιρό κρίσης Σκοπός του προγράμματος είναι η εμβάθυνση της συνεργασίας

μεταξύ των Νομικών Σχολών των Πανεπιστημίων Würzburg και Θεσσαλονίκης στη διδασκαλία και την έρευνα, καθορισμός κοινών ερευνητικών έργων και στους τρεις βασικούς κλάδους του δικαίου (αστικό, ποινικό και δημόσιο δίκαιο), η οικοδόμηση διεπιστημονικών ερευνητικών προγραμμάτων, ο σχεδιασμός ενός κοινού κύκλου σπουδών, η πραγματοποίηση θερινών μαθημάτων με θεματικό προσανατολισμό, η διαμεσολάβηση για θέσεις πρακτικής για Έλληνες φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες, η συγκρότηση ενός δικτύου συνεργατών από

την πράξη (ιδίως αυτοδιοικητικών αρχών και περιφερειακής αυτοδιοίκησης, δικηγόρων, επιχειρήσεων). Συντονιστής του προγράμματος είναι ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Würzburg κ. Ekkehard Hofmann, ενώ από ελληνικής πλευράς οι καθ. κκ Αχ. Κουτσουράδης, Κ. Γώγος και Λ. Παπαδοπούλου. Γ. ΕΛΛΗΝΟΕΛΒΕΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΑΠΘ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΗΣ ΖΥΡΙΧΗΣ

Από το 1992 το Τμήμα Νομικής, και ήδη Νομική Σχολή του ΑΠΘ (Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου) και η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης συνδιοργανώνουν, με τη στήριξη της Πρυτανείας του ΑΠΘ και Δικηγορικών Συλλόγων, οκτώ μέχρι στιγμής σεμινάρια, σε διαφορετική κάθε φορά θεματική ενότητα.

Στο σεμινάριο λαμβάνουν μέρος ομάδες Ελλήνων και Ελβετών προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών με συγγραφή και προφορική παρουσίαση εργασιών, που ακολουθείται από εκτενή συζήτηση. Στο τέλος του σεμιναρίου επιλύεται ανά ομάδες μια κοινή άσκηση, η οποία συνδυάζει τα κυριότερα σημεία της υπό εξέταση θεματικής. Σκοπός του σεμιναρίου, που πραγματοποιείται στη γερμανική και εν μέρει και στην αγγλική γλώσσα, είναι η δικαιοσυγκριτική προσέγγιση θεμάτων που συνδυάζουν το αστικό, αστικό δικονομικό και ιδιωτικό διεθνές καθώς και το διεθνές δικονομικό δίκαιο στις δύο έννομες τάξεις.

Το σεμινάριο βασίζεται στη δυνατότητα αμοιβαίας φιλοξενίας των Ελλήνων και Ελβετών φοιτητών και διοργανώνεται εναλλάξ στη Θεσσαλονίκη και τη Ζυρίχη, με αποτέλεσμα να υπάρχει η δυνατότητα ανταπόδοσης της φιλοξενίας. Ο συνδυασμός της αμοιβαίας φιλοξενίας, των εκπαιδευτικών ή πολιτισμικών δράσεων, όπως η επίσκεψη στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου και στα δικαστήρια, καθώς και η δικαιοσυγκριτική προσέγγιση του σεμιναρίου προσφέρει στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα μιας πρώτης γνωριμίας με την αντίστοιχη χώρα και το δίκαιο της. Οι συμμετέχοντες λαμβάνουν σχετική βεβαίωση συμμετοχής.

Το ένατο ελληνοελβετικό σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στη Ζυρίχη από 28 Σεπτεμβρίου μέχρι 4 Οκτωβρίου 2014, με θέμα «Τα νομικά

232

πρόσωπα του Αστικού Κώδικα στο εθνικό και διεθνές αστικό και δικονομικό δίκαιο» (Die juristischen Personen im nationalen und internationalen Zivil- und Zivilverfahrensrecht)

Υπεύθυνος για την ελβετική συμμετοχή και συνδιοργανωτής του σεμιναρίου είναι ο Καθηγητής κ. Isaak Meier, κάτοχος της έδρας του δικονομικού και ιδιωτικού δικαίου του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, ενώ από ελληνικής πλευράς αρμόδιοι είναι οι καθηγητές του τομέα αστικού, αστικού δικονομικού και εργατικού δικαίου κ.κ. Αχιλλέας Κουτσουράδης και Καλλιόπη Μακρίδου καθώς και ο επίκουρος καθηγητής κ. Άγγελος Κορνηλάκης.

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορεί ο ενδιαφερόμενος να απευθυνθεί στη Γραμματεία του Τομέα Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου της Νομικής Σχολής ΑΠΘ (αρμόδια κ. Αντωνιάδου Διαμάντω, τηλ: 2310 996546), στους καθηγητές Αχ. Κουτσουράδη (devechi@law.auth.gr), Καλλ. Μακρίδου (liokamak@otenet.gr), ή στον επίκουρο καθηγητή Άγγ. Κορνηλάκη (akornil@otenet.gr). Δ. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΕ ΕΙΚΟΝΙΚΕΣ ΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ

1. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΔΙΚΗΣ ΡΩΜΑΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Ο Διαγωνισμός διοργανώνεται κατά τον μήνα Μάιο από κοινού από τον Τομέα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής Α.Π.Θ. και τον Τομέα Ιστορίας και Μεθοδολογίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α., με προοπτική συμμετοχής και της Νομικής Σχολής του Δ.Π.Θ.

Η υπόθεση της δίκης τοποθετείται χρονικά στην περίοδο του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.), έτσι ώστε οι διαγωνιζόμενοι φοιτητές να μπορούν να κάνουν χρήση του δικαίου της ιουστινιάνειας κωδικοποίησης (Πανδέκτης, Κώδικας, Εισηγήσεις, Νεαρές). Η δίκη διεξάγεται ενώπιον τριμελούς δικαστηρίου καθηγητών της Ιστορίας του Δικαίου. Περιλαμβάνει δύο γύρους σε καθέναν από τους οποίους η ομάδα του κάθε Πανεπιστημίου αναλαμβάνει εναλλάξ το ρόλο του

ενάγοντα και του εναγομένου. Με δεδομένο ότι η υπόθεση οδηγεί στην άσκηση δύο αγωγών, το κάθε Πανεπιστήμιο εκπροσωπείται από μία ομάδα τεσσάρων φοιτητών. Η ομάδα αυτή πλαισιώνεται από φοιτητές οι οποίοι συνδράμουν τους τελικούς ‘διαδίκους' κατά την προετοιμασία της δίκης. Απονέμεται βραβείο στη νικήτρια ομάδα καθώς και βραβείο καλύτερου ρήτορα της κάθε ομάδας.

Για την προετοιμασία της ομάδας προβλέπεται μία σειρά δίωρων τακτικών συναντήσεων, οι οποίες λαμβάνουν χώρα μία φορά την εβδομάδα.

Στην Εικονική Δίκη μπορούν να συμμετάσχουν φοιτητές οι οποίοι έχουν παρακολουθήσει επιτυχώς τα μαθήματα της Ιστορίας Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου και των Εισηγήσεων Ρωμαϊκού Δικαίου. Η επιλογή γίνεται ύστερα από αξιολόγηση των αιτήσεων συμμετοχής από τους υπεύθυνους προετοιμασίας της ομάδας (Επίκ. Καθηγήτρια Δάφνη Παπαδάτου, laurel@law.auth.gr – Λέκτορας Κωνσταντίνος Βλάχος, konvlachos@law.auth.gr).

2. ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

Το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο (ICC) στο Παρίσι διοργανώνει ετησίως, κάθε Φεβρουάριο, Διεθνή διαγωνισμό σε θέματα Εμπορικής Διαμεσολάβησης με συμμετοχή προπτυχιακών φοιτητών Νομικής από διάφορα πανεπιστήμια και επαγγελματικών διαμεσολαβητών. Η Νομική Σχολή του ΑΠΘ συμμετείχε για πρώτη φορά στον Διαγωνισμό τον Φεβρουάριο 2013 με ομάδα τεσσάρων φοιτητών, με την υποστήριξη της Επιτροπής Ερευνών και της κας Αντιπρυτάνεως και με ενθαρρυντικά αποτελέσματα για το μέλλον. Στον διαγωνισμό αυτό συμμετείχαν περίπου 500 φοιτητές από όλο τον κόσμο. Συγκεκριμένα, η ομάδα της Νομικής του ΑΠΘ ήρθε αντιμέτωπη με τις ομάδες φοιτητών από τα πανεπιστήμια του Πεκίνου, του Χιούστον και της Οττάβας του Καναδά. Η συμμετοχή στον διαγωνισμό ήταν μια πολύτιμη εμπειρία για τους φοιτητές που συμμετείχαν, στους οποίου ανοίχθηκαν νέοι ορίζοντες.

Για περισσότερες πληροφορίες οι φοιτητές μπορούν να απευθυνθούν στον Ομότιμο Καθηγητή κ. Λάμπρο Κοτσίρη (lkotsir@law.auth.gr).

234

3. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ Από το 2013 φοιτητές της Νομικής Σχολής διοργανώνουν στις

αρχές Μαρτίου το Μοντέλο Προσομοίωσης στη Βουλή των Ελλήνων (ΜΒΕ). Πρόκειται για προσομοίωση των διαδικασιών της Βουλής των Ελλήνων. Φοιτητές/τριες από κάθε σχολή της χώρας ή του εξωτερικού λαμβάνουν θέσεις βουλευτών και υπουργών, χωρίζονται σε κοινοβουλευτικές ομάδες, και συζητούν θέματα που απασχολούν την Ελλάδα και αποφασίσουν ψηφίζοντας τα δικά τους νομοσχέδια.

Υπεύθυνοι: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιφιγένεια Καμτσίδου (ifigenei@law.auth.gr), Λέκτορας Ακρίτας Καϊδατζής (akritas@law.auth.gr). Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. http://mve.gr.

4. ELSA MOOT COURT COMPETITION ON WTO LAW

To ELSA Moot Court Competition on WTO law (Εικονική δίκη στο δίκαιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου) συνιστά διεθνή διαγωνισμό φοιτητών Νομικής, που διεξάγεται κάθε χρόνο σε μια διαφορετική ευρωπαϊκή πόλη. Οργανώνεται από την European Law Students’ Association. Οι νικητές των ευρωπαϊκών περιφερειακών γύρων προκρίνονται για τους τελικούς, που διεξάγονται σε μια παγκόσμια πρωτεύουσα. Προηγείται η κατάθεση γραπτών υπομνημάτων των ομάδων που συμμετέχουν. Η Νομική Σχολή συμμετείχε για πρώτη φορά στον διαγωνισμό αυτό το 2009. Το 2011, η ομάδα των φοιτητών που εκπροσώπησε την Σχολή στον Ευρωπαϊκό Γύρο του Βίλνιους βγήκε πρώτη. Οι φοιτητές που συμμετέχουν κάθε χρόνο, επιλέγονται στο πλαίσιο του μαθήματος του International Trade Law (GATT/WTO Law), που διδάσκεται στα αγγλικά σε κοινό ακροατήριο φοιτητών του κανονικού προγράμματος σπουδών και του προγράμματος Erasmus. Υπεύθυνος καθηγητής μαθήματος και εικονικής δίκης: Παναγιώτης Γκλαβίνης (glavinis@law.auth.gr).

5. EUROPEAN HUMAN RIGHTS MOOT COURT COMPETITION

Η Νομική Σχολή συμμετέχει ήδη από πέρυσι στον 1ο Διεθνή Διαγωνισμό Εικονικής Δίκης για την Ευρωπαϊκή Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (European Human Rights Moot Court

Competition) (http://www.humanrightsmootcourt.org/), που διοργανώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση Φοιτητών Νομικής (European Law Students Association/ELSA). Ο διαγωνισμός προσομοιώνει τη διαδικασία προσφυγής ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (European Court of Human Rights). Η τελική φάση του διαγωνισμού διεξάγεται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Στρασβούργο) ανάμεσα στις δεκαέξι (16) καλύτερες ομάδες που προκρίνονται με κριτήριο τα γραπτά υπομνήματα που καταθέτουν.Υπεύθυνοι: Καθηγητής Πέτρος Στάγκος (stangos@law.auth.gr), Επίκουρος Καθηγητής Ιωσήφ Κτενίδης (ktenidis@law.auth.gr). 6. FRANKFURT INVESTMENT ARBITRATION MOOT COURT

To Frankfurt Inverstment Arbitration Moot Court (Εικονική δίκη επενδυτικής διαιτησίας της Φρανφούρτης) συνιστά διεθνή διαγωνισμός φοιτητών Νομικής, που διεξάγεται κάθε χρόνο στη Γερμανία υπό την αιγίδα του Πανεπιστήμιου Goethe της Φρανφούρτης και του Κέντρου Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης και Διεθνούς Οικονομικής Τάξης (Merton Zentrum fur Europäische Integration und Internationale Wirtschaftsordnung). Οι φοιτητές προεπιλέγονται από τους διοργανωτές και στέλνουν γραπτά υπομνήματα πριν τον τελικό γύρο που διεξάγεται προφορικά στην Φρανκφούρτη. Η Νομική Σχολή συμμετείχε για πρώτη φορά στον διαγωνισμό αυτό το ακαδ. έτος 2013-2014 και έκτοτε συμμετέχει κάθε χρόνο με ομάδα φοιτητών που επιλέγεται στο πλαίσιο του μαθήματος του Διεθνούς Οικονομικού Δικαίου. Υπεύθυνος καθηγητής μαθήματος και εικονικής δίκης: Παναγιώτης Γκλαβίνης (glavinis@law.auth.gr).

7. MODEL UNITED NATIONS (MUN)

Τα Model United Nations (MUN), ή αλλιώς Ασκήσεις Προσομοίωσης στα Ηνωμένα Έθνη, αποτελούν συνεδριακές δραστηριότητες διεθνούς ακτινοβολίας που οργανώνονται από πανεπιστήμια ή φοιτητικές ενώσεις και λαμβάνουν χώρα παράλληλα με το εκάστοτε πρόγραμμα σπουδών.

236

Κατά τη διάρκεια μιας άσκησης προσομοίωσης οι συμμετέχοντες/ουσες φοιτητές/τριες αναλαμβάνουν τη διπλωματική εκπροσώπηση των κρατών μελών του Οργανισμού, προσομοιώνοντας την αντίστοιχη ατζέντα και εξωτερική πολιτική. Κάθε συμμετέχων/ουσα πρέπει, ανάλογα με το όργανο του ΟΗΕ στο οποίο είναι διαπιστευμένος/μένη, να διαπραγματευτεί με τους εκπροσώπους των υπολοίπων κρατών για τα θέματα της ημερήσιας διάταξης, ώστε να καταλήξουν στη σύνταξη ενός σχεδίου απόφασης που εφόσον υπερψηφιστεί θα αποτελέσει επίσημο κείμενο των Ηνωμένων Εθνών (εννοείται στο πλαίσιο της προσομοίωσης). Οι προσομοιώσεις διεξάγονται στα αγγλικά, αφού τα συνέδρια αυτά έχουν διεθνή χαρακτήρα με συμμετοχές φοιτητών/τριών από όλο τον κόσμο.

Τα τελευταία χρόνια το Τμήμα Νομικής, και ήδη Νομική Σχολή, έχει δημιουργήσει αξιόλογη παράδοση, όσον αφορά στις συμμετοχές και τις διακρίσεις του σε πληθώρα MUNs στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι προπτυχιακοί/ές, μεταπτυχιακοί/ές φοιτητές/τριες και υποψήφιοι/ες διδάκτορες/ισσες που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν, μπορούν να επικοινωνήσουν με την Ομάδα MUN της Νομικής στο mun.auth.law@gmail.com, ή στο Facebook, ή με τον υπεύθυνο του Τομέα Διεθνών Σπουδών Επίκ. Καθηγητή Μ. Σαρηγιαννίδη (ms@law.auth.gr). 8. MONROE E. PRICE MEDIA LAW MOOT COURT COMPETITION

Η Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης συμμετέχει στον Διεθνή Διαγωνισμό Εικονικής Δίκης “Monroe E. Price Media Law Moot Court Competition” που διοργανώνεται από το 2008 στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ο διαγωνισμός αφορά στο δίκαιο των ΜΜΕ, τις σύγχρονες τεχνολογίες επικοινωνίας, και ζητήματα σχετικά με το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης. Βασικό κείμενο είναι η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ενώ οι διαγωνιζόμενοι αναπτύσσουν τα επιχειρήματά τους ενώπιον ενός εικονικού Τμήματος για το Δικαίωμα στην Ελευθερία της Έκφρασης (Chamber of Freedom of Expression) ενός φανταστικού Παγκόσμιου Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Universal Court of Human Right).

Η συμμετοχή στους τελικούς της εικονικής δίκης προϋποθέτει την πρόκριση της ομάδας στον περιφερειακό προκριματικό γύρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ο οποίος διεξάγεται τον Δεκέμβριο στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου. Το τελικό διαγωνιστικό τμήμα διεξάγεται τον Μάρτιο στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Υπογραμμίζεται, ότι βαθμολογούνται τόσο το γραπτό (written pleadings) όσο και το προφορικό (oral pleadings) σκέλος του διαγωνισμού. Ελάχιστη προϋπόθεση για τη συμμετοχή στη διαδικασία επιλογής είναι η επιτυχής εξέταση στο μάθημα Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ι (Γενικό Μέρος) και η άριστη γνώση της αγγλικής γλώσσας. Οι φοιτητές/τριες που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν μπορούν να επικοινωνήσουν με τον υπεύθυνο του Τομέα Διεθνών Σπουδών Επίκ. Καθηγητή Μ. Σαρηγιαννίδη (ms@law.auth.gr). Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τον διαγωνισμό μπορείτε να επισκεφθείτε την σχετική ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης: http://pricemootcourt.socleg.ox.ac.uk.

9. ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Ομάδα φοιτητών του Τμήματος Νομικής του ΑΠΘ επρόκειτο να συμμετάσχει στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Διεθνούς Ποινικού Δικαίου που έλαβε χώρα από 18 έως 23 Μαϊου 2014, στη Χάγη, υπό την αιγίδα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, με τη συμμετοχή ορισμένων από τα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου.

Οι φοιτητές που συμμετείχαν στην ομάδα, η οποία εργάστηκε υπό την επιστημονική ευθύνη της Καθηγήτριας της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, Ελισάβετ Συμεωνίδου - Καστανίδου είναι αλφαβητικά, οι: Χριστίνα Γαβρίτσα (1ο έτος μεταπτυχιακού), Γεωργία Ζώη (1ο έτος μεταπτυχιακού), Ευφροσύνη Θούα (4ο έτος), Nataliya Senchuk (4ο έτος) και Μιχαήλ Τσερτσίδης (4ο έτος). Την προετοιμασία της ομάδας ανέλαβε ο Διδάκτορας Νομικής, Ιωάννης Ναζίρης, με τη συνεπικουρία του Λέκτορα Νομικής, Κωνσταντίνου Χατζηκώστα (konstantinoscha@law.auth.gr).

Κατά την συμμετοχή της στον ίδιο διαγωνισμό τον Απρίλιο 2013, η ομάδα του Α.Π.Θ. είχε κερδίσει δύο βραβεία: Συγκεκριμένα:

238

(α) το βραβείο για την καλύτερη Εισαγγελία ανάμεσα σε όλες τις ομάδες (που προέκυψε από το συνδυασμό της βαθμολογίας γραπτών και προφορικών).

(β) το βραβείο της καλύτερης μη αγγλόφωνης ομάδας στο διαγωνισμό συνολικά (αφήνοντας “πίσω” πανεπιστήμια μεγάλων χωρών της ηπειρωτικής Ευρώπης, της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, της Ασίας και της Αφρικής).

Αν και η ομάδα το 2013 συμμετείχε για πρώτη φορά σε αυτόν το διαγωνισμό, ήρθε τελικά 4η μεταξύ 60 συνολικά πανεπιστημίων από όλο τον κόσμο.

10. PH. JESSUP INTERNATIONAL LAW MOOT COURT COMPETITION & D.M. HARISH MEMORIAL INTERNATIONAL MOOT COURT COMPETITION

α) PH. JESSUP INTERNATIONAL LAW MOOT COURT COMPETITION Ο Τομέας Διεθνών Σπουδών του Τμήματος Νομικής, και ήδη της

Νομικής Σχολής, του ΑΠΘ, εκπαιδεύει ετησίως εδώ και 17 χρόνια ομάδα φοιτητών, οι οποίοι συμμετέχουν στον ανωτέρω διεθνή διαγωνισμό, που θεωρείται παγκοσμίως η κορυφή μεταξύ ανάλογων διοργανώσεων. Η ομάδα του ΑΠΘ συγκαταλέγεται συνήθως μεταξύ των 85 περίπου ομάδων που επιλέγονται από ένα σύνολο 600 περίπου πανεπιστημίων από όλον τον κόσμο, έχοντας προηγουμένως νικήσει τις ομάδες του Νομικού και του Πολιτικού Τμήματος του Ε.Κ.Π.Α. Ο διαγωνισμός διεξάγεται κάθε άνοιξη στην Ουάσιγκτον, στην αγγλική γλώσσα ενώπιον διακεκριμένων διεθνολόγων και κριτών. Οι φοιτητές που συμμετέχουν στις ομάδες εμφανίζονται ενώπιον του εικονικού δικαστηρίου ως δικηγόροι-εκπρόσωποι χωρών που έχουν προσφύγει στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και αναπτύσσουν τα επιχειρήματά τους ή απαντούν στα ερωτήματα των δικαστών. Βαθμολογείται τόσο το γραπτό σκέλος (memorials), όσο και το προφορικό.

Η επιλογή της ομάδας γίνεται μετά τις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου, μετά από δοκιμασίες στο γραπτό και προφορικό λόγο στα αγγλικά. Η προετοιμασία της απαιτεί πολύ χρόνο, συντονισμένη ομαδική απασχόληση στην έρευνα, συγγραφή και εξοικείωση με το δικανικό λόγο, πάντοτε στην αγγλική γλώσσα. Τον Φεβρουάριο λαμβάνει χώρα ο

προκριματικός γύρος ανάμεσα στην ομάδα του ΑΠΘ, στις ομάδες του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Παντείου Πανεπιστημίου. Η νικήτρια ομάδα παίρνει μέρος στην τελική φάση του διαγωνισμού στην Ουάσιγκτον. Εκτός από 3 φορές, όλα τα άλλα χρόνια η ομάδα του ΑΠΘ έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Ουάσιγκτον.

Η ομάδα του ΑΠΘ είχε τις εξής επιτυχίες: 2004: 4ο βραβείο στα memorials 2005: 1ο βραβείο στα memorials – Δύο από τα μέλη της ομάδας

κατατάχθηκαν μεταξύ των 100 καλλίτερων αγορητών (10η & 35η θέση).

2007: 10η θέση στα memorials – (43η θέση αγορητή). 2008: 6η θέση στα memorials – (45η θέση αγορητή). 2009: Συμμετοχή στον ημιτελικό αγώνα (6η θέση), 6η θέση στα

memorials – (26η & 58η θέση αγορητών). 2014: Συμμετοχή στην τελική φάση (16η θέση) Επιπλέον πολλά από τα μέλη των ομάδων μας κατατάσσονται μεταξύ

των καλλίτερων αγορητών. β) D.M. HARISH MEMORIAL INTERNATIONAL MOOT COURT COMPETITION

Με παρόμοια διαδικασία επιλογής και προετοιμασίας ο Τομέας εκπαίδευσε κατά το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 τριμελή ομάδα φοιτητών προκειμένου να συμμετάσχουν στην εικονική δίκη D. M. Harish Memorial International Moot Court Competition, που διεξάγεται κάθε χρόνο στη Βομβάη της Ινδίας, στην οποία οι φοιτητές μας απέσπασαν βραβείο γραπτών προτάσεων. Η Νομική Σχολή διακρίθηκε στη διοργάνωση του 2013 αφού κατέκτησε την 1η θέση στο γραπτό σκέλος και τη 2η στο προφορικό. Στόχος είναι η προσπάθεια να συνεχιστεί και κατά τα επόμενα ακαδημαϊκά έτη με την ίδια επιτυχία.

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορεί ο ενδιαφερόμενος να

απευθυνθεί στην Ομότιμη καθηγήτρια κ. Α. Γραμματικάκη-Αλεξίου (ana@law.auth.gr).

240

11. THE EUROPA MOOT COURT COMPETITION

Πρόκειται για έναν σχετικά νέο, αλλά δυναμικά αναπτυσσόμενο διαγωνισμό εικονικής δίκης στο πεδίο του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο οποίος λαμβάνει χώρα τον Απρίλιο κάθε έτους στην Καβάλα και στους Φιλίππους. Συνίσταται στην προσομοίωση εξέτασης ενός προδικαστικού ερωτήματος από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιλαμβάνει ένα και μόνο στάδιο στο οποίο οι συμμετέχοντες (τετραμελείς ομάδες από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια) καλούνται να αναπτύξουν προφορικά τους ισχυρισμούς τους τόσο από την πλευρά του προσφεύγοντος όσο και από την πλευρά του καθ' ου η προσφυγή της κύρια δίκης ενώπιον ενός διεθνούς πάνελ δικαστών. Οι ενδιαφερόμενοι να λάβουν μέρος φοιτητές παρακαλούνται να επικοινωνήσουν με την καθηγήτρια Ευγενία Σαχπεκίδου (esax@law.auth.gr) ή με τον λέκτορα Δημοσθένη Λέντζη (dlentzis@law.auth.gr). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πολύ καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας. 12. THE EUROPEAN LAW MOOT COURT COMPETITION (ELMC)

Πρόκειται για τον μεγαλύτερο (συμμετέχουν πάνω από εκατό πανεπιστήμια από όλον τον κόσμο) και πλέον αναγνωρισμένο διαγωνισμό εικονικής δίκης στο πεδίο του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνίσταται στην προσομοίωση εξέτασης ενός προδικαστικού ερωτήματος από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιλαμβάνει δύο στάδια. Στο πρώτο, οι ομάδες (3-4 ατόμων έκαστη) καταθέτουν γραπτά υπομνήματα από την πλευρά τόσο του προσφεύγοντος όσο και του καθ' ου η προσφυγή της κύριας δίκης. Στο δεύτερο, οι 48 καλύτερες ομάδες με βάση τις επιδόσεις τους στο πρώτο στάδιο καλούνται να αναπτύξουν προφορικά τα επιχειρήματά τους σε έναν από τους τέσσερις περιφερειακούς τελικούς οι οποίοι διοργανώνονται σε διαφορετικές ευρωπαϊκές πόλεις. Οι νικητές των περιφερειακών τελικών προκρίνονται στον μεγάλο τελικό που πραγματοποιείται κάθε χρόνο τον Μάρτιο στο Λουξεμβούργο, στην έδρα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσοι φοιτητές ενδιαφέρονται να λάβουν μέρος παρακαλούνται να επικοινωνήσουν με την καθηγήτρια Ευγενία Σαχπεκίδου (esax@law.auth.gr) ή με τον λέκτορα Δημοσθένη

Λέντζη (dlentzis@law.auth.gr). Απαραίτητη η πολύ καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας, επιθυμητή η πολύ καλή γνώση της γαλλικής.

Ε. ELSA

H ELSA (Ευρωπαϊκή Ένωση Φοιτητών Νομικής - European Law Students Association) είναι ένας διεθνής, ανεξάρτητος, μη πολιτικός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός που διοικείται από φοιτητές για τους φοιτητές. Τα μέλη της οργάνωσης αποτελούνται από φοιτητές και πρόσφατα αποφοίτους οι οποίοι ενδιαφέρονται για το δίκαιο και έχουν αποδείξει την δέσμευσή τους σε διεθνή θέματα. Έχοντας ιδρυθεί το 1981, η ELSA αποτελεί σήμερα τον μεγαλύτερο ανεξάρτητο φοιτητικό οργανισμό παγκοσμίως με παρουσία σε περισσότερες από 200 νομικές σχολές σε 35 χώρες της Ευρώπης με μέλη που υπερβαίνουν τους 25.000 φοιτητές και νέους δικηγόρους. Η ELSA διοργανώνει κάθε ακαδημαική χρονιά σειρά σεμιναρίων, εκδηλώσεων, εκδόσεων και ανταλλαγών. Επίσης δίνει στα μέλη της τη δυνατότητα να κάνουν πρακτική άσκηση στο εξωτερικό, να συμμετάσχουν σε εικονική δίκη με θέμα το δίκαιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου όπως και να στελεχώσουν τις αποστολές που εκπροσωπούν την ELSA σε διεθνείς οργανισμούς όπως στα Ηνωμένα Έθνη και τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Για περισσότερες πληροφορίες για την ELSA μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: www.elsagreece.org ή να στείλετε e-mail στο president.thessaloniki@elsagreece.org ή info@elsagreece.org. ΣΤ. AIESEC - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ

Η AIESEC αποτελεί το μεγαλύτερο μη κυβερνητικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό παγκοσμίως που προσφέρει πρακτική άσκηση και εθελοντικά προγράμματα. Απαντάται σε 110 χώρες και διοικείται αποκλειστικά από φοιτητές. Ταυτόχρονα ως δίκτυο πολλαπλών ευκαιριών δίνει τη δυνατότητα στους νέους να αναπτύξουν τις ηγετικές τους ικανότητες, να θέσουν σε εφαρμογή τη γνώση που ήδη έχουν, να προκαλέσουν τον εαυτό τους βιώνοντας μια εμπειρία με διεθνή χαρακτήρα.Η πρακτική άσκηση αφορά κυρίως 4 βασικούς άξονες

242

Management: Εργασία σε τομείς σχετικούς με το management. Μπορεί να είναι πάνω σε χρηματοοικονομικά, σε λογιστική, μάρκετινγκ, διαχείρηση έργων, οργανωσιακή διοίκηση ή διαχείρηση ανθρώπινου δυναμικού.

Development: Εργασία σε θέματα κοινωνικής ανάπτυξης. Μπορεί να περιλαμβάνει ανθρώπινα δικαιώματα, περιβαλλοντικά θέματα, εκπαίδευση, αγροτική ανάπτυξη και επιχειρηματικότητα.

Technical: Εργασία σχετική με Πληροφορική και Πληροφοριακές Τεχνολογίες. Μπορεί να περιλαμβάνει Web Development και management, άνάπτυξη λογισμικού και προγραμματισμό, ανάλυση συστημάτων και σχεδιασμό, διαχείριση δικτύων και διαχείριση βάσεων δεδομένων.

Educational: Εργασία σχετική με την εκπαίδευση. Μπορεί να περιλαμβάνει γλωσσική διδασκαλία, διδασκαλία μαθήματος σε ξένη γλώσσα, επαγγελ

ματικό προσανατολισμό, πολιτισμική κατανόηση και προσωπική ανάπτυξη.

Τα προγράμματα ανανεώνονται συνεχώς καλύπτοντας έτσι μεγαλύτερο εύρος του ακαδημαϊκού και επιστημονικού χώρου. Στοιχεία επικοινωνίας: Γραφείο: εξωτερικός διάδρομος ΝΟΠΕ έναντι του κέντρου διοικησης Τηλέφωνο: 2310 246165 Ηλεκτρονική διεύθυνση: aiesec.auth@gmail.com

VIII. ΛΟΙΠΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Α. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ 1. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ

ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΣΩΦΡΟΝΙΣΜΟΥ Λαμβάνοντας υπόψη τη διεθνή πρακτική σε θέματα εκπαίδευσης

επαγγελματιών που εργάζονται στις φυλακές, καθώς και τις βασικές συνιστώσες κατά τη διερεύνηση των αναγκών των επαγγελματιών σε δομές συμβουλευτικής και θεραπείας του ΚΕΘΕΑ στο πλαίσιο του σωφρονιστικού συστήματος, ο Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών του ΑΠΘ, το ΚΕΘΕΑ και καθηγητές του Τμήματος Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Σαν Ντιέγκο σχεδίασαν ένα πρόγραμμα δια βίου επιμόρφωσης των επαγγελματιών τοξικοεξάρτησης, αλλά και ευρύτερα επιστημόνων στον χώρο απονομής της ποινικής δικαιοσύνης.

Σκοπός της εκπαίδευσης των στελεχών θεραπείας και πρόληψης, του επιστημονικού προσωπικού, του προσωπικού φύλαξης, αλλά και διοικητικών υπαλλήλων που εργάζονται ή πρόκειται να εργαστούν σε διάφορες δομές στο πλαίσιο του σωφρονιστικού συστήματος είναι η απόκτηση κατάλληλων γνώσεων, στάσεων και δεξιοτήτων σε θέματα που αφορούν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των εξαρτημένων ατόμων, τα οποία ταυτόχρονα βιώνουν τον εγκλεισμό, στην καλή λειτουργία των παραπάνω δομών και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Το πρόγραμμα διάρκειας 250 ωρών περιλαμβάνει 6 θεματικές ενότητες δια ζώσης διδασκαλίας, διάρκειας 40 ωρών καθεμία και μια θεματική ενότητα παρουσίασης εργασιών στο τέλος του προγράμματος.

Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε: • Νομικούς, Δικηγόρους, Δικαστές, Εισαγγελείς

244

• Στελέχη συμβουλευτικής ή/και θεραπείας της Τοξικοεξάρτησης • Επιστημονικό και διοικητικό και σωφρονιστικό προσωπικό

Υπουργείου Δικαιοσύνης • Στελέχη Υπηρεσίας Κοινωνικής Αρωγής Ενηλίκων και

Επιμελητές Ανηλίκων, Εκπαιδευτικούς Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας φυλακών Επιστημονικώς Υπεύθυνοι του Προγράμματος: Καθηγητές Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου, Νικόλαος Παρασκευόπουλος 2. ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ: ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Συντονιστής του προγράμματος είναι το Τμήμα Νομικής του ΑΠΘ.

Συμμετέχουν επίσης από το ΑΠΘ το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών και το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών, από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών και το Τμήμα Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών και από το ΔΠΘ το Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 2 ενότητες των 75 ωρών ή κάθε μία, η πρώτη με τίτλο «Δίκαιο και Οικονομικές εξελίξεις» και η δεύτερη με τίτλο «Πολιτικοί θεσμοί και διοίκηση δομών νομικής και κοινωνικής υποστήριξης στην εποχή της οικονομικής κρίσης». Το πρόγραμμα επαναλαμβάνεται σε πέντε κύκλους, από τον Απρίλιο 2014 μέχρι τον Ιούλιο 2015.

Μέσω της καλύτερης κατανόησης των κοινωνικών επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης το πρόγραμμα θα βοηθήσει:

α) Στη βελτίωση της απονομής της δικαιοσύνης. Το πρόγραμμα θα επιδιώξει τον στόχο αυτό, φέρνοντας τους λειτουργούς της δικαιοσύνης (δικαστές, δικηγόρους) σε επαφή με τις περίπλοκες διεργασίες της οικονομικής κρίσης. Χωρίς να περιορίζεται στην παροχή στεγνών τεχνικών-νομικών γνώσεων, αλλά ακολουθώντας μια διεπιστημονική προσέγγιση, το πρόγραμμα θα επιτρέψει στα παραπάνω πρόσωπα την

καλύτερη κατανόηση των σύγχρονων κοινωνικών και οικονομικών φαινομένων.

β) Στο σχεδιασμό μεθόδων επίλυσης των σχετικών προβλημάτων και στη διαμόρφωση νέων θεσμών και πολιτικών που θα συμβάλουν σ’ αυτόν το σκοπό. Επιστημονικώς υπεύθυνος του προγράμματος: Καθηγητής Νικόλαος Μπιτζιλέκης Β. ΕΔΡΑ JEAN MONNET ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Η Έδρα απονεμήθηκε (2012-15) μετά από διαγωνιστική διαδικασία

σε διεθνές επίπεδο στο πλαίσιο προγράμματος Life Long Learning πρόγραμμα (και πλέον Erasmus+) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.. Στο πλαίσιο αυτό διδάσκονται τρία προπτυχιακά μαθήματα (Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο, European Constitutional Law, European Human Rights Law), ενώ διοργανώνονται και ομιλίες, εισηγήσεις, συνέδρια με συμμετοχή ακαδημαϊκών και δικαστικών.

Στις 28-29/03/2013 η Έδρα, με τη συνεργασία της Νομικής Σχολής και του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, διοργάνωσε διήμερο επιστημονικό συνέδριο προς τιμή του καθηγητή της Σχολής μας κ Β. Σκουρή, Προέδρου ΔΕΕ. Υπεύθυνη καθ: Λ. Παπαδοπούλου. Πληροφορίες σε: http://jeanmonnet.web.auth.gr Γ. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΑΓΡΑΜΜΑΤΑ «ΑΡΙΣΤΕΙΑ» 1. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΣΤΟΝ

ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΝΑ ΣΥΝΕΚΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΣ (ΑΡΙΣΤΕΙΑ Ι)

Η δημοσιονομική κρίση στην ευρωζώνη και τη χώρα μας και η παράλληλη κρίση ρευστότητας του χρηματοοικονομικού συστήματος έχουν διαφοροποιήσει δραστικά το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ασκώντας πιέσεις για ριζικές θεσμικές αλλαγές. Στο προσκήνιο της δημόσιας συζήτησης τίθεται επιτακτικά,

246

μεταξύ άλλων, η αποτελεσματική «καταπολέμηση» της οικονομικής εγκληματικότητας σε βάρος του δημοσίου και η αποτελεσματική αντιμετώπιση της διαφθοράς στο δημόσιο τομέα.

Και τα δύο παραπάνω φαινόμενα αναπτύσσουν αναμφίβολα ιδιαίτερα βλαπτικές κοινωνικές συνέπειες. Το πρώτο (: οικονομική εγκληματικότητα κατά του Δημοσίου) περιορίζει δραστικά τη δυνατότητα του κράτους να παρέχει δημόσια αγαθά, υπονομεύοντας έτσι τη θέση κυρίως των πιο ευάλωτων πληθυσμιακών στρωμάτων της κοινωνίας. Το δεύτερο (: διαφθορά στο δημόσιο τομέα) εκφυλίζει τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού σε όλες τις επιμέρους εκφάνσεις της και αλλοιώνει έτσι ουσιωδώς την κρατική αποστολή.

Υπό την πίεση της εντεινόμενης οικονομικής ύφεσης εντοπίζεται κάποτε στα παραπάνω φαινόμενα, το αποκλειστικό αίτιο της δημοσιονομικής κατάρρευσης της χώρας. Με τον τρόπο αυτό αποθαρρύνονται όμως περισσότερο σύνθετες προσεγγίσεις που θα επιχειρούσαν τη συνεκτίμηση βαθύτερων προβληματικών δομών της ελληνικής κοινωνικής και θεσμικής πραγματικότητας, αλλά και των διεθνών παραμέτρων της τρέχουσας κρίσης.

Η συγκυρία αυτή δημιουργεί ευκαιρίες, εγκυμονεί όμως και κινδύνους. Η αύξουσα συναίνεση για την αυστηρή τιμώρηση των συζητούμενων μορφών εγκληματικότητας και η αναβάθμιση της δημόσιας περιουσίας ως αντικειμένου προστασίας στην κοινωνική συνείδηση ευνοούν το σχεδιασμό μιας πολιτικής πρόληψης και αποτελεσματικής καταστολής, ώστε να αμβλυνθεί και η γενικευμένη αίσθηση ατιμωρησίας όσων προσβάλλουν το δημόσιο πλούτο ή/και καταχρώνται την υπηρεσιακή τους ιδιότητα προκειμένου να αποκομίσουν παράνομα οφέλη, συνθήκη απαραίτητη για τη συνολική θεσμική «επανεκκίνηση» της χώρας. Από την άλλη πλευρά, η διαρκής αυστηροποίηση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου και η αλόγιστη προσφυγή στα εργαλεία του ποινικού δικαίου είναι δυνατό να λειτουργήσουν ως ανέξοδο άλλοθι, ώστε η αυξημένη καταστολή να καλύψει το κενό μιας σύνθετης, συνολικότερης και μακροπρόθεσμης μεταρρύθμισης.

Στόχος του ερευνητικού προγράμματος είναι να σχεδιάσει και να προτείνει, μετά από διεξαγωγή της αναγκαίας εμπειρικής και

δικαιοσυγκριτικής έρευνας, ένα πλαίσιο κανόνων και αρχών, τόσο σε επίπεδο ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου, όσο και σε επίπεδο πρακτικής εφαρμογής, με το οποίο θα καθίσταται δυνατή η βέλτιστη ποινική αντιμετώπιση των κύριων εκδηλώσεων του οικονομικού εγκλήματος και της διαφθοράς στο δημόσιο τομέα στην Ελλάδα, υπό το φως των συναφών διεθνών ρυθμίσεων. Το σχετικό πλαίσιο φιλοδοξεί να συνδυάζει χαρακτηριστικά αποτελεσματικότητας αλλά και δικαιοκρατικότητας, και να συμβάλει έτσι, με μακροπρόθεσμη προοπτική, στην ουσιαστική αντιμετώπιση των παραπάνω φαινομένων, οριοθετώντας παράλληλα το ρόλο του ποινικού δικαίου στο -ζητούμενο- νέο κοινωνικό, οικονομικό και θεσμικό μοντέλο.

Επιστημονικώς υπεύθυνη προγράμματος: Καθηγήτρια Μαρία Καϊάφα-Γκμπάντι Ερευνητική ομάδα: Μέλη ΔΕΠ: καθηγήτρια Μαρία Καϊάφα-Γκμπάντι, επίκουρος καθηγητής Αθανάσιος Ζαχαριάδης, επίκουρος καθηγητής Θεόδωρος Παπακυριάκου, λέκτορας Κωνσταντίνος Χατζηκώστας Υπόλοιποι ερευνητές: ΔΝ Αλέξανδρος-Τιμόθεος Καζανάς, ΔΝ Ιωάννης Ναζίρης, ΔΝ Νικόλαος Χατζηνικολάου, Ιωάννης Βλάχος, Νικολία Καραλιώτα, Χρήστος Λαμπάκης, Δάφνη Λίμα, Τριαντάφυλλος Παραφέλας

2. ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ IN VITRO (ΑΡΙΣΤΕΙΑ ΙΙ) Η ευρεία εφαρμογή των μεθόδων ΙΥΑ τα τελευταία χρόνια, οι

κίνδυνοι που δημιουργούνται για τη σωματική ακεραιότητα της γυναίκας και του παιδιού που θα γεννηθεί, το αυξημένο κόστος της εφαρμογής, αλλά και τα ποικίλα ζητήματα ηθικής και νομικής φύσης που έχουν τεθεί, κατέστησαν αναγκαία τη θέσπιση ειδικών νομοθεσιών για την ΙΥΑ στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι νομοθεσίες αυτές παρουσιάζουν ωστόσο μεταξύ τους σημαντικές διαφορές, καθοριζόμενες σε μεγάλο βαθμό από την εθνική και πολιτιστική κληρονομιά κάθε κράτους

248

Οι ουσιώδεις νομοθετικές αποκλίσεις δημιουργούν με τη σειρά τους ιδιαίτερα σοβαρά προβλήματα, που απασχολούν καθημερινά όχι μόνο τους ειδικούς, αλλά όλους όσοι καταφεύγουν στην υιοθέτηση μεθόδων ΙΥΑ, και σχετίζονται με την μη ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών της Ευρώπης στα επιτεύγματα της αναπαραγωγικής τεχνολογίας (γεγονός που ωθεί πολλούς από αυτούς στην αναζήτηση τρόπων παράκαμψης των απαγορεύσεων σχετικά με την ΙΥΑ στη χώρα τους), την παρεμπόδιση της συνεργασίας μεταξύ επιστημόνων διαφόρων κρατών, αλλά και τους συνδεόμενους με την εξέλιξη της βιοτεχνολογίας κινδύνους, που συχνά δεν λαμβάνονται υπόψη από τους εθνικούς νομοθέτες.

Με τα δεδομένα αυτά καθίσταται σαφής η ανάγκη να αναζητηθούν οι κοινές συνιστώσες μεταξύ των επιμέρους νομοθεσιών, ώστε να περιορισθούν τα προβλήματα που έχουν ανακύψει. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η παρούσα ερευνητική πρόταση. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα που θα διεξαχθεί θα έχει ως στόχους: (1) να αναδείξει τα προβλήματα που περιγράφηκαν πιο πάνω και τις επιπτώσεις τους στις κοινωνίες και τη ζωή των ατόμων, (2) να καταγράψει τα αίτια που δημιουργούν τα προβλήματα αυτά, τα οποία άλλοτε σχετίζονται με την υπάρχουσα νομοθεσία ή τον τρόπο εφαρμογής της και άλλοτε με την έλλειψη νομοθεσίας και (3) να αναζητήσει προτάσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων, οι οποίες μπορούν - ή πρέπει - να γίνουν ευρύτερα αποδεκτές στον ευρωπαϊκό χώρο. Επιστημονικώς υπεύθυνη προγράμματος: Καθηγήτρια Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου Ερευνητική ομάδα: Μέλη ΔΕΠ: καθηγήτρια Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου, καθηγητής (Ιατρικής ΑΠΘ) Βασίλειος Ταρλατζής, ομότιμη Καθηγήτρια Έφη Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, επίκουρη καθηγήτρια Νομικής ΕΚΠΑ Ελένη Ρεθυμιωτάκη, λέκτορας Κωνσταντίνος Χατζηκώστας. Υπόλοιποι ερευνητές: ΔΝ Καλλιόπη Κηπουρίδου, ΔΝ Νικόλαος Κουμουτζής, ΔΝ Μαρία Μηλαπίδου, ΔΝ Ρωξάνη Φράγκου, Μαριάννα Βασιλείου, Νικόλαος Δημόπουλος, Χριστίνα Σαχινίδου, Αντώνιος Τσαλίδης, Θεοδώρα Χορταρά.

3. ΚΕΝΤΡΟ ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΒΕΡΝΟΕΓΚΛΗΜΑ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Την τελευταία δεκαετία έχει παρατηρηθεί ότι η παράνομη χρήση στο

διαδίκτυο έχει αλλάξει τόσο σε τεχνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο τελικού στόχου. Όσοι εμπλέκονται σε εγκλήματα που διαπράττονται στον κυβερνοχώρο είναι συχνά μέλη εγκληματικών οργανώσεων που διενεργούν πράξεις παράνομης διείσδυσης ή επιθέσεις σε ηλεκτρονικά συστήματα. Τέτοιες ενέργειες είναι συχνά υποκινούμενες από πολιτικά κόμματα, είτε αποσκοπούν σε χρηματικό όφελος. Οι νέες αυτές εγκληματικές οργανώσεις είναι οπλισμένες με εξαιρετικές ικανότητες προγραμματισμού και αποτελούν μια σημαντική πρόκληση τόσο για τους ερευνητές του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο όσο και για την δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος. Η έρευνα από μόνη της δεν αρκεί για την καταπολέμηση των σημερινών απειλών του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Η Ευρώπη καλείται να επενδύσει σε έρευνα που συνδυάζει την εκπαίδευση και την κατάρτιση όλων των εμπλεκομένων στην καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο.

Το Ελληνικό Κέντρο για το Κυβερνοέγκλημα αποτελεί μέρος μιας συντονισμένης ευρωπαϊκής προσπάθειας να βελτιώσει σημαντικά, αν όχι ριζικά, την εκπαίδευση και την έρευνα στο αναπτυσσόμενο, με γοργούς ρυθμούς, έγκλημα στον κυβερνοχώρο. Το GCC, ως ένα εθνικό έργο, συμπληρώνει άψογα διακρατικά έργα, όπως το 2CENTRE (Κέντρα εγκλήματος του Δικτύου Αριστείας), και το Β-CCENTRE. Διαχειριστής του έργου είναι το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, ενώ τα λοιπά μέλη της κοινοπραξίας είναι το Safenet, το ΑΠΘ και το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας (ΚΕ.ΜΕ.Α) του Υπουργείου Δημοσίας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη.

Επιστημονικώς υπεύθυνος προγράμματος για το ΑΠΘ: Ιωάννης Ιγγλεζάκης, Επίκουρος Καθηγητής

250

Ερευνητική ομάδα: Μέλη ΔΕΠ: Λίλιαν Μήτρου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παν.

Αιγαίου, Τατιάνα Συνοδινού, Επίκουρη Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Κύπρου, Philippe Jougleux, Επίκουρος Καθηγητής. Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

IX. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ - ΑΡΓΙΕΣ

1. Το ακαδημαϊκό έτος αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και τελειώνει την 31η Αυγούστου του επόμενου έτους.

2. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον 13 πλήρεις εβδομάδες για διδασκαλία και 2 για εξετάσεις.

3. Το χειμερινό εξάμηνο αρχίζει την 1 Οκτωβρίου και το εαρινό λήγει στις 31 Μαΐού.

4. Τα μαθήματα, πέρα από τις δύο χειμερινές εξεταστικές εβδομάδες, διακόπτονται από την παραμονή των Χριστουγέννων έως την επομένη των Θεοφανείων από την Πέμπτη της Τυροφάγου έως την επόμενη της Καθαρής Δευτέρας και από τη Μεγάλη Δευτέρα έως και την Κυριακή του Θωμά, την ημέρα των γενικών Φοιτητικών εκλογών και την ημέρα των Πρυτανικών εκλογών.

5. Δεν γίνονται μαθήματα τα Σαββατοκύριακα και στις παρακάτω γιορτές - επετείους:

Του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου), Την εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου, Την 17η Νοεμβρίου, Των Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου), Του Ευαγγελισμού (25 Μαρτίου), Την Πρωτομαγιά, Του Αγίου Πνεύματος.

2. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΝΟΜΙΚΗΣ

Ο Σύλλογος Φοιτητών Νομικής (Σ.Φ.Ν.) είναι από τους παλαιότερους φοιτητικούς συλλόγους. Το καταστατικό του, το οποίο

252

αποτελείται από 31 άρθρα, καταρτίστηκε την 5η Ιουνίου 1977 και εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 781/1977 Απόφαση του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης. Ο Σ.Φ.Ν., κάνει αισθητή την παρουσία του με παρέμβαση στα συλλογικά όργανα της Σχολής μας καθώς και με συνεργασία με τη Γραμματεία, ιδίως για την κατάρτιση προγραμμάτων των εξεταστικών περιόδων. Επίσης διοργανώνει ενημερωτικές εκδηλώσεις και εκδίδει πληροφοριακά έντυπα.

Στο πλαίσιο του Συλλόγου Φοιτητών Νομικής λειτουργούν οι εξής ομάδες:

Κινηματογραφική Ομάδα, η οποία διοργανώνει σε τακτικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της χρονιάς προβολές ταινιών και αφιερώματα σε σκηνοθέτες, συχνά συνοδευόμενες από παράλληλες εκδηλώσεις π.χ. ομιλίες από σκηνοθέτες κ.λπ.

Επιτροπή Περιβάλλοντος, η οποία συναντιέται για να συζητήσει, να ενημερώσει και να ενημερωθεί σχετικά με την οικολογία, κοινωνικά και πολιτικά θέματα. Διοργανώνει εκδηλώσεις, ομιλίες, προβολές με στόχο την οικολογική αφύπνιση και δραστηριοποίηση και προωθεί δράσεις μέσα και έξω από τη σχολή, π.χ. την ανακύκλωση, την ενημέρωση σχετικά με τα μεγάλα έργα της πόλης κ.α. E-mail: epitropi_perivallontos_sfn@yahoo.gr. Φιλοσοφικός Όμιλος, τα μέλη του συναντιούνται για να συζητήσουν μεταξύ τους, να μορφωθούν και να δράσουν διοργανώνοντας κυρίως εκδηλώσεις με καλλιτεχνικό και κοινωνικό περιεχόμενο.

Έντυπο "Δικαιόπολις", που φιλοξενεί άρθρα με οποιοδήποτε προσανατολισμό, με τους περιορισμούς που αναφέρονται στο καταστατικό του, από οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να γράψει, με προτεραιότητα στους φοιτητές της σχολής και τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. E-mail: dikaiopolis_sfn@yahoo.gr. Σκακιστική Ομάδα, όπου γίνονται τακτικά μαθήματα σκακιού και φιλοδοξεί να διοργανώσει τουρνουά σκακιού.

Επικοινωνία με τον Σ.Φ.Ν.: Ο χώρος του Σ.Φ.Ν. βρίσκεται στο ισόγειο της σχολής, έξω από το κυλικείο, ανάμεσα στους πίνακες ανάρτησης αποτελεσμάτων. Επίσης ο Σύλλογος διατηρεί ιστολόγιο στο sfn-auth.blogspot.com όπου αναρτώνται νέα των ομάδων, της σχολής,

των εκδηλώσεων των τομέων της σχολής αλλά και των ομάδων κ.α, καθώς και το e-mail: sfn_auth@yahoo.gr.

3. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της πόλης ανήκει στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης που περιλαμβάνει τόσο την Κεντρική όσο και τις περιφερειακές βιβλιοθήκες των Σχολών και των Τμημάτων, που βρίσκονται σε διάφορα επίπεδα οργάνωσης, καθώς και του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Πανεπιστημίου μας.

Στο κτίριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης λειτουργούν: Το Αναγνωστήριο για τα μέλη Δ.Ε.Π., Κεντρικό Αναγνωστήριο στο ισόγειο και φοιτητικό αναγνωστήριο στον πρώτο όροφο.

Η είσοδος στο Κεντρικό Αναγνωστήριο επιτρέπεται στους φοιτητές τους οποίους ανατέθηκε εργασία από Καθηγητή και οι οποίοι θα πρέπει να εφοδιαστούν με άδεια εισόδου από τη Διεύθυνση, ύστερα από σχετικό σημείωμα του Καθηγητή που τους ανάθεσε την εργασία.

Η είσοδος στο φοιτητικό αναγνωστήριο (από την πλευρά του Αστεροσκοπείου) είναι ελεύθερη στους φοιτητές του Πανεπιστημίου. Σ’ αυτό οι φοιτητές μπορούν να μελετούν δικά τους βιβλία ή τα διδακτικά βιβλία των Καθηγητών και άλλα βοηθητικά βιβλία που βρίσκονται εκεί.

Λειτουργεί σ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Ιστοσελίδα της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ στο Διαδίκτυο:

http://www.lib.auth.gr Άλλες βιβλιοθήκες της πόλης μας είναι: – του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, – του Δήμου Θεσσαλονίκης, η Δημοτική Βιβλιοθήκη, – της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, – του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, – του Βαφοπούλειου Ιδρύματος, – της Χ.Α.Ν.Θ., – του Κέντρου Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου, – του Κέντρου Πατερικών Μελετών (Μονή Βλατάδων,

Θεσσαλονίκη),

254

– της Εθνικής Σχολής Δικαστών, – της Ελληνικής Εταιρείας Σλαβικών Μελετών – του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης, – του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.

4. ΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ

– Ελληνική Ένωση για τη Διαιτησία, Ιοφώντος 29, 11634, Αθήνα, τηλ.: 210 7240276.

– Ελληνική Ένωση Ευρωπαϊκού Δικαίου: Α. Μεταξά 2, 10681 Αθήνα, τηλ:. 210 3823344. http://eeed-fide.blogspot.com, e-mail: eeed.fide@gmail.com.

– Ελληνική Ένωση Ναυτικού Δικαίου, Ακτή Ποσειδώνος 10, 18531 Πειραιάς, τηλ:. 210 4225181.

– Ελληνική Ένωση Οικονομικής Ανάλυσης του Δικαίου, http://www.greeklawecon.org, e-mail: lawecon@phs.uoa.gr.

– Ελληνική Εταιρεία Δικαίου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφαλίσεως (ΕΔΕΚΑ), Μαυρομιχάλη 9, 10679 Αθήνα, τηλ.: 2103608570, http://www.edeka.gr.

– Ελληνική Εταιρεία Δικαίου του Περιβάλλοντος, Ι. Θεολόγου 83, 15773 Ζωγράφου, τηλ: 2107771513, http://www.envlaw.gr, e-mail: envlaw@in.gr.

– Ελληνική Εταιρεία Εγκληματολογίας, Λυκαβηττού 1, 10672 Αθήνα, τηλ.: 210 3637455.

– Ελληνική Εταιρεία Ιστορίας του Δικαίου, http://greeklegalhistory.com, e-mail: iliasarna@hotmail.com

– Ελληνική Εταιρεία Ποινικού Δικαίου, 3ης Σεπτεμβρίου 75, 10434 Αθήνα, τηλ.: 210 8237325

– Ελληνική Εταιρεία Φορολογικού Δικαίου και Δημοσιονομικών Μελετών Ακαδημίας 71-73, 10678 Αθήνα, τηλ.: 210 3815397

– Ελληνική Εταιρία Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων, http://www.hesilir.gr/, e-mail: hesilir@gmail.com

– Ελληνική Πανεπιστημιακή Ένωση Ευρωπαϊκών Σπουδών (ΕΠΕΕΣ), Βασ. Σοφίας 2, 10674 Αθήνα, τηλ.: 210 9201602, http://www.ecsa-greece.gr, e-mail: info@ecsa-greece.gr

– Ελληνικός Σύλλογος Ασφαλιστικής Επιστήμης:

– Ένωση Αστικολόγων, Ιπποκράτους 33, 10680 Αθήνα, τηλ.: 6944832844, 6947903838, http://www.enas.gr, e-mail: info@enas.gr

– Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου: Βαλαωρίτου 12 10671 Αθήνα, τηλ.: 210-3618966, http://www.hlhr.gr, e-mail: info@hlhr.gr

– Ένωση Δικαίου Προστασίας Καταναλωτή, Μασσαλίας 14, 10680 Αθήνα τηλ.: 210 3639563

– Ένωση Ελλήνων Δικονομολόγων, Μαυροκορδάτου 9, 10678 Αθήνα, τηλ.: 210 3839772

– Ένωση Ελλήνων Εμπορικολόγων, Ραβινέ 17, 11521 Αθήνα, τηλ.: 210 7237668

– Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων: Εμμ. Μπενάκη 24, 10678 Αθήνα, τηλ.: 210 3820125, http://www.hcba.gr, e-mail: hcba@otenet.gr.

– Ένωση Ελλήνων Συνταγματολόγων, Ηπίτου 3, 10557 Αθήνα, τηλ.:210 3230212

– Επιστημονικός όμιλος «Αριστόβουλος Μάνεσης», http://manesis.blogspot.com/

– Εταιρία Δικαστικών Μελετών, Επαμεινώνδα 4, Πλάκα, 10555 Αθήνα, τηλ.: 210-3313041, τηλ. και fax: 210-3313040, http://www.etdime.gr, e-mail: etdime@gmail.com

– Εταιρία Νομικών Βορείου Ελλάδος, Βασιλέως Ηρακλείου 26, 54624 Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 273484

– Εταιρία Οικογενειακού Δικαίου, Μαυρομιχάλη 23, 10680 Αθήνα, τηλ.: 210 3678858

– Μακεδονική Ένωση Εμπορικού Δικαίου, τηλ.: 2310 221503, 2310 534384

– Σύνδεσμος Ελλήνων Εμπορικολόγων, Σόλωνος 73, 10679 Αθήνα, τηλ.: 210 3818956, http://www.syneemp.gr/. Όμιλος Μελέτης Ιατρικού Δικαίου και Βιοηθικής

5. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

– Ελληνικό Ινστιτούτο Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου, Σόλωνος 73, 10679 Αθήνα, τηλ.: 210 3615646, http://www.hiifl.gr.

256

– Ελληνικό Κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών, Ξενοφώντος 4, 105 57 Αθήνα, τηλ.: 210 3215549, http://www.ekem.gr, e-mail: info@ekem.gr.

– Ερευνητικό Ινστιτούτο Δικονομικών Μελετών: Σκουφά 48, 10672 Αθήνα, τηλ.: 2103603946, http://www.idme.gr.

– Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσίου Δικαίου, 64ο χμ λεωφόρου Αθηνών-Σουνίου, 19500 Λεγραινά Αττικής, τηλ. 22920 69811, http://www.eplo.eu.

– Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Λυκαβηττού 1Γ, 10672 Αθήνα, http://www.mfhr.gr, e-mail: info@mfhr.gr.

– Ινστιτούτο Αιγαίου του Δικαίου της Θάλασσας και του Ναυτικού Δικαίου: Οδός Ιπποτών, 85100 Ρόδος, τηλ.: 22410 77110, http://www.aegeaninstitute.gr, e-mail: loupes@rhodes.aegean.gr.

– Ινστιτούτο Μελέτης Δικαίου και Πολιτικής Ανταγωνισμού, Χαρ. Τρικούπη 41, 10681 Αθήνα, www.imedipa.com, e-mail: info@imedipa.com.

– Ινστιτούτο Συνταγματικών Ερευνών, Πινδάρου 27, 10673 Αθήνα, τηλ.: 210 3620711, http://ise.org.gr/el , e-mail: iconstl@law.uoa.gr.

– Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου, Τ.Θ. 14, 55102 Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 486 900 http://www.cieel.gr, kdeod@cieel.gr.

– Κέντρο Δικανικών Μελετών, Σαρανταπήχου 5 & Αγ. Ισιδώρου 35, τηλ.: 210 3611100, http://www.kostasbeys.gr, diki@kostasbeys.gr.

– Κέντρο Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών, Αναγνωστοπούλου 14, 10673 Αθήνα , keied@academyofathens.gr.

– Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ακαδημίας 43, 10672, Αθήνα, τηλ.: 210 3623089, http://www.cecl2.gr, e-mail: centre@cecl.gr.

6. ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ

Α. Αναζήτηση νομοθεσίας και νομολογίας

α. Ελληνικό δίκαιο – http://www.et.gr (Εθνικό Τυπογραφείο) – http://www.hellenicparliament.gr (Βουλή των Ελλήνων) – http://www.areiospagos.gr (Άρειος Πάγος) – http://www.ste.gr (Συμβούλιο Επικρατείας) – http://www.nsk.gr (Νομικό Συμβούλιο του Κράτους)

β. Ευρωπαϊκό δίκαιο: – http://eur-lex.europa.eu – http://curia.europa.eu – http://www.aca-europe.eu

γ. Νομολογία Ε.Δ.Δ.Α.: – http://www.echr.coe.int

δ. Αλλοδαπό δίκαιο – http://www.ris.bka.gv.at/ (αυστριακό δίκαιο) – http://www.legifrance.gouv.fr/ (γαλλικό δίκαιο) – http://www.gesetze-im-internet.de (γερμανικό δίκαιο) – http://www.dejure.org (γερμανικό δίκαιο) – http://www.admin.ch (ελβετικό δίκαιο) – http://www.porticolegal.com (ισπανικό δίκαιο) – http://www.parlamento.it/elenchileggi/87088/gencopertina.htm

(ιταλικό δίκαιο) – http://www.legislation.gov.uk, http://www.bailii.org (δίκαιο

Μεγάλης Βρετανίας) – http://lp.findlaw.com (δίκαιο ΗΠΑ)

Β. Διεθνείς Συμβάσεις

– http://treaties.un.org (Συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών) – http://conventions.coe.int (Συμβάσεις Συμβουλίου της Ευρώπης) – http://www.hcch.net (Συμβάσεις της Συνδιάσκεψης της Χάγης

για το Ι.Δ.Δ.)

258

– http://www.uncitral.org (Συμβάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο)

– http://www.unidroit.org (Συμβάσεις Unidroit) – http://www.ilo.org/ilolex/english/convdisp1.htm (Διεθνείς

Συμβάσεις Εργασίας) Γ. Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές

– Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών http://www.adae.gr

– Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα: http://www.dpa.gr

– Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής: http://www.iya.gr

– Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής: http://www.bioethics.gr – Επιτροπή Ανταγωνισμού: http://www.epant.gr – Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας: http://www.rae.gr – Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης: http://www.esr.gr – Συνήγορος του Καταναλωτή: http://www.synigoroskatanaloti.gr/ – Συνήγορος του Πολίτη: http://new.synigoros.gr

Δ. Επαγγελματικές Ενώσεις

– Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών: http://www.dsa.gr – Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης: http://www.dsth.gr – Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά: http://www.dspeir.gr – Ένωση Ασκουμένων Δικηγόρων Θεσσαλονίκης:

http://www.younglawyers.gr – Ένωση Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών:

http://www.eanda.gr – Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων: http://www.ende.gr – Σύλλογος Νέων και Ασκουμένων Δικηγόρων Πειραιά:

http://www.paristamai.gr – Συμβολαιογραφικός Σύλλογος Εφετείου Θεσσαλονίκης:

http://www.notarius.gr

Ε. Διεθνείς Οργανισμοί – Διεθνές Ινστιτούτο για την Ενοποίηση του Ιδιωτικού Δικαίου

(Unidroit): http://www.unidroit.org – Διεθνής Οργάνωση Εργασίας: http://www.ilo.org – Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο του Διεθνούς

Εμπορίου (Uncitral): http://www.uncitral.org – Ευρωπαϊκή Ένωση: http://europa.eu – Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών: http://www.un.org – Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ):

http://www.oecd.org – Παγκόσμια Τράπεζα: http://www.worldbank.org – Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου: http://www.wto.org – Συμβούλιο της Ευρώπης: http://www.coe.int – Συνδιάσκεψη της Χάγης για το Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο:

http://www.hcch.net ΣΤ. Λοιπές χρήσιμες διευθύνσεις

– Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο (Ελληνικό Τμήμα): http://www.iccwbo.org

– Εθνική Επιτροπή για τα δικαιώματα του Ανθρώπου: http://www.nchr.gr

– Εθνική Σχολή Δικαστών: http://www.esdi.gr – Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς: http://www.hcmc.gr – Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας: http://www.obi.gr – Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας: http://www.omed.gr – Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας: http://www.opi.gr – Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους πρόσφυγες:

http://www.unhcr.gr

260

X. ΟΔΗΓΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ «ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ» ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Η ενιαία Βιβλιοθήκη της Σχολής λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 1998-1999, ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Νομικής, στον τρίτο όροφο του κτηρίου της τότε Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, με πρωτοβουλία του κοσμήτορα κ. Δημ. Παπαστερίου. Στους κύριους σκοπούς της Βιβλιοθήκης εντάσσονται η εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών της πανεπιστημιακής κοινότητας και η έρευνα στο πεδίο της νομικής επιστήμης από κάθε ένα ενδιαφερόμενο.

Μέχρι και το έτος 1997-1998, οι συλλογές βιβλίων, περιοδικών, τιμητικών τόμων και δωρεών που υπήρχαν στο Τμήμα Νομικής βρίσκονταν εγκατεστημένες στους έξι Τομείς του Τμήματος, δηλαδή: α) Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, β) Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης, γ) Διεθνών Σπουδών, δ) Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, ε) Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών, και στ) Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου.

Μετά από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, η Βιβλιοθήκη του Τμήματος Νομικής, και ήδη Νομικής Σχολής, ονομάζεται «Ιωάννης Δεληγιάννης», εις μνήμην του διαπρεπούς καθηγητή του Αστικού Δικαίου, ο οποίος πρώτος σχεδίασε την ίδρυση ενιαίας βιβλιοθήκης του τότε Τμήματος και με τη διαθήκη του κληροδότησε σε αυτήν ολόκληρη την πολύτιμη προσωπική του βιβλιοθήκη. Με το νόμο πλαίσιο 1268/1982 «για τη δομή και τη λειτουργία των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων» (άρθρο 7, παρ.7) και, στη συνέχεια, με το νόμο 1404/1983

262

«για τη δομή και λειτουργία των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων» (άρθρο 49, παρ.7), έχουν τεθεί οι βάσεις για τη συγκρότηση και δημιουργία ενιαίων Βιβλιοθηκών Τμημάτων, οι οποίες θα λειτουργούν ως αυτοτελείς και αποκεντρωμένες υπηρεσίες, για την εξυπηρέτηση των σκοπών της έρευνας και της διδασκαλίας.

Το Τμήμα Νομικής, και ήδη Νομική Σχολή, συμμορφούμενο προς τις θέσεις του νομοθέτη, από το ακαδημαϊκό έτος 1998-1999, έχει προβεί στην ενοποίηση των επιμέρους συλλογών των έξι Τομέων του, δημιουργώντας μία ενιαία Βιβλιοθήκη και ευελπιστώντας ότι, με τον τρόπο αυτόν, ιδρύεται πράγματι μια σύγχρονη, αυτόνομη και πλήρης μονάδα υποστήριξης της διδασκαλίας και της έρευνας.

Η ενιαία αυτή Βιβλιοθήκη,που είναι μια από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα, περιλαμβάνει περίπου 100.000 αντίτυπα βιβλίων και πάνω από 400 τίτλους περιοδικών, καθώς επίσης και πολύτιμες συλλογές δωρεών που είχαν παραχωρηθεί παλαιότερα στις τότε Έδρες και τα Σπουδαστήρια της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε.

Ένα μεγάλο μέρος –αν όχι το μεγαλύτερο– του όγκου των βιβλίων της ενιαίας Συλλογής συγκεντρώθηκε μετά το έτος 1982, όταν η Σχολή Ν.Ο.Ε, με το ν.1268/1982, χωρίστηκε σε δύο αυτοτελή Τμήματα. Αυτό της Νομικής και εκείνο των Οικονομικών Επιστημών. Τότε είχαν δημιουργηθεί και οι έξι Τομείς του Τμήματος Νομικής για την καλύτερη δομή και λειτουργία των νομικών σπουδών και από τότε αγοράστηκαν και τα περισσότερα βιβλία. Πρίν από το 1982, τα νομικά βιβλία και περιοδικά που υπήρχαν στη Σχολή ανήκαν τις αντίστοιχες έδρες και ήταν κατανεμημένα στα τότε υφιστάμενα Σπουδαστήρια και στα γραφεία των καθηγητών. Αυτά, πριν από την ανέγερση του κτηρίου της Σχολής, βρίσκονταν στον τελευταίο όροφο του παλαιού κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχολής και στο ισόγειο του Χημείου.

Η ενιαία Βιβλιοθήκη Νομικής έχει καταχωρημένα όλα σχεδόν τα βιβλία της στο ηλεκτρονικό πρόγραμμα «Horizon» και οι χρήστες έχουν άμεση πρόσβαση στον on-line κατάλογο μέσω των τερματικών που υπάρχουν στον χώρο της. Η οργάνωσή της γίνεται σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιογραφικά πρότυπα, ακολουθώντας το ταξινομικό σύστημα της βιβλιοθήκης του Κογκρέσου, τους κανόνες καταλογογράφησης AACR2 και τις θεματικές επικεφαλίδες της Βιβλιοθήκης.

2. ΣΥΛΛΟΓΕΣ

Α. Βιβλία

1. Βιβλία κύριας συλλογής

Τα βιβλία της ενιαίας Βιβλιοθήκης της Σχολής είναι τοποθετημένα κατά Τομείς σε επτά αίθουσες.

Αναλυτικά: 301 Εμπορικό και Οικονομικό Δίκαιο. 302 Ιστορία, Φιλοσοφία και Κοινωνιολογία του Δικαίου. 303 Αστικό Δικονομικό και Εργατικό Δίκαιο. 304 Αστικό Δίκαιο. 305 Διεθνές Δίκαιο. 306 Δημόσιο Δίκαιο. 307 Ποινικό Δίκαιο και Εγκληματολογία. 316 Γραμματεία Βιβλιοθήκης, Τμήμα Διαδανεισμού, Σπάνια Συλλογή

2. Βιβλία Δωρεών

Η Βιβλιοθήκη έχει δεχθεί ένα μεγάλο μέρος βιβλίων και περιοδικών από δωρητές. Οι συλλογές αυτές είναι οι εξής:

o Δωρεά Αλεξάνδρου Παπαναστασίου, η οποία φιλοξενείται στην αίθουσα του Αναγνωστηρίου.

o Δωρεές Κ. Καραβά, Γ.-Α. Μυλωνά, Κ. Παπακωνσταντίνου, Α. Σβώλου, Θ. Τσάτσου και H. Mϋller, οι οποίες βρίσκονται στην αίθουσα 109.

o Δωρέα Ι. Σαρρή, η οποία έχει ενσωματωθεί στη συλλογή περιοδικών της βιβλιοθήκης.

o Δωρεά Μαρκοπουλιώτη, η οποία έχει ενσωματωθεί στη συλλογή των βιβλίων του Αστικού Δικαίου.

o Δωρεά της Κυβέρνησης των Η.Π.Α. για τα 200 χρόνια της Ανεξαρτησίας, η οποία περιέχει περιοδικά και βρίσκεται ενσωματωμένη στη συλλογή περιοδικών του Τομέα Διεθνών Σπουδών, στην αίθουσα 308.

o Δωρεά Ι. Δεληγιάννη, η οποία έχει εγκατασταθεί στην αίθουσα 110.

o Δωρεά Ν. Παπαντωνίου, η οποία βρίσκεται σε αίθουσα του αναγνωστηρίου.

264

Παλαιότυπα και σπάνια βιβλία Πρόκειται για βιβλία που ήταν διάσπαρτα στην κύρια συλλογή της

Βιβλιοθήκης (σε όλες τις αίθουσες) και συγκεντρώθηκαν σε ελεγχόμενο χώρο της γραμματείας της Βιβλιοθήκης. Τα βιβλία αυτά δεν δανείζονται, μπορεί όμως να φωτοτυπούνται εν μέρει και μόνο με τη συνδρομή των υπευθύνων της Βιβλιοθήκης. Μερικές από τις παραπάνω εκδόσεις – κυρίως του 18ου και 19ου αιώνα– έχουν συγκεντρωθεί σε ειδικά εκθετήρια στην είσοδο της Βιβλιοθήκης.

Β. Περιοδικά

Η συλλογή των περιοδικών βρίσκεται στο αίθριο και στον κεντρικό διάδρομο της Βιβλιοθήκης (αριστερά και δεξιά).

Τα περιοδικά έχουν τοποθετηθεί κατά γνωστικό αντικείμενο. Η συλλογή των Διεθνών Σπουδών και του Ιδιωτικού Δικαίου στην αίθουσα 308. Τα περιοδικά γενικής ύλης (ελληνικά και ξενόγλωσσα) είναι συγκεντρωμένα στο αίθριο, καθώς επίσης και τα ξενόγλωσσα περιοδικά του Τομέα Ποινικού Δικαίου και Εγκληματολογίας, ενώ τα ελληνόγλωσσα βρίσκονται στην κύρια συλλογή του ίδιου Τομέα. Τέλος, οι συλλογές περιοδικών της Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου, καθώς και του Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης στον κεντρικό διάδρομο.

Επίσης, πολλά αντίτυπα περιοδικών ευρείας χρήσεως, λεξικών, εγκυκλοπαιδειών και συλλογών νομοθεσίας και νομολογίας βρίσκονται στο Αναγνωστήριο.

Τα τρέχοντα τεύχη των περιοδικών εκτίθενται με αλφαβητική σειρά σε ειδικά εκθετήρια στον κεντρικό διάδρομο. Τα περιοδικά δεν απομακρύνονται ποτέ από την Βιβλιοθήκη.

Γ. Άλλο βιβλιακό υλικό

1. Τιμητικοί Τόμοι

Βρίσκονται συγκεντρωμένοι στον προθάλαμο της αίθουσας 305 με την ένδειξη «Hon» πάνω από τον ταξινομικό αριθμό.

2. Πληροφοριακά βιβλία

Σε αυτά εντάσσονται εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, ευρετήρια, επετηρίδες, βιβλιογραφίες, επιτομές, εγχειρίδια, πίνακες κ.ά. Το κύριο μέρος της συλλογής αυτής βρίσκεται στο χώρο του Αναγνωστηρίου με τις σχετικές ενδείξεις. Επίσης, ένα μέρος από πληροφοριακά βιβλία, όπως κώδικες, σχολιασμένοι κώδικες, σειρές κ.ά., υπάρχει στους αντίστοιχους τομείς.

Διδακτικά συγγράμματα. Η συλλογή αυτή περιλαμβάνει το διδακτικό υλικό κάθε εξαμήνου και

βρίσκεται στο χώρο του Αναγνωστηρίου. Υλικό απόσυρσης. Περιλαμβάνει πολλαπλά αντίτυπα βιβλίων, καθώς και αντίτυπα από

ελλιπείς σειρές περιοδικών. Το υλικό αυτό τοποθετείται στο υπόγειο της νέας πτέρυγας του κτηρίου.

3. ΟΔΗΓΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «HORIZON»

Το μεγαλύτερο ποσοστό των βιβλίων έχει καταχωρηθεί στο πρόγραμμα βιβλιοθηκών ΑΠΘ, «Horizon» (www.lib.auth.gr).

Α. Επιχειρείται είσοδος στο “Horizon” μέσω World Wide Web. Β. Απαραίτητη προϋπόθεση για την προσπέλαση είναι η

χρησιμοποίηση ενός Web browser, όπως οι Mozilla Firefox και Internet Explorer.

Γ. Είναι δυνατή η προσπέλαση μέσω του Web browser πληκτρολογώντας http://www.lib.auth.gr και επιλέγοντας από εκεί τις «Ηλεκτρονικές πηγές» και στη συνέχεια την επιλογή «Ηλεκτρονικός Κατάλογος του ΑΠΘ (Online Public Access Catalogue)».

Δ. Στη συνέχεια η έρευνα γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνει το πρόγραμμα.

Ε. Σε κάθε Ηλεκτρονικό Υπολογιστή της Βιβλιοθήκης υπάρχει συνοπτικός οδηγός “Horizon” με λεπτομέρειες και αναλυτικές εικόνες για τα στάδια αναζήτησης ενός βιβλίου.

ΣΤ. Η Βιβλιοθήκη οργανώνει και διεξάγει μαθήματα εκπαίδευσης με στόχο τον εντοπισμό, την αξιοποίηση και τη σωστή χρήση της πληροφορίας. Εκπαιδεύει τους χρήστες της σε όλες τις ηλεκτρονικές

266

πηγές του Συστήματος Βιβλιοθηκών ΑΠΘ καθώς επίσης και στις εξειδικευμένες νομικές ηλεκτρονικές πηγές που διαθέτει μέσω των ετήσιων συνδρομών της.

4. ΧΡΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

Α. Φωτοτυπίες Στην διάθεση των χρηστών της Βιβλιοθήκης υπάρχουν, στον χώρο

του αίθριου, φωτοτυπικά μηχανήματα που λειτουργούν με καρτοδέκτες. Η φωτοτύπηση πραγματοποιείται από τους ίδιους τους χρήστες. Τις κάρτες φωτοτύπησης προμηθεύονται οι χρήστες από το προσωπικό της Βιβλιοθήκης, καταβάλλοντας το σχετικό τίμημα. Η φωτοτύπηση επιτρέπεται, στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας και του Κανονισμού Βιβλιοθήκης της Νομικής Σχολής, μόνο για το βιβλιακό υλικό που εντάσσεται σε αυτήν. Συνεπώς, απαγορεύεται η φωτοτύπηση άλλου υλικού.

Β. Δανεισμός Ο δανεισμός βιβλίων διέπεται από το άρθρο 4 του ισχύοντος ενιαίου

Κανονισμού του Συστήματος Βιβλιοθηκών ΑΠΘ.

Γ. Προστασία και έλεγχος Τα βιβλία προστατεύονται με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου.

Απομακρύνονται από τη Βιβλιοθήκη μόνο μετά από τον απαραίτητο έλεγχο του Τμήματος Δανεισμού. Ο έλεγχος αυτός πραγματοποιείται κυρίως στην έξοδο της Βιβλιοθήκης. Οι χρήστες της Βιβλιοθήκης, είτε ανήκουν στα μέλη της Πανεπιστημιακής Κοινότητας είτε όχι, καλούνται να συμβάλουν προσωπικώς στην προστασία του βιβλιακού και άλλου υλικού της Βιβλιοθήκης, στην καθαριότητα των χώρων της, καθώς και στην τήρηση της τάξης.

5. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Α. Γενικά- Σκοπός

Άρθρο 1. Στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης λειτουργεί ενιαία βιβλιοθήκη υπό τον τίτλο Βιβλιοθήκη «Ιωάννης Δεληγιάννης».

Άρθρο 2. Ο σκοπός της Βιβλιοθήκης συνίσταται στην εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών της πανεπιστημιακής κοινότητας και κάθε άλλου ενδιαφερομένου για την έρευνα στο πεδίο της νομικής επιστήμης.

Άρθρο 3. Στη Βιβλιοθήκη εντάσσεται το σύνολο των βιβλίων και περιοδικών που υπήρχαν στις βιβλιοθήκες των Σπουδαστηρίων και των εδρών του Τμήματος Νομικής, καθώς και κάθε νεοεισερχόμενο βιβλίο ή περιοδικό. Το ίδιο ισχύει και για τις συλλογές βιβλίων και περιοδικών, οι οποίες παραχωρούνται με οποιονδήποτε τρόπο στο Τμήμα ή στους Τομείς του.

Άρθρο 4. Η μηχανοργάνωση της Βιβλιοθήκης γίνεται με βάση το ηλεκτρονικό πρόγραμμα «Horizon» και οι χρήστες έχουν άμεση πρόσβαση στον online κατάλογο, μέσω των τερματικών που υπάρχουν στο χώρο της. Η οργάνωση γίνεται σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιογραφικά πρότυπα, ακολουθώντας το ταξινομικό σύστημα και τις θεματικές επικεφαλίδες της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου και τους κανόνες καταλογογράφησης ΑΑCR2.

Β. Οργάνωση

Άρθρο 5. 1. Η Βιβλιοθήκη αναπτύσσεται: α) στο βιβλιοστάσιο που περιέχει τα βιβλία και τα περιοδικά της κύριας συλλογής κατανεμημένα κατά γνωστικό αντικείμενο, β) στο αναγνωστήριο, γ) στο χώρο απόσυρσης (υπόγειο) το οποίο περιέχει κυρίως πολλαπλά αντίτυπα, και δ) στο βιβλιοστάσιο των δωρεών που βρίσκεται στις αίθουσες σεμιναρίων υπ’αριθμ.109 και 110. Οι αίθουσες αυτές ανήκουν στον τομέα Διεθνών Σπουδών και στον Τομέα Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης αντιστοίχως και χρησιμοποιούνται από αυτούς τους τομείς. Ευγενώς παραχωρήθηκαν για την εγκατάσταση των δωρεών της Βιβλιοθήκης.

2. Η Βιβλιοθήκη οργανώνεται σε έξι τομείς και έξι τμήματα, για καθένα από τα οποία ορίζεται ένας υπεύθυνος.

Οι τομείς της Βιβλιοθήκης αντιστοιχούν στους Τομείς του Τμήματος και είναι οι εξής:

Α. Τομέας Αστικού, Αστικού Δικονομικού και Εργατικού Δικαίου, - Υποτομέας Αστικού,

268

- Υποτομέας Αστικού Δικονομικού Δικαίου, - Υποτομέας Εργατικού Δικαίου, Β. Τομέας Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης, Γ. Τομέας Διεθνών Σπουδών, Δ. Τομέας Εμπορικού και Οικονομικού Δικαίου, Ε. Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου, και ΣΤ. Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών. Τα τμήματα της βιβλιοθήκης είναι τα εξής: α) Γραμματείας και

Οικονομικών, β) Δανεισμού - Διαδανεισμού, γ) Παραγγελιών, δ) Περιοδικών, ε) Δωρεών, στ) Οργάνωσης υλικού (καταλογογράφηση - ταξινόμηση), και ζ) Εκπαίδευσης χρηστών.

Άρθρο 6. 1. Ο Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής ή ο αναπληρωτής του προΐσταται της Βιβλιοθήκης.

2. Η Βιβλιοθήκη διευθύνεται από την Επιτροπή Βιβλιοθήκης, η οποία απαρτίζεται από:

α) τον Πρόεδρο της Βιβλιοθήκης β) έξι μέλη Δ.Ε.Π.,* τα οποία εκπροσωπούν τους Τομείς του

Τμήματος και κάθε ένα εκλέγεται από τον οικείο Τομέα, γ) έναν βιβλιοθηκονόμο (υπεύθυνο/η της Βιβλιοθήκης) δ) έναν εκπρόσωπο των μεταπτυχιακών σπουδαστών, ε) δύο εκπροσώπους των προπτυχιακών φοιτητών, στ) έναν εκπρόσωπο του Ε.Δ.Π., και Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης είναι επιστημονικώς

υπεύθυνος της Βιβλιοθήκης και διορίζεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος.

3. Στις αρμοδιότητες της Επιτροπής εμπίπτουν κυρίως: α) Η ορθή λειτουργία της Βιβλιοθήκης προς εκπλήρωση των σκοπών

της, β) Η επικοινωνία και συνεργασία με την Κεντρική Βιβλιοθήκη του

Συστήματος Βιβλιοθηκών ΑΠΘ, γ) Ο συντονισμός των Τομέων και των Τμημάτων της Βιβλιοθήκης, δ) Ο έλεγχος των οικονομικών της, ε) Η σύνταξη ετησίων προϋπολογισμού και απολογισμού, * Μετά τον Ν 4009/2011, αντί του όρου «μέλη Δ.Ε.Π.» γίνεται χρήση των

όρων «Καθηγητές και Λέκτορες» και «διδάσκοντες».

στ) Η κατανομή του προσωπικού στα επιμέρους Τμήματα και η παρακολούθηση του έργου που συντελείται,

ζ) Η αξιολόγηση των προτάσεων των Τομέων ή των μελών Δ.Ε.Π., φοιτητών ή άλλων μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας για το έργο της Βιβλιοθήκης,

η) Ο επιστημονικός έλεγχος των παραγγελιών και η κατανομή τους, θ) Ο προσδιορισμός της παρουσίας των μελών ΕΔΠ στην Βιβλιοθήκη, ι) Η εφαρμογή των αποφάσεων των πανεπιστημιακών οργάνων, οι

οποίες αφορούν στην Βιβλιοθήκη, και ια) Η δημιουργία πολιτιστικών εκδηλώσεων, όπως για το βιβλίο και

τις βιβλιοθήκες εν γένει, καθώς και την ιστορία του ΑΠΘ. Άρθρο 7. Τα βιβλία της Βιβλιοθήκης κατανέμονται ως εξής: α.

βιβλία κύριας συλλογής, β. βιβλία δωρεών, και γ. βιβλία που χαρακτηρίζονται ως παλαιότυπα ή σπάνια. Για κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες ισχύουν ειδικές διατάξεις ως προς τη δυνατότητα προσέγγισής τους από τους χρήστες.

Άρθρο 8. Τα μέλη και τα υποψήφια μέλη Δ.Ε.Π., καθώς και οι υποψήφιοι για λήψη διδακτορικού ή μεταπτυχιακού διπλώματος του Τμήματος, προσφέρουν στην Βιβλιοθήκη ένα αντίτυπο των βιβλίων τους και των εν γένει μελετών τους. Η κατάθεση αυτή πιστοποιείται με έγγραφο της Βιβλιοθήκης προς τη Γραμματεία του Τμήματος Νομικής κατά περίπτωση για να προχωρήσει η διαδικασία της υποψηφιότητας.

Γ. Λειτουργία Βιβλιοθήκης

Άρθρο 9. Χρόνος Λειτουργίας. 1. Η Βιβλιοθήκη λειτουργεί καθημερινά από Δευτέρα έως και Παρασκευή, σύμφωνα με το παρακάτω ωράριο: Δευτέρα έως Παρασκευή 8.00΄-20.00΄. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος, το ωράριο αυτό μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί ανάλογα με τις ανάγκες που ανακύπτουν και τις δυνατότητες που υπάρχουν.

2. Οι αργίες της Βιβλιοθήκης είναι ίδιες με εκείνες των υπόλοιπων περιφερειακών βιβλιοθηκών του ΑΠΘ, λαμβάνοντας υπόψη τον εσωτερικό κανονισμό του.

3. Η Βιβλιοθήκη είναι δυνατόν να παύσει τη λειτουργία της για διάστημα που καθορίζεται εκάστοτε από την Επιτροπή Βιβλιοθήκης,

270

προκειμένου να διεξάγεται ο απαραίτητος έλεγχος των βιβλίων και περιοδικών, η απογραφή του υλικού και οι αναγκαίες ανακατατάξεις, καθώς και εξαιτίας έκτακτης ανάγκης κατά την κρίση της Επιτροπής.

Άρθρο 10. Τρόπος Λειτουργίας. 1. Οι χρήστες της Βιβλιοθήκης εισέρχονται στο χώρο της χωρίς τσάντες και επανωφόρια, καθώς και με απενεργοποιημένα κινητά τηλέφωνα. Οι χρήστες είναι υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται στις υποδείξεις του προσωπικού, να σέβονται το χώρο και να μην ενοχλούν τους αναγνώστες και το προσωπικό.

2. Το βεστιάριο του 3ου ορόφου χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο από τους χρήστες της Βιβλιοθήκης του Τμήματος Νομικής.

3. Απαγορεύεται στους χρήστες της Βιβλιοθήκης το κάπνισμα και η μεταφορά και κατανάλωση τροφίμων, ποτών και αναψυκτικών στους χώρους της Βιβλιοθήκης.

4. Μετά την είσοδό τους στη Βιβλιοθήκη, οι χρήστες έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε όλα τα βιβλία της κύριας συλλογής και στα φωτοτυπικά μηχανήματα που λειτουργούν με κάρτες. Τις κάρτες προμηθεύονται οι ενδιαφερόμενοι από τον αυτόματο πωλητή καρτών στο χώρο υποδοχής της Βιβλιοθήκης. Μετά τη χρήση τους, τα βιβλία τοποθετούνται στα ειδικά κινητά καροτσάκια που υπάρχουν για το σκοπό αυτό. Ο αναγνώστης δεν τοποθετεί ο ίδιος τα έντυπα στα ράφια ούτε τα εγκαταλείπει στα τραπέζια των αναγνωστηρίων.

5. Τα βιβλία προστατεύονται με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου και δεν απομακρύνονται από τη Βιβλιοθήκη, αν δεν πληρωθούν οι όροι δανεισμού, με ευθύνη του οικείου Τμήματος.

6. Το αναγνωστήριο χρησιμοποιείται για τη μελέτη των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Νομικής.

7. Οι χώροι της κύριας συλλογής της Βιβλιοθήκης ( επιμέρους τομείς) χρησιμοποιούνται για έρευνα από όλους τους χρήστες και όχι ως αναγνωστήριο από τους προπτυχιακούς φοιτητές.

Άρθρο 11. Κατά το χρόνο λειτουργίας της Βιβλιοθήκης τα μέλη Ε.Δ.Π. εξυπηρετούν τους χρήστες της στις έρευνές τους, όποτε χρειαστεί, με τρόπο που ορίζεται από τον οικείο Τομέα.

Δ. Δανεισμός

Άρθρο 12. Τρόπος δανεισμού. Ο δανεισμός γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 4 του ενιαίου Κανονισμού λειτουργίας του Συστήματος Βιβλιοθηκών ΑΠΘ. (www.lib.auth.gr)

Η Βιβλιοθήκη μπορεί να ζητήσει την επιστροφή των δανεισμένων βιβλίων και πριν τη λήξη της προθεσμίας που έχει δοθεί, αν αυτό κριθεί απαραίτητο.

Ο δανειζόμενος είναι υποχρεωμένος να τηρεί τα βιβλία που δανείζεται σε άριστη κατάσταση, να μην τα δανείζει αλλού και να μην προκαλεί οποιεσδήποτε φθορές σε αυτά (επισήματα, υπογραμμίσεις, σημειώσεις, κλπ.)

Σε περίπτωση απώλειας κάποιου βιβλίου, ο δανειζόμενος υποχρεούται να καταβάλει την τρέχουσα τιμή αντικατάστασής του (αγορά και έξοδα αποστολής), αν το βιβλίο υπάρχει στην αγορά.

Αν δεν υπάρχει, υποχρεούται να καταβάλει το κόστος αντικατάστασής του (δανεισμός από άλλη βιβλιοθήκη, φωτοτύπηση και βιβλιοδεσία).

Αν ο δανειζόμενος ή ο χρήστης προκαλέσει φθορά σε κάποιο βιβλίο, υποχρεούται να καταβάλει το κόστος επιδιόρθωσής του και, αν το βιβλίο δεν επιδιορθώνεται, το κόστος αντικατάστασής του.

Τα περιοδικά δεν δανείζονται. Επίσης, δεν δανείζονται τα βιβλία που είναι ενταγμένα στο Αναγνωστήριο, αυτά που έχουν χαρακτηριστεί σπάνια, καθώς και τα πληροφοριακά (reference books). Τα σπάνια βιβλία δεν φωτοτυπούνται, ενώ η πρόσβαση σε αυτά επιτρέπεται μόνον ύστερα από άδεια της Επιτροπής Βιβλιοθήκης.

Η παράβαση των κανόνων δανεισμού από το δανειζόμενο συνεπάγεται τη στέρηση του δικαιώματος περαιτέρω δανεισμού βιβλίων. Ειδικά στην περίπτωση παραβίασης του χρόνου επιστροφής, η στέρηση της δυνατότητας νέου δανεισμού είναι αυτόματη μέχρι την επιστροφή όλων των βιβλίων που έχει δανειστεί ο ενδιαφερόμενος.

Βιβλία που εκδόθηκαν πριν το 1930, καθώς και βιβλία που έχουν μεγάλη ζήτηση σε καθημερινή βάση ή είναι φθαρμένα ή με κακή ποιότητα χαρτιού, δε δανείζονται.

Στη Βιβλιοθήκη λειτουργεί επίσης το Τμήμα Διαδανεισμού και ηλεκτρονικής πληροφόρησης. Η υπηρεσία αυτή έχει ως στόχο να προσφέρει στους χρήστες τη δυνατότητα να προμηθεύονται υλικό

272

(διαδανεισμός βιβλίων, φωτοαντίγραφα άρθρων κτλ) το οποίο δεν εντοπίζεται στη συλλογή της βιβλιοθήκης του ΑΠΘ. Σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας (άρθρο 4.4.), ο χρήστης που αιτείται υλικό μέσω διαδανεισμού, είναι υποχρεωμένος να προκαταβάλει το σύνολο του κόστους του διαδανεισμού. Η υπηρεσία αυτή εξυπηρετεί με τον ίδιο τρόπο αιτήματα άλλων βιβλιοθηκών ή ιδρυμάτων της Ελλάδας ή του εξωτερικού.

Άρθρο 13. Χρόνος δανεισμού. Η διάρκεια δανεισμού των τεκμηρίων διέπεται σύμφωνα με το άρθρο 4 του ενιαίου Κανονισμού λειτουργίας του Συστήματος Βιβλιοθηκών ΑΠΘ (www.lib.auth.gr)

Ε. Τροποποίηση και έναρξη ισχύος

Άρθρο 14. Τροποποίηση. Ο Κανονισμός Βιβλιοθήκης τροποποιείται, ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Βιβλιοθήκης, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος. Η ισχύς του αρχίζει την επόμενη μέρα της απόφασης της Γενικής Συνέλευσης.

XΙ. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

1. ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ.

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Διαρκούς Επιτροπής «Αξιολογήσεων, Ενημερώσεων και Προβολής Έργου» της Νομικής Σχολής, λειτουργεί από 17-2-2014 Υπηρεσία Υποστήριξης Φοιτητών, με σκοπό την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς αυτούς για την ομαλή ένταξή τους στην ανώτατη εκπαίδευση, την ενημέρωση για τη συνολική λειτουργία του ιδρύματος και την υποστήριξη φοιτητών με αναπηρία ή φοιτητών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες για την επιτυχή περάτωση των σπουδών τους. Η υπηρεσία αυτή λειτουργεί καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και για την παροχή πληροφοριών σε υποψήφιους φοιτητές (άρθρ. 52 § 1 ν. 4009/2011).

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Λήδα-Μαρία Πίψου, (lpipsou@law.auth.gr), Κτίριο Νομικής Σχολής, 4ος Όροφος, Γραφείο: 404 2. ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΠΟΥ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΕ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΟΥ ΑΠΘ

Το Παρατηρητήριο της Ακαδημαϊκής Πορείας των Φοιτητών που ανήκουν σε Ευαίσθητες Κοινωνικές Ομάδες έχει ως κύριο στόχο του να συνδράμει στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους:

- οι φοιτητές με αναπηρία, - οι αλλοδαποί φοιτητές, - οι μειονοτικοί και οι ομογενείς ή παλιννοστούντες φοιτητές, - αλλά και οποιαδήποτε άλλη κατηγορία φοιτητών, που κατά τη

διάρκεια της φοίτησής τους παρουσιάζουν κάποιο ανασταλτικό για την πρόοδο των σπουδών τους πρόβλημα.

274

Οι ως άνω φοιτητές μπορούν να ενημερώνουν απευθείας την Επιτροπή του Παρατηρητηρίου -όπως επίσης να ενημερώνουν και τους Συμβούλους Σπουδών του Τμήματός τους- για τυχόν σοβαρά προβλήματα που ανακύπτουν κατά την πορεία των σπουδών τους και τα οποία προκύπτουν είτε λόγω της ιδιότητάς τους ως φοιτητών ΑμεΑ, είτε ως αλλοδαπών φοιτητών ή ακόμα ως μειονοτικών φοιτητών (π.χ. προβλήματα με την ελληνική γλώσσα, ανάγκη για παροχή εξειδικευμένης ορολογίας), είτε λόγω έκτακτων προβλημάτων υγείας τους.

Email: stud-observ@ad.auth.gr Website: http://acobservatory.web.auth.gr Τηλ/Fax: 2310.995360

3. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ

Η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής και Υγείας, έχει ως στόχο να δημιουργήσει συνθήκες που θα καταστήσουν το Πανεπιστήμιο χώρο προσβάσιμο σε όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόσβαση των ΑμεΑ, όπου η δυσκολία προσβασιμότητας στοχώρο καθιστά δύσκολη και την προσβασιμότητα στη γνώση.

Για το λόγο αυτό φοιτητές με προβλήματα όρασης εκπαιδεύονται από ειδικευμένους Καθηγητές και Λέκτορες στη χρήση ηλεκτρονικών μηχανημάτων σε ορισμένες βιβλιοθήκες του ΑΠΘ όπου υπάρχουν εκτυπωτές Braille. Επίσης φροντίζει – στο μέτρο του δυνατού- και για τη διευκόλυνση χορήγησης σε αυτούς συγγραμμάτων με φωνητική απόδοση.

Παρέχει λεωφορείο ΑμεΑ, για την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των φοιτητών με αναπηρίες, ώστε να διευκολύνεται η μετακίνησή τους κατά τη διάρκεια της ακαδημαϊκής χρονιάς και κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου. Στο πλαίσιο αυτό εντάχθηκε και το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας ΑΠΘ, το οποίο διαθέτει ομάδα εθελοντών, που ως επί το πλείστον είναι φοιτητές.

Εmail: selfhelp@auth.gr

Επίσης, η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής και Υγείας έχει εδώ και χρόνια καθιερώσει στο ΑΠΘ το θεσμό της Εθελοντικής Αιμοδοσίας και την ως εκτούτου δημιουργία Τράπεζας Αίματος στο ΑΧΕΠΑ, ενώ από το Μάιο του 2007 ιδρύθηκε και Τράπεζα Αίματος στο ΤΕΦΑΑ Σερρών σε συνεργασία με την ΕΚΠΥ και το Γενικό Νοσοκομείο Σερρών. Η εθελοντική αιμοδοσία πραγματοποιείται δυο φορές το χρόνο, κατά τη διάρκεια των μηνών Νοεμβρίου και Απριλίου, στο χώρο της Αίθουσας Τελετών του ΑΠΘ με απώτερο στόχο -εφικτό και άμεσο- οι ανάγκες σε αίμα να καλύπτονται αποκλειστικά από την Εθελοντική Αιμοδοσία, η οποία σήμερα καλύπτει γύρω στο 40% των συνολικών αναγκών. Συμμετοχή στην αιμοδοσία, η οποία είναι μια ασφαλής διαδικασία χωρίς επιπλοκές, μπορούν να έχουν όλοι και όλες πάνω από 18 ετών που δεν έχουν ειδικά προβλήματα υγείας.

Email: socialcom@ad.auth.gr fititikiline@ad.auth.gr

Website: http://spc.web.auth.gr Τηλ/ Fax: 2310 995386, 2310 995360

4. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ

Η Επιτροπή Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης έχει ως στόχο την καλύτερη οργάνωση και λειτουργία των δομών που προσφέρουν ψυχολογική βοήθεια και συμβουλευτική στήριξη στους φοιτητές του ΑΠΘ μέσω του Κέντρου Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης (ΚΕ.ΣΥ.ΨΥ.) που λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο.

Οι υπηρεσίες του ΚΕ.ΣΥ.ΨΥ παρέχονται όχι μόνο στους φοιτητές και φοιτήτριες του ΑΠΘ, αλλά και στο προσωπικό του Πανεπιστήμιου.

Συνεργάζεται στενά με άλλες Επιτροπές συναφούς αντικειμένου και διοργανώνει Ημερίδες για διάλογο με τους φοιτητές/φοιτήτριες, όπως και με το διοικητικό και λοιπό προσωπικό της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Στους άμεσους στόχους του ΚΕ.ΣΥ.ΨΥ. είναι η δυνατότητα έναρξης λειτουργίας Ανοιχτής τηλεφωνικής γραμμής στο Πανεπιστήμιο, με σκοπό την άμεση βοήθεια σε άτομα που βρίσκονται σε κρίση και σε άτομα με προσωπικές δυσκολίες, που σε πρώτη φάση αισθάνονται μεγαλύτερη

276

ασφάλεια να μιλήσουν για τα προβλήματα τους όταν υπάρχει ανωνυμία και απουσιάζει η οπτική επαφή.

Το ΚΕ.ΣΥ.ΨΥ. βρίσκεται στο ισόγειο της Κάτω Πανεπιστημιακής Φοιτητικής Λέσχης, στο χώρο της Υγιειονομικής Υπηρεσίας, στα γραφεία 5 & 8.

Email: vpapadot@ad.auth.gr Τηλ.: 2310 992643 & 2310992621 Fax: 2310 992607 & 210992621

5. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ

Η Επιτροπή Εθελοντισμού ως κύριο στόχο της έχει την προώθηση στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας της ιδέας του εθελοντισμού και την καλλιέργεια αυτής ως σύγχρονου αιτήματος.

Με βάση το στόχο αυτό η Επιτροπή Εθελοντισμού έχοντας και ως κίνητρό της τη βελτίωση της καθημερινότητας όλων όσοι βρίσκονται στο ΑΠΘ – φοιτητές, καθηγητές και εργαζόμενοι – με μικρές αλλά ουσιαστικές ενέργειες σε τομείς όπως είναι τα φοιτητικά θέματα, το περιβάλλον και η κοινωνική προσφορά, ενθαρρύνει όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας να πάρουν πρωτοβουλίες, καταθέτοντας ιδέες και προτάσεις ξεκινώντας από τα απλά, μικρά και υλοποιήσιμα.

Για το σκοπό αυτό έχουν ήδη αρχίσει να δημιουργούνται Δίκτυα Εθελοντισμού ανά Τμήμα /Σχολή καταρχάς από έναν Καθηγητή ή Λέκτορα και ένα φοιτητή, προκειμένου μέσω ενημερωτικών εκδηλώσεων, να δημιουργηθεί σώμα εθελοντών στο κάθε Τμήμα / Σχολή του ΑΠΘ.

Email: vrect-ac-secretary@auth.gr Τηλ: 2310996713, 996708

Fax: 2310996729

XIΙ. Τ Η Λ Ε Φ Ω Ν Ι Κ Ο Σ Κ Α Τ Α Λ Ο Γ Ο Σ

Θυρωρείο Κτιρίου Ν.Ο.Π.Ε. Κεντρικό θυρωρείο, κτίριο διοίκησης. .................................................. 99.6928-99.6929

Απαλαγάκη Χαρίκλεια (καθηγήτρια) ......................... 99.6559 Αποστολίδου Σοφία (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ................................. 99.6479 Αρβανιτάκης Παρασκευάς (καθηγητής) ..................... 99.6557 Αρχανιωτάκης Γεώργιος (καθηγητής) ........................ 99.6593 Αρχιμανδρίτου Μαρία (επίκ. καθήγ.) ......................... 99.6424 Βαλαβάνη-Πολατίδου Ελένη (λέκτορας) .................... 99.6545 Βαλτούδης Αναστάσιος (αναπλ. καθηγ.) .................... 99.6460 Βασιλακάκης Ευάγγελος (καθηγητής) ........................ 99.6599 Βλάχος Κων/νος (λέκτορας) ....................................... 99.6576 Βοζίκη-Κοσματοπούλου Μαρία (επιστ. συνεργ.) ......... 99.6579 Γαρέζου Μαριέττα (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ................................... 99.6485 Γιαννίτσιου Ελένη (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ................................... 99.6522 Γιοβαννόπουλος Ρήγας (επίκ. καθηγητής) .................. 99.7372 Γκιζάρη-Ξανθοπούλου Άννα (επίκ. καθηγ.) ............... 99.6481 Γκλαβίνης Παναγιώτης (αναπληρ. καθηγ.) ................. 99.6611 Γκουτζιαμάνη Αγνή (διοικητικός υπάλλ.) .................... 99.6520 Γκουτζιαμάνη Ευφροσύνη (επιστ. συνεργ.) ................ 99.6567 Γώγος Κωνσταντίνος (αναπλ. καθηγ.) ........................ 99.7170 Δεληγιάννη-Δημητράκου Χριστίνα (αναπληρ. καθηγ.) ... 99.6607 Δέλλιος Γεώργιος (καθηγητής) ................................... 99.7692 Δεσποτίδου Άννα (λέκτορας) ...................................... 99.1174 Ελευθεριάδης Νικόλαος (επίκ. καθηγητής) ................. 99.9622 Ζαχαριάδης Αθανάσιος (επίκ. καθηγητής) .................. 99.6489 Ζερβογιάννη Ελένη (λέκτορας) ................................... 99.1175 Ζερδελής Δημήτριος (καθηγητής) ............................... 99.6534

278

Ιγγλεζάκης Ιωάννης (επίκ. καθηγητής) ........................ 99.6577 Ιντζεσίλογλου Νικόλαος (καθηγητής) ........................ 99.6575 Καζάκος Αριστείδης (καθηγητής) .............................. 99.6539 Καϊάφα-Γκμπάντι Μαρία (καθηγήτρια) ..................... 99.6497 Καϊδατζής Ακρίτας (λέκτορας) ................................... . 99.6507 Καλφέλης Γρηγόριος (καθηγητής) ............................ 99.6487 Καμτσίδου Ιφιγένεια (αναπληρ. καθηγ.) ..................... 99.6480 Καρακωστάνογλου Βενιαμίν (λέκτορας) .................... 99.6509 Καραλή Χρυσούλα (διοικητικός υπάλλ.) .................... 99.6613 Καρατζουλίδου Κυριακή (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) ......................... 99.6565 Καρύμπαλη-Τσίπτσιου Γιαννούλα (καθηγήτρια) ....... 99.6585 Κλαβανίδου Δέσποινα (καθηγήτρια) .......................... 99.6566 Κορνηλάκης Άγγελος (επίκ. καθηγ.) .......................... 99.6445 Κοτζάμπαση Αθηνά (καθηγήτρια) .............................. 99.6568 Κουμάνης Σταμάτης (λέκτορας) ……………………. 99.6518 Κούρτης Βασίλειος (λέκτορας).................................... 99.6665 Κουτούπα Ευαγγελία (καθηγήτρια) ............................ 99.6486 Κουτσουράδης Αχιλλέας (καθηγητής) ........................ 99.6626 Κτενίδης Ιωσήφ (επίκ. καθηγ.) ................................... 99.6421 Κυριαζόπουλος Κυριάκος (επικ. καθηγ.) ................... 99.6570 Κωστοπούλου Ελένη (διοικητικός υπάλλ.) ................. 99.6532 Κώνστα Άννα-Μαρία (λέκτορας) ……………………. . 99.6608 Λέντζης Δημοσθένης (λέκτορας) ................................ 99.6541 Λεμπέση-Ανδρέου Ιωάννα (επιστημ. συνεργ.) ............ 99.6616 Μαθιουδάκης Ιάκωβος (λέκτορας) ............................. 99.7139 Μακρίδου Καλλιόπη (καθηγήτρια) ............................. 99.6555 Μάνου Δήμητρα (διοικητικός υπάλλ.) ........................ 99.5265 Μαντζούφας Παναγιώτης (επίκ. καθηγ.) .................... 99.7063 Μαργαρίτης Λάμπρος (καθηγητής) ............................ 99.6493 Μάττας Ανδρέας (διοικητικός υπάλλ.) ...................... 99.6552 Μπαξεβάνη Πηνελόπη (διοικητικός υπάλλ.) .............. 99.5262 Μπεχλιβάνης Αχιλλέας (λέκτορας) ............................ 99.6549 Μπλιάικος Κωνσταντίνος (διοικητικός υπάλλ.) ......... 99.6520

Μπιτζιλέκης Νικόλαος (καθηγητής) ........................... 99.6476 Νένδου Ελένη (διοικητικός υπάλλ.) ............................ 99.5267 Νίκας Νικόλαος (καθηγητής) ...................................... 99.6623 Ντόγκαρη Δέσποινα (διοικητικός υπάλλ.) ................... 99.5266 Νούσκαλης Γεώργιος (λέκτορας) ................................ 99.6642 Ορφανουδάκης Σαράντης (αναπληρ. καθηγ.) ............. 99.6652 Παϊσίδου Νικολέττα (καθηγήτρια) .............................. 99.6563 Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος (επικ. καθηγ.) .............. 99.1329 Παπαδαμάκης Αδάμ (καθηγητής) ............................... 99.6475 Παπαδάτου Δάφνη (επικ. καθηγ.) ............................... 99.6594 Παπαδημητρίου Αθηνά (διοικητικός υπάλλ.) .............. 99.6520 Παπαδοπούλου Ανθούλα (επικ. καθηγ.) ..................... 99.6540 Παπαδοπούλου Τριανταφυλλιά(Λίνα)(αναπλ. καθηγ) 99.7167 Παπαδοπούλου Χρυσούλα (διοικητικός υπάλλ.) ........ 99.5268 Παπαδρόσου-Αρχανιωτάκη Παρασκευή (λέκτορας) ... 99.6620 Παπάζη Αλεξία (διοικητικός υπάλληλος) .................... 99.6608 Παπακυριάκου Θεόδωρος (επίκ. καθηγ.) .................... 99.1394 Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη (λέκτορας) .................. . 99.6527 Παρασκευόπουλος Νικόλαος (καθηγητής) ................. 99.6491 Πάτκου Κυριακή (διοικητικός υπάλλ.) ........................ 99.6576 Πικραμένος Μιχάλης (επικ. καθηγ.) ............................ 99.6544 Πιτσελά Αγγελική (αναπληρ. καθηγ.) ......................... 99.6472 Πίψου Λήδα-Μαρία (καθηγήτρια) .............................. 99.6564 Ποδηματά Ευαγγελία (καθηγήτρια) ............................ 99.6556 Πουλιάδης Αθανάσιος (καθηγητής) ............................ 99.6543 Πρεβεδούρου Ευγενία (αναπλ. καθηγ.)........................ 99.7189 Σαββαΐδου Αικατερίνη (λέκτορας) ............................... 99.7139 Σαμαρίδου Ευθυμία (διοικητικός υπάλλ) .................... 99.6600 Σαρηγιαννίδης Μιλτιάδης (επικ. καθηγ.) .................... 99.6468 Σαχπεκίδου Ευγενία (καθηγήτρια) ............................... 99.6597 Σιδέρης Δημήτριος (λέκτορας) .................................... 99.6442 Σιδηρόπουλος Αλέξιος (διοικητικός υπάλλ.) ............... 99.1386 Σκορδαλός Ιωάννης (επιστ. συνεργ.) ........................... 99.6478

280

Σοφιαλίδης Απόστολος (επικ. καθηγ.) ........................ 99.6558 Στάγκος Πέτρος (καθηγητής) ...................................... 99.6595 Σταμάτης Κωνσταντίνος (καθηγητής) ........................ 99.6574 Στεργίου Άγγελος (καθηγητής) ................................... 99.6535 Στεφανίδης Ιωάννης (καθηγητής) ............................... 99.6488 Συμεωνίδης Ιωάννης (αναπλ. καθηγ.) ........................ 99.6652 Συμεωνίδου-Καστανίδου Ελισάβετ (καθηγήτρια) ....... 99.6496 Τάκης Ανδρέας (επικ. καθηγ.) .................................... 99.6505 Τέλλης Νικόλαος (καθηγητής) ................................... 99.6553 Τζίβα Ευμορφία (επίκ. καθηγ.) ................................... 99.6618 Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου Σοφία (επίκ. καθηγ.) ............ 99.6500 Τοπαλίδου Ελένη (διοικητικός υπάλλ.) ...................... 99.7139 Τουρνάς Δημήτριος (διοικητικός υπάλλ.) ................... 99.5267 Τσαούση Ασπασία (επίκ. καθηγ.) ................................ 99.6528 Τσιτσικλή Χριστίνα (επιστ. συνεργ.) .......................... 99.6478 Φερμάνη Άλκηστις (γραμματέας της Σχολής) ............ 99.5251 Φινοκαλιώτης Κωνσταντίνος (καθηγητής) ................. 99.6471 Φουντεδάκη Αικατερίνη (καθηγήτρια) ....................... 99.6560 Φρέρης Αναστάσιος-Ιωάννης (επίκ. καθηγ.) .............. 99.6617 Φώτη Σοφία (διοικητικός υπάλλ.) ............................... 99.6520 Χατζηκωνσταντίνου Κωνσταντίνος (καθηγητής) ....... 99.6503 Χατζηκώστας Κωνσταντίνος (λέκτορας) ..................... 99.1391 Χατζηνικολάου-Αγγελίδου Ουρανία (καθηγήτρια) .... 99.6615 Χρυσόγονος Κωνσταντίνος (καθηγητής) .................... 99.6523 Ψαράκη Καλλιόπη (διοικητικός υπάλλ.) ..................... 99.6591 Ψυχομάνης Σπυρίδων (καθηγητής) .............................. 99.6554