Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας

Συλλογή Εμπειρικών Δεδομένων – Η Συνέντευξη

2016 – Μπράιλας, Α. http://abrailas.github.io 1 https://abrailas.github.io/

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

2016 – Μπράιλας, Α. 2

Τι είναι η συνέντευξη;

2016 – Μπράιλας, Α. 3

Συνέντευξη: Cool

2016 – Μπράιλας, Α. 4

2016 – Μπράιλας, Α. 5

Επιστημολογικό πλαίσιο

Οντολογικό επίπεδο Επιστημολογικό επίπεδο • Ρεαλισμός Realism/Objectivism)

• Κονστρουκτιβισμός (Constructivism)

• Θετικισμός (Positivism)

• Ερμηνευτική προσέγγιση (Interpretivism)

2016 – Μπράιλας, Α. 6

Ατομικές συνεντεύξεις Ατομική συνέντευξη είναι η εκμαίευση εμπειρικών δεδομένων σχετικά με ένα φαινόμενο, μέσω ερωτήσεων προς ένα εμπλεκόμενο άτομο και καταγραφής και ανάλυσης των απαντήσεών του.

2016 – Μπράιλας, Α. 7

2016 – Μπράιλας, Α. 8

Κατηγορίες συνεντεύξεων Οι συνεντεύξεις μπορούν να ταξινομηθούν σε δυο γενικές κατηγορίες: (α) τις δομημένες οι οποίες έχουν μια σχετικά αυστηρή μορφή και διενεργούνται με τη βοήθεια σαφώς προσδιορισμένων πρωτοκόλλων και (β) τις ημι-δομημένες (ή σε βάθος ή εθνογραφικές) οι οποίες έχουν έναν πιο ανεπίσημο χαρακτήρα συζήτησης ανάμεσα στον ερευνητή και τον συμμετέχοντα. Οι ημι-δομημένες συνεντεύξεις καθορίζονται εν μέρη από τις κατευθυντήριες γραμμές και τα ερωτήματα του ερευνητή και εν μέρη από την ίδια την πορεία της συνέντευξης, όπως εξελίσσεται από τη διαδικασία (Bloor & Wood, 2006, p. 104).

2016 – Μπράιλας, Α. 9

Επιστημολογικό πλαίσιο

Η συνέντευξη μπορεί να θεωρηθεί ως ένα διαπροσωπικό δράμα με μια αναδυόμενη, εν τω γίγνεσθαι, πλοκή (Holstein & Gubrium, 1995, p. 16). Αυτή η οπτική εντάσσεται στη γενικότερη επιστημολογική θεώρηση της πραγματικότητας ως κατασκευαζόμενη διαρκώς σε συνάρτηση με την ερμηνεία της (Holstein & Gubrium, 1995, p. 16).

2016 – Μπράιλας, Α. 10

Επιστημολογικό πλαίσιο - κονστρουκτιβισμός

Ο ερευνητής δεν εκμαιεύει απλά τα εμπειρικά βιώματα του ερωτούμενου. Ο ερευνητής συντελεί ενεργά στην παραγωγή της περιγραφής του ερωτούμενου (Bloor & Wood, 2006, p. 105). Το αποτέλεσμα μιας συνέντευξης είναι πάντα μια “συμπαραγωγή” και των δύο, ερευνητή και συμμετέχοντα.

2016 – Μπράιλας, Α. 11 https://cybermethods.wordpress.com/

2016 – Μπράιλας, Α. 12

Ημιδομημένες vs. Εθνογραφικές συνεντεύξεις

Η οικολογική εγκυρότητα βασίζεται στο πλαισιοθετημένο (situated) χαρακτήρα της ανθρώπινης δράσης. Για να είναι οικολογικά έγκυρα τα αποτελέσματα μιας έρευνας, οι συμμετέχοντες πρέπει να μελετώνται μέσα στο περιβάλλον που δραστηριοποιούνται

2016 – Μπράιλας, Α. 13

Ημιδομημένες vs. Εθνογραφικές συνεντεύξεις

Στο φυσικό τους περιβάλλον οι άνθρωποι μιλάνε με χαλαρό και ανεπίσημο τρόπο, δεν παραχωρούν αυστηρά δομημένες συνεντεύξεις βάση ενός άκαμπτου πρωτοκόλλου. Επομένως, όσο πιο χαλαρή και μη κατευθυντική είναι μια συνέντευξη, τόσο πιο κοντά είναι στο φυσικό τρόπο έκφρασης των ατόμων.

2016 – Μπράιλας, Α. 14

Εθνογραφική συνέντευξη

Η εθνογραφική συνέντευξη μοιάζει περισσότερο με μια φιλική, ανεπίσημη συζήτηση. Οι περισσότεροι έμπειροι εθνογράφοι δεν παρουσιάζουν τη συνέντευξη σαν οριοθετημένο γεγονός. Αντίθετα, συλλέγουν τα δεδομένα τους μέσω συμμετοχικής παρατήρησης και τυχαίων συζητήσεων σε φιλικό κλίμα (Spradley, 1979, p. 464). Έτσι μπορούν και διεκπεραιώνουν μια εθνογραφική συνέντευξη, χωρίς καν να γίνει αντιληπτό στον συμμετέχοντα, ενώ παράλληλα, στη ροή της κουβέντας, κάνουν τις ερωτήσεις που επιθυμούν

2016 – Μπράιλας, Α. 15

2016 – Μπράιλας, Α. 16

Συνεντεύξεις μέσω διαδικτύου

2016 – Μπράιλας, Α. 17

Λογισμική ηχογράφησης

• MP3 Skype Recorder (http://voipcallrecording.com/)

• Tape-a-talk Voice Recorder

ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Οδηγίες συνεντεύξεων – Γενικές κατευθύνσεις

2016 – Μπράιλας, Α. 18

2016 – Μπράιλας, Α. 19

Γενικές κατευθύνσεις

• Χρειάζεται να ετοιμάσετε έναν οδηγό, οδικό χάρτη, για τη συνέντευξή σας.

• Θα πρέπει να κάνετε τη συνέντευξη και να την ηχογραφήσετε.

• Χρειάζεται να αναστοχαστείτε για τη δράση σας.

2016 – Μπράιλας, Α. 20

• Μπορείτε να αξιοποιήσετε κάποιον γνωστό σας, αλλά όχι κάποιον πολύ οικείο, ώστε να διατηρείται μια ερευνητική απόσταση.

• Προετοιμάστε ένα draft σχεδιάγραμμα της συνέντευξης, με δικά σας λόγια και αρκετά θέματα που θεωρείτε ότι αξίζει να συζητήσετε.

• Σκεφτείτε κάποιες ερωτήσεις για άνοιγμα/ζέσταμα της συνέντευξης. Για παράδειγμα, στην αρχή μπορείτε να ρωτήσετε τι συνήθως κάνετε σε μια μέρα στο Facebook.

• Ερωτήσεις πιο ευαίσθητες μπορούν να γίνουν πιο μετά, ώστε να έχει αναπτυχθεί μια οικειότητα

2016 – Μπράιλας, Α. 21

Παραδείγματα ερωτήσεων

• Τι σου αρέσει να κάνεις όταν είσαι στο facebook; • Τι δεν σου αρέσει να κάνεις στο Facebook; • Υπάρχει κάτι που κάνουν οι άλλοι που σε

ενοχλεί; • Θα μπορούσες να μου πεις για μια στιγμή που

ένιωσες πολύ πολύ όμορφα; Τι ακριβώς έγινε; • Μπορείς να ανακαλέσεις μια στιγμή που ένιωσες

ιδιαίτερα άσχημα/άβολα; Τι συνέβη;

2016 – Μπράιλας, Α. 22

Μαγνητοφώνηση

• Ηχογραφήστε, αφού το έχετε προηγουμένως συνεννοηθεί και έχετε ζητήσει άδεια, τη συνέντευξη, όσο γίνεται πιο διακριτικά (π.χ. με εφαρμογή στο smartphone, ώστε να μην φαίνεται ότι γίνεται ηχογράφηση.

• Transcribe (απομαγνητοφώνηση). Θυμηθείτε ότι για μια συνέντευξη 20 λεπτών, θα σας πάρει περίπου τετραπλάσιο χρόνο η απομαγνητοφώνηση

2016 – Μπράιλας, Α. 23

Δημογραφικά στοιχεία

• Μετά το τέλος της συνέντευξης κρατήστε μερικά δημογραφικά στοιχεία – Ηλικία – Φύλο – Σπουδές – …

2016 – Μπράιλας, Α. 24

Αξιολόγηση – Reflect on Practice

• Γράψτε ένα αναστοχαστικό κείμενο μετά την απομαγνητοφώνηση. Πως νιώσατε; Τι σας δυσκόλεψε; Πως το βιώσατε;

• Παρακαλώ κάντε ανώνυμη τη συνέντευξη. • Εντοπίστε ένα σημείο όπου χρησιμοποιήσατε καλή τεχνική και συζητήστε το.

• Εντοπίστε ένα σημείο αδυναμίας σας και συζητήστε το.

2016 – Μπράιλας, Α. 25

https://www.coursera.org/learn/qualitative-methods

https://www.coursera.org/learn/quantitative-methods

Ενδεικτικά MOOCs

2016 – Brailas, A. 26

Σας ευχαριστώ!!!