ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Συλλογή απορριμμάτων

Χ. ΕμμανουήλΧ. Εμμανουήλ

Συλλογή απορριμμάτων-γιατί μας ενδιαφέρει-κόστος συλλογής και μεταφοράς ΣΑ (μπορεί να) είναι πολύ μεγαλύτερο από το κόστος της τελικής διάθεσης-χονδρικά το κόστος συλλογής αγγίζει το 80% του συνολικού κόστους διαχείρισης όταν χρησιμοποιείται ΧYΤΑ

Bασικές αρχές ΣΑ και σχεδιασμόςΗ συλλογή απορριμμάτων μπορεί να χωριστεί χρονικά στα εξής στάδια1) Παραγωγή ΑΣΑ2) Προσωρινή αποθήκευση3) Συλλογή4) Μεταφορά και μεταφόρτωση προς διάθεσηΟι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων πρέπει να σχεδιάσουν την συλλογή λαμβάνοντας υποψιν-κοινωνικές και πολιτιστικές παραμέτρους-επιπτώσεις της διαχείρισης και των αστοχιών της-διαθέσιμη υλικοτεχνική υποδομή-διαθέσιμους οικονομικούς πόρους-νομοθετικό πλαίσιο-γνώμη δημοτώνΠολλές φορές ο σχεδιασμός ΣΑ παρακωλύεται από συνδυασμό πολλών (ή όλων !) από τα παρακάτω-πολιτικές παρεμβάσεις-αδιαφορία/ έλλειψη ενημέρωσης/΄ έλλειψη εκπαίδευσης -έλλειψη πληροφορίας/στατιστικών δεδομένων/επαρκούς επιστημονικής υποστήριξης -περιορισμένες εναλλακτικές δράσεις και προοπτικές

Μεθοδολογία σχεδιασμούΣε αντιστοιχία με σχεδιασμό παρόμοιας φύσης δράσεων επιμέρους σταδίων• Ορισμός και εξειδίκευση του προβλήματος: Διατύπωση του

προβλήματος των προδιαγραφών, αναγκών και απαιτήσεων• Συλλογή και απογραφή δεδομένων: Απογραφή όλων των αρμόδιων και

σχετικών φορέων που εμπλέκονται και συλλογή δεδομένων και βασικών πληροφοριών (δημογραφικά, μορφωτικά, κοινωνικά, οικονομικά, τεχνολογικά, κ.ά. στοιχεία).

• Αξιολόγηση και σύνθεση σχεδίου και εναλλακτικών λύσεων. Αξιολόγηση και ανάλυση των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν κατά το βήμα 2 και διαμόρφωση σχεδίου. Εξέταση βιωσιμότητας και κόστους υλοποίησης εναλλακτικών λύσεων

• Ανάπτυξη χρονοδιαγράμματος υλοποίησης• Υλοποίηση σχεδίου. Τήρηση χρονοδιαγράμματος και εφαρμογή του

σχεδίου• Αξιολόγηση σχεδίου. Χρήση δεικτών αξιολόγησης και μεταβολή του

συστήματος σε περίπτωση εύρεσης αδυναμιών ή αστοχιών

Συλλογή απορριμμάτων-κάδοι συλλογής

-Κοινές πλαστικές σακούλες η ειδικές σακούλες για απορρίμματα-Κλειστά μεταλλικά η πλαστικά δοχεία-Kυλιόμενοι κάδοι. Αυτή η μέθοδος έχει ευρεία χρήση στην Ελλάδα-Κοντέινερ μεγάλων διαστάσεων για εμπορικά κέντρα η ογκώδη υλικά οικοδομών

Συλλογή απορριμμάτων-κάδοι συλλογής

Κοινές πλαστικές σακούλες Στην περίπτωση αυτή, τα απορρίμματα αποθηκεύονται εντός αυτών και στη συνέχεια

τοποθετούνται στο πεζοδρόμιο προς συλλογή. Οι σακούλες μειονεκτούν στο ότι δεν είναι ανθεκτικές στις καιρικές συνθήκες και στις επιθέσεις των ζώων. Επίσης προσφέρουν μειωμένη αισθητική. Η χρήση των σακουλών μειώνει το κόστος συλλογής των απορριμμάτων γιατί δε χρειάζονται ιδιαίτερες επενδύσεις για αγορά υποδοχέων και ειδικά εξοπλισμένων απορριμματοφόρων.

Για την αύξηση της απόδοσης στη συλλογή, μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τους εργάτες καθαριότητας μεγαλύτεροι σάκοι, που να τους γεμίζουν με τους μικρότερους σε κάθε στάση (stop) και να μεταφέρουν το περιεχόμενο για άδειασμα στο απορριμματοφόρο.

Επίσης αν το απορριμματοφόρο έχει μηχανισμό ανύψωσης και η συλλογή γίνεται σε προάστια με σχετικές αποστάσεις των κατοικιών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον εργάτη κυλιόμενος κάδος, τον οποίο γεμίζει από τους σωρούς των κατοικιών και το μεταφέρει για άδειασμα στο απορριμματοφόρο.

Μεταλλικά ή πλαστικά δοχεία και κυλιόμενοι κάδοιΟι κάδοι απορριμμάτων ανοιχτοί ή κλειστοί, κατασκευάζονται από ανθεκτικό πλαστικό ή

μέταλλο και μπορεί να είναι κυλιόμενοι ή όχι. Στην Ελλάδα, χρησιμοποιούνται κατά βάση μεταλλικοί και πλαστικοί τροχήλατοι κάδοι χωρητικότητας 120-1100 L

Σχεδιασμός και τοποθέτηση κάδων συλλογής

Τοποθέτηση να αποφεύγεται σε• γωνίες δρόμων,• σηματοδότες,• διαβάσεις πεζών,• ράμπες ατόμων με ειδικές ανάγκες,• στάσεις λεωφορείων,• ράμπες ασθενοφόρων,• σχολεία,• εκκλησίες,• πάρκα,• αθλητικούς χώρους,• παιδικές χαρές,• ακάλυπτα οικόπεδα• εγκαταλειμμένα σπίτια, και• χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος

Σχεδιασμός και τοποθέτηση κάδων συλλογής

Συλλογή απορριμμάτων-οχήματα αποκομιδής

Αποκομιδή χειρωνακτικά από τους εργάτες με απορριμματοφόρο οπίσθιας φόρτωσης

Συλλογή απορριμμάτων-οχήματα αποκομιδήςΗμιαυτόματη αποκομιδή με μόνο τον οδηγό απορριμματοφόρου από απορριμματοφόρο με

μηχανισμό πλευρικής φόρτωσης (side loader), όταν οι κάδοι έχουν τοποθετηθεί ακριβώς στο κράσπεδο του πεζοδρομίου με την λαβή προς τα έξω

Συλλογή απορριμμάτων-οχήματα αποκομιδής

Αυτόματη αποκομιδή με μόνο τον οδηγό απορριμματοφόρου από απορριμματοφόρο με μηχανισμό πρόσθιας φόρτωσης (front loader). Συγκέντρωση σε μεγάλο κάδο μέσω μικρών τροχήλατων και ανύψωση του κάδου μέσω μηχανισμού ανύψωσης

Απορριμματοφόρα εξοπλισμένα με ηλεκτρονικά συστήματα αναγνώρισης και καταγραφής του

βάρους των αποβλήτων

Άσκηση…Πόσοι κάδοι για μία πόλη 5000 κατοίκων με κάδους

χωρητικότητας 1000 λίτρων.

Δεδομένα:• Ημερήσια παραγωγή απορριμμάτων 1.2 kg/άτομο.• Πυκνότητα απορριμμάτων ρ= 100 kg/m3.• Συντελεστής πληρότητας κάδου σ= 0.85.• Εξετάζουμε δύο εναλλακτικά σενάρια για τη συλλογή:• α) Συλλογή κάθε ημέρα, β) Συλλογή 2 φορές την εβδομάδα,• χωρίς υπερχείλιση.

Συλλογή απορριμμάτων-βελτιστοποίηση διαδρομών

Η βελτιστοποίηση διαδρομών είναι σημαντική για

-μείωση ατμοσφαιρικής ρύπανσης απορριμματοφόρου

-μείωση όχλησης κυκλοφορίας-οικονομία σε καύσιμα και ημερομίσθια

Συλλογή απορριμμάτων-βελτιστοποίηση διαδρομών

• Σε μεγάλες περιοχές η βελτιστοποίηση γίνεται με βοήθεια GIS• Κάποια βασικά στοιχεία στο σχεδιασμό διαδρομών είναι τα παρακάτω-F πολιτικής σημείων, συχνότητας αποκομιδής-F μέγεθος συνεργείου και τύπου οχήματος-αρχή και τέλος κοντά σε αρτηριακούς δρόμους-αρχή υψομετρικά υψηλότερη από τέλος-τελευταίος κάδος κοντύτερα στην τελική διάθεση -μεγάλες ποσότητες εξυπηρετούνται πρώτες-μικρές ποσότητες με ίδια συχνότητα συλλογής στο ίδιο δρομολόγιο

Συλλογή απορριμμάτων-βελτιστοποίηση διαδρομών

• Η απλούστερη μέθοδος σχεδιασμού είναι το «σύστημα μονών κόμβων»

• Παραδοχές-δεν υπάρχουν μονόδρομοι-το όχημα χωράει σε όλους τους δρόμους

Σύστημα μονών κόμβων• Αφαιρούμε τα αδιέξοδα• Βρίσκουμε τους μονούς κόμβους (3,5,7)• Ενώνουμε τους κόμβους ανα δύο κατά την συντομότερη

διαδρομή• Όταν φτάνουμε στον κόμβο ακολουθούμε την γραμμή της ένωσης

σε όλο της το μήκος• Καλύτερα να στρίβουμε δεξιά• Όταν φτάνουμε σε μέσο γραμμής ένωσης δεν την ακολουθούμε• Όταν φτάνουμε σε άρτιο κόμβο περνάμε απέναντι εκτός αν ισχυει

ο προηγούμενος κανόνας

• Αποτέλεσμα είναι να περνάμε δυο φορές από τους μονούς κόμβους και μια φορά από τους υπόλοιπους

Υπόγειo σύστημα πολλαπλής προσωρινής αποθήκευσης

Το σύστημα επιτρέπει την απόρριψη μέχρι και 6 διαφορετικών κλασμάτων απορριμμάτων μέσω μιας κεντρικής θύρας εισαγωγής. Xρησιμοποιούνται υπόγειοι συμβατικοί κάδοι που μπορούν να εκκενωθούν με τα συνήθη απορριμματοφόρα

Πνευματικό σύστημα συλλογήςΤο πνευματικό σύστημα συλλογής μεταφέρει τα απορρίμματα χωρίς να είναι αναγκαία η προσωρινή τους αποθήκευση σε συμβατικούς κάδους ή η χρήση ειδικών απορριμματοφόρων οχημάτων, έτσι αποφεύγονται όλες οι συνεπακόλουθες οχλήσεις. Λειτουργεί 24 ώρες την ημέρα, κάθε μέρα. Είναι κατάλληλο για αστικές περιοχές και συμβαδίζει με την ανάπτυξη τους, ακόμη πιο αναγκαίο σύστημα για τις ιστορικές περιοχές. Λειτουργεί ολοκληρωτικά υπογείως, γεγονός που το καθιστά συνεργό στην προστασία του περιβάλλοντος διατηρώντας την αισθητική του αστικού περιβάλλοντος σε υψηλά Οι χρήστες εναποθέτουν τα απορρίμματα τους συσκευασμένα σε θύρες εισαγωγής που βρίσκονται στους δρόμους, κοινόχρηστους χώρους και εντός των κτιρίων, τα οποία και συγκεντρώνονται σε ένα κεντρικό σημείο καταλήγουν αυτόματα σε δεξαμενές όπου τα απορρίμματα συμπιέζονται. Με κατάλληλο σχεδιασμό έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί 4 είδη απορριμμάτων. Η διάρκεια ζωής του πνευματικού συστήματος είναι έως και 50 χρόνια, το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας βελτιστοποιείται από το υψηλό επίπεδο αυτοματοποίησης και ενεργειακής απόδοσης

Σταθμοί μεταφόρτωσης ΑΣΑ

•“Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)” καλούνται οι σταθμοί διαφόρων μεγεθών και χαρακτηριστικών, όπου τα απορρίμματα μεταφορτώνονται σε ειδικά οχήματα κατάλληλα για κίνηση σε μεγάλες αποστάσεις•Οι ΣΜΑ δεν υπάρχουν σε όλες τις περιοχές. Είναι καλό να υπάρχουν όταν συντρέχουν τα παρακάτω-μεγάλες ποσότητες σε μεγάλες αποστάσεις-μικρά απορριμματοφόρα στην συλλογή-χρήση από πολλά απορριμματοφόρα ταυτόχρονα, από πολλούς δήμους•Η εγκατάσταση σταθμού μεταφόρτωσης είναι αποδοτική όταν χονδρικά η απόσταση του χώρου διάθεσης είναι μεγαλύτερη των 30km και η ημερήσια ποσότητα των απορριμμάτων ξεπερνά τους 20 τόνους. 

Σταθμοί μεταφόρτωσης ΑΣΑ

Χωροθέτηση ΣΜΑ-Να είναι κοντά στους χώρους αποκομιδής, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι διαδρομές των απορριμματοφόρων (μέσα στην πόλη?)-Να έχει εύκολη πρόσβαση που να επιτρέπει τη γρήγορη μεταφορά των ΣΑ στο χώρο τελικής διάθεσης-Να είναι σε απόσταση ασφαλείας από κατοικίες και προστατευόμενες περιοχές-το οικόπεδο να έχει το απαιτούμενο μέγεθος, ώστε να έχει χώρο η όλη εγκατάσταση-να έχει επαρκή σύνδεση με το οδικό δίκτυο-να ικανοποιεί τις θεμελιώδεις εδαφολογικές προδιαγραφές για μια βαριά κατασκευή.-να επιτρέπει την εύκολη σύνδεση με τα δίκτυα ηλεκτροδότησης, ύδρευσης και αποχέτευσης.

Σταθμοί μεταφόρτωσης ΑΣΑΒασικά στοιχεία ΣΜΑ που πρέπει να οριστούν- Mήκος λωρίδας αναμονής των απορριμματοφόρων= F έντασης ώρας αιχμής, θέσεων μεταφόρτωσης, διάρκειας εκφόρτωσης-Αριθμός θέσεων εκφόρτωσης= F τόνοι/ώρα + περιθώριο ασφαλείας-Αριθμός, ισχύς, τεχνικά χαρακτηριστικά πρέσων.- Αριθμός απορριμματοκιβωτίων = F ικανότητας μεταφόρτωσης, δυνατότητες συρμού, χρόνουμεταφοράς στον χώρο τελικής διάθεσης (συμπεριλαμβανομένου του χρόνου φορτοεκφόρτωσης).Επίσης •Ζυγιστήριο.• Πλυντήριο οχημάτων•Σταθμός καυσίμων• Κτίριο διοικητικών υπηρεσιών

Σταθμοί μεταφόρτωσης ΑΣΑΟι σταθμοί πρέπει να χωροθετούνται σε κομβικά σημεία ως προς τις πηγές δημιουργίας των απορριμμάτων, ώστε τα απορριμματοφόρα οχήματα μετά την συμπλήρωση του φορτίου τους να διανύουν την ελάχιστη δυνατή απόσταση μέχρι τον ΣΜΑ, όπου ξεφορτώνουν και επιστρέφουν και πάλι στο έργο της αποκομιδής. Στη συνέχεια, τα οχήματα ΣΜΑ μεταφέρουν τα απορρίμματα σε μονάδα/ες επεξεργασίας ή/και τελικής διάθεσης, έχοντας πολλαπλάσιο ωφέλιμο φορτίο από εκείνο των απορριμματοφόρων.

Σταθμοί μεταφόρτωσης ΑΣΑ

Α) Ως προς τη δυναμικότητα υποδοχής και μεταφόρτωσης

•από 60-150 τόν/ημ (μικρής δυναμικότητας ΣΜΑ)•από 150-500 τόν/ημ (μέσης δυναμικότητας ΣΜΑ)

•από 500-3000 τόν/ημ (υψηλής δυναμικότητας ΣΜΑ)

Β) Ως προς τη μέθοδο συμπίεσης

•χωρίς συμπίεση•με χρήση διατάξεων χαμηλής συμπίεσης (συμπίεση

1:3 περίπου)•με χρήση διατάξεων υψηλής συμπίεσης συμπίεση

>1:3)

Γ) Ως προς τις πάγιες εγκαταστάσεις

•σταθερός (οι διεργασίες συσκευασίας διενεργούνται σε πάγιες κτιριακές υποδομές)

•κινητός (οι διεργασίες συσκευασίας λαμβάνουν χώρα σε φορτηγό όχημα ή συνδυασμό οχημάτων που φέρει

κατάλληλο εξοπλισμό χωρίς μεσολάβηση πάγιων εγκαταστάσεων συμπίεσης)

Οι σταθμοί μεταφόρτωσης ταξινομούνται ως εξής:

ΣΜΑ Δήμου Θεσσαλονίκης

Διαδικασίες σε ΣΜΑ

http://www.youtube.com/watch?v=1XU7YuasfEg&feature=related

http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=Z100npigW9M

Λοιπές διαδικασίες σε ΣΜΑhttp://www.youtube.com/watch?

v=oGYi1D_bz0Ahttp://www.youtube.com/watch?v=oRfOA0Hr1YI&feature=related