8/19/2019 Flaubert- Ταξιδι Στην Ελλαδα

1/3

Η Ελλάδα με τα μάτια ενός κλασικού

GUSTAVE FLAUBERT, «Το ταξίδι στην Ε λλάδα»

Μετά!αση" #$ %$ &άννα'

Ε(δ)σει' Το *+α, %-+να ./0/, σ$ .0/

«Πηγαίνοντας στον Παρθενώνα και επιστρέφοντας εκεί,κοίταξα για πολλή ώρα εκείνο το στήθος με τουςολοστρόγγυλους μαστούς που είναι φτιαγμένοι για να σετρελάνουν από έρωτα

 !αίρε "θήνα# "λλού, τώρα#$, σημειώνει στα τετράδιάτου, αφήνοντας την Ακρόπολη.

 Τον Δεκέμβρη του 18!, ο "λ#μπέρ συνοδευόμενος απότον φ$λο του %α&$μ 'τυ (αν, μετά την Α$)υπτο, τη *υρ$α

και την Τουρκ$α +α επισκεφτε$ την λλάδα. $ναι δυο-ρόνια μετά την υ-οφ+όρα απόφασή του να μην εκδώσειτον /0ειρασμό του Α)$ου Αντ#ν$ου και εφτά -ρόνιαπροτο2 ο 3ουστα2ος )$νει ο διάσημος "λ#μπέρ της/%αντάμ %ποβαρ2.

4 Α+ήνα ε$ναι ο τελευτα$ος στα+μός του τα&ιδιο2 τουστην Ανατολή. *τους δυο σ-εδόν μήνες που αφιέρ#σε +αεπισκεφ+ε$, επ$σης, τις 5ερμοπ2λες, τους Δελφο2ς, την0ελοπόννησο και ανα-ώρησε τέλη 6ανουαρ$ου του 181

από την 0άτρα )ια το %πρ$ντι7ι. Τις εντυπώσεις του τα&ιδι#τική απομνημόνευση όπ#ςτο ορ$7ει στον πρόλο)ό του (.5. Δημαράς9 τιςκατα)ράφει συστηματικά στα δερμάτινα /:;?@ A>BCD;E>@ τα οπο$α δεν ε$δαν το φ#ς της δημοσιότηταςόσο 7ο2σε. %ια συρραφή από τις σημειώσεις πουκρατο2σε στο τα&$δι του στην Ανατολή εκδό+ηκε το 1F11από το Gου$ (ονάρ, με τον τ$τλο /Τα&ιδι#τικές*ημειώσεις.

Αν και στις σελ$δες του υπάρ-ουν κυρ$#ς οι περι)ραφέςπου κάνει με φ#το)ραφική ακρ$βεια, από τις επιστολέςτου προς τη μητέρα του φα$νεται ότι μπροστά στηνΑκρόπολη β$#σε ε&αιρετικές συ)κινήσεις «%αι ταερείπια# &α ερείπια# &ι ερείπια# &ι άνθρωποι αυτοί οιέλληνες# &ι καλλιτέ'νες#$. &ερευνώντας το σώμα τηςλλάδας ανα7ητά τα σημάδια της αρ-αιότητας. *ταλα)κάδια του 0αρνασσο2 αναρ#τιέται μήπ#ς αυτό ε$ναιτο σημε$ο όπου βρ$σκεται το σταυροδρόμι του Hιδ$ποδα.*την (όριν+ο αναφ#νε$I /0ο2 βρ$σκεσαι GαJςK. 

8/19/2019 Flaubert- Ταξιδι Στην Ελλαδα

2/3

Lεβα$#ς, στο δρόμο του "λ#μπέρ βάδισαν πολλο$ευρ#πα$οι. %πάιρον, Gαμαρτ$νος, *ατ#βριάνδος, 'ερβάλ,3κ#τιέ. 3ια το πλή+ος τ#ν ρομαντικών περιη)ητών του18ου  και 1Fου  αιώνα η λλάδα τ#ν ερειπ$#ν ε$ναι ένας

τόπος εμβληματικός στο φαντασιακό τους.Hικειοποιο2νται τα μάρμαρα )ια να ανα7ητήσουν τις-αμένες ρ$7ες του δυτικο2 πολιτισμο2, οι οπο$ες μέσα απότον διαφ#τισμό και την ανα)έννηση φ+άνουν στηναρ-αιότητα. Το βλέμμα τ#ν &έν#ν συν+έτει τη δική τουεκδο-ή )ια την αρ-α$α λλάδα, το κλασικό και τηνομορφιά.

 Mταν ο "λ#μπέρ κρατάει τις σημειώσεις, δεν ε$ναιακόμη ο με)άλος στυλ$στας της )ραφής. Nστόσο,

διακρ$νεται ένα πολ2 βασικό του )νώρισμα. Το βλέμματου. 4 ο&2τητα της περι)ραφής. O#ρ$ς λυρισμο2ς, αν καιτα τοπ$α προδια+έτουν )ια κάτι τέτοιο, οι ε&αιρετικέςλεπτομέρειες )$νονται η οδός )ια την κατα)ραφή τηςαλή+ειας. *ε αρκετά σημε$α η κατεδαφιστικήφλ#μπεριανή ειρ#νε$α και το πνε2μα που συνοδε2ει τιςπαρατηρήσεις κάνουν το κε$μενο απολαυστικό. Mπ#ςεκε$νο της επ$σκεής του στη %ουνυ-$α, το σημερινό%ικρολ$μανοI «"κολουθώντας την ακροθαλασσιά, ερείπια

ενός μικρού ναού όπου η (εγαλειοτάτη έρ'εται ναγ)υθεί όταν κάνει τα κρύα μπάνια της *, ακτή# + άμμοςσου πατήθηκε από άλλα πό)ια# *, άνεμε του "ιγαίουπελάγους, )ρόσισες άλλους πισινούς###$

4 σ2)-ρονη λλάδα αποτελε$ μια άσ-ημη αντ$στι&η στη)οητε$α τ#ν ερειπ$#ν. Το ο+#μανικό -ρώμα στα -#ριάκαι τις πολιτε$ες βαρα$νει ακόμη. Hι ελλην$δες τουφα$νονται κοντό-οντρες, άσ-ημες και βρώμικες. «λη ηομορφιά, ως τώρα, θαρρώ πως περιορί-εται στουςνέους$, )ράφει. «%απάτσος σαν έλληνας αναφέρει κάπουστην /Αισ+ηματική α)#)ή. Δεν το ερμηνε2ει αλλά καιάλλοι περιη)ητές ε$ναι πρό+υμοι να αποδώσουν τέτοια)ν#ρ$σματα στον Hδυσσειακή του κατα)#)ή.

Ακόμη κι ο (ανάρης τον οπο$ο επισκέφ+ηκε +α ε$ναι μιααπο)οήτευση. Τον ή&ερε από τα /Ανατολ$τικαPQ>@R=?;T>@, 18UFV, όπου ο L$κτ#ρ Hυ)κώ του αφιέρ#νετρ$α ποιήματα και τον περιέ)ραφε #ς έναν ημ$+εοακτινοβόλου δό&ας. Τι ε$δε ο "λ#μπέρK Wνανμικροκαμ#μένο ασπρομάλλη άντρα με 7ουπι)μένη καιλο&ή μ2τη κα+ισμένο στην πολυ+ρόνα του σπιτιο2 του.

8/19/2019 Flaubert- Ταξιδι Στην Ελλαδα

3/3

«Πραγματικός αστός# .λι/ερή επίσκε0η# 1α ωστόσο έναςάνθρωπος αιώνιος, απαθανατισμένος#$ Ακόμη κι ο %α&ιμντι (αν, ο συνοδοιπόρος του "λ#μπέρ, τον περ$μενε μεπερικνημ$δες. *αν αρ-α$ο έλληνα.

4 επανέκδοση του /Lήματος ε$ναι η παλαιότερηέκδοση του /Hλκο2 με καινο2ριο ε&ώφυλλο. 4 μοναδικήκαι ατυ-ής συνεισφορά του υποδηλώνει τους κινδ2νουςτης μα7ικών εκδόσε#ν. Το άσ-ημο ε&ώφυλλο με τους)ιαπ#νέ7ους τουρ$στες στοιβα)μένους )ια φ#το)ράφισημπροστά στην Ακρόπολη, +εματικά άσ-ετο με τοπεριε-όμενο, κατα)ράφει την τεράστια απόσταση που-#ρ$7ει τη σ2)-ρονη αντ$ληη του τουρ$στα τ#ν&ενοδο-ε$#ν πέντε αστέρ#ν από εκε$νην ενός περιη)ητή

όπ#ς ο "λ#μπέρ. «2 )ρόμος ανηφορί-ει πάλι 3ρέ'ειτόσο )υνατά ώστε )εν /λέπω τίποτα, μου)ιασμένος απότο κρύο μόλις έ'ω τη )ύναμη να ανοίξω τα μάτια μου$αναφέρει. Διασ-$7ει έφιππος ποτάμια και -ε$μαρρους, τουςκάμπους και τα -ιονισμένα βουνά της λλάδας ανάμεσασε σκυλιά που )αβ)$7ουν, )ια να καταλή&ει βρε)μένος #ςτο κόκαλο στα μικρά -άνια όπου έ-ει να αντιμετ#π$σειτον καπνό, τους 2λλους και τις στέ)ες που στά7ουν.Αλλά το ε)-ε$ρημα του 3άλλου συ))ραφέα έ-ει έναν

βα+2τερο σκοπό. $ναι ένα τα&$δι υ-ικό. Xπομένει ταπάντα )ια να απο7ημι#+ε$ στο τέλος, όταν αντικρ2σειαυτό που ανα7ητά. «4ί'α )ιάθεση να κλά0ω και νακυλιστώ καταγής, θα ένιωθα πρόθυμα την ευ'αρίστησητης προσευ'ής, αλλά σε ποια γλώσσα και με ποια)ιατύπωση5$

(ατά τα άλλα ε$ναι η )ν#στή πολ2 καλή έκδοση του/Hλκο2 του 1F8F με πρόλο)ο του Δημαρά, σημειώσειςτης 'ατάσας Α)απ$ου και την ε&αιρετική μετάφραση του0α2λου Yάννα.