ຫຼັກສູດ ໂກລບາເລ · ພາກທີ 2: ການຮຽນ ແລະ...

ຫກສດໂກລບາເລ

ພາສາລາວ

25B Module Descriptionsພາກທ 0: ພາກສະເໜ

ຈດປະສງ

ຈດປະສງຂອງພາກສະເໜນແມນເພອໃຫຜເຂາຮວມຝກອບຮມຄຍເຄຍກບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກ ແລະ ເພອວາງພນຖານທມຄວາມເຂມແຂງໃຫແກການຮຽນໃຫຈບຫກສດຝກອບຮມຂອງຜເຂາຮວມໃນຕໜາ ເຊງປະກອບມຫາຍຮບຫາຍແບບດງລມນ

ï ຮບແບບທໜງ, ຜເຂາຮວມຈະໄດຮບການສະໜອງຂມນທກຽວຂອງກບຫກສດທງໝດ ລວມທງບນດາເປາໝາຍ ແລະ ປດຊະຍາ ຂອງຫກສດ ແລະ ລາຍລະອຽດຕວຈງກຽວກບການຮຽນຈບຂອງການຝກອບຮມ.

ï ຮບແບບທສອງ, ຜເຂາຮວມຈະຕອງແລກປຽນຂມນສວນຕວຂອງໃຜລາວກຽວກບພນຖານຄວາມຮ (ຊຽວຊານ) ແລະ ຄວາມຕອງການ ແລະ ຄວາມຄາດຫວງຕການເຂາຮວມຝກອບຮມ ໂດຍມຄຝກ ເພອເຮດໃຫມການປບປຽນແຜນການຝກອບຮມໃຫເໝາະສມ.

ï ຮບແບບທສາມ, ພາກສະເໜດງກາວນແມນເພອສະໜອງຄວາມເປນໄປໄດໃນການສບຕພວພນເຊງກນ ລະຫວາງຜທເຂາຮວມ ຝກອບຮມ ແລະ ຄຝກ, ເພອແລກປຽນຂມນ ແລະ ເພອສາງສາຍພວພນສວນຕວດວຍກນ ເພອໃຫມການສາງສງແວດລອມການຮຽນຮ ເກດຂນ.

ຮບແບບ

ໂດຍຫກການແລວ, ພາກສະເໜນແມນຈະໄດນຳໃຊໃນກອງປະຊມເຊງໜາກນລະຫວາງຜເຂາຮວມ ແລະ ຄຝກ ເຊງໃຊເວລາຢາງໜອຍ ໜງວນເຕມ. ທາງເລອກໜງ, ແມນເປນໄປໄດທຈະນຳໃຊເອກະສານທພມອອກມາ ແລະ/ຫ ເອກະສານຢນຳອນເຕເນດອອນລາຍ ເພອສະໜອງຂມນທຈຳເປນກຽວກບຫກສດ ແລະ ນຳໃຊອເມວ ແລະ/ຫ ເວທທາງອນເຕເນດອອນລາຍເພອແລກປຽນ ແລະ ຄນຄວາ ສນທະນາຮວມກນລະຫວາງຜເຂາຮວມຝກອບຮມ ແລະ ຄຝກ/ຜຊວຍຄຝກ. ແຕໃຫຄດວາ ຈດປະສງຂອງພາກສະເໜນ ແມນກຽວກບ ການສາງສາຍພວພນກນໃຫຫາຍເທາທຫາຍໄດ, ຂແນະນຳຢາງຈງໃຈວາໃຫມການຈດກອງປະຊມເຊງໜາກນ ຂອງຜທໄດຮວມຝກອບຮມ ແຕເບອງຕນຢບອນທເປນໄປໄດ ກອນຈະເຂາຮວມຝກອບຮມຢໃນພາກຕໄປ. ໃນກລະນໃດກໄດ, ສງສຳຄນແມນການສສານ ຢໃນພາກນ ແມນຫາຍທດທາງ ແລະ ຄຽງຄກບການແລກປຽນຂມນຄວາມຈງແລວ ຄຝກ/ຜຊວຍຄຝກ ແລະ ຜເຂາຮວມມຄວາມເປນໄປໄດ ເພອເຊອມ ຕຄວາມຄາດຫວງ ແລະ ຄວາມຕອງການຂອງພວກເຂາຕການຝກອບຮມ.

ເນອໃນ

ເນອໃນຢໃນພາກສະເໜນປະກອບມດງນ:

ຂມນກຽວກບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກ

ï ຂມນພນຖານກຽວກບຫກສດຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກ, ປດຊະຍາ ແລະ ຫກການຕາງໆ ຂອງຫກສດ

ï ຈດປະສງຂອງຫກສດ

ï ຈດປະສງຂອງການຮຽນຮ ແລະ ຄວາມສາມາດທຕອງການ

ï ການນຳສະເໜທວໄປໃນແຕລະພາກ

ຂມນກຽວກບການຝກອບຮມ

ï ໂຄງຮາງຂອງການຝກອບຮມ

ï ຮບແບບການຝກອບຮມ

ï ກດຈະກຳການຮຽນຮ ແລະ ວທການຄາດການ

ï ວທການ ແລະ ຊອງທາງການສສານ

ï ຕາຕະລາງເວລາ

ï ສະຖານທຝກອບຮມ

26

ຂມນກຽວກບຜຈດກອງປະຊມຝກອບຮມ

ï ຂມນສວນບກຄນຂອງຄຝກ/ຜຊວຍ: ປະຫວດຄວາມຮ ແລະ ປະສບການກຽວກບການຮຽນຮໜງສ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍ

ï ລາຍລະອຽດໃນການຕດຕພວພນກບຄຝກ/ຜຊວຍ

ï ລາຍລະອຽດໃນການຕດຕພວພນກບພະນກງານບລຫານ ແລະ ຜຊວຍ

ຂມນ ແລະ ຄວາມຄາດຫວງຂອງຜເຂາຮວມຝກອບຮມ

ï ຂມນສວນບກຄນຂອງຜເຂາຮວມ: ປະຫວດຄວາມຮ ແລະ ປະສບການທຜານມາກຽວກບການຮຽນຮໜງສ ແລະ ການສກສາ ສຳລບຜໃຫຍ

ï ຄວາມຕອງການ ແລະ ຄວາມຄາດຫວງຂອງຜເຂາຮວມ

ຄວາມຄາດຫວງຂອງການຮຽນຮໜງສ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍຕກບຜເຂາຮວມ

ï ຕອງການໃຫຮວມຝກອບຮມຢາງຫາວຫນ

ï ຕອງການໃຫສະທອນໃຫເຫນ ແລະ ນຳໃຊເນອໃນບດຮຽນໃນຕວຈງ

ການສາງສາຍພວພນ

ï ເລມຮຈກເຊງກນ ແລະ ກນ

ï ແລກປຽນລາຍລະອຽດໃນການຕດຕພວພນກນໃນຕໜາລະຫວາງຜເຂາຮວມຝກອບຮມ ແລະ ຄຝກ/ຜຊວຍ

ການຕດຕາມ: ການຮອງຮບຄວາມຄາດຫວງ

ຂມນກຽວກບຄວາມຄາດຫວງ ແລະ ປະຫວດຄວາມຮຂອງຜເຂາຮວມຝກອບຮມທໄດອະທບາຍ ຢໃນພາກສະເໜນຄວນຈະຖກນຳໃຊ ເປນພນຖານໜງໃນການປບປຽນໄປຕາມແຜນການຝກອບຮມ ໃຫສອດຄອງກບສະພາບຄວາມເປນຈງຂອງແຕລະຄນ. ການປບປຽນນ ອາດຈະເກດຂນໃນສອງລກສະນະຕນຕດງລມນ:

ï ການຄດເລອກຫວຂຢໃນ 5 ພາກທເປນຕນຕແມນອາດປບປຽນໃສປະຫວດຄວາມຮທເປນພນຖານຂອງຜເຂາຮວມເຊນ: ເລອກເອາ ຕວຢາງສະເພາະຈາກເນອໃນທຜເຂາຮວມມຄວາມກະຕລລນ ແລະ ຫາວຫນ (ຝກອບຮມການຮຽນຮໜງສ, ການສກສາທເປນ ປະຊາທປະໄຕ, ການໃຫອຳນາດແກຊມຊນ, ການຝກອບທກສະວຊາຊບ ແລະ ອນໆ)

ï ຄວາມຄາດຫວງຈາກຜເຂາຮວມອາດນຳໃຊເພອກຳນດຫວຂຮຽນຂອງພາກທເລອກຮຽນ. ພາກທເລອກຮຽນດງກາວອາດເປນຂອບ ແນວຄວາມຄດແບບບເສຍຄາຈນກວາມາດຕະຖານຄນນະພາບຂນພນຖານຈຳນວນໜງສາມາດບນລໄດ. ດງນນ ພາກທເລອກຮຽນນນ ສາມາດໃຊ ແລະ ຄວນຖກນຳໃຊໃຫຫາຍເທາທຫາຍໄດ ເທາທມທນ ເພອສະໜອງການການຝກອບຮມໃຫຖກຕອງຕາມຄວາມ ຕອງການ ຂອງແຕລະຄນ.

ທດທາງທສາມໃນການປບປຽນການຝກອບຮມອາດພບເຫນຢໃນຫກການ: ຜເຂາຮວມຜທມຄວາມສາມາດຕາງໆສຳຄນທຕອງຜານ ຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກອາດຖກຍກເວນຈາກໄດໃນບາງພາກ. ແຕ ກອນຈະຍກເວນ ກຕອງນຳໃຊ ຂນຕອນການຮບຮອງຄວາມກອນເຂາຮຽນທເໝາະສມ. ຍອນວາກນໄກການຮບຮອງຄວາມຮກອນເຂາຮຽນຍງບທນຮບຮຢາງກວາງຂວາງ, ດງນນ ໃນປດຈບນ ບາງກລະນແມນອງໃສຄວາມເປນເປນຈງເທານນ. ແຕອາດມການປຽນແປງໃນໄລຍະກາງຍອນວາເຄອງມສຳລບການ ຮບຮອງ ຄວາມຮກອນການເຂາຮຽນຈຳນວນໜງສຳລບຜໃຫຍແມນມແລວ ແລະ ອາດປບປຽນໄດສຳລບຈດປະສງຂອງຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍໃນທວໂລກ (ເບງຢຂາງເທງ: Outlook).

ລາຍລະອຽດ ແຕລະພາກ

ພາກທ 1: ວທການສກສາຜໃຫຍ

27

ສະມດຖະພາບການຮຽນ18

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍສາມາດຮ ແລະ ເຂາໃຈເຖງໜາທ ແລະ ຈດພເສດຂອງເນອໃນ ແລະ ຄວາມສຳຄນຂອງການສກສາຜໃຫຍຢໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງຂອງສງຄມ, ເມອປຽບທຽບໃສສະພາວະທເປນໄດອນໆ ແລະ ໃນແສງສະຫວາງຂອງຂອບວຽກງານຂອງສາກນທກວາງຂວາງກເຊນດຽວກນ. ຜຮຽນຈບຫກສດນສາມາດວາງບດບາດທມຄວາມຊຳນານ ເຂາໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງດງກາວນ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍໃນທວໂລກ

ï ຮບຮວາການປະຕບດຕວຈງຂອງການສກສາຜໃຫຍປະກອບດວຍຫາຍທດສະນະຂອງຄນເຮາທແຕກຕາງກນ ແລະ ຄວາມເຂາໃຈ ຂອງການສກສາທແຕກຕາງກນ, ເຮດໃຫເຂາເຈາຕອງມຄວາມເຂາໃຈການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ ແລະ ຈນຍາບນທເປນພນຖານ;

ï ເຂາໃຈຄວາມຫາກຫາຍຂອງເນອໃນການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ສະຖານະພາບທາງດານວດທະນະທຳ; ຄນເຄຍກບຮບແບບຕາງໆ ຂອງການສກສາຜໃຫຍຢໃນປະເທດຂອງເຂາເຈາ ແລະ ຮຄວາມໝາຍ ແລະ ເນອໃນຈດໃຈຂອງຄຳສບທຄນທໃຊເພອໝາຍເຖງ ຮບແບບຕາງໆຂອງການສກສາຜໃຫຍ;

ï ມຄວາມເຂາໃຈພນຖານກຽວກບການພດທະນາຂອງສາກນທສອດຄອງກບສະພາວະຄວາມເປນຈງ ຂອງການສກສາຜໃຫຍຂອງ ພວກເຂາ; ï ສາມາດວາງສະພາວະຄວາມເປນຈງຂອງການສກສາຜໃຫຍຂອງພວກເຂາຢພາຍໃນຄວາມຫາກຫາຍຂອງການສກສາ ທມຢໃນປດຈບນ;ï ສາມາດວາງບດບາດຂອງພວກເຂາເປນຜບລຫານການສກສາຜໃຫຍພາຍໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງດງກາວ; ï ຄນເຄຍກບການສະໜອງເງອນໄຂທສຳຄນທສອດຄອງກບກບການສກສາຜໃຫຍຢໃນປະເທດ, ໃນຂງເຂດຂອງເຂາເຈາ ແລະ ໃນລະດບສາກນ; ï ສາມາດຈຳແນກຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງປະເພດ ແລະ ການອະທບາຍຮບແບບທສບສນຂອງການສະໜອງທນໃນການສກສາຜໃຫຍ; ï ຄນເຄຍກບຄນລກສະນະທສຳຄນຂອງນະໂຍບາຍໃນປດຈບນທສອດຄອງກບການສກສາຜໃຫຍ;ï ຮກຽວກບຜຈດຕງປະຕບດທສຳຄນທສດທສອດຄອງສຳລບການສກສາຜໃຫຍໃນຂງເຂດ, ໃນປະເທດຂອງພວກເຂາ ແລະ ຖາສອດຄອງ, ໃນລະດບສາກນ; ï ສາມາດສະຍກໃຫເຫນໜາທ ແລະ ຄວາມສນໃຈຜຈດຕງປະຕບດແຕລະພາກສວນທກຽວຂອງກບການສກສາຜໃຫຍ, ສາຍພວພນໃນປດຈບນກເຊນດຽວກນ.

ການເຊອມໂຍງກບພາກອນໆ

ຈດປະສງທເປນສນກາງຂອງພາກນແມນເພອສາງຄວາມເຂາໃຈທສຳຄນຂອງເນອໃນໂດຍລວມຂອງການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍ ກຄແນວຄວາມຄດ ແລະ ລກສະນະຕນຕທພວພນເຖງການສກສາຜໃຫຍ. ໝາຍຄວາມວາ, ໃນພາກນແມນສະໜອງພນຖານສຳລບທກພາກ ແລະ ມການເຊອມໂຍງກບກບທກພາກ. ສະຖານະພາບທາງດານວດທະນະທຳເຊງເປນແນວຄວາມຄດຕນຕຢໃນພາກນຕອງສະທອນ ໃຫເຫນຢໃນພາກອນໆເຊນດຽວກນ, ຕວຢາງ ໃນເມອຮຽນ ແລະ ທດສອບກຽວກບວທການສດສອນໃດໜງ (ພາກທ 3) ຫ ການປະເມນ (ພາກທ 5) ຫ ໃນເມອປະຕບດການຝກອບຮມທາງດານທດສະດການຮຽນຮຕາງໆ (ພາກທ 2) ຫ ຄວາມຮບຮຂອງການສສານ ແລະ ຄວາມເປນຈງຂອງກມ (ພາກທ 4). ເຊນດຽວກນນນ, ບນຫາຂອງຄວາມຫາວຫນ ແລະ ມສວນຮວມໃນການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ (ພາກທ 2) ແມນພວພນກນຢາງສະໜດແໜນກບທດທາງທການສກສາຜໃຫຍທຈດຂນສະພາວະຄວາມເປນຈງໃດໜງ.

ບດບາດຂອງຜບລຫານການສກສາຜໃຫຍ, ທດສະນະຄະຕ ແລະ ຄວາມສຳຄນຂອງພວກເພນເຊງໄດຖກແນະນຳເປນຫວຂໜງ ຢໃນພາກນ ຈະຕອງໄດຍກຂນມາຢາງຈະແຈງອກເທອໜງໃນເມອຄນຄວາກຽວກບຫກການການຮຽຮ ແລະ ຫກການກດຈະກຳການທດສອບ (ພາກທ 2). ສະນນຕອງອາງອງຢາງຄບຖວນລະຫວາງສອງພາກນ.

ຫວຂ

ການເຂາໃຈຄວາມແຕກຕາງ ແລະ ຫາກຫາຍຂອງການສກສາຜໃຫຍï ຫກການຂອງວຊາຄ: - ສມມດຖານກຽວກບມະນດວທະຍາຂນພນຖານ, ແນວຄວາມຄດຂອງຄນ, ການສກສາ, ສງຄມ - ທດສະດທາງດານການສກສາ, ເນອໃນການສກສາ, ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ- ຈນຍາບນຂອງການສກສາຜໃຫຍ

18 ການອະທບາຍຄວາມສາມາດຂອງພາກນບໄດໝາຍເຖງຄວາມສາມາດທສະແດງໃຫເຫນຢໃນຄວາມເຂາໃຈທແຄບໆ ແຕເປນພນຖານຄວາມຮ ແລະ ທດສະນະຄະຕເພອຈດຕງປະຕບດຄວາມສາມາດທໄດອະທບາຍ

ໃນພາກຕໄປດວຍຮບຜດຊອບ.


28ລາຍລະອຽດ ແຕລະພາກ

ï ຄວາມເຂາໃຈດານເນອໃນ: ìການສກສາຜໃຫຍî ມຄວາມໝາຍແນວໃດ ແລະ ໄດກວມລວມເອາຫຍງແດ? - ແບງປນຈາກເນອໃນອນໆຂອງການສກສາ- ການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ການຮຽນຮຕະຫອດຊວດ- ເນອໃນທາງດານທດສະດ ແລະ ນຍາມຂອງການສກສາຜໃຫຍໃນປດຈບນ- ຄວາມເຂາໃຈເນອໃນຕນຕ (ຕວຢາງ ການສກສາໃນໂຮງຮຽນ, ນອກໂຮງຮຽນ, ການຮຽນຮຄາມອດທະຍາໄສ ແລະ ອນໆ);- ເນອໃນການປະຕບດຕວຈງຕາງໆ, ຕວຢາງ: ການຝກອບຮມວຊາຊບ, ການສກສາຊມຊນ

ï ບດບາດຂອງສະພາວະຄວາມເປນຈງທາງດານປະຫວດສາດ-ສງຄມ - ສະຖານະພາບທາງດານວດທະນະທຳຂອງການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍ

ï ໜາທ ແລະ ຜນປະໂຫຍດຂອງການສກສາຜໃຫຍ- ເປນຫຍງຈງວາການສກສາຜໃຫຍ?- ຄວາມສນໃຈກຽວກບການສກສາຜໃຫຍ

+ ຜຮຽນ+ ສງຄມ+ ເສດຖະກດ+ ໂຄງຮາງການຈດຕງຂອງລດ (ເທດສະບານ, ພາກພນ, ລະດບຊາດ) + ຂະແໜງການສກສາ

- ຜນປະໂຫຍດຂອງການສກສາຜໃຫຍ + ບກຄນ+ ສງຄມ+ ເສດຖະກດ+ ທວໂລກ

- ລກສະນະສະເພາະຂອງບດບາດຍງ-ຊາຍຂອງການສກສາຜໃຫຍ

ï ບດບາດຂອງການຊກຍສງເສມການມສວນຮວມໃນການສກສາຜໃຫຍ ï ຂອບເຂດ ແລະ ຄວາມຮບຜດຊອບຂອງການສກສາຜໃຫຍ ï ອຳນາດການພວພນທມຢໃນເນອໃນຂອງການສກສາຜໃຫຍ ï ການສກສາຜໃຫຍເປນລະບຽບວໄນທາງດານວຊາການ

ການສກສາຜໃຫຍຢໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງຂອງຊາດ ແລະ ໃນທວໂລກï ການພດທະນາລະດບຊາດ ແລະ ສາກນໃນການສກສາຜໃຫຍ ï ລກສະນະຕນຕຂອງນະໂຍບາຍການສກສາຜໃຫຍ ï ສງທານທາຍຕາງໆໃນລະດບຊາດ: ຢໃນສະພາວະຄວາມເປນຈງທກວາງຂວາງໃດແດທມການສກສາຜໃຫຍເກດຂນ ï ຜປະຕບດຕນຕໃນການສກສາຜໃຫຍ

- ທອງຖນ- ລະດບຊາດ- ລະດບສາກນ- ຕະຫາດການສກສາຜໃຫຍ – ພມສນຖານຂອງຜສະໜອງ ແລະ ດານຄວາມຕອງການ- ກມເປາໝາຍ

ï ຂອບເງອນໄຂແຫງຊາດ - ກດລະບຽບກດໝາຍ - ດານການເງນຂອງການສກສາຜໃຫຍ- ຂມນທາງດານຂອບສະຖຕ (ເຂາຮວມໃນການສກສາຕເນອງ ແລະ ອນໆ

ການສກສາຜໃຫຍຄດງມອາຊບ ແລະ ບດບາດຂອງຜບລຫານການສກສາຜໃຫຍໃນຄວາມຄວາມເຂາໃຈຂອງຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາສຳລບຜໃຫຍï ລກສະນະພເສດຂອງການສກສາຜໃຫຍຄດງມອາຊບï ອາຊບຢໃນການສກສາຜໃຫຍ – ໂອກາດໃນການປອນຂມນ ແລະ ການພດທະນາ ï ສດທ ແລະ ໜາທໃນນາມຜບລຫານການສກສາຜໃຫຍ– ເງອນໄຂທາງການ ï ສະແດງໃຫເຫນບດບາດຕນເອງ

- ຄວາມເຂາໃຈກຽວກບຊວະປະຫວດ: ເປນຫຍງຂາພະເຈາຈງຕອງການເຮດໃນການສກສາຜໃຫຍ?- ຄວາມເຂາໃຈກຽວກບຊນເຜາ, ທດສະນະຄະຕ, ຄວາມຮບຜດຊອບ (ຈດ ຈດອອນຂອງກດຈະກຳຕນເອງ)


ï ຄວາມສາມາດຂອງຕນເອງ: ຫກການໃນການບລຫານເວລາ ແລະ ຕນເອງ ແລະ ການຕະຫາດຂອງຕນເອງï ວຽກທແນະນຳທາງດານວທະຍາສາດ: ການແປຜນໄດຮບທາງດານການສກສາຄນຄວາ, ສະຖຕ ແລະ ອນໆ.

ເອກະສານທແນະນຳ (ການຄດເລອກ)ï Freire, Paulo. Pedagogy of the Oppressed. New York, 2007 ï Elias, John L.; Merriam, Sharran B.: Philosophical Foundations of Adult Education, Malabar, 1995 ï World Education Forum, Dakar, Senegal. 2000. The Dakar Framework for Action. Education for All: Meeting our Collective Commitments. Paris, UNESCO.

ໝາຍເຫດກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ

ເນອງຈາກວາການສກສາຜໃຫຍແມນໄດຖກສາງຂນໃນລກສະນະຂອງການແຊກຊອນເຂາໃນສະພາບການຂອງສງຄມ, ບດນຈະຕອງໄດ ມການປບປງໃຫຫາຍຂນສມທຽບກບບດອນໆເພອໃຫແທດເໝາະກບເນອໃນ ແລະ ສະພາບການຕວຈງໃນການສດສອນຜໃຫຍ. ດວຍເຫດນ, ການລເລມຈາກປະສບການຜານມາຂອງຜເຂາຮວມ ແລະສມໃສເນອໃນຂອງບດທເວາເຖງການສກສາຜໃຫຍ ໂດຍສມທຽບ ໃສຄວາມເປນຈງຂອງປະເທດແລະຂງເຂດນນໆ. ຫວຂ ແລະ ຄຳຖາມທໄດກາວມາຂາງເທງນນໄດກຳນດຂອບເຂດ ຂອງບນຫາທຄວນ ຈະທວນຄນຢໃນບດນ. ແຕວາການຕອບຄຳຖາມນນບຈຳເປນ ແລະ ບແນະນຳໃຫຕອບໄປເທອລະຂ. ແຕຂແນະນຳໃຫຄຝກ ແລະ ຜເຂາ ຮວມຄວນເລອກເອາແຕຫວຂທເຫນວາເໝາະສມທສດແລະຄນຄວາໃຫເລກເຊງແລະລະອຽດ.ໃນການທຈະຮບຮ ແລະເຂາໃຈສະພາບການ ໃດໜງສະເພາະ (ສະພາບການຂອງບກຄນໜງໆ), ມນມຄວາມສຳຄນຍງທຈະຕອງໄດມການສມທຽບ ເພອໃຫຮບຮເຖງຄວາມແຕກຕາງ ຂອງສະພາບການນນ ແລະ ເພອຊອກຫາວທທາງເລອກໃໝໆທເໝາະສມພອມ. ດວຍເຫດນ, ໃນຂະນະທການປບເນອໃນໃຫແທດເໝາະ ຖວາແມນຈດທສຳຄນໃນບດນ ແລະຄວນນຳສະເໜພນຖານທສຳຄນ, ແຕມນກຍງຈຳເປນທສດ ແລະ ແນະນຳໃຫເປດໂອກາດ ໃຫເຫນ ສະພາບທກວາງອອກໄປ ໃນແຕລະໄລຍະເພອໃຫມການສມທຽບ, ຕາມຄວາມເໝາະສມລະຫວາງປະສບການຕວຈງຂອງຜເຂາຮວມ ໃນການ ສດສອນຜໃຫຍໜງໂດຍສມທຽບກບຜອນໆ. ຕວຢາງເຊນ: ການສກສາຜໃຫຍຄວນຈະມເປາໝາຍ ຕອບສະໜອງຄວາມຕອງການ ທເໝາະສມຕາງໆ ເຊນວາ: ການສາງແຮງງານຕະຫາດທເໝາະສມກບທກສະວຊາຊບ, ຫເພອເປນການສາງຄວາມເຂາໃຈເຊງກນ ແລະ ກນ ແລະສາງຄວາມສາມກຄໃນສງຄມ, ຫເພອເປນການເສມສາງຄວາມເຂມແຂງ ແລະ ເປນເຈາການໃຫແກບກຄນ ແລະຊມຊນ. ຖາຫາກປະສບການຂອງຜເຂາຮວມໄດຮບການປຽນແປງໂດຍຈດປະສງໃດໜງ, ບດນຄວນຈະຊວຍສະໜບສະໜນ ໃຫເຂາເຈາຮໄດເຖງ ຈດປະສງອນເຊງອາດຈະມສວນກຽວຂອງກບການສກສາຜໃຫຍ.

ໃນການນຳໃຊຫກສດນບຈຳເປນທຈະໄປຕາມການຈດລຽງຫວຂແລະບໃຫຖວາມນແມນຫກການຕາຍໂຕ. ແຕຕາມຫກການແລວ ຄວນຈະ ເລມຈາກແນວຄວາມຄດແລະຫກການî ການສກສາຜໃຫຍî ແລະເຊອມໂຍງໃຫມນກຽວຂອງກບແນວຄວາມຄດຂອງຜເຂາຮວມ, ກອນການ ຄນຄວາໃຫລະອຽດໃນແຕລະບດ. ການບນລຄວາມສມດນທດສະດການວເຄາະຄວາມຮ ແລະ ທດສະນະຄະຕຂອງສວນບກຄນ ຄວນຈະ ເປນອງປະກອບຫກຂອງບດນ. ດວຍເຫດນມນຈງມຄວາມສຳຄນຍງໃນການດງເອາປະສບການຕວຈງ ຂອງຜເຂາຮວມອອກມາແລກປຽນ ຮວມກນໃຫຫາຍເທາທຈະຫາຍໄດ.

ການນຳໃຊ ແລະ ການສະທອນໃຫເຫນໃນຕວຈງ

ຈດປະສງຫກຂອງຫວຂນແມນວທການນຳສະເໜຫກການພນຖານທສຳຄນຂອງການສກສາຜໃຫຍ, ເຊງກວມເອາເນອໃນໃຈຄວາມ ທດສະດ ແລະປະສບປະການຂອງຜເຂາຮວມ. ເນອງຈາກວາໃນບດນສວນໜງແມນປະກອບດວຍຄວາມຮພນຖານ, ສະນນວທການ ຫ ເຄອງມທເໝາະສມໃນການສດສອນແມນລວມມ ວທການຂນນຳສະເໜ, ການຮຽນຮດວຍຕນເອງ ແລະການເຮດກດຈະກຳເປນກມ. ພອມນນ, ການລງໄປຢຽມຢາມພນທຕວຈງ ຍງເປນອກວທໜງທສຳຄນແລະມປະໂຫຍດຢາງຍງ, ໂດຍສະເພາະແມນເພອເປາໝາຍ ໃນການເສມສາງຄວາມເຂມແຂງໃຫແກສະຖາບນການສກສາ. ການເຊອມໂຍງລະຫວາງໂຄງສາງພນຖານ ຫການຄນຄວທາງວທະຍາສາດ ກບສະຖານະການຂອງຜເຂາຮວມແຕລະຄນ ແລະພາລະບດບາດຂອງເຂາເຈາໃນການເປນຄສອນຜໃຫຍ ໂດຍສະເພາະແມນສະພາບ ການສກສາຂອງຜໃຫຍຖວາຍງເປນສງທາທາຍຢ. ຄວາມສຳພນທກາວມນນ ສາມາດເກດຂນໄດໂດຍຜານການເຮດກດຈະກຳກມຫຍອຍ ຫ ວທການທສາງສນພອມກນນນມນຍງສາມາດເກດຂນໂດຍຜານການສະທອນການເຮດກດຈະກຳຂອງແຕລະຄນ. ການທວນຄນສະພາບ ການ ຫປະສບການໃນການເປນຜສດສອນຜໃຫຍຂອງຜໃດໜງ ເພອສມທຽບກບພນຖານຂອງຄນອນໆທກວາງຂນ ແລະ ຄວາມຮພນຖານ ກຽວກບການສກສາຜໃຫຍຄວນຈະເປນຈດສຳຄນຂອງບດນ.

ຈຳນວນຊວໂມງທແນະນຳ:ï 32 ຄາແນະນາ (4ວນ)ï 32 ຊວໂມງຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະ ບດຝກຫດການນຳໃຊຕວຈງ ແລະການຝກ ï ລງໄປຢຽມຢາມໂຄງການ ຖາມຄວາມເໝາະສມï ສາມາດປບປຽນໄດທາງດານເວລາ (ລະຫວາງ 25 ແລະ 120 ຊວໂມງ) ຕາມຄວາມເໝາະສມ

ພາກທ 2: ການຮຽນ ແລະ ການສອນຜໃຫຍ

30

ສະມດຖະພາບການຮຽນ

ທານໃດທສຳເລດການຝກອບຮມຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນ ຈະມຄວາມຮທາງດານທດສະດຂອງການຮຽນ ການສອນ ແລະ ສາມາດ ນຳເອາຄວາມຮເຫານນມາປະຕບດໃນການສອນຕວຈງຂອງຕນໄດ. ເຂາເຈາຈະຄນເຄຍກບການສາງແຮງຈງໃຈ, ຈດຕະວທະຍາ, ແລະ ພາວະທາງສງຄມຂອງການສກສາຜໃຫຍ ໂດຍອງໃສເຫດຜນເຫານໃນການວາງແຜນ ແລະ ການຈດຕງປະຕບດ ຂອງການສດສອນ ຂອງເຂາເຈາ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍໃນທວໂລກï ຈະມຄວາມຄນເຄຍກບຄນລກສະນະພເສດຂອງການສກສາຜໃຫຍທມຄວາມແຕກຕາງຈາກການສກສາໃນໂຮງຮຽນທວໄປ. ï ຈະມຄວາມສາມາດໃນການສງເກດເຫດຜນຂອງແຕລະບກຄນໃນການລເລມຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ສາມາດເພມແຮງຈງໃຈ ໃນການຮຽນໃຫແກເຂາເຈາ.ï ຈະສາມາດເຫນໄດເຖງອປະສກໃນການຮຽນ ແລະຈະສາມາດຊອກຫາວທທາງແກໄຂ ແລະ ລດຜອນບນຫາເຫານນໃນທາງທເໝາະສມ.ï ຈະມຄວາມຊນເຄຍກບປະເພດຈດຕະວທະຍາທກຽວກບພນກບຂະບວນການຂອງການຮຽນຮ.ï ສາມາດນຳໃຊຮບແບບຕາງໆໃນການທຈະເຮດວຽກກບຜໃຫຍ ບວາຈະເປນການວາງແຜນກຄການສສານ ໂດຍກງ ເພອໃຫບນລ ການຮຽນຮທຢນຢງ.


ໃນບດນແມນຈະສມໃສທດສະດຂອງການຮຽນ ໂດຍຈະເບງລະອຽດຂະບວນການການຮຽນ. ສະນນໃນບດນສວນຫາຍ ແມນເວາເຖງ ທດສະດການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ, ຄວາມເຂາໃຈ ແລະບດບາດໜາທຂອງການສກສາຜໃຫຍ ແລະການຮຽນແບບພນຖານ (ບດທ 1). ໃນຂະນະດຽວກນ, ມນກມຄວາມສຳຄນຢາງຍງໃນການນຳໃຊວທການການສດສອນຜໃຫຍໃນແບບຕາງໆ(ບດທ 4) ແລະການສສານ ກບຜເຂາຮວມແຕລະປະເພດ (ບດທ 3). ຫກການຂອງການສອນ, ໂດຍສະເພາະແມນ, ທພວພນເຖງການນຳໃຊວທການຕາງໆ (ບດທ 4), ແຕມນກຍງພວພນເຖງທດສະນະຄະຕຂອງຜຊຽວຊານໃນການເປນອາຈານສອນຜໃຫຍແລະບດບາດຂອງເຂາເຈາ (ບດທ 2 ບດທ 5) .

ຫວຂທດສະດການຮຽນຮ ແລະເຫດຜນ:ï ການຮຽນຮແມນຫຍງ?ï ຫກການຂອງທດສະດການຮຽນໃນແບບຕາງໆ ແລະເຫດຜນຂອງການສກສາຜໃຫຍ ຕວຢາງ:

- ທດສະດການສາງຄວາມຮ- ທດສດການຮຽນຮຜານການປະຕບດ- ທດສະດການຮຽນຮຜານປະສບການ- ການຮຽນຮເພອການປຽນແປງ- ການຮຽນຮທາງດານພດຕກຳ- ການຮຽນຮທດສະດວທະຍາສາດຂອງລະບບປະສາດ

ï ສາຍພວພນແລະຫວາງຄແລະນກສກສາໃນທດສະດການສກສາຜໃຫຍໃນແບບຕາງ ï ທດສະດການສອນຜໃຫຍ ເປນວທະຍາສາດການສກສາຂອງຜໃຫຍ ແລະ ການຮຽນຮ

ກດຈະກຳໃນການສກສາຜໃຫຍï ຜນກະທບຂອງທດສະດການຮຽນຮທແຕກຕາງກນແລະເຫດຜນກຽວກບການເປນເຈາຂອງກດຈະກາການຮຽນການສອນï ຫກການການສອນຂອງການສກສາຜໃຫຍ

- ການສອນໂດຍເນນການມສວນຮວມ- ການສອນໂດຍໃສປະສບການ- ການສອນໂດຍເນນໃສສາຍພວພນຂອງຊວດ ກບສງແວດລອມ



ຮບແແບບຂອງຄວາມຮï ຄວາມຮທບສາມາດປຽນແປງໄດ ກບ ຄວາມຮທປບປຽນໄປຕາມສະຖານະການ ï ການຮບເອາຄວາມຮຈາກການບອກເລາ ກບ ຄວາມຮໂດຍຜານຂະບວນການປະຕບດຄນຄວາຕວຈງ

ການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍï ຜໃຫຍຮຽນແບບໃດ? ï ຄວາມສາມາດໃນການຮຽນຮປຽນແປງໄປຕາມຊວງອາຍï ປະເພດຂອງການຮຽນ:

- ການຮຽນຮດວຍການໃຊຄວາມຄດ- ການຮຽນຮຈາກການສງເກດຄວາມຮສກ- ການຮຽນຮຈາກການສງເກດຜດຕກຳ- ການຮຽນຮຈາກການປະຕບດຕວຈງ

ï ການຮຽນຮຕາມວດທະນາທຳຂອງຕນ ï ການຮຽນຮຈາກການປະເຊນໜາກບສງທາທາຍ

ແຮງຈງໃຈໃນການສກສາ ï ເຫດຜນໃນການລເລມຂະບວນການຂອງການສກສາ

- ທາງດານຈດວທະຍາ- ພນຖານທາງດານກມ- ໂຄງສາງທາງສງຄມ- ເຫດຜນຂອງການຂາດການສກສາ ແລະການປະລະການຮຽນກາງຄນ- ປດໃຈພາຍນອກ ແລະການມສວນຮວມໃນຂະແໜງການສກສາ

+ ປດໃຈທາງສງຄມ ແລະສະພາບແວດລອມ+ ຂອບເຂດເງອນໄຂ

- ລາຄາ- ເວລາ- ທຕງ- ໄລຍະເວລາ- ເງອນໄຂ- ອງປະກອບສະເພາະທາງດານບດບາດຍງຊາຍ

ເງອນໄຂຂາງລມນແມນມຄວາມສຳຄນຫາຍສຳລບຄສອນຜໃຫຍທຈະເກບກຽວເອາຄວາມຮທກສະທເໝາະສມ: - ເປນບອນອງໃຫບກຄນໂດຍອງຕາມສະພາບແວດລອມແລະວດທະນາທຳນນໆ- ໄຈແຍກຂມນຕາມແຕລະເນອໃຈສະເພາະຂອງກດຈະກຳ- ເພມເຕມ ຫຕດສງທບຈຳເປນອອກ

ເອກກະສານທແນະນຳ (ການຄດເລອກ)

ï Jarvis, Peter: Lifelong Learning and the Learning Society, New York 2007 ï Mezirow, Jack (Ed).: Learning as Transformation: Critical Perspectives on a Theory in Progress. San Francisco 2000 ï Pätzold, Henning: Learning and Teaching in Adult Education, Contemporary Theories, Opladen 2011

ລາຍລະອຽດ ແຕລະພາກ32

ïໝາຍເຫດກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ

ນບຕງແຕການຮຽນຮສາລບຜໃຫຍແມນສະແດງບນພນຖານຂອງທດສະດວທະຍາສາດ, ມນມຄວາມສຳຄນ ແລະ ຈຳເປນຍງໃນການ ອອກແບບຫກສດການຮຽນແຕລະວຊາໃຫແທດເໝາະ ໂດຍຜານການກະກຽມບດສອນ ແລະການກຽມການສອນທພຽງພ ແລະ ເໝາະສມ. ຫງຈາກການໃຊວທການສງຂມນຂາວສານ ເຊນ: ການສາຍພາບ ຫການສນທະນາຮວມກນ, ສງເຫານຈະຊວຍໃຫຜເຂາຮວມສາມາດ ສາງປະສບການດວຍຕນເອງຈາກການສວມບດບາດ ແລະ ການຈຳລອງເຫດການ ພອມກບການເນນໃສສງທກຽວພນກບ ກດຈະກຳ ການສດສອນຂອງຜເຂາຮວມ ຈາກການເຮດກດຈະກຳກມ ແລະການເຮດວຽກບານຂອງແຕລະຄນ. ປະສບການຈາກການເຮດໂຄງການ ສາມາດທວນຄນໄດເຊນກນ.

ທານໃດທສຳເລດການຮຽນຫກສດ globALE ຄວນຈະທວນຄນວາຕນເອງມຄນສມບດລກສະນະພເສດຫຍງແດ ແລະ ສາມາດ ປະກອບສວນ ເຂາໃນກດຈະກຳການສດສອນຂອງຕນແນວໃດ. ພອມນນຜເຂາຮວມຄວນຈະໄດຮບການກະຕກຊກຍ ໃນການສບຕ ຮຳຮຽນດວຍຕນເອງຕມ-ທງໃນຮບແບບທເປນທາງການ ແລະບເປນທາງການ.

ການນຳໃຊ ແລະ ການສະທອນໃຫເຫນໃນຕວຈງພາກທດສະດໃນຫກສດນຖວາມຄວາມທາທາຍຫາຍໃນການສດສອນແບບມສວນຮວມຂອງຄຝກ. ມນສາມາດຖກນຳສະເໜໂດຍຜານ ການໃຊການຮຽນໃນສະພາບການແບບຕາງໆ, ເຊງສາມາດສະແດງເຖງທດສະດການຮຽນຕາງໆ. ປະສບການຊວດ ແລະ ການເຮດວຽກ ຂອງຜເຂາຮວມຕວຈງສາມາດນຳມາເປນຕວຢາງທດໄດໃນການຊໃຫເຫນຊວງຂອງການຮຽນຮໂດຍອງຕາມທດສະດຕາງໆ. ໃນຂະນະ ດຽວກນ, ກສາມາດສນທະນາເຖງຂະບວນການຮຽນຮ ແລະ ເຫດຈງໃຈໃນການຕດສນໃຈເຂາຮຽນໃນຫກສດຕາງໆ ພອມກບອປະກອນ ທໃຊໃນການນຳສະເໜຫວຂເລມຕນ. ໂດຍຜານການເຮດກດຈະກຳກມ, ແຮງຈງໃຈສຳລບຜເຂາຮວມກບອປະສກໃນການຮຽນຄວນ ຈະໄດຮບການວເຄາະ, ແລະ ປະເພດການຮຽນທເໝາະສມ ຄວນຈະໄດຮບການພຈາລະນາ ແລະ ແນະນຳ. ຜເຂາຮວມສາມາດເນນໃສ ສະພາບເງອນໄຂທອງຖນຕວຈງຂອງຕນໄດ ແລະນຳໃຊສະພາບຕວຈງນໃນການສນທະນາຫວຂຕາງໆ (ຕວຢາງເຊນ: ຂອບເຂດເງອນໄຂ, ກດຈະກຳການສອນທເໝາະສມ ແລະອນໆ).

ຈຳນວນຊວໂມງທແນະນຳ:

ï 32 ຄາແນະນາແລະຊວໂມງ (4ວນ)ï 32 ຊວໂມງຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະບດຝກຫດການນຳໃຊຕວຈງ ແລະການຝກ ï ສາມາດປບປຽນໄດທາງດານເວລາ (ລະຫວາງ 25 ແລະ 120 ຊວໂມງ) ຕາມຄວາມເໝາະສມ


ພາກທ 3: ການສສານ ແລະຮບແບບຂອງກມໃນການສກສາຜໃຫຍສະມດຖະພາບການຮຽນ

ທານໃດທສຳເລດການຝກອບຮມຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນ ຈະມຄວາມຮທາງດານທດສະດຫກການຂອງການສສານ ແລະ ສາມາດ ນຳໃຊຄວາມຮເຫານນເຂາໃນການສອນຕວຈງແລະພດທະນາຄວາມຮໃນການສອນໃຫແກຜໃຫຍ. ພອມນນ ເຂາເຈາຍງຈະມຄວາມຄນເຄຍ ກບທດສະດຫກຂອງຮບແບບຂອງກມ ແລະສາມາດນຳໃຊການຮຽນ ການສອນແລະສາມາດນຳເອາຄວາມຮເຫານນ ເຂາເຈາຈະຄນເຄຍ ກບການສາງແຮງຈງໃຈ, ຈດຕະວທະຍາ, ແລະພາວະທາງສງຄມຂອງການສກສາຜໃຫຍ ໂດຍອງໃສເຫດຜນເຫານໃນການວາງແຜນ ແລະການຈດຕງປະຕບດຂອງການສດສອນຂອງເຂາເຈາ. ນອກນເຂາເຈາຍງຈະໄດສກສາກຽວກບທດສະດຄວາມຫາກຫາຍຂອງກມ ແລະສາມາດນຳໃຊທດສະດເຫານເຂາໃນກດຈະກຳການສອນແລະການຮຽນໃນກມເພອທຈະເຮດໃຫເກດການພດທະນາທາງດານສງຄມ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍໃນທວໂລກï ແມນມຄວາມຄນເຄຍກບຫກການຂອງການສສານດວຍການປາກເວາແລະສຳນຽງຂອງການເວາ ແລະ ການສສານທບແມນພາສາ ປາກເວາ ແລະສາມາດນຳໃຊຄວາມຮນໃນການຮບມກບຜເຂາຮວມໃນແບບຕາງໆ. ï ແມນມຄວາມສາມາດ ນຳໃຊອງປະກອບຕາງໆຂອງຄນເຮາໃນການສສານເຊນ: ການຮວມມ, ການສາງ, ແລະແຮງຈງໃຈໃນການສສານ. ï ມຄວາມສາມາດໃນການກຳຈດ ຫລດຜອນອປະສກ ແລະບນຫາໃນການສສານ; ï ສາມາດສາງບນຍາກາດໃນທາງບວກ ໂດຍໃຊວທການສສານໃນແບບຂອງຕນ; ï ສາມາດຮບມກບການສສານໃນແບບຕາງໆ ແລະນຳພາຜເຂາຮວມເຂາສເນອໃນບດຮຽນ ກຄຂະບວນການການສອນ; ï ມຄວາມສາມາດທຈະຮບຮໂຄງປະກອບສາງຂອງກມ ìສງທບສາມາດປະຈກດວຍຕາî ແລະການສສານພາຍໃນກມ; ເຂາເຈາໄດຮບຮ, ເຂາໃຈ, ເປນກາງ ແລະ ສາມາດນຳພາຂະບວນການຂອງກມ ເພອໃຫໝນໃຈຄວາມສຳເລດໃນການຮຽນຮທຢນຢງ; ï ປບປຽນຊວງໄລຍະຂອງຂະບວນການຮຽນຮ ແລະຊວງໄລຍະຂອງການປຽນແປງພາຍໃນກມ.ï ມຄວາມສາມາດໃນການແກໄຂບນຫາພາຍໃນກມເປນຢາງດ; ສາມາດຮບມກບຂໂຕຖຽງ ກຄຜເຂາຮວມທມ ìຄວາມຫຍງຍາກî . ï ຮບຮເຖງຄວາມສຳຄນທາງດານ ອາລມຈດຂອງການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ.


ບດນແມນມຄວາມໃກຄຽງແລະເຊອມຕກບບດອນໆຫາຍ(ບດທ 4) , ໂດຍສະເພາະ ບດນແມນພນຖານຂອງຫາຍໆ ວທການ-ການຮບຮ ຫກການຂອງການສສານທດ ແລະການນຳພາກມ, ຜເຂາຮວມອາດສາມາດນຳໃຊບດຮຽນບດນ ເຂາໄປໄດເຖງແມນວາວທການ ເຫານນ ບໄດຮບການອະທບາຍລາຍລະອຽດ ຫໄດຮບການທດສອບໃນຂະນະທຮຽນ, ຫຜເຂາຮວມອາດຈະໄດຮຽນຮວທການໃໝໆມາຈາກ ການອານກຕາມ. ໃນຂະນະດຽວກນນນ, ໃນບດນແມນມຄວາມເຊອມຕພາຍໃນຕວຂອງມນເອງ ຕກບບດທ 1 ແລະ 2, ໂດຍສະເພາະແມນ ວທການຮຽນຂອງຜໃຫຍ, ລກສະນະສະເພາະຂອງຜໃຫຍ, ພນຖານ ແລະແຮງຈງໃຈ. ຄນລກສະນະເຫານແມນແມນພນຖານຕນຕ ຂອງການສສານເພອໃຊໃນການສອນຜໃຫຍ. ນອກນ, ການສສານທເໝາະສມ ແລະບນຍາກາດໃນການເຮດວຽກເປນກມຖວາແມນ ແຮງຈງໃຈທສຳຄນ ແລະມນຍງຖວາເປນອປະສກຫກຂອງການຮຽນຂອງຜໃຫຍອກ ຖາຫາກປດໃຈເຫານນຫາກບເໝາະສມ ແລະ ບເປນໄປໃນທາງບວກ. ເພາະສະນນ,ໃນບດນ, ຄວນຈະຕງຄຳຖາມທເນນໜກໄປໃນທາງປະຕບດໃຫຫາຍ ແລະ ຕວຢາງທປະຈກຕາ ຂອງທດສະດການຮຽນຂອງຜໃຫຍໄດໜງ, ໂດຍສະເພາະແມນສາຍສຳພນລະຫວາງຄກບນກຮຽນ.


ຫວຂການສສານໃນການສກສາຜໃຫຍï ຮບແບບ ແລະ ຫກການຂອງທດສະດການສສານï ທດສະດການສກສາຜໃຫຍ ແລະແນວຄວາມຄດຂອງການສສານï ພນຖານ ແລະ ໂຄງສາງສຳຄນຂອງການສສານï ປະເພດ ແລະ ລະດບຂອງການສສານ

- ສງປະຈກດວຍສາຍຕາ – ຂມນທຫາກຫາຍ - ສງທບປະຈກດວຍສາຍຕາ – ການສສານທາງດານລະດບຂອງຄວາມຮສກ- ພາສາປາກເວາ, ພາສາທາງກາຍ, ນາສຽງ, ການສຄວາມຮສກ

ï ຫກການຂອງການສສານ (ຄວາມເຄາລບ, ແຮງຈງໃຈ, ການເຊອມໂຍງເຊງກນແລະກນ) ï ອງປະກອບ ແລະເຕກນກຂອງການສສານ (ຜຟງທດ, ລະດບຂອງການສສານ, ຫກລຽງການເວາທເຮດໃຫການສນທະນາສນສດ, ຖາມຄຳຖາມຫາຍ)ï ປະກອບຄຳເຫນ, ສະແດງ ແລະຍອມຮບຄຳຕຳນຕຊມ, ໂດຍສະເພາະແມນໃນຂອບເຂດຂອງການສກສາ. ï ການສສານເປນກມ ແລະການສສານແບບບກຄນï ການສສານທປາສະຈາກການໃຊຄວາມຮນແຮງ ແລະ ການສະແດງອອກທເໝາະສມ, ການສະໜບສະໜນ ແລະ ການເພມຂດ ຄວາມສາມາດ ໃນການຕດຕສສານ.ï ການຈດການກບຮບແບບການສສານທແຕກຕາງກນໃນການສດສອນແລະ ຂະບວນການ ການຮຽນຮï ຮບຮແລະກາຈດອປະສກໃນການສສານຖອດຖອນບດຮຽນແລະຂະບວນການການຮຽນຮï ລກສະນະແລະເຕກນກການຂອງຄາແນະນາກຽວກບການສສານໃນບດຮຽນແລະຂະບວນການຮຽນຮï ການສສານລະຫວາງວດທະນາທຳໂດຍຄຳນງເຖງເອກະລກສະເພາະຂອງວດທະນາທຳນນໆ ໃນການສສານï ສມວນຊນສງຄມແລະການສສານດຈຕອນ ï ພາສາບດບາດຍງຊາຍທເຫມາະສມແລະບດບາດຍງຊາຍໃນການສສານທລະອຽດອອນ ï ປດໄຈພນຖານສະເພາະທສງສະທອນຕການສສານ:

- ບດບາດຍງຊາຍ- ຄວາມຫາກຫາຍ- ຄວາມຢນຢງ- ວດທະນາທຳ- ຄວາມສອດຄອງ

ï ພນຖານການສສານພາຍໃນ Basics of internal communication ï ພນຖານການສສານພາຍນອກ (PR, ການຕະຫາດ)

ການຂບເຄອນກມ ໃນການສກສາຜໃຫຍ Group dynamics in Adult Educationï ຄວາມສຳຄນໃນການຂບເຄອນກມສຳລບຂະບວນການຮຽນຮ ແລະຂະບວນການສດສອນ ï ຫກການທດສະດສຳລບການຂບເຄອນກມ ï ຮບແບບ ແລະຄນລກສະນະຂອງການຮຽນຂອງກມ ï ໄລຍະຂອງການພດທະນາໃນກມ (ລະດບຄວາມເພງພໃຈ ແລະຄວາມສຳພນ) ï ການອອກແບບວດທະນາທຳ-ບດບາດກມ, ກມຫຍອຍ, ລຳດບຊນ, ຄານຍມ ແລະ ກດລະບຽບ. ï ໂຄງສາງຂອງຂອງຂະບວນການຂບເຄອນກມ ï ຮບແບບໃນການເຮດກດຈະກຳກມ (ຕວຢາງ: ການນຳໃຊຫວຂໃນການສສານ, ການສອບຖາມການມສວນຮວມຂອງບກຄນໃນກມ)ï ຫກການໃນການເຮດວຽກ, ວທການ ແລະເຕກນກຂອງຂະບວນການຂບເຄອນກມ ແລະ ການມສວນຮວມໃນການຂບເຄອນກມ. ï ບດບາດຕາງໆຂອງຄສອນຜໃຫຍໃນການສອນ/ການຮຽນຂອງກມ (ຄຝກ, ພທກອນ, ການເປນຜອຳນວຍຄວາມສະດວກໃນການຮຽນ, ການເປນຜນຳພາ, ເປນສກາງ, ເປນຜແນະນຳ, ເປນໂຄດ ແລະອນໆ.) ແລະຄວາມສບຊອນຂອງການເຮດວຽກຫາຍໜາ. ï ກນລະຍດໃນການສສານເພອແກໄຂບນຫາ ແລະຂຂດແຍງ, ຄວາມສາມາດໃນການຮບຮຂຂດແຍງ ແລະ ຄວາມສາມາດ ໃນການຮບມ ກບບນຫານນໆ.ï ວທການ ແລະ ເທກນກໃນການ ຮບມໃນສະຖານະການ ແລະຜເຂາຮວມທຫຍງຍາກ


ເອກະສານທແນະນຳ (ການຄດເລອກ)

ï Connolly, Brid: Adult learning in groups. 1. publ. Maidenhead 2008

ï Intercultural Learning T-kit, Council of Europe, Strasbourg Cedex 2000.

ï Johnson, David Read; Emunah, Renée (eds.): Current Approaches in Drama Therapy Springfield 2009


ວທການຕາງໆແມນຈະໄດເອາມານຳໃຊໃນບດນ. ໂດຍເລມຈາກການນຳໃຊພາວເວພອຍໃນການນຳສະເໜ(ຕວຢາງ: ເມອນຳສະເໜ ທດສະດການສສານ) ແຜນວາດ ແລະຮບແຕມ (ຂອງຮບແບບການສສານ) ໂດຍຜານຮບພາບ, ການບນທກວດໂອແລະ ຮບເງາສນ, ແນວຄວາມຄດຂອງບກຄນຕກບການສສານ ສາມາດນຳມາຊແຈງແລະນຳສະເໜໃນທາງສາງສນ, ໂດຍນຳໃຊສະຖານະການທ ແລະ ບກຄນທລງເຄຍ.

ເຖງແມນວາບດນຈະປະກອບມພາກທດສະດ, ແຕກຄວນເອາຕວຢາງຕວຈງມາສນທະນາ. ພອມກນນນແມນແນະນຳໃຫເອາວທການ ທຫາກຫາຍ ແລະສາງສນມາໃຊອກ. ການສາງບນຍາກາດທຜອນຄາຍ ແລະ ການສາງບນຍາກາດເພອໃຫມຄວາມເຊອໝນ ແມນມຄວາມສຳຄນຫາຍ, ເພອເຮດໃຫຜເຂາຮວມສາມາດແຫກປຽນປະສບການ, ເລາເລອງຂອງຕນ, ທບທວນຄນລກສະນະການສສານ ຂອງເຂາເຈາ ແລະປະສບການຈາກການເຂາຮວມກມຕາງໆ, ແລະສາມາດເປດໃຈໃຫກວາງພ ທຈະນຳໃຊເຄອງມທແຕກຕາງກນ, ພອມກບການນຳໃຊວທການຕາງໆ.


ໃນການຍກຕວຢາງນນແມນແນະນຳໃຫເອາຕວຢາງທເປນໄປໄດ, ໃຊບດຮຽນທຜານມາ, ປະສບການຂອງຜເຂາຮວມ ແລະ ສະພາບ ຂອງບນຫາ. ຄສອນຜໃຫຍຄວນກະຕນໃຫຜເຂາຮວມທບທວນຄນລກສະນະການສສານຂອງເຂາເຈາເອງ ພອມຍກຕວຢາງຈາກຊວດຈງ ກຄປະສບການຈາກບອນເຮດວຽກ( ເຫນດໃຫໃຊວທການປະເມນຕນເອງ). ຈດສຳຄນແມນການລເລມຂະບວນການທບທວນຄນ ພອມກບການສສານຂອງຄຝກກບຜເຂາຮວມ ຄວນຈະເອາມາເປນຕວຢາງທດ ວາຄວນຈະສນທະນາ ແລະແນະນຳຫຍງແດ (ໂດຍສະເພາະແມນສສານໂດຍປາສະຈາກການໃຊຄວາມຮນແຮງ, ການໃຊອຳນາດຜະເດດການ, ແລະການສສານແບບສາງສນ). ແນະນຳໃຫມການ ເຮດບດຝກຫດນອຍ ແລະ ການທບທວນຄນສະຖານະການຈງ, ການສວມບດບາດ, ການສາງສະຖານະການ ແລະກດຈະກຳກມ. ຄວນນຳໃຊວທການເພອໃຫມການແລກປຽນສນທະນາຮວມກນຫາຍ ເພອຮບປະກນການຮຽນຮທມປະສດທພາບ, ການນຳໃຊຄວາມຮທໄດຮຽນມາເຂາໃນຊວດປະຈຳວນກຄເຂາໃນວຽກງານຕວຈງ ແລະເພອໃຫໄດຮບໝາກຜນໃນໄລຍະຍາວ.

ໂດຍລວມແລວ, ຄວນຈະຍກເອາຕວຢາງຕາງໆ ອອກມາໂດຍສະເພາະແມນຕວຢາງຈາກຊວດຈງ ໃນການປະຕບດວຽກງານການສອນ ຂອງຜເຂາຮວມເອງ. ຜເຂາຮວມຄວນຈະທວນຄນປະສບການຈາກກມຕາງໆທໄດເຂາຮວມຜານມາ. ປະສບການໃນການສອນ ການຮຽນ ຂອງກມໃນອາດດ, ກມປະຈບນ, ກຄ ກດຈະກຳທກຳລງດຳເນນຢປະຈບນສາມາດກວດສອບ ແລະ ນຳມາທບທວນໄດ. ຄສອນຜໃຫຍ ສາມາດລຳດບຕວຢາງຈາກປະສບການຈງຂອງຕນໄດ. ເຊງຈະເຮດໃຫເຮາມຕວຢາງວທການໃນຫາຍຮບແບບເຊນ: ກດຈະກຳຍອຍ, ການເຮດຝກຫດໃນກມ, ການນຳສະເໜຮບພາບ, ການວດແທກລຳດບຄວາມສຳພນຂອງຄນ, ຮບພາບ ແລະ ຮບເງາເລອງສນ. ວທການຈາກຜລາຍງານການຝກອບຮມການສາງພະລງກມກສາມາດນຳມາໃຊໄດ: ວທການສະແດງ, ການສວມບດບາດ, ການຄວບຄມ ການສນທະນາ, ການຫນເກມນາຊາ, ບລສດລດຍນ, ການສາງຕກສງແລະອນໆ. ແຕວານອອກຈາກນຍງສາມາດເຮດກດຈະກຳ ກບກມ ທວໄປໄດ ໂດຍການສາງ, ຝກຊອມຫອອກແບບໃນການສາງຄວາມເຂາໃຈ.

ຈຳນວນຊວໂມງທແນະນຳ:ï 32 ຊວໂມງໃນຫອງສອນ (=4 ມ) ï 32 ຊວໂມງ ຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະການເຮດວຽກບານການນຳໃຊຕວຈງ ແລະການເຮດທດລອງï ສາມາດປບປຽນໄດ (ລະຫວາງ 25 ຫາ 120 ຊວໂມງ) ຕາມຄວາມເໝາະສມ


ພາກທ 4: ວທການສອນຜໃຫຍສະມດຖະພາບການຮຽນ

ທານໃດທສຳເລດການຝກອບຮມຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນ ຈະມຄວາມ ຄນເຄຍກບເຕກນກຕາງໆ ຂອງວທການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ສາມາດນາໃຊເພອບນລຜນສາເລດການຮຽນຮທດທສດໃນກມເປາຫມາຍທກຽວຂອງ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດການຮຽນຮ ແລະ ການສກສາຜໃຫຍໃນທວໂລກ

ï ຈະມເຕກນກວທການສອນຜໃຫຍທຫາກຫາຍ ແລະຍງສາມາດທຈະລະບໄດເຖງ ຂດແລະຂເສຍ, ຂຈາກດ ແລະ ຄວາມເປນໄປໄດ ຂອງວທການສອນເຫານນ; ï ມຄວາມສາມາດທຈະເລອກເອາວທການທເໝາະສມ ແລະ ແທດເໝາະກບສະພາບຄວາມເປນຈງຕະຫອດໄລຍະ ຫກສດຂອງການ ຝກອບຮມ ທງຫມດ;ï ສາມາດນຳໃຊ ແລະທບທວນຄນແຕລະຊດພນຖານຂອງວທການຝກອບຮມ;ï ສາມາດນາໃຊວທການຕາງໆ ເພອບນລໄດຜນສາເລດການຮຽນຮແບບຍນຍງຂອງກມເປາຫມາຍຂອງເຂາເຈາທກຽວຂອງ.


ໃນບດນແມນຈະເຫມາະສມທຈະນຳໃຊຄວາມຮແລະທກສະຕາງໆທໄດຮຽນມາໃນພາກອນໆ. ແຕລະຫວຂ ສາມາດເອາມານຳໃຊເປນ ເຄອງມໃນການປະຕບດຕວຈງ, ໃນການອະທບາຍ, ນຳສະເໜ ຫວເຄາະການນຳໃຊແຕລະວທການສອນຜໃຫຍ. ຫວຂທງໝດຈາກພາກ ອນໆ ສາມາດວເຄາະໄດຈາກຄວາມເໝາະສມຂອງບາງວທການ, ປະກອບກບເງອນໄຂຕາງໆ (ກມເປາໝາຍ, ເວລາ, ເຄອງມອນໆ). ຕວຢາງເຊນ: ພາຍໃນກມສາມາດເລອກເອາວທການສອນທດທສດເພອອະທບາຍ ປະເພດການຮຽນຮຕາງໆ ຂອງຜໃຫຍ (ພາກທ 2) ຫເພອສມທຽບຜນປະໂຫຍດຂອງການສກສາຜໃຫຍ (ພາກທ 1) ຫ ເພອທຈະຄນຫາວທການແກໄຂບນຫາການສສານພາຍໃນກມ (ພາກທ 3). ສາມາດທຈະນຳເອາບດຮຽນໃນພາກອນໆອອກມາໃຊສຳລບແຕລະຫວຂ, ຫ ເພອໃຫແທດເໝາະກບຜເຂາຮວມແຕລະກມ ແລະ ພາກນແນວຄວາມຄດເຫານສາມາດເອາມານຳໃຊໄດ.

ຫວຂການຮວບຮວມວທການໃນການສດສອນï ມວທການຫຍງແດ?ï ມເງອນໄຂໃນການເອາວທການໃຫພຽງພຄແນວໃດ?

ພາບລວມຂອງວທການຕາງໆï ພາບລວມ: ປະເພດຂອງວທການສດສອນ ï ຄວາມສຳຄນ ແລະຜນປະໂຫຍດຂອງວທການແບບມສວນຮວມ ï ຄວາມເໝາະສມຂອງວທການຕກບ ບດບາດຍງຊາຍ, ອາຍ, ວດທະນາທຳ ແລະລກສະນະຂອງກມເປາໝາຍ ï ວທການເປດຝກອບຮມ

- ການສາງຄວາມລງເຄຍ- ການຫນເກມເພອສາງຄວາມຄນເຄຍ - ຖາມເຖງຄວາມຄາດຫວງ

ï ວທການສງຂມນຂາວສານ, ຄວາມຮ ແລະການພດທະນາເນອໃນ - ການບນລະຍາຍ - ການນຳສະເໜ

+ ເຕກນກໃນການເວາ+ ການຮຽນການສອນແບບມສວນຮວມ+ ການສາທດ+ ສາຍສະໄລ + ເຈຍແຜນໃຫຍ & ອນໆ

- ເຕກນກວທການຂອງກມ + ວທການນຳໃຊໂຄງການ, ການເຮດວຽກກມ+ ການຮຽນເປນຮບວງມນ, ການຮຽນໂດຍໃຊວທການສທດ ແລະວທການທຄາຍຄກນ.+ ການນຳໃຊວທການຕາງໆທແຕກຕາງກນ: ວທການ 5x5, ວທການແຊນວສ+ ການນຳໃຊຄອມພວເຕເຂາໃນການຮຽນ


- ການຮຽນຂອງແຕລະບກຄນ+ ການຮຽນຂອງບກຄນ+ ການບນທກການຮຽນ + ເຕກນກໃນການອານ + ການໃຊຄອມພວເຕເຂາໃນການຮຽນ + ການເຂາສງເກດການ+ ເຕກນກວທການສງເສມການຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະການເອາຄວາມຮຈາກການຮຽນດວຍຕນເອງ

- ການຮຽນຮຈາກສງຄມ ແລະການຮຽນຮຈາກປະສບການຕວຈງ + ການສນທະນາ+ ການສວມບດບາດສມມດ, ການສະແດງຕາມຕວລະຄອນ + ການສະແດງ + ການວາງສະແດງ, ການສນທະນາໂຕະກາເຟ, ການສນທະນາແບບເປດກວາງ + ການລງໄປຍຽມຢາມສະຖານທຕວຈງ: ຮຽນຮຈາກສະພາບຕວຈງຂອງທອງຖນນນໆ+ ການເຮດວຽກ+ ການແກໄຂບນຫາ+ ການຮຽນຮກຽວກບຊວະປະຫວດ + ວທການມສວນຮວມ

- ວທການແບບປະດດຄດແຕງ + ການລະດມສະໝອງ + ການສາຍຮບພາບ + ການປນ + ການເຕນ + ຮບເງາ + ການຂຽນແບບສາງສນ

ï ເຕກນກຂອງການດຳເນນລາຍການ- ບດບາດຂອງຜດຳເນນລາຍການແມນກງກນຂາມກບບດບາດຂອງຄຝກ, ແລະຜໃຫຄວາມຮ.- ກດຂອງການດຳເນນລາຍການ - ເຕກນກໃນການຕງຄຳຖາມ - ວທການດຳເນນລາຍການ

ï ການອນເຄອງ ແລະເຕກນກວທການເພອເພມການສາງຄວາມເອາໃຈໃສï ເຕກນກວທການລງທາຍ ຫປດທາຍ

- ການປດ ແລະສະຫບ- ການຮກສາຜນໄດຮບ- ການປະກອບຄຳເຫນຕການແນະນຳ

ï ວທການ ແລະ ເຕກນກ ສຳລບການວາງແຜນການຮຽນຮດວຍຕນເອງ

ປດໄຈດງຕໄປນມຄວາມສາຄນແລະເປນຈດໃຈກາງສາລບນກສກສາຜໃຫຍທຈະໄດຮບຄວາມສາມາດທກຽວຂອງ:

ï ການນຳໃຊວທການຕາງໆທໄດຮຽນມາໂດຍໃຫແທດເໝາະກບ ìສະພາບການຕວຈງຂອງກດຈະກຳî; ï ສງສຳຄນແມນຕອງເຂາໃຈວາມນບມວທການໃດທສມບນແບບ ຫດທສດ, ແຕຜນໄດຮບ ແມນມາຈາກຄວາມສມດນ ລະຫວາງກມເປາໝາຍ, ເງອນໄຂກອບແນວຄວາມຄດ, ຈດປະສງໃນການຮຽນ ແລະ ຜໃຫຄວາມຮ.ï ການຝກປະຕບດໂດຍການໃຊວທການຕາງໆ ພາຍໃຕກອບແນວຄວາມຄດຂອງຄວາມຫາກຫາຍຂອງສງຄມ ພາຍໃນກມ.

ອກອນໜງ, ກຽວຂອງກບຄສອນຜໃຫຍ ìມກມເປາໝາຍ ແລະພນທສະເພາະຂອງຕນ, ວທການຄວນໄດຮບການປບປງເພມເຕມ ໂດຍອງໃສລກສະນະສະເພາະຂອງກມກຄຫວຂທເໝາະສມ (ຕວຢາງເຊນ: ການພດທະນາຊມຊນ ຫການສກສາໃນຄອບຄວ).



ï Pretty, Jules N.; Guijt, Irene; Scoones, Ian; Thompson, John: A Trainers Guide for Participatory Learning and Action, London 1995 ï Society for Participatory Research in Asia (PRIA): A Manual for Participatory Training Methodology in Development, New Delhi 2011 ï Training Essentials, T-kit, Council of Europe publishing, Strasbourg Cedex, 2002


ເພາະວາເຕກນກວທການແມນບສາມາດຮຽນຮໄດຈາກທດສະດພຽງຢາງດຽວ ແລະ ຄວນມການອະທບາຍປະສດທພາບຂອງມນໃນການ ຝກການສອນ, ໃນບດນແມນໃຫໂອກາດໃນການເນນໃສການແລກປຽນ, ການທດລອງ ແລະ ການທບທວນຄນ. ໃນບດນແມນເນນໜກ ໃສການນຳສະເໜຫວຂໃດໜງສະເພາະເຊນວາການຄວບຄມ ຫການປະເມນ. ພາກນຄວນປະກອບມການເຮດກດຈະກຳຫາຍໆ ແລະພອມກບການທບທວນ ແລະການສນທະນາ. ຄວນເນນເໜກໃສພນຖານແລະການເງອນໄຂຕາງໆຂອງແຕລະວທການ ປະກອບກບ ຂຈຳກດຂອງແຕລະວທການ ພອມນນກຄວນຄຳນງເຖງຄາແນະນາການສກສາຜໃຫຍ. ເມອຜເຂາຮວມຫາກມຄວາມຊນເຄຍວທການຕາງໆ ແລະໄດຮບໝາກຜນຈາກການທດລອງວທການຕາງໆແລວ, ການນຳໃຊຫາຍໆວທເຂາກນໂດຍອງຕາມຄວາມເໝາະສມທາງດານ ວດທະນະທຳ ຂອງແຕລະທອງຖນກສາມາດພດທະນາຂນໄດ.

ໃນບດນຈດໜກແມນເນນໃສວທການທໄດນຳໃຊ ຂະນະທດຳເນນການນຳສະເໜຫກສດການສອນຜໃຫຍ. ວທການສຳລບການວາງແຜນ, ການຈດການການປະເມນຫກສດແມນຢອກບດໜງສະເພາະ( ການວາງແຜນ, ການຈດການ ແລະການປະເມນ).


ຫວຂສຳລບເຕກນກວທການແມນເປນໂອກາດທດໃຫແກຜເຂາຮວມໃນການຝກທກສະຂອງເຂາເຈາ ແລະ ເປນໂອກາດໃນການປບປງ ໄປພອມ ໂດຍຜານຂະບວນການການຮຽນຮຈາກການປະຕບດຕວຈງ. ປະສບການຈາກການສອນຂອງຜເຂາຮວມ ແມນມປະໂຫຍດ ຫາຍສຳລບພາກນ, ບວກກບການທບທວນຄນ ແລະການປບປງການສອນຂອງຕນເອງ. ການສວມບດບາດສມມດແມນມແມນເປນວທທດ ແລະເປນກອບແນວຄວາມຄດໃນການນຳໃຊວທການສອນອນໆ- ບອນທສວນຫນງຂອງກມສາມາດຫນກບກມ "ປກກະຕ" ກມເປາຫມາຍ ທວໄປ - ຜເຂາຮວມໃນວຊາການ, ແລະອກຄນຫນງຫຫາຍກວາຜເຂາຮວມສາມາດນາໃຊແລະປະຕບດວທການ, ແລະແບງປນ ປະສບການແລະຄວາມຄດເຫນກຽວກບຂະບວນການທງຫມດທມກມ. ພອມນນຍງສາມາດໃຊຫວຂດຽວກນກບຫາຍໆວທການ ໂດຍອາດ ຈະນຳສະເໜ 2-3ວທການ ແລວມາສມທຽບເບງ ຈດດຈດດອຍຂອງແຕລະວທການ ແລະເງອນໄຂໃນການນຳໃຊວທການເຫານນ.

ຈຳນວນຊວໂມງທແນະນຳ:

ï 32 ຄາແນະນາແລະຊວໂມງ (4ວນ)ï 32 ຊວໂມງຮຽນດວຍຕນເອງ ແລະບດຝກຫດ

ການນຳໃຊຕວຈງ ແລະການຝກ

ï ສາມາດປບປຽນໄດທາງດານເວລາ (ລະຫວາງ 25 ແລະ 120 ຊວໂມງ) ຕາມຄວາມເໝາະສມ ï ຄຳແນະນຳ: ຜເຂາຮວມກະກຽມ, ຂນສອນຕວຈງ ແລະທບທວນບດຮຽນຢາງໜອຍ3ບດຂອງຕນ(75 ຊວໂມງ), ການໄປຢຽມຢາມ ສງເກດການສອນ, ແລະການທບທວນຄນກບເພອນ.


ພາກທ 5: ການວາງແຜນ, ການດຳເນນການ ແລະ ການປະເມນຜນການສກສາຜໃຫຍ

ສະມດຖະພາບການຮຽນ

ພາຍຫງຮຽນຈບໂມດນນ ຜຮຽນຈະສາມາດເຂາໃຈຂນຕອນຂະບວນການວາງແຜນ ຊງລວມທງການພດທະນາຫກສດການຝກອບຮມ, ສາມາດຈດການ, ດຳເນນການຝກອບຮມ ແລະ ດຳເນນການປະເມນຜນດວຍຕນເອງໄດ. ຊງກດຈະກຳເລານແມນມຄວາມສຳພນຊງກນ ແລະກນ ແລະ ເປນໜາທປະຈຳຂອງຄຝກ ຫນກການສກສາທກຄນ. ສຳລບໄລຍະການວາງແຜນ, ການດຳເນນ ແລະ ການປະເມນຜນ ການຝກອບຮມ, ຄຝກມຄວາມຮກຽວກບວທການຕາງໆ ແລະ ສາມາດນຳໃຊຄວາມຮນນໄດຢາງເໝາະສມກບສະຖານະການ/ສະພາບການ ແລະ ມການທບທວນຄນໃນການນຳໃຊແຕລະຄງຢາງມເຫດ-ມຜນ22. ດວຍການທບທວນຄນກດຈະກຳຜານມາຂອງຕນເອງ, ນກການສກສາຜໃຫຍຈະສາມາດນຳໃຊປະສບການເລານນເພອປບປງໜາວຽກຂອງເຂາໃຫດຂນໃນອະນາຄດ.

ຜທຮຽນຈບຫກສດ ການສກສາຜໃຫຍສາກນ ຈະມ:

ï ຄວາມລງເຄຍກບວງຈອນການຝກອບຮມນກການສກສາຜໃຫຍ ແລະ ຈະໄດເຂາໃຈສາຍກຽວພນແຕລະກດຈະກຳຂອງມນï ຄວາມຮບຮກຽວກບວທການ ແລະ ເຄອງມຕາງໆເພອ:

- ການດ/ຊອກຫາ ຄວາມຕອງການຂອງການຝກອບຮມ.- ວາງເປາໝາຍການຮຽນຮທເນນສະມດຖະພາບຂອງຜຮຽນໃນຫກສດການຝກອບຮມ.- ອອກແບບວທການສອນສຳລບຂະບວນການການຮຽນ-ການສອນ- ວາງແຜນການສອນທຄຳນງເຖງປດໃຈທກຽວຂອງຕາງໆ- ສບຕຕດຕາມຄວາມຄບໜາຂອງການຮຽນ, ປະເມນຜນຢາງໂປຣງໄສ ແລະ ປບປງການອອກແບບແຜນການສອນເປນແຕລະໄລຍະ ເມອມຄວາມຈຳເປນ.- ຮບປະກນຜນຮບ

ï ມຈດສຳນກກຽວກບຜນສະທອນຂອງວທການ ແລະ ເຄອງມຊໃຊ ທງສາມາດທບທວນຄນເຖງວທການຄດເລອກ ແລະ ການນຳໃຊ;ï ນຳໃຊສງທຄນພບຈາກຜນຮບທໄດ ແລະ ມການປະເມນຜນ ເພອປບປງໜາວຽກໃຫມຄວາມໝນຄງ;ï ຮບຮອງປະກອບພນຖານ ແລະ ຄວາມແຕກຕາງຂອງການປະກນຄນນະພາບ. ຄວາມສຳພນກບໂມດນອນໆ

ໃນໂມດນຜານມາຈະເປນພນຖານຊວຍໃຫເຮາສາງວງຈອນການຝກອບຮມທດໄດ. ເພາະພວກມນແມນອງຕາມຫກການ, ໄລຍະ ແລະ ຮບແບບຂອງການຮຽນຮຂອງຜໃຫຍ (ໂມດນ 1 ແລະ ໂມດນ 2), ມນມຄວາມສຳຄນຫາຍທຈະຕອງມທດສະດທເປນຫກການ ທຈະຕອງ ໄດຄຳນງຢສະເໝ ເມອພດທະນາການຝກອບຮມແຕລະໄລຍະ ໂດຍສະເພາະ ໄລຍະທ 1 ແລະ ທ 2 (ການຊອກຫາຄວາມຕອງການ ໃນການຝກອບຮມ ແລະ ການວາງແຜນ). ສຳລບໄລຍະທ 3 ແລະ ທ 4 (ການຈດການ ແລະ ການດຳເນນການຝກອບຮມ) ສະມດຖະພາບ ຈາກໂມດນ 3 ແລະ ໂມດນ 4 (ການສສານ ການເຮດວຽກເປນທມ ແລະ ວທການຝກອບຮມ) ຄວນທຈະຕອງໄດພຈາລະນາຢາງລະອຽດ ຖຖວນ.

ບນຫາຂອງການປະກນຄນນະພາບແມນມຄວາມສຳພນຢາງໃກຊດຕບລບດຂອງການເຮດວຽກຂອງນກການສກສາຜໃຫຍ ໃນລະດບ ທອງຖນ ແລະ ລະດບຊາດ, ຊມຊນ, ຜໃຫບລການ ແລະ ອງການຄຮວມພດທະນາ.

ຫວຂ

ໄລຍະຕາງໆຂອງວງຈອນກດຈະກຳການຝກອບຮມຂອງນກການສກສາຜໃຫຍï ວງຈອນຂອງໂຄງການ ທກຽວຂອງກບການສກສາຜໃຫຍï 5 ໄລຍະຂອງການຝກອບຮມປະກອບດວຍ: ປະເມນຄວາມຕອງການ, ວາງແຜນ, ຈດການ, ດຳເນນການ ແລະ ປະເມນຜນï ການເຊອມໂຍງລະຫວາງແຕລະໄລຍະ ແລະ ຜນກະທບຂອງມນ.

ປະເມນຄວາມຕອງການຝກອບຮມ (Needs assessment)ï ປະເມນຄວາມຕອງການ ການສກສາ/ການຝກອບຮມ ແລະ ທກສະï ປະເມນຄວາມຕອງການ ຂອງແຕລະຄນï ປະເມນຄວາມຕອງການຂອງອງການï ປະເມນຄວາມຕອງການຂອງຊມຊນ


ການວາງແຜນ

ï ຫກການວເຄາະຄວາມຕອງການໃນການຮຽນ ແລະ ຄວາມສຳຄນຂອງເຄອງມທໃຊການວເຄາະ. ï ການພດທະນາຫກສດການຝກອບຮມ

- ຫກການໃນການພດທະນາຫກສດນແມນເນນສະມດຖະພາບ (ຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງແນວຄດ ທອງໃສຜນຮບເປນຫກ ແລະ ອງຕາມຄວາມຮເປນຫກ)- ລາຍລະອຽດຂອງກດຈະກຳ ແມນເປນພນຖານສຳລບການພດທະນາຫກສດ

ï ການກຳນດຈດປະສງ (ຈດປະສງຂອງການຮຽນແບບແທກໂຊໂນມ, ແບບ SMART ແລະ ແບບລະບບ SPICE) ï ການວເຄາະກມເປາໝາຍ – ໃຜແນເຂາຮວມໃນຫວຂຝກອບຮມດງກາວ ແລະ ເປນຫຍງ? (ລະດບການສກສາຂອງເຂາເຈາ, ຄວາມຄາດຫວງ ແລະ ທດສະນະຄະຕຂອງກມເປາໝາຍ) ï ການວາງແຜນການຝກອບຮມໃນແຕລະກດຈະກຳຕອງຄຳນງເຖງຄວາມສະເໝພາບຍງ-ຊາຍຕະຫອດເວລາ.

ການຈດການï ການພຈາລະນະແຜນງານ/ໂຄງງານລວມຂອງການຝກອບຮມ

- ໂດຍສະເພາະກມເປາໝາຍ- ຄວາມຄາດຫວງຂອງເຂາເຈາ- ພນຖານໂຄງລາງ ແລະ ສງອຳນວຍຄວາມສະດວກຕາງໆ

ï ສາງຕາຕະລາງກວດສອບວຽກທຈະເຮດ (checklist)ï ສາງແຜນການສອນ (ໂດຍກຳນດລາຍລະອຽດຂອງວທການທຈະໃຊ, ການສອນຕາງໆ ແລະ ກອບເວລາທໃຊ)ï ການນຳໃຊຊບພະຍາກອນ (ອປະກອນ ແລະ ເຄອງມທໃຊໃນການວາງແຜນ) ï ວາງແຜນສາງສາກ ຫ ບດເລອງທຈະໃຊໃນການສອນ ຫ ກຽມແຜນສຳຮອງເມອບາງເຫດການສດວໄສເກດຂນ. ï ການກະກຽມຕນເອງໃນນາມເປນນກການສກສາຜໃຫຍ (ທາງດານຄວາມຮ, ຈດໃຈ, ຄວາມຮສກ ແລະ ຮາງກາຍ)ï ສງຕາຕະລາງຝກອບຮມໃຫຜເຂາຮວມ ແລະ ພາກສວນທກຽວຂອງ.ï ຕດຕາມ ແລະ ໃຫຄຳແນະນຳພາຍຫງຝກອບຮມ

ການປະເມນຜນï ແນວຄວາມຄດກຽວກບຄນນະພາບຂອງການສກສາຕເນອງ/ການສກສາຜໃຫຍ - ຄວາມສຳຄນ, ການອະທບາຍຄຳສບທາງວຊາການï ອງປະກອບຂອງການປະກນຄນນະພາບ (ຄນນະພາບແມນຂນກບປດໃຈ: ສງອຳນວຍຄວາມສະດວກ-ສະຖານທ, ຫກສດ, ບກຄະລາກອນ), ເກນການວດ ແລະ ຕວບງຊ.ï ການປະເມນຜນ ແມນເປນພນຖານສຳລບການປະກນຄນະພາບ - ຫກການ, ການກຽມຄວາມພອມດານຕາງໆ ແລະ ທາແຮງ. ï ການວດຜນໃນບລບດຂອງການປະເມນຜນ (Assessment in the context of evaluation )ï ຮບແບບຕາງໆຂອງການປະເມນຜນ (Types of evaluation)

- ກອນການຝກອບຮມ, ໄລຍະດຳເນນການຝກອບຮມ ແລະ ຕອນທາຍການຝກອບຮມ- ທາງປະລມານ ແລະ ຄນນະພາບ- ພາຍນອກ, ພາຍໃນ ແລະ ປະເມນດວຍຕນເອງ.- ປະເມນໄປເປນແຕລະບດຮຽນ

ï ໄລຍະຕາງໆຂອງການປະເມນຜນï ວທການ, ເທກນກ ແລະ ເຄອງມທໃຊໃນການປະເມນ

- ແບບທດສອບ, ແບບສອບຖາມ, ການໝາຍໃຫຄາແຕນອຍຫາຫາຍ, ການບນທກ (ອດສຽງ, ຮບພາບ, ວດໂອ)- ບນທກການຮຽນໃນແຕລະວນ- ແຟມສະສມຜນງານ, ແຟມບນທກສະມດຖະພາບການຮຽນ

ï ບດລາຍງານï ນຳໃຊຜນການປະເມນເພອປບປງຂະບວນການການຮຽນï ການຊກຍຕດຕາມ ແລະ ການສາງເຄອຂາຍ

ຮບປະກນຄນນະພາບ

ï ຄນນະພາບຂອງປດໃຈນຳເຂາ, ຜານຂະບວນການ ແລະ ຜນຮບທໄດï ລະດບ/ຊນຂອງຄນນະພາບ: ລະບບ, ການຈດການ, ຫກສດ ແລະ ອນໆï ມາດຕະຖານ ແລະ ຕວບງຊï ລະບບປະກນຄນນະພາບປດຈບນ



ï Archer, David; Cottingham, Sara: Reflect Mother Manual, London, o.J. http://www.reflect-action.org/sites/de fault/files/u5/Reflect%20Mother%20Manual%20-%202012.pdfï Bramley, Peter: Evaluating Training, London 2003 ï Caffarella, Rosemary S.: Planning programs for adult learners. A practical guide for educators, trainers, and staff developers. 1. ed. San Francisco 1994

ແນະນຳກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ

ສຳລບໂມດນນໄດເນນໃສການລວບລວມບນດາເຄອງມທຈຳເປນເພອຜສອນຫຄຝກຫກ. ບດບາດທສຳຄນແມນການໃຫຂມນກຽວກບ ເຄອງມທແທດເໝາະໃນການ ສຳຫວດຄວາມຕອງການຂອງການຮຽນ/ການຝກອບຮມ, ການວາງແຜນ, ການຈດການ ແລະ ການປະເມນ ຜນບດຮຽນ. ສະນນ, ມນຈງຕອບສະໜອງກບຄວາມຕອງການໃນການສອນຜໃຫຍ. ປະສບການຂອງຜຮຽນຈາກການປະຕບດ ດວຍຕນເອງ ຄວນຖກນຳໃຊຄກບເປນສວນໜງຂອງຂະບວນການຮຽນ. ການສກສາຜໃຫຍຄວນໄດຮບການທບທວນຄນເປນປະຈຳ ຢາງມເຫດມຜນ ກຽວກບຜນກະທບ/ຜນເນອງ ຂອງການຄດເລອກ ແລະ ການນຳໃຊວທການສອນແບບຕາງໆ ພາຍໃຕຂອບເຂດຫກການ ທດສະດ ທໃຫໃນແຕລະໂມດນ. ໃນໂມດນນເອນວາວທການແບບປະສມປະສານອນປະກອບມຫວຂນຳເຂາ, ການແລກປຽນທາງວຊາການ, ແລະ ການສນທະນາກມ. ໃນຕອນທາຍຂອງໂມດນ ຜເຂາຮວມຈະໄດຮບປະສບການຄງທຳອດ ໂດຍການນຳໃຊວທການທເລອກເຂາໃນ ການປະຕບດຕວຈງ ຊງຈະຮບປະກນຜນກະທບໃນການຮຽນໃຫມຄວາມຍນຍງ. ຍງໄປກວານນ, ຜເຂາຮວມຍງສາມາດມສະມດຖະພາບ ຂນພນຖານໃນການວາງແຜນ, ການປະຕບດ, ແລະ ການປະເມນຜນຂະບວນການຮຽນຮຂອງຕນເອງໃນອະນາຄດ.

ການຝກນຳໃຊ ແລະ ການທບທວນຄນ

ມຫາຍວທການສອນທສາມາດຖກນຳມາໃຊເພອສງເສມໃຫຜເຂາຮວມຮຽນໄດດ ຊງປະກອບມ 5 ໄລຍະ/ຂນຕອນ. ເຊນຕວຢາງ: ຜເຂາຮວມຈະຖກແບງອອກເປນກມ, ຢາຍຫວຂ ແລະ ໜາວຽກໃຫ ເພອໃຫກມເຮດໃຫຄບທງ 5 ໄລຍະ, ຜສອນອະທບາຍລາຍລະອຽດ- ບາດກາວດຳເນນຂອງແຕລະໄລຍະ. ຜເຂາຮວມຈະໄດກະກຽມເຫດການຈຳລອງ ແລະ ກະກຽມຄວາມພອມໃນສະພາບການຝກອບຮມ ຫວຂໃດໜງຕວຈງ. ສະມາຊກພາຍໃນກມທງໝດຈະຕອງໄດທບທວນຄນແຕລະຂນຕອນທໄດກະກຽມມາ, ວເຄາະວທການແກໄຂ ແຕລະວທ, ແນວຄວາມຄດ ແລະ ທບທວນຄນແຜນການກະກຽມກອນການດຳເນນສອນຕວຈງ. ສວນໜງຂອງຂະບວນການຈດຕງ ປະຕບດອາດຈະຕອງໄດເຮດການຈຳລອງເຫດການ ດງນນ ການປະເມນຜນແມນອງຕາມຜນທໄດຮບຕວຈງຜານຂະບວນການກມ. ສວນເລອງຄນນະພາບແມນຕອງຕດພນກບບລບດຂອງການຝກສອນຕວຈງ.

ເວລາທໃຊສຳລບໂມດນນ (ຊວໂມງ):

ï 32 ຊວໂມງ (4 ມ): ຝກອບຮມໃຫຍ ï 32 ຊວໂມງ (4 ມ): ການສກສາຫຄນຄວາດວຍຕວເອງ ແລະ ການປະເມນຜນການຮຽນ ການຝກປະຕບດ:ï ອງຕາມຄວາມເໝາະສມໂດຍປກກະຕຢລະຫວາງ 25 ເຖງ 120 ຊວໂມງ.


ສະມດຖະພາບການຮຽນ:

ຜທຈບຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນນ ຈະຕອງມຄວາມຮ-ຄວາມຊານານທເລກເຊງ, ເຂາໃຈພດຕກຳ ແລະ ທດສະດ ທກຽວຂອງກບ ຢາງນອຍຂງເຂດ ຫ ໜາວຽກໃດໜງຂອງກດຈະກຳການສກສາຜໃຫຍ. ພວກເຂາຈະໄດຮບຄວາມຮ ແລະ ທກສະຊຳນານງານໃນຂອບເຂດ ໃດໜງ ຊງມຄວາມຈຳເປນໃນການປະຕບດງານໃນຂງເຂດນ ຫ ສາມາດຮບມກບໜາວຽກນນ.

ຄວາມສຳພນລະຫວາງໂມດນພາກເລອກຮຽນ ກບ ໂມດນອນໆ

ໂມດນພາກເລອກຮຽນຈະເປດໂອກາດໃຫຜເຂາຮວມດງລມນ:

ï ເພອໃຫມຄວາມຮ ແລະ ທກສະກຽວກບໂມດນຫກເລກເຊງຂນກວາເກາ ໂດຍສະເພາະຫວຂໃດໜງ ດງນ: ການປະເມນຄວາມຕອງການ ການຮຽນຮ, ການພດທະນາຫກສດ, ການໝນໃຊວທການສອນແບບຕາງໆໂດຍສອດຄອງກບສະພາບຂອງຜຮຽນ ແລະ ອນໆ)

ï ເພອພດທະນາ ແລະ ນຳໃຊຄວາມຮ ແລະ ທກສະຕາງໆທໄດຈາກໂມດນຫກ ເຂາໃນສະພາບການໃດໜງສະເພາະໄດຫາຍຂນ ເຊນ:ໂຄງການຈດການຮຽນ-ການສອນບຳລງຍກລະດບຜໃຫຍ ແລະ ອນໆ.

ï ເພອເພມພນສະມດຖະພາບຂອງຜເຂາອບຮມດວຍການໃຫຄວາມຮ ແລະ ທກສະກຽວກບຫວຂ ຫ ຂງເຂດໜາວຽກໃດໜງທກຽວຂອງ ກບກດຈະກຳນກການສກສາຜໃຫຍ ຊງ ສງເລານນບໄດບນຈໃນເນອໃນຕນຕຂອງໂມດນຫກ ເຊນ: ການຄມຄອງການສກສາຜໃຫຍ, ການໂນມນາວການສກສາຜໃຫຍ,ອນໆ)

ຫວຂທກຽວຂອງ

ທກຫວຂທກຽວກບການສກສາຂອງຜໃຫຍໃນສະພາບໃດໜງສາມາດນຳມາເປນຫວຂໄດ.

ແນະນຳກຽວກບການຈດຕງປະຕບດ

ໂຄງສາງ ແລະ ວທການສອນຈະຂນກບກບຫວຂທເລອກ ແລະ ບໄດມການກຳນດໃດໃດມານຳພອມນ. ໃນທກກລະນ, ໃນເວລາອອກແບບ ໂມດນພາກເລອກຮຽນຄວນຄຳນງ ແລະ ປະຕບດຕາມຫກການຂອງຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນນ ຄການຖເອາຜຮຽນ ແລະ ການລງມ ປະຕບດເປນສຳຄນ.

ການຝກນຳໃຊ ແລະ ການທບທວນຄນໂມດນພາກເລອກຮຽນແມນເປນສວນໜງໄດເຊອມສານເຂາກບຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນ ແລະ ດງນນ, ມນຈະບຖກລມໃນເວລາ ວາງແຜນລວມຂອງໂຄງການຝກອບຮມຫກສດການສກສາຜໃຫຍສາກນໃນແຕລະຄງ. ໂດຍສະເພາະມນຈະກຽວຂອງສະເພາະ ເມອເຮາພຈາລະນາໃຫໃບຢງຢນການຝກອບຮມ. ຄກນກບໂມດນຫກ RPL ແນນອນຈະຖກນຳໃຊເພອຈດປະສງຂອງການໃຫໃບຢງຢນ.

ໃນກລະນສອນພຽງແຕໜງໂມດນ (ຫຫາຍໂມດນ) ຂແນະນຳສຳລບພາບລວມທງໝດຄວນປະກອບດວຍ:

ï 64 ຊວໂມງ (8 ມ): ຝກອບຮມໃຫຍ

ï 56 ຊວໂມງ: ການສກສາຫຄນຄວາດວຍຕວເອງ ແລະ ການປະເມນຜນການຮຽນ

ການຝກປະຕບດ 50 ຊວໂມງ

ຫຼັກສູດ ໂກລບາເລ · ພາກທີ 2: ການຮຽນ ແລະ...

Documents

Transcript of ຫຼັກສູດ ໂກລບາເລ · ພາກທີ 2: ການຮຽນ ແລະ...