8.1 Μορφές πολιτευμάτων

Η έννοια της δημοκρατίας

8.2 Το πολίτευμα της Ελλάδας

8.3 Το Σύνταγμα

8.1 ΜΟΡΦΕΣ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΩΝ8.1 ΜΟΡΦΕΣ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΩΝ

Πολίτευμα

ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ

Κρατική εξουσία

α) οργάνωση – άσκηση

β) θέσπιση νόμων

8.1 ΜΟΡΦΕΣ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΩΝ8.1 ΜΟΡΦΕΣ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΩΝΔιάκριση

πολιτευμάτων ΚΡΙΤΗΡΙΟ

Ποιος ασκείτην εξουσία

Μοναρχικά

(μονάρχης)

Ολιγαρχικά

(ολίγοι)

Δημοκρατικά

(λαός)

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Δημοκρατικέςδιαδικασίες

•Συμμετοχή: ΟΛΟΙ

•Απόφαση: ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ

Δημοκρατία

Λαός («δήμος»)

Εξουσία («κρατεί»)

Άμεσα Έμμεσα (ίδιος) (μέσω αντιπροσώπων)

Σωστή λειτουργία

Συμμετοχή – ενεργοποίηση

πολιτών

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣΚατηγορίες δημοκρατικών πολιτευμάτων

ΑΜΕΣΗΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

• Εξουσία: απευθείας από λαό

•Αρχαία Αθήνα

•Εξουσία: μέσω αντιπροσώπων

•Σύγχρονη εποχή

Αντιπροσωπευτικήδημοκρατία

ΕΙΔΗ

ΚΡΙΤΗΡΙΑΔΙΑΚΡΙΣΗΣ

• Πολιτειακά όργανα• Αρχηγός του Κράτους

1. Βασιλευόμενη ΚοινοβουλευτικήΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟ ΟΡΓΑΝΟ: ΚυβέρνησηΑΡΧΗΓΟΣ ΚΡΑΤΟΥΣ: Βασιλιάς

2. Προεδρευόμενη ΚοινοβουλευτικήΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟ ΟΡΓΑΝΟ: ΚυβέρνησηΑΡΧΗΓΟΣ ΚΡΑΤΟΥΣ: Πρόεδρος

3. ΠροεδρικήΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟ ΟΡΓΑΝΟ: Κυβέρνηση…ΑΡΧΗΓΟΣ ΚΡΑΤΟΥΣ: Πρόεδρος

• ΟΧΙ ουσιαστικές αρμοδιότητες• Κληρονομικός

• ΟΧΙ ουσιαστικές αρμοδιότητες• Αιρετός έμμεσα• ΜΕ ουσιαστικές αρμοδιότητες• Αιρετός άμεσα

Από λαό

Από λαό

Από πρόεδρο…

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ο λαός

8.2 ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ8.2 ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣΠροεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία

• ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ = Πηγή εξουσίας:

• ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗ = Αρχηγός Κράτους:

• ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ = Άσκησης εξουσίας: έμμεσα (από Κοινοβούλιο)

ΕΝΝΟΙΑΕΝΝΟΙΑ

ο Πρόεδρος

ΙΣΤΟΡΙΑΙΣΤΟΡΙΑ

◦ 1822: Σύνταγμα Επιδαύρου (αντιπροσωπευτική αρχή, διάκριση εξουσιών) ◦ 1827: Σύνταγμα Τροιζήνας (Καποδίστριας, λαϊκή κυριαρχία) ◦ 1832: Απόλυτη μοναρχία (Όθωνας) ◦ 1844: Συνταγματική μοναρχία (3η Σεπτεμβρίου) ◦ 1864:Πρώτο Σύνταγμα (Βασιλευόμενη Δημοκρατία: Γεώργιος Α’) ◦ 1875: Αρχή δεδηλωμένης (Τρικούπης) ◦ 1911: Αναθεώρηση (καθαρεύουσα, δωρεάν παιδεία) ◦ 1927: Προεδρευόμενη Δημοκρατία – Αιρετός ανώτατος άρχοντας – Εμπιστοσύνη Βουλής ◦ 1936: Δικτατορία Μεταξά ◦ 1952: Βασιλευόμενη Δημοκρατία ◦ 1967: Δικτατορία Παπαδόπουλου ◦ 1974: Κατάργηση Βασιλείας ◦ 1975: Νέο Σύνταγμα – Προεδρευόμενη Δημοκρατία ◦ 1986: 1η Αναθεώρηση ◦ 2001: 2η Αναθεώρηση

8.3 ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ8.3 ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ

Χρησιμότητα

:

Προστασία του πολίτη από αυθαιρεσίες

κρατικής εξουσίας

Έννοια: Θεμελιώδης νόμοςτου Κράτους

Σημασία για κρατική εξουσία:

α) Λειτουργίαβ) Όρια

Σημασία για πολίτες:

α) Δικαιώματαβ) Υποχρεώσεις

Είδη: α) Ήπιαβ) Αυστηρά