Ηράκλειτος

4
Ηράκλειτος Ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος (αρχ. Ἡράκλειτος ὁ Ἐφέ- σιος) ήταν Έλληνας προσωκρατικός φιλόσοφος που έζησε τον 6ο με 5ο π.Χ. αιώνα στην Έφεσο, στην Ιωνία της Μικράς Ασίας. Ήταν απόγονος του ιδρυτή της πόλης, Ανδρόκλου. Λίγα μας είναι γνωστά για τα πρώτα χρόνια και τη μόρφωσή του αλλά θεωρείται μάλλον αυτοδίδακτος και εμπνευσμένος, παρά εργα- τικός μελετητής του φυσικού κόσμου. Λόγω της έλ- λειψης γνώσης για το σύνολο του έργου του, καθώς λίγα έχουν διασωθεί, αλλά και για την αινιγματική φύση της φιλοσοφίας του, καλείται «Σκοτεινός». 1 Σύνοψη Ο Ηράκλειτος είναι γνωστός για την ιδέα της συνε- χούς αλλαγής που διέπει ως νόμος το σύμπαν. Δική του είναι η φράση «Κανείς δεν μπορεί να μπει στο ίδιο ποτάμι δύο φορές». Πίστευε στο ότι ο κόσμος δη- μιουργείται από τη «φωτιά», την αντίθεση και τον πό- λεμο μεταξύ των αντιθέτων, στο οποίο συμπληρώνει: «τα εναντιόδρομα έχουν ενιαία φορά - από τα αντί- θετα γεννιέται η ωραιότερη αρμονία». 2 Βιογραφικά στοιχεία Η κύρια πηγή για την ζωή του Ηρακλείτου είναι ο Διογένης ο Λαέρτιος, παρόλο που κάποιοι αμφισβη- τούν την εγκυρότητά του. Ο Ηράκλειτος γεννήθηκε από μια αριστοκρατική οικογένεια στην Έφεσο, κατά το 544 π.Χ. Αν λάβουμε υπ' όψιν ότι η ακμή του συ- μπίπτει με την 69η Ολυμπιάδα (504 π.Χ.-501 π.Χ.) και ότι έζησε 60 έτη, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι ο θάνατός του συνέβη το 484 π.Χ.. Πατέρας του ανα- φέρεται ο Βλύσων (ή Βλόσων) ή Ηράκων. Ανήκε στο γένος των Ανδροκλειδών, εκείνων δηλαδή που υπό την Αρχηγία του Ανδρόκλου, του γιου του Βασιλέα των Αθηνών Κόδρου, εξόρμησαν από την Αθήνα και έκτισαν στην Ιωνία (Μικρά Ασία) την Έφεσο. Ο Διο- γένης αναφέρει ότι ο Ηράκλειτος παραιτήθηκε της βασιλείας για χάρη του αδερφού του και ο Στράβων επιβεβαιώνει ότι υπήρχε μια κυριαρχούσα οικογένεια στην Έφεσο, με καταγωγή από τον Άνδροκλο και η οποία διατηρούσε ακόμα τον τίτλο, είχε εξέχουσα θέση στους αγώνες και μπορούσε να απολαμβάνει κάποια προνόμια. Πόσο μεγάλη εξουσία είχε ο βασι- λιάς, είναι ένα άλλο ερώτημα. Η Έφεσος αποτελούσε τμήμα της Περσικής Αυτοκρατορίας από το 547 και Ηράκλειτος σε λεπτομέρεια της Σχολής των Αθηνών του Ραφαήλ διοικούταν από έναν σατράπη, καθώς ο Μεγάλος Βα- σιλέας επέτρεπε στους Ίωνες μια αξιοσημείωτη αυ- τονομία. Ο Διογένης γράφει ότι ο Ηράκλειτος συνή- θιζε να παίζει αστραγάλους με τους νέους, στον ναό της Αρτέμιδος και όταν του ζητήθηκε να κάνει νό- μους, εκείνος αρνήθηκε λέγοντας ότι "κεκρατήσθαι τη πονηρά πολιτεία την πόλιν", που σημαίνει ότι είχε επικρατήσει η φαυλότητα στην πόλη. Οι περί του βίου του όμως αναφερόμενες ειδήσεις εί- ναι πολύ λίγες. Ο Ηράκλειτος υπήρξε από παιδικής του ηλικίας άξιος θαυμασμού. Αν και δεν υπήρξε κα- νενός άλλου μαθητής, υποστήριζε ο ίδιος πως είχε μάθει τα πάντα από τον εαυτό του. Από τα διασω- θέντα αποσπάσματα του έργου του, φαίνεται ότι γνώ- ριζε πολύ καλά σχεδόν όλα τα συγγράμματα των προ- γενέστερων φιλοσόφων, των επικών και ελεγειακών ποιητών καθώς και όλες τις ιστορικές συγγραφές που κυκλοφορούσαν στην εποχή του στην Ιωνία. Η εποχή του είναι μεταβατική και σηματοδοτείται 1

description

φιλοσοφια

Transcript of Ηράκλειτος

(. -) 6 5 .. , . , . , - . - , , , .1 - . . - , - , : - - .2 , - . , 544 .. ' - 69 (504 ..-501 ..) 60 , 484 ... - ( ) . , , , ( ) . - , , . -, . 547 , - -. - , -, " ", . - . . - , . - , - - , . 12 4 , . .3 , - , . , -. . - .1. .2. . , , . -, . , , - , . , - . , - - . -, , . - -. ( ), - -. , , . -, - . - .4 , , - , . , , - -. . - , , . , , -, - . -: , ' , , - , -, , , -, , . , - , - . ( ) - - (, )., - , . - ( ).6.2 35 6 6.1 , , - (.114) . 28 (1979-85), 411, . . - , 20, ..., (, 2000), ISBN960-538-290-3. : . , , 1999., . . , 2006, ISBN 960-446-019-6. . - - . , 1997, ISBN960270716X., . . . , 1989., ;, . - 5 (1989), 63-68., , . - 4 (1987), 255-275Kessidis, Theocharis: - [ ]. 13-14 (1983-84),106-108 , . 24 (1982), 54-111. , - . 9(1982), 58-65. , - . ( ). - 24 (1982), 303-316.,, -. 114 (1981), 328-333, , - . 22(1980), 567-573., ., : - ,, 25-26(1995-1996) , . 96-1176.2 Gigon, Olof, . . . - 54 (1981), 99-107BerensonF. M., , . -. 2(1985), 243-251.G. S. KIRK/ J. E. RAVEN/ MALCOLMSCHOFIELD, ,,.,,1988, 2006(4 ),.190-220Windelband, W., Heimsoeth H. - , . , .... (2001 ).7 35 John Burnet EarlyGreekPhilosophy: , , - , (), , , - , ,19993 - Animated : 4 8 TEXT AND IMAGE SOURCES, CONTRIBUTORS, AND LICENSES8 Text and image sources, contributors, and licenses8.1 Text : https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%84%CE%BF%CF%82?oldid=5373291 : Kalogeropoulos, Dada, Matia.gr, Templar52, YurikBot, Fefeli, Aspiotis, Kostisl,Thijs!bot, JAnDbot, VolkovBot, Atlantia, Idioma-bot, Domo Arigato Misuta Roboto, TXiKiBoT, YonaBot, , SieBot, Sotkil, , AlleborgoBot, Rmih, Tsoy, Ttzavaras, Dipa1965, MelancholieBot, Knop92, Luckas-bot, Ptbotgourou, Zxabot,Almabot, Vagrand, Aelfan1, Xqbot, TobeBot, GrouchoBot, EmausBot, ManosHacker, , MARKbot, Dgolitsis, ChuispastonBot,WikitanvirBot, Thekon, MerlIwBot, KAKTOS, NNeilAlieNN, , Vagobot, Spiros790, Dexbot, , Seleucos,Schwarzerde, , : 198.2 Images :Commons-logo.svg: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Commons-logo.svg: Publicdomain : This version created by Pumbaa, using a proper partial circle and SVG geometry features. (Former versionsused to be slightly warped.) : SVG version was created by User:Grunt and cleaned up by 3247, based on the earlierPNG version, created by Reidab. :Disambig_grey.svg: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Disambig_grey.svg: Publicdomain : : Bubs :Greek_wikiquote_logo.png:https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/Greek_wikiquote_logo.png: CC BY-SA 3.0 : :File:Wikiquote-logo.png : Eloquence, : :Heraclitus,_Johannes_Moreelse.jpg : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Heraclitus%2C_Johannes_Moreelse.jpg : Public domain : : ( 16021634) :Sanzio_01_Heraclitus.jpg : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/29/Sanzio_01_Heraclitus.jpg : Public domain : Web Gallery of Art: Image Info about artwork : :Wikisource-logo.svg: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg: CCBY-SA 3.0 : Rei-artur : Nicholas Moreau8.3 Content license Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0