5-16 / ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ξάμηνο Τίλος μαθήμα ος ΒΝΕ · 2016-06-07 ·...

Ακαδημαϊκό έτος 2015-16 / ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ εξάμηνο

ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στην νεοελληνική λογοτεχνία Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 090

Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 10220

Διδάσκουσα: Ρούσου Μαίρη

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τα σημαντικότερα κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, από τις απαρχές μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Στην εισαγωγή εξετάζονται οι νεότερες τάσεις για την αποσαφήνιση του όρου «λογοτεχνία», ενώ παράλληλα γίνεται σύντομη επισκόπηση των επικρατέστερων απόψεων για τις απαρχές της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Στη συνέχεια εξετάζονται αποσπάσματα πεζών και ποιητικών κειμένων από τον 12ο μέχρι τον 19ο αιώνα, με έμφαση σε εκείνα τα έργα που θεωρούνται σταθμοί στην εξέλιξη της νεοελληνικής λογοτεχνίας, όπως για παράδειγμα ο Απόκοπος, τα Κυπριακά Ερωτικά ποιήματα, τα κυριότερα έργα της κρητικής λογοτεχνίας της ακμής, κείμενα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, το έργο του Δ. Σολωμού, οι Ωδές του Α. Κάλβου.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στην Βυζαντινή λογοτεχνία

Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 100

Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 10053

Διδάσκων: Hinterberger Martin


Μέσα από μια γραμματολογική επισκόπηση, το μάθημα παρουσίαζε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της βυζαντινής λογοτεχνίας και την εξέλιξη της μεσαιωνικής ελληνικής γλώσσας προς τα ελληνικά, εξοικειώνοντας του φοιτητές με την χρήση των σχετικών βοηθημάτων (λεξικά, γραμματικές, εγχειρίδια κ.λπ. ). Μελετώνται κα μεταφράζονται ποικίλα αποσπάσματα στο πρωτότυπο, ενώ διαβάζονται και ορισμένα κείμενα σε νεοελληνική απόδοση. Τα επιλεγόμενα κείμενα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα λογοτεχνικών ειδών και υφολογικών επίπεδων από τον 1ο μέχρι και τον 15ο αιώνα.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στη Βυζαντινή λογοτεχνία


Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 11527

Διδάσκων: Αγαπητός Παναγιώτης


Μέσα από μια γραμματολογική επισκόπηση, το μάθημα παρουσίαζε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της βυζαντινής λογοτεχνίας και την εξέλιξη της μεσαιωνικής ελληνικής γλώσσας προς τα ελληνικά, εξοικειώνοντας τους φοιτητές με τη χρήση των σχετικών βοηθημάτων (λεξικά, γραμματικές, εγχειρίδια κ.λ.π.). Μελετώνται και μεταφράζονται ποικίλα αποσπάσματα στο πρωτότυπο, ενώ διαβάζονται και ορισμένα κείμενα σε νεοελληνική απόδοση. Τα επιλεγόμενα κείμενα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα λογοτεχνικών ειδών και υφολογικών επιπέδων από τον 1ο μέχρι και τον 15ο αιώνα.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στη Νεοελληνική Φιλολογία Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 120.1

BNE Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 10038

Διδάσκουσα: Χατζηπαναγιώτη Ιούλια


Σκοπός του μαθήματος είναι να φέρει σε επαφή τους φοιτητές με θεμελιακά θέματα και περιοχές της φιλολογικής επιστήμης όπως η θεωρία, η κριτική, και η ιστορία της λογοτεχνίας, η συγκριτική γραμματολογία, η νεοελληνική μετρική, και οι εκδόσεις νεοελληνικών κειμένων . Παράλληλα, οι φοιτητές εξοικειώνονται με βασικά έργα αναφοράς, μεθόδους, εργαλεία και πηγές της νεοελληνικής φιλολογίας.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στη Νεοελληνική Φιλολογία

Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 120.2

Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 12490

Διδάσκουσα: Χατζηπαναγιώτη Ιουλία


Σκοπός του μαθήματος είναι να φέρει σε επαφή τους φοιτητές με θεμελιακά θέματα και περιοχές της φιλολογικής επιστήμης όπως η θεωρία, η κριτική, και η ιστορία της λογοτεχνίας, η συγκριτική γραμματολογία, η νεοελληνική μετρική, και οι εκδόσεις νεοελληνικών κειμένων . Παράλληλα, οι φοιτητές εξοικειώνονται με βασικά έργα αναφοράς, μεθόδους, εργαλεία και πηγές της νεοελληνικής φιλολογίας.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Συγγραφή Ακαδημαϊκού Δοκιμίου


Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 12492

Διδάσκουσα: Ρούσου Μαίρη


Στόχος του μαθήματος είναι: α) η εξοικείωση των φοιτητών με τον επιστημονικό λόγο (δομή κειμένου, οργάνωση επιχειρημάτων) β) η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και της επιστημονικής χρήσης της ελληνικής γλώσσας. Στο πλαίσιο του μαθήματος θα αναλύονται διεξοδικά δοκίμια σημαντικών συγγραφέων και οι φοιτητές θα εξασκούνται στη συγγραφή.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Συγγραφή Ακαδημαϊκού Δοκιμίου


Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 12491

Διδάσκουσα: Καρυολαίμου Μαριλένα


Στόχος του μαθήματος είναι: α) η εξοικείωση των φοιτητών με τον επιστημονικό λόγο (δομή κειμένου, οργάνωση επιχειρημάτων) β) η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και της επιστημονικής χρήσης της ελληνικής γλώσσας. Στο πλαίσιο του μαθήματος θα αναλύονται διεξοδικά δοκίμια σημαντικών συγγραφέων και οι φοιτητές θα εξασκούνται στη συγγραφή.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Βυζαντινή χρονογραφία


Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 13412

Διδάσκουσα: Γιαννούλη Αντωνία


Η βυζαντινή χρονογραφία χαρακτηρίστηκε ως «το λαϊκό ανάγνωσμα» των Βυζαντινών. Στη λογοτεχνία αυτή αντικατοπτρίζεται ό,τι άρεσε στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό στο Βυζάντιο, ό,τι ξυπνούσε και διατηρούσε το ενδιαφέρον του, ό,τι τροφοδοτούσε τις ελπίδες του και παρηγορούσε στις κρίσιμες ιστορικές στιγμές. Σκοπός του μαθήματος είναι η γνωριμία με τη χρονογραφία της πρώιμης και μέσης βυζαντινής περιόδου, με ιδιαίτερη έμφαση στο έργο του Ιωάννη Μαλάλα και του Θεοφάνη Ομολογητή. Με βάση επιλεγμένα κείμενα βυζαντινής χρονογραφίας και ιστοριογραφίας εξετάζεται η σχέση της χρονογραφίας με την κλασικίζουσα ιστοριογραφία, οι ιδιαιτερότητες της χρονογραφίας και η εξέλιξη του είδους αυτού στο πέρασμα των αιώνων.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Κρητική λογοτεχνία της ακμής


Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 13413

Διδάσκουσα: Ρένα Παπαδάκη


Βενετική κτήση από τις αρχές του 13ου αιώνα, το νησί της Κρήτης αποτέλεσε το πεδίο μιας γόνιμης συνεύρεσης του πολιτισμού των αυτοχθόνων με τα ιδεολογικά και καλλιτεχνικά ρεύματα που προέρχονταν από τις πόλεις της ιταλικής χερσονήσου. Διαμορφώθηκε έτσι στην Κρήτη ένας μεικτός βενετο-κρητικός πολιτισμός, που έφτασε στο ωριμότερό του στάδιο στα τέλη του 16ου και το πρώτο μισό του 17ου αιώνα. Θα μελετήσουμε τα ποικίλα λογοτεχνικά του φανερώματα, με ιδιαίτερη έμφαση στο εξέχον δείγμα μυθιστορηματικής γραφής, τον Ερωτόκριτο, και στα αριστουργήματα του κρητικού θεάτρου.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Ο Σολωμός και οι πρόδρομοί του


Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 13414

Διδάσκουσα: Αφροδίτη Αθανασοπούλου


Στο μάθημα εξετάζεται η σχέση του σολωμικού έργου, ιδίως του πρώιμου, με το έργο των βασικότερων προσολωμικών ποιητών εντός και εκτός Επτανήσου: Χριστόπουλος, Βηλαράς, Ξανθόπουλος, Γουζέλης, Μαρτελάος, Κουτούζης, κ.ά. Προκειμένου να καταδειχθούν σχέσεις (αλλά και διαφοροποιήσεις), το ποιητικό έργο του Σολωμού, πατριωτικό, λυρικό και σατιρικό, συνεξετάζεται με αντίστοιχα κείμενα των παραπάνω δημιουργών. Επίσης, ο σολωμικός Διάλογος συγκρίνεται με τις γλωσσικές απόψεις του Χριστόπουλου και του Βηλαρά. Στο ίδιο πλαίσιο ανιχνεύονται και τα ίχνη του δημοτικού τραγουδιού, αλλά και της Κρητικής λογοτεχνίας σε 15σύλλαβο, στη σολωμική ποίηση από τα πρωτόλεια έως την ωριμότητα (Κρητικός κ.εξ.).


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Ψυχαναλυτική Κριτική και Λογοτεχνία


Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 13415

Διδάσκων: Πουργούρης Μαρίνος


Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση του μαθητή με την ψυχαναλυτική ερμηνεία λογοτεχνικών κειμένων. Από τις αρχές του ψυχαναλυτικού κινήματος, η λογοτεχνία αποτέλεσε αναπόσπαστο μέρος της ψυχολογικής ερμηνείας. Τι σημαίνει όμως να ερμηνεύουμε ένα κείμενο ψυχαναλυτικά; Ποιες είναι οι επιπτώσεις του να προσεγγίζουμε το λογοτεχνικό κείμενο "παθολογικά"; Ξεκινώντας από τις ψυχαναλυτικές αναγνώσεις της λογοτεχνίας όπως εμφανίζονται στον Freud (όπως η μελέτη του για την Γραντίβα του Jensen, και τα σχόλια του για τον Οιδίποδα του Σοφοκλή και τον Άμλετ του Σαίξπηρ), θα μελετήσουμε διάφορες ψυχαναλυτικές θεωρίες που αφορούν άμεσα την ερμηνεία λογοτεχνικών κειμένων όπως αυτές των Jacques Lacan, Andre Green, Slavoj Zizek, Peter Brooks και άλλων. Θα αναλύσουμε επίσης δοκίμια και έργα Ελλήνων συγγραφέων και φιλοσόφων που επηρεάστηκαν από την ψυχανάλυση όπως οι Αντρέας Εμπειρίκος, Οδυσσέας Ελύτης, Νικόλας Κάλας, Νίκος Καζαντζάκης, Κορνήλιος Καστοριάδης κ.α.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Ιστορίες για Αρκούδες και Άλλα Ζώα


Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13416

Διδάσκων: Hinterberger Martin


Ιστορίες για αρκούδες και άλλα ζώα: Το μάθημα αποτελεί μια εμβάθυνση στην ιστορία της βυζαντινής λογοτεχνίας και οργανώνεται γύρω από την ανάγνωση κειμένων με κεντρικό θέμα τα ζώα. Τα κείμενα που διαβάζονται και ερμηνεύονται, προέρχονται από όλη τη βυζαντινή περίοδο και ανήκουν σε ποικίλα γραμματειακά είδη. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο Φυσιόλογο, διάφορες μορφές του Εξαημέρου, το Μύθο ως ρητορικό προγύμνασμα και τα έμμετρα κείμενα περί ζώων της υστεροβυζαντινής περιόδου.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στην ποίηση και στην ποιητική του Μόντη


Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13417

Διδάσκων: Πιερής Μιχάλης



ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Μοντερνισμός και Πρωτοπορίες


Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13560

Διδάσκουσα: Σαμουήλ Αλεξάνδρα


Το μάθημα εστιάζει σε ορισμένες από τις avant garde του 20ού αιώνα: δηλαδή στον φουτουρισμό, ντανταϊσμό και υπερρεαλισμό, ως προς τη λογοτεχνική και εικαστική τους παραγωγή. Έπειτα από ενδελεχή περιγραφή των χαρακτηριστικών μίας εκάστης, επικεντρώνεται στις ελληνικές τους εκφράσεις (πλην του ντανταϊσμού). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον υπερρεαλισμό και στο έργο των Ελλήνων εισηγητών του, Α. Εμπειρίκου και Νίκου Εγγονόπουλου, αλλά και στα υπερρεαλιστικά δάνεια στο έργο του Ελύτη. Επίσης γίνεται αντιπαραβολή (ομοιότητες και αποκλίσεις) με την ποιητική των καθεαυτών μοντερνιστών ποιητών της γενιάς του 30.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Βυζαντινά εγκώμια


Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13419

Διδάσκουσα: Γιαννούλη Αντωνία


Τα εγκώμια αποδεικνύονται ως ένα από τα ισχυρότερα «μέσα» για την καλλιέργεια και τη διατήρηση της εύνοιας του αυτοκράτορα και των αξιωματούχων του περιβάλλοντός του, και ως εκ τούτου αποκαλύπτουν μια ενδιαφέρουσα πτυχή της επιβίωσης της πνευματικής αριστοκρατίας στη βυζαντινή κοινωνία. Στο Βυζάντιο το επιδεικτικό γένος, στο οποίο ανήκουν τα εγκώμια, ευδοκίμησε περισσότερο από τα υπόλοιπα δύο γένη του αρχαίου ρητορικού λόγου: το δικανικό και το συμβουλευτικό. Στο πλαίσιο του σεμιναρίου μελετώνται διάφορα είδη βυζαντινών εγκωμίων, ρητορικές θεωρίες και πρακτικές που τα διέπουν, το γλωσσικό και υφολογικό τους επίπεδο σε συνάρτηση με τη μόρφωση και τους στόχους του συγγραφέα τους, αλλά και τον αποδέκτη τους.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Νεοελληνική Γραμματεία Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 435 Π.Μ.: 9 ΜΑΜ: 10793 Διδάσκουσα: Αθανασοπούλου Αφροδίτη


Αντικείμενο του μαθήματος είναι να δώσει μια εποπτική εικόνα της Νεοελληνικής

Λογοτεχνίας, από τις απαρχές της έως σήμερα. Η επισκόπηση αυτή θα γίνει μέσα

από την εκ του σύνεγγυς μελέτη ενός corpus κειμένων αναφοράς, ποιητικών και

πεζογραφικών, ανά περιόδους και κινήματα, με στόχο οι επί πτυχίω φοιτητές και

φοιτήτριες του Τμήματος ΒΝΕΣ να κατέχουν με γραμματολογική επάρκεια το κύριο

αντικείμενο των σπουδών τους στη Νεοελληνική Φιλολογία.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Ομοιοκατάληκτες διασκευές αφηγηματικών έργων (16ος-17ος αι.) Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 457 Π.Μ.: 9 ΜΑΜ: 13421 Διδάσκουσα: Παπαδάκη Ρένα


Κατά τον 16ο και 17ο αιώνα παρατηρείται η τάση να διασκευάζονται παλαιότερες μυθολογικές, ιστορικές, ερωτικές και σατιρικές αφηγήσεις σε ομοιοκατάληκτο στίχο. Θα μελετήσουμε τα αίτια που προκάλεσαν το φαινόμενο αυτό, ανιχνεύοντας κυρίως τις προτιμήσεις των αναγνωστών των λαϊκών λογοτεχνικών εντύπων και τις ανάγκες των ακροατών των προφορικών αναγνώσεων. Οι φοιτητές θα κληθούν να συγκρίνουν τις ανομοιοκατάληκτες μορφές των έργων με τις ομοιοκατάληκτες διασκευές τους και να ερμηνεύσουν ομοιότητες και διαφορές, με απώτερο στόχο να κατανοήσουν τις συνθήκες παραγωγής, κυκλοφορίας και πρόσληψης της νεοελληνικής λαϊκής λογοτεχνίας.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στην Μέθοδο της Έντυπης και Ψηφιακής έρευνας Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 459

Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13444

Διδάσκων: Παππάς Φίλιππος



ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Ο Ηγεμόνας στην Βυζαντινή Λογοτεχνία Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 563

Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13422

Διδάσκων: Αγαπητός Παναγιώτης


Η μορφή του «βασιλέως» παίζει σημαντικότατο ρόλο στην πολιτική ιδεολογία του βυζαντινού κράτους. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις, η μορφή αυτή παρουσιάζεται μέσα από λογοτεχνικές αναπαραστάσεις, οι οποίες εξιδανικεύουν ή και αμαυρώνουν τον ηγεμόνα. Στο συγκεκριμένο σεμινάριο εξετάζονται κυρίως οι λογοτεχνικοί τρόποι και το ιδεολογικό πλαίσιο αυτής της κατασκευής του ιδεώδους μονάρχη μέσα από ρητορικά, ιστοριογραφικά, νομικά κείμενα, αλλά και έργα «πολιτικής θεωρίας».


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Προβλήματα της Κριτικής 1897-1922 Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 647

Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13431

Διδάσκων: Βουτουρής Παντελής



ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Ιστορία του Ελληνικού σονέτου 16 αιώνα Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 648

Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13563

Διδάσκουσα: Αλεξάνδρα Σαμουήλ


Tο μαθημα εστιάζει στη μόνη σταθερή μετρική μορφή που καλλιεργείται διεθνώς, αδιάλειπτα ή σχεδόν, από τον 13ο αιώνα έως σήμερα, δηλαδή επί 7 αιώνες. Στα ελληνικά γράμματα η συγγραφή του εκτείνεται από τον 16ο αιώνα (τα πρώτα 25 κυπριακά σονετα και οι 12 πρώτες μεταφράσεις αυτής της μορφής απο τη Θησηιδα του Βοκακιου) και, διανύοντας 4 ποιητικούς αιώνες κατα τους οποίους αποτέλεσε υποχρεωτική σχεδόν αναφορά των ποιητών, φτάνει ως τις αρχές του 20ού αιώνα, πιο συγκεκριμένα ως τη δεκαετία του 1930, κατά την οποία η έλευση του ελεύθερου στίχου κάνει τη συγγραφή των έμμετρων μορφών να ατονήσει. Ωστόσο κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού παρατηρούνται στον ελληνικό χώρο τάσεις εμμετροποίησης του ελεύθερου στίχου και καταγράφονται απόπειρες επανενεργοποιησης του σονέτου από καλούς ποιητές. Θα εξεταστούν σονέτα των: Ανώνυμου Κύπριου ποιητή Λασκαράτου Βιζυηνού Μαβίλη Μαρτζωκη Παλαμά Σικελιανου Φιλυρα Καρυωτάκη Καψάλη Λάγιου Βαγενά


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Η Μορφή του Οιδίποδος στην Θεωρία και Λογοτεχνία Κωδικός μαθήματος: ΒΝΕ 686

Π.Μ.: 9

ΜΑΜ: 13432

Διδάσκων: Πουργούρης Μάρινος


Το μάθημα ξεκινά από τις δύο τραγωδίες του Σοφοκλή με θέμα τον μύθο Οιδίποδα («Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ») και εντοπίζει τις ερμηνείες του μύθου τόσο στη θεωρία τις λογοτεχνίας όσο και στην ελληνική και ξένη λογοτεχνία. Βασικοί θεωρητικοί που θα μας απασχολήσουν είναι οι Σίγκμουντ Φρόιντ, Ντελέζ , Γκουαταρί, Ζακ Λακάν και Μέλανι Κλάιν ενώ οι μεταμορφώσεις του μύθου θα εξεταστούν σε κείμενα των Καζαντζάκη (Οδύσσεια), Εμπειρίκου (Οιδίπους Ρεξ) , Ελύτη (Αιώνος είδωλον), Σαχτούρη (Δεν είναι ο Οιδίποδας) Χριστιανόπουλου

(Αντιγόνης υπέρ Οιδίποδος), Ρίτσου (Ισμήνη), Κουμανταρέα (Το Λουτρό), Γαλανάκη (Φωτιές του Ιούδα στάχτες του Οιδίποδα). Αναφορές θα γίνουν επίσης σε έργα των Τόμας Μαν, Βολταίρου, Στραβίνσκι, Παζολίνι, Γούντι Άλεν κ.α.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στη Νεοελληνική Γλώσσα Ι

Κωδικός μαθήματος: ΓΕΠ 093

Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 11006

Διδάσκουσα: Κατσογιάννου Μαριάννα


Στο μάθημα παρουσιάζονται βασικές έννοιες και αρχές της νεότερης γλωσσολογίας. Εξετάζονται οι διακρίσεις συγχρονίας-διαχρονίας, περιγραφής-ρύθμισης, γλώσσας-ομιλίας. Εξηγείται η μελέτη της γλώσσας ως συστήματος, συζητείται η αναζήτηση καθολικών γλωσσικών χαρακτηριστικών και επιχειρείται ο προσδιορισμός εννοιών όπως «γνώση της γλώσσας», «γλωσσική ικανότητα», «γλωσσική σύμβαση», «επικοινωνία» κ.ά. Στο μάθημα αυτό εξετάζονται οι βασικοί κλάδοι της γλωσσολογίας, φωνητική/φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη και σημασιολογία, με ειδική έμφαση στην περιγραφή της ελληνική γλώσσας.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Εισαγωγή στη Θεωρητική Γλωσσολογία


BNE Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 11403

Διδάσκουσα: Αγγουράκη Γεωργία & Καρυολαίμου Μαριλένα


προσφέρεται στους φοιτητές των τμημάτων της Φιλοσοφικής Το μάθημα ξεκινά ελέγχοντας εδραιωμένες αντιλήψεις, που αποδεικνύονται μύθοι, για την (Ελληνική) γλώσσα. Στη βάση αυτή συζητιούνται μια σειρά από θέματα, όπως η γλωσσική αλλαγή, η σχέση αρχαίας και νεότερης ελληνικής γλώσσας, τα γλωσσικά λάθη, και παρουσιάζονται αξιώματα της Σύγχρονης Γλωσσολογίας, όπως η ισότητα των γλωσσών, η προτεραιότητα του προφορικού λόγου και η γλωσσική σύμβαση. Στη συνέχεια εισάγονται βασικές διακρίσεις της νεότερης γλωσσολογίας, όπως η διάκριση συγχρονίας-διαχρονίας, περιγραφής-ρύθμισης, γλώσσας-ομιλίας. Εξετάζεται αν υπάρχουν καθολικά γλωσσικά χαρακτηριστικά και τι αποτελεί γνώση της γλώσσας. Με έμφαση στην περιγραφή και ερμηνεία του γλωσσικού υλικού, παρουσιάζονται οι τέσσερεις κλάδοι της Θεωρητικής Γλωσσολογίας: Φωνολογία, Μορφολογία, Σύνταξη και Σημασιολογία.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Λεξικογραφία


BNE Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 13587

Διδάσκουσα: Κατσογιάννου Μαριάννα


Ως εφαρμοσμένος κλάδος των γλωσσικών επιστημών, η λεξικογραφία ενδιαφέρεται για το σχεδιασμό, τη δημιουργία και την αξιολόγηση κάθε είδους λεξικών. Το αντικείμενό της, που είναι η θέσπιση θεωρητικών αρχών και η ανάπτυξη μεθοδολογίας για την επίτευξη των πιο πάνω σκοπών, μπορεί να διατυπωθεί με τρόπο που να υπογραμμίζει τη στενή σχέση θεωρίας και πρακτικής: πώς καθορίζονται και πώς υλοποιούνται οι προδιαγραφές στις οποίες πρέπει να ανταποκρίνεται ένα λεξικό για να αποτελεί ένα πραγματικά χρήσιμο εργαλείο για τη μελέτη της γλώσσας; Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τις θεωρητικές και πρακτικές αρχές της σύγχρονης λεξικογραφίας. Στο θεωρητικό επίπεδο παρουσιάζονται τα διάφορα είδη λεξικογραφικών έργων (τυπολογία), οι αρχές σχεδιασμού των ερμηνευτικών λεξικών και η μεθοδολογία της σύνταξης των λημμάτων σύμφωνα με διάφορα λεξικογραφικά πρότυπα. Στο επίπεδο της πρακτικής, αναλύονται τα ζητήματα που θέτει η δημιουργία των λεξικών γενικής γλώσσας, με ιδιαίτερη έμφαση στα παραδείγματα που προέρχονται από λεξικά της κυπριακής και της κοινής νεοελληνικής. Μετά την ολοκλήρωση των μαθημάτων, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να αναλύσουν επαρκώς τις απαιτήσεις που πρέπει να καλυφθούν για την κατάρτιση ενός λεξικού γενικής γλώσσας με βάση επιστημονικές προδιαγραφές.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Λειτουργική Σύνταξη


BNE Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 13435

Διδάσκουσα: Καρυολαίμου Μαριλένα


Στόχος του μαθήματος είναι να παρουσιάσει στους φοιτητές τις θεωρητικές αρχές της Λειτουργικής σύνταξης της Γαλλικής Σχολής Γλωσσολογίας του André Martinet και τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα μεθοδολογικά εργαλεία που μας παρέχει για να προσεγγίσουμε, να περιγράψουμε και να κατανοήσουμε συντακτικά φαινόμενα της νέας ελληνικής. Παρουσιάζονται η έννοια της ‘λειτουργίας’, οι βασικές αρχές της λειτουργικής προσέγγισης της γλώσσας και ορίζεται το πεδίο της σύνταξης. Στη συνέχεια αναλύονται οι τάξεις σημασιολογικών μονάδων, τα κριτήρια ορισμού τους και οι κυριότερες συντακτικές λειτουργίες τους στο πλαίσιο της πρότασης. Στη συνέχεια αναλύονται οι κυριότεροι συντακτικοί μηχανισμοί δήλωσης των σχέσεων ανάμεσα στα στοιχεία μιας πρότασης. Γίνεται εκτενής αναφορά στην έννοια της πυρηνικής σύνταξης, στην προσδιοριστική λειτουργία ως βασικού συντακτικού μηχανισμού, στις απλές και σύνθετες προτάσεις και στην έννοια του ρηματικού σθένους. Αναλύεται η διάκριση σε ρηματικές και ονοματικές φράσεις και εξετάζονται θέματα προτασιακής σύνταξης. Γίνεται σύντομη αναφορά στη σχέση ανάμεσα σε σύνταξη και σημασιολογία και παρουσιάζονται περιπτώσεις συγχρονικής συντακτικής αλλαγής στο πλαίσιο της θεωρίας της δυναμικής συγχρονίας. Το μάθημα ολοκληρώνεται με σύντομη σύγκριση ανάμεσα στη σύνταξη του προφορικού και στη σύνταξη του γραπτού λόγου. Με το τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές θα γνωρίζουν τις κυριότερες έννοιες της λειτουργικής σύνταξης και πώς μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε για την περιγραφή της κοινής νέας ελληνικής. Θα μπορούν να περιγράψουν, να αναλύσουν και να συζητήσουν βασικά συντακτικά φαινόμενα της ελληνικής.


ΛΧ

Τίτλος μαθήματος: Συγκριτική Σύνταξη


BNE Π.Μ.: 5

ΜΑΜ: 13436

Διδάσκουσα: Αγγουράκη Γεωργία


5-16 / ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ξάμηνο Τίλος μαθήμα ος ΒΝΕ · 2016-06-07 ·...

Documents

Transcript of 5-16 / ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ξάμηνο Τίλος μαθήμα ος ΒΝΕ · 2016-06-07 ·...