5 Εκπαι / 0υικά 1 0νάρια και μαθηιακές ραηριόη 2 0ς...

Π.3.2.5 Εκπαιδευτικά σενάρια και μαθησιακές δραστηριότητες,

σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές, που αντιστοιχούν σε 30

διδακτικές ώρες ανά τάξη

Αρχαία Ελληνική Γραμματεία

Α΄ Γυμνασίου

Θεματική ενότητα:

Ομήρου, «Οδύσσεια» ι 240 – 512

Τίτλος:

«Ο Οδυσσέας στη σπηλιά του Κύκλωπα»

Συγγραφή: ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

Εφαρμογή: ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Θεσσαλονίκη 2013

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων

MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων Α΄Γυμνασίου: «Ο Οδυσσέας στη σπηλιά του Κύκλωπα» Σελίδα 2 από 26

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ

ΠΡΑΞΗ: «Δημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και

δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Α/βάθμια και Β/βάθμια

εκπαίδευση» MIS 296579 (κωδ. 5.175), - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ, στους άξονες προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», η οποία συγχρηματοδοτείται από την

Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς πόρους.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ι .Ν. ΚΑΖΑΖΗΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Π.3.2.1. Εκπαιδευτικά σενάρια και μαθησιακές δραστηριότητες, σύμφωνα με συγκεκριμένες

προδιαγραφές, που αντιστοιχούν σε 30 διδακτικές ώρες ανά τάξη.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ

Υπεύθυνοι υπο-ομάδας εργασίας αρχαίας ελληνικής γλώσσας δευτεροβάθμιας: Λάμπρος Πόλκας,

Κοσμάς Τουλούμης

ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

http://www.greeklanguage.gr Καραμαούνα 1 – Πλατεία Σκρα Τ.Κ. 55 132 Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη

Τηλ.: 2310 459101 , Φαξ: 2310 459107, e-mail: [email protected]

http://www.greeklanguage.gr/

mailto:[email protected]



Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Τίτλος

Ο Οδυσσέας στη σπηλιά του Κύκλωπα

Εφαρμογή σεναρίου

Μαρία Παναγιώτου

Δημιουργία σεναρίου

Μαρία Παναγιώτου

Διδακτικό αντικείμενο

Αρχαία Ελληνική Γραμματεία (από μετάφραση)

Τάξη

Α΄ Γυμνασίου

Χρονολογία

Από 19-03-2013 έως 16-04-2013.

Σχολική μονάδα

Γυμνάσιο Αμφίκλειας

Διδακτική / θεματική ενότητα

Ομήρου, «Οδύσσεια» ι 240-512: «Ο Οδυσσέας στη σπηλιά του Πολύφημου».

Διαθεματικό

Ναι

Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα

Ι. Φιλολογικής Ζώνης

Αρχαία Ελληνική Γραμματεία (από μετάφραση)

Νεοελληνική Λογοτεχνία,

ΙΙ. Άλλα γνωστικά αντικείμενα

Εικαστικά

Πληροφορική.



Χρονική διάρκεια

6 διδακτικές ώρες

Χώρος

Ι. Φυσικός χώρος

Εντός σχολείου: εργαστήριο πληροφορικής, σχολική βιβλιοθήκη.

ΙΙ. Εικονικός χώρος: ιστοσελίδα τάξης.

Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή

Ταυτότητα μαθητών:

Προϋποθέσεις αποτελούν η εξοικείωση τους με την ομαδική εργασία, η ευχέρεια

πλοήγησης στο διαδίκτυο και χρήσης λογισμικών για τη δημιουργία πολυτροπικών

κειμένων και παρουσιάσεων στον ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Ταυτότητα εκπαιδευτικού και προεργασία:

Ως προϋποθέσεις θεωρούνται η εξοικείωσή του με τα βασικά εργαλεία των ΤΠΕ και η

ενδεχόμενη συνεργασία του με τον καθηγητή Πληροφορικής για τη χρήση του

εργαστηρίου πληροφορικής. Ο εκπαιδευτικός καθ’ όλη τη διαδικασία είναι καθοδηγητής

και αρωγός. Συμβουλεύει και παρεμβαίνει, για να λύσει απορίες και να προωθήσει τη

συζήτηση και συνεργασία των ομάδων, ενθαρρύνει και επιβραβεύει κάθε προσπάθεια

συμβάλλοντας στην ομαλή διεξαγωγή της όλης δραστηριότητας.

Υλικοτεχνική υποδομή σχολικής μονάδας:

Ηλεκτρονικοί υπολογιστές, σύνδεση στο διαδίκτυο, βιντεοπροβολέας.

Εφαρμογή στην τάξη

Το συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε στην τάξη.

Το σενάριο στηρίζεται

Παναγιώτου Μαρία: «Ο Οδυσσέας στη σπηλιά του Κύκλωπα», Ομήρου, «Οδύσσεια», Α΄

Γυμνασίου, 2013.



Το σενάριο αντλεί

—

Β. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ / ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το παρόν σενάριο εκπονήθηκε με την πρόθεση να προσεγγίσουν οι μαθητές το

μεταφρασμένο αρχαίο ελληνικό κείμενο μέσω μιας σύγχρονης θεώρησης, η οποία

ταιριάζει περισσότερο στην ηλικία τους και βασίζεται στις πρακτικές του γραμματισμού -

διερεύνηση, χρήση διαδικτύου και άλλων ΤΠΕ - που έχουν άμεση σχέση με τη σύγχρονη

γνωστική πραγματικότητα. Oι μαθητές εργάζονται σε ομάδες και αφομοιώνουν

βιωματικά το νόημα του κειμένου, συσχετίζοντας τις αξίες που αναδεικνύονται με τη

σύγχρονη πραγματικότητα.

Τα τελικά τους συμπεράσματα παρουσιάζονται στους συμμαθητές τους με τη

δημιουργία πολυτροπικών κειμένων με τη βοήθεια των ΤΠΕ.

Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιο

Απαιτείται η προσέγγιση σε ομάδες και η ανάληψη ρόλων από την πλευρά των μαθητών,

καθώς ακολουθείται η μέθοδος Σχεδιασμού με βάση την πολυτροπική θεωρία της

επικοινωνίας και τους πολυγραμματισμούς (Cope & Kalantzis 2000, Kalantzis & Cope

2008, Kress & van Leeuwen 2001). Ο ρόλος του διδάσκοντος κινείται στα όρια της

υποβοηθούμενης ανακάλυψης, καθώς καθ’ όλη τη διαδικασία είναι καθοδηγητής και

αρωγός, σύμφωνα με την παιδαγωγική θεωρία του Vygotsky. Κινείται περισσότερο στον

χώρο της αόρατης παιδαγωγικής πρακτικής, συμβουλεύει και παρεμβαίνει για να λύσει

απορίες, να προωθήσει τη συζήτηση και να βοηθήσει στην ομαλή πορεία της όλης

προσπάθειας, δίνοντας κυρίως έμφαση στην πρωτοβουλία των μαθητών και στον

διαφορετικό ρόλο του διδάσκοντος (Κουτσογιάννης & Αλεξίου 2012, 15-16). Ακολουθεί

την παιδαγωγική θεωρία του δομικού εποικοδομισμού του Piaget, σύμφωνα με την οποία

η μάθηση συντελείται μέσα από αλληλεπιδραστικά περιβάλλοντα, όπου ο μαθητής



αναλαμβάνει την ευθύνη για το «πώς» θέλει να μάθει και ποιες πληροφορίες θέλει να

προσλάβει (Perkins, 1991 στο Μακράκης, 2000).

Δ. ΣΚΕΠΤΙΚΟ-ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΟΥΣ

Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις πρότυπα, στάσεις ζωής

Οι μαθητές/ μαθήτριες:

Μελετούν την πρωτόγονη (προπολιτισμική) κατάσταση των Κυκλώπων, αλλά και

το δικαίωμα της ζωής, τις ηθικές αξίες και τους θεσμούς της φιλοξενίας και της

ικεσίας που αντιπροσωπεύει ο πολιτισμένος Οδυσσέας.

Διαπιστώνουν την επίδραση και τις επιβιώσεις του έπους της «Οδύσσειας» στη

λαϊκή παράδοση, στη λογοτεχνία και στην τέχνη, αρχαία και νεότερη, ελληνική

και ευρωπαϊκή.

Γνωρίζουν την έννοια της «μήτιος» (δολοπλόκας νόησης) και τις εφαρμογές της

για την αντιμετώπιση εχθρικών καταστάσεων για τον άνθρωπο.

Καλλιεργούν την ενσυναίσθηση προσπαθώντας να μπουν στη θέση των

προσώπων που αναφέρονται στο ομηρικό κείμενο. Μπορούν να αιτιολογούν

συμπεριφορές των άλλων, αλλά και τη δική τους συμπεριφορά σε μια προσπάθεια

ενίσχυσης της αυτογνωσίας τους.

Διαπιστώνουν τον παραμυθιακό χαρακτήρα της «Κυκλώπειας».

Διαμορφώνουν στάσεις ζωής που προάγουν τον άνθρωπο είτε με προβολή

θετικών προτύπων (αρχαιοελληνική φιλοξενία, ατομικά δικαιώματα) είτε μέσα

από το αρνητικό παράδειγμα του Πολύφημου.

Γνώσεις για τη γλώσσα




Ασκούνται στην προσεκτική ανάγνωση των κειμένων αναζητώντας χρήσιμα

στοιχεία και πληροφορίες.

Ασκούνται στην παραγωγή γραπτού λόγου με ανάπτυξη επιχειρημάτων.

Εξοικειώνονται με τη χρήση ηλεκτρονικών λεξικών και αναγνωρίζουν τη σημασία

τους.

Εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους και μαθαίνουν την ετυμολογία νέων λέξεων.

Δημιουργούν πολυτροπικά κείμενα με τη χρήση ΤΠΕ.

Γραμματισμοί


Μαθαίνουν να αξιοποιούν τις ΤΠΕ και τους υπάρχοντες ψηφιακούς πόρους.

Ασκούνται στην πλοήγηση και στην έρευνα στο διαδίκτυο για την αναζήτηση

χρήσιμων πληροφοριών, ώστε να παράγουν δικό τους έργο (νέος γραμματισμός).

Εξοικειώνονται με τη χρήση ηλεκτρονικών λεξικών και διαδικτυακών πηγών

γενικότερα (νέος γραμματισμός).

Ασκούνται στη συνεργατική παραγωγή λόγου με τα προγράμματα επεξεργασίας

κειμένου και στη χρήση του προγράμματος δημιουργίας παρουσιάσεων.

Αναπτύσσουν δεξιότητες οργάνωσης, ταξινόμησης και μετάδοσης πληροφοριών

στους άλλους με τρόπο ελκυστικό και κατανοητό μέσω παρουσιάσεων ή ταινιών

και κόμικς.

Αντιλαμβάνονται την αξία της εικόνας ως μέσου ενίσχυσης της πειθούς.

Διδακτικές πρακτικές


Ασκούνται στην ομαδική εργασία δουλεύοντας σε ανοιχτά περιβάλλοντα μάθησης

που ευνοούν την κριτική διερεύνηση.

Ασκούνται στη διαθεματική – συνεργατική προσέγγιση της γνώσης.



Αναπτύσσουν την κρίση και την αισθητική τους μέσω της συνανάγνωσης

κειμένων και εικόνων.

Παράλληλα με τις αναγνωστικές τους ικανότητες, καλλιεργούν οπτικές και

αντιληπτικές ικανότητες για τα έργα τέχνης.

Σκέφτονται κριτικά και συνδυαστικά, διασταυρώνοντας τις «πληροφορίες -

μηνύματα» που λαμβάνουν από τα μνημεία της εικαστικής δημιουργίας με εκείνες

που δέχονται από ένα λογοτεχνικό έργο, στο βαθμό που αυτό είναι δυνατόν να

γίνει.

Οργανώνουν το υλικό τους και να το παρουσιάζουν είτε με τη μορφή προφορικής

εισήγησης είτε με τη μορφή γραπτής παρουσίασης

Καλλιεργούν την ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλίας και αυτενεργούν.

Ε. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αφετηρία

Η παραδοσιακή διδασκαλία του κειμένου κάθε ενότητας στην αρχαία ελληνική

γραμματεία πραγματοποιείται συνήθως με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, εξαιτίας

της πίεσης του χρόνου για την κάλυψη της διδακτέας ύλης. Έτσι, οι μαθητές διαβάζουν

το μεταφρασμένο κείμενο και ο διδάσκων/ διδάσκουσα, αφού διευκρινίζει κάποιους

άγνωστους όρους, τους παρέχει έτοιμες πληροφορίες (για ενότητες, πλαγιότιτλους,

χαρακτηρισμούς προσώπων κ.ά.) και τους καλεί να απαντήσουν σε κατευθυνόμενες

ερωτήσεις - απαντήσεις. Η βιωματική προσέγγιση παραμένει ουσιαστικά σε επιφανειακό

επίπεδο, καθώς οι μαθητές δεν αυτενεργούν, αλλά μετατρέπονται σχεδόν σε παθητικούς

δέκτες και αδυνατούν να συλλάβουν ηθικοπλαστικά μηνύματα του κειμένου που

συνδέονται άμεσα με τη σημερινή πραγματικότητα και την καθημερινή τους ζωή.

Με αφορμή, λοιπόν, τον παραπάνω προβληματισμό στόχος του σεναρίου είναι η

διδακτική προσέγγιση του αρχαίου μεταφρασμένου κειμένου να γίνει πιο προσφιλής κι

αγαπητή στα παιδιά, καθώς αυτά πλέον αναδεικνύονται σε πρωταγωνιστές της

μαθησιακής διαδικασίας.



Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο

Η ενότητα εντάσσεται στη διδακτέα ύλη για τα Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση. Στη

συγκεκριμένη διδακτική πρόταση γίνεται επέκταση της διδασκαλίας κι αφιερώνονται

επιπλέον διδακτικές ώρες σε σχέση με τις προβλεπόμενες από το Αναλυτικό Πρόγραμμα.

Συμφωνεί με τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών, γιατί προωθεί την ανακαλυπτική

- ενεργητική μάθηση και όχι τη στείρα απομνημόνευση.

Συγχρόνως, συνδέεται με τους παρακάτω στόχους του ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ για τη

διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών από μετάφραση - Ομηρικά έπη, Οδύσσεια - στην Α΄

Γυμνασίου:

Να γνωρίσουν μορφές κοινωνικής διαστρωμάτωσης και πολιτικής οργάνωσης:

την καλοδιοικούμενη, όπως φαίνεται, πολιτεία της Iθάκης προ των Τρωικών και

την ανοργάνωτη, πρωτόγονη κοινωνία των Kυκλώπων.

Να διαπιστώσουν και να κατανοήσουν πολιτισμικά στοιχεία μιας μακρινής

εποχής, του 8ου κυρίως αι. π. X., τόσο διαχρονικά, όπως η ευθύνη του ανθρώπου

για τις πράξεις του, η επιβράβευση του καλού και η τιμωρία του κακού κ.ά..

Aκόμη, κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς, ήθη και έθιμα.

Να συνειδητοποιήσουν τον έντονο ανθρωποκεντρισμό της «Oδύσσειας», που

αναδεικνύει τις ικανότητες του ανθρώπου, καταφάσκει την ανθρώπινη ζωή και

μας κάνει υπερήφανους για την ανθρώπινη υπόστασή μας.

Να διαπιστώσουν, με διαθεματικές συσχετίσεις, την επίδραση της «Oδύσσειας»

στη λογοτεχνία και στην τέχνη, αρχαία και νεότερη, ελληνική και ευρωπαϊκή, ή τη

θεματική συγγένεια μεταξύ τους, αλλά και επιβιώσεις του έπους στα δημοτικά μας

τραγούδια και στη νεοελληνική παράδοση.

Αξιοποίηση των ΤΠΕ

Οι μαθητές στο παρόν σενάριο χρησιμοποιούν ΤΠΕ, για να εντοπίσουν τις πληροφορίες

που χρειάζονται και για να τις παρουσιάσουν στους συμμαθητές τους. Επομένως,

http://ebooks.edu.gr/courses/DSGYM-C112/document/4be414c5x8pe/4be414c5pj9g.pdf



αναπτύσσουν δεξιότητες χειρισμού του ηλεκτρονικού υπολογιστή, αναζητούν και

αξιολογούν πληροφορίες από διαδικτυακές πηγές, εξοικειώνονται με τη χρήση νέων

λογισμικών και με τους νέους ψηφιακούς γραμματισμούς, που προωθούνται στο πλαίσιο

του Web.2.0. Αναπτύσσουν γνωστικές δεξιότητες υψηλού επιπέδου, επικοινωνούν και

συνεργάζονται για την επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν, οπτικοποιούν τις σχέσεις

στο συνταγματικό άξονα της γλώσσας και δημιουργούν δικά τους πολυτροπικά κείμενα

μέσα σε ένα περιβάλλον δημιουργικής μάθησης.

Κείμενα

Κείμενα σχολικών εγχειριδίων

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου:

- Δ. Ψαθάς, «Οι πιτσιρίκοι».

-Ενότητα 5: Εθνική Ζωή.

Ομηρικά Έπη: «Οδύσσεια» Α΄ Γυμνασίου, ι 240-512

-Βιβλίο Εκπαιδευτικού, Ενότητες 11-20.

Κείμενα εκτός σχολικών εγχειριδίων

Παράλληλα κείμενα:

Καβάφης, Κ. Π. «Ιθάκη». Στο Ποιήματα: 1897-1933. 1984. Επιμ. Γ. Π. Σαββίδης. Αθήνα:

Ίκαρος [Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]. Εναλλακτικά, και εδώ [«Κ. Π. Καβάφης» - Ο

επίσημος δικτυακός τόπος του αρχείου Καβάφη].

Υποστηρικτικό/εκπαιδευτικό υλικό

Βίντεο

Ελληνική Μυθολογία: «Οι περιπέτειες του Οδυσσέα» - Η επιστροφή στην Ιθάκη -

Οδύσσεια 1: Οδυσσέας – Κύκλωπας, διάρκειας 8΄22΄΄, επεξεργασία – προσαρμογή:

Γιώργος Πιτροπογιαννάκης. Πρόκειται για τη μεταγλωττισμένη σειρά 10 επεισοδίων της

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A107/391/2585,10080/



http://ebooks.edu.gr/courses/DSGYM-A115/document/4be3d8d2fqcg/4be3d8dcrleq/4decb99el1l1.pdf

http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=81&author_id=60

http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=81&cat=1

http://www.youtube.com/watch?v=N104fBLr6qQ



Αμερικανικής Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης “Greek Mythology for Students: The Journeys

of Odysseus” 2004, Director – Executive Producer Writer: Ray Messecar, Story Editor

Writer: Carol Ann Messecar, Educational Consultant: Tamara M. Green, music: Bruce

Zimmerman, Live Action Host: Kevin Bott [πηγή: YouTube].

Η ζωή μας είναι ένα ταξίδι: Παρουσίαση της ποίησης της Αλκυόνης Παπαδάκη [πηγή:

YouTube].

Ιστορίες από την Παλαιά Διαθήκη: Δαβίδ και Γολιάθ, διάρκειας 4΄29΄΄. Πρόκειται για τη

ρωσική σειρά “Иϲтории Ветхого Завета”. Μετάφραση από τα ρωσικά: Ευγενία

Τελιζένκο, επεξεργασία – υπότιτλοι: Ενορία Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου 40

Εκκλησιών Θεσσαλονίκης [πηγή: YouTube].

Τραγούδια / Ηχητικά αποσπάσματα

«Οδυσσέας» (διάρκεια 2΄55΄΄) Μουσική / Στίχοι / Εκτέλεση: ΝΑΜΑ, από τον δίσκο

«ΝΑΜΑ», Lyra, 1992.

Φωτογραφίες / Εικόνες

Εικόνες εμπνευσμένες από την Οδύσσεια [πηγή: «Ελληνικός Πολιτισμός». Ιστοχώρος

του Γ. Παπαθανασίου – Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο].

Εικόνες Οδυσσέας - Κύκλωπας [πηγή: Ιστοσελίδα του Α. Πηλαβάκη]

Ιστοσελίδες

«BBC: Τι θα έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες για την κρίση;» [εφημερίδα «Έθνος»]

Γαρουφαλής, Δ..2006. Οδύσσεια. Ένα ταξίδι στη Μεσόγειο του μύθου.Περιγραφή. Αθήνα:

Μίλητος.

Δημητροπούλου, Γ. Σαλαμίνα, Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή [Στρατηγικά τεχνάσματα:

συμπλήρωμα γενναιότητας, Μυθολογικά και Ιστορικά παραδείγματα] .

Παρουσίαση.[πηγή: SlideBoom, Presentations].

http://www.youtube.com/watch?v=LgJy546xF5M

http://www.youtube.com/watch?v=SZ4enovASR0

http://www.youtube.com/watch?v=3CkfPCftUVM

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/OMHROS%20ODYSSEIA/Eikones.Odysseia/Eikones.htm

http://pilavakis.net/new_page_288.htm

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63666250

http://www.garouphalis.gr/index.php/monografies/8-02-odysseia-ena-taksidi-sti-mesogeio-tou-mythou

http://www.slideboom.com/presentations/623677/%25CE%25A3%25CE%25B1%25CE%25BB%25CE%25B1%25CE%25BC%25CE%25AF%25CE%25BD%25CE%25B1,-%25CE%25A4%25CE%25BF-%25CF%2584%25CE%25AD%25CF%2587%25CE%25BD%25CE%25B1%25CF%2583%25CE%25BC%25CE%25B1-%25CF%2584%25CE%25BF%25CF%2585-%25CE%2598%25CE%25B5%25CE%25BC%25CE%25B9%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25BF%25CE%25BA%25CE%25BB%25CE%25AE



Ελληνική Βικιπαίδεια [Ελεύθερη Διαδικτυακή Εγκυκλοπαίδεια].

Ματσίγκου , Α. «Ο Κύκλωπας Πολύφημος στον Ευριπίδη και στην ελληνιστική ποίηση»,

[πηγή: Σύνδεσμος Φιλολόγων Δωδεκανήσου]

Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα [Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας]:

Βασικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής

Ηλεκτρονικά λεξικά

Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα - Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση

Εκπαίδευση

Μαρωνίτης, Δ. Ν. και Λ. Πόλκας. «Αρχαϊκή Επική Ποίηση: από την Ιλιάδα στην

Οδύσσεια»:

Θέμις και δίκη

Το κλέος του Οδυσσέα: δόλος και τίσις

Τζόυς ,Τζαίημς. 2008. Οδυσσέας. Περιγραφή. Μτφρ. Σωκράτης Καψάσκης. Αθήνα<;

Κέδρος. [πηγή: Βιβλιοπωλείο Πρωτοπορία]

Διδακτική πορεία / στάδια /φάσεις

Έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου της ενότητας και η ενημέρωση των μαθητών

σχετικά με το επικοινωνιακό (ο Οδυσσέας αφηγείται τις περιπέτειές του στους Φαίακες -

τεχνική in media res) και το μυθολογικό (ο Οδυσσέας φτάνει στο νησί των Κυκλώπων

και στη σπηλιά του Πολύφημου) πλαίσιο του κειμένου.

Οι μαθητές/ μαθήτριες χωρίζονται σε επτά ετερογενείς, ως προς την επίδοση,

ομάδες των τεσσάρων ατόμων (καλοί-μέτριοι-αδιάφοροι μαθητές). Μία ομάδα

αποτελείται από τρεις μαθητές, καθώς το τμήμα αποτελείται από εικοσιεπτά συνολικά

μαθητές. Οι ομάδες 1-3-5 και 7 ονομάζονται «Αρχαιολόγοι και Ζωγράφοι» και οι ομάδες

2-4-6 «Μελετητές κειμένων και Παραμυθάδες» αντίστοιχα. Στα μέλη κάθε ομάδας

κατανέμονται από τα ίδια τα παιδιά αρμοδιότητες (χειριστής υπολογιστή, καθοδηγητής

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%Ce%B9%CE%B1

http://filologoi.pblogs.gr/2011/03/a-matsigkoy-o-kyklwpas-polyfhmos-ston-efripidh-kai-sthn-ellhnist.html

http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/lexicon/index.html

http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/epos/page_076.html


http://www.protoporia.gr/odysseas-p-70166.html



βημάτων Φύλλου Εργασίας, επεξεργαστής υλικού, συντονιστής). O διδάσκων φροντίζει

ώστε σε κάθε ομάδα να υπάρχει ένας τουλάχιστον μαθητής εξοικειωμένος αρκετά με τους

υπολογιστές και έχει ήδη φροντίσει να εγκαταστήσει στους υπολογιστές τα Φύλλα

Εργασίας των ομάδων. Μοιράζονται στους μαθητές δύο Φύλλα Εργασίας, που τους

κατευθύνουν σε συγκεκριμένες δραστηριότητες. Κάποιες από τις εργασίες είναι κοινές.

Κάθε ομάδα έχει έναν υπολογιστή και μπαίνει στην ιστοσελίδα της τάξης.

Α΄ Φάση

Συλλογή, αποθήκευση και επεξεργασία πληροφοριών - 4 περίπου διδακτικές ώρες στο

εργαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Αφόρμηση: Ο διδάσκων προτρέπει όλους τους μαθητές να παρακολουθήσουν

προσεκτικά δύο βίντεο:

I. Οδύσσεια 1: Οδυσσέας – Κύκλωπας.

II. Δαβίδ και Γολιάθ.

Στη συνέχεια, τους ζητά να επισημάνουν σε ένα σύντομο κείμενο τις ομοιότητες

και διαφορές που παρατηρούν ανάμεσα στους ήρωες που συγκρούονται,

χρησιμοποιώντας τον επεξεργαστή κειμένου. Σκοπός είναι να διεγείρουμε το ενδιαφέρον

και τη φαντασία τους με διασκεδαστικό τρόπο και να αντιληφθούν ότι η σύγκρουση

Οδυσσέα - Πολύφημου αποτελεί συνηθισμένο μοτίβο στην παράδοση, που

αντικατοπτρίζει τη σύγκρουση αδύνατου - ισχυρού, καλού - κακού. Αφού ολοκληρώσουν

το κείμενό τους, το αποθηκεύουν σε φάκελο που δημιουργούν στην επιφάνεια εργασίας

του υπολογιστή με το αντίστοιχο όνομα της ομάδας τους. Στη συνέχεια, ενημερώνονται

από τον διδάσκοντα για τους επιδιωκόμενους στόχους της παρέμβασης.

Οι ομάδες 1-3-5-7 («Αρχαιολόγοι και Ζωγράφοι») ασχολούνται με δραστηριότητες

που σχετίζονται άμεσα με τον Οδυσσέα και τον Κύκλωπα. Επισκέπτονται την ιστοσελίδα

του Ψηφιακού Σχολείου, για να προβάλλουν στην οθόνη του υπολογιστή το πλήρες

κείμενο του σχολικού εγχειριδίου και να το επεξεργαστούν. Μελετούν λέξεις και φράσεις

της ενότητας από τις οποίες μπορούν να αντλήσουν στοιχεία, για να κάνουν την







ηθογράφηση των πρωταγωνιστών της «Κυκλώπειας» (περιγραφή κι αξιολόγηση της

συμπεριφοράς και της δράσης τους). Στη συνέχεια, αναζητούν ορισμούς λέξεων (π.χ.

Οδυσσέας, Κύκλωπας, πολυμήχανος, δόλος, μωρός, μῆτις) στα ψηφιοποιημένα λεξικά

της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και στη

Βικιπαίδεια.Αντιγράφουν και αποθηκεύουν τα αποτελέσματα της αναζήτησής τους στον

φάκελο της ομάδας τους. Σκοπός των παραπάνω δραστηριοτήτων είναι οι μαθητές να

καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι οι Κύκλωπες αντικατοπτρίζουν πρωτόγονες

καταστάσεις της ανθρωπότητας, ενώ ο Οδυσσέας εκπροσωπεί τον πολιτισμένο άνθρωπο.

Κατόπιν, αναζητούν εικονογραφικό υλικό με θέμα τον Οδυσσέα και τον Κύκλωπα είτε

κάνοντας ελεύθερη αναζήτηση στο διαδίκτυο με λέξεις - κλειδιά ή επισκεπτόμενοι

προτεινόμενες ιστοσελίδες, Ελληνικός Πολιτισμός: . Εικόνες εμπνευσμένες από την

Οδύσσεια, Ιστοσελίδα του Α. Πηλαβάκη: Εικόνες Οδυσσέας- Κύκλωπας. Αποθηκεύουν

τις εικόνες σε έναν φάκελο με τίτλο Εικόνες Οδυσσέα - Κύκλωπα. Προαιρετικά

μπορούν και να τους ζωγραφίσουν.

Οι ομάδες 2-4-6 («Μελετητές κειμένων και Παραμυθάδες») ασχολούνται με

δραστηριότητες που σχετίζονται με παράλληλα κείμενα, τα οποία αναφέρονται στους

ήρωες με ποικίλους τρόπους και συμβολισμούς. Αναζητούν και μελετούν παραλλαγές

του παραμυθιού του Κύκλωπα, που από τα πανάρχαια χρόνια διασώζουν το βασικό

μοτίβο: ένα έξυπνο παλικάρι εγκλωβίζεται στη σπηλιά ενός ανθρωποφάγου

γιγαντόσωμου βοσκού (συχνά μονόφθαλμου), τον εξουδετερώνει όμως τυφλώνοντάς τον

και δραπετεύει ντυμένος με μια προβιά ή γαντζωμένος στην κοιλιά ενός προβάτου.

Επίσης, αναζητούν άλλα λογοτεχνικά έργα, άρθρα κ.ά. που έχουν σχέση με τον Οδυσσέα

και τον Κύκλωπα είτε κάνοντας ελεύθερη αναζήτηση στο διαδίκτυο με λέξεις - κλειδιά ή

επισκεπτόμενοι προτεινόμενες ιστοσελίδες. Ενδεικτικά:

o Τη συγκεκριμένη 14η ενότητα του σχολικού βιβλίου την υποενότητα Β΄

Παράλληλα Κείμενα.

o Κ. Π. Καβάφης, «Ιθάκη». Εναλλακτικά, και εδώ.

http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1







http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=81&cat=1



o Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου– Ενότητα 5: Εθνική

Ζωή.

Αντιγράφουν και αποθηκεύουν τα αποτελέσματα της αναζήτησής τους σε φάκελο

της ομάδας τους, που έχουν ήδη δημιουργήσει στην επιφάνεια εργασίας σε πρόγραμμα

επεξεργασίας κειμένου. Στη συνέχεα, καλούνται να απαντήσουν ελεύθερα σε ερωτήσεις

που αναδεικνύουν μία κάθε φορά από τις βασικές ιδέες του κειμένου. Σκοπός των

παραπάνω δραστηριοτήτων είναι οι μαθητές να παρατηρήσουν ότι τα ονόματα των

ηρώων της «Οδύσσειας» (Οδυσσέας - Κύκλωπας) χρησιμοποιούνται συχνά ως σύμβολα

σε ποικίλα επικοινωνιακά κείμενα και ότι η αναμέτρηση των ηρώων αποτέλεσε

διαχρονικά πηγή έμπνευσης για συγγραφείς, καλλιτέχνες, αρθρογράφους κ.ά.

Παράλληλα, επιδιώκεται να αντιληφθούν ότι διαχρονικά ο άνθρωπος χρησιμοποιεί

τεχνάσματα, όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με δυσκολίες που υπερβαίνουν τις φυσικές του

δυνάμεις (όπως ακριβώς ο Οδυσσέας, ο οποίος, καθώς δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τον

αντίπαλό του στη σωματική δύναμη και οι συνθήκες δεν του επιτρέπουν να

χρησιμοποιήσει το ξίφος του (στιχ. 331-8), αξιοποιεί στο έπακρο τη «μῆτιν» –το μόνο

όπλο του απέναντι στην τερατώδη δύναμη του Κύκλωπα – και εκμεταλλεύεται τη

χοντροκεφαλιά του).

Τελικός σκοπός της παρέμβασης είναι να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές την

ικανότητα του ανθρώπινου νου να αντιμετωπίζει οποιεσδήποτε αντίξοες συνθήκες

(εσωτερικές φοβίες ή εξωτερικές δυσκολίες).

Β΄ Φάση: Αξιοποίηση πληροφοριών

2 ή και περισσότερες διδακτικές ώρες στο εργαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Στη δεύτερη φάση του σεναρίου οι μαθητές καλούνται να εκφράσουν την ταυτότητά τους

επιλέγοντας ελεύθερα κάποια από τις δραστηριότητες που τους προτείνονται (π.χ. περι-

ραφή εικόνας, δημιουργία δικού τους έργου ζωγραφικής ή ποιήματος, δημιουργία κόμικς

με εικόνες και τίτλους ή ό,τι μπορούν οι ίδιοι να φανταστούν (συνδυασμός ήχου, βίντεο,

εικόνας, κειμένου) χρησιμοποιώντας επεξεργαστή κειμένου, λογισμικό παρουσίασης κ.ά.





Τελικός σκοπός είναι η δημιουργία πολυτροπικού κειμένου (βίντεο, εικόνες,

κείμενο, τραγούδια, ποιήματα κ.ά.). Εάν ο διδάσκων το επιθυμεί και υπάρχει χρόνος,

αυτή η φάση μπορεί να επεκταθεί χρονικά και να γίνει Σχέδιο Εργασίας - Project ή να

αναθέσει την παραπάνω δραστηριότητα ως εργασία για το σπίτι.

Γ΄ Φάση: Παρουσίαση τελικής σύνθεσης

1 διδακτική ώρα

Όλες οι ομάδες των μαθητών παρουσιάζουν τις σύνθετες εργασίες τους - πολυτροπικά

κείμενα (συνδυασμός ήχου, βίντεο, εικόνας, κειμένου) με λογισμικό παρουσίασης και

χρήση βιντεοπροβολέα στο εργαστήριο πληροφορικής ή στη σχολική βιβλιοθήκη. Τα

πολυτροπικά κείμενα μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ετερο-αξιολόγησης των

ομάδων με κριτήρια τη σφαιρική προσέγγιση του θέματος και την πρωτοτυπία της

παρουσίασης. Συνολικά, μετά το πέρας της όλης δραστηριότητας θα ήταν ενδιαφέρον οι

μαθητές να προβούν και σε μία αυτο-αξιολόγηση σχετικά με τον ρόλο τους μέσα στην

ομάδα (κατανομή έργου, ενεργοποίηση, συντονισμός).



ΣΤ. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Φύλλο Εργασίας 1

Ομάδες 1-3-5-7: Οι Αρχαιολόγοι και οι Ζωγράφοι

Επισκεφθείτε στην ιστοσελίδα YouTube την Οδύσσεια 1: Οδυσσέας – Κύκλωπας,

για να παρακολουθήσετε εικονογραφημένη την αναμέτρηση Οδυσσέα -

Πολύφημου και στη συνέχεια στην ίδια ιστοσελίδα τη σύγκρουση Δαβίδ και

Γολιάθ. Παρακολουθείστε προσεκτικά τα βιντεάκια.

Ποιες ομοιότητες και διαφορές παρατηρείτε ανάμεσα στους ήρωες που

συγκρούονται; Γράψτε ένα σύντομο κείμενο χρησιμοποιώντας τον επεξεργαστή

κειμένου και αποθη-κεύστε το στην επιφάνεια εργασίας με το όνομα της ομάδας

σας.

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

Η αποστολή σας είναι να αναζητήσετε στο κείμενο της ραψωδίας ι΄, στίχοι

240-512 «Ο Οδυσσέας στη σπηλιά του Κύκλωπα» λέξεις και φράσεις που

αναφέρονται στον Οδυσσέα και στον Κύκλωπα. Αφού τις υπογραμμίσετε, να

τις καταγράψετε σε έναν πίνακα χρησιμοποιώντας τον επεξεργαστή κειμένου.

Επισκεφθείτε το Ψηφιακό Σχολείο για να βρείτε το κείμενο σε ψηφιακή μορφή

και να το επεξεργαστείτε. Καταγράψτε τις λέξεις και φράσεις που βρήκατε σε

έναν πίνακα.

Γνωρίσματα των ηρώων της Κυκλώπειας

Οδυσσέας Κύκλωπας







Γράψτε ένα σύντομο χαρακτηρισμό για τον καθένα χρησιμοποιώντας τον

επεξεργαστή κειμένου:

Οδυσσέας……………………………………………………………………………….

Κύκλωπας:

……………………………………………………………………...............

Αναζητήστε τους ορισμούς των λέξεων: Οδυσσέας, Κύκλωπας, πολυμήχανος,

δόλος, μωρός και μῆτις στα ψηφιοποιημένα λεξικά της Πύλης για την Ελληνική

Γλώσσα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και στη Βικιπαίδεια, και καταγράψτε

τα αποτελέσματα της έρευνάς σας.

Ποια όπλα διέθεταν στη μεταξύ τους αναμέτρηση ο Οδυσσέας και ο Πολύφημος;

Ποιος νίκησε τελικά και ποια μέσα χρησιμοποίησε;

Αναζητήστε εικονογραφικό υλικό με θέμα τον Οδυσσέα και τον Κύκλωπα.

Μπορείτε να κάνετε ελεύθερη αναζήτηση στο διαδίκτυο με λέξεις - κλειδιά ή να

επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες που σας προτείνονται:

o Εικόνες εμπνευσμένες από την Οδύσσεια

o Εικόνες Οδυσσέας- Κύκλωπας

Να μεγενθύνετε και να αποθηκεύσετε τις εικόνες σε έναν φάκελο με τίτλο Εικόνες

Οδυσσέα-Κύκλωπα.

Επιλέξτε κάποια από τις παρακάτω δραστηριότητες:

Μπορείτε να επιλέξετε κάποια εικόνα που σας αρέσει και να την περιγράψετε.

(Ποια πρόσωπα (ή αντικείμενα) εικονίζονται; Από πού καταλαβαίνουμε την

ταυτότητά των προσώπων; Τελικά, οι αγγειογράφοι επηρεάστηκαν από το

ομηρικό κείμενο;)

Μπορείτε να δημιουργήσετε κάποιο δικό σας έργο ζωγραφικής με θέμα την

αναμέτρηση Οδυσσέα - Κύκλωπα ή ποίημα.

Μπορείτε να δημιουργήσετε δικό σας κείμενο (περίληψη) και να το

εμπλουτίσετε με τις κατάλληλες εικόνες που συγκεντρώσατε προηγουμένως.








Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα κόμικς ή ταινία (με το πρόγραμμα Windows

Live Movie Maker) με εικόνες και τίτλους ή ό,τι μπορείτε εσείς οι ίδιοι να

φανταστείτε (συνδυασμός ήχου, βίντεο, εικόνας, κειμένου) με λογισμικό

παρουσίασης (Power Point).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Να αποθηκεύετε τις εργασίες σας στο φάκελο με το όνομα της ομάδας

σας.

Αναζητήστε στο YouTube τις ιστοσελίδες:

o Η ζωή μας είναι ένα ταξίδι, για να δείτε την εικονογραφημένη –

μελοποιημένη ποίηση της Αλκυόνης Παπαδάκη και

o Νάμα: Οδυσσέας, για να απολαύσετε το τραγούδι των ΝΑΜΑ

«Οδυσσέας».

Καλή σας διασκέδαση!

http://windows.microsoft.com/el-gr/windows-live/movie-maker#t1=overview






Φύλλο εργασίας 2

Ομάδες 2-4-6: Οι Μελετητές Κειμένων και οι Παραμυθάδες )

Επισκεφθείτε στην ιστοσελίδα YouTube την Οδύσσεια 1: Οδυσσέας –

Κύκλωπας,, για να παρακολουθήσετε εικονογραφημένη την αναμέτρηση Οδυσσέα -

Πολύφημου και στη συνέχεια στην ίδια ιστοσελίδα τη σύγκρουση Δαβίδ και Γολιάθ.

Παρακολουθείστε προσεκτικά τα βιντεάκια.

Ποιες ομοιότητες και διαφορές παρατηρείτε ανάμεσα στους ήρωες που συγκρούονται;

Γράψτε ένα σύντομο κείμενο χρησιμοποιώντας τον επεξεργαστή κειμένου και αποθη-

κεύστε το στην επιφάνεια εργασίας με το όνομα της ομάδας σας.

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

Η αποστολή σας είναι να διευρύνετε το θέμα της αναμέτρησης Οδυσσέα -

Κύκλωπα αναζητώντας άλλα παράλληλα κείμενα. Μπορείτε να διευρύνετε το θέμα

της πάλης του ανθρώπου με στοιχεία υπερφυσικά στην προσπάθειά του να δαμάσει

τον κόσμο που τον περιβάλλει.

- Επισκεφθείτε το Ψηφιακό Σχολείο, για να βρείτε το κείμενο σε ψηφιακή μορφή και στο

Β΄. Παράλληλα Κείμενανα βρείτε τα Παραμύθια: 1. Παραμύθι από τη Σερβία - Από το

βιβλίο της Ε. Κακριδή, «Η διδασκαλία των ομηρικών επών» και 2. Παραμύθι από την

Κυνουρία, Ν. Γ. Πολίτης, «Παραδόσεις», αρ. 626, σε ψηφιακή μορφή και να τα

διαβάσετε.

Ποια κοινά στοιχεία υπάρχουν ανάμεσα στο παραμύθι του Κύκλωπα και στα

νεότερα παραμύθια; Καταγράψτε τις απόψεις σας σε ένα σύντομο κείμενο

χρησιμοποιώντας τον επεξεργαστή κειμένου:

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

Έχει εμπνεύσει το παραμύθι του Κύκλωπα τη λαϊκή μας παράδοση; Να δικαιολογήσετε

την απάντησή σας σε ένα σύντομο κείμενο.







Επισκεφθείτε το «Αρχείο Καβάφη» και διαβάστε το ποίημα του Κ.Π. Καβάφη «Ιθάκη».

Ποιες αναφορές γίνονται στο παραμύθι της Κυκλώπειας του Ομήρου; Υπογραμμίστε και

καταγράψτε τις σχετικές λέξεις.

……………………………………………………………………………………………

Τι νομίζετε ότι συμβολίζει το όνομα Κύκλωπας στο παραπάνω ποίημα;

- - Επισκεφθείτε το Ψηφιακό Σχολείο και διαβάστε το διήγημα του Δ. Ψαθά

«Οι πιτσιρίκοι».

«Ένας ακήρυκτος πόλεμος υπάρχει ανάμεσα στα θηρία και τα πεινασμένα αλητάκια της

Αθήνας»: Σχολιάστε αυτήν τη φράση. Ποιες νοηματικές αντιθέσεις διακρίνετε;

θηρία αλητάκια

Πώς παρουσιάζονται οι Γερμανοί στο διήγημα; Με ποιες μυθικές μορφές παρουσιάζονται τα

πρόσωπα του διηγήματος και γιατί; Απαντήστε δημιουργώντας ένα σύντομο κείμενο με τον

επεξεργαστή κειμένου.

............................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................

Αναζητήστε εικονογραφικό υλικό με θέμα τον Οδυσσέα και τον Κύκλωπα.

Μπορείτε να κάνετε ελεύθερη αναζήτηση στο διαδίκτυο με λέξεις - κλειδιά ή να

επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες που σας προτείνονται:

Εικόνες εμπνευσμένες από την Οδύσσεια

Εικόνες Οδυσσέας- Κύκλωπας.







Να μεγενθύνετε και να αποθηκεύσετε τις εικόνες σε έναν φάκελο με τίτλο Εικόνες

Οδυσσέα-Κύκλωπα.

Επιλέξτε κάποια από τις παρακάτω δραστηριότητες:

- Μπορείτε να επιλέξετε κάποια εικόνα που σας αρέσει και να την περιγράψετε. (Ποια

πρόσωπα (ή αντικείμενα) εικονίζονται; Από πού καταλαβαίνουμε την ταυτότητά των

προσώπων; Τελικά, οι αγγειογράφοι επηρεάστηκαν από το ομηρικό κείμενο;)

- Μπορείτε να δημιουργήσετε κάποιο δικό σας έργο ζωγραφικής με θέμα την

αναμέτρηση Οδυσσέα- Κύκλωπα ή ποίημα.

- Μπορείτε να δημιουργήσετε δικό σας κείμενο (περίληψη) και να το εμπλουτίσετε με τις

κατάλληλες εικόνες που συγκεντρώσατε προηγουμένως.

- Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα κόμικς ή ταινία (με το πρόγραμμα Windows Live Movie

Maker) με εικόνες και τίτλους ή ό,τι μπορείτε εσείς οι ίδιοι να φανταστείτε (συνδυασμός

ήχου, βίντεο, εικόνας, κειμένου) με λογισμικό παρουσίασης (Power Point).

ΠΡΟΣΟΧΗ

Να αποθηκεύετε τις εργασίες σας στο φάκελο με το όνομα της ομάδας σας.

Αναζητήστε στο YouTube τις ιστοσελίδες:

o Η ζωή μας είναι ένα ταξίδι, για να δείτε την εικονογραφημένη –

μελοποιημένη ποίηση της Αλκυόνης Παπαδάκη και

o Νάμα: Οδυσσέας, για να απολαύσετε το τραγούδι των ΝΑΜΑ

«Οδυσσέας».

Καλή σας διασκέδαση!







Ζ. ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ

Αν ο διδάσκων το επιθυμεί και υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος, μπορεί να επεκτείνει τις

δραστηριότητες των παραπάνω Φύλλων Εργασίας προτείνοντας εναλλακτικά στους

μαθητές:

Αναζητήστε κι άλλα κείμενα στη Μυθολογία, τη Λογοτεχνία, την Επιστήμη κ.ά. με θέμα την

πάλη του ανθρώπου να δαμάσει τον κόσμο που τον περιβάλλει ή που έχουν ως πηγή έμπνευσής τους τη

σύγκρουση Οδυσσέα - Πολύφημου.

- Διαβάστε για το τέχνασμα του Οδυσσέα στην Τροία με το Δούρειο Ίππο, το τέχνασμα

του Θεμιστοκλή στη Σαλαμίνα, το τέχνασμα του Κολοκοτρώνη στην Τριπολιτσά και στα

Δερβενάκια και το δόλο στον Ευριπίδη εδώ

Σε ποιες περιπτώσεις οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τεχνάσματα και γιατί; Γράψτε ένα

σύντομο κείμενο δικαιολογώντας την απάντησή σας. Να αποθηκεύσετε την εργασία σας

σε έναν φάκελο με τον τίτλο «Δόλοι και τεχνάσματα των ανθρώπων» που θα

δημιουργήσετε στην επιφάνεια εργασίας.

Αναζητήστε κι άλλα κείμενα από Μυθολογία, τη Λογοτεχνία, την Επιστήμη

κ.ά., που έχουν ως πηγή έμπνευσής τους την αναμέτρηση Οδυσσέα - Πολύφημου.

Μπορείτε να κάνετε ελεύθερη αναζήτηση στο διαδίκτυο με λέξεις - κλειδιά (Η

αναμέτρηση Οδυσσέα – Κύκλωπα) ή να επισκεφθείτε ιστοσελίδες που σας προτείνονται

ενδεικτικά:

Μαρωνίτης, Δ. & Λ. Πόλκας. 2007. «Αρχαϊκή Επική Ποίηση: Από την Ιλιάδα

στην Οδύσσεια»: Θέμις και δίκη και «Το κλέος του Οδυσσέα: δόλος και τίσις».

Στο Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: ΚΕΕ

/ ΙΝΣ (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη) στις Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα του

Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.

Τζέημς Τζόυς, «Οδυσσέας» (περίληψη). 2008. Μετάφραση: Σ. Καψάσκης,

επιμέλεια: Η. Παπαδημητρακόπουλος. Αθήνα: Κέδρος.

http://www.slideboom.com/presentations/623677/%CE%A3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B1%2C-%CE%A4%CE%BF-%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%98%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%AE



http://www.protoporia.gr/odysseas-p-70166.html



Ευφάνταστο άρθρο του BBC «Τι θα έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες για την κρίση;»,

εφημερίδα «Έθνος» 06/06/2012.

Ματσίγκου Α. «Ο Κύκλωπας Πολύφημος στον Ευριπίδη και στην ελληνιστική

ποίηση», 18/04/2011 στο ιστολόγιο του «Συνδέσμου Φιλολόγων Δωδεκανήσου».

Να αποθηκεύσετε τα αποτελέσματα της αναζήτησής σας σε φάκελο με το όνομα

«Κείμενα εμπνευσμένα από την Οδύσσεια».

Η. ΚΡΙΤΙΚΗ

Το συγκεκριμένο σενάριο διδασκαλίας εφαρμόστηκε στο τμήμα της Α΄ τάξης του

Γυμνασίου Αμφίκλειας, κατά την περίοδο από 19-03-2013 ως 24-04-2013, από την

προαναφερθείσα φιλόλογο που το σχεδίασε. Οι μαθητές φάνηκαν ιδιαίτερα

ευχαριστημένοι από την προσέγγιση της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας μέσω των

Τ.Π.Ε. Μάλιστα στη συζήτηση που επακολούθησε, οι μαθητές, στην πλειοψηφία τους,

εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για την πρωτόγνωρη εμπειρία της διαφορετικής

διδακτικής προσέγγισης του μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών από μετάφραση, για την

ενεργό συμμετοχή τους και τη συνεργασία τους σε ομάδες. Σε αρκετές περιπτώσεις ήταν

δύσκολο να γίνουν όλες οι δραστηριότητες που προέβλεπαν τα Φύλλα Εργασίας, κυρίως

λόγω της αδυναμίας κάποιων μαθητών να πληκτρολογούν κείμενα σε γρήγορο ρυθμό. Σε

γενικές γραμμές, όμως, οι περισσότεροι μαθητές ήταν εξοικειωμένοι με τη χρήση και

αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών.

Θ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αρχαία Ελληνικά & ΤΠΕ. Δημιουργία παρουσίασης: Αθ. Παπαχρήστου, φιλόλογος και

επιμορφώτρια φιλολόγων στις ΤΠΕ.

http://www.slideshare.net/nancy.papa/ss-presentation-668015 [22-05-2013]

Bigge Morris L. & S. S. Shermis. 22009 [11990]. Θεωρίες Μάθησης για Εκπαιδευτικούς.

Μτφρ. Φ. Αρβανίτης. Αθήνα: Πατάκης.

http://www.ethnos.gr/v5general2print.asp?catid=22769&subid=20110&pubid=63666250



http://www.slideshare.net/nancy.papa/ss-presentation-668015



Επιμόρφωση εκπαιδευτικών στην χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική

διδακτική διαδικασία: Επιμορφωτικό Υλικό για την Εκπαίδευση των Επιμορφωτών στα

ΠΑΚΕ, τεύχος 3. Κλάδος: ΠΕ 02. Πάτρα 2007: ΕΑΙΤΥ.

http://earthlab.uoi.gr/pake/pake_files/epimorfotiko/ITY/PE02/Epimorfotiko%20yliko%20

PAKE_Teyxos3_PE02_v1.0.pdf [22-05-2013]

Kalantzis, M. & B. Cope 2008. Νέα Μάθηση. Μετασχηματιστικοί Σχεδιασμοί για την

Παιδαγωγική και την Αξιολόγηση.

http://neamathisi.com/learning-by-design/ [22-05-2013]

Κουτσογιάννης, Δ. Ακριτίδου, Μ. & Σ. Αντωνοπούλου. 2010. « Διαδραστικά συστήματα

διδασκαλίας. Η αξιοποίησή τους στα φιλολογικά μαθήματα». Στο Επιμόρφωση

Εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και την εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη.

Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών στα ΚΣΕ. Κλάδος ΠΕ

02. Πάτρα: ΕΑΙΤΥ.

http://blogs.sch.gr/polharit/files/2011/11/diadrastikoipe02final-100913082431-

phpapp01.pdf [22-05-2013]

Κουτσογιάννης, Δ.& Μ. Παυλίδου. 2012. Μελέτη για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την

εφαρμογή σεναρίων στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: για διαθεματικές δραστηριότητες

στο πλαίσιο της ζώνης φιλολογικών μαθημάτων και με άλλα γνωστικά αντικείμενα, για

ημιτυπικές και άτυπες σχολικές πρακτικές, με διαδραστικούς πίνακες και φορητούς

υπολογιστές. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

http://www.greeklanguage.gr/sites/default/files/digital_school/melete_gia_ta_diathematik

a_senaria_koutsogiannes-paulidou.pdf [22-05-2013]

Ματσαγγούρας, Η. Γ. 2008 [32000]. Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση. Αθήνα:

Γρηγόρη.

http://earthlab.uoi.gr/pake/pake_files/epimorfotiko/ITY/PE02/Epimorfotiko%20yliko%20PAKE_Teyxos3_PE02_v1.0.pdf

http://earthlab.uoi.gr/pake/pake_files/epimorfotiko/ITY/PE02/Epimorfotiko%20yliko%20PAKE_Teyxos3_PE02_v1.0.pdf

http://neamathisi.com/learning-by-design/

http://blogs.sch.gr/polharit/files/2011/11/diadrastikoipe02final-100913082431-phpapp01.pdf

http://blogs.sch.gr/polharit/files/2011/11/diadrastikoipe02final-100913082431-phpapp01.pdf

http://www.greeklanguage.gr/sites/default/files/digital_school/melete_gia_ta_diathematika_senaria_koutsogiannes-paulidou.pdf

http://www.greeklanguage.gr/sites/default/files/digital_school/melete_gia_ta_diathematika_senaria_koutsogiannes-paulidou.pdf



Παπάνης, Ε. & Ν. Παλαιολόγου, Σύγχρονες εκπαιδευτικές θεωρίες, 05/09/2007.

http://epapanis.blogspot.gr/2007/09/blog-post_05.html [22-05-2013]

Vygotsky, L. S. 2008. Σκέψη και γλώσσα. Μτφρ. Μ. & Α. Ρόδη. Αθήνα: Γνώση.

http://epapanis.blogspot.gr/2007/09/blog-post_05.html

5 Εκπαι / 0υικά 1 0νάρια και μαθηιακές ραηριόη 2 0ς...

Documents

Transcript of 5 Εκπαι / 0υικά 1 0νάρια και μαθηιακές ραηριόη 2 0ς...