1

ΕΠΟ 43 ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2004-2005 Α ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ Κατηγορία Β 1. Ως προς τι διαφοροποιούνται οι σύγχρονοι φιλελεύθεροι από τους ελευθεριστές; 2. Αναλύστε τη στάση που υιοθετεί το φεμινιστικό κίνημα έναντι της διάκρισης δημόσιο/ιδιωτικό 3. Παρουσιάστε τα βασικά χαρακτηριστικά του φιλελεύθερου και σοσιαλιστικού διεθνισμού Κατηγορία Β 1. Ποιες είναι οι απόψεις του συντηρητισμού και του φασισμού για τη κοινωνία, την οικονομία και τη δημοκρατία; Διαφέρει καθόλου ο συντηρητισμός από τον φασισμό και γιατί διαφέρει ή δεν διαφέρει; 2. Ο Χέιγουντ αναρωτιέται: «Πως μπορούν πλέον τα έθνη (σήμερα) να θεωρούνται ξεχωριστές οντότητες, όταν οι άνθρωποι σε κάθε μέρος του κόσμου παρακολουθούν τις ίδιες ταινίες και τα ίδια τηλεοπτικά προγράμματα, τρώνε τα ίδια φαγητά, απολαμβάνουν τα ίδια σπορ και ούτω καθεξής;» Μία από τις απαντήσεις του είναι ότι οι εξελίξεις είναι τόσο αμείλικτες, ώστε ο εικοστός πρώτος αιώνας σίγουρα θα παρακολουθήσει την τελική έκλειψη του εθνικισμού. Τεκμηριώστε τη συμφωνία σας ή τη διαφωνίας σας, εν μέρει ή και συνολικά, με την παραπάνω θέση. 2004 -2005 Β ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ Κατηγορία Α 1. Ποια είναι η βασικότερη αδυναμία των αναρχικών θεωριών Q 2. Πότε ο εθνικισμός γίνεται επικίνδυνος 3. Πως αντιμετωπίζει ο φιλελευθερισμός τον πλουραλισμό και την ανεκτικότητα Κατηγορία Β 1. Πως εννοούν οι σοσιαλιστές και οι συντηρητικοί την ανθρώπινη φύση; 2. Τεκμηριώστε τη συμφωνία σας ή τη διαφωνία σας, εν μέρει ή και συνολικά, με τη θέση σύμφωνα με την όποια η ανισότητα παράγεται κοινωνικά. 2005-2006 Α ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α 1. Τι είναι ιδεολογία; Πιστεύετε ότι σήμερα εκλείπουν οι συνθήκες που γέννησαν τις ιδεολογίες; 2. Θεωρείτε ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στον κοινοτισμό και τον σοσιαλισμό; Τεκμηριώστε την άποψή σας ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β 3. Ποιες είναι οι αντιλήψεις περί δικαιοσύνης που διατυπώθηκαν από τους Ρωλς (Rawls) και Νόζικ (Nozick) και ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι διαφορές τους 4. Οικονομία και πολιτική στον κλασικό μαρξισμό 5. Ο φασισμός και το κράτος: ο κρατισμός και ο κορπορατισμός στη φασιστική ιδεολογία

2

2005-2006 Β ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α 1. Πως ορίζεται το έθνος για τον εθνοτικό και πολιτισμικό εθνικισμό; 2. Η σχέση νεοσυντηρητισμού και νεοφιλελευθερισμού ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β 1. Φιλελευθερισμός: άτομο και ορθός λόγος 2. Οι θέσεις του Μπερκ για το άτομο και την ελευθερία 3. Σοσιαλισμός: Η σχέση ισότητας και ανάγκης 2006-2007 Α ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α 1.Ποια θεωρείται τα κρισιμότερα πεδία αντιπαράθεσης του ελευθερισμού και φιλελευθερισμού κατά τον 20ο αιώνα 2. Υπάρχει μη εθνικιστικός πατριωτισμός; Δικαιολογείστε την άποψή σας ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β 3. Τι είναι η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία; 4. Μορφές ατομικιστικού αναρχισμού 5. Ποιες ιδέες χαρακτηρίζουν τον φασιστικό κορπορατισμό και τον ναζιστικό ρατσισμό; 2007-2008 Kατηγορία Α 1. Να αναλύσετε την έννοια του κοινωνικού συμβολαίου και να σχολιάσετε τη σημασία της στο πλαίσιο των πολιτικών ιδεολογιών που την επικαλούνται 2. Τι είναι θρησκευτικός φονταμενταλισμός και ποια η σχέση του με την πολυπολιτισμικότητα; Kατηγορία Β 3. Ποια είναι η διαφορά του παραδοσιακού από τον σύγχρονο μαρξισμόQ 4. Τα έθνη ως πολιτισμικές και πολιτικές κοινότητες (σ. 292-308). 5. Κοινωνικός καπιταλισμός στη μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο εποχή (κράτος πρόνοιας Rawls-Keynes σ. 128-132, 119-121). ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008-2009 Κατηγορία Α 1. Πώς αντιλαμβάνεται ο σοσιαλισμός και ο φιλελευθερισμός το άτομο και τη σχέση του με το κράτος; 2. Ιδεολογία και αλήθεια. Πώς βλέπετε τη σχέση τους; Κατηγορία Β 1. Ποια είναι η λενιστική ερμηνεία του κλασικού μαρξισμού;

3

2. Τι γνωρίζετε για τη θεωρία των φυσικών δικαιωμάτων, όπως διατυπώθηκε κατά το 17ο και 18ο αιώνα; 3. Αναφέρετε και περιγράψετε δύο, τουλάχιστον. από τις εκφάνσεις του ατομικιστικού αναρχισμού ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2010 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α 1. Ποια πολιτική ιδεολογία θεωρείτε ως την πλέον ουτοπική και για ποιο λόγο; 2. Πώς αντιλαμβάνεται ο φιλελευθερισμός και ο αναρχισμός το κράτος; ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β 3. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της πιο πρόσφατης εκδοχής της σοσιαλδημοκρατίας, γνωστής και ως «τρίτος δρόμος;» 4. Πώς αντιλαμβάνεται τη διάκριση ανάμεσα σε βιολογικό και κοινωνικό φύλο η φεμινιστική ιδεολογία; 5. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της συντηρητικής νέας δεξιάς; ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α 1.Επανάσταση και βία στον σοσιαλισμό και τον αναρχισμό. Πραγματευθείτε το ζήτημα. 2. Πως αντιλαμβάνεστε τις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στον κλασικό φιλελευθερισμό και τον φιλελευθερισμό του John Rawls. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β 3. H έννοια και ο ρόλος της ιδιοκτησίας κατά τον συντηρητισμό. 4. Πώς αντιλαμβάνονται ο J.S. Mill και o Berlin την έννοια της ελευθερίας; 5. Η αντίληψη του Lenin για το ρόλο του κόμματος στην πολιτική. ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 Κατηγορία Α 1. Τι είναι τα φυσικά ή ανθρώπινα δικαιώματα και ποιες οι θεωρητικές καταβολές τους; Από ποια ή ποιες ιδεολογική/ές σκοπιά/ες τους έχει ασκηθεί η πειστικότερη κατά την άποψη σας κριτική; 2. Πραγματευθείτε τη σχέση ανάμεσα στον οικολογισμό, το φιλελευθερισμό και το σοσιαλισμό. Κατηγορία Β (επιλέγετε δύο από τα τρία) 3. Σε τι παραπέμπει η ιδέα της οργανικής κοινωνίας; 4. Ποια είναι τα βασικά γνωρίσματα του ριζοσπαστικού φεμινισμού; 5. Πως αντιλαμβάνεται ο Μάρξ το ιστορικό γίγνεσθαι;

4

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012-3 Κατηγορία Α 1.Ποια πολιτική ιδεολογία πιστεύετε ότι είναι η ισχυρότερη αντίπαλος της θεωρίας του κοινωνικού συμβολαίου. Να δικαιολογήσετε την άποψή σας. 2. Ποια είναι η κύρια θέση του κομμουνισμού, της σοσιαλδημοκρατίας κ του κλασικού φιλελευθερισμού για το ρόλο της ιδιοκτησίας. Κατηγορία Β 3. Γιατί ο φασισμός αγκάλιασε τους αγρότες. Αναπτύξτε τη σχέση φασισμού και αγροτικής ιδεολογίας. 4. Ποιοι παράγοντες οδηγούν τους ανθρώπους στο θρησκευτικό φονταμενταλισμό; 5. Τι γνωρίζετε για την καταγωγή και την εξέλιξη του εθνικισμού;