ı 102 ı

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΣΕ ΘΕΣΗ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ22

Οι προσωπικές αντωνυμίες tú και él παίρνουν τονικό σημάδι για να διακρίνονται από το κτητικό επίθετο tu και το οριστικό άρθρο el:

– Tú llévate tu cuaderno y que él se lleve el libro.

Για λόγους ευγενείας, η προσωπική αντωνυμία yo τοποθετείται πάντα μετά από άλλες προσωπικές αντωνυμίες ή άλλες λέξεις που έχουν θέση υποκειμένου:

– Carmen y yo vivimos juntos. – Tú y yo iremos en coche hasta allí.

‘Οταν αναφέρονται σε μία κατηγορία (π.χ. φύλο, εθνικότητα ή επάγγελμα), οι προσωπικές αντωνυμίες nosotros/as και vosotros/as ακολουθούνται από το οριστικό άρθρο:

– Nosotros los españoles somos muy optimistas. – A vosotras las mujeres os gusta charlar. – Nosotros los médicos a veces nos equivocamos.

Ενικός Αριθμός Πληθυντικός Αριθμός Ουδέτερο γένος

α’ πρόσωπο yo nosotros, nosotras ello

β’ πρόσωπο tú , usted vosotros, vosotras, ustedes

γ’ πρόσωπο él, ella ellos, ellas

Βλέπε Ο τονισμός, κεφάλαιο 2

Ο πληθυντικός ευγενείας στα ισπανικά σχηματίζεται με τη χρήση της προσωπικής αντωνυμίας usted για τον ενικό και ustedes για τον πληθυντικό.

Aυτές οι αντωνυμίες συντάσσονται με το ρήμα στο γ’ πρόσωπο ενικού ή πληθυντικού αριθμού, αντίστοιχα:

– Señora, ¿cómo se llama usted? – Señores, ¿compran ustedes aquí normalmente?

Στο γραπτό λόγο η συντομογραφία των τύπων ευγενείας είναι: usted Ud. ή Vd.; ustedes Uds. ή Vds.

‘Oπως και στα ελληνικά, στα ισπανικά το υποκείμενο δηλώνεται από την κατάληξη του ρήματος. Γι’ αυτό και οι προσωπικές αντωνυμίες χρησιμοποιούνται, όταν θέλουμε να δώσουμε έμφαση, για να δηλώσουμε αντίθεση ή για να αποφύγουμε τυχόν σύγχυση:

– (Yo) Prefiero comer en casa. (παράλειψη της προσωπικής αντωνυμίας)

– Yo soy de Madrid y él es de Valencia. (αντίθεση)

– Tú, cállate. (έμφαση)

Él quiere que haga el trabajo. (η παράλειψη της προσωπικής αντωνυμίας δημιουργεί σύγχυση.)

Pero que lo haga quién, ¿tú o ella? Él quiere que yo haga el trabajo. (καθορισμός του υποκειμένου για αποφυγή σύγχυσης.)

GRES

Señores, ¿compran ustedes aquí normalmente?

ı 103 ı

Ο ουδέτερος τύπος της προσωπικής αντωνυμίας ello χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά στην επίσημη γλώσσα, όταν αναφερόμαστε σε κάτι για το οποίο ήδη έχει γίνει λόγος. Στην καθομιλουμένη αντικαθίσταται από τον ουδέτερο τύπο των δεικτικών αντωνυμιών:

– Nadie se esperaba aquella noticia y ello/eso causó una gran confusión.

Προ

σωπι

κές

αντω

νυμί

ες σ

ε θέ

ση υ

ποκε

ιμέν

ου

22

Οι τύποι ευγενείας διαφοροποιούνται ανάλογα με τις γεωγραφικές περιοχές. Στα Κανάρια νησιά και στις χώρες της Λατινικής Αμερικής η προσωπική αντωνυμία ustedes έχει χάσει τη σημασία της ως τύπου ευγενείας και αντικαθιστά την προσωπική αντωνυμία vosotros:

Ισπανία ¿Qué hacéis vosotros esta noche? Λατινική Αμερική ¿Qué hacen ustedes esta noche?

Κυρίως στην Αργεντινή και την Ουρουγουάη, αλλά και σε κάποιες χώρες της Κεντρικής Αμερικής χρησιμοποιείται ο τύπος vos στη θέση της αντωνυμίας tú (με συνακόλουθη αλλαγή στη μορφολογία του ρήματος):

Ισπανία Tú tienes mucha suerte. Λατινική Αμερική Vos tenés mucha suerte.

Βλέπε Ο ουδέτερος τύπος των Δεικτικών Αντωνυμιών, κεφάλαιο 10

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ1. Μετάφερε τις παρακάτω προτάσεις στον πληθυντικό αριθμό.

a. Tú eres una persona muy sincera. b. Él prefiere estudiar solo. c. Yo no conozco Barcelona.

d. Usted es el invitado más conocido. e. Ella vive en Sevilla. f. Yo tengo dos hermanos.

2. Αντικατάστησε τα υποκείμενα με τις αντίστοιχες προσωπικές αντωνυμίες.

Hola, me llamo Ricardo y quiero presentarte a mis amigos. Juan es mi mejor amigo.

(a) Juan tiene 17 años y estudia español conmigo. Tengo otros dos amigos, Luis y

Berta. (b) Luis y Berta trabajan como camareros. (c) Luis tiene 25 años y (d) Berta 24.

(e) Luis, Berta, Juan y yo nos conocimos en la playa. Tengo también una amiga que

se llama Marcella y que es italiana. (f) Marcella vive en Venecia y tiene una herma-

na, Luciana. (g) Marcella y Luciana son muy divertidas y Luciana quiere que (h) Ber-

ta, Luis, Juan y yo vayamos a visitarlas. Cuando insiste yo le pregunto a (i) Luciana:

(j) Luciana y Marcella, ¿cuándo vais a venir a España?

ı 104 ı

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ: ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΙ ΤΥΠΟΙ23

Οι ισχυροί τύποι των προσωπικών αντωνυμιών τίθενται μετά από πρόθεση:

– Compraré algo para mí y algo para vosotros. – Cuando os vio, se fue corriendo hacia vosotros.

– Tengo esto para ti. – ¿Todo esto lo has hecho sin mí? – Hace todo pensando solo en sí mismo.

Οι αντωνυμίες mí, ti, και η αυτοπαθής αντωνυμία sí, όταν τίθενται μετά από την πρόθεση con μετα-τρέπονται σε conmigo, contigo e consigo:

– ¿Te vienes conmigo? – Prefiero irme contigo y no estar solo. – Se llevó su maleta consigo.

Για να δοθεί έμφαση στον τύπο consigo της αυτοπαθούς αντωνυμίας, προστίθεται μετά από αυτόν η λέξη mismo/a:

– Está enfadado consigo mismo.

Προσωπικές αντωνυμίες σε θέση υποκειμένου

Ισχυροί τύποι των προσωπικών αντωνυμιών

yo mí

tú, usted ti

él, ella él, ella

nosotros/as nosotros/as

vosotros/as, ustedes vosotros/as, ustedes

ellos, ellas ellos, ellas

Αυτοπαθής αντωνυμία

sí

Βλέπε Αυτοπαθείς αντωνυμίες και ρήματα που εκφράζουν προτιμήσεις και συναισθήματα, κεφάλαιο 26

Οι προθέσεις según, salvo, excepto, entre και incluso ακολουθούνται από τις προσωπικές αντωνυμίες σε θέση υποκειμένου:

– Según yo, ese máster cuesta demasiado dinero.

– Salvo tú y yo, no ha venido nadie. – Los demás participantes levantaron la mano, excepto yo.

– Entre tú y yo no hay secretos.

– Todos los chicos del grupo, incluso tú, habéis conseguido el diploma.

¿Es correcta esta partición de palabra?

ı 105 ı

Προ

σωπι

κές

αντω

νυμί

ες: ο

ι ισχ

υροί

τύπ

οι

23

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ1. Αντιστοίχισε την κάθε εικόνα με την κατάλληλη πρόταση.

2. Επίλεξε το σωστό.

a. Según yo/mí/me, no hay vida fuera de la Tierra. b. Para yo/mí/me, es mejor si estudiamos mañana por la tarde. c. Todos, excepto tú/ti/te, vamos a ir al cine el domingo. d. A mis padres no les gusta salir, pero esta vez, incluso ellos/ellas/a ellos, fueron a la fiesta. e. Toda la clase irá a la excursión, salvo vosotros/a vosotros/con vosotros.

3. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με την κατάλληλη αντωνυμία.

a. Cómprame un regalo también para . b. ¿A te gustaría seguir estudiando en la universidad? c. Voy a devolver este libro a aquellos chicos. Creo que es de . d. Si quieres, puedes quedarte a comer con . En nuestra casa hay sitio suficiente. e. Lo hizo misma, sin ayuda de nadie. f. Puse su regalo encima de la mesa y él lo acercó hacia .

cba

fed

1. Según yo, somos igual de altos.

2. Toma, esto es para ti.

3. Entre tú y yo tenemos 20 euros.

4. Me han dado el premio a mí.

5. Se enfadó consigo mismo por su actitud.

6. Juan viene conmigo.

ı 106 ı

Οι ασθενείς τύποι των προσωπικών αντωνυμιών, είναι κοινοί για το α’ και β ‘πρόσωπο ενικού και πληθυντικού αριθμού, ανεξαρτήτως εάν έχουν θέση άμεσου ή έμμεσου αντικειμένου:

– Esta mañana te he visto en la plaza. (άμεσο αντικείμενο) – Os espero en la esquina a las diez. (άμεσο αντικείμενο) – Ayer me explicó sus razones. (έμμεσο αντικείμενο ) – Siempre nos dice muchas mentiras. (έμμεσο αντικείμενο)

Αντίθετα, στο γ’ πρόσωπο, οι προσωπικές αντωνυμίες διαφοροποιούνται ανάλογα με το αν έχουν θέση άμεσου ή έμμεσου αντικειμένου:

• ‘Οταν αντικαθιστούν ένα άμεσο αντικείμενο χρησιμοποι-ούνται οι τύποι lo/la/los/las.

• ‘Οταν αντικαθιστούν ένα έμμεσο αντικείμενο χρησιμο-ποιούνται οι τύποι le για το αρσενικό και θηλυκό του ενικού, les για το αρσενικό και θηλυκό του πληθυντικού:

¿Dónde está mi bolso? Lo he puesto en la cocina. (άμεσο αντικείμενο)

¿Has llamado a Marta? No, la llamo mañana. (άμεσο αντικείμενο)

– No sé quiénes son esos chicos. No los conozco. (άμεσο αντικείμενο)

¿Has escrito las cartas? Sí, las he escrito esta mañana. (άμεσο αντικείμενο)

¿Qué le has comprado a Franca? Le he comprado una camiseta. (έμμεσο αντικείμενο)

– No les digas nada a tus amigos. Les daremos una sorpresa. (έμμεσο αντικείμενο)

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ: ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΤΥΠΟΙ 24

Lo he puesto en la cocina.

Ενικός

α’ πρόσωπο

(yo) me

άμεσο και έμμεσο αντικείμενοβ’

πρόσωπο(tú)

te

γ’ πρόσωπο

(él/ usted)

lo (le) άμεσο

αντικείμενο le έμμεσο αντικείμενο(ella/

usted)la

Πληθυντικός

(nosotros/nosotras)

nosάμεσο και έμμεσο αντικείμενο

(vosotros/vosotras)

os

(ellos/ustedes)

los άμεσο

αντικείμενο les έμμεσο αντικείμενο(ellas/

ustedes)las

Ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή, η αντωνυμία lo/los μπορεί να αντικατασταθεί από την αντωνυμία le/les, όταν το άμεσο αντικείμενο αναφέρεται σε πρόσωπο αρσενικού γένους. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται leísmo: – ¿Jorge? Lo/Le vi la semana pasada.

¿Son correctas estas particiones

de palabra?

ı 107 ı

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ1. Ξαναγράψε τις παρακάτω προτάσεις αντικαθιστώντας την υπογραμμισμένη φράση με την

κατάλληλη αντωνυμία.

Es. Regalaré un libro a ti por tu cumpleaños

a. María a vosotros ha llamado por teléfono. b. Yo creo que a nosotros ha contado una mentira.

24

Προ

σωπι

κές

αντω

νυμί

ες: ο

ι ασθ

ενεί

ς τύ

ποι Συχνά οι προσωπικές αντωνυμίες γ’ προσώπου έχουν εμφατική

χρήση: επαναλαμβάνουν το άμεσο αντικείμενο, ιδιαίτερα όταν αυτό βρίσκεται πριν από το ρήμα:

– La rueda la cambiamos cuando llegamos a Cuenca.

Η προσωπική αντωνυμία lo λειτουργεί, επίσης, και ως ουδέ-τερος τύπος για να αντικαταστήσει μία πρόταση, ένα επίθετο ή όταν αναφέρεται σε κάτι γενικό και αφηρημένο:

– Esto no lo entiendo. Pablo es muy amable. – No lo sé. Sí, lo es. – La verdad es que lo dudo mucho.

Hay que ver qué simpáticas son estas chicas. Ya lo creo.

‘Oπως και στα ελληνικά, είναι συχνό το φαινόμενο του διπλασιασμού του έμμεσου αντικειμένου. Παρατηρούμε, δηλαδή, την ταυτόχρονη παρουσία του ασθενούς τύπου της προσωπικής αντωνυμίας (me, te, le, nos, os les) και του ίδιου του αντικειμένου με τη μορφή a + όνομα ή a + ισχυρός τύπος της αντωνυμίας (a mí, a tí, a él, a nosotros κ.λ.π.). ‘Oταν μάλιστα ο τύπος με την πρόθεση a προηγείται του ασθενούς τύπου της αντωνυμίας, τότε ο διπλασιασμός είναι υποχρεωτικός:

– A María le duele la cabeza. (*A María duele la cabeza) – Le pediré a él algo de dinero.

GRES

Βλέπε Η θέση των προσωπικών αντωνυμιών, κεφάλαιο 25

La rueda la cambiamos cuando llegamos a Cuenca.

Βλέπε Η θέση των προσωπικών αντωνυμιών, κεφάλαιο 25

Te regalaré un libro por tu cumpleaños.

ı 108 ı

c. A mí gusta muchísimo aprender nuevas lenguas. d. A ti he dicho ya lo que ha pasado. e. A él quiero volver a ver porque me parece un chico muy simpático. f. ¿Qué a ustedes han ofrecido para cenar? g. A ellos interesa mucho conocer a otros estudiantes de español. h. Creo que a ella llevo un recuerdo de mi viaje. i. ¿A usted preocupan los problemas del medioambiente? j. He dicho a vosotros mil veces que no gritéis tanto.

2. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με την κατάλληλη αντωνυμία.

a. Cogí los libros y puse en la mesa. b. A Clara y Alejandra he avisado esta mañana. c. He preparado paella. hago todos los domingos. d. Te devuelvo tus apuntes. dejo en tu habitación. e. A Piero conozco desde hace mucho tiempo. f. ¿ esperas, por favor? Ya casi estoy preparada. g. ¿Dónde estabas? he buscado por todas partes. h. Si miras tanto, todo el mundo se dará cuenta de que te gusta ese chico. i. No te preocupes si pierdes. Tengo muchas otras revistas en casa. j. Te he comprado un regalo. Aquí tienes.

3. Αντικατάστησε την αντωνυμία lo με την αντωνυμία le, όπου είναι δυνατόν. Ξαναγράψε τις προτάσεις.

a. Yo a ese chico no lo he vuelto a ver. .

b. ¡Mira! ¿Te gusta? Lo he hecho yo sola. .

c. Señor, ¿quiere que lo ayude? .

d. Señora Lupín, aquí tiene su vestido limpio. ¿Dónde lo pongo?

.

e. Lo estoy esperando en la cafetería del instituto. .

f. Lo veo desde aquí. Ya está llegando. .

g. Yo a ese chico no lo conozco. .

ı 109 ı

24

Προ

σωπι

κές

αντω

νυμί

ες: ο

ι ασθ

ενεί

ς τύ

ποι 4. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο της προσωπικής αντωνυμίας γ’

προσώπου σε θέση άμεσου ή έμμεσου αντικειμένου.

a. ¿Has visto hoy a Laura? No, no he visto.

b. ¿Qué vas a regalar a tus padres? No, sé. Todavía no he comprado nada.

c. miró fijamente y pronunció su nombre: Marta.

d. Me encantan los libros que ha escrito. tengo todos.

e. He comprado un cedé nuevo y ya he escuchado mil veces.

f. ¿Vas a ir con tu novia al concierto? No creo. A ella no interesa nada la música.

g. ¿Le has comprado los libros del colegio? Sí, ya se he comprado.

h. ¿Cuál le gusta más? gusta más el rojo. Es más bonito. i. he dicho mil veces que no grite tanto.

5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο της προσωπικής αντωνυμίας σε θέση άμεσου ή έμμεσου αντικειμένου.

a. ¿ has dicho a Yolanda que quiero ver ?

b. ¿Todavía estás haciendo los deberes o has terminado ya?

c. No puedo pedir dinero a mis abuelos. puede molestar.

d. ¿Por qué no vas a casa de Ana a ver ?

Porque no tengo tiempo.

e. Cuando puedo, pido ayuda a mi profesor.

6. Επανάλαβε το αντικείμενο με μία αντωνυμία, όταν είναι απαραίτητο.

a. Ana y yo traemos las bebidas.

b. A mi marido conocí en Buenos Aires.

c. Mi cartera dejé en el coche.

d. A Silvia y a Lorean vi ayer en el supermercado.

e. Los jóvenes utilizan el móvil para conectarse a Internet.

f. A los alumnos encanta la tecnología.

g. A nosotros da igual si no quieres venir mañana.

h. El profesor explicó a vosotros el problema.

i. A ustedes podré atender después de las siete.

ı 110 ı

Οι ασθενείς τύποι των προσωπικών αντωνυμιών σε θέση αντικειμένου μπαίνουν:

πριν από το ρήμα, όταν αυτό βρίσκεται σε έγκλιση οριστική, δυνητική, υποτακτική ή αρνητική προστακτική:– Lo veo todos los días. – La esperé pero no vino. – Antes me gustaba mucho ir al parque. – Os vendieron un coche muy viejo.– ¿Te han ofrecido un buen trabajo?– ¿Os gustaría que fuéramos hoy al lago?– ¡Espero que te salga bien el examen!

μετά το ρήμα, όταν στην πρόταση έχουμε απαρέμφατο, γερούνδιο ή καταφατική προστακτική: – Tienes que ponerlo en un plato. – Estoy esperándole en mi casa.– Devuélvenos el dinero mañana mismo.– Compórtate como un adulto, ya no eres un niño.

Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΑΝΤΩΝΥΜΙΩΝ 25

Η προσωπική αντωνυμία σε θέση αντικειμένου

Διπλασιασμός των προσωπικών αντωνυμιών σε θέση αντικειμένου

Ο συνδυασμός της καταφατικής προστακτικής με τις προσωπικές αντωνυμίες σε θέση αντικειμένου ενδέχεται να τροποποιήσει μορφολογικά την προστακτική:

– vamos + nos vámonos – comed + os comeos

Με τις ρηματικές εκφράσεις οι προσωπικές αντωνυμίες σε θέση αντικειμένου μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε πριν είτε μετά από αυτές:

– Tener que + απαρέμφατο: Tienes que conocerlo. = Lo tienes que conocer.

– Poder + απαρέμφατο: ¿Puedes explicarlo? = ¿Lo puedes explicar?

– Estar + γερούνδιο: Estoy esperándolo en mi casa. = Lo estoy esperando en mi casa.

Βλέπε Προστακτική, κεφάλαιο 48

‘Oταν το έμμεσο αντικείμενο βρίσκεται πριν από το ρήμα, υποχρεωτικά ακολουθεί και η αντίστοιχη προσωπική αντωνυμία:

– A Romano le daré una sorpresa mañana. (A Romano: έμμεσο αντικείμενο le: προσωπική αντωνυμία που το επαναλαμβάνει)

– A vosotros os regalo mi colección de sellos. (A vosotros: έμμεσο αντικείμενο os: προσωπική αντωνυμία που το επαναλαμβάνει)

GRES

Compórtate como un adulto, ya no eres un niño.

Os vendieron un coche muy viejo.

ı 111 ı

25

Η θ

έση

των

προσ

ωπι

κών

αντω

νυμι

ών

Η προσωπική αντωνυμία σε θέση έμμεσου αντικειμένου προηγείται πάντα της προσωπικής αντωνυμίας σε θέση άμεσου αντικειμένου:

προσωπική αντωνυμία / άμεσο αντικείμενο + προσωπική αντωνυμία / έμμεσο αντικείμενο + ρήμα

Συνδυασμός των προσωπικών αντωνυμιών σε θέση αντικειμένου

‘Oταν το έμμεσο αντικείμενο βρίσκεται μετά το ρήμα, συνήθως η αντίστοιχη προσωπική αντωνυμία προηγείται του ρήματος:

– Le daré una sorpresa a Romano. = Daré una sorpresa a Romano. – Les permiten todo a sus hijos. = Permiten todo a sus hijos.

Το ίδιο ισχύει και για το άμεσο αντικείμενο που συνοδεύεται από την πρόθεση a: ¿A quién esperas? Te esperaba a ti./A ti te esperaba.

Βλέπε Προσωπικές αντωνυμίες: οι ασθενείς τύποι, Κεφάλαιο 24 και Προθέσεις (I), κεφάλαιο 27

– Ya me lo ha contado el profesor. – Nos lo hemos comido todo.

me

+

loloslalas

te

nos

os

Η προσωπική αντωνυμία γ’ προσώπου σε θέση έμμεσου αντικειμένου le/les μετατρέπεται σε se, όταν συνδυάζεται με την προσωπική αντωνυμία γ’ προσώπου άμεσου αντικειμένου (lo/ la/los/ las):

leles

se +

lolaloslas

– (A él) Se lo he contado. – (A ellas) Se lo han preguntado muchas veces. – (A usted) Ya se lo he repetido muchas veces.

´Oταν ο ρηματικός τύπος στον οποίο ανήκουν τα αντικείμενα είναι απαρέμφατο, γερούνδιο ή καταφατική προστακτική, οι αντωνυμίες διατηρούν την ίδια σειρά (πρώτα το έμμεσο και μετά το άμεσο αντικείμενο), αλλά μπαίνουν αμέσως μετά το ρήμα, σχηματίζοντας μία λέξη:

– Vengo a decírtelo. – Estoy preparándotelo ahora mismo. – Cuéntanoslo, por favor. – Has sacado un cuatro en mates. Díselo a tus padres.

Has sacado un cuatro en mates.Díselo a tus padres.

ρηματικος τύπος + προσωπική αντωνυμία / έμμεσο αντικείμενο + προσωπική αντωνυμία / άμεσο αντικείμενο

ı 112 ı

Βλέπε Ο τονισμός,, κεφάλαιο 2

1. Σχημάτισε προτάσεις βάζοντας στη σωστή σειρά τις λέξεις.

a. ¿repites Lo vez otra? .

b. pronombres Nos explicado han los. .

c. La vuestros tarta podéis la compartir con amigos. .

d. visita los Rosa días me todos. .

e. campo Les han de llevado excursión al. .

2. Ξαναγράψε την απάντηση χρησιμοποιώντας την κατάλληλη προσωπική αντωνυμία.

a. ¿Puedes abrir la ventana? – Sí, ahora mismo abro. . b. ¿Puedes encender la tele? – Sí, ahora mismo enciendo. . c. ¿Me ayudas un momento? – Sí, ahora ayudo. . d. ¿Has llamado ya a tus abuelos? – No, pero llamaré esta tarde. . e. Niños, ¿os vais ya al colegio? – Sí, ya vamos. .

3. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με την κατάλληλη αντωνυμία.

a. A ti estaba llamando por teléfono en estos momentos. b. A mi madre ayudo con las tareas de casa. c. A ellos conocí el verano pasado. d. A mis primos encanta dormir en mi casa. e. A vosotros voy a dar una sorpresa dentro de unos días. f. A mí gusta mucho aprender español. g. A Alfredo vi en el supermercado.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Σε αυτές τις περιπτώσεις η λέξη γίνεται προπαροξύτονη ή προ-προπαροξύτονη και παίρνει τονικό σημάδι:

– decir decírtelo – beber bebérselo – comer cómetelo

ı 113 ı

25

Η θ

έση

των

προσ

ωπι

κών

αντω

νυμι

ών4. Συμπλήρωσε τους παρακάτω διαλόγους χρησιμοποιώντας την κατάλληλη αντωνυμία.

a. ¿Le has echado sal a la merluza? – Sí, he echado. b. ¿Le has puesto un poco de tomate en la salsa? – Sí, he puesto. c. ¿Nos has comprado unas patatas a nosotros? – Sí, he comprado. d. ¿Le has explicado tu receta a Andrés? – Sí, he explicado. e. ¿Les has dado una invitación a tus amigos? – Sí, he dado. f. ¿Os ha dicho que se casa? – Sí, ha dicho. g. ¿Te han traído ya los libros? – Sí, han traído ya.

5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τις αντωνυμίες se lo/se la πριν ή μετά το ρήμα.

a. ¿Le has dicho a Enrique lo que ha pasado? A Enrique conté ayer y no dijo nada. b. Seguro que esta historia le ha gustado. cuenta hoy otra vez. c. ¿Vais a contarle la verdad? vamos a decir esta noche, después de cenar. d. Dile que has pasado el examen. di ahora mismo, está impaciente. e. La comida hace él solo. f. Cuando se le rompe la bici, normalmente arreglamos nosotros.

6. Συμπλήρωσε τους παρακάτω διαλόγους με την κατάλληλη αντωνυμία.

a. ¿Te he presentado alguna vez a Mar y a Elena? No, no has presentado. b. Me ha encantado tu tarta. Sí, ya lo veo, has comido toda. c. Tengo que contaros muchas cosas sobre Ana. ¿ cuentas hoy o mañana? d. No se qué hacer, si contarles la verdad o no. No digas, se van a enfadar.

7. Αντικατάστησε το υπογραμμισμένο μέρος των προτάσεων με την κατάλληλη αντωνυμία.

Es. A mi hermano no debes decir la verdad. ..........................................

a. A ellos encanta cocinar los domingos la paella. . b. A nosotros dieron las notas el viernes. . c. ¿A vosotros compraron los cuadernos de español? . d. Mi novio a mí regaló un anillo el día de mi cumpleaños. . e. Tu primo a ti rompió el móvil. . f. Compra al niño un helado para merendar. . g. Ahora está leyendo una carta. . h. Quiero escribir a él una nota esta tarde. .

No debes decírsela.

ı 114 ı

ΑΥΤΟΠΑΘΕΙΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΚΑΙ ΡΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΚΦΡΑΖΟΥΝ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ26

Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες me, te, se, nos, os, se συνοδεύουν αυτοπαθή και αλληλοπαθή ρήματα, δηλαδή ρήματα η ενέργεια των οποίων επιστρέφει στο υποκείμενό τους. Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες μπαίνουν πάντα πριν από το ρήμα, εκτός εάν αυτό βρίσκεται σε καταφατική προστακτική (¡levántate!), σε απαρέμφατο (levantarse) ή σε γερούνδιο (levantándose):

– Me levanto a las siete, me ducho y me visto. – Antes de despedirse se han abrazado tiernamente.

Αυτοπαθείς αντωνυμίες

Βλέπε Προστακτική, κεφάλαιο 48

Βλέπε Αυτοπαθή ρήματα, κεφάλαιο 37

To υποκείμενο συμφωνεί με το ρήμα ως προς τον αριθμό:

Αν το υποκείμενο είναι ουσιαστικό ενικού αριθμού, ένα ή περισσότερα απαρέμφατα ή ένα ουσιαστικό και ένα απαρέμφατο, το ρήμα μπαίνει στο γ΄πρόσωπο ενικού αριθμού:

– ¿Te gusta esta ciudad? (ουσιαστικό ενικού αριθμού)– Nos preocupa llegar tarde a la reunión. (απαρέμφατο)– Le interesa aprender y hablar español.

(περισσότερα απαρέμφατα)– Me molesta el ruido y dormir mal. (ουσιαστικό και απαρέμφατο)

Me molesta el ruidoy dormir mal.

Πρόκειται για εκφράσεις του τύπου me gusta / me gustan που παρουσιάζουν τη δομή:

έμμεσο αντικείμενο + ρήμα στο γ’ πρόσωπο (ενικού ή πληθυντικού) + υποκείμενο

Οι εκφράσεις αυτές σχηματίζονται με ρήματα που δηλώνουν συναισθήματα, προτιμήσεις, επιθυμίες, δυσαρέσκεια, ενόχληση, κτλ., όπως: gustar, interesar, encantar, apetecer, preocupar, doler, molestar κ.τ.λ.

Ρήματα που εκφράζουν προτιμήσεις και συναισθήματα

‘Oπως και στα ελληνικά, στη δομή me gusta / me gustan (μου αρέσει / μου αρέσουν) το πρόσωπο που αισθάνεται αυτό που δηλώνει το ρήμα έχει θέση έμμεσου αντικειμένου και μπαίνει πριν από αυτό. Το υποκείμενο, που είναι και το αίτιο που προκαλεί το συναίσθημα, μπαίνει μετά το ρήμα:

– Os gusta la paella.

la paella: υποκείμενο Os: έμμεσο αντικείμενο

– Me preocupan los exámenes.

los exámenes: υποκείμενο Me: έμμεσο αντικείμενο

GRES

ı 115 ı

26

Αυτο

παθε

ίς α

ντων

υμίε

ς κα

ι ρήμ

ατα

που

εκφρ

άζου

ν πρ

οτιμ

ήσει

ς κα

ι συν

αισθ

ήματ

α Αν το υποκείμενο είναι ένα ουσιαστικό πληθυντικού αριθμού, τότε το ρήμα μπαίνει στο γ’ πρόσωπο πληθυντικού αριθμού: – Me duelen los pies de tanto caminar. – Nos encantan las fiestas sorpresa. – ¿Te apetecen unas fresas?

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Σε αυτές τις δομές ο διπλασιασμός του έμμεσου αντικειμένου είναι υποχρεωτικός όταν αυτό βρίσκεται πριν από το ρήμα: a mí me gusta(n), a ti te encanta(n), a él le moles-ta(n),…

GRES

Βλ. Η θέση των προσωπικών αντωνυμιών, κεφάλαιο 25

‘Aλλες εκφράσεις που δηλώνουν συναισθήματα:

Dar + igual/miedo/pena/rabia/risa/vergüenza de κ.τ.λ. Resultar/Parecer + estupendo/increíble/raro de κ.τ.λ. Caer + bien/mal/regular/fatal de κ.τ.λ.

– Me da igual llegar tarde.

– Le dan miedo los perros.

– Me parece raro tener tanto tiempo libre.

– Nos caen fatal tus amigas del colegio.

– Me resulta raro estar despierto a estas horas.

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

1. Σχημάτισε φράσεις χρησιμοποιώντας το ρήμα gustar για να περιγράψεις τις εικόνες.

a b c d e

2. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας εκφράσεις από τον πίνακα. Πρόσθεσε τις απαραίτητες αντωνυμίες και βάλε το ρήμα στο κατάλληλο πρόσωπο.

da/n miedo parece/n estupendo da/n vergüenza resulta/n raro cae/n bien

a. A mí las tormentas. b. No te preocupes, a nosotros tu hermana Sofía. c. A Rafa organizar unas vacaciones juntos. d. A mis abuelos ir a dormir tan tarde porque no están acostumbrados. e. A vosotras, ¿ hablar con el profesor?