13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το...

11
Tεύχος : 2 ∆εκέμβριος 2006 Τιμή : 2 ευρώ 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσμου ∆/νση : Πρωτομαγιάς & 25ης Μαρτίου Τηλ: 2310587802 — 2310587817 mail : [email protected] Αλήθεια έχω δικαίωμα στην αγάπη ; Έχουμε δικαίωμα στη ζωή ;

Transcript of 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το...

Page 1: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Tεύχος : 2 ∆εκέµβριος 2006

Τιµή : 2 ευρώ

13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµου

∆/νση : Πρωτοµαγιάς & 25ης Μαρτίου

Τηλ: 2310587802 — 2310587817

mail : [email protected]

Αλήθεια έχω δικαίωµα

στην αγάπη ; Έχουµε δικαίωµα

στη ζωή ;

Page 2: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Σελίδα 2

Του Χαράλαµπου Κυνηγόπουλου

Εµείς εκείνα τα χρόνια πηγαίναµε σχεδόν όλη την ηµέρα στο σχολείο. Τρώγαµε το µεσηµέρι εκεί και µετά ξανά στο διάβασµα. Ο δάσκαλος ήταν αυστηρός και πολλές φορές µας χτυπούσε µε την βέργα. Υπήρχε σεβασµός στο δάσκαλο από τους µαθητές. Τα σχολεία ήταν παλιά και απλά δεν είχαν τις πολυτέλειες και τις ευκολίες που έχουν σήµερα. Τότε δεν υπήρχαν τόσα πολλά µαθήµατα όπως τώρα. Όµως ο δάσκαλος προσπαθούσε να µας διδάξει τα πιο βασικά.

Του Κωνσταντίνου Πραπόγια

Στα πιο παλιά χρόνια οι µαθητές φορούσαν ειδική ενδυµασία. Τα κορίτσια µπλε ποδιά και τα αγόρια πολλές φορές κουρεύανε το κεφάλι τους και φορούσαν καπέλο. Οι δάσκαλοι ήταν αυστηροί προς τους µαθητές και σχεδόν πάντα είχαν βέργα µε την οποία τιµωρούσαν τους µαθητές χτυπώντας τους. Στα χωριά χτυπού-σε η καµπάνα για προσκλητήριο στο σχολείο για µάθηµα σε συ-γκεκριµένη ώρα. Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο φορές την ηµέρα, πρωί και απόγευµα. Πολύ παλιά δεν υπήρ-χαν τετράδια και µολύβια, το γράψιµο γινόταν σε µαύρη πλάκα. Ο πίνακας ήταν ξύλινος και µαύρος .Ξύλινα ήταν και τα θρανία .Σε µικρά χωριά µε λίγους µαθητές ένας δάσκαλος ή δύο έκαναν µάθηµα σε δύο ή περισσότερες τάξεις. Υπήρχαν χωριά που δεν είχαν σχολείο και πήγαιναν περπατώντας πολλά χιλιόµετρα στα διπλανά χωριά. Οι τσάντες ήταν χειροποίητες και ο καθένας κουβαλούσε ένα ξύλο για τη σόµπα.

Του Κώστα ∆αµασκηνού

Έκανα κάποιες ερωτήσεις στον παππού µου για την εκπαίδευση στην εποχή τους και µου είπε τα εξής:<< Επειδή τότε, στη δεκα-ετία του ’50 δεν υπήρχε νηπιαγωγείο τα παιδιά πήγαιναν σε ηλι-κία 6 χρονών κατευθείαν στην πρώτη τάξη του δηµοτικού. Το δηµοτικό ήταν εξατάξιο, το ίδιο και το γυµνάσιο. Ο παππούς µου πήγε µέχρι τη Γ’ γυµνασίου οπότε και σταµάτησε για οικονοµι-κούς λόγους, γιατί η ∆ράµα ήταν µακριά. Υπήρχαν ξεχωριστές τάξεις για τα αγόρια από τα κορίτσια. Τα βιβλία που είχαν ήταν πολύ λιγότερα απ’ ό,τι τώρα. Οι µαθητές είχαν µολύβια και πέ-νες µε µελάνη. Στυλό δεν υπήρχαν. Οι δάσκαλοι δεν ανέχονταν αταξίες. Τα παιδιά σέβονταν τους δασκάλους. Τα αγόρια φορού-σαν καπέλο µε κουκουβάγια από και προς το σχολείο. Τα κορί-τσια φορούσαν µπλε ποδιές µε άσπρο γιακά. Αν κάποιος µαθητής κάπνιζε, τον απέβαλαν από το σχολείο. Γράφανε διαγωνίσµατα δύο φορές µέσα στη χρονιά. Επειδή τότε δεν υπήρχαν πολλοί δάσκαλοι, ορισµένοι καλοί µαθητές που τελείωναν το γυµνάσιο µε απόφαση του Νοµάρχη µπορούσαν να διδάξουν στις πρώτες δύο τάξεις. Μετά το γυµνάσιο συνέχιζαν τις σπουδές τους µόνο όσοι δεν είχαν οικονοµικό πρόβληµα. Οι υπόλοιποι βοηθούσαν τους γονείς τους στα χωράφια.>>

Του Νίκου Χουρπουλιάδη

Για πολύ λίγο, περίπου µισή χρονιά πηγαίναµε και το Σάββατο στο σχολείο. Τότε ήταν λίγο πιο δύσκολα γιατί π.χ. στην γραµµατική έπρεπε να µαθαίνουµε πάρα πολλούς κανόνες και ο τονι-σµός των λέξεων ήταν πιο δύσκολος, γιατί δεν είχαµε έναν τόνο όπως τώρα αλλά χρησιµο-ποιούσαµε δασεία, ψιλή και περισπωµένη. Τα µαθήµατα της γεωγραφίας, ιστορίας, θρησκευτι-κών έπρεπε να τα µαθαίνουµε όλο το µάθηµα απ’ έξω. Τα µαθηµατικά ήταν πολύ πιο εύκολα από τα τωρινά χρόνια. Παρόλο που είχαµε αρ-κετό διάβασµα δεν είχαµε τόσο φορτωµένο πρόγραµµα όπως έχουν τα παιδιά σήµερα µε φροντιστήρια και αθλητικές δραστηριότητες. Υπήρχε περισσότερος χρόνος για παιχνίδι. Η συµπεριφορά των παιδιών προς τους δασκάλους πιστεύω πως ήταν καλύτερη και πως σέβονταν περισσότερο τον δάσκαλό τους. Οι δάσκαλοι ήταν πιο αυστηροί τότε και µερικές φορές τα παιδιά φοβόνταν το δάσκαλο, επειδή ο δάσκα-λος, όταν νευρίαζε, µας χτυπούσε µε το χάρακα στο χέρι.

Οι µαθητές του Ε1 ρώτησαν τους παππούδες τους, τους γονείς τους και άλλα ηλικιωµένα συγγενικά τους πρόσωπα για την εκπαίδευ-ση στα χρόνια τους µε αφορµή µια δραστηριότητα στο µάθηµα της Ιστορίας µε τίτλο « Η εκπαίδευση στο Βυζάντιο »

Page 3: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Σελίδα 3

∆ύο παλιά αυτοκίνητα σε µια

µάντρα

Σε µια µάντρα παλιών αυτοκινήτων συζητούν ένα κατσαριδάκι και ένα σχολικό λεωφορείο για γεγονότα που σηµάδεψαν τη ζωή τους.

-Ε, εσύ πώς βρέθηκες εδώ;

-Άστα που να στα λέω

-Κάποτε ήµουν σε ένα ζεστό γκα-ράζ. Το αφεντικό µου µε καθάρι-ζε και µε σκούπιζε. Ήµουν ολο-καίνουριο, καθαρό και είχα φου-σκωµένα λάστιχα. Αλλά µια µέρα που πήγε να µε βάλει µπρος δεν έπαιρνα κι ένα πρωί πήγε να πά-ρει ένα καινούριο αυτοκίνητο. Την άλλη µέρα µόλις ξύπνησα άκουσα ένα δυνατό θόρυβο, κοι-τάω έξω από το παράθυρο και τι να δω; Ένας γερανός άρχισε να µε τραβάει προς τα πίσω. Έτσι όµως που µε έπιανε µε τις δα-γκάνες του πονούσα πολύ. Μετά µε πήγαν σε µια µάντρα µαζί µε άλλα αυτοκίνητα. ΄Ετσι βρέθηκα εδώ.

-Α, όχι µη συνεχίζεις άλλο , µου θυµίζεις τη δική µου ιστορία.

-Εσύ πώς βρέθηκες εδώ;

-Εγώ ήµουν ένα σχολικό λεωφο-ρείο και πήγαινα τα παιδιά όταν είχαν εκδροµή ώσπου µια µέρα σκούριασα και έτσι βρέθηκα κι εγώ εδώ.

- Μην απελπίζεσαι, εµείς τα αυ-τοκίνητα, αλλά και πολλά άλλα πράγµατα, ανακυκλωνόµαστε και µετά µας κάνουν πάλι καινούρια αυτοκίνητα.

-Ουφ, ευχαριστώ τώρα ησύχασα. Άιντε ήρθε η ώρα να κοιµηθούµε καληνύχτα και καλό ξηµέρωµα.

∆ύο µπαταρίες σε έναν κάδο

Μια φορά και ένα καιρό δύο µπαταρί-ες είχαν βρεθεί µαζί και λέγανε την ιστορία που πέρασαν.

- Ε, εσύ πώς βρέθηκες εδώ;

- Εγώ;

- Ναι, εσύ.

- Τώρα θα σου πω. Παλιά ήµουν µια µπαταρία κινούµενης κού-κλας. Κάποια στιγµή µε χτύ-πησε το φως του ήλιου, ξαφ-νιάστηκα και ένιωσα ένα αν-θρώπινο χέρι να µε τραβάει και να µε πετάει σε έναν κά-δο

- Εγώ παλιά ήµουν µια µπαταρία αγωνιστικού αυτοκινήτου αλλά το παιδί που µε είχε µε έπαιξε τόσο πολύ που κατα-ναλώθηκε όλη η δύναµη που είχα µέσα.

- Ναι αλλά φίλε µου ξέρεις ότι άµα οι άνθρωποι έκαναν α-νακύκλωση θα ζούσαµε για πάντα και δε θα ήµασταν σε αυτό το βρόµικο κάδο;

Εσείς παιδιά θα θέλατε να κάνουµε ανακύκλωση και να µην υπάρχει φόβος για να µολυνθεί το περιβάλλον;

∆ύο γυάλινα µπουκάλια σε

ένα δάσος

Μια φορά ήταν δυο σπασµένα µπουκάλια σε ένα δάσος. Αυτά τα µπουκάλια µας µιλούν για την ιστορία τους.

-Ήµουν σε ένα εργοστάσιο µπουκα-λιών. Μας είχανε σκέτα γυαλιά, κοµ-µάτια. Μας κόλλησαν µε µια κόλλα που βροµούσε! Μετά µας έκλεισαν µε ένα καπάκι και µας έβαλαν σε ένα φορτηγό. Πω πω!!! 3 ώρες ήµασταν µέσα στο φορτηγό και µας πήγαν σε ένα κτίριο που έλεγε Φεβγάλ, Μεβγάλ θέλω να πω και έβαλαν ένα υγρό, άσπρο γάλα λεγόταν. Μας έβαλαν σε τελάρα και µας φόρτωσαν πάλι σε ένα φορτηγό. Μας πήγαν πάλι σε ένα κτί-ριο που έλεγε σούπερ µάρκετ και µας έβαλαν σε ένα ψυγείο. Παγώσαµε εκεί µέσα κόσµος σηµασία δε µας έδινε. Κάποια γάλατα είχαν αρρωστή-σει, θέλω να πω έληξαν. Μία µέρα είδα ότι ένας άνθρωπος ερχόταν κα-τά πάνω µου. Με πήρε, έγινε αυτό που ήθελα, µε έβαλαν στο αυτοκίνητο και πήγαν σε ένα δάσος για πικ νικ. Ένα παιδί µε πήρε και µου ήπιε όλο το γάλα µου. Νόµιζα πως µ’ αγαπάει, -µεγάλο το λάθος µου- µε πέταξε πάνω σε µια πέτρα και έγινα χίλια κοµµάτια.

- Και η δική µου ιστορία είναι πα-ρόµοια µε τη δική σου. Άµα οι άνθρωποι ήξεραν ότι τα παλιά µπουκάλια µπο-ρούν να ξαναγί-νουν καινούρια, δε θα µας πέτα-γαν.

Page 4: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Σελίδα 4

Η επίσκεψή µας στο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής

Στο σχολείο µας φέτος στο µάθηµα της Ευέλικτης µι-λήσαµε για τα ατυχήµατα. Γι’ αυτόν το λόγο επισκεφ-θήκαµε το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής του Ευό-σµου.

Πήγαµε µε τα πόδια, γιατί ήταν κοντά περίπου 500 µ. από το σχολείο.

Όταν φτάσαµε µας έδωσαν στρωµατάκια για να καθί-σουµε στις κερκίδες. Εκεί µας µίλησε ο κύριος Μπά-µπης για τα σήµατα. Επίσης µας είπε πώς να περνάµε το δρόµο και πώς να προφυλασσόµαστε.

Μια άλλη κυρία που την έλεγαν κυρία Ελένη µας είπε πού πρέπει να κυκλοφορούµε µε τα ποδήλατα και τι πρέπει να φοράµε. Με τα ποδήλατα πρέπει να κυκλοφορούµε µόνο σε ποδηλατόδροµο αλλά αν δεν υπάρχει πηγαίνουµε από την άκρη του δρόµου και πάντα φοράµε ανοιχτόχρωµα ρούχα.

Αργότερα κάναµε ένα µικρό διάλειµµα 10 λεπτών και έτσι είχαµε την ευκαιρία να παίξουµε µε τις κούνιες, το γύρω γύρω όλοι, την τσουλήθρα, την τραµπάλα και το τρενάκι.

Μετά από το διάλειµµα ξανακαθίσαµε στις θέσεις µας και µας χώρισαν σε 3 οµάδες. Η κάθε οµάδα είχε από 9 άτοµα. Η µία οµάδα έκανε τους πεζούς, η άλλη οµάδα έκανε ποδήλατο και η 3η οµάδα έκανε αυτοκινητάκια που έπαιρναν µπαταρίες.

Όσοι έκαναν τους πεζούς έπρεπε να περνούν απ’ τις διαβάσεις κοιτώντας πρώτα αριστερά µετά δε-ξιά και µετά πάλι απ’ τα αριστερά και µετά περνού-σαν απ’ τις διαβάσεις. Άµα ήταν πολλοί µαζί θα έπρεπε να περπατούν ο ένας πίσω απ’ τον άλλο.

Αυτοί που έκαναν ποδήλατο φορούσαν ένα κράνος και ένα φωσφορούχο γιλέκο. Έπρεπε να κινούνται στον ποδηλατόδροµο µε προσοχή και δεν έπρεπε να τρέ-χουν.

Αυτοί που οδηγούσαν τα αυτοκινητάκια έπρεπε να προχωράνε ανάλογα µε τα σήµατα και στις διαβάσεις να σταµατάνε για να περάσουν οι πεζοί.

Ευχόµαστε να ξαναπάµε στο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής για να µάθουµε περισσότερες πληροφορίες για τα ατυχήµατα, για τα σήµατα και πώς να περνάµε το δρόµο καλύτερα !!!

Βρατίδης, Ιωαννίδης, Καϊόπουλος, Μπατάκας τµήµα ∆2

Page 5: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Ο ∆εκάλογος Του Αστραφτερού Χαµόγελου

1. Βουρτσίζω τα δόντια µου µετά από κάθε γεύµα. (Χρυσάνθη)

2. Επισκέπτοµαι τον οδοντίατρο αµέσως µόλις νιώσω κάποια ενόχληση. Επίσης, τον επισκέπτοµαι, ακόµα κι όταν δεν έχω πρόβληµα, τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο. (Ηλέκτρα)

3. Αλλάζω την οδοντόβουρτσά µου ανά διαστήµατα.

4. Αποφεύγω τα πολλά γλυκά. (Ειρήνη)

5. Προτιµώ τα φρούτα και τα λαχανικά. (Θοδωρής, Σω-κράτης, Κωνσταντίνος Αφεντίδης)

6. Πίνω γάλα και τρώω γαλακτοκοµικά προϊόντα. (Φώτης)

7. ∆ε βάζω στο στόµα µου αντικείµενα, όπως µολύβια. (∆έσποινα)

8. ∆ε σπάω µε τα δόντια µου τσόφλια από ξηρούς καρ-πούς, όπως καρύδια.

9. ∆εν ανοίγω µε τα δόντια µου µπουκάλια. (Χρήστος Κυνηγόπουλος)

10. Χρησιµοποιώ στοµατικό διάλυµα και οδοντικό νήµα για επιπλέον καθαριότητα. (Ιφιγένεια, Χρήστος Ελεκίδης)

Τα παιδιά της Α΄ τάξης του 13ου ∆ηµοτικού Σχολείου Ευόσµου, αφού συζήτησαν, διάβασαν σχετικά πα-ραµύθια, µοιράστηκαν τις εµπειρίες τους, διασκέδασαν µε παιχνίδια ρόλων, τραγούδησαν και ζωγράφισαν, θέλησαν να σας µεταδώσουν ένα κοµµάτι των γνώσεων που απέκτησαν σχετικά µε τη Στοµατική Υγιεινή.

∆οντάκια έχουµε πολλά,

αλλά για να τα κρατή-σουµε γερά, πρέπει να τα πλένουµε

πάρα πολύ καλά!

Νίκη

Όταν τρώω δεν ξεχνώ

τα δόντια µου να πλύνω

ν’ αστράφτουν και να λά-µπουνε

χαµόγελα σαν δίνω.

Γεωργία

Πλύσιµο πρωί και βράδυ

δόντια γερά χωρίς ψεγάδι

φρούτα και λαχανικά πολλά

για δοντάκια πιο γερά!

Για δοντάκια δυνατά

λέµε όχι στα γλυκά!

Κων/νος ∆αλαµάγκας

Επίσκεψη σε οδοντιατρείο – Συνέντευξη από οδοντίατρο

Ερ. Κάθε πότε πρέπει να σας επισκέπτοµαι;

Απ. Κάθε έξι µήνες.

Ερ. Κάθε πότε πρέπει να αλλάζω την οδοντόβουρτσά µου;

Απ. Όταν αρχίζει να µαλακώνει και να στραβώνουν οι τρίχες της.

Ερ. Πότε να βουρτσίζω τα δόντια µου;

Απ. Αµέσως µετά από κάθε γεύµα.

Ερ. Πειράζει αν τρώω γλυκά;

Απ. Να αποφεύγεις τα πολλά γλυκά κι όταν τρως αµέσως να βουρτσίζεσαι. Να προ-τιµάς πάντως τα φρούτα και τα λαχανικά.

Ευχαριστούµε τον οδοντίατρο κ.Στέλιο Λιώνη

Φύγε τώρα τερηδόνα

πήγαινε σε άλλη χώρα.

Τα δοντάκια µου βουρτσίζω

και να µείνεις δε σ’ αφήνω

να µου ρίξεις τα δοντάκια

να µατώνουν τα ουλάκια.

Βαΐα

Σελίδα 5

Page 6: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Του Άγγελου Κυριακού

Σελίδα 6

Αγγλία Τα Χριστούγεννα στην Αγ-γλία εορτάζονται στις 25 ∆εκεµβρίου. Οι κάλτσες των δώρων κρεµιούνται στο τζάκι ή στην πόρτα έτοιµες να υποδεχθούν τα δώρα από τον Father Christmas που τα ρίχνει από τη καµινάδα, καθώς περ-νάει πετώντας µε το έλκηθρό του πάνω από τις στέγες των σπιτιών ενώ το έθιµο επιβάλλει το σπίτι να είναι πλούσια διακοσµηµένο για την υποδοχή του. Η Αγγλική κλασική διακόσµηση περιλαµβάνει κλαδιά γκι που κρέµονται από την οροφή και σύµφωνα µε τη παράδοση όποιος στέκεται κάτω απ΄ αυτό πρέπει να ανταλλάσσει φιλιά µε αγαπηµένα πρόσωπα. Για τους Άγγλους δεν νοείται εορταστικό χριστουγεννιάτικο τραπέζι χωρίς γαλοπούλα, κρεατόπιτα και χριστουγεννιάτικη πουτίγκα για καλή τύχη.

Γερµανία

Στη Γερµανία το διάστηµα που προηγείται των Χριστουγέννων είναι πολύ σηµαντικό. Για τις οικογένειες τα χριστουγεννιάτικα µπισκότα έναντι του χριστόψωµου των Ελλήνων, τα χριστουγεννιάτικα στεφάνια και το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο ηµερολόγιο αποτελούν τα πα-ραδοσιακά έθιµα της περιόδου. Από την πτώση του "τείχους του αίσχους" οι Γερµανοί συγκεντρώνο-νται µπροστά στην αψίδα της µεγάλης πύλης και γιορτάζουν µε πυρο-τεχνήµατα την έλευση του Νέου Χρόνου.

Γαλλία

Τα Χριστούγεννα στη Γαλλία α-ποτελούν την εορταστική κορύ-φωση του έτους. Σε αντίθεση µε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η επο-χή προ των Χριστουγέννων είναι λιγότερο σηµαντική. Η παραµονή των Χριστουγέννων εδώ είναι µια συνηθισµένη εργάσιµη µέρα. Το βράδυ όµως η οικογένεια συ-γκεντρώνεται για ένα ολοκληρω-µένο χριστουγεννιάτικο δείπνο. Ο Père Noël, ο κατά τους Γάλ-λους Άγιος Βασίλης, δίνει τα δώ-ρα του το βράδυ µεταξύ 24 προς 25 ∆εκεµβρίου. Μεγάλη σηµασία στους εορτασµούς των Χριστου-γέννων έχουν οι γαστρονοµικές απολαύσεις. Το παραδοσιακό ε-ορταστικό τραπέζι, το «Reveillon» (ρεβεγιόν) αποτε-λείται από µια πλούσια γκάµα διαφορετικών πιάτων. Και αυτό το έθιµο έχει περάσει σήµερα στα προγράµµατα όλων των ξε-νοδοχειακών µονάδων της Ευ-ρώπης και όχι µόνο αλλά και επί πλέον και την Πρωτοχρονιά.

∆ανία

Στη ∆ανία την περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα φτιάχνονται πολλά χειροποίητα στολίδια για τη διακόσµηση των σπιτιών. Οι περισσότερες οικογένειες φτιά-χνουν µόνες τους το παραδοσια-κό αλεξανδρινό στεφάνι µε τέσ-σερα κεριά που συµβολίζουν τις τέσσερις Κυριακές µέχρι την η-µέρα των Χριστουγέννων. Εκτός από το στεφάνι για τη σύνθεση του οποίου χρησιµοποιούνται µικρά κόκκινα ή µπεζ αλεξανδρι-ανά, κλαδιά και λαµπερά στολίδι-α υπάρχει και το «έθιµο του κε-ριού» που είναι ιδιαίτερα αγαπη-τό στα παιδιά και χρησιµεύει σαν ηµερολόγιο. Κάθε παιδί έχει ένα κερί το οποίο χωρίζεται µε ορι-ζόντιες γραµµές ή νούµερα στις µέρες που αντιστοιχούν µέχρι τα Χριστούγεννα. Κάθε µέρα το κε-ρί ανάβεται µέχρι να πλησιάσει η επόµενη γραµµή. Έτσι φθάνει η µέρα που θα πάρει και το δώρο του. Η περίοδος των Χριστου-γέννων στη ∆ανία συνοδεύεται και από τα απαραίτητα και πολύ σκανταλιάρικα καλικαντζαράκια τα «Julenisser». Η παραµονή των Χριστουγέννων γιορτάζεται µε το παραδοσιακό τραπέζι µε-ταξύ των συγγενών. Ένα µεγάλο αµύγδαλο κρύβεται µέσα στο δα-νέζικο γλυκό. Ο τυχερός που θα το βρει ανταµείβεται µε το λεγό-µενο «δώρο του αµύγδαλου»

Page 7: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Σελίδα 7

Ισπανία

Η χριστουγεννιάτικη περίοδος ξεκινάει στην Ισπανία µε τη µεγάλη κλήρωση της 22ης ∆εκεµβρίου. Για τους Ισπανούς τα Χριστούγεννα είναι η πιο σηµαντική εορτή του χρόνου και ακολουθείται από την Πρωτοχρονιά, η οποία ονοµάζεται «Noche Vieja», και την 6η Ιανουαρίου την «Dia de Reyes». Η παραµονή των Χριστουγέννων ή αλλιώς «Noche Buena» είναι το βράδυ που µαζεύεται όλη η οικογένεια. Τα δωµάτια διακοσµούνται µε κλαδιά από πεύκα, µπεζ και κόκκινα αλεξανδριανά και αναµµένα κε-ριά δίνοντας µια κατάνυξη και ένα χρώµα στην ατµόσφαιρα. Μετά το τραπέζι των Χριστουγέννων στο οποίο προσφέρονται τοπικές σπεσιαλιτέ, ακολουθεί η Λειτουργί-α των Χριστουγέννων. Ο διάσηµος πετει-νός Misa del Gallo υπενθυµίζει τον αλέ-κτορα που σύµφωνα µε τη παράδοση, ήταν ο πρώτος που ανακοίνωσε το χαρµόσυνο µήνυµα της Γέννησης του Ιησού. Η εορτα-στική περίοδος ολοκληρώνεται στις 6 Ια-νουαρίου την µέρα των Θεοφανίων κατά τη διάρκεια της οποίας οι Τρεις Μάγοι φέρ-νουν τα δώρα στα παιδιά, πάντα σύµφωνα µε την παράδοση. Στις 5 Ιανουαρίου στη διάρκεια µιας µεγάλης παρέλασης της «Cabalgata de Reyes» άνθρωποι ντυµένοι σαν τους Τρεις Μάγους και άλλες µορφές της Θρησκείας πετάνε γλυκά στα παιδιά.

Νορβηγία

Τα Σκανδιναβικά «Jul» (Χριστούγεννα) έχουν τις ρίζες τους σε αρχαία γεωργικά έθιµα του χειµώνα και της επο-χής της συγκοµιδής. Ο Julenissen όπως ονοµάζεται ο Νορβηγός Άγιος Βασίλης, µαζί µε τους βοηθούς του φέρ-νει δώρα και καλή τύχη στο σπίτι και στο στάβλο. Τη νύ-κτα των Χριστουγέννων τα παιδιά βάζουν µπωλ µε κουρ-κούτι από αλεύρι σαν προσφορά στον Julenissen που επι-σκέπτεται τα παιδιά της Νορβηγίας, ολοκληρώνοντας το µακρινό του ταξίδι από τη Λαπωνία πάνω στο έλκηθρο που το σέρνουν τάρανδοι. Η ηµέρα των Χριστουγέννων ονοµάζεται Julbrod κατά τη διάρκεια της οποίας τα παλιά χρόνια ετοιµάζονταν µέχρι και 60 διαφορετικά πιάτα για το τραπέζι των φίλων, των συγγενών και φυσικά της οικο-γένειας.

Βέλγιο Το Βέλγιο µπαίνει στο πνεύµα των Χριστουγέννων από νωρίς µε την ηµέρα του Sinterklaas και µε τον πολύτιµο βοηθό του Zwarte Piet που µοιράζει τα δώρα από σπίτι σε σπίτι. Τα παιδιά κρεµάνε τις κάλτσες των δώρων στο τζάκι και αφήνουν σανό και ζάχαρη για το άλογο του Sinterklaas. Ο Sinterklaas δεν είναι ο ίδιος µε τον Santa Claus. Στο Βέλγιο τα Χριστούγεννα εορτάζονται και µε πλήθος παραστάσε-ων που αποδίδονται καλλιτεχνικά σκηνές από τη Θεία Γέννηση καθώς και λιτανείες και ακόµη υπαίθριες αγορές.

Ελβετία Στην Ελβετία οι τέσσερις εβδοµάδες προ των Χριστουγέννων εορτάζονται µε πλούσι-α παραδοσιακά έθιµα, όπως το γιορτινό στεφάνι και το χριστουγεννιάτικο ηµερολόγιο. Ο «Samichlaus» όπως ονοµάζεται στη γερµανική πλευρά της Ελβετίας ο Άγιος Νικόλαος µοιράζει γλυκά και δώρα στα παιδιά στις 6 ∆εκεµβρίου. Η παραµονή των Χριστουγέννων µε όλα τα άλλα έθιµα του δένδρου ,τα κάλαντα, το γιορτινό τρα-πέζι και η λειτουργία των Χριστουγέννων χαρα-κτηρίζουν την ηµέρα αυτή. Του Άγγελου Κυριακού

Page 8: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Σελίδα 8

Τα κάλαντα είναι ευχετήρια και εγκωµιαστικά τραγούδια που ψάλλονται τις παραµονές των µε-γάλων γιορτών (Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Φώτα). Ο όρος παράγεται από το λατινικό «καλένδαι», που σηµαίνει τις πρώτες µέρες των ρωµαϊκών µηνών. Τα κάλαντα τραγουδιούνται από οµάδες παιδιών, κυρίως, που γυρίζουν στα σπίτια. Τα τραγούδια αυτά, που έχουν ένα βασικό τύπο µε λεπτοµερειακές παραλλαγές κατά τό-πους, συνοδεύονται µε µουσική υπόκρουση από τρίγωνο ή τύµπανο ή φυσαρµόνικα ή και έγχορδα, ακόµα και από πήλινο «τουµπερλέκι». Οι εκτελε-στές ψάλλουν τα τραγούδια τους, µε τα οποία εγκωµιάζουν τον οικοδεσπότη και την οικοδέ-σποινα και δέχονται ως ανταµοιβή για τους ύµνους και τις ευχές φιλοδωρήµατα. Η συνήθεια φαίνεται πως υπήρχε και πριν από τη βυζαντινή εποχή. Πιθανόν η χαρά για τη γέννηση του Χρι-στού, που πριν από τον 4ο αιώνα γιορταζόταν την 1η του έτους, να συνδυάστηκε µε τις ελπίδες και τις ευχές του νέου έτους, που συνήθιζαν οι Ρωµαίοι, και µε γιορταστικούς τρόπους που συ-νηθίζονταν στην αρχαία Ελλάδα. Γι’ αυτό ίσως οι Πατέρες της Εκκλησίας, που προσπαθούσαν να αποµακρύνουν τους πιστούς από τις αναµνήσεις του παρελθόντος, απαγόρεψαν τα κάλαντα, κατά τους πρώτους µεταχριστιανικούς αιώνες. Παρά την απαγόρευση όµως, η λαοφιλής αυτή συνήθεια επέζησε και συνεχίζεται.

Όσο για τους καλικάντζαρους έτσι ονοµάζονται στην ελλη-νική λαϊκή παράδοση τα «δαιµονικά» που φαντάζονται οι άνθρωποι ότι περιφέρονται στη γη κατά το δωδεκαήµερο µε-ταξύ Χριστουγέννων και Φώτων. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας ονοµάζονται επίσης τσιλικροτά, καρκατζούλια ή σκαρκατζούλια. Σύµφωνα µε τη λαϊκή παράδοση οι καλικά-ντζαροι κατοικούν στον Κάτω Κόσµο, όπου όλο το χρόνο πρι-ονίζουν την κολόνα (ή το δέντρο) που στηρίζει τη Γη, αλλά όταν κοντεύουν να την πριονίσουν εντελώς φτάνει η παραµο-νή των Χριστουγέννων. Τότε αφήνουν τη δουλειά τους και ανεβαίνουν στον Πάνω Κόσµο, όπου παραµένουν ως την ηµέ-ρα των Θεοφανίων. Τότε επιστρέφουν στον Κάτω Κόσµο, αλλά βρίσκουν την κολόνα ολόκληρη, οπότε ξαναρχίζουν και πάλι να τη ροκανίζουν ως τα επόµενα Χριστούγεννα. Σύµφωνα µε τους λαϊκούς µύθους οι καλικάντζαροι είναι πάρα πολλοί και ξετρυπώνουν στην επιφάνεια της Γης από φαράγγια, πηγάδια, σπηλιές, καταβόθρες, µυρµηγκοφωλιές κ.α. Περιγράφονται κοντοί, µαυριδεροί, άσχηµοι, τριχωτοί, µε πλήθος από κου-σούρια και βρόµικοι. Είναι καβγατζήδες και µαλώνουν συνέ-χεια µεταξύ τους. Όταν φανερώνονται στους ανθρώπους παίρνουν διάφορες µορφές, άλλοτε εµφανίζονται ως ζώα και άλλοτε µε ένα πόδι ανθρώπινο και ένα ζώου. Συνηθίζουν να µπαίνουν στα σπίτια από την καµινάδα και προκαλούν πολλές ζηµιές. Τρώνε ότι βρεθεί µπροστά τους και λερώνουν τα πά-ντα. Σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας υπάρχουν έθιµα που συνδέονται µε τους καλικάντζαρους. Στην Ήπειρο συνήθιζαν να βάζουν αδράχτια στο τζάκι για να µην µπορούν να µπουν στο σπίτι, ενώ αλλού συνήθιζαν να καίνε αλάτι για να τους εξευµενίσουν ή έκαιγαν παλιά παπούτσια. Αλλού συνήθιζαν να βάζουν στο τζάκι ένα κόσκινο, γιατί πίστευαν πως οι καλικά-ντζαροι άρχιζαν να µετρούν τις τρύπες του και τους έφτανε το ξηµέρωµα, οπότε έφευγαν για να επιστρέψουν το επόµενο βράδυ. Όταν έφευγαν οι καλικάντζαροι, οι άνθρωποι καθάρι-ζαν όλο το σπίτι, πετούσαν τη στάχτη από το τζάκι, έπλεναν το εικονοστάσι, άλλαζαν το νερό στο καντήλι, γιατί πίστευαν ότι είχαν µολύνει όλο το σπίτι.

Του Θεοδόση Ηλία

Page 9: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Σελίδα 9

Γιατί τα παιδιά δεν τακτοποιούν

ποτέ τα πράγµατά τους;

Τα παιδιά δεν τακτοποιούν τα πράγ-µατά τους, επειδή ελπίζουν ότι θα το κάνει κάποιος άλλος. ∆εν έχουµε όλη την ίδια αίσθηση της τάξης, ωστόσο, από τότε που γεννιόµαστε, περνάµε το χρόνο µας τακτοποιώντας και τα-ξινοµώντας. Ο εγκέφαλος µας κάνει διαλογή όλων των πληροφοριών που του στέλνουν οι πέντε αισθήσεις µας και η λογική µας :οι σκύλοι µε τους σκύλους, τα τραπέζια µε τα τραπέζια.

Κάθε φορά που ο εγκέφαλος µας α-ντιλαµβάνεται µια πληροφορία, πρέ-πει να την ταξινοµεί και να την κατα-τάξει σε µια κατηγορία, για να µπορεί να την αναγνωρίσει. Αν βάζαµε συ-στηµατικά µια κάλτσα µαζί µε µια κα-τσαρόλα και τα τοποθετούσαµε όλα µέσα στο ψυγείο, σίγουρα κάτι σοβαρό θα είχε ο εγκέφαλός µας. Καµιά φορά, από τεµπελιά, προτιµάµε να βάλουµε τις κάλτσες όπου να ‘ναι. Κι έτσι επι-κρατεί µια ωραία αταξία. Οι γονείς πιστεύουν ότι ακαταστασία στο δωµά-τιο σηµαίνει και στο κεφάλι, ενώ ένα << ακατάστατο >> κεφάλι είναι αδύνατο να µάθει να δουλέψει σωστά και στο σχολείο .Έχουν δίκιο σ’ αυτό. Ακόµα κι όταν κατατάσσουµε και ταξινοµού-µε τα πράγµατα σε µια τάξη που έχει λογική και συνάφεια µόνο για µας, έχουµε καλύτερη οργάνωση στη δου-λειά µας. Αν και περίεργο, αυτό αρχί-ζει µε µικρά πράγµατα, όπως το να τακτοποιούµε το χώρο µας.

Ο Αναγνώστου Βασίλης Προτείνει :

Ο µικρός Νικόλας σε νέες περιπέτειες!

Ο µικρός Νικόλας είναι ένα παιδί γεµάτο ζωντάνια που δηµι-ουργήθηκε από τον Ρενε Γκοσινί τον δηµιουργό του Αστεριξ. Το βιβλίο περιέχει 80 ιστορίες για… γέλια όπου περιγράφο-νται οι περιπέτειες και οι σκανταλιές της παρέας του µι-κρού Νικόλα που κάνει άνω-κάτω δασκάλους και γονείς! Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ».

Γιατί οι γονείς µας το µαθαί-

νουν, όταν κάνουµε µια ζα-

βολιά;

Μήπως οι γονείς σας έχουν ένα << τρίτο µάτι >>, ένα είδος αόρα-της κάµερας που µπορεί να ελέγ-χει όλα όσα κάνατε, όταν δεν εί-ναι εκεί; Όχι! Μα τότε, πώς γίνε-ται να ξέρουν τα πάντα; Παρατη-ρούν! Αυτό είναι όλο! Έτσι, δε δυσκολεύονται πολύ να συµπερά-νουν ότι εσείς χρησιµοποιήσατε το βερνίκι των νυχιών, όταν υ-πάρχουν ίχνη πάνω στη µοκέτα! Ούτε είναι δύσκολο να καταλά-βουν ότι φάγατε όλο το γλυκό, όταν στο βάζο υπάρχει µόνο το σιρόπι! Κι όταν τους υποδέχεστε µε γλύ-κες και προθυµία, δεν µπορούν παρά να σκεφτούν ότι κάτι τους κρύβετε Όσο σας βλέπουν να στριφογυρίζετε, να κοκκινίζετε και να ψελλίζετε, όταν απαντάτε στις ερωτήσεις τους ή να ρίχνετε ανήσυχα βλέµµατα, τόσο πιο πολύ σιγουρεύονται ότι έχετε κάνει κάποια αταξία. Ούτε <<τρίτο µά-τι>> ούτε αόρατη κάµερα λοιπόν. Οι γονείς είναι πάνω απ’ όλα σπουδαίοι παρατηρητές. Μπορεί να τα µαντεύουν όλα τις περισσό-τερες φορές, όµως δεν ξέρουν τα πάντα. Σε µερικά χρόνια, όταν θα τους αφηγείστε τις παιδικές σας αναµνήσεις, σίγουρα τους περιµέ-νουν και κάποιες µικρές εκπλή-ξεις.

Page 10: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Σελίδα 10

½ φλιτζάνι γάλα

2/3 φλιτζανιού ζάχαρη

1 κουταλάκι αλάτι

¾ φλιτζανιού βούτυρο, λιωµένο

¼ φλιτζανιού χλιαρό νερό

2 κουταλιές της σούπας ζάχαρη

2 πακέτα ξηρή µαγιά

3 αβγά, καλοχτυπηµένα

6-7 φλιτζάνια αλεύρι για όλες τις χρήσεις

1 κουταλιά της σούπας µαχλέπι κοπανιστό

Ζεσταίνετε το γάλα και ανακατεύετε τη ζάχαρη, το αλάτι και το βούτυρο. Αφήνετε το µείγµα να κρυώσει. Σε ένα µεγάλο µπολ, ανακατεύετε το χλιαρό νερό και τις 2 κουταλιές της σούπας ζά-χαρης. ∆ιαλύετε τη µαγιά. Το αφήνετε για 10-15 λεπτά. Ανακατεύετε το γάλα στο µείγµα της µα-γιάς και ρίχνετε τα αβγά. Προσθέτετε αργά και ανακατεύετε 3 φλιτζάνια αλεύρι. Χτυπάτε το µείγµα δυνατά µε ένα ξύλινο κουτάλι µέχρι να µαλακώσει. Προσθέτετε το µαχλέπι, και ανακα-τεύετε άλλα 2-3 φλιτζάνια αλεύρι. Αδειάζετε τη ζύµη σε µια επιφάνεια, που θα έχετε ήδη αλευρώ-σει ελαφρά και ζυµώνετε µέχρι να µαλακώσει, 10 περίπου λεπτά. Βάζετε τη ζύµη σε ένα µπολ, που θα έχετε αλείψει µε βούτυρο. Το σκεπάζετε µε ένα πανί και το αφήνετε τουλάχιστον δύο ώρες να φουσκώσει ή µέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο. Μό-λις ή ζύµη φουσκώσει, τη χτυπάτε απαλά µε τις γροθιές σας και τη ζυµώνετε ελαφρά. Χωρίζετε τη ζύµη σε δύο κυκλικά µέρη 22 εκ. περίπου, και βάζετε ένα νόµισµα στον πάτο κάθε µέρους. Βά-ζετε τη ζύµη σε δύο φόρµες για κέικ ή σε ένα ταψί, την καλύπτετε µε ένα πανί και την αφήνετε άλλη µία ώρα να φουσκώσει. Αλείφετε το πάνω µέρος του γλυκού µε τα χτυπηµένα αβγά και το πασπαλίζετε µε το σουσάµι ή τις λεπτές φέτες των καθαρισµένων αµυγδάλων. Το ψήνετε σε προθερµασµένο φούρνο (190° C) για 45 περίπου λεπτά ή µέχρι να σκουρύνει.

Βασιλόπιτα Σµυρνέικη

1 γαλοπούλα γύρω στα 4 1/2-5 κιλά

1 κρεµµύδι ψιλοκοµµένο

1/2 φλιτζάνι του τσαγιού βούτυ-ρο

1/2 φλιτζάνι του τσαγιού ελαιό-λαδο

500 γρ. κιµά

τα συκωτάκια της γαλοπούλας

200 γρ. καπνιστό ζαµπόν ψιλο-κοµµένο

150 γρ. κεφαλογραβιέρα τριµµέ-νη

100 ml κονιάκ ή µπράντι

300 γρ. κάστανα βρασµένα χο-ντροκοµµένα

200 γρ. µανιτάρια ψιλοκοµµένα

1/2 φλιτζάνι του τσαγιού ζωµό κότας ή 1 κύβο διαλυµένο σε 1/2 λίτρο νερό

2-3 κουταλιές της σούπας µαϊ-ντανό ψιλοκοµµένο

αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριµµένο

Αν η γαλοπούλα είναι κα-τεψυγµένη, την αφήνετε να ξεπαγώσει καλά. Πλένετε τη γαλοπούλα, αφαιρείτε τα συκωτάκια της και τη στεγνώνετε. Την καψαλί-ζετε, την πλένετε και τη στεγνώνετε πάλι. Την πα-σπαλίζετε εξωτερικά και εσωτερικά µε αλατοπίπε-ρο. Ζεµατάτε τα συκωτά-κια, τα στραγγίζετε και τα ψιλοκόβετε. Ζεσταίνετε 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού λάδι και σοτάρετε το κρεµµύδι. Προσθέτετε τον κιµά και τα συκωτάκια, αλατοπιπερώνετε και συ-νεχίζετε το σοτάρισµα ανακατεύοντας. Τέλος ρίχνετε τα µανιτάρια και σοτάρετε 6’-7’ ακόµη.

Σβήνετε µε το κονιάκ και το ζωµό της κότας και

βράζετε 25’-30’ µέχρι να εξατµιστούν τα υγρά.

Προσθέτετε στη γέµιση τα κάστανα, το ζαµπόν,

το τυρί και το µαϊντανό και γεµίζετε µε το µείγµα

αυτό την κοιλιά της γαλοπούλας. Τη ράβετε κα-

λά. Περιχύνετε τη γαλοπούλα µε το βούτυρο

λιωµένο και την ψήνετε 4 ώρες και 40’ περίπου.

Γαρνίρετε τη γαλοπούλα µε λαχανικά σοταρισµέ-

να (λαχανάκια Βρυξελλών, καρότα)

Γαλοπούλα Χριστουγεννιάτικη γεµιστή

Page 11: 13ο & 23ο ∆.Σ. Ευόσµουblogs.sch.gr/13dimevo/files/2010/10/dekembrios_2006.pdf · Το σχολείο λειτουργούσε και το Σάββατο και δύο

Σελίδα 11

Τα οξείδια του θείου και του αζώτου που παράγονται από τη

βιοµηχανία αιωρούνται και µεταφέρονται στην ατµόσφαιρα µε

συνέπεια να έρχονται σε επαφή µε τους υδρατµούς ή τις υδρο-

σταγόνες και να συµµετέχουν στη δηµιουργία των νεφών. Το

νερό της βροχή υπό φυσιολογικές συνθήκες έχει µια οξύτητα

5.6 της κλίµακας pH . Με την είσοδο όµως των διαφόρων οξει-

δίων στη διαδικασία του σχηµατισµού της βροχής, το νερό της

βροχής αποκτά µεγαλύτερη οξύτητα (π.χ. pH 2.5 ή 2) και δια-

βρώνει τα δάση αλλά και τις ανθρώπινες κατασκευές µε τις ο-

ποίες έρχεται σε επαφή. Παράλληλα µε τη δηµιουργία της όξινης

βροχής, τα διοξείδια του θείου και του αζώτου αιωρούµενα µέσα

στην ατµόσφαιρα κινούνται προς την επιφάνεια της γης και τελι-

κά επικάθονται στο έδαφος. Η διαδικασία αυτή ονοµάζεται ξηρά

εναπόθεση και προκαλεί και αυτή προβλήµατα στις επιφάνειες

που έρχεται σε επαφή (δέντρα-κτίρια). Τις τελευταίες δεκαετίες

η επιστηµονική κοινότητα έχει επισηµάνει τη διάβρωση ιστορι-

κών κτιρίων σε πολλά µέρη του κόσµου από την όξινη βροχή και

την ξηρά εναπόθεση των οξειδίων. Οι κύριες πηγές για τα διο-

ξείδια του θείου και του αζώτου είναι οι µεταλλευτικές βιοµηχα-

νίες που το χρησιµοποιούν.

Όξινη βροχή Του Βασίλη Αναγνώστου

Ζώα της Ελλάδας που εξαφανίζονται (Η αρκούδα)

Παλιά οι αρκούδες ζούσαν σ’ ολόκληρη την Ελλάδα. Αλλά µε το πέρασµα των χρόνων ο άνθρωπος εξαφάνι-σε την αρκούδα και τώρα µόνο 150 αρκούδες ζουν στα βόρεια της Ελλάδας. Η αρκούδα κάθε χειµώνα πέφτει σε χειµέριο λήθαργο. Το φθινόπωρο τρέφεται µε µήλα, κάστανα, βελανίδια και φουντούκια. Οι κυνηγοί την σκοτώνουν για χόµπι, ενώ οι αρκουδιάρηδες την εκµε-ταλλεύονται για τα χρήµατα. Το ζώο αυτό θα εξαφανι-στεί στο µέλλον, αν δεν πάρουµε τα µέτρα µας και τα εγγόνια µας θα το γνωρίζουν µόνο από τα παραµύθια.

Αλεξάνδρα Ντρέου

Βουνό και χωριό (ποίηµα)

Το βουνό είναι καλό µε τα καταπράσινα δάση

τις όµορφες πλαγιές, µε τις µικρές και µεγάλες

λαγκαδιές που τις διασχίζουν τα ορµητικά

ποτάµια. Αρκούδα, λύκος κι αλεπού κρύβονται

µα πού; Κοτσύφια, γεράκια κι αετοί πετάνε

εδώ κι εκεί.

Να και το µικρό χωριό δίπλα στο ψηλό βουνό.

Με τα µικρά σπιτάκια του, το µικρό

εκκλησάκι, τη µικρή πλατεία και

και τα πολλά χωράφια.

Χρήστος Γκαραγκούνης

Η γη (ποίηµα)

Επάνω στη γη

µε τους αγρούς και τα ποτάµια,

µε τα µεγάλα τα φαράγγια

και τα ψηλά βουνά ζούµε.

Με τα πολλά τα ζώα

και µε τα πολλά πουλιά.

Με τα ωραία δάση

και τους πολλούς ανθρώπους

που ζουν ειρηνικά.

Μαρία Κατραντζή

Χειµωνιάτικο τοπίο