Συνδυασμοί ~

τροφων

/ ... για την υγεια και τη σιλουέτα σας ...

Εκδόσεις του Υγεία & Ευεξία

Συνδυασμοί Τροφών

Έκδοσπ του περιοδικού "Υγείσ & Ευεξία» Δισνέμεται μοζί με το τεύχος 3, Δεκέμβριος 2003

Εκδότπς Αλέξανδρος Λαλόκος

Διευθυντπς Γιάννπς Κωστάρας

Επιμέλεια έκδοσπς Μαρία Γκέκα

Σύμβουλος έκδοσπς Ανδρέας Γρίβας

Art Director θεολόγος Καζαντζόγλου

Σκίτσο Χρπστος Μερεντίτπς

Ηλεκτρονικπ σελιδοποίπσπ θεολόγος Καζαντζόγλου

Διόρθωσπ κειμένων Γεωργία Σαρρπ

Εκτύπωσπ - βιβλιοδεσία COpy Print

Το περιοδικό "Υγεία & Ευεξία» εκδίδεται από τπ

ΔΥΤΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ Ε.Π.Ε .

40 Εκκλπαιών 17, 12134 Περιστέρι Τπλ. : 210 5777956-7 Fax: 2105741036

(~ , Ι

~

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ

ΤΡΟΦΩΝ

Υγεία είναι

να συνδυάζουμε , ,

σωστα τις τροφες ...

.. . για να διατπρπσουμε ΠOΙKιiΊ{α στα γεύματά μας

για να τρεφόμαστε σωστά,

χωρ{ς να επιβαρύνουμε τον

οργανισμό μας με ατέiΊειωτες

ώρες πεπτικπς iΊειτoυργ{ας

Ι

Είναι δύσκο;Ιο να συνδυάζουμε

σωσrά rις rροφές ;

Σίγουρα όχι τόσο, όσο n nροσπάθε ια

που κάνε ι ο οργανισμός μας γ ια να

αφομοιώσει τροφές που δεν «ταιριά­

ζουν» μεταξύ τους Το β l βΑίο αυτό ε ί­

ναι ένας οδnγός που περιέχε ι τα πιο

διαδεδομένα πρότυ πα δ ι ατροφπς ,

π ροτείνοντας κριτπρ ια κα ι τρόπους

συνδυασμών για να τα εντάξετε στnν

καθnμερ ινn διατροφπ σας

ΞεφυΑΑίστε το , συμβουΑευτείτε το

κα ι θα δείτε τεΑlκά πόσο εύκοΑο εί­

να ι να συνδυάζετε σωστά τις τροφές

11

ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗ ΚΑΙ ΙΔΕΩΔΕΣ ΒΑΡΟΣ Στπ σύγχρονπ εποχπ τπς υπερκατανάλωσπς και του πρόχει­

ρου φαγπτού. μαζί με τον τρόπο ζωπς μας άλλαξαν και οι δια­

τροφικές μας συνΠθειες. ευνοώντας τπν ανάπτυξπ τπς παχυ­

σαρκίας.

Και μπορεί n παχυσαρκία να είναι ένα πολύ σοβαρό πράβλπ­μα υγείας και αισθπτικnς. δεν είναι ωστόσο δύσκαλο. να μάθου­

με πως να διατnρnσουμε το ιδανικό μας βάρος. κάτ ι που λίγο n πολύ το θέλουμε όλοι: σχεδόν το 50% του ενπλικου πλπθυ ­

σμού πάσχει από παχυσαρκία. Είναι riδπ γνωστό πως παχαίναυ­

με όταν τρώμε περισσότερο από όσο πρέπει. αλλά πόσοι από

εμάς γνωρίζουμε το πόσο σπμαντικός είναι ο αωστός συνδυα­

σμός των τροφών για τπ γρπγορπ πέΨπ και αφομοίωσπ των θρε­

πτιKών συατατικών; Το βάρος μας μεταβάλλεται όταν παίρνου ­

με πολλές θερμίδες και όταν δε συνδυάζουμε αωστό τις τρο­

φές.

Η αχέαπ που υπάρχει ανάμεσα στπ συσσώρευσπ τοξινών και

το λίπος είναι πολύ σπμαντικΠ. Η δύσκολπ και παρατεταμένπ

πέΨπ έχει ως αποτέλεσμα τπν αυξπμένπ παραγωγπ τοξινών στον

οργανισμό. Η τροφπ προκαλεί ζύμωαπ. δπλαδr'1 φλόγωσπ του

εντέρου με αποτέλεσμα τπν ελευθέρωσπ n τπ δπμιουργία αε­ρίων n τοξικών οξέων. τα οποία ο οργανισμός δεν καταφέρνει να αποβάλλει όλες τις φορές.

Αν ΟΙ τοξίνες δεν αποβλπθούν γρπγορα από τον οργανισμό.

τότε αποθπκεύονται κυρίως στους λιπώδεις ιατούς των μπρών

και των γλουτών και στπν περιφέρεια τπς μέσπς, ( το σώμα μας είναι σοφό και κρατά τα λίπος μακριά από τα εσωτερικά του

όργανal. Προσπαθώντας α αργανισμός να εξουδετερώσει τις

ΤΟξικές ουσίες εκδπλώνετοι κατακράτπσπ υγρών παυ μεταφρά­ζεται επίσπς σε πρπξιμο και επιπλέον βόρος.

Η συσσώρευαπ επομένως, των ΤΟξινών δπμιουργείτις κατόλ­

λπλες προϋποθέσεις για τπν αύξπαπ του σωματικού βάρους.

Ακόμπ κι εκείνοι που έχουν ακριβώς το αντίθετο πρόβλπμα (που

είναι δπλαδr'1 πολύ αδύνατοι) πρέπει να λάβουν υπόψπ τους το

σωστό συνδυασμό των τροφών. ο οποίος αφορά όχι μόνο τπ

διατπρπσπ του ιδανικού βάρους. αλλά κυρίως τπν υγεία και τπ σωστπ λειτουργίο του οργανιομού ..

Πώς δnλnτnριάζοuμε τον οργανισμό μας με τοξίνες;

- Με tnv υπερβολικπ κατανόλωσn συμπυκνωμένων τρο­φών, καθώς και τροφών με υψnλπ οξύτnτα

- Με tnv περιορισμένn λnψn τροφών που είναι πλού­σιες σε νερό και αλκόλια

- Με το λανθασμένο συνδυασμό των τροφών - Με tnv έλλειψn όσκnσnς -Με το μολυσμένο νερό και αέρα -Με το άγχος

Λιγ6τερες τοξίνες σnμαίνει fιιγ6τερο πρΓιξιμο και fιιγ6τερο βάρος

- Η αποτοξίνωσn του οργανισμού συμβόλλει στο αδυ­νότισμα.

ΕΙΜΑΠΕ σTl ΤΡΩΜΕ

Η πέψn και n αφομοίωσn των τροφών αποτελείται από πολ­λές χnμικές αντιδρόσεις, οι οποίες συνδέονται στενό μεταξύ

τους.

Η οργανωτικπ σοφία του σώματός μας προγραμματίζει τα πό­

ντα και καθορίζει διαφορετικό καθπκοντα σε κόθε όργανο, ώστε να διεκπεραιώνεται επιτυχώς n λειτουργία τnς πέψnς, ακόμn κι τρώμε μια τροφπ περισσότερο από μια όλλn. Για παρόδειγμα,

μια μπουκιό ψωμί απαιτεί διαφορετικπ χnμικn διεργασία σε σχέ­

on με μια κουταλιό ζόχαρn: το ίδιο ακριβώς ισχύει και για το αποτέλεσμα τnς διεργασίας αυτπς επόνω στο σώμα μας. Το ψωμί (πλούσιο σε σύνθετους υδατόνθρακες) αυξόνει tnv ενέργεια, ενώ n ζάχαΡn (όταν καταναλώνεται OKέIn) αυξάνει το γλυκαιμι­κό δείκτn του αίματος. Κόθε τροφπ, που δεν αφομοιώνεται από

τον οργανισμό με tnv πέψn γίνεται παρ' όλα αυτό, μέρος του σώματός μας. Επομένως, καταλαβαίνουμε απόλυτα τι σnμαίνει

n φρόσn «είμαστε αυτό που τρώμε» του G. Ohsawa. Μπορεί να φαίνεται παράδοξο, αλλά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το

γεγονός πως ό, τι τρώμε καταλπγει να γίνεται μέρος του σώμα­

τός μας. Είναι μια αλπθεια τόσο πολύπλοκn, αλλά ταυτόχρονα

απλπ και καθnμερινn: το σώμα μας μέσω και τnς τροφπς αλλό­ζει και ανανεώνεται συνεχώς. Η τροφπ που επεξεργόζεται από το πολύπλοκο βιοχnμικό εργαστπριο, που είναι το πεπτικό σύ­στnμα, χρnσιμεύει για tnv ατέλειωτn δόμnσn και κατασκευπ του οργανισμού μας.

Ι

Πρωτεϊνες, Vδατάνθρακεc και Λίπn:

τα θρεπτικά συστατικά

Πρωτεϊ\ιες

Ζωικές: κρέας, Ψάρι, γάλα, τυρί, αυγά

Φυτlκές: όσπρια (είναι πλούσια και σε υδατάνθρα­κες) φασόλια, ρεβίθια, κουκιά, φακές, σόγια ... κα­θώς και ελαιώδεις καρποί, δnλάδn αράπικο φιστί­κι, κουκουνάΡΙ, καρύδια, αμύγδαλο, φουντούκια,

φιστίκια, ελιές, αβοκάντο που είναι πλούσια σε λί­

nn

Υδατάνθρακες

ΣύνθΒΤΟI (κυρίωςάμυλαJ:δnμnΤΡιακά: σιτάρι, ρύ­

ζι, καλαμπόκΙ, κριθάρι, βΡώμn, σίκαλn, μαυροσίτα­

ρο, κεχρί ...

παράγωγα: φαρίνα, νιφάδες, κουσκούς, σιμιγδά­

λι, μακαρόνια, ψωμί.

Επιπλέον: πατάτες, κάστανα, γλυκοπατάτες

Απλοί (με γλυκιά γsύσΠJ: μέλι, ζάχαΡn, φρούτα

Aίnn (λιπίδΙα)

Φυτlκά: ελαιόλαδο, έλαια καρπών (αραβοσιτέλαιο,

σουσαμέλαιο, nλιέλαιο, φιστικέλαιο)

Ζωικά: βούτυρο, κρέμα γάλακτος

Όταν μιλάμε για πρωτεϊνούχες, λιπώδεις Γι αμυ­

λώδεις τροφές μιλάμε για τροφές πλούσιες σε

πρωτείiιες, λίππ, και υδατάνθρακες αντίστοιχα, οι

οποίες περιέχουν και άλλα συστατικά σε μικρότε­ρες όμως ποσότπτες.

Ι

Η ΠΕΨΗ Σκοπός τnς πέψnς είναι να μετατρέψει τις τροφές σε θρεπτι­

κά συστατικά με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε όταν φτάσουν στο λεπτό έντερο να απορροφnθούν.

Οι τροφές πολτοποιούνται στο στόμα με tn βοήθεια των δο­ντιών και των ενζύμων που βρίσκονται στο σάλιο. Η μπουκιά,

που παίρνει το σχήμα σβώλου, ανακατεμένn με το σάλιο (βλω­μός) πάει στο φάρυγγα με tn βοήθεια tnc γλώσσας (KatdnOan) και από εκεί καταλπγει στο στομάχι μέσω του οισοφάγου, ο ο­

ποίος συσπάται διαδοχικά (π τροφπ διανύει μια απόστασπ δύο

με τέσσερα εκατοστά το δευτερόλεπτο). Στο στομάχι εκκρίνεται ο λεγόμενος χυμός από τους διαδοχι­

κούς σπασμούς των μυών του και από τα γαστρικά υγρά, ο οποί­

ος μέσω του πυλωρού φθάνει στο λεπτό έντερο. Ο πυλωρός

είναι ένα δυνατός μυς σε σχπμα δακτυλιδιού, που όπως και μια

βαλβίδα, παραμένει κλειστός προσωρινά, όταν ο χυμός βρίσκε­

ται στο στομάχι.

Ο απαραίτπτος χρόνος για να αδειάσει το στομάχι (κυμαίνεται

από δύο έως έξι ώρες) εξαρτάται από τπ σωστπ περισταλτική

κίνπσπ, από τπν ποσότπτα και τπν ποιότπτα των τροφών.

Στο λεπτό έντερο (στους ενήλικες είναι επτά μέτρα με διάμε­

τρo τρία με τέσσερα εκατοστά και χωρίζεται στο δωδεκαδάκτυ­

λο, τπ νπστιδα και τον ειλεό) ο χυμός μετατρέπεται σε χυλό

(ρευστός και ομοιογενής πολτός) μέσα από μπχανισμούς που

αφορούν συσπάσεις περισταλτικές (π και άλλου είδους) και κυ­

ρίως χπμικές ουσίες και ένζυμα.

Αφού ο χυλός παραμείνει περίπου τρεις ώρες στο λεπτό έ­

ντερο και αφού τα θρεπτικά συστατικά του έχουν πδπ απορρο­φπθεί από τις λάχνες, περνά στο παχύ έντερο (μπκους 1,70 μέ­τρα με διάμετρο έξι με επτά εκατοστά που χωρίζεται στο τυ­

φλό, στο ανιόν, εγκάρσιον, κατιόν κόλον, σιγμοειδές και στο ορ­

θόν) μέσω τπς ειλεοτυφλικής βαλβίδας (π λειτουργία τπς είναι

ανάλογπ με αυτπ του πυλωρού).

Ό,ΤΙ βρίσκεται πλέον στο έντερο - άχρπστα προϊόντα από τπν πέΨπ (κυπαρίνπ και άπεπτες τροφές), βακτήρια, αφυδατωμένα

κύπαρα του εντέρου (ανανεώνονται περίπου κάθε τρεις μέρες) - φθάνει στο ορθόν όπου και εμπλουτίζεται με βλέννα π οποία βοπθά τπν αποβολή τους από τον πρωκτό. .

Αξίζει να σπμειωθεί πως ένα γεύμα αποβάλλεται στο 1/3 με­τά από μία πμέρα, στα 2/3 μετά από δύο πμέρες και μετά από τέσσερις πμέρες αποβάλλεται τελείως.

Ι

ΔυσπεΨία; Πρόκειται για μια ενόχλπσπ αρκετά δlαδεδομένπ που ποικίλει

στον καθένα. Μια σωστπ λύσπ θα πταν να φροντίζουμε για το σωστό συνδυασμό των τροφών, να προσέχουμε τις τροφές που είναι δυσανεκτlκές από τον οργανισμό, τπν κατανάλωσπ του κρα­

σιού του καφέ καθώς επίσπς και τα φαρμάκων. Σπμαντικό ρόλο

παίζει επίσπς και n ψυχlκπ μας κατάστασπ. Μια καππ συμβουππ είναι n καππ μάσnσn. Τροφές όπως n α­

γκινάρα, το πάχανο, το πίτουρο, ο μάραθος, n γεντιανπ, n μαγιά, το μεπισσόχορτο και n μέντα ευνοούν rnv πέψn.

Η uάσnσn: n αργπ και σωστπ μάσπσπ βοπθά το μπχανισμό του κορεσμού έτσι ώστε να ελέγχουμε τπν ποσότπτα που τρώμε. Ο

κορεσμός εξαρτάται από περίπλοκα ερεθίσματα: μπχανlκά, χπ­

μlκά, θερμικά, τα οποία δίνουν και το ανάλογο μπνυμα στον ε­

γκέφαλο, ότι δπλαδπ, έχουμε χορτάσει.

Ο μπχανισμός του κορεσμού χρειάζεται λίγο χρόνο για να λεl­

τουργπσεl γι' αυτό είναι απαραίτπτπ n αργπ μάσπσπ: σε πέντε λεπτά οι θερμίδες που καταναλώνουμε όταν μασάμε αργά και

σωστά φτάνουν τις εκατό, ενώ στπν αντίθετπ περίπτωσπ φτά­

νουν τις τριακόσιες με τετρακόσιες. Επομένως, n γρπγορπ και n κακπ μάσπσπ συνδέεται και με το πρόβλπμα τπς παχυσαρκίας.

Ορνανlκές τροφές: είναι οι τροφές που δεν έχουν υποστεί ε­

πεξεργασία, που είναι «ακέραιες), όπως τις παρπγαγε n ίδια n φύσπ.

Η επεξεργασία αφορά τπν αφαίρεσπ ενός n και περισσοτέ­ρων στρωμάτων από το εξωτερικό μέρος τπς τροφπς, όπως για

παράδειγμα των δπμπτριακών. Είναι πολύ σπμαντικό οι φυσικές τροφές να είναι βιολογικπς καλλιέργειας, εφόσον οι επικίνδυνες

ουσίες από τα φυτοφάρμακα συσσωρεύονται στα εξωτερικά στρώματα του κόκκου των τροφών.

Όξινες, αλκαλικές και ουδέτερες τροφές

ΌΕινες: όλα τα είδπ κρέατος, τυριά, κρόκος αυγού, δπμπτρια­κά, γλυκοπατάτα, μαύρο τσάι καφές.

Απκαπlκές φρούτα (εξαιρούνται τα δαμάσκπνα και οι φράου­

λες), λαχανικά (εξαιρείται το σπανάκι), όσπρια, γάλα, καρύδια.

Ουδέτερες: βούτυρο, κρέμα γάλακτος, λάδι, άμυλο, λαρδί, ζάχαρπ.

•

11

Ο πίνακας του Pendolz: μέσος χρόνος της γαστρικής πέψης των πιο κοινών τροφών

Σε γ, - 2 ώρες Τσά ι σκέτο .. . .. ... ... .. 200γρμ Καφές σκέτος ................... 200γρμ Κακάο σκέτο ....... .200 γρμ Μπύρα . . .... 200γρμ Κρααί ελαφρύ .......................... . .. 200 γρμ Γάλα βρασμένο .......... 100/200 γρμ Ζωμός κρέατος ιi ψαριού .................... 200 γρμ

Σε 2 - 3 ώρες: Καφές με κρέμα γάλακτος ................... 200γρμ Κακόο με γάλα ................................... 300 γρμ Μπύρα...... 300/500μ γρμ

Γάλα βρασμένο ....... 300/500γρμ

Σε 3 - 4 ώρες Κοτόπουλο βρασμένο. . .230 γρμ Προσιούτο ... . .... ... 160 γρμ Μοσχάρι ψπτά . ...... ...... ....... .. ... . ... .... 1 00 γρμ Σαλάμ ι βραστό .. . . .... .. ..... 200 γρμ Ψωμί άσπρο ..... .. ..... .... .. ... .... ... ....... ..... . 50 γρμ Ρύζι βραστό .... ............... ... . . ....... 150 γρμ Λάχανο βραστά ................................... 150 γρμ Καρότο βραστό .................. 150 γρμ Σπανάκι βραατό ................................. 150 γρμ Αγγούρι σε σαλάτα ........ ... ............ ... 150 γρμ Ραπανάκι .. . ....... 150 γρμ μέλι .. . ...... ..... . ... 150 γρμ Mιiλα . .. . . .. ........ 150 γρμ Μορμελάδο .. . .. ... .... ..... .. 150 γρμ

Σε 4 - 5 ώρες Ορτύκ ι ψπτό ...... . ....... ..... . . .... 210 γρμ Γλώασα Kαπνιατιi .... .. . 250 γρμ Λαγός ψπτός. . . .. ...... 250 γρμ Avτααύγιες αλατισμένες . ................... 200 γρμ

Βασlκαί ΚανόνΕς γγ lΕlνπς Διατροφπς

1. Χρnσιμοποιείτε κσθαρές τροφέ" ψπμένες όσο πρέπει (KOI

αν πρέπει, ανάλογα με τπν τροφn) διακοσμnστε τα πιάτα σας με

τρόπα που να σας ευχαρ ιστεί α ισθnτικό , αποφεύγοντας συνάμα

τις λιπώδεις γαρνιτούρες και ό, τι επ ι βαρύνει τπν πέψπ .

2. Τρώτε 5 γεύματα (πρω ι νό, πρόγευμα, μεσnμεριανό, α­

πογευματινό, δείπνο) τα οποία φροντίστε να είναι ελαφρά για

να μπν επιβαρύνουν τπ χώνεΨπ.

3. Κανονίστε να τρώτε συγκεκριμένες ώρες για να ρυθμίσε-

τε τπν πείνα σας, καθώς κα ι τις διάφορες φυσιολογικές λειτσυρ­

γίες ταυ σργανισμού.

4. Τρώτε αργά, χωρίς άγχος και ανπσυχίες: σι ψυχικές αυτές

καταστάσεις εππρεάζουν αρνπτικά τπν έκκρισn των γαστρικών

υγρών .

5. Μασάτε πολύ καλά τπν τροφn , γιατί n πέψπ αρχίζε ι liδπ

από τσ στόμα, ώστε να διευκολύνετε στπ συνέχεια τπ λειτουρ­

γία του στομάχου.

6. Πλύνετε τα MVlID σας μετά τα γεύματσ για να αποφύγε­

τε τπν κακοσμία του στόματος, τπν ουλίτιδα, κα ι άλλες δυσάρε­

στες συνέπειες που προκαλεί n σnψn τπς τροφnς πσυ έχει πα­ραμείνε ι .

7. Φροντίστε μετά το γεύμα να ξεκουραστείτε . Η onolaδli­

ποτε σωματικn n πνευματικn εργασία απαιτεί μεγάλες ποσότπ­τες αίματος στους μύες κα ι τον εγκέφαλο, τις οποίες σ οργανι­

σμός τις παίρνε ι από το ατσμάχ l KQI το έντερο δυσχεραίνοντας

έτσι τπν πέΨπ .

~ ir Α) ' ~~ LP ~ ......... - --

Πόσσ σπμαVΤIKός είναι α συνδυααμός των τροφών;

ΣΓψερα, χάρπ στπν έρευνσ των Η . Μ. Shelton και Η . Hay, γνωρίζουμε με βεβσιάτπτα πως ο Όυνδυσσμός των τρσφών

είναι πόρα παλύ σπμαVΤIKός, κάτ ι που στα παρελθόν δεν είχε

ε πισπμανθεί από κανέναν .

Eπεlδιi μας είναι αδιανόπτο να τρώμε μόνο ένο είδος τρο­

φιiς στπ διόρκεια ταυ γεύματος -αν και αυτός είνα ι σ καλύτε­

ρας τρόπος για τπν πλιiρπ αφαμοίωσπ των θρεπτικών αυστα ­

τικών τους, αφαύ τα πεπτικό σύστπμα δεν επιβαρύνεται με το

«ανακάτεμα« ποικίλων τροφών -πρέπει να μάθουμε να συν ­

δυάζουμε τροφές που απα ιτούν τπν ανάλογπ διαδικααία πέ­

ψπς

Ποια είναι τα πλεoνεKτιiματα; Πολλά (σύμφωνα με ταυς δια­

τροφολόγους που έχουν διεξάγει συγκεκριμένες έρευνες σε

βάθας επωφελούμενοι από τις νέες Kατακτιiσεlς στον τομέα

τπς φυσιολογίας) για τπν ΨυχασωμαΤIKιi μας υγεία , αλλά και

για τπ σιλουέτα μας

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΦΗΣ

Είναι σπμαντ ι κό, ειδι κότερα στπ σπμερινιi επoχιi, να τρώμε

γνιiσιεζ. καθαρές τροφές

Σιiμερα, τα επίπεδα επεξεργασίας των τραφών είναι τέτοια

παυ μερικές φορές είναι δύσκολο να καταλόβουμε τα ιδιαίτε­

ρά τους χαρακτπριστικά (γεύαπ, άρωμα, χρώμα, κα ι τα αυνα­

φιi). Ακόμπ και ο τρόπος που καλλιεργούμε τπ γπ εππρεάζε ι

τ πν ποιότπτα των τροφών κα ι δεν πρέπει να μας εKπλιiσσει το

γεγονός πως τα μιiλα δεν έχουν π ια άρωμα, οι ντομάτες δεν

έχουν γεύαπ, τα λαχανικά ιi τα τεύτλα έχουν γιγαντιαίες δια­

στάαεις .

Αν π τρoφιi που τρώμε καθπμερινά είναι φτωχιi σε θρεπτι­

κά συστατικά, τότε κα ι ο οργανιαμός μας θα παρουαιάαεl έλ ­

λειψπ των αντίστο ιχων θρεπτικών στοιχείων. Πολλές από τις

βααικές ουσίες (ένζυμα , βιταμίνεζ. μεταλλικά άλατα .. . ) που χάνοντα ι σε μεγάλες ποαότπτες με τπν επεξεργασία κα ι τπ

κονσερβοποίπαπ των τροφών αρχίζουν να λείπουν και από

τον οργανισμό, ο οποίος αταδιακά αποδυναμώνεται.

11Ι

Ο ΜγΘΟΣ ΤΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ

Δυστυχώς ακόμα και σπμερα οι διατροφικές μας συνήθειες

χαρακτπρίζονται από ένα σύνδρομο του παρελθόντος: δεν τρε­φόμαστε σωστά και μάλιστα θεωρούμε ότι εξασφαλίζουμε υ­

γεία όταν καταναλώνουμε μεγάλες ποσότπτες φαγπτού. Πρό­κειται για ένα διατροφικό σύνδρομο που κλπρονομήσαμε από

τις περιόδους κατοχπς και πολέμου.

Τρώμε πολύ και παράλλπλα δίνουμε και στα παιδιά μας μεγά­λες ποσότπτες φαγπτού. Καταναλώνουμε στπν κυριολεξία τα

πάντα και προσπαθούμε να μάθουμε το ίδιο και στα παιδιά μας,

πιστεύοντας πως με τον τρόπο αυτό ενισχύουμε τον οργανισμό

μας, πως γινόμαστε πιο δυνατοί.

Στπν ουσία, καθένας μας έχει ανάγκπ καθπμερινά τπν τροφπ

εκείνπ που θα μας εξασφαλίζει τις απαιτούμενες ποσότπτες

πρωτεϊνών, ενέργειας, υγρών, βιταμινών και μετάλλων και που

θα συνδυάζει όλα τα διατροφικά στοιχεία (άμυλο, πρωτείνπ, λί­

ππ, σάκχαρα).

Δυστυχώς, το αποτέλεσμα τπς πολυφαγίας είναι ακριβώς το

αντίθετο: παχυσαρκία, ενοχλπσεις παντός είδους, εκφυλιστικές

παθπσεις τπς σύγχρονπς ζωής, όπως ο διαβπτπς και n υπέρτα­σπ. Οι έρευνες που έχουν γίνει ως σπμερα και τα αποτελέσμα­

τά τους δεν αφπνουν περιθώρια αμφιβολίας: π σύγχρονπ κοι­

νωνία είναι κοινωνία τπς υπερκατανάλωσπς, π οποία συγχρό­

νως χαρακτπρίζεται από τον υποσιτισμό και τπν κακπ διατροφή.

Τις περισσότερες φορές τρώμε έξω από το σπίτι, κάτι που σπμαίνει πως καταναλώνουμε συνπθως τροφπ χωρίς θρεπτικπ αξία για τον οργανισμό. Ποια θρεπτική αξία όμως παίρνει ο ορ­

γανισμός μας απ' αυτές τις τροφές;

Προϊόντα πλούσια σε συντπρπτικά: κανένα θρεπτικό συστατικό.

Ραφιναρισμένα, αποστειρωμένα και κονσερβοποιπμένα προϊόντα: χωρίς βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Ανάγκn του οργανισμού σε ενέργεια Η ανάγκπ σε ενέργεια που έχει καθπμερινά ο οργανισμός μας

εξαρτάται από: -το ιδανικό Βάρος: π ανάγκπ σε ενέργεια αυξάνεται ανάλογα

με το βάρος που έχει κάθε οργανισμός .

•

-tnv nλικία: αυξάνεται κατά tn διάρκεια tnc; ανάπτυξnς, μειώ­νεται με tn yΓIpavan.

-το φύλο: οι άντρες έχουν περισσότερn ανάγκn ενέργειας συ­

γκριτικά με τις γυναίκες, εξαιτίας του πιο γρήγορου μεταβολι­

σμού τους.

-tn φυσική κατάστασn: n ανάγκn σε ενέργεια αυξάνεται με tn φυσική εξάσκnσn, n οποία κυμαίνεται από ελαφριά έως και πο­λύ κοπιαστική.

-τις φυσιολογικές συνθήκες: αυξάνεται atnv εγκυμοσύνn και tnv περίοδο του θnλασμού.

-το κλίυα: αυξάνεται σε θερμοκρασία μικρότερn των 15 βαθ­μών και μεγαλύτερn των 30 βαθμών Κέλσιου.

γΠΕΣ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Μια ελκυστική σιλουέτα δεν είναι μόνο θέμα ομορφιάς, αλλά

και θέμα υγείας. Και αν έχετε αποφασίσει να tnv κατακτήσετε δεν θα πρέπει να σας απασχολεί μόνο n ποσότnτα των τροφών που καταναλώνετε αλλά και ο συνδυασμός τους. Εκτός από το να προσέχουμε λοιπόν tnv ποιότnτα και tnv ποσότnτα tnc; τρο­φής που καταναλώνουμε, είναι εξίσου σnμαντικό να συνδυά­

ζουμε τις τροφές με το σωστό τρόπο.

Καταρχήν, είναι σnμαντικό να μnν έχουμε πεπτικά προβλήμα­

τα. Όταν συνδυάζουμε πολλές τροφές σε ένα μόνο γεύμα τότε

σίγουρα θα αντιμετωπίσουμε δυσκολίες oτnv πέψn, φλογώσεις στο έντερο καθώς και καούρες στο στομάχι. Ένα «κακό» γεύμα

(από άποψn συνδυασμού τροφών) μπορεί να μείνει στο στομάχι

μέχρι και οχτώ ώρες, ενώ σε ολόκλnρο το πεπτικό σύστnμα

μέχρι και εβδομήντα ώρες. Όταν n τροφή μένει στάσιμn στον οργανισμό, τότε αλλοιώνεται, ο οργανισμός κουράζεται (n δια­δικασία τnς πέψnς απαιτεί πολλή ενέργεΙα), παράγονται τοξίνες

και γενικά προκαλούνται κάθε είδους προβλήματα <πρήξιμο, αί­

σθnμα βάρος, υπνnλία, οξείδωσn, θόλωσn).

Το ιδανικό είναι n τροφή να περνά αμέσως από το στομάχι στο υπόλοιπο πεπτικό σύστnμα χωρίς «στάσεις». Αυτά τα πρΟβλή­

ματα ξεπερνιούνται μόνο όταν απλοποιήσουμε τα γεύματά μας.

Οπωσδήποτε, δεν μπορούμε να τρώμε μόνο μία τροφή σε κάθε

γεύμα, γι' αυτό πρέπει να φροντίζουμε για το σωστό συνδυα­

σμό τροφών που απαιτούν τις ανάλογες πεπτικές διαδικασίες.

11

Η ΣΩΣΤΗ KOVZINA ΚΑΙ Η ΚΟΥΖΙΝΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ .. ΝΑ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ

·Ολοl συμφωνούμε πως οι οωστοί συνδυασμοί τροφών βρί­

σκονται κυρίως στπν παραδοσ l ακΙ; ri μεσογεlακΙ; κουζίνα. Το τυ ­

πικό , πιάτο. μ ιας φτωχriς, οπλriς κουζίνος ξεπερνά πολύ συχνά

σε ποιότπτα και σε συνδυασμό τροφών τις μοντέρνες διατροφι­

κές ouvrieEIE, κα ι κυρίως εκείνες των δύο τελευταίων δεκαε­

τιών. Καλό θα riIav νο εξαλείψουμε τπ ouvrieEIO νο τρώμε κα­θπμερινά σάντουϊτς ri τυρόπιτα για δεκατιανό, ενώ θσ riIav ακό ­

μπ καλύτερα αν αποφύγουμε μια δlατροφΙ; βασlσμένπ σε τυπο­

ποlπμένα προϊόντα με συντπρπτικό ri ρσφlνορlσμένο . Πάντως

από τπ στιγμΙ; που κάποιος θα συνπθίσεl στο "ποιχνίδl" των συν­

δυασμών θα ε ίναι σε θέσπ νο δΟκιμόζεl κσινούριες συντογές και

νόστιμα πιάτα γιατί σίγουρα δεν πρέπει να λείψει από τπν κου­

ζίνα μας π φαντααία, ο πειΡαμοτισμός και οι καινούριες γεύαεις.

Ο συνδυασμός τροφών οτο τροπέζι τπς επ ιοτnμπς

ο Ι. Pavlov - διάσπμος για τπν εργασίο του σχετικά με τα εξαρ­

τπμένα αντανακλαοτικά - μελέτπσε πρώτος τα πρόβλπμο του συνδυοσμού των τροφών εκδίδΟντας ατις αρχές ταυ εlκαστού

αιώνα τα βιβλίο του ,Η λειτουργία των αδένων κατά τπ δ ιάρκε ια

τπς πέψπς. ατο οποίο παραθέτει ένα σύντομο σπμείωμα καθώς

και τ ι ς βασικές αρχές όσον αφορό το σωστό συνδυασμό

.-_-= των τροφών. Το ίδ ιο θέμα πραγματεύονται οι έρευνες του υ ­

γlεlϊνlοτΙ; Η.Μ Shelton (ο οποίος για εβδΟμriντα χρό­νια πειραματίστπκε στον τομέα αυτό! και του α­μερικονού ιατρού Η . Haγ του οποίου οι έρευνες

τελε ι οποιriθπκαν οπό το Γερμανό C. Web και το Γάλλο P.Merier. Το θέμα ωστόσο, του συνδυα-σμού των τροφών δεν είνα ι κα ι τόσο απλό, κα­θώς σriμερα είνοl δlοδεδομένες πολλές οπό­

ψεις σχετι κό με το θέμο που συχνό δε συγκλί­

νουν κα ι τόσο μεταξύ τους

11

τι ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΦΥΣΙΚΟ προϊΟΝ;

Τι εννοούμε όταν λέμε «φυσικό προϊόν»; Πώς ξεχωρfζoυμε τις ετικέτες των προϊόντων

που αγοράζουμε;

Πώς αναγνωρίζουμε τn θρεπτικιΊ αξία των τροφών από

τn συσκευασία τους;

Η φυσlκΓι τροφή είναι πάνω απ' όλα ακατέργαστn: βρίσκεται oτn φυσlκΓι τnς μορφΓι χωρίς καμία απολύτως κατεργασία. Σε

αυτές τις τροφές ανήκουν τα φρούτα, και τα φρέσκα λαχανικά,

τα όσπρια, τα ακατέργαστα δnμnτριακά (μαζί με το πίτουρο και τους σπόρους), το ακατέργαστο θαλασσινό αλάτι, το αυγό, οι

ελαιώδεις καρποί (καρύδια, φουντούκια, αμύγδαλα) κλπ .. Οι τροφές αυτές μπορούν να καταναλωθούν και να αφομοιω­

θούν από τον οργανισμό τελείως ωμές n μαγειρεμένες με τον πιο απλό τρόπο όπως για παράδειγμα, βρασμένες στο νερό ή

στον ατμό. Αντίθετα, οι επεξεργασμένες τροφές του εμπορίου είναι φτω­

χές σε βιταμίνες, σε μεταλλικά άλατα, σε φυσικές ίνες και σε

ωφέλιμα για τον οργανισμό βακτΓιρια. Το άσπρο αλεύρι (τύπου 00) για παράδειγμα, τα όσπρια σε κονσέρβες, τα διατnρnμένα φρούτα σε σιρόπι, είναι τροφές που έχουν υποστεί επεξεργασί­

α.

Προσθέτοντας πίτουρο στο άσπρο αλεύρι δεν είναι το ίδιο με το αν χρnσιμοποιούσαμε εξαρχΓις αλεύρι από ακατέργαστο σι­

τάρι: ένα φυσικό προϊόν αποτελεί ένα σύνολο θρεπτικών συ­στατικών σnμαντικών για τον οργανισμό, από τα οποία το καθέ­να χωριστά σε καμία περίπτωσn δεν επιφέρει τις ίδιες ωφέλειες,

·παρά μόνο όταν όλα μαζί βρίσκονται συγκεντρωμένα στn συ­γκεκριμένn τροφή.

Επομένως, ο βιομnχανlκός εμπλουτισμός των ελαιωδών καρ­

πών με λιποδιαλυτές βιταμίνες, ώστε να δώσουν Inv ετικέτα τnς διαιτnτικής τροφής δεν έχει κανένα θετικό αποτέλεσμα.

Παράλλnλα, ένα φυσικό προϊόν πρέπει να προέρχεται από βιο­

λογική καλλιέργεια. Η βιολογική καλλιέργεια γίνεται με οργανι­

κά λιπάσματα και με διάφορα φυσικά συστατικά (απόσταγμα α­

πό φυτά, με φύκια, με άλατα σε OKdvn) τα οποία δεν είναι επι­κίνδυνα για τον οργανισμό όπως τα χnμικά φυτοφάρμακα. Ακό­

μn και τα ζωικά προϊόντα (κρέας, γάλα και τα προϊόντα του, αυ­

γά, μέλι) μπορούν να είναι βιολογικής προέλευσnς, όταν δε xpn-

Ι

σιμσπσισύντσl ορμόνες ΚΟΙ φάρμακα για τπν αφύσlκπ ανόΠΤUξπ

των ζώων .

Ήδπ, π βιολογlκι'! καλλ ιέργεια, αρχίζει να κερδίζε ι έδαφος έ­

ναντι τπς «χnμlκnς« καθώς τα προϊόντα τπς είναι αγνά, καθαρά

και πλούσ ια σε θρεπτικά συστατικά, πολύτιμα για τον ανθρώπι­

να οργανισμό, αλλά και φιλ ι κό γισ τα περιβόλλον .

ΤΟ ΠΑΛ Ι Ο ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Στο γεύματα που συνπθίζουμε να κάνουμε, οι τροφές δεν συν ­

δυάζονται σωστά. Ας δούμε τους λόγους, παίρνοντας για παρά­δειγμα ένα πιότο, τα μακαρόνια με κιμά n κρέας και ένα γλυκό στο τέλος του γεύματος Τα ζυμαρικά (σύνθετοι υδατάνθρακες) φτάνουν στο στομάχι

αφού πρώτα έχουν επεξεργαστεί με τπν πτuελ ίνπ (ένζυμο ταυ

σ l έλοuJ κατά τπ μάσπσπ. Η κουραστl κιΊ αυτιΊ κα ι "έντονπ« ζύμω­απ αυνεχίζετα l ατο ατομάχl γ ια περίπου δύο ώρες, αν π τροφιΊ

περιέχει τπν απαρα ίτπτπ ποαότπτα σιέλου ΚΟΙ αν οι ouvenKE, τα ευνοούν (πολύ αλκσλlκό περιβάλλον), οι οποίες λόγω των γα­

στρ ι κών ενζύμων αλλάζουν κάθε τόσο ως προς τπ χπμl κιΊ τους

αύστααπ ανάλογα με τπν τραφιΊ . Μ' έναν εκπλπκτικό μπχανισμό

τα ζυμαρικά που φάγομε (κα ι τα οποία ιlδπ έχουν μετατραπεί οε

χυμό) προκαλούν τπν έκκρισπ των απαραίτπτων ουσιών που συμ­

βάλλουν στπν πέΨπ ταυς . Όταν όμως έρχεται κα ι το κρέας, n όλπ διεργοσία αλλάζει ξαφνικά γιατί οι ζωικές πρωτεΤνες αποι­

τούν μια τελείως δlαφορετl κιΊ πεπτικιΊ διαδlκααία α π ' ότι οι υδα­τάνθρακες.

- Νέα ένζυμα εκκρίνοντα ι γ ια τπ δ ιάσπασπ αυτιΊ τπ φσρά τπς πρωτεϊ\ιπς αε αμινοξέα (πεΨ ίνπ)

- Χρπσιμοποιείταl το υδροχλωρικό οξύ από τα κύπαρα του σταμάχου

- Αλλάζει το ΡΗ και το περιβόλλον γίνετοι όξινο, έτσι n επεξεργασία των υδατανθράκων σταματάει προς το παρόν

Μέσα αε όλο αυτό το ανακάτεμα, α χυμός παραμένει ατα στα­

μάχl περ ισσότερο από το κανονι κό κα ι τα μακαρόνια δε φεύ­γουν από το στομάχι παρά μόνον όταν φύγει το κρέας.

Το γλυκό που "κλε ίνεl« το γεύμα μας δεν κάνει τίποτα άλλο

από το να χειροτερεύε ι τπν όλπ διαδ ικασία. Τα απλά σάκχαρα

που περιέχει , θα έπρεπε κανονι κά να περάσουν απευθείος στο

έντερο (γ ι ατί δε χρε ι άζονται κάποια lδιαίτερπ ενζυματlκιΊ επε­

ξεργασίal για να διααπαατούν σε μονοσακχαρίτες κοι να απορ­

ροφπθούν από τα τοιχώματα του εντέρου . Αν όμως βραυν ατο

δρόμο τους άλλπ τροφιΊ τότε n κατάατααπ χειροτερεύει διπλά.

Με τι πρέπει λοιπόν νο ουνοδεύουμε το ζυμαρ ι κό; Μόνο με ντομάτα, μανιτάριο , αάλταα από σκάρδο, βασι λικό n

όλλα ορωματικό KOI λοχσνlκά. Φυσlκά αυτό δεν σπμοίνεl πως τα ζυμορικά πρέπει να οπουσιάζουν οπό In διατροφ'; μας. Καλό

είνοl πάντως να αποφεύγουμε νο το συνδυάζουμε με κρέας .

ΝΕΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ :

ΑΝΑΜΙΚΤΗ ΣΑΛΑΤΑ ΓΙΑ ΑΡΧΗ

ΟΙ άφθονες ωμές οολάτες λαχανικών npIΞnEI πάντα νο βρί­

οκονταl στο τραπέζι μας

Για να αρχίσουμε σωστά ένο γεύμα, πρέπει νο ξεκlνnσΟυμε

με ένα μεγάλο πιάτο ονάμlκτων ωμών λαχανικών που είνο l l δοί­

τερα σnμαντlκά γιο πολλούς λόγους :

• Προετοιμάζουν κατάλλnλο το πεπτικό σύστnμα , φροντίζουν

γ ι ο τις ιδανικές ouvenKE, στο στομάχι , έτσ ι ώστε ο οργανισμός

να δεχθεί εύκολο Inv τροφ'; που θο OKOAOuenOEI (ζυμαρικά,

Ψάρι, όσπρια n τυρl) • Είναι πλούσια σε βιταμίνες, μετολλlκό άλατα και μlκροστοl ­

χεία που συνεργόζονταl με τα πεπτικά ένζυ μο γιο τπ διαδlκοσίο

In, χώνεΨnς • Δεν εμποδίζουν Inv πέΨn των άλλων τροφών καθώς δεν

αποιτούν συγκεκριμένα γαστρικά υγρά

• Ε ίνοl πλούοια σε νερό (70%) και αε ίνες, κάτ ι που κάνει I nv τροφ'; νο »διοσχίζεl » το πεπτικά σύστnμα εύκολο

• Με τα άφθονα υγρά που περιέχουν, συμβάλλουν OInv α­νταλλογ'; των κυτταρικών υγρών μεταφέροντος θρεnτικά συ­

στατικά, ενώ απομακρύνει παράλλπλο τις τοξίνες

• Μειώνουν Inv πείνο που μος οδnγεί να τρώμε Ψωμί n φρυ­γονlές πριν ακόμα ξεκlνnσΟυμε το φαγnτό, ενώ παράλλnλα μας

εμποδίζει νο φάμε πολύ aIn συνέχεια • Μπορούμε νο φάμε ορκετ,; ποσότπτα, γιοτί τα λαχανικό έ­

χαυν μlκρ'; θερμ ιδlκ'; αξίο, τροφ'; απολύτως ενδεδεlγμένn για

κάθε δίαιτα .

Enion, δεν πρέπει να υποτ ιμάμε In μεγάλn ποικιλ ία των λα­

χονl κών, που μας προαφέρετα l κάθε εποχ'; ταυ χρόνου . Ακόμn

μπορούμε να ' παίξουμε" με τα αχnματα KOI τα υπέροχα χρώμα­τα . Γιατί μια τροφ'; δεν ορκεί να είναι θρεπτικ'; γ ια να είναι ελκυ­

OIIKn, χρειάζετοl να ικανοποιεί όλες τις αlαθιiαεlζ.

Οι σωστοί κσνόνες όταν τρώμε λαχανικό

-Προτιμάμε νο κατανολώνουμε κάθε φορά λαχανικά Enoxric -Επιλέγουμε φρέσκα λαχανικά και κατά προτίμπσπ βιολογικriς

κσλλ ιέργειας

-Επειδri π άροσπ έχει σαφri σχέσπ με τπ γεύσπ, δπμιουργού ­

με κάθε φορά πιάτα ξεχωριστά , ουτοσχεδιάζοντος με το χρώ­

μοτα κοι το σχriμα των λαχανικών, έτσι ώστε τα πιάτα μας να

μας .αναίγεl τπν όρεξπ".

-Επειδri μερικές φορές το χρώμο οποτελεί δείκτπ των θρεπτι­

κών συστστικών των λαχανικών, επιλέγουμε λαχανικά ανάλογα

με τις ανάγκες μας σε θρεπτικι'ι αξία . Για παράδειγμα , τα πράσι ­

να λαχονικά, περιέχουν βιταμίνπ C και τα κοράτα είναι πλαύσια σε βιταμίνπ Α. Επομένως, Ο οργονισμάς μος γιο να λειτσυργι'ισει

άσσ το δυνοτόν κολύτερα έχει ονάγκπ μισ ποικιλίο οπά βιταμί­

νες κα ι μεταλλικά άλοτα, παυ μία ανάμεικτπ σαλάτο μπαρεί να

του εξασφαλίσει σε καθπμερινι'ι βάσπ.

ΓΑΡΝΙΤΟΥΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ Ι

Μέχρι στιγμΙΊς έχαυμε κατολΙΊξει στο εξΙΊς συμπέρααμα :

υδατάνθροκες + κρέος = όχι υδατάνθροκες + λαχανικό = νσ l

Τί γίνετοι όμως με τα ζυμορικά και το λάδι ; Αποτελαύν ένα

αωατό συνδυααμό οι υδατόνθροκες με τα λίππ; Η απάντπσπ

είνοι: νο l .

Το λιπίδια στπν αυσία δεν ενοχλούν ταυς υδατάνθρακες: μπα­

ρεί να επιβραδύναυν λίγο τπν πέΨπ , αλλά δεν προκολούν lδιοί­

τερα προβλι'ιματο . Είνοl λίγο υπό συζι'ιτπσπ π συμπάθεια των

υδατανθράκων με το ξπρά ελοιώδπ φρούτα κσθώς ΚΟ Ι με τους

ελαιώδεις καρπούς (καρύδιο , φουντούκιο, πλιόσποροι, κουκου­

νάρι, φιστίκια κλπ) . Στις περιπτώοεις ουτές οπλώς χρειάζετα ι να

κάνουμε προσεκτικι'ι χρι'ιαπ και να μπν υπερβάλλουμε σε ποσά­

τπτα κοι συχνότπτα.

~\ ,/

Κ ι σν θέλσυμε νσ πρσσθέσουμε λίνο τυρί στο κυρίως

πιάτο ;

Σnμερα, υπάρχαυν παλλές αντlκραυόμενες απόψεις πάνω ατο

ζnτπμα αυτό: άλλαl επlτρέπαυν τα αυνδυααμό πρωτεϊνπς με

υδατάνθρακες και λίππ IHay Walb) και άλλαl πάλ ι όχι ISheltan) . Θέλαντας να ακολουθnοουμε τπ σωστ'; αδό λομβάνοντας υπά­

ψπ παράλλπλα και τις ατομικές ΠΡατlμnαεlς του καθενός, προ­

τείνουμε να συνδυάζετε τους υδατάνθρακες με περlαρlσμένπ

πασότπτα τυριαύ IEnoxn, κυρίως) , με άπαχο γάλο κα ι γενικά με

τροφές υψπλnς περιεκτικότπτος σε λίππ κοι πρωτεϊνπ αυνάμα .

Εξαιρείτο l το κρέας που από μόνο του αποτελεί μια « προβλπ­

ματικn » τροφn.

ΔΗ Μ ΗΤΡΙΑΚΑ : ΓΝΩΡΙΣΤΕ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ

Ολα τα δπμπτριακά σε σπόρους - από το ρύζι μέχρι το κρι θά­

ρι, α πό τπ βρώμπ μέχρ ι τα καλαμπόκι - είνα ι κι αυτά πλούσ ια αε

υδατάνθρακες και έχουν μεγάλπ θρεπτ ι κ'; αξία. Ε ίναι σπμαντlκό

να τα καταναλώνουμε όλα με εναλλακτικό τρόπο, γιατί το κα­

θένα έχει τα δικά του ιδ ιαίτερα χαρακτπριατικά . Μία α πό τις βα­

σι κές διατροφικές αρχές τπς αύγχρονπς Enoxn, είνα ι πως πρέ­

πει να εναλλάσαουμε τις τροφές για να εφοδιάζουμε τον οργα­

νισμό με απαραίτπτο θρεπτικά συστοτικά. Μ' αυτό τον τρόπα

κινδυνεύουμε λιγότερο να κάναυμε λάθπ ατο συνδυασμό των

τροφών .

Όπως ακριβώς γίνεται με το λαχανικά και τα οπωρ ι κά, έτσ ι κα ι

με τα δπμπτριακά και τι ς αμυλώδεις γενικά τροφές δεν πρέπει

να αρκαύμαατε μόνο αε κάποια συγκεκριμένπ ΤΡοφn, εφοδιά­

ζοντας μανομερώς τον οργανισμό μας σε θρεπτικές ουσίες . Για­

τί να τρώμε μόνο ντομότες και μαρούλι τπ στιγμ'; παυ υπάρ­

χουν δεκάδες άλλες επιλογές λαχανικών στπ διάθεσ'; μας; Γιατί

να τρώμε το ίδ ιο φαγπτό μεσπμέρl κα ι βράδυ όταν μπορούμε να

ετοιμόσουμε ένα νόστιμο κους κους σε λιγότερο χρόνο α πό το

να ζεστάνουμε το μεσπμεριανό ριζότο.

Τα τελευταία χρόνια όμως, έχει μειωθεί σπμαντlκά π κατανά­

λωαπ δπμπτρισκών, κυρίως όσων προέρχονται από αραβόσιτο,

κριθάρι, βρώμπ και ακατέργαστσ σιτάρι .

ΟΣΠΡΙΑ ΚΑΙ ΓΑΡΝΙΤΟΥΡΕΣ

Ο συνδυασμός οσπρίων και υδατανθράκων είναι αναμφίβολα πολύ σημαντικός, καθώς μας εφοδιάζει με όλα τα αμινοξέα τα οποία ο οργανισμός μας από μόνος του δεν μπορεί να παράγει. Τα αμινοξέα των δημητριακών ανακατεύονται με αυτά των ο­σπρίων, έτσι ώστε η αξία του συγκεκριμένου μείγματος σε πρω­τείνη να είναι ίση με αυτπ του κρέατος. Και για να γίνει η όλη

σύνθεση σωστά, τα δημnτριακά πρέπει να είναι ακατέργαστα.

Μππως λοιπόν έχουμε βρει το υποκατάστατο του κρέατος, το οποίο τοξινώνει τον οργανισμό πολύ λιγότερο;

Κάτι τέτοιο είναι γεγονός, αν και οι ειδικοί παρακολουθούν με ιδιαίτερες προφυλάξεις το συνδυασμό αμύλου και πρωτεfuης, καθώς τα ξηρά όσπρια κυρίως, μπορούν να προκαλέσουν πε­

πτικά προβλπματα είτε σκέτα είτε συνοδευόμενα με υδατάν­θρακες.

Αν ο συνδυασμός κρέατος με φασόλια και μπιζέλια με αυγά

στην ουσία απαγορεύεται, ο συνδυασμός δημητριακών με φα­

σόλια ri ρεβίθια και φακές έχει πολλούς υποστηρικτές. Στην πε­ρίπτωση αυτπ η λύση είναι μοναδικπ: χρειάζεται να παρατηρπ­

σουμε πώς αντιδρά ο οργανισμός μας. Για να περιορίσουμε τα

πεπτικά προβλπματα που μπορούν οι συνδυασμοί αυτοί να μας προκαλέσουν πρέπει να συνοδεύουμε το πιάτο μας πάντα με άφθονα ωμά λαχανικά τnρώντας tnv αναλογία δύο προς ένα: δύο μέρη δημnτριακών και ένα μέρος οσπρίων. Εκτός από τα όσπρια και το κρέας, και άλλες τροφές είναι πλού­

σιες σε πρωτείνες: γάλα, γιαούρτι, Ψάρι, τυρί, αυγό, ελαιώδεις

καρποί, ξηρά και ελαιώδη φρούτα κλπ.

Πάντως, οι ανάγκες μας σε πρωτείνη είναι πολύ μικρότερες

από ό,ΤΙ πιστεύουμε συνΠθως. Η υπερκατανάλωσπ τους κουρά­

ζει αφάνταστα τον οργανισμό. Πράγματι, τα αμινοξέα (που οδη­

γούν στο σχηματισμό πρωτείνnς) όταν βρίσκονται σε μεγάλες

ποσότητες στον οργανισμό αποβάλλονται παράλληλα και σε με-ο

γάλες ποσότητες, σπαταλώντας πολλπ ενέργεια.

Μαγειρεύοντας τα όσπρια ... Τα ξηρά όσπρια περιέχουν πουρίνη, μια πολύ τοξικπ ουσία την

οποία μπορούμε να μειώσουμε αλλάζοντας συχνά το νερό στο

οποίο τα μουλιάζουμε ri το νερό στο οποίο τα βράζουμε για πρώτη φορά. Ακόμα, αν θέλουμε να αποφύγουμε το μετεωρι­

σμό και τα άλλα πεπτικά προβλπματα, αρκεί να προσθέσουμε

στο βράσιμο ένα καρότο, κρεμμύδι και σέλινο. Συχνά το περί­

βλnμα των οσπρίων δε μουλιάζει και τόσο εύκολα όσο κι αν τα βράσουμε: προσθέτοντας στο βραστό νερό φύκια kombu, τα όσπρια μαλακώνουν και εμπλουτίζουν το φαγπτό με μεταλλικά άλατα. Τα φασόλια, τα ρεβίθια καθώς και άλλα όσπρια, μπο­ρούμε να τα λιώσουμε στπ μπχανΓι του πουρέ κυρίως όταν πρό­κειται να ταίσουμε παιδιά n πλικιωμένόυς, προσθέτοντας λίγο βραστό νερό n ζουμί από λαχανικά.

ΑΧ, ΑΥΤΗ Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΓΙΑ ΚΡΕΑΣ ...

Οι διατροφολόγοι δεν συνιστούν το κρέας, γιατί συγκαταλέ­γεται στις {(επικίνδυνες» τροφές, καθώς δεν γνωρίζουμε πώς έ­

χουν μεγαλώσει τα ζώα. Ωστόσο, μια νέα προοπτικΓι για όσους

καταναλώνουν μεγάλες ποσότπτες κρέατος φαίνεται είναι τα

βιολογικά κρέατα που φτάνουν στπν αγορά έπειτα από έναν α­σφαλΓι πισroπoιπμένo έλεγχο.

Γνωρίζουμε πολύ καλά πως στα ζώα σπμερα χορnγούν αντι­

βιοτικά και διεγερτικά φάρμακα τα οποία και περνούν, όπως εί­ναι φυσικό, και OIn δικΓι μας τροφΓι.

Το κόκκινο κρέας (ακόμπ και το πιο άπαχο) είναι πλούσιο σε

κορεσμένα λίππ επικίνδυνα για τον οργανισμό. Η διαδεδομένπ

συνΓιθεια να τρώμε πολύ κρέας ευθύνεται για Inv εκδΓιλωσπ πολλών σύγχρονων ασθενειών όπως υπέρτασπ, καρδιαγγειακά

προβλΓιματα, εμφράγματα, παχυσαρκία, ίσως και καρκίνο.

παρόλα αυτά, πολλοί άνθρωποι συνεχίζουν να θέλουν το κρέ­ας oτn διατροφΓι τους. Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι εντελώς φυ­

σιολογικό, αρκεί να γίνονται οι σωστοί συνδυασμοί.

Κατ' υπεροχΓιν, πρέπει να προτιμάμε το άσπρο κρέας: κοτό­

πουλο, κουνέλι n γαλοπούλα αποφεύγοντας να το συνδυάσου­με με δπμπτριακά και τροφές πλούσιες σε πρωτεϊνες, προτιμώ­

ντας αντίθετα τα λαχανικά. Μπορούμε ακόμα να πίνουμε κρασί

n να φάμε κάποιο υπόξινο φρούτο για επιδόρπιο (προτιμιΊστε τον ανανά, γιατί περιέχει ένζυμα που διασπούν τις πρωτείνες).

Ο Shelton δίνει μεγάλπ σπμασία στο να συνοδεύουμε το κρέ­ας με άφθονες ποσότπτες σαλάτας, ενώ απαγορεύει (σε αντί­

θεσπ με άλλους) το συνδυασμό με όξινες τροφές, οι οποίες

εππρεάζουν τπν έκκρισπ υδροχλωρικού οξέος καθώς και In δρά­σπ Inc πεΨίνπς, δυσκολεύοντας έτσι τπν πέψπ των ζωικών πρω­τεϊνών. Έτσι λοιπόν, ένας πολύ καλός τρόπος για να εξισώσου­με τα ποσοστά των λιπών και των πρωτεϊνών όταν τρώμε κρέ-

Ει

α" είναι να καταναλώναυμε συνάμα άφθανα φρέακα λαχανικά,

τα οπαία μειώναυν τπν επιβράδυνσπ τπ, πέψπ, παυ έχαυν τα

λίππ σε σχέσπ με τις πρωτεϊνες.

ΣΧΕΤ Ι ΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΞΕΥΓΕΝ Ι ΣΜΕΝΕΣ ΠΡΩΤΕΊ ΝΕΣ Ευτυχώς, εδώ και λίγα χρόνια οι δ ιατροφ ικές μας συνπθειες

σχετικά με το κρέσ, έχουν αλλάξει και πολύ συχνά το αντlκαθl­

στούμε με το ψάρι.

Το Ψάρι ε ίναι πλούσιο σε πολυσκόρεστα έλαισ που προσιο­

τεύουν από τπ χολπστερίνπ σε αντίθεσπ με το κρέας που περιέ­

χει λίππ κορεσμένα επικίνδυνα για τον οργανισμό. Αναμφίβολα,

n αξία του κρέατος σε πρωτεϊVπ, όπως και του ψαρ ιού είναι πο­

λύ υψπλΠ. Γ ι α ποιο λόγο; Γιατ ί οπλούστοτα ατπ τροφπ αυτπ βρί­

σκονται συγχρόνως όλα τα απαραίτπτα αμlνοξέο που είναι πο­

λύ απμοντlκά για τπν ανάπλασπ των κυττάρων. Στl, άλλε, τρο­

φέ, αντ ίθετο, το αμlνοξέο δεν είνοl ουγκεντρωμένο όλα μοζί.

Μπορεί το κρέας να είναι ωφέλ ι μο από αυτπ τπν άποψπ (των

πρωτεϊνών), ολλά σε περ ίπτωσπ που n πέΨπ δεν γίνει σωστά, τότε ουτό παραμένει γ ι α πολύ χρόνο στο πεπτικό σύστπμα αρ­

χίζοντας να σαπίζει. Αυτό απμaiνεl πως ο λανθασμένος συνδυα­

σμό, του κρέατο, στα γεύματά μα, προκαλεί από τπν αρχπ ιlδπ

πρoβλιiματα εμποδίζοντας συνάμα τπν ολοκλπρωμένπ αφομοί­

ωσπ των βααl κών αμινοξέων από τον οργανισμό.

Η δυσπεΨία λο ι πόν ξεκινώντας ιlδπ από το στομάχ ι , στο έντε­

ρο n κατάσιοσπ χειροτερεύει και n αφομοίωσπ των τροφών δεν ολοκλπρώνετα l . Έτσι λίγα μόνο αμινοξέα μπορούν να χρπαιμο­

ποιπθούν από τον οργονισμό. Συνδυάζοντας δπλαδπ λανθοσμένα

το κρέας, n ανώτερπ ποιότπτο των εξευγενισμένων πρωτεϊνών χάνεται κοl δεν υπάρχει ουσlοστl κιΊ ωφέλε ια γι α τον οργαν ισμό.

Για παράδειγμα, το κρέας με μακαρονάδα KOI τριμμένο τυρί δεν είνο l αωατός συνδυασμός από θρεπτlκιΊ και θερμlδlκιΊ άποψπ,

καθώς n ενέργεια των υδατανθράκων αν δε χρπα ιμοπο ιπθεί 0-λόκλπρπ από τον οργανισμό μετατρέπεται σε λίπος

Vπερκοτονάλωσn ζωικών λιπών και πρωτεϊνών

Στπ σύγχρονπ εποχΓι, τπς αφθονίας και τπς υπερκατα­

νάλωσπς βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια διατροφΓι

πλούσια σε κρέας, σάκχαρα και αλάτι. Τα τελευταία χρό­

νια n κατανάλωσπ του κρέατος έχει τετραπλασιαστεί, των λιπών, του γάλακτος και των προϊόντων του έχει

διπλασιαστεί, ενώ τπς ζάχαρπς έχει αυξπθεί κατά πέντε με έξι μονάδες. Συνεπώς, ο οργανισμός μας αντιδρά σε αυτές τις διατροφικές αλλαγές με τπν εκδΓιλωσπ ασθε­

νειών όπως είναι οι καρδιοαγγειακές παθΓισεις, τα προ­

βλΓιματα στο μεταβολισμό, αλλά και οι όγκοι. Μα από πού προέρχονται πια τα τόσα πολλά ζωικά λί­

ππ;

Η απάντπσπ είναι απλΓι: τα λίππ είναι στπν πλειοψπφί­

α τους κρυμμένα στις περισσότερες κοινές τροφές που

βρίσκονται καθπμερινά στο τραπέζι μας, όπως είναι τα

διάφορα κρέατα, τα σαλάμια, τα αυγά, το γάλα και τα

τυριά, n σοκολάτα και γενικά τα γλυκά.

ΤΑ ΦΡΟΥΤΑ: ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΣΚΕΤΑ ΠΑΡΑ ΛΑΘΟΣ ΣΥΝΔΥΑ­

ΣΜΕΝΑ

Παλαιότερα, στις αγροτικές περιοχές έτρωγαν πάντα

φρούτα για το δεκατιανό n το απογευματινό κολατσιό. Τις περισσότερες φορές μάλιστα, έκοβαν τα φρούτα, αφού

πρώτα είχαν ωριμάσει και τα έτρωγαν συνΓιθως σκέτα, κάτι που θυμίζει τις μοντέρνες συμβουλές των ειδικών: να τρώμε τα φρού­

τα σκέτα και να μπν τα περιλαμβάνουμε στα γεύματά μας. Αν κοιτάξουμε, αντίθετα, στο μενού των εστιατορίων θα δού­

με πως τα φρούτα ακολουθούν στο τέλος του γεύματος, όταν

είμαστε χορτάτοι και όταν το στομάχι έχει να κάνει ακόμα πολλΓι δουλειά.

Γιατί πρέπει να τρώμε τα φρούτα σκέτα;

Η φρουκτόζπ (απλό σάκχαρο των φρούτων) δε χρειάζεται κα­

μία πεπτικΓι επεξεργασία στο στομάχι, καθώς αφομοιώνεται και

μεταβολίζεται στο λεπτό έντερο. Όταν όμως στο δρόμο τπς βρει

εμπόδιο - όλλπ τροφπ - τότε πορομένεl στο στομάχι (μέχρι n δίοδος προς το λεπτό έντερο να ελευθερωθεl) προκαλώντας

κοούρες, ίσως οέρlο KOI κάθε άλλου είδους προβλΠματα. Στπ συνέχεια, φτάνει στον προορισμό τπς σε άσχπμπ κστάστσσπ KOI έτσι π σωστπ σφομοίωσπ τπς δεν ολοκλπρώνεταl.

Γισ να πούμε κα ι τπν αλπθεια όμως, μόνο το μπλο μπορεί νο

συνδυαστεί με άλλες τροφές, γιατί πρόκειτο l για ένα φρούτο

γενικά «ανεκτό» και εκλεκτικό που μπορούμε να το φάμε στπν

αρχπ του γεύματος ri ανακατεύοντάς το με ωμά λαχονlκά όπως το καρότο, το σέλινο κα ι το κόκκινο λάχανο.

Πότε νο τρώμε το φρούτο;

Καλύτερα τα πρωί νπστι κοί για τους εξπς λόγους

• Δεν περιέχουν ταξίνες (μόνο τα φρούτα και τα λαχανι­κά έχουν αυτπ τπν lδιότπτal. Όλες οι άλλες τροφές πε­

ριέχουν ΤΟξίνες σε χαμπλά ri υψπλά επίπεδα (ακόμα και τα δπμπτριακά κα ι κυρίως τα όσπρια και οι ζωικές πρωτε­

Τνεςl

• Συγχρονίζονται άψογα με τπν αποτοξίνωσπ του οργσ­

νισμού, ο οποίος ξεκινά αργά το βράδυ μέχρι το τέλος

του επόμενου πρωινού.

• Στπ φάσπ ουτπ το πεπτικό αύστπμο είνοl άδειο KOI δέ­χετα � εύκολα όποια τροφn (π οποία μεταβολίζεται στο έ­

ντερο κα ι όχι στο στομάχι Ι

• Τα απλά σάκχαρα που περιέχουν το φρούτο κυκλο­φορούν αμέσως στο αίμα, οφομοιώνοντο l ομέσως και μας

δίναυν τπν οποροίτπτπ ενέργεlο που χρειαζόμαστε μόλις

ξυπνάμε.

ΤΑ ΦΡΟΥΤΑ ΞΙ ΝΑ, ΗΜ ΙΟΞ ΙΝΑ, ΣΑΚΧΑΡΏΔΗ

- Τα σακχαρώδπ φρούτα μπορούμε νο τα συνδυάσουμε και

με άλλες τροφές πλούσιες σε υδοτάνθρακες κα ι κυρίως με το

ψωμί .

Το ψωμί με λοτούς n ψωμί με σύκο, είναι ένας πολύ καλός συνδυσσμός, που μπορεί να αποτελέσει το κυρίως γεύμα σας n το κολατσιό σσς ότσν βρίσκεστε έξω από το σπίτι, στπ δουλειά,

στο ταξίδι .. Τι γίνεται με το μlλκσέlκ με μπανάνα n jJnRo; Οι σπόψε ι ς διχά­

ζοντσl: μερικοί οποδέχονταl το συνδυασμό γάλοκτος με πμ ι όξl-

να φρούτο, όπως το μπλο, καθώς έχει αντlαξεlδωτlκές lδιότπ ­

τες {το γάλα ππζεl με τπν παρουαία των οξέων των φρούτων,

γίνεται πιο εύπεπτο και εμπλαυτίζεταl με αλκάλιal. Άλλοι πάλι,

πρατιμαύν το αυνδυααμό γάλοκτος με αακχαρώδπ φρούτα . Ε­

μείς αας προτείνουμε KOI τους δύο αυνδυααμούς. Πιθανόν, ο δεύτερος να είναι π ιο κατάλλπλος τους χειμερινούς μπνες, που

έχουμε ανόγκπ από ενέργεια, ενώ ο πρώτος όταν πρέπει να

ξεδιψάαουμε KOI να καθορίαουμε τον οργανιαμό μας .

Toξiνόμπoπ των φρούτων

• Σακχαρώδπ: μπανάνα, χαυρμά" αύκο, μαύρο κεράαl, αταφύλl

• Ημιόζινα: μΠλο, οΧλάδl, φράουλα, αταφύλl, κεράαl κόκκινα, δαμόακπνα, βερίκακο, κορόμπλα

• Ξινό: λεμόνι, γκρέιπ - φρουτ, πορτοκάλι, μονταρίνl, ανονάς,

φρογκοατάφυλο, ράδl

ΦρσυroσαiJάra roυ χειμώνα: παλύ λεπτές φέτες πορτακα­

λιού, τριμμένο μΠλο, χυμά λεμονιού, μελάαα

Βάλτε τις φέτες ταυ παρτοκαλ ιαύ αε ένα μεγάλα πιάτα και

ρίξτε το χυμό ταυ λεμανιού. Ανακατέψτε με μία κουταλιά μελό­

αα, ρίξτε από πάνω το τριμμένο μΠλο και αφπατε το μείγμα να

μαυλιάοεl.

ΦρσυrσσαiJάrα roυ καiJσκοιρισύ: μαύρα κεράαια χωρίς καυ­

καύταl κομμένα ατπ μέαπ, μπλο κομμένο αε κύβους, μίο μπονά­

να αε φέτες, πλιόαπορους

Αφπατε τα υλικά να μουλιάσουν σε μ ια μlκρπ γαβάθα ατα ψυ­

γεία . Πρασθέστε τους πλιόσποραυς λίγο πριν σερβίρετε.

Στις σαλάτες αυταύ του είδαυς πρέπει να αυνδυάζουμε το

όξινα φρούτα με τα πμιόξινα Π τα αακχαρώδπ με το πμιόξινα. Ο

συνδυασμός των όξινων φρούτων με τα αακχαρώδπ αντενδεί­κνυται.

Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΓΛΥΚΟΥ

• Η ζάχαρπ κάπατε πταν είδος πολυτελείας και προνάμια για λίγους Από τότε που π ζάχορπ έγινε προαιτπ αε όλαυς, π κατα ­

νάλωσπ τπς έχει αυξπθεί απμοντlκά

Αρκεί μόνο να σκεφτούμε πόσα ζαχαροπλαατεία υπάρχουν,

αρτοπο ι εία κα ι άλλα μαγαζιά που πουλούν γλυκά, τούρτες, μπ l-

Ι

σκότα κάθε είδους και nοιάτnτας. Τα απλά σάκχαρα nou κάνουν μια τροφι'! γλυκιά, αnοτελαύνταl αnό μονασοκχαρίτες και δισακ­

χαρίτες, των οnοίων n nαραμονri τους στο nεnτικό σύστπμα

nροκαλεί αέρια, πρπξιμο, Οξύτπτα. κακπ αnαρρόφnσn.

Είνσl σίγσυρα ένα τίμπμα που όσοι δεν αντιμετωnίζσυν nρό ­

βλπμα με τπν υγεία τσυς είναι σε θέσπ να nλnρώσουν. EnElδιi

άμως κσ l σε αυτπν τπν nερίnτωσn δεν npIΞnEI νσ παραβλέψου­

με τα nροσωnlκά γούστα και τις συνπθειες, χρειάζεται να δούμε

πώς αντιδρά ο οργανισμός με τους συγκεκριμένους σωστούς

συνδυασμούς. Γι 'αυτό συμβουλευτείτε και υιοθετπστε ταυς no­ρακάτω niVOKEC.

Αν νοιώθετε έντονπ τπν εn ιθυμία για γλυκό, ακαλουθπστε του­

λάχιστον τα nαρακάτω:

• Μειώστε τπ ραφιναρlσμένπ ζάχαρπ και προτιμπστε γλυκά με

όχι nολύ γλυκιά γΕύαπ (μπν ξεχνάτε nως μέχρι nplv μερικά χρό­νιο, οι μόνες γλυκές τροφές πταν τα φρούτα κα ι το μέλι)

• Τρώτε τα γλυκά χωριστά ond το γεύματα

Πίτες και μnισκότα Στις nίτες κοl τα μnισκότα μnορείτε να χρnσιμοnοιείτε καλύ­

τερα χυμά φρούτων και φρέσκα γλυκά φρούτα.

Με ξπρπ σταφίδα nou τπν έχετε nρώτα μαλακώσει σε χλιαρό

νερό, με κοσκινισμένο αλεύρι οπό ακατέργαστο σιτάρι , με λάδι

n βούτυρο κα ι μία κουταλιά φυσlκπ μαγιά, μnορείτε να φτιάξετε

γευστικές nίτες, θρεnτικές κα ι κυρίως καθαρές.

Για nlo γλυκιά γεύσπ χρnσιμοnοιnστε μέλι , μελάσα, χυμό αnό

σφένδαμο n βύνπ κα ι ζάχαρπ αnό ζαχαροκάλαμο

. '

Ι

ΕΝΑ ΜΟΝΟ Π ΙΑΤΟ ΣΤΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

ΕΙΝΑΙ Η ΚΜΥΤΕΡΗ ΛΥΣΗ

ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΣΥΝΔΥΑΖΟΥΜΕ ΣΩΣΤΑ ΤιΣ ΤΡΟΦΕΣ;

- Είναι αναμφίβαλα nολύ nlo δύοκολο γιο τον οργονισμά νο χωνέψει KOI να οφομοιώοεl τροφές nou δεν έχουν συνδυσστεί σωστά.

Η κολύτεΡn λύσn για Inv υγεία του οργανισμού KOI In γραμ­μπ μας είναι να αρκούμοστε μάνο στο ένα κυρίως n ιάτο στα

γεύματά μσς, συνοδεύοντάς το με άφθονn σαλάτα λαχανικών,

ωμπ n μαγεlΡεμένn άnως εnιθυμούμε.

Αν για nαΡάδεlγμα , θέλουμε να φάμε Ψάρι οτο φούρνο, 80 αρκεστούμε στο Ψάρι ουνοδεύαντάς το με λαχονlκά n σάλτοα λαχανικών ανάλαγα με τις npoIIμnOEI, μας. ΜnαΡαύμε ακάμα

να nΡασθέοουμε μlκρπ nοσότnτα υδατσνθράκων (φρυγανιές,

φρυγανισμένο Ψωμί n λίγες nατότες), χωρίς τύΨεις σεβόμενσl nόντσ τις αναλογίες, οnοφεύγοντας συνάμσ τις InyaVIIIΞ, na­τάτες, τα τυριά ..

Βασικοί κανόνες είνα ι λίγαl και ξεκάθαρα l

Στο ίδιο γεύμα, οι υδατάνθρακες και οι nΡωτεΤνες δε συν­

δυάζονται: καλά είναι οι υδατάνθρακες να καταναλώνονται το

μεσnμέΡI και οι nΡωτεΤνες το βράδυ n οντίθετα .

Δεν npIΞnEI να συνδυάζουμε αύτε τις nΡωτεΤνες μεταξύ τους

(αυγά με άσnΡIΟ, κρέας με ΤUpΩ καθώς κα ι να αnοφεύγουμε (π

τουλάχιστον να μnν το κάνουμε συχνάJ να συνδυάζουμε τους

υδατάνθρακες μεταξύ τους .

ΠΡΩΤΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ

- Το γεύμα μος npIΞnEI να nEplIΞXEI μίο KOI μόνο τροφπ

Αν για nαΡάδεlγμα, εnιθυμαύμε ριζότα για το βραδινό, τότε

αυτό npIΞnEI να αnατελέσεl Inv κύρια τροφπ συναδεύαντας τα με λαχανικά, μαγειρεμένα αύμφωνα με τις nΡοτlμnσεlς μος . Ο

νέας κανόνας nau μnαίνει OInv κουζίνα μας είναι να δώσουμε σnμασία στις τροφές nou συνοδεύουν Inv κυρίως τροφπ στα γεύματά μας . Είνσl δεκάδες το λαχανικά nou καθnμεΡlνά δεν

Ι

χρησιμοποιούμε με το σωστό τρόπο είτε από έλλειψη διάθεσης

είτε από έλλειψη χρόνου: συνπθως τρώμε σαλάτες ενός συ­

γκεκριμένου τύπου, όταν δεν τις παραλείπουμε βέβαια σκόπι­

μα.

Το να συνοδέψουμε το ριζότο με μαρούλι δεν είναι και ιδιαίτε­ρα η καλύτερη γευστlκΓΊ λύση: σα να είμαστε σε αυστηρπ δίαι­

τα. Αν το συνοδέψουμε αντίθετα, με σαλάτα ανάμεικτη Π με λαχανικά μαγειρεμένα στο φούρνο n στον ατμό με διάφορα μυ­ρωδικά και καρυκεύματα, τότε σίγουρα το πιάτο αυτό θα μας ευχαριστπσεl ιδιαίτερα.

Αντί να ανακατεύουμε τις τροφές σε ένα γεύμα, που οπωσδπ­ποτε βαραίνουν το στομάχι, καλό είναι να βάλουμε όλη τη δη­

μιουργlκπ μας φαντασία σχετικά με τις τροφές που θα συνοδεύ­

ουν το γεύμα μας. Ήδη στα εστιατόρια, η ανάμεικτη σαλάτα

έχει κάνει εδώ και καιρό αισθητπ την παρουσία της.

Ακόμα και όταν τρώμε έξω από το σπίτι, μπορούμε να συν­

δυάζουμε τις τροφές σωστά. Δεν είναι ανάγκη να γνωρίζουμε

όλους τους συνδυασμούς απέξω, αρκεί να εμπιστευτούμε το

ένστικτό μας. Το σημαντικό είναι να τρώμε μόνο ένα κυρίως πιά­το με μία μόνο τροφπ κάθε φορά.

ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΜΕ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ

-Γιατί δεν πρέπει να συνδυάζουμε πρωτείνες διαφορετlκπς προέλευσης, όπως τυρί και αυγά n κρέας και όσπρια;

Είναι αλπθεια πως οι πρωτεϊVες για να διασπαστούν απαιτούν την παρουσία όξινων γαστρικών υγρών, και πως ακόμη η σύν­

θεση τους ποικίλει, κάτι που σημαίνει πως κάθε πρωτείνη χρειά­

ζεται διαφορετικές διεργασίες για να διασπαστεί.

Τα όσπρια έχουν διαφορετικπ σύσταση σε αμινοξέα από το Ψάρι, το κρέας n το αυγό. Για να διασπαστούν σε αμινοξέα ώ­

στε να γίνει η σωστπ τους αφομοίωση, το πεπτικό σύστημα πρέπει να δουλέψει

, $. ~ '''', πολύ. Πώς λοιπόν μπο-~I\~:,'.. ,1" A'~ ρούμε να δlευK~λύ­~, , νουμε την πεψη

. ~~--_ . !,. . :. . f\ των πρωτεϊνών; Σί-. . > "' .. , " γουρα όχι ανακα-. . t..:~"'" ~ τεύοντάς τες.

Ι

Ευνοούμε τπν πέΨπ των πρωτεϊνών όταν: • Αποφεύγουμε να συνδυάσουμε πρωτείνες διαφορετικής

προέλευσπς (γάλα και κρέας, τυρί και αυγό).

• Αποφεύγουμε να τις συνδυάσουμε με υδατάνθρακες ( δπλαδή κρέας με δπμπτριακά) . • Τις συνδυάζουμε με άφθονες σαλάτες, οι οποίες ευνοούν

τπν έκκρισπ ενζύμων γιατί είναι πλούσιες σε βιταμίνες και άλα­

τα . • Χρπσιμοποιώντας μικρές ποσότπτες από όξινες ουσίες (λε­

μόνι, ξύδι, στις σαλάτες) που ευνοούν τπν πέΨπ των πρωτεϊ­

νών. Ταξινόμπσπ των τοοφών ανάλονα με τπν ευκολία πέψπς τους

από τον οργανισμό

Καθαοές τροφές που συνιστώνται άφοΒα: φρούτα, λαχανι­

κά, φύτρα.

Τροφές που παράγουν μικρές ποσότπτες τοξινών (κάπως δύ­

σπεπτες): δπμπτριακά σε σπόρους και τα προϊόντα τους, γάλα

και τα προϊόντα του, όσπρια, μέλι.

Σύνθετες τροφές που προκαλούν πεπτικά προΒλήματα και

Οξύτπτα στο στουάχι (τροφές που πρέπει να αποφεύγουμε):

κόκκινο κρέας, ραφιναρισμένα άλευρα, ραφιναρισμένπ ζάχα­

ρπ, τυποποιπμένες μαρμελάδες και προϊόντα.

Συνοπτικά

Γιατί δεν πΡέπει να συνδυάΖονται υδατάνθρακες με πρωτεί­νες:

• Οι σύνθετοι υδατάνθρακες (δπμπτριακά και τα προϊόντα τους, πατάτες ... ) σε σχέσπ με τις πρωτείνες απαιτούν τπν έκ­κρισπ διαφορετικών ενζύμων, καθώς και διαφορετικές συνθή­

κες οξύτπτας ή και διαφορετικό χρόνο πέψπς

• Με το που μπαίνουν μαζί στο στομάχι τα δύο αυτά βασικά συστατικά αρχίζουν και οι πρώτες «αντιδράσεις» μεταξύ τους

• Οι απλοί υδατάνθρακες (φρούτα, μέλι) σε αντίθεσπ με τις πρωτείνες δεν πρέπει να μένουν στάσιμοι στο στομάχι

Γιατί δεν πρέπει να συνδυάΖουμε πρωτείνες με πρωτείνες;

• Η πέψπ των πρωτεϊνών είναι ιδιαίτερα σύνθετπ διαδικασία. • Η σύνθεσή τους σε αμινοξέα διαφέρει (των οσπρίων πε­

ρισσότερο από εκείνπ του κρέατος, του τυριού περισσότερο

από εκείνπ του αυγού>.

• Για τπ διάσπασή τους σε αμινοξέα απαιτούνται διαφορετι­κές και σύνθετες συνάμα διαδικασίες.

Ι

• Τα αμινοξέα που δεν έχουν διασπαστεί δεν αφομοιώνονται από τον οργανισμό και καταλήγουν έτσι τελείως όχρηστα.

Γιατί είναι Kαπύrερα να μπν αναμειννύουμε υδατάνθρακες με

υδατάνθρακες;

• Η πέψη των σύνθετων σακχόρων αρχίζει από το στόμα, για να συνεχιστεί στο στομόχι και να ολοκληρωθεί στο έντερο.

• Οι απλοί υδατόνθρακες αντίθετα πρέπει να φτόσουν γρήγο­ρα στο λεπτό έντερο όπου και μετατρέπονται σε γλυκόζη και

αφομοιώνονται.

• Ανακατεύοντας πολλούς σύνθετους υδατόνθρακες <πατό­τες, δημητριακό, ψωμί ... ) είναι εύκολο να υπερβούμε σε ποσό­τητα τις πραγματικές καθημερινές μας ανόγκες.

Τι συμΒαίνει 6τaν συνδυάΖουμε πάθος τ/ς τροφές;

- Η πέψη διαρκεί περισσότερο χρόνο: μέχρι και πέντε ώρες στο στομόχl, και εβδομήντα ώρες στο υπόλοιπο γαστρεντερικό

σύστημα

- Καούρες και σήψη της τροφής. - Η τροφή δε διασπόται κανονικό, με αποτέλεσμα κομμότια

από αυτήν να μην αφομοιώνονται από τον οργανισμό.

- Παρόγονται τοξίνες. - Δεν αφομοιώνονται όλα τα θρεπτικό συστατικό. - Άσκοπη κατανόλωση ενέργειας από τον οργανισμόγια να ο-

λοκληρώσει την πέψη.

- προβλήματα και ενοχλήσεις στον οργανισμό που μπορούν να καταστούν και χρόνια <αεροφαγία, καούρες, τυμπανισμός, με­

τεωρισμός, κούραση και λήθαργος μετό το γεύμα).

Τι συμΒαίνει όταν συνδυάζουμε σωστά τις τροφές;

- Η τροφή διασπόται σε όλα τα θρεπτικό συστατικό της, τα

οποία και αφομοιώνονται όλα από τον οργανισμό. - Φυσική και ψυχική ισορροπία και ευεξία.

Εξοικονόμηση ενέργειας. Ο οργανισμός δεν κουρόζεται

με τη λειτουργία της πέψης.

- Το ανοσοποιητικό μας σύστημα ενισχύεταΙ. - Μικρότερη παραγωγή τοξινών και γρηγορότερη αποβολή τους

από τον οργανισμό. - Διατήρηση του βόρους μας.

Ι

ΓιΑΤΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ;

Περισσότερα βραστά n ωμά λαχανικά, περισσότερα φρούτα και ζουμί λαχανικών σύμφωνα πάντα με τους σωστούς συνδυα­

σμούς

Ο Γερμανοί ιατροί F. Briederman και Κ. Rummeler, υποστηρί­ζουν εδώ και είκοσι χρόνια πως στις περισσότερες περιπτώσεις

μια δίαιτα αλκαλογενπς, πλούσια δηλαδπ σε αντlοξινωτικά στοι­χεία, είναι πολύ σημαντlκιΊ για τον οργανισμό. Η σύγχρονη, αντί­

θετα, τροφπ που είναι πλούσια σε κρέας, σε ραφιναρισμένες και συντηρημένες τροφές, επηρεάζει την πολύ σημαντlκπ οξε­

οβασlκιΊ ισορροπία του οργανισμού. Όταν η οξύτητα του οργα­

νισμού ξεπεράσει τα φυσιολογικά της όρια τότε η εσωτερικπ

ισορροπία της λειτουργίας του οργανισμού κλονίζεται και κά­

νουν την εμφάνισπ τους διάφορα (χρόνια ίσως) προβλΠματα.

Χρειάζεται τότε να γίνει θεραπεία εισάγοντας στη δίαιτά μας τρο­

φές με αποτοξlνωτικιΊ δράση και αποφεύγοντας παράλληλα τους

κακούς συνδυασμούς. Το ίδιο υποστηρίζουν και οι Αμερικανοί

διαιτολόγοι Η. και Μ. Diamond, οι οποίοι έχουν δημοσιεύσει μια αποτοξινωτικπ δίαιτα, η οποία επαναφέρει της λειτουργίες του

οργανισμού στα κανονικά τους επίπεδα. Κατά τη γνώμη τους, οι τοξίνες μεταβάλλουν το ιδανικό βά­

ρος του οργανισμού.

Το πρόγραμμά τους περιέχει μόνο φρούτα για πρωινό (για την

ενίσχυση του αυτοκαθαρισμού του οργανισμού) καθώς και τρο­

φές που είναι πλούσιες σε νερό, οι οποίες πρέπει να συνοδεύ­ουν τα γεύματά μας (ένα είδος τροφπς σε κάθε γεύμα). Η βάση

της τροφπς μας πρέπει να είναι τα φρούτα και τα λαχανικά κα­

θώς είναι πλούσια σε νερό (ο οργανισμός αποτελείται στο 60% από νερό). Μια πλούσια διατροφπ σε φρούτα και λαχανικά κα­θαρίζει τα κύπαρα από τις στάσιμες τοξίνες. Οι συμπυκνωμένες

επομένως τροφές, καλό είναι να τρώγονται μία - μία κάθε φο­

ρά, και τα ζυμαρικά ακόμα, καλό είναι να συνοδεύονται με ά­φθονες σαλάτες και όχι με αυγά n Ψάρι Π κρέας που αποτελούν και αυτές συμπυκνωμένες τροφές.

Στο συγκεκριμένο αυτό τρόπο διατροφπς δεν υπάρχει περιο­

ρισμός στην ποσότητα: είναι μια νέα διαιτητικπ πρόταση που έχει μεγάλη επιτυχία.

11Ι

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ

lAa. "ι Ο. . '. ' ,. 'ι f"J . ~ .. . , ,

. ,~ . ~

6

Ι

ΠΙΝΑΚΕΣ ΜΝΘΑΣΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΣΩΠΩΝ

ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΤΡΟΦΩΝ

Για να διαβάαετε τα αχεδιαγράμματα:

Πώς να συνδυάσετε σωστά τα άσπρια; Τι δεν πάει με τσ

δπμπτρισκά; Τα γλυκά φρούτα πάνε με το ψωμί;

1. Όυγά, 2' γάλσ, 3 γλυκά φρούτο ναι, 4 ' πμιάξινα φρούτα, 5' όξινσ φρούτα, 6 ελα ιώδεις καρποί νο ι , 7 λο­

χονικά νσι, 8 άσπρια νσ ι , 9. τυριά όχι άπαχσ, 10. έλαια κσρυκεύμστος νσι, 11 κρέος κσ ι Ψάρι.

Στα κέντρο : π κύριο τροφπ

Στπν περιφέρεισ: ο κοτάλογος των τροφών που συν­

δυάζονται Π όχι με τπν κύρια τροφπ (ενδείξεις ΝΑΙ, ΟΧΙ ,

':συνδυοσμός που μπορε ί νο προκολέσει προβλΠματα .

Χρπσιμοποιείτε τπ συγκεκριμένπ τροφπ σε μικρές ποσό­

τπτες Π σε τακτά χρονικά διοστΠμσταΙ .

Οι σριθμοί οντιστοιχούν αταν πίνακο τπς οριστερπς σε­

λίδσς με κάποιο σχόλιο γιο ταυς συγκεκριμένους συνδυο­

σμούς .

ΔnμπτpιαKό αε σπόρους , Ζυμαρικό, ΆΑευρα .. σε συνδυασμό με όRRες τροφές

1 . Σε μικρπ ποσότπτα, αε ορισμένες περιπτώσε ι ς όπως γ ι ο ΠΟ­

ράδειγμσ σε κροκέτες .. 2.ΠροτιμΠστε γάλο όπσχο Π με λιγότερσ λιπορό. Το ρύζι με

το γάλσ σποτελούν ένα συνδυασμό υψπλπς θρεπτικπς σξίας ,

αλλό που μερικές φορές δnμΙOυργεί προβλπμοτο στπν πέΨπ .

Χρπσιμοποιπστε ρύζι πμιακοτέργοοτο Π σε σκάνπ Μπεσαμέλ : ον δεν τπν οντέχει ο οργονισμός σσς οντικοταστπστε το γάλο

με ζωμό λαχονικών

3 . Σε γεύματα με μόνα δπμπτριοκά 4.Εξαρτάται οπό το βοθμό oξύτnτας του φρούτου.

5.Δεν ενδείκνυτοι ούτε στπ σαλάτα που συνοδεύει το γεύμα με βάσπ τα δπμπτριακά.

6 .Ψιλοκομμένο σε σόλτσες Π ψπμένα ελαφρά 7 .Τα λαχανικά ωμά και ψπτά αε μεγάλες πασότπτες, αι πατά­

τες σε μ ικρές πασότπτες γιατί είναι πλαύαιες σε όμυλο . Προσο­

χπ οτις ντομάτες κα ι το σπανάκι (είνοι όξινες τροφέςΙ

Β . Πρόκειτα ι για έναν άριστο αυνδυασμό αμιναξέων παυ όμως

μας εφοδιάζει με περίσσιες πασότπτες αμύλσυ. Η σνσλογίσ των

δπμπτριακών και των οαπρίων πρέπε ι να είναι δύο προς ένα α-ντίστοιχα

ΨΩΜ.

/

γιαούρτι

όχι

6*

κρεατικd:

f

4* !

5 ναι '-

Ι

1 . Τυρί με λιπαρά (ναι) 2.Λίππ (ναι) 3.' Γλυκά και απαξπραμέ- Ε να φρούτα 4.' Ελα ιώδε ι ι; ξπροί καρποί 5. Γάλα πλriρει; 6."Οξl-να φρούτα (όχι) 7' Διάφορα Β . Γlοούρτl (όχι) 9 . Λοχανlκά κα ι i οπ ωρικά (ναι) _

Συνδυοομοί με το ψωμί: 1 .Προτl μΠστε κίτρινα και ώρ ιμα τυριά 2 .Φρυγανlσμένο ψωμί με λάδι κσl σκάρδο. 3.Ψωμ ί κσ l λοτοί γισ ποράδειγμα. n ψωμί με ξπρά σύκα. με

σταφίδα n χουρμά: ένσ ολοκλπρωμένο γεύμα 4 .Ψωμ ί με καρύδια και φουντούκια: έχουν υψπλri πρωτεϊνlκιΊ

οξία. Μπορούν να αντlκαταστπσουν το κυρίωι; γεύμο 5.Βλέπε Συνδυοσμοί με το γάλα 6 .Αρκούν χαμπλέι; ποσότπτεζ: φιλέτο αντσούγlΟζ. λίγπ σάλ­

τσο από κάπαρπ n κάτι άλλο. Σπμαντl κιΊ είνσl n σύστασπ καθώς και το ψπσιμο του ψωμιού. οκόμπ δεν πρέπει να το συνοδεύου­με με πάρο πολλές τροφές συγχρόνως. όπως κάνουμε με τα πορογεμlσμένα σάντOυlτc:.

ΨΩΜΙ ΑΣΠΡΟ Η ΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΕΩΣ;

Τον τελευτοίο α ιώνα. n δίοιτά μοι; έχει φτωχύνε l πολύ. άσον αφορά τις φυτικές ίνες. περισσότερο εξαιτίας τπς επεξεργοσίαι;

των αλεύρων πορά τις δlοφορετlκές διατροφικές συνΠθεlες. Σύμφωνο με τις έρευνες. n περlορlσμένπ κστανάλωσπ των

λσχονlκών σε σχέσπ με το κρέοι; κσ l τσ τυριά έχει προκσλέσεl μ ισ σειρά σπό προβλπμοτο στο γοστρεντερικό σύστπμα του σν­θρώπου: 1.Κατανσλώνουμε περισσότερες θερμίδες οπό όσες χρεισζό­

μσστε και αυτό γιατί οι τροφές που είνοl φτωχές σε ίνες προκα­λούν μεlωμένπ έκκρισπ σιέλου ΚΟΙ γοστρικών υγρών κοl επομέ­νως ΚΟΙ μεlωμένπ διάτασπ των γοστρικών τοιχωμάτων με το πο­ράλλπλο άδε ιασμα του στομάχου.

2 .Το ψωμί ολ lκπς άλεσπς μένει στο έντερο μάνο εικοσιτέσσε­ρις ώρες. ενώ το άσπρο ψωμί μένει περισσότερο χρόνο στο έ­

ντερo (σαράντα ώρες) κα ι ουτό γιατί είνα ι φτωχά αε όγκο λάγω έλλειψπι; ινών. προκαλώντας έτα l τιι; εξπς συνέπε l ες:

I .Αυξάνεταl n απορρόφπσπ συστοτικών υψπλriς θερμιδlκπς α­ξίας όπως οι ροφlναρlσμένοl υδατάνθρακες. το λίππ KOI τα αζω­τούχα συστατικά. το οποίο ευνοούν τπν παχυσορκίο κα ι το διο­βπτπ .

II.Αυξάνεταl n απορρόφπσπ τπι; χολπστερίνπι; με συνέπε ια προβλπματα που σχετίζοντοl με το μεταβολισμά τπς : στεφο­νιαίο νόαος. ποθπσεις χολΠς.

1 11 .Αυξάνεταl n πίεσπ τπς εσωτερικπς κοιλιακπς χώρας γιο τπν αφόδευσπ KOI μπλοκάρεται n φλεβl κιΊ κυκλοφορίο στο ορθά και το κάτω άκρα .

Ι

ΚΡΕΑΣ ΚΑΙ ΨΑΡΙ

Ι

1.Λαχανlκό (να ι ) 2. Δnμnτριακά και τα πραϊόντα τους (όχι) 3 . Ψωμί (επιτρέπεται) 4:0σπρlα (όχι ) 5 . Αυγά (όχι) 6 . Γάλα (άχl ) '"

'τι 7.' Λίππ 8:0ξlνα φρούτα (ναι ) 9.'Κρασί (ναιl m

ΨΑΡΙ & ΚΡΕΑΣ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΜΛΕΣ ΤΡΟΦΕΣ = 1 .σε μεγάλες ποσότπτες κυρίως ωμά . Αποφύγετε τα αμυλώδπ '" οπωρικά και λαχανικά κυρίως τις πατάτες και καλοκύθια. !:

2.αν δεν μπορείτε να αντισταθείτε στο ψωμί επ ιτρέπετα ι, καλά Ε ψnμένα και σε λίγπ ποσότπτα . Ο συνδυααμός ενδείκνυται περισ- J:o αότερο αν οι πρωτεϊνες είναι λιπώδεις . 'τι

3 .α συνδυασμός αυτός απαγαρεύεταl: στα σταμάχl το γάλα δn- -μιουργεί ένα είδας μεμβράνπς γύρω από τα κρέας εμποδιζοντας έτσι τπ δρόσπ των ενζύμων. Όσα περισσότερα είναι το λίπος τόαο περισσότερn ποσότnτα λαχανικών πρέπει να καταναλώνουμε για καλύτερπ πέψn . 4 .όσο περισσότερα είναι τα λ ίπn , τόσο περισσότερα λαχανικά

πρέπει να τρώμε για τπν Evorivopon τπς πέψnς. 5 . αε aPKEτri ποαότnτα . Να θυμάστε όμως πως όλες οι όξινες

ουσίες ρυθμιζουν Inv napaywyri και Inv αποβολri του υδροχλω­ρικού οξέος και τπς πεψίνnς.

ΤΟ ΚΡΕΑΣ Το κρέας διακρίνεται, ανάλογα με το χρώμα ταυ , αε άαπρο, κόκ­

κ ινο κα ι μαύρο. Άσποα καέας: πρόκειται για το κρέας των μικρών ζώων (μααχά ­

ρl , κατσίκι, αρνί, γαυρούνl ), των πτπνών (κοτόπουλα, γαλοπούλal και του ψαριού . Κύριο χοροκτπριστlκά του είνα ι πως είνοl φτωχά σε αιμοαφαιρίνn κα ι μυοαφαιρίνπ δύο χρωστικές κόκκινες ουσίες

του αίματος και των μυών, οι οποίες διαφέρουν σnμαντlκά ως προς τα αμlνοξέο που περιέχουν:

Κόκκινο κοέος : είναι εκείνο των μεγόλων ζώων που προορίζο ­νται για αφογri (βόδι, άλογο, κριάρι). Είναι πλούαιο αε σίδπρο, δε ­δομένου ότι περιέχει και αιμοσφαιρίνn και μυοσφαιρίνπ . Μαύοο κοέας είναι εκείνο των θπραμάτων με τρίχωμα Iaγριό­

χοιρος, ζαρκάδι , λαγός ... ) και φτερά (πέρδικα , ορτύκι, μπεκάτσα ... ). Θρεπτικά συστατικά

Τσ κρέας είναι πλούσιο αε πρωτεϊνες (χnμlκός δείκτπς 60 -701 οι οποίες είνα ι εύπεπτες κα ι πολύ καλriς ποιάτnτα" Η δομri

των πρωτεϊνών σε αμ ινοξέα ποι κίλει σνάλογα με τα είδος ταυ

κρέατος κα ι το μέρος του σώματος του ζώου που πρόκειται να

φαγωθεί. Τα γλυκίδια βρίσκονται σε πολύ χαμnλές ποσότπτες κσl

μειώνονται σnμαντlκά κατά το βράσιμα και τα σίτεμα του κρέατα" Τα λιπίδια φτάνουν σε πααοστό 2% (άπαχο βαδινό κρέας) μέχρι

και 36% (χο ι ρ ινό κρέας με λίπας) .Τα μεταλλικά σταιχεία (από τα πιο σnμαντlκά είναι ο σίδπρας που βρίσκεται κυρίως στο αυκώτl ) φτά­νουν το 1,1%.

Ι

Το ααβέστιο και ο φώαφορος βρίσκοvrσι σε περιορισμένες πο­σότπτες, ενώ το ποτάσιο βρίσκεται σε μεγαλύτερπ αναλογία σε σχέσπ με τσ νότριο.

Οι βιταμίνες 81 ( θειαμίνπl, 82 (ριβοφλαβίνπ l, ΡΡ (νιασίνπ l βρί­

OKOvraI σε μέτριες ποσότπτες Σε ακόμπ πιο χαμπλές πασότπτες βρίακοvrαι οι βιταμίνες Α, D, Ε ενώ π C και π Κ λείπουν τελείως από τσ κρέας . Για να μπν καταστρέψουμε τις βιταμίνες πρέπει νσ υιο­θετnσουμε και ταυς ονόλογους τρόπους μΟγειρικnς . Η θρεπτικΙ; οξία του ψπμένου κρέοτος είνοι πολύ χομπλότερπ οπό εκείνπ του ωμού.

Πρέπει, avrieEτa νο κατοναλώνεται με σύνεσπ στις περιπτώ­σεις αρθρίτιδα" oUPIKn, αρθρίτιδας ιi νεφρίτιδος γιατί περιέχει πουρίνπ (Κοι κυρίως οι αδένες : συκώτι , γλυκάδΙα! που ανεβάζουν τσ συρικό οξύ .

ΤΟΨΑΡΙ Θρεπτικά χαρακτπριστικά

Οι πρωτεΊVες είνοι ίδιος ποσότπτος κα ι ποιότπτας κατά μέσο ό ­ρο, με εκείνες του κρέατος, ενώ παρόλλπλα ε ίνα ι και το ίδιο εύπε­πτες. Αφομοιώνοvrα ι από τον οργανισμό σε ποσοστό 95%, δεδο­μένπς τπς χομπλnς ποσότπτος συνδετικού ιστού σε σχέσπ με τα ynIVo ζώα. Τα όπαχο Ψάριο συνιστώvrοι στις περιπτώαε ις ουραιμίας (ορ­

θρίτιδα, ουρικΙ; αρθρίτιδο, νεφρίτιδα!, γιατί είναι φτωχά σε πουρί­νπ και πυριμιδίνπ (εξαιρσύvrαι τα OOΤραKoειδιi, που είνοι πλούσια σε αυτές τις δύο ουσίεςl, οι οποίες ευνοούν τπν εμφάνισπ ουρι ­κού οξέος . Το δέρμα ακόμπ, του ψαριού είνα ι πλούσιο σε κολλαγόνο και

κυστίνπ . Γενικά , π πασότπτα των αμινοξέων στα Ψάρια σε σύγκρι­σπ με τα ζώα τπς στεριάς ποικίλε ι κατό τπ διόρκεια τπς ζωnς τους Τα λιπίδια επίσπς του ψαριού, έχουν μεγαλύτερπ θρεπτικΙ; αξία

οπό του κρέατος, λόγω τπς υΨπλ!iς ποσότπτας ακόρεοτων λιπα ­ρών οξέων, ακόμπ φώσφαρου και λεκιθίνπς . Ανόλογο με τπν ποσότπτα λίπους που περιέχουν (από 0,1% έως

30%1 τα Ψόρια χωριζοvrοι σε : 1 . Πολύ όπαχο (μέχρι κα ι 1%1:, μπακαλιάρο" γλώσσο, τσιπούρα. 2 .Άπαχο (από 1% έως 5%1: πέστροφα, ροφός, συναγρίδα, ξιφίας 3 Ημιόποχα (από 5% έως 10%1: μπορ μπούνια, κέφαλο" σολομός σε κονσέρβα. 4.Λιπορό (πόνω οπό 10%1: φρέσκος σολομός, χέλ ι, σκουμπρί.

Σε ορ ισμένα είδπ, π ποσότπτο του λίπους εξαρτάται οπό τπν πλι κίο, το φύλο, τπν Enoxn, τπ γόνιμπ περίοδο και τπ μόλυνσπ του περιβάλλοvrος . Στις σαρδέλες γιο παράδειγμα, το λίπος ουξόνε­ται με τπν πλικ ίο (από 3% έως 15%1 κοι στις ρέγκες κατά τπ γόνιμπ περίοδο από 2% έως 22%. Σε όλλα είδπ, avrieEτa (μπακολιάροςl π αναλογία λίπους παραμένει oτoeEpn . ·Οσον αφορό το λίπος, δεν

Ι

μπορούμε να το αφαιρέσουμε στα Ψάρια γιατί υπάρχει μέσα στο μυώδπ ιστό, ενώ στο κρέας μπορούμε. Τα γλυκίδια φτάνουν το 0% σχεδόν (όπως και στο κρέας), ενώ

στα μαλάκια (μύδια, όστρακα) από 2,1% έως 5%. Τα μεταλλικά στοιχεία ποικίλουν από 0,8% έως 2% και βρίσκονται

άφθονα στα θαλάσσια Ψάρια. Οι βιταμίνες Α, Ο και 812 αφθονούν στο συκώτι του μπακαλιά­

ρου και του τόνου και οι βιταμίνες 81 και 82 στα λιπώδπ Ψάρια. Η βιταμίνπ Ε βρίσκεται σε ορισμένα είδπ θαλάσσιων Ψαριών (σαρ­

δέλα). Η βιταμίνπ ΡΡ βρίσκεται σε μεγάλπ ποσότπτα στις αντσούγιες

(14 γρμ βιταμίνπς στα 100γρμ). Η συντπρπσπ και το Ψπσιμο μειώνουν σπμαντικά τπν ποσότπτα

των πρωτεϊνών στα ψάρια. Κατά τπ διάρκεια τπς κονσερβοποίπσπς οι λιποδlαλυτές βιταμί­

νες, εξαιτίας τπς οξειδωτικπς δράσπς των ακόρεστων λιπών, δί­νουν τπ θέσπ τους στα υδροπεροξείδια, καθώς οι ίδιες φεύγουν

μαζί με το νερό, με τπν απόΨυξπ n με το μαγείρεμα.

Εuπεπτότπτα των ψαριών

Η πλικία των ψαριών, n πυκvότπτα των ινών, n ποσότπτα των λιπών και του συνδετικού ιστού είναι οι σπμαντlκοί παράγοντες που εππρεάζουν τπν ευπεπτότπτα τους, n οποία μειώνεται στα μεγαλύτερα Ψάρια.

Στπν ουσία χρειάζονται δύο με τρεις ώρες για τπν πέΨπ των

άπαχων ψαριών και τρεις με τέσσερις ώρες για τα πμιάπαχα και τα

λιπαρά. Η ώρα όμως αυξάνεται σε τέσσερις με πέντε ώρες όταν

τα ψάρια είναι κονσερβοποιπμένα (εξαιρούνται τα κατεΨυγμένα που λαμβάνονται ως φρέσΚα).

Όσον αφορά τα φρέσκα Ψάρια, εκείνα του γλυκού νερού είναι πιο εύπεπτα από τα θαλασσινά. Και από τα θαλασσινά, τα μαλάκια και τα οστρακοειδπ, επειδπ έχουν πυκνές ίνες, προκαλούν προ­

βλπματα σε όσους έχουν ευαίσθπτο στομάχι.

Κατάλογος ψαριών ανάλογα

με τπν περιεκτικότπτά τους σε λίπος

Λιπαρά: χέλι 23,7, μουγγρί 21,5, χέλι θαλάσσιο 18,7, σολομός 11,2, σκουμπρί 11,1, τόνος 8,0, μπαρμπούνι 7,0 κέφαλος 6,8, σαρδέλα 5,2, ξιφίας 4,0, συναγρίδα 3,6, μπαρμπούνι; 3,1, πέ­στροφα 3,0. Άπαχα: ασπρόψαρο 2,8, μπακαλιάρος 2,6, αντσούγια 2,6, μύ­

δια 2,5, μύδια; 2,0, αστακός 1,9, γλώσσα 1,7, καλαμάρι 1,7, τίγγα 1,6, σκορπίνα 1,4, σουπιά 1,4, ροφός 1,3, γαλέος 1,2, τσιπούρα 1,0, καραβιδαστακός 0,9, αστακογαρίδα 0,9

Ι

ΤΟ ΓΑΛΑ & ΤΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΟΥ

.-

Ι

1.Καλύτερα μόνο του 2.Ψωμί (να ι ) 3 .. Δπμπτρ ιακά 4.Νlφόδε,

δπμπτριακών (ναι) 5 .. Φρούτα 6 .. ΛaχανlKά 7.Κρέα, (όχι) cI Συνδυααμαί με το γάλα e:

1 . κατό YEVIKn παραδοχn , καλύτερα το γάλα να πίνεται μόνο i> του. Περιέχει όλα τα θρεπτικά συατατικό. 110

2. μόνο όταν το ψωμί είναι καλά φρυγανισμένο n ξερά και ό- -ι

ταν το γάλα είναι με όλα τα λ ι παρά. J> 3 .αε συνταγέ, όπω, π πολέντα και γάλα, ρύζι και γάλα: υψπ- ~

λil ποσάτπτα των βασικών αμινοξέων. Η «ευπεπτότπτα» ωατά- Ο

σο του συνδυασμού εξαρτάται απά τον οργανιαμό. (5 4.μ l λκαέlκ με όξινα φρούτα: αλκαλικό, και αντlοξειδωτικό, συν- ~

δυααμό, . Μlλκσέlκ με γλυκά φρούτα (μπανάνα): τονωτικό. Ε- J> ξαρτάτα l πάντα από τον οργανιαμό αν το δέχεται καλό. -ι

5.μάνο αε ορlαμένε, συντογές μπεοσμέλ με ψπτό λαχανικά, ~ όπω, το κουνουπίδι n λαχανάκιο Βρυξελλών

6.άχl γάλσ με μαγειρεμένο κρέο, n ραγού κρέατα, n με ζυμα­ρικά στο φούρνο : τα γάλα εμποδίζει τπν πέΨπ του κρέατος

7.Π καφεΤνπ εμποδίζει τπν πέΨπ του γόλακτο, . Αν άμω, δεν

μπορείτε χωρί, γάλσ στον καφέ σα" ΠΡοτlμnστε καφέ απά κρι ­

θάρι n από άλλα ψπμένα δπμπτριακό .

Η μακρόχρονπ ανθρώπ ινπ παράδασπ καθώ, και οι εκατοντά­

δε, επlστπμονlκέ, έρευνε" δίνουν στο γάλα μια θέσπ ανάμεαα

στι, πιο σπμαντlκέ, τροφέ, για τον άνθρωπο

Είδπ γάλακτσς

γπάρχουν πολλά είδπ γάλοκτο, . Ωστόσο, όταν δε γίνεται κά­

ποια συγκεκριμένπ διευκρίνπσπ στο είδο, του (προβατίσιο π κσ­

τσlκίσιο) ο λόγσ, γίνετα ι γ ια το γόλα τπ, αγελάδα, . Η σύνθεσπ

του γάλοκτο, {από το συγκεκριμένο είδα, ζώοul εξαρτάτα ι απά

τπ διατροφn, τπ φυαιολογίο του ζώου, τπν πλlκία , τπν Enoxn του χρόνου: δεδομένα που πρέπει νο λπφθούν ω, μέσπ αξία .

Θρεπτικό συστατικό

Οι πρωτεΤνε, βρίακοντοl σε αναλΟγία 3% έως 3,5%, ενώ πα­ράλλπλο ο χπμlκό, δείκτπ, καθώ, KOI ο δε ίκτπ, ευπεπτότπτα,

11

του γάλατας είναι μεγάλος (971 . Κατά μέσο όρο α ποτελείτα ι α­

πό καζεϊνπ 78%, γαλακταλευκωμοτίνπ 20%, και λακτασφαιρίνπ

2%.

Τα λ ιπίδ ι α ε ίνα ι εύπεπτα (951 κα ι αφομο ιώνονται εύκολο κα ι

ανάλαγα με τπν ποσότπτα τους στο γάλα, έχαυμε παράλλπλα

και τρε ι ς κατπγορίες γάλατας : με όλα τα λ ιπαρό 3,5%, πμ ι ά παχο

1,8 και άπαχο 0,25%.

Τα γλυκίδια βρίσκονται σε αναλογία 5% και αποκλε ιστικά στπ

λακτόζπ, n οποία περιέχεται αποκλειστικά στο γάλα .

Οι Βιταμ ίνες είναι συγκεντρωμένες στο γάλα σχεδόν όλες, αν

κα ι n ποσάτπτά τσυς εξαρτάται από παράγσντες όπως n διατρο­

φιi, n επσxιi και έτσι δεν είνα ι πάντα IKανOΠOIΠΤIKιi.

Το γάλα μαζί με τα προϊόντα ταυ είναι αναντ ικατάστατο όσσν

αφορά τπ θρέΨπ των οστών με ασβέστlσ (κυρίως στπν περίοδο

ανά πτuξπς του οργανισμού δρα και ως αντιραχιτικόl ,

Ι

ΣπμανπκΙι επίσπς, είναι και π ποσότπτα ταυ γάλακτος σε κά­

λιο ανάλογπ με εκείνπ του νστρίου που βρίσκεται στους οργανι­

κούς ιστούς Ο σίδπρος βρίσκεται σε χαμπλι'1 ποσότπτα και για

τα λόγο αυτό, το γάλσ δεν αποτελεί ολοκλπρωμένπ τροφΙι για

τον οργανισμό, όταν δεν πρόκειται φυσικά για τους πρώταυς

μΙινες τπς ζωΙις ταυ ανθρώπου. Η θρεπτικΙι του ωστόσο αξία,

αυξάνεται όταν το συνοδεύουμε με δπμπτριακά. Το γάλα περιέ­

χει διαφορετικά είδπ ενζύμων που ευνοούν τπν πέψπ του αμύ­

λου, των λιπών και των πρωτεϊνών .

Ε υπεπτάτπτα του γάλακτος

όταν το γάλα φτάνε ι στο στομάΧΙ, εξαιτίσς του όξινου περι­

βάλλοντος, πΙιζει και έτοι π πέΨπ του απαιτεί κα ι τπν παρουσία

ποικίλων ενζύμων. Και όαο αυξάνει π πΙιξΠ, τόσσ με ιώνεται π

αντοχΙι, π πυκνότπτα κσι π ελαστικότπτά του . Γισ να γίνει λαιπόν

το γάλα π ια εύπεπτο, ορκεί να κάνετε τα παρακάτω :

1.Αρσιώστε το γάλα με άλλα υγρό (αφέψπμα από κριθάρι για

παράδειγμα> και μσζί με αυτό τρώτε συνάμσ στέρεες σμυλώ­

δεις τροφές (ψωμί, ψπμένα δπμπτριακά, κράκερ, μπισκότα , κό­

ρα ψωμιoύl που μειώνουν τπν πυκνότπτα του γάλατος στο στο­

μάΧΙ, ανεβάζουν τπ θρεππκΙι αξία του καθώς ΚΟΙ τπν απορρόφπ­

σπ του γάλατος κατά 100% περίπου (το γάλα σκέτσ αφομο ι ώνε ­

τα ι κατά 90% στους ενΙιλικες κοι 95% στα μικρά παιδιά). 2.Πίνετε γάλα που έχει υποστεί θερμικΙι επεξεργασία γιατί έ­

τσι τα άλατα του ασβεστίου που διαλύονται (φωσφαρικά αξέα ,

δικορβονικά οξέα και άλατα> μετατρέπονται σε άλατα που δε

διολύονται (ουδέτερο φωσφορικό άλας, ανθρακικό άλας) εμπο­

δίζοντσς τπν αντίδρασι'ι τους με τπν καζεϊνπ που οδπγε ί στπν

πΙιξΠ του γάλατος

Σε περίπτωσπ που π δυσπεΨία είναι έντονπ λόγω τπς μεγά­

λπς Οξύτπτας καλό ε ίναι να κόψετε το γάλα.

Ηυεοι'ιαια ποσότπτα: το γάλα αποτελεί ολακλπρωμένπ τρο­

φΙι για τους πρώτους έξι με οκτώ μΙινες τπς ζωι'ις μας . Στπ συ ­

νέχεια συνδυάζεται με άλλες τροφές καλύπτοντας έτσιπς ανά­

γκες του οργανισμού σε θρεπτικά αυστατικά. Το γάλα, εξαιρώ­

ντας τ ι ς περιπτώσε ις δυσπεψίας και εντερίτιδας, πρέπει να συ-

μπεριλαμβάνεται στπν καθπμερινή διατροφή όλων μας, σύμ­

φωνα με τον παρακάτω πίνακα.

Συνιστώυενπ Ηυερήσια Ποσότπτα: Ενήλικες: 1/4 του λίτρου. παιδιά (2 -10 ετών): Υ2 λίτρο, πλικιωμένοι: % του λίτρου. έφπ­

βοι: 3 /4 του λίτρου. εγκυμονούσες: 3 /4 του λίτρου, θπλά­

ζουσες: 1 λίτρο.

ΑποΒουτύοωσπ: αναφέρεται στπν αφαίρεσπ λιπών που βρί­

σκονται σε συγκεκριμένα ποσοστά στο γάλα.

Το πλήρες γάλα πρέπει να περιέχει λιπαρά μέχρι και 3,2%, το πμlαποβουτυρωμένο από 1% έως 1,8% και το άπαχο μέχρι 0,5%.

ΤΟ ΤΥΡΙ

- Πρόκειται αναμφίβολα για μια τροφή υψπλής θρεπτικής α­

ξίας (δίνει ζωντάνια, ενέργεια, και ρυθμίζει τις λειτουργίες του

οργανισμΟύ) αρκεί να περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά του

γάλακτος

Το τυρί διατπρείταl μεγαλύτερο χρονικό διάστπμα από το γά­

λα, γιατί περιέχει λίγο νερό (από 25% μέχρι 70% το ανώτερο) και το παίρνουμε από κάθε είδος γάλακτος, από τπν κρέμα του

που πήζει και σχπματίζει τπν πυτιά ή από τπν πήξπ που είναι το

αποτέλεσμα τπς οξικής ζύμωσπς.

Θρεπτικά χαρακτπριστικά

Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα τα τυριά έχουν τα παρακά­

τω θρεπτικά χαρακτπριστικά

1.Μπορεί ο χπμικός δείκτπς των πρωτεϊνών να είναι χαμπλό­

τερος από αυτόν του γάλατος. αλλά είναι πολύ πιο συμπυκνω­

μένος.

2.Δίνουν ενέργεια και είναι πλούσια σε λιπίδια από 15% μέχρι 47%.

3.παρ' όλο που n βιοδυναμική τους αξία είναι περιορισμένπ, είναι πλούσια σε βιταμίνπ Α, ριβοφλαβίνπ, ασβέστιο, φώσφορο

(δεν περιέχουν σίδπρο και βιταμίνπ C). 4.Είναι εύπεπτα (κατά τπν ωρίμανσπ τα σύνθετα μόρια αρχί­

ζουν και διαλύονται).

Ι

Ορlσμένσ είδπ τυριών που είνσl πλούσισ σε λίπος προκαλούν

πεπτικά πpoβλιiματα , γιατί τα λ ι πίδια εμπαδίζαυν τα γαστρικά

υγρά να διασπάσουν τπν καζεϊνπ . Για το λόγο αυτά είναι απαραί­

τπτπ n Kαλιi μάσπσπ, καθώς και να δίνουμε στα μικρά παιδιά

τυρί τριμμένο .

Πρέπει να υπογραμμίσουμε πως n δυσπεΨία που προκαλούν τα τυριά αυτά, αναφέρεται μάνο στο στομάΧΙ, καθώς στα έντε­

ρο έχει σχεδάν ολοκλπρωθεί n αφομοίωσπ των θρεπτικών συ­

στατικών ταυς κατά 90%. Οι πλlκlωμένοl και κυρίως όσοι ακολουθούν μια δίαιτα xαμπλιi

αε θερμίδες κα ι όσοι έχουν πεπτικά πpoβλιiματα , καλά είναι να

τρώνε άπαχα τυριά (μέχρι 20%) αποφεύγοντας συγχράνως από αυτά όσα είναι .βαριά " τα οποία μπορεί να προκαλέσουν νε­

φρικά ιi καρδιακά πpoβλιiματα .

Το τυρί συνίσταται στις περι πτώσεις δυσπεΨίας, εντερίτιδας,

κολίτιδας του εντέραυ (γιατί ελαττώνει τις ζυμώσεις), δlαβιiτπ

(είναι φτωχό σε σάκχαρα ) , OυPI Kιiς αρθρίτιδας (είνα ι φτωχό αε

παυρίνπ ). Οι πρωτεΤνες ταυ τυριού είνα ι καλύτερπς πο ι ότπτας

από αυτιiς του κρέατος. Τα μεταλλικά στοιχεία που βρίσκοντα ι

άφθονα αε αυτό είναι το ασβέστlα και α φώσφορος, τα οποία

και δεν αφομοιώνονται τελείως από ταν αργανισμό.

Το τυρί με λίγα λόγια , δεν πρέπει να συνοδεύει ιi να ,κλείνεl ,

απλά το γεύμα μας πρέπει να μπει ατπν Kαθπμεp l νιi μας δι α­

τpoφιi, εκτιμώντας τπν υΨπλιi θpεΠΤΙKιi του αξία και τπν οργα ­

νOλΠΠΤIKιi ταυ ικανότπτα για τον οργανισμό.

Ι

ΤΑ ΑΥΓΑ

ναι

1.

5.*

3.* ~

Ι

1.Πατάτες (ναι) 2. *Ψωμί 3. *Λfπη 4. Όσπρια (όχι) 5. *Όξινες τροφές 6. * Δημητριακά σε σπόρους και προϊόντα 7. Λαχανικά και Οπωρικά (ναι)

Συνδυασμοί με αυγά: 1. η μοναδική αμυλώδης τροφή με την οποία συνδυάζονται

άψογα τα αυγά. 2. σε μικρές ποσότητες: Ψωμί τριμμένο για να πήξει η ομε­

λέτα, μια φέτα ψωμιού ή φρυγανιές για να συνοδέψετε τη σα­λάτα.

3. σε λίγες περιπτώσεις (μαγιονέζα): μην ξεχνάτε πως ο κρό­κος του αυγού είναι πλούσιος σε λιπίδια και πως τα λίπη παρα­τείνουν την πέψη για μία με δύο ώρες.

5. σε περιορισμένες ποσότητες ή διακεκομμένα: λεμόνι, ξύ­δΙ, ντομάτα και μαγειρεμένο σπανάκι'

6. μόνο σε ορισμένες συνταγές όπως: ζυμαρικά με αυγά, ομελέτα στο φούρνο με ψιλοκομμένα ζυμαρικά και μυρωδικό.

Θρεnτικά χαρακτπριστικά Μέσα στο κέλυφος του αυγού υπάρχουν δύο διαφορετικές

ουσίες: το λεύκωμα (ασπράδι) και ο κρόκος. Το λεύκωμα απο­τελείται από νερό και πρωτείνες. Μία από αυτές είναι και η ωο­λευκίνη, η οποία σε μικρά παιδιά κάτω του πρώτου έτους μπο­ρεί να προκαλέσει αλλεργικά φαινόμενα όπως κνησμός, εμε­τός, διάρροια. Επομένως, το αυγό σε αυτή την ηλικία δεν συνί­σταται, παρά μόνο ο ωμός κρόκος που αφομοιώνεται πολύ εύ­κολα από τον οργανισμό. Μην ξεχνάτε ακόμα, πως το αυγό είναι πλούσιο σε λίπη όπως η χοληστερίνη (200mg - 250mg ανά 1 ΟΟγρμ), κορεσμένα και ακόρεστα λίπη. Ο κρόκος του αυγού είναι πλούσιος σε πρωτείνες. Είναι πολύ

σημαντικό να υπογραμμίσουμε πως σε καμία άλλη τροφή οι πρω­τείνες δεν είναι τόσο ολοκληρωτικά αφομοιώσιμες από τον ορ­γανισμό όσο αυτές του αυγού, ειδικά όταν τρώγεται μαζί με το ασπρόδl. ΠεριέχεΙ, ακόμα πολλά μεταλλικά στοιχεία: ασβέστιο, σίδηρο, ποτόσιο, φώσφορο, κοβάλτιο και χαλκό.

Οι κύριες βιταμίνες του είναι οι Α, 81, 82, ΡΡ και η βιοτίνη. Είναι πολύ εύπεπτο (όσο πιο φρέσκο τόσο το καλύτερο: να είναι λι­γότερο από επτά ημερών, σε ψυγείο με θερμοκρασία μέχρι 4 βαθμούς), κάτι που εξαρτάται από τον τρόπο που το μαγειρεύ­ουμε: ο καλύτερος τρόπος είναι να το μαγειρέψουμε χωρίς λί­πη, με το ασπράδι πηγμένο και τον κρόκο μαλακό, έτσι ώστε να διατηρεί όλα τα θρεπτικά του συστατικά. Όταν αντίθετα, το τη­γανίζουμε με έλαια, τότε η πέψη παρατείνεταΙ, κάτι που ίσως προκαλέσει προβλπματα στη λειτουργία του συκωτιού και του παγκρέατος.

Είναι ιδανικπ τροφπ για όλους, εξαιρούνται βέβαια όσοι υπο­φέρουν από πέτρες στη χολΠ.

Ι

ΤΑ ΟΣΠΡΙΑ

όχι 1.

• 5. ~

Ι

1.Λαχανικό. ωμό κα ι μαγειρεμένα (να ι )

2'* Λiππ lΟποδεκτό) 3.' Δπμπφιακό 4.' Ψωμί S.-Οξ ινα φρούτα (όχι )

6.' Πρωτεϊνες λιπώδεις

?Κρέας (όχι)

8 .Αυγό (όχι)

Συνδυασμός με τα όαπρια : 1 . συνιστώντα ι γιστί τα λσχσνικό που είναι πλούσια σε μεταλ­

λικό όλατα κα ι βιταμίνες βοπθούν οτπν πέΨπ των οσπρίων που

δεν είνα ι και ιδιαίτερο εύπεπτα . Πολλοί διατροφολόγοι δε συνι­

στούν τα ξπρό όσπρια.

2.θυμπθείτε πως τα λ ίππ παρατείνουν τπν πέψπ .

3 . με npoaoxn. Η αναλογία δπμπτριακών και οσπρίων πρέπε ι

νο είνο ι δύο προς τρία αντίστοιχα. Βράστε καρότα. κρεμμύδι κα ι

σέλινο (ιδιαίτερα θεπτικn ααλάτal

4.ένας μοναδικός συνδυασμός. Σε βροσμένο όσπρια με ελα ιό­

λαδο προσθέατε τριμμένο μαϊντανό .

6 . 0ρισμένοι ε ιδ ι κοί απαγορεύουν το συνδυσσμό αυτό των πρω­

τεϊνών. ο οπσίος πρέπε ι να γίνεται σε πολύ μικρές ποσότπτες.

ΟΣΠΡΙΑ : Θρεπτικά χαρακτπριστι κό

- Τα όσπρια. και κυρίως τα ξπρό είναι n πιο πλούσιο nnyn πρω­τείνπς από όλσ τα όλλσ λοχανικό

Τα όσπρια μός δίνουν ενέργεια. γιοτί περιέχουν υψπλll ποσό­

τπτο γλυκιδίων. ενώ πσρόλλπλσ n υψnλn περιεκτικότπτό τους

σε ίνες μπορεί να προκα λέσει πpoβλιiματα στπν πέψπ και τπν

αφομοίωσn τους σν δε μογειρευτούν σωστά. Τα λιπίδια βρίακο­

νται σε περιορισμένες ποσότπτες. αλλά όταν τα αυνδυάζουμε

με τις κατάλλπλες τροφές. n έλλειψπ αυτn ισοσταθμίζετα ι .

Ανόμεσα στις βιταμίνες. n Β1 βρίσκεται άφθονπ όπως και ο σίδπρος (όπως και στο κΡέος) κοι ΤΟ κόλιο . Τα άλλα μεταλλικό

ατοιχεία ΚΟΙ το οσβέατιο δεν βρίακοντοι σε μεγάλες ποσότπτες .

Επιχειρώντας μια ταξινόμπσπ των οσπρίων ανόλογα με τα θρε­

πτιKό χαρακτπριστικά τούς. τα ρεβίθια είναι πολύ πιο θρεπτικά

από όλα τα άλλο όσπρια. γιατί έχουν αχετικά υψπλό χπμικό δεί­

κτπ όσον αφορά στ ι ς πρωτείνες . έχουν πολλές θεραπευτικές

~ Ο Μ ::::ι "IJ ;:

ιδιότπτες (διουρπτικά, αντισππτικά, τονωτικά για το στομάχι,), αλλά και γιατί με το κατόλλπλο μαγείρεμα δε βλάπτουν τον ορ­γανισμό. Η φάβα περιέχει ποσότπτα πρωτεϊνών ανάλογπ με ε­

κείνπ των ρεβιθιών. Ωστόσο, δεν πρέπει να καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότπτες καθώς μπορεί να προκαλέσει αλλεργικό προ­βλnματα.

Ακολουθούν τα φασόλια, των οποίων ο χπμικός δείκτπς των

πρωτεϊνών είναι χαμπλότερος από εκείνων των ρεβιθιών.

Στο τέλος έρχονται τα μπιζέλια και οι φακές που δεν πρέπει να τα τρώνε όσοι υποφέρουν από ουραιμία και OUPJKn αρθρίτι­δα, γιατί περιέχουν aPKftn ποσότπτα πουρίνπς. Ακόμα και οι υ­γιείς δεν πρέπει να συνδυάζουν τα δύο αυτά όσπρια με τροφές

πλούσιες σε πουρίνπ , όπως κρέας και εντόσθια).

Συμβουλές και άλλες λεπτομέρειες Προτού χρnσιμοποιnσετε ξπρά όσπρια, βόλτε τα στο νερό για

να σιγουρευτείτε πως δεν είναι χαλασμένα: όσα παραμένουν

στπν επιφάνεια είναι ακατάλλπλα. Η πρόσθεσπ διτανθρακικnς σόδας εμποδίζει το σχπματισμό αδιάλυτων ουσιών ανάμεσα

στις πρωτείνες και τα άλατα ασβεστίου του νερού, ενώ παράλ­λπλα βλάπτει τπ βιταμίνπ 81 και τα αλκάλια. Το βόρος των ξπ­

ρών οσπρίων σχεδόν τριπλασιόζεται με το μαγείρεμα.

Καλό είναι να τρώμε πουρέ από όσπρια (χρπσιμοποιώντας το

νερό στο οποίο τα έχουμε βράσει, γιατί είναι πλούσιο σε άλατα και βιταμίνες) ανακατεμένα με ρύζι n ζυμαρικά. Και αυτό γιατί:

Ι. Αυξάνεται n ePfntlKn τους αξία (οι πρωτείνες των δπμπ-τριακών και των οσπρίων αυξάνουν το γενικό χπμlκό δείκτπ).

11. Αυξάνεται n ευπεπτότπτα και n αφομοίωσή τους από τον οργανισμό (τα γαστρικά και εντερικό υγρό διασπούν ευκολότε­ρα τα όσπρια όταν αυτά στερούνται τπς μεμβράνπς τους και

είναι διαλυμένα σε άλλες τροφές).

111. Αποφεύγεται ο μετεωρισμός και οι ζυμώσεις στο έντερο.

Ο ρεβυθοκαφές και ο καφές από φάβα μπορούν να αντικατα­

στήσουν τον κοινό καφέ

Ι

Σύνθεσπ συγκεκριμένων οσπρίων

ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΛΙΠΗ ΑΜΥΛΟ

Ρεβίθ ι α ξπρό 21% 5% 50% Φακές ξπρές 23% 2,5% 48,5% Φόβα φρέσκια 5% 0,5% 51% Φόβα ξπρπ 21% 3% 53% Μπιζέλια φρέσκα 6,5% 0,4% 11% Μπιζέλια ξπρό 19% 3,8% 54% Σόγια ξπρπ 19% 3,8% 54% Φασόλια ξπρό 21% 2,5% 48,5% φασόλ ια φρέσκα 9% 1,4% 21 %

ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

όχι

~

Ι

ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑ ΤΡΩΓΟΝΤΑΙ ΣΚΕΤΑ

1. Οπωρικά (ναι )

2. ' Φρούτα ξπρά πμιελαιώδπ 3. ' Γάλα 4. Όξινα φρούτα (όχι )

5. Φραύτα πμ ιόξινα (ναι)

6. Γλυκό φρούτα & Οπωρικά (όχι )

7. Γάλα (να ι )

8. Δπμπτριακά 9 (ναι) 9. πμπτριακά (όχι )

10. ' Λαχανικά & Οπωρικά 11 . ' Γάλα

12. Φραύτα πμιόξινα (ναι )

13. Δπμπτριακό (ναι)

3 - 13: ουνδυασμός με φρούτα πμιόξινα 4 - 8: συνδυασμός με φρούτα γλυκά 9 - 12: συνδυασμός με φρούτα όξινα

Συνδυοσμσί με το φρούτο: 1 .Δοκιμάοτε μερικαύς συνδυασμαύς ανάλογα με τις πρστιμπ­

σεις σας . Για παρόδειγμα : τριμμένο μΠλο , τριμμένο καρότο και

σέλινο σε κομματάκια γαρνιρισμένα με ελαιόλαδο, λεμόνι και

αλάτι .

2 . ελαιώδεις καρποί (πλ ιόσποραι, καλακύθιΟΙ και ελαιώδπ ξπ­

ρά φρούτα (καρύδια , φουντούκια , τριμμένπ καρύδα, αμύγδαλο )

για να δώσετε πσικιλ ία στις φρουτοσαλότεζ.

3.σε μ ι λκσέικ απατελούν εξαιρετικπ ππγπ μεταλλικών στο ι­

χείων και ενέργειας .

4. μερικές φορές, κυρίως για κολαταιό.

5 . φρούτα γλυκό με ψωμί (ψωμ ί κα ι λατούς με νιφάδες και α­

λεύρι . Σε γεύματα με σκέτα δπμπτριακό (χυλσύς, σπιτικά γλυ­

κω .

6.με πράσινα λαχανικά σε χσμπλές πσσότπτες. Ως ξινό καρύ­

κευμα (λεμόνι ).

7 . Πολλοί υγιε ιϊνιοτές υποστπρίζουν πως ένας τέταιος συνδυα­

σμόι; μπορεί να προκαλέοε ι προβλπμοτα : τα όξινο φρούτα ππ­

ζουν τα γάλα και το κάνουν πιο δύσπεπτο .

& 'V

~ ~ -e Ζ -~

ΦPOVΤA ΚΑ Ι ΛΑΧΑΝΙΚΑ

- Η κατανάλωσπ των φρούτων πρέπει νο γίνεται με πpoσoχιi .

δισφορετικά δεν ωφελούμαστε απά τ ις τόαο θρεπτικές τους ου­

αίες

ΤΑΞ ΙΝΟΜΗΣΗ ΦPOVΤΩN Φρούτο όξινα: αποτελούνται περίπου κατό 15% από αάκχαρα

και π θεpμιδΙKιi τους αξία φτόνε ι μέχρι τις εξιi ντα θερμίδες lλε­

μόνι . πεπόνι. βερίκοκο . πορτοκάλι . μιiλ o. κεράαι ).

Φρούτο σοκχαρώδπ lγλυKάJ : αποτελούνται οπό λιπίδιο κατά

15% με 75%. ενώ π θεpμιδ Ι Kιi τους οξίο κυμαίνετα ι οπό 70 με 370 θερμίδες lξπρά κάστανα) . περιλαμβάνοντας τα φρέσκα

φρούτα . τα σιροπιαστά και το ξπρό lλοτοί. σύκο. φρέσκες και

ξπρές μπανάνες. χουρμάς. κάστανο).

Φρούτα ελαιώδπ : είναι πλούαια αε λιπίδια 150% - 65%) και πρω­

τείνες 110% - 20%) και έχουν περιορισμένπ ποσότπτας γλυκίδια 11 5% - 20%) . Είνα ι οξιγενούς χαpακτ ιipα. γιατί τα όξινα στοιχεία

τους υπερισχύουν έναντ ι των βοσικών . Η θεpμιδΙKιi τους

~ αξίο κυμαίνετα ι από 600 έως 650 θερμίδες Iaμύγδα-~ λα. καρύδιο . φουντούκια . κουκουνάρια. φιστίκια! .

ΤΑΞ ΙΝΟΜΗΣΗ ΜΧΑΝΙΚΩΝ ~ Τα οπωρικό με το όξινο φρούτα έχουν σχεδόν ί­

σες θερμίδες κο ι γλυκίδια και ταξινομούντοι

ανόλογα με το μέρος του φυτού που

~ o· ·~

\ifJJ

ί

χρπσιμοποιείτοι

PiZo: καρότο. ραπανάκι. ράπα. ζαχαρότευτλα

Βοi1l3ός ποτότα. γλυκοπατάτα

[rέi1εχοc Ικοτσόνι ) : σέλινο. σπαράγγια.

μόραθος

Φύi1i1ο : αντίδια . μαρούλι . κεφαλω­

τό λόχανο. λαχανάκια Βρυξελλών.

λάχανα με κατσαρά φύλλα.

φύλλα από τεύτλα. σπανόκι

Ανθός: μπρόκολο, κουνουπίδι, αγκινάρα

Καρπός: ντομάτα, μελιτζάνα, πιπεριά, κολοκύθα, αγγούρι, κο­

λοκυθάκια

Θρεπτικά και θεραπευτικά χαρακτnΡlστlκά Η θρεΠΤΙKrΊ αξία των φρούτων και των οπωρικών έγκειται στο

ότι είναι πλούσια σε στοιχεία καθώς και σε ουσίες όπως είναι τα

αιθέρια έλαια, τα φλαβονοειδπ, n πnκτίνn, τα αλKαλOεlδrΊ, n τα­vivn, που είναι anapaitnta για tn λειτουργία πολλών οργάνων. Σε πολλές περιπτώσεις, τα ίδια χnμικά συστατικά από μόνα

τους δεν μπορούν να δράσουν κατά τον ίδιο αποτελεσματικό τρόπο παρά μόνο όταν «συνεργαστούν» με τα άλλα συστατικά

των λαχανικών. Στο σnμείο αυτό, ας θυμnθούμε τις πιο σnμα­ντικές θεραπευτικές ιδιότnτες των λαχανικών:

Μας δίνουν μέταλλα και ενέργεια κυρίως με τα άλατα ασβε­

στίου, με το σίδnρο, το χαλκό, το κοβάλτιο (αποτελείται από tn 812), το μαννάνιο και τον ψευδάργυρο (anapaitnta για tnv ανά­πτυξn). Αξίζει να σnμειωθεί πως n δράσn του ασβεστίου ουδε­τερώνεται με tnv παρουσία του οξαλικού οξέος που βρίσκεται στο σπανάκι, στα τεύτλα και τα ζαχαρότευτλα.

Έχουν διουρnτlκrΊ και αντΙOξειδωΤΙKrΊ δράσn καθώς το ποτά­

σιο ενεργοποιεί tnv αποβολπ των αζωτούχων και χλωριούχων προϊόντων του μεταβολισμού.

Έχουν αλκαλlκπ δράσn, που οφείλεται στα αλκαλικά άλατα (κάλιο, νάτριο, ασβέστιο) και από τα ελαφρά οξέα (κιτρικό, ταρ­

ταρικό, μnλlκό), τα οποία κατά tn διάρκεια του μεταβολισμού μετατρέπονται σε υδατάνθρακες και διτατάνθρακες που προ­

στατεύουν τον οργανισμό από τις πρωτεϊνούχες τροφές (παρά­

γουν οξέα) και που είναι χρrΊσιμOΙ στις πυρετώδεις καταστάσεις

και στις χρόνιες παθrΊσεις (OυΡIKrΊ αρθρίτιδα, ρευματlσμοΟ.

Η αλKαλΙKrΊ δράσn των οργανικών στοιχείων είναι πολύ πιο απoτελεσμαΤΙKrΊ από αυτπ του μεταλλικού νερού, καθώς n πρώ­tn λαμβάνει χώρα στα κύπαρα ενώ n δεύτερn γίνεται στο στο­μάχι.

Ακόμn:

-Ανοίγουν επίσnς tnv όρεξn και βοnθούν tnv πέψn. - Έχουν καθαρτικπ δράσn xdpn στις ίνες που προκαλούν tn

διαστολπ του εντέρου.

- Είναι avtlonntIKd

Ι

ΜΥΡΩΔΙΚΑ, ΜΠΑΧΑΡΙΚΑ

- θναl απμαντlκό να αναθεωρnαουμε τις απόψεις μας αχετlκά με τα μυρωδικά, όχι μόνο για τις νέες γεύσεις που μας δίνουν,

αλλά περισοότερο για τπν ευεργετlκΙ; τους δράσπ στον οργανι­

σμό μας

Τα αρωματικά φυτά (ακόρδο, δάφνπ , βασιλικός και γενι κό όσα

καλλ ιεργούντοl σε θερμές περιοχές) έχουν πολύ πιο λεπτΙ; γεύ­

σπ συγκριτικό με τα μποχαρικό (κανέλλα, γαρύφαλλο, μοσχο­

κάρυδο, πιπέρι, όσα καλλιεργούνται σε τροπικά μέρπ) των οποί­

ων n γεύσπ είναι ιδιαίτερα δ ιεγερτικn, καυτΙ; και «επίμονπ".

Και οι δύο κατπγορίες δε φπμίζονταl για τπν «πλαστικότπτα"

και τπν ενέργεια που δίνουν σταν οργανισμό (σε ορισμένες μό­

νο περιπτώσεις είναι πλούσια σε βιτσμίνες και άλατα) ωστόσο,

παίζσυν σπμαντlκά ρόλο στπν κουζίνσ μας, καθώς βελτιώνουν

τπν γεύσπ των τροφών, βοπθούν τπν πέΨπ , ενώ με τπ xpnon τους δε χρειάζεται να προσθέσουμε πολύ αλάτι n λίππ. Περιέ­χουν πολλά θρεπτικά συστατι κά σπμαντlκά γιο τον οργανισμό

τα οποία και παρατίθενται στις σελίδες που ακολουθούν.

ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

Ας το γνωρισοuμε KσiΊύτερσ ,

Αγγούρι: το χρπσιμοποιούμε στις σολότες n μπορούμε ακόμα να πιούμε το χυμό του , Είνα ι ιδιαίτερα αναζωογονπτικό (περιέ­

χει ταρταρικό oξύl, διουρπτικό, καθαρίζει ταν οργανισμό, ενώ

γιο πολλούς είνο l δύσπεπτα ,

Ενδείκνυται για τις περιπτώσεις λιθίασπς, OUPIKnc σρθρίτιδας,

αρθρίτιδας, τοξίνωσπς, καλlκών κοι όλλων εντερικών EvoxAn­σεων .

Ανκινάρα: περιέχει ορκετΙ; ποσότπτα βιταμινών, μεταλλικών

αλάτων κα ι πρωτεϊνών, ενώ είνσl το ίδιο εύπεπτπ ε ίτε ωμΙ; είτε

μσγειρεμένπ.

Εκτός οπό τσ θρεπτι κά συστατικά τπς, πολύ σπμοντlκΙ;

είναι π κυνορίνπ που περιέχει , n οποίο βοπθά στο ππα­τικό KOI νεφρικά προβλnμοτα με τπν πρόλπΨπ δπμιουρ­

γίος πέτρος , Με ιώνει τπ χολποτερίνπ, τπν 0-ζωθοιμίο, το ουρικό οξύ KOI τπν ουρίο , Δεν

ενδείκνυται γιο τις θπλάζουαες γιοτί κόβει το

Ι

γάλα, ενώ είναι κατάλλnλn για τnν nπατικπ και νεφρικπ ανεπάρ­

κε ια, τnν αλιγαυρία, τn Aleiaan, τnν αρτnρlασκλΠρωσn, τnν σρ­θρίτιδα, τους ρευματισμούς, τnν ουρικπ σρθρίτιδσ, και τις φλεγ­

μονές ατο ένΙερο .

Βαnθό ακόμα ατnν πέψn, είναι καλό χολαγωγό κα ι καρδιοτο­

νωτικό, διουρnτικό, ανΙlφλεγμονώδες (κυρίως για το ένΙερο)

κα ι καθαρίζει τον οργανισμό .

AυύVΔσίJσ νίJυKό: μας δίνουν εξαιρετικπ ενέργεια και τονώ­

νουν τον οργανισμό . Τα πικρό ωστόσο, αμύγδαλα (avdAoyn, αύνθεαnς με τα γλυκό) περ ιέχουν κυανιδρ ι κό οξύ που είναι δn­

λnτnριώδες.

Λόγω τnς υψnλπς θερμιδlκπς τους αξίας πρέπει να καταναλώ­

νΟνΙαl αε καμnλές ποσότnτες (5 - 15 nμερnσίως, ανόλογα με τnν περίπτωαn), μααώνΙας τα πολύ καλό για να χωνευθούν .

Ενδε ίκνυνΙα l για τπν αδυναμία, τnν ανόρρωαn, τ ι ς θnλόζου­

σες, τnν ανόπτuξn , τις νευρικές παθπσεις, τις φλεγμονές ατις

αναπνευστικές οδούς και το γαατρενΙερlκό αύστnμα, για τn δυ­

σκοιλιότnτα, τn σπψn του ενΙέρου. γιο παθπσεις του εκκριτικού

αυατπματος, για τις εγκυμονούαες και για τnν έλλειψπ μετάλ­

λων από τον οργανιαμό (φυματίωσn), ενώ πρέπει να τα απο­

φεύγαυν όαοl υποφέρουν από υπέρτααn και αρτnριοακλπρω­

on.

Ανανός: περιέχει αρκετπ ποσότnτα βιταμινών (καθώς και κι­

τρικό οξύ πολύ λιγότερο από το λεμόνι Π το πορτοκάλι ).

Ενδείκνυται για τnν αναιμία, τnν ανάρρωσn , τnν αρθρίτιδα , τnν

ουρικπ αρθρίτιδα, τn AIBiaan, τnν παχυσαρκία , και τn δnλnτπρί­

aon. -Εχει ακόμα, lδ ιότnτες δlουρnτl κές. ανΙlτοξlκές, καταπραΟνεl

από τους ατομαχόπονους και είναι και αφροδισιακό .

AxίJόδι: τα αάκχαρά του 110% περίποUl αποτελούνΙαl κατά έ­να μεγάλο ποσοστό από φρουκτόζn, κότl που το καθιατά κα­

τάλλnλο και για τους διαβnτικούς.

Βραατό όπως καl 'ΤΟ μπλο, χρnσιμοποιείταl ατις παθπαε ις του

Ι

. .

Είναι τέλας διουρπτικό, καταπραϋντι κό, καθαρίζει τον Opyavl­αμό, KaIanpaOVEI τους στομαχόπονους και ρυθμίζει τπ λειτουρ­

γία του εντέρου .

Βασιfιικός: αυνπθως χρπσιμοποιούμε τα φύλλα του (το αιθέ­

p�o έλαιό του βρίσκετα ι σε ολόκλπρο το φυτό) τα σπαία και δια­

τπραύμε στο λάδ ι n τα αποξπραίνουμε .

Μία κούπα από το οφέΨπμά του (3γρμ σε 100γρμ νερό) μετά

το γεύματα ευνοεί τπν πέΨπ KOI KaIanpaOVEI από ταυς πόνους στο στομάχι και το έντερο.

Μπορούμε μάλιστα, να μυρίσουμε τα φύλλα του (αποξπρα­

μένα n ανακατεμένα με λίγο καπνό) όταν υποφέραυμε από πα ­

νοκεφάλους veuplKnc φύσεως. Ενδείκνυται για τπν γαστρίτιδα, ταυς ερευγμαύς (ρέΨιμα), τα

μετεωρισμό, τπν καταρραϊκπ βραγχίτιδα (οι ουσίες ταυ ελευθε­

ρώναυν τις αναπνευστικές αδούς), ενώ χρπσιμοποιείταl κα ι ως

πρεμιστικό στα νευρικά άτομα n τα ανπσυχα παιδιά .

Βοπθά στπν πέψπ , είναι αντιφλεγμονώδες. εκφυσπτικό κα ι α ­

παχρεμπτι κό.

Βοτόμουρο: όπως κα ι π φράουλα , περιέχει άλατα σαλ l κυλl ­

καύ οξέας. μεταλλικά και αργανlκά άλατα, φρουκτόζπ και αρκε ­

τπ βιταμίνπ C. Συνίσταται για τπ αδυναμία, ταυς ρευματισμαύς, τπν OuplKn

αρθρίτιδα, τπ δυσπεΨία σε επίπεδα στομάχαυ και εντέρου, τις

δερματίτιδες και τις φλεγμονές του ουραποιπτικσύ αυστΠματος .

Ανοίγει τπν όρεξπ, είνα ι διαυρπτι κό, τονωτικό, μειώνει το αυ ­

ρικό αξύ , καθαρίζε ι ταν αργανιαμό κα ι μας εφαδιάζεl με άλατα .

Βερίκοκο: περιέχει αρκετπ ποσότπτα β ιταμ ινών και μεταλλι­

κών στοιχείων . Όταν είνα ι ώριμο μόλιστα, είνα ι ιδ ιαίτερα εύπε­

πτα (σε πολλές περιπτώσεις ωστόσο , ε ίνα ι δύσπεπτο) .

Συνιστάτα ι για τπν παιδlκn κατόθλlΨπ , τπν αϋπνία , τπ νευρικό­

τπτα, τπν ανορεξία, τπν ανάρρωσπ (απά ραχιτισμό κυρίως), κα­

θώς και αταυς πλlκlωμέναυς.

Είναι αντιανεμι κό, πρεμιστικό, αναζωαγονπτι κό, στυπτικό (ό­

ταν είναι φρέσκα) και καθαρτικό (όταν είνOl ξπρό)

Γκοέιπ- φρουτ: άπως και το λεμόνι είνα ι πλού­

σιο σε βιταμίνπ C, κιτρικό αξύ , ππκτίνπ , αιθέριο

έλαιο (στπ φλαύδα τoυJ αποτελαύμενά από λε­

μονίνπ , nlvnvn και citra(e.

Ι

Ενδείκνυται για τπν αναιμία , τις αρθροπόθειες, τπν OuplKn αρ­θρίτιδα, τους ρευμαΊΙαμούς, τπν υπέρτασπ, τπν αpτπploσKλt'1-

ρωσπ, τα εύθραυστα αγγεία , τπ χολlκn ανεπάρκεια , τον πυρετά,

τπν ολιγουρία και τις αναπνευσΊΙκές noenOEIc. Βοπθά επίαπς, στπν πέΨπ, είνα ι δισυρπτι κό, εύπεπτο, καθαρί­

ζει τον οργανισμά, είναι υπατααlκό, υπαχσλπσταιΡεμlκά και α­

VΤlαlμOppαγlKά.

Δαυάακπνα: στσ εμπόρισ το βρίσκουμε είτε φρέσκο είτε ξπ­

ρό. Στπ δεύτερπ περίπτωσπ είναι πολύ πλούσιο σε θρεπτικό αυ­

στσΊΙκά, ενώ n θεΡμlδlκn του αξία αυξάνει σπμαvτl Kά. Το αφέ­

ψπμα των φύλλων τπς δαμσσκπνιάς 125 με 30 γραμμάρια σε ένα λίτρο νερόl είνα ι δ ιουρπτ ι κό, κσθαρτικό, ανθελμινθlκό και

σvτlπυpετlKό .

Ενδείκνυτα ι για τπν αναιμία , τπν αδυναμία, τπν ανάπτuξπ, τπν

εγκυμοσύνπ , τπν OuplKn σρθρίτιδσ, τους ρευμσΊΙσμαύζ τπν αρ ­

τπploσKλt'1pωσπ, ΊΙς ππατοπάθειες, τπ δυσκαιλιότπτα , τις αιμαρ­

ροϊδες

Το ξπρό κυρίως δαμάακπνο είναι τονωτικό και γενικά το δα μά ­

σκπνο τονώνει τον οργανισμό, τον καθαρίζε ι και βοπθό στπν α­

ποσυμφόρπσπ του συκωΊΙού .

Δάφνπ : χρπσιμοποιείταl στπ μαγειρικ'; Ιένα φύλλο τπς κάθε

φopάl για να δώσει άρωμα στα φαγπτά μας .

Μία κούπα από το έγχυμά τπς 11 γρμ αε 100ml νερoύl ενερ­γοπαιεί τα ένζυμα τπς πέψπς .

Ε ίναι ιδια ίτερα αρωματικn, βοπθά στπν πέΨπ , ανοίγει τπν όρε­

ξπ, και έχει α nοχΡεμπnκn και εκφυαnτ ι κn δράσπ.

ΕΙΙIές: υπάρχουν παλλά είδπ : αυτές που χρπαlμoπolαύvται ατπν

δlαΤΡοφn περιέχουν λιπίδια 25% - 27%, χαμnλn πασότπτα πρω­τεϊ'νπς 11% - 2%1, γλυκίδια 11% - 5%1 και υψπλt'1 ποσότπτα ποτααί­

ου, σιδriρου και ασβεατίου. Ο ι μαύρες ελιές είνα ι πιο φτωχές αε

γλυκίδια και είνα ι nlo εύπεπτες από ΊΙς πράαινες .

Το αφέψπμα των φύλλων τπς ελιάς 13γρμ σε 100ml νερό: δύο καύπες τπν πμέραl είναι χΡnσlμο ατον πυρετό, τπ δυσκοι­

λιότπτα, ενώ παράλλπλα είναι αvτlσΠΠΤI Kό, μειώνει το σάκχαρο

και τπν πίεσπ . ΣυνlστώVΤαl επ ίαπς για το διαβriτn, τπν

nnaIIKn ανεπόρκεια, τπν πέτρα ατπν χoλt'1. Πρό-

κειται λοιπόν, γ ια ένα καρπό τονωτικό, χολαγω - '- .:J γό, χολαιρετlκό, και αvτlφλεγμoνώδπ . ~ J

Ι

Ζαφαρά: χρπσιμσποιείτσl μόνο π σκόνπ του από τους ατπμο­

νες των ανθέων lχρειόζονταl περίπαυ 15.000 λουλούδια για να πάρουμε ένα κιλό ζαφoράl, π οποία είναι πλούσια αε καροτίνπ,

φλαβoνoεlδιi και ξανθοφύλλπ. Η δράσπ τπς μαιάζεl με εκείνπ

των ορμονών και για αυτό χρπσιμοποιείταl με επιτυχία σε σρl­

σμένες περιπτώσεις, όταν υπόρχουν προβλπματα στις ωοθπ ­κες.

Δεν πρέπει να καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότπτες lτο πο­

λύ ένα γραμμόρια πμερπσίως) γιατί προκαλεί ταχυκαρδία και

νάρκωαπ.

Είναι αρωματικπ, αναίγεl τπ όρεξπ , βοπθό στπν πέψπ, διεγερ­

τι κπ lνευρικό σύστπμal, βοπθό ατπν περίοδο, καταπραΟνε l και

δρα και ως ανθελμινθlκό και χρωστικό .

ΖσχσράrευrίJσ: π κόκκινπ και π κίτρινπ ποι κιλία χρπσιμοποιεί­

τα l στπ μαγεlρικπ , ενώ π άαπρπ για τπν εξαγωγπ ζάχαρπ" Είναι

πλούσ ια σε οξαλ ικό οξύ που σπμαίνεl πως δεν πρέπει να κατα­

ναλώνοντα ι από άσους υποφέρουν από λιθίασπ lστπ χοΜ, τα

νεφρά, τπν ουροδόχο κύστπ) και από αιμοφιλία .

Βοπθούν στπν πέψπ , είναι πλούσια σε μέταλλα και είναι τανω­

τικά.

Κάπαρπ: χρπσιμοπο ι είταl στις γαρνιτούρες κυρίως με ξύδι. Έ­

χει γεύαπ πικρπ που ενεργοποιεί τπ γαστρικπ λειτουργία . Ανσί­

γεl τπν όρεξπ, είνα ι δ lουρπτικπ και βοπθά στπν πέΨπ .

Καράrσ: περιέχει σπμαντlκές ποσότπτες β,ταμίνπς Α κα ι καρο­

τίνπς n προβ,ταμίνπς Α lπ οποία και μετατρέπεται και στπν ομώ­

νυμπ β,ταμίνπ) καθώς και άλλες β,ταμίνες, μεταλλ ι κά άλατα και

αρωματlκές ουσίες που βοπθούν στπν πέΨπ .

Συνίσταται σε περιπτώσεις αδυναμίας, αναιμίας, καιτοναιμίας,

έλλειΨπς μεταλλικών στοιχείων, ραχιτισμού, ουλίτιδας, φλεγ­

μονών στο έντερο, στπ διάρρσια και τπ δυσκοιλιότπτα, τα έλ­

κος, τι ς αιμορραγίες του γαστρεντερικού συστπματος, για τα α­

ναπνευστικά προβλπματα , τπν αΡΤΠΡIOσKλιiρωαπ, τους ρευμα­

τιαμούς, τπν ουρικπ αρθρίτιδα, τις λιθιάσεις, τπν ππατικ'; και νε­

φPIKιi ανεπάρκεια, τις δερματίτιδες, τπν πρόλπψπ των μεταδο­

τικών ασθενειών, τα γπρατειά, ακόμα κα ι τις

ρυτίδες.

Καρπούζι: π ψίχα του που είναι κόκ­

κινπ δε χωνεύεται όλες τις φορές α­

πό τον αργανισμό. Ανοίγει τπ όρε-

ξπ, βοπθά οτπν πέΨπ κοι γιο ουτά μπορούμε νο «ανοίγουμε» τα

γεύματά μας με αυτό. Όσοι όμως υποφέρουν από δυσπεΨία,

διαβπτπ και κολίτιδες πρέπει να το αποφεύγουν. Ενδείκνυται ω­

στόσο, για τπν ουρικπ αρθρίτιδα, τους ρευματισμούς, τπν πέτρα

στπν ουροδόχο κύστπ , τπν ολ ιγουρία, τπ δυσκοιλ ιότπτα. Είναι

διουρπτικό, καθαρτικό και καθαρίζει γενικότερα όλο τον οργανι­

σμό

Καρύδα: είναι πλούσια σε λιπίδια 165%, τα περισσότερα κορε­σμένal, σε πρωτεΤνες 17%), ίνες 113% με 14%) κσι μετσλλικά ά ­

λατα . Δε συνίσταται σε όσους πάοχουν από παχυσαρκία, αρτπ­

ριοσκλπρωαπ, υπέρτααπ . Είναι χρπαιμπ στπν αδυναμία , τπν α ­

ναιμία, τπν εγκυμοσύνπ, τπν ονάπτυξΠ, και γ ι α τα χειμερινά α­

θλΠματα . Τονώνει τον οργανισμό, είναι καθαρτικπ και διουρπτι ­

κΠ.

Πατάτα: περιέχει χαμπλπ ποσότπτα πρωτεliιπς 12%) και αρκε­τπ ποαότπτα γλυκιδίων 118%) , βιταμινών του συμπλέγματας 8 181,82, ΡΡ, φολικό οξύ σε ανάλογπ ποαότπτα με εκείνπ τπς μα­γιάς) , ποτασίου και πο ι κίλων ιχνοστοιχείων lχαλκού, αιδιiρoυ,

μαγνπσίοu! . Κάτω από τπ φλούδα τπς βρίσκεται n σολανίνπ lτοξικπ ουσία

που όμως δε βρίσκεται σε μεγάλες ποσότπτες κι έτσι δεν προ­

καλεί προβλπματal , n οποία βρίσκεται αυξπμένπ ατα βολβό και

που αυξάνεται με το φως και τπν υγρασία Ιπ πατάτα διατπρείται

από μπδέν μέχρι και δέκα βαθμούς Κέλσιου, σε μέρος κλειστό

και σκοτεινό) κα ι n οποία σε μεγάλες ποσότπτες προκαλεί κε­φαλα λγίες, εμετό , πνευμαTlΚΠ σύγχυσπ.

8ραστπ δεν πρέπει να παραμένει παραπάνω από μία πμέρα ,

γιατί δπμιουργούνται πρωτεϊνικοί βάκελλοι .

Το άμυλό τπς χρπαιμοποιείται κυρίως ατα γλυκά. Η αύνθεσπ

τπς εξαρτάτα ι από το είδας και το πώς μαγειρεύεται: βραατπ

είναι ιδιαίτερα εύπεπτπ Ι κυρίως όταν είναι πουρές ) ενώ είναι

φτωχπ αε κυπαρίνπ .

Δε αυνίσταται όταν έχουμε γαστρικά προβλπματα, γιατί προ­

καλεί καούρες. Ο ωμός χυμός τπς lμισό ποτπρι , τέσσερις με πέ­

ντε φορές τπν πμέρα γι α ένα μπνal με μέλι, με κοροταχυμό και

λεμόνι βοπθά στπ γαστρίτιδα, στο έλκος του οτομο -

χιού και δωδεκαδάκτυλου, στπ δυσπεψία, στις ππα ­

τοπάθειες, στπν πέτρα τπς χολπς, στπ δυσκοιλιό ­

τπτα , στις αιμορροΤδες και το διοβΠτπ .

Τρώγοντας ακόμπ πστάτες σε σαλάτα γ ι α

βραδινό lγ ι α τρεις με τέσσερις πμέρες) με

60γρμ καρυδέλαιο, εξουδετερώνουμε τα παράσιτα του εντέ­ρου.

Καρύδια: είναι πλούσια σε λιπίδια (περίπου 60% από τα οποία τα περισσότερα είναι πολυσακχαρίτες), σε πρωτείνες (16%), με­ταλλικά άλατα (χαλκός, ψευδάργυρος, σίδηρος, μαγνήσιο, φώ­

σφορος), βιταμίνες του συμπλέγματος Β, τανίνη, αιθέριο έλαιο,

juglone (έχει αντισηπτικές ιδιότητες, είναι ενδερμικό και πλού­σιο σε κερατίνη). Το αφέψημα από φύλλα καρυδιάς (1γρμ σε

100ml νερό: μία κούπα μετά τα γεύματα) τονώνει τον οργανι­σμό, βοηθά στην πέψη, μειώνει το σάκχαρο, καταπραϋνει, ε­νεργοποιεί την έκκριση γαστρικών υγρών και χρησιμεύει και για

την ουρική αρθρίτιδα.

Έχουν υψηλή θερμιδική αξία και για αυτό πρέπει να κατανα­

λώνονται με προσοχπ από όσους πάσχουν από παχυσαρκία και

υπέρταση.

Συνιστώνται για δερματίτιδες, τη διάρροια, τη φυματίωση, την

αδυναμία, το ραχιτισμό, την εγκυμοσύνη, στα παράσιτα του ε­ντέρου, στις φλεγμονές της μπτρας και του ουροποιητικού συ­

στπματος και στη μείωση του ασβεστίου στα κόκαλα.

Ντομάτα: είναι πλούσια σε βιταμίνες (καροτίνη, βιταμίνη Β, C, D, Ε) που βρίσκονται κυρίως στα σπόρια της, σε μεταλλικά άλα­τα, σε οργανικά οξέα) στα οποία οφείλεται και η ιδιαίτερη γεύση

της, ενεργοποιώντας τις γαστρικές εκκρίσεις και την αποβολπ

του ουρικού οξέος.

Περιέχει ακόμα, χαμηλπ ποσότητα σολανίνης, ισταμίνης και

ντοματίνης που είναι ενεργό αντιβιοτικό ενάντια σε πολλά βα­

κτπρια και που στον οργανισμό μετατρέπεται σε προγεστερόνη (θηλυκπ ορμόνη) και σε τεστοστερόνη (ανδρικπ ορμόνη).

Ενδείκνυται για την αδυναμία, τα αγγειακά προβλπματα, την αρτηριοσκλπρωση, τις αρθροπάθειες, την ουρικπ αρθρίτιδα, την

ανικανότητα, τη λιθίαση στο ουροποιητικό σύστημα και τη χολπ,

τις φλεγμονές στο πεπτικό σύστημα, τους ρευματισμούς, τη δυ­σκοιλιότητα. Είναι αντιτοξικπ, αντιβακτηριδιακπ, διουρητικπ, κα­

θαρτικπ (η φλούδα και τα σπόρια της κυρίως), εύπεπτη και μας

εφοδιάζει με άλατα.

Μαϊντανός: είναι πλούσιος σε βιταμίνη Α, C ασβέστιο, σίδηρο και άλλα θρεπτικά συστατικά όπως αιθέριο έλαιο, χλωροφύλ­

λη, φλαβονοειδΠ. Καταπολεμά την κακοσμία του στόματος, ε­ξουδετερώνοντας την ιδιαίτερη οσμπ του σκόρδου και του κρεμ­

μυδιού. Οι σπόροι του σε σκόνη <0,5 -1 γρμ) βοηθούν στο μετε-

Ι

ωρισμό, στπ διούρπσπ , στπν περίοδο, ενώ ποράλλπλα χαμπ­

λώνουν τπν πίεσπ, τονώνουν το ατομάχl κοl λειτουργούν κοl ως

οφροδισlοκό .

Ενδείκνυται για τπν οναιμία, τπν αδυνομία, τπ δυσπεψία , τπ αnψπ στο επίπεδα του εντέρου, το εντερικά παράσιτα , τις ππα­

τοπόθειες, τπν αμπνόρροιο, τπ δυσμπνάρροια, τους ρευματι­

σμούς, τπν ουρικ'; αρθρίτίδο, τπ λιθίασπ στπν ουροδόχο κύστπ,

τπν ολιγουρία, τα οlδnματο κοι τις νευρώσεις. Τονώνει ακόμα

τον οργανισμό, προστατεύει το ογγε ίο και δlοστέλλεl τις φλέ­

βες .

Κρεμμύδι: ο βολβός ΚΟΙ τα φύλλα ταυ όχι μόνο 'είναι πλαύσια

σε βιταμίνες, μέταλλα, αργανlκά και ανόργανα άλατα, αλλά και

σε βασικά θρεπτικά συστατικά (θειούχο άλας ;, yAUKOKlvnvn) που είναι εξαιρετικά σπμσντlκά για ταν αργανισμό ειδι κά όταν τρώμε

τα κρεμμύδι ωμά . Τα ιώδια μάλιστα, παυ περιέχει βοπθά στπν

καταπολέμπσπ τπς κυπαρίτιδας γιατί ενεργοποιε ί τους αδένες

ταυ λεμφικού συστnματας .

Ο φώσφορος είναι σπμαντlκάς για τα οστά και το νευρικό σύ­

στπμα . Ο ψευδάργυρος έχει ευεργετlκ'; δρόσπ τάσο στις δερ­

ματικές naBnaEIC όσο και στα νευρικό σύστπμα. Το θειούχο ά­λας τπς allile, δρα μαζί με το ποτάσιο χαμπλώνοντσς έτσι τπν πίεσπ και προκαλώντας ούρπσπ .

Η έντονπ γεύσπ του μπαρεί να γίνε ι πιο nnlG αν κόψετε το κρεμμύδι και το αφnσετε να μαυλιάσεl για μία με δύο ώρες στο

νερό κι έπειτα, αφού το ψιλοκόψετε, το σνσκατέψετε με λάδι,

μσϊντανά (που είνα ι πλούσιος σε βιταμίνες κα ι μετριάζει τπν κα­

κοσμία του στάματος).

Το έγχυμα ταυ κρεμμυδιού ανακατεμένα με γόλα βραστό (σου­

ρώστε και ρίξτε λίγο μέλι) είναι ιδανικό για τα βnχα και τους

έλμινθες (παράσιτα στο έντερο) .

Είναι ακόμα, xpnOIμo στπν αναιμία, σταυς ρευματισμούς, στπν

ουρικ'; αρθρίτιδα, το διαβnτπ, τπν υπέρτασπ , τπν aPInpIOOKAn­ρωσπ, τπν κυπαρίτιδσ, τα Olδriματα, τις αναπνευστικές naBn­σεις και τις ζυμώσεις στο έντερο . Δεν πρέπει να καταναλώνεται

από όσους υποφέρουν από στομαχόπονο (κυρίως από έλκος)

και από ππατlκές κρίσεις .

Λάχανο: τα θρεπτικά συστστικά που είναι συ ­γκεντρωμένα στο λάχσνο (κεφαλωτό, με με­

γάλο φύλλο, λάχανο Βρυξελλών, κουνουπί­

δι ) βρίοκονταl μετοξύ τους σε μια τόσο ορμονl-

Kn lσορροπίο που δlκαlολογπμένα το λάχανο χρπ -

σ ιμοπο ι εϊτσ l σπό αιώνες γ ι α τπν πρόλπψπ, τπ θεραπεϊσ κοι τπν ανακούφ ισπ από πολλές ααθένεlες,

Μπαραύμε να το φάμε σκέτο, ψιλοκομμένο σε σαλάτα με λά­

δ ι , αλάτι, λεμόνι , μαϊντανό και σκόρδο, σε γαρνιτούρες, n μπο­ρούμε ακάμα να πιούμε το χυμό του (μαζϊ με χυμό καρότου n λεμόνι για π ιο ωραϊα γεύσnl,

Εϊναl ακόμα δυναμωτικό, αποχρεμπτι κό, αποσυμφορπτικό, α­

ντ ιφλεγμονώδες, ρυθμϊζεl τις γαστρεντερικές λειτουργϊες και το

νευρικό σύστπμα, πραστστεύεl τα συκώτι, βοπθά στπν πέψπ και

τις νευρσλγϊες, ενώ εϊνσl αντισκορβlκό και αντισππτικό,

ΛΕUόνl: γισ να εκμεταλλευτεϊτε στο έπακρο τις θρεπτικές και

θεραπευτικές του lδιότπτες, πρέπει να το τρώτε ώριμο μαζϊ με

τπ φλούδα (τα λεμόνια του εμπορϊου κόβονται τις περισσότε­

ρες φορές πράσινα ενώ χρπσιμοποlούνταl και άλλες χπμlκές ου­

σϊες για τπν "ωΡiμανσn" τουςl, Η φλούδα του περιέχει αιθέρ ιο

έλαιο (με βάσπ λεμονϊνπς, κουμουρϊνπς κοι φλαβoνoεlδr'11 με

αντlσππτlκές lδιότπτες, σπμαντ l κές στο ανσπνευστικό και ουρο­

γεννπτικό σύστπμα,

Περιέχει υψπλά ποσοστά κιτρικού οξέος (κατά μέσο όρο 6%1 το οποϊο μεταβολϊζετο l σε προΊ'όντα που αλκαλιώνουν τον ορ­

γανισμό, καθαρϊζοντας και αναζωογονώντας τον .. Εϊναl ιδανικό

για τις σαλάτες λόγω τπς aVTlonnTIKn, του lδιότπτας κοι τπς ξινnς του γεύσπς (που δεν απαιτεϊτπν παρουσϊα σλατιούl, Λiγες

σταγόνες ακόμα, λεμονιού σε μια καυτσλιά νερό φτιάχνουν ένα

πολύ καλό κολλύριο, Οι μόνες περιπτώσεις στις οποϊες n xpnan του αντενδεϊκνυταl εϊνοι εκεϊνες τπς αοβαρnς nnaTIKn, και νε ­

φρικnς ανεπάρκειας,

Παράλλπλα, π μεγάλπ κατανάλωαπ λεμονιού για μεγάλο χρο­

νικό διάατπμα μειώνει τα ιόντα ασβεστϊου ατον οργανιαμό,

Εϊνοι κατάλλπλα για τπ θεραπεϊα τπς καταρραnς, των ρευμα­

τιαμών, τπς αρθρϊτιδας, τπς ουραιμϊας, των αιμορροίδων, τπς

αιμοφιλϊας, των εντερικών φλεγμονών, τπς διάρροιας, των νευ­

ραλγιών, τπς αΡτnρlοακλnρωαnς,

Μάθετε να συνδυάζετε / / /

σωστα τις τροφες για να αποκτησετε

ευεξία και καλίγραμμη σιλουέτα.

Το βιβλίο αυτό είναι ένας πολύτιμος

οδηγός που περιέχει πίνακες

και προτάσεις διατροφικών συνδυασμών

. για να τα εντάξετε 1 στο καθημερινό σας τραπέζι

Εκδόσεις του Υγεία & Ευεξία