ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 bull ΕΤΟΣ 21ο bull ΑΡ ΦΥΛΛΟΥ 206 bull 21 JAHRGANG bull NR 206 bull wwwelliniki-gnomieu bull ΕΔΡΑ ΒΕΡΟΛΙΝΟ bull APRIL 2019 bull ΤΙΜΗ 270euro

Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤHΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ (1998-2018)

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ bull ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ bull GRIECHISCH-DEUTSCHE MONATSZEITUNG bull DEUTSCHLAND UND EUROPA

Η εφημερίδα που διαβάζεται ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗGriechische MeinunG

Γράφει ο Μάριος Μιχαηλίδης

Όταν το θέμα ετέθη με ιδιαίτερη έμφαση μπορώ να πωο φίλος ξαφνιάστηκε από την απάντηση που πήρε laquo Είναιάκρως σχιζοφρενής η άποψη περί οράματος ή οραμάτωνκαι την πλήρη ευθύνη για όσα λέτε την αναλαμβάνετε απο-κλειστικά εσύ και οι όμοιοι με σένα Ακούς εκεί οράματαraquoΟ γνώριμός μας διανοούμενος φαινόταν πολύ θυμωμένος

με τον ρομαντισμό μας να συζητάμε τόσο παράκαιρα γιατο όραμα της ελληνικότητας Του θυμίζαμε λέει εθνολά-τρες παλαιάς κοπής που εξακολουθούν να τιτιβίζουν εκ τουασφαλούς στο κλουβί της πατριωτικής τους αυταρέσκειας

Ομολογώ ότι έμεινα άφωνος Πίστευα και εξακολουθητι-κώς πιστεύω πως όσο μοντέρνος ή μεταμοντέρνος μπορείνα είναι ένας διανοούμενος ποτέ δε θα αποσκιρτούσε ούτεκαι θα σάρκαζε αυτά που περιεκτικά διαφυλάσσει η -βαρύ-

νουσα τη συλλογική μας μνήμη και συνείδηση- λέξη ελλη-νικότητα Φαίνεται ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο σκληράαπό όσο δείχνουν

Η περίοδος της αυτοαναίρεσης και της εθνοτικής μαςαποδόμησης ακολουθεί μία καθοδική και ολισθαίνουσα πο-ρεία χωρίς τίποτε να είναι ικανό να την ανακόψει

Συνέχεια στη σελίδα 21

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούς

Σε κεντρικά σημεία γερμανικών πόλεων με τιμή η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΗ ομογενειακή εφημερίδα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ από το τεύχος Απριλίου θα βρίσκεται με τιμή σε όλη τη Γερμανία

σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και μετρό σε κεντρικά σημεία πώλησης εφημερίδων και βιβλίων γερμανικών πόλεων

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό Σελ 17

Το Μουσείο Καβάφη στην Αλεξάνδρεια Σελ 18-19

Πλήρεις σπουδές Ορθοδόξου Θεολογίας στη Βαυαρία Σελ 12

Deutsch-Griechisches Jugendwerk - Mit voller Kraft voraus

S 13

Βερολίνο Η πόλη των Μουσείων των εκθέσεων αλλά και των διαδηλώσεων

Σελ 6

Veranstaltungskalen der Europawoche 2019

s 9

Μόναχο Συνεργασία της Ιεράς ΜητροπόλεωςΓερμανίας με το laquoΜουσείο Καραθεοδωρήraquoστην Κομοτηνή

Σελ 7

Wuppertal Wupperputz 2019

S 23

Παρίσι Δυναμική η συμμετοχή της Ελλάδαςστην 39η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου

Σελ 2

Μαρτυρίες των καθολικών ιεραποστόλων για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου

Σελ 4

Το βαθύτερο νόημα και η σημασία του Χριστιανικού Πάσχα

Σελ 3

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911 - Ohne Kranz s 14-15

Καλό ΠάσχαFrohe Ostern

02 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Ιδιαιτέρως δυναμική ήταν η συμμετοχή της Ελ-λάδας στην 39η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στοΠαρίσι (Livre ParisParis Book Fair) που πραγ-ματοποιήθηκε από 15 έως 18 Μαρτίου Την ελ-ληνική συμμετοχή όπως αναφέρεται σεσχετική ανακοίνωση από το Ελληνικό ΊδρυμαΠολιτισμού (ΕΙΠ) που ολοκληρώθηκε μεεξαιρετική επιτυχία οργάνωσε για τρίτη συ-νεχή χρονιά το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμούυπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού καιΑθλητισμού

Στην έκθεση στην οποία τιμώμενη ήταν η Ευρώπη η ελ-ληνική συμμετοχή ήταν πιο φιλόδοξη από τα προηγούμεναχρόνια αφού η χώρα μας συμμετείχε με εθνικό περίπτεροσε επίκαιρη θέση τοποθετημένο ακριβώς μπροστά απότην κεντρική αίθουσα του αφιερώματος τη Scegravene Europeστον μεγάλο φαρδύ διάδρομο που οδηγούσε σε αυτήμέσα στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο που ήταν αφιερω-μένος στην τιμώμενη Ευρώπη

Το περίπτερο είχε έκταση 30τμ αισθητά μεγαλύτεροαπό άλλες χρονιές με υπεύθυνο για την πώληση βιβλίωντο ελληνικό βιβλιοπωλείο στο Παρίσι laquoΔεσμόςraquo ενώ ελ-ληνικά βιβλία πωλούνταν και στο laquoΕυρωπαϊκό Βιβλιοπω-λείοraquo εντός του κεντρικού αφιερωματικού χώρου

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Στην έκθεση τη χώρα μας εκπροσώπησαν πέντε συγγρα-φείς ο Βασίλης Αλεξάκης η Μαρία Ευσταθιάδη ο Γκαζ-μέντ Καπλάνι η Κάλλια Παπαδάκη και ο ΧρήστοςΧρυσόπουλος Οι εκδηλώσεις ελληνικού ενδιαφέροντοςπου οργανώθηκαν από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμούέγιναν στις μεγάλες κεντρικές αίθουσες της έκθεσηςαλλά και σε βιβλιοπωλείο του Παρισιού με πολυπληθέςγαλλικό κοινό

Την Παρασκευή 153 πραγματοποιήθηκε στον χώρο τηςέκθεσης συζήτηση με θέμα laquoΤο ελληνικό βιβλίο στη Γαλ-λίαraquo όπου οι συγγραφείς Μαρία Ευσταθιάδη και ΧρήστοςΧρυσόπουλος συνομίλησαν με τον εκδότη Πασκάλ Αρνό(Εκδόσεις Quidam eacutediteur) με τους εκδότες και μεταφρα-στές Μισέλ Βόλκοβιτς (Εκδόσεις Le miel des anges) καιΑν-Λωρ Μπριζάκ (Εκδόσεις Signes et ballises) και με συν-τονιστή τον Μανώλη Πιμπλή υπεύθυνο για την ελληνικήπαρουσία στις εκθέσεις βιβλίου στο εξωτερικό και διευ-θυντή της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης Το

Σάββατο 16 Μαρτίου στην κεντρική αίθουσα της έκθεσηςπραγματοποιήθηκε συζήτηση με θέμα laquoΕλλάδα λογοτε-χνική ακτινογραφία μιας κρίσης Συγγραφείς σε αναζή-τηση ταυτότητας ατομικής και συλλογικήςraquo στην οποία οΒασίλης Αλεξάκης ο Γκαζμέντ Καπλάνι και η Κάλλια Πα-παδάκη συνομίλησαν με τον Γάλλο δημοσιογράφο τηςεφημερίδας Le Monde Αλαίν Σαλ

Την Κυριακή 173 ο Χρήστος Χρυσόπουλος προσκεκλη-μένος της γαλλικής διοργάνωσης σε συνεργασία με τογαλλογερμανικό τηλεοπτικό κανάλι ARTE και το ΕλληνικόΊδρυμα Πολιτισμού συζήτησε στην ίδια κεντρική αίθουσα(Scegravene Europe) με τον Γάλλο ιστορικό Αντουάν Αρζακοφ-σκί με την Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊ-κής Επιτροπής στη Γαλλία Ιζαμπέλ Ζεγκουζό και με τηΣύμβουλο της οργάνωσης laquoΓιατροί χωρίς Σύνοραraquo Χα-σίμπα Χατζ Ασράουι με θέμα laquoΗ κρίση της μετανάστευ-σης ρωγμή στην Ευρώπηraquo στο πλαίσιο του αφιερώματοςσε μετανάστευση και προσφυγικό

Εξάλλου στο πλαίσιο του αφιερώματος στο προφυγικό ndashμεταναστευτικό θέμα (στο οποίο ήταν ενταγμένη η παρα-πάνω εκδήλωση) και σε ιδιαίτερα κεντρικό σημείο τουίδιου χώρου σε τοίχο 9 μέτρων παρουσιάστηκε η φωτο-γραφική έκθεση laquoΔρόμοι Επιβίωσηςraquo που έχει οργανωθείαπό το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβου-λευτισμό και τη Δημοκρατία σε συνεργασία με την ΈνωσηΦωτορεπόρτερ Ελλάδας

Η έκθεση αποτυπώνει στιγμές από τη μακρά και δύσκοληπορεία που ακολούθησαν οι πρόσφυγες από τις εμπόλε-μες ζώνες της Μέσης Ανατολής προς την Ελλάδα καιάλλες ευρωπαϊκές χώρες ενώ ήταν αφιερωμένη στημνήμη του πολυβραβευμένου φωτογράφου Γιάννη Μπε-χράκη που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή Τέλος η ελληνικήπαρουσία ολοκληρώθηκε με την εκδήλωση εκτός έκθεσηςτην Κυριακή 17 Μαρτίου στο βιβλιοπωλείο LrsquoInstant όπου οιέλληνες συγγραφείς που ανήκουν σε τρεις διαφορετικέςγενιές συνομίλησαν με τον Μανώλη Πιμπλή με θέμαlaquoΑθήνα-Παρίσιraquo για τη γλώσσα την εικόνα τη δουλειάτους τη σχέση τους με τη Γαλλία τα θέματα που απασχο-λούν τους ίδιους και τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία

ΔΥΟ ΣΠΟΥΔΑΙΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΣΚΕΦΘΗΚΑΝ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ

Το ελληνικό εθνικό περίπτερο επισκέφθηκε πολύς κόσμοςμαζί και σημαίνουσες προσωπικότητες της γαλλικής δημό-σιας ζωής Γάλλοι επισκέπτες της έκθεσης αλλά και μέλη της

ελληνικής κοινότητας ήταν μεταξύ των επισκεπτών τουόπως και η πρέσβης της Ελλάδας στο Παρίσι Άγη ΜπαλτάΑνάμεσα στους επισκέπτες ήταν όμως και δύο πολύ γνω-στές προσωπικότητες της γαλλικής πολιτικής και δημόσιαςζωής Στη διάρκεια της βραδιάς των εγκαινίων την Πέμπτητο βράδυ το laquoπαρώνraquo έδωσε ο εμβληματικός τέως Υπουρ-γός Πολιτισμού της Γαλλίας και γνωστός φιλέλληνας ΖακΛανγκ Ο κ Λανγκ στενός επίσης φίλος της Μελίνας Μερ-κούρη που ως Υπουργός Πολιτισμού του Φρανσουά Μιτε-ράν άλλαξε κυριολεκτικά το γαλλικό τοπίο στον τομέα αυτόέμεινε αρκετή ώρα στο περίπτερο και συνομίλησε με τονυπεύθυνο της ελληνικής αποστολής Μανώλη Πιμπλή και τονιδρυτή και υπεύθυνο του laquoΔεσμούraquo Γιάννη ΜαυροειδάκοΣημείωσε ότι μαθαίνει με ικανοποίηση πως τα πράγματα πη-γαίνουν καλύτερα στην Ελλάδα ενώ ενδιαφέρθηκε ιδιαί-τερα για την επαναφορά της ενιαίας τιμής στο βιβλίο πουνομοθετήθηκε πριν από λίγους μήνες στην Ελλάδα και γιατο αν έχει ήδη επιφέρει τα πρώτα θετικά αποτελέσματα υπέρτων μικρότερων βιβλιοπωλείων και εκδοτικών οίκων

Μια ακόμη ευχάριστη έκπληξη ήταν το πέρασμα που έκανεαπό το ελληνικό περίπτερο ο Επίτροπος της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης για Οικονομικές Υποθέσεις Πιερ Μοσκοβισί Ο κΜοσκοβισί ξεναγήθηκε στο ελληνικό περίπτερο και εκδή-λωσε για μία ακόμη φορά την αισιοδοξία του για το μέλλοντης Ελλάδας Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στο μεγάλοενδιαφέρον σημαντικών γαλλικών Μέσων Μαζικής Ενημέ-ρωσης για τους Έλληνες συγγραφείς Συγκεκριμένα οι έλ-ληνες συγγραφείς προβλήθηκαν τόσο στα τηλεοπτικάκανάλια Arte και France 24 όσο και στο γαλλικό πρακτορείοAFP αλλά και στον έντυπο Τύπο με συνεντεύξεις που ανα-μεταδόθηκαν το ίδιο βράδυ με αποτέλεσμα να υπάρξει ιδι-αίτερη ζήτηση για τα ελληνικά βιβλία τόσο στο ελληνικόπερίπτερο όσο και στο ιδιαίτερο σταντ για την Ελλάδα εντόςτου βιβλιοπωλείου Gibert Joseph το οποίο εξυπηρετούσε τιςανάγκες του κεντρικού ευρωπαϊκού αφιερώματος n

Παρίσι Ιδιαιτέρως δυναμική ήταν η συμμετοχήτης Ελλάδας στην 39η Διεθνή Έκθεση Βιβλίουστο Παρίσι (Livre ParisParis Book Fair)

Μόσχα Εορταστική εκδήλωση-συναυλία αφιερωμένη στην Ημέρα της Ανεξαρτησίας της Εθνικής Παλιγγενεσίας

Αγαπητοί φίλοιΑισθήματα χαράς ευφορίας ψυχικής ανάτασης

ενθουσιασμού ξεχειλίζουν από μέσα μας Αποχω-ρώντας από τον Οίκο Εθνοτήτων της Μόσχας όπουσε ατμόσφαιρα χαράς υπερηφάνειας συγκίνησηςπατριωτικής ανάτασης πραγματοποιήσαμε την εορ-ταστική μας εκδήλωση-συναυλία Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩαφιερωμένη στην Ημέρα της Ανεξαρτησίας της Εθνι-κής Παλιγγενεσίας τη διοργάνωση και επιμέλεια τηςοποίας είχε το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού ndash ΚΕΠσε σκηνοθεσία του Έλληνα σκηνοθέτη καλλιτεχνι-κού διευθυντή του Θεατρικού Εργαστηρίου του ΚΕΠΓιώργου Παναγόπουλου Αυτά επισημαίνει σε σχε-τική ανακοίνωση η Δώρα Γιαννίτση δντρια ΚέντρουΕλληνικού Πολιτισμού (ΚΕΠ) Και συνεχίζει

Με τη συμμετοχή του Χορευτικού μας Συγκροτή-ματος και της Χορωδίας μας (καλλιτεχνικοί διευθυν-τές ndash Φιόντορ Κοτένκο και Ινέσσα Εφραιμίδου) τουΘεατρικού μας Εργαστηρίου (καλλιτεχνικός διευθυν-τής ndash Γιώργος Παναγόπουλος) με την διακεκριμένηκαλλιτέχνιδα της Ρωσίας την πασίγνωστη και αγα-πητή από όλους Ξένια Γεωργιάδου με τους νεαρούςταλαντούχους ομογενείς ηθοποιούς Ευγενία Ασλανί-δου και Ανατόλιι Θεοδωρίδη εξαιρετικά ευγενικάπαιδιά άνθρωποι της δημιουργίας με θετική ενέρ-γεια καθώς και με το μουσικό Συγκρότημα Βαλκανι-

κής Μουσικής με επικεφαλής τον Ιλιά Σαϊτάνοβ Στην κατάμεστη από κόσμο από Έλληνες και Φιλέλ-ληνες αίθουσα του Οίκου Εθνοτήτων Μόσχας

Μαζί μας ο πρόξενος της Ελλάδας στη Μόσχα Θε-όδωρος Δημόπουλος τον οποίο ευχαριστούμε γιατον εμπνευσμένο χαιρετισμό του στον οποίο επιση-μάνθηκε ο ρόλος της ελληνικής ομογένεια-διασπο-ράς στη Ρωσία στην υπόθεση της προετοιμασίας τουξεσηκωμού του Γένους ο πρόξενος της Κύπρου Αν-τώνης Σαμμούτης οι πρέσβεις φίλοι μας Φιλέλλη-νες ο πρόεδρος του Οργανισμού Πολιτιστικής καιΕπιχειρηματικής Συνεργασίας και Φιλίας Ρωσίας-Ελ-λάδας-Κύπρου laquoΦιλίαraquo πρέσβυς επί σειρά ετώνυπηρετούσας σε Ελλάδα και Κύπρο Γκεόργκιι Μου-ράντοβ ο οποίος στον χαιρετισμό του αναφέρθηκεστις κοινές σελίδες ιστορικής πορείας των δύο ομό-δοξων λαών την πολιτισμική συγγένεια και εγγύτηταΕλλήνων και Ρώσων τους οποίους συνδέουν στενοίιστορικοί πολιτιστικοί και πνευματικοί δεσμοί εκατον-ταετιών αρχομένης της εποχής της εγκατάστασηςτων Ελλήνων αποικιστών στην Ταυρίδα ο πρόεδροςτου Συλλόγου Φιλίας Ρωσίας-Ελλάδα (υπάγεται στονΟργανισμό laquoΦιλίαraquo) πρέσβυς Αλεξάντρ Αλεξέγιεβο οποίος επίσης απηύθυνε χαιρετισμό ο επίτιμοςπρόεδρος του Συλλόγου Φιλίας Ρωσίας-Ελλάδα πρέ-σβυς Αντρέι Βντόβιν με τη σύζυγό του Λιουντμίλα

Βντόβινα Η βραδιά εμπλουτίστηκε από έκθεση φω-τογραφίας laquoΕλλάδα ndash στιγμές προσωπικής ευτυχίαςraquoκαι laquoΗμέρα Ανεξαρτησίας ndash Ημέρα Εθνικής Παλιγγε-νεσίαςraquo

Αποχαιρετώντας τη γιορτή ήταν διάχυτα τα συναι-σθήματα ψυχικής ανάτασης ευφορίας ικανοποί-ησης ενώ στα αυτιά μας ηχούσε ακόμη ο ΕθνικόςΎμνος της Ελλάδας με τον οποίο ολοκληρώσαμε τηνεορταστική εκδήλωσή μας καταλήγει η ίδια n

Ο Βασίλης Αλεξάκης ενώ μιλάει στην εκδήλωση laquoΕλλάδαΛογοτεχνική ακτινογραφία μιας κρίσηςraquo ανάμεσα στονσυγγραφέα Γκαζμέντ Καπλάνι και τον Γάλλο συντονιστήτης συζήτησης δημοσιογράφο της LeMonde Alain Salles

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 03ΑΠΟΨΕΙΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ

Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤHΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

(1998-2019)

Ιδιοκτήτης-Εκδότης Γεωργία Κωστακοπούλου

Συντακτική ομάδα- Συνεργάτες-Ανταποκριτές bull bull Αθανασία Τέελ Athanasia Theel ndash Berlin-Leipzig

bull Μάριος Μιχαηλίδης bull Φρανκφούρτη Αλέξανδρος Ιβανίδηςbull Ευθύμης Χατζηϊωάννου - Σύμβουλος Έκδοσης

Διεύθυνση Γερμανία Grolmanstraszlige 28 - 10623 Berlinbull Eλλάδα Οιχαλία Τρικάλων Λυκούργου 2 42300Επικοινωνία Τηλ 003024330-31226 bull Κινητό 0030-6944061282

wwwelliniki-gnomieu bull infoelliniki-gnomieu

ELLINIKI GNOMIDie griechisch-deutsche Zeitung

fuumlr Deutschland und Europa

Inhaber- und HerausgeberinGeorgia Kostakopoulou

Vertrieb IMH ServicePostfach 35 05 51D-10214 Berlin Deutschlandinfoimh-servicede

Anschrist Zeitung Elliniki Gnomi Grolmanstraszlige 28 10623 BerlinFuumlr Griechenland Georgia Kostakopoulou(Elliniki Gnomi) Oixalia Trikala Lykourgou 2 42 300 GriechenlandTelefonischer Kontakt 003024330-31226 Mobil 0030-6944061282

Το βαθύτερο νόημα και η σημασία του Χριστιανικού ΠάσχαΤο πέρασμα από τα πάθη στη λύτρωση και ο εορτασμός της ψυχικής και πνευματικής αναγέννησης και ανάτασης του ΑνθρώπουΓράφει ο δημοσιογράφος-ερευνητής Ευθύμιος Χατζηϊωάννου

Για όλους τους Χριστιανούς και ιδιαίτερα γιαεμάς τους απανταχού της γης ΟρθόδοξουςΈλληνες η μεγάλη γιορτή του Πάσχα φέρνειμαζί της το πανανθρώπινο σωτήριο μήνυματης Ανάστασης της ανανέωσης της ελπίδαςκαι της χαράς Η Κυριακή του Πάσχα αποτε-λεί σημαντική πηγή έμπνευσης και εσωτερι-κής ανάτασης για τον Άνθρωπο Από τηνεποχή της Σταύρωσης και της Ανάστασηςτου Κυρίου σηματοδοτήθηκε η απαρχή μιάςνέας εποχής καθώς το μήνυμα της αγάπηςτης πίστης της ελπίδας και της σωτηρίας άρ-χισε να αντηχεί σε όλο τον κόσμο

Μπορεί βέβαια για κάποιους ναισχύει το ρητό Χωρίς Θεό όλα επιτρέ-πονται όμως η γιορτή του χριστιανι-κού Πάσχα δηλώνει στον Άνθρωποξεκάθαρα ότι Με τον Θεό όλα είναιδυνατά

Πρόκειται ακριβώς για το πραγμα-τικό και διαχρονικό νόημα του Πάσχαένα μήνυμα ελπίδας και χαράς πουξεπερνάει τους περιορισμούς μας και

θριαμβεύει επάνω στις αδυναμίες και στους χειρότερουςφόβους μας

Η Εβδομάδα των Παθών όπως αποκαλείται η ΜεγάληΕβδομάδα συμβολίζει για τους περισσότερους Χριστια-νούς πέρα από όσα περιλαμβάνει το θρησκευτικό τηςνόημα την έναρξη μιάς περιόδου σκέψης και περισυλλο-γής Και αυτό επειδή η Μεγάλη Εβδομάδα συμβολίζει τηνσκοτεινή πλευρά του ανθρώπου τα προσωπικά πάθη πουβασανίζουν τον καθένα μας και μας θυμίζει με αμείλικτοτρόπο τις ανθρώπινες αδυναμίες μας

Τα Πάθη του Χριστού συμβολίζουν σε ψυχολογικό επίπεδο τα πάθη που περνάει ο κάθε άνθρωπος στη ζωή του

Είναι η εβδομάδα κατά την οποία ακόμα και αυτοί πουδεν εκκλησιάζονται τακτικά και δεν ακολουθούν μια θρη-σκευτική ζωή στην καθημερινότητά τους αισθάνονται τηνανάγκη να πάνε στην εκκλησία ν ανάψουν ένα κεράκι καινα σκύψουν συλλογισμένοι το κεφάλι μπροστά στννΕσταυρωμένο και στα εικονίσματα

Γιατί όμως συμβαίνει κάτι τέτοιο Ποιός είναι ο λόγοςπου ο άνθρωπος αισθάνεται ξαφνικά αυτή την ανάγκη ναπάει στην εκκλησία Γιατί συγκεκριμένα αυτή την εβδο-μάδα που συνδέεται με τη γιορτή του Πάσχα και όχι εν-δεχομένως κάποια άλλη

Όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί επιστήμονες και ψυχολό-γοι αυτό συμβαίνει επειδή τα Πάθη του Χριστού σε ψυ-χολογικό επίπεδο συμβολίζουν τα πάθη που περνάει οκάθε άνθρωπος Πρόκειται για μια υπενθύμιση ότι όσοκαλά και αν πάει η ζωή μας υπάρχουν πάντα για τον κα-θένα μας οι δύσκολες στιγμές τα ζητήματα και τα προ-βλήματα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε και να

λύσουμε οι συγκυρίες ή τα δυσάρεστα που μας συμβαίνουνξαφνικά και ταράζουν την ομαλή ζωή και τη ρουτίνα μας

Αναμφίβολα τα ήθη και οι παραδόσεις μας με τα κόκ-κινα αυγά τα μοσχοβολιστά πασχαλινά τσουρέκια καικουλουράκια τον παραδοσιακό οβελία τα κοκορέτσιατους χορούς τα τραγούδια και το γλέντι την ευκαιρίααπόδρασης στο χωριό και στην ιδιαίτερη πατρίδα αποτε-λούν για τους περισσότερους από εμάς τα χαρακτηριστικάστοιχεία που έχουν συνδεθεί παραδοσιακά με το ΠάσχαΘεωρούμε την ημέρα αυτή σαν την αποκορύφωση μιάςόμορφης ανοιξιάτικης γιορτής που προσφέρει την ευκαι-ρία να περάσουμε τις γιορτινές αυτές ημέρες με την οι-κογένειά μας και τους δικούς μας ανθρώπους και ναευχαριστηθούμε με το όσα έχουμε

Μπορούμε να ξαναδημιουργήσουμε το ατομικό μας ψυχολογικό τοπίο να ανανεωθούμε και να δώσουμε νέο νόημα στη ζωή μας

Όμως η γιορτή αυτή είναι κάτι περισσότερο από αυτήτην απλή ευχαρίστηση Και αυτό επειδή η μεγαλύτερηγιορτή της Χριστιανοσύνης έχει ένα ιδιαίτερο προσωπικόνόημα για τον καθένα μας επειδή αγγίζει τα βαθύταταυπαρξιακά θέματα του πόνου της δυστυχίας του δεινο-παθήματος και του θανάτου

Το Πάσχα προσφέρει μια ευκαιρία για να κάνει κανείςτην ενδοσκόπησή του να ρίξει μια διεισδυτική ματιά στονεσωτερικό του κόσμο και να αναλογιστεί την πορεία τιςαξίες και τους στόχους του

Η περίοδος της Εβδομάδας των Παθών που κορυφώ-νεται με την Ανάσταση έχει ένα βαθύ ψυχολογικό νόημαγια τον κάθε Χριστιανό Αυτό το νόημα είναι το πέρασμααπό τα πάθη στη λύτρωση που σηματοδοτεί τον εορτα-σμό της ανανέωσης και της ανάτασης

Οι πλάνες οι πειρασμοί οι προδοσίες ο πόνος τοπάθος οι προσκολλήσεις οι απoγοητεύσεις οι δυσκολίεςο θάνατος είναι το ψυχολογικό τοπίο μέσα στο οποίο ζειο άνθρωπος και το οποίο ζει μέσα μας

Ξεπερνώντας όλα αυτά τα στοιχεία μπορούμε να ξανα-δημιουργήσουμε το ατομικό μας ψυχολογικό τοπίο ναανανεωθούμε και να δώσουμε νέο νόημα στη ζωή μαςΆλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η γιορτή του Πάσχα συμπί-πτει με την Aνοιξη την εποχή που η Φύση ξυπνά από τηχειμερία νάρκη της και περνά στην περίοδο της γονιμότη-τας και της ευφορίας

Το μήνυμα της Ανάστασης μας προτρέπει να αλλάξουμε τον εαυτό μας στον βαθμό που το επιθυμούμε και να ατενίσουμε το μέλλον μας με νέα δύναμη και νέες προοπτικές

Έτσι λοιπόν αυτή η γιορτή συμβολίζει και την ευρύτερηψυχική διαδικασία της εξάλειψης των αρνητικών στοι-χείων της ζωής μας και της αναγέννησής μας Εγκαταλεί-πουμε όλα όσα είμαστε και δεν μας αρέσουν καιπροσπαθούμε να κερδίσουμε κάτι νέο να αναγεννηθούμεψυχολογικά με διαφορετικό τρόπο

Ο Άνθρωπος είναι δέσμιος των συνηθειών του τωνφόβων του της αρνητικότητας και της επιφυλακτικότητάςτου Πάντα όμως έχει την δυνατότητα να αποδράσει μετο να πάψει να φοβάται τους εσωτερικούς και εξωτερι-κούς εχθρούς του με το να πάψει να φοβάται το γεγο-νός ότι έχει να κουβαλήσει τον προσωπικό του σταυρόκαι να αντέξει τον πόνο

Ο καθένας μας θα πρέπει λοιπόν να εγκαταλείψει τηναυτολύπηση και το αυτομαστίγωμά του και να είναι διατε-θειμένος να ξεπεράσει τα προσωπικά του όρια τις δυσκο-λίες του την ψυχολογική του τελμάτωση και την έλλειψηνοήματος στη ζωή του

Όλοι μας χρειαζόμαστε πάντα στη ζωή μας αυτό το κάτιπου θα μας υποκινήσει να ανανεωθούμε ψυχικά και πνευ-ματικά και να συνεχίσουμε τη ζωή μας με πάθος σε αυτόπου κάνουμε με πίστη και ελπίδα σε κάτι με ενδιαφέ-ροντα και όνειρα για το μέλλον μας

Το μήνυμα της Ανάστασης έρχεται λοιπόν να μας θυ-μίσει με πολύ επίκαιρο τρόπο ότι παρ όλες τις δυσκολίεςκαι τις αντιξοότητες της ζωής μας ακόμα και τον θάνατογύρω μας μπορούμε ν αλλάξουμε τον εαυτό μας στονβαθμό που το επιθυμούμε και να ατενίσουμε το μέλλονμας με νέα δύναμη και νέες προοπτικές n

Ο Ευθύμιος Χατζηϊωάννου γεννήθηκε στην Αθήνα το1958 και μεγάλωσε στη Δράμα όπου τέλειωσε το ΓυμνάσιοΑρρένων Σπούδασε στην Αθήνα και στη Βόννη Δημοσιο-γραφία Οικονομικά Πολιτικές Επιστήμες και Κοινωνιολο-γία Στη Γερμανία εργάστηκε ως ορκωτός διερμηνέας καιμεταφραστής ενώ από το 1978 ξεκίνησε την δημοσιογρα-φική του καριέρα ως αρθρογράφος και στη συνέχεια ωςανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων και περιοδικών Συ-νεργάστηκε μεταξύ άλλων συνεργάστηκε μεταξύ άλλωνμε τις εφημερίδες Ακρόπολις και Απογευματινή (Αθη-νών) laquoΕλληνικός Βορράςraquo (Θεσσαλονίκης) laquoΤαχυδρό-μοςraquo (Καβάλας) laquoΠρωϊνός Τύποςraquo (Δράμας) laquoΣπόρ τουΒορράraquo (Θεσσαλονίκης) κα ενώ υπήρξε τακτικός συνερ-γάτης του περιοδικού laquoΜακεδονική Ζωήraquo (Θεσσαλονίκης)και του γερμανικού περιοδικού laquoEG-Magazinraquo (Βόννη) γιαευρωπαϊκά θέματα

- Από το 1985 διετέλεσε μέλος και εκπρόσωπος στην Ευ-ρώπη της ελληνικής εταιρείας αναπτυξιακών μελετώνlaquoMagnusraquo ΕΠΕ και από το 1990 υπήρξε εκδότης της -εβδομαδιαίας και μετέπειτα μηνιαίας- ομογενειακής εφη-μερίδας των Ελλήνων της Ευρώπης laquoΕυρωελληνικήraquo(κυκλοφόρησε έως το 2003) και τακτικός συνεργάτης τηςραδιοφωνίας της ΕΡΤ 3 για τα θέματα του απόδημου Ελ-ληνισμού της Ευρώπης

- Εγκαταστημένος από το 1995 στην Αθήνα ασχολήθηκεμε ζητήματα του Απόδημου Ελληνισμού ως ιδρυτικό στέ-λεχος του Οργανισμού Γενικής Εξυπηρέτησης ΕλλήνωνΜεταναστών (ΟΓΕΕΜ) και διετέλεσε αρχισυντάκτης εφη-μερίδων και περιοδικών του χώρου της ΑυτοδιοίκησηςΥπήρξε συντάκτης του περιοδικού laquoΔιεθνής Επιθεώρησηraquoκαι συνεργάτης του Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων(ΜΠΕ) ενώ παράλληλα ασχολήθηκε επιχειρηματικά στοντομέα των εκδόσεων ως στέλεχος και μέτοχος στους εκ-δοτικούς οίκους laquoΕυρωεκδοτικήraquo και laquoΑττικά ΓράμματαraquoΕίναι παντρεμένος και έχει δύο κόρες

04 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΑΠΟΨΕΙΣ

Γράφει ο Θεοδόσιος Κυριακίδης Δρ Νεότερης Ιστορίας

Τα αρχεία της καθολικής εκκλησίας είναιπλήρη αναφορών για την καταστροφή των χρι-στιανικών κοινοτήτων της πάλαι ποτέ κραταιάςΟθωμανικής Αυτοκρατορίας Από τα πιο κεν-τρικά και επίσημα αρχεία του Βατικανού όπωςτο Archivio Segreto Vaticano ή το Affari Eccle-siastici Straordinari το Stati Ecclesiastici αυτότης Segreteria di Stato το αρχείο της Προπα-γάνδας (Propaganda Fide) μέχρι και αυτά τωνδιαφόρων ταγμάτων που έδρασαν στις περιο-χές της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίαςόπως των Ιησουιτών και των Καπουτσίνωνέχουν σημαντικές αναφορές για τις σφαγέςτους εκτοπισμούς τις κλοπές και τις καταστρο-φές των μνημείων που υπέστησαν οι χριστιανοίαπό τους νεότουρκους και τους Κεμαλικούς

Είναι αλήθεια ότι οι αναφορές αυτές αφορούν κυρίωςτους Καθολικούς είτε αυτοί ανήκουν στο λατινικό ρυθμόείτε στον αρμένικο στο μελχίτικο κλπ Για τους Αρμένιουςμάλιστα στους οποίους άλλωστε αναφέρονται οι περισσό-τερες μαρτυρίες εκτός από τη Γενοκτονία τους το 1915υπάρχουν εκτενείς αναφορές τόσο για τις σφαγέςπου σημειώθηκαν την περίοδο 1894-6 όσο καιαυτές του 1909 Εξάλλου πρόσφατα το καλοκαίριτου 2011 ο διευθυντής του Μυστικού Αρχείου καρ-δινάλιος Sergio Pagano όταν μίλησε για τη μεγάληέκθεση την οποία προγραμμάτιζε τότε το Βατικανό μετον τίτλο Lux in Arcana[1] και στην οποία παρουσιάζεταιτο Μυστικό Αρχείο ανακοίνωσε παράλληλα την έκδοση ενόςβιβλίου για τη Γενοκτονία των Αρμενίων με ντοκουμέντα πουβρίσκονται αποθησαυρισμένα στα αρχεία του Βατικανού

Στο παρόν άρθρο θα κάνουμε απλώς μια αναφορά μερι-κών χαρακτηριστικών μαρτυριών που δίνουν οι καθολικοί ιε-ραπόστολοι που βρίσκονται στον Πόντο για τα δεινά πουυπέστησαν οι Έλληνες[2] Η καθολική ιεραποστολή που εγ-καταστάθηκε στην Τραπεζούντα το 1845 έφτασε εκεί εκ-διωγμένη από την Τιφλίδα της Γεωργίας μετά την κατάληψητης από τους Ρώσους Μετά την κατάληψη της Γεωργίας ητσαρική Ρωσία έθεσε τους ιεραποστόλους μπροστά στο δίλ-λημα της υιοθέτησης της ρωσικής υπηκοότητας και την πα-ραμονή τους στην Γεωργία -όπου η δράση τουςχρονολογούνταν από το 1660 περίπου- ή την έξωση τουςαπό τη χώρα Οι ιεραπόστολοι προτίμησαν τη δεύτερη επι-λογή και έτσι εγκαταστάθηκαν στην Τραπεζούντα τόσο διότιη πόλη άρχισε νrsquo αναπτύσσεται λόγω του εμπορίου και συ-νεπώς νrsquo αυξάνονται και οι καθολικοί οι οποίοι δεν είχανθρησκευτικούς λειτουργούς για τα θρησκευτικά τους καθή-κοντα όσο και επειδή βρίσκονταν κοντά στην Τιφλίδα στηνοποία ήλπιζαν ότι κάποτε θα επιστρέψουν Η Ιεραποστολήπου ονομάστηκε αρχικά ldquoPrefettura Apostolica delle Missionidi Trebisondardquo ανέπτυξε πολύ νωρίς ένα δίκτυο ιεραποστο-

λικών σταθμών κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας με πιοσημαντικούς σταθμούς αυτούς της Τραπεζούντας που ήτανκαι η έδρα της ιεραποστολής της Σαμψούντας όπου μετα-φέρθηκε η έδρα μετά τη Γενοκτονία της Κερασούντας καιτου Ερζερούμ Μικρότεροι ιεραποστολικοί σταθμοί υπήρχανκαι στην Ινέμπολη στη Σινώπη στην Τοκάτη κα

Κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Αρμενίων οι ανα-φορές και οι εκκλήσεις προς τον Πάπα για βοήθεια είναι συ-νεχόμενες Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΕ΄ (1914-1922) θα βοηθήσειτόσο με αποστολή χρηματικής βοήθειας όσο και με ίδρυσηορφανοτροφείων στην Κωνσταντινούπολη καθώς και με συ-νεχείς διαμαρτυρίες αρχικά στους υπουργούς της νεοτουρ-κικής κυβέρνησης και το Μεγάλο Βεζίρη μέχρι αργότερα καιστον ίδιο τον Μουσταφά Κεμάλ Παρrsquo ότι αναφορές για τιςδιώξεις των Ελλήνων υπάρχουν σποραδικά καθrsquo όλη τηνδιάρκεια της Γενοκτονίας οι αναφορές κορυφώνονται τοέτος 1922 Ο Πάπας ένα χρόνο νωρίτερα τον Μάρτιο του 1921απεύθυνε έκκληση προς τον ίδιο τον Κεμάλ πασά να δώσειτο γρηγορότερο δυνατό αυστηρές διαταγές για να εξασφα-λιστεί ο σεβασμός της ζωής και των αγαθών των χριστιανώντου Καυκάσου της Μικράς Ασίας και της Ανατολίας ΟΚεμάλ απαντώντας στον Πάπα λίγες μέρες αργότερα σημει-

ώνει μεταξύ άλλων ότι laquohellipοι χριστιανοί όλων των περιοχώνόπου απλώνεται η κυριαρχία και η επιρροή της Κυβέρ-

νησης του Μεγάλου Εθνικού Κοινοβουλίου της Τουρ-κίας επωφελούνται από πλήρη ηρεμίαhellipraquo Οαποστολικός αντιπρόσωπος του Πάπα στην Κων-σταντινούπολη ο έμπειρος και ικανός διπλωμάτης

mons Angelo Dolci σχολιάζοντας με φανερή δυσα-ρέσκεια γράφει ότι αυτή η διαμαρτυρία δεν πρό-

σφερε καμιά υπηρεσία στους χριστιανούς Δεν έκανετίποτε άλλο παρά να προσφέρει στον Κεμάλ την καταλλη-λότερη ευκαιρία για να καθησυχάσει την κοινή γνώμη με τιςδηλώσεις του αυτές και ο ίδιος με την ατιμωρησία να συνε-χίσει το δρόμο της καταστροφής

Οι επιστολές διαμαρτυρίας για τις σφαγές και τις λεηλα-σίες που κορυφώνονται στα 1922 πληθαίνουν Στις 19 Ιανουα-ρίου 1922 η Επιτροπή των Ελλήνων στο Βατούμ στέλνει μιασειρά από επιστολές διαμαρτυρίας στους ηγέτες της εποχήςστις οποίες περιγράφονται οι αγριότητες των εθνικιστώντούρκων εναντίον των Ελλήνων της περιοχής του ΠόντουΜια τέτοια επιστολή φτάνει και στα χέρια του Πάπα Ο Ρω-μαίος Ποντίφικας είχε την ευκαιρία να ενημερώνεται και απότο εκτεταμένο δίκτυο των καθολικών ιεραποστόλων που δια-τηρούσε η Καθολική Εκκλησία στην Οθωμανική Αυτοκρατο-ρία Στις 8 Μαΐου 1922 ο προϊστάμενος της ιεραποστολής τηςΤραπεζούντσας p Lorenzo da Montemarciano σημειώνει ότιοι Τούρκοι βρίσκονται σε απόλυτο οργασμό και βλέπουν μεμεγάλη εχθρότητα κάθε χριστιανό Από τους Αρμένιους ση-μειώνει ότι δεν έχει μείνει σχεδόν κανείς στην πόλη ενώ απότους Έλληνες μόνο γυναίκες και παιδιά Αναφέρει ότι στηνΣαμψούντα δεν υπάρχει πια κανένας άντρας εκτός από κά-ποιους ηλικιωμένους ενώ στο εσωτερικό δεν έχει παραμεί-νει πια κανένα ελληνικό χωριό Όλοι δολοφονήθηκαν και τα

χωριά λεηλατήθηκαν Κάνει ιδιαίτερη μνεία για την Κερα-σούντα για την οποία σημειώνει ότι έλαχε να είναι η πόληστην οποία οι Έλληνες υπέφεραν περισσότερο απrsquo οπουδή-ποτε αλλού Κι αυτό όπως σημειώνει λόγω της δράσης εκείτου αρχηγού των ληστών του Τοπάλ Οσμάν Σημειώνει χα-ρακτηριστικά ότι laquoδιατρέχει την ύπαιθρο σκοτώνει λεηλατείκαι καταστρέφει τα πάντα ατιμώρητος Οι αρχές δεν μπο-ρούν να κάνουν τίποτε εναντίον του έχει απόλυτη εξουσίαστην οποία όλοι είναι υποχρεωμένοι να σκύβουν το κεφάλιΗ ομάδα του αποτελείται από περίπου εκατό άντρες τηςίδιας ποιότητας μrsquo αυτόν και εξορίζουν τους Έλληνες απότην πόλη σκοτώνοντας τους περισσότερους απrsquo αυτούς Δενπερνάει μέρα και νύχτα που να μην σκορπίσει αίμα Εισβάλ-λει στα σπίτια αιφνιδίως αρπάζει από τα χέρια των συζύγωντους άντρες από τα χέρια των μητέρων τα παιδιά και πολλέςφορές τους πυροβολεί κατευθείανraquo Συνεχίζει λέγοντας ότιlaquoαυτός που τώρα είναι ο φόβος και ο τρόμος πριν τον πό-λεμο δεν ήταν παρά ένας απλός βαρκάρης Εν τω μεταξύ ητουρκική κυβέρνηση τον υποστηρίζει και τον χαϊδεύει και ομουσουλμανικός πληθυσμός τον τιμάraquo Λίγες μέρες αργό-τερα ο p Lorenzo στέλνει και νέα αναφορά στην οποία ση-μειώνει ότι η κατάσταση συνεχίζει να μην βαίνει καλώςΓράφει ότι laquoΟ τουρκικός φανατισμός βρίσκεται πια εκτόςκάθε ελέγχου και εκφράζεται με όλες του τις δυνάμεις ΣτηνΙνέμπολη στη Σαμψούντα στην Κερασούντα δεν υπάρχουνπια Έλληνες εκτός από τους γέρους τις γυναίκες και τα παι-διά Στην Τραπεζούντα οι διωγμοί προχωρούν πιο αργά αλλάκάθε εβδομάδα στέλνουν εξορία ομάδες αντρών προς τοεσωτερικό μέσω του Ερζερούμ όπου το μεγαλύτερο μέροςπεθαίνει από την πείνα και από τις αρρώστιεςraquo Σημειώνει ότιβρίσκονται υπό το καθεστώς του φόβου καθώς δεν μπορούννα γνωρίζουν τι θα κάνουν οι Τούρκοι αν ο πόλεμος συνεχι-στεί Η παραπάνω αναφορά του προϊσταμένου της καθολικήςιεραποστολής της Τραπεζούντας p Lorenzo συμπίπτει χρο-νικά αλλά και ως περιεχόμενο με την αναφορά που στέλνειη Επιτροπεία Ποντίων Ελλήνων στην Κωνσταντινούποληόπου περιγράφονται αναλυτικά οι σφαγές και οι λεηλασίεςτων Τούρκων Με άλλα λόγια δυο ανεξάρτητες μεταξύ τουςπηγές μας δίνουν τις ίδιες πληροφορίες για τα γεγονότα

Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως οι καθολικοί ιεραπόστο-λοι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αναφορές τους κι αυτόδιότι φοβόνται ότι οι επιστολές τους μπορούν να πέσουν σταχέρια των Τούρκων Συγκεκριμένα ο προϊστάμενος σημειώνειστο γράμμα του στις 30 Μαΐου 1922 ldquoΣας παρακαλώ να μηναναφερθείτε στην επιστολή μου είτε για να μου απαντήσετεείτε για οποιαδήποτε άλλο λόγο Οι Τούρκοι έχουν τα μάτιαανοικτά και είναι πιο πονηροί απrsquo αυτό που συνήθως πιστεύε-ται Ενημερώνονται για κάθε τι που δημοσιεύεται στις εφη-μερίδες και αφορά τις ενέργειες τους Φαίνεται ότι δενγνωρίζουν ότι έχω γράψει μια τέτοια αναφορά Θα μπορούσενα μου στοίχιζε τη ζωήraquo Κλείνοντας την αναφορά του αυτήεπαναλαμβάνει ότι ζουν υπό το καθεστώς του τρόμου n

Ο Θεοδόσιος Κυριακίδης είναι διδάκτορας Νεώτερης Ιστορίας τηςΠαιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Απο-φοίτησε από το Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου ΠανεπιστημίουΘεσσαλονίκης Παρακολούθησε μαθήματα στο Westfalische-Wilh-elms Universitaumlt Muumlnster στη Γερμανία καθώς και στο Γρηγοριανό Πα-νεπιστήμιο της Ρώμης στην Ιταλία Υπήρξε μεταδιδακτορικόςερευνητής στο πανεπιστήμιο La Sapienza στη Ρώμη και έχει παρακο-λουθήσει το Διεθνές Πρόγραμμα για τη Γενοκτονία και τα ΑνθρώπιναΔικαιώματα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο Μιλάει αγγλικά ιταλικάκαι γερμανικά Έχει πραγματοποιήσει εκτεταμένη αρχειακή έρευνακαι έχει οργανώσει και συμμετάσχει σε πλήθος συνεδρίων στην Ελ-λάδα και στο εξωτερικό Έχει λάβει υποτροφίες και διακρίσεις απόιδρύματα της Ελλάδας της Αμερικής και της Ιταλίας Έχει συγγράψειμονογραφίες και άρθρα σχετικά με την ιστορία του Πόντου την Οθω-μανική Αυτοκρατορία το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το ΒατικανόEπιστημονικός συνεργάτης της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ

Μαρτυρίες των καθολικώνιεραποστόλων για τη Γενοκτονίατων Ελλήνων του Πόντου

Arsquo MΕΡΟΣ

wwwelliniki-gnomieuη εφημερίδα που διαβάζεται και online

bull Συνεντεύξεις bull Άρθρα bull Πολιτική bull Κοινωνία bull Απόψεις bull Ρεπορτάζ bull Ειδήσειςbull Οικονομία bull Επικαιρότητα bull Ομογένεια bull Πολιτισμός bull Ιστορία bull Aνακοινώσεις

για την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωσή σας wwwelliniki-gnomieu

Tώρα η υπεύθυνηενημέρωση απέχει ένα κλικ

Επικοινωνήστε με το τηλ 0030-24330-31226 ή στο email infoelliniki-gnomieu και δώστετη δυνατότητα στην επιχείρησή σας με το μικρότερο κόστος να γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο

Διαφημιστείτε φθηνά και αποτελεσματικά

Η ενημέρωση δεν είναι πια για το σύγχρονο άνθρωπο μια απλή ανά γκη Είναι δικαίωμακαι μάλιστα από τα σπουδαιότερα Οι πολ λές και γρήγορες μεταβολές στην οικονομίαστην κοινωνία και την πο λιτική η αλληλουχία των γεγονότων οι διεθνείς συγκυρίες ο ευρύς κύ κλος ενδιαφερόντων η επέκταση των επαγγελματικών δραστηριοτή τωνέξω από τα εθνικά σύνορα η αμοιβαιότητα των διεθνών σχέσεων η αλληλεπίδρασητων προβλημάτων και γενικότερα η συνοχή του σύγ χρονου κόσμου απαιτούν πλήρηέγκαιρη υπεύθυνη και αντικειμενική ενημέρωση Σε συνδυασμό με την πολύχρονηέντυπη έκδοση της εφημερίδας laquoΕλληνική Γνώμηraquo που έχει καθιερωθεί ως μίαψύχραιμη και αντικειμενική άποψη καταγραφής και ανάλυσης των γεγονότων έχετεπλέον πρόσβαση καθημερινά σε ότι συμβαίνει στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 05ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

EG SKOPELOS 2019

Το 11ο Παγκόσμιο Συνέδριο Θεσσαλών στον Δήμο Αλμυρού

laquoΗ σημασία του Θεσσαλικού αεροδρομίου στην ανάπτυξη της ΘεσσαλίαςraquoXoρηγός Επικοινωνίας η laquoΕλληνική Γνώμηraquo

Η δεύτερη δεκαετία της πορείας της παγ-κόσμιας Συνομοσπονδίας Θεσσαλών ξε-κινά με τους καλύτερους οιωνούς από τονΑλμυρό που κατά την αρχαιότητα αποτε-λούσε το λεγόμενο Αθαμάντιο πεδίο πουπήρε το όνομά του από τον βασιλιά Αθά-μαντα Ολόκληρη η περιοχή έχει πλούσιαμυθολογία και πλούσιο ιστορικό παρελθόναπό τους Νεολιθικούς χρόνους ως σήμερα

Ο Αθάμας είναι ο πατέρας του Φρίξου και της Έλληςενώ η μητέρα τους ήταν η Νεφέλη Τα δυο αδέρφια ταφυγάδευσε η μητέρα τους μrsquo ένα χρυσόμαλλο κριάριγια να τα γλυτώσει από τη διαταγή του πατέρα τουςπου ήθελε τη θυσία τους Καθώς πετούσαν πάνω απότον Βόσπορο η Έλλη έπεσε κι από τότε η περιοχή αυτήονομάζεται Ελλήσποντος Ο Φρίξος ταξίδεψε ως τημακρινή Κολχίδα όπου το κριάρι θυσιάστηκε στουςθεούς αλλά το δέρμα του το κράτησαν ως φυλαχτόΑυτό είναι το ξακουστό χρυσόμαλλο δέρας για τοοποίο ταξίδεψαν οι Αργοναύτες ως την Κολχίδα

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η Παγκόσμια Συ-νομοσπονδία Θεσσαλών με αισθήματα αγάπης νο-σταλγίας και περηφάνειας για τη Θεσσαλία και τηνπατρίδα Ελλάδα διοργανώνει σε συνεργασία με τονΔήμο Αλμυρού την Περιφέρεια Θεσσαλίας καθώς και

την ΠΕΔ Θεσσαλίας το 11ο παγκόσμιο συνέδριο και αν-τάμωμα Θεσσαλών στις 27 και 28 Ιουλίου 2019 στονΔήμο Αλμυρού

Το φετινό συνέδριο θα είναι αφιερωμένο στη σημα-σία και στον ρόλο του θεσσαλικού αεροδρομίου γιατην ανάπτυξη της Θεσσαλίας

Οι δεκάδες χιλιάδες Θεσσαλοί μετανάστες τα τελευ-ταία χρόνια ταξιδεύουν όλο και περισσότερο αεροπο-ρικώς από το εξωτερικό στην Ελλάδα και είναιαναγκασμένοι να πετάξουν για Αθήνα ή Θεσσαλονίκηαπ΄ όπου πρέπει να ταξιδέψουν άλλες τέσσερις ήπέντε ώρες ή στη χειρότερη περίπτωση να διανυκτε-ρεύσουν λόγω της ακατάλληλης ώρας της πτήσης Μιααναβαθμισμένη αεροπορική σύνδεση με το αεροδρό-μιο του Αλμυρού θα εξυπηρετήσει τα μέγιστα τουςΘεσσαλούς ομογενείς και ίσως και πολλούς άλλους με-τανάστες των όμορων Νομών που ζουν στο εξωτερικόΠαράλληλα κάτι τέτοιο θα συμβάλλει καθοριστικά στηνανάπτυξη της περιοχής και γενικότερα της Θεσσαλίας

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στο πολιτιστικό κέντροΑλμυρού το Σάββατο 27 Ιουλίου 2019 Στη συνέχειαθα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο Γιαννοπούλειο Αρ-χαιολογικό Μουσείο Αλμυρού και η εκδήλωση θα κο-ρυφωθεί με μια πολιτιστική βραδιά με χορούς μουσικήκαι δρώμενα εμπνευσμένα από τη Θεσσαλική παρά-δοση στην πλατεία του Δήμου Αλμυρού

Την επόμενη μέρα Κυριακή 28 Ιουλίου 2019 οι σύνε-δροι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μια ολοή-μερη ψυχαγωγική κρουαζιέρα από το Αχίλλειο στονΠαγασητικό κόλπο και στη Σκιάθο

Η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Θεσσαλών και οΔήμος Αλμυρού προσκαλούν εγκάρδια όλο τον κόσμοστο αντάμωμα και στην όμορφη αυτή εορτή των απαν-ταχού Θεσσαλών

Ο ΠρόεδροςΔιαμαντής Γκίκας

Η ΓραμματέαςΜαρία Ρίγγα

06 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Μπορεί για δεκαετίες να αποτέλεσε το σύμβολοτου Ψυχρού Πολέμου σήμερα όμως αποτελεί μιαπόλη μια πρωτεύουσα που δίνει την δυνατότηταστον καθένα που θα τη ζήσει να ενημερώνεταιγια ότι καινούργιο συμβαίνει στον κόσμο σε όλατα επίπεδα της καθημερινότητας

Ο λόγος για το Βερολίνο Μια πόλη όπου οι νέες τάσεις καιτα ρεύματα που θα επικρατήσουν τον επόμενο χρόνο παγκό-σμια παρουσιάζονται πιο νωρίς εδώ μέσα από διάφορες εκ-δηλώσεις συνέδρια και εκθέσεις Εκθέσεις οι οποίες είναιτόσο συχνές και με μεγάλη παγκόσμια δυναμική που για ναβρεις δωμάτιο ξενοδοχείου στο Βερολίνο όταν αυτές πραγ-ματοποιούνται σε υποφερτές τιμές θα πρέπει να το έχειςκλείσει πριν αρκετούς μήνες Οι ιδέες οι καινοτόμες προτά-σεις οι ευκαιρίες που προκύπτουν με βασικό αποδέκτη κυ-ρίως τη νεολαία είναι στην ημερήσια διάταξη των διαφόρωνevents Το Βερολίνο μπορεί να είναι η πρωτεύουσα της Γερμανίαςσε καμιά περίπτωση όμως τα χαρακτηριστικά της ο τρόπος ζωήςτων κατοίκων της και η σύνθεση του πληθυσμού δεν θυμίζουν μιατυπική Γερμανική πόληhellip Φώτα μουσικές και διαδηλώσεις συμβαί-νουν σχεδόν καθημερινά στους δρόμους Μάλιστα τρανταχτό πα-ράδειγμα διαφορετικής σκέψης και κουλτούρας είναι το γεγονόςότι καθιερώθηκε ως γενική αργία για το κρατίδιο του Βερολίνου -συνεπώς και για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση - από φέτος η Παγ-κόσμια Ημέρα της Γυναίκας Η κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλ-δημοκρατών (SPD) Αριστεράς και Πρασίνων επέλεξε την Ημέρατης Γυναίκας ανάμεσα στην Ημέρα της Επετείου της Μεταρρύθ-μισης του Λούθηρου (31 Οκτωβρίου) και στην Ημέρα της Γερμα-νικής Ενότητας (17 Ιουνίου) προκειμένου να τιμήσει την ΚλάραΤσέτκιν πρωτοπόρο των αγώνων για τα δικαιώματα των γυναι-κών και μια από τις πρώτες ακτιβίστριες που προώθησαν τηνΠαγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις αρχές του 20ού αιώνα

Το παλαιό και το νέο

Το Βερολίνο από την πρώτη προσεκτική ματιά δείχνει ότι πρό-κειται για μια πόλη των αντιθέσεων μια πόλη όπου το νέο συ-ναντά το παλαιό όπου δύο κόσμοι προσπαθούν νασυνυπάρξουν χωρίς όμως με την προσδοκώμενη επιτυχία μέχρισήμερα Ειδικά στο τελευταίο τεράστιοι γερανοί διαμορφώ-νουν νέους χώρους ανεγείρονται μεγάλες ξενοδοχειακές μο-νάδες και κατοικίες

Κατοικίες που είναι απαραίτητες καθώς τα ενοίκια κινούνταισε πολύ υψηλά επίπεδα όπως και στις περισσότερες πόλεις τηςΓερμανίας Το Βερολίνο εκτός των άλλων είναι και η πόλη τωνΜουσείων αλλά και μια πόλη όπου οι κουζίνες όλων των κρατώνσμίγουν σε μια και μόνο οδόhellip

Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και ένα μωσαϊκό των εθνικο-τήτων που κάνουν την απογευματινή τους βόλτα στα μπαρόκ

καφέ και στις διάφορες εκθέσεις από κάθε γωνιά του πλανήτητότε η πρωτεύουσα της Γερμανίας δεν έχει καμιά σχέση με τιςάλλες τυπικές γερμανικές πόλεις Αξίζει κάποιος να επισκεφθείτο Μουσείο της Περγάμου (Museum Pergamon) με τα εκθέ-ματα της Περγάμου της Μιλήτου και της Εγγύς Ανατολής τοΕβραϊκό Μουσείο (Jewish Museum) το οποίο ξεχωρίζει τόσοως προς το σχεδιασμό και φυσικά στο Μουσείο Σύγχρονης Τέ-χνης

Επίσης ενδιαφέρουσα είναι η επίσκεψη στη νεόκτιστη πε-ριοχή Postdamer Platz η οποία για πολλά χρόνια ήταν μιανεκρή ζώνη Χαρακτηριστικό παράδειγμα πάντως της παγκο-σμιοποίησης σε όλα και κυρίως στην τέχνη είναι και η πρό-σφατη προβολή του ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου στο

παράλληλο πρόγραμμα laquoΓαστρονομικό Σινεμάraquo της Berlinale μετίτλο laquo Όταν οι ντομάτες συνάντησαν τον Βάγκνερraquo Όπωςαναφέρει ο Παναγιώτης Κουπαράνης για την DW η ΜαριάνναΟικονόμου ανακάλυψε το χωριό Ηλιάς στην Καρδίτσα πριν απόεπτά χρόνια γυρίζοντας ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ που αφο-ρούσε τη βιολογική καλλιέργεια

Από την επαφή της με τους κατοίκους ανακάλυψε ότι εκτόςαπό τα προϊόντα που καλλιεργούν και οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουνμια ιστορία που σε πρώτη ανάγνωση δεν φαινόταν εξάγονταισε όλο τον κόσμο - από το Χονγκ Κονγκ ως την Κόστα Ρίκα καιτη Νέα Υόρκη Ιθύνων νους του όλου εγχειρήματος είναι ο Αλέ-ξανδρος Γκουσιάρης

Πρόκειται για τον ιδιοκτήτη μιας οικογενειακής επιχείρησηςπου ξεκίνησε πριν από 22 χρόνια με μέλι και επεκτάθηκε στησυνέχεια στη ντομάτα Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την παρα-γωγή σε όλα της τα στάδια ndash από την καλλιέργεια της ντομάταςως την επεξεργασία της

Τιμώμενη χώραΕπίσης εδώ και 20 χρόνια μουσικοί μεταξύ 18 και 28 ετών απ΄

όλο τον κόσμο συμμετέχουν στο φεστιβάλ κλασικής μουσικήςYoung Euro Classic Κάθε χρόνο επισκέπτονται τις συναυλίες25000 άτομα οι αίθουσες είναι γεμάτες

Φέτος οι 19 ορχήστρες προέρχονται από τη Δημοκρατία τουΤαταρστάν της Ρωσίας τις ΗΠΑ την Κίνα τη Δομινικανή Δημο-κρατία την Τουρκία και αλλού Στο επίκεντρο κάθε χρόνο βρί-σκεται μια χώρα

Στο φετινό φεστιβάλ που θα διαρκέσει από τις 19 Ιουλίου ωςτις 6 Αυγούστου αυτή η χώρα θα είναι η Ελλάδα n

Βερολίνο Η πόλη των Μουσείων των εκθέσεων αλλά και των διαδηλώσεων

Η Αλεξάντερπλατς (Alexanderplatz) είναι μια μεγάλη πλατεία καισυγκοινωνιακό κέντρο στην κεντρική περιοχή Μίτε του Βερολίνουδίπλα στον Τηλεοπτικό πύργο Σύμφωνα με στοιχεία του wiki ημέγιστη ακμή της πλατείας ήρθε κατά τη δεκαετία του 1920 ότανμαζί με την Ποτσντάμερ Πλατς κυριαρχούσε στη νυχτερινή ζωήτου Βερολίνου εμπνέοντας και το μυθιστόρημα του 1929 BerlinAlexanderplatz γνωστό από την ομώνυμη ταινία-σειρά (1980) τουΡάινερ Βέρνερ Φασμπίντερ

Το Σημείο Ελέγχου Τσάρλι (Checkpoint Charlie) Είναι από τα κο-ρυφαία σύμβολα του ψυχρού πολέμου To Σημείο Ελέγχου Τσάρλιαφαιρέθηκε τον Ιούνιο του 1990

Τι είναι το Βερολίνο Είναι μια πόλη φανταστική που δα-νείζεται το χαρακτήρα της από τη Θεσσαλονίκη του 80το Σαν Φρανσίσκο του Χάντερ Τόμσον και τον πλανήτητου Μικρού Πρίγκιπα Είναι μια πόλη που κατοικείται απότα φαντάσματα των φευγάτων αλλά και εκείνων που κα-βάλησαν το Τείχος του χρόνου και κυκλοφορούν ανά-μεσά μας Είναι μια πόλη που από τα έγκατά τηςξεχύνεται η φωνή της Τζόπλιν βραχνή και κατανυκτική

ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΠΟΙΗΣΗ του Χρήστου Ξανθάκη

Από τους παλαιότερους και μεγαλύτερουςστην Ευρώπη ο Ζωολογικός Κήπος του Βερολίνου

Από τους μεγαλύτερους αλλά και παλαιότερους στην Ευρώπη είναι ο ζωολογικός κήποςτου Βερολίνου Λειτουργεί από το 1844 και καταλαμβάνει 84 τετραγωνικά μέτρα από τοπάρκο Tiergarten Για να ολοκληρώσεις την επίσκεψη απαιτούνται αρκετές ώρες Τα ζώα

σύμφωνα με τις εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευαστεί βρίσκονται πολύ κοντά στο φυ-σικό τους περιβάλλον Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ επισκέφθηκε τον ζωολογικό κήπο παρουσιά-ζοντας τις παρακάτω εικόνες

copy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomicopy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 07ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Μόναχο Συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας με το laquoΜουσείο Καραθεοδωρήraquo στην Κομοτηνή

Όπως είναι ήδη γνωστό ο ιωνικός κίοναςπου ευρίσκεται επί του τάφου του παγκο-σμίου φήμης μαθηματικού ΚωνσταντίνουΚαραθεοδωρή στο Μόναχο θα μεταφερ-θεί προσεχώς και θα τοποθετηθεί στονπροαύλιο χώρο του ιερού Ναού τωνΑγίων Πάντων Μονάχου

Η τελετή των επισήμων αποκαλυπτηρίων του κίοναθα λάβει χώρα τη Δευτερα 8 Ιουλίου 2019 με επιμνη-μόσυνη δέηση στον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων Μο-νάχου και ομιλίες και έκθεση από τη ζωή και το έργοτου Καραθεοδωρή στο bdquoΠολιτιστικό Κέντρο Οικουμε-νικός Πατριάρχης Βαρθολομαίοςldquo Ήδη έχει συσταθείμια επιτροπή διοργάνωσης της εκδήλωσης στην οποίασυμμετέχουν ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος οΠρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης ο πρό-εδρος του Θρακικού Συλλόγου Μονάχου κ Ηλίας Ντα-λακίδης η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟ κ ΔρΒασιλεία Τριάρχη-Χέρμαν ο πρόεδρος της ΕλληνικήςΑκαδημίας Μονάχου κ Σταύρος Κωσταντινίδης ηπρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων Μονάχουκ Φανή Αθέρα η υπεύθυνη για τα Τμήματα ΕλληνικήςΓλώσσας κ Ελένη Βούλγαρη ο διευθυντής του Λυ-κείου Μονάχου κ Σταύρος Ελευθεριάδης και ο μαθη-ματικός στο Λύκειο κ Μιλτιάδης Αδάμ Στα πλαίσιαπροετοιμασίας και διοργάνωσης της εκδήλωσης εκ-φράστηκε η επιθυμία να συμμετάσχει και το bdquoΜουσείοΚαραθεοδωρήldquo στη σχεδιαζόμενη έκθεση στο ΜόναχοΓια το λόγο αυτό μετέβη ο πρωτοπρεβύτερος Απόστο-λος Μαλαμούσης στις 26 Μαρτίου 2019 στην Κομοτηνήκαι είχε μία λίαν εγκάρδια και επικοδομητική συνεργα-σία με τον διευθυντή του bdquoΜουσείου Καραθεοδωρήldquoκ Αθανάσιο Λιπορδέζη και τον πρόεδρο του bdquoΣυνδέ-σμου Φίλων Καραθεοδωρήldquo κ Ανέστη Βακιάνη

Στη συνάντηση αυτή αποφασίστηκε να παραχωρήσειbdquoΤο Μουσείο Καραθεοδωρήldquo ως δάνειο αντίγραφατης αλληλογραφίας του Καραθεοδωρή με τον ΆλμπερΆινστάιν και με άλλους διάσημους καθηγητές μαθη-ματικών φωτογραφίες από τη ζωή και το έργο του κα

Συζητήθηκε επίσης και η πρόταση των κκ Λιπορ-δέζη και Βακιάνη με αφορμή και τη λήξη του 70 ετώνσυμβολαίου χρήσης του εν Μονάχω τάφου Καραθεο-δωρή ndash να μεταφερθούν τα οστά Καραθεοδωρή και ναεναποθετηθούν σε περίβλεπτο μνήμα-μνημείο στοκεντρικό κοιμητήριο της Κομοτηνής Για το σκοπό αυτόείναι απαραίτητη η συναίνεση των νομίμων κληρονό-μων του μακαριστού Καραθεοδωρή και η απόφασητου Δήμου Κομοτηνής για εσαεί παραχώρηση τάφουστο Δημοτικό Κοιμητήριο της πόλης

Μετά τη σύσκεψη και την ξενάγηση στους άρισταοργανωμένους εκθεσιακούς χώρους του bdquoΜουσείουΚαραθεδωρήldquo ο πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μα-λαμούσης ο κ Λιπορδέζης και ο κ Βακιάνης εγένοντοενθέρμως δεκτοί από τον Σεβασμιώτατο ΜητροπολίτηΜαρωνείας και Κομοτηνής κ Παντελεήμονα και συ-νεργάτες του στον αρχαιότερο Ναό της Κομοτηνής ΟΣεβασμιώτατος κ Παντελεήμων με τη γνωστή του πα-τρική αγάπη εγκαρδιότητα απλότητα και σοφή ποι-

μαντική του οιακοστροφία έδειξε μέγιστο ενδιαφέρονγια τις μελλοντικές εκδηλώσεις μας για τον Καραθεο-δωρή και θα τις στηρίξει με όλες του τις δυνάμειςόπως ήδη πράττει μέχρι και σήμερα

Η έγκριτος καθημερινή εφημερίδα της Κομοτηνής ΟΧΡΟΝΟΣ δημοσίευσε στις 23 Μαρτίου 2019 εκτενέςρεπορτάζ σχετικά με τις πρόσφατες επισκέψεις μαθη-τριών και μαθητών του Ελληνικού Λυκείου Μονάχουστον τάφο Καραθεοδωρή στη Σαλβάτορκιρχε όπου οΚαραθεοδωρή διετέλεσε εκκλησιαστικός επίτροποςκαι στην bdquoΑίθουσα Κωνσταντίνου Καραθεοδωρήldquo του

Πανεπιστημίου Μονάχου Επίσης Ο ΧΡΟΝΟΣ δημοσί-ευσε και εκτενές ρεπορτάζ στις 28 Μαρτίου 2019 σχε-τικά με την επίσκεψη του πρωτοπρεσβυτέρουΑποστόλου Μαλαμούση στο bdquoΜουσείο Καραθεοδωρήldquoστην Κομοτηνή

Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στον κ ΔιονύσιοΒοριά για την ευγενή διάθεση των φωτογραφιώνεντός και εκτός του Μουσείου n

Επιστολή προς τον Διευθυντήτου Μουσείου ΚαραθεοδωρήΠρος τονΔιευθυντή του Μουσείου Καραθεοδωρήκ Αθανάσιο ΛιπορδέζηΚομοτηνή 30 Μαρτίου 2019Αξιότιμε κ Αθανάσιε Λιπορδέζη

επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και γραπτώς για την εγκάρ-δια συνάντησή μας στο Μουσείο Καραθεοδωρή στην Κομοτηνήστις 26 Μαρτίου 2019 και για την λίαν εμπεριστατωμένη ξενάγησηστους εκθεσιακούς χώρους

Βίωσα από κοντά τον ιερό ζήλο τον παλμό το μεράκι και τη μα-κρόχρονη θυσιαστική προσφορά σας για την ανάδειξη της ζωήςκαι του παγκοσμίου έμβέλειας έργου του αειμνήστου μαθηματι-κού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή

Επίσης μrsquoεντυπωσίασε ιδιαίτερα και bdquoη ψυχή τε και σώματιldquo ανι-διοτελής συνεργία του διευθυντή του Συνδέσμου Φίλων Καραθε-οδωρή κ Ανέστη Βακιάνη να πετύχετε του σκοπού σας και τουοράματός σας να αποτελέσει το Μουσείο τόπο μόρφωσης καικαύχησης όχι μόνο για την Κομοτηνή αλλά και για όλο το επιστη-μονικό και μορφωτικό γίγνεσθαι απανταχού της γης

Η μετά την ξενάγηση κοινή μας επίσκεψη στην Ιερά ΜητρόποληΜαρωνείας και Κομοτηνής η ένθερμη και εγκάρδια υποδοχή μαςαπό τον Σεβασμιώτατο κ Παντελεήμονα η πατρική του αγάπη ησοφή του ποιμαντική οιακοστροφία και η ευρύτατη οικουμενικήκαι συνάμα πατριωτική του κοσμοθεώρηση μαρτυρούν τη μεγάλησυμβολή και συμπαράστασή του στο έργο του Μουσείου και τηνπαντευλόγητη επιβράβευσή του

Το εξαίρετο πόνημά σας bdquoΗ Ιστορία του Μουσείου Καραθεο-δωρή στην Κομοτηνήldquo (εκδόσεις Ακρίτας Αθήνα 2018) που είχατετην καλωσύνη να μου επιδώσετε το διάβασα απνευστί και σαςσυγχαίρω ολόθερμα για τη λίαν εμπεριστατωμένη καταγραφή τηςπολυδιάστατης ιστορίας του Μουσείου Δεν σας κρύβω την πλήρηαδυναμία μου ως στερουμένου μαθηματικών γνώσεων να κατα-νοήσω τα της διδασκαλίας του Καραθεοδωρή που εμπεριέχονταιστις σελίδες 319 μέχρι 340

Κάθε σελίδα του βιβλίου σας μαρτυρεί εύγλωττα την αγωνασας και τον αγώνα σας να στήσετε ένα bdquoηρώοldquo μνήμης και μάθη-σης συνεπικουρούμενος από πλειάδα προσωπικοτήτων που εν-στερνίζονται τα οράματά σας από την ίδρυση του ΣυνδέσμουΦίλων Καραθεοδωρή μέχρι σήμερα όπως λχ από τη μακαριστήθυγατέρα του Καραθεοδωρή Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεο-δωρή τη δισέγγονη του Καραθεοδωρή κ Δέσποινα Σκούταρη τονκ Νίκο Λυγερό την κ Δέσποινα Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη τονπρώην Υπουργό κ Ευριπίδη Στυλιανίδη τις τοπικές δημοτικές καιεκκλησιαστικές Αρχές και άλλους φορείς και προσωπικότητεςεντός και εκτός της Κομοτηνής

Αισθάνομαι ευτυχής για το γεγονός ότι και στο Μόναχο τιμώτον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή με την κατrsquo έτος τέλεση μνημο-σύνου επί του τάφου του

Είχα επίσης την τιμή και μεγάλη χαρά ως Αρχιερατικός Επίτρο-πος Βαυαρίας και εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςνα συνοδεύσω το 2002 τη Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεοδωρήστην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας διδασκαλίας της Μαθη-ματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μονάχου σε bdquoΑίθουσα Κων-σταντίνος Καραθεοδωρήldquo Στην τελετή παρέστησαν ο τότε Γενικός

Πρόξενος κ Ανδρέας Παπασταύρου και επιφανείς εκπρόσωποι τουΠανεπιστημίου και της Βαυαρικής κοινωνίας

Με μεγάλη συγκίνηση τέλεσα με την ιδιότητά μου ως Αρχιερα-τικού Επιτρόπου Βαυαρίας και εκπροσώπου του ΣεβασμιωτάτουΜητροπολίτη Γερμανίας κ Αυγουστίνου και το μνημόσυνο επί τουτάφου παρουσία του Υπουργού κ Ευριπίδη Στυλιανίδη και τωνάλλων επισήμων όπως ακριβώς τα περιγράφετε στις σελίδες 39-40 και αποτυπώνονται και στη πρώτη φωτογραφία στη σελίδα 41Σας ευχαριστώ επίσης και για την καταχώρηση στις σελίδες 281και 282 του μνημοσύνου που τέλεσα και με άλλους κληρικούς το2018 στον τάφο Καραθεοδωρή στο Μόναχο

Προσπάθησα με επιστολές μου προς την Ελληνική Πολιτεία (2008και 2009) και προς το Δήμο Περιστερίου να ονοματοδοθεί μια στάσητου τότε υπό κατασκευή Μετρό στο Περιστέρι Αττικής σε στάσηbdquoΚωνσταντίνος Καραθεοδωρήldquo δυστυχώς χωρίς ανταπόκριση

Επίσης έστειλα επιστολή το 2013 στο Μουσείο του Αϊνστάιν στηΒέρνη της Ελβετίας για συμπερίληψη στα εκθέματα του και τουονόματος του Καραθεοδωρή δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα

Είμαι όμως τρισευτυχισμένος για το γεγονός ότι η προ ετών εκ-φρασθείσα πρότασή μου και η πρωτοβουλία μου για μεταφορά τουιωνικού κίονα από τον τάφο Καραθεοδωρή (Μόναχο) στο προαύλιοτου ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου αρχίζει να υλοποιείται

Επίσης με χαροποιεί αφάνταστα η εκπεφρασμένη πρόθεσή σαςγια τη μεταφορά των οστών Καραθεοδωρή από το Μόναχο και τηνεναπόθεσή τους σε μνήμα-μνημείο στο Δημοτικό Κοιμητήριο τηςΚομοτηνής Είμαι στη διάθεσή σας εφόσον ευοδωθεί η προσπά-θεια αυτή να συμβάλλω στην διευθέτηση της διαδικασίας πουσχετίζεται με την εκταφή των οστών από τον Δήμο Μονάχου καιτην αποστολή τους στην Κομοτηνή

Επιτρέψτε μου με αφορμή την μεταφορά του κίονα στην εκκλη-σία μας στο Μόναχο και την επιθυμητή μεταφορά των οστών τουστην Κομοτηνή να διασκευάσω σε επίκαιρη εκδοχή τον στίχο 38του ποιήματος των φοιτητών της Γοττίγγης που έγραψαν το 1918με αφορμή τη μετάθεσή του Καραθεοδωρή ή Cara όπως τον απο-καλούν στο Βερολίνο (σελίς 289)

Διασκευή ποίημα των φοιτητώνΚαι στον Cara μας Και στον Cara μας

του ευχόμαστε καλή ανάπαυση του ευχόμαστε καλή τύχηαν και το Μόναχο του αρέσει αν το Βερολίνο δεν αρέσει

ας γυρίσει πίσω σε μας (στη Θράκη) ας γυρίσει πίσω σε μας

Ανεκτίμητης σημασίας είναι και η όσονούπω μεταστέγαση τουΜουσείου Καραθεοδωρή στο κτίριο Τσανάκλειο της Κομοτηνής Στησελίδα 248 αναγράφεται η πληροφορία ότι ο χώρος αυτός ονομά-στηκε bdquoμικρό Gttingenldquo Επιτρέψτε μου όμως μια ταπεινή σκέψη-πρόταση Μήπως θα έπρεπε να προστεθεί και το όνομα της πόληςΜονάχου και να ονομαστεί bdquoGoumlttingen-Muumlnchenldquo Και οι δύο πόλειςήταν πόλοι της μεσουράνιας απήχησης και φήμης του Καραθεο-δωρή Θέλω να διαβεβαιώσω και σας προσωπικά κΛιπορδέζηκαθώς επίσης και το Συμβούλιο του Συνδέσμου Φίλων Καραθεο-δωρή και όλους τους συνεργάτες σας ότι θα συνεχίσω και στο μέλ-λον να είμαι συνοδοιπόρος σας στο ανεκτίμητο έργο που επιτελείτε

Με ευχέςΑπόστολος Μαλαμούσης

Πρωτοπρεβύτερος του Οικουμενικού ΘρόνουΑρχιερατικός Επτετραμμένος για τις δημόσιες

σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία

copy Διονύσιος Βοργιάς

copy Διονύσιος Βοργιάς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 09ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

02 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Ιδιαιτέρως δυναμική ήταν η συμμετοχή της Ελ-λάδας στην 39η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στοΠαρίσι (Livre ParisParis Book Fair) που πραγ-ματοποιήθηκε από 15 έως 18 Μαρτίου Την ελ-ληνική συμμετοχή όπως αναφέρεται σεσχετική ανακοίνωση από το Ελληνικό ΊδρυμαΠολιτισμού (ΕΙΠ) που ολοκληρώθηκε μεεξαιρετική επιτυχία οργάνωσε για τρίτη συ-νεχή χρονιά το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμούυπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού καιΑθλητισμού

Στην έκθεση στην οποία τιμώμενη ήταν η Ευρώπη η ελ-ληνική συμμετοχή ήταν πιο φιλόδοξη από τα προηγούμεναχρόνια αφού η χώρα μας συμμετείχε με εθνικό περίπτεροσε επίκαιρη θέση τοποθετημένο ακριβώς μπροστά απότην κεντρική αίθουσα του αφιερώματος τη Scegravene Europeστον μεγάλο φαρδύ διάδρομο που οδηγούσε σε αυτήμέσα στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο που ήταν αφιερω-μένος στην τιμώμενη Ευρώπη

Το περίπτερο είχε έκταση 30τμ αισθητά μεγαλύτεροαπό άλλες χρονιές με υπεύθυνο για την πώληση βιβλίωντο ελληνικό βιβλιοπωλείο στο Παρίσι laquoΔεσμόςraquo ενώ ελ-ληνικά βιβλία πωλούνταν και στο laquoΕυρωπαϊκό Βιβλιοπω-λείοraquo εντός του κεντρικού αφιερωματικού χώρου

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Στην έκθεση τη χώρα μας εκπροσώπησαν πέντε συγγρα-φείς ο Βασίλης Αλεξάκης η Μαρία Ευσταθιάδη ο Γκαζ-μέντ Καπλάνι η Κάλλια Παπαδάκη και ο ΧρήστοςΧρυσόπουλος Οι εκδηλώσεις ελληνικού ενδιαφέροντοςπου οργανώθηκαν από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμούέγιναν στις μεγάλες κεντρικές αίθουσες της έκθεσηςαλλά και σε βιβλιοπωλείο του Παρισιού με πολυπληθέςγαλλικό κοινό

Την Παρασκευή 153 πραγματοποιήθηκε στον χώρο τηςέκθεσης συζήτηση με θέμα laquoΤο ελληνικό βιβλίο στη Γαλ-λίαraquo όπου οι συγγραφείς Μαρία Ευσταθιάδη και ΧρήστοςΧρυσόπουλος συνομίλησαν με τον εκδότη Πασκάλ Αρνό(Εκδόσεις Quidam eacutediteur) με τους εκδότες και μεταφρα-στές Μισέλ Βόλκοβιτς (Εκδόσεις Le miel des anges) καιΑν-Λωρ Μπριζάκ (Εκδόσεις Signes et ballises) και με συν-τονιστή τον Μανώλη Πιμπλή υπεύθυνο για την ελληνικήπαρουσία στις εκθέσεις βιβλίου στο εξωτερικό και διευ-θυντή της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης Το

Σάββατο 16 Μαρτίου στην κεντρική αίθουσα της έκθεσηςπραγματοποιήθηκε συζήτηση με θέμα laquoΕλλάδα λογοτε-χνική ακτινογραφία μιας κρίσης Συγγραφείς σε αναζή-τηση ταυτότητας ατομικής και συλλογικήςraquo στην οποία οΒασίλης Αλεξάκης ο Γκαζμέντ Καπλάνι και η Κάλλια Πα-παδάκη συνομίλησαν με τον Γάλλο δημοσιογράφο τηςεφημερίδας Le Monde Αλαίν Σαλ

Την Κυριακή 173 ο Χρήστος Χρυσόπουλος προσκεκλη-μένος της γαλλικής διοργάνωσης σε συνεργασία με τογαλλογερμανικό τηλεοπτικό κανάλι ARTE και το ΕλληνικόΊδρυμα Πολιτισμού συζήτησε στην ίδια κεντρική αίθουσα(Scegravene Europe) με τον Γάλλο ιστορικό Αντουάν Αρζακοφ-σκί με την Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊ-κής Επιτροπής στη Γαλλία Ιζαμπέλ Ζεγκουζό και με τηΣύμβουλο της οργάνωσης laquoΓιατροί χωρίς Σύνοραraquo Χα-σίμπα Χατζ Ασράουι με θέμα laquoΗ κρίση της μετανάστευ-σης ρωγμή στην Ευρώπηraquo στο πλαίσιο του αφιερώματοςσε μετανάστευση και προσφυγικό

Εξάλλου στο πλαίσιο του αφιερώματος στο προφυγικό ndashμεταναστευτικό θέμα (στο οποίο ήταν ενταγμένη η παρα-πάνω εκδήλωση) και σε ιδιαίτερα κεντρικό σημείο τουίδιου χώρου σε τοίχο 9 μέτρων παρουσιάστηκε η φωτο-γραφική έκθεση laquoΔρόμοι Επιβίωσηςraquo που έχει οργανωθείαπό το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβου-λευτισμό και τη Δημοκρατία σε συνεργασία με την ΈνωσηΦωτορεπόρτερ Ελλάδας

Η έκθεση αποτυπώνει στιγμές από τη μακρά και δύσκοληπορεία που ακολούθησαν οι πρόσφυγες από τις εμπόλε-μες ζώνες της Μέσης Ανατολής προς την Ελλάδα καιάλλες ευρωπαϊκές χώρες ενώ ήταν αφιερωμένη στημνήμη του πολυβραβευμένου φωτογράφου Γιάννη Μπε-χράκη που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή Τέλος η ελληνικήπαρουσία ολοκληρώθηκε με την εκδήλωση εκτός έκθεσηςτην Κυριακή 17 Μαρτίου στο βιβλιοπωλείο LrsquoInstant όπου οιέλληνες συγγραφείς που ανήκουν σε τρεις διαφορετικέςγενιές συνομίλησαν με τον Μανώλη Πιμπλή με θέμαlaquoΑθήνα-Παρίσιraquo για τη γλώσσα την εικόνα τη δουλειάτους τη σχέση τους με τη Γαλλία τα θέματα που απασχο-λούν τους ίδιους και τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία

ΔΥΟ ΣΠΟΥΔΑΙΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΣΚΕΦΘΗΚΑΝ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ

Το ελληνικό εθνικό περίπτερο επισκέφθηκε πολύς κόσμοςμαζί και σημαίνουσες προσωπικότητες της γαλλικής δημό-σιας ζωής Γάλλοι επισκέπτες της έκθεσης αλλά και μέλη της

ελληνικής κοινότητας ήταν μεταξύ των επισκεπτών τουόπως και η πρέσβης της Ελλάδας στο Παρίσι Άγη ΜπαλτάΑνάμεσα στους επισκέπτες ήταν όμως και δύο πολύ γνω-στές προσωπικότητες της γαλλικής πολιτικής και δημόσιαςζωής Στη διάρκεια της βραδιάς των εγκαινίων την Πέμπτητο βράδυ το laquoπαρώνraquo έδωσε ο εμβληματικός τέως Υπουρ-γός Πολιτισμού της Γαλλίας και γνωστός φιλέλληνας ΖακΛανγκ Ο κ Λανγκ στενός επίσης φίλος της Μελίνας Μερ-κούρη που ως Υπουργός Πολιτισμού του Φρανσουά Μιτε-ράν άλλαξε κυριολεκτικά το γαλλικό τοπίο στον τομέα αυτόέμεινε αρκετή ώρα στο περίπτερο και συνομίλησε με τονυπεύθυνο της ελληνικής αποστολής Μανώλη Πιμπλή και τονιδρυτή και υπεύθυνο του laquoΔεσμούraquo Γιάννη ΜαυροειδάκοΣημείωσε ότι μαθαίνει με ικανοποίηση πως τα πράγματα πη-γαίνουν καλύτερα στην Ελλάδα ενώ ενδιαφέρθηκε ιδιαί-τερα για την επαναφορά της ενιαίας τιμής στο βιβλίο πουνομοθετήθηκε πριν από λίγους μήνες στην Ελλάδα και γιατο αν έχει ήδη επιφέρει τα πρώτα θετικά αποτελέσματα υπέρτων μικρότερων βιβλιοπωλείων και εκδοτικών οίκων

Μια ακόμη ευχάριστη έκπληξη ήταν το πέρασμα που έκανεαπό το ελληνικό περίπτερο ο Επίτροπος της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης για Οικονομικές Υποθέσεις Πιερ Μοσκοβισί Ο κΜοσκοβισί ξεναγήθηκε στο ελληνικό περίπτερο και εκδή-λωσε για μία ακόμη φορά την αισιοδοξία του για το μέλλοντης Ελλάδας Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στο μεγάλοενδιαφέρον σημαντικών γαλλικών Μέσων Μαζικής Ενημέ-ρωσης για τους Έλληνες συγγραφείς Συγκεκριμένα οι έλ-ληνες συγγραφείς προβλήθηκαν τόσο στα τηλεοπτικάκανάλια Arte και France 24 όσο και στο γαλλικό πρακτορείοAFP αλλά και στον έντυπο Τύπο με συνεντεύξεις που ανα-μεταδόθηκαν το ίδιο βράδυ με αποτέλεσμα να υπάρξει ιδι-αίτερη ζήτηση για τα ελληνικά βιβλία τόσο στο ελληνικόπερίπτερο όσο και στο ιδιαίτερο σταντ για την Ελλάδα εντόςτου βιβλιοπωλείου Gibert Joseph το οποίο εξυπηρετούσε τιςανάγκες του κεντρικού ευρωπαϊκού αφιερώματος n

Παρίσι Ιδιαιτέρως δυναμική ήταν η συμμετοχήτης Ελλάδας στην 39η Διεθνή Έκθεση Βιβλίουστο Παρίσι (Livre ParisParis Book Fair)

Μόσχα Εορταστική εκδήλωση-συναυλία αφιερωμένη στην Ημέρα της Ανεξαρτησίας της Εθνικής Παλιγγενεσίας

Αγαπητοί φίλοιΑισθήματα χαράς ευφορίας ψυχικής ανάτασης

ενθουσιασμού ξεχειλίζουν από μέσα μας Αποχω-ρώντας από τον Οίκο Εθνοτήτων της Μόσχας όπουσε ατμόσφαιρα χαράς υπερηφάνειας συγκίνησηςπατριωτικής ανάτασης πραγματοποιήσαμε την εορ-ταστική μας εκδήλωση-συναυλία Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩαφιερωμένη στην Ημέρα της Ανεξαρτησίας της Εθνι-κής Παλιγγενεσίας τη διοργάνωση και επιμέλεια τηςοποίας είχε το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού ndash ΚΕΠσε σκηνοθεσία του Έλληνα σκηνοθέτη καλλιτεχνι-κού διευθυντή του Θεατρικού Εργαστηρίου του ΚΕΠΓιώργου Παναγόπουλου Αυτά επισημαίνει σε σχε-τική ανακοίνωση η Δώρα Γιαννίτση δντρια ΚέντρουΕλληνικού Πολιτισμού (ΚΕΠ) Και συνεχίζει

Με τη συμμετοχή του Χορευτικού μας Συγκροτή-ματος και της Χορωδίας μας (καλλιτεχνικοί διευθυν-τές ndash Φιόντορ Κοτένκο και Ινέσσα Εφραιμίδου) τουΘεατρικού μας Εργαστηρίου (καλλιτεχνικός διευθυν-τής ndash Γιώργος Παναγόπουλος) με την διακεκριμένηκαλλιτέχνιδα της Ρωσίας την πασίγνωστη και αγα-πητή από όλους Ξένια Γεωργιάδου με τους νεαρούςταλαντούχους ομογενείς ηθοποιούς Ευγενία Ασλανί-δου και Ανατόλιι Θεοδωρίδη εξαιρετικά ευγενικάπαιδιά άνθρωποι της δημιουργίας με θετική ενέρ-γεια καθώς και με το μουσικό Συγκρότημα Βαλκανι-

κής Μουσικής με επικεφαλής τον Ιλιά Σαϊτάνοβ Στην κατάμεστη από κόσμο από Έλληνες και Φιλέλ-ληνες αίθουσα του Οίκου Εθνοτήτων Μόσχας

Μαζί μας ο πρόξενος της Ελλάδας στη Μόσχα Θε-όδωρος Δημόπουλος τον οποίο ευχαριστούμε γιατον εμπνευσμένο χαιρετισμό του στον οποίο επιση-μάνθηκε ο ρόλος της ελληνικής ομογένεια-διασπο-ράς στη Ρωσία στην υπόθεση της προετοιμασίας τουξεσηκωμού του Γένους ο πρόξενος της Κύπρου Αν-τώνης Σαμμούτης οι πρέσβεις φίλοι μας Φιλέλλη-νες ο πρόεδρος του Οργανισμού Πολιτιστικής καιΕπιχειρηματικής Συνεργασίας και Φιλίας Ρωσίας-Ελ-λάδας-Κύπρου laquoΦιλίαraquo πρέσβυς επί σειρά ετώνυπηρετούσας σε Ελλάδα και Κύπρο Γκεόργκιι Μου-ράντοβ ο οποίος στον χαιρετισμό του αναφέρθηκεστις κοινές σελίδες ιστορικής πορείας των δύο ομό-δοξων λαών την πολιτισμική συγγένεια και εγγύτηταΕλλήνων και Ρώσων τους οποίους συνδέουν στενοίιστορικοί πολιτιστικοί και πνευματικοί δεσμοί εκατον-ταετιών αρχομένης της εποχής της εγκατάστασηςτων Ελλήνων αποικιστών στην Ταυρίδα ο πρόεδροςτου Συλλόγου Φιλίας Ρωσίας-Ελλάδα (υπάγεται στονΟργανισμό laquoΦιλίαraquo) πρέσβυς Αλεξάντρ Αλεξέγιεβο οποίος επίσης απηύθυνε χαιρετισμό ο επίτιμοςπρόεδρος του Συλλόγου Φιλίας Ρωσίας-Ελλάδα πρέ-σβυς Αντρέι Βντόβιν με τη σύζυγό του Λιουντμίλα

Βντόβινα Η βραδιά εμπλουτίστηκε από έκθεση φω-τογραφίας laquoΕλλάδα ndash στιγμές προσωπικής ευτυχίαςraquoκαι laquoΗμέρα Ανεξαρτησίας ndash Ημέρα Εθνικής Παλιγγε-νεσίαςraquo

Αποχαιρετώντας τη γιορτή ήταν διάχυτα τα συναι-σθήματα ψυχικής ανάτασης ευφορίας ικανοποί-ησης ενώ στα αυτιά μας ηχούσε ακόμη ο ΕθνικόςΎμνος της Ελλάδας με τον οποίο ολοκληρώσαμε τηνεορταστική εκδήλωσή μας καταλήγει η ίδια n

Ο Βασίλης Αλεξάκης ενώ μιλάει στην εκδήλωση laquoΕλλάδαΛογοτεχνική ακτινογραφία μιας κρίσηςraquo ανάμεσα στονσυγγραφέα Γκαζμέντ Καπλάνι και τον Γάλλο συντονιστήτης συζήτησης δημοσιογράφο της LeMonde Alain Salles

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 03ΑΠΟΨΕΙΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ

Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤHΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

(1998-2019)

Ιδιοκτήτης-Εκδότης Γεωργία Κωστακοπούλου

Συντακτική ομάδα- Συνεργάτες-Ανταποκριτές bull bull Αθανασία Τέελ Athanasia Theel ndash Berlin-Leipzig

bull Μάριος Μιχαηλίδης bull Φρανκφούρτη Αλέξανδρος Ιβανίδηςbull Ευθύμης Χατζηϊωάννου - Σύμβουλος Έκδοσης

Διεύθυνση Γερμανία Grolmanstraszlige 28 - 10623 Berlinbull Eλλάδα Οιχαλία Τρικάλων Λυκούργου 2 42300Επικοινωνία Τηλ 003024330-31226 bull Κινητό 0030-6944061282

wwwelliniki-gnomieu bull infoelliniki-gnomieu

ELLINIKI GNOMIDie griechisch-deutsche Zeitung

fuumlr Deutschland und Europa

Inhaber- und HerausgeberinGeorgia Kostakopoulou

Vertrieb IMH ServicePostfach 35 05 51D-10214 Berlin Deutschlandinfoimh-servicede

Anschrist Zeitung Elliniki Gnomi Grolmanstraszlige 28 10623 BerlinFuumlr Griechenland Georgia Kostakopoulou(Elliniki Gnomi) Oixalia Trikala Lykourgou 2 42 300 GriechenlandTelefonischer Kontakt 003024330-31226 Mobil 0030-6944061282

Το βαθύτερο νόημα και η σημασία του Χριστιανικού ΠάσχαΤο πέρασμα από τα πάθη στη λύτρωση και ο εορτασμός της ψυχικής και πνευματικής αναγέννησης και ανάτασης του ΑνθρώπουΓράφει ο δημοσιογράφος-ερευνητής Ευθύμιος Χατζηϊωάννου

Για όλους τους Χριστιανούς και ιδιαίτερα γιαεμάς τους απανταχού της γης ΟρθόδοξουςΈλληνες η μεγάλη γιορτή του Πάσχα φέρνειμαζί της το πανανθρώπινο σωτήριο μήνυματης Ανάστασης της ανανέωσης της ελπίδαςκαι της χαράς Η Κυριακή του Πάσχα αποτε-λεί σημαντική πηγή έμπνευσης και εσωτερι-κής ανάτασης για τον Άνθρωπο Από τηνεποχή της Σταύρωσης και της Ανάστασηςτου Κυρίου σηματοδοτήθηκε η απαρχή μιάςνέας εποχής καθώς το μήνυμα της αγάπηςτης πίστης της ελπίδας και της σωτηρίας άρ-χισε να αντηχεί σε όλο τον κόσμο

Μπορεί βέβαια για κάποιους ναισχύει το ρητό Χωρίς Θεό όλα επιτρέ-πονται όμως η γιορτή του χριστιανι-κού Πάσχα δηλώνει στον Άνθρωποξεκάθαρα ότι Με τον Θεό όλα είναιδυνατά

Πρόκειται ακριβώς για το πραγμα-τικό και διαχρονικό νόημα του Πάσχαένα μήνυμα ελπίδας και χαράς πουξεπερνάει τους περιορισμούς μας και

θριαμβεύει επάνω στις αδυναμίες και στους χειρότερουςφόβους μας

Η Εβδομάδα των Παθών όπως αποκαλείται η ΜεγάληΕβδομάδα συμβολίζει για τους περισσότερους Χριστια-νούς πέρα από όσα περιλαμβάνει το θρησκευτικό τηςνόημα την έναρξη μιάς περιόδου σκέψης και περισυλλο-γής Και αυτό επειδή η Μεγάλη Εβδομάδα συμβολίζει τηνσκοτεινή πλευρά του ανθρώπου τα προσωπικά πάθη πουβασανίζουν τον καθένα μας και μας θυμίζει με αμείλικτοτρόπο τις ανθρώπινες αδυναμίες μας

Τα Πάθη του Χριστού συμβολίζουν σε ψυχολογικό επίπεδο τα πάθη που περνάει ο κάθε άνθρωπος στη ζωή του

Είναι η εβδομάδα κατά την οποία ακόμα και αυτοί πουδεν εκκλησιάζονται τακτικά και δεν ακολουθούν μια θρη-σκευτική ζωή στην καθημερινότητά τους αισθάνονται τηνανάγκη να πάνε στην εκκλησία ν ανάψουν ένα κεράκι καινα σκύψουν συλλογισμένοι το κεφάλι μπροστά στννΕσταυρωμένο και στα εικονίσματα

Γιατί όμως συμβαίνει κάτι τέτοιο Ποιός είναι ο λόγοςπου ο άνθρωπος αισθάνεται ξαφνικά αυτή την ανάγκη ναπάει στην εκκλησία Γιατί συγκεκριμένα αυτή την εβδο-μάδα που συνδέεται με τη γιορτή του Πάσχα και όχι εν-δεχομένως κάποια άλλη

Όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί επιστήμονες και ψυχολό-γοι αυτό συμβαίνει επειδή τα Πάθη του Χριστού σε ψυ-χολογικό επίπεδο συμβολίζουν τα πάθη που περνάει οκάθε άνθρωπος Πρόκειται για μια υπενθύμιση ότι όσοκαλά και αν πάει η ζωή μας υπάρχουν πάντα για τον κα-θένα μας οι δύσκολες στιγμές τα ζητήματα και τα προ-βλήματα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε και να

λύσουμε οι συγκυρίες ή τα δυσάρεστα που μας συμβαίνουνξαφνικά και ταράζουν την ομαλή ζωή και τη ρουτίνα μας

Αναμφίβολα τα ήθη και οι παραδόσεις μας με τα κόκ-κινα αυγά τα μοσχοβολιστά πασχαλινά τσουρέκια καικουλουράκια τον παραδοσιακό οβελία τα κοκορέτσιατους χορούς τα τραγούδια και το γλέντι την ευκαιρίααπόδρασης στο χωριό και στην ιδιαίτερη πατρίδα αποτε-λούν για τους περισσότερους από εμάς τα χαρακτηριστικάστοιχεία που έχουν συνδεθεί παραδοσιακά με το ΠάσχαΘεωρούμε την ημέρα αυτή σαν την αποκορύφωση μιάςόμορφης ανοιξιάτικης γιορτής που προσφέρει την ευκαι-ρία να περάσουμε τις γιορτινές αυτές ημέρες με την οι-κογένειά μας και τους δικούς μας ανθρώπους και ναευχαριστηθούμε με το όσα έχουμε

Μπορούμε να ξαναδημιουργήσουμε το ατομικό μας ψυχολογικό τοπίο να ανανεωθούμε και να δώσουμε νέο νόημα στη ζωή μας

Όμως η γιορτή αυτή είναι κάτι περισσότερο από αυτήτην απλή ευχαρίστηση Και αυτό επειδή η μεγαλύτερηγιορτή της Χριστιανοσύνης έχει ένα ιδιαίτερο προσωπικόνόημα για τον καθένα μας επειδή αγγίζει τα βαθύταταυπαρξιακά θέματα του πόνου της δυστυχίας του δεινο-παθήματος και του θανάτου

Το Πάσχα προσφέρει μια ευκαιρία για να κάνει κανείςτην ενδοσκόπησή του να ρίξει μια διεισδυτική ματιά στονεσωτερικό του κόσμο και να αναλογιστεί την πορεία τιςαξίες και τους στόχους του

Η περίοδος της Εβδομάδας των Παθών που κορυφώ-νεται με την Ανάσταση έχει ένα βαθύ ψυχολογικό νόημαγια τον κάθε Χριστιανό Αυτό το νόημα είναι το πέρασμααπό τα πάθη στη λύτρωση που σηματοδοτεί τον εορτα-σμό της ανανέωσης και της ανάτασης

Οι πλάνες οι πειρασμοί οι προδοσίες ο πόνος τοπάθος οι προσκολλήσεις οι απoγοητεύσεις οι δυσκολίεςο θάνατος είναι το ψυχολογικό τοπίο μέσα στο οποίο ζειο άνθρωπος και το οποίο ζει μέσα μας

Ξεπερνώντας όλα αυτά τα στοιχεία μπορούμε να ξανα-δημιουργήσουμε το ατομικό μας ψυχολογικό τοπίο ναανανεωθούμε και να δώσουμε νέο νόημα στη ζωή μαςΆλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η γιορτή του Πάσχα συμπί-πτει με την Aνοιξη την εποχή που η Φύση ξυπνά από τηχειμερία νάρκη της και περνά στην περίοδο της γονιμότη-τας και της ευφορίας

Το μήνυμα της Ανάστασης μας προτρέπει να αλλάξουμε τον εαυτό μας στον βαθμό που το επιθυμούμε και να ατενίσουμε το μέλλον μας με νέα δύναμη και νέες προοπτικές

Έτσι λοιπόν αυτή η γιορτή συμβολίζει και την ευρύτερηψυχική διαδικασία της εξάλειψης των αρνητικών στοι-χείων της ζωής μας και της αναγέννησής μας Εγκαταλεί-πουμε όλα όσα είμαστε και δεν μας αρέσουν καιπροσπαθούμε να κερδίσουμε κάτι νέο να αναγεννηθούμεψυχολογικά με διαφορετικό τρόπο

Ο Άνθρωπος είναι δέσμιος των συνηθειών του τωνφόβων του της αρνητικότητας και της επιφυλακτικότητάςτου Πάντα όμως έχει την δυνατότητα να αποδράσει μετο να πάψει να φοβάται τους εσωτερικούς και εξωτερι-κούς εχθρούς του με το να πάψει να φοβάται το γεγο-νός ότι έχει να κουβαλήσει τον προσωπικό του σταυρόκαι να αντέξει τον πόνο

Ο καθένας μας θα πρέπει λοιπόν να εγκαταλείψει τηναυτολύπηση και το αυτομαστίγωμά του και να είναι διατε-θειμένος να ξεπεράσει τα προσωπικά του όρια τις δυσκο-λίες του την ψυχολογική του τελμάτωση και την έλλειψηνοήματος στη ζωή του

Όλοι μας χρειαζόμαστε πάντα στη ζωή μας αυτό το κάτιπου θα μας υποκινήσει να ανανεωθούμε ψυχικά και πνευ-ματικά και να συνεχίσουμε τη ζωή μας με πάθος σε αυτόπου κάνουμε με πίστη και ελπίδα σε κάτι με ενδιαφέ-ροντα και όνειρα για το μέλλον μας

Το μήνυμα της Ανάστασης έρχεται λοιπόν να μας θυ-μίσει με πολύ επίκαιρο τρόπο ότι παρ όλες τις δυσκολίεςκαι τις αντιξοότητες της ζωής μας ακόμα και τον θάνατογύρω μας μπορούμε ν αλλάξουμε τον εαυτό μας στονβαθμό που το επιθυμούμε και να ατενίσουμε το μέλλονμας με νέα δύναμη και νέες προοπτικές n

Ο Ευθύμιος Χατζηϊωάννου γεννήθηκε στην Αθήνα το1958 και μεγάλωσε στη Δράμα όπου τέλειωσε το ΓυμνάσιοΑρρένων Σπούδασε στην Αθήνα και στη Βόννη Δημοσιο-γραφία Οικονομικά Πολιτικές Επιστήμες και Κοινωνιολο-γία Στη Γερμανία εργάστηκε ως ορκωτός διερμηνέας καιμεταφραστής ενώ από το 1978 ξεκίνησε την δημοσιογρα-φική του καριέρα ως αρθρογράφος και στη συνέχεια ωςανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων και περιοδικών Συ-νεργάστηκε μεταξύ άλλων συνεργάστηκε μεταξύ άλλωνμε τις εφημερίδες Ακρόπολις και Απογευματινή (Αθη-νών) laquoΕλληνικός Βορράςraquo (Θεσσαλονίκης) laquoΤαχυδρό-μοςraquo (Καβάλας) laquoΠρωϊνός Τύποςraquo (Δράμας) laquoΣπόρ τουΒορράraquo (Θεσσαλονίκης) κα ενώ υπήρξε τακτικός συνερ-γάτης του περιοδικού laquoΜακεδονική Ζωήraquo (Θεσσαλονίκης)και του γερμανικού περιοδικού laquoEG-Magazinraquo (Βόννη) γιαευρωπαϊκά θέματα

- Από το 1985 διετέλεσε μέλος και εκπρόσωπος στην Ευ-ρώπη της ελληνικής εταιρείας αναπτυξιακών μελετώνlaquoMagnusraquo ΕΠΕ και από το 1990 υπήρξε εκδότης της -εβδομαδιαίας και μετέπειτα μηνιαίας- ομογενειακής εφη-μερίδας των Ελλήνων της Ευρώπης laquoΕυρωελληνικήraquo(κυκλοφόρησε έως το 2003) και τακτικός συνεργάτης τηςραδιοφωνίας της ΕΡΤ 3 για τα θέματα του απόδημου Ελ-ληνισμού της Ευρώπης

- Εγκαταστημένος από το 1995 στην Αθήνα ασχολήθηκεμε ζητήματα του Απόδημου Ελληνισμού ως ιδρυτικό στέ-λεχος του Οργανισμού Γενικής Εξυπηρέτησης ΕλλήνωνΜεταναστών (ΟΓΕΕΜ) και διετέλεσε αρχισυντάκτης εφη-μερίδων και περιοδικών του χώρου της ΑυτοδιοίκησηςΥπήρξε συντάκτης του περιοδικού laquoΔιεθνής Επιθεώρησηraquoκαι συνεργάτης του Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων(ΜΠΕ) ενώ παράλληλα ασχολήθηκε επιχειρηματικά στοντομέα των εκδόσεων ως στέλεχος και μέτοχος στους εκ-δοτικούς οίκους laquoΕυρωεκδοτικήraquo και laquoΑττικά ΓράμματαraquoΕίναι παντρεμένος και έχει δύο κόρες

04 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΑΠΟΨΕΙΣ

Γράφει ο Θεοδόσιος Κυριακίδης Δρ Νεότερης Ιστορίας

Τα αρχεία της καθολικής εκκλησίας είναιπλήρη αναφορών για την καταστροφή των χρι-στιανικών κοινοτήτων της πάλαι ποτέ κραταιάςΟθωμανικής Αυτοκρατορίας Από τα πιο κεν-τρικά και επίσημα αρχεία του Βατικανού όπωςτο Archivio Segreto Vaticano ή το Affari Eccle-siastici Straordinari το Stati Ecclesiastici αυτότης Segreteria di Stato το αρχείο της Προπα-γάνδας (Propaganda Fide) μέχρι και αυτά τωνδιαφόρων ταγμάτων που έδρασαν στις περιο-χές της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίαςόπως των Ιησουιτών και των Καπουτσίνωνέχουν σημαντικές αναφορές για τις σφαγέςτους εκτοπισμούς τις κλοπές και τις καταστρο-φές των μνημείων που υπέστησαν οι χριστιανοίαπό τους νεότουρκους και τους Κεμαλικούς

Είναι αλήθεια ότι οι αναφορές αυτές αφορούν κυρίωςτους Καθολικούς είτε αυτοί ανήκουν στο λατινικό ρυθμόείτε στον αρμένικο στο μελχίτικο κλπ Για τους Αρμένιουςμάλιστα στους οποίους άλλωστε αναφέρονται οι περισσό-τερες μαρτυρίες εκτός από τη Γενοκτονία τους το 1915υπάρχουν εκτενείς αναφορές τόσο για τις σφαγέςπου σημειώθηκαν την περίοδο 1894-6 όσο καιαυτές του 1909 Εξάλλου πρόσφατα το καλοκαίριτου 2011 ο διευθυντής του Μυστικού Αρχείου καρ-δινάλιος Sergio Pagano όταν μίλησε για τη μεγάληέκθεση την οποία προγραμμάτιζε τότε το Βατικανό μετον τίτλο Lux in Arcana[1] και στην οποία παρουσιάζεταιτο Μυστικό Αρχείο ανακοίνωσε παράλληλα την έκδοση ενόςβιβλίου για τη Γενοκτονία των Αρμενίων με ντοκουμέντα πουβρίσκονται αποθησαυρισμένα στα αρχεία του Βατικανού

Στο παρόν άρθρο θα κάνουμε απλώς μια αναφορά μερι-κών χαρακτηριστικών μαρτυριών που δίνουν οι καθολικοί ιε-ραπόστολοι που βρίσκονται στον Πόντο για τα δεινά πουυπέστησαν οι Έλληνες[2] Η καθολική ιεραποστολή που εγ-καταστάθηκε στην Τραπεζούντα το 1845 έφτασε εκεί εκ-διωγμένη από την Τιφλίδα της Γεωργίας μετά την κατάληψητης από τους Ρώσους Μετά την κατάληψη της Γεωργίας ητσαρική Ρωσία έθεσε τους ιεραποστόλους μπροστά στο δίλ-λημα της υιοθέτησης της ρωσικής υπηκοότητας και την πα-ραμονή τους στην Γεωργία -όπου η δράση τουςχρονολογούνταν από το 1660 περίπου- ή την έξωση τουςαπό τη χώρα Οι ιεραπόστολοι προτίμησαν τη δεύτερη επι-λογή και έτσι εγκαταστάθηκαν στην Τραπεζούντα τόσο διότιη πόλη άρχισε νrsquo αναπτύσσεται λόγω του εμπορίου και συ-νεπώς νrsquo αυξάνονται και οι καθολικοί οι οποίοι δεν είχανθρησκευτικούς λειτουργούς για τα θρησκευτικά τους καθή-κοντα όσο και επειδή βρίσκονταν κοντά στην Τιφλίδα στηνοποία ήλπιζαν ότι κάποτε θα επιστρέψουν Η Ιεραποστολήπου ονομάστηκε αρχικά ldquoPrefettura Apostolica delle Missionidi Trebisondardquo ανέπτυξε πολύ νωρίς ένα δίκτυο ιεραποστο-

λικών σταθμών κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας με πιοσημαντικούς σταθμούς αυτούς της Τραπεζούντας που ήτανκαι η έδρα της ιεραποστολής της Σαμψούντας όπου μετα-φέρθηκε η έδρα μετά τη Γενοκτονία της Κερασούντας καιτου Ερζερούμ Μικρότεροι ιεραποστολικοί σταθμοί υπήρχανκαι στην Ινέμπολη στη Σινώπη στην Τοκάτη κα

Κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Αρμενίων οι ανα-φορές και οι εκκλήσεις προς τον Πάπα για βοήθεια είναι συ-νεχόμενες Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΕ΄ (1914-1922) θα βοηθήσειτόσο με αποστολή χρηματικής βοήθειας όσο και με ίδρυσηορφανοτροφείων στην Κωνσταντινούπολη καθώς και με συ-νεχείς διαμαρτυρίες αρχικά στους υπουργούς της νεοτουρ-κικής κυβέρνησης και το Μεγάλο Βεζίρη μέχρι αργότερα καιστον ίδιο τον Μουσταφά Κεμάλ Παρrsquo ότι αναφορές για τιςδιώξεις των Ελλήνων υπάρχουν σποραδικά καθrsquo όλη τηνδιάρκεια της Γενοκτονίας οι αναφορές κορυφώνονται τοέτος 1922 Ο Πάπας ένα χρόνο νωρίτερα τον Μάρτιο του 1921απεύθυνε έκκληση προς τον ίδιο τον Κεμάλ πασά να δώσειτο γρηγορότερο δυνατό αυστηρές διαταγές για να εξασφα-λιστεί ο σεβασμός της ζωής και των αγαθών των χριστιανώντου Καυκάσου της Μικράς Ασίας και της Ανατολίας ΟΚεμάλ απαντώντας στον Πάπα λίγες μέρες αργότερα σημει-

ώνει μεταξύ άλλων ότι laquohellipοι χριστιανοί όλων των περιοχώνόπου απλώνεται η κυριαρχία και η επιρροή της Κυβέρ-

νησης του Μεγάλου Εθνικού Κοινοβουλίου της Τουρ-κίας επωφελούνται από πλήρη ηρεμίαhellipraquo Οαποστολικός αντιπρόσωπος του Πάπα στην Κων-σταντινούπολη ο έμπειρος και ικανός διπλωμάτης

mons Angelo Dolci σχολιάζοντας με φανερή δυσα-ρέσκεια γράφει ότι αυτή η διαμαρτυρία δεν πρό-

σφερε καμιά υπηρεσία στους χριστιανούς Δεν έκανετίποτε άλλο παρά να προσφέρει στον Κεμάλ την καταλλη-λότερη ευκαιρία για να καθησυχάσει την κοινή γνώμη με τιςδηλώσεις του αυτές και ο ίδιος με την ατιμωρησία να συνε-χίσει το δρόμο της καταστροφής

Οι επιστολές διαμαρτυρίας για τις σφαγές και τις λεηλα-σίες που κορυφώνονται στα 1922 πληθαίνουν Στις 19 Ιανουα-ρίου 1922 η Επιτροπή των Ελλήνων στο Βατούμ στέλνει μιασειρά από επιστολές διαμαρτυρίας στους ηγέτες της εποχήςστις οποίες περιγράφονται οι αγριότητες των εθνικιστώντούρκων εναντίον των Ελλήνων της περιοχής του ΠόντουΜια τέτοια επιστολή φτάνει και στα χέρια του Πάπα Ο Ρω-μαίος Ποντίφικας είχε την ευκαιρία να ενημερώνεται και απότο εκτεταμένο δίκτυο των καθολικών ιεραποστόλων που δια-τηρούσε η Καθολική Εκκλησία στην Οθωμανική Αυτοκρατο-ρία Στις 8 Μαΐου 1922 ο προϊστάμενος της ιεραποστολής τηςΤραπεζούντσας p Lorenzo da Montemarciano σημειώνει ότιοι Τούρκοι βρίσκονται σε απόλυτο οργασμό και βλέπουν μεμεγάλη εχθρότητα κάθε χριστιανό Από τους Αρμένιους ση-μειώνει ότι δεν έχει μείνει σχεδόν κανείς στην πόλη ενώ απότους Έλληνες μόνο γυναίκες και παιδιά Αναφέρει ότι στηνΣαμψούντα δεν υπάρχει πια κανένας άντρας εκτός από κά-ποιους ηλικιωμένους ενώ στο εσωτερικό δεν έχει παραμεί-νει πια κανένα ελληνικό χωριό Όλοι δολοφονήθηκαν και τα

χωριά λεηλατήθηκαν Κάνει ιδιαίτερη μνεία για την Κερα-σούντα για την οποία σημειώνει ότι έλαχε να είναι η πόληστην οποία οι Έλληνες υπέφεραν περισσότερο απrsquo οπουδή-ποτε αλλού Κι αυτό όπως σημειώνει λόγω της δράσης εκείτου αρχηγού των ληστών του Τοπάλ Οσμάν Σημειώνει χα-ρακτηριστικά ότι laquoδιατρέχει την ύπαιθρο σκοτώνει λεηλατείκαι καταστρέφει τα πάντα ατιμώρητος Οι αρχές δεν μπο-ρούν να κάνουν τίποτε εναντίον του έχει απόλυτη εξουσίαστην οποία όλοι είναι υποχρεωμένοι να σκύβουν το κεφάλιΗ ομάδα του αποτελείται από περίπου εκατό άντρες τηςίδιας ποιότητας μrsquo αυτόν και εξορίζουν τους Έλληνες απότην πόλη σκοτώνοντας τους περισσότερους απrsquo αυτούς Δενπερνάει μέρα και νύχτα που να μην σκορπίσει αίμα Εισβάλ-λει στα σπίτια αιφνιδίως αρπάζει από τα χέρια των συζύγωντους άντρες από τα χέρια των μητέρων τα παιδιά και πολλέςφορές τους πυροβολεί κατευθείανraquo Συνεχίζει λέγοντας ότιlaquoαυτός που τώρα είναι ο φόβος και ο τρόμος πριν τον πό-λεμο δεν ήταν παρά ένας απλός βαρκάρης Εν τω μεταξύ ητουρκική κυβέρνηση τον υποστηρίζει και τον χαϊδεύει και ομουσουλμανικός πληθυσμός τον τιμάraquo Λίγες μέρες αργό-τερα ο p Lorenzo στέλνει και νέα αναφορά στην οποία ση-μειώνει ότι η κατάσταση συνεχίζει να μην βαίνει καλώςΓράφει ότι laquoΟ τουρκικός φανατισμός βρίσκεται πια εκτόςκάθε ελέγχου και εκφράζεται με όλες του τις δυνάμεις ΣτηνΙνέμπολη στη Σαμψούντα στην Κερασούντα δεν υπάρχουνπια Έλληνες εκτός από τους γέρους τις γυναίκες και τα παι-διά Στην Τραπεζούντα οι διωγμοί προχωρούν πιο αργά αλλάκάθε εβδομάδα στέλνουν εξορία ομάδες αντρών προς τοεσωτερικό μέσω του Ερζερούμ όπου το μεγαλύτερο μέροςπεθαίνει από την πείνα και από τις αρρώστιεςraquo Σημειώνει ότιβρίσκονται υπό το καθεστώς του φόβου καθώς δεν μπορούννα γνωρίζουν τι θα κάνουν οι Τούρκοι αν ο πόλεμος συνεχι-στεί Η παραπάνω αναφορά του προϊσταμένου της καθολικήςιεραποστολής της Τραπεζούντας p Lorenzo συμπίπτει χρο-νικά αλλά και ως περιεχόμενο με την αναφορά που στέλνειη Επιτροπεία Ποντίων Ελλήνων στην Κωνσταντινούποληόπου περιγράφονται αναλυτικά οι σφαγές και οι λεηλασίεςτων Τούρκων Με άλλα λόγια δυο ανεξάρτητες μεταξύ τουςπηγές μας δίνουν τις ίδιες πληροφορίες για τα γεγονότα

Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως οι καθολικοί ιεραπόστο-λοι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αναφορές τους κι αυτόδιότι φοβόνται ότι οι επιστολές τους μπορούν να πέσουν σταχέρια των Τούρκων Συγκεκριμένα ο προϊστάμενος σημειώνειστο γράμμα του στις 30 Μαΐου 1922 ldquoΣας παρακαλώ να μηναναφερθείτε στην επιστολή μου είτε για να μου απαντήσετεείτε για οποιαδήποτε άλλο λόγο Οι Τούρκοι έχουν τα μάτιαανοικτά και είναι πιο πονηροί απrsquo αυτό που συνήθως πιστεύε-ται Ενημερώνονται για κάθε τι που δημοσιεύεται στις εφη-μερίδες και αφορά τις ενέργειες τους Φαίνεται ότι δενγνωρίζουν ότι έχω γράψει μια τέτοια αναφορά Θα μπορούσενα μου στοίχιζε τη ζωήraquo Κλείνοντας την αναφορά του αυτήεπαναλαμβάνει ότι ζουν υπό το καθεστώς του τρόμου n

Ο Θεοδόσιος Κυριακίδης είναι διδάκτορας Νεώτερης Ιστορίας τηςΠαιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Απο-φοίτησε από το Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου ΠανεπιστημίουΘεσσαλονίκης Παρακολούθησε μαθήματα στο Westfalische-Wilh-elms Universitaumlt Muumlnster στη Γερμανία καθώς και στο Γρηγοριανό Πα-νεπιστήμιο της Ρώμης στην Ιταλία Υπήρξε μεταδιδακτορικόςερευνητής στο πανεπιστήμιο La Sapienza στη Ρώμη και έχει παρακο-λουθήσει το Διεθνές Πρόγραμμα για τη Γενοκτονία και τα ΑνθρώπιναΔικαιώματα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο Μιλάει αγγλικά ιταλικάκαι γερμανικά Έχει πραγματοποιήσει εκτεταμένη αρχειακή έρευνακαι έχει οργανώσει και συμμετάσχει σε πλήθος συνεδρίων στην Ελ-λάδα και στο εξωτερικό Έχει λάβει υποτροφίες και διακρίσεις απόιδρύματα της Ελλάδας της Αμερικής και της Ιταλίας Έχει συγγράψειμονογραφίες και άρθρα σχετικά με την ιστορία του Πόντου την Οθω-μανική Αυτοκρατορία το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το ΒατικανόEπιστημονικός συνεργάτης της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ

Μαρτυρίες των καθολικώνιεραποστόλων για τη Γενοκτονίατων Ελλήνων του Πόντου

Arsquo MΕΡΟΣ

wwwelliniki-gnomieuη εφημερίδα που διαβάζεται και online

bull Συνεντεύξεις bull Άρθρα bull Πολιτική bull Κοινωνία bull Απόψεις bull Ρεπορτάζ bull Ειδήσειςbull Οικονομία bull Επικαιρότητα bull Ομογένεια bull Πολιτισμός bull Ιστορία bull Aνακοινώσεις

για την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωσή σας wwwelliniki-gnomieu

Tώρα η υπεύθυνηενημέρωση απέχει ένα κλικ

Επικοινωνήστε με το τηλ 0030-24330-31226 ή στο email infoelliniki-gnomieu και δώστετη δυνατότητα στην επιχείρησή σας με το μικρότερο κόστος να γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο

Διαφημιστείτε φθηνά και αποτελεσματικά

Η ενημέρωση δεν είναι πια για το σύγχρονο άνθρωπο μια απλή ανά γκη Είναι δικαίωμακαι μάλιστα από τα σπουδαιότερα Οι πολ λές και γρήγορες μεταβολές στην οικονομίαστην κοινωνία και την πο λιτική η αλληλουχία των γεγονότων οι διεθνείς συγκυρίες ο ευρύς κύ κλος ενδιαφερόντων η επέκταση των επαγγελματικών δραστηριοτή τωνέξω από τα εθνικά σύνορα η αμοιβαιότητα των διεθνών σχέσεων η αλληλεπίδρασητων προβλημάτων και γενικότερα η συνοχή του σύγ χρονου κόσμου απαιτούν πλήρηέγκαιρη υπεύθυνη και αντικειμενική ενημέρωση Σε συνδυασμό με την πολύχρονηέντυπη έκδοση της εφημερίδας laquoΕλληνική Γνώμηraquo που έχει καθιερωθεί ως μίαψύχραιμη και αντικειμενική άποψη καταγραφής και ανάλυσης των γεγονότων έχετεπλέον πρόσβαση καθημερινά σε ότι συμβαίνει στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 05ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

EG SKOPELOS 2019

Το 11ο Παγκόσμιο Συνέδριο Θεσσαλών στον Δήμο Αλμυρού

laquoΗ σημασία του Θεσσαλικού αεροδρομίου στην ανάπτυξη της ΘεσσαλίαςraquoXoρηγός Επικοινωνίας η laquoΕλληνική Γνώμηraquo

Η δεύτερη δεκαετία της πορείας της παγ-κόσμιας Συνομοσπονδίας Θεσσαλών ξε-κινά με τους καλύτερους οιωνούς από τονΑλμυρό που κατά την αρχαιότητα αποτε-λούσε το λεγόμενο Αθαμάντιο πεδίο πουπήρε το όνομά του από τον βασιλιά Αθά-μαντα Ολόκληρη η περιοχή έχει πλούσιαμυθολογία και πλούσιο ιστορικό παρελθόναπό τους Νεολιθικούς χρόνους ως σήμερα

Ο Αθάμας είναι ο πατέρας του Φρίξου και της Έλληςενώ η μητέρα τους ήταν η Νεφέλη Τα δυο αδέρφια ταφυγάδευσε η μητέρα τους μrsquo ένα χρυσόμαλλο κριάριγια να τα γλυτώσει από τη διαταγή του πατέρα τουςπου ήθελε τη θυσία τους Καθώς πετούσαν πάνω απότον Βόσπορο η Έλλη έπεσε κι από τότε η περιοχή αυτήονομάζεται Ελλήσποντος Ο Φρίξος ταξίδεψε ως τημακρινή Κολχίδα όπου το κριάρι θυσιάστηκε στουςθεούς αλλά το δέρμα του το κράτησαν ως φυλαχτόΑυτό είναι το ξακουστό χρυσόμαλλο δέρας για τοοποίο ταξίδεψαν οι Αργοναύτες ως την Κολχίδα

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η Παγκόσμια Συ-νομοσπονδία Θεσσαλών με αισθήματα αγάπης νο-σταλγίας και περηφάνειας για τη Θεσσαλία και τηνπατρίδα Ελλάδα διοργανώνει σε συνεργασία με τονΔήμο Αλμυρού την Περιφέρεια Θεσσαλίας καθώς και

την ΠΕΔ Θεσσαλίας το 11ο παγκόσμιο συνέδριο και αν-τάμωμα Θεσσαλών στις 27 και 28 Ιουλίου 2019 στονΔήμο Αλμυρού

Το φετινό συνέδριο θα είναι αφιερωμένο στη σημα-σία και στον ρόλο του θεσσαλικού αεροδρομίου γιατην ανάπτυξη της Θεσσαλίας

Οι δεκάδες χιλιάδες Θεσσαλοί μετανάστες τα τελευ-ταία χρόνια ταξιδεύουν όλο και περισσότερο αεροπο-ρικώς από το εξωτερικό στην Ελλάδα και είναιαναγκασμένοι να πετάξουν για Αθήνα ή Θεσσαλονίκηαπ΄ όπου πρέπει να ταξιδέψουν άλλες τέσσερις ήπέντε ώρες ή στη χειρότερη περίπτωση να διανυκτε-ρεύσουν λόγω της ακατάλληλης ώρας της πτήσης Μιααναβαθμισμένη αεροπορική σύνδεση με το αεροδρό-μιο του Αλμυρού θα εξυπηρετήσει τα μέγιστα τουςΘεσσαλούς ομογενείς και ίσως και πολλούς άλλους με-τανάστες των όμορων Νομών που ζουν στο εξωτερικόΠαράλληλα κάτι τέτοιο θα συμβάλλει καθοριστικά στηνανάπτυξη της περιοχής και γενικότερα της Θεσσαλίας

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στο πολιτιστικό κέντροΑλμυρού το Σάββατο 27 Ιουλίου 2019 Στη συνέχειαθα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο Γιαννοπούλειο Αρ-χαιολογικό Μουσείο Αλμυρού και η εκδήλωση θα κο-ρυφωθεί με μια πολιτιστική βραδιά με χορούς μουσικήκαι δρώμενα εμπνευσμένα από τη Θεσσαλική παρά-δοση στην πλατεία του Δήμου Αλμυρού

Την επόμενη μέρα Κυριακή 28 Ιουλίου 2019 οι σύνε-δροι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μια ολοή-μερη ψυχαγωγική κρουαζιέρα από το Αχίλλειο στονΠαγασητικό κόλπο και στη Σκιάθο

Η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Θεσσαλών και οΔήμος Αλμυρού προσκαλούν εγκάρδια όλο τον κόσμοστο αντάμωμα και στην όμορφη αυτή εορτή των απαν-ταχού Θεσσαλών

Ο ΠρόεδροςΔιαμαντής Γκίκας

Η ΓραμματέαςΜαρία Ρίγγα

06 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Μπορεί για δεκαετίες να αποτέλεσε το σύμβολοτου Ψυχρού Πολέμου σήμερα όμως αποτελεί μιαπόλη μια πρωτεύουσα που δίνει την δυνατότηταστον καθένα που θα τη ζήσει να ενημερώνεταιγια ότι καινούργιο συμβαίνει στον κόσμο σε όλατα επίπεδα της καθημερινότητας

Ο λόγος για το Βερολίνο Μια πόλη όπου οι νέες τάσεις καιτα ρεύματα που θα επικρατήσουν τον επόμενο χρόνο παγκό-σμια παρουσιάζονται πιο νωρίς εδώ μέσα από διάφορες εκ-δηλώσεις συνέδρια και εκθέσεις Εκθέσεις οι οποίες είναιτόσο συχνές και με μεγάλη παγκόσμια δυναμική που για ναβρεις δωμάτιο ξενοδοχείου στο Βερολίνο όταν αυτές πραγ-ματοποιούνται σε υποφερτές τιμές θα πρέπει να το έχειςκλείσει πριν αρκετούς μήνες Οι ιδέες οι καινοτόμες προτά-σεις οι ευκαιρίες που προκύπτουν με βασικό αποδέκτη κυ-ρίως τη νεολαία είναι στην ημερήσια διάταξη των διαφόρωνevents Το Βερολίνο μπορεί να είναι η πρωτεύουσα της Γερμανίαςσε καμιά περίπτωση όμως τα χαρακτηριστικά της ο τρόπος ζωήςτων κατοίκων της και η σύνθεση του πληθυσμού δεν θυμίζουν μιατυπική Γερμανική πόληhellip Φώτα μουσικές και διαδηλώσεις συμβαί-νουν σχεδόν καθημερινά στους δρόμους Μάλιστα τρανταχτό πα-ράδειγμα διαφορετικής σκέψης και κουλτούρας είναι το γεγονόςότι καθιερώθηκε ως γενική αργία για το κρατίδιο του Βερολίνου -συνεπώς και για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση - από φέτος η Παγ-κόσμια Ημέρα της Γυναίκας Η κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλ-δημοκρατών (SPD) Αριστεράς και Πρασίνων επέλεξε την Ημέρατης Γυναίκας ανάμεσα στην Ημέρα της Επετείου της Μεταρρύθ-μισης του Λούθηρου (31 Οκτωβρίου) και στην Ημέρα της Γερμα-νικής Ενότητας (17 Ιουνίου) προκειμένου να τιμήσει την ΚλάραΤσέτκιν πρωτοπόρο των αγώνων για τα δικαιώματα των γυναι-κών και μια από τις πρώτες ακτιβίστριες που προώθησαν τηνΠαγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις αρχές του 20ού αιώνα

Το παλαιό και το νέο

Το Βερολίνο από την πρώτη προσεκτική ματιά δείχνει ότι πρό-κειται για μια πόλη των αντιθέσεων μια πόλη όπου το νέο συ-ναντά το παλαιό όπου δύο κόσμοι προσπαθούν νασυνυπάρξουν χωρίς όμως με την προσδοκώμενη επιτυχία μέχρισήμερα Ειδικά στο τελευταίο τεράστιοι γερανοί διαμορφώ-νουν νέους χώρους ανεγείρονται μεγάλες ξενοδοχειακές μο-νάδες και κατοικίες

Κατοικίες που είναι απαραίτητες καθώς τα ενοίκια κινούνταισε πολύ υψηλά επίπεδα όπως και στις περισσότερες πόλεις τηςΓερμανίας Το Βερολίνο εκτός των άλλων είναι και η πόλη τωνΜουσείων αλλά και μια πόλη όπου οι κουζίνες όλων των κρατώνσμίγουν σε μια και μόνο οδόhellip

Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και ένα μωσαϊκό των εθνικο-τήτων που κάνουν την απογευματινή τους βόλτα στα μπαρόκ

καφέ και στις διάφορες εκθέσεις από κάθε γωνιά του πλανήτητότε η πρωτεύουσα της Γερμανίας δεν έχει καμιά σχέση με τιςάλλες τυπικές γερμανικές πόλεις Αξίζει κάποιος να επισκεφθείτο Μουσείο της Περγάμου (Museum Pergamon) με τα εκθέ-ματα της Περγάμου της Μιλήτου και της Εγγύς Ανατολής τοΕβραϊκό Μουσείο (Jewish Museum) το οποίο ξεχωρίζει τόσοως προς το σχεδιασμό και φυσικά στο Μουσείο Σύγχρονης Τέ-χνης

Επίσης ενδιαφέρουσα είναι η επίσκεψη στη νεόκτιστη πε-ριοχή Postdamer Platz η οποία για πολλά χρόνια ήταν μιανεκρή ζώνη Χαρακτηριστικό παράδειγμα πάντως της παγκο-σμιοποίησης σε όλα και κυρίως στην τέχνη είναι και η πρό-σφατη προβολή του ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου στο

παράλληλο πρόγραμμα laquoΓαστρονομικό Σινεμάraquo της Berlinale μετίτλο laquo Όταν οι ντομάτες συνάντησαν τον Βάγκνερraquo Όπωςαναφέρει ο Παναγιώτης Κουπαράνης για την DW η ΜαριάνναΟικονόμου ανακάλυψε το χωριό Ηλιάς στην Καρδίτσα πριν απόεπτά χρόνια γυρίζοντας ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ που αφο-ρούσε τη βιολογική καλλιέργεια

Από την επαφή της με τους κατοίκους ανακάλυψε ότι εκτόςαπό τα προϊόντα που καλλιεργούν και οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουνμια ιστορία που σε πρώτη ανάγνωση δεν φαινόταν εξάγονταισε όλο τον κόσμο - από το Χονγκ Κονγκ ως την Κόστα Ρίκα καιτη Νέα Υόρκη Ιθύνων νους του όλου εγχειρήματος είναι ο Αλέ-ξανδρος Γκουσιάρης

Πρόκειται για τον ιδιοκτήτη μιας οικογενειακής επιχείρησηςπου ξεκίνησε πριν από 22 χρόνια με μέλι και επεκτάθηκε στησυνέχεια στη ντομάτα Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την παρα-γωγή σε όλα της τα στάδια ndash από την καλλιέργεια της ντομάταςως την επεξεργασία της

Τιμώμενη χώραΕπίσης εδώ και 20 χρόνια μουσικοί μεταξύ 18 και 28 ετών απ΄

όλο τον κόσμο συμμετέχουν στο φεστιβάλ κλασικής μουσικήςYoung Euro Classic Κάθε χρόνο επισκέπτονται τις συναυλίες25000 άτομα οι αίθουσες είναι γεμάτες

Φέτος οι 19 ορχήστρες προέρχονται από τη Δημοκρατία τουΤαταρστάν της Ρωσίας τις ΗΠΑ την Κίνα τη Δομινικανή Δημο-κρατία την Τουρκία και αλλού Στο επίκεντρο κάθε χρόνο βρί-σκεται μια χώρα

Στο φετινό φεστιβάλ που θα διαρκέσει από τις 19 Ιουλίου ωςτις 6 Αυγούστου αυτή η χώρα θα είναι η Ελλάδα n

Βερολίνο Η πόλη των Μουσείων των εκθέσεων αλλά και των διαδηλώσεων

Η Αλεξάντερπλατς (Alexanderplatz) είναι μια μεγάλη πλατεία καισυγκοινωνιακό κέντρο στην κεντρική περιοχή Μίτε του Βερολίνουδίπλα στον Τηλεοπτικό πύργο Σύμφωνα με στοιχεία του wiki ημέγιστη ακμή της πλατείας ήρθε κατά τη δεκαετία του 1920 ότανμαζί με την Ποτσντάμερ Πλατς κυριαρχούσε στη νυχτερινή ζωήτου Βερολίνου εμπνέοντας και το μυθιστόρημα του 1929 BerlinAlexanderplatz γνωστό από την ομώνυμη ταινία-σειρά (1980) τουΡάινερ Βέρνερ Φασμπίντερ

Το Σημείο Ελέγχου Τσάρλι (Checkpoint Charlie) Είναι από τα κο-ρυφαία σύμβολα του ψυχρού πολέμου To Σημείο Ελέγχου Τσάρλιαφαιρέθηκε τον Ιούνιο του 1990

Τι είναι το Βερολίνο Είναι μια πόλη φανταστική που δα-νείζεται το χαρακτήρα της από τη Θεσσαλονίκη του 80το Σαν Φρανσίσκο του Χάντερ Τόμσον και τον πλανήτητου Μικρού Πρίγκιπα Είναι μια πόλη που κατοικείται απότα φαντάσματα των φευγάτων αλλά και εκείνων που κα-βάλησαν το Τείχος του χρόνου και κυκλοφορούν ανά-μεσά μας Είναι μια πόλη που από τα έγκατά τηςξεχύνεται η φωνή της Τζόπλιν βραχνή και κατανυκτική

ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΠΟΙΗΣΗ του Χρήστου Ξανθάκη

Από τους παλαιότερους και μεγαλύτερουςστην Ευρώπη ο Ζωολογικός Κήπος του Βερολίνου

Από τους μεγαλύτερους αλλά και παλαιότερους στην Ευρώπη είναι ο ζωολογικός κήποςτου Βερολίνου Λειτουργεί από το 1844 και καταλαμβάνει 84 τετραγωνικά μέτρα από τοπάρκο Tiergarten Για να ολοκληρώσεις την επίσκεψη απαιτούνται αρκετές ώρες Τα ζώα

σύμφωνα με τις εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευαστεί βρίσκονται πολύ κοντά στο φυ-σικό τους περιβάλλον Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ επισκέφθηκε τον ζωολογικό κήπο παρουσιά-ζοντας τις παρακάτω εικόνες

copy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomicopy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 07ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Μόναχο Συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας με το laquoΜουσείο Καραθεοδωρήraquo στην Κομοτηνή

Όπως είναι ήδη γνωστό ο ιωνικός κίοναςπου ευρίσκεται επί του τάφου του παγκο-σμίου φήμης μαθηματικού ΚωνσταντίνουΚαραθεοδωρή στο Μόναχο θα μεταφερ-θεί προσεχώς και θα τοποθετηθεί στονπροαύλιο χώρο του ιερού Ναού τωνΑγίων Πάντων Μονάχου

Η τελετή των επισήμων αποκαλυπτηρίων του κίοναθα λάβει χώρα τη Δευτερα 8 Ιουλίου 2019 με επιμνη-μόσυνη δέηση στον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων Μο-νάχου και ομιλίες και έκθεση από τη ζωή και το έργοτου Καραθεοδωρή στο bdquoΠολιτιστικό Κέντρο Οικουμε-νικός Πατριάρχης Βαρθολομαίοςldquo Ήδη έχει συσταθείμια επιτροπή διοργάνωσης της εκδήλωσης στην οποίασυμμετέχουν ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος οΠρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης ο πρό-εδρος του Θρακικού Συλλόγου Μονάχου κ Ηλίας Ντα-λακίδης η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟ κ ΔρΒασιλεία Τριάρχη-Χέρμαν ο πρόεδρος της ΕλληνικήςΑκαδημίας Μονάχου κ Σταύρος Κωσταντινίδης ηπρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων Μονάχουκ Φανή Αθέρα η υπεύθυνη για τα Τμήματα ΕλληνικήςΓλώσσας κ Ελένη Βούλγαρη ο διευθυντής του Λυ-κείου Μονάχου κ Σταύρος Ελευθεριάδης και ο μαθη-ματικός στο Λύκειο κ Μιλτιάδης Αδάμ Στα πλαίσιαπροετοιμασίας και διοργάνωσης της εκδήλωσης εκ-φράστηκε η επιθυμία να συμμετάσχει και το bdquoΜουσείοΚαραθεοδωρήldquo στη σχεδιαζόμενη έκθεση στο ΜόναχοΓια το λόγο αυτό μετέβη ο πρωτοπρεβύτερος Απόστο-λος Μαλαμούσης στις 26 Μαρτίου 2019 στην Κομοτηνήκαι είχε μία λίαν εγκάρδια και επικοδομητική συνεργα-σία με τον διευθυντή του bdquoΜουσείου Καραθεοδωρήldquoκ Αθανάσιο Λιπορδέζη και τον πρόεδρο του bdquoΣυνδέ-σμου Φίλων Καραθεοδωρήldquo κ Ανέστη Βακιάνη

Στη συνάντηση αυτή αποφασίστηκε να παραχωρήσειbdquoΤο Μουσείο Καραθεοδωρήldquo ως δάνειο αντίγραφατης αλληλογραφίας του Καραθεοδωρή με τον ΆλμπερΆινστάιν και με άλλους διάσημους καθηγητές μαθη-ματικών φωτογραφίες από τη ζωή και το έργο του κα

Συζητήθηκε επίσης και η πρόταση των κκ Λιπορ-δέζη και Βακιάνη με αφορμή και τη λήξη του 70 ετώνσυμβολαίου χρήσης του εν Μονάχω τάφου Καραθεο-δωρή ndash να μεταφερθούν τα οστά Καραθεοδωρή και ναεναποθετηθούν σε περίβλεπτο μνήμα-μνημείο στοκεντρικό κοιμητήριο της Κομοτηνής Για το σκοπό αυτόείναι απαραίτητη η συναίνεση των νομίμων κληρονό-μων του μακαριστού Καραθεοδωρή και η απόφασητου Δήμου Κομοτηνής για εσαεί παραχώρηση τάφουστο Δημοτικό Κοιμητήριο της πόλης

Μετά τη σύσκεψη και την ξενάγηση στους άρισταοργανωμένους εκθεσιακούς χώρους του bdquoΜουσείουΚαραθεδωρήldquo ο πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μα-λαμούσης ο κ Λιπορδέζης και ο κ Βακιάνης εγένοντοενθέρμως δεκτοί από τον Σεβασμιώτατο ΜητροπολίτηΜαρωνείας και Κομοτηνής κ Παντελεήμονα και συ-νεργάτες του στον αρχαιότερο Ναό της Κομοτηνής ΟΣεβασμιώτατος κ Παντελεήμων με τη γνωστή του πα-τρική αγάπη εγκαρδιότητα απλότητα και σοφή ποι-

μαντική του οιακοστροφία έδειξε μέγιστο ενδιαφέρονγια τις μελλοντικές εκδηλώσεις μας για τον Καραθεο-δωρή και θα τις στηρίξει με όλες του τις δυνάμειςόπως ήδη πράττει μέχρι και σήμερα

Η έγκριτος καθημερινή εφημερίδα της Κομοτηνής ΟΧΡΟΝΟΣ δημοσίευσε στις 23 Μαρτίου 2019 εκτενέςρεπορτάζ σχετικά με τις πρόσφατες επισκέψεις μαθη-τριών και μαθητών του Ελληνικού Λυκείου Μονάχουστον τάφο Καραθεοδωρή στη Σαλβάτορκιρχε όπου οΚαραθεοδωρή διετέλεσε εκκλησιαστικός επίτροποςκαι στην bdquoΑίθουσα Κωνσταντίνου Καραθεοδωρήldquo του

Πανεπιστημίου Μονάχου Επίσης Ο ΧΡΟΝΟΣ δημοσί-ευσε και εκτενές ρεπορτάζ στις 28 Μαρτίου 2019 σχε-τικά με την επίσκεψη του πρωτοπρεσβυτέρουΑποστόλου Μαλαμούση στο bdquoΜουσείο Καραθεοδωρήldquoστην Κομοτηνή

Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στον κ ΔιονύσιοΒοριά για την ευγενή διάθεση των φωτογραφιώνεντός και εκτός του Μουσείου n

Επιστολή προς τον Διευθυντήτου Μουσείου ΚαραθεοδωρήΠρος τονΔιευθυντή του Μουσείου Καραθεοδωρήκ Αθανάσιο ΛιπορδέζηΚομοτηνή 30 Μαρτίου 2019Αξιότιμε κ Αθανάσιε Λιπορδέζη

επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και γραπτώς για την εγκάρ-δια συνάντησή μας στο Μουσείο Καραθεοδωρή στην Κομοτηνήστις 26 Μαρτίου 2019 και για την λίαν εμπεριστατωμένη ξενάγησηστους εκθεσιακούς χώρους

Βίωσα από κοντά τον ιερό ζήλο τον παλμό το μεράκι και τη μα-κρόχρονη θυσιαστική προσφορά σας για την ανάδειξη της ζωήςκαι του παγκοσμίου έμβέλειας έργου του αειμνήστου μαθηματι-κού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή

Επίσης μrsquoεντυπωσίασε ιδιαίτερα και bdquoη ψυχή τε και σώματιldquo ανι-διοτελής συνεργία του διευθυντή του Συνδέσμου Φίλων Καραθε-οδωρή κ Ανέστη Βακιάνη να πετύχετε του σκοπού σας και τουοράματός σας να αποτελέσει το Μουσείο τόπο μόρφωσης καικαύχησης όχι μόνο για την Κομοτηνή αλλά και για όλο το επιστη-μονικό και μορφωτικό γίγνεσθαι απανταχού της γης

Η μετά την ξενάγηση κοινή μας επίσκεψη στην Ιερά ΜητρόποληΜαρωνείας και Κομοτηνής η ένθερμη και εγκάρδια υποδοχή μαςαπό τον Σεβασμιώτατο κ Παντελεήμονα η πατρική του αγάπη ησοφή του ποιμαντική οιακοστροφία και η ευρύτατη οικουμενικήκαι συνάμα πατριωτική του κοσμοθεώρηση μαρτυρούν τη μεγάλησυμβολή και συμπαράστασή του στο έργο του Μουσείου και τηνπαντευλόγητη επιβράβευσή του

Το εξαίρετο πόνημά σας bdquoΗ Ιστορία του Μουσείου Καραθεο-δωρή στην Κομοτηνήldquo (εκδόσεις Ακρίτας Αθήνα 2018) που είχατετην καλωσύνη να μου επιδώσετε το διάβασα απνευστί και σαςσυγχαίρω ολόθερμα για τη λίαν εμπεριστατωμένη καταγραφή τηςπολυδιάστατης ιστορίας του Μουσείου Δεν σας κρύβω την πλήρηαδυναμία μου ως στερουμένου μαθηματικών γνώσεων να κατα-νοήσω τα της διδασκαλίας του Καραθεοδωρή που εμπεριέχονταιστις σελίδες 319 μέχρι 340

Κάθε σελίδα του βιβλίου σας μαρτυρεί εύγλωττα την αγωνασας και τον αγώνα σας να στήσετε ένα bdquoηρώοldquo μνήμης και μάθη-σης συνεπικουρούμενος από πλειάδα προσωπικοτήτων που εν-στερνίζονται τα οράματά σας από την ίδρυση του ΣυνδέσμουΦίλων Καραθεοδωρή μέχρι σήμερα όπως λχ από τη μακαριστήθυγατέρα του Καραθεοδωρή Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεο-δωρή τη δισέγγονη του Καραθεοδωρή κ Δέσποινα Σκούταρη τονκ Νίκο Λυγερό την κ Δέσποινα Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη τονπρώην Υπουργό κ Ευριπίδη Στυλιανίδη τις τοπικές δημοτικές καιεκκλησιαστικές Αρχές και άλλους φορείς και προσωπικότητεςεντός και εκτός της Κομοτηνής

Αισθάνομαι ευτυχής για το γεγονός ότι και στο Μόναχο τιμώτον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή με την κατrsquo έτος τέλεση μνημο-σύνου επί του τάφου του

Είχα επίσης την τιμή και μεγάλη χαρά ως Αρχιερατικός Επίτρο-πος Βαυαρίας και εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςνα συνοδεύσω το 2002 τη Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεοδωρήστην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας διδασκαλίας της Μαθη-ματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μονάχου σε bdquoΑίθουσα Κων-σταντίνος Καραθεοδωρήldquo Στην τελετή παρέστησαν ο τότε Γενικός

Πρόξενος κ Ανδρέας Παπασταύρου και επιφανείς εκπρόσωποι τουΠανεπιστημίου και της Βαυαρικής κοινωνίας

Με μεγάλη συγκίνηση τέλεσα με την ιδιότητά μου ως Αρχιερα-τικού Επιτρόπου Βαυαρίας και εκπροσώπου του ΣεβασμιωτάτουΜητροπολίτη Γερμανίας κ Αυγουστίνου και το μνημόσυνο επί τουτάφου παρουσία του Υπουργού κ Ευριπίδη Στυλιανίδη και τωνάλλων επισήμων όπως ακριβώς τα περιγράφετε στις σελίδες 39-40 και αποτυπώνονται και στη πρώτη φωτογραφία στη σελίδα 41Σας ευχαριστώ επίσης και για την καταχώρηση στις σελίδες 281και 282 του μνημοσύνου που τέλεσα και με άλλους κληρικούς το2018 στον τάφο Καραθεοδωρή στο Μόναχο

Προσπάθησα με επιστολές μου προς την Ελληνική Πολιτεία (2008και 2009) και προς το Δήμο Περιστερίου να ονοματοδοθεί μια στάσητου τότε υπό κατασκευή Μετρό στο Περιστέρι Αττικής σε στάσηbdquoΚωνσταντίνος Καραθεοδωρήldquo δυστυχώς χωρίς ανταπόκριση

Επίσης έστειλα επιστολή το 2013 στο Μουσείο του Αϊνστάιν στηΒέρνη της Ελβετίας για συμπερίληψη στα εκθέματα του και τουονόματος του Καραθεοδωρή δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα

Είμαι όμως τρισευτυχισμένος για το γεγονός ότι η προ ετών εκ-φρασθείσα πρότασή μου και η πρωτοβουλία μου για μεταφορά τουιωνικού κίονα από τον τάφο Καραθεοδωρή (Μόναχο) στο προαύλιοτου ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου αρχίζει να υλοποιείται

Επίσης με χαροποιεί αφάνταστα η εκπεφρασμένη πρόθεσή σαςγια τη μεταφορά των οστών Καραθεοδωρή από το Μόναχο και τηνεναπόθεσή τους σε μνήμα-μνημείο στο Δημοτικό Κοιμητήριο τηςΚομοτηνής Είμαι στη διάθεσή σας εφόσον ευοδωθεί η προσπά-θεια αυτή να συμβάλλω στην διευθέτηση της διαδικασίας πουσχετίζεται με την εκταφή των οστών από τον Δήμο Μονάχου καιτην αποστολή τους στην Κομοτηνή

Επιτρέψτε μου με αφορμή την μεταφορά του κίονα στην εκκλη-σία μας στο Μόναχο και την επιθυμητή μεταφορά των οστών τουστην Κομοτηνή να διασκευάσω σε επίκαιρη εκδοχή τον στίχο 38του ποιήματος των φοιτητών της Γοττίγγης που έγραψαν το 1918με αφορμή τη μετάθεσή του Καραθεοδωρή ή Cara όπως τον απο-καλούν στο Βερολίνο (σελίς 289)

Διασκευή ποίημα των φοιτητώνΚαι στον Cara μας Και στον Cara μας

του ευχόμαστε καλή ανάπαυση του ευχόμαστε καλή τύχηαν και το Μόναχο του αρέσει αν το Βερολίνο δεν αρέσει

ας γυρίσει πίσω σε μας (στη Θράκη) ας γυρίσει πίσω σε μας

Ανεκτίμητης σημασίας είναι και η όσονούπω μεταστέγαση τουΜουσείου Καραθεοδωρή στο κτίριο Τσανάκλειο της Κομοτηνής Στησελίδα 248 αναγράφεται η πληροφορία ότι ο χώρος αυτός ονομά-στηκε bdquoμικρό Gttingenldquo Επιτρέψτε μου όμως μια ταπεινή σκέψη-πρόταση Μήπως θα έπρεπε να προστεθεί και το όνομα της πόληςΜονάχου και να ονομαστεί bdquoGoumlttingen-Muumlnchenldquo Και οι δύο πόλειςήταν πόλοι της μεσουράνιας απήχησης και φήμης του Καραθεο-δωρή Θέλω να διαβεβαιώσω και σας προσωπικά κΛιπορδέζηκαθώς επίσης και το Συμβούλιο του Συνδέσμου Φίλων Καραθεο-δωρή και όλους τους συνεργάτες σας ότι θα συνεχίσω και στο μέλ-λον να είμαι συνοδοιπόρος σας στο ανεκτίμητο έργο που επιτελείτε

Με ευχέςΑπόστολος Μαλαμούσης

Πρωτοπρεβύτερος του Οικουμενικού ΘρόνουΑρχιερατικός Επτετραμμένος για τις δημόσιες

σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία

copy Διονύσιος Βοργιάς

copy Διονύσιος Βοργιάς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 09ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 03ΑΠΟΨΕΙΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ

Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤHΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

(1998-2019)

Ιδιοκτήτης-Εκδότης Γεωργία Κωστακοπούλου

Συντακτική ομάδα- Συνεργάτες-Ανταποκριτές bull bull Αθανασία Τέελ Athanasia Theel ndash Berlin-Leipzig

bull Μάριος Μιχαηλίδης bull Φρανκφούρτη Αλέξανδρος Ιβανίδηςbull Ευθύμης Χατζηϊωάννου - Σύμβουλος Έκδοσης

Διεύθυνση Γερμανία Grolmanstraszlige 28 - 10623 Berlinbull Eλλάδα Οιχαλία Τρικάλων Λυκούργου 2 42300Επικοινωνία Τηλ 003024330-31226 bull Κινητό 0030-6944061282

wwwelliniki-gnomieu bull infoelliniki-gnomieu

ELLINIKI GNOMIDie griechisch-deutsche Zeitung

fuumlr Deutschland und Europa

Inhaber- und HerausgeberinGeorgia Kostakopoulou

Vertrieb IMH ServicePostfach 35 05 51D-10214 Berlin Deutschlandinfoimh-servicede

Anschrist Zeitung Elliniki Gnomi Grolmanstraszlige 28 10623 BerlinFuumlr Griechenland Georgia Kostakopoulou(Elliniki Gnomi) Oixalia Trikala Lykourgou 2 42 300 GriechenlandTelefonischer Kontakt 003024330-31226 Mobil 0030-6944061282

Το βαθύτερο νόημα και η σημασία του Χριστιανικού ΠάσχαΤο πέρασμα από τα πάθη στη λύτρωση και ο εορτασμός της ψυχικής και πνευματικής αναγέννησης και ανάτασης του ΑνθρώπουΓράφει ο δημοσιογράφος-ερευνητής Ευθύμιος Χατζηϊωάννου

Για όλους τους Χριστιανούς και ιδιαίτερα γιαεμάς τους απανταχού της γης ΟρθόδοξουςΈλληνες η μεγάλη γιορτή του Πάσχα φέρνειμαζί της το πανανθρώπινο σωτήριο μήνυματης Ανάστασης της ανανέωσης της ελπίδαςκαι της χαράς Η Κυριακή του Πάσχα αποτε-λεί σημαντική πηγή έμπνευσης και εσωτερι-κής ανάτασης για τον Άνθρωπο Από τηνεποχή της Σταύρωσης και της Ανάστασηςτου Κυρίου σηματοδοτήθηκε η απαρχή μιάςνέας εποχής καθώς το μήνυμα της αγάπηςτης πίστης της ελπίδας και της σωτηρίας άρ-χισε να αντηχεί σε όλο τον κόσμο

Μπορεί βέβαια για κάποιους ναισχύει το ρητό Χωρίς Θεό όλα επιτρέ-πονται όμως η γιορτή του χριστιανι-κού Πάσχα δηλώνει στον Άνθρωποξεκάθαρα ότι Με τον Θεό όλα είναιδυνατά

Πρόκειται ακριβώς για το πραγμα-τικό και διαχρονικό νόημα του Πάσχαένα μήνυμα ελπίδας και χαράς πουξεπερνάει τους περιορισμούς μας και

θριαμβεύει επάνω στις αδυναμίες και στους χειρότερουςφόβους μας

Η Εβδομάδα των Παθών όπως αποκαλείται η ΜεγάληΕβδομάδα συμβολίζει για τους περισσότερους Χριστια-νούς πέρα από όσα περιλαμβάνει το θρησκευτικό τηςνόημα την έναρξη μιάς περιόδου σκέψης και περισυλλο-γής Και αυτό επειδή η Μεγάλη Εβδομάδα συμβολίζει τηνσκοτεινή πλευρά του ανθρώπου τα προσωπικά πάθη πουβασανίζουν τον καθένα μας και μας θυμίζει με αμείλικτοτρόπο τις ανθρώπινες αδυναμίες μας

Τα Πάθη του Χριστού συμβολίζουν σε ψυχολογικό επίπεδο τα πάθη που περνάει ο κάθε άνθρωπος στη ζωή του

Είναι η εβδομάδα κατά την οποία ακόμα και αυτοί πουδεν εκκλησιάζονται τακτικά και δεν ακολουθούν μια θρη-σκευτική ζωή στην καθημερινότητά τους αισθάνονται τηνανάγκη να πάνε στην εκκλησία ν ανάψουν ένα κεράκι καινα σκύψουν συλλογισμένοι το κεφάλι μπροστά στννΕσταυρωμένο και στα εικονίσματα

Γιατί όμως συμβαίνει κάτι τέτοιο Ποιός είναι ο λόγοςπου ο άνθρωπος αισθάνεται ξαφνικά αυτή την ανάγκη ναπάει στην εκκλησία Γιατί συγκεκριμένα αυτή την εβδο-μάδα που συνδέεται με τη γιορτή του Πάσχα και όχι εν-δεχομένως κάποια άλλη

Όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί επιστήμονες και ψυχολό-γοι αυτό συμβαίνει επειδή τα Πάθη του Χριστού σε ψυ-χολογικό επίπεδο συμβολίζουν τα πάθη που περνάει οκάθε άνθρωπος Πρόκειται για μια υπενθύμιση ότι όσοκαλά και αν πάει η ζωή μας υπάρχουν πάντα για τον κα-θένα μας οι δύσκολες στιγμές τα ζητήματα και τα προ-βλήματα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε και να

λύσουμε οι συγκυρίες ή τα δυσάρεστα που μας συμβαίνουνξαφνικά και ταράζουν την ομαλή ζωή και τη ρουτίνα μας

Αναμφίβολα τα ήθη και οι παραδόσεις μας με τα κόκ-κινα αυγά τα μοσχοβολιστά πασχαλινά τσουρέκια καικουλουράκια τον παραδοσιακό οβελία τα κοκορέτσιατους χορούς τα τραγούδια και το γλέντι την ευκαιρίααπόδρασης στο χωριό και στην ιδιαίτερη πατρίδα αποτε-λούν για τους περισσότερους από εμάς τα χαρακτηριστικάστοιχεία που έχουν συνδεθεί παραδοσιακά με το ΠάσχαΘεωρούμε την ημέρα αυτή σαν την αποκορύφωση μιάςόμορφης ανοιξιάτικης γιορτής που προσφέρει την ευκαι-ρία να περάσουμε τις γιορτινές αυτές ημέρες με την οι-κογένειά μας και τους δικούς μας ανθρώπους και ναευχαριστηθούμε με το όσα έχουμε

Μπορούμε να ξαναδημιουργήσουμε το ατομικό μας ψυχολογικό τοπίο να ανανεωθούμε και να δώσουμε νέο νόημα στη ζωή μας

Όμως η γιορτή αυτή είναι κάτι περισσότερο από αυτήτην απλή ευχαρίστηση Και αυτό επειδή η μεγαλύτερηγιορτή της Χριστιανοσύνης έχει ένα ιδιαίτερο προσωπικόνόημα για τον καθένα μας επειδή αγγίζει τα βαθύταταυπαρξιακά θέματα του πόνου της δυστυχίας του δεινο-παθήματος και του θανάτου

Το Πάσχα προσφέρει μια ευκαιρία για να κάνει κανείςτην ενδοσκόπησή του να ρίξει μια διεισδυτική ματιά στονεσωτερικό του κόσμο και να αναλογιστεί την πορεία τιςαξίες και τους στόχους του

Η περίοδος της Εβδομάδας των Παθών που κορυφώ-νεται με την Ανάσταση έχει ένα βαθύ ψυχολογικό νόημαγια τον κάθε Χριστιανό Αυτό το νόημα είναι το πέρασμααπό τα πάθη στη λύτρωση που σηματοδοτεί τον εορτα-σμό της ανανέωσης και της ανάτασης

Οι πλάνες οι πειρασμοί οι προδοσίες ο πόνος τοπάθος οι προσκολλήσεις οι απoγοητεύσεις οι δυσκολίεςο θάνατος είναι το ψυχολογικό τοπίο μέσα στο οποίο ζειο άνθρωπος και το οποίο ζει μέσα μας

Ξεπερνώντας όλα αυτά τα στοιχεία μπορούμε να ξανα-δημιουργήσουμε το ατομικό μας ψυχολογικό τοπίο ναανανεωθούμε και να δώσουμε νέο νόημα στη ζωή μαςΆλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η γιορτή του Πάσχα συμπί-πτει με την Aνοιξη την εποχή που η Φύση ξυπνά από τηχειμερία νάρκη της και περνά στην περίοδο της γονιμότη-τας και της ευφορίας

Το μήνυμα της Ανάστασης μας προτρέπει να αλλάξουμε τον εαυτό μας στον βαθμό που το επιθυμούμε και να ατενίσουμε το μέλλον μας με νέα δύναμη και νέες προοπτικές

Έτσι λοιπόν αυτή η γιορτή συμβολίζει και την ευρύτερηψυχική διαδικασία της εξάλειψης των αρνητικών στοι-χείων της ζωής μας και της αναγέννησής μας Εγκαταλεί-πουμε όλα όσα είμαστε και δεν μας αρέσουν καιπροσπαθούμε να κερδίσουμε κάτι νέο να αναγεννηθούμεψυχολογικά με διαφορετικό τρόπο

Ο Άνθρωπος είναι δέσμιος των συνηθειών του τωνφόβων του της αρνητικότητας και της επιφυλακτικότητάςτου Πάντα όμως έχει την δυνατότητα να αποδράσει μετο να πάψει να φοβάται τους εσωτερικούς και εξωτερι-κούς εχθρούς του με το να πάψει να φοβάται το γεγο-νός ότι έχει να κουβαλήσει τον προσωπικό του σταυρόκαι να αντέξει τον πόνο

Ο καθένας μας θα πρέπει λοιπόν να εγκαταλείψει τηναυτολύπηση και το αυτομαστίγωμά του και να είναι διατε-θειμένος να ξεπεράσει τα προσωπικά του όρια τις δυσκο-λίες του την ψυχολογική του τελμάτωση και την έλλειψηνοήματος στη ζωή του

Όλοι μας χρειαζόμαστε πάντα στη ζωή μας αυτό το κάτιπου θα μας υποκινήσει να ανανεωθούμε ψυχικά και πνευ-ματικά και να συνεχίσουμε τη ζωή μας με πάθος σε αυτόπου κάνουμε με πίστη και ελπίδα σε κάτι με ενδιαφέ-ροντα και όνειρα για το μέλλον μας

Το μήνυμα της Ανάστασης έρχεται λοιπόν να μας θυ-μίσει με πολύ επίκαιρο τρόπο ότι παρ όλες τις δυσκολίεςκαι τις αντιξοότητες της ζωής μας ακόμα και τον θάνατογύρω μας μπορούμε ν αλλάξουμε τον εαυτό μας στονβαθμό που το επιθυμούμε και να ατενίσουμε το μέλλονμας με νέα δύναμη και νέες προοπτικές n

Ο Ευθύμιος Χατζηϊωάννου γεννήθηκε στην Αθήνα το1958 και μεγάλωσε στη Δράμα όπου τέλειωσε το ΓυμνάσιοΑρρένων Σπούδασε στην Αθήνα και στη Βόννη Δημοσιο-γραφία Οικονομικά Πολιτικές Επιστήμες και Κοινωνιολο-γία Στη Γερμανία εργάστηκε ως ορκωτός διερμηνέας καιμεταφραστής ενώ από το 1978 ξεκίνησε την δημοσιογρα-φική του καριέρα ως αρθρογράφος και στη συνέχεια ωςανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων και περιοδικών Συ-νεργάστηκε μεταξύ άλλων συνεργάστηκε μεταξύ άλλωνμε τις εφημερίδες Ακρόπολις και Απογευματινή (Αθη-νών) laquoΕλληνικός Βορράςraquo (Θεσσαλονίκης) laquoΤαχυδρό-μοςraquo (Καβάλας) laquoΠρωϊνός Τύποςraquo (Δράμας) laquoΣπόρ τουΒορράraquo (Θεσσαλονίκης) κα ενώ υπήρξε τακτικός συνερ-γάτης του περιοδικού laquoΜακεδονική Ζωήraquo (Θεσσαλονίκης)και του γερμανικού περιοδικού laquoEG-Magazinraquo (Βόννη) γιαευρωπαϊκά θέματα

- Από το 1985 διετέλεσε μέλος και εκπρόσωπος στην Ευ-ρώπη της ελληνικής εταιρείας αναπτυξιακών μελετώνlaquoMagnusraquo ΕΠΕ και από το 1990 υπήρξε εκδότης της -εβδομαδιαίας και μετέπειτα μηνιαίας- ομογενειακής εφη-μερίδας των Ελλήνων της Ευρώπης laquoΕυρωελληνικήraquo(κυκλοφόρησε έως το 2003) και τακτικός συνεργάτης τηςραδιοφωνίας της ΕΡΤ 3 για τα θέματα του απόδημου Ελ-ληνισμού της Ευρώπης

- Εγκαταστημένος από το 1995 στην Αθήνα ασχολήθηκεμε ζητήματα του Απόδημου Ελληνισμού ως ιδρυτικό στέ-λεχος του Οργανισμού Γενικής Εξυπηρέτησης ΕλλήνωνΜεταναστών (ΟΓΕΕΜ) και διετέλεσε αρχισυντάκτης εφη-μερίδων και περιοδικών του χώρου της ΑυτοδιοίκησηςΥπήρξε συντάκτης του περιοδικού laquoΔιεθνής Επιθεώρησηraquoκαι συνεργάτης του Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων(ΜΠΕ) ενώ παράλληλα ασχολήθηκε επιχειρηματικά στοντομέα των εκδόσεων ως στέλεχος και μέτοχος στους εκ-δοτικούς οίκους laquoΕυρωεκδοτικήraquo και laquoΑττικά ΓράμματαraquoΕίναι παντρεμένος και έχει δύο κόρες

04 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΑΠΟΨΕΙΣ

Γράφει ο Θεοδόσιος Κυριακίδης Δρ Νεότερης Ιστορίας

Τα αρχεία της καθολικής εκκλησίας είναιπλήρη αναφορών για την καταστροφή των χρι-στιανικών κοινοτήτων της πάλαι ποτέ κραταιάςΟθωμανικής Αυτοκρατορίας Από τα πιο κεν-τρικά και επίσημα αρχεία του Βατικανού όπωςτο Archivio Segreto Vaticano ή το Affari Eccle-siastici Straordinari το Stati Ecclesiastici αυτότης Segreteria di Stato το αρχείο της Προπα-γάνδας (Propaganda Fide) μέχρι και αυτά τωνδιαφόρων ταγμάτων που έδρασαν στις περιο-χές της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίαςόπως των Ιησουιτών και των Καπουτσίνωνέχουν σημαντικές αναφορές για τις σφαγέςτους εκτοπισμούς τις κλοπές και τις καταστρο-φές των μνημείων που υπέστησαν οι χριστιανοίαπό τους νεότουρκους και τους Κεμαλικούς

Είναι αλήθεια ότι οι αναφορές αυτές αφορούν κυρίωςτους Καθολικούς είτε αυτοί ανήκουν στο λατινικό ρυθμόείτε στον αρμένικο στο μελχίτικο κλπ Για τους Αρμένιουςμάλιστα στους οποίους άλλωστε αναφέρονται οι περισσό-τερες μαρτυρίες εκτός από τη Γενοκτονία τους το 1915υπάρχουν εκτενείς αναφορές τόσο για τις σφαγέςπου σημειώθηκαν την περίοδο 1894-6 όσο καιαυτές του 1909 Εξάλλου πρόσφατα το καλοκαίριτου 2011 ο διευθυντής του Μυστικού Αρχείου καρ-δινάλιος Sergio Pagano όταν μίλησε για τη μεγάληέκθεση την οποία προγραμμάτιζε τότε το Βατικανό μετον τίτλο Lux in Arcana[1] και στην οποία παρουσιάζεταιτο Μυστικό Αρχείο ανακοίνωσε παράλληλα την έκδοση ενόςβιβλίου για τη Γενοκτονία των Αρμενίων με ντοκουμέντα πουβρίσκονται αποθησαυρισμένα στα αρχεία του Βατικανού

Στο παρόν άρθρο θα κάνουμε απλώς μια αναφορά μερι-κών χαρακτηριστικών μαρτυριών που δίνουν οι καθολικοί ιε-ραπόστολοι που βρίσκονται στον Πόντο για τα δεινά πουυπέστησαν οι Έλληνες[2] Η καθολική ιεραποστολή που εγ-καταστάθηκε στην Τραπεζούντα το 1845 έφτασε εκεί εκ-διωγμένη από την Τιφλίδα της Γεωργίας μετά την κατάληψητης από τους Ρώσους Μετά την κατάληψη της Γεωργίας ητσαρική Ρωσία έθεσε τους ιεραποστόλους μπροστά στο δίλ-λημα της υιοθέτησης της ρωσικής υπηκοότητας και την πα-ραμονή τους στην Γεωργία -όπου η δράση τουςχρονολογούνταν από το 1660 περίπου- ή την έξωση τουςαπό τη χώρα Οι ιεραπόστολοι προτίμησαν τη δεύτερη επι-λογή και έτσι εγκαταστάθηκαν στην Τραπεζούντα τόσο διότιη πόλη άρχισε νrsquo αναπτύσσεται λόγω του εμπορίου και συ-νεπώς νrsquo αυξάνονται και οι καθολικοί οι οποίοι δεν είχανθρησκευτικούς λειτουργούς για τα θρησκευτικά τους καθή-κοντα όσο και επειδή βρίσκονταν κοντά στην Τιφλίδα στηνοποία ήλπιζαν ότι κάποτε θα επιστρέψουν Η Ιεραποστολήπου ονομάστηκε αρχικά ldquoPrefettura Apostolica delle Missionidi Trebisondardquo ανέπτυξε πολύ νωρίς ένα δίκτυο ιεραποστο-

λικών σταθμών κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας με πιοσημαντικούς σταθμούς αυτούς της Τραπεζούντας που ήτανκαι η έδρα της ιεραποστολής της Σαμψούντας όπου μετα-φέρθηκε η έδρα μετά τη Γενοκτονία της Κερασούντας καιτου Ερζερούμ Μικρότεροι ιεραποστολικοί σταθμοί υπήρχανκαι στην Ινέμπολη στη Σινώπη στην Τοκάτη κα

Κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Αρμενίων οι ανα-φορές και οι εκκλήσεις προς τον Πάπα για βοήθεια είναι συ-νεχόμενες Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΕ΄ (1914-1922) θα βοηθήσειτόσο με αποστολή χρηματικής βοήθειας όσο και με ίδρυσηορφανοτροφείων στην Κωνσταντινούπολη καθώς και με συ-νεχείς διαμαρτυρίες αρχικά στους υπουργούς της νεοτουρ-κικής κυβέρνησης και το Μεγάλο Βεζίρη μέχρι αργότερα καιστον ίδιο τον Μουσταφά Κεμάλ Παρrsquo ότι αναφορές για τιςδιώξεις των Ελλήνων υπάρχουν σποραδικά καθrsquo όλη τηνδιάρκεια της Γενοκτονίας οι αναφορές κορυφώνονται τοέτος 1922 Ο Πάπας ένα χρόνο νωρίτερα τον Μάρτιο του 1921απεύθυνε έκκληση προς τον ίδιο τον Κεμάλ πασά να δώσειτο γρηγορότερο δυνατό αυστηρές διαταγές για να εξασφα-λιστεί ο σεβασμός της ζωής και των αγαθών των χριστιανώντου Καυκάσου της Μικράς Ασίας και της Ανατολίας ΟΚεμάλ απαντώντας στον Πάπα λίγες μέρες αργότερα σημει-

ώνει μεταξύ άλλων ότι laquohellipοι χριστιανοί όλων των περιοχώνόπου απλώνεται η κυριαρχία και η επιρροή της Κυβέρ-

νησης του Μεγάλου Εθνικού Κοινοβουλίου της Τουρ-κίας επωφελούνται από πλήρη ηρεμίαhellipraquo Οαποστολικός αντιπρόσωπος του Πάπα στην Κων-σταντινούπολη ο έμπειρος και ικανός διπλωμάτης

mons Angelo Dolci σχολιάζοντας με φανερή δυσα-ρέσκεια γράφει ότι αυτή η διαμαρτυρία δεν πρό-

σφερε καμιά υπηρεσία στους χριστιανούς Δεν έκανετίποτε άλλο παρά να προσφέρει στον Κεμάλ την καταλλη-λότερη ευκαιρία για να καθησυχάσει την κοινή γνώμη με τιςδηλώσεις του αυτές και ο ίδιος με την ατιμωρησία να συνε-χίσει το δρόμο της καταστροφής

Οι επιστολές διαμαρτυρίας για τις σφαγές και τις λεηλα-σίες που κορυφώνονται στα 1922 πληθαίνουν Στις 19 Ιανουα-ρίου 1922 η Επιτροπή των Ελλήνων στο Βατούμ στέλνει μιασειρά από επιστολές διαμαρτυρίας στους ηγέτες της εποχήςστις οποίες περιγράφονται οι αγριότητες των εθνικιστώντούρκων εναντίον των Ελλήνων της περιοχής του ΠόντουΜια τέτοια επιστολή φτάνει και στα χέρια του Πάπα Ο Ρω-μαίος Ποντίφικας είχε την ευκαιρία να ενημερώνεται και απότο εκτεταμένο δίκτυο των καθολικών ιεραποστόλων που δια-τηρούσε η Καθολική Εκκλησία στην Οθωμανική Αυτοκρατο-ρία Στις 8 Μαΐου 1922 ο προϊστάμενος της ιεραποστολής τηςΤραπεζούντσας p Lorenzo da Montemarciano σημειώνει ότιοι Τούρκοι βρίσκονται σε απόλυτο οργασμό και βλέπουν μεμεγάλη εχθρότητα κάθε χριστιανό Από τους Αρμένιους ση-μειώνει ότι δεν έχει μείνει σχεδόν κανείς στην πόλη ενώ απότους Έλληνες μόνο γυναίκες και παιδιά Αναφέρει ότι στηνΣαμψούντα δεν υπάρχει πια κανένας άντρας εκτός από κά-ποιους ηλικιωμένους ενώ στο εσωτερικό δεν έχει παραμεί-νει πια κανένα ελληνικό χωριό Όλοι δολοφονήθηκαν και τα

χωριά λεηλατήθηκαν Κάνει ιδιαίτερη μνεία για την Κερα-σούντα για την οποία σημειώνει ότι έλαχε να είναι η πόληστην οποία οι Έλληνες υπέφεραν περισσότερο απrsquo οπουδή-ποτε αλλού Κι αυτό όπως σημειώνει λόγω της δράσης εκείτου αρχηγού των ληστών του Τοπάλ Οσμάν Σημειώνει χα-ρακτηριστικά ότι laquoδιατρέχει την ύπαιθρο σκοτώνει λεηλατείκαι καταστρέφει τα πάντα ατιμώρητος Οι αρχές δεν μπο-ρούν να κάνουν τίποτε εναντίον του έχει απόλυτη εξουσίαστην οποία όλοι είναι υποχρεωμένοι να σκύβουν το κεφάλιΗ ομάδα του αποτελείται από περίπου εκατό άντρες τηςίδιας ποιότητας μrsquo αυτόν και εξορίζουν τους Έλληνες απότην πόλη σκοτώνοντας τους περισσότερους απrsquo αυτούς Δενπερνάει μέρα και νύχτα που να μην σκορπίσει αίμα Εισβάλ-λει στα σπίτια αιφνιδίως αρπάζει από τα χέρια των συζύγωντους άντρες από τα χέρια των μητέρων τα παιδιά και πολλέςφορές τους πυροβολεί κατευθείανraquo Συνεχίζει λέγοντας ότιlaquoαυτός που τώρα είναι ο φόβος και ο τρόμος πριν τον πό-λεμο δεν ήταν παρά ένας απλός βαρκάρης Εν τω μεταξύ ητουρκική κυβέρνηση τον υποστηρίζει και τον χαϊδεύει και ομουσουλμανικός πληθυσμός τον τιμάraquo Λίγες μέρες αργό-τερα ο p Lorenzo στέλνει και νέα αναφορά στην οποία ση-μειώνει ότι η κατάσταση συνεχίζει να μην βαίνει καλώςΓράφει ότι laquoΟ τουρκικός φανατισμός βρίσκεται πια εκτόςκάθε ελέγχου και εκφράζεται με όλες του τις δυνάμεις ΣτηνΙνέμπολη στη Σαμψούντα στην Κερασούντα δεν υπάρχουνπια Έλληνες εκτός από τους γέρους τις γυναίκες και τα παι-διά Στην Τραπεζούντα οι διωγμοί προχωρούν πιο αργά αλλάκάθε εβδομάδα στέλνουν εξορία ομάδες αντρών προς τοεσωτερικό μέσω του Ερζερούμ όπου το μεγαλύτερο μέροςπεθαίνει από την πείνα και από τις αρρώστιεςraquo Σημειώνει ότιβρίσκονται υπό το καθεστώς του φόβου καθώς δεν μπορούννα γνωρίζουν τι θα κάνουν οι Τούρκοι αν ο πόλεμος συνεχι-στεί Η παραπάνω αναφορά του προϊσταμένου της καθολικήςιεραποστολής της Τραπεζούντας p Lorenzo συμπίπτει χρο-νικά αλλά και ως περιεχόμενο με την αναφορά που στέλνειη Επιτροπεία Ποντίων Ελλήνων στην Κωνσταντινούποληόπου περιγράφονται αναλυτικά οι σφαγές και οι λεηλασίεςτων Τούρκων Με άλλα λόγια δυο ανεξάρτητες μεταξύ τουςπηγές μας δίνουν τις ίδιες πληροφορίες για τα γεγονότα

Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως οι καθολικοί ιεραπόστο-λοι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αναφορές τους κι αυτόδιότι φοβόνται ότι οι επιστολές τους μπορούν να πέσουν σταχέρια των Τούρκων Συγκεκριμένα ο προϊστάμενος σημειώνειστο γράμμα του στις 30 Μαΐου 1922 ldquoΣας παρακαλώ να μηναναφερθείτε στην επιστολή μου είτε για να μου απαντήσετεείτε για οποιαδήποτε άλλο λόγο Οι Τούρκοι έχουν τα μάτιαανοικτά και είναι πιο πονηροί απrsquo αυτό που συνήθως πιστεύε-ται Ενημερώνονται για κάθε τι που δημοσιεύεται στις εφη-μερίδες και αφορά τις ενέργειες τους Φαίνεται ότι δενγνωρίζουν ότι έχω γράψει μια τέτοια αναφορά Θα μπορούσενα μου στοίχιζε τη ζωήraquo Κλείνοντας την αναφορά του αυτήεπαναλαμβάνει ότι ζουν υπό το καθεστώς του τρόμου n

Ο Θεοδόσιος Κυριακίδης είναι διδάκτορας Νεώτερης Ιστορίας τηςΠαιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Απο-φοίτησε από το Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου ΠανεπιστημίουΘεσσαλονίκης Παρακολούθησε μαθήματα στο Westfalische-Wilh-elms Universitaumlt Muumlnster στη Γερμανία καθώς και στο Γρηγοριανό Πα-νεπιστήμιο της Ρώμης στην Ιταλία Υπήρξε μεταδιδακτορικόςερευνητής στο πανεπιστήμιο La Sapienza στη Ρώμη και έχει παρακο-λουθήσει το Διεθνές Πρόγραμμα για τη Γενοκτονία και τα ΑνθρώπιναΔικαιώματα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο Μιλάει αγγλικά ιταλικάκαι γερμανικά Έχει πραγματοποιήσει εκτεταμένη αρχειακή έρευνακαι έχει οργανώσει και συμμετάσχει σε πλήθος συνεδρίων στην Ελ-λάδα και στο εξωτερικό Έχει λάβει υποτροφίες και διακρίσεις απόιδρύματα της Ελλάδας της Αμερικής και της Ιταλίας Έχει συγγράψειμονογραφίες και άρθρα σχετικά με την ιστορία του Πόντου την Οθω-μανική Αυτοκρατορία το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το ΒατικανόEπιστημονικός συνεργάτης της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ

Μαρτυρίες των καθολικώνιεραποστόλων για τη Γενοκτονίατων Ελλήνων του Πόντου

Arsquo MΕΡΟΣ

wwwelliniki-gnomieuη εφημερίδα που διαβάζεται και online

bull Συνεντεύξεις bull Άρθρα bull Πολιτική bull Κοινωνία bull Απόψεις bull Ρεπορτάζ bull Ειδήσειςbull Οικονομία bull Επικαιρότητα bull Ομογένεια bull Πολιτισμός bull Ιστορία bull Aνακοινώσεις

για την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωσή σας wwwelliniki-gnomieu

Tώρα η υπεύθυνηενημέρωση απέχει ένα κλικ

Επικοινωνήστε με το τηλ 0030-24330-31226 ή στο email infoelliniki-gnomieu και δώστετη δυνατότητα στην επιχείρησή σας με το μικρότερο κόστος να γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο

Διαφημιστείτε φθηνά και αποτελεσματικά

Η ενημέρωση δεν είναι πια για το σύγχρονο άνθρωπο μια απλή ανά γκη Είναι δικαίωμακαι μάλιστα από τα σπουδαιότερα Οι πολ λές και γρήγορες μεταβολές στην οικονομίαστην κοινωνία και την πο λιτική η αλληλουχία των γεγονότων οι διεθνείς συγκυρίες ο ευρύς κύ κλος ενδιαφερόντων η επέκταση των επαγγελματικών δραστηριοτή τωνέξω από τα εθνικά σύνορα η αμοιβαιότητα των διεθνών σχέσεων η αλληλεπίδρασητων προβλημάτων και γενικότερα η συνοχή του σύγ χρονου κόσμου απαιτούν πλήρηέγκαιρη υπεύθυνη και αντικειμενική ενημέρωση Σε συνδυασμό με την πολύχρονηέντυπη έκδοση της εφημερίδας laquoΕλληνική Γνώμηraquo που έχει καθιερωθεί ως μίαψύχραιμη και αντικειμενική άποψη καταγραφής και ανάλυσης των γεγονότων έχετεπλέον πρόσβαση καθημερινά σε ότι συμβαίνει στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 05ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

EG SKOPELOS 2019

Το 11ο Παγκόσμιο Συνέδριο Θεσσαλών στον Δήμο Αλμυρού

laquoΗ σημασία του Θεσσαλικού αεροδρομίου στην ανάπτυξη της ΘεσσαλίαςraquoXoρηγός Επικοινωνίας η laquoΕλληνική Γνώμηraquo

Η δεύτερη δεκαετία της πορείας της παγ-κόσμιας Συνομοσπονδίας Θεσσαλών ξε-κινά με τους καλύτερους οιωνούς από τονΑλμυρό που κατά την αρχαιότητα αποτε-λούσε το λεγόμενο Αθαμάντιο πεδίο πουπήρε το όνομά του από τον βασιλιά Αθά-μαντα Ολόκληρη η περιοχή έχει πλούσιαμυθολογία και πλούσιο ιστορικό παρελθόναπό τους Νεολιθικούς χρόνους ως σήμερα

Ο Αθάμας είναι ο πατέρας του Φρίξου και της Έλληςενώ η μητέρα τους ήταν η Νεφέλη Τα δυο αδέρφια ταφυγάδευσε η μητέρα τους μrsquo ένα χρυσόμαλλο κριάριγια να τα γλυτώσει από τη διαταγή του πατέρα τουςπου ήθελε τη θυσία τους Καθώς πετούσαν πάνω απότον Βόσπορο η Έλλη έπεσε κι από τότε η περιοχή αυτήονομάζεται Ελλήσποντος Ο Φρίξος ταξίδεψε ως τημακρινή Κολχίδα όπου το κριάρι θυσιάστηκε στουςθεούς αλλά το δέρμα του το κράτησαν ως φυλαχτόΑυτό είναι το ξακουστό χρυσόμαλλο δέρας για τοοποίο ταξίδεψαν οι Αργοναύτες ως την Κολχίδα

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η Παγκόσμια Συ-νομοσπονδία Θεσσαλών με αισθήματα αγάπης νο-σταλγίας και περηφάνειας για τη Θεσσαλία και τηνπατρίδα Ελλάδα διοργανώνει σε συνεργασία με τονΔήμο Αλμυρού την Περιφέρεια Θεσσαλίας καθώς και

την ΠΕΔ Θεσσαλίας το 11ο παγκόσμιο συνέδριο και αν-τάμωμα Θεσσαλών στις 27 και 28 Ιουλίου 2019 στονΔήμο Αλμυρού

Το φετινό συνέδριο θα είναι αφιερωμένο στη σημα-σία και στον ρόλο του θεσσαλικού αεροδρομίου γιατην ανάπτυξη της Θεσσαλίας

Οι δεκάδες χιλιάδες Θεσσαλοί μετανάστες τα τελευ-ταία χρόνια ταξιδεύουν όλο και περισσότερο αεροπο-ρικώς από το εξωτερικό στην Ελλάδα και είναιαναγκασμένοι να πετάξουν για Αθήνα ή Θεσσαλονίκηαπ΄ όπου πρέπει να ταξιδέψουν άλλες τέσσερις ήπέντε ώρες ή στη χειρότερη περίπτωση να διανυκτε-ρεύσουν λόγω της ακατάλληλης ώρας της πτήσης Μιααναβαθμισμένη αεροπορική σύνδεση με το αεροδρό-μιο του Αλμυρού θα εξυπηρετήσει τα μέγιστα τουςΘεσσαλούς ομογενείς και ίσως και πολλούς άλλους με-τανάστες των όμορων Νομών που ζουν στο εξωτερικόΠαράλληλα κάτι τέτοιο θα συμβάλλει καθοριστικά στηνανάπτυξη της περιοχής και γενικότερα της Θεσσαλίας

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στο πολιτιστικό κέντροΑλμυρού το Σάββατο 27 Ιουλίου 2019 Στη συνέχειαθα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο Γιαννοπούλειο Αρ-χαιολογικό Μουσείο Αλμυρού και η εκδήλωση θα κο-ρυφωθεί με μια πολιτιστική βραδιά με χορούς μουσικήκαι δρώμενα εμπνευσμένα από τη Θεσσαλική παρά-δοση στην πλατεία του Δήμου Αλμυρού

Την επόμενη μέρα Κυριακή 28 Ιουλίου 2019 οι σύνε-δροι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μια ολοή-μερη ψυχαγωγική κρουαζιέρα από το Αχίλλειο στονΠαγασητικό κόλπο και στη Σκιάθο

Η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Θεσσαλών και οΔήμος Αλμυρού προσκαλούν εγκάρδια όλο τον κόσμοστο αντάμωμα και στην όμορφη αυτή εορτή των απαν-ταχού Θεσσαλών

Ο ΠρόεδροςΔιαμαντής Γκίκας

Η ΓραμματέαςΜαρία Ρίγγα

06 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Μπορεί για δεκαετίες να αποτέλεσε το σύμβολοτου Ψυχρού Πολέμου σήμερα όμως αποτελεί μιαπόλη μια πρωτεύουσα που δίνει την δυνατότηταστον καθένα που θα τη ζήσει να ενημερώνεταιγια ότι καινούργιο συμβαίνει στον κόσμο σε όλατα επίπεδα της καθημερινότητας

Ο λόγος για το Βερολίνο Μια πόλη όπου οι νέες τάσεις καιτα ρεύματα που θα επικρατήσουν τον επόμενο χρόνο παγκό-σμια παρουσιάζονται πιο νωρίς εδώ μέσα από διάφορες εκ-δηλώσεις συνέδρια και εκθέσεις Εκθέσεις οι οποίες είναιτόσο συχνές και με μεγάλη παγκόσμια δυναμική που για ναβρεις δωμάτιο ξενοδοχείου στο Βερολίνο όταν αυτές πραγ-ματοποιούνται σε υποφερτές τιμές θα πρέπει να το έχειςκλείσει πριν αρκετούς μήνες Οι ιδέες οι καινοτόμες προτά-σεις οι ευκαιρίες που προκύπτουν με βασικό αποδέκτη κυ-ρίως τη νεολαία είναι στην ημερήσια διάταξη των διαφόρωνevents Το Βερολίνο μπορεί να είναι η πρωτεύουσα της Γερμανίαςσε καμιά περίπτωση όμως τα χαρακτηριστικά της ο τρόπος ζωήςτων κατοίκων της και η σύνθεση του πληθυσμού δεν θυμίζουν μιατυπική Γερμανική πόληhellip Φώτα μουσικές και διαδηλώσεις συμβαί-νουν σχεδόν καθημερινά στους δρόμους Μάλιστα τρανταχτό πα-ράδειγμα διαφορετικής σκέψης και κουλτούρας είναι το γεγονόςότι καθιερώθηκε ως γενική αργία για το κρατίδιο του Βερολίνου -συνεπώς και για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση - από φέτος η Παγ-κόσμια Ημέρα της Γυναίκας Η κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλ-δημοκρατών (SPD) Αριστεράς και Πρασίνων επέλεξε την Ημέρατης Γυναίκας ανάμεσα στην Ημέρα της Επετείου της Μεταρρύθ-μισης του Λούθηρου (31 Οκτωβρίου) και στην Ημέρα της Γερμα-νικής Ενότητας (17 Ιουνίου) προκειμένου να τιμήσει την ΚλάραΤσέτκιν πρωτοπόρο των αγώνων για τα δικαιώματα των γυναι-κών και μια από τις πρώτες ακτιβίστριες που προώθησαν τηνΠαγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις αρχές του 20ού αιώνα

Το παλαιό και το νέο

Το Βερολίνο από την πρώτη προσεκτική ματιά δείχνει ότι πρό-κειται για μια πόλη των αντιθέσεων μια πόλη όπου το νέο συ-ναντά το παλαιό όπου δύο κόσμοι προσπαθούν νασυνυπάρξουν χωρίς όμως με την προσδοκώμενη επιτυχία μέχρισήμερα Ειδικά στο τελευταίο τεράστιοι γερανοί διαμορφώ-νουν νέους χώρους ανεγείρονται μεγάλες ξενοδοχειακές μο-νάδες και κατοικίες

Κατοικίες που είναι απαραίτητες καθώς τα ενοίκια κινούνταισε πολύ υψηλά επίπεδα όπως και στις περισσότερες πόλεις τηςΓερμανίας Το Βερολίνο εκτός των άλλων είναι και η πόλη τωνΜουσείων αλλά και μια πόλη όπου οι κουζίνες όλων των κρατώνσμίγουν σε μια και μόνο οδόhellip

Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και ένα μωσαϊκό των εθνικο-τήτων που κάνουν την απογευματινή τους βόλτα στα μπαρόκ

καφέ και στις διάφορες εκθέσεις από κάθε γωνιά του πλανήτητότε η πρωτεύουσα της Γερμανίας δεν έχει καμιά σχέση με τιςάλλες τυπικές γερμανικές πόλεις Αξίζει κάποιος να επισκεφθείτο Μουσείο της Περγάμου (Museum Pergamon) με τα εκθέ-ματα της Περγάμου της Μιλήτου και της Εγγύς Ανατολής τοΕβραϊκό Μουσείο (Jewish Museum) το οποίο ξεχωρίζει τόσοως προς το σχεδιασμό και φυσικά στο Μουσείο Σύγχρονης Τέ-χνης

Επίσης ενδιαφέρουσα είναι η επίσκεψη στη νεόκτιστη πε-ριοχή Postdamer Platz η οποία για πολλά χρόνια ήταν μιανεκρή ζώνη Χαρακτηριστικό παράδειγμα πάντως της παγκο-σμιοποίησης σε όλα και κυρίως στην τέχνη είναι και η πρό-σφατη προβολή του ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου στο

παράλληλο πρόγραμμα laquoΓαστρονομικό Σινεμάraquo της Berlinale μετίτλο laquo Όταν οι ντομάτες συνάντησαν τον Βάγκνερraquo Όπωςαναφέρει ο Παναγιώτης Κουπαράνης για την DW η ΜαριάνναΟικονόμου ανακάλυψε το χωριό Ηλιάς στην Καρδίτσα πριν απόεπτά χρόνια γυρίζοντας ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ που αφο-ρούσε τη βιολογική καλλιέργεια

Από την επαφή της με τους κατοίκους ανακάλυψε ότι εκτόςαπό τα προϊόντα που καλλιεργούν και οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουνμια ιστορία που σε πρώτη ανάγνωση δεν φαινόταν εξάγονταισε όλο τον κόσμο - από το Χονγκ Κονγκ ως την Κόστα Ρίκα καιτη Νέα Υόρκη Ιθύνων νους του όλου εγχειρήματος είναι ο Αλέ-ξανδρος Γκουσιάρης

Πρόκειται για τον ιδιοκτήτη μιας οικογενειακής επιχείρησηςπου ξεκίνησε πριν από 22 χρόνια με μέλι και επεκτάθηκε στησυνέχεια στη ντομάτα Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την παρα-γωγή σε όλα της τα στάδια ndash από την καλλιέργεια της ντομάταςως την επεξεργασία της

Τιμώμενη χώραΕπίσης εδώ και 20 χρόνια μουσικοί μεταξύ 18 και 28 ετών απ΄

όλο τον κόσμο συμμετέχουν στο φεστιβάλ κλασικής μουσικήςYoung Euro Classic Κάθε χρόνο επισκέπτονται τις συναυλίες25000 άτομα οι αίθουσες είναι γεμάτες

Φέτος οι 19 ορχήστρες προέρχονται από τη Δημοκρατία τουΤαταρστάν της Ρωσίας τις ΗΠΑ την Κίνα τη Δομινικανή Δημο-κρατία την Τουρκία και αλλού Στο επίκεντρο κάθε χρόνο βρί-σκεται μια χώρα

Στο φετινό φεστιβάλ που θα διαρκέσει από τις 19 Ιουλίου ωςτις 6 Αυγούστου αυτή η χώρα θα είναι η Ελλάδα n

Βερολίνο Η πόλη των Μουσείων των εκθέσεων αλλά και των διαδηλώσεων

Η Αλεξάντερπλατς (Alexanderplatz) είναι μια μεγάλη πλατεία καισυγκοινωνιακό κέντρο στην κεντρική περιοχή Μίτε του Βερολίνουδίπλα στον Τηλεοπτικό πύργο Σύμφωνα με στοιχεία του wiki ημέγιστη ακμή της πλατείας ήρθε κατά τη δεκαετία του 1920 ότανμαζί με την Ποτσντάμερ Πλατς κυριαρχούσε στη νυχτερινή ζωήτου Βερολίνου εμπνέοντας και το μυθιστόρημα του 1929 BerlinAlexanderplatz γνωστό από την ομώνυμη ταινία-σειρά (1980) τουΡάινερ Βέρνερ Φασμπίντερ

Το Σημείο Ελέγχου Τσάρλι (Checkpoint Charlie) Είναι από τα κο-ρυφαία σύμβολα του ψυχρού πολέμου To Σημείο Ελέγχου Τσάρλιαφαιρέθηκε τον Ιούνιο του 1990

Τι είναι το Βερολίνο Είναι μια πόλη φανταστική που δα-νείζεται το χαρακτήρα της από τη Θεσσαλονίκη του 80το Σαν Φρανσίσκο του Χάντερ Τόμσον και τον πλανήτητου Μικρού Πρίγκιπα Είναι μια πόλη που κατοικείται απότα φαντάσματα των φευγάτων αλλά και εκείνων που κα-βάλησαν το Τείχος του χρόνου και κυκλοφορούν ανά-μεσά μας Είναι μια πόλη που από τα έγκατά τηςξεχύνεται η φωνή της Τζόπλιν βραχνή και κατανυκτική

ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΠΟΙΗΣΗ του Χρήστου Ξανθάκη

Από τους παλαιότερους και μεγαλύτερουςστην Ευρώπη ο Ζωολογικός Κήπος του Βερολίνου

Από τους μεγαλύτερους αλλά και παλαιότερους στην Ευρώπη είναι ο ζωολογικός κήποςτου Βερολίνου Λειτουργεί από το 1844 και καταλαμβάνει 84 τετραγωνικά μέτρα από τοπάρκο Tiergarten Για να ολοκληρώσεις την επίσκεψη απαιτούνται αρκετές ώρες Τα ζώα

σύμφωνα με τις εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευαστεί βρίσκονται πολύ κοντά στο φυ-σικό τους περιβάλλον Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ επισκέφθηκε τον ζωολογικό κήπο παρουσιά-ζοντας τις παρακάτω εικόνες

copy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomicopy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 07ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Μόναχο Συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας με το laquoΜουσείο Καραθεοδωρήraquo στην Κομοτηνή

Όπως είναι ήδη γνωστό ο ιωνικός κίοναςπου ευρίσκεται επί του τάφου του παγκο-σμίου φήμης μαθηματικού ΚωνσταντίνουΚαραθεοδωρή στο Μόναχο θα μεταφερ-θεί προσεχώς και θα τοποθετηθεί στονπροαύλιο χώρο του ιερού Ναού τωνΑγίων Πάντων Μονάχου

Η τελετή των επισήμων αποκαλυπτηρίων του κίοναθα λάβει χώρα τη Δευτερα 8 Ιουλίου 2019 με επιμνη-μόσυνη δέηση στον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων Μο-νάχου και ομιλίες και έκθεση από τη ζωή και το έργοτου Καραθεοδωρή στο bdquoΠολιτιστικό Κέντρο Οικουμε-νικός Πατριάρχης Βαρθολομαίοςldquo Ήδη έχει συσταθείμια επιτροπή διοργάνωσης της εκδήλωσης στην οποίασυμμετέχουν ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος οΠρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης ο πρό-εδρος του Θρακικού Συλλόγου Μονάχου κ Ηλίας Ντα-λακίδης η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟ κ ΔρΒασιλεία Τριάρχη-Χέρμαν ο πρόεδρος της ΕλληνικήςΑκαδημίας Μονάχου κ Σταύρος Κωσταντινίδης ηπρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων Μονάχουκ Φανή Αθέρα η υπεύθυνη για τα Τμήματα ΕλληνικήςΓλώσσας κ Ελένη Βούλγαρη ο διευθυντής του Λυ-κείου Μονάχου κ Σταύρος Ελευθεριάδης και ο μαθη-ματικός στο Λύκειο κ Μιλτιάδης Αδάμ Στα πλαίσιαπροετοιμασίας και διοργάνωσης της εκδήλωσης εκ-φράστηκε η επιθυμία να συμμετάσχει και το bdquoΜουσείοΚαραθεοδωρήldquo στη σχεδιαζόμενη έκθεση στο ΜόναχοΓια το λόγο αυτό μετέβη ο πρωτοπρεβύτερος Απόστο-λος Μαλαμούσης στις 26 Μαρτίου 2019 στην Κομοτηνήκαι είχε μία λίαν εγκάρδια και επικοδομητική συνεργα-σία με τον διευθυντή του bdquoΜουσείου Καραθεοδωρήldquoκ Αθανάσιο Λιπορδέζη και τον πρόεδρο του bdquoΣυνδέ-σμου Φίλων Καραθεοδωρήldquo κ Ανέστη Βακιάνη

Στη συνάντηση αυτή αποφασίστηκε να παραχωρήσειbdquoΤο Μουσείο Καραθεοδωρήldquo ως δάνειο αντίγραφατης αλληλογραφίας του Καραθεοδωρή με τον ΆλμπερΆινστάιν και με άλλους διάσημους καθηγητές μαθη-ματικών φωτογραφίες από τη ζωή και το έργο του κα

Συζητήθηκε επίσης και η πρόταση των κκ Λιπορ-δέζη και Βακιάνη με αφορμή και τη λήξη του 70 ετώνσυμβολαίου χρήσης του εν Μονάχω τάφου Καραθεο-δωρή ndash να μεταφερθούν τα οστά Καραθεοδωρή και ναεναποθετηθούν σε περίβλεπτο μνήμα-μνημείο στοκεντρικό κοιμητήριο της Κομοτηνής Για το σκοπό αυτόείναι απαραίτητη η συναίνεση των νομίμων κληρονό-μων του μακαριστού Καραθεοδωρή και η απόφασητου Δήμου Κομοτηνής για εσαεί παραχώρηση τάφουστο Δημοτικό Κοιμητήριο της πόλης

Μετά τη σύσκεψη και την ξενάγηση στους άρισταοργανωμένους εκθεσιακούς χώρους του bdquoΜουσείουΚαραθεδωρήldquo ο πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μα-λαμούσης ο κ Λιπορδέζης και ο κ Βακιάνης εγένοντοενθέρμως δεκτοί από τον Σεβασμιώτατο ΜητροπολίτηΜαρωνείας και Κομοτηνής κ Παντελεήμονα και συ-νεργάτες του στον αρχαιότερο Ναό της Κομοτηνής ΟΣεβασμιώτατος κ Παντελεήμων με τη γνωστή του πα-τρική αγάπη εγκαρδιότητα απλότητα και σοφή ποι-

μαντική του οιακοστροφία έδειξε μέγιστο ενδιαφέρονγια τις μελλοντικές εκδηλώσεις μας για τον Καραθεο-δωρή και θα τις στηρίξει με όλες του τις δυνάμειςόπως ήδη πράττει μέχρι και σήμερα

Η έγκριτος καθημερινή εφημερίδα της Κομοτηνής ΟΧΡΟΝΟΣ δημοσίευσε στις 23 Μαρτίου 2019 εκτενέςρεπορτάζ σχετικά με τις πρόσφατες επισκέψεις μαθη-τριών και μαθητών του Ελληνικού Λυκείου Μονάχουστον τάφο Καραθεοδωρή στη Σαλβάτορκιρχε όπου οΚαραθεοδωρή διετέλεσε εκκλησιαστικός επίτροποςκαι στην bdquoΑίθουσα Κωνσταντίνου Καραθεοδωρήldquo του

Πανεπιστημίου Μονάχου Επίσης Ο ΧΡΟΝΟΣ δημοσί-ευσε και εκτενές ρεπορτάζ στις 28 Μαρτίου 2019 σχε-τικά με την επίσκεψη του πρωτοπρεσβυτέρουΑποστόλου Μαλαμούση στο bdquoΜουσείο Καραθεοδωρήldquoστην Κομοτηνή

Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στον κ ΔιονύσιοΒοριά για την ευγενή διάθεση των φωτογραφιώνεντός και εκτός του Μουσείου n

Επιστολή προς τον Διευθυντήτου Μουσείου ΚαραθεοδωρήΠρος τονΔιευθυντή του Μουσείου Καραθεοδωρήκ Αθανάσιο ΛιπορδέζηΚομοτηνή 30 Μαρτίου 2019Αξιότιμε κ Αθανάσιε Λιπορδέζη

επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και γραπτώς για την εγκάρ-δια συνάντησή μας στο Μουσείο Καραθεοδωρή στην Κομοτηνήστις 26 Μαρτίου 2019 και για την λίαν εμπεριστατωμένη ξενάγησηστους εκθεσιακούς χώρους

Βίωσα από κοντά τον ιερό ζήλο τον παλμό το μεράκι και τη μα-κρόχρονη θυσιαστική προσφορά σας για την ανάδειξη της ζωήςκαι του παγκοσμίου έμβέλειας έργου του αειμνήστου μαθηματι-κού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή

Επίσης μrsquoεντυπωσίασε ιδιαίτερα και bdquoη ψυχή τε και σώματιldquo ανι-διοτελής συνεργία του διευθυντή του Συνδέσμου Φίλων Καραθε-οδωρή κ Ανέστη Βακιάνη να πετύχετε του σκοπού σας και τουοράματός σας να αποτελέσει το Μουσείο τόπο μόρφωσης καικαύχησης όχι μόνο για την Κομοτηνή αλλά και για όλο το επιστη-μονικό και μορφωτικό γίγνεσθαι απανταχού της γης

Η μετά την ξενάγηση κοινή μας επίσκεψη στην Ιερά ΜητρόποληΜαρωνείας και Κομοτηνής η ένθερμη και εγκάρδια υποδοχή μαςαπό τον Σεβασμιώτατο κ Παντελεήμονα η πατρική του αγάπη ησοφή του ποιμαντική οιακοστροφία και η ευρύτατη οικουμενικήκαι συνάμα πατριωτική του κοσμοθεώρηση μαρτυρούν τη μεγάλησυμβολή και συμπαράστασή του στο έργο του Μουσείου και τηνπαντευλόγητη επιβράβευσή του

Το εξαίρετο πόνημά σας bdquoΗ Ιστορία του Μουσείου Καραθεο-δωρή στην Κομοτηνήldquo (εκδόσεις Ακρίτας Αθήνα 2018) που είχατετην καλωσύνη να μου επιδώσετε το διάβασα απνευστί και σαςσυγχαίρω ολόθερμα για τη λίαν εμπεριστατωμένη καταγραφή τηςπολυδιάστατης ιστορίας του Μουσείου Δεν σας κρύβω την πλήρηαδυναμία μου ως στερουμένου μαθηματικών γνώσεων να κατα-νοήσω τα της διδασκαλίας του Καραθεοδωρή που εμπεριέχονταιστις σελίδες 319 μέχρι 340

Κάθε σελίδα του βιβλίου σας μαρτυρεί εύγλωττα την αγωνασας και τον αγώνα σας να στήσετε ένα bdquoηρώοldquo μνήμης και μάθη-σης συνεπικουρούμενος από πλειάδα προσωπικοτήτων που εν-στερνίζονται τα οράματά σας από την ίδρυση του ΣυνδέσμουΦίλων Καραθεοδωρή μέχρι σήμερα όπως λχ από τη μακαριστήθυγατέρα του Καραθεοδωρή Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεο-δωρή τη δισέγγονη του Καραθεοδωρή κ Δέσποινα Σκούταρη τονκ Νίκο Λυγερό την κ Δέσποινα Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη τονπρώην Υπουργό κ Ευριπίδη Στυλιανίδη τις τοπικές δημοτικές καιεκκλησιαστικές Αρχές και άλλους φορείς και προσωπικότητεςεντός και εκτός της Κομοτηνής

Αισθάνομαι ευτυχής για το γεγονός ότι και στο Μόναχο τιμώτον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή με την κατrsquo έτος τέλεση μνημο-σύνου επί του τάφου του

Είχα επίσης την τιμή και μεγάλη χαρά ως Αρχιερατικός Επίτρο-πος Βαυαρίας και εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςνα συνοδεύσω το 2002 τη Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεοδωρήστην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας διδασκαλίας της Μαθη-ματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μονάχου σε bdquoΑίθουσα Κων-σταντίνος Καραθεοδωρήldquo Στην τελετή παρέστησαν ο τότε Γενικός

Πρόξενος κ Ανδρέας Παπασταύρου και επιφανείς εκπρόσωποι τουΠανεπιστημίου και της Βαυαρικής κοινωνίας

Με μεγάλη συγκίνηση τέλεσα με την ιδιότητά μου ως Αρχιερα-τικού Επιτρόπου Βαυαρίας και εκπροσώπου του ΣεβασμιωτάτουΜητροπολίτη Γερμανίας κ Αυγουστίνου και το μνημόσυνο επί τουτάφου παρουσία του Υπουργού κ Ευριπίδη Στυλιανίδη και τωνάλλων επισήμων όπως ακριβώς τα περιγράφετε στις σελίδες 39-40 και αποτυπώνονται και στη πρώτη φωτογραφία στη σελίδα 41Σας ευχαριστώ επίσης και για την καταχώρηση στις σελίδες 281και 282 του μνημοσύνου που τέλεσα και με άλλους κληρικούς το2018 στον τάφο Καραθεοδωρή στο Μόναχο

Προσπάθησα με επιστολές μου προς την Ελληνική Πολιτεία (2008και 2009) και προς το Δήμο Περιστερίου να ονοματοδοθεί μια στάσητου τότε υπό κατασκευή Μετρό στο Περιστέρι Αττικής σε στάσηbdquoΚωνσταντίνος Καραθεοδωρήldquo δυστυχώς χωρίς ανταπόκριση

Επίσης έστειλα επιστολή το 2013 στο Μουσείο του Αϊνστάιν στηΒέρνη της Ελβετίας για συμπερίληψη στα εκθέματα του και τουονόματος του Καραθεοδωρή δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα

Είμαι όμως τρισευτυχισμένος για το γεγονός ότι η προ ετών εκ-φρασθείσα πρότασή μου και η πρωτοβουλία μου για μεταφορά τουιωνικού κίονα από τον τάφο Καραθεοδωρή (Μόναχο) στο προαύλιοτου ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου αρχίζει να υλοποιείται

Επίσης με χαροποιεί αφάνταστα η εκπεφρασμένη πρόθεσή σαςγια τη μεταφορά των οστών Καραθεοδωρή από το Μόναχο και τηνεναπόθεσή τους σε μνήμα-μνημείο στο Δημοτικό Κοιμητήριο τηςΚομοτηνής Είμαι στη διάθεσή σας εφόσον ευοδωθεί η προσπά-θεια αυτή να συμβάλλω στην διευθέτηση της διαδικασίας πουσχετίζεται με την εκταφή των οστών από τον Δήμο Μονάχου καιτην αποστολή τους στην Κομοτηνή

Επιτρέψτε μου με αφορμή την μεταφορά του κίονα στην εκκλη-σία μας στο Μόναχο και την επιθυμητή μεταφορά των οστών τουστην Κομοτηνή να διασκευάσω σε επίκαιρη εκδοχή τον στίχο 38του ποιήματος των φοιτητών της Γοττίγγης που έγραψαν το 1918με αφορμή τη μετάθεσή του Καραθεοδωρή ή Cara όπως τον απο-καλούν στο Βερολίνο (σελίς 289)

Διασκευή ποίημα των φοιτητώνΚαι στον Cara μας Και στον Cara μας

του ευχόμαστε καλή ανάπαυση του ευχόμαστε καλή τύχηαν και το Μόναχο του αρέσει αν το Βερολίνο δεν αρέσει

ας γυρίσει πίσω σε μας (στη Θράκη) ας γυρίσει πίσω σε μας

Ανεκτίμητης σημασίας είναι και η όσονούπω μεταστέγαση τουΜουσείου Καραθεοδωρή στο κτίριο Τσανάκλειο της Κομοτηνής Στησελίδα 248 αναγράφεται η πληροφορία ότι ο χώρος αυτός ονομά-στηκε bdquoμικρό Gttingenldquo Επιτρέψτε μου όμως μια ταπεινή σκέψη-πρόταση Μήπως θα έπρεπε να προστεθεί και το όνομα της πόληςΜονάχου και να ονομαστεί bdquoGoumlttingen-Muumlnchenldquo Και οι δύο πόλειςήταν πόλοι της μεσουράνιας απήχησης και φήμης του Καραθεο-δωρή Θέλω να διαβεβαιώσω και σας προσωπικά κΛιπορδέζηκαθώς επίσης και το Συμβούλιο του Συνδέσμου Φίλων Καραθεο-δωρή και όλους τους συνεργάτες σας ότι θα συνεχίσω και στο μέλ-λον να είμαι συνοδοιπόρος σας στο ανεκτίμητο έργο που επιτελείτε

Με ευχέςΑπόστολος Μαλαμούσης

Πρωτοπρεβύτερος του Οικουμενικού ΘρόνουΑρχιερατικός Επτετραμμένος για τις δημόσιες

σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία

copy Διονύσιος Βοργιάς

copy Διονύσιος Βοργιάς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 09ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

04 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΑΠΟΨΕΙΣ

Γράφει ο Θεοδόσιος Κυριακίδης Δρ Νεότερης Ιστορίας

Τα αρχεία της καθολικής εκκλησίας είναιπλήρη αναφορών για την καταστροφή των χρι-στιανικών κοινοτήτων της πάλαι ποτέ κραταιάςΟθωμανικής Αυτοκρατορίας Από τα πιο κεν-τρικά και επίσημα αρχεία του Βατικανού όπωςτο Archivio Segreto Vaticano ή το Affari Eccle-siastici Straordinari το Stati Ecclesiastici αυτότης Segreteria di Stato το αρχείο της Προπα-γάνδας (Propaganda Fide) μέχρι και αυτά τωνδιαφόρων ταγμάτων που έδρασαν στις περιο-χές της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίαςόπως των Ιησουιτών και των Καπουτσίνωνέχουν σημαντικές αναφορές για τις σφαγέςτους εκτοπισμούς τις κλοπές και τις καταστρο-φές των μνημείων που υπέστησαν οι χριστιανοίαπό τους νεότουρκους και τους Κεμαλικούς

Είναι αλήθεια ότι οι αναφορές αυτές αφορούν κυρίωςτους Καθολικούς είτε αυτοί ανήκουν στο λατινικό ρυθμόείτε στον αρμένικο στο μελχίτικο κλπ Για τους Αρμένιουςμάλιστα στους οποίους άλλωστε αναφέρονται οι περισσό-τερες μαρτυρίες εκτός από τη Γενοκτονία τους το 1915υπάρχουν εκτενείς αναφορές τόσο για τις σφαγέςπου σημειώθηκαν την περίοδο 1894-6 όσο καιαυτές του 1909 Εξάλλου πρόσφατα το καλοκαίριτου 2011 ο διευθυντής του Μυστικού Αρχείου καρ-δινάλιος Sergio Pagano όταν μίλησε για τη μεγάληέκθεση την οποία προγραμμάτιζε τότε το Βατικανό μετον τίτλο Lux in Arcana[1] και στην οποία παρουσιάζεταιτο Μυστικό Αρχείο ανακοίνωσε παράλληλα την έκδοση ενόςβιβλίου για τη Γενοκτονία των Αρμενίων με ντοκουμέντα πουβρίσκονται αποθησαυρισμένα στα αρχεία του Βατικανού

Στο παρόν άρθρο θα κάνουμε απλώς μια αναφορά μερι-κών χαρακτηριστικών μαρτυριών που δίνουν οι καθολικοί ιε-ραπόστολοι που βρίσκονται στον Πόντο για τα δεινά πουυπέστησαν οι Έλληνες[2] Η καθολική ιεραποστολή που εγ-καταστάθηκε στην Τραπεζούντα το 1845 έφτασε εκεί εκ-διωγμένη από την Τιφλίδα της Γεωργίας μετά την κατάληψητης από τους Ρώσους Μετά την κατάληψη της Γεωργίας ητσαρική Ρωσία έθεσε τους ιεραποστόλους μπροστά στο δίλ-λημα της υιοθέτησης της ρωσικής υπηκοότητας και την πα-ραμονή τους στην Γεωργία -όπου η δράση τουςχρονολογούνταν από το 1660 περίπου- ή την έξωση τουςαπό τη χώρα Οι ιεραπόστολοι προτίμησαν τη δεύτερη επι-λογή και έτσι εγκαταστάθηκαν στην Τραπεζούντα τόσο διότιη πόλη άρχισε νrsquo αναπτύσσεται λόγω του εμπορίου και συ-νεπώς νrsquo αυξάνονται και οι καθολικοί οι οποίοι δεν είχανθρησκευτικούς λειτουργούς για τα θρησκευτικά τους καθή-κοντα όσο και επειδή βρίσκονταν κοντά στην Τιφλίδα στηνοποία ήλπιζαν ότι κάποτε θα επιστρέψουν Η Ιεραποστολήπου ονομάστηκε αρχικά ldquoPrefettura Apostolica delle Missionidi Trebisondardquo ανέπτυξε πολύ νωρίς ένα δίκτυο ιεραποστο-

λικών σταθμών κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας με πιοσημαντικούς σταθμούς αυτούς της Τραπεζούντας που ήτανκαι η έδρα της ιεραποστολής της Σαμψούντας όπου μετα-φέρθηκε η έδρα μετά τη Γενοκτονία της Κερασούντας καιτου Ερζερούμ Μικρότεροι ιεραποστολικοί σταθμοί υπήρχανκαι στην Ινέμπολη στη Σινώπη στην Τοκάτη κα

Κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Αρμενίων οι ανα-φορές και οι εκκλήσεις προς τον Πάπα για βοήθεια είναι συ-νεχόμενες Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΕ΄ (1914-1922) θα βοηθήσειτόσο με αποστολή χρηματικής βοήθειας όσο και με ίδρυσηορφανοτροφείων στην Κωνσταντινούπολη καθώς και με συ-νεχείς διαμαρτυρίες αρχικά στους υπουργούς της νεοτουρ-κικής κυβέρνησης και το Μεγάλο Βεζίρη μέχρι αργότερα καιστον ίδιο τον Μουσταφά Κεμάλ Παρrsquo ότι αναφορές για τιςδιώξεις των Ελλήνων υπάρχουν σποραδικά καθrsquo όλη τηνδιάρκεια της Γενοκτονίας οι αναφορές κορυφώνονται τοέτος 1922 Ο Πάπας ένα χρόνο νωρίτερα τον Μάρτιο του 1921απεύθυνε έκκληση προς τον ίδιο τον Κεμάλ πασά να δώσειτο γρηγορότερο δυνατό αυστηρές διαταγές για να εξασφα-λιστεί ο σεβασμός της ζωής και των αγαθών των χριστιανώντου Καυκάσου της Μικράς Ασίας και της Ανατολίας ΟΚεμάλ απαντώντας στον Πάπα λίγες μέρες αργότερα σημει-

ώνει μεταξύ άλλων ότι laquohellipοι χριστιανοί όλων των περιοχώνόπου απλώνεται η κυριαρχία και η επιρροή της Κυβέρ-

νησης του Μεγάλου Εθνικού Κοινοβουλίου της Τουρ-κίας επωφελούνται από πλήρη ηρεμίαhellipraquo Οαποστολικός αντιπρόσωπος του Πάπα στην Κων-σταντινούπολη ο έμπειρος και ικανός διπλωμάτης

mons Angelo Dolci σχολιάζοντας με φανερή δυσα-ρέσκεια γράφει ότι αυτή η διαμαρτυρία δεν πρό-

σφερε καμιά υπηρεσία στους χριστιανούς Δεν έκανετίποτε άλλο παρά να προσφέρει στον Κεμάλ την καταλλη-λότερη ευκαιρία για να καθησυχάσει την κοινή γνώμη με τιςδηλώσεις του αυτές και ο ίδιος με την ατιμωρησία να συνε-χίσει το δρόμο της καταστροφής

Οι επιστολές διαμαρτυρίας για τις σφαγές και τις λεηλα-σίες που κορυφώνονται στα 1922 πληθαίνουν Στις 19 Ιανουα-ρίου 1922 η Επιτροπή των Ελλήνων στο Βατούμ στέλνει μιασειρά από επιστολές διαμαρτυρίας στους ηγέτες της εποχήςστις οποίες περιγράφονται οι αγριότητες των εθνικιστώντούρκων εναντίον των Ελλήνων της περιοχής του ΠόντουΜια τέτοια επιστολή φτάνει και στα χέρια του Πάπα Ο Ρω-μαίος Ποντίφικας είχε την ευκαιρία να ενημερώνεται και απότο εκτεταμένο δίκτυο των καθολικών ιεραποστόλων που δια-τηρούσε η Καθολική Εκκλησία στην Οθωμανική Αυτοκρατο-ρία Στις 8 Μαΐου 1922 ο προϊστάμενος της ιεραποστολής τηςΤραπεζούντσας p Lorenzo da Montemarciano σημειώνει ότιοι Τούρκοι βρίσκονται σε απόλυτο οργασμό και βλέπουν μεμεγάλη εχθρότητα κάθε χριστιανό Από τους Αρμένιους ση-μειώνει ότι δεν έχει μείνει σχεδόν κανείς στην πόλη ενώ απότους Έλληνες μόνο γυναίκες και παιδιά Αναφέρει ότι στηνΣαμψούντα δεν υπάρχει πια κανένας άντρας εκτός από κά-ποιους ηλικιωμένους ενώ στο εσωτερικό δεν έχει παραμεί-νει πια κανένα ελληνικό χωριό Όλοι δολοφονήθηκαν και τα

χωριά λεηλατήθηκαν Κάνει ιδιαίτερη μνεία για την Κερα-σούντα για την οποία σημειώνει ότι έλαχε να είναι η πόληστην οποία οι Έλληνες υπέφεραν περισσότερο απrsquo οπουδή-ποτε αλλού Κι αυτό όπως σημειώνει λόγω της δράσης εκείτου αρχηγού των ληστών του Τοπάλ Οσμάν Σημειώνει χα-ρακτηριστικά ότι laquoδιατρέχει την ύπαιθρο σκοτώνει λεηλατείκαι καταστρέφει τα πάντα ατιμώρητος Οι αρχές δεν μπο-ρούν να κάνουν τίποτε εναντίον του έχει απόλυτη εξουσίαστην οποία όλοι είναι υποχρεωμένοι να σκύβουν το κεφάλιΗ ομάδα του αποτελείται από περίπου εκατό άντρες τηςίδιας ποιότητας μrsquo αυτόν και εξορίζουν τους Έλληνες απότην πόλη σκοτώνοντας τους περισσότερους απrsquo αυτούς Δενπερνάει μέρα και νύχτα που να μην σκορπίσει αίμα Εισβάλ-λει στα σπίτια αιφνιδίως αρπάζει από τα χέρια των συζύγωντους άντρες από τα χέρια των μητέρων τα παιδιά και πολλέςφορές τους πυροβολεί κατευθείανraquo Συνεχίζει λέγοντας ότιlaquoαυτός που τώρα είναι ο φόβος και ο τρόμος πριν τον πό-λεμο δεν ήταν παρά ένας απλός βαρκάρης Εν τω μεταξύ ητουρκική κυβέρνηση τον υποστηρίζει και τον χαϊδεύει και ομουσουλμανικός πληθυσμός τον τιμάraquo Λίγες μέρες αργό-τερα ο p Lorenzo στέλνει και νέα αναφορά στην οποία ση-μειώνει ότι η κατάσταση συνεχίζει να μην βαίνει καλώςΓράφει ότι laquoΟ τουρκικός φανατισμός βρίσκεται πια εκτόςκάθε ελέγχου και εκφράζεται με όλες του τις δυνάμεις ΣτηνΙνέμπολη στη Σαμψούντα στην Κερασούντα δεν υπάρχουνπια Έλληνες εκτός από τους γέρους τις γυναίκες και τα παι-διά Στην Τραπεζούντα οι διωγμοί προχωρούν πιο αργά αλλάκάθε εβδομάδα στέλνουν εξορία ομάδες αντρών προς τοεσωτερικό μέσω του Ερζερούμ όπου το μεγαλύτερο μέροςπεθαίνει από την πείνα και από τις αρρώστιεςraquo Σημειώνει ότιβρίσκονται υπό το καθεστώς του φόβου καθώς δεν μπορούννα γνωρίζουν τι θα κάνουν οι Τούρκοι αν ο πόλεμος συνεχι-στεί Η παραπάνω αναφορά του προϊσταμένου της καθολικήςιεραποστολής της Τραπεζούντας p Lorenzo συμπίπτει χρο-νικά αλλά και ως περιεχόμενο με την αναφορά που στέλνειη Επιτροπεία Ποντίων Ελλήνων στην Κωνσταντινούποληόπου περιγράφονται αναλυτικά οι σφαγές και οι λεηλασίεςτων Τούρκων Με άλλα λόγια δυο ανεξάρτητες μεταξύ τουςπηγές μας δίνουν τις ίδιες πληροφορίες για τα γεγονότα

Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως οι καθολικοί ιεραπόστο-λοι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αναφορές τους κι αυτόδιότι φοβόνται ότι οι επιστολές τους μπορούν να πέσουν σταχέρια των Τούρκων Συγκεκριμένα ο προϊστάμενος σημειώνειστο γράμμα του στις 30 Μαΐου 1922 ldquoΣας παρακαλώ να μηναναφερθείτε στην επιστολή μου είτε για να μου απαντήσετεείτε για οποιαδήποτε άλλο λόγο Οι Τούρκοι έχουν τα μάτιαανοικτά και είναι πιο πονηροί απrsquo αυτό που συνήθως πιστεύε-ται Ενημερώνονται για κάθε τι που δημοσιεύεται στις εφη-μερίδες και αφορά τις ενέργειες τους Φαίνεται ότι δενγνωρίζουν ότι έχω γράψει μια τέτοια αναφορά Θα μπορούσενα μου στοίχιζε τη ζωήraquo Κλείνοντας την αναφορά του αυτήεπαναλαμβάνει ότι ζουν υπό το καθεστώς του τρόμου n

Ο Θεοδόσιος Κυριακίδης είναι διδάκτορας Νεώτερης Ιστορίας τηςΠαιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Απο-φοίτησε από το Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου ΠανεπιστημίουΘεσσαλονίκης Παρακολούθησε μαθήματα στο Westfalische-Wilh-elms Universitaumlt Muumlnster στη Γερμανία καθώς και στο Γρηγοριανό Πα-νεπιστήμιο της Ρώμης στην Ιταλία Υπήρξε μεταδιδακτορικόςερευνητής στο πανεπιστήμιο La Sapienza στη Ρώμη και έχει παρακο-λουθήσει το Διεθνές Πρόγραμμα για τη Γενοκτονία και τα ΑνθρώπιναΔικαιώματα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο Μιλάει αγγλικά ιταλικάκαι γερμανικά Έχει πραγματοποιήσει εκτεταμένη αρχειακή έρευνακαι έχει οργανώσει και συμμετάσχει σε πλήθος συνεδρίων στην Ελ-λάδα και στο εξωτερικό Έχει λάβει υποτροφίες και διακρίσεις απόιδρύματα της Ελλάδας της Αμερικής και της Ιταλίας Έχει συγγράψειμονογραφίες και άρθρα σχετικά με την ιστορία του Πόντου την Οθω-μανική Αυτοκρατορία το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το ΒατικανόEπιστημονικός συνεργάτης της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ

Μαρτυρίες των καθολικώνιεραποστόλων για τη Γενοκτονίατων Ελλήνων του Πόντου

Arsquo MΕΡΟΣ

wwwelliniki-gnomieuη εφημερίδα που διαβάζεται και online

bull Συνεντεύξεις bull Άρθρα bull Πολιτική bull Κοινωνία bull Απόψεις bull Ρεπορτάζ bull Ειδήσειςbull Οικονομία bull Επικαιρότητα bull Ομογένεια bull Πολιτισμός bull Ιστορία bull Aνακοινώσεις

για την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωσή σας wwwelliniki-gnomieu

Tώρα η υπεύθυνηενημέρωση απέχει ένα κλικ

Επικοινωνήστε με το τηλ 0030-24330-31226 ή στο email infoelliniki-gnomieu και δώστετη δυνατότητα στην επιχείρησή σας με το μικρότερο κόστος να γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο

Διαφημιστείτε φθηνά και αποτελεσματικά

Η ενημέρωση δεν είναι πια για το σύγχρονο άνθρωπο μια απλή ανά γκη Είναι δικαίωμακαι μάλιστα από τα σπουδαιότερα Οι πολ λές και γρήγορες μεταβολές στην οικονομίαστην κοινωνία και την πο λιτική η αλληλουχία των γεγονότων οι διεθνείς συγκυρίες ο ευρύς κύ κλος ενδιαφερόντων η επέκταση των επαγγελματικών δραστηριοτή τωνέξω από τα εθνικά σύνορα η αμοιβαιότητα των διεθνών σχέσεων η αλληλεπίδρασητων προβλημάτων και γενικότερα η συνοχή του σύγ χρονου κόσμου απαιτούν πλήρηέγκαιρη υπεύθυνη και αντικειμενική ενημέρωση Σε συνδυασμό με την πολύχρονηέντυπη έκδοση της εφημερίδας laquoΕλληνική Γνώμηraquo που έχει καθιερωθεί ως μίαψύχραιμη και αντικειμενική άποψη καταγραφής και ανάλυσης των γεγονότων έχετεπλέον πρόσβαση καθημερινά σε ότι συμβαίνει στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 05ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

EG SKOPELOS 2019

Το 11ο Παγκόσμιο Συνέδριο Θεσσαλών στον Δήμο Αλμυρού

laquoΗ σημασία του Θεσσαλικού αεροδρομίου στην ανάπτυξη της ΘεσσαλίαςraquoXoρηγός Επικοινωνίας η laquoΕλληνική Γνώμηraquo

Η δεύτερη δεκαετία της πορείας της παγ-κόσμιας Συνομοσπονδίας Θεσσαλών ξε-κινά με τους καλύτερους οιωνούς από τονΑλμυρό που κατά την αρχαιότητα αποτε-λούσε το λεγόμενο Αθαμάντιο πεδίο πουπήρε το όνομά του από τον βασιλιά Αθά-μαντα Ολόκληρη η περιοχή έχει πλούσιαμυθολογία και πλούσιο ιστορικό παρελθόναπό τους Νεολιθικούς χρόνους ως σήμερα

Ο Αθάμας είναι ο πατέρας του Φρίξου και της Έλληςενώ η μητέρα τους ήταν η Νεφέλη Τα δυο αδέρφια ταφυγάδευσε η μητέρα τους μrsquo ένα χρυσόμαλλο κριάριγια να τα γλυτώσει από τη διαταγή του πατέρα τουςπου ήθελε τη θυσία τους Καθώς πετούσαν πάνω απότον Βόσπορο η Έλλη έπεσε κι από τότε η περιοχή αυτήονομάζεται Ελλήσποντος Ο Φρίξος ταξίδεψε ως τημακρινή Κολχίδα όπου το κριάρι θυσιάστηκε στουςθεούς αλλά το δέρμα του το κράτησαν ως φυλαχτόΑυτό είναι το ξακουστό χρυσόμαλλο δέρας για τοοποίο ταξίδεψαν οι Αργοναύτες ως την Κολχίδα

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η Παγκόσμια Συ-νομοσπονδία Θεσσαλών με αισθήματα αγάπης νο-σταλγίας και περηφάνειας για τη Θεσσαλία και τηνπατρίδα Ελλάδα διοργανώνει σε συνεργασία με τονΔήμο Αλμυρού την Περιφέρεια Θεσσαλίας καθώς και

την ΠΕΔ Θεσσαλίας το 11ο παγκόσμιο συνέδριο και αν-τάμωμα Θεσσαλών στις 27 και 28 Ιουλίου 2019 στονΔήμο Αλμυρού

Το φετινό συνέδριο θα είναι αφιερωμένο στη σημα-σία και στον ρόλο του θεσσαλικού αεροδρομίου γιατην ανάπτυξη της Θεσσαλίας

Οι δεκάδες χιλιάδες Θεσσαλοί μετανάστες τα τελευ-ταία χρόνια ταξιδεύουν όλο και περισσότερο αεροπο-ρικώς από το εξωτερικό στην Ελλάδα και είναιαναγκασμένοι να πετάξουν για Αθήνα ή Θεσσαλονίκηαπ΄ όπου πρέπει να ταξιδέψουν άλλες τέσσερις ήπέντε ώρες ή στη χειρότερη περίπτωση να διανυκτε-ρεύσουν λόγω της ακατάλληλης ώρας της πτήσης Μιααναβαθμισμένη αεροπορική σύνδεση με το αεροδρό-μιο του Αλμυρού θα εξυπηρετήσει τα μέγιστα τουςΘεσσαλούς ομογενείς και ίσως και πολλούς άλλους με-τανάστες των όμορων Νομών που ζουν στο εξωτερικόΠαράλληλα κάτι τέτοιο θα συμβάλλει καθοριστικά στηνανάπτυξη της περιοχής και γενικότερα της Θεσσαλίας

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στο πολιτιστικό κέντροΑλμυρού το Σάββατο 27 Ιουλίου 2019 Στη συνέχειαθα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο Γιαννοπούλειο Αρ-χαιολογικό Μουσείο Αλμυρού και η εκδήλωση θα κο-ρυφωθεί με μια πολιτιστική βραδιά με χορούς μουσικήκαι δρώμενα εμπνευσμένα από τη Θεσσαλική παρά-δοση στην πλατεία του Δήμου Αλμυρού

Την επόμενη μέρα Κυριακή 28 Ιουλίου 2019 οι σύνε-δροι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μια ολοή-μερη ψυχαγωγική κρουαζιέρα από το Αχίλλειο στονΠαγασητικό κόλπο και στη Σκιάθο

Η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Θεσσαλών και οΔήμος Αλμυρού προσκαλούν εγκάρδια όλο τον κόσμοστο αντάμωμα και στην όμορφη αυτή εορτή των απαν-ταχού Θεσσαλών

Ο ΠρόεδροςΔιαμαντής Γκίκας

Η ΓραμματέαςΜαρία Ρίγγα

06 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Μπορεί για δεκαετίες να αποτέλεσε το σύμβολοτου Ψυχρού Πολέμου σήμερα όμως αποτελεί μιαπόλη μια πρωτεύουσα που δίνει την δυνατότηταστον καθένα που θα τη ζήσει να ενημερώνεταιγια ότι καινούργιο συμβαίνει στον κόσμο σε όλατα επίπεδα της καθημερινότητας

Ο λόγος για το Βερολίνο Μια πόλη όπου οι νέες τάσεις καιτα ρεύματα που θα επικρατήσουν τον επόμενο χρόνο παγκό-σμια παρουσιάζονται πιο νωρίς εδώ μέσα από διάφορες εκ-δηλώσεις συνέδρια και εκθέσεις Εκθέσεις οι οποίες είναιτόσο συχνές και με μεγάλη παγκόσμια δυναμική που για ναβρεις δωμάτιο ξενοδοχείου στο Βερολίνο όταν αυτές πραγ-ματοποιούνται σε υποφερτές τιμές θα πρέπει να το έχειςκλείσει πριν αρκετούς μήνες Οι ιδέες οι καινοτόμες προτά-σεις οι ευκαιρίες που προκύπτουν με βασικό αποδέκτη κυ-ρίως τη νεολαία είναι στην ημερήσια διάταξη των διαφόρωνevents Το Βερολίνο μπορεί να είναι η πρωτεύουσα της Γερμανίαςσε καμιά περίπτωση όμως τα χαρακτηριστικά της ο τρόπος ζωήςτων κατοίκων της και η σύνθεση του πληθυσμού δεν θυμίζουν μιατυπική Γερμανική πόληhellip Φώτα μουσικές και διαδηλώσεις συμβαί-νουν σχεδόν καθημερινά στους δρόμους Μάλιστα τρανταχτό πα-ράδειγμα διαφορετικής σκέψης και κουλτούρας είναι το γεγονόςότι καθιερώθηκε ως γενική αργία για το κρατίδιο του Βερολίνου -συνεπώς και για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση - από φέτος η Παγ-κόσμια Ημέρα της Γυναίκας Η κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλ-δημοκρατών (SPD) Αριστεράς και Πρασίνων επέλεξε την Ημέρατης Γυναίκας ανάμεσα στην Ημέρα της Επετείου της Μεταρρύθ-μισης του Λούθηρου (31 Οκτωβρίου) και στην Ημέρα της Γερμα-νικής Ενότητας (17 Ιουνίου) προκειμένου να τιμήσει την ΚλάραΤσέτκιν πρωτοπόρο των αγώνων για τα δικαιώματα των γυναι-κών και μια από τις πρώτες ακτιβίστριες που προώθησαν τηνΠαγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις αρχές του 20ού αιώνα

Το παλαιό και το νέο

Το Βερολίνο από την πρώτη προσεκτική ματιά δείχνει ότι πρό-κειται για μια πόλη των αντιθέσεων μια πόλη όπου το νέο συ-ναντά το παλαιό όπου δύο κόσμοι προσπαθούν νασυνυπάρξουν χωρίς όμως με την προσδοκώμενη επιτυχία μέχρισήμερα Ειδικά στο τελευταίο τεράστιοι γερανοί διαμορφώ-νουν νέους χώρους ανεγείρονται μεγάλες ξενοδοχειακές μο-νάδες και κατοικίες

Κατοικίες που είναι απαραίτητες καθώς τα ενοίκια κινούνταισε πολύ υψηλά επίπεδα όπως και στις περισσότερες πόλεις τηςΓερμανίας Το Βερολίνο εκτός των άλλων είναι και η πόλη τωνΜουσείων αλλά και μια πόλη όπου οι κουζίνες όλων των κρατώνσμίγουν σε μια και μόνο οδόhellip

Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και ένα μωσαϊκό των εθνικο-τήτων που κάνουν την απογευματινή τους βόλτα στα μπαρόκ

καφέ και στις διάφορες εκθέσεις από κάθε γωνιά του πλανήτητότε η πρωτεύουσα της Γερμανίας δεν έχει καμιά σχέση με τιςάλλες τυπικές γερμανικές πόλεις Αξίζει κάποιος να επισκεφθείτο Μουσείο της Περγάμου (Museum Pergamon) με τα εκθέ-ματα της Περγάμου της Μιλήτου και της Εγγύς Ανατολής τοΕβραϊκό Μουσείο (Jewish Museum) το οποίο ξεχωρίζει τόσοως προς το σχεδιασμό και φυσικά στο Μουσείο Σύγχρονης Τέ-χνης

Επίσης ενδιαφέρουσα είναι η επίσκεψη στη νεόκτιστη πε-ριοχή Postdamer Platz η οποία για πολλά χρόνια ήταν μιανεκρή ζώνη Χαρακτηριστικό παράδειγμα πάντως της παγκο-σμιοποίησης σε όλα και κυρίως στην τέχνη είναι και η πρό-σφατη προβολή του ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου στο

παράλληλο πρόγραμμα laquoΓαστρονομικό Σινεμάraquo της Berlinale μετίτλο laquo Όταν οι ντομάτες συνάντησαν τον Βάγκνερraquo Όπωςαναφέρει ο Παναγιώτης Κουπαράνης για την DW η ΜαριάνναΟικονόμου ανακάλυψε το χωριό Ηλιάς στην Καρδίτσα πριν απόεπτά χρόνια γυρίζοντας ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ που αφο-ρούσε τη βιολογική καλλιέργεια

Από την επαφή της με τους κατοίκους ανακάλυψε ότι εκτόςαπό τα προϊόντα που καλλιεργούν και οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουνμια ιστορία που σε πρώτη ανάγνωση δεν φαινόταν εξάγονταισε όλο τον κόσμο - από το Χονγκ Κονγκ ως την Κόστα Ρίκα καιτη Νέα Υόρκη Ιθύνων νους του όλου εγχειρήματος είναι ο Αλέ-ξανδρος Γκουσιάρης

Πρόκειται για τον ιδιοκτήτη μιας οικογενειακής επιχείρησηςπου ξεκίνησε πριν από 22 χρόνια με μέλι και επεκτάθηκε στησυνέχεια στη ντομάτα Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την παρα-γωγή σε όλα της τα στάδια ndash από την καλλιέργεια της ντομάταςως την επεξεργασία της

Τιμώμενη χώραΕπίσης εδώ και 20 χρόνια μουσικοί μεταξύ 18 και 28 ετών απ΄

όλο τον κόσμο συμμετέχουν στο φεστιβάλ κλασικής μουσικήςYoung Euro Classic Κάθε χρόνο επισκέπτονται τις συναυλίες25000 άτομα οι αίθουσες είναι γεμάτες

Φέτος οι 19 ορχήστρες προέρχονται από τη Δημοκρατία τουΤαταρστάν της Ρωσίας τις ΗΠΑ την Κίνα τη Δομινικανή Δημο-κρατία την Τουρκία και αλλού Στο επίκεντρο κάθε χρόνο βρί-σκεται μια χώρα

Στο φετινό φεστιβάλ που θα διαρκέσει από τις 19 Ιουλίου ωςτις 6 Αυγούστου αυτή η χώρα θα είναι η Ελλάδα n

Βερολίνο Η πόλη των Μουσείων των εκθέσεων αλλά και των διαδηλώσεων

Η Αλεξάντερπλατς (Alexanderplatz) είναι μια μεγάλη πλατεία καισυγκοινωνιακό κέντρο στην κεντρική περιοχή Μίτε του Βερολίνουδίπλα στον Τηλεοπτικό πύργο Σύμφωνα με στοιχεία του wiki ημέγιστη ακμή της πλατείας ήρθε κατά τη δεκαετία του 1920 ότανμαζί με την Ποτσντάμερ Πλατς κυριαρχούσε στη νυχτερινή ζωήτου Βερολίνου εμπνέοντας και το μυθιστόρημα του 1929 BerlinAlexanderplatz γνωστό από την ομώνυμη ταινία-σειρά (1980) τουΡάινερ Βέρνερ Φασμπίντερ

Το Σημείο Ελέγχου Τσάρλι (Checkpoint Charlie) Είναι από τα κο-ρυφαία σύμβολα του ψυχρού πολέμου To Σημείο Ελέγχου Τσάρλιαφαιρέθηκε τον Ιούνιο του 1990

Τι είναι το Βερολίνο Είναι μια πόλη φανταστική που δα-νείζεται το χαρακτήρα της από τη Θεσσαλονίκη του 80το Σαν Φρανσίσκο του Χάντερ Τόμσον και τον πλανήτητου Μικρού Πρίγκιπα Είναι μια πόλη που κατοικείται απότα φαντάσματα των φευγάτων αλλά και εκείνων που κα-βάλησαν το Τείχος του χρόνου και κυκλοφορούν ανά-μεσά μας Είναι μια πόλη που από τα έγκατά τηςξεχύνεται η φωνή της Τζόπλιν βραχνή και κατανυκτική

ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΠΟΙΗΣΗ του Χρήστου Ξανθάκη

Από τους παλαιότερους και μεγαλύτερουςστην Ευρώπη ο Ζωολογικός Κήπος του Βερολίνου

Από τους μεγαλύτερους αλλά και παλαιότερους στην Ευρώπη είναι ο ζωολογικός κήποςτου Βερολίνου Λειτουργεί από το 1844 και καταλαμβάνει 84 τετραγωνικά μέτρα από τοπάρκο Tiergarten Για να ολοκληρώσεις την επίσκεψη απαιτούνται αρκετές ώρες Τα ζώα

σύμφωνα με τις εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευαστεί βρίσκονται πολύ κοντά στο φυ-σικό τους περιβάλλον Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ επισκέφθηκε τον ζωολογικό κήπο παρουσιά-ζοντας τις παρακάτω εικόνες

copy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomicopy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 07ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Μόναχο Συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας με το laquoΜουσείο Καραθεοδωρήraquo στην Κομοτηνή

Όπως είναι ήδη γνωστό ο ιωνικός κίοναςπου ευρίσκεται επί του τάφου του παγκο-σμίου φήμης μαθηματικού ΚωνσταντίνουΚαραθεοδωρή στο Μόναχο θα μεταφερ-θεί προσεχώς και θα τοποθετηθεί στονπροαύλιο χώρο του ιερού Ναού τωνΑγίων Πάντων Μονάχου

Η τελετή των επισήμων αποκαλυπτηρίων του κίοναθα λάβει χώρα τη Δευτερα 8 Ιουλίου 2019 με επιμνη-μόσυνη δέηση στον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων Μο-νάχου και ομιλίες και έκθεση από τη ζωή και το έργοτου Καραθεοδωρή στο bdquoΠολιτιστικό Κέντρο Οικουμε-νικός Πατριάρχης Βαρθολομαίοςldquo Ήδη έχει συσταθείμια επιτροπή διοργάνωσης της εκδήλωσης στην οποίασυμμετέχουν ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος οΠρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης ο πρό-εδρος του Θρακικού Συλλόγου Μονάχου κ Ηλίας Ντα-λακίδης η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟ κ ΔρΒασιλεία Τριάρχη-Χέρμαν ο πρόεδρος της ΕλληνικήςΑκαδημίας Μονάχου κ Σταύρος Κωσταντινίδης ηπρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων Μονάχουκ Φανή Αθέρα η υπεύθυνη για τα Τμήματα ΕλληνικήςΓλώσσας κ Ελένη Βούλγαρη ο διευθυντής του Λυ-κείου Μονάχου κ Σταύρος Ελευθεριάδης και ο μαθη-ματικός στο Λύκειο κ Μιλτιάδης Αδάμ Στα πλαίσιαπροετοιμασίας και διοργάνωσης της εκδήλωσης εκ-φράστηκε η επιθυμία να συμμετάσχει και το bdquoΜουσείοΚαραθεοδωρήldquo στη σχεδιαζόμενη έκθεση στο ΜόναχοΓια το λόγο αυτό μετέβη ο πρωτοπρεβύτερος Απόστο-λος Μαλαμούσης στις 26 Μαρτίου 2019 στην Κομοτηνήκαι είχε μία λίαν εγκάρδια και επικοδομητική συνεργα-σία με τον διευθυντή του bdquoΜουσείου Καραθεοδωρήldquoκ Αθανάσιο Λιπορδέζη και τον πρόεδρο του bdquoΣυνδέ-σμου Φίλων Καραθεοδωρήldquo κ Ανέστη Βακιάνη

Στη συνάντηση αυτή αποφασίστηκε να παραχωρήσειbdquoΤο Μουσείο Καραθεοδωρήldquo ως δάνειο αντίγραφατης αλληλογραφίας του Καραθεοδωρή με τον ΆλμπερΆινστάιν και με άλλους διάσημους καθηγητές μαθη-ματικών φωτογραφίες από τη ζωή και το έργο του κα

Συζητήθηκε επίσης και η πρόταση των κκ Λιπορ-δέζη και Βακιάνη με αφορμή και τη λήξη του 70 ετώνσυμβολαίου χρήσης του εν Μονάχω τάφου Καραθεο-δωρή ndash να μεταφερθούν τα οστά Καραθεοδωρή και ναεναποθετηθούν σε περίβλεπτο μνήμα-μνημείο στοκεντρικό κοιμητήριο της Κομοτηνής Για το σκοπό αυτόείναι απαραίτητη η συναίνεση των νομίμων κληρονό-μων του μακαριστού Καραθεοδωρή και η απόφασητου Δήμου Κομοτηνής για εσαεί παραχώρηση τάφουστο Δημοτικό Κοιμητήριο της πόλης

Μετά τη σύσκεψη και την ξενάγηση στους άρισταοργανωμένους εκθεσιακούς χώρους του bdquoΜουσείουΚαραθεδωρήldquo ο πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μα-λαμούσης ο κ Λιπορδέζης και ο κ Βακιάνης εγένοντοενθέρμως δεκτοί από τον Σεβασμιώτατο ΜητροπολίτηΜαρωνείας και Κομοτηνής κ Παντελεήμονα και συ-νεργάτες του στον αρχαιότερο Ναό της Κομοτηνής ΟΣεβασμιώτατος κ Παντελεήμων με τη γνωστή του πα-τρική αγάπη εγκαρδιότητα απλότητα και σοφή ποι-

μαντική του οιακοστροφία έδειξε μέγιστο ενδιαφέρονγια τις μελλοντικές εκδηλώσεις μας για τον Καραθεο-δωρή και θα τις στηρίξει με όλες του τις δυνάμειςόπως ήδη πράττει μέχρι και σήμερα

Η έγκριτος καθημερινή εφημερίδα της Κομοτηνής ΟΧΡΟΝΟΣ δημοσίευσε στις 23 Μαρτίου 2019 εκτενέςρεπορτάζ σχετικά με τις πρόσφατες επισκέψεις μαθη-τριών και μαθητών του Ελληνικού Λυκείου Μονάχουστον τάφο Καραθεοδωρή στη Σαλβάτορκιρχε όπου οΚαραθεοδωρή διετέλεσε εκκλησιαστικός επίτροποςκαι στην bdquoΑίθουσα Κωνσταντίνου Καραθεοδωρήldquo του

Πανεπιστημίου Μονάχου Επίσης Ο ΧΡΟΝΟΣ δημοσί-ευσε και εκτενές ρεπορτάζ στις 28 Μαρτίου 2019 σχε-τικά με την επίσκεψη του πρωτοπρεσβυτέρουΑποστόλου Μαλαμούση στο bdquoΜουσείο Καραθεοδωρήldquoστην Κομοτηνή

Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στον κ ΔιονύσιοΒοριά για την ευγενή διάθεση των φωτογραφιώνεντός και εκτός του Μουσείου n

Επιστολή προς τον Διευθυντήτου Μουσείου ΚαραθεοδωρήΠρος τονΔιευθυντή του Μουσείου Καραθεοδωρήκ Αθανάσιο ΛιπορδέζηΚομοτηνή 30 Μαρτίου 2019Αξιότιμε κ Αθανάσιε Λιπορδέζη

επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και γραπτώς για την εγκάρ-δια συνάντησή μας στο Μουσείο Καραθεοδωρή στην Κομοτηνήστις 26 Μαρτίου 2019 και για την λίαν εμπεριστατωμένη ξενάγησηστους εκθεσιακούς χώρους

Βίωσα από κοντά τον ιερό ζήλο τον παλμό το μεράκι και τη μα-κρόχρονη θυσιαστική προσφορά σας για την ανάδειξη της ζωήςκαι του παγκοσμίου έμβέλειας έργου του αειμνήστου μαθηματι-κού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή

Επίσης μrsquoεντυπωσίασε ιδιαίτερα και bdquoη ψυχή τε και σώματιldquo ανι-διοτελής συνεργία του διευθυντή του Συνδέσμου Φίλων Καραθε-οδωρή κ Ανέστη Βακιάνη να πετύχετε του σκοπού σας και τουοράματός σας να αποτελέσει το Μουσείο τόπο μόρφωσης καικαύχησης όχι μόνο για την Κομοτηνή αλλά και για όλο το επιστη-μονικό και μορφωτικό γίγνεσθαι απανταχού της γης

Η μετά την ξενάγηση κοινή μας επίσκεψη στην Ιερά ΜητρόποληΜαρωνείας και Κομοτηνής η ένθερμη και εγκάρδια υποδοχή μαςαπό τον Σεβασμιώτατο κ Παντελεήμονα η πατρική του αγάπη ησοφή του ποιμαντική οιακοστροφία και η ευρύτατη οικουμενικήκαι συνάμα πατριωτική του κοσμοθεώρηση μαρτυρούν τη μεγάλησυμβολή και συμπαράστασή του στο έργο του Μουσείου και τηνπαντευλόγητη επιβράβευσή του

Το εξαίρετο πόνημά σας bdquoΗ Ιστορία του Μουσείου Καραθεο-δωρή στην Κομοτηνήldquo (εκδόσεις Ακρίτας Αθήνα 2018) που είχατετην καλωσύνη να μου επιδώσετε το διάβασα απνευστί και σαςσυγχαίρω ολόθερμα για τη λίαν εμπεριστατωμένη καταγραφή τηςπολυδιάστατης ιστορίας του Μουσείου Δεν σας κρύβω την πλήρηαδυναμία μου ως στερουμένου μαθηματικών γνώσεων να κατα-νοήσω τα της διδασκαλίας του Καραθεοδωρή που εμπεριέχονταιστις σελίδες 319 μέχρι 340

Κάθε σελίδα του βιβλίου σας μαρτυρεί εύγλωττα την αγωνασας και τον αγώνα σας να στήσετε ένα bdquoηρώοldquo μνήμης και μάθη-σης συνεπικουρούμενος από πλειάδα προσωπικοτήτων που εν-στερνίζονται τα οράματά σας από την ίδρυση του ΣυνδέσμουΦίλων Καραθεοδωρή μέχρι σήμερα όπως λχ από τη μακαριστήθυγατέρα του Καραθεοδωρή Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεο-δωρή τη δισέγγονη του Καραθεοδωρή κ Δέσποινα Σκούταρη τονκ Νίκο Λυγερό την κ Δέσποινα Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη τονπρώην Υπουργό κ Ευριπίδη Στυλιανίδη τις τοπικές δημοτικές καιεκκλησιαστικές Αρχές και άλλους φορείς και προσωπικότητεςεντός και εκτός της Κομοτηνής

Αισθάνομαι ευτυχής για το γεγονός ότι και στο Μόναχο τιμώτον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή με την κατrsquo έτος τέλεση μνημο-σύνου επί του τάφου του

Είχα επίσης την τιμή και μεγάλη χαρά ως Αρχιερατικός Επίτρο-πος Βαυαρίας και εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςνα συνοδεύσω το 2002 τη Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεοδωρήστην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας διδασκαλίας της Μαθη-ματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μονάχου σε bdquoΑίθουσα Κων-σταντίνος Καραθεοδωρήldquo Στην τελετή παρέστησαν ο τότε Γενικός

Πρόξενος κ Ανδρέας Παπασταύρου και επιφανείς εκπρόσωποι τουΠανεπιστημίου και της Βαυαρικής κοινωνίας

Με μεγάλη συγκίνηση τέλεσα με την ιδιότητά μου ως Αρχιερα-τικού Επιτρόπου Βαυαρίας και εκπροσώπου του ΣεβασμιωτάτουΜητροπολίτη Γερμανίας κ Αυγουστίνου και το μνημόσυνο επί τουτάφου παρουσία του Υπουργού κ Ευριπίδη Στυλιανίδη και τωνάλλων επισήμων όπως ακριβώς τα περιγράφετε στις σελίδες 39-40 και αποτυπώνονται και στη πρώτη φωτογραφία στη σελίδα 41Σας ευχαριστώ επίσης και για την καταχώρηση στις σελίδες 281και 282 του μνημοσύνου που τέλεσα και με άλλους κληρικούς το2018 στον τάφο Καραθεοδωρή στο Μόναχο

Προσπάθησα με επιστολές μου προς την Ελληνική Πολιτεία (2008και 2009) και προς το Δήμο Περιστερίου να ονοματοδοθεί μια στάσητου τότε υπό κατασκευή Μετρό στο Περιστέρι Αττικής σε στάσηbdquoΚωνσταντίνος Καραθεοδωρήldquo δυστυχώς χωρίς ανταπόκριση

Επίσης έστειλα επιστολή το 2013 στο Μουσείο του Αϊνστάιν στηΒέρνη της Ελβετίας για συμπερίληψη στα εκθέματα του και τουονόματος του Καραθεοδωρή δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα

Είμαι όμως τρισευτυχισμένος για το γεγονός ότι η προ ετών εκ-φρασθείσα πρότασή μου και η πρωτοβουλία μου για μεταφορά τουιωνικού κίονα από τον τάφο Καραθεοδωρή (Μόναχο) στο προαύλιοτου ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου αρχίζει να υλοποιείται

Επίσης με χαροποιεί αφάνταστα η εκπεφρασμένη πρόθεσή σαςγια τη μεταφορά των οστών Καραθεοδωρή από το Μόναχο και τηνεναπόθεσή τους σε μνήμα-μνημείο στο Δημοτικό Κοιμητήριο τηςΚομοτηνής Είμαι στη διάθεσή σας εφόσον ευοδωθεί η προσπά-θεια αυτή να συμβάλλω στην διευθέτηση της διαδικασίας πουσχετίζεται με την εκταφή των οστών από τον Δήμο Μονάχου καιτην αποστολή τους στην Κομοτηνή

Επιτρέψτε μου με αφορμή την μεταφορά του κίονα στην εκκλη-σία μας στο Μόναχο και την επιθυμητή μεταφορά των οστών τουστην Κομοτηνή να διασκευάσω σε επίκαιρη εκδοχή τον στίχο 38του ποιήματος των φοιτητών της Γοττίγγης που έγραψαν το 1918με αφορμή τη μετάθεσή του Καραθεοδωρή ή Cara όπως τον απο-καλούν στο Βερολίνο (σελίς 289)

Διασκευή ποίημα των φοιτητώνΚαι στον Cara μας Και στον Cara μας

του ευχόμαστε καλή ανάπαυση του ευχόμαστε καλή τύχηαν και το Μόναχο του αρέσει αν το Βερολίνο δεν αρέσει

ας γυρίσει πίσω σε μας (στη Θράκη) ας γυρίσει πίσω σε μας

Ανεκτίμητης σημασίας είναι και η όσονούπω μεταστέγαση τουΜουσείου Καραθεοδωρή στο κτίριο Τσανάκλειο της Κομοτηνής Στησελίδα 248 αναγράφεται η πληροφορία ότι ο χώρος αυτός ονομά-στηκε bdquoμικρό Gttingenldquo Επιτρέψτε μου όμως μια ταπεινή σκέψη-πρόταση Μήπως θα έπρεπε να προστεθεί και το όνομα της πόληςΜονάχου και να ονομαστεί bdquoGoumlttingen-Muumlnchenldquo Και οι δύο πόλειςήταν πόλοι της μεσουράνιας απήχησης και φήμης του Καραθεο-δωρή Θέλω να διαβεβαιώσω και σας προσωπικά κΛιπορδέζηκαθώς επίσης και το Συμβούλιο του Συνδέσμου Φίλων Καραθεο-δωρή και όλους τους συνεργάτες σας ότι θα συνεχίσω και στο μέλ-λον να είμαι συνοδοιπόρος σας στο ανεκτίμητο έργο που επιτελείτε

Με ευχέςΑπόστολος Μαλαμούσης

Πρωτοπρεβύτερος του Οικουμενικού ΘρόνουΑρχιερατικός Επτετραμμένος για τις δημόσιες

σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία

copy Διονύσιος Βοργιάς

copy Διονύσιος Βοργιάς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 09ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 05ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

EG SKOPELOS 2019

Το 11ο Παγκόσμιο Συνέδριο Θεσσαλών στον Δήμο Αλμυρού

laquoΗ σημασία του Θεσσαλικού αεροδρομίου στην ανάπτυξη της ΘεσσαλίαςraquoXoρηγός Επικοινωνίας η laquoΕλληνική Γνώμηraquo

Η δεύτερη δεκαετία της πορείας της παγ-κόσμιας Συνομοσπονδίας Θεσσαλών ξε-κινά με τους καλύτερους οιωνούς από τονΑλμυρό που κατά την αρχαιότητα αποτε-λούσε το λεγόμενο Αθαμάντιο πεδίο πουπήρε το όνομά του από τον βασιλιά Αθά-μαντα Ολόκληρη η περιοχή έχει πλούσιαμυθολογία και πλούσιο ιστορικό παρελθόναπό τους Νεολιθικούς χρόνους ως σήμερα

Ο Αθάμας είναι ο πατέρας του Φρίξου και της Έλληςενώ η μητέρα τους ήταν η Νεφέλη Τα δυο αδέρφια ταφυγάδευσε η μητέρα τους μrsquo ένα χρυσόμαλλο κριάριγια να τα γλυτώσει από τη διαταγή του πατέρα τουςπου ήθελε τη θυσία τους Καθώς πετούσαν πάνω απότον Βόσπορο η Έλλη έπεσε κι από τότε η περιοχή αυτήονομάζεται Ελλήσποντος Ο Φρίξος ταξίδεψε ως τημακρινή Κολχίδα όπου το κριάρι θυσιάστηκε στουςθεούς αλλά το δέρμα του το κράτησαν ως φυλαχτόΑυτό είναι το ξακουστό χρυσόμαλλο δέρας για τοοποίο ταξίδεψαν οι Αργοναύτες ως την Κολχίδα

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η Παγκόσμια Συ-νομοσπονδία Θεσσαλών με αισθήματα αγάπης νο-σταλγίας και περηφάνειας για τη Θεσσαλία και τηνπατρίδα Ελλάδα διοργανώνει σε συνεργασία με τονΔήμο Αλμυρού την Περιφέρεια Θεσσαλίας καθώς και

την ΠΕΔ Θεσσαλίας το 11ο παγκόσμιο συνέδριο και αν-τάμωμα Θεσσαλών στις 27 και 28 Ιουλίου 2019 στονΔήμο Αλμυρού

Το φετινό συνέδριο θα είναι αφιερωμένο στη σημα-σία και στον ρόλο του θεσσαλικού αεροδρομίου γιατην ανάπτυξη της Θεσσαλίας

Οι δεκάδες χιλιάδες Θεσσαλοί μετανάστες τα τελευ-ταία χρόνια ταξιδεύουν όλο και περισσότερο αεροπο-ρικώς από το εξωτερικό στην Ελλάδα και είναιαναγκασμένοι να πετάξουν για Αθήνα ή Θεσσαλονίκηαπ΄ όπου πρέπει να ταξιδέψουν άλλες τέσσερις ήπέντε ώρες ή στη χειρότερη περίπτωση να διανυκτε-ρεύσουν λόγω της ακατάλληλης ώρας της πτήσης Μιααναβαθμισμένη αεροπορική σύνδεση με το αεροδρό-μιο του Αλμυρού θα εξυπηρετήσει τα μέγιστα τουςΘεσσαλούς ομογενείς και ίσως και πολλούς άλλους με-τανάστες των όμορων Νομών που ζουν στο εξωτερικόΠαράλληλα κάτι τέτοιο θα συμβάλλει καθοριστικά στηνανάπτυξη της περιοχής και γενικότερα της Θεσσαλίας

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στο πολιτιστικό κέντροΑλμυρού το Σάββατο 27 Ιουλίου 2019 Στη συνέχειαθα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο Γιαννοπούλειο Αρ-χαιολογικό Μουσείο Αλμυρού και η εκδήλωση θα κο-ρυφωθεί με μια πολιτιστική βραδιά με χορούς μουσικήκαι δρώμενα εμπνευσμένα από τη Θεσσαλική παρά-δοση στην πλατεία του Δήμου Αλμυρού

Την επόμενη μέρα Κυριακή 28 Ιουλίου 2019 οι σύνε-δροι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μια ολοή-μερη ψυχαγωγική κρουαζιέρα από το Αχίλλειο στονΠαγασητικό κόλπο και στη Σκιάθο

Η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Θεσσαλών και οΔήμος Αλμυρού προσκαλούν εγκάρδια όλο τον κόσμοστο αντάμωμα και στην όμορφη αυτή εορτή των απαν-ταχού Θεσσαλών

Ο ΠρόεδροςΔιαμαντής Γκίκας

Η ΓραμματέαςΜαρία Ρίγγα

06 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Μπορεί για δεκαετίες να αποτέλεσε το σύμβολοτου Ψυχρού Πολέμου σήμερα όμως αποτελεί μιαπόλη μια πρωτεύουσα που δίνει την δυνατότηταστον καθένα που θα τη ζήσει να ενημερώνεταιγια ότι καινούργιο συμβαίνει στον κόσμο σε όλατα επίπεδα της καθημερινότητας

Ο λόγος για το Βερολίνο Μια πόλη όπου οι νέες τάσεις καιτα ρεύματα που θα επικρατήσουν τον επόμενο χρόνο παγκό-σμια παρουσιάζονται πιο νωρίς εδώ μέσα από διάφορες εκ-δηλώσεις συνέδρια και εκθέσεις Εκθέσεις οι οποίες είναιτόσο συχνές και με μεγάλη παγκόσμια δυναμική που για ναβρεις δωμάτιο ξενοδοχείου στο Βερολίνο όταν αυτές πραγ-ματοποιούνται σε υποφερτές τιμές θα πρέπει να το έχειςκλείσει πριν αρκετούς μήνες Οι ιδέες οι καινοτόμες προτά-σεις οι ευκαιρίες που προκύπτουν με βασικό αποδέκτη κυ-ρίως τη νεολαία είναι στην ημερήσια διάταξη των διαφόρωνevents Το Βερολίνο μπορεί να είναι η πρωτεύουσα της Γερμανίαςσε καμιά περίπτωση όμως τα χαρακτηριστικά της ο τρόπος ζωήςτων κατοίκων της και η σύνθεση του πληθυσμού δεν θυμίζουν μιατυπική Γερμανική πόληhellip Φώτα μουσικές και διαδηλώσεις συμβαί-νουν σχεδόν καθημερινά στους δρόμους Μάλιστα τρανταχτό πα-ράδειγμα διαφορετικής σκέψης και κουλτούρας είναι το γεγονόςότι καθιερώθηκε ως γενική αργία για το κρατίδιο του Βερολίνου -συνεπώς και για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση - από φέτος η Παγ-κόσμια Ημέρα της Γυναίκας Η κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλ-δημοκρατών (SPD) Αριστεράς και Πρασίνων επέλεξε την Ημέρατης Γυναίκας ανάμεσα στην Ημέρα της Επετείου της Μεταρρύθ-μισης του Λούθηρου (31 Οκτωβρίου) και στην Ημέρα της Γερμα-νικής Ενότητας (17 Ιουνίου) προκειμένου να τιμήσει την ΚλάραΤσέτκιν πρωτοπόρο των αγώνων για τα δικαιώματα των γυναι-κών και μια από τις πρώτες ακτιβίστριες που προώθησαν τηνΠαγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις αρχές του 20ού αιώνα

Το παλαιό και το νέο

Το Βερολίνο από την πρώτη προσεκτική ματιά δείχνει ότι πρό-κειται για μια πόλη των αντιθέσεων μια πόλη όπου το νέο συ-ναντά το παλαιό όπου δύο κόσμοι προσπαθούν νασυνυπάρξουν χωρίς όμως με την προσδοκώμενη επιτυχία μέχρισήμερα Ειδικά στο τελευταίο τεράστιοι γερανοί διαμορφώ-νουν νέους χώρους ανεγείρονται μεγάλες ξενοδοχειακές μο-νάδες και κατοικίες

Κατοικίες που είναι απαραίτητες καθώς τα ενοίκια κινούνταισε πολύ υψηλά επίπεδα όπως και στις περισσότερες πόλεις τηςΓερμανίας Το Βερολίνο εκτός των άλλων είναι και η πόλη τωνΜουσείων αλλά και μια πόλη όπου οι κουζίνες όλων των κρατώνσμίγουν σε μια και μόνο οδόhellip

Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και ένα μωσαϊκό των εθνικο-τήτων που κάνουν την απογευματινή τους βόλτα στα μπαρόκ

καφέ και στις διάφορες εκθέσεις από κάθε γωνιά του πλανήτητότε η πρωτεύουσα της Γερμανίας δεν έχει καμιά σχέση με τιςάλλες τυπικές γερμανικές πόλεις Αξίζει κάποιος να επισκεφθείτο Μουσείο της Περγάμου (Museum Pergamon) με τα εκθέ-ματα της Περγάμου της Μιλήτου και της Εγγύς Ανατολής τοΕβραϊκό Μουσείο (Jewish Museum) το οποίο ξεχωρίζει τόσοως προς το σχεδιασμό και φυσικά στο Μουσείο Σύγχρονης Τέ-χνης

Επίσης ενδιαφέρουσα είναι η επίσκεψη στη νεόκτιστη πε-ριοχή Postdamer Platz η οποία για πολλά χρόνια ήταν μιανεκρή ζώνη Χαρακτηριστικό παράδειγμα πάντως της παγκο-σμιοποίησης σε όλα και κυρίως στην τέχνη είναι και η πρό-σφατη προβολή του ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου στο

παράλληλο πρόγραμμα laquoΓαστρονομικό Σινεμάraquo της Berlinale μετίτλο laquo Όταν οι ντομάτες συνάντησαν τον Βάγκνερraquo Όπωςαναφέρει ο Παναγιώτης Κουπαράνης για την DW η ΜαριάνναΟικονόμου ανακάλυψε το χωριό Ηλιάς στην Καρδίτσα πριν απόεπτά χρόνια γυρίζοντας ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ που αφο-ρούσε τη βιολογική καλλιέργεια

Από την επαφή της με τους κατοίκους ανακάλυψε ότι εκτόςαπό τα προϊόντα που καλλιεργούν και οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουνμια ιστορία που σε πρώτη ανάγνωση δεν φαινόταν εξάγονταισε όλο τον κόσμο - από το Χονγκ Κονγκ ως την Κόστα Ρίκα καιτη Νέα Υόρκη Ιθύνων νους του όλου εγχειρήματος είναι ο Αλέ-ξανδρος Γκουσιάρης

Πρόκειται για τον ιδιοκτήτη μιας οικογενειακής επιχείρησηςπου ξεκίνησε πριν από 22 χρόνια με μέλι και επεκτάθηκε στησυνέχεια στη ντομάτα Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την παρα-γωγή σε όλα της τα στάδια ndash από την καλλιέργεια της ντομάταςως την επεξεργασία της

Τιμώμενη χώραΕπίσης εδώ και 20 χρόνια μουσικοί μεταξύ 18 και 28 ετών απ΄

όλο τον κόσμο συμμετέχουν στο φεστιβάλ κλασικής μουσικήςYoung Euro Classic Κάθε χρόνο επισκέπτονται τις συναυλίες25000 άτομα οι αίθουσες είναι γεμάτες

Φέτος οι 19 ορχήστρες προέρχονται από τη Δημοκρατία τουΤαταρστάν της Ρωσίας τις ΗΠΑ την Κίνα τη Δομινικανή Δημο-κρατία την Τουρκία και αλλού Στο επίκεντρο κάθε χρόνο βρί-σκεται μια χώρα

Στο φετινό φεστιβάλ που θα διαρκέσει από τις 19 Ιουλίου ωςτις 6 Αυγούστου αυτή η χώρα θα είναι η Ελλάδα n

Βερολίνο Η πόλη των Μουσείων των εκθέσεων αλλά και των διαδηλώσεων

Η Αλεξάντερπλατς (Alexanderplatz) είναι μια μεγάλη πλατεία καισυγκοινωνιακό κέντρο στην κεντρική περιοχή Μίτε του Βερολίνουδίπλα στον Τηλεοπτικό πύργο Σύμφωνα με στοιχεία του wiki ημέγιστη ακμή της πλατείας ήρθε κατά τη δεκαετία του 1920 ότανμαζί με την Ποτσντάμερ Πλατς κυριαρχούσε στη νυχτερινή ζωήτου Βερολίνου εμπνέοντας και το μυθιστόρημα του 1929 BerlinAlexanderplatz γνωστό από την ομώνυμη ταινία-σειρά (1980) τουΡάινερ Βέρνερ Φασμπίντερ

Το Σημείο Ελέγχου Τσάρλι (Checkpoint Charlie) Είναι από τα κο-ρυφαία σύμβολα του ψυχρού πολέμου To Σημείο Ελέγχου Τσάρλιαφαιρέθηκε τον Ιούνιο του 1990

Τι είναι το Βερολίνο Είναι μια πόλη φανταστική που δα-νείζεται το χαρακτήρα της από τη Θεσσαλονίκη του 80το Σαν Φρανσίσκο του Χάντερ Τόμσον και τον πλανήτητου Μικρού Πρίγκιπα Είναι μια πόλη που κατοικείται απότα φαντάσματα των φευγάτων αλλά και εκείνων που κα-βάλησαν το Τείχος του χρόνου και κυκλοφορούν ανά-μεσά μας Είναι μια πόλη που από τα έγκατά τηςξεχύνεται η φωνή της Τζόπλιν βραχνή και κατανυκτική

ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΠΟΙΗΣΗ του Χρήστου Ξανθάκη

Από τους παλαιότερους και μεγαλύτερουςστην Ευρώπη ο Ζωολογικός Κήπος του Βερολίνου

Από τους μεγαλύτερους αλλά και παλαιότερους στην Ευρώπη είναι ο ζωολογικός κήποςτου Βερολίνου Λειτουργεί από το 1844 και καταλαμβάνει 84 τετραγωνικά μέτρα από τοπάρκο Tiergarten Για να ολοκληρώσεις την επίσκεψη απαιτούνται αρκετές ώρες Τα ζώα

σύμφωνα με τις εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευαστεί βρίσκονται πολύ κοντά στο φυ-σικό τους περιβάλλον Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ επισκέφθηκε τον ζωολογικό κήπο παρουσιά-ζοντας τις παρακάτω εικόνες

copy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomicopy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 07ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Μόναχο Συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας με το laquoΜουσείο Καραθεοδωρήraquo στην Κομοτηνή

Όπως είναι ήδη γνωστό ο ιωνικός κίοναςπου ευρίσκεται επί του τάφου του παγκο-σμίου φήμης μαθηματικού ΚωνσταντίνουΚαραθεοδωρή στο Μόναχο θα μεταφερ-θεί προσεχώς και θα τοποθετηθεί στονπροαύλιο χώρο του ιερού Ναού τωνΑγίων Πάντων Μονάχου

Η τελετή των επισήμων αποκαλυπτηρίων του κίοναθα λάβει χώρα τη Δευτερα 8 Ιουλίου 2019 με επιμνη-μόσυνη δέηση στον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων Μο-νάχου και ομιλίες και έκθεση από τη ζωή και το έργοτου Καραθεοδωρή στο bdquoΠολιτιστικό Κέντρο Οικουμε-νικός Πατριάρχης Βαρθολομαίοςldquo Ήδη έχει συσταθείμια επιτροπή διοργάνωσης της εκδήλωσης στην οποίασυμμετέχουν ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος οΠρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης ο πρό-εδρος του Θρακικού Συλλόγου Μονάχου κ Ηλίας Ντα-λακίδης η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟ κ ΔρΒασιλεία Τριάρχη-Χέρμαν ο πρόεδρος της ΕλληνικήςΑκαδημίας Μονάχου κ Σταύρος Κωσταντινίδης ηπρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων Μονάχουκ Φανή Αθέρα η υπεύθυνη για τα Τμήματα ΕλληνικήςΓλώσσας κ Ελένη Βούλγαρη ο διευθυντής του Λυ-κείου Μονάχου κ Σταύρος Ελευθεριάδης και ο μαθη-ματικός στο Λύκειο κ Μιλτιάδης Αδάμ Στα πλαίσιαπροετοιμασίας και διοργάνωσης της εκδήλωσης εκ-φράστηκε η επιθυμία να συμμετάσχει και το bdquoΜουσείοΚαραθεοδωρήldquo στη σχεδιαζόμενη έκθεση στο ΜόναχοΓια το λόγο αυτό μετέβη ο πρωτοπρεβύτερος Απόστο-λος Μαλαμούσης στις 26 Μαρτίου 2019 στην Κομοτηνήκαι είχε μία λίαν εγκάρδια και επικοδομητική συνεργα-σία με τον διευθυντή του bdquoΜουσείου Καραθεοδωρήldquoκ Αθανάσιο Λιπορδέζη και τον πρόεδρο του bdquoΣυνδέ-σμου Φίλων Καραθεοδωρήldquo κ Ανέστη Βακιάνη

Στη συνάντηση αυτή αποφασίστηκε να παραχωρήσειbdquoΤο Μουσείο Καραθεοδωρήldquo ως δάνειο αντίγραφατης αλληλογραφίας του Καραθεοδωρή με τον ΆλμπερΆινστάιν και με άλλους διάσημους καθηγητές μαθη-ματικών φωτογραφίες από τη ζωή και το έργο του κα

Συζητήθηκε επίσης και η πρόταση των κκ Λιπορ-δέζη και Βακιάνη με αφορμή και τη λήξη του 70 ετώνσυμβολαίου χρήσης του εν Μονάχω τάφου Καραθεο-δωρή ndash να μεταφερθούν τα οστά Καραθεοδωρή και ναεναποθετηθούν σε περίβλεπτο μνήμα-μνημείο στοκεντρικό κοιμητήριο της Κομοτηνής Για το σκοπό αυτόείναι απαραίτητη η συναίνεση των νομίμων κληρονό-μων του μακαριστού Καραθεοδωρή και η απόφασητου Δήμου Κομοτηνής για εσαεί παραχώρηση τάφουστο Δημοτικό Κοιμητήριο της πόλης

Μετά τη σύσκεψη και την ξενάγηση στους άρισταοργανωμένους εκθεσιακούς χώρους του bdquoΜουσείουΚαραθεδωρήldquo ο πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μα-λαμούσης ο κ Λιπορδέζης και ο κ Βακιάνης εγένοντοενθέρμως δεκτοί από τον Σεβασμιώτατο ΜητροπολίτηΜαρωνείας και Κομοτηνής κ Παντελεήμονα και συ-νεργάτες του στον αρχαιότερο Ναό της Κομοτηνής ΟΣεβασμιώτατος κ Παντελεήμων με τη γνωστή του πα-τρική αγάπη εγκαρδιότητα απλότητα και σοφή ποι-

μαντική του οιακοστροφία έδειξε μέγιστο ενδιαφέρονγια τις μελλοντικές εκδηλώσεις μας για τον Καραθεο-δωρή και θα τις στηρίξει με όλες του τις δυνάμειςόπως ήδη πράττει μέχρι και σήμερα

Η έγκριτος καθημερινή εφημερίδα της Κομοτηνής ΟΧΡΟΝΟΣ δημοσίευσε στις 23 Μαρτίου 2019 εκτενέςρεπορτάζ σχετικά με τις πρόσφατες επισκέψεις μαθη-τριών και μαθητών του Ελληνικού Λυκείου Μονάχουστον τάφο Καραθεοδωρή στη Σαλβάτορκιρχε όπου οΚαραθεοδωρή διετέλεσε εκκλησιαστικός επίτροποςκαι στην bdquoΑίθουσα Κωνσταντίνου Καραθεοδωρήldquo του

Πανεπιστημίου Μονάχου Επίσης Ο ΧΡΟΝΟΣ δημοσί-ευσε και εκτενές ρεπορτάζ στις 28 Μαρτίου 2019 σχε-τικά με την επίσκεψη του πρωτοπρεσβυτέρουΑποστόλου Μαλαμούση στο bdquoΜουσείο Καραθεοδωρήldquoστην Κομοτηνή

Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στον κ ΔιονύσιοΒοριά για την ευγενή διάθεση των φωτογραφιώνεντός και εκτός του Μουσείου n

Επιστολή προς τον Διευθυντήτου Μουσείου ΚαραθεοδωρήΠρος τονΔιευθυντή του Μουσείου Καραθεοδωρήκ Αθανάσιο ΛιπορδέζηΚομοτηνή 30 Μαρτίου 2019Αξιότιμε κ Αθανάσιε Λιπορδέζη

επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και γραπτώς για την εγκάρ-δια συνάντησή μας στο Μουσείο Καραθεοδωρή στην Κομοτηνήστις 26 Μαρτίου 2019 και για την λίαν εμπεριστατωμένη ξενάγησηστους εκθεσιακούς χώρους

Βίωσα από κοντά τον ιερό ζήλο τον παλμό το μεράκι και τη μα-κρόχρονη θυσιαστική προσφορά σας για την ανάδειξη της ζωήςκαι του παγκοσμίου έμβέλειας έργου του αειμνήστου μαθηματι-κού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή

Επίσης μrsquoεντυπωσίασε ιδιαίτερα και bdquoη ψυχή τε και σώματιldquo ανι-διοτελής συνεργία του διευθυντή του Συνδέσμου Φίλων Καραθε-οδωρή κ Ανέστη Βακιάνη να πετύχετε του σκοπού σας και τουοράματός σας να αποτελέσει το Μουσείο τόπο μόρφωσης καικαύχησης όχι μόνο για την Κομοτηνή αλλά και για όλο το επιστη-μονικό και μορφωτικό γίγνεσθαι απανταχού της γης

Η μετά την ξενάγηση κοινή μας επίσκεψη στην Ιερά ΜητρόποληΜαρωνείας και Κομοτηνής η ένθερμη και εγκάρδια υποδοχή μαςαπό τον Σεβασμιώτατο κ Παντελεήμονα η πατρική του αγάπη ησοφή του ποιμαντική οιακοστροφία και η ευρύτατη οικουμενικήκαι συνάμα πατριωτική του κοσμοθεώρηση μαρτυρούν τη μεγάλησυμβολή και συμπαράστασή του στο έργο του Μουσείου και τηνπαντευλόγητη επιβράβευσή του

Το εξαίρετο πόνημά σας bdquoΗ Ιστορία του Μουσείου Καραθεο-δωρή στην Κομοτηνήldquo (εκδόσεις Ακρίτας Αθήνα 2018) που είχατετην καλωσύνη να μου επιδώσετε το διάβασα απνευστί και σαςσυγχαίρω ολόθερμα για τη λίαν εμπεριστατωμένη καταγραφή τηςπολυδιάστατης ιστορίας του Μουσείου Δεν σας κρύβω την πλήρηαδυναμία μου ως στερουμένου μαθηματικών γνώσεων να κατα-νοήσω τα της διδασκαλίας του Καραθεοδωρή που εμπεριέχονταιστις σελίδες 319 μέχρι 340

Κάθε σελίδα του βιβλίου σας μαρτυρεί εύγλωττα την αγωνασας και τον αγώνα σας να στήσετε ένα bdquoηρώοldquo μνήμης και μάθη-σης συνεπικουρούμενος από πλειάδα προσωπικοτήτων που εν-στερνίζονται τα οράματά σας από την ίδρυση του ΣυνδέσμουΦίλων Καραθεοδωρή μέχρι σήμερα όπως λχ από τη μακαριστήθυγατέρα του Καραθεοδωρή Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεο-δωρή τη δισέγγονη του Καραθεοδωρή κ Δέσποινα Σκούταρη τονκ Νίκο Λυγερό την κ Δέσποινα Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη τονπρώην Υπουργό κ Ευριπίδη Στυλιανίδη τις τοπικές δημοτικές καιεκκλησιαστικές Αρχές και άλλους φορείς και προσωπικότητεςεντός και εκτός της Κομοτηνής

Αισθάνομαι ευτυχής για το γεγονός ότι και στο Μόναχο τιμώτον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή με την κατrsquo έτος τέλεση μνημο-σύνου επί του τάφου του

Είχα επίσης την τιμή και μεγάλη χαρά ως Αρχιερατικός Επίτρο-πος Βαυαρίας και εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςνα συνοδεύσω το 2002 τη Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεοδωρήστην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας διδασκαλίας της Μαθη-ματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μονάχου σε bdquoΑίθουσα Κων-σταντίνος Καραθεοδωρήldquo Στην τελετή παρέστησαν ο τότε Γενικός

Πρόξενος κ Ανδρέας Παπασταύρου και επιφανείς εκπρόσωποι τουΠανεπιστημίου και της Βαυαρικής κοινωνίας

Με μεγάλη συγκίνηση τέλεσα με την ιδιότητά μου ως Αρχιερα-τικού Επιτρόπου Βαυαρίας και εκπροσώπου του ΣεβασμιωτάτουΜητροπολίτη Γερμανίας κ Αυγουστίνου και το μνημόσυνο επί τουτάφου παρουσία του Υπουργού κ Ευριπίδη Στυλιανίδη και τωνάλλων επισήμων όπως ακριβώς τα περιγράφετε στις σελίδες 39-40 και αποτυπώνονται και στη πρώτη φωτογραφία στη σελίδα 41Σας ευχαριστώ επίσης και για την καταχώρηση στις σελίδες 281και 282 του μνημοσύνου που τέλεσα και με άλλους κληρικούς το2018 στον τάφο Καραθεοδωρή στο Μόναχο

Προσπάθησα με επιστολές μου προς την Ελληνική Πολιτεία (2008και 2009) και προς το Δήμο Περιστερίου να ονοματοδοθεί μια στάσητου τότε υπό κατασκευή Μετρό στο Περιστέρι Αττικής σε στάσηbdquoΚωνσταντίνος Καραθεοδωρήldquo δυστυχώς χωρίς ανταπόκριση

Επίσης έστειλα επιστολή το 2013 στο Μουσείο του Αϊνστάιν στηΒέρνη της Ελβετίας για συμπερίληψη στα εκθέματα του και τουονόματος του Καραθεοδωρή δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα

Είμαι όμως τρισευτυχισμένος για το γεγονός ότι η προ ετών εκ-φρασθείσα πρότασή μου και η πρωτοβουλία μου για μεταφορά τουιωνικού κίονα από τον τάφο Καραθεοδωρή (Μόναχο) στο προαύλιοτου ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου αρχίζει να υλοποιείται

Επίσης με χαροποιεί αφάνταστα η εκπεφρασμένη πρόθεσή σαςγια τη μεταφορά των οστών Καραθεοδωρή από το Μόναχο και τηνεναπόθεσή τους σε μνήμα-μνημείο στο Δημοτικό Κοιμητήριο τηςΚομοτηνής Είμαι στη διάθεσή σας εφόσον ευοδωθεί η προσπά-θεια αυτή να συμβάλλω στην διευθέτηση της διαδικασίας πουσχετίζεται με την εκταφή των οστών από τον Δήμο Μονάχου καιτην αποστολή τους στην Κομοτηνή

Επιτρέψτε μου με αφορμή την μεταφορά του κίονα στην εκκλη-σία μας στο Μόναχο και την επιθυμητή μεταφορά των οστών τουστην Κομοτηνή να διασκευάσω σε επίκαιρη εκδοχή τον στίχο 38του ποιήματος των φοιτητών της Γοττίγγης που έγραψαν το 1918με αφορμή τη μετάθεσή του Καραθεοδωρή ή Cara όπως τον απο-καλούν στο Βερολίνο (σελίς 289)

Διασκευή ποίημα των φοιτητώνΚαι στον Cara μας Και στον Cara μας

του ευχόμαστε καλή ανάπαυση του ευχόμαστε καλή τύχηαν και το Μόναχο του αρέσει αν το Βερολίνο δεν αρέσει

ας γυρίσει πίσω σε μας (στη Θράκη) ας γυρίσει πίσω σε μας

Ανεκτίμητης σημασίας είναι και η όσονούπω μεταστέγαση τουΜουσείου Καραθεοδωρή στο κτίριο Τσανάκλειο της Κομοτηνής Στησελίδα 248 αναγράφεται η πληροφορία ότι ο χώρος αυτός ονομά-στηκε bdquoμικρό Gttingenldquo Επιτρέψτε μου όμως μια ταπεινή σκέψη-πρόταση Μήπως θα έπρεπε να προστεθεί και το όνομα της πόληςΜονάχου και να ονομαστεί bdquoGoumlttingen-Muumlnchenldquo Και οι δύο πόλειςήταν πόλοι της μεσουράνιας απήχησης και φήμης του Καραθεο-δωρή Θέλω να διαβεβαιώσω και σας προσωπικά κΛιπορδέζηκαθώς επίσης και το Συμβούλιο του Συνδέσμου Φίλων Καραθεο-δωρή και όλους τους συνεργάτες σας ότι θα συνεχίσω και στο μέλ-λον να είμαι συνοδοιπόρος σας στο ανεκτίμητο έργο που επιτελείτε

Με ευχέςΑπόστολος Μαλαμούσης

Πρωτοπρεβύτερος του Οικουμενικού ΘρόνουΑρχιερατικός Επτετραμμένος για τις δημόσιες

σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία

copy Διονύσιος Βοργιάς

copy Διονύσιος Βοργιάς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 09ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

06 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Μπορεί για δεκαετίες να αποτέλεσε το σύμβολοτου Ψυχρού Πολέμου σήμερα όμως αποτελεί μιαπόλη μια πρωτεύουσα που δίνει την δυνατότηταστον καθένα που θα τη ζήσει να ενημερώνεταιγια ότι καινούργιο συμβαίνει στον κόσμο σε όλατα επίπεδα της καθημερινότητας

Ο λόγος για το Βερολίνο Μια πόλη όπου οι νέες τάσεις καιτα ρεύματα που θα επικρατήσουν τον επόμενο χρόνο παγκό-σμια παρουσιάζονται πιο νωρίς εδώ μέσα από διάφορες εκ-δηλώσεις συνέδρια και εκθέσεις Εκθέσεις οι οποίες είναιτόσο συχνές και με μεγάλη παγκόσμια δυναμική που για ναβρεις δωμάτιο ξενοδοχείου στο Βερολίνο όταν αυτές πραγ-ματοποιούνται σε υποφερτές τιμές θα πρέπει να το έχειςκλείσει πριν αρκετούς μήνες Οι ιδέες οι καινοτόμες προτά-σεις οι ευκαιρίες που προκύπτουν με βασικό αποδέκτη κυ-ρίως τη νεολαία είναι στην ημερήσια διάταξη των διαφόρωνevents Το Βερολίνο μπορεί να είναι η πρωτεύουσα της Γερμανίαςσε καμιά περίπτωση όμως τα χαρακτηριστικά της ο τρόπος ζωήςτων κατοίκων της και η σύνθεση του πληθυσμού δεν θυμίζουν μιατυπική Γερμανική πόληhellip Φώτα μουσικές και διαδηλώσεις συμβαί-νουν σχεδόν καθημερινά στους δρόμους Μάλιστα τρανταχτό πα-ράδειγμα διαφορετικής σκέψης και κουλτούρας είναι το γεγονόςότι καθιερώθηκε ως γενική αργία για το κρατίδιο του Βερολίνου -συνεπώς και για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση - από φέτος η Παγ-κόσμια Ημέρα της Γυναίκας Η κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλ-δημοκρατών (SPD) Αριστεράς και Πρασίνων επέλεξε την Ημέρατης Γυναίκας ανάμεσα στην Ημέρα της Επετείου της Μεταρρύθ-μισης του Λούθηρου (31 Οκτωβρίου) και στην Ημέρα της Γερμα-νικής Ενότητας (17 Ιουνίου) προκειμένου να τιμήσει την ΚλάραΤσέτκιν πρωτοπόρο των αγώνων για τα δικαιώματα των γυναι-κών και μια από τις πρώτες ακτιβίστριες που προώθησαν τηνΠαγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις αρχές του 20ού αιώνα

Το παλαιό και το νέο

Το Βερολίνο από την πρώτη προσεκτική ματιά δείχνει ότι πρό-κειται για μια πόλη των αντιθέσεων μια πόλη όπου το νέο συ-ναντά το παλαιό όπου δύο κόσμοι προσπαθούν νασυνυπάρξουν χωρίς όμως με την προσδοκώμενη επιτυχία μέχρισήμερα Ειδικά στο τελευταίο τεράστιοι γερανοί διαμορφώ-νουν νέους χώρους ανεγείρονται μεγάλες ξενοδοχειακές μο-νάδες και κατοικίες

Κατοικίες που είναι απαραίτητες καθώς τα ενοίκια κινούνταισε πολύ υψηλά επίπεδα όπως και στις περισσότερες πόλεις τηςΓερμανίας Το Βερολίνο εκτός των άλλων είναι και η πόλη τωνΜουσείων αλλά και μια πόλη όπου οι κουζίνες όλων των κρατώνσμίγουν σε μια και μόνο οδόhellip

Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και ένα μωσαϊκό των εθνικο-τήτων που κάνουν την απογευματινή τους βόλτα στα μπαρόκ

καφέ και στις διάφορες εκθέσεις από κάθε γωνιά του πλανήτητότε η πρωτεύουσα της Γερμανίας δεν έχει καμιά σχέση με τιςάλλες τυπικές γερμανικές πόλεις Αξίζει κάποιος να επισκεφθείτο Μουσείο της Περγάμου (Museum Pergamon) με τα εκθέ-ματα της Περγάμου της Μιλήτου και της Εγγύς Ανατολής τοΕβραϊκό Μουσείο (Jewish Museum) το οποίο ξεχωρίζει τόσοως προς το σχεδιασμό και φυσικά στο Μουσείο Σύγχρονης Τέ-χνης

Επίσης ενδιαφέρουσα είναι η επίσκεψη στη νεόκτιστη πε-ριοχή Postdamer Platz η οποία για πολλά χρόνια ήταν μιανεκρή ζώνη Χαρακτηριστικό παράδειγμα πάντως της παγκο-σμιοποίησης σε όλα και κυρίως στην τέχνη είναι και η πρό-σφατη προβολή του ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου στο

παράλληλο πρόγραμμα laquoΓαστρονομικό Σινεμάraquo της Berlinale μετίτλο laquo Όταν οι ντομάτες συνάντησαν τον Βάγκνερraquo Όπωςαναφέρει ο Παναγιώτης Κουπαράνης για την DW η ΜαριάνναΟικονόμου ανακάλυψε το χωριό Ηλιάς στην Καρδίτσα πριν απόεπτά χρόνια γυρίζοντας ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ που αφο-ρούσε τη βιολογική καλλιέργεια

Από την επαφή της με τους κατοίκους ανακάλυψε ότι εκτόςαπό τα προϊόντα που καλλιεργούν και οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουνμια ιστορία που σε πρώτη ανάγνωση δεν φαινόταν εξάγονταισε όλο τον κόσμο - από το Χονγκ Κονγκ ως την Κόστα Ρίκα καιτη Νέα Υόρκη Ιθύνων νους του όλου εγχειρήματος είναι ο Αλέ-ξανδρος Γκουσιάρης

Πρόκειται για τον ιδιοκτήτη μιας οικογενειακής επιχείρησηςπου ξεκίνησε πριν από 22 χρόνια με μέλι και επεκτάθηκε στησυνέχεια στη ντομάτα Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την παρα-γωγή σε όλα της τα στάδια ndash από την καλλιέργεια της ντομάταςως την επεξεργασία της

Τιμώμενη χώραΕπίσης εδώ και 20 χρόνια μουσικοί μεταξύ 18 και 28 ετών απ΄

όλο τον κόσμο συμμετέχουν στο φεστιβάλ κλασικής μουσικήςYoung Euro Classic Κάθε χρόνο επισκέπτονται τις συναυλίες25000 άτομα οι αίθουσες είναι γεμάτες

Φέτος οι 19 ορχήστρες προέρχονται από τη Δημοκρατία τουΤαταρστάν της Ρωσίας τις ΗΠΑ την Κίνα τη Δομινικανή Δημο-κρατία την Τουρκία και αλλού Στο επίκεντρο κάθε χρόνο βρί-σκεται μια χώρα

Στο φετινό φεστιβάλ που θα διαρκέσει από τις 19 Ιουλίου ωςτις 6 Αυγούστου αυτή η χώρα θα είναι η Ελλάδα n

Βερολίνο Η πόλη των Μουσείων των εκθέσεων αλλά και των διαδηλώσεων

Η Αλεξάντερπλατς (Alexanderplatz) είναι μια μεγάλη πλατεία καισυγκοινωνιακό κέντρο στην κεντρική περιοχή Μίτε του Βερολίνουδίπλα στον Τηλεοπτικό πύργο Σύμφωνα με στοιχεία του wiki ημέγιστη ακμή της πλατείας ήρθε κατά τη δεκαετία του 1920 ότανμαζί με την Ποτσντάμερ Πλατς κυριαρχούσε στη νυχτερινή ζωήτου Βερολίνου εμπνέοντας και το μυθιστόρημα του 1929 BerlinAlexanderplatz γνωστό από την ομώνυμη ταινία-σειρά (1980) τουΡάινερ Βέρνερ Φασμπίντερ

Το Σημείο Ελέγχου Τσάρλι (Checkpoint Charlie) Είναι από τα κο-ρυφαία σύμβολα του ψυχρού πολέμου To Σημείο Ελέγχου Τσάρλιαφαιρέθηκε τον Ιούνιο του 1990

Τι είναι το Βερολίνο Είναι μια πόλη φανταστική που δα-νείζεται το χαρακτήρα της από τη Θεσσαλονίκη του 80το Σαν Φρανσίσκο του Χάντερ Τόμσον και τον πλανήτητου Μικρού Πρίγκιπα Είναι μια πόλη που κατοικείται απότα φαντάσματα των φευγάτων αλλά και εκείνων που κα-βάλησαν το Τείχος του χρόνου και κυκλοφορούν ανά-μεσά μας Είναι μια πόλη που από τα έγκατά τηςξεχύνεται η φωνή της Τζόπλιν βραχνή και κατανυκτική

ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΠΟΙΗΣΗ του Χρήστου Ξανθάκη

Από τους παλαιότερους και μεγαλύτερουςστην Ευρώπη ο Ζωολογικός Κήπος του Βερολίνου

Από τους μεγαλύτερους αλλά και παλαιότερους στην Ευρώπη είναι ο ζωολογικός κήποςτου Βερολίνου Λειτουργεί από το 1844 και καταλαμβάνει 84 τετραγωνικά μέτρα από τοπάρκο Tiergarten Για να ολοκληρώσεις την επίσκεψη απαιτούνται αρκετές ώρες Τα ζώα

σύμφωνα με τις εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευαστεί βρίσκονται πολύ κοντά στο φυ-σικό τους περιβάλλον Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ επισκέφθηκε τον ζωολογικό κήπο παρουσιά-ζοντας τις παρακάτω εικόνες

copy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomicopy Elliniki Gnomi

copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi copy Elliniki Gnomi

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 07ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Μόναχο Συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας με το laquoΜουσείο Καραθεοδωρήraquo στην Κομοτηνή

Όπως είναι ήδη γνωστό ο ιωνικός κίοναςπου ευρίσκεται επί του τάφου του παγκο-σμίου φήμης μαθηματικού ΚωνσταντίνουΚαραθεοδωρή στο Μόναχο θα μεταφερ-θεί προσεχώς και θα τοποθετηθεί στονπροαύλιο χώρο του ιερού Ναού τωνΑγίων Πάντων Μονάχου

Η τελετή των επισήμων αποκαλυπτηρίων του κίοναθα λάβει χώρα τη Δευτερα 8 Ιουλίου 2019 με επιμνη-μόσυνη δέηση στον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων Μο-νάχου και ομιλίες και έκθεση από τη ζωή και το έργοτου Καραθεοδωρή στο bdquoΠολιτιστικό Κέντρο Οικουμε-νικός Πατριάρχης Βαρθολομαίοςldquo Ήδη έχει συσταθείμια επιτροπή διοργάνωσης της εκδήλωσης στην οποίασυμμετέχουν ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος οΠρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης ο πρό-εδρος του Θρακικού Συλλόγου Μονάχου κ Ηλίας Ντα-λακίδης η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟ κ ΔρΒασιλεία Τριάρχη-Χέρμαν ο πρόεδρος της ΕλληνικήςΑκαδημίας Μονάχου κ Σταύρος Κωσταντινίδης ηπρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων Μονάχουκ Φανή Αθέρα η υπεύθυνη για τα Τμήματα ΕλληνικήςΓλώσσας κ Ελένη Βούλγαρη ο διευθυντής του Λυ-κείου Μονάχου κ Σταύρος Ελευθεριάδης και ο μαθη-ματικός στο Λύκειο κ Μιλτιάδης Αδάμ Στα πλαίσιαπροετοιμασίας και διοργάνωσης της εκδήλωσης εκ-φράστηκε η επιθυμία να συμμετάσχει και το bdquoΜουσείοΚαραθεοδωρήldquo στη σχεδιαζόμενη έκθεση στο ΜόναχοΓια το λόγο αυτό μετέβη ο πρωτοπρεβύτερος Απόστο-λος Μαλαμούσης στις 26 Μαρτίου 2019 στην Κομοτηνήκαι είχε μία λίαν εγκάρδια και επικοδομητική συνεργα-σία με τον διευθυντή του bdquoΜουσείου Καραθεοδωρήldquoκ Αθανάσιο Λιπορδέζη και τον πρόεδρο του bdquoΣυνδέ-σμου Φίλων Καραθεοδωρήldquo κ Ανέστη Βακιάνη

Στη συνάντηση αυτή αποφασίστηκε να παραχωρήσειbdquoΤο Μουσείο Καραθεοδωρήldquo ως δάνειο αντίγραφατης αλληλογραφίας του Καραθεοδωρή με τον ΆλμπερΆινστάιν και με άλλους διάσημους καθηγητές μαθη-ματικών φωτογραφίες από τη ζωή και το έργο του κα

Συζητήθηκε επίσης και η πρόταση των κκ Λιπορ-δέζη και Βακιάνη με αφορμή και τη λήξη του 70 ετώνσυμβολαίου χρήσης του εν Μονάχω τάφου Καραθεο-δωρή ndash να μεταφερθούν τα οστά Καραθεοδωρή και ναεναποθετηθούν σε περίβλεπτο μνήμα-μνημείο στοκεντρικό κοιμητήριο της Κομοτηνής Για το σκοπό αυτόείναι απαραίτητη η συναίνεση των νομίμων κληρονό-μων του μακαριστού Καραθεοδωρή και η απόφασητου Δήμου Κομοτηνής για εσαεί παραχώρηση τάφουστο Δημοτικό Κοιμητήριο της πόλης

Μετά τη σύσκεψη και την ξενάγηση στους άρισταοργανωμένους εκθεσιακούς χώρους του bdquoΜουσείουΚαραθεδωρήldquo ο πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μα-λαμούσης ο κ Λιπορδέζης και ο κ Βακιάνης εγένοντοενθέρμως δεκτοί από τον Σεβασμιώτατο ΜητροπολίτηΜαρωνείας και Κομοτηνής κ Παντελεήμονα και συ-νεργάτες του στον αρχαιότερο Ναό της Κομοτηνής ΟΣεβασμιώτατος κ Παντελεήμων με τη γνωστή του πα-τρική αγάπη εγκαρδιότητα απλότητα και σοφή ποι-

μαντική του οιακοστροφία έδειξε μέγιστο ενδιαφέρονγια τις μελλοντικές εκδηλώσεις μας για τον Καραθεο-δωρή και θα τις στηρίξει με όλες του τις δυνάμειςόπως ήδη πράττει μέχρι και σήμερα

Η έγκριτος καθημερινή εφημερίδα της Κομοτηνής ΟΧΡΟΝΟΣ δημοσίευσε στις 23 Μαρτίου 2019 εκτενέςρεπορτάζ σχετικά με τις πρόσφατες επισκέψεις μαθη-τριών και μαθητών του Ελληνικού Λυκείου Μονάχουστον τάφο Καραθεοδωρή στη Σαλβάτορκιρχε όπου οΚαραθεοδωρή διετέλεσε εκκλησιαστικός επίτροποςκαι στην bdquoΑίθουσα Κωνσταντίνου Καραθεοδωρήldquo του

Πανεπιστημίου Μονάχου Επίσης Ο ΧΡΟΝΟΣ δημοσί-ευσε και εκτενές ρεπορτάζ στις 28 Μαρτίου 2019 σχε-τικά με την επίσκεψη του πρωτοπρεσβυτέρουΑποστόλου Μαλαμούση στο bdquoΜουσείο Καραθεοδωρήldquoστην Κομοτηνή

Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στον κ ΔιονύσιοΒοριά για την ευγενή διάθεση των φωτογραφιώνεντός και εκτός του Μουσείου n

Επιστολή προς τον Διευθυντήτου Μουσείου ΚαραθεοδωρήΠρος τονΔιευθυντή του Μουσείου Καραθεοδωρήκ Αθανάσιο ΛιπορδέζηΚομοτηνή 30 Μαρτίου 2019Αξιότιμε κ Αθανάσιε Λιπορδέζη

επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και γραπτώς για την εγκάρ-δια συνάντησή μας στο Μουσείο Καραθεοδωρή στην Κομοτηνήστις 26 Μαρτίου 2019 και για την λίαν εμπεριστατωμένη ξενάγησηστους εκθεσιακούς χώρους

Βίωσα από κοντά τον ιερό ζήλο τον παλμό το μεράκι και τη μα-κρόχρονη θυσιαστική προσφορά σας για την ανάδειξη της ζωήςκαι του παγκοσμίου έμβέλειας έργου του αειμνήστου μαθηματι-κού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή

Επίσης μrsquoεντυπωσίασε ιδιαίτερα και bdquoη ψυχή τε και σώματιldquo ανι-διοτελής συνεργία του διευθυντή του Συνδέσμου Φίλων Καραθε-οδωρή κ Ανέστη Βακιάνη να πετύχετε του σκοπού σας και τουοράματός σας να αποτελέσει το Μουσείο τόπο μόρφωσης καικαύχησης όχι μόνο για την Κομοτηνή αλλά και για όλο το επιστη-μονικό και μορφωτικό γίγνεσθαι απανταχού της γης

Η μετά την ξενάγηση κοινή μας επίσκεψη στην Ιερά ΜητρόποληΜαρωνείας και Κομοτηνής η ένθερμη και εγκάρδια υποδοχή μαςαπό τον Σεβασμιώτατο κ Παντελεήμονα η πατρική του αγάπη ησοφή του ποιμαντική οιακοστροφία και η ευρύτατη οικουμενικήκαι συνάμα πατριωτική του κοσμοθεώρηση μαρτυρούν τη μεγάλησυμβολή και συμπαράστασή του στο έργο του Μουσείου και τηνπαντευλόγητη επιβράβευσή του

Το εξαίρετο πόνημά σας bdquoΗ Ιστορία του Μουσείου Καραθεο-δωρή στην Κομοτηνήldquo (εκδόσεις Ακρίτας Αθήνα 2018) που είχατετην καλωσύνη να μου επιδώσετε το διάβασα απνευστί και σαςσυγχαίρω ολόθερμα για τη λίαν εμπεριστατωμένη καταγραφή τηςπολυδιάστατης ιστορίας του Μουσείου Δεν σας κρύβω την πλήρηαδυναμία μου ως στερουμένου μαθηματικών γνώσεων να κατα-νοήσω τα της διδασκαλίας του Καραθεοδωρή που εμπεριέχονταιστις σελίδες 319 μέχρι 340

Κάθε σελίδα του βιβλίου σας μαρτυρεί εύγλωττα την αγωνασας και τον αγώνα σας να στήσετε ένα bdquoηρώοldquo μνήμης και μάθη-σης συνεπικουρούμενος από πλειάδα προσωπικοτήτων που εν-στερνίζονται τα οράματά σας από την ίδρυση του ΣυνδέσμουΦίλων Καραθεοδωρή μέχρι σήμερα όπως λχ από τη μακαριστήθυγατέρα του Καραθεοδωρή Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεο-δωρή τη δισέγγονη του Καραθεοδωρή κ Δέσποινα Σκούταρη τονκ Νίκο Λυγερό την κ Δέσποινα Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη τονπρώην Υπουργό κ Ευριπίδη Στυλιανίδη τις τοπικές δημοτικές καιεκκλησιαστικές Αρχές και άλλους φορείς και προσωπικότητεςεντός και εκτός της Κομοτηνής

Αισθάνομαι ευτυχής για το γεγονός ότι και στο Μόναχο τιμώτον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή με την κατrsquo έτος τέλεση μνημο-σύνου επί του τάφου του

Είχα επίσης την τιμή και μεγάλη χαρά ως Αρχιερατικός Επίτρο-πος Βαυαρίας και εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςνα συνοδεύσω το 2002 τη Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεοδωρήστην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας διδασκαλίας της Μαθη-ματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μονάχου σε bdquoΑίθουσα Κων-σταντίνος Καραθεοδωρήldquo Στην τελετή παρέστησαν ο τότε Γενικός

Πρόξενος κ Ανδρέας Παπασταύρου και επιφανείς εκπρόσωποι τουΠανεπιστημίου και της Βαυαρικής κοινωνίας

Με μεγάλη συγκίνηση τέλεσα με την ιδιότητά μου ως Αρχιερα-τικού Επιτρόπου Βαυαρίας και εκπροσώπου του ΣεβασμιωτάτουΜητροπολίτη Γερμανίας κ Αυγουστίνου και το μνημόσυνο επί τουτάφου παρουσία του Υπουργού κ Ευριπίδη Στυλιανίδη και τωνάλλων επισήμων όπως ακριβώς τα περιγράφετε στις σελίδες 39-40 και αποτυπώνονται και στη πρώτη φωτογραφία στη σελίδα 41Σας ευχαριστώ επίσης και για την καταχώρηση στις σελίδες 281και 282 του μνημοσύνου που τέλεσα και με άλλους κληρικούς το2018 στον τάφο Καραθεοδωρή στο Μόναχο

Προσπάθησα με επιστολές μου προς την Ελληνική Πολιτεία (2008και 2009) και προς το Δήμο Περιστερίου να ονοματοδοθεί μια στάσητου τότε υπό κατασκευή Μετρό στο Περιστέρι Αττικής σε στάσηbdquoΚωνσταντίνος Καραθεοδωρήldquo δυστυχώς χωρίς ανταπόκριση

Επίσης έστειλα επιστολή το 2013 στο Μουσείο του Αϊνστάιν στηΒέρνη της Ελβετίας για συμπερίληψη στα εκθέματα του και τουονόματος του Καραθεοδωρή δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα

Είμαι όμως τρισευτυχισμένος για το γεγονός ότι η προ ετών εκ-φρασθείσα πρότασή μου και η πρωτοβουλία μου για μεταφορά τουιωνικού κίονα από τον τάφο Καραθεοδωρή (Μόναχο) στο προαύλιοτου ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου αρχίζει να υλοποιείται

Επίσης με χαροποιεί αφάνταστα η εκπεφρασμένη πρόθεσή σαςγια τη μεταφορά των οστών Καραθεοδωρή από το Μόναχο και τηνεναπόθεσή τους σε μνήμα-μνημείο στο Δημοτικό Κοιμητήριο τηςΚομοτηνής Είμαι στη διάθεσή σας εφόσον ευοδωθεί η προσπά-θεια αυτή να συμβάλλω στην διευθέτηση της διαδικασίας πουσχετίζεται με την εκταφή των οστών από τον Δήμο Μονάχου καιτην αποστολή τους στην Κομοτηνή

Επιτρέψτε μου με αφορμή την μεταφορά του κίονα στην εκκλη-σία μας στο Μόναχο και την επιθυμητή μεταφορά των οστών τουστην Κομοτηνή να διασκευάσω σε επίκαιρη εκδοχή τον στίχο 38του ποιήματος των φοιτητών της Γοττίγγης που έγραψαν το 1918με αφορμή τη μετάθεσή του Καραθεοδωρή ή Cara όπως τον απο-καλούν στο Βερολίνο (σελίς 289)

Διασκευή ποίημα των φοιτητώνΚαι στον Cara μας Και στον Cara μας

του ευχόμαστε καλή ανάπαυση του ευχόμαστε καλή τύχηαν και το Μόναχο του αρέσει αν το Βερολίνο δεν αρέσει

ας γυρίσει πίσω σε μας (στη Θράκη) ας γυρίσει πίσω σε μας

Ανεκτίμητης σημασίας είναι και η όσονούπω μεταστέγαση τουΜουσείου Καραθεοδωρή στο κτίριο Τσανάκλειο της Κομοτηνής Στησελίδα 248 αναγράφεται η πληροφορία ότι ο χώρος αυτός ονομά-στηκε bdquoμικρό Gttingenldquo Επιτρέψτε μου όμως μια ταπεινή σκέψη-πρόταση Μήπως θα έπρεπε να προστεθεί και το όνομα της πόληςΜονάχου και να ονομαστεί bdquoGoumlttingen-Muumlnchenldquo Και οι δύο πόλειςήταν πόλοι της μεσουράνιας απήχησης και φήμης του Καραθεο-δωρή Θέλω να διαβεβαιώσω και σας προσωπικά κΛιπορδέζηκαθώς επίσης και το Συμβούλιο του Συνδέσμου Φίλων Καραθεο-δωρή και όλους τους συνεργάτες σας ότι θα συνεχίσω και στο μέλ-λον να είμαι συνοδοιπόρος σας στο ανεκτίμητο έργο που επιτελείτε

Με ευχέςΑπόστολος Μαλαμούσης

Πρωτοπρεβύτερος του Οικουμενικού ΘρόνουΑρχιερατικός Επτετραμμένος για τις δημόσιες

σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία

copy Διονύσιος Βοργιάς

copy Διονύσιος Βοργιάς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 09ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 07ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Μόναχο Συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας με το laquoΜουσείο Καραθεοδωρήraquo στην Κομοτηνή

Όπως είναι ήδη γνωστό ο ιωνικός κίοναςπου ευρίσκεται επί του τάφου του παγκο-σμίου φήμης μαθηματικού ΚωνσταντίνουΚαραθεοδωρή στο Μόναχο θα μεταφερ-θεί προσεχώς και θα τοποθετηθεί στονπροαύλιο χώρο του ιερού Ναού τωνΑγίων Πάντων Μονάχου

Η τελετή των επισήμων αποκαλυπτηρίων του κίοναθα λάβει χώρα τη Δευτερα 8 Ιουλίου 2019 με επιμνη-μόσυνη δέηση στον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων Μο-νάχου και ομιλίες και έκθεση από τη ζωή και το έργοτου Καραθεοδωρή στο bdquoΠολιτιστικό Κέντρο Οικουμε-νικός Πατριάρχης Βαρθολομαίοςldquo Ήδη έχει συσταθείμια επιτροπή διοργάνωσης της εκδήλωσης στην οποίασυμμετέχουν ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος οΠρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης ο πρό-εδρος του Θρακικού Συλλόγου Μονάχου κ Ηλίας Ντα-λακίδης η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟ κ ΔρΒασιλεία Τριάρχη-Χέρμαν ο πρόεδρος της ΕλληνικήςΑκαδημίας Μονάχου κ Σταύρος Κωσταντινίδης ηπρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων Μονάχουκ Φανή Αθέρα η υπεύθυνη για τα Τμήματα ΕλληνικήςΓλώσσας κ Ελένη Βούλγαρη ο διευθυντής του Λυ-κείου Μονάχου κ Σταύρος Ελευθεριάδης και ο μαθη-ματικός στο Λύκειο κ Μιλτιάδης Αδάμ Στα πλαίσιαπροετοιμασίας και διοργάνωσης της εκδήλωσης εκ-φράστηκε η επιθυμία να συμμετάσχει και το bdquoΜουσείοΚαραθεοδωρήldquo στη σχεδιαζόμενη έκθεση στο ΜόναχοΓια το λόγο αυτό μετέβη ο πρωτοπρεβύτερος Απόστο-λος Μαλαμούσης στις 26 Μαρτίου 2019 στην Κομοτηνήκαι είχε μία λίαν εγκάρδια και επικοδομητική συνεργα-σία με τον διευθυντή του bdquoΜουσείου Καραθεοδωρήldquoκ Αθανάσιο Λιπορδέζη και τον πρόεδρο του bdquoΣυνδέ-σμου Φίλων Καραθεοδωρήldquo κ Ανέστη Βακιάνη

Στη συνάντηση αυτή αποφασίστηκε να παραχωρήσειbdquoΤο Μουσείο Καραθεοδωρήldquo ως δάνειο αντίγραφατης αλληλογραφίας του Καραθεοδωρή με τον ΆλμπερΆινστάιν και με άλλους διάσημους καθηγητές μαθη-ματικών φωτογραφίες από τη ζωή και το έργο του κα

Συζητήθηκε επίσης και η πρόταση των κκ Λιπορ-δέζη και Βακιάνη με αφορμή και τη λήξη του 70 ετώνσυμβολαίου χρήσης του εν Μονάχω τάφου Καραθεο-δωρή ndash να μεταφερθούν τα οστά Καραθεοδωρή και ναεναποθετηθούν σε περίβλεπτο μνήμα-μνημείο στοκεντρικό κοιμητήριο της Κομοτηνής Για το σκοπό αυτόείναι απαραίτητη η συναίνεση των νομίμων κληρονό-μων του μακαριστού Καραθεοδωρή και η απόφασητου Δήμου Κομοτηνής για εσαεί παραχώρηση τάφουστο Δημοτικό Κοιμητήριο της πόλης

Μετά τη σύσκεψη και την ξενάγηση στους άρισταοργανωμένους εκθεσιακούς χώρους του bdquoΜουσείουΚαραθεδωρήldquo ο πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μα-λαμούσης ο κ Λιπορδέζης και ο κ Βακιάνης εγένοντοενθέρμως δεκτοί από τον Σεβασμιώτατο ΜητροπολίτηΜαρωνείας και Κομοτηνής κ Παντελεήμονα και συ-νεργάτες του στον αρχαιότερο Ναό της Κομοτηνής ΟΣεβασμιώτατος κ Παντελεήμων με τη γνωστή του πα-τρική αγάπη εγκαρδιότητα απλότητα και σοφή ποι-

μαντική του οιακοστροφία έδειξε μέγιστο ενδιαφέρονγια τις μελλοντικές εκδηλώσεις μας για τον Καραθεο-δωρή και θα τις στηρίξει με όλες του τις δυνάμειςόπως ήδη πράττει μέχρι και σήμερα

Η έγκριτος καθημερινή εφημερίδα της Κομοτηνής ΟΧΡΟΝΟΣ δημοσίευσε στις 23 Μαρτίου 2019 εκτενέςρεπορτάζ σχετικά με τις πρόσφατες επισκέψεις μαθη-τριών και μαθητών του Ελληνικού Λυκείου Μονάχουστον τάφο Καραθεοδωρή στη Σαλβάτορκιρχε όπου οΚαραθεοδωρή διετέλεσε εκκλησιαστικός επίτροποςκαι στην bdquoΑίθουσα Κωνσταντίνου Καραθεοδωρήldquo του

Πανεπιστημίου Μονάχου Επίσης Ο ΧΡΟΝΟΣ δημοσί-ευσε και εκτενές ρεπορτάζ στις 28 Μαρτίου 2019 σχε-τικά με την επίσκεψη του πρωτοπρεσβυτέρουΑποστόλου Μαλαμούση στο bdquoΜουσείο Καραθεοδωρήldquoστην Κομοτηνή

Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στον κ ΔιονύσιοΒοριά για την ευγενή διάθεση των φωτογραφιώνεντός και εκτός του Μουσείου n

Επιστολή προς τον Διευθυντήτου Μουσείου ΚαραθεοδωρήΠρος τονΔιευθυντή του Μουσείου Καραθεοδωρήκ Αθανάσιο ΛιπορδέζηΚομοτηνή 30 Μαρτίου 2019Αξιότιμε κ Αθανάσιε Λιπορδέζη

επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και γραπτώς για την εγκάρ-δια συνάντησή μας στο Μουσείο Καραθεοδωρή στην Κομοτηνήστις 26 Μαρτίου 2019 και για την λίαν εμπεριστατωμένη ξενάγησηστους εκθεσιακούς χώρους

Βίωσα από κοντά τον ιερό ζήλο τον παλμό το μεράκι και τη μα-κρόχρονη θυσιαστική προσφορά σας για την ανάδειξη της ζωήςκαι του παγκοσμίου έμβέλειας έργου του αειμνήστου μαθηματι-κού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή

Επίσης μrsquoεντυπωσίασε ιδιαίτερα και bdquoη ψυχή τε και σώματιldquo ανι-διοτελής συνεργία του διευθυντή του Συνδέσμου Φίλων Καραθε-οδωρή κ Ανέστη Βακιάνη να πετύχετε του σκοπού σας και τουοράματός σας να αποτελέσει το Μουσείο τόπο μόρφωσης καικαύχησης όχι μόνο για την Κομοτηνή αλλά και για όλο το επιστη-μονικό και μορφωτικό γίγνεσθαι απανταχού της γης

Η μετά την ξενάγηση κοινή μας επίσκεψη στην Ιερά ΜητρόποληΜαρωνείας και Κομοτηνής η ένθερμη και εγκάρδια υποδοχή μαςαπό τον Σεβασμιώτατο κ Παντελεήμονα η πατρική του αγάπη ησοφή του ποιμαντική οιακοστροφία και η ευρύτατη οικουμενικήκαι συνάμα πατριωτική του κοσμοθεώρηση μαρτυρούν τη μεγάλησυμβολή και συμπαράστασή του στο έργο του Μουσείου και τηνπαντευλόγητη επιβράβευσή του

Το εξαίρετο πόνημά σας bdquoΗ Ιστορία του Μουσείου Καραθεο-δωρή στην Κομοτηνήldquo (εκδόσεις Ακρίτας Αθήνα 2018) που είχατετην καλωσύνη να μου επιδώσετε το διάβασα απνευστί και σαςσυγχαίρω ολόθερμα για τη λίαν εμπεριστατωμένη καταγραφή τηςπολυδιάστατης ιστορίας του Μουσείου Δεν σας κρύβω την πλήρηαδυναμία μου ως στερουμένου μαθηματικών γνώσεων να κατα-νοήσω τα της διδασκαλίας του Καραθεοδωρή που εμπεριέχονταιστις σελίδες 319 μέχρι 340

Κάθε σελίδα του βιβλίου σας μαρτυρεί εύγλωττα την αγωνασας και τον αγώνα σας να στήσετε ένα bdquoηρώοldquo μνήμης και μάθη-σης συνεπικουρούμενος από πλειάδα προσωπικοτήτων που εν-στερνίζονται τα οράματά σας από την ίδρυση του ΣυνδέσμουΦίλων Καραθεοδωρή μέχρι σήμερα όπως λχ από τη μακαριστήθυγατέρα του Καραθεοδωρή Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεο-δωρή τη δισέγγονη του Καραθεοδωρή κ Δέσποινα Σκούταρη τονκ Νίκο Λυγερό την κ Δέσποινα Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη τονπρώην Υπουργό κ Ευριπίδη Στυλιανίδη τις τοπικές δημοτικές καιεκκλησιαστικές Αρχές και άλλους φορείς και προσωπικότητεςεντός και εκτός της Κομοτηνής

Αισθάνομαι ευτυχής για το γεγονός ότι και στο Μόναχο τιμώτον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή με την κατrsquo έτος τέλεση μνημο-σύνου επί του τάφου του

Είχα επίσης την τιμή και μεγάλη χαρά ως Αρχιερατικός Επίτρο-πος Βαυαρίας και εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςνα συνοδεύσω το 2002 τη Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεοδωρήστην τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας διδασκαλίας της Μαθη-ματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μονάχου σε bdquoΑίθουσα Κων-σταντίνος Καραθεοδωρήldquo Στην τελετή παρέστησαν ο τότε Γενικός

Πρόξενος κ Ανδρέας Παπασταύρου και επιφανείς εκπρόσωποι τουΠανεπιστημίου και της Βαυαρικής κοινωνίας

Με μεγάλη συγκίνηση τέλεσα με την ιδιότητά μου ως Αρχιερα-τικού Επιτρόπου Βαυαρίας και εκπροσώπου του ΣεβασμιωτάτουΜητροπολίτη Γερμανίας κ Αυγουστίνου και το μνημόσυνο επί τουτάφου παρουσία του Υπουργού κ Ευριπίδη Στυλιανίδη και τωνάλλων επισήμων όπως ακριβώς τα περιγράφετε στις σελίδες 39-40 και αποτυπώνονται και στη πρώτη φωτογραφία στη σελίδα 41Σας ευχαριστώ επίσης και για την καταχώρηση στις σελίδες 281και 282 του μνημοσύνου που τέλεσα και με άλλους κληρικούς το2018 στον τάφο Καραθεοδωρή στο Μόναχο

Προσπάθησα με επιστολές μου προς την Ελληνική Πολιτεία (2008και 2009) και προς το Δήμο Περιστερίου να ονοματοδοθεί μια στάσητου τότε υπό κατασκευή Μετρό στο Περιστέρι Αττικής σε στάσηbdquoΚωνσταντίνος Καραθεοδωρήldquo δυστυχώς χωρίς ανταπόκριση

Επίσης έστειλα επιστολή το 2013 στο Μουσείο του Αϊνστάιν στηΒέρνη της Ελβετίας για συμπερίληψη στα εκθέματα του και τουονόματος του Καραθεοδωρή δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα

Είμαι όμως τρισευτυχισμένος για το γεγονός ότι η προ ετών εκ-φρασθείσα πρότασή μου και η πρωτοβουλία μου για μεταφορά τουιωνικού κίονα από τον τάφο Καραθεοδωρή (Μόναχο) στο προαύλιοτου ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου αρχίζει να υλοποιείται

Επίσης με χαροποιεί αφάνταστα η εκπεφρασμένη πρόθεσή σαςγια τη μεταφορά των οστών Καραθεοδωρή από το Μόναχο και τηνεναπόθεσή τους σε μνήμα-μνημείο στο Δημοτικό Κοιμητήριο τηςΚομοτηνής Είμαι στη διάθεσή σας εφόσον ευοδωθεί η προσπά-θεια αυτή να συμβάλλω στην διευθέτηση της διαδικασίας πουσχετίζεται με την εκταφή των οστών από τον Δήμο Μονάχου καιτην αποστολή τους στην Κομοτηνή

Επιτρέψτε μου με αφορμή την μεταφορά του κίονα στην εκκλη-σία μας στο Μόναχο και την επιθυμητή μεταφορά των οστών τουστην Κομοτηνή να διασκευάσω σε επίκαιρη εκδοχή τον στίχο 38του ποιήματος των φοιτητών της Γοττίγγης που έγραψαν το 1918με αφορμή τη μετάθεσή του Καραθεοδωρή ή Cara όπως τον απο-καλούν στο Βερολίνο (σελίς 289)

Διασκευή ποίημα των φοιτητώνΚαι στον Cara μας Και στον Cara μας

του ευχόμαστε καλή ανάπαυση του ευχόμαστε καλή τύχηαν και το Μόναχο του αρέσει αν το Βερολίνο δεν αρέσει

ας γυρίσει πίσω σε μας (στη Θράκη) ας γυρίσει πίσω σε μας

Ανεκτίμητης σημασίας είναι και η όσονούπω μεταστέγαση τουΜουσείου Καραθεοδωρή στο κτίριο Τσανάκλειο της Κομοτηνής Στησελίδα 248 αναγράφεται η πληροφορία ότι ο χώρος αυτός ονομά-στηκε bdquoμικρό Gttingenldquo Επιτρέψτε μου όμως μια ταπεινή σκέψη-πρόταση Μήπως θα έπρεπε να προστεθεί και το όνομα της πόληςΜονάχου και να ονομαστεί bdquoGoumlttingen-Muumlnchenldquo Και οι δύο πόλειςήταν πόλοι της μεσουράνιας απήχησης και φήμης του Καραθεο-δωρή Θέλω να διαβεβαιώσω και σας προσωπικά κΛιπορδέζηκαθώς επίσης και το Συμβούλιο του Συνδέσμου Φίλων Καραθεο-δωρή και όλους τους συνεργάτες σας ότι θα συνεχίσω και στο μέλ-λον να είμαι συνοδοιπόρος σας στο ανεκτίμητο έργο που επιτελείτε

Με ευχέςΑπόστολος Μαλαμούσης

Πρωτοπρεβύτερος του Οικουμενικού ΘρόνουΑρχιερατικός Επτετραμμένος για τις δημόσιες

σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία

copy Διονύσιος Βοργιάς

copy Διονύσιος Βοργιάς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 09ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 09ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

10 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗOMOΓΕΝΕΙΑ

Οι ελληνογερμανικές σχέσεις τον 20ο αιώναΜία νηφάλια ματιά στις σχέσεις Ελλάδας-Γερ-μανίας τον περασμένο αιώνα δίνει ο συλλογι-κός τόμος laquoΟ laquoμακρύς ελληνογερμανικόςεικοστός αιώναςraquo των εκδόσεων laquoΕπίκεντροraquoΈνα πολυκύμαντο παρελθόν οδηγός για τομέλλονΑπό το κίνημα του γερμανικού φιλελ-ληνισμού ως και την πρόσφατη τους κρίση οιελληνογερμανικές σχέσεις παρουσίαζανπάντα μία ποικιλομορφία

laquoΔεν είναι σχέσεις γραμμικού χαρακτήρα και τον προ-ηγούμενο αιώνα χαρακτηρίζονται από τεράστια πύκνωσηraquoεπισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στράτος Δορδανάς καθη-γητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μια διαφο-ρετική προσέγγιση στις άγνωστες πτυχές αυτών τωνσχέσεων επιδιώκει μαζί με τον Νίκο Παπαναστασίου κα-θηγητή ιστορίας από το Εθνικό και Καποδιστριακο Πανε-πιστημιο Αθηνών στην επιμέλεια του βιβλίου Ο laquoμακρύςraquoελληνογερμανικός εικοστός αιώνας

Μελετώντας τη σκοτεινήπλευρά της ιστορίας

Η γερμανική Κατοχή αφήνει αναμφίβολα το αποτύπωμάτης στις σχέσεις των δύο χωρών ακόμα και σήμερα με κά-ποιες πτυχές της να μην είναι γνωστές Μέσα από αξιοποί-ηση πρωτογενούς αρχειακού υλικού και μια νέαςιστοριογραφικής προσέγγισης στο βιβλίο φωτίζονται λε-πτομέρειες για την ποινική αποτίμηση των αδικημάτων τουΓrsquo Ράιχ και την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπόγερμανική Κατοχή Η ανάλυση για την επισιτιστική κρίσηκατά την κατοχική περίοδο παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-φέρον Έφταιγαν άραγε μόνον οι Γερμανοί laquoΑυτό είναιένα εύκολο αφήγημα Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψηστο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι λόγοι Δεν είναι καθό-λου γνωστό ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την έλλειψηαγαθών έχει ο συμμαχικός αποκλεισμός και ότι εκτός απότις γερμανικές επιτάξεις ως λεία πολέμου έχουμε τη λεη-λασία των αποθηκών του ελληνικού στρατού από τους έλ-

ληνες πολίτες και τους στρατιώτες που επέστρεφαν απότο μέτωποraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ Δορδανάς

Πέρα από το διάστημα παραμονής των Ναζί στην κατε-χόμενη Ελλάδα ξεχωριστό ενδιαφέρον στο βιβλίο παρου-σιάζουν οι αναφορές πριν από τον Βrsquo Παγκόσμιο Πόλεμοσχετικά με τη στάση της Γερμανίας στις εξελίξεις κατά τηδιάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων στη Μακεδονία αλλάκαι τον ανθελληνικό διωγμό των Ελλήνων του Πόντουμέσα από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Αυ-στρίας και της Γερμανίας Στη νεότερη εποχή ο ανταγωνι-σμός της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας σε σχέση μετην Ελλάδα αντικατοπτρίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα τηςεποχήςlaquoΗ Ανατολική Γερμανία προσπάθησε να μπει σφήναστη συμμαχία Δυτικής Γερμανίας και Ελλάδας στο δυτικόσυνασπισμό εργαλειοποιώντας πολιτικά το οδυνηρό πα-ρελθόν προς όφελός της για να συνάψει εμπορικές σχέ-σεις Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες των Ελλήνων πουβρέθηκαν στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας μετά τονεμφύλιο πόλεμοraquo αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής

Ο ρόλος της Deutsche Welle

laquoΟι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στην μεταπολεμικήπερίοδο προσλαμβάνονταν πάντα από την ελληνική κοι-νωνία υπό το πρίσμα της lsquoμακριάς σκιάς της γερμανικήςΚατοχήςrsquo και του ζητήματος των γερμανικών επανορθώ-σεωνraquo τονίζει ο Νίκος Παπαναστασίου εκ των επιμελη-

τών του βιβλίου συνεχίζοντας laquoΑυτό επέτρεψε κατά τηνπρόσφατη τραυματική περίοδο να κυριαρχήσουν προκα-ταλήψεις και στερεότυπα για τους lsquoπτωχευμένουςrsquo Έλλη-νες και τους lsquoδιαχρονικά υπερόπτεςrsquo Γερμανούςraquo Έτσι ησυμμαχία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ η στενήοικονομική συνεργασία τους και η πίστη στην ευρωπαϊκήιδέα κάποιες φορές λησμονήθηκαν laquoΗ συμβολή της Γερ-μανίας στην πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταμε την υποστήριξη του Γερμανού καγκελαρίου ΧέλμουτΣμιτ ήταν καθοριστική όπως και αργότερα στην Ευρω-ζώνηraquo δήλωσε μιλώντας στη Deutsche Welle o κ Παπα-ναστασίου Φάρο στις σχέσεις των δύο χωρών αποτέλεσεη πολιτική και ηθική συμπαράσταση της Δυτικής Γερμανίαςστο αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών με πα-ροχή ασύλου σε πολλούς Έλληνες εκείνη την εποχή laquoΗΓερμανία αποτέλεσε ορμητήριο αντιστασιακών εκδηλώ-σεων με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ραδιοφωνικέςεκπομπές της Deutsche Welle και της Βαυαρικής Ραδιο-φωνίαςraquo λέει ο Έλληνας πανεπιστημιακός

Η πορεία προς το αύριο

Η ιστορία επαναλαμβάνεται laquoΌχι δεν επαναλαμβάνε-ται Η αναμέτρηση με το παρελθόν σε κλίμα συμφιλίωσηςείναι νομίζω αυτό που οφείλουμε να κάνουμε για την αλ-ληλοκατανόηση μας σε μία πραγματική ένωση στην ΕΕΘα πρέπει να υπάρχει μία ειλικρινής και έντιμη σχέση δενμπορεί να είναι σχέση δασκάλου και μαθητήraquo υποστηρίζειο κ Δορδανάς πιστεύοντας πως η κρίση στις διμερείςσχέσεις laquoμας κάνουν να βλέπουμε μόνον τη σκοτεινήπλευρά του φεγγαριού ή εσκεμμένα να ξεχνάμε τις συγ-κλίσεις των δύο πλευρών σε δύσκολες περιόδουςraquo Οίδιος πιστεύει πως ένα βήμα μπροστά στις ελληνογερμα-νικές σχέσεις θα αποτελούσε η έμπρακτη ανταπόκρισητης Γερμανίας στη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου απόπλευράς της Ελλάδας laquoΑφού κατατέθηκαν οι συγγνώμεςθα πρέπει να υπάρξει και απόδειξη αυτών στην πράξηraquo n

Διογένης ΔημητρακόπουλοςΕπιμέλεια Σπύρος Μοσκόβου

Ένα μυθιστόρημα για ταΚαλάβρυτα στη Λειψία

Ολοκληρώθηκε η φετινή Έκθεση Βι-βλίου της Λειψίας με εντυπωσιακόαριθμό επισκεπτών και εκδηλώσεων καιέμφαση όπως πάντα στη βιβλιοπαρα-γωγή της Ανατολικής Ευρώπης Ελληνι-κές απουσίες και παρουσίες

Αυτό που κάνει εντύπωση στην Έκθεση Βι-βλίου στη Λειψία (21-24 Μαρτίου) την εαρινή έκ-θεση της γερμανικής βιβλιαγοράς με κέντροβάρους παραδοσιακά την Ανατολική Ευρώπηείναι ο μεγάλος αριθμός μεταμφιεσμένων νέωνΕκατοντάδες κοπέλες και αγόρια μετατρέπουνκάθε χρόνο την έκθεση σε πάρτυ μασκέ Πρότυπάτους είναι φανταστικά πλάσματα από βιβλίαόπως ο Χάρι Πότερ ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιώνή ακόμη και μορφές από τα γιαπωνέζικα κόμικςτα Manga Μια από τις έξι τεράστιες αίθουσεςείναι αφιερωμένη στα κόμικς Πρόκειται για μιασυνειδητή επιλογή των υπευθύνων της έκθεσηςπροκειμένου να αποκτήσει η νεολαία που συνή-θως δεν διαβάζει τη laquoσοβαρή λογοτεχνίαraquo μιαεπαφή με τον κόσμο του βιβλίου

Η έκθεση στη Λειψία που πραγματοποιείταικάθε Μάρτιο είναι η δεύτερη σε μέγεθος στηΓερμανία Την πρωτοκαθεδρία σε ότι αφορά τηνεμπορική σημασία για τους εκδοτικούς οίκουςέχει η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ηοποία έχει καθιερωθεί ως η μεγαλύτερη του εί-δους στον κόσμο 7500 εκθέτες από 109 χώρεςσυμμετείχαν στη Φρανκφούρτη τον περασμένοΟκτώβριο γύρω στους 2600 από 46 χώρες στηΛειψία Σε ότι όμως αφορά τους επισκέπτες ηέκθεση βιβλίου στην ανατολικογερμανική πόληξεπέρασε φέτος με 286000 ελαφρώς τηΦρανκφούρτη Αναφορικά με τις εκδηλώσειςπου πλαισιώνουν κάθε φορά τις δύο εκθέσειςστη Φρανκφούρτη είχαν πραγματοποιηθεί περίτης 3700 και στη Λειψία 3600

Είναι η Ελλάδα Βαλκάνια

Οι εκδηλώσεις διεξήχθησαν σε διαφορετι-κούς χώρους σε όλη την πόλη ndash σε αίθουσεςμουσικής θέατρα εστιατόρια πανεπιστήμια

μουσεία club Για παράδειγμα το περασμένοΣάββατο η laquoΒαλκανική Βραδιάraquo πραγματοποι-ήθηκε στον παλαιότερο κινηματογράφο της Λει-ψίας το UT Connewitz που ξεκίνησε ναλειτουργεί το 1912 Στην εκδήλωση διάβασανσυγγραφείς από χώρες των Βαλκανίων Διοργα-νωτής ήταν το Traduki Πρόκειται για ένα δίκτυουπουργείων θεσμών οργανισμών και εκδοτι-κών οίκων από 11 χώρες της ΝΑ Ευρώπης τηςΓερμανίας της Αυστρίας της Ελβετίας και τουΛιχτενστάιν Σκοπός του δικτύου είναι η μετά-φραση έργων στα γερμανικά αλλά και στιςγλώσσες των χωρών των Βαλκανίων Κάθε εταί-ρος συμβάλλει ανάλογα με τις οικονομικές δυ-νατότητες που έχει ndash οι γερμανόφωνες χώρεςπερισσότερο από τις άλλες Αυτό δεν σημαίνειότι έχουν περισσότερα δικαιώματα στο Tradukiτονίζει ο συντονιστής του δικτύου Αντρέι Λόβ-σιν laquoΤα γερμανόφωνα κράτη Γερμανία Αυ-στρία Ελβετία και Λιχτενστάιν συνεργάζονταιπράγματι ισότιμα με τις άλλες χώρες Με άλλαλόγια δεν αποφασίζουν οι ισχυρές οικονομικάχώρες Τις αποφάσεις τις παίρνουν συναινετικάόλοι οι εταίροι μαζίraquo

Όταν ξεκίνησε το Traduki πριν από 11 χρόνιαη Ελλάδα δεν θέλησε να συμμετέχει Ερωτη-θείς για το λόγο ο Αντρέι Λόβσιν εκτιμά laquoΠι-στεύω ότι σχετίζεται με την έννοια lsquoΒαλκάνιαΠιθανώς η Ελλάδα να μην ήθελε να ταυτιστείμε αυτή τη γεωγραφική περιοχή Όταν ξεκί-νησε το πρόγραμμα το 2008 τα Βαλκάνιαείχαν κακή φήμηraquo Εδώ και χρόνια η Ελλάδαδεν έχει καμία επίσημη συμμετοχή στη Λειψίαενώ το δίκτυο Traduki παρουσίασε φέτος 67λογοτέχνες από τις χώρες των ΒαλκανίωνΕκτός αυτού το δίκτυο χρηματοδότησε τον πε-ρασμένο χρόνο περίπου 90 μεταφράσεις βι-βλίων Η δε μεταφράστρια του δικτύου Εύα ΡουΒέμε τιμήθηκε φέτος με το πρώτο βραβείο τηςέκθεσης για την καλύτερη μετάφραση

Η ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία θα περιοριζόταν σε μιασυζήτηση με τον πιανίστα και συνθέτη Ερμή Θε-

οδωράκη που ζει στη Λειψία για εκδόσεις πουαφορούν παρτιτούρες της σύγχρονης κλασικήςμουσικής και τη μετάφραση ενός βιβλίου τουΔημήτρη Κουφοντίνα αν δεν υπήρχε ένα ιδιαί-τερο μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τα Καλά-βρυτα Η συζήτηση για την έκδοση βιβλίων μενότες νέας κλασικής μουσικής αφορούσε τονγερμανόφωνο χώρο και σε ότι αφορά τη μετά-φραση του επίμαχου βιβλίου του Δ ΚουφοντίναlaquoΓεννήθηκα 17 Νοέμβρηraquo ο Λεό Γκύρτλερ εκδό-της του αριστερού οίκου της Βιέννης Bahoeυποστηρίζει ότι laquoτο βιβλίο προσφέρει μια συναρ-παστική ματιά Μπορεί να το διαβάσει κανείς καιως μια ιστορία της Ελλάδας μετά το 1945raquo Μο-ναδική περίπτωση μεταφρασμένου ελληνικούλογοτεχνικού βιβλίου που παρουσιάστηκε στηΛειψία ήταν το laquoΆθος ο δασονόμοςraquo της Μα-ρίας Σεφανοπούλου Η έκδοση του μυθιστορή-ματος στάθηκε δυνατή χάρη στις προσπάθειεςδύο ανθρώπων ndash της μεταφράστριας ΜιχαέλαΠρίντσιγκερ και του εκδότη Ίνγκο Ντζερζέτσνικτου οίκου του Βερολίνου Elfenbein

Η πραγματοποίηση του εγχειρήματος πέτυχετελικά μόλις με την εξασφάλιση της χρηματο-δότησης της μετάφρασης επισημαίνει η ΜΠρίντσινγκερ laquoΜας υποστήριξε το γερμανικόυπουργείο Εξωτερικών με το πρόγραμμα τουΕλληνογερμανικού Ταμείου Μέλλοντος Μόνομε αυτή την υποστήριξη ήταν εφικτό να γίνει ημετάφρασηraquo Από αυτό το ταμείο του γερμανι-κού ΥΠΕΞ χρηματοδοτούνται μεταφράσειςέρευνες εκδηλώσεις που έχουν ως αντικεί-μενο τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα Στομυθιστόρημά της η Μαρία Στεφανοπούλου μιλάγια το τραύμα του πολέμου και τη μετάδοσήτου χρησιμοποιώντας ως ήρωα τον δασονόμοΆθο ο οποίος επιζεί της σφαγής των Καλαβρύ-

των (13 Δεκεμβρίου 1943) και καταφεύγει σεμια καλύβα στο δάσος αποφασισμένος ναζήσει μακριά από τους ανθρώπους

Επιτυχία στο εξωτερικό σημαίνει επιτυχία για την Ελλάδα

Τη σημασία της χρηματοδότησης της μετά-φρασης τονίζει και ο εκδότης Ίνγκο Ντζερζέ-τσνικ Ειδικά για μικρούς εκδοτικούς οίκους οπαράγοντας αυτός συνιστά αποφασιστικό κρι-τήριο για την έκδοση ενός ξένου συγγραφέαlaquoΓια μένα είναι πολύ δύσκολο επειδή θα πρέπεινα τα φέρω εις πέρας με τις δικές μου δυνά-μεις Στην περίπτωση άλλων γλωσσών υπάρ-χουν προγράμματα οικονομικής στήριξης Γιαπαράδειγμα η Πορτογαλία και η Καταλονίαέχουν εδώ και πολλά χρόνια προγράμματα μετα οποία διευκολύνουν οίκους του εξωτερικούνα εκδίδουν σημαντικά έργαraquo

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ηΕλλάδα δεν αφορούν μόνο τη χρηματοδότησημεταφράσεων αλλά και την ενίσχυση ελληνικώνεκδοτικών οίκων να συμμετέχουν σε εκθέσειςτου εξωτερικού Η εκδότρια του μυθιστορήματοςlaquoΆθος ο δασονόμοςraquo Τζούλια Τσιακίρη (Το Ρο-δακιό) τονίζει τη σημασία που θα είχε αυτή ησυμμετοχή και για την αγορά βιβλίου στην Ελ-λάδα laquoΕίναι πολύ δύσκολα τα πράγματα στηνΕλλάδα Η δυσκολία μας καπακώνει Και έτσι οορίζοντας γίνεται πολύ μικρός μπροστά μαςστενεύει Αλλιώς το πρώτο μέλημά μας θαέπρεπε να είναι να πηγαίνουμε στο εξωτερικόκαι να παρουσιάζουμε τη δουλειά μας Είναιπολύ σημαντικό αυτό Νομίζω ότι από εκεί μπο-ρεί να γυρίσει η επιτυχία στην Ελλάδαraquo n

Παναγιώτης Κουπαράνης DW

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 11ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδηςπαρουσιάζει ορισμένα από αυτά - ΟΡαφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικε-λάντζελο ήταν ορισμένοι από τουςπιο σπουδαίους ζωγράφους πουασχολήθηκαν με το Θείο Πάθος

Μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ο Βερονέζεο Μπελίνι και ο Ντίρερ φιλοτέχνησαν πί-νακες εμπνευσμένους από το Θείο ΠάθοςΗ Παλιά Πινακοθήκη της Δρέσδης παρου-σιάζει ορισμένα από αυτά τα αριστουργή-ματαΟ Ιησούς Χριστός καταρρέει υπό τοβάρος του σταυρού Οι στρατιώτες τοντραβούν και τον σπρώχνουν laquoΟ Χριστόςφέρων τον σταυρό του μαρτυρίου τουraquoείναι ο πίνακας του Πάολο Βερονέζε(1528-1588) ο οποίος υποδέχεται τον επι-σκέπτη στην είσοδο της Παλιάς Πινακοθή-κης της Δρέσδης

Ένα από τα αριστουργήματα του μου-σείου που ταιριάζουν με τις ημέρες τουΠάσχα laquoΕδώ είναι τα έργα που σχετίζονταιμε τη Μεγάλη Παρασκευή και στον κάτωόροφο τα έργα που αφορούν την Κυριακήτου Πάσχαraquo δηλώνει ο Αντρέας Χένιγκεπιμελητής του μουσείου και ειδικός σεθέματα ιταλικής ζωγραφικής Ο πίνακαςτου Βερονέζε βρίσκεται ανάμεσα σε άλλααριστουργήματα ομοτέχνων του όπως τωνΚαράτσι Μπελίνι Κράναχ ή Ντίρερ ΤοΘείο Πάθος υπήρξε ένα προσφιλές θέμαστην ιταλική ζωγραφική και όχι μόνο

laquoΖωγραφική γύρω από την Αγία Τρά-πεζα τοιχογραφίες εκκλησιών εικόνες σειδιωτικούς χώρους ζωγραφίζονταν κατόπινπαραγγελιών από πολύ σημαντικούς ζω-γράφουςraquo λέει και πάλι ο Αντρέας Χένιγκ

Οι ημέρες αυτές του Πάσχα είναι μιακαλή αφορμή για να επισκεφθεί κανείς

μουσεία που φιλοξενούν έργα μεγάλωνκαλλιτεχνών με θέματα εμπνευσμένα απότις ημέρες του μαρτυρίου του Ιησού συμ-πληρώνει ο Αντρέας Σούμαχερ επιμελητήςστη περίφημη Παλιά Πινακοθήκη του Μονά-χου laquoΗ Αποκαθήλωσηraquo είναι ένα από ταπιο γνωστά και αγαπητά θέματα των ημε-ρών Τα περισσότερα έργα του είδους είναιπροϊόν δημιουργίας του ύστερου Μεσαίωνακαι της Αναγέννησης

Ο Ραφαήλ ο Λεονάρντο και ο Μικελάν-τζελο ήταν ορισμένοι από τους πιο σπου-δαίους ζωγράφους που ασχολήθηκαν μετο Θείο Πάθος Ήταν άλλωστε από τα αγα-πημένα θέματα παραγγελιών της Εκκλη-σίας στους καλλιτέχνες της εποχής μέχρικαι τον 18ο αιώνα Μετά την αποδυνάμωσητης Εκκλησίας ένα μεγάλο τμήμα των καλ-

λιτεχνικών θησαυρών βρέθηκε στα χέριαευγενών και πλουσίων οικογενειών

Οι παραγγελίες της ΕκκλησίαςlaquoΟ Χριστός φέρων τον σταυρό του μαρ-

τυρίου τουraquo του Βερονέζε ήταν και αυτόςπροϊόν παραγγελίας Το τεράστιο έργομήκους 414 μέτρων ανήκει σε ένα κύκλοτεσσάρων έργων που φιλοτέχνησε ο Βε-ρονέζε μετά το 1571 για την οικογένειαΚουτσίνα στη Βενετία

laquoΠρόκειται για ένα έργο της ΜεγάληςΠαρασκευής Παρουσιάζει τον Ιησού ναμην αντέχει να σηκώσει τον Σταυρό τουΜαρτυρίου ωστόσο να μην μπορεί και ναξεφύγει Είναι ίσως η πιο μοναχική στιγμήστη ζωή του Χριστούraquo δηλώνει ο ΑντρέαςΧένιγκ Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδι-

κασία συντήρησης με αποτέλεσμα ταχρώματα να αστράφτουν και να αναδει-κνύονται οι ιδιαίτερες ικανότητες του Βε-ρονέζε σε αυτό τον τομέα Μεγάλεςσυγκινήσεις προσφέρουν όμως και άλλααριστουργήματα όπως laquoΟ Χριστός με τοαγκάθινο στεφάνιraquo του Τζοβάνι ΜπελίνιlaquoΟ Χριστός στον Κήπο των Ελαιώνraquo τουΛούκας Κράναχ του πρεσβύτερου ή laquoΗΣταύρωση του Ιησούraquo του Λούκας Κράναχτου νεώτερου Η Παλιά Πινακοθήκη τηςΔρέσδης διαθέτει μια σειρά από σπουδαίαέργα τα οποία σύμφωνα με τον επιμελητήτης Αντρέα Χένιγκ αποδεικνύουν ότι laquoοΧριστός ήρθε στη γη νίκησε το θάνατο καιήρε τις αμαρτίες του κόσμουraquo n

Σιμόνα Μπλοκ (DPA)Μαρία Ρηγούτσου DW

Αριστουργήματα της Αναγέννησης για το Πάσχα

Γερμανικό Πάσχα Από τα χρωματιστάαυγά στους ιππότες με φράκο

Το Πάσχα που τιμά την Ανάσταση τουΧριστού είναι για πολλούς Γερμανούς κιΈλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορ-τές του χρόνου Και στις δύο χώρες τηρεί-ται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνηπαράδοση

Στην Γερμανία το Πάσχα όλα περιστρέφονται γύρωαπό το αυγό σε κάποιες όμως περιοχές του βορά εμ-πλέκεται έως και η φωτιά στην όλη υπόθεση

Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα γιατί τη συγκε-κριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωμα-τιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τααναζητήσουν

Στη ζωγραφική αυγών διακρίνονται οι Σόρβοι μίασλαβική μειονότητα στην ανατολική Γερμανία στα σύ-νορα με την Πολωνία και την Τσεχία Έχουν αναγάγειτη ζωγραφική αυγών σε υψηλή τέχνη εφόσον φτά-νουν στο σημείο να κεντούν τα αυγά με νήματα φιλιγ-κράν Μία άλληπαράδοση τηςπεριοχής είναιηπασχαλινήιππασία Οι άντρες μίας κοινότητας ντυμένοιμε φράκο ιππεύουν άλογα στολισμένα γιορτινά και με-τακινούνται από χωριό σε χωριό μεταφέροντας το μή-νυμα του Πάσχα

Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο καιγια τα πασχαλινά συντριβάνια που τα συναντά κανείςκυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία Οι κά-τοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τασυντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκονταςδιαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια Τα συντριβάνιααποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρο-μικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές τηςΦραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών

Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάταιεξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πα-σχαλινού τροχού Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιάσε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανακαι άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μίαπαρακείμενη πλαγιά Εάν φτάσει στο τέλος της πλα-

γιάς σε καλή κατάσταση σημαίνει ότι η σοδειά θαείναι καλή Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χα-ρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα όπως το πασχαλινόψωμί το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί τηνημέρα του Πάσχα n

Copyright Auswaumlrtiges Amt

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

12 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Του Δρ Κωνσταντίνου ΝικολακόπουλουΚοσμήτορα του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ηΟρθοδοξία δεν μπορεί να περιορισθεί πιαστον παραδοσιακά στενό γεωγραφικό χώροτης νοτιοανατολικής Ευρώπης ή της ανατο-λικής Μεσογείου Η ορθόδοξη παρουσίατόσο στο λειτουργικό-λατρευτικό όσο καιστον ακαδημαϊκό-θεολογικό τομέα έχει πιαεδραιωθεί στη Γερμανία τις τελευταίες δε-καετίες Όχι μόνο η επίσημη αναγνώρισηαρκετών Ορθοδόξων Μητροπόλεων ως νο-μικών προσώπων δημοσίου δικαίου αλλάκαι η ακαδημαϊκή παρουσία της Ορθοδο-ξίας σ αυτή τη χώρα είναι πλέον αδιαμφι-σβήτητο γεγονός

Στην τελευταία περίπτωση γνωστό παράδειγμα απο-τελεί το αρχικό Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεολογίας πουιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilian του Μο-νάχου το χειμερινό εξάμηνο 198485 και μερικά χρόνιααργότερα (1995) διευρύνθηκε σημαντικά και μετεξελί-χτηκε σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Σή-μερα λοιπόν μπορεί να γίνεται λόγος για μία ανεξάρτητηακαδημαϊκή κατεύθυνση στις σπουδές στην ΟρθόδοξηΘεολογία όπου παρά την επιστημονική συνεργασία μετις άλλες δύο ετερόδοξες Θεολογικές σχολές του Μο-νάχου (Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) δεν υφίσταταικαμμία διοικητική εξάρτηση H Σύγκλητος του Πανεπι-στημίου και το Βαυαρικό Υπουργείο Επιστημών ενέκρι-ναν τους κανονισμούς σπουδών και εξετάσεων οιοποίοι ετέθησαν σε εφαρμογή στις 3 Ιουνίου 1997

Εκτός αυτών στις 14 Μαΐου 1997 συστάθηκε το επί-σημο διοικητικό όργανο του Τμήματος η λεγόμενηΚοινή Επιτροπή του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίαςλόγω του ότι συμμετέχουν σε αυτήν και εκπρόσωποι τωνδύο άλλων Θεολογικών και της Φιλοσοφικής Σχολής ΗΕπιτροπή αυτή της οποίας προεδρεύει πάντα ορθόδο-ξος καθηγητής έχει πολλαπλές αρμοδιότητες όπωςακριβώς οι συνελεύσεις καθηγητών σε κάθε πανεπιστη-μιακή Σχολή

Στόχος του Τμήματος είναι η κατάρτιση ιερέων καθη-γητών κατηχητών υπαλλήλων Μητροπόλεων και περαι-τέρω μελλοντικών εκκλησιαστικών συνεργατών στηνΟρθόδοξη Θεολογία Εκτός αυτού καταβάλλεται προ-σπάθεια για μία ευρύτερη εκπροσώπηση της ΟρθόδοξηςΘεολογίας στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία τηδημιουργία της νέας γενιάς επιστημόνων καθώς και τηνεπιστημονική αναστροφή και ανταλλαγή με άλλες θεο-λογικές σχολές (ομόδοξες και ετερόδοξες) και τα συγ-γενή πεδία εντός της πανεπιστημιακής κοινότηταςΕπίσης αντικείμενο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί για τοΤμήμα μας ο οικουμενικός διαχριστιανικός και διαθρη-σκειακός διάλογος

Η διδασκαλία και η έρευνα του γνωστικού αντικειμένουlaquoΟρθόδοξη Θεολογίαraquo πραγματοποιούνται με βάση τουςγνωστούς τέσσερεις ευρύτερους κλάδους της Θεολογίαςόπως αυτοί έχουν γίνει αποδεκτοί τόσο από τα διεθνή πα-νεπιστημιακά ιδρύματα όσο και από εκείνα των ορθοδό-ξων χωρών Οι φοιτητές καλούνται να αποκτήσουνθεολογικές και μεθοδολογικές γνώσεις μέσα από αυτό τοευρύ επιστημονικό φάσμα Οι κλάδοι αυτοί είναι

Α Βιβλική θεολογία (Εισαγωγή ερμηνεία και θεολογίαΠαλαιάς και Καινής Διαθήκης μελέτη βιβλικών γλωσσών)

Β Ιστορική Θεολογία (πατρολογία εκκλησιαστικήιστορία και ιστορία της θεολογίας σπουδή στις χριστια-νικές ομολογίες)

Γ Συστηματική θεολογία (απολογητική δογματικήηθική σπουδή στην οικουμενική θεολογία)

Δ Πρακτική Θεολογία (ποιμαντική λειτουργική ομι-λητική εκκλησιαστικό δίκαιο και παιδαγωγική του μαθή-ματος των θρησκευτικών)

Το πρόγραμμα πτυχιακών σπουδών διαρκεί εννέα εξά-μηνα ενώ στη σχολή γίνονται δεκτοί οι ορθόδοξοι όλωντων εθνικοτήτων αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατο αντικείμενο Παράλληλα με το προπτυχιακό πρό-γραμμα προσφέρεται και η δυνατότητα διδακτορικήςεργασίας στην Ορθόδοξη Θεολογία Πέρα από αυτόμπορεί κανείς να σπουδάσει την Ορθόδοξη Θεολογίακαι ως μια δευτερεύουσα επιστήμη συνδυάζοντάς τηνμε κάποια άλλη επιστήμη Η επαρκής γνώση της γερμα-νικής γλώσσας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση γιατην επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών καθώς όλα ταμαθήματα διδάσκονται στα γερμανικά

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Μονάχου είναιτο μοναδικό κρατικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όλων τωναδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών στα όρια της Ομο-σπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (αλλά και σεολόκληρη τη δυτική Ευρώπη) το οποίο εκπαιδεύει τηνεπόμενη γενιά ορθοδόξων θεολόγων σε πλήρες πρό-γραμμα σπουδών Επίσης θεωρείται πολύ σημαντικό τογεγονός ότι οι φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τουςστην Ορθόδοξη Θεολογία έρχονται σε επαφή και με τηδυτική θεολογία καθώς επίσης και γενικότερα με τηνιστορία τον πολιτισμό και την ιδιαιτερότητα της χώραςστην οποία φιλοξενούνται διαμένουν ή και πιθανώςγεννήθηκαν Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ομαλήένταξη των πάνω από δυο εκατομμύρια ορθοδόξων πο-λιτών και κατοίκων της Γερμανίας

Το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας παρουσιάζει μέχρισήμερα μία σταθερή εξέλιξη και μία εντυπωσιακή σειράμορφωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε συνερ-γασία με άλλες Θεολογικές Σχολές Έχει κατά συνέπειαενταχθεί πλήρως στο νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον Έχειαπονείμει αρκετούς πτυχιακούς και διδακτορικούς τίτ-λους όλα αυτά τα χρόνια ενώ παράλληλα συνεργάζεταιμε πανεπιστήμια της ανατολικής και νοτιοανατολικήςΕυρώπης στο πλαίσιο προγραμμάτων ανταλλαγής φοι-τητών Erasmus παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους τηδυνατότητα να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα σπουδώνγια δύο με τέσσερα εξάμηνα

Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Μονάχου είναι το μο-ναδικό κρατικό ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Δυτική Ευρώπηπου στεγάζει τη θεολογική εκπαίδευση και των τριών με-γάλων Θεολογιών του Χριστιανισμού μαζί (Ρωμαιοκαθο-λικισμός Προτεσταντισμός Ορθοδοξία) δεν είναι τυχαίο

Ανάμεσα στις τρεις Θεολογίες έχουν αναπτυχθεί στε-νοί δεσμοί συνεργασίας έτσι ώστε να μιλάει κανείς γιαεκπροσώπηση ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου Ιδι-αίτερη σημασία σε αυτή την προσπάθεια έχουν τα κοινάμαθήματα και οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με τη συμ-μετοχή εκπροσώπων και των τριών αυτών Θεολογιώνόπως επίσης και το Κέντρο Οικουμενικών Μελετών(ZoumlF) όπου εκπροσωπούνται και οι τρεις ανωτέρω κα-τευθύνσεις

Η ίδρυση του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στοΠανεπιστήμιο του Μονάχου αποτελεί χαρακτηριστική έν-δειξη της πολιτικής του βαυαρικού κρατιδίου αλλά καιγενικότερα της γερμανικής κυβέρνησης για την επίτευξητης ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από την ποικιλομορ-φία και τη συνύπαρξη των λαών Οι κοινές χριστιανικέςμας ρίζες είναι το θεμέλιο σε αυτή την προσπάθεια n

Ο καθηγητής κ Νικολακόπουλος υπηρετεί την Ορθό-δοξη Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Μονάχου από το1985 όταν πρωτοϊδρύθηκε το bdquoΙνστιτούτο ΟρθοδόξουΘεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου ενώ από το1991 διορίστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης τουπρώτου διδάξαντος στην Έδρα καθηγητού κ Θεοδώ-ρου Νικολάου Ως γνωστό η αρχική Έδρα ΟρθοδόξουΘεολογίας μετεξελίχθηκε σταδιακά σε Ινστιτούτο καιτο 1994 σε αυτόνομο Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας Ηεπιτυχέστατη θεολογική και επιστημονική διακονία καιπροσφορά του κ Νικολακόπουλου είναι γνωστή στονΠανορθόδοξο χώρο στο Μόναχο στη Βαυαρία και στηΓερμανία καθώς επίσης και σε άλλες ορθόδοξεςχώρες όπως επίσης και στην θεολογική και εκκλησια-στική ζωή των άλλων αδελφών εκκλησιών Με το υπέ-ροχο βυζαντινό ψαλτικό του ταλέντο συμμετέχει σεπλείστες ορθόδοξες και πανορθόδοξες ακολουθίεςως Πρωτοψάλτης της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίαςκαι ως χοράρχης και διευθυντής του Βυζαντινού Χο-ρού Ιεροψαλτών μεταλαμπαδεύοντας νάματα ορθο-δοξίας τοις πάσι

Η ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Πλήρεις σπουδές ΟρθοδόξουΘεολογίας στη Βαυαρία

Από σεμινάριο του κ Νικολακόπουλου στη Βαυαρική πόλη Eichstaumltt

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 13REPORTAGE

Deutsch-Griechisches Jugendwerk

Mit voller Kraft vorausIn der ersten Aprilwoche tagten das deutscheund griechische Gremium zur Umsetzung desDeutsch-Griechischen Jugendwerks (DGJ) inAthen Den Besuch organisierte diesmal dasgriechische Ministerium fuumlr Bildung Forschungund Religionsangelegenheiten Gastgeber warder zustaumlndige Generalsekretaumlr fuumlr Jugendan-gelegenheiten Pafsanias Papageorgiou PhedonCodjambopoulo Praumlsident der Deutsch-Helle-nischen Wirtschaftsvereinigung (DHW) undMitglied der deutschen Delegation sprach mitder ELLINIKI GNOMI uumlber die Ergebnisse derTagung in Athen

GNOMI Uns wuumlrde sehr interessieren wie dasTreffen in Athen gewesen ist

PC Diese Treffen sind Bestandteil des Vertrages das zwi-schen Deutschland und Griechenland fuumlr ein Deutsch-Grie-chisches Jugendwerk unterschrieben worden ist Sie findenabwechselnd in Deutschland und Griechenland statt Dabeiwird uumlber die Arbeit und die Aktivitaumlten im vergangenenJahr reflektiert und diese werden analysiert sowie die Plaumlnefuumlr das neue Jahr vorgestellt und gemeinsam besprochenDas diesjaumlhrige Treffen in Athen fand in einem freundschaft-lichen Klima des gegenseitigen Respekts und der gegensei-tigen Verstaumlndigung angesichts der noch andauerndenWirtschaftskrise in Griechenland Wir konnten uns auf wich-tige Groszligereignisse fuumlr 2019 auch in Griechenland einigenund das ist fuumlr die Zukunft des Gesamtprojektes bdquoDeutsch-Griechisches Jugendwerkldquo von groszliger Bedeutung

GNOMI Gibt es schon konkrete Plaumlne fuumlr 2019PC Von deutscher Seite laumluft die Finanzierung im Rah-

men des Sonderprogramms das bis zur endguumlltigen Instal-lation des DGJ vom Bund gefoumlrdert wird weiter Diefinanziellen Mittel sind vorhanden und koumlnnen von den Pro-jekttraumlgern beantragt werden Nach dem erfolgreichen 3 Ju-gendforum 2018 in Koumlln ist nun Griechenland mit demnaumlchsten Jugendforum dran und dieses soll an einem nochnicht definierten aber interessanten Ort im ersten Halbjahr2020 stattfinden Wir sind alle sehr gespannt

Bezuumlglich der vorhandenen Finanzmittel fuumlr2019 gilt fol-gendes Zur Initiierung von Begegnungen werden befristetbis zum 31122019 weiterhin Mittel zur Foumlrderung vondeutsch-griechischem Jugend- und Fachkraumlfteaustausch zurVerfuumlgung gestellt Schwerpunkt der Sonderfoumlrderung sindBegegnungen zwischen deutschen und griechischen Ju-gendgruppen Bei Maszlignahmen mit Fachkraumlften der Jugend-arbeit werden grundsaumltzlich solche gefoumlrdert die derAnbahnung von Kontakten und dem Aufbau eines gegen-seitigen Jugendaustausches dienen

GNOMI Wie ist denn die bisherige Akzeptanzoder Resonanz bezuumlglich des DGJ

PC Hierzu gibt es Zahlen aus Deutschland da die haupt-saumlchliche Finanzierung von Projekten von der deutschenSeite aber in beiden Laumlndern erfolgt ist In 2018 wurden ins-gesamt 136 deutsch-griechische Projekte aus Mitteln desBundesministeriums fuumlr Familie Senioren Frauen und Ju-

gend gefoumlrdert Fuumlr das Jahr 2019 gibt es

schon uumlber 120 Antraumlge wasdie Beliebtheit und den Be-darf an Projekten imdeutsch-griechischen Ge-schehen beweist Das istwirklich groszligartig und zeugtvon der groszligen Akzeptanzin der Zivilgesellschaft inbeiden LaumlndernGNOMI Was ist das Ju-gendforum des DGJ

PC Das Jugendforumfindet im Rahmen des DGJeinmal alle zwei Jahre ent-

weder in Deutschland oder in Griechenland statt Dort tref-fen sich Traumlger von Projekten die alle aus Organisationender Zivilgesellschaft in beiden Laumlndern kommen stellen ihreProjekte vor diskutieren uumlber zukuumlnftige Projekte oder ak-tuelle Themen und nutzen diese Zusammenkunft um Part-ner aus dem jeweils anderen Land zu finden diese kennenzu lernen und eventuell mit ihnen zu kooperieren dh ein ge-meinsames Projekt durch zu fuumlhren

GNOMI Koumlnnen Sie uns einige erfolgreicheBeispiele deutsch-griechischer Zusammenar-beit nennen

PC Wuumlrde ich sehr gerne Nur alleine die Nennung dieserProjekte wuumlrde den Rahmen dieses Interviews sprengen Esgibt erfolgreiche und nachahmenswerte Projekte in so vielenBereichen wie zB in Sport Kultur Inklusion Erinnerungs-arbeit Auszubildendenaustausch etc Ich verweise gerneauf die Internetseite httpsagorayouthcom Dort kann maneine Menge an interessanten Informationen und Beschrei-bungen von Projekten lesen sodass auch neue Traumlger dar-aus gute Ideen fuumlr neue Projekte bekommen koumlnnen Eslohnt sich wirklich sich diese Seite anzuschauen die groumlszlig-tenteils von Menschen die in den Projekten involviert warengeschrieben wurden

GNOMI Sie houmlren sich sehr von der Idee desDeutsch-Griechischen Jugendwerks begeistertIst es so

PC Ja klar Das ist eine tolle Sache und die griechischen

Jugendlichen sollen froh und stolz sein so eine Chance zuhaben und nutzen zu koumlnnen Man muss bedenken dassDeutschland seit Ende des Krieges nur mit wenigen Laumlndernsolche Jugendwerke pflegt

Es begann mit Frankreich dann mit Polen Tschechien Is-rael Und jetzt mit Griechenland Das erachte ich als Privilegund als eine enorme Herausforderung das Jugendwerk inder deutschen und griechischen Oumlffentlichkeit bekannter zumachen

Zudem ist die Idee der Schaffung eines solchen Jugend-werks seit 2012 eine Forderung der Vereinigung derDeutsch-Griechischen Gesellschaften als auch der DHW ge-wesen Und weil wir nicht zu denen gehoumlren die nur fordernmuumlssen wir auch jetzt alle zusammen in die Haumlnde spuckenund dafuumlr arbeiten dass das DGJ auch eine Erfolgsstorywird

GNOMI Ist das der Grund warum Sie der deu-tschen Delegation angehoumlren Wie haben Siedas geschafft

PC Ich habe es nicht bdquogeschafftldquo Ich wurde uumlberraschtda ich damit nie gerechnet hatte Das Prozedere war mirnicht bekannt bis ich davon erfuhr Das zustaumlndige Ministe-rium schlaumlgt vor und die Mitglieder werden im Bundeskabi-nett fuumlr die gesamte Amtszeit nominiert Eine Abwahl odereine Ersetzung ist nicht moumlglich

Die Nominierung ist persoumlnlich und nicht als Vertretereiner Organisation Damit moumlchte man Auseinandersetzun-gen wegen des Proporzes umgehen und engagierte Persoumln-lichkeiten gewinnen

So empfinde ich diese Nominierung auch als groszlige EhreUmso mehr da ich das einzige Mitglied der deutschen Dele-gation mit griechischen Wurzeln bin

GNOMI Vielen Dank Herr Codjambopoulo fuumlr dieses Ge-spraumlch Auch die ELLINIKI GNOMI wuumlnscht Ihnen und demDeutsch-Griechischen Jugendwerk viel Erfolg und einegute Zukunft n

Pafsanias Papageorgiou und Dr Franziska Giffey Bild Anastasia Protopsaltis

PC fuumlr KavalaZum 8 Mal seit 2011 wurdenmit Un-

terstuumltzung der Fa Semikron ElektronikGmbH ampCo KG 46 ausgemusterte Geraumltefuumlr die Beduumlrfnisse der Schulen und Insti-tutionen unser griechischen PartnerstadtKavalagesammelt 32 PCs 12 Laptop und2 TFT Monitore Das fehlende EquipmentzB Maumluse Stromkabel Batterien und La-degeraumlte fuumlr die Laptops wurden auf Ko-sten des StaumldtepartnerschaftsvereinsbdquoPhilosldquo gekauft

Nach unserer Berechnungen wurdenseit 2011 ca 350 Geraumlte (PCs oder La-ptops) an die Stadt Kavala und 40Geraumlte an benachbarte Kommunen ge-spendet

Die Geraumlte wurden bis zum Tran-sport nach Kavala gelagert

Για 8η συνεχή χρονιά από το 2011μετην βοήθεια της Semikron ElektronikGmbH amp Co KG να συγκεντρώθηκαν 46μεταχειρισμένες συσκευές ήτοι 32 ΗΥ 12Laptop και 2 οθόνες TFT για τις ανάγκεςτων Σχολείων και υπηρεσιών της αδελ-φής πόλης Καβάλας

Τα διάφορα παρελκόμενα πχ καλώδιαρεύματος ποντίκια μπατταρίες και τρο-φοδοτικά Laptop συμπληρώθηκαν μεδαπάνες του συλλόγου αδελφοποίησηςΦΙΛΟΣ αΣ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μαςαπό το 2011 έχουν δωρηθεί περί τις350 συσκευές ΗΥ Laptop στον ΔήμοΚαβάλας και περίπου 40 σε όμοροΔήμο

Οι συσκευές αποθηκεύτηκαν για ναμεταφερθούν στην Καβάλα το συντο-μώτερο δυνατόν n

Philos eV_Nuernberg-Kavala

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

14 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Ohne KranzWar nicht etwa auch sie in ihrem Haus undihrem Hof die Hausherrin War nicht etwaauch sie vor einer Zeit jung gewesen gut er-zogen Lesen und Schreiben hatte sie in derSchule gelernt Ihr Diplom hatte sie von derArsaacutekeios Universitaumlt erhalten

Sie ging allen ihren gesellschaftlichen Verpflichtungennach fuumlhrte ihre haumluslichen Arbeiten besser als jede andereaus Sie hatte eine groszlige Sauberkeit in ihrem Haus und aufihren Stufen bereit reinzumachen und zu scheuern ohnedass es ihr jemals laumlstig fiel und ohne jene Wunderlichkeitzu zeigen welchen allen Frauen gemein ist die die Sauber-keit bis zur Uumlbertreibung lieben Und wenn die groszlige Oster-woche begann verdoppelte sie so sehr das Reinemachenund Waschen dass sie ihren Fuszligboden zum Strahlenbrachte und die Wand dazu schien neidisch auf den Fuszlig-boden zu sein Gruumlndonnerstag kam herbei und sie entzuumln-dete ihr Feuer stellte ihren Kochtopf auf und faumlrbte dieOstereier knallrot Danach bereitete sie ihre Teigschuumlssel vorkniete schlug dreimal das Kreuz uumlber dem Mehl und knetetedeutlich und geschickt die Kringel und presste darauf kreuz-foumlrmig die roten Eier ein

Wenn es Nacht wurde wagte sie es nicht hinzugehen undsich unter die anderen Frauen zu mischen um die ZwoumllfEvangelien zu houmlren Sie wollte dass es einen Weg gebenwuumlrde sich hinter dem Ruumlcken irgendeiner Hochgewachse-nen und Dicken zu verstecken oder sich in der letzten Reihedes ganzen Frauenschwarmes an die Wand geklebt zu ver-bergen Sie fuumlrchtete sich jedoch davor dass sie sich etwaumdrehen und sie anblicken wuumlrden

Am Karfreitag war sie den ganzen Tag uumlber in Gedankenversunken weinte innerlich klagte uumlber ihre Jugendzeit unddie Herzallerliebsten die sie verloren hatte Im Wachentraumlumte sie und nahm auch sie sich vor am Abend bevordie Gebetsabfolge begann heimlich das Epitaph zu vereh-ren und sich davonzumachen wie jene Blutfluumlssige die ihreHeilung von Christus gestohlen hatte Doch im letzten Mo-ment als es schon anfing dunkel zu werden fehlte ihr derMut und sie konnte sich nicht entscheiden hinzugehen Esuumlberkam sie Herzrasen

Spaumlt in der Nacht wenn die heilige Prozession mit KreuzenFahnen und Kerzen unter Psalmengesaumlngen Liedern und denabwechselnden Stimmen der Musik der Waisen Chatzikoacutestaund Laumlrm und vielen Menschen im Halblicht aus der Kirchekam dann rannte der Giambiacutes der Vorsteher voraus um zuseinem Haus zu gelangen seine seidene gestickte Muumltze auf-zusetzen und seine Bernsteinkette haltend auf den Balkon zutreten mit der Jahr fuumlr Jahr vergeblichen Hoffnung dass diePriester sich entscheiden wuumlrden Halt zu machen und unterseinem Balkon ein Bittgebet hervorzubringen Dann hielt auchdiese Arme die Christina die Lehrerin (wie man sie eine Zeit-lang in der Nachbarschaft rief) am kleinen Fenster ihres Hau-ses halbversteckt hinter dem Fensterladen ihre kleineHochkerze mit einem Licht so groszlig wie ihre Handflaumlche Siewarf reichlich duftenden Weihrauch in das irdene Raumlucherfasswomit sie von Weitem die Spezerei demjenigen darbrachteder einst das Salboumll und die Traumlnen der Suumlnderin angenommenhatte und wagte es nicht naumlher zu kommen um Seine makel-losen nageldurchbohrten und bluttriefenden Fuumlszlige zu kuumlssen

Und am Sonntagmorgen spaumlt nach Mitternacht stand sie

wieder halbversteckt am Fenster in der Hand ihre unnuumltzevon der Liturgie ferngebliebene Hochkerze und houmlrte dieFreuderufe und das Knallen und sah und beneidete von wei-tem jene die schnell schnell von der Kirche zuruumlckkehrtenSie trugen uumlbergluumlcklich ihre an der Liturgie teilgenommenHochkerzen brennend bis zum Haus und wuumlrden das HeiligeLicht der Auferstehung das ganze Jahr uumlber bewahren Undsie weinte und beklagte ihre ruinierte Jugend

Nur am Nachmittag des Ostermontags wenn die Glockender Kirchen fuumlr das Liebesfest die sogenannte Zweite Auf-erstehung laumluteten nur dann wagte sie es ihr Haus zu ver-lassen lautlos und leicht auftretend von Mauer zu Mauerlaufend immer dicht an der Mauer entlang in einer Gestaltund auf einer solchen Weise als ob sie aus irgendeinemGrund in den Hof einer Nachbarin eindringen wollte VonMauer zu Mauer erreichte sie die noumlrdliche Seite der Kircheund durch die kleine Seitentuumlr trat sie heimlich und unbe-merkt hinein

Wie bekannt ist in Athen die erste Auferstehung fuumlr dieHerrinnen die zweite fuumlr die Maumlgde Die Christina die Leh-rerin hatte Angst in der Nacht in die Kirche zu gehen fallssie sie anblicken wuumlrden hatte jedoch keine Angst am Taggesehen zu werden Denn die Herrinnen blickten sie an waumlh-rend die Maumlgde sie einfach nur sahen Darin fand sie einengroszligen Unterschied Sie wollte oder konnte nicht in Kontaktmit den Herrinnen kommen und erniedrigte sich in die Klasseder Maumlgde Dies war ihr Schicksal

Das Schauspiel war wundervoll und sehr lebendig malerischund bunt Die Kronleuchter standen im vollen Licht die Heili-gen Ikonen glaumlnzten die Saumlnger trugen die Ostergesaumlnge vordie Pfarrer standen mit dem Evangelium und der Auferste-hung auf den Schultern und zelebrierten die Verehrung

Die Maumlgde mit ihren Schleifen und ihren weiszligen Schuumlrzenverteilten Blicke nach rechts und links schwatzten miteinan-der ohne auf die ehrwuumlrdige Gebetsfolge aufzupassen DieAmmen fuumlhrten drei- und fuumlnfjaumlhrige Jungen und Maumldchenan der Hand welche ihre gefaumlrbten Hochkerzen hielten unddie Goldfolien abbrannten mit denen sie verziert waren Siespielten und stritten miteinander und trachteten danachdem vor ihnen stehendem Kind von hinten die Haare anzu-

brennen Die Schuhputzer warfen Knallkoumlrper in viele unbe-kannte Ecken innerhalb der Kirche und erschreckten dieMaumlgde Der einzige Wachmann jagte ihnen hinterher dochflohen sie durch die eine Seitentuumlr und kamen sogleichdurch die andere zuruumlck Die Vorsteher trugen den Diskusumher und besprengten mit Bluumltenwasser die Ammen

Zwei oder drei juumlngere Frauen aus der niedrigeren Klassedes Volkes sieben oder acht Ammen hielten fuumlnf- und sie-benmonatige Babys in ihren Armen Die Kleinen oumlffnetenverwundert ihre suumlszligen Augen mit denen sie unersaumlttlich dasLicht der Hochkerzen der Kronleuchter und der Kandelaberbetrachteten die Kreise und die Wolken des aufsteigendenRauches der Weihgefaumlszlige das rote und gruumlne Licht dasdurch die Fensterscheiben der Kirche eintrat die wehendeSoutane des kirchenvorstehenden Moumlnches der fuumlr ver-schiedene Gefaumllligkeiten rein- und raus lief die Baumlrte derPriester die sich bei jeder Neigung des Kopfes jeder Bewe-gung der Lippen um allen das bdquoChristus ist auferstandenldquo zuwiederholen erschuumltterten Sie betrachteten und bewunder-ten alles was sie sahen die glaumlnzenden Knoumlpfe und den ge-zwirbelten Schnurrbart des Wachmannes die weiszligenSchleier der Frauen und die Reihen der anderen Kinder dienah und weit aufgestellt waren waumlhrend sie mit den Lockenderer spielten die sie hielten und unartikulierte engelhafteLaute lispelten

Zwei achtmonatige Babys in den Armen zweier jungerFrauen welche mit der Schulter in der Naumlhe einer Saumlule stan-den machten sich sogleich als das eine das andere gewahrwurde bekannt und nahmen Beziehungen auf wobei daseine anmutig vortrefflich und heiter dem anderen diekleine zarte Hand reichte es zu sich zog und unverstaumlndli-che himmlische Laute abgab

Doch war die Stimme des Babys lauttoumlnend und rings-herum deutlich zu vernehmen Der Giambiacutes der Vorsteherliebte es nicht Geraumlusche zu houmlren Waumlhrend allen naumlchtli-chen Gebetsfolgen der Leiden war er oftmals die dichtenReihen der Frauen abgegangen um eine arme Mutter desVolkes zurechtzuweisen weil ihr Kind geplaumlrrt hatte Der-selbe lief auch jetzt um sowohl diese arme Mutter fuumlr dasarglose Lallen ihres Babys zu tadeln

Daraufhin dachte die Christina die Lehrerin die etwas wei-ter weg hinter der letzten Saumlule dicht an der Wand standunfreiwillig ndash und dies nicht als Lehrerin sondern als unge-bildete und unvernuumlnftige Frau die sie war - dass jemandihrer Meinung nach selbst wenn er der Vorsteher der Kircheist kein Recht hat eine arme junge Mutter fuumlr das Plaumlrrenihres Saumluglings zu tadeln so wie er auch kein Recht hat sieaus der Kirche auszuschlieszligen weil sie ein Baby hat Gibtman nicht taumlglich die heilige Kommunion an weinende Klein-kinder weiter Und muss man sie von der heiligen Kommu-nion ausschlieszligen weil sie weinen Wie lange wird dieseganze Strenge der bdquoZustaumlndigenldquo sich nur zu Lasten derArmen und Niedrigen raumlchen und ihre Wut auslassen

Von diesem kleinen Zwischenfall nahm die Christina Anlasssich zu erinnern dass eines Nachts vor Jahren waumlhrend derKreuzerhebung als sie in die Kapelle des Heiligen Elissaiacuteos amEingang des Marktes gegangen war und waumlhrend der Vorleserden Apostel[1] vortrug als er die Worte bdquowas die Welt toumlrichtnennt das hat Gott auserwaumlhltldquo[2] ploumltzlich einem wunder-baren Zufall zufolge ein Baby vom Frauengestuumlhl her lauthalsim Wettbewerb mit der Stimme des Vorlesers zu lallen be-gann Und was fuumlr eine Lieblichkeit jenes kindliche Gezwit-scher auch hatte So wunderbar muss auch das Hosiannagewesen sein was die Kinder der Juden dem herbeikommen-den Erloumlser zuriefen[3] bdquoAus dem Mund von Unmuumlndigen und

Alexandros Papadiamantis 1851 - 1911bdquohellipSeine Staumlrke liegt nicht so sehr im Fabulieren und Erfinden als in der Beleuchtung der Welt von einem christlich-orthodoxen Standpunkt und Wertesystem heraus ndashnicht mit der Absicht das Boumlse gleich zu verurteilen sondern in einer ersten Phase dessen Laumlcherlichkeit darzustellen einer Schau der Welt in der die Anmut und Magieder Schoumlpfung die Vielfalt und Eigenart der Geschoumlpfe besungen und in den Vordergrund gestellt werden Seinen Geschichten ist gemeinsam dass sie von tragikomi-schen Elementen durchzogen sind gewuumlrzt mit feiner manchmal aber auch ganz offener Gesellschaftskritikldquohellip

Auszug aus dem Nachwort von Moumlnch Georgios Makedos Berg Athos

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 15REPORTAGE

Saumluglingen hast du dir ein Lob bereitet wegen deiner Feindeum zu vernichten Feind und Raumlcherldquo[4]

Solches uumlberlegte die Christina und dachte dass keineMutter so verworfen waumlre um sich nicht daruumlber zu betruuml-ben und sich nicht beeilen wuumlrde ihr Baby zu beruhigenund nicht darum bitten wuumlrde dass sich durch ein Wunderneben ihr eine Tuumlre in der Wand oumlffnen wuumlrde damit sieschnellstens heraustreten koumlnnte Die Belehrungen des Vor-stehers waren uumlberfluumlssig und verursachten nur zusaumltzlichenLaumlrm da ja gegenuumlber einem Saumlugling alle gewoumlhnlichenMaszlignahmen disziplinierten Verhaltens umsonst sind weil dieMutter alleinige Inhaberin anderer Maszlignahmen zur Disziplinist Uumlberfluumlssig ist es dass jemand kommt um sie an den Ge-brauch dieser zu erinnern Und dann sagt man die Maumlnnerhaumltten mehr Verstand als die Frauen

Diese Ansicht vertrat die Christina Doch was sollte siesagen Ihre Meinung war nicht gefragt Sie war die Christinadie Lehrerin wie man sie einst nannte Ihre Kinder hatte siebegraben ohne dass sie sie geboren haumltte Und der Mannden sie hatte war nicht ihr Ehemann

Sie waren ein Paar ohne Kranz

Ohne Kranz Wie viele solcher Beispielehellip

Doch wollen wir heute keine Soziologie treiben Mangelsaber anderer Fuumlrsorge christlicher und ethischer um wenig-stens gegenuumlber sich selbst konsequent und logisch zu seinsind sie verpflichtet fuumlr die Zivilehe zu stimmen

Von der Zeit an wo sie die Empfehlungen der Parteifuumlhrernoumltig hatte um als Lehrerin angestellt zu werden hatte einerdieser Parteifuumlhrer der Panagiacutes der Delikanaacutetas der Taver-nenbetreiber sie ausgenutzt Sobald er das Ministerium ge-wechselt hatte und sie anzustellen keine Guumlltigkeit mehrbesaszlig sagte er ihr bdquoKomm lass uns zusammenleben undspaumlter werde ich dich heiratenldquo Wann Nach einigen Mona-ten nach sechs Monaten nach einem Jahr

Seitdem waren Jahre und Jahre vergangen Seine Haarewaren noch schwarz und sie war grau geworden Und niehatte er sie geheiratet

Sie gebar keine Kinder Jener hatte auch andere Liebha-berinnen Mit ihnen hatte er Kinder

Als diese Schwergepruumlfte es erfuhr schimpfte sie ihn ausbeschwerte sich ertrug es blieb standhaft und nahm die un-ehelichen Kinder ihres unverheirateten Mannes ins Hauswaumlrmte sie in ihren Armen entwickelte muumltterliche Fuumlr-sorge fuumlhlte mit ihnen mit Sie stellte sie wieder auf dieBeine und bemuumlhte sich sie aufzuziehen Und wenn sie zweioder drei Jahre alt geworden waren und sie sie schon als ihreeigenen Kinder ansah dann kam der Tod begleitet vomScharlach den Pocken und anderen unfoumlrmigen Genossenhellipund riss sie aus ihren Armen

Auf diese Weise waren ihr drei oder vier Kinder innerhalbvon sieben oder acht Jahren gestorben

Und sie wurde verbittert Sie wurde alt und grau Sie be-klagte die unehelichen Kinder ihres Mannes als ob sie ihreeigenen waumlren waumlhrend jene Armen jene Seligen die Blu-men des Paradieses umschwirrten begleitet von den dortansaumlssigen Engelchen

Jener sprach schon nicht einmal mehr von VermaumlhlungUnd jene sagte schon nichts mehr Sie litt in Stille

Das ganze Jahr uumlber wusch und raumlumte sie auf Am Gruumln-donnerstag faumlrbte sie die Eier rot Und an den Feiertagenhatte sie nicht den Mut um zusammen mit allen anderen indie Kirche zu gehen

Nur am Osternachmittag waumlhrend der Gebetsfolge derLiebe schlich sie heimlich und vorsichtig in die Kirche umzusammen mit den Maumlgden und Ammen bdquoTag der Auferste-hungldquo[5] zu houmlren

Doch jener welcher bdquowegen des Elends der Armen und desSeufzens der Beduumlrftigenldquo[6] auferstand der das Salboumll unddie Traumlnen der Suumlnderin[7] das bdquoGedenke meinerldquo des Raumlu-bers[8] annahm wird auch die Reue dieser Armen anneh-men und ihr einen gruumlnen Ort und Platz Erquickung undErholung in Seinem ewigen Koumlnigreich gewaumlhren n

(1896) Erstmalige Uumlbersetzung in die deutsche SpracheMoumlnch Georgios Makedos Berg AthosKorrektur der Uumlbersetzung Sylvia LoumlserFotos Walter Bachsteffel

1 Taumlglich in der Liturgie vorgelesener Auszug aus den Schriften der Apos-tel des Neuen Testamentes2 1 Kor 1273 Math 219-10 Mark 119-10 Joh 12134 Ps 835 Lobeshymne am Ostersonntag6 Ps 11(12)6 7 Luk 737 8 Luk 2342

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

16 | APRIL 2019 ELLINIKI GNOMIREPORTAGE

Seit 2017 arbeiten die westmakedonische StadtKozani und Braunsbedra in Sachsen-Anhalt ge-meinsam im Bereich Braunkohlefoumlrderung undRenaturierung von Braunkohletagebauen

Nach Austausch der Delegationen wurde nun von beidenSeiten eine Zusammenarbeit im Rahmen des Projekts bdquoEner-giewende PartnerStadtldquo beschlossen Gemeinsame Worksh-ops und Treffen von Fachleuten beider Laumlnder zielen aufeine enge Vernetzung zu Themen der Energiewende und derpraktischen Umsetzung in den Gemeinden

Die Agentur fuumlr Erneuerbare Energien (AEE) und die HUM-BOLDT-Viadrina Governance Platform (HVGP) moumlchten mitdem Projekt bdquoEnergiewende PartnerStadtldquo Kommunen beiihrem Engagement und gegenseitigen Austausch uumlber dienationalen Grenzen hinweg unterstuumltzen Das Projekt wirdvom Auswaumlrtigen Amt gefoumlrdert Weitere Partner in Praxi-sfragen sind der Verband kommunaler Unternehmen (VKU)sowie der Deutsche Staumldte- und Gemeindebund (DStGB) n

Energie und Braunkohle-Zusammenarbeit von Braunsbedra und Kozani

Know-how Transfer durch engeKooperation im Projekt Energiewende PartnerStadt

Gruppenbild der Delegationen des Projekts Energiewende PartnerStadt

copy Bildinformationencopy BMZ

Gelebte Partnerschaft Xylokastro und Fuumlrth

3003 ndash 31032019 | Delegation aus Fuumlrth besucht Xylokastro und Ehrung fuumlr DGV-Beauftragten Norbert Barthle

Fuumlrth und Xylokastro koumlnnen stolz sein aufeine fast zwei Jahrzehnte lange Staumldte-freundschaft Ein Gewinn besonders fuumlr dieBuumlrgerinnen und Buumlrger beider Gemeindendenn der Austausch und die Foumlrderung vonWissen und Kultur hat alle bereichert

Bei einem Besuch Ende MaumlrzAnfang April von Vertreternder Gemeinde Fuumlrth in Xylokastro konnten Initiativen zumSchutz der Umwelt zur Foumlrderung der Privatwirtschaft undim Bereich Soziales vertieft werden Taucher der DLRG unddie einheimischen Loutraki Selfdivers reinigten in einer ge-meinsamen Aktion den Meeresgrund der Marina von Xyloka-stro Buumlrger und Mitarbeiter der Stadtverwaltung sowieStadtraumlte und Buumlrgermeister sammelten anschlieszligend sym-bolisch uumlber 40kg Plastikmuumlll am Strand von Xylokastro EinVortrag zu Plastikabfaumlllen im korinthischen Meer und ihreAuswirkungen sowie die Umstellung auf innovative Ersatz-produkte rundeten diese Aktion ab Bei einem Besuch derOlivenplantage in Rozena konnte sich die Delegation uumlberden Stand der Produktion informieren Das praumlmierte orga-nische Olivenoumll wird bereits in Fuumlrth vermarktet ein Ausbau

auf andere Produkte soll folgen Schlieszliglich rundete dieSchenkung eines Busses an die Gemeinde Xylokastro im Rah-men einer feierlichen Uumlbergabe das Programm ab Der Buumlr-germeister der Gemeinde Xylokastro Ilias Andrikopoulosund die Partnerschaftsbeauftragte der Stadt Fuumlrth HildeLangfeld dankten der Deutsch-Griechischen Versammlung(DGV) fuumlr ihre bestaumlndige Unterstuumltzung Andrikopouloszeichnete sogar den Beauftragten fuumlr die Deutsch-Griechi-sche Versammlung und Parlamentarischen Staatssekretaumlrbeim Bundesminister fuumlr wirtschaftliche Zusammenarbeitund Entwicklung Norbert Barthle mit einer Ehrenplakettefuumlr dieses besondere Engagement aus Stellvertretendkonnte Dimitrios Sopikis DGV-Buumlro in Athen diese hohe Eh-rung entgegen nehmen n

Buumlrgermeister Ilias Andrikopoulos (2 Vl) und Vize-Buumlrgermeister Panagiotis Kalyvas (1 Vl) sowie Buumlrgerin-nen und Buumlrger der Gemeinde Xylokastro reinigen denStrand ihrer Gemeinde

Taucher des DLRG Fuumlrth und Loutraki Selfdivers vor ihrem Einsatz

copy Bildinformationencopy BMZ

copy Bildinformationencopy DGV copy Bildinformationencopy DGV

copy Bildinformationencopy DGV

Die Deutsch-Griechische Industrie- und Handelskam-mer organisierte Anfang April und im Rahmen desMarkterschlieszligungsprogramms des Bundesministe-riums fuumlr Wirtschaft eine Geschaumlftsanbahnungsreisedeutscher Unternehmen nach Thessaloniki zumThema bdquoAusbau- und Modernisierungsmaszlignahmenim griechischen Tourismussektorldquo

Im Rahmen der Fachkonferenz bdquoAusbau- und Modernisie-rungsmaszlignahmen im griechischen Tourismussektorldquo stellten diedeutschen Reiseteilnehmer ihre Produkt- und Dienstleistungs-angebote vor und trafen lokale Unternehmen Marktakteure undExperten Griechische und deutsche Fachreferenten stelltendaruumlber hinaus aktuelle Trends Anwendungsmoumlglichkeiten und

die Perspektiven der Nutzung innovativer Technologien in dergriechischen Tourismusindustrie vor Zur Veranstaltung wurdenMultiplikatoren der Tourismus- und Baubranche sowie Vertreteraus Wirtschaft Verwaltung und Politik geladen

Generalkonsul Walter Stechel betonte in seinem Gruszligwort zurEroumlffnung der Konferenz bdquoDer Tourismussektor ist fuumlr Griechen-land fuumlr seine wirtschaftliche Entwicklung sowie fuumlr Beschaumlfti-gung und Wohlstand seiner Menschen von zentraler BedeutungDeutschland spielt dabei eine wichtige Rolle Im vergangenenJahr kamen 44 Millionen deutsche Touristen nach GriechenlandDer durch sie bedingte Umsatz belaumluft sich auf rund drei Milliar-den Euro Heute betrachten wir jedoch nicht die Umsatzseite derBilanz sondern die Kostenseite Denn aus Deutschland kommennicht nur Touristen sondern auch innovative und leistungsfaumlhigeUnternehmen Ihre Produkte und Dienstleistungen helfen dabeiAblaumlufe effizienter zu gestalten und Kosten unter Kontrolle zuhalten Ich freue mich sehr dass wir eine so starke Gruppe heutebei uns in Thessaloniki haben Es geht heute aber auch um einenFaktor im Tourismus der leider zu oft unterschaumltzt wird ndash Bar-rierefreiheit und damit den Zugang fuumlr Behinderte und SeniorenWenn ich mir unsere alternden Gesellschaften ansehe dann istdie Sicherung der Barrierefreiheit Voraussetzung fuumlr die Erschlie-szligung eines wichtigen Marktpotentialsldquo n

Fachkonferenz Ausbau- und Modernisierungs-maszlignahmen im griechischen Tourismussektor

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 17ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην ΟδησσόΓράφει ο Σωφρόνης Παραδεισόπουλος Διευθυντής Παραρτήματος Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό

Στην πολυεθνοτική Οδησσό με μια εμφανήπολιτιστική ποικιλομορφία σε ένα από τα τρίαοικήματα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτι-σμού το οποίο υπήρξε η οικία του ΓρηγορίουΙωάννου Μαρασλή και όπου συνεδρίασαν ταμέλη της Φιλικής Εταιρείας λειτουργεί από το1994 το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας Η ολο-κλήρωση των οικοδομικών εργασιών του νέουκτιρίου επιτεύχθηκε χάρις στην πρωτοβουλίακαι την οικονομική στήριξη του ΕμπορικούΣυλλόγου Πειραιά και του τότε Προέδρου τουκ Ιωάννη Πολυχρονόπουλου

Η ευθύνη λειτουργίας του ανήκει στο ΕΙΠ το οποίο φρόν-τισε για τη δημιουργία την οργάνωση και θεματική δομή τουμε τη συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείαςτης Ελλάδας και το Ιστορικό-λαογραφικό Μουσείο ΟδησσούΣημειώνεται ότι το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας μαζί μετο Μουσείο-Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια είναι τα μο-ναδικά που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό και η σημασίατου ndash και μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ndash είναι τεράστια

Στις αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζονται εκθέματασχετικά με τις απαρχές την ίδρυση τα μέλη και τη δράσητης Φιλικής Εταιρείας Αποτελούν πιστές αναπαραγωγέςπρωτοτύπων τα οποία ανήκουν σε ελληνικές δημόσιες καιιδιωτικές συλλογές Άλλα είναι αυθεντικά και παραχωρήθη-καν από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Οδησσού

Η έκθεση χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες Η πρώτηαφορά στην οργάνωση και τις δραστηριότητες της ελληνι-κής παροικίας της Οδησσού στην προεπαναστατική περίοδοΕδώ παρουσιάζονται εκθέματα σχετικά με την οικονομικήκαι κοινωνική δραστηριότητα των Ελλήνων της Οδησσού τησύσταση και λειτουργία της Ελληνικής Εμπορικής Σχολήςτην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας τηνπραγματοποίηση των πρώτων ελληνικών θεατρικών παρα-στάσεων στην πόλη

Η δεύτερη και η τρίτη θεματική ενότητα αφορούν στηνιστορία της Φιλικής Εταιρείας και των μελών της προ καικατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης Η ίδρυση ηδιοικητική και οικονομική οργάνωση οι δραστηριότητες τηςΕταιρείας καθώς και οι πλευρές της δράσης των ιδρυτών καιάλλων μελών της παρουσιάζονται μέσα από αρχειακά καιάλλα τεκμήρια Το μουσειακό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσ-σεται η έκθεση αποτελεί την αυθεντική κατοικία του Γρηγο-ρίου Ιωάννου Μαρασλή μέλους της Φιλικής και αργότεραΦιλανθρωπικής Εταιρείας και έχει χαρακτηριστεί από το Ου-κρανική πολιτεία ως μνημείο ιστορίας εθνικής σημασίας καιπροστατεύεται από το κράτος

Το γεγονός ότι αυτό το κτίριο μαζί με τα δύο παρακείμενα πα-ραχωρήθηκαν στο ΕΙΠ με συμβολικό μίσθωμα αποτελεί ένδειξητης μεγάλης σημασίας που είχε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείαςστην πόλη της Οδησσού το 1814 γεγονός που συνέδεσε για

πάντα την ιστορία της Οδησσού με την Παλιγγενεσία των Ελλή-νων και συνέτεινε στη διατήρηση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεωνανάμεσα στις δύο χώρες σχέσεων εκατονταετιών αφού στηνευρύτερη περιοχή δημιουργήθηκαν πολλές και ακμαίες ελληνι-κές αποικίες Η εμφάνιση και η δράση του η οποία εναρμονίζεταιμε τη γενικότερη δράση του Ιδρύματος στην Ουκρανία συμπίπτειμε τις νέες πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταιστην ανεξάρτητη πλέον Ουκρανία της μετασοβιετικής περιόδου

Σε αυτό το πλαίσιο το αντικείμενο του Μουσείου (η ΦιλικήΕταιρεία και η Ελληνική επανάσταση ως γεγονός της ευρω-παϊκής ιστορίας δηλαδή) αναδεικνύει τους ιστορικούς καιπολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν την Ουκρανία με τηνΕλλάδα την Ουκρανία με την Ευρώπη γενικότερα συμβάλ-λοντας με αυτόν τον τρόπο εκτός από την ανάδειξη και δια-τήρηση της κοινής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάςστη διαμόρφωση αντιλήψεων και λειτουργιών ενταγμένωνστο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι

Αναμφίβολα η ίδρυση και η ανάπτυξη της Οδησσού είναι συ-νυφασμένη με την ελληνική παρουσία Ο αστικός και φιλελεύθε-ρος χαρακτήρας της πόλης η διακίνηση των φιλελεύθερων ιδεώνη επίδραση αρχικά του Διαφωτισμού και η διάδοση των αρχώντης Γαλλικής Επανάστασης κυρίως στην πολιτική σκέψη και ηlaquoπροστασίαraquo που προσέφερε η ρωσική κυβέρνηση δημιούργη-σαν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας

Η έναρξη του επαναστατικού αγώνα και η επιλογή των Ελ-λήνων προς μία laquoνέα Ευρώπηraquo της ελευθερίας και της δημο-κρατίας είχε ως αποτέλεσμα τελικά τη σύσταση τουανεξάρτητου ελληνικού κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπηη οποία σηματοδοτούσε σε βάθος χρόνου την αφύπνιση τηςεθνικής συνείδησης και σε άλλα κράτη Είναι γνωστό ότι ταγεγονότα στα πριγκιπάτα προετοίμασαν το έδαφος της ανε-ξαρτησίας σε όλα τα βαλκανικά έθνη Παράλληλα ο αγώναςαυτός συνέβαλε και στη γέννηση ενός προτύπου αλληλεγ-γύης μεταξύ των Ευρωπαίων όπως ο φιλελληνισμός Αλλά καιστην ίδια τη ρωσική αυτοκρατορία οι Δεκεμβριστές είδανστην εξάπλωση της Εταιρείας έναν θρίαμβο του φιλελεύθε-ρου επαναστατικού κινήματος που αντανακλούσε και τηνπροοπτική του δικού τους ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος

Η Φιλική Εταιρεία και η συμβολή της στην προετοιμασία

της ελληνικής επανάστασης αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένακομμάτι της ιστορίας της ίδιας της Οδησσού Έτσι το Μου-σείο και η οικία της Φιλικής Εταιρείας συνθέτουν σε έναβαθμό την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία της ανθρώπινηςκοινωνίας που έζησε σε αυτήν καθώς και των δραστηριοτή-των που ανέπτυξε αποτελώντας ένα αναπόσπαστο μέροςτης ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης και αναμφίβολαένα τμήμα του τοπικού πολιτιστικού προϊόντος Προκαλείθαυμασμό το γεγονός και δεν είναι υπερβολή ότι ο ετήσιοςεορτασμός της 25ης Μαρτίου που διοργανώνει το Παράρ-τημα του ΕΙΠ σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελ-λάδας στην Οδησσό έχει γίνει παράδοση για τουςΟδεσσίτες Η εκδήλωση αυτή δεν έχει τη διάσταση της τυ-πικής επανάληψης αλλά αποτελεί ζώσα πολιτιστική κοινωνίατων δύο χωρών ndash και μάλιστα έχει πάντα ιδιαίτερο παλμό καισυγκίνηση Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την ανεκτί-μητη συμβολή και συνεισφορά του Ιδρύματος laquoΜπούμ-πουραraquo και προσωπικά του κ Παντελή Μπούμπουρα στηλειτουργία του Μουσείου και του ΕΙΠ στην Οδησσό

Το Μουσείο δέχεται πολλούς επισκέπτες από ολόκληρητην Ουκρανία και το εξωτερικό Το Παράρτημα του ΕΙΠ ορ-γανώνει σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Παιδείας τουΔήμου Οδησσού δωρεάν ξεναγήσεις και διαλέξεις για μα-θητές και φοιτητές n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

18 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Οδός Λέψιους αριθμός 10

Το Μουσείο Καβάφη στην ΑλεξάνδρειαΣτα 26 χρόνια της λειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκριμένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτειακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου

Γράφει η Σταυρούλα Σπανούδη διευθύντρια του παραρτήματος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας

Ήταν το 1991 όταν ο Κωστής Μοσκώφ εμ-πνευσμένος και αποφασισμένος να προ-σφέρει τα μέγιστα στην ελληνικήυπόθεση από τη θέση του μορφωτικούσυμβούλου της πρεσβείας της Ελλάδαςστην Αίγυπτο και του υπεύθυνου του γρα-φείου Μέσης Ανατολής του ΕλληνικούΙδρύματος Πολιτισμού και με την πεποί-θηση ότι το κεφάλαιο Καβάφης ήταν έναεξαιρετικό μέσο για την προβολή του ελ-ληνικού λόγου και τη διάδοση του ελληνι-κού πολιτισμού στον αραβικό κόσμοξεκίνησε την προσπάθεια για τη δημιουρ-γία του Μουσείου Καβάφη στο σπίτι τηςοδού Λέψιους όπου ο μεγάλος αλεξαν-δρινός ποιητής πέρασε τα τελευταία εικο-σιέξι χρόνια της ζωής του παρατηρώνταςlaquoτην κίνηση του δρόμου και των μαγα-ζιώνraquo και laquoολίγη αγαπημένη πολιτείαraquo

Ο Καβάφης γεννήθηκε το 1863 και υπήρξε ιδιαίτεραγνωστός και αναγνωρίσιμος ποιητής ενόσω ζούσε ΗΑλεξάνδρεια ήταν τότε μια κοσμοπολίτικη πόλη γνωστήμεταξύ άλλων για την έντονη νυχτερινή ζωή της αλλάεπίσης και ένα σημαντικό κέντρο της ελληνικής διανόη-σης Ο εκδοτικός οίκος laquoΓράμματαraquo υπήρξε ένας απότους σημαντικότερους ελληνικούς οίκους εκδίδονταςόχι μόνο έργα Ελλήνων λογοτεχνών της Αιγύπτου αλλάκαι πολλών άλλων από τον ελλαδικό χώρο Η πρώτη έκ-δοση σε βιβλίο των 154 αναγνωρισμένων ποιημάτωντου Κ Π Καβάφη έγινε το 1935 στην Αλεξάνδρεια(Πρόκειται για την περίφημη έκδοση Καλμούχου) Κ ΠΚαβάφη Ποιήματα Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμού-χου Φιλολογική Επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου Το 1926ξεκινά η έκδοση του περιοδικού laquoΑλεξανδρινή Τέχνηraquoπου laquoουσιαστικά όχι μόνο διευθύνεται αλλά και στηρί-ζεται οικονομικά απrsquo αυτόνraquo γράφει ο Στρατής Τσίρκαςστο βιβλίο του Η Ποίηση και η Ποιητική του Κ Π Κα-βάφη Το περιοδικό στεγαζόταν στον πρώτο όροφο τηςπολυκατοικίας της οδού Λέψιους

Ο Καβάφης παρουσιάστηκε στο βρετανικό κοινόαπό τον συγγραφέα EM Forster που τον θαύμαζεαπεριόριστα τον αποκαλούσε laquoΟ Ποιητήςraquo και τονεπισκεπτόταν στο διαμέρισμά του κατά την διάρκειατης παραμονής του στην Αλεξάνδρεια Ο ποιητής είναιάρρηκτα συνδεδεμένος με την αγαπημένη του Αλε-ξάνδρεια όπως φαίνεται μέσα από το έργο του αλλάκαι μέσα από τα έργα άλλων για παράδειγμα του La-wrenceDurrell ο οποίος πλέκει το εγκώμιο του στοlaquoΑλεξανδρινό Κουαρτέτοraquo

Ο δρόμος όπου βρίσκεται το σπίτι του Καβάφη ονο-μαζόταν Lepsius (από το όνομα του διαπρεπούς Γερ-μανού Αιγυπτιολόγου) κατά την εποχή του Καβάφημετέπειτα Σαρμ Ελ Σεϊχ και πρόσφατα μετονομάστηκεσε CP Cavafy προς τιμή του Έλληνα ποιητή Το κτίριοπεριβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο τοερειπωμένο σήμερα Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οί-κους ανοχής της πόλης τα οποία ο Καβάφης αποκα-λούσε αντίστοιχα ως ο laquoΝαός της Ψυχήςraquo ο laquoΝαόςτου Σώματοςraquo και οι laquoΝαοί της Σαρκόςraquo laquoΠου θα μπο-ρούσα να ζήσω καλύτερα Κάτω από μένα ο οίκος ανο-χής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας Κι εκεί είναι ηεκκλησία όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες Και παρα-κάτω το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμεraquo λέει ο ίδιοςΕίναι το νοσοκομείο όπου θrsquo αφήσει την τελευταία τουπνοή και η εκκλησία στην οποία θα τον αποχαιρετήσειη Αλεξάνδρεια περήφανο laquoπου αξιώθηκε μια τέτοιαπόληraquo

Μετά το θάνατο του Καβάφη το 1933 το διαμέρισμάτου στην οδό Λέψιους μετατράπηκε για ένα διάστημασε φθηνό πανδοχείο την Πανσιόν Αμίρ Μολονότιυπάρχουν και άλλα διαμερίσματα στο κτίριο είναι βέ-

βαιο ότι αυτό το συγκεκριμένο ήταν το διαμέρισματου Καβάφη επειδή για ένα περίεργο λόγο είναι τομοναδικό που διαθέτει μπαλκόνι του οποίου τηνύπαρξη επιβεβαιώνουν πολλές πηγές

Τελικά το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 26 Νοεμβρίουτου 1992Η διαμόρφωση του χώρου κατέστη δυνατήμε τη δωρεά ύψους 10000000 δρχ από το ΣτρατήΣτρατηγάκη Το μισό ποσό διατέθηκε για να εκμισθω-θεί το διαμέρισμα σύμφωνα με τον νόμο ενοικιοστα-σίου που ισχύει στην Αίγυπτο και τα υπόλοιπα για τηδιαμόρφωσή του H παλιά τριώροφη πολυκατοικίασυντηρήθηκε βάφηκε εξωτερικά εργασίες έγινανακόμη και στο κεντρικό κλιμακοστάσιο το διαμέρισμαεξοπλίστηκε με έπιπλα και άλλα αντικείμενα συγκεν-τρώθηκαν κειμήλια του ποιητή Το εσωτερικό του δια-μερίσματος-Μουσείου έχει ανακαινισθεί προσεκτικάώστε να αποδίδει την εικόνα και την ατμόσφαιρα πουείχε όσο ο ποιητής ζούσε σε αυτό ενώ έγγραφα καιεκθέματα του Μουσείου παρουσιάζουν τη ζωή και τοέργο του Αν και τα έπιπλα του που βρίσκονταν στοδιαμέρισμά του πουλήθηκαν από τους κληρονόμους

του έχουν ανακατασκευαστεί με τη βοήθεια φωτο-γραφιών από το αρχείο του laquoΒυσσινιά βελούδα καιζωγραφιές απrsquo όπου στάζουν αιώνες σκόνηraquo θα γρά-ψει ο Ιταλός φουτουριστής Μαρινέττι περιγράφοντάςτο laquoΜισοσκότεινα δωμάτια με παλιά έπιπλα φθαρμένααπό τα χρόνια και στολίδια αξίας από τον χαμένοπλούτο της οικογένειας Καβάφηraquo laquoΥφάσματα Μπου-χάρας και Ινδιών τραπέζια με σεντέφι χαλιά ανατολί-τικα η βαριά βιβλιοθήκηhellipraquo Στον πρώτο όροφο τουΕλληνικού Προξενείου της Αλεξάνδρειας με πρωτο-βουλία του τότε Γεν Προξένου Παναγιώτη Βαλασσό-πουλου προϋπήρχε μία αίθουσα αφιερωμένη στονΚαβάφη κάποια από τα αντικείμενά της αποτέλεσαντον πυρήνα του νεοϊδρυθέντος χώρου Το ΜουσείοΚαβάφη έγινε σταδιακά από τις πρώτες επιλογές τωνεπισκεπτών της Αλεξάνδρειας - οι πιο τυχεροί ξενα-γήθηκαν εκεί από τον ίδιο τον Κωστή Μοσκώφ

Η προσωπική βιβλιοθήκη και το αρχείο του Καβάφηδιασώθηκε ανέπαφη και μελετήθηκε από τον καθη-γητή ΓΠ Σαββίδη

Στο Μουσείο Καβάφη διατηρούνται σπάνιο βιβλιο-

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 19ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

γραφικό υλικό οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτααντίτυπα των laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος μεχειρόγραφες διορθώσεις του πλήθος λογοτεχνικώνπεριοδικών της εποχής του και μεταγενέστερα χειρό-γραφα βιβλία του και περισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτεί για την ποίησή τουλευκώματα τέχνης και το σύνολο σχεδόν των μελοποι-ήσεων των ποιημάτων του από Έλληνες και ξένουςσυνθέτες

Παράλληλα έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρω-θούν μεταφράσεις της ποίησης του Καβάφη από όλοτο κόσμο και αυτήν την στιγμή η συλλογή του Μου-σείου διαθέτει 72 διαφορετικές εκδόσεις σε 38 γλώσ-σες και διαλέκτους

Μία άλλη διάσταση της επιρροής του Καβάφη πουπροσπαθεί να αναδείξει το Μουσείο είναι αυτή μέσααπό την εικαστική δημιουργία Από τα laquoστολίδιαraquo τηςπρώτης έκδοσης που φιλοτέχνησε ο Τάκης Καλμού-χος μέχρι σήμερα είναι αναρίθμητες οι εικαστικές δη-μιουργίες που επιχείρησαν Έλληνες και ξένοικαλλιτέχνες Η συχνότητα και ο ρυθμός με τον οποίοεμφανίζονται συνέχεια τα καβαφικής εμπνεύσεως ει-καστικά έργα μας υποχρεώνουν να αναφερθούμε γιαένα μοναδικό φαινόμενο ενδεικτικό της τεράστιας καιαμείωτης απήχησής του μέχρι τις μέρες μας Πολλοίπαλαιότεροι και σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέ-χνες έχουν δωρίσει έργα τους στο μουσείο Εξάλλουλειτουργεί και ως μόνιμος εκθεσιακός χώρος H συλ-λογή του Μουσείου ανέρχεται προς το παρόν σε πε-ρίπου 120 έργα καλλιτεχνών και εμπλουτίζεταισυνεχώς Θέλουμε να ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλονθα μπορέσει να εκτεθεί στο σύνολό της και να δημι-ουργηθεί ένας κατάλογος με το περιεχόμενό της

Μια αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στονάλλο μεγάλο Αιγυπτιώτη λογοτέχνη τον ΣτρατήΤσίρκα και περιέχει φωτογραφικό κυρίως υλικό απότην ζωή του στην Αίγυπτο και το σύνολο της εκδοτικήςτου δραστηριότητας

Το Μουσείο είναι πλέον γνωστό στην Αίγυπτο με τηνονομασία ndash CavafyrsquosHouse ndash και βρίσκεται στη καρδιάτου εμπορικού κέντρου της πόλης Στα 26 χρόνια τηςλειτουργίας του πέρα από τις χιλιάδες των επισκεπτών

έχουν βρεθεί σ΄ αυτό πολλοί εξέχοντες και διακεκρι-μένοι άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τωντεχνών από όλο τον κόσμο και το σύνολο της πολιτει-ακής ηγεσίας της Ελλάδος και της Κύπρου Τελευταίοςεξέχων επισκέπτης ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημο-κρατίας κ Πρ Παυλόπουλος στις 30 Απριλίου σταπλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αίγυπτο

Το Μουσείο Καβάφη λειτουργεί υπό την επίβλεψητου Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ελληνικού Ιδρύ-ματος Πολιτισμού που είχε εξαρχής ουσιαστικά τηνευθύνη διαχείρισης του και είναι επισκέψιμο για τοκοινό

Στο χώρο πραγματοποιούνται και ποικίλες πολιτιστι-κές δράσεις Κατά κύριο λόγο λογοτεχνικές και ποιητικέςβραδιές ποιητικές αναγνώσεις βιβλιοπαρουσιάσειςαλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στόχοέχουν να το καταστήσουν ευρύτερα γνωστό και ζωντανόκομμάτι της πόλης της Αλεξάνδρειας

Ενταγμένα στο όραμα του Κωστή Μοσκώφ για τηνανάπτυξη του διαλόγου και τη διάδοση του laquoελληνι-κούraquo τρόπου σκέψης του Καβάφη ήταν και τα Διεθνήλογοτεχνικά Συμπόσια Καβάφη που αν και ξεκίνησαντην δεκαετία του ογδόντα τέθηκαν σε άλλη βάση απότον πρώτο κιόλας χρόνο της παρουσίας του στην Αί-γυπτο Συγκροτήθηκε η επιτροπή Καβάφη και θεσμο-θετήθηκε το διεθνές βραβείο Καβάφη για Άραβες καιΈλληνες συγγραφείς και ποιητές Με την παρουσίατου Μοσκώφ διοργανώθηκαν από το 1991 έως 1998επτά Συμπόσια και άλλα επτά τα επόμενα χρόνια μέχριτο τελευταίο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριοτου 2017 με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Πολιτισμούτης Αιγύπτου και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κατάκύριο λόγο και ήταν αφιερωμένο στον εμπνευστή τουθεσμού

Παρrsquo όλα αυτά ένα είναι βέβαιο ο χώρος αυτός πουσήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Καβάφη συνδέθηκεάρρηκτα όχι μόνο με την ύπαρξη αλλά και με το από-γειο της ποιητικής έκφρασης του κορυφαίου ποιητή ΚΠ Καβάφη Σrsquo αυτόν ο Καβάφης συναντήθηκε με μυ-θικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας που επη-ρεασμένοι και από την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τουχώρου υπό το φως των κεριών και τη διακριτική κιανορθόδοξη παρουσία του εκτός των άλλων συνέ-βαλλαν κατόπιν στην εξάπλωση και διάδοση της ποί-ησής του παγκοσμίως

Έχουμε την τύχη και την ευθύνη να διατηρήσουμεένα laquoαπό τα τελευταία άνθη ενός Πολιτισμούraquo για τηνlaquoπιο εξαιρετική πνευματική φυσιογνωμία της Αιγύ-πτουraquo για να δανειστώ τον χαρακτηρισμό του Καζαν-τζάκη που τον επισκέφτηκε επίσης κατά την διάρκειατου ταξιδιού του στην Αίγυπτο n

Φωτογραφίες HELLENIC FOUNDATION FOR CULTURE ANNEX OF ALEXANDRIA

Λαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αιγύπτου ndash ΑλεξάνδρειαΣτο πλαίσιο του προγράμματος σχολικών

δραστηριοτήτων με τίτλο laquoΑνακαλύπτω ταλαϊκά παραμύθια της Ελλάδας και της Αι-γύπτουraquo που υλοποιείται φέτος στο Αβε-ρώφειο Γυμνάσιο με τους μαθητές της Α΄Γυμνασίου και την υπεύθυνη εκπαιδευτικόκ Ελένη Σπηλιωτοπούλου πραγματοποι-ήθηκε την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019από τις 230 μέχρι τις 430 μμ δράση σεσυνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτι-σμού-Παράρτημα Αλεξάνδρειας και τη

συμμετοχή της θεατρικής ομάδας Storm μεαφήγηση λαϊκών παραμυθιών της Αιγύ-πτου

Στο χώρο του Ελληνικού Τετραγώνου οιδύο αφηγητές με τη συνοδεία βιολιού πα-ρουσίασαν τα παραμύθιαbull Ράγκαμπ Ελ Χαράμι (Ο Ραγκάμπ ο κλέφτης)bull Αλσαλάτου αλα ελζίν (hellipΜια φορά και ένα καιρό)bull Χαπί (Ο θεός του Νείλου) n

Στο Μουσείο Καβάφηδιατηρούνται σπάνιοβιβλιογραφικό υλικό

οικογενειακά φωτογραφικάπορτρέτα αντίτυπα των

laquoμονόφυλλωνraquo που τύπωνε ο ίδιος με χειρόγραφεςδιορθώσεις του πλήθος

λογοτεχνικών περιοδικών τηςεποχής του και μεταγενέστερα

χειρόγραφα βιβλία του καιπερισσότερα από 3000 άρθρακαι μελέτες που έχουν γραφτείγια την ποίησή του λευκώματατέχνης και το σύνολο σχεδόν

των μελοποιήσεων τωνποιημάτων του από Έλληνες

και ξένους συνθέτες

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

20 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Με θερμούς πατρικούς λόγους ο Οικου-μενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κή-ρυξε την Τετάρτη 10 Απριλίου τοαπόγευμα την έναρξη του 7ου ΔιεθνούςΜαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας τοοποίο πραγματοποιείται στο ΖωγράφειοΛύκειο της Πόλης με τίτλο laquoΑντώνηςΣαμαράκης ο αιώνιος έφηβοςraquo

Στο Διεθνές Συνέδριο που συνδιοργανώ-νεται από το ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο καιτα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσα-λονίκης συμμετέχουν μαθητές Λυκείων απότην Πόλη την Ελλάδα την Κύπρο και άλλεςχώρες καθηγητές Πανεπιστημιακοί δάσκα-λοι και πλήθος εκπροσώπων των γραμμάτωνκαι των τεχνών

laquoΗ συνάντησις πρόσωπον προς πρόσωπονη αλληλογνωριμία η ανταλλαγή απόψεων τοκλίμα εμπιστοσύνης και ανοικτοσύνης είναιπάντοτε πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικό-τητοςΤο Συνέδριον είναι αφιερωμένον ειςτον Αντώνη Σαμαράκη τον πασίγνωστον καιπολυδιαβασμένον συγγραφέα των βιβλίωνlaquoΖητείται ελπίςraquo laquoΑρνούμαιraquo και laquoΤο Λάθοςraquoτον ένθερμονανθρωπιστήν και κοινωνικόνα-γωνιστήν τον ενθουσιώδη προστάτην της νε-ότητος τον οποίον είχομεν την μεγάληνχαράν να υποδεχθώμεν συνοδεία και της ευ-γενεστάτης συζύγου του Ελένης εις το Πα-τριαρχείον να συζητήσωμεν και νασυμπνευματισθώμεν Διεπιστώσαμεν την κοι-νήν μας αγάπην και την μέριμνανδιά τα παιδιάκαι τους νέους και εξεφράσαμε την αγωνίανμας διάταςαπειλάςτας οποίας σήμερον αντι-μετωπίζει η παιδική ηλικία και η νεότης απόταςπαγκοσμίους εξελίξεις και ταςαπροσώ-πουςδομάς την αλαζονείαν της εξουσίας καιτης ισχύος από την κοινωνικήναδικίαν απότον οικονομισμόν και την τάσιν μετατροπήςτων παιδίων εις πρωίμους καταναλωτάςΕθαυμάσαμεν την κοινωνικήν του ευαισθη-σίαν τας πολλάς ανθρωπιστικάς πρωτοβου-λίας του την αισιοδοξίαν του διά την έκβασιντου αναγκαίου και δικαίου αγώνος κατά τωνδυνάμεων που φαλκιδεύουν το ανθρώπινονπρόσωπον του ολοκληρωτισμού της βίας καιτου πολέμου της εκμεταλλεύσεως και της πε-ριθωριοποιήσεως των αδυνάτωνraquo

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμμετοχήμεγάλου αριθμού μαθητών laquoΙδιαιτέραν

αξίαν έχει η μεγάλη και ενεργός συμμετοχήμαθητών και μαθητριών οι οποίοι με τον νε-ανικόνενθουσιασμόν των είναι βέβαιον ότιθα δώσουν παλμόν εις τας συζητήσεις καιεις την όλην εκδήλωσιν μνήμης και τιμής διένα ιδιαίτερονάνθρωπον του πνεύματος καιτης πράξεως ο οποίος ήγγιζεταςχορδάς τηςψυχής της νεολαίας ήτο laquoαιώνιος έφηβοςraquoκαι τώρα γίνεται αντικείμενον μελέτης στο-χασμού και συζητήσεως από εφήβους απότους συμπαθεστάτους και αγαπητούς μαςμαθητάς και ταςμαθητρίαςraquo

Στο επίκεντρο της ομιλίας του Παναγιω-τάτου βρέθηκαν σκέψεις και λόγοι του αει-μνήστου Αντώνη Σαμαράκη

laquordquoΤον Θεό δεν θα τον βρείτε μέσα στα βι-βλία Θα τον βρείτε αν έχετε τα μάτια στραμ-μένα στη γη στο πεζοδρόμιο εκεί όπουπονάει ο κόσμοςrdquo εδήλωσεν ο Αντώνης Σα-μαράκης εις μίαν συνέντευξίν του Τα λόγιατου συγγραφέως μας είναι πολύ κοντά στοπνεύμα του Ευαγγελίου όπου ως κριτήριονδιά την σωτηρίαν μας κατονομάζεται η βοή-θεια προς τους ενδεείς τους πεινώνταςτους διψώντας τους ξένους τους γυμνούςτους ασθενείς τους εν φυλακή (Ματθ κεrsquo 31-46) Το πνεύμα το οποίον εκφράζει ο Κύ-ριος ημών Ιησούς Χριστός με την παραβολήντου laquoάφρονος πλουσίουraquo (Λουκ ιβrsquo 15 ndash 21)και την κριτικήν εις την λογικήν της αυξήσεωςτου πλούτου και της συσσωρεύσεως αγαθώνεκπροσωπεί και ο Αντώνης Σαμαράκης ότανλέγηδιά την εποχήν μας laquoΦτάσαμε στο ση-μείον οι μόνες αξίες που είναι ζωντανές ναείναι οι αξίες του χρηματιστηρίουraquo

Επίσης η κριτική του εις την εποχήν μαςως εποχήν μοναξιάς απομονώσεως των αν-θρώπων και ατομοκεντρισμού - laquoΠοτέ άλ-λοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταντόσο μακριά η μία από την άλλη όσο είναισήμεραraquo - συμπίπτει με την τοποθέτησιν τηςΟρθοδοξίας απέναντι εις τον σύγχρονονε-αυτοκεντρισμόν την αδιαφορίανδιά τον πλη-σίον συμπίπτει με τον τονισμόν τουκοινωνικού και κοινοτικού περιεχομένου τουήθους και της πίστεως εις τον Τριαδικόν-Θεόν τον Θεόν της κοινωνίας και των σχέ-σεων ο οποίος καθ εαυτόν είναι laquoη άρνησιςτης μοναξιάςraquo και της κλειστότητος

Εις τον χώρον της Ορθοδοξίας τα εκκλη-σιοτραφή βιώματα και αιπατρογονικαίκοινο-τικαίαξίαι του Γένους είναι ανεξάντλητος

πηγή εμπνεύσεως και δημιουργικότητοςΑυτόν τον ακένωτονθησαυρόν συναντούνκαι οι ευαίσθητοι λογοτέχναι και οι ποιηταίκαι όλοι οι άνθρωποι καλής θελήσεως καιείναι αδύνατον να μη εντυπωσιασθούν απότο βάθος του και τας αληθείας που αυτός οθησαυρός εμπερικλείει αφού πρόκειται περίτου υψηλοτέρου ήθους το οποίον εγνώρι-σεν η ανθρωπότης εις την ιστορικήν αυτήςπορείαν

Όπως γράφει σύγχρονος στοχαστής ldquoόσοαναβαπτιζόμαστε στα νάματα της παράδο-σής μας τόσο ανακαλύπτουμε εκεί την κα-θολικότερη και τιμαλφέστερη έκφραση ζωήςκαι ανθρωπιάς η οποία συμπυκνώνεται στον

όρο πολιτισμός της αλληλεγγύης Αυτόςαποτελεί την ανεκτίμητη προσφορά και τηναιώνια παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας στηνανθρωπότητα και την ελπίδα για το μέλλονrdquo

O Oικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τονΆρχοντα Μ Ρεφερενδάριο Ιωάννη Δεμιρ-τζόγλου Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυ-κείου και όλους τους συντελεστές τουΔιεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου ευχήθηκετην επιτυχία των εργασιών του και απένειμετην Πατριαρχική ευλογία του προς όλουςτους συμμετέχοντες n

Φώτο Νίκος Μαγγίνας Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το 7ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην ΠόληΟ Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε την έναρξή τουΕίναι αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του Αντ Σαμαράκη

Ένα αφιέρωμα στην ιστορία της τέχνης και τηνελληνοβυζαντινή παράδοση στο θέμα των ει-κόνων σε διάλογο με σύγχρονα έργα εμπνευ-σμένα από την εικονογραφία του Χριστού τηςΠαναγίας και των Αγίων Μια σύγκριση πουανατέθηκε σε δώδεκα καλλιτέχνες (6 Σικε-λούς και 6 Έλληνες) που μετρούνται με τηνκαλλιτεχνική έκφραση (στην πραγματικότηταμε την εικόνα) που αντιπροσωπεύει καλύτερατην ελληνικότητα και την αμοιβαία επιρροή με-ταξύ των δύο λαών τονίζεται από το ΕθνικόΊδρυμα Πολιτισμού

Αυτό είναι το νόημα της μεγάλης έκθεσης laquoΕικόνες Πα-ράδοση Σύγχρονη εποχή ndash Οι μεταβυζαντινές εικόνες τηςβορειοδυτικής Σικελίας και η σύγχρονη ερμηνεία τουςraquoπου προγραμματίζεται στην Αίθουσα San Placido του Επι-

σκοπικού Μουσείου Μονρεάλε από τις 4 Απριλίου έως τις 4Σεπτεμβρίου 2019 Η έκθεση που σχεδιάστηκε από τον Fran-cesco Piazza και τον Βασίλη Καραμπάτσα διοργανώνεταιαπό την Ελληνική Κοινότητα της Σικελίας laquoTρινακρίαraquo καιτελεί υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος ΠολιτισμούΙταλίας

Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τους καλλιτέχνες ΜανώληΑναστασάκο Δημήτρη Ντόκο Νίκο Μόσχο ΚωνσταντίνοΠαπαμιχαλόπουλο Ζωή Παππά Χρήστο Tσιμάρη ενώ η Σι-κελία από τους καλλιτέχνες Giuseppe Bombaci SandroBracchitta Giorgio Distefano Roberto Fontana IgnazioAntonino Gaeta και Ignazio Schifano

Το σημείο εκκίνησης της έκθεσης είναι ο διάλογος μεταξύιστορίας και σύγχρονης εποχής ξεκινώντας από τη γνώσητων μεταβυζαντινών εικονογραφικών πολιτιστικών μαρτυ-ριών στη βορειοδυτική Σικελία και ειδικότερα την παραγωγήιερών εικόνων από τους Βενετοκρήτες τεχνίτες ήδη από τον

δέκατο πέμπτο αιώνα Η Σικελία γνώρισε μια σημαντική μο-ναδική σύνθετη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού Αναμφι-σβήτητα η συμβολή και ο πολιτιστικός διάλογος μεταξύΕλλάδας και Σικελίας που δεν διακόπηκε ποτέ τους αιώνεςγνώρισε πρωτότυπα κανάλια πάντα νέες λύσεις και λαμπράαποτελέσματα

Η έκθεση στοχεύει στην ανάδειξη αυτής της έντονης καισημαντικής πολιτιστικής ένωσης ιδιαίτερα στο υψηλότεροσυστατικό στοιχείο της δηλαδή στο θρησκευτικό

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 4 Απριλίουστις 6 μμ Η έκθεση είναι επισκέψιμη από Τρίτη έως Σάβ-βατο από τις 930 έως τις 1530 Το εισιτήριο κοστίζει 4 ευρώσυμπεριλαμβανομένης της εισόδου στις αίθουσες εκθέσεωντου Επισκοπικού Μουσείου n

Η τέχνη των εικόνων μεταξύ τηςΣικελίας και της Ελλάδας ndash ΠαλέρμοΈκθεση αφιερωμένη στη βυζαντινή παράδοση σε διάλογο με τα σύγχρονα έργα στο Επισκοπικό Μουσείο του Μονρεάλε

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

EΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 | 21ΚΥΠΡΟΣ

Εμείς οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τε-χνών διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτησητων θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών τουΝότου από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θε-σμούς των κυβερνήσεων του Βορρά που προ-καλούν με στρατηγική ντιρεκτίβων την ψυχικήηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπουκαι των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικο-νομική εξαθλίωση και ως μια φθοροποιός δυναμική ανα-πτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικόσύμπλεγμα κάτι που ισχύει και αντιστρόφως όταν η οικονο-μική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θε-σμών και υποβάθμιση των αξιών

Γι αυτό καταγγέλλουμε ως laquoύβρινraquo1 Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες

που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια τουίδιου του Ανθρώπου όχι μόνο του ανθρώπου του Νότουαλλά και του Βορρά ιδιαίτερα όταν οι πτωχευμένοι απόαξίες θεσμοί οδηγούν ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώ-χευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλουκοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος

2 Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσηςοικονομιών από το Euro-group που μετατοπίζουν το κέντροβάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στοόλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα

3 Τη στυγνή λογική των λογιστών που καταπατά τα αν-θρώπινα δικαιώματα με παράνομα κουρέματα εγγυημένωναπό την ΕΕ καταθέσεων κάτι που αγγίζει στοχευμένα τηνπτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών όπως η Κύπρος

αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολό-κληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας

4 Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιώνπου οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή τουελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου

5 Την στοχευόμενη καταστροφή της αυτοτέλειας των τρα-πεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου προκαλώνταςμε παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινω-νίες για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά

6 Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σεκράτη όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που συγκρούονται μετις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα θεμε-λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτατου Συμβουλίου της Ευρώπης τη Συνθήκη της Λισσαβόναςαλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων καιτων τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίουκαι με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώ-σει φωνή χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνηςτους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγονταςεπιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας περνά από κάθε πλατείαευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά καιστους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά για να προ-τρέψει τον ldquoαφορισμένο συγγενήrdquo να περάσει από τον συμ-βολικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολοπνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων για την αποκα-τάσταση της αξιοπρέπειας του (1) n

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού ndash Βασίλης Μιχαηλίδης

Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίουτης Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού laquoΒασίλης Μιχαηλίδηςraquo(Συνεδρία της 20ης Μαρτίου 2013) To Manifesto με τηδράση των μελών μας κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσ-σες στην Ευρώπη Ηνωμένες Πολιτείες και ΑυστραλίαΔες περισσότερα στην ιστοσελίδα httpwwwellvmorgcyJournal of Management Policies and Practices December2014 Vol 2 No 4 PP 113-128 ISSN 2333-6048 (Print) 2333-6056 (Online) Copyright copy The Author(s) 2014 All RightsReserved Published by American Research Institute for Po-licy Development DOI 1015640jmppv2n4a6 URLhttpdxdoiorg1015640jmppv2n4a6 Employee Relations against Economic Crisis in the Countriesof South-East Europe - The case of Bulgaria Cyprus Hellasand Romania Dr Nikova D Dr Aspridis G M amp Kyriakou DO Δρ Κρίστης Χαράκης γεννήθηκε στη Λεμεσό Είναι Κύ-πριος πανεπιστημιακός-ερευνητής λογοτέχνης και εικαστι-κός Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνασίου Λεμεσού καισπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ από το οποίοαπέκτησε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη του Πολιτικού Μηχα-νικού Επίσης σπούδασε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπι-στήμιο Αθηνών από το οποίο απέκτησε το πτυχίο τουΔιδάκτορα της Σχολής Νομικών Οικονομικών και ΠολιτικώνΕπιστημών (1998) Σήμερα είναι ο Πρόεδρος της ΕταιρείαςΛογοτεχνών Λεμεσού ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης

Μανιφέστο τηςΕυρωπαϊκής κρίσηςΔιακήρυξη της 18ης Μαρτίου 2013

Μάριος ΖέρβαςΔιευθυντής της Βιβλιοθήκης ΤΕΠΑΚ Βασίλης Μιχαηλίδης

Δρ Κρίστης ΧαράκηςΠρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών

Λεμεσού Βασίλης Μιχαηλίδης Μέλος της ad hoc επιτροπής του

Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού

ΠροςΓεωργία ΚωστακοπούλουΕφημερίδα Ελληνική Γνώμη

Αξιότιμη Κυρία Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να εκφρά-

σουμε τόσο σε σας όσο και στον συνεργάτη καισύμβουλο εκδόσεως της εφημερίδας σας κ ΜάριοΜιχαηλίδη άπειρες και ειλικρινείς ευχαριστίες Ηάμεση αποδοχή του αιτήματός μας να μας παραχω-ρήσετε το δικαίωμα να επικοινωνούμε απευθείαςμέσω της ηλεκτρονικής καθώς και της έντυπης Ελ-ληνικής Γνώμης με τον μείζονα ελληνισμό της δια-σποράς αποτελεί για μας ύψιστη τιμή

Είμαστε βέβαιοι ότι τα κείμενα των σπουδαστώντων καθηγητών και των λογίων του προτύπου Πανε-πιστημίου της πόλεώς μας καθώς επίσης των αν-θρώπων του πνεύματος οι οποίοι ζουν καιδημιουργούν στην πόλη της Λεμεσού θα προβάλουνστους Έλληνες της διασποράς τη σύγχρονη όψη τουπολιτισμού της αείποτε ελληνικής Κύπρου μας

Με την εκτίμησή μαςΜάριος Ζέρβας

Κρίστης Χαράκης

Μήπως τιτιβίζουμε εκ του ασφαλούςΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Αποβάλλουμε το πρόσωπό μαςκαι στο δημιουργούμενο κενόπροσαρμόζουμε ένα προσωπείοφτιαγμένο από ετερόκλιτα καιξένα προς εμάς στοιχεία που πάεινα γίνει η νέα συνείδησή μας Ταίδια συμπτώματα ίσως να εκδηλώ-νονται και αλλού Σαν οδοστρωτή-ρας η παγκοσμιοποίηση εξοντώνεικαθετί αυθεντικό σε Δύση και

Ανατολή Στην Ανατολή καθώς δείχνουν τα πράγματαεγκαταλείπεται η ραθυμία και αντικαθίσταται από τηνοργή του πλήθους που είναι έτοιμο να υποστεί ακόμη καιακραίες θυσίες φτάνει να αφανιστούν όσοι και όσαέπλητταν και πλήττουν την αξιοπρέπειά του Στην Ευ-ρώπη πάλι πήρε να φυσά ένας θηριώδης άνεμος καιμέσα στη δίνη του στροβιλίζεται το σύστημα που φιλο-δόξησε να ενοποιήσει τους λαούς

Τα πράγματα όμως είναι ασύμπτωτα Η Ευρώπη έχει ταδικά της ερείσματα τις δικές της διεξόδους Η συγγένειαπου χαρακτηρίζει τους εθνικούς σrsquo αυτήν πολιτισμούςκατορθώνει και εκμηδενίζει οτιδήποτε ικανό να θολώσειτη στιλπνή επιφάνεια που τεχνηέντως συντηρείται Η δικήμας όμως φυσιογνωμία είναι διαφορετική τουλάχιστονήταν μέχρι που αναγκαστικά ενταχθήκαμε από το 19Ο αισε ένα άγνωστο μέχρι τότε σε μας πλαίσιο κοινωνικούκαι πολιτικού βίου

Έκτοτε οι ίδιες δυνάμεις που κατασκευάζουν και συν-τηρούν αυτή τη στίλβουσα επιφάνεια ρίζωσαν και στηδική μας χώρα Και ενώ δεν έχουν καμιά σχέση με τηνπαιδεία μας και τον πολιτισμό μας κατορθώνουν απλώ-νοντας ένα πολύπλοκο δίκτυο συναλλαγών πρωτίστωςοικονομικών να καθορίζουν τα πάντα

Αιχμάλωτοι συστημάτων αναγκαιοτήτων συμφερόν-των εν τέλει αιχμάλωτοι μιας εθνικής εγωπάθειας πουσυνηθίζει να ταυτίζει το κράτος με τον κομματισμό και τησκοπιμότητα με την πολιτική αφεθήκαμε και απαθείς ήσυνεργούντες παρακολουθούμε τις αλλεπάλληλες αλ-λοιώσεις και παραμορφώσεις της ελληνικότητάς μας

Ωστόσο ήρθε το έσχατο κακό που σαν μετεωρίτης ορα-τός από καιρό τώρα κατέπεσε στο εθνικό μας τοπίο καιμας ανάγκασε σε άτακτες αναδιπλώσεις Οπότε το μεί-ζον θέμα της ελληνικότητάς μας μετέπεσε σε δεύτερημοίρα εκεί όπου σωρεύονται όλα τα εθνικά μας αζήτητα

laquoΕίσαστε αμετανόητοι ρομαντικοί εθνολάτρες παλαιάςκοπήςraquo θα αναφωνήσει σίγουρα ο γνώριμος διανοού-μενος Και θα συνεχίσει laquoΔεν βλέπετε τι τραβάει ο κο-σμάκης και τολμάτε να φέρνετε στην επιφάνεια εθνικάαπολιθώματαraquo

Να λοιπόν πόσο εύκολα μεταλλάσσονται ορισμένα θέ-ματα που μέχρι προ τινος διέγειραν την εθνική φιλοτιμίακαι αξιοπρέπεια μας Να γιατί παραμένουμε απαθείς ndashπολιτικό σύστημα και λαός- όταν διάφοροι υψώνουν λά-βαρα φανατισμού και εθνικών ndashδήθεν- διεκδικήσεων ειςβάρος μας

Ο φίλος διανοούμενος το ξέρω θα διαρρήξει τα ιμάτιάτου και θα κοιτά με λοξή ματιά αυτό το κείμενο Το ίδιολοξά κοιτούσε και τον Οστεοφύλακα όταν του τονέστειλα αρχές Δεκεμβρίου Και εκείνο το laquoθα μας απο-τελειώσεις με το σαρκασμό σουhellip ήμαρτον Έλληνά μουraquoτο εκλαμβάνω ως έπαινο Μέσα από αυτές τις γραμμέςτου δηλώνω ότι τον σέβομαι και τον χρειάζομαι Όλουςμας χρειάζεται η πατρίδα n

Ο Μάριος Μιχαηλίδης -μέλος της Εταιρείας Συγγρα-φέων και του Κύκλου ποιητών-γεννήθηκε στην Κύπροκαι ζει στην Αθήνα Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολήτου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη-νών και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο ΜΑ Ed από τοΠανεπιστήμιο Arkansas (ΗΠΑ) Τρία έργα του η ποιητική συλλογή laquoΣαν άλλοθι οι λέ-ξειςraquo (Μεταίχμιο 2003) το μυθιστόρημα laquoΟ οστεοφύ-λαξraquo (Μεταίχμιο 2007) και η νουβέλα laquoΟ ανακριτήςraquo(Γαβριηλίδης 2012) τιμήθηκαν με το κρατικό βραβείοτου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της ΚυπριακήςΔημοκρατίας Το μυθιστόρημα laquoΑνατολικά της Αττά-λειας βόρεια της Λευκωσίαςraquo μεταφράστηκε στα τουρ-κικά και στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο VERLAGAUF DEM RUFFEL Είναι σύμβουλος εκδόσεως της laquoΕλληνικής Γνώμηςraquo

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

22 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗΚΥΠΡΟΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κρίστης Χαράκης (Γενικός Συντονισμόςκαι Επιμέλεια έκδοσης) Ευρωπαϊκό Συνέ-δριο Λογοτεχνίας 2017 Η βρυσομάνα τηςανοικτής ποιητικής διαλεκτικής του Βα-σίλη Μιχαηλίδη Πρακτικά Συνεδρίου 30-31 Οκτωβρίου 2017 Λεμεσός 2018 254σελίδες

Του Δρος Χριστόφορου Χαραλαμπάκη

Ο Γιώργος Κεχαγιόγλου λαμπρός νεοελληνιστής μεεξαιρετικές συμβολές στη μελέτη της κυπριακής λογο-τεχνίας ο οποίος επόπτευσε τις μοναδικές διδακτορι-κές διατριβές για το έργο του ποιητή (του ΓιάννηΚατσούρη 1985 και του Κυριάκου Ιωάννου 2017) εξε-τάζει πανοραμικά την laquoποίηση του Β Μιχαηλίδη μέσαστις γλωσσικές στιχουργικές ειδολογικές και θεματο-λογικές παραδόσεις του καιρού τουraquo (σσ 41-60)Ο Κεχαγιόγλου επισημαίνει με τεκμηριωμένολόγο πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορέςκαι εκτενέστατες υποσημειώσεις μια σειράαπό ερευνητικά ζητούμενα που αναμένουναπαντήσεις Αξίζει να προβληθεί η γενικό-τερη διαπίστωσή του (σ 42) ότι υπάρχειlaquoερευνητική καθυστέρηση στην ολοκληρω-μένη μελέτη της γλώσσας της στιχουργίας και τουύφους των λογοτεχνικών ειδών και της θεματικής στηγνωστή σήμερα ποιητική παραγωγή του Β Μraquo Ο Κε-χαγιόγλου επιμένει ορθώς ότι δεν μπορούν να εξαχ-θούν ασφαλέστερα ή και laquoοριστικάraquo πορίσματα αν δενκαταρτιστούν προηγουμένως συγκεκριμένες εργασίεςυποδομής με πρώτη απολύτως αναγκαία μια σύγ-χρονη πλήρη κριτική έκδοση ολόκληρου του σωζόμε-νου έντυπου και χειρόγραφου ποιητικού έργου τουΜιχαηλίδη στην οποία θα στηριχτεί ο καταρτισμόςενός πλήρους Πίνακα λέξεωνΛεξιλογίου και Συμφρα-στικού πίνακα του έργου του ή ακόμα καλύτερα θαπρόσθετα ένα αναλυτικό λεξικό του συνολικού τουέργου Επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς τα σχετικά μετον ποιητή laquoιδεολογήματα και τους περιστασιακούς καισυγκαιρινούς (άκαιρους πάντως) ενθουσιασμούςraquo γιανα καταλήξει στο συμπέρασμα (σελ 45) laquoΟ Β Μπαρά το επιμέρους γλωσσικό στιχουργικόυφολογικόειδολογικό και θεματικό ενδιαφέρον αρκετών κειμέ-νων του και με την εξαίρεση καμιά δεκαριά συνολικά(κάποτε εκτενών) σχεδόν άρτιων άρτιων ή και έξοχωνποιημάτων είναι ένας πολύ άνισος έως και κάτω τουμετρίου λογοτέχνης (όπως και ζωγράφοςαγιογρά-φος) της περιόδου 1873-1917 (και δεν ξέρουμε ούτεκαι κατά πόσο ήταν κορυφαίος και εθελοντής πολεμι-στής στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1870) raquo Ηαλήθεια είναι κατά τη γνώμη μου ότι αυτά ακριβώς ταδέκα ποιήματα τον καταξιώνουν ως laquoεθνικόraquo ποιητήόσο και αν ο χαρακτηρισμός αυτός με βάση και τα πο-λύτιμα στοιχεία που παραθέτει ο εισηγητής είναι πέραγια πέρα προβληματικός Η εισήγηση του καθηγητήΚεχαγιόγλου επιβεβαιώνει το οξύ κριτικό του πνεύμακαι την άνεση με την οποία εποπτεύει τη νεοελληνικήκαι κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή την οποία δενβλέπει αποκομμένη από το ιστορικο-κοινωνικό και ιδε-ολογικο-πολιτικό πλαίσιο δημουργίας της

Ο Κυριάκος Ιωάννου νέος πολλά υποσχόμενος επι-στήμονας παρουσιάζει αναλυτικά (σσ 61-81) την laquoεπί-σημηraquo και την laquoανεπίσημηraquo στάση του ποιητή απέναντιστους Βρετανούς (από τον Δεκέμβριο του 1879 ως τονΣεπτέμβριο του 1884) Ο συγγραφέας εξαιρετικός με-λετητής του έργου του Μιχαηλίδη και πολύ καλός γνώ-στης της σχετικής βιβλιογραφίας αποδελτίωσε 55ποιήματα 14 από τα οποία δηλ περίπου το 27 τουσυνόλου δεν συμπεριλαμβάνονται στις τρεις συγκεν-τρωτικές εκδόσεις του έργου του Μιχαηλίδη

Ο Ιωάννου παρουσιάζει και σχολιάζει με εμβρίθειαρητές ή άρρητες άμεσες ή έμμεσες μνείες και αναφο-ρές οι οποίες δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο αντι-μετώπιζε ο Μιχαηλίδης τους νέους κατακτητές τουνησιού Ο εισηγητής παρουσιάζει αναλυτικά το ποίημαlaquoΤω Βαδιγκτώνιraquo το οποίο δημοσιεύτηκε στις 6121879και αποτελεί εγκώμιο του αγγλικής καταγωγής πολιτι-κού William Henry Waddington Επισημαίνει ταεσφαλμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η προ-ηγούμενη έρευνα Τα εγκώμια του ποιητή στονυπουργό εξωτερικών και πρωθυπουργό της Γαλλίαςlaquoμεταγγίζονται στη χώρα που αυτός εκπροσωπεί δηλτη Γαλλίαraquo (σ 67) και δεν συνδέονται με τη βρετανική

καταγωγή του Στο ποίημα αυτό ο Μιχαηλίδης παρο-μοιάζει έμμεσα τη Μ Βρετανία με laquoλυσσαλέο γίγανταraquoπου αντιμάχεται τα εθνικά συμφέροντα της ΕλλάδαςΟ Ιωάννου παραθέτει ολόκληρα ποιήματα όπως laquoΕιςτην ανάβασιν του αγαπητού Γλάδστωνοςraquo (σσ 69-70)και σχολιάζει βασικά σημεία τους Ερμηνεύει πειστικάτα θετικά πρόσημα που δίνει ο ποιητής στους Βρετα-νούς κατακτητές ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τουτα προηγηθέντα δεινά της οθωμανοκρατίας Επισημαί-νει επίσης ορθά ότι για μια ολοκληρωμένη εικόνα τουσχετικού θέματος η έρευνα δεν πρέπει να στρέφεταιμόνο στα laquoβρετανικάraquo ποιήματα αλλά και στα υπό-λοιπα σε αρκετά από τα οποία ενδέχεται να προκύ-ψουν αποκαλυπτικά στοιχεία καθώς και σεεξωκειμενικές πληροφορίες όπως είναι οι συνομιλη-τές του με χαρακτηριστικό παράδειγμα το απόσπασμααπό το δημοσίευμα του ψευδώνυμου Κύκνου Νίνα

(ίσως του Α Κ Ιντιάνου) στην εφημερίδα Κήρυξ(21121917) με το οποίο κλείνει η ωραία αυτή ει-

σήγησηΟ Σταύρος Σταύρου παρακολουθεί με

πρωτότυπο φιλοσοφικό στοχασμό τα laquoΑποτυ-πώματα της εθνικής συνείδησης στον Βασίλη

Μιχαηλίδηraquo (σσ 83-94) ο οποίος παρέμεινεπροσηλωμένος στο ενωτικό ιδεώδες σε θεωρη-

τικό επίπεδο με το έργο του και σε πρακτικό με τησυμμετοχή του στο πεδίο της μάχης Ο εισηγητής θέτειεύστοχα τα κρίσιμα ερωτήματα (σ 84) laquoΤι είναι εθνικόκαι τι συνείδηση Και ποιοι ήταν οι πνευματικοί φανοίγια το Β Μιχαηλίδηraquo Με οδηγό τη λογοτεχνική τουπαιδεία και εντρύφηση στο συνολικό έργο του ποιητήο Σταύρου αναλαμβάνει την τολμηρή υπόγεια δια-δρομή να αναζητήσει μέσα από το ατομικό και συλλο-γικό ασυνείδητο τα αρχέτυπα τα σύμβολα και τουςμύθους που διαμόρφωσαν την κοσμοαντίληψη τουποιητή να υπεισέλθει στον ψυχισμό του μέσα από τηνερμηνεία των λέξεων laquoήθοςraquo και laquoαγώνraquo και να δικαιο-λογήσει την εμμονή του (σ 87) laquoνα ταξιδεύει με τηνποίησή του ανάπλωρα αδιαφορώντας για τους ποικί-λους ανέμουςraquo Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η θέση τουσυγγραφέα (σ 89) laquoΗ Ρωμιοσύνη είναι η λέξη που δη-λώνει το συναίσθημα το οποίο θέλει να αναδείξει οποιητής ως κεντρικό άξονα όλου του έργου Σύμφωναμε την αρχή της ενδοπροτασιακής συνάφειας τουΒιτγκενστάιν οι λέξεις ή τα σύμβολα δεν έχουν νόημαως μεμονωμένες γλωσσικές οντότητες παρά μόνο στοπλαίσιο μιας πρότασηςraquo Ο Σταύρου διερευνά μεόρους φιλοσοφικής αναζήτησης το σπονδυλωτό ενπολλοίς έργο του ποιητή με επίκεντρο τον μεγαλοϊδε-ατισμό του για να διαφωτίσει την προσωπικότητά τουστη συνάρθρωσή της με τις έννοιες-αρχέτυπα κατα-λήγοντας στο ποιητικότατο επιμύθιο (σ 84) laquoΟ Β Μι-χαηλίδης σελαγίζει μες στrsquo άδυτα της εθνικήςσυνείδησης με την αίγλη του Εθνικού Ποιητήraquo

Η Λουίζα Χριστοδουλίδου προβαίνει σε μια πρώτηανάλυση των αφηγηματικών τεχνικών του κορυφαίουποιήματος laquo9η Ιουλίου 1821raquo (σσ 95-104) αναδεικνύον-τας την πολυεπίπεδη κατασκευή τη σύνθετη διάρθρωσηκαι την πολυσημία του Στηριζόμενη εκτός των άλλωνστις σύγχρονες αφηγηματικές θεωρίες του Genette καιτου Todorov η συγγραφέας ασχολείται επιλεκτικά μετους άξονες που αφορούν τον λόγο (μίμηση-διήγηση)τον ρόλο τις λειτουργίες και την προθετικότητα τουαφηγητή τον κειμενικό χρόνο και την αφηγηματικήπλαισίωση Σπουδαία είναι η ακόλουθη διαπίστωση (σ97) laquoΟ φορέας της αφήγησης συχνά προσποιείται ότιπαραχωρεί το λόγο στους ήρωές τουmiddot έτσι η γλώσσαδιαστρωματώνεται από ποικίλες φωνές Συνεπώς η διή-γηση δεν είναι αμιγώς αφηγηματική σύμφωνα με τη δι-θυραμβική της προέλευση δεδομένου ότι προβάλλονταιμορφές ευθείας αναπαράστασης λόγου η σκέψης (δια-λογικά μέρη με ερωταποκρίσεις με σύντομους ή μακρο-σκελείς λόγους) οι οποίες παραπέμπουν στο θεατρικόείδος (δράμα) μετατιθέμενος και ελεύθερος πλάγιοςλόγοςraquo Αξιοπρόσεκτες είναι οι παρατηρήσεις που ανα-φέρονται στους χρόνους εκφοράς οι οποίοι είναι στααφηγηματικά μέρη ο παρατατικός και ο αόριστος ενώστα διαλογικά ο ενεστώτας Το laquoλυρικό εύρημαraquo διαδο-χικής εναλλαγής παρελθοντικού και παροντικού χρόνουδραματοποιεί τα γεγονότα με αποκορύφωμα τον επικεί-μενο απαγχονισμό του Κυπριανού ενώ το σχήμα της δεί-νωσης (σ 100) laquoτο οποίο δημιουργείται ανάμεσα σερήματα κινήσεως και στάσεως υποδηλώνει και τον αντί-κτυπο που έχει στον ψυχισμό του Ιεράρχη το επερχόμενο

τραγικό τέλοςraquo Στην εισήγηση αυτή αναδεικνύονταιμέσα από μια ενδιαφέρουσα σημειολογική ανάλυσηαφηγηματικών τεχνικών οι αρετές μιας όντως αριστουρ-γηματικής ποιητικής σύνθεσης

Ο Μανώλης Στεργιούλης διερευνά τον μεγαλοϊδεατι-σμό στην ποίηση του Μιχαηλίδη ενταγμένο στο ιστορικόπλαίσιο της εποχής του (σσ 105-114)

Ο συγγραφέας αναλύει χαρακτηριστικούς στίχους απόαντιπροσωπευτικά ποιήματα μεγαλοϊδεατικού περιεχο-μένου τα οποία εντάσσει στο πνεύμα της εποχής πουγράφτηκαν Σε διαφορετική περίπτωση αποκομμένα απότις ιστορικές πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που ενε-θάρρυναν αυτές τις ιδέες αδικούνται κατάφωρα οι ποι-ητές και οι πεζογράφοι που κινήθηκαν στη θεματικήαυτή

Ο Στεργιούλης τονίζει εμφατικά (σ 110) ότι η ΜεγάληΙδέα που συσσώρευσε τόσα δεινά στον ελληνισμό ανα-ζωπυρώθηκε και σε λογοτεχνικούς κύκλους λόγω της αί-σιας για την Ελλάδα έκβασης των Βαλκανικών ΠολέμωνΕνδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρωτοχρονιάτικα ποι-ήματα των ετών 1913 και 1914 στα οποία ο Μιχαηλίδηςεξαίρει τις επιτυχίες της Ελλάδας στο βαλκανικό μέτωποενώ δεν παραλείπει να εκφράσει την απογοήτευση τουγια το γεγονός ότι η Κύπρος παραμένει εκτός του εθνι-κού κορμού λόγω της απληστίας των ισχυρών

Η ουτοπική ανάκτηση της δόξας του παρελθόντος εκ-φράστηκε στους λαϊκούς θρύλους και τις παραδόσειςπου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για τον ΜιχαηλίδηΟ συγγραφέας εκπαιδευτικός της πράξης ζητά να απο-νεμηθεί λογοτεχνική δικαιοσύνη και ο πανελλήνιος Βα-σίλης Μιχαηλίδης να ενταχθεί στη θέση που του αξίζει

Η Αιμιλία Λυμπεράκη-Besson στην εισήγησή της laquoΗγλώσσα οι διάλεκτοι και η σύζευξή τουςraquo με υπότιτλοlaquoΤο δέον στη διεύρυνση του Γλωσσικού μας ορίζοντακαι οι ευεργετικές επιδράσεις στην σύναψή τους με τοΚυπριακό γλωσσικό ιδίωμα στην Εκπαίδευσηraquo (σσ 115-120) επισημαίνει την ανάγκη ανάδειξης στοιχείων τηςκυπριακής διαλέκτου σε όλες τις βαθμίδες της ελλα-δικής εκπαίδευσης Η συγγραφέας αποδίδει μεγάλησημασία (σ 116) στην laquoεσωτερική σχέση των διαλέ-κτων με την κοινή γλώσσα Όχι μόνο για να μένουν οιδιάλεκτοι και τα ιδιώματα σε σύγχρονη ζώσα μορφήαλλά και για να συμβαδίζουν στην εξέλιξη πλάι στη(sic) κοινή μητρική γλώσσαraquo Η εισήγηση αυτή παράτις καλές προθέσεις της συγγραφέως έχει χαλαρήσύνδεση με το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη και τον επε-τειακό χαρακτήρα του τόμου ενώ οι προβαλλόμενεςlaquoΚαλές πρακτικέςraquo (σ 118) θα μπορούσαν να είχανεξειδικευτεί Με αφορμή τις πολύ χρήσιμες προτάσειςτης εισηγήτριας κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ότιοι απειράριθμες συμφωνίες Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου στον τομέα της παιδείας παραμένουν κατά κα-νόνα στα χαρτιά

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης μελετά πτυχές τηςγλώσσας και το ύφους του Μιχαηλίδη (σσ 123-135) τονί-ζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει επακριβής ανάλυση τηςγλώσσας του χωρίς κριτική έκδοση του συνολικού τουέργου Από τις πρόσφατες σχετικές μελέτες η οποία εκπαραδρομής δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία ξεχωρίζειη εργασία του Θεοδόση Πυλαρινού laquoΗ πολύμορφη λογο-τεχνική γλώσσα του Βασίλη Μιχαηλίδηraquo στον τόμο τουίδιου Εν ειναλίη Κύπρω έσσετrsquo αοιδός Μελετήματα για τηνκυπριακή λογοτεχνία Αθήνα 2011 Εκδόσεις Αίπεια n

O Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι Ομότιμος Κα-θηγητής της Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών Είναι πτυχιούχος (1971)της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου ΑθηνώνΣυνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμιατης Κολωνίας και της Χαϊδελβέργης (1972-1976)Ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολήςτου Πανεπιστημίου της Κολωνίας (1976) Δίδαξε ωςεπισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μuumlnster τηςΓερμανίας Γρανάδας της Ισπανίας Αθηνών Κύπρουκαι Θράκης

Ο ανεξάντλητος Βασίλης Μιχαηλίδης

Brsquo MΕΡΟΣ

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n

ELLINIKI GNOMI APRIL 2019 | 23REPORTAGE

Das Archaumlologische Museum vonEleftherna auf Kreta sowie das bdquoKostasKotsanas Museumldquo in Athen das tech-nologische Erfindungen aus der AntikeGriechenlands zeigt wurden fuumlr denhochkaraumltigen Europaumlischen Muse-umspreis 2019 nominiert Am 24 Maidieses Jahres wird in Sarajevo im Rah-men der bdquoEuropean Museum of theYear Award Conference and AwardsCeremonyldquo durch das European Mu-seum Forum der Preistraumlger gekuumlrt

Das Archaumlologische Museum von Eleft-herna ist das erste seiner Art auf Kreta Es be-herbergt die archaumlologischen Funde derAusgrabungen die seit 30 Jahren im antikenEleftherna ndash in der Region zwischen Re-thymno und Herakleio ndash durchgefuumlhrt werdenSo konnte die Geschichte der Stadt von 3000vor bis 1300 n Chr rekonstruiert werden

Das bdquoKostas Kotsanas Museumldquo in Athenzeigt die erstaunlichen technologischen In-novationen der griechischen Antike Dieuumlber hundert voll funktionsfaumlhigen Replikatesowie detailgetreue Modelle wurden vom

Gruumlnder des Museums Kostas Kotsanasselbst hergestellt U a koumlnnen die Besucherden Mechanismus von Antikythera bestau-nen mit dem die Griechen den Sternenhim-mel analysierten den Quadranten desHipparchus Apparate zur Herstellung vonKleidung und viele weitere Erfindungen

Der Preis wird seit 1977 vom Europarat insLeben gerufen und jaumlhrlich an europaumlischeMuseen vergeben

Das European Museum Forum (EMF) bil-det den rechtlichen und organisatorischenRahmen fuumlr den European Museum of theYear Award (EMYA) EMF EMYA setzt sichfuumlr die Foumlrderung von Spitzenleistungen inBezug auf Innovation und Qualitaumlt in der Mu-seumspraxis ein foumlrdert die Vernetzung undden Austausch von Ideen und nachhaltigenBest Practices innerhalb der Branche

Die Preisverleihung erfolgt im Rahmen desvom 23 bis 25 Mai 2019 in Sarajewo stattfin-denden EMYA 2019 Kongress Zu den nominier-ten Museen zaumlhlen neben den zwei nominiertengriechischen Museen weitere Kandidaten ausanderen europaumlischen Laumlndern (AL) n

httpwwwgraktuellgr

Europaumlischer Museumspreis 2019 ndash Zwei griechische Museen nominiert

Wuppertal Wupperputz 2019Die Gemeinde der Griechen in Wuppertalhat in Zusammenarbeit mit der griechi-schen Grundschule dem Verein Ipirotonund dem Kulturverein Akritas wieder alsWiederholungtaumlter - im guten Sinnendash amdiesjaumlhrigen Wupperputz am 30032019teilgenommen

Seit gestern ist die Berliner Straszlige vom WupperfelderMarkt bis zur Schwarzbach Straszlige die schon sauberwar nun sauberer geworden Im Vergleich zum vorhe-rigen Jahr macht es den Anschein dass die Burger undBurgerinnen Wuppertals umweltbewussterer gewordensind und die Stadt Wuppertal - Ressort Umweltschutzmit Ihren Putzkolonen ndash gute Arbeit leisten

Bei dem Wupperputz wurde ich von Frau Chrisoula -Eis Cafeacute Edelweiszlig Berliner Str - Mitglied der Gemeindegefragt ob Sie bzw alle oder einige griechischen Ge-werbetreibende die Bepflanzung der Bauminseln mitBlumen (s Fotos) auf eigene Kosten und in Zusammen-arbeit mit dem zustaumlndigen Amt in Angriff nehmenkoumlnnten

Begrundung es sieht optisch besser aus riecht an-genehmer macht freundliche Gesichter und

ist zudem sehr gut fur die Honig-BienenGleichzeitig wurde das Thema Fahrradweg an der

Berliner Straszlige auf der Strecke Wichlinghauser Str bisWupperfelder Markt (Richtung Barmen) angesprochenEs besteht hier groszlige Unfallgefahr zwischen Fuszliggaumlngerund Fahrradfahrer da die Fuszliggaumlnger ahnungslos aufdem nicht markierten Fahrradweg schlendern Richtiggefaumlhrlich wird fur das Bedienungspersonal der Gastro-nomie das staumlndig diesen Weg mit Getraumlnken Eis etcuberqueren muss um die Kunden im Auszligenbereich zubedienen

Vorschlaumlge zur Loumlsung des Problems Schrittge-schwindigkeit einfuhren und den Fahrradweg deutlichmit dem Fahrradsymbol (auf ca 200 m Strecke) kenn-zeichnen in der Hoffnung das die Fuszliggaumlnger den Platzfrei halten fur Fahrraumlder Das sorgt fur Verstaumlndnis undAufmerksamkeit auf beiden Seiten

In der Vergangenheit sind schon zahlreiche solcheUnfaumllle vorgefallen daher besteht in diesem Bereichdringend Handlungsbedarf Uumlbrigens hat die StadtWuppertal die freien Flaumlchen an die Gewerbetreibendezu einem stolzen qm Preis vermietet

Ein groszliges Dankeschoumln an alle Erwachsenen und be-sonderes an die Kinder die mitgemacht haben

Naumlchster vereinbarte Termin im Maumlrz 2020 gleicherOrt gleiche Stelle

Georgios Paridis Vorsitzender der Gemeinde derGriechen in Wuppertal

Mitglied des Integrationsrates der Stadt Wuppertal n