ΕΠΑ.Λ. ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ

Εισηγητές: Αναστασία Κατρανίδου, Ειρήνη Κρέτση, Ειρήνη Μπιλαρίκη 2011-2012

PROJECT

A’ ΕΠΑΛ: ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙ ΝΕΟΙ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ..........................................................................................................................................................4

ΠΕΡΙΛΗΨΗ .........................................................................................................................................................5

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ .............................................................................................................6

Πρόδρομοι του κινηματογράφου ..........................................................................................................6

Ο κινηματογράφος ως τέχνη ..................................................................................................................7

Ομιλών και έγχρωμος κινηματογράφος .............................................................................................7

Η ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου ........................................................................................8

Η πρώτη περίοδος...................................................................................................................................8

Ηχητικός κινηματογράφος ...................................................................................................................8

Η μεταπολεμική περίοδος ....................................................................................................................9

Οι Έλληνες σκηνοθέτες ........................................................................................................................9

Η μουσική των ταινιών .............................................................................................................................9

Τρισδιάστατες ταινίες – 3D ......................................................................................................................9

Μηχανές κινηματογράφου .................................................................................................................... 10

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ .................................................................................................. 11

Βραβεία κινηματογράφου ..................................................................................................................... 11

Εταιρίες παραγωγής ταινιών ................................................................................................................ 13

Οικονομική και κοινωνική επίδραση ................................................................................................. 14

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ....................................................................................................... 15

Ορισμός ....................................................................................................................................................... 15

Στόχος .......................................................................................................................................................... 16

Πολιτικές ταινίες στον ελληνικό κινηματογράφο ......................................................................... 18

Οι πρώτες παραγωγές ........................................................................................................................ 18

Προδιδακτορικά .................................................................................................................................... 18

Στα χρόνια της χούντας .................................................................................................................... 19

Η μεταδιδακτορική παραγωγή ......................................................................................................... 20

Τα νεότερα χρόνια ............................................................................................................................... 20

Πολιτικές ταινίες στο εξωτερικό ......................................................................................................... 21

Μακαρθισμός και κινηματογράφος ................................................................................................ 21

ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ .............................................................................................................................................. 22

Ορισμός ....................................................................................................................................................... 22

Ειδή ντοκιμαντέρ ..................................................................................................................................... 23

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ..................................................................................................................................... 23

Παρουσίαση του σκοπού της έρευνας .............................................................................................. 23

Περιγραφή των ορίων της έρευνας ................................................................................................... 23

Το ερωτηματολόγιο ................................................................................................................................. 24

Στατιστικά αποτελέσματα ...................................................................................................................... 26

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ .......................................................................................................................................... 33

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ .............................................................................................................................................. 34

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ................................................................................................................................................... 35

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Με τον όρο project ονομάζουμε το σύνθετο έργο που γίνεται με στόχο τη δημιουργία

ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας. Για την διενέργεια του γίνεται αξιοποίηση του

μαθητικού δυναμικού και των αναγκαίων υλικών στον απαιτούμενο χρόνο.

Για να είναι ένα project μια μαθησιακή δραστηριότητα πρέπει να είναι ερευνητική εκ

φύσεως, να είναι στοχευμένη προς ένα καθορισμένο εφικτό τελικό σκοπό, να

διευθετείται και να σχεδιάζεται αποκλειστικά από τους μαθητές. Ακόμη, η δραστηριότητα

θα πρέπει να είναι πρακτική, με έμφαση σε ένα μοναδικό συγκεκριμένο επίτευγμα και θα

πρέπει, τελικά, να αξιολογηθεί αντικειμενικά.

Εν προκειμένω, το project έχει την αναζήτηση μέσα από την έρευνα. Το θέμα

«Κινηματογράφος και νέοι» κρίθηκε ως έχον εκπαιδευτική αξία, ως μη χρονοβόρο και

λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το συνολικό αποτέλεσμα δεν επιβάρυνε τους

μαθητές με οποιοδήποτε κόστος ή έλλειψη διαθεσιμότητας των υλικών.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η ερευνητική εργασία των μαθητών εστιάζει στην θεματική ενότητα του

κινηματογράφου. Οι μαθητές ενθαρρύνονται να αναζητήσουν παντός είδους

πληροφορίες που αφορούν στο θέμα από το Διαδίκτυο και πέρα από αυτό.

Μαθαίνουν για το πώς γεννήθηκε η έβδομη τέχνη και κάτω από ποιες συνθήκες

ευνοήθηκε από ανθρώπους και καταστάσεις προκειμένου να εξελιχθεί από τις πρώτες

βωβές ταινίες στη σημερινή του μορφή. Σχολιάζονται οι πρώτες κινηματογραφικές

μηχανές και οι πρώτοι άνθρωποι – λειτουργοί της τέχνης αυτής, καθώς και τα

διαφορετικά είδη κινηματογραφικών παραγωγών (ταινίες, ντοκιμαντέρ, animation και

άλλα). Γίνεται σύντομη αναδρομή στους πρόδρομούς του, στην έννοια του

κινηματόγραφου ως τέχνη, τους συντελεστές μιας παραγωγής καθώς και τα στάδια

δημιουργίας αυτής.

Δημιουργήθηκε από τις ομάδες ένα ερωτηματολόγιο και δόθηκε στους μαθητές του

σχολείου προκειμένου να το συμπληρώσουν και εν τέλει να διεξαχθούν κάποια

συμπεράσματα. Τα εν λόγω συμπεράσματα αφορούν στο κατά πόσο είναι εξοικειωμένοι

με τον κινηματογράφο, πόσα πράγματα γνωρίζουν για αυτόν, ποια η σχέση τους με

αυτόν και ποιες οι απόψεις τους αναφορικά με τα διαφορετικά είδη της τέχνης αυτής.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

Πρόδρομοι του κινηματογράφου

Είναι γενικά δύσκολο να αναδειχθεί ένας μοναδικός εφευρέτης του κινηματογράφου, ως

τεχνική της κινούμενης εικόνας. Επιπλέον, είναι γεγονός πως επί σειρά ετών ο άνθρωπος

πειραματίστηκε πάνω στην προσπάθεια απεικόνισης της κίνησης. Καταλυτικό ρόλο στην

εξέλιξη της τεχνικής του κινηματογράφου διαδραμάτισε η ανακάλυψη και διάδοση της

φωτογραφίας, στα μέσα του 19ου αιώνα. Μία από τις πρώτες και ιδιαίτερα σημαντικές

αναλύσεις της κίνησης με τη βοήθεια φωτογραφικής μηχανής, έγινε περίπου το 1878,

όταν ο Βρετανός φωτογράφος Edward Muybridge, έχοντας καταφέρει να αναπτύξει

μεθόδους διαδοχικής φωτογράφισης, απεικόνισε την κίνηση ενός αλόγου,

αποδεικνύοντας τότε, πως κατά τη διάρκεια του καλπασμού του υπάρχουν στιγμές που

τα πόδια του δεν έχουν επαφή με το έδαφος. Την ίδια περίπου εποχή, ο Γάλλος φυσικός

Ετιέν Μαρέ κατόρθωσε να συλλάβει φωτογραφικά το πέταγμα ενός πουλιού με τη

βοήθεια μιας φωτογραφικής μηχανής με τη δυνατότητα να αποτυπώνει 12 στιγμιότυπα

ανά λεπτό.

Τα σημαντικότερα ίσως επιτεύγματα σχετικά με την ανάπτυξη της κινηματογραφικής

τεχνικής έγιναν στα τέλη του 1880, με κυριότερο ίσως, την εφεύρεση του κινητοσκοπίου

από τον Ουίλλιαμ Ντίκσον, ο οποίος εργαζόταν στα εργαστήρια του Τόμας Έντισον. Το ,

ήταν μία μηχανή προβολής, με δυνατότητα να προβάλλει την κινηματογραφική ταινία σε

ένα κουτί, το οποίο ήταν ορατό μόνο από έναν θεατή, μέσω μιας οπής. Η συσκευή

παρουσιάστηκε για πρώτη φορά επίσημα στις 20 Μαΐου του 1891, μαζί με την πρώτη

κινηματογραφική ταινία. Ο Έντισον θεωρούσε την εφεύρεση του κινητοσκοπίου ήσσονος

σημασίας και ο ίδιος δεν ενδιαφέρθηκε ώστε να προβάλλονται οι ταινίες για

περισσότερους θεατές. Επιπλέον δεν κατοχύρωσε την εφεύρεση διεθνώς, με αποτέλεσμα

να είναι νόμιμη η αντιγραφή και εξέλιξή της στην Ευρώπη, όπου σύντομα εμφανίστηκε

ως εισαγόμενο προϊόν.

Στη Γαλλία, οι αδελφοί Ογκύστ και Λουί Λυμιέρ, βασιζόμενοι στο κινητοσκόπιο των

Ντίκσον και Έντισον, εφηύραν τον κινηματογράφο (cinematographe) που αποτελούσε

μία φορητή κινηματογραφική μηχανή, λήψεως, εκτύπωσης και προβολής του φιλμ. Στις

28 Δεκεμβρίου του 1895, έκαναν και την πρώτη δημόσια προβολή, στο Παρίσι. Η

ημερομηνία αυτή αναφέρεται από πολλούς ως η επίσημη ημέρα που ο κινηματογράφος

με την σημερινή του γνωστή μορφή έκανε την εμφάνισή του. Εκείνη τη δημόσια

προβολή παρακολούθησαν συνολικά 35 άτομα επί πληρωμή και προβλήθηκαν δέκα

ταινίες συνολικής διάρκειας περίπου δεκαπέντε λεπτών. Οι πρώτες κινηματογραφικές

ταινίες ήταν μικρής διάρκειας, παρουσιάζοντας συνήθως στατικά, μία σκηνή της

καθημερινότητας.

Ο κινηματογράφος ως τέχνη

Ένας από τους πρώτους κινηματογραφιστές που χρησιμοποίησε την διαθέσιμη τεχνική

της εποχής με σκοπό την παραγωγή ταινιών κάτω από όρους τέχνης, υπήρξε ο Ζορζ

Μελιέ, ο οποίος θεωρείται και από τους πρώτους κινηματογραφικούς σκηνοθέτες. Οι

ταινίες του πραγματεύονταν θέματα από το χώρο του φανταστικού, ενώ η ταινία του

Ταξίδι στη Σελήνη (Le voyage dans la lune, 1901) υπήρξε πιθανότατα η πρώτη που

προσπάθησε να περιγράψει ένα ταξίδι στο διάστημα. Επιπλέον, εισήγαγε τεχνικές

οπτικών εφέ, ενώ για πρώτη φορά πρόβαλε έγχρωμες ταινίες, χρωματίζοντας την

κινηματογραφική ταινία (καρρέ) με το χέρι.

Με αφετηρία τις νέες δυνατότητες που αναδείχθηκαν, ο κινηματογράφος

μετασχηματίστηκε διεθνώς σε μία δημοφιλή μορφή τέχνης, ενώ παράλληλα πολλοί

κινηματογραφικοί χώροι δημιουργήθηκαν με αποκλειστικό σκοπό την προβολή ταινιών.

Εκτιμάται ότι το 1908, στις Ηνωμένες Πολιτείες υπήρχαν περίπου 10.000

κινηματογράφοι. Οι ταινίες της εποχής ήταν διάρκειας δέκα έως δεκαπέντε λεπτών, αλλά

σταδιακά η διάρκειά τους αυξήθηκε. Σημαντική συμβολή σε αυτό είχε ο Αμερικανός

σκηνοθέτης D. W. Griffith, στον οποίο ανήκουν μερικά από τα πρώτα ιστορικά έπη του

κινηματογράφου. Το 1912 (ή 1911) ο θεωρητικός χρησιμοποίησε για πρώτη φορά σε

δοκίμιό του τον όρο έβδομη τέχνη για να περιγράψει τον κινηματογράφο.

Ομιλών και έγχρωμος κινηματογράφος

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1920, ο κινηματογράφος παρέμενε χωρίς ήχο (βουβός

κινηματογράφος) και συχνά οι προβολές ταινιών συνοδεύονταν από ζωντανή μουσική. Η

ιστορία του ηχογραφημένου κινηματογραφικού ήχου ξεκίνησε το 1926, όταν η Warner

Brothers παρουσίασε μία συσκευή (Vitaphone), η οποία έδινε τη δυνατότητα.

Αναπαραγωγής μουσικής, μέσω ενός δίσκου που συγχρονιζόταν με την μηχανή

προβολής της ταινίας. Βασισμένη σε αυτή τη νέα τεχνολογία, στα τέλη του 1927,

κυκλοφόρησε η ταινία The Jazz Singer, η οποία αν και κατά το μεγαλύτερο μέρος της

ήταν βουβή, υπήρξε η πρώτη που περιείχε διαλόγους.

Περίπου την ίδια περίοδο με την προσαρμογή του ήχου, ξεκίνησαν συστηματικές

προσπάθειες για την προσθήκη χρώματος. Έγχρωμες ταινίες είχαν ήδη εμφανιστεί από

τις αρχές του 20ου αιώνα, μέσω του χρωματισμού των κινηματογραφικών καρρέ με το

χέρι, μέθοδος που εγκαταλείφθηκε σταδιακά, σε συνδυασμό και με την αύξηση της

διάρκειας των ταινιών. Ανάμεσα στις πρώτες συνθετικές μεθόδους προσθήκης χρώματος,

υπήρξε η Technicolor, η οποία τελειοποιήθηκε το 1941 (Monopack Technicolor), αν και

παρέμενε ακριβή λόγω των περίπλοκων σταδίων διαχωρισμού και εμφάνισης των

χρωμάτων. Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, εμφανίστηκε επιπλέον το

έγχρωμο αρνητικό φιλμ της εταιρίας Eastman Kodak, το οποίο δεν απαιτούσε διαδικασία

διαχωρισμού των χρωμάτων. Αν και μέχρι τη δεκαετία του 1950, η παραγωγή έγχρωμων

ταινιών μειοψηφούσε, κατά τη δεκαετία του 1960 και χάρη στην ανάπτυξη της σχετικής

τεχνολογίας, ο έγχρωμος κινηματογράφος επικράτησε.

Η ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου

Η πρώτη περίοδος

Η ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου αρχίζει το 1906 αν και συχνά αναφέρεται ως

έτος αρχής του το 1914. Το 1906 κινηματογραφείται μια μικρού μήκους ταινία των

Ολυμπιακών αγώνων που διεξάχθηκαν τότε. Επρόκειτο για ταινία γυρισμένη με απλά

τεχνικά μέσα, ωστόσο δεν έλειπαν και ορισμένα στοιχειώδη καλλιτεχνικά γνωρίσματα.

Ένα χρόνο αργότερα, το (1907) έγινε μια ακόμη ταινία του είδους αυτού που

παρουσίαζε τον εορτασμό της ελληνικής Εθνικής επετείου. Στα επόμενα τρία χρόνια, δεν

σημειώνεται καμία άλλη ελληνική ταινία. Το 1911 ο Κώστας Μπαχατώρης, παρουσίασε

στην οθόνη, το κωμειδύλλιο του Περισιάδη Γκόλφω, που γνώρισε στο θέατρο μεγάλη

επιτυχία. Είχε μήκος δύο χιλιάδες μέτρα, διαρκούσε δηλαδή περίπου μια ώρα και δέκα

λεπτά, και γυρίστηκε εξ ολοκλήρου σ' ένα φωτογραφικό στούντιο.

Το 1912 ιδρύθηκε η πρώτη κινηματογραφική εταιρία, η Αθηνά Φιλμ και η πρώτη της

ταινία ήταν ένα μικρό ντοκιμαντέρ γύρω από τη ζωή των νεαρών Ελλήνων πριγκίπων.

Ύστερα από αυτό γυρίστηκε μία άλλη ταινία μήκους χιλίων μέτρων με τίτλο Η τύχη της

Μαρούλας, που αποτελούσε την πρώτη ελληνική ταινία με αξιώσεις στοιχειώδους

καλλιτεχνικού και τεχνικού επιπέδου. 1912-1920 έγιναν και τα πολεμικά ντοκιμαντέρ

του Γιώργου Προκοπίου. Στα μικρά αυτά φιλμ, που αποτελούν και τα μόνα

κινηματογραφικά ντοκουμέντα που έχουμε από το Μικρασιατικό Πόλεμο, ο Προκοπίου

αναδείχτηκε ως γνήσιος καλλιτέχνης.

Ηχητικός κινηματογράφος

Το 1930 η Νταγκ Φιλμς παρουσίασε μια νέα σειρά από ταινίες, που τα σενάριά τους

έγραψαν γνωστοί συγγραφείς και ο πρωταγωνιστές τους είχαν επιλεγεί από τους

καλύτερους ηθοποιούς του Βασιλικού θεάτρου. Τότε όμως είχε παρέλθει η εποχή του

βωβού κινηματογράφου και το κοινό υποδεχόταν με ενθουσιασμό τον ηχητικό

κινηματογράφο..

Την ίδια περίοδο στο μεταξύ ιδρύθηκαν άλλες πιο συγχρονισμένες εταιρίες όπως η Ηρώ

Φιλμς, η Ακρόπολις Φιλμς και άλλες. Στην επομένη δεκαετία, αν και δημιουργήθηκαν

αρκετές νέες εταιρίες, όπως η Τέλεγκαν, ο Φοίβος κ.ά., ο ελληνικός κινηματογράφος

περιορίσθηκε αποκλειστικά στα μικρά ντοκιμαντέρ και τις ταινίες επικαίρων.

Η πρώτη περίοδος του ελληνικού κινηματογράφου, που καθορίζεται χρονολογικά από το

1906 ως το 1940, χαρακτηρίζεται από τη φιλότιμη αλλά σε χαμηλό επίπεδο

δραστηριότητα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, την ανυπαρξία ειδικευμένων τεχνικών και

καλλιτεχνών, την αδιαφορία του κράτους και την προχειρότητα των μηχανικών μέσων.

Η μεταπολεμική περίοδος

Τα χρόνια του πολέμου και της κατοχής 1940-1944 δεν αφήνουν περιθώρια εξέλιξης

στον ελληνικό κινηματογράφο, έδωσαν όμως το υλικό και τα θέματά τους στους

σεναριογράφους και τους σκηνοθέτες του μεταπολέμου. Αξιοσημείωτη είναι η ίδρυση της

Φίνος Φιλμς(1942) που κατόρθωσε να παρουσιάσει αξιόλογη δουλειά.

Μετά την απελευθέρωση, η κινηματογραφική παραγωγή ανεβαίνει. Ενώ το πρώτο -

μέτριο σε εξοπλισμό - στούντιο του Σκουληκίδη κλείνει, ιδρύονται δύο αρκετά

συγχρονισμένα στούντιο. Το Άλφα στα Μελίσσια και της Ανζερβός στη Φιλοθέη.

Διαθέτουν την αναγκαία έκταση και σύγχρονο εξοπλισμό καθώς και ειδικευμένο τεχνικό

προσωπικό. Αργότερα ιδρύονται και μερικά μικρότερα στούντιο.

Οι Έλληνες σκηνοθέτες

Ο Γιώργος Τζαβέλλας, ένας πρωτοπόρος σκηνοθέτης, γύρισε την Κάλπικη Λίρα, ταινία

αποτελούμενη από τέσσερα σκετς. Το σπονδυλωτό αυτό κινηματογραφικό είδος είναι

κάτι καινούριο και όχι πολύ αρεστό στο ελληνικό κοινό. Και όμως η Κάλπικη λίρα όπου

παίχτηκε σημείωσε καταπληκτική επιτυχία.

Σημαντικές ταινίες έδωσε στον ελληνικό κινηματογράφο και ο Μιχάλης Κακογιάννης,

από τη Στέλλα ως τον Αλέξη Ζορμπά. Από το 1956 μέχρι το 1966 γύρισε ταινίες με

θέματα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους. Μία πολύ αξιόλογη προσφορά του είναι ότι

κατόρθωσε με σύγχρονη αίσθηση να μεταφέρει στην οθόνη την Ηλέκτρα, που

βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών.

Σημαντικός σκηνοθέτης για τον ελληνικό κινηματογράφο ήταν και ο Βασίλης Γεωργιάδης

του οποίου οι ταινίες Τα κόκκινα φανάρια (1963) και Το χώμα βάφτηκε κόκκινο (1965)

γνώρισαν παγκόσμια επιτυχία και προτάθηκαν για όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης

ταινίας, ενώ το Κορίτσια στον ήλιο (1968) προτάθηκε για χρυσή σφαίρα.

Η μουσική των ταινιών

Η μουσική επένδυση` στην ταινία είναι ένας επίσης βασικός παράγοντας για την

τελειότητα του έργου, για το οποίο πρέπει να είναι γραμμένη ειδικά, ώστε να συμβαδίζει

χρονομετρικά με το μήκος των σκηνών του και ηχητικά με το είδος του. Στις

περισσότερες ταινίες, ο παραγωγός ή ο σκηνοθέτης χρησιμοποιούν συχνά παλαιούς ή

νέους δίσκους ή φωνοταινίες με κλασικά ή μοντέρνα κομμάτια. Αυτό δεν είναι βέβαια

δημιουργική δουλειά. Στις φροντισμένες όμως ταινίες, η μουσική επένδυση ανατίθεται

σε δόκιμους συνθέτες.

Τρισδιάστατες ταινίες – 3D

Η αλήθεια είναι πως δεν ανακάλυψε ο Τζέιμς Κάμερον το 3D. Αν θυμάστε καλά λίγο μετά το 2000 είχαμε κάποιες ταινίες 3D, όπως για παράδειγμα το Spy Kids του Ρόμπερτ

Ροντρίγκεζ το 2003. Όμως όσο περίεργο κι αν σας ακούγεται η ηλικία του

κινηματογραφικού 3D είναι… 108 ετών, όταν οι αδερφοί Λουμιέρ πειραματίζονταν με τις τρεις διαστάσεις, ενώ υπάρχουν πολλές ταινίες μικρού μήκους από αυτή την εποχή.

Η μεγάλη έκρηξη του 3D έρχεται στις αρχές της δεκαετίας του ’50, με το Bwana Devil το

1952 να καταγράφεται ως η πρώτη mainstream ταινία του είδους. Εννιά ταινίες βγήκαν εκείνη την χρονιά και είκοσι ακολούθησαν το 1954. Μετά την έκρηξη ακολούθησε η

κοιλιά της δεκαετίας του ’60 με τις δέκα μόλις ταινίες, μέχρι να πάμε στην δεύτερη – όχι τόσο μεγάλη – έκρηξη του 3D στην δεκαετία του ’70, που διαρκεί μέχρι τα μέσα της

δεκαετίας του ’80. Kοινός παρονομαστής των ταινιών ήταν πως αποτελούσαν ταινίες τρόμου ή splatters.

Το διάλειμμα της δεκαετίας του 1990, που κράτησε μέχρι το τέλος του αιώνα, μας φέρνει σε μία ακόμη στροφή των δημιουργών στις τρεις διαστάσεις. Σταδιακά οι 3D

ταινίες κάθε χρονιά είναι όλο και περισσότερους, με τις περισσότερες από αυτές να είναι animation. Και έρχεται το μπαμ του 2009, που ακούει στο όνομα Avatar.

Μηχανές κινηματογράφου

Εικόνα 1: Μηχανή προβολής ταινιών Ι

Εικόνα 2: Μηχανή προβολής ταινιών ΙΙ

Εικόνα 3: Μηχανή προβολής ταινιών ΙΙΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Βραβεία κινηματογράφου

Τα βραβεία χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:

1. Βραβεία των Κριτικών Κινηματογράφου

2. Βραβεία των Φεστιβάλ Κινηματογράφου

o Φεστιβάλ των Καννών – Γαλλία (Χρυσός Φοίνικας)

o Φεστιβάλ του Βερολίνου – Γερμανία (Χρυσή Άρκτος)

o Φεστιβάλ του Βενετίας – Ιταλία (Χρυσός Λέοντας)

Το Φεστιβάλ Βενετίας είναι το αρχαιότερο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στον κόσμο.

Ξεκίνησε το 1932 ως Διεθνής Έκθεση της Τέχνης του Κινηματογράφου και από

τότε διεξάγεται ετησίως, στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτέμβρη, στο νησί Λίντο

στη Βενετία.

o Φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν – Ισπανία (Χρυσό Κοχύλι)

o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Sundance – Η.Π.Α

o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης – Ελλάδα (Χρυσός Αλέξανδρος):

Τo Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι ένα κινηματογραφικό

φεστιβάλ που διοργανώνεται κάθε Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη από το 1960.

Ξεκίνησε το 1960 ως «Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου» μέχρι και το

1965. Το 1966 ονομάστηκε «Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου» μέχρι

και το 1991. Το 1992 το Φεστιβάλ έγινε Διεθνές.

3. Βραβεία της Βιομηχανίας του Κινηματογράφου

o Τα Βραβεία Σεζάρ είναι τα μεγαλύτερα γαλλικά κινηματογραφικά βραβεία,

αντίστοιχα με τα αμερικανικά Όσκαρ. Απονέμονται κάθε χρόνο από το

1976. Πήραν το όνομά της από το γλύπτη Σεζάρ, ο οποίος τα δημιούργησε

και πέθανε το 1998.

o Η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών

ιδρύθηκε στις 11 Μαΐου 1927 στην Καλιφόρνια, και είναι μια επαγγελματική

τιμητική οργάνωση που αφιερώνεται στην πρόοδο των τεχνών και των

επιστημών των κινηματογραφικών ταινιών. Η Ακαδημία είναι γνωστή σε

όλο τον κόσμο για τα ετήσια Βραβεία Όσκαρ. Η Ακαδημία αποτελείται από

πάνω από 6.000 επαγγελματίες ταινιών. Ενώ η μεγάλη πλειοψηφία των

μελών προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μέλη μπορούν να γίνουν και

παραγωγοί ταινιών από όλο τον κόσμο. Από το 2004 περιλαμβάνει

παραγωγούς από 36 χώρες.

o Οι Χρυσές Σφαίρες είναι κινηματογραφικά και τηλεοπτικά βραβεία που

διοργανώνονται από το 1944 ετησίως στην Αμερική. Θεωρούνται από τα

πιο σημαντικά κινηματογραφικά βραβεία και αποτελούν μεγάλη διάκριση

για τους ηθοποιούς και τις ταινίες που κερδίζουν. Οι μεγάλες

κινηματογραφικές εταιρείες παραγωγής χρησιμοποιούν τις υποψηφιότητες

και τις διακρίσεις των ταινιών τους στις Χρυσές Σφαίρες στην εμπορική

προώθηση των ταινιών.

Τα Βραβεία Γκόγια αποτελούν τα κυριότερα εθνικά βραβεία στην Ισπανία και

θεωρούνται ισότιμα με τα Βραβεία Όσκαρ των ΗΠΑ. Θεσμοθετήθηκαν το 1987. Η

απονομή γίνεται κάθε χρόνο γύρω στο τέλος Ιανουαρίου και τα βραβεία

απονέμονται σε ταινίες που γυρίστηκαν την προηγούμενη χρονιά. Το βραβείο

είναι ένα αγαλματίδιο από χαλκό του Γκόγια.

Εταιρίες παραγωγής ταινιών

Από τις πιο αξιοσημείωτες εταιρείες παραγωγής στον κόσμο είναι οι παρακάτω οι οποίες

παράγουν το μεγαλύτερο μέρος από τις ταινίες που προβάλλονται παγκοσμίως στον

κινηματογράφο και βρίσκονται στην Καλιφόρνια των Η.Π.Α

20th Century Fox Animation

American International Pictures

CBS Films

Columbia Pictures

DreamWorks

Fox Pictures

Miramax Films

Paramount Pictures

Pixar Animation Studios

Sony Pictures

Touchstone Pictures

TriStar Pictures

Walt Disney Pictures

Warner Bros

Οικονομική και κοινωνική επίδραση

Μετά την εποχή του μεγάλου οικονομικού «κραχ», διαπιστώνει κανείς πως η εποχή της

κρίσης θα αποτελέσει ένα θέμα που απασχολεί και γίνεται έναν από τα αγαπημένα

θέματα του αμερικανικού σινεμά, για πολλά χρόνια. Οι σκηνοθέτες με ταινίες τολμηρές,

συχνά ενοχλητικές, έδωσαν το στίγμα μιας εποχής που η οικονομική κρίση έφερε

αλλαγές, όχι μόνο στην καθημερινότητα των ανθρώπων αλλά και στη σκέψη τους, ώστε

να αναθεωρήσουν ακόμη και τις απόψεις τους περί της ηθικής και της νομιμότητας.

Έτσι η θεματολογία των ταινιών από τα τέλη της δεκαετίας του 30 και μέχρι τις μέρες

μας αγγίζει σημαντικά κοινωνικά θέματα της εποχής εκείνης αλλά που συναντώνται ως

σήμερα:

1. Οι συνέπειες της ανεργίας στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου και το πώς τσακίζεται

η ανθρώπινη αξιοπρέπεια στην αναζήτηση λίγων χρημάτων για επιβίωση.

2. Οι μορφές εγκληματικότητας όπως οι κλοπές τραπεζών και πλουσίων που καθιστούν

τους ήρωες συμπαθείς στο κοινό και σχεδόν απόλυτα δικαιωμένους για τις επιλογές

τους.

3. Η παρουσίαση κινηματογραφικών χαρακτήρων αδίστακτων χρηματιστών και στελεχών

επιχειρήσεων που λειτουργούν απάνθρωπα προκειμένου να μεγιστοποιήσουν το

προσωπικό τους όφελος και όταν χάνουν τα πάντα προσπαθούν να ξαναβρούν το

χαμένο ανθρώπινο χαρακτήρα τους, επιστρέφοντας σε αξίες και ιδανικά που λόγω της

μέχρι πρότινος κοινωνικής και οικονομικής θέσης είχαν παραγκωνίσει και ξεχάσει.

Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποιες σημαντικές ταινίες του αμερικανικού κινηματογράφου

που επικεντρώνονται στην ανωτέρω θεματολογία:

Το 1940 ο Τζον Φορντ γύρισε τα «Σταφύλια της οργής», βασισμένο στο ομώνυμο

βραβευμένο με Pulitzer 1939, βιβλίο του Αμερικάνου συγγραφέα Τζον Στάινμπεκ του

συγγραφέα που οι ήρωες του είναι άνθρωποι που βιώνουν τη φτώχια και την ανεργία

εξαιτίας της κρίσης.

Ο Σίντνεϊ Πόλακ ο οποίος με την κλασική ταινία του «Σκοτώνουν τα άλογα όταν

γεράσουν» (1969), αναπαριστά έναν από τους μεγάλους χορευτικούς μαραθώνιους που

έγιναν της μόδας στην εποχή της μεγάλης κρίσης, με τα ζευγάρια να χορεύουν μέχρι

τελικής πτώσεως για να κερδίσουν μερικά χρήματα.

Ίσως η πιο χιουμοριστική προσέγγιση για την ανεργία είναι το πολύ αγαπημένο

βρετανικό Full Monty (Άντρες με τα όλα τους) (1997), όπου γνωρίζουμε μια παρέα

ανέργων σε μια πόλη της Αγγλίας, οι οποίοι έχοντας φτάσει στα έσχατα σημεία

οικονομικής ένδειας, αποφασίζουν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους

παρουσιάζοντας ένα νούμερο ανδρικού στριπτήζ.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Ορισμός

Πολιτικός κινηματογράφος είναι ο κινηματογράφος ο οποίος έχει ως θεματολογία τη

διακυβέρνηση, την εξουσία και καταγγέλλει την κατάχρηση της εξουσίας.

Αν και έχουμε συνηθίσει όταν μιλάμε για πολιτικές ταινίες να αναφερόμαστε κυρίως σε

ταινίες αριστερού ή δημοκρατικού προσανατολισμού δεν είναι ή και δεν ήταν πάντοτε

έτσι.

Για παράδειγμα η περίφημη «Γέννηση ενός έθνους» (1914) του Ντέιβιντ Γκρίφιθ –ταινία

σταθμός στην ιστορία του σινεμά- είναι ταινία πολιτική μόνο που απευθύνεται καθαρά

στη «λευκή» Αμερική, παρουσιάζει τους μαύρους ως υποδεέστερους και εκθειάζει τη

δράση της διαβόητης ρατσιστικής οργάνωσης Κου Κλουξ Κλαν.

Μια άλλη μεγάλη ταινία, η «Μητρόπολη» (1926) του Φριτζ Λανγκ, ενώ ξεκινά με τα

βάσανα της εργατικής τάξης σε έναν κόσμο εφιαλτικό, στο φινάλε παραδίδεται σε μια

χριστιανική ηθικολογία αγάπης, μιλώντας για τη συμφιλίωση του κεφαλαίου με τους

εργάτες.

Εδώ, λοιπόν βλέπουμε δύο ταινίες οι οποίες έχουν μια πολιτική ματιά μόνο που αντί να

αντιτεθούν στην εξουσία, αντίθετα συμβαδίζουν μαζί της.

Ο «Μεγάλος δικτάτορας», το θαυμάσιο αντιφασιστικό αριστούργημα που γύρισε ο

Τσάρλι Τσάπλιν το 1940 είναι μια ταινία σάτιρα-καταγγελία του εθνικοσοσιαλισμού,

στην οποία ο Τσάπλιν υποδύεται έναν τσαγκάρη ο οποίος μοιάζει σα σταγόνα νερού με

τον Χίτλερ και παίρνει τη θέση του. Βέβαια ο Τσάπλιν δεν ήταν η πρώτη φορά που έκανε

πολιτικό σινεμά. Αρκεί να θυμηθεί κανείς του «Μοντέρνους καιρούς» (1936), όπου

παρουσιάζει με έναν μοναδικό τρόπο την αλλοτρίωση των εργατών σε ένα σύστημα το

οποίο ως μοναδικό σκοπό έχει το κέρδος και την ενθυλάκωση της υπεραξίας από την

εργασία των άλλων. Και μιας και μιλάμε για τον Τσάρλι Τσάπλιν, βαθιά πολιτικός είναι

και ο περίφημος χαρακτήρας που λανσάρισε και ερμήνευσε με τρόπο μοναδικό ο ίδιος, ο

Σαρλό. Ένας ανθρωπάκος ο οποίος προσπαθεί να επιβιώσει μέσα σε έναν σκληρό κόσμο,

που ψάχνει διαρκώς για δουλειά και πάντοτε έρχεται αντιμέτωπος με την εξουσία, την

οποία αντιπροσωπεύει συνήθως κάποιος βλοσυρός αστυνομικός που τον κυνηγά.

Στόχος

Ο στόχος του πολιτικού κινηματογράφου είναι η κινητοποίηση των συνειδήσεων για τα

άμεσα προβλήματα της πολιτικής και της κοινωνίας.

Βέβαια δεν πρέπει να τρέφουμε αυταπάτες πως ο κινηματογράφος ή η τέχνη γενικότερα,

μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο μέσω της συνειδητοποίησης των πολιτών.

Ο πολιτικός κινηματογράφος και οι ταινίες του διαχωρίζονται σε:

Στρατευμένες ταινίες:

Προπαγανδιστικές ταινίες

Στην πρώτη περίπτωση, δηλαδή του στρατευμένου κινηματογράφου, αναφερόμαστε στις

ταινίες εκείνες οι οποίες βλέπουν τα πράγματα από μια κριτική θέση ή μία θέση

αμφισβήτησης. Σε αυτήν την κατηγορία μπορούμε να αναφέρουμε τις ταινίες

σκηνοθετών όπως ο Κώστας Γαβράς, ο Κεν Λόουτς, ο Μάικλ Μουρ κ.α.

Η στρατευμένη ταινία είναι ταγμένη σε έναν πολιτικό, κοινωνικό ή ιδεολογικό αγώνα και

καταγγέλλει ανοιχτά. Συχνά είναι ντοκιμαντέρ, ή έχει τη μορφή ρεπορτάζ, αλλά φυσικά

μπορεί να είναι και ταινία μυθοπλασίας.

Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα στρατευμένου κινηματογράφου είναι ο ολλανδός

ντοκιμαντερίστας Γιόρις Ίβενς, ο οποίος εμφανίζεται στη δεκαετία του 1930. Ο Ίβενς

ταξίδευε σε ολόκληρο τον κόσμο και κινηματογραφούσε, απεργίες, εξεγέρσεις,

εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες.

Μια τέτοια ταινία είναι και «Το αλάτι της γης» του Χέρμπερτ Μπίμπερμαν (1953), ταινία

μυθοπλασίας βασισμένη σε αληθινό γεγονός, μια απεργία μεταλλωρύχων στο Νέο

Μεξικό.

Το Μάη του 1968, εμφανίστηκαν αρκετοί σκηνοθέτες οι οποίοι γοητευμένοι από τη

μεγάλη εξέγερση στρατεύτηκαν στο πλευρό της. Ανάμεσά τους κι ο Ζαν Λικ Γκοντάρ ο

οποίος μετά από το 1968 αποφάσισε να αφοσιωθεί στον αγωνιστικό κινηματογράφο και

στη συλλογική δράση. Έτσι δημιούργησε την ομάδα «Τζίγκα Βερτόφ» και τα θέματα

των ταινιών της ομάδας ήσαν αποκλειστικά κοινωνικά, φεμινιστικά και εργατικά.

Μία υποκατηγορία η οποία μπορεί να ενταχθεί εδώ είναι ο «κινηματικός

κινηματογράφος». Εάν θέλουμε να οριοθετήσουμε κάπως, αυτό το οποίο θα ονομάσουμε

εδώ, κινηματικό σινεμά, θα πρέπει να πάρουμε υπόψη μας μια σειρά από πράγματα.

Σαφώς και το εντάσσουμε στη γενικότερη κατηγορία του πολιτικού κινηματογράφου.

Σαφώς και υπάρχει στράτευση, θέση, κοινωνική και πολιτική προσέγγιση. Εκείνο όμως

το στοιχείο που κάνει, κατά την άποψή μου αυτό το σινεμά να ξεχωρίζει, είναι η χρήση

του μέσου και αναφέρομαι κυρίως στη χρήση των νέων τεχνολογιών, δηλαδή της μικρής

κάμερας, η οποία πηγαίνει όπου θέλει και κατ’ επέκταση στην μείωση του κόστους.

Ερχόμαστε λοιπόν σε εκείνο που κάποτε ονομάστηκε «άμεσος κινηματογράφος» (σινεμά

ντιρέκτ), ο οποίος συνίσταται στην απευθείας σύλληψη, με τη βοήθεια ελαφρού

εξοπλισμού, απελευθερωμένου από κάθε στατικότατα, των οπτικοαουστικών

φαινόμενων, χωρίς άλλη παρέμβαση, εκτός από την ελεύθερη δουλειά του εικονολήπτη.

Ο κινηματικός κινηματογράφος, λοιπόν, είναι πολλά πράγματα, και κυρίως ανήκει σε

αυτό που ονομάζουνε ντοκιμαντέρ, χωρίς όμως αυτό να είναι περιοριστικό.

Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, αν και αυτό δε σημαίνει τίποτε, αφού όλα μπορεί να

αλλάξουν ανά πάσα στιγμή., έχουμε: ντοκιμαντέρ, με χρήση φορητής κάμερας, και με

ένα πολιτικό θέμα. Ένα παράδειγμα τέτοιο έχουμε το ντοκιμαντέρ που έγινε το 2001 στη

Γένοβα, όταν πολλοί γνωστοί Ιταλοί σκηνοθέτες, ανέλαβαν να κινηματογραφήσουν τα

δραματικά γεγονότα, και στη συνέχεια μοντάρισαν το υλικό τους και έδωσαν μια ταινία.

Στον προπαγανδιστικό κινηματογράφο, αναφερόμαστε στις ταινίες οι οποίες

αποκλειστικό σκοπό έχουν να προωθήσουν μία συγκεκριμένη θέση, βασίζονται κυρίως

στην κινητοποίηση του συναισθήματος του θεατή θέλοντας να τον καθοδηγήσουν προς

μία πολιτική, κοινωνική, θρησκευτική άποψη, κάνοντάς τον να γίνει οπαδός της.

Εδώ αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στο φαινόμενο του σοβιετικού

κινηματογράφου. Στη Ρωσία των πρώτων επαναστατικών χρόνων, υπήρξαν

κινηματογραφιστές οι οποίοι έκαναν πολιτικές – προπαγανδιστικές ταινίες, όχι κατ’

εντολή της νέας σοβιετικής εξουσίας, αλλά επειδή είχαν ενταχθεί μόνοι τους στο πλευρό

της επανάστασης. Ενταγμένοι μέσα στο μεγάλο καλλιτεχνικό κίνημα της ρώσικης

πρωτοπορίας έδωσαν μεγάλη ώθηση στον κινηματογράφο, ως τέχνη. Αρκεί να δει κανείς

(και να θαυμάσει) το «Θωρηκτό Ποτέμκιν», για να πεισθεί περί του λόγου το αληθές.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα προπαγανδιστικού κινηματογράφου αποτελεί το έργο

της Λένι Ρίφενσταλ, μιας κατά γενική ομολογία μεγάλης σκηνοθέτιδας η οποία αφιέρωσε

την τέχνη της στο ναζισμό. Η σκηνοθέτιδα κινηματογράφησε τη μεγαλοπρεπή

σκηνοθεσία ενός θεάματος που μοναδικό σκοπό είχε να εντυπωσιάσει το κοινό, όχι μόνο

στη Γερμανία αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Το σινεμά της Ρίφενσταλ, αλλά και πολλών

σκηνοθετών του σταλινισμού, αλλά και άλλων δικτατορικών καθεστώτων, χρησιμοποιεί

τη συγκινησιακή δύναμη της εικόνας με σκοπό να επιβάλλει τη μία και μοναδική

αλήθεια, αποκλείοντας κάθε κριτική.

Πολιτικές ταινίες στον ελληνικό κινηματογράφο

Οι πρώτες παραγωγές

Όταν κάποιος μιλά για τον πολιτικό κινηματογράφο στην Ελλάδα, το μυαλό του πηγαίνει

στη δεκαετία πριν από την επιβολή της χούντας. Όμως, η πρώτη καθαρά πολιτική ταινία

είναι αυτή του Στέλιου Τατασόπουλου, «Κοινωνική σαπίλα» (1931), μια βωβή ταινία για

έναν φοιτητή Πανεπιστημίου που αναγκάζεται να διακόψει τις σπουδές του για ν`

αντεπεξέλθει οικονομικά. Είκοσι χρόνια μετά, ο ίδιος σκηνοθέτης, θα κάνει τη «Μαύρη

γη», μια πάλι ρεαλιστική ταινία που προσεγγίζει τον ποιητικό ρεαλισμό, δείχνει τους

εργάτες στα λατομεία και τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσής τους.

Παράλληλα, εμφανίζονται και οι πρώτες κινηματογραφικές κωμωδίες. Το κωμικό

στοιχείο «μπερδεύεται» με το πολιτικό και είναι εύκολο, σα σάτιρα πλέον, να περάσει

ένα πολιτικό μήνυμα που σε κάποιες περιπτώσεις θίγει σοβαρά πολιτικά προβλήματα.

Μιλάμε για την ταινία «Οι Γερμανοί ξανάρχονται» (1948) του Αλέκου Σακελλάριου. Ο

εθνικός διχασμός είναι το πρόβλημα που θίγεται, μόλις έχει τελειώσει ο εμφύλιος

πόλεμος.

Προδιδακτορικά

Ο ελληνικός κινηματογράφος αρχίζει να θέτει ένα σοβαρό και αυστηρά δομημένο

πολιτικό προβληματισμό μετά την ταινία-σταθμό για την νεότερη ιστορία του, το «Πικρό

ψωμί» (1951), του Γρηγόρη Γρηγορίου. Προσεγγίζουμε τον κινηματογράφο του

δημιουργού και η στροφή γίνεται με δύο ταινίες, την «Αναπαράσταση» (1970), του

Θόδωρου Αγγελόπουλου, και «Μέχρι το πλοίο» (1966), του Αλέξη Δαμιανού.

Όμως, ακόμη οι Έλληνες σκηνοθέτες δεν τολμούν να πουν ελεύθερα τη γνώμη τους και

κρύβουν το πολιτικό τους μήνυμα μέσα σε μια πληθώρα αφηγηματικών άσχετων δομών.

Για παράδειγμα, η ταινία «Μην ερωτεύεσαι το Σάββατο» (1962) και «Τα κόκκινα

φανάρια» (1963).

Στα χρόνια της χούντας

Μια γενιά Ελλήνων σκηνοθετών αντιστέκεται. Το κύμα αμφισβήτησης μετά το 1968

έρχεται, λίγο καθυστερημένα, στη χώρα μας. Νέοι κινηματογραφιστές συσπειρώνονται

σε ομάδες και κάνουν ταινίες. Γνωρίζουμε την Ομάδα των έξι και την Ομάδα των εννιά,

γίνεται, δηλαδή, κατανοητό ότι δεν έχουμε να κάνουμε με ταινίες ενός δημιουργού αλλά

με ένα συλλογικό φιλμικό προϊόν. Δημιουργείται μια σημαντική παραγωγή που ήταν η

αρχή για μια νέα γενιά σκηνοθετών που έδρασαν μετά την πτώση της χούντας, μέχρι

σήμερα. Αυτή η παραγωγή ονομάζεται «αγωνιστικός κινηματογράφος», δίδεται

μεγαλύτερη προσοχή στην απόδοση του πολιτικού μηνύματος παρά στην αισθητική.

Παρόλα αυτά, κάποιοι σκηνοθέτες αυτής της σχολής δίνουν βαρύτητα και στην

κινηματογραφική αισθητική, αυτή είναι η μειοψηφία, στην Ελλάδα μόνο ο Θόδωρος

Μαραγκός ενδιαφέρεται για την αισθητική εξίσου με το περιεχόμενο. Πάντως όλοι αυτοί

οι σκηνοθέτες ριψοκινδυνεύουν τη ζωή τους για να καταγράψουν αυτά που γίνονται επί

χούντας και η μαρτυρία τους μένει, για τους μεταγενέστερους.

Έτσι τα «Μέγαρα», του Γιώργου Τσεμπερόπουλου, το «Σσστ», του Μαραγκού, θα μας

θυμίζουν τις προσπάθειες κάποιων αγωνιστών κινηματογραφιστών να προχωρήσουν

λίγο παρά πέρα από τα ρεπορτάζ και να κάνουν ένα καλλιτεχνικό έργο βασιζόμενοι σε

πραγματικά γεγονότα. Μετά την πτώση της χούντας θα συνεχίσουν στο ίδιο κλίμα τις

παραγωγές τους, μέσα στο τρομοκρατικό καθεστώς του Καραμανλή. Μέχρι το 1981 θα

συνεχίσουν σε αυτό το κλίμα, για να κάνουν αργότερα ταινίες στις οποίες θα

αναφέρονται, με έμμεσο ή με άμεσο τρόπο, στο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας.

Η μεταδιδακτορική παραγωγή

Μετά την πτώση της χούντας η Ελλάδα είναι ένα καζάνι που βράζει. Οι Έλληνες μιλούν,

για αρκετά χρόνια, σχεδόν μόνο πολιτικά. Οι κινηματογραφιστές δεν μπορούσαν παρά

να ακολουθήσουν αυτό τον κανόνα.

Θα αναφέρουμε μια περίπτωση. Ο Τάσος Ψάρρας, μετά τρεις ταινίες μικρού μήκους,

κάνει την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους, «Δι’ασήμαντον αφορμή» (1974) και

ακολουθούν ο «Μάης» (1976), το «Εργοστάσιο» (1981) και το «Καραβάν Σαράι»

(1986). Σε όλες τις ταινίες η πολιτική είναι η πρώτη ύλη και στιγματίζει την αναφορά

στα πρόσωπα, τις καθημερινές τους πράξεις, τον ερωτισμό τους.

Θα δούμε ότι μέχρι το 1992 πολλοί σκηνοθέτες βαδίζουν σε αυτό το δρόμο. Ο Διονύσης

Γρηγοράτος, με την «Υπόθεση Πολκ» (1988), ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος, με το «Άντε

γεια» (1990), ο Σταμάτης Τσαρουχάς, ο Νίκος Περάκης, με το «Λούφα και παραλλαγή»

(1984) και «Βίος και πολιτεία» (1987), ο Τάκης Παπαγιαννίδης, με την «Ηλικία της

θάλασσας» (1978). Ο κατάλογος είναι μακρύς, ουσιαστικά είναι αυτός των

κινηματογραφιστών της νεότερης γενιάς. Δεν ξεχνάμε βέβαια το «Λάβετε θέσεις»

(1972), του Μαραγκού, τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου, τα ντοκιμαντέρ του

Λάκη Παπαστάθη, κ.α.

Τα νεότερα χρόνια

Μέχρι το 1993 οι ελληνικές ταινίες ακολουθούσαν τους δρόμους είτε του γαλλικού είτε

του γερμανικού κινηματογράφου. Σε λίγες περιπτώσεις η γραφή των σκηνοθετών ήταν

αυστηρά προσωπική, έφτιαχνε μια σχολή, όπως αυτή του Αγγελόπουλου, του Δαμιανού,

του Θέου και του Φέρρη. Τέσσερις σκηνοθέτες που σκέφτονται και λειτουργούν μέσα σε

ένα πολιτικό πλαίσιο, μπολιάζονται από αυτό, απορροφούν και επεξεργάζονται δεδομένα

για να δομήσουν το δικό τους κινηματογραφικό κόσμο.

Ο Σωτήρης Γκορίτσας και ο Περικλής Χούρσογλου κάνουν το «Απ΄το χιόνι» και το

«Λευτέρης Δημακόπουλος», αντίστοιχα. Οι δύο διαφορετικές κατευθύνσεις του πολύ

νεότερου ελληνικού κινηματογράφου που κρατά το πολιτικό μήνυμα, περνά μέσα από

αυτό και φτιάχνει μια άλλη πραγματικότητα, η οποία υπάρχει παράλληλα και μαζί με

αυτή που «αντικειμενικά» ζούμε. Ο ελληνικός κινηματογράφος βρίσκει τις σύγχρονες

δομές του παγκόσμιου κινηματογράφου και, στις καλύτερες του στιγμές, μας δίνει έργα

παγκοσμίου κλάσης, όπως το «Τρία βήματα από τον Παράδεισο» και «Απ΄την άκρη της

πόλης», του Κωνσταντίνου Γιάνναρη.

Ο πολιτικός κινηματογράφος αναγεννιέται και, όταν δεν ακολουθεί έτοιμες και

«δοκιμασμένες» συνταγές, ερμηνεύει αυτό που συμβαίνει στην ελληνική κοινωνία,

καθαίρει την ψυχή του Έλληνα και του δίνει τα εφόδια για να αντιμετωπίσει καθημερινά

του προβλήματα.

Πολιτικές ταινίες στο εξωτερικό

Μακαρθισμός και κινηματογράφος

Το «κίνημα του μακαρθισμού» άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του 1940, όταν ο Ψυχρός

Πόλεμος φούντωνε ολοένα και περισσότερο, με αποτέλεσμα ακροδεξιοί πολιτικοί των

ΗΠΑ να δημιουργήσουν ένα κλίμα κομμουνιστικής φοβίας. Ο μακαρθισμός στον

αμερικανικό κινηματογράφο οδήγησε σε διώξεις φιλελεύθερων, αριστερών καλλιτεχνών

στο χώρο του θεάματος, σε «καρφώματα» από συναδέλφους, σε καταστροφές καριέρας

και υπολήψεων αλλά και με τραγικά συχνά αποτελέσματα. Επικεφαλής του κινήματος

ήταν ο γερουσιαστής Τζον Μακ Κάρθι ο οποίος με τη σιωπηρή συνεργασία των μεγάλων

παραγωγών άρχισε να καλεί μάρτυρες για να αποδείξει την κομμουνιστική διείσδυση στο

Χόλιγουντ.

Θύματά του όσοι αρνούνταν να συνεργαστούν. Πολλοί αναγκάστηκαν να εργάζονται με

ψευδώνυμο, κάποιοι έγραφαν για άλλους σεναριογράφους και κάποιοι αυτοεξορίστηκαν

στην Ευρώπη (ο Ζυλ Ντασσέν ήταν ένας από αυτούς).

Οι «ακροάσεις» όπως ονομάστηκαν οι δίκες των ανθρώπων του Χόλιγουντ άρχισαν στις

20 Οκτωβρίου του 1947. Στη διάρκεια των συνεδριάσεών της η Επιτροπή ανέκρινε 41

άτομα που εργάζονταν στο Χόλιγουντ, άτομα που προσήλθαν εθελούσια και έγιναν

γνωστά ως «φιλικοί μάρτυρες», ανάμεσά τους γνωστές προσωπικότητες, όπως οι

παραγωγοί Τζακ Γουόρνερ και Γουόλτ Ντίσνεϊ και οι ηθοποιοί Γκάρι Κούπερ και Ρόναλντ

Ρίγκαν (άλλος κατοπινός πρόεδρος των ΗΠΑ). Στη διάρκεια των ακροάσεων οι «φιλικοί»

μάρτυρες κατονόμασαν δεκαεννιά πρόσωπα, κατηγορώντας τα ότι υποστήριζαν

αριστερές απόψεις.

Τα ονόματα όσων είχαν κατονομαστεί πέρασαν σε μια «μαύρη λίστα», η οποία

μοιράστηκε στους παραγωγούς και τους διευθυντές των στούντιο για να αποκλείσουν

τους «εχθρικούς» μάρτυρες, και όσους είχαν καταγγελθεί για αριστερές σχέσεις, από τις

παραγωγές τους.

Aπό τις κυρίαρχες φιγούρες σε αυτή την ταραγμένη εποχή, ήταν ο Eλία Kαζάν, ο οποίος,

προκειμένου να προστατέψει την καριέρα του, προτίμησε να κατονομάσει ανθρώπους

του περιβάλλοντός του. H αποφασιστικότητά του ήταν εκείνη που τον έκανε μια από τις

πιο μισητές προσωπικότητες στην κινηματογραφική βιομηχανία, με μια φήμη που δεν

ξεχάστηκε ούτε καν με τον θάνατό του.

Το κλίμα αυτό του μακαρθισμού έχει αναζωπυρωθεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της

αντίδρασης ανθρώπων του θεάματος στον απαράδεκτο πόλεμο του Ιράκ. Για

παράδειγμα, σε ό,τι αφορά τους ανθρώπους του κινηματογράφου, όπως μας έλεγε

πρόσφατα ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Τιμ Ρόμπινς, αυτό γίνεται με έμμεσες πιέσεις στα

στούντιο αλλά και με δυσφήμηση των ανθρώπων που εναντιώνονται στον πόλεμο και

την πολιτική του Μπους, από τα ΜΜΕ που ελέγχονται από/ ή υποστηρίζουν τον Μπους

και την κυβέρνησή του.

ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

Στα πλαίσια της ανάλυσης της έννοιας του ντοκιμαντέρ προβλήθηκε στους μαθητές της

Α’ ΕΠΑΛ, το ντοκιμαντέρ “Super size me”, το οποίο έχει γυριστεί από έναν Αμερικανό ο

οποίος θέλει να εξετάσει κατά πόσο οι τροφές από γνωστές αλυσίδες junk food, δηλαδή

γρήγορου και πρόχειρου φαγητού, δημιουργού προβλήματα υγείας στον ανθρώπινο

οργανισμό. Μέσα από το ντοκιμαντέρ φαίνεται και πώς οι γνωστές αλυσίδες junk food

καταφέρνουν να προσελκύσουν πελάτες, χρησιμοποιώντας έξυπνα τρικ και

παραπλανητική διαφήμιση.

Ορισμός

Το ντοκιμαντέρ είναι είδος κινηματογραφικής ταινίας που πραγματεύεται ιστορικά,

πολιτικά, καλλιτεχνικά ή άλλα θέματα, για την παρουσίαση των οποίων βασίζεται σε

πραγματικά περιστατικά και αποδεικτικά στοιχεία. Ο όρος αποδίδεται στον Τζον

Γκρίερσον και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για να περιγράψει την ταινία του

Ρόμπερτ Φλάχερτι Moana (1926). Ο Γκρίερσον όρισε το ντοκιμαντέρ ως την

«καλλιτεχνική αναπαράσταση της πραγματικότητας». Η ιστορία του είδους ξεκινά

ωστόσο από τα τέλη περίπου του 19ου αιώνα, όταν προβάλλονται οι πρώτες ταινίες που

σήμερα μπορούν να καταχωρηθούν στα ντοκιμαντέρ.

Ειδή ντοκιμαντέρ

Τα είδη ενός ντοκιμαντέρ μπορεί να είναι πολιτικά τα οποία ασχολούνται με την πολιτική

και την οικονομία και με πολιτικά καθεστώτα π.χ. χούντα, μακαρθισμός κ.α. καθώς και

με πολεμικές συρράξεις που έχουν διαπραχθεί για οικονομικά συμφέροντα, τα

περιβαλλοντικά που ασχολούνται με το περιβάλλον και με την φύση όπως τα δέντρα τα

ζώα και τα φυτά, τα κοινωνικά που ασχολούνται με τις ανθρώπινες σχέσεις καθώς και με

κοινωνικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα η ανεργία ή η παιδική κακοποίηση. Επίσης,

υπάρχουν θρησκευτικά ντοκιμαντέρ που αναφέρονται σε βίους αγίων, θρησκευτικά

έθιμα, ντοκιμαντέρ για την υγεία όπως για παράδειγμα για την σωστή διατροφή και την

παχυσαρκία. Επίσης, υπάρχουν αθλητικά ντοκιμαντέρ που ασχολούνται με βιογραφίες

αθλητών, με αθλήματα ή αθλητικές δραστηριότητες, π.χ. ντοκιμαντέρ για την

αναρρίχηση και μουσικά ντοκιμαντέρ που ασχολούνται αντίστοιχα με βιογραφίες

διάσημων καλλιτεχνών από το χώρο της μουσικής ή μουσικών συγκροτημάτων,

περιοδειών τους κ.α.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Παρουσίαση του σκοπού της έρευνας

α) Θα ερευνηθεί κατά πόσο ο κινηματογράφος αποτελεί μέσο

ψυχαγωγίας για τους νέους ηλικίας 13 έως 20 ετών.

β) Θα ερευνηθεί ποια είδη ταινιών προτιμούν περισσότερο να

παρακολουθούν οι νέοι θεατές που πηγαίνουν

στον κινηματογράφο.

γ) Θα επιδιώξουμε επίσης να διερευνήσουμε εάν επηρεάζεται ο τρόπος που ντύνονται ή

αγοράζουν προϊόντα από τις ταινίες που παρακολουθούν.

Περιγραφή των ορίων της έρευνας

Αριθμός ερωτηματολογίων: Μοιράσαμε 100 ερωτηματολόγια σε μαθητές του ΕΠΑ.Λ

Αρχαγγέλου.

Χρονική διάρκεια της έρευνας : η έρευνα διήρκεσε 2 ημέρες.

Τρόπος ανάλυσης των αποτελεσμάτων :

Ξεχωρίσαμε τα έγκυρα ερωτηματολόγια. Πήραμε τα ποσοστά, επί των εγκύρων, για κάθε

μια απάντηση του ερωτηματολογίου, για όλο το δείγμα, ανεξαρτήτως φύλου.

Το ερωτηματολόγιο

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Θέμα: Κινηματογράφος και Νέοι

Αγόρι ____ Κορίτσι____

Άνω των 18 ετών_______ Κάτω των 18 ετών ________

1. Πόσες ταινίες βλέπεις τον μήνα;

i. 0-2

ii. 2-5

iii. πάνω από 5

2. Που βλέπεις ταινίες;

i. Στον κινηματογράφο

ii. στον υπολογιστή

iii. στην τηλεόραση

3. Τι είδος ταινιών προτιμάς;

i. κωμωδία

ii. δράσης

iii. τρόμου

iv. κοινωνικές

v. πολιτικές

vi. ντοκιμαντέρ

vii. άλλο

4. Επηρεάζεται η εξωτερική σου εμφάνιση (ντύσιμο, styling, χτένισμα) από τις ταινίες που

βλέπεις;

i. ΝΑΙ

ii. ΟΧΙ

5. Επηρεάζεται ο τρόπος που συμπεριφέρεσαι από κάτι που είδες σε μια ταινία;

i. ΝΑΙ

ii. ΟΧΙ

6. Έχεις παρατηρήσει να διαφημίζονται προϊόντα μέσα από ταινίες; Αν ναι, δώσε ένα

παράδειγμα.

i. ΝΑΙ…………………………………………………………………………

ii. ΟΧΙ

7. Πόσο νομίζεις ότι κάνει το εισιτήριο στο σινεμά;

……………………………………………………………………………………………

8. Ξέρεις κάποια ελληνική ταινία ή κάποιον έλληνα/ελληνίδα ηθοποιό που να έχει πάρει

βραβείο στο εξωτερικό; Και αν ναι, ποιόν /ά;

……………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………..

9. Ποιος /α είναι ο αγαπημένος σου ξένος ή έλληνας ηθοποιός;

……………………………………………………………………………………………

10. Ξέρεις κάποιον/α έλληνα/ελληνίδα ηθοποιό που να έχει παίξει σε ξένη ταινία;

……………………………………………………………………………………………..

11. Ξέρεις κάποιον/α διάσημο που να έχει παίξει σε ταινία χωρίς να είναι ηθοποιός; Αν ναι,

ποιόν/ά;

i. ΝΑΙ…………………………………………………………………………….

ii. ΟΧΙ

12. Έχεις δει ταινία με πολιτικό περιεχόμενο; Αν ναι, ποιά;

i. ΝΑΙ…………………………………………………………………………….

ii. ΟΧΙ

13. Έχεις δει ντοκιμαντέρ στη τηλεόραση /κινηματογράφο; Αν ναι, ποιό;

i. ΝΑΙ…………………………………………………………………………….

ii. ΟΧΙ

14. Αν ναι, τι είδους ντοκιμαντέρ είδες; (Κύκλωσε όσα είδες)

i. Περιβάλλον

ii. Πολεμικά

iii. Κοινωνικά

iv. Πολιτικά

v. Σύμπαν

vi. Θρησκευτικά

vii. Αθλητικά /sport

viii. Υγεία

15. Τι έμαθες ή τι σε εντυπωσίασε από κάποιο ντοκιμαντέρ που είδες;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………

16. Έχεις δει ασπρόμαυρη ταινία;

i. ΝΑΙ

ii. ΟΧΙ

17. ‘Έχεις δει ταινίες με animation; Αν ναι, ποια;

a. ΝΑΙ…………………………………………………………………………….

b. ΟΧΙ

18. ‘Έχεις μάθει τραγούδια επειδή τα άκουσες σε κάποια ταινία;

i. ΝΑΙ

ii. ΟΧΙ

19. Ξέρεις τι κάνει ένας κασκαντέρ σε μια ταινία;

i. ΝΑΙ

ii. ΟΧΙ

20. Ξέρεις κάποια ταινία (ελληνική ή ξένη) που γυρίστηκε στην Ρόδο; Αν ναι, ποια;

i. ΝΑΙ……………………………………………………………………………

ii. ΟΧΙ

Στατιστικά αποτελέσματα

Από τα 100 ερωτηματολόγια τα 65 ήταν έγκυρα και τα υπόλοιπα 35 άκυρα, εκ των

οποίων τα 39 απαντήθηκαν από αγόρια και τα 26 από κορίτσια.

Εικόνα 4: Γράφημα που προσδιορίζει το φύλο των ερωτηθέντων

Στην ερώτηση 1, οι ερωτηθέντες κλήθηκαν να απαντήσουν πόσες ταινίες βλέπουν τον

μήνα. Το 43% απάντησε πως παρακολουθεί πάνω από 5 ταινίες τον μήνα.

Εικόνα 5: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 1

Στην ερώτηση 2, οι ερωτηθέντες απάντησαν ότι προτιμούν να δουν μια ταινία στο σπίτι

τους, είτε στον υπολογιστή τους είτε στην τηλεόραση, καθώς μόνο 18 από τους 65

επιλέγουν τον κινηματογράφο ως μέσο προβολής ταινιών.

Εικόνα 6: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 2

Με αυτή την έρευνα, επιβεβαιώθηκε πως οι νέοι αυτής της ηλικίας προτιμούν από τα

είδη κινηματογραφικών ταινιών τις κωμωδίες, τις ταινίες τρόμου καθώς και τις ταινίες

δράσης, ενώ σπάνια θα παρακολουθήσουν ταινίες κοινωνικού ή πολιτικού περιεχομένου.

Οι νέοι αυτής της ηλικίας δήλωσαν ότι προτιμούν τις κωμωδίες γιατί τις καταλαβαίνουν

πιο εύκολα και ξεχνάνε τα προβλήματα τους. Τις ταινίες τρόμου τις παρακολουθούν γιατί

τους αρέσει ο φόβος και η αδρεναλίνη που τους προκαλούν.

Εικόνα 7: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 3

Στην ερώτηση 4, δηλαδή κατά πόσο επηρεάζεται η εξωτερική τους εμφάνιση, όπως τα

ρούχα που φοράνε, από τις ταινίες που βλέπουν οι περισσότεροι απάντησαν ότι δεν

επηρεάζονται. Προφανώς, πολλοί από αυτούς δεν συνειδητοποιούν άμεσα την επίδραση

που έχει ο τρόπος ζωής, ένδυσης και συμπεριφοράς των ηθοποιών πάνω τους, όπως

αυτοί εμφανίζονται μέσα στις ταινίες.

Εικόνα 8: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 4

Στην ερώτηση 6, οι ερωτηθέντες κλήθηκαν να απαντήσουν αν έχουν παρατηρήσει να

διαφημίζονται προϊόντα μέσα από τις ταινίες. Σχεδόν οι μισοί δήλωσαν ότι δεν το έχουν

παρατηρήσει, ενώ αυτοί που απάντησαν θετικά πρόσθεσαν ότι τα προϊόντα που

διαφημίζονται περισσότερο μέσα από τις ταινίες είναι αναψυκτικά, μάρκες κινητών,

ρούχων και αυτοκινήτων. Οι ερωτηθέντες συνειδητοποιούν ότι οι διαφημίσεις

χρηματοδοτούνται από διαφημιστικές εταιρίες.

Εικόνα 9: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 6

Στην ερώτηση 12, οι ερωτηθέντες κλήθηκαν να απαντήσουν αν έχουν δει ταινία με

πολιτικό περιεχόμενο. Οι 40 από τους 65 απάντησαν αρνητικά, καθώς οι περισσότεροι

από αυτούς αγνοούν την έννοια μιας πολιτικής ταινίας.

Εικόνα 10: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 12

Στη ερώτηση 13, αν έχουν δει ντοκιμαντέρ, σχεδόν οι μισοί από αυτούς απάντησαν

θετικά, ενώ αυτοί που απάντησαν αρνητικά συνδυάζουν το περιεχόμενο ενός

ντοκιμαντέρ με κάτι βαρετό.

Εικόνα 11: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 13

Στην ερώτηση 16, οι περισσότεροι απάντησαν ότι έχουν δει ασπρόμαυρη ταινία. Σχεδόν

όλοι, αναφέρθηκαν σε ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου.

Εικόνα 12: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 16

Στην ερώτηση 17, μεγάλο ποσοστό των ερωτηθέντων απάντησε ότι έχει δει ταινία με

animation, ενώ οι υπόλοιποι που απάντησαν αρνητικά δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν τι

σημαίνει animation και για αυτό απάντησαν αρνητικά. Φαίνεται, ότι όλοι έχουν δει

αντίστοιχες ταινίες αλλά δεν γνώριζαν περί τίνος πρόκειται η ερώτηση.

Εικόνα 13: Γράφημα απαντήσεων στην ερώτηση 17

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Εν κατακλείδι, συζητήθηκαν οι διαδικασίες του σχεδιασμού και της εκτέλεσης της

ερευνητικής εργασίας προκειμένου να επέλθει το τελικό στάδιο της αξιολόγησης. Εμφανές είναι το γεγονός ότι η συνεισφορά του κάθε μαθητή ξεχωριστά διαφέρει από

λίγο έως πολύ. Κάποιοι μαθητές εργάστηκαν περισσότερο και κάποιοι λιγότερο. Οι μαθητές έμαθαν για την ιστορία του κινηματογράφου και κάτω από ποιες συνθήκες

μπόρεσε να εξελιχθεί από τις πρώτες βωβές ταινίες στη σημερινή του μορφή. Επίσης, μελετήθηκαν διαφορετικά είδη κινηματογραφικών παραγωγών. Συγκεκριμένα, κατά τη

διάρκεια προβολής του ντοκιμαντέρ που προαναφέρθηκε και μετά το πέρας αυτού, έγινε γνωστό ότι πολλούς από τους μαθητές έβλεπαν για πρώτη φορά ντοκιμαντέρ που έθιγε ένα πρόβλημα υγείας με κοινωνικές προεκτάσεις. Άλλωστε, και από τα αποτελέσματα

του ερωτηματολογίου βγήκαν παρόμοια συμπεράσματα.

Το ερωτηματολόγιο που δόθηκε στους μαθητές του σχολείου προκειμένου να διεξαχθούν κάποια συμπεράσματα, έδειξε στο κατά πόσο είναι εξοικειωμένοι με τον κινηματογράφο, πόσα πράγματα γνωρίζουν για αυτόν, ποια η σχέση τους με αυτόν και ποιες οι απόψεις

τους αναφορικά με τα διαφορετικά είδη της τέχνης αυτής

Πρωτόγνωρη φάνηκε η σχέση των μαθητών με την έννοια των πολιτικών ταινιών, καθώς δείχνουν ελάχιστο ενδιαφέρον για θέματα που όπως οι ίδιοι λένε αφορούν τους «μεγάλους». Βέβαιο είναι ότι οι μαθητές του συγκεκριμένου σχολείου παρακολουθούν

κινηματογραφικές ταινίες αρκετά συχνά, με ιδιαίτερη προτίμηση σε ταινίες δράσης, κωμωδίες και τρόμου. Δυστυχώς όμως, λίγοι από αυτούς κατανοούν την έμμεση

διαφήμιση προϊόντων και τρόπων συμπεριφοράς που προβάλλονται μέσα από τις κινηματογραφικές ταινίες.

Συνοψίζοντας, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η συνεργασία των μαθητών για την πραγματοποίηση και ολοκλήρωση της ερευνητικής εργασίας, ήταν αρκετά

δυσλειτουργική. Παρόλα αυτά, οι μαθητές πήραν μια πρώτη γεύση για το πώς να συνεργάζονται, να αλληλοβοηθιούνται και να παρουσιάζουν τελικά ένα ολοκληρωμένο

αποτέλεσμα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. http://el.wikipedia.org/wiki/Κινηματογράφος

2. http://el.wikipedia.org/wiki/Μακαρθισμός

3. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=152307

4. http://el.wikipedia.org/Κατηγορία:Βραβεία_κινηματογράφου

5. http://www.cinemainfo.gr/cinema/cinematographyhistory/elinikospolitikoskinimatog

rafos/index.html

6. http://www.mouzas.com/pdf/articles/From%20silents%20to%20sound.pdf

7. http://el.wikipedia.org/wiki/Τσαρλι_Τσάπλιν

8. http://www.bloglg.gr/2011/11/ το-3d-στις-ταινίες-είναι-μεγάλη-ιστορία

9. Αρχείο Ελληνικού Κινηματογράφου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Οι μαθητές (αλφαβητικά) που έλαβαν μέρος στην εργασία είναι:

1. Αβντιού Άρης

2. Αθανασίου Νίκος

3. Αργυρός Κώστας

4. Γιαννούρης Ραφαήλ

5. Καζαντζίδης Χρήστος

6. Κανλής Παναγιώτης

7. Μαγιόγλου Μανώλης

8. Μαράζντε Σάββας

9. Νικολαΐδης Στάθης

10.Ντίνεβα Ελένη

11.Ντύρος Σάββας

12.Πανοπούλου Άννα

13.Παντελλίδη Λίτσα

14.Παρδαλός Μιχάλης

15.Πούλη Δήμητρα

16.Πούλη Ελένη

17.Φακέ Ανθή

18.Χατζηνικόλα Άρτεμις

19.Χατζησάββα Τσαμπίκα

20.Χορβάτ Ρόμπι

21.Χρονόπουλος Γιώργος