Η ρωσική επανάσταση

Νικόλαος Β΄: ο τελευταίος Τσάρος

www.e-typos.gr

Η κρίση του τσαρικού καθεστώτος• Α’ εσωτερικά προβλήματα

• Τέλη 19ου – αρχές 20ου αι.:– 85% πληθυσμού = αγρότες. ΌΜΩΣ, τα μεγαλύτερα &

εύφορα κτήματα μεγάλους γαιοκτήμονες / μικροί καλλιεργητές: άθλιες συνθήκες => αίτημα για αναδασμό, αγροτικές εξεγέρσεις

– Βιομηχανική ανάπτυξη: εργάτες άθλιες συνθήκες => εργατικές εξεγέρσεις (αιματηρή καταστολή)

• 1905: επανάσταση τσάρος αναγκάζεται να δεχθεί κοινοβούλιο (δούμα) => συνταγματική μοναρχία

Η κρίση του τσαρικού καθεστώτος

• Β’ Εξωτερικά προβλήματα• 1904-05: Ρωσοϊαπωνικός πόλεμος: ήττα Ρωσίας• Α’ Παγκόσμιος πόλεμος =>Επιστράτευση

εκατομμυρίων Ρώσων => παράλυση οικονομίας => επιδείνωση ζωής λαϊκών τάξεων => επανάσταση 1905 ( δούμα)

• Α’ Παγκόσμιος: σοβαρά προβλήματα του ρωσικού στρατού στις μάχες => επανάσταση 1917 ( ανατροπή τσάρου)

Στρατιώτες γονατίζουν μπροστά στον τσάρο

Η αστική επανάσταση (1917)

• Φεβρουάριος 1917: νέα επανάσταση • Αναλαμβάνει προσωρινή κυβέρνηση μετριοπαθών

φιλελεύθερων αστών• Όργανώνονται τα σοβιέτ = συμβούλια εργατών &

στρατιωτών • Σοβιέτ: εξουσιάζουν Μόσχα, Πετρούπολη, μεγάλες

πόλεις => δύο πόλοι εξουσίας• Τσάρος υποχρεώνεται σε παραίτηση (Μάρτης 1917)

Το σοβιέτ της ΠετρούποληςΠηγή: περιοδικό ΤΙΜΕ

Το έργο της προσωρινής κυβέρνησης

1. Αναγνώριση κάποιων ατομικών δικαιωμάτων2. Νομιμοποίηση των σοβιέτ3. Προετοιμασία σύγκλησης συντακτικής συνέλευσης

( σύνταγμα)ΌΜΩΣ

• Δεν αποσύρεται από τον πόλεμο• Δεν προχωρά σε αναδασμό γης =>• Αύξηση λαϊκής δυσαρέσκειας

Εμφάνιση Μπολσεβίκων

• Προτείνουν:1. Κατάργηση της προσωρινής φιλελεύθερης κυβέρνησης2. Ανάληψη της εξουσίας από τα σοβιέτ3. Η γη στους αγρότες4. Άμεση έξοδο της Ρωσίας από τον πόλεμο

• Ηγέτης Μπολσεβίκων: Βλαντιμίρ Ίλιτς Όυλιάνοφ Λένιν

www.el.wikipedia.org

Σοσιαλιστική οκτωβριανή επανάσταση, 1917

• Μάιος 1917: οι Μπολσεβίκοι κυριαρχούν στα σοβιέτ• Όργανώνουν νέα επανάσταση: • Πετρούπολη 25-26 Όκτωβρίου 1917• Όκτωβριανή επανάσταση επιτυχής

Μπολσεβίκοι εθελοντέςhttps://wfhsrussia.wikispaces.com

www.pinterest.com

Ό στρατός ανοίγει πυρ εναντίον εργατών διαδηλωτών στην Πετρούπολη, Ιούλιος 1917Πηγή: περιοδικό TIME

Κομμουνιστές στρατιώτες παίρνουν θέσεις έξω από τα χειμερινά ανάκτορα του τσάρουΠηγή: περιοδικό TIME

Νέα επαναστατική κυβέρνηση

• Πρόεδρος: Λένιν1. Αφαιρεί από ιδιοκτήτες όλες τις μεγάλες οικονομικές

μονάδες (αγροκτήματα, εργοστάσια, τράπεζες, κτλ.)

2. Τα παραπάνω: υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης3. Διοίκηση εργοστασίων σοβιέτ εργατών4. Διοίκηση αγροκτημάτων σοβιέτ αγροτών5. Αναγνώριση δικαιώματος αυτοδιάθεσης στις

εθνότητες της χώρας

Έξοδος Ρωσίας από πόλεμο

• Μπολσεβίκοι: Α’ Παγκόσμιος =– Ιμπεριαλιστικός πόλεμος– Όι δυνάμεις της Ρωσίας να αφιερωθούν στην

ανασυγκρότηση της χώρας• 3 Μαρτίου 1918: Ρωσία αποσύρεται από Αντάντ &

Ρωσία – Γερμανία: υπογραφή συνθήκης ειρήνης Μπρεστ-Λιτόφσκ

• Με τη συνθήκη η Ρωσία παραχωρεί εδάφη στη Γερμανία

Υπογραφή συνθήκης Μπρεστ-Λιτόβσκwww.britannica.com

Εμφύλιος και ξένη επέμβαση

• Όι αντίπαλοι: οπαδοί τσάρου vs υποστηρικτές επανάστασης

• Αντάντ (& Ελλάδα): στο πλευρό των τσαρικών• Εκστρατεία στην Όυκρανία• 1921: οριστική επικράτηση μπολσεβίκων

Σκηνή από τον εμφύλιο πόλεμοΠηγή: περιοδικό ΤΙΜΕ

Ίδρυση Σοβιετικής Ένωσης

• 1922: ιδρύεται η Ένωση Σοβιετικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ)

• ΕΣΣΔ = ομοσπονδία • Το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος του κόσμου

Πηγή: ΜΙΤ

Η οκτωβριανή επανάσταση και η Ευρώπη

• Ενίσχυσε τις λαϊκές τάξεις σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες

• Διεθνισμός• 1919, Μόσχα: ίδρυση Γ’ Διεθνούς: οργάνωση για τον

συντονισμό της δράσης των κομμουνιστικών κομμάτων

• Γερμανία: σειρά εξεγέρσεων 1918-19 εμφάνιση σπαρτακιστών = ριζοσπάστες σοσιαλιστές δεν τα καταφέρνουν

• Όυγγαρία, 1919: επανάσταση επικράτηση σοβιετικού καθεστώτος για λίγο

• Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία: μεγάλες απεργίες• Δημιουργία κομμουνιστικών κομμάτων (Ευρώπη)• Στόχος αναμόρφωση της κοινωνίας μέσω

επανάστασης• 1918: ιδρύεται Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας

(ΣΕΚΕ) μετέπειτα Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας

Από το 1ο Συνέδριο του ΣΕΚΕ, https://el.wikipedia.org

Η κατάσταση σήμερα• Δημιουργία ανεξάρτητων κρατών από πρώην

Σοβιετικές δημοκρατίες

M. Gorbachev

Η οκτωβριανή επανάσταση στην τέχνη

Μόσχα, Το Μαυσωλείο του Λένιν

Καλή σας μέρα