1 Γνωριμία με την αρχαία ελληνική γλώσσα και το ρήμα εἰμί

Πειραματικό Γυμνάσιο Πανεπιστημίου Κρήτης. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα. Τάξη Α’. Διδάσκουσα: Πολυτίμη Παπαδοπούλου

1. χαῖρε 2. χαίρετε 3. ἔρρωσο 4. ἔρρωσθε 5. ὑγίαινε 6. ὑγιαίνετε

Σήμερα γνωριστήκαμε μεταξύ μας μιλώντας στην αρχαία ελληνική γλώσσα (ἑλληνιστί) . Ήξερες ότι

οι πιο συνηθισμένες φράσεις που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες, ως χαιρετισμό, ήταν:

Διάλεξε από τον παραπάνω πίνακα τη φράση ή τις φράσεις που νομίζεις ότι απαντούν σωστά στα παρακάτω ερωτήματα και σημείωσέ τη/τες δίπλα στο κάθε ένα. Φρόντισε να αντιγράψεις σωστά και τα σημάδια που υπάρχουν πάνω στις λέξεις.

Ποια/ποιες φράσεις χρησιμοποιούμε και σήμερα στις συναντήσεις μας; ____________________________

Ποια φράση χρησιμοποίησε η δασκάλα σου, στην πρωινή σας συνάντηση;

__________________________________

Το σημερινό «γεια» συγγενεύει με τον αρχαίο χαιρετισμό ___________________________

Το ουσιαστικό «ρώμη» (=δύναμη) και το επίθετο «άρρωστος» συγγενεύει με τις φράσεις:

______________________________________________________________________

Ποιες από τις φράσεις θα χρησιμοποιούσες για να απευθυνθείς σε περισσότερους από έναν

συμμαθητές σου; ____________________________________________________________________________

Στον πρωινό μας διάλογο χρησιμοποιήσαμε για να συστηθούμε το αρχαίο ρήμα εἰμί, το αντίστοιχο

του σημερινού ρήματος είμαι. Θυμήσου το διάλογο και συμπλήρωσε τον πίνακα, φροντίζοντας να

γράψεις σωστά το αρχαίο ρήμα:

Σ’ αυτή τη στήλη γράψε κάτω από την αρχαία φράση

τη σημασία της στα νέα ελληνικά.

Σ’ αυτή τη στήλη αντίγραψε μόνο το ρήμα της αρχαίας

φράσης.

Σ’ αυτή τη στήλη γράψε τι σημαίνει το αρχαίο ρήμα

της διπλανής στήλης.

Ἐγώ διδάσκαλος εἰμί

Τίς εἶ σύ;

Ὄνομά μοι Πολυτίμη ἐστί.

Ἡμεῖς φρόνιμοι ἐσμέν.

Ὑμεῖς μαθηταί ἐστέ.

Οὗτοι φίλοι εἰσίν.

2 Γνωριμία με την αρχαία ελληνική γλώσσα και το ρήμα εἰμί

Πειραματικό Γυμνάσιο Πανεπιστημίου Κρήτης. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα. Τάξη Α’. Διδάσκουσα: Πολυτίμη Παπαδοπούλου

Παρατήρησε με προσοχή τις φωτογραφίες και συμπλήρωσε το ρήμα που λείπει στις φράσεις που

υπάρχουν δίπλα. Κατόπιν, σημείωσε από κάτω τι νομίζεις ότι μπορεί να σημαίνει η φράση:

1. Λεπτομέρεια βυζαντινής φορητής εικόνας.

Ἐγώ _________τό φῶς τοῦ κόσμου

Δηλαδή:

___________________________________

_

2. Εικόνα από συλλογή κόμικς.

Ἄλτ! Τίς _______

Δηλαδή:

____________________________________

3. Εικόνα από μαθητικό λεύκωμα.

Τι ______ Λεύκωμα;

Τι ________ Αγάπη;

Δηλαδή:

________________________________,

________________________________

τίς εἶ;

3 Γνωριμία με την αρχαία ελληνική γλώσσα και το ρήμα εἰμί

Πειραματικό Γυμνάσιο Πανεπιστημίου Κρήτης. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα. Τάξη Α’. Διδάσκουσα: Πολυτίμη Παπαδοπούλου

4. Εικόνα από κόμικ που δημιουργήθηκε για να διδάξει στους Ισπανούς μαθητές την αρχαία ελληνική γλώσσα.

Τίνες _______

Ἡμεῖς Ῥωμαῖοι __________

Δηλαδή:

_______________,

____________________

5. Φράση από το έργο του αρχαίου φιλοσόφου Πλάτωνα, Τίμαιος.

Ἕλληνες ἀεί παῖδές ________, γέρων

δέ Ἕλλην οὐκ __________

Δηλαδή:

___________________________________

___________________________________

6. Εικόνα από το πρώτο ελληνικό εικονογραφημένο περιοδικό «ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΟΣ ΑΣΤΗΡ», που εκδιδόταν στο Λονδίνο από το 1860-1863.

Οἱ τόμοι ἔτοιμοι ___________

Δηλαδή:

___________________________,

Φρόντισες να αντιγράψεις σωστά τους τύπους του ρήματος

εἰμί, με τα σημάδια που υπάρχουν πάνω από τις λέξεις;

εἰμί

4 Γνωριμία με την αρχαία ελληνική γλώσσα και το ρήμα εἰμί

Πειραματικό Γυμνάσιο Πανεπιστημίου Κρήτης. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα. Τάξη Α’. Διδάσκουσα: Πολυτίμη Παπαδοπούλου

Τις ει;

Συμπλήρωσε το διάλογο μιλώντας για τον εαυτό σου (ἑλληνιστί)

Τί σοι ὄνομά ἐστι;

Ὄνομά μοι ................................................................................. ἐστί.

Τίς σοι γείτων ἐστί;

..........................................................................................................

Τίνες διδάσκαλοί σοι εἰσί;

........................................................................................................

Τίνα σοι φίλον νομίζεις;

.........................................................................................................................

Πόσα σοι βιβλία ἐστί;

............................................................................................................................

Τίς σοι πατρίς ἐστί;

…………………………………………………………………………………..

ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ…

Η φράση «Αλτ! Τις ει» χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα στο

στρατό από τους φαντάρους-σκοπούς για την αναγνώριση όσων

πλησιάζουν στο χώρο ευθύνης τους.

Για τους αρχαίους Έλληνες λεύκωμα ήταν ένας

πίνακας αλειμμένος με γύψο, στον οποίο

αναγράφονταν οι πράξεις που προορίζονταν για

δημοσίευση.

Τι εστί βερύκοκο;

«Θα σε μάθω εγώ τι εστί βερύκοκο».

Παροιμοιακή φράση που τη χρησιμοποιούμε

ως απειλή σε κάποιον που μας κοροϊδεύει ή

μας απειλεί, αλλά και για να δείξουμε την

ιδιαίτερη δυσκολία μιας κατάστασης.

Τι εστί λεύκωμα;