ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΝΟΙΑΣ• Θεσμός είναι ένα πλέγμα/σύνολο οργανωμένων και σταθερών σχεσεων που

έχει ως σκοπό να ικανοποιήσει μία ή περισσότερες κοινωνικές ανάγκες

Βασικα χαρακτηριστικα θεσμών• Α) επιτελούν σημαντικούς κοινωνικούς σκοπούς• Β) παραμένουν σχετικά σταθεροί• Σε ποιούς θεσμούς αναφέρονται οι παρακάτω φωτογραφίες;

• Ποιός από αυτούς δεν υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα;• Ποιός από τους τρεις είναι ο πιό σύγχρονος;

Ο θεσμός της μοναρχίας• Ανήκει στους πολιτικούς θεσμούς• Διατηρήθηκε στην Ελλάδα μέχρι το 1974• Οι θεσμοί επομένως αλλάζουν ή καταργούνται

•Γιατί;

Αλλαγή-κατάργηση θεσμώνΟι θεσμοί

αλλάζουν

Όταν δεν εξυπηρετούν

ικανοποιητικά τους σκοπούς τους

καταργούνται

Έρχονται σε αντίθεση με τις αξίες και τις ανάγκες της

κοινωνίας

ΒΑΣΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

ΘΕΣΜΟΙΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΙ

ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΙ

ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗ ΘΕΣΜΩΝ-ΑΝΑΓΚΩΝ

• ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΙ

• ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ

• ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ

• ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ

• ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΙ

• ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ• ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ-ΛΗΨΗ

ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ• ΠΑΡΑΓΩΓΗ-ΔΙΑΝΟΜΗ ΑΓΑΘΩΝ

• ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΓΝΩΣΗΣ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ

• ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

ΣΧΕΣΗ ΘΕΣΜΩΝ-ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ• ΠΑΡΕΛΘΟΝ• ΛΙΓΟΤΕΡΟΙ ΘΕΣΜΟΙ• ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ• ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:Η Ορθόδοξη

Εκκλησία στο παρελθόν δεν ικανοποιούσε μόνο τις θρησκευτικές ανάγκες των πιστών, αλλά έπαιζε ρόλο κοινωνικοποιητικό και εκπαιδευτικό

• ΠΑΡΟΝ• ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΘΕΣΜΟΙ• ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ• Σήμερα, η ισχύς της ως θεσμού

έχει περιοριστεί και τις λειτουργίες αυτές έχουν αναλάβει άλλοι θεσμοί (π.χ. μαζικό εκπαιδευτικό σύστημα κλπ)

Ορισμος εννοιών• Θεσμοποίηση=η διαδικασία δημιουργίας ενός θεσμού (άτυπου)• Θεσμοθέτηση=η διαδικασία δημιουργίας ενός θεσμού με νόμο

(τυπικός θεσμός-κωδικοποίηση)• Παράδειγμα: Ολοήμερο σχολείο (στην αρχή ικανοποίηση μίας

ανάγκης από την κοινωνία πολιτών, στη συνέχεια θεσμοθέτηση από την πολιτεία)• Σχεδόν όλοι οι θεσμοί σήμερα είναι τυπικοί

Λειτουργίες θεσμών

Φανερές-κρυφές

Κύριες-δευτερεύουσες

Λειτουργίες θεσμών

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ-ΜΟΡΦΩΣΗ

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ

ΦΑΝΕΡΗΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΚΡΥΦΗ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΕΚ

ΤΕΤΑ

ΜΕΝ

Η

ΠΥΡΗ

ΝΙΚ

Η

ΜΟ

ΝΟ

ΓΟΝ

ΕΪΚΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ

Δημιουργία

Ανατροφή

Προετοιμασία νέας γενιάς

ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΗΠΟΛΛΕΣ

ΜΙΚΡΟΤΕΡΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

ΠΟΛΥΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ

ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

ΓΟΝΕΙΣ-ΠΑΙΔΙΑΑΝΑΤΡΟΦΗ-

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ

ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΥΖΥΓΩΝ

ΠΥΡΗΝΙΚΗ

ΜΟΝΟΓΟΝΕΪΚΗ

ΜΟΝΟΓΟΝΕΪΚΗ

ΧΗΡΕΙΑ ΔΙΑΖΥΓΙΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΥΠΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΑΙΤΙΑ-ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΥΠΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΥΨΗΛΟ ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΡΙΕΡΑ ΣΥΖΥΓΩΝ

ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΔΥΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΕ

ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΓΕΡΟΝΤΩΝ

ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ΚΟΣΤΟΣ ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ