Υγρό πυρΤο ισχυρό όπλο των Βυζαντινών

Αγγελική Κουγιουρούκη

Πρόκειται για ένα από τα πιο ισχυρά όπλα των Βυζαντινών

Αναφέρεται για πρώτη φορά τον 7ο αι. όταν οι Βυζαντινοί το χρησιμοποίησαν εναντίον του Αραβικού στόλου που πολιορκούσε την Κων/πολη(673)

Μέχρι και την πτώση της Κων/πολης (1453μ.Χ) χρησιμοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία σε πολλούς αγώνες

Εφευρέτης του φέρεται να ήταν ο αρχιτέκτονας Καλλίνικος από την Ηλιούπολη της Συρίας

Σήμερα πιστεύεται ότι ο Καλλίνικος δεν εφηύρε αλλά τελειοποίησε το υγρό πυρ, γνωστό από την αρχαιότητα και ιδιαίτερα τη Ρωμαϊκή και Ελληνιστική περίοδο

Τι ήταν το υγρό πυρ;; Εύφλεκτο χημικό μίγμα Η σύνθεσή του ήταν ένα από τα

κρατικά μυστικά της αυτοκρατορίας Απαγορευόταν να κατασκευαστεί

οπουδήποτε και από οποιονδήποτε Η παραγωγή του γινόταν μόνο σε

επιλεγμένα σημεία κοντά στην Κων/πολη με βασικό αυτό της Σηλυβρίας

Την ευθύνη για τη διαδικασία παραγωγής του είχαν αυτοκρατορικοί αξιωματούχοι: έδιναν αναφορά απευθείας στον αυτοκράτορα, κρατούσαν επτασφράγιστο μυστικό τον τρόπο και τα υλικά της παραγωγής με κίνδυνο της ζωής τους

Σύμφωνα με δημοφιλή παράδοση ο Μέγας Κων/νος έμαθε τη σύνθεση του μίγματος από έναν άγγελο

Επιστημονικά θεωρείται ότι ήταν μίγμα από: Θειάφι Πίσσα Νίτρο Λάδι Πετρέλαιο Νάφθα (βασικό συστατικό)Θεωρείται ως πρόδρομος της μετέπειτα πυρίτιδας

Βασικά χαρακτηριστικά: Αναφλεγόταν αυτόματα

μόλις ερχόταν σε επαφή με το νερό και έκαιγε στην επιφάνεια του νερού ή λίγο πιο κάτω από αυτή

Ήταν υγρό και όχι κάποιας μορφής βλήμα

Η εκτόξευσή του συνοδευόταν από πολύ θόρυβο (βροντή) και καπνό

Σύμφωνα με αρκετές πηγές μπορούσε να σβηστεί μόνο από ορισμένες ουσίες όπως η άμμος και το δυνατό ξύδι

Η εκτόξευση: Γινόταν ανάλογα με τις ανάγκες και τον τρόπο

άμυνας ή επίθεσης Ο πιο απλός ήταν να γεμίζουν με υγρό πυρ

ειδικά πήλινα δοχεία και να τα εκτοξεύουν με τα χέρια στους εχθρούς, τόσο σε επίθεση όσο και σε άμυνα (έχουν βρεθεί σε ανασκαφές στην Κρήτη)

Υπήρχαν ειδικές μηχανές εκτόξευσης μεγαλύτερης ποσότητας σε μεγαλύτερη εμβέλεια. Οι μηχανές εκτόξευσης τοποθετούνταν:

Στις επάλξεις των τειχών

Στην πρύμνη των πλοίων. (μηχανή με σχήμα κεφαλής λιονταριού ή άλλου επιθετικού ζώου με ανοικτό στόμα. Από εκεί εκτόξευαν το υγρό μέσα από έναν ειδικό σωλήνα)

Οι μηχανές τοποθετούνταν σε ειδικά εξοπλισμένα για τη χρήση υγρού πυρός πολεμικά πλοία, τους Δρόμωνες που ονομάζονταν και Πυροφόροι

Το υγρό πυρ το είχαν σε λέβητες κάτω από το πρόστεγο του πλοίου και διέθεταν 3 σίφωνες (εκτοξευτές) για την εκτόξευσή του

Ο κεντρικός σίφωνας ονομαζόταν κατακόραξ

Η εκτόξευση γινόταν ακόμη με:Βαλίστρες Καταπέλτες

ΠΗΓΕΣ: Βικιπαίδεια: http://bit.ly/1RD2hxd Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και

Μεταβυζαντινών Μνημείων: http://bit.ly/1ogGsYY Στα Βυζαντινά χρόνια, Βιβλίο ιστορίας Ε΄

Δημοτικού