Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα

«Η Ακρόπολη των Μυκηνών» είναι δίωρο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που εκπόνησε η εκπαιδευτικός ΠΕ Σοφία Κορνηλάκη για την Δ΄ τάξη του 6ου Δημοτικού σχολείου Ν. Φιλαδέλφειας Αθήνας, κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής μονοήμερης επίσκεψης της τάξης στην περιοχή της Αργολίδας στις 11 Ιουνίου 2016.

Διάρκεια προγράμματος 2 ώρες : 15.00μ.μ. – 17.00μ.μ.

Φάσεις προγράμματος: (στον αρχαιολογικό χώρο)

1. Άφιξη των μαθητών στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολής των Μυκηνών

2. Σύντομη ενημέρωση για την ιστορία της περιοχής και τον αρχαιολογικό χώρο.

3. Στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου (Κυκλώπεια τείχη) απαγγελία από μαθήτρια του ποιήματος του Γ. Σεφέρη «Μυκήνες».

4. . Διανομή φύλλων εργασίας .(1ο φυλλάδιο σχετικό με τον χώρο της Ακρόπολης)

5. Περιήγηση στην Ακρόπολη των Μυκηνών.

6 Απαγγελία αποσπάσματος της τραγωδίας «Αντιγόνη» από μαθήτρια, μπροστά στην είσοδο θολωτού τάφου.

6. Επίσκεψη στο αρχαιολογικό Μουσείο των Μυκηνών

7. Σύντομη ενημέρωση για το Μουσείο, την ιστορία και τα εκθέματά του. Διανομή του 2ου φυλλαδίου εργασίας σχετικού με το Μουσείο.

8. Αξιολόγηση (στο σχολείο)

Στην επιστροφή στο σχολείο οι μαθητές :

1.εργάζονται ομαδοσυνεργατικά, χρησιμοποιούν όσα ήδη έμαθαν στον αρχαιολογικό χώρο.

2.παρατηρούν και επεξεργάζονται το υλικό που συγκέντρωσαν

3.συμπληρώνουν τα φυλλάδια εργασίας , ζωγραφίζουν, γράφουν άρθρα για τη σχολική τους εφημερίδα

7. παρουσιάζουν τις εργασίες των ομάδων και τις αξιολογούν

1

Η ακρόπολη των Μυκηνών

 Στην Πελοπόννησο, στη βόρεια πλευρά του κάμπου του Άργους, βρίσκονται οι Μυκήνες. Σήμερα εκεί υπάρχουν μόνο ερείπια. Όμως, πριν από πολλά χρόνια, υπήρχε εκεί μια σπουδαία πόλη, που ήταν το μεγαλύτερο κέντρο του Μυκηναϊκού πολιτισμού.

Η ακρόπολη των Μυκηνών χτίστηκε πάνω σε ένα λόφο και ήταν περιτριγυρισμένη από γερά τείχη.

Ήταν τόσο μεγάλες οι πέτρες αυτών των τειχών, που οι άνθρωποι πί-στευαν ότι θα τα έφτιαξαν κύκλωπες. Γι' αυτό τα λένε μέχρι σήμερα

κυκλώπεια τείχη.

Τη μεγάλη πύλη του τείχους στόλιζαν δυο πέτρινα λιοντάρια, που παραμένουν στη θέση τους μέχρι σήμερα. Αυτή είναι η περίφημη

πύλη των λεόντων.

2

Μέσα στην ακρόπολη βρισκόταν το ανάκτορο, όπου κατοικούσε ο βασιλιάς με την οικογένειά του. Στο ισόγειο του ανακτόρου υπήρχε μια μεγάλη αίθουσα, το μέγαρο. Εκεί ήταν ο θρόνος του βασιλιά.

Στο κέντρο της βρισκόταν μια στρογγυλή εστία, όπου έκαιγε η φωτιά. Εκεί ο βασιλιάς έκανε συμπόσια και διασκέδαζε με τους φίλους του. Δίπλα από το μέγαρο υπήρχαν πολλά δωμάτια και λουτρά για τη βασιλική οικογένεια. Οι τοίχοι του ανακτόρου ήταν στολισμένοι με όμορφες τοιχογραφίες που παρίσταναν πολεμικές σκηνές και σκηνές κυνηγιού.

Μέσα στην ακρόπολη υπήρχαν και αποθήκες, εργαστήρια, θησαυροφυλάκια, σπίτια για τους φρουρούς, τους αξιωματούχους και τους τεχνίτες, υπόγειες δεξαμενές νερού και το ιερό των θεών. Η πόλη των Μυκηνών, όπου ζούσε ο λαός, ήταν χτισμένη γύρω από την ακρόπολη. Οι κάτοικοι όμως, όταν πλησίαζαν εχθροί, έμπαιναν όλοι μέσα στην ακρόπολη για προστασία.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Μυκηνών

3

βρίσκεται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών. Είναι διαμορφωμένο ώστε να εξυπηρετεί τόσο τη διαφύλαξη του υλικού που προέρχεται από τις ανασκαφές στην ακρόπολη των Μυκηνών, την άμεση περιοχή της και τον ευρύτερο περιβάλλοντα χώρο της, όσο και να λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος, για την ενημέρωση των επισκεπτών, συμπληρώνοντας την περιήγηση τους.

Το μουσείο στεγάζεται σε ένα σύγχρονο κτίριο, το οποίο ανεγέρθηκε στους πρόποδες του λόφου των Μυκηνών και σε άμεση γειτνίαση με την ακρόπολη. Κτίστηκε με τρόπο που να εξασφαλίζει άμεση επικοινωνία με τα αρχαία κατάλοιπα, τμήματα των οποίων είναι ορατά από τα μεγάλα παράθυρα του και που ο επισκέπτης συναντάει στην πορεία του από την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου, όπου βρίσκεται το εκδοτήριο. Είναι κτισμένο σε τρία επίπεδα και καλύπτει μία συνολική επιφάνεια 2000 τ.μ. Μεγάλη έκταση του μουσείου είναι αφιερωμένη στη φύλαξη του αρχαιολογικού υλικού που προέρχεται από τις ανασκαφικές έρευνες που διεξάχθηκαν στο παρελθόν και συνεχίζονται στις μέρες μας.

Ο εκθεσιακός χώρος καλύπτει περίπου το ένα τέταρτο της έκτασης του μουσείου. Διαμορφώθηκε στην ανατολική πτέρυγα του κτηρίου, σε δύο επίπεδα και περιλαμβάνει τρεις αίθουσες. Η κεντρική του είσοδος βρίσκεται στη νοτιοδυτική του πλευρά. Πριν φτάσει στο προαύλιο όπου και η είσοδος της έκθεσης, ο επισκέπτης συναντά το «θολωτό τάφο των Λεόντων». Η είσοδος οδηγεί σε έναν ευρύχωρο προθάλαμο (165 τ.μ), στο κέντρο του οποίου έχει τοποθετηθεί μία μακέτα της ακρόπολης, ενώ πίνακες με κείμενα και εποπτικό υλικό παρουσιάζουν τις συνδεδεμένες με τις Μυκήνες, απεικονίσεις του χώρου από περιηγητές των περασμένων αιώνων, καθώς και το ιστορικό των ανασκαφών. Η επίσκεψη αρχίζει από την αίθουσα που επικοινωνεί με τον προθάλαμο στη δεξιά του πλευρά. Οι άλλες δύο αίθουσες βρίσκονται σε χαμηλότερο επίπεδο και επικοινωνούν με την πρώτη με διπλό επικλινή διάδρομο. Μετά απ' αυτές ο επισκέπτης επιστρέφει στον προθάλαμο από άλλο επικλινή διάδρομο.

Η έκθεση αναπτύσσεται σε τέσσερις αυτοτελείς ενότητες, σε μεγάλες περιμετρικές προθήκες πάνω στους τοίχους. Οι δύο πρώτες αίθουσες του εκθεσιακού χώρου είναι αφιερωμένες (η πρώτη) στη ζωή των Μυκηναίων και (η δεύτερη) σε κατώτερο επίπεδο, στα ταφικά τους έθιμα. Στην πρώτη αίθουσα, που είναι και η μεγαλύτερη (150 τ.μ.),

4

παρουσιάζονται εκθέματα από την πρώτη χρήση του χώρου ως το τέλος των προϊστορικών χρόνων, ανάλογα με τα κτιριακά συγκροτήματα, στα οποία βρέθηκαν. Στη δεύτερη αίθουσα (115 τ.μ.) παρουσιάζεται το υλικό που προέρχεται από τάφους, αρχίζοντας από τους Ταφικούς Κύκλους Α και Β και συνεχίζοντας με τα εκθέματα από τα διάσπαρτα νεκροταφεία των θαλαμωτών τάφων στην ευρύτερη περιοχή των Μυκηνών. Οι άλλες δύο ενότητες αποτελούν τα θέματα της τρίτης αίθουσας (115 τ.μ.) της έκθεσης. Η πρώτη αφορά στη χρήση του χώρου στις Μυκήνες κατά τους ιστορικούς χρόνους ενώ η δεύτερη και τελευταία είναι αφιερωμένη στις δραστηριότητες των Μυκηναίων, στις οποίες οφείλεται η μοναδικότητα του μυκηναϊκού πολιτισμού.

Στις ευρύχωρες αποθήκες του μουσείου στεγάζεται επίσης υλικό που μεταφέρθηκε από το Μουσείο Ναυπλίου και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Εξειδικευμένα εργαστήρια, κεραμικών και μετάλλινων αντικειμένων επιτρέπουν τη συντήρησή του υλικού επί τόπου ενώ υπάρχουν χώροι γραφείων και βιβλιοθήκη για τη διευκόλυνση των μελετητών, που ενασχολούνται με αυτό.

Το εκθεσιακό υλικό του Μουσείου των Μυκηνών

Το εκθεσιακό υλικό προέρχεται από τις Μυκήνες και τις θέσεις που έχουν ερευνηθεί στην ευρύτερη περιοχή και αντιπροσωπεύει όλες τις περιόδους χρήσης του χώρου από την αρχή της Εποχής του Χαλκού, γύρω στο 3000 π.Χ., έως και την ελληνιστική εποχή, τον 2ο αι. π.Χ. Το αποτελούν 2.500 εκθέματα, κυρίως πήλινα, αλλά και μετάλλινα, λίθινα, έργα μικροτεχνίας, χρυσοχοΐας, ελεφαντουργίας και τοιχογραφίες.

Το εκθεσιακό υλικό κατανέμεται σε τέσσερις αυτοτελείς ενότητες, δομημένες θεματικά και χρονικά. Οι δύο πρώτες αφορούν στην Εποχή του Χαλκού, με θέματα τη ζωή των Μυκηναίων και τη μεταθανάτια τους ζωή, η τρίτη, στη χρήση του χώρου κατά τους ιστορικούς χρόνους και η τέταρτη, στον Μυκηναϊκό πολιτισμό. .

Ενότητες της έκθεσης

Η ζωή των Μυκηναίων (πρώτη αίθουσα)

Στη πρώτη ενότητα παρουσιάζεται πρώτα η χρήση του χώρου συνοπτικά

5

έως το τέλος της Μυκηναϊκής εποχής, μέσω της εξέλιξης της κεραμικής.

Ακολουθούν τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά συγκροτήματα της

Ακρόπολης, η πύλη των Λεόντων, η Σιταποθήκη, τα τείχη, το

ανακτορικό συγκρότημα, το Θρησκευτικό Κέντρο, στο οποίο γίνεται

ιδιαίτερη μνεία, καθώς και τα δέκα οικιακά μυκηναϊκά συγκροτήματα

εκτός της Ακρόπολης.

Μεταθανάτια ζωή (δεύτερη αίθουσα)

Το υλικό της δεύτερης ενότητας προέρχεται από τον Ταφικό Κύκλο Β,

του οποίου οι τάφοι παρουσιάζονται αναλυτικά σε προθήκες με

ημικυκλική διάταξη, καθώς και από διάφορα νεκροταφεία θαλαμωτών

τάφων της περιοχής, σε τοπογραφικές ενότητες. Αντίγραφα των

σημαντικότερων κτερισμάτων αντιπροσωπεύουν τον Ταφικό Κύκλο Α.

Τα εκθέματα της ενότητας παρουσιάζονται κατά χρονολογική σειρά.

Χρήση του χώρου κατά τους ιστορικούς χρόνους (τρίτη αίθουσα)

Το μισό της τρίτης αίθουσας είναι αφιερωμένο στην τρίτη ενότητα, με

υλικό που προέρχεται από ταφικά κτερίσματα της υπομυκηναϊκής,

γεωμετρικής, αρχαϊκής και ελληνιστικής εποχής, ιερά της αρχαϊκής και

κλασικής εποχής όπως το Αγαμεμνόνειον και το ιερό του Ενυαλίου, και

από κτιριακά συγκροτήματα της ελληνιστικής εποχής. Σε ξεχωριστή

προθήκη παρουσιάζεται η συλλογή νομισμάτων των Μυκηνών.

Μυκηναϊκός πολιτισμός (τέταρτη αίθουσα)

Ο υπόλοιπος χώρος είναι αφιερωμένος στη μοναδικότητα του

Μυκηναϊκού πολιτισμού, με ενότητες που αφορούν στις βασικές

δραστηριότητες των Μυκηναίων και στα επιτεύγματα του ανακτορικού

συστήματος διακυβέρνησης, στη θρησκεία, το εμπόριο, τη διοίκηση, την

τέχνη και την τεχνολογία.

6