Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Σεναρίου στη Μελέτη Περιβάλλοντος για τη Β΄Δημοτικού

Μίτσης Παναγιώτης

(εκπαιδευόμενος στην Επιμόρφωση Β΄επιπέδου εκπαιδευτικών για τη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ

στην εκπαιδευτική διδακτική διαδικασία, ΚΣΕ Αγ. Παρασκευής, Μάης 2010)

Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Σεναρίου στη Μελέτη Περιβάλλοντος για τη Β΄Δημοτικού

Μίτσης Παναγιώτης

(εκπαιδευόμενος στην Επιμόρφωση Β΄επιπέδου εκπαιδευτικών για τη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ

στην εκπαιδευτική διδακτική διαδικασία, ΚΣΕ Αγ. Παρασκευής, Μάης 2010)

1. Ταυτότητα σεναρίου

Τίτλος: ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΤΟΠΟΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΜΟΥ

Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Μελέτη περιβάλλοντος, Πληροφορική, Εικαστικά, Μουσική,

Γλώσσα

Τάξεις στις οποίες απευθύνεται: Το σενάριο προβλέπεται να αξιοποιηθεί από τους μαθητές,τριες της

Β΄ τάξης του Δημοτικού σχολείου

Συμβατότητα με το ΑΠΣ – ΔΕΠΣ: Το σενάριο ανταποκρίνεται πλήρως στους γενικούς και ειδικούς

σκοπούς των ΑΠΣ και ΔΕΠΠΣ. Αφορά ενότητες του βιβλίου του μαθητή και συγκεκριμένα ενότητες

του κεφαλαίου 8 (Διάφοροι τόποι της πατρίδας μου) και ειδικότερα τα μαθήματα (8.1 Μια εκδρομή

στο βουνό, 8.2 Τα ποτάμια και οι λίμνες, 8.3 Μια θάλασσα πλατιά, 8.4 Πέρα στους πέρα κάμπους, 8.5

Στο χωριό και στην πόλη)

2. Περίληψη και Σκεπτικό δημιουργίας

Ο γενικός σκοπός της Μελέτης του Περιβάλλοντος είναι η απόκτηση γνώσεων και η ανάπτυξη

δεξιοτήτων, αξιών και στάσεων, που επιτρέπουν στο μαθητή να παρατηρεί, να περιγράφει, να

ερμηνεύει και σε κάποιο βαθμό να προβλέπει τη λειτουργία, τους συσχετισμούς και τις

αλληλεπιδράσεις του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος μέσα στο οποίο αναπτύσσεται η

ανθρώπινη δραστηριότητα στο χώρο και στο χρόνο, με τρόπο ώστε να οδηγείται στη συνειδητοποίηση

των πλεονεκτημάτων και της ανάγκης για αειφόρο ανάπτυξη του πλανήτη. Η διαδικασία αυτή

αποσκοπεί στη δημιουργία μιας σφαιρικής αντίληψης για τη ζωή που συνιστά κυρίως την ανάπτυξη

γνωστικών διασυνδέσεων και αλληλεπιδράσεων μεταξύ διαφορετικών αντικειμένων, στις οποίες η

έμφαση δίνεται στην αντιμετώπιση του μαθητή ως ερευνητή.

Στη διδασκαλία της Μελέτης περιβάλλοντος σημαντικό ρόλο παίζει η βιωματική επαφή των

μαθητών με τη φύση γενικά και ειδικότερα η βιωματική ενασχόλησή τους με το αντικείμενο της

διδασκαλίας (π.χ. στο κεφάλαιο «η γειτονιά μου» χρειάζεται η βόλτα στη γειτονιά και η επιτόπια

έρευνα). Υπάρχουν όμως θεματικές ενότητες, όπως αυτή για τους διάφορους τόπους της Ελλάδας, που

δεν είναι δυνατή η επίσκεψη και επιτόπια παρατήρηση. Σκοπός αυτού του διδακτικού σεναρίου είναι

να βοηθήσει τους μαθητές να «ταξιδέψουν» και να ανακαλύψουν αυτούς τους τόπους μέσω των Τ.Π.Ε.

Το περιβάλλον της τάξης αλλάζει και οι πηγές πληροφόρησης και γνώσης δεν είναι μόνο ο λόγος και η

εικόνα του βιβλίου, αλλά ένα ευρύτερο διαδραστικό περιβάλλον στο οποίο καλούνται να ταξιδέψουν,

να ερευνήσουν, να ανακαλύψουν και να μάθουν οι μαθητές.

3. Γνωστικό αντικείμενο

Οι μαθητές αναγνωρίζουν διαισθητικά και με βάση τις εμπειρίες τους τα διάφορα είδη των τόπων.

Με το σενάριο επιδιώκεται:

• Να γνωρίσουν τη μεγάλη ποικιλία φυσικών τοπίων της Ελλάδας (ορεινά, πεδινά, παραθαλάσσια,

αγροτικά, αστικά, λιμναία, ποτάμια).

• Να παρατηρήσουν τον τόπο και να καταγράψουν χαρακτηριστικά του στοιχεία (γεωμορφολογία,

φυτά, ζώα, δραστηριότητες).

Διαθεματικές έννοιες: Χώρος, σύστημα, χρόνος, αλληλεπίδραση, ομοιότητα / διαφορά,

Προαπαιτούμενες δεξιότητες: Κατανόηση κειμένου και οδηγιών που δίνονται λεκτικά ή με εικόνες, ,

ικανότητα παρατήρησης και περιγραφής εικόνας, ικανότητα προφορικής και γραπτής έκφρασης,

ικανότητα συζήτησης και συνεργασίας σε μικρές ομάδες, ικανότητα χρήσης Η/Υ σε βασικές

λειτουργίες.

Στόχοι:

Ως προς το γνωστικό αντικείμενο(Γνωστικοί στόχοι):

Οι μαθητές επιδιώκεται:

• Να γνωρίσουν τη μεγάλη ποικιλία φυσικών τοπίων της Ελλάδας (ορεινά, πεδινά, παραθαλάσσια,

αγροτικά, αστικά, λιμναία, ποτάμια).

• Να παρατηρήσουν τον τόπο και να καταγράψουν χαρακτηριστικά του στοιχεία (γεωμορφολογία,

φυτά, ζώα, δραστηριότητες).

Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία (Παιδαγωγικοί στόχοι):

-Οι μαθητές,τριες να μάθουν να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν απόψεις προκειμένου να

καταλήξουν σε κοινά συμπεράσματα.

- Οι μαθητές,τριες να τονώσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση μέσα από

ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες.

-Οι μαθητές,τριες να είναι σε θέση να γνωρίζουν τι γνωρίζουν και να χρησιμοποιούν τις προηγούμενες

γνώσεις τους στην οικοδόμηση νέων εννοιών (μεταγνωστικοί στόχοι).

-Οι μαθητές, τριες να διαμορφώσουν αξίες μέσα από την κατανόηση ανθρώπινων συμπεριφορών του

παρελθόντος.

- Οι μαθητές,τριες να σχηματίζουν προσωπική άποψη και να διαμορφώνουν υπεύθυνη στάση για τα

περιβαλλοντικά και κοινωνικά, στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό.

-Οι μαθητές,τριες να ασκηθούν στην παρατήρηση και στην μελέτη πηγών.

-Οι μαθητές,τριες να αναπτύξουν κριτική και δημιουργική σκέψη οδηγούμενοι, ες σε ασφαλή και

τεκμηριωμένα συμπεράσματα.

Ως προς τη χρήση νέων Τεχνολογιών στη μαθησιακή διαδικασία

Οι ΤΠΕ μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο κατά τη μαθησιακή διαδικασία στο δημοτικό σχολείο.

Συγκεκριμένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν γνωστικό εργαλείο στην Μελέτη Περιβάλλοντος και

να υποστηρίξουν διερευνητικού και ανακαλυπτικού τύπου μαθησιακές καταστάσεις. Μπορούν δηλαδή

να ευνοήσουν δραστηριότητες λήψης απόφασης και ανάπτυξης της κριτικής σκέψης στο μάθημα της

Μελέτης Περιβάλλοντος (όπως και σε όλα άλλωστε τα γνωστικά αντικείμενα). Ο Η/Υ προωθεί τις

υπάρχουσες εμπειρίες των μαθητών, παρέχει νέες καθώς και αυθεντικές εμπειρίες στους μαθητές

σχετικά με τη διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης, υποστηρίζει την ενσωμάτωση της μάθησης σε

ρεαλιστικά περιβάλλοντα, τα οποία σχετίζονται άμεσα ή προσομοιάζουν με τον πραγματικό κόσμο,

ενθαρρύνει την έκφραση των απόψεων, των αντιλήψεων, των ιδεών και των νοητικών μοντέλων των

μαθητών στο πλαίσιο της μαθησιακής διαδικασίας, προωθεί την εμπέδωση της μάθησης μέσω της

κοινωνικής εμπειρίας και αλληλεπίδρασης και ενθαρρύνει χρήσεις πολλαπλών και ταυτόχρονων

μορφών αναπαράστασης της πραγματικότητας

4. Παιδαγωγική στήριξη

Το σενάριο βασίζεται κυρίως στα πορίσματα των γνωστικών και κοινωνικοπολισμικών θεωριών

κάνοντας όμως χρήση και στοιχείων της θεωρίας του συμπεριφορισμού. Σύμφωνα με τις γνωστικές και

κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες ο μαθητής μαθαίνει αναπροσαρμόζοντας τις νοητικές δομές του

ανάλογα με την αλληλεπίδρασή του με το περιβάλλον. Τα χρησιμοποιούμενα λογισμικά σχεδόν στο

σύνολό τους υποστηρίζουν την ιδέα της οικοδόμησης της γνώσης από τον ίδιο το μαθητή μέσα από τη

συνεργασία του με τους συμμαθητές του και με τον εκπαιδευτικό.

Στο βιβλίο του δασκάλου για τη συγκεκριμένη ενότητα αναφέρεται: «κάθε τόπος αποτελείται από

δύο σύνολα που σχετίζονται δυναμικά μεταξύ τους. Το ένα είναι ο βιότοπος, που χαρακτηρίζεται ως το

σύνολο των αβιοτικών παραγόντων μιας περιοχής, δηλαδή το κλίμα, το νερό και το έδαφός της. Το

άλλο είναι η βιοκοινότητα, που αποτελείται από τη φυτοκοινότητα (χλωρίδα) και τη ζωοκοινότητα

(πανίδα). Ο βιότοπος και η βιοκοινότητα συγκροτούν το οικοσύστημα. Όλα μέσα στο οικοσύστημα

βρίσκονται σε στενή σχέση και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλη ποικιλία

οικοσυστημάτων».

Στο σενάριο γίνεται μια προσπάθεια γνωριμίας και σφαιρικής προσέγγισης των διάφορων τόπων.

Εξετάζονται η γεωμορφολογία του τοπίου, η πανίδα, η χλωρίδα, οι ανθρώπινες δραστηριότητες, οι

απειλές και οι προτάσεις για προστασία κάθε τόπου. Γίνεται η προσπάθεια η μαθησιακή

δραστηριότητα να είναι αποτέλεσμα ερευνητικής-ανακαλυπτικής όσο και παιγνιώδους διαδικασίας,

σύμφωνα με την ηλικία των παιδιών.

5. Χρονισμός- διάρκεια

Το σενάριο αναμένεται να υλοποιηθεί σε περίπου επτά δίωρα στη διάρκεια δύο εβδομάδων ανάλογα

με την ικανότητα των μαθητών,τριών και τα επιμέρους προβλήματα που ενδεχόμενα να προκύψουν. Οι

ώρες αυτές θα είναι ώρες που προβλέπονται για τα αντίστοιχα μαθήματα της Μελέτης Περιβάλλοντος

ενισχυμένες από κάθε φορά από κατά μία ώρα της ευέλικτης ζώνης.

6. Συνεργασία και Συντονισμός ομάδων-ατόμων

Το σενάριο δεν προβλέπει τη συνεργασία εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων ή διαφορετικών

τάξεων. Ωστόσο οι δραστηριότητές του επηρεάζουν και την εργασία άλλων αφού θα γίνει χρήση του

εργαστηρίου υπολογιστών. Θα πρέπει να προηγηθεί συνεννόηση με τους δασκάλους των άλλων

τάξεων και τον υπεύθυνο για τους υπολογιστές στο σχολείο.

7. Οργάνωση τάξης και απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή

Η οργάνωση της διδασκαλίας θα πάρει τρεις βασικές μορφές:

-Εργασία με το σύνολο της τάξης (έναυσμα ενδιαφέροντος, ομαδική συζήτηση)

-Ατομική εργασία μαθητών, τριων (παραγωγή γραπτού λόγου)

-Εργασία των μαθητών,τριών σε ομάδες (φύλλα εργασίας και δραστηριότητες στον Η/Υ)

Κατά την ενασχόληση με τους Η/Υ οι μαθητές,τριες θα χωριστούν σε ομάδες των δύο ατόμων ανά

υπολογιστή στο εργαστήριο των ηλεκτρονικών υπολογιστών του σχολείου. Σε κάθε ομάδα ανατίθεται

σύμφωνα με το σενάριο συγκεκριμένη εργασία και οι μαθητές αναλαμβάνουν να την διεκπεραιώσουν

σύμφωνα με τις αρχές της συνεργατικής μάθησης. Οι δραστηριότητες στον Η/Υ θα δοθούν σε φύλλο

εργασίας, αλλά θα κατευθύνονται και προφορικά-οπτικά από το δάσκαλο σε βίντεο προβολέα.

Κατά την προετοιμασία και εκτέλεση του σεναρίου θα χρειαστούν τα παρακάτω εκπαιδευτικά υλικά

και εργαλεία:

-Φύλλα εργασίας για τους μαθητές,τριες .

-Τα λογισμικά επεξεργασίας κειμένου (Word), παρουσίασης (Power Point), εξάσκησης και πρακτικής

(hot potatoes), αναπαραγωγής βίντεο (Windows media player/flash player), δημιουργίας ταινιών

(Windows movie maker), φυλλομετρητής (Internet explorer/Mozila), δημιουργίας παζλ (Jigsaw puzzle

creator) πρόγραμμα ζωγραφικής των Windows και το πρόγραμμα δορυφορικής περιήγησης της γης

Google Earth. Θα χρησιμοποιηθούν επίσης διάφοροι δικτυακοί τόποι για αναζήτηση φωτογραφικού

υλικού και πληροφοριών.

Το εργαστήριο θα πρέπει να έχει σύνδεση ADSL .Επίσης θα πρέπει να υπάρχει και ένας

βιντεοπροβολέας για τον υπολογιστή του εκπ/κού.

Οι μαθητές θα πρέπει επίσης να έχουν τα βιβλία τους και υλικό για την καταγραφή των ιδεών τους και

την παραγωγή γραπτού λόγου καθώς στην ηλικία τους είναι δύσκολη η χρήση του επεξεργαστή

κειμένου.

8. Διαδικασία (μαθητικές δραστηριότητες)

Στα επτά φύλλα εργασίας , ένα για κάθε δίωρο, υπάρχουν αναλυτικά η πορεία διδασκαλίας και οι

δραστηριότητες που θα εκτελέσουν οι μαθητές,τριες.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 – ΤΟΠΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 – ΒΟΥΝΟ-ΔΑΣΟΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 – ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΛΙΜΝΕΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 – ΜΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ ΠΛΑΤΙΑ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5 – ΠΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΠΕΡΑ ΚΑΜΠΟΥΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6 – ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 7 – ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

(Τα φύλλα παρατίθενται στο υπόμνημα)

9. Παραλλαγές/Επέκταση

Οι δραστηριότητες του σεναρίου θα μπορούσαν να έχουν πολλές παραλλαγές ανάλογα με το επίπεδο

της τάξης. Κυρίως όμως θα μπορούσε νε επεκταθεί – στα σημεία που είναι σχετικά – για την

παρουσίαση των τόπων καταγωγής των παιδιών σε κάποιο πρόγραμμα ανταλλαγών και γνωριμίας με

άλλα σχολεία της Ελλάδας ή του εξωτερικού, μέσω αντίστοιχων προγραμμάτων (eTwinning,

Comenius, κ.λπ.) ή σαν πρόγραμμα Περιβαλλοντικής εκπ/σης.

10. Βιβλιογραφία

-Υλικό για τη δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων από τις παραδόσεις στο ΚΣΕ Αγ. Παρασκευής για

την επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στη χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία.

-Τα βιβλία δασκάλου, μαθητή και εργασιών της Μελέτης Περιβάλλοντος της Β΄ Δημοτικού.

-Υλικό από την ιστοσελίδα του σχολείου.

-Αναζήτηση μέσω Google και You Tube διαφόρων φωτογραφιών και βίντεο για τον εμπλουτισμό των

παρουσιάσεων και των δραστηριοτήτων των φύλλων εργασιών.

11. Αξιολόγηση του σεναρίου

Το σενάριο υλοποιήθηκε στην πράξη στην τάξη τον Απρίλιο και είχε ιδιαίτερη επιτυχία και απήχηση

στους μαθητές που ενθουσιάστηκαν με τη χρήση των υπολογιστών για να κάνουμε το μάθημα. Ήταν

το ολοκλήρωμα μιας προσπάθειας που ξεκίνησε από την Α΄Δημοτικού και συνεχίστηκε τη φετινή

χρονιά, όπου κατά καιρούς χρησιμοποιούσαμε με τα παιδιά τους υπολογιστές του εργαστηρίου του

σχολείου για διάφορες δραστηριότητες (γνωριμία/εξάσκηση, παιχνίδι, ζωγραφική, ασκησούλες

εμπέδωσης ενοτήτων, χρήση λογισμικού του Υπουργείου για Γλώσσα και Μαθηματικά, χρήση

προτζέκτορα και διαδραστικού πίνακα). Στη διάρκεια της εφαρμογής του αναπροσαρμόστηκαν

διάφορα σημεία και δραστηριότητες, λογικό αποτέλεσμα της ανατροφοδότησης μέσω της πρακτικής

του εφαρμογής. Κυρίως όμως καταφέρουμε να ξεφύγουμε από ένα παλιό τρόπο διδασκαλίας και να

ψάξουμε κάτι νέο και δημιουργικό για όλους, δάσκαλο και μαθητές-τριες.

12. Υπόμνημα-Φύλλα εργασίας

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:

Συμπληρώστε τα στοιχεία για τον τόπο σας:

(Σημείωση: Ο δάσκαλος έχει κάνει αυτή τη δραστηριότητα τις προηγούμενες μέρες,

ώστε να ετοιμάσει την επόμενη)

2η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:

Περιήγηση στους τόπους μας με το GOOGLE EARTH για να παρατηρήσουμε τα

διαφορετικά τοπία, να δούμε εικόνες και να ακούσουμε μουσική από τα μέρη μας.

(Παρουσίαση από το δάσκαλο της τάξης με προτζέκτορα σε μεγάλη οθόνη με ήχο)

3η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:

Η Ελλάδα είναι μια όμορφη χώρα, που συνδυάζει πολλά διαφορετικά τοπία.

Αλλού υψώνονται βουνά, αλλού απλώνονται πεδιάδες. Ποτάμια τη διασχίζουν

και χύνονται στη γαλάζια θάλασσα, που είναι σπαρμένη με δεκάδες νησιά. Σε

όλους τους τόπους συναντάμε διάφορα είδη ζώων και φυτών, καθώς και

ανθρώπους με διαφορετικές ασχολίες.

Αφού διαβάσετε το κείμενο μαρκάρετε και σύρτε στη σωστή θέση στην εικόνα τις

παρακάτω λέξεις:

ποτάμι νησί θάλασσα πόλη βουνό πεδιάδα λίμνη χωριό

4η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Τόποι της Ελλάδας

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2

ΒΟΥΝΟ – ΔΑΣΟΣ

1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Δείτε την Παρουσίαση ΒΟΥΝΟ-ΔΑΣΟΣ (κάντε κλικ στην εικόνα ή στο σύνδεσμο)

2η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Ποιους ανθρώπους θα μπορούσαν να έχουν συναντήσει τα παιδιά στο δάσος; Ποιες

θα ήταν οι ασχολίες τους; Οι αριθμοί στην εικόνα θα σε βοηθήσουν να μαντέψεις

μερικές από αυτές.

1.

2.

3.

4.

3η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Μάρκαρε με κίτρινο χρώμα ότι δε συναντάς στο δάσος και με πράσινο ότι συναντάς:

Αρκούδα, ξιφίας, κουκουβάγια, οδοκαθαριστής, ορειβάτης, έλατο,

βαρκάρης, λύκος, θάμνοι, φύκια.

4η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

5η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Το παζλ του δάσους (με αντίστοιχη μουσική)

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3

Τα ποτάμια και οι λίμνες

1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Ο δάσκαλος προβάλλει με τον προτζέκτορα τις ταινίες: Τα ποτάμια της Ελλάδας

και Λίμνες της Ελλάδας

2η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Διαβάζουμε το κείμενο και συζητάμε:

3η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

4η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Γράψτε δίπλα σε κάθε ζώο και φυτό το σωστό αριθμό:

Πελεκάνος ΒάτραχοςΠλάτα Πλάτανος Καλάμια

Πάπια Πέστροφα Σαύρα Νούφαρα

Νερόφιδο

5η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Φύλλο εργασίας 4

Μια θάλασσα πλατιά

1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Ελεύθερη περιήγηση με το Google Earth για να παρατηρήσουμε πώς η θάλασσα είναι

περισσότερη από τη στεριά και τη μορφολογία του βυθού. (Από το δάσκαλο με

προτζέκτορα)

2η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Ταινία για θάλασσα

3η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Παρατηρούμε την εικόνα και συζητάμε:

4η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

5η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Παζλ της θάλασσας (με αντίστοιχη μουσική)

6η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Ζωγραφική θαλασσινού τοπίου ακούγοντας το τραγούδι «Μες του Αιγαίου τα νερά»

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5

Πέρα στους πέρα κάμπους

1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Περιήγηση με Google Earth για να παρατηρηθούν καλλιεργημένες πεδινές εκτάσεις

(Από το δάσκαλο με προτζέκτορα)

2η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΒΙΝΤΕΟ/ΦΩΤΟ (Από το δάσκαλο με προτζέκτορα)

Αλέτρι http://www.youtube.com/watch?v=N17eZcwX1Is

Όργωμα με ζώα http://www.youtube.com/watch?v=ZSt0N0m1sgo

Όργωμα με τρακτέρ http://www.youtube.com/watch?v=U1FjD5ohZ6c

Σπορά με το χέρι, σπορά 2

Σπορά με τρακτέρ http://www.youtube.com/watch?v=CoWBZbzehFU

Αλώνισμα με ζώα http://www.youtube.com/watch?v=RSsc-2u3iQc&feature=related

Θέρισμα/αλώνισμα με μηχανές

http://www.youtube.com/watch?v=c5Zv0R0V_q4&NR=1

Μάζεμα καρπού με μηχανές http://www.youtube.com/watch?v=2HTKFvHLXto

3η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ3

Παρατηρούμε την εικόνα, διαβάζουμε το κείμενο και συμπληρώνουμε τις λέξεις που

λείπουν:

4η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Παλιά – σήμερα άσκηση αντιστοίχισης με εικόνες

5η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Δραματοποίηση

6η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Παζλ Πέρα στους πέρα κάμπους (με αντίστοιχη μουσική)

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6

Στο χωριό και στην πόλη

1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Περιήγηση με Google Earth για να διαπιστώσουμε τη διαφορά μεγέθους και τους

ελεύθερους χώρους για καλλιέργεια ή την έλλειψή τους στις πόλεις και τα χωριά του

τόπου καταγωγής μας. (Από το δάσκαλο με προτζέκτορα)

2η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Παρατηρούμε την εικόνα, διαβάζουμε το κείμενο και γράφουμε τις απαντήσεις:

Παρατήρησε την εικόνα της αυλής ενός αγροτικού σπιτιού. Ποια ζώα βλέπεις;

……………………………………………………………………………………….

Ποια φυτά;

……………………………………………………………………………………….

Ποια άλλα ζώα θα μπορούσαν να είναι στην αυλή του σπιτιού;

…………………………………………………………………………………………..

Σε τι χρησιμεύει στον άνθρωπο καθένα από τα κατοικίδια ζώα της εικόνας;

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

Εσύ έχεις κατοικίδιο ζώο στο σπίτι σου; Αν έχεις, πες μας πώς το φροντίζεις.

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

Αν δεν έχεις, ποιο ζώο θα ήθελες κοντά σου;

…………………………………………………………………………………………..

Γράψτε τα ονόματα μερικών ζώων που συναντάτε στη διαδρομή σας από το

σχολείο στο σπίτι.

…………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………….

3η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΚΟΥΙΖ ΤΩΝ ΖΩΩΝ

4η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΚΟΥΙΖ - ΤΑ ΖΩΑ ΚΑΙ ΟΙ ΦΩΝΕΣ ΤΟΥΣ

5η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Μαθαίνουμε και τραγουδάμε το τραγούδι Όταν θα πάω κυρά μου στο παζάρι

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 7

1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Πρώτα μαρκάρετε και μετά σύρτε κάθε ζώο στο χώρο που ζει:

ΒΟΥΝΟ-

ΔΑΣΟΣ

ΘΑΛΑΣΣΑ

ΚΑΜΠΟΣ

ΛΙΜΝΕΣ-

ΠΟΤΑΜΙΑ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΙΟ

2η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Πρώτα μαρκάρετε και μετά σύρτε κάθε άνθρωπο στο χώρο που ζει:

ΒΟΥΝΟ-

ΔΑΣΟΣ

ΘΑΛΑΣΣΑ

ΚΑΜΠΟΣ

ΛΙΜΝΕΣ-

ΠΟΤΑΜΙΑ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΙΟ

3

η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Κουιζ - Επανάληψη ενότητας / αξιολόγηση