Tο βουνό τησ Παναγιάσ ή Παναγή ή Μπανάϊ.

Πρόκειται περί ενόσ λόφου δυο ςτρεμμάτων περίπου και φψουσ 600-

700 μζτρων, λίγο πιο ζξω από τθν κοινότθτα ςτθ μζςθ του κάμπου,

πάνω ςτον οποίο ιταν το μικρό εκκλθςάκι τθσ Παναγιάσ. Κατά τθν

παράδοςθ οι χριςτιανοί ςτα χρόνια τα παλιά κζλοντασ να τιμιςουν

τθν Παναγιά και μθ βρίςκοντασ περίοπτο κζςθ για τθ χάρθ τθσ,

καταςκεφαςαν τοφτο τον λόφο φζρνοντασ χϊμα από παντοφ… πάνω

του δε ζκτιςαν το εκκλθςάκι τθσ για να βλζπει όλο τον κόςμο.

Κάποιοι ιςχυρίηονται πωσ το μικρό εκκλθςάκι, το οποίο ειριςκω εν

παρόδω χωροφςε μόλισ και μετά βίασ 4-5 ανκρϊπουσ και το «κτίςιμό

τθσ ιταν ςαν φοφρνοσ με ξεροντοφβαρα και χωρίσ πολλζσ εικόνεσ.

Ηταν του Μιχαιλ Αρχαγγζλου… Γινότανε μάλιςτα μεγάλο πανθγφρι

ςτισ 8 Νοεμβρίου κάκε χρόνο και ερχότανε χριςτιανοί και από τα γφρω

χωριά… με ζνα γλζντι που διαρκοφςε όλθ μζρα με χοροφσ και

τραγοφδια…».

Κάποιοι άλλοι πάλι ιςχυρίηονται πωσ θ εκκλθςιά τθσ δικισ τουσ εποχισ

δεν είχε καμία ςχζςθ με τθν παλιά εκκλθςιά και ότι αυτι ιταν ζνα

κομμάτι μιασ μεγάλθσ εκκλθςιάσ που κάποτε χάλαςε… γεγονόσ που

αποδεικνφεται, κατ’ αυτοφσ, από τα πολλά χαλάςματα που ιταν

ςωρευμζνα.

Πωσ ςτο πανθγφρι γινότανε μεγάλο κουρμπάνι με τθν εκκλθςιαςτικι

επιτροπι να ςφάηει πάνω από τριάντα πρόβατα και πζντε -ζξι

γελάδια… γιατί θ ςυμμετοχι του κόςμου ιταν τεράςτια και μαηικι

μαηί και με το μουςουλμανικό ςτοιχείο που ζςπευδε αφενόσ να

απολαφςει τα προςφερόμενα, αλλά να ςυμμετάςχει ςτθ χαρά και τα

δρϊμενα.

Συνθκιηόταν, επίςθσ, πολλζσ γυναίκεσ να κοιμοφνται τθν παραμονι

του αγίου εκεί, αλλά και να γίνεται ςχετικι δθμοπραςία με

πλειοδοςία, για τθ μεταφορά των εικόνων από το χωριό ψθλά πάνω

ςτο λόφο.

Στο κζντρο του λόφου, επίςθσ, υπιρχε μια παράξενθ καταςκευι. Μια

μαρμάρινθ κολϊνα δυο μζτρα φψοσ και μια διάμετρο. Στθ μζςθ τθσ

υπιρχε μια τρφπα για να μπαίνει το κοντάρι μιασ ςθμαίασ. Κατά τουσ

πλθροφορθτζσ μάλλον κα πρζπει να ιταν φυλάκιο- παρατθρθτιριο

ςτα χρόνια τα παλιά για τθν προςταςία των κατοίκων τθσ κοινότθτασ

από τισ επιδρομζσ των λθςτϊν…

Ο εντεταλμζνοσ κάτοικοσ- φφλακασ μόλισ αντιλαμβανότανε

οποιαδιποτε φποπτθ κίνθςθ και αλλά ςε κάκε περίπτωςθ κινδφνου,

τοποκετοφςε το κόκκινο μπαϊράκι, ςιμα κινδφνου ορατό από μεγάλεσ

αποςτάςεισ, με το οποίο ειδοποιοφςε τουσ εργαηομζνουσ ςτα

χωράφια, ςτισ πλαγιζσ των βουνϊν, μζςα ςτθν κοινότθτα… οι οποίοι

ζςπευδαν να κρυφκοφν ςτα κελζρια τθσ περιοχισ.

Πάντωσ και ςε κάκε περίπτωςθ αποτελοφςε ιδανικό παιδότοπο για

τουσ μικροφσ και τισ μικρζσ τθσ κοινότθτασ, παιδιά χριςτιανϊν μα και

μουςουλμάνων, που αντάμα και μαηί ζκαμναν κατρακφλεσ…

ανεβαίνοντασ ψθλά και τςουλοφςαν ζτςι απλά με αυτοςχζδιεσ

ςκάφεσ χωρίσ να πάκουν τίποτε.

Banay tepesi

Gölcük kasabasının yanında ve ovanın ortasında olan tepe üstünde

bulunan Panaya(Meryem Ana) bir küçük Kilisesi namından dolayı

"Banay yada Panayı yada Panaya tepesi" tabir edılmektedir.

Eski Gölcük'lü Rumların çoğuları söyleridi ki, önceden bahsi eden

Kilise, 1924 senesine kadar, çok ufak bir Kilise ya da büyük bir eski

Kilisenin parçası, kısmı iken eski zamanlarda anlatılan küçük Kilise

yerinde büyük ve güzel bir Kilise varıdı. Bu büyük Kilise bir zamanlar

yıkılıp harap olmuştur. Kalıntıları Mübadeleye kadar tepe üstünde

görünmekteydi. Tepe çocuk bir yeriydi ve üstünde Rum ve Türk

çocukları haraplar arasında oynamaktaydı.

Mübadeleden evvel her sene, Kasım'ın 8'de, Panayır icra edilerek,

Gölcük'lülerden gayrı, çevre komşu köylerden çok ziyaretçi

gelmekteydi. O günde otuz koyun kadar ve 5 öküz kadar kurban

edilmekteydi. Sabahtan geceye kadar türkü, halay ve oyunlarla

Hıristiyanlarla Müslümanlar bir büyük eğlence yapmaktaydı.

Eski zamanlarda tepede iki metre yüksek bir direk varıdı ve orda

günün bir bekçisi oturmaktaydı. Bekçi tehlıke kokusu alırsaydı bir

kırmızı bayrağı tehlike işareti olarak direk üstünde çekeridi ve hemen

ovada ve tarlalarda çalışan ahali korunar ve yeraltına saklanarıdı.

Φωτογραφίεσ Cumhur Ünlüλερ

Κείμενα Κωνςταντίνοσ Νίγδελησ

Μετάφραςη ςτή Τουρκική

Θανάςησ Παπανικολάου

Fotoğraflar Cumhur Ünlüler

Metinler Konstantin Nigdelis

Türkçe 'ye çeviri

Thanasis Papanikolaou

Μνήμεσ Αληςμόνητεσ Πατρίδεσ