Διαβάζοντας Βιζυηνό μαθαίνουμε για το παιδομάζωμα

5
Οι Γενίτςαροι νζοσ ςτρατιϊτθσ») Ήταν επίλεκτα ςϊματα τθσ οκωμανικισ αυτοκρατορίασ. Αρχικά ςυγκροτοφνταν από αιχμαλϊτουσ πολζμου και παιδιά χριςτιανικϊν οικογενειϊν που εξαναγκάηονταν από μικρι θλικία ςε ςτρατιωτικι υπθρεςία. Για τζςςερισ αιϊνεσ αποτζλεςαν τθν αιχμι τθσ πολεμικισ μθχανισ τθσ Αυτοκρατορίασ και των ουλτάνων, όπου με τον καιρό εξελίχκθκαν ςε παραςτρατιωτικό κζντρο εξουςίασ ςε εςωτερικοφσ πολιτικοφσ και οικονομικοφσ αγϊνεσ, πολλζσ φορζσ και κατά των ίδιων των ουλτάνων, μζχρι τισ 15 Ιουνίου του 1826 όπου και διατάχκθκε ο ολοκλθρωτικόσ διωγμόσ τουσ, ο αποκαλοφμενοσ από τον ουλτάνο Μαχμοφτ Β Ίδρυςθ Ο ουλτάνοσ Μουράτ Αϋ, ιδρυτισ των Γενιτςάρων Σο ςϊμα αυτό πρωτοςυςτάκθκε από τον ουλτάνο Ορχάν , το 1327 ωσ απεικάρχθτα πεηικά τάγματα . θμειϊνεται ότι ο οκωμανικόσ ςτρατόσ αρχικά αποτελοφνταν από άτακτεσ ομάδεσ ιππζων τοπικϊν φυλϊν προςκείμενων ςτο ουλτάνο. Κακϊσ όμωσ το ουλτανάτο επεκτείνονταν οι άρχοντεσ των φυλϊν αυτϊν διορίςτθκαν αφζντεσ των ςυνόρων προκειμζνου αυτοί να διευρφνουν τθν επικράτεια. Όμωσ ο Ορχάν και ίδιαίτερα ο γιοσ του Οςμάν αντιλιφκθκαν τθν ανάγκθ μιασ ιδιαίτερθσ και αφοςιωμζνθσ ςτρατιωτικισ μετακινοφμενθσ δφναμθσ που κα εξαςφάλιηε τθν αφοςίωςθ αλλά και τθν ιςορροπία μεταξφ των φυλϊν. Ζτςι από το 1338 υφίςτανται τα πεηικά τάγματα και οι ιππείσ που ςυγκροτοφςαν το ιππικό. Σο 1362 ο ουλτάνοσ Μουράτ Ά επζβαλε το "νόμο του ενόσ πζμπτου" ειςάγοντασ νζο φορολογικό ςφςτθμα. Προζκταςθ αυτοφ ιταν και θ εφαρμογι του επί των αιχμαλϊτων. Ζτςι κατϋ απομίμθςθ του ςυγκροτθκζντοσ από τον Αυτοκράτορα Αλζξιο Ά τον Κομνθνό, βυηαντινοφ επίλεκτου τάγματοσ ξεκίνθςε και θ επιλογι των "νζων ςτρατιωτϊν" που γίνονταν ςε μορφι παιδομαηϊματοσ που ςυςτθματοποιικθκε όμωσ επί ουλτάνων ελιμ Ά και ουλεϊμάν Ά, περί τον 15 Ο αιϊνα . Η επιλογι γινόταν μεταξφ των χριςτιανοπαίδων θλικίασ από 6 - 15 ετϊν εξ οφ και το όνομα "παιδομάηωμα", ανά πενταετία ι ςυντομότερα αν υπιρχαν ςτρατιωτικζσ ανάγκεσ και κυρίωσ από τισ επαρχίεσ τθσ Βαλκανικισ, εξαιρουμζνων όμωσ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ και τθσ Ρόδου.

Transcript of Διαβάζοντας Βιζυηνό μαθαίνουμε για το παιδομάζωμα

Page 1: Διαβάζοντας Βιζυηνό μαθαίνουμε για το παιδομάζωμα

Οι Γενίτςαροι («νζοσ ςτρατιϊτθσ»)

Ήταν επίλεκτα ςϊματα τθσ οκωμανικισ αυτοκρατορίασ. Αρχικά ςυγκροτοφνταν από αιχμαλϊτουσ πολζμου και παιδιά χριςτιανικϊν οικογενειϊν που εξαναγκάηονταν από μικρι θλικία ςε ςτρατιωτικι υπθρεςία. Για τζςςερισ αιϊνεσ αποτζλεςαν τθν αιχμι τθσ πολεμικισ μθχανισ τθσ Αυτοκρατορίασ και των ουλτάνων, όπου με τον καιρό εξελίχκθκαν ςε παραςτρατιωτικό κζντρο εξουςίασ ςε εςωτερικοφσ πολιτικοφσ και οικονομικοφσ αγϊνεσ, πολλζσ φορζσ και κατά των ίδιων των ουλτάνων, μζχρι τισ 15 Ιουνίου του 1826 όπου και διατάχκθκε ο ολοκλθρωτικόσ διωγμόσ τουσ, ο αποκαλοφμενοσ από τον ουλτάνο Μαχμοφτ Β

Ίδρυςθ

Ο ουλτάνοσ Μουράτ Αϋ, ιδρυτισ των Γενιτςάρων

Σο ςϊμα αυτό πρωτοςυςτάκθκε από τον ουλτάνο Ορχάν , το 1327 ωσ απεικάρχθτα πεηικά τάγματα . θμειϊνεται ότι ο οκωμανικόσ ςτρατόσ αρχικά αποτελοφνταν από άτακτεσ ομάδεσ ιππζων τοπικϊν φυλϊν προςκείμενων ςτο ουλτάνο. Κακϊσ όμωσ το ουλτανάτο επεκτείνονταν οι άρχοντεσ των φυλϊν αυτϊν διορίςτθκαν αφζντεσ των ςυνόρων προκειμζνου αυτοί να διευρφνουν τθν επικράτεια. Όμωσ ο Ορχάν και ίδιαίτερα ο γιοσ του Οςμάν αντιλιφκθκαν τθν ανάγκθ μιασ ιδιαίτερθσ και αφοςιωμζνθσ ςτρατιωτικισ μετακινοφμενθσ δφναμθσ που κα εξαςφάλιηε τθν αφοςίωςθ αλλά και τθν ιςορροπία μεταξφ των φυλϊν. Ζτςι από το 1338 υφίςτανται τα πεηικά τάγματα και οι ιππείσ που ςυγκροτοφςαν το ιππικό. Σο 1362 ο ουλτάνοσ Μουράτ Ά επζβαλε το "νόμο του ενόσ πζμπτου" ειςάγοντασ νζο φορολογικό ςφςτθμα. Προζκταςθ αυτοφ ιταν και θ εφαρμογι του επί των αιχμαλϊτων. Ζτςι κατϋαπομίμθςθ του ςυγκροτθκζντοσ από τον Αυτοκράτορα Αλζξιο Ά τον Κομνθνό, βυηαντινοφ επίλεκτου τάγματοσ ξεκίνθςε και θ επιλογι των "νζων ςτρατιωτϊν" που γίνονταν ςε μορφι παιδομαηϊματοσ που ςυςτθματοποιικθκε όμωσ επί ουλτάνων ελιμ Ά και ουλεϊμάν Ά, περί τον 15Ο αιϊνα . Η επιλογι γινόταν μεταξφ των χριςτιανοπαίδων θλικίασ από 6 - 15 ετϊν εξ οφ και το όνομα "παιδομάηωμα", ανά πενταετία ι ςυντομότερα αν υπιρχαν ςτρατιωτικζσ ανάγκεσ και κυρίωσ από τισ επαρχίεσ τθσ Βαλκανικισ, εξαιρουμζνων όμωσ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ και τθσ Ρόδου.

Page 2: Διαβάζοντας Βιζυηνό μαθαίνουμε για το παιδομάζωμα

,

ΟργάνωςθΟι γενίτςαροι βακμοφόροι δροφςαν ωσ ςτρατολόγοι των ομορφότερων και ευρωςτότερων παιδιϊν από τουσ καταλόγουσ που παρζδιδαν οι δθμογεροντίεσ. τθ ςυνζχεια ακολουκοφςε ο εξιςλαμιςμόσ και τα μεν ευφυζςτερα παραχωροφνταν ςτθ ουλτανικι Αυλι, τα δε άλλα ςυγκροτοφςαν τουσ προπαιδευόμενουσ που εκπαιδεφονταν ςε ειδικά ςτρατόπεδα ςτθν ιςλαμικι πίςτθ, τθν πεικαρχία, τθν ςκλθραγωγία μετά το πζρασ των οποίων ειςζρχονταν ςτο ςϊμα των γενιτςάρων.Ζτςι το (πρϊτο) ςϊμα ιταν των νεοςυλλζκτων, το λεγόμενο "Ατηαμί οτηαγί", όπου μετά τθν κατϋ άτομο ορκωμοςία ειςζρχονταν ςτο τάγμα των Γενιτςάρων, το λεγόμενο ,που αποτελοφνταν αρχικά από 1000 Γενίτςαρουσ οργανωμζνοι ςε 10 λόχουσ , που κακζνασ περιελάμβανε 100 Γενίτςαρουσ. Διοικθτισ του κάκε λόχου ιταν ο γιαγάμπαςι ι γιαγιάμπαςθσ (διοικθτισ πεηικοφ). Κάκε λόχοσ επιτελοφςε ειδικι εργαςία .Πολφ ςφντομα οι λόχοι αυξικθκαν ραγδαία. Παράλλθλα αυτϊν ιταν και ζτερθ ςτρατιωτικι οργάνωςθ με 34 λόχουσ πεηικοφ και ζνα λόχο ιππικοφ. Σελικά με τθν αφξθςθ του αρικμοφ των Γενιτςάρων δθμιουργικθκε ακόμθ μία ςτρατιωτικι δφναμθ θ λεγόμενθ "Αγά Μπουλουκλερί" με ςυνολικι δφναμθ 62 λόχουσ. Ζτςι ςτο απόγειο τθσ δφναμθσ των γενιτςάρων υπιρχαν οι 100 τακτικζσ ορτάδεσ (των 100 ατόμων κακεμιά), το "εκμπάν Μπουλουκλερί Ορταςί" με 35 λόχουσ των 50 ατόμων ζκαςτοσ και το "Αγά Μπουλουκλερί Ορταςί" με 61 λόχουσ των 50 ατόμων ζκαςτοσ. υνολικι δφναμθ 14.880 άνδρεσ.

Page 3: Διαβάζοντας Βιζυηνό μαθαίνουμε για το παιδομάζωμα

Το παιδομάηωμαΙταν Οκωμανικι πρακτικι ςτρατολόγθςθσ, κεντρικά οργανωμζνθσ, που είχε γενικά ωσ ςκοπό τθ ςτελζχωςθ υπθρεςιϊν του Σουλτάνου. Στρατολογοφνταν νεαρά αγόρια από χριςτιανικζσ οικογζνειεσ του οκωμανικοφ κράτουσ, τα οποία αργότερα αςπάηονταν το Ιςλάμ και εκπαιδεφονταν ϊςτε να ςτελεχϊςουν διάφορεσ κρατικζσ υπθρεςίεσ. Θ πλειονότθτα προοριηόταν για τα τάγματα του καπίκουλου, ειδικότερα τουσ γενίτςαρουσ, ενϊ άλλοι κατζλθγαν να υπθρετοφν ςτο παλάτι του ςουλτάνου. Αναφζρεται και ωσ «φόροσ αίματοσ» ςε αντιπαραβολι με τον κεφαλικό φόρο.Τα όρια θλικίασ των αγοριϊν, όπωσ καταγράφονται ςε διαφορετικζσ πθγζσ, εμφανίηουν ςθμαντικζσ αποκλίςεισ, ενϊ αναφζρεται ωσ κατϊτατθ θλικία αυτι των ζξι ετϊν και ωσ ανϊτατθ των είκοςι. Ωσ προσ τθ ςυχνότθτά του, αρκετζσ αναφορζσ υποςτθρίηουν πωσ το παιδομάηωμα ςυνζβαινε ανά τακτά χρονικά διαςτιματα, κάκε πζντε χρόνια ι κατά άλλεσ εκτιμιςεισ ετθςίωσ. Περιςςότερο πικανό μοιάηει πωσ οργανωνόταν ανάλογα με τισ ανάγκεσ των Σουλτάνων. Αντιφατικζσ είναι επίςθσ οι αναφορζσ ςτο πλικοσ των παιδιϊν που τελικά ςτρατολογοφνταν. Αρκετζσ υποςτθρίηουν, μάλλον λανκαςμζνα, πωσ ςτρατολογοφνταν μία ςυγκεκριμζνθ αναλογία παιδιϊν, με εκτιμιςεισ που κυμαίνονται από ζνα ανά πζντε αγόρια, ζωσ ζνα ανά τρία. Φιρμάνι των αρχϊν του 16ου αιϊνα μαρτυρά πωσ εκείνθ τθν εποχι ο αρικμόσ των παιδιϊν κακοριηόταν εκ των προτζρων και υπολογιηόταν να είναι ζνα αγόρι 14-18 ετϊν ανά 40 οικογζνειεσ.

Θ πρακτικι του παιδομαηϊματοσ δεν εφαρμοηόταν ςτθν Κωνςταντινοφπολθ ςε άλλεσ μεγάλεσ πόλεισ τθσ οκωμανικισ αυτοκρατορίασ, οφτε ακόμα ςε τζκνα τεχνιτϊν ςε αγροτικζσ περιοχζσ, από το φόβο πωσ κάτι τζτοιο κα ιταν επιηιμιο για το εμπόριο. Υπάρχουν παράλλθλα ενδείξεισ πωσ γονείσ αςτικϊν περιοχϊν κατζφευγαν ςε δωροδοκία ι ζςτελναν τα παιδιά τουσ ςε άλλεσ περιοχζσ προκειμζνου να υποςτοφν το παιδομάηωμα, ϊςτε εκείνα να εξαςφαλίςουν μζςα από αυτό τθν ανζλιξι τουσ. Από το παιδομάηωμα εξαιροφνταν οι Εβραίοι και οι Αρμζνιοι, είτε ωσ αποτζλεςμα

ςυμφωνίασ είτε διότι θ πλειοψθφία ηοφςε ςτισ πόλεισ. Οι μουςουλμάνοι τθσ Βοςνίασ υπόκειντανεπίςθσ ςε ςτρατολόγθςθ αλλά υπθρετοφςαν απευκείασ ςτο παλάτι αντί του ςτρατοφ

Page 4: Διαβάζοντας Βιζυηνό μαθαίνουμε για το παιδομάζωμα

ΤΟ ΠΑΙΔΟΜΑΗΩΜΑ ΤΟΥ ΝΙΚ. ΓΥΗΘ.

Πόςο ζντονο είναι το χρϊμα ςτο ζνδυμα του Τοφρκου, κόκκινο

ςαν το αίμα,αυτό ικελε να τονίςει ο ηωγράφοσ, ο κορυφαίοσ

Ζλλθνασ ηωγράφοσ,και γι' αυτό το ςϊμα του

Οκωμανοφ είναι τεράςτιο. Υπερβολι με αιτία,

αφοφ ιταν μια πλθγι που αιμορραγοφςε ο εξιςλαμιςμόσ

για τθν ελλθνικικοινότθτα, κακϊσ υπάρχουν υπολογιςμοί ότι 1.000.000

παιδιά ζγινανγενίτςαροι...

Page 5: Διαβάζοντας Βιζυηνό μαθαίνουμε για το παιδομάζωμα

κθνι παιδικϊν αρραβϊνων ςε ελλθνικό ςπίτι ςτα χρόνια τθσ τουρκοκρατίασ , ζκιμο που υπιρχε κυρίωσ ςτα χωριά για να αποφφγουν το παιδομάηωμα από τουσ τοφρκουσ. τα χαρτιά τα αγόρια ιταν καταχωρθμζνα ωσ κορίτςια ζτςι ϊςτε να μθν τα ανακαλφψουν οι τοφρκοι και τα πάρουν για ςτρατολόγθςθ. Εάν οι γονείσ τουσ δεν τουσ ζδιναν γυναικεία ονόματα τότε υπιρχε κίνδυνοσ να τα πάρουν ςτο παιδομάηωμα . Για αυτό πολλζσ φορζσ αντί να τουσ δϊςουν γυναικεία ονόματα , τα πάντρευαν από πολφ μικρά διότι υπιρχε απαγόρευςθ ςτουσ τοφρκουσ, να παίρνουν τα παντρεμζνα αγόρια . Με αυτόν τον τρόπο ςωκικαν αρκετζσ ελλθνικζσ οικογζνειεσ.