ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ

Μια μορφή αντικοινωνικής συμπεριφοράς

Σχολικός εκφοβισμός (school bullying)Θυματοποίηση

(victimization)

Εσκεμμένη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική

συμπεριφορά με στόχο την επιβολή και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου

σε μαθητές από συμμαθητές τους εντός και εκτός σχολείου .

BULLYING

Το προφίλ των παιδιών που ασκούν ή δέχονται εκφοβισμό

Το παιδί - Θύμα

• Έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση αίσθημα μοναξιάς

• Παρουσιάζει άρνηση για το σχολείο

• Αποφεύγει τα διαλείμματα και τις σχολικές δραστηριότητες

• Εμφανίζει αδυναμία να αναλάβει ευθύνες

Το παιδί - Θύτης

• Έχει ανάγκη να ακουστεί• Γίνεται αντιδραστικό• Έχει διογκωμένη

αυτοεικόνα• Συχνά είναι το ίδιο θύμα

βίας • Έχει αυξημένα ποσοστά

μελλοντικής παραβατικότητας και εμπλοκής με το νόμο

Παράγοντες που συντηρούν τον εκφοβισμό

•η ανοχή και η αδιαφορία των ενηλίκων και των παρευρισκόμενων

•Εκλαμβάνεται ως κομμάτι της «φυσικής τάξης πραγμάτων»

• Ο τρόπος που αντιδρούν •οι παρευρισκόμενοι στα επεισόδια σχολικού εκφοβισμού επηρεάζει την τροπή και την τυχόν επανάληψή τους

•Ο φόβος αντίδρασης του θύτη

Ο φόβος ανατροφοδοτεί τον εκφοβισμό

Οι μαθητές έγραψαν γιατί δεν δημοσιοποιούν τα περιστατικά :

«Συχνά οι νταήδες εκβιάζουν τους υπόλοιπους και απαξιώνουν την προσωπικότητά τους

με κάθε τρόπο…»«Ο φόβος της στοχοποίησης … ο φόβος ότι οι

υπόλοιποι μαθητές θα τον κοροϊδεύουν..»«Μήπως βρεθεί κι ο ίδιος μπλεγμένος … και οι

παθόντες και οι γύρω τους κυριεύονται από τον φόβο..»

«.. οι μάρτυρες ή τα θύματα φοβούνται να μιλήσουν γιατί ισχύει το γνωστό:

{αν πεις κάτι, θα σε περιμένω έξω από το σχολείο}

«Φοβάται μήπως έρθει στην ίδια θέση και νιώθει ανήμπορος μπροστά στον θύτη….»

«σφραγίζει τα χείλη και κλείνεται στον εαυτό του…»«….η πλειοψηφία δεν το ομολογεί γιατί ξέρει ότι ο

εκβιασμός θα γίνει χειρότερος..» «Θα διαφοροποιηθεί από τους υπόλοιπους …. Θα

τον αποκαλέσουν καρφί….»

Ηλεκτρονικός εκφοβισμός

Ο εκφοβισμός και η επιθετική συμπεριφορά που ασκείται μέσω των ηλεκτρονικών συσκευών

Εμφανίστηκε με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και την διαρκή ενασχόληση των νέων με τα ηλεκτρονικά

μέσα. Ο Θύτης επιτίθεται στο θύμα με e-mail, αποστολή

μηνυμάτων, τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, ιστοχώρους , blogs δωματίων συναντήσεων (chat

rooms)

Έρευνα του μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Νέοι Ευρωπαίοι Οργανωμένοι Ικανοί»

Δείγμα 422 παιδιών 13-18 ετών:

275 αγόρια & 147 κορίτσια 16% των αγοριών και 22% των κοριτσιών υπήρξαν θύματα κυβερνοεκφοβισμού

32% είδαν δημοσιευμένες προσωπικές φωτογραφίες στο διαδίκτυο

11% δέχτηκαν λεκτικό εκφοβισμό με αποκάλυψη προσωπικών πληροφοριών

Όταν μιλούν οι αριθμοί …

Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

10-15% των μαθητών είναι θύματα

5-10% των μαθητών είναι θύτες

4% των μαθητών αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα εκφοβισμού

Ένα μεγάλο ποσοστό εφήβων που δέχονται εκφοβισμό

δεν το καταγγέλλουν

Ηλεκτρονική παρενόχληση με τα κινητά τηλέφωνα

• Ηλεκτρονική παρενόχληση με τα κινητά τηλέφωνα

• Αποστολή sms ή mms με προσβλητικό ή ρατσιστικό κείμενο

• Φωτογραφίες με βίαιο περιεχόμενο

• Φωτογράφηση ή βιντεοσκόπηση σκηνών παρενόχλησης και η ανταλλαγή αυτών των σκηνών μέσω των κινητών τηλεφώνων

Όροι για τον ηλεκτρονικό εκφοβισμό

•Flaming (στην πυρά): διαδικτυακές διαμάχες μηνυμάτων με επιθετικό περιεχόμενο. (παρενόχληση): μηνύματα με υβριστικό περιεχόμενο.

• Cyber stalking: μηνύματα με απειλητικό περιεχόμενο, το θύμα ανησυχεί για την

ασφάλεια του.

• Δυσφήμιση:δημοσιοποίηση ψευδών φημών ή προσωπικών πληροφοριών • Εξοστρακισμός: αποκλεισμός κάποιου από μια διαδικτυακή ομάδα.

• Trolling: προκλητικά μηνύματα που προκαλούν σύγκρουση. χρήση προσωπικού λογαριασμού: είσοδος σε διαδικτυακό λογαριασμό,

δημοσιοποίηση σχολίων

• Outing (δημοσιοποίηση στοιχείων που αφορούν την σεξουαλική προτίμηση) trickery (εμπαιγμός): δημοσιοποίηση πληροφοριών χωρίς τη συγκατάθεση του

ατόμου.

Έντονο συναισθηματικό στρες Ψυχικές διαταραχές Κατάθλιψη Αυτοτραυματισμός Αυτοκτονία Για το θύμα ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός κλιμακώνεται σε διαδικτυακό κυνηγητό

Συνέπειες για το θύμα

Σχολικός εκφοβισμός και Ανθρώπινα Δικαιώματα

Η  ∆ιεθνής Σύµβαση για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού του 1989 την έχουν υπογράψει 191 χώρες και είναι νόμος στη χώρα μας.

Άρθρο 1. Το σχολείο μου είναι ένα μέρος όπου οι μαθητές είναι ασφαλείς και προστατευμένοι..Άρθρα 2, 3  Τα μέλη της κοινωνίας του σχολείου δεν αισθάνονται διακρίσεις εναντίον τους, εξαιτίας επιλογών στη ζωή τους (τρόπος ένδυσης, σχέση με συγκεκριμένους ανθρώπους, εξωσχολικές δραστηριότητες)

Άρθρο 14  Τα μέλη της σχολικής μου κοινότητας θα εναντιωθούν σε κάθε πράξη, υλικό ή σχόλιο στο σχολείο που δημιουργεί διακρίσεις.

Συμπέρασμα: ο σχολικός εκφοβισμός συνιστά πράξη παραβίασης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η εξαφάνιση του φαινομένου υποχρέωση της σχολικής κοινότητας.

Τρόποι αντιμετώπισης

Αναγκαία η κινητοποίηση όλων των φορέων κοινωνικοποίησης: Οικογένεια - Σχολείο - Κοινωνία

•Πρόληψη: ενημέρωση, ευαισθητοποίηση

•Εντοπισμός παρέμβαση

•Αντιμετώπιση των κρουσμάτων

Απαραίτητη προϋπόθεση

•Η άρση του φόβου δημοσιοποίησης των περιστατικών

•Η ενημέρωση των νέων για τα νόμιμα δικαιώματα που παρέχει το νομικό πλαίσιοτης χώρας

•Η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας

•Η συνεργασία μαθητών και εκπαιδευτικών για διακριτική και αποτελεσματική

αντιμετώπιση των κρουσμάτων