==========================================================================

Δημοσιευμένο άρθρο του Δρ. Κουράκη στην εφημερίδα <<ΑΙΧΜΗ>> ==========================================================================

ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΗΛΙΑ ΗΛΙΟΥ 10, ΑΓΡΙΝΙΟ, t hl. 26410-20566, kourakis.blogspot.com

Δρ. ΚΟΥΡΆΚΗΣ ΣΗΦΗΣ( Ph.D )

Ψυχολόγος – Νευροψυχολόγος Παίδων,

Διδάκτωρ Παιδοψυχολογίας Ιατρικής Σχολής Παν/μιου Κρήτης,

Αντιπρόεδρος -Νευροψυχολόγος Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων Ν.Αιτωλ/νίας

Πραγματογνώμων -Νευροψυχολόγος Εισαγγελιών Μεσολογγίου – Αγρινίου,

Συνεργάτης -Ψυχολόγος Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδος

=============================================================================

Νεανική παραβατικότητα. Η κοινωνική μάστιγα της εποχής μας

Δευτέρα, 10 Σεπτέμβριος 2012 09:14 |

Η εικόνα μιας νέας γενιάς που συνθλίβεται ανάμεσα σε μια νοοτροπία άκοπου πλουτισμού

και σε μια παράλληλη αποδόμηση των βασικών θεσμών από την οικογένεια (αρκετοί γονείς

έχουν απομακρυνθεί από τα παιδιά τους λόγω εργασιών άγχους παρά το αυξημένο γνωστικό

τους επίπεδο), έως και το σχολείο (με τον γνωστό άστοχο προσανατολισμό του), οδηγούν σε

δυσλειτουργικές συμπεριφορές. Apriori αρνητικό σημείο είναι και η άλογη συνεχής και

συστηματική χρήση του διαδικτύου χωρίς την επίβλεψη ενήλικα.

Η ΑΙΧΜΗ συνομίλησε με τον Δρ. Σήφη Κουράκη, (Ψυχολόγο - Νευροψυχολόγο Παίδων,

Διδάκτωρ Παιδοψυχολογίας Ιατρικής Σχολής Παν/μιου Κρήτης ,Αντιπρόεδρο Νευροψυχολόγο

Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων Αιτωλ/νίας και Πραγματογνώμονα Εισαγγελιών Μεσολογγίου –

Αγρινίου) ο οποίος τα τελευταία έξι χρόνια εδράζει στον Νομό μας, για το φαινόμενο της νεανικής

παραβατικότητας.

Καταρχάς, όπως τόνισε και ο Δρ. Κουράκης, η νεανική παραβατικότητα αναφέρεται σε όλες τις

αποκλίνουσες - για τη ψυχική και σωματική ακεραιότητα - πράξεις που μπορεί να κάνει ένα

παιδί / έφηβος, με υψηλή επικινδυνότητα. Φόνος εξ αμελείας, πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης

αλλά και άσκηση ψυχολογική βίας εντάσσονται στα πλαίσια παραβατικών συμπεριφορών, ιδίως όταν

εμπεριέχουν και το στοιχείο του κινήτρου.

Κάποιες μορφές επιθετικής συμπεριφοράς είναι άτυπες μορφές παραβατικότητας οι οποίες δεν

καταγράφονται όπως ο θυμός ή η λεκτική βία.

«Οι ηλικίες των παραβατών είναι από 12 μέχρι 14 και 14 μέχρι 17, δηλαδή κατά το πρώτο και

δεύτερο εξελικτικό στάδιο της εφηβείας, αντίστοιχα. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζει στατιστικά

σημαντικές αυξητικές τάσεις της τάξης του 25 με 30%, κυρίως μέσα σε σχολικές μονάδες και σε

χώρους δημόσιας συνάθροισης και αυτό είναι το πολύ ανησυχητικό, ενώ κατά μόνας δε φαίνεται

να έχουμε αυξητική τάση παραβατικότητας».

Γιατί λοιπόν ένα παιδί παραβατεί; Το παιδί, εάν δεν μπορέσει να βρει ψυχολογικά στήριγματα

από την οικογένειά του, θα αναζητήσει στήριξη και συναισθηματική επιβεβαίωση έξω από την

οικογένεια. Αυτό παρατηρείται συχνά σε ομάδες εφήβων που ανήκουν σε υποκουλτούρες, άτομα που

θα τον ψευτο-υποστηρίξουν αρχικά, αλλά στη συνέχεια θα τον χρησιμοποιήσουν. Ο μιμητισμός

λοιπόν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα ειδικά για τους εφήβους, οι οποίοι διαμορφώνουν

χαρακτήρα και προσωπικότητα και προσπαθούν να ενταχθούν σε ένα κοινωνικό πλαίσιο. Γι’ αυτό το

λόγο ενδίδουν – ενίοτε - και σε άλλες άσχημες συνήθειες όπως π.χ το αλκοόλ ή τις ψυχοδραστικές

ουσίες.

Στη χώρα μας η παραβατικότητα των νέων εντοπίζεται σε ήπιες μορφές συγκριτικά με το

εξωτερικό. «Μια πιθανή ερμηνεία, είναι επειδή οι δεσμοί της οικογένειας σε αρκετές περιπτώσεις

παραμένουν ισχυροί και η οικογένεια σε ένα μεγάλο ποσοστό συνεχίζει να αποτελεί ασφαλή βάση

για τα παιδιά». Βέβαια, πλέον φαινόμενα ανησυχητικά, γεγονός που δείχνει ότι η υφή της ελληνικής

οικογένειας αλλάζει, οι δεσμοί διασπώνται περισσότερο, η οικογένεια στις μεγάλες πόλεις είναι

απομονωμένη κοινωνικά, εργάζονται και οι δύο γονείς, η μητέρα αποχωρίζεται από πολύ νωρίς τα

παιδιά, τα υποκατάστατα φροντίδας που έχουμε (παιδικοί σταθμοί), μερικές φορές δεν λειτουργούν

ικανοποιητικά. Ωστόσο, ο παιδοψυχολόγος Δρ. Κουράκης,υπογράμμισε ότι «η αστικοποίηση των

τελευταίων χρόνων αναμένουμε να βοηθήσει στην ανταλλαγή απόψεων, ιδεών και θετικών

σημείων, τα οποία εκτιμούμε ότι θα επηρεάσουν θετικά την κοινωνική και συναισθηματική

νοημοσύνη των παιδιών και των εφήβων». Ευτυχές είναι το γεγονός ότι στην Αιτωλ/νία και

ειδικότερα, στο Μεσολόγγι τα κρούσματα νεανικής παραβατικότητας παραμένουν σε χαμηλά σχετικά

επίπεδα…

«Αν δε θέλεις να κόψεις το κεφάλι του λαού, μόρφωσε το», Βίκτωρ Ουγκώ.

Σύμφωνα με τον παιδοψυχολόγο ,Δρ. Κουράκη, «η ποινή είναι από τους τελευταίους τρόπους

αντιμετώπισης της παραβατικότητας ενώ η πρόληψη είναι καλύτερη.

Η νομοθεσία που υπάρχει στη χώρα, μας δίνει τη δυνατότητα να προσφερθούν τα μέτρα μέριμνας,

αλλά υστερούμε στο δίκτυο υπηρεσιών και κυρίως στο θέμα της υπηρεσίας επιμελητών ανηλίκων,

στο θέμα της βοήθειας του ίδιου του ανήλικου παραβάτη και των οικογενειών του και επίσης στο

θέμα πρόληψης στην πρώιμη ηλικία».

Γενικά στην Ελλάδα, υπάρχει μια τεράστια έλλειψη στις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης

σε σχέση με την πρόληψη σε θέματα ψυχοκοινωνικών διαταραχών. Για το λόγο αυτό πρέπει να

υπάρχουν καλά στελεχωμένες, με κατάλληλα οργανωμένες παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες, οι οποίες

πρέπει να συνδέονται με τις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, για την

ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση των εκπαιδευτικών σε θέματα ψυχοκοινωνικής υγείας του παιδιού,

του εφήβου και της οικογένειας. «Θα πρέπει να υπάρχουν επαγγελματίες ψυχολόγοι στα σχολεία με

τους οποίους τα παιδιά θα γνωρίζουν ότι σε επίπεδο απόρρητο θα μπορούν να συζητήσουν όλα τα

προβλήματα που τους απασχολούν. Όπου έχει εφαρμοστεί αυτό το μέτρο έχει μειώσει την

παραβατικότητα μέσα στην πρώτη τριετία κατά 50-60 % περίπου.

Το κράτος, ακόμη, οφείλει να προνοήσει ένα σύστημα επίσκεψης επαγγελματιών ψυχικής υγείας

στα σχολεία με συστηματικές ενημερώσεις προς τους εφήβους, μέσα από προγράμματα

συνεργασίας και βιωματικής συμμετοχής», υπογράμμισε ο Δρ. Κουράκης.

Εάν θέλουμε - ως κοινωνία - να διατηρήσουμε ακόμα τη διαφορετική μεταχείριση των ανηλίκων

παραβατών, ακριβώς επειδή εκτιμούμε ότι οι ανήλικοι είναι υπό διαμόρφωση προσωπικότητες και

δεν θέλουμε να τους εξομοιώσουμε με τους ενήλικους εγκληματίες στο πλαίσιο μιας

νεοσυντηρητικής πολιτικής, τότε θα πρέπει η όποια παρέμβασή μας να είναι έγκαιρη (πρόληψη),

ελάχιστη (αποφυγή στιγματισμoύ) και έγκυρη (ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό). Σε κάθε άλλη

περίπτωση, διαμορφώνουμε εγκληματίες καριέρας, γιατί προ πολλού έχουμε πάψει να πιστεύουμε

στον παιδαγωγικό χαρακτήρα του σωφρονισμού και του εγκλεισμού.

ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΑΚH

Σύντομο Βιογραφικό

Δρ. Κουράκης Σήφης - Νευροψυχολόγος Παίδων (Ph.D), Ψυχολόγος (B.Sc) - Παιδαγωγός (B.Sc)

Κατέχει Πανεπιστημιακούς Τίτλους:

Παιδαγωγικών, Ψυχολογίας και Νευροψυχολογίας Παίδων, όντας

Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Παν/μιου Κρήτης, με επίσημα

κατατεθειμένη διατριβή στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης(ΕΚΤ, 2004, Εθνικό

Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών, Ταυτότητα Εγγραφής: (014440) και άδεια

άσκησης επαγγέλματος Ψυχολόγου (19104/19/11/1996, Νομαρχία Αθηνών).

Έχει εργαστεί ως Εκπαιδευτικός, Ειδικός παιδαγωγός, Διευθυντής

Σχολείων, Ψυχολόγος και Σχολικός Ψυχολόγος στην Α’/ θμια Εκπαίδευση,

στον ιδιωτικό τομέα, στο Νοσοκομείο Παίδων Αττικής, στο Εργαστήριο

Διαπολιτισμικών Μελετών Π.Τ.Δ.Ε Παν/μιου Κρήτης, στο Ψυχομετρικό

Εργαστήριο Παν/μίου Αθηνών, στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, στο

Πειραματικό Γυμνάσιο Παν/μίου Αθηνών, στους Δήμους Χανίων,

Ακρωτηρίου και Σούδας Κρήτης, στο Αιγηνίτειο Νοσοκομείο Αθηνών, στο

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Αθηνών, επί 27 συνολικά έτη.

Είναι Μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων του Ελληνικού Κέντρου

Δυσλεξίας, της Εταιρείας SHL, του Πανελλήνιου Παιδαγωγικού Συλλόγου

Ειδικής Εκπαίδευσης, του Hyperactive Children’s Support Group, του

Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, της Εταιρίας ΑΜΕΑ Κρήτης, της Εταιρίας

Προστασίας Ανηλίκων Ν. Χανίων.

Είναι συγγραφέας των βιβλίων: "Ανίχνευση στον κόσμο των Μαθησιακών

Διαταραχών", Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ, Αθήνα 1997.

Επίσης, συγγραφέας των βιβλίων:

"Διάσπαση Προσοχής, η άλλη όψη της αφαίρεσης" Μέρη Α, Β & Γ,

ΕΚΔΟΣΕΙΣ Ασημακόπουλος, ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ 2007.

"Απρόσεκτος συχνά, αδιάφορος ποτέ!", ΕΚΔΟΣΕΙΣ Πασχέντης, AΓΡΙΝΙΟ

2007

και - επιστημονικός συνεργάτης στη συγγραφή του βιβλίου "Η εκπαίδευση των

Παλιννοστούντων και Αλλοδαπών Μαθητών στην Ελλάδα", Εκδόσεις

Gutenberg, Αθήνα, 1998, υπό την εποπτεία του αντιπρύτανη Παν/μιου Κρήτης.

Διετέλεσε Διευθυντής του Ινστιτούτου Παιδοψυχολογίας - Ψυχοθεραπείας

στα Χανιά και τυγχάνει Διευθυντής του Κέντρου Παιδοψυχολογίας -

Συμβουλευτικής στο Αγρίνιο.

Άρθρα και εργασίες του σχετικά με την ψυχολογία του παιδιού έχουν

δημοσιευθεί στην Ελλάδα, στο Παν/μιο Σεβίλλης της Ισπανίας και στο

Παν/μίο Louisville των Η.Π.Α. ενώ περιλήψεις της έρευνάς του από την

Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης υπάρχουν:

στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής των Η.Π.Α., στο Παν/μιο της

Μινεσσότα, στο Εθνικό Κέντρο Ερευνών των Επιστημών της Γαλλίας, στη

Βιβλιοθήκη Γενικών Πληροφοριών των Επιστημών και σε πολλά άλλα

Πανεπιστήμια και Ιατρικές Σχολές.

Έχει ορισθεί Πραγματογνώμων - Παιδοψυχολόγος της Εισαγγελίας

Πρωτοδικών Μεσολογγίου και Πραγματογνώμων - Νευρο-ψυχολόγος

Παίδων της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αγρινίου (Aρ. Αποφ. 47/2006 και

10/2009, 2010, 2011 αντίστοιχες δικαστικές αποφάσεις).

Επίσης, έχει διορισθεί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Τακτικό Μέλος του

Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων με τις

ιδιότητες του ως Παιδαγωγός, Ψυχολόγος και Διδάκτωρ Ιατρικής (ΦΕΚ

381/Υ.Ο.Δ.Δ./7-11-2011 στην υπ. αρ. 16050/2-11-2011 (ΑΔΑ: 457ΒΩ-4ΓΥ)).

Διετέλεσε επί τετραετίας (2005-2008) ενεργός Επιμορφωτής του

Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Αθηνών, σε Αθήνα, Πειραιά, Πάτρα και Κρήτη

(Υπ. Αρ. πραξη Υπ. Παιδείας: 1/11-1-06).

ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ

ΗΛΙΑ ΗΛΙΟΥ 10, ΑΓΡΙΝΙΟ, thl. 26410-20566, kourakis.blogspot.com

Δρ. ΚΟΥΡΆΚΗΣ ΣΗΦΗΣ( Ph.D )

Ψυχολόγος – Νευροψυχολόγος Παίδων,

Διδάκτωρ Παιδοψυχολογίας Ιατρικής Σχολής Παν/μιου Κρήτης,

Αντιπρόεδρος -Νευροψυχολόγος Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων Ν.Αιτωλ/νίας

Πραγματογνώμων -Νευροψυχολόγος Εισαγγελιών Μεσολογγίου – Αγρινίου,

Συνεργάτης -Ψυχολόγος Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδος