ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΝΙΣΜΟΥΤΟΝΙΣΜΟΥΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΝΙΣΜΟΥΤΟΝΙΣΜΟΥ

Ιορδανάκη ΜαρίαΙορδανάκη Μαρία

ΣΥΛΛΑΒΗ• Λέγεται το τμήμα της λέξης που

αποτελείται από ένα ή περισσότερα σύμφωνα μαζί με ένα φωνήεν ή δίφθογγο

• Π.χ φώ-τα, φως, Έλ-λη-νες, άν-θρω-πος• Στρά-τευ-μα, στρό-φιγξ

• Μονοσύλλαβη λέξη: φως, νους• Δισύλλαβη λέξη : φώ-τα, τι-μη• Τρισύλλαβη λέξη: παι-δεύ-ω• Πολυσύλλαβη λέξη: σω-φρο-σύ-νη προπαραλήγουσα παραλήγουσα λήγουσα

ΤΟΝΟΙ• Οι τόνοι στα

αρχαία ελληνικά είναι τρεις:

ΤΟΝΟΙ

ΟΞΕΙΑ

΄ΒΑΡΕΙΑ

� ����

ΠΕΡΙΣΠΩΜΕΝΗ

~

ΠΝΕΥΜΑΤΑ• Εκτός από τους προηγούμενες λέξεις,

στα αρχαία ελληνικά κάθε λέξη που αρχίζει από φωνήεν ή δίφθογγο ή ρ παίρνει πάνω σ’αυτό ένα ιδιαίτερο σημάδι που λέγεται

ΠΝΕΥΜΑ

ΨΙΛΗ(᾽) ΔΑΣΕΙΑ (῾)

ΠΡΟΣΟΧΗ !!• ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΛΕΞΕΙΣ

ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΨΙΛΗ!

• ΟΣΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΌΜΩΣ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΑΠΟ Ρ ΚΑΙ Υ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΔΑΣΕΙΑ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΩΝ

• ῥόδον• ὑβρίζω• ἄνθρωπος• αὖλαξ (!!!!στο δίφθογγο οι τόνοι

μπαίνουν στο δεύτερο φωνήεν)• υἱός

ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΝΙΣΜΟΥ

1)Καμιά λέξη δεν τονίζεται πιο πάνω από την προπαραλήγουσα

Π.χ ἐλέγομεν, ἐπικίνδυνος2) Όταν η προπαραλήγουσα

τονίζεται, παίρνει πάντα οξεία.3) Όταν η λήγουσα είναι

μακρόχρονη, η προπαραλήγουσα δεν τονίζεται

Π.χ ἄνθρωπος ΑΛΛΑ ἀνθρώπου

4) Κάθε βραχύχρονη συλλαβή , όταν τονίζεται (όπου κι αν τονίζεται), παίρνει ΠΑΝΤΑ οξεία

Π.χ νέος, ἐλέγομεν , ἀγαθός5) Η μακρόχρονη παραλήγουσα (όταν

τονίζεται) παίρνει οξεία ΑΝ η λήγουσα είναι κι αυτή μακρόχρονη

Π.χ θήκη, κώμη, παιδεύω, κλαίω6) Η μακρόχρονη παραλήγουσα (όταν

τονίζεται) παίρνει περισπωμένη ΑΝ η λήγουσα είναι βραχύχρονη

Π.χ κῆπος, χῶρος, φεῦγε