ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

60
  • Upload

    -
  • Category

    Documents

  • view

    1.142
  • download

    4

description

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜΗ - Περιοδική έκδοση Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Μηχανολόγων & Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Φτερωτο-Τροχο-Τουρμπίνες και Κωπηλατο-Τροχο-Τουρμπίνες για μετατροπή της κινητικής ενέργειας ρευστών σε ηλεκτρική, Πράσινα δομικά υλικά και οικολογική δόμηση, Η θεμελιακή γείωση σύμφωνα με το ΦΕΚ 1222/5.9.2006, Περιβαλλοντική πιστοποίηση και κατανάλωση ενέργειας σε ξενοδοχειακές μονάδες, ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΑ ΠΙΕΣΗΣ (RUPTURE DISCS), Η επίδραση των μοντέλων στην πρόκληση των εργατικών ατυχημάτων Nομοθεσία - επαγγελματικός οδηγός, Eνημέρωση - τεχνικές πληροφορίες από επιχειρήσεις

Transcript of ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

Page 1: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 2: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 3: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 4: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

T EXNOΛOΓIA

ΘΕΜΑ

182022

32

38

Πράσινα δομικά υλικά και οικολογική δόμησηΗ θεμελιακή γείωση σύμφωνα με το ΦΕΚ 1222/5.9.2006Περιβαλλοντική πιστοποίηση και κατανάλωση ενέργειας σε ξενοδοχειακές μονάδεςΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΑ ΠΙΕΣΗΣ (RUPTURE DISCS)Η επίδραση των μοντέλων στην πρόκληση των εργατικών ατυχημάτων

ΠANEΠIΣTHMONIKHΠροκλητικές επιδοτήσεις ½ εκατομμυρίου ευρώ πάνω στην πλάτη των συναδέλφων

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ στην ΑΠΕΡΓΙΑ της 15ης ΙΟΥΝΙΟΥ

04

05

Φτερωτο-Τροχο-Τουρμπίνες και Κωπηλατο-Τροχο-Τουρμπίνες για μετατροπή της κινητικής ενέργειας ρευστών σε ηλεκτρική

08

N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN

E NHMEPΩΣH

Δ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ

Tιμή τεύχους: 1 λεπτόTα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν

κατ’ ανάγκη και την άποψη του “Δελτίου”

KΩΔIKOΣ ENTYΠOY 1127IΔIOKTHΣIA:

ΠANEΛΛHNIOΣ ΣYΛΛOΓOΣ ΔIΠΛΩMATOYXΩNMHXANOΛOΓΩN - HΛEKTPOΛOΓΩN

APIΣTONIKOY 18 & ΓOPΓIOY METΣ 116 36 AΘHNAτηλ.: 2109212741-2-4, fax: 2109217928

e-mail: [email protected], http://www.psdmh.gr

ΔIOIKHTIKO ΣYMBOYΛ[email protected] ΠPOEΔPOΣ

A’ ANTIΠPOEΔPOΣB’ ANTIΠPOEΔPOΣ

ΓENIKOΣ ΓPAMMATEAΣANAΠΛHPΩTHΣ ΓENIKOΣ ΓPAMMATEAΣ

TAMIAΣMEΛOΣMEΛOΣMEΛOΣMEΛOΣMEΛOΣ

YΠEYΘYNOΣ KATA NOMO:

ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH:

ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ ΘOΔΩPOΣΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣΜIXAΛIAΣ ΓIΩPΓOΣEYΣTAΘIOY TAΣOΣ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΔΟΥ ΡΑΝΙΑΚΟΤΣΑΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣBAΓΓEΛHΣ KOPTEΣAΣKΩΣTAΣ ΣIΔHPOΠOYΛOΣΓIΩTA ΣTAΘAXAPHΣ TΣOΓKAΣHΛIAΣ XOMΣIOΓΛOY

ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ ΘOΔΩPOΣ

ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΣΠΑΠΑΝΤΩΝΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣΚΡΕΣΠΗΣ ΚΩΣΤΑΣΣΧΙΝΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣΚΟΥΛΟΥΜΟΥΝΔΡΑΣ ΣΠΥΡΟΣΠΕΠΟΝΗΣ ΧΑΡΗΣΞΑΝΘΗ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥΧΑΜΠΗΛΟΜΑΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣΒΟΓΚΛΗ ΣΤΕΛΛΑ

εκδότης:σύμβουλος έκδοσης:

δημόσιες σχέσεις:

υπεύθυνος διαφήμισης:

παραγωγοί διαφήμισης:

art director:

φωτογραφίες:

Χρυσάνθη KοσμάΤάκης Κοσμάς[email protected]

Mαλάμω Bαρελά

Kώστας Σιδέρης

Iωάννα MπουρδανιώτηΠαναγιώτης Κυπριώτης

Έφη Μαρκοπούλου[email protected]

wikimedia.org, dreamstime

Tεύχος 439, ΜΑΪΟΣ 2011

ΠEPIEXOMENA

Παρακαλούνται οι αναγνώστες - μέλη του ΠΣΔM-H για οποιαδήποτε αλλαγή στη διεύθυνση αποστολής του ΔEΛTIOY

να ενημερώνουν έγκαιρα τον Σύλλογοστο τηλέφωνο: 2109212741, fax: 2109579009 ή e-mail: [email protected]

και τον εκδότη στο τηλέφωνο: 2106006917, fax: 2106006981 ή e-mail: [email protected].

Mε τον τρόπο αυτό το ΔEΛTIO του Πανελληνίου Συλλόγου ΔιπλωματούχωνMηχανολόγων Hλεκτρολόγων θα φθάνει πάντοτε στα χέρια τους.

Nομοθεσία - επαγγελματικός οδηγός

Eνημέρωση - τεχνικές πληροφορίες από επιχειρήσεις

44

46

για τη διαφήμισή σας στο ΔEΛTIOαπευθυνθείτε στην

Χ. ΚΟΣΜΑ - Κ. ΖΑΜΠΑΡΑ - Κ. ΣΙΔΕΡΗΣ Ο.Ε.εκδόσεις - διαφημίσεις

Μαραθώνος 20, 15343 Aγία Παρασκευήτηλ.: 210 6008530, 210 6006917

fax: 210 6006981email: [email protected]

[email protected]

www.provoli3.gr

Page 5: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 6: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

ΔΔ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ

4 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

Προκλητικές επιδοτήσεις ½ εκατομμυρίου ευρώ πάνω στην πλάτη των συναδέλφωνΣυνάδελφοι, βιώνουμε μια συγκυρία στην οποία κλιμακώνεται η επίθεση της κυβέρνησης ενάντια στα δικαιώματα τουσυνόλου των εργαζομένων, με την απόλυτη συμφωνία ΝΔ και ΛΑΟΣ. Οι δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, και του ΛΑΟΣ, υποστηρίζουν ότι για την επίθεση που δεχόμαστε φταίει το χρέος, ότιείναι το αποτέλεσμα ενός «σπάταλου» κράτους που «έφαγε» τα λεφτά μαζί με τους εργαζόμενους. Από κοντά και οιδυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ που υποστηρίζουν, με τις επιτροπές ελέγχου του «νόμιμου» χρέους, ότι οι εργαζόμενοι «έφαγαν»μόνο το μισό χρέος. Όλοι μαζί, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΛΑΟΣ και ΣΥΡΙΖΑ, εμφανίζουν την όξυνση της αντιλαϊκής επίθεσης ως απο-τέλεσμα του υψηλού δημόσιου χρέους. Η ίδια όμως αντιλαϊκή επίθεση εξαπολύεται στα δικαιώματα του Γερμανούεργαζόμενου, που η χώρα του δεν βρίσκεται σε κρίση και υπερχρέωση, του Βρετανού εργαζόμενου που η χώρα τουβρίσκεται εκτός ευρωζώνης. Στην πραγματικότητα, η επίθεση υπαγορεύεται από την ανάγκη των μονοπωλιακών ομίλων των χωρών της ΕΕ να δια-σφαλίσουν την κερδοφορία τους, να θωρακίσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Απαραίτητος όρος για την ανταγωνι-στικότητα των επιχειρηματικών ομίλων είναι να γίνει φτηνή η εργατική δύναμη, να μειωθεί το κόστος μισθών και ασφά-λισης, να μειωθεί κι άλλο η φορολογία στα κέρδη τους, να ιδιωτικοποιηθεί δημόσια περιουσία, επιχειρήσεις και γη, προ-κειμένου να διασφαλίσουν κερδοφόρα διέξοδο επένδυσης στα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαιά τους. Τα όρια που καθο-ρίζει η ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου για τις λαϊκές ανάγκες είναι τα επίπεδα μισθών Κίνας και Ινδίας. Τα μέτρα πουλαμβάνονται τώρα έχουν προαποφασιστεί στην ΕΕ και είναι προεκλογικές δεσμεύσεις και βασικοί πυλώνες της πολιτι-κής ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αυταπάτη. Η επίθεση της άρχουσας τάξης στους εργαζόμενους δεν έχει ημερομηνίαλήξης. Χθες, για να μπούμε στην ΟΝΕ και να υπάρξει «ανάπτυξη» που, τάχα, θα έφερνε καλύτερες μέρες. Σήμερα, γιανα μειωθούν τα ελλείμματα και το χρέος. Αύριο, για να μην αυξηθούν. Οι εργαζόμενοι μηχανικοί δεν έχουν να περιμέ-νουν τίποτα θετικό από την πολιτική της κυβέρνησης. Ανεξάρτητα από την όποια αποτελεσματικότητα των δημοσιο-νομικών μέτρων, κανένα μέτρο δεν θα παρθεί πίσω, θα έρθουν κι άλλα για κάθε ένα από τα επόμενα χρόνια, κι αυτότο ομολογούν ανοιχτά, για να γίνει, τάχα, το χρέος «βιώσιμο» και να σταθεροποιηθεί η μηχανή της κερδοφορίας τους.Στο σύνολο των ρυθμίσεων που προωθούνται, οι παρατάξεις της διοίκησης του ΠΣΔΜΗ που εκφράζουν το σύνολοτων δυνάμεων του ευρωμονόδρομου (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) δεν ορθώνουν ούτε καν αντιρρήσεις για τα προσχή-ματα. Τελευταίο κομμάτι της συλλογής των αντιδραστικών ρυθμίσεων που προωθεί αυτή η -ετερόκλιτη άραγε;;;- καιπλέον παράτυπη και εκτός καταστατικού διοίκηση του ΠΣΔΜΗ είναι η συμμετοχή του σε κυβερνητική δράση με τίτλο«αναδιάρθρωση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων σε περίοδο κρίσης». Το πρόγραμμα φαίνεται αθώο, όμως εξυ-πηρετεί δύο βασικούς στόχους. Από τη μία, προωθεί το σύνολο των ρυθμίσεων για τις αναδιαρθρώσεις στον κλάδο(αποσύνδεση πτυχίου επαγγέλματος, προώθηση της πολιτικής της ΕΕ για την απελευθέρωση) που στόχο έχουν την επι-τάχυνση της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, την προλεταριοποίηση των αυτοαπασχολούμενωνμηχανικών και κυρίως στοχεύει στην ιδεολογική ενσωμάτωση των συναδέλφων για να αποδεχθούν και να αγκαλιάσουναυτήν την πολιτική. Αποκαλύφθηκε όμως ότι εξ’ ίσου σημαντικός στόχος του προγράμματος είναι η τροφοδότηση των μονοπωλιακών ομί-λων που θα αναλάβουν το πρόγραμμα με ζεστό χρήμα. Χρησιμοποιώντας ως «δόλωμα» μια επιδότηση που θα λάβουνοι συμμετέχοντες συνάδελφοι, που τα βάρβαρα κυβερνητικά μέτρα την έχουν ήδη αφαιρέσει στο πολλαπλάσιο, οι δύοεπιχειρήσεις που θα αναλάβουν να τρέξουν το εν λόγω πρόγραμμα θα μοιραστούν πάνω από 400.000 ευρώ από τακρατικά ταμεία, αποδεικνύοντας πως δημιουργείται το δημόσιο χρέος και ποιος εξυπηρετείται απ’ αυτό. Πρόκειται για προκλητική απόφαση των παρατάξεων ΠΑΣΚ, ΔΚΜ, ΔΑΠ και της ΣΥ2ΜΗ, με την τελευταία να διαφωνείστην κατακύρωση του διαγωνισμού σε συγκεκριμένη εταιρία, αλλά να συμφωνεί στην προώθηση του προγράμματος.Την ώρα που χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι συνάδελφοι καταστρέφονται, την ώρα που οι μισθωτοί βιώνουν μια συνε-χή επιδείνωση των όρων εργασίας τους, ο ΠΣΔΜΗ χαρίζει 400.000 ευρώ στο μεγάλο κεφάλαιο. Αποδεικνύεται ότι η κερδοφορία των μονοπωλίων και οι λαϊκές ανάγκες είναι ασυμβίβαστες. Το πραγματικό ερώτημα,«ανάπτυξη για τους μονοπωλιακούς ομίλους ή για το λαό», έρχεται στην ημερήσια διάταξη και αυτό αποκαλύπτεταιμέρα με τη μέρα. Το συμφέρον των εργαζομένων τεχνικών και όλου του λαού απαιτεί ένα ριζικά διαφορετικό δρόμοανάπτυξης, απαλλαγμένο απ΄ το ζυγό των μονοπωλίων. Η μοναδική διέξοδος προοπτικής είναι η αποδέσμευση από τηνΕυρωπαϊκή Ένωση και η διαγραφή του χρέους με λαϊκή εξουσία. Αυτός ο δρόμος της λαϊκής εξουσίας και οικονομίαςείναι ό μόνος που μπορεί να διασφαλίσει και στον εργαζόμενο μηχανικό πλήρη και σταθερή εργασία, ελεύθερο χρόνοκαι ένα μέλλον χωρίς αγωνία και ανασφάλεια για την επιβίωσή του.

http://www.dpk.tee.gr, email: [email protected]

Page 7: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΗΣ 15ης ΙΟΥΝΙΟΥ

Οι αντεργατικές επιθέσεις κατά των εργασιακών, οικονομικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, το προγραμ-ματιζόμενο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας του ελληνικού λαού, αναγκάζουν τους εργαζομένους της

χώρας για ακόμη μια φορά να βρεθούν στους δρόμους και να αγωνιστούν.

Η Κυβέρνηση με τις εντολές της Τρόικας προχωρά στην εκποίηση του δημόσιου πλούτου της χώρας μας, τηναναδιάρθρωση ή κλείσιμο Δημοσίων Φορέων, νέα αύξηση των έμμεσων και άμεσων φόρων, μείωση τουαφορολόγητου, κατάργηση του κατώτερου μισθού, μείωση του εφάπαξ και των επικουρικών συντάξεων.

Για τους εργαζόμενους στο Δημόσιο προβλέπονται επιπλέον και νέες περικοπές εισοδημάτων μέσα από την αναστολή της μισθολογικής εξέλιξης, την αύξηση των κρατήσεων για ανεργία

και το νέο ισοπεδωτικό μισθολόγιο.

Σε όλη αυτή την δεινή κατάσταση του Χρηματιστηρίου μεθοδεύεται ξεπούλημα των ΔΕΚΟ (βλ. ΟΤΕ, ΔΕΗ)και των Δημοσίων Υπηρεσιών και μάλιστα μέσα από τη σύσταση ιδιωτικού φορέα που επιβάλλει

και θα ελέγχει η ίδια η Τρόικα.Τρανταχτό παράδειγμα σκανδάλου αποτελεί η πώληση του 10% του ΟΤΕ η οποία πρόκειται να γίνει έναντι

400 εκ. E, όταν το 30% είχε πουληθεί έναντι 3,8 δισ. E.

Η ήδη τεράστια ΑΝΕΡΓΙΑ, θα εκτοξευθεί στα ύψη με τις απολύσεις και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, πολύ περισ-σότερο σήμερα που δεν λαμβάνεται ΚΑΝΕΝΑ απολύτως αναπτυξιακό και επενδυτικό μέτρο, τόσο στο Δημόσιο

όσο και τον Ιδιωτικό τομέα, με αποτέλεσμα η χώρα να βυθίζεται ολοένα σε μεγαλύτερη ύφεση και κρίση.

Η γενική απεργία στις 15 Ιουνίου πρέπει να αποτελέσει ιστορικό σταθμό ενάντια στη νεοφιλελεύθερη αντιλαϊ-κή πολιτική και ελπιδοφόρο μήνυμα για μια άλλη πολιτική προς όφελος των εργαζομένων και της κοινωνίας.

Να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για την επιτυχία της απεργίας, για την επιτυχία την απεργιακών συγκεντρώσεων.

OΛΟΙ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ, ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ – ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΤΗΛ: 210 9212741-42-44, FAX: 210 9217928, E-mail: [email protected]

Page 8: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 9: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 10: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

Θεμιστοκλής Ανδρέου ΑνδρικόπουλοςΦυσικός – Ηλεκτρονικός Μηχανικός,Manchester University-B.Sce-mail: [email protected],[email protected]

Ιστορική αναδρομήΑπό τις αρχές του εικοστού αιώνα καιμέχρι σήμερα, σχεδιαστές και κατα-σκευαστές επέλεξαν η μετατροπή τηςενέργειας του ανέμου σε ηλεκτρική ναγίνεται κυρίως από Ελικo-Τουρμπίνα-Ε/Τ (Propeller type Horizontal AxisWind Turbine-HAWT) με οριζόντιοάξονα σύνδεσης με Ηλεκτρο- Γεννή-τρια-Η/Γ. Τα πτερύγια περιστρέφονταιαπό «πλαγιοσπρώξιμο» που προκαλείη πίεση του ρευστού και παράγουνκάποια χρήσιμη περιστροφική ενέρ-γεια στον άξονα, ενώ ταυτόχρονασπρώχνονται και στην ευθεία κίνησηςτου ρευστού ή εμποδίζονται στηνπεριστροφή με κακή-άχρηστη-χαμένηενέργεια. Απλά επιστημονικά, κυρίωςη Αεροδυναμική Άνωση (Lift force)προκαλεί την χρήσιμη περιστροφή καιη Αεροδυναμική Αντίσταση (Dragforce) τις απώλειες. Ιστορικά είναι γνωστά τα ακόλουθα:Το 1915 [1], πρώτος ο Βρετανός επι-στήμονας Lanchester υπολόγισε μετην μέθοδο «idealised actuator-diskanalysis» ότι η μέγιστη-ιδανική απόδο-ση μιας Ε/Τ σε ελεύθερη ροή ρευστούείναι 59,3%. Το 1920, δύο ακόμα ανε-

ξάρτητοι επιστήμονες ο ΓερμανόςBetz και ο Ρώσος Joukowsky βρήκανίδιο αποτέλεσμα με δικούς τους υπο-λογισμούς αλλά μόνο ο Betz δημοσί-ευσε σε επιστημονικό περιοδικό τηνανάλυσή του δίνοντας ζωή στον όρο“Betz limit” που χρησιμοποιείται μέχρισήμερα. Το 1934 [3], ο Βρετανός H.Glauert εισήγαγε στοιχεία πραγματι-κών συνθηκών (όπως περιδίνηση)στα ιδανικά μοντέλα Lanchester-Betz-Joukowsky και βρήκε μικρότερη τιμήμέγιστης απόδοσης και πιο πρόσφατατο 2001 [2], οι Gorban-Gorlov-Silantyev πρότειναν το πιο ρεαλιστικόμοντέλο GGS, στο οποίο λαμβάνονταιυπόψη η ανόμοια κατανομή πίεσηςκαι η περιστρεφο-ευθύγραμμη ροή-περιδίνηση στο επίπεδο περιστροφήςελίκων και βρήκαν μέγιστη απόδοση30,1% με πτερυγιακή γωνία f=67.50ο

(Pitch angle) και βαθμό ροής 0,613(Flow through). Πρόσφατα το 2008,οι David Hartwanger και Dr. AndrejHorvat, στην ανάλυσή τους μεComputational Fluid Dynamics [3] καιμε 9 παραπομπές σε άλλες μελέτεςαπό το 1997, κατέληξαν στο συμπέ-

(Αίτηση Δ.Ε. στον Ο.Β.Ι. αρ. 20100100492-08/09/10)

Φτερωτο -Τροχο -Τουρμπίνες και Κωπηλατο -Τροχο -Τουρμπίνες για μετατροπή της κινητικής ενέργειας ρευστών σε ηλεκτρική

8 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

ΘΘ ΕΜΑ

Page 11: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

9ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

ρασμα ότι με προηγμένη πλέον τεχνο-λογία, όπως της Ε/Τ Vestas-V52/850που έχει μεταβαλλόμενη γωνία τωντριών πτερυγίων (Pitch angle) ελεγχό-μενη με μικροεπεξεργαστή αυτοματι-σμού και αισθητήρες, μπορεί να επι-τευχθεί, σε συγκεκριμένες σχέσεις-λόγους ταχύτητας άκρης πτερυγίουπρος ταχύτητα ανέμου (Tip SpeedRatio-TSR), έως 45% απόδοση (Διάγραμμα 1).

Πολύ χαμηλός βαθμός απόδοσης(Power Coefficient-Efficiency-Cp) πρα-κτικά σημαίνει ότι το πολύ μεγαλύτερουπόλοιπο της διαθέσιμης κινητικήςενέργειας του ρευστού, δεν είναι απλάχαμένη ενέργεια αλλά ΚΑΚΗ ενέργειαμε αρνητικές επιπτώσεις στο σύστηματης τουρμπίνας. Το όριο “Betz limit” πρακτικά ισχύει καιγια όλες τις άλλες τεχνολογίες πουαναπτύχθηκαν μέχρι σήμερα. Το 1931,ο Γάλλος Αεροναυπηγός GeorgesDarrieus (προφέρεται Νταριέ) κατοχύ-ρωσε την ευρεσιτεχνία Ανεμο-Τουρ-μπίνας Κάθετου Άξονα (Vertical AxisWind Turbine-VAWT) με κυρτά πτερύ-για ελικοειδoύς-αυγοειδούς σχήματοςσαν χτυπητήρι ομελέτας (Εgg beatertype) ή κάθετα σταθερά (Giromill) ήπεριστρεφόμενα (Cycloturbine) Αερο-πλανο-Πτερύγια (Lift type Cross-FlowDarrieus VAWT), που λειτουργεί με τιςίδιες αεροδυναμικές αρχές και προβλή-ματα όπως η Ε/Τ. Νωρίτερα το 1922,ο Φιλανδός μηχανικός Sigurd J.Savonius είχε κατοχυρώσει μια άλληευρεσιτεχνία Ανεμο-Τουρμπίνας Κάθε-του Άξονα που περιστρέφεται κυρίωςαπό τις δυνάμεις Αεροδυναμικής Αντί-στασης (Drag type Savonius VAWT). Το Διάγραμμα 2 δείχνει τον βαθμόαπόδοσης-Cp όλων των μέχρι τώρατεχνολογιών σε σχέση με τον λόγοTSR-ταχύτητα άκρης πτερυγίου προςταχύτητα ανέμου (ρευστού).

Τώρα τι γίνεται;Όταν η ταχύτητα του ανέμου ξεπερά-σει τα όρια που επιβάλλει ο χαμηλόςβαθμός απόδοσης, όλη η επιπλέονΚΑΚΗ κινητική ενέργεια σημαίνειΣΟΒΑΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, έως και κατα-στροφή της Ε/Τ, η οποία αναγκαστικάσταματάει με συστήματα φρεναρίσμα-τος και μπαίνει σε κατάσταση αναμο-νής-επιβίωσης, με τα πτερύγια παράλ-ληλα στην ροή. Τα διαγράμματαισχύος προς άνεμο, όπως στο Διά-

γραμμα 3, απλά σταματούν στο όριοταχύτητας ανέμου υποδηλώνοντας ότιεκεί σταματάει η λειτουργία και πρέπεινα πέσει ο άνεμος για να ξαναρχίσει.

Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα και από ταχαμηλά ποσοστά ετήσιας απόδοσηςενέργειας-κιλοβατώρες (kWh) σε

σχέση με την μέγιστηεγκατεστημένη ισχύ-δυνατότητα (capacityfactor), όπως το 31%για το σύνολο των αιο-λικών πάρκων στις ΗΠΑ(American Wind EnergyAssocia-tion-AWEA) καιτο 25-30% στα χερσαίακαι 35-40% στα υπερά-κτια αιολικά πάρκα πουπροϋπολογίζεται απόμεγάλους παίκτες (RWEInnogy). Όλοι το δεί-χνουν με πλήρη ειλικρί-νεια και με διαγράμμα-τα, όπως το Διάγραμ-μα 4, που λένε: «Μπο-ρεί να έχουμε εγκατα-στήσει Α/Γ με Ε/Τισχύος 7 MW, αλλάαποδίδουμε αυτή τηνισχύ μόνο όταν ο άνε-μος φυσάει όπωςΕΜΕΙΣ θέλουμε. Ότανφυσάει κάτω από 5 ήπάνω από (περίπου)25 m/s, αποδίδουμεΜΗΔΕΝ»

Στα Αιολικά Πάρκα τοφαινόμενο του στροβι-λισμού (Wake effect)επιβάλλει να υπάρχει

μεγάλη απόσταση με-ταξύ Α/Γ, 4-5φορές της διαμέτρου περιστροφήςπτερυγίων, ώστε ο στροβιλισμός τηςεμπρός να μην κτυπάει την πίσω Α/Γόταν είναι στην ίδια ευθεία με τονάνεμο. Οι απώλειες ενέργειας είναιπολύ σοβαρές κυρίως στο φάσμα των

Page 12: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

10 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

ΘΘ ΕΜΑ

πιο συνηθισμέ-νων ανέμων απόπερίπου 6-15m/s (περίπου 4-7 Μποφόρ),όπως φαίνεταιστο ακόλουθοδ ι ά γ ρ α μ μ αόπου η πίσω Α/Γ(μωβ καμπύλη)απέχει μόνο μίαδιάμετρο περι-στροφής απότην εμπρός(μπλε καμπύλη)και με ταχύτη-τα ανέμου 12m/s (6 Μπο-φόρ) παράγει1,5 MW αντίγια 2,5 MW,δηλαδή 40%απώλεια.

Το κόστος Α/Γμε Ε/Τ για διά-φορες εφαρμο-γές σε ευρώ E

ανά εγκατεστημένο KW είναι: Χερσαίες μικρές-μέχρι 100 KW: μεταξύ 3.000 και8.000 Χερσαίες μεγάλες-πάνω από περίπου 100 KW:1.500-2.500Υπεράκτιες με έδραση στον πυθμένα σε βάθοςμέχρι 30-35 m: περίπου 2.500Υπεράκτιες με έδραση στον πυθμένα σε βάθοςγύρο στα 45-50 m: περίπου 4.500Ο χρόνος απόσβεσης της επένδυσης εξαρτάταιαπό το ποσοστό ετήσιας απόδοσης ενέργειας(capacity factor), που εξαρτάται κυρίως από τονμέσο όρο κινητικής ενέργειας που παρέχει ο άνε-μος στο συγκεκριμένο σημείο και την δυνατότη-τα της Α/Γ να μετατρέπει ΟΛΗ αυτή την ενέργειασε ηλεκτρική. Με την Α/Γ με Ε/Τ, η κατά τα άλλαέξυπνη επιλογή να στήνουμε Α/Γ σε τοποθεσίεςμε δυνατό άνεμο, υποφέρει από την δυνατότητατου ανέμου να φυσάει πολύ συχνά παραπάνωαπό αυτό που αντέχει η Ε/Τ. Έτσι, ο χρόνος από-σβεσης συνήθως είναι πάνω από 8-10 χρόνια ήκαι πολύ περισσότερο. Το ίδιο ισχύει και για τονχρόνο απόσβεσης της ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ που καταναλώ-νεται για την κατασκευή των Α/Γ με Ε/Τ και μεόλη την σύγχρονη τεχνολογία που συνεχώςενσωματώνεται για να μην κινδυνεύουν απόεκτός ορίων υψηλές ταχύτητες ανέμου. Μία σύγχρονη υπεράκτια Ε/Τ-Α/Γ ισχύος 6 MWμαζί με τα πτερύγια έχει βάρος περίπου 360τόνους (t) (40 t/πτερύγιο), διάμετρο περιστρο-φής πτερυγίων 126 μ. και είναι εγκατεστημένη

σε πυλώνα ύψους 135 μ. και βάρους 350 t για νααντέχει στα φορτία από την μέγιστη ανεμοπίεση«επιβίωσης» των 1.400 kN (survival state windthrust), όταν η ταχύτητα του ανέμου φθάσει στοόριο των 25 μ/δευτ. Με την συνήθη ταχύτητατων 14 σ.α.λ. και περίπου 400 μ. περίμετρο περι-στροφής, η άκρη του κάθε πτερυγίου κινείται μεταχύτητα 14 x 400= 5.600 μ/λεπτό, ή x 60= 336km/h!! Η άκρη κάθε πτερυγίου της συνηθισμέ-νης χερσαίας Ε/Τ-Α/Γ ισχύος 3 MW, με 14 σ.α.λ.και περίπου 350 μ. περίμετρο περιστροφής,κινείται λίγο πιο αργά με 294 km/h. Η υπεράκτιαΕ/Τ-Α/Γ ισχύος 8-10 MW υπό εξέλιξη, έχει διάμε-τρο περιστροφής πτερυγίων 160 μ. και επίσηςεντυπωσιακά άλλα μεγέθη. Παράλληλα με τονστροβιλισμό και τον θόρυβο που δημιουργούν,οι Ε/Τ-Α/Γ είναι και πολύ επικίνδυνες για τα διερ-χόμενα πουλιά. Θόρυβος, οπτική ρύπανση, κίν-δυνος για πουλιά αλλά και ανθρώπους στηνπερίπτωση βλάβης, είναι τα βασικά επιχειρήματαπου χρησιμοποιούνται από το κοινό και τουςπεριβαλλοντολόγους για τον τρόπο αντίδρασηςNIMBY= Not In My Back Yard, που σε ελεύθερηαπόδοση σημαίνει: «ΝΑΙ, συμφωνώ να εγκατα-σταθούν πάρα πολλές Α/Γ για να σώσουμε τονπλανήτη και να έχουμε μικρότερο κόστος ηλε-κτρικής ενέργειας, ΑΛΛΑ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΔΙΚΙΑ ΜΟΥΑΥΛΗ-ΠΕΡΙΟΧΗ». Έχουν άδικο;Με ίδια βασική τεχνική και ανάλογες ρυθμίσειςγια τα δεδομένα του υγρού στοιχείου, εξελίσσε-ται και η τεχνολογία Ε/Τ-Υδρο-Γεννητριών (Υ/Γ)για υποθαλάσσια ρεύματα.

Μία πολύ καλύτερη νέα....παλιά ιδέα!Σε αντίθεση με τις τεχνολογίες Ε/Τ και Darrieus,το ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ σπρώξιμο μιας επιφάνειας απόκινούμενο ρευστό που μετατρέπεται ΑΜΕΣΑ μετην απλή αρχή μοχλών του Αρχιμήδη σε περι-στροφική-μηχανική ενέργεια άξονα Η/Γ και μεΠΟΛΥ ΜΙΚΡΕΣ απώλειες, σίγουρα είναι αποδοτι-κότερη, αποτελεσματικότερη και οικονομικότερηεπιλογή. Η τεχνολογία της Φτερωτο-Τροχο-Τουρμπίνας(ΦΤΤ) (Wing-Wheel-Turbine-WWT) για αέρια καιτης Κωπηλατο-Τροχο-Τουρμπίνας (ΚΤΤ) (Paddle-Wheel-Turbine-PWT) για υγρά, βασίζεται στιςαπλές παλιές βασικές μεθόδους εκμετάλλευσηςτης κινητικής ενέργειας ανέμου και νερού, όπωςη φτερωτή. Είναι περίπου σαν την φτερωτή πουείναι εν μέρη βυθισμένη στο νερό για να προω-θεί ποταμόπλοια ή να δίνει κίνηση σε μηχανήμα-τα ή ηλεκτρογεννήτριες από την κινητική ενέρ-γεια ποταμών-θαλάσσιων ρευμάτων. Μια τέτοιαφτερωτή με επίπεδα πτερύγια ολόκληρη μέσαστην ροή νερού με τον άξονά της κάθετο στηνροή, δεν περιστρέφεται επειδή η πίεση είναι ίδιαστα δύο ημικύκλια-πλευρές. Αλλά αν η πίεση-αντίσταση στα πτερύγια είναι διαφορετική σταδύο ημικύκλια, η φτερωτή περιστρέφεται προςτην κατεύθυνση της υψηλότερης πίεσης. Αυτή η

Page 13: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 14: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

12 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

ΘΘ ΕΜΑ

αρχή χρησιμοποιείται σεμετρητές ροής-ταχύτη-τας ρευστών με πτερύ-για σε σχήμα κούπας καιστις Α/Γ κάθετου άξονατύπου Savonius (dragtype) όπου δημιουργεί-ται διαφορετική πίεσηστα δύο ημικύκλια, αλλάχωρίς αρκετή διαφοράκαι πολύ χαμηλή πίεσηστο ένα, για να μπορούννα πετύχουν υψηλέςαποδόσεις (βλέπε Διά-γραμμα 2 ανωτέρω). Στην περίπτωση τηςΦΤΤ-ΚΤΤ η βασική αρχήείναι ότι κάθε πτερύγιοέχει σχεδιασθεί έτσιώστε να έχει διαφορετι-κή συμπεριφορά στηνκινητική ενέργεια τουρευστού (Ρ) στις δύοόψεις του, χρησιμοποιώ-ντας την πίεση για ναμπει στην βέλτιστηκατάσταση «ανοικτό» ή

«μισάνοικτο-μισόκλειστο» ή «κλειστό», όπωςόταν ο άνεμος ανοιγοκλείνει μια αμαντάλωτηπόρτα, ανάλογα με το ποια πλευρά της κτυπάει.Το πτερύγιο απαρτίζεται από κινητά-περιστρε-φόμενα τμήματα σαν ιστία-πόρτες και κάθειστίο-πόρτα «αποφασίζει μόνο του» να μπει στηνβέλτιστη κατάσταση σε σχέση με την ροή τουρευστού για μεγιστοποίηση της απορρόφησηςενέργειας και αντίστοιχα το πτερύγιο μπαίνειστη θέση «Εργασία» (Ε) ή «Χαλάρωμα» (Χ) απόόποια κατεύθυνση και αν έρχεται η ροή και στηνθέση «Ε» προβάλλει μέγιστη δυνατή αντίστασηγια να απορροφήσει την μέγιστη δυνατή ενέρ-γεια σε οποιαδήποτε γωνία βρεθεί σε σχέση μετην ροή, ενώ στη θέση «Χ» προβάλλει ελάχιστηαντίσταση σε κάθε γωνία κόντρα στην ροή, ή καιαπορροφά την μέγιστη δυνατή ενέργεια, όπωςόταν ένας ή μία Wind-Surfer καταφέρνει να κινη-

θεί σχεδόν κόντρα στον άνεμο βάζοντας το ιστίοστην κατάλληλη γωνία. Η αλλαγή κατάστασης-συμπεριφοράς γίνεται «αυτόματα» από τηνπίεση του ρευστού την στιγμή που κάθε πτερύ-γιο ή ιστίο-πόρτα διέρχεται από το κάθετο επίπε-δο (ΚΕ) που περιλαμβάνει τον αντίστοιχο άξοναπεριστροφής (4, Α) και είναι παράλληλο στηνροή. Στο εμπρός μέρος της ΦΤΤ-ΚΤΤ η αλλαγήγίνεται από «Χαλάρωμα» σε «Εργασία» και στοπίσω μέρος αντίστροφα.

Στο σχήμα 1 παρουσιάζονται ενδεικτικοί τρόποιεφαρμογής αυτής της αρχής. To πτερύγιο (W)αποτελείται από άκαμπτο επίπεδο παραλληλό-γραμμο πλαίσιο (1), με δικτύωμα-πλέγμα απόχορδές (2), επάνω στις οποίες διασυνδέονταιστην όψη «Εργασία» με μία πλευρά τους οριζό-ντια (3Η) ή κάθετα (3V) παραλληλόγραμμαιστία-πόρτες, που μπορούν να περιστρέφονταιελεύθερα γύρο από τον αντίστοιχο άξονα-χορδή, μέσα στα περιθώρια που τους επιτρέπειτο αντίστοιχο τμήμα πλέγματος, που είναι στοίδιο επίπεδο ή σε γωνία με το επίπεδο τουπαραλληλόγραμμου πλαισίου. Κάθε ιστίο-πόρταγεμίζει το αντίστοιχο τμήμα-επιφάνεια του πλέγ-ματος στην όψη «Εργασία» όταν μία όψη τουείναι σε επαφή με το πλέγμα.

Στα σχήματα 2, 3, 4 και 5 παρουσιάζονται όψειςκαι τομές ΦΤΤ-ΚΤΤ με έξι πτερύγια (W) σε ίσεςγωνίες 60ο μεταξύ τους που λειτουργούν με τιςανωτέρω αρχές. Ενδεικτικός υπολογισμός ισχύος με πτερύγιο 1x1m, δηλαδή 1 m2 επιφάνεια με μοχλοβραχίονα 1m από το κέντρο της στον άξονα (διάμετροςπεριστροφής 3 m) και τις ακόλουθες συνθήκες:Ταχύτητα ανέμου Vα= 12 m/s και νερού Vν= 2m/s. Πυκνότητα Αέρα ρα= 1,24 kg/m3 και Νερού ρν=1.000 kg/m3. Η πίεση στην επιφάνεια πτερυγίου κάθετου στηνροή υπολογίζεται με τον τύπο:P (Pascal=N/m2) = 0.5 x πυκνότητα ρ (density) xτετράγωνο ταχύτητας-V2, δηλαδή:

σχ. 1

σχ. 2 σχ. 3 σχ. 4 σχ. 5

Page 15: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 16: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

14 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

ΘΘ ΕΜΑ

Ρα= 0.5 x 1,24 x 122 = 90 Pascal(N/m2)= Πίεση αέρα με άνεμο 12 m/s Ρν= 0.5 x 1.000 x 22 = 2.000 Pascal(N/m2)= Πίεση νερού με ροή νερού 2m/s Η δύναμη που ασκείται στην επιφάνειατου πτερυγίου από την πίεση του ρευ-στού είναι: Ν (Newton)= πίεση (Pascal) x επιφά-νεια πτερυγίου (m2), δηλαδή:Να= 90 x 1= 90 Newton= Ασκούμενηδύναμη ανά τ.μ. με άνεμο 12 m/s Νν= 2.000 x 1= 2.000 Newton= Ασκού-μενη δύναμη ανά τ.μ. με ροή νερού 2m/s Η Ροπή-Τ (Newton.meter=Nm) είναι ηδύναμη που ασκείται στο μοχλοβρα-χίονα σε κάποια απόσταση (1 m) απότον άξονα για να περιστραφεί ο άξο-νας, δηλαδή:Ροπή στον άνεμο Τα= 90 x 1 = 90Newton.meter Ροπή στο νερό Τν= 2.000 x 1 = 2.000Newton.meter Η μηχανική-περιστροφική ισχύς(Watt=W) που μεταφέρεται στονάξονα (Α) από την κινητική ενέργεια-πίεση του ρευστού, υπολογίζεται μετον τύπο: Ισχύς W= ροπή Τ (torque=Nm) x γωνια-κή ταχύτητα (angular speed=Radian/sec). Ένα Radian είναι η γωνία που έχειμήκος τόξου ίσο με την ακτίνα περι-στροφής (57,32484ο), δηλαδή για τονυπολογισμό μας ένα Radian=Rad αντι-στοιχεί σε κίνηση-τόξο ενός μέτρου καιείναι λογικό να υποθέσουμε ότι ηγωνιακή ταχύτητα της ΦΤΤ ή ΚΤΤ όταντο πτερύγιο είναι κάθετο στην ροήαντιστοιχεί στην γραμμική ταχύτητατου ρευστού και με μοχλοβραχίονα 1m είναι 12 Rad/sec στον αέρα (x 60δευτερόλεπτα/2π-6,28= περίπου 120RPM-σ.α.λ. για την ΦΤΤ και 2 Rad/sec-20 RPM στο νερό για την ΚΤΤ. Επομέ-νως η ισχύς για ένα πτερύγιο είναι: Wα= 90 x 12 = 1.080 Watt, ανά κάθε-το πτερύγιο 1 m2 με άνεμο 12 m/sec.Wν= 2.000 x 2 = 4.000 Watt, ανά κάθε-το πτερύγιο 1 m2 με ροή νερού 2m/sec. Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι ταάλλα δύο πτερύγια που κινούνται μετην ίδια γωνιακή ταχύτητα σε γωνία μετην ροή, αποδίδουν τουλάχιστον όσοένα κάθετο πτερύγιο, με τελικό αποτέ-

λεσμα για την συγκεκριμένη κατα-σκευή και συνθήκες:Συνολική μηχανική περιστροφική ισχύςΦΤΤ (1x1x6)**= 2.160 WattΣυνολική μηχανική περιστροφική ισχύςΚΤΤ (1x1x6)**= 8.000 WattΑντίστοιχος ενδεικτικός υπολογισμόςμε μοχλοβραχίονα 3 m (διάμετροςπεριστροφής 8 m), επιφάνεια πτερυγί-ου 4 m2 (2 x 2 m πτερύγιο) και διπλά-σιες ταχύτητες ρευστών που ισοδυνα-μεί με τετραπλάσιες πιέσεις (Ρα= 360Pascal και Ρν= 8.000 Pascal) δίνει ταεξής αποτελέσματα:Συνολική μηχανική περιστροφική ισχύςΦΤΤ (3x4x6)= 69.120 Watt Συνολική μηχανική περιστροφική ισχύςΚΤΤ (3x4x6)= 256.000 Watt Ο συντελεστής 3 αύξησης μήκους τουμοχλοβραχίονα υπεισέρχεται σαν πολ-λαπλασιαστής για την Ροπή και σανδιαιρέτης για την Γωνιακή Ταχύτητακαι αυτο-ακυρώνεται δίνοντας ευθέωςανάλογη σχέση επιφάνειας πτερυγίου-ισχύος. Οι ταχύτητες περιστροφήςείναι: ΦΤΤ= 40 RPM και ΚΤΤ= 6,7 RPM(μικρότερες κατά τρεις φορές σεσχέση με τον μοχλοβραχίονα του 1 m) Όταν η αύξηση επιφάνειας πτερυγίουγίνει μόνο καθ’ ύψος και ο μοχλοβρα-χίονας παραμείνει 1 m (διάμετροςπεριστροφής 3 m), η ροπή μειώνεταικατά 3 φορές, η ταχύτητα περιστρο-φής τριπλασιάζεται και η ισχύς παρα-μένει ίδια. Σύμφωνα με τα ανωτέρω ισχύουν τα εξήςβασικά χαρακτηριστικά για ΦΤΤ-ΚΤΤ:Η μηχανική-περιστροφική ισχύς πουαποδίδεται είναι ευθέως ανάλογη μετην επιφάνεια πτερυγίου και εκθετικάανάλογη στον κύβο με την ταχύτητατου ρευστού χωρίς όρια στην ταχύτη-τα. Το μήκος του μοχλοβραχίονα δενέχει επίδραση στην ισχύ, ενώ έχειευθέως ανάλογη σχέση με την ροπήκαι αντιστρόφως ανάλογη με τηνγωνιακή-περιστροφική ταχύτητα και ηροπή έχει εκθετική σχέση στο τετρά-γωνο με την ταχύτητα του ρευστού. Ο βαθμός απόδοσης-Cp είναι ο λόγοςτης χρήσιμης ηλεκτρικής ενέργειαςπου παράγεται Pe (extracted) προς τηνδιαθέσιμη κινητική ενέργεια του ρευ-στού Pa (available) που δίδεται απότον τύπο: Pa= 0.5 x πυκνότητα ρ xταχύτητα στον κύβο-V3 x Α, όπου Αείναι η συνολική επιφάνεια των πτερυ-γίων που βρίσκονται μέσα στην ροή

του ρευστού (swept area). Για ταπαραδείγματα ανωτέρω θεωρούμε ότιη παραγόμενη ηλεκτρική ενέργειαείναι περίπου 90% της μηχανικής (μεσωστή σχεδίαση ηλεκτρογεννήτριας)και προκύπτουν οι ακόλουθοι βαθμοίαπόδοσης:ΦΤΤ (1x1x6) με Vα=12 m/s: Cp= 2.160x 0.9 / 0.5 x 1,24 x 123 x 2= 1.944 /2.143= 91% ΚΤΤ (1x1x6) με Vν= 2 m/s: Cp= 8.000 x0.9 / 0.5 x 1.000 x 23 x 2 = 7.200 /8.000= 90% ΦΤΤ (3x4x6) με Vα=24 m/s: Cp=69.120 x 0.9 / 0.5 x 1,24 x 243 x 8=62.208 / 68.567= 91% ΚΤΤ (3x4x6) με Vν= 4 m/s: Cp=256.000 x 0.9 / 0.5 x 1.000 x 43 x 8 =230.400 / 256.000= 90% Αλλά και αν ακόμα η παραγόμενη ηλε-κτρική ενέργεια είναι 70% της μηχανι-κής ή και κάπως μικρότερη, ο βαθμόςαπόδοσης είναι πολύ μεγαλύτερος τουμέγιστου 45% των Ε/Τ.Επειδή η απορρόφηση της κινητικήςενέργειας μεγιστοποιείται όταν το πτε-ρύγιο είναι εντελώς κάθετο στην κίνη-ση του ρευστού, όσο περισσότεραπτερύγια βρίσκονται σε κάθετη θέσητόσο πολλαπλασιάζεται η ενέργειαπου μετατρέπεται σε μηχανική. Ο τρό-πος εφαρμογής αυτής της αρχής είναινα έχουμε πολλά πτερύγια διασυνδε-δεμένα κάθετα σε ιμάντα που περι-στρέφεται πάνω σε δύο κατακόρυ-φους κυλίνδρους-άξονες.

Στα σχήματα 6-7 παρουσιάζεται προο-πτική όψη και οριζόντια τομή ενόςσυστήματος Φτερωτό-Άμαντο-Τροχο-Τουρμπίνας (ΦΙΤΤ) ή Κωπηλατο-Άμα-ντο-Τροχο-Τουρμπίνας (ΚΙΤΤ), πουαποτελεί ενδεικτικό τρόπο εφαρμογήςαυτής της αρχής. Ο ιμάντας (6) με τακάθετα πτερύγια (W), περιστρέφεταιπάνω σε δύο κυλίνδρους-άξονες καιμεταδίδει την περιστροφική-μηχανικήενέργεια στον άξονα κίνησης του ενός-μικρού κυλίνδρου (7) που κινεί τηνΗ/Γ. Το σύστημα μπορεί ελεύθερα ναπεριστρέφεται γύρο από τον άξονακίνησης με περιφερειακή έδραση καικατάλληλο τροχό σε κυκλική ράγα (9)κάτω από τον άξονα του άλλου-μεγά-λου κυλίνδρου (8). Στόχος είναι νασχηματίζεται αδιάκοπα βέλτιστη γωνίαπρόσπτωσης (Ζ) μεταξύ της ροής καιτης πλευράς του ιμάντα με τα πτερύ-

**(1x1x6= 1 m μοχλοβραχίονας, 1 m2 επιφάνεια πτερυγίου, 6 πτερύγια).

Page 17: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 18: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

16 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

ΘΘ ΕΜΑ

για στη ΠλευράΕργασίας-ΠΕ για μεγιστοποίηση της πίεσης σταπτερύγια. Η βέλτιστη γωνία επιτυγχάνεται είτεμε

κάθετα βοηθητικά πτερύγια ρύθμισης (10) είτεμε μηχανισμό κίνησης στον τροχό έδρασης καικατάλληλους αισθητήρες.

Στο σχήμα 8 παρουσιάζεται προοπτική όψη ενόςενδεικτικού συγκροτήματος δύο όμοιων ΦΤΤ-ΚΤΤμε διασυνδεδεμένες πλάτη-πλάτη τις δύο Η/Γ καιευθυγραμμισμένους άξονες, που μπορεί να λει-τουργεί ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΟ-ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΟ σε κινού-μενο ρευστό λόγω των εξισορροπημένων αντί-στροφων περιστροφών. Στην πράξη, στον αέραμπορεί να λειτουργεί από κολόνα, κατάρτι, αερό-στατο ή υψηλό σημείο εδάφους-γκρεμό με προε-κταμένο βραχίονα ανάρτησης, ενώ σε ποτάμι ήθάλασσα είναι σαν να «ψαρεύουμε» ηλεκτρισμό

από πλεούμενο, μόνιμη πλωτήπλατφόρμα ή μόνιμη κατασκευήανάρτησης.

Οι εφαρμογές περιλαμβάνουνΦΤΤ στην οροφή κτηρίων (σχ.9) και ηλεκτροκίνητων οχημά-των (σχ. 10-12) και ΚΤΤ σε ηλε-κτροκίνητα πλωτά μέσα σε συν-δυασμό και με ΦΤΤ (σχ. 11). Στο σχήμα 11 παρουσιάζεταιΚΤΤ-ΚΥΜΑΤΟΓΕΝ-ΝΗΤΡΙΑ μετον άξονα κίνησης οριζόντιοστην επιφάνεια ηρεμίας τουνερού (ΕΗ) σε σταθερή θέση ωςπρος τον πυθμένα που παράγειΔΙΠΛΑΣΙΑ ενέργεια σε σχέση μελειτουργία σε σταθερή ροήνερού, διότι η κίνηση του κύμα-τος πάνω-κάτω θέτει εναλλάξστην θέση «Εργασία» ή «Χαλά-ρωμα» και τα δύο ημικύκλια.

Πλεονεκτήματα της τεχνολογίας ΦΤΤ - ΚΤΤ:1. ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ τηςΗ/Γ που είναι σε σημείο μεάνετη προσβασιμότητα. 2. Πολύ υψηλός βαθμός από-δοσης-Cp της τάξης του 70-90% (θεωρητική ανάλυση). 3. Οι ασήμαντες απώλειεςσημαίνουν ότι η απορρόφησηενέργειας γίνεται από μικρέςταχύτητες ροής και συνεχίζειασταμάτητα με οποιεσδήποτεταχύτητες (εφόσον έχει προ-βλεφθεί στην μελέτη κατα-σκευής, στις αντοχές υλικώνκλπ). Δηλαδή, η ΦΤΤ-ΚΤΤ ποτέδεν σταματάει να παράγει ηλε-

κτρική ενέργεια και δεν κινδυνεύει όσο και νααυξηθεί η ταχύτητα του ρευστού και η ετήσιααπόδοση ξεπερνάει το 80%, ενώ ο χρόνος από-σβεσης επένδυσης ΚΑΙ ενέργειας είναι πολύχαμηλότερος από κάθε άλλης τεχνολογίας.4. Λειτουργία χωρίς κίνδυνο για την πανίδα ήθόρυβο ή οπτική ρύπανση.5. Δεν υπάρχει το φαινόμενο του στροβιλισμού(Wake effect) και απαιτείται πολύ μικρότεροςχώρος για Αιολικά Πάρκα από ότι με Ε/Τ. 6. Απλή τεχνολογία με υψηλή αξιοπιστία, ελάχι-στες ανάγκες επισκευής-συντήρησης και μικρόκόστος κατασκευής-εγκατάστασης.7. Για υπεράκτιες εγκαταστάσεις παραγωγήςηλεκτρικής ενέργειας από ΟΛΕΣ τις διαθέσιμεςΑΠΕ στην θάλασσα, η τεχνολογία ΦΤΤ-ΚΤΤ απο-τελεί ιδανική και ίσως μοναδική εφικτή επιλογήγια εγκατάσταση σε Επιπλέουσες ΠλατφόρμεςΕνοποιημένων Εφαρμογών όπως η Marine

σχ. 6 σχ. 7

σχ. 8 σχ. 9

Page 19: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

Renewable Energy Sources IntegratedApplications Platform-MARESINAPπου βασίζεται στην τεχνολογία Χωρο-δικτυωμάτων με Αρθρωτούς Συνδέ-σμους της προγενέστερης ευρεσιτε-χνίας μου «Κατασκευή Χωροδικτυω-μάτων με Αρθρωτούς Συνδέσμους -Construction of Trusses withArticulated Joints-AJOT» (ΑίτησηΔιπλώματος Ευρεσιτεχνίας στον Ο.Β.Ι.υπ’ αριθμ. 20090100717-24/12/2009.

Διεθνής Αίτηση PCT/GR2010/000056-24/12/2010)

Αναφορές:[1] The Lanchester-Betz-Joukowsky limit:Wind Energy 2007-10: 289–291/14 Feb2007 Wiley Interscience[2] Gorban-Gorlov-Silantyev: Journal ofEnergy Resources Technology, Dec 2001,volume 123/311 [3] 3D MODELLING OF A WIND TURBINE

USING CFD, NAFEMS Conference 2008,United Kingdom

Σημείωση:Μετά από έγκριση-πρόσκληση τωνδιοργανωτών έχει ήδη γίνει παρουσία-ση των τεχνολογιών στο συνέδριο EU-China Chengdu-Κίνα και στο συνέδριοEWEA Annual Conference 2011,Brussels, Belgium (European WindEnergy Association)

σχ. 10 σχ. 11 σχ. 12

Page 20: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

18

Πράσινα δομικά υλικά και οικολογική δόμηση

Σε περισσότερα από 17 εκατ. βαρέλιαπετρελαίου ημερησίως (!) υπολογίζεταιη παγκόσμια πρωτογενής ενεργειακήκατανάλωση, που σχετίζεται με τα κτί-ρια, ενώ ο μέσος κάτοικος των αστικώνκέντρων ζει περίπου το 80% της ζωήςτου ανάμεσα σε… τέσσερις τοίχους. Ηδε χρησιμοποιούμενη ποσότητα δομι-

κών υλικών στην Ευρώπη ξεπερνάτους 2 Gt ετησίως και στην Ελλάδατους 5 Mt. Η γλώσσα των αριθμώναποδεικνύει περίτρανα τη βαρύτητατου κτιριακού τομέα στην οικονομία, τοπεριβάλλον, την κοινωνία και τη δημό-σια υγεία. Οι φράσεις «πράσινα» δομι-κά υλικά και «οικολογική δόμηση»

T E X N O Λ O Γ I A

Εικόνα 1: Το σύστημα κτίριο από τη σκοπιά των περιβαλλοντικών οχλήσεων.

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

«Η ανακύκλωση

των αποβλήτων

κατασκευών και

κατεδαφίσεων και η

χρήση υλικών φιλικών

προς το περιβάλλον,

είναι ο ορθός δρόμος

προς την οικολογική

δόμηση»

Απόστολος Μαλαμάκης ΜΜ, Γιώργος Μπανιάς ΜΜ, Σοφία-Ναταλία Μποέμη (Περιβαλλοντολόγος)

Page 21: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

έχουν διεισδύσει για τα καλά στο λεξιλόγιο ειδημόνων και μη.

Ο κτιριακός τομέας αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό οικονομικόχώρο καθώς παρουσιάζει ετήσιο κύκλο εργασιών που ξεπερ-νά τα 400G E σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η παγκόσμια πρωτογε-νής ενεργειακή κατανάλωση που σχετίζεται με τα κτίριαξεπερνάει τα 17 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου σε ημερή-σια βάση, ποσότητα περίπου ίση με την συνολική παραγωγήτων χωρών του ΟΠΕΚ, ενώ η μέση τιμή της συνολικής κατα-νάλωσης ενέργειας κυμαίνεται κοντά στο 40% της συνολικήςενεργειακής κατανάλωσης για τις χώρες της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης. Για την Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται περίπουστο 30%. Σε γενικές γραμμές, ο κάτοικος των αστικών κέντρων βιώνειπερίπου το 80% της ζωής του στο εσωτερικό των κτιρίων.Επομένως, είναι προφανής η επίδραση της ποιότητας τουεσωτερικού κλίματος και των επιλεγμένων δομικών υλικώντόσο στην υγεία και την άνεση όσο και την παραγωγικότητάτου (Εικόνα 1).

Τα δομικά υλικά καθορίζοντας την αντοχή, την αισθητικήέκφραση, την ασφάλεια και την άνεση της κάθε είδους κατα-σκευής είναι λογικό να αποτελούν και τη βάση της. Οι ιδιότη-τες και οι συνδυασμοί των δομικών υλικών καθορίζουν τιςενεργειακές απαιτήσεις των κτιρίων, γεγονός που ενισχύει τηνπεριβαλλοντική τους σπουδαιότητα. Συγκριμένα, στην Ευρώ-πη, η χρησιμοποιούμενη ποσότητα δομικών υλικών ξεπερνάτους 2 Gt το χρόνο, ενώ στην Ελλάδα η αντίστοιχη ποσότητακυμαίνεται σε 5 Mt.Η επιλογή υλικών φιλικών προς το περιβάλλον και η αξιοποίη-ση τους, μέσω της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλω-σης των αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων, είναι οορθός δρόμος προς την οικολογική δόμηση. Συνεπώς, η περι-βαλλοντικά ορθολογική διαχείριση των δομικών υλικών στοτέλος της ωφέλιμής τους ζωής και η επιλογή φιλών προς τοπεριβάλλον δομικών υλικών αποτελούν τα θεμέλια της οικολο-γικής δόμησης.Αντικειμενική επιδίωξη της οικολογικής δόμησης αποτελεί ηεξυπηρέτηση των αναγκών του χρήστη και η εξασφάλισηενός άνετου περιβάλλοντος διαβίωσης με ταυτόχρονη ελαχι-στοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε όλο τονκύκλο ζωής τους.

Τα κριτήρια για την επιλογή «πράσινων» δομικών υλικών είναιδυνατόν να συνοψιστούν σε τρεις κατηγορίες:1. Εξοικονόμηση πρωτογενών υλικών: •Περιεχόμενο σε ανακυκλώσιμα. Δομικά υλικά με υψηλό, ελεγ-

χόμενο περιεχόμενο σε ανακυκλώσιμα.•Φυσικά υλικά ελεγχόμενης προέλευσης. Από ελεγχόμενες,βιώσιμες πηγές με οικολογική σήμανση.•Υλικά κατασκευασμένα με φιλικές προς το περιβάλλον μεθό-δους.•Υλικά τοπικά διαθέσιμα. Με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργει-ας κατά την μεταφορά.•Επαναχρησιμοποιούμενα υλικά.•Εύκολα ανακυκλώσιμα υλικά. Δομικά στοιχεία τα οποία μπο-ρούν εύκολα να αποσυναρμολογηθούν, να διαχωριστούν καινα οδηγηθούν προς ανακύκλωση μετά το τέλος ζωής τους.•Υλικά σε ανακυκλώσιμες συσκευασίες.•Ανθεκτικά υλικά: Δομικά υλικά των οποίων η διάρκεια ζωήςείναι συγκριτικά υψηλότερη από τα συμβατικά χρησιμοποιού-μενα.

2. Ποιότητα αέρα εσωτερικών χώρων:•Μη τοξικά δομικά υλικά.•Μειωμένες εκπομπές χημικών ρυπαντών. Δομικά υλικά ταοποία εκπέμπουν μηδενικές ή ελάχιστες ποσότητες πτητικώνοργανικών ενώσεων (Volatile Organic Compounds - VOC).•Ανθεκτικά στην υγρασία υλικά. Δομικά στοιχεία που δεν επι-τρέπουν την ανάπτυξη βιολογικών ρυπαντών στο εσωτερικότου κτιρίου.•Υλικά τα οποία συντηρούνται με φιλικό προς το περιβάλλοντρόπο.

3. Εξοικονόμηση ενέργειας με χρήση υλικών τα οποία βοη-θούν στην ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης ενέργειας τουκτιρίου.Για την επίτευξη της οικολογικής δόμησης θεσπίστηκε από τηνΕΕ η Ευρωπαϊκή Οδηγία 89/106/ΕΟΚ για τα προϊόντα τουτομέα των δομικών κατασκευών η οποία υιοθετήθηκε με τηνελληνική νομοθεσία με το ΠΔ 334/94. Στο πλαίσιο της συγκε-κριμένης Οδηγίας έχουν εκδοθεί περισσότερα από 300 εναρ-μονισμένα πρότυπα για τη συμμόρφωση των προϊόντων μεσυνεπακόλουθη σήμανση CΕ στα προϊόντα. Ωστόσο, η Ελλάδα έχει καθυστερήσει στην εφαρμογή τηςΟδηγίας σε διάφορους τομείς, όπως η εναρμόνιση των τεχνι-κών προδιαγραφών, η μετάφραση των προτύπων, η κοινοποί-ηση φορέων πιστοποίησης και εργαστηρίων δοκιμών, ο έλεγ-χος σύμφωνα με τα νέα πρότυπα, ο έλεγχος της αγοράς. Συμπερασματικά, στα πλαίσια της λογικής της πράσινης ανά-πτυξης, οι αρχές τις οικολογικής δόμησης αποτελούν βιώσιμηκαι αειφορική πρόταση στον κτιριακό τομέα. Στόχος είναι ηεισαγωγή στην καθημερινή οικοδομική πρακτική νέων υλικών,φιλικών προς το περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής τους.

Page 22: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

20 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Παναγιώτης Σχινάς, Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Η/Υ, MSc, MBA, [email protected]

Σκοπός της κατασκευής της γείωσηςείναι η προστασία των ανθρώπωναπό ηλεκτροπληξία εξ επαφής. Ως γει-ωτής εγκαθίσταται ταινία χαλύβδινηθερμά επιψευδαργυρωμένη (St/tZn)διαστάσεων 30x3,5 mm με πάχος επι-ψευδαργύρωσης 500gr/m2 εντός τωνθεμελίων του κτιρίου (θεμελιακή γεί-ωση) προκειμένου ναεπιτευχθούν:• Χαμηλή τιμή αντίστασης γείωσης.• Αντοχή στο χρόνο από πλευρά διά-βρωσης του γειωτή.• Δημιουργία κύριων και συμπληρω-ματικών ισοδυναμικών συνδέσεων.

Κατασκευή θεμελιακής γείωσηςα) Εγκατάσταση γειωτήΕγκατάσταση χαλύβδινης ταινίας δια-στάσεων 30x3,5 mm θερμά επιψευ-δαργυρωμένης (St/tZn) με πάχος επι-ψευδαργύρωσης 500 gr/m2 στο σιδη-ρό οπλισμό, εντός κατ’ αρχάς σταεξωτερικά περιμετρικά συνδετήριαδοκάρια των πεδίλων της ή στα στοι-χεία των θεμελίων σε μορφή κλειστούδακτυλίου (περιμετρικά της κατα-σκευής, εντός των θεμελίων του).

Στη περίπτωση όπου οι διαστάσειςτης κατασκευής είναι μεγάλες θα πρέ-πει να εγκατασταθεί χαλύβδινη ταινίακαι σε συνδετήρια δοκάρια ή τοιχίαπου υπάρχουν σε εγκάρσιους ή σεδιαμήκης άξονες.Η χαλύβδινη ταινία (St/tZn) συνδέεταιμε τον σιδηρό οπλισμό σε ευθείαόδευση και πραγματοποιείται στήριξηανά 2m(max) με ειδικούς συνδέσμουςοπλισμού χαλύβδινους θερμά επιψευ-δαργυρωμένους (St/tZn) και επιπλέονστήριξη στον οπλισμό 0,5m πριν καιμετά την αλλαγή κατεύθυνσής της. Ηχαλύβδινη ταινία (St/tZn) όταν διακό-πτεται, συνεχίζει και επιμηκύνεται μετην παρεμβολή θερμά επιψευδαργυ-ρωμένου (St/tZn) χαλύβδινου συνδέ-σμου Βαρέως Τύπου.Συνιστώνται μεγάλα μήκη ταινίαςχωρίς διακοπή, ήτοι λίγοι σύνδεσμοιεπιμήκυνσης της ταινίας.H τιμή τηςαντίστασης της γείωσης μειώνεταιόσο μεγαλώνει η επιφάνεια που καλύ-πτει η ταινία, καθώς το μήκος αυτήςστα εντοπίζεται στα θεμέλια.Στη περίπτωση όπου το κτίριο έχειαρμούς συστολο-διαστολής, θα πρέ-πει να διακόπτεται η ταινία κατά τη

T EXNOΛOΓIA

Η θεμελιακή γείωση σύμφωνα με το ΦΕΚ 1222/5.9.2006

Page 23: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

διέλευσή της κάθετα από τον αρμό. Η ηλεκτρική συνέχειααυτής θα πραγματοποιείται με παρεμβολή ζεύγους συνδέ-σμων από ανοξείδωτο χάλυβα (SS) - ΙΝΟΧ υποδοχείς –γεφυρωμένοι με εύκαμπτο χάλκινο αγωγό κατάλληλης δια-τομής (γυμνό ή προτιμητέο επενδυμένο).

β) Αναμονές για κύριες ισοδυναμικές συνδέσεις επί τηςκατασκευήςΕγκατάσταση αναμονών με χαλύβδινο αγωγό, διαστάσεων10 mm θερμά επιψευδαργυρωμένου (St/tZn) με πάχος επι-ψευδαργύρωσης 350 gr/m2 σε σύνδεση με την χαλύβδινηταινία (St/tZn) γείωσης 30 x 3,5 mm μέσω θερμά επιψευ-δαργυρωμένου (St/tZn) χαλύβδινο συνδέσμου βαρέωςτύπου.Ο χαλύβδινος αγωγός (St/tZn) 10 mm οδηγείται στις γωνίεςτης κατασκευής μέσα στις μπετοκολώνες. Ο χαλύβδινοςαγωγός εντός της κατασκευής θα καταλήγει είτε σε εξισω-τικό ζυγό (ισοδυναμική γέφυρα), είτε σε διμεταλλικό σύνδε-σμο, είτε σε υποδοχέα από ανοξείδωτο χάλυβα (SS). Για τηναποφυγή της διάβρωσής του, θα τυλίγεται με αντιδιαβρω-τική ταινία, πλάτος 50mm – μήκος 10 m, περίπου 35 cmπριν την έξοδό του από το σκυρόδεμα (εντός αυτού) καιπερίπου 35 cm μετά την έξοδό του (στον αέρα).

Λεπτομέρειες εγκατάστασης.1. Η ταινία τοποθετείται με τη μεγάλη της επιφάνεια κάθε-τα στο έδαφος.2. Η ταινία γείωσης θα καλύπτεται από σκυρόδεμα (300κιλά ανά κυβικό) για τουλάχιστον 5 cm.

3. Απαγορεύεται αυστηρά η συγκόλληση της ταινίας, ως καιη συγκράτησή της επί του οπλισμού με σύρμα.4. Τα υλικά θεμελιακής γείωσης θα πρέπει να είναι Εργαστη-ριακά Δοκιμασμένα κατά το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 50164-1 &ΕΛΟΤ ΕΝ 50164-2 και να διαθέτουν σχετικό έγγραφο Εργα-στηριού Δοκιμών.5. Υλικά γείωσης εκτός σκυροδέματος και εντός εδάφουςθα πρέπει να είναι χάλκινα (Cu) ή ανοξείδωτα (ΙΝΟΧ).6. Οι θέσεις αναμονών ισοδυναμικών συνδέσεων εντός-εκτός της κατασκευής, θα φέρουν χρωματική σήμανσηαναγνώρισης.

ΠρότυπαΓια το σχεδιασμό, την επιλογή των υλικών και την εγκατά-σταση της θεμελιακής γείωσης, λαμβάνονται υπόψη ταπαρακάτω ισχύοντα πρότυπα :

1. ΕΛΟΤ HD 384: Απαιτήσεις για ηλεκτρικές εγκαταστάσεις

2.ΕΛΟΤ 1197:2002: «Προστασία κατασκευών από Κεραυ-νούς. Μέρος 1ο: Γενικές Αρχές».

3.ΕΛΟΤ EN 50164 – 1: “Lightning Protection Components(LPC), Part 1: Requirements for connection components”.

4.ΕΛΟΤ EN 50164 – 2: “Lightning Protection Components(LPC), Part 2: Requirements for conductors, and earth elec-trodes”.

Page 24: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

22 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Σ.Ν. Μποέμη, Α.Μ. Παπαδόπουλος και Π.ΜιχαλακάκουΠανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρωνe-mail: [email protected]Εργαστήριο Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής ΜηχανικήςΤμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, ΑΠΘ

Η λήψη μέτρων για την προστασίατου περιβάλλοντος γίνεται όλο καιπερισσότερο επιτακτική και τα χρησι-μοποιούμενα επιχειρήματα προς τηνκατεύθυνση αυτή είναι δεν είναιπλέον μόνο ηθικά, αλλά ποσοτικοποι-ημένα κοινωνικά και πολιτικά. Επιπλέ-ον, η ευρεία διάδοση εθελοντικώνεργαλείων περιβαλλοντικής πιστοποί-ησης και η αποδοχή κωδικών δεοντο-λογίας στο τομέα του τουρισμούεστιάζουν πλέον σε περιβαλλοντικάζητήματα. Επομένως, αναμενόμενηείναι η υιοθέτηση του διεθνούς ανα-γνωρισμένου ISO 14001 και τουευρωπαϊκού Eco-Label τόσο για οικο-νομικούς λόγους όσο και για παρου-σίαση μιας πιο θετικής και περιβαλλο-ντικά ευαισθητοποιημένης εικόναςτων ξενοδοχειακών μονάδων. Όσοναφορά τα συγκριμένα συστήματαπιστοποίησης, οι και κάτοχοι του ISO14001 εκπληρώνουν αυτόματα και τιςαπαιτήσεις οικολογικής ετικέταςEco–Label της ΕΕ. Δηλαδή, είναι δυοοικολογικές πιστοποιήσεις με παρα-πλήσια κριτήρια και με κοινό στόχο οιοποίες υπόσχονται, μέσω της υιοθέ-τησης των κριτηρίων τους, βελτίωσητης περιβαλλοντικής απόδοσης τωνυπηρεσιών αλλά και μείωση της κατα-

νάλωσης ενέργειας των ξενοδοχεια-κών μονάδων. Ωστόσο, μικρός αριθ-μός μελετών έχει πραγματοποιηθείπρος την συγκριτική ανάλυση τωνδύο συστημάτων αλλά και του τρό-που που επηρεάζουν την εξοικονόμη-ση ενέργειας στα ξενοδοχεία. Στηνεργασία αυτή αναλύονται τα κριτήριατου ISO 14001 και του Eco-Label,συσχετίζονται με την ελληνική πραγ-ματικότητα και τον τρόπο που επηρε-άζουν τους πελάτες των ξενοδοχείωνκαι το προσωπικό αυτών αλλά καισυζητείται ο τρόπος με τον οποίο τασυστήματα αυτά βοηθούν στην μείω-ση της κατανάλωσης ενέργειας στιςξενοδοχειακές κατασκευές.

Ξενοδοχειακός κλάδος και περιβαλλο-ντική αντίληψηMε βάση έρευνα της Hellastat, όσοναφορά την ελληνική πραγματικότητα,ο ξενοδοχειακός κλάδος βρίσκεται σεσυνεχή διαρκή άνοδο [1]. Πιο συγκε-κριμένα, ο κύκλος εργασιών των ξενο-δοχείων για το 2006, αυξήθηκε κατά5,8% και διαμορφώθηκε σε 2,69 δις.E από 2,54 δις. E που ήταν το 2005.Το 75,7% των επιχειρήσεων ενίσχυσετον κύκλο εργασιών σε σχέση με την

T EXNOΛOΓIA

Περιβαλλοντική πιστοποίηση και κατανάλωση ενέργειας σεξενοδοχειακές μονάδες

Page 25: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

προηγούμενη χρήση. Το 2007 αποτέλεσε ένα ακόμα θετικόγια την εγχώρια τουριστική δραστηριότητα έτους, με βελ-τίωση της τάξης του 6-7% σε όρους αεροπορικών αφίξεων(ΙΤΕΠ, [2]), τη στιγμή που η αντίστοιχη μεταβολή σε παγκό-σμια κλίμακα ήταν περίπου 4%, με βάση δεδομένα τουΠαγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού [3]. Ωστόσο, οι προκλήσεις για τον ξενοδοχειακό κλάδο είναιπολλές. Μεταξύ αυτών αναφέρονται η ανάπτυξη εναλλα-κτικών μορφών τουρισμού, η στροφή σε διαφορετικά tar-get-group τουριστών που δαπανούν μεγαλύτερα ποσά (π.χ.Αμερικανοί) και η χρηματοδότηση επενδύσεων από το νέοαναπτυξιακό νόμο. Ως προς την περιβαλλοντική αντίληψη, από έρευνα τουΕυρωβαρόμετρου προκύπτει ότι ολοένα και περισσότερο οιΕυρωπαίοι συνειδητοποιούν τον ρόλο που διαδραματίζει τοπεριβάλλον στην καθημερινή τους ζωή, ενώ περισσότερααπό τα δυο τρίτα των Ευρωπαίων προτιμούν οι πολιτικέςαποφάσεις για το περιβάλλον να λαμβάνονται σε επίπεδοΕυρωπαϊκής Ένωσης. Τα πέντε περιβαλλοντικά ζητήματαπου τους απασχολούν περισσότερο είναι η αλλαγή του κλί-ματος, η ρύπανση του αέρα και των υδάτων, οι ανθρωπο-γενείς καταστροφές και η χρήση χημικών ουσιών στα προϊ-όντα καθημερινής χρήσης [4].Επομένως, προκειμένου να χτίσει μια θετική εικόνα η ξενο-δοχειακή βιομηχανία και λαμβάνοντας υπόψη τα ηθικά, κοι-νωνικά και πολιτικά ζητήματα που τίθενται είναι σαφής ηπρόθεση να ακολουθηθεί μια περιβαλλοντικά πιο φιλικήπολιτική και να ληφθούν τα ανάλογα μέτρα. Για το σκοπόαυτό ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουνθετικά και εφαρμόζουν Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχεί-ρισης (ΣΠΔ) τα οποία είναι μια μεθοδολογία συστηματοποί-ησης των διεργασιών μιας επιχείρησης, με στόχο τη βελτίω-ση των περιβαλλοντικών και οικονομικών της επιδόσεων.Υπάρχουν διάφορα σχήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης σεεθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο τα σημαντικότερααπό αυτά είναι το ISO 14001, το EMAS και το Ευρωπαϊκόοικολογικό σήμα. Παράλληλα, υπάρχουν και οικολογικάσήματα καθώς και σφραγίδες περιβαλλοντικής ποιότητας.Τα σχήματα αυτά πέραν από τη μείωση και πρόληψη τηςρύπανσης, ενισχύουν την εικόνα και την ανταγωνιστικότη-τα των τουριστικών καταλυμάτων, ενώ παράλληλα βοη-θούν στο να γίνει πλήρως αντιληπτό ότι μακροπρόθεσμα ηικανότητα μίας περιοχής να ελκύει τουρισμό συνδέεταιάμεσα με την διατήρηση του περιβάλλοντος σε καλή κατά-σταση.Επιπλέον, τον Οκτώβριο (Πρόσκληση 09.10.2008/20758) ηΠανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) υπέβαλε πρότα-ση στο Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης για την εκπόνη-ση μελέτης σχετικά με την πιστοποίηση των οικολογικώνξενοδοχείων στην Ελλάδα – Eco Hotels - με στόχο την έντα-ξη της ελληνικής ξενοδοχειακής αγοράς στη δυναμικά ανα-πτυσσόμενη αγορά του «πράσινου / οικολογικού τουρι-σμού». Πέραν αυτού, η ΠΟΞ ενημερώνει διαρκώς τα μέλητης επί των σύγχρονων τάσεων και εξελίξεων στον τομέατων εφαρμογών εξοικονόμησης ενέργειας, διαχείρισηςνερού, αποβλήτων και απορριμμάτων [5].

Το πρότυπο ISO 14001Η σειρά προτύπων ISO 1400 εκδόθηκε το 1996 από ΔιεθνήΟργανισμό Τυποποίησης διαβλέποντας τις ανάγκες τηςαγοράς για συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης [6,7]. Από αυτά το πρότυπο ISO 14001 είναι ένα διεθνώς αναγνω-ρισμένο πρότυπο το οποίο αποτελεί μοντέλο για ένα Σύστη-μα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης που μπορεί να αξιολογηθείκαι να πιστοποιηθεί από διαπιστευμένους φορείς πιστοποί-

ησης., Συγκεκριμένα, παρέχει οδηγίες και απαιτούμενασημεία ελέγχου που πρέπει να προσαρμόζονται στις δρα-στηριότητες εκείνες που έχουν επίδραση στο περιβάλλον.Τέτοιες δραστηριότητες είναι η χρήση φυσικών πόρων, οχειρισμός και η διάθεση απορριμμάτων και η κατανάλωσηενέργειας. Όπως όλα τα διεθνή πρότυπα, έτσι και το ISO14001 έχει σχεδιασθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε να μπορεί ναεφαρμοστεί σε όλα τα μέρη του κόσμου. Το συγκεκριμένο πρότυπο έχει αναθεωρηθεί το 2004 για ναγίνει περισσότερο φιλικό στον χρήστη και περισσότερο συμ-βατό με τα πρότυπα ISO 9001 και OHSAS 18001, δίνονταςμε αυτόν τον τρόπο τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις ναεξοικονομήσουν πόρους που θα ήταν απαραίτητοι για τηνανάπτυξη και την εφαρμογή των παραπάνω προτύπωνχωριστά.Το πεδίο εφαρμογής του είναι επιχειρήσεις και οργανισμοίοποιουδήποτε μεγέθους, κλάδου και αντικειμένου δραστη-ριότητας.

Το ISO 14001 βασίζεται σε πέντε βασικές αρχές: (1) εφαρμογή περιβαλλοντικής πολιτικής, (2) προγραμματι-σμός, (3) εφαρμογή και λειτουργία, (4) έλεγχος και διαρ-θρωτικές δράσεις, (5) διοικητική αναθεώρηση. Για να πραγ-ματοποιηθούν οι αρχές αυτές θα πρέπει να πραγματοποιη-θούν τα εξής:

1.Εφαρμογή περιβαλλοντικής πολιτικής – ανάπτυξη σαφούςκαι δεσμευτικής πολιτικής για την προστασία του περιβάλ-λοντος, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης της συμ-μόρφωσης με την σχετική περιβαλλοντική νομοθεσία καικανονισμούς, και καταβολή συνεχών προσπαθειών για βελ-τίωση. 2. Προγραμματισμός – προγραμματισμός σε μακροπρόθε-σμα και βραχυπρόθεσμα.3. Εφαρμογή και λειτουργία – ανάπτυξη δομής και ένασύνολο ευθυνών, διαδικασιών κατάρτισης, λειτουργικώνελέγχων, και τεκμηρίωσης.4. Έλεγχος και διαρθρωτικές δράσεις – παρακολούθησηαπόδοσης σε πιθανές μελλοντικές νομοθετικές αλλαγές καιαπαιτήσεις και λήψη ανάλογων διορθωτικών αλλά και προ-ληπτικών μέτρων σε περιπτώσεις μη-συμμόρφωσης.

Επιπλέον, σύμφωνα με το πρότυπο εντοπίζονται οι διαδικα-σίες της εταιρείας που επιβαρύνουν το περιβάλλον, καθορί-ζονται οι στόχοι που οδηγούν στην μείωση των περιβαλλο-ντικών επιπτώσεων, ποσοτικοποιούνται και ορίζονται οιαπαραίτητες διαδικασίες των οποίων η διαρκής εφαρμογήεξασφαλίζει την επίτευξη τους. Ελέγχονται, ώστε να επιτυγ-χάνεται η ικανοποιητική εφαρμογή τους και, αν χρειαστεί,γίνονται οι κατάλληλες διορθωτικές κινήσεις. Παράλληλακαταγράφονται οι αρμοδιότητες του προσωπικού που εκτε-λεί αυτές τις διαδικασίες, το οποίο και εκπαιδεύεται κατάλ-ληλα. Επειδή η συνεχής βελτίωση της περιβαλλοντικής επίδοσηςείναι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του προτύπου (ISO14001), το ετήσιο κόστος που απαιτείται για την διατήρη-ση της πιστοποίησης και τα διάφορα κόστη του προτύπουθα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν στον ετήσιο προϋπολογι-σμό [8]. Το ISO 14001 πολλές φορές αντιμετωπίζεται απότις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ως μία απλή πιστοποίηση ηοποία απαιτεί κάποιο χρηματικό ποσό και δεν υιοθετούν τηνσυγκεκριμένη άποψη, δεν ωφελούνται από τα πλεονεκτήμα-τα που προσφέρει το συγκεκριμένο πρότυπο και η πιστοποί-ηση ουσιαστικά είναι χάσιμο χρημάτων. Επομένως, πριν τηναπόφαση για την ένταξη στο σύστημα του ISO 14001 είναι

Page 26: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

24

T E X N O Λ O Γ I A

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

απαραίτητο να εξετασθεί εάν τοσυγκεκριμένο πρότυπο είναι πράγματικατάλληλο για την επιχείρηση. Θαπρέπει κατά συνέπεια να εξετασθείμήπως το ευρωπαϊκό πρότυπο EMAS(Οικολογική Διαχείριση και Οικολογι-κός Έλεγχος) είναι καταλληλότερο. Επιπλέον, ο σχεδιασμός των φάσεωνεφαρμογής ενός προτύπου μπορεί ναείναι μία σχετικά περίπλοκη και χρονο-βόρα διαδικασία, με αποτέλεσμα πολ-λές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να μηνμπορούν να ανταποκριθούν στο οικο-νομικό κόστος της πλήρους ολοκλή-ρωσης ενός συστήματος περιβαλλο-ντικής διαχείρισης και, κατά συνέπεια,να χάνουν τα πλεονεκτήματα πουπροκύπτουν από την εφαρμογή τουπροτύπου.

Το Ευρωπαϊκό Οικολογικό σήμα (Eco-LABEL) για τα τουριστικά καταλύματαΤο Eco-LABEL βασίζεται στον Κοινοτι-κό Κανονισμό 880/92 και ενσωματώ-θηκε στην ελληνική νομοθεσία τονΑπρίλιο του 2003. Αποτελεί μέχρι στιγ-μής τη μόνη επίσημη οικολογικήπιστοποίηση η οποία αναγνωρίζεταισε όλα τα Κράτη Μελή, μια που τοπρότυπο ISO 14001 δεν ισχύει σε όλατα Κράτη Μέλη [8, 9]. Εφαρμόζεται σε εθελοντική βάση καιέχει ως σκοπό την επιβράβευση καιτην προβολή των καταλυμάτων (ξενο-δοχείων) που υιοθετούν πρακτικές καισυμβάλλουν στη μείωση της ρύπαν-σης και γενικότερα στην προστασίατου περιβάλλοντος. Στην πραγματικό-τητα αναδεικνύει την περιβαλλοντικάκαλή επίδοση της επιχείρησης καιαποτελεί μια προστιθέμενη ποιοτικήαξία για αυτήν. Οι επιχειρήσεις πουέχουν επιβραβευθεί με το λογότυποτου «Λουλουδιού» έχουν διακριθεί επί-σημα ως οι πιο φιλικές περιβαλλοντικάστην περιοχή τους.Πριν από οποιαδήποτε ενέργεια πουπρέπει να κάνει η ενδιαφερόμενη επι-χείρηση για την απόκτηση του Ευρω-παϊκού Οικολογικού Σήματος είναι να

επιβεβαιώσει ότι συμμορφώνεται ήότι μπορεί να συμμορφωθεί με όλεςτις απαιτήσεις της νομοθεσίας σεθέματα αδειοδοτήσεων.Για την απονομή του Σήματος έχουνθεσπιστεί μια σειρά από κριτήρια ταοποία έχουν ως σκοπό τον περιορισμότων κυριότερων επιπτώσεων στοπεριβάλλον κατά τη διάρκεια και τωντριών φάσεων του κύκλου ζωής τηςυπηρεσίας (αγορά, παροχή υπηρε-σίας, απόβλητα). Από αυτά πρέπει ναπληρούνται τα τριανταεπτά (37) υπο-χρεωτικά κριτήρια στο σύνολό τουςκαι από τα προαιρετικά κριτήρια ναεπιλεγούν αυτά που με το σύστημαβαθμολόγησης θα συγκεντρώνουνκατ' ελάχιστο 16,5 -19,5 βαθμούς(ανάλογα την περίπτωση). Ειδικότερατα κριτήρια στοχεύουν: •Στην εξοικονόμηση ενέργειας καινερού. •Στον περιορισμό αποβλήτων / απορ-ριμμάτων. •Στη χρήση ανανεώσιμων πηγώνενέργειας. •Στη διαχείριση χημικών ουσιών. •Στην περιβαλλοντική εκπαίδευση καιεπικοινωνία.Οι ειδικές απαιτήσεις όσον αφορά τηνεκτίμηση και την επαλήθευση αναφέ-ρονται σε κάθε κριτήριο. Τα υποχρεωτικά και προαιρετικά κρι-τήρια κατατάσσονται στις ακόλουθεςκατηγορίες: (1) Ενέργεια, (2) Νερό,(3) Απορρυπαντικά και απολυμαντικά/ Επικίνδυνες χημικές ουσίες, (4) Άλλεςυπηρεσίες, (5) Γενική Διαχείριση (τακριτήρια αυτής της κατηγορίας πλη-ρούνται αυτομάτως αν υπάρχει ISO14001 ή EMAS) [10, 11].Ωστόσο, λόγω του ότι η συγκεκριμένηεργασία ασχολείται κατά κύριο λόγομε τον τρόπο με τον οποίο τα συστή-ματα διαχείρισης ενέργειας βοηθούνστην μείωση κατανάλωσης ενέργειαςστις ξενοδοχειακές μονάδες, στονπίνακα 1 παρουσιάζονται τα υποχρεω-τικά κριτήρια που σχετίζονται μεαυτήν.

Page 27: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 28: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

T E X N O Λ O Γ I A

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 201126

Ενώ η χρήση των Συστημά-των Περιβαλλοντικής Διαχεί-ρισης δεν αποτελεί απαίτησηγια την απονομή του Eco-Label, ωστόσο η εφαρμογήτων ΣΠΔ από ένα ξενοδοχείοδιευκολύνει σημαντικά τηναπόκτηση του ΕυρωπαϊκούΟικολογικού Σήματος. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι τογεγονός ότι στην Ελλάδα καισυγκεκριμένα στη Ρόδο λει-τουργεί η πρώτη ξενοδοχεια-κή μονάδα της Ε.Ε. στηνοποία απονεμήθηκε το Ευρω-παϊκό Οικολογικό Σήμα το2004. Επιπλέον, αρκετάακόμα ξενοδοχεία στην Ελλά-

δα, έχουν ενδιαφερθεί και έχουν κατα-θέσει αιτήσεις για την παροχή Eco-Label [9]. Κάθε ενδιαφερόμενη τουριστική επι-χείρηση για να λάβει το ΟικολογικόΣήμα, πρέπει να έρθει σε επαφή με τοναρμόδιο εθνικό φορέα, ο οποίος παρέ-χει τις πληροφορίες για τη διαδικασίααίτησης, διανέμει το πακέτο αίτησηςκαι έχει επίσης την ευθύνη επαλήθευ-σης της συμμόρφωσης της τουριστι-κής επιχείρησης με τα κριτήρια τουΟικολογικού Σήματος πριν από τηναπονομή του. Οι υποψήφιες επιχειρή-σεις πρέπει να ετοιμάσουν και να υπο-βάλουν λεπτομερή φάκελο, συνοδευό-μενο από το σχετικό τέλος αίτησης,που να αποδεικνύει πώς ικανοποιού-νται τα τεχνικά κριτήρια του Οικολογι-κού Σήματος. Για την Ελλάδα υπεύθυ-νος φορέας εφαρμογής του «Λουλου-διού» είναι το ΑΣΑΟΣ (Ανώτατο Συμ-βούλιο Απονομής Οικολογικού Σήμα-τος) [12]. Το σήμα έχει ισχύ έως ότου τα κριτή-ρια λήξουν ή αναθεωρηθούν. Στηνπερίπτωση της αναθεώρησης κριτη-ρίων προβλέπεται μία απλοποιημένηδιαδικασία ανανέωσης του σήματοςυπό τα αναθεωρημένα κριτήρια.

Γενικά για τα ΣΠΔΜε βάση την ανάλυση των δυοσυστημάτων για την εφαρμογή ενόςΣΠΔ απαιτείται:•Καθορισμός περιβαλλοντικής πολιτι-κής η οποία αναφέρεται στους συνολι-κούς στόχους και αρχές της επιχείρη-σης σε σχέση με το περιβάλλον. Ηδημιουργία και εφαρμογή περιβαλλο-ντικής πολιτικής δεσμεύει την εκάστο-τε επιχείρηση για τήρηση της νομοθε-σίας, πρόληψη της ρύπανσης καισυνεχή βελτίωση.•Οργάνωση δραστηριοτήτων καικατανομή των αρμοδιοτήτων σχετικάμε την περιβαλλοντική διαχείριση.

•Αναγνώριση και ανάλυση δραστηριο-τήτων της επιχείρησης που έχουν επι-πτώσεις στο περιβάλλον.•Θέσπιση αντικειμενικών σκοπών καιστόχων, περιβαλλοντικός σχεδιασμόςαλλά και δημιουργία περιβαλλοντικούπρογράμματος.•Συγγραφή ενημερωτικού υλικού περι-βαλλοντικής διαχείρισης•Συγγραφή εγχειριδίου πολιτικής τοοποίο θα περιλαμβάνει πρόγραμμα,οδηγίες εργασίας και χρονοδιάγραμμαώστε να τηρείται ανάλογο αρχείο.•Εκπαίδευση και ενημέρωση προσωπι-κού.•Εσωτερικές επιθεωρήσεις και ανί-χνευση μη συμμορφώσεων και ανάλη-ψη διορθωτικών ενεργειών. Μετά τηνδημιουργία και λειτουργία του συστή-ματος απαιτείται παρακολούθηση τηςσωστής λειτουργίας και μέτρησης τωνπεριβαλλοντικών μεγεθών του ώστενα ανταποκρίνεται στους στόχους πουέχουν τεθεί. Σε περίπτωση πουπαρουσιάζονται αποκλίσεις πρέπει ναορισθούν διορθωτικές ενέργειες αλλάκαι να τεθούν νέοι στόχοι.

Τα βασικά σημεία και προϋποθέσειςγια τη βέλτιστη οργάνωση και λειτουρ-γία ενός ΣΠΔ είναι τα παρακάτω:1.Η πολυπλοκότητα του Συστήματοςκαι οι πόροι που πρέπει να διατεθούνγια την ολοκλήρωση του εξαρτώνταιαπό το μέγεθος της επιχείρησης, τουφιστάμενο επίπεδο οργάνωσης τηςαλλά και τις δραστηριότητες της. Σεκάθε περίπτωση, η απλότητα τουσυστήματος και η ευκολία εφαρμογήςτου αποτελούν σημαντικούς παράγο-ντες επιτυχούς λειτουργίας του.2.Η δέσμευση της διοίκησης ώστε ναυποστηρίξει το σύστημα το οποίο θαέχει λειτουργικά έξοδα αλλά και πιθα-νές απαιτήσεις σε επενδύσεις, επομέ-νως είναι αναγκαία η διάθεση πόρων.3.Η ενεργή συμμετοχή και εκπαίδευσηόλων, τόσο της διοίκησης όσο και τωνεργαζομένων. 4.Η συστηματική μεθοδολογία για τηνολοκλήρωση, λειτουργία και παρακο-λούθηση του συστήματος. 5.Η συνειδητοποίηση ότι πρόκειται γιαμια συνεχή διαδικασία που ενσωματώ-νεται στην λειτουργία της επιχείρη-σης.6.Η αποδοχή και συμμετοχή από τηδιοίκηση και το προσωπικό.7.Η θετική διάθεση.8.Η αποτελεσματικότητα και προσπά-θεια για συνεχή βελτίωση του συστή-ματος.9.Η σωστή επιλογή συνεργατών καισυμβούλων.10.Η εμπιστοσύνη.

Page 29: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 30: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

28 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

T E X N O Λ O Γ I A

Τα γενικά οφέλη της εφαρμογής ενός ΣΠΔ παρουσιάζονται στον πίνακα 2.

Σύγκριση των δύο συστημάτων Στη βάση των προαναφερθέντων βασικών αξόνων, και σύμφωνα με τις απαιτή-σεις των επιμέρους προτύπων, τα βασικά σημεία και οι προϋποθέσεις για τη βέλ-τιστη οργάνωση και λειτουργία ενός ΣΠΔ είναι οι παρακάτω:

Page 31: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 32: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

30

T E X N O Λ O Γ I A

Εξοικονόμηση ενέργειας με τη χρήση ενός ΣΠΔΕπειδή δεν υπάρχουν ως τώρα δημοσιοποιημένα δεδομένα για την εξοικονόμη-ση ενέργειας μετά από την υιοθέτηση ενός σήματος οικολογικής πιστοποίησης,θεωρήθηκε απαραίτητο να γίνει πρόβλεψη της εξοικονόμησης ενέργειας λαμβά-νοντας χωριστά τη μείωση της κατανάλωσης από κάθε παρέμβαση χωριστά.Θεωρώντας ως δεδομένο το στατιστικό μέγεθος της κατανάλωσης για μιασυγκεκριμένη ξενοδοχειακή μονάδα, η οποία ανέρχεται σε 273 kWh/m2 μετά απόπροσομοίωση αυτής τα αποτελέσματα είναι τα παρακάτω [13]:

Ωστόσο, οι παραπάνω παρεμβάσεις δεν πραγματοποιούνται όλες ταυτόχρονα,αλλά ούτε κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο για την πιστοποίηση της ξενοδοχειακήςμονάδας. Πάρ’ όλ’ αυτά, η δυνατότητα εφαρμογής και η δυνατότητα πραγματο-ποίησης κάθε ενέργειας εξαρτάται από το έτος κατασκευή του κτιρίου, την κατη-γορία (αστέρια) και το μέγεθος του ξενοδοχείου, την εποχιακή ή ετήσια λειτουρ-γία του. Επιπλέον, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η κλίμακα των παρεμβάσεωνπου επιθυμείται να πραγματοποιηθούν αλλά και το διαθέσιμο ποσό για τέτοιεςεπεμβάσεις με βάση τον προϋπολογισμό κάθε επιχείρησης.Στην πράξη, για μια περιοχή όπως η Κρήτη, με βάση δεδομένα του ΚΑΠΕ [13],έχουν εφαρμοστεί και προτιμούνται παρεμβάσεις που σχετίζονται με την εκμε-τάλλευση της ηλιακής ενέργειας όπως η χρήση Φ/Β συστημάτων και διαφόρωνθερμικών ηλιακών συστημάτων. Επομένως, ο κατάλληλος συνδυασμός των παραπάνω μέτρων και παρεμβάσεωνσε συνεργασία με τις οργανωτικές διαδικασίες που προστάζει ένα ΣΠΔ οδηγείστην επίτευξη των ενεργειακών στόχων, που μπορεί να φτάσουν και να ξεπερά-σουν το 50%, με έναν οικονομικώς αποδοτικό τρόπο [14, 15].

ΣυμπεράσματαH εφαρμογή ενός ΣΠΔ από μια επιχείρηση δημιουργεί ανταγωνιστικά πλεονεκτή-ματα για την επιχείρηση, πέραν της προφανούς συνεισφοράς στην προστασίατου περιβάλλοντος. Ωστόσο, για να μπορέσει μια ξενοδοχειακή επιχείρηση ναλάβει και να διατηρήσει το ΣΠΔ είναι αναγκαίο να διαθέσει οικονομικούς πόρους,αλλά να επενδύσει και στο ανθρώπινο δυναμικό της. Το κόστος, ή καλύτερα ηεπένδυση αυτή, εξαρτάται από την πολυπλοκότητα των διεργασιών της επιχεί-ρησης καθώς από το επίπεδο και την ποιότητα της περιβαλλοντικής διαχείρισηςπου εφαρμόζεται ήδη. Παράλληλα, υπάρχουν και συνολικότερα προβλήματα,όπως η έλλειψη κατάλληλης πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης, κυρίως εξαι-

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Page 33: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

τίας της έλλειψης σχετικών ενεργειών δημοσιότητας καιπροβολής, του οικολογικού σήματος ή το εν γένει χαμηλόεπίπεδο έμπρακτης περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησηςστην Ελλάδα. Υπάρχει επίσης ένα σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης τουστελεχιακού δυναμικού των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων,αλλά και του τεχνικού κόσμου, σε θέματα περιβαλλοντικήςνομοθεσίας και τεχνολογιών προστασίας του περιβάλλο-ντος.Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη αποτελεί ιδιαίτερα αισιόδο-ξο μήνυμα το αυξανόμενο ενδιαφέρον για υιοθέτηση ενόςΣΠΔ, όπως αυτό εκδηλώνεται την τελευταία διετία.Βέβαια, απαιτείται προσοχή τόσο στις βασικές αρχές εφαρ-μογής, όπως περιγράφηκαν στις προηγούμενες παραγρά-φους, όσο και στο να μην γίνεται σύγχυση του ΕυρωπαϊκούΟικολογικού Σήματος με διάφορα άλλα εθνικά ή περιφερει-ακά οικολογικά σήματα που ισχύουν, καθώς μόνο στηνΕυρώπη εκτιμάται ότι λειτουργούν περίπου 340 τέτοιουείδους σχήματα στον τομέα του τουρισμού. Τέλος, απαιτείται σημαντική ερευνητική δουλειά ακόμη,ώστε να μπορέσει να συσχετιστεί τεκμηριωμένα η βελτίω-σης της ενεργειακής συμπεριφοράς μίας ξενοδοχειακήςμονάδας μετά την υιοθέτηση ενός ΣΠΔ.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] Hellastat A.E. (Ελληνική Εταιρεία Στατιστικών & Οικονο-μικών Πληροφοριών), http://www.hellastat.eu/index.html [2] Ινστιτούτο τουριστικών ερευνών και προβλέψεων(ΙΤΕΠ), www.itep.gr

[3] Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO),http://www.unwto.org/index.php [4] Έρευνα Ευρωβαρόμετρου,http://ec.europa.eu/public_opinion/index_en.htm [5] Πανελλήνιος Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ),http://www.hhf.gr/[6] ISO 14001, http://www.iso14000-iso14001-environ-mental-management.com/http://www.hellastat.eu/[7] ISO 14001 Guidance manual, National centre for envi-ronmental decision making, Technical report, 1998 [8] Eric S.W. Chan; Simon C.K. Wong; Motivations for ISO14001 in the hotel industry, Tourism Management 27(2006) 481–492[9] GreenDrachma2,http://www.greendrachma.gr/pilot/ecolabel.php [10] Eco-Label, http://www.ecolabel-tourism.eu/[11] Eco-Label,http://www.traintoecolabel.org/desktop.php?flang=gr&mode=accomodation [12] Eco-Label,http://www.minenv.gr/1/11/113/11307/g1130700.html[14] ΚΑΠΕ,http://www.cres.gr/kape/ependytes/02_HOTRES_all.pdf [13] Santamouris M.; Balaras C.A.; Daskalaki E.; Argiriou A.;Energy conversation and retroffiting potential in Hellenichotels, Energy and Buildings 24 (1996)[14] Papadopoulos A.M.; Papageorgiou P.K. ; Giama E.;Energy conservation in the hotel sector

Page 34: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

T E X N O Λ O Γ I A

32 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Νίκος ΠαιγνιγιάννηςJ&P AVAX Α.Ε.Δ/νση Ενεργειακών & Βιομηχανικών ΈργωνMηχανικός Διεργασιών (Process Εngineer)[email protected]

Tα διαφράγματα πίεσης (rupturediscs), αποτελούν μαζί με τις ασφαλι-στικές βαλβίδες (safety relief valves),τις βασικότερες προστατευτικές δια-τάξεις έναντι υπερπίεσης και χρησιμο-ποιούνται ευρέως σε βιομηχανικέςκαθώς και διϋλιστηριακές διεργασίες.

Αναμφισβήτητα, οι ασφαλιστικές βαλ-βίδες είναι περισσότερο γνωστές καιευρύτερα χρησιμοποιούμενες σεσχέση με τα διαφράγματα πίεσης,οπότε το παρόν άρθρο θα προσπαθή-σει να παρουσιάσει στον αναγνώστηκάποια βασικά στοιχεία και των δια-φραγμάτων πίεσης και να τον εξοικει-ώσει με αυτά.

Ενδεικτικά, κάποιες από τις αιτίες πουμπορούν να προκαλέσουν υπερπίεσηείναι οι ακόλουθες:•αστοχία ρυθμιστικής βάνας (π.χ.λόγω απώλειας παροχής ισχύος ήπεπιεσμένου αέρα)•κλείσιμο χειροκίνητης βάνας ή ανε-παρκές άνοιγμα βάνας•υδραυλικό πλήγμα•εξωτερική φωτιά

Ο αναγνώστης μπορεί να ανατρέξειγια περισσότερες πληροφορίες στα

σχετικά πρότυπα – συνιστώμενεςπρακτικές [1], [2].

Σύντομη παρουσίαση διαφραγμάτωνπίεσης [3], [4], [5], [6], [7], [8]Σε αντίθεση με τις ασφαλιστικές βαλ-βίδες, τα διαφράγματα πίεσης είναι εξορισμού [3] διατάξεις μη επανακλειό-μενες (non-reclosing), δηλαδή μετάτην εκτόνωση της υπερπίεσης, κατα-στρέφονται (βλ. Φωτογραφία 1) καιθα πρέπει να αντικαθίστανται με και-νούργιο διάφραγμα πίεσης. Αν και ησυγκεκριμένη ιδιότητά τους αποτελείίσως το σημαντικότερο μειονέκτηματων διαφραγμάτων πίεσης, όπως θαδούμε στη συνέχεια, τα διαφράγματαπίεσης εμφανίζουν και αρκετά πλεονε-κτήματα, τα οποία δικαιολογούν τηχρήση τους σε πληθώρα εφαρμογών.

Τα διαφράγματα πίεσης μπορούν ναχρησιμοποιηθούν είτε μόνα τους είτε σεσυνδυασμό με ασφαλιστικές βαλβίδες.Γενικά, η χρήση μόνο των διαφραγμά-των πίεσης προτείνεται όταν η διεργα-σία που εξετάζουμε αφορά συνήθη μηεπικίνδυνα ρευστά (π.χ. ατμός), τωνοποίων η όποια διαρροή είναι επιτρεπτήκαι ασφαλής τόσο για τον άνθρωπο όσοκαι για το περιβάλλον.

T EXNOΛOΓIA

ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΑ ΠΙΕΣΗΣ (RUPTURE DISCS)

Page 35: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

Η κατασκευή των διαφραγμάτων πίεσης είναι πολύ απλή:μία μεμβράνη, κατασκευασμένη από κατάλληλο υλικό, ηοποία στηρίζεται από κατάλληλο εξάρτημα (disc holder),μέσω του οποίου το διάφραγμα πίεσης προσαρμόζεται στοσωλήνα ή στο δοχείο της εφαρμογής μας (βλ. Φωτογραφία1)Yπάρχει διαθέσιμη μεγάλη ποικιλία disc holders για όλες τιςεφαρμογές (φλαντζωτοί, βιδωτοί, με σύνδεσμο (uniontype) κ.ά).

Φωτογραφία 1 – Τυπικό διάφραγμα πίεσης, πριν και μετάτην ενεργοποίηση [3]

Kάθε μεμβράνη χαρακτηρίζεται από μία συγκεκριμένηπίεση θραύσης (burst pressure), η οποία αντιστοιχεί σε μίασυγκεκριμένη θερμοκρασία. Βάσει προδιαγραφών [3], γιαπίεση θραύσης των 3 bar, η ανοχή στην πίεση θραύσης ορί-ζεται στο ± 5%, ενώ για πίεση θραύσης μικρότερη των 3bar, η μέγιστη αντίστοιχη ανοχή είναι ± 0,15 bar. Αρκετοίκατασκευαστές διαφραγμάτων πίεσης είναι σε θέση ναπροσφέρουν σήμερα ακόμα μικρότερες ανοχές, π.χ. 3%.

Οι κυριότεροι λόγοι που συντελούν στην ευρεία εφαρμογήτων διαφραγμάτων πίεσης είναι οι ακόλουθοι:

•μειωμένες απαιτήσεις συντήρησης

Τα διαφράγματα πίεσης δε διαθέτουν κινούμενα μέρη: απο-τελούνται μόνο από μία απλή μεμβράνη, η οποία ανοίγει(σα βεντάλια) σε μία προκαθορισμένη πίεση, βάσει τωναπαιτήσεων της εφαρμογής μας. Ακριβώς επειδή δεν υπάρ-χουν κινούμενα μέρη, η απαιτούμενη συντήρηση είναι ελά-χιστη.

•γρήγορη ενεργοποίηση

Σε αντίθεση με τις ασφαλιστικές βαλβίδες, οι οποίες χαρα-κτηρίζονται από τη σχετικά αργή ενεργοποίησή τους, ταδιαφράγματα πίεσης μπορούν να ενεργοποιηθούν ακόμακαι μετά την πάροδο ορισμένων millisec από τη στιγμή πουη πίεση υπερβεί το όριο θραύσης (burst pressure) του δια-φράγματος.

•αυξημένη αξιοπιστία σε εφαρμογές με ρευστά που έχουνμεγάλη περιεκτικότηταα σε στερεά ή υψηλό ιξώδες. Ηχρήση των παραπάνω ρευστών αυξάνει τον κίνδυνο μπλο-καρίσματος σε περίπτωση χρήσης ασφαλιστικής βαλβίδας.

•αποφυγή διαρροής ποσοτήτων του ρευστού διεργασίαςκατά τη διάρκεια λειτουργίας.

Σύμφωνα με το [4], για συμβατικού τύπου ασφαλιστικέςβαλβίδες και μέγεθος orifice F ή και μικρότερο, ο μέγιστος

ρυθμός διαρροής μπορεί να φτάσει και τις 40 φυσαλίδες τολεπτό (bubbles per minute), με ό,τι αυτό συνεπάγεται, τόσογια την απώλεια κερδών όσο και για την προστασία τουπεριβάλλοντος. Σε αντίθεση, τα διαφράγματα πίεσης εφαρ-μόζουν απολύτως στεγανά, με αποτέλεσμα οι διαρροέςαυτές να αποφεύγονται.Σε κάθε περίπτωση, όταν η διεργασία μας αφορά επικίνδυ-να, διαβρωτικά ή τοξικά υλικά, συνιστάται ανεπιφύλακτα οσυνδυασμός διαφράγματος πίεσης και ασφαλιστικής βαλβί-δας.

Στην περίπτωση συνδυασμένης χρήσης διαφράγματος πίε-σης και ασφαλιστικής βαλβίδας, προκειμένου να γίνεταιαντιληπτή τυχόν αστοχία του διαφράγματος πίεσης, πρέπειπάλι βάσει των προδιαγραφών [3] να προδιαγράφεται ητοποθέτηση ενός μανομέτρου πίεσης στο χώρο πουπαρεμβάλλεται μεταξύ του διαφράγματος πίεσης και τηςασφαλιστικής βαλβίδας (βλ. Φωτογραφία 2).

Σε περίπτωση αστοχίας του διαφράγματος, η τοπική ένδει-ξη του μανομέτρου θα αλλάξει και θα εξισωθεί με την πίεσητου ρευστού ανάντι του μανομέτρου. Με τον τρόπο αυτό,έχουμε μία αξιόπιστη τοπική ένδειξη της αστοχίας του δια-φράγματος πίεσης.

Επίσης, πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη ώστε ο χώρος μεταξύτου διαφράγματος πίεσης και της ασφαλιστικής βαλβίδαςνα μπορεί να εξαερωθεί ή/και να εξυδατωθεί (vent/ drain)και για το λόγο αυτό, το μανόμετρο φέρνει στην άκρη τουκατάλληλο εξάρτημα (συνήθως βιδωτό), μέσω του οποίουμπορεί να πραγματοποιηθεί η αναγκαία εξυδάτωση-εξαέ-ρωση.

Φωτογραφία 2 – Τοποθέτηση μανομέτρου πίεσης στο χώρομεταξύ διαφράγματος πίεσης και ασφαλιστικής βαλβίδας [6]

•μικρότερο κόστος

Σε εφαρμογές όπου λόγω των συνθηκών απαιτείται ηχρήση εξωτικών υλικών ή κραμάτων (π.χ. τιτάνιο, inconel,hastelloy ή άλλο), είναι φθηνότερος ο συνδυασμός δια-φράγματος πίεσης & ασφαλιστικής βαλβίδας, όπου το διά-φραγμα θα είναι κατασκευασμένο από το εξωτικό υλικό καιη ασφαλιστική βαλβίδα από κάποιο συμβατικό υλικό (π.χ.ανοξείδωτος χάλυβας) σε σχέση με τη χρήση μόνο ασφαλι-στικής βαλβίδας, η οποία θα είναι εξολοκλήρου κατασκευα-σμένη από το εξωτικό υλικό.

Page 36: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

T E X N O Λ O Γ I A

34

•μεγαλύτερο εύρος λειτουργίας

Με την έννοια του εύρους λειτουργίας(operating ratio) αναφερόμαστε στοπόσο κοντά στην πίεση ενεργοποίησηςτου διαφράγματος (burst pressure)μπορούμε να λειτουργούμε τη διεργα-σία μας. Όσο το εύρος λειτουργίαςαυξάνεται, είμαστε σε θέση να βελτι-στοποιήσουμε τη διεργασία και νααυξήσουμε συνήθως την ποσότητατου παραγόμενου προϊόντος. Στιςμέρες μας, το συγκεκριμένο εύρος λει-τουργίας έχει φτάσει στο 95%, αυξά-νοντας με τον τρόπο αυτό την ευελι-ξία και την αποδοτικότητα των διεργα-σιών.•προστασία ευαίσθητου εξοπλισμούτης εγκατάστασης

Όταν χρησιμοποιούνται διαβρωτικάρευστά, η τοποθέτηση ενός διαφράγ-ματος πίεσης στην είσοδο της ασφαλι-στικής βαλβίδας προστατεύει τα εσω-τερικά μέρη της βαλβίδας από διά-βρωση. Κατ’ αντιστοιχία, αν η ασφαλι-στική βαλβίδα καταθλίβει σε ένα συλ-λέκτη (manifold) ο oποίος περιέχει δια-βρωτικό ρευστό, η τοποθέτηση ενόςδιαφράγματος πιέσης στην έξοδο τηςασφαλιστικής βαλβίδας προστατεύειτα εσωτερικά μέρη της βαλβίδας απότο να έρθουν σε επαφή με το διαβρω-τικό ρευστό. Παράλληλα, στην κατά-θλιψη των διαφραγμάτων πίεσης μπο-ρούν να τοποθετηθούν διατάξεις γιατην προστασία του προσωπικού αλλάκαι γειτονικών εγκαταστάσεων, όπωςμεταλλικό πλέγμα προστασία ή/καιπαρακαμπτήριες πλάκες (baffle plates).

•εύκολος έλεγχος της ασφαλιστικήςβαλβίδας σε περίπτωση συνδυασμού

διαφράγματος πίεσης – ασφαλιστικήςβαλβίδας καθώς και δυνατότητα μείω-σης κόστους σε περίπτωση απαιτού-μενης εφεδρείας 100%

Με δεδομένο ότι το διάφραγμα πίεσηςαπομονώνει την ασφαλιστική βαλβίδααπό το ρευστό της διεργασίας, ο έλεγ-χος της ασφαλιστικής βαλβίδας μπορείνα γίνει σχετικά εύκολα και με ασφά-λεια με τη χρήση φορητής συσκευής.Με τη διοχέτευση αέρα ή αζώτουμέσω της συσκευής αυτής στο χώροπου μεσολαβεί μεταξύ διαφράγματοςπίεσης και ασφαλιστικής βαλβίδας,μπορούμε να αυξήσουμε την πίεση καιμε τον τρόπο αυτό να ελέγξουμε τηνακριβή πίεση ενεργοποίησης (set pres-sure) της ασφαλιστικής βαλβίδας.

Επιπρόσθετα, μπορούμε να αποφύ-γουμε την εγκατάσταση διπλών ασφα-λιστικών βαλβίδων και αντίστοιχωναπομονωτικών βανών στην είσοδότους σε περιπτώσεις όπου απαιτείται100% εφεδρεία (redundancy). Η εγκα-τάσταση διιπλών ασφαλιστικών βαλβί-δων παρατηρείται συχνά προκειμένουνα γίνει δυνατή η αντικατάσταση μίαςασφαλιστικής βαλβίδας που χάνει, ενώη εγκατάστασή μας συνεχίζει να λει-τουργεί κανονικά. Εναλλακτικά, δύοδιαφράγματα πίεσης μπορούν να συν-δεθούν το ένα παράλληλα στο άλλοκαι να μας προσφέρουν την απαιτού-μενη εφεδρεία.

•δυνατότητα ενημέρωσης για τηνενεργοποίηση του διαφράγματος πίε-σης

Σε περίπτωση χωροταξικά απομακρυ-σμένων διεργασιών, οι περισσότεροιπρομηθευτές προσφέρουν σήμερα τηδυνατότητα ενημέρωσης για τηνενεργοποίηση του διαφράγματοςμέσω αντίστοιχων οπτικών, επαγωγι-κών, ηλεκτρικών και μαγνητικών ενδει-κτικών θραύσης (bursting indicators),βλ. Φωτογραφία 3.

•μεγάλη γκάμα προϊόντων για πληθώ-ρα εφαρμογών

Η αρκετά μεγάλη λίστα προμηθευτών(βλ. πίνακα πιο κάτω) μπορεί να προ-σφέρει διαφράγματα πίεσης με τεχνικάχαρακτηριστικά που μπορούν να χρη-σιμοποιηθούν σε πληθώρα εφαρμο-γών και διεργασιών:

- θερμοκρασία λειτουργίας από αρκε-τές δεκάδες βαθμούς Κελσίου υπό τομηδέν έως και αρκετές εκατοντάδεςβαθμούς Κελσίου με τη χρήση ειδικώνυλικών ή/και ειδικών ασπίδων θερμό-τητας (heat shields) [2]- πίεση θραύσης (burst pressure) από

Φωτογραφία 3 – Χαρακτηριστικοίτύποι ενδεικτικών θραύσης (burstingindicators) [6]

Page 37: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 38: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

36 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

T E X N O Λ O Γ I A

0,03 bar έως χιλιάδες bars- πληθώρα υλικών κατασκευής (αλου-μίνιο, ασήμι, ανοξείδωτος χάλυβας,τιτάνιο, monel, inconel, hastelloy, γρα-φίτης για χρήση με χημικά κλπ)

Πίνακας 1 – Προμηθευτές διαφραγμά-των πίεσης (rupture discs)

Ο αναγνώστης μπορεί να ανατρέξειγια περισσότερες πληροφορίες στασχετικά πρότυπα- συνιστώμενες πρα-κτικές [1], [2], [3], [4].

3. Κυριότεροι τύποι διαφραγμάτωνπίεσης [7]Tα διαφράγματα πίεσης ταξινομούνταιγενικά σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

•διαφράγματα πίεσης μεταλλικά•διαφράγματα πίεσης από γραφίτη

Χωρίς η παραπάνω ταξινόμηση ναείναι απόλυτη, τα διαφράγματα πίεσηςαπό γραφίτη χρησιμοποιούνται ως επίτο πλείστον για μικρότερες πιέσεις σεσχέση με τα μεταλλικά, ενώ χρησιμο-ποιούνται αποκλειστικά σε περίπτωσηχρήσης τοξικών ή διαβρωτικών υγρών.Τα μεταλλικά διαφράγματα πίεσηςυποδιαιρούνται με τη σειρά τους σεεμπρόσθιας ενεργοποίησης (forwardacting) και ανάστροφης ενεργοποίη-σης (reverse acting). Στα μεταλλικά διαφράγματα εμπρό-σθιας ενεργοποίησης, η πίεση εφαρμό-ζεται στην επίπεδη ή κοίλη (concave)επιφάνειά τους και το σχήμα της μεμ-βράνης παραμορφώνεται ελαφρά πριντην ενεργοποίηση του διαφράγματοςπίεσης (bursting point).Στα μεταλλικά διαφράγματα αντίστρο-φης ενεργοποίησης, η πίεση εφαρμό-ζεται στην κυρτή (convex) επιφάνειάτους, ενώ το σχήμα της μεμβράνης δεμεταβάλλεται πριν την ενεργοποίηση.

4. Διαστασιολόγηση διαφραγμάτωνπίεσηςΜολονότι οι αναλυτικές οδηγίες για τηδιαστασιολόγηση των διαφραγμάτωνπίεσης ξεφεύγουν από το περιεχόμενοτου συγκεκριμένου άρθρου, περισσό-τερες πληροφορίες μπορούν να αντλη-θούν από τα προαναφερθέντα πρότυ-

πα – συνιστώμενες πρακτικές και ειδι-κότερα από το [2], καθώς και από τουςεκάστοτε προμηθευτές. Αρκετοί προ-μηθευτές σήμερα προσφερούν δωρε-άν υπολογιστικά προγράμματα για τη

βασική διαστασιολόγηση διαφραγμά-των πίεσης (πχ.http://discalc.fike.com/sizing.asp?pro-ject_id=5509: απαιτείται εγγραφή τουχρήστη πριν τη χρήση του προγράμ-ματος)

Όπως αναφέρεται στο [2], προτούπροδιαγράψουμε ένα διάφραγμα πίε-σης, θα πρέπει να έχουμε προσδιορίσειτουλάχιστον τα κάτωθι:

•μέγιστη επιτρεπόμενη πιέση λειτουρ-γίας (Μaximum Allowable WorkingPressure, MAWP)•φυσική κατάσταση ρευστού•εύρος πιέσεων και θερμοκρασιών λει-τουργίας•είδος λειτουργίας (π.χ. κυκλική ήάλλη)•απαιτούμενη παροχή•αντοχή σε διάβρωση εξεταζόμενουεξοπλισμού•ύπαρξη κενού ή άλλων ειδικών συν-θηκών πίεσης •χρήση μόνο διαφράγματος πίεσης ήσυνδυασμός διαφράγματος πίεσης &ασφαλιστικής βαλβίδας•χρήση μονού ή διπλού διαφράγματοςπίεσης•την πιθανότητα ύπαρξης φωτιάς ήόχι

Με αυτά ως δεδομένα, μπορούμεπροσεγγιστικά να διαστασιολογήσουμετο διάφραγμα πίεσης, λαμβάνονταςυπόψη και τα σχήματα (figures) 26, 27,28A, 28B & 28C του [2]. Τα τελικάτεχνικά στοιχεία και η διαστασιολόγη-ση του διαφράγματος θα προσδιορι-στούν όμως για λόγους ασφαλείαςπάντα σε συνεννόηση με τον προμη-θευτή του διαφράγματος πίεσης.

Κάτι που πρέπει να αναφέρουμε στοσημείο αυτό είναι, ότι σε περίπτωσησυνδυασμένης χρήσης διαφράγματοςπίεσης και ασφαλιστικής βαλβίδας, ησυνολική δυναμικότητα (capacity) του

συνδυασμού τους προκύπτει πολλα-πλασιάζοντας τη δυναμικότητα τηςασφαλιστικής βαλβίδας (σε kg/h ήάλλη μονάδα) με το συντελεστή συν-δυασμού (capacity combination fac-tor).

Bάσει προτύπου [3], ο συντελεστήςαυτός ορίζεται να έχει την τιμή 0,9 ήνα προσδιορίζεται από τους κατασκευ-αστές μέσω ειδικών πιστοποιημένωνδοκιμών με συγκεκριμένα πάνταμοντέλα ασφαλιστικών βαλβίδων. Απο-τέλεσμα αυτών των δοκιμών είναιαρκετοί κατασκευαστές διαφραγμά-των πίεσης να προσφέρουν σήμεραπιστοποιημένους συντελεστές συν-δυασμού της τάξης του 0,97 ή ακόμακαι 0,99, για συγκεκριμένα πάνταμοντέλα ασφαλιστικών βαλβίδων.

ΕπίλογοςΤο παρόν άρθρο αποσκοπούσε στο ναεξοικειώσει τον αναγνώστη με τα δια-φράγματα πίεσης. Τα διαφράγματαπίεσης βρίσκουν σήμερα ευρύ πεδίοεφαρμογής στη βιομηχανία και ηχρήση τους, είτε μεμονωμένα είτε σεσυνδυασμό με ασφαλιστικές βαλβίδεςπαρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα. Ητελική διαστασιολόγηση και επιλογήτου κατάλληλου διαφράγματος πίεσηςπροτείνεται να γίνεται σε συνεργασίαμε τον εκάστοτε προμηθευτή.

BS&B Safety Systems www.bsbsystems.comContinental Disc www.contdisc.comFike www.fike.comDonadon SDD www.donadonsdd.comOseco www.oseco.com

Βιβλιογραφία1.ΑPI Recommended Practice 521:Guide for pressure-relieving anddepressuring systems2.ΑPI Recommended Practice 520:Sizing, selection and installation ofpressure-relieving devices in refiner-ies3.ΑSME Section VIII, Division 1,Clauses UG-127 & UG-1324.API standard 527: Seat tightness ofpressure relief valves5.ht tp://www.f ike .com/docu-ments/1-26114205%20Eprint.pdf“Getting the most out of your rup-ture disc”6.http://www.fike.com7.http://www.donadonsdd.com/EN/rupture_discs.htm8.‘’Οh What a relief it is!’’ (Άρθροτου Joy Le Pree που δημοσιεύτηκεστο περιοδικό ChemicalEngineering, τεύχος Αυγούστου2010, σελίδες 18-20)

Page 39: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 40: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

των Παναγιώτας Κατσακιώρη1

και Ιωάννας Παπαϊωάννου2

1Μηχανολόγος Μηχανικός, DEA, PhD, τεχνικός επιθεωρητής εργασίας, [email protected]

2Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, MSc, MBA, τεχνικός επιθεωρητής εργασίας,[email protected]

Στη σημερινή εποχή με τα κοινωνικο-πολιτικά δεδομένα να μεταβάλλονταιμε ταχύτατους ρυθμούς και την οικο-νομική κρίση να συντελεί στην επικρά-τηση μιας νέας δομής στην αγοράεργασίας ως προς τους όρους και τιςσυνθήκες απασχόλησης, ο τομέας τηςεργασιακής υγείας και ασφάλειας είναιένας από τους τομείς κοινωνικής προ-στασίας ο οποίος καλείται να αντιμε-τωπίσει τις νέες προκλήσεις και τααναπόφευκτα προβλήματα προσαρ-μογής σε ένα μεταβαλλόμενο εργα-σιακό περιβάλλον [1].

Στο πλαίσιο αυτών των νέων δεδομέ-νων, η πρόληψη των εργατικών ατυ-χημάτων αποτελεί θεμελιώδη παράμε-τρο βελτίωσης του εργασιακού περι-βάλλοντος και επομένως είναι απαραί-τητη η διερεύνησή τους, δηλαδή ηαναγνώριση των παραγόντων που επι-δρούν καθώς και ο τρόπος με τονοποίο αυτοί αλληλεπιδρούν στο σχε-διασμό πολιτικών πρόληψης.Για τη συστηματοποίηση της διερεύ-νησης, χρησιμοποιούνται τα μοντέλαπρόκλησης ατυχημάτων τα οποίαβασίζονται σε θεωρητικές υποθέσειςγια τη σύλληψη του φαινομένου τουατυχήματος [2]. Σύμφωνα με τον

Svenson: «ένα ατύχημα μπορεί ναεξηγηθεί με διαφορετικό τρόπο ανά-λογα με το μοντέλο πρόκλησης πουχρησιμοποιείται» [3].Το πρώτο μοντέλο πρόκλησης ατυχή-ματος προέρχεται από τις ΗΠΑ, απο-δίδεται στον Heinrich, δημιουργήθηκετο 1941 και είναι γνωστό ως μοντέλοτου ντόμινο (domino theorem) [4].Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό, η αφαί-ρεση οποιοδήποτε από τα πέντε ντό-μινο, που παρουσιάζονται στο Σχήμα1.1, θα διέκοπτε την ακολουθία τουατυχήματος και έτσι θα αποφεύγο-νταν ο τραυματισμός. Χρονολογικά οιπαράγοντες που οδηγούν στο εργατι-κό ατύχημα δίνονται από τον Heinrichως εξής: κοινωνικό περιβάλλον,ανθρώπινο λάθος, ανασφαλής πράξηή/και ανασφαλής συνθήκη, ατύχημακαι τραυματισμός.

Ο Frank Bird αναπροσάρμοσε γιαπρώτη φορά το μοντέλο ντόμινο το1974, το οποίο δύο χρόνια αργότεραπαρουσιάστηκε λεπτομερώς απότους Bird και Loftus [5] οι οποίοι κατέ-ληξαν σε ένα μοντέλο ντόμινο με δια-φορετικά τα τρία πρώτα στοιχεία καικοινά τα δύο τελευταία (ατύχημα καικαταστροφή ή τραυματισμός).

Η επίδραση των μοντέλων στην πρόκληση των εργατικών ατυχημάτων

38 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

T E X N O Λ O Γ I A

Page 41: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

Σύμφωνα με τις δημοσιεύσεις τωνKjellén το 1987 [6] και της Health &Safety Commission (HSC) το 1993 [7],τα μοντέλα του Heinrich και των Bird &Loftus παρουσιάζουν την πρόκλησητου ατυχήματος σαν μονοδιάστατηακολουθία γεγονότων. Αρχικά, η πρό-κληση των ατυχημάτων βασίστηκε σεένα ντετερμινιστικό μοντέλο όπου ηπιθανότητα κάθε έκβασης ήταν μία,αντικειμενική και δεδομένη. Τα μοντέ-λα του Heinrich και των Bird & Loftusαντικατοπτρίζουν τον ντετερμινισμόπου είχε επικρατήσει μέσω του ταιηλο-ρισμού (taylorism) στην άποψη για τηλειτουργία του χώρου εργασίας τηνεποχή εκείνη.Όμως το μηχανιστικό υπόδειγμα τουTaylor δέχτηκε κριτική γιατί επικεντρώ-νεται στις εργαλειακές πλευρές τηςανθρώπινης συμπεριφοράς βλέπονταςτον εργαζόμενο ως όργανο παραγω-γής ενώ αγνοεί τις ψυχολογικές και κοι-νωνιολογικές μεταβλητές που σχετίζο-νται με την παραγωγικότητα [8]. Ηκαθιέρωση ενός και μόνου τρόπουεκτέλεσης δείχνει πλήρη άγνοια τωνδεδομένων της φυσιολογίας και τηςψυχολογίας. Ο κάθε άνθρωπος έχει,για παράδειγμα, διαφορετική σωματι-κή διάπλαση, διαφορετικά αντανακλα-στικά και γι’ αυτό η μελέτη της εργα-σίας είναι χρήσιμη για την εξεύρεσημιας «ενδεικτικής» μεθόδου, την οποίαο κάθε εργαζόμενος θα μπορεί να προ-σαρμόζει στις δυνατότητές του. Η σχολή του Taylor επικράτησε στο

διάστημα ανάμεσα στους δύο παγκό-σμιους πολέμους ενώ μετά το δεύτεροπαγκόσμιο πόλεμο, κυριάρχησε η λεγό-μενη «σχολή των ανθρώπινων σχέσε-ων». Η σχολή των ανθρώπινων σχέσε-ων έρχεται να καλύψει το κενό τηςπροηγούμενης προσέγγισης πουαγνόησε το ρόλο του εργαζομένουστην παραγωγή. Προβάλλει την ιδέαότι ο εργαζόμενος είναι το πιο σημαντι-κό στοιχείο της επιχείρησης.Με την ουσιαστικότερη εμπλοκή τηςψυχολογίας και την ανάπτυξη της σχο-λής ανθρώπινων σχέσεων του Mayo,εισήχθη η έννοια του ανθρώπινουπαράγοντα και στα μοντέλα πρόκλη-σης με σημαντικότερες προσεγγίσειςαυτές του Rasmussen [9] και τουReason [10].Ο Rasmussen [9] συνέδεσε τον ανθρώ-πινο παράγοντα με τη συμπεριφοράκαι πρότεινε το μοντέλο SRK (Skill-Rule-Knowledge) για τη συμπεριφορά πουβασίζεται σε δεξιότητες, κανόνες καιγνώση. Ο Reason [10] ανέπτυξε τομοντέλο απώλειας προσοχής σύμφωναμε το οποίο υπάρχουν τρία είδηλαθών: ολισθήσεις (slips), κενά μνήμης(lapses) και σφάλματα (mistakes) καιεπιπλέον υπάρχουν και οι παραβιάσεις(violations) (βλ. Σχήμα 1.3).Τα λάθη διακρίνονται στις ολισθήσεις(slips) και στα κενά μνήμης (lapses) καιεμφανίζονται όταν η συμπεριφοράβασίζεται σε δεξιότητες (skill-based).Οι ολισθήσεις είναι οι αποτυχίες στηνεκτέλεση των βημάτων μιας εργασίας

και τα κενά μνήμης έχουν σαν αποτέλε-σμα να ξεχνάμε να εκτελέσουμε μιαεργασία, να χάνουμε τη σειρά σε μιαδραστηριότητα ή ακόμη και να ξεχνά-με τι σκοπεύαμε να κάνουμε. Τα σφάλ-ματα είναι ένα πιο σύνθετο είδοςανθρώπινου λάθους όπου κάνουμε τηλάθος ενέργεια θεωρώντας ότι είναισωστή και διακρίνονται στα βασισμένασε κανόνες (rule-based) και στα βασι-σμένα στη γνώση (knowledge-based).Τέλος, υπάρχουν και οι παραβιάσειςπου είναι οι εκούσιες αποκλίσεις απόκανόνες, διαδικασίες, οδηγίες και κανο-νισμούς και διακρίνονται σε ρουτίνας,περιστασιακές και εξαιρετικές.

Η συνεισφορά της σχολής των ανθρώ-πινων σχέσεων έγκειται στο ότι έφερεστο προσκήνιο τη σημασία του ανθρώ-πινου παράγοντα στις οργανώσεις ενώη κριτική που έχει ασκηθεί συνίσταταιστο ότι αντιμετωπίζει τα οργανωτικάπροβλήματα μόνο στο επίπεδο τουατόμου και της ομάδας ενώ δε λαμβά-νει υπόψη την οργάνωση ως σύνολο.Τη σχολή του Mayo, ακολούθησαν το1950 οι ερευνητές του Ινστιτούτουανθρώπινων σχέσεων στο Tavistockτης Αγγλίας σύμφωνα με τους οποίουςοι Οργανισμοί είναι κοινωνικο-τεχνικάσυστήματα που διέπονται από τηναλληλεξάρτηση μεταξύ τεχνικών καιανθρώπινων αναγκών. Σύμφωνα με τηθεώρηση αυτή, οι οργανώσεις θεω-ρούνται υποσυστήματα του κοινωνι-κού περιβάλλοντος ενώ απαραίτητηπροϋπόθεση για την επιβολή τους είναιη δημιουργία κατάλληλων σχέσεων μετο περιβάλλον. Πρωταρχικό καθήκοντης οργάνωσης είναι να επιβιώσει ωςσύστημα και δέχεται δυνάμεις από τοεσωτερικό της δηλαδή μέσα στοσύστημα και έξω απ’ αυτό, από τοπεριβάλλον. Η συστημική σκέψη επηρέασε και ταμοντέλα πρόκλησης των ατυχημάτωνόπου για την πρόκληση εστιάζουμε σεστοιχεία, υποσυστήματα και την αλλη-λεπίδραση αυτών μέσα στο σύστημα.Η χρήση της επιστήμης των συστημά-των περιέχει την ιδέα του όλου πουείναι περισσότερο από το άθροισματων μερών του και γι’ αυτό το λόγοανθίσταται στις αρχές της ανάλυσηςκαι της αφαιρετικότητας. Ο Reason [11, 12] εισάγει το συστημι-κό μοντέλο οργανωτικής πρόκλησηςτου ατυχήματος το οποίο παρουσιάζει(βλ. Σχήμα 1.4) τρία επίπεδα ενδιαφέ-ροντος: τον Οργανισμό, τον εργασιακόχώρο και τον εργαζόμενο. Στο μοντέλοτου, ο Reason επισημαίνει μια ακολου-θία ατυχήματος από τους ακραίουςοργανωτικούς παράγοντες στους τοπι-

Σχήμα 1.2. Μοντέλο ντόμινο κατά Bird & Loftus.

Page 42: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

T E X N O Λ O Γ I A

40 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

κούς εργασιακούς παράγοντες πουεπικρατούν στο χώρο εργασίας, οιοποίοι συνδυάζονται στη συνέχεια μετον ανθρώπινο παράγοντα, και κατα-λήγουν σε λάθη και παραβιάσεις - πουονομάζονται από τον Reason- «ανα-σφαλείς ενέργειες» και αποτελούν τις«κεντρικές» αιτίες των ατυχημάτων.Σύμφωνα με τον Reason, η διαδικασίαπρόκλησης του ατυχήματος είναι ηαλληλεπίδραση μεταξύ λανθανουσών(latent) και ενεργών αποτυχιών (activefailures).

Σχήμα 1.4. Μοντέλο οργανωτικήςπρόκλησης ατυχήματος [11].

Οι ανασφαλείς ενέργειες είναι οι ενερ-γές αποτυχίες (active failures), προσ-διορίζονται εύκολα και αντιστοιχούνστις άμεσες αιτίες που οδηγούν στοατύχημα. Αντίθετα, οι οργανωτικοί

παράγοντες είναι οι λανθάνουσεςαποτυχίες (latent failures) που είναιδύσκολο να ανιχνευθούν, δεδομένουότι είναι κρυμμένες στον Οργανισμό(π.χ. κακός σχεδιασμός, ελλιπείς διαδι-κασίες συντήρησης, ελλιπής εκπαίδευ-ση). Αυτού του είδους οι αποτυχίεςμπορεί να υποβόσκουν στο σύστημαγια μεγάλο χρονικό διάστημα, πριναποκαλυφθούν από τις ενεργές απο-τυχίες. Για την αποφυγή της αλληλεπί-δρασης ενεργών και λανθανουσώναποτυχιών είναι απαραίτητη η προλη-πτική συμμετοχή της Διοίκησης ενόςΟργανισμού.Μπορούμε επομένως να διακρίνουμετρεις σημαντικές ομάδες μοντέλωνπρόκλησης [13]:• Διαδοχικά μοντέλα (Sequential acci-dent models),• Μοντέλα επεξεργασίας της ανθρώ-πινης πληροφορίας (Human informa-tion processing accident models),• Συστημικά μοντέλα (Systemic acci-dent models).Τα διαδοχικά μοντέλα θεωρούν τοατύχημα αποκλειστικά και μόνο απο-τέλεσμα μιας ακολουθίας διακριτώνγεγονότων σε μια συγκεκριμένη διάτα-ξη όπως το μοντέλο του Heinrich καιτων Bird & Loftus. Τα διαδοχικά μοντέ-λα δέχτηκαν κριτική ιδιαίτερα για τηδυνατότητά τους να ανταποκριθούνστις σύγχρονες συνθήκες εργασίαςδιότι δεν είναι σε θέση να δώσουνεξηγήσεις σε πολύπλοκα συστήματαμε την έννοια των πολλαπλών αλληλε-πιδράσεων αλλά τονίζουν τις γραμμι-κές σχέσεις αιτιότητας και παραλεί-πουν παράγοντες που σχετίζονται μετη διοίκηση [14].Τα μοντέλα επεξεργασίας της ανθρώ-πινης πληροφορίας περιγράφουν τοατύχημα όσον αφορά στην ανθρώπινησυμπεριφορά και στις ανθρώπινεςενέργειες όπως το μοντέλο SRK (Skill-Rule-Knowledge) και δέχτηκαν κριτικήδιότι αποτελούν εννοιολογικά μοντέ-λα. Από την άλλη, προσφέρουν μιαβάση συζήτησης της πολυπλοκότηταςτων ατυχημάτων που ξεπερνά τουςπεριορισμούς των μοντέλων διαδοχής[15].Τα συστημικά μοντέλα περιγράφουντην απόδοση όλου του συστήματοςόπως το μοντέλο του Reason και τομεγάλο πλεονέκτημά τους είναι ηέμφαση που δίνουν στην κατανόησητων εσωτερικών μηχανισμών και τωναλληλεπιδράσεων των στοιχείων τουσυστήματος. Τα στοιχεία του συστή-ματος είναι λειτουργικά ασύνδετα καιτο συμβάν του ατυχήματος είναι αυτόπου αποκαλύπτει τη σχέση τους [16].Η κριτική που δέχονται αφορά την

Σχήμα 1.3. Είδη ανθρώπινης αστοχίας.

Page 43: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 44: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

42 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

T EXNOΛOΓIA

πρακτική εφαρμογή και αποτελεσματι-κότητά τους [17].Οι ομάδες μοντέλων που παρουσιά-στηκαν καταγράφουν τον τρόπο με τονοποίο εκτιμάται ότι προκαλείται έναατύχημα και διαφέρουν στη θεώρησηόσον αφορά στη συμβολή των γεγονό-των που οδηγούν στο ατύχημα. Η εξε-λικτική πορεία των μοντέλων πρόκλη-σης παρουσιάζει μια μετατόπιση απότην ακολουθία των γεγονότων στηναντιπροσώπευση ολόκληρου τουσυστήματος και αντανακλά τις αλλαγέςπου επήλθαν στην οργάνωση της εργα-σίας [18, 19]. Αντίστοιχα, η διερεύνηση οφείλει ναμετατοπιστεί από την καταγραφή μιαςμοναδικής άμεσης αιτίας στην αναγνώ-ριση των πολλαπλών αιτιών εξετάζο-ντας το συνολικό πλαίσιο πρόκλησηςενός εργατικού ατυχήματος. Μόνο έτσιθα μπορέσουν να αποκαλυφθούν οιπραγματικοί παράγοντες της πρόκλη-σης όπως οι υπάρχουσες για μεγάλοχρονικό διάστημα οργανωτικές ανε-

πάρκειες, τα προβλήματα στο σχεδιασμό, οι ελλείψεις σε εξοπλισμό, ανθρώ-πινο δυναμικό, εκπαίδευση, διαδικασίες και θα οδηγηθούμε στο σχεδιασμόαποτελεσματικών στρατηγικών πρόληψης.

Αναφορές1.International Labour Office (2010). Emerging risks and new patterns of prevention in a changing world of work. 2.Κατσακιώρη, Π. (2010). Σχεδιασμός και ανάλυση μεθόδου διερεύνησης παραγόντων και της αλληλεπίδρασής τους στην πρό-κληση των εργατικών ατυχημάτων. Διδακτορική διατριβή, Τμήμα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών, ΠολυτεχνικήΣχολή Πανεπιστημίου Πατρών.3.Svenson, O. (1999). On models of Incidents and Accidents. Paper presented at the 7th European Conference on CognitiveScience Approaches to Process Control, Villeneuve d’Ascq, France, September 1999.4.Heinrich, W.H. (1941). Industrial accident prevention. McGraw-Hill, New York.5.Bird, F.E. & Loftus, R.G. (1976). Loss Control Management. Institute Press (Division of International Loss Control Institute),Loganville, Georgia.6.Kjellén, U. (1987). Deviations and the Feedback Control of Accidents. In: Rasmussen, J., Dunkan, K., Leplat, J., New Technologyand Human Error. John Wiley and Sons, Chichester, 143-156.7.HSC – Health and Safety Commission (1993). 3rd Report: Organising for Safety, ACSNI Human Factors Study Group, HMSO,London.8.Τσαγρή, Κ. (2007). Το φυσικό και δυνητικό casino ως μορφές οργάνωσης και διαχείρισης του τζόγου, Πάντειο Πανεπιστήμιο– Τμήμα Ψυχολογίας, πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στην Οργανωτική και Οικονομική Ψυχολογία.9.Rasmussen, J (1982). Human errors: A taxonomy for describing human malfunction in industrial installations, Journal ofOccupational Accidents, 4, 311-333.10.Reason, J. (1990). Human Error, Cambridge University Press.11.Reason, J. (1995). A Systems Approach to Organisational Error, Ergonomics, 38, 1708-1721.12.Reason, J. (1997). Managing the risks of organisational accidents, Ashgate Publishing Ltd, Aldershot Hants.13.Katsakiori, P., Sakellaropoulos, G. & Manatakis, Em. (2009). Towards an evaluation of accident investigation methods in termsof their alignment with accident causation models, Safety Science, 47, 1007-1015.14.Leveson, N. (2004). A new accident model for engineering safer systems, Safety Science 42, 237-270.15.Hollnagel, E. (2005). Accident models and accident analysis, available at: www.hmi.kth.se/Courses/HMI605.html.16.Svedung, I. & Rasmussen, J. (2002). Graphic representation of accident scenarios: mapping system structure and the causationof accidents, Safety Science, 40, 397-417.17.Singleton, W. (1984). Future trends in accident research in European countries, Journal of Occupational Accidents 6, 3-12.18.Ράφτης, Αλ. (1984). Δημοκρατική Διοίκηση επιχειρήσεων, εκδόσεις Πολύτυπο, Αθήνα.19.Purswell, J.L. & Rumar, K. (1984). Occupational accident research: where have we been and where are we going?, Journal ofOccupational Accidents, 6, 219-228.

Σχήμα 1.3. Είδη ανθρώπινης αστοχίας.

Page 45: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 46: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ – ΜΕΛΕΤΕΣNόμος υπ’αριθμ. 3978

(ΦΕΚ 137Α/16-6-2011)Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Υπηρε-σιών και Προμηθειών στους τομείς τηςΆμυνας και της Ασφάλειας - Εναρμόνι-ση με την Οδηγία 2009/81/ΕΚ - Ρύθμι-ση θεμάτων του Υπουργείου ΕθνικήςΆμυνας.Π.Δ. υπ’αριθμ. 54/11 (ΦΕΚ 135Α/01-06-2011)Σύσταση Ειδικής Υπηρεσίας ΔημοσίωνΈργων Αντιπλημμυρικής προστασίαςτης Κοιλάδας του ποταμού Έβρου καιτων παραποτάμων του (ΕΥΔΕ ΕΒΡΟΥ).Υ.Α. υπ’αριθμ. ΔΜΕΟ/Ο/613 (ΦΕΚ 905Β/20-5-2011)Έγκριση: 1) Οδηγιών Μελετών ΟδικώνΈργων Κατακόρυφης Σήμανσης Αυτοκι-νητοδρόμων (ΟΜΟΕ - ΚΣΑ), 2) Προδια-γραφών και Οδηγιών Σήμανσης Εκτε-

λούμενων Έργων (ΟΜΟΕ - ΣΕΕΟ).Π.Δ. υπ’σριθμ. 48/11 (ΦΕΚ 112Α/17-05-2011)Τροποποίηση του Π.Δ/τος 4/2008«Σύσταση Ειδικών Υπηρεσιών Δημο-σίων Έργων Μελετών - Κατασκευών,Λειτουργίας και Συντήρησης ΈργωνΠαραχώρησης» (Α΄ 13), όπως τροπο-ποιημένο ισχύει.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣΥ.Α. υπ’αρθμ. /2354 (ΦΕΚ 1200Β/10-06-2011)Εφαρμογή Ενιαίου Προγράμματος Προ-μηθειών (Ε.Π.Π.) έτους 2011.

ΕΝΕΡΓΕΙΑΑποφ. Ρ.Α.Ε. υπ’αριθμ. 643/2011 (Φ.Ε.Κ. 1091Β/01-06-2011)Μεθοδολογία για την Ενσωμάτωση τουΚόστους Εκπομπών CO2 στις Προσφο-

ρές Έγχυσης των Μονάδων.Υ.Α. υπ’αριθμ. Δ6/7094 (ΦΕΚ 918Β/23-05-2011)Πλαίσιο μεθοδολογίας μέτρησης καιεπαλήθευσης της εξοικονομούμενηςενέργειας για την επίτευξη του ενδει-κτικού εθνικού στόχου εξοικονόμησηςενέργειας στην τελική χρήση - Κατάλο-γος ενδεικτικών επιλέξιμων μέτρωνβελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης -Ενεργειακό περιεχόμενο καυσίμων γιατελική χρήση

ΥΓΙΕΙΝΗ - ΑΣΦΑΛΕΙΑΠ.Δ. 49/11 (ΦΕΚ 114 Α/20-05-2011)Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ.281/1996 «Ελάχιστες προδιαγραφέςασφάλειας και υγείας κατά την εργασίαστα αλιευτικά σκάφη σύμφωνα με τηνΟδηγία 93/103/ΕΚ του Συμβουλίου της23ης Νοεμβρίου 1993» (Α΄ 198).

ENHME PΩΣH

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

Eπιμέλεια: K. Kρέσπης

44 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Page 47: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑΚ.Υ.Α. υπ’αριθμ. Φ.Β1/Ε2.1/12300/667(ΦΕΚ-1180 Β/09-06-2011)Τροποποίηση της με Α.Π.Φ.Β1/Ε2.1/244/6/5-1-11 Κοινής Απόφα-σης των Υπουργών Οικονομίας, Αντα-γωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περι-βάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής (ΦΕΚ Β 54/26-1-11) με τίτλο"Προκήρυξη του Προγράμματος "Εξοι-κονόμηση κατ οίκον" που θα υλοποιηθείστο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013",όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.Υ.Α. υπ’αριθμ. οικ. 5987/466 (ΦΕΚ 1077Β/31-05-2011)Έγκριση του Οδηγού του Προγράμμα-τος «Νέα – Καινοτομική Επιχειρηματικό-τητα» του Επιχειρησιακού Προγράμμα-τος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρημα-τικότητα (ΕΠΑΕ) του ΕΣΠΑ 2007-2013και Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέρο-ντος για υποβολή προτάσεων έργωνπρος ένταξη στο Πρόγραμμα «Νέα –Καινοτομική Επιχειρηματικότητα» του

Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγω-νιστικότητα και Επιχειρηματικότητα(ΕΠΑΕ) του ΕΣΠΑ 2007-2013.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ – ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΥ.Α. υπ’αριθμ. 59614/Γ2 (ΦΕΚ 1168Β/08-06-2011)Πρόγραμμα Σπουδών Μαθηματικών Ατάξης Γενικού ΛυκείουΝόμος υπ’αριθμ. 3966 (ΦΕΚ 118Α/24-05-2011)Θεσμικό πλαίσιο των Πρότυπων Πειρα-ματικών Σχολείων, Ιδρυση ΙνστιτούτουΕκπαιδευτικής Πολιτικής, Οργάνωσητου Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογι-στών και Εκδόσεων "ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ" καιλοιπές διατάξεις

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑΥ.Α. υπ’αρθμ. πολ.1101 (ΦΕΚ 1184Β/09-06-2011)Τύπος και περιεχόμενο της ΟριστικήςΔήλωσης Απόδοσης Φόρου Μισθωτών

Υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ. - Έντυπο Ε7-Φ-01.015) καθώς και υποχρέωση υποβο-λής της και απόδοσης του φόρου με τηνχρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινω-νίας ή με μαγνητικό μέσο, κατά περί-πτωση και παράταση της προθεσμίαςυποβολής της.

ΠΟΛΙΤΗΣΥ.Α. υπ’αριθμ.10475/394 (ΦΕΚ 1091Β/01-06-2011)Παράταση διακοπής παραλαβής αιτήσε-ων για χορήγηση στεγαστικής συνδρο-μής από τον Οργανισμό ΕργατικήςΚατοικίας (Ο.Ε.Κ.).Υ.Α. υπ’αριθμ. 3021/19/53-ι (ΦΕΚ 1012 Β/26-5-2011)Τροποποίηση της αριθ. 3021/19/53/14-10-2005 απόφασης των ΥπουργώνΟικονομίας και Οικονομικών και Δημό-σιας Τάξης «Τύπος, δικαιολογητικά,αρμόδιες υπηρεσίες και διαδικασίαέκδοσης δελτίων ταυτότητας Ελλήνωνπολιτών».

Page 48: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

OLYMPIA ELECTRONICS A.E. Συμμετοχή στην ΔιεθνήΈκθεση FIREX 2011Ο κόσμος της πυρασφάλειας συνα-ντήθηκε κάτω από μία στέγη, σταπλαίσια της διεθνούς έκθεσης FIREX2011, που πραγματοποιήθηκε από τις15 έως τις 19 Μαΐου στο Μπέρμιγχαμτης Αγγλίας. Σε αυτό το παγκοσμίουεμβέλειας γεγονός, συμμετείχε μεαπόλυτη επιτυχία η OLYMPIA ELEC-TRONICS A.E., που εδώ και 32 χρόνιαδραστηριοποιείται στην ανάπτυξηκαινοτόμων ηλεκτρονικών συστημά-των ασφαλείας, χρησιμοποιώνταςτεχνολογία αιχμής. Αξίζει να σημειω-θεί ότι η συμμετοχή της OLYMPIAELECTRONICS A.E. ήταν η μοναδικήελληνική συμμετοχή στην FIREX 2011.Η εταρεία παρουσίασε στους επισκέ-πτες του περιπτέρου της, ένα ευρύφάσμα προϊόντων πυρασφάλειας καιλύσεις για την αντιμετώπιση τωνκαθημερινών προβλημάτων. Επίσηςτους πρόσφερε την ευκαιρία ναδικτυωθούν με τους εμπειρογνώμο-νες και να ανταλλάξουν απόψεις γιαόλες τις πτυχές της πυρασφάλειας. Η FIREX 2011 παρουσίασε προϊόντακαι υπηρεσίες από περισσότερουςαπό 150 εκθέτες και πρόσφερε στουςεπισκέπτες της, ένα πλήρες δωρεάνσεμινάριο σχετικά με τη νομοθεσία,

τα πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτι-κές, απαραίτητο εφόδιο για όσουςεμπλέκονται σε οποιαδήποτε πτυχήτης πυρασφάλειας. Το σεμινάριο περι-λάμβανε πέντε συναρπαστικά πεδίαχαρακτηριστικά: το info4fire.com Learning Ζώνη, LPCBΚόκκινο Βιβλίο Pavilion, ASFP ΠαθητικήΠυροπροστασία Ζώνη, ΣΠΕΣ Πληρο-φορίες και Fike Village. Γενικά η FIREX2011 είναι γνωστή ως το κορυφαίογεγονός για τους επαγγελματίες πουεμπλέκονται στην πυροπροστασία, τηνπρόληψη και την ανίχνευση. Φέτοςσυγκεκριμένα πρόσφερε σε περισσότε-

ρους από 14.000 επισκέπτες τηνευκαιρία να συγκρίνουν μια σειρά και-νοτόμων λύσεων πυρασφάλειες από150 και πλέον από τους μεγαλύτερουςκατασκευαστές.Η φιλοσοφία της OLYMPIA ELECTRON-ICS A.E. στηρίζεται στην αντίληψη«υψηλής ποιότητας ανταγωνιστικάπροϊόντα τεχνολογίας αιχμής στην πιοανταγωνιστική τιμή με πελατοκεντρικόπροσανατολισμό».

N EA TΩN EΠIXE IPHΣEΩ N

46 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Page 49: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

ΕΝGAIA A.E.Μεταξύ των STONGESTCOMPANIES IN GREECE Η ENGAIA A.E., συνεχίζοντας τηνεπιτυχημένη της πορεία στο χώροτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειαςκαι επεκτείνοντας τις δραστηριότη-τές της, εντάχθηκε στην κοινότητα«STRONGEST COMPANIES INGREECE» με βάση το ICAP RatingScore. H διάκριση αυτή διευκολύνεισημαντικά τις συναλλαγές της εται-ρείας, εντός κι εκτός Ελλάδας, δεδο-μένου ότι την κατατάσσει στηνομάδα με πολύ χαμηλό πιστωτικόκίνδυνο.Οι Strongest Companies in Greeceείναι οι επιχειρήσεις που κατατάσ-σονται στις ισχυρότερες ζώνεςπιστοληπτικής διαβάθμισης (ratingscores) της ICAP group. H ICAPgroup αναγνωρίζεται από την τρά-πεζα της Ελλάδας ως ΕξωτερικόςΟργανισμός Πιστοληπτικών Αξιολο-γήσεων και από την ΕυρωπαϊκήΚεντρική Τράπεζα ως ΑποδεκτήΠηγή Πιστοληπτικών Αξιολογήσεων.Δυνατότητα ένταξης στην κοινότη-τα Strongest Companies in Greeceέχει μόνο μία στις δέκα επιχειρήσειςστην Ελλάδα. Ο Αλέξανδρος Γιάννης, διευθύνωνσύμβουλος της ENGAIA A.E., δήλω-σε σχετικά: «Η ENGAIA A.E. αποδει-κνύει έμπρακτα γιατί θεωρείται μίααπό τις ισχυρότερες εταιρείες στοχώρο των Α.Π.Ε. και ενισχύει τηνεμπιστοσύνη που εμπνέει στουςπελάτες και προμηθευτές της, μετην ένταξή της στις StrongestCompanies in Greece».

ECTOOLSΣτη διαστασιολόγηση κτιρίων

Την Τρίτη 14/06/2011 και την Τετάρ-τη 15/06/2011 παρουσιάστηκε γιαπρώτη φορά σε Ευρωπαϊκό επίπεδοτο αποτέλεσμα της συνεργασίας τουδιεθνούς οίκου τεχνικού λογισμικούNemetschek Scia με την 3π-ΠενέληςΛογισμικά για την ένταξη του ECtoolsστο στατικό πακέτο Scia Engineer μεστόχο την διαστασιολόγηση κτιρίωναπό Ο/Σ και τοιχοποιία με βάση τουςΕυρωκώδικες. Η πολυεθνική εταιρίαNemetschek Scia έχει αναλάβει τηνπροώθηση του λογισμικού μέσω τουδικτύου πωλήσεων της σε διεθνέςεπίπεδο.Την εκδήλωση της Αθήνας στοGolden Age προλόγισαν ο Δρ. Πανα-γιώτης Καρύδης (ομ. καθηγητήςΕΜΠ) και ο Νίκος Ζυγούρης (Πρόε-δρος Συλλόγου Πολ. Μηχ. Ελλάδος)ενώ την εκδήλωση της ΘεσσαλονίκηςΜέγαρο Μουσικής προλόγισαν ο Δρ.Ανδρέας Κάππος (καθηγητής ΑΠΘ,Πρόεδρος ΙΤΣΑΚ) και ο Ηλίας Περτζι-

νίδης (Πρόεδρος Συλλόγου Πολ. Μηχ.Θεσ/νίκης).Η πρώτη διεθνής παρουσίαση τηςσυνεργασίας θα γίνει στα πλαίσια τουδιεθνούς συνεδρίου EURODYN2011στις αρχές Ιουλίου στις Βρυξέλλες.

OLYMPIA ELECTRONICS A.E.Προϊόντα τεχνολογίας αιχμής σε έργα των Ολυμπιακών Αγώνων τουΛονδίνου 2012 H OLYMPIA ELECTRONICS A.E. εδώ και32 χρόνια παράγει στην Ελλάδα και εξά-γει σε 72 χώρες του εξωτερικού ελληνι-κά προϊόντα τεχνολογίας αιχμής. Κατάτην διάρκεια της έκθεσης FIREX 2011στο Μπέρμιγχαμ, όπου η εταιρείαπαρουσίασε τα προϊόντα της, οι υπεύθυ-νοι της OLYMPIA ELECTRONICS A.E. σεσυνεργασία με τον αντιπρόσωπο τηςεταιρείας στη Μεγάλη Βρετανία, RING-TAIL, ολοκλήρωσαν την συμφωνία γιατην τοποθέτηση ηλεκτρονικού συστήμα-τος φωτισμού ασφαλείας για το Ολυ-μπιακό χωριό και το εμπορικό κέντροτων Ολυμπιακών Αγώνων, που θα πραγ-ματοποιηθούν στο Λονδίνο το 2012. Πιοσυγκεκριμένα η OLYMPIA ELECTRONICSA.E. έχει παραδώσει τα ηλεκτρονικάμέρη, τους συσσωρευτές και το λειτουρ-γικό, ενώ η εταιρεία RINGTAIL έχει παρα-δώσει το κέλυφος των φωτιστικώνσωμάτων.Υπενθυμίζουμε ότι προϊόντα τηςOLYMPIA ELECTRONICS A.E. έχουν κατάκαιρούς τοποθετηθεί στα ακόλουθαμεγάλα έργα:•Ολυμπιακό Χωριό - Αθήνα 2004•Αεροδρόμιο Φραγκφούρτης - Γερμανία•Μετρό Schwerin – Γερμανία•Aεροδρόμιο Στοκχόλμης •Νομαρχία Βιέννης•Happel Stadium Βιέννης – EUROLEAGUEΗ OLYMPIA ELECTRONICS A.E. παράγειηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας,εξαιρετικής πραγματικά τεχνολογίας, καιπιο συγκεκριμένα παράγει αναλογικά –διευθυνσιοδοτούμενα συστήματα πυρα-νίχνευσης και ηλεκτρονικά συστήματαφωτισμού ασφαλείας κτιρίων. ΗOLYMPIA ELECTRONICS A.E. στοχεύο-ντας στην ποιότητα, συνεχίζει την δυνα-μική της παρουσία, τόσο στον ελλαδικόχώρο όσο και στο εξωτερικό, αυξάνο-ντας τον κύκλο εργασιών της για το α’πεντάμηνο του 2011, σε σχέση με το2010, έχοντας θετικό πρόσημο.

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011 47

Page 50: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

MCqUAYHELLASΔιάθεση στην αγορά της νέας σειράς υδρόψυκτων ψυκτών PFSμε screw συμπιεστές καιεπαναστατικές επιδόσειςΘα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότιαπό τον Μάιο 2011, η τρέχουσα σειράPFS θα αναβαθμιστεί με στόχο το μεγα-λύτερο εύρος λειτουργίας αλλά και τηνευελιξία στην επιλογή . Η νέα σειρά θα αποτελείται από μονά-δες ψυκτικής ικανότητας από 370 έως1.215 kW σε 11 διαφορετικά μεγέθησαν High Efficiency έκδοση.Οι βελτιώσεις που χαρακτηρίζουν ταπροϊόντα της νέας σειράς αποδίδονταιστη χρήση:•του αναβαθμισμένου συστήματοςελέγχου Μicrotech III•της ηλεκτρονικής εκτονωτικής βαλβί-δας με στόχο την επέκταση του εύρουςλειτουργίας•της νέας επιλογής "κιτ υψηλών θερμο-κρασιών" που επιτρέπει θερμοκρασίανερού εξόδου από τον συμπυκνωτήέως και 65°C Τα κύρια χαρακτηριστικά των προϊό-ντων της σειράς είναι:•επέκταση της ψυκτικής ικανότηταςέως και 1.215kW•EER έως 6,17•ESEER έως 7,42•επέκταση του εύρους της θερμοκρα-σίας εξόδου νερού από το συμπυκνωτήέως 50°C (βασική έκδοση) και έως 65°C(με την επιλογή του κιτ υψηλών θερμο-κρασιών)•εκτεταμένη λίστα προαιρετικών επιλο-γών που συμπεριλαμβάνει και την έκδο-ση αντλίας θερμότηταςΓια οποιαδήποτε πρόσθετη πληροφορία,μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μαςμέσω τηλεφώνου στο 210 9311440,μέσω email στο[email protected]καθώς επίσης και να επισκεφθείτε τηνιστοσελίδα μας www.mcquay.gr όπουμπορείτε να ενημερωθείτε για οτιδήποτεαφορά την εταιρεία μας.

SMA Solar Technology AGΝέος Chief Executive Officer της SMA O Pierre-Pascal Urbon εκλέχτηκε ως ονέος Chief Executive Officer της SMASolar Technology AG (SMA/FWB: S92).

Κατέχοντας ήδη τη θέση του ChiefFinancial Officer στο Διοικητικό Συμ-βούλιο, ο Pierre-Pascal Urbon θα ανα-λάβει επιπρόσθετα τα καθήκοντα τουChief Executive Officer, διαδεχόμενοςτον Guenther Cramer, ιδρυτικό μέλοςτης SMA Solar Technology, ο οποίοςθα αποτελεί πλέον μέλος του Εποπτι-κού Συμβουλίου της εταιρείας. Η επί-σημη ανάθεση καθηκόντων πραγματο-ποιήθηκε στις 26 Μαΐου 2011, στηνετήσια Γενική Συνέλευση. «Η εκλογή του νέου CEO και η προ-γραμματισμένη μετακίνηση των δυοιδρυτών της εταιρείας, GüntherCramer and Peter Drews, στο ΕποπτικόΣυμβούλιο, σηματοδοτεί την επόμενηφάση στη στρατηγική διαδοχής τουΔιοικητικού Συμβουλίου της SMA καιέτσι ολοκληρώνεται ‘η αλλαγή γενεών’που σχεδιάζουμε προσεκτικά εδώ καιπολλά χρόνια», εξηγεί ο GüntherCramer, ιδρυτής της SMA. «Συμπλη-ρώνοντας 30 χρόνια ως υπεύθυνοι γιατις λειτουργικές δραστηριότητες τηςεταιρείας, ο συνάδελφός μου, PeterDrews, και εγώ θα υποβάλλουμε υπο-ψηφιότητα για το Εποπτικό Συμβούλιοστην επόμενη Γενική Συνέλευση, όπωςέχει προγραμματιστεί. Παραμένουμεκαι οι δύο αφοσιωμένοι στην SMA καιθα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τηνομάδα σε συμβουλευτικό επίπεδο».Ο Pierre-Pascal Urbon αποτελεί μέλοςτου Διοικητικού Συμβουλίου από το2009 με ευθύνη την Οικονομική Διαχεί-ριση, το Νομικό Τμήμα καθώς και τιςΣχέσεις Επενδυτών. Εργάζεται στηνSMA από το 2005 και το 2006 ορίστη-κε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου.Κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο στη Διοίκη-ση Επιχειρήσεων και από το 1997 έως

το 2005 εργάστηκε ως σύμβουλος επι-χειρήσεων. Κατάγεται από την Ανατο-λική Βεστφαλία, είναι παντρεμένος καιπατέρας δύο παιδιών. «Με τον Pierre-Pascal Urbon η SMAαποκτά έναν νέο CEO που προέρχεταιαπό τα υφιστάμενα στελέχη της εται-ρείας. Έχει συμβάλλει ουσιαστικά ώστενα φτάσει η εταιρεία εδώ που βρίσκε-ται σήμερα και θα συνεχίσει να συμβά-λει προς αυτή την κατεύθυνση. ΟPierre-Pascal Urbon ήταν υπεύθυνοςγια την προώθηση της διεθνοποίησηςτης SMA και επιπλέον υποστήριξεσημαντικά την είσοδό της στο χρημα-τιστήριο. Η πλούσια εμπειρία του στοντομέα των συμβουλευτικών υπηρε-σιών, στη λειτουργική διαχείριση επι-χειρησιακών δραστηριοτήτων και στιςδιεθνείς αγορές φωτοβολταϊκώνσυστημάτων θα αξιοποιηθεί, σεσυνεργασία με τους συναδέλφους τουστο Διοικητικό Συμβούλιο και την υπό-λοιπη διεθνή ομάδα της SMA, ώστε νασυνεχιστεί η επιτυχημένη πορεία τηςεταιρείας», αναφέρει ο GüntherCramer. Τα μέλη του νέου Διοικητικού Συμβου-λίου έχουν αναλάβει σημαντικά καθή-κοντα εδώ και πολλά χρόνια στην SMAκαι αποτελούν μια πολύ καλά δομημέ-νη ομάδα. Από τη Γενική Συνέλευση τοΔιοικητικό Συμβούλιο θα αποτελείταιαπό τα ακόλουθα μέλη: Jürgen Dolle(Chief Human Resources Officer),Roland Grebe (Chief TechnologyOfficer), Uwe Hertel (Chief OperatingOfficer), Pierre-Pascal Urbon (CEO andChief Financial Officer), και τον MarkoWerner (Chief Sales and MarketingOfficer).

N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN

48 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Page 51: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 52: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. Συμμετοχή στην ECOTEC

Με ιδιαίτερη επιτυχία ολoκληρώθηκε ησυμμετοχή της εταιρείας ΔΗΜΟΥΛΑΣΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. στην 4η διεθνήέκθεση ECOTEC που έλαβε χώραμεταξύ 7 και 10 Απριλίου στο εκθεσια-κό κέντρο EXPOATHENS στην ΑνθούσαΑττικής με θέμα τις τεχνολογίες περι-βάλλοντος και τα φωτοβολταϊκάσυστήματα.Πιστοποιημένη κατά ISO 9001 και μεπερισσότερα από 35 χρόνια επιτυχη-μένης παρουσίας στο χώρο των καλω-δίων και της δομημένης καλωδίωσηςη εταιρεία όπως πάντα παρακολουθείστενά τις τεχνολογικές εξελίξεις και τατελευταία χρόνια έχει εδραιωθεί καιστο χώρο των Ανανεώσιμων ΠηγώνΕνέργειας (ΑΠΕ), διαθέτοντας στηναγορά καλώδια και κονέκτορες κατάλ-ληλους για χρήση σε φωτοβολταϊκάσυστήματα.

Μέχρι σήμερα η ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. έχει προμηθεύσει μεκαλώδια και κονέκτορες φωτοβολταϊκάπάρκα στην Ελλάδα και στο εξωτερικόσυνολικής εγκατεστημένης ισχύος άνωτων 200 MW γεγονός που την καθιστάπρωταγωνιστή της αγοράς.

Οι επισκέπτες του περιπτέρου τηςΔΗΜΟΥΛΑΣ Α.Ε. κατά την διάρκεια τηςέκθεσης είχαν τη δυνατότητα να ενη-μερωθούν από τα εξειδικευμένα στε-λέχη της για τα καλώδια OLFLEX®-SOLAR τα οποία είναι κατάλληλα για τησύνδεση των ηλιακών πάνελ γιατί είναιανθεκτικά στην ηλιακή ακτινοβολία(UV) , στο όζον και γενικά σε πάσηςφύσεως καιρικές συνθήκες και ταοποία μάλιστα καλύπτονται από 25ετήγραπτή εγγύηση του κατασκευαστήοίκου LAPPGROUP Γερμανίας.

Η μόνωση των καλωδίων αυτών υφί-σταται ειδική κατεργασία με τη μέθοδοπολυμερισμού β-ακτινοβολίας (elec-tron beam cross-linking), την καλύτε-ρη μέθοδο παγκοσμίως , η οποία χρη-σιμοποιείται επίσης στην κατασκευήκαλωδίων για τραίνα και λεωφορεία.Με την κατεργασία αυτή τα καλώδιαγίνονται ιδιαίτερα ανθεκτικά στις καιρι-κές συνθήκες, γεγονός απαραίτητο γιατην επίτευξη μακρού χρόνου ζωήςτων Φ/Β συστημάτων. Στους επισκέπτες παρουσιάστηκε επί-σης ποικιλία συνδετήρων (connectors)διαφόρων κατασκευαστών και τα απα-ραίτητα εργαλεία που απαιτούνται γιατη σύνδεση των καλωδίων στα ηλιακάπάνελ και στους αντιστροφείς (invert-ers).Τα προϊόντα που παρουσιάστηκανστην έκθεση, Φ/Β καλώδια, συνδετή-ρες και εργαλεία υπάρχουν ετοιμοπο-παράδοτα σε μεγάλες ποσότητες στιςαποθήκες της ΔΗΜΟΥΛΑΣ Α.Ε.. ηοποία είναι σε θέση να καλύπτειάμεσα τις ανάγκες των έργων. Η ελληνική αγορά στα φωτοβολταϊκάάνοιξε στα τέλη του 2008 και έκτοτε ηζήτηση αυξάνεται με ταχύτατους ρυθ-μούς. Η ανάπτυξη αναμένεται να συνε-χιστεί με ταχύτερους ρυθμούς τα επό-μενα χρόνια γιατί σύμφωνα με τιςκυβερνητικές εξαγγελίες μέχρι το 2020θα πρέπει να έχουν εγκατασταθείφωτοβολταϊκά συστήματα συνολικήςισχύος 2.200 MW, στόχος που μέχρισήμερα έχει καλυφθεί σε ποσοστόπερίπου 10%.

SMA Solar Technology AGΜε Sunny Home Managerκαι πρόγραμμα Bonus στηνIntersolar Europe 2011Η ενσωμάτωση των φωτοβολταϊκώνσυστημάτων στα δίκτυα ηλεκτροδότη-σης είναι το κεντρικό θέμα της παρου-σίας της SMA στην έκθεση IntersolarEurope 2011 (8-10 Ιουνίου, Μόναχο).Στο πλαίσιο αυτό, η SMA παρουσιάζειτη νέα της λύση που συνδυάζει τοSunny Home Manager με το εφεδρικόσύστημα Sunny Backup, για την ανάλυ-ση και τη βελτιστοποίηση της ιδιοκα-τανάλωσης. Η νέα λύση της SMA δια-θέτει δυνατότητες αξιοποίησης δεδο-μένων για την πρόβλεψη παραγωγήςφωτοβολταϊκής ενέργειας και γιακυμαινόμενες χρεώσεις ηλιακής κιλο-βατώρας. «Η συμβολή της φωτοβολταϊκήςτεχνολογίας στο ενεργειακό ισοζύγιογίνεται ολοένα και μεγαλύτερη. Σεαυτό το πλαίσιο, η έρευνα και ανάπτυ-ξη στην εταιρεία μας επικεντρώνεταιστην ενσωμάτωση των φωτοβολταϊ-κών εγκαταστάσεων στα δίκτυα ηλε-κτροδότησης», αναφέρει ο RolandGrebe Chief Technology Officer τηςSMA. Σύμφωνα με τον ίδιο, μεσοπρό-θεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα, θαπρέπει να διασφαλίζεται ότι η τροφο-δοσία ηλιακού ρεύματος θα εγγυάταιυψηλά επίπεδα σταθερότητας δικτύ-ου. «Το Sunny Home Manager, τοοποίο παρουσιάστηκε στην Intersolar2010 ως θεματική μελέτη, διαθέτειενσωματωμένη τη δυνατότητα πρό-γνωσης ηλιακής ακτινοβολίας. Έτσι, η

N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN

50 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Page 53: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 54: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

λύση της SMA είναι πλέον πιο «έξυ-πνη» και επηρεάζεται λιγότερο απόμεταβολές των συνθηκών. Στοντομέα των φωτοβολταϊκών, η καινο-τομία αυτή αποτελεί ένα ιδιαίτερασημαντικό βήμα προς το μέλλον» σχο-λιάζει ο Grebe.Επιπλέον, η SMA εστιάζει στην παρου-σίαση του διευρυμένου προγράμματοςτεχνικών σεμιναρίων SMA Solar Aca-demy, στο χαρτοφυλάκιο υπηρεσιώντεχνικής υποστήριξης SMA Serviceκαθώς και στις νέες υπηρεσίες πουείναι διαθέσιμες μέσω του προγράμμα-τος Sunny PRO Club. Παράλληλαπαρουσίασε και το νέο πρόγραμμα επι-βράβευσης SMA Bonus, το οποίο απευ-θύνεται αποκλειστικά στους εγκατα-στάτες φωτοβολταϊκών συστημάτων.

Σχετικά με την SMAΜε κύκλο εργασιών ύψους 1,9 διςευρώ περίπου για το έτος 2010, οΌμιλος SMA αποτελεί παγκόσμιοηγέτη στον τομέα των ηλιακώνμετατροπέων, της καρδιάς κάθεεγκατάστασης παραγωγής ηλιακήςενέργειας. Ο Όμιλος, με έδρα στοNiestetal της Γερμανίας, δραστη-ριοποιείται σε τέσσερις ηπείρουςμε δεκαεπτά θυγατρικές επιχειρή-σεις και απασχολεί περισσότερουςαπό 5.000 εργαζομένους (συμπερι-λαμβανομένων των εργαζομένωνέκτακτης απασχόλησης). Η SMAπαράγει ένα ευρύ φάσμα μετατρο-πέων προσφέροντας τον κατάλλη-λο μετατροπέα για κάθε τύποφωτοβολταϊκού πλαισίου και γιαφωτοβολταϊκές εγκαταστάσειςκάθε ισχύος. Το φάσμα προϊόντωνπεριλαμβάνει τόσο μετατροπείς γιαφωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις δια-συνδεδεμένες στο δημόσιο δίκτυο,όσο και για αυτόνομα δίκτυα. Απότο 2008, η μητρική εταιρεία SMASolar Technology AG συμπεριλαμ-βάνεται στη λίστα Prime Standardτου Χρηματιστηρίου Αξιών τηςΦραγκφούρτης (S92) και η μετοχήτης προστέθηκε στο TecDAX. ΗSMA έχει διακριθεί επανειλημμέναστο παρελθόν για την εξαιρετικήτης απόδοση ως εργοδότης καιπρόσφατα κατέκτησε την πρώτηθέση στο γερμανικό διαγωνισμό"Great Place to Work.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκε-φτείτε την ιστοσελίδα www.SMA.de καιγια την Ελλάδα www.SMA-Hellas.com.

ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. Σεμινάριο σχεδιασμούΕνοποιημένων ΦυσικώνΥποδομών

Εκπαίδευτικό σεμινάριο σχεδιασμούΕνοποιημένων Φυσικών Υποδομώναπό την εταιρεία Panduit στα γραφείατης ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε.Ύστερα από το πρώτο εκπαιδευτικόσεμινάριο σχεδιασμού ΕνοποιημένωνΦυσικών Υποδομών που πραγματο-ποιήθηκε από την εταιρεία Panduitτον Ιανουάριο στις εγκαταστάσεις τηςεταιρείας ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑΚΑΛΩΔΙΑ ΑΕ. , ακολούθησε και δεύτε-ρο διήμερο σεμινάριο (4-5/4/2011)στον ίδιο χώρο με εισηγητή τονSystems Engineer ΝοτιοανατολικήςΕυρώπης κ.Απόστολο Αδαμόπουλο.Ενώ το πρώτο σεμινάριο απευθυνό-ταν σε μελετητές μηχανικούς , στοσεμινάριο του Απριλίου προσκλήθη-καν και έλαβαν μέρος στελέχη τεχνι-κών εταιρειών και ηλεκτρολόγοι εγκα-ταστάτες, οι οποίοι είχαν τη δυνατό-τητα να κάνουν πρακτική εξάσκησηπάνω στα προϊόντα χαλκού και οπτι-κών της Panduit.Οι συμμετέχοντες στην εκπαίδευσηδιδάχτηκαν πώς να σχεδιά-ζουν δομημένη καλωδίωσησε κτίρια και computerrooms εφαρμόζοντας ταυ-τόχρονα τα διεθνή καιευρωπαϊκά πρότυπα. Επί-σης διδάχτηκαν πώς μέσωτου επιτυχημένου σχεδια-σμού μπορούν να υπολογί-σουν το κόστος μίας υπο-δομής καθώς και τακατάλληλα υλικά τα οποία

θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν. Στοτέλος της εκπαίδευσης έλαβαν πιστο-ποιητικό ολοκλήρωσης της εκπαίδευ-σης και την κάρτα αναγνώρισης τωνεκπαιδευμένων εγκαταστατών της

Panduit.H ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε.,στους χώρους της οποίας διεξήχθη-σαν τα σεμινάρια είναι επί σειρά ετώνεπίσημος διανομέας της Panduit καιδιατηρεί στις αποθήκες της μεγάλααποθέματα προϊόντων. Η ΔΗΜΟΥΛΑΣΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. πιστοποιημένηκατά ISO 9001 και με περισσότερααπό 35 χρόνια παρουσίας στην αγοράκατέχει ηγετική θέση στην ελληνικήαγορά στο χώρο των καλωδίων καιτης δομημένης καλω-δίωσης, και προσφέρειτακτικά ευκαιρίες επι-μόρφωσης στον τεχνι-κό κόσμο της χώρας.

Όποιος ενδιαφέρεται ναπαρακολουθήσει σεμινάριο στο μέλλον, ας δηλώσει συμμετοχή:‘Αλκης ΚαράμπελαςΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε.Τηλ.: 210-5157610Fax: [email protected]

N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN

52 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΜΑΪΟΣ 2011

Page 55: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011

TÜV HELLASΠιστοποίηση των Ανελκυστήρων στο Nέο Εκπτωτικό ΧωριόMCARTHURGLENDESIGNER OUTLETATHENS

Ο Οργανισμός Επιθεώρησης και Πιστο-ποίησης TÜV HELLAS πραγματοποίησετον έλεγχο και την πιστοποίηση των 15ανελκυστήρων του νέου εκπτωτικόχωριού McArthurGlen Designer OutletAthens στα Σπάτα το οποίο εκτιμάται ότιθα δέχεται 5.000.000 επισκέπτες τονχρόνο. Προμηθευτής και εγκαταστάτηςτων ανελκυστήρων (8 προσώπων και 7

φορτίων) είναι η εταιρεία SchindlerHellas.O έλεγχος από τον ΔιαπιστευμένοΟργανισμό TÜV HELLAS εγγυάται μεαντικειμενικό τρόπο και κριτήρια τησυμμόρφωση των ανελκυστήρων με τιςπροδιαγραφές ασφαλείας της Ευρωπαϊ-κής Νομοθεσίας. Με την Πιστοποίησητων νέων εγκαταστάσεων εξασφαλίζε-ται πρωταρχικά η ασφαλής λειτουργίατους καθώς και η αδειοδότηση τωνανελκυστήρων και του κτιρίου. Σύμφω-να με την ισχύουσα Ελληνική Νομοθεσίαοι ανελκυστήρες σε κτίρια που εξυπη-ρετούν το ευρύ κοινό θα πρέπει να επα-νελέγχονται περιοδικά από Διαπιστευμέ-νο φορέα πιστοποίησης κάθε έτος.O Όμιλος Schindler είναι ο μεγαλύτεροςπρομηθευτής κυλιόμενων κλιμάκων /διαδρόμων και ο δεύτερος μεγαλύτεροςκατασκευαστής ανελκυστήρων στον

κόσμο. Η Schindler σχεδιάζει, εγκαθι-στά, παρέχει υπηρεσίες συντηρήσειςκαι προσφέρει συστήματα μοντερνι-σμού για σχεδόν όλους τους τύπους κτι-ρίων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η TÜV HELLAS είναι ΔιαπιστευμένοςΟργανισμός από το Εθνικό ΣυμβούλιοΔιαπίστευσης (ΕΣΥΔ) και Κοινοποιημέ-νος στην Ευρωπαϊκή Ένωση με αριθμόκοινοποίησης 0654 για την παροχή υπη-ρεσιών Ελέγχου και Πιστοποίησης Ανελ-κυστήρων. Μέχρι σήμερα έχουν επιθε-ωρηθεί και πιστοποιηθεί από την TÜVHELLAS περισσότεροι από 15.000 ανελ-κυστήρες σε όλη την Ελλάδα, συμπερι-λαμβανομένων των επιθεωρήσεων σεμεγάλα Ολυμπιακά Έργα, μεγάλες Ξενο-δοχειακές και Νοσοκομειακές Μονάδεςκαι σε πολλά μεγάλα Ιδιωτικά Έργα.

Page 56: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 57: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 58: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 59: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011
Page 60: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 439, Μάϊος 2011