Τεύχος 3 - Οκτώβρης 2016

π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν α

12ο Συνέδριο

— ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ 12ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΟΓΕ, 11 με 13 Νοέμβρη 2016..................... 4-6

— Ανάμεσα στα δυο Συνέδρια .......................................................................................... 7-9

ΔΙΕΘΝΗ

— 16ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΠΔΟΓ ........................................................................................... 10-21

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ

— Η διαπάλη της ΟΓΕ με τη ΓΓΙΦ

και τις άλλες γυναικείες οργανώσεις-μέλη του Ευρωπαϊκού Λόμπι ..................... 22-23

— Το πραγματικό «πρόσωπο» της βίας κατά των γυναικών ...................................... 24-25

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ

— ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑ

Μιλάνε για κόστος, μιλάμε για ζωή με δικαιώματα .................................................26-27

ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΕΣ

— ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΜΙΑ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΗ ........................................................... 28-30

ΑΓΡΟΤΙΣΣΑ

— «ΤΟ ΣΙΓΟΥΡΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟ. ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ.»

ΟΤΑΝ ΜΙΛΟΥΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ... .................................................................. 31-32

ΠΑΙΔΕΙΑ

— ΝΕΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

«Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού… γεννούν οι κότες» ........................................ 33-35

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

— Πειραιάς, το λιμάνι της προσφυγιάς ........................................................................ 36-39

ΑποΤΥΠΩΜΑΤΑ

— Το «μπουρκίνι» και το πρόσχημα της ισότητας των γυναικών ................................ 40-41

ΥΓΕΙΑ

— Αυτοάνοσα Νοσήματα και Στρες............................................................................... 42-45

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΕΛΤΙΟΥ: Υπεύθυνη: Βούλα Λίτσιου

Μέλη: Πόπη Ξεκαλάκη, Νάντια Πασαλιμανιώτη, Διονυσία Σπυράτου,Μαρία Φιλανταράκη, Ολυμπία Χαλτσοτάκη

3

Αγαπητή αναγνώστρια,

Πέρασαν τέσσερα χρόνια από το 11ο και είμαστε στην τελική ευθεία για το 12οΣυνέδριο μας. Εξοπλισμένες με την εμπειρία της 40χρονης ζωής και δράσης τηςΟμοσπονδίας μας συνεχίζουμε ασυμβίβαστα στο δρόμο του αγώνα για τις σύγ-χρονες ανάγκες της γυναίκας, για την ισοτιμία και χειραφέτησή της.

Θέλουμε να μοιραστούμε τη χαρά και την αισιοδοξία που μας χάρισε αυτή η πο-ρεία μας στο οργανωμένο ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα και να προκαλέσουμε καιμέσα από αυτές τις σελίδες ένα άνοιγμα στο κύκλο των αναγνωστριών μας, αλλάπολύ περισσότερο να απλωθεί ο κύκλος των γυναικών που αποφασίζουν να επιλέ-ξουν τον ελπιδοφόρο δρόμο της αγωνιστικής στάσης ζωής.

Μέσα από τις σελίδες αυτού του τεύχους αναδεικνύουμε το στόχο του συνεδρίουμας, που είναι να αναπτύξουμε παραπέρα τις επεξεργασμένες θέσεις μας, καθώς επί-σης να καταπιαστούμε με νέα ζητήματα που αφορούν τη σύγχρονη γυναίκα. Μαςενδιαφέρει καινούργιες γυναίκες να έρθουν σε επαφή με τη συλλογική ριζοσπαστικήδράση και να ενισχυθεί η πρωτοβουλία των γυναικών στο κίνημα.

Αυτή τη προσπάθεια τη κάνουμε τόσο στη χώρα μας, όσο και διεθνώς ως μέλοςτης Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών (ΠΔΟΓ). Πρόσφατα μάλι-στα, στις 15-18 Σεπτεμβρίου 2016, συμμετείχε αντιπροσωπεία της ΟΓΕ στο 16οΣυνέδριο της ΠΔΟΓ, που πραγματοποιήθηκε στη Μπογκοτά της Κολομβίας, καιμέρος από τα ντοκουμέντα των παρεμβάσεων μας φιλοξενούνται στο τεύχος πουέχεις στα χέρια σου.

Αγαπητή αναγνώστρια,

Θέλουμε στο τεύχος αυτό να υπογραμμίσουμε σημαντικές πλευρές της δράσηςμας όλο αυτό το διάστημα και κοινωνικά ζητήματα με τη δική μας ριζοσπαστική αγω-νιστική προσέγγιση. Αυτή τη περίοδο, που η κυβέρνηση από τη μια τσακίζει λαϊκάδικαιώματα, καλλιεργώντας συγχρόνως την απογοήτευση και το συμβιβασμό στηλαϊκή συνείδηση, και από την άλλη προσφέρει απλόχερα προνόμια στους μονο-πωλιακούς ομίλους, εμείς προχωράμε στην αντεπίθεση. Σε ενημερώνουμε και σεκαλούμε σε οργανωμένη δράση με το σύνθημα του συνεδρίου μας:

«Γυναίκα βγες μπροστά στον αγώνα για μια ζωή χωρίς εκμετάλλευση και κατα-πίεση»

Γίνε η γυναίκα αγωνίστρια αναπόσπαστο μέρος του κινήματος, πρωτοπόρα στουςκαθημερινούς αγώνες με επίκεντρο τις σύγχρονες ανάγκες σου και την ικανοποίησητους!

της Σύνταξης

4

12ο Συνέδριο

ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ 12ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΟΓΕ11 με 13 Νοέμβρη 2016

Μαιρήνη Στεφανίδη,Πρόεδρος της ΟΓΕ

“Γυναίκα βγες μπροστά στον αγώνα για μια ζωήχωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση’’.

Αυτό το σύνθημα θα σηματοδοτήσει το 12ο Συνέ-δριο της Ομοσπονδίας μας. Μ’ αυτό το σύνθημα εξορ-μούν ήδη οι γυναίκες των Συλλόγων και Ομάδων μαςαπό τον Έβρο μέχρι την Κρήτη και μεταφέρουν το αγω-νιστικό του μήνυμα στις εργαζόμενες, στις άνεργες, στιςνέες γυναίκες, στις σπουδάστριες, στις συνταξιούχες,στις γυναίκες του μικρομάγαζου, στις αγρότισσες, στιςμετανάστριες.

Κάθε συνέδριο είναι σταθμός στην 40χρονη αγωνι-στική μας πορεία. Συζητάμε τα συμπεράσματα από τηδράση μας μπροστά στις οικονομικές, κοινωνικές εξε-λίξεις και τις συνέπειές τους στη ζωή των γυναικών, βά-ζουμε νέους στόχους. Βαδίζουμε προς το 12ο Συνέ-δριό μας εξοπλισμένες με την πολύτιμη εμπειρία της40χρονης πορείας και δράσης της Ομοσπονδίας μας,ιδιαίτερα των τεσσάρων χρόνων από το 11ο Συνέ-δριο μέχρι σήμερα.

* * *

Η επιθετικότητα του κεφαλαίου και της κυβερνητικήςπολιτικής που πιστά το υπηρετεί, ανεξάρτητα του ποιακυβέρνηση είναι στο τιμόνι, υπήρξε αδιάκοπη όλα αυτάτα χρόνια και συνεχίζουν. Συνεχίζουν την βάρβαρη αν-τιλαϊκή τους επίθεση, που βιώνουν με μεγαλύτερη σφο-δρότητα οι νέοι και οι γυναίκες στο έδαφος της ήδηδιαμορφωμένης εργασιακής ζούγκλας.

Δεν υπάρχει πεδίο της κοινωνικής ζωής των γυναικώντης λαϊκής οικογένειας που να μην έχει τσακιστεί απότα αντεργατικά-αντιλαϊκά μέτρα, με τα μνημόνια διαρ-κείας. Πρόκειται για μέτρα προαποφασισμένα και συ-ναποφασισμένα με την ΕΕ των μονοπωλίων.

Η «δίκαιη ανάπτυξη» και η «επενδυτική έκρηξη» πουστοχεύει η Κυβέρνηση και χειροκροτούν βιομήχανοι,

εφοπλιστές, τραπεζίτες, μεγαλέμποροι, μεγαλοκλινι-κάρχες είναι μέτρα που υπηρετούν τα συμφέροντα τωνμεγάλων επιχειρηματικών ομίλων για την κερδοφορίατους και αποτελούν τραγωδία για τις εργατικές, λαϊκέςοικογένειες.

Στο όνομα της ισότητας Κυβέρνηση και ΕΕ βαθαίνουντις σύγχρονες μορφές της ανισοτιμίας μας. Ο λεγόμε-νος «συγκερασμός οικογενειακών και εργασιακών

υποχρεώσεων», η «κατάψυξη ωαρίων», η κατάργησητης 5ετίας στη συνταξιοδότηση, η συμμετοχή τωναστών γυναικών στις διοικήσεις των επιχειρήσεων, οιλεγόμενες «κοινωνικές επιχειρήσεις», οι θεωρίες του«κοινωνικού φύλου» είναι κρίκοι της αλυσίδας πουεπιχειρούν να δέσουν τη νέα γυναίκα της λαϊκής οικο-γένειας στην κάλπικη «ισότητα». Σε αυτή την προσπά-θεια βοηθός και χειροκροτητής είναι η Γενική Γραμμα-τεία Ισότητας Φύλων. Οι γυναίκες της ΟΓΕ είναι κατη-γορηματικές : «Τέρμα πια στις αυταπάτες της «ισότη-τας» της κομμένης και ραμμένης στα μέτρα των εκμε-ταλλευτών του μόχθου μας».

* * *

5

12ο Συνέδριο

Οι γυναίκες των Συλλόγων και Ομάδων της ΟΓΕ εί-μαστε σε θέση μάχης ενάντια στις αντεργατικές, αντι-λαϊκές πολιτικές της ΕΕ και των κυβερνήσεων που τιςυλοποιούν. Απαντάμε μαχητικά διαμορφώνοντας αιτή-ματα για τη διεκδίκηση των σύγχρονων αναγκών μαςκαι την ανάκτηση των απωλειών πού είχαμε μέχρι σή-μερα. Στοχεύουμε ολοένα και περισσότερες γυναίκεςτων λαϊκών οικογενειών, ιδιαίτερα νέες γυναίκες, νακατανοούν το χαρακτήρα της γενι-κευμένης επίθεσης που δέχεται ολό-κληρη η εργατική τάξη και τα φτωχάλαϊκά στρώματα και να μπαίνουν στηδράση, στο κίνημα.

Είμαστε πάντα παρούσες σε κάθεαπεργία και απεργιακή διαδήλωση,σε κοινή δράση με Ομοσπονδίες,Εργατικά Κέντρα, σωματεία που συ-σπειρώνονται στο ΠΑΜΕ. Συντονί-ζoυμε τους βηματισμούς μας με τιςενώσεις και Ομοσπονδίες που συ-σπειρώνονται στην ΠΑΣΕΒΕ και συμ-βάλλουμε ώστε περισσότερες αυτο-απασχολούμενες να μπουν στηδράση ενάντια στα λουκέτα, στη φο-ροληστεία, στον αφανισμό τους. Μας απασχολεί στα-θερά η συμμετοχή της γυναίκας της υπαίθρου στο κί-νημα, η συμμετοχή της στον αγροτικό σύλλογο, στοναντιμονοπωλιακό αγώνα Ομοσπονδιών, συλλόγωνπου συσπειρώνονται στη ΠΑΣΥ, αλλά και όσων συμ-μετείχαν στην Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων.

Υψώνουμε τη φωνή μας ενάντια στις ιμπεριαλιστικέςεπεμβάσεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Με-σογείου και Μέσης Ανατολής, στη εμπλοκή της Ελλη-νικής Κυβέρνησης στα σχέδια των ιμπεριαλιστών ΗΠΑ,ΕΕ και ΝΑΤΟ, στον κίνδυνο ενός γενικευμένου πολέ-μου που θα είναι καταστροφικός για το λαό μας καιτους λαούς της περιοχής. Με δράσεις κάθε μορφήςτόσο τοπικά όσο και στο πλαίσιο της ΠαγκόσμιαςΟμοσπονδίας Δημοκρατικών Γυναικών (ΠΔΟΓ) σηκώ-νουμε το θέμα της στάσης των γυναικών των λαϊκώνοικογενειών σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αποφασισμέ-νες να μην αφήσουμε να χυθεί το αίμα των παιδιών μαςγια τα συμφέροντα των επιχειρηματικών κολοσσών.

Απ’ άκρη σ’ άκρη της χώρας μας οι Σύλλογοι και οιΟμάδες της ΟΓΕ εκφράζουμε αδιάλειπτα την έμπρακτη,γνήσια αλληλεγγύη μας στις πρόσφυγες και τα παιδιάτους, θύματα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πο-λέμων για να εξασφαλιστεί η μερίδα του λέοντος για ταμονοπώλιά τους από τις αγορές, τις πηγές ενέργειας,τους δρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων και πετρε-λαίου, φυσικού αερίου. Απαιτούμε: «Έξω το ΝΑΤΟ απ’το Αιγαίο».

Παλεύουμε για τη γυναικεία ισοτιμία, για τις σύγχρο-νες ανάγκες μας, παίρνοντας υπόψη ότι σήμερα υπάρ-χουν τεράστιες δυνατότητες που δίνει η εξέλιξη της επι-στήμης και της τεχνολογίας. Για να μπορεί η γυναίκα νασυνδυάζει αρμονικά την εργασία με τη μητρότητα. Πουσημαίνει ότι χρειάζεται πλήρης και αποκλειστική κρα-τική, κοινωνική προστασία της μητρότητας. Με δωρεάνσύγχρονες κοινωνικές υπηρεσίες στήριξης όλων των

αναγκών της γυναίκας, σε κάθε ηλικιακή περίοδο τηςζωής της.

Για την πλειοψηφία των γυναικών, αυτά τα ζητήματαδε λύνονται με ατομικό τρόπο. Η λύση τους πρέπει ναείναι υπόθεση της κοινωνίας, του κράτους.

Οι ανάγκες μας για εργασία, μητρότητα, δημιουργικήζωή δε συμβιβάζονται με τα κέρδη των μονοπωλίωνκαι την καταπίεση.

* * *

Έφτασε λοιπόν η ώρα του 12ου Συνεδρίου, ηστιγμή που οι γυναίκες από εκατοντάδες Συλλόγουςκαι Ομάδες γυναικών της ΟΓΕ ετοιμάζουν τις απο-σκευές τους γεμάτες ενθουσιασμό, αγωνιστική διά-θεση, αλλά και περισυλλογή για την επεξεργασία τηςπείρας και το σχεδιασμό για τη δράση του κινήματοςμας στο επόμενο διάστημα, με σύνθετες απαιτήσεις.Οι στόχοι του ριζοσπαστικού κινήματος της χώραςμας , της ΟΓΕ, είναι:• Να αναδείξουμε τις δυνατότητες που υπάρχουν για

ενίσχυση των γραμμών μας με τις γυναίκες που δι-στάζουν, που είναι απογοητευμένες, φοβισμένες,προδομένες από ψεύτικες και παραπλανητικές υπο-σχέσεις, μπερδεμένες μέσα στα αδιέξοδα του εκμε-ταλλευτικού συστήματος, εγκλωβισμένες μέσα στιςκαλοστημένες ιδεολογικές και πολιτικές αυταπάτεςπου τους στήνουν η κυβέρνηση, ΕΕ και τα επιτελείατης αστικής εξουσίας.

6

12ο Συνέδριο

• Να μιλήσουμε και για τις δυσκολίες, τις τυχόν αρνη-τικές εμπειρίες που συναντήσαμε στη δράση μας, γιανα βρούμε τρόπους να τις ξεπεράσουμε και με μεγα-λύτερο πείσμα και πιο αποτελεσματικά να τις αντιπα-λέψουμε. Είναι κι αυτός ένας αναγκαίος τρόπος γιανα προχωρήσουμε μπροστά, πιο δυνατές στοναγώνα.

• Να αναπτύξουμε προτάσεις, ιδέες που θα μας φέρουνπιο κοντά στις πολλές γυναίκες της λαϊκής οικογέ-νειας, που είναι μακριά ακόμα από την κοινωνικήδράση, που επιδρά στη συνείδησή τους το δηλητή-ριο της αναποτελεσματικότητας των αγώνων, του «τί-ποτα δε γίνεται». Να τις συσπειρώσουμε στον αγώναγια τη διεκδίκηση της ικανοποίησης των σύγχρονωναναγκών τους.

• Είναι σημαντικό να αναδειχτούν προσπάθειες με θε-τικά αποτελέσματα συσπείρωσης στους Συλλόγουςκαι Ομάδες μας εργαζόμενων γυναικών από κλάδουςπου εργάζονται πολλές γυναίκες, όπως και γυναίκεςμας που γράφτηκαν στα σωματεία τους, δραστηριο-ποιήθηκαν και εκλέχτηκαν στα συνδικαλιστικά όρ-γανα, ξεχωρίζοντας για την αγωνιστική τους δράση.

• Να γνωρίσουμε τις πολύμορφες, πολιτιστικές πρω-τοβουλίες που ανέδειξαν οι γυναίκες με συμμετοχήσε χορωδίες, θεατρικές ομάδες και συνέβαλαν στηνψυχαγωγία αλλά κι ευαισθητοποίηση για μια σειράκοινωνικά ζητήματα.

• Να μεταδώσουμε τις εμπειρίες μας από την προσέγ-γιση των νέων ηλικιών, την επικοινωνία με τα παιδιάστα σχολεία και τις προοπτικές για την εξέλιξη αυτήςτης προσπάθειας.

• Να μεταφέρουμε τις εμπειρίες από τη συμμετοχή στις

Λαϊκές Επιτροπές και Επιτροπές Αγώνα, από τους χώ-ρους της Εκπαίδευσης είτε σαν μέλη συλλόγων γο-νέων είτε σαν εκπαιδευτικοί.Η νέα γενιά, οι νέες γυναίκες του κινήματός μας, που

θα ανέβουν στο βήμα, με τις ιδέες και την πράξη τους,θα δώσουν νέα ώθηση στη συσπείρωση των Συλλό-γων και Ομάδων μας με νέες γυναίκες, μωρομάνες σεκάθε πόλη, σε κάθε χωριό και γειτονιά. Ήδη έχουμεφροντίσει κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου μας ναυπάρχει δυνατότητα δημιουργικής απασχόλησης τωνπαιδιών τους, προκειμένου να διευκολύνουμε τη συμ-μετοχή στις νέες μητέρες. Ανοίγουμε το δρόμο, δί-νουμε το παράδειγμα για να παρθούν πολλές τέτοιεςπρωτοβουλίες σε κάθε σύλλογο και ομάδα μας.

Το Συνέδριο μας δίνει την δυνατότητα να προσεγγί-σουμε τις γυναίκες των λαϊκών οικογενειών της γειτο-νιάς μας, τις εργαζόμενες της περιοχής μας, τις φοιτή-τριες και σπουδάστριες με τα προσυνεδριακά υλικά μας,να γνωριστούν με την ΟΓΕ. Να βαδίσουμε μαζί στοναγώνα ενάντια στην εκμετάλλευση και την καταπίεση.

Ιδιαίτερα την 1η Νοέμβρη είναι η συντονισμένη πα-νελλαδική μας εξόρμηση, ώστε τα υλικά μας να φτά-σουν σε κάθε γυναίκα, εκεί που εργάζεται, εκεί πουσπουδάζει, εκεί που ζει, σε κάθε λαϊκή γειτονιά.

Οι γυναίκες που θα γεμίσουμε την αίθουσα του Συ-νεδρίου, έχουμε ευθύνη να φτάσει η φωνή του Συνε-δρίου της ΟΓΕ στις γυναίκες των λαϊκών οικογενειώναπ’ άκρη σ’ άκρη της Ελλάδας :

Γυναίκα βγες μπροστά στον αγώνα για μια ζωή χωρίςεκμετάλλευση και καταπίεση.

«Τώρα ήρθ’ η ώρα για μάχη και για ζωή. Βιάσου ήρθεη σειρά σου, έμπα και συ στη γραμμή…»

7

12ο Συνέδριο

Ανάμεσα στα δυο Συνέδρια

Διονυσία Σπυράτου,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Δε θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε με κάποιονάλλο όρο πέρα από το πλούσια, πολύπλευρη και

αγωνιστική τη δράση της Ομοσπονδίας μας τα τελευ-ταία τέσσερα χρόνια, από το 11ο προς το 12ο Συνέ-δριό μας, χωρίς να παραβλέπουμε φυσικά τις δυσκο-λίες και την ανομοιομορφία, σε κάποιες περιπτώσεις,της δράσης μας.

Η δράση μας, η αγωνιστική μας παρέμβαση είχαν καιέχουν πάντα στο επίκεντρο την ενημέρωση και την ορ-γάνωση της γυναίκας της λαϊκής οικογένειας στο ριζο-σπαστικό γυναικείο κίνημα, ώστε να μπορεί να δει τονπραγματικό υπαίτιο των προβλημάτων που αντιμετω-πίζει καθημερινά, να αντισταθεί σε όλα τα αντιλαϊκάμέτρα που παίρνουν κυβερνήσεις και ΕΕ, που σανοδηγό τους έχουν τη διασφάλιση των κερδών των εκ-μεταλλευτών μας. Να αντεπιτεθεί μέσα από την ΟΓΕ καιτην Κοινωνική Συμμαχία ώστε να ζήσει σε μια κοινωνίαπου θα μπορούν να μπουν οι βάσεις για την πραγματικήισοτιμία της.

Ιδιαίτερα τα τέσσερα τελευταία χρόνια αναπτύξαμεαδιάλειπτα μια σειρά πρωτοβουλίες που στόχο έχουντην ενημέρωση των γυναικών της λαϊκής οικογένειας

για τα σχέδια των ιμπεριαλιστικών κέντρων και την «φι-λειρηνική» υποκρισία των κυβερνήσεων που παίρνουνμέρος σε ανοικτές και καλυμμένες ιμπεριαλιστικές επεμ-βάσεις. Μια τέτοια πρωτοβουλία ήταν και η ημερίδα γιατην «ιμπεριαλιστική επιθετικότητα στην Ανατολική Με-σόγειο εν μέσω της καπιταλιστικής κρίσης και ο κίνδυ-νος ενός γενικευμένου πολέμου - η στάση των οργα-νώσεων της ΠΔΟΓ σ’ ένα τέτοιο ενδεχόμενο», πουέγινε στην Αθήνα το Νοέμβρη του 2013 και παρακο-λούθησαν και εκπρόσωποι από ευρωπαϊκές και αραβι-κές γυναικείες οργανώσεις.

Αυτό το φλέγον ζήτημα αναδεικνύεται από την Ομο-σπονδία μας πανελλαδικά μέσω των Συλλόγων και τωνΟμάδων της, ιδιαίτερα τη τελευταία περίοδο που όλοκαι πιο επικίνδυνη και έκρυθμη γίνεται η κατάσταση στηΜέση Ανατολή, τη Μεσόγειο και το Αιγαίο. Δεν παρα-λείψαμε βέβαια να προβούμε και σε έμπρακτη αλληλεγ-γύη, καλώντας και όλες τις γυναίκες των λαϊκών οικο-γενειών, προς στους πρόσφυγες.

Στο πλαίσιο της συνεχούς και αδιάκοπης πάλης τηςΟμοσπονδίας μας από την ίδρυση της μέχρι και σήμεραγια Δημόσιο, Δωρεάν, Καθολικό Σύστημα Υγείας –

8

Πρόνοιας, προχωρήσαμε σε 3μηνη Καμπάνια για τοκρίσιμο ζήτημα της Υγείας και ιδιαίτερα της Πρωτοβάθ-μιας Υγείας των λαϊκών οικογενειών και ειδικότερα τωνγυναικών, που ολοκληρώθηκε με την Ημερίδα της ΟΓΕ«Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και Γυναίκες» στις 10Δεκέμβρη 2014.

Η διοργάνωση της Καμπάνιας έγινε με στόχο τηνανάδειξη των γενεσιουργών αιτιών αλλά και των πραγ-ματικών λόγων της άσχημης κατάστασης που βιώνουνοι γυναίκες στον τομέα της Υγείας.

Η Καμπάνια αγκαλιάστηκε από όλους τους Συλλό-γους και της Ομάδες της Ομοσπονδίας πανελλαδικά,με συζητήσεις, εκδηλώσεις και παρεμβάσεις – κινητο-ποιήσεις σε χώρους Πρωτοβάθμιας Υγείας αλλά και όχιμόνο.

Σε συνέχεια της Καμπάνιας που υλοποίησαν οι Σύλ-λογοι και οι Ομάδες μας με αιχμή την ΠρωτοβάθμιαΦροντίδα Υγείας και τις ανάγκες των γυναικών στοντομέα αυτό, διοργανώθηκε Ημερίδα του ΕυρωπαϊκούΓραφείου της ΠΔΟΓ. Η ΟΓΕ είχε καλέσει παράλληλατις γυναικείες οργανώσεις να δώσουν πανευρωπαϊκόχαρακτήρα στην Καμπάνια, με ανάλογη δράση και πρω-τοβουλία στις χώρες τους.

Η Ημερίδα έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, με πρωτο-βουλία της Ομοσπονδίας μας, ως Συντονίστρια τωνοργανώσεων της Ευρώπης. Στις εργασίες συμμετείχανοι οργανώσεις – μέλη της ΠΔΟΓ από την Κύπρο, τηνΠορτογαλία, την Αγγλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τηΡωσία και την Τουρκία.

Οι εργασίες της Ημερίδας κατέληξαν σε Ψήφισματου Ευρωπαϊκού Γραφείου της ΠΔΟΓ για την Υγεία.

Πάγια θέση της Ομοσπονδίας μας είναι η προστασίατης Μητρότητας, η οποία είναι εδώ και πολλά χρόνια

στο στόχαστρο των κυβερνήσεων και της ΕΕ που εξυ-πηρετούν τα συμφέροντα των εκμεταλλευτών μας καικάνουν τα πάντα για να διασφαλίσουν τα κέρδη τους.Μια επίθεση που μεγαλώνει όλο και περισσότερο μετα συνεχή αντιλαϊκά – αντεργατικά μέτρα που περνάνεσυνεχώς και με πρόσχημα την κρίση.

Χωρίς να κάνουμε βήμα πίσω διεκδικήσαμε και συ-νεχίζουμε να διεκδικούμε επίδομα τοκετού για όλες τιςγυναίκες, εργαζόμενες στο δημόσιο και στον ιδιωτικότομέα, τις αυτοαπασχολούμενες, τις αγρότισσες, τιςάνεργες και τις ανασφάλιστες. Απαιτώντας να παρθούνπίσω τα «ραβασάκια» με τα οποία το ΙΚΑ ζητά από μη-τέρες να επιστρέψουν το επίδομα που τους χορηγή-θηκε «κατά λάθος».

Να οργανώσουμε την αντεπίθεσή μας απέναντι σ’ αυ-τούς που μας ζητάνε να γυρίσουμε έναν αιώνα πίσω καινα γεννάμε στο σπίτι τα παιδιά μας.

Με βάση αυτό το πρόβλημα εκτός από τις κεντρικέςπαρεμβάσεις της ΟΓΕ στο Υπουργείο έγινε στόχοςπάλης με παρεμβάσεις, κινητοποιήσεις και μάζεμα υπο-γραφών από τους Συλλόγους και τις Ομάδες σε όλητην Ελλάδα.

Όσον αφορά το ζήτημα της προσχολικής αγωγήςείναι για μας και τους Συλλόγους και τις Ομάδες μας σεκάθε γειτονιά μια καθημερινή διεκδίκηση. Η θέση μαςείναι Δημόσιοι και Δωρεάν Παιδικοί Σταθμοί για όλατα παιδιά χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Όπως βλέ-πουμε όμως κάθε χρόνο όλο και περισσότερα παιδιάτων λαϊκών οικογενειών μένουν απ’ έξω από τις δομέςτης προσχολικής αγωγής, είτε λόγω των πολλαπλώνκριτηρίων που υπάρχουν για την επιλογή, είτε λόγωτων όλο και λιγότερων σταθμών και κατ’ επέκταση θέ-σεων που μένουν.

12ο Συνέδριο

9

Για τη σχολική χρονιά 2016-2017 η κατάσταση έγινεακόμη πιο δύσκολη για τις λαϊκές οικογένειας, πουμπλέχτηκαν σ’ έναν κυκεώνα παίρνοντας οι ίδιες τοvoucher από το ΕΣΠΑ στο χέρι (όσοι φυσικά πληρούντα κριτήρια του προγράμματος…) και ψάχνοντας να

βρούνε σταθμό να βάλουν τα παιδιά τους, να φτάνουννα πηγαίνουν σε ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς ή καινα μένουν τελείως στον αέρα μιας και παρότι είχαν τοπολυπόθητο εισιτήριο δεν υπήρχαν θέσεις. Αλλά καιόλοι οι υπόλοιποι που δεν το δικαιούνται και προσπα-θούν να βρουν μια θέση μέσω του Δήμου τους σταθ-μούς, οι οποίοι άγνωστο είναι ακόμη πως, με τι προ-σωπικό και πόρους θα λειτουργήσουν. Η Ομοσπον-δία μας ήδη έχει κάνει μαχητικές κινητοποιήσεις στοΥπουργείο και σε άλλους αρμόδιους φορείς σε όλη τηχώρα.

Στο πλαίσιο της δράσης μας για την προσχολικήαγωγή, στις 26 Απρίλη 2015, προχωρήσαμε μαζί μετην Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας σε ημε-ρίδα με θέμα «Η προσχολική αγωγή και η δημόσιαυγεία είναι δικαίωμα κάθε παιδιού», όπου αναδείχθη-καν τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν γονείςκαι παιδιά στο χώρο της προσχολικής αγωγής.

Συνεχίζοντας από την προσχολική αγωγή και «ανε-βαίνοντας βαθμίδα» πρέπει να σημειώσουμε την πολύαξιόλογη προσπάθεια που έκαναν οι Σύλλογοι και οιΟμάδες μας να μπουν σε δημοτικά, γυμνάσια και λύ-κεια μπροστά στην 8η Μάρτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυ-ναίκας, την 9η Μάη Ημέρα της Μεγάλης ΑντιφασιστικήςΝίκης των Λαών και να κουβεντιάσουν με τους μαθη-τές, με αρκετά μεγάλη ανταπόκριση, για το πραγματικό

περιεχόμενο αυτών των επετείων. Ένα ακόμη ζήτημαπου ανοίξαμε είναι σε σχέση με τις πρόσφατες εξελίξειςτων προσφυγικών ροών στη χώρα μας, εξαιτίας τωνιμπεριαλιστικών πολέμων, ήταν και η αλληλεγγύη: Τισημαίνει αλληλεγγύη από τη σκοπιά του ριζοσπαστικού

γυναικείου κινήματος και πως πρέπει να εκφράζεται.

Κι ενώ η αντεργατική – αντιλαϊκή λαίλαπα που χτυπάτις λαϊκές οικογένειες, πλήττει ιδιαίτερα τις γυναίκες καιτις εξειδικευμένες ανάγκες τους, η πολιτική κυβέρνησηςκαι ΕΕ συνεχίζει στο όνομα της ισότητας των φύλωννα παίρνει πίσω δικαιώματα και κατακτήσεις. Συζήτη-σαμε και συζητάμε όλα αυτά με τις εργαζόμενες στουςχώρους δουλειάς, με τις γυναίκες στις λαϊκές γειτονιέςμε στόχο όλο και περισσότερες να μπουν στο δρόμοτης οργανωμένης αγωνιστικής διεκδίκησης.

Συμμετείχαμε και συμμετέχουμε σε κινητοποιήσειςκαι συγκεντρώσεις μαζί και με την υπόλοιπη ΚοινωνικήΣυμμαχία στηρίζοντας ενεργά τις απεργίες που προκή-ρυτταν τα ταξικά συνδικάτα και σωματεία. Εκφράζονταςτην έμπρακτη αλληλεγγύη μας σε εργαζόμενους πουβρίσκονται σε επίσχεση π.χ. Athens Ledra κ.α.

Εμείς οι γυναίκες του ριζοσπαστικού γυναικείου κι-νήματος, της ΟΓΕ βγαίνουμε πιο έμπειρες και πιο δυ-νατές και από αυτή την τετραετή πορεία μας και μεοδηγό τα 40 χρόνια αγώνων μας καλούμε κάθε γυ-ναίκα της λαϊκής οικογένειας: «Γυναίκα, βγες μπροστάστον αγώνα για μια ζωή χωρίς εκμετάλλευση και κατα-πίεση».

12ο Συνέδριο

10

Διεθνή

Στη Μπογκοτά της Κολομβίας πραγματοποι-ήθηκε από τις 15 έως τις 18 Σεπτεμβρίου 2016

το 16ο Συνέδριο της ΠΔΟΓ. Αντιπροσωπεία τηςΟΓΕ αποτελούμενη από την Πρόεδρο ΜαιρήνηΣτεφανίδη, την αντιπρόεδρο Χριστίνα Σκαλούμ-πακα και τη Θεοδοσία Δαλμάρα, μέλος του ΔΣ καιτης Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της ΟΓΕ, βρέθηκε

στην πρωτεύουσα της Κολομβίας και εκπροσώ-πησε την ΟΓΕ στην κορυφαία αυτή στιγμή για τοπαγκόσμιο γυναικείο κίνημα.

Στις 15 Σεπτεμβρίου, πριν από την επίσημηέναρξη του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκε συνε-δρίαση της Εκτελεστικής Γραμματείας, την οποίαπαρακολούθησε η αντιπροσωπεία της ΟΓΕ ως

μέλος της. Στη συνεδρίαση αυτή συζητήθηκε τοτελικό πρόγραμμα του Συνεδρίου, καθώς καιόλες οι λεπτομέρειες αναφορικά με την οργά-νωση των τραπεζιών εργασίας. Επίσης παρουσιά-στηκε από την αντιπροσωπεία της Κολομβίας ησυμφωνία ειρήνευσης μεταξύ του Κολομβιανούαστικού κράτους και των αντάρτικων ομάδωνFARC-EP μετά από 52 χρόνια εμφύλιου πολέμου.Για την εφαρμογή της συμφωνίας σημαντικόρόλο καλείται να παίξει η ΠΔΟΓ η οποία θα είναιπαρατηρητής. Η ΟΓΕ, παίρνοντας το λόγο ση-μείωσε τη διαχρονική αλληλεγγύη της στοναγώνα του κολομβιανού λαού και των FARC,καθώς και τη σταθερή και κατηγορηματική εκ μέ-ρους της απόρριψη του χαρακτηρισμού της λαϊ-

κής πάλης ως τρομοκρατία. Εξήγησε ότι είναιστην ευθύνη κάθε λαού και κινήματος να επιλέξειτις μορφές πάλης που θα υιοθετήσει. Όμως εξέ-φρασε τον προβληματισμό της ότι η συμφωνίαπεριέχει δεσμεύσεις που θέτουν σοβαρά εμπόδιαστην πάλη του λαού και των γυναικών στην Κο-λομβία. Και τέλος τόνισε ότι δε συμφωνεί να εμ-πλακεί η ΠΔΟΓ ως παρατηρήτρια στη διαδικασίαυπογραφής και εφαρμογής της συμφωνίας, μαζίμε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και ηΕΕ που επίσης θα έχουν έναν αντίστοιχο ρόλο.

Παρέμβαση στο τραπέζι εργασίας για τις νέες γυναίκες

Το πανό του Ευρωπαϊκού Γραφείου από την πορεία πουοργάνωσε η ΠΔΟΓ στην Μπογκοτά στις 16 Σεπτέμβρη

16ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΠΔΟΓ

11

Διεθνή

(παρατίθεται στο τέλος του ρεπορτάζ «Η θέσητης ΟΓΕ για τη συμφωνία ειρήνης στην Κολομβίακαι ο ρόλος της ΠΔΟΓ σ’ αυτή»1).

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας πραγματοποιήθη-καν τραπέζια εργασίας για τις νέες γυναίκες πουσυμμετείχαν στο Συνέδριο και για τις γυναίκεςμέλη των κοινοβουλίων των χωρών τους. Στο

πρώτο τραπέζι εκ μέρους της ΟΓΕ έκανε παρέμ-βαση η Θεοδοσία Δαλμάρα επικεντρώνοντας σταιδιαίτερα προβλήματα των νέων γυναικών στηχώρα μας με αναφορά στις κινητοποιήσεις των ερ-γαζομένων κατά των αντιλαϊκών μέτρων της κυ-βέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και στο περιεχόμενοτου εορτασμού των 40χρονων της ΟΓΕ.

Το πρωί της 16ης Σεπτεμβρίου έγινε η συνάν-τηση των περιφερειακών γραφείων. Στο περιφε-ρειακό γραφείο της Ευρώπης η ΟΓΕ ως συντονί-στρια παρουσίασε την εισήγηση που περιείχε τιςτελευταίες πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη, τηνπολιτική της ΕΕ και του ΝΑΤΟ για τις γυναίκες,καθώς και τη δράση του περιφερειακού γραφείουκαι των οργανώσεων του. Τέλος, περιείχε σχέδιοδράσης του περιφερειακού γραφείου για τα επό-μενα τέσσερα χρόνια. Η συζήτηση ήταν πολύωρηκαι μας έδωσε τη δυνατότητα να ανταλλάξουμεπολύτιμη πείρα εξαιρετικά σημαντική για τη συνέ-χεια της δράσης μας. Στη συνεδρίαση ήταν παρού-σες οκτώ οργανώσεις: από την Ελλάδα, τηνΚύπρο, την Μ. Βρετανία, την Ιταλία, την Πορτογα-λία, τη Ρωσία, την Τουρκία και το Ισραήλ. Επίσηςήταν παρούσες οργανώσεις από την Ουκρανία καιτην Αμπχαζία που έκαναν αίτηση και έγιναν μέλητης ΠΔΟΓ. Παρούσα ήταν και οργάνωση από τηνΤσεχία που αποφασίστηκε από το γραφείο να

συνδεθεί με την ΠΔΟΓ καταρχήν και στη συνέχειανα γίνει μέλος όπως και μία οργάνωση από τηνΙσπανία (MDM). Τέλος αποφασίστηκε ομόφωνανα συνεχίσει ως συντονίστρια της Ευρώπης η ΟΓΕ.(Παρατίθενται στο τέλος του ρεπορτάζ η Εισήγησητης ΟΓΕ και το σχέδιο δράσης στο οποίο κατέ-ληξε το Ευρωπαϊκό Γραφείο2).

Το μεσημέρι της ίδιας μέρας πραγματοποιήθη-καν τα τραπέζια εργασίας. Η ΟΓΕ ήταν υπεύθυνηκαι παρουσίασε το 1ο θέμα με τίτλο: «Οι ιμπερια-λιστικοί πόλεμοι η επιθετικότητα και οι προκλή-σεις για την ειρήνη». Η Μαιρήνη Στεφανίδη έκανετην εισήγηση εκ μέρους της ΟΓΕ, ενώ παρουσίασεκαι σχετικό οπτικοακουστικό υλικό στις παρευρι-σκόμενες. (Παρατίθενται στο τέλος του ρεπορτάζεκτενή αποσπάσματα της εισήγησης αυτής3). Γυ-ναίκες από τις αραβικές χώρες, το Λίβανο και τηνΠαλαιστίνη παρακολούθησαν το τραπέζι καθώςκαι την Κολομβία, την ΛΔ Κορεάς, το Μπαχρέιν,

την Πορτογαλία, τη Βραζιλία, τις Φιλιππίνες, τιςΗΠΑ και πολλές άλλες που λόγω του περιορισμέ-νου χρόνου δεν είχαν δυνατότητα παρέμβασης. ΗΟΓΕ επίσης ετοίμασε την περίληψη με τα συμπε-ράσματα της συζήτησης και τα παρουσίασε τηνεπόμενη ημέρα στην Ολομέλεια. Τα άλλα θέματαπου παρουσιάστηκαν ήταν τα εξής: «Η καπιταλι-στική κρίση και οι συνέπειες στις γυναίκες», «Οισυνέπειες της κλιματικής αλλαγής και η διατροφικήασφάλεια», «Εργασιακά δικαιώματα, ίση αμοιβήγια ίση εργασία, ενάντια σ’ όλες τις μορφές βίαςκαι ίσα δικαιώματα», «Εθνοτική και πολιτιστικήποικιλομορφία των γυναικών», «Ο δίκαιος αγώ-νας της ΠΔΟΓ», «Γυναίκες στην Αφρική: Αγώνας,πρόοδος και επιτεύγματα».

12

Διεθνή

Αφού εγκρίθηκαν τα βασικά ντοκουμέντα τουσυνεδρίου έγινε η ψηφοφορία για την Πρόεδροκαι τις Αντιπροέδρους. Νέα Πρόεδρος εκλέχτηκεη Σαλβαδορένια Λορένα Πένια, και αντιπρόεδροισυναγωνίστριες από την Κύπρο, την Ιταλία, τηνΠαλαιστίνη, το Ιράκ, τη Βενεζουέλα, την Κολομβία,την Ινδία, την Κορέα, την Αγκόλα.

Η αντιπροσωπεία της ΟΓΕ με την αντιπροσωπεία τηςβραζιλιάνικης οργάνωσης "Ana Montenegro" και την

αντιπροσωπεία από την Τουρκία Η νέα πρόεδρος και οι αντιπρόεδροι της ΠΔΟΓ

Η ΠΔΟΓ διαχρονικά στηρίζει τους αγώνες τωνλαϊκών στρωμάτων σ’ όλες τις χώρες του κόσμουπου παλεύουν ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τηνεκμετάλλευση και την καταπίεση. Και ο αγώναςτων FARC-EP εξέφραζε τα πραγματικά προβλή-ματα των λαϊκών στρωμάτων στην Κολομβία.

Η πορεία ενός ένοπλου λαϊκού κινήματος σχε-τίζεται και με το συσχετισμό δυνάμεων σε παγ-κόσμιο επίπεδο. Γνωρίζουμε καλά ότι ο αρνητι-κός συσχετισμός που έχει διαμορφωθεί μετά τιςδραματικές εξελίξεις εδώ και 25 χρόνια, επηρεά-

ζει και την πάλη των λαϊκών δυνάμεων στην Κο-λομβία.

H ΟΓΕ, και άλλοι φορείς του λαϊκού κινήματοςτης χώρας μας διαχρονικά στάθηκαν σταθερά αλ-ληλέγγυοι με τον αγώνα του κολομβιανού λαού,και των FARC. Απέρριψαν κατηγορηματικά το χα-ρακτηρισμό της λαϊκής πάλης ως τρομοκρατία.Διεκδίκησαν την απελευθέρωση όλων των πολι-τικών κρατουμένων, την αποκατάσταση τωνεκτοπισμένων. Έκφρασαν την αλληλεγγύη τους

H θέση της ΟΓΕ για τη συμφωνία ειρήνηςστην Κολομβία και ο ρόλος της ΠΔΟΓ σ’ αυτή

1

13

Διεθνή

στον αγώνα του κολομβιανού λαού για μια νέαΚολομβία με δουλειά, στέγη, υγεία και εκπαί-δευση για όλους, μια Κολομβία χωρίς τα δεσματου ιμπεριαλισμού και εκμετάλλευση ανθρώπουαπό άνθρωπο.

Η ΟΓΕ γνωρίζει από την εμπειρία της ότι τα ερ-γατικά, αγροτικά λαϊκά δικαιώματα, τα δικαιώ-ματα των γυναικών και των παιδιών, κατακτούν-ται με αγώνες, δεν εξασφαλίζονται μέσω συμφω-νιών. Από τη δική μας πείρα γνωρίζουμε ότι καιχωρίς ένοπλα λαϊκά κινήματα υπάρχει άδικη βίααπέναντι στους εργάτες, τους αγρότες, τους φοι-τητές, τις γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων.

Είναι κατανοητή η επιθυμία του κολομβιανούλαού να ζεί και να απολαμβάνει τα αποτελέσματατης δουλειάς του σε συνθήκες ειρήνης και ευημε-ρίας. Ωστόσο το περιεχόμενο της συμφωνίαςμας προβληματίζει. Οι αιτίες για τα προβλήματα,την καταστολή, τη φτώχεια και τη δυστυχία, πουείναι τα μονοπώλια, το κεφάλαιο και η εξουσίατου παραμένουν ανέγγιχτα.

Οι ανησυχίες μας δεν έχουν να κάνουν με τηνεπιλογή των μορφών πάλης, που είναι ευθύνηκάθε λαού και κινήματος να επιλέγει. Ο προβλη-ματισμός βρίσκεται στο ότι η συμφωνία περιέχειδεσμεύσεις, που θέτουν σοβαρά εμπόδια στηνπάλη του λαού και των γυναικών της Κολομβίας,όπως απόψεις για ειρηνική συνύπραξη, εθνικήσυναίνεση, η αναγνώριση του μονοπωλίου τηςβίας και της χρήσης των όπλων από το κράτος

Οι καπιταλιστικές κοινωνίες, όπως η ελληνική,όπου δρα η οργάνωσή μας η ΟΓΕ, καθημερινάαποδεικνύουν ότι χρησιμοποιούνται πολύπλευ-ροι μηχανισμοί άσκησης της κρατικής βίας σεβάρος των λαϊκών δυνάμεων, που παλεύουνενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική κεφαλαίου-κυ-βερνήσεων-ιμπεριαλιστικών ενώσεων. Τίποτα δεμας κάνει να πιστεύουμε ότι η ζωή θα είναι καλύ-τερη για το λαό της Κολομβίας αν σκύψει το κε-φάλι στην κρατική βία.

Κατά συνέπεια η ΟΓΕ δε συμφωνεί να εμπλακείη ΠΔΟΓ ως παρατηρήτρια στη διαδικασία υπο-γραφής και εφαρμογής της συμφωνίας, μαζί μειμπεριαλιστικές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ.Δεν συνάδει με το ρόλο, την ιστορία της και τιςαρχές της.

Η ΟΓΕ σε κάθε περίπτωση θα παρακολουθείαπό κοντά τις εξελίξεις. Θα σταθούμε αποφασι-

στικά στο πλευρό του λαϊκού κινήματος ενάντιασε κάθε απόπειρα έντασης της καταστολής. Συ-νεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για την απομάκρυνσητων αμερικάνικων βάσεων από την Κολομβία, τηνκατάργηση των συμφωνιών με το ΝΑΤΟ και τηνΕΕ. Θα συνεχίζουμε να εκφράζουμε αταλάντευτατην διεθνιστική αλληλεγγύη μας στους αγώνεςτων γυναικών, των εργαζομένων του λαού καιτης νεολαίας της Κολομβίας για τα δικαιώματάτου, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης.

14

Διεθνή

Αγαπητές συναγωνίστριες

Όλα τα report του Ευρωπαϊκού Γραφείου απότη Μπραζίλια μέχρι και την Κούβα εκτιμούν ότιεντείνεται η επίθεση από την ΕΕ και τις κυβερνή-σεις στην εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώ-ματα.

Οι ευέλικτες εργασιακές σχέσεις, οι μειώσειςτων μισθών και των συντάξεων, η κατάργησητων συλλογικών συμβάσεων εργασίας, η αύ-ξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, ηιδιωτικοποίηση της Παιδείας, της Υγείας, τηςΠρόνοιας είναι μέτρα που λαμβάνονται σ’ όλατα κράτη μέλη της ΕΕ για να ενισχυθεί η ανταγω-νιστικότητα των επιχειρηματικών ομίλων και τακέρδη τους.

Αυτή την κατεύθυνση υπηρετούν φιλελεύθερα,σοσιαλδημοκρατικά, αλλά και τα λεγόμενα αρι-στερά κόμματα που έχουν ως κοινό στόχο τηνεπιστροφή της ΕΕ συνολικά και των χωρών τουςσε ψηλό ρυθμό ανάπτυξης, μετά την εκδήλωσητης κρίσης του 2009. Ο στόχος όμως αυτόςσυνδέεται άρρρηκτα με το τσάκισμα των εργατι-κών – λαϊκών δικαιωμάτων και την ένταση τηςεκμετάλλευσης ιδιαίτερα των γυναικών.

Η ΕΕ παρουσιάζει σήμερα ρυθμό ασταθούς καιαναιμικής ανάπτυξης, ενώ εντείνεται η ανισομε-τρία μεταξύ των μελών της.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του πε-ρασμένου Ιουνίου στη Μ. Βρετανία για αποχώ-ρηση της χώρας από την ΕΕ έχει πολλές παραμέ-τρους:• Αναδεικνύει την αυξημένη δυσαρέσκεια των

λαϊκών δυνάμεων απέναντι στην ΕΕ και τις αν-τιλαϊκές πολιτικές της. Δείχνει ότι οι λαοί δενέχουν πια προσδοκίες ότι η ζωή τους μπορείνα γίνει καλύτερη μέσα στην ΕΕ.

• Προβάλλει τις εσωτερικές αντιθέσεις και τηνανισομετρία των οικονομιών των κρατών –μελών της ΕΕ

• Τονίζει τη διαπάλη ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά

κέντρα που οξύνθηκε στις συνθήκες της οικο-νομικής κρίσης.Όλα αυτά τα δεδομένα ενίσχυσαν τον λεγό-

μενο «ευρωσκεπτικισμό», αποσχιστικές τάσεις,αλλά και τάσεις που επιδιώκουν αλλαγή της πο-λιτικής διαχείρισης της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Οευρωσκεπτικισμός εκφράζεται σήμερα κυρίωςαπό εθνικιστικά, ρατσιστικά ή φασιστικά κόμ-ματα., αλλά και από κάποια λεγόμενα αριστερά,που αμφισβητούν τη σημερινή ΕΕ και την Ευρω-ζώνη και ψάχνουν άλλες ιμπεριαλιστικές συμμα-χίες, σε κάθε περίπτωση δεν αμφισβητούν τονκαπιταλισμό.

Στην πραγματικότητα η ΕΕ είναι ένας μηχανι-σμός που έχει δημιουργηθεί για να εξυπηρετήσειτα συμφέροντα των ευρωπαϊκών επιχειρηματι-κών ομίλων, για να αυξήσει την κερδοφορίατους και να τους κάνει πιο ανταγωνιστικούς απέ-ναντι στους αντίστοιχους των άλλων ιμπεριαλι-στικών κέντρων, των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, αλλάκαι των ανερχόμενων δυνάμεων της Ρωσίας, τηςΚίνας, της Βραζιλίας, της Ινδίας.

Σε αντίθεση με τις διακηρύξεις της αυτό πουκάνει με την πολιτική της είναι να βαθαίνει τηνανισοτιμία των γυναικών. Η επίκληση του «συγ-κερασμού οικογενειακών και επαγγελματικώνυποχρεώσεων» ήταν ο δούρειος ίππος για προ-ωθήσουν τη μερική απασχόληση, την εκ περι-τροπής εργασία, γενικότερα τις ευέλικτες εργα-σιακές σχέσεις. Παράλληλα το κράτος απαλλάσ-σεται από την ευθύνη της κοινωνικής πολιτικήςρίχνοντας στις πλάτες των γυναικών το βάροςαυτό που γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτοκαθώς μετατρέπεται σε ακριβοπληρωμένο εμπό-ρευμα.

Βασικός στόχος της πολιτικής της ΕΕ , όπως εκ-φράζεται και στη στρατηγική «Ευρώπη 2020»είναι η αύξηση της απασχόλησης των γυναικών.Κι αυτό όχι βέβαια γιατί ενδιαφέρεται για ναέχουν όλες οι γυναίκες μόνιμη και σταθερή ερ-

ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥΣΤΟ 16ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΠΔΟΓΣΤΗ ΜΠΟΚΟΤΑ ΤΗΣ ΚΟΛΟΜΒΙΑΣ

2

15

Διεθνή

γασία με πλήρη ασφαλιστικά και εργασιακά δι-καιώματα. Για την ΕΕ αύξηση της απασχόλησηςτων γυναικών σημαίνει αύξηση των κερδώντων μονοπωλίων. Στην έκθεση που συζητιέταικαι ψηφίζεται αυτές τις ημέρες από το Ευρωπαϊκόκοινοβούλιο αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «τοχάσμα απασχόλησης μεταξύ των δύο φύλων κο-στίζει στην ΕΕ περίπου 370 δις ευρώ ετησίως,δηλαδή το 2,8% του ΑΕΠ της ΕΕ». Σύμφωνα μετις προβλέψεις του Οργανισμού ΟικονομικήςΣυνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), «η πλήρηςσύγκλιση των ποσοστών συμμετοχής των δύοφύλων θα επέφερε αύξηση του κατά κεφαλήνΑΕΠ κατά 12,4% έως το 2030»

Ένα δεύτερο σημείο το οποίο μπαίνει σα στό-χος από την ΕΕ τα τελευταία χρόνια είναι η γε-φύρωση του χάσματος στις αμοιβές ανδρώνκαι γυναικών. Αντίστοιχα και η πολιτική μείωσηςτου χάσματος αυτού μπορεί να αυξήσει τα κέρδητων επιχειρηματικών ομίλων. Με βάση όλες τιςδιακηρύξεις της ΕΕ δεν προκύπτει από πουθενάότι η εξίσωση των μισθών ανδρών και γυναικώνθα προέλθει από την αύξηση των μισθών τωνγυναικών. Ένα αποτέλεσμα σαν αυτό που διακη-ρύσσει η ΕΕ ως στόχο της μπορεί να διαμορφω-θεί και από τη διαφορετική κατανομή των εργα-ζόμενων γυναικών σε κλάδους και θέσεις εργα-σίας, από τη γενίκευση της ευέλικτης και μερικήςαπασχόλησης στους άνδρες εργαζόμενους, τωναπλήρωτων υπερωριών κλπ.

Επίσης η ΕΕ προβάλλει σαν πανάκεια για τηλύση των προβλημάτων των γυναικών τη συμ-μετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης απο-φάσεων και στα ΔΣ των επιχειρηματικών ομί-λων. Έτσι καλλιεργεί αυταπάτες στις γυναίκεςτων λαϊκών στρωμάτων ότι έχει σημασία αν θαείναι άνδρας ή γυναίκα που λαμβάνει τις αποφά-σεις και όχι ποιον εξυπηρετούν οι αποφάσειςαυτές. Μ΄ αυτόν τον τρόπο κρύβει επιμελώς απότις εργαζόμενες γυναίκες ότι οι πολιτικές πουπροωθούν και οι γυναίκες που ανήκουν στα φι-λελεύθερα, σοσιαλδημοκρατικά ή τα λεγόμενααριστερά κόμματα, σπέρνει την ανεργία, τη φτώ-χεια, τους πολέμους, την προσφυγιά.

Κατ’ αντιστοιχία η προβολή της σημασίας τηςσυμμετοχής των γυναικών στα ΔΣ των επιχειρή-σεων έχει στόχο να παρουσιάσει πιο «φιλικούς»και «ανθρώπινους» τους επιχειρηματικούς ομί-λους (μονοπώλια).

Η συμμετοχή των γυναικών, εκτός από την ΕΕ,προβάλλεται με ιδιαίτερο ζήλο και από τοΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ, ο ιμπεριαλιστικός αυτός μη-χανισμός που ευθύνεται για το ματοκύλισμα τωνλαών ολόκληρου του πλανήτη από τότε πουιδρύθηκε στις 4.4.1949.

Η Διακήρυξη της τελευταίας συνόδου πουέγινε στη Βαρσοβία στις 8-9 Ιούλη 2016 αφιε-ρώνει ειδικό κεφάλαιο στο ζήτημα της συμμετο-χής των γυναικών στα στρατιωτικά του σώματακαι σ’ όλη τη δράση του. Με την ενεργή συμμε-τοχή των γυναικών το ΝΑΤΟ επιδιώκει μεγαλύ-τερη πρόσβαση στον ντόπιο πληθυσμό και εξα-σφάλιση μεγαλύτερης υποστήριξης στα βρώμικασχέδια του. Την ίδια στιγμή, με την αξιοποίησηπερισσότερων γυναικών, επιχειρείται να παρου-σιαστούν οι ΝΑΤΟικές δυνάμεις ως «εγγυητές»της ασφάλειας, της «προστασίας των δικαιωμά-των», ειδικά των γυναικών και των παιδιών στιςχώρες όπου το ΝΑΤΟ εξαπολύει τις ιμπεριαλι-στικές του επεμβάσεις. Ας θυμηθούμε τα προ-σχήματα για τα δικαιώματα των Αφγανών γυναι-κών όταν έγινε η επέμβαση στο Αφγανιστάν,αλλά και τις φωτογραφίες γυναικών στρατιωτώννα αγκαλιάζουν και να χαιρετούν μικρά παιδιά.

Με άλλα λόγια, μέσα από την «ενσωμάτωσητης διάστασης του φύλου» στη δράση και τουςσχεδιασμούς του, καθώς και μέσα από την αυξη-μένη συμμετοχή γυναικών στα όργανα και τα σώ-ματά του, αυτό που προσδοκά το ΝΑΤΟ είναι ηβελτίωση της επιχειρησιακής του ικανότητας.

Σε μια περίοδο που οξύνονται οι αντιθέσεις,οι ανταγωνισμοί των ιμπεριαλιστών για τις πλου-τοπαραγωγικές πηγές και τα γεωστρατηγικάοφέλη που συνεπάγεται ο έλεγχος μιας σειράςπεριοχών του πλανήτη, το ΝΑΤΟ, όπως και η ΕΕθέλουν τις γυναίκες γρανάζι στα σχέδιά τους. Τηστιγμή που μια σειρά εστιών ανάφλεξης, από τηΣυρία και τη Λιβύη μέχρι την Ουκρανία, διατη-ρούνται και αναζωπυρώνονται, το ΝΑΤΟ επι-διώκει να νομιμοποιήσει τη δράση του στησυνείδηση των γυναικών, να εμφανιστεί ως μιαδύναμη που μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια,τα δικαιώματα, την ισότητα των γυναικών.

Το ΝΑΤΟ χρησιμοποιεί κατά καιρούς διάφοραπροσχήματα για να νομιμοποιήσει τη δράση τουστους λαούς. Πχ οι μεγάλες προσφυγικές ροέςτου 2015 αποτέλεσαν το πρόσχημα για ναεδραιωθεί η ΝΑΤΟική παρουσία στο Αιγαίο.

16

Διεθνή

Η φωτιά του πολέμου που μαίνεται στη ΜέσηΑνατολή εδώ και δύο δεκαετίες πολλαπλασίασετα κύματα των ξεριζωμένων που αφήνουν τασπίτια τους και την πατρίδα τους, ψάχνοντας ένατόπο που θα τους προσφέρει μια στοιχειώδηασφάλεια. Περισσότεροι από 1.000.000 πρό-σφυγες πέρασαν στην Ευρώπη το 2015 από τηΜεσόγειο. Το 2016 ήδη έχουν φτάσει μέσω τηςΜεσογείου πάνω από 270.000 πρόσφυγες εκτων οποίων το 47% γυναίκες και παιδιά.

Η Μεσόγειος έχει γίνει αποθήκη ψυχών. Μέσαστο 2015 οι αγνοούμενοι στη Μεσόγειο έφτα-σαν τους 3.700, εκ των οποίων οι 700 στο Αι-γαίο. Μέχρι τον Αύγουστο οι αγνοούμενοιέχουν φτάσει τους 3167. Ολόκληρες οικογέ-νειες ξεκληρίζονται. Η τραγωδία δεν έχει τέλος.Μετά το κλείσιμο των βορείων συνόρων της Ελ-λάδας και τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας το Μάρτιοτου 2016 χιλιάδες πρόσφυγες έχουν εγκλωβι-στεί στην Ελλάδα. Οι περισσότεροι πρόσφυγεςπλέον φτάνουν στην Ευρώπη μέσω της ΒόρειαςΑφρικής και ειδικά της Λιβύης.

Το πρόγραμμα επιλεκτικής μετεγκατάστασηςτων προσφύγων από την Ελλάδα σε άλλα κράτη

της ΕΕ ενός ελάχιστου αριθμού προσφύγων,προχωράει με ρυθμούς πραγματικά χελώνας.

Ποιο είναι το βασικό κριτήριο για το άνοιγμακαι το κλείσιμο των συνόρων; Η εξυπηρέτησητων σχεδιασμών και των συμφερόντων των ευ-ρωπαϊκών επιχειρηματικών ομίλων. Η άρχουσατάξη χωρών όπως η Γερμανία και η Σουηδία θέ-λουν να εξασφαλίσουν φτηνό εργατικό δυνα-μικό με κάποιες όμως «προδιαγραφές». Να είναινέο σε ηλικία και σχετικά μορφωμένο. Ο μηχα-νισμός μετεγκατάστασης προσφύγων από τηνΕλλάδα σε άλλα κράτη της ΕΕ, που δεν έχει μπειακόμα επί της ουσίας σε εφαρμογή, αποσκοπείακριβώς μετά το ορμητικό κλείσιμο των συνό-ρων, να ελέγξει τη ροή των προσφύγων. Οι επι-χειρηματικοί όμιλοι χρειάζονται πρόσφυγες. Όχιόλους όμως, ούτε όλους μαζί.

Οι οργανώσεις μας μέλη του ευρωπαϊκού γρα-φείου από την πρώτη στιγμή βρεθήκαμε στοπλευρό των προσφύγων, εκφράζοντας με πολύ-μορφη δράση τηn αλληλεγγύη μας. Βγάζονταςκαι σχετική ανακοίνωση για το τεράστιο αυτόθέμα.

• Το 2014 ο αριθμός των προ-σφύγων και εσωτερικά εκτοπισμέ-νων παγκόσμια έφτασε το 60εκατ. – αριθμός 45% υψηλότεροςσυγκριτικά με το 2011- με κύριοχαρακτηριστικό την κατακόρυφηαύξηση των Σύρων προσφύγων.

• Ο ΟΗΕ χαρακτήρισε τη χρονιάαυτή τη χειρότερη προσφυγικήχρονιά μετά το Β’ Παγκόσμιο Πό-λεμο.

• Μία στους τέσσερις πρόσφυγεςκαι μετανάστες είναι γυναίκα, ενώτο 6% από αυτές είναι έγκυες.Μέσα στο 2016 το 55% των προ-σφύγων (κυρίως από τη Συρία, τοΙράκ, το Αφγανιστάν) που μπήκανστην Ελλάδα ήταν γυναίκες καιπαιδιά.

Για το προσφυγικό:

17

Διεθνή

Το συνέδριο της ΠΔΟΓ πρέπει να γίνει εφαλ-τήριο για να εξασφαλιστεί ο συντονισμός τηςδράσης των οργανώσεων του Ευρωπαϊκού Γρα-φείου. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σήμερα,δεδομένου ότι οι αντιθέσεις μεταξύ των μονο-πωλίων σπέρνουν την ανεργία, την επισφαλή ερ-γασία, τη φτώχεια και τον πόλεμο ενώ γεννούντη μαζική μετακίνηση πληθυσμών.

Ο συντονισμός αυτός θα μας επιτρέψει να ανα-λάβουμε ηγετικό ρόλο στην οργάνωση των γυ-ναικών στις χώρες μας. Οι δράσεις που θα ανα-λάβουμε είναι οι εξής:

1. Κοινές πρωτοβουλίες για να στηρίξουμε τοναγώνα για την ειρήνη - εκθέτοντας τη φύση τουιμπεριαλισμού και ειδικά το βρώμικο ρόλο τουΝΑΤΟ• εκφράζοντας την αλληλεγγύη μας μέσω της

αντι-ιμπεριαλιστικής μας δράσης στηρίζονταςτους πρόσφυγες και τους μετανάστες θύματατων ιμπεριαλιστικών πολέμων και επεμβάσεων.

• αποκαλύπτοντας την πραγματική αιτία του πο-λέμου και προβάλλοντας τη στάση των οργα-νώσεών μας μπροστά στο ενδεχόμενο ενός γε-νικευμένου πολέμου.

• οργανώνοντας καμπάνιες κατά όλων των μορ-φών του φασισμού, την εξίσωση του φασι-σμού με τον κομμουνισμό και την απαγόρευσητων κομμουνιστικών κομμάτων στην Ευρώπη.

• εκφράζοντας έμπρακτα την αλληλεγγύη μας μετους λαούς όλου του κόσμου που δίνουν τοδικό τους αντι-ιμπεριαλιστικό αγώνα.

2. Ανάδειξη των καταστροφικών συνεπειών τηςπολιτικής της ΕΕ για τις γυναίκες και επίσης τωναντιλαϊκών πολιτικών στις χώρες εκτός ΕΕ, ανα-δεικνύοντας πως και γιατί αυτές οι πολιτικές οδη-γούν τις γυναίκες στην ανεργία, στην προσωρινή,αβέβαιη και χαμηλά αμειβόμενη εργασία χωρίςασφαλιστικά δικαιώματα. Θα προβάλλουμε ποι-ανού τα συμφέροντα πραγματικά εξυπηρετούνταιαπό αυτές τις πολιτικές και ποιος είναι ο πραγμα-τικός μας εχθρός.

3. Δράσεις που προωθούν τη συμμαχία των γυ-ναικείων κινημάτων μας με όλες τις κοινωνικέςδυνάμεις με τις οποίες έχουμε τα ίδια ταξικά συμ-φέροντα και κοινό εχθρό για παράδειγμα με τοεργατικό συνδικαλιστικό κίνημα.

4. Δράσεις οι οποίες:• προωθούν τη συμμετοχή και την πρωτοβουλία

των γυναικών στο κίνημα, καθιστώντας τες ικα-νές να κατανοήσουν με ποιο τρόπο η άρχουσατάξη χειραγωγεί τη συνείδησή τους για να τιςεκμεταλλευτεί.

• αυξάνουν τη γυναικεία συμμετοχή στο εργατικόκαι γενικότερα στο λαϊκό κίνημα, συμπεριλαμ-βανομένων των γυναικών που εκλέγονται στασωματεία.

• στηρίζουν τη συμμετοχή στη δημόσια ζωή τωνγυναικών που εξυπηρετούν τα συμφέροντα τωνγυναικών των λαϊκών στρωμάτων.

5. Οργάνωση δράσεων σε θέματα που αφορούνστις γυναίκες όπως η προστασία της μητρότητας,το δικαίωμα στην άμβλωση, το τράφικινγκ, τηβία, τη πορνεία, τα ναρκωτικά και τη φτώχεια.

6. Προσπάθειες για διεύρυνση του αριθμού τωνοργανώσεων της ΠΔΟΓ που είναι μέλη στην Ευ-ρώπη, σύμφωνα με τα κριτήρια, τις διαδικασίεςκαι τις πρακτικές της ΠΔΟΓ, έτσι ώστε η ΠΔΟΓνα είναι παρούσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

7. Να βελτιώσουμε την εικόνα του ΕυρωπαϊκούΓραφείου της ΠΔΟΓ δημοσιεύοντας ανακοινώ-σεις και δηλώσεις για καίρια ζητήματα ευρωπαϊ-κής και διεθνούς σημασίας κοινοποιώντας τεςστα αρμόδια ευρωπαϊκά και διεθνή σώματα.

Σχέδιο Δράσης Ευρωπαϊκού Γραφείου

18

Διεθνή

Η καπιταλιστική οικονομική κρίση που εκδηλώ-θηκε συγχρονισμένα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα,στις ΗΠΑ, στην ΕΕ, την Ιαπωνία και αγκάλιασε με-γάλο αριθμό καπιταλιστικών κρατών αποτέλεσετην αιχμή για να εξαπολυθεί μια ανελέητη επίθεσηστα δικαιώματα των εργαζομένων, με πρώτα βέ-βαια θύματα τις γυναίκες και τη νεολαία.

Το βάθεμα της καπιταλιστικής οικονομικής κρί-σης, που σε κάποιες χώρες δεν έχει ακόμα ξεπε-ραστεί, εντείνει ταυτόχρονα τον ανταγωνισμόανάμεσα στα μονοπώλια, στους μεγάλους επιχει-ρηματικούς ομίλους. Τμήματα της αστικής τάξηςκαι στο εσωτερικό των χωρών, αλλά και σε διε-θνές επίπεδο μάχονται μεταξύ τους για το ποιοςθα πάρει μεγαλύτερα μερίδια πλουτοπαραγωγικώνπηγών, οικονομικών σφαιρών επιρροής, γεω-στρατηγικών θέσεων, ενεργειακών δρόμων κλπ.,για να εξυπηρετήσουν καλύτερα τα συμφέροντάτους, να βγουν μπροστά στη μεταξύ τους κούρσατου ανταγωνισμού.

Αυτό που έχει αποδειχτεί ιστορικά, τόσο στονΑ΄ όσο και στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι ότι,όταν οι επιχειρηματικοί όμιλοι και οι κυβερνήσειςπου εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους δεν μπο-ρούν να μοιράσουν μεταξύ τους το κόστος τηςκρίσης και τις αγορές, τότε καταφεύγουν στον πό-λεμο. Έτσι και σήμερα οι δυσκολίες που έχει τοβάρβαρο εκμεταλλευτικό σύστημα να αντιμετωπί-σει την κρίση, οξύνουν τους ενδοϊμπεριαλιστικούςανταγωνισμούς και εντείνουν την ιμπεριαλιστικήεπιθετικότητα. Φαγώνονται μεταξύ τους για τοποιος θα πάρει τη θέση του άλλου στην κούρσατου ανταγωνισμού [...]

Η γεωγραφική θέση της Νοτιοανατολικής Με-σογείου και των Βαλκανίων είναι ιδιαίτερα σημαν-τική καθώς αποτελεί το σημείο «επαφής» τριώνηπείρων(Ευρώπης, Ασίας, Αφρικής). Αποτελεί επι-κοινωνιακό κόμβο και για οικονομικές δραστηριό-τητες και για πολιτικό-στρατιωτικούς λόγους. Τιυπάρχει άραγε τόσο πολύτιμο; Το κανάλι τουΣουέζ, ο Βόσπορος, ο Περσικός Κόλπος, οι αγω-γοί πετρελαίου και φυσικού αερίου, που σαν«δίχτυ» απλώνονται συνεχώς, τα μεγάλα λιμάνια,οι σιδηροδρομικές υποδομές κι οι αυτοκινητόδρο-

μοι, τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας κοκ.Αλλά και τα νησιά, που χρησιμοποιούνται από τουςιμπεριαλιστές ως «αβύθιστα αεροπλανοφόρα»,όπως η Κρήτη και η Κύπρος, αλλά και δεκάδες στρα-τιωτικές βάσεις που διαθέτουν στην περιοχή, οιΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και σε μικρότερο βαθμό η Ρωσία.Στην περιοχή υπάρχουν σημαντικά αποθέματαυδρογονανθράκων, πολλά από τα οποία ανακαλύ-φθηκαν πρόσφατα στην Ανατολική Μεσόγειο καιαποτελούν το «μήλον της έριδος» για τους επιχει-ρηματικούς ομίλους της ενέργειας. Ο έλεγχός τουςθα σημαίνει νέα κέρδη γι αυτούς. Αυτή είναι η σπίθαπου άναψε τη φωτιά της ιμπεριαλιστικής επέμβασηςστη Συρία εδώ και 5 χρόνια. Προηγήθηκαν οι επεμ-βάσεις στη Γιουγκοσλαβία(1999), στο Αφγανιστάν(2001), στο Ιράκ (2003), στη Λιβύη (2011).

Η επέμβαση των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Βρετα-νίας στη Συρία, μαζί με τη Σαουδική Αραβία, ταΕμιράτα, την Τουρκία, το Κατάρ κ.ά., βρίσκεται σεεξέλιξη από το 2011 μέχρι σήμερα.

Ως πρόσχημα, οι ΗΠΑ κι οι σύμμαχοί τους χρη-σιμοποιούν τα ζητήματα της «καταπολέμησης τηςτρομοκρατίας», «της αποκατάστασης της δημο-κρατίας» και της επίλυσης «ανθρωπιστικών ζητη-μάτων», όπως η προστασία των χριστιανικών πλη-θυσμών κ.ά.

«Ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, επιθετικότητακαι προκλήσεις για την ειρήνη»

3

Νοτιοανατολική Μεσόγειος και Βαλκάνια:«μήλον της έριδος» για τους επιχειρηματικούς ομίλους

της ενέργειας. Υπάρχουν σημαντικά αποθέματα υδρογο-νανθράκων, πολλά από τα οποία ανακαλύφθηκαν πρό-

σφατα στην Ανατολική Μεσόγειο.

19

Διεθνή

Τι πραγματικά διακυβεύεται; Τεράστια οικονο-μικά συμφέροντα για τους αγωγούς που είναι ναδιέλθουν από την Συρία και την εκμετάλλευση τηςΑποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης(ΑΟΖ) της Συ-ρίας, στρατιωτικά και γεωπολιτικά ερείσματα όληςτης Ανατ. Μεσογείου. Για άλλη μια φορά μπο-ρούμε να πούμε ότι οι δρόμοι του πετρελαίουείναι βαμμένοι με αίμα […]

Τα προσχήματα περί τρομοκρατίαςκαι ο ISIS

Ο πόλεμος όμως δε μαίνεται μόνο στα πεδίατων μαχών της Μέσης Ανατολής. Οι δολοφονικέςεπιθέσεις στο Παρίσι, στις Βρυξέλλες αλλά καιστην Τουρκία ήδη χρησιμοποιούνται σαν εφαλτή-ριο κλιμάκωσης του πολέμου. Εξάλλου μετά τοχτύπημα στο Παρίσι η Γαλλία συμμετέχει ενεργάστον πόλεμο. Όμως χρησιμοποιούνται και σανπρόσχημα για την επίθεση στα λαϊκά δημοκρατικάδικαιώματα και τις ελευθερίες, για την επιβολή κα-τασταλτικών μέτρων που αποσκοπούν στον πε-ριορισμό της λαϊκής πάλης. Δεκάδες νομοθετή-ματα στην ΕΕ, στις ΗΠΑ και σε άλλες ώρες τα τε-λευταία χρόνια υπηρετούν τον ίδιο αυτό στόχο.

Η ευκολία με την οποία μπόρεσαν να δράσουνοι λεγόμενοι «τρομοκράτες» γεννάει πολλά ερω-τηματικά αλλά και επαληθεύει πως αξιοποιούνταιεκ μέρους τους διασυνδέσεις και μηχανισμοί τωνιμπεριαλιστικών δυνάμεων των οποίων είναι δη-μιουργήματα.

Οι επιθέσεις αυτές έδωσαν το έναυσμα για ναδιατυπωθούν νέα προσχήματα για «πόλεμο τωνπολιτισμών», «πόλεμο ανάμεσα σε φανατικούςΜουσουλμάνους και στους Δυτικούς», «πόλεμοανάμεσα στο ριζοσπαστικό Ισλάμ και στη Δύση»,αλλά και για «τυφλές επιθέσεις κατά αμάχων».

Η υποκρισία των ιμπεριαλιστών δεν έχει όρια.Ξεχνάνε πως οι «έξυπνες βόμβες» τους σημάδευαναμάχους στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ και στη Γιουγ-κοσλαβία. Όπως κάνουν άλλωστε και σήμερα στηΣυρία.

Η επέμβαση στη Συρία, εντάσσεται στο ιμπεριαλιστικόσχέδιο «Νέα Μέση Ανατολή» που επεξεργάστηκαν γιανα εφαρμόσουν τα αμερικανονατοϊκά επιτελεία από τηδεκαετία του 2000. Δεν έχει μόνο στόχο τον έλεγχο

των δρόμων και των πηγών ενέργειας της περιοχής. Στο-χεύει επίσης στην αναχαίτιση των πληγμάτων που έχουν

δεχτεί τα μονοπώλια των ΗΠΑ και της ΕΕ, ειδικά της Γαλ-λίας και της Βρετανίας, από επιλογές των κρατών της πε-

ριοχής που ευνοούσαν την Κίνα, τη Ρωσία, την Ινδία.

• Είναι γνωστές οι διασυνδέσεις του ISIS με τις ΗΠΑ,την Τουρκία και την Σ. Αραβία.

• Είναι γνωστό πως οι ΝΑΤΟϊκοί μακελάρηδες εξέθρε-ψαν τους φονιάδες του «Ισλαμικού Κράτους» στηΜέση Ανατολή.

20

Διεθνή

Αλλά, μια από τις επιδιώξεις τους είναι να ποτί-σουν τους εργαζόμενους με το δηλητήριο του ρα-τσισμού και της ξενοφοβίας. Να τους ενσταλά-ξουν την πεποίθηση ότι καθετί ριζοσπαστικό είναιεπικίνδυνο, με στόχο την υποταγή των λαών στηνκυρίαρχη αστική πολιτική. Έτσι θα τους σύρουνστη συνέχεια στη σφαγή για τα συμφέροντα τωνεπιχειρηματικών ομίλων των ΗΠΑ, της ΕΕ, τουΝΑΤΟ και των συμμάχων τους που συγκρούονταιστην Ανατολική Μεσόγειο με τα ρωσικά και κινέ-ζικα μονοπώλια και τους συμμάχους τους.

Οι ρατσιστικές αυτές θεωρίες είναι βούτυρο στοψωμί του φασισμού που θέλει να σπείρει τη διχό-νοια ανάμεσα στους λαούς παίζοντας άριστα τορόλο που έχει επιφυλάξει γι αυτόν το σύστημα [...]

ΝΑΤΟΗ ΠΔΟΓ όλα τα χρόνια της δράσης της, ανέδειξε

το βρώμικο ρόλο του ΝΑΤΟ του ιμπεριαλιστικούαυτού μηχανισμού που ευθύνεται για το ματοκύ-λισμα των λαών ολόκληρου του πλανήτη από τότεπου ιδρύθηκε. Συμπληρώθηκαν ήδη 67 χρόνια(4.4.1949) από την ίδρυση της πολιτικοστρατιω-τικής συμμαχίας ΗΠΑ και Ευρωπαϊκών καπιταλι-στικών χωρών, του ΝΑΤΟ (North Atlantic TreatyOrganization). Ο ιδρυτικός του σκοπός ήταν ηενίσχυση του συσχετισμού δυνάμεων υπέρ του ιμ-περιαλισμού, προκειμένου να πιεστούν στρατιω-τικά, πολιτικά, οικονομικά η ΕΣΣΔ και τα άλλα σο-σιαλιστικά κράτη.

Το έδαφος στο οποίο αναπτύσσεισήμερα τη δράση του είναι η όξυνσητων νέων αντιθέσεων ανάμεσα στιςΗΠΑ και τις άλλες ισχυρές ΝΑΤΟϊκέςχώρες από τη μία και τη Ρωσία, τηνΚίνα, τις άλλες χώρες των BRICS (Βρα-ζιλία, Ινδία, Νότια Αφρική), από τηνάλλη. Σε αυτές τις συνθήκες, αναπρο-σάρμοσε τη στρατηγική του. Στη θέσητου «εχθρού - σοσιαλισμού» τοποθέ-τησε την «καταπολέμηση της τρομο-κρατίας», τις κάθε λογής «ασύμμετρεςαπειλές», συνεχίζοντας να στοχεύειτον «εχθρό - λαό», το επαναστατικόκίνημα.

Η ένταση της επιθετικότητας τωνΝΑΤΟ όπως και της ΕΕ εκφράστηκε

στους πολέμους σε Γιουγκοσλαβία (1999), Αφ-γανιστάν (2001), Ιράκ (2003), Λιβύη (2011), στηνεπέμβαση στη Συρία (2011 έως και σήμερα), στηνΟυκρανία (2014 έως και σήμερα).

Ανάλογα με τη στρατηγική του γίνονται αλλαγέςστη δομή του: εφαρμόζονται νέα στρατιωτικάδόγματα, αναζητούνται νέα προσχήματα για επεμ-βάσεις και πολέμους.

Με το πρόσχημα να ανακοπούν οι προσφυγικέςροές προς την Ευρώπη μεγάλη ΝΑΤΟική δύναμηβρίσκεται από το Μάρτιο του 2016 στο Αιγαίο. Ηαλήθεια είναι πως η παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αι-γαίο σχετίζεται με τον πόλεμο στη Συρία, με πι-θανή νέα επέμβαση στη Λιβύη, με τον έλεγχο συ-νολικότερα της περιοχής, όπως παραδέχονται καιΝΑΤΟϊκοί αξιωματουχοι [...]

Τι σημαίνει ο «πολυπολικός κόσμος»Ιδιαίτερα επικίνδυνη για τα συμφέροντα των

λαών όλου του κόσμου είναι η θεωρία για τον απο-καλούμενο «πολυπολικό κόσμο». Μια θεωρία πουδιατυμπανίζει ότι η ειρήνη μπορεί να έρθει αν δίπλαστον αμερικάνικο πόλο υπάρχει ο ευρωπαϊκός, ορωσικός, ο κινεζικός ή ο βραζιλιάνικος πόλος.

Όμως η πραγματικότητα είναι ότι ο καπιταλιστι-κός κόσμος, ανεξάρτητα από τον αριθμό των«κέντρων», των συμμαχιών, χαρακτηρίζεται απότην ταξική εκμετάλλευση, τις κρίσεις, τη φτώχεια,τους ανταγωνισμούς των μονοπωλίων και τουςπολέμους, τη μαζική προσφυγιά και μετανάστευση.

21

Διεθνή

Τέτοιες θεωρίες οδηγούν λαθεμένα στο να θε-ωρούνται διεθνικές ενώσεις, όπως η εξίσου ιμπε-ριαλιστική ΕΕ, ως «αντίπαλο δέος» στην αυτοκρα-τορία των ΗΠΑ. Η ΕΕ, όπως κι άλλες ανερχόμενεςσήμερα καπιταλιστικές οικονομίες κι άλλες περι-φερειακές διακρατικές ενώσεις που συγκροτούν-ται π.χ. η BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν.Αφρική) ή αυτές της Λατινικής Αμερικής, από τηστιγμή που στο DNA τους έχουν το καπιταλιστικόμονοπώλιο, δεν μπορούν να παίξουν ουσιαστικάθετικό ρόλο στις παγκόσμιες υποθέσεις, υπέρ τηςεργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, τωνγυναικών του λαού.

Ο λεγόμενος "πολυπολικός κόσμος", της λεγό-

μενης "νέας αρχιτεκτονικής των διεθνών σχέ-σεων", δεν είναι ο κόσμος της ειρήνης και τηςασφάλειας για τους λαούς, αλλά ο κόσμος τωνοξυμένων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων.

Αν το γυναικείο κίνημα στηρίξει τις ελπίδες τουστις λεγόμενες ανερχόμενες δυνάμεις σημαίνει ότιδέχεται ότι μπορούν να υπάρξουν ισχυρά κράτη,όπου κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παρα-γωγής, τα μονοπώλια και την ίδια ώρα αυτά τακράτη μπορούν να είναι «περιστέρια ειρήνης» καινα ασκούν φιλολαϊκή πολιτική στο εσωτερικό τωνχωρών τους και υπέρ της άρσης της ανισοτιμίαςτων γυναικών.

Η ΠΔΟΓ παλεύει για να εξαλειφθούν οι αιτίεςπου γεννούν τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους.Αυτός ο αγώνας μας είναι αλληλένδετος με τιςπροσπάθειές μας να δυναμώσει η οργάνωση, ηαγωνιστική διεκδίκηση των γυναικών από τις λαϊ-κές οικογένειες, με πυξίδα τις σύγχρονες ανάγκεςτης γυναίκας [...]

Δεν πρέπει να αφήσουμε να χυθεί το αίμα μαςκαι το αίμα των παιδιών μας για τα συμφέροντατους ενός ή του άλλου τμήματος των βιομηχάνων,των τραπεζιτών, των εφοπλιστών κλπ. που τα υπη-ρετούν το ένα ή το άλλο κράτος ή ομάδα κρατώνή διεθνών οργανισμών.

Οι γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων, που τιςοδηγεί ο πόλεμος στη φτώχεια και την προσφυ-γιά, έχουν συμφέρον, δικαίωμα και υποχρέωσηνα υψώσουν και να ενώσουν τις φωνές τους ενάν-τια σε κάθε ιμπεριαλιστικό πόλεμο.

Είμαστε αντίθετες και με την ιμπεριαλιστική ει-ρήνη, δηλαδή την ειρήνη με το πιστόλι στον κρό-

ταφο, με την πολιτική των προσαρτήσεων, αλλα-γής συνόρων, ακόμα και με «ειρηνικό» τρόπο.

Ξέρουμε ότι δεν είναι εύκολο να αποτρέψουμεέναν πόλεμο όταν προετοιμάζεται και ξεκινάει. Ανόμως ο λαός είναι έγκαιρα προετοιμασμένος καιαποφασισμένος μπορεί με τη δράση του να παίξεικαθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις.

Η υπεράσπιση της πατρίδας για τις οργανώσειςτης ΠΔΟΓ πρέπει να συνδέεται άρρηκτα με τηνπάλη για τον απεγκλωβισμό από τις ιμπεριαλιστι-κές ενώσεις και τα ιμπεριαλιστικά σχέδια, για τηνανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων και τηνοικοδόμηση μιας κοινωνίας όπου ο πλούτος, θαείναι λαϊκή περιουσία, και όχι περιουσία των ελα-χίστων, που η οικονομία θα λειτουργεί σχεδια-σμένα, κεντρικά και με έλεγχο από τους ίδιουςτους εργαζόμενους, με στόχο την ικανοποίησητων λαϊκών αναγκών, και όχι την αύξηση των κερ-δών των μονοπωλίων.

Η απάντηση του παγκόσμιου ριζοσπαστικού γυναικείουκινήματος, της ΠΔΟΓ, απέναντι στη μήτρα που γεννά τον

πόλεμο και την προσφυγιά

H Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας στα 40 χρόνιατης ύπαρξής της στάθηκε στην πρώτη γραμμή των

αγώνων και της πάλης για την ικανοποίηση των σύγ-χρονων αναγκών της γυναίκας της λαϊκής οικογένειας.Η πάλη αυτή διέπεται από την αντιμονοπωλιακή αντί-ληψη της ΟΓΕ, σύμφωνα με την οποία, τα συμφέροντατης γυναίκας της λαϊκής οικογένειας δε χωράνε στοπλαίσιο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τωνκυβερνήσεων που την υπηρετούν πιστά, ούτε στο πλαί-σιο του ΝΑΤΟ και των διάφορων ιμπεριαλιστικών ορ-γανισμών. Αυτή είναι και η κόκκινη γραμμή που την έχειδιαχωρίσει μέχρι τώρα – και συνεχίζει να την διαχωρί-ζει– από τις εκάστοτε ηγεσίες της Γενικής ΓραμματείαςΙσότητας Φύλων (ΓΓΙΦ), αλλά και από τις υπόλοιπεςγυναικείες οργανώσεις που υφίστανται στη χώρα μας.

Στο επίσημο site της ΓΓΙΦ καταγράφεται ένα πλήθος γυ-ναικείων οργανώσεων. Άλλες από αυτές μπορούμε να τιςχαρακτηρίσουμε ως ενεργές και δραστήριες, ενώ άλλεςυπάρχουν – όπως τουλάχιστον δείχνει η ίδια η ζωή –μόνο «στα χαρτιά». Μια γυναίκα της λαϊκής οικογένειας,η οποία δεν έχει καμία σχέση μετο γυναικείο κίνημα της χώραςμας, διαβάζοντας τον κατάλογο(μέσα στον οποίο η ΓΓΙΦ τοπο-θετεί και την ΟΓΕ) θα θεωρήσειότι πρόκειται για ένα κίνημα πο-λύπλευρο, πολύμορφο και ότι –αν μη τι άλλο – τα συμφέροντατων γυναικών της χώρας μας εκ-προσωπούνται επάξια απ’ όλεςαυτές τις οργανώσεις, όπως φυ-σικά και από τη ΓΓΙΦ. Είναιόμως αυτή η αντίληψη σωστή;

***

Σε σχέση με την επίθεση πουαντιμετώπισε ο λαός μας τοπροηγούμενο διάστημα, οι λοι-πές γυναικείες οργανώσεις πλην

ΟΓΕ είτε κράτησαν σιγή ιχθύος είτε στήριξαν τις εκάστοτεκυβερνητικές επιλογές, και μάλιστα από ιδιαίτερα εχθρικέςθέσεις απέναντι στα πραγματικά συμφέροντα των γυναι-κών των λαϊκών οικογενειών. Για παράδειγμα: Κάποιεςυιοθέτησαν στάση «φιλανθρωπίας» και «φιλευσπλα-σχνίας» απέναντι στις εργαζόμενες που έχουν πληγεί απότην οικονομική κρίση. Στήριξαν την «κοινωνική» ανταπο-δοτική οικονομία μέσα από διάφορες σχετικές πρωτο-βουλίες (π.χ., κοινωνικά φροντιστήρια, κοινωνικά παντο-πωλεία κλπ.) και την προτείνουν στις γυναίκες ως τη μα-γική λύση στην οικονομική κρίση. Κάποιες προτείνουν ναεπιστρέψουμε στην Εκκλησία, που την παρουσιάζουν ωςτο μοναδικό στήριγμα των γυναικών, ξανά μέσα από τοπροφίλ της «φιλανθρωπίας» και «φιλευσπλασχνίας» σεσυνεργασία με παραεκκλησιαστικές οργανώσεις. Είδαμεκάποιες να προπαγανδίζουν και ρατσιστικές αντιλήψεις,π.χ., απέναντι στους πρόσφυγες, τις μετανάστριες κ.ά. Στοσύνολό τους ωστόσο, θεωρούν ότι οι γυναίκες πρέπεινα αποδεχόμαστε το πλαίσιο του ευρωμονόδρομου καιτις επιταγές του ΔΝΤ και του ΝΑΤΟ, ενώ τις βλέπουμε να

Βούλα Λίτσιου,μέλος του Προεδρείου της ΟΓΕ

Η διαπάλη της ΟΓΕ με τη ΓΓΙΦκαι τις άλλες γυναικείες οργανώσεις-μέλη του Ευρωπαϊκού Λόμπι

22

Αποκαλυπτικά

συνεργάζονται άψογα με εφοπλιστές, βιομήχανους κ.ά.σε διάφορες εκδηλώσεις που τους εξωραΐζουν στα μάτιατων γυναικών. Οπότε γιατί οι γυναίκες που τις ακολου-θούν να μη θεωρούν ότι τελικά δεν είναι και τόσο κακόνα σκύβουμε το κεφάλι σε ό,τι μας ζητάνε οι εργοδότεςμας (να δεσμευόμαστε ότι δε θα τεκνοποιήσουμε, να δε-χόμαστε αγόγγυστα τη μείωση ωραρίου και μισθών, τιςαπολύσεις κλπ); Και γιατί τελικά να διεκδικήσουν την ικα-νοποίηση των σύγχρονων αναγκών τους;

Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι περισσότερεςαπό αυτές τις οργανώσεις επιδοτούνται από διάφοραπρογράμματα της ευρωπαϊκής λυκοσυμμαχίας, υπάρχουν«δεσμοί αίματος» και με τις κατευθύνσεις της ΕΕ, αλλά καιτην ίδια την ύπαρξή της.

Φυσικά όλες αυτές οι οργανώσεις βρίσκονται σε πλήρηδιάσταση με την ΟΓΕ για το τι σημαίνει γυναικείο κίνημακαι γυναικείο ζήτημα. Καταρχάς οι περισσότερες απόαυτές δεν αποδέχονται τη λογική της οργανωμένης αγω-νιστικής διεκδίκησης.. Δεν αποδέχονται δηλαδή ότι οι γυ-ναίκες πρέπει οργανωμένα, μέσα από τα σωματεία τουςκαι τους γυναικείους συλλόγους να διεκδικούν τα δικαιώ-ματά τους και να παλεύουν γι’ αυτά. Και δεν αποδέχονταιαυτήν τη λογική γιατί η αντίληψή τους για τη γυναίκα εν-τάσσεται στο ρεύμα του φεμινισμού και δη του νεο-φεμι-νισμού και προσεγγίζουν το γυναικείο φύλο αταξικά, στηβάση του διαχωρισμού του από το αντρικό, θεωρώνταςότι η γυναίκα δεν εντάσσεται σε κανενός είδους εκμεταλ-λευτική σχέση.

Η ΟΓΕ όμως θεωρεί ότι το γυναικείο ζήτημα αποτελείένα ιστορικό και κοινωνικό φαινόμενο που αφορά το σύ-νολο των πολυποίκιλων διακρίσεων (οικονομικές, πολι-τικές, πολιτιστικές) που υφίσταται η γυναίκα, όπως αυτέςδιαμορφώθηκαν στα χιλιάδες χρόνια της κοινωνικής εξέ-λιξης. Θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο πουέχει τη ρίζα του στις σχέσεις εκμετάλλευσης. Άρα η ΟΓΕδεν μπορεί να δεχτεί ότι για τα προβλήματα της εργαζό-μενης γυναίκας σήμερα φταίει απλά το ότι είναι γυναίκα,και ν’ αφήνει απ’ έξω τη βία και την εκμετάλλευση που υφί-σταται ακριβώς επειδή είναι και γυναίκα των λαϊκών στρω-μάτων. Γι’ αυτό πιστεύει ότι μόνο σε μια κοινωνία που θαεξαλειφτεί αυτή η διπλή καταπίεση της γυναίκας θα κατα-κτήσουμε και την ισοτιμία μας.

***Στην κορυφή όλων αυτών των γυναικείων οργανώ-

σεων, ως ομπρέλα τους, στέκεται ένας ξεκάθαρα κυβερ-νητικός θεσμός, η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων(ΓΓΙΦ). Είναι κυβερνητικός-ευρωενωσιακός θεσμός, μεηγεσία διορισμένη από την εκάστοτε κυβέρνηση. Την τε-λευταία διετία – όπως και με τις προηγούμενες κυβερνή-σεις βέβαια, αλλά πλέον ακόμη πιο έντονα – αποδεικνύε-ται ιδιαίτερα πιστή ουραγός των κατευθύνσεων της Ευ-

ρωπαϊκής Ένωσης. Η δε Γενική Γραμματέας Ισότητας, Φω-τεινή Κούβελα, συχνά-πυκνά βρίσκεται στο επίκεντρο τηςδημοσιότητας, κυρίως μέσω της παρουσίας της σε τηλε-οπτικά πάνελ, αλλά και μέσω της προβολής του «έργου»της ΓΓΙΦ από διαδικτυακά μέσα.

Πρόκειται για μια σταθερή προσπάθεια ν’ απευθυνθούνστις γυναίκες των λαϊκών οικογενειών και να τις πείσουνγια το πόσο αξιόλογη είναι η δράση της ΓΓΙΦ, πόσο συμ-φέρουσα είναι γι’ αυτές και πόσο θα έπρεπε να την θαυ-μάζουν. Όμως η ΓΓΙΦ και με την τωρινή της ηγεσία έχειαποδείξει ήδη ότι τάσσεται με την πλευρά και τα συμφέ-ροντα των μονοπωλίων, επομένως στην απέναντι όχθηαπό αυτή που στέκονται οι γυναίκες των λαϊκών στρωμά-των και σίγουρα στην απέναντι όχθη από την πραγματικήισοτιμία των γυναικών.

Συναινεί πλήρως στην αντιλαϊκή επίθεση που διεξάγειη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με το 3ο Μνημόνιο. Επικρο-τεί όλες τις αντεργατικές ρυθμίσεις που προωθεί η Ευρω-παϊκή Ένωση σε βάρος των γυναικών (π.χ., η περιβόητηεναρμόνιση οικογενειακής-επαγγελματικής ζωής για τιςεργαζόμενες) χρησιμοποιώντας την «ισότητα τωνφύλων». Προωθεί ιδιαίτερα το ποσοτικό ζήτημα της συμ-μετοχής γυναικών (οι οποίες δεν έχουν καμία σχέση μετα συμφέροντα των λαϊκών οικογενειών) σε κρατικούς κιευρωενωσιακούς θεσμούς και στα οικονομικά κέντραλήψης αποφάσεων. Αποδέχεται τις αντιδραστικές αλλαγέςστα δικαιώματα των γυναικών (πχ την κατάργηση του επι-δόματος τοκετού). Χειροκροτεί διάφορες –επίσης αντι-δραστικές – πρωτοβουλίες των ιμπεριαλιστών ανά τονκόσμο για τις γυναίκες (βλέπε G20, W20, ΟΗΕ κλπ.). Δενέχει ψελλίσει κουβέντα για την ιμπεριαλιστική επέμβασηστη Συρία, ενώ αποδέχεται πλήρως την πολιτική που ασκείη κυβέρνηση σε σχέση με τους πρόσφυγες (σε τέτοιοβαθμό, που απέφυγε να συναντήσει την αντιπροσωπείατης μεγαλύτερης γυναικείας οργάνωσης της χώρας μας,της ΟΓΕ, όταν ζητήσαμε να της επιδώσουμε τις θέσεις μαςγια το ζήτημα…).

Έτσι, η ΓΓΙΦ αποδεικνύει ξεκάθαρα την πλευρά που έχειδιαλέξει σε σχέση με τις ανάγκες των γυναικών των λαϊ-κών οικογενειών.

***

Στον αντίποδα όλων αυτών βρίσκεται η ΟΓΕ, με τους40χρονους αγώνες της και τις θέσεις της. Έχει αποδείξειποια είναι. Είναι η γυναικεία οργάνωση που παλεύει γιατα δικαιώματα, τις ανάγκες και την ισοτιμία των γυναικώναπό τις εργατικές, λαϊκές οικογένειες και γι’ αυτό συγ-κρούεται με τα μονοπώλια, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τιςκυβερνήσεις τους. Εμπρός να την κάνουμε ακόμη πιο μα-ζική και να κερδίσουμε μαζί μας τις γυναίκες των λαϊκώνοικογενειών που μπλέκονται στα πλοκάμια των υπόλοι-πων δήθεν γυναικείων οργανώσεων και της ΓΓΙΦ.

23

Αποκαλυπτικά

24

Τι θεωρείται «επισήμως»ως «βία κατά των γυναικών»;

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας η βίακατά των γυναικών εκλαμβάνει διάφορες μορφές συμπε-ριλαμβανομένης της σεξουαλικής, σωματικής ή συναισθη-ματικής κακοποίησης από το σύντροφο τους, σωματικήςή σεξουαλικής κακοποίησης από κάποιο μέλος της οικο-γένειας ή από άτομο σε θέση ισχύος (διευθυντή, δάσκαλο,αστυνομικό, γιατρό κλπ), εμπορίας προσώπων, εξαναγκα-σμός στην πορνεία, καθώς και παραδοσιακές πρακτικέςόπως ο ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων,ο εξαναγκασμός ανήλικων κοριτσιών στο γάμο, βία σεσχέση με την προίκα και εγκλήματα στο όνομα της οικο-γενειακής τιμής.

Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί την πιο διαδεδομένημορφή βίας κατά των γυναικών και αφορά τη χρήση βά-ναυσων, προσβλητικών και απειλητικών συμπεριφορώνσυμπεριλαμβανομένης της σωματικής, ψυχικής, οικονομι-κής και σεξουαλικής βίας, καθώς και τον εκφοβισμό, τηναπομόνωση, τον εξαναγκασμό και την στέρηση ελευθερίαςείτε αυτό συμβαίνει σε δημόσια ή σε ιδιωτική ζωή.

Η θέση της ΟΓΕΗ ΟΓΕ θεωρεί ότι η βία κατά των γυναικών δεν είναι με-

μονωμένη παραβατική πράξη, δεν είναι ζήτημα ατομικό ήοικογενειακό, είναι κοινωνική παθογένεια που παράγεταικαι αναπαράγεται σε συγκεκριμένες κοινωνικές δομές,όπου κυριαρχεί η εκμετάλλευση. Είναι αυτή λοιπόν η εκμε-ταλλευτική κοινωνία που από την οικονομία μέχρι κάθεκοινωνική σχέση γεννά και αναπαράγει τη σχέση εκμεταλ-λευτή και εκμεταλλευόμενου, που ο πρώτος επικρατεί μετη βία (σε πολλές παραλλαγές) πάνω στο δεύτερο. Και βέ-βαια αυτή η κοινωνία είναι κοινωνία διπλής καταπίεσης τηςγυναίκας, ταξικής και φυλετικής καταπίεσης. Οι επιφανει-ακές και αποπροσανατολιστικές ερμηνείες του προβλήμα-τος κρύβουν τις πραγματικές αιτίες εμφάνισης του, δηλαδήτις οικονομικές και κοινωνικές αιτίες που καθιστούν τη γυ-ναίκα θύμα της βίας στην οικογένεια και στις διαπροσωπι-κές σχέσεις.

Όμως μήπως δεν είναι βία η ανεργία και η απειλή της;Δεν είναι βία η απόλυση λόγω εγκυμοσύνης ή για συνδι-καλιστικούς λόγους ή η υπογραφή συμφωνητικού με τηνεργοδοσία ότι δεν θα τεκνοποιήσει μια γυναίκα για ορι-σμένο χρονικό διάστημα προκειμένου να προσληφθεί;

Δεν είναι βία η μαύρη και ανασφάλιστη εργασία, η ενοι-κίαση εργαζόμενης, η τρομοκρατία στους χώρους δου-λειάς; Βία δεν είναι η όλο και μεγαλύτερη υποβάθμιση καιεμπορευματοποίηση των υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας,ο εξαναγκασμός των γυναικών να επωμισθούν και το ρόλοτης νοσοκόμας για να περιθάλψουν όπως – όπως τους γέ-ροντες, τους αρρώστους, τα ανάπηρα παιδιά τους;…. Βίαδεν είναι οι κλειστές πόρτες των παιδικών σταθμών, ταυποσιτισμένα παιδιά, οι ουρές των ανέργων στον ΟΑΕΔ;…Βία δεν είναι ο διαρκής εξευτελισμός τους από τα ΜΜΕπου υποβιβάζει τις γυναίκες στο επίπεδο των εμπορευμά-των, εξυπηρετώντας - εξόφθαλμα ή συγκαλυμμένα – το εμ-πόριο της σάρκας;… Βία δεν είναι και ο καθημερινός καιβίαιος θάνατος των ονείρων των γυναικών; …

Κάτω από αυτές τις συνθήκες οι γυναίκες της λαϊκής οι-κογένειας δεν μπορούν να εξασφαλίσουν τους κοινωνι-κούς και τους οικονομικούς όρους για να απεμπλακούναπό οικογενειακές και προσωπικές σχέσεις παθογόνες,που τις κρατούν δέσμιες. Σαφώς και κρούσματα ενδοοι-κογενειακής βίας συμβαίνουν και στις γυναίκες της αστικήςτάξης, μόνο που εκείνες έχουν τα μέσα να την αντιπαλέ-ψουν και να ξεφύγουν από αυτή τη σχέση.

Τα στοιχείαΜε βάση τον «επίσημο» ορισμό για την Βία κατά των Γυ-

ναικών τα στοιχεία της έρευνας που έδωσε στη δημοσιό-τητα ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ(FRA), αναφέρουν ότι: Το 25% των Ελληνίδων γυναικώνέχουν πέσει θύματα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας απότην ηλικία των 15 ετών και άνω. Επίσης, το 19% των Ελ-ληνίδων έχουν πέσει θύματα σωματικής ή/και σεξουαλικήςβίας από τον σύντροφό τους. Σε έρευνα του ΚΕΘΙ σε πα-νελλήνιο επίπεδο του φαινομένου της βίας, όπου ο δρά-στης είναι ο σύζυγος ή ο σύντροφος του θύματος, 56%των γυναικών δηλώνουν ότι έχουν υποστεί βία λεκτική και/ή ψυχολογική, για 56,2% απ’ αυτές η βία διαρκεί επί 10και πλέον χρόνια. Όσον αφορά την σεξουαλική παρενό-χληση στους χώρους εργασίας η έρευνα του «Συνδέσμουγια τα Δικαιώματα της Γυναίκας», που έγινε σε εργαζομέ-νους τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα,60% των γυναικών δηλώνουν ότι βίωσαν την εμπειρία τηςσεξουαλικής παρενόχλησης με δράστες κατά κανόνα τουςπροϊσταμένους τους.

Χαλτσοτάκη ΟλυμπίαΣύλλογος Γυναικών Αργυρούπολης

Αποκαλυπτικά

Το πραγματικό «πρόσωπο» της βίας κατά των γυναικών

25

Κυβέρνηση- ΓΓΙΦ, ΕΕ και τα ... μέτρα τουςΗ ΕΕ έχει «δεσμευθεί» να καταπολεμήσει τη βία κατά

των γυναικών. Η «δέσμευση» αυτή επιβεβαιώνεται στονΧάρτη των Γυναικών (2010), στη στρατηγική της Ευρω-παϊκής Επιτροπής για την ισότητα μεταξύ γυναικών και αν-δρών 2010−2015 και στο Πρόγραμμα της Στοκχόλμηςγια την περίοδο 2010−2014, σε όλα τα ψηφίσματα πουαφορούν στις γυναίκες. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργαναπαρέχουν υποστήριξη προς τα κράτη μέλη (και τις υποψή-φιες προς ένταξη χώρες) στον τομέα αυτόν μέσω τηςδιοργάνωσης συνεδρίων, της στήριξης της συνεργασίας(ιδίως στο πλαίσιο του προγράμματος Δάφνη) και τηςχρηματοδότησης επιχειρησιακών δραστηριοτήτων πανευ-ρωπαϊκών δικτύων, ιδίως του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναι-κών (EWL) και του δικτύου Γυναίκες κατά της Ευρώπης τηςΒίας (WAVE). Με τον τρόπο αυτό, κυβερνήσεις και ΕΕ βρί-σκουν την ευκαιρία να επιδείξουν την «ευαισθησία» καιτο «ενδιαφέρον» τους για τις γυναίκες και τα ανθρώπιναδικαιώματά τους.

Η υποκρισία σε όλο της το μεγαλείο!Θεωρούν το πρόβλημα ως κατεξοχήν φυλετικό ζήτημα,

επικεντρώνουν την παρέμβασή τους σε αυτό, δίνοντας με-γάλα κονδύλια μέσω ΜΚΟ σε προπαγανδιστικές καμπά-νιες. Παράλληλα, κρύβουν πίσω από το προπέτασμα της«ανησυχίας» τους για τη βία, την πραγματικότητα που ζουνκαθημερινά οι εργαζόμενες, οι αυτοαπασχολούμενες, οιφτωχές αγρότισσες, οι άνεργες, οι νέες μητέρες, ως απο-τέλεσμα της αντιλαϊκής πολιτικής. Προβάλλουν την κακο-ποίηση και τη βία σαν ένα φαινόμενο που μοιάζει με παγ-κόσμια επιδημία ή με φυσική καταστροφή, που απειλεί ναπλήξει κάθε γυναίκα ανεξαρτήτως παιδείας, εισοδήματοςή κοινωνικής θέσης, επιδιώκουν να κρύψουν την αιτία απότην οποία πηγάζει. Αξιοποιούν το υπαρκτό πρόβλημα τηςβίας κατά των γυναικών, υποστηρίζοντας πως αφορά τιςγυναίκες ανεξάρτητα από την κοινωνική τους θέση για ναθολώσουν στα μάτια των γυναικών ότι η βαρβαρότητα τουκαπιταλισμού δεν έχει τις ίδιες συνέπειες για όλες τις γυ-ναίκες. Να οριοθετήσουν την πάλη για την ισοτιμία σε έναπλαίσιο ακίνδυνο για το σύστημα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα στη χώρα μας και η ΓενικήΓραμματεία Ισότητας των δύο φύλων (ΓΓΙΦ) και η «δράση»της. Για να πάρουμε μία γεύση, για το πόσο «διεκδικείμέτρα» για το πρόβλημα είναι η οργάνωση των παρακάτωδράσεων για την 25η Νοεμβρίου 2015, Παγκόσμια Ημέραγια την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών: Πραγματο-ποίησε συνέντευξη τύπου, διένειμε ενημερωτικό έντυποστο κοινό στο μετρό Συντάγματος, φωταγώγησε το κτίριοτης Βουλής με πορτοκαλί χρώμα (χρώμα που έχει καθιε-ρωθεί από τον Ο.Η.Ε) και έκανε διάφορες ομιλίες σε τη-λεοπτικούς σταθμούς για ανάδειξη του θέματος με εμφά-νιση γυναικών και ανδρών τηλεπαρουσιαστών με το πορ-τοκαλί κορδελάκι στο πέτο.

Με μονομέρεια στην προβολή της «ανδρικής βίας καιεξουσίας επί των γυναικών», που κυριαρχεί στα πανεπι-στημιακά ιδρύματα, βομβαρδίζουν και αποπροσανατολί-ζουν τις νέες κοπέλες. Άλλωστε με ομπρέλα την πολιτικήτης ΓΓΙΦ, πιστής στις κατευθύνσεις της ΕΕ, μια σειρά πανε-πιστήμια, οργανώσεις, κυρίως ΜΚΟ ξεφυτρώνουν παντού,αρκεί να ξαλαφρώσουν το κράτος κι από αυτή την ευθύνη.

Όλα στη λογική του «κόστους – οφέλους»: Σε αρκε-τές εκθέσεις της αρμόδιας Επιτροπής για τα δικαιώματα τωνγυναικών του Ευρωκοινοβουλίου αναφέρεται ότι η βία«αποτελεί ένα εμπόδιο στην πλήρη συμμετοχή των γυναι-κών στην οικονομία, στην κοινωνία, στην πολιτική και τηνπολιτιστική ζωή και αυτό έχει σοβαρές οικονομικές επι-πτώσεις». Επιπλέον, ότι συνεπάγεται σημαντική οικονομικήεπιβάρυνση, λόγω κόστους υγειονομικής περίθαλψης, κό-στους αστυνόμευσης, νομικών εξόδων και απώλειας πα-ραγωγικότητας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία τηςέκθεσης του 2014 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για τηνισότητα των φύλων υπολογίσθηκε πως η βία κατά των γυ-ναικών «κόστιζε» 228 δις ετησίως, από τα οποία 45 διςευρώ αντιστοιχούν στο «κόστος» των δημόσιων και κρα-τικών υπηρεσιών, 24 δις ευρώ στην «απολεσθείσα οικο-νομική παραγωγή» λόγω του φαινομένου και 159 διςευρώ για «σωματική και ψυχική οδύνη».

Η ΟΓΕ παλεύει ενάντια στην πολιτική που οξύνει τα προ-βλήματα των γυναικών των λαϊκών οικογενειών, μεταξύτων οποίων και αυτά που σχετίζονται με τη βία και την κα-κοποίηση των γυναικών και των παιδιών. Διεκδικεί τηνάμεση και πλήρη στελέχωση και κρατική χρηματοδότησητων ξενώνων για κακοποιημένες γυναίκες, που πρέπει ναανήκουν αποκλειστικά στη ευθύνη του κράτους. Ταυτό-χρονα παλεύει για μέτρα στήριξης των άνεργων γυναικών,των γυναικών από μονογονεϊκές και πολύτεκνες οικογέ-νειες, για μόνιμη και σταθερή δουλειά με αξιοπρεπείς μι-σθούς, πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, γιανα μπορέσουν οι γυναίκες να σταθούν με αξιοπρέπεια σταπόδια τους και να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους. Δεν αρκείοι γυναίκες «να σπάσουν τη σιωπή τους», όπως τις προ-τρέπουν θεσμικοί φορείς (Γενική Γραμματεία Ισότητας,δήμοι κλπ) του κράτους και να περιγράψουν τη φρίκη τηςβίας, με όποια παραλλαγή τη ζει η κάθε μια. Δεν αρκεί νασυμβιβαστούν με τα ψίχουλα των ευρωπαϊκών προγραμ-μάτων για ολιγοήμερη φιλοξενία στους ξενώνες και μετάμες τη μιζέρια της «φιλόπτωχης αλληλεγγύης», του «εθε-λοντισμού», του φιλοδωρήματος, της μετεκπαίδευσης καιτης δια βίου μάθησης, αντί για δουλειά με δικαιώματα,αξιοπρεπή μισθό, προνοιακές παροχές. Εμείς οι γυναίκεςτης ΟΓΕ λέμε ότι η ζωή αυτή, με αποδοχή της βίας ή τουσυμβιβασμού στα όρια της εξαθλίωσης, δεν αξίζει σε καμιάγυναίκα. Μπορούμε, έχουμε τη δύναμη να ορθώσουμε τοανάστημα μας.

Αποκαλυπτικά

26

Τ α προβλήματα που αντιμετωπίζουμε οι μισθωτέςκαι αυτοαπασχολούμενες, οι άνεργες, οι αγρότισ-

σες, οι συνταξιούχοι ολοένα και μεγαλώνουν κάτωαπό την ανελέητη επίθεση στα δικαιώματά μας από τηνκυβέρνηση, την ΕΕ, την πλουτοκρατία. Η επίθεση αυτήαγκαλιάζει όλες τις πλευρές της ζωής μας, ενώ η κατά-σταση οξύνεται περισσότερο όταν μια νέα γυναίκααποφασίσει να δημιουργήσει τη δική της οικογένεια,να κάνει παιδιά.

Εργασιακός μεσαίωνας Μερική απασχόληση, απλήρωτη εργασία, συμβάσεις

ενός μήνα ή ακόμα και μιας μέρας, ανεργία και αβεβαι-ότητα για το μέλλον, οι επιπτώσεις όλων των αντιλαϊκώνμέτρων, είναι η εργασιακή ζούγκλα που ερχόμαστε καθη-μερινά αντιμέτωπες. Είναι τα εμπόδια που συναντά η από-φαση μιας νέας γυναίκας κι ενός νέου ζευγαριού, να κάνειπαιδί. Όσες απασχολούνται με ελαστικές σχέσεις εργα-σίας, όσες είναι εργαζόμενες με μπλοκάκι, δεν δικαιούνταιάδειες κυήσεως-λοχείας, κλπ, τα αντίστοιχα επιδόματα,γονικές άδειες, άδειες θηλασμού, κλπ. Δεν υπάρχει ου-σιαστικά καμία προστασία της μητρότητας για αυτές τις ερ-γαζόμενες. Για παράδειγμα αν μια εργαζόμενη που απα-σχολείται με ορισμένου χρόνου σύμβαση μείνει έγκυοςκαι δεν ανανεωθεί η σύμβασή της δεν θεωρείται απόλυσηεγκύου. Αντίστοιχα, το αν θα επιστρέψει στην εργασίατης η νέα μητέρα που απασχολείται με ορισμένου χρόνουσύμβαση, έχει να κάνει με τα κριτήρια που θέτει ο εργο-δότης. Τις περισσότερες φορές δεν επαναπροσλαμβάνε-ται, καθώς η μητρότητα για την εργοδοσία αποτελεί επι-πλέον “κόστος”.

Ακόμα όμως και όσες εργαζόμενες έχουν πλήρη απα-σχόληση, συμβάσεις αορίστου χρόνου, κλπ, έρχονται αν-τιμέτωπες με κουτσουρεμένες παροχές μητρότητας, πουσε καμία περίπτωση δεν καλύπτουν τις σύγχρονες ανάγ-κες.

Επιπλέον η γενίκευση των ατομικών συμβάσεων έχουναρνητικές επιπτώσεις που δεν έχουν να κάνουν μόνο μετη μείωση του μισθού των γυναικών, αλλά και με την κα-τάργηση θετικών ρυθμίσεων και παροχών που περιέχον-

ταν στις κλαδικές συμβάσεις. Μια σειρά δηλαδή κατακτή-σεων που μπορεί να μην κάλυπταν τις σύγχρονες ανάγκες,αποτελούσαν όμως μια ανακούφιση για τις εργαζόμενες.

Ταυτόχρονο η εργοδοτική τρομοκρατία και ασυδοσίαστους χώρους δουλειάς οξύνεται ολοένα και περισσό-τερο. Η επιθετικότητα του κεφαλαίου φτάνει σε σημείονα απολύονται έγκυες ή ακόμα να δίνουν στις γυναίκες ναυπογράψουν δηλώσεις πως για όσο διάστημα απασχο-λούνται στον συγκεκριμένο χώρο δουλειάς, δεν θα τε-κνοποιήσουν.

Αξίζει να σημειώσουμε πως η εντατικοποίηση της ερ-γασίας, οι εξοντωτικοί ρυθμοί δουλειάς, έχουν ως απο-τέλεσμα τη δημιουργία μεγάλης πίεσης και άγχους στις ερ-γαζόμενες, καθώς και οι ακατάλληλες - πολλές φορές καιεπικίνδυνες - συνθήκες εργασίας, οι επαγγελματικές ασθέ-νειες, βάζουν επιπλέον εμπόδια στην απόκτηση παιδιούαλλά και δημιουργούν προβλήματα κατά τη διάρκεια τηςεγκυμοσύνης. Είναι πολλά τα παραδείγματα που έχουνπαρατηρηθεί διαταραχές στην κύηση εργαζόμενων γυναι-κών ως απόρροια αυτών των συνθηκών.

Ρίχνουν το τυράκιγια να μας πιάσουν στη φάκα

Η εργοδοσία δε θα μπορούσε να μην εξειδικεύει τηντακτική της και στις εργαζόμενες μητέρες στους χώρουςδουλειάς με στόχο να καλλιεργήσει αυταπάτες και να τιςεγκλωβίσει. Τα οφέλη είναι πολλά: τονίζουν το κοινωνικόπροφίλ της εταιρείας, ρίχνουν στάχτη στα μάτια των ερ-

Εργασιακά

Άννα ΨυχογιούΟμάδα Γυναικών Κηφισιάς

ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΜιλάνε για κόστος, μιλάμε για ζωή με δικαιώματα

27

γαζομένων πως τάχα υπάρχουν «καλοί» και «κακοί» ερ-γοδότες, καλλιεργούν την εργασιακή ειρήνη: «όλοι μαζίείμαστε μια οικογένεια».

Σε διάφορες περιπτώσεις, η εργοδοσία αξιοποιεί δια-κρίσεις και ανισοτιμίες για να τις διευρύνει, προβάλλονταςεπιχειρήματα όπως για παράδειγμα «με τη μερική απασχό-ληση μένει χρόνος για να είστε δίπλα στα παιδιά». Πολλάείναι τα παραδείγματα που η εργοδοσία πραγματοποιείεκδηλώσεις για τα παιδιά των εργαζομένων, παιδικές κα-τασκηνώσεις, κλπ. Ακόμα και «κοινότητες γυναικών» μεσκοπό την «ομαλή επανένταξη στο εργασιακό περιβάλ-λον, την ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματι-κής ζωής, τις ίσες ευκαιρίες» μετά την απόκτηση παιδιού,έχουμε συναντήσει μέσα σε χώρους δουλειάς ή ακόμα καιεκδηλώσεις με κοινωνικούς λειτουργούς που δίνουν συμ-βουλές στις εργαζόμενες πού να αφήσουν το παιδί τουςόταν επιστρέψουν στην εργασία τους ή πώς να του μά-θουν να συμπεριφέρεται.

Τη στιγμή που η καπιταλιστική εργοδοσία εκβιάζει νέεςεργαζόμενες μητέρες να υποχωρήσουν από τα δικαιώματάτους πχ από το μειωμένο ωράριο, τους κάνει και … «μα-θήματα» διαπαιδαγώγησης των παιδιών. Τη στιγμή πουεπιχειρηματικοί κολοσσοί προχωρούν σε μειώσεις μι-σθών, σε καταγγελία επιχειρησιακών συμβάσεων, σε εκπεριτροπής εργασία, προβάλουν στις εργαζόμενες την«κοινωνική ευαισθησία» της επιχείρησης με χορηγίες, φι-λανθρωπίες για τις οικογένειες που βρίσκονται σε εξα-θλίωση. Τη στιγμή που απολύουν εγκύους, εντατικοποι-ούν την εργασία, κάποιοι επιχειρηματικοί όμιλοι συμμε-τέχουν σε καμπάνιες για τη σημασία του μητρικού θηλα-σμού ή σε σεμινάρια για την πρόληψη υγείας στις εργα-

ζόμενες που υποφέρουν από μυοσκελετικά προβλήματα. Αυτές οι προκλητικές τακτικές της εργοδοσίας δεν είναι

ούτε μεμονωμένο φαινόμενο, ούτε σενάρια επιστημονι-κής φαντασίας. Είναι κομμάτι του βάρβαρου εκμεταλλευ-τικού συστήματος που μας καταδικάζει στην εκμετάλλευσηκαι καταπίεση.

Ούτε ένα βήμα πίσωαπό τις σύγχρονες ανάγκες μας

Στη σημερινή εκμεταλλευτική κοινωνία το πότε επιλέγειμια γυναίκα να μείνει με τον σύντροφό της, να δημιουρ-γήσει την δική της οικογένεια, δεν γίνεται ελεύθερα. Ταεμπόδια που συναντά στην προσπάθεια δημιουργίας οι-κογένειας δεν μπορούν να βρουν οριστική και μόνιμηλύση στα πλαίσια του συστήματος της μισθωτής σκλαβιάς,όπου οξυγόνο της καπιταλιστικής παραγωγής είναι η κερ-δοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, σε βάρος της ικα-νοποίησης των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών.

Σήμερα δεν αρκούν οι προσωπικές θυσίες που κάνει μιαμάνα για να προσφέρει καλύτερο μπορεί στο παιδί της,στην οικογένειά της. Το καλύτερο παράδειγμα για τα παι-διά είναι η αγωνιστική στάση ζωής της, ο συλλογικόςαγώνας για τις σύγχρονες ανάγκες τις δικές της και τωνπαιδιών της. Η ευθύνη απέναντι στα παιδιά μας να εκφρα-στεί με την αποφασιστική μας συμμετοχή στο εργατικό-λαϊκό κίνημα, στο ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα. Μεψηλά το κεφάλι, υπομονή και επιμονή στο δρόμο της ορ-γανωμένης δράσης, με αισιοδοξία για να ζήσουμε εμείςκαι τα παιδιά μας μια δημιουργική ζωή, ικανοποιώντας τιςσύγχρονες ανάγκες μας σ’ έναν κόσμο απαλλαγμένο απ’την εκμετάλλευση.

Εργασιακά

28

Αυτοαπασχολούμενες

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΜΙΑ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΗ

Μαρία Φιλανταράκη,μέλος του Προεδρείου της ΟΓΕ

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στουςαυτοαπασχολούμενους και ποια τα ιδιαίτεραπροβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες;

Η κατάσταση για τους μικρούς ΕΒΕ και αυτοαπασχο-λούμενους χειροτερεύει μέρα με την μέρα και για τις γυ-ναίκες ακόμα περισσότερο . Η διατήρηση της λεηλατη-μένης μικρής μας επιχείρησης από την κρίση και τις πο-λιτικές των κυβερνήσεων και της ΕΕ σημαίνει ατέλειωτεςώρες δουλειάς πολλές φορές ακόμα και στο σπίτι,συχνά χωρίς αργίες , χωρίς χρόνο για ανάπαυση. Γιανα διασφαλίσουν τα κέρδη των μεγάλων αλυσίδων καιτων μονοπωλίων καταργούν την κυριακάτικη αργία καιαπελευθερώνουν το ωράριο. Σ’ αυτό σιγοντάρουν καιπρόθυμοι δήμαρχοι ακολουθώντας τις κατευθύνσειςτων κυβερνήσεων και της ΕΕ, βάφοντας τις νύχτες λευ-κές ενώ ταυτόχρονα μας φορτώνουν με υπέρογκα δη-μοτικά τέλη, πρόστιμα και κάθε είδους χαράτσια. Δου-λεύουμε με την κοιλιά στο στόμα μέχρι τον τοκετό. Σελίγο θα γεννάμε μέσα στα μαγαζιά όπως γεννούσαν οιγιαγιάδες μας στα χωράφια. Δεν υπάρχει καμία στήριξηγια την μητρότητα παρά μόνο επιδόματα πείνας. Σαςθυμίζω ότι ο ΟΑΕΕ δεν προβλέπει επιδόματα κυοφο-ρίας, λοχείας, τοκετού, το μόνο που υπάρχει για τις αυ-τοαπασχολούμενες είναι μια έκπτωση στις εισφορέςτου ΟΑΕΕ που ισχύει για 12 μήνες ( 6 δίμηνα) με αφε-τηρία την ημερομηνία γέννησης του παιδιού. Από τις23/1/2015 δίνεται κάτι σαν επίδομα μητρότητας,ύψους 600 ευρώ δήθεν για να είναι ισότιμη η μεταχεί-ριση με τα άλλα ταμεία.

Μετά την γέννα είμαστε υποχρεωμένες να ανοίγουμετα μαγαζιά μας έχοντας σε πολλές περιπτώσεις μαζί μαςακόμα και τα νεογέννητα . Οι δήμοι δεν τα δέχονταιστους παιδικούς σταθμούς γιατί είναι απαραίτητη ηασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα που στις ση-

μερινές συνθήκες δύσκολα παίρνει μια επαγγελματο-βιοτέχνης από την στιγμή που χρωστά το 60% του κλά-δου. Μας αναγκάζουν να έχουμε τα παιδιά μας ανασφά-λιστα και να πρέπει να βάζουμε το χέρι βαθιά στη τσέπηγια να πληρώσουμε εμβόλια, φάρμακα, εξετάσειςακόμα και τα δελτία υγείας που είναι απαραίτητα για τοσχολείο. Από την άλλη οι παιδικοί σταθμοί λειτουρ-γούν μόνο το πρωί ενώ οι αυτοαπασχολούμενες δου-λεύουν πρωί – απόγευμα και σήμερα μάλιστα υποχρε-ώνονται, λόγω των αυξημένων υποχρεώσεων και τηςαπελευθέρωσης του ωραρίου, να δουλεύουν ακόμα πε-ρισσότερο. Στην πραγματικότητα τα παιδιά μας μεγα-λώνουν μόνα τους, προσέχοντας τα μεγαλύτερα τα μι-κρότερα, ή με τους παππούδες και τις γιαγιάδες, ανυπάρχουν. Πόσες και πόσοι από μας μπορούμε να δου-λεύουμε μέχρι τα 67 και με χίλια προβλήματα υγείας,αφού οι απαραίτητες προληπτικές και διαγνωστικές εξε-τάσεις, το φάρμακο και ο γιατρός γίνονται απαγορευ-τικά, τόσο για μας όσο και για τις οικογένειες μας;

Μέσα στο καλοκαίρι ψηφίστηκε ο λεγόμενοςαναπτυξιακός νόμος για τον οποίο η κυβέρνησηκαλλιεργούσε την αίσθηση ότι αποτελεί ανάσα γιατις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι πράγματι έτσι;Υπάρχει μια ολόκληρη εκστρατεία για τηνγυναικεία επιχειρηματικότητα, εσείς σαν γυναίκαεπιχειρηματίας είδατε κάποια ενίσχυση; αν ναι μεποιους όρους;

Τόνους μελάνι έχουν χυθεί για την ανάπτυξη της γυναι-κείας επιχειρηματικότητα. Θέλουν να περάσει στη συ-νείδηση της άνεργης γυναίκας ότι αποτελεί δικό τηςπρόβλημα η ανεργία και μπορεί να ξεφύγει από αυτήνανοίγοντας μια καινοτόμα επιχείρηση, αρπάζοντας τηνατομική ευκαιρία που της δίνεται. Όλες αυτές οι ατομι-

Η Αγγελική Ρούβαλη, μέλος του ΔΣ της Ομοσπονδίας Βιοτεχνικών Σωματείων Αθήνας (ΟΒΣΑ),Πρόεδρος της Ένωσης ΕΒΕ Αγ. Αναργύρων Καματερού, μας μιλάει για τα ιδιαίτερα προβλήματα τωναυτοαπασχολούμενων γυναικών και τις πρωτοβουλίες για το συντονισμό της κοινής μας δράσης.

29

Αυτοαπασχολούμενες

κές ευκαιρίες είναι αέρας κοπανιστός. Δεν της λένε ότιο δρόμος έχει μόνο ανηφοριές και τις περισσότερεςφορές μπορεί να την οδηγήσει στον γκρεμό, να μείνειδηλαδή άνεργη και καταχρεωμένη! Όλα αυτά τα προ-γράμματα σε καμία περίπτωση δεν βοηθάνε τους μι-κροεπαγγελματίες . Είναι προγράμματα ουσιαστικά ενί-σχυσης των μεγάλων επιχειρήσεων και για αυτούς γί-νεται ο καβγάς.

Κανένας μικροΕΒΕ δεν μπορεί να κάνει επένδυσηύψους 20 εκ. ευρώ. Άλλωστε για να μπορείς να λάβειςμέρος στα διάφορα προγράμματα ΕΣΠΑ πρέπει να τη-ρείς μια σειρά προϋποθέσεις και η «ένταξη» είναι έναςΓολγοθάς. Συνήθως σε αυτούς τους νόμους οι ατομι-κές ή οικογενειακές επιχειρήσεις καταγράφονται ως «μηβιώσιμες» και αποτελούν διαθρωτικό πρόβλημα πουχρειάζεται να διορθωθεί. Όταν ο κόσμος δεν έχει χρή-ματα, δεν μπαίνει άνθρωπος μέσα για να ψωνίσει,ποιος μπορεί να ενταχτεί σε αυτά τα προγράμματα;

Όλο το προηγούμενο διάστημα αναδείξατε τοζήτημα της φοροληστείας σε βάρος τωναυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ. Πόσομεγάλο είναι το πρόβλημα και πως εκφράζονται οισυνέπειες του;

Η φορολογία είναι ένα από τα μεγάλα προβλήματαγιατί στην ουσία αποτελεί ληστεία, αφού κοντεύει ναφτάσει στο 70% του τζίρου. Με το καλημέρα σας, μπαί-νοντας σε ένα μαγαζί έχεις να πληρώσεις 24% ΦΠΑ,26% φόρο εισοδήματος από το πρώτο ευρώ και 100%προκαταβολή φόρου. Μετά είναι οι αυξημένες ασφα-λιστικές εισφορές του ΟΑΕΕ και ο ΕΝΦΙΑ, που ενώγια μας είναι αυξημένος για τις μεγάλες επιχειρήσειςείναι μηδενικός, π.χ. για την Cosco. Όλα αυτά μαζί είναιλόγοι που στην πραγματικότητα κλείνουν τις μικρές

επιχειρήσεις και οι ΕΒΕ βρίσκονται καταχρεωμένοι.Ούτε αυτό το πενιχρό επίδομα ανεργίας δεν μπορούννα πάρουν παρόλο που το πληρώνουμε σαν έκτακτηεισφορά μέσω του ΟΑΕΕ. Το επίδομα ανεργίας είναιμε βάση το τεκμαρτό εισόδημα δηλαδή αν έχεις ένασπίτι και ένα αυτοκίνητο δεν το δικαιούσαι. Στην ουσίαελάχιστοι έχουν τις προϋποθέσεις.

Κάνοντας τον απολογισμό της δράσης σας, τιπρωτοβουλίες πήρατε; Συμμετείχαν γυναίκες σεαυτές; Πιστεύεται ότι η συνεργασία με τουςσυλλόγους γυναικών της ΟΓΕ μπορεί να ανοίξειδρόμους;

Η Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων Αθήνας όλοτο προηγούμενο διάστημα βρέθηκε στο δρόμο τουαγώνα διεκδικώντας λύση για κάθε μικρό ή μεγάλοπρόβλημα. Συντόνισε τα βήματα της με ενώσεις, Ομο-σπονδίες από όλη την Ελλάδα που συσπειρώνονταιστην ΠΑΣΕΒΕ, με την κοινωνική συμμαχία και πήρεμέρος στα συλλαλητήρια. Στους αυτοαπασχολούμε-νους υπάρχει η άποψη -που γρήγορα διαψεύδεται- ότιαυτή η κατάσταση είναι κάτι προσωρινό και θα έρθουνκαλύτερες μέρες. Αυτή η αντίληψη τους κρατά σε στάσηαναμονής και ιδιαίτερα τις γυναίκες.

Σαν ομοσπονδία πρέπει να ανοίξουμε την κουβέντακαι για τα ιδιαίτερα προβλήματα των γυναικών, πουέχουν σχέση με την οικογένεια και τα παιδιά, και επηρε-άζουν την συμμετοχή τους στο κίνημα. Η μητρότητα, οπρογεννητικός έλεγχος, οι προληπτικές εξετάσεις, οι παι-δικοί σταθμοί, τα ολοήμερα σχολεία είναι ζητήματα πουπρέπει να μπαίνουν στην πρώτη γραμμή διεκδίκησης.

Στις 6 του Ιούλη 2016 πραγματοποιήθηκε σύσκεψημε συναδέλφισσες εκλεγμένες σε ΔΣ κλαδικών σωμα-τείων, ενώσεων καθώς και μέλη επιτροπών αγώνα της

30

Αυτοαπασχολούμενες

ΠΑΣΕΒΕ σε συνεργασία με την ΟΓΕ. Ήταν μια καλήπροσπάθεια έγινε μια πλούσια συζήτηση και συνέβαλεστο να αναδειχθούν τα ιδιαίτερα προβλήματα που αν-τιμετωπίζουν οι γυναίκες στην καθημερινότητα τους,με τη φροντίδα του σπιτιού, της οικογένειας κ.α., πουδυσκολεύουν ακόμα περισσότερο μια γυναίκα να μπειστη δράση. Ήταν μια θετική πρωτοβουλία που έδωσεώθηση για την μεγαλύτερη και καλύτερη συμμετοχήτους στα σωματεία. Μια συντονισμένη δράση με τουςσυλλόγους γυναικών της ΟΓΕ θα άνοιγε δρόμους γιανα φτάσουμε σε περισσότερες γυναίκες, να αναδεί-ξουμε ολόπλευρα τα ζητήματα που απασχολούν τις γυ-ναίκες αυτοαπασχολούμενες, να συζητήσουμε μαζίτους και να πάρουν κι εκείνες θέση στον αγώνα.

Υπάρχει τρόπος να αλλάξει αυτή η κατάσταση;Ποιες είναι οι διεκδικήσεις των αυτοαπασχολού-μενων σήμερα; Τι μπαίνει στην πρώτη γραμμή;

Ξέρουμε ότι και αυτή η κυβέρνηση τραβά τον ίδιοδρόμο με τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Δεν έχουμενα περιμένουμε τίποτα θετικό, κανένα ουσιαστικόμέτρο ανακούφισης. Η τακτική των κοινωνικών διαλό-γων που εφαρμόζουν χρόνια οι πλειοψηφίες των ΓΣΕ-

ΒΕΕ-ΕΣΕΕ αποδεικνύεται ήδη χρεοκοπημένη. Καλούμεόλους τους αυτοαπασχολούμενους, τις γυναίκες πουπιο δύσκολα κάνουν το βήμα, να μην συμβιβαστούν.Ο μόνος δρόμος που μας απομένει είναι ο ανυποχώ-ρητος συλλογικός αγώνας με τους εργαζόμενους, τηφτωχή αγροτιά, τους νέους, για την ανατροπή αυτήςτης πολιτική.

Διεκδικούμε να καταργηθούν οι ληστρικοί φορολο-γικοί νόμοι και τα χαράτσια. Να σταματήσουν εδώ καιτώρα οι διώξεις, οι κατασχέσεις πρώτης κατοικίας,επαγγελματικού εξοπλισμού και στέγης με άμεση δια-γραφή τμήματος των χρεών, αποκλειστικά δημόσια καιδωρεάν υγεία-πρόνοια, πλήρης ιατροφαρμακευτική πε-ρίθαλψη. Να πάρουν όλα τα παιδιά στους παιδικούςσταθμούς χωρίς όρους και προϋποθέσεις, καθώς καιτην λειτουργία κέντρων δημιουργικής απασχόλησηςγια τις απογευματινές ώρες.

Η πραγματική ελπίδα βρίσκεται στη σύγκρουση μεόσους μας στερούν το δικαίωμα στην αξιοπρεπή ζωή,μας θέλουν στην ανέχεια, στη ζωή με ψίχουλα, στησύγχρονη σκλαβιά. Δυναμώνουμε την πάλη μας για ναανακτηθούν οι βαρύτατες απώλειες των τελευταίωνχρόνων. Για να βγουν οι πραγματικές ανάγκες μας στοπροσκήνιο.

ΠροσφοράΟ Σύλλογος Γυναικών Εξαρχείων – Νεάπολης – Κολωνακίου προσφέρει στην ΟΓΕως οικονομική ενίσχυση ενόψει και του 12ου Συνεδρίου, το ποσό των 50 ευρώ, στημνήμη της συναγωνίστριας Αγγελικής Θεοδοσίου, μητέρα της αντιπροέδρου τουΣυλλόγου μας Ελένης.

31

Αγρότισσα

«ΤΟ ΣΙΓΟΥΡΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟ.ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ.»ΟΤΑΝ ΜΙΛΟΥΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ...

Ρούλα Χαλάτσημέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

«Ξέρεις τι πάει να πει αγροτικό νοικοκυριό; Εικοσι-τέσσερεις ώρες το εικοστετράωρο σε θέλει στο πόδι.Έχεις τον κήπο, τα ζώα, παιδιά, γερόντους, το σπίτι κιας έχεις τις ανέσεις (πλυντήριο, κλπ). Να πεταχτείς καιστο χωράφι, είσαι δεν είσαι αγρότισσα. Να βοηθήσειςτον άντρα να σκεπαστεί η παραγωγή αν βρέχει, να αλ-λαχτούν οι σωλήνες για πότισμα, να επιβλέψεις τουςεργάτες, ειδικότερα όταν μαζεύεται η σοδειά, σκάλι-σμα, πότισμα, ξεφούρνισμα(αν είναι καπνά), κορφο-λόγημα στο αμπέλι. Δεν λέω, παλιά οι μανάδες μαςείχαν μεγαλύτερη τυράνια. Αλλά και σήμερα η γυναίκαστο χωριό είναι στην πρώτη γραμμή του νοικοκυ-ριού...Τι καλά θα ήταν αν ήταν κι όλες στην πρώτηγραμμή του αγώνα! Λένε δεν μπορούν, δεν τα κατα-φέρνουν, τους λες όλα αυτά πως τα καταφέρνεις; Εκείγιατί δεν μπορείς; Τώρα με την ομάδα μας μήπως τιςβάλουμε να συμμετέχουν, να ανοίξουν τα μάτια τους,να αγωνιστούν.»

«Στις 6.30 το πρωί πρέπει να ανοίξω το καφενείο.Βλέπεις εγώ το δουλεύω, στο όνομά μου είναι. Στις 12το μεσημέρι στο σπίτι κι εκεί τα.... γνωστά. Έχω και άρ-ρωστους γερόντους. Στις 4 στο μαγαζί μέχρι το βράδι,με παίρνει και δύο τη νύχτα αν είναι Καλοκαίρι. Πη-γαίνω και στο αμπέλι όταν είναι για κλάδεμα ήτρύγο.Πως αλλιώς να βγει το μεροκάματο. Να πληρώ-σεις τον ΟΓΑ 486ευρώ το εξάμηνο, στην κατώτερη κα-τηγορία είμαι φυσικά. Τώρα λένε ότι κι εμάς που μέ-νουμε στα χωριά κι έχουμε μαγαζιά, θα μας βάλουνστον ΟΑΕΕ. Να πληρώνουμε κάθε μήνα. Πως να βγουντα λεφτά από τους καφέδες των παππούδων; Τους μεί-ωσαν κι αυτούς την σύνταξη και όλο και λιγοστεύουντα έξοδα τους. Έχεις και την ΔΕΗ, επαγγελματικό τορεύμα στο μαγαζί. Δεν μαζεύονται τα λεφτά.

Και ακούς τις κυβερνήσεις και κάτι μεγαλοαγρότες

που έχουν πολλά στρέμματα να σου λένε ότι δεν είμα-στε «κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Έχουμε κι άλλοεισόδημα». Ας έρθουν να δουν τι τραβάμε. Με μαγαζί,το αμπέλι και κάτι λίγα χωράφια δύσκολα τα βγάζουμεπέρα. Τόσο καιρό ο άνδρας μου και οι άλλοι σταμπλόκα τα λέγανε αυτά. Κι εγώ εδώ στο μαγαζί κου-βέντιαζα όσο μπορούσα. Το παλεύουμε όσο μπορούμενα καταλάβουν.»

«Γιατί μένουμε μαζί με πεθερικά; Για να μπαίνει μιακατσαρόλα, ένα φαγητό, να πληρώνουμε ένα λογαρια-σμό για νερό, φως, τηλέφωνο και ότι άλλο χρειάζεταιστο σπίτι. Να βοηθούν οι παππούδες, με την σύνταξητο ΟΓΑ, γιατί το δικό μας μεροκάματο δεν φτάνει. Γιανα νοικιάσεις σπίτι στην πόλη ούτε συζήτηση. Έχουμεδυσκολίες σαν νέο ζευγάρι. Παιδικό σταθμό για τα παι-διά στο χωριό δεν έχει, κι εδώ ακόμα που έχουμε νη-πιαγωγείο και δημοτικό σχολείο, πρέπει να πηγαίνουμετα παιδιά στην πόλη για τις υπόλοιπες δραστηριότητες,φροντιστήριο, χορευτικό κ.ά. Οι μετακινήσεις είναιακριβές. Η βενζίνη στα ύψη και το εισιτήριο ακόμα τουλεωφορείου στοιχίζει. Φαντάσου στα χωριά, που είναικαι η πλειοψηφία, που δεν έχουν και σχολείο τι πρό-βλημα υπάρχει! Ή αν πάει το παιδί στο γυμνάσιο πουείναι στην πόλη, τι έξοδα θα υπάρχουν. Για υγεία δεντο συζητάμε. Αγροτικός γιατρός ακόμα κι όταν υπάρχειείναι να γράφει φάρμακα μόνο. Παιδίατρο, γυναικο-λόγο, μόνο στην πόλη βρίσκουμε και πληρωμένα. Τοκέντρο υγείας πρώτον είναι μακριά και το κυριότεροδεν έχει γιατρούς. Τώρα καταλαβαίνεις γιατί μένουμεόλοι μαζί; Όσο για διασκέδαση εντάξει αυτοκίνητουπάρχει, μπορείς να βγεις στην πόλη. Δυσκολεύεσαιόμως με τα οικονομικά και πόσο να αφήνεις τα παιδιάστους παππούδες; Λείπεις όλη μέρα γιατί κάνεις 2-3δουλειές για να τα βγάλεις πέρα.

32

Αγρότισσα

Ευτυχώς εμείς έχουμε το σύλλογο γυναικών της ΟΓΕ.Οργανώνουμε εκδηλώσεις έρχονται οι γυναίκες. Πιοδύσκολα έρχονται αν τις καλούμε σε αγώνες, να διεκ-δικήσουμε. Δεν είμαστε ευχαριστημένες. Παρόλα αυτάέχουμε συμμετοχή, κύρια νέων γυναικών που μένουνστο χωριό μας.»

«Τώρα μου λες αν έχουμε κοινωνική ζωή, δηλαδή,αν διασκεδάζουμε, πού πάμε. Στα χωριά μας, εδώγύρω, γυναίκες δεν πάνε στο καφενείο, δεν ξέρουμεαλλού τι γίνεται. Οι πιο νέες πάνε στην καφετέρια στηνπόλη ή στο χωριό. Όχι στο καφενείο. Στην ταβέρνα μετην οικογένεια πηγαίνουμε. Ευτυχώς έχουμε και τις εκ-δηλώσεις του μορφωτικού συλλόγου. Κάνουμε γλέν-τια, πανηγύρι, φέρνουν και θέατρο. Στην πόλη για κι-νηματογράφο ή θέατρο δεν πάμε. Οι νεότερες με τουςάντρες τους μπορεί να πηγαίνουν. Όμως όλο και πε-ρισσότερο το κόβουν κι αυτές, γιατί τα παιδιά έχουνέξοδα, αν πάνε και λύκειο που είναι μακριά στην πόλη,τα έξοδα μεγαλώνουν.

Η σοδειά καλή, αλλά τι τα θες, δουλεύουμε όλοι,ακόμα και τα παιδιά, το καλοκαίρι που δεν έχουν σχο-λείο βοηθούν όσο μπορούν, αλλά τα λεφτά όταν τηνπουλάμε λίγα. Οι ενισχύσεις κόβονται, λιπάσματα,σπόροι, όλο ακριβαίνουν. Χώρια ο ΟΓΑ, Και σύν-ταξη...στα 67 χρόνια και ψίχουλα. Πήγαινε εσύ στοχωράφι στα 67! Αναρωτιόμαστε πολλές γυναίκες πουκουβεντιάζαμε μεταξύ μας, γιατί τα κάνουν όλ’ αυτά;

Τώρα στην ομάδα γυναικών που κάναμε, ενημερω-νόμαστε καλύτερα. Αποφασίζουμε μόνες μας αφούκουβεντιάσουμε τι θα κάνουμε με τα προβλήματα μας.Καταλάβαμε κάποια πράγματα π.χ. γιατί δεν έχουμεχρήματα ενώ δουλεύουμε, ποιός φταίει κ.λ.π. Ακόμαγιατί δεν πηγαίνουμε εμείς στο καφενείο, ή ακόμα καιστα μπλόκα που πηγαίνουν μόνο οι άνδρες μας. Έπρεπε

να είμαστε περισσότερες στην ομάδα μας. «Τι να κά-νουμε μας λένε, μήπως δεν τα ξέρουμε τα προβλήματα;Ποιος θα μας τα λύσει;» Εμείς τις κουβεντιάζουμε τουςλέμε τι πάει να πει «όλες για μια και μια για όλες» Τι θαγίνει θα δούμε. Είμαστε αισιόδοξες.»

«Τέλειωσα την γεωπονική. Ήταν το όνειρό μου.Αγρότες βλέπεις οι γονείς μου. Στο χωράφι γεννήθηκακυριολεκτικά. Τώρα μένω στο χωριό με τους γονείςμου και δουλεύω σαν μανικιουρίστα. Ξέρεις νύχια,πόδια κ.λ.π. Πήγα στην σχολή του ΟΑΕΔ. Βγάζω με-ροκάματο. Τι να κάνω; Σαν γεωπόνος πουθενά δου-λειά. Βέβαια το μεροκάματο δεν φτάνει να νοικιάσωστην πόλη σπίτι. Και η αδελφή μου φιλόλογος, στοχωριό μένει, κάνει ιδιαίτερα στα παιδάκια με 3ευρώ.Είναι πολλά τέτοια παιδιά στο χωριό. Έχει δυσκολίεςνα μένεις εδώ. Αν θέλεις να μετακινηθείς για διασκέ-δαση, να ξενυχτήσεις ή να συμμετέχεις κάπου, δενυπάρχει συγκοινωνία. Για αυτοκίνητο ούτε συζήτηση.Εκτός αν μαζευτούμε η παρέα και πάμε κάπου όλοι μαζί.

Είναι και το κουτσομπολιό, η προκατάληψη. «Πούπας; Άργησες, πού ήσουν; Με ποιον ήσουν; Θα σεκουβεντιάσει το χωριό.» Κύρια η μάνα μας βάζει τέτοιαθέματα. Νέα γυναίκα και να έχει τέτοιες αντιλήψεις! Συ-ζητάμε μαζί της, να τις αλλάξουμε μυαλά.

Δεν το βάζουμε κάτω, νέοι είμαστε. Συμμετέχουμεστον σύλλογο γυναικών, στον μορφωτικό. Μια ομάδανέα παιδιά φτιάξαμε θεατρικό σχήμα. Θα το παλέ-ψουμε να αλλάξουμε τα πράγματα. Δεν μπορεί να μεί-νουν ακίνητα, «το σίγουρο δεν είναι σίγουρο. Έτσιόπως είναι η κατάσταση, δεν θα μείνει.» που λέει καιτο ποίημα του Μπρεχτ. Ε! λοιπόν έτσι δεν θα μείνειλέμε κι εμείς»

Αυτές είναι οι γυναίκες που ζουν τα χωριά μας. Μί-λησαν για ότι ζουν, όπως αυτέςαξιολογούν να τα προτάξουν. Τακαταγράψαμε. Έχει αξία να αφήνειςτις γυναίκες να μιλούν, και μέσααπό τις στήλες του περιοδικού μαςνα τις «ακούσουν» οι πολλές γυ-ναίκες των λαϊκών στρωμάτων σεόλη την Ελλάδα που βιώνουν ίδιαή παρόμοια προβλήματα, είτε ζουνσε πόλη ή χωριό. Να νιώσουν τηναισιοδοξία τους, το πνεύμα αντί-στασης, να διαπιστώσουν πωςαυτές οι γυναίκες ξεπέρασαν τιςδυσκολίες και διάλεξαν να παλέ-ψουν και να τις ανατρέψουν μέσααπό το οργανωμένο ριζοσπαστικόγυναικείο κίνημα.

33

Το κουδούνι χτύπησε και οι σχολικές αίθουσες γέ-μισαν με τις χαρούμενες φωνές των παιδιών. Το

άνοιγμα των σχολείων όμως, συνοδεύτηκε και με πα-νηγυρισμούς από μεριάς της κυβέρνησης, ότι «γιαπρώτη φορά τα πάντα είναι στη θέση τους». Η κυβέρ-νηση, που είναι γεγονός ότι έχει γίνει μανούλα στηνεξαπάτηση και στην αντιστροφή της πραγματικότητας,και στο χώρο της εκπαίδευσης δημιούργησε μια μαγικήεικόνα. Προσπάθησε για άλλη μια φορά να θολώσειτα νερά της σκληρής πραγματικότητας που βιώνουν μα-θητές, σπουδαστές, γονείς, εκπαιδευτικοί και να προ-βάλει σαν «πρόοδο» μια σειρά μέτρα, που ήρθαν ναπροστεθούν σε όλα τα προηγούμενα και να συμβάλ-λουν κι αυτά αθροιστικά στη χειροτέρευση των όρωνμόρφωσης των παιδιών μας.

Τι νέο άραγε έχει συμβείσ’ αυτή τη σχολική χρονιά;Η νέα σχολική χρονιά έχει κλη-ρονομήσει χιλιάδες κενά εκ-παιδευτικών από την προηγού-μενη(3.000 περίπου). Με τοδεδομένο ότι πάνω από 1.000ήταν οι αποχωρήσεις εκπαι-δευτικών μέσα στο καλοκαίρικαι πέρυσι προσλήφθηκαν πε-ρίπου 23.000 αναπληρωτές,οι ανάγκες πλησιάζουν τους27.000 εκπαιδευτικούς. Τουπουργείο λέει ότι έχει εξα-σφαλίσει πιστώσεις για20.800 εκπαιδευτικούς, καιμάλιστα το 75% από προγράμ-ματα ΕΣΠΑ. Οι αριθμοί μιλάνεαπό μόνοι τους! Αλλά αν η

πραγματικότητα διαφωνεί με την κυβέρνηση, αλίμονο…στην πραγματικότητα! Άρχισε το μαγείρεμα με νομοθε-τικές ρυθμίσεις και βήματα αριστοτεχνικής ακρίβειας και«μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια»: Από τη μια κουκουλώ-νει τα κενά σε εκπαιδευτικούς, κι από την άλλη συνεχίζειμε «θρησκευτική ευλάβεια» να υλοποιεί κατά γράμμακάθε δέσμευση δική της, αλλά και των προηγούμενωνκυβερνήσεων, χωρίς ν’ αλλάζει ούτε γραμμή στις στρα-τηγικές κατευθύνσεις της ΕΕ και του ΟΟΣΑ.

Στο Νηπιαγωγείο αυξάνει τον κατώτατο αριθμό τωννηπίων από 7 σε 14 για τη δημιουργία Τμήματος και μευπουργική απόφαση για το Ολοήμερο νηπιαγωγείο, με-τατρέπει σε προαιρετικά τα Ολοήμερα τμήματα για ναέχει μείωση στις προσλήψεις νηπιαγωγών.

Με τις αλλαγές στο Δημοτικό, μειώνει διδακτικές ώρεςκαι εκπαιδευτικούς, και μετατρέπει και με το νόμο τοολοήμερο σε «παιδοφυλακτήριο».

ΝΕΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:«Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού… γεννούν οι κότες»

Άλλη η εικονική πραγματικότητα της κυβέρνησης στην Παιδείακι άλλο το πραγματικό όφελος των παιδιών μας!

Παιδεία

Πόπη Ξεκαλάκη μέλος του Προεδρείου της ΟΓΕ

34

Παιδεία

Τώρα όσον αφορά την Ειδική Αγωγή, εδώ συνεχίζε-ται το έγκλημα χρόνων, συνεχής υποβάθμιση. Ο δά-σκαλος της Ειδικής Αγωγής θα επισκέπτεται περιοδικάμέσα στην τάξη τα παιδιά που χρήζουν ειδικής στήριξης!Έτσι θα αντικαθιστά τον εκπαιδευτικό παράλληλης στή-ριξης, με στόχο τη μείωση των προσλήψεων αναπλη-ρωτών παράλληλης στήριξης. Άλλωστε νομοθέτησανώστε να ανοίξει ο δρόμος να μπαίνουν σε τάξεις Ειδι-κής Αγωγής όσοι εκπαιδευτικοί δεν συμπληρώνουνωράριο στη Γενική, ακόμα και αν δεν έχουν ειδίκευσηστην Ειδική Αγωγή! Τσακίζουν τα εργασιακά δικαιώ-ματα των εργαζομένων και στην εκπαίδευση αδιαφο-ρώντας για τις δραματικές επιπτώσεις στο κάθε παιδί,ιδιαίτερα αν είναι με αναπηρία και μαθησιακές δυσκο-λίες.

Από τις νέες ρυθμίσεις δεν μένει αλώβητο ούτε το Γυ-μνάσιο με το Νέο ωρολόγιο πρόγραμμα και τις περικο-πές μαθημάτων. Για να μη μιλήσουμε για μια σειρά άλλεςρυθμίσεις όπως επαναφορά μετά από πολλές δεκαετίεςτης τρίτης ανάθεσης μαθημάτων στους καθηγητές, πουσημαίνει υποβάθμιση των επιστημονικών αντικειμένωνστη λογική «όλοι να τα κάνουν όλα»!

Με αφαιρέσεις ωρών διδασκαλίας και χωρίς διορι-σμούς προσπαθεί η κυβέρνηση να καλύψει χιλιάδεςκενά εκπαιδευτικών, τα οποία θα συνεχίσουν να υπάρ-χουν, μιας και ακολουθείται χρόνια η πολιτική των μη-δενικών διορισμών από όλες τις κυβερνήσεις. Επιβάλειτην ευέλικτη χρήση του εκπαιδευτικού προσωπικού γιανα καλύπτει τρύπες, αν και γνωρίζει πως πρόκειται γιαμια βαθιά αντιπαιδαγωγική τακτική.

Μήπως όμως υλοποιείται ο στόχος για το σχο-λείο της «ποιότητας και της ισότητας», όπωςισχυρίστηκε ο πρωθυπουργός; Το υπουργείο Παιδείας, προβάλλει ιδιαίτερα τις αλλα-γές στο Γυμνάσιο, επικεντρώνοντας στο ότι μειώνονταισε τέσσερα τα εξεταζόμενα μαθήματα στο τέλος τηςχρονιάς και κατά τρεις ώρες το εβδομαδιαίο πρό-γραμμα, ότι υπάρχει εξορθολογισμός της ύλης στην κα-τεύθυνση της μείωσης. Έτσι προσπαθεί να πείσει ότι ταπαιδιά θα απαλλαγούν από το άγχος, το Γυμνάσιο θαξεφύγουν από την εξεταστική διαδικασία και θα εστιά-σουν στην ουσιαστική μορφωτική διαδικασία. «Αλλού

35

Παιδεία

τα κακαρίσματα κι αλλού γεννούν οι κότες»…. Όλεςαυτές οι ρυθμίσεις υπακούουν την λογική της «διαθε-ματικότητας». Υποβαθμίζονται, για παράδειγμα επιστή-μες όπως η Χημεία και η Φυσική, που όταν διδάσκονταισωστά διαπαιδαγωγούν στο να σκέφτεται ο μαθητήςορθολογικά, με βάση το αίτιο και το αποτέλεσμα. Κυ-ριαρχεί η αποσπασματικότητα και ανοίγει ο δρόμος γιαμια σειρά προγράμματα «σούπα», μπόλικες πληροφο-ρίες δηλαδή, που οι περισσότερες δε γίνονται γνώση,αλλά σβήνονται πολύ γρήγορα ή το πολύ πολύ μένουναπλές δεξιότητες.

Μετά την «απολυκειοποίηση» του Γυμνασίου, όπωςλένε, έρχεται ο εξεταστικός «γολγοθάς» του Λυκείου.Το σχέδιο του νέου συστήματος, προβλέπει ότι για μιαδιετία στο Λύκειο τα πάντα θα είναι υποταγμένα στιςεξετάσεις και μάλιστα χωρισμένοι οι μαθητές σε επίπεδα«βασικών» και «προχωρημένων». Νέοι φραγμοί για ταπαιδιά της εργατικής - λαϊκής οικογένειας, για να κατα-λήγουν στο τέλος στην αντιδραστική αντίληψη ότι όλατα παιδιά «δεν παίρνουν τα γράμματα» και η ημιμάθεια,η φτηνή κατάρτιση, οι ληξιπρόθεσμες δεξιότητες και ημαθητεία να έρχεται σαν «φυσική διέξοδος».

Σίγουρα όλα αυτά δεν γίνονται για να συμβάλ-λουν στην «ποιότητα και την ισότητα» της εκ-παίδευσης, όταν ξέρουμε καλά ότι για την ΕΕ,τον ΟΟΣΑ, τη σημερινή κυβέρνηση, όπως καιγια όλες τις προηγούμενες, η μόρφωση είναικόστος!Το καλό των παιδιών μας απαιτεί ένα σχολείο με στόχοτην ολόπλευρη μόρφωση και διαπαιδαγώγηση όλωντων παιδιών κι όχι ορισμένων. Να μαθαίνουν να ξεχω-ρίζουν την αλήθεια, να μαθαίνουν ότι υπάρχουν νόμοικίνησης της φύσης, της κοινωνίας και όχι ότι «ο καθέναςέχει την αλήθειά του». Να μαθαίνουν να εκφράζονταισωστά και ολοκληρωμένα, να ξεχωρίζουν τι είναι πλη-ροφορία και τι αληθινή γνώση, να μαθαίνουν την Ιστο-ρία του λαού μας.

Σύγχρονη ανάγκη της κοινωνίας σήμερα είναι κανέναπαιδί να μη μένει έξω από το σχολείο μέχρι τα 18 τουχρόνια, που ολοκληρώνεται η ανάπτυξη του. Το σχο-λείο αυτό να είναι υποχρεωτικό, ενιαίο, δημόσιο καιδωρεάν για όλα τα παιδιά. Και φυσικά ένα αντίστοιχοσχολείο για όλα τα παιδιά με ειδικές ανάγκες, που δενμπορούν να ενταχθούν στα γενικά σχολεία, με όλες τιςυποδομές που χρειάζονται. Το καλό των παιδιών μαςαπαιτεί ένα σχολείο με σύγχρονες υποδομές, χώρουςεργαστηρίων, αθλητισμού, πολιτισμού, σίτισης και ξε-κούρασης για όλα τα παιδιά. Ένα τέτοιο σχολείο απαιτείμόνιμο και επαρκές προσωπικό, εκπαιδευτικό και βοη-θητικό, για να φέρνει σε πέρας το σκοπό του.

Είναι ρεαλιστικό να διεκδικούμεένα τέτοιο σχολείο για τα παιδιά μας; Αν και η κυβέρνηση κάνει ότι μπορεί για να οδηγήσειτην λαϊκή οικογένεια στο συμβιβασμό με τα προβλή-ματα, να έχει μειωμένες μορφωτικές απαιτήσεις για ταπαιδιά της, για να μπορεί η ίδια να υποτάξει το δικαίωμαστη μόρφωση των παιδιών στα συμφέροντα της κερ-δοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων, δεν πρέπει νατης αφήσουμε το περιθώριο. Δεν πρέπει να υποτα-χτούμε στο «ρεαλιστικό» και το «εφικτό» της κυβέρνη-σης για να τα «δίνει» όλα για την ανάπτυξη και ανταγω-νιστικότητα των μονοπωλίων. Η δική μας ρεαλιστικό-τητα πηγάζει απ’ τις ανάγκες των παιδιών μας, αλλά καιαπό τις μεγάλες επιστημονικές και παραγωγικές δυνα-τότητες της εποχής μας. Με μέτρο τις σύγχρονες ανάγ-κες τους λοιπόν διεκδικούμε και τα ζητήματα της μόρ-φωσης τους.

Πως περπατάμε αυτό το δρόμο της διεκδίκησης;Ξέρουμε καλά ότι όσο η μόρφωση θεωρείται ατομικήυπόθεση, όσο τα πάντα μετρούνται με το επιχειρηματικόκέρδος, δεν υπάρχει ατομική λύση σε κανένα κοινωνικόπρόβλημα, μόνο ο δρόμος της οργανωμένης διεκδίκη-σης. Η ΟΓΕ έχει χρόνια περπατήσει αυτό το δρόμο καιέχει πλούσια και πολύτιμη εμπειρία. Χρειάζεται καλήενημέρωση, καλή οργάνωση και συντονισμό με όσουςπαλεύουν σ’ αυτό το δρόμο γονείς, μαθητές, εκπαιδευ-τικούς, όλους τους εργαζόμενους. Είναι ανάγκη η γυ-ναίκα της λαϊκής οικογένειας να μπει μπροστά στοναγώνα για τη μόρφωση των παιδιών της, γιατί έτσι θαείναι διπλά κερδισμένη: Θα γνωρίζει τη δύναμη τηςμέσα στην οργανωμένη δράση και δεν θα πέφτει στιςπαγίδες του συμβιβασμού και της απογοήτευσης, πουσπέρνει η κυβέρνηση. Συγχρόνως όμως θα διαπαιδα-γωγεί και τα παιδιά της σ’ αυτό το δρόμο αγωνιστές τηςζωής για να κατακτήσουν όχι μόνο τη μόρφωση μα καιτη ζωή που τους αξίζει!

36

Πρόσφυγες

Σ ύριοι, Κούρδοι, Αφγανοί σε όλες τις ακτές. Η μιαπύλη γέμιζε μετά την άλλη. Ένας αυτοσχέδιος κα-

ταυλισμός προσφύγων χωρίς τις απαραίτητες υποδο-μές υγιεινής, σίτισης, ιατρικής φροντίδας. Κοντέινερςστέγαζαν ΜΚΟ. Ένα κουβάρι είχε αρχίσει να τυλίγειασφυχτικά τους πρόσφυγες και ανάμεσά τους γυναίκεςμε παιδιά, νεαρές κοπέλες, εγκυμονούσες, γερόντισ-σες, παιδιά ασυνόδευτα με μάτια φοβισμένα. Η απελ-πισία ζωγραφισμένη στο πρόσωπο κρυμμένη κάτω απότην μαντίλα. Περπάτησαν, θαλασσοπνίγηκαν, ξοδεύ-τηκαν μέχρι να φτάσουν στον Πειραιά. Νόμιζαν ότιείναι ένα ακόμη σκαλί του δρόμου που πήραν, μα τε-λικά είναι σταθμός. Η Ευρώπη έχει κλείσει τα σύνοράτης δεν τους θέλει. Με τις πρώτες καραβιές προσφύγωνείχε ήδη καλύψει τις ανάγκες της σε φτηνά εργατικάχέρια ή επιλέγει όσους και όσες χρειάζεται «κοιτώνταςτους στα δόντια» για να κερδοφορήσουν τα αφεντικά.Και ανάμεσά στις γυναίκες πρόσφυγες εμείς οι γυναίκεςτης ΟΓΕ, γυναίκες συνδικαλίστριες του ΠΑΜΕ προ-σπαθήσαμε να τις πλησιάσουμε, να τις κάνουμε να μαςεμπιστευθούν να τις πείσουμε ότι η αλληλεγγύη μας

είναι γιατί τις έχουμε κι εμείς ανάγκη, γιατί μαζί θα εί-μαστε πιο αποτελεσματικές στον αγώνα ενάντια στουςυπαίτιους του ξεριζωμού τους, θέλουμε να είμαστε μαζίστον αγώνα ενάντια στους φονιάδες ιμπεριαλιστές.

Η αρχή ήταν δύσκοληΗ θρησκεία τους, η κουλτούρα τους, η αδυναμία να μι-

λήσουμε την γλώσσα τους τις κρατούσε φυλακισμένεςστις σκηνές. Εμείς όμως είμασταν εκεί αποφασισμένες νατα καταφέρουμε να μας εμπιστευθούν και να μπουν στηδράση μαζί μας. Μέρα με την μέρα γίναμε κομμάτι της κα-θημερινότητας τους.

Το πρώτο βήμα ήταν όταν τα παιδιά ανταποκρίθηκανστο κάλεσμά μας. Μοιραστήκαμε μαζί τους ομαδικά παι-χνίδια, κιμωλίες που ζωγράφιζαν πάνω στην άσφαλτο τουλιμανιού, χρώματα που απλώθηκαν πάνω σε χαρτιά τουμέτρου. Το κοντέινερ του ΠΑΜΕ γέμισε με ζωγραφιές παι-διών. Παιδιά που δεν ήξεραν γραφή, ανάγνωση ούτε καντην μητρικής τους γλώσσα. Ανταλλάσσαμε τα ονόματάμας, δίναμε την αστείρευτη στοργή μας που τα ίδια μαςενέπνεαν και σχετικά γρήγορα ανταλλάξαμε και τις πρώτες

κουβέντες κάτω από το άγρυπνο μάτι των μαμάδωντους. Είχαν το φόβο της πορνείας, των ναρκωτικών,που ήδη είχαν κάνει την εμφάνισή τους στον καταυ-λισμό.

Το πλησίασμα με τις γυναίκες πρόσφυγεςΤο επόμενο βήμα ήταν να μας πλησιάσουν και οι

γυναίκες για να εξασφαλίσουν μια τσάντα με τρό-φιμα ή ρούχα, μιας και η αλληλεγγύη μας ήταν κα-θημερινή και έμπρακτη από το υστέρημα των εργα-τικών, λαϊκών οικογενειών. Μετά το πρώτο δεκαή-μερο άρχισαν να μας μιλούν για τις δυσκολίες πουαντιμετώπισαν μέχρι να «προσαράξουν» στο λιμάνιτου Πειραιά. Πριν πάρουν το δρόμο για το όνειροτης δύσης, έκαναν προσπάθεια να δουλέψουν στηνΤουρκία. Ένιωσαν την βαρβαρότητα της εκμετάλλευ-σης στο πετσί τους, πως να επιβιώσουν όταν το με-

Μυρσίνη Κορωναίου,μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Γυναικών Πειραιά «Η ΠΡΟΟΔΟΣ»

Πειραιάς, το λιμάνι της προσφυγιάς

37

Πρόσφυγες

ροκάματο δεν έφτανε ούτε για τα απαραίτητα καθημερινάέξοδα τους! Γύρισαν πίσω στην πατρίδα τους μα και εκείβρήκαν καμένη γη. Τίποτα δεν είχε μείνει όρθιο. Ακόμακι αν δεν είχε καταστραφεί το σπίτι τους από τον πόλεμο,δεν είχαν ούτε φως ούτε νερό δεν είχαν τα μέσα για ναεξασφαλίσουν το φαγητό για την οικογένειά τους. Αναγ-κάστηκαν να πουλήσουν ότι είχαν και δεν είχαν για να ξε-κινήσουν το ταξίδι. Κάποιες μας κατέθεσαν και μια άλληπτυχή της προσφυγιάς τους. Ήθελαν για τα παιδιά τουςκαλύτερη ζωή από αυτή που μπορούσαν να τους εξασφα-λίσουν στην πατρίδα τους. Κορίτσια και αγόρια να μπο-ρούν να έχουν δικαίωμα στην μόρφωση. Τα κορίτσια ναμην είναι αναγκασμένα να φορούν την μαντίλα, να παν-τρεύονται από τα 15 τους χρόνια και να γίνονται μωρο-μάνες ενώ είναι ακόμη και αυτές έφηβες ….

Όσο γνωριζόμασταν εξέφραζαν όλο και περισσότεροτις αγωνίες τους και μαζί με αυτά τα ερωτηματικά τους καιγια εμάς. Γιατί είμαστε στο λιμάνι; Γιατί καιγόμαστε μαζίτους στον καυτό ήλιο του λιμανιού; Υπήρχε αμοιβή γιατις υπηρεσίες μας; Ερωτηματικά που έδειχναν δικαιολο-γημένα την καχυποψία τους και προσπαθούσαν να διε-ρευνήσουν τις προθέσεις μας. Σιγά-σιγά η επικοινωνία γι-νόταν πιο ουσιαστική. Όσο μας αισθάνονταν ίδιες μεεκείνες, γυναίκες εργαζόμενες-άνεργες-αυτοαπασχολού-μενες με τις ίδιες αγωνίες για τα παιδιά και τα εγγόνια μας,τόσο δυνάμωναν και οι δεσμοί μας. Τους εξηγούσαμε ότιμπορεί να ζούμε στην Ευρώπη, αλλά γνωρίζουμε απόπρώτο χέρι ότι η Ευρώπη δεν είναι των λαών, είναι τωνμονοπωλιακών ομίλων, που εκμεταλλεύονται και εμάς

σαν εργαζόμενους και όλους αυτούς που για τους αντα-γωνισμούς και τα συμφέροντα τους ξεσπιτώθηκαν καιβρέθηκαν στη χώρα μας.

Πρώτος στόχος η οργάνωση του αγώναγια μια αξιοπρεπή επιβίωση

Οι ισορροπίες στις σχέσεις που αναπτύσαμε ήταν λε-πτές. Οι περισσότερες ήθελαν κάποιο τρόπο για άμεσηλύση στο πρόβλημα τους. Μας ζητούσαν να μεσολαβή-σουμε για να φύγουν πιο γρήγορα από το λιμάνι και ναπάνε σε κέντρο φιλοξενία ή να τις πάμε στο αεροδρόμιομια που ήδη είχαν έρθει σε επαφή με το κύκλωμα πουέφτιαχνε πλαστά χαρτιά για να φύγουν.... Μέσα στην απελ-πισία τους, νόμιζαν ότι μπορούμε να βοηθήσουμε την κάθεμια μεμονωμένα κι όταν έπαιρναν αρνητικές απαντήσειςβλέπαμε την δυσαρέσκεια στα πρόσωπα τους. Συνεχίζαμεόμως να τους εξηγούμε ότι είμαστε στο λιμάνι μαζί τουςαπό γνήσια αλληλεγγύη, όχι πληρωμένη και δεν θέλουμενα τις εκμεταλλευτούμε. Δίναμε το χέρι να σταθούν ορθέςστα πόδια τους και ενωμένες να διεκδικήσουμε μαζί καλύ-τερες συνθήκες ζωής για όσο καιρό μείνουν στη χώρα μας.Διαμαρτυρηθήκαμε για την αθλιότητα του φαγητού, μιαςκι οι περισσότερες παρουσίαζαν έλλειψη σιδήρου. Κά-ναμε παρεμβάσεις για το φαγητό, που συνέχιζε να είναιμακαρόνια, πατάτες ,ρύζι και κοτόπουλο μια φορά τομήνα. Καταφέραμε τουλάχιστον να τους δίνουν πιο πολλάφρούτα, γάλα, πιο τακτικά πάνες για τα παιδιά, είδη προ-σωπικής υγιεινής και φροντίδας, μιας που τα κοντέινερςαποθήκες ήταν γεμάτα από αυτά τα είδη.

38

Πρόσφυγες

Διεκδικήσαμε οι ετοιμόγεννες να πηγαίνουν σε νοσο-κομείο να γεννάνε και όχι μέσα στον καταυλισμό όπωςέγινε αρκετές φορές. Μάλιστα ένα βράδυ εγκυμονούσαμε πρόδρομους πόνους γέννας, πέρασε μια «οδύσσεια»για να γεννήσει: από το ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ στο«Τζάνειο», από εκεί στο νοσοκομείο «Έλενα», που δεντην κράτησαν και με το μετρό ξανά στο λιμάνι και το ίδιοβράδυ επιστρέφει στο « Έλενα» για να γεννήσει τελικά.Η χαρά μας ήταν απερίγραπτη όταν τη συναντήσαμε ξανάμε το μωρό στην αγκαλιά στο κέντρο της Αθήνας στο φε-στιβάλ των μεταναστών.

Ένας από τους στόχους μας ήταν να τις παροτρύνουμενα κάνουν επιτροπές γιατί ο αγώνας της επιβίωσης θαείναι μακρύς και δύσκολος είτε ζουν στο λιμάνι, είτε ζουνσε κέντρα φιλοξενίας, είτε ζουν σε σπίτια ανάμεσά μας.Μόνο οργανωμένα μπορούν να διεκδικήσουν τη ζωή τηδική τους και των οικογενειών τους. Να μην αφήνουν πε-ριθώρια να τις εκμεταλλεύονται, να μην έχουν αυταπάτες,να είναι ενωμένες: Σύριες-Κούρδες-Αφγανές-Ιρακινές-Πακιστανές-Ελληνίδες είμαστε όλες ίσες και με κοινόεχθρό τους εκμεταλλευτές του πλούτου που παράγουμε,τους οργανισμούς και τις κυβερνήσεις που τους υπηρε-τούν, τα παράσιτα που πλουτίζουν μέσα από το δράματου ξεριζωμού τους. Εμείς οι γυναίκες της ΟΓΕ θα είμαστεδίπλα τους σε κάθε αγώνα τους όπως διεκδικούμε για μαςκαι τα παιδιά μας θα διεκδικούμε και για τις γυναίκες τηςπροσφυγιάς.

Οι περισσότερες γυναίκες έφυγαν από τον καταυλισμόπριν από εμάς. Άλλες για τον Σκαραμαγκά άλλες για τον

Ελαιώνα. Μετά την Πρωτομαγιά ήρθαν να μας δουν στολιμάνι γυναίκες από τον Σκαραμαγκά. Μας έσφιγγαν ταχέρια, ήταν χαρούμενες που είχαν τουλάχιστον ένα κον-τέινερ για την δική τους οικογένεια. Ήξεραν ότι είχαν κερ-δίσει μια μάχη στο πόλεμο, που συνεχιζόταν. Κι εμείς συ-ζητήσαμε για την εργατική πρωτομαγιά, για την συμμετοχήτου κόσμου στην απεργία, αλλά και για την συμμετοχήπροσφύγων και μεταναστών στην συγκέντρωση, που μαςγέμιζε αγωνιστική αισιοδοξία.

Εμείς οι γυναίκες της ΟΓΕ από τον Πειραιά, από τηνΚοκκινιά, τα Καμίνια, την Αγιά Σοφιά, τον Κορυδαλλό, τοΠέραμα, το Κερατσίνι και την Δραπετσώνα δώσαμε μιακαλή μάχη στο λιμάνι για τους πρόσφυγες μαζί με τουςπρόσφυγες. Τέτοιες μάχες δίνουμε καθημερινά στις γει-τονιές μας, στις δουλειές μας , παντού, απαντώντας μεέπραχτη αλληλεγγύη σε κάθε ρατσιστική κορώνα ενάντιαστους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Άλλωστε όλη αυτήη εμπειρία ήταν αγωνιστική παρακαταθήκη και μάθημαζωής , γιατί όπως λέει κι ο Μπρεχτ:

«Το πιο σημαντικό μάθημα που έμαθαήταν πως το μέλλον

της ανθρωπότητας μπορεί να ειδωθείμόνο “από τα κάτω”,

από τη σκοπιά των καταπιεσμένωνκαι εκμεταλλευόμενων.

Μόνο όποιος αγωνίζεται μαζί τους,αγωνίζεται για την Ανθρωπότητα.»

39

Πρόσφυγες

Προσφυγομάνα

Ρίξε τις κατάρες σου κι εδώκι εδώ σκοτώνουνε τ' άμοιρα παιδιά σουπόσο ντρέπομαι στα μάτια να σε δών' αγγίξω το αίμα που τρέχει στην καρδιά σου.

Βάζουνε κι εδώ το χέρι τους στον φόνογδαρμένη μάνα, σφαγίο στο τσιγκέλισου έπνιξαν το γιό και σε κερνάνε πόνοσου κλείνουν την ελπίδα σε ΝΑΤΟϊκό βαρέλι.

Η Ένωση των Ευρωπαίων, σε βομβαρδίζει διαρκώςμουσική φρικιαστική, σονάτα είναι τρόμουοι εκτελεστές σου, ενας θίασος σατανικόςσε παραστάσεις του θανάτου, καταμεσής του δρόμου.

Συρματοπλέγματα και τοίχοι όπου πάςμιά ανάσα είσαι που διέξοδο γυρεύειπόσο ν' αντέξεις ν' αγαπάςμια κοινωνία που την οργή σου την θεριεύει!

Χρήστος Δημούλας

Αφιερωμένο στα 40 χρόνια δράσης της ΟΓΕμε την ελπίδα οι αγώνες της να καρπίσουν.

Πάντα πλάϊ σας.ΠΡΟΧΩΡΑΤΕ ΑΛΥΓΙΣΤΑ.

40

ΑποΤΥΠΩΜΑΤΑ

Το «μπουρκίνι» και το πρόσχηματης ισότητας των γυναικών

Ευτυχία Χαϊντούτη,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Πολλή συζήτηση προκάλεσε το προηγούμενο διά-στημα η απόφαση μιας σειράς δήμων στη Γαλλία

να απαγορεύσουν την εμφάνιση με «μπουρκίνι» στιςακτές τους. Οι δημόσιες τοποθετήσεις, οι αντεγκλήσειςκαι αντιπαραθέσεις γύρω από αυτό το θέμα συνεχίζον-ταν μέχρι πρόσφατα και το ζήτημα των δικαιωμάτωνκαι της θέσης των γυναικών είχε κεντρική θέση σεαυτές. Ωστόσο, η επίκληση και οι αναφορές στη θέσητων γυναικών μοιάζουν πιο πολύ με ...φερετζέ που κα-λύπτει διαφορετικούς στόχους, τόσο για τους επικριτέςόσο και για τους υποστηρικτές του μέτρου.

Ο όρος «μπουρκίνι» προκύπτει από το συνδυασμότων λέξεων μπούργκα και μπικίνι. Με τον όρο αυτό πε-ριγράφεται το μαγιό που χρησιμοποιείται από τις μου-σουλμάνες και καλύπτει το σώμα και το κεφάλι, τα μαλ-λιά, όχι όμως και το πρόσωπο των γυναικών. Πρόκει-ται για ένδυμα που μετρά πάνω από μια δεκαετία ύπαρ-ξης, αφού η ιδέα για τη δημιουργία του γεννήθηκε καιυλοποιήθηκε το 2004 στην Αυστραλία, από μια γυ-ναίκα λιβανέζικης καταγωγής. Με τη συγκεκριμένη πε-ριβολή, οι μουσουλμάνες έχουν τη δυνατότητα να κο-λυμπούν στη θάλασσα ή να αθλούνται, τηρώντας τιςεπιταγές της θρησκείας τους για την εμφάνισή τους.

Το μέτρο της απαγόρευσης ξεκίνησε από το δήμο τηςΝίκαιας, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια μια σειράδήμοι της Νότιας Γαλλίας και της Κορσικής. Παρά τογεγονός ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας δεν επι-κύρωσε την εφαρμογή του μέτρου, οι τοπικές αρχέςπου είχαν λάβει αποφάσεις απαγόρευσης εμφανίστη-καν αποφασισμένες να μην τις ανακαλέσουν. Μάλιστα,το φως της δημοσιότητας είδαν και στιγμιότυπα απότην παραλία της Νίκαιας, με αστυνομικούς να προχω-ρούν σε έλεγχο γυναίκας με «μπουρκίνι», επιβάλλοντάςτης πρόστιμο και ζητώντας της να το αφαιρέσει.

Από τα ποικίλα δημοσιεύματα, το ζήτημα περιγρά-φηκε ως ένα θέμα που «διχάζει την κοινωνία» ή πουαπειλεί ακόμα και τη «συνοχή» της γαλλικής κυβέρνη-

σης. Η Γαλλία έχει ήδη απαγορεύσει από το 2004 όλατα θρησκευτικά σύμβολα στα δημόσια σχολεία, ενώ το2011 απαγορεύτηκε το «νικάμπ», δηλαδή το πέπλοπου σκεπάζει το πρόσωπο, σε όλους τους δημόσιουςχώρους. Υπολογίζεται ότι το 8-9% των Γάλλων πολι-τών είναι μουσουλμάνοι, ποσοστό που καθιστά τηΓαλλία, μαζί με τη Γερμανία, τις χώρες με το μεγαλύτερομουσουλμανικό πληθυσμό στην Ευρώπη. Στο συντρι-πτικά μεγάλο μέρος του, ο μουσουλμανικός αυτός πλη-θυσμός αποτελείται από ανθρώπους που έχουν εγκα-τασταθεί στις συγκεκριμένες χώρες εδώ και δεκαετίες,από μετανάστες δεύτερης και τρίτης πλέον γενιάς καιόχι από ανθρώπους που μετακινούνται μέσα από τιςπροσφυγικές ροές των τελευταίων ετών.

Υπερασπιστές και πολέμιοι του μέτρουΑπό τη μια μεριά, οι υποστηρικτές της απαγόρευσης

του «μπουρκίνι» διατείνονται σε όλους τους τόνουςότι πρόκειται για σύμβολο «ισλαμικού εξτρεμισμού»και «σκλαβιάς της γυναίκας». Στο φόντο των δολοφο-νικών χτυπημάτων και του κλίματος φόβου, ρατσισμούκαι ξενοφοβίας, επικαλούνται για την απαγόρευσή τουλόγους «δημόσιας τάξης». Αναπαράγουν το σχήμα τηςαντιπαράθεσης ανάμεσα στη «Δύση» και το Ισλάμ, τηςσύγκρουσης των πολιτισμών, που είναι άλλωστε χρή-σιμο για να συσκοτίζουν τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρατου πολέμου, των επεμβάσεων σε μια σειρά χώρες σεΑσία και Αφρική, αλλά και των δολοφονικών χτυπη-μάτων στο έδαφος της Γαλλίας και άλλων χωρών τηςΕυρώπης ως μέρος του ιμπεριαλιστικού πολέμου.

Στα παραπάνω συμπίπτουν σοσιαλιστές και φιλελεύ-θεροι. Για παράδειγμα, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργόςτης χώρας, Μανουέλ Βαλς, χαρακτήρισε το συγκεκρι-μένο ένδυμα «σύμβολο σκλαβιάς της γυναίκας», ενώθυμήθηκε ακόμα και τη γυμνόστηθη «Μαριάν», σύμ-βολο της γαλλικής δημοκρατίας, για να στοιχειοθετή-

41

ΑποΤΥΠΩΜΑΤΑ

σει τη σύγκρουση ανάμεσα στις γαλλικές αξίες και τον«ακραίο ισλαμισμό». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Νι-κολά Σαρκοζί έκανε λόγο για αμφίεση «πρόκληση» και«φυλακή» για τις γυναίκες. Πίσω, όμως, από τα σχόλιααυτά, κάθε άλλο παρά λείπουν οι πολιτικές σκοπιμό-τητες. Οι εκφραστές των παραπάνω απόψεων έχουν τοβλέμμα στραμμένο στις προεδρικές εκλογές του επό-μενου χρόνου, στις οποίες εξάλλου ο Σαρκοζί είναιυποψήφιος, και στην προσπάθεια να αντλήσουν ψή-φους από τη δεξαμενή των ψηφοφόρων του ακροδε-ξιού και ξενοφοβικού Εθνικού Μετώπου της ΜαρίΛεπέν. Στα ίδια νερά φαίνεται πως προσπαθούν να ψα-ρέψουν οι εκπρόσωποι των δύο αντίπαλων στρατοπέ-δων, σοσιαλιστών και φιλελεύθερων.

Από την άλλη, οι επικριτές του μέτρου εγείρουν τοζήτημα του σεβασμού των «ατομικών ελευθεριών».Προτάσσουν τις αξίες της «διαφορετικότητας» και«πολυπολιτισμικότητας». Ανάμεσα στις φωνές που αν-τιτάχθηκαν στην απαγόρευση, περιλαμβάνονται καιτρεις γυναίκες υπουργοί που εξέφρασαν τη διαφωνίατους με το μέτρο υπερασπιζόμενες το «δικαίωμα» τωνγυναικών στην «επιλογή» να φοράνε «ό,τι θέλουν»,δίνοντας ...φεμινιστική χροιά στην αντιπαράθεση.

Κοινή επωδός όλων είναι η ανάγκη να δοθεί η μάχηενάντια στον κίνδυνο του «τζιχαντισμού», καθώς αυτόπου σε καμία περίπτωση δεν διακυβεύεται είναι η συμ-μετοχή της Γαλλίας στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Οιδιαφωνίες εστιάζονται στο κατά πόσο η απαγόρευσητου «μπουρκίνι» αποτελεί ένα αποτελεσματικό μέτροστην κατεύθυνση αυτή ή αντίθετα μια κίνηση που ρίχνει«λάδι στη φωτιά» των πρόσφατων επιθέσεων.

Συζήτηση σε ευρύτερο πλαίσιοΟι συνθήκες μέσα στις οποίες αναπτύσσεται η όλη

συζήτηση δεν είναι τυχαίες. Οι προσφυγικές ροές συ-νεχίζονται, έστω και με μειωμένη ένταση. Χιλιάδες πρό-σφυγες και μετανάστες, ανάμεσά τους γυναίκες καιμικρά παιδιά, συνεχίζουν να διακινδυνεύουν τη ζωήτους για να διασχίσουν το Αιγαίο και τη Μεσόγειο, εγ-κλωβίζονται πίσω από κλειστά σύνορα σε χώρες όπωςη Ελλάδα, αντιμετωπίζουν προβλήματα διαβίωσης πουκαμιά σχέση δεν έχουν με την περιβολή των λουόμε-νων στις γαλλικές ακτές. Παράλληλα, οι πολεμικέςεστίες που ευθύνονται για τις προσφυγικές ροές παρα-μένουν ενεργές, οι επεμβάσεις στις οποίες συμμετέχεικαι η ίδια η Γαλλία, στη Συρία και αλλού, βρίσκονταισε εξέλιξη. Στιγμιότυπα και πλευρές του πολέμου αυτούείναι και οι δολοφονικές επιθέσεις, στο στόχαστροτων οποίων βρέθηκε η Γαλλία. Πρόκειται για επιθέσειςπου έδωσαν αφορμή και έναυσμα για να διατυπωθούννέα προσχήματα για «πόλεμο των πολιτισμών», «πό-

λεμο ανάμεσα σε φανατικούς Μουσουλμάνους καιστους Δυτικούς», «πόλεμο ανάμεσα στο ριζοσπαστικόΙσλάμ και στη Δύση».

Το κλίμα φόβου εντείνεται, ρατσιστικές και ξενοφο-βικές απόψεις εμφανίζονται να κερδίζουν έδαφος, ενώο «προοδευτισμός» και ο «ριζοσπαστισμός» καταλή-γουν να μετριούνται με βάση την ενδυμασία των γυναι-κών στις παραλίες. Την ίδια στιγμή, τα αστικά κράτη,όπως της Γαλλίας, ευθύνονται για τη - σε μεγάλο βαθμό- γκετοποίηση των μεταναστών και προσφύγων.

Ορισμένα χαρακτηριστικά, που αφορούν την έν-δυση, τις συνήθειες ή και τη συμπεριφορά, αποτελούνστοιχεία ενσωματωμένα στον πολιτισμό, στις εθνικέςκαι θρησκευτικές παραδόσεις. Συχνά, κάποια από ταστοιχεία αυτά έχουν ως βάση και αφετηρία τους παρω-χημένες και αντιδραστικές αντιλήψεις για τη θέση τηςγυναίκας στην κοινωνία. Όμως, τέτοια ζητήματα δεναντιμετωπίζονται με αστικές νομικές απαγορεύσεις,ούτε με μια «τεχνητή» μεταφορά θρησκευτικών και πο-λιτιστικών στοιχείων από τον ένα λαό στον άλλο. Επο-μένως, το ζήτημα της ένταξης αλλόθρησκων πληθυ-σμών, προσφύγων και μεταναστών, δεν αντιμετωπίζε-ται με τέτοιου είδους μέτρα, όπως η απαγόρευση του«μπουρκίνι», αλλά προϋποθέτει τη δημιουργία κατάλ-ληλων κοινωνικών και πολιτιστικών συνθηκών καιυποδομών. Αντίστοιχα, η ανισότιμη θέση της γυναίκας,πρόβλημα υπαρκτό στη σημερινή κοινωνία, δεν μπορείνα ξεριζωθεί από τις βαθιές του ρίζες μόνο από αλλα-γές που αφορούν το «περίβλημα», τις πολιτιστικές, τιςθρησκευτικές συνήθειες. Προϋποθέτει την ανατροπήτης κοινωνικής ρίζας που αναπαράγει τέτοιες συμπερι-φορές και αντιλήψεις για τη θέση της γυναίκας και συ-νεπάγεται βαθιές αλλαγές στην ίδια την κοινωνία.

Οι αυτοάνοσες διαταραχές αποτελούν μια οικο-γένεια ασθενειών που ξεπερνούν τις 80 και

έχουν μια κοινή διαδικασία παθογένεσης, κατά τηνοποία ο οργανισμός επιτίθεται σε δικά του κύτταρα,ιστούς και όργανα και προκαλεί βλάβες που μερικέςφορές μπορεί να οδηγήσουν σε θάνατο του πά-σχοντα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο αριθμός των ασθε-νών από αυτοάνοσα νοσήματα ανέρχεται σε 23,5 εκα-τομμύρια, ενώ άλλες πηγές υποστηρίζουν ότι αυτός οαριθμός πλησιάζει τα 50 εκατομμύρια.

Σημαντικό, ακόμα, εύρημα είναι ότι περίπου το 80%των ατόμων με αυτοάνοσο είναι γυναίκες. Αυτό απο-δίδεται στο γεγονός ότι η «απάντηση» του ανοσοποι-ητικού συστήματος σε παθογόνους οργανισμούς είναιδιαφορετική σε άντρες και γυναίκες. Για παράδειγμα,οι γυναίκες απαντούν στην λοίμωξη και στο τραύμα μεπερισσότερα αντισώματα, παρόλο που συνήθως ηφλεγμονή είναι πιο βαριά στους άνδρες. Η διαφοράπου παρατηρείται σε επίπεδο φύλου, μπορεί να οφεί-λεται και σε ορμόνες που σχετίζονται με το σύστηματου στρες ή με τη λειτουργία του γυναικείου οργανι-σμού για την προστασία του εμβρύου. Τα οιστρογόνα(γυναικείες ορμόνες) αυξάνουν τα επίπεδα ορμονώντου στρες, ενώ η τεστοστερόνη (ανδρική ορμόνη) ταμειώνει.

Η κατηγοριοποίηση των αυτοάνοσων μπορεί ναπροκύψει είτε ανάλογα με την ζημιά που προκαλείται(π.χ. μυασθένεια Gravis, διαβήτης τύπου Ι, ρευματοει-δής αρθρίτιδα) ή σύμφωνα με το όργανο, τον ιστό ήτο σύστημα το οποίο προσβάλλεται. Επίσης, η ασθέ-νεια είναι χρόνια και μπορεί να εμφανιστεί στην δεύ-τερη δεκαετία ζωής, αλλά συνήθως από τα 30-60 χρό-νια. Επομένως, επιφέρει ένα σημαντικό προσωπικό καιοικονομικό αντίκτυπο στους ασθενείς και στις οικογέ-νειές τους.

Τα κυριότερα Αυτοάνοσα Νοσήματα είναι: Διαβήτης Τύπου Ι Γυροειδής Αλωπεκία Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου Αυτοάνοση Αιμολυτική Αναιμία Πολλαπλή Σκλήρυνση Νόσος του Grave’s Ψωρίαση Ρευματοειδής Αρθρίτιδα Σκληρόδερμα/Συστηματική Σκλήρυνση Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος

Τα αυτοάνοσα νοσήματα προκύπτουν από μια σύν-θετη αλληλεπίδραση γενετικών, περιβαλλοντικών καιενδογενών παραγόντων. Πιο συγκεκριμένα, οι κυριό-τεροι παράγοντες που συντελούν στην εμφάνιση κά-ποιου αυτοάνοσου νοσήματος είναι οι εξής:

i. γενετικοί (π.χ. γονίδια) (9), ii. περιβαλλοντικοί (π.χ. στρες), iii. ορμονικοί (π.χ. οιστρογόνα), iv. σχετικοί με φάρμακα v. ανοσολογικοί παράγοντες (π.χ. ιοί, αναστολή

λειτουργίας Τ κατασταλτικών κυττάρων)

Ιστορικά η ιατρική προσπαθούσε να αναδείξει μετρόπο επιστημονικό την αλληλεπίδραση ψυχής και σώ-ματος. Ειδικότερα στην περίπτωση των αυτοάνοσων ηπροσπάθεια για απαντήσεις είναι επιτακτική μιας και ηεκδήλωση των περισσότερων αυτοάνοσων διαταρα-χών αποδίδεται σε άγνωστες αιτίες. Αυτό το γεγονόςέστρεψε το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότηταςστην μελέτη φυσικών και ψυχοκοινωνικών παραγόντωνπου πυροδοτούν στο άτομο στρες, μιας και πάνω απότο 80% των ασθενών ανέφερε την ύπαρξη ενός ή πε-ρισσοτέρων στρεσογόνων παραγόντων πριν την εκδή-

Αυτοάνοσα Νοσήματα και Στρες

Κατερίνα Λιναρδάτου,κοινωνιολόγος – κοινωνική λειτουργός MSc,

σύμβουλος διαχείρισης του στρες,επιστημονική συνεργάτης Ιατρικής Σχολής Αθηνών

42

Υγεία

λωση των πρώτων συμπτωμάτων. Ένα, λοιπόν ή περισ-σότερα αρνητικά συμβάντα στη ζωή ενός ανθρώπου,τα οποία διαρκούν μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί νααποτελέσουν πηγή στρες, ικανή για την εκδήλωση ή επι-δείνωση ενός αυτοάνοσου νοσήματος. Φαίνεται, λοι-πόν, ότι το στρες επιδρά καταλυτικά όχι μόνο στην πο-ρεία της νόσου αλλά και στην υποτροπή της.

Ανά τους αιώνες το στρες συνδυαζόταν με την επι-βίωση και την αντιμετώπιση κάποιου κινδύνου (π.χ.λιοντάρι, τραυματισμός κα.) και έτσι η ενεργοποίησητου συστήματος του στρες σήμαινε και ταυτόχρονηενεργοποίηση όλων των συστημάτων του οργανισμούκαθώς και του ανοσοποιητικού προκειμένου να υπάρ-χει προσαρμοστική απάντηση. Στη σημερινή εποχή,μπορεί ο στρεσογόνος παράγοντας να μην είναι κά-ποιο λιοντάρι αλλά ένα χειρουργείο, ένας εμβολια-σμός, η ανεργία ή μια επικείμενη εξέταση στο σχολείοή στο πανεπιστήμιο.

Έτσι, το στρες είναι ένας όρος που σημαίνει διαφο-ρετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Για κά-ποιον μπορεί να είναι πρόκληση, για κάποιον άλλοβάρος ή απειλή. Το σίγουρο όμως είναι ότι αποτελείαναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινής μας ζωής.

Υπάρχει μια πληθώρα ορισμών για το τι είναι στρες.Κάθε ορισμός προσεγγίζει το στρεσογόνο ερέθισμακαι συνεπώς το τι προκαλεί στρες ανάλογα με την πτυχήστην οποία δίνει έμφαση. Κάποιοι δηλαδή, θεωρούνότι είναι ένα εξωτερικό συμβάν, άλλοι ότι το στρες

προκαλείται από την γνωστική εκτίμηση του ατόμουπάνω σε ένα γεγονός και μια τρίτη αντίληψη εξετάζειτο στρες σαν μια φυσιολογική απάντηση του οργανι-σμού σε ένα ερέθισμα και επικεντρώνεται στους βιο-λογικούς δείκτες. Αν ενώσουμε αυτά τα κομμάτια, θαμπορούσαμε να πούμε ότι το στρες είναι ταυτόχροναένα γεγονός και μια διαδικασία και αποτελείται απόένα ερέθισμα, το οποίο περνά από μια γνωστικήεκτίμηση του ατόμου και γίνεται αντιληπτό ως πρό-κληση ή απειλή, και το οποίο με τη σειρά του ενερ-γοποιεί την αντίδραση μάχης ή φυγής στον οργανι-σμό προκειμένου αυτός να επανέλθει σε κατάστασηομοιόστασης, δηλαδή σε σταθερότητα του οργανι-σμού/ επαναφορά στην προηγούμενη κατάστασηηρεμίας του οργανισμού. Αυτή η φυσιολογική απάν-τηση οδηγεί σε παραγωγή και έκλυση μιας σειράς πα-ραγόντων (νευροδιαβιβαστών, ορμονών, πεπτιδίωνκαι άλλων) στην κυκλοφορία ή τοπικά μέσα σε ιστούς.Μιας και σχεδόν κάθε κύτταρο διαθέτει υποδοχείς γιακάποιον από αυτούς του παράγοντες, οι ουσίες αυτέςμπορούν να προκαλέσουν αλλαγές και να επηρεάσουνκύτταρα και ιστούς και συνεπώς να «ειδοποιήσουν» ότιυπάρχει κάποιο στρεσογόνο ερέθισμα στο οποίο κα-λείται να απαντήσει ο οργανισμός.

Δεν έχει όμως κάθε στρεσογόνο ερέθισμα την ίδιαεπιρροή πάνω στον άνθρωπο. Έτσι, είναι διαφορετικήη επίδραση ενός ψυχοπιεστικού γεγονότος μικρήςδιάρκειας, αν και μεγάλης έντασης και διαφορετική η

43

Υγεία

44

Υγεία

ύπαρξη γεγονότων που διαρκούν βδομάδες ή μήνεςκαι κρατούν το σύστημα του στρες ενεργοποιημένο γιαμεγάλο χρονικό διάστημα. Θα μπορούσαμε λοιπόν ναμιλήσουμε για ένα συνεχές, στην μια άκρη του οποίουβρίσκεται το οξύ στρες και περιλαμβάνει στρεσογό-νους παράγοντες μικρής διάρκειας που θα ενεργοποι-ήσουν την απάντηση στο στρες και θα οδηγήσουν στηνομοιόσταση ή ακόμα και σε βελτιωμένα επίπεδα αυτήςκαι στο άλλο άκρο του συνεχούς θα είναι το ΧρόνιοΣτρες. Στο άκρο αυτό θα περιλαμβάνονται επαναλαμ-βανόμενα γεγονότα ή συμβάντα με μεγάλη-παρατετα-μένη διάρκεια που μπορεί να οδηγήσουν σε απορρύθ-μιση ή υπολειτουργία συστημάτων του οργανισμού.Ένα βασικό χαρακτηριστικό αυτού του είδους στρεςείναι ότι η απάντηση στο στρες είτε κρατά πολύ μετάτην απομάκρυνση από τον στρεσογόνο παράγοντα ήεπανενεργοποιείται συνεχώς εξαιτίας συνεχόμενωνστρεσογόνων παραγόντων.

Σε όλους τους ανθρώπους αναπόφευκτα θα συμβούνγεγονότα μικρής ή μεγάλης έντασης, γεγονότα είτεσυνδεδεμένα με τη μετάβασή τους σε μια καινούριαφάση της ζωής τους, είτε αναπάντεχα. Η ύπαρξη τέ-τοιων γεγονότων δεν εξαρτάται πάντα από το άτομοκαι τις επιλογές του, σε αυτό όμως που επιδρά καταλυ-τικά ο ανθρώπινος παράγοντας είναι η διάρκειά τους.Σύμφωνα με έρευνες έχει φανεί ότι η επίδραση ενόςοξέος στρεσογόνου παράγοντα δεν είναι απαραί-τητα καταστροφική για τον οργανισμό, αρκεί ναμπορέσει να επιστρέψει στην ομοιόσταση, δηλαδήνα επανέλθουν τα συστήματα του οργανισμού που ενε-πλάκησαν στην αντιμετώπιση του ερεθίσματος σε κα-τάσταση ηρεμίας. Σε αντίθετη περίπτωση, όπου ο ορ-γανισμός είναι εκτεθειμένος σε μια συνεχή αυξημένηεπίδραση ορμονών που σχετίζονται με το στρες, τοαποτέλεσμα είναι διαφορετικό και δύναται να οδη-γήσει σε απορρύθμιση του οργανισμού.

Έρευνες έδειξαν ότι το στρες αποτελεί έναν σημαν-

τικό παράγοντα κινδύνου τόσο στην εμφάνιση όσοκαι στην πορεία αυτοάνοσων νοσημάτων, καθι-στώντας την σχέση ανάμεσα στο ανοσοποιητικό καιστο στρες δυσεπίλυτη και σύνθετη. Αλλά κυρίως ανα-δεικνύοντας την ύπαρξη ενός φαύλου κύκλου όπου τοστρες πυροδοτεί την αυτοάνοση ασθένεια και εκείνημε τη σειρά της επιδρά πάνω στο στρες. Αυτό έχειως αποτέλεσμα την μείωση της ποιότητας ζωής τουατόμου (π.χ. κακή ποιότητα ύπνου ή μειωμένος ύπνος),την κακή διατροφή, την ανάπτυξη δυσλειτουργικώνσυμπεριφορών, όπως η κατανάλωση αλκοόλ και το κά-πνισμα, αλλά και την εκδήλωση σοβαρών ψυχιατρικώνδιαταραχών, όπως η κατάθλιψη που με την σειρά τουςεπηρεάζουν την πορεία και τις υποτροπές της νόσουμιας και φαίνεται να επηρεάζουν και τροποποιούν τηνανοσολογική απάντηση. Σε έρευνα φάνηκε ότι η έκ-θεση σε στρεσογόνο παράγοντα ανθρώπων που είχανυιοθετήσει τέτοιες συμπεριφορές οδήγησε σε μει-ωμένη ανοσολογική αντίδραση (αλλαγή στην παρα-γωγή αντισωμάτων).

Συγκεκριμένα, το κάπνισμα, έχει φανεί ότι επιδράπάνω σε αυτοάνοσες ασθένειες μέσα από την τροπο-ποιήση της ανοσολογικής απάντησης. Συσχετίστηκε,μάλιστα, με τον ερυθηματώδη λύκο, αλλά και την πα-ρουσία νευροψυχιατρικών διαταραχών και πονοκεφά-λων κατά την πορεία της ασθένειας σε σχέση με ασθε-νείς που δεν κάπνιζαν. Αλλά και σε ασθενείς με ρευμα-τοειδή αρθρίτιδα, όσοι κάπνιζαν ή ήταν πρώην καπνι-στές φάνηκε να έχουν χειρότερη πρόγνωση και περισ-σότερες υποτροπές από όσους δεν κάπνιζαν.

Ένα ακόμα χαρακτηριστικό σχετικό με την συμπερι-φορά είναι η ανθεκτικότητα. Ως ανθεκτικότητα ορίζεταιη ικανότητα του ατόμου να ανακάμπτει από καταστά-σεις που απειλούν την ομοιόστασή του. Μηχανισμοίπου ενισχύουν την ανθεκτικότητα είναι οι επιτυχημένεςστρατηγικές αντιμετώπισης, η αίσθηση του ελέγχου, ηαισιοδοξία, η κοινωνική στήριξη, γενετικοί παράγοντες

καθώς και οι θετικές πρώιμες εμπειρίεςζωής. Η ψυχική ανθεκτικότητα θεωρείταιπροστατευτική και βοηθά το άτομο πουπάσχει από κάποιο αυτοάνοσο να μπορέ-σει να αποδεχθεί την κατάστασή του καινα βελτιώσει την ποιότητα ζωής του.

Επίσης, ένας ακόμα παράγοντας είναι ησωματική άσκηση. Αρκετές μελέτες έδει-ξαν ότι στην περίπτωση ασθενών με πολ-λαπλή σκλήρυνση η σωματική άσκηση καιη καλή σωματική κατάσταση επιβράδυναντη διαδικασία της απομυελίνωσης.

Ακόμα, και σε άλλες έρευνες φάνηκε ναυπάρχει η συσχέτιση ανάμεσα στην σοβα-ρότητα της νόσου, την πίεση που προκύ-

45

Υγεία

πτει από τους κοινωνικούς ρόλους και την ψυχική υγείασε γυναίκες που έπασχαν από Συστηματικό ερυθημα-τώδη Λύκο. Ιδιαίτερα αναδείχθηκε η σχέση μεταξύυποστηρικτικού περιβάλλοντος και λιγότερης πίεσηςσε επίπεδο κοινωνικών ρόλων όσον αφορά στην πο-ρεία της νόσου. Αντίθετα, η κοινωνική απομόνωση είτευποκειμενική είτε αντικειμενική αποτελεί έναν σοβαρόπαράγοντα κινδύνου για θνησιμότητα.

Ακόμα, μελέτες σε πάσχοντες από Πολλαπλή Σκλή-ρυνση, έδειξαν ότι υπάρχει μια δυσλειτουργία στο Αυ-τόνομο Νευρικό Σύστημα και παρατηρήθηκαν καρδιαγ-γειακές διαταραχές. Το γεγονός αυτό, αποδόθηκε στηναλλαγή της λειτουργίας του Συμπαθητικού νευρικούσυστήματος (αποτελεί τμήμα του αυτόνομου νευρικούσυστήματος) εξαιτίας της παρατεταμένης ενεργοποί-ησης του. Μπορεί να οφείλεται στην τροποποίηση αυτήη εμφάνιση συμπτωμάτων κούρασης και ενδεχομένωςκαι το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Υπάρχουν ακόμα πολλές μελέτες που ενοχοποιούντο ψυχολογικό στρες στην εμφάνιση πολλαπλής σκλή-ρυνσης και ρευματοειδούς αρθρίτιδας, αλλά και στιςυποτροπές που παρουσιάζουν τα άτομα. Η ύπαρξηπολλών στρεσογόνων γεγονότων και προϋποθέσεων,όπως η διάρκεια, η συχνότητα, η σοβαρότητα και τοείδος του γεγονότος ή γεγονότων, καθώς και χαρα-κτηριστικά του ατόμου όπως, η αισιοδοξία, η αντιλαμ-βανόμενη κοινωνική στήριξη και οι στρατηγικές αντι-μετώπισης είναι καθοριστικοί παράγοντες στην εμφά-νιση και στην πορεία της νόσου.

Ολοένα και περισσότερες έρευνες στρέφονται υπέρτης διαχείρισης του στρες στην περίπτωση των αυτοά-νοσων νοσημάτων. Οι μορφές θεραπείας δε στο-χεύουν μόνο στην βελτίωση και αντιμετώπιση συμπτω-μάτων όπως το στρες ή η κατάθλιψη, που πολλές φορέςσυνοδεύουν το νόσημα, αλλά σε αυτά καθ’αυτά τασυμπτώματα της ασθένειας και στην αλλαγή συμπερι-φοράς. Μιας και οι γενετικοί παράγοντες που προκα-λούν ή προδιαθέτουν σε κάποιο αυτοάνοσο δεν μπο-ρούν να τροποποιηθούν, η αλλαγή τρόπου ζωής ή συμ-περιφοράς ή ακόμα η αναγνώριση του στρες που βιώ-νει κάποιος και των συνεπειών του μπορεί να οδηγήσεισε καλύτερη πορεία και λιγότερες υποτροπές της ασθέ-νειας. Είναι, επομένως, δυνατόν να βελτιωθεί η υγείαμέσα από την υιοθέτηση της άσκησης, της αλλαγής στιςδιατροφικές συνήθειες και της βοήθειας από επιστήμο-νες ψυχικής υγείας. Η αλλαγή του τρόπου ζωής σε μιατέτοια κατεύθυνση μπορεί να μειώσει τις «θυσίες» πουκάνει ο ασθενής με αυτοάνοσο νόσημα και στρες καινα μπορεί να απολαμβάνει μια υγιή κοινωνική ζωή, γε-γονός που λειτουργεί προστατευτικά απέναντι στοβάρος της χρόνιας ασθένειας.

Σύμφωνα με την ΟΓΕ η πρόληψη, η θεραπεία, η απο-

κατάσταση και η προαγωγή της υγείας πρέπει να γίνεταιαπό ένα σύστημα υγείας διαρθρωμένο σε πρωτοβάθ-μιο, δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο επίπεδο σε όλητη χώρα. Η λειτουργία αυτού του συστήματος είναι ευ-θύνη και υποχρέωση του κράτους να την εξασφαλίζειισότιμα και δωρεάν σε όλους. Προτεραιότητα έχει ηπρόληψη με ο,τι υπηρεσίες, υποδομές, εξοπλισμό καιστελέχωση απαιτείται. Βασική υποδομή παροχής υπη-ρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας πρέπει ναείναι το Δημόσιο Κέντρο Υγείας (ΚΥ), με τα παραρτή-ματα του, τις ειδικές και κινητές μονάδες αναπτυγμέναμε γεωγραφικά, πληθυσμιακά, επιδημιολογικά κριτή-ρια, έτσι που να καλύπτει δωρεάν όλο τον πληθυσμόκαι στο πιο απομακρυσμένο χωριό και γειτονιά σε όλητη χώρα. Το ΚΥ αποτελεί την εστία, όπου γίνεται ηέρευνα και η μελέτη των προβλημάτων υγείας της πε-ριοχής, όπου εκπορεύονται όλα τα προγράμματα πρό-ληψης και προστασίας της υγείας των εργαζομένων,αλλά και συγκεντρώνονται όλα τα στοιχεία και οι ανάγ-κες του πληθυσμού. Αποτελεί κρίκο με τα υπόλοιπαεπίπεδα του συστήματος υγείας, (Δευτεροβάθμιο καιΤριτοβάθμιο) και με το ΕΚΑΒ.

Η κεντρική μονάδα, από την οποία αποκεντρώνονταιτα παραρτήματα, οι ειδικές και κινητές μονάδες, πρέπει,εκτός από τον οικογενειακό γιατρό και οικογενειακόπαιδίατρο, που έχει την ευθύνη παρακολούθησης όληςτης οικογένειας, πρέπει να έχει όλες τις αναγκαίες ια-τρικές ειδικότητες, κέντρο οικογενειακού προγραμμα-τισμού, εμβολιασμών, κέντρο γυναίκας και παιδιού,κέντρο ψυχικής υγείας, φυσιοθεραπευτήρια, φαρμα-κείο, υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλείας, κοινωνικές υπη-ρεσίες κλπ. ώστε να καλύπτονται όλες οι σύγχρονεςανάγκες υγείας και πρόνοιας. Στα πλαίσια ενός τέτοιουΚΥ μπορούν να αντιμετωπιστούν ή και να ανακουφι-στούν οι ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα και μεστρες.

Η γυναίκα

Στον Τρίτο Κόσμοέκτρωση το μέλλον της,σάβανο η παράδοσηαν θηλυκό γεννήσει.Αλλού απομεινάρι ύπαρξηςσε μόρφωση, κουλτούρα,το αγόρι είναι το παιδί,κι αυτή μόνο το κορίτσι,κουκούλι η συντήρησηόταν η ανεργία πλήττει,πρώτη πληρώνει τα σπασμένα,μα τ’ αποφάγια την ανδρώνουν.Μάσκα τα αισθήματα,σχιζοφρένεια ο προβληματισμός,αν γίνει μάνα ή επαγγελματίας.Στο γάμο εμπόρευμα συναλλαγήςή καταφύγιο αδυναμίας,σπάνια έκφραση ισοτιμίας.Παράδοση και κοινωνία,απομεινάρι τη σφραγίζει,μειονότητα στις μειονότητες.Μόνο φωτοστέφανο η γένναόταν δε θίγει πορτοφόλια.Αν κατά λάθος εξελιχθεί,ίση στους ίσους από τύχη, πείσμα ή αγώνα,κόκαλο φήμης της πετάνε,υπό τον όρο να μετατραπείαρσενικό στη σκέψη.Αν επιμείνει στους ρυθμούς τηςκαι αρχόντισσα φήμης γίνει,κατατάσσεται στην εξαίρεση

που επιβεβαιώνει τον κανόνα,απόδειξη ισότητας,άλλοθι της κοινωνίας.Στην ιστορία πάντα μόνη,εκτός κι αν είναι πόλεμοςή αντίσταση του γένους.Όσο ταξική η κοινωνία,τόσο ανήφορος ο δρόμος,στην αφετηρία για να φτάσει,να γίνει ανεξάρτητη συνειδητά.Βροχές και καταιγίδες,τσουνάμια καταπίεσης,να τα κερδίσει προσπαθεί,τη νίκη να πετύχει.Και μόνο τότε η νίκη τηςθρίαμβος της κοινωνίας.

Τέρψη Κολοζώφ

Από την ποιητική συλλογή «Για να επιζήσω»Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 120

ΤΗΛ./FAX: 210-36.29.460e-mail: ogegr@otenet.gr

www.oge.gr