¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

44
Οἱ νέοι σήμερα Μ. Ἀνανιάδου, Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμο νικοῦν τοὺς Τούρκους στὸ Μεσσολόγγι Δ. Φωτιάδη, Ὁ γέροντας Παΐσιος μιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ, Τὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένους Δ. Νατσιοῦ, Θὰ ἤθελα νὰ ἤμουν ἑλληνίδα Πελαγία Υu, ... Διμηνιαῖο Νεανικὸ περιοδικὸ τοῦ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ‘’ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’ |Τιμὴ 2€ Τεῦχος 1 ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011 Νιός ρωμ

Transcript of ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

Page 1: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

Οἱ νέοι σήμερα Μ Ἀνανιάδου Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμο νικοῦν τοὺς Τούρκους στὸ Μεσσολόγγι Δ Φωτιάδη

Ὁ γέροντας Παΐσιος μιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ Τὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένους Δ Νατσιοῦ Θὰ ἤθελα νὰ ἤμουν ἑλληνίδα Πελαγία Υu

Διμηνιαῖο Νεανικὸ περιοδικὸ τοῦ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ lsquorsquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrsquorsquo |Τιμὴ 2euro

Τεῦχος 1ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011

Νιόςρωμ

1

ΤΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΜΑΣ laquoἘρῶraquo

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 2Ἀπρ-Ἰούν 2010

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 3Ἰούλ-Σεπτ 2010

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 1Ἰαν-Μάρτ 2010

Περισσότερες πληροφορίες στά τηλέφωνα 2310 552 719 καί 2310 552 713

Τηλεοmicroοιότυπο 2310 552 209

∆ιαδίκτυο wwwenromiosinigr

Ἠλεκτρ ταχυδροmicroεῖο contactenromiosinigr

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 4Σεπτ-∆εκ 2010

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 5Ἰαν-Μάρτ 2011

Τὸ ἀρτισύστατο καὶ νεοπαγὲς Σωματεῖο μας Η ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ (ΕΡΩ) ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἔδωσε μεγάλη βαρύτητα στὸν τομέα τῆς νεότητος Δὲν ὑπολόγισε κόπους καὶ ἔξοδα γιὰ νὰ προσφέρει δωρεὰν βοήθεια στοὺς νέους χωρὶς ἀνταλλάγματα Ἡ ἀνταπό-κριση καὶ ὁ ἐνθουσιασμὸς τῶν νέων ὑπῆρξε συγκινητική Ὡς μέλη τῆς ΕΡΩ καὶ συνάμα ὡς νέοι παιδαγωγοὶ καὶ γονεῖς προβαίνουμε στὴν ἔκδοση τοῦ νεανικοῦ περιοδικοῦ Ρωμndashνιός τὸ πρῶτο τεῦχος τοῦ ὁποίου κρατᾶτε ἤδη στὰ χέρια σας

Εὐελπιστοῦμε αὐτὸ τὸ μικρό μας περιοδικὸ νὰ ἀποβεῖ γέφυρα ἐπικοινωνίας καὶ γνω-ριμίας μεταξὺ τῶν νέων Εἶναι μεγάλη βοήθεια καὶ στήριγμα γιrsquo αὐτοὺς νὰ βρίσκουν καὶ ἄλλους νέους μέ τὰ ἴδια ἐνδιαφέροντα μέσῳ τοῦ περιοδικοῦ Νὰ ἀποτελέσει φωνὴ παρή-γορη μέσα στὸ γενικὸ κλίμα ἀπογοήτευσης ποὺ ζοῦμε δείκτη στὴ σύγχρονη Βαβυλώνα γιὰ νὰ μὴν χάσουν τὸν δοκιμασμένο καὶ σίγουρο δρόμο Ἐπίσης νὰ προβάλει σωστὰ πρότυπα ( Ἁγίους ἥρωες εὐεργέτες) ποὺ σπανίζουν στὴν ἐπο-χή μας Ἐπὶ πλέον νὰ γίνει ἕνα βῆμα γιὰ διάλογο καὶ προβληματισμό ὅπου θὰ βρίσκουν ἀπαντήσεις στὶς ἀναζητήσεις καὶ ἀνησυχίες τους

Ὅσο μεγάλες καὶ ἂν εἶναι οἱ δυσκολίες ποὺ ἀντι-μετωπίζουν σήμερα τὰ παιδιὰ μας εἶναι παρήγορο τὸ ὅτι δὲν συμβιβάζονται μέ τὸ ψέμα καὶ τὴν ὑποκρισία ἀλλὰ ζητοῦν τὸ γνήσιο τὸ ἀληθινό τὸ τέλειο καὶ τὴν ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη Καὶ ὅταν τὴ βροῦν ἐμπιστεύονται καὶ δέχονται συμβουλὴ

Σεβόμαστε τὴν ἐλευθερία τους καὶ δὲν εἶναι σκοπός μας νὰ τοὺς στρατολογήσουμε νὰ τοὺς προσφέρου-με καινούργιες ἰδεολογίες οὔτε νὰ τοὺς ἐντάξουμε σὲ κάστες καὶ παρατάξεις ἀλλὰ νὰ τοὺς δείξουμε τὶς ἀστείρευτες καὶ ζωηφόρες πηγές τὶς αἰώνιες ἀξίες μας μέ τὶς ὁποῖες ἀνετράφηκαν καὶ γαλουχήθηκαν γενεὲς γενεῶν κυρίως νὰ τοὺς φέρουμε σὲ ἐπικοινωνία καὶ συνεργασία μὲ ἄλλους νέους μὲ τὰ ἴδια ἐνδιαφέροντα καὶ τὶς ἰδιες ἀνησυχίες καὶ ἀναζητήσεις Εἶναι κρίμα οἱ νέοι ἄλλων χωρῶν νὰ μαθαίνουν τὴν Ἑλληνικὴ γλώσσα νὰ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη τὸν Ἑλληνικὸ πολιτισμό τὴν παράδοση καὶ τὴν ἱστορία μας καὶ τὰ παιδιά μας νὰ ἀναζητοῦν σὲ λάθος δρόμο τὴν εὐτυχία τὸν προορισμό τους καὶ νὰ ἀγνοοῦν τὴν πίστη τῶν πατέρων τους

Ἀλλὰ διαπιστώνουμε μέ χαρὰ ὅτι πολλοὶ νέοι μας παρὰ τὸν συνεχῆ βομβαρδισμὸ μέ ἰδέες καὶ ξένα πρότυπα ἐμμένουν ἀκόμη ἑλληνοπρεπῶς καὶ μάλιστα στρέφονται καὶ ἀνα-ζητοῦν μέ δίψα ὃτι προσπαθοῦν νὰ τοὺς στερήσουν κάποιοι τὴν οἰκογένεια τὶς ἀξίες μας καὶ τὴ βιωματικὴ σχέση μέ τὴν Ἐκκλησία μας τὴν τροφὸ καὶ τὸ καταφύγιο τοῦ Γένους μας Σrsquo αὐτὴν τὴν προσπάθεια ἔρχεται νὰ συμβάλλει τὸ κατὰ δύναμη καὶ ὁ Ρωμndashνιός Ὁ λιτὸς τίτλος του σημαίνει νέος ρωμηός δηλαδὴ Ἑλληνόπαις Μέσα του ἐμπεριέχει ὅλες τὶς ἀξίες καὶ τὰ ἰδανικὰ τοῦ Γένους μας κυρίως Χριστὸν καὶ Ἑλλάδα Γράφεται κυρίως ἀπὸ νέους γιὰ νέους καὶ ἀπευθύνεται κυρίως σὲ φοιτητές σὲ ἀπόφοιτους Πανεπιστημίου ἀκόμη σὲ στρατιῶτες ἀλλὰ καὶ μικρότερες ἡλικίες Γυμνασίου καὶ Λυκείου μποροῦν νὰ βροῦν ὠφέλιμα καὶ ἐνδιαφέροντα ἄρθρα

Ζητοῦμε τὴν ἐπικοινωνία καὶ συνεργασία μέ τοὺς νέους καὶ μέ ἄλλες συλλογικὲς προ-σπάθειες τὶς ὁποῖες καὶ θὰ προβάλουμε καὶ τὴν προσευχὴ ὅλων γιὰ νὰ εὐοδωθοῦν οἱ στόχοι τοῦ Ρωμndashνιοῦ καὶ νὰ βοηθηθοῦν οἱ νέοι μας τὸ μέλλον καὶ ἡ ἐλπίδα ὅλων μας

Ρωμνιός

Προλογικὸ

4

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1 Προλογικὸ

2 Περιεχόμενα

4 Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήματος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

6 Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων Ἰωάννου Νικολαΐδου ἐκπαιδευτικοῦ

8 Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

10 laquoΣὰν ἀδελφὸ σουraquo Μάριου Χατζηδήμου Μαθητῆ Στ΄Δημοτικοῦ

13 Συγγνώμη Χαρίκλειας Καζίλα γεωπόνου

Ἐκ τοῦ Οἴκου

14 Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον Πάσχα Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

17 Ἡ εὐχή Ἀνώνυμου

Λόγος τῶν ἁγίων

18 Ὁ γέροντας Παΐσιος μιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

5

Μικρή κοινωνία μεγάλη οἰκογένεια

20 Τὸ κακὸ θὸ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένους

Δημήτρη Νατσιοῦ δασκάλου

25 Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμο νικοῦν τοὺς Τούρκους στὸ Μεσσολόγγι Δημήτρη Φωτιάδη λογοτέχνη

Λόγος ἐκ τοῦ κόσμου 26 Θά ἤθελα νά ἤμουν ἐλληνίδα

Πελαγίας Υu Ταϊβανέζας Ἱεραποστόλου

Τεχνολογία

28 Διαδίκτυο

Πατριδογνωσία

30 Παναγία Χρυσολεόντισσα

31 Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

32 Ἡ Ἐλιά Δημήτρη Μπούρα γεωπόνου

Ἑορτολογικὰ

34 Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ

35 Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσα

36 Σχολια - ζωντας

37 Βιβλιοπαρουσίαση Κωνσταντίνου Καλαϊτζίδη δικαστικοῦ

6

Εἶναι γνωστό ὅτι οἱ νέοι εἶναι ὅτι πιό πολύτιμο ἔχει ὁ κόσμος μας γιά τό μέλλον του Γιrsquo αὐτό πρέπει ὅλοι (γονεῖς Ἐκκλη-σία σχολεῖο ἐνήλικες γενικότερα) νά ἔχουν τό βλέμμα στραμμένο ἐπάνω τους νά τούς συμβουλεύουν ἐλέγχοντας τίς κινήσεις τους καί κυρίως νά ἀποτελοῦν τό παράδειγμά τουςΕἶναι πραγματικά δύσκολη ἡ ἀντιμετώπι-ση τῶν νέων καί ἡ προσπάθεια πρέπει νά εἶναι μεγάλη καί εὔστοχη Χρειάζεται συνε-χής καθοδήγηση καί εἰδικά διευκρίνιση στά ἠθικά δεοντολογικά πνευματικά καί συναι-σθηματικά θέματα γιά νά μήν βρίσκεται ὁ νέος σέ σύγχυση σχετικά μέ τόν κόσμο πού τόν περιβάλλει Ἀλλά γιά νά δίνονται στούς νέους σωστά ἠθικά ἐρεθίσματα πρέπει νά δημιουργηθοῦν στήν κοινωνία οἱ κατάλλη-λες ὑποδομές καί νά ὑπάρχουν οἱ ὑπεύθυ-νοι ἄνθρωποι πού νά ἔχουν ἀντίληψη τῆς πραγματικότητας Οἱ ἐκδηλώσεις τῶν νέων δέν ἔχουν μόνο βιολογικό καί ψυχολογικό χα-ρακτήρα ἀλλά σίγουρα συνδέονται καί μέ τίς θρησκευτικές κοινωνικές καί πολιτικές συνθῆκες τῆς ἐποχῆς Κάτι πού τούς χαρα-κτηρίζει καί εἶναι ἀπόλυτα φυσιολογικό εἶναι ἡ ἐπιθυμία τους νά ἀλλάξουν τόν κόσμο πράγμα πού σήμερα δέν φαίνεται τόσο ἔντονα διότι ὁ ἴδιος ὁ κόσμος ἀνατρέπεται μέ ταχύτητα πού δέν προλαβαίνουν Πρίν προλάβει ὁ ἄνθρωπος νά προσαρμοστεῖ στά νέα δεδομένα ἔρχεται ἀντιμέτωπος μέ ἄλλες καινούριες καταστάσεις καί ἀνάγκεςΑὐτό τούς ἐπιφέρει μία σύγχυση ἀποτέ-λεσμα τῆς ὁποίας εἶναι ἡ σημερινή γενιά

τῶν νέων νά χαρακτηρίζεται ἀπαθής γενιά Μοιάζει νά μήν ἐνδιαφέρεται γιά τό μέλλον καί ἐνῷ εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς κοινωνίας γιά τό αὔριο στερεῖται ζωντάνιας καί θελήσεως Ἐπιπλέον σέ ἀντίθεση μέ ὅτι συνέβαινε παλαιότερα ὑποστηρίζεται ὅτι σήμερα κυ-ριαρχεῖ ἡ ἀπελπισία καί ἡ ἀπογοήτευση γιά τό μέλλον Πῶς νά μήν ἐπικρατεῖ ὃμως αὐτή ἡ ἄποψη ἀπό τή στιγμή πού ἡ ἴδια ἡ κοινω-νία ἔχει καταστεῖ ταχέως μεταβαλλόμενη μέ ἀβεβαιότητα καί ρευστότητα δίχως νά προ-σφέρει ὁράματα καί σιγουριά στά νέα παι-διά ὥστε νά μπορέσουν μέ τίς γνώσεις πού θά ἀποκτήσουν νά προχωρήσουν σταθερά φροντίζοντας γιά τό μέλλον τους καί ὄχι μόνο γιά τό παρόν Γιά ὅλα αὐτά ὑπεύθυνοι εἶναι κυρίως οἱ ἐνήλικες πού μέ τή στάση τους δέν τούς δίνουν κουράγιο καί δέν τούς βοηθοῦν οὐσιαστικά στή διανοητική πνευματική καί ἠθική ἀνάπτυξή τους καί τούς ἀφήνουν νά παρασύρονται ἀπό τήν ἀπόκτηση ἀνούσιων ἀγαθῶν καί νά χαίρονται μέ τήν ἀπόκτηση ὑλικῶν στοιχείων πού δέν ἔχουν ἀξία Εἶναι λοιπόν πολύ δύσκολο οἱ ἐνήλικες σήμερα νά γίνουν τό παράδειγμα γιά τούς νεότερους καί νά τούς δείξουν τόν δρόμο καί τίς ἀξίες πού πρέπει νά ἀκολουθήσουν στή ζωή Οἱ νέοι ἔρχονται σέ ἐπαφή μέ τή ζωή ἀπό νω-ρίς καί πολλές φορές δέν μποροῦν νά βροῦν σέ αὐτήν ὑψηλά ἠθικά πρότυπα μιά καί σέ αὐτήν ἐπικρατεῖ κυρίως ἡ προσπάθεια ἀπό-κτησης ὑλικῶν ἀγαθῶνὉ ἄνθρωπος εἶναι ζωντανός ἀναπτυσσόμε-νος ὀργανισμός μέ ἀνάγκες καί βρίσκεται σέ διαλεκτική σχέση μέ τό συνεχῶς μετα-βαλλόμενο περιβάλλον Τά μέσα ἐπικοινωνί-ας αὐξάνονται καί ἡ τεχνολογία προχωράει

Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου Μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήμα-τος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

7

Δέν μπορούμε νά ἀποφύγουμε ἀλλά οὔτε καί νά ἀγνοήσουμε τίς συνεχόμενες μεταβολές οἱ ὁποῖες ἐπιφέρουν καί ἀνάλογη ἀνάπτυξη σέ κάθε ἐποχή Ἔτσι κάθε πομπός πρέπει νά βρίσκει τρόπο νά ἐκπέμπει μέ τόν πιό σωστό καί σύγχρονο τρόπο τό μήνυμά του στούς νέους γιά νά μπορεῖ αὐτό τό μήνυμα νά γί-νεται δεκτό ἀπό αὐτούς γιά νά μήν δημιουρ-γοῦνται παρεκτροπές

Τό 1970 ὁ Raymon Aron εἶπε laquoΟἱ χθεσι-νές ἀξίες χάθηκαν καί οἱ αὐριανές δέν ὑπάρ-χουνraquo Σήμερα δέν ὑπάρχει Raymon Aron ὃμως ὑπάρχει ἡ κρίση στίς ἀξίες Κρίση ἡ

ὁποία ἔχει ὁδηγήσει μεγάλο ποσοστό νέων σέ ἐκδηλώσεις ἀπονενοημένων ἐνεργειῶν στή χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν σέ διάφορα ἔκτροπα και τό κυριότερο στήν ἀπομάκρυν-ση ἀπό τόν Θεό ἀναφερόμενοι ἁπλά σέ μία ἀνώτερη δύναμη

Μπροστά σέ μία τόσο ἀπαισιόδοξη προ-οπτική ἔρχεται ἡ κατάσταση νά γίνει χειρό-τερη ἀπό τήν ἔλλειψη Πίστης στόν Θεό Ἀντί λοιπόν νά Τοῦ δείχνουμε τήν ἀγάπη μας τήν εὐγνωμοσύνη μας νά εἴμαστε ταπεινοί ὀλι-

γαρκεῖς καί νά χαρακτηριζόμαστε ἀπό πρά-ξεις ἁπλές καί ἀληθινές κάνουμε ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἐκμεταλλευόμενοι τήν ἐλευθερία πού μᾶς παρέχει ὁ Μεγαλοδύναμος Ἀνά διαστήματα παρατηρεῖται ὁ Ἰησοῦς Χρι-στός νά γίνεται μόδα ἐπάνω στά ροῦχα στά ἀξεσουάρ καί σέ διάφορα ἄλλα ἀντικείμενα πού σημαίνει ἔλλειψη σεβασμοῦ Ἐπιπλέον ἐκμεταλλευόμαστε τήν ὑπερβολική ἐλευθερία καί ξεφεύγουμε ἀπό κάθε ὅριο ἐνδιαφερόμε-νοι πλέον μόνο γιά ἀνούσια ἐπιφανειακά καί ἐπιπόλαια πράγματα Παρατηρεῖται τότε πνευματική ἔνδεια καί ἀναζήτηση περισ-

σότερων ὑλικῶν ἀγαθῶν πού δέν ἔχουν πραγματική ἀξία καί ἀντί νά εἴμαστε ἐμεῖς ἐπικεφαλῆς καί νά τά χρη-σιμοποιοῦμε γιά τίς ἀνάγκες μας πλέον ἔχουν καταλήξει νά μᾶς κυριεύουν καί νά μᾶς καθοδηγοῦν τά ἴδια

Ἔτσι φαίνεται νά εἶναι σήμερα ἡ κοινωνία στήν ὁποία ζοῦν οἱ νέοι καί ἀπό τήν ὁποία γαλουχοῦνται Ὁ δυνατότερος κατασπαρά-ζει τόν ἀσθενέστερο καί δέν ὑπάρχει δικαιοσύνη ὅπως τή δίδαξε ὁ Ἰησοῦς καί ὁ καλύ-τερος κρίνεται σύμφωνα μέ τή μέτρηση τῶν ὑλικῶν του ἀγαθῶν

Ὁ μόνος τρόπος γιά νά δημιουργήσουμε μία κοινω-νία μέ μέλλον εἶναι ἡ μελέτη ἡ γνώση καί ἡ ἐφαρμογή τῶν διδαχῶν τοῦ Κυρίου Ἡ ἐπί-

κληση τοῦ ὀνόματός Του σέ κάθε προσπά-θειά μας θά μᾶς δίνει τήν ψυχική δύναμη νά ἀντιμετωπίζουμε κάθε πρόβλημα καί δυσκο-λία στή ζωή μας

Γένοιτο

8

Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων

Ἰωάννου Νικολαΐδου Ἐκπαιδευτικοῦ

Στὴ σύγχρονη γοργῶς μεταβαλλόμενη κοι-νωνία μὲ τὰ κοινωνικοοικονομικὰ προβλήμα-τα συνεχῶς νὰ διογκώνονται χρειάζεται μιὰ δύναμη ποὺ θrsquo ἀντιβγεῖ σrsquo αὐτὸ τὸ κακό θὰ

παλαίψει καὶ θὰ βρεῖ διέξοδο Καὶ μιὰ τέτοια δύναμη σαφῶς εἶναι οἱ νέοι μας Στρέφοντας ὅμως κανεὶς τὸ βλέμμα πρὸς τὴ φερέλπιδα νεολαία τῆς Ἑλλάδας ἀπογοητεύεται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ lsquorsquoβλέπειrsquorsquo Νέοι ἀναρχικοί ἀντι-δραστικοί ράθυμοι φίλαυτοι ἀδιάφοροι ἢ φανατισμένοι γιὰ ἀνοησίες καταστροφικοὶ μὲ τάσεις καὶ αὐτοκαταστροφῆς ἄβουλοι

ἀναποφάσιστοι γιὰ κάτι σοβαρό ἀπείθαρ-χοι ἀναξιοπρεπεῖς

Πῶς θὰ ξυπνήσει αὐτὴ ἡ νεολαία γιὰ νὰ ἀντιδράσει σωστὰ καὶ ἔγκαιρα στὰ σύγχρονα προβλήματα Μήπως τελικὰ οἱ ἴδιοι οἱ νέοι ἔχουν καταντήσει πρόβλημα γιὰ τὴν κοινω-

νία Νομίζω πὼς ὄχι Οἱ νέοι δὲν δημιούργησαν τὰ προβλήματα Τὰ ὑφίστανται Ἐλαχιστότατη ἕως μηδενικὴ εἶναι ἡ εὐθύνη τους καὶ ἡ δυνα-τότητα συμμε-τοχῆς σrsquo αὐτά

Ἡ συμπερι-φορὰ τῶν νέων ποὺ ἀντιδρᾶ στὴν κοινωνία ποὺ τοὺς πε-ριβάλλει δεί-χνει ὑγεία Δὲν ἀνέχονται τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ψευτιά τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴ δωρο-δοκία Ἴσως ἡ

ἀντίδραση δὲν εἶναι ὑγιής ἀλλὰ τὰ κίνητρα εἶναι δεῖγμα ὑγείας Ἂν συμφωνοῦσαν μὲ τὴν ὑφιστάμενη κατάσταση αὐτὸ θὰ ἦταν ἀνησυχητικό Διότι πολλὰ μπορεῖ νὰ τοὺς προσάψει κανεὶς ἀλλὰ γιὰ ἀνειλικρίνεια δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς κατηγορήσει Καὶ αὐτὴ ἡ εἰλικρίνειά τους δὲν ἀνέχεται καὶ δὲν συμβι-βάζεται μὲ τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 2: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

1

ΤΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΜΑΣ laquoἘρῶraquo

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 2Ἀπρ-Ἰούν 2010

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 3Ἰούλ-Σεπτ 2010

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 1Ἰαν-Μάρτ 2010

Περισσότερες πληροφορίες στά τηλέφωνα 2310 552 719 καί 2310 552 713

Τηλεοmicroοιότυπο 2310 552 209

∆ιαδίκτυο wwwenromiosinigr

Ἠλεκτρ ταχυδροmicroεῖο contactenromiosinigr

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 4Σεπτ-∆εκ 2010

laquoἘρῶraquo Τεῦχος 5Ἰαν-Μάρτ 2011

Τὸ ἀρτισύστατο καὶ νεοπαγὲς Σωματεῖο μας Η ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ (ΕΡΩ) ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἔδωσε μεγάλη βαρύτητα στὸν τομέα τῆς νεότητος Δὲν ὑπολόγισε κόπους καὶ ἔξοδα γιὰ νὰ προσφέρει δωρεὰν βοήθεια στοὺς νέους χωρὶς ἀνταλλάγματα Ἡ ἀνταπό-κριση καὶ ὁ ἐνθουσιασμὸς τῶν νέων ὑπῆρξε συγκινητική Ὡς μέλη τῆς ΕΡΩ καὶ συνάμα ὡς νέοι παιδαγωγοὶ καὶ γονεῖς προβαίνουμε στὴν ἔκδοση τοῦ νεανικοῦ περιοδικοῦ Ρωμndashνιός τὸ πρῶτο τεῦχος τοῦ ὁποίου κρατᾶτε ἤδη στὰ χέρια σας

Εὐελπιστοῦμε αὐτὸ τὸ μικρό μας περιοδικὸ νὰ ἀποβεῖ γέφυρα ἐπικοινωνίας καὶ γνω-ριμίας μεταξὺ τῶν νέων Εἶναι μεγάλη βοήθεια καὶ στήριγμα γιrsquo αὐτοὺς νὰ βρίσκουν καὶ ἄλλους νέους μέ τὰ ἴδια ἐνδιαφέροντα μέσῳ τοῦ περιοδικοῦ Νὰ ἀποτελέσει φωνὴ παρή-γορη μέσα στὸ γενικὸ κλίμα ἀπογοήτευσης ποὺ ζοῦμε δείκτη στὴ σύγχρονη Βαβυλώνα γιὰ νὰ μὴν χάσουν τὸν δοκιμασμένο καὶ σίγουρο δρόμο Ἐπίσης νὰ προβάλει σωστὰ πρότυπα ( Ἁγίους ἥρωες εὐεργέτες) ποὺ σπανίζουν στὴν ἐπο-χή μας Ἐπὶ πλέον νὰ γίνει ἕνα βῆμα γιὰ διάλογο καὶ προβληματισμό ὅπου θὰ βρίσκουν ἀπαντήσεις στὶς ἀναζητήσεις καὶ ἀνησυχίες τους

Ὅσο μεγάλες καὶ ἂν εἶναι οἱ δυσκολίες ποὺ ἀντι-μετωπίζουν σήμερα τὰ παιδιὰ μας εἶναι παρήγορο τὸ ὅτι δὲν συμβιβάζονται μέ τὸ ψέμα καὶ τὴν ὑποκρισία ἀλλὰ ζητοῦν τὸ γνήσιο τὸ ἀληθινό τὸ τέλειο καὶ τὴν ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη Καὶ ὅταν τὴ βροῦν ἐμπιστεύονται καὶ δέχονται συμβουλὴ

Σεβόμαστε τὴν ἐλευθερία τους καὶ δὲν εἶναι σκοπός μας νὰ τοὺς στρατολογήσουμε νὰ τοὺς προσφέρου-με καινούργιες ἰδεολογίες οὔτε νὰ τοὺς ἐντάξουμε σὲ κάστες καὶ παρατάξεις ἀλλὰ νὰ τοὺς δείξουμε τὶς ἀστείρευτες καὶ ζωηφόρες πηγές τὶς αἰώνιες ἀξίες μας μέ τὶς ὁποῖες ἀνετράφηκαν καὶ γαλουχήθηκαν γενεὲς γενεῶν κυρίως νὰ τοὺς φέρουμε σὲ ἐπικοινωνία καὶ συνεργασία μὲ ἄλλους νέους μὲ τὰ ἴδια ἐνδιαφέροντα καὶ τὶς ἰδιες ἀνησυχίες καὶ ἀναζητήσεις Εἶναι κρίμα οἱ νέοι ἄλλων χωρῶν νὰ μαθαίνουν τὴν Ἑλληνικὴ γλώσσα νὰ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη τὸν Ἑλληνικὸ πολιτισμό τὴν παράδοση καὶ τὴν ἱστορία μας καὶ τὰ παιδιά μας νὰ ἀναζητοῦν σὲ λάθος δρόμο τὴν εὐτυχία τὸν προορισμό τους καὶ νὰ ἀγνοοῦν τὴν πίστη τῶν πατέρων τους

Ἀλλὰ διαπιστώνουμε μέ χαρὰ ὅτι πολλοὶ νέοι μας παρὰ τὸν συνεχῆ βομβαρδισμὸ μέ ἰδέες καὶ ξένα πρότυπα ἐμμένουν ἀκόμη ἑλληνοπρεπῶς καὶ μάλιστα στρέφονται καὶ ἀνα-ζητοῦν μέ δίψα ὃτι προσπαθοῦν νὰ τοὺς στερήσουν κάποιοι τὴν οἰκογένεια τὶς ἀξίες μας καὶ τὴ βιωματικὴ σχέση μέ τὴν Ἐκκλησία μας τὴν τροφὸ καὶ τὸ καταφύγιο τοῦ Γένους μας Σrsquo αὐτὴν τὴν προσπάθεια ἔρχεται νὰ συμβάλλει τὸ κατὰ δύναμη καὶ ὁ Ρωμndashνιός Ὁ λιτὸς τίτλος του σημαίνει νέος ρωμηός δηλαδὴ Ἑλληνόπαις Μέσα του ἐμπεριέχει ὅλες τὶς ἀξίες καὶ τὰ ἰδανικὰ τοῦ Γένους μας κυρίως Χριστὸν καὶ Ἑλλάδα Γράφεται κυρίως ἀπὸ νέους γιὰ νέους καὶ ἀπευθύνεται κυρίως σὲ φοιτητές σὲ ἀπόφοιτους Πανεπιστημίου ἀκόμη σὲ στρατιῶτες ἀλλὰ καὶ μικρότερες ἡλικίες Γυμνασίου καὶ Λυκείου μποροῦν νὰ βροῦν ὠφέλιμα καὶ ἐνδιαφέροντα ἄρθρα

Ζητοῦμε τὴν ἐπικοινωνία καὶ συνεργασία μέ τοὺς νέους καὶ μέ ἄλλες συλλογικὲς προ-σπάθειες τὶς ὁποῖες καὶ θὰ προβάλουμε καὶ τὴν προσευχὴ ὅλων γιὰ νὰ εὐοδωθοῦν οἱ στόχοι τοῦ Ρωμndashνιοῦ καὶ νὰ βοηθηθοῦν οἱ νέοι μας τὸ μέλλον καὶ ἡ ἐλπίδα ὅλων μας

Ρωμνιός

Προλογικὸ

4

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1 Προλογικὸ

2 Περιεχόμενα

4 Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήματος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

6 Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων Ἰωάννου Νικολαΐδου ἐκπαιδευτικοῦ

8 Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

10 laquoΣὰν ἀδελφὸ σουraquo Μάριου Χατζηδήμου Μαθητῆ Στ΄Δημοτικοῦ

13 Συγγνώμη Χαρίκλειας Καζίλα γεωπόνου

Ἐκ τοῦ Οἴκου

14 Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον Πάσχα Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

17 Ἡ εὐχή Ἀνώνυμου

Λόγος τῶν ἁγίων

18 Ὁ γέροντας Παΐσιος μιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

5

Μικρή κοινωνία μεγάλη οἰκογένεια

20 Τὸ κακὸ θὸ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένους

Δημήτρη Νατσιοῦ δασκάλου

25 Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμο νικοῦν τοὺς Τούρκους στὸ Μεσσολόγγι Δημήτρη Φωτιάδη λογοτέχνη

Λόγος ἐκ τοῦ κόσμου 26 Θά ἤθελα νά ἤμουν ἐλληνίδα

Πελαγίας Υu Ταϊβανέζας Ἱεραποστόλου

Τεχνολογία

28 Διαδίκτυο

Πατριδογνωσία

30 Παναγία Χρυσολεόντισσα

31 Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

32 Ἡ Ἐλιά Δημήτρη Μπούρα γεωπόνου

Ἑορτολογικὰ

34 Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ

35 Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσα

36 Σχολια - ζωντας

37 Βιβλιοπαρουσίαση Κωνσταντίνου Καλαϊτζίδη δικαστικοῦ

6

Εἶναι γνωστό ὅτι οἱ νέοι εἶναι ὅτι πιό πολύτιμο ἔχει ὁ κόσμος μας γιά τό μέλλον του Γιrsquo αὐτό πρέπει ὅλοι (γονεῖς Ἐκκλη-σία σχολεῖο ἐνήλικες γενικότερα) νά ἔχουν τό βλέμμα στραμμένο ἐπάνω τους νά τούς συμβουλεύουν ἐλέγχοντας τίς κινήσεις τους καί κυρίως νά ἀποτελοῦν τό παράδειγμά τουςΕἶναι πραγματικά δύσκολη ἡ ἀντιμετώπι-ση τῶν νέων καί ἡ προσπάθεια πρέπει νά εἶναι μεγάλη καί εὔστοχη Χρειάζεται συνε-χής καθοδήγηση καί εἰδικά διευκρίνιση στά ἠθικά δεοντολογικά πνευματικά καί συναι-σθηματικά θέματα γιά νά μήν βρίσκεται ὁ νέος σέ σύγχυση σχετικά μέ τόν κόσμο πού τόν περιβάλλει Ἀλλά γιά νά δίνονται στούς νέους σωστά ἠθικά ἐρεθίσματα πρέπει νά δημιουργηθοῦν στήν κοινωνία οἱ κατάλλη-λες ὑποδομές καί νά ὑπάρχουν οἱ ὑπεύθυ-νοι ἄνθρωποι πού νά ἔχουν ἀντίληψη τῆς πραγματικότητας Οἱ ἐκδηλώσεις τῶν νέων δέν ἔχουν μόνο βιολογικό καί ψυχολογικό χα-ρακτήρα ἀλλά σίγουρα συνδέονται καί μέ τίς θρησκευτικές κοινωνικές καί πολιτικές συνθῆκες τῆς ἐποχῆς Κάτι πού τούς χαρα-κτηρίζει καί εἶναι ἀπόλυτα φυσιολογικό εἶναι ἡ ἐπιθυμία τους νά ἀλλάξουν τόν κόσμο πράγμα πού σήμερα δέν φαίνεται τόσο ἔντονα διότι ὁ ἴδιος ὁ κόσμος ἀνατρέπεται μέ ταχύτητα πού δέν προλαβαίνουν Πρίν προλάβει ὁ ἄνθρωπος νά προσαρμοστεῖ στά νέα δεδομένα ἔρχεται ἀντιμέτωπος μέ ἄλλες καινούριες καταστάσεις καί ἀνάγκεςΑὐτό τούς ἐπιφέρει μία σύγχυση ἀποτέ-λεσμα τῆς ὁποίας εἶναι ἡ σημερινή γενιά

τῶν νέων νά χαρακτηρίζεται ἀπαθής γενιά Μοιάζει νά μήν ἐνδιαφέρεται γιά τό μέλλον καί ἐνῷ εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς κοινωνίας γιά τό αὔριο στερεῖται ζωντάνιας καί θελήσεως Ἐπιπλέον σέ ἀντίθεση μέ ὅτι συνέβαινε παλαιότερα ὑποστηρίζεται ὅτι σήμερα κυ-ριαρχεῖ ἡ ἀπελπισία καί ἡ ἀπογοήτευση γιά τό μέλλον Πῶς νά μήν ἐπικρατεῖ ὃμως αὐτή ἡ ἄποψη ἀπό τή στιγμή πού ἡ ἴδια ἡ κοινω-νία ἔχει καταστεῖ ταχέως μεταβαλλόμενη μέ ἀβεβαιότητα καί ρευστότητα δίχως νά προ-σφέρει ὁράματα καί σιγουριά στά νέα παι-διά ὥστε νά μπορέσουν μέ τίς γνώσεις πού θά ἀποκτήσουν νά προχωρήσουν σταθερά φροντίζοντας γιά τό μέλλον τους καί ὄχι μόνο γιά τό παρόν Γιά ὅλα αὐτά ὑπεύθυνοι εἶναι κυρίως οἱ ἐνήλικες πού μέ τή στάση τους δέν τούς δίνουν κουράγιο καί δέν τούς βοηθοῦν οὐσιαστικά στή διανοητική πνευματική καί ἠθική ἀνάπτυξή τους καί τούς ἀφήνουν νά παρασύρονται ἀπό τήν ἀπόκτηση ἀνούσιων ἀγαθῶν καί νά χαίρονται μέ τήν ἀπόκτηση ὑλικῶν στοιχείων πού δέν ἔχουν ἀξία Εἶναι λοιπόν πολύ δύσκολο οἱ ἐνήλικες σήμερα νά γίνουν τό παράδειγμα γιά τούς νεότερους καί νά τούς δείξουν τόν δρόμο καί τίς ἀξίες πού πρέπει νά ἀκολουθήσουν στή ζωή Οἱ νέοι ἔρχονται σέ ἐπαφή μέ τή ζωή ἀπό νω-ρίς καί πολλές φορές δέν μποροῦν νά βροῦν σέ αὐτήν ὑψηλά ἠθικά πρότυπα μιά καί σέ αὐτήν ἐπικρατεῖ κυρίως ἡ προσπάθεια ἀπό-κτησης ὑλικῶν ἀγαθῶνὉ ἄνθρωπος εἶναι ζωντανός ἀναπτυσσόμε-νος ὀργανισμός μέ ἀνάγκες καί βρίσκεται σέ διαλεκτική σχέση μέ τό συνεχῶς μετα-βαλλόμενο περιβάλλον Τά μέσα ἐπικοινωνί-ας αὐξάνονται καί ἡ τεχνολογία προχωράει

Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου Μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήμα-τος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

7

Δέν μπορούμε νά ἀποφύγουμε ἀλλά οὔτε καί νά ἀγνοήσουμε τίς συνεχόμενες μεταβολές οἱ ὁποῖες ἐπιφέρουν καί ἀνάλογη ἀνάπτυξη σέ κάθε ἐποχή Ἔτσι κάθε πομπός πρέπει νά βρίσκει τρόπο νά ἐκπέμπει μέ τόν πιό σωστό καί σύγχρονο τρόπο τό μήνυμά του στούς νέους γιά νά μπορεῖ αὐτό τό μήνυμα νά γί-νεται δεκτό ἀπό αὐτούς γιά νά μήν δημιουρ-γοῦνται παρεκτροπές

Τό 1970 ὁ Raymon Aron εἶπε laquoΟἱ χθεσι-νές ἀξίες χάθηκαν καί οἱ αὐριανές δέν ὑπάρ-χουνraquo Σήμερα δέν ὑπάρχει Raymon Aron ὃμως ὑπάρχει ἡ κρίση στίς ἀξίες Κρίση ἡ

ὁποία ἔχει ὁδηγήσει μεγάλο ποσοστό νέων σέ ἐκδηλώσεις ἀπονενοημένων ἐνεργειῶν στή χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν σέ διάφορα ἔκτροπα και τό κυριότερο στήν ἀπομάκρυν-ση ἀπό τόν Θεό ἀναφερόμενοι ἁπλά σέ μία ἀνώτερη δύναμη

Μπροστά σέ μία τόσο ἀπαισιόδοξη προ-οπτική ἔρχεται ἡ κατάσταση νά γίνει χειρό-τερη ἀπό τήν ἔλλειψη Πίστης στόν Θεό Ἀντί λοιπόν νά Τοῦ δείχνουμε τήν ἀγάπη μας τήν εὐγνωμοσύνη μας νά εἴμαστε ταπεινοί ὀλι-

γαρκεῖς καί νά χαρακτηριζόμαστε ἀπό πρά-ξεις ἁπλές καί ἀληθινές κάνουμε ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἐκμεταλλευόμενοι τήν ἐλευθερία πού μᾶς παρέχει ὁ Μεγαλοδύναμος Ἀνά διαστήματα παρατηρεῖται ὁ Ἰησοῦς Χρι-στός νά γίνεται μόδα ἐπάνω στά ροῦχα στά ἀξεσουάρ καί σέ διάφορα ἄλλα ἀντικείμενα πού σημαίνει ἔλλειψη σεβασμοῦ Ἐπιπλέον ἐκμεταλλευόμαστε τήν ὑπερβολική ἐλευθερία καί ξεφεύγουμε ἀπό κάθε ὅριο ἐνδιαφερόμε-νοι πλέον μόνο γιά ἀνούσια ἐπιφανειακά καί ἐπιπόλαια πράγματα Παρατηρεῖται τότε πνευματική ἔνδεια καί ἀναζήτηση περισ-

σότερων ὑλικῶν ἀγαθῶν πού δέν ἔχουν πραγματική ἀξία καί ἀντί νά εἴμαστε ἐμεῖς ἐπικεφαλῆς καί νά τά χρη-σιμοποιοῦμε γιά τίς ἀνάγκες μας πλέον ἔχουν καταλήξει νά μᾶς κυριεύουν καί νά μᾶς καθοδηγοῦν τά ἴδια

Ἔτσι φαίνεται νά εἶναι σήμερα ἡ κοινωνία στήν ὁποία ζοῦν οἱ νέοι καί ἀπό τήν ὁποία γαλουχοῦνται Ὁ δυνατότερος κατασπαρά-ζει τόν ἀσθενέστερο καί δέν ὑπάρχει δικαιοσύνη ὅπως τή δίδαξε ὁ Ἰησοῦς καί ὁ καλύ-τερος κρίνεται σύμφωνα μέ τή μέτρηση τῶν ὑλικῶν του ἀγαθῶν

Ὁ μόνος τρόπος γιά νά δημιουργήσουμε μία κοινω-νία μέ μέλλον εἶναι ἡ μελέτη ἡ γνώση καί ἡ ἐφαρμογή τῶν διδαχῶν τοῦ Κυρίου Ἡ ἐπί-

κληση τοῦ ὀνόματός Του σέ κάθε προσπά-θειά μας θά μᾶς δίνει τήν ψυχική δύναμη νά ἀντιμετωπίζουμε κάθε πρόβλημα καί δυσκο-λία στή ζωή μας

Γένοιτο

8

Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων

Ἰωάννου Νικολαΐδου Ἐκπαιδευτικοῦ

Στὴ σύγχρονη γοργῶς μεταβαλλόμενη κοι-νωνία μὲ τὰ κοινωνικοοικονομικὰ προβλήμα-τα συνεχῶς νὰ διογκώνονται χρειάζεται μιὰ δύναμη ποὺ θrsquo ἀντιβγεῖ σrsquo αὐτὸ τὸ κακό θὰ

παλαίψει καὶ θὰ βρεῖ διέξοδο Καὶ μιὰ τέτοια δύναμη σαφῶς εἶναι οἱ νέοι μας Στρέφοντας ὅμως κανεὶς τὸ βλέμμα πρὸς τὴ φερέλπιδα νεολαία τῆς Ἑλλάδας ἀπογοητεύεται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ lsquorsquoβλέπειrsquorsquo Νέοι ἀναρχικοί ἀντι-δραστικοί ράθυμοι φίλαυτοι ἀδιάφοροι ἢ φανατισμένοι γιὰ ἀνοησίες καταστροφικοὶ μὲ τάσεις καὶ αὐτοκαταστροφῆς ἄβουλοι

ἀναποφάσιστοι γιὰ κάτι σοβαρό ἀπείθαρ-χοι ἀναξιοπρεπεῖς

Πῶς θὰ ξυπνήσει αὐτὴ ἡ νεολαία γιὰ νὰ ἀντιδράσει σωστὰ καὶ ἔγκαιρα στὰ σύγχρονα προβλήματα Μήπως τελικὰ οἱ ἴδιοι οἱ νέοι ἔχουν καταντήσει πρόβλημα γιὰ τὴν κοινω-

νία Νομίζω πὼς ὄχι Οἱ νέοι δὲν δημιούργησαν τὰ προβλήματα Τὰ ὑφίστανται Ἐλαχιστότατη ἕως μηδενικὴ εἶναι ἡ εὐθύνη τους καὶ ἡ δυνα-τότητα συμμε-τοχῆς σrsquo αὐτά

Ἡ συμπερι-φορὰ τῶν νέων ποὺ ἀντιδρᾶ στὴν κοινωνία ποὺ τοὺς πε-ριβάλλει δεί-χνει ὑγεία Δὲν ἀνέχονται τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ψευτιά τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴ δωρο-δοκία Ἴσως ἡ

ἀντίδραση δὲν εἶναι ὑγιής ἀλλὰ τὰ κίνητρα εἶναι δεῖγμα ὑγείας Ἂν συμφωνοῦσαν μὲ τὴν ὑφιστάμενη κατάσταση αὐτὸ θὰ ἦταν ἀνησυχητικό Διότι πολλὰ μπορεῖ νὰ τοὺς προσάψει κανεὶς ἀλλὰ γιὰ ἀνειλικρίνεια δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς κατηγορήσει Καὶ αὐτὴ ἡ εἰλικρίνειά τους δὲν ἀνέχεται καὶ δὲν συμβι-βάζεται μὲ τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 3: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

Τὸ ἀρτισύστατο καὶ νεοπαγὲς Σωματεῖο μας Η ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ (ΕΡΩ) ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἔδωσε μεγάλη βαρύτητα στὸν τομέα τῆς νεότητος Δὲν ὑπολόγισε κόπους καὶ ἔξοδα γιὰ νὰ προσφέρει δωρεὰν βοήθεια στοὺς νέους χωρὶς ἀνταλλάγματα Ἡ ἀνταπό-κριση καὶ ὁ ἐνθουσιασμὸς τῶν νέων ὑπῆρξε συγκινητική Ὡς μέλη τῆς ΕΡΩ καὶ συνάμα ὡς νέοι παιδαγωγοὶ καὶ γονεῖς προβαίνουμε στὴν ἔκδοση τοῦ νεανικοῦ περιοδικοῦ Ρωμndashνιός τὸ πρῶτο τεῦχος τοῦ ὁποίου κρατᾶτε ἤδη στὰ χέρια σας

Εὐελπιστοῦμε αὐτὸ τὸ μικρό μας περιοδικὸ νὰ ἀποβεῖ γέφυρα ἐπικοινωνίας καὶ γνω-ριμίας μεταξὺ τῶν νέων Εἶναι μεγάλη βοήθεια καὶ στήριγμα γιrsquo αὐτοὺς νὰ βρίσκουν καὶ ἄλλους νέους μέ τὰ ἴδια ἐνδιαφέροντα μέσῳ τοῦ περιοδικοῦ Νὰ ἀποτελέσει φωνὴ παρή-γορη μέσα στὸ γενικὸ κλίμα ἀπογοήτευσης ποὺ ζοῦμε δείκτη στὴ σύγχρονη Βαβυλώνα γιὰ νὰ μὴν χάσουν τὸν δοκιμασμένο καὶ σίγουρο δρόμο Ἐπίσης νὰ προβάλει σωστὰ πρότυπα ( Ἁγίους ἥρωες εὐεργέτες) ποὺ σπανίζουν στὴν ἐπο-χή μας Ἐπὶ πλέον νὰ γίνει ἕνα βῆμα γιὰ διάλογο καὶ προβληματισμό ὅπου θὰ βρίσκουν ἀπαντήσεις στὶς ἀναζητήσεις καὶ ἀνησυχίες τους

Ὅσο μεγάλες καὶ ἂν εἶναι οἱ δυσκολίες ποὺ ἀντι-μετωπίζουν σήμερα τὰ παιδιὰ μας εἶναι παρήγορο τὸ ὅτι δὲν συμβιβάζονται μέ τὸ ψέμα καὶ τὴν ὑποκρισία ἀλλὰ ζητοῦν τὸ γνήσιο τὸ ἀληθινό τὸ τέλειο καὶ τὴν ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη Καὶ ὅταν τὴ βροῦν ἐμπιστεύονται καὶ δέχονται συμβουλὴ

Σεβόμαστε τὴν ἐλευθερία τους καὶ δὲν εἶναι σκοπός μας νὰ τοὺς στρατολογήσουμε νὰ τοὺς προσφέρου-με καινούργιες ἰδεολογίες οὔτε νὰ τοὺς ἐντάξουμε σὲ κάστες καὶ παρατάξεις ἀλλὰ νὰ τοὺς δείξουμε τὶς ἀστείρευτες καὶ ζωηφόρες πηγές τὶς αἰώνιες ἀξίες μας μέ τὶς ὁποῖες ἀνετράφηκαν καὶ γαλουχήθηκαν γενεὲς γενεῶν κυρίως νὰ τοὺς φέρουμε σὲ ἐπικοινωνία καὶ συνεργασία μὲ ἄλλους νέους μὲ τὰ ἴδια ἐνδιαφέροντα καὶ τὶς ἰδιες ἀνησυχίες καὶ ἀναζητήσεις Εἶναι κρίμα οἱ νέοι ἄλλων χωρῶν νὰ μαθαίνουν τὴν Ἑλληνικὴ γλώσσα νὰ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη τὸν Ἑλληνικὸ πολιτισμό τὴν παράδοση καὶ τὴν ἱστορία μας καὶ τὰ παιδιά μας νὰ ἀναζητοῦν σὲ λάθος δρόμο τὴν εὐτυχία τὸν προορισμό τους καὶ νὰ ἀγνοοῦν τὴν πίστη τῶν πατέρων τους

Ἀλλὰ διαπιστώνουμε μέ χαρὰ ὅτι πολλοὶ νέοι μας παρὰ τὸν συνεχῆ βομβαρδισμὸ μέ ἰδέες καὶ ξένα πρότυπα ἐμμένουν ἀκόμη ἑλληνοπρεπῶς καὶ μάλιστα στρέφονται καὶ ἀνα-ζητοῦν μέ δίψα ὃτι προσπαθοῦν νὰ τοὺς στερήσουν κάποιοι τὴν οἰκογένεια τὶς ἀξίες μας καὶ τὴ βιωματικὴ σχέση μέ τὴν Ἐκκλησία μας τὴν τροφὸ καὶ τὸ καταφύγιο τοῦ Γένους μας Σrsquo αὐτὴν τὴν προσπάθεια ἔρχεται νὰ συμβάλλει τὸ κατὰ δύναμη καὶ ὁ Ρωμndashνιός Ὁ λιτὸς τίτλος του σημαίνει νέος ρωμηός δηλαδὴ Ἑλληνόπαις Μέσα του ἐμπεριέχει ὅλες τὶς ἀξίες καὶ τὰ ἰδανικὰ τοῦ Γένους μας κυρίως Χριστὸν καὶ Ἑλλάδα Γράφεται κυρίως ἀπὸ νέους γιὰ νέους καὶ ἀπευθύνεται κυρίως σὲ φοιτητές σὲ ἀπόφοιτους Πανεπιστημίου ἀκόμη σὲ στρατιῶτες ἀλλὰ καὶ μικρότερες ἡλικίες Γυμνασίου καὶ Λυκείου μποροῦν νὰ βροῦν ὠφέλιμα καὶ ἐνδιαφέροντα ἄρθρα

Ζητοῦμε τὴν ἐπικοινωνία καὶ συνεργασία μέ τοὺς νέους καὶ μέ ἄλλες συλλογικὲς προ-σπάθειες τὶς ὁποῖες καὶ θὰ προβάλουμε καὶ τὴν προσευχὴ ὅλων γιὰ νὰ εὐοδωθοῦν οἱ στόχοι τοῦ Ρωμndashνιοῦ καὶ νὰ βοηθηθοῦν οἱ νέοι μας τὸ μέλλον καὶ ἡ ἐλπίδα ὅλων μας

Ρωμνιός

Προλογικὸ

4

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1 Προλογικὸ

2 Περιεχόμενα

4 Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήματος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

6 Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων Ἰωάννου Νικολαΐδου ἐκπαιδευτικοῦ

8 Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

10 laquoΣὰν ἀδελφὸ σουraquo Μάριου Χατζηδήμου Μαθητῆ Στ΄Δημοτικοῦ

13 Συγγνώμη Χαρίκλειας Καζίλα γεωπόνου

Ἐκ τοῦ Οἴκου

14 Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον Πάσχα Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

17 Ἡ εὐχή Ἀνώνυμου

Λόγος τῶν ἁγίων

18 Ὁ γέροντας Παΐσιος μιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

5

Μικρή κοινωνία μεγάλη οἰκογένεια

20 Τὸ κακὸ θὸ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένους

Δημήτρη Νατσιοῦ δασκάλου

25 Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμο νικοῦν τοὺς Τούρκους στὸ Μεσσολόγγι Δημήτρη Φωτιάδη λογοτέχνη

Λόγος ἐκ τοῦ κόσμου 26 Θά ἤθελα νά ἤμουν ἐλληνίδα

Πελαγίας Υu Ταϊβανέζας Ἱεραποστόλου

Τεχνολογία

28 Διαδίκτυο

Πατριδογνωσία

30 Παναγία Χρυσολεόντισσα

31 Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

32 Ἡ Ἐλιά Δημήτρη Μπούρα γεωπόνου

Ἑορτολογικὰ

34 Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ

35 Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσα

36 Σχολια - ζωντας

37 Βιβλιοπαρουσίαση Κωνσταντίνου Καλαϊτζίδη δικαστικοῦ

6

Εἶναι γνωστό ὅτι οἱ νέοι εἶναι ὅτι πιό πολύτιμο ἔχει ὁ κόσμος μας γιά τό μέλλον του Γιrsquo αὐτό πρέπει ὅλοι (γονεῖς Ἐκκλη-σία σχολεῖο ἐνήλικες γενικότερα) νά ἔχουν τό βλέμμα στραμμένο ἐπάνω τους νά τούς συμβουλεύουν ἐλέγχοντας τίς κινήσεις τους καί κυρίως νά ἀποτελοῦν τό παράδειγμά τουςΕἶναι πραγματικά δύσκολη ἡ ἀντιμετώπι-ση τῶν νέων καί ἡ προσπάθεια πρέπει νά εἶναι μεγάλη καί εὔστοχη Χρειάζεται συνε-χής καθοδήγηση καί εἰδικά διευκρίνιση στά ἠθικά δεοντολογικά πνευματικά καί συναι-σθηματικά θέματα γιά νά μήν βρίσκεται ὁ νέος σέ σύγχυση σχετικά μέ τόν κόσμο πού τόν περιβάλλει Ἀλλά γιά νά δίνονται στούς νέους σωστά ἠθικά ἐρεθίσματα πρέπει νά δημιουργηθοῦν στήν κοινωνία οἱ κατάλλη-λες ὑποδομές καί νά ὑπάρχουν οἱ ὑπεύθυ-νοι ἄνθρωποι πού νά ἔχουν ἀντίληψη τῆς πραγματικότητας Οἱ ἐκδηλώσεις τῶν νέων δέν ἔχουν μόνο βιολογικό καί ψυχολογικό χα-ρακτήρα ἀλλά σίγουρα συνδέονται καί μέ τίς θρησκευτικές κοινωνικές καί πολιτικές συνθῆκες τῆς ἐποχῆς Κάτι πού τούς χαρα-κτηρίζει καί εἶναι ἀπόλυτα φυσιολογικό εἶναι ἡ ἐπιθυμία τους νά ἀλλάξουν τόν κόσμο πράγμα πού σήμερα δέν φαίνεται τόσο ἔντονα διότι ὁ ἴδιος ὁ κόσμος ἀνατρέπεται μέ ταχύτητα πού δέν προλαβαίνουν Πρίν προλάβει ὁ ἄνθρωπος νά προσαρμοστεῖ στά νέα δεδομένα ἔρχεται ἀντιμέτωπος μέ ἄλλες καινούριες καταστάσεις καί ἀνάγκεςΑὐτό τούς ἐπιφέρει μία σύγχυση ἀποτέ-λεσμα τῆς ὁποίας εἶναι ἡ σημερινή γενιά

τῶν νέων νά χαρακτηρίζεται ἀπαθής γενιά Μοιάζει νά μήν ἐνδιαφέρεται γιά τό μέλλον καί ἐνῷ εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς κοινωνίας γιά τό αὔριο στερεῖται ζωντάνιας καί θελήσεως Ἐπιπλέον σέ ἀντίθεση μέ ὅτι συνέβαινε παλαιότερα ὑποστηρίζεται ὅτι σήμερα κυ-ριαρχεῖ ἡ ἀπελπισία καί ἡ ἀπογοήτευση γιά τό μέλλον Πῶς νά μήν ἐπικρατεῖ ὃμως αὐτή ἡ ἄποψη ἀπό τή στιγμή πού ἡ ἴδια ἡ κοινω-νία ἔχει καταστεῖ ταχέως μεταβαλλόμενη μέ ἀβεβαιότητα καί ρευστότητα δίχως νά προ-σφέρει ὁράματα καί σιγουριά στά νέα παι-διά ὥστε νά μπορέσουν μέ τίς γνώσεις πού θά ἀποκτήσουν νά προχωρήσουν σταθερά φροντίζοντας γιά τό μέλλον τους καί ὄχι μόνο γιά τό παρόν Γιά ὅλα αὐτά ὑπεύθυνοι εἶναι κυρίως οἱ ἐνήλικες πού μέ τή στάση τους δέν τούς δίνουν κουράγιο καί δέν τούς βοηθοῦν οὐσιαστικά στή διανοητική πνευματική καί ἠθική ἀνάπτυξή τους καί τούς ἀφήνουν νά παρασύρονται ἀπό τήν ἀπόκτηση ἀνούσιων ἀγαθῶν καί νά χαίρονται μέ τήν ἀπόκτηση ὑλικῶν στοιχείων πού δέν ἔχουν ἀξία Εἶναι λοιπόν πολύ δύσκολο οἱ ἐνήλικες σήμερα νά γίνουν τό παράδειγμα γιά τούς νεότερους καί νά τούς δείξουν τόν δρόμο καί τίς ἀξίες πού πρέπει νά ἀκολουθήσουν στή ζωή Οἱ νέοι ἔρχονται σέ ἐπαφή μέ τή ζωή ἀπό νω-ρίς καί πολλές φορές δέν μποροῦν νά βροῦν σέ αὐτήν ὑψηλά ἠθικά πρότυπα μιά καί σέ αὐτήν ἐπικρατεῖ κυρίως ἡ προσπάθεια ἀπό-κτησης ὑλικῶν ἀγαθῶνὉ ἄνθρωπος εἶναι ζωντανός ἀναπτυσσόμε-νος ὀργανισμός μέ ἀνάγκες καί βρίσκεται σέ διαλεκτική σχέση μέ τό συνεχῶς μετα-βαλλόμενο περιβάλλον Τά μέσα ἐπικοινωνί-ας αὐξάνονται καί ἡ τεχνολογία προχωράει

Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου Μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήμα-τος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

7

Δέν μπορούμε νά ἀποφύγουμε ἀλλά οὔτε καί νά ἀγνοήσουμε τίς συνεχόμενες μεταβολές οἱ ὁποῖες ἐπιφέρουν καί ἀνάλογη ἀνάπτυξη σέ κάθε ἐποχή Ἔτσι κάθε πομπός πρέπει νά βρίσκει τρόπο νά ἐκπέμπει μέ τόν πιό σωστό καί σύγχρονο τρόπο τό μήνυμά του στούς νέους γιά νά μπορεῖ αὐτό τό μήνυμα νά γί-νεται δεκτό ἀπό αὐτούς γιά νά μήν δημιουρ-γοῦνται παρεκτροπές

Τό 1970 ὁ Raymon Aron εἶπε laquoΟἱ χθεσι-νές ἀξίες χάθηκαν καί οἱ αὐριανές δέν ὑπάρ-χουνraquo Σήμερα δέν ὑπάρχει Raymon Aron ὃμως ὑπάρχει ἡ κρίση στίς ἀξίες Κρίση ἡ

ὁποία ἔχει ὁδηγήσει μεγάλο ποσοστό νέων σέ ἐκδηλώσεις ἀπονενοημένων ἐνεργειῶν στή χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν σέ διάφορα ἔκτροπα και τό κυριότερο στήν ἀπομάκρυν-ση ἀπό τόν Θεό ἀναφερόμενοι ἁπλά σέ μία ἀνώτερη δύναμη

Μπροστά σέ μία τόσο ἀπαισιόδοξη προ-οπτική ἔρχεται ἡ κατάσταση νά γίνει χειρό-τερη ἀπό τήν ἔλλειψη Πίστης στόν Θεό Ἀντί λοιπόν νά Τοῦ δείχνουμε τήν ἀγάπη μας τήν εὐγνωμοσύνη μας νά εἴμαστε ταπεινοί ὀλι-

γαρκεῖς καί νά χαρακτηριζόμαστε ἀπό πρά-ξεις ἁπλές καί ἀληθινές κάνουμε ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἐκμεταλλευόμενοι τήν ἐλευθερία πού μᾶς παρέχει ὁ Μεγαλοδύναμος Ἀνά διαστήματα παρατηρεῖται ὁ Ἰησοῦς Χρι-στός νά γίνεται μόδα ἐπάνω στά ροῦχα στά ἀξεσουάρ καί σέ διάφορα ἄλλα ἀντικείμενα πού σημαίνει ἔλλειψη σεβασμοῦ Ἐπιπλέον ἐκμεταλλευόμαστε τήν ὑπερβολική ἐλευθερία καί ξεφεύγουμε ἀπό κάθε ὅριο ἐνδιαφερόμε-νοι πλέον μόνο γιά ἀνούσια ἐπιφανειακά καί ἐπιπόλαια πράγματα Παρατηρεῖται τότε πνευματική ἔνδεια καί ἀναζήτηση περισ-

σότερων ὑλικῶν ἀγαθῶν πού δέν ἔχουν πραγματική ἀξία καί ἀντί νά εἴμαστε ἐμεῖς ἐπικεφαλῆς καί νά τά χρη-σιμοποιοῦμε γιά τίς ἀνάγκες μας πλέον ἔχουν καταλήξει νά μᾶς κυριεύουν καί νά μᾶς καθοδηγοῦν τά ἴδια

Ἔτσι φαίνεται νά εἶναι σήμερα ἡ κοινωνία στήν ὁποία ζοῦν οἱ νέοι καί ἀπό τήν ὁποία γαλουχοῦνται Ὁ δυνατότερος κατασπαρά-ζει τόν ἀσθενέστερο καί δέν ὑπάρχει δικαιοσύνη ὅπως τή δίδαξε ὁ Ἰησοῦς καί ὁ καλύ-τερος κρίνεται σύμφωνα μέ τή μέτρηση τῶν ὑλικῶν του ἀγαθῶν

Ὁ μόνος τρόπος γιά νά δημιουργήσουμε μία κοινω-νία μέ μέλλον εἶναι ἡ μελέτη ἡ γνώση καί ἡ ἐφαρμογή τῶν διδαχῶν τοῦ Κυρίου Ἡ ἐπί-

κληση τοῦ ὀνόματός Του σέ κάθε προσπά-θειά μας θά μᾶς δίνει τήν ψυχική δύναμη νά ἀντιμετωπίζουμε κάθε πρόβλημα καί δυσκο-λία στή ζωή μας

Γένοιτο

8

Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων

Ἰωάννου Νικολαΐδου Ἐκπαιδευτικοῦ

Στὴ σύγχρονη γοργῶς μεταβαλλόμενη κοι-νωνία μὲ τὰ κοινωνικοοικονομικὰ προβλήμα-τα συνεχῶς νὰ διογκώνονται χρειάζεται μιὰ δύναμη ποὺ θrsquo ἀντιβγεῖ σrsquo αὐτὸ τὸ κακό θὰ

παλαίψει καὶ θὰ βρεῖ διέξοδο Καὶ μιὰ τέτοια δύναμη σαφῶς εἶναι οἱ νέοι μας Στρέφοντας ὅμως κανεὶς τὸ βλέμμα πρὸς τὴ φερέλπιδα νεολαία τῆς Ἑλλάδας ἀπογοητεύεται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ lsquorsquoβλέπειrsquorsquo Νέοι ἀναρχικοί ἀντι-δραστικοί ράθυμοι φίλαυτοι ἀδιάφοροι ἢ φανατισμένοι γιὰ ἀνοησίες καταστροφικοὶ μὲ τάσεις καὶ αὐτοκαταστροφῆς ἄβουλοι

ἀναποφάσιστοι γιὰ κάτι σοβαρό ἀπείθαρ-χοι ἀναξιοπρεπεῖς

Πῶς θὰ ξυπνήσει αὐτὴ ἡ νεολαία γιὰ νὰ ἀντιδράσει σωστὰ καὶ ἔγκαιρα στὰ σύγχρονα προβλήματα Μήπως τελικὰ οἱ ἴδιοι οἱ νέοι ἔχουν καταντήσει πρόβλημα γιὰ τὴν κοινω-

νία Νομίζω πὼς ὄχι Οἱ νέοι δὲν δημιούργησαν τὰ προβλήματα Τὰ ὑφίστανται Ἐλαχιστότατη ἕως μηδενικὴ εἶναι ἡ εὐθύνη τους καὶ ἡ δυνα-τότητα συμμε-τοχῆς σrsquo αὐτά

Ἡ συμπερι-φορὰ τῶν νέων ποὺ ἀντιδρᾶ στὴν κοινωνία ποὺ τοὺς πε-ριβάλλει δεί-χνει ὑγεία Δὲν ἀνέχονται τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ψευτιά τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴ δωρο-δοκία Ἴσως ἡ

ἀντίδραση δὲν εἶναι ὑγιής ἀλλὰ τὰ κίνητρα εἶναι δεῖγμα ὑγείας Ἂν συμφωνοῦσαν μὲ τὴν ὑφιστάμενη κατάσταση αὐτὸ θὰ ἦταν ἀνησυχητικό Διότι πολλὰ μπορεῖ νὰ τοὺς προσάψει κανεὶς ἀλλὰ γιὰ ἀνειλικρίνεια δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς κατηγορήσει Καὶ αὐτὴ ἡ εἰλικρίνειά τους δὲν ἀνέχεται καὶ δὲν συμβι-βάζεται μὲ τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 4: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

4

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1 Προλογικὸ

2 Περιεχόμενα

4 Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήματος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

6 Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων Ἰωάννου Νικολαΐδου ἐκπαιδευτικοῦ

8 Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

10 laquoΣὰν ἀδελφὸ σουraquo Μάριου Χατζηδήμου Μαθητῆ Στ΄Δημοτικοῦ

13 Συγγνώμη Χαρίκλειας Καζίλα γεωπόνου

Ἐκ τοῦ Οἴκου

14 Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον Πάσχα Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

17 Ἡ εὐχή Ἀνώνυμου

Λόγος τῶν ἁγίων

18 Ὁ γέροντας Παΐσιος μιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

5

Μικρή κοινωνία μεγάλη οἰκογένεια

20 Τὸ κακὸ θὸ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένους

Δημήτρη Νατσιοῦ δασκάλου

25 Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμο νικοῦν τοὺς Τούρκους στὸ Μεσσολόγγι Δημήτρη Φωτιάδη λογοτέχνη

Λόγος ἐκ τοῦ κόσμου 26 Θά ἤθελα νά ἤμουν ἐλληνίδα

Πελαγίας Υu Ταϊβανέζας Ἱεραποστόλου

Τεχνολογία

28 Διαδίκτυο

Πατριδογνωσία

30 Παναγία Χρυσολεόντισσα

31 Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

32 Ἡ Ἐλιά Δημήτρη Μπούρα γεωπόνου

Ἑορτολογικὰ

34 Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ

35 Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσα

36 Σχολια - ζωντας

37 Βιβλιοπαρουσίαση Κωνσταντίνου Καλαϊτζίδη δικαστικοῦ

6

Εἶναι γνωστό ὅτι οἱ νέοι εἶναι ὅτι πιό πολύτιμο ἔχει ὁ κόσμος μας γιά τό μέλλον του Γιrsquo αὐτό πρέπει ὅλοι (γονεῖς Ἐκκλη-σία σχολεῖο ἐνήλικες γενικότερα) νά ἔχουν τό βλέμμα στραμμένο ἐπάνω τους νά τούς συμβουλεύουν ἐλέγχοντας τίς κινήσεις τους καί κυρίως νά ἀποτελοῦν τό παράδειγμά τουςΕἶναι πραγματικά δύσκολη ἡ ἀντιμετώπι-ση τῶν νέων καί ἡ προσπάθεια πρέπει νά εἶναι μεγάλη καί εὔστοχη Χρειάζεται συνε-χής καθοδήγηση καί εἰδικά διευκρίνιση στά ἠθικά δεοντολογικά πνευματικά καί συναι-σθηματικά θέματα γιά νά μήν βρίσκεται ὁ νέος σέ σύγχυση σχετικά μέ τόν κόσμο πού τόν περιβάλλει Ἀλλά γιά νά δίνονται στούς νέους σωστά ἠθικά ἐρεθίσματα πρέπει νά δημιουργηθοῦν στήν κοινωνία οἱ κατάλλη-λες ὑποδομές καί νά ὑπάρχουν οἱ ὑπεύθυ-νοι ἄνθρωποι πού νά ἔχουν ἀντίληψη τῆς πραγματικότητας Οἱ ἐκδηλώσεις τῶν νέων δέν ἔχουν μόνο βιολογικό καί ψυχολογικό χα-ρακτήρα ἀλλά σίγουρα συνδέονται καί μέ τίς θρησκευτικές κοινωνικές καί πολιτικές συνθῆκες τῆς ἐποχῆς Κάτι πού τούς χαρα-κτηρίζει καί εἶναι ἀπόλυτα φυσιολογικό εἶναι ἡ ἐπιθυμία τους νά ἀλλάξουν τόν κόσμο πράγμα πού σήμερα δέν φαίνεται τόσο ἔντονα διότι ὁ ἴδιος ὁ κόσμος ἀνατρέπεται μέ ταχύτητα πού δέν προλαβαίνουν Πρίν προλάβει ὁ ἄνθρωπος νά προσαρμοστεῖ στά νέα δεδομένα ἔρχεται ἀντιμέτωπος μέ ἄλλες καινούριες καταστάσεις καί ἀνάγκεςΑὐτό τούς ἐπιφέρει μία σύγχυση ἀποτέ-λεσμα τῆς ὁποίας εἶναι ἡ σημερινή γενιά

τῶν νέων νά χαρακτηρίζεται ἀπαθής γενιά Μοιάζει νά μήν ἐνδιαφέρεται γιά τό μέλλον καί ἐνῷ εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς κοινωνίας γιά τό αὔριο στερεῖται ζωντάνιας καί θελήσεως Ἐπιπλέον σέ ἀντίθεση μέ ὅτι συνέβαινε παλαιότερα ὑποστηρίζεται ὅτι σήμερα κυ-ριαρχεῖ ἡ ἀπελπισία καί ἡ ἀπογοήτευση γιά τό μέλλον Πῶς νά μήν ἐπικρατεῖ ὃμως αὐτή ἡ ἄποψη ἀπό τή στιγμή πού ἡ ἴδια ἡ κοινω-νία ἔχει καταστεῖ ταχέως μεταβαλλόμενη μέ ἀβεβαιότητα καί ρευστότητα δίχως νά προ-σφέρει ὁράματα καί σιγουριά στά νέα παι-διά ὥστε νά μπορέσουν μέ τίς γνώσεις πού θά ἀποκτήσουν νά προχωρήσουν σταθερά φροντίζοντας γιά τό μέλλον τους καί ὄχι μόνο γιά τό παρόν Γιά ὅλα αὐτά ὑπεύθυνοι εἶναι κυρίως οἱ ἐνήλικες πού μέ τή στάση τους δέν τούς δίνουν κουράγιο καί δέν τούς βοηθοῦν οὐσιαστικά στή διανοητική πνευματική καί ἠθική ἀνάπτυξή τους καί τούς ἀφήνουν νά παρασύρονται ἀπό τήν ἀπόκτηση ἀνούσιων ἀγαθῶν καί νά χαίρονται μέ τήν ἀπόκτηση ὑλικῶν στοιχείων πού δέν ἔχουν ἀξία Εἶναι λοιπόν πολύ δύσκολο οἱ ἐνήλικες σήμερα νά γίνουν τό παράδειγμα γιά τούς νεότερους καί νά τούς δείξουν τόν δρόμο καί τίς ἀξίες πού πρέπει νά ἀκολουθήσουν στή ζωή Οἱ νέοι ἔρχονται σέ ἐπαφή μέ τή ζωή ἀπό νω-ρίς καί πολλές φορές δέν μποροῦν νά βροῦν σέ αὐτήν ὑψηλά ἠθικά πρότυπα μιά καί σέ αὐτήν ἐπικρατεῖ κυρίως ἡ προσπάθεια ἀπό-κτησης ὑλικῶν ἀγαθῶνὉ ἄνθρωπος εἶναι ζωντανός ἀναπτυσσόμε-νος ὀργανισμός μέ ἀνάγκες καί βρίσκεται σέ διαλεκτική σχέση μέ τό συνεχῶς μετα-βαλλόμενο περιβάλλον Τά μέσα ἐπικοινωνί-ας αὐξάνονται καί ἡ τεχνολογία προχωράει

Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου Μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήμα-τος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

7

Δέν μπορούμε νά ἀποφύγουμε ἀλλά οὔτε καί νά ἀγνοήσουμε τίς συνεχόμενες μεταβολές οἱ ὁποῖες ἐπιφέρουν καί ἀνάλογη ἀνάπτυξη σέ κάθε ἐποχή Ἔτσι κάθε πομπός πρέπει νά βρίσκει τρόπο νά ἐκπέμπει μέ τόν πιό σωστό καί σύγχρονο τρόπο τό μήνυμά του στούς νέους γιά νά μπορεῖ αὐτό τό μήνυμα νά γί-νεται δεκτό ἀπό αὐτούς γιά νά μήν δημιουρ-γοῦνται παρεκτροπές

Τό 1970 ὁ Raymon Aron εἶπε laquoΟἱ χθεσι-νές ἀξίες χάθηκαν καί οἱ αὐριανές δέν ὑπάρ-χουνraquo Σήμερα δέν ὑπάρχει Raymon Aron ὃμως ὑπάρχει ἡ κρίση στίς ἀξίες Κρίση ἡ

ὁποία ἔχει ὁδηγήσει μεγάλο ποσοστό νέων σέ ἐκδηλώσεις ἀπονενοημένων ἐνεργειῶν στή χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν σέ διάφορα ἔκτροπα και τό κυριότερο στήν ἀπομάκρυν-ση ἀπό τόν Θεό ἀναφερόμενοι ἁπλά σέ μία ἀνώτερη δύναμη

Μπροστά σέ μία τόσο ἀπαισιόδοξη προ-οπτική ἔρχεται ἡ κατάσταση νά γίνει χειρό-τερη ἀπό τήν ἔλλειψη Πίστης στόν Θεό Ἀντί λοιπόν νά Τοῦ δείχνουμε τήν ἀγάπη μας τήν εὐγνωμοσύνη μας νά εἴμαστε ταπεινοί ὀλι-

γαρκεῖς καί νά χαρακτηριζόμαστε ἀπό πρά-ξεις ἁπλές καί ἀληθινές κάνουμε ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἐκμεταλλευόμενοι τήν ἐλευθερία πού μᾶς παρέχει ὁ Μεγαλοδύναμος Ἀνά διαστήματα παρατηρεῖται ὁ Ἰησοῦς Χρι-στός νά γίνεται μόδα ἐπάνω στά ροῦχα στά ἀξεσουάρ καί σέ διάφορα ἄλλα ἀντικείμενα πού σημαίνει ἔλλειψη σεβασμοῦ Ἐπιπλέον ἐκμεταλλευόμαστε τήν ὑπερβολική ἐλευθερία καί ξεφεύγουμε ἀπό κάθε ὅριο ἐνδιαφερόμε-νοι πλέον μόνο γιά ἀνούσια ἐπιφανειακά καί ἐπιπόλαια πράγματα Παρατηρεῖται τότε πνευματική ἔνδεια καί ἀναζήτηση περισ-

σότερων ὑλικῶν ἀγαθῶν πού δέν ἔχουν πραγματική ἀξία καί ἀντί νά εἴμαστε ἐμεῖς ἐπικεφαλῆς καί νά τά χρη-σιμοποιοῦμε γιά τίς ἀνάγκες μας πλέον ἔχουν καταλήξει νά μᾶς κυριεύουν καί νά μᾶς καθοδηγοῦν τά ἴδια

Ἔτσι φαίνεται νά εἶναι σήμερα ἡ κοινωνία στήν ὁποία ζοῦν οἱ νέοι καί ἀπό τήν ὁποία γαλουχοῦνται Ὁ δυνατότερος κατασπαρά-ζει τόν ἀσθενέστερο καί δέν ὑπάρχει δικαιοσύνη ὅπως τή δίδαξε ὁ Ἰησοῦς καί ὁ καλύ-τερος κρίνεται σύμφωνα μέ τή μέτρηση τῶν ὑλικῶν του ἀγαθῶν

Ὁ μόνος τρόπος γιά νά δημιουργήσουμε μία κοινω-νία μέ μέλλον εἶναι ἡ μελέτη ἡ γνώση καί ἡ ἐφαρμογή τῶν διδαχῶν τοῦ Κυρίου Ἡ ἐπί-

κληση τοῦ ὀνόματός Του σέ κάθε προσπά-θειά μας θά μᾶς δίνει τήν ψυχική δύναμη νά ἀντιμετωπίζουμε κάθε πρόβλημα καί δυσκο-λία στή ζωή μας

Γένοιτο

8

Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων

Ἰωάννου Νικολαΐδου Ἐκπαιδευτικοῦ

Στὴ σύγχρονη γοργῶς μεταβαλλόμενη κοι-νωνία μὲ τὰ κοινωνικοοικονομικὰ προβλήμα-τα συνεχῶς νὰ διογκώνονται χρειάζεται μιὰ δύναμη ποὺ θrsquo ἀντιβγεῖ σrsquo αὐτὸ τὸ κακό θὰ

παλαίψει καὶ θὰ βρεῖ διέξοδο Καὶ μιὰ τέτοια δύναμη σαφῶς εἶναι οἱ νέοι μας Στρέφοντας ὅμως κανεὶς τὸ βλέμμα πρὸς τὴ φερέλπιδα νεολαία τῆς Ἑλλάδας ἀπογοητεύεται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ lsquorsquoβλέπειrsquorsquo Νέοι ἀναρχικοί ἀντι-δραστικοί ράθυμοι φίλαυτοι ἀδιάφοροι ἢ φανατισμένοι γιὰ ἀνοησίες καταστροφικοὶ μὲ τάσεις καὶ αὐτοκαταστροφῆς ἄβουλοι

ἀναποφάσιστοι γιὰ κάτι σοβαρό ἀπείθαρ-χοι ἀναξιοπρεπεῖς

Πῶς θὰ ξυπνήσει αὐτὴ ἡ νεολαία γιὰ νὰ ἀντιδράσει σωστὰ καὶ ἔγκαιρα στὰ σύγχρονα προβλήματα Μήπως τελικὰ οἱ ἴδιοι οἱ νέοι ἔχουν καταντήσει πρόβλημα γιὰ τὴν κοινω-

νία Νομίζω πὼς ὄχι Οἱ νέοι δὲν δημιούργησαν τὰ προβλήματα Τὰ ὑφίστανται Ἐλαχιστότατη ἕως μηδενικὴ εἶναι ἡ εὐθύνη τους καὶ ἡ δυνα-τότητα συμμε-τοχῆς σrsquo αὐτά

Ἡ συμπερι-φορὰ τῶν νέων ποὺ ἀντιδρᾶ στὴν κοινωνία ποὺ τοὺς πε-ριβάλλει δεί-χνει ὑγεία Δὲν ἀνέχονται τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ψευτιά τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴ δωρο-δοκία Ἴσως ἡ

ἀντίδραση δὲν εἶναι ὑγιής ἀλλὰ τὰ κίνητρα εἶναι δεῖγμα ὑγείας Ἂν συμφωνοῦσαν μὲ τὴν ὑφιστάμενη κατάσταση αὐτὸ θὰ ἦταν ἀνησυχητικό Διότι πολλὰ μπορεῖ νὰ τοὺς προσάψει κανεὶς ἀλλὰ γιὰ ἀνειλικρίνεια δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς κατηγορήσει Καὶ αὐτὴ ἡ εἰλικρίνειά τους δὲν ἀνέχεται καὶ δὲν συμβι-βάζεται μὲ τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 5: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

5

Μικρή κοινωνία μεγάλη οἰκογένεια

20 Τὸ κακὸ θὸ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένους

Δημήτρη Νατσιοῦ δασκάλου

25 Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμο νικοῦν τοὺς Τούρκους στὸ Μεσσολόγγι Δημήτρη Φωτιάδη λογοτέχνη

Λόγος ἐκ τοῦ κόσμου 26 Θά ἤθελα νά ἤμουν ἐλληνίδα

Πελαγίας Υu Ταϊβανέζας Ἱεραποστόλου

Τεχνολογία

28 Διαδίκτυο

Πατριδογνωσία

30 Παναγία Χρυσολεόντισσα

31 Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

32 Ἡ Ἐλιά Δημήτρη Μπούρα γεωπόνου

Ἑορτολογικὰ

34 Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ

35 Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσα

36 Σχολια - ζωντας

37 Βιβλιοπαρουσίαση Κωνσταντίνου Καλαϊτζίδη δικαστικοῦ

6

Εἶναι γνωστό ὅτι οἱ νέοι εἶναι ὅτι πιό πολύτιμο ἔχει ὁ κόσμος μας γιά τό μέλλον του Γιrsquo αὐτό πρέπει ὅλοι (γονεῖς Ἐκκλη-σία σχολεῖο ἐνήλικες γενικότερα) νά ἔχουν τό βλέμμα στραμμένο ἐπάνω τους νά τούς συμβουλεύουν ἐλέγχοντας τίς κινήσεις τους καί κυρίως νά ἀποτελοῦν τό παράδειγμά τουςΕἶναι πραγματικά δύσκολη ἡ ἀντιμετώπι-ση τῶν νέων καί ἡ προσπάθεια πρέπει νά εἶναι μεγάλη καί εὔστοχη Χρειάζεται συνε-χής καθοδήγηση καί εἰδικά διευκρίνιση στά ἠθικά δεοντολογικά πνευματικά καί συναι-σθηματικά θέματα γιά νά μήν βρίσκεται ὁ νέος σέ σύγχυση σχετικά μέ τόν κόσμο πού τόν περιβάλλει Ἀλλά γιά νά δίνονται στούς νέους σωστά ἠθικά ἐρεθίσματα πρέπει νά δημιουργηθοῦν στήν κοινωνία οἱ κατάλλη-λες ὑποδομές καί νά ὑπάρχουν οἱ ὑπεύθυ-νοι ἄνθρωποι πού νά ἔχουν ἀντίληψη τῆς πραγματικότητας Οἱ ἐκδηλώσεις τῶν νέων δέν ἔχουν μόνο βιολογικό καί ψυχολογικό χα-ρακτήρα ἀλλά σίγουρα συνδέονται καί μέ τίς θρησκευτικές κοινωνικές καί πολιτικές συνθῆκες τῆς ἐποχῆς Κάτι πού τούς χαρα-κτηρίζει καί εἶναι ἀπόλυτα φυσιολογικό εἶναι ἡ ἐπιθυμία τους νά ἀλλάξουν τόν κόσμο πράγμα πού σήμερα δέν φαίνεται τόσο ἔντονα διότι ὁ ἴδιος ὁ κόσμος ἀνατρέπεται μέ ταχύτητα πού δέν προλαβαίνουν Πρίν προλάβει ὁ ἄνθρωπος νά προσαρμοστεῖ στά νέα δεδομένα ἔρχεται ἀντιμέτωπος μέ ἄλλες καινούριες καταστάσεις καί ἀνάγκεςΑὐτό τούς ἐπιφέρει μία σύγχυση ἀποτέ-λεσμα τῆς ὁποίας εἶναι ἡ σημερινή γενιά

τῶν νέων νά χαρακτηρίζεται ἀπαθής γενιά Μοιάζει νά μήν ἐνδιαφέρεται γιά τό μέλλον καί ἐνῷ εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς κοινωνίας γιά τό αὔριο στερεῖται ζωντάνιας καί θελήσεως Ἐπιπλέον σέ ἀντίθεση μέ ὅτι συνέβαινε παλαιότερα ὑποστηρίζεται ὅτι σήμερα κυ-ριαρχεῖ ἡ ἀπελπισία καί ἡ ἀπογοήτευση γιά τό μέλλον Πῶς νά μήν ἐπικρατεῖ ὃμως αὐτή ἡ ἄποψη ἀπό τή στιγμή πού ἡ ἴδια ἡ κοινω-νία ἔχει καταστεῖ ταχέως μεταβαλλόμενη μέ ἀβεβαιότητα καί ρευστότητα δίχως νά προ-σφέρει ὁράματα καί σιγουριά στά νέα παι-διά ὥστε νά μπορέσουν μέ τίς γνώσεις πού θά ἀποκτήσουν νά προχωρήσουν σταθερά φροντίζοντας γιά τό μέλλον τους καί ὄχι μόνο γιά τό παρόν Γιά ὅλα αὐτά ὑπεύθυνοι εἶναι κυρίως οἱ ἐνήλικες πού μέ τή στάση τους δέν τούς δίνουν κουράγιο καί δέν τούς βοηθοῦν οὐσιαστικά στή διανοητική πνευματική καί ἠθική ἀνάπτυξή τους καί τούς ἀφήνουν νά παρασύρονται ἀπό τήν ἀπόκτηση ἀνούσιων ἀγαθῶν καί νά χαίρονται μέ τήν ἀπόκτηση ὑλικῶν στοιχείων πού δέν ἔχουν ἀξία Εἶναι λοιπόν πολύ δύσκολο οἱ ἐνήλικες σήμερα νά γίνουν τό παράδειγμα γιά τούς νεότερους καί νά τούς δείξουν τόν δρόμο καί τίς ἀξίες πού πρέπει νά ἀκολουθήσουν στή ζωή Οἱ νέοι ἔρχονται σέ ἐπαφή μέ τή ζωή ἀπό νω-ρίς καί πολλές φορές δέν μποροῦν νά βροῦν σέ αὐτήν ὑψηλά ἠθικά πρότυπα μιά καί σέ αὐτήν ἐπικρατεῖ κυρίως ἡ προσπάθεια ἀπό-κτησης ὑλικῶν ἀγαθῶνὉ ἄνθρωπος εἶναι ζωντανός ἀναπτυσσόμε-νος ὀργανισμός μέ ἀνάγκες καί βρίσκεται σέ διαλεκτική σχέση μέ τό συνεχῶς μετα-βαλλόμενο περιβάλλον Τά μέσα ἐπικοινωνί-ας αὐξάνονται καί ἡ τεχνολογία προχωράει

Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου Μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήμα-τος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

7

Δέν μπορούμε νά ἀποφύγουμε ἀλλά οὔτε καί νά ἀγνοήσουμε τίς συνεχόμενες μεταβολές οἱ ὁποῖες ἐπιφέρουν καί ἀνάλογη ἀνάπτυξη σέ κάθε ἐποχή Ἔτσι κάθε πομπός πρέπει νά βρίσκει τρόπο νά ἐκπέμπει μέ τόν πιό σωστό καί σύγχρονο τρόπο τό μήνυμά του στούς νέους γιά νά μπορεῖ αὐτό τό μήνυμα νά γί-νεται δεκτό ἀπό αὐτούς γιά νά μήν δημιουρ-γοῦνται παρεκτροπές

Τό 1970 ὁ Raymon Aron εἶπε laquoΟἱ χθεσι-νές ἀξίες χάθηκαν καί οἱ αὐριανές δέν ὑπάρ-χουνraquo Σήμερα δέν ὑπάρχει Raymon Aron ὃμως ὑπάρχει ἡ κρίση στίς ἀξίες Κρίση ἡ

ὁποία ἔχει ὁδηγήσει μεγάλο ποσοστό νέων σέ ἐκδηλώσεις ἀπονενοημένων ἐνεργειῶν στή χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν σέ διάφορα ἔκτροπα και τό κυριότερο στήν ἀπομάκρυν-ση ἀπό τόν Θεό ἀναφερόμενοι ἁπλά σέ μία ἀνώτερη δύναμη

Μπροστά σέ μία τόσο ἀπαισιόδοξη προ-οπτική ἔρχεται ἡ κατάσταση νά γίνει χειρό-τερη ἀπό τήν ἔλλειψη Πίστης στόν Θεό Ἀντί λοιπόν νά Τοῦ δείχνουμε τήν ἀγάπη μας τήν εὐγνωμοσύνη μας νά εἴμαστε ταπεινοί ὀλι-

γαρκεῖς καί νά χαρακτηριζόμαστε ἀπό πρά-ξεις ἁπλές καί ἀληθινές κάνουμε ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἐκμεταλλευόμενοι τήν ἐλευθερία πού μᾶς παρέχει ὁ Μεγαλοδύναμος Ἀνά διαστήματα παρατηρεῖται ὁ Ἰησοῦς Χρι-στός νά γίνεται μόδα ἐπάνω στά ροῦχα στά ἀξεσουάρ καί σέ διάφορα ἄλλα ἀντικείμενα πού σημαίνει ἔλλειψη σεβασμοῦ Ἐπιπλέον ἐκμεταλλευόμαστε τήν ὑπερβολική ἐλευθερία καί ξεφεύγουμε ἀπό κάθε ὅριο ἐνδιαφερόμε-νοι πλέον μόνο γιά ἀνούσια ἐπιφανειακά καί ἐπιπόλαια πράγματα Παρατηρεῖται τότε πνευματική ἔνδεια καί ἀναζήτηση περισ-

σότερων ὑλικῶν ἀγαθῶν πού δέν ἔχουν πραγματική ἀξία καί ἀντί νά εἴμαστε ἐμεῖς ἐπικεφαλῆς καί νά τά χρη-σιμοποιοῦμε γιά τίς ἀνάγκες μας πλέον ἔχουν καταλήξει νά μᾶς κυριεύουν καί νά μᾶς καθοδηγοῦν τά ἴδια

Ἔτσι φαίνεται νά εἶναι σήμερα ἡ κοινωνία στήν ὁποία ζοῦν οἱ νέοι καί ἀπό τήν ὁποία γαλουχοῦνται Ὁ δυνατότερος κατασπαρά-ζει τόν ἀσθενέστερο καί δέν ὑπάρχει δικαιοσύνη ὅπως τή δίδαξε ὁ Ἰησοῦς καί ὁ καλύ-τερος κρίνεται σύμφωνα μέ τή μέτρηση τῶν ὑλικῶν του ἀγαθῶν

Ὁ μόνος τρόπος γιά νά δημιουργήσουμε μία κοινω-νία μέ μέλλον εἶναι ἡ μελέτη ἡ γνώση καί ἡ ἐφαρμογή τῶν διδαχῶν τοῦ Κυρίου Ἡ ἐπί-

κληση τοῦ ὀνόματός Του σέ κάθε προσπά-θειά μας θά μᾶς δίνει τήν ψυχική δύναμη νά ἀντιμετωπίζουμε κάθε πρόβλημα καί δυσκο-λία στή ζωή μας

Γένοιτο

8

Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων

Ἰωάννου Νικολαΐδου Ἐκπαιδευτικοῦ

Στὴ σύγχρονη γοργῶς μεταβαλλόμενη κοι-νωνία μὲ τὰ κοινωνικοοικονομικὰ προβλήμα-τα συνεχῶς νὰ διογκώνονται χρειάζεται μιὰ δύναμη ποὺ θrsquo ἀντιβγεῖ σrsquo αὐτὸ τὸ κακό θὰ

παλαίψει καὶ θὰ βρεῖ διέξοδο Καὶ μιὰ τέτοια δύναμη σαφῶς εἶναι οἱ νέοι μας Στρέφοντας ὅμως κανεὶς τὸ βλέμμα πρὸς τὴ φερέλπιδα νεολαία τῆς Ἑλλάδας ἀπογοητεύεται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ lsquorsquoβλέπειrsquorsquo Νέοι ἀναρχικοί ἀντι-δραστικοί ράθυμοι φίλαυτοι ἀδιάφοροι ἢ φανατισμένοι γιὰ ἀνοησίες καταστροφικοὶ μὲ τάσεις καὶ αὐτοκαταστροφῆς ἄβουλοι

ἀναποφάσιστοι γιὰ κάτι σοβαρό ἀπείθαρ-χοι ἀναξιοπρεπεῖς

Πῶς θὰ ξυπνήσει αὐτὴ ἡ νεολαία γιὰ νὰ ἀντιδράσει σωστὰ καὶ ἔγκαιρα στὰ σύγχρονα προβλήματα Μήπως τελικὰ οἱ ἴδιοι οἱ νέοι ἔχουν καταντήσει πρόβλημα γιὰ τὴν κοινω-

νία Νομίζω πὼς ὄχι Οἱ νέοι δὲν δημιούργησαν τὰ προβλήματα Τὰ ὑφίστανται Ἐλαχιστότατη ἕως μηδενικὴ εἶναι ἡ εὐθύνη τους καὶ ἡ δυνα-τότητα συμμε-τοχῆς σrsquo αὐτά

Ἡ συμπερι-φορὰ τῶν νέων ποὺ ἀντιδρᾶ στὴν κοινωνία ποὺ τοὺς πε-ριβάλλει δεί-χνει ὑγεία Δὲν ἀνέχονται τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ψευτιά τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴ δωρο-δοκία Ἴσως ἡ

ἀντίδραση δὲν εἶναι ὑγιής ἀλλὰ τὰ κίνητρα εἶναι δεῖγμα ὑγείας Ἂν συμφωνοῦσαν μὲ τὴν ὑφιστάμενη κατάσταση αὐτὸ θὰ ἦταν ἀνησυχητικό Διότι πολλὰ μπορεῖ νὰ τοὺς προσάψει κανεὶς ἀλλὰ γιὰ ἀνειλικρίνεια δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς κατηγορήσει Καὶ αὐτὴ ἡ εἰλικρίνειά τους δὲν ἀνέχεται καὶ δὲν συμβι-βάζεται μὲ τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 6: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

6

Εἶναι γνωστό ὅτι οἱ νέοι εἶναι ὅτι πιό πολύτιμο ἔχει ὁ κόσμος μας γιά τό μέλλον του Γιrsquo αὐτό πρέπει ὅλοι (γονεῖς Ἐκκλη-σία σχολεῖο ἐνήλικες γενικότερα) νά ἔχουν τό βλέμμα στραμμένο ἐπάνω τους νά τούς συμβουλεύουν ἐλέγχοντας τίς κινήσεις τους καί κυρίως νά ἀποτελοῦν τό παράδειγμά τουςΕἶναι πραγματικά δύσκολη ἡ ἀντιμετώπι-ση τῶν νέων καί ἡ προσπάθεια πρέπει νά εἶναι μεγάλη καί εὔστοχη Χρειάζεται συνε-χής καθοδήγηση καί εἰδικά διευκρίνιση στά ἠθικά δεοντολογικά πνευματικά καί συναι-σθηματικά θέματα γιά νά μήν βρίσκεται ὁ νέος σέ σύγχυση σχετικά μέ τόν κόσμο πού τόν περιβάλλει Ἀλλά γιά νά δίνονται στούς νέους σωστά ἠθικά ἐρεθίσματα πρέπει νά δημιουργηθοῦν στήν κοινωνία οἱ κατάλλη-λες ὑποδομές καί νά ὑπάρχουν οἱ ὑπεύθυ-νοι ἄνθρωποι πού νά ἔχουν ἀντίληψη τῆς πραγματικότητας Οἱ ἐκδηλώσεις τῶν νέων δέν ἔχουν μόνο βιολογικό καί ψυχολογικό χα-ρακτήρα ἀλλά σίγουρα συνδέονται καί μέ τίς θρησκευτικές κοινωνικές καί πολιτικές συνθῆκες τῆς ἐποχῆς Κάτι πού τούς χαρα-κτηρίζει καί εἶναι ἀπόλυτα φυσιολογικό εἶναι ἡ ἐπιθυμία τους νά ἀλλάξουν τόν κόσμο πράγμα πού σήμερα δέν φαίνεται τόσο ἔντονα διότι ὁ ἴδιος ὁ κόσμος ἀνατρέπεται μέ ταχύτητα πού δέν προλαβαίνουν Πρίν προλάβει ὁ ἄνθρωπος νά προσαρμοστεῖ στά νέα δεδομένα ἔρχεται ἀντιμέτωπος μέ ἄλλες καινούριες καταστάσεις καί ἀνάγκεςΑὐτό τούς ἐπιφέρει μία σύγχυση ἀποτέ-λεσμα τῆς ὁποίας εἶναι ἡ σημερινή γενιά

τῶν νέων νά χαρακτηρίζεται ἀπαθής γενιά Μοιάζει νά μήν ἐνδιαφέρεται γιά τό μέλλον καί ἐνῷ εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς κοινωνίας γιά τό αὔριο στερεῖται ζωντάνιας καί θελήσεως Ἐπιπλέον σέ ἀντίθεση μέ ὅτι συνέβαινε παλαιότερα ὑποστηρίζεται ὅτι σήμερα κυ-ριαρχεῖ ἡ ἀπελπισία καί ἡ ἀπογοήτευση γιά τό μέλλον Πῶς νά μήν ἐπικρατεῖ ὃμως αὐτή ἡ ἄποψη ἀπό τή στιγμή πού ἡ ἴδια ἡ κοινω-νία ἔχει καταστεῖ ταχέως μεταβαλλόμενη μέ ἀβεβαιότητα καί ρευστότητα δίχως νά προ-σφέρει ὁράματα καί σιγουριά στά νέα παι-διά ὥστε νά μπορέσουν μέ τίς γνώσεις πού θά ἀποκτήσουν νά προχωρήσουν σταθερά φροντίζοντας γιά τό μέλλον τους καί ὄχι μόνο γιά τό παρόν Γιά ὅλα αὐτά ὑπεύθυνοι εἶναι κυρίως οἱ ἐνήλικες πού μέ τή στάση τους δέν τούς δίνουν κουράγιο καί δέν τούς βοηθοῦν οὐσιαστικά στή διανοητική πνευματική καί ἠθική ἀνάπτυξή τους καί τούς ἀφήνουν νά παρασύρονται ἀπό τήν ἀπόκτηση ἀνούσιων ἀγαθῶν καί νά χαίρονται μέ τήν ἀπόκτηση ὑλικῶν στοιχείων πού δέν ἔχουν ἀξία Εἶναι λοιπόν πολύ δύσκολο οἱ ἐνήλικες σήμερα νά γίνουν τό παράδειγμα γιά τούς νεότερους καί νά τούς δείξουν τόν δρόμο καί τίς ἀξίες πού πρέπει νά ἀκολουθήσουν στή ζωή Οἱ νέοι ἔρχονται σέ ἐπαφή μέ τή ζωή ἀπό νω-ρίς καί πολλές φορές δέν μποροῦν νά βροῦν σέ αὐτήν ὑψηλά ἠθικά πρότυπα μιά καί σέ αὐτήν ἐπικρατεῖ κυρίως ἡ προσπάθεια ἀπό-κτησης ὑλικῶν ἀγαθῶνὉ ἄνθρωπος εἶναι ζωντανός ἀναπτυσσόμε-νος ὀργανισμός μέ ἀνάγκες καί βρίσκεται σέ διαλεκτική σχέση μέ τό συνεχῶς μετα-βαλλόμενο περιβάλλον Τά μέσα ἐπικοινωνί-ας αὐξάνονται καί ἡ τεχνολογία προχωράει

Οἱ νέοι σήμερα

Μαρίας Ἀνανιάδου Μεταπτυχιακῆς φοιτήτριας Τμήμα-τος Ποιμαντικῆς-Θεολογίας ΑΠΘ

7

Δέν μπορούμε νά ἀποφύγουμε ἀλλά οὔτε καί νά ἀγνοήσουμε τίς συνεχόμενες μεταβολές οἱ ὁποῖες ἐπιφέρουν καί ἀνάλογη ἀνάπτυξη σέ κάθε ἐποχή Ἔτσι κάθε πομπός πρέπει νά βρίσκει τρόπο νά ἐκπέμπει μέ τόν πιό σωστό καί σύγχρονο τρόπο τό μήνυμά του στούς νέους γιά νά μπορεῖ αὐτό τό μήνυμα νά γί-νεται δεκτό ἀπό αὐτούς γιά νά μήν δημιουρ-γοῦνται παρεκτροπές

Τό 1970 ὁ Raymon Aron εἶπε laquoΟἱ χθεσι-νές ἀξίες χάθηκαν καί οἱ αὐριανές δέν ὑπάρ-χουνraquo Σήμερα δέν ὑπάρχει Raymon Aron ὃμως ὑπάρχει ἡ κρίση στίς ἀξίες Κρίση ἡ

ὁποία ἔχει ὁδηγήσει μεγάλο ποσοστό νέων σέ ἐκδηλώσεις ἀπονενοημένων ἐνεργειῶν στή χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν σέ διάφορα ἔκτροπα και τό κυριότερο στήν ἀπομάκρυν-ση ἀπό τόν Θεό ἀναφερόμενοι ἁπλά σέ μία ἀνώτερη δύναμη

Μπροστά σέ μία τόσο ἀπαισιόδοξη προ-οπτική ἔρχεται ἡ κατάσταση νά γίνει χειρό-τερη ἀπό τήν ἔλλειψη Πίστης στόν Θεό Ἀντί λοιπόν νά Τοῦ δείχνουμε τήν ἀγάπη μας τήν εὐγνωμοσύνη μας νά εἴμαστε ταπεινοί ὀλι-

γαρκεῖς καί νά χαρακτηριζόμαστε ἀπό πρά-ξεις ἁπλές καί ἀληθινές κάνουμε ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἐκμεταλλευόμενοι τήν ἐλευθερία πού μᾶς παρέχει ὁ Μεγαλοδύναμος Ἀνά διαστήματα παρατηρεῖται ὁ Ἰησοῦς Χρι-στός νά γίνεται μόδα ἐπάνω στά ροῦχα στά ἀξεσουάρ καί σέ διάφορα ἄλλα ἀντικείμενα πού σημαίνει ἔλλειψη σεβασμοῦ Ἐπιπλέον ἐκμεταλλευόμαστε τήν ὑπερβολική ἐλευθερία καί ξεφεύγουμε ἀπό κάθε ὅριο ἐνδιαφερόμε-νοι πλέον μόνο γιά ἀνούσια ἐπιφανειακά καί ἐπιπόλαια πράγματα Παρατηρεῖται τότε πνευματική ἔνδεια καί ἀναζήτηση περισ-

σότερων ὑλικῶν ἀγαθῶν πού δέν ἔχουν πραγματική ἀξία καί ἀντί νά εἴμαστε ἐμεῖς ἐπικεφαλῆς καί νά τά χρη-σιμοποιοῦμε γιά τίς ἀνάγκες μας πλέον ἔχουν καταλήξει νά μᾶς κυριεύουν καί νά μᾶς καθοδηγοῦν τά ἴδια

Ἔτσι φαίνεται νά εἶναι σήμερα ἡ κοινωνία στήν ὁποία ζοῦν οἱ νέοι καί ἀπό τήν ὁποία γαλουχοῦνται Ὁ δυνατότερος κατασπαρά-ζει τόν ἀσθενέστερο καί δέν ὑπάρχει δικαιοσύνη ὅπως τή δίδαξε ὁ Ἰησοῦς καί ὁ καλύ-τερος κρίνεται σύμφωνα μέ τή μέτρηση τῶν ὑλικῶν του ἀγαθῶν

Ὁ μόνος τρόπος γιά νά δημιουργήσουμε μία κοινω-νία μέ μέλλον εἶναι ἡ μελέτη ἡ γνώση καί ἡ ἐφαρμογή τῶν διδαχῶν τοῦ Κυρίου Ἡ ἐπί-

κληση τοῦ ὀνόματός Του σέ κάθε προσπά-θειά μας θά μᾶς δίνει τήν ψυχική δύναμη νά ἀντιμετωπίζουμε κάθε πρόβλημα καί δυσκο-λία στή ζωή μας

Γένοιτο

8

Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων

Ἰωάννου Νικολαΐδου Ἐκπαιδευτικοῦ

Στὴ σύγχρονη γοργῶς μεταβαλλόμενη κοι-νωνία μὲ τὰ κοινωνικοοικονομικὰ προβλήμα-τα συνεχῶς νὰ διογκώνονται χρειάζεται μιὰ δύναμη ποὺ θrsquo ἀντιβγεῖ σrsquo αὐτὸ τὸ κακό θὰ

παλαίψει καὶ θὰ βρεῖ διέξοδο Καὶ μιὰ τέτοια δύναμη σαφῶς εἶναι οἱ νέοι μας Στρέφοντας ὅμως κανεὶς τὸ βλέμμα πρὸς τὴ φερέλπιδα νεολαία τῆς Ἑλλάδας ἀπογοητεύεται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ lsquorsquoβλέπειrsquorsquo Νέοι ἀναρχικοί ἀντι-δραστικοί ράθυμοι φίλαυτοι ἀδιάφοροι ἢ φανατισμένοι γιὰ ἀνοησίες καταστροφικοὶ μὲ τάσεις καὶ αὐτοκαταστροφῆς ἄβουλοι

ἀναποφάσιστοι γιὰ κάτι σοβαρό ἀπείθαρ-χοι ἀναξιοπρεπεῖς

Πῶς θὰ ξυπνήσει αὐτὴ ἡ νεολαία γιὰ νὰ ἀντιδράσει σωστὰ καὶ ἔγκαιρα στὰ σύγχρονα προβλήματα Μήπως τελικὰ οἱ ἴδιοι οἱ νέοι ἔχουν καταντήσει πρόβλημα γιὰ τὴν κοινω-

νία Νομίζω πὼς ὄχι Οἱ νέοι δὲν δημιούργησαν τὰ προβλήματα Τὰ ὑφίστανται Ἐλαχιστότατη ἕως μηδενικὴ εἶναι ἡ εὐθύνη τους καὶ ἡ δυνα-τότητα συμμε-τοχῆς σrsquo αὐτά

Ἡ συμπερι-φορὰ τῶν νέων ποὺ ἀντιδρᾶ στὴν κοινωνία ποὺ τοὺς πε-ριβάλλει δεί-χνει ὑγεία Δὲν ἀνέχονται τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ψευτιά τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴ δωρο-δοκία Ἴσως ἡ

ἀντίδραση δὲν εἶναι ὑγιής ἀλλὰ τὰ κίνητρα εἶναι δεῖγμα ὑγείας Ἂν συμφωνοῦσαν μὲ τὴν ὑφιστάμενη κατάσταση αὐτὸ θὰ ἦταν ἀνησυχητικό Διότι πολλὰ μπορεῖ νὰ τοὺς προσάψει κανεὶς ἀλλὰ γιὰ ἀνειλικρίνεια δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς κατηγορήσει Καὶ αὐτὴ ἡ εἰλικρίνειά τους δὲν ἀνέχεται καὶ δὲν συμβι-βάζεται μὲ τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 7: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

7

Δέν μπορούμε νά ἀποφύγουμε ἀλλά οὔτε καί νά ἀγνοήσουμε τίς συνεχόμενες μεταβολές οἱ ὁποῖες ἐπιφέρουν καί ἀνάλογη ἀνάπτυξη σέ κάθε ἐποχή Ἔτσι κάθε πομπός πρέπει νά βρίσκει τρόπο νά ἐκπέμπει μέ τόν πιό σωστό καί σύγχρονο τρόπο τό μήνυμά του στούς νέους γιά νά μπορεῖ αὐτό τό μήνυμα νά γί-νεται δεκτό ἀπό αὐτούς γιά νά μήν δημιουρ-γοῦνται παρεκτροπές

Τό 1970 ὁ Raymon Aron εἶπε laquoΟἱ χθεσι-νές ἀξίες χάθηκαν καί οἱ αὐριανές δέν ὑπάρ-χουνraquo Σήμερα δέν ὑπάρχει Raymon Aron ὃμως ὑπάρχει ἡ κρίση στίς ἀξίες Κρίση ἡ

ὁποία ἔχει ὁδηγήσει μεγάλο ποσοστό νέων σέ ἐκδηλώσεις ἀπονενοημένων ἐνεργειῶν στή χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν σέ διάφορα ἔκτροπα και τό κυριότερο στήν ἀπομάκρυν-ση ἀπό τόν Θεό ἀναφερόμενοι ἁπλά σέ μία ἀνώτερη δύναμη

Μπροστά σέ μία τόσο ἀπαισιόδοξη προ-οπτική ἔρχεται ἡ κατάσταση νά γίνει χειρό-τερη ἀπό τήν ἔλλειψη Πίστης στόν Θεό Ἀντί λοιπόν νά Τοῦ δείχνουμε τήν ἀγάπη μας τήν εὐγνωμοσύνη μας νά εἴμαστε ταπεινοί ὀλι-

γαρκεῖς καί νά χαρακτηριζόμαστε ἀπό πρά-ξεις ἁπλές καί ἀληθινές κάνουμε ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἐκμεταλλευόμενοι τήν ἐλευθερία πού μᾶς παρέχει ὁ Μεγαλοδύναμος Ἀνά διαστήματα παρατηρεῖται ὁ Ἰησοῦς Χρι-στός νά γίνεται μόδα ἐπάνω στά ροῦχα στά ἀξεσουάρ καί σέ διάφορα ἄλλα ἀντικείμενα πού σημαίνει ἔλλειψη σεβασμοῦ Ἐπιπλέον ἐκμεταλλευόμαστε τήν ὑπερβολική ἐλευθερία καί ξεφεύγουμε ἀπό κάθε ὅριο ἐνδιαφερόμε-νοι πλέον μόνο γιά ἀνούσια ἐπιφανειακά καί ἐπιπόλαια πράγματα Παρατηρεῖται τότε πνευματική ἔνδεια καί ἀναζήτηση περισ-

σότερων ὑλικῶν ἀγαθῶν πού δέν ἔχουν πραγματική ἀξία καί ἀντί νά εἴμαστε ἐμεῖς ἐπικεφαλῆς καί νά τά χρη-σιμοποιοῦμε γιά τίς ἀνάγκες μας πλέον ἔχουν καταλήξει νά μᾶς κυριεύουν καί νά μᾶς καθοδηγοῦν τά ἴδια

Ἔτσι φαίνεται νά εἶναι σήμερα ἡ κοινωνία στήν ὁποία ζοῦν οἱ νέοι καί ἀπό τήν ὁποία γαλουχοῦνται Ὁ δυνατότερος κατασπαρά-ζει τόν ἀσθενέστερο καί δέν ὑπάρχει δικαιοσύνη ὅπως τή δίδαξε ὁ Ἰησοῦς καί ὁ καλύ-τερος κρίνεται σύμφωνα μέ τή μέτρηση τῶν ὑλικῶν του ἀγαθῶν

Ὁ μόνος τρόπος γιά νά δημιουργήσουμε μία κοινω-νία μέ μέλλον εἶναι ἡ μελέτη ἡ γνώση καί ἡ ἐφαρμογή τῶν διδαχῶν τοῦ Κυρίου Ἡ ἐπί-

κληση τοῦ ὀνόματός Του σέ κάθε προσπά-θειά μας θά μᾶς δίνει τήν ψυχική δύναμη νά ἀντιμετωπίζουμε κάθε πρόβλημα καί δυσκο-λία στή ζωή μας

Γένοιτο

8

Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων

Ἰωάννου Νικολαΐδου Ἐκπαιδευτικοῦ

Στὴ σύγχρονη γοργῶς μεταβαλλόμενη κοι-νωνία μὲ τὰ κοινωνικοοικονομικὰ προβλήμα-τα συνεχῶς νὰ διογκώνονται χρειάζεται μιὰ δύναμη ποὺ θrsquo ἀντιβγεῖ σrsquo αὐτὸ τὸ κακό θὰ

παλαίψει καὶ θὰ βρεῖ διέξοδο Καὶ μιὰ τέτοια δύναμη σαφῶς εἶναι οἱ νέοι μας Στρέφοντας ὅμως κανεὶς τὸ βλέμμα πρὸς τὴ φερέλπιδα νεολαία τῆς Ἑλλάδας ἀπογοητεύεται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ lsquorsquoβλέπειrsquorsquo Νέοι ἀναρχικοί ἀντι-δραστικοί ράθυμοι φίλαυτοι ἀδιάφοροι ἢ φανατισμένοι γιὰ ἀνοησίες καταστροφικοὶ μὲ τάσεις καὶ αὐτοκαταστροφῆς ἄβουλοι

ἀναποφάσιστοι γιὰ κάτι σοβαρό ἀπείθαρ-χοι ἀναξιοπρεπεῖς

Πῶς θὰ ξυπνήσει αὐτὴ ἡ νεολαία γιὰ νὰ ἀντιδράσει σωστὰ καὶ ἔγκαιρα στὰ σύγχρονα προβλήματα Μήπως τελικὰ οἱ ἴδιοι οἱ νέοι ἔχουν καταντήσει πρόβλημα γιὰ τὴν κοινω-

νία Νομίζω πὼς ὄχι Οἱ νέοι δὲν δημιούργησαν τὰ προβλήματα Τὰ ὑφίστανται Ἐλαχιστότατη ἕως μηδενικὴ εἶναι ἡ εὐθύνη τους καὶ ἡ δυνα-τότητα συμμε-τοχῆς σrsquo αὐτά

Ἡ συμπερι-φορὰ τῶν νέων ποὺ ἀντιδρᾶ στὴν κοινωνία ποὺ τοὺς πε-ριβάλλει δεί-χνει ὑγεία Δὲν ἀνέχονται τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ψευτιά τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴ δωρο-δοκία Ἴσως ἡ

ἀντίδραση δὲν εἶναι ὑγιής ἀλλὰ τὰ κίνητρα εἶναι δεῖγμα ὑγείας Ἂν συμφωνοῦσαν μὲ τὴν ὑφιστάμενη κατάσταση αὐτὸ θὰ ἦταν ἀνησυχητικό Διότι πολλὰ μπορεῖ νὰ τοὺς προσάψει κανεὶς ἀλλὰ γιὰ ἀνειλικρίνεια δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς κατηγορήσει Καὶ αὐτὴ ἡ εἰλικρίνειά τους δὲν ἀνέχεται καὶ δὲν συμβι-βάζεται μὲ τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 8: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

8

Ἡ εἰλικρίνεια τῶν νέων

Ἰωάννου Νικολαΐδου Ἐκπαιδευτικοῦ

Στὴ σύγχρονη γοργῶς μεταβαλλόμενη κοι-νωνία μὲ τὰ κοινωνικοοικονομικὰ προβλήμα-τα συνεχῶς νὰ διογκώνονται χρειάζεται μιὰ δύναμη ποὺ θrsquo ἀντιβγεῖ σrsquo αὐτὸ τὸ κακό θὰ

παλαίψει καὶ θὰ βρεῖ διέξοδο Καὶ μιὰ τέτοια δύναμη σαφῶς εἶναι οἱ νέοι μας Στρέφοντας ὅμως κανεὶς τὸ βλέμμα πρὸς τὴ φερέλπιδα νεολαία τῆς Ἑλλάδας ἀπογοητεύεται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ lsquorsquoβλέπειrsquorsquo Νέοι ἀναρχικοί ἀντι-δραστικοί ράθυμοι φίλαυτοι ἀδιάφοροι ἢ φανατισμένοι γιὰ ἀνοησίες καταστροφικοὶ μὲ τάσεις καὶ αὐτοκαταστροφῆς ἄβουλοι

ἀναποφάσιστοι γιὰ κάτι σοβαρό ἀπείθαρ-χοι ἀναξιοπρεπεῖς

Πῶς θὰ ξυπνήσει αὐτὴ ἡ νεολαία γιὰ νὰ ἀντιδράσει σωστὰ καὶ ἔγκαιρα στὰ σύγχρονα προβλήματα Μήπως τελικὰ οἱ ἴδιοι οἱ νέοι ἔχουν καταντήσει πρόβλημα γιὰ τὴν κοινω-

νία Νομίζω πὼς ὄχι Οἱ νέοι δὲν δημιούργησαν τὰ προβλήματα Τὰ ὑφίστανται Ἐλαχιστότατη ἕως μηδενικὴ εἶναι ἡ εὐθύνη τους καὶ ἡ δυνα-τότητα συμμε-τοχῆς σrsquo αὐτά

Ἡ συμπερι-φορὰ τῶν νέων ποὺ ἀντιδρᾶ στὴν κοινωνία ποὺ τοὺς πε-ριβάλλει δεί-χνει ὑγεία Δὲν ἀνέχονται τὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ψευτιά τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴ δωρο-δοκία Ἴσως ἡ

ἀντίδραση δὲν εἶναι ὑγιής ἀλλὰ τὰ κίνητρα εἶναι δεῖγμα ὑγείας Ἂν συμφωνοῦσαν μὲ τὴν ὑφιστάμενη κατάσταση αὐτὸ θὰ ἦταν ἀνησυχητικό Διότι πολλὰ μπορεῖ νὰ τοὺς προσάψει κανεὶς ἀλλὰ γιὰ ἀνειλικρίνεια δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς κατηγορήσει Καὶ αὐτὴ ἡ εἰλικρίνειά τους δὲν ἀνέχεται καὶ δὲν συμβι-βάζεται μὲ τὴν ὑποκρισία τῆς κοινωνίας

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 9: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

9

Ἀρκεῖ ὅμως μόνο αὐτὸ πρὸς ἐξυγίανση τῆς κοινωνίας Σαφῶς ὄχι ἀλλὰ εἶναι ἕνα σταθερὸ ἐφαλτήριο μιὰ ὑγιὴς βάση ὅπου μπορεῖ νὰ χτιστεῖ ἕνα καινούργιο οἰκοδόμη-μα κοινωνικὸ ἔναντι του παλαιοῦ ποὺ ἀποδο-μεῖται μὲ ταχεῖς ρυθμούς Αὐτὸ ποὺ ἀπομέ-νει γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι νὰ lsquorsquoχτίσειrsquorsquo τὴν κοινωνία μὲ βάση ὑγιῆ πρότυπα ἀνθρώπων καὶ μὲ μιὰ ἀγαπητικὴ καὶ θυσιαστικὴ προ-σωπικὴ ἐπικοινωνία νὰ συνθέσει ὑγιέστερο κοινωνικὸ σύνολο Καὶ αὐτὰ τὰ πρότυπα γιὰ τὸν Ἕλληνα νέο εἶναι ὡς πρὸς τὴν κοινωνία ἡ παραδοσιακὴ ἑλληνορθόδοξη κοινωνία μὲ τὴ ζεστὴ ἑλληνικὴ ψυχὴ καὶ θερμὴ διαπρο-σωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ θυσιαστικὴ ἀγάπη καὶ ἀνιδιοτέλεια Τὴν κοινωνία τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo τοῦ Ἀθάνατου Μ α κ ρ υ γ ι ά ν -νη καὶ ὄχι τὴ βιούμενη τοῦ lsquorsquoἐγώrsquorsquo Ὅπου στὶς lsquorsquoχαρὲςrsquorsquo ndash γάμους βαφτί-σια επιστροφή ξεν ι τ εμένων γεννητούρια - μικροὶ καὶ με-γάλοι ποὺ τρέ-χουν πολλὲς φορὲς σὰν μι-κροὶ τρέχουν νὰ πάρουν τὰ συχαρίκια ἀπὸ τὰ ἀφοροῦντα πρόσωπα διότι συν-χαίρουν καὶ στὶς lsquorsquoλύ-πεςrsquorsquo -θανά-τους ξενιτεμό κλπ -πενθεῖ καὶ συν-λυπεῖται ὅλη ἡ κοινότητα Ἐνῷ πάλι σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο πρότυπο γιὰ τὸν Ἕλλη-να νέο εἶναι ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἥρωας Πρότυ-πα ἀμίμητα ἄφθαστα ἀθάνατα ποὺ σκό-πιμα ἀποσιωποῦνται ἢ διαστρεβλώνονται ἀπὸ καθοδηγητὲς lsquorsquoἱστοριογράφουςrsquorsquo Οἱ μὲν πρῶτοι σὲ κάθε ἔννοια ποὺ θὰ περι-όριζε τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς εἴτε λέγο-

νταν αὐτὰ ψυχικὰ πάθη (ὑπερηφάνεια φιληδονία φιλοχρηματία) εἴτε ἄρνηση τῆς πίστεως ἀντιστάθηκαν μέχρις αἵματος καὶ ἀναδείχθηκαν πρότυπα ἐλευθερίας ψυχῆς καὶ ὑγιοῦς ἀνθρώπου Ἐνῷ οἱ δεύτεροι ἐπα-ναστάτησαν σὲ κάθε μορφὴ δουλείας καὶ θυσίασαν τὸ lsquorsquoἐγώrsquorsquo - ζωή κτήματα οἰκο-γένειες περιουσίες - στὸ βωμὸ τοῦ lsquorsquoἐμεῖςrsquorsquo ὥστε ἐμεῖς σήμερα νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι Μὲ τέτοια ὑγιῆ πρότυπα ὁ Ἕλληνας νέος διαθέ-τει ὅλα τὰ προσόντα ὥστε νὰ καταστεῖ ἀνα-γεννητὴς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας κοι-νωνίας ὅπως κάποτε οἱ Μαραθωνομάχοι οἱ ἐπαναστάτες τοῦ rsquo21 καὶ οἱ πολεμιστὲς τοῦ rsquo40 ποὺ ἄλλαξαν μιὰ χούφτα ἄνθρωποι τὸν ροῦ τῆς παγκόσμιας ἱστορίας καὶ τῆς

μοίρας ἑκατομμυρίων ἀνθρώπωνἊς τοῦ προσφέρουμε τοῦ Ἕλληνα νέου

αὐτὰ τὰ πρότυπα ὅπου καὶ ὅπως μποροῦμε Κι ἂν ἀπὸ τὴ ραστώνη μας δὲν εἴμαστε ἱκα-νοὶ νὰ τὰ προσφέρουμε βιωμένα νὰ τὰ δώ-σουμε ἔστω ἀναγινωσκόμενα καὶ διδασκόμε-να Καὶ τότε θὰ δοῦμε τὴν ἀναγέννηση τῆς κοινωνίας

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 10: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

10

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω

Ἐκπαιδευτικοῦ 2ου ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸν Κα-ραϊσκάκη ἀλλὰ τὸ μυαλό σου θὰ πάει στὸ γήπεδο

Σκέφτηκα νὰ σοῦ μιλήσω γιὰ τὸ 21 ἀλλὰ ὁ νοῦς σου θὰ πάει στὴν Ὀρίτζιναλ Συλ-λογίστηκα πολύ γιὰ νὰ καταλήξω ἂν ἀξίζει νὰ σὲ ταλαιπωρήσω γιὰ κάτι τόσο μακρινό τόσο ξένο Δυὸ αἰῶνες πίσω κάποια γεγονό-τα τί νὰ λένε σὲ σένα Σὲ ἐσένα ποὺ βιάζεσαι νὰ φύγεις νὰ πᾶς γιὰ τσιγάρο γιὰ καφὲ ἢ γιὰ κάτι ἄλλο Θὰ σοῦ μιλήσω λοιπὸν προ-σωπικά

Ἐγὼ ὁ δάσκαλος ποὺ δούλεψα ἕνα χρόνο σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο καὶ σὲ δεκαπέντε μέρες φεύγω γιὰ ἀλλοῦ Σὲ ἐσένα ποὺ εἶσαι ἐδῶ ἕνα δυό τρία ἢ καὶ περισσότερα χρόνια θὰ σοῦ μιλήσω σταράτα γιὰ νὰ σοῦ ἐκφράσω δυὸ σκέψεις μου

Οἱ μαθητὲς ποὺ συνάντησα μέσα στὶς τάξεις οἱ μαθητὲς ποὺ δίδαξα φέτος στὴ συντριπτική τους πλειονότητα μέ σεβάστηκαν ἂν καὶ δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὶς ἀπαιτήσεις τοῦ μαθήματος Πολλοὶ ὃμως ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους μαθητὲς δὲν μέ σεβάστηκαν μέ προσέβαλαν κατrsquo ἐπανάλη-ψη Μὲ ἔργα μέ λόγια μέ ὕβρεις δείχνοντας ἕνα χαρακτήρα καὶ ἕνα ἦθος ποὺ μέ σόκα-ρε ποὺ μέ ἔβαλε σὲ μελαγχολικὲς σκέψεις Αὐτὸ φαίνεται να ἀποδεικνύει πὼς κάτι σά-πιο ὑπάρχει σὲ αὐτὸ τὸ σχολεῖο πὼς ἐκτὸς τοῦ γνωστικοῦ ἐλλείμματος τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο χωλαίνει δραματικὰ καὶ στὸ ἠθικο-

πλαστικό του ἔργο στὴ διαμόρφωση δηλαδὴ τῶν μαθητικῶν ψυχῶν καὶ πνευμάτων

Καὶ ἡ εὐθύνη γιὰ αὐτὴν τὴν ἀποτυχία εἶναι εὐθύνη ἀποκλειστικὰ δικὴ μας τῶν δα-σκάλων σας καὶ τῶν γονιῶν σας

Δὲν ἔχουμε κατορθώσει νὰ σᾶς δείξουμε πώς χωρὶς ἀρχὲς ἡ ζωὴ σας αὔριο θὰ εἶναι μιά κόλαση πὼς χωρὶς ὄνειρα καὶ στόχους θὰ χρειαστεῖτε ὑποκατάστατα θὰ καταφύ-γετε πιθανὸν σὲ ἐπιλογὲς ποὺ θὰ σᾶς ξεφτι-λίσουν θὰ σᾶς κάνουν νὰ σιχαίνεστε τὸν ἑαυτό σας θὰ σᾶς γεμίσουν τὴ ζωὴ πλήξη καὶ κούραση θὰ σᾶς γεράσουν πρόωρα

Ἂν ὃμως θέλετε μιά συμβουλὴ ἀπὸ ἕναν δάσκαλο σκεφτεῖτε τὸ παράδειγμα τοῦ Μα-κρυγιάννη ποὺ ἔφτασε ἀγριόγατος μέχρι τὰ πενήντα σχεδόν γιὰ νὰ καταλάβει τότε πὼς ἡ μόρφωση ἡ καλλιέργεια ἦταν τὸ ὅπλο ποὺ ἔλειπε ἀπὸ τὴν προσωπικὴ του θήκη

Καὶ κάθισε μέ πολλὴ δυσκολία καὶ χωρὶς δάσκαλο καὶ ἔλαβε πέντε κολλυβογράμματα γιὰ νὰ μᾶς πεῖ τὴν ἱστορία τοῦ βίου του τὸ παραμύθι τῆς ἐπανάστασης τῶν ὑπόδουλων Ρωμιῶν

Αὐτὸ τὸ παράδειγμα εἶναι γιὰ σένα τὸ πιὸ κατάλληλο καὶ μπορεῖς τριάντα χρόνια νωρίτερα ἀπὸ τὸ στρατηγὸ Μακρυγιάννη νὰ ἀκολουθήσεις τὸν δρόμο ποὺ ἐκεῖνος ἔδει-ξε τὸ μονοπάτι τῆς καλλιέργειας τὸν δρόμο τῆς παιδείας τὴ λεωφόρο τῆς προσωπικῆς σου προκοπῆς Δὲν εἶστε σὲ τίποτε λιγότερο ἱκανοὶ ἀπὸ τὸν Γιώργη Καραϊσκάκη Ἦταν κι αὐτὸς ἀθυρόστομος σὰν κι ἐσᾶς ἀλλὰ

Αὐτὰ τὰ λόγια ἀπηύθυνε ἕνας φωτισμένος δάσκαλος στοὺς μαθητές του στο 2ο ΕΠΑΛ Ἀχαρνῶν γιὰ τὴν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 11: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

11

εἶχε αὐτὸ ποὺ ἀπὸ τὰ ἀλβανικὰ μάθαμε σὰν μπέσα ἦταν πάνω ἀπrsquo ὅλα μπεσαλής

Αὐτὸ θὰ lsquoθελα νὰ ἔχετε κι ἐσεῖς Ὑπευ-θυνότητα μπέσα τσίπα Νὰ ἀναλαμβά-νετε τὶς εὐθύνες σας νὰ ἀπεχθάνεστε τὴν ὑποκρισία νὰ σιχαίνεστε τὸ συμφέρον νὰ μισεῖτε τὸ ψέμα καὶ τὴν εὐθυνο-φοβία

Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν τόπο του ἡ λατρεία γιὰ τὴν πατρίδα του ἦταν αὐτὸ ποὺ χαρακτή-ριζε τὴ ζωὴ τοῦ Νικήτα Σταμα-τ ε λ ό π ο υ λ ο υ τοῦ Νικηταρᾶ Ἀγωνίστηκε στὴ διάρκεια τῆς ἐπανάστασης συνέβαλε στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας του κι ἔπειτα φυλακ ίστηκε γιὰ νὰ χαθεῖ σrsquo ἕνα στενοσό-κακο τοῦ Πει-ραιᾶ σχεδὸν τ υ φ λ ω μ έ ν ο ς πάμπτωχος καὶ ἐγκαταλειμμέ-νος ἀπὸ ὅλους Δὲν ζήτησε τί-ποτε ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλά-δα κι ὅταν οἱ γύρω του τὸν παρακινοῦσαν νὰ ἀπαιτήσει ἀπὸ τὴν κυβέρνηση μιά πλού-σια σύνταξη ἀπαντοῦσε πὼς ἡ πατρίδα τὸν ἀμείβει πολὺ καλά λέγοντας ψέματα γιὰ νὰ μήν προσβάλει τὴν πατρίδα του

Εἶναι δύσκολο τὸ κατανοῶ τὸ παρά-δειγμα τοῦ Νικηταρᾶ Ἀλλὰ νομίζω πὼς κι ἐσεῖς εἶστε ἱκανοὶ γιὰ τὰ δύσκολα μπορεῖτε νὰ ἀκολουθήσετε τὸ δρόμο τῆς ἀξιοπρέπει-

ας νὰ προσπαθήσετε τίμια καὶ μέ ἀγωνιστι-κότητα γιὰ ἐσᾶς καὶ γιὰ τὸ μέλλον τῆς οἰκο-γένειας ποὺ αὔριο θὰ κάνετε

Ξέρω καταλαβαίνω ἀντιλαμβάνομαι πὼς σᾶς προτείνω μιά διαδρομὴ ζωῆς δύ-σκολη καὶ ἀπαιτητική Ὅταν δίπλα σας κυ-

ριαρχεῖ ὁ εὔκο-λος δρόμος τῶν γονιῶν τῶν δασκάλων τῶν πολιτικῶν τῆς ἐποχῆς στὴν ὁποία μεγαλώ-νετε

Όμως κάθε ἐποχὴ ἐλπίζει στοὺς νέους της περιμένει ἀπὸ αὐτοὺς νὰ σηκώσουν ψηλὰ καὶ μέ ἐπιτυχία τὴ σημαία τοῦ ἀγώνα καὶ νὰ ὁδηγήσουν τὴν πατρίδα τους τὸν τόπο τους σὲ καλύτερες μέρες σὲ πιὸ φωτεινὲς σελί-δες

Κι ὅταν βλέ-πω τὴν ἐποχὴ μας νὰ μαραζώ-νει χωμένη στὴν ἀλλοτρίωση νὰ ξεψυχᾶ ἀπὸ τὴν τηλεοπτικὴ ἀνία νὰ μου-

χλιάζει ἀπὸ τὸ κυνήγι τῆς εὐκολίας μόνο σὲ ἐσᾶς ἐλπίζω στὴν εἰλικρινῆ σας διάθεση νὰ ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀντισταθεῖτε νὰ πολεμήσε-τε νὰ νικήσετε

Μὴ μᾶς ἀπογοητεύσετε

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 12: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

12

laquoΣάν ἀδελφό σουhellipraquo

Μάριου ΧατζηδήμουΜαθητῆ Στ΄ Δημοτικοῦ 3ο Ἀγαθοβούλειο Γιανιτσῶν

Ἦταν ἕνα ἡλιόλουστο σαββατιάτικο πρωινό τοῦ Δεκέmicroβρη Ἡ γιαγιά πού πρίν ἀπό λίγο εἶχε ξυπνήσει καθόταν ἀναπαυτικά στήν κουνιστή της πολυθρόνα καί χάιδευε τήν ἀγαπηmicroένη της γάτα πού τεmicroπέλικα ξά-πλωνε στά γόνατά της Τό τρίξιmicroο τῶν ξύλων στό ἀναmicromicroένο τζάκι καί τό χασmicroουρητό τῆς γιαγιᾶς ἦταν οἱ microόνοι ἦχοι πού τάραζαν τήν ἀπόλυτη ἡσυχία τοῦ σπιτιοῦhellip

Ξαφνικά ἡ πόρτα ἄνοιξε microrsquo ὁρmicroή καί δυό γελαστές φατσοῦλες εἰσέβαλαν σάν σίφουνας στό δωmicroάτιο Ἡ γάτα τροmicroαγmicroένη ἔκανε ἕναν σάλτο καί κρύφτηκε κάτω ἀπrsquo τό τραπέζι ἐνῷ ἡ γιαγιά φόρεσε τό πιό ὄmicroορφο χαmicroόγελό της καί ἄνοιξε διάπλατα τή γέρικη ἀγκαλιά της

laquoΚαλῶς τό παλληκάρι microου Τί κάνεις Νικο-λάκη microου πῶς ἔτσι πρωί πρωίraquo

laquoΤί πρωί καλέ γιαγιά microεσηmicroέριασε σχεδόν Λοιπόν ἦρθα νά σοῦ γνωρίσω τόν καινούργιο microου φίλο τόν Ἰβάν Εἶναι ἀπό πολύ microακριά ἀπό τή Σιβηρία Ξέρεις ποῦ εἶναι αὐτό γιαγιά Καί ἔχει κρύο ἐκεῖ πολύ κρύο καί παγωνιές καί χιόνια καίhellip καίhellipraquo ἔλεγε ἀσταmicroάτητα ἐνθουσιασmicroένος ὁ microικρός Νικόλας καί ὁ Ἰβάν ντροπαλός στεκόταν δίπλα του κόκκινος σάν παντζάρι λίγο ἀπrsquo τό τρέξιmicroο λίγο ἀπrsquo τή ζέ-στη ἴσως καί λίγο ἀπrsquo τήν ντροπή του

laquoΝά τόν ἀγαπᾶς παιδί microου τόν καινούργιό σου φίλο νά τόν ἀγαπᾶς σάν ἀδελφό σουhellip Ἄν microποροῦσες νά καταλάβεις πόσο σηmicroαντικό εἶναι γιrsquo αὐτόν τώρα πού βρέθηκε microακριά ἀπό τήν πατρίδα καί τούς φίλους τουraquo laquoἜτσι δέν

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 13: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

13

εἶναι Ἰβάνraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τράβηξε κοντά της τόν Ἰβάν σφίγγοντας τώρα καί τά δυό παι-διά microαζί στήν ἀγκαλιά της Εἶναι microεγάλη ἡ ἀγκαλιά τῆς γιαγιᾶς γιατί τήν πλάτυναν τά χρόνια οἱ πίκρες καί οἱ χαρές microιᾶς ὁλόκλη-ρης ζωῆς τά παιδιά τά ψυχοπαίδια καί τά ἐγγόνια πού ἔσφιξε microέσα της

laquoΝαί γιαγιά Μπορῶ νά σᾶς λέω γιαγιά ἔτσι δέν εἶναιraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν καί χωρίς νά περιmicroένει τήν ἐπιβεβαίωση συνέχισε laquoἬρθαmicroε στήν Ἑλλά-δα πρίν ἀπό δυό microῆνες περίπου Στήν πατρίδα τά πράγmicroατα ἦταν δύσκολα Δη-λαδή δύσκολα γιά τούς γονεῖς microου γιατί γιά microένα ἦταν παρά-δεισος Εἶχα φίλους πολλούς φίλους Κάθε microέρα microετά τό σχολεῖο παίζαmicroε microέ τίς ὧρες στίς αὐλές καί στά χωράφια Εἶχε καί microία λίmicroνη ἐκεῖ κοντά στό χωριό microας πού πάγωνε τόν χειmicroώνα καί κάναmicroε ἐπάνω της πατινάζ εἶναι τόσο διασκεδαστικό νά γλιστρᾶς πάνω στόν πάγο Ἀλλά καί στό σχολεῖο ἤmicroουν τό καmicroάρι τῶν δασκάλων microου Ἤmicroουν ἄριστος στή Γλώσσα ὅσο καί στά Μαθηmicroατικά ἀλλά περισσότερο ἀπrsquo ὅλα microοῦ ἄρεσε ἡ Γεωγραφία Ὀνειρευόmicroουν ταξίδια σέ ξένες χῶρες γνωριmicroίες microέ ἄλλα παιδιά πού microιλοῦν ἄλλες γλῶσσεςhellip Τελικά γνώρισα αὐτά πού ὀνειρευόmicroουν ὄχι ὅmicroως σάν διασκέδαση ἀλλά σάν ἀνάγκη Ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλε-ψαν πιό πολύ οἱ γονεῖς microου ἀποφάσισαν νά ἐγκαταλείψουmicroε τή χώρα ἀναζητώντας καλύ-τερες συνθῆκες ζωῆς Δέν ξέρετε τί δύσκολο εἶναι νά ἀποχαιρετᾶς ξαφνικά ὅτι ἀγαπᾶς τούς φίλους τούς συγγενεῖς τά ἀγαπηmicroένα σου microέρη τόν τόπο πού microεγάλωσες φεύγοντας γιά τό ἄγνωστοraquo

laquoΚι ἔτσι βρεθήκατε στήν Ἑλλάδαraquo Ρώτησε ἡ γιαγιά

laquoΜακάρι νά ἦταν ἔτσι Ὁ πατέρας microου

ἐπέmicroενε νά πᾶmicroε στήν Ἀmicroερική Εἶχε ἐκεῖ ἕναν microακρινό του ἐξάδελφο καί πίστευε πώς θά τόν βοηθήσειraquo

laquoΟὐάου Πῆγες δηλαδή στήν Ἀmicroερική Εἶδες ἀπό κοντά τούς καταρράκτες τοῦ Νια-γάρα microίλησες microέ κάουmicroπόηδες Πώ-πώ τί φανταστικάraquo Πετάχτηκε ἐνθουσιασmicroένος ὁ Νίκος καί ἡ φαντασία του ἄρχισε νά τρέχει ἀλλά τόν προσγείωσε ἀπότοmicroα ὁ Ἰβάν

laquoΞέρεις Νίκο αὐτά ἦταν γιά τούς τουρί-στεςraquo ἀπάντησε ὁ Ἰβάν κουνώντας τό κεφάλι του laquoγιά microᾶς ἦταν πολύ δύσκολαraquo laquoΚαί πιό πολύ γιά microένα νοmicroίζω Βρέθηκα σέ microία microεγα-λούπολη ξένος ἄγνω-στος σέ ἕνα τεράστιο σχολεῖο microέ ἑκατοντάδες microαθητές πού microιλοῦσαν microία περίεργη γλώσσα πού δέν καταλάβαινα Κανείς δέν ἔmicroπαινε στόν κόπο νά προσπαθήσει νά microέ καταλάβει κανείς δέν νοιαζόταν νά microέ βο-ηθήσει Ὅλοι εἶχαν τίς παρέες καί τίς ἀσχολίες

τους Καί ἐγώ κλείστηκα στό καβούκι microου γιά νά προστατευτῶ Εὐτυχῶς γιά microένα κάπως ἔτσι πρέπει νά ἔνοιωθαν καί οἱ γονεῖς microου καί ἔτσι σέ microερικούς microῆνες τά microαζέψαmicroε καί ἤρθαmicroε στήν Ἑλλάδαraquo

laquoΚαί πῶς παιδί microου σκεφτήκατε νά ἔρθετε ἐδῶraquo ρώτησε τώρα ἡ γιαγιά

laquoΛίγο καιρό πρίν φύγουmicroε ἀπό τή Σιβηρία εἶχε ἔρθει ἐκεῖ ἕνας Μπάτουσκα (πατερούλης ndash ἔτσι ἀποκαλοῦν στή Ρωσία τούς ἱερεῖς γιά νά δείξουν τόν σεβασmicroό καί τήν ἀγάπη τους) ἀπό τήν Ἑλλάδα microαζί microέ ἕνα γκρούπ ἀπό φοιτη-τές Ἄχ νά βλέπατε τά πρόσωπά τους τά microάτια τους τά χαmicroόγελά τους ἦταν γεmicroάτα ἀγάπη καί microᾶς γέmicroισαν ζεστασιά στήν παγωmicroένη πατρί-δα Ὁ παππούλης microᾶς microίλησε γιά τόν Θεό γιά τήν ἀγάπη πού πρέπει νά ἔχουmicroε γιά τόν κάθε ἄνθρωπο διότι ὅλοι εἴmicroαστε ἀδέλφια ἄσχετα ποιά γλώσσα microιλᾶmicroε ποιά εἶναι ἡ καταγωγή microας ἤ ἄν εἴmicroαστε πλούσιοι ἤ φτωχοίhellip

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 14: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

14

Μᾶς εἶπε καί microία ἱστορία γιά ἕναν ἄνθρωπο πού καθώς περπατοῦσε στόν δρόmicroο πηγαίνο-ντας ἀπό τήν Ἱερουσαλήmicro στήν Ἱεριχώ ἔπεσε σέ παγίδα ληστῶν οἱ ὁποῖοι τόν λήστεψαν ἔπειτα πέρασαν ἀπό ἐκεῖ δυό ἄνθρωποι καί microάλιστα laquoεὐσεβεῖςraquo καί microορφωmicroένοι ἀλλά δέν σταmicroάτησαν νά τόν βοηθήσουν Μετά ἀπrsquo αὐτούς πέρασε καί ἕνας ξένος ἕνας Σαmicroαρεί-της τόν εἶδε τόν λυπήθηκε καί ἀφοῦ ἔσκυ-ψε πάνω του microέ ἀγάπη καί τοῦ περιποιήθηκε τά τραύmicroατα τόν ἔβαλε πάνω στό ζῶο του καί αὐτός πεζός τόν microετέφερε στό κοντινό πανδοχεῖο καί παρήγγειλε στόν ἰδιοκτήτη νά

τόν περιποιηθεῖ ὥσπου νά γίνει καλά ἀνα-λαmicroβάνοντας αὐτός ὅλα τά ἔξοδα πού τυχόν θά ἔκανε γιά νά τόν φροντίσει Νά σάν αὐτόν τόν Σαmicroαρείτη πρέπει κι ἐmicroεῖς νά στεκόmicroαστε ἀπέναντι στόν κάθε ἄνθρωπο Ἔτσι δίδαξε ὁ Χριστός microας

Μᾶς εἶπε κι ἄλλα πολλά πράγmicroατα καί ὅταν microᾶς ἀποχαιρετοῦσε ὑποσχέθηκε πώς ὅσα ἀπό microᾶς ἦταν καλά παιδιά καί καλοί microαθητές θά microποροῦσαν τό καλοκαίρι νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα σέ microία κατασκήνωση πού φιλοξε-νοῦσε καί ἄλλα παιδάκια κυρίως ὀρφανά ἀπό διάφορα microέρη τῆς Ρωσίας καί τῆς Κριmicroαίας

Λοιπόν αὐτόν τόν ἄνθρωπο θυmicroήθηκαν οἱ γονεῖς microου ὅταν τά πράγmicroατα δυσκόλεψαν πολύ καί σίγουροι πώς θά microᾶς βοηθοῦσε ξε-κίνησαν γιά τήν Ἑλλάδα

Ἔτσι βρεθήκαmicroε microία microέρα ἐδῶ καί microετά ἀπό ἀρκετές περιπλανήσεις καταφέραmicroε νά βροῦmicroε τόν Μπάτουσκα

Ἡ συνάντησή microας microαζί του ἄνοιξε microία καινούργια σελίδα στή ζωή microας Μέ τή βοή-θειά του καί τή στήριξή του καταφέραmicroε νά προσαρmicroοστοῦmicroε στή φιλόξενη αὐτή χώρα Θυmicroᾶmicroαι πώς τήν πρώτη microέρα στό σχολεῖο microέ πῆρε ὁ ἴδιος ἀπrsquo τό χέρι καί microέ παρέδωσε στήν καλή microας δασκάλα

Θυmicroᾶmicroαι ἐπίσης τό χαmicroόγελό της τόν τρό-πο πού microέ παρουσίασε στούς συmicromicroαθητές microου καί microέ πόση ἀγάπη τούς ζήτησε νά microέ βοη-

θοῦν σrsquo ὅτι χρειάζοmicroαι τόν πρῶτο καιρό Πόσες φορές χρειάστηκε καί χρειάζεται δηλαδή ἀκόmicroη νά πεῖ καί νά ξαναπεῖ ἕνα πράγmicroα γιά νά τό καταλάβω

Ὅmicroως ποτέ δέν δείχνει νά κουράζεται microrsquo αὐτό καί νά δυσανασχετεῖ Ἀλλά κι ὁ Νίκος πῶς ἀπrsquo τήν ἀρχή microrsquo ἀγκάλιασε καί microέ δέχτηκαν ὅλοι στήν παρέα τους Ἀγαπῶ τήν Ἑλλάδα σάν δεύτερη πατρίδα microου γιατί πραγmicroατικά microέ δέ-χθηκε σάν παιδί της Εἶναι σκληρό νrsquo ἀφήνεις τόν τόπο σου ἀλλά microαλακώ-

νει ὅταν ἐκεῖ πού πᾶς οἱ ἄνθρωποι ξέρουν νrsquo ἀγαποῦνraquo

laquoἸβάν παιδί microου εἶσαι ἕνας θησαυρόςraquo εἶπε ἡ γιαγιά καί τά microάτια της βούρκωσαν

laquoΟἱ δυσκολίες πού πέρασες σrsquo ἔχουν ὡριmicroάσει καί εὔχοmicroαι νά κρατήσεις πάντα microέσα σου τίς ἐmicroπειρίες αὐτές Ἀπό σήmicroερα ἐγώ ἔχω ἕναν ἀκόmicroη ἐγγονό καί ὁ Νικόλας τόν ἀδελφό πού τόσο λαχταροῦσε τόσα χρόνια Ἡ ἀγάπη παιδιά microου γεφυρώνει ἀποστάσεις φυλές χρώmicroατα λαούς Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ microόνη ἀλη-θινή ὁδός ζωῆς Καί ὁ Θεός microας εἶναι Ἀγάπη

Εἶναι ὁ Πατέρας καί ὅλοι ἐmicroεῖς τά παιδιά του Μία οἰκογένεια πού ἀγκαλιάζει ὅλη τή γῆ microαςraquo

Συγγνώμη

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 15: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

15

Χαρίκλειας ΚαζίλαΓεωπόνου

Συγγνώμη

Εἶναι τὸ κάτι ἄλλο νὰ εἶσαι πτυχιοῦχος Ψώνιο Δὲ θὰ τὸ lsquoλεγα Ἁπλά ρὲ παιδί μου εἶναι σὰν νὰ εἶχες ἕνα βουνὸ ποὺ κάποτε ἒμοιαζε ἀτέλειωτο τεράστιο καὶ τώρα νὰ lsquoσαι στὴν κορυφή του

Ἔχεις μάθει ἀπrsquo τὸ ταξίδι ἔχεις μάθει πιότερο ἀπὸ ἀνθρώπους παρὰ ἀπὸ γνώσεις Ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ χρειάζονται Σὲ ὁλοκληρώ-νουν καὶ σὲ ὡριμάζουν Μὴ σοῦ πῶ ὅτι τε-λικὰ ἡ Γνώση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι πιὸ χρήσιμη Με τὰ μικρά τους καὶ τὰ μεγάλα τους σὲ ἀνεβάζουν σκαλοπάτια ποὺ μόνος σου δὲν μπορεῖς Καὶ ἄλλοτε σὲ κατεβάζουν στὰ Τάρταρα Μεγάλος ὁ ἄνθρωπος Κι ὁ καθηγητής μας ἀκόμα μεγαλύτερος Ἀπὸ τὴν πρώτη φορὰ ποὺ μπῆκε στὸ ἀμφιθέα-τρο μᾶς ἔκανε νὰ ἀγαπήσουμε τὴ μέλισσα Μπῆκε μὲ κέφι καὶ ὄρεξη μὲ πάθος πραγ-ματικὸ γιὰ τὴν ἐπιστήμη του καὶ ἔδειξε πὼς μποροῦμε νὰ πάρουμε μεγάλα μαθήματα ἀπὸ αὐτὸ τὸ μικρὸ ἐντομάκι Ἔξυπνο τὸ βλέμμα του καυστικὸ τὸ χιοῦμορ του καὶ καίρια ἡ παρατήρησή του Μὲ ὅραμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μελισσοκομία καὶ γιὰ τὸν ἕλληνα μελισσοκόμο Μὲ πρωτοτυπία καὶ τομὴ στὸ μάθημά του Ἀκόμα καὶ ταινία εἴδαμε στὸ μάθημά του Ἐπιστημονικῆς φαντασίας Καὶ τὰ χρόνια πέρασαν καὶ ὁ καθηγητὴς ἦταν πάντα ἐκεῖ ldquoΔάσκαλε ἡ ἀδερφή μου εἶναι δασκάλα καὶ θέλει νὰ μιλήσει στὰ παιδιὰ γιὰ τὴ μέλισσαrdquo τόλμησα νὰ πῶ μιὰ μέρα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ βδομάδες ἡ ἀδελφή μου μὲ τὴν τάξη της δοκίμαζαν μέλια καὶ κοιτοῦσαν τὴν κυψέλη παρατήρησης τοῦ ἐργαστηρίου Ἀπρόβλεπτος καὶ ταλαντοῦχος

ldquoΔάσκαλε τελειώσαμε Ἤρθαμε νὰ σᾶς κεράσουμε γιὰ τὸ πτυχίοrdquo πήγαμε προχτὲς μὲ τὴν Ἑλένη νὰ τὸν κεράσουμε Ἀεικίνητος

ὡς συνήθως εἶχε γυρίσει ἀπὸ μιὰ ἐκδρομὴ μὲ τοὺς φοιτητὲς τοῦ 9ου ἀπ΄ τὸ μέλι Ἀττι-κή Μᾶς ἔβαλε καὶ κάτσαμε μᾶς ρώτησε τὰ νέα μας μᾶς ἔδειξε πάλι τὸ πατρικό του ἐνδιαφέρον

Ὅταν σηκωθήκαμε νὰ φύγουμε τοῦ λέμε ldquoΔάσκαλε σᾶς εὐχαριστοῦμε Γιὰ ὅλα Κι ἐσεῖς ξέρετε ὅτι ἦταν πολλάrdquo Ἐκεῖνος μᾶς κοίταξε καὶ μᾶς εἶπε ldquoΠαιδιά ἐγὼ τὸ καθῆκον μου ἔκανα καὶ μόνο Ἐγὼ νὰ σᾶς ζητήσω συγ-γνώμη μόνο Ἂν τυχὸν σᾶς στεναχώρησα καὶ γιὰ ὅσα λάθη ἔκανα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνιαrdquo

Γιατί νὰ μὴν σrsquo ἔχω ψηλὰ μετά Δάσκα-λε Γιrsquo αὐτὸ σὲ σέβομαι Γιατί ἐσὺ μὲ σέβε-σαι πρῶτος καὶ μετὰ ἀπὸ 5 χρόνια σπουδῶν γυρνᾶς καὶ μοῦ ζητᾶς συγγνώμη Γιrsquo αὐτὸ δὲν θέλω νὰ χτίσω τὴν πόρτα τοῦ γραφείου σου Δὲν εἶναι μεγαλοκαθηγητάδες ὅλοι Δὲν ἐκμε-ταλλεύονται ὅλοι τὸν φοιτητή Ὑπάρχουν καὶ αὐτοὶ ποὺ εἶναιhellipἀντίδοτο στὴν ἐθνική μας κατάθλιψη

Σrsquo εὐχαριστῶ Δάσκαλε

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 16: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

16

ἐκ τοῦ Οἴκου

Λόγος εἰς τὸ Ἅγιον ΠάσχαἉγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

laquoΣήμερον ἑορτάζομε τὴν λαμπράν νί-κην μας Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ἔστησε τὸ τρόπαιον κατὰ τοῦ θανάτου κατέλυσε τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου καὶ μᾶς ἐχάρισε τὴν ὁδὸν τῆς σωτηρίας διὰ τῆς ἀναστάσεως

Ὅλοι χαίρομεν σκιρτῶμεν ἀγαλλόμεθα Ἂν καὶ ὁ Κύριός μας Χριστὸς ἐνίκησε καὶ ἔστησε τὸ τρόπαιον ἐν τούτοις κοινὴ εἶναι

ἡ εὐφροσύνη καὶ ἡ χαρὰ μας Ὅλα τοῦτα τὰ ἔκαμε διὰ τὴν ἰδικὴν μας σωτηρίαν καὶ μέ τὰ ἴδια μέσα ποὺ μᾶς κατεπάλαισεν ὁ διάβολος ἀκριβῶς μέ τὰ ἴδια τὸν ἐνίκησεν ὁ Χριστός Ἔλαβε τὰ ἴδια ὅπλα καὶ τὸν κατεπολέμησε μέ αὐτά

Πῶς ἄκουσέ το Ἡ Παρθένος τὸ Ξύλον καὶ ὁ Θάνατος ἦσαν τὰ σύμβολα τῆς ἰδικῆς

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 17: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

17

μας ἥττας Παρθένος εἶναι ἡ Εὒα Οὐδέποτε εἶχε γνωρίσει ἄνδρα ὅταν ὑπέστη τὴν ἀπά-τη Ξύλον εἶναι τὸ δένδρον καὶ Θάνατος τὸ ἐπιτίμιον ἐναντίον τοῦ Ἀδάμ Εἶδες πῶς ἡ παρθένος τὸ ξύλον καὶ ὁ θάνατος ἔγιναν τὰ σύμβολα τῆς ἥττας μας

Κοίταξε τώρα πῶς ἔγιναν αἴτια τῆς νίκης

Ἀντὶ τῆς Εὒας ἡ Μαρία ἀντὶ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ πονηροῦ τὸ ξύλον τοῦ σταυροῦ ἀντὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀδάμ ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου Εἶδες μέ ποιὰ μέσα ἐνίκησεν ἐνῷ μέ τὰ ἴδια ἡττᾶται Γύρω ἀπὸ τὸ δένδρον ἐπάλαισε καὶ ἐνίκησε τὸν Ἀδὰμ ὁ διάβολος

Γύρω ἀπὸ τὸν σταυρὸν ἐνίκησε τὸν διάβο-λο ὁ Χριστός Καὶ τὸ μέν ξύλον ἐκεῖνο τὸ δέν-δρον ἔστελνε εἰς τὸν ᾋδην ἐνῷ τοῦτο τὸ τοῦ σταυροῦ ἀνεκάλει καὶ ὅσους εἶχον ὑπάγει εἰς τὸν ᾋδην Τὸ πρῶτον ἔκρυπτε τὸν ἡττημένον ὅπως τὸν αἰχμάλωτον καὶ τὸν γυμνόν ἐνῷ τὸ δεύτερον ἐδείκνυεν εἰς ὅλους τὸν νικητήν προσηλωμένον γυμνὸν ἐφrsquo ὑψηλοῦ σημείου Καὶ ὁ μέν θάνατος εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε καὶ τοὺς μετὰ τὸν Ἀδάμ ἐνῷ ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀνέστησεν ἀληθῶς καὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ θανόντας

laquoΠοιὸς θὰ περιγράψει τὰς δυνάμεις τοῦ

Κυρίου καὶ θὰ κάνει νὰ εἰσακουσθοῦν ὃλαι αἱ αἰνέσεις τουraquo Διὰ τοῦ θανάτου ἐγίναμεν ἀθάνατοι ἀνέστημεν ἀπὸ τὴν πτῶσιν καὶ ἀπὸ νικημένοι κατέστημεν νικηταί Αὐτὰ εἶναι τὰ κατορθώματα τοῦ σταυροῦ αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀπόδειξις τῆς ἀναστάσεως

Σήμερον σκιρτοῦν οἱ ἄγγελοι καὶ ὃλαι αἱ δυνάμεις τοῦ οὐρανοῦ ἀγάλλονται εὐχα-ριστούμενοι διὰ τὴν κοινὴν σωτηρίαν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων Ἂν διὰ τὴν μετά-νοιαν καὶ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ γίνεται χαρὰ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν πολὺ περισσότε-ρον συμβαίνει τοῦτο διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς οἰκουμένης

Σήμερον ὁ Χριστὸς ἠλευθέρωσε τὴν

ἀνθρώπινην φύσιν ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ

διαβόλου καὶ τὴν ἐπανέφερεν εἰς τὴν προ-ηγουμένην της εὐγένειαν Ὅταν λοιπὸν ἴδω τὴν ἀρχικὴν μου καταβολὴν οὕτω νὰ νικᾶ τὸν θάνατον δὲν φοβοῦμαι πλέον δὲν ἀπεχθά-νομαι τὸν πόλεμον οὔτε κάμπτομαι διὰ τὴν ἀδυναμίαν μου ἀλλὰ αἰσθάνομαι τὴν θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εἰς τὸ μέλλον

Ἐκεῖνος ποὺ θὰ κατανικήσει τὴν τυραν-νίαν τοῦ θανάτου καὶ θὰ μπορέσει νὰ ἀχρη-στεύσει τὴν δύναμίν του τί νομίζετε δὲν θὰ κάνει τὸ πᾶν διὰ τοὺς συνανθρώπους του τῶν ὁποίων τὴν μορφὴν ἐδέχθη ὁ Χριστὸς νὰ λάβει λόγῳ τῆς μεγάλης του φιλανθρω-πίας καὶ νὰ πολεμήσει ὑπὸ τὴν ἀνθρωπίνην μορφὴν τὸν διάβολον

Σήμερον ἡ σύναξις τῶν ἀγγέλων καὶ ὁ

χορὸς ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων ἀγάλ-λονται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων Σκέψου λοιπόν ἀγαπητέ τὸ μέγεθος τῆς χαρᾶς ἀφοῦ καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις συ-νεορτάζουν μέ ἡμᾶς καὶ χαίρουν ἐπίσης διὰ τὰ ἰδικὰ μας ἀγαθά Ἂν καὶ εἶναι ἰδικὴ μας ἡ χάρις ποὺ μᾶς παρεχώρησεν ὁ Χριστός ἐν τούτοις εἶναι καὶ ἰδικὴ των ἡ εὐχαρίστησις Διὰ τοῦτο δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν μαζὶ μας

Ἀλλὰ τί λέγω ὅτι μόνον οἱ σύνδουλοί μας

δὲν ἐντρέπονται νὰ συνεορτάζουν Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος αὐτῶν ἀλλὰ καὶ ἡμῶν δὲν ἐντρέπεται νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας Ἀλλὰ διατὶ εἶπον δὲν ἐντρέπεται Ὄχι μόνον δὲν ἐντρέπεται ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἀπὸ ποῦ τεκμαίρεται αὐτό

Ἄκουσέ τον τί λέγει laquoἘπεθύμησα σφοδρῶς

νὰ φάγω μαζὶ σας τοῦτο τὸ Πάσχαraquo Δηλαδὴ ἀφοῦ ἐπεθύμησε νὰ φάγει αὐτὸ σημαίνει καὶ νὰ συνεορτάσει Ὅταν δεῖς ὄχι μόνον τοὺς ἀγγέλους καὶ τὴν σύναξιν ὅλων τῶν οὐρα-νίων δυνάμεων ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν Κύριον τῶν ἀγγέλων νὰ συνεορτάζει μαζὶ μας τί σοῦ ἀπομένει διὰ νὰ εὐφρανθεῖς Λοιπόν ἂς μή εἶναι κανεὶς κατηφὴς σήμερον λόγῳ πενίας Ἡ ἑορτὴ εἶναι πνευματική

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 18: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

18

Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπόν τὴν ἑορτὴν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἀνέστη καὶ μαζί του συνανέστησε τὴν οἰκουμένην Καὶ αὐτὸς μέν ἀνέστη θραύσας τὰ δεσμὰ τοῦ θ α ν ά τ ο υ ἡμᾶς δὲ ἀνέ-στησε συ-ντρίψας τὰς ἁ λ υ σ ί δ α ς τῶν ἁμαρ-τιῶν μας Ὁ Ἀδὰμ ἡμάρ-τησε καὶ ἀπέθανεν Ὁ Χριστὸς δὲν ἡμάρτη-σε καὶ ἀπέ-θανεν Και-νοφανὲς καὶ παράδοξον Ὁ πρῶτος ἡ μ ά ρ τ η σ ε καὶ ἀπέθα-νεν Ὁ δεύ-τερος δὲν ἡμάρτησε ἀλλὰ ἀπέ-θανεν Διὰ ποῖον λό-γον καὶ δι-ατί Διὰ νὰ μπορέσει ὁ ἁμαρτήσας καὶ ἀπο-θανῶν νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου μέσῳ τοῦ μή ἁμαρτήσαντος καὶ ἀποθανόντος

Ἔτσι πολλάκις γίνεται καὶ εἰς τὰς πε-ριπτώσεις ὅσων ὀφείλουν χρήματα Ὀφείλει κάποιος εἰς κάποιον ἀργύρια δὲν ἔχει νὰ τὰ καταβάλει καὶ ἕνεκα τούτου φυλακίζεται Ἕνας ἄλλος ποὺ δὲν ὀφείλει καὶ ποὺ ἠμπορεῖ νὰ τὰ καταβάλει τὰ καταθέτει καὶ ἀπολύε-ται ὁ ὑπόλογος

Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Χριστοῦ Ὤφειλεν ὁ Ἀδὰμ τὸν θάνατον καὶ ἐκρατεῖτο ὑπὸ τοῦ διαβόλου Ὁ

Χριστὸς οὔτε ὤφειλεν οὔτε ἐκρατε ῖτο Ἦλθεν ὃμως καὶ κατέβαλε τὸν θάνατον ὑπὲρ τοῦ κρατουμέ -νου προ-κειμένου νὰ τὸν ἀπολύ-σει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου

Εἶδες τὸ

κατόρθωμα τῆς Ἀναστά-σεως Εἶδες τὴν φιλαν-θ ρ ω π ί α ν τοῦ Κυρίου Εἶδες μέγεθος φροντίδος Λοιπόν ἂς μή γινώμεθα ἀγνώμονες διrsquo αὐτὸν τὸν οὕτως εὐεργετήσα-ντα ἡμᾶς μήτε ἐπειδὴ ἐπέρασεν ἡ

νηστεία νὰ καταστῶμεν ἀμελέστεροι Ἀντι-θέτως τώρα παρὰ ποτέ ἂς ἐπιμελούμεθα περισσότερον τὴν ψυχὴν μας διὰ νὰ μή γίνεται ἀσθενεστέρα ὅταν εὐχαριστῶμεν τὴν σάρκα μας πράγμα ποὺ ὁμοιάζει με τὸ νὰ περιποιούμεθα τὴν δούλην καὶ νὰ πα-ραμελῶμεν τὴν δέσποινανraquo

ἐκ τοῦ Οἴκου

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 19: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

19

ἡ εὐχὴἈνώνυmicroου

Μέσrsquo ἀπrsquo τό σύδενδρο στήν παγωνιάδεξιά ξεπρόβαλε microία σκιάτό βῆmicroα σέρνει καί microουρmicroουρίζειὁ ἀγέρας λύσσαξε τρελά microουγκρίζει

Σφίγγει ἀπάνω του microrsquo ἀργό τό χέριἕνα παmicroπάλαιο τρύπιο κουρέλιΣάν microιά προσπάθεια νά ζεσταθεῖστό ξεροβόρρι σάν νrsquo ἀντισταθεῖ

Τά ροῦχα microαῦρα microά λευκή ἡ ψυχήσιγά κι ἀσίγαστα microιά προσευχήτά χείλη λέγουνε microά κι ἡ καρδιάκι ἡ ἀγαλλίαση σκιρτᾶ βαθειά

Ἔρηmicroος ἄοικος πτωχός microοναχόςἀκτήmicroων πλούσιος (microικρός σοφός) ἄλλης ζωῆςΟἰκήτωρ microόνιmicroος τῶν οὐρανῶνκαί παρεπίδηmicroος αὐτῆς τῆς γῆς

Τί τόν κρατάει στά χαmicroηλάmicroήπως ἐπίγεια καmicromicroιά χαράΚαί σάν θά σκύψεις στά χείλη σιmicroάΘrsquo ἀφουγκραστεῖς νά λέγουν καί νά λέγουν ξανάδυό λέξεις microονάχα ἀργά καθαράmicroά πονεσιάρικα κι ὅλο χαράκαί εἶνrsquo ὅλο δύναmicroη ndashmicroικρή εὐχή-τά χείλη φλέγονται σάν τά κινεῖ

Μrsquo αὐτή lsquoναι σίγουρα πού τόν κρατᾶἐδῶ τόν πάmicroφτωχο στήν ἐρηmicroιάαὐτή τόν τρέφει αὐτή θαλπωρήαὐτή ἡ ἀνάσα του αὐτή τροφή

Κι ἄν τήν ἀκούσεις εἶνrsquo microιά microικρήἁπλή καί σύντοmicroη λιτή εὐχήΚαλεῖ τόν Κύριον Ἰησοῦ Χριστόννά ἐλεήσει ἁmicroαρτωλόν

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 20: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

20

laquoὍταν πονάει κανεὶς γιὰ τὴ σημερινὴ κατάσταση ποὺ ἐπικρα-

τεῖ στὸν κόσμο καὶ προσεύχεται τότε βοηθιοῦνται οἱ ἄνθρωποι χωρὶς νὰ

παραβιάζεται τὸ αὐτεξούσιοraquo

Παλιά γιὰ νὰ κάνει κανεὶς κάτι ἂν ἦταν κοσμικὸς ἄνθρωπος θὰ σκεφτόταν Ἂν ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος θὰ σκε-φτόταν καὶ θὰ προσευχόταν Στὴν ἐποχὴ μας ἀκόμη καὶ laquoπνευματικοὶraquo ἄνθρωποι ὄχι μόνο δὲν προσεύχονται ἀλλὰ οὔτε σκέφτονται Καὶ μάλιστα συχνὰ πρόκει-ται γιὰ σοβαρὰ θέματα καὶ αὐτοὶ κάνουν πρόβες μέ τὸν κόσμο

Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις πρὶν ἐνερ-γήσουμε νὰ λέμε laquoΣκέφτηκα γιrsquo αὐτό Προσευχήθηκα γιrsquo αὐτόraquo Ὅταν κανεὶς ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ σκεφθεῖ καὶ χωρὶς νὰ προσευχηθεῖ ἐνεργεῖ σατανικά Καὶ βλέπεις συχνὰ πολλοὶ χριστιανοὶ μέ τὸν τρόπο ποὺ ἐνεργοῦν δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐπέμβει Νομίζουν ὅτι αὐτοὶ θὰ τὰ καταφέρουν ὅλα μόνοι τους Ἐνῷ ἀκόμα καὶ ὁ ἄπιστος λέει laquoἔχει ὁ Θεόςraquo αὐτοὶ δὲν τὸ λένε ()

Συνέχεια ἀνθρώπινες προσπάθειες καὶ δὲν ἀφήνουν τὸν Θεὸ νὰ ἐνεργήσει Δὲν καταφεύγουν στὴν προσευχή ὥστε νὰ ἀπαντήσει ὁ Θεὸς διὰ τῆς προσευχῆς Μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν προσευχὴ δι-ορθώνονται ὅλα τὰ ἀδιόρθωτα ()

Νὰ παρακαλοῦμε κατrsquo ἀρχὰς ἡ προσευχὴ μας νὰ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἔρθουν σὲ θεοσέβεια ὅσοι ζοῦν καὶ ὅσοι θὰ ζήσουν Ἐγὼ στὴν προσευχὴ μου λέω laquoΠαράτεινον τὸ ἔλεός Σου τοῖς

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

λΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 21: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

21

γινώσκουσί Σεraquo καὶ προσθέτω laquoκαὶ τοῖς μή γινώσκουσί Σεraquo Ἀκόμα λέω laquoΚύριε σῶσον τοὺς ἀσεβεῖςraquo (Βέβαια ἡ Ἐκκλη-σία καλὰ κανόνισε νὰ λέει laquoΚύριε σῶσον τοὺς εὐσεβεῖςraquo γιατί μπορεῖ νὰ βρί-ζουν οἱ ἀσεβεῖς ἐπειδὴ προσεύχονται γιrsquo αὐτούς)

Ὅταν πάλι ὁ ἱερέας λέει laquoὙπὲρ τῶν ἐντειλαμένων ἡμῖν τοῖς ἀναξίοις εὒχε-σθαι ὑπὲρ αὐτῶνraquo προσθέτω καὶ laquoὑπὲρ τῶν μή ἐντειλαμένωνraquo Γιατί πρέπει νὰ προσευχόμαστε καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε ἀλλὰ καὶ γιrsquo αὐτοὺς ποὺ δὲν μᾶς ζήτησαν καὶ γιὰ τοὺς γνωστοὺς καὶ γιὰ τοὺς ἀγνώστους

Τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι ὑπάρχουν ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἀνάγκη καὶ σο-βαρότερα προβλήματα ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ζήτησαν νὰ προσευχηθοῦμε Νὰ κάνουμε προσευχὴ καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν ἀδικηθεῖ νὰ φανεῖ τὸ δίκαιοbull νὰ δοθεῖ χάρη στοὺς φυλακισμένους νὰ πιάσει τόπο ἡ ταλαιπωρία ποὺ πέρασαν καὶ νὰ βοηθηθοῦν Ὅταν βάζω ξύλα στὴ φωτιά δοξολογῶ τὸν Θεὸ καὶ λέω laquoΖέστανε Θεὲ μου ὅσους δὲν ἔχουν ζεστασιάraquo Ὅταν πάλι καίω τὰ γράμματα ποὺ μοῦ στέλ-νουν ndash τὰ διαβάζω καὶ μετὰ τὰ καίω για-τί ἔχουν καὶ θέματα και ἀπόρρητα καὶ ἐξομολογήσεις λέω laquoΝὰ τούς κάψει ὁ Θεὸς ὅλα τὰ κουσούρια Νὰ τοὺς βοη-θάει ὁ Θεὸς νὰ ζοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἁγιάζειraquo

Ἀκόμη συνηθίζω νὰ ζητῶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους νὰ προστατεύουν τοὺς ἀνθρώ-πους ποὺ φέρουν τὸ ὂνομά τους καὶ ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πάντες νὰ προστατεύουν αὐτοὺς ποὺ δὲν ἔχουν προστάτη Ἃγιο

Ὁ γέροντας Παΐσιος microιλάει γιὰ τὴν προσευχὴ

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 22: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

22

ὰ ξεκινήσω μέ τρία κείμενα Ἕνα ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλλά-δα τὸ ἑπόμενο ἀπὸ τὴν Πο-νεμένη Ρωμιοσύνη τὸ κακῶς

λεγόμενο Βυζάντιο καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ νεότερη ἐποχή laquoἌρξομαι τῶν προγόνωνraquo πρῶτα ὅπως λέει ὁ Περικλῆς στὸν Ἐπιτά-φιο Ἴσως καὶ ὁ λόγος μου σήμερα εἶναι καὶ αὐτὸς ἐπιτάφιος ἐπικήδειος ἐπάνω στὸ ἄταφο σῶμα τῆς Παιδείας μας τῆς πάλαι ποτὲ ἐθνικῆς καὶ νῦν νεοταξικῆς καὶ καλύτερα δαιμονικῆς Δὲν ἔλεγε ὁ Πα-τροκοσμᾶς laquoτὸ κακὸ θὰ σᾶς ἔρθει ἀπὸ τοὺς διαβασμένουςraquo Τὸ κακὸ ἦρθε καὶ τὸ κακὸ ἔχει ὄνομα laquoὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος ὁ καλούμενος Διάβολοςraquo

Τὸ πρῶτο κείμενο εἶναι ἀπὸ τὸ ἐξαί-σιο πόνημα τοῦ Πλουτάρχου laquoπερὶ παίδων ἀγωγῆςraquo Ἀφοῦ προτάσσει ὁ φιλόσοφος τὴ μεγάλη ἀλήθεια laquoΠαι-δεία δὲ τῶν ἐν ἡμῖν ἐστιν ἀθάνατον κὰ θεῖονraquo ἀναφέρεται στὸν νομο-θέτη τῆς Σπάρτης τὸν Λυκοῦργο laquoὉ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῶν Λακε-δαιμονίων πῆρε δυὸ κουταβάκια γεν-νημένα ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς καὶ τὰ με-

laquoΤό κακό θά σᾶς ἒρθει ἀπό τούς διαβασμένουςraquo

Δημήτρη Νατσιοῦ Δασκάλου

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

Θ

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 23: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

23

γάλωσε μέ τρόπο ἐντελῶς διαφορετικὸ τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο κάνοντας τὸ ἕνα λαίμαργο καὶ μέ ροπὴ στὴν κλοπή καὶ τὸ ἄλλο ἱκανὸ στὴν ἀνίχνευση καὶ ἐπιτήδειο στὸ κυνήγι Ἀργό-τερα ὅταν κάποτε οἱ Λακεδαιμόνιοι εἶχαν συγκεντρωθεῖ σrsquo ἕνα μέρος τούς εἶπε

Γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς Λακεδαιμό-νιοι μεγάλη συμβολή ἔχουν καὶ ἡ συνήθεια καὶ ἡ ἐκπαίδευση καὶ ἡ διδαχὴ καὶ ὁ τρόπος ἀγωγῆς καὶ τοῦτα εὐθὺς θὰ σᾶς τrsquo ἀποκαλύ-ψω Ἔφερε τότε τὰ δυὸ σκυλιὰ καὶ τrsquo ἄφησε ἐλεύθερα ἀφοῦ ἔβαλε στὴ μέση μπροστὰ τους ἕνα δοχεῖο μέ φαγητὸ κι ἕναν λαγό Τότε τὸ ἕνα σκυλὶ κίνησε κατὰ τὸν λαγό ἐνῶ τὸ ἄλλο ὃρμησε στὸ δοχεῖο

Οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲν μποροῦσαν ἀκόμα νὰ καταλάβουν τί σημασία ἀπέδιδε σrsquo αὐτὸ καὶ μέ ποιὰ πρόθεση τοὺς ἔδειχνε τὰ σκυλιάbull τότε τοῦς εἶπε Καὶ τὰ δυὸ τοῦτα εἶναι ἀπὸ τοὺς ἴδιους γονεῖς ἀλλά μέ τὸ νὰ λάβουν διαφορετικὴ ἀγωγή τὸ ἕνα ἔγινε τοῦ φα-γητοῦ καὶ τὸ ἄλλο τοῦ κυνηγιοῦraquo

Κείμενο δεύτερο ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόmicroου ἀπὸ τὸ θαυμάσιο laquoπερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυ-πωθεῖ ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ κερίraquo

Τὸ τρίτο εἶναι ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Κο-λοκοτρώνη στοὺς μαθητὲς τῶν Ἀθηνῶν τὸ 1838 στὴν Πνύκα

laquoΠαιδιὰ μου νὰ μήν ἔχετε πολυτέ-λεια νὰ μήν πηγαίνετε εἰς τούς καφενέ-δες καὶ εἰς τὰ μπιλιάρδα

Νὰ δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κοπιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσετε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ περάσετε τέσσαρους πέντε χρό-νους τῆς νεότητάς σας καὶ νὰ μείνετε ἀγράμματοι

Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας

Νὰ ἀκούετε τὰς συμβουλάς τῶν διδα-σκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν πα-ροιμία μύρια ἤξευρε καὶ χίλια μάθαινε

Ἡ προκοπή σας καὶ ἡ μάθησή σας νὰ μήν γίνει σκεπάρνι μόνο διὰ τὸ ἂτομό σας ἀλλὰ νὰ κυττάζει τὸ καλὸ τῆς κοινότητος καὶ μέσα εἰς τὸ καλὸ αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ τὸ δικό σαςraquo

Μὲ τὰ τελευταῖα του λόγια ὁ ἀγράμμα-τος ἀλλὰ βαθιὰ μορφωμένος Γέρος τοῦ Μο-ριᾶ ἐπαναλαμβάνει τὸν Θουκυδίδη

laquoΚαλῶς μέν γὰρ φερόμενος ἀνὴρ τὰ καθrsquo ἑαυτόν διαφθειρομένης τῆς πατρίδος οὐδὲν ἧσσον ξυναπόλλυται κακοτυχών δὲ ἐν εὐτυ-χοῦσι πολλῷ μᾶλλον διασώζεταιraquo (στὸ Β΄ 60)

Μεταφράζει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἐκεί-νη τὴν ἐποχὴ οἱ πολιτικοὶ ἤξεραν γράμματα τὰ σημερινὰ ἀγράμματα καὶ ἀπελέκητα ἀπο-

Παιδιὰ microου νὰ microήν ἔχετε πολυτέλεια νὰ microήν πη-

γαίνετε εἰς τούς καφενέδες καὶ εἰς τὰ microπιλιάρδα Νὰ

δοθεῖτε εἰς τὰς σπουδάς σας καὶ καλλίτερα νὰ κο-

πιάσετε ὀλίγον δυὸ καὶ τρεῖς χρόνους καὶ νὰ ζήσε-

τε ἐλεύθεροι εἰς τὸ ἐπίλοιπο τῆς ζωῆς σας παρὰ νὰ

περάσετε τέσσαρους πέντε χρόνους τῆς νεότητάς σας

καὶ νὰ microείνετε ἀγράmicromicroατοι Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ

γράmicromicroατά σας Νὰ ἀκούετε τὰς συmicroβουλάς τῶν δι-

δασκάλων καὶ γεροντοτέρων καί κατὰ τὴν παροιmicroία

microύρια ἤξευρε καὶ χίλια microάθαινε

Κολοκοτρώνης

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 24: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

24

λειφάδια πολιτεύονται μέ ζεμπε-κιὲς καὶ κουμπαριές

Γράφει ὁ Βενιζέλος laquoΔιότι ὁ ἄνθρωπος ποὺ εὐδοκιμεῖ εἰς τὰς ἰδιωτικάς του ὑποθέσεις ἐὰν ἡ πατρίς του καταστραφεῖ χάνε-ται κι αὐτὸς μαζί της ἐνῷ εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι θὰ σωθεῖ ἐὰν κακοτυχεῖ μέν ὁ ἴδιος ἡ πατρίς του ὃλως εὐτυχεῖraquo

Ἂς τὰ ἔχουν ὑπrsquo ὄψιν τους αὐτὰ τὰ λόγια οἱ τωρινοὶ χρυσο-κάνθαροι μἐ τὸ κλεφτοκατσικάδι-κο ἦθος

Κάπως τὸ γράφει ὁ Καρυω-τάκης laquoἘπρόδωσαν τὴν ἀρετὴν κι ἦρθαν οἱ ἔσχατοι πρῶτοι μέ χρήματα παίρνεται ἡ καρδιὰ κι ἀποτιμᾶται ὁ φίλοςraquo

Καὶ τὰ τρία τιμαλφῆ κείμενα ποὺ παρέθεσα τζιβαϊρικὰ πολυ-τίμητα ποὺ μᾶς παρέδωσαν σο-φοί ἥρωες καὶ ἅγιοι τοῦ Γένους μας ἀναδεικνύουν τὴ σπουδαι-ότητα τῆς ἀγωγῆς τῆς Παιδείας μέ ἀξίες ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παιδικὴ ἡλικία (Οἱ λέξεις ἀγωγὴ καὶ ἀξία εἶναι ὁμόρριζες Ἀπὸ τὸ ρῆμα ἄγω στὸν μέλλοντα ἄξω- ἀπὸ δῶ ἡ ἀξία Ἡ ἀγωγὴ πρέπει νὰ ὁδηγεῖ σὲ ἀξίες)

Κατrsquo ἀρχὰς τί εἶναι Παιδεία Χρησιμοποιῶ ἕναν ὁρισμὸ τοῦ Πλάτωνα

laquoΠαιδεία ἐστὶ οὐ τὴν ὑδρίαν πληρῶσαι ἀλλὰ ἀνάψαι αὐτήνraquo

Ἡ Παιδεία εἶναι ὄχι τὸ γέμισμα ἄδειου δοχείου (ὁ ἐγκέ-φαλος τοῦ παιδιοῦ) ἀλλὰ ἂναμμα ψυχῆς εἶναι φῶς (Ἐδῶ ἔχουμε σπερματικὸ λόγο laquoοὐχ ἀλλότριά ἐστι τὰ Πλάτωνος διδάγματα τοῦ Χριστοῦraquo γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστί-

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

laquoἊν οἱ καλὲς διδασκαλίες χαραχτοῦν

στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ ὅταν ἀκόμη εἶναι

τρυφερή κανεὶς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὶς

ἀφαιρέσει γιατί θὰ ἔχουν ἀποτυπωθεῖ

ἀνεξίτηλα ὅπως ἡ σφραγίδα στὸ μαλακὸ

κερίraquo

Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου laquoΠερὶ κενοδοξίας καὶ ἀνατροφῆς τῶν τέκνωνraquo

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 25: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

25

νος ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυρας Ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ Πλάτωνος φτά-νουμε στὸ laquoφῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιraquo)

laquoΤὸ σχολεῖο φωτίζει τοὺς ἀνθρώπουςraquo λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Τὸ σχολεῖο ὃμως σήμε-ρα δὲν φωτίζει σκοτίζει σκοτά-δι πολὺ ποὺ ἐπικάθησε καὶ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν γιrsquo αὐτὸ τὸ πετροβολοῦν

[] Ὁ λόγος τοῦ Πατρο-κοσμᾶ εἶναι ἀδυσώπητος laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγο-ρήσουμε τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκαλοι συμπλη-ρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo laquoἘκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώ-σκεταιraquo Τώρα εἴμαστε σὲ κρίση δηλαδή στὸ σάπισμα Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σάπισμα τῶν καρπῶν ἔπρεπε νὰ πληγοῦν καί-ρια πρῶτα οἱ γονεῖς μετὰ οἱ δά-σκαλοι καὶ τελευταῖοι μέσῳ τῶν βιβλίων οἱ μαθητές [ ]

Ὁ Ἕλληνας ὁ Ρωμιός ὁ Γραικὸς - ὅλα δικὰ μας εἶναι - ὑποκορίστηκε ἔγινε Γραικύλος Νόμισε ὁ δυστυχὴς πὼς ἂν πα-ραμείνει Ἕλληνας ὅπως τὸν ἔμα-θαν οἱ πατεράδες του θὰ μείνει πίσω θὰ εἶναι συντηρητικός

laquoἜκοψε δρόμοraquo ἔχασε τὸν προσανατολισμό του βρέθηκε στὸν γκρεμό Τὸν ἔφαγε ἡ πρόο-δος ἡ πολλή ἡ ἀχώνευτη Ὕψω-σε σὲ ἐθνικὸ ἰδεῶδες ἕναν laquoπο-λιτισμὸraquo - (Δύση)- διαφορετικὸ ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις ἀπὸ τὸν δικό τους μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ

Ὁ λόγος τοῦ Πατροκοσμᾶ laquoΕἶναι μιά μηλιά καὶ κάνει ξινὰ μῆλα

Ἐμεῖς τώρα τί πρέπει νὰ κατηγορήσουμε

τὰ μῆλα ἢ τὴ μηλιά Τὴ μηλιά Λοιπὸν

κάμνετε καλὰ ἐσεῖς οἱ γονεῖς οἱ δάσκα-

λοι συμπληρώνω ὅπου εἴστενε ἡ μηλιά

νὰ γίνονται καὶ τὰ μῆλα γλυκάraquo

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 26: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

26

Μικρή κοινωνία μεγάλη οικογένεια

ἦταν ὑλικὰ ὑπέρτερος []

Ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβο-λα τὴν περιρρέουσα σκυβαλοκρατία τὰ λίγα βγαίνουν μέ κόπο τὰ πολλὰ μέ κόλπο Πάχυνε τὸ σῶμα του φτώχυνε ἡ ψυχή του Ἀλλάζει τὸν τρόπο ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν του Ἀναθρέφει μοσχοαναθρεμμένους μονα-χογιοὺς καὶ μοναχοκόρες παρέχοντάς τους

ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά γιατί δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς προσφέρει τὸ φυσικὸ λίπασμα τῆς ἀνα-τροφῆς τῶν παιδιῶν τὴν ἀγάπη γιατί laquoὅσο πλεονάζεις τῷ πλούτῳ τοσούτῳ ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃraquo (Μέγας Βασίλειος)

Λησμόνησε ὁ ἀξιοθρήνητος τὸ εὐλογημέ-νο laquoὄχιraquo

Φοβήθηκε μήν τὸν ποῦν ὀπισθοδρομικό Ἔτρεμε ὅπως προείπαμε καὶ τὶς λοιδορί-

ες τῶν κατrsquo ἐπάγγελμα προοδευτικῶν []

Γιατί παιδεία θὰ πεῖ γλώσσα Καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα εἶναι πρῶτα δου-

λειὰ τῆς μάνας Οἱ μαστοί της εἶναι τρεῖς Οἱ δυὸ γιὰ τὸ γάλα καὶ ὁ τρίτος τὸ στόμα

της ἡ λαλιά της ἡ γνήσια καὶ ἄδολη πηγὴ τῆς γλώσσας

Ὃταν αὐτὸς ὁ δροσερὸς σταλακτίτης στερεύει τότε ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ ἀναί-

σχυντο στόμα τῆς τηλοψίας

Σειρὰ ἔχει ὁ δάσκαλος Καταστρέψαμε τὸν δάσκαλο ὡς

θεμέλιο καὶ ψυχὴ τοῦ σχολείου γιὰ νὰ τὸν μεταβάλλουμε σὲ συνδικαλιστὴ καὶ φροντιστή σὲ πρότυπο ἰδιοτέλειας καὶ ἀδιαφορίας σὲ πενταροκυνηγὸ ποὺ ξέρει ἁπλῶς νὰ ἔχει διεκδικήσεις καὶ νὰ πολιτικολογεῖ

Δὲν καταλαβαίνουμε πὼς καλὸ εἶναι τὸ σχολεῖο μέ ἀφοσιωμένους δασκά-λους μέ δασκάλους οἱ ὁποῖοι μετrsquo ἐπιστήμης χαλυβδώνουν τὰ παιδιὰ μέ ψυχὴ καὶ Χριστό μέ φιλοπατρία καὶ φιλοτιμία μέ πρότυπο τὸν ἅγιο καὶ τὸν ἥρωα τὸν Πατροκοσμᾶ καὶ τὸν Καραϊσκάκη

Ὁ λαὸς μας ἔλεγε laquoκάλλιο γνώση παρὰ γρόσιraquo

Τώρα ἡ γνώση ὑποκλίνεται στὴν πλη-ροφορία στὸ ἐφήμερο στὸ ἄχρηστο γιὰ νὰ καταλήξουμε σrsquo ἕναν νέο τύπο ἀνθρώπου στὸν μορφωμένο βάρβαρο

O tempora o moreshellip

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 27: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

27

Στὶς 2 τοῦ Ιούλη τὸ δειλινό οἱ Τοῦρκοι δίνουν φωτιὰ σrsquo ἕνα λαγούμι ποὺ δέσανε γιὰ νὰ γεμίσουν μὲ τὸ χῶμα ποὺ θrsquo ἀνα-γύριζε τὸ χαντά-κι μπροστὰ στὴ Μεγάλη Ντάπια Τόση στάθηκε ἡ δύναμή του ποὺ ἀνάμεσα σrsquo ὅσα τίναξε πάνω ἀπὸ τὸ τειχὶ μέσα στὴν ντάπια ἦταν καὶ μιὰ ρίζα ἐλιᾶς ἴσαμε ἑκατὸ ὀκά-δες βάροςΟἱ Ἓλληνες θάρ-ρεψαν πὼς οἱ ἐχθροὶ θὰ χυ-μοῦσαν νὰ πά-ρουν τὴν ντάπια καὶ γιὰ νὰ τοὺς προλάβουν βγαίνουν μὲ μιᾶς καὶ κάνουν κόντρα γιουρούσι πιάνουνται στὰ χέρια τὰ δυὸ ἀσκέρια ταμπουρώνονται καὶ πολεμᾶνε μιάμιση ὀργιὰ τό ΄να ἀπὸ τrsquo ἄλλο οἱ χαλδούπη-δες κουνᾶνε ψηλὰ τὰ γυμνωμένα γιατα-γάνια τους κrsquo οἱ ντερβισάδες τὰ κοφτερὰ τσεκούρια τους Γυρεύει νὰ τρομάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον μὲ τὶς φωνὲς τὶς βρισιὲς καὶ τὶς βλαστήμιες Ὅπως δὲν μποροῦν οὔτε κεῖνοι οὔτε τοῦτοι νὰ σηκώσουν κεφάλι νὰ τουφεκί-

σουν ἁρπᾶνε οἱ δικοί μας πέτρες καὶ τὶς σέρνουν στοὺς τούρκους Τὰ παιδιὰ τοῦ Μεσσολογιοῦ ποὺ ἅμα ἄκουσαν πὼς ἔσκασε λαγούμι τρέξαν καὶ παραφύλαγαν

νὰ δοῦν τί θὰ ἀπογίνει βλέ-πουν πὼς ἄρχισε πετρο-πόλεμος στὴ Μεγάλη Ντά-πια μπήγουν τὶς φωνὲς κι ὁρμᾶνε Έ αὐτὰ κι ἂν εἶναι μάστο-ροι σὲ τέτοιο πόλεμο Βροχὴ πέφτουν τὰ κοτρώνια στὰ τούρκικα κε-φάλια κrsquo οἱ μεγάλοι τὰ καμαρώνουν βλέποντας μὲ πόση διαβολιὰ καὶ σβελτά-

δα ἄλλα κου-βαλᾶνε πέτρες κι ἄλλα τὶς ρίχνουν ψηλο-κρεμαστὰ νὰ ζυαστοῦν καὶ νὰ πέσουν μrsquo ὁρμὴ μέσα στὸ ταμπούρι τοῦ ἐχθροῦ Δυὸ ὧρες βάσταξε τούτη ἡ μάχη καὶ κεί-νη τὴ μέρα τὸ βραβεῖο τῆς ἀξιοσύνης τὸ πῆραν τὰ παιδιά

Ἔτσι ὠνόμαζαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἑλλάδος Κονιάρηδες ἔλεγαν τοὺς Τούρκους τῆς Ἀνατολῆς

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο lsquorsquoΤὸ Μεσσολόγγιrsquorsquo τοῦ Δημ Φωτιάδη ἐκδ Δωρικός Ἀθήνα 1980 ἔκδοση 9η

Τὰ παιδιὰ μὲ πετροπόλεμονικοῦν τοὺς τούρκους στὸ ΜεσσολόγγιΔημήτρη Φωτιάδη Λογοτέχνη

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 28: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

28

Εἶmicroαι Κινέζα γεννήθηκα στὴν Ταϊβάν καὶ τὸ χριστιανικό microου ὄνοmicroα εἶναι Πελαγία Ἤmicroουν προτεστάντισσα καὶ χρειάστηκαν πέ-ντε χρόνια γιὰ νὰ γίνω Ὀρθόδοξη Μοῦ ἀρέ-σει νὰ διαβάζω τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἔχω ὅλες

τὶς ἐκδόσεις της στὰ κινεζικά Ἔχω ἐπισκεφθεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ διαπίστωσα ὅτι εἶναι microιὰ πολὺ ξεχωριστὴ χώρα Ταξιδεύοντας στὴν πατρίδα σας πρὶν φθάσω ἀκόmicroα microέσα στὸ ἀεροπλάνο διαπίστωσα πόσο διαφορετικοὶ εἶναι οἱ Ἕλλη-νες πόσο ξένοιαστα microιλοῦσαν πῶς γελοῦσαν καὶ πῶς χειροκροτοῦσαν τὸν πιλότο κατὰ τὴν προσγείωση πράγmicroα ἀπίστευτο γιὰ microᾶς τοὺς Ἀσιάτες ποὺ εἴmicroαστε συντηρητικοὶ καὶ δὲν ἐκδηλώνουmicroε τὰ συναισθήmicroατά microας Τώρα πιὰ ξέρω ὅτι ἡ ἐλευθερία ἔχει microέσα της λίγο πά-θος καὶ λίγο λίγη ἔνταση φωνῆς Στὴν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκα πολλὲς ἐκκλησίες συmicromicroετεῖχα στὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅταν κοινωνοῦσα τὰ Ἄχραντα Μυστήρια ἔκλαιγα παρόλο ποὺ δὲν

καταλάβαινα τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα γιατί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἴδια

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ εἶχα γεννηθεῖ Ὀρθόδοξη νὰ microεταλάβαινα τὴ Θεία Κοινωνία καὶ νὰ φιλοῦσα τὶς Ἅγιες Εἰκόνες ἀπὸ τὰ βρεφικά microου χρόνια microέχρι τὸν θάνατό microου Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου

γιατί ἀντὶ τῆς Θείας Κοινωνίας τρῶmicroε καὶ πίνουmicroε τὰ φαγητὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ γεmicroίζουν τὰ αὐτιά microου ἀπὸ Ἅγιους Ὕmicroνους Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συ-microπατριῶτες microου ποὺ τὰ αὐτιὰ microας εἶναι γεmicroάτα microὲ ἤχους ἀπὸ τὶς σοῦτρες καὶ τὰ οὐρλιαχτὰ τῶν εἰδώλων

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ ὀσφραίνοmicroαι τὴ γλυκιὰ εὐωδία τοῦ

λιβανιοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπα-τριῶτες microου ποὺ ἡ ὄσφρησή microας εἶναι γεmicroάτη ἀπὸ καπνοὺς ἀπὸ τὶς θυσίες στὰ εἴδωλα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε τὰ χέ-ρια microου νὰ ἀγγίζουν τὶς εἰκόνες τὰ Ἅγια Λείψα-να καὶ νὰ ἀγκαλιάζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου ποὺ τὰ χέρια microας ἀγγίζουνε εἴδωλα εἰδωλόθυ-τα καὶ ἀγκαλιάζουν τὸ τίποτα

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα νὰ ἀνάβω λαmicroπάδες στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ὅπως ἐδῶ ποὺ καῖmicroε χρήmicroατα γιὰ τὰ φαντάσmicroατα Ἔψαχνα τὴν ἀλήθεια χρησιmicroοποιώντας περισσότερες ἀπὸ 30 διαφορετικὲς ἐκδόσεις τῆς Ἁγίας Γραφῆς οἱ ὁποῖες δυστυχῶς ὅλες τους εἶναι γεmicroάτες λάθη

λόγος ἐκ τοῦ κόσμου

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΗΜΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑhellipἘπιστολὴ ἀπὸ τὴν πρώτη Ταϊβανέζα Ἱεραπόστολο Πελαγία Υu

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 29: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

29

(microεταφρασmicroένες ἀπὸ ἑτεροδόξους)Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ

microπορῶ νὰ διαβάζω τὴν Καινὴ Διαθήκη στὸ πρωτότυπο Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί ἔχουmicroε microάτια κι ὅmicroως εἴmicroαστε τυφλοί

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα γιὰ νὰ microπορῶ νὰ βλέπω παντοῦ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί βλέπουmicroε παντοῦ ναοὺς εἰδώλωνΝαί εἶmicroαι Ὀρθόδοξη ἀλλὰ ὡς Ταϊβανέζα τὰ Ὀρθόδοξα βιώmicroατά microου εἶναι φτωχά Κλαίω γιὰ microένα γιατί δὲν ἔχω τὴ δυνατότητα νὰ δείξω στοὺς συmicroπατριῶτες microου τὸ microεγαλεῖο τῆς πίστης microαςhellip Οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ θέλουν νὰ δοῦν ση-microεῖα καὶ θαύmicroαταhellip Κλαίω γιὰ microένα καὶ γιὰ τοὺς συmicroπατριῶτες microου γιατί δὲν ἔχουmicroε τὴ χάρη νὰ βλέπουmicroε καὶ νὰ ἀκοῦmicroε τόσα θαύmicroατα τόσα ἅγια λόγια ποὺ ἔχετε δεῖ καὶ ἀκούσει 2000 χρό-νια στὴν Ἑλλάδα καὶ ποὺ ἀκόmicroα βλέπετεhellip Ἡ Ταϊβάν δὲν εἶναι ὀρθόδοξη χώρα οἱ γιορτές microας δὲν microοιάζουν καθόλου microὲ τὶς δικές σας Λυπᾶmicroαι ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἔχετε τόσο ὄmicroορφα βουνά ποὺ τὰ καῖτε καὶ δὲν τὰ φροντίζετε ἀλλὰ θαυmicroάζω ποὺ σχεδὸν κάθε βουνὸ ἔχει κι ἕνα microοναστήρι Ἐmicroεῖς ἔχουmicroε τόσο ὄmicroορφα βουνά ἀλλὰ γεmicroάτα ἀπὸ ναούς microοναστήρια καὶ εἴδωλα βουδιστικά

Θὰ ἤθελα νὰ ἤmicroουν Ἑλληνίδα ὥστε νὰ microπορῶ νὰ πάω νὰ προσευχηθῶ σὲ κάποιο microοναστήρι εὔκολα Κλαίω γιὰ microένα καὶ τοὺς συmicroπατριῶτες microου Πρώτη φορὰ πῆγα σὲ Μο-ναστήρι στὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιmicroίου Πρόδροmicroου στὸ Πήλιο Ταξίδεψα ἀπὸ τὴν Ταϊβάν στὴν Ἑλλά-δα 16 ὧρες microὲ τὸ ἀεροπλάνο microερικὲς ὧρες microὲ τὸ τραῖνο ὡς τὴ Λάρισα καὶ ἄλλη microία ὥρα microὲ τὸ αὐτοκίνητο τῆς Μονῆς ποὺ τὸ ὁδηγοῦσε microιὰ ἀδελφήhellip Εἶδα τὰ παλιὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶδα τόσα ἀλλὰ microέρη στὴν Ἑλλάδα ἐγκαταλελειmicromicroένα καὶ microάτωσε ἡ καρδιά microου Στὴν Ταιβάν δὲν ἔχουmicroε τόσο ἀρχαῖα Ἅγια καὶ ὄmicroορφα microέρη ἀλλὰ ἐσεῖς δὲν τὰ ἐκτιmicroᾶτε Κλαίω ποὺ δὲν ἔχουmicroε ἐδῶ ὄmicroορφες εἰκόνες Κλαίω γιατί νοιώθω τὸν Χριστὸ ἀδύναmicroο γυ-microνό Ἕλληνες νοmicroίζετε ὅτι εἶστε φτωχοὶ microὲ τὴν κρίση ποὺ διέρχεστε ἀλλὰ δὲν ξέρετε πόσο πλούσιοι εἶστε Ἡ Ταιβάν εἶναι χώρα microὲ microεγά-λη ἀνάπτυξη ἀλλὰ βρίσκεται στὸ σκοτάδι τοῦ

σατανᾶ καὶ ἡ πνευmicroατική microας ζωὴ εἶναι κενή Στὴν Ἑλλάδα εἶδα πολλοὺς Ἕλληνες ἰδίως τὶς Κυριακές νὰ γλεντᾶνε νὰ πίνουν καὶ νὰ microὴν πη-γαίνουν στὴν ἐκκλησία Ἐδῶ ὅmicroως στὴν Ταϊβάν οἱ συmicroπολίτες microου ἀλλὰ κυρίως οἱ νέοι ἀκόmicroα καὶ νὰ ἤθελαν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία microας εἶναι σχεδὸν ἀδύνατο διότι ἡ microόνη Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἕνα δωmicroάτιο στὸν 4ο ὄροφο microιᾶς πολυκατοικίας στὴν ἄκρη τῆς Τα-ϊπέι καὶ πολλὲς φορὲς πολὺς κόσmicroος microένει ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιατί ὁ χῶρος εἶναι microικρός

Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές microου στὴν Ἑλλάδα παρόλο ποὺ εἶmicroαι πνευmicroατικὰ ἀνάπηρη ἔχω ἀκόmicroα τὰ πόδια microου ζωντανὰ ὥστε νὰ γονατίσω microπροστά σας καὶ νὰ ζητιανέψω

Θὰ παρακαλέσω νὰ microὲ θεωρήσετε σὰν τὸν φτωχὸ Λάζαρο νὰ microᾶς θρέψετε microὲ τὰ ἀποmicroεινά-ρια τοῦ πνευmicroατικοῦ πλούτου ποὺ ἔχετε νὰ microᾶς ρίξετε microερικὰ ψίχουλα ἀπὸ τὰ ἀποφάγια σας ἀπὸ τὰ ἀφιερώmicroατα ποὺ χαρίζετε στὶς ἐκκλη-σίες σας ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐκκλησάκια ποὺ ἔχετε σὲ κάθε γωνιὰ τῆς πατρίδος σας Τὸ Ὀρθόδοξο ποίmicroνιό microας ὅπως γνωρίζετε εἶναι microικρό λιγότε-ρο ἀπὸ ἑκατὸ ψυχές Δὲν εἴmicroαστε πλούσιοι Δὲν ἔχουmicroε τὴ δύναmicroη νὰ ἀγοράσουmicroε microιὰ καλὴ αἴθουσα microέσα στὴν πόλη γιὰ νὰ καλύψουmicroε τὶς λατρευτικὲς microας ἀνάγκες τὶς κατηχήσεις τὰ microαθήmicroατα ποὺ παραδίδει ὁ π Ἰωνᾶς καὶ νὰ προ-σελκύσουmicroε τοὺς νέους κυρίως ὅσους θέλουν νὰ microᾶς γνωρίσουν ἀπὸ κοντά Αὐτοὺς ποὺ microέ-χρι τώρα πληροφοροῦνται γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στὴν Ταϊβάν microέσῳ δια-δικτύου Δὲν σᾶς ζητῶ νὰ χτίσουmicroε Ἐκκλησία Θὰ κόστιζε ἑκατοmicromicroύρια Βοηθῆστε microας microόνο νὰ ἀγοράσουmicroε ἕνα microεγαλύτερο χῶρο στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας τὸν ὁποῖο θὰ microετατρέψουmicroε σὲ Ἐκκλησία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους microου τῶν ἀδελφῶν microου πού δὲν ἄκουσαν καὶ δὲν γνώ-ρισαν ποτὲ τὸν Χριστό microας Εἴmicroαστε 23000000 ἄνθρωποι Κι ὅmicroως σᾶς ἔχουmicroε ἀνάγκηhellip

Ἀδέλφια microου ἂν χρειαστεῖ νὰ δουλέψω γιὰ σᾶς γιὰ νὰ ξεπληρώσω λιγάκι τὴν ἀγάπη σας θὰ τὸ κάνω microὲ ὅλη microου τὴν καρδιὰ καὶ σὲ ὅλη microου τὴ ζωή

Εὐχαριστῶ καὶ νὰ microὲ συγχωρεῖτε Πελαγία Υἳ

πηγή ἱεραποστολικὸς σύνδεσμος laquoὁ Ἅγιος Κοσμᾶςraquo ἰστολόγιο Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 30: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

30

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Τὸ κατέβασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν ἀπὸ τὸ διαδίκτυο καθὼς καὶ τὸ ἠλε-κτρονικὸ ταχυδρομεῖο εἶναι οἱ δημοφιλέστε-ρες χρήσεις τοῦ ἴντερνετ ἀπὸ ἐφήβους (ἡλι-κίας 11-16 χρόνων) ἐνῷ σημαντικὸ ποσοστὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σὲ καθημερινή βάση Σύμφωνα μέ ἔρευ-να ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ παιδιὰ καὶ ἐφήβους (500 ἄτομα) στὸν δῆμο Πανοράμα-τος στὸ πλαίσιο ἐκστρατείας τοῦ δήμου γιὰ τὴν πρόληψη ἀπὸ τὸν ἐθισμὸ στὸ διαδίκτυο διαπιστώθηκε ὅτι τὸ 54 τὸ χρησιμοποιεῖ σὲ καθημερινὴ βάση Ἡ συνηθέστερη χρήση γιὰ τὴν πλειοψηφία αὐτῶν (89) εἶναι τὸ κατέ-βασμα τραγουδιῶν βίντεο καὶ ταινιῶν καὶ τὸ email (76) Στὶς ἡλικίες 14-16χρόνων τὸ 554 τῶν ἐφήβων ἀπασχολοῦνται σὲ διαδικτυακά ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια βίας σχεδὸν καθημερινά ἐνῷ ἡ ἐπισκεψιμότητα τῶν ἰστοσελίδων αὐτῶν ἀγγίζει μόνο τὸ 11 στὶς ἡλικίες 11-13 χρόνων Ἡ συμμετοχὴ τῶν ἐφήβων σὲ ἰστοχώρους ἐπικοινωνίας ὅπως τὸ facebook ἢ σὲ chatrooms φτάνει τὸ 59 Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι τὸ 26 τῶν ἐφήβων δηλαδὴ 1 στοὺς 4 ἐφήβους χρησιμοποιεῖ τὸ ἴντερνετ γιὰ τὴν ἀναζήτηση σεξουαλικῶν

Ἔρευνα

γιὰ τὸν ἐθισmicroὸ στὸ διαδίκτυο

ἀπὸ παιδιὰ καὶ ἐφήβους

θεμάτων Τὸ 58 τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ ἐκπαι-δευτικοὺς λόγους καὶ ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ ἐργασίες καὶ ἐπιστημονικὲς μελέτες ἐνῷ τὸ 52 αὐτῶν ἀναζητᾶ πληροφορίες γιὰ φο-ρεῖς ὑπηρεσίες καὶ ὀργανισμοὺς στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό Ἡ χρήση τοῦ ἴντερνετ γιὰ ἠλεκτρονικὴ ἐνημέρωση τῆς εἰδησεογραφίας γιὰ ἠλεκτρονικὲς ἀγορὲς καὶ γιὰ τυχερὰ παι-χνίδια δὲν ξεπερνᾶ στοὺς ἐφήβους τὸ 25 Πηγήwwwkathimerinigr

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 31: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

31

Δ ι α δ ί κ τ υ ο

Πολλὰ παιδιά ἀκόμη καὶ κάτω τῶν 12 χρόνων παραμένουν γιὰ πολλὲς ὧρες μέσα σὲ ἴντερνετ καφὲ παίζοντας ἠλεκτρονικὰ παιχνίδια ἢ χρησιμοποιώντας μέ ἄλλους τρόπους τὴν πρόσβαση στὸ διαδίκτυο Αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο γιὰ τὴ σωματικὴ καὶ τὴν ψυχική τους ὑγεία ἀφοῦ συνήθως δὲν ὑπάρχει κανένας ἔλεγχος τῶν πληροφοριῶν τῶν εἰκόνων ἢ τῶν παιχνιδιῶν στὰ ὁποῖα ἔχουν πρόσβαση Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ διαπίστωσε ὅτι δὲν ὑπάρχουν νόμοι πού νὰ ρυθμίζουν τὴν εἴσοδο καὶ τὴ χρήση ὑπηρεσιῶν στὰ ἴντερνετ καφὲ ἀπὸ παιδιά Ἔτσι ξεκίνησε ἕναν ἀνοικτὸ διάλο-γο μἐ τὶς ἁρμόδιες ὑπηρεσίες καὶ ὀργανώ-σεις μέ στόχο νὰ διατυπωθοῦν προτάσεις γιὰ τὰ μέτρα ποὺ πρέπει νὰ ληφθοῦν πρὸς ὄφελος τῶν παιδιῶν ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ ἴντερνετ καφέ Ὁ Συνήγορος εἶναι ἀντίθετος μέ τὸ νὰ ἀπαγορευθεῖ ἡ πρόσβαση παιδιῶν στὰ ἴντερνετ καφέ ἐπειδὴ ἡ σωστὴ χρήση τοῦ διαδικτύου μπορεῖ νὰ ἀξιοποιεῖται θε-τικὰ γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τὴν ἐνημέρωση τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ψυχαγωγία τους Όμως θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ ληφθοῦν κατάλληλα μέτρα προστασίας ἔτσι ὥστε νὰ μήν διακιν-

Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ

καὶ ἡ χρήση τῶν ἴντερνετ καφὲ

ἀπὸ παιδιά

δυνεύει ἡ ψυχοσωματικὴ ὑγεία καὶ ἡ ὁμαλὴ ἀνάπτυξη καὶ ἐξέλιξή τους Ἀνάμεσα στὶς προτάσεις τοῦ Συνηγόρου εἶναι νὰ ὑπάρχει ἔγγραφη ἔγκριση τῶν γονέωνκηδεμόνων τῶν παιδιῶν κάτω τῶν 14 χρόνων γιὰ τὴν εἴσοδό τους στὰ ἴντερνετ καφὲ καὶ νὰ πιστοποι-ηθοῦν τὰ ἴντερνετ καφὲ ποὺ εἶναι laquoφιλικὰ στὰ παιδιάraquo στὰ ὁποῖα θὰ ὑπάρχουν χῶροι ἀποκλειστικὰ γιὰ ἀνήλικους φίλτρα στοὺς ὑπολογιστές ἀπαγόρευση ἀλκοὸλ καὶ τσι-γάρου κλπ Τὸ κείμενο μέ τὰ συμπεράσμα-τα καὶ τὶς προτάσεις ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὸν ἀνοικτὸ διάλογο στάλθηκε στὰ ἁρμόδια Ὑπουργεῖα καὶ στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων Πηγή httpwww0-18gr

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 32: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

32

Προστάτιδα τῆς Αἰγίνης θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς κατοίκους τοῦ νησιοῦ ἡ Παναγία ἡ Χρυσολεόντισσα καὶ τὸ ὁμώνυμο μο-

ναστήρι της κτισμένο στὸ κέντρο τοῦ νησιοῦ περὶ τὸ ἕνα χιλιόμετρο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου

Σύμφωνα μέ τοπικὴ παράδοση ἀρχικὰ ἡ Μονὴ ἦταν κτισμένη πλησίον του παραθα-λάσσιου χωριοῦ Λεόντι μέ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι εὐάλωτη στὶς ἀλλεπάλληλες ἐπιδρομὲς τῶν πειρατῶν καὶ τῶν Ἀγαρηνῶν Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς διαδοχικὲς καταστροφές της ἀποφασί-στηκε ἡ μεταφορὰ σὲ σημεῖο μακριά ἀπὸ τὴ θάλασσα ὥστε νὰ μήν εἶναι ὁρατὴ καὶ εὔκο-λα προσπελάσιμη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της Ὅταν ἄρχισε ἡ ἀνέγερσή της συνέβη τὸ ἑξῆς θαυμαστὸ γεγονός Τὰ ἐργαλεῖα τὰ ὁποῖα ἄφηναν οἱ κτίστες στὸ χῶρο τῆς ἀνεγέρσεως τὸ πρωὶ δὲν τὰ εὕρισκαν ἐκεῖ ἀλλὰ στὴ σημε-ρινὴ θέση τῆς Μονῆς Ὅταν τὸ θαῦμα ἐπανα-λήφθηκε τρεῖς φορές οἱ μοναχοὶ κατάλαβαν τὸ μήνυμα καὶ ἀνήγειραν τὸ μοναστήρι τους στὴ σημερινὴ τοποθεσία κατὰ τὰ ἔτη 1600-1614 μΧ Τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα εἶναι σχήματος τετραγώνου Στὸ κέντρο τῆς αὐλῆς καὶ σὲ ὑψηλότερο ἐπίπεδο εἶναι κτισμένο τὸ καθολικὸ ρυθμοῦ τρίκλιτης βασιλικῆς (1808) ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου τὸν ἃγιο Διονύσιο καὶ τὸν ἃγιο Χαράλαμπο Ἐντυπωσιακὸ εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο

Σέμνωμα τῆς Μονῆς εἶναι ἡ ἀργυρεπενδυμέ-νη εἰκόνα τῆς Παναγίας Χρυσολεοντίσσης τοποθετημένη στὴν ἄκρη τοῦ τέμπλου πρὸς τὴ βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βόρεια ἀπὸ τὸ Κα-θολικὸ ὑψώνεται ἀγέρωχος ὁ μεγάλος πύργος τῆς Μονῆς ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἀνοικο-

δομήθηκε γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ τούς πειρατές Μὲ σιγίλ-λιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-χείου ἡ Μονὴ ἀναγνωρίστηκε ὡς laquoΣταυροπήγιοraquo Σημαντι-κότατη ὑπῆρξε ἡ δράση τῆς Μονῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 Μετὰ τὴ δημιουργία τοῦ ἐλεύθερου ἑλληνικοῦ κρά-τους ἡ Μονὴ μέ τὸ διάταγμα τοῦ Ὄθωνος θεωρήθηκε δι-ατηρητέα ἐν λειτουργίᾳ καὶ προσαρτήθηκε σrsquo αὐτὴν ὡς μετόχι ἡ διαλυθεῖσα μονὴ Φα-νερωμένης Σαλαμῖνος

Ἡ Μονὴ λειτούργησε χωρὶς διακοπὴ ὡς ἀνδρική μέχρι καὶ τὸ 1935 ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας τὴν παντελῆ ἐγκατάλειψή της τὴ μετέτρεψε μέ βασιλικὸ Διάταγμα σὲ γυναικεία Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸν ἀπέσπασε ἀπὸ τὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Νεκτα-ρίου πέντε μοναχές Ἡ ἡγουμενία ἀνατέθη-κε στὴν laquoεὐσεβῆ καὶ διακριτικὴraquo διακόνισσα Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία μέ τὴ συμβολὴ καὶ τῆς συνοδείας της πραγματοποίησε ριζικὴ ἀνα-καίνιση ἔργο ποὺ συνέχισαν καὶ οἱ μετέπειτα γερόντισσες Εὐβούλη καὶ Θεοδούλη καθὼς καὶ ἡ σημερινὴ γερόντισσα Εὐπραξία

Στὴ Μονὴ λειτουργοῦν ἕξι παρεκκλήσια τὸ παρεκκλήσιο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Ἁγίου Λεοντίου καὶ τῆς Ἁγίας Μαγδαληνῆς (κοιμητήριο) Ἡμέρες πανηγύρεων 15 Αὐγού-στου (Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου) 29 Ἰουνί-ου (Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου amp Παύλου) 23 Αὐγούστου (Παναγίας Φανερωμένης) 30 Νοεμβρίου (Ἁγίου Ἀνδρέα)

Πατριδογνωσία

Παναγία Χρυσολεόντισσα

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 33: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

33

Τ ὸ ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ἐπιδαύρου βρί-σκεται στὴν Ἀργολίδα στὸν ἀρχαιολο-γικὸ χῶρο τοῦ Ἀσκληπιείου Τὸ Ἀσκλη-

πιεῖο τῆς Ἐπιδαύρου ἦταν ἀπὸ τὰ μεγάλα πανελλήνια Ἱερὰ τῆς ἀρχαιότητας Ἀνῆκε στὴν Ἐπίδαυρο μιά μικρὴ πόλη-κράτος τῶν κλασικῶν χρόνων ποὺ βρισκό-ταν στὴν κοντινή δυτικὴ ἀκτὴ τοῦ Σαρωνικοῦ στὴ θέση τοῦ σημερινοῦ οἰκισμοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἐπιδαύρου Τὰ οἰκοδομήματα τοῦ Ἀσκληπιείου -ναοί ἀθλητικὲς ἐγκαταστάσεις θέα-τρο λουτρὰ κλπ- ἁπλώνονταν σὲ μιά στενή ὀρεινὴ κοιλάδα περιβαλλόμε-νη ἀπὸ βουνὰ ποὺ ἀφήνουν μόνον μία διέξοδο πρὸς τὴ θάλασσα

Στοιχεῖο τυπικὸ τῆς θρησκείας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ἡ λατρεία τοῦ Ἀσκληπιοῦ πλαισιωνόταν μέ ἀθλη-τικοὺς καὶ καλλιτεχνικοὺς ἀγῶνες καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ παραστάσεις δράματος Συνεπῶς οἱ ἐκδηλώσεις (μουσικοί ὠδικοὶ ἀγῶνες θεατρικὲς παρα-στάσεις) στὸ θέατρο ἀποτελοῦσαν ἀναπό-σπαστο οὐσιαστικὸ μέρος τῶν ἑορταστικῶν δρωμένων πρὸς τιμὴν τοῦ ἰατροῦ θεοῦ Τὶς παραστάσεις παρακολουθοῦσαν οἱ ἀσθενεῖς καὶ οἱ προσκυνητὲς ποὺ προσέρχονταν στὸ ἱερό Ἡ ἀρχιτεκτονικὴ μορφὴ τῆς σκηνῆς τοῦ θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου δείχνει ὅτι αὐτὸ προοριζόταν γιὰ τὴν παρουσίαση δραμά-των μέ τὴ συμβατικὴ μορφὴ ποὺ ὁριστικο-ποιήθηκε στὴν Ἀθήνα κατὰ τὸν 5ο αἰώνα πΧ Ἐπιπλέον ἀντίθετα ἀπrsquo ὃτι συνέβη σὲ ἄλλα θέατρα τῶν κλασικῶν ἢ ἑλληνιστικῶν χρόνων τὸ συγκεκριμένο δὲν ἀναμορφώθηκε κατὰ τὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καί ἔτσι διατήρησε τὴν αὐθεντική του μορφή μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀρχαιότητας Κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἐπι-στημονικὴ ἄποψη κατασκευάστηκε σὲ δυὸ διακεκριμένες φάσεις Ἡ πρώτη τοποθετεῖται στὰ τέλη τοῦ 4ου πΧ αἰώνα περὶ τὸ τέλος τῆς πρώτης περιόδου ἀκμῆς τοῦ Ἀσκληπι-είου ποὺ συνοδεύτηκε ἀπὸ σημαντικὴ οἰκο-δομικὴ ἀνάπτυξη Ἡ δεύτερη συμπίπτει μέ

τὰ μέσα τοῦ 2ου πΧ αἰώνα Τὸ θέατρο εἶναι τὸ καλύτερα διατηρημένο

κτίσμα τοῦ Ἀσκληπιείου τῆς Ἐπιδαύρου Σὲ αὐτὸ συναντᾶμε τὴ χαρακτηριστικὴ τριμερὴ διάρθρωση τοῦ ἑλληνιστικοῦ θεάτρου στὴν ἰδανική της ἔκφανση κοῖλο ὀρχήστρα σκη-

νικὸ οἰκοδόμημα Ἡ ὀρχήστρα του εἶναι ἀπολύτως κυκλι-

κή μέ δάπεδο ἀπὸ πατημένο χῶμα Ἔχει διάμετρο 195 μέτρα καὶ περιβάλλεται ἀπὸ ἀνοιχτὸ ἀποχετευτικὸ ἀγωγὸ γιὰ τὴν ἀπομά-κρυνση τῶν νερῶν τῆς βροχῆς ποὺ ρέουν ἀπὸ τὸ κοῖλο Τὸ κοῖλο τοῦ θεάτρου εἶναι ἄριστα προσαρμοσμένο στὴ φυσικὴ κοιλότητα τῆς βόρειας πλαγιᾶς τοῦ ὅρους Κυνόρτιο μέ κλί-ση περὶ τὶς 26 μοῖρες Εμπρός βρισκόταν τὸ ὑπερυψωμένο προσκήνιο Πίσω ὀρθωνόταν τὸ διώροφο κτήριο τῆς σκηνῆς Ἡ ὄψη τοῦ δεύτερου ὀρόφου ἀρθρωνόταν σὲ μεγάλα ἀνοίγματα γιὰ τὴν ὑποδοχὴ ζωγραφιστῶν πινάκων (σκηνικῶν) Δυὸ ράμπες ὁδηγοῦσαν ἑκατέρωθεν στὸ ἐπίπεδο τοῦ προσκηνίου

Ἡ ἄριστη ἀκουστικὴ τοῦ Θεάτρου τῆς Ἐπιδαύρου ποὺ ἀσφαλῶς θὰ ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν ἀνακλαστήρα τοῦ ἀρχικοῦ σκηνι-κοῦ οἰκοδομήματος ὀφείλεται στὴν τέλεια γεωμετρία τοῦ σχεδιασμοῦἩ χωρητικότητα τοῦ θεάτρου ἀνέρχεται περίπου σὲ 14000 θεατές

Ἀρχαῖο Θέατρο Ἐπιδαύρου

Πατριδογνωσία

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 34: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

34

Πατριδογνωσία

Δέντρο ἀειθαλές αὐτοφυὲς τῶν χωρῶν πέριξ τῆς Μεσογείου θὰ ξεκινοῦσε τὴν περιγραφή του κάποιο λεξικό Ἡ συνή-

θως φουντωτὴ κόμη καὶ τὸ ἀσημοπράσινο τῶν φύλλων της εἶναι μιὰ πολὺ οἰκεία εἰκόνα γιὰ τούς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μεγαλώσα-με στὴν Ἑλλάδα Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ἀφοῦ ἡ ἐλιὰ εἶναι ἀγκαλιασμένη μrsquo αὐτὸν τὸν τόπο ὅπως καὶ μὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς μεσογείου γιὰ περισσότερα χρόνια ἀπrsquo ὅσα βάζουμε μὲ τὸν νοῦ μας μὲ μιὰ πρώτη σκέψη Ἀπολιθώματα φύλλων ἐλιᾶς ποὺ ἔχουν βρεθεῖ στὶς Κυκλάδες χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸ 6000 πΧ ἐνῷ ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ πρώϊμοι πολιτισμοὶ τῆς Μεσογείου ἔχοντας ἐκτιμήσει τὴ διατροφικὴ καὶ φαρμα-κευτικὴ ἀξία τοῦ ἐλαιολάδου καταπιάνονταν μὲ τὴ συστηματικὴ καλλιέργειά της Ἡ συμ-βολικὴ ἀξία τοῦ δέντρου δὲν ἦταν ἥσσονος σημασίας Τὸ στεφάνωμα μὲ κλαδιὰ ἄγριας ἐλιᾶς ὁ γνωστὸς κότινος θεωρήθηκε πὼς ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἁρμόζει σὲ ἕναν ὀλυμπιονίκη Ἀλλὰ καὶ ἡ Χριστιανικὴ πίστη ἐπιφυλάσσει περίβλε-πτη θέση γιὰ τὴν ἐλιὰ καὶ τὸ λάδι Ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὃπου τὸ περιστέρι ἐπιστρέφει στὸν Νῶε μὲ ἕνα κλαδὶ ἐλιᾶς σημεῖο λήξης τοῦ κατακλυσμοῦ μέχρι τὴ χρήση τοῦ ἐλαιολάδου στὸ βάπτισμα τῶν Ὀρθοδόξων

Ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ ἴδιο τὸ δέντρο ἔχοντας τὴν ἱκανότητα νὰ ζεῖ ἑκατοντάδες χρόνια πα-ραμένει ζωντανὸς μάρτυρας τῆς ἱστορίας του Κρήτη Πελοπόννησος νησιὰ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἰονίου Στερεὰ Ἑλλάδα Πήλιο Πιερία Χαλκιδική Θάσος δυσκολεύεσαι νὰ φαντα-στεῖς παραθαλάσσιο τοπίο χωρὶς ἐλιές εἴτε πρόκειται γιὰ μοναχικά γέρικα ὡς καὶ αἰω-νόβια δέντρα εἴτε γιὰ σύγχρονους πυκνοφυ-τεμένους ἐλαιῶνες Μάλιστα τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ παρουσία τῆς ἐλιᾶς ἔχει ἐξαπλω-θεῖ καὶ σὲ μέρη κάπως πιὸ ἀσυνήθιστα Στοὺς κάμπους τῆς Θεσσαλίας καὶ τῶν Σερρῶν ὡς νέα γιὰ τὴν περιοχὴ καλλιέργεια ἀλλὰ καὶ μέσα στὸ ἀστικὸ τοπίο γιὰ λόγους καλλωπισμοῦ Στὴ σχέση συμβίωσης τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν

ἐλιά ἡ χρηστικὴ πλευρὰ τῆς ὑπόθεσης εἶναι καὶ ἡ πιὸ σημαντική μὲ τὸ αἰσθητικὸ κομμάτι νὰ ἀκολουθεῖ σὰν ἕνα ἐπιπλέον δῶρο Ἕνα δέ-ντρο ἐλιᾶς δίνει ἁπλόχερα τοὺς καρπούς του γιὰ πάνω ἀπὸ 500 χρόνια χωρὶς ἰδιαίτερες ἀπαιτήσεις γιὰ φροντίδα Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ποὺ διεκδικεῖ τοὺς καρποὺς τῆς ἐλιᾶς εἶναι στὴν πραγματικότητα τὸ τρίτο πρόσωπο ποὺ εἰσβάλλει σὲ μιὰ συμβίωση ἀκόμα πιὸ παλιά τὴ σχέση τῆς ἐλιᾶς μὲ τὸν δάκο Ἀπὸ τὰ ἔντο-

μα καὶ τὶς ἀσθένειες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ ἐλαιόδεντρα ὁ δάκος (Bactrocera (Dacus) oleae η ἐπιστημονικὴ ὀνομασία του) ἕνα δί-πτερο ποὺ ἔχει συνδέσει τὴν τύχη του ἀπο-κλειστικὰ μαζί της καταλαμβάνει ἐπάξια τὴ θέση τοῦ πιὸ γνωστοῦ καὶ σημαντικοῦ Καὶ ἀφοῦ ldquoστοὺς δύο τρίτος δὲν χωρεῖrdquo ὁ ἄνθρω-πος σκαρφίζεται στρατηγικὲς ἐφάμιλλες τῆς σκέψης τοῦ Κλαούζεβιτς1 για νὰ ἐξουδετερώ-σει τὸν δάκο ἀπὸ πρόθεση καὶ μὲ βέβαιο δόλο2 Ὁ παραλληλισμὸς μὲ τὸν πόλεμο μπορεῖ μὲ τὴν πρώτη ματιὰ νὰ φαίνεται ὑπερβολικός ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀρκετὰ ρε-

Ἡ Ἐλιά Δηmicroήτρη Μπούρα Γεωπόνου

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 35: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

35

Πατριδογνωσία

αλιστικός Τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔχει ἀναλάβει τὴν ὑπόθεση ldquoπροσωπικὰrdquo ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα συγκροτώντας κάθε καλοκαίρι συ-νεργεῖα δακοκτονίας ἀνὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐπικρά-τεια δραστηριότητα ποὺ εἶναι πολλὲς φορὲς καὶ ἡ πρώτη ἀπασχόληση τῶν τελειόφοιτων γεωπόνων Ὁ ἑπόμενος σημαντικὸς σταθμὸς στὸν ἐτήσιο κύκλο τῆς καλλιέργειας τῆς ἐλιᾶς εἶναι ἡ συγκομιδή Μάλιστα τόσο σημαντικός ὥστε πολλὲς φορὲς νὰ ἀπαιτεῖ συστράτευση ὅλου τοῦ διαθέσιμου ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς περιοχῆς γιὰ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσή του Ἀνάλογα μὲ τὴν περιοχή τὴν ποικιλία3 καὶ τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο προορίζονται οἱ ἐλιὲς

(λάδι ἢ βρώσιμες) διαφέρει καὶ ἡ διαδικασία τῆς συγκομιδῆς Ἔτσι γιὰ παράδειγμα οἱ ἐλιὲς μαζεύονται νωρίς πράσινες σχεδὸν ἄγουρες καὶ μὲ τὸ χέρι μία- μία γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἀγουρέλαιου4 στὴ Μυτιλήνη στρώνουν πανιὰ ἢ δίχτυα στὸ ἔδαφος καὶ ραβδίζουν τὰ δέντρα γιὰ νὰ πέσουν οἱ ὥριμοι καρποὶ πού θὰ χρη-σιμοποιηθούν για τὴν παραγωγὴ λαδιοῦ ἐνῷ στὴν Κρήτη ποὺ οἱ καιρικὲς συνθῆκες τὸ ἐπι-τρέπουν πολλὲς φορὲς περιμένουν μέχρι καὶ τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ πέσουν οἱ καρποὶ στὰ δίχτυα μόνοι τους5

Λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ ἀπαραίτητο ἐργατικὸ δυ-

ναμικὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ δὲν ἦταν πάντα εὔκο-λα διαθέσιμο στὶς ἐλαιοπαραγωγοὺς περιοχές ἦταν ἀρκετὰ συνηθισμένο ἀγρότες ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα νὰ μετακινοῦνται γιὰ πε-ρίπου ἓναν μήνα στὶς ἀρχὲς τοῦ χειμώνα ποὺ δὲν ὑπῆρχε δουλειὰ στὰ χωριά τους πρὸς τὶς περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ ἐργατικὰ χέ-ρια γιὰ τὸ μάζεμα τῆς ἐλιᾶς Ἐπιστρέφοντας στὸ σπίτι τους ἔφερναν μαζί τους καὶ μερικὰ δοχεῖα μὲ ἐλαιόλαδο ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐργασία τους

Πιθανὸν γιὰ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς ὁ ρόλος τῆς ἐλιᾶς καὶ τοῦ ἐλαιολάδου στὴ ζωή μας νὰ εἶναι δεδομένος ἀλλὰ ὅπως καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες πε-ριπτώσεις ἡ συνειδητοποίηση τῆς ἀξίας ἑνὸς πράγματος ἢ ἑνὸς προσώπου περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἔλλειψή του Ἡ γνωριμία μὲ ἄλλους τόπους καὶ κουλτοῦρες ὅπου ἡ ἐλιὰ καὶ τὸ ἐλαιόλα-δο ἔχουν θέση πολύτιμων ἐξωτικῶν ἀγαθῶν σὲ στενότητα στὴν καλύτερη περίπτωση καὶ ἁπλὰ ἀγνοοῦνται στὴν χειρότερη δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ μᾶς κάνει νὰ νιώθουμε τυχεροί που γεννηθήκαμε στὴν Ἑλλάδα

1 Ὁ Κὰρλ Φίλιπ Γκότλιμπ φὸν Κλαούζεβιτς ὑπῆρξε

Πρῶσος στρατηγὸς καὶ θεωρητικὸς τῆς πολεμικῆς τέχνης

2 Λογοπαίγνιο τοῦ συγγραφέα ἀνάμεσα στὴ γνωστὴ νομικὴ ἔκφραση καὶ στὴ χρήση δολωματικῶν ψεκασμῶν δηλαδὴ μὲ τὴ χρήση κατάλληλου δολώμα-τος γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ Δάκου

3 Χαρακτηριστικὴ ποικιλία ἐλιᾶς γιὰ τὴν παραγωγὴ ἐλαιολάδου στὴν Ἑλλάδα εἶναι ἡ ldquoΚορωνέϊκηrdquo ἢ ldquoΛιανο-λιὰrdquo ἢ ldquoΨιλολιάrdquo Ἀντίστοιχα οἱ ποικιλίες ldquoΚαλαμῶνrdquo καὶ ldquoἈμφίσσηςrdquo ἢ ldquoΚονσερβολιὰrdquo χρησιμοποιοῦνται σὰν βρώσιμες ἀφοῦ ὑποστοῦν κάποια εἰδικὴ ἐπεξεργα-σία γιὰ νὰ ξεπικρίσουν Οἱ ποικιλίες ldquoΜεγαρίτικηrdquo καὶ ldquoΘρουμπολιὰrdquo ἢ ldquoΘασίτικηrdquo ἔχουν διπλὴ χρήση ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται εἴτε ὡς βρώσιμες εἴτε γιὰ παραγωγὴ ἐλαιολάδου

4 Ἀγουρέλαιο Ἐξαιρετικῆς ποιότητας καὶ θρε-πτικῆς ἀξίας ἐλαιόλαδο ἀπὸ τὴ σύνθλιψη πράσινων ἄγουρων καρπῶν ἐλιᾶς

5 Μὲ τὸ ραβδισμό τὸ τίναγμα δηλαδὴ τῶν κλα-διῶν τοῦ δέντρου μὲ ραβδιά παίρνουμε καρπὸ ποὺ θὰ δώσει λάδι πολὺ καλῆς ποιότητας μὲ χαμηλὰ ἐπί-πεδα ὀξέων ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἀρκετὴ ἐργασία καὶ συνήθως δημιουργοῦνται ldquoπληγέςrdquo στὰ δέντρα οἱ ὁποῖες ἀπο-τελοῦν πύλες εἰσόδου μυκήτων καὶ παθογόνων βακτη-ρίων Ἀντίθετα ἡ συγκομιδὴ μὲ φυσικὴ καρπόπτωση ἡ ὁποία ἐπιλέγεται πολλὲς φορὲς ἀναγκαστικὰ σὲ πυ-κνοὺς ἐλαιῶνες μὲ μεγάλα δέντρα δὲν τὰ ταλαιπωρεῖ ἀλλὰ ὁ ἐλαιόκαρπος ποὺ θὰ συλλεγεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο συνήθως δίνει λάδι ποὺ ὑστερεῖ σὲ ποιότητα μὲ αὐξημένα ἐπίπεδα ὀξέων

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 36: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

36

Ὁ ὅσιος Γεώργιος ἀγάπησε ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ὁλόψυχα τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πο-λιτείας παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ γονεῖς του ἐπιθυμοῦσαν νὰ νυμφευθεῖ Ἔτσι ἐπιδόθηκε σὲ κάθε εἴδους ἄσκηση καὶ ἐγκράτεια νηστεία καὶ σκληραγωγία προσευχή δάκρυα μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή γιὰ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό

Οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτὸν γιὰ νά φωτισθοῦν καὶ νὰ κατα-νοήσουν τὰ ἀγαθὰ τῆς πίστεως Βλέ-ποντας ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι ἐρχόταν

πρὸς αὐτὸν πολὺ πλῆθος ἀνθρώπων καὶ δὲν τὸν ἄφηναν ἥσυχο στὸ ἔργο τῆς προσευχῆς κατέφυγε στὸ ὄρος Μαλεβό στὴ νότια Λακωνία Ἐκεῖ ἀφοῦ συγκέντρωσε γύρω του πλῆθος μο-ναχῶν ἀσκοῦνταν στὴν ἡσυχία γενό-μενος σκεῦος ἐκλογῆς καὶ φωτίζοντας ὅλους στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή Μάλιστα ἔδινε στὸν καθένα χωριστὰ τοὺς ὅρους καὶ τοὺς κανόνες τοὺς ὁποί-ους ἔπρεπε νὰ ἐκδουλεύει Ὁ ὅσιος Γε-ώργιος πρόκοψε τόσο πολὺ στὴν ἀρετή ὥστε ἔγινε ξακουστὸς καὶ θαυμαστὸς στοὺς ἄρχοντες ἀκόμα καὶ στοὺς βασι-λεῖς πρὸς τοὺς ὁποίους ἔγραψε πολλὲς ἐπιστολὲς ἀπαντώντας σὲ πνευματικὰ θέματα καὶ νουθετώντας αὐτοὺς νὰ κυ-βερνοῦν τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ δικαιοσύ-νη ἀγαθότητα καὶ ἐλεημοσύνη

Προεῖπε δὲ ὁ Ὅσιος καὶ τὸ κατὰ Θεὸν τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του τρία χρόνια πρὶν αὐτὸ συμβεῖ Καὶ ἔτσι ἀφοῦ θεοφιλῶς καὶ καλῶς πολιτεύθηκε ὅταν ἦρθε ὁ καιρὸς ἀσθένησε γιὰ λίγο Τότε κάλεσε κοντά του ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἀσκήτευαν στὸ ὄρος Μαλεβό τοὺς εὐλόγησε καί ἀφοῦ τοὺς δίδαξε πῶς θὰ σωθοῦν καὶ θὰ εὐαρεστοῦν τὸν Θεό κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ἐν Μαλεῷ μνήμη 4 Ἀπριλίου

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 37: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

37

Ἡ ἁγία Ταμάρα (Θάμαρ) ἡ Μεγάλη ἧταν βασίλισσα τῆς Γεωργίας (1184-1212) κόρη καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ Γεωργίου Γ΄ μὲ τὸν ὁποῖο συμβασίλευσε ἀπὸ τὸ 1178

Γεννήθηκε περὶ τὸ 1165 καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν ἀρχαία γεωργιανὴ δυναστεία τῶν Μπαγκραντίντ Ἡ βασιλεία τῆς Ταμάρας ἔμεινε γνωστὴ στὴ Γεωργιανὴ Ἱστορία ὡς Χρυσὴ Ἐποχή

Ἡ Ἁγία διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη εὐλά-βειά της καὶ τὸ ἱεραποστολικό της ἔργο Συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ παπποῦ της ἁγί-ου Δαβὶδ (τιμᾶται 26 Ἰανουαρίου) διέδωσε τὸν Χριστιανισμὸ σὲ ὅλη τὴν Γεωργία καὶ ἀνήγειρε ναοὺς καὶ μονές

Τὸ 1204 ὁ κυβερνήτης τοῦ σουλτανά-του Ρούμα ὁ Ρούκν-ἐν-Ντίν ἔστειλε μία διαταγὴ στὴ βασίλισσα Ταμάρα σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ἡ Γεωργία ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθεῖ τὸν Μουσουλμανισμό

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἀρνήθηκε καὶ σὲ μία ἱστορικὴ μάχη κοντὰ στὴ Βασιανή ὁ γεωρ-γιανὸς στρατὸς νίκησε τοὺς Μουσουλμά-νους Ἡ σοφὴ καὶ δίκαιη βασιλεία τῆς Ἁγίας Ταμάρας τῆς χάρισε τὴν ἀγάπη τοῦ λαοῦ της Ἡ Ἁγία διῆλθε τὰ τελευταῖα χρόνια τοῦ βίου της στὸ μοναστήρι τῶν Σπηλαίων τῆς Μπάρζια Τὸ κελί της συνδεόταν μὲ τὴν ἐκκλησία μὲ ἕνα παράθυρο διὰ μέσου τοῦ ὁποίου μποροῦσε νὰ προσεύχεται στὸν Θεὸ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1213 καὶ συγκατα-ριθμήθηκε στὴ χορεία τῶν Ἁγίων

Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας Ταμάρας τιμᾶται ἐπίσης καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων

Ἡ Ἁγία Ταμάρα ἡ βασίλισσαμνήμη 1 Μαΐου

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 38: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

38

σχολια ζωντας

Ὁ Ἀλκίνοος Ἰωαννίδης τὰ τελευταῖα χρόνια σπουδάζοντας σύνθε-ση καὶ ἐνορχήστρωση στὴν Ἁγία Πετρούπολη καὶ ὁλοκληρώνοντας δυὸ δικές του σουίτες παρουσίασε μέ ἐπιτυχία στὴ Ρωσία τὴ Γερμανία καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τὰ δύο ἔργα laquoἈθὺρraquo καὶ laquoὉ χρόνος τοῦ ἀπρόσμε-νου καιροῦraquo μέ τὴ Συμφωνικὴ Ὀρχήστρα Κύπρου καὶ τὴ χορωδία Lege Artis τῆς Ἁγίας Πετρούπολης

Μὲ ἀφορμὴ τὴν παρουσίαση τοῦ ἔργου του ἔδωσε συνέντευξη στὴν Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία (3102010) ἀπὸ ὃπου καί τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα

laquoΚαθὼς ὁλοκλήρωνα ἢ πρωτοπαρουσίαζα αὐτὲς τὶς μουσικές ἡ Ἑλλάδα προσπαθοῦσε νὰ ἐπιβιώσει ἀνάμεσα σὲ μνημόνια καὶ ἐξε-ταστικὲς ἐπιτροπές

Κάθε φορὰ ποὺ ἐπέστρεφα στὴν Ἀθήνα

ἀπὸ ἀκόμα μιά πρόβα στὴν Ἁγία Πετρούπολη ἢ μιά συναυλία στὸ Βερολί-νο σκεπτόμουν ὅτι ἐνῷ λίγο καιρὸ παλαιότερα ἔλεγα νὰ φύγω οἰκογενει-ακῶς ἀπrsquo τὴν Ἑλλάδα μέ ὅλη τὴν εὐγνωμοσύνη ποὺ τῆς ἔχω τώρα τὸ ἔχω ἤδη ξεχάσει

Ἐδῶ εἶμαι ἐδῶ ζῶ ἐδῶ ἀγαπῶ ἐδῶ πονῶ

Δὲν μέ θέλω τουρίστα σὲ διαδήλωση τὴν Πρω-τομαγιὰ στὴ Γερμανία

Θὰ κάτσω ἐδῶ νὰ δεχτῶ τὸ δῶρο τῆς ταπείνωσης

Ὄχι αὐτῆς ποὺ προκύπτει ἀπrsquo τὰ χρέη μας πρὸς τραπεζίτες καὶ ὀργανισμούς ποσῶς μrsquo ἐνδιαφέρουν αὐτά

Ἀλλὰ τῆς ταπείνωσης τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνῷ μικρὸς ἤθελε νrsquo ἀλλάξει τὸν κόσμο στὴ δύσκολη στιγμὴ δὲν μπορεῖ οὔτε τὴ γειτονιά του νὰ κάνει καλύτερη

Ὄχι πὼς ἦταν εὔκολα ἢ δίκαια τὰ πράγμα-τα πιὸ παλιά ὃμως τώρα θὰ φανοῦν πολλά Τί εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ μοιραστοῦμε ποιὲς πολυτέλειές μας θὰ μᾶς βαραίνουν ὅταν ὁ φίλος δὲν θὰ ἔχει νὰ ταΐσει τὰ παιδιά του ποιὲς λύσεις θὰ γυρέψουμε ποιὸν κόσμο θὰ ὀνειρευτοῦμε μέ τί θὰ ἀνταλλάξουμε ὅσα καὶ ὅσους μᾶς ἔφεραν ἐδῶ μέ ποιὰ εὐγένεια θὰ πολεμήσουμε πόσο θὰ ἀγαπηθοῦμε

Ἐδῶ λοιπόν νὰ μέ δῶ στὴν πράξη

Γιατί στὰ λόγια ὑπῆρξα ἀρκετὰ καλόςraquo

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 39: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

39

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Πίσω ἀπὸ τὴ μιζέρια καὶ τὴν κατάθλιψη

τῶν δελτίων τῶν ὀκτὼ τὸ βράδυ ὑπάρχει μιά ἀθέατη πλευρὰ τῆς Ἑλλάδας καὶ τῶν ἀνθρώ-πων της

Μιά Ἑλλάδα τῆς πρωτοβουλίας τῆς και-νοτομίας καὶ τῆς διάκρισης Τὰ Πανεπιστή-μια καὶ τὰ Σχολεῖα μας συχνὰ βρίσκονται στὴν πρώτη γραμμὴ τῆς ἐπικαιρότητας γιὰ τὰ προβλήματα καὶ τὶς μεγάλες ἐλλείψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουν

Ὅμως ὑπάρχουν πρωτοβουλίες καὶ δια-κρίσεις σὲ διεθνὲς ἐπίπεδο Στὴν πρωτοβάθ-μια καὶ τὴ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση πόσοι γνωρίζουν ὅτι χρόνο μὲ τὸν χρόνο δημιουρ-γοῦνται μικροὶ Ἀϊνστάιν Μέσα ἀπὸ τὴν πρωτοβουλία μιᾶς χούφτας ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἑλληνικῆς Μαθηματικῆς Ἑταιρείας ποὺ ἐργάζονται σὲ ἐθελοντικὴ βάση ὑλο-ποιοῦνται οἱ Ὀλυμπιάδες καὶ οἱ Βαλκανιά-δες τῶν μαθηματικῶν ὅπου τα ἑλληνόπουλα κατακτοῦν πολλὲς διακρίσεις Πάνω ἀπὸ 150000 παιδιὰ παίρνουν μέρος στοὺς ἀλλε-πάλληλους διαγωνισμοὺς γιὰ νὰ ξεχωρίσουν οἱ καλύτερες ὁμάδες

Ὅπως λέει στὴν laquoΚΕraquo ὁ γραμματέας τῆς Ἑλλ Μαθ Ἑταιρείας Γ Τυρλής laquoἂν καὶ ἡ ὑποδομὴ στὴν Ἑλλάδα θεωρεῖται ἐρασι-τεχνική ἡ χώρα μας κατακτᾶ συνήθως τὴν ἕβδομη ἕκτη ἢ πέμπτη θέση ἀνάμεσα σὲ 25 ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες οἱ ὁποῖες δαπανοῦν τεράστια ποσὰ γιὰ τὴ μαθηματικὴ ἐκπαίδευ-ση ὅπως στὴν Τουρκία ὅπου τά τελευταῖα χρόνια λειτουργοῦν εἰδικὰ μαθηματικὰ σχο-λεῖα Χαρακτηριστικὰ σᾶς ἀναφέρω ὅτι στὴν περυσινὴ διοργάνωση τῆς Ὀλυμπιάδας ἡ χώρα μας κατέκτησε 4 μετάλλιαraquo

Στὴν Ἑλλάδα τὸ μοναδικὸ κίνητρο ποὺ

δίδει ἡ πολιτεία εἶναι νὰ προσφέρει ἄνευ ἐξετάσεων μιά θέση στὰ πανεπιστημιακὰ τμήματα μαθηματικῶν στοὺς τρεῖς πρώ-τους τῶν δυὸ κατηγοριῶν ποὺ συνήθως εἶναι ἄριστοι μαθητὲς καὶ οὕτως ἢ ἄλλως ἐπιτυγχάνουν ὑψηλὴ βαθμολογία Οἱ πε-ρισσότεροι πάντως δὲν κάνουν χρήση τοῦ προνομίου καθὼς φεύγουν γιὰ σπουδὲς σὲ ξένα πανεπιστήμια

Τὸ δελτίο τῶν ὀκτώ Μαρίας Παπουτσάκη Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία 03042010

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 40: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

40

Τί εἶναι τὸ ΒυζάντιοΤζούντιθ Χέριν Ἐκδ ὨκεανίδαἈθήνα 2008 σ 680

Ἡ συγγραφεὰς τοῦ

βιβλίου αὐτοῦ εἶναι κα-θηγήτρια στὸ Τμῆμα Βυ-ζαντινῶν Σπουδῶν καὶ Μελετῶν τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας στὸ Kingrsquo s College τοῦ Λονδίνου

Παρακινήθηκε νὰ γράψει τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο καὶ νὰ ἐξηγήσει τί εἶναι τὸ Βυζάντιο καὶ ποιὰ τὰ σημαντικότερα ἐπιτεύγματά του ἀπὸ δυὸ Ἄγγλους ἐργάτες οἱ ὁποῖοι βλέποντας ἔξω ἀπὸ τὸ γραφεῖο της τὴν ἐπιγραφὴ laquoκαθηγήτρια βυζαντινῆς ἱστορίαςraquo τὴ ρώτησαν τί εἶναι ἡ βυ-ζαντινὴ ἱστορία καὶ τῆς ζήτησαν νὰ γράψει ἕνα βιβλίο καὶ γιrsquo αὐτούς

Τὸ βιβλίο χωρίζεται σὲ τέσσερα μέρη ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἐπιγράφεται laquoἽδρυση τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ δεύτερο laquoἈπὸ τὸ ἀρχαῖο στὸ μεσαιωνικὸ πρόσωπο τοῦ Βυζαντίουraquo τὸ τρίτο laquoΤὸ Βυζάντιο γίνεται μεσαιωνικὸ κράτοςraquo καὶ τὸ τελευταῖο laquoΠαραλλαγὲς τοῦ Βυζαντίουraquo Στὰ ἐπιμέρους δὲ κεφάλαιά του (28 συνολικὰ) ἀνα-πτύσσονται θέματα ποὺ ἀναφέρονται μεταξὺ ἄλλων στὴν ἵδρυση τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Εἰκονομαχία ποὺ ταλάνισε γιὰ πάνω ἀπὸ ἕναν αἰώνα τὴν αὐτοκρατορία στοὺς Ἀποστόλους τῶν Σλά-βων ἁγίους Κύριλλο καὶ Μεθόδιο καὶ στὸν Πα-τριάρχη Φώτιο ποὺ στήριξε τὴν ἱεραποστολὴ στοὺς σλαβικοὺς λαούς στὸ ὑγρὸ πῦρ στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλὴ καὶ τοὺς πορφυρογέννη-τους πρίγκιπες στὶς Καστροπολιτεῖες τῆς Τρα-πεζούντας τῆς Ἂρτας τῆς Νίκαιας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης στὴν πολιορκία καὶ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453

Μελετώντας τὸ βιβλίο αὐτὸ ὁ ἀναγνώστης ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ κληρονομιά τοῦ Βυζα-ντίου ἀνιχνεύεται στὰ πιὸ ἀπροσδόκητα μέρη καὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία παρήγαγε ἕναν πολιτισμὸ μὲ διάρκεια ζωῆς χιλίων ἑκατὸ χρόνων ποὺ ἐπηρέασε ἐξίσου τὶς χῶρες τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου τὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Ἀνατολή τὰ Βαλκάνια καὶ τὴ Δυτικὴ Εὐρώπη καθὼς καὶ τὴ Ρωσία Παρόλα αὐτὰ ἡ ἱστορία του εἶναι ἐλάχιστα γνωστή ἀκόμη καὶ σὲ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες

Μαθαίνουμε γιὰ παράδειγμα ὅτι ἡ μετα-φορὰ ἀναρίθμητων ἔργων τέχνης στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινου-πόλεως τὸ 1204 συνέβαλε οὐσιαστικὰ στὴν ἀναβίωση τῆς Δυτικῆς τέχνης τῶν γραμμάτων καὶ τῶν ἐπιστημῶν καθὼς καὶ στὴν Ἰταλικὴ Ἀναγέννηση πρὶν ἀκόμη τὸ 1453 Ὅτι τὸν 14ο αἰώνα Βυζαντινοὶ Καθηγητὲς ἑλληνικῶν διορίστηκαν σὲ ἰταλικὰ πανεπιστήμια καὶ ἄρχισαν νὰ μεταφράζουν τὰ συγγράμματα τοῦ Πλάτωνα Ὅτι οἱ Βενετοί ἀξιωματοῦχοι ἐπεδίωκαν τὴν ἀπόκτηση τίτλων καὶ τιμητικῶν διακρίσεων ἀπὸ τὸ Βυζάντιο καὶ ὅτι συνήθιζαν νὰ στέλνουν τοὺς γιούς τους νὰ σπουδάσουν στὰ Πανεπιστήμια τῆς Βασιλεύουσας καὶ τοὺς πάντρευαν μὲ Βυζαντινὲς Πριγκίπισσες τὶς ὁποῖες θαύμαζαν καὶ ἐκτιμοῦσαν ἰδιαιτέρως στὸ ἐξωτερικό Αὐτὰ καὶ πολλὰ περισσότερα συνιστοῦν τὴν ἐκλεκτὴ τράπεζα μὲ τοὺς laquoμεζέ-δεςraquo ὅπως τοὺς χαρακτηρίζει ἡ συγγραφεάς ποὺ μᾶς προσφέρονται μὲ τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο προκείμενου νὰ γνωρίσουμε καλύτερα τὸν βυ-ζαντινὸ πολιτισμό τὶς τέχνες τὶς ἐπιστῆμες τὰ γράμματα τὴ διπλωματία τὴν οἰκονομία καὶ ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου σὲ μία ἐποχὴ ποὺ μπορεῖ ἀκόμη στὴν Ἑλλάδα νὰ τὸ ἀγνοοῦν ἢ καὶ νὰ τὸ συκοφαντοῦν ἀλλὰ στὴ Δύση τὸ ἀνακαλύπτουν καὶ τὸ θαυμάζουν

Καλαϊτζίδης Κωνσταντῖνος δικαστικός

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 41: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

41Παλαιά Βουλή Ἀθήνα 2010

Στὴν Ἀθήνα τοῦ 21ου αἰώνα ζεῖ ὁ Κολοκοτρώνης Ζεῖ ἡ ἀντρεία καὶ ἡ παλικαριά γιὰ νὰ θερμαίνει τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ τὸ ὁμολογοῦν ζητώντας - μὲ περίσσεια οἰκειότητα - βοήθεια ἀπό τὸν laquoγέροraquo τους

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 42: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

Πρὸς laquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣΜοναστηρίου 225 54 628 Μενεmicroένη-Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο 2310 552207 Τηλεmicroοιότυπο2310 552209

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ(ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΔΙΑ)

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ _____________________________________________________________________________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ _____________________________________________________________________________________________________________

ΤΚ_________________________ ΠΟΛΗ__________________________________________ ΧΩΡΑ ___________________________________

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ __________________________________________________________________________________________________

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ______________________________________________ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ___________________________________

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟΠαπαδόπουλος Θεόφιλος-ΠρόεδροςΚιν 6985085012ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣΚατσιαmicroάνης ΔηmicroήτριοςΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΚαζίλα ΧαρίκλειαΚαραθάνα ἈγλαΐαΛέντζιου ΠολυξένηΜυργιώτης ἈπόστολοςΠαπαδηmicroητρόπουλος Παναγιώτης

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣΠαπαδόπουλος ΓεώργιοςΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-EIKAΣΤΙΚΑἈνανιάδης ΓεώργιοςΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ amp ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΛέντζιου Πολυξένη Χατζηκούmicroα Μαρία τηλ 2310 552719

ISSN 1792-9431

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ἐσωτερικοῦ 15euro Ἐξωτερικοῦ 25euro emai contactenromiosinigr

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ Eurobank BIC EFGBGRAA IBAN GR4002603220000140200352972

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣlaquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗraquo

ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ

Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας

Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 43: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ

ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥΛόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴν microετάνοια τῶν Νινευϊτῶν Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὀπτικοακουστικὴ ψηφιακὴ κασετίνα microὲ τὸν βίο τοῦ Γέροντος Παϊσίου

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥlaquoΤό Μυστήριο τοῦ Γάmicroου - Κοινωνία Ἀγάπηςraquo

Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr

Page 44: ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)

ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ldquoΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗrdquoΤΗΛ 2310 552207 E mail contactenromiosinigrwwwenromiosinigr