Άγιο Όρος

Γεωγραφική θέσηΤην τρίτη, την ανατολικότερη και μαγευτικότερη χερσόνησο της Χαλκιδικής, τη χερσόνησο του Άθωνα, κατέχει σήμερα ολόκληρη η Αγιορείτικη πολιτεία. Είναι ο μοναδικός χώρος στην Ελλάδα, που είναι ολόκληρος αφιερωμένος στην προσευχή και τη λατρεία του Θεού. Γι’ αυτό και ονομάζεται Άγιο Όρος. Το Άγιο Όρος έχει μήκος περίπου 50 χιλ. πλάτος από 8 μέχρι 12 χιλ. και η έκταση του καλύπτει 350 περίπου τετ. χιλ.

Πολιτική ΚατάστασηΤο Άγιο Όρος αποτελεί αυτοδιοίκητο τμήμα του Ελληνικού κράτους, που υπάγεται πολιτικά στο Υπουργείο Εξωτερικών και θρησκευτικά στην Δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Έχει εδαφικά διαιρεθεί σε είκοσι αυτοδιοίκητες περιοχές. Κάθε περιοχή αποτελείται από μία κυρίαρχη μονή και διάφορους άλλους μοναστικούς οικισμούς γύρω από αυτήν (σκήτες, κελιά, καλύβες, καθίσματα, ησυχαστήρια). Όλες οι μονές είναι Κοινόβιες, δηλαδή κοινή λειτουργία, προσευχή, στέγη, σίτιση και εργασία μεταξύ των μοναχών. Υπεύθυνος της κάθε μονής είναι ο Ηγούμενος που εκλέγεται από τους μοναχούς της μονής ισόβια. Οι Ηγούμενοι κάθε μονής αποτελούν την Ιερά Σύναξη και ασκούν την νομοθετική εξουσία. Παράλληλα κάθε χρόνο εκλέγεται από την μονή και ο αντιπρόσωπος της στην Ιερά Κοινότητα, η οποία ασκεί την διοικητική εξουσία, ενώ την εκτελεστική εξουσία ασκεί η Ιερά Επιστασία που αποτελείται από 4 μέλη επιλεγμένα από τις 5 πρώτες ιεραρχικά μονές.

ΔιοικητικάΟι Καρυές είναι η πρωτεύουσα του Αγίου Όρους. Οι προσκυνητές που σκοπεύουν να κατευθυνθούν προς τα Μοναστήρια της Δυτικής, Κεντρικής και Νότιας πλευράς καταφθάνουν μαζικά στα απάνεμο λιμανάκι της Δάφνης. Στις Καρυές είναι εγκατεστημένη η Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους και η Ιερά Επιστασία, καθώς και τα αντιπροσωπεία των είκοσι μονών. Οπωσδήποτε, το σημαντικότερο κτίσμα μέσα στις Καρυές είναι ο ναός του Πρωτάτου -τιμάται στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Γνωστά στον Ορθόδοξο χώρο κειμήλια που κοσμούν το Πρωτάτο είναι η εικόνα της Θεοτόκου "Άξιον Εστίν" και του Χριστού "Αντιφωνητού".

Από το 1988 συγκαταλέγεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Καρυές Καρυές Άγιον ΌροςΆγιον Όρος

Το Άγιο Όρος συνίσταται από είκοσι Ιερές Μονές. Σύμφωνα με την ιεραρχική τάξη οι Ιερές Το Άγιο Όρος συνίσταται από είκοσι Ιερές Μονές. Σύμφωνα με την ιεραρχική τάξη οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, καλούμενες και Αθωνικές, οι οποίες είναι αυτοδιοίκητες Μονές του Αγίου Όρους, καλούμενες και Αθωνικές, οι οποίες είναι αυτοδιοίκητες και διοικούνται σύμφωνα με τον εσωτερικό τους κανονισμό, τον οποίο ψηφίζουν οι ίδιες και διοικούνται σύμφωνα με τον εσωτερικό τους κανονισμό, τον οποίο ψηφίζουν οι ίδιες και εγκρίνει η Ιερά Κοινότητα, είναι οι εξής:και εγκρίνει η Ιερά Κοινότητα, είναι οι εξής:

Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας Ιερά Μονή ΒατοπεδίουΙερά Μονή ΙβήρωνΙερά Μονή Χιλιανδαρίου (Σερβική)Ιερά Μονή Διονυσίου Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου Ιερά Μονή Παντοκράτορος Ιερά Μονή Ξηροποτάμου Ιερά Μονή Ζωγράφου (Βουλγαρική)Ιερά Μονή Δοχειαρίου Ιερά Μονή ΚαρακάλλουΙερά Μονή Φιλοθέου Ιερά Μονή Σίμωνος ΠέτραςΙερά Μονή Αγίου Παύλου Ιερά Μονή Σταυρονικήτα Ιερά Μονή Ξενοφώντος Ιερά Μονή Γρηγορίου Ιερά Μονή ΕσφιγμένουΙερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος (γνωστότερη ως Μονή Ρωσική), (από το 1169 παραχωρήθηκε στους Ρώσους)Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου

Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας

Άποψη της αυλής της Μεγίστης ΛαύραςΆποψη της αυλής της Μεγίστης Λαύρας

Η Μονή της Μεγίστης Λαύρας Η Μονή της Μεγίστης Λαύρας είναι η πρώτη στην ιεραρχία των αγιορείτικων μονών και η μεγαλύτερη σε έκταση. Βρίσκεται λίγο βορειότερα του νοτιοανατολικού άκρου της χερσονήσου του Άθω, πάνω σ’ ένα πλάτωμα βράχου. Απέχει 1,5 ώρα από τις Καρυές με αυτοκίνητο και γύρω στις 7 ώρες πεζοπορία, ενώ από την ακτή περίπου 20 λεπτά, όπου και βρίσκεται ο αρσανάς της μονής. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 320-330 άτομα.

Άποψη της αυλής της Μεγίστης ΛαύραςΆποψη της αυλής της Μεγίστης Λαύρας

Ιερά Μονή ΒατοπεδίουΙερά Μονή Βατοπεδίου

Ιερά Μονή ΒατοπεδίουΙερά Μονή Βατοπεδίου

Η Μονή Βατοπεδίου είναι η 2η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων μονών. Βρίσκεται στη μέση της βορειανατολικής πλευράς της χερσονήσου. Το καθολικό της είναι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Η μονή βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας το 2008, όταν ξέσπασε το ομώνυμο πολιτικό - οικονομικό σκάνδαλο με κακουργηματικό χαρακτήρα σε βάρος του Δημοσίου, του οποίου κύριοι πρωταγωνιστές ήταν πολιτικά πρόσωπα, προϊστάμενοι υπηρεσιών και ιδιωτικά νομικά και φυσικά πρόσωπα και του οποίου άμεση εξέλιξη ήταν η πτώση της κυβέρνησης. Στη Μονή βρίσκονται οκτώ θαυματουργές εικόνες της Παναγίας. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο κοινοβιατών και εξαρτηματικών, είναι πάνω από 160.

Ιερά Μονή ΙβήρωνΙερά Μονή Ιβήρων

Η Μονή Ιβήρων είναι 3η στην τάξη των Αγιορείτικων Μονών, ελληνική, κοινοβιακή και γιορτάζει στην Κοίμηση της Παναγίας. Η μονή Ιβήρων βρίσκεται στην βορειοανατολική πλευρά της αθωνικής χερσονήσου επάνω σε μικρό όρμο. Η μονή Ιβήρων έχει 35 μοναχούς.

Ιερά Μονή Χιλιανδαρίου (Σερβική)Ιερά Μονή Χιλιανδαρίου (Σερβική)

Η Μονή Χιλανδαρίου είναι 4η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονώ. Βρίσκεται μέσα στο βουνό, στη βορειανατολική πλευρά. Είναι Σερβική Μονή. Απέχει 2,30 ώρες από τη Μονή Ζωγράφου και 1,30 από τη Μονή Εσφιγμένου. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 70 άτομα.

Ιερά Μονή ΔιονυσίουΙερά Μονή Διονυσίου

Η Μονή Διονυσίου Η Μονή Διονυσίου είναι 5η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της χερσονήσου μεταξύ των μονών Γρηγορίου και Αγίου Παύλου.Είναι κτισμένη σε απόκρημνο παραθαλάσσιο βράχο ύψους 80 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, δίπλα στο λεγόμενο «αεροπόταμο», (μεγάλη κατεβασιά), σε μορφή πυργωτού κάστρου. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 55 άτομα.

Η Μονή Κουτλουμουσίου Η Μονή Κουτλουμουσίου είναι Ελληνική κοινοβιακή Μονή του Αγίου Όρους, 6η κατά ιεραρχική τάξη. Φέρεται επίσης και με το όνομα Ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, στην οποία είναι αφιερωμένο το καθολικό της, το οποίο είναι θεμελιωμένο πάνω σε κορμούς δέντρων εξαιτίας της αστάθειας του εδάφους και είναι μολυβδοσκέπαστο. Κατ’ αρχή ήταν κοινοβιακή, άγνωστο δε πότε κατέστη ιδιόρρυθμος εκ της οποίας επανήλθε στον κοινοβιακό χαρακτήρα. Η Μονή βρίσκεται σε απόσταση 500 περίπου μέτρων από την Πρωτεύουσα του Αγίου Όρους τις Καρυές. Εκεί βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα η Παναγία η Φοβερά Προστασία.

Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου

Ιερά Μονή ΠαντοκράτοροςΙερά Μονή Παντοκράτορος

Η Μονή Παντοκράτορος Η Μονή Παντοκράτορος είναι ελληνική και η έβδομη στην ιεραρχία του Αγίου Όρους. Έχει μορφή οχυρωμένου μεσαιωνικού κάστρου. Μέχρι τα μέσα του ΙΖ' αιώνα ήταν κοινόβιος και αργότερα «ιδιόρρυθμη». Και το 1992 από ιδιόρρυθμη, κοινοβιακή, όταν εισήλθε στη μονή νέα αδελφότητα προερχόμενη από τη Μονή Ξενοφώντος. Σε απόσταση μίας ώρας νότια βρίσκεται η Μονή Σταυρονικήτα. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 70-80 άτομα.

Ιερά Μονή ΞηροποτάμουΙερά Μονή Ξηροποτάμου

Η Μονή Ξηροποτάμου είναι 8η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών. Βρίσκεται επί της δυτικής πλευράς της χερσονήσου, πάνω από τη Δάφνη. Χρόνος βαδίσματος : Δάφνη - Ξηροποτάμου περίπου 45 λεπτά / Ξηροποτάμου Δάφνη 30 λεπτά. Στις μέρες μας, στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου εγκαταβιώνουν περίπου είκοσι πέντε μοναχοί.

Ιερά Μονή ΖωγράφουΙερά Μονή Ζωγράφου

Η Μονή Ζωγράφου είναι 9η στην ιεραρχία των αγιορείτικων Μονών. Η Μονή είναι βουλγαρική και βρίσκεται στη βόρεια πλευρά και περί το μέσον κατά πλάτος της Αθωνικής χερσονήσου. Βρίσκεται σε μια κοιλάδα και περιβάλλεται από πυκνό δάσος. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 20-30 άτομα.

Ιερά Μονή Δοχειαρίου Ιερά Μονή Δοχειαρίου

Η Μονή Δοχειαρίου είναι 10η στην ιεραρχία των αγιορείτικων Μονών και βρίσκεται μεταξύ των μοναστηριών Ξενοφώντος και Κωνσταμονίτου στο Άγιο Όρος

Ιερά Μονή Δοχειαρίου Ιερά Μονή Δοχειαρίου

Ιερά Μονή ΚαρακάλλουΙερά Μονή Καρακάλλου

Η Μονή Καρακάλλου είναι 11η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών. Σαν ένα μικρό ορθογώνιο κάστρο στην άκρη ενός λόφου, καταμεσής του δάσους. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών, δόκιμων μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 45 με 50 άτομα.

Ιερά Μονή ΦιλοθέουΙερά Μονή Φιλοθέου

Η μονή Φιλοθέου είναι 12η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών. Η μονή βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της χερσονήσου και απέχει 1 ώρα από τη Μονή Ιβήρων και 30' από τη Μονή Καρακάλλου.Ξακουστή είναι η εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 70-75 άτομα.

Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας

Η Μονή Σίμωνος Πέτρας, λεγόμενη και Σιμωνόπετρα είναι 13η στην ιεραρχία των μονών του Αγίου Όρους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 300 μέτρα από τη θάλασσα, πάνω σε βράχο από γρανίτη. Βρίσκεται περί το μέσον και επί της αριστερής ακτής της Χερσονήσου. Απέχει γύρω στις 2,30 ώρες από τη Δάφνη και γύρω στα 45 λεπτά έντονα ανηφορικού δρόμου από το λιμανάκι (αρσανά) της μονής. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών, δοκίμων, κυμαίνεται σήμερα στα 80-90 άτομα

Ιερά Μονή Αγίου ΠαύλουΙερά Μονή Αγίου Παύλου

Η Μονή Αγίου Παύλου είναι 14η στην ιεραρχία των μονών του Αγίου Όρους. Η Μονή Αγίου Παύλου είναι η νοτιότερη Μονή της δυτικής ακτής του χερσονήσου του Άθω. Βρίσκεται λίγο βορειότερα του νοτιοδυτικού άκρου. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών , κυμαίνεται σήμερα στα 80-90 άτομα.

Ιερά Μονή Σταυρονικήτα Ιερά Μονή Σταυρονικήτα

Ιερά Μονή Σταυρονικήτα Ιερά Μονή Σταυρονικήτα

Η Μονή Σταυρονικήτα είναι 15η στην τάξη των Αγιορείτικων μονών. Είναι ελληνική, κοινοβιακή από το 1968 και εορτάζει στις 6 Δεκεμβρίου του Αγίου Νικολάου. Κατέχει τη θαυματουργή εικόνα του Αγ. Νικολάου του Στρειδά. Σε απόσταση 1 ώρας βόρεια της Μονής βρίσκεται η Μονή Παντοκράτορος. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 40-45 άτομα.

Ιερά Μονή Ξενοφώντος Ιερά Μονή Ξενοφώντος

Η Μονή Ξενοφώντος είναι 16η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων μονών. Η μονή κατέχει ως μέγα θησαύρισμα τη θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου της Οδηγήτριας. Είναι παραθαλάσσια, επί της δυτικής πλευράς της χεσονήσου, σε μισή ώρα απόσταση από τη Μονή Δοχειαρίου και μία ώρα από τη Μονή Αγίου Παντελεήμονος. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 50-55 άτομα.

Ιερά Μονή Γρηγορίου Ιερά Μονή Γρηγορίου

Η Μονή Γρηγορίου είναι 17η στην ιεραρχία των μονών του Αγίου Όρους. Η μονή είναι παραθαλάσσια, επί ακρωτηρίου της νοτιοδυτικής ακτής της Αθωνικής χερσονήσου, νότια της Μονής Σιμωνόπετρας και βορειότερα από τη Μονή Διονυσίου. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 85 άτομα.

Ιερά Μονή Εσφιγμένου Ιερά Μονή Εσφιγμένου

Η Μονή Εσφιγμένου είναι 18η στην ιεραρχία των αγιορείτικων Μονών. Η Ιερά Μονή Εσφιγμένου είναι παραθαλάσσια και βρίσκεται βόρεια και ανατολικά της Αθωνικής χερσονήσου. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 10 άτομα

Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος (Ρωσικό Μοναστήρι)Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος (Ρωσικό Μοναστήρι)

Η Μονή Αγίου Παντελεήμονος, είναι γνωστότερη ως Ρωσικό Μοναστήρι, είναι 19η στην ιεραρχία των αγιορείτικων Μονών Η Μονή του Αγίου Παντελεήμονος βρίσκεται στη δυτική πλευρά της χερσονήσου του Άθω, επί της παραλίας. Από την πρωτεύουσα, τις Καρυές, απέχει 15 χλ. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 50-60 άτομα.

Ιερά Μονή ΚωνσταμονίτουΙερά Μονή Κωνσταμονίτου

Ιερά Μονή ΚωνσταμονίτουΙερά Μονή Κωνσταμονίτου

Η Μονή Κωνσταμονίτου είναι η τελευταία στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών. Χαρακτηρίζεται από τις πιο φτωχές μονές του Αγίου Όρους. Θεωρείται μοναχική Μονή μέσα στο απάτητο δάσος του Κρειοβουνίου, περίπου στο κέντρο της χερσονήσου. Το μονοπάτι για τη Μονή Ζωγράφου έχει καθαριστεί και σημανθεί πρόσφατα. Η πορεία κρατάει περίπου 1,5 ώρα και είναι μια υπέροχη διαδρομή μέσα από πυκνό δάσος.

Όλες οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους αποτελούν θρησκευτικά πνευματικά ιδρύματα και όλες χαρακτηρίζονται ως "Κυρίαρχες", "Βασιλικές", "Πατριαρχικές" και "Σταυροπηγιακές".Κυρίαρχες επειδή διατηρούν ιδιοκτησιακό και οργανωτικό αυτοδιοίκητο του χώρου τους, μη υποκείμενο σε κανένα περιορισμό ως προς τον αριθμό των μοναχών.Βασιλικές επειδή η ίδρυσή τους οφείλεται σε εντολή ή συνδρομή των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων ή η ίδρυσή τους επικυρώθηκε με αυτοκρατορικό χρυσόβουλο.Πατριαρχικές ονομάστηκαν αργότερα με την έκδοση πατριαρχικών σχετικών σιγιλλίων, όταν συνδέθηκαν με το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, που ανέλαβε την πνευματική και μόνο εποπτεία τους.Σταυροπηγιακές γιατί κατά την ίδρυσή τους τοποθετήθηκε σε αυτές σταυρός, ο οποίος απεστάλη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Οι Αθωνικές Μονές σήμερα είναι όλες κοινόβιες. Παλιότερα ορισμένες ήταν ιδιόρρυθμες.Στις κοινόβιες οι αδελφοί έχουν τα πάντα κοινά και τίποτε ιδιόκτητο. Της Μονής προΐσταται ισόβιος Ηγούμενος, ο Κοινοβιάρχης, έχοντας γύρω του τη Γεροντία και τους Επιτρόπους, εκλεγόμενος δε διά πλειοψηφίας από τη Γεροντία σε μυστική ψηφοφορία, από κατάλογο υποψηφίων, που και αυτός καταρτίζεται από πλειοψηφία από τους έχοντες δικαίωμα ψήφου μοναχών. (διανυόντων του 6ου από της κουράς των έτους) Για τον Ηγούμενο απαιτούνται ορισμένα πνευματικά και ηθικά προσόντα, δύναται όμως να παυθεί με απόφαση της Γεροντίας και κατόπιν πλειοψηφίας των εχόντων δικαίωμα ψήφου της Αδελφότητας. Αν ο εκλεγείς Ηγούμενος δε φέρει το βαθμό του Αρχιμανδρίτη, χειροτονείται αμέσως μετά την εκλογή.Στις ιδιόρρυθμες Μονές οι μεν μοναχοί ενδιαιτώνται μεμονωμένα ο καθένας, τα δε των Μονών αυτών διέπει Επιτροπή και η Σύναξη των Προϊσταμένων.

Σκήτη Τύπος Ιερά Μονή Εθνικότητα

Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Βογορόδιτσα)

κοινόβιαΑγίου Παντελεήμονος (Ρωσικού)

Ρωσική

Προφήτου Ηλιού κοινόβια Παντοκράτορος ελληνική

Τιμίου Προδρόμου κοινόβια Μεγίστης Λαύρας ρουμανική

Αγίου Ανδρέου κοινόβια Βατοπεδίου ελληνική

Αγίας Άννης ιδιόρρυθμη Μεγίστης Λαύρας ελληνική

Αγίας Τριάδος (Καυσοκαλυβίων)

ιδιόρρυθμη Μεγίστης Λαύρας ελληνική

Αγίου Δημητρίου ιδιόρρυθμη Βατοπεδίου ελληνική

Τιμίου Προδρόμου ιδιόρρυθμη Ιβήρων ελληνική

Αγίου Παντελεήμονος ιδιόρρυθμη Κουτλουμουσίου ελληνική

Θεοτόκου (Νέα Σκήτη) ιδιόρρυθμη Αγίου Παύλου ελληνική

Αγίου Δημητρίου (Λάκκου) ιδιόρρυθμη Αγίου Παύλου ρουμανική

Ευαγγελισμού της Θεοτόκου

ιδιόρρυθμη Ξενοφώντος ελληνική

Ιερές Σκήτες Ιερές Σκήτες Οι δώδεκα Ιερές Σκήτες υπάγονται στη δικαιοδοσία ορισμένης Οι δώδεκα Ιερές Σκήτες υπάγονται στη δικαιοδοσία ορισμένης Ιεράς Μονής Ιεράς Μονής και διακρίνονται σε κοινόβιες και ιδιόρρυθμες.και διακρίνονται σε κοινόβιες και ιδιόρρυθμες.