Οι Ινδοί της Θεσσαλονίκης κατά

τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο

Τμήματα Γ5,Γ6 του 2ου

Γυμνασίου Ευόσμου .

Πολιτιστικό Πρόγραμμα «Κάποιοι ξεχασμένοι Ινδοί μας μιλούν για το Μεγάλο Πόλεμο»Γιατί Μεγάλος πόλεμος:

Η δολοφονία του Φραγκίσκου Φερδινάνδου, διαδόχου του αυστριακού Θρόνου από Σέρβο στη Βοσνία: H αφορμή του πολέμου

Ο Α παγκόσμιος πόλεμος 1914-1918, υπήρξε έως τότε ο πιο σημαντικός πόλεμος αφού η Ευρώπη χωρίστηκε σε δυο αντίπαλα στρατόπεδα:Kεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία, Αυστρουγγαρία, Ιταλία) Εγκάρδια Συνεννόηση-Αντάντ (Βρετανία,Γαλλία,Ρωσία).

Μέσα σε 4 χρόνια έγιναν 60 κηρύξεις πολέμων

Για πρώτη φορά οι Δυνάμεις χρησιμοποίησαν στον πόλεμο και στρατιώτες από τις αποικίες τους π.χ Τυνησία,Μαρόκο,Ινδοκίνα,Πακι

-στάν,Ινδία κ.α με αποτέλεσμα να εμπλακεί τελικά στον Πόλεμο ολόκληρη η υφήλιος

Άφησε πίσω του 8 εκατομμύρια νεκρούς.

Η Ελλάδα στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο

Η Στρατιά της Ανατολής, αποβιβάζεται στη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο του 1915 για να εκβιάσει την έξοδο της Ελλάδας στον Α Παγκόσμιο πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Γάλλοι, Βρετανοί μαζί με στρατούς από τις κτήσεις τους (από την Ινδία και την Ινδοκίνα μέχρι την Σενεγάλη) σε συνδυασμό με άλλους συμμαχικούς στρατούς, Ιταλούς, Σέρβους και Ρώσους στρατοπεδεύουν στα περίχωρα προσδίδοντας στην πόλη ένα πολυεθνικό χρώμα και μένουν γνωστοί ως «οι κηπουροί της Θεσσαλονίκης". Η πόλη τότε αριθμούσε 160.000 κατοίκους. Με τους στρατιώτες και τους πρόσφυγες θα ξεπεράσει τους 350000. Τον Ιούνιο του 1917 εισήλθε στον πόλεμο η Ελλάδα ως σύμμαχος της Αντάντ.

Ο στρατηγός Μωρίς Σαράιγ επιθεωρεί ιταλικά στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη (1916)

 

Τα απομεινάρια του γερμανικού Ζέπελιν (1916)

Η Στρατιά της Ανατολής. Από αριστερά προς τα δεξιά: ένας στρατιώτης από την Ινδοκίνα, ένας Γάλλος, ένας στρατιώτης από τη Σενεγάλη, ένας Βρετανός, ένας Ρώσος, ένας Ιταλός, ένας Σέρβος, ένας Έλληνας και ένας Ινδός στο Μακεδονικό Μέτωπο

Μακεδονικό Μέτωπο Οι μάχες δίνονται στο Μακεδονικό Μέτωπο ή

Μέτωπο της Θεσσαλονίκης (Salonika Front) που σχηματίστηκε μετά την προσπάθεια των συμμάχων να βοηθήσουν τη Σερβία να αντιμετωπίσει τη συντονισμένη επίθεση της Γερμανίας, Αυστρουγγαρίας και Βουλγαρίας. Μία συμμαχική επίθεση κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους 1916 καθιέρωσε μία γραμμή επιχειρήσεων από το Μοναστήρι έως τον κόλπο του Στριμωνικού.

Από τις επιχειρήσεις αυτές ξεχωρίζει η νίκη στη μάχη του Σκρα 17 Μαϊου1918 στα Β.Δ του νομού Κιλκίς εναντίον γερμανικών και βουλγαρικών στρατευμάτων που υπήρξε καθοριστική για τον ελληνικό και συμμαχικό στρατό.

Αυτή παρέμεινε η Συμμαχική γραμμή έως την 15η Σεπτεμβρίου 1918, όταν η αποφασιστική επίθεση προς το βορρά οδήγησε στην παράδοση της Βουλγαρίας ένα δεκαπενθήμερο αργότερα.

Οι Ινδοί στη Θεσσαλονίκη

Ινδοί στο κέντρο της Θεσσαλονίκης 1918

Οι Άγγλοι είχαν στην κατοχή τους την Ινδία από το 1857 έως το 1947 συνεπώς χρησιμοποίησαν τους Ινδούς στο Μεγάλο Πόλεμο ως στρατιώτες αλλά και κυρίως ως βοηθητικό προσωπικό. Έτσι, βρίσκουμε τους Ινδούς και στη Βρετανική Δύναμη της Θεσσαλονίκης (British Salonika Force).

Κριστώνη Κιλκίς Μάιος 1916

https://www.youtube.com/watch?v=qvlwvaF4VL8

Οι Ινδοί αξιωματικοί ήταν μόνο χαμηλόβαθμοι, δηλαδή δεκανείς, λοχίες, το πολύ λοχαγοί, ενώ οι ανώτεροι αξιωματικοί ήταν Άγγλοι. Η μεγάλη πλειοψηφία των Ινδών ήταν άμαχοι. Ανήκαν σε βοηθητικά σώματα όπως Indian Labour Corps (σώμα εργατών), Army Bearer Corps (σώμα στρατιωτικών αχθοφόρων), Mule Corps (σώμα μουλαριών), Supply and Transport Corps (σώμα ανεφοδιασμού και μεταγωγικών).  Το πιο κοινό επάγγελμα ήταν οδηγός.  Είναι άγνωστο αν οδηγούσαν αυτοκίνητα ή απλώς κάρα και ζώα, αλλά η αναφορά σε σώμα μουλαριών δείχνει ότι τουλάχιστον κάποιοι οδηγούσαν ζώα.   Οι υπόλοιποι ήταν υπηρέτες διαφόρων ειδικοτήτων:  νερουλάδες, χαμάληδες, σκουπιδιάρηδες, εργάτες, πλύντες ρούχων, μάγειροι, ιπποκόμοι, ξυλουργοί, σιδεράδες, σαμαράδες.  

 

Ινδοί στο μέτωπο στην περιοχή της Δοϊράνης. Οδηγούν κομβόι με άμαξες για την τροφοδοσία των συμμαχικών στρατευμάτων τον Αύγουστο του 1916.

Ινδοί από το Σώμα Προμήθειας και Μεταφορών δένουν καυσόξυλα

Ινδοί οδηγοί μουλαριών περιμένουν τα φορτία τους σε αποθήκη κοντά στη Θεσσαλονίκη

Ινδός σιδηρουργός-πεταλωτής και οι βοηθοί του. Θεσσαλονίκη Σεπτέμβριος 1916

Ινδοί κατασκευάζουν με τούβλα ένα κόκκινο σταυρό στο βρετανικό νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης

Αγώνες δρόμου

Ινδοί σε ώρες ανάπαυλας

4. Άνδρες από το Σώμα Μεταφορών παλεύουν ανεβασμένοι στα Μουλάρια 1916

Ινδός «κλόουν»

Γιατί ξεχασμένοι οι Ινδοί της Θεσσαλονίκης

Ινδοί προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν χημικό πόλεμο

Οι Ινδοί του Α Παγκόσμιου Πολέμου που ήρθαν στην πόλη μας, στην πλειοψηφία τους αμόρφωτοι και από τις κατώτερες τάξεις της Ινδικής κοινωνίας προφανώς δεν γνώριζαν σε ποιο μέρος της γης ήρθαν για να πολεμἠσουν.  Και είναι αμφίβολο αν ήξεραν πολλοί από αυτούς γιατί πολεμούσαν οι ίδιοι ή τα συντάγματά τους και για ποια ιδανικά πέθαναν. Ξεχασμένοι από τους συγγενείς τους στην μακρινή Ινδία αλλά και από εμάς που δεν γνωρίζουμε για το Ινδικό Νεκροταφείο παρόλο που βρίσκεται πολύ κοντά μας .

Παρασυρμένοι από την ορμή των συμμάχων να αναχαιτίσουν τους Γερμανούς και Βουλγάρους, περίπου 520 κυρίως φτωχοί και αγράμματοι Ινδοί τέλειωσαν τη ζωή τους στη Θεσσαλονίκη. 

Το ινδικό κοιμητήριο Βρίσκεται στην οδό Μοναστηρίου, κοντά στην είσοδο του στρατοπέδου Ζιάκα και δίπλα στις γραμμές του τρένου.

  Το νεκροταφείο περιέχει:  ένα οκτάγωνο κτίσμα μέσα στο οποίο προφανώς βρίσκονται στάχτες ανθρώπων Αναφέρονται 220 άτομα.  Τα ονόματα, αριθμοί, και ειδικότητες είναι γραμμένα σε άσπρο μάρμαρο με μαύρα γράμματα.

·         Ένα μνημείο πεσόντων, των οποίων τα οστά ή είναι θαμμένα σε ανώνυμους τάφους ή δεν βρέθηκαν.  Αναφέρονται 162 άτομα, των οποίων τα ονόματα είναι χαραγμένα σε μαύρο γρανίτη.

·         Μεμονωμένους τάφους περίπου 105 ατόμων με μικρές όρθιες ταφόπετρες κι έναν τάφο αρχιλοχία μονάδας μεταγωγικών με μεγάλη ταφόπετρα. Ακόμη 33 Ινδοί ναυτικοί, οι οποίοι υπηρετούσαν στο Βρετανικό Εμπορικό Ναυτικό είναι ενταφιασμένοι ή μνημονεύονται στο κοιμητήριο.

 Πιθανώς οι Άγγλοι τους έθαψαν σε χωριστό χώρο, σχετικά μακριά από τα άλλα συμμαχικά κοιμητήρια του Ζέιντελικ γιατί οι άνθρωποι αυτοί δεν ήταν χριστιανοί.  

Στο ινδικό νεκροταφείο της Θεσσαλονίκης βρίσκονται ανάκατοι περίπου 384 ινδουιστές , 107  μουσουλμάνοι, 26 Sikh, και 1-3 χριστιανοί. 

Το μνημείο πεσόντων Τάφος Αρχιλοχία

Οι Άγγλοι με την απόφαση τους αυτή και μέσα στον πανικό του πολέμου έκαιγαν μαζικά, σύμφωνα με το ινδουιστικό έθιμο, τους ινδούς νεκρούς του πολέμου αλλά κάποιους τους ενταφίασαν μαζί με όσους από αυτούς ήταν μουσουλμάνοι ή Σιχ ή χριστιανοί , δημιουργώντας έτσι ένα νεκροταφείο μοναδικό, εφόσον δεν καταγράφεται πουθενά στον κόσμο ούτε ινδουιστικό νεκροταφείο αλλά ούτε κάποιο που να έχει ενταφιασμένους μαζί νεκρούς από διαφορετικές θρησκείες. Οι 520 θανόντες του Ινδικού Κοιμητηρίου αποτέλεσαν το 5% περίπου των 10.000 νεκρών της αγγλικής στρατιάς

  Το Ινδικό Κοιμητήριο του Δενδροποτάμου κτίστηκε και

συντηρείται από την κοινοπολιτειακή Επιτροπή στρατιωτικών τάφων.Αρχιτέκτων υπήρξε ο sir Robert Lorimer

Τάφος απλού στρατιώτη

Αυτοί, λοιπόν, είναι οι ξεχασμένοι Ινδοί που ήρθαν για τον Α παγκόσμιο Πόλεμο, το Μεγάλο Πόλεμο στη Θεσσαλονίκη, πολέμησαν ή βοήθησαν τις πολεμικές επιχειρήσεις στο Μακεδονικό Μέτωπο και τάφηκαν στη γειτονιά μας, τον Δενδροπόταμο, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα και τους συγγενείς τους……

Υπεύθυνοι καθηγητές: Α. Διαμαντοπούλου Δ.Γαϊτανίδης

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ Γυμνασίου Ε. Λούβη- Δ.Ξιφαρά Της Αμύνης τα παιδιά Εφημερίδα Θεσσαλονίκη 1993 Το Νέο Ελληνικό κράτος 1883-1981 Ν. Σβορώνος, Β. Σφυρόερας,Κ.

Σβολόπουλος,Ι. Κολιόπουλος,R. Clogg,Γ. Αναστασιάδης τόμος 6 http://elinepa.org/2006/11/30/the-indian-cemetery-of-salonica/ http://parallaximag.gr/thessaloniki/o-chartis-tis-polis-indika-kimitiria https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%

BF%CF%85_%CE%A3%CE%BA%CF%81%CE%B1

Για το αρχειακό φωτογραφικό υλικό ευχαριστούμε τον κ. Δημήτρη Χριστοδουλίδη από τις «Μνήμες Θεσσαλονίκης» https://www.facebook.com/groups/395469423904836