ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΣΕΜΙΝΑΡΙΟ«Συμβατικές – ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – τοπική κοινωνία – «Συμβατικές – ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – τοπική κοινωνία –

επιπτώσεις στο περιβάλλον»επιπτώσεις στο περιβάλλον»Νάουσα, 19-21 Ιανουαρίου 2007Νάουσα, 19-21 Ιανουαρίου 2007

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΣΕΜΙΝΑΡΙΟ«Συμβατικές – ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – τοπική κοινωνία – «Συμβατικές – ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – τοπική κοινωνία –

επιπτώσεις στο περιβάλλον»επιπτώσεις στο περιβάλλον»Νάουσα, 19-21 Ιανουαρίου 2007Νάουσα, 19-21 Ιανουαρίου 2007

Γεωθερμική Γεωθερμική ΕνέργειαΕνέργεια

Νίκος Ανδρίτσος

2/60

Γεωθερμική ΕνέργειαΓεωθερμική Ενέργεια

Γεωθερμική ενέργειαΓεωθερμική ενέργεια είναι στην κυριολεξία η θερμότητα που εμπεριέχεται στη γη, είναι τεράστια σε μέγεθος και η οποία δημιουργεί διάφορα γεωλογικά φαινόμενα.

Συνήθως με τον όρο ««γεωθερμική ενέργειαγεωθερμική ενέργεια»,», εννοούμε το τμήμα της γήινης θερμότητας που βρίσκεται αποθηκευμένο με τη μορφή θερμού νερού ή ατμού σε ευνοϊκές γεωλογικές συνθήκες (< 3 km)

Η ενέργεια αυτή βρίσκεται συνήθως περιορισμένη σε μία γεωθερμική περιοχή ή πεδίογεωθερμική περιοχή ή πεδίο (geothermal area ή field) με συγκεκριμένα επιφανειακά όρια.

3/60

Επιφανειακές εκδηλώσεις της θερμότητας της γηςΕπιφανειακές εκδηλώσεις της θερμότητας της γης

ΝίσυροςΝυμφόπετρα

Θερμοπύλες.

Pamukkale Yellowstone

National Park

4/60

Επιφανειακές εκδηλώσεις της θερμότητας της γηςΕπιφανειακές εκδηλώσεις της θερμότητας της γης

Θερμοπίδακες (geysers)Θερμοπίδακες (geysers)

Strokkur, Ισλανδία

Geysir, Ισλανδία

5/60

Οι πλούσιες γεωθερμικά περιοχές κοντά στις ηφαιστειογενείς περιοχές

Επιφανειακές εκδηλώσεις της θερμότητας της γηςΕπιφανειακές εκδηλώσεις της θερμότητας της γης

6/60

Ιστορική αναδρομή των Ιστορική αναδρομή των

γεωθερμικών χρήσεωνγεωθερμικών χρήσεων

Ιστορική αναδρομή των Ιστορική αναδρομή των

γεωθερμικών χρήσεωνγεωθερμικών χρήσεων

7/60

Ανασκόπηση των γεωθερμικών χρήσεωνΑνασκόπηση των γεωθερμικών χρήσεων

Η χρήση των θερμών νερών πηγαίνει 10000 χρόνια πίσω

Οι θερμές πηγές θεωρούνταν από την αρχαιότητα ακόμη ότι είχαν θεραπευτικές και υπερφυσικές ιδιότητες, γι’ αυτό και πολλοί ιεροί χώροι ήταν κοντά σε θερμές πηγές.

Ο Ηρακλής συνδέθηκε και με τα θερμά λουτρά

Ο ναός της Αρτέμιδος στη Λέσβο είναι κτισμένος πάνω στο χώρο όπου αναβλύζουν και σήμερα θερμές πηγές (Θερμία Άρτεμις).

Η χρήση θερμών νερών ήταν γνωστή και στους αρχαίους ανατολικούς λαούς (Κίνα, Ιαπωνία) με πληθώρα μαρτυριών

8/60

Ανασκόπηση των γεωθερμικών χρήσεωνΑνασκόπηση των γεωθερμικών χρήσεων

Οι Ετρούσκοι και οι Ρωμαίοι επίσης χρησιμοποιούσαν τα θερμά νερά όχι μόνο για ιαματικούς σκοπούς, αλλά και για τη θέρμανση χώρων

Ο Γαληνός λέγεται ότι προσέφερε φρούτα εκτός εποχής στους καλεσμένους του

Ρωμαϊκά λουτρά στην Πέργη της Μικράς Ασίας

Μεταφορά θερμού νερού στην Ιεράπολη της Μικράς Ασίας.

9/60

Ανασκόπηση των γεωθερμικών χρήσεωνΑνασκόπηση των γεωθερμικών χρήσεων

Αρχές 1800: απόληψη βορικού οξέος στο

Larderello στην Ιταλία

1864: θέρμανση ξενοδοχείου στο Oregon

1904: πρώτη προσπάθεια παραγωγής

ηλεκτρικής ενέργειας στο Larderello από

τον Κόμη Ginori

1930: θέρμανση χώρων στην Ισλανδία. To

Reykjavik από «Καπνούπολις» μετατράπηκε

σε «άκαπνη» με τη γεωθερμία.

10/60

2. ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ2. ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ2. ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ2. ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ

11/60

Η δομή της γηςΗ δομή της γης

Η γήινη σφαίρα αποτελείται από τρεις κύριες στιβάδες: ο φλοιός, ο μανδύας και ο πυρήνας.

Το πάχος του φλοιού: 20-60 km στις ηπειρωτικές περιοχές, 6-7 km στις θαλάσσιες

Μέση ακτίνα της γης: 6370 km.

Στις ηπειρωτικές περιοχές η σύσταση είναι κυρίως γρανιτική και εμπλουτισμένη σε ορισμένα ελαφρά στοιχεία και σε αρκετά ραδιενεργά στοιχεία (U, Th κ.ά.).

12/60

Ο μανδύας, με πάχος 2900 km, θεωρείται ότι

συνίσταται κυρίως από πυριτικά ορυκτά του Μg

και Fe και έχει θερμοκρασίες της τάξης των

1000-3000ºC.

Ο πυρήνας, με θερμοκρασίες λίγο μεγαλύτερες των 4000ºC.

Το ανώτερο στερεό τμήμα της γης ονομάζεται λιθόσφαιρα, με

πάχος 70-125 km (περιλαμβάνει το φλοιό και τον ανώτερο

μανδύα). Συνίσταται από στερεές πλάκες, οι οποίες

μετατοπίζονται η μία σε σχέση με την άλλη.

Κάτω από τη λιθόσφαιρα βρίσκεται η παχύρρευστη ασθενόσφαιρα,

που παρουσιάζει πολύ αργές και κανονικές κινήσεις, μεταξύ της

στερεάς βάσης αυτού του στρώματος και της βάσης του φλοιού,

οι οποίες είναι η αιτία της κίνησης των λιθοσφαιρικών πλακών

Η δομή της γηςΗ δομή της γης

13/60

Η θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακώνΗ θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακών

Η θεωρία διατυπώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του

1960

Η λιθόσφαιρα της γης είναι διαιρημένη σε έξι κύρια

μεγάλα τμήματα ή πλάκες, που ονομάζονται τεκτονικές

πλάκες, που είναι: η Ευρασιατική, η Αμερικανική, η

Αφρικανική, η Ανταρκτική, η Ινδική και η Ειρηνική.

Υπάρχει και πλήθος δευτερευουσών μικρών πλακών (π.χ.

Αιγαίου, Αδριατική).

Οι πλάκες αυτές κινούνται αργά, με ταχύτητες της

τάξης των μερικών εκατοστών ανά έτος (1-15

cm/έτος).

14/60

Η θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακώνΗ θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακών

15/60

Η Θερμότητα στο Εσωτερικό της ΓηςΗ Θερμότητα στο Εσωτερικό της Γης

Η προέλευση της θερμότητας της γης δεν είναι γνωστή με

ακρίβεια. Οι κυριότεροι μηχανισμοί είναι δύο:

Η διάσπαση ορισμένων ραδιενεργών ορυκτών της γης, τα

οποία περιέχουν ραδιενεργά ισότοπα με μεγάλο χρόνο

ημιζωής, όπως 238U και 235U, 232Th και 40K. Πιθανόν ο

σημαντικότερος μηχανισμός παραγωγής θερμικής ενέργειας.

Η θερμότητα της γης προέρχεται από τις διεργασίες που

οδήγησαν στη δημιουργία της, δηλαδή έχει αστρική

προέλευση. Το εσωτερικό της γης ήταν πάντα θερμό, και

μάλιστα πολύ θερμότερο στην αρχική του κατάσταση.

16/60

Η θερμότητα που περιέχεται μόνο στο φλοιό της γης

θεωρείται ότι είναι τεράστια, της τάξης των 5,4×1021

MJ

Ο White (1965) υπολόγισε ότι η ολική ποσότητα

θερμότητας που περιέχεται στα πρώτα 10 km της γης

είναι περίπου 1,25×1027 J

Το ποσό αυτό είναι 2000 φορές μεγαλύτερο από τη

συνολική ποσότητα θερμικής ενέργειας, την οποία θα

μπορούσαν να προσφέρουν όλα μαζί τα αποθέματα

ορυκτών καυσίμων της γης.

Θερμότητα στον φλοιό της γηςΘερμότητα στον φλοιό της γης

17/60

Η γεωθερμική βαθμίδα στο πεδίο Δ. Νέστου. Διακρίνεται επίσης η λιθολογία της γεώτρησης και ο τρόπος μεταφοράς της

θερμότητας (Fytikas and Kolios, 1992).

18/60

3. 3. Γεωθερμικά συστήματαΓεωθερμικά συστήματα

& & ΠεδίαΠεδία

3. 3. Γεωθερμικά συστήματαΓεωθερμικά συστήματα

& & ΠεδίαΠεδία

19/60

Υδροθερμικήενέργε

ια

Θερμά ξηρά

πετρώματα

Ενέργεια μάγματος

Αβαθής γεωθερμί

α

Γεωπε-πιεσμένη ενέργεια

Γεωθερμική ενέργεια

Ταξινόμηση Γεωθερμικών ΣυστημάτωνΤαξινόμηση Γεωθερμικών Συστημάτων

Μορφές γεωθερμικής ενέργειας κατά σειρά ενδιαφέροντος χρήσεων σήμερα και προοπτικής στο εγγύς μέλος, από

αριστερά προς τα δεξιά.

20/60

Υδροθερμικά συστήματα ή πόροι (hydrothermal systems

ή resources): τα φυσικά υπόγεια θερμά ρευστά που

βρίσκονται σε έναν ή περισσότερους ταμιευτήρες,

θερμαίνονται από μία εστία θερμότητας και συχνά

εμφανίζονται στην επιφάνεια της γης με τη μορφή θερμών

εκδηλώσεων.

Υδροθερμικά συστήματαΥδροθερμικά συστήματα

Larderello

The Geysers

21/60

Ένα γεωθερμικό πεδίο που παράγει ατμό και τα κύρια συστατικά του (από πάνω προς τα κάτω): η περιοχή

επαναφόρτισης, το μη περατό κάλυμμα, ο ταμιευτήρας ρευστών και η πηγή ενέργειας.

Υδροθερμικά συστήματα

Μαγματικός θάλαμος

Βροχή

22/60

Αβαθής Γεωθερμική ΕνέργειαΑβαθής Γεωθερμική Ενέργεια

Μετρήσεις θερμοκρασίες εδάφους σε βάθος 1 m και 15 m στο Κορωπί Αττικής (Βραχόπουλος και Παπαγεωργάκης, 1998).

23/60

44. . Εφαρμογές της γεωθερμικής Εφαρμογές της γεωθερμικής

ενέργειαςενέργειας

44. . Εφαρμογές της γεωθερμικής Εφαρμογές της γεωθερμικής

ενέργειαςενέργειας

24/60

Κατηγορίες Γεωθερμικών Χρήσεων Κατηγορίες Γεωθερμικών Χρήσεων

1. Παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος (Τ>90ºC)

2. Άμεσες Χρήσεις

3. Γεωθερμικές Αντλίες Θερμότητας

25/60

Ξήρανση διατομιτών στην Ισλανδία

θέρμανση χώρων (20%*)

αγροτικές χρήσεις (8%)

υδατοκαλλιέργειες (4%)

βιομηχανικές χρήσεις (4%)

λουτροθεραπεία (+ πισίνες)

(29%)

αντλίες θερμότητας (33%)

* ως προς την εγκατεστημένη ισχύ

Άμεσες Χρήσεις στον κόσμο το 2005Άμεσες Χρήσεις στον κόσμο το 2005

26/60

Άμεσες Χρήσεις στον κόσμο το 2005Άμεσες Χρήσεις στον κόσμο το 2005

Αξιοποίηση σε 71 χώρες

Εγκατεστημένη θερμική ισχύς

των μονάδων μέσης-χαμηλής

θερμοκρασίας το έτος 2005:

>28000 MWt

Αντιστοιχεί σε >6 εκατ. TIΠ το

χρόνο.

27/60

Άμεσες Χρήσεις: θέρμανσηΆμεσες Χρήσεις: θέρμανση

0 50 100 150 200

Αντλίες θερμότητας

Θερμό νερό

Ενδοδαπέδια θέρμανση

Θερμαντικά σώματα

Πισίνες-κολυμβητήρια

Ψύξη με απορρόφηση

Θερμοκρασία (C)

Απαιτούμενες περιοχές θερμοκρασιών για χρήσεις θέρμανσης

28/60

Άμεσες Χρήσεις: άλλες χρήσειςΆμεσες Χρήσεις: άλλες χρήσεις

Λουτροθεραπεία και θέρμανση πισίνων και

θεραπευτικών μονάδων.

Ανάκτηση διοξειδίου του άνθρακα

Αφαλάτωση Νερού

Παραγωγή αποσταγμένου νερού στη N.

Ζηλανδία.

Πλύσιμο και ξήρανση μαλλιού σε διάφορες

χώρες.

Χρήση στην εξόρυξη ουρανίου, στην

επεξεργασία χαλκού, στο διαχωρισμό χρυσού

κ.ά.

Εμπλουτισμός υπόγειων υδροφόρων οριζόντων.

Αντιπαγετική προστασία δρόμων.

29/60

Οι 10 πλέον αναπτυγμένες γεωθερμικά χώρες Οι 10 πλέον αναπτυγμένες γεωθερμικά χώρες στις άμεσες χρήσεις για το 2005στις άμεσες χρήσεις για το 2005

Χώρα

Εγκατεστημένη Ι σχύς, ΜWt

Ετήσια παραγωγή, GWh

1 Κίνα 3687 12604

2 Σουηδία 3840 10000

3 ΗΠΑ 7818 8678

4 Ι ταλία 607 7554

5 Τουρκία 1495 6900

6 Ι σλανδία 1844 6806

7 Ι απωνία 822 2861

8 Ουγγαρία 694 2206

9 Νέα Ζηλανδία 310 1967

10 Βραζιλία 360 1840

39 Ελλάδα 57 107

Σύνολο 28268 75943

30/60

Ισλανδία: 86% των αναγκών σε θέρμανση

Ιαπωνία: περισσότερα από 2.000 λουτροθεραπευτικά κέντρα

Τυνησία: αύξηση των γεωθερμικών θερμοκηπίων από 100 σε

1000 στρέμματα μεταξύ 1990 και 2000

Τουρκία: η εγκατεστημένη ισχύς από 140 σε 820 MWt (κυρίως

τηλεθέρμανση) σε διάστημα 5 χρόνων. Εκτιμάται για το 2010:

3500 MWt

Παραδείγματα γεωθερμικών χωρώνΠαραδείγματα γεωθερμικών χωρών

31/60

Blue Lagoon, Ισλανδία

Reikjavik

32/60

Άμεσες Χρήσεις: μεταφορά και εναλλαγήΆμεσες Χρήσεις: μεταφορά και εναλλαγή

Ένα γεωθερμικό σύστημα χαμηλής θερμοκρασίας αποτελείται συνήθως από τέσσερα υποσυστήματα:

(1) Το σύστημα παραγωγής (παραγωγική γεώτρηση, αντλία

παραγωγής και συσκευές στην κεφαλή της γεώτρησης).

(2) Το σύστημα μεταφοράς των γεωθερμικών ρευστών.

(3) Το σύστημα εφαρμογής (σύστημα εναλλαγής της

θερμότητας) μαζί με το σύστημα διανομής της γεωθερμικής ενέργειας

(4) Το σύστημα διάθεσης των ρευστών.

33/60

Άμεσες Χρήσεις: μεταφορά και εναλλαγήΆμεσες Χρήσεις: μεταφορά και εναλλαγή

Σχήματα ανάκτησης της θερμότητας από ένα γεωθερμικό ταμιευτήρα.

(α) Σύστημα μονής γεώτρησης.

(β) Σύστημα «δίπολο». (γ) Παραδείγματα διπόλων

34/60

Άμεσες Χρήσεις: μεταφορά και εναλλαγήΆμεσες Χρήσεις: μεταφορά και εναλλαγή

Υπόγεια τοποθέτηση των σωληνώσεων με μόνωση

Τοποθέτηση υπόγειας σωλήνωσης μεταφοράς

θερμού νερού

Σωληνώσεις που χρησιμοποιούνται:

(α) μεταλλικές (κοινός χάλυβας, όλκιμος χυτοσίδηρος)

(β) Μη-μεταλλικά Υλικά (θερμοπλαστικά, Θερμοσκληρυνόμενα πλαστικά-FRP)

35/60

Για την εναλλαγή της θερμότητας συνήθως

χρησιμοποιούνται εναλλάκτες πλακών.

Άμεσες Χρήσεις: μεταφορά και εναλλαγήΆμεσες Χρήσεις: μεταφορά και εναλλαγή

Νιγρίτα

Ν. Κεσσάνη

Μπουλόνια

36/60

Άμεσες Χρήσεις: θέρμανση χώρωνΆμεσες Χρήσεις: θέρμανση χώρων

Eναλλάκτες αέρα-υγρού: (α) με εξαναγκασμένη ροή, (β και γ) με φυσική συναγωγή και (δ) με ακτινοβολία.

37/60

Άμεσες Χρήσεις: αγροτικές χρήσειςΆμεσες Χρήσεις: αγροτικές χρήσεις

Απαιτούμενες περιοχές θερμοκρασιών για αγροτικές χρήσεις

38/60

Επίδραση της θερμοκρασίας στην ανάπτυξη ορισμένων κηπευτικών

Αγροτικές Χρήσεις: θέρμανση θερμοκηπίωνΑγροτικές Χρήσεις: θέρμανση θερμοκηπίων

39/60

Αγροτικές Χρήσεις: θέρμανση θερμοκηπίων & εδάφουςΑγροτικές Χρήσεις: θέρμανση θερμοκηπίων & εδάφους

Πρωίμιση σπαραγγιών με σωλήνες PP με πτυχώσεις

40/60

Αγροτικές Χρήσεις: θέρμανση θερμοκηπίωνΑγροτικές Χρήσεις: θέρμανση θερμοκηπίων

Σωλήνες PP με πτυχώσεις

Μεταλλικοί αγωγοί με πτερύγια

«Σακούλες» PΕ

41/60

Ξήρανση αγροτικών προϊόντων

Καθαρισμός ποιμνιοστασίων

Υδατοκαλλιέργειες ψάρια, γαρίδες, αλιγάτορες, σπιρουλίνα κτλ.

Αγροτικές Χρήσεις: άλλες χρήσειςΑγροτικές Χρήσεις: άλλες χρήσεις

42/60

Αγροτικές Χρήσεις: ιχθυοκαλλιέργειεςΑγροτικές Χρήσεις: ιχθυοκαλλιέργειες

43/60

5. Εφαρμογές στην Ελλάδα 5. Εφαρμογές στην Ελλάδα

44/60

Υψηλής θερμοκρασίας: - Σημαντικό βεβαιωμένο δυναμικό στη Μήλο και Νίσυρο- Εκτιμημένο δυναμικό 120 MWe στη Mήλο και 60 MWe στη Νίσυρο

Μέσης θερμοκρασίας:- περιορισμένο σχετικά δυναμικό, μπορεί να αυξηθεί με βαθιές γεωτρήσεις- παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος με το δυαδικό κύκλο- άμεσες χρήσεις

Χαμηλής θερμοκρασίας:

- Υψηλό δυναμικό

- Βόρεια και Κεντρική Ανατολική Ελλάδα, Αιγαίο

Αβαθής γεωθερμική ενέργεια: παντού

To To Γεωθερμικό Δυναμικό της ΕλλάδαςΓεωθερμικό Δυναμικό της Ελλάδας

45/60

To To Γεωθερμικό Δυναμικό της ΕλλάδαςΓεωθερμικό Δυναμικό της Ελλάδας

Οι περισσότερες γεωθερμικές περιοχές χαμηλής ενθαλπίας αλλά και εφαρμογές βρίσκονται στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, Θράκη

και Λέσβο.

46/60

To To Γεωθερμικό Δυναμικό της ΕλλάδαςΓεωθερμικό Δυναμικό της Ελλάδας

47/60

Τελευταία 5-10 χρόνια: διασπορά χρήσεων

Αγροτικές εφαρμογές

Θέρμανση θερμοκηπίων

Υδατοκαλλιέργειες

Ξήρανση αγροτικών προϊόντων

Θέρμανση χώρων

Λουτροθεραπεία και πισίνες

Αφαλάτωση νερού

Γεωθερμικές αντλίες θερμότητας

Γεωθερμικό μαγείρεμα

Παλαιοχώρι, Μήλος

Γεωθερμικές Εφαρμογές στην Ελλάδα τοΓεωθερμικές Εφαρμογές στην Ελλάδα το 2005 2005

48/60

Η κυριότερη εφαρμογή στην Ελλάδα η θέρμανση θερμοκηπίων και η θέρμανση του υπεδάφους για την πρωΐμιση σπαραγγιών.

Τα τελευταία χρόνια: διεύρυνση στο είδος των γεωθερμικών χρήσεων και ανάπτυξη των ΓΑΘ

Χρήση Εγκατεστημένη

ισχύς

(MWt)

Ετήσια χρήση ενέργειας

(TJ /yr = 1012 J / έτος)

Βαθμός λειτουργίας

Θέρμανση χώρων 1,2 15 0,37

Θέρμανση θερμοκηπίων 22,2 231 0,33

Ι χθυοκαλλιέργεια 8,9 72 0,25

Ξήρανση αγροτικών προϊόντων 0,3 2 0,20

Λουτροθεραπευτικές μονάδες 36,0 182 0,16

Αφαλάτωση νερού 1,8 23 0,40

Άλλες χρήσεις 0,4 4 0,32

Γεωθερμικές αντλίες θερμ. 4,0 39 0,31

ΣΥΝΟΛΟ 74,8 568 0,25

Γεωθερμικές Εφαρμογές στην Ελλάδα τοΓεωθερμικές Εφαρμογές στην Ελλάδα το 2005 2005

Περίπου 40% αύξηση σε σχέση με το 1999.

49/60

Τελευταία δεκαετία: περίπου σταθερότητα ή ελαφρά μείωση

Έχουν κλείσει όλα τα συνεταιριστικά θερμοκήπια

Θερμοκήπια:

Ν. Θεσσαλονίκης: Λαγκαδάς, Ν. ΑπολλωνίαΝ. Σερρών: Νιγρίτα, ΣιδηρόκαστροΝ. Λέσβου: Πολιχνίτος Μήλος

Καλυπτόμενη επιφάνεια: ~ 200 στρέμματα

Τα περισσότερα με νερά < 50ºC

Αγροτικές Χρήσεις: (α) θέρμανση θερμοκηπίωνΑγροτικές Χρήσεις: (α) θέρμανση θερμοκηπίων

50/60

H θέρμανση των θερμοκηπίων επιτυγχάνεται με:

Με τη θέρμανση του αέρα του θερμοκηπίου με εναλλάκτη αέρα-υγρού και διοχετευσή του στο θερμοκήπιο με πλαστικούς συνήθως αγωγούς

Με θέρμανση του χώρου με επιδαπέδιους, κάτω από τους πάγκους ή/και υπερυψωμένους σωλήνες (πλαστικούς ή μεταλλικούς, με πτερύγια ή όχι)

Με τοποθέτηση εναλλακτών (converters), κυρίως στα πλευρικά τοιχώματα του θερμοκηπίου.

Με συνδυασμό των προηγούμενων τρόπων.

Παλαιότερα και ψεκασμός για αντιπαγετική προστασία

 

Αγροτικές Χρήσεις: (α) θέρμανση θερμοκηπίωνΑγροτικές Χρήσεις: (α) θέρμανση θερμοκηπίων

51/60

Σωλήνες PP με πτυχώσεις ή PE απλό

Μεταλλικοί αγωγοί με πτερύγια

«Σακούλες» PΕ (Νιγρίτα, Ν. Απολλωνία)

Αγροτικές Χρήσεις: (α) θέρμανση θερμοκηπίωνΑγροτικές Χρήσεις: (α) θέρμανση θερμοκηπίων

52/60

Θέρμανση εδάφους επιτυγχάνεται με:

Με τη θέρμανση του εδάφους με πλαστικούς αγωγούς (κυρίως PP με

πτυχώσεις)

 

Αγροτικές Χρήσεις: (β) θέρμανση εδάφουςΑγροτικές Χρήσεις: (β) θέρμανση εδάφους

Θέρμανση εδάφους για πρωΐμιση σπαραγγιών: Νυμφόπετρα Θεσ. και Ν. Εράσμιο Ξάνθης

Καλυπτόμενη επιφάνεια: ~ 120 στρέμματα

Μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης με ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος

53/60

Αγροτικές Χρήσεις: (β) θέρμανση εδάφουςΑγροτικές Χρήσεις: (β) θέρμανση εδάφους

54/60

Μονάδα αφυδάτωσης βιομηχανικής ντομάτας στο Νέο Εράσμιο Ξάνθης (αλλά και άλλων προϊόντων όπως πιπεριάς)

Γεωθερμικό νερό: 61°C

Θερμοκρασία αέρα ξήρανσης: 55°C

Μέχρι τώρα >30 τόνοι «λιαστής ντομάτας»

Έξοδος αέρα

ξήρανσης

Είσοδος δίσκων

Αγροτικές Χρήσεις: Ξήρανση αγροτικών προϊόντωνΑγροτικές Χρήσεις: Ξήρανση αγροτικών προϊόντων

0

2

4

6

8

10

12

Παραγωγή, tn

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Έτος

55/60

Καλλιέργεια σπιρουλίνας με ταυτόχρονη ανάκτηση και χρήση του CO2 στη Νιγρίτα

Δύο μονάδες για αντιπαγετική προστασία και θέρμανση τεχνητών λιμνών για ιχθυοκαλλιέργεια στο Πόρτο-Λάγος και στο Ν. Εράσμιο Ξάνθης

Αγροτικές Χρήσεις: (δ) ΥδατοκαλλιέργειεςΑγροτικές Χρήσεις: (δ) Υδατοκαλλιέργειες

56/60

Περισσότερες από 700 θερμές πηγές στην Ελλάδα

52 θεραπευτικά κέντρα στην Ελλάδα

Στασιμότητα τα τελευταία χρόνια, αν και γίνεται προσπάθεια για ανακαίνιση και αναβάθμιση των υπηρεσιών (Αιδηψός, Καμένα Βούρλα, Σιδηρόκαστρο, Ν. Απολλωνία κτλ.)

Δεν υπάρχει τεκμηρίωση της ενεργειακής χρήσης

Λουτροθεραπεία και ΠισίνεςΛουτροθεραπεία και Πισίνες

Αιδηψός

57/60

Αφαλάτωση νερού στην ΚίμωλοΑφαλάτωση νερού στην Κίμωλο

Χρησιμοποιείται η μέθοδος της εξάτμισης πολλαπλού φαινομένου (Multiple-Effect Distillation, MED)

Η μονάδα, που κατασκευάστηκε κατά την περίοδο 1998-99, χρησιμοποιεί γεωθερμικό νερό χαμηλής ενθαλπίας (61°C) για τη θέρμανση του νερού τροφοδοσίας.

Κατά τη δοκιμαστική περίοδο λειτουργίας της μονάδας παράγονταν 3,2 m3/h αφαλατωμένου νερού άριστης ποιότητας με τη χρήση 50 m3/h γεωθερμικού νερού.

58/60

Μαγείρεμα στη ΜήλοΜαγείρεμα στη Μήλο

Το μαγείρεμα γίνεται με την τοποθέτηση πήλινων δοχείων με κρέας και λαχανικά για ικανό χρονικό διάστημα (5 ώρες) σε βάθος περίπου 20 cm σε ένα πολύ θερμό τμήμα (επιφάνειας περίπου 2 m2) της αμμώδους ακτής στο Παλιοχώρι της Μήλου

Το τμήμα αυτό θερμαίνεται κοντά τους 100°C από την ανάδυση ατμών.

59/60

Ανάπτυξη των άμεσων χρήσεων στην Ε.Ε. και σύγκριση προβλέψεων με τις απαιτήσεις της «Λευκής Βίβλου».

Η αναμενόμενη υπερκάλυψη των στόχων που έχουν τεθεί οφείλεται στην ανάπτυξη των γεωθερμικών αντλιών θερμότητας.

Λευκή Βίβλος

Πραγματική τάση

Η Γεωθερμική ενέργεια στην Ε.ΕΗ Γεωθερμική ενέργεια στην Ε.Ε. (Άμεσες Χρήσεις). (Άμεσες Χρήσεις)

60/60

Ευχαριστώ για την προσοχή

σας!

Ας αναπτύξουμε τις τοπικές μορφές ενέργειας