13. Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος για το Θεό;

Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• Το βουνό, που κάποτε ήταν σκοτεινό και γεμάτο καπνό, τώρα είναι τίμιο και άγιο, στο οποίο πάτησαν, Κύριε, τα πόδια σου. Διότι η φρικτή σου Μεταμόρφωση φανέρωσε στους καιρούς μας ένα μυστήριο που ήταν προαιώνια κρυμμένο...

α) Το νόημα της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• Στο όρος Θαβώρ, ο Χριστός «μεταμορφώθηκε» (άλλαξε μορφή), φανερώνοντας «τήνδόξαν» της θεότητάς του.

• Η «δόξα» του Χριστού φανερώθηκε στη Μεταμόρφωση με το άκτιστο φως.

Η γνώση του Θεού

• Κανένα κτίσμα δεν μπορεί να γνωρίσει την ουσία του, που είναι «απρόσιτη» και «αμέθεκτη».

• Ο Θεός, όμως, γεφυρώνει αυτή την απόσταση και μας δίνει τη δυνατότητα να τον γνωρίσουμε, όσο, βέβαια, η περιορισμένη μας φύση μάς το επιτρέπει, μέσα από τις ενέργειες του, που είναι «μεθεκτές».

Ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίσει το Θεό μέσα από τις ενέργειες του:

Ενέργειες είναι οι θεϊκές δυνάμεις που εκδηλώνονται στις σχέσεις του Θεού με τον κόσμο, οι οποίες ονομάζονται άκτιστες.

Άκτιστες γιατί είναι ενέργειες του άκτιστου Θεού. Ονομάζονται ακόμη: φως, δόξα, δύναμη, αγάπη.

• Το φως του Θεού δεν έχει καμιά σχέση με το φυσικό φως, διότι είναι υπερφυσικό και αιώνιο, είναι άκτιστο.

• Αυτό το άκτιστο φως που είχε ο Χριστός ως Θεός, άφησε να φανεί, λίγο πριν το Πάθος του, στο όρος Θαβώρ, για να φανερωθεί η θεότητά του και η αληθινή ταυτότητά του, και να ενισχυθούν οι μαθητές του.

• Η θέα του ακτίστου φωτός από τον άνθρωπο λέγεται «θεοπτία» και ταυτίζεται με τη «θέωση», την ένωση με το Θεό.

• Αυτή είναι και η μόνη δυνατότητα της γνώσης του Θεού στην παράδοση των αγίων της Εκκλησίας μας.

β) Η γνώση του Θεού στην Π. Διαθήκη

• Ο Θεός φανερωνόταν στην Π.Δ. «διά συμβόλων» (φωτιά, άνεμος, δρόσος), που ήταν όμως άκτιστα και όχι φυσικά φαινόμενα. Μέσα από αυτά τα σημεία του Θεού ο άνθρωπος γνώριζε την ύπαρξη και την παρουσία του.

γ) Ο Χριστός, η «ένσαρκη» φανέρωση του Θεού στον κόσμο

• Με τη Σάρκωση του Χριστού, εισέρχεται ο Θεός στην ιστορία.

• Στο πρόσωπο του Θεανθρώπου Χριστού μπορούμε να τον γνωρίσουμε.

• Στο Χριστό, αποκτούμε πλήρη και αληθινή γνώση του Θεού.

• Γι' αυτό η Γραφή (Πράξ. 4. 12) λέει, ότι ο Χριστός είναι η μόνη δυνατότητα σωτηρίας.

• Ο Χριστός όμως φανέρωσε και τον προορισμό μας, διότι στη Μεταμόρφωση μας, που είναι ο ίδιος, και το ύψος στο οποίο καλούμεθα να φθάσουμε.

• Με την πνευματική ζωή (άσκηση, συμμετοχή στα μυστήρια), μπορούμε και εμείς να φθάσουμε στο φωτισμό του Αγίου Πνεύματος και τη θέωση, όπως οι άγιοί μας, που ζουν ενωμένοι με το Χριστό.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ

• 1. Μέσα από τη λατρεία, η χάρη του Αγίου Πνεύµατος µεταδίδεται σ' όλη την κτίση.

• 2. Ο Θεός γίνεται προσιτός στον άνθρωπο µέσα από τις ενέργειές Του.

• 3. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά ∆ιαθήκη πάντα µε κεραυνούς και αστραπές.

• 4. Ο Χριστός απέκρυψε από όλους τη θεότητά Του.

• 5. Ο Χριστός είναι η ένσαρκη φανέρωση του Θεού στον κόσµο.

• 6. Οι άκτιστες ενέργειες του Θεού, µε τις οποίες φανερώνεται, ονοµάζονται ακόµη: φως, δόξα, βασιλεία, δύναµη, αγάπη.

• 7. Στη Μεταµόρφωση φανερώθηκε η δόξα του Θεού µε το άκτιστο φως.

• 8. Σύµφωνα µε την Αγία Γραφή, ο Χριστός είναι µία από τις πολλές δυνατότητες σωτηρίας.

• 9. Το «φως» του Χριστού δεν έχει σχέση µε το φως του ήλιου.

• 10. Το άκτιστο φως της Μεταµόρφωσης είναι απόλυτα απρόσιτο στους ανθρώπους.

• Η Μεταµόρφωση του Χριστού έγινε στο όρος.

• α. Θαβώρ

• β. των Ελαιών

• γ. Σινά

• Η τέλεια θεογνωσία προσφέρεται από.

• α. τον Χριστό

• β. τα βιβλία της Καινής ∆ιαθήκης

• γ. ολόκληρη την Παλαιά ∆ιαθήκη

• Με τη θεοπτία ο άνθρωπος µπορεί.

• α. να οδηγηθεί στη θέωση

• β. να αυξήσει τη νοηµοσύνη του

• γ. να κάνει διαλογισµό

• Μέσα από τα σηµεία του Θεού στην Παλαιά ∆ιαθήκη ο άνθρωπος γνώριζε.

• α. την αξία της δικαιοσύνης στον µωσαϊκό νόµο

• β. την ύπαρξη και την παρουσία του Θεού

• γ. τη δύναµη των προφητών

• Ο Θεός φανερώνεται µε.

• α. τις κτιστές ενέργειές του

• β. τις άκτιστες ενέργειές του

• γ. τα φυσικά φαινόµενα

• Ο Θεός φανερώνεται στη Παλαιά ∆ιαθήκη.

• α. ως αγαθός γέρων

• β. µε σύµβολα

• γ. ως προφήτης

• Ο Θεός φανερωνόταν στην Παλαιά ∆ιαθήκη,

• α. δια «συµβόλων » (φωτιά, δρόσος)

• β. µε τους βασιλείς του Ισραήλ

• γ. µε τον µωσαϊκό νόµο

• Στους αγίους της Παλαιάς ∆ιαθήκης.

• α. φανερώθηκε ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός

• β. δεν υπήρχε πλήρης θεογνωσία και θέωση

• γ. συµπεριλαµβάνεται και ο απόστολος Παύλος

•