Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

54
ΘΕΣΕΙΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΣΤΩΝ ΜΕ ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΞΑΝΑΞΕΚΙΝΑΜΕ. ΠΑΜΕ ΜΠΡΟΣΤΑ! Τηλ: 22518787 Τηλεομοιότυπο: 22512710 Email: [email protected]

description

Ανοικτός κοινωνικός διάλογος με τους πολίτες - Αναμένουμε από τους πολίτες να δώσουν ιδέες και προτάσεις για αλλαγές στο καταστατικό και τις πολιτικές μας θέσεις.

Transcript of Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Page 1: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

ΘΕΣΕΙΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΣΤΩΝ

ΜΕ ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ

ΞΑΝΑΞΕΚΙΝΑΜΕ. ΠΑΜΕ

ΜΠΡΟΣΤΑ!

Τηλ: 22518787 Τηλεομοιότυπο: 22512710

Email: [email protected]

Page 2: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

1 / 54

Ιστοσελίδα: http://www.cyprusgreens.org/

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ – ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ 15 ΧΡΟΝΙΑ ΑΓΩΝΩΝ

ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΠΥΡΗΝΙΚΑ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΓΥΝΑΙΚΕΣ – ΙΣΟΤΗΤΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΠΑΙΔΕΙΑ

ΥΓΕΙΑ

ΝΕΟΛΑΙΑ

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΑ – ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Page 3: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

2 / 52

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ – ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ

ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΦΟΡΕΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ / ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΠΟΙΗΤΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΘΑΛΑΣΣΑ – ΑΚΤΕΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ / ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΑΜΥΝΑ

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Page 4: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

3 / 52

ΠΡΟΛΟΓΟΣ – ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ 15 ΧΡΟΝΙΑ ΑΓΩΝΩΝ

Το Φεβρουάριο του 1996 μια μικρή ομάδα από πολίτες οι οποίοι ήταν ενεργοποιημένοι σε περιβαλλοντικές, φιλοζωικές και άλλες οργανώσεις, αποφάσισαν να ιδρύσουν πολιτική κίνηση για να διεκδικήσουν την εκπροσώπηση τους στο Κυπριακό Κοινοβούλιο. Στις βουλευτικές εκλογές του Μάη 1996, δεκαεπτά μέλη της ομάδας αυτής αντιπροσώπευσαν τον εκλογικό συνδυασμό «ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ – ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΣΤΕΣ» και πήραν 3710 ψήφους ή 1% του συνόλου των ψήφων. Το ποσοστό αυτό δεν τους αποθάρρυνε. Αντίθετα συνέχισαν την προσπάθεια τους και συμμετείχαν τον ίδιο χρόνο στις δημοτικές εκλογές εκλέγοντας την πρώτη οικολόγο δημοτική σύμβουλο, τηv Δώρα Κωνσταντινίδου στο Δήμο Λευκωσίας. Μέχρι το 2001, το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών, έδωσε σκληρούς αγώνες για το περιβάλλον με πιο σημαντική την αντίδραση στη χρησιμοποίηση της χερσονήσου του Ακάμα ως πεδίου ασκήσεων των Βρετανικών στρατευμάτων, που στέφθηκε τελικά με επιτυχία (14 Ιανουαρίου, 2000). Μέσα σ’ αυτή την πρώτη εκτός Βουλής περίοδο της ιστορίας του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών, δημιουργήθηκαν επιτροπές σε όλες τις επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου, έγινε με επιτυχία η εγγραφή στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Πρασίνων Κομμάτων και λειτούργησε με επιτυχία γραφείο προώθησης περιβαλλοντικών καταγγελιών και επίλυσης προβλημάτων. Η συνεπής και σταθερή προσφορά του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών έφερε τη μεγάλη επιτυχία των βουλευτικών εκλογών του 2001 όταν με 8128 ψήφους ξεπέρασαν το καθορισμένο όριο εισδοχής στο Κυπριακό Κοινοβούλιο και έγραψαν ιστορία με την εκλογή του πρώτου οικολόγου βουλευτή, του Γιώργου Περδίκη. Παράλληλα, τον ίδιο χρόνο οι Οικολόγοι κατάφεραν να εκλέξουν περισσότερους δημοτικούς συμβούλους σε συνεργασία με ανεξάρτητες δημοτικές κινήσεις στις τοπικές εκλογές του Δεκεμβρίου 2001. Την επιτυχία τους αυτή επανέλαβαν και διεύρυναν στις εκλογές του 2006. Τον ίδιο χρόνο διορίστηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στον νέο θεσμό του Επιτρόπου Περιβάλλοντος, ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου. Μέσα στα 15 χρόνια της πορείας των Οικολόγων στην πολιτική ζωή της Κύπρου, έχουν συμβεί κοσμοϊστορικά γεγονότα. Ο Κυπριακός λαός πέρασε από την κρίση των πυραύλων S-300, στο σχέδιο Ανάν, στο δημοψήφισμα και στην ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατάφερε να επιβιώσει στην πολιτική σκηνή όταν την ίδια περίοδο 1996-2011, δεκατέσσερις πολιτικές πρωτοβουλίες, κινήσεις και κόμματα είτε διαλύθηκαν, είτε απορροφήθηκαν, είτε απλά εξαφανίστηκαν. Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών διατήρησε την πολιτική του αυτονομία και την πλήρη ανεξαρτησία του από τα διάφορα κόμματα εξουσίας. Κατέθεσε σε κρίσιμες ώρες την υποστήριξη του σε πολιτικές – όχι σε πρόσωπα – με μόνο στόχο και σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων του λαού μας. Κρατήθηκε όμως σταθερά μακριά από το βόλεμα της εξουσίας. Από το 1996 το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών παρέμεινε σταθερός υπερασπιστής των δικαιωμάτων των απλών πολιτών, για ελευθερία, δικαιοσύνη, αξιοκρατία, χρηστή διοίκηση, διαφάνεια, προστασία του περιβάλλοντος, της ποιότητας ζωής και της υγείας εμάς και των παιδιών μας.

Page 5: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

4 / 52

ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Γενικά

Η Οικολογία ως επιστήμη ασχολείται με τους κανόνες της Φύσης, τις αλυσίδες ζωής, τις τροφικές πυραμίδες, τα οικοσυστήματα μέσα στα οποία επιβιώνουν τα είδη της χλωρίδας και της πανίδας. Η Πολιτική Οικολογία μεταφέρει τις αρχές της βιωσιμότητας και του σεβασμού των κανόνων της Φύσης, στις ανθρώπινες κοινότητες και οικοσυστήματα. Όπως λοιπόν η Φύση λειτουργεί στη βάση κανόνων της φυσικής τάξης, έτσι και οι ανθρώπινες κοινωνίες πρέπει να λειτουργούν στη βάση κανόνων και αξιών. Αυτές οι αξίες και κανόνες είναι καταγραμμένοι σε ότι λέμε «αρχές της φυσικής δικαιοσύνης», «αξίες του ανθρώπινου πολιτισμού» και «διεθνές δίκαιο». Το Κυπριακό για το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών είναι κυρίως πρόβλημα εισβολής, κατοχής και καταπάτησης των κανόνων, των νόμων και των ανθρώπινων αξιών και όχι πρόβλημα δικοινοτικής διαφοράς. Η Πολιτική Οικολογία οφείλει να τοποθετηθεί στην περίπτωση του Κυπριακού και να προτείνει άρση της αδικίας, επαναφορά της φυσικής τάξης πραγμάτων και σεβασμό στις ανθρώπινες (φυσικές) αξίες. Επιπλέον οφείλει να καταθέσει προτάσεις που να είναι βιώσιμες και λειτουργικές, άρα προφανώς, σύννομες και συμβατές με τις πιο πάνω αξίες και κανόνες.

Κύριο στοιχείο της οικολογικής λύσης του Κυπριακού είναι το ενιαίο του κυπριακού χώρου, του λαού, της κοινωνίας, του οικοσυστήματος. Η λύση πρέπει να προνοεί ένα κράτος, με μία και μοναδική διεθνή προσωπικότητα, ένα λαό και μία ιθαγένεια, μία ενιαία οικονομία, κοινωνία και οικοσύστημα, δίκαιη εκπροσώπηση των εθνικών κοινοτήτων στα συλλογικά όργανα διοίκησης σε ένα κράτος δικαίου και σύστημα δικαιοσύνης βασισμένο στις ευρωπαϊκές αρχές και τους μηχανισμούς ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στοιχεία απαραίτητα για την κατοχύρωση της βιωσιμότητας οποιασδήποτε λύσης, ομοσπονδιακής ή άλλης.

Η αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων είναι απαραίτητο να γίνει πριν από τη λύση. Επιβάλλεται η κατάργηση όλων των ξένων εγγυήσεων, των επεμβατικών δικαιωμάτων και των Βρετανικών Βάσεων.

Λυδία λίθο της λύσης του Κυπριακού αποτελεί η κατοχύρωση του δικαιώματος όλων των προσφύγων να επιστρέψουν στις εστίες τους.

Ο εποικισμός είναι έγκλημα πολέμου. Ως θέμα αρχής λοιπόν κανένας Τούρκος έποικος δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί πριν από τη λύση του Κυπριακού ή μέσα από τις πρόνοιες της συμφωνίας. Απαιτούμε τη μη συμμετοχή των εποίκων στη διαδικασία λύσης του Κυπριακού (π.χ. δημοψήφισμα) όπως δυστυχώς συνέβηκε το 2004.

Ο γεωγραφικός διαχωρισμός των Κυπρίων με βάση την καταγωγή ή τη θρησκεία, δεν μπορεί να στηρίξει μια ειρηνική προοπτική για την Κύπρο και την περιοχή και συνεπώς δεν πρόκειται να εξυπηρετήσει τα καλώς νοούμενα συμφέροντα των Ελληνοκύπριων και των Τουρκοκύπριων αλλά μόνο τα σχέδια της Τουρκίας.

Συνεπώς ο σεβασμός των ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων των πολιτών, η αξιοπρέπεια, η κοινωνική δικαιοσύνη, η ανεξαρτησία και η κατάργηση κάθε ξένης επέμβασης και επιβουλής είναι κύρια και απαραβίαστα στοιχεία της οικολογικής προσέγγισης της λύσης του Κυπριακού προβλήματος.

Εγκλωβισμένοι

Page 6: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

5 / 52

Το Κίνημα στέκεται με θαυμασμό μπροστά στον αγώνα των εγκλωβισμένων ενάντια στα τουρκικά σχέδια εξάλειψης κάθε ίχνους ελληνικού στοιχείου στην κατεχόμενη Κύπρο. Οι εγκλωβισμένοι Ε/Κ και Μαρωνίτες, με την εθελούσια παραμονή τους και με τις εξ’ αυτής πολύχρονες και πολύμορφες θυσίες τους, έχουν προσφέρει στην πολιτική ηγεσία μοναδικά όπλα για αποκάλυψη των σχεδίων της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου. Δυστυχώς η πολύτιμη προσφορά τους δεν αξιοποιήθηκε. Το Κίνημα αναγνωρίζει την ανάγκη για ουσιαστική και συνεχή βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των εγκλωβισμένων και υπόσχεται να συμβάλει στην άμεση αξιοποίηση των θυσιών τους, μέσω της διαφώτισης και της καταγγελίας στο διεθνή παράγοντα.

Αγνοούμενοι

Το θέμα των εκατοντάδων αγνοουμένων δεν έτυχε μέχρι σήμερα των σωστών χειρισμών. Το Κίνημα υποστηρίζει ότι το θέμα των αγνοουμένων δεν πρέπει να τυγχάνει πολιτικής εκμετάλλευσης ή να συσχετίζεται με οποιεσδήποτε σκοπιμότητες και προτείνει την εντατικοποίηση των προσπαθειών για διερεύνηση της τύχης όλων των αγνοουμένων σ’ ολόκληρη την Κύπρο και πέρα απ’ αυτή στην ίδια την Τουρκία. Στηρίζουμε τις εργασίες της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων.

Διαφώτιση

Η μη επίλυση του Κυπριακού προβλήματος οφείλεται στα δεδηλωμένα σχέδια της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου. Αν η Τουρκία δεν εγκαταλείψει τα επεκτατικά της σχέδια το Κυπριακό πρόβλημα δεν πρόκειται να λυθεί με τις δικοινοτικές συνομιλίες. Η Τουρκία θα εγκαταλείψει τα επεκτατικά της σχέδια μόνο αν πιεστεί αποτελεσματικά από τη Διεθνή Κοινότητα και από τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την ενταξιακή της πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Διαφορετικά, αντί να πιέζεται η κατοχική Τουρκία -ο θύτης- θα πιέζεται η δική μας πλευρά -το θύμα- για να κάνει και άλλες υποχωρήσεις πέραν αυτών που έχει ήδη κάνει. Η εξασφάλιση της απαραίτητης συμπαράστασης μπορεί να γίνει μόνο μέσα από πολυδάπανη, συστηματική και οργανωμένη διαφώτιση, χωρίς διαλείψεις ή αναστολές, με την εμπλοκή και την αξιοποίηση όλων των ευαισθητοποιημένων πολιτών, των πολιτικών, των οργανώσεων και άλλων παραγόντων στην καταγγελία των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Για ένα κοινό όραμα όλων των Κυπρίων - Μια ενιαία κοινωνία

Η επαφή και η προσέγγιση Ε/Κ, Τ/Κ, Μαρωνιτών, Λατίνων και Αρμενίων προβάλλει ως επιτακτική προτεραιότητα για να ξαναδημιουργηθούν γέφυρες επικοινωνίας. Προς την κατεύθυνση αυτή προτείνουμε τη δημιουργία ενιαίων κοινωνικών και πολιτικών φορέων με προοπτική την κατάργηση κάθε χωριστικής αντίληψης, που να διαχωρίζει τους ανθρώπους με βάση τα εθνικά ή θρησκευτικά χαρακτηριστικά τους. Ελευθερία και ειρήνη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη, χωρίς σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, τον πολιτισμό, το περιβάλλον. Στόχος μας είναι η οικοδόμηση μιας ελεύθερης πολυπολιτισμικής κοινωνίας με αξιοπρέπεια και σεβασμό στον Άνθρωπο και τα Δικαιώματά του!

Βρετανικές Βάσεις

Η παρουσία των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο είναι κατάλοιπο αποικιοκρατικών καταστάσεων. Τέτοια κατάλοιπα έχουν καταδικαστεί από δεκαετίες από τον ΟΗΕ (1947). Είναι αναγκαία η προώθηση μιας διαδικασίας για επαναδιαπραγμάτευση για τις Βρετανικές Βάσεις και τα άλλα «δικαιώματα» της Βρετανίας στην Κύπρο. Η αναγκαιότητα αυτή ενισχύεται από τις διεθνείς εξελίξεις. Η αναγκαιότητα αυτή ενισχύεται από τις διεθνείς εξελίξεις και τις πληροφορίες για χρησιμοποίηση των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο στο πρόγραμμα HAARP και τους ύποπτους χημικούς αεροψεκασμούς.

Τι προτείνουμε:

Συνοψίζοντας τα πιο πάνω καταθέτουμε τις πιο κάτω συγκεκριμένες εισηγήσεις:

Page 7: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

6 / 52

1. Επανεξέταση των προτάσεων για εκ περιτροπής προεδρία με σταθμισμένη ψήφο στη βάση συλλογικών αποφάσεων και με τη βοήθεια ειδικών συνταγματολόγων.

2. Εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε τεχνικό επίπεδο στις απευθείας συνομιλίες για να ελέγχεται η συμβατότητα των προτάσεων με το υφιστάμενο ευρωπαϊκό κεκτημένο (ευρωπαϊκή λύση).

3. Αποτροπή της έγκρισης του λεγόμενου κανονισμού για το απευθείας εμπόριο με πρόταξη της πρότασης για το λιμάνι της Αμμοχώστου, επανεγκατάσταση των νομίμων κατοίκων στην πόλη και οικολογική ανοικοδόμηση (πράσινη Αμμόχωστος). Σε αντίθετη περίπτωση, άσκηση του δικαιώματος αρνησικυρίας σε ΟΛΑ τα κεφάλαια της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Να μελετηθούν τα δικαστικά μέτρα μέσω του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

4. Πρόταξη του θέματος των εποίκων. Διεθνής κινητοποίηση για ανεξάρτητη απογραφή του πληθυσμού και των περιουσιών στα κατεχόμενα.

5. Προώθηση της πρότασης για απευθείας διαπραγμάτευση Κύπρου – Τουρκίας. Πρόσκληση σε διεθνείς οργανισμούς και προσωπικότητες να αναλάβουν ρόλο μεσολαβητή μεταξύ Κύπρου – Τουρκίας.

6. Αναβάθμιση της παρέμβασης της Κύπρου στη διαδικασία των Ευρω-Τουρκικών σχέσεων και πρόταξη στοιχείων της λύσης του κυπριακού (π.χ. αποχώρηση στρατευμάτων, τερματισμός του εποικισμού και της πώλησης Ελληνοκυπριακών περιουσιών) ως προϋποθέσεις για τη συνέχιση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας.

7. Αξιοποίηση των Ευρωπαϊκών μηχανισμών για την άσκηση πίεσης κατά της Τουρκίας. Για το σκοπό αυτό πρέπει να προωθηθεί η πρόταση για ένταξη στο «Συνεταιρισμό για την Ειρήνη», κατά τρόπο που να ενισχύει την προοπτική βιώσιμης λύσης του Κυπριακού και να διασφαλίζει τα δικαιώματα και την ασφάλεια του Κυπριακού λαού.

8. Καθορισμός βασικών παραμέτρων λύσης του Κυπριακού (κόκκινες γραμμές) και λαϊκή κατοχύρωση τους μέσω δημοψηφίσματος.

9. Διάνοιξη οδοφραγμάτων (π.χ. Κόκκινα, Πυρόϊ, Λεύκα) και δημιουργία αποστρατικοποιημένων ζωνών (π.χ. εντός των τειχών Λευκωσίας) και λειτουργία του «Κανονισμού Πράσινης Γραμμής» κατά τρόπο που να μην νομιμοποιούνται τα κατοχικά δεδομένα.

10. Υποστήριξη των αγώνων των Τουρκοκυπρίων για απεγκλωβισμό από τον πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό έλεγχο της Τουρκίας.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ζούμε στην εποχή της “Νέας Τάξης” δηλ. την εποχή που η Αμερικανική ηγεσία ανέλαβε υπό την “προστασία” της τις τύχες της ανθρωπότητας. Κι αυτό μετά από την εποχή του ψυχρού πολέμου και τον ανταγωνισμό των υπερδυνάμεων και της λεγόμενης ισορροπίας του τρόμου. Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της παντοδυναμίας είναι οι άμεσες εξωτερικές επεμβάσεις και η επίλυση των τοπικών διαφορών με βάση τα σχέδια των μεγάλων συμφερόντων. Το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθείται έχει σαν βασικό στόχο τη μεγιστοποίηση των κερδών αδιαφορώντας για όλες τις αρνητικές επιπτώσεις πάνω στη φύση και τον άνθρωπο. Είναι αυτό το μοντέλο που για δεκαετίες εξαντλεί τους φυσικούς πόρους, επιβαρύνει επικίνδυνα τη φύση με τα απόβλητά του, γεννά εκατομμύρια ανέργους και καταδικάζει σημαντικό κομμάτι της ανθρωπότητας στη πείνα και τη δυστυχία. Ο δικός μας ρόλος είναι η σύνδεση με το παγκόσμιο οικολογικό κίνημα καθώς και η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η κινητοποίηση των Κυπρίων στα πλαίσια μιας διεθνούς κινητοποίησης με βασικούς στόχους:

Page 8: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

7 / 52

το σεβασμό της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας κάθε λαού και κινήματος

τη συμμετοχή στις διεθνείς κινητοποιήσεις και την ανακοπή της πορείας που οδηγεί στην παγκόσμια περιβαλλοντική κρίση

τη συμμετοχή και την εξάσκηση πίεσης για την παροχή κονδυλίων για την προστασία του περιβάλλοντος στις φτωχές χώρες

τη συμμετοχή στα διεθνή οικονομικά “εμπάργκο” για οικολογικούς σκοπούς. Βασική προϋπόθεση η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης

τον αγώνα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση που δεν σέβεται τους ανθρώπους, τις κοινωνίες και τη φύση.

ΠΥΡΗΝΙΚΑ

Από τη γέννησή του το Οικολογικό Κίνημα πήρε ξεκάθαρη θέση πάνω στα θέματα των πυρηνικών. Αντιτάχθηκε στην άποψη που ήθελε να τα διαχωρίσει σε πολεμικά και ειρηνικά. Το κίνημα αυτό ογκώθηκε μετά το ατύχημα στο Τσερνομπίλ, όπου φάνηκε καθαρά, ότι η επικινδυνότητα των πυρηνικών είναι τεράστια. Στην περιοχή μας μια σειρά από χώρες (Συρία, Αίγυπτος, Ισραήλ) με πιο επικίνδυνη την Τουρκία προωθούν πυρηνικά σχέδια. Ως Οικολογικό κίνημα έχουμε υποχρέωση να συνεχίσουμε τον αγώνα για παγκόσμια κατάργηση των πυρηνικών και για αποπυρηνικοποίηση της Μεσογείου.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ- ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Για να διατηρηθεί η ζωή στον πλανήτη μας πρέπει να αρχίσει η εξυγίανση από την ίδια την ανθρώπινη κοινωνία. Μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα κτίσουμε μια νέα κοινωνία ανθρώπων που δεν θα εκφράζει επιθετικότητα και αντιπαλότητα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την εγκαθίδρυση δημοκρατικών θεσμών που θα κατοχυρώνουν την πλήρη εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ελευθερία του ατόμου να γίνεται σεβαστή. Το δικαίωμα έκφρασης μεμονωμένων ανθρώπων ή ομάδων να είναι πλήρως κατοχυρωμένο. Η ισότητα των πολιτών – ανεξάρτητα από φύλο, θρησκεία, εθνότητα, γλώσσα, σεξουαλικές συνήθειες, κοινωνικό ή εισοδηματικό επίπεδο, κουλτούρα, πνευματικές ή σωματικές αναπηρίες – πρέπει να εκφράζεται μέσα από την παροχή ευκαιριών και δικαιωμάτων σε όλους.

Για να γίνουν τα πιο πάνω πραγματικότητα θα αγωνιστούμε για:

Την καθολική και όχι την επιλεκτική εφαρμογή των νόμων, η οποία δημιουργεί ανισότητα ανάμεσα στους νομοταγείς πολίτες.

Προστασία της προσωπική ζωής των πολιτών, απόρριψη του ηλεκτρονικού φακελώματος και της επέμβασης στα προσωπικά δεδομένα των πολιτών (Echelon). Εξασφάλιση του απορρήτου των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων.

Κατάργηση της βίας και της κατάχρησης εξουσίας από την αστυνομία, τον περιορισμό της δράσης των ιδιωτικών ομάδων ασφαλείας (securities) μέσα από τη θέσπιση ενός επαρκούς νομοθετικού πλαισίου.

Θεσμική κατοχύρωση των δημοψηφισμάτων κατά τρόπο που να προάγεται η άμεση δημοκρατία. Μεταφορά της Ευρωπαϊκής «πρωτοβουλίας πολιτών» (citizen initiative) στο Κυπριακό δίκαιο ούτως ώστε ένας αριθμός υπογραφών πολιτών να υποχρεώνει την κυβέρνηση και τη Βουλή των Αντιπροσώπων να προωθούν νομοθεσία.

Ενίσχυση της νομοθεσίας που κατοχυρώνει τα δικαιώματα των γυναικών για ίση μεταχείριση και προστασία των βιολογικών δικαιωμάτων της γυναίκας όπως π.χ. η εργασιακή άδεια μητρότητας

Page 9: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

8 / 52

και η γονική άδεια (για τον άνδρα και τη γυναίκα). Καθιέρωση επιδόματος για κάθε τέκνο και ενίσχυση των βοηθημάτων για τους πολύτεκνους. Εφαρμογή προγραμμάτων κοινωνικής στήριξης για όλες τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.

Τροποποίηση της νομοθεσίας Οικογενειακού Δικαίου έτσι ώστε να μην θυματοποιούνται οι σύζυγοι που τυγχάνει να είναι εγγυήτριες (εγγυητές) των δανείων. Με την έκδοση του διαζυγίου να κατανέμεται τόσο η περιουσία όσο και τα χρέη του ζευγαριού. Ανάληψη υποχρεώσεων διατροφής από τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις σε περιπτώσεις που είναι αδύνατη η εκπλήρωση των υποχρεώσεων από τον (την) διαζευγμένο (η).

Κατάργηση κάθε είδους διάκρισης εναντίον εθνικών ή θρησκευτικών μειονοτήτων, ατόμων με ειδικές ανάγκες ή χαρακτηριστικά και ασθενών (π.χ. AIDS).

Διαμόρφωση κοινωνικών θεσμών αλλά και τεχνικής υποδομής για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Εφαρμογή και παραπέρα εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για τις διευκολύνσεις εμποδιζομένων ατόμων, την ένταξη των ατόμων αυτών στην κοινωνία και την αποφυγή της ιδρυματοποίησης και του κοινωνικού αποκλεισμού τους.

Ριζική καταστολή του ρουσφετιού, της διαφθοράς και της διαπλοκής που υποσκάπτουν την εξέλιξη της κοινωνίας και επιτυχημένη νομοθετική απαγόρευση της άσκησης ρουσφετιού από άτομα, οργανώσεις ή πολιτικά κόμματα και ανάλογη επιβολή ποινής.

Εντατικοποίηση των προσπαθειών για να κρατηθούν οι νέοι μακριά από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ και έμπρακτη βοήθεια για απεξάρτηση από τις ουσίες αυτές. Δημιουργία ιδρυμάτων αποτοξίνωσης στην Κύπρο.

Προστασία των νόμιμων ξένων εργατών από την εκμετάλλευση των εργοδοτών και των "εμπόρων". Την προώθηση της ισομισθίας και της κατοχύρωσης των ίσων επαγγελματικών και κοινωνικών δικαιωμάτων ούτως ώστε να προστατεύονται και τα δικαιώματα των ντόπιων εργαζόμενων.

Αποτελεσματική εφαρμογή κοινωνικής θητείας ως απάντηση στην ανάγκη κατοχύρωσης του δικαιώματος των αντιρρησιών συνειδήσεως. Ενίσχυση των υπηρεσιών ψυχολογικής στήριξης των στρατιωτών και προώθηση θεσμών αυτό-οργάνωσης και έκφρασης των στρατιωτικών και των αστυνομικών.

Ενίσχυση της κοινωνικής μέριμνας (συντάξεις) για τις άπορες οικογένειες, τους συνταξιούχους, τους πολύτεκνους, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, τα νέα ζευγάρια και τα άτομα της τρίτης ηλικίας. Επίσπευση της αξιολόγησης των αιτήσεων για Δημόσιο Επίδομα, αύξηση των Δημοσίων Επιδομάτων για αξιοπρεπή διαβίωση των συνανθρώπων μας που έχουν ανάγκη βοηθήματος, αύξηση του κατώτατων συντάξεων και καθορισμός ελάχιστου εισοδήματος ανά οικογένεια.

Προώθηση των νέων ανθρώπων στην εργασία και τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Μη πρόσληψη συνταξιούχων στη δημόσια υπηρεσία για καλύτερες ευκαιρίες εργοδότησης των νέων. Εφαρμογή του νόμου περί απαγόρευσης των δημοσίων υπαλλήλων να ασκούν παράλληλα και δεύτερο επάγγελμα. Κατάργηση των διπλών ψηλών συντάξεων.

Προστασία των παιδιών και των νέων από τη βία και το πορνό. Αυστηρή εφαρμογή κανονισμών που να μην επιτρέπουν την προβολή διαφημίσεων και θεαμάτων εκφυλισμού της ερωτικής σχέσης από την τηλεόραση σε ζώνες κατάλληλες για παιδιά. Ενίσχυση της υπηρεσίας εκπαιδευτικών ψυχολόγων.

Παροχή ψυχολογικής υποστήριξης σε νέους και ηλικιωμένους (σε σχολεία και γηροκομεία)

Κατάργηση της γραφειοκρατίας με την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών και την κατάλληλη εκπαίδευση των δημοσίων υπαλλήλων. Ανακατανομή του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων με βάση τις ανάγκες που διαμορφώνονται στις νέες συνθήκες. Κατοχύρωση των πολιτικών δικαιωμάτων των δημοσίων υπαλλήλων.

Ενίσχυση των υπηρεσιών του Επιτρόπου Περιβάλλοντος, του Επιτρόπου Διοικήσεως, του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Επέκταση των αρμοδιοτήτων και ενίσχυση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας.

Page 10: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

9 / 52

Δημιουργία του θεσμού του Επίτροπου Καταναλωτή.

Αναμόρφωση του σωφρονιστικού συστήματος και εκσυγχρονισμός των φυλακών ώστε να μετατραπούν από χώρους κράτησης και τιμωρίας και ενθάρρυνσης για νέα ποινικά αδικήματα σε, χώρους αναμόρφωσης, με έμπρακτο σεβασμό της αξιοπρέπειας όσων διαμένουν εκεί.

Κατάργηση όλων των προνομίων των πολιτικών (π.χ. αστυνομικές φρουρές). Κατάργηση των διαδοχικών θητειών σε κάθε δημόσιο αξίωμα (καθορισμός μέγιστου αριθμού θητειών).

Προώθηση νομοθεσίας σχετικά με το λειτουργικό πλαίσιο των δημοσκοπήσεων (αξιοπιστία, φερεγγυότητα, χρονική απόσταση από τις εκλογές).

Προώθηση κανονισμών που να επιβάλλουν στα ΜΜΕ την ισότιμη προβολή και μεταχείριση όλων των πολιτικών χώρων, ομάδων και πολιτών και να προστατεύουν τους δημοσιογράφους που εργάζονται σύμφωνα με τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης.

Εκσυγχρονισμός του θεσμού του Γενικού Εισαγγελέα με ενίσχυση της ανεξαρτησίας του από την εκτελεστική εξουσία. Δημιουργία νομικής υπηρεσίας στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Προστασία των μικρών και μεσαίων καταστηματαρχών από τον ανταγωνισμό των υπεραγορών. Βελτίωση των όρων εργασίας των πωλητών ιδιαίτερα στις εορταστικές περιόδους.

Προώθηση μέτρων πρόληψης της αύξησης της εγκληματικότητας.

Εφαρμογή αποτελεσματικής νομοθεσίας για τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων και την οικονομική ενίσχυση όλων των πολιτικών οργανισμών. Προώθηση νομοθεσίας που να καθιστά παράνομη την αποδοχή εισφορών από ξένους οικονομικούς οργανισμούς προς τα κυπριακά κόμματα και που να υποχρεώνει τα κόμματα να δηλώνουν από πού προέρχονται οι οικονομικοί τους πόροι και πως ξοδεύονται. Προώθηση της οριζόντιας ψηφοφορίας και κατοχύρωση της απλής αναλογικής.

Αποκομματικοποίηση του δημόσιου βίου με τη νομοθετική εφαρμογή κριτηρίων συμμετοχής στα συμβούλια ημικρατικών οργανισμών. Αποκομματικοποίηση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας.

Νομοθετική κατοχύρωση του δικαιώματος για ενημέρωση και πρόσβαση σε πληροφορίες δημοσίων υπηρεσιών.

Βασικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων αυτών αποτελεί η άμεση εμπλοκή των πολιτών. Η καθιέρωση θεσμών άμεσης δημοκρατίας και η λειτουργία της "κοινωνίας των πολιτών" (και όχι των πολιτικών) αποτελεί τη μοναδική ασφαλιστική δικλείδα ελευθερίας και δημοκρατίας.

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εισαγωγή

Πιστεύουμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία καθυστέρησε απελπιστικά να προχωρήσει σε καταρτισμό ενός στρατηγικού σχεδιασμού αντιμετώπισης του προβλήματος των οικονομικών και πολιτικών προσφύγων. Δεν έγινε η αντιμετώπιση του θέματος με βάση το σεβασμό της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες της Κύπρου. Μια ολοκληρωμένη στρατηγική πρέπει να στηρίζεται στις εξής βασικές αρχές:

Φιλοξενία και υποστήριξη των προσφύγων μέχρι την αναχώρησή τους από τη χώρα σε συνθήκες ανθρώπινες.

Επίσπευση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων των οικονομικών και πολιτικών προσφύγων για μείωση των εξόδων φιλοξενίας και του κινδύνου παράνομης διαμονής στην Κύπρο.

Page 11: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

10 / 52

Εκσυγχρονισμός και τροποποίηση τη μεταναστευτικής πολιτικής ώστε να μην προκαλεί τα αισθήματα των ντόπιων.

Εφαρμογή μέτρων ενάντια στον εθνικισμό και το ρατσισμό.

Καθιέρωση πολιτικής επίλυσης των προβλημάτων συνύπαρξης. Προώθηση της ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης των αλλοδαπών ώστε να ενταχθούν ομαλά στο κοινωνικό περιβάλλον του νησιού μας.

Επιδοματική πολιτική που να καλύπτει τις βασικές ανάγκες των προσφύγων χωρίς να προκαλεί τα δικαιολογημένα αισθήματα των ντόπιων, ούτε να αποτελεί κίνητρο και δέλεαρ προσέλκυσης και νέων οικονομικών μεταναστών.

Εφαρμογή μέτρων φύλαξης των συνόρων και της Πράσινης Γραμμής.

Επίτευξη διμερών συμφωνιών με τις γύρω και άλλες χώρες από τις οποίες προέρχονται οι μετανάστες για προληπτικά μέτρα αλλά και για μέτρα επαναπροώθησης.

Προώθηση Ευρωπαϊκών πολιτικών επαναπροώθησης (ιδιαίτερα με την Τουρκία) αλλά και διαμοιρασμού του βάρους της παρουσίας των μεταναστών.

Προώθηση Ευρωπαϊκών πολιτικών για άρση των αιτιών που διώχνουν τους ανθρώπους αυτούς από τα σπίτια τους και αποτελούν τα πραγματικά γενεσιουργά αίτια του μεταναστευτικού προβλήματος.

Η μεταναστευτική πολιτική θα πρέπει να λάβει υπόψη της ότι η χώρα μας είναι υπό κατοχή. Θα πρέπει να εκτιμηθούν οι πραγματικές ανάγκες της κυπριακής οικονομίας, εν καιρώ οικονομικής κρίσης μάλιστα, και των δυνατοτήτων που έχει για υποδοχή μεταναστών. Θα πρέπει να τεθεί ένα όριο στον αριθμό μεταναστών που μπορεί να δεχθεί μια μικρή ημικατεχόμενη χώρα. Δυστυχώς κανένα από αυτά δεν έχει ληφθεί υπόψη μέχρι σήμερα.

Επιμέρους σχόλια

1. Επιδοματική πολιτική

Τα επιδόματα των αιτητών πολιτικού ασύλου μπορούν να μειωθούν και να αντικατασταθούν με βοήθεια σε είδος ή δημιουργία χώρων υποδοχής. Τα δημόσια βοηθήματα για τους άνεργους και δυσπαγούντες πολιτικούς πρόσφυγες ή κατόχους του καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας μπορούν επίσης να μειωθούν και να συμπληρωθούν με βοήθεια σε είδος χωρίς να παραβιάζεται η σχετική Ευρωπαϊκή Νομοθεσία.

2. Γκετοποίηση

Πολλά προβλήματα δημιουργούνται ακριβώς λόγω της γκετοποίησης (π.χ. στην εντός των τειχών Λευκωσία, Λάρνακα) και το Κράτος αρνείται όχι μόνο να αντιμετωπίσει άμεσα και καίρια το πρόβλημα αλλά ούτε διάθεση να αποδεχθεί το μέγεθος του προβλήματος έχει. Απαιτείται αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας που διέπει την ενοικίαση υποστατικών (μαγαζιά και τρώγλες τις πλείστες φορές) και να ληφθούν αυστηρά μέτρα εναντίον των ιδιοκτητών των υποστατικών που τα ενοικιάζουν. Συνεχείς έλεγχοι του αριθμού και των συνθηκών διαβίωσης των μεταναστών σε ένα υποστατικό.

3. Εργοδότηση

Να τεθούν αυστηρές προϋποθέσεις για παραμονή των μεταναστών και κοινοτικών εργαζομένων π.χ. εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας εντός τακτού χρονικού διαστήματος για ομαλότερη ένταξη τους, νόμιμη εργασία, σεβασμό της κοινωνίας που μένουν κλπ Αυστηρότερη νομοθεσία για πάταξη της παρανομίας, τόσο ως προς τους μετανάστες και κοινοτικούς εργαζομένους όσο και τους εργοδότες. Τακτικός έλεγχος των ιδιωτικών Γραφείων Εξεύρεσης Εργασίας, μελέτη των κριτηρίων εργοδότησης μεταναστών και καθορισμό επαγγελμάτων όπου υπάρχει πραγματική ζήτηση.

Page 12: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

11 / 52

4. Οικιακοί εργαζόμενοι

Οι αριθμοί είναι υπερβολικά υψηλοί. Τα χρήματα πολλά και πλέον έχουν δημιουργηθεί κυκλώματα εκμετάλλευσης τόσο της έλευσης τους όσο και της διαμονής τους στη χώρα μας. Ο επανακαθορισμός της πολιτικής όπως καταγράφεται δεν επαρκεί (οικονομική αύξηση κλπ). Πρέπει να τεθούν φραγμοί ώστε να αδειοδοτούνται μόνο όσοι πραγματικά έχουν ανάγκη (ηλικιωμένα άτομα, άτομα με ειδικές ανάγκες κλπ). Να απαγορευτούν εντελώς για όσους φέρνουν τους οικιακούς εργαζόμενους για σκοπούς διεκπεραίωσης του νοικοκυριού και τους χρησιμοποιούν ως υπηρέτες. Θα ανοίξουν έτσι δουλειές για ντόπιους.

5. Επαναπροώθηση με Τουρκία

Οι ξένοι μέσω Τουρκίας-κατεχομένων είναι μία απολύτως ελεγχόμενη και κατευθυνόμενη από την Τουρκία κατάσταση. Θα πρέπει να απαιτήσουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση η Τουρκία να δέχεται την άμεση επαναπροώθηση τους στα κατεχόμενα αλλιώς να θέσουμε βέτο στην όποια συμφωνία Τουρκίας – Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο μεσοδιάστημα όσοι έρχονται μέσω κατεχομένων θα πρέπει να οδηγούνται αυτόματα και άμεσα μέσω του οδοφράγματος του Λήδρα Παλάς στα Κατεχόμενα.

6. Προληπτικά μέτρα

Μπορεί να αναληφθεί μία εκστρατεία σε χώρες προέλευσης (π.χ., καταχωρίσεις σε εφημερίδες) ότι η Κύπρος δεν αποτελεί επιλογή τους γιατί τα πράγματα έχουν γίνει πιο αυστηρά. Επίσης μία προτροπή να μην πληρώνουν τα κυκλώματα γιατί στις πλείστες των περιπτώσεων τους εκμεταλλεύονται και τους εγκαταλείπουν.

7. Δικαιώματα πολιτικών προσφύγων

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που δημιουργούνται από την κατάσταση είναι ότι η ανεξέλεγκτη ροή των ξένων και η αδιάκριτη αντίδραση της κοινωνίας στερεί στους πραγματικά κυνηγημένους και στους φυγάδες να τύχουν της στήριξης και της προστασίας που χρειάζονται και που την δικαιούνται.

8. Εμπορία προσώπων

Να καταπολεμηθεί πιο δραστικά η εμπορία προσώπων. Να σταματήσει η παροχή αδειών για καλλιτέχνιδες. Να κτυπηθούν τα κυκλώματα σωματεμπορίας. Εμπορία προσώπων συνιστά και η δράση συγκεκριμένων δικηγόρων (υπάρχει νομοθετικό κενό για να κτυπηθεί αυτή η μορφή σωματεμπορίας).

9. Frontex

Να ζητηθεί από την Ευρωπαϊκή δύναμη FRONTEX να επιτηρεί τα βόρεια, νότια και ανατολικά σύνορα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

10. Υποδομή υποδοχής

Κατάλληλα καταλύματα για την υποδοχή των αιτητών πολιτικού ασύλου αλλά και για την «κράτηση» όσων έχουν απορριφθεί οι αιτήσεις τους και περιμένουν την απέλαση τους ή την επαναπροώθηση τους.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ - ΙΣΟΤΗΤΑ

Η συμμετοχή των Κυπρίων γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, στην πολιτική και δημόσια ζωή, παραμένει εξαιρετικά χαμηλή όχι μόνο σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και σε σύγκριση με φτωχές χώρες του τρίτου κόσμου. Ο πολύ μικρός αριθμός γυναικών στη Βουλή και στην κυβέρνηση αποτελεί ουσιαστικό έλλειμμα δημοκρατίας, αφού ο μισός πληθυσμός υποεκπροσωπείται. Ταυτόχρονα, η απουσία των γυναικών περιορίζει την ποιότητα της πολιτικής ζωής και της στερεί μια πιο ολιστική και ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Το χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Κύπρο (της τάξης του 22%) εξακολουθεί να είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (μέσος όρος 17%, με 7 χώρες κάτω του 10%)

Page 13: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

12 / 52

και πολύ λίγες γυναίκες να βρίσκονται σε διευθυντικές θέσεις τόσο στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα. Οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των προσώπων κάτω από το όριο της φτώχειας στην Κύπρο όπως και παγκόσμια. Παράλληλα, η βία σε όλες της τις μορφές πλήττει περισσότερο τις γυναίκες κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης: η πιο ωμή παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, δεν επηρεάζει μόνο τις γυναίκες-θύματα, υποσκάπτει και τραυματίζει ολόκληρη την κοινωνία. Η έκταση της βίας στην κυπριακή κοινωνία δεν έχει ακόμα καταγραφεί σε ολοκληρωμένες έρευνες, αλλά είναι ενδεικτικά τα στοιχεία του Συμβουλίου της Ευρώπης: 20-25% των γυναικών έχουν υποστεί σωματική βία τουλάχιστον μια φορά, ενώ 12-15% αντιμετωπίζουν καθημερινά τη βία μέσα στο σπίτι τους. Πιο τραγικές είναι οι επιπτώσεις της ενδοοικογενειακής βίας στα παιδιά. Η εκμετάλλευση και εμπορία γυναικών δεν έχει ακόμα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά στην Κύπρο. Η αναγνώριση της προσφυγικής ιδιότητας και στους εκ μητρογονίας πρόσφυγες αποτελεί υποχρέωση της πολιτείας. Από την τουρκική εισβολή, το κυπριακό κράτος με διάφορα προσχήματα δεν αναγνωρίζει ως πρόσφυγες τα παιδιά γυναικών προσφύγων παρά μόνο των ανδρών προσφύγων. Κομβικό ιστορικό σημείο αποτελεί η νομοθεσία για το αρχείο πληθυσμού που ψηφίστηκε το (2002) για το αρχείο πληθυσμού, που αναγνώρισε ως πρόσφυγες μόνο όσους προέρχονται εκ πατρογονίας παρά την αντίθετη ψήφο του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών. Γενεσιουργός αιτία όλων αυτών των φαινομένων είναι οι βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις ανισότητας και οι δομές εξουσίας σε βάρος των γυναικών. Ένα πρακτικό εμπόδιο, που περιορίζει την ίση συμμετοχή των γυναικών σε όλους τους τομείς, είναι η δυσκολία συνδυασμού της οικογενειακής με την επαγγελματική και ευρύτερα τη δημόσια ζωή. Χαιρετίζουμε τα σχέδια δράσης που υιοθέτησε πρόσφατα η κυπριακή πολιτεία για την καταπολέμηση της βίας στην οικογένεια, για την προώθηση της ισότητας στην παιδεία, και για την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων. Αναμένουμε την υλοποίηση των σχεδίων δράσης, με τον αναγκαίο συντονισμό και τους απαραίτητους πόρους από την κυβέρνηση. Το Κίνημα Οικολόγων συμβάλλει ενεργά στην υλοποίηση των εθνικών σχεδίων. Για προώθηση της ισότητας προτείνουμε:

Μέτρα για ίση συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων

Στον πολιτικό και κοινωνικό στίβο υπάρχουν εφάμιλλοι παίκτες γυναίκες και άνδρες, όμως στο παρόν στάδιο, με τα συσσωρευμένα αποτελέσματα αιώνων ανισότητας, χρειάζονται προσωρινά αντισταθμιστικά μέτρα για αντιμετώπιση των διακρίσεων: ποσοστώσεις (50-50) στα διοικητικά συμβούλια δημόσιων και ημικρατικών οργανισμών, στα εκλογικά ψηφοδέλτια και σε ανώτερες διοικητικές θέσεις, και προώθηση γυναικών σε δημόσια αξιώματα.

Τεχνική κατάρτιση των γυναικών για συμμετοχή τους στην πολιτική.

Μέτρα για εξάλειψη της ανισότητας στην απασχόληση

Βελτίωση και πρακτική εφαρμογή της νομοθεσίας που κατοχυρώνει τα δικαιώματα των γυναικών για ίση αμοιβή και ίση μεταχείριση στην εργασία.

Βελτίωση της νομοθεσίας σχετικά με την απαγόρευση της απόλυσης εγκύων γυναικών, με αύξηση των ποινών, και αποτελεσματική εφαρμογή.

Page 14: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

13 / 52

Συστηματική ενημέρωση των γυναικών για τα δικαιώματα τους τα οποία κατοχυρώνονται από τη νομοθεσία και τις συλλογικές συμβάσεις, ώστε να είναι σε θέση να τα διεκδικήσουν αποτελεσματικά.

Προγράμματα κατάρτισης για ένταξη ή επανένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας.

Ίσες ευκαιρίες για πρόσληψη και επαγγελματική ανέλιξη.

Ενημέρωση/ευαισθητοποίηση των παιδιών για επιλογή μη παραδοσιακών «γυναικείων» και «ανδρικών» επαγγελμάτων, μέσω του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού.

Συμφιλίωση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής

Επέκταση της άδειας μητρότητας από 18 σε 20 εβδομάδες, με πλήρεις απολαβές, σύμφωνα με τα νέα ευρωπαϊκά δεδομένα (νομοθετικό ψήφισμα Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 20 Οκτωβρίου 2010).

Βελτίωση της λειτουργικότητας της γονικής άδειας, για μητέρες και πατέρες, με πλήρεις απολαβές για 2 εβδομάδες (σήμερα η γονική άδεια δεν πληρώνεται).

Βελτίωση των δομών φύλαξης παιδιών και ηλικιωμένων, με προσιτό κόστος για την εργαζόμενη μητέρα και ενίσχυση του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Επέκταση του ολοήμερου σχολείου.

Ευέλικτα ωράρια και δημιουργία ευκαιριών μερικής απασχόλησης.

Διάδοση της τηλεργασίας.

Στήριξη των πολύτεκνων οικογενειών, με αύξηση των βοηθημάτων.

Πιο ουσιαστική στήριξη των μονογονεϊκών οικογενειών.

Ανάπτυξη κοινοτικών γυμναστηρίων, λεσχών, χώρων αθλοπαιδιών και χώρων πρασίνου για υγιή απασχόληση των παιδιών.

Δημιουργία ασφαλούς δικτύου ποδηλατόδρομων, πεζοδρομίων και πεζόδρομων για ασφαλή διακίνηση των παιδιών.

Επέκταση και βελτίωση του θεσμού του σχολικού λεωφορείου.

Πρόληψη και καταπολέμηση κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών

Υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας στην Οικογένεια, με λήψη μέτρων στους 5 βασικούς άξονες:

◦ Πρόληψη του φαινομένου της βίας, αρχίζοντας από την παιδεία: αλλαγή προτύπων συμπεριφοράς και στερεότυπων ρόλων, ενδυνάμωση των παιδιών με την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και αντιστάσεων στη βία και στις διακρίσεις.

Ανάπτυξη και εφαρμογή κώδικα δεοντολογίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης απέναντι στη βία και στους στερεότυπους ρόλους των φύλων.

◦ Στήριξη και προστασία των θυμάτων της βίας στην οικογένεια.

◦ Παρακολούθηση του προβλήματος της βίας με επιστημονικές έρευνες και ανάπτυξη πλήρους βάσης στατιστικών δεδομένων.

◦ Ευαισθητοποίηση και επιμόρφωση των επαγγελματιών (εκπαιδευτικών, γιατρών, νοσηλευτών, αστυνομικών, δικαστών κλπ.) και του ευρύτερου κοινού.

◦ Βελτίωση της εφαρμογής της νομοθεσίας για τη βία στην οικογένεια, συμπεριλαμβανομένων κατασταλτικών και θεραπευτικών προγραμμάτων για τους θύτες.

Page 15: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

14 / 52

Αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και εμπορίας προσώπων, που δεν περιορίστηκε με την κατάργηση της ειδικής θεώρησης για «καλλιτέχνιδες» αλλά μάλλον άλλαξε μορφή και μεταφέρθηκε σε καφενεία και μπιραρίες.

Ποινικοποίηση του «πελάτη» στις περιπτώσεις αδικημάτων πορνείας.

Προστασία των παιδιών από όλες τις μορφές βίας

Προστασία των παιδιών από τη σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική κακοποίηση και την παραμέληση.

Αποτελεσματικότερη στελέχωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, έτσι ώστε να υπάρχει άμεση αντιμετώπιση των περιστατικών βίας εναντίον ανηλίκων.

Προστασία των παιδιών από σκηνές βίας στην τηλεόραση.

Ενίσχυση της υπηρεσίας εκπαιδευτικών ψυχολόγων.

Ενίσχυση των δημόσιων νοσηλευτηρίων με παιδοψυχολόγους και παιδοψυχίατρους.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Πιστεύουμε ότι η οικονομία πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μέρος της αειφόρου ανάπτυξης. Δεν πρέπει να κατασπαταλούνται πόροι σε βάρος των επερχόμενων γενεών. Η διαχείριση της οικονομίας πρέπει να γίνεται χωρίς δογματισμούς και πρότυπα αλλά με κυρίαρχο στόχο την αύξηση του βιοτικού επιπέδου χωρίς την ενθάρρυνση του καταναλωτισμού. Η κυβέρνηση να παρεμβαίνει στη διαχείριση της οικονομίας για σκοπούς κοινωνικής αλληλεγγύης και ισομερούς ανάπτυξης χωρίς να μετατρέπει το κράτος σε επιχειρηματία. Στην εκπόνηση έργων η κυβέρνηση να επιβάλλει την ετοιμασία Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Το περιβάλλον αποτελεί εθνικό πλούτο που χρήζει προστασίας και σωστής διαχείρισης προς όφελος όλων. Για αποκατάσταση των περιβαλλοντικών ισορροπιών χρειάζεται η επιβολή περιβαλλοντικού τέλους. Τα έσοδα αυτά θα πρέπει να ξοδεύονται αποκλειστικά για τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στις επηρεαζόμενες περιοχές. Τα οικονομικά μεγέθη δεν αποτελούν αυτοσκοπό και η οικονομική ανάπτυξη δεν είναι ανεξάρτητη της κοινωνικής ανάπτυξης αλλά πρέπει να συμβαδίζουν ισοζυγισμένα. Η οικονομική ανάπτυξη να αποτελεί την κινητήρια δύναμη για στήριξη της κοινωνικής ανάπτυξης, της παιδείας, της υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Πράσινη Οικονομιά – Πράσινες θέσεις εργασίας

Στην σημερινή μας πολιτική συγκυρία κυρίαρχο στοιχείο στην όποια κοινωνικοπολιτική ανάλυση και κοινωνική πρόταση, αποτελεί η οικονομική της διάσταση. Η οικονομική κρίση που εντείνεται από το 2008, αποτελεί μια πραγματικότητα που κυριαρχεί στις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Μεγαλύτερη σημασία από τις διακυμάνσεις των χρηματιστηρίων και την πορεία των μεγάλων εταιριών, έχουν φυσικά οι επιπτώσεις στη ζωή των απλών ανθρώπων, όπου πλήθος θέσεις εργασίας έχουν ήδη χαθεί και ακόμη περισσότερες απειλούνται από την εξέλιξη της κρίσης. Οι απαντήσεις στην οικονομική κρίση δεν είναι ούτε εύκολες ούτε δεδομένες. Στην Κύπρο η κρίση δεν προκάλεσε μέχρι σήμερα θεαματικές χρεοκοπίες χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως σε άλλες χώρες. Η εξέλιξή της πλήττει όμως άμεσα, τη λεγόμενη «πραγματική οικονομία», που εμφανίζει πολύ μεγαλύτερες αδυναμίες συγκριτικά με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες . Οι αδυναμίες αυτές δημιουργήθηκαν διαχρονικά από:

Page 16: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

15 / 52

Τη στήριξη σε «εύκολο χρήμα» (όπως από το χρηματιστήριο, τα ακίνητα), καθώς και σε μια υπερδιογκωμένη ιδιωτική κατανάλωση, που τα τελευταία χρόνια στηριζόταν με τη σειρά της στο υπέρμετρο δανεισμό.

Τον δυσανάλογα κεντρικό ρόλο «ατμομηχανής της οικονομίας» στον τομέα των οικοδομών.

Το ιδιαίτερα υψηλό δημόσιο χρέος, που παραμένει αμείωτο αφού διαφαίνεται μια βραχυπρόθεσμη, αντιμετώπιση της κατάστασης χωρίς να δίνονται πραγματικές και διαχρονικές απαντήσεις στο πώς θα μειωθούν ουσιαστικά τα ελλείμματα και πως θα ανακάμψει η οικονομία.

Την υπέρ-εξάρτηση από τομείς που επηρεάζονται ευθέως από τη διεθνή κρίση, όπως o τουριστικός και ο κατασκευαστικός τομέας.

Την υπέρμετρη εξάρτηση από την εισαγωγόμενη ενέργεια (πετρέλαιο και γκάζι), την ενεργειακή σπατάλη και ένα ρυπογόνο ενεργειακό μοντέλο

Τον ανησυχητικά αυξανόμενο ρυθμό των δαπανών για τις συντάξεις, τόσο των δημοσίων υπαλλήλων όσον και των κοινωνικών ασφαλίσεων, που όπως δεικνύεται και μέσα από τις αναλογιστικές μελέτες θα μπορούσε να είναι καταστροφικός μεσοπρόθεσμα.

Την απουσία ουσιαστικής προστασίας των φυσικών πόρων σε τομείς όπως το νερό, η δασική γη, οι φυσικές περιοχές και η βιοποικιλότητα.

Την καθυστέρηση της μετάβασης στη ψηφιακή οικονομία, και στην εφαρμογή των νέων τεχνολογιών.

Η μέχρι σήμερα πολιτική της κυβέρνησης: Εστιάζει αποκλειστικά στην προσωρινή διατήρηση της χρηματικής ρευστότητας στην οικονομία, παραγνωρίζοντας ότι μεγάλο μέρος των πολιτών εξαρτώνται από σχεδόν καταδικασμένες σε σίγουρη εξαφάνιση θέσεις εργασίας στην οικοδομή ή τον τουρισμό, στοιχείο που απειλεί να συμπαρασύρει και μεγάλο μέρος της υπόλοιπης οικονομίας. Δεν εκμεταλλεύεται την ευκαιρία που δημιουργείται από την κρίση για την ορθολογιστική διαχείρισή του λειτουργικού κόστους της κρατικής μηχανής και την επίσπευση των διαρθρωτικών αλλαγών για να οδηγηθούμε σε μια πιο δίκαιη κοινωνία. Το χάσμα μεταξύ του ιδιωτικού και δημόσιου/ημικρατικού τομέα βαθαίνει και τείνει στη δημιουργία πολιτών δύο ταχυτήτων, αυτών που απολαμβάνουν ψηλούς μισθούς, προνόμια και ασφάλεια εργασίας και τους υπόλοιπους που τους μαστίζει η ανεργία και η φτώχεια. Εκτός από τα μέτρα μείωσης του δημοσιοοικονομικού ελλείμματος οι χώρες που χτυπήθηκαν περισσότερο από την κρίση στράφηκαν στη Νέα Οικονομία και τους νέους τομείς ανάπτυξης, με επίκεντρο την Πράσινη Ανάπτυξη. Σε μία εποχή που η «Πράσινη Ανάπτυξη» γίνεται κεντρικό ζήτημα της οικονομικής πολιτικής όλων των εθνικών κυβερνήσεων αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκαλεί αρνητική εντύπωση η απουσία ενός συγκροτημένου, συνεκτικού και φιλόδοξου πλαισίου «πράσινης ανάπτυξης» από την κυβερνητική οικονομική πολιτική. Κεντρικό λοιπόν ζήτημα αποτελεί η δημιουργία νέων θέσεων ποιοτικής και αξιοπρεπούς εργασίας σε τομείς που προωθούν τη βιωσιμότητα, ώστε να δοθούν διέξοδοι σε όσους χάσουν τις σημερινές τους θέσεις. Τα έργα ανάπτυξης πρέπει να συμβάλλουν στην οικονομική και περιβαλλοντική αειφορία, να στηρίζονται στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και να ενεργοποιούν το ανθρώπινο δυναμικό. Χαρακτηριστικά έχουμε εισηγηθεί και καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις όπως,

1. Την επένδυση στη ψηφιακή οικονομία μέσω της πλήρους μηχανογράφησης της κρατικής μηχανής και της φτηνής και προσιτής ευρυζωνικότητας που θα πρέπει να αποτελέσει το μείζον αναπτυξιακό έργο. Θα επιφέρει οικονομία, αποτελεσματικότητα και πιο αξιοκρατική

Page 17: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

16 / 52

λειτουργία της κρατικής μηχανής και θα δημιουργήσει χιλιάδες ευκαιρίες εργοδότησης για τους νέους.

2. Τις επενδύσεις στην ανανεώσιμη ενέργεια που είναι έτσι κι αλλιώς απαραίτητες και επείγουσες για την ενεργειακή ασφάλεια, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μετάβαση στη μετά το πετρέλαιο εποχή.

3. Τη στροφή στις βιώσιμες μεταφορές και συγκοινωνίες αφού τα τελευταία χρόνια, ο τομέας των μεταφορών έχει την πιο ανεξέλεγκτη αύξηση στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Χωρίς αποφασιστική στροφή προς τις δημόσιες συγκοινωνίες, είναι αδύνατο να υπάρξει βελτίωση της κατάστασης.

4. Τη δημιουργία ενός οικιστικού περιβάλλοντος με ουσιαστική ποιότητα ζωής με μικρά και μεγάλα δημόσια έργα που θα μπορούν να δώσουν νέες θέσεις εργασίας αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών και βελτιώνοντας ακόμη και τις οικονομικές τους προοπτικές

5. Τη ορθολογιστική διαχείριση και προστασία των υδάτινων πόρων και

6. Την αλλαγή προσανατολισμού στον τουρισμό, προς νέες μορφές όπως αγροτουρισμός, οικοτουρισμός κ.ο.κ.

Η οικονομία δεν εξαντλείται σε δείκτες και αριθμούς, αλλά εστιάζει στην ευημερία του κάθε πολίτη και στην ευθύνη όλων μας απέναντι στις επόμενες γενιές. Αξίζει λοιπόν να δοκιμάσουμε και προτάσεις που ξεπερνούν τη φιλοσοφία του σημερινού κοινωνικού και οικονομικού συστήματος.

Φορολογία και Συντάξεις

Η φορολόγηση των πολιτών πρέπει να είναι δίκαιη και να προστατεύει τους χαμηλά αμειβόμενους. Επίσης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οικολογικά κριτήρια ή κριτήρια αειφορίας. Η φοροδιαφυγή πρέπει να πατάσσεται και να τιμωρείται αυστηρά αφού υπονομεύει την οικονομία του κράτους. Ενδεικτικά θα πρέπει:

Να αναθεωρηθεί η νομοθεσία που αφορά την φοροδιαφυγή. Θα πρέπει η φορολογία να είναι ανάλογη των τεκμηρίων διαβίωσης.

Να καταργηθεί το δικαίωμα είσπραξης πέραν της μίας ψηλής σύνταξης.

Να φορολογούνται όλα τα επιδόματα των αξιωματούχων. Το ύψος των επιδομάτων δεν θα πρέπει να προσμετρείται στον υπολογισμό του ύψους της σύνταξης.

Όσον αφορά το συνταξιοδοτικό θα πρέπει άμεσα να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλείεων για να μην μείνουν συνταξιοδωτικά εκτεθειμένες οι επόμενες γενεές. Χρειάζεται ολική τροποποίηση του συνταξιοδοτικού συστήματος.

Ιδιωτικοποιήσεις και μετοχοποιήσεις

Με το σημερινό διαχειριστικό καθεστώς των Ημικρατικών Οργανισμών και Επιχειρήσεων δεν εξυπηρετείται ο καταναλωτής και δεν έχει πολλές πιθανότητες επιβίωσης η ίδια η επιχείρηση στο ανταγωνιστικό κλίμα που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τη μετοχοποίηση των εταιρειών αυτών η κυβέρνηση να διατηρεί τον έλεγχο με το μεγαλύτερο ποσοστό μετοχών. Ένα ποσοστό μετοχών να κατέχουν οι εργαζόμενοι και το υπόλοιπο να διατηρεί ο ιδιωτικός τομέας. Η ιδιωτικοποίηση αποτελεί αποξένωση κρατικού πλούτου και δεν αποτελεί τη λύση στο πρόβλημα των Ημικρατικών Οργανισμών. Υπάρχει αριθμός θεσμικών πλαισίων που μπορούν να εφαρμοστούν για αποδοτική λειτουργία των οργανισμών αυτών.

Χρηματιστήριο

Ο χρηματιστηριακός θεσμός από ρόλο δυναμικής προώθησης της οικονομίας κατάντησε με την έλλειψη σωστής διαχείρισης και του αναγκαίου θεσμικού πλαισίου, ακόμη ένας τρόπος τζόγου.

Page 18: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

17 / 52

Χρειάζεται η ενδυνάμωση και η πλήρης ανεξαρτητοποίηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Απαιτούνται θεσμικές τροποποιήσεις του Νόμου που θα προωθούν το χρηματιστηριακό θεσμό, τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη του επενδυτικού κοινού. Θα πρέπει:

Να γίνουν τέτοιες νομοθετικές ρυθμίσεις που να μην επιτρέπουν την άμεση ή έμμεση σύνδεση μεταξύ χρηματιστών και επενδυτικών εταιρειών.

Να ενθαρρυνθούν οι θεσμικοί επενδυτές για να επενδύσουν ουσιαστικά στο ΧΑΚ.

Να μειωθούν τα επιτόκια για να γίνουν πιο ελκυστικές οι μετοχές μακροπρόθεσμα.

Να θεσμοθετηθεί, όπως σε τακτά χρονικά διαστήματα δημοσιοποιηθεί το χρηματιστήριο την εσωτερική αξία της κάθε εταιρείας ανά μετοχή, επιβεβαιωμένη από τους ελεγκτές της.

Να επισπευσθεί η προώθηση του νομοσχεδίου για τις επιχειρήσεις επενδυτικών υπηρεσιών που αφορά θέματα όπως την εξασφάλιση άδειας για συμβούλους επενδύσεων και διαχειριστές χαρτοφυλακίων, τα προσόντα τους και την αναγκαία εξασφάλιση που πρέπει να δώσουν.

Να ενισχυθεί ουσιαστικά ο ρόλος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και να ανεξαρτητοποιηθεί πλήρως από την κυβέρνηση και τις όποιες παρεμβάσεις.

Να ιδιωτικοποιηθεί το ΧΑΚ και να παύσει το κράτος να έχει την ευθύνη της λειτουργίας του.

Να επισπευσθεί η έρευνα της Διερευνητικής Επιτροπής για το ΧΑΚ.

Να επισπευσθούν οι διαδικασίες στη γενική Εισαγγελία για διερεύνηση όσων καταγγελιών έχουν γίνει από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Οι σύνθετοι προβληματισμοί της παγκόσμιας κοινωνίας σε σχέση με το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους, τη βιοποικιλότητα, την υγεία και την ποιότητα ζωής, έχουν οδηγήσει, στην έννοια της αειφορίας, πιο απλά της βιωσιμότητας. Είχε προηγηθεί η εμπειρία της εντατικοποίησης της παραγωγής και του ανταγωνισμού, ιδιαίτερα μετά τη βιομηχανική επανάσταση και την υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων που, στην εποχή της αποικιοκρατίας, οδήγησαν στη λεηλασία της Ασίας, της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής και του Τρίτου Κόσμου και των πολέμων για το πετρέλαιο, τα νερά κ.α. Το μοντέλο αυτό της ανάπτυξης εφαρμόζεται ακόμη σε πολλές λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες. Το αναπτυξιακό μοντέλο που ακολουθήθηκε στην Κύπρο μετά την ανεξαρτησία δεν ήταν δυνατό να είναι σοφότερο της διεθνούς τάσης στα χρόνια που προηγήθηκαν. Αν, μια τέτοια δικαιολογία είναι αποδεκτή για τα πρώτα χρόνια μετά το 1960 καθώς και για τα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι οι αναπτυξιακοί σχεδιασμοί των διαδοχικών Κυβερνήσεων εξακολούθησαν να κινούνται στα ίδια, ξεπερασμένα πια πλαίσια τα οποία μπορεί να τροφοδοτούν με θετικά νούμερα τους συμβατικούς δείκτες μέτρησης της οικονομίας, αλλά κατά κανόνα καταπονούν και αλλοιώνουν το περιβάλλον. Η μεγάλη σημασία στον κλάδο του τουρισμού επιβάλλεται από τα οικονομικά δεδομένα, αλλά ο προσανατολισμός της οικονομικής πολιτικής στο μαζικό τουρισμό με αποκλειστικό στόχο τους ψηλούς αριθμούς επισκεπτών και κλινών χωρίς πραγματική ανάλυση του οφέλους που έχει η Κύπρος, οδήγησε σε κατασπατάληση των περιβαλλοντικών πόρων, υποσκάπτοντας τις προοπτικές ακόμα και για τον ίδιο τον τουρισμό. Η υποβάθμιση της γεωργίας, με την αλλαγή χρήσης της γης, την αστυφιλία και την καθήλωση της βιομηχανίας στα επίπεδα μικρής μεταποιητικής δραστηριότητας, χωρίς επαρκή σχεδιασμό για ποιοτικά, ενεργειακά και περιβαλλοντικά κριτήρια, προδικάζουν απαισιόδοξο το μέλλον. Οι κατευθύνσεις για τη γεωργία και τη βιομηχανία πρέπει να επαναπροσδιοριστούν στο σύγχρονο ανταγωνιστικό και περιβαλλοντικά ευαίσθητο διεθνές κλίμα.

Page 19: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

18 / 52

Αποτελεί άμεση και επιτακτική ανάγκη η κατανόηση και υιοθέτηση του μοντέλου της αειφόρου διαχείρισης που στηρίζεται στην οικολογική αξιοποίηση των πόρων για εξυπηρέτηση των πραγματικών αναγκών της κοινωνίας και τη δυνατότητα εξυπηρέτησης των μελλοντικών γενιών.

ΠΑΙΔΕΙΑ

Η παιδεία, μέσα και έξω από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, καλείται να αξιοποιήσει τη γνώση, την ιστορία και τον πολιτισμό και καλλιεργώντας τη σκέψη, την κριτική και την έρευνα, να εμπεδώσει την υπάρχουσα και να παράξει νέα γνώση, να δημιουργήσει πολιτισμό. Ουσιαστικά η παιδεία, κτίζοντας πάνω στο χτες, δημιουργεί το σήμερα και ανοίγει τους δρόμους για το αύριο, υπηρετώντας το όραμα της κοινωνίας. Για μας το όραμα αυτό εμπεριέχει και τη διαμόρφωση ενημερωμένων, δημιουργικών, κριτικών, συμμέτοχων, διεκδικητικών και κυρίως ελεύθερων πολιτών που θα ξέρουν να αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους. Οι στόχοι αυτοί προϋποθέτουν η εκπαιδευτική διαδικασία να είναι ουσιαστικά δημοκρατική, με βάση το σεβασμό της ατομικότητας, της εθνικής και πολιτιστικής ιδιαιτερότητας του κάθε μέλους /ομάδας και στηρίζει την καλλιέργεια ανθρωπιστικής και οικολογικής συνείδησης. Στην περίπτωση της Κύπρου, με τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή και όλες τις συνέπειές της στον άνθρωπο, το περιβάλλον και τον πολιτισμό, η παιδεία έχει ένα περισσότερο σύνθετο και καθοριστικό ρόλο. Διαπίστωσή μας είναι ότι η παιδεία μας, ανεξάρτητα από την ουσιαστική συμβολή εκπαιδευτικών φορέων και ατόμων, δεν ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες του τόπου. Σ’ αυτό ευθύνεται η έλλειψη του οράματος και το γεγονός ότι η κοινωνία μας έχει θεοποιήσει τα μεγέθη και έχει ανατρέψει τις ανθρώπινες και τις πολιτισμικές αξίες. Έχει αναδείξει σαν πρότυπα και “αξίες” το μιμητισμό, τη ξενομανία, την υπερκατανάλωση, τη μεγιστοποίηση του κέρδους και την εμπορευματοποίηση. Η δημοκρατική παιδεία απαιτεί ισότητα ευκαιριών στη μόρφωση. Η ανθούσα παραπαιδεία καλείται να καλύψει τα κενά που παρουσιάζονται στο περιεχόμενο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και τις στρεβλώσεις τους. Η διαδικασία αυτή αυξάνει την ανισότητα ευκαιριών μόρφωσης που ήδη εντείνεται και από τις διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα "καλά” και τα “κακά” σχολεία, ιδιωτικά και δημόσια. Πρόταση μας είναι να μειωθεί η ύλη σε λιγότερη και ουσιαστικότερη και τα βιβλία να αποφεύγουν τις περιττολογίες. O τεράστιος όγκος της ύλης είναι ένας λόγος που το μάθημα δεν μπορεί να γίνεται σε ρυθμούς προσαρμοσμένους σε όλους τους μαθητές ώστε να μπορούν να αφομοιώσουν την ύλη. Eπίσης πρόταση μας είναι τα διδακτικά βιβλία να είναι γραμμένα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ένας σε εγρήγορση δάσκαλος. Θεωρούμε δυνατή τη κατάργηση της στασιμότητας σε όλη την υποχρεωτική εκπαίδευση από τη στιγμή που το σχολείο θα είναι σε θέση να αντιμετωπίζει κατά τρόπο ουσιαστικό τη σχολική αποτυχία, αφού πρώτα εκμαιεύσει τις ανάγκες του κάθε μαθητή ξεχωριστά και αφού λάβει υπόψη τον ατομικό ρυθμό μάθησης του κάθε μαθητή ώστε να είναι σε θέση να εξασφαλίζει για όλους τους μαθητές ένα ελάχιστο επίπεδο γνώσεων στάσεων και ικανοτήτων στα «βασικά» τουλάχιστον μαθήματα, που η πολιτεία οφείλει να ορίσει. Για τη βελτίωση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου και των σχολικών μονάδων θεωρούμε απαραίτητη την αυτοαξιολόγηση η οποία θα πρέπει να στηρίζεται στα δικά της «πόδια». Θέση μας είναι οι σχολικές μονάδες να αναδειχθούν σε φορείς διαμόρφωσης και άσκησης εκπαιδευτικής πολιτικής και το κράτος να παρέχει στην αποκεντρωμένη και σχετικά αυτόνομη σχολική μονάδα σταθερό προσανατολισμό για ένα δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο, οικονομικούς πόρους, διδακτικό προσωπικό και συνεχή υποστήριξη στις προσπάθειες του σχολείου για βελτίωση και αλλαγή. Kομβικό σημείο για την επιτυχία των ανωτέρω θεωρούμε τη θεσμοθέτηση θέσεων προαγωγής εκπαιδευτικών ερευνητών μέσα στις σχολικές μονάδες όπου οι εν λόγο εκπαιδευτικοί θα έχουν ταυτόχρονα με τα διδακτικά καθήκοντα και ερευνητικά καθήκοντα. Πέρα από την

Page 20: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

19 / 52

αναγκαιότητα που επιβάλλει την ύπαρξη των πιο πάνω θέσεων προαγωγής, την οποία και περιγράψαμε με μεγάλη σαφήνεια προς το Υπουργείο καθώς και στο Συμβούλιο Μέσης και Δημοτικής, ο εκπαιδευτικός θα κερδίσει εκτίμηση και σεβασμό και θα αυξήσει το κύρος του στη κοινωνία. Aπορρίπτουμε το προτεινόμενο σύστημα αξιολόγησης για σκοπούς προαγωγών με εξωτερική – συγκριτική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών γιατί το θεωρούμε ως συνέχεια του υπάρχοντος αναχρονιστικού συστήματος αξιολόγησης, γιατί μειώνει την αξιοπρέπεια των εκπαιδευτικών, γιατί δεν επιτρέπει την ύπαρξη ανοικτού επικοινωνιακού κλίματος στη σχολική μονάδα. Για αυτό τασσόμαστε υπέρ της ίδρυσης της Aκαδημίας Στελεχών Eκπαίδευσης. Η λειτουργία του Πανεπιστημίου Κύπρου, του Ανοιχτού Πανεπιστημίου και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου είναι αναμφισβήτητα, μια σημαντική εξέλιξη για τον τόπο. Αναμένεται ότι το Πανεπιστήμιο σαν ένας ζωντανός οργανισμός θα πρέπει να ανταποκρίνεται στον παλμό και τις ανάγκες της κοινωνίας, μέσα από την ελευθερία της σκέψης, της έκφρασης, της έρευνας και του προβληματισμού, μέσα από μια αλληλεπίδραση με το κοινωνικό σύνολο και ταυτόχρονα με την παγκόσμια διανόηση. Δεν θέλουμε μια ελιτίστικη και απομονωμένη νησίδα των “εκλεκτών” ούτε ένα ξένο σώμα στην κοινωνία αλλά ένα ζωντανό κομμάτι της που να συμμετέχει ενεργά στην κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή του τόπου.

Εκπαίδευση και περιβαλλοντική συνείδηση

Μέσα σ’ ένα ραγδαία διαμορφούμενο κόσμο, με τα μικρά και μεγάλα περιβαλλοντικά και άλλα προβλήματα στον κυπριακό χώρο, πρέπει να προωθηθεί μια ανανεωμένη παιδεία και μια ζωντανή, πηγαία, συνεπής εκπαίδευση. Έχει καθοριστεί στα σχολεία μια περιβαλλοντική θεματολογία που, ευτυχώς, δεν περιορίστηκε στα πλαίσια ενός μαθήματος αλλά, σωστά, επεκτάθηκε μέσα από ένα σύνολο μαθημάτων. Η περιβαλλοντική συνείδηση αποτελεί το βασικό υπόβαθρο της διαμόρφωσης και προώθησης της οποιασδήποτε περιβαλλοντικής πολιτικής. Η καθιέρωση στην κοινωνία αξιών αντίθετων προς άκρατο καταναλωτισμό και την ανάπτυξη των ποσοτικών παραγόντων, που να αφορούν την ποιότητα ζωής και την αειφορία, παραμένει κύριο μέλημα του περιβαλλοντικού-οικολογικού κινήματος. Είναι ουσιαστικό να αποκτήσουμε συνολική περιβαλλοντική ευαισθησία, γιατί κανένα μέτρο προστασίας του περιβάλλοντος ή οικολογικής διαχείρισης δεν μπορεί και δεν πρέπει να στηρίζεται στον πειθαναγκασμό και την επιβολή αλλά στην ουσιαστική κοινωνική συναίνεση και αποδοχή. Φορείς διαμόρφωσης περιβαλλοντικής συνείδησης θα έπρεπε να βρίσκονται παντού. Ιδιαίτερα σημαντικός κρίνεται ο ρόλος των μέσων επικοινωνίας και ενημέρωσης που, ενώ έχουν δείξει μέχρι σήμερα αρκετή ευαισθησία όταν πρόκειται για ανάδειξη από το περιβαλλοντικό κίνημα περιβαλλοντικών σκανδάλων, αποδεικνύονται γενικά αδύνατα στην προώθηση πραγματικών προσπαθειών έρευνας, παρουσίασης και συνεπούς προώθησης των προβλημάτων. Προτείνουμε:

Χρηματοδότηση προγραμμάτων ανάπτυξης περιβαλλοντικής συνείδησης μέσα από τις δυνατότητες που παρέχει η Ε.Ε.

Προώθηση κινήτρων για τη συνολική ενασχόληση των πολιτών και των ΜΜΕ με θέματα περιβάλλοντος.

Δημιουργία ενός πραγματικού πλαισίου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, σε συνεργασία με τους εθελοντές του περιβαλλοντικού-οικολογικού χώρου και τους ειδικούς επιστήμονες.

Αφαίρεση από τα σχολικά εγχειρίδια των αναφορών που εξυμνούν το ακολουθούμενο μοντέλο ανάπτυξης (π.χ. μαζικός τουρισμός, γενετικά τροποποιημένα, πυρηνικά) και την πρόσθεση περιβαλλοντικής προσέγγισης στα αναλυτικά προγράμματα και καλλιτεχνικών ασχολιών των παιδιών π.χ. μουσική, τέχνη.

Page 21: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

20 / 52

Δυνατότητα μετεκπαίδευσης των εκπαιδευτικών σε θέματα περιβάλλοντος.

Θα πρέπει:

Να αναθεωρηθούν οι στόχοι και ο ρόλος της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και του Συστήματος Μαθητείας.

Να δημιουργηθούν θεσμοθετημένα όργανα και ένας ευέλικτος και αποτελεσματικός φορέας για καθορισμό στόχων και συνεχή παρακολούθηση και αναπροσαρμογή της πορείας μέσα στα πλαίσια των αναγκών του τόπου και των εξελίξεων στον ευρωπαϊκό χώρο.

Να δοθούν κονδύλια για λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση του χώρου των σχολείων.

Να δοθούν, από το κράτος, κονδύλια για να κτισθούν στα σχολεία αίθουσες και να εξοπλισθούν έτσι ώστε να προσφέρονται για δημιουργική απασχόληση των μαθητών.

Να θεσμοθετηθούν κίνητρα επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών.

Να δοθεί η δυνατότητα στους εκπαιδευτικούς να επιμορφώνονται σε θέματα επικοινωνίας ώστε να είναι αποτελεσματικότεροι στο έργο τους. Για να κερδίσεις κάποιο, και συνεπώς και τον μαθητή, χρειάζεται να κρατηθείς σε απόσταση από το σύστημα των αντιλήψεων σου, να μπεις στη θέση του μαθητή και να τον κατανοήσεις.

Να μειωθεί η «βία» που ασκεί το σχολείο στους μαθητές και να αυξηθεί η συμμετοχικότητα των μαθητών στη λήψη αποφάσεων που τους αφορούν.

Να διοριστούν στα σχολεία ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι, που όχι μόνον θα επιλύουν επί τόπου προβλήματα που θα προκύπτουν αλλά και που θα διδάσκουν μαθήματα της ειδικότητας τους.

Να δοθεί η δυνατότητα σε όλους τους υποψήφιους εκπαιδευτικούς της Mέσης Eκπαίδευσης και της Mέσης Tεχνικής Eκπαίδευσης να καταρτισθούν παιδαγωγικά πριν από τον διορισμό τους, σύμφωνα με τις αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων, κάτω από ανθρώπινες συνθήκες, χωρίς να είναι ανάγκη να εγκαταλείψουν πιθανή εργασία τους και χωρίς να είναι ανάγκη να μετακινούνται διανύοντας αρκετά χιλιόμετρα από τον τόπο διαμονής τους στον τόπο διδασκαλίας υφιστάμενοι από την μιά την ταλαιπωρία και από την άλλη ρυπαίνοντας το περιβάλλον.

Να προστατευθεί η αυτονομία των Πανεπιστημίων με ταυτόχρονη διασφάλιση της σύνδεσής τους με τις ιδιαίτερες ανάγκες του τόπου.

Να υποστηριχθεί έμπρακτα το Ανοικτό Πανεπιστήμιο, αφού εξυγιανθεί η λειτουργία του και γίνει συμβατή με τις αρχές της ανοιχτής εκπαίδευσης.

Να διασφαλιστούν οι ακαδημαϊκές ελευθερίες μέσα από μια δημοκρατική λειτουργία και ο διάλογος μέσα στην Πανεπιστημιακή Κοινότητα, με τη θεσμοθετημένη και ουσιαστική συμμετοχή διδασκόντων και διδασκομένων και προσωπικού.

Να διασφαλισθεί η πλήρης διαφάνεια τόσο για την πρόσληψη όσο και για την ανέλιξη του διοικητικού προσωπικού και του εκπαιδευτικού προσωπικού των Aνωτάτων Eκπαιδευτικών Iδρυμάτων.

ΥΓΕΙΑ Μια από τις αρνητικές επιπτώσεις της τρομακτικής αλλαγής των συνθηκών ζωής, της προσφυγοποίησης και της αστικοποίησης μεγάλου μέρους του πληθυσμού είναι η μείωση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου οργανισμού με αποτέλεσμα την αύξηση των χρόνιων νοσημάτων (των ρευματολογικών, των αλλεργικών και άλλων αυτοανοσοποιητικών ασθενειών). Το σύστημα υγείας που υπάρχει στην Κύπρο καθώς και το προτεινόμενο Γενικό Σύστημα Υγείας αντιπροσωπεύει την κατεστημένη ιατρική σε αντίθεση με την προληπτική ιατρική. Το σημερινό αδιέξοδο στον τομέα της Υγείας, οφείλεται στην εμπορευματοποίηση που υπάρχει στον τομέα

Page 22: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

21 / 52

αυτό. Υπάρχει τεράστιο χάσμα μεταξύ αυτών που είναι χρήσιμα, λογικά και οικονομικά συμφέροντα για το Σύστημα Κοινωνικής Πρόνοιας και αυτών που είναι επικερδή για ένα ιατρείο, για τα Ταμεία Υγείας και για τα ιδιωτικά Νοσοκομεία. Η πολιτική κορυφή, ικανοποιώντας μεμονωμένα συμφέροντα, έχει οδηγήσει σε οδυνηρά αδιέξοδα του τομέα της υγείας. Οι πολιτικά υπεύθυνοι δεν είναι σε θέση να δείξουν πρωτοποριακό πνεύμα με στόχο την ιδανική ιατρική περίθαλψη με φειδωλή χρησιμοποίηση των υπαρχόντων οικονομικών πόρων. Το Κράτος, θέλοντας ουσιαστικά να αποτραβηχτεί από τις υποχρεώσεις χρηματοδότησης που έχει στον τομέα αυτό, προτείνει ένα σύγχρονο Σύστημα Υγείας δίχως να αλλάζει τίποτα ουσιαστικά στη φιλοσοφία της κατεστημένης ιατρικής. Απλώς κατανέμονται τα οικονομικά βάρη και σε αυτούς που μέχρι σήμερα είχαν “δωρεάν” ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στους άπορους, τους συνταξιούχους, τους άρρωστους και τους αδύναμους ενώ γίνεται και προσπάθεια δημιουργίας κάποιων στεγανών (δημόσιοι υπάλληλοι). Πρέπει να δημιουργηθεί ένα Γενικό Σχέδιο Υγείας που να βλέπει τον άνθρωπο, τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνθήκες σαν συγκοινωνούντα δοχεία, με σκοπό τη μείωση και τελικά το ξεπέρασμα της κοινωνικής ανισότητας και στο τομέα αυτό. Η υπαλλακτική λύση είναι εκείνο το Σύστημα Υγείας που δουλεύει δίχως κέρδος, που είναι σε θέση να φροντίζει και τους αδύναμους και τους άπορους, που μπορεί να εργάζεται πραγματικά αποτελεσματικά με χαμηλά κόστα. Για ξεπέρασμα του αδιεξόδου της κατεστημένης ιατρικής προτείνουμε:

Προώθηση Ταμείου Ασφάλισης και Γενικού Συστήματος Υγείας με καθολική συμμετοχή όλου του λαού, δίχως να αφήνονται παράθυρα για εξαιρέσεις. Δημοκρατικό έλεγχο όλων των διαδικασιών και περιορισμό της αυτοδυναμίας των γιατρών. Έλεγχο, περιορισμό και σταδιακό κλείσιμο των Ιδιωτικών Ταμείων Ιατρικής Περίθαλψης.

Συνεπής εφαρμογή μιας προληπτικής περιβαλλοντικής πολιτικής με επιβολή και αυστηρή τήρηση υγειονομικών προδιαγραφών μέσα από τον κατάλληλό σχεδιασμό. Σε θέματα που αγγίζουν τη Γενική Υγεία οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων χρειάζονται οπωσδήποτε συμπλήρωση με Μελέτες Υγειονομικών Επιπτώσεων.

Δημιουργία θεσμών που να προάγουν και να ελέγχουν τη ποιότητα της ιατρικής εκπαίδευσης και φροντίδας και να δίνουν ταυτόχρονα και στους μαζικούς φορείς τη δυνατότητα συμμετοχής στη διαμόρφωση της κρατικής υγειονομικής πολιτικής. Σημαντικό ρόλο σε αυτό μπορούν να παίξουν σύνδεσμοι ασθενών και φίλων με κριτικές γνώσεις γύρω από συγκεκριμένες παθήσεις.

Δημιουργία αυτόνομων αποκεντρωμένων Κέντρων Υγείας στα οποία θα συνεργάζονται ισότιμα το ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό με άλλους ειδικούς (κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, μηχανικούς, κτλ.) με σκοπό την εφαρμογή προληπτικής και συμβουλευτικής ιατρικής και τη σφαιρική αντιμετώπιση του θέματος της Γενικής Υγείας και προώθηση της αγωγής υγείας.

Προώθηση και εφαρμογή εναλλακτικών και άλλων μορφών ιατρικής περίθαλψης καθώς και μελέτη για ενθάρρυνση της λαϊκής / παραδοσιακής ιατρικής.

Καταπολέμηση των κοινωνικών λόγων που οδηγούν τους ανθρώπους στην αυτοκαταστροφή με τη μαζική τοξικομανία, δηλ. την επιδημικών διαστάσεων εξάρτηση από τις νόμιμες τοξίνες (το οινόπνευμα, τη νικοτίνη και τα ψυχοφάρμακα), με την υποστήριξη της δημιουργίας μονάδων απεξάρτησης / αποτοξίνωσης που να λειτουργούν με αβλαβείς, μη τοξικές, ολιστικές μεθόδους, βασισμένες στη συλλογική κοινότητα, την κοινωνική εμπλοκή και την αντιμετώπιση των ψυχολογικών παραγόντων που οδηγούν στην εξάρτηση.

Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί και προϊόντα

Να απαγορευτούν όλες οι καλλιέργειες γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στο νησί μας. Να κηρυχθεί η Κύπρος χώρα ελεύθερη από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.

Να απαγορευτεί η χρήση και εισαγωγή γενετικά τροποποιημένων ζωοτροφών και σπόρων.

Να προωθηθεί η οικολογική γεωργία και βιοκαλλιέργειες.

Page 23: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

22 / 52

Να προωθηθεί η καλλιέργεια για κτηνοτροφικά φυτά κατάλληλα για παραγωγή ζωοτροφών απαλλαγμένων από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.

Να γίνει υποχρεωτική η τοποθέτηση προϊόντων που περιέχουν Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς σε ξεχωριστά ράφια στις υπεραγορές.

Υγεία στην τρίτη ηλικία

Τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει η τρίτη ηλικία δεν τυγχάνουν της προσοχής και του ενδιαφέροντος που θα έπρεπε από το Κράτος και το Υπουργείο Υγείας. Τα ιδρύματα που υπάρχουν για τη φροντίδα των ατόμων της τρίτης ηλικίας είναι λιγοστά και ακατάλληλα για να προσφέρουν αξιοπρεπή διαβίωση και είναι προσιτά μόνο σε άτομα με υψηλά οικονομικά έσοδα (ακόμη και στο νέο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας δεν υπάρχει γηριατρική πτέρυγα).

Κάπνισμα

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η κυριότερη αιτία θανάτων και το κάπνισμα ο μεγαλύτερος ένοχος. Ο εθισμός στη νικοτίνη και ιδιαίτερα ο εθισμός νεαρών ατόμων στο κάπνισμα, αποτελεί πρόβλημα που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών υιοθετεί τα πιο κάτω πορίσματα της παγκόσμιας συνδιάσκεψης για τον καρκίνο του πνεύμονα που έγινε στο Τόκιο.

Προώθηση νέων μεθόδων για την αποτροπή του καπνίσματος ανάμεσα στα παιδιά και ως εκ τούτου το μη εθισμό τους στη νικοτίνη. Αύξηση του φόρου στα καπνικά προϊόντα.

Απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους.

Επιμόρφωση του κοινού και αντικαπνιστική αγωγή στην εκπαίδευση για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος.

Προώθηση της εφαρμογής νομοθεσίας και δημιουργία συνείδησης στους χώρους εργασίας, μάθησης, ψυχαγωγίας, καθώς και προστασία των παθητικών καπνιστών.

Εφαρμογή Γενικού Στρατηγικού Σχεδίου αντιμετώπισης των συνεπειών του καπνίσματος.

Ηλεκτρομαγνητικά πεδία (ΗΜΠ)

Επιδημιολογικές μελέτες στο εξωτερικό, παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο λευχαιμίας σε παιδιά ηλικία 14 και 15 ετών που ζουν κοντά σε πυλώνες υψηλής τάσης και κεραίες τηλεπικοινωνιών. Με τη πιθανότητα ότι επηρεάζεται η υγεία του ατόμου κοντά σε ΗΜΠ υιοθετείται η προσέγγιση της συνετούς "πρόληψης", δηλαδή την αποφυγή γειτνίασης ατόμων με τα ΗΜΠ. Πρέπει να απαγορευθεί η τοποθέτησή κεραιών τηλεπικοινωνίας σε απόσταση μικρότερη των 300μ από σχολεία και χώρους όπου συχνάζουν παιδιά και ηλικιωμένοι.

Δικαιώματα ασθενών

Με τις εξελικτικές καταστάσεις στο ιατροφαρμακευτικό σύστημα, οι ασθενείς πρέπει να κατοχυρωθούν νομικά. Το Κίνημα υποστηρίζει την πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας για τη Χάρτα των Δικαιωμάτων των Ασθενών που πρέπει και έμπρακτα να διασφαλίζει τα δικαιώματα όλων των ασθενών και να αναβαθμίζει την εξυπηρέτησή τους με τη δημιουργία Υπηρεσίας εντός των νοσοκομείων για εξυπηρέτηση των ασθενών και μείωση της ταλαιπωρίας που υφίστανται.

Καρδιακές παθήσεις

Στην Κύπρο οι καρδιακές παθήσεις είναι ο μεγαλύτερος λόγος για απώλεια ζωής και τα έξοδα περίθαλψης είναι τεράστια. Η πρόληψη θα σώζει ζωές για τούτο ζητούμε να δημιουργηθούν με δημόσια δαπάνη τοπικές κλινικές με στόχο α) την καθοδήγηση και εκπαίδευση των πολιτών για τα θέματα καλύτερης ζωής, β) διδασκαλία σωματικών ασκήσεων για βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας και γ) διάγνωση καρδιακών παθήσεων .

Καρκίνος

Ο καρκίνος παίρνει αυξανόμενες διαστάσεις στην Κύπρο και παγκοσμίως, κυρίως λόγω περιβαλλοντικών παραγόντων. Προσβάλλει άνδρες, γυναίκες και παιδιά κάθε ηλικίας και

Page 24: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

23 / 52

κοινωνικής τάξης και αποτελεί πλέον παγκοσμίως την πρώτη αιτία θανάτου. Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην υιοθέτηση από την κυβέρνηση της εθνικής στρατηγικής αντιμετώπισης του καρκίνου στην Κύπρο, ύστερα από μακρόχρονες συζητήσεις. Αν και δεν ανταποκρίνεται πλήρως στην οικολογική προσέγγιση του καρκίνου, η εθνική στρατηγική δίνει έμφαση στην πρόληψη, ως την πιο αποτελεσματική και αποδοτική μέθοδο αντιμετώπισης του καρκίνου. Προβλέπει επίσης δράσεις στους τομείς της έγκαιρης διάγνωσης, θεραπείας, ανακουφιστικής φροντίδας και έρευνας. Ωστόσο, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν έχει εφαρμόσει τα μέτρα που προνοεί η εθνική στρατηγική για αντιμετώπιση του καρκίνου, αλλά ενεργεί συχνά αντίθετα με το πνεύμα και το γράμμα της εθνικής στρατηγικής: για παράδειγμα, επιτρέπει τη λειτουργία καρκινογόνων εγκαταστάσεων (π.χ. πρατηρίων βενζίνης) σε κατοικημένες περιοχές, και «εξαφανίζει» ακτινοθεραπευτικά μηχανήματα αντί να εξοπλίζει τα δημόσια νοσηλευτήρια, δημιουργώντας έτσι εύλογες υποψίες ότι ευνοεί ιδιωτικά μονοπώλια. Με στόχο τον ουσιαστικό περιορισμό της νοσηρότητας από τον καρκίνο και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των καρκινοπαθών, το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών θα συνεχίσει να προωθεί δυναμικά την εφαρμογή μέτρων για αντιμετώπιση του καρκίνου, δίνοντας προτεραιότητα στα ακόλουθα:

Εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης ώστε να περιοριστεί δραστικά η έκθεση του πληθυσμού σε καρκινογόνους παράγοντες

Δημιουργία πλήρους αρχείου καρκίνου, ικανού να υποστηρίζει το σχεδιασμό πολιτικών για πρόληψη και θεραπεία του καρκίνου

Λειτουργία τριτοβάθμιου ογκολογικού κέντρου αναφοράς στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, αφού είναι το μόνο που περιλαμβάνει όλες τις ειδικότητες

Δημιουργία εξειδικευμένου κέντρου μαστού, βάσει των σχετικών ευρωπαϊκών κατευθυντήριων γραμμών

Σταδιακή δημιουργία περιφερειακών ογκολογικών μονάδων στα δημόσια νοσηλευτήρια

Ενίσχυση της ανακουφιστικής φροντίδας

Προώθηση εναλλακτικών θεραπειών, επιστημονικά τεκμηριωμένων

Κέντρο Δηλητηριάσεων

Αποτελεί απαράδεκτη απουσία η έλλειψη ενός οργανωμένου Κέντρου Δηλητηριάσεων στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Για το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών αποτελεί προτεραιότητα η ίδρυση και λειτουργία του Κυπριακού Κέντρου Δηλητηριάσεων.

ΝΕΟΛΑΙΑ

Η νεολαία είναι η ελπίδα για το μέλλον της χώρας πάνω στην οποία επενδύονται και προβάλλονται όλα τα οράματα και οι προσδοκίες που δεν είχαν υλοποιηθεί από τις προηγούμενες γενιές. Έτσι η νεολαία φέρει ένα μεγάλο βάρος, πρέπει να πραγματώσει τις προσδοκίες για ένα καλύτερο αύριο και να συμπληρώσει τα κενά και τις ελλείψεις του παρελθόντος, αλλά συνάμα πρέπει και να βρει το δικό της δρόμο, να βάλει τους δικούς της στόχους και να θέσει τις δικές της προτεραιότητες. Στη σημερινή κυπριακή κοινωνία που ζούμε δεν είναι δύσκολο να αναγνωρίσουμε μια σύγχυση ταυτότητας, εξωτερικά πρότυπα και κουλτούρα να εδραιώνονται και η νέα γενιά, πιο ευέλικτη, να προχωρά προς νέους τρόπους έκφρασης, να γίνεται γνώστης καινούργιων τεχνικών και δυνατοτήτων (π.χ. χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), αλλά να γίνεται και δέσμια της εικονικής πραγματικότητας, του ατομικισμού της εποχής μας και του αγώνα δρόμου απόκτησης εξουσίας και υλικών αγαθών.

Page 25: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

24 / 52

Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί το βάρος μιας ημικατεχόμενης πατρίδας και τα στενά πλαίσια μέσα στα οποία μπορεί κάποιος να εργαστεί προς το όραμα ενός ελεύθερου και ενιαίου κράτους, μη λέγοντας τίποτε ακόμη για την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και του οικολογικού εφιάλτη που εγκυμονεί πάνω από τα κεφάλια μας. Μέσα σε αυτό το κλίμα η νεολαία πρέπει να αποκτήσει τα εφόδια για να διεκδικήσει ένα καλύτερο αύριο για τον εαυτό της αλλά και για τις επόμενες γενιές. Πρωταρχικά πρέπει:

Να αποκτήσει φωνή και να εμπλακεί στα κέντρα λήψης αποφάσεων.

Να πολεμήσει ενάντια στο ρουσφέτι που καταντά τη διαδικασία εξεύρεσης εργασίας ταπεινωτική και εξευτελιστική εμπειρία για τους νέους.

Να αποκτήσει καινούργια πρότυπα και να εμπλακεί ενεργά σε ομάδες πολιτών και εθελοντών.

Να καταπολεμήσει ανασφάλειες, μεμψιμοιρίες και αυτοκαταστροφικές διαδρομές με εξαρτησιογόνες ουσίες.

Να λάβει ολοκληρωμένη και σφαιρική μόρφωση (με μείωση της παραπαιδείας) και να στηριχθεί συμβουλευτικά πάνω σε θέματα σπουδών και καριέρας.

Να εκπαιδευτεί σχετικά με το περιβάλλον που ζει (ένταξη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στα σχολεία) και να ενημερωθεί για την παγκόσμια περιβαλλοντική κατάσταση που επικρατεί (κλιματικές αλλαγές, πείνα, παγκοσμιοποίηση, καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μοντέλο ανάπτυξης).

Το σημαντικότερο κεφάλαιο της ανεργίας και υπο-απασχόλησης που ταλανίζει τους νέους της Κύπρου πρέπει να ανοίξει σε ανοικτό και ειλικρινή κοινωνικό διάλογο και να τους δοθεί προτεραιότητα στα θέματα απασχόλησης και κατάρτισης.

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Ο αθλητισμός είναι μέρος της ίδιας της ζωής μας, γι’ αυτό πρέπει να έχουμε όλοι τη δυνατότητα της άθλησης. Αυτή θα εξασφαλιστεί με τη δημιουργία ανοικτών χώρων άθλησης και ψυχαγωγίας, την κατασκευή δικτύου πεζοδρόμων και πεζοδρομίων με τις αναγκαίες ασφαλείς προσπελάσεις, δικτύων ποδηλατοδρόμων, ανοικτών τοπικών γυμναστηρίων, με την ενσωμάτωση αθλητικών δραστηριοτήτων μέσα στην καθημερινή ζωή - βάδισμα, ποδηλασία στις καθημερινές μετακινήσεις, με νομοθεσία που να μεταφέρει οικονομικούς πόρους από τη φορολογία σε έργα ανοικτού αθλητισμού με τοπικό χαρακτήρα. Αυτό προτείνουμε σε αντιπαράθεση με την επικρατούσα τακτική των κλειστών (για χρήση μόνο από αθλητές) γηπέδων ή χώρων άθλησης, ή την κατασκευή τεράστιων αθλητικών κέντρων που πέρα από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις εκεί που γίνονται, αφαιρούν σημαντικά κονδύλια από το μαζικό αθλητισμό. Ο αθλητισμός σαν θέαμα πρέπει να αντικρισθεί πολύ προσεκτικά λόγω των κοινωνικών του διαστάσεων. Για να γίνει προσιτός στο πλατύ κοινό που να μπορεί να τον παρακολουθεί χωρίς να κινδυνεύει σωματικά και ψυχικά, χρειάζεται να ανατραπούν από τη βάση τους η ιδεολογία και η νοοτροπία που τον διέπουν. Στο σχολείο πρέπει να εμπεδωθεί η αντίληψη του να αγωνίζεται κάποιος σωστά, σεβόμενος κύρια τον αντίπαλο. Πρέπει επίσης τα σχολεία να διαθέτουν αποδυτήρια και άλλες διευκολύνσεις για να ενθαρρύνεται η άθληση των μαθητών. Έχει γίνει πλέον συνήθεια στην Κύπρο να μιλάμε για αθλητισμό και να εννοούμε το ποδόσφαιρο. Σε αυτό επενδύει ο ΚΟΑ τα περισσότερα κονδύλια του, με αυτό ασχολούνται όλες οι αθλητικές εκπομπές στα ΜΜΕ, γι' αυτό γράφουν όλες οι εφημερίδες στις αθλητικές τους στήλες. Αντίθετα

Page 26: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

25 / 52

έχουμε πολλά να πούμε για αθλήματα που κανένας δεν έχει επενδύσει σχεδόν τίποτα και επιτυχημένοι αθλητές που μπορούν να μιλήσουν γι' αυτά έστω και αν η δόξα του ποδοσφαίρου δεν τους αφήνει να σηκώσουν κεφάλι. Επιμένουμε στη δικαιότερη κατανομή των κρατικών κονδυλίων σε πολλά αθλήματα και τον τερματισμό της χρηματοδότησης των ελλειμμάτων του ποδοσφαίρου. Δυστυχώς ο Κυπριακός Αθλητισμός και κυρίως το ποδόσφαιρό ταλανίζεται από το χουλιγκανισμό, τη βία και την κυριαρχία των οργανωμένων οπαδών (θύρες). Δυστυχώς τα μεγάλα κόμματα βολεύονται με αυτήν την κατάσταση αφού οι οπαδικές οργανώσεις αποτελούν χώρους για στρατολόγηση κομματικών οπαδών. Διάκριση μεταξύ ανδρών και γυναικών υπάρχει και στον αθλητισμό. Οι ανδρικές ομάδες παίρνουν σε χορηγίες τη μερίδα του λέοντα των κονδυλίων αλλά και της προβολής και της σημασίας που δίνει το κράτος. Από την άλλη το γυναικείο αθλητισμό χρησιμοποιείται από το κράτος για να καλύψει τις ενοχές του ή τις συμβατικές του υποχρεώσεις προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους οργανισμούς.

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ανάγκη για αναθεώρηση της τουριστικής αναπτυξιακής πολιτικής

Το περιβαλλοντικό κίνημα είχε από πολλά χρόνια προειδοποιήσει ότι η ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη με έμφαση στην αύξηση των ποσοτήτων και των αριθμών, χωρίς αξιολόγηση του πραγματικού οφέλους θα είχε ως αποτέλεσμα την αλλοίωση και υποβάθμιση του κυπριακού περιβάλλοντος και θα σκότωνε την “κότα που γεννά τα χρυσά αυγά”. Δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε. Όσο κι αν τονίστηκε η ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος και η ανάγκη για ισορροπημένη ανάπτυξη όλων των τομέων της οικονομίας με βάση τους διαθέσιμους φυσικούς πόρους και το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, αυτές οι ανάγκες αγνοήθηκαν. Ο τουριστικός τομέας διαρκώς αναπτυσσόταν και έγινε το κύριο στήριγμα της οικονομίας. Ταυτόχρονα όμως η άκρατη τουριστική ανάπτυξη διέβρωσε και κατέστρεψε το μοναδικό φυσικό περιβάλλον που ήταν αυτό κυρίως που έκανε την Κύπρο ένα ελκυστικό τουριστικό προορισμό. Σήμερα έστω και καθυστερημένα, ακούονται και από άλλους φωνές για να ληφθούν επείγοντα μέτρα για να σωθεί η τουριστική βιομηχανία και να αντιμετωπιστεί η παραπέρα υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Προτείνουμε:

Προγραμματισμένη αναδιάρθρωση του τουριστικού τομέα, με αναφορά στο όφελος που προκύπτει από αυτόν, λαμβάνοντας όμως υπόψη και το περιβαλλοντικό κόστος. Προώθηση άλλων ειδών εναλλακτικού τουρισμού, όπως αγροτουρισμού, πολιτιστικού τουρισμού και ειδικών ενδιαφερόντων.

Στελέχωση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΚΟΤ και του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού με επιστήμονες σχετικούς σε θέματα οικολογίας και εναλλακτικών μορφών τουριστικής δραστηριότητας.

Καθορισμό αυστηρών τουριστικών ζωνών με κριτήρια που θα αφορούν περιβαλλοντικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά των περιοχών.

Περιβαλλοντική αναβάθμιση της λειτουργίας των υφισταμένων τουριστικών μονάδων όσον αφορά εξοικονόμιση ενέργειας, εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού, απόρριψη αποβλήτων, ηχορύπανση , εγκατάσταση μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και γενικότερη μικρο-περιβαλλοντική διαχείριση.

Διακοπή χαριστικών επιδοτήσεων στους ξενοδόχους.

Κατάργηση του κονδυλίου που δαπανεί ο ΚΟΤ για διαφήμιση στο εξωτερικό και στοχεύει στο μαζικό τουρισμό, και επικέντρωση σε χαρακτηριστικά που προβάλλουν τις ιδιαιτερότητες της Κύπρου, και ξεφεύγουν από το φαύλο κύκλου του ανταγωνισμού με άλλες παρόμοιες αγορές.

Page 27: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

26 / 52

Χρέωση του οικολογικού κόστους από την τουριστική δραστηριότητα (εξάντληση φυσικών πόρων, καταστροφή περιβάλλοντος, αφαλάτωση και αέριοι ρύποι από τα γήπεδα γκολφ κ.λπ.) στους επιχειρηματίες του τομέα. Οι εισπράξεις από το τέλος αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αναβάθμιση του περιβάλλοντος, που θα είναι και πάλι προς όφελος αυτών που θα το πληρώνουν.

Υποχρεωτική συνοδεία τουριστικών λεωφορείων από αδειούχους ξεναγούς, ιδιαίτερα των λεωφορείων που μεταφέρουν τουρίστες στα κατεχόμενα.

Δημιουργία υποδομών στα ξενοδοχειακή βιομηχανία για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, εμποδιζόμενα άτομα, ανάπηρα άτομα κ.ο.κ.

Ξεκάθαρη αλλαγή πολιτικής του ΚΟΤ που να επικεντρώνεται στην προστασία του εναπομείναντος φυσικού περιβάλλοντος της Κύπρου.

Διάθεση κονδυλίων από τον ΚΟΤ για την προστασία και διατήρηση της φύσης κυρίως σε περιοχές που προσελκύουν τουρίστες Ειδικών Ενδιαφερόντων και Αγροτουρισμό.

ΓΕΩΡΓΙΑ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

Η συρρίκνωση της γεωργίας ήταν αποτέλεσμα τόσο της τουρκικής εισβολής όσο και του μοντέλου ανάπτυξης που έδωσε μονοδιάστατη έμφαση στον τουρισμό και στην πώληση εξοχικής κατοικίας (real estates development) αλλά και την άρση των περιορισμών εισαγωγής λόγω της ευρωπαϊκής πορείας. Αλλοι λόγοι συρρίκνωσης είναι η συνεχής προσπάθεια για ποσοτική αύξηση και παράλληλα η έμφαση στη μονοκαλλιέργεια π.χ. πατάτας, αμπελιών, ελιάς και εσπεριδοειδών.. Αποτέλεσμα αυτής της τάσης είναι η πλειονότητα των παραγομένων προϊόντων να υστερεί ποιοτικά: α) μεγάλες ποσότητες χημικών υπολειμμάτων από τη χρήση φυτοφαρμάκων, β) νέες ποικιλίες που γευστικά αλλά και θρεπτικά δεν έχουν καμιά σχέση με τις αντίστοιχες παραδοσιακές. Οι αλυσωτές επιπτώσεις από τη χρήση των λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων και των βιοκτόνων στη γη, το νερό, τον αέρα και την υγεία προβληματίζουν την κοινωνία ως προς την αναγκαιότητά τους. Πιστεύουμε ότι στόχος πρέπει να είναι η διατήρηση και επέκταση της μη-εντατικής (εκτατικής) γεωργίας που υπάρχει στο νησί με σκοπό να διατηρηθεί το αγροτικό μωσαϊκό που είναι πολύ σημαντικό για τη βιοποικιλότητα, την καλή κατάσταση του εδάφους, να μην μολύνεται το νερό κλπ. Για να γίνει αυτό χρειάζεται αναδιάρθρωση των κινήτρων που δίνονται μέσω των επιχορηγήσεων της ΚΑΠ, και συστηματική εφαρμογή της νομοθεσίας όσον αφορά τις απαγορεύσεις (π.χ. εκρίζωση θαμνώνων κλπ). Ευκαιρίες επίσης δίνονται μέσω της εφαρμογής της Πολλαπλής Συμμόρφωσης όσον αφορά τις επιδοτήσεις από τον πρώτο πυλώνα της ΚΑΠ και την εφαρμογή της νομοθεσίας για την προστασία των πουλιών (Οδηγία για τα Πουλιά 2009/147/ΕΚ) και τους Οικοτόπους (Οδηγία για τους Οικοτόπους 92/43/ΕΟΚ). Η έλλειψη σοβαρής και μακροπρόθεσμης πολιτικής και η σχετικά “ανύπαρκτη” νομοθεσία δημιουργούν ένα μεγάλο πρόβλημα στους χώρους των κτηνοτροφικών υποστατικών. Αυτό αποτελεί πρόβλημα το οποίο και θα οξύνει τις αντιδράσεις των κατοίκων που επηρεάζονται από τη λειτουργία κτηνοτροφικών μονάδων με μεγάλους αριθμούς. Όλες οι μονάδες εντατικής κτηνοτροφίας θα έπρεπε να αξιολογηθούν σε σχέση με την περιβαλλοντική νομοθεσία ώστε να πληρούν όλα τα περιβαλλοντικά κριτήρια (που σίγουρα αρκετές δεν πληρούν σήμερα), συμπεριλαμβανομένων και διαχείριση των αποβλήτων τους. Επιπλέον, θα έπρεπε να αξιολογηθούν και σε σχέση με την νομοθεσία που αφορά την ευημερία των ζώων που επίσης αρκετές φαίνεται να μην πληρούν. Προτείνουμε:

Page 28: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

27 / 52

Γεωργία

Ουσιαστικά κονδύλια για την έρευνα, την εισαγωγή τεχνογνωσίας και τη χρηματοδότηση εφαρμοσμένων προγραμμάτων της βιοκαλλιέργειας και της οικοκαλλιέργειας.

Καθορισμός προτύπων, έλεγχος και σήμανση των καθαρών προϊόντων.

Συνεχής ενημέρωση και κίνητρα στους βιοκαλλιεργητές.

Πληροφόρηση του κοινού για τη σημασία της κατανάλωσης τέτοιων προϊόντων (βιοκαλλιέργειας) και το σοβαρό ρόλο της εποχικότητας.

Μέχρις ότου η μεγάλη πλειονότητα των παραγομένων γεωργικών προϊόντων να είναι καθαρή, στόχος πρέπει να είναι η άμεση μείωση των φυτοφαρμάκων και των λιπασμάτων.

Απομάκρυνση όλων των υποστατικών που πουλούν φυτοφάρμακα από τις οικιστικές περιοχές (πόλεις και χωριά).

Κτηνοτροφία

Η κοινωνία μας, αν θέλει να συνεχίσει να έχει στο διαιτολόγιο της το κρέας, θα πρέπει να πληρώσει τα πραγματικά κόστα που του αντιστοιχούν.

Πρέπει απαραίτητα όλες οι φάρμες παραγωγής κτηνοτροφικών προϊόντων να διαθέτουν όλα τα μέσα που θα περιορίσουν στο ελάχιστο την περιβαλλοντική ρύπανση (βιολογικούς σταθμούς, κτιριακές εγκαταστάσεις κ.λπ.).

Όσα αναφέρουμε για τη γεωργία σε σχέση με τα “καθαρά” προϊόντα ισχύουν και για τα κτηνοτροφικά. Σ’ αυτό τον τομέα, όμως, πέρα από τις φυτικές τροφές που θα πρέπει να είναι απαλλαγμένες από υπολείμματα φυτοφαρμάκων, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ο τομέας των αντιβιοτικών και σίγουρα η αποχή από τη χορήγηση ορμονών κι άλλων μεταλλακτών φαρμάκων.

Η Βουλή πρέπει να τροποποιήσει και να ολοκληρώσει τη νομοθεσία και να ληφθούν μέτρα εφαρμογής της σε σχέση με τη λειτουργία κτηνοτροφικών μονάδων σε καθορισμένες περιοχές, καθώς και για τον κοινωνικό έλεγχο από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς.

Επεξεργασία πολιτικής για αξιοποίηση των λυμάτων της κτηνοτροφίας.

Ύπαιθρος

Βασικός στόχος είναι η αναζωογόνηση των χωριών μας (κύρια των ορεινών) όχι μόνο σαν χώρων Σαββατοκυριακάτικων εξορμήσεων ή διακοπών αλλά σαν ζωντανών καθημερινά χώρων για τους μόνιμους κατοίκους τους. Βασική προϋπόθεση είναι η διασφάλιση της οικονομικής ζωής.

Ο αγροτουρισμός μπορεί να αποτελέσει πηγή ζωής για ορισμένα χωριά.

Χρειάζονται ουσιαστικά κίνητρα και διευκολύνσεις για την εφαρμογή οικολογικών μορφών οικονομίας και βιοκαλλιέργειας.

Μια σειρά από έργα υποδομής που χρειάζεται να γίνουν καθώς και οικονομικά κίνητρα σε νέα ζευγάρια, θα ωθήσουν νέους να επιστρέψουν στα χωριά (π.χ. επιδότηση διαμονής στα ορεινά χωριά). Προϋπόθεση όμως είναι η αποφόρτιση από την αστική ιδεολογία και η εμπέδωση ανθρώπινων αξιών.

Ενημέρωση των γεωργών της υπαίθρου για να μην προβαίνουν στην εκρίζωση παραδοσιακών καρποφόρων δένδρων ή στο ανεξέλεγκτο ψέκασμα των αγριόχορτων.

Page 29: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

28 / 52

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Στα 50 χρόνια της ανεξαρτησίας, οι διαδοχικές κυβερνήσεις δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν τη σωστή υποδομή για τη βιομηχανία, τόσο από την άποψη της τεχνολογίας, όσο και της πρόληψης των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Επιπλέον σήμερα υπάρχει ανεπάρκεια του εργατικού δυναμικού (ιδιαίτερα του εξειδικευμένου) αφού από τη μια ο προσανατολισμός του εκπαιδευτικού συστήματος και από την άλλη η παρατεταμένη και σχεδόν αποκλειστική επιχορήγηση του τουρισμού, δεν επέτρεψε τη δημιουργία μισθοδοτικών και άλλων κινήτρων για τους εργαζόμενους στο βιομηχανικό τομέα. Ο τομέας της βιομηχανίας θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, στη βάση της έμπρακτης αποδοχής της ανάγκης για μια ισορροπημένη ανάπτυξη και των τριών τομέων της οικονομίας, στην προοπτική μιας βιώσιμης ανάπτυξης και με συνυπολογισμό του περιβαλλοντικού, του κοινωνικού και του πολιτισμικού κόστους. Προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει:

Να εφαρμοστεί και στη βιομηχανία, με τρόπο ουσιαστικό, ο θεσμός της Μελέτης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Να διασφαλιστεί η λειτουργία των βιομηχανικών μονάδων στη βάση σωστών ποιοτικά και περιβαλλοντικά διαδικασιών, με την απασχόληση του κατάλληλου επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού, την εγκατάσταση συστημάτων περιβαλλοντικού ελέγχου και την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος των αέριων εκπομπών και των υγρών και στερεών αποβλήτων.

Να εφαρμοστεί μια συνολική πολιτική σε σχέση με τη διαχείριση των τοξικών και άλλων επικινδύνων αποβλήτων.

Να προωθηθούν διαδικασίες διαχείρισης των αποβλήτων κλειστών συστημάτων με προτεραιότητα στην ελαχιστοποίηση, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση.

Να προωθηθεί ο σχεδιασμός προϊόντων φιλικών (ή φιλικότερων) προς το περιβάλλον, με τη χρήση κατάλληλης τεχνολογίας και την παράλληλη δημιουργία χώρων υποδοχής για επεξεργασία και ανακύκλωση ή ανάκτηση ενέργειας από τα απορρίμματα και άλλα υλικά που απορρίπτονται μετά την πρώτη χρήση.

Να προωθηθεί η αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στη βιομηχανία.

Να αποφευχθεί η υπερεκμετάλλευση των ντόπιων φυσικών πόρων για χάρη των εξαγωγών (π.χ. τσιμέντα) και να αποφευχθεί η εγκατάσταση βιομηχανιών που δημιουργούν οχληρία και ρύπανση.

Να δοθούν κίνητρα για “καθαρές” τεχνολογίες.

Να διευρυνθεί το Σχέδιο ενίσχυσης της βιομηχανίας για πρόληψη της ρύπανσης.

Να δοθούν κίνητρα σε μονάδες ανακύκλωσης, νοουμένου ότι η όλη διαδικασία είναι ρεαλιστική και χωρίς άλλες επιπτώσεις στο περιβάλλον. Στις περιπτώσεις που κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο να αξιοποιηθεί η δυνατότητα συνεργασίας με γειτονικές χώρες και εξαγωγή σ’ αυτές των προς επεξεργασία/ ανακύκλωση υλικών.

Να δοθούν κίνητρα σε μικρές βιομηχανίες για εγκατάσταση σε κοινότητες όπου αυτό μπορεί να γίνει με τη χρησιμοποίηση ντόπιου εργατικού δυναμικού και ντόπιων υλικών (αποκέντρωση για αναβίωση).

Να προωθηθεί η συνεργασία του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου με τη βιομηχανία για διερεύνηση προβλημάτων που υπάρχουν και μελέτη τρόπων κατάλληλης προσαρμογής των προσφερομένων λύσεων.

Page 30: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

29 / 52

Να δημιουργηθούν κατάλληλα στελεχωμένα και εξοπλισμένα εργαστήρια για συμπλήρωση των υφισταμένων κενών και κάλυψη των πρόσθετων αναγκών. Να δημιουργηθεί η κατάλληλη υποδομή ώστε να είναι σωστή η αξιολόγηση της αξιοπιστίας τους.

Να δημιουργηθεί η απαραίτητη μετρολογική υποδομή λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων και των αναγκών της Κύπρου.

Να ενισχυθεί ο τομέας της εφαρμοσμένης έρευνας ώστε να σταματήσει η απλή εισαγωγή και υιοθέτηση έτοιμων λύσεων που δεν είναι πάντα ρεαλιστικές για την Κυπριακή πραγματικότητα.

Να αξιοποιηθεί ουσιαστικά το ντόπιο επιστημονικό δυναμικό και να σταματήσει η μαζική εισαγωγή ξένων εμπειρογνωμόνων.

Να προωθηθεί χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση η δημιουργία βιομηχανίας ψηλής τεχνολογίας.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ – ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ

Η κατασκευή μεγάλων έργων είναι συχνά η αιτία οικολογικών καταστροφών στον τόπο μας. Τα περισσότερα μεγάλα ή μικρά έργα (αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια, κτιριακά συγκροτήματα κ.α.) έχουν σχεδιαστεί και εκτελεστεί χωρίς την οποιαδήποτε φροντίδα για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Πολλά έργα πάσχουν από το μεγαλοϊδεατισμό, έχουν γίνει δηλαδή με κριτήρια τον εντυπωσιασμό και το λαϊκισμό και όχι τη λειτουργικότητα και την οικονομία. Γίνονται μεγάλες σπατάλες και σημειώνονται συχνά φαινόμενα παρατυπιών και σκανδάλων ενώ τα έξοδα λειτουργίας των μεγάλων έργων δεν λαμβάνονται υπόψη στον αρχικό σχεδιασμό (ενέργεια, συντήρηση, κ.α.). Παραδείγματα αντιοικονομικού έργου με μη αντιστρέψιμες και σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι ο προτεινόμενος δρόμος Πάφου – Πόλης Χρυσοχού, η μαρίνα Λεμεσού, η πλατεία Ελευθερίας κ.ο.κ. Η υπερδιόγκωση των λατομικών δραστηριοτήτων έχει οδηγήσει σε σωρεία σοβαρών περιβαλλοντικών καταστροφών. Πολλά λατομεία λειτουργούν κοντά ή μέσα σε χώρους εξαιρετικής ομορφιάς ή φυσικής σημασίας (δάση, φαράγγια, βραχότοπους, βιότοπους νυχτερίδων), κοντά σε κατοικημένες περιοχές ή σε αρχαιολογικούς χώρους. Ακόμα, σε αρκετές περιπτώσεις, οι καταστροφές παραμένουν και μετά τον τερματισμό των λατομικών εργασιών. Δυστυχώς, φαίνεται πως λόγω της “ουσιώδους” λειτουργίας των λατομείων στο όλο σύστημα των κατασκευών, πολύ λίγα έχουν γίνει ώστε να ελεγχθούν οι λατομικές δραστηριότητες με αποτελεσματικό τρόπο. Προτείνουμε:

Πλήρη και ολοκληρωμένη περιβαλλοντική μελέτη οποιουδήποτε έργου, ως αναγκαία προϋπόθεση κατά το σχεδιασμό και πριν την υλοποίησή του. Έλεγχος της εφαρμογής των όρων της περιβαλλοντικής μελέτης. Εφαρμογή της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική ευθύνη.

Αντικειμενική κοστολόγηση των λατομικών υλικών με βάση και τις επιπτώσεις της συγκεκριμένης δραστηριότητας στο περιβάλλον (φυσικό, πολιτιστικό, οικιστικό).

Διαφάνεια και δημόσια παρουσίαση των αρχικών προτάσεων για το οποιοδήποτε έργο.

Αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου που ελέγχει τη λατομευτική δραστηριότητα.

Ενίσχυση της Υπηρεσίας Μεταλλείων, ώστε να λειτουργεί αποτελεσματικά.

Ανακύκλωση αδρανών υλικών για μείωση της ποσότητας λατόμευσης.

Πλήρη εφαρμογή του νόμου που προνοεί επαναφορά του φυσικού περιβάλλοντος όπου τερματίζονται οι λατομευτικές δραστηριότητες και επιστροφή τους αρχικούς ιδιοκτήτες της γης.

Page 31: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

30 / 52

ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ

Στον τομέα των συγκοινωνιών, η Κύπρος κατέχει ακόμα ένα θλιβερό ρεκόρ στην Ευρώπη. Είμαστε η χώρα με τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση σε εκπομπές θερμοκηπιακών αερίων από τα μέσα μεταφοράς κατά την περίοδο 1990-2008. Συγκεκριμένα, η αύξηση των εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων από μέσα μεταφοράς στην Κύπρο (κυρίως τα ιδιωτικά αυτοκίνητα) στην εν λόγω περίοδο ήταν 180% ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη δεν ξεπερνούσε το 20%. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης παρουσιάστηκε σταθεροποίηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των εκπομπών των θερμοκηπιακών αερίων. Η θλιβερή αυτή επίδοση θα πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά. Το κυπριακό μοντέλο κυκλοφοριακής διαχείρισης έχει οδηγήσει στο μεγάλο φαύλο κύκλο: περισσότερα αυτοκίνητα – μεγαλύτερους δρόμους – ακόμα περισσότερα αυτοκίνητα, με τις γνωστές αρνητικές επιπτώσεις: Το κυκλοφοριακό πρόβλημα των κυπριακών πόλεων έχει οξυνθεί τα τελευταία χρόνια, προκαλώντας σωρεία προβλημάτων, όπως:

Ουσιαστική αχρήστευση του οδικού δικτύου, λόγω κυκλοφοριακής συμφόρησης.

Ταλαιπωρία, άγχος και απώλεια χρόνου.

Ρύπανση του περιβάλλοντος από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων.

Δαπάνη μεγάλου μέρους του Προϋπολογισμού Αναπτύξεως της Κυπριακής Δημοκρατίας κάθε χρόνο, για οδικά έργα χωρίς ορθολογιστική κυκλοφοριακή διαχείριση.

Σπατάλη δεκάδων εκατομμυρίων λιρών κάθε χρόνο σαν αποτέλεσμα της υπερβολικής κατανάλωσης καυσίμων και φθοράς των οχημάτων.

Οδικά δυστυχήματα, που προκαλούν τεράστιες ανθρώπινες, υλικές και κοινωνικές ζημιές.

Τα πιο πάνω προβλήματα οφείλονται κυρίως στη μη έγκαιρη εφαρμογή του πολεοδομικού νόμου, των τοπικών σχεδίων και των έργων κυκλοφοριακής υποδομής των πόλεων, στην άναρχη ανάπτυξη των πόλεων, στην έλλειψη συγκεκριμένης πολιτικής για ενθάρρυνση εναλλακτικών -πιο ήπιων προς το περιβάλλον- μαζικών μέσων διακίνησης του πληθυσμού και στην πίεση για επέκταση των περιοχών ανάπτυξης με αποτέλεσμα τη διάσπαρτη ανάπτυξη και την εξάρτηση από το ιδιωτικό αυτοκίνητο.

Μέτρα κυκλοφοριακής διαχείρισης

Κλιμακωτό ωράριο: Η κλιμάκωση των ωρών έναρξης και λήξης της εργασίας των διαφόρων κλάδων εργαζόμενων και των σχολείων μπορεί να συμβάλει προς τη σωστή κατεύθυνση.

Αποδοτικότερη χρήση των κεντρικών δρόμων, με την αυστηρή εφαρμογή των κανονισμών τροχαίας, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την παράνομη στάθμευση.

Υιοθέτηση πολιτικής για ενθάρρυνση εναλλακτικών ήπιων τρόπων μετακίνησης (μέσων μαζικής μεταφοράς, ποδηλατοκίνησης, πεζοπορίας) και κατασκευή ποδηλατοδρόμων και πεζόδρομων.

Αύξηση στα δρομολόγηση λεωφορείων ειδικών διαδρομών (π.χ. για σχολεία, βιομηχανικές περιοχές, κ.λπ.), για να περιοριστεί η ανάγκη για εκτενή χρήση του ιδιωτικού αυτοκινήτου μέσα στην πόλη.

Παραχώρηση στα μέσα μαζικής μεταφοράς λωρίδων προτεραιότητας για λεωφορεία, ταξί και αυτοκίνητα με τρία και άνω άτομα, για γρήγορη μεταφορά επιβατών, χωρίς τη διαπλάτυνση δρόμων σε βάρος των υφιστάμενων πεζοδρομίων και αυλών.

Αναδιοργάνωση των φώτων τροχαίας με συστήματα που να δίνουν προτεραιότητα στα μέσα μαζικής μεταφοράς και σε πυροσβεστικά και ασθενοφόρα οχήματα.

Ευρεία εκστρατεία διαφώτισης του κοινού και λήψη θεσμικών μέτρων για την ανύψωση του επιπέδου οδικής και περιβαλλοντικής συνείδησης των πολιτών.

Page 32: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

31 / 52

Μελέτη δημιουργίας και διακίνησης υπεραστικών μαζικών μέσων - τρένο, τραμ μεταξύ των πόλεων.

Διασφάλιση της ασφαλούς διακίνησης των εμποδιζόμενων ατόμων.

Προώθηση της οικολογικής οδήγησης (eco-driving).

Μέτρα για ανάπτυξη των μέσων μαζικής μεταφοράς

Πρέπει να κτιστεί άρτια οργανωμένο δίκτυο αστικών, υπεραστικών και επαρχιακών δημόσιων συγκοινωνιών που να ικανοποιεί τις σύγχρονες ανάγκες της κυπριακής κοινωνίας, έτσι ώστε ο πολίτης να εξυπηρετείται με ασφάλεια και αξιοπιστία στο βαθμό που να μην χρειάζεται το ιδιωτικό του αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις του.

Να αναρτηθούν τα δρομολόγια στις στάσεις των μέσων μεταφοράς, να εκδοθούν ενημερωτικά φυλλάδια που να είναι διαθέσιμα στα αεροδρόμια και άλλους δημόσιους χώρους καθώς επίσης και στο διαδίκτυο, έτσι ώστε τόσο ο ντόπιος πληθυσμός όσο και οι επισκέπτες να έχουν τις απαραίτητες πληροφορίες για όλα τα μέσα δημόσιων συγκοινωνιών.

Το δίκτυο θα πρέπει να διαθέτει υποδομή έτσι ώστε να εξυπηρετεί όλα τα εμποδιζόμενα άτομα, καθώς και τα άτομα που κινούνται με ποδήλατα.

Να υπάρχει επίσης αυστηρή εποπτεία των εταιρειών που παρέχουν τις δημόσιες συγκοινωνίες για να διασφαλίζεται η αδιάλειπτη λειτουργία αποδοτικού δικτύου συγκοινωνιών, το οποίο θα είναι δυναμικό για να εξυπηρετεί τις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες των επιβατών.

Θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στα δημόσια μέσα συγκοινωνιών κατά τη ρύθμιση της τροχαίας κίνησης.

Να ενισχυθεί ο θεσμός του σχολικού λεωφορείου

Τα δρομολόγια των μέσων μαζικής μεταφοράς να εξυπηρετούν και τους εργαζόμενους σε βιομηχανικές και βιοτεχνικές ζώνες.

Δημιουργία σταθμών μετεπιβίβασης (park & ride) στην είσοδο των πόλεων, όπου οι πολίτες θα μπορούν να αφήνουν τα αυτοκίνητά τους και να χρησιμοποιούν λεωφορεία για μεταφορά στην εργασία τους μέσα στην πόλη.

Μέτρα για ορθολογική πολεοδομική ανάπτυξη

Πυκνή, μικτή ανάπτυξη των πόλεων και των οικισμών.

Όταν γίνονται αλλαγές στις πολεοδομικές ζώνες, να γίνονται ταυτόχρονα σχεδιασμοί για την επέκταση του δικτύου των δημόσιων συγκοινωνιών και του δικτύου ποδηλατόδρομων/πεζόδρομων.

Να δημιουργούνται οικισμοί, δρόμοι ή γειτονιές όπου δεν θα κυκλοφορούν αυτοκίνητα.

Ορθολογική χωροθέτηση κυβερνητικών υπηρεσιών.

Εκπόνηση μελετών εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον, πριν από τον τελικό σχεδιασμό έργων κυκλοφοριακής υποδομής.

Κατάργηση παρωχημένων κυβερνητικών σχεδιασμών για κατασκευή αυτοκινητόδρομων σε δασικές και οικιστικές περιοχές: Ακύρωση της προγραμματιζόμενης επέκτασης της Λεωφόρου Ακαδημίας δια μέσου των εθνικών δασικών πάρκων Αθαλάσσας και Παιδαγωγικής Ακαδημίας.

Μέτρα περιορισμού των εκπομπών ρύπων από τα μηχανοκίνητα οχήματα

Να δημιουργηθούν ζώνες όπου θα επιτρέπεται να κυκλοφορούν μόνο οχήματα με χαμηλές εκπομπές ρύπων, ειδικά στα κέντρα των πόλεων.

Page 33: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

32 / 52

Επιβολή μεγαλύτερων φόρων κυκλοφορίας για αυτοκίνητα –συμπεριλαμβανομένων και των φορτηγών– που εκπέμπουν ψηλούς ρύπους στην ατμόσφαιρα ή ακόμα η πλήρης απαγόρευση της κυκλοφορίας τέτοιων οχημάτων.

Να δοθούν κίνητρα για απόσυρση όλων των παλαιών οχημάτων.

Να δημιουργηθούν πεζόδρομοι στα εμπορικά κέντρα και παραδοσιακές πλατείες πόλεων και χωριών.

Να διαδοθεί η τηλεργασία και τηλεδιάσκεψη στην κουλτούρα των επιχειρήσεων και του δημόσιου τομέα.

Αλλαγή του τρόπου οδήγησης σε πιο ασφαλή και πράσινη, πιο φιλική στο περιβάλλον, με σεβασμό των πεζών, ποδηλατών και των άλλων οδηγών. Αυτό θα επιτευχθεί με την εισαγωγή στα σχολικά προγράμματα μαθήματος κυκλοφοριακής αγωγής καθώς και με τη διοργάνωση εκστρατειών ενημέρωσης και εκπαίδευσης του κοινού στα θέματα αυτά.

Εισαγωγή κλιμακωτού ωραρίου για διάφορους κλάδους εργαζομένων και για τα σχολεία.

Μέτρα προώθησης της χρήσης ηλεκτρικών, υβριδικών και χαμηλής κατανάλωσης αυτοκινήτων.

Μέτρα προστασίας των δικαιωμάτων των πεζών και των εμποδιζόμενων ατόμων

Αυστηρά μέτρα για την παράνομη στάθμευση.

Να τεθούν πολύ αυστηρά πρόστιμα για την πάταξη της στάθμευσης πάνω στο πεζοδρόμιο, σε χώρους στάθμευσης αναπήρων και κοντά σε διαβάσεις πεζών.

Να δημιουργηθούν ασφαλείς διαβάσεις πεζών σε όλους τους δρόμους σε αποστάσεις όχι μεγαλύτερες από 300 μέτρα μεταξύ τους, ρυθμιζόμενες από φώτα τροχαίας με φωτεινά σήματα και ηχητικά σήματα για τυφλούς.

Στους δρόμους με διπλές λωρίδες κυκλοφορίας να τοποθετηθούν διαχωριστικές νησίδες.

Να εφαρμοστούν μέτρα ελέγχου της ταχύτητας σε όλους τους δρόμους που διέρχονται από κατοικημένες περιοχές.

Να κατασκευαστούν παντού πεζοδρόμια, ιδιαίτερα σε περιοχές διακίνησης μικρών παιδιών.

Τα πεζοδρόμια είναι για αποκλειστική χρήση από τους πεζούς. Να παρθούν άμεσα νομοθετικά και άλλα μέτρα για διατήρηση των πεζοδρομίων ελεύθερα από οποιαδήποτε εμπόδια.

Να δημιουργηθούν ασφαλή δίκτυα ποδηλατόδρομων σε όλες τις πόλεις και τα χωριά.

Δημιουργία ειδικών δικτύων ποδηλατόδρομων/πεζοδρομίων για την ασφαλή μετάβαση και πρόσβαση των μαθητών στα σχολεία δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης.

Για την υλοποίηση των πιο πάνω απαιτείται ένας σωστός σχεδιασμός και υιοθέτηση μιας μακροπρόθεσμης αειφόρου στρατηγικής στο ζωτικό τομέα των συγκοινωνιών.

Μέτρα για μείωση της ρύπανσης

Υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων τεχνικού ελέγχου των αυτοκινήτων με τρόπο που να ελαχιστοποιούνται οι εκπομπές ρύπων. Αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούνται με την αφαίρεση του καταλύτη της αμόλυβδης βενζίνης.

Κατασκευαστικά έργα

Ειδικές πρόνοιες στα υπό μελέτη οδικά έργα, για τη διακίνηση λεωφορείων, ποδηλάτων και πεζών.

Μελέτη και κατασκευή σύγχρονων στάσεων και σταθμών λεωφορείων.

Page 34: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

33 / 52

Επανεξέταση των υφιστάμενων σχεδίων όδευσης τμημάτων του οδικού δικτύου μέσα από ευαίσθητες οικιστικές και εμπορικές περιοχές, υπό το πρίσμα μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Μελέτη και κατασκευή εκτεταμένων και λειτουργικών δικτύων ποδηλατοδρόμων μέσα στις πόλεις.

Κατασκευή πεζοδρομίων σε όλους τους δρόμους για ασφαλή και άνετη διακίνηση των πεζών και τροχοκαθισμάτων.

Ολοκλήρωση των έργων κυκλοφοριακής υποδομής των πόλεων.

Εξασφάλιση της συμβατότητας των έργων κυκλοφοριακής υποδομής με τις τοπικές συνθήκες.

Προώθηση ήπιων μέσων

Προώθηση ειδικής πολιτικής για την ανάπτυξη της χρήσης του ποδηλάτου.

Καθιέρωση ειδικής λωρίδας για τα ποδήλατα στις κύριες λεωφόρους και τους υπεραστικούς δρόμους.

Βελτίωση του οδοστρώματος των δρόμων.

Δημιουργία χώρων στάθμευσης ποδηλάτων στην περιφέρεια, τις αφετηρίες και στάσεις των αστικών συγκοινωνιών.

Δημιουργία σταθμών ενοικιάσεως ποδηλάτων για μικροδιαδρομές στο κέντρο των πόλεων.

Εκτεταμένο δίκτυο ποδηλατοδρόμων.

Δρομολόγιο σύγχρονων λεωφορείων μεταξύ αεροδρομίου και πόλεων.

Λύσεις για τη μείωση της τιμής (π.χ. δανειοδότηση, επιδότηση) του ποδηλάτου.

Αυστηρή τήρηση των κανόνων κυκλοφορίας από τους οδηγούς αυτοκινήτων. Να απαγορευτεί η στάθμευση αυτοκινήτων μέσα στο δρόμο ή το πεζοδρόμιο.

Να εμπεδωθεί η κυκλοφοριακή συμπεριφορά στους οδηγούς αυτοκινήτων. Να εξυγιανθεί το σύστημα εκπαίδευσης και εξέτασης των μαθητευόμενων οδηγών.

Εφαρμογή πολεοδομικού νόμου - ποιότητα ζωής

Αυστηρή εφαρμογή του πολεοδομικού νόμου, ως μέσου ορθολογικής ανάπτυξης. Η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη οδηγεί σε όξυνση του προβλήματος και καθιστά δυσκολότερη τη λήψη διορθωτικών μέτρων.

Ορθολογική χωροθέτηση κυβερνητικών υπηρεσιών και δημοσίων χώρων. Απόρριψη των σχεδίων συγκέντρωσης των κυβερνητικών κτιρίων στην Έγκωμη.

Εκπόνηση Μελετών Επιμέτρησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον, πριν από τον τελικό σχεδιασμό έργων κυκλοφοριακής υποδομής.

Πολιτική που να προάγει τα ήπια και μαζικά μέσα μεταφοράς (ποδήλατο, λεωφορείο, τραμ, πεζοπορία), με τρόπο ο οποίος θα αναβαθμίσει ουσιαστικά την ποιότητα ζωής των πολιτών.

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Η ενέργεια αποτελεί το βασικό υπόβαρο για την οργάνωση της ζωής σε διάφορα επίπεδα. Έχει άμεση σχέση με τη βιομηχανία, τις μεταφορές, την οικιακή οικονομία και γενικά υπεισέρχεται σε όλες τις εκφάνσεις της οικονομικής και κοινωνικής ζωής ενός τόπου. Η ενεργειακή πολιτική αποτελεί το κλειδί των σχεδιασμών ανάπτυξης και των κοινωνικών μοντέλων προς τα οποία κατευθύνεται μια οργανωμένη κοινωνία.

Page 35: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

34 / 52

Η ενεργειακή κατάσταση στην Κύπρο παρουσιάζει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά:

Εξάρτηση του ενεργειακού τομέα από εισαγόμενες μορφές πρωτογενούς ενέργειας (μέχρι σήμερα πετρέλαιο στο μέλλον φυσικό αέριο).

Μη ορθολογιστική τιμολογιακή πολιτική και αδυναμία εισαγωγής νέων μορφών οικολογικής τιμολόγησης.

Συνεχή αύξηση της ενέργειας για την κάλυψη κυρίως μη παραγωγικών αναγκών. Στην Κύπρο η οικιακή κατανάλωση ενέργειας είναι πολύ ψηλή και αντικατοπτρίζει τη νεοπλουτίστικη συμπεριφορά στη ζωή μας.

Η μεγάλη εξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο υπονομεύει την οικονομία και οδηγεί σε τραγικά αδιέξοδα καθώς οδεύουμε προς το τέλος της πετρελαϊκής εποχής. Η εξόρυξη των πιθανών πετρελαϊκών αποθεμάτων της Κύπρου πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά αφού εμπεριέχει το κίνδυνο για μόνιμες ζημιές στο θαλάσσιο οικοσύστημα, στη βιοποικιλότητα αλλά ακόμη και στον τουρισμό. Το ίδιο ισχύει και με την πολυδιαφημιζόμενη εισαγωγή του φυσικού αερίου. Η απόφαση για εκμετάλλευση των πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων πρέπει να συνοδεύεται από εφαρμογή των πιο αυστηρών προδιαγραφών προστασίας του περιβάλλοντος. Θα πρέπει να ενθαρρυνθούν περισσότερο μορφές ανάπτυξης που λαμβάνουν υπόψη λύσεις που στηρίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως επιλογή η χρήση πυρηνικής ενέργειας. Πρέπει να εμπλακούν ερευνητικοί και επιστημονικοί φορείς (Πανεπιστήμιο Κύπρου, ΤΕΠΑΚ, ΕΤΕΚ, Κέντρο Παραγωγικότητας) και κυβερνητικές υπηρεσίες καθώς και πολιτικοί οργανισμοί και ομάδες για να σχεδιαστούν και να λειτουργήσουν όσο το δυνατό περισσότερες επιτόπιες μονάδες παραγωγής ενέργειας βασισμένες στις συνθήκες της Κύπρου, όπως φωτοβολταϊκά και ηλιοθερμικά πάρκα, αιολικά και άλλα. Οι πιο πάνω φορείς πρέπει να συμμετάσχουν στον στρατηγικό σχεδιασμό της χώρας μας για θέματα ενέργειας. Προτείνουμε:

Να δημιουργηθεί Συμβούλιο Ενεργειακής Στρατηγικής.

Να καλλιεργηθεί συνείδηση για την ενεργειακή μας συμπεριφορά (φωτισμός, τηλεοράσεις, ραδιόφωνα, ηλεκτρικά είδη, θερμαντικά σώματα, θερμοσίφωνες κ.α.).

Είναι απαραίτητη η ενεργειακή θεώρηση των κυκλοφοριακών προβλημάτων για να αποφεύγονται σπασμωδικές και αντιφατικές προσπάθειες ενίσχυσης των μαζικών μέσων μεταφοράς.

Να υπάρχει ενεργειακή πολιτική σε σχέση με τα οχήματα ή εργοστάσια με μηχανές με ψηλή κατανάλωση ενέργειας.

Προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας, σε όλους τους τομείς (π.χ. αφαλάτωση).

Στις κατασκευές, να υπάρξει θεσμοθέτηση για μεγαλύτερο συντελεστή θερμομόνωσης σε καινούργια κτίρια με ανάλογα κίνητρα για παλαιά κτίρια.

Για μια ντόπια παραγωγή ενέργειας βασισμένη στα τοπικά δεδομένα με δυνατότητες απεξάρτησης από εξωγενείς παράγοντες με στόχο το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο του 20% της ολικής ενέργειας να παράγεται από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2020. Υπέρβαση των ασφυκτικών στόχων που έθεσε η Κύπρος για την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (13%) και καθορισμό τουλάχιστον του 20% ως στόχου για το 2020.

Εξοικονόμηση ενέργειας 20% της ολικής μέχρι το 2020 με την εφαρμογή ψηλότερου συντελεστή μόνωσης κτιρίων.

Δημιουργία ενεργειακά συνειδητού πολίτη μέσω συνεχών εκστρατειών ενημέρωσης αλλά και μέσω προγραμμάτων και χορηγιών.

Page 36: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

35 / 52

Πληροφόρηση και σήμανση ηλεκτρικών συσκευών με δείκτες για κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα και επιμόρφωση του καταναλωτή.

Επαναφορά του σχεδίου χορηγιών για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και ιδιαίτερα κίνητρα για τα ηλιακά συστήματα (σχέδιο 5000 ηλιακών στεγών για άπορες / πολύτεκνες οικογένειες).

Επαναφορά του σχεδίου για την απόσυρση των ρυπογόνων και ενεργοφόρων παλιών αυτοκινήτων.

Η οικολογική πρόταση είναι μια πρόταση για μια κοινωνία με χαμηλότερη ενεργειακή κατανάλωση και μια οικονομία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ

Οι υδάτινοι πόροι είναι περιορισμένοι και οι διαφοροποιήσεις στην κατανομή της βροχόπτωσης μεγάλες. Γι’ αυτό και το κόστος του νερού πολύ ψηλό λόγω της κατασκευής φραγμάτων, μονάδων αφαλάτωσης και μεταφοράς του νερού από τη μια περιοχή στην άλλη (ακόμα και από την Ελλάδα). Για την κατασκευή των φραγμάτων το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα έχουν υποστεί μεγάλη ζημιά. Επίσης η υπεράντληση υπόγειων νερών έχει σαν αποτέλεσμα την εισροή θαλάσσιου νερού. Ωστόσο η χρήση του νερού (κυρίως στη γεωργία και τον τουρισμό) είναι αλόγιστη ως αν οι υδάτινοι πόροι της Κύπρου να είναι ανεξάντλητοι και μας “δωρίζονται” χωρίς το πραγματικό περιβαλλοντικό τίμημα και το πρόστιμο δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ που πληρώνει η Κύπρος στην Ε.Ε. Προτείνεται:

Την ενδυνάμωση του Τμήματος Υδάτων (που λειτουργεί πλέον με το βαρύ τίτλο «Αρχή Υδάτων) με προσωπικό και μέσα για να μπορέσει να αντιμετωπίσει αποτελεσμάτικά τις επιπρόσθετες ευθύνες που του ανατέθηκαν.

Προστασία των υπόγειων και επιφανειακών νερών από πιθανότητες ρύπανσης από φυτοφάρμακα, λύματα, σκουπίδια.

Αυστηρή εφαρμογή των κανονισμών για την αποφυγή υπεράντλησης των υπόγειων νερών.

Τιμολόγηση του νερού με βάση το πραγματικό κόστος του νερού (περιλαμβανομένου και του περιβαλλοντικού κόστους) ώστε να εμποδίζεται η κατάχρηση.

Βελτίωση στους τρόπους άρδευσης για αποτελεσματικότερη χρήση κάθε μονάδας νερού.

Αποφυγή της σπατάλης νερού στην άρδευση και ορθή διαχείριση των επεξεργασμένων λυμάτων.

Να μην παρέχεται νερό από τα φράγματα και άλλα κυβερνητικά αρδευτικά ή υδατικά έργα για γήπεδα γκολφ έναντι οποιουδήποτε αντιτίμου όταν επιβάλλονται στον πολίτη σκληρά περιοριστικά μέτρα και όταν υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος για μια παρατεταμένη ανομβρία.

Μείωση των σημαντικών απωλειών από τα συστήματα υδροδότησης.

Ορθολογιστική χρήση νερού για αποφυγή ανάγκης για αφαλάτωση με όλα τα περιβαλλοντικά προβλήματα και τα υπερβολικά ενεργειακά κόστη που αυτή συνεπάγεται.

Υδατικά έργα μόνο εάν διασφαλίζονται τα οικοσυστήματα και η αειφόρος ανάπτυξη.

Επεξεργασία χρονοδιαγράμματος για αλλαγές στις γεωργικές καλλιέργειες με βάση τα υδατικά δεδομένα.

Προτεραιότητα στα περιβαλλοντικά και όχι στα μικροπολιτικά κριτήρια.

Page 37: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

36 / 52

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Το Οικολογικό Κίνημα πιστεύει ότι ο σημερινός αποσπασματικός τρόπος διαχείρισης των υγρών αποβλήτων δεν είναι αποτελεσματικός στην επίτευξη των στόχων που είναι:

Η βελτίωση του επιπέδου ζωής κυρίως στις αστικές και τουριστικές περιοχές.

Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος (υπόγεια νερά, θάλασσα).

Η επαναχρησιμοποίηση του επεξεργασμένου νερού με αποδοτικότητα.

Εισηγήσεις:

Ιεράρχηση των προτεραιοτήτων με βάση περιβαλλοντικά / κοινωνικά/ τεχνικοοικονομικά και όχι κομματικά κριτήρια.

Επιτάχυνση της δημιουργίας αποχετευτικών συστημάτων σε όλες τις πόλεις και τις ευαίσθητες περιοχές.

Τυποποίηση των διαδικασιών ώστε τα έργα να μην καθυστερούν.

Στενή παρακολούθηση της λειτουργίας των συστημάτων επεξεργασίας λυμάτων για τυχόν ρύπανση του αποδέκτη.

Εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας μέσα στα πλαίσια Ε.Ε. όσον αφορά τα τοξικά απόβλητα, τη διαχείριση λάσπης, τη μεταφορά βοθρολυμάτων.

Καθορισμένα χρονικά πλαίσια στις ρυπαίνουσες βιομηχανίες ώστε να επεξεργαστούν τα απόβλητά τους.

Επιβολή αυστηρού προστίμου για τη ζημιά που προκαλείται από την απόρριψη βιομηχανικών αποβλήτων ή βοθρολυμάτων εκτός των επιτρεπόμενων χώρων.

Αποτελεσματική αντιμετώπιση της απόρριψης τοξικών λυμάτων.

Αξιοποίηση, στο μέγιστο βαθμό, του ανακυκλωμένου νερού για γεωργικούς σκοπούς.

Δημιουργία Ανεξάρτητου Φορέα Υδάτων.

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ

Η βασική πηγή αέριας ρύπανσης στην Κύπρο είναι οι εκπομπές από τα μέσα συγκοινωνίας στις πόλεις και ορισμένες βιομηχανίες (ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί, τσιμεντοβιομηχανίες, τουβλοποιεία, λατομεία κ.λπ.) και η σκόνη στην ατμόσφαιρα. Η Κύπρος έχει ένα ψηλό ποσοστό κατοχής και χρήσης ιδιωτικού αυτοκινήτου και ο συνολικός αριθμός αυτοκινήτων αυξάνεται με ψηλούς ρυθμούς. Μέχρι σήμερα δεν έχουν ληφθεί ουσιαστικά μέτρα για τον περιορισμό της ρύπανσης από τα αυτοκίνητα ούτε γίνεται ολοκληρωμένη και συστηματική καταμέτρηση. Επίσης η Κύπρος έχει ψηλά ποσοστά αιωρούμενων στερεών και συνεπακόλουθα φτωχή ποιότητα του αέρα Η λειτουργία κάποιων σταθμών μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι μια αρχή που πρέπει να ενισχυθεί. Εμμένουμε στην:

Ουσιαστική λειτουργία του Συμβουλίου Ελέγχου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το συμβουλευτικό αυτό σώμα (Κυβέρνηση- Επιστήμονες- Περιβαλλοντιστές κ.α.) θα επεξεργάζεται προγράμματα και θα εισηγείται μέτρα για έλεγχο και περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Ενίσχυση (μέσα και προσωπικό) της Υπηρεσίας Ελέγχου Βιομηχανικής Ρύπανσης (Υπουργείο Εργασίας).

Επέκταση του δικτύου σταθμών μετρήσεως ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις πόλεις και την ύπαιθρο.

Page 38: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

37 / 52

Προώθηση μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας/ ενίσχυση εναλλακτικών μέσων συγκοινωνίας.

Έλεγχος των μηχανοκινήτων/ έλεγχος των καυσαερίων στο δρόμο. Έλεγχος και ρύθμιση των μηχανών. Εφαρμογή της νομοθεσίας για απαγόρευση της εισόδου στο κέντρο των πόλεων των βαρέων οχημάτων.

Λήψη μέτρων υποδομής (έλεγχος καταλυτών, χώροι απόρριψης).

Μέτρα δικονομικής πολιτικής για περιορισμό της χρήσης των καυσίμων.

Δημιουργία προτύπων και μεθόδων ελέγχου των καυστήρων κεντρικής θέρμανσης.

Συστηματική έρευνα για την παρουσία μολύβδου και διοξινών στις τροφές λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Μέτρα μείωσης των εκπομπών αέριων ρύπων από τη βιομηχανία και τις κτηνοτροφικές μονάδες.

Υιοθέτηση προτύπου ποιότητας του αέρα σε κλειστούς χώρους (γραφεία- σπίτι- βιομηχανία- αθλητικοί χώροι) και δημιουργία μηχανισμών άμεσης καταμέτρησης.

Δημιουργία ειδικής μονάδας αντιμετώπισης εκτάκτων περιστατικών.

Απομάκρυνση των οχληρών βιομηχανιών, εργαστηρίων και άλλων επιχειρήσεων (π.χ. σταθμοί διάθεσης πετρελαιοειδών) από περιοχές που γειτνιάζουν με κατοίκους και εγκατάστασή τους σε ορθολογικά σχεδιασμένες περιοχές εκτός πόλεων και χωριών π.χ. Astrasol.

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η άναρχη οικοδομική ανάπτυξη εξ αιτίας της εγκληματικής χαλαρότητα στην εφαρμογή του Νόμου Περί Πολεοδομίας και η πολιτική των χαλαρώσεων και συνεχών παρεκκλίσεων δημιούργησε πόλεις υδροκέφαλες και χωρίς επιστημονικό σχεδιασμό. Αποτέλεσμα ήταν να:

Καταστραφούν ακτές ιδιαίτερης ομορφιάς και οικολογικής αξίας, κάτω από την αχαλίνωτη προσπάθεια κερδοσκοπίας, χωρίς ευαισθησία και σφαιρικό προγραμματισμό.

Δημιουργηθούν ζώνες υποβαθμισμένης ποιότητας ζωής στις πόλεις, όπου συνδυάζεται η απότομη συγκέντρωση εργατικού δυναμικού, η εγκατάλειψη παλαιών παραδοσιακών οικιστικών περιοχών και η προβληματική δικτύωση κρατικής υποδομής στις περιοχές αυτές.

Παραδοθούν οι αγροτικοί οικισμοί στην εγκατάλειψη και τη φθορά.

Υποστεί η φύση και η ύπαιθρος την έλλειψη φροντίδας από τον άνθρωπο και να αποτελεί “ευκαιρία” και εύκολη “λεία” στην οποιαδήποτε ασυμβίβαστη ανάπτυξη (λατομείο, οδικά δίκτυα, οικοπεδοποίηση).

Εγκλωβιστούν οι πόλεις σε ασφυκτικά οδικά δίκτυα, χαμηλών προδιαγραφών ποιότητας, χωρίς εναλλακτικές δυνατότητες διακίνησης του πληθυσμού.

Αλλοιωθεί ο αυθεντικός παραδοσιακός, ιστορικός χαρακτήρας των πυρήνων των πόλεων και να επέλθει μια επέκταση τους, ξένη προς το χαρακτήρα, τη λειτουργική δομή τους, με αποτέλεσμα ένα αστικό περιβάλλον αβίωτο και απρόσωπο.

Κύρια η ευαισθησία πρέπει να χαρακτηρίζει την Εκτελεστική και Νομοθετική Εξουσία και όλους τους φορείς λήψης αποφάσεων, ώστε αυτοί να σέβονται και να υπεραμύνονται, αντί να καταστρατηγούν τις πρόνοιες του Νόμου. Μια ολοκληρωμένη περιβαλλοντική πολιτική πρέπει να περιλάβει εμπλοκή των απόψεων των Επιστημονικών και Περιβαλλοντικών Φορέων. Ένα από τα

Page 39: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

38 / 52

πιο καίρια σημεία λαθεμένης πολιτικής ανάπτυξης που κληρονόμησε τα πιο πολλά “κακά” στην πορεία της πολεοδομικής φυσιογνωμίας, είναι ο περιορισμός της αντίληψης περί αξίας γης, μόνο στην ποσοτική, οικιστική έννοια του οικοπέδου, χωρίς την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής αξίας και ούτε της ποιότητας του παραγόμενου ιδιωτικού και δημόσιου χώρου. Όραμά μας είναι, πόλεις:

που να αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής,

με εκτεταμένους κοινωνικούς χώρους: χώρους πρασίνου, πλατείες, πεζόδρομους, λαϊκές αγορές, χώρους άθλησης,

με φιλικούς δρόμους, ήπιας κυκλοφορίας, με ποδηλατοδρόμους και πεζοδρόμια,

με σπίτια προσαρμοσμένα στις κυπριακές συνθήκες και με τις ελάχιστες δυνατές ανάγκες ενέργειας,

που να σέβονται την αρχιτεκτονική και την ιστορική παράδοσή τους,

όπου οι ανάγκες ψυχαγωγίας και το εμπόριο δεν θα συγκρούονται με τις βασικές ανάγκες των κατοίκων,

των οποίων όλες οι περιοχές θα είναι εύκολα προσπελάσιμες με μέσα φιλικά προς το περιβάλλον,

όπου να εφαρμόζονται σύγχρονες συγκοινωνιακές ανθρωποκεντρικές μελέτες.

Η δράση μας θα πρέπει να στοχεύει στην:

Ενσωμάτωση περιβαλλοντικών παραμέτρων στον πολεοδομικό σχεδιασμό, για ανθρώπινο χώρο ζωής.

Περιβαλλοντική διαχείριση της αστικής κυκλοφορίας και ενθάρρυνση χρήσης των δημόσιων συγκοινωνιών αλλά και υποχρεωτική δημιουργία ικανοποιητικών χώρων ιδιωτικής στάθμευσης εντός των χώρων των πολυκατοικιών.

Προώθηση ανάπτυξης μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στο πλαίσιο του αστικού περιβάλλοντος και αποκέντρωσή τους στην ύπαιθρο.

Ουσιαστική προστασία και αναβίωση των ιστορικών περιοχών.

Ανάπτυξη πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού που να προνοεί οικολογική διαχείριση των αποβλήτων.

Προώθηση βασικών έργων υποδομής (π.χ. αποχετευτικών συστημάτων για αστικά απόβλητα, όμβρια ύδατα, σκυβαλότοποι και επεξεργασία σκυβάλων).

Αλλαγή της ισχύουσας νομοθεσίας ώστε να μην δίδεται η ευχέρεια στο εκάστοτε υπουργικό συμβούλιο και την εκτελεστική εξουσία για καταστρατήγηση της νομοθεσίας και παροχή χαλαρώσεων.

Συμπερίληψη της χρήσης της Στρατηγικής Εκτίμησης Επιπτώσεων σε ότι αφορά αλλαγές χρήσης γης και πολεοδομικού σχεδιασμού για την αποφυγή προβλημάτων και συγκρούσεων με την πολιτική για την προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας.

ΦΟΡΕΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ / ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Η παρουσία των περιβαλλοντικών-οικολογικών οργανώσεων είναι πλέον δεδομένη και αποτελεί ένα απαραίτητο παράγοντα στη διαχείριση των θεμάτων που αφορούν την ανάπτυξη και το περιβάλλον. Προτείνουμε την:

Page 40: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

39 / 52

Προώθηση της δημιουργίας ενός Ανεξάρτητου Φορέα Περιβάλλοντος που θα έχει τη δυνατότητα να συντονίζει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων πάνω σε οργανωμένη βάση. Ο Ανεξάρτητος Φορέας Περιβάλλοντος, θα δίνει τη δυνατότητα και στις περιβαλλοντικές-οικολογικές οργανώσεις, να συμμετέχουν ενεργά με θετικό και ουσιαστικό τρόπο σε προγράμματα και στις διαδικασίες επίλυσης προβλημάτων.

Απόσπαση του Τμήματος Περιβάλλοντος από το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος και την ένταξη της στον Ανεξάρτητο Φορέα Περιβάλλοντος.

Ενίσχυση των κρατικών υπηρεσιών που ασχολούνται με το περιβάλλον σε προσωπικό και μέσα. Την ανάπτυξη διαδικασιών διαφάνειας και συνείδησης ανεξαρτησίας ανάμεσα στους δημόσιους λειτουργούς, ούτως ώστε να μπορούν να διεξάγουν απρόσκοπτα το έργο τους.

Θεσμοθέτηση ουσιαστικής οικονομικής ενίσχυσης των περιβαλλοντικών και οικολογικών οργανώσεων και της Ομοσπονδίας Οικολογικών και Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου, στα πλαίσια μιας ετήσιας χορηγίας αλλά και μέσα από συγκεκριμένα προγράμματα δράσης.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ

Ο καταναλωτής ως δέκτης αλλά και ως γενεσιουργός παράγοντας στη δημιουργία προϊόντων και υπηρεσιών έχει και δικαιώματα και ευθύνες. Με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του κάθε καταναλωτή - πολίτη είναι απαραίτητο οι ρυθμοί κατανάλωσης να συμβαδίζουν με τους ρυθμούς ανάπλασης του περιβάλλοντος και των πόρων μας. Είναι απαραίτητο να υιοθετηθεί και εφαρμοσθεί πρακτικά η έννοια της αειφορίας, δίνοντας έμφαση στις έννοιες της αποφυγής της σπατάλης, της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης. Κάθε καταναλωτής πρέπει να είναι σε θέση να επιλέγει προϊόντα και υπηρεσίες τα οποία είναι υγιεινά και ασφαλή για τον ίδιο και το περιβάλλον, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, και για τα οποία θα πρέπει να του παρέχονται οι απαραίτητες πληροφορίες. Ο σημερινός άνθρωπος με τον τρόπο που καλλιεργεί, παρασκευάζει, διατηρεί και συσκευάζει τα τρόφιμα, θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την υγεία του αλλά και την ίδια την ύπαρξή του. Παράλληλα, με τον τρόπο που καταναλώνει αλόγιστα τρόφιμα εκτός εποχής και που παρασύρεται από διαφημιστικά μηνύματα, έχει σαν αποτέλεσμα να υπερκαταναλώνει, να σπαταλά πολύτιμους πόρους και να δημιουργεί τεράστιες ποσότητες σκουπιδιών, θέτοντας σε κίνδυνο το περιβάλλον του. Οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σ’ όλα τα στάδια παραγωγής, επεξεργασίας και συντήρησης των τροφίμων, συχνά καταλήγουν στο πιάτο του καταναλωτή, ο οποίος ελάχιστα γνωρίζει τις επιδράσεις που έχουν στην υγεία του. Συγκεκριμένα, τα τρόφιμα, εξαιτίας του τρόπου παραγωγής τους, μπορούν να περιέχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων, βαριά μέταλλα, ραδιενεργά κατάλοιπα αλλά και ορμόνες, αντιβιοτικά και άλλα τοξικά κατάλοιπα (π.χ. διοξίνες). Κατά τη βιομηχανική τους επεξεργασία χρησιμοποιούνται μεγάλες ποσότητες “ύποπτων” χημικών προσθέτων. Από τη συσκευασία τέλος μπορούν να μεταφερθούν στα τρόφιμα χημικές ουσίες. Πολλές από τις παραπάνω ουσίες έχουν αποδειχτεί επικίνδυνες καρκινογόνες ή αλλεργιογόνες ενώ για τις περισσότερες ελάχιστη έρευνα έγινε σχετικά με την ασφάλειά τους για την υγεία των καταναλωτών. Άγνωστες επίσης παραμένουν και οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διαφόρων χημικών ουσιών που υπάρχουν στα τρόφιμα και συσσωρεύονται στον ανθρώπινο οργανισμό. Η βιομηχανία τροφίμων έχει γίνει μια από τις ισχυρότερες βιομηχανίες του κόσμου ως αποτέλεσμα μαζικής αστικοποίησης και αλλαγή στον τρόπο ζωής. Σήμερα παρατηρείται μια αλματώδης αύξηση της κατανάλωσης των μεταποιημένων τροφίμων σε σχέση με τα νωπά, φυσικά προϊόντα. Εξαιτίας της επεξεργασίας καταστρέφονται ή απομακρύνονται ζωτικές ουσίες όπως οι βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία και άλλοι διατροφικοί παράγοντες, καθώς και οι φυτικές ίνες. Παρατηρείται επίσης αυξημένη κατανάλωση των ζωικής προέλευσης τροφίμων (κυρίως κρέατος), τροφών με μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και λίπη, καθώς και συμπυκνωμένων τροφών (π.χ. ζάχαρη, λευκό αλεύρι και τα προϊόντα τους). Οι κακές αυτές διατροφικές συνήθειες και τα χαμηλής ποιότητας

Page 41: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

40 / 52

μεταποιημένα τρόφιμα που στοιβάζονται στα ράφια των υπεραγορών είναι υπεύθυνα σε μεγάλο βαθμό για τις εκφυλιστικές αρρώστιες του σύγχρονου πολιτισμού: την παχυσαρκία, την τερηδόνα, την αρτηριοσκλήρυνση, τα εμφράγματα, το διαβήτη, τον καρκίνο. Πρωταρχικός σκοπός της γεωργίας και της παραγωγής τροφίμων είναι να προμηθεύει στους καταναλωτές υγιεινά, υψηλής ποιότητας προϊόντα. Προτείνουμε:

Να προωθηθεί η οικολογική γεωργία και η δημιουργία αποκεντρωμένων μονάδων παραγωγής τροφίμων, με βασικό σκοπό την ποιότητα και όχι μόνο την αύξηση της παραγωγής, δίνοντας έμφαση στην εποχικότητα των προϊόντων.

Αποτελεσματικό έλεγχο φθαρτών για υπολείμματα φυτοφαρμάκων, μόλυβδο κ.α.

Το υφιστάμενο μοντέλο ανάπτυξης και κατανάλωσης είναι υπό αμφισβήτηση μια και υποσκάπτει τη δυνατότητα του φυσικού μας περιβάλλοντος να παρέχει τα απαραίτητα για κάθε σπιτικό - καθαρό νερό, καθαρό αέρα, εύφορη γη και ποικιλία ειδών. Απαραίτητη λοιπόν η στροφή προς ένα μοντέλο κατανάλωσης με το οποίο η καταστροφή να περιορισθεί, να αποφευχθεί η υπερκατανάλωση και η διάθεση ακατάλληλων προϊόντων, να περιορισθούν τα απόβλητα και η τοξικότητά τους, να βελτιωθεί η αποδοτικότητα των υδάτινων πόρων, της ενέργειας για οικιακή χρήση και οδική κυκλοφορία και να δημιουργηθεί οικολογική συνείδηση. Η ευαισθητοποίηση καταναλωτών για το τι περιέχουν, πώς παράγονται, πώς συσκευάζονται, πώς μεταφέρονται, πώς πωλούνται και πώς απορρίπτονται τα διάφορα προϊόντα είναι απαραίτητη. (π.χ. τοξικά είδη καθαρισμού μπορεί να αντικατασταθούν με μη τοξικά). Η συσκευασία μπορεί να είναι ανακυκλώσιμη ή/και βιοδιασπώμενη. Η επιλογή προϊόντων να γίνεται με κριτήριο να είναι “φιλικά’ προς το περιβάλλον ή τουλάχιστον λιγότερο επιβλαβή. Η ετοιμασία προτύπου για την οικολογική σήμανση, η εφαρμογή και ο έλεγχός του μαζί με τη συνεχή πληροφόρηση και εκπαίδευση και τη σήμανση για την ενεργειακή κατανάλωση, θα είναι τα εφόδια των καταναλωτών για “πράσινες” επιλογές.

Εκπαίδευση καταναλωτών για σωστή κατανάλωση, περιορισμό στην κατανάλωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση.

Παροχή σχετικών και έγκαιρων πληροφοριών και ενημέρωσης για προϊόντα και υπηρεσίες (CFC’s - ψυγεία, συστήματα κλιματισμού).

Περιβαλλοντική αξιολόγηση σε συγκριτικές έρευνες και μελέτες.

Διαμόρφωση πολιτικής για την απόρριψη οικιακών σκουπιδιών (φάρμακα, μπαταρίες, ανακυκλώσιμα υλικά, οργανικά, τοξικά είδη καθαρισμού).

Σήμανση - οικολογική και ενεργειακή.

Παροχή εναλλακτικών λύσεων για να διασφαλισθεί το δικαίωμα επιλογής.

Παροχή στοιχείων για ρύπανση από καυσαέρια κοντά σε ευαίσθητες περιοχές π.χ. σχολεία, φρουταρίες.

Ρύθμιση της λειτουργίας των ΜΜΕ και της διαφήμισης. Αποτελεσματικό έλεγχο παραπλανητικών διαφημίσεων και ισχυρισμών και προώθηση προτύπων και μοντέλων υπερκατανάλωσης.

Προώθηση της απαγόρευσης της πλαστικής σακούλας (π.χ. πλαστικές σακούλες που δίνονται σε μαγαζιά και σούπερμαρκετ) που πλέον ισχύει σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως Ιταλία, Αγγλία, Βέλγιο, καθώς και χώρες του υπόλοιπου κόσμου όπως η Κένυα. Η απαγόρευση της δωρεάν σακούλας μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έφερε μεγάλες αλλαγές στην συμπεριφορά των καταναλωτών.

Θα πρέπει να υπάρχει σχετικό μάθημα στις πρώτες κιόλας τάξεις του Δημοτικού που θα προσανατολίζει τα παιδιά στις αρχές της σωστής διατροφής και του σεβασμού της φύσης. Τα

Page 42: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

41 / 52

κυλικεία των σχολείων να διαθέτουν φυσικά προϊόντα. Επίσης θα πρέπει να απαγορευτούν οι διαφημίσεις προϊόντων που είναι αποδεδειγμένα ιδιαίτερα βλαβερά όταν καταναλώνονται από παιδιά. Η υγεία των ανθρώπων είναι πολύτιμη, αναντικατάστατη και άξια σεβασμού. Οι ασφαλιστικοί οργανισμοί έχουν υποχρέωση να ενημερώνουν και να συμβάλλουν στην πρόληψη των ασθενειών. Επιβάλλεται μια πολιτική ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και πρόληψης στο θέμα της διατροφής γιατί θα πρέπει να μας διέπει η λογική της πρόληψης και όχι της θεραπείας. Είναι αποδεδειγμένο ότι μια τέτοιου είδους πολιτική έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ενώ ταυτόχρονα προωθεί την πρωτοβουλία των πολιτών ώστε να πάρουν την ευθύνη της υγείας τους στα χέρια τους. Για το λόγο αυτό πρέπει να δημιουργηθούν και να ενισχυθούν κέντρα πληροφόρησης των πολιτών σε θέματα διατροφής που να συμπεριλαμβάνουν και την εκμάθηση της υγιεινής διατροφής σε πρακτικό επίπεδο. Να οργανώνονται σεμινάρια με σκοπό την εκπαίδευση και πληροφόρηση όσων ασχολούνται με την παραγωγή και εμπορία υγιεινών τροφών και να γίνονται επιλογές με περιβαλλοντικά κριτήρια για όλα τα προϊόντα. Είναι απαραίτητο να:

Να δημιουργηθεί χωρίς καθυστέρηση ο θεσμός και η θέση του Επιτρόπου Καταναλωτή.

Θεσμοθετηθεί ποιοτικός έλεγχος σε όλα τα στάδια παραγωγής τροφίμων και άλλων υλικών.

Δημιουργηθούν περιφερειακά εργαστήρια ελέγχου.

Ολοκληρωθεί η νομοθεσία για την προστασία την καταναλωτών.

Εκσυγχρονιστεί και να προσανατολιστεί η νομοθεσία τροφίμων στην προστασία του καταναλωτή και την παραγωγή πραγματικά υγιεινών τροφών.

Ενισχυθούν οι μονάδες οικολογικής παραγωγής τροφίμων.

Να ενδυναμωθεί και να γίνει ευέλικτη και πιο γρήγορη στις αποφάσεις της η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ).

Να εφαρμοστεί η νομοθεσία για το πλαφόν σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα.

Να εφαρμοστεί η πρόταση νόμου των Οικολόγων για ξεχωριστή ραφοποίηση των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΠΟΙΗΤΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Δάση

Τα δάση αποτελούν βασικό φυσικό πλούτο για το νησί. Το μεγαλύτερο ποσοστό των δασικών εκτάσεων (90%) αποτελούν κρατική γη και η ευθύνη για τη διαφύλαξη τους ανήκει στο κράτος. Παρά τις άοκνες προσπάθειες του Τμήματος Δασών, των φιλοδασικών συνδέσμων, άλλων οργανωμένων συνόλων και των πολιτών για τη διαφύλαξη του δασικού μας πλούτου, δυστυχώς το υπάρχον νομικό πλαίσιο που διέπει την προστασία των κρατικών και ιδιωτικών δασικών εκτάσεων είναι ανεπαρκές. Σημειώνουμε την υποβάθμιση του δασικού μας πλούτου από:

Εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές.

Τη διεξαγωγή ασυμβίβαστων δραστηριοτήτων σε δασικές εκτάσεις (λατομεία, δρόμοι, υλοτομία, ράλι, αεροψεκασμοί).

Τις κλιματικές αλλαγές.

Τη διενέργεια εκτεταμένων αναδασώσεων με ανορθόδοξο τρόπο ή και ακατάλληλα φυτά.

Page 43: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

42 / 52

Την έλλειψη αποτελεσματικού νομικού πλαισίου και επαρκούς πρόνοιας καθώς και ενημέρωσης για θέματα που αφορούν ευαίσθητους παράγοντες του δασικού πλούτου (ενδημικά φυτά, αιωνόβια δέντρα).

Την παραχώρηση δασικής γης για δρόμους, κτίρια και εγκαταστάσεις (π.χ. Δάσος Αθαλάσσας).

Τον ακατάλληλο σχεδιασμό σε ορισμένες περιπτώσεις και τη διενέργεια κοινωφελών έργων από το ίδιο το Τμήμα Δασών.

Προτείνουμε την:

Ουσιαστική ενίσχυση του Τμήματος Δασών, ιδιαίτερα μάλιστα των υπηρεσιών εκείνων που ασχολούνται με τη μελέτη και προστασία του φυσικού πλούτου (δάση-χλωρίδα) του τόπου μας, σε προσωπικό, μέσα, υποδομή κ.λπ.

Ανάπτυξη της έρευνας και της δημιουργίας τράπεζας δεδομένων – πληροφοριών.

Αναβάθμιση της διαχείρισης των δασών και των προστατευόμενων περιοχών.

Διενέργεια περιβαλλοντικών μελετών πριν από την εκπόνηση τελικής μελέτης για οποιοδήποτε έργο μέσα ή κοντά σε δασική περιοχή.

Άμεση καταγραφή και χαρτογράφηση όλων των δασοκαλυμμένων ιδιωτικών εκτάσεων και ενημέρωση για τα κίνητρα που υπάρχουν για την προστασία και την καλή διαχείρισή τους.

Εντατικοποίηση της ενημέρωσης των ιδιοκτητών γεωργικής γης για υπάρχοντα οικονομικά κίνητρα για την μετατροπή τους σε δασική γη.

Τον περιορισμό των εισαγωγών ξένων ειδών χλωρίδας στις δασικές εκτάσεις.

Αναθεώρηση των λατομικών ζωνών και των προνομίων λατόμευσης με στόχο την οριστική απομάκρυνση των λατομείων από δασικές περιοχές και την εκπόνηση μελετών για αποκατάσταση του τοπίου.

Λήψη μέτρων κατά της διάβρωσης των ορεινών δασικών εκτάσεων.

Επέκταση της δασοκάλυψης με την κήρυξη χαλίτικης γης σε Κρατικά Δάση και αναδάσωσή της.

Ενίσχυση μέτρων πυρόσβεσης με αύξηση των σταθμών άμεσης πυρόσβεσης.

Αναγνώριση και στήριξη των εθελοντικών ομάδων και σωματείων πυρόσβεσης.

Εθνικά Πάρκα και περιοχές προστασίας

Η νομοθεσία για την ίδρυση και διαχείριση Εθνικών Δασικών Πάρκων και προστατευόμενων περιοχών είναι ανεπαρκής και αναχρονιστική και δεν συνάδει με τα διεθνή πρότυπα. Δεν θεωρούμε ότι περιοχές που κηρύσσονται σαν τέτοιες, διέπονται από ολοκληρωμένο καθεστώς προστασίας αφού και οι αρμόδιες υπηρεσίες είναι ασθενείς και ανίσχυρες λόγω του ελλιπούς νομικού πλαισίου. Προτείνουμε:

Εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας σύμφωνα με διεθνή πρότυπα (I.U.C.N., F.N.N.P.E).

Ενδυνάμωση του Τομέα Δασικών Πάρκων και Προστατευόμενων Περιοχών του Τμήματος Δασών και στελέχωσή του με κατάλληλα καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό.

Διενέργεια προγράμματος και μελετών για κήρυξη Δασικών Πάρκων και Προστατευόμενων Περιοχών.

Διενέργεια μελετών και προγραμμάτων για διαχείριση και προστασία των πιο πάνω περιοχών.

Ίδρυση διαχειριστικής επιτροπής για Δασικά Πάρκα και Προστατευόμενες Περιοχές, όπου εκτός από το καταρτισμένο για το σκοπό αυτό προσωπικό θα συμμετέχουν και εκπρόσωποι των περιβαλλοντικών οργανώσεων, των τοπικών αρχών και των πολιτών.

Page 44: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

43 / 52

Αναδιαμόρφωση Επιτροπής για τη Φύση και εφαρμογή διαχειριστικών προγραμμάτων για τις περιοχές Natura.

Ολοκλήρωση του Δικτύου Natura 2000 στην ξηρά εντός του 2011 και στη θάλασσα μέχρι το 2014.

Ολοκλήρωση των Διαχειριστικών Σχεδίων για τις περιοχές δικτύου Natura 2000 που να αναφέρουν τους Στόχους Διατήρησης για τα είδη και τους οικοτόπους των περιοχών, τις επιτρεπόμενες και απαγορευμένες δράσεις και να συνοδεύονται από χρηματοδοτικά μέτρα για την εκτέλεση της διαχείρισης και της παρακολούθησης των περιοχών. Όσον αφορά το Δίκτυο Natura 2000 σημειώνεται ότι περιλαμβάνει και τις περιοχές για τα πουλιά (ΖΕΠ) και τις περιοχές για τους Οικοτόπους (ΤΚΣ).

Παρακολούθηση των περιοχών και των ειδών που υπάρχουν στις περιοχές Natura 2000.

Αυστηρή εφαρμογή ης διαδικασίας της Δέουσας Μελέτης Επιπτώσεων για έργα και προγράμματα που μπορούν να επηρεάσουν τους στόχους διατήρησης περιοχών του Δικτύου Natura 2000 και παροχή αντισταθμιστικών μέτρων εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για Υπέρτατο Δημόσιο Συμφέρον.

Εφαρμογή των διαχειριστικών μέτρων για τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000.

Χρηματοδοτικά μέτρα και κονδύλια για την εφαρμογή της διαχείρισης και παρακολούθησης στις περιοχές Natura 2000.

Εκστρατεία ενημέρωσης του κόσμου για τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από το Δίκτυο Natura 2000 και εξάλειψη των αρνητικών μύθων που κυκλοφορούν για το Δίκτυο.

Τροποποίηση των χρηματοδοτικών μέτρων κυρίως από το Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (Rural Development) ώστε να ευνοούνται οι ιδιοκτήτες γης που είναι μέσα στο Δίκτυο Νatura 2000 και ώστε να διαχειρίζονται με ευνοϊκό τρόπο τις εκτάσεις τους.

Ακάμας

Το ζήτημα του Ακάμα είναι από τα θέματα με τα οποία ασχολήθηκε το κυπριακό οικολογικό κίνημα από την πρώτη μέρα της δημιουργίας του. Η πολύχρονη καθυστέρηση στην εφαρμογή ενός ουσιαστικού σχεδίου προστασίας για την περιοχή έχει ως συνέπεια τη συνεχή σταδιακή υποβάθμιση του περιβάλλοντος του Ακάμα, αλλά και τη δικαιολογημένη αντίδραση των κοινοτήτων, αφού χωρίς ξεκαθαρισμένο πλαίσιο ανάπτυξης είναι πολύ δύσκολο να προγραμματιστεί και να σχεδιαστεί για το μέλλον τους. Η περιοχή πρέπει επιτέλους να προστατευτεί, και αυτό είναι αίτημα όλων των Κυπρίων. Προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να γίνουν τα ακόλουθα:

Ίδρυση διαχειριστικής επιτροπής με εμπλοκή όλων των ενδιαφερομένων κοινοτήτων και φορέων για την πρακτική εφαρμογή του σχεδίου διαχείρισης.

Ουσιαστική και ονομαστική πολιτική απόφαση που να αποκλείει την τουριστική ανάπτυξη στις πιο ευαίσθητες παραλιακές περιοχές του Ακάμα, όπως της Τοξεύτρας Λάρας και Φοντάνα Αμορόζας. Με τον τρόπο αυτό θα αφαιρεθούν οι πιέσεις και τα προσχήματα που εμποδίζουν την εξεύρεση συναινετικής λύσης με την πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής.

Προβολή της περιοχής ως ένα εναλλακτικό προορισμό για τους τουρίστες που επισκέπτονται το νησί, όχι μόνο για να επωφεληθούν οι ίδιοι οι κάτοικοι, αλλά και για να μπορεί και η Κύπρος να περηφανεύεται ότι μπορεί να προσφέρει πολλές, ουσιαστικές και εναλλακτικές επιλογές στους επισκέπτες της.

Πανίδα - Κυνήγι

Τα ζώα νιώθουν τον πόνο, το κρύο, τη ζέστη καθώς και το φόβο, τη στενοχώρια και την πείνα γι’ αυτό πρέπει να τα χειριζόμαστε με αγάπη, να μην τα αντιμετωπίζουμε σαν διακοσμητικά στοιχεία

Page 45: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

44 / 52

χωρίς δικαιώματα και να τα προστατεύουμε από τις αρρώστιες, το βασανισμό ή την κακομεταχείριση. Είμαστε ενάντια στην έκθεση των ζώων σε ζωολογικούς κήπους και τη χρησιμοποίησή τους σε Τσίρκα, δελφινάρια ή τα οποιαδήποτε επιστημονικά πειράματα για τη φαρμακευτική βιομηχανία ή τη βιομηχανία καλλυντικών κ.λπ. Όσον αφορά τα άγρια ζώα και γενικά την πανίδα του τόπου, αυτή μειώνεται δραστικά σε είδη και αριθμό, ενώ απουσιάζει μια ολοκληρωμένη, επιστημονική στατιστική του πληθυσμού των άγριων ειδών. Ο άνθρωπος έχει ηθική υποχρέωση να αντιτίθεται στη σύλληψη, δηλητηριασμό και θανάτωση των άγριων ζώων καθώς και στην πρόκληση πόνου και ταλαιπωρίας σε αυτά. Ο πληθυσμιακός έλεγχος του αριθμού ορισμένων ειδών πανίδας όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο πρέπει να γίνεται με μη θανατηφόρες μεθόδους αλλά με έλεγχο της αναπαραγωγής ή άλλους τρόπους. Θεωρούμε ότι τα πιο κάτω είναι απαράδεκτα για την πανίδα του τόπου:

Η δυνατότητα νόμιμου ή παράνομου κυνηγιού κατά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου.

Η μαζική εξόντωση πτηνών (ιδιαίτερα την περίοδο των ωοτοκίας) με μέσα μοντέρνας τεχνολογίας. Στοιχεία του Πτηνολογικού Συνδέσμου αναφέρουν ότι 1 – 2 εκατομμύρια πουλιά περίπου θανατώνονται κάθε χρόνο με διάφορους τρόπους (νόμιμο και παράνομο κυνήγι, βερκά, δίκτυα, δηλητηρίαση). Υποστηρίζουμε τις προσπάθειες για αντιμετώπιση της παράνομης παγίδευσης πουλιών που ταλανίζει και εκθέτει τη χώρα μας για χρόνια.

Η ρύπανση της υπαίθρου σαν συνέπεια των μαζικών “πολεμικών επιχειρήσεων” από το μόλυβδο των φυσιγγίων, τα σκουπίδια από σακούλες, διασκορπισμένα κενά φυσίγγια και άχρηστα υλικά, το θόρυβο, το άναμμα φωτιάς.

Η μη τήρηση από την Κυβέρνηση των συμβάσεων που έχει υπογράψει, όπως συμβαίνει με την πρακτική του Εαρινού Κυνηγιού.

Η εμπορική εισαγωγή ζώων και πουλιών για σκοπούς κυνηγιού ή και καλλωπιστικούς.

Η πώληση προστατευόμενων, σύμφωνα με τη συνθήκη CITES, ζώων, πουλιών, κοραλλιών, κοχυλιών κλπ.

Η δηλητηρίαση άγριων ζώων π.χ. αλεπούδων και ερπετών.

Η συμπεριφορά ορισμένων κυνηγετικών οργανώσεων οι οποίες διαιωνίζουν την απαράδεκτη κυνηγετική συμπεριφορά ορισμένων μελών τους.

Η πρακτική εκτροφής ζώων από την κυβερνητική υπηρεσία θήρας και η απελευθέρωση τους στο περιβάλλον για να γίνουν μελλοντικά θύματα, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι αυτά δεν έχουν αποκτήσει εκείνες τις δεξιότητες για την επιβίωση τους στη φύση και χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η επίδραση στο περιβάλλον.

Το κοινό παραμένει απληροφόρητο και συνεπώς αδιάφορο για την εθνική μας πανίδα. (Προτρέπουμε την κυβέρνηση να προωθήσει την επιμόρφωση του κοινού σε ειδικούς τομείς όπως π.χ. επισήμανση - αναγνώριση των διαφόρων ειδών πτηνών, την αλληλεξάρτηση των διαφόρων ειδών και την αλυσίδα διατροφής).

Η ελλιπής διαχείριση βιότοπων πανίδας (π.χ. Αλυκή Λάρνακας και Λεμεσού με την επέκταση του αεροδρομίου και την καθυστέρηση υιοθέτησης διαχειριστικού σχεδίου προστασίας).

Η εκτεταμένη καταστροφή βιότοπων με άγρια βλάστηση λόγω πυρκαγιών και εκχερσώσεις εκτάσεων για γεωργική ή άλλη εκμετάλλευση (π.χ. Λίμνη Παραλιμνίου).

Η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων στις καλλιέργειες και αεροψεκασμοί.

Ο απαράδεκτα μεγάλος αριθμός αδειούχων κυνηγών και έλλειψη αυστηρών κανονισμών και κριτηρίων εξασφάλισης άδειας.

Οι παράνομοι κυνηγοί.

Page 46: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

45 / 52

Οι προστατευόμενες περιοχές δεν επιλέγονται συνήθως με επιστημονικά κριτήρια, αλλά αποτελούν αντικείμενο παζαρέματος με τους κυνηγετικούς ομίλους.

Προτείνουμε:

Μακροχρόνιο προγραμματισμό με συγκεκριμένους στόχους, καθορισμό πολιτικής καθώς και δημιουργία αποτελεσματικών μηχανισμών εφαρμογής, ελέγχου και παρακολούθησης.

Αναβάθμιση της Υπηρεσίας Θήρας σε Υπηρεσία Προστασίας Πανίδας ενδυναμωμένης σε επιστημονικό και άλλο προσωπικό για τη διαμόρφωση ενδελεχών προγραμμάτων προστασίας της πανίδας και όχι του «θηράματος».

Ιδιαίτερη ενίσχυση χρειάζεται ο αγώνας για αντιμετώπιση της λαθροθηρίας και της παράνομης παγίδευσης πουλιών.

Να εγκαταλειφθεί κάθε ιδέα για να επιτραπεί το κυνήγι των αγρινών.

Κρατώντας στο ακέραιο τις θέσεις μας σε σχέση με το κυνήγι, ως μια καθ’ όλα απαράδεκτη οικολογικά δραστηριότητα με τον τρόπο που διεξάγεται σήμερα στην Κύπρο, και μέχρις ότου σαν κοινωνία καταφέρουμε να υπερβούμε το στάδιο της απάνθρωπης και σκληρής αντιμετώπισης της Φύσης, εισηγούμαστε τη λήψη μέτρων για μείωση του κυνηγίου με νομοθετικά μέτρα και περιβαλλοντική επιμόρφωση. Δεν είμαστε αντικυνηγοί, αλλά θεωρούμε ότι ο τρόπος και η κλίμακα με την οποία διεξάγεται αυτή την στιγμή το κυνήγι, είναι απαράδεκτά, μας εκθέτουν ως μια κοινωνία με οπισθοδρομικές νοοτροπίες, και διαιωνίζουν μια αρνητική και ανταγωνιστική σχέση ανθρώπων και ζώων.

ΘΑΛΑΣΣΑ - ΑΚΤΕΣ

Η θαλάσσια περιοχή του νησιού μας αντιμετωπίζει διάφορους κινδύνους και επεμβάσεις από τη:

Ρύπανση που προέρχεται από πηγές που βρίσκονται στη στεριά (όπως βιομηχανικά ή οικιακά απόβλητα, πλαστικά, λιπάσματα και άλλα απορρίμματα) και ρύπανση από πλοία (όπως πετρέλαια, λάδια και άλλα απορρίματα).

Εξαντλητική αλιεία και το ανεξέλεγκτο ψάρεμα.

Κατασκευή έργων (λιμενοβραχίονες, κυμματοθραύστες, μαρίνες κ.α.) χωρίς επαρκή μελέτη και χωρίς να υπολογισθούν οι αλυσιδωτές αντιδράσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Παράνομη επέμβαση στην παραλία (π.χ. αμμοληψία, κατάληψη των παραλιών για εμπορικούς σκοπούς).

Οικοδόμηση της ακτής ή / και την καταστροφή του ζωτικού φυσικού πόρου, από οικιστικές και τουριστικές εγκαταστάσεις.

Έλλειψη σοβαρής μελέτης μέτρων προστασίας των θαλασσίων και παραθαλασσίων οικοσυστημάτων.

Κατασκευή κάθετων και παράλληλων κυματοθραυστών.

Προτείνουμε την:

Ουσιαστική τροποποίηση του νόμου περί παραλιών ώστε αυτός να συνάδει με τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του συνόλου των πολιτών και όχι με το προσωπικό κέρδος των τουριστικών και άλλων επιχειρήσεων.

Ουσιαστική ενίσχυση των υπηρεσιών που ασχολούνται με τον έλεγχο και την προστασία της θαλάσσιας ζώνης.

Page 47: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

46 / 52

Λήψη ουσιαστικών μέτρων για την αναδιαμόρφωση των παραλιακών περιοχών, ιδιαίτερα στις περιοχές οικιστικής και τουριστικής ανάπτυξης.

Προώθηση και εφαρμογή μελέτης για τα παράκτια έργα που έχουν ήδη κατασκευαστεί (ορισμένα ίσως πρέπει και να κατεδαφιστούν).

Εφαρμογή σοβαρής νομοθεσίας για τη ρύπανση των παραλιών. Την ενθάρρυνση ανάληψης πρωτοβουλιών από διάφορους φορείς για την αποφυγή ρύπανσης των παραλιών από σκουπίδια.

Αναθεώρηση του περιγράμματος της ακτής. Επανασχεδιασμός και αναπροσδιορισμός της ζώνης προστασίας των παραλιών με μέτρα τήρησής της.

Θέσπιση πιο αποτελεσματικής νομοθεσίας για το ψάρεμα και εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας.

Εφαρμογή διεθνών συμβάσεων για την προστασία της Μεσογείου τόσο από θαλάσσιες όσο και από χερσαίες πηγές ρύπανσης.

Ενεργότερη συμμετοχή της Κύπρου σε ευρωπαϊκά προγράμματα για τη Μεσόγειο.

Εφαρμογή της Συνθήκης της Βαρκελώνης για την ολοκληρωμένη διαχείριση της παράκτιας ζώνης.

Μαρίνες

Οι Μαρίνες θεωρούνται σαν ακόμα ένα σπασμωδικό έργο στην πορεία της καταστροφικής τουριστικής ανάπτυξης για προσέλευση "ποιοτικού" τουρισμού πολυτελείας. Ο προτεινόμενος αριθμός και τα μεγέθη αποτελούν ακόμα μια έκφραση της τάσης για γιγαντισμό ο οποίος θα προσβάλλει αναπόφευκτα αισθητικά το τοπίο αφού θα έρχεται σε αντίθεση με την κλίμακα του τόπου. Η οικονομική βιωσιμότητά τους είναι αμφίβολη, γιατί μεταξύ άλλων, δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν και το τεράστιο περιβαλλοντικό κόστος στην επενδυτική δαπάνη. Η καταστροφή του περιβάλλοντος που θα προκληθεί από την εξόρυξη ογκόλιθων για την κατασκευή τους και η οικολογική διαταραχή και υποβάθμιση του θαλάσσιου και υποθαλάσσιου περιβάλλοντος από τη ρύπανση και την αλλαγή στα θαλάσσια ρεύματα, είναι πολύ μεγάλη. Είναι αποδεκτή η ύπαρξη αριθμού ασφαλών αγκυροβολίων που θα εξυπηρετούν τις βασικές ανάγκες των Κυπρίων και αριθμού ξένων ιστιοπλόων, αυστηρά όμως κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις. Έπρεπε να γίνει μελέτη για τον πιθανό αριθμό των ιστιοπλόων και να διαπιστωθούν οι πραγματικές τους ανάγκες σχετικά με τις διευκολύνσεις που θα διαθέτουν τα αγκυροβόλια. Τα ασφαλή αυτά αγκυροβόλια θα πρέπει να κατασκευαστούν σε λογική κλίμακα μέσα ή κοντά σε υφιστάμενα λιμανάκια ή σε υποβαθμισμένες περιβαλλοντικά περιοχές. Η χρέωση χρήσης και πρόσδεσης θα πρέπει να μη επιχορηγείται και να αντικατοπτρίζει πλήρως τις λειτουργικές και κεφαλαιουχικές δαπάνες. Στις τελευταίες θα πρέπει να περιλαμβάνεται και το περιβαλλοντικό κόστος. Ταυτόχρονα πρέπει να σταματήσει η εσκεμμένη και συνεχής υποβάθμιση της Μαρίνας της Λάρνακας

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ / ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Χρόνια μετά την επικύρωση από το Κυπριακό κράτος της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, τα ιστορικά αρχιτεκτονικά σύνολα, μοναδικά σύμβολα και μαρτυρίες της ιστορικής συνέχειας του τόπου, παραμένουν εγκαταλειμμένα στο έλεος του χρόνου και των όποιων μικρών ή μεγάλων συμφερόντων. Ενώ στο κατεχόμενο από τον τουρκικό στρατό βόρειο τμήμα του νησιού μας, συνειδητά και μεθοδευμένα συντελείται η λεηλασία και αλλοίωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, στο ελεύθερο τμήμα το κυπριακό κράτος παρά τις εθνικές και διεθνείς του υποχρεώσεις, εγκαταλείπει την αρχιτεκτονική μας κληρονομιά σ’ ένα συνεχώς επιταχυνόμενο ρυθμό φθοράς που οριακά πια σήμερα οδηγεί στον αφανισμό της. Πέρα από την εφαρμογή κάποιων αποσπασματικών μέτρων και κινήτρων, τόσο η Κυβέρνηση όσο και η Τοπική Αυτοδιοίκηση αδυνατούν να συλλάβουν τη σημασία που έχει για τον τόπο μέσα από

Page 48: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

47 / 52

τις συνθήκες που διέρχεται, η διατήρηση της Αρχιτεκτονικής μας Κληρονομιάς, του αναπόσπαστου αυτού μέρους του πολιτισμού, της συλλογικής μνήμης και ταυτότητάς μας. Από την άλλη, το σύγχρονο αρχιτεκτονικό προϊόν είναι αποτέλεσμα του πολιτιστικού προϊόντος του σημερινού ανθρώπου. Η αναμόρφωση του πολιτιστικού συστατικού της σύγχρονης ζωής είναι αναγκαία προϋπόθεση για αλλαγή και του σύγχρονου δομημένου περιβάλλοντος χωρίς να υποβιβάζεται η σημαντικότητα του ρόλου της Αρχιτεκτονικής και όλων των Επιστημών και Τεχνών διαμόρφωσης του δομημένου περιβάλλοντος και το επίπεδο ποιότητας και υπευθυνότητας στο οποίο δρουν. Προτείνουμε να:

Δοθεί η αναγκαία προσοχή στα θέματα πολιτισμού αυτού του τόπου και να ιεραρχηθεί σωστά η σημασία τόσο της αρχιτεκτονικής και ευρύτερα της πολιτιστικής παράδοσής μας.

Προωθηθεί ο απαραίτητος συντονισμός όλων των αρμόδιων φορέων καθώς και η δημιουργία των μηχανισμών για άμεση παρέμβαση, προστασία και ουσιαστική αναβίωση της παραδοσιακής μας κληρονομιάς και ουσιαστικοποίηση του ρόλου της Υπηρεσίας Χειροτεχνίας.

Αναληφθεί πάνω σε συστηματική και πλατιά βάση η διαφώτιση και ευαισθητοποίηση του κοινού για την αξία της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς.

Εφαρμοστούν διαδικασίες αποτελεσματικού ελέγχου της οικοδομικής ανάπτυξης στις παραδοσιακού χαρακτήρα οικιστικές περιοχές και προγράμματα ουσιαστικής, σε ποσότητα και ποιότητα, αναβίωσή τους.

Εφαρμοστούν οι πρόνοιες της Νομοθεσίας που αφορούν την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, από την Εκτελεστική Εξουσία, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και κάθε αρμόδια αρχή. Η Νομοθεσία αυτή εμπεριέχει τις πρόνοιες των Διεθνών Συμβάσεων για την Πολιτιστική Κληρονομιά που η ίδια η Κυπριακή Δημοκρατία προσυπόγραψε.

Προωθηθούν μέτρα που να εξασφαλίζουν τη δημιουργία τέτοιων δημόσιων κτιρίων και χώρων, που να αποδέχονται και όχι να αποδιώχνουν τους πολίτες-χρήστες τους: είτε αυτοί είναι δημόσιοι υπάλληλοι ή μαθητές που έχουν ανάγκη ευελιξίας, δημιουργικής επικοινωνίας στους εκπαιδευτικούς χώρους, είτε ανάπηρα άτομα που χρειάζονται ευκολίες διακίνησης και επαφής, είτε οποιοσδήποτε πολίτης που έχει ανάγκη ευχερούς ενημέρωσης και πληροφόρησης. Εισηγούμαστε επίσης τη δημιουργία φιλόξενων χώρων αναμονής, ευκολίας πρόσβασης και επικοινωνίας.

Γίνει ανάπλαση και αναδιαμόρφωση δημόσιων υπαίθριων χώρων και δημιουργία κτιρίων ώστε να εξασφαλίζεται η ποιότητα και υπευθυνότητα στη σύνθεση και την κατασκευή και τη λειτουργία τους. Έργα παραγόμενα από το ίδιο το Κράτος πρέπει να υφίστανται εξίσου τον έλεγχο στην ποιότητα και αρτιότητα λειτουργίας και ένταξης στο περιβάλλον.

Είναι ενιαία η πολιτιστική και αρχιτεκτονική κληρονομιά σε όλη τη Κύπρο (Απ. Αντρέας, Τεκκές Λάρνακας, Φραγκοεκκλησιά, Αρμενομονάστηρο). Τα μνημεία να τυγχάνουν σεβασμού και συντήρησης.

Να προωθηθεί νομοθεσία που να προνοεί την απαλλοτρίωση περιοχών φυσικής καλλονής, αρχαιοτήτων και χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς.

ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ

Η μέριμνα για τις αρχαιότητες της Κύπρου και η ορθή προβολή και διαφύλαξή τους δεν συγκαταλέγονται μεταξύ των προτεραιοτήτων για την ανάπτυξη του νησιού. Οι δυσμενείς διακρίσεις σε βάρους του πολιτισμού μας και η ανεπάρκεια της νομικής κάλυψης έχουν σαν φυσικό επακόλουθο την καταστροφή των αρχαιοτήτων, την εγκατάλειψη του πολιτισμού και την εξ ίσου σημαντική μη ευαισθητοποίηση του κοινού προς τα προβλήματα αυτά. Η υποβάθμιση του πολιτισμού μας και των πηγών του πολιτισμού αυτού έχουν σαν φυσικό επακόλουθο την

Page 49: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

48 / 52

αλλοτρίωση του πολιτισμού και της παράδοσης άρα και την απώλεια του χαρακτήρα του νησιού. Οι αρχαιότητες της Κύπρου απειλούνται με καταστροφή από ανθρώπινους και φυσικούς παράγοντες. Η καταστροφή συνεχίζεται, συσσωρεύεται και αποτελεί μια σιωπηλή αλλά πραγματική κρίση εφόσον οι χώροι που κινδυνεύουν δεν είναι δυνατό να ξαναδημιουργηθούν. Ένα μεγάλο μέρος της επιδείνωσης της καταστροφής οφείλεται στη Τουρκική εισβολή και κατοχή και στη δραματική αύξηση του τουρισμού κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. Σχεδόν 2,5 εκατομμύρια τουρίστες επισκέπτονται την Κύπρο κάθε χρόνο και γύρω στο 30% των τουριστών επισκέπτονται τους αρχαιολογικούς χώρους. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων, δεν έχει τον απαραίτητο προϋπολογισμό και το προσωπικό για να αντιμετωπίσει τα αυξανόμενα προβλήματα που σχετίζονται με τη συντήρηση των χώρων αυτών που καταστρέφονται. Τα Μουσεία, που στεγάζουν τους αρχαιολογικούς θησαυρούς του νησιού είναι πεπαλαιωμένα και αποτελούν κατά ένα μέρος αποθήκες αρχαιοτήτων. Τα μουσεία δεν πληρούν το σημαντικότερο ρόλο, αυτό της παιδείας και της εκπαίδευσης. Ο ρόλος τους στην κοινωνία και την ανάπτυξη της είναι μηδαμινός αν όχι ανύπαρκτος. Η καταστροφή του πολιτισμού και του χαρακτήρα του νησιού έχει τεράστιο κόστος πάνω στους τομείς της παιδείας και της εκπαίδευσης του νησιού. Ο τομέας της σύγχρονης Λαϊκής Τέχνης είναι εντελώς παραμελημένος και σε λίγα χρόνια τα εναπομείναντα ελάχιστα δείγματα της αυθεντικής λαϊκής παράδοσης θα εξαφανιστούν. Την ευθύνη για την καταστροφή των αρχαιοτήτων και συνεπώς και του πολιτισμού και του χαρακτήρα του νησιού φέρουν το νομοθετικό σώμα και η Κυβέρνηση που αποφασίζουν για τα σχέδια ανάπτυξης του τόπου και κατατάσσουν τη διάσωση των αρχαιολογικών μας χώρων, την ανάπτυξη και βελτίωση των Μουσείων μας, καθώς επίσης και τη διάσωση της λαϊκής μας τέχνης σε δευτερεύουσα μοίρα. Η υφιστάμενη νομοθεσία είναι ανεπαρκής και βολεύει μόνο την ανάπτυξη όπως την αντιλαμβάνεται ο τεχνοκράτης. Η διαιώνιση μιας νομοθεσίας η οποία όχι μόνο δεν προστατεύει αλλά και δε βοηθά ούτε συμπαραστέκεται στις αληθινές ανάγκες της παράδοσης και του πολιτισμού θα επιφέρει με μαθηματική ακρίβεια την καταστροφή και την αλλοτρίωση του νησιού. Το οικολογικό κίνημα, το οποίο γνωρίζει και βασίζεται στα θεμέλια της παράδοσης και του πολιτισμού και όχι σε τεχνοκρατικές απόψεις μιας στείρας ανάπτυξης που βολεύει μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό των κατοίκων του τόπου, προτείνει την τροποποίηση της νομοθεσίας, ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στις αληθινές ανάγκες του τόπου.

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων να υπαχθεί στο Υπουργείο Πολιτισμού που πρέπει να ιδρυθεί χωρίς καθυστέρηση.

Το Υπουργείο Πολιτισμού να αποκτήσει ουσιαστική οντότητα.

Να θεσπιστούν νόμοι που να καλύπτουν τις πρακτικές ανάγκες των αρχαιολογικών / ιστορικών χώρων (συντήρηση, σηματοδότηση, έλεγχος).

Να τεθούν πλαίσια νομοθεσίας και να δημιουργηθεί φορέας για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Εκκλησιαστική και Αρχιτεκτονική).

Να θεμπιστούν νόμοι που να διέπουν τις ανασκαφές τα έξοδα συντήρησης τους, δημοσιεύσεις κ.λ.π.).

Προτείνουμε επίσης:

Την προστασία των εκτεθειμένων αρχαιοτήτων μας και την αξιοπρεπή περίφραξη τους.

Διεύρυνση του ωραρίου επίσκεψης Μουσείων.

Δημιουργία θεματικών Μουσείων σε επιλεγμένες κοινότητες.

Αύξηση των πόρων του Τμήματος Αρχαιοτήτων και επιστημονική στελέχωση του Τμήματος στα κεντρικά γραφεία και στα επαρχιακά μουσεία.

Page 50: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

49 / 52

Την ένταξη της διατήρησης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στους σημαντικότερους στόχους στο πενταετές πρόγραμμα ανάπτυξης.

Την κατάλληλη στελέχωση του Τμήματος Αρχαιοτήτων ούτως ώστε αυτό να μπορεί να ανταποκρίνεται στον εκπαιδευτικό και κοινωνικό ρόλο ο οποίος μπορεί να προωθηθεί και μέσω των Μουσείων, τα οποία πρέπει να εκλαϊκεύσουν το θέμα της αρχαιολογίας. Τα μουσεία θα πρέπει επίσης να αναλάβουν ενεργό ρόλο στη διατήρηση του συνόλου της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, τόσο της κτιστής όσο και της γραπτής και προφορικής.

Τον καθορισμό προστατευτικών κανόνων, αριθμητικών ορίων επισκεπτών, κώδικα συμπεριφοράς ώστε να προστατεύονται οι αρχαιολογικοί χώροι οι οποίοι δεν πρέπει να αποτελούν φθηνό προϊόν προς πώληση.

Την εισαγωγή Φόρου και τη δημιουργία Ταμείου Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Μόνο με την επιβολή ενός τέτοιου μέτρου θα μπορέσει να πραγματοποιηθεί έγκαιρα το έργο της διατήρησης και συντήρησης των αρχαιολογικών χώρων που τόσο έχει καθυστερήσει. Ο ρυθμός της καταστροφής είναι τέτοιος που δεν επιτρέπει την εισαγωγή άλλων μέτρων που θα εξαρτώνται αποκλειστικά από κυβερνητικά κονδύλια. Είναι απαραίτητη η επέμβαση εκ μέρους της κυβέρνησης για την επικύρωση του φόρου και τη διευθέτηση ενδοτμηματικών συμφωνιών ώστε το Τμήμα Αρχαιοτήτων ως ο κατάλληλος φορέας να έχει την ευελιξία, να αξιοποιεί τα έσοδα και να έχει τη δυνατότητα να προγραμματίζει για μελλοντικά έργα βελτίωσης και συντήρησης των αρχαιολογικών χώρων.

Τη δημιουργία “Επιτροπής Διατήρησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς” ως συμβουλευτικού σώματος το οποίο θα αποτελείται από αρχαιολόγους, ιστορικούς, καλλιτέχνες και από επίλεκτα μέλη του ιδιωτικού τομέα που θα έχει ως όρο εντολής την εποπτεία του Τμήματος Αρχαιοτήτων και του Ταμείου, θα συνεργάζονται στενά με το τμήμα και θα έχει ως έργο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τη διατήρηση και τη διαφύλαξη των αρχαιοτήτων.

Τη συμμετοχή αρχαιολόγων και ιστορικών στα συμβούλια που αποφασίζουν για την τουριστική πολιτική- ανάπτυξη του τόπου, και εν γένει αυτών που καταστρώνουν τα πενταετή προγράμματα αναπτύξεως.

Να εμποδιστούν οποιαδήποτε έργα που εξευτελίζουν και εκμεταλλεύονται εμπορικά την παράδοση του τόπου, τα αρχαία μνημεία και γενικά τον πολιτισμό.

Την εμπόδιση δραστηριοτήτων που μπορούν να βλάψουν με οιονδήποτε τρόπο τους αρχαιολογικούς ή και ιστορικούς χώρους της Κύπρου (ανέγερση Δημοτικού Μεγάρου Λευκωσίας, ανέγερση του μεγάρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, πλατεία Ελευθερίας, ξενοδοχείων, εστιατορίων κλπ επάνω ή δίπλα από αρχαιολογικούς χώρους και χώρους άλλης πολιτιστικής κληρονομιάς).

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η τουρκική εισβολή και η συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή των εδαφών της Κύπρου έχουν επιφέρει σημαντικά πλήγματα στην ανάπτυξη και στη δημιουργική πορεία του νησιού. Δημιουργήθηκε μια κοινωνία χωρίς ισορροπίες, όπου οτιδήποτε έχει να κάνει με αναπτυξιακά έργα προπορεύεται και εξελίσσεται σε βάρος της παράδοσης και του πολιτισμού του νησιού, που έχουν υποβαθμιστεί και καταταγεί από τους τεχνοκράτες της κυβέρνησης στις τελευταίες προτεραιότητες του τόπου. Συνεπώς μια χώρα που αναπτύσσεται μονομερώς, αφήνοντας στην εγκατάλειψη και την αφάνεια τα θέματα του πολιτισμού και της παράδοσης, που αυτά και μόνο της προσδιορίζουν την ιδιαιτερότητα και το χαρακτήρα, δεν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει. Το Οικολογικό Κίνημα της Κύπρου επισημαίνει την ανισοβαρή αυτή ανάπτυξη που έχει ήδη επιφέρει ανεπανόρθωτες καταστροφές στον τόπο. Η θέση του δημιουργού στην Κύπρο έχει παρεξηγηθεί και άνθρωποι που πρωτοστάτησαν στην καλλιτεχνική μας δημιουργία έφυγαν από τον κόσμο αυτό πικραμένοι, χωρίς καμιά αναγνώριση ή

Page 51: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

50 / 52

διάκριση του έργου τους. Το έργο τους όμως, χρησιμοποιείται και αποτελεί προϊόν εκμετάλλευσης όποτε βολεύει και όποτε η πολιτεία θέλει να δείξει πρόσωπο. Η σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία, μαζί με τη διατήρηση και διάδοση της παράδοσης και της πολιτιστικής κληρονομιάς, πρέπει να αποτελέσουν κύριες προτεραιότητες. Προτείνουμε:

Διαχωρισμό του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού σε δύο ανεξάρτητες και αυτοδύναμες μονάδες. Τη δημιουργία Ενιαίου Φορέα Πολιτισμού, και τη Δημιουργία Πολιτιστικού Γραφείου Προγραμματισμού στο Υπουργείο Πολιτισμού.

Οργάνωση και στελέχωση του Πολιτισμού από εξειδικευμένους επιστήμονες και ειδικούς σύμφωνα με τους τομείς που θα χειρίζεται: π.χ. Τμήμα Αρχαιοτήτων, Τμήμα Κρατικής Βιβλιοθήκης, Τμήμα Καταγραφής και Αρχειοθέτησης Μνημείων, Τμήμα Αρχειοθέτησης, Διατήρησης και Προβολής Λαϊκής Παράδοσης, Τμήμα Μουσείων και Πινακοθηκών, Τμήμα Αρχειοθέτησης Σύγχρονης Καλλιτεχνικής Δημιουργίας, Τμήμα Λογοτεχνίας και Μεταφράσεων, Τμήμα Εκδόσεων, Τμήμα Μουσικής και Χορού, Τμήμα Εφαρμοσμένων Τεχνών, Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων και Διαφώτισης, Τμήμα Κινηματογράφου και Θεάτρου κ.λ.π. Πριμοδότηση όλων των πιο πάνω τομέων με σημαντικά κονδύλια για προώθηση των εξειδικευμένων τους στόχων.

Στενή συνεργασία μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, Εξωτερικών και Τουρισμού. Εκπροσώπηση και προώθηση μέσα από τα πιο πάνω υπουργεία της σύγχρονης καλλιτεχνικής κυπριακής δημιουργίας.

Ίδρυση ανωτάτης σχολής Καλών Τεχνών Τμήμα Ζωγραφικής, Γλυπτικής, Βυζαντική Αγιογραφία, Κεραμική, Χαρακτική, κλπ).

Ίδρυση κρατικής ανωτάτης Σχολής Μουσικής και ίδρυση επαγγελματικής χορωδίας όπως αυτό αποφασίστηκε πριν από 5 χρόνια.

Ίδρυση Οργανισμού Όπερας και ανέγερση κτιρίου όπερας ή Μεγάρου Μουσικής ή Μεγάρου Πολιτισμού, που να διαθέτει δική του σχολή όπερας σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές.

Αποκέντρωση και ανάθεση ενεργού πολιτιστικού έργου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις κοινότητες.

Ενεργή συμμετοχή του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, του Πανεπιστημίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο πενταετές πρόγραμμα ανάπτυξης της Κυβέρνησης.

Ο πολιτισμός της Ορθοδοξίας κατέχει ένα ουσιαστικό κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας. Να θεσπιστούν μέτρα και διαδικασίες για την προστασία και ορθή προβολή του (αρχιτεκτονική, βυζαντινός πολιτισμός, συγγράμματα κ.λπ.).

Ενεργή συμμετοχή των ιδιωτών στην πολιτισμική ανάπτυξη του τόπου, παροχή κινήτρων (φορολογικών και άλλων) για έργα πολιτισμού και παροχή υποτροφιών σε κλάδους πολιτιστικής δημιουργίας.

Θέσπιση επιχορήγησης καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Ειδική σύνταξη για τον πνευματικό κόσμο και τους δημιουργούς της τέχνης.

Πρόγραμμα επιμόρφωσης και παροχής επιδόματος και διευκολύνσεων για τους λαϊκούς τεχνίτες.

Πρόγραμμα αναβίωσης οικοτεχνιών και μικρών βιοτεχνιών και παροχή κινήτρων για προσέλκυση ποιοτικής πολιτιστικής ανάπτυξης στα χωριά.

Αξιοποίηση των κερδών από παιγνίδια του ΟΠΑΠ για τον πολιτισμό.

Νομοθετική κατοχύρωση ιδιωτικής μουσικής εκπαίδευσης και χορού.

Δημιουργία πολιτιστικών χώρων προσέλκυσης νέων όπου να διδάσκονται θέατρο, μουσική, ποίηση, ζωγραφική, γλυπτική κλπ.

Page 52: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

51 / 52

Ίδρυση επαγγελματικού φολκλορικού συγκροτήματος με δική του επαγγελματική ορχήστρα παραδοσιακής μουσικής.

Ίδρυση ανεξάρτητης Αρχής Πολιτισμού.

Προγράμματα επιδότησης θεατρική παραγωγής με διαφάνεια και αξιοκρατία.

Εφαρμογή των διεθνών συνθηκών για τα γεωγραφικά τοπωνύμια.

ΑΜΥΝΑ

Η υπόθεση της άμυνας δεν εξαντλείται ούτε περιορίζεται στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις διαπράττεται το λάθος να θεωρείται σαν δείκτης της αμυντικής ικανότητας, το ύψος των δαπανών για στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Η Κύπρος μπορεί να αξιοποιήσει περισσότερο αποτελεσματικά τα ψηλά ποσοστά μορφωμένων πολιτών στη διαμόρφωση μιας αξιόπιστης, έξυπνης και τεχνολογικά εξελιγμένης άμυνας. Από την άλλη, η αύξηση της αμυντικής ικανότητας έχει άμεση σχέση με την εμπλοκή όλων των πολιτών σε κατάλληλα προγράμματα, που μαζί με την απόκτηση ικανοτήτων, εμπειριών και οργάνωσης συμβάλλουν και στη σφυρηλάτηση πνεύματος αγωνιστικότητας και συλλογικότητας. Στο τομέα αυτό αναμένεται να συμβάλει και η αξιοποίηση του γυναικείου πληθυσμού μέσα από προγράμματα στράτευσης που να σέβονται την ιδιαιτερότητα του κοινωνικού ρόλου των γυναικών.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τι διεκδικούμε:

Διεκδικούμε λύση στο Κυπριακό που να προνοεί ένα κράτος, με μία και μοναδική διεθνή προσωπικότητα, ένα λαό και μία ιθαγένεια, μία ενιαία οικονομία, κοινωνία και οικοσύστημα, δίκαιη εκπροσώπηση των εθνικών κοινοτήτων στα συλλογικά όργανα διοίκησης σε ένα κράτος δικαίου και σύστημα δικαιοσύνης βασισμένο στις ευρωπαϊκές αρχές και τους μηχανισμούς ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στοιχεία απαραίτητα για την κατοχύρωση της βιωσιμότητας οποιασδήποτε λύσης, ομοσπονδιακής ή άλλης, χωρίς ξένους στρατούς και βάσεις.

Διεκδικούμε εφαρμογή των προεκλογικών δεσμεύσεων για ενίσχυση του Επιτρόπου Περιβάλλοντος και δημιουργία Φορέα Περιβάλλοντος.

Διεκδικούμε να προστατευθεί η χερσόνησος του Ακάμα ως Εθνικό Πάρκο. Καταγγέλλουμε τη συρρίκνωση της προτεινόμενης για ένταξη στο ευρωπαϊκό δίκτυο οικοτόπων Natura 2000 περιοχής κατά 75% για να ικανοποιηθούν αναπτυξιακές φιλοδοξίες και μικροπολιτικές σκοπιμότητες.

Διεκδικούμε την προστασία των φυσικών βιοτόπων και των ειδών. Αδυνατούμε να κατανοήσουμε γιατί καθυστερεί η προστασία των υγροβιοτόπων της λίμνης Ορόκλινης και Παραλιμνίου, ενώ οι πιο σημαντικοί υγροβιότοποι των Αλυκών Λάρνακας και Ακρωτηρίου βρίσκονται κάτω από συνεχή πίεση και πληγώνονται από καταστροφικές επεμβάσεις.

Διεκδικούμε την περιφρούρηση της δημόσιας υγείας από τους κινδύνους που προκαλούν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία (πυλώνες, μετασχηματιστές, κεραίες κινητής τηλεφωνίας), τα πρατήρια πετρελαιοειδών, ο αμίαντος, το κάπνισμα, η πυρηνική ενέργεια, τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, η υπερβολική χρήση φαρμάκων στη γεωργία και την κτηνοτροφία κοκ.

Διεκδικούμε τη διερεύνηση των υπόπτων υπερπτήσεων και χημικών αεροψεκασμών.

Διεκδικούμε μια σώφρονα υδατική πολιτική βασισμένη στην αειφορία. Δεν αξιοποιούνται ικανοποιητικά τα επεξεργασμένα λύματα και τα όμβρια νερά. Γιατί συνεχίζεται η σπατάλη των

Page 53: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

52 / 52

σπάνιων υδάτινων πόρων σε υδροβόρες καλλιέργειες και αναπτύξεις όπως π.χ. γήπεδα γκολφ;

Διεκδικούμε ακόμα το σεβασμό στα δικαιώματα των ζώων, τον τερματισμό των δηλητηριάσεων και την κακοποίηση τους, την προστασία των δασών και των αιωνόβιων δέντρων, την κατάργηση του διαφημιστικού σκυβαλότοπου και την εφαρμογή μιας σύγχρονης πολιτικής περιορισμού του όγκου των αποβλήτων και ορθολογιστικής διαχείρισης τους.

Διεκδικούμε τη διεύρυνση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και ιδιαίτερα της ηλιακής ενέργειας.

Διεκδικούμε το σεβασμό στη νομοθεσία για τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Γι΄ αυτό και επίσης,

Διεκδικούμε την αναγνώριση των προσφύγων εκ μητρογονίας και την πλήρη διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Διεκδικούμε την υιοθέτηση της οριζόντιας ψηφοφορίας.

Διεκδικούμε ένα ολοκληρωμένο σύστημα υγείας, που να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη και τη διατροφική ασφάλεια

Διεκδικούμε την εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου για την πρόληψη και αντιμετώπιση του καρκίνου και τη λειτουργία πλήρους ογκολογικού τμήματος σε όλα τα κρατικά γενικά νοσοκομεία.

Διεκδικούμε μια γνήσια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση απαλλαγμένη από κομματικές παρωπίδες

Διεκδικούμε σεβασμό στα δικαιώματα των αναπήρων και ιδιαίτερα εφαρμογή της αρχής της «θετικής διάκρισης».

Διεκδικούμε την επέκταση της κοινωνικής πολιτικής στα άτομα που πραγματικά έχουν ανάγκη, τους πολύτεκνους, τις μονογονικές και τρίτεκνες οικογένειες, στους παθόντες και στους ηλικιωμένους.

Διεκδικούμε κατάργηση της αναξιοκρατίας και της κομματικοκρατίας.

Διεκδικούμε κράτος δικαίου, καταπολέμηση των φαινομένων αστυνομικής βίας ή υπέρβασης του καθήκοντος από κάθε λογής εξουσία.

Διεκδικούμε δικαιοσύνη για τα θύματα εγκληματικών πράξεων

Διεκδικούμε δηλαδή σεβασμό στα δικαιώματα των απλών πολιτών

Page 54: Θέσεις Κινήματος Οικολόγων

Βουλευτικές Εκλογές 2011 – Θέσεις του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

53 / 52

Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

Τηλ: 22518787 Τηλεομοιότυπο: 22512710

Email: [email protected] Ιστοσελίδα: http://www.cyprusgreens.org/