Επιχειρηματικά μοντέλα για ευέλικτη παροχή υπηρεσιών...

∆ιατµηµατικό Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών Εισαγωγή στην Οικονοµική του Κλάδου των Τηλεπικοινωνιών Οµάδα Εργασίας: Κάργας Αντώνης

Κατσούλης Αλέξανδρος Μαριόλης Θάνος Παναγιώτου Ιφιγένεια Χατζηδρόσος Ηλίας

Επιχειρηµατικά µοντέλα για ευέλικτη παροχή υπηρεσιών σε δυναµικά αναπροσαρµοζόµενα δίκτυα κινητών επικοινωνιών 4ης γενιάς

Αθήνα, Μάρτιος 2004

Επιχειρηµατικά µοντέλα για ευέλικτη παροχή υπηρεσιών 2

Περιεχόµενα

1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ................................................................................................................4 1.1 Αντικειµενικοί στόχοι κινητών επικοινωνιών ......................................................4

1.1.1 Η νέα εποχή ............................................................................................................... 4 1.1.2 Νέα ευέλικτα µοντέλα χρέωσης .................................................................................. 5 1.1.3 Τα σχέδια των εταιρειών ............................................................................................ 6

2 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ .....................................................................................9 2.1 Κινητές multimedia υπηρεσίες και συστήµατα 3ης γενιάς...................................9 2.2 Μια προσέγγιση στα συστήµατα 4ης γενιάς .....................................................10 2.3 Μελλοντικές υπηρεσίες....................................................................................11

3 ΡΟΛΟΙ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΕ ∆ΙΚΤΥΑ 3ΗΣ ΚΑΙ 4ΗΣ ΓΕΝΙΑΣ...................12 4 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ (BUSINESS MODELS) ........................................15

4.1 Ανάλυση Βασικών Εννοιών .............................................................................15 4.2 Υπάρχοντα και νέα επιχειρηµατικά µοντέλα ....................................................16

4.2.1 Network Operator Centric Model ............................................................................. 18 4.2.2 Service Aggregator Centric Model........................................................................... 18 4.2.3 Content/Service Provider Centric Model.................................................................. 19

5 ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΧΡΕΩΣΗΣ .......................................................................................21 5.1 ∆ιαφορετικά πλαίσια χρέωσης και απαιτήσεις.................................................23

5.1.1 Χρέωση σε επίπεδο υπηρεσίας................................................................................ 25 5.1.2 Χρέωση σε επίπεδο µεταφοράς ............................................................................... 26 5.1.3 Χρέωση σε επίπεδο περιεχοµένου........................................................................... 26

5.2 Μηχανισµοί χρέωσης στο IETF .......................................................................27 5.3 Μηχανισµοί χρέωσης στο 3GPP .....................................................................28

6 RECONFIGURABILITY – ADAPTABILITY: ΕΥΕΛΙΚΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ...................................................................................................30

6.1 Μοντέλο αναπροσαρµογής .............................................................................31 6.2 ∆ιαδικασία αναπροσαρµογής ..........................................................................32

7 ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΝΟΙΚΤΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ .........................................................35 7.1 OSA Parlay......................................................................................................35

7.1.1 Λογικό διάγραµµα της αρχιτεκτονικής OSA Parlay .................................................. 37 7.2 OMA ................................................................................................................38

7.2.1 Σύγκριση Parlay και OMA ........................................................................................ 40 7.3 JAIN.................................................................................................................40

7.3.1 JAIN και πρότυπα OSA/Parlay και OMA ................................................................. 41 7.4 Εµπορικές εφαρµογές ανοικτών αρχιτεκτονικών.............................................43

8 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ..................................................................................................45


Λίστα Σχηµάτων Σχήµα 1: Σύγκλιση συνδροµητών κινητής τηλεφωνίας και Internet ................................................ 5 Σχήµα 2: Βασικές σχέσεις οντοτήτων ............................................................................................ 16 Σχήµα 3: Υπάρχον επιχειρηµατικό µοντέλο .................................................................................. 17 Σχήµα 4: Network Operator Centric Model.................................................................................... 18 Σχήµα 5: Service Aggregator Centric Model ................................................................................. 19 Σχήµα 6: Content/Service Provider Centric Model ........................................................................ 20 Σχήµα 7: Χρηµατικές ροές στην περίπτωση διαχείρισης της πλατφόρµας υπηρεσιών από τον

πάροχο δικτύου..................................................................................................................... 22 Σχήµα 8: Χρηµατικές ροές στην περίπτωση διαχείρισης της πλατφόρµας υπηρεσιών από µια

οντότητα διαφορετική από τον πάροχο δικτύου ................................................................... 23 Σχήµα 9: Απαιτήσεις IETF ............................................................................................................. 24 Σχήµα 10: Απαιτήσεις 3GPP ......................................................................................................... 25 Σχήµα 11: Το µοντέλο λειτουργίας σύµφωνα µε τις νέες προσεγγίσεις του IRTF......................... 27 Σχήµα 12: Το µοντέλο λειτουργίας σύµφωνα µε το 3GPP ............................................................ 29 Σχήµα 13: Μοντέλο αναπροσαρµογής .......................................................................................... 31 Σχήµα 14: Γενική αρχιτεκτονική για την παροχή ευέλικτων υπηρεσιών........................................ 33 Σχήµα 15: Η ανοικτή πλατφόρµα OSA/Parlay............................................................................... 36 Σχήµα 16: Λογικό διάγραµµα της αρχιτεκτονικής OSA Parlay ...................................................... 37 Σχήµα 17: Παραδείγµατα ΟΜΑ Service Enabler Technologies .................................................... 39 Σχήµα 18: Java Application Interfaces σε ανοικτές αρχιτεκτονικές ............................................... 41 Σχήµα 19: Java Container Interfaces σε ανοικτές αρχιτεκτονικές ................................................. 42 Σχήµα 20: JAIN SLEE & Integrated Networks............................................................................... 43 Σχήµα 21: TrueTel: Έναρξη εµπορικής λειτουργίας στην Ταϊβάν ................................................. 44


1 Εισαγωγή

1.1 Αντικειµενικοί στόχοι κινητών επικοινωνιών

1.1.1 Η νέα εποχή Σε µια εποχή ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων και µε ισχυρή πιθανότητα η

διείσδυση των συσκευών κινητής τηλεφωνίας να αγγίξει το 100% του πληθυσµού των

ανεπτυγµένων χωρών, καθίσταται φανερή η ανάγκη επέκτασης του κλάδου µε όραµα

τη δηµιουργία νέων πολυποίκιλων υπηρεσιών χωρίς όρια στο κατώφλι του 21ου

αιώνα. Στην κατεύθυνση αυτή συναντάµε τρεις καθοριστικές δυναµικές:

Οι υπηρεσίες multimedia αναµένεται να αυξήσουν την κίνηση

των δικτύων αντικαθιστώντας προοδευτικά τις παραδοσιακές υπηρεσίες

φωνητικής τηλεφωνίας µε λειτουργίες που επικεντρώνονται σε µεταφορά

δεδοµένων, φωτογραφιών και οπτικοακουστικού υλικού.

Μέχρι τώρα η φύση των κινητών επικοινωνιών επικεντρώνεται

στους ανθρώπους. Η άρση αυτού του περιορισµού θεωρείται δεδοµένη καθότι

στο πρόσεχες µέλλον συσκευές κάθε είδους θα είναι δυνατόν να συνδεθούν µε

ένα κινητό τερµατικό που θα αποκαλύπτει την τοποθεσία τους σε οποιαδήποτε

χρονική στιγµή. Η δυνατότητα αυτή διαφαίνεται εξαιρετικά χρήσιµη

ειδικότερα σε περιπτώσεις µεταφοράς χρηµάτων ή υλικών αγαθών,

τραπεζικές συναλλαγές και επιχειρηµατικές δραστηριότητες.

Το φαινόµενο της παγκοσµιοποίησης δεν αποτελεί µόνο

αντικείµενο κοινωνιολογικής ανάλυσης αλλά απασχολεί και τον κλάδο των

υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας. Στα µεγαλεπήβολα µακροπρόθεσµα σχέδια

συµπεριλαµβάνεται και η επίτευξη αξιόπιστων multimedia υπηρεσιών µε

δυνατότητα κάλυψης σε παγκόσµια κλίµακα.

Οι παραπάνω φιλόδοξες προβλέψεις «σκοντάφτουν» σε θέµατα τεχνολογίας

και διαχείρισης που απαιτούν λεπτοµερή σχεδιασµό. Σε µια κοινωνία µε

ανεπτυγµένες υπηρεσίες, οι υπολογιστικές µονάδες και τα επικοινωνιακά τερµατικά

θα βρίσκονται παντού και σε διάφορες µορφές, τόσο µε επίκεντρο τον άνθρωπο όσο

και αντικειµενοστραφή. Υπό αυτές τις συνθήκες αναµένεται µια ιλιγγιώδης αύξηση

της κίνησης στις επικοινωνίες από άνθρωπο σε άνθρωπο, άνθρωπο σε µηχάνηµα,

µηχάνηµα σε µηχάνηµα. Τρεις πολιτικές συµβάλλουν τα µέγιστα στην επίτευξη της

νέας κατάστασης:


Εισαγωγή λειτουργιών ασύρµατων επικοινωνιών σε όλα τα

µετακινούµενα αντικείµενα

Παροχή υπηρεσιών ασύρµατης επικοινωνίας και πρόσβασης σε

περιοχές όπου η εγκατάσταση γραµµών σταθερής τηλεφωνίας δεν είναι

δυνατή ή βιώσιµη

Χρήση δυνατοτήτων ασύρµατων επικοινωνιών σε αντικείµενα

που δέχονται διαταγές και πραγµατοποιούν διαδικασίες ελέγχου, εκτελώντας

επιθυµίες των χρηστών

1.1.2 Νέα ευέλικτα µοντέλα χρέωσης Μέχρι πρότινος οι διαδικασίες κοστολόγησης συναντώνται σε µια

απλουστευµένη πρωτογενή µορφή. Οι χρήστες χρεώνονται µε σταθερή τιµολόγηση

που βασίζεται στο κόστος συνδροµής όπως αξιολογείται στο εµπόριο, στα πάγια

έξοδα και στην χρονική διάρκεια των τηλεφωνικών κλήσεων ή της συνολικής on line

παραµονής στο web. Οι χρεώσεις αυτές αναµένεται να µεταβληθούν σηµαντικά µε

την ένωση των δύο διαφορετικών κόσµων που περιγράφουµε παραπάνω. Στο επόµενο

διάγραµµα παρακολουθούµε την σύγκλιση των συνδροµητών κινητής τηλεφωνίας και

διαδικτύου σε παγκόσµια κλίµακα όπως αναµένεται στα τέλη του 2005.

Σχήµα 1: Σύγκλιση συνδροµητών κινητής τηλεφωνίας και Internet

Η ανάγκη ταύτισης των 2 υπηρεσιών είναι φανερή στην εποχή µας. Επιπλέον,

η εισαγωγή του IP στα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας καθιστά επιτακτικό τον σχεδιασµό

νέων επιχειρηµατικών µοντέλων µε στόχο την δηµιουργία και υποστήριξη υπηρεσιών

πραγµατικού χρόνου µε υψηλά standards ποιότητας και υποφερτές χρεώσεις για τους

τελικούς χρήστες – καταναλωτές. Η υιοθέτηση αυτών των νέων πρωτοποριακών

πρακτικών απαιτεί την διαφοροποίηση των πελατών και τον διαχωρισµό τους σε


εξατοµικευµένες οντότητες µε βάση την ροή δεδοµένων, την χρήση υπηρεσιών

περιεχοµένου ή τοποθεσίας και την κατανάλωση τους.

Με βάση την παραπάνω κατηγοριοποίηση θεωρείται απαραίτητη η παρουσία

νέων µηχανισµών συλλογής και διαχείρισης πληροφοριών που παρουσιάζουν τις

κινήσεις του κάθε χρήστη και καταλήγουν σε ένα νέο ευέλικτο µοντέλο χρέωσης του.

Οργανισµοί όπως το Working Group 5 του Third Generation Partnership Project

(3GPP) και το UMTS Forum πειραµατίζονται µε σκοπό την δηµιουργία νέων

επιχειρηµατικών µοντέλων, µερικά από τα οποία θα παρουσιαστούν στις επόµενες

ενότητες.

1.1.3 Τα σχέδια των εταιρειών Motorola

Παρόλο που το 3.5G θεωρείται επαναστατικό ως σύλληψη, το όραµα για

κινητές επικοινωνίες τέταρτης γενιάς απαιτεί νέα επιφάνεια εργασίας, τεχνολογικές

καινοτοµίες και εκτενή έρευνα. Σε ολοκληρωµένη µορφή το 4g θα επιφέρει

δραµατικές αλλαγές στην µετάδοση δεδοµένων (από 10 έως και 50 φορές ταχύτερη

σε σύγκριση µε τις τρέχουσες δυνατότητες) και σε εξαιρετικά χαµηλό κόστος. Επίσης

θα διαθέτει την απαιτούµενη δυναµικότητα ώστε να υποστηρίξει υπηρεσίες όπως

µετάδοση video µε τέλεια απόδοση εικόνας και ήχου, πρόσβαση στο internet σε πολύ

υψηλές ταχύτητες, καθώς και video κατά παραγγελία

Ericsson

H σουηδική εταιρεία-κολοσσός το Νοέµβριο του 2000 πρόσφερε 12

εκατοµµύρια $ στο ινστιτούτο τηλεπικοινωνιών και τεχνολογίας των πληροφοριών

που εδρεύει στην California (California Institute of Telecommunications and

Information Technology) για να συµβάλλει στη διεξαγωγή ερευνών που

επικεντρώνονται στην µελέτη και ανάπτυξη του CDMA καθώς και των τεχνολογιών

τέταρτης γενιάς. Ανάµεσα στα εξεταζόµενα θέµατα διακρίνουµε

CDMA τεχνολογία ασύρµατης πρόσβασης

Προηγµένα συστήµατα µετάδοσης και λήψης

Κινητό internet επόµενης γενιάς

Ποιότητα υπηρεσιών

∆ίκτυα ασύρµατης πρόσβασης

Dokomo


Η ιαπωνική εταιρεία προσανατολίζει το ενδιαφέρον της στην µελλοντική

ζήτηση του κλάδου, µε έµφαση στη δικτύωση των οικιακών συσκευών. Υποθέτοντας

ότι τερµατικά κινητών επικοινωνιών θα είναι συνδεδεµένα σε οτιδήποτε µετακινείται,

συµπεριλαµβανοµένων των ηλεκτρικών συσκευών ενός νοικοκυριού εκτιµά ότι ο

αριθµός τους το 2010 θα ξεπεράσει τα 500 εκατοµµύρια µοναχά στην Ιαπωνία.

Nokia

H φιλανδική εταιρεία ασπάζεται και αυτή µε τη σειρά της την ιδέα της

σύγκλισης των κλάδων των κινητών επικοινωνιών και του διαδικτύου. Σύµφωνα µε

την εταιρεία η σύγκλιση των δύο κόσµων είναι ιδιαίτερα σηµαντική για την

προσφορά πρωτοποριακών υπηρεσιών δεδοµένων στους καταναλωτές µε χρήση

δικτύων τρίτης γενιάς και µετά. Για το λόγο αυτό η Νokia πρωτοστάτησε στην ίδρυση

του Open Mobile Alliance, µιας οµάδας εργασίας που εργάζεται στην ανάπτυξη

ανοικτών προδιαγραφών για την σύγκλιση web και κινητών τηλεπικοινωνιών.

Από τα παραπάνω είναι ορατό ότι ο κλάδος των κινητών επικοινωνιών

αναζητεί νέους δρόµους επέκτασης κυρίως µέσω του διαδικτύου και της διαφανούς

συνεργασίας µε άλλες τηλεπικοινωνιακές υποδοµές για την προσφορά υπηρεσιών

υψηλής ποιότητας στους καταναλωτές. ∆εδοµένου ότι οι βασικές υπηρεσίες φωνής

έχουν φτάσει σε σηµείο κορεσµού στην αγορά, η επέκταση αναµένεται κυρίως µέσω

της προσφοράς υπηρεσιών δεδοµένων προσαρµοσµένες στις επιθυµίες και ανάγκες

του χρήστη. Για την παροχή τέτοιων υπηρεσιών απαιτείται η υιοθέτηση νέων

επιχειρηµατικών µοντέλων και µηχανισµών χρέωσης.

Η εργασία αυτή περιγράφει τα βασικά χαρακτηριστικά ενός ευέλικτου και

αναπροσαρµοζόµενου ως προς το χρήστη περιβάλλοντος για παροχή υπηρεσιών µέσα

από δίκτυα νέας γενιάς. Αρχικά, αναφέρονται συνοπτικά οι υπηρεσίες που µπορούν

να υποστηριχτούν από τα συστήµατα 3ης γενιάς, καθώς και αυτές που αναµένονται να

προσφερθούν από τα συστήµατα 4ης γενιάς (Κεφάλαιο 2). Σε ένα τέτοιο δυναµικό

περιβάλλον, όπως αναµένεται αναδεικνύονται νέοι ρόλοι στην παροχή υπηρεσιών µε

υιοθέτηση νέων επιχειρηµατικών µοντέλων, τα οποία εξετάζονται λεπτοµερώς στα

Κεφάλαια 3 και 4. Οι µηχανισµοί χρέωσης που προτείνονται για την τιµολόγηση των

νέων υπηρεσιών περιγράφονται στο Κεφάλαιο 5. Τέλος, παρουσιάζεται η δοµή ενός

ευέλικτου πλαισίου για την υποστήριξη νέων υπηρεσιών (Κεφάλαιο 6) και δίνονται


τα σηµαντικότερα πρότυπα ανοικτών αρχιτεκτονικών που υλοποιούν το γενικό

πλαίσιο (Κεφάλαιο 7).


2 Παρουσίαση Υπηρεσιών

2.1 Κινητές multimedia υπηρεσίες και συστήµατα 3ης γενιάς Παγκοσµίως οι απόπειρες εξέλιξης των συστηµάτων κινητών επικοινωνιών

επικεντρώνονται σε 5 τοµείς [21]

∆ιαδίκτυο

Στην Ιαπωνία συναντάµε το i-mode, µια από τις δηµοφιλείς υπηρεσίες µε 36.5

εκατοµµύρια ενεργούς συνδροµητές σύµφωνα µε τα τελευταία διαθέσιµα στοιχεία. Η

δυναµική του i-mode αρχικά περιορίστηκε σε παροχή ηλεκτρονικών διευθύνσεων (e-

mail) και πρόσβαση σε ιστοσελίδες κειµένου, ενώ στη συνέχεια εισήγαγε την

καινοτόµο τεχνολογία java που επέτρεπε στους συνδροµητές να κατεβάσουν ποικίλες

εφαρµογές, γνωστές και ως i-appli. Τέλος το Μάιο του 2002 επετεύχθη ανώτερη

ταχύτητα στα πακέτα επικοινωνίας που αγγίζει τα 28.8 kbps/sec.

Υπηρεσίες τοποθεσίας

Περιλαµβάνουν υπηρεσίες παροχής πληροφοριών τοποθεσίας και πλοήγησης

αυτοκινήτου που αποτελούν ένα πρωταρχικό χαρακτηριστικό των κινητών

επικοινωνιών παγκοσµίως.

∆ιανοµή πληροφοριών

Πραγµατοποιούν διανοµή περιεχοµένου (παιχνίδια) και οπτικοακουστικού

υλικού (µουσική, videos) που µπορεί να παραµετροποιηθεί µε βάση εξατοµικευµένες

προτιµήσεις

Κινητός έλεγχος

Μέσω της υπηρεσίας πραγµατοποιείται έλεγχος αποθεµάτων σε µηχανήµατα

αυτόµατης πώλησης καθώς και ATMs που διαθέτουν ενσωµατωµένα ασύρµατα

τερµατικά.

Υπηρεσίες πίστωσης

Συναντώνται στο κινητό e-commerce, σε περιπτώσεις όπου συσκευές κινητής

τηλεφωνίας αντικαθιστούν το «συµβατικό» πορτοφόλι και χρησιµοποιούνται για την

αγορά εισιτηρίων κινηµατογράφου, θεατρικών παραστάσεων ή ακόµα και µέσων

µεταφοράς.


Με βάση τα παραπάνω, η ανάγκη δηµιουργίας ενός περισσότερου

εξελιγµένου συστήµατος κινητών επικοινωνιών καθίσταται επιτακτική δεδοµένου και

του τεράστιου όγκου πληροφοριών που θα διακινείται στο µέλλον.

2.2 Μια προσέγγιση στα συστήµατα 4ης γενιάς Το ποσοστό των ανθρώπων που χρησιµοποιούν το διαδίκτυο αυξήθηκε

εντυπωσιακά από τα τέλη της δεκαετίας του ’90. Οι broadband συνδέσεις που

συνοδεύονται από τεχνολογίες όπως ADSL, CATV, και FTTH κερδίζουν διαρκώς

έδαφος στα µάτια των καταναλωτών απολαµβάνοντας υψηλό βαθµό διείσδυσης στην

αγορά, ενώ και η τιµολόγηση τους ακολουθεί καθοδική πορεία. Παράλληλα

παρατηρείται ενδυνάµωση της ζήτησης των υπηρεσιών multimedia στους απανταχού

πελάτες κινητής τηλεφωνίας [21].

Οι πάροχοι καλούνται να υιοθετήσουν ένα σύστηµα λογικής κοστολόγησης

των συνδροµητών τους, µειώνοντας τα τέλη επικοινωνίας. Η συγκεκριµένη πρακτική

απαιτεί επέκταση και µετάλλαξη της υφιστάµενης φύσης των κινητών επικοινωνιών.

Τα 4g συστήµατα κατέχουν σηµαντικό ρόλο στην µετέπειτα εξέλιξη της κοινωνίας

των πληροφοριών. Στο µέλλον είναι απαραίτητος ο σχεδιασµός ενός συστήµατος που

θα ικανοποιεί άµεσα και µε απουσία υπερβολικών χρεώσεων τις επιθυµίες του

χρήστη συνδυάζοντας τεχνολογίες ADSL, ασύρµατα τοπικά δίκτυα, σταθερά δίκτυα

ασύρµατης πρόσβασης, καθώς και δίκτυα κινητής τηλεφωνίας CDMA/IMT-2000.

Το περιβάλλον που θα περικλείει τους ανθρώπους πρέπει να απαρτίζεται από

πηγές πληροφοριών που θα ανακτώνται ποικιλοτρόπως ανάλογα µε τις ατοµικές

ανάγκες που χαρακτηρίζουν κάθε περίπτωση. Η πρόσβαση στο διαδίκτυο µέσω

κινητού τερµατικού θα αποτελεί καθηµερινή πρακτική, ενώ και οι ταχύτητες ίσως να

ξεπερνούν το όριο των 384 kbs/sec.

Στα µελλοντικά οφέλη της πρωτοποριακής τεχνολογίας που περιγράφουµε

περιλαµβάνεται και η δυνατότητα κατάργησης του συµβατικού γιατρού όπως

συναντάται στην εποχή µας. Σε µια κοινωνία που διαθέτει συστήµατα κινητών

επικοινωνιών 4g η ιατρική περίθαλψη και η διάγνωση συµπτωµάτων στο σπίτι θα

αποτελούν καθηµερινή πρακτική µέσω της χρήσης τεχνολογιών µετάδοσης εικόνων

υψηλής ευκρίνειας. Η παροχή βοήθειας σε ηλικιωµένους στο σπίτι καθώς και η

παρακολούθηση των παιδιών µέσω κινητών τερµατικών καθίσταται ευκολότερη από

ποτέ.


Είναι φανερό ότι η δηµιουργία ενός µοντέλου που συγκεντρώνει τις

παραπάνω λειτουργίες αποτελεί µια από τις σηµαντικότερες προκλήσεις για την

επιστήµη των τηλεπικοινωνιών.

2.3 Μελλοντικές υπηρεσίες Στον 21ο αιώνα έννοιες όπως «ανθρωπισµός», «περιβάλλον» και

«πληροφορίες» θα βρίσκονται σε πρώτο πλάνο, µε τις κοινωνικές αξίες να

απαρνιούνται τον υλιστικό τους χαρακτήρα και να µεταβάλλονται σε

ανθρωποκεντρικές. Σηµαντικός παράγοντας εξέλιξης θεωρείται η έρευνα µε φόντο

τον σχεδιασµό συστηµάτων φιλικά προσκείµενων προς τον άνθρωπο, µε έµφαση

στην ικανοποίηση των 5 αισθήσεων (αφή, γεύση, ακοή, όραση και όσφρηση) και την

δηµιουργία τεχνητής νοηµοσύνης. Συνοπτικά αναφέρουµε τα εξής

Αναζήτηση νέων µορφών επικοινωνίας

Μεγέθυνση του ανθρώπινου περιβάλλοντος µε ταυτόχρονη αύξηση

των ορίων επικοινωνίας

Εισαγωγή ανθρώπινων δραστηριοτήτων σε µηχανές

Στην οµαλή διεξαγωγή ανθρώπινης επικοινωνίας πρωτεύοντα ρόλο παίζει η

εκδήλωση συναισθηµάτων από πλευράς συµµετεχόντων. Παρόλο που τα video-

τηλέφωνα εµπεριέχουν λειτουργίες εικονικής πραγµατικότητας παρουσιάζοντας µια

εικόνα της εµφάνισης και της ψυχολογικής διάθεσης του χρήστη την συγκεκριµένη

χρονική στιγµή, απέχουν πολύ από το να θεωρηθούν εργαλείο εκδήλωσης

συναισθηµάτων. Εάν χρησιµοποιηθούν αποτελεσµατικά εφαρµογές όπως φωνή,

εικόνες, δεδοµένα και εισαχθούν οι φυσικές αισθήσεις που συνοδεύουν το χρήστη, το

περιβάλλον που τον περικλείει και τις κινήσεις του σώµατος του κατά τη διάρκεια της

επικοινωνίας, είναι πιθανό να επιτευχθεί µια πλήρης µορφή φυσικής επαφής.

Η Ιαπωνική εταιρεία Dokomo προχώρησε στην διεξαγωγή έρευνας µε σκοπό

την εισαγωγή ενός τεράστιου όγκου ανεκµετάλλευτων πληροφοριών στα πλαίσια της

επικοινωνίας καταλήγοντας στην εφαρµογή µιας καινοτόµου τεχνολογίας που

καλείται Avatar Interface. Η συγκεκριµένη εφαρµογή µεταδίδει τις φυσικές αισθήσεις

του ανθρώπινου σώµατος σε ένα ροµπότ που ελέγχεται από τον εκάστοτε χρήστη και

υπακούει στις εντολές του λειτουργώντας ως alter ego. Η φιλόδοξη αυτή εφαρµογή

πραγµατοποιείται µε τη χρήση τεχνολογίας ασύρµατου δικτύου.


3 Ρόλοι για παροχή υπηρεσιών σε δίκτυα 3ης και 4ης γενιάς

Στα δίκτυα τρίτης γενιάς κι έπειτα συναντούµε την ανάγκη για την ύπαρξη

νέων ρόλων πέρα από αυτούς που γνωρίζαµε µέχρι τώρα. Η ανάγκη αυτή προκύπτει

από τη νέα µορφή που θα έχει η παροχή υπηρεσιών στους χρήστες και τα νέα

επιχειρηµατικά µοντέλα που προκύπτουν και τα οποία θα αναλυθούν στο επόµενο

κεφάλαιο. Η ευέλικτη παροχή υπηρεσιών που υπόσχονται τα νέα δίκτυα δεν µπορεί

πλέον να επιτευχθεί µε την µορφή που αυτά είχαν µέχρι σήµερα και αυτό έχει ως

συνέπεια το να δηµιουργηθούν νέες οντότητες (ρόλοι) ή να διαχωριστούν σαφώς

οντότητες που µέχρι τώρα θεωρούνταν ως µία.

Αναλυτικά οι ρόλοι που ενέχονται στα δίκτυα 3ης γενιάς κι έπειτα έχουν ως

εξής [6], [7],[12]:

Τελικός χρήστης (End-user): Αυτός είναι ο καταναλωτής των διαθέσιµων

από το δίκτυο υπηρεσιών. Ο χρήστης ζητά την παροχή υπηρεσιών προστιθέµενης

αξίας (value added services) από τον διαχειριστή της πλατφόρµας υπηρεσιών (service

platform operator). Για να έρθει σε επαφή ο χρήστης µε αυτή την οντότητα

χρησιµοποιεί λογισµικό και υποδοµές που παρέχονται από τον διαχειριστή δικτύου

(mobile network operator) µε τον οποίο ο χρήστης έχει υπογράψει κάποιο συµβόλαιο.

Κατασκευαστής Κινητών Τερµατικών (Manufacturer): Κατασκευαστής

Κινητών Τερµατικών και δικτυακού εξοπλισµού, τηλεπικοινωνιακών πρωτοκόλλων

και υποδοµής.

∆ιαχειριστής ∆ικτύου (Mobile network operator): Ο διαχειριστής δικτύου

είναι η οντότητα που είναι υπεύθυνη για την κατασκευή, επέκταση και συντήρηση

του δικτύου. Στα 3G συστήµατα το δίκτυο υποστηρίζει τόσο µεταφορά φωνής

(circuit-switched domain) όσο και µεταφορά δεδοµένων (packet-switched domain).

Για να µπορεί κάποιος χρήστης να χρησιµοποιήσει το δίκτυο θα πρέπει να έχει έρθει

σε εµπορική συµφωνία µε τον διαχειριστή δικτύου, έτσι ώστε να είναι συνδροµητής

του. Μέσω των υποδοµών που του παρέχονται µπορεί ο χρήστης εκτός από το να

πραγµατοποιήσει κλήσεις, να ανακαλύψει και να κατεβάσει στο κινητό του

εφαρµογές προστιθέµενης αξίας.


Επίσης ο διαχειριστής δικτύου θα πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα

χρησιµοποίησης του δικτύου του και σε τρίτες οντότητες όπως οι πωλητές υπηρεσιών

προστιθέµενης αξίας (VASPs), έτσι ώστε αυτές να έχουν πρόσβαση στο δίκτυό του.

Αυτό µπορεί να επιτευχθεί µέσω standardised API’s (π.χ. OSA/Parlay) και εποµένως

ο διαχειριστής δικτύου αναλαµβάνει και το ρόλο του διαχειριστή OSA/Parlay

(OSA/Parlay operator).

Service Platform operator/provider: Πρόκειται για µια οντότητα που

λειτουργεί ως µεσάζοντας ανάµεσα στον τελικό χρήστη, τον προµηθευτή υπηρεσιών

προστιθέµενης αξίας και τον διαχειριστή δικτύου. Έρχεται σε επιχειρηµατικές

συµφωνίες µε τον διαχειριστή δικτύου και τους VASPs. Αυτές οι συµφωνίες

προβλέπουν την προµήθεια των τελικών χρηστών µε υπηρεσίες που παρέχουν οι

δεύτεροι µέσω του δικτύου των πρώτων.

Πάροχος Περιεχοµένου (Content provider): Η οντότητα που παρέχει

περιεχόµενο γενικού ή ειδικού ενδιαφέροντος και το οποίο αξιοποιείται από τον

πάροχο υπηρεσιών προστιθέµενης αξίας για την ανάπτυξη υπηρεσιών.

Πάροχος υπηρεσιών προστιθέµενης αξίας (VASP): Η οντότητα αυτή είναι

υπεύθυνη για την κατασκευή εφαρµογών και υπηρεσιών που θα καταναλωθούν από

τους χρήστες. Τέτοιες υπηρεσίες µπορεί να ποικίλλουν από την µετάδοση φωνής

µέσω IP και την αποστολή µηνυµάτων πολυµέσων µέχρι το ηλεκτρονικό εµπόριο. Οι

πάροχοι υπηρεσιών συνάπτουν επαγγελµατικές συµφωνίες µε τους service platform

operators, στους οποίους αναθέτουν την προώθηση των υπηρεσιών τους σε διάφορα

3G δίκτυα. Αυτή είναι η συνηθέστερη πρακτική, χωρίς ωστόσο να αποκλείεται και η

πιθανότητα να έρχεται ο χρήστης σε απευθείας συµφωνίες µε τους VASPs.

Πάροχος ∆ιαχείρισης Αναπροσαρµογής και Ευέλικτης Παροχής

Υπηρεσιών (Reconfigurability and lexible service provision management

operator ή RCSPM): Η οντότητα αυτή διαχειρίζεται την παροχή και τη δυναµική

αναπροσαρµογή υπηρεσιών και δικτύου.

Οι ρόλοι που αναπτύχθηκαν παραπάνω είναι οι κύριοι ρόλοι που εµπλέκονται

στα επιχειρηµατικά µοντέλα των 3G δικτύων. Ωστόσο θα πρέπει σε αυτό το σηµείο

να τονιστεί ότι δεν είναι απαραίτητο οι ρόλοι αυτοί να είναι εντελώς διακριτοί. Όπως

θα δούµε και στο επόµενο κεφάλαιο της µελέτης µας µερικοί από αυτούς τους ρόλους

µπορούν να επικαλυφθούν. Για παράδειγµα ένας network operator θα µπορούσε


κάλλιστα να παίξει το ρόλο και του service platform provider ή του VASP. Στα

δίκτυα δεύτερης γενιάς µάλιστα αυτός είναι ο κανόνας, δηλαδή ο network operator να

προσφέρει και υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας, οι οποίες ωστόσο στην εν λόγω γενιά

κινητών επικοινωνιών είναι εξαιρετικά περιορισµένες.


4 Επιχειρηµατικά µοντέλα (Business models)

4.1 Ανάλυση Βασικών Εννοιών Η επανάσταση στον χώρο των τηλεπικοινωνιών τα τελευταία χρόνια εκτός

από την αναβάθµιση και την ποιοτική εξέλιξη των προσφερόµενων υπηρεσιών στον

χρήστη, είχε ως αποτέλεσµα την ριζική αναµόρφωση του τηλεπικοινωνιακού χάρτη

όσον αφορά τις εµπλεκόµενες οντότητες (παίκτες), τις µεταξύ τους σχέσεις και

φυσικά τις προσφερόµενες υπηρεσίες προς τον τελικό χρήστη.

Για να κατανοήσουµε καλύτερα την διαφορά στην λειτουργία των

επιχειρηµατικών µοντέλων θεωρείται σκόπιµο να αναλυθούν ενδεικτικά οι ρόλοι των

οντοτήτων αυτών και η σύνδεση τους µε τον χρήστη.

Βασική οντότητα θεωρείται ο χρήστης, που κάνει ο ίδιος χρήση κάποιας

υπηρεσίας, και ο συνδροµητής, που µπορεί να κάνει ο ίδιος χρήση κάποιας υπηρεσίας

ή να µεταφέρει την χρήση της σε άλλες οντότητες. Για λόγους ευκολίας δεν θα

κάνουµε διάκριση µεταξύ χρηστών και συνδροµητών (users/subscribers) στην

παρούσα µελέτη.

Τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες στον χρήστη αναλαµβάνει να παρέχει ο

Πάροχος Υπηρεσιών Κινητής ή / και Σταθερής Τηλεφωνίας. Οι πάροχοι κινητής

τηλεφωνίας (Mobile Operators) αναλαµβάνουν να εξυπηρετήσουν τους συνδροµητές

κινητής τηλεφωνίας παρέχοντας τους δίκτυο και πρόσθετες τηλεπικοινωνιακές

υπηρεσίες, ενώ οι πάροχοι σταθερής τηλεφωνίας εκτός των κύριων τηλεφωνικών

υπηρεσιών παρέχουν το δίκτυο τους και για άλλες υπηρεσίες (π.χ. υπηρεσίες

διαδικτύου) και σε άλλους παρόχους, όπως οι Πάροχοι Υπηρεσιών ∆ιαδικτύου

(Internet Service Providers – ISP).

Όσον αφορά τις υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας (added value services), αυτές

µπορούν να παρέχονται απευθείας από επιχειρηµατικές οντότητες (Content/Service

Providers) ή από διαµεσολαβητές (Service Aggregators) που αναλαµβάνουν να

ενηµερώνουν τον χρήστη για τις διαθέσιµες υπηρεσίες και να του τις παρέχουν

ανάλογα µε τις προδιαγραφές της συσκευής του, την τοποθεσία του, τις απαιτήσεις

του και άλλες παραµέτρους.

Αν θα θέλαµε να δώσουµε ένα απλό σχήµα για τις οντότητες και τις βασικές

τους σχέσεις, θα είχαµε:


U s e r /S u b s c r ib e r

A p p l i c a t io n d o m a in

I n te r n e t A c c e s sd o m a in

N e t w o r k d o m a in

U s e rd o m a i n

S e r v ic e A g g r e g a to r

F ix e d O p e r a to r

M o b i le O p e r a to r

I n te r n e t S e r v ic eP r o v id e r

C o n te n t /S e r v ic eP r o v id e r

Σχήµα 2: Βασικές σχέσεις οντοτήτων

Πρέπει να επισηµανθεί ότι στην σύγχρονη τηλεπικοινωνιακή αγορά οι

οντότητες αυτές δεν είναι απαραίτητο να αποτελούν ξεχωριστές επιχειρήσεις, αλλά

ενδέχεται για παράδειγµα µία επιχείρηση να περιλαµβάνει στις δραστηριότητες της

τόσο την παροχή δικτύου τηλεφωνίας όσο και την παροχή υπηρεσιών προστιθέµενης

αξίας, να παίζει δηλαδή τον ρόλο τόσο του Mobile Operator όσο και αυτόν του

Service Aggregator ή του Content/Service Provider [12].

4.2 Υπάρχοντα και νέα επιχειρηµατικά µοντέλα Μπορούµε να προχωρήσουµε τώρα στην ανάλυση των επιχειρηµατικών

µοντέλων, ξεκινώντας από την ανάλυση του υπάρχοντος που απεικονίζεται στο

Σχήµα 3.


Mobile Operator

Packetdomain

Circuitdomain

Internet Provider

Service Aggregator(e.g. mobile portal)

Content/ServiceProviders

User/Subscriber

Contract for voice and dataservices. Also, proprietary valueadded services are offered bythe mobile operator

Agreement for service provision from the content/service provider to mobile operator’s subscribers

Agreement for service provisionfrom the content /service providerto its subscribers

Σχήµα 3: Υπάρχον επιχειρηµατικό µοντέλο

Όπως παρατηρούµε ο χρήστης έρχεται καταρχήν σε συµφωνία µε τον πάροχο

υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, ο οποίος αναλαµβάνει να του παρέχει σύνδεση µε το

δίκτυο τόσο της κινητής όσο και της σταθερής τηλεφωνίας. Με την συµφωνία αυτή ο

χρήστης αποκτά πρόσβαση σε υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας που προσφέρονται

µόνο από την τη συγκεκριµένη εταιρία µε στην οποία είναι συνδροµητής. Αρχικά η

δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο ήταν δυνατή µόνο µέσω εταιριών παροχής

υπηρεσιών διαδικτύου (ISP) αλλά µε την εισαγωγή των τεχνολογιών GPRS κάτι

τέτοιο δεν είναι απαραίτητο αφού ο χρήστης πλέον έχει πρόσβαση στο Internet

απευθείας από τον Mobile Operator του. Άρα συµπεραίνουµε ότι η πρόσβαση σε

υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας σήµερα είναι είτε δωρεάν είτε περνάνε αποκλειστικά

από τον Mobile Operator ή τον ISP. Εναλλακτικά ο χρήστης µπορεί να έχει

πρόσβαση σε υπηρεσίες χρεώνοντας την πιστωτική του κάρτα σε µη ασφαλείς

συναλλαγές µε οντότητες.

Το δύσκαµπτο αυτό µοντέλο τείνει να εγκαταλειφθεί και να δώσει τη θέση

του σε ποιο ευέλικτα µοντέλα που επιτρέπουν στον χρήστη να έχει πρόσβαση σε

ποικίλες υπηρεσίες ανεξαρτήτως του Mobile Operator µε τον οποίον έχει έρθει σε

συµφωνία. Τρία είναι τα νέα βασικά επιχειρηµατικά µοντέλα, ανάλογα µε την

οντότητα που έχει τον κύριο ρόλο. Τα µοντέλα αυτά αναλύονται στις επόµενες

παραγράφους.


4.2.1 Network Operator Centric Model Στο µοντέλο αυτό, όπως υποδηλώνει και η ονοµασία τον κυρίαρχο λόγο έχει ο

πάροχος υπηρεσιών τηλεφωνίας (Σχήµα 4). Από την στιγµή που ο χρήστης έρχεται σε

συµφωνία µαζί του, αναλαµβάνει να του παρέχει τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες αλλά

και υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας που προσφέρονται από διάφορους

Content/Service Providers. Ο πάροχος αναλαµβάνει την υποχρέωση να εκδώσει έναν

λογαριασµό ανά χρήστη και να αποδώσει τα κέρδη στις οντότητες που παρείχαν

υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας. Αν και µοιάζει αρκετά µε τον υπάρχον µοντέλο, η

διαφορά του έγκειται στο ότι οι συναλλαγές είναι ασφαλείς για τον χρήστη και οι

παρεχόµενες υπηρεσίες ποιοτικά ελεγχόµενες, αφού η όλη διαδικασία γίνεται µέσω

του Mobile Operator.

Connectivty to service aggretators orcontent/service providers is catered by the MO

Packetdomain

Circuitdomain

Service Aggregator


User/Subscriber

Contract for voice and data services

Mobile Operator

CHARGING and

BILLING SYSTEM

Σχήµα 4: Network Operator Centric Model

4.2.2 Service Aggregator Centric Model Το µοντέλο αυτό απεικονίζεται στο Σχήµα 5 .


Connectivty to content/serviceproviders is catered by the SA

Packetdomain

Circuitdomain

Service Aggregator


User/Subscriber

Contract with the MO for voice and data services andwith the SA for advanced services provision

Mobile Operator

CHARGING and

BILLING SYSTEM

Aggrement enablingOne-stop billing

Σχήµα 5: Service Aggregator Centric Model

Παρατηρούµε, ότι στο µοντέλο αυτό το κυρίως βάρος πέφτει στο

διαµεσολαβητή (Service Aggregator), ο οποίος αναλαµβάνει την παροχή υπηρεσιών

προστιθέµενης αξίας από τρίτες ανεξάρτητες οντότητες στον χρήστη. Όπως

κατανοούµε ο χρήστης πλέον έρχεται σε συµφωνία µε δύο διαφορετικές εταιρίες. Από

τη µία βρίσκει έναν Mobile Operator που του παρέχει πρόσβαση στο δίκτυο

τηλεφωνίας και από την άλλη έναν Service Aggregator που αναλαµβάνει εκτός της

παροχής υπηρεσιών και την χρέωση του πελάτη, την έκδοση ενιαίου λογαριασµού,

την απόδοση των τελών χρήσης του δικτύου του στον Mobile Operator και την

απόδοση των τελών από την χρήση των υπηρεσιών στους Content/Service Providers.

Ο λόγος που αναλαµβάνει την υποχρέωση αυτή ο Service Aggregator είναι για

καλύτερη εξυπηρέτηση του χρήστη όσον αφορά την έκδοση ενός λογαριασµού (One-

stop billing).

4.2.3 Content/Service Provider Centric Model

Το µοντέλο αυτό είναι παραπλήσιο του προηγούµενου, µε τη διαφορά ότι εδώ

την θέση του Service Aggregator έχει καταλάβει ο Content/Service Provider, ο οποίος

αναλαµβάνει τον ρόλο του να εξυπηρετήσει τον χρήστη αλλά και να συντονίσει την

διαδικασία χρέωσης του. Οι σχέσεις µεταξύ των οντοτήτων στο µοντέλο αυτό

απεικονίζονται στο Σχήµα 6.


Packetdomain

Circuitdomain


User/Subscriber

Contract with the MO for voice and data services and with thecontent/service provider for value-added service/content provision

Mobile Operator

CHARGING and

BILLING SYSTEM

Aggrement enablingOne-stop billing

Σχήµα 6: Content/Service Provider Centric Model


5 Μηχανισµοί χρέωσης Σύµφωνα µε όσα έχουµε δει έως τώρα, η υιοθέτηση των νέων

επιχειρηµατικών µοντέλων για την παροχή αναβαθµισµένων υπηρεσιών στα δίκτυα

4ης γενιάς, στηρίζεται στην καινοτοµία ύπαρξης πολλών διαφορετικών «παικτών», οι

οποίοι εντάσσονται στα πλαίσια διαφορετικών ρόλων στο «παιχνίδι» της αγοράς των

τηλεπικοινωνιών. Οι φυσικές οντότητες, βέβαια, της γενικής αρχιτεκτονικής, δεν

αντιστοιχούν απαραίτητα 1 – 1, στους επιχειρηµατικούς ρόλους. Ωστόσο, απέχουµε

πολύ από το σχήµα των δικτύων 2ης γενιάς, όπου όλοι οι ρόλοι συγκεντρώνονταν σε

µία οντότητα, τον πάροχο δικτύου. Εύκολα λοιπόν, συµπεραίνει κανείς ότι είναι

πλέον αναγκαία η εφαρµογή µιας χρεωστικής πολιτικής, σύµφωνα µε την οποία θα

συλλέγονται οι πληροφορίες που αφορούν τη χρέωση του συνδροµητή από τους

εµπλεκόµενους παίκτες, θα συντάσσεται ένας ενιαίος λογαριασµός και θα

µοιράζονται τα έσοδα στους διάφορους παρόχους (Πηγή 2).

Στο παρακάτω σχήµα (Σχήµα 7) περιγράφουµε ένα µοντέλο, σύµφωνα µε το

οποίο ο πάροχος δικτύου (mobile network operator) αναλαµβάνει το ρόλο του

παρόχου της πλατφόρµας της υπηρεσίας (service platform provider) και έχει

δεσµευθεί σε συµβάσεις µε τους παρόχους υπηρεσιών προστιθέµενης αξίας (Value

Added Service Providers – VASPs) τόσο για την ανάπτυξη υπηρεσιών, όσο και για τη

διαχείριση της πρόσβασης που έχουν οι υπηρεσίες στη λειτουργικότητα του δικτύου

µέσω της ανοικτής διεπαφής OSA/Parlay [6]. Ο συνδροµητής λαµβάνει έναν

λογαριασµό, που περιλαµβάνει τις χρεώσεις του τόσο για τις βασικές όσο και για τις

αναβαθµισµένες υπηρεσίες. Έτσι ένα µέρος των εσόδων αυτών αποδίδεται στους

παρόχους υπηρεσιών προστιθέµενης αξίας.


Mobile User

Network Operator

Platform Operator

VASP

Content Aggregator

Content Provider

Pays for content/transactions

Pays for connectivity Pays for VAS access

Pays a fraction of VAS revenues

Pays for OSA access

Mobile Network Operatordomain

Pays for aggregatedcontent

Pays for content Mobile

User

Network Operator

Platform Operator

VASP

Content Aggregator

Content Provider


Pays for connectivity Pays for VAS access

Pays a fraction of VAS revenues

Pays for OSA access

Mobile Network Operatordomain


Pays for content

Σχήµα 7: Χρηµατικές ροές στην περίπτωση διαχείρισης της πλατφόρµας υπηρεσιών

από τον πάροχο δικτύου

Αυτό το µοντέλο τοποθετείται στη µετάβαση στα δίκτυα 3ης γενιάς, αφού ο

πάροχος δικτύου βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση επειδή έχει ήδη εξασφαλίσει ένα

µεγάλο πλήθος συνδροµητών, απευθείας σχέση µαζί τους, καθώς και απευθείας

πρόσβαση στις πληροφορίες που τους αφορούν και παρέχονται από το δίκτυο, όπως

για παράδειγµα η θέση του συνδροµητή. Η σχέση εµπιστοσύνης που ήδη έχει

αναπτυχθεί µεταξύ των συνδροµητών και του παρόχου, αποτελεί αναµφισβήτητο

παράγοντα προσέλκυσης χρηστών στις υπηρεσίες 3ης γενιάς. Ωστόσο, είναι αµφίβολο

εάν ο πάροχος δικτύου µπορεί να αντεπεξέλθει σε αυτόν το ρόλο, καθώς συνήθως

δεν έχει τη δυνατότητα να εµβαθύνει ιδιαίτερα και να εξειδικευτεί στον τοµέα των

νέων τεχνολογιών πληροφορικής.

Μια διαφορετική προσέγγιση , περιγράφεται στο παρακάτω σχήµα (Σχήµα 8)

όπου η διαχείριση της πλατφόρµας υπηρεσιών γίνεται από µία οντότητα διαφορετική

από τον πάροχο του δικτύου [6].


Mobile User

Network Operator

Platform Operator

VASP

ContentAggregator

ContentProvider


Pays for connectivity

Pays for VAS access


Pays for content

Revenue sharing

Payment for inclusion to portal and

delegation of OSA management

A fraction of VAS revenues

Pays for OSA access

Mobile User

Network Operator

Platform Operator

VASP

ContentAggregator

ContentProvider



Pays for VAS access


Pays for content

Revenue sharing




Mobile User

Network Operator

Platform Operator

VASP

ContentAggregator

ContentProvider



Pays for VAS access


Pays for content

Revenue sharing




Pays for OSA access

Σχήµα 8: Χρηµατικές ροές στην περίπτωση διαχείρισης της πλατφόρµας υπηρεσιών

από µια οντότητα διαφορετική από τον πάροχο δικτύου

Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα ο καταµερισµός των εσόδων να αποδίδει µερίδιο

τόσο στον διαχειριστή του δικτύου όσο και στον διαχειριστή της πλατφόρµας. Έτσι

τρίτα µέρη αποκτούν εξειδίκευση, συνεργάζονται µε διαφορετικούς παρόχους

δικτύου και προσφέρουν στους παρόχους υπηρεσιών προστιθέµενης αξίας γρήγορη

ανάπτυξη υπηρεσιών µέσω πολλαπλών δικτύων, µε προϋπόθεση µία και µόνο

σύµβαση. Η δυσκολία που εντοπίζει κανείς σε αυτό το µοντέλο, είναι η αναγνώριση

της ποιότητας που προσφέρει ο διαχειριστής της πλατφόρµας από τους πελάτες, είτε

αναφερόµαστε στους τελικούς χρήστες, είτε στους VASPs και η εγκαθίδρυση µη

αποκλειστικών επιχειρηµατικών σχέσεων µε τους παρόχους δικτύων.

Ας δούµε όµως πιο αναλυτικά τα διαφορετικά πλαίσια χρέωσης και τις

απαιτήσεις για την υλοποίηση του καθενός.

5.1 ∆ιαφορετικά πλαίσια χρέωσης και απαιτήσεις Όπως είναι γνωστό στη διάρκεια των τελευταίων ετών, η χρέωση των

συνδροµητών για την πρόσβασή τους στο δίκτυο, γινόταν µε ένα πολύ απλοποιηµένο

τρόπο, χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερα συστήµατα παρακολούθησης και τιµολόγησης

της πρόσβασης. Πηγή εσόδων για τους παρόχους υπηρεσιών και περιεχοµένου

(content and service providers) ήταν κυρίως οι διαφηµίσεις, αφού οι συνδροµητές

απολάµβαναν χωρίς χρέωση τις δυνατότητες που τους προσφέρονταν.

Με τις νέες δυνατότητες, ωστόσο, παροχής αναβαθµισµένων υπηρεσιών,

προέκυψαν νέες απαιτήσεις, τόσο από την πλευρά των τελικών χρηστών, όσο και

από την πλευρά των παρόχων Internet, περιεχοµένου και υπηρεσιών (ISPs και

Content/Service Providers). Οι απαιτήσεις αυτές όπως διατυπώνονται από την οµάδα


εργασίας International Engineering Task Force (IETF) περιγράφονται στο Σχήµα 9

[12].

Mobile Operator

Packetdomain

Circuitdomain

Internet Provider

Service Aggregator

Content/ServiceProvider

User/Subscriber

Ensured QoS evenin a higher price

Pricing to be usedfor efficient networkmanagement

Charges based onthe Service andContent Usage

Σχήµα 9: Απαιτήσεις IETF

Από την πλευρά των συνδροµητών, η βασική απαίτηση ήταν η αναβάθµιση

της ποιότητας των προσφεροµένων υπηρεσιών, για την οποία υπήρχε η διάθεση να

χρεωθεί κανείς επιπρόσθετα. Οι πάροχοι Internet, από την άλλη πλευρά, στόχευαν

στην καλύτερη αξιοποίηση του δικτύου και στην αποφυγή της σπατάλης των πόρων.

Ένας τρόπος να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, είναι ο συνυπολογισµός στο µοντέλο

χρέωσης της χρήσης των πόρων του δικτύου, πράγµα το οποίο προϋποθέτει τη

µέτρηση της κίνησης στο δίκτυο. Παράλληλα, ο στόχος των παρόχων υπηρεσιών και

περιεχοµένου, ήταν η χρέωση των συνδροµητών να γίνεται ανάλογα µε τη χρήση του

περιεχοµένου και της υπηρεσίας. Αυτό προϋποθέτει µία ολοκληρωµένη

αρχιτεκτονική, που δίνει στους παρόχους τη δυνατότητα πιστοποίησης των χρηστών,

παρακολούθησης της κίνησης στο δίκτυο και χρέωσης µε βάση το περιεχόµενο, ενώ

εισάγει την αναγκαιότητα ύπαρξης ενός προτύπου για την ανταλλαγή των

πληροφοριών αυτών µεταξύ των διαφορετικών παρόχων.

Έως τώρα, η µέτρηση της χρήσης του δικτύου αφορούσε τη διάρκεια των

κλήσεων και το πλήθος των SMS που αντάλλασαν οι χρήστες. Στα UMTS δίκτυα

όµως, οι χρήστες ανταλλάσσουν δεδοµένα και απολαµβάνουν υπηρεσίες

προστιθέµενης αξίας που τους παρέχουν ανεξάρτητα µέρη, µε αποτέλεσµα ένα

πλήθος απαιτήσεων, που περιγράφονται στο παρακάτω Σχήµα 10 και αποτέλεσαν

αντικείµενο των οµάδων εργασίας 3GPP και UMTS [12].


Mobile Operator

Packetdomain

Circuitdomain

Internet Provider

Service Aggregator

Content/ServiceProvider

User/Subscriber

•One stop billing•ComprehensibleCharging process•Constant awarenessof the prices

•Generic & LayeredCharging Architecture•Support of pre-paid andpost-paid mechanisms

•Dynamic definition ofpricing policies•Automated incomeapportioning mechanism

Σχήµα 10: Απαιτήσεις 3GPP

Εδικά οι συνδροµητές έχουν ως κύρια απαίτηση τη λήψη ενός ενιαίου

λογαριασµού (one stop billing) για υπηρεσίες φωνής και δεδοµένων, που τους

προσφέρουν είτε ο πάροχος δικτύου, είτε οι πάροχοι περιεχοµένου και υπηρεσιών.

Έτσι, ο πάροχος δικτύου είναι υπεύθυνος για τη συλλογή των δεδοµένων χρέωσης

από όλους τους παίκτες και τη δηµιουργία ενός λογαριασµού, σαφή και κατανοητού

για το χρήστη.

Οι πάροχοι απαιτούν την ύπαρξη εναλλακτικών τρόπων χρέωσης,

στηριζόµενων είτε στο προφίλ του χρήστη, είτε στο προφίλ της υπηρεσίας, οι οποίοι

υποστηρίζουν είτε προπληρωµένη χρήση (pre-paid) είτε τον αντίθετο µηχανισµό

(post-paid). Επίσης, επιθυµούν να µπορούν ο καθένας ανεξάρτητα, να επιβάλουν

διαφορετική τιµολόγηση και πολιτική.

Σε αυτά τα δίκτυα, λοιπόν, ένας αριθµός διαφορετικών “παικτών” έχουν

ενεργό ρόλο στη διαδικασία παροχής µιας υπηρεσίας. Προκειµένου να αποφευχθεί

µια πολύπλοκη αρχιτεκτονική χρέωσης, είναι προτιµότερη µια δόµηση σε τρία

στρώµατα : µεταφοράς, υπηρεσίας και περιεχοµένου [11]. Η διαχείριση και η

επεξεργασία των σχετικών υπηρεσιών πρέπει να γίνονται ξεχωριστά για κάθε

στρώµα. Με αυτόν τον τρόπο, είναι εφικτό να εφαρµοστούν διαφορετικά µοντέλα

χρέωσης σε κάθε επίπεδο.

5.1.1 Χρέωση σε επίπεδο υπηρεσίας Όταν η χρέωση γίνεται σε επίπεδο υπηρεσίας, οι τελικοί χρήστες, έχουν

σύµβαση µε τους VASPs (Value Added Service Providers). Στην περίπτωση αυτή

ένας VASP περιλαµβάνει έναν AAA (Authentication, Authorization and Accounting)


Server, ο οποίος είναι απαραίτητος στη διαδικασία της χρέωσης και ένα σύστηµα

έκδοσης λογαριασµών, µέσω του οποίου προκύπτει ο λογαριασµός για κάθε

συνδροµητή. Με τον τρόπο αυτό η διαδικασία είναι προσαρµοσµένη στην

παρεχόµενη υπηρεσία. Για τη ρύθµιση των οντοτήτων και τη συλλογή των

απαραίτητων πληροφοριών, είναι αναγκαία η χρήση ανοικτών διεπαφών

προγραµµατισµού της εφαρµογής (APIs) µεταξύ των παικτών. Οι διεπαφές αυτές

υπεισέρχονται µεταξύ της CAB υπηρεσίας και των παρόχων δικτύου (Mos) ή Internet

(ISPs) ή ακόµα και των υπηρεσιών προστιθέµενης αξίας (VASs).

Η κίνηση µεταξύ των χρηστών και των VASPs µετριέται και επεξεργάζεται

από τις συσκευές µέτρησης (Metering Devices – MDs) και µάλιστα µε

αποτελεσµατικό και ευέλικτο τρόπο, ώστε να αποφεύγονται τα bottlenecks στο

δίκτυο. Συγκεκριµένα, η συλλογή των πληροφοριών γίνεται µόνο από τις ροές που

προσδιορίζονται στις πολιτικές που διέπουν το µοντέλο. Έτσι, η λειτουργία των

συσκευών βρίσκεται κάτω από την επίβλεψη ενός Controller (Metering Devices

Controller - MDC), ο οποίος εξασφαλίζει την τήρηση των αντίστοιχων

πρωτοκόλλων.

5.1.2 Χρέωση σε επίπεδο µεταφοράς Όταν η χρέωση γίνεται σε επίπεδο µεταφοράς, την ευθύνη για τη συλλογή των

πληροφοριών χρήσης για λογαριασµό του παρόχου δικτύου ή Internet έχει η πύλη

του συστήµατος χρέωσης (CAB Gateway). Τα στοιχεία του δικτύου στέλνουν στην

πύλη τις εγγραφές χρέωσης, ακολουθώντας τα καθιερωµένα γι’ αυτήν την

επικοινωνία πρωτόκολλα και διεπαφές. Παράλληλα, η πύλη παρέχει τα αναγκαία

APIs και στις υπόλοιπες εµπλεκόµενες οντότητες (µετρικές συσκευές και server-

AAA) εξασφαλίζοντας ότι οι ανταλλασσόµενες πληροφορίες χρέωσης

περιλαµβάνουν τα βασικά δεδοµένα σε µορφή σύµφωνα µε τα πρότυπα.

5.1.3 Χρέωση σε επίπεδο περιεχοµένου Τέλος, η χρέωση σε επίπεδο περιεχοµένου επιτυγχάνεται µέσω της απευθείας

επικοινωνίας των υπηρεσιών προστιθέµενης αξίας (VASs) και της υπηρεσίας

χρέωσης (CAB) ή µέσω της κλήσης κατάλληλων µεθόδων οι οποίες χρησιµοποιούν

την αρχιτεκτονική του προτύπου OSA.

Επίσης, για να επιτευχθεί ο καταµερισµός των εσόδων ανάµεσα στους

εµπλεκόµενους παίκτες (παρόχους δικτύου, περιεχόµενου και υπηρεσιών), πρέπει να


εφαρµοσθεί µια αυτοµατοποιηµένη διαδικασία, η οποία θα στηρίζεται στις εµπορικές

συµφωνίες µεταξύ των παικτών. Ωστόσο, έως τώρα, η διαδικασία αυτή ήταν αρκετά

απλοποιηµένη και στηριζόταν σε απλές πρακτικές υποθέσεις. Στα δίκτυα, όµως 4ης

γενιάς, απαιτείται και είναι εφικτή η υιοθέτηση νέων προσεγγίσεων, στις οποίες θα

αναφερθούµε στις ακόλουθες παραγράφους [12].

5.2 Μηχανισµοί χρέωσης στο IETF Το IETF έχει οργανώσει δύο οµάδες έρευνας , την οµάδα Authentication,

Authorization and Accounting (AAA) και την οµάδα Authentication Authorization

Accounting Research Group (AAAARCH). Η πρώτη οµάδα επικεντρώνεται στα

πρωτόκολλα που αφορούν στη χρέωση, ενώ η δεύτερη οµάδα επικεντρώνεται στην

πολιτική που ακολουθείται. Επίσης στα πλαίσια της δουλειάς της δεύτερης οµάδας,

συµπεριλαµβάνονται Ευρωπαϊκά projects σχετικά µε τα θέµατα τιµολόγησης του

Internet.

Το µοντέλο που προτείνει η AAAARCH, περιγράφεται στο παρακάτω σχήµα,

όπου οι συνεχείς γραµµές αντιστοιχούν σε ανταλλαγή δεδοµένων και οι εστιγµένες

στις ρυθµιστικές ενέργειες ανάλογα µε την πολιτική που ακολουθείται [12]

Pricing

Charging BillingMetering

Resourceusage

Meterconfiguration

Acquisitioncontrol

Accountingpolicy

Pricing policy,Pricing table

Billingpolicy

Charging policy,Distribution policy

Resourceusage data Accounting

data

Charge perparty Invoice

Accounting

Σχήµα 11: Το µοντέλο λειτουργίας σύµφωνα µε τις νέες προσεγγίσεις του IRTF

Η διαδικασία µέτρησης (Metering) περιλαµβάνει τη συλλογή των δεδοµένων

χρήσης των πόρων του δικτύου και πραγµατοποιείται από τις συσκευές του δικτύου.

Στη συνέχεια πραγµατοποιείται η λογιστική διαδικασία (Accounting) από τον

αντίστοιχο server, ο οποίος δέχεται τα παραπάνω δεδοµένα και τα αποθηκεύει.


∆ιακρίνουµε δύο µοντέλα: push, δηλαδή ενεργοποίηση συλλογής δεδοµένων

από τις συσκευές µέτρησης και pull, δηλαδή ενεργοποίηση από τον accounting

server. Οι πληροφορίες που έχουν αξία αφορούν την ταυτότητα του χρήστη, τον τύπο

της υπηρεσίας, τον όγκο των δεδοµένων που µεταφέρονται, την ώρα έναρξης και

λήξης του session, τους δεσµευµένους πόρους του δικτύου κλπ. Σε ένα ευέλικτο

µοντέλο ο server προσαρµόζεται δυναµικά µε στόχο τη διαφορετική επεξεργασία των

δεδοµένων ανάλογα µε τον τύπο της επικοινωνίας (φωνή, internet κλπ.).

Η διαδικασία της τιµολόγησης (pricing) µπορεί να είναι δυναµική ή στατική

και ισοδυναµεί µε τον καθορισµό της τιµής που θα χρεωθεί ο χρήστης για την

υπηρεσία και την προώθηση της πολιτικής στη διαδικασία χρέωσης (charging). Η

δυναµικότητα εξαρτάται από το αν οι τιµές υπολογίζονται εκείνη τη στιγµή µε βάση

άλλες παραµέτρους που παρέχει η διαδικασία Accounting, ή είναι προκαθορισµένες

και αποθηκευµένες στους πίνακες τιµολόγησης.

Τέλος, η διαδικασία χρέωσης (charging) παράγει το κόστος σε µη

νοµισµατική µορφή και ανάλογα µε την πολιτική που ισχύει για κάθε συνδυασµό

υπηρεσίας και χρήστη, ενώ η διαδικασία παραγωγής λογαριασµού (billing)

προετοιµάζει και παρουσιάζει το λογαριασµό του χρήστη στην οντότητα που είναι

υπεύθυνη για τις πληρωµές, συνυπολογίζοντας ένα πλήθος άλλων παραµέτρων, όπως

πιθανές εκπτώσεις, µηνιαία πάγια τέλη κλπ. Η λογιστική διαδικασία επικοινωνεί µε

τη διαδικασία έκδοσης λογαριασµού µέσω ενός πρωτοκόλλου µεταφοράς δεδοµένων

όπως FTP, HTTP κλπ.

5.3 Μηχανισµοί χρέωσης στο 3GPP Στο 3GPP και στο UMTS Forum οι οµάδες εργασίας ασχολούνται µε τη

διαχείριση τηλεπικοινωνιών και εστιάζουν στα θέµατα τιµολόγησης. Επίσης, στο ίδιο

θέµα βασίζεται και το αντικείµενο του Ευρωπαϊκού Project MOBIVAS, ενώ το

ολοκληρωµένο µοντέλο χρέωσης CAB έχει σχεδιαστεί και υλοποιηθεί µε βάση τις

προσεγγίσεις και τις συστάσεις του 3GPP .

Το µοντέλο που περιγράφεται στο Σχήµα 12, είναι αυτό που ήδη εφαρµόζεται

στα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας [12].


BillingInvoice

ChargingCDRs

Charging Protocol

Transfer Protocol Accounting

CDRs

TAPFiles

Billingrecords

Σχήµα 12: Το µοντέλο λειτουργίας σύµφωνα µε το 3GPP

Η διαδικασία χρέωσης συλλέγει πληροφορίες που σχετίζονται µε ένα γεγονός

το οποίο επιδέχεται χρέωση, από διάφορους κόµβους στο δίκτυο. Οι πληροφορίες

αυτές δοµούνται σε µια συγκεκριµένη µορφή εγγραφών (Charging Data Records -

CDRs) και µεταφέρονται µέσω συγκεκριµένων πρωτοκόλλων. Οι εγγραφές

επεξεργάζονται, αποθηκεύονται και προωθούνται µε ασφάλεια (χρήση πρωτοκόλλων

FTAM ή FTP) στη διαδικασία δηµιουργίας του λογαριασµού.

Εκεί επεξεργάζονται µε βάση τις ισχύουσες τιµές, οπότε προκύπτει η χρέωση

του χρήστη. Στην περίπτωση του Roaming, η Accounting διαδικασία είναι υπεύθυνη

για να υπολογίσει τη µερίδα εσόδων που αναλογεί σε κάθε πάροχο δικτύου, ενώ η

εγγραφή χρέωσης προωθείται στον πάροχο µε τον οποίο έχει σύµβαση ο

συνδροµητής.

Ανακεφαλαιώνοντας, µπορεί κανείς εύκολα να εντοπίσει κάποιες διαφορές

ανάµεσα στα δύο µοντέλα των IETF και 3GPP. Η IETF Accounting διαδικασία

αντιστοιχεί στην 3GPP Charging διαδικασία, η 3GPP Accounting διαδικασία δεν

αντιστοιχεί σε καµία διαδικασία της IETF, αφού είναι εντελώς εκτός του πλαισίου

εργασίας τους. Τέλος, οι διαδικασίες Charging και Billing της AAAArch

αντιστοιχούν στην Billing διαδικασία της 3GPP.


6 Reconfigurability – Adaptability: Ευέλικτο πλαίσιο για την παροχή υπηρεσιών

Με τα όσα έχουµε περιγράψει ως τώρα είναι λογικό να σκεφτεί κανείς ότι για

να µπορέσουν να λειτουργήσουν όλα αυτά τα µοντέλα που έχουµε περιγράψει είναι

αναγκαία η ύπαρξη ενός ευέλικτου πλαισίου λειτουργίας των δικτύων, που στα

συστήµατα 2ης γενιάς δεν υπάρχει. Από την 3η γενιά κι έπειτα περνούµε στην εποχή

της προσωπικοποιηµένης προµήθειας υπηρεσιών κι εποµένως η υποδοµή αυτών των

δικτύων θα πρέπει να περιέχει έξυπνα στοιχεία τα οποία θα επιτρέπουν αυτή την

εξέλιξη.

Για τα δίκτυα 3ης γενιάς και έπειτα είναι απαραίτητη η ύπαρξη δυναµικής

αναπροσαρµογής (dynamic reconfiguration) σε όλα τα επίπεδα της υποδοµής. Αυτό

προκύπτει από την ανάγκη για:

• υποστήριξη ευέλικτων επιχειρηµατικών προτύπων και νέων

δυναµικών υπηρεσιών

• σύγκλιση προς IP-based δίκτυα και συνεχής απρόσκοπτη πρόσβαση

• δυναµική εισαγωγή, ανάπτυξη και βελτίωση υπηρεσιών από τους SPs

• δυναµική εγγραφή χρήστη

• υποστήριξη ποιότητας υπηρεσίας (QoS), ευέλικτα σχήµατα ασφαλείας

• υποστήριξη ευέλικτων µοντέλων χρέωσης

• δυναµική διαχείριση και αναπροσαρµογή βασισµένη σε προφίλ

χρηστών, δικτύου, τερµατικού, χρέωσης, ασφάλειας

• ανάπτυξη context aware και adaptable υπηρεσιών

• δυναµική ανακάλυψη υπηρεσιών βασισµένη σε διάφορες παραµέτρους

όπως προφίλ χρήστη, προφίλ υπηρεσίας, δυνατότητες τερµατικών

συσκευών κ.α.

• δυναµική αναπροσαρµογή βασισµένη στην πολιτική προµήθειας όσον

αφορά την χρέωση (charging) ή την παρεχόµενη ποιότητα υπηρεσίας

(QoS)

Έχοντας παραθέσει τις ανάγκες που επιβάλλουν την ύπαρξη δυναµικής

αναπροσαρµογής στα µέλλοντα συστήµατα µπορούµε πλέον να δώσουµε και έναν

ορισµό αυτής.


∆υναµική αναπροσαρµογή είναι η δυναµική δηµιουργία στιγµιότυπων,

παραµετροποίηση και διασύνδεση λειτουργικών οντοτήτων στα επίπεδα χρήστη,

ελέγχου και διαχείρισης ενός συστήµατος επικοινωνιών µε τρόπο διαχειρίσιµο,

ακέραιο και διαφανή.

Εξάλλου παρατηρούµε ότι η αναπροσαρµογή δεν είναι ένα εργαλείο

αποκλειστικά προσανατολισµένο για την εξυπηρέτηση των χρηστών, αλλά

χρησιµοποιείται και από άλλες οντότητες που εµπλέκονται στα δίκτυα 3ης και 4ης

γενιάς.

6.1 Μοντέλο αναπροσαρµογής Το επιχειρηµατικό µοντέλο αναπροσαρµογής φαίνεται στο παρακάτω σχήµα:

Σχήµα 13: Μοντέλο αναπροσαρµογής

Μπορούµε σε αυτό να διακρίνουµε τις εξής οντότητες:

Reconfigurability User

Specification Provider Implementation Provider Reconfigurability Provider

1..n1..n 1..n1..n 0..n0..n 0..n0..n

0..n

1

0..n

1

Conformance Provider

1

1..n

1

1..n

1..n

1..n

1

1..n

1

1..n

1..n

1..n


Implementation Provider: Αναπτύσσει εφαρµογές για κάποια συγκεκριµένη

λειτουργία µε τρόπο που έχει καθοριστεί από κάποιες προδιαγραφές

Specification provider: Αναπτύσσει και δηµοσιεύει τις προδιαγραφές πάνω

στις οποίες θα βασιστεί ο implementation provider για να αναπτύξει την εφαρµογή

του

Conformance Provider: Η λειτουργία του είναι ουσιαστικά το να επιβλέπει

την συµµόρφωση των εφαρµογών µε τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί. Ο ρόλος του

είναι ελεγκτικός.

Reconfigurability providers: Όπως φαίνεται και από το παραπάνω γράφηµα

είναι κεντρική οντότητα της όλης διαδικασίας και ουσιαστικά κατευθύνει την όλη

διαδικασία της αναπροσαρµογής.

Reconfigurability users: Πρόκειται για εκείνους που χρησιµοποιούν, ο

καθένας µε τον τρόπο του, την αναπροσαρµογή. ∆ηλαδή µπορεί να είναι τελικοί

χρήστες, είτε διαχειριστές δικτύου, είτε VASPs.

6.2 ∆ιαδικασία αναπροσαρµογής Έχοντας πλέον περιγράψει την έννοια του reconfigurability καθώς και το

επιχειρηµατικό µοντέλο πάνω στο οποίο βασίζεται, µπορούµε να δούµε πώς αυτή

υλοποιείται. Η διαδικασία της αναπροσαρµογής εµπεριέχει τα παρακάτω βήµατα:

Αναγνώριση περιεχοµένου: Ανακάλυψη του τεχνολογικού περίγυρου της

οντότητας που θέλει να κάνει χρήση της αναπροσαρµογής µέσω της αναγνώρισης

των επηρεαζόµενων στοιχείων στην τηλεπικοινωνιακή και υπολογιστική υποδοµή.

Προσδιορισµός εφικτών εναλλακτικών λύσεων: οι λύσεις που εξετάζονται

είναι βασισµένες σε πολιτικές (π.χ. QoS πολιτικές) συνεκτιµώµενες µε τις

προτιµήσεις του χρήστη, τις δυνατότητες των τερµατικών και δεδοµένα χρήσης του

δικτύου.

Απόφαση για την εφαρµογή µιας λύσης και εφαρµογή: πρέπει από τον

implementation provider να ληφθούν υπόψη προτιµήσεις των reconfigurability users

ταυτόχρονα µε τεχνικές παραµέτρους της υλοποίησης

Φυσική ανάπτυξη της λύσης: ∆έσµευση των απαραίτητων πόρων και εν

συνεχεία downloading και εγκατάσταση της λύσης


Ενεργοποίηση της λύσης: Η επιλεγµένη λύση ενεργοποιείται στην τερµατική

συσκευή του χρήστη.

Εποµένως η γενική αρχιτεκτονική για την παροχή ευέλικτων υπηρεσιών στα

συστήµατα 3ης γενιάς κι έπειτα θα µπορούσε να έχει τη µορφή που φαίνεται στο

παρακάτω σχήµα [20].

Basic Network Management LayerHSS

Features of the ReconfigurationControl & Service Provision Platform

Basic Network Management Layer

- - -

Open

interface

Open

interface

VAS_ n

Value Added Services Layer

VAS_1 VAS_ 2 VAS_ 3 VAS_ 4 - - - - - - - - - - - -

Packet-SwitchedCore networkUTRAN

WirelessLAN

CGF

SGSN GGSNI-CSCF

IMS

ASGGSNSGSN

S-CSCF

BGCF

MGCF

MRFC

P-CSCF

CCF

LCS

Reconfiguration Manager

Reconfiguration Control / Service Provision ManagerService Deployment Service Discovery User Profiling - - - Location

Manager

ChargingAccountingBilling

Charging Metering Devices

MD Reconfiguration Manager

3 G N e t w o r k

PDP

Σχήµα 14: Γενική αρχιτεκτονική για την παροχή ευέλικτων υπηρεσιών

Από το παραπάνω σχήµα γίνεται αντιληπτός ο κεντρικός ρόλος του

Reconfiguration Control/Service Provision Manager (RCSPM). Επίσης διακρίνουµε

την παρουσία δύο open interfaces. Το ένα για την αλληλεπίδραση των VASPs µε το

δίκτυο και το δεύτερο για την αλληλεπίδραση του RCSPM µε στοιχεία του δικτύου

(Basic Network Management Layer), έτσι ώστε να µπορεί να βασίσει τις παρεχόµενες

υπηρεσίες στα στοιχεία και τη λειτουργικότητα του παρεχόµενου από τον διαχειριστή

δικτύου. Η ύπαρξη του δεύτερου οφείλεται στο ότι η διαχείριση του RCSPM µπορεί

να γίνει από ένα third party ανεξάρτητο του network provider και εποµένως η


πρόσβασή του σε στοιχεία του δικτύου θα πρέπει να γίνεται µέσω open network

interfaces. Για την τυποποίηση της πρόσβασης σε ανοικτές υπηρεσίες έχουν

αναπτυχθεί APIs από βιοµηχανίες όπως OSA, Parlay και JAIN, για τα οποία γίνεται

λόγος στο επόµενο κεφάλαιο της µελέτης µας.

Επίσης οι Metering Devices (MDs) µπορούν να αναπροσαρµοστούν δυναµικά

από τον RCSPM µέσω διαφόρων πολιτικών, έτσι ώστε να επεξεργάζονται την κίνηση

των δεδοµένων στο IP δίκτυο και να υπολογίζουν την κατανάλωση πόρων του.

Ταυτόχρονα καθότι επεξεργάζονται όλα τα δεδοµένα που ανταλλάσσονται µεταξύ

VASPs και τελικών χρηστών, από τα στοιχεία που συλλέγονται και στέλνονται στο

CAB εκτός από τη χρέωση µπορούν να εξαχθούν και στατιστικές πληροφορίες όπως

το ποια υπηρεσία εκτελεί κάποιος χρήστης µια δεδοµένη στιγµή.

Τέλος παρατηρούµε ότι στον RCSPM υπάρχουν καταχωρηµένα και στοιχεία

που αφορούν την ανακάλυψη και ανάπτυξη υπηρεσιών καθώς και τα user και

terminal profiles. Μέσα από αυτές τις καταχωρήσεις ο RCSPM µπορεί να

προχωρήσει στη διαφοροποίηση των παρεχόµενων υπηρεσιών έτσι ώστε να

επιτευχθεί η παροχή personalised services που είναι από τις βασικές καινοτοµίες των

δικτύων των επερχόµενων γενεών.


7 Πρότυπα ανοικτών αρχιτεκτονικών Είναι φανερό ότι η πορεία που ακολουθείται για την παροχή προηγµένων

υπηρεσιών στους καταναλωτές είναι η σύγκλιση των κλάδων των τηλεπικοινωνιών

και της πληροφορικής και ειδικότερα του διαδικτύου. Το κλειδί για την ενσωµάτωση

πρακτικών ηλεκτρονικού εµπορίου στις τηλεπικοινωνίες είναι η χρησιµοποίηση µιας,

αντίστοιχης µε το διαδίκτυο, ανοικτής πλατφόρµας δηµιουργίας υπηρεσιών, η οποία

θα επιτρέψει την καλύτερη εκµετάλλευση των δυνατοτήτων των τηλεπικοινωνιακών

δικτύων [15].

Το σηµαντικότερο χαρακτηριστικό µιας ανοικτής πλατφόρµας ανάπτυξης

εφαρµογών και υπηρεσιών είναι η σύνδεση της εφαρµογής µε το δίκτυο, µε τρόπο

τέτοιο, ώστε να µην εξαρτάται από την τεχνολογική υποδοµή. Αυτή η σύνδεση

µπορεί να γίνει µε την χρήση κατάλληλων διεπαφών προγραµµατισµού εφαρµογών

(Application Programming Interface – API), τα οποία θα παρέχουν ένα απλό και

ενοποιηµένο περιβάλλον ανάπτυξης υπηρεσιών. Για να υιοθετηθεί ένα κοινό τέτοιο

API από τους ενδιαφερόµενους πρέπει να τυποποιηθεί από τους οργανισµούς

τυποποίησης. Στις µέρες µας, διάφορες οµάδες εργασίας όπως “Τhe Parlay Group”,

ΟΜΑ (Open Mobile Alliance), ETSI (European Telecommunications Standard

Institute), 3GPP (3rd Generation Partnership Project) και JAIN (Java for Integrated

Networks) εργάζονται για την ανάπτυξη ανοικτών και κοινά αποδεκτών API.

7.1 OSA Parlay Το OSA (Open Service Access) Parlay είναι µια ανοικτή και ανεξάρτητη από

την τεχνολογία πλατφόρµα ανάπτυξης εφαρµογών, έτσι ώστε να επιτρέπει σε ένα

µεγάλο αριθµό από ενδιαφερόµενους (οργανισµούς ανάπτυξης εφαρµογών,

ανεξάρτητους πωλητές λογισµικού - ΙSVs, παρόχους υπηρεσιών και εφαρµογών –

ASPs ή ακόµη µικροµεσαίες και µεγάλες επιχειρήσεις) να αναπτύξουν και να

προσφέρουν νέες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες ή υβριδικές εφαρµογές

τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής [16],[22].

Το πρότυπο εµπλουτίζει τις δυνατότητες που προσφέρουν τα

τηλεπικοινωνιακά δίκτυα µε εφαρµογές πληροφορικής µέσω µιας οικογένειας από

ασφαλή, µετρήσιµα και χρεώσιµα APIs [14]. Η γενική αρχιτεκτονική απεικονίζεται

στο Σχήµα 15.


Σχήµα 15: Η ανοικτή πλατφόρµα OSA/Parlay

Η πλατφόρµα OSA/Parlay επιτρέπει εφαρµογές τρίτων να προσφέρονται από

δίκτυα τηλεπικοινωνιακών παρόχων. Επίσης, επιτρέπει σε εφαρµογές που

εκτελούνται σε εξωτερικούς κόµβους (external servers) να προσφέρονται στους

συνδροµητές του τηλεπικοινωνιακού δικτύου µέσω µιας ασφαλής διόδου (secure

gateway). Αυτό επιτυγχάνεται µε την προσθήκη ενός νέου δικτυακού στοιχείου που

αποκαλείται Parlay/OSA Gateway. To Parlay/OSA Gateway ελέγχεται από το πάροχο

δικτύου ή από τον πάροχο της υπηρεσίας και αποτελεί το µοναδικό σηµείο από το

οποίο περνά όλη η διασύνδεση της αρχιτεκτονικής [13].

Η πλατφόρµα OSA Parlay παρέχει τη βάση για την ανάπτυξη νέων

επιχειρηµατικών µοντέλων, τα οποία παρουσιάστηκαν στις προηγούµενες ενότητες

και απαντά στο ερώτηµα για τον τρόπο συνεργασίας των κλάδων τηλεπικοινωνιών

και πληροφορικής. Στην πραγµατικότητα το OSA Parlay συµπεριλαµβάνει µια σειρά

από επιµέρους APIs όπως φαίνεται στον Πίνακας 1. Η οικογένεια των Parlay APIs

συνεχώς εµπλουτίζεται. Πρόσφατα, η οµάδα εργασίας Parlay Χ, εργάζεται στην

ανάπτυξη ΑPIs για υπηρεσίες Web services [8].

API Σύντοµη Περιγραφή General Contains the introduction, methodology and design

paradigms used. Common data This part contains the common data definitions, i.e. generic

data types that are used by multiple APIs. Framework Contains the infrastructure APIs e.g. authentication between

two domains, discovery of supported non framework APIs, registration of non framework APIs, fault management APIs, etc.


Call Control Call / Session Control and Conference Call Control APIs. The capabilities supported by these APIs range from setting up basic calls to manipulating multimedia conference calls.

User Interaction Τhe specification for the User Interaction API that allows applications to obtain information from the end-user, play announcements, send short messages, etc.

Mobility This part contains the APIs that allow applications to obtain information about the status and location of a person.

Terminal capabilities This API supports obtaining the capabilities of an end-user terminal.

Data session control The API in this part allows applications to influence data sessions initiated by a mobile terminal.

Generic Messaging The API in this part allows access to mailboxes and to send and retrieve messages.

Connectivity Management This part specifies the API that allows applications to control or influence the Quality of Service between end points in the network.

Account Management The API in this part allows applications to query account balances and retrieve transaction histories.

Content based Charging This part contains the API that allows applications to charge parties for the services offered (e.g. content delivered)

Policy Management This API allows to setup policies and to register for policy related events

Presence and Availability Management This API allows applications to obtain and set information about a user’s presence and availability.

Πίνακας 1: OSA Parlay APIs

7.1.1 Λογικό διάγραµµα της αρχιτεκτονικής OSA Parlay To Σχήµα 16 απεικονίζει τη λογική δοµή του OSA Parlay. Οι λογικές

οντότητες που διακρίνονται είναι οι ακόλουθες: Εφαρµογές (Applications),

Εξυπηρετητές Εφαρµογών (Application Servers), Εξυπηρετητές ∆υνατότητας

Υπηρεσιών (Service Capability Servers - SCSs), το πλαίσιο Parlay/OSA (Parlay/OSA

Framework) και τα δικτυακά στοιχεία (Network Elements).

Σχήµα 16: Λογικό διάγραµµα της αρχιτεκτονικής OSA Parlay

Οι εφαρµογές µπορούν να αναπτύσσονται στους εξυπηρετητές εφαρµογών,

χρησιµοποιώντας οποιαδήποτε πλατφόρµα ανάπτυξης εφαρµογών πληροφορικής. Οι

δυνατότητες των εφαρµογών προσφέρονται µέσω των ειδικών εξυπηρετητών SCS.

Με τον τρόπο αυτό, το SCS αναλαµβάνει το ρόλο του εξυπηρετητή, ενώ οι


εφαρµογές έχουν το ρόλο του πελάτη στο API. Η επικοινωνία µεταξύ τους

επιτυγχάνεται µέσω µιας τυπικής ενδιάµεσης αρχιτεκτονικής π.χ. CORBA.

Οι εξυπηρετητές SCSs αποτελούν λογικές οντότητες που υλοποιούν το API

και αλληλεπιδρούν µε τα στοιχεία του δικτύου. Τα στοιχεία αυτά µπορεί να είναι η

κεντρική βάση καταχώρησης συνδροµητών (Home Location Registry - HLR), τα

κέντρα µεταγωγής (Mobile Switching Center – MSC) κλπ. Εποµένως, ένας

εξυπηρετητής SCS λειτουργεί σαν δίοδος (proxy ή gateway) στα στοιχεία του

δικτύου.

Οι εξυπηρετητές εφαρµογών (Application Servers) µπορεί να βρίσκονται στο

ίδιο επιχειρηµατικό πεδίο µε τους εξυπηρετητές SCS ή σε διαφορετικό. Ένας

εξυπηρετητής SCS µπορεί να υλοποιεί πολλαπλά APIs, αλλά συνήθως αναφέρονται

ως ένας SCS για κάθε API, π.χ. Call Control SCS.

7.2 OMA To OMA σχεδιάστηκε για να αποτελεί ένα σηµείο αναφοράς στο σχεδιασµό

και την ανάπτυξη υπηρεσιών για δίκτυα κινητής τηλεφωνίας (mobile services), που

θα είναι ανεξάρτητες από λειτουργικά συστήµατα, τηλεπικοινωνιακά δίκτυα,

συσκευές κλπ. Για το σκοπό αυτό εκδίδει διάφορες προτάσεις σε µια διαδικασία 3

σταδίων:

1ο Στάδιο: ένα αποδεκτό σύνολο από ανοικτές προδιαγραφές, αποτελούν µια

ικανή τεχνολογία (enabler) η οποία µπορεί να υλοποιηθεί σε προϊόντα και λύσεις, τα

οποία µε τη σειρά τους, θα µπορούν να ελεγχθούν για την δια-λειτουργικότητά τους

(interoperability).

2ο Στάδιο: Επιπλέον των ανοικτών τεχνικών προδιαγραφών, o enabler έχει

περάσει µε επιτυχία τους ελέγχους δια-λειτουργικότητας.

3ο Στάδιο: Η επίσηµη έκδοση γίνεται διαθέσιµη όταν ο enabler έχει περάσει

µε επιτυχία ελέγχους δια-λειτουργικότητας από άκρο σε άκρο.

Το Σχήµα 17 απεικονίζει παραδείγµατα τεχνολογιών που αναµένεται να

πιστοποιηθούν µε τις προδιαγραφές ΟΜΑ.


Σχήµα 17: Παραδείγµατα ΟΜΑ Service Enabler Technologies

Τον Οκτώβριο του 2003 η κατάσταση των τεχνολογιών προς πιστοποίηση

περιγράφεται στον Πίνακας 2. Ένας από τους βασικούς σκοπούς του ΟΜΑ είναι να

επιτρέψει την εισαγωγή web υπηρεσιών στα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, εκδίδοντας

προδιαγραφές για τη δηµιουργία mobile Web services Interface [17].

Phase 1: Candidate Enabler Releases Phase 2: Approved Enabler Releases OMA Billing framework version 1.1 OMA Instant Messaging version 1.1 OMA Browsing version 2.1 OMA Data Synchronization version 1.1.2 OMA Client provisioning version 1.1 OMA SyncML Common Enablers version 1.1.2 OMA Digital Rights Management (DRM) version 1.0

New Enablers

OMA Domain Name Server (DNS) version 1.0 Location OMA Download version 1.0 Web Services OMA Email Notification version 1.0 M-commerce OMA Instant Messaging and Presence Services(IMPS) version 1.2

Enabler Evolution

OMA Multimedia Messaging (MMS) version 1.1 Digital Rights Management Evolution OMA Multimedia Messaging (MMS) version 1.2 Browser Evolution (WCSS) OMA User Agent Profile version 1.1 MMS OMA Device Management version 1.1.2 IMPS OMA Games Services version 1.0 Device Management and Data Synchronization

Πίνακας 2: Τεχνολογίες προς πιστοποίηση από το ΟΜΑ (Οκτώβριος 2003)


7.2.1 Σύγκριση Parlay και OMA ∆εδοµένου ότι η οµάδα εργασία Parlay εργάζεται και αυτή στο χώρο των

υπηρεσιών Web, είναι ενδιαφέρον να γίνουν κάποιες συγκρίσεις µεταξύ των δύο

προσεγγίσεων. Όπως διαβεβαιώνουν και οι δύο οµάδες εργασίας (ΟΜΑ και Parlay)

είναι σηµαντικό να διασφαλιστεί η οµαλή συνεργασία µεταξύ των δύο

αρχιτεκτονικών.

Το Parlay έχει ορίσει ένα πλαίσιο για ανάπτυξη Web υπηρεσιών, βασισµένο

στην “αυστηρή” δοµή που παρουσιάστηκε στην προηγούµενη ενότητα. Απεναντίας,

το OMA ορίζει ένα ανάλογο πλαίσιο το οποίο διακρίνει µια ευρύτερη σκοπιά. Λόγω

αυτής της ευρύτερης σκοπιάς, το ΟΜΑ αναµένεται να επικρατήσει στον καθορισµό

του πλαισίου για ενσωµάτωση Web υπηρεσιών σε δίκτυα κινητής τηλεφωνίας.

Σύµφωνα µε τη NOKIA, η οποία συµµετέχει και στο OSA/Parlay και στο OMA, το

πρότυπο OSA/Parlay παρουσιάζει µεγαλύτερη δυναµική στο εξελισσόµενο

περιβάλλον των ευφυών δικτύων (Intelligent Network) και ειδικότερα στις περιοχές

των υπηρεσιών που βρίσκονται στο πεδίο του τηλεπικοινωνιακού παρόχου [17]. To

ΟΜΑ προσφέρει µια σειρά προδιαγραφών που επιτρέπουν την εφαρµογή της

τεχνολογίας των υπηρεσιών Web στα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Επίσης, µπορεί να

υιοθετήσει καλύτερα χαρακτηριστικά που ήδη έχουν προτυποποιηθεί από άλλες

οµάδες εργασίας όπως το WS-I (Web Services Interoperability Initiative).

7.3 JAIN Η τεχνολογία Java έδωσε σηµαντική ώθηση στην ανάπτυξη δικτυακών

εφαρµογών στο διαδίκτυο ανεξάρτητων από λειτουργικά συστήµατα και µηχανές. Το

JAIN αποτελεί µια πρόταση της κοινότητας της Java για δηµιουργία ένα πλαίσιο που

καλύπτει όλες τις πτυχές των τηλεπικοινωνιακών δικτύων. Τα JAIN APIs µπορούν

να προσφέρουν ένα πλαίσιο για ανάπτυξη εφαρµογών ανεξάρτητα από δίκτυα και

πρωτόκολλα (Java Application Interfaces for Communications), είτε ένα περιβάλλον

που φιλοξενεί και επιτρέπει την εκτέλεση των παραπάνω εφαρµογών (Java Container

Interface for Communications) [1],[2].

Τα JAIN APIs σε συνεργασία µε τα πρότυπα OMA και OSA/Parlay

συνεισφέρουν σε µεγάλο βαθµό στη δηµιουργία µιας ανοικτής αρχιτεκτονικής για

ανάπτυξη και παροχή υπηρεσιών. Οπωσδήποτε, τα χαρακτηριστικά που περιγράφουν

και τα τρία πρότυπα παρουσιάζουν επικαλύψεις. Παρόλα αυτά, πιστεύεται ότι µε την


ωρίµανση της αγοράς, θα αναδειχθούν και τα καταλληλότερα χαρακτηριστικά από το

κάθε πρότυπο και θα εξαλειφθούν οι επικαλύψεις.

7.3.1 JAIN και πρότυπα OSA/Parlay και OMA Το Σχήµα 18 παρουσιάζει ένα τρόπο διασύνδεσης µερικών Java Application

Interfaces µε τον ανοικτή αρχιτεκτονική Web υπηρεσιών που υποστηρίζεται από το

OMA. Το σχήµα επικεντρώνεται στις λειτουργίες και τα πρωτόκολλα και δεν

εµφανίζει τον τρόπο υλοποίησης των υπηρεσιών.

Σχήµα 18: Java Application Interfaces σε ανοικτές αρχιτεκτονικές

Τα Jain Application Interfaces (µε πορτοκαλί χρώµα στο σχήµα) µπορούν να

υλοποιηθούν πάνω σε ειδικές λειτουργικές οντότητες (µε µπλε χρώµα στο σχήµα), οι

οποίες συνδέονται µε τα στοιχεία του δικτύου και προσφέρουν µια σειρά από

δυνατότητες ανάλογα µε το χρησιµοποιούµενο πρωτόκολλο. Επιπρόσθετα, οι ειδικές

λειτουργικές οντότητες εξυπηρετούν αιτήσεις και µηνύµατα από τον πάροχο Web

υπηρεσιών (Web Service Provider). Ο Web Service Provider µε τη σειρά του

εξυπηρετεί αιτήσεις και µηνύµατα από τον Web Service Request (οντότητα που

απαιτεί Web υπηρεσίες) όπως µια επιχειρησιακή εφαρµογή. Η ανταλλαγή µηνυµάτων

µπορεί να γίνει µε το πρωτόκολλο SOAP (Simple Object Access Protocol). O Web


Service Provider διαθέτει τα κατάλληλα OMA Service Enabler interfaces στον Web

Service Requester.

To Σχήµα 19 απεικονίζει µια αρχιτεκτονική διασύνδεσης των Java Container

Interfaces µε τις λειτουργίες OMA και OSA/Parlay.

Σχήµα 19: Java Container Interfaces σε ανοικτές αρχιτεκτονικές

Οι ειδικές λειτουργίες (µπλε κουτιά) που απαιτούνται για την επικοινωνία

υλοποιούνται από ένα JAIN SLEE (Service Logic Execution Environment) container.

Μια διαφορά παρατηρείται στην επικοινωνία µε δίκτυα που χρησιµοποιούν το SIP

(Session IP) πρωτόκολλο. Στην περίπτωση αυτή, οι λειτουργίες µπορούν να

υλοποιηθούν από ένα SIP Servlet container.

Το Σχήµα 19 παρουσιάζει την λειτουργία ενός OSA εξυπηρετητή γενικά, ο

οποίος µπορεί να αντιστοιχεί σε µια OSA εφαρµογή πελάτη ή σε ένα OSA Gateway.

Οι λειτουργίες του Web Services Provider και Requester, σύµφωνα µε την

υλοποίηση, υλοποιούνται σε Java 2 Platform: J2EE για λειτουργίες µεταξύ Web

Services Provider και Requester, J2SE για υποστήριξη “βαριών” εφαρµογών πελάτη,

όπως προσωπικοί υπολογιστές ή J2ME για υποστήριξη µικρότερων εφαρµογών


πελάτη, όπως κινητά τηλέφωνα. To Σχήµα 20 απεικονίζει τον τρόπο που

διαφορετικές δικτυακές υποδοµές υλοποιούνται µέσω του περιβάλλοντος εκτέλεσης

της λογικής των υπηρεσιών (Service Logic Execution Environment – SLEE).

Σχήµα 20: JAIN SLEE & Integrated Networks

7.4 Εµπορικές εφαρµογές ανοικτών αρχιτεκτονικών

Οι παραπάνω ανοικτές αρχιτεκτονικές έχουν υιοθετηθεί από ένα µικρό αριθµό

εταιρειών µε σκοπό την εκµετάλλευση τους για ανάπτυξη και παροχή ευέλικτων

υπηρεσιών. Μεγαλύτερη αποδοχή φαίνεται να βρίσκει το OSA/Parlay.

Τηλεπικοινωνιακοί οργανισµοί όπως οι BT, KPN Carrier Services, Meteor, NTT,

Orange, και Telecom Italia, υλοποιούν το Parlay στα δίκτυά τους για να επιτρέψουν

την δηµιουργία νέων υπηρεσιών. Επίσης, το Parlay βρίσκεται στον πυρήνα των

δικτύων 3ης γενιάς της Hutchison τα οποία έχουν αρχίσει να λειτουργούν εµπορικά σε

6 χώρες το 2003. Περισσότεροι από 40 οργανισµοί πειραµατίζονται µε το Parlay,

συµπεριλαµβάνοντας και τη Sprint στις ΗΠΑ. Το Parlay δίνει την δυνατότητα στους

τηλεπικοινωνιακούς παρόχους να επιλέξουν νέα επιχειρηµατικά µοντέλα για την

υλοποίηση των δικτυακών υπηρεσιών.

Οι αρχιτεκτονικές JAIN φαίνεται να γνωρίζουν µεγαλύτερη αποδοχή από την

πλευρά των οργανισµών ανάπτυξης εφαρµογών και διαχείρισης περιεχοµένου. Οι


οργανισµοί αυτοί είναι εξοικειωµένοι µε τη χρήση της τεχνολογίας Java στο

διαδίκτυο και επιθυµούν να επεκτείνουν την εφαρµογή της και στα τηλεπικοινωνιακά

δίκτυα. Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελεί η εταιρεία TrueTel από την Ταϊβάν,

που έχει προσφέρει ένα ολοκληρωµένο περιβάλλον ανάπτυξης ευέλικτων υπηρεσιών

ανεξάρτητα από την δικτυακή υποδοµή (Σχήµα 21).

Σχήµα 21: TrueTel: Έναρξη εµπορικής λειτουργίας στην Ταϊβάν

Το OMA είναι πιο πρόσφατο και εκφράζει ένα γενικότερο πλαίσιο παροχής

υπηρεσιών σε δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Οι προδιαγραφές που έχει εκδώσει

φτάνουν µέχρι το δεύτερο στάδιο και δεν έχουν ολοκληρωθεί οι από άκρου σε άκρου

έλεγχοι διαλειτουργικότητας για να γίνουν ευρέως αποδεκτές. Παρόλα αυτά, το

εγχείρηµα του OMA έχει καταρχήν γνωρίσει µια αποδοχή από περισσότερες από 300

εταιρείας που δραστηριοποιούνται σε όλα τα στάδια της αλυσίδας παροχής

υπηρεσιών, από δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, πωλητές ασύρµατης τεχνολογίας,

εταιρείες πληροφορικής και παρόχους περιεχοµένου.


8 Συµπεράσµατα

Οι συνεχείς αλλαγές που συµβαίνουν στον τηλεπικοινωνιακό κλάδο µε την

εισαγωγή νέων τεχνολογιών, ανοίγουν καινούργιους ορίζοντες επιχειρηµατικής

δράσης σε νέους και υπάρχοντες παίκτες και πιθανά νέα κανάλια εσόδων για τους

παρόχους δικτύου. Από την µεριά του οικιακού καταναλωτή και των επιχειρήσεων το

ζητούµενο είναι ευέλικτες και καινοτόµες υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας.

Η απάντηση έρχεται µε την προτεινόµενη σύγκλιση των κλάδων των

επικοινωνιών και της πληροφορικής και τη δηµιουργία ενός κατάλληλου

περιβάλλοντος για ανάπτυξη και παροχή εξελιγµένων υπηρεσιών. Στο νέο

περιβάλλον, θα κάνουν την εµφάνιση τους νέα επιχειρηµατικά µοντέλα που θα

επιτρέπουν στον καταναλωτή να επιλέγει µε µόνο κριτήριο την υπηρεσία αυτή

καθεαυτή και το σχετικό όφελος που θα αποκοµίσει από τη χρήση της, αδιαφορώντας

για θέµατα ασυµβατότητας συσκευών, δικτύων, ειδικών ρυθµίσεων για κάθε

υπηρεσία κλπ.

Ο καταναλωτής σταµατάει να είναι δεσµευµένος από το δίκτυο και τον

πάροχο που του προσφέρει πρόσβαση σε αυτό. Αντιθέτως, νέες επιχειρηµατικές

οντότητες ενδέχεται να αναλάβουν κυρίάρχο ρόλο. Σε κάθε περίπτωση, όλοι θα

ανταγωνίζονται για να κερδίσουν ένα κοµµάτι από το χρόνο του καταναλωτή.

Σε ένα τέτοιο ευέλικτο περιβάλλον, ένα από τα βασικότερα ζητήµατα αφορά

τη χρέωση του συνδροµητή και τη διανοµή του τιµήµατος στους διάφορους

εµπλεκόµενους για την παράδοση της υπηρεσίας. Είναι φανερό ότι ο καταναλωτής

προτιµά να έχει ένα λογαριασµό, πιθανότατα συνδεµένο µε την πιστωτική του κάρτα

ή να κάνει χρήση προηγµένων ψηφιακών µεθόδων πληρωµής (ψηφιακό πορτοφόλι).

Μπορεί ένα τέτοιο περιβάλλον να φαίνεται µακρινό, αλλά ο

τηλεπικοινωνιακός κλάδος ήδη εργάζεται προς την κατεύθυνση αυτή. ∆ιάφορες

οµάδες εργασίας επεξεργάζονται πρότυπα που θα αποτελέσουν κοινή βάση για την

ανάπτυξη και προσφορά καινοτόµων υπηρεσιών. Η υιοθέτηση ανοικτών πλατφόρµων

απαιτεί νέες δαπάνες από τους εµπλεκόµενους παίκτες και κυρίως από τους παρόχους

δικτύων. Ένα παράδειγµα αποτελεί η ανάγκη για επένδυση σε συστήµατα

τιµολόγησης που θα έχουν την δυνατότητα για ευέλικτη ογκοχρέωση των υπηρεσιών

δεδοµένων.


Αυτό που επίσης παρατηρείται, εκτός από το κοινό όραµα των εταιρειών,

είναι µια υποβόσκουσα διαµάχη σχετικά µε το πιο πρότυπο θα επικρατήσει. Το πεδίο

δράσης των οµάδων εργασίας είναι αρκετές φορές αλληλοκαλυπτόµενο. Αν

προστεθεί και µια πιθανή άρνηση των µεγάλων τηλεπικοινωνιακών παρόχων να

θεωρήσουν το δίκτυο, για την ανάπτυξη του οποίου έχουν επενδύσει τεράστια

κεφάλαια, σαν ένα κοινό µέσο (commodity) ή ακόµη την απροθυµία τους να

εγκαταλείψουν το υπάρχον επιχειρηµατικό µοντέλο στο οποίο ελέγχουν πλήρως τους

συνδροµητές τους, ο δρόµος για την παροχή ευέλικτων και δυναµικά

προσαρµοζµένων υπηρεσιών αναµένεται να είναι δύσβατος.

Ο τηλεπικοινωνιακός κλάδος, και ειδικότερα η κινητή τηλεφωνία, έχει

γνωρίσει πρόσφατα µια αποτυχία µε την εισαγωγή της τεχνολογίας 2,5 γενιάς όσον

αφορά την ανάπτυξη υπηρεσιών που εκµεταλλεύονται τα νέα χαρακτηριστικά της και

την διάδοσή τους στους καταναλωτές. Αλλά και ο κλάδος την πληροφορικής και

ειδικότερα του διαδικτύου, πέρασε µια κρίση µε την κατάρρευση πολλών εταιρειών,

των λεγόµενων .com. Με το σκεπτικό αυτό, όσο και αν η τεχνολογία εξελίσσεται και

προσφέρει νέες δυνατότητες, οι δυνατότητες αυτές είναι απαραίτητο υλοποιηθούν και

να προσφερθούν µε τον κατάλληλο τρόπο στους καταναλωτές για την ευρεία

υιοθέτησή τους. Ένα ευέλικτο πλαίσιο παροχής προσωποποιηµένων υπηρεσιών µε τη

χρήση ‘έξυπνων’ στοιχειών που θα επιτρέπουν την δυναµική αναπροσαρµογή των

δικτύων ανάλογα µε τα χαρακτηριστικά και τις προτιµήσεις του καταναλωτή,

αποτελεί µια κοινά αποδεκτή λύση που θα αποφέρει οφέλη τόσο τις εταιρείες που

εµπλέκονται όσο και στους καταναλωτές.


Αναφορές [1] “JAIN and Open Networks”, August 2003, http://java.sun.com/products/jain (last visited

February 2004) [2] “JAIN Technology Serving the Developer Community” http://java.sun.com/products/jain

(last visited February 2004) [3] 3GPP, “Customized Applications for Mobile network Enhanced Logic”, 3G TS22.079,

TS23.078, TS 29.078, http://www.3gpp.org/ftp/Specs/ [4] 3GPP, http://www.3gpp.org [5] Alonistioti A, Gazis E, Koutsopoulou M, Panagiotakis S, “An application platform for

downloadable VASs provision to mobile users” [6] Houssos N, Gazis E, Alonistioti A, “A Flexible Management Architecture for the Support

of Advanced Business Models in 3G Mobile Service Provision [7] Houssos N, Gazis E, Koutsopoulou M, Alonistioti A, “Middleware platform support for

the realization of advanced business models in beyond 3G environments” [8] IBM, “Parlay Web Services Business Models”, October 2002 [9] Keijer J et al., “JAIN: A new approach to Services in Communications networks”, IEEE

Communications magazine, January 2000. [10] Koutsopoulou M, Farmakis C, Gazis E, “Subscription Management and Charging for

Value Added-Services in UMTS Networks”

[11] Koutsopoulou M, Kaloxylos A, Alonistioti A, “Charging, Accounting and Billing as a Sophisticated and Reconfigurable Discrete Service for next Generation Mobile Networks”, IEEE Semiannual Vehicular Technology Conference, VTC 2002 Fall, September 2002, Vancouver, BC, Canada.

[12] Koutsopoulou M, Kaloxylos A, Alonistioti A, Merakos L, Philippopoulos P, “An integrated Charging, Accounting & Billing management platform for the support of innovative business models in Mobile Networks”

[13] Lozinski Z “Parlay/OSA – a New Way to Create Wireless Services”, IEC Mobile Wireless Data, May 2003

[14] Moerdijk A-j and Klostermann L, “Opening the networks with Parlay/OSA: Standards and aspects behind the APIs”, Accepted for publication in IEEE Network Magazine.

[15] Moriana Group, “A Competitive Analysis of Next-Generation Telecom Service Enablers”, www.morianagroup.com (last visited January 2004)

[16] Moriana Group, “The OSA/Parlay APIs – Opening up telecom: the next e-business revolution, www.morianagroup.com (last visited January 2004)

[17] NOKIA, “Web Services Interfaces – an engine of innovation”, White paper, 2002. [18] Panagiotakis S, Gazis E, Koutsopoulou M, Houssos N, Boufidis Z, Alonistioti A,

“Roaming Issues for Service Provisioing over 3rd Generation mobile Networks [19] Panagiotakis S, Houssos N, Alonistioti A “ Generic Architecture and Functionality to

Support Downloadable Service Provision to Mobile Users [20] Panagiotakis S, Koutsopoulou M, Alonistioti A, Kaloxylos A, “Generic Framework for the

Provision of Efficient Location-based Charging over Future Mobile Communication Networks”

[21] Tachikawa K, “A Perspective on the Evolution of Mobile Communications”, IEEE Communications Magazine, October 2003.

[22] The Parlay Group, “Parlay Specifications 3.0”, http://www.parlay.org/specs (last visited January 2004)

Επιχειρηματικά μοντέλα για ευέλικτη παροχή υπηρεσιών...

Business

Transcript of Επιχειρηματικά μοντέλα για ευέλικτη παροχή υπηρεσιών...