Γεωγραφία Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και...

51
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής Γεωγραφία Ε΄ Τάξης - Ενότητα 3 - Κεφάλαιο 28 ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Transcript of Γεωγραφία Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και...

Page 1: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής

Γεωγραφία Ε΄ Τάξης - Ενότητα 3 - Κεφάλαιο 28

΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη

και συνεχή ιστορία ΄΄

Page 2: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

eva-edu

Γ΄ Ενότητα

Το ανθρωπογενές περιβάλλον της Ελλάδας

Page 3: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

eva-edu

Kεφάλαιο 28ο Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή

ιστορία

Η θέση της Ελλάδας στο χάρτη το ζεστό κλίμα, η θάλασσα, και το εμπορίου έκαναν την Ελλάδα μια ωραία χώρα. Τα γραπτά μνημεία δηλαδή τα βιβλία και τα υλικά μνημεία δηλαδή τα κτίρια, οι εκκλησίες και τα αγάλματα δείχνουν πως η Ελλάδα είναι μια σημαντική χώρα στον κόσμο.

Οι Έλληνες είχαν πολλές δυσκολίες και πολέμους τα προηγούμενα χρόνια όμως τελικά τα κατάφεραν να ζούνε ελεύθεροι χωρίς προβλήματα και να κάνουν πράγματα που αρέσουν στους άλλους λαούς. Οι Ολυμπιακοί αγώνες είναι ένα σημαντικό γεγονός που ξεκίνησε να γίνεται στην Ελλάδα.

Οι Έλληνες ταξίδεψαν σε πολλές περιοχές στη Μεσόγειο, στην Ινδία και στο Βυζάντιο και έφτιαξαν παντού καινούργιες ελληνικές πόλεις.

Ερώτηση για το σχολείο

Ποιοι αγώνες ξεκίνησαν από την Ελλάδα;

Πού ταξίδεψαν οι Έλληνες;

Page 4: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Εγκύκλιος Παιδεία

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ:ΕΝΑΣ ΛΑΟΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Η παρουσία των Ελλήνων στο σημερινό γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας ξεκινά από τη 2η χιλιετία π. Χ.(Πύλη Λεόντων στις Μυκήνες κλπ) και είναι συνεχής μέχρι σήμερα. Αυτό το μαρτυρούν τα διάφορα μνημεία που έχουν βρεθεί(αγάλματα, τοιχογραφίες, αγγεία κλπ), όπως επίσης μαρτυρούν και τη συνεχή χρήση της ελληνικής γλώσσας μέχρι τις μέρες μας.

Όταν μιλάμε για υλικό μνημείο εννοούμε για ένα αρχιτεκτονικό, γλυπτό ή έργο τέχνης παλιάς εποχής προς τιμή κάποιου προσώπου ή κάποιου γεγονότος(ανάκτορο, ναός, τάφος, αμφορείς, αγιογραφίες κλπ)

Ενώ όταν λέμε γραπτό μνημείο εννοούμε έργο λόγου παλιάς εποχής(κείμενα λαϊκής παράδοσης, επιστημονικά, λογοτεχνικά κλπ)

Και τα δυο είδη μνημείων μας δίνουν πληροφορίες για τη ζωή και τον πολιτισμό ενός λαού στο πέρασμα των αιώνων και έτσι υποχρέωσή μας είναι να τα διατηρούμε και να τα αναδεικνύουμε όποτε μας δίνετε η ευκαιρία.

Οι Έλληνες ασχολήθηκαν από τα αρχαία χρόνια με το εμπόριο και τη ναυτιλία, λόγω της προνομιακής θέσης του ελλαδικού χώρου σα σταυροδρόμι τριών ηπείρων. Ίδρυσαν αποικίες από τη Μαύρη θάλασσα ως τη Σικελία και την Ισπανία.

Κατά την Κλασική εποχή οι Έλληνες καλλιέργησαν τα γράμματα και τις τέχνες, δημιουργώντας σπουδαία μνημεία της

Page 5: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

παγκόσμιας κληρονομιάς. Ήρθαν από νωρίς σε επαφή με άλλους λαούς και με μεγάλους πολιτισμούς της Μεσογείου και διαμόρφωσαν μαζί με αυτούς το σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό. Παρόλο που οι Έλληνες υποδουλώθηκαν σε Ρωμαίους, Φράγκους, Τούρκους, δε δέχτηκαν παθητικά

τη σκλαβιά αλλά με αγώνες και δίνοντας το πολυτιμότερο αγαθό, τη ζωή τους, πέτυχαν το ακατόρθωτο: εμπνέονται από το φως του πνευματικού τους πολιτισμού και καταφέρνουν να κερδίσουν την ελευθερία τους. Έτσι σιγά σιγά με το πέρασμα των χρόνων(εικόνα), διαμορφώθηκε η σημερινή της έκταση και για να υπάρχει συνέχεια και εξέλιξη του πολιτισμού μας, θα πρέπει καταρχήν να καλλιεργούμε τη γλώσσα μας, να γνωρίσουμε την ιστορία μας. να σεβόμαστε τον πολιτισμό μας να τηρούμε τα ήθη και έθιμά μας και γενικά να φανούμεαντάξιοι των προγόνων μας ώστε να μεγαλουργήσουμε και στο μέλλον

Ο ελληνικός πολιτισμός διαμορφώθηκε αφομοιώνοντας και στοιχεία ξένων πολιτισμών που ήρθε σε επαφή. Τέτοια μπορούμε να εντοπίσουμε σε διάφορους τομείς. Εκτός από τη γλώσσα, ομοιότητα θα διαπιστώσουμε στημουσική(ρεμπέτικα), στο χορό(καρσιλαμάς), στην αρχιτεκτονική(ναοί με τρούλο), στην ενδυμασία, στα έθιμα, στις τελετές γάμου κλπ

Οι Έλληνες είναι αυτοί ακόμα που με τη διεξαγωγή Ολυμπιακών αγώνωναπό την αρχαιότητα ως σήμερα, δημιουργούν συγκίνηση και προβάλλουν έντονα αξίες όπως η ομαδικότητα, η δικαιοσύνη, η ομόνοια, η αγάπη και η ευγενής άμιλλα.

Page 6: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία

Τι θα μάθουμε:

Για την ιστορία της ελληνικής φυλής.

Για τα αθάνατα μνημεία του ελληνικού πολιτισμού.

Γιατί πρέπει να προστατεύουμε τα μνημεία του πολιτισμού μας.

Στον ελληνικό χώρο, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου

υπάρχουν πολλά γραπτά καιυλικά μνημεία που μαρτυρούν την παρουσία των Ελλήνων από τη 2η χιλιετία π.Χ. μέχρι σήμερα. Τέτοια μνημεία είναι ναοί, παλάτια, τοιχογραφίες, αγάλματα, αμφορείς, γραφές σε μάρμαρο, πηλό ή πάπυρο, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, βυζαντινοί ναοί χτισμένοι συχνά στα ερείπια αρχαίων ναών βρίσκονται όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά εκτίθενται και σε ξένα μουσεία.

Οι Έλληνες παρά τις δυσκολίες που συνάντησαν στην ιστορική τους πορεία (πολλοί κατακτητές, εσωτερικές διενέξεις κ.ά.) κατάφεραν να είναι πάντα πρωτοπόροι στην εξέλιξη των επιστημών και στη δημιουργία μνημείων.

Μελέτησε τους χάρτες που ακολουθούν.

Page 7: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ποια ελληνικά φύλλα διακρίνεις στο χάρτη του 13ου αι. π.Χ.;

Σε ποιες ηπείρους εξαπλώθηκαν οι Έλληνες με το πέρασμα του

χρόνου;

Σε ποια περιοχή παραμένουν σταθερά οι Έλληνες σε όλες τις ιστορικές περιόδους;

Μελέτησε τα γραπτά μνημεία που ακολουθούν.

8ος αι. π.Χ.

Page 8: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

5ος αι. π.Χ.

4ος αι. π.Χ.

Σημείωσε τις λέξεις που αναγνωρίζεις. Συζήτησε το νόημά τους. Τι διαπιστώνεις;

Τι συμπεραίνεις για την ελληνική γλώσσα;

Πώς παρουσιάζεται η συνέχεια της ελληνικής γλώσσας στο ποίημα του Ελύτη;

Παρατήρησε τους παρακάτω χάρτες.

Page 9: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Σε ποιους λαούς ήταν υποδουλωμένη η Ελλάδα κατά τις περιόδους που παρουσιάζονται στους χάρτες;

Μελέτησε τα κείμενα:

Έπαψε να μιλιέται και να γράφεται η ελληνική γλώσσα στα

χρόνια της ρωμαϊκής και της οθωμανικής κατάκτησης;

Μελέτησε τα κείμενα:

Page 10: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Τι αναγνωρίζει ο Ρωμαίος ποιητής για τον ελληνικό πολιτισμό

στα χρόνια της ρωμαϊκής κατάκτησης;

Τι αποδεικνύουν τραγούδια σαν το παραπάνω Κλέφτικο που

γράφτηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας;

Αναζήτησε στο λεξικό την προέλευση των παρακάτω λέξεων:

πάρκο, κουραμπιές, κατσαρόλα, μανάβης, μπεκρής, μακαρόνια

Οι Έλληνες άρχισαν να ταξιδεύουν στις περιοχές της Μεσογείου από το 13ο αιώνα π.Χ.

Δημιούργησαν αποικίες σε όλα σχεδόν τα παράλια του τότε γνωστού κόσμου. Με τον Μ. Αλέξανδρο ο ελληνισμός έφτασε μέχρι την Ινδία.

Page 11: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Με τη δημιουργία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας οι Έλληνες

κυριάρχησαν στη νοτιοανατολική Ευρώπη.

Στο πέρασμα των χρόνων η Ελλάδα δέχτηκε επιθέσεις από διάφορους λαούς (Πέρσες, Ρωμαίους κ.ά.) και χρειάστηκαν σκληροί

αγώνες για την απελευθέρωσή της. Οι Έλληνες όμως κατάφεραν να

διατηρήσουν τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμά τους και να αφομοιώσουν τις επιδράσεις που δέχτηκαν από άλλους λαούς.

Χάρτης επέκτασης της Ελλάδας μετά το 1821.

Η Ρωμιοσύνη

Page 13: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Μάθημα γεωγραφίας

Προσέξτε γιατί μετά έχει τεστάκι!!!!!!!!!!!!!!!!

Vaso Mirtseki

Page 14: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Η γεωγραφική θέση της χώρας μας {

σταυροδρόμι τριών ηπείρων } το κλίμα {εύκρατο μεσογειακό } η θάλασσα, η ανάπτυξη του εμπορίου οδήγησαν τους Έλληνες να αποκτήσουν πέρα από τα αλλά ανοιχτή σκέψη και μεγάλη δημιουργικότητα.

Page 15: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Πολλά και αξιόλογα γραπτά και υλικά

μνημεία μαρτυρούν τη συνεχή παρουσία τους στην ανθρώπινη ιστορία και τον καθοριστικό ρόλο που διαδραμάτισαν στη διαμόρφωση τους.

Page 16: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Γραπτά μνημεία: κάθε επιστημονικό και

λογοτεχνικό κείμενο, θρησκευτικοί ύμνοι, βιβλία, καθώς επίσης και κείμενα της παράδοσής μας. Υλικά μνημεία: κάθε υλικό κατασκεύασμα

του ανθρώπου, όπως ναοί, αγάλματα, παλάτια, ψηφιδωτά κ.ά.

Page 17: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Παρά τις μεγάλες δυσκολίες που

συναντήσαν στην ιστορική τους πορεία οι Έλληνες κατάφεραν να είναι πάντα πρωτοπόροι στην εξέλιξη των επιστημόνων και στην δημιουργία μνημείων, τα οποία σήμερα θαυμάζουν όλοι οι άνθρωποι.

Page 18: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Από τον 13ο αιώνα π.Χ. οι Έλληνες

άρχισαν να ταξιδεύουν στις περιοχές της Μεσογείου αναπτύσσοντας την επικοινωνία με άλλους λαούς.

Page 19: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Δημιούργησαν αξιόλογες αποικίες σε όλα

σχεδόν τα παράλια του τότε γνωστού κόσμου, ενώ με την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου πορεύτηκαν μέχρι την Ινδία.

Page 20: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Στη συνέχεια με την δημιουργία της

Βυζαντινής Αυτοκρατορίας κυριάρχησαν στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης θεμελιώνοντας τον σημερινό ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Page 21: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Η πατρίδα μας, έχει μεγάλη ιστορία, στο

πέρασμα των χρονών δέχτηκε επίθεσης από διαφόρους λαούς { Πέρσες, Ρωμαίους και άλους } και χρειαστήκαν σκληροί αγώνες για την απελευθέρωσή τους.

Page 22: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία Οι Έλληνες όμως στην μακροχρόνια

ιστορία τους διατηρήσαν τη γλωσσά τα ήθη και τα έθιμά τους και κατάφεραν να αφομοιώσουν τις επιδράσεις που δέχτηκαν από άλλους λαούς. Έτσι δημιούργησαν τον σημερινό ελληνικό πολιτισμό.

Page 23: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία

Page 24: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία

Page 25: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία

Page 26: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Οι Έλληνες ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία

Page 27: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας

Εδώ είναι τα οφέλη που προσφέρουν ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της χώρας μας:

Διατήρηση βιοποικιλότητας Απελευθέρωση οξυγόνου στην ατμόσφαιρα Ξυλεία Μείωση διάβρωσης του εδάφους Αναψυχή

Page 28: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας

Τα δάση αποτελούν έναν τεράστιο πλούτο για την χώρα μας. Συνεισφέρουν στην οικονομία με την παραγωγή της ξυλείας και κυρίως συμβάλουν στη διατήρηση της φυσικής ομορφιάς της πατρίδας μας.

Page 29: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας

Για πολλά χρόνια τις δασικές εκτάσεις της χώρας μας τις χρησιμοποιούσαν οι αγρότες για την βοσκή των ζώων τους. Κατέστρεφαν τη φυσική βλάστηση και δημιουργούσαν βοσκοτόπια. Αυτό σήμερα απαγορεύεται, διότι αποτελεί την κυριότερη αιτία μείωσης των δασικών εκτάσεων.

Page 30: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας

Page 31: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας

Page 32: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας

Η προηγούμενη εικόνα παρουσιάζει τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη στην Πτολεμαΐδα. Στο υπέδαφος της Μεγαλούπολης και του Αλιβερίου υπάρχουν κοιτάσματα λιγνίτη. Το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειαζόμαστε παράγεται από τα κοιτάσματα λιγνίτη.

Page 33: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας

Στο υπέδαφος του Παρνασσού υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα βωξίτη, ο οποίος χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αλουμινίου. Η χώρα μας διαθέτει αρκετά είδη ορυκτών, τα οποία όμως βρίσκονται σε μικρές ποσότητες και επόμενος δεν έχουμε μεγάλα οικονομικά οφέλη από την εκμετάλλευσή τους.

Page 34: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Ο δασικός και ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας

Έχουν εντοπιστεί κοιτάσματα χρυσού στη Χαλκιδική και κοιτάσματα πετρελαίου στο Βόρειο Αιγαίο.

Page 35: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Το μάθημα τελείωσε. Ώρα για τεστάκι!!!!!!!!!!

Ελπίζω να προσέχατε τόση ώρα γιατί θα τα βαθμολογήσω τα τεστ. ☺☺☺

Page 36: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Τουλιόπουλος Φώτης

Οι Έλληνες: ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία

Πατήστε στην εικόνα για να δείτε έναν χάρτη με θρησκευτικά και ιστορικά μνημεία της χώρας μας

Page 37: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Η ιστορία της Ελλάδας είναι συνεχής τα τελευταία 4.000 χρόνια. Οι

Έλληνες πρωτοεμφανίζονται στο σημερινό γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας το 2.000 π. Χ. Από τότε μέχρι και σήμερα η παρουσία τους είναι συνεχής

όπως μαρτυρούν τα αναρίθμητα μνημεία που έχουν βρεθεί. Τέτοια μνημεία

μπορεί να είναι ναοί, αγάλματα, στάδια, παλάτια, τοιχογραφίες, τάφοι, αμφορείς, αγιογραφίες, επιγραφές σε μάρμαρο, πηλό και πάπυρο, κ.ά. Η

αδιάλειπτη παρουσία των Ελλήνων στην περιοχή μας γίνεται φανερή και

από τη συνεχή χρήση της ελληνικής γλώσσας από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Αμφορέας του 540 π. Χ.

Οι Έλληνες από την αρχαιότητα ασχολήθηκαν

με το εμπόριο και τη ναυτιλία. Σε αυτό βοήθησε η ευνοϊκή θέση της Ελλάδας σαν σταυροδρόμι

τριών ηπείρων και δύο θαλασσών. Από τον 13ο αι. π. Χ. οι Έλληνες ταξίδευαν με τα πλοία τους

Page 38: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Αποικίες των αρχαίων Ελλήνων

Κατά τους Κλασσικούς χρόνους οι Έλληνες καλλιέργησαν τα γράμματα και τις τέχνες. Δημιούργησαν σπουδαία μνημεία, ενώ εγκαθίδρυσαν το

πρώτο δημοκρατικό πολίτευμα στον κόσμο.

και ίδρυσαναποικίες στη Μεσόγειο θάλασσα

και στον Εύξεινο Πόντο. Ήρθαν σε επαφή με πολλούς λαούς και με άλλους μεγάλους

πολιτισμούς.

Θέατρο επιδαύρου

Αργότερα με την εκστρατεία του Μ.

Αλεξάνδρου ο ελληνικός πολιτισμός έφτασε σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο, μέχρι την Ινδία.

Page 39: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Η Βυζαντινή αυτοκρατορία

Page 40: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

ΤΙΤΛΟΣ: ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: ΕΝΑΣ ΛΑΟΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:

Με το παραπάνω σχέδιο μαθήματος επιτυγχάνονται οι εξής διδακτικοί στόχοι:

1. Να αντιληφθούν οι μαθητές την πορεία των Ελλήνων στον χώρο και τον χρόνο(παρακολούθηση Κλεψύδρας)

2. Να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικότερα ιστορικά μνημεία του τόπου μας( εικονίδια)

3. Να γνωρίσουν τις σημαντικότερες πόλεις όπου οι Έλληνες αναπτύχτηκαν και να τις εντοπίσουν στον χάρτη( τοποθέτηση εικονιδίων στον χάρτη, φωτοτυπία Α4)

4. Να κατανοήσουν τους περιβαλλοντικούς και γεωπολιτικούς παράγοντες που επηρέασαν την δημιουργία και ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού( φύλλο εργασίας)

5. Να αντιληφθούν οι μαθητές την πορεία των Ελλήνων στον χώρο και τον χρόνο(παρακολούθηση Κλεψύδρας)

6. Να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικότερα ιστορικά μνημεία του τόπου μας( εικονίδια)

7. Να γνωρίσουν τις σημαντικότερες πόλεις όπου οι Έλληνες αναπτύχτηκαν και να τις εντοπίσουν στον χάρτη( τοποθέτηση εικονιδίων στον χάρτη, φωτοτυπία Α4)

8. Να κατανοήσουν τους περιβαλλοντικούς και γεωπολιτικούς παράγοντες που επηρέασαν την δημιουργία και ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού( φύλλο εργασίας)

ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟ ΑΠ ΤΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ KAI ΤΑ ΔΕΠΣ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

ΣΤΟΧΟΙ: Να αναγνωρίζουν την ιστορική συνέχεια στο χώρο της Ελλάδας από τα πανάρχαια χρόνια μέχρι σήµερα. Να διακρίνουν τη γεωγραφική κατανοµή, τον πλούτο και την ποικιλία των πιο σηµαντικών ιστορικώνμνημείων που αποδεικνύουν αυτή τη συνέχεια και να εκτιµήσουν την ανάγκη διατήρησής τους.

Page 41: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: Με τη βοήθεια χαρτών και συνοπτικών κειµένων καταγράφουν την ιστορική συνέχεια των Ελλήνων στο χώρο της Ελλάδας και τον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου. Με τη βοήθεια κατάλληλων χαρτών παρατηρούν τις μεταβολές της έκτασης της Ελλάδας από το 1821 μέχρι σήµερα. Παρατηρούν σε χάρτες τη γεωγραφική κατανοµή των πιο σηµαντικών τόπων µε ιστορική σηµασία και ιδιαίτερα εκείνων που βρίσκονται στο χώρο που ζουν. Φέρνουν στοιχεία από πηγές και σχηματίζουν στον τοίχο της τάξης τη δική τους ιστορική γραμμή που θα δείχνει τη συνεχή παρουσία των ελλήνων στο συγκεκριµένο χώρο από τα πανάρχαια χρόνια μέχρι σήµερα. Διατυπώνουν συμπεράσματα σχετικά µε την ανάγκη διατήρησης αυτών των μνημείων και προτείνουν τρόπους προστασίας τους (Ιστορία, Φυσικά, Κοινωνικά και Πολιτική Αγωγή,Μαθηματικά, Γλώσσα). Ιστορική συνέχεια στον ελλαδικό χώρο: Εκπόνηση οµαδικών εργασιών και διεξαγωγή έρευνας μέσα από γραπτά μνημεία ή μνημεία της τέχνης προκειμένου να αποδείξουν και να ειρηνεύσουν τη συνέχεια των Ελλήνων στο συγκεκριµένο χώρο. Θεµελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: ∆ιάσταση, Μεταβολή. Προεκτάσεις: Γλώσσα, Αισθητική Αγωγή, Μουσική, Ιστορία.

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΘΕΜΑ: Ελληνικοί χοροί. Εκπόνηση οµαδικών και ατοµικών εργασιών µε αντικείμενο, τη συλλογή πληροφοριών για τους χορούς και τα τραγούδια της Ελλάδας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, τη συγκέντρωση φωτογραφικού υλικού που απεικονίζουν παραδοσιακές ελληνικές φορεσιές, τις συνεντεύξεις από μεγαλύτερους συγγενείς ή φίλους µε θέµα τους χορούς του τόπους τους, την εκμάθηση χορών από όλη την Ελλάδα, την παρουσίαση των χορών στην εκπαιδευτική κοινότητα και στην τοπική κοινωνία. Θεμελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: Χώρος, χρόνος, πολιτισμός, παράδοση, ήχος, συμμετρία, ισορροπία, συνεργασία, επικοινωνία, ομαδικότητα,ισορροπία, συμβολισμός, ταξινόμηση, δομή, αλληλεπίδραση. Προεκτάσεις στην Αισθητική Αγωγή (Εικαστικά, Μουσική), Μελέτη Περιβάλλοντος, Γεωγραφία, Γλώσσα.

ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ

ΘΕΜΑ: Ολυμπιακοί αγώνες. Γνωριμία με την αρχαία ελληνική και σύγχρονη Ολυμπιακή Παράδοση και τον Ολυμπιακό Πολιτισμό Θεμελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: Ισότητα Εξάρτηση Μεταβολή Χρόνος Χώρος Ήχος Χρώμα Φως Συμμετρία Ισορροπία Άτομο Επικοινωνία Συνεργασία Αλληλεπίδραση Συμμετοχή Ελευθερία Νόµος Σύστηµα Συµβολισµός Ταξινόμηση ∆οµή

ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

ΘΕΜΑ: Να ερευνήσουν τη σχέση της διατροφής µε τον τόπο, το χρόνο, την οικονοµία, τη θρησκεία και τον πολιτισµό. Να αξιολογήσουν τις πληροφορίες και να υιοθετούν θετικές στάσεις και συμπεριφορές. ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ: Οµοιότητα, διαφορά, Εξέλιξη, Ανάπτυξη Επικοινωνία Χώρος, Χρόνος Παράδοση, Πολιτισµός Μεταβολή, Σύστηµα, Εξάρτηση ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Page 42: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

ΘΕΜΑ: Να κατανοήσουν τη σχέση/αλληλεπίδραση του ανθρώπου µε το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Η ιστορική σηµασία του νερού στην κοινωνική, οικονοµική και πολιτιστική εξέλιξη Να διακρίνουν το τοπικό από το εθνικό και παγκόσμιο ανάγλυφο. Να αναφέρουν τους τύπους των πετρωµάτων και των εδαφών του τόπου τους. Έδαφος Φυσική, γεωλογική και ιστορική µελέτη του τοπικού, εθνικού, παγκόσμιου ανάγλυφου. Τύποι εδαφών και πετρωµάτων Εξόρυξη πετρωµάτων, ορυκτών. Χλωρίδα και πανίδα του τόπου. Να εντοπίσουν και να περιγράψουν τις δραστηριότητες και τις σχέσεις / αλληλεπιδράσεις του άνθρωπου σε ένα τεχνητό δομημένο περιβάλλον διαχρονικά. Ιστορία αστικών τμημάτων και κατασκευών. Ανάπτυξη σχεδίου εργασίας με θέμα ¨ Η εξέλιξη της κατοικίας σε σχέση με το περιβάλλον

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

ΘΕΜΑ: Σχεδιάζω έναν πίνακα, ένα διάγραμμα ή μια γραφική παράσταση με την πορεία των Ελλήνων στο χώρο και στον χρόνο. Έκφραση σε μέτρα των διαστάσεων του ελλαδικού χώρου ανά ιστορική περίοδο και των αποστάσεων των ελληνικών πρωτευουσών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Καταγράφουν τον πληθυσμό των Ελλήνων ανά ιστορική περίοδο. Συγκρίνουν, ζωγραφίζουν και διατάσσουν στην αριθμογραμμη. Καταγράφουν την έκταση του ελλαδικού χώρου και του υπόλοιπου εκάστοτε γνωστού κόσμου ανά ιστορική περίοδο. Κάνουν στρογγυλοποίηση, συγκρίνουν και διατάσσουν τους αριθμούς. Οι μετρήσεις από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Μονάδες μέτρησης στην αρχαιότητα-πρακτικές μονάδες μέτρησης. Ιστορική προσέγγιση της καθιέρωσης του μέτρου.

Η συμμετρία στη ζωή µας. Οι μαθητές βρίσκουν συµµετρικά σχήματα από διάφορες κατηγορίες κατασκευών της καθημερινής ζωής σήµερα και στο παρελθόν (π.χ. κατοικίες στην αρχαία Ελλάδα, στο Μεσαίωνα κ.λπ., κτίρια, χαλιά, ταπετσαρίες, υφάσματα, πλακάκια κ.λπ.). Τις παρουσιάζουν σε οµαδικές συνθέσεις και συζητούν για το ρόλο και το είδος της συμμετρίας σε διάφορες περιπτώσεις. Θεμελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: Χώρος, Χρόνος, Μεταβολή, Πολιτισµός, Εξέλιξη. Προεκτάσεις στην Αισθητική Αγωγή, στη Γλώσσα, στην Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, στην Ιστορία.

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

ΘΕΜΑ: Κεφάλαιο Δ΄ Δημιουργώντας έναν όμορφο κόσμο

Η ιστορία της βυζαντινής εικόνας: Οι πρώτες εικόνες και η ανάγκη που οδήγησε στην καθιέρωσή τους. Η τεχνική κατασκευής των εικόνων. Η λατρεία των εικόνων και η Εικονομαχία. Η διαφοροποίηση της εικόνας στην Ανατολική και τη ∆υτική Εκκλησία. Τα είδη της βυζαντινής εικονογράφησης (τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, μωσαϊκά, φορητές εικόνες). Οι συµβολικές μορφές στις εικόνες. διαθεµατικές έννοιες: Πολιτισµός, Παράδοση, Τέχνη,Αλληλεπίδραση, Μεταβολή εξέλιξη κ.λπ. Προεκτάσεις στην Ιστορία, την Αισθητική αγωγή, την Τεχνολογία. Το Ευαγγέλιο, μορφή και περιεχόµενο: Ανάγνωση περικοπών, καταγραφή λέξεων και εκφράσεων που χρησιμοποιούνται μέχρι σήµερα. Οργάνωση επίσκεψης σε ένα ναό και εντοπισµός παραστάσεων που αναφέρονται σε συγκεκριμένες ευαγγελικές περικοπές. Συλλογή μικρογραφιών από Ευαγγελιστάρια, αναγνώριση των σκηνών και δημιουργία σχετικού άλµπουµ. ∆ιαθεµατικές έννοιες: Πολιτισµός, Παράδοση, Τέχνη, Χώρος-χρόνος, Οµοιότητα-διαφορά κ.λπ.. Προεκτάσεις στην Αισθητική αγωγή, τη Γλώσσα.

Page 43: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ: Πηγές ενέργειας στον τόπο µου. Οι μαθητές εργάζονται ομαδικά και συλλέγουν πληροφορίες για τις ενεργειακές ανάγκες του στενότερου (οικία, σχολείο) και του ευρύτερου περιβάλλοντος (δήμος ή νομός).Κατασκευάζουν πίνακες στους οποίους κατατάσσουν τους ενεργειακούς καταναλωτές (οικίες, εργοστάσια, βιοτεχνίες, δημόσιους χώρους κτλ.) µε βάση τις ενεργειακές τους ανάγκες, αναζητούν τις πηγές ενέργειας(υδροηλεκτρικά εργοστάσια, ανεμογεννήτριες, υγρά καύσιμα, ορυκτά καύσιμα κτλ.) και σημειώνουν ποιες από αυτές βρίσκονται στον τόπο τους και ποιες όχι. Πάνω στο χάρτη της περιοχής σημειώνουν τις ενεργειακές πηγές. Προσδιορίζουν τη μορφή ενέργειας που έχει αποθηκευθεί, τη διαδικασία μετασχηματισμού της και τον τρόπο μεταφοράς της στον τόπο κατανάλωσης. Με συνεντεύξεις από ειδικούς ή από βιβλιογραφικές πηγές ή από το διαδίκτυο διακρίνουν ποιες από τις παραπάνω διαδικασίες είναι φιλικότερες προς το περιβάλλον. Πραγματοποιούν επισκέψεις στους τόπους παραγωγής της ενέργειας.Αναζητούν και καταγράφουν από ιστορικές πηγές ή διηγήσεις μεγαλύτερων τις ενεργειακές ανάγκες του τόπου τους κατά το παρελθόν και τις συγκρίνουν µε τις σημερινές. Αναζητούν και καταγράφουν τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη διαφοροποίηση των ενεργειακών αναγκών και τη συνδέουν αυτή τη διαφοροποίηση µε τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του ανθρώπου. Επιλέγουν µια δραστηριότητα-ασχολία η οποία αναπτύσσονταν στην περιοχή τους παλαιότερα (π.χ. κτηνοτροφία, γεωργία, οινοποιία, επιπλοποιία κτλ.), βλέπουν πώς αυτή εξελίχθηκε στο χρόνο και κατασκευάζουν φωτογραφικό άλµπουµ ή ζωγραφίζουν µε θέµα την εξέλιξη της δραστηριότητας. Συνδέουν την εξέλιξη µε τη διαφοροποίηση των χρησιμοποιούμενων ενεργειακών πηγών ή μορφών ενέργειας. Συλλέγουν κείμενα από τη λογοτεχνία ή τη λαϊκή παράδοση (μύθους, δημοτικά ή λαϊκά τραγούδια κτλ.) στα οποία να περιγράφεται η εξέλιξη της δραστηριότητας. Θεµελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: Μεταβολή, Πολιτισµός, Αλληλεπίδραση. Προεκτάσεις: Μαθηματικά,Ιστορία, Γλώσσα, Γεωγραφία, Τεχνολογία, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, Αισθητική αγωγή. Η διατροφή του σύγχρονου ανθρώπου. Μέσα από την εκπόνηση οµαδικών εργασιών οι μαθητές προβληματίζονται για τις διατροφικές συνήθειες του σύγχρονου ανθρώπου. Απεικονίζουν, µε τον τρόπο που οι ίδιοι επιλέγουν,το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου και το «ταξίδι» της τροφής σε αυτό. Κατασκευάζουν παιχνίδια και προσομοιώσεις. Παράλληλα διακρίνουν τις τροφές σε κατηγορίες (λίπη, υδατάνθρακες κτλ.), δημιουργούν πυραμίδες τροφών, απεικονίζουν διατροφικές συνήθειες µε κριτήρια το χρόνο (ιστορική εξέλιξη), τον τόπο, το κοινωνικό πλαίσιο, τις θρησκευτικές συνήθειες,συμβουλεύονται ειδικούς (διατροφολόγους). Μέσω της δραματοποίησης ή όποιου άλλου τρόπου επιλέξουν, προβάλλουν τις διατροφικές συνήθειες που είναι θετικές για τη διατήρηση της υγείας. Θεµελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: Σύστηµα, Ισορροπία, Επικοινωνία. Προεκτάσεις: Γλώσσα, Αισθητική Αγωγή, Φυσική Αγωγή, Ιστορία, Γεωγραφία, Θρησκευτικά

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: Μέσα από κατάλληλες δραστηριότητες, καταγράφουν αριθμητικά δεδομένα και δίνουν τη γραφική τους

Page 44: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

παράσταση(π.χ. διάγραμμα του ελληνικού πληθυσμού και της έκτασης του ελλαδικού χώρου ανά ιστορική περίοδο). Αποκτούν τεχνογνωσία για να παίρνουν την πληροφορία που θέλουν μέσα από ηλεκτρονικές πηγές και το διαδίκτυο. Συνεργάζονται και αναζητούν π.χ. αρχαιολογικούς χώρους,συλλέγουν φωτογραφίες, και τις ενσωματώνουν στις εργασίες τους. Οι διάφορες ομάδες μεταφέρουν ή δημιουργούν απευθείας τις εργασίες τους σε περιβάλλον μιας πολυμεσικής εφαρμογής (π.χ. Hyper Studio, Power Point) και τις παρουσιάζουν στην τάξη. Αξιολογούν την εργασία των άλλων. ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: Παρουσίαση και περιγραφή ενός μυθικού οικοδομήματος, όπως για παράδειγμα του λαβύρινθου ή του Άδη ή του κάστρου Λάνσελοτ και εικονική αναπαράσταση αυτού(Σύνδεση µε την Ιστορία, τη Γεωγραφία και την Αισθητική Αγωγή).Οργάνωση μιας υποθετικής ή πραγματικής ξενάγησης σε έναν αρχαιολογικό χώρο µε τη χρήση αφηγηματικού λόγου, οδηγιών για το τι μπορεί ή δενμπορεί κανείς να κάνει µέσα στον αρχαιολογικό χώρο, υποθέσεις και σχέσεις αιτίας και αποτελέσματος (Σύνδεση µε την Ιστορία, την τοπική Γεωγραφία, τους τρόπους εκφοράς λόγου σε παρόµοιες καταστάσεις και µε την Τέχνη). ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: Συλλέγουν και ταξινομούν κείµενα και φωτογραφικό υλικό που αναφέρονται στην έννοια του κράτους και στους τρόπους άσκησης της εξουσίας σε διάφορες µορφές κρατικής οργάνωσης στο χώρο ή στο χρόνο (η Ελλάδα άλλοτε και σήµερα, η Ελλάδα και οι γειτονικές χώρες κλπ.) (Γλώσσα, Ιστορία, Γεωγραφία). Η οικογένεια στον κόσµο: Οργάνωση οµαδικών εργασιών µε στόχο τη συλλογή πληροφοριών για το θεσµό διαχρονικά και διακρατικά, την ανεύρεση και σύγκριση εικόνων, κειµένων και τραγουδιών, την παρουσίαση των υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων των µελών της οικογένειας, την άσκηση των ρόλων των µελών της κ.λπ. Θεµελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: Χώρος-Χρόνος, Οµοιότητα-∆ιαφορά, Εξέλιξη, Μεταβολή, Σύστηµα κ κ.λπ..Προεκτάσεις: Στη Γλώσσα, τη Γεωγραφία, την Ιστορία, την Αισθητική Αγωγή, τη Μουσική. ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: Τραγουδούν τραγούδια από το βιβλίο της γλώσσας ή από άλλα σχολικά βιβλία (Γλώσσα, Γεωγραφία, Ιστορία κ.ά.). Ακούν αποσπάσματα έργων διαφορετικών περιόδων και περιοχών (Γεωγραφία, Ιστορία). Τραγουδούν µέρη τραγουδιών διαφόρων περιοχών και εποχών (Γεωγραφία, Ιστορία) Παραδοσιακή Μουσική της Ελλάδας: Συλλογή και εκμάθηση παραδοσιακών τραγουδιών και χορών από τα διάφορα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας µας. Σύνδεσή τους µε τοπικά έθιµα και µε ιστορικά γεγονότα.Συλλογή εικόνων µε τις παραδοσιακές στολές κάθε διαμερίσματος. Κατασκευή ενός άλµπουµ µε εικόνες από τα διάφορα διαμερίσματα, τις αντίστοιχες τοπικές ενδυμασίες, από τα µμουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται στην τοπική παραδοσιακή µμουσική και από ηχογραφήσεις των παραδοσιακών τοπικών τραγουδιών. Κατασκευή αυτοσχέδιων µμουσικών οργάνων, που µμοιάζουν µ’ αυτά της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής και χρησιμοποίηση τους για την εκτέλεση των

Page 45: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

τραγουδιών. Θεµελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: Ήχος, παράδοση, πολιτισµός, επικοινωνία. Προεκτάσεις στη Γεωγραφία, τη Γλώσσα, την Ιστορία, τη Φυσική Αγωγή, τα Εικαστικά. ΙΣΤΟΡΙΑ Ενδεικτικές δραστηριότητες: Παρατηρούν εικόνες και περιγράφουν το ρυθµό του ναού της Αγίας Σοφίας. Συγκρίνουν το ναό της Αγίας Σοφίας µε τον Παρθενώνα, αλλά και µε άλλα αριστουργήματα της αρχιτεκτονικής (Εικαστικά). Δείχνουν στο χάρτη τα σύνορα του Βυζαντίου πριν και μετά την ανάκτηση της Πόλης. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ενδεικτικές δραστηριότητες: Συνοπτική απόδοση μακροσκελούς κειµένου µε τη βοήθεια σημειώσεων που κρατήθηκαν κατά την ανάγνωσή του. Με αφορµή επισκέψεις σε µουσεία και µνηµεία, µελέτη χάρτη, περίληψη και σύνθεση πληροφοριών από σχετικά ενημερωτικά κείµενα (τουριστικοί οδηγοί, εγκυκλοπαίδειες, ιστορικά κείµενα κτλ.) και ανακοίνωσή τους στην τάξη [Μελέτη Περιβάλλοντος, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, Γεωγραφία, Ιστορία, Θρησκευτικά]. διατύπωση επιχειρηματολογίας στο πλαίσιο ενός αιτήµατος( π.χ. επίσκεψη σε περιοχή ή χώρο σχετικό µε αντικείμενα του σχολικού προγράμματος. [Φυσικά, Μελέτη Περιβάλλοντος, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή,Γεωγραφία, Ιστορία, Θρησκευτικά]. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Ενδεικτικές δραστηριότητες: Γνωριμία με κείμενα της αρχαίας και νεότερης ελληνικής γραμματείας ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Ενδεικτικές δραστηριότητες: Εκπόνηση ομαδικών εργασιών με θέμα η ελληνική τέχνη από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα ΘΕΑΤΡΟ Ενδεικτικές δραστηριότητες: Παραδοσιακά δρώμενα της περιοχής. Εκπόνηση συνθετικών, οµαδικών εργασιών µε καταγραφή εθίµων, εικαστική αποτύπωση, κατασκευές, συλλογές φωτογραφιών . εικόνων, σύνθεση κειµένων, αναπαράσταση . παρουσίαση σε ανοιχτή εκδήλωση κλπ. Θεμελιώδεις διαθεµατικές έννοιες: Πολιτισµός, παράδοση, εξέλιξη. Προεκτάσεις στη Γλώσσα, Λογοτεχνία, Εικαστικά, Μουσική, Ιστορία.

ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: Το διδακτικό υλικό αποτελείται από:

o [1]απόσπασμα από την τελετή έναρξης ολυμπιακών αγώνων 2004 με

τίτλο Κλεψύδρα (http://www.youtube.com/watch?v=PiBKVd-yqH8)

o χάρτης της Ελλάδας(χάρτης της τάξης αλλά και σε φωτοτυπίες Α4)

Page 46: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

o [2]εικονίδια μνημείων από το διαδίκτυο

o Φύλλο εργασίας

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:

Τα παιδιά παρακολουθούν την Κλεψύδρα- ένα άρμα της ιστορίας όπου αναπαριστάται εικαστικά και κινησιολογικά η πορεία των ελλήνων από το 3200 π.Χ. μέχρι το 1922 μ.Χ. (Κάθε φορά που παρουσιάζεται μία περίοδος της ιστορίας μας, παγώνουμε την εικόνα(pause || ). Ζητάμε από τα παιδιά να την ονομάσουν και να αναφέρουν ποια στοιχεία της εικόνας, τους βοήθησαν να την αναγνωρίσουν καθώς και την περιοχή της Ελλάδας που υπήρξε το κέντρο ανάπτυξης της συγκεκριμένης περιόδου (π.χ. Μινωικός πολιτισμός – Κρήτη). Κάθε παιδί κρατάει στα χέρια του ένα εικονίδιο-ιστορικό μνημείο. Ο/Η μαθητής/ρια που έχει το εικονίδιο που σχετίζεται με την συγκεκριμένη ιστορική περίοδο , σηκώνεται και το κολλάει στον χάρτη της τάξης στην αντίστοιχη περιοχή (π.χ. παλάτι Κνωσού-Κρήτη) . Στο τέλος, αφού έχουν παρακολουθήσει το βίντεο , απαντούν στις ερωτήσεις του φύλλου εργασίας σε ομάδες και σημειώνουν πάνω στην φωτοτυπία του χάρτη Α4 , τα πολιτιστικά κέντρα των Ελλήνων που εξετάσαμε.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Οι Έλληνες: ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία

Ονοματεπώνυμο:…………………………………………………………………….

Τμήμα - Τάξη:…………………………………………………………………………..

Ημερομηνία:……………………………………………………………………………

Πρώτη ερώτηση:

Η Κρήτη από την Σαντορίνη απέχει περίπου 500χλμ, ωστόσο ο Μινωικός πολιτισμός καταστράφηκε εξαιτίας της έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης.

Πώς είναι αυτό δυνατόν;

Page 47: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

…………………………………………………………………

…………………...........................................………………

..........................................................……………………..

......................................................................................

..

Δεύτερη ερώτηση:

Ποιές ήταν οι αιτίες του Α’ ελληνικού αποικισμού;

Α) στενότητα χώρου;

Β) λίγα κτήματα για καλλιέργεια;

Γ) ελάχιστη κτηνοτροφία;

Τρίτη ερώτηση:

Page 48: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Στην κλασσική εποχή τα αττικά δάση εξαφανίστηκαν για να κατασκευάσουν τον Αθηναϊκό στόλο. Για ποιο λόγο πιστεύετε οι Αθηναίοι έδωσαν τόσο μεγάλη βαρύτητα στην κατασκευή τριηρών;...........................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................

...............................................................

Τέταρτη ερώτηση:

Γιατί νομίζετε ότι το Μαντείο των Δελφών χτίστηκε στο συγκεκριμένο μέρος;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Πέμπτη ερώτηση:

Γιατί νομίζετε ότι θεσπίστηκαν οι πρώτοι Ολυμπιακοί αγώνες;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 49: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Έκτη ερώτηση:

Τα χρόνια μετά το θάνατο του μεγάλου Αλεξάνδρου ονομάστηκαν ελληνιστικά. Γιατί νομίζετε πως έγινε αυτό;

………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………….

Έβδομη ερώτηση:

Γιατί στην Βυζαντινή και στην Οθωμανική εποχή πρωτεύουσα παραμένει η Κωνσταντινούπολη; ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Όγδοη ερώτηση

Η άλωση της Κωνσταντινούπολης έγινε το:

……………………………………………………….

Page 50: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

Η πρώτη πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους ήταν:

…………………………………

Πότε έγιναν οι πρώτοι σύγχρονοι ολυμπιακοί αγώνες: ………………………………………

Αντιστοιχίστε τις πόλεις με την εποχή στην οποία έπαιξαν σημαντικό ρόλο και τοποθετήστε τες πάνω στο χάρτη.

ΑΘΗΝΑ

ΒΥΖΑΝΤΙΟ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΝΑΥΠΛΙΟ

ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΚΝΩΣΟΣ

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΠΕΛΛΑ

1922

ΜΥΚΗΝΕΣ

1830

Page 51: Γεωγραφία  Ε΄ 3.28. ΄΄ Οι Έλληνες: Ένας λαός με μεγάλη και συνεχή ιστορία ΄΄

ΚΥΚΛΑΔΕΣ

ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΣΜΥΡΝΗ

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

ΙΩΝΙΑ

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

[3]ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Με αφορμή την εμφάνιση του Ηρακλή και της Λερναίας Ύδρας στην Κλεψύδρα μπορείτε να παίξετε το παρακάτω παιχνίδι ( την επόμενη φορά που θα κάνετε μία ανακεφαλαίωση του μαθήματος). Στην δραστηριότητα αυτή συμμετέχουν 11 παιδιά. Ο ένας από τους παίκτες που παριστάνει τη Λερναία Ύδρα δένει από τη μέση του δέκα λεπτά σχοινιά. Οι άλλοι εννιά παίκτες τα «κεφάλια» τοποθετούνται κυκλικά γύρω από τη «Λερναία Ύδρα» και κρατούν ο καθένας από ένα σχοινί. Με την έναρξη του παιχνιδιού, ο παίκτης που παριστάνει τον Ηρακλή πλησιάζει ένα από τα «κεφάλια» της «Λερναίας Ύδρας». Το «κεφάλι» πρέπει, αφού συμβουλευτεί τη «Λερναία Ύδρα» να του κάνει μία ερώτηση σχετική με το μάθημα( π.χ. να δείξει στον χάρτη μία αποικία των Ελλήνων). Ο «Ηρακλής» πρέπει να απαντήσει σωστά. Αν τα καταφέρει , τότε το «κεφάλι» αποκόπτεται και φεύγει από το σώμα της «Λερναίας Ύδρας». Αν όχι, προστίθεται άλλο ένα «κεφάλι» (ένας από τους αναπληρωματικούς παίκτες) στο σώμα της «Λερναίας Ύδρας». Αν ο «Ηρακλής» δεν τα καταφέρει και την επόμενη φορά, ορίζεται άλλος «Ηρακλής». Κερδίζει ο «Ηρακλής» που θα κόψει τα περισσότερα κεφάλια της «Λερναίας Ύδρας».

[1] Το DVD της τελετής έναρξης διατίθεται σε όλα τα video club και τις βιβλιοθήκες των σχολείων [2] Στην διεύθυνση http://images.google.gr/ πληκτρολογήστε στην μηχανή αναζήτησης μία λέξη-κλειδί π.χ. Κνωσός, και η σελίδα θα «κατεβάσει» πλήθος εικόνων σχετικών με την Κνωσό. Αποθηκεύστε αυτήν που είναι κατάλληλη για εσάς και εκτυπώστε την [3] Φωτεινή Τσάμπρα-Ζωή Σκαλίδη, 10 Παιχνίδια με Θεούς, Ημίθεους και Νύμφες, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

Πηγή: http://users.auth.gr/~labrinos/Plans/grade5/greeks.htm