ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ 14x21

ΑΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ 448

email epamskangmailcom

ΤΗΛΕΦΩΝΟ 6980637382

ΧΡΗΙΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕ

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ 14x21

ΑΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ 438

email epamskangmailcom

ΤΗΛΕΦΩΝΟ 6980637382

ΧΡΗΙΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕ

Β Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Κ Ο Η Μ Ε Ι Ω M A

Ο Επαμεινώνδας κανδάλης γεννικθκε ςτα χειμαδιά τθσ Μικρισ Βόλβθσ Θεςςαλονίκθσ το 1949 από οικογζνεια τςελιγκάδων Ηπειρωτϊν μετακινοφμενων κτθνοτρόφων Οι ρίηεσ του απλϊνονται ςτθ Μοςχόπολθ ςτα ορεινά τθσ

Θεςπρωτίασ ςτα νότια των Ιωαννίνων ςτα ορεινά τθσ Άρτασ ςτα Νάματα και ςτθ Βλάςτθ Τουσ κερινοφσ μινεσ ακολουκοφςε τα κοπάδια αιγοπροβάτων ςτα βοςκοτόπια τθσ Βλάςτθσ των Ναμάτων του Βερμίου και του Κάτω Νευροκοπίου Σιμερα που διαμζνει ςτθ Θεςςαλονίκθ μεταβαίνει ςτα χειμαδιά αλλά και ορεινά βοςκοτόπια του ςυγγενικοφ του περιβάλλοντοσ mdashείναι επτά αδζρφιαmdash με τθν οικογζνειά του ωσ επιςκζπτθσ Φοίτθςε ςτισ φιλοςοφικζσ ςχολζσ Ιωαννίνων και Θεςςαλονίκθσ και εργάςτθκε ωσ φιλόλογοσ ςτθ Μζςθ Εκπαίδευςθ από όπου και ςυνταξιοδοτικθκε Ακοφει και χορεφει mdashόπωσ και όλο το ςυγγενικό του περιβάλλονmdash ςχεδόν μόνο Ήπειρο Υπιρξε για χρόνια χορευτισ των τμθμάτων παραςτάςεων τθσ Ηπειρωτικισ Εςτίασ Θεςςαλονίκθσ αλλά και των χορευτικϊν ςυλλόγων του πολιτιςτικοφ οργανιςμοφ Καλαμαριάσ Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ και Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου Σφηυγόσ του είναι θ Αναςταςία Σοφιάδου χθμικόσ με τθν οποία ζχουν δφο παιδιά τθν Ιωάννα και τον Ορζςτθ που ζχουν ςπουδάςει Νομικά

ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΑ ΑΠΟΠΑΜΑΣΑ ΑΠΟ

ΣΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

Η ηωι του ανκρϊπου είναι κζμα αγάπθσ ουδεμία επιτυχία επί παντόσ του επιςτθτοφ δε ςτερείται αγάπθσ Σε βάκοσ χρόνου όλα τα μακρόπνοα ποιοτικά ζργα ςε κάκε ζκφανςθ και ζκφραςθ ηωισ δείχνουν πωσ κφριο δομικό τουσ ςτοιχείο είναι θ επικυμία δθμιουργίασ τουσ πζρα από υςτεροβουλίεσ οιαςδιποτε υφισ Το αποτζλεςμα κρίνεται από τα ίδια τα ζργα και θ πορεία τουσ ςτο κοινωνικό και πολιτιςμικό γίγνεςκαι ακόμθ περιςςότερο Βιϊνοντασ το θπειρϊτικο τραγοφδι κυρίωσ αλλά και το χορό ςτο οικογενειακό περιβάλλον ζνα περιβάλλον κακολικά δωρικό αυςτθρά δομθμζνο και ςυνταιριαςμζνο ςτθ ηωι του τςελιγκάτου αιγοπροβάτων ιταν αδφνατο να αποςταςιοποιθκείσ από το φυςικό χϊρο ζμπνευςθσ και ζκφραςθσ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ τθσ Ηπείρου Οπτικζσ και ακουςτικζσ εικόνεσ με τον πατζρα mdashΑκανάςιο Σκανδάλθmdash να τραγουδάει είναι νωπζσ ακόμθ κάκε φορά που ιταν μόνοσ του ι με τα παιδιά του άρχιηε τα θπειρϊτικα τραγοφδια laquoΖνα πραματευτόπουλο που lsquoρχετrsquo από τα ξζναraquo laquoΖνα παλικαράκι ροφςο κι ζμορφο Βαγγελίτςαraquo laquoΕδϊ ς αυτι τθ γειτονιά δεν πρζπει νιο φεγγάριraquo laquo Ζκανα πωσ ζκανα μωρ μάνα ζπιαςα μια πζρδικαraquo laquoΞφπνα περδικομάτα μου κι ιρκα ςτο μαχαλά ςουraquo laquoΜαφρα μου χελιδόνια κι άςπρα μου πουλιάraquo laquoΔζντρουν είχα ςτθν αυλι μου κυπαρίςςι ςτου νουβουρό μουraquo είναι κάποια από τα τραγοφδια που και τϊρα θχοφν ςτα αυτιά μου αδιαλείπτωσ Αλλά και θ μάνα mdashΜαρίκα Γκάτςουmdash ςτον αργαλιό ςτο λανάρι ςτο τςικρίκι ςτο διαςίδι ςτθ ρόκα άρχιηε τθ χειρωνακτικι εργαςία τθσ πάντα με τα ςουλιϊτικα κυρίωσ τραγοφδια laquoΤηαβζλαιναraquo laquo Τρία πουλάκια πζταξαν lsquoπο μζςα lsquoπο το Σοφλιraquo laquoΜαφρο πουλάκι πζταξε lsquoπο μζςα από το Σοφλιraquo laquoΣτο Σοφλι βγαίνει Αυγερινόσ ςτθν Κιάφα βγαίνει θ Ροφλιαraquo laquoΡουλάκι είχα ςτου κλουβί κι τοφχα

κλουβιαςμζνοraquo laquoΜαρίκαraquo laquoΡζρα ςτα Γιάννινα κι ςτισ Γιαννιϊτιςςεσ κόρθ κάκονταν κι τϋλιγάδιαηι μπριςίμι κι μάλαμα hellipraquo laquoΜια ωμιά απrsquo τα Γιάννιναhellipraquo laquoΣτον Άδθ κα κατζβωraquo Τραγουδοφςαν και οι μπαρμπάδεσ και τα μεγάλα αδζρφια άλλα τραγοφδια πάντα και μόνο τθσ Ηπείρου δεν υπιρχαν άλλα τραγοφδια για μασ Τραγοφδια είναι μόνο τα Ηπειρϊτικα για όλο το ςυγγενικό περιβάλλον laquoΣrsquo αφινω τθν καλονυχτιάraquo laquoΜθ με ςτζλνεισ αργάhellipraquo laquoΔε ς άρεηε μωρrsquo βλάχα μου θ μπιςτριάhellipraquo laquoΧίλιοι μαςτόροι δοφλθυαν ςτθσ Άρτασ του γιουφφριhellipraquo laquoΠλα τrsquo αδζρφια δεν τθν δίνrsquo κι ου Κουςταντάσ τθν δίνειhellipraquo laquoΣιγαλά βρζχrsquo ουρανόσraquo laquo Ζπιαςα μια πζρδικαraquo είναι κάποια ενδεικτικά που τραγουδοφςαν κακθμερινά ςχεδόν

Η Ήπειροσ γεωγραφικά ιταν μακριά από τα βοςκοτόπια τθσ Βλάςτθσ των Ναμάτων του Βερμίου και πολφ περιςςότερο από τα χειμερινά βοςκοτόπια τθσ Βόλβθσ αλλά και του Σοχοφ Θεςςαλονίκθσ όπου είχαν τα χειμαδιά οι γονείσ και τα αδζρφια τθσ μάνασ Πμωσ το γεγονόσ ότι ιταν πολλοί κτθνοτρόφοι κυρίωσ τςελιγκάδεσ με τα κοπάδια τουσ ςτα χειμαδιά αλλά και ςτα καλοκαιρινά βοςκοτόπια τα θπειρϊτικα γλζντια ιταν ςε κακθμερινι βάςθ Πλα ςχεδόν τα βράδια μετά το φαγθτό ακολουκοφςε το γλζντι με το γραμμόφωνο αλλά και με το ςτόμα οικογενειακό ςυγγενικό φιλικό Υπιρχε αρκετι άνεςθ από κάκε άποψθ και το γλζντι κεωροφνταν φυςικι κατάλθξθ τθσ βραδιάσ Χόρευαν όλοι ςτο ςπίτι και μερακλίδικα Τα τραγοφδια του τραπεηιοφ είχαν τον πρϊτο λόγο όλθ τθ μζρα και ςε ϊρεσ εργαςίασ το βράδυ για ϊρεσ υπό τθν επιρεια του κραςιοφ αλλά και του τςίπουρου mdashοικογενειακισ παραγωγισmdash ο χορόσ κρατοφςε μζχρι να κουραςτοφν όλοι Πλο το χειμϊνα αυτό ιταν το ςκθνικό τθσ βραδιάσ Στα κερινά βοςκοτόπια τα γλζντια αραίωναν γιατί υπιρχαν τα πανθγφρια και επιπλζον διαφορετικόσ ςυνικωσ ο τόποσ βοςκισ των αιγοπροβάτων από τον τόπο διαμονισ τθσ οικογζνειασ Στθ Βζροια ιταν εφκολθ θ

πρόςβαςθ ςτα καταςτιματα μουςικισ mdashαγόραηαν ο παπποφσ ο πατζρασ και οι μπαρμπάδεσ δίςκουσ γραμμοφϊνουmdash κακότι θ οικογζνεια ζμενε ςτθν πόλθ ςτο κζντρο κοντά ςτο ολόι ενϊ τα κοπάδια είχαν γρζκι ςτα κερινά βοςκοτόπια του Βρωμοπιγαδου και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ του Βερμίου Αργότερα όταν άρχιςε θ διςκογραφία το ενδιαφζρον για τα θπειρϊτικα τραγοφδια απζκτθςε πιο μεκοδικι μορφι θ Θεςςαλονίκθ δεν ιταν μακριά και κάκε φορά που κάποιοσ πιγαινε απαραίτθτα επιςκεπτόταν τα διςκοπωλεία τθσ για να φζρει θπειρϊτικα τραγοφδια ςτο ςπίτι μασ Η μεγαλφτερθ ικανοποίθςθ προερχόταν από τα τραγοφδια που τραγουδοφςαν οι γονείσ οι μπαρμπάδεσ οι κείεσ και άλλοι ςυγγενείσ και φίλοι τα τραγοφδια με το ςτόμα δε ςταματοφςαν όλθ μζρα ιδιαίτερα ςτθ βόςκθςθ των αιγοπροβάτων mdashπερνοφςε ζτςι και πιο ευχάριςτα θ ϊραmdash

Φοιτθτισ ςτα Γιάννινα ζνιωςα μία κάκαρςθ επιτζλουσ ςτον τόπο μασ εδϊ μόνο αναςάνεισ ελεφκερα θπειρϊτικα Ήταν ότι ζηθςα καλφτερα ςτθ ηωι μου δεν είναι μόνο το θπειρϊτικο τραγοφδι και ο χορόσ ςτο φυςικό τουσ χϊρο Στθν Ήπειρο ηεισ μζςα ςε Ηπειρϊτεσ τουσ κουβεντιάηεισ τουσ χαίρεςαι τουσ ςυντροφεφεισ Είναι ο κόςμοσ ςου οι άνκρωποί ςου θ φλζβα ςου το αίμα ςου που είναι μόνο θπειρϊτικο όπωσ αυτό που υπάρχει μζςα ςου ο κόςμοσ που ςε νιϊκει ςε αφουγκράηεται ςε ςυμπονά ςε κατανοεί Τθ κζλει ο Ηπειρϊτθσ τθν Ήπειρο δε κζλει να ηει ζξω από τθν Ήπειρο άςχετα αν αντικειμενικοί λόγοι υπαγορεφουν τθ μετατόπιςι του όπου γθσ Δε κζλει πολυτζλεια που δεν τον αγγίηει πολυτζλεια είναι γι αυτόν ο θπειρϊτικοσ τρόποσ ηωισ αυτόσ που τον τιμά και τον καταξιϊνει ςτθν ψυχι των απλϊν ανκρϊπων εκείνων που ενδιαφζρονται για τα ενδότερα τθσ ηωισ τθσ ηωισ όλων των ανκρϊπων

Με το πζραςμα του χρόνου το αμείωτο ενδιαφζρον για τθν ταυτότθτα τθσ Ηπείρου ςυντζλεςε ςτθν εναςχόλθςθ με τθν

οργανωμζνθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ Η ςυμμετοχι ςε χορευτικοφσ ςυλλόγουσ των παιδιϊν ζφερε και εκείνθ των γονζων και ζτςι γίναμε χορευτζσ από κοινοφ ςτουσ ςυλλόγουσ για να ςυγκεκριμενοποιιςουμε και επικεντρϊςουμε ςτθ ςυνζχεια το ενδιαφζρον αποκλειςτικά ςτα θπειρϊτικα γλζντια που είναι βζβαια και θ ψυχι μασ Συνείδθςθ είχε καταςτεί πλζον θ εκτίμθςθ πωσ θ ποιότθτα ςε κάκε τραγοφδι του θπειρϊτικου γλεντιοφ είναι θ εςωτερικι του αξία θ ικανότθτά του να προςπερνά το επικαιρικό νόθμα και να διαςϊηει το διαχρονικό ϊςτε να προδιαγράφεται θ αιςκθτικι εντζλεια που προςφζρει θ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου Τα χρόνια τθσ Ηπειρωτικισ εςτίασ Θεςςαλονίκθσ ιταν άλλθ μία όαςθ ηωισ και δθμιουργικισ κεϊρθςθσ του θπειρϊτικου γλεντιοφ εκεί νιϊκεισ τθν Ήπειρο ςτον τόπο τθσ όλα είναι Ήπειροσ και μόνο Ήπειροσ Από κει και πζρα το μεράκι για τα θπειρϊτικα γλζντια πζραςε και ςε άλλουσ ςυλλόγουσ Βλάχικουσ τϊρα όπου χορεφονταν πολλοί και με πολφ μεράκι θπειρϊτικοι χοροί Τόςο ςτο ςφλλογο Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ όςο και ςτο ςφλλογο Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου το κλίμα ιταν ευχάριςτο δθμιουργικό παραγωγικό Εδϊ και κάποια χρόνια θ ςυμμετοχι εςτιάηεται ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια ακόμθ και ςτον ευρφτερο χϊρο τθσ Ηπείρου θ περίςςεια χρόνου mdashςυνταξιοφχοσ πλζονmdash παρζχει αυτι τθ δυνατότθτα του να χαίρεςαι να απολαμβάνεισ αυτό που αγαπάσ ακόμθ και ςτο φυςικό του χϊρο ςτθν Ήπειρο

Δεν πζραςε ποτζ από τθ ςκζψθ ςτο παρελκόν ακόμθ και το πρόςφατο αυτι θ εναςχόλθςθ με τθ ςυγγραφι δοκιμίων για τα θπειρϊτικα γλζντια Η αγάπθ για τθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου από τθν παιδικι θλικία θ οποία τα τελευταία χρόνια προςαυξάνεται παρατθρϊντασ μουςικοφσ και τραγουδιςτζσ που το μεράκι τουσ για τθν Ήπειρο ολοζνα και ενδυναμϊνεται θ περίςςεια χρόνου ωσ ςυνταξιοφχου αλλά και θ ευχζρεια λόγου που προςφζρει θ επιςτιμθ τθσ φιλολογίασ ιταν το τρίπτυχο

ζναυςμα για το πόνθμα αυτό Η πεμπτουςία των δοκιμίων laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo ζγκειται ςτο να καταδειχτεί θ βιοκεωρία κακϊσ και θ πολιτιςμικι ταυτότθτα του Ηπειρϊτθ όπου γθσ προςεγγίηεται ακόμθ το τι είναι εκείνο που αποκομίηει αυτόσ που ςυμμετζχει ωσ μουςικόσ χορευτισ και ιδιαίτερα μερακλισ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ ςυςτθματικά μεκοδικά αλλά και περιοδικά ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια Αυτό είναι το ηθτοφμενο του βιβλίου και γιrsquo αυτό το λόγο γράφθκε Επιςθμαίνεται ακόμθ ότι θ ςκιαγράφθςθ του Ηπειρϊτθ που γίνεται ςτα laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo είναι μία δοκιμιακι προςζγγιςθ και ωσ εκ τοφτου δε διεκδικεί τθν αντικειμενικότθτα μια και laquoδοκίμιοraquo ςθμαίνει δοκιμι πάνω ςε ζνα κζμα

Διευκολυντικζσ επιςθμάνςεισ για τθ μελζτθ των δοκιμίων και των δφο βιβλίων

1 Τα δοκίμια ζχουν βιωματικό και εμπειρικό χαρακτιρα άμεςο αλλά και ζμμεςο

2 Ο ιςτορικόσ ενεςτϊτασ χρόνοσ που κατά κφριο λόγο χρθςιμοποιείται επιδιϊκει να δϊςει μεγαλφτερθ ηωντάνια και παραςτατικότθτα

3 Μετά από κάκε παράγραφο των δοκιμίων γράφεται ο τίτλοσ κάποιου τραγουδιοφ που παρουςιάηεται ςτα όπου γθσ θπειρϊτικα γλζντια το οποίο ςε κάκε περίτωςθ πρζπει να ακοφγεται μελοποιθμζνο ακόμθ και από το διαδίκτυο όπου υπάρχει και μάλιςτα ςε αρκετζσ ςυνικωσ εκτελζςεισ Τα δοκίμια εμπεριζχουν και τουσ ςτίχουσ των τραγουδιϊν και χορϊν που ενυπάρχουν ςε αυτά για τθν κατά το δυνατό πλθρζςτερθ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ 14x21

ΑΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ 438

email epamskangmailcom

ΤΗΛΕΦΩΝΟ 6980637382

ΧΡΗΙΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕ

Β Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Κ Ο Η Μ Ε Ι Ω M A

Ο Επαμεινώνδας κανδάλης γεννικθκε ςτα χειμαδιά τθσ Μικρισ Βόλβθσ Θεςςαλονίκθσ το 1949 από οικογζνεια τςελιγκάδων Ηπειρωτϊν μετακινοφμενων κτθνοτρόφων Οι ρίηεσ του απλϊνονται ςτθ Μοςχόπολθ ςτα ορεινά τθσ

Θεςπρωτίασ ςτα νότια των Ιωαννίνων ςτα ορεινά τθσ Άρτασ ςτα Νάματα και ςτθ Βλάςτθ Τουσ κερινοφσ μινεσ ακολουκοφςε τα κοπάδια αιγοπροβάτων ςτα βοςκοτόπια τθσ Βλάςτθσ των Ναμάτων του Βερμίου και του Κάτω Νευροκοπίου Σιμερα που διαμζνει ςτθ Θεςςαλονίκθ μεταβαίνει ςτα χειμαδιά αλλά και ορεινά βοςκοτόπια του ςυγγενικοφ του περιβάλλοντοσ mdashείναι επτά αδζρφιαmdash με τθν οικογζνειά του ωσ επιςκζπτθσ Φοίτθςε ςτισ φιλοςοφικζσ ςχολζσ Ιωαννίνων και Θεςςαλονίκθσ και εργάςτθκε ωσ φιλόλογοσ ςτθ Μζςθ Εκπαίδευςθ από όπου και ςυνταξιοδοτικθκε Ακοφει και χορεφει mdashόπωσ και όλο το ςυγγενικό του περιβάλλονmdash ςχεδόν μόνο Ήπειρο Υπιρξε για χρόνια χορευτισ των τμθμάτων παραςτάςεων τθσ Ηπειρωτικισ Εςτίασ Θεςςαλονίκθσ αλλά και των χορευτικϊν ςυλλόγων του πολιτιςτικοφ οργανιςμοφ Καλαμαριάσ Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ και Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου Σφηυγόσ του είναι θ Αναςταςία Σοφιάδου χθμικόσ με τθν οποία ζχουν δφο παιδιά τθν Ιωάννα και τον Ορζςτθ που ζχουν ςπουδάςει Νομικά

ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΑ ΑΠΟΠΑΜΑΣΑ ΑΠΟ

ΣΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

Η ηωι του ανκρϊπου είναι κζμα αγάπθσ ουδεμία επιτυχία επί παντόσ του επιςτθτοφ δε ςτερείται αγάπθσ Σε βάκοσ χρόνου όλα τα μακρόπνοα ποιοτικά ζργα ςε κάκε ζκφανςθ και ζκφραςθ ηωισ δείχνουν πωσ κφριο δομικό τουσ ςτοιχείο είναι θ επικυμία δθμιουργίασ τουσ πζρα από υςτεροβουλίεσ οιαςδιποτε υφισ Το αποτζλεςμα κρίνεται από τα ίδια τα ζργα και θ πορεία τουσ ςτο κοινωνικό και πολιτιςμικό γίγνεςκαι ακόμθ περιςςότερο Βιϊνοντασ το θπειρϊτικο τραγοφδι κυρίωσ αλλά και το χορό ςτο οικογενειακό περιβάλλον ζνα περιβάλλον κακολικά δωρικό αυςτθρά δομθμζνο και ςυνταιριαςμζνο ςτθ ηωι του τςελιγκάτου αιγοπροβάτων ιταν αδφνατο να αποςταςιοποιθκείσ από το φυςικό χϊρο ζμπνευςθσ και ζκφραςθσ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ τθσ Ηπείρου Οπτικζσ και ακουςτικζσ εικόνεσ με τον πατζρα mdashΑκανάςιο Σκανδάλθmdash να τραγουδάει είναι νωπζσ ακόμθ κάκε φορά που ιταν μόνοσ του ι με τα παιδιά του άρχιηε τα θπειρϊτικα τραγοφδια laquoΖνα πραματευτόπουλο που lsquoρχετrsquo από τα ξζναraquo laquoΖνα παλικαράκι ροφςο κι ζμορφο Βαγγελίτςαraquo laquoΕδϊ ς αυτι τθ γειτονιά δεν πρζπει νιο φεγγάριraquo laquo Ζκανα πωσ ζκανα μωρ μάνα ζπιαςα μια πζρδικαraquo laquoΞφπνα περδικομάτα μου κι ιρκα ςτο μαχαλά ςουraquo laquoΜαφρα μου χελιδόνια κι άςπρα μου πουλιάraquo laquoΔζντρουν είχα ςτθν αυλι μου κυπαρίςςι ςτου νουβουρό μουraquo είναι κάποια από τα τραγοφδια που και τϊρα θχοφν ςτα αυτιά μου αδιαλείπτωσ Αλλά και θ μάνα mdashΜαρίκα Γκάτςουmdash ςτον αργαλιό ςτο λανάρι ςτο τςικρίκι ςτο διαςίδι ςτθ ρόκα άρχιηε τθ χειρωνακτικι εργαςία τθσ πάντα με τα ςουλιϊτικα κυρίωσ τραγοφδια laquoΤηαβζλαιναraquo laquo Τρία πουλάκια πζταξαν lsquoπο μζςα lsquoπο το Σοφλιraquo laquoΜαφρο πουλάκι πζταξε lsquoπο μζςα από το Σοφλιraquo laquoΣτο Σοφλι βγαίνει Αυγερινόσ ςτθν Κιάφα βγαίνει θ Ροφλιαraquo laquoΡουλάκι είχα ςτου κλουβί κι τοφχα

κλουβιαςμζνοraquo laquoΜαρίκαraquo laquoΡζρα ςτα Γιάννινα κι ςτισ Γιαννιϊτιςςεσ κόρθ κάκονταν κι τϋλιγάδιαηι μπριςίμι κι μάλαμα hellipraquo laquoΜια ωμιά απrsquo τα Γιάννιναhellipraquo laquoΣτον Άδθ κα κατζβωraquo Τραγουδοφςαν και οι μπαρμπάδεσ και τα μεγάλα αδζρφια άλλα τραγοφδια πάντα και μόνο τθσ Ηπείρου δεν υπιρχαν άλλα τραγοφδια για μασ Τραγοφδια είναι μόνο τα Ηπειρϊτικα για όλο το ςυγγενικό περιβάλλον laquoΣrsquo αφινω τθν καλονυχτιάraquo laquoΜθ με ςτζλνεισ αργάhellipraquo laquoΔε ς άρεηε μωρrsquo βλάχα μου θ μπιςτριάhellipraquo laquoΧίλιοι μαςτόροι δοφλθυαν ςτθσ Άρτασ του γιουφφριhellipraquo laquoΠλα τrsquo αδζρφια δεν τθν δίνrsquo κι ου Κουςταντάσ τθν δίνειhellipraquo laquoΣιγαλά βρζχrsquo ουρανόσraquo laquo Ζπιαςα μια πζρδικαraquo είναι κάποια ενδεικτικά που τραγουδοφςαν κακθμερινά ςχεδόν

Η Ήπειροσ γεωγραφικά ιταν μακριά από τα βοςκοτόπια τθσ Βλάςτθσ των Ναμάτων του Βερμίου και πολφ περιςςότερο από τα χειμερινά βοςκοτόπια τθσ Βόλβθσ αλλά και του Σοχοφ Θεςςαλονίκθσ όπου είχαν τα χειμαδιά οι γονείσ και τα αδζρφια τθσ μάνασ Πμωσ το γεγονόσ ότι ιταν πολλοί κτθνοτρόφοι κυρίωσ τςελιγκάδεσ με τα κοπάδια τουσ ςτα χειμαδιά αλλά και ςτα καλοκαιρινά βοςκοτόπια τα θπειρϊτικα γλζντια ιταν ςε κακθμερινι βάςθ Πλα ςχεδόν τα βράδια μετά το φαγθτό ακολουκοφςε το γλζντι με το γραμμόφωνο αλλά και με το ςτόμα οικογενειακό ςυγγενικό φιλικό Υπιρχε αρκετι άνεςθ από κάκε άποψθ και το γλζντι κεωροφνταν φυςικι κατάλθξθ τθσ βραδιάσ Χόρευαν όλοι ςτο ςπίτι και μερακλίδικα Τα τραγοφδια του τραπεηιοφ είχαν τον πρϊτο λόγο όλθ τθ μζρα και ςε ϊρεσ εργαςίασ το βράδυ για ϊρεσ υπό τθν επιρεια του κραςιοφ αλλά και του τςίπουρου mdashοικογενειακισ παραγωγισmdash ο χορόσ κρατοφςε μζχρι να κουραςτοφν όλοι Πλο το χειμϊνα αυτό ιταν το ςκθνικό τθσ βραδιάσ Στα κερινά βοςκοτόπια τα γλζντια αραίωναν γιατί υπιρχαν τα πανθγφρια και επιπλζον διαφορετικόσ ςυνικωσ ο τόποσ βοςκισ των αιγοπροβάτων από τον τόπο διαμονισ τθσ οικογζνειασ Στθ Βζροια ιταν εφκολθ θ

πρόςβαςθ ςτα καταςτιματα μουςικισ mdashαγόραηαν ο παπποφσ ο πατζρασ και οι μπαρμπάδεσ δίςκουσ γραμμοφϊνουmdash κακότι θ οικογζνεια ζμενε ςτθν πόλθ ςτο κζντρο κοντά ςτο ολόι ενϊ τα κοπάδια είχαν γρζκι ςτα κερινά βοςκοτόπια του Βρωμοπιγαδου και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ του Βερμίου Αργότερα όταν άρχιςε θ διςκογραφία το ενδιαφζρον για τα θπειρϊτικα τραγοφδια απζκτθςε πιο μεκοδικι μορφι θ Θεςςαλονίκθ δεν ιταν μακριά και κάκε φορά που κάποιοσ πιγαινε απαραίτθτα επιςκεπτόταν τα διςκοπωλεία τθσ για να φζρει θπειρϊτικα τραγοφδια ςτο ςπίτι μασ Η μεγαλφτερθ ικανοποίθςθ προερχόταν από τα τραγοφδια που τραγουδοφςαν οι γονείσ οι μπαρμπάδεσ οι κείεσ και άλλοι ςυγγενείσ και φίλοι τα τραγοφδια με το ςτόμα δε ςταματοφςαν όλθ μζρα ιδιαίτερα ςτθ βόςκθςθ των αιγοπροβάτων mdashπερνοφςε ζτςι και πιο ευχάριςτα θ ϊραmdash

Φοιτθτισ ςτα Γιάννινα ζνιωςα μία κάκαρςθ επιτζλουσ ςτον τόπο μασ εδϊ μόνο αναςάνεισ ελεφκερα θπειρϊτικα Ήταν ότι ζηθςα καλφτερα ςτθ ηωι μου δεν είναι μόνο το θπειρϊτικο τραγοφδι και ο χορόσ ςτο φυςικό τουσ χϊρο Στθν Ήπειρο ηεισ μζςα ςε Ηπειρϊτεσ τουσ κουβεντιάηεισ τουσ χαίρεςαι τουσ ςυντροφεφεισ Είναι ο κόςμοσ ςου οι άνκρωποί ςου θ φλζβα ςου το αίμα ςου που είναι μόνο θπειρϊτικο όπωσ αυτό που υπάρχει μζςα ςου ο κόςμοσ που ςε νιϊκει ςε αφουγκράηεται ςε ςυμπονά ςε κατανοεί Τθ κζλει ο Ηπειρϊτθσ τθν Ήπειρο δε κζλει να ηει ζξω από τθν Ήπειρο άςχετα αν αντικειμενικοί λόγοι υπαγορεφουν τθ μετατόπιςι του όπου γθσ Δε κζλει πολυτζλεια που δεν τον αγγίηει πολυτζλεια είναι γι αυτόν ο θπειρϊτικοσ τρόποσ ηωισ αυτόσ που τον τιμά και τον καταξιϊνει ςτθν ψυχι των απλϊν ανκρϊπων εκείνων που ενδιαφζρονται για τα ενδότερα τθσ ηωισ τθσ ηωισ όλων των ανκρϊπων

Με το πζραςμα του χρόνου το αμείωτο ενδιαφζρον για τθν ταυτότθτα τθσ Ηπείρου ςυντζλεςε ςτθν εναςχόλθςθ με τθν

οργανωμζνθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ Η ςυμμετοχι ςε χορευτικοφσ ςυλλόγουσ των παιδιϊν ζφερε και εκείνθ των γονζων και ζτςι γίναμε χορευτζσ από κοινοφ ςτουσ ςυλλόγουσ για να ςυγκεκριμενοποιιςουμε και επικεντρϊςουμε ςτθ ςυνζχεια το ενδιαφζρον αποκλειςτικά ςτα θπειρϊτικα γλζντια που είναι βζβαια και θ ψυχι μασ Συνείδθςθ είχε καταςτεί πλζον θ εκτίμθςθ πωσ θ ποιότθτα ςε κάκε τραγοφδι του θπειρϊτικου γλεντιοφ είναι θ εςωτερικι του αξία θ ικανότθτά του να προςπερνά το επικαιρικό νόθμα και να διαςϊηει το διαχρονικό ϊςτε να προδιαγράφεται θ αιςκθτικι εντζλεια που προςφζρει θ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου Τα χρόνια τθσ Ηπειρωτικισ εςτίασ Θεςςαλονίκθσ ιταν άλλθ μία όαςθ ηωισ και δθμιουργικισ κεϊρθςθσ του θπειρϊτικου γλεντιοφ εκεί νιϊκεισ τθν Ήπειρο ςτον τόπο τθσ όλα είναι Ήπειροσ και μόνο Ήπειροσ Από κει και πζρα το μεράκι για τα θπειρϊτικα γλζντια πζραςε και ςε άλλουσ ςυλλόγουσ Βλάχικουσ τϊρα όπου χορεφονταν πολλοί και με πολφ μεράκι θπειρϊτικοι χοροί Τόςο ςτο ςφλλογο Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ όςο και ςτο ςφλλογο Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου το κλίμα ιταν ευχάριςτο δθμιουργικό παραγωγικό Εδϊ και κάποια χρόνια θ ςυμμετοχι εςτιάηεται ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια ακόμθ και ςτον ευρφτερο χϊρο τθσ Ηπείρου θ περίςςεια χρόνου mdashςυνταξιοφχοσ πλζονmdash παρζχει αυτι τθ δυνατότθτα του να χαίρεςαι να απολαμβάνεισ αυτό που αγαπάσ ακόμθ και ςτο φυςικό του χϊρο ςτθν Ήπειρο

Δεν πζραςε ποτζ από τθ ςκζψθ ςτο παρελκόν ακόμθ και το πρόςφατο αυτι θ εναςχόλθςθ με τθ ςυγγραφι δοκιμίων για τα θπειρϊτικα γλζντια Η αγάπθ για τθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου από τθν παιδικι θλικία θ οποία τα τελευταία χρόνια προςαυξάνεται παρατθρϊντασ μουςικοφσ και τραγουδιςτζσ που το μεράκι τουσ για τθν Ήπειρο ολοζνα και ενδυναμϊνεται θ περίςςεια χρόνου ωσ ςυνταξιοφχου αλλά και θ ευχζρεια λόγου που προςφζρει θ επιςτιμθ τθσ φιλολογίασ ιταν το τρίπτυχο

ζναυςμα για το πόνθμα αυτό Η πεμπτουςία των δοκιμίων laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo ζγκειται ςτο να καταδειχτεί θ βιοκεωρία κακϊσ και θ πολιτιςμικι ταυτότθτα του Ηπειρϊτθ όπου γθσ προςεγγίηεται ακόμθ το τι είναι εκείνο που αποκομίηει αυτόσ που ςυμμετζχει ωσ μουςικόσ χορευτισ και ιδιαίτερα μερακλισ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ ςυςτθματικά μεκοδικά αλλά και περιοδικά ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια Αυτό είναι το ηθτοφμενο του βιβλίου και γιrsquo αυτό το λόγο γράφθκε Επιςθμαίνεται ακόμθ ότι θ ςκιαγράφθςθ του Ηπειρϊτθ που γίνεται ςτα laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo είναι μία δοκιμιακι προςζγγιςθ και ωσ εκ τοφτου δε διεκδικεί τθν αντικειμενικότθτα μια και laquoδοκίμιοraquo ςθμαίνει δοκιμι πάνω ςε ζνα κζμα

Διευκολυντικζσ επιςθμάνςεισ για τθ μελζτθ των δοκιμίων και των δφο βιβλίων

1 Τα δοκίμια ζχουν βιωματικό και εμπειρικό χαρακτιρα άμεςο αλλά και ζμμεςο

2 Ο ιςτορικόσ ενεςτϊτασ χρόνοσ που κατά κφριο λόγο χρθςιμοποιείται επιδιϊκει να δϊςει μεγαλφτερθ ηωντάνια και παραςτατικότθτα

3 Μετά από κάκε παράγραφο των δοκιμίων γράφεται ο τίτλοσ κάποιου τραγουδιοφ που παρουςιάηεται ςτα όπου γθσ θπειρϊτικα γλζντια το οποίο ςε κάκε περίτωςθ πρζπει να ακοφγεται μελοποιθμζνο ακόμθ και από το διαδίκτυο όπου υπάρχει και μάλιςτα ςε αρκετζσ ςυνικωσ εκτελζςεισ Τα δοκίμια εμπεριζχουν και τουσ ςτίχουσ των τραγουδιϊν και χορϊν που ενυπάρχουν ςε αυτά για τθν κατά το δυνατό πλθρζςτερθ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

Β Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Κ Ο Η Μ Ε Ι Ω M A

Ο Επαμεινώνδας κανδάλης γεννικθκε ςτα χειμαδιά τθσ Μικρισ Βόλβθσ Θεςςαλονίκθσ το 1949 από οικογζνεια τςελιγκάδων Ηπειρωτϊν μετακινοφμενων κτθνοτρόφων Οι ρίηεσ του απλϊνονται ςτθ Μοςχόπολθ ςτα ορεινά τθσ

Θεςπρωτίασ ςτα νότια των Ιωαννίνων ςτα ορεινά τθσ Άρτασ ςτα Νάματα και ςτθ Βλάςτθ Τουσ κερινοφσ μινεσ ακολουκοφςε τα κοπάδια αιγοπροβάτων ςτα βοςκοτόπια τθσ Βλάςτθσ των Ναμάτων του Βερμίου και του Κάτω Νευροκοπίου Σιμερα που διαμζνει ςτθ Θεςςαλονίκθ μεταβαίνει ςτα χειμαδιά αλλά και ορεινά βοςκοτόπια του ςυγγενικοφ του περιβάλλοντοσ mdashείναι επτά αδζρφιαmdash με τθν οικογζνειά του ωσ επιςκζπτθσ Φοίτθςε ςτισ φιλοςοφικζσ ςχολζσ Ιωαννίνων και Θεςςαλονίκθσ και εργάςτθκε ωσ φιλόλογοσ ςτθ Μζςθ Εκπαίδευςθ από όπου και ςυνταξιοδοτικθκε Ακοφει και χορεφει mdashόπωσ και όλο το ςυγγενικό του περιβάλλονmdash ςχεδόν μόνο Ήπειρο Υπιρξε για χρόνια χορευτισ των τμθμάτων παραςτάςεων τθσ Ηπειρωτικισ Εςτίασ Θεςςαλονίκθσ αλλά και των χορευτικϊν ςυλλόγων του πολιτιςτικοφ οργανιςμοφ Καλαμαριάσ Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ και Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου Σφηυγόσ του είναι θ Αναςταςία Σοφιάδου χθμικόσ με τθν οποία ζχουν δφο παιδιά τθν Ιωάννα και τον Ορζςτθ που ζχουν ςπουδάςει Νομικά

ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΑ ΑΠΟΠΑΜΑΣΑ ΑΠΟ

ΣΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

Η ηωι του ανκρϊπου είναι κζμα αγάπθσ ουδεμία επιτυχία επί παντόσ του επιςτθτοφ δε ςτερείται αγάπθσ Σε βάκοσ χρόνου όλα τα μακρόπνοα ποιοτικά ζργα ςε κάκε ζκφανςθ και ζκφραςθ ηωισ δείχνουν πωσ κφριο δομικό τουσ ςτοιχείο είναι θ επικυμία δθμιουργίασ τουσ πζρα από υςτεροβουλίεσ οιαςδιποτε υφισ Το αποτζλεςμα κρίνεται από τα ίδια τα ζργα και θ πορεία τουσ ςτο κοινωνικό και πολιτιςμικό γίγνεςκαι ακόμθ περιςςότερο Βιϊνοντασ το θπειρϊτικο τραγοφδι κυρίωσ αλλά και το χορό ςτο οικογενειακό περιβάλλον ζνα περιβάλλον κακολικά δωρικό αυςτθρά δομθμζνο και ςυνταιριαςμζνο ςτθ ηωι του τςελιγκάτου αιγοπροβάτων ιταν αδφνατο να αποςταςιοποιθκείσ από το φυςικό χϊρο ζμπνευςθσ και ζκφραςθσ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ τθσ Ηπείρου Οπτικζσ και ακουςτικζσ εικόνεσ με τον πατζρα mdashΑκανάςιο Σκανδάλθmdash να τραγουδάει είναι νωπζσ ακόμθ κάκε φορά που ιταν μόνοσ του ι με τα παιδιά του άρχιηε τα θπειρϊτικα τραγοφδια laquoΖνα πραματευτόπουλο που lsquoρχετrsquo από τα ξζναraquo laquoΖνα παλικαράκι ροφςο κι ζμορφο Βαγγελίτςαraquo laquoΕδϊ ς αυτι τθ γειτονιά δεν πρζπει νιο φεγγάριraquo laquo Ζκανα πωσ ζκανα μωρ μάνα ζπιαςα μια πζρδικαraquo laquoΞφπνα περδικομάτα μου κι ιρκα ςτο μαχαλά ςουraquo laquoΜαφρα μου χελιδόνια κι άςπρα μου πουλιάraquo laquoΔζντρουν είχα ςτθν αυλι μου κυπαρίςςι ςτου νουβουρό μουraquo είναι κάποια από τα τραγοφδια που και τϊρα θχοφν ςτα αυτιά μου αδιαλείπτωσ Αλλά και θ μάνα mdashΜαρίκα Γκάτςουmdash ςτον αργαλιό ςτο λανάρι ςτο τςικρίκι ςτο διαςίδι ςτθ ρόκα άρχιηε τθ χειρωνακτικι εργαςία τθσ πάντα με τα ςουλιϊτικα κυρίωσ τραγοφδια laquoΤηαβζλαιναraquo laquo Τρία πουλάκια πζταξαν lsquoπο μζςα lsquoπο το Σοφλιraquo laquoΜαφρο πουλάκι πζταξε lsquoπο μζςα από το Σοφλιraquo laquoΣτο Σοφλι βγαίνει Αυγερινόσ ςτθν Κιάφα βγαίνει θ Ροφλιαraquo laquoΡουλάκι είχα ςτου κλουβί κι τοφχα

κλουβιαςμζνοraquo laquoΜαρίκαraquo laquoΡζρα ςτα Γιάννινα κι ςτισ Γιαννιϊτιςςεσ κόρθ κάκονταν κι τϋλιγάδιαηι μπριςίμι κι μάλαμα hellipraquo laquoΜια ωμιά απrsquo τα Γιάννιναhellipraquo laquoΣτον Άδθ κα κατζβωraquo Τραγουδοφςαν και οι μπαρμπάδεσ και τα μεγάλα αδζρφια άλλα τραγοφδια πάντα και μόνο τθσ Ηπείρου δεν υπιρχαν άλλα τραγοφδια για μασ Τραγοφδια είναι μόνο τα Ηπειρϊτικα για όλο το ςυγγενικό περιβάλλον laquoΣrsquo αφινω τθν καλονυχτιάraquo laquoΜθ με ςτζλνεισ αργάhellipraquo laquoΔε ς άρεηε μωρrsquo βλάχα μου θ μπιςτριάhellipraquo laquoΧίλιοι μαςτόροι δοφλθυαν ςτθσ Άρτασ του γιουφφριhellipraquo laquoΠλα τrsquo αδζρφια δεν τθν δίνrsquo κι ου Κουςταντάσ τθν δίνειhellipraquo laquoΣιγαλά βρζχrsquo ουρανόσraquo laquo Ζπιαςα μια πζρδικαraquo είναι κάποια ενδεικτικά που τραγουδοφςαν κακθμερινά ςχεδόν

Η Ήπειροσ γεωγραφικά ιταν μακριά από τα βοςκοτόπια τθσ Βλάςτθσ των Ναμάτων του Βερμίου και πολφ περιςςότερο από τα χειμερινά βοςκοτόπια τθσ Βόλβθσ αλλά και του Σοχοφ Θεςςαλονίκθσ όπου είχαν τα χειμαδιά οι γονείσ και τα αδζρφια τθσ μάνασ Πμωσ το γεγονόσ ότι ιταν πολλοί κτθνοτρόφοι κυρίωσ τςελιγκάδεσ με τα κοπάδια τουσ ςτα χειμαδιά αλλά και ςτα καλοκαιρινά βοςκοτόπια τα θπειρϊτικα γλζντια ιταν ςε κακθμερινι βάςθ Πλα ςχεδόν τα βράδια μετά το φαγθτό ακολουκοφςε το γλζντι με το γραμμόφωνο αλλά και με το ςτόμα οικογενειακό ςυγγενικό φιλικό Υπιρχε αρκετι άνεςθ από κάκε άποψθ και το γλζντι κεωροφνταν φυςικι κατάλθξθ τθσ βραδιάσ Χόρευαν όλοι ςτο ςπίτι και μερακλίδικα Τα τραγοφδια του τραπεηιοφ είχαν τον πρϊτο λόγο όλθ τθ μζρα και ςε ϊρεσ εργαςίασ το βράδυ για ϊρεσ υπό τθν επιρεια του κραςιοφ αλλά και του τςίπουρου mdashοικογενειακισ παραγωγισmdash ο χορόσ κρατοφςε μζχρι να κουραςτοφν όλοι Πλο το χειμϊνα αυτό ιταν το ςκθνικό τθσ βραδιάσ Στα κερινά βοςκοτόπια τα γλζντια αραίωναν γιατί υπιρχαν τα πανθγφρια και επιπλζον διαφορετικόσ ςυνικωσ ο τόποσ βοςκισ των αιγοπροβάτων από τον τόπο διαμονισ τθσ οικογζνειασ Στθ Βζροια ιταν εφκολθ θ

πρόςβαςθ ςτα καταςτιματα μουςικισ mdashαγόραηαν ο παπποφσ ο πατζρασ και οι μπαρμπάδεσ δίςκουσ γραμμοφϊνουmdash κακότι θ οικογζνεια ζμενε ςτθν πόλθ ςτο κζντρο κοντά ςτο ολόι ενϊ τα κοπάδια είχαν γρζκι ςτα κερινά βοςκοτόπια του Βρωμοπιγαδου και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ του Βερμίου Αργότερα όταν άρχιςε θ διςκογραφία το ενδιαφζρον για τα θπειρϊτικα τραγοφδια απζκτθςε πιο μεκοδικι μορφι θ Θεςςαλονίκθ δεν ιταν μακριά και κάκε φορά που κάποιοσ πιγαινε απαραίτθτα επιςκεπτόταν τα διςκοπωλεία τθσ για να φζρει θπειρϊτικα τραγοφδια ςτο ςπίτι μασ Η μεγαλφτερθ ικανοποίθςθ προερχόταν από τα τραγοφδια που τραγουδοφςαν οι γονείσ οι μπαρμπάδεσ οι κείεσ και άλλοι ςυγγενείσ και φίλοι τα τραγοφδια με το ςτόμα δε ςταματοφςαν όλθ μζρα ιδιαίτερα ςτθ βόςκθςθ των αιγοπροβάτων mdashπερνοφςε ζτςι και πιο ευχάριςτα θ ϊραmdash

Φοιτθτισ ςτα Γιάννινα ζνιωςα μία κάκαρςθ επιτζλουσ ςτον τόπο μασ εδϊ μόνο αναςάνεισ ελεφκερα θπειρϊτικα Ήταν ότι ζηθςα καλφτερα ςτθ ηωι μου δεν είναι μόνο το θπειρϊτικο τραγοφδι και ο χορόσ ςτο φυςικό τουσ χϊρο Στθν Ήπειρο ηεισ μζςα ςε Ηπειρϊτεσ τουσ κουβεντιάηεισ τουσ χαίρεςαι τουσ ςυντροφεφεισ Είναι ο κόςμοσ ςου οι άνκρωποί ςου θ φλζβα ςου το αίμα ςου που είναι μόνο θπειρϊτικο όπωσ αυτό που υπάρχει μζςα ςου ο κόςμοσ που ςε νιϊκει ςε αφουγκράηεται ςε ςυμπονά ςε κατανοεί Τθ κζλει ο Ηπειρϊτθσ τθν Ήπειρο δε κζλει να ηει ζξω από τθν Ήπειρο άςχετα αν αντικειμενικοί λόγοι υπαγορεφουν τθ μετατόπιςι του όπου γθσ Δε κζλει πολυτζλεια που δεν τον αγγίηει πολυτζλεια είναι γι αυτόν ο θπειρϊτικοσ τρόποσ ηωισ αυτόσ που τον τιμά και τον καταξιϊνει ςτθν ψυχι των απλϊν ανκρϊπων εκείνων που ενδιαφζρονται για τα ενδότερα τθσ ηωισ τθσ ηωισ όλων των ανκρϊπων

Με το πζραςμα του χρόνου το αμείωτο ενδιαφζρον για τθν ταυτότθτα τθσ Ηπείρου ςυντζλεςε ςτθν εναςχόλθςθ με τθν

οργανωμζνθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ Η ςυμμετοχι ςε χορευτικοφσ ςυλλόγουσ των παιδιϊν ζφερε και εκείνθ των γονζων και ζτςι γίναμε χορευτζσ από κοινοφ ςτουσ ςυλλόγουσ για να ςυγκεκριμενοποιιςουμε και επικεντρϊςουμε ςτθ ςυνζχεια το ενδιαφζρον αποκλειςτικά ςτα θπειρϊτικα γλζντια που είναι βζβαια και θ ψυχι μασ Συνείδθςθ είχε καταςτεί πλζον θ εκτίμθςθ πωσ θ ποιότθτα ςε κάκε τραγοφδι του θπειρϊτικου γλεντιοφ είναι θ εςωτερικι του αξία θ ικανότθτά του να προςπερνά το επικαιρικό νόθμα και να διαςϊηει το διαχρονικό ϊςτε να προδιαγράφεται θ αιςκθτικι εντζλεια που προςφζρει θ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου Τα χρόνια τθσ Ηπειρωτικισ εςτίασ Θεςςαλονίκθσ ιταν άλλθ μία όαςθ ηωισ και δθμιουργικισ κεϊρθςθσ του θπειρϊτικου γλεντιοφ εκεί νιϊκεισ τθν Ήπειρο ςτον τόπο τθσ όλα είναι Ήπειροσ και μόνο Ήπειροσ Από κει και πζρα το μεράκι για τα θπειρϊτικα γλζντια πζραςε και ςε άλλουσ ςυλλόγουσ Βλάχικουσ τϊρα όπου χορεφονταν πολλοί και με πολφ μεράκι θπειρϊτικοι χοροί Τόςο ςτο ςφλλογο Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ όςο και ςτο ςφλλογο Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου το κλίμα ιταν ευχάριςτο δθμιουργικό παραγωγικό Εδϊ και κάποια χρόνια θ ςυμμετοχι εςτιάηεται ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια ακόμθ και ςτον ευρφτερο χϊρο τθσ Ηπείρου θ περίςςεια χρόνου mdashςυνταξιοφχοσ πλζονmdash παρζχει αυτι τθ δυνατότθτα του να χαίρεςαι να απολαμβάνεισ αυτό που αγαπάσ ακόμθ και ςτο φυςικό του χϊρο ςτθν Ήπειρο

Δεν πζραςε ποτζ από τθ ςκζψθ ςτο παρελκόν ακόμθ και το πρόςφατο αυτι θ εναςχόλθςθ με τθ ςυγγραφι δοκιμίων για τα θπειρϊτικα γλζντια Η αγάπθ για τθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου από τθν παιδικι θλικία θ οποία τα τελευταία χρόνια προςαυξάνεται παρατθρϊντασ μουςικοφσ και τραγουδιςτζσ που το μεράκι τουσ για τθν Ήπειρο ολοζνα και ενδυναμϊνεται θ περίςςεια χρόνου ωσ ςυνταξιοφχου αλλά και θ ευχζρεια λόγου που προςφζρει θ επιςτιμθ τθσ φιλολογίασ ιταν το τρίπτυχο

ζναυςμα για το πόνθμα αυτό Η πεμπτουςία των δοκιμίων laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo ζγκειται ςτο να καταδειχτεί θ βιοκεωρία κακϊσ και θ πολιτιςμικι ταυτότθτα του Ηπειρϊτθ όπου γθσ προςεγγίηεται ακόμθ το τι είναι εκείνο που αποκομίηει αυτόσ που ςυμμετζχει ωσ μουςικόσ χορευτισ και ιδιαίτερα μερακλισ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ ςυςτθματικά μεκοδικά αλλά και περιοδικά ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια Αυτό είναι το ηθτοφμενο του βιβλίου και γιrsquo αυτό το λόγο γράφθκε Επιςθμαίνεται ακόμθ ότι θ ςκιαγράφθςθ του Ηπειρϊτθ που γίνεται ςτα laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo είναι μία δοκιμιακι προςζγγιςθ και ωσ εκ τοφτου δε διεκδικεί τθν αντικειμενικότθτα μια και laquoδοκίμιοraquo ςθμαίνει δοκιμι πάνω ςε ζνα κζμα

Διευκολυντικζσ επιςθμάνςεισ για τθ μελζτθ των δοκιμίων και των δφο βιβλίων

1 Τα δοκίμια ζχουν βιωματικό και εμπειρικό χαρακτιρα άμεςο αλλά και ζμμεςο

2 Ο ιςτορικόσ ενεςτϊτασ χρόνοσ που κατά κφριο λόγο χρθςιμοποιείται επιδιϊκει να δϊςει μεγαλφτερθ ηωντάνια και παραςτατικότθτα

3 Μετά από κάκε παράγραφο των δοκιμίων γράφεται ο τίτλοσ κάποιου τραγουδιοφ που παρουςιάηεται ςτα όπου γθσ θπειρϊτικα γλζντια το οποίο ςε κάκε περίτωςθ πρζπει να ακοφγεται μελοποιθμζνο ακόμθ και από το διαδίκτυο όπου υπάρχει και μάλιςτα ςε αρκετζσ ςυνικωσ εκτελζςεισ Τα δοκίμια εμπεριζχουν και τουσ ςτίχουσ των τραγουδιϊν και χορϊν που ενυπάρχουν ςε αυτά για τθν κατά το δυνατό πλθρζςτερθ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΑ ΑΠΟΠΑΜΑΣΑ ΑΠΟ

ΣΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

Η ηωι του ανκρϊπου είναι κζμα αγάπθσ ουδεμία επιτυχία επί παντόσ του επιςτθτοφ δε ςτερείται αγάπθσ Σε βάκοσ χρόνου όλα τα μακρόπνοα ποιοτικά ζργα ςε κάκε ζκφανςθ και ζκφραςθ ηωισ δείχνουν πωσ κφριο δομικό τουσ ςτοιχείο είναι θ επικυμία δθμιουργίασ τουσ πζρα από υςτεροβουλίεσ οιαςδιποτε υφισ Το αποτζλεςμα κρίνεται από τα ίδια τα ζργα και θ πορεία τουσ ςτο κοινωνικό και πολιτιςμικό γίγνεςκαι ακόμθ περιςςότερο Βιϊνοντασ το θπειρϊτικο τραγοφδι κυρίωσ αλλά και το χορό ςτο οικογενειακό περιβάλλον ζνα περιβάλλον κακολικά δωρικό αυςτθρά δομθμζνο και ςυνταιριαςμζνο ςτθ ηωι του τςελιγκάτου αιγοπροβάτων ιταν αδφνατο να αποςταςιοποιθκείσ από το φυςικό χϊρο ζμπνευςθσ και ζκφραςθσ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ τθσ Ηπείρου Οπτικζσ και ακουςτικζσ εικόνεσ με τον πατζρα mdashΑκανάςιο Σκανδάλθmdash να τραγουδάει είναι νωπζσ ακόμθ κάκε φορά που ιταν μόνοσ του ι με τα παιδιά του άρχιηε τα θπειρϊτικα τραγοφδια laquoΖνα πραματευτόπουλο που lsquoρχετrsquo από τα ξζναraquo laquoΖνα παλικαράκι ροφςο κι ζμορφο Βαγγελίτςαraquo laquoΕδϊ ς αυτι τθ γειτονιά δεν πρζπει νιο φεγγάριraquo laquo Ζκανα πωσ ζκανα μωρ μάνα ζπιαςα μια πζρδικαraquo laquoΞφπνα περδικομάτα μου κι ιρκα ςτο μαχαλά ςουraquo laquoΜαφρα μου χελιδόνια κι άςπρα μου πουλιάraquo laquoΔζντρουν είχα ςτθν αυλι μου κυπαρίςςι ςτου νουβουρό μουraquo είναι κάποια από τα τραγοφδια που και τϊρα θχοφν ςτα αυτιά μου αδιαλείπτωσ Αλλά και θ μάνα mdashΜαρίκα Γκάτςουmdash ςτον αργαλιό ςτο λανάρι ςτο τςικρίκι ςτο διαςίδι ςτθ ρόκα άρχιηε τθ χειρωνακτικι εργαςία τθσ πάντα με τα ςουλιϊτικα κυρίωσ τραγοφδια laquoΤηαβζλαιναraquo laquo Τρία πουλάκια πζταξαν lsquoπο μζςα lsquoπο το Σοφλιraquo laquoΜαφρο πουλάκι πζταξε lsquoπο μζςα από το Σοφλιraquo laquoΣτο Σοφλι βγαίνει Αυγερινόσ ςτθν Κιάφα βγαίνει θ Ροφλιαraquo laquoΡουλάκι είχα ςτου κλουβί κι τοφχα

κλουβιαςμζνοraquo laquoΜαρίκαraquo laquoΡζρα ςτα Γιάννινα κι ςτισ Γιαννιϊτιςςεσ κόρθ κάκονταν κι τϋλιγάδιαηι μπριςίμι κι μάλαμα hellipraquo laquoΜια ωμιά απrsquo τα Γιάννιναhellipraquo laquoΣτον Άδθ κα κατζβωraquo Τραγουδοφςαν και οι μπαρμπάδεσ και τα μεγάλα αδζρφια άλλα τραγοφδια πάντα και μόνο τθσ Ηπείρου δεν υπιρχαν άλλα τραγοφδια για μασ Τραγοφδια είναι μόνο τα Ηπειρϊτικα για όλο το ςυγγενικό περιβάλλον laquoΣrsquo αφινω τθν καλονυχτιάraquo laquoΜθ με ςτζλνεισ αργάhellipraquo laquoΔε ς άρεηε μωρrsquo βλάχα μου θ μπιςτριάhellipraquo laquoΧίλιοι μαςτόροι δοφλθυαν ςτθσ Άρτασ του γιουφφριhellipraquo laquoΠλα τrsquo αδζρφια δεν τθν δίνrsquo κι ου Κουςταντάσ τθν δίνειhellipraquo laquoΣιγαλά βρζχrsquo ουρανόσraquo laquo Ζπιαςα μια πζρδικαraquo είναι κάποια ενδεικτικά που τραγουδοφςαν κακθμερινά ςχεδόν

Η Ήπειροσ γεωγραφικά ιταν μακριά από τα βοςκοτόπια τθσ Βλάςτθσ των Ναμάτων του Βερμίου και πολφ περιςςότερο από τα χειμερινά βοςκοτόπια τθσ Βόλβθσ αλλά και του Σοχοφ Θεςςαλονίκθσ όπου είχαν τα χειμαδιά οι γονείσ και τα αδζρφια τθσ μάνασ Πμωσ το γεγονόσ ότι ιταν πολλοί κτθνοτρόφοι κυρίωσ τςελιγκάδεσ με τα κοπάδια τουσ ςτα χειμαδιά αλλά και ςτα καλοκαιρινά βοςκοτόπια τα θπειρϊτικα γλζντια ιταν ςε κακθμερινι βάςθ Πλα ςχεδόν τα βράδια μετά το φαγθτό ακολουκοφςε το γλζντι με το γραμμόφωνο αλλά και με το ςτόμα οικογενειακό ςυγγενικό φιλικό Υπιρχε αρκετι άνεςθ από κάκε άποψθ και το γλζντι κεωροφνταν φυςικι κατάλθξθ τθσ βραδιάσ Χόρευαν όλοι ςτο ςπίτι και μερακλίδικα Τα τραγοφδια του τραπεηιοφ είχαν τον πρϊτο λόγο όλθ τθ μζρα και ςε ϊρεσ εργαςίασ το βράδυ για ϊρεσ υπό τθν επιρεια του κραςιοφ αλλά και του τςίπουρου mdashοικογενειακισ παραγωγισmdash ο χορόσ κρατοφςε μζχρι να κουραςτοφν όλοι Πλο το χειμϊνα αυτό ιταν το ςκθνικό τθσ βραδιάσ Στα κερινά βοςκοτόπια τα γλζντια αραίωναν γιατί υπιρχαν τα πανθγφρια και επιπλζον διαφορετικόσ ςυνικωσ ο τόποσ βοςκισ των αιγοπροβάτων από τον τόπο διαμονισ τθσ οικογζνειασ Στθ Βζροια ιταν εφκολθ θ

πρόςβαςθ ςτα καταςτιματα μουςικισ mdashαγόραηαν ο παπποφσ ο πατζρασ και οι μπαρμπάδεσ δίςκουσ γραμμοφϊνουmdash κακότι θ οικογζνεια ζμενε ςτθν πόλθ ςτο κζντρο κοντά ςτο ολόι ενϊ τα κοπάδια είχαν γρζκι ςτα κερινά βοςκοτόπια του Βρωμοπιγαδου και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ του Βερμίου Αργότερα όταν άρχιςε θ διςκογραφία το ενδιαφζρον για τα θπειρϊτικα τραγοφδια απζκτθςε πιο μεκοδικι μορφι θ Θεςςαλονίκθ δεν ιταν μακριά και κάκε φορά που κάποιοσ πιγαινε απαραίτθτα επιςκεπτόταν τα διςκοπωλεία τθσ για να φζρει θπειρϊτικα τραγοφδια ςτο ςπίτι μασ Η μεγαλφτερθ ικανοποίθςθ προερχόταν από τα τραγοφδια που τραγουδοφςαν οι γονείσ οι μπαρμπάδεσ οι κείεσ και άλλοι ςυγγενείσ και φίλοι τα τραγοφδια με το ςτόμα δε ςταματοφςαν όλθ μζρα ιδιαίτερα ςτθ βόςκθςθ των αιγοπροβάτων mdashπερνοφςε ζτςι και πιο ευχάριςτα θ ϊραmdash

Φοιτθτισ ςτα Γιάννινα ζνιωςα μία κάκαρςθ επιτζλουσ ςτον τόπο μασ εδϊ μόνο αναςάνεισ ελεφκερα θπειρϊτικα Ήταν ότι ζηθςα καλφτερα ςτθ ηωι μου δεν είναι μόνο το θπειρϊτικο τραγοφδι και ο χορόσ ςτο φυςικό τουσ χϊρο Στθν Ήπειρο ηεισ μζςα ςε Ηπειρϊτεσ τουσ κουβεντιάηεισ τουσ χαίρεςαι τουσ ςυντροφεφεισ Είναι ο κόςμοσ ςου οι άνκρωποί ςου θ φλζβα ςου το αίμα ςου που είναι μόνο θπειρϊτικο όπωσ αυτό που υπάρχει μζςα ςου ο κόςμοσ που ςε νιϊκει ςε αφουγκράηεται ςε ςυμπονά ςε κατανοεί Τθ κζλει ο Ηπειρϊτθσ τθν Ήπειρο δε κζλει να ηει ζξω από τθν Ήπειρο άςχετα αν αντικειμενικοί λόγοι υπαγορεφουν τθ μετατόπιςι του όπου γθσ Δε κζλει πολυτζλεια που δεν τον αγγίηει πολυτζλεια είναι γι αυτόν ο θπειρϊτικοσ τρόποσ ηωισ αυτόσ που τον τιμά και τον καταξιϊνει ςτθν ψυχι των απλϊν ανκρϊπων εκείνων που ενδιαφζρονται για τα ενδότερα τθσ ηωισ τθσ ηωισ όλων των ανκρϊπων

Με το πζραςμα του χρόνου το αμείωτο ενδιαφζρον για τθν ταυτότθτα τθσ Ηπείρου ςυντζλεςε ςτθν εναςχόλθςθ με τθν

οργανωμζνθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ Η ςυμμετοχι ςε χορευτικοφσ ςυλλόγουσ των παιδιϊν ζφερε και εκείνθ των γονζων και ζτςι γίναμε χορευτζσ από κοινοφ ςτουσ ςυλλόγουσ για να ςυγκεκριμενοποιιςουμε και επικεντρϊςουμε ςτθ ςυνζχεια το ενδιαφζρον αποκλειςτικά ςτα θπειρϊτικα γλζντια που είναι βζβαια και θ ψυχι μασ Συνείδθςθ είχε καταςτεί πλζον θ εκτίμθςθ πωσ θ ποιότθτα ςε κάκε τραγοφδι του θπειρϊτικου γλεντιοφ είναι θ εςωτερικι του αξία θ ικανότθτά του να προςπερνά το επικαιρικό νόθμα και να διαςϊηει το διαχρονικό ϊςτε να προδιαγράφεται θ αιςκθτικι εντζλεια που προςφζρει θ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου Τα χρόνια τθσ Ηπειρωτικισ εςτίασ Θεςςαλονίκθσ ιταν άλλθ μία όαςθ ηωισ και δθμιουργικισ κεϊρθςθσ του θπειρϊτικου γλεντιοφ εκεί νιϊκεισ τθν Ήπειρο ςτον τόπο τθσ όλα είναι Ήπειροσ και μόνο Ήπειροσ Από κει και πζρα το μεράκι για τα θπειρϊτικα γλζντια πζραςε και ςε άλλουσ ςυλλόγουσ Βλάχικουσ τϊρα όπου χορεφονταν πολλοί και με πολφ μεράκι θπειρϊτικοι χοροί Τόςο ςτο ςφλλογο Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ όςο και ςτο ςφλλογο Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου το κλίμα ιταν ευχάριςτο δθμιουργικό παραγωγικό Εδϊ και κάποια χρόνια θ ςυμμετοχι εςτιάηεται ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια ακόμθ και ςτον ευρφτερο χϊρο τθσ Ηπείρου θ περίςςεια χρόνου mdashςυνταξιοφχοσ πλζονmdash παρζχει αυτι τθ δυνατότθτα του να χαίρεςαι να απολαμβάνεισ αυτό που αγαπάσ ακόμθ και ςτο φυςικό του χϊρο ςτθν Ήπειρο

Δεν πζραςε ποτζ από τθ ςκζψθ ςτο παρελκόν ακόμθ και το πρόςφατο αυτι θ εναςχόλθςθ με τθ ςυγγραφι δοκιμίων για τα θπειρϊτικα γλζντια Η αγάπθ για τθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου από τθν παιδικι θλικία θ οποία τα τελευταία χρόνια προςαυξάνεται παρατθρϊντασ μουςικοφσ και τραγουδιςτζσ που το μεράκι τουσ για τθν Ήπειρο ολοζνα και ενδυναμϊνεται θ περίςςεια χρόνου ωσ ςυνταξιοφχου αλλά και θ ευχζρεια λόγου που προςφζρει θ επιςτιμθ τθσ φιλολογίασ ιταν το τρίπτυχο

ζναυςμα για το πόνθμα αυτό Η πεμπτουςία των δοκιμίων laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo ζγκειται ςτο να καταδειχτεί θ βιοκεωρία κακϊσ και θ πολιτιςμικι ταυτότθτα του Ηπειρϊτθ όπου γθσ προςεγγίηεται ακόμθ το τι είναι εκείνο που αποκομίηει αυτόσ που ςυμμετζχει ωσ μουςικόσ χορευτισ και ιδιαίτερα μερακλισ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ ςυςτθματικά μεκοδικά αλλά και περιοδικά ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια Αυτό είναι το ηθτοφμενο του βιβλίου και γιrsquo αυτό το λόγο γράφθκε Επιςθμαίνεται ακόμθ ότι θ ςκιαγράφθςθ του Ηπειρϊτθ που γίνεται ςτα laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo είναι μία δοκιμιακι προςζγγιςθ και ωσ εκ τοφτου δε διεκδικεί τθν αντικειμενικότθτα μια και laquoδοκίμιοraquo ςθμαίνει δοκιμι πάνω ςε ζνα κζμα

Διευκολυντικζσ επιςθμάνςεισ για τθ μελζτθ των δοκιμίων και των δφο βιβλίων

1 Τα δοκίμια ζχουν βιωματικό και εμπειρικό χαρακτιρα άμεςο αλλά και ζμμεςο

2 Ο ιςτορικόσ ενεςτϊτασ χρόνοσ που κατά κφριο λόγο χρθςιμοποιείται επιδιϊκει να δϊςει μεγαλφτερθ ηωντάνια και παραςτατικότθτα

3 Μετά από κάκε παράγραφο των δοκιμίων γράφεται ο τίτλοσ κάποιου τραγουδιοφ που παρουςιάηεται ςτα όπου γθσ θπειρϊτικα γλζντια το οποίο ςε κάκε περίτωςθ πρζπει να ακοφγεται μελοποιθμζνο ακόμθ και από το διαδίκτυο όπου υπάρχει και μάλιςτα ςε αρκετζσ ςυνικωσ εκτελζςεισ Τα δοκίμια εμπεριζχουν και τουσ ςτίχουσ των τραγουδιϊν και χορϊν που ενυπάρχουν ςε αυτά για τθν κατά το δυνατό πλθρζςτερθ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

κλουβιαςμζνοraquo laquoΜαρίκαraquo laquoΡζρα ςτα Γιάννινα κι ςτισ Γιαννιϊτιςςεσ κόρθ κάκονταν κι τϋλιγάδιαηι μπριςίμι κι μάλαμα hellipraquo laquoΜια ωμιά απrsquo τα Γιάννιναhellipraquo laquoΣτον Άδθ κα κατζβωraquo Τραγουδοφςαν και οι μπαρμπάδεσ και τα μεγάλα αδζρφια άλλα τραγοφδια πάντα και μόνο τθσ Ηπείρου δεν υπιρχαν άλλα τραγοφδια για μασ Τραγοφδια είναι μόνο τα Ηπειρϊτικα για όλο το ςυγγενικό περιβάλλον laquoΣrsquo αφινω τθν καλονυχτιάraquo laquoΜθ με ςτζλνεισ αργάhellipraquo laquoΔε ς άρεηε μωρrsquo βλάχα μου θ μπιςτριάhellipraquo laquoΧίλιοι μαςτόροι δοφλθυαν ςτθσ Άρτασ του γιουφφριhellipraquo laquoΠλα τrsquo αδζρφια δεν τθν δίνrsquo κι ου Κουςταντάσ τθν δίνειhellipraquo laquoΣιγαλά βρζχrsquo ουρανόσraquo laquo Ζπιαςα μια πζρδικαraquo είναι κάποια ενδεικτικά που τραγουδοφςαν κακθμερινά ςχεδόν

Η Ήπειροσ γεωγραφικά ιταν μακριά από τα βοςκοτόπια τθσ Βλάςτθσ των Ναμάτων του Βερμίου και πολφ περιςςότερο από τα χειμερινά βοςκοτόπια τθσ Βόλβθσ αλλά και του Σοχοφ Θεςςαλονίκθσ όπου είχαν τα χειμαδιά οι γονείσ και τα αδζρφια τθσ μάνασ Πμωσ το γεγονόσ ότι ιταν πολλοί κτθνοτρόφοι κυρίωσ τςελιγκάδεσ με τα κοπάδια τουσ ςτα χειμαδιά αλλά και ςτα καλοκαιρινά βοςκοτόπια τα θπειρϊτικα γλζντια ιταν ςε κακθμερινι βάςθ Πλα ςχεδόν τα βράδια μετά το φαγθτό ακολουκοφςε το γλζντι με το γραμμόφωνο αλλά και με το ςτόμα οικογενειακό ςυγγενικό φιλικό Υπιρχε αρκετι άνεςθ από κάκε άποψθ και το γλζντι κεωροφνταν φυςικι κατάλθξθ τθσ βραδιάσ Χόρευαν όλοι ςτο ςπίτι και μερακλίδικα Τα τραγοφδια του τραπεηιοφ είχαν τον πρϊτο λόγο όλθ τθ μζρα και ςε ϊρεσ εργαςίασ το βράδυ για ϊρεσ υπό τθν επιρεια του κραςιοφ αλλά και του τςίπουρου mdashοικογενειακισ παραγωγισmdash ο χορόσ κρατοφςε μζχρι να κουραςτοφν όλοι Πλο το χειμϊνα αυτό ιταν το ςκθνικό τθσ βραδιάσ Στα κερινά βοςκοτόπια τα γλζντια αραίωναν γιατί υπιρχαν τα πανθγφρια και επιπλζον διαφορετικόσ ςυνικωσ ο τόποσ βοςκισ των αιγοπροβάτων από τον τόπο διαμονισ τθσ οικογζνειασ Στθ Βζροια ιταν εφκολθ θ

πρόςβαςθ ςτα καταςτιματα μουςικισ mdashαγόραηαν ο παπποφσ ο πατζρασ και οι μπαρμπάδεσ δίςκουσ γραμμοφϊνουmdash κακότι θ οικογζνεια ζμενε ςτθν πόλθ ςτο κζντρο κοντά ςτο ολόι ενϊ τα κοπάδια είχαν γρζκι ςτα κερινά βοςκοτόπια του Βρωμοπιγαδου και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ του Βερμίου Αργότερα όταν άρχιςε θ διςκογραφία το ενδιαφζρον για τα θπειρϊτικα τραγοφδια απζκτθςε πιο μεκοδικι μορφι θ Θεςςαλονίκθ δεν ιταν μακριά και κάκε φορά που κάποιοσ πιγαινε απαραίτθτα επιςκεπτόταν τα διςκοπωλεία τθσ για να φζρει θπειρϊτικα τραγοφδια ςτο ςπίτι μασ Η μεγαλφτερθ ικανοποίθςθ προερχόταν από τα τραγοφδια που τραγουδοφςαν οι γονείσ οι μπαρμπάδεσ οι κείεσ και άλλοι ςυγγενείσ και φίλοι τα τραγοφδια με το ςτόμα δε ςταματοφςαν όλθ μζρα ιδιαίτερα ςτθ βόςκθςθ των αιγοπροβάτων mdashπερνοφςε ζτςι και πιο ευχάριςτα θ ϊραmdash

Φοιτθτισ ςτα Γιάννινα ζνιωςα μία κάκαρςθ επιτζλουσ ςτον τόπο μασ εδϊ μόνο αναςάνεισ ελεφκερα θπειρϊτικα Ήταν ότι ζηθςα καλφτερα ςτθ ηωι μου δεν είναι μόνο το θπειρϊτικο τραγοφδι και ο χορόσ ςτο φυςικό τουσ χϊρο Στθν Ήπειρο ηεισ μζςα ςε Ηπειρϊτεσ τουσ κουβεντιάηεισ τουσ χαίρεςαι τουσ ςυντροφεφεισ Είναι ο κόςμοσ ςου οι άνκρωποί ςου θ φλζβα ςου το αίμα ςου που είναι μόνο θπειρϊτικο όπωσ αυτό που υπάρχει μζςα ςου ο κόςμοσ που ςε νιϊκει ςε αφουγκράηεται ςε ςυμπονά ςε κατανοεί Τθ κζλει ο Ηπειρϊτθσ τθν Ήπειρο δε κζλει να ηει ζξω από τθν Ήπειρο άςχετα αν αντικειμενικοί λόγοι υπαγορεφουν τθ μετατόπιςι του όπου γθσ Δε κζλει πολυτζλεια που δεν τον αγγίηει πολυτζλεια είναι γι αυτόν ο θπειρϊτικοσ τρόποσ ηωισ αυτόσ που τον τιμά και τον καταξιϊνει ςτθν ψυχι των απλϊν ανκρϊπων εκείνων που ενδιαφζρονται για τα ενδότερα τθσ ηωισ τθσ ηωισ όλων των ανκρϊπων

Με το πζραςμα του χρόνου το αμείωτο ενδιαφζρον για τθν ταυτότθτα τθσ Ηπείρου ςυντζλεςε ςτθν εναςχόλθςθ με τθν

οργανωμζνθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ Η ςυμμετοχι ςε χορευτικοφσ ςυλλόγουσ των παιδιϊν ζφερε και εκείνθ των γονζων και ζτςι γίναμε χορευτζσ από κοινοφ ςτουσ ςυλλόγουσ για να ςυγκεκριμενοποιιςουμε και επικεντρϊςουμε ςτθ ςυνζχεια το ενδιαφζρον αποκλειςτικά ςτα θπειρϊτικα γλζντια που είναι βζβαια και θ ψυχι μασ Συνείδθςθ είχε καταςτεί πλζον θ εκτίμθςθ πωσ θ ποιότθτα ςε κάκε τραγοφδι του θπειρϊτικου γλεντιοφ είναι θ εςωτερικι του αξία θ ικανότθτά του να προςπερνά το επικαιρικό νόθμα και να διαςϊηει το διαχρονικό ϊςτε να προδιαγράφεται θ αιςκθτικι εντζλεια που προςφζρει θ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου Τα χρόνια τθσ Ηπειρωτικισ εςτίασ Θεςςαλονίκθσ ιταν άλλθ μία όαςθ ηωισ και δθμιουργικισ κεϊρθςθσ του θπειρϊτικου γλεντιοφ εκεί νιϊκεισ τθν Ήπειρο ςτον τόπο τθσ όλα είναι Ήπειροσ και μόνο Ήπειροσ Από κει και πζρα το μεράκι για τα θπειρϊτικα γλζντια πζραςε και ςε άλλουσ ςυλλόγουσ Βλάχικουσ τϊρα όπου χορεφονταν πολλοί και με πολφ μεράκι θπειρϊτικοι χοροί Τόςο ςτο ςφλλογο Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ όςο και ςτο ςφλλογο Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου το κλίμα ιταν ευχάριςτο δθμιουργικό παραγωγικό Εδϊ και κάποια χρόνια θ ςυμμετοχι εςτιάηεται ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια ακόμθ και ςτον ευρφτερο χϊρο τθσ Ηπείρου θ περίςςεια χρόνου mdashςυνταξιοφχοσ πλζονmdash παρζχει αυτι τθ δυνατότθτα του να χαίρεςαι να απολαμβάνεισ αυτό που αγαπάσ ακόμθ και ςτο φυςικό του χϊρο ςτθν Ήπειρο

Δεν πζραςε ποτζ από τθ ςκζψθ ςτο παρελκόν ακόμθ και το πρόςφατο αυτι θ εναςχόλθςθ με τθ ςυγγραφι δοκιμίων για τα θπειρϊτικα γλζντια Η αγάπθ για τθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου από τθν παιδικι θλικία θ οποία τα τελευταία χρόνια προςαυξάνεται παρατθρϊντασ μουςικοφσ και τραγουδιςτζσ που το μεράκι τουσ για τθν Ήπειρο ολοζνα και ενδυναμϊνεται θ περίςςεια χρόνου ωσ ςυνταξιοφχου αλλά και θ ευχζρεια λόγου που προςφζρει θ επιςτιμθ τθσ φιλολογίασ ιταν το τρίπτυχο

ζναυςμα για το πόνθμα αυτό Η πεμπτουςία των δοκιμίων laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo ζγκειται ςτο να καταδειχτεί θ βιοκεωρία κακϊσ και θ πολιτιςμικι ταυτότθτα του Ηπειρϊτθ όπου γθσ προςεγγίηεται ακόμθ το τι είναι εκείνο που αποκομίηει αυτόσ που ςυμμετζχει ωσ μουςικόσ χορευτισ και ιδιαίτερα μερακλισ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ ςυςτθματικά μεκοδικά αλλά και περιοδικά ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια Αυτό είναι το ηθτοφμενο του βιβλίου και γιrsquo αυτό το λόγο γράφθκε Επιςθμαίνεται ακόμθ ότι θ ςκιαγράφθςθ του Ηπειρϊτθ που γίνεται ςτα laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo είναι μία δοκιμιακι προςζγγιςθ και ωσ εκ τοφτου δε διεκδικεί τθν αντικειμενικότθτα μια και laquoδοκίμιοraquo ςθμαίνει δοκιμι πάνω ςε ζνα κζμα

Διευκολυντικζσ επιςθμάνςεισ για τθ μελζτθ των δοκιμίων και των δφο βιβλίων

1 Τα δοκίμια ζχουν βιωματικό και εμπειρικό χαρακτιρα άμεςο αλλά και ζμμεςο

2 Ο ιςτορικόσ ενεςτϊτασ χρόνοσ που κατά κφριο λόγο χρθςιμοποιείται επιδιϊκει να δϊςει μεγαλφτερθ ηωντάνια και παραςτατικότθτα

3 Μετά από κάκε παράγραφο των δοκιμίων γράφεται ο τίτλοσ κάποιου τραγουδιοφ που παρουςιάηεται ςτα όπου γθσ θπειρϊτικα γλζντια το οποίο ςε κάκε περίτωςθ πρζπει να ακοφγεται μελοποιθμζνο ακόμθ και από το διαδίκτυο όπου υπάρχει και μάλιςτα ςε αρκετζσ ςυνικωσ εκτελζςεισ Τα δοκίμια εμπεριζχουν και τουσ ςτίχουσ των τραγουδιϊν και χορϊν που ενυπάρχουν ςε αυτά για τθν κατά το δυνατό πλθρζςτερθ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

πρόςβαςθ ςτα καταςτιματα μουςικισ mdashαγόραηαν ο παπποφσ ο πατζρασ και οι μπαρμπάδεσ δίςκουσ γραμμοφϊνουmdash κακότι θ οικογζνεια ζμενε ςτθν πόλθ ςτο κζντρο κοντά ςτο ολόι ενϊ τα κοπάδια είχαν γρζκι ςτα κερινά βοςκοτόπια του Βρωμοπιγαδου και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ του Βερμίου Αργότερα όταν άρχιςε θ διςκογραφία το ενδιαφζρον για τα θπειρϊτικα τραγοφδια απζκτθςε πιο μεκοδικι μορφι θ Θεςςαλονίκθ δεν ιταν μακριά και κάκε φορά που κάποιοσ πιγαινε απαραίτθτα επιςκεπτόταν τα διςκοπωλεία τθσ για να φζρει θπειρϊτικα τραγοφδια ςτο ςπίτι μασ Η μεγαλφτερθ ικανοποίθςθ προερχόταν από τα τραγοφδια που τραγουδοφςαν οι γονείσ οι μπαρμπάδεσ οι κείεσ και άλλοι ςυγγενείσ και φίλοι τα τραγοφδια με το ςτόμα δε ςταματοφςαν όλθ μζρα ιδιαίτερα ςτθ βόςκθςθ των αιγοπροβάτων mdashπερνοφςε ζτςι και πιο ευχάριςτα θ ϊραmdash

Φοιτθτισ ςτα Γιάννινα ζνιωςα μία κάκαρςθ επιτζλουσ ςτον τόπο μασ εδϊ μόνο αναςάνεισ ελεφκερα θπειρϊτικα Ήταν ότι ζηθςα καλφτερα ςτθ ηωι μου δεν είναι μόνο το θπειρϊτικο τραγοφδι και ο χορόσ ςτο φυςικό τουσ χϊρο Στθν Ήπειρο ηεισ μζςα ςε Ηπειρϊτεσ τουσ κουβεντιάηεισ τουσ χαίρεςαι τουσ ςυντροφεφεισ Είναι ο κόςμοσ ςου οι άνκρωποί ςου θ φλζβα ςου το αίμα ςου που είναι μόνο θπειρϊτικο όπωσ αυτό που υπάρχει μζςα ςου ο κόςμοσ που ςε νιϊκει ςε αφουγκράηεται ςε ςυμπονά ςε κατανοεί Τθ κζλει ο Ηπειρϊτθσ τθν Ήπειρο δε κζλει να ηει ζξω από τθν Ήπειρο άςχετα αν αντικειμενικοί λόγοι υπαγορεφουν τθ μετατόπιςι του όπου γθσ Δε κζλει πολυτζλεια που δεν τον αγγίηει πολυτζλεια είναι γι αυτόν ο θπειρϊτικοσ τρόποσ ηωισ αυτόσ που τον τιμά και τον καταξιϊνει ςτθν ψυχι των απλϊν ανκρϊπων εκείνων που ενδιαφζρονται για τα ενδότερα τθσ ηωισ τθσ ηωισ όλων των ανκρϊπων

Με το πζραςμα του χρόνου το αμείωτο ενδιαφζρον για τθν ταυτότθτα τθσ Ηπείρου ςυντζλεςε ςτθν εναςχόλθςθ με τθν

οργανωμζνθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ Η ςυμμετοχι ςε χορευτικοφσ ςυλλόγουσ των παιδιϊν ζφερε και εκείνθ των γονζων και ζτςι γίναμε χορευτζσ από κοινοφ ςτουσ ςυλλόγουσ για να ςυγκεκριμενοποιιςουμε και επικεντρϊςουμε ςτθ ςυνζχεια το ενδιαφζρον αποκλειςτικά ςτα θπειρϊτικα γλζντια που είναι βζβαια και θ ψυχι μασ Συνείδθςθ είχε καταςτεί πλζον θ εκτίμθςθ πωσ θ ποιότθτα ςε κάκε τραγοφδι του θπειρϊτικου γλεντιοφ είναι θ εςωτερικι του αξία θ ικανότθτά του να προςπερνά το επικαιρικό νόθμα και να διαςϊηει το διαχρονικό ϊςτε να προδιαγράφεται θ αιςκθτικι εντζλεια που προςφζρει θ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου Τα χρόνια τθσ Ηπειρωτικισ εςτίασ Θεςςαλονίκθσ ιταν άλλθ μία όαςθ ηωισ και δθμιουργικισ κεϊρθςθσ του θπειρϊτικου γλεντιοφ εκεί νιϊκεισ τθν Ήπειρο ςτον τόπο τθσ όλα είναι Ήπειροσ και μόνο Ήπειροσ Από κει και πζρα το μεράκι για τα θπειρϊτικα γλζντια πζραςε και ςε άλλουσ ςυλλόγουσ Βλάχικουσ τϊρα όπου χορεφονταν πολλοί και με πολφ μεράκι θπειρϊτικοι χοροί Τόςο ςτο ςφλλογο Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ όςο και ςτο ςφλλογο Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου το κλίμα ιταν ευχάριςτο δθμιουργικό παραγωγικό Εδϊ και κάποια χρόνια θ ςυμμετοχι εςτιάηεται ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια ακόμθ και ςτον ευρφτερο χϊρο τθσ Ηπείρου θ περίςςεια χρόνου mdashςυνταξιοφχοσ πλζονmdash παρζχει αυτι τθ δυνατότθτα του να χαίρεςαι να απολαμβάνεισ αυτό που αγαπάσ ακόμθ και ςτο φυςικό του χϊρο ςτθν Ήπειρο

Δεν πζραςε ποτζ από τθ ςκζψθ ςτο παρελκόν ακόμθ και το πρόςφατο αυτι θ εναςχόλθςθ με τθ ςυγγραφι δοκιμίων για τα θπειρϊτικα γλζντια Η αγάπθ για τθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου από τθν παιδικι θλικία θ οποία τα τελευταία χρόνια προςαυξάνεται παρατθρϊντασ μουςικοφσ και τραγουδιςτζσ που το μεράκι τουσ για τθν Ήπειρο ολοζνα και ενδυναμϊνεται θ περίςςεια χρόνου ωσ ςυνταξιοφχου αλλά και θ ευχζρεια λόγου που προςφζρει θ επιςτιμθ τθσ φιλολογίασ ιταν το τρίπτυχο

ζναυςμα για το πόνθμα αυτό Η πεμπτουςία των δοκιμίων laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo ζγκειται ςτο να καταδειχτεί θ βιοκεωρία κακϊσ και θ πολιτιςμικι ταυτότθτα του Ηπειρϊτθ όπου γθσ προςεγγίηεται ακόμθ το τι είναι εκείνο που αποκομίηει αυτόσ που ςυμμετζχει ωσ μουςικόσ χορευτισ και ιδιαίτερα μερακλισ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ ςυςτθματικά μεκοδικά αλλά και περιοδικά ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια Αυτό είναι το ηθτοφμενο του βιβλίου και γιrsquo αυτό το λόγο γράφθκε Επιςθμαίνεται ακόμθ ότι θ ςκιαγράφθςθ του Ηπειρϊτθ που γίνεται ςτα laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo είναι μία δοκιμιακι προςζγγιςθ και ωσ εκ τοφτου δε διεκδικεί τθν αντικειμενικότθτα μια και laquoδοκίμιοraquo ςθμαίνει δοκιμι πάνω ςε ζνα κζμα

Διευκολυντικζσ επιςθμάνςεισ για τθ μελζτθ των δοκιμίων και των δφο βιβλίων

1 Τα δοκίμια ζχουν βιωματικό και εμπειρικό χαρακτιρα άμεςο αλλά και ζμμεςο

2 Ο ιςτορικόσ ενεςτϊτασ χρόνοσ που κατά κφριο λόγο χρθςιμοποιείται επιδιϊκει να δϊςει μεγαλφτερθ ηωντάνια και παραςτατικότθτα

3 Μετά από κάκε παράγραφο των δοκιμίων γράφεται ο τίτλοσ κάποιου τραγουδιοφ που παρουςιάηεται ςτα όπου γθσ θπειρϊτικα γλζντια το οποίο ςε κάκε περίτωςθ πρζπει να ακοφγεται μελοποιθμζνο ακόμθ και από το διαδίκτυο όπου υπάρχει και μάλιςτα ςε αρκετζσ ςυνικωσ εκτελζςεισ Τα δοκίμια εμπεριζχουν και τουσ ςτίχουσ των τραγουδιϊν και χορϊν που ενυπάρχουν ςε αυτά για τθν κατά το δυνατό πλθρζςτερθ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

οργανωμζνθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ Η ςυμμετοχι ςε χορευτικοφσ ςυλλόγουσ των παιδιϊν ζφερε και εκείνθ των γονζων και ζτςι γίναμε χορευτζσ από κοινοφ ςτουσ ςυλλόγουσ για να ςυγκεκριμενοποιιςουμε και επικεντρϊςουμε ςτθ ςυνζχεια το ενδιαφζρον αποκλειςτικά ςτα θπειρϊτικα γλζντια που είναι βζβαια και θ ψυχι μασ Συνείδθςθ είχε καταςτεί πλζον θ εκτίμθςθ πωσ θ ποιότθτα ςε κάκε τραγοφδι του θπειρϊτικου γλεντιοφ είναι θ εςωτερικι του αξία θ ικανότθτά του να προςπερνά το επικαιρικό νόθμα και να διαςϊηει το διαχρονικό ϊςτε να προδιαγράφεται θ αιςκθτικι εντζλεια που προςφζρει θ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου Τα χρόνια τθσ Ηπειρωτικισ εςτίασ Θεςςαλονίκθσ ιταν άλλθ μία όαςθ ηωισ και δθμιουργικισ κεϊρθςθσ του θπειρϊτικου γλεντιοφ εκεί νιϊκεισ τθν Ήπειρο ςτον τόπο τθσ όλα είναι Ήπειροσ και μόνο Ήπειροσ Από κει και πζρα το μεράκι για τα θπειρϊτικα γλζντια πζραςε και ςε άλλουσ ςυλλόγουσ Βλάχικουσ τϊρα όπου χορεφονταν πολλοί και με πολφ μεράκι θπειρϊτικοι χοροί Τόςο ςτο ςφλλογο Βλάχων Νζασ Ευκαρπίασ όςο και ςτο ςφλλογο Βλάχων Θζρμθσ-Τριαδίου το κλίμα ιταν ευχάριςτο δθμιουργικό παραγωγικό Εδϊ και κάποια χρόνια θ ςυμμετοχι εςτιάηεται ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια ακόμθ και ςτον ευρφτερο χϊρο τθσ Ηπείρου θ περίςςεια χρόνου mdashςυνταξιοφχοσ πλζονmdash παρζχει αυτι τθ δυνατότθτα του να χαίρεςαι να απολαμβάνεισ αυτό που αγαπάσ ακόμθ και ςτο φυςικό του χϊρο ςτθν Ήπειρο

Δεν πζραςε ποτζ από τθ ςκζψθ ςτο παρελκόν ακόμθ και το πρόςφατο αυτι θ εναςχόλθςθ με τθ ςυγγραφι δοκιμίων για τα θπειρϊτικα γλζντια Η αγάπθ για τθ μουςικοχορευτικι παράδοςθ τθσ Ηπείρου από τθν παιδικι θλικία θ οποία τα τελευταία χρόνια προςαυξάνεται παρατθρϊντασ μουςικοφσ και τραγουδιςτζσ που το μεράκι τουσ για τθν Ήπειρο ολοζνα και ενδυναμϊνεται θ περίςςεια χρόνου ωσ ςυνταξιοφχου αλλά και θ ευχζρεια λόγου που προςφζρει θ επιςτιμθ τθσ φιλολογίασ ιταν το τρίπτυχο

ζναυςμα για το πόνθμα αυτό Η πεμπτουςία των δοκιμίων laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo ζγκειται ςτο να καταδειχτεί θ βιοκεωρία κακϊσ και θ πολιτιςμικι ταυτότθτα του Ηπειρϊτθ όπου γθσ προςεγγίηεται ακόμθ το τι είναι εκείνο που αποκομίηει αυτόσ που ςυμμετζχει ωσ μουςικόσ χορευτισ και ιδιαίτερα μερακλισ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ ςυςτθματικά μεκοδικά αλλά και περιοδικά ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια Αυτό είναι το ηθτοφμενο του βιβλίου και γιrsquo αυτό το λόγο γράφθκε Επιςθμαίνεται ακόμθ ότι θ ςκιαγράφθςθ του Ηπειρϊτθ που γίνεται ςτα laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo είναι μία δοκιμιακι προςζγγιςθ και ωσ εκ τοφτου δε διεκδικεί τθν αντικειμενικότθτα μια και laquoδοκίμιοraquo ςθμαίνει δοκιμι πάνω ςε ζνα κζμα

Διευκολυντικζσ επιςθμάνςεισ για τθ μελζτθ των δοκιμίων και των δφο βιβλίων

1 Τα δοκίμια ζχουν βιωματικό και εμπειρικό χαρακτιρα άμεςο αλλά και ζμμεςο

2 Ο ιςτορικόσ ενεςτϊτασ χρόνοσ που κατά κφριο λόγο χρθςιμοποιείται επιδιϊκει να δϊςει μεγαλφτερθ ηωντάνια και παραςτατικότθτα

3 Μετά από κάκε παράγραφο των δοκιμίων γράφεται ο τίτλοσ κάποιου τραγουδιοφ που παρουςιάηεται ςτα όπου γθσ θπειρϊτικα γλζντια το οποίο ςε κάκε περίτωςθ πρζπει να ακοφγεται μελοποιθμζνο ακόμθ και από το διαδίκτυο όπου υπάρχει και μάλιςτα ςε αρκετζσ ςυνικωσ εκτελζςεισ Τα δοκίμια εμπεριζχουν και τουσ ςτίχουσ των τραγουδιϊν και χορϊν που ενυπάρχουν ςε αυτά για τθν κατά το δυνατό πλθρζςτερθ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ζναυςμα για το πόνθμα αυτό Η πεμπτουςία των δοκιμίων laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo ζγκειται ςτο να καταδειχτεί θ βιοκεωρία κακϊσ και θ πολιτιςμικι ταυτότθτα του Ηπειρϊτθ όπου γθσ προςεγγίηεται ακόμθ το τι είναι εκείνο που αποκομίηει αυτόσ που ςυμμετζχει ωσ μουςικόσ χορευτισ και ιδιαίτερα μερακλισ τθσ μουςικοχορευτικισ παράδοςθσ ςυςτθματικά μεκοδικά αλλά και περιοδικά ςτα κατά τόπουσ θπειρϊτικα γλζντια Αυτό είναι το ηθτοφμενο του βιβλίου και γιrsquo αυτό το λόγο γράφθκε Επιςθμαίνεται ακόμθ ότι θ ςκιαγράφθςθ του Ηπειρϊτθ που γίνεται ςτα laquoΗπειρϊτικα Γλζντιαraquo είναι μία δοκιμιακι προςζγγιςθ και ωσ εκ τοφτου δε διεκδικεί τθν αντικειμενικότθτα μια και laquoδοκίμιοraquo ςθμαίνει δοκιμι πάνω ςε ζνα κζμα

Διευκολυντικζσ επιςθμάνςεισ για τθ μελζτθ των δοκιμίων και των δφο βιβλίων

1 Τα δοκίμια ζχουν βιωματικό και εμπειρικό χαρακτιρα άμεςο αλλά και ζμμεςο

2 Ο ιςτορικόσ ενεςτϊτασ χρόνοσ που κατά κφριο λόγο χρθςιμοποιείται επιδιϊκει να δϊςει μεγαλφτερθ ηωντάνια και παραςτατικότθτα

3 Μετά από κάκε παράγραφο των δοκιμίων γράφεται ο τίτλοσ κάποιου τραγουδιοφ που παρουςιάηεται ςτα όπου γθσ θπειρϊτικα γλζντια το οποίο ςε κάκε περίτωςθ πρζπει να ακοφγεται μελοποιθμζνο ακόμθ και από το διαδίκτυο όπου υπάρχει και μάλιςτα ςε αρκετζσ ςυνικωσ εκτελζςεισ Τα δοκίμια εμπεριζχουν και τουσ ςτίχουσ των τραγουδιϊν και χορϊν που ενυπάρχουν ςε αυτά για τθν κατά το δυνατό πλθρζςτερθ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

κατανόθςθ του περιεχομζνου όταν το ςυγκεκριμζνο τραγοφδι χρθςιμοποιείται προσ επίρρωςθ αυτοφ αλλά και για κάκε άλλθ βοικεια που είναι δυνατό να προςφζρουν αρκετοί από αυτοφσ mdashκυρίωσ εκείνοι που γράφονται όπωσ τραγουδιοφνταιmdash Βζβαια οι ςυγκεκριμζνοι ςτίχοι των τραγουδιϊν είναι ενδεικτικοί κακότι υπάρχουν πολλζσ παραλλαγζσ οι οποίεσ δεν εμπεριζχονται ςτα βιβλία αυτό

4 Αναφζρονται ςτουσ τίτλουσ των τραγουδιϊν και οργανικϊν εκτελζςεων κάποιοι από τουσ παραδοςιακοφσ μουςικοφσ τθσ Ηπείρου που ζχουν φφγει από τθ ηωι αλλά το ζργο τουσ τουσ ζχει καταξιϊςει ςτθν κοινι γνϊμθ ϊςτε να ζχουν διαχρονικι παρουςία τουλάχιςτο ςτα μουςικοχορευτικά δρϊμενα τθσ Ηπείρου αναφορά επϊνυμθ γίνεται ακόμθ και ςε ςυγκριμζνα πολυφωνικά ςχιματα κακϊσ και ςε χορωδιακζσ εκτελζςεισ τραγουδιϊν

5 Κάκε δοκίμιο ζχει αυτόνομθ δομι νοθματικι ενότθτα και πλθρότθταmiddot μπορεί επομζνωσ να διαβάηεται το κακζνα ανεξάρτθτα από τθ ςειρά του Συςχετιςμοί οποιαςδιποτε μορφισ μεταξφ των δοκιμίων καλό είναι να μθ γίνονταιmiddot εξθγοφνται κατrsquo αυτόν τον τρόπο οι νοθματικζσ εκφραςτικζσ λεξιλογικζσ επαναλιψεισ και ταυτολογίεσ οι οποίεσ κεωροφνται αναγκαίεσ mdashαν όχι απαραίτθτεσmdash για τθν απόδοςθ των επιμζρουσ νοθμάτων των δοκιμίων

6 Η απουςία εξωτερικισ ςφνδεςθσ μεταξφ των παραγράφων του ιδίου δοκιμίου διευκολφνει τθ μεμονωμζνθ παρουςίαςθ μελζτθ και κάκε είδουσ αξιοποίθςθ τθσ οποιαςδιποτε παραγράφου των δοκιμίων

Αξιομνθμόνευτθ κεωρείται θ ςυνδρομι ςτθ ςυγγραφι των βιβλίων laquoΤα Ηπειρϊτικα Γλζντιαraquo του φιλολόγου και καρδιακοφ φίλου Σταφρου Μωραΐτθ με απϊτερθ καταγωγι από τθν Αγία

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

Ραραςκευιndash πρϊθν Κεράςοβοndash Κόνιτςασ του κλαριντηι και τραγουδιςτι Ρζτρου Μόκα από του Καλαρρφτεσ Ιωαννίνων του φιλολόγου Κϊςτα Μουτηουρίδθ κακϊσ και του μακθματικοφ Δθμθτρίου Σκανδάλθ αδερφοφ μου

Σθμαντικι από κάκε άποψθ λογίηεται θ ςυμβολι του φυςικοφ Αχιλλζα Ρολίτθ για τθν τεχνικι υποςτιριξθ των βιβλίων κακϊσ και του κυρίου Δθμθτρίου Βάρφθ και του πατζρα αυτοφ Στζφανου Βάρφθ που κατάγονται από το Θεριακιςι Ιωαννίνων οι οποίοι εκτυπϊνουν τα βιβλία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ 1

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΩΝ ΔΟΚΙΜΙΩΝ

laquoΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑraquo

ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ

ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟ

ΜΟΤΣΖΟΤΡΙΔΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΠΡΟΛΟΓΟ

ΣΟ ΔΟΚΙΜΙΟ

ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΣΑ ΔΟΚΙΜΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚH ΕΚΦΡΑΗ

ΣΟ ΓΛΕΝΣΙ ΤΝΗΓΟΡΕΙ ΣΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΗ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΤΝ ΣΟ ΠΝΕΤΜΑ

ΓΛΕΝΣΙ ΜΕ ΗΘΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΤΠΟΜΟΝΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΚΑΙ ΒΟΤΛΗΗ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΛΕΒΕΝΣΙΑ

ΘΕΛΚΣΙΚΗ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΗ ΣΕΧΝΗ

ΣΟ ΑΣΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΤΛΛΟΓΙΚΟ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΕ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΜΕ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΑΜΦΙΒΗΣΗΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΚΗ

ΣΟ ΔΙΑΛΕΓΕΘΑΙ ΣΟ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΧΩΡΙ ΦΑΝΑΣΙΜΟ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΗ ΦΤΗ ΕΝΑ ΓΛΕΝΣΙ ΓΙΑ ΟΛΟΤ

Η ΕΤΘΤΝΗ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΟΙ ΓΛΕΝΣΖΕΔΕ ΤΝΕΡΓΑΖΟΝΣΑΙ

ΓΛΕΝΣΑΜΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΓΛΕΝΣΟΤΝ ΜΕ ΣΟΤ ΦΙΛΟΤ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΘΕΛΟΤΝ ΚΙΝΗΣΡΑ

ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΓΛΕΝΣΙ

Η ΠΑΡΑΔΟΗ laquoΓΛΕΝΣΑraquo

ΓΛΕΝΣΙΑ ΑΔΙΑΚΡΙΣΩ

Η ΕΠΙΘΤΜΙΑ ΣΟΤ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΒΙΒΛΙΟ 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΑΤΡΟ ΜΩΡΑΪΣΗ

[ΦΙΛΟΛΟΓΟ]

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΚΛΑΡΙΝΣΖΗ

ΚΑΙ

ΣΡΑΓΟΤΔΙΣΗ

ΠΕΣΡΟ ΜΟΚΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΜΕ ΣΟΝ ΣΑΟ ΧΑΛΚΙΑ

ΣΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΗΜΗΣΡΙΟ ΚΑΝΔΑΛΗ

[ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΟ]

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

laquoΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΣΑ ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΑ ΓΛΕΝΣΙΑ 2raquo

ΑΝΣΙ ΠΡΟΛΟΓΟΤ

Η ΗΠΕΙΡΟ ΕΞΤΦΑΙΝΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΜΟ

Η ΟΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΛΕΝΣΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΔΙΑΝΘΙΖΕΙ ΣΟ ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ ΤΡΡΙΚΝΩΝΟΝΣΑΙ

Ο ΗΠΕΙΡΩΣΗ ΣΗ ΔΟΤΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΧΟΡΟΤ

ΟΛΟΙ ΣΟ ΧΟΡΟ ΜΙΚΡΟΙ-ΜΕΓΑΛΟΙ

ΔΕΝ ΕΜΦΙΛΟΧΩΡΕΙ Η ΜΑΖΟΠΟΙΗΗ Ε ΟΛΑ ΣΑ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΗΠΕΙΡΩΣΙΚΟ ΜΟΤΙΚΟΧΟΡΕΤΣΙΚΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΠΟΤ ΠΡΟΒΑΛΛΟΤΝ ΠΡΟΣΤΠΑ

Η laquoΓΛΩΑraquo ΣΟΤ ΓΛΕΝΣΙΟΤ

ΑΝΣΙΔΟΣΟ ΣΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΟ ΗΠΕ[Ι]Ρ[]ΓΛΕΝΣΙ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ

ΜΙΑ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΨΤΧΑΓΩΓΙ

ΓΛΕΝΣΙΑ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΟΤ ΧΡΟΝΟΤ

ΑΠΑΘΑΝΑΣΙΖΟΤΝ ΙΣΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΓΛΕΝΣΩΝΣΑ ΜΕ laquoΚΛΕΦΣΕraquo

ΞΕΝΙΣΕΜΕΝΟ ΗΠΕΙΡΩΣΗ

ΗΠ[] ΕΡ[] ΑΓΑΠΗ

laquoΕΝΝΟΜΑraquo ΓΛΕΝΣΙΑ

ΓΛΕΝΣΙΑ laquoΣΡΟΧΟΠΕΔΗraquo ΣΗΝ ΑΛΛΟΣΡΙΩΗ

ΚΑΙ ΣΟ ΔΙΑΔΙΚΣΤΟ ΓΛΕΝΣΙΑ