sdVision

Περιοδικό για Την Αειφόρο Ανάπτυξη 2010

ΓενικάΗ τεχνολογική καινοτομία είναι βασικός παράγοντας αειφόρου και ανταγωνιστικής ανάπτυξης

ΈργαΗ αποστολή του Ομίλου Italcementi είναι να δημιουργήσει αξία στον οικοδομικό τομέα μέσω της καινοτόμου και αειφόρου εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων

ΝέαΤα σύγχρονα υλικά τσιμέντου πρέπει να είναι πιο ευέλικτα για να ανταποκρίνονται σε διάφορα είδη εφαρμογών και σχεδιασμού10www.italcementigroup.com

Περιοδικό Αειφόρου Ανάπτυξης 2010

Περιοδικό Αειφόρου Ανάπτυξης 2010 ν.1Έκδοση της Italcementi SpA,Via Camozzi 12424121 Bergamo – Ιταλία

Συνοδευτική έκδοση της Ετήσιας Αναφοράς του Ομίλου Italcementi για την Αειφόρο Ανάπτυξη

Επιμέλεια:Global Trends, srl Milano – Ιταλία Γραφιστική Σχεδίαση: Tram 19, San Gimignano - ΙταλίαΕκτύπωση:Poligrafica, Bergamo - ItalyΠροσαρμογή στα Ελληνικά:ads ADHoc - Αθήνα

Οικολογική καινοτομία για την νέα ανάπτυξη Carlo Pesenti 3

Γενικά Περιβαλλοντική αειφορία για καλύτερη ποιότητα αστικής ζωής

Sylvie Faucheux 4

Οικολογία και κοινωνία πρέπει να έχουν παράλληλη πορεία André-Yves Portnoff 9Παραγωγικότητα από την εκμετάλλευση πόρων: μια νέα πρόκληση για τις επιχειρήσεις

Vittorio Terzi 13

Έργα i.nova: η σημαία μας για την καινοτομία Sergio Crippa 16

– Λεύκωμα του Ομίλου 17Ένα νέο τμήμα που θα ισχυροποιήσει την Δέσμευση του Ομίλου Italcementi για Καινοτομία

Enrico Borgarello 18

Η οικολογική καινοτομία στον Όμιλο Italcementi

– Νέα προϊόντα για αειφόρες κατασκευές

– Οικολογικά αποδοτικές διαδικασίες για την παρασκευή τσιμέντου

191923

Νέα Νέες εφαρμογές τσιμεντοειδών υλικών

– Το αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα της Unibeton είναι ευπροσάρμοστο υλικό πολλαπλών εφαρμογών

– Με το Effix Design® η Ciments Calcia διευρύνει το πεδίο δημιουργικής έκφρασης

– Φωτοκαταλυτικά πεζοδρόμια βάσεως τσιμέντου

– Συμφωνία συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο της Μάλαγα για την ίδρυση νέας Έδρας καινοτομίας

– MATREC: Η αξία των οικοδομικών απορριμμάτων

– Κάλυψη των αναγκών των πελατών με το Χρωματιστό και Filter σκυρόδεμα

Τσιμέντα Χάλυψ Καλές Πρακτικές

– Σχέσεις με την Τοπική Κοινωνία

– Πρωτοβουλίες Αειφόρου Ανάπτυξης

– Ανθρώπινα δικαιώματα

– Ίσες Ευκαιρίες

Στο εξώφυλλο: Ιταλικό Περίπτερο, EXPO 2010, Σαγκάη

26

262829303131

32

32343535

www.italcementigroup.com

sdVision

Η Italcementi είναι η μητρική εταιρεία ενός οργανισμού που συνδυάζει την εμπειρία, την τεχνογνωσία και τα

πολιτισμικά χαρακτηριστικά 22χωρών που βρίσκονται διασκορπισμένες σε 4 ηπείρους και υποστηρίζουν ένα

βιομηχανικό δίκτυο 59 μονάδων παραγωγής τσιμέντου, 15 κέντρων άλεσης, 5 τερματικών σταθμών, 373

μονάδων παραγωγής σκυροδέματος και 92λατομείων αδρανών υλικών. Ηγείται παγκοσμίως στην παραγωγή

και διανομή τσιμέντου με πωλήσεις που ξεπερνούν τα 5 δισεκατομμύρια Ευρώ και με περισσότερους από

21,000 εργαζομένους διεθνώς. Ως μέλος του Παγκόσμιου Επιχειρηματικού Συμβουλίου για την Αειφόρο

Ανάπτυξη (WBCSD), ο Όμιλος Italcementi συμμετέχει στο Πρόγραμμα Δράσης της Πρωτοβουλίας

Αειφορίας του Τσιμέντου, ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα αειφορίας παγκόσμιας εμβέλειας που ανέλαβε

ποτέ μεμονωμένος βιομηχανικός τομέας. Η Italcementi έχει συμπεριληφθεί στην “Ετήσια Έκδοση Αειφορίας

2010” που είναι η πιο σημαντική δημοσίευση για την εταιρική αειφορία η οποία εκδίδεται ετησίως από την

εταιρεία SAM (Sustainable Asset Management).

www.italcementigroup.com

ΑΕΙΦΟΡΟΣ

ΜΕΣΩ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

2 3

Οικολογική καινοτομία

για την νέα ανάπτυξη

Carlo Pesenti Διευθύνων Σύμβουλοςτου Ομίλου Italcementi

Η κρίση που τον τελευταίο χρόνο πλήττει την παγκόσμια αγορά δεν έχει ακόμη εκτονωθεί. Κάποια δειλά σημάδια σποραδικής ανάκαμψης στη παγκόσμια οικονομική σκηνή μπορεί να είναι παραπλανητικά: οι Αμερικάνοι ξοδεύουν όλο και λιγότερα χρήματα καθώς επικεντρώνονται στην αποταμίευση, ο βαθμός εμπιστοσύνης

του Δυτικού καταναλωτή είναι γενικά χαμηλός και τα έσοδα μειώνονται ενώ παράλληλα υπάρχει αύξηση των τιμών. Επομένως, αν και η ανάκαμψη δεν φαίνεται να απέχει πολύ χρονικά, στην πραγματικότητα είναι πιθανόν να καθυστερήσει. Tι θα έπρεπε να προσδοκούμε πέραν των μέτρων έκτακτης ανάγκης που εφαρμόζονται τόσο από κυβερνήσεις όσο και εταιρείες για να αντιμετωπίσουν τις βραχυπρόθεσμες δυσκολίες; Για μια ακόμη φορά πρέπει να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι, και να διασφαλίσουμε ότι, σε ότι αφορά το μακροπρόθεσμο όραμά μας, εμμένουμε στον όρο “μακροπρόθεσμο”. Έχοντας αυτό κατά νου, δεν μπορούμε απλά να επιθυμούμε να ανακτήσουμε τον πρότερο κανονικό ρυθμό ανάπτυξης ή, ακόμη χειρότερα, να προσαρμοστούμε σε έναν αργό ρυθμό που αναπόφευκτα οδηγεί σε μαρασμό. Αυτή η κρίση θα μπορούσε να αποτελέσει μοναδική ευκαιρία για να γίνουν διαρθρωτικές αλλαγές στο παρόν οικονομικό σύστημα, στρέφοντας ενδεχομένως τους πόρους στον βιομηχανικό τομέα και πετυχαίνοντας την σωστή ισορροπία μεταξύ βιομηχανίας και χρηματοοικονομικού τομέα. Τώρα είναι η ώρα να διαμορφώσουμε και να εφαρμόσουμε μια νέα και διαφορετική έννοια ανάπτυξης που εγγυάται την εναρμόνιση των περιβαλλοντικών, ατομικών και κοινωνικών αναγκών. Τώρα είναι η ώρα να προωθήσουμε την πράσινη οικονομία που δεν είναι μόνο “πράσινη” αλλά ταυτόχρονα ανταποκρίνεται στην επιτακτική ανάγκη δεοντολογικής συμπεριφοράς στον τομέα των επιχειρήσεων και καθολικής κοινωνικής ευθύνης. Αυτό είναι εφικτό, μόνο αν ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη του καταναλωτή. Επομένως, δεν υπάρχει χρόνος για θεωρητικές προσεγγίσεις, αλλά ανάγκη άμεσης δράσης. Τα τελευταία χρόνια ο Όμιλος Italcementi οργανώνει την δράση του και την ανταγωνιστική στρατηγική του σύμφωνα με τις βασικές αρχές της αειφόρου ανάπτυξης, επιδιώκοντας στην πραγματικότητα να επιτύχει έναν τριπλό στόχο, συνδυάζοντας οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους. Δεν προσφέρουμε μια εξιδανικευμένη εικόνα του ρόλου των βιομηχανιών, ωστόσο είμαστε πεπεισμένοι ότι ακόμη και για μια βιομηχανία επεξεργασίας υλικών όπως η δική μας, η ανάπτυξη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προσεχτική αξιολόγηση και κάλυψη των πραγματικών αναγκών όλων των εμπλεκομένων. Η βιομηχανία τσιμέντου είναι ενεργοβόρος, απαιτεί υψηλό κεφάλαιο και συνεπάγεται αυξημένη εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα. Δεν πρέπει να περιμένουμε τα αποτελέσματα διεθνών διαπραγματεύσεων με θέμα τις παγκόσμιες κλιματολογικές συνθήκες για να αποδεχτούμε τις ευθύνες μας και να καταλάβουμε ότι στο μέλλον η ανταγωνιστική μας δύναμη στην διεθνή αγορά θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την εξοικονόμηση ενέργειας και την μείωση της εκπομπής ρύπων. Οι προσπάθειες μας να χρησιμοποιούμε φυσικούς πόρους είναι επίσης γνωστές. Οι συνεχείς εντάσεις μεταξύ των βιομηχανικών και των αναπτυσσόμενων χωρών θα μας οδηγήσει σε μια ολοένα μεγαλύτερη λογική χρήση των φυσικών πόρων, με ανανεωμένο ενδιαφέρον για το νερό. Για τον Όμιλό μας, αυτό συνεπάγεται μια αδιάκοπη, υψίστης σημασίας αναζήτηση καινοτόμων προϊόντων και μεθόδων επεξεργασίας. Προϊόντα που θα είναι περισσότερο συμβατά με τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Προϊόντα και μέθοδοι επεξεργασίας που περιορίζουν την χρήση μη ανανεώσιμων πόρων. Όλες οι προσπάθειές μας προσανατολίζονται προς αυτόν τον σκοπό, με την πεποίθηση ότι η τεχνολογική καινοτομία είναι ο πιο καθοριστικός παράγοντας για την υλοποίηση αειφόρου και ανταγωνιστικής ανάπτυξης. Η συμβολή μας μπορεί να είναι σημαντική. Δουλεύουμε, όχι μόνο πάνω σε νέα προϊόντα που επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον στο στάδιο παραγωγής τους, αλλά και σε προϊόντα που βελτιώνουν την περιβαλλοντική και ενεργειακή απόδοση της κατασκευής στην οποία χρησιμοποιούνται. Από την μία πλευρά, λόγω του μείζονος ρόλου μας στην βιομηχανία επεξεργασίας υλικών ,μειώνουμε τις επιπτώσεις της βιομηχανίας μας στο περιβάλλον, ενώ από την άλλη συμβάλλουμε σε μια νέα προοπτική αειφόρου διαβίωσης. Η ανθρωπότητα οδεύει προς τις Μεγαλουπόλεις, ως αποτέλεσμα των μεγάλων μεταναστεύσεων κατά την τρίτη χιλιετία. Οι βιομηχανικές χώρες, μη κινούμενες πια σε ένα πλαίσιο μόνο ποσοτικής ανάπτυξης, πρέπει να προτείνουν στις αναπτυσσόμενες χώρες ένα νέο μοντέλο βιομηχανικής ανάπτυξης βασισμένο στην ποιότητα: περιβαλλοντική, κοινωνική ανθρώπινη. Ο εξανθρωπισμός των Μεγαλουπόλεων καθιστώντας τις περιβαλλοντικά ασφαλείς με ταυτόχρονη χαμηλή κατανάλωση ενέργειας είναι για μας μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις τόσο στο παρόν όσο και στο άμεσο μέλλον.

4

Γενικ

ά 5

Συνέντευξη της Sylvie Faucheux,Προέδρου του Πανεπιστημίου Saint Quentin των Βερσαλλιών

Περιβαλλοντική αειφορία για καλύτερη ποιότητα αστικής ζωής Χρειάζεται να δουλέψουμε και να επενδύσουμε κινούμενοι από ένα αίσθημα αναγκαιότητας τόσο για την εξασφάλιση ενός ποιοτικού περιβάλλοντος όσοκαι για την διατήρηση της ανταγωνιστικότητας μας σε διεθνές επίπεδο

Ως διεθνής εμπειρογνώμων σε θέματα αειφόρου οικονομικής ανάπτυξης και σχετικών πολιτικών , η καθηγήτρια Sylvie Faucheux, για περισσότερο

από είκοσι χρόνια, διευθύνει προγράμματα οικονομικής έρευνας που αφορούν στο περιβάλλον και την κοινωνική ισότητα. Έχει αποκτήσει διεθνή τεχνογνωσία στους τομείς της οικολογικής καινοτομίας με πάνω από 150 δημοσιεύσεις στα Αγγλικά και Γαλλικά για την αειφόρο ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή. Έχει ιδρύσει και ηγηθεί του Κέντρου Οικονομικών και Δεοντολογίας για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη και το Ινστιτούτο Fondaterra ( Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Αειφόρου Ανάπτυξης). Η Sylvie Faucheux διατελεί συντάκτρια του Διεθνούς Περιοδικού Αειφόρου Ανάπτυξης (International Journal of Sustainable Development). Διατελεί πρόεδρος του Πανεπιστημίου Saint–Quentin-en-Yvelines των Βερσαλλιών από το 2002, και είναι Καθηγήτρια Οικονομικών στο εν λόγω Πανεπιστήμιο από το 1990. Της έχει επίσης απονεμηθεί ο τίτλος του Ιππότη του Τάγματος του Ακαδημαϊκού Φοίνικα (Οrdre des Palmes Academiques) και του Εθνικού Τάγματος Αξίας (Νational Order Merit). To περιοδικό sdVision ζήτησε την άποψη της Καθηγήτριας Faucheux για την οικολογική καινοτομία ως καθοριστικού παράγοντα για ένα πιο αειφόρο μέλλον.

Η οικονομική ανάκαμψη φαίνεται να είναι σε εξέλιξη αλλά σημειώνεται με πιο αργό ρυθμό απ’ ότι αναμενόταν. Σε αυτήν την περίπτωση, πολλοί θεωρούν ότι οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες θα έπρεπε να επικεντρωθούν περισσότερο στα οικονομικά παρά τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι η πράσινη οικονομία

άνθρωπος, πλανήτης, κέρδος, κατά την εφαρμογή διαδικασιών οικολογικής καινοτομίας από επιχειρήσεις.Ο ρόλος των κρατικών προμηθειών συχνά υποτιμάται ή αγνοείται, εντούτοις είναι εξαιρετικά σημαντικός και αξίζει ιδιαίτερης έμφασης καθώς συνιστά άριστο τρόπο επίδειξης και εφαρμογής της οικολογικής καινοτομίας. Από τις βασικές πολιτικές αγορών έως την χρήση δημόσιων κτιρίων που συνιστούν απόδειξη και πρότυπο υπεύθυνης ανακαίνισης και χρήσης πόρων, η σωστή διαχείριση των δημόσιων προμηθειών μπορεί να εξυπηρετήσει τις δημόσιες ανάγκες με καινοτόμες εφαρμογές που προέρχονται από σημαντικούς φορείς υψηλής Έρευνας και Ανάπτυξης. Εκτός από τις πολιτικές των προμηθειών, δίνονται στις κυβερνήσεις ξεχωριστές ευκαιρίες να υιοθετήσουν σημαντικές καινοτομίες σε κοινοπραξίες μεγάλης κλίμακας μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, που ξεπερνούν τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται σήμερα. Οι κυβερνήσεις μπορούν να καθιερώσουν ενισχυμένα πρότυπα περιβαλλοντικής απόδοσης για πιλοτικά προγράμματα αστικής ανάπλασης. Αυτές οι πιλοτικές περιοχές αποτελούν μια θαυμάσια ευκαιρία ώστε ο ιδιωτικός τομέας να αφομοιώσει και να υιοθετήσει τις οικολογικές καινοτομίες, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζεται ότι οι τεχνικές καινοτομίες εφαρμόζονται κατά τρόπο κοινωνικά υπεύθυνο, εναρμονίζοντας την οικολογία με την ισορροπία για την δημιουργία βιώσιμου και όμορφου περιβάλλοντος διαβίωσης με ζήτηση αειφόρων υπηρεσιών του οικοσυστήματος.

Πιστεύετε ότι η οικολογική καινοτομία, εκτός του ότι αποτελεί αναγκαίο τρόπο χειρισμού των συνεχώς αυξανόμενων περιβαλλοντικών

προβλημάτων της εποχής, μπορεί επίσης να προσδώσει ανταγωνιστικό προβάδισμα στις εταιρείες;Η αποτελεσματική χρήση νέων διαθέσιμων υλικών, προϊόντων και διαδικασιών παραγωγής προσδίδουν ανταγωνιστικό προβάδισμα στην οικολογική καινοτομία. Περαιτέρω πλεονεκτήματα είναι δυνατόν να εξασφα-λιστούν με έγκαιρη προετοιμασία για ολοένα και πιο αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα επίδοσης. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι οι καταναλωτές είναι συχνά πρόθυμοι να ξοδέψουν περισσότερα χρήματα σε περιβαλλοντικά υπεύθυνα προϊόντα η αλλαγή στην στάση και την ανοχή του κοινού ίσως σημάνει το τέλος των επιχειρήσεων που δεν ανταποκρίνονται στις νέες προσδοκίες. Και, κυρίως, ίσως να είμαστε πολύ κοντά στην επίτευξη παγκόσμιας συνθήκης για την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Ένα γεγονός που θα αναδείξει μεταξύ των επιχειρήσεων νικητές και ηττημένους, με νικητές εκείνους που είναι έτοιμοι να ακμάσουν σε ένα παγκόσμιο επιχειρησιακό περιβάλλον χαμηλής κατανάλωσης άνθρακα.

Κατά την γνώμη σας, οι εταιρείες των αναπτυγμένων χωρών επενδύουν αρκετά στην περιβαλλοντική έρευνα και στην ανάπτυξη νέων προϊόντων και μεθόδων επεξεργασίας;Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Πολλές Γαλλικές επιχειρήσεις επενδύουν στην εσωτερική Ε&Α και η γνώση που αποκτάται χρησιμοποιείται στην συνέχεια από εργατικό δυναμικό υψηλής ειδίκευσης για την ανάπτυξη νέων προϊόντων και μεθόδων επεξεργασίας. Χάρη σε αυτές τις επενδύσεις κατέχουμε εδώ και πολύ

ίσως είναι η κινητήριος δύναμη για τη μελλοντική ανάπτυξη. Ποια είναι η γνώμη σας;Η πράσινη οικονομία είναι ακριβώς το είδος της οικονομίας που χρειαζόμαστε για να οδηγηθούμε σε μελλοντική ανάπτυξη: μια αειφόρο ανάπτυξη για την οποία είναι απαραίτητη η μετάβαση σε οικονομίες χαμηλής κατανάλωσης άνθρακα. Αναλογιζόμενοι την αυξανόμενη έλλειψη ορυκτών καυσίμων, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και άλλους παράγοντες, γίνεται ολοένα και πιο σαφές ότι οι υπεύθυνες κυβερνήσεις και εταιρείες πρέπει να ενεργήσουν τώρα για να αλλάξουν την βάση της οικονομίας τους. Τώρα είναι η ώρα να ανταποκριθούμε σε αυτήν την ανάγκη δημιουργικά, κάτι που κάναμε πολύ καλά και στο παρελθόν και διαθέτουμε τα μέσα για να το κάνουμε και τώρα καθώς οι δεξιότητες και η τεχνολογία της οικονομίας της γνώσης μας επιτρέπουν να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία και να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της αναδυόμενης πράσινης οικονομίας

Ποιος νομίζετε ότι θα πρέπει να είναι ο ρόλος των δημόσιων πολιτικών στην περίπτωση κατά την οποία η πράσινη οικονομία αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης;Οι δημόσιες πολιτικές συνιστούν καθοριστικό παράγοντα της πράσινης ανάπτυξης, από τις ολιτικές Ε&Α της οικολογικής καινοτομίας που ενθαρρύνουν την συνεργασία μεταξύ παραγόντων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα έως τις πολιτικές των κρατικών προμηθειών που δημιουργούν αγορές για εκείνους που στηρίζουν την οικολογική καινοτομία και καθιερώνουν πρότυπα επίδοσης που ευνοούν την αρμονική εξισορρόπηση των παραμέτρων

Στην σύγχρονη αστική κοινωνία, τα συστήματα αστικής μεταφοράς, οικοδόμησης και επικοινωνίας μπορούν να βελτιωθούν και να λειτουργούν καλύτερα επιβαρύνοντας λιγότερο το περιβάλλον.

6 7

καιρό ηγετική θέση διεθνώς ως παραγωγική οικονομία. Ως παραγωγικοί κοινωνικοί φορείς, αυτές οι επιχειρήσεις έχουν συμβάλλει ουσιαστικά στην δυνατότητα έρευνας σε εθνικό επίπεδο μέσω της είσπραξης φόρων, που στη συνέχεια διατίθενται στο σύστημα έρευνας του δημόσιου τομέα, και μέσω της μεταφοράς γνώσεων του τελευταίου στον ιδιωτικό τομέα. Εντούτοις, την ίδια στιγμή, πολλές Γαλλικές Επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε τομείς που γίνονται όλο και πιο ανταγωνιστικοί τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, ενώ οι επιχειρήσεις που δεν επενδύουν στην Ε&Α για την οικολογική καινοτομία θα διαπιστώσουν σύντομα ότι έχουν μείνει πίσω. Είναι αναγκαίο να γίνουν περισσότερες εσωτερικές επενδύσεις ενώ οι επιχειρήσεις πρέπει να βρουν πιο δημιουργικούς τρόπους συνεργασίας και επένδυσης στην Ε&Α στον δημόσιο τομέα. Εδώ, στο Πανεπιστήμιο Saint Quentin στις Βερσαλλίες έχουμε συστήσει την Παγκόσμια Έδρα Προώθησης της Οικολογικής Καινοτομίας αποκλειστικά για αυτόν τον λόγο, για την δημιουργία μιας γέφυρας μεταξύ των βιομηχανιών-εταίρων της Έδρας και των ενεργειών στις οποίες προβαίνει για να ενημερώσει τους υποστηρικτές της οικολογικής καινοτομίας και να ενθαρρύνει την συμμετοχή πανεπιστημιακών ερευνητών σε προγράμματα εφαρμοσμένης έρευνας. Αυτά τα προγράμματα είναι σημαντικά για την εφαρμογή οικολογικών καινοτομιών από εταίρους και στην Γαλλία γενικότερα καθώς κάποια από αυτά ανταποκρίνονται στις ανάγκες της βιομηχανίας ενώ άλλα ενθαρρύνουν δημιουργικούς τρόπους δράσης με τους οποίους η βιομηχανία θα γίνει περισσότερο βιώσιμη και προσοδοφόρα οικονομικά και κοινωνικά. Αυτό είναι απλά ένα πρωτοπόρο σχέδιο δράσης: οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένους τομείς είναι

αναγκαίο να πειραματιστούν με τα πλέον κατάλληλα για αυτές πρότυπα και να επενδύσουν στην γνώση ώστε να δημιουργήσουν οικονομικές ευκαιρίες που θα ανταποκρίνονται ή και θα υπερβαίνουν τους στόχους και τα πρότυπα αειφορίας. Εκείνο που πρέπει να τονιστεί είναι πως πρέπει να συμβεί γρήγορα. Ο κόσμος αλλάζει πιο γρήγορα από ποτέ και δεν υπάρχουν περιθώρια αδράνειας ιδιαίτερα όταν ικανότατοι ανταγωνιστές μας οδεύουν μπροστά χωρίς εμάς. Είναι αναγκαίο να εργαστούμε και να επενδύσουμε κινούμενοι από ένα αίσθημα αναγκαιότητας τόσο για ένα ποιοτικό περιβάλλον όσο και για την διατήρηση της ανταγωνιστικής μας ικανότητας σε διεθνές επίπεδο.

Σε ποιους τομείς πιστεύετε ότι πρέπει να εστιάσει την προσοχή της η οικολογική καινοτομία;Όπως ακριβώς δεν υπάρχει ένας και μόνο μαγικός “ορθός τρόπος δράσης” για την δημιουργία ενός αειφόρου τρόπου ζωής, ανάλογα δεν υπάρχει μία και μόνη προτεραιότητα στην οικολογική καινοτομία που μπορεί να επιτευχθεί ανεξάρτητα από άλλες προτεραιότητες. Για παράδειγμα, η αειφόρος ενέργεια είναι φυσικά καθοριστικής σημασίας για την λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας μας, εντούτοις η αειφόρος χρήση του νερού και η επεξεργασία αποβλήτων είναι επίσης σημαντικά. Το πλαίσιο χρήσης της ενέργειας, του νερού καθώς και άλλων πόρων είναι εξίσου σημαντικό. Είμαστε πια μια κατεξοχήν αστική κοινωνία και ζούμε σε πόλεις των οποίων τα συστήματα αστικής μεταφοράς, οικοδόμησης και επικοινωνίας μπορούν να βελτιωθούν και να λειτουργούν καλύτερα επιβαρύνοντας λιγότερο το περιβάλλον. Και, φυσικά, οι οικολογικές καινοτομίες που εφαρμόζονται σε κάθε

Είναι ανάγκη να κατασκευάσουμε πόλεις με οικολογική και ενεργειακή συνείδηση που μπορούν να συμβάλλουν στην αύξηση της βιοποικιλότητας.

έναν από τους παραπάνω τομείς πρέπει να συνδυαστούν αποτελεσματικά- μεμονωμένες καινοτομίες των οποίων οι θετικές επιπτώσεις υπερακοντίζονται από προβλήματα που παρουσιάζονται σε άλλους τομείς, στο τέλος δεν μας αφήνουν πολλά περιθώρια εξέλιξης.

Η κατασκευή πράσινων κτιρίων στον οικοδομικό τομέα θεωρείται μία από τις πιο ελπιδοφόρες εφαρμογές της οικολογικής καινοτομίας και της πράσινης οικονομίας γενικότερα. Σε αυτό το τομέα ετοιμάζετε σημαντικά προγράμματα με στόχο την αειφορία στο αστικό περιβάλλον. Ποιοι είναι οι βασικοί τους στόχοι και περιεχόμενο;Συνεργαζόμαστε στενά με όλους τους εταίρους της Έδρας για την προώθηση της οικολογικής καινοτομίας ώστε να δημιουργήσουμε ένα ολοκληρωμένο όραμα αειφόρων Ευρωπαϊκών πόλεων του μέλλοντος: ευπροσάρμοστες πόλεις με “έξυπνα” συστατικά που επικοινωνούν μεταξύ τους με στόχο την καλύτερη τεχνική αποδοτικότητα και μεγαλύτερη βιωσιμότητα. Σε αυτές τις πόλεις, οι κοινωνικές ανάγκες είναι στο επίκεντρο των εξελίξεων και της ανάπλασης και δεν είναι ποτέ δευτερεύουσας σημασίας. Κατά μία έννοια, το όραμα που αναπτύσσουμε είναι ένα είδος σωστά μελετημένης, εφαρμόσιμης απάντησης σε όσους πιστεύουν ότι η αειφορία συνεπάγεται απλά λιγότερη κατανάλωση ενέργειας. Ευελπιστούμε σε μία υψηλής ποιότητας ζωή και σε περιβαλλοντική αειφορία, που βασίζονται στην έρευνα τεχνικής, οικονομικής και κοινωνικής δυνατότητας αποδοχής τους καθώς και στην εύρεση λύσεων στο ερώτημα του πως θα ελέγξουμε πιο αποτελεσματικά την ροή ενέργειας, αποβλήτων, μεταφοράς, και πληροφοριών για να μειωθούν συνολικά

οι απαιτήσεις των υποστηρικτικών οικοσυστημάτων. Παράλληλα επιστρατεύουμε νέες τεχνολογίες που θα διευκολύνουν την μετάβασή μας σε νέες, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η ηλιακή ενέργεια, η αιολική ενέργεια και το βιοαέριο οι οποίες θα μας επιτρέψουν να μετατρέψουμε σταδιακά τις πόλεις από ικανούς χρήστες των σύγχρονων τεχνολογιών σε παράγοντες θετικής οικολογικής επίδρασης. Αυτό αποτελεί και τον μεγαλύτερο και γενικότερο στόχο μας: να κατασκευάσουμε πόλεις με ενεργειακή και οικολογική συνείδηση, με ιδιαίτερα θετική επίδραση στα οικοσυστήματα που προσδιορίζεται άμεσα, για παράδειγμα, αυξημένη βιοποικιλότητα σε περιοχές όπου οι ανθρώπινες συνήθειες και κατανάλωση είχαν μειώσει την βιοποικιλότητα.

Οικολογική καινοτομία και κοινωνική καινο-τομία: ποιά είναι η σχέση μεταξύ των δύο αυτών γραμμών δράσης στην δημιουργία αειφόρων πόλεων;Η οικολογική καινοτομία και η κοινωνική καινοτομία είναι απλά δύο διαφορετικές διαστάσεις ή τρόποι προσέγγισης των ίδιων αλληλένδετων προβλημάτων, προτεραιοτήτων και δραστηριοτήτων. Ο συσχετισμός αυτών των δύο στοιχείων επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο σκέψης μας. Οι τεχνικές καινοτομίες δεν γίνονται χωρίς κάποιο σκοπό: οι τεχνικές οικολογικές καινοτομίες γίνονται για να εξυπηρετήσουν τις κοινωνίες που θα τις χρησιμοποιήσουν, επομένως αυτές οι κοινωνίες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην σύλληψη, ανάπτυξη και εφαρμογή αυτών των τεχνολογιών. O από κοινού σχεδιασμός, επομένως, των τελικών χρηστών και των τεχνικών εμπειρογνωμόνων παίζει καθοριστικό ρόλο στον τρόπο σκέψης μας. Ομοίως, αναγνωρίζουμε ότι

Οι ανθρώπινες κοινωνίες για τις οποίες προορίζονται οι τεχνικές οικολογικές καινοτομίες, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην σύλληψη, ανάπτυξη και εφαρμογή τους

8 9

απαιτούνται χρήματα για την εφαρμογή των τεχνικών καινοτομιών - κάποιος πρέπει να τις χρηματοδοτήσει με κάποιον τρόπο. Μας απασχολεί έντονα η εύρεση τρόπων χρηματοδότησης της εφαρμογής των οικολογικών καινοτομιών. Με το ίδιο σκεπτικό, κατανοούμε ότι ίσως απαιτείται σημαντική νομοθετική μεταρρύθμιση που θα επιτρέπει την οικολογική καινοτομία- από την αναθεώρηση των οικοδομικών κανονισμών μέχρι την διεύρυνση των πιλοτικών “ζωνών υψηλής επίδοσης”. Όταν σκεφτόμαστε την πόλη του μέλλοντος, πρέπει να επιστρατεύσουμε την φαντασία μας ώστε να δούμε την ανάγκη για περιβαλλοντική αειφορία ως μια ευκαιρία να βελτιώσουμε την ζωή στις πόλεις, χρησιμοποιώντας τεχνικές και κοινωνικές καινοτομίες που θα τις αλλάξουν προς το καλύτερο.

Ποια είναι η προσωπική σας γνώμη για το Έργο Masdar City στο Αbu Dhabi; Το Σχέδιο Masdar City στο Αbu Dhabi είναι ένα εμπνευσμένο σχέδιο που δείχνει στον κόσμο πως είναι να συνδυάζεις την κοινωνική, τεχνική και την οικολογική καινοτομία όταν ξεκινάς την οικοδόμηση μιας πόλης από το μηδέν. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η διαδικασία σχεδιασμού της πόλης Μasdar θα μας διδάξει σημαντικά πράγματα παρόλο που η κατάσταση στην Ευρώπη είναι πολύ διαφορετική. Σημαντικό μέρος της δουλειάς μας στις πόλεις πρέπει να αποτελέσει η ανακαίνιση ήδη υπαρχόντων κτιρίων , η επιλογή συστημάτων μεταφοράς στο υπάρχον οδικό δίκτυο κλπ. Το πλούσιο παρελθόν μας κάνει την πρόκληση ακόμη πιο ξεχωριστή καθώς στοχεύουμε ταυτόχρονα στην διατήρηση και την καινοτομία.

Η Παγκόσμια Έδρα για την Οικολογική καινοτομία στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού: ισχυρή δέσμευση για αειφορία.

Ηνέα Παγκόσμια Έδρα “Ανάπτυξης της Οικολογικής καινοτομίας” του PRES UniverSud Paris (Σύνδεσμος Ινστιτούτων έρευνας και ανώτερης εκπαίδευσης στην περιοχή Île de France της Γαλλίας) εισηγείται ένα πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας με στόχο τη προστασία του περιβάλλοντος, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε

θέματα ενέργειας, κινητικότητας και κατασκευής. Τα πέντε ιδρυτικά μέλη τoυ Συνδέσμου αυτού είναι: το Πανεπιστήμιο του Παρισιού, Paris-Sud 11, το Πανεπιστήμιο Saint-Quentin-en-Ynelines των Βερσαλλιών, Σχολή Ανωτέρων Σπουδών του Δήμου Κασσάν (ENS de Cashan), η Πολυτεχνική Σχολή του Παρισιού (Εcole Central Paris) και η Ανώτατη Σχολή Ηλεκτρισμού (Supelec). Το PRES περιλαμβάνει 20 εργαστήρια επιστημονικής έρευνας (χημεία, μηχανολογία, φυσική, ιατρική, μαθηματική βιολογία, τεχνολογία πληροφοριών, φυσικές και ανθρωπιστικές επιστήμες), πάνω από 3000 διδακτορικούς ερευνητές και 5500 ερευνητές και ακαδημαϊκό προσωπικό. Ο Όμιλος Italcementi συμμετείχε στην δημιουργία της νέας Έδρας μέσω της θυγατρικής της εταιρείας Ciments Frangais. Ο Όμιλος Italcementi θα στηρίξει την ανάπτυξη των προγραμμάτων της Έδρας προωθώντας ενδελεχή έρευνα σε σημαντικά θέματα όπως εκπομπές CO2, βιοποικιλότητα, καθώς και την ανάπτυξη νέων δομικών υλικών. “Η δημιουργία της εν λόγω παγκόσμιας Έδρας αφήνει περιθώρια πιο ισχυρής δέσμευσης για οικολογική αειφορία λόγω του διαλόγου και της συνεργασίας με τα Πανεπιστήμια καθώς και με εταιρείες που συμμετέχουν στο συγκεκριμένο έργο”, εξηγεί ο Enrico Borgarello, Διευθυντής Καινοτομίας του Ομίλου Italcementi. Άλλοι σημαντικοί επιχειρηματικοί όμιλοι που συμμετέχουν σε αυτό το σχέδιο είναι οι: Αlstom, SNCF, GDF-Suez και SAUR, σε συνεργασία με τον Γαλλικό Οργανισμό Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Ενέργειας (Αdeme).

Οικολογία και κοινωνία πρέπει να έχουν παράλληλη πορείαΗ ζωή σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον απαιτεί συνεχή προσαρμογή. Αυτός είναι ο ορισμός της καινοτομίας. H άρνηση να διαχειριστούμε τις αλλαγές μας καταδικάζει σε γρήγορο θάνατο. Σε αυτόν τον δρόμο της αλλαγής η πράσινη και η κοινωνική καινοτομία πρέπει να βαδίζουν σε παράλληλους δρόμους.

ΟAndre-Yves Portnoff είναι Διευθυντής του Παρατηρητηρίου της “Επανάσ-τασης της Νοημοσύνης” της

Futurible International. Είναι ένας από τους συντάκτες της πρώτης Γαλλικής αναφοράς για την άυλη κοινωνία, θέμα που πραγματεύεται σε βάθος στα πιο πρόσφατα δημοσιεύματά του. Δουλεύει ως σύμβουλος επιχειρήσεων σε θέματα αξιολόγησης παγκόσμιου κεφαλαίου, προοπτικής και καινοτομίας. Στην συνέντευξη που ακολουθεί ο Andre-Yves Portnoff εστιάζει στις ανάγκες των σύγχρονων καταναλωτών καθώς και στο μέλλον της οικολογικής και της κοινωνικής καινοτομίας εντός του αστικού περιβάλλοντος.

Η λέξη “Αλλαγή” είναι λέξη-κλειδί στην εποχή μας. Φυσικά αυτή δεν είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας που λέει κάποιος ότι “Οι Καιροί Αλλάζουν” (Βob Dylan). Εντούτοις, σήμερα η ανάγκη για αλλαγή έχει παύσει να είναι η άποψη μιας μειοψηφίας και αποτελεί ευρέως διαδεδομένη αντίληψη σε όλο τον πλανήτη. Το παγκόσμιο κλίμα αλλάζει και οι άνθρωποι προσπαθούν να αντα-ποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση πράγμα που σημαίνει αλλαγή του ενιαίου μοντέλου οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Η παρούσα ύφεση κάνει το τοπίο ομιχλώδες: στο άμεσο μέλλον απλά θα φιλοδοξούμε να

έχουμε επικερδείς επιχειρήσεις όπως συνήθως συμβαίνει ή θα χρειαστεί να προσπαθήσουμε να επιτύχουμε ένα πιο αειφόρο μοντέλο παγκόσμιας ανάπτυξης;Από την εποχή των μεγάλων κλασσικών της Κινέζικής φιλοσοφίας, του Ηράκλειτου του Εφέσιου και του Βούδα, γνωρίζουμε ότι “τίποτα δεν είναι συνεχές εκτός από την αλλαγή”.Ωστόσο δεν δεχόμαστε να το παραδεχτούμε επειδή η αλλαγή οδηγεί στον θάνατό μας και μας αναγκάζει να αναλάβουμε ευθύνες, να εγκαταλείψουμε συνήθειες. Η ζωή σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον απαιτεί συνεχή προσαρμογή. Αυτός είναι ο ορισμός της καινοτομίας. Η άρνηση να διαχειριστούμε τις αλλαγές μας καταδικάζει σε γρήγορο θάνατο. Το βασικό ζήτημα τόσο στον πολιτικό όσο και στον επαγγελματικό τομέα και στην προσωπική ζωή είναι το ζήτημα του χρόνου: ενεργούμε μόνο υπό την πίεση άμεσων καταστάσεων; Κοιτάμε μπροστά για να προλάβουμε προβλήματα που θα προκύψουν στο μακρινό και απώτερο μέλλον; Η παρούσα Μεγάλη Ύφεση δημιουργεί καταστάσεις αναγκαιότητας. Ωστόσο, εάν δεν αντιμετωπίσουμε με θάρρος μακροπρόθεσμα ζητήματα, όχι μόνο θα το πληρώσουμε στο μέλλον αλλά θα έχουμε αντιμετωπίσει μόνο τα συμπτώματα τις κρίσης και σύντομα θα αντιμετωπίσουμε μια ακόμη πιο σημαντική κρίση. Και, παρόλα αυτά, παρατηρούμε μια τάση αναθεωρητισμού και άρνησης των ζητημάτων που αφορούν στην κλιματική αλλαγή. Αυτό συνιστά ανευθυνότητα.

Στις βιομηχανικές χώρες αυξάνεται η απαίτηση των καταναλωτών για άυλες αξίες σε προϊόντα και υπηρεσίες. Ποιες, κατά την γνώμη σας, είναι οι βασικές αξίες των σύγχρονων καταναλωτών;Επί τρεις δεκαετίες, υπάρχει η επιθυμία κατα-νάλωσης περισσότερων αγαθών και ταυτόχρονα η απαίτηση για ολοένα και μεγαλύτερους μη υλικούς στόχους, γεγονός που δεν είναι εντελώς αντιφατικό. Σε κάθε περίπτωση, ο άνθρωπος δεν είναι ένα απόλυτα λογικό ον, σε αντίθεση με τα παράλογα πιστεύω των σύγχρονων κλασσικών. Οι άνθρωποι όλο και περισσότερο θέλουν με δική τους ελεύθερη βούληση να αγοράζουν αυτό που ανταποκρίνεται στις αξίες τους. Εάν μεγαλώσει η δυσπιστία τους απέναντι σε οργανισμούς και εταιρείες - και κατά συνέπεια στα επώνυμα προϊόντα - οι δυσαρεστημένοι καταναλωτές θα στραφούν σε φθηνότερα προϊόντα. Το Internet συνιστά έναν νέο παράγοντα μείωσης του φαινόμενου της άνισης παροχής πληροφοριών που ευνοούσε τους προμηθευτές, τους επαγγελματίες και όχι τους πολίτες - καταναλωτές. Οι τελευταίοι τώρα χρησιμοποιούν ένα ολοένα αυξανόμενο αριθμό εργαλείων στους υπολογιστές και στα τηλέφωνά τους, για να συγκρίνουν προσφορές χιλιάδων προμηθευτών και γνώμες άλλων χρηστών. Ο καταναλωτισμός θα σημειώσει ραγδαία άνοδο και θα διατηρήσει την εθνική του διάσταση. Μια σημαντική μειοψηφία, γύρω στο 40%, ακόμα θεωρεί ότι το επαγγελματικό μας έργο

Συνέντευξη του Andre-Yves PortnoffΔιευθυντή του Παρατηρητηρίου της “Επανάστασης της Νοημοσύνης” της Futurible International

Ο συσχετισμός οικολογικής και κοινωνικής καινοτομίας παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στον σχεδιασμό των επόμενων βημάτων για την αειφόρο ανάπτυξη

10 11

κινητικότητας; Ή μήπως την ευχαρίστηση που αντλούν από το γεγονός ότι τους ανήκει; Υπάρχουν άνθρωποι που ικανοποιούνται με το να έχουν κάποιο αγαθό, ακόμη και αν δεν το χρησιμοποιούν, ενώ άλλοι προσανατολίζονται περισσότερο προς την χρήση του. Τα δίκτυα που επιτρέπουν την εκτέλεση ενεργειών από απόσταση, χρησιμοποιούν μακρινούς πόρους και ενθαρρύνουν την ανάπτυξη υπηρεσιών που επιτρέπουν την πρόσβαση σε αγαθά που ο χρήστης δεν χρειάζεται να διαχειριστεί ο ίδιος

Πως θα πρέπει να αντιδράσουν οι εταιρείες στις νέες καταναλωτικές τάσεις; Ποιότητα ή ποσότητα; ποιος είναι ο σωστός τρόπος για την μελλοντική οικονομία; Σε ένα περιβάλλον ραγδαίων εξελίξεων και βραχυβιότητας πολλών προϊόντων, θα αναπτυχθούν λύσεις που θα εγγυώνται επίδοση. Οι άνθρωποι θα στραφούν στην αγορά προϊόντων που τους προσφέρουν ψυχική ηρεμία, αλλά η διατήρηση της εμπιστοσύνης θα είναι υψίστης σημασίας , και είναι αυτό ακριβώς που καθυστερεί το cloud computing, δηλαδή την εξ αποστάσεως χρήση υπολογιστών και λογισμικού που δεν ανήκει στους χρήστες. 0ι εταιρείες που επιθυμούν να

διασφαλίσουν αειφόρο ανάπτυξη θα πρέπει να είναι σε θέση να ανανεώνουν γρήγορα τις προσφορές τους στους πελάτες και να τους ακούν με προσοχή για να μπορούν να τους προσφέρουν εξατομικευμένες λύσεις. Η αύξηση της ποσότητας εις βάρος της ποιότητας είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Ενδεικτικές είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Τoyota. Το πάλαι ποτέ πρότυπο ποιότητας σήμερα δέχεται έντονη κριτική ακριβώς λόγω έλλειψης ποιότητας. Δεν υπάρχει τρόπος να θυσιάσεις την ποιότητα, για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε αγορές όπου υπάρχουν ισχυροί ανταγωνιστές έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν όλα τα δίκτυα για να επικαλεστούν την μαρτυρία της παγκόσμιας διεθνούς γνώμης και να καταστρέψουν την φήμη σου. Αυτό μπορεί να εξακολουθήσει να συμβαίνει σε ορισμένους τομείς όπου όσοι έχουν το μονοπώλιο έχουν τεράστια οικονομικά αποθέματα για να παραπληροφορήσουν τον τύπο και την κοινή γνώμη. Ωστόσο η καινοτομία ανά τακτά χρονικά διαστήματα θέτει υπό αμφισβήτηση το μονοπωλιακό καθεστώς, χωρίς να εξαιρείται ο τομέας των υπολογιστών.

Στο μέλλον θα ζούμε σε αστικά περιβάλλοντα και μεγαλουπόλεις. H αειφόρος κατασκευή θα παίξει σημαντικό ρόλο στην οικοδόμηση της νέας αστικής κοινωνίας;Δύο βασικές παράμετροι που θα παίξουν καθοριστικό ρόλο θα είναι η επίτευξη ευημερίας και κατ’ επέκταση ο παράγοντας υγεία αφενός και ο παράγοντας κόστος αφετέρου. Οι περιβαλλοντικές μας φιλοδοξίες συνεπάγονται

μείωση κατανάλωσης ενέργειας ενώ, παράλληλα, η αύξηση της τιμής του πετρελαίου και της βενζίνης καθώς και η αβεβαιότητα ως προς την διαθεσιμότητα υδρογονάνθρακα που προέρχεται από περιοχές πολιτικά ασταθείς, θα μας οδηγήσει σε εφικτούς τεχνικά τρόπους κατασκευής κτιρίων χρησιμοποιώντας την ενέργεια με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Οι υπολογιστές θα διευκολύνουν την χρήση ενός έξυπνου ηλεκτρικού δικτύου που θα μειώνει την μέγιστη κατανάλωση και τις επιζήμιες διακοπές παροχής ρεύματος λόγω υπερφόρτωσης. “Έξυπνα μέτρα” θα προσφέρουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στους μεν χρήστες για την καλύτερη οργάνωση της κατανάλωσης της ενέργειας που χρησιμοποιούν, στους δε προμηθευτές για την βελτιστοποίηση της παραγωγής τους. Έξυπνα ηλεκτρικά δίκτυα θα διευκολύνουν την ένταξη των τοπικών πηγών ενέργειας στο βασικό δίκτυο, γεγονός που θα συμβάλλει στην προώθηση της τοποθέτησης φωτοβολταϊκών κυττάρων στα νέα κτίρια. Αυτή η τάση προς την ενεργειακή ανεξαρτησία μπορεί να ενισχυθεί λόγω της αύξησης της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, λόγω του φόβου και της απομόνωσης κοινωνικών ομάδων σε “γκέτο πλουσίων”. Είναι πιθανό στο μέλλον τα προβλήματα αστικής μόλυνσης να χρήζουν τόσο άμεσης επίλυσης ώστε να πρέπει να αναλάβουμε δράση και να λάβουμε μέτρα περιορισμού της μόλυνσης στον τομέα των μεταφορών μέσω μιας πιο έξυπνης πολιτικής ρύθμισης της κυκλοφορίας, της αστικής συγκοινωνίας, των ηλεκτρικών οχημάτων και της χρήσης υλικών απορρόφησης της ρύπανσης. Οι χρήστες - και οι δημόσιες αρχές - θα δείχνουν μεγαλύτερη ευαισθησία σε θέματα συντήρησης, αποκατάστασης “καθαρής” διάθεσης αποβλήτων τα οποία με το πέρασμα χρόνου θα λαμβάνονται περισσότερο υπόψη στην τιμή αγοράς στα πλαίσια του “συνολικού κόστους” .

Ποια είναι η σημασία της αειφόρου οικοδόμησης κατά την γνώμη σας; Πιστεύετε ότι η οικολογική καινοτομία και η κοινωνική καινοτομία πρέπει να εξελίσσονται παράλληλα και ποιες προτεραιότητες πρέπει να τεθούν για την επίτευξη κοινωνικής καινοτομίας;Κατά την γνώμη μου, αυτές οι δύο έννοιες είναι αλληλένδετες. Ένα αειφόρο κτίριο πρέπει να εντάσσεται σε ένα πλαίσιο “αειφόρου” αστικού σχεδιασμού.Δεν πρέπει να υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ πράσινης και κοινωνικής καινοτομίας. Ήδη από τον δέκατο έκτο αιώνα στην Βενετία σχεδίαζαν την ανάπτυξη της πόλης στο φυσικό

είναι χρήσιμο για την κοινωνία. Με την βοήθεια του Internet, αυτή η μειοψηφία θα συνεχίσει να ασκεί πίεση στις αρχές και τους φορείς ώστε να λάβουν υπόψη μακροπρόθεσμα ζητήματα. Αντιδράσεις αγανάκτησης μια σημαντικής μερίδας πολιτών και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού εναντίον της ανηθικότητας εκείνων που πυροδότησαν την κρίση θα ενισχύσει αυτή την τάση. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα θελήσουν να αναζητήσουν νόημα πέρα από τον υπερκαταναλωτισμό, αλλά παραμένει ο κίνδυνος πυροδότησης αντιδράσεων λαϊκισμού, κοινωνικής απομόνωσης, ακόμα και φασισμού.

Να είσαι ή να έχεις; Είναι το νέο δίλημμα;Γίνονται πολλές συζητήσεις για την “οικονομία της λειτουργικότητας”. Διαπιστώνουμε ότι οι άνθρωποι αγοράζουν λειτουργίες και όχι προϊόντα που τις υποστηρίζουν. Αυτό ίσχυε ανέκαθεν. Οι άνθρωποί δεν αγόρασαν ποτέ (παρά μόνο από υπεροψία) την τεχνολογία αυτή καθαυτή αλλά τις δυνατότητες που η τεχνολογία παρέχει. Μόνο στις μέρες μας η τεχνική εξέλιξη διευρύνει το φάσμα των δυνατοτήτων. Ωστόσο, από τον φορητό φωνογράφο μέχρι το ραδιόφωνο ή το γραμμόφωνο, το Walkman ή το MP3 player, οι χρήστες αγόραζαν πάντα την ευχαρίστηση του να μπορούν να ακούσουν μουσική όταν και όποτε το επιθυμούν. Βασικό μέλημα των επιχειρήσεων είναι να ενημερώνονται συνεχώς για το τι ακριβώς αγοράζουν οι καταναλωτές: το αυτοκίνητο, την ευχαρίστηση που αντλούν όταν το κοιτάζουν, το επιδεικνύουν, το οδηγούν, την ευχαρίστηση της ευχερούς

Μια πόλη είναι κυρίως τόπος ανταλλαγής στοιχείων μεταξύ των κατοίκων της που περνούν εκεί σημαντικό μέρος της ζωής τους και μεταξύ αυτών και των διερχομένων.

Η ανταπόκριση στις προκλήσεις της εποχής απαιτεί την ανάπτυξη πολυεπιστημονικών διαβιομηχανικών δεξιοτήτων.

12 13

της περιβάλλον και συνειδητοποίησαν ότι όλα ήταν αλληλένδετα, ότι η λιμνοθάλασσα έπρεπε να διατηρηθεί. Οι κατασκευές πρέπει να είναι “αειφόρες” για τους ανθρώπους και εναρμονισμένες με το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Μια πόλη είναι κυρίως τόπος ανταλλαγής στοιχείων μεταξύ των κατοίκων της, που περνούν εκεί σημαντικό μέρος της ζωής τους, και μεταξύ αυτών και των διερχομένων. Όλα πρέπει να οργανώνονται με σημείο αναφοράς τους συγκεκριμένους ανθρώπους και τις ανταλλαγές που συνιστούν την βάση της οικονομίας και της κοινωνίας. Ωστόσο, σήμερα, πρέπει να συνδυάσουμε δύο διαστάσεις, του φυσικού χώρου και του ψηφιακού χώρου όπως αυτός διαμορφώνεται μέσω Internet. Μια πόλη πρέπει να σχεδιάζεται λαμβάνοντας υπόψη την υλική και την ηλεκτρονική της υπόσταση. Το Internet είναι ένα εργαλείο που ενισχύει την επικοινωνία με τον κόσμο γενικά και με την περιοχή ειδικά και προάγει την ζωή του τόπου μέσω της επικοινωνίας μεταξύ των κατοίκων και των επισκεπτών της. Οι πρωτοβουλίες του δήμου της Βενετίας αναφορικά με τα δίκτυα οπτικών ινών και τα σημεία ασύρματης πρόσβασης (Wifi spotspots) συνιστά ένα πολύ καλό παράδειγμα εφαρμογής των παραπάνω. Απαιτείται η ανάπτυξη πολυεπιστημονικών διαβιομηχανικών δεξιοτήτων. Πολεοδόμοι, αρχιτέκτονες, σχεδιαστές θα πρέπει να είναι πιο ταπεινόφρονες, να αφουγκραστούν με προσοχή τις ανάγκες των μελλοντικών κατοίκων και να βλέπουν τα πράγματα μέσα από το δικό τους

αποτελούν δύο πολύ καλά παραδείγματα ανδρών που διέθεταν μια γενικότερη μόρφωση.Οι ειδικοί πρέπει να διαθέτουν μια γενικότερη μόρφωση καθώς τους επιτρέπει να αναπτύξουν, μέσα από τον διάλογο, έργα αστικού σχεδιασμού που βασίζονται σε γνήσια συλλογική νοημοσύνη με στόχο την δημιουργία χώρων διαβίωσης που σέβονται το περιβάλλον και προάγουν την ανθρώπινη εξέλιξη. Οι χώροι διαβίωσης πρέπει να είναι ζωντανοί, να μπορούν να εξελίσσονται στο πέρασμα του χρόνου. Δεν είναι παγκόσμιες εκθέσεις που στήνονται με την προοπτική να καταστραφούν γρήγορα. Και εδώ επανερχόμαστε στην οικονομία της λειτουργικότητας. Είναι δύσκολο να εμμένουμε στο προφανές. Οι “χρήσιμες λειτουργίες” δεν αναφέρονται μόνο σε λογικές ή υλικές ανάγκες. Ο άνθρωπος δεν ακολουθεί της ιεραρχία των αναγκών του Maslow σύμφωνα με την οποία πρέπει πρώτα να ικανοποιούμε τις υλικές μας ανάγκες και μόνο έπειτα τις μη υλικές και τις πνευματικές. Επειδή δεν είμαστε μηχανές, μας χαρακτηρίζει η βασική ανάγκη για μη υλικά αγαθά όπως η αγάπη, η φιλία και η ομορφιά. Η κατασκευή ενός όμορφου χώρου διαβίωσης αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της περιβαλλοντικής και κοινωνικής καινοτομίας. Επίσης μακροπρόθεσμα αποδεικνύεται οικο- νομικά ασφαλής καθώς ο πληθυσμός που ζει σε ένα όμορφο περιβάλλον εμπνέεται από αυτό και γίνεται πιο δημιουργικός σε όλους τους τομείς. Επίσης γίνεται πιο απαιτητικός στις κοινωνικές και δημόσιες δραστηριότητες του.

πρίσμα. Σε οποιοδήποτε επιχειρησιακό τομέα, και ιδιαίτερα στον τομέα των κατασκευών, το να ακούς είναι η καλύτερη πηγή δημιουργικότητας και ένας τρόπος αποφυγής λαθών. Είναι πάντοτε αναγκαίο να ακούς τους άλλους ειδικούς για την ολοκλήρωση ενός έργου αστικού σχεδιασμού. Είναι απαράδεκτο να μην συνεργάζονται εξαίρετοι αρχιτέκτονες, που δεν είναι τεχνικοί, μηχανικοί, που ενδεχομένως δεν γνωρίζουν πάντα όλες τις εναλλακτικές λύσεις, συμπεριλαμβανομένων των αισθητικών λύσεων που προσφέρουν τα νέα υλικά, θεωρητικοί επιστήμονες ηλεκτρονικών υπολογιστών, υπάλ- ληλοι που διαχειρίζονται τους κανονισμούς, κοινωνιολόγοι, που καλούνται, πλέον πολύ αργά, να ερμηνεύσουν επικίνδυνα και επιζήμια φαινόμενα αστικής παθολογίας.

Ο Francesco di Giorgio Martini, ζωγράφος, μηχανικός και αρχιτέκτονας, ο Filippo Brunelleschi, που έδωσε μια πιο ακριβή ερμηνεία της γεωμετρικής προοπτικής και διετέλεσε υπεύθυνος και δάσκαλος στην ολοκλήρωση της κατασκευής του Duomo στην Φλωρεντία,

Παραγωγικότητα από την εκμετάλλευση πόρων: μια νέα πρόκληση για τις επιχειρήσειςΟι εταιρείες πρέπει να επανεξετάσουν την συνήθη προσέγγιση σχεδιασμού που υιοθετούν για να καταπολεμήσουν την αυξανόμενη αβεβαιότητα που είναι συνάρτηση της αυξανόμενης χρήσης των φυσικών πόρων του πλανήτη.

Συνέντευξη του Vittorio TerziΔιευθύνοντα Συμβούλου του Μεσογειακού Συγκροτήματος της McKinsey & Company

ΟVittorio Terzi ανέλαβε χρέη Διευθύνοντα Συμβούλου του Μεσογειακού Συγκροτήματος της

εταιρείας McKinsey & Company με γραφεία στην Ιταλία, την Αθήνα, το Κάιρο, την Κωνσταντινούπολη και το Τελ Αβίβ. Πριν γίνει στέλεχος της εταιρείας McKinsey, εργάστηκε ως εμπειρογνώμονας στην Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος στις Βρυξέλλες και στην Citybank στο Λονδίνο και στο Μιλάνο. O Vittorio Terzi είναι σημαντικός ηγέτης του Ευρωπαϊκού Τραπεζικού Συστήματος εταιρικών και χρηματοοικονομικών πρακτικών. Στην διάρκεια της 25ετούς θητείας του στην εταιρεία McKinsey έχει προσφέρει τις υπηρεσίες του σε Ιταλούς και Ευρωπαίους πελάτες σε πάρα πολλά θέματα μεταξύ των οποίων θέματα επιχειρησιακής στρατηγικής, οργάνωσης, οργανικής και μη οργανικής ανάπτυξης, εταιρικών οικονομικών, διαχείρισης κινδύνου, και βελτίωσης απόδοσης. Επίσης έχει διατελέσει σύμβουλος συναλλαγών Συγχώνευσης και Εξαγοράς (Μ&Α) στην εγχώρια και διεθνή αγορά. Το sdVision ζήτησε από τον Vittorio Terzi να περιγράψει συνοπτικά τα βασικά χαρακτηριστικά της περιβαλλοντικής πολιτικής των εταιρειών τόσο στις βιομηχανικές όσο και στις αναδυόμενες χώρες.

Ως εμπιστευμένος σύμβουλος και εμπειρογνώμονας πολλών ισχυρών επιχειρήσεων, έχετε το σημαντικό πλεονέκτημα να γνωρίζετε τις περιβαλ- λοντικές στρατηγικές ηγετικών

εταιρειών στις βιομηχανικές χώρες. Κατά την γνώμη σας, στις μέρες μας, πόση προτεραιότητα δίνουν αυτές οιεταιρείες στα περιβαλλοντικά ζητήματα; Δεν είμαι πεπεισμένος ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα των εταιρειών σήμερα, αλλά πιστεύω ότι θα έπρεπε να έχουν μια πιο εξέχουσα θέση στην ημερήσια διάταξη των εταιρειών. Το περιβαλλοντικό ζήτημα, και, πιο συγκεκριμένα η διαθεσιμότητα των φυσικών πόρων του πλανήτη, θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά τις εταιρείες από πλευράς απόδοσης και επιχειρησιακής στρατηγικής. Οι εταιρείες πρέπει να εξετάσουν πολλούς παράγοντες που θα επηρεάσουν σημαντικά την διαθεσιμότητα και την μεταβλητότητα των πόρων στο μέλλον: η προσφορά και η ζήτηση, η αύξηση των ρυθμιστικών κανονισμών και η μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Υπολογίζεται ότι η αύξηση στην κατανάλωση πρώτων υλών θα ξεπεράσει το 30% τα επόμενα δέκα χρόνια, ενώ το 90% αυτής θα σημειωθεί στις αναδυόμενες αγορές. Μόνο στην Κίνα, οι ενεργειακές ανάγκες αυξάνονται κατά 15% ετησίως. Εντούτοις, η προσφορά θα εξακολουθεί να είναι περιορισμένη. Τα έξοδα εξόρυξης θα αυξηθούν καθώς γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη η εύρεση και η πρόσβαση σε πηγές φυσικών πόρων. Επιπλέον πολλές από τις πιο σημαντικές πηγές εντοπίζονται σε χώρες πολιτικά ασταθείς: το Ιράν, το Ιράκ, η Βενεζουέλα

και η Σαουδική Αραβία διαθέτουν το 50% αργού πετρελαίου παγκοσμίως. Η αυξανόμενη ζήτηση, η περιορισμένη προσφορά και το αυξανόμενο κόστος, θα οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών των αγαθών. Αν αναλογιστούμε ότι αυτός ο τομέας αντιπροσωπεύει το 15% του ΑΕΠ παγκοσμίως, μπορούμε να καταλάβουμε πόσο σημαντικοί είναι αυτοί οι παράγοντες και για την οικονομία γενικά και για τις εταιρείες ειδικά.

Η διαμόρφωση περισσότερων ρυθμιστικών κανονισμών θα επηρεάσει επίσης σημαντικά τις εταιρείες. Κάποια ρυθμιστικά προγράμματα που τώρα είναι υπό εξέταση θα μπορούσαν να αλλάξουν ριζικά το επιχειρησιακό μοντέλο των εταιρειών. Τα συστήματα ρύθμισης της τιμής του νερού και του γαιάνθρακα, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να επιφέρουν δραματικές αλλαγές σε συγκεκριμένες εταιρείες. Επιπροσθέτως, η ευαισθητοποίηση του κόσμου σε περιβαλλοντικά ζητήματα είναι μεγάλη και θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες διαμορφώνουν την στρατηγική τους. Σε συνδυασμό με τον έλεγχο των πόρων που

Δεν είμαστε μηχανές, και η ανάγκη μας για άυλα αγαθά, αγάπη, φιλία, ομορφιά είναι ζωτικής σημασίας. Η κατασκευή ενός όμορφου περιβάλλοντος διαβίωσης αποτελεί επίσης στόχο της περιβαλλοντικής και κοινωνικής καινοτομίας

Δεν μπορούμε να μιλάμε για το περιβάλλον χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τους φυσικούς πόρους του πλανήτη. Οι εταιρείες πρέπει να συνεκτιμήσουν πολλούς παράγοντες που θα έχουν σημαντική επίδραση στην διαθεσιμότητα και μεταβλητότητα των φυσικών πόρων.

14 15

προανέφερα, οι παραπάνω συνθήκες θα οδηγήσουν σε μια εξαιρετικά ασταθή τιμολόγηση και διαθεσιμότητα πόρων. Αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν να απειλήσουν σημαντικά την πλεονεκτική ανταγωνιστική θέση μιας εταιρείας εάν δεν αξιολογηθούν προσεχτικά και δεν ενταχθούν στον εταιρικό σχεδιασμό.

Δεδομένου του αργού ρυθμού της οικονομικής ανάκαμψης, με ποιον τρόπο οι εταιρείες ανταποκρίνονται στην πρόκληση της αειφόρου ανάπτυξης;Οι εταιρείες πρέπει να επανεξετάσουν την συνήθη προσέγγιση σχεδιασμού που υιοθετούν. Οι “συνήθεις επιχειρησιακές τακτικές” δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες τιμές και την αυξανόμενη αβεβαιότητα που είναι συνάρτηση της ολοένα και μεγαλύτερης χρήσης των φυσικών πόρων του πλανήτη ιδιαίτερα από τις αναπτυσσόμενες χώρες. Στη διαμόρφωση στρατηγικής πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλες οι πιθανές εξελίξεις, η διακύμανση των τιμών των αγαθών, και ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει στην επιχείρηση η μεγάλη ή η μικρή μεταβλητότητά τους. Τεχνικές σχεδιασμού σε συνθήκες αστάθειας βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, αν και η πρόσφατη οικονομική κρίση ώθησε τις εταιρείες προς αυτήν την κατεύθυνση με αποτέλεσμα να αρχίσουν να τις εφαρμόζουν όπως για παράδειγμα το τεστ αντοχής των τραπεζών (stress test). Ωστόσο, δεν αποτελούν ακόμη κοινή πρακτική και θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να καθιερωθούν.

Η φιλικότητα προς το περιβάλλον μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κόστους επειδή οι εταιρείες μειώνουν την ποσότητα ενέργειας που χρησιμοποιούν. Επιπλέον, αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε νέα έσοδα λόγω καλύτερων προϊόντων ή μπορεί να δώσει στις εταιρείες την δυνατότητα διεύρυνσης της επιχει-ρηματικής τους δραστηριότητας. Θεωρείτε ότι η αειφορία είναι ο νέος ορίζοντας της καινοτομίας;Πιστεύω ότι η παραγωγικότητα από την εκμετάλλευση των πόρων θα αποτελέσει σημαντικό ανταγωνιστικό παράγοντα. Στον κόσμο του αύριο, γενικά η παραγωγικότητα θα είναι σημαντική. Η παραγωγικότητα από την εκμετάλλευση των πόρων θα είναι επίσης σημαντική και εδώ η καινοτομία θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Πολλές εταιρείες ήδη κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση. Για παράδειγμα η εταιρεία UPS μείωσε κατά 2% τις δαπάνες της για καύσιμα χρησιμοποιώντας ένα λογισμικό πρόγραμμα που την βοηθά να σχεδιάζει διαδρομές παράδοσης με λιγότερες

στροφές στα αριστερά οι οποίες καταναλώνουν περισσότερα καύσιμα από τις στροφές στα δεξιά. Ομοίως η εταιρεία Apple έχει αναπτύξει τρόπους περιστολής της σπατάλης πόρων και ενέργειας στα προϊόντα της. Από τότε που εισήγαγε στην αγορά τους υπολογιστές Mac έχει περιορίσει την χρήση πρώτων υλών κατά 50% και την κατανάλωση ενέργειας κατά 40%. Η εταιρεία Boeing σχεδίασε το νέο Dreamliner λαμβάνοντας υπόψη τόσο το κόστος όσο και το περιβάλλον. Χρησιμοποιώντας ελαφρά συνθετικά υλικά, η εταιρεία πέτυχε εξοικονόμηση καυσίμων μεγαλύτερη του 20% μειώνοντας το μακροπρόθεσμο κόστος ιδιοκτησίας του πελάτη καθώς και τις πιθανότητες μελλοντικής έκθεσης του περιβάλλοντος σε ρύπους. Οι καταναλωτές επίσης πιέζουν τις εταιρείες να γίνουν πιο φιλικές προς το περιβάλλον και συμβάλλουν στην δημιουργία νέων μεγάλων επιχειρήσεων. Η εταιρεία Clorox, για παράδειγμα, κατέκτησε το 40% της Αμερικάνικης αγοράς φυσικών προϊόντων καθαρισμού κατά το πρώτο τρίμηνο κυκλοφορίας της σειράς προϊόντων Green-Works αυξάνοντας σημαντικά και στο σύνολό της το μέγεθος της γενικότερης κατηγορίας. Και το κατόρθωσε προσφέροντας μια σειρά προϊόντων που ήταν έως και 25% φτηνότερα από άλλα φυσικά προϊόντα. Αυτό ευχαρίστησε τους πελάτες και πολύ περισσότερο τους μετόχους καθώς οδήγησε σε περιθώρια κέρδους 20 με 25% άνω του μέσου όρου της εταιρείας. Τα παραπάνω παραδείγματα αποδεικνύουν ότι η επίγνωση των επιπτώσεων των ενεργειών μας στο περιβάλλον προάγει την καινοτομία.

Στο μέλλον, μόνο εταιρείες που στοχεύουν στην αειφορία θα έχουν ανταγωνιστικό προβάδισμα. Αυτό συνεπάγεται επανεξέταση των επιχειρησιακών μοντέλων καθώς και των προϊόντων, των τεχνολογιών και των διαδικασιών που ακολουθούνται. Συμφωνείτε με αυτήν την άποψη;Η αειφορία αναμφίβολα θα αποτελέσει έναν σημαντικό –αλλά όχι τον μοναδικό παράγοντα επιτυχούς ανταγωνισμού των εταιρειών καθώς απαιτεί την ικανότητα της αποτελεσματικής διαχείρισης των πόρων. Η ικανότητα κάποιων εταιρειών να παράγουν την ίδια ποσότητα

προϊόντων με χαμηλότερη κατανάλωση και καλύτερη αξιοποίηση των πρώτων υλών θα τις οδηγήσει σε σαφώς πλεονεκτική θέση και θα τους εξασφαλίζει ανταγωνιστικό προβάδισμα. Ωστόσο, είναι δύσκολο να προβλέψουμε αν η αειφορία θα γίνει ο πιο σημαντικός ανταγωνιστικός παράγοντας. Είναι περισσότερο εφικτό για κάποιες βιομηχανίες απ’ ότι για άλλες.

Πιστεύετε ότι οι εταιρείες στις βιομηχανικές χώρες μπορούν να αποτελέσουν τον μοχλό εισαγωγής της καινοτομίας στην παγκόσμια οικονομία;Μόνο εν μέρει. Όλες οι εταιρείες ανά τον κόσμο θα αναγκαστούν να διαχειρίζονται τους πόρους του πλανήτη – ενεργειακούς και άλλους – καλύτερα. Αλλά η εξέλιξη της οικολογικής καινοτομίας καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το σημείο εκκίνησης. Οι εταιρείες στις βιομηχανικές χώρες θα προωθήσουν σημαντικές βελτιώσεις αλλά περιορίζονται από το παρελθόν, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στην καινοτομία. Είναι πιο εύκολο για τις αναδυόμενες εταιρείες να προάγουν την οικολογική καινοτομία επειδή ξεκινούν από το μηδέν και δεν χρειάζεται να καταρρίψουν τείχη. Η Κίνα, για παράδειγμα, είναι πρώτη παγκοσμίως σε θέματα ενεργειακής κατανάλωσης και μόλυνσης. Όμως ταυτόχρονα είναι και η μεγαλύτερη παραγωγός ανανεώσιμης ενέργειας. Μία Κινέζικη εταιρεία κατέχει το 12% των μετοχών της αμερικάνικης αγοράς ηλιακών συλλεκτών και σχεδιάζει να φτάσει το 20% τα επόμενα δύο χρόνια. Η Κίνα επίσης παράγει και καταναλώνει την περισσότερη αιολική ενέργεια παγκοσμίως. Έτσι αφενός συμβάλλει σημαντικά στην μόλυνση του περιβάλλοντος καθώς χρειάζεται ενέργεια για να συνεχίσει να αναπτύσσεται αλλά από την άλλη κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως στην παραγωγή καθαρής ενέργειας.

Πιστεύετε ότι η πράσινη οικονομία θα αποτελεί ορόσημο της “νέας οικονομίας”;Σίγουρα θα αποτελεί σημαντικό παράγοντα, αλλά όχι τον μοναδικό. Η εταιρεία ΜcKinsey εκτιμά ότι στα επόμενα 10 χρόνια 2 τρισεκατομμύρια δολάρια θα επενδυθούν παγκοσμίως σε καθαρές τεχνολογίες. Αυτή η βιομηχανία θα αποφέρει έσοδα της τάξεως του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι η πράσινη οικονομία θα είναι κινητήριος δύναμη γενικά της οικονομίας γεγονός που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Δεν θα είναι η μόνη, αλλά θα καθορίζει την επιτυχία ή την αποτυχία πολλών εταιρειών, σε συνάρτηση με την ικανότητά τους να διαχειρίζονται τους φθίνοντες πόρους και να δημιουργούν συνθήκες αειφόρου ανάπτυξης.

Η οικολογική καινοτομία είναι πιο πιθανό να προέλθει από χώρες όπου οι ρυθμιστικές αρχές είναι πιο ευέλικτες, όπου γίνεται αντιληπτή η κρισιμότητα του γενικότερου περιβαλλοντικού ζητήματος και δεν προβάλλονται εμπόδια. Αυτό θα επέτρεπε την σταδιακή μεταμόρφωση ενός ολόκληρου συστήματος.

16

Έρ

γα 17

που εμπλουτίζονται με τις ολοένα αυξανόμενες εμπειρίες και ταλέντα τους. Αυτός είναι ο σκοπός της i.nova, του συμβόλου στο όνομα του οποίου ο Όμιλος Italcementi επιστρατεύει τους καλύτερους τρόπους συνδυάζοντας μοναδικά πολυεπιστημονικές δεξιότητες στον τομέα της χημείας, της φυσικής, της γεωλογίας και μηχανολογίας για να επιφέρει πραγματικά φιλόδοξα αποτελέσματα. “Οι σημαίες έχουν μία εξαιρετικά συμβολική και λανθάνουσα σημασία” - είπε κάποτε ο Wally Olins, γκουρού της στρατηγικής επικοινωνίας και συνιδρυτής της Wolff Olins, μιας Βρετανικής εταιρείας που παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στον Όμιλο Italcementi σε θέματα εταιρικής ταυτότητας. Οι σημαίες τονίζουν την σημασία εκδήλωσης, μέσω ενός συμβόλου, στοιχείων που δεν μπορούν να εκφραστούν με λέξεις, αλλά που αναγνωρίζονται εύκολα και επικοινωνούν άμεσα την ταυτότητα και τα πιστεύω μιας

ομάδας.Στο βιβλίο του, Η Εταιρική Προσωπικότητα, ο Wally Olins θυμίζει πως “αμέσως μετά την ίδρυσή τους, οι ομόσπονδες πολιτείες της Αμερικής συνέλλεξαν όλα τα σημαντικά στοιχεία ενός κράτους – έθνους - σημαία, χρώματα, πρωτεύουσα, ακόμη και ένα τραγούδι – για να επικοινωνήσουν ένα ολόκληρο σύστημα αξιών με άμεσο τρόπο”. Ο Όμιλος Italcementi στηρίζει την δέσμευσή του για συστήματα καινοτομίας, τεχνολογίες και προϊόντα προσβλέποντας στην αειφόρο ανάπτυξη. Ο λογότυπος i.nova συγκεντρώνει όλα τα “σημαντικά” στοιχεία που απορρέουν από τις δραστηριότητες του Ομίλου στον τομέα της καινοτομίας με στόχο την υπεροχή του στις οικοδομικές επιχειρήσεις, ενώ ταυτόχρονα προστατεύει το περιβάλλον και βελτιώνει την ποιότητα της ανθρώπινης διαβίωσης.

Η i.nova είναι κοινή πλατφόρμα μεταξύ του Ομίλου Italcementi, της Έρευνας και Καινοτομίας και της βιομηχανίας οικοδομικών κατασκευών

Περίπτερο Ιταλίας, Διεθνής Έκθεση (World EXPO) 2010, Σαγκάη

i.nova: Η δική μας σημαία για την καινοτομία

Μέσω της πλατφόρμας i.nova, ο Όμιλος Italcementi φιλοδοξεί να ενισχύσει την δέσμευσή του για καινοτομία, υιοθετεί την αλλαγή και είναι ανοιχτός σε νέες ιδέες

«Η ισχύς και τα χαρακτηριστικά της οικονομικής ύφεσης που διάγουμε εμφανώς σημαίνουν πως οι πιθανότητες να επιστρέψουμε στην

πρότερη κατάσταση είναι ελάχιστες: στο παλιό μοντέλο ανάπτυξης που είναι μη αειφόρο και ανεπιθύμητο». Αυτές ήταν οι εισαγωγικές δηλώσεις του Carlo Pesenti, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Italcementi σε πρόσφατο συνέδριο της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ιταλίας με θέμα τις βιομηχανικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κρίσης και την βελτίωση της προοπτικής του μέλλοντος. Οι οργανισμοί πρέπει να επαναπροσδιοριστούν για να μπορέσουν να αλλάξουν επιτυχώς το αναπτυξιακό τους μοντέλο. Τα θετικά στοιχεία του παρελθόντος πρέπει να πλαισιώσουν νέα ιδανικά με στόχο την αλλαγή των συνθηκών στις οποίες λειτουργεί η εταιρεία, τόσο εντός όσο και εκτός.

Οι επενδύσεις του Ομίλου Italcementi στην Έρευνα και την ΚαινοτομίαΟι επιχειρησιακοί οργανισμοί πρέπει να αποκτήσουν μία νέα και δημιουργική διάσταση, ένα ασυνήθιστο εγχείρημα για μεγάλους βιομηχανικούς ομίλους, και ιδιαίτερα για εκείνους που δραστηριοποιούνται σε παραδοσιακές βιομηχανίες όπως η βιομηχανία τσιμέντου. Η ιδέα της καινοτομίας είναι βαθιά ριζωμένη στην ιστορία του Ομίλου Italcementi όχι με την έννοια του ευσεβούς πόθου αλλά της πρακτικής εφαρμογής συγκεκριμένου εταιρικού οράματος. Συγκεκριμένα αριθμητικά στοιχεία μας επιτρέπουν να τεκμηριώσουμε αυτήν μας την δέσμευση.

Ο Όμιλος Italcementi επενδύει περίπου 13 εκατομμύρια Ευρώ ετησίως στην Έρευνα και την Καινοτομία. Ο δείκτης καινοτομίας του Ομίλου - δηλαδή ο λόγος εσόδων που απορρέουν από έργα καινοτομίας προς το σύνολο των πωλήσεων του Ομίλου - αυτήν την περίοδο είναι 3.2%, και αντιστοιχεί σε αύξηση 10% από το 2008 έως το 2009. Παρουσιάζει σταθερή αύξηση τα τελευταία χρόνια με μεσο-μακροπρόθεσμο στόχο να φτάσει το 5%. Άνθρωποι που εμπνέονται και υλοποιούν καινοτόμες ιδέες, βασιζόμενες σε προηγούμενες παγιωμένες εμπειρίες, βοηθούν την εταιρεία να επαναπροσδιοριστεί, να διευρύνει τους ορίζοντές της και να ξεκινήσει νέες αναζητήσεις συχνά αναθεωρώντας τα υπάρχοντα μοντέλα. Η καινοτομία, όσον αφορά τις διαδικασίες, τα προϊόντα και ιδιαίτερα τις ιδέες, μας δίνει την ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε τις νέες αγορές, με νέες προτάσεις, νέες υπηρεσίες, νέες διαδικασίες και νέα προϊόντα. Η i.nova συμβολίζει αυτό ακριβώς το όραμα. Της καινοτομίας ως βασικής αξίας, ως δύναμης που μας επιτρέπει να βλέπουμε πέρα από την οικονομική ύφεση, μετατρέποντας την παρούσα κρίση από σκόπελο σε ευκαιρία.

Η i.nova είναι το σύμβολο του δικού μας οράματος Η i.nova είναι το σύμβολο, η σημαία που αντιπροσωπεύει την καινοτομική ομάδα του Ομίλου Italcementi, τον “πυρήνα της ταυτότητάς του”, τις θεμελιώδεις αξίες του, το όραμα και την αποστολή του. Αυτή η σημαία συμβολίζει την ιστορία και τις παραδόσεις μιας ομάδας ανθρώπων

Sergio CrippaΔιευθυντής Επικοινωνίας και Εικόνας του Ομίλου Italcementi

Οι περιβαλλοντικές δεσμεύσεις του Ομίλου Ital-cementi αφήνουν περιθώρια μεγάλης προσπάθειας για καινοτομία και εφαρμογή των καλύτερων περιβαλλοντικών πρακτικών στις καθημερινές λειτουργίες του. Προσωπικά στην δουλειά μου εξετάζω πολύ προσεχτικά τις ενδεχόμενες επιπτώσεις των αποφάσεών μου από περιβαλλοντική σκοπιά. Στην προσωπική μου ζωή, οδηγώ υβριδικό αυτοκίνητο, επιλογή που θεωρώ συνεπή με την επαγγελματική μου συμπεριφορά και διαγωγή.

Graciela Ramallo TaboadaΤμήμα Επικοινωνίας της Ισπανίας

Η συμμετοχή μου στον τομέα Έρευνας και Καινοτομίας του Ομίλου Italcementi, που σε σημαντικό βαθμό συμβάλλει στην επίλυση των υπαρχόντων προβλημάτων και στην ανάπτυξη νέων ιδεών για το μέλλον, με γεμίζει όρεξη και ενθουσιασμό. Εργαζόμαστε σκληρά για να βρούμε λειτουργικές, αισθητικές και απλές λύσεις στον οικοδομικό τομέα, που απαιτούν χαμηλή κατανάλωση ενέργειας τόσο κατά την διάρκεια της ανάπτυξή τους όσο και κατά την μετέπειτα εφαρμογή τους.

Bora YagliTμήμα Ε&Α του Ομίλου

Λεύκωμα του Ομίλου

18 19

Η Οικολογική καινοτομία στον Όμιλο Italcementi

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΓΙΑ ΑΕΙΦΟΡΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

Έκθεση EXPO 2010: “Διάφανο τσιμέντο” για το Ιταλικό Περίπτερο στην ΣαγκάηΈνας νέος τύπος τσιμέντου δημιουργήθηκε με την προσθήκη ειδικών ρητινών σε ένα μείγμα νέας επινόησης που επιτρέπει την κατασκευή στέρεων μονωμένων πετασμάτων που ωστόσο εκπέμπουν φως. Το νέο διάφανο τσιμέντο i.light®, χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του Ιταλικού Περιπτέρου στη Διεθνή Έκθεση (World EXPO) 2010 στην Σαγκάη. Το νέο αυτό υλικό κατασκευάστηκε από τον Όμιλο Italcementi για τις ανάγκες του έργου κατασκευής του κτιρίου που θα αντιπροσωπεύσει την Ιταλία στην Κίνα κατά την διάρκεια της εξάμηνης Διεθνούς Έκθεσης. “Μετά την συνάντησή μας με τον Αρχιτέκτονα Giampaolo Imbrighi, Διευθυντή Έργου του Περιπτέρου, έπρεπε να βρούμε το συντομότερο δυνατό μια καινοτόμο και αποδοτική από πλευράς κόστους λύση για να κατασκευάσουμε το Ιταλικό Περίπτερο με διαφανείς τοίχους – εξήγησε ο Giovanni Ferrario Γενικός Διευθυντής του Ομίλου Italcementi. Χάρη στην ερευνητική εμπειρία μας, καταφέραμε επιτυχώς να κατασκευάσουμε το νέο “διάφανο τσιμέντο”. Για ακόμη μία φορά Ο Όμιλος Italcementi κατόρθωσε να εισάγει καινοτόμες λύσεις σε έναν φαινομενικά παραδοσιακό τομέα, όπως η βιομηχανία οικοδομικών υλικών. Η καινοτομία παίζει έναν ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο στην αποστολή της εταιρείας μας”

Το νέο προϊόν που κατασκευάστηκε στα εργαστήρια του Ομίλου Italcementi εξασφαλίζει διαφάνεια χάρη σε μία καινοτόμο σύνθεση ανάμειξης τσιμέντου/προσμίξεων. Η εξαιρετική ρευστότητα του μίγματος επιτρέπει την σύνδεση μιας μήτρας πλαστικής ρητίνης σε ένα τελικό πέτασμα που συνδυάζει την χαρακτηριστική συμπαγή υφή των υλικών τσιμέντου και την δυνατότητα να φιλτράρει το φως τόσο προς τα μέσα όσο και προς τα έξω. Πρόκειται για την πρώτη λύση βιομηχανικής εφαρμογής του “διάφανου τσιμέντου”. Οι ρητίνες – εξηγούν οι ερευνητές – εάν τοποθετηθούν εντός του υλικού καταλλήλως, έχουν μεγαλύτερη απόδοση διαφάνειας από τις οπτικές ίνες που χρησιμοποιήθηκαν πειραματικά σε αυτό το πεδίο,

καθώς και χαμηλότερο κόστος, γεγονός που επιτρέπει την χρήση τους σε μεγαλύτερη κλίμακα. 3.774 διαφανή πετάσματα τα οποία κατασκευάστηκαν από 189 τόνους “διάφανου τσιμέντου” καλύπτουν συνολική επιφάνεια 1.887 τετραγωνικών μέτρων, δηλαδή περίπου το 40% της συνολικής επιφάνειας του Περιπτέρου, δημιουργώντας μια ακολουθία φωτός και σκιών που μεταβάλλονται συνεχώς κατά την διάρκεια της ημέρας. Η αίσθηση διαφάνειας είναι πιο έντονη το βράδυ έξω από το κτίριο όπου το εσωτερικό φως φιλτράρεται προς τα έξω, ενώ μέσα, κατά την διάρκεια της ημέρας, φαίνονται οι αλλαγές στα επίπεδα του φυσικού φωτός. Τα πετάσματα που χρησιμοποιήθηκαν στην Σαγκάη έχουν διαστάσεις

Ένα νέο τμήμα που θα ισχυροποιήσει την δέσμευση του Ομίλου Italcementi για Καινοτομία.

Ηδέσμευση του Ομίλου Italcementi για Έρευνα και Καινοτομία επικυρώθηκε πρόσφατα με την δημιουργία του Τμήματος Καινοτομίας. Το εν λόγω τμήμα θα συμβάλλει ώστε η καινοτομία να εξελιχθεί σε στυλοβάτη της ανάπτυξης και της

ανταγωνιστικότητας του Ομίλου παγκοσμίως, στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης, με βασικούς άξονες το κόστος, την ποιότητα, την ασφάλεια και την διαχείριση γνώσεων. Αποστολή του Τμήματος Ανάπτυξης είναι να παρουσιάσει προϊόντα, διαδικασίες, λύσεις και εφαρμογές υψηλότερων προστιθέμενων αξιών συγκριτικά με τις παραδοσιακές, που θα επιτρέπουν την τεχνολογική κυριαρχία του Ομίλου Italcementi, προσφέροντας του μεγαλύτερο ανταγωνιστικό προβάδισμα και εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη ικανοποίηση των πελατών, ενώ ταυτόχρονα θα υπάγονται στους στρατηγικούς στόχους, κανόνες, αρχές και αξίες του Ομίλου. Σήμερα ο Όμιλος επενδύει περίπου 13 εκατομμύρια Ευρώ ετησίως στην Έρευνα και την Καινοτομία και διαθέτει 60 ισχύοντα διπλώματα ευρεσιτεχνίας για προϊόντα και διαδικασίες ενώ απασχολεί 170 εργαζόμενους στα δύο Κέντρα Έρευνας του Ομίλου (στο Bergamo και την Guerville). Στόχος της στρατηγικής Καινοτομίας που ακολουθείται είναι η αειφόρος ανάπτυξη: από τις επιπτώσεις της μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην επιχείρηση μέχρι την δημιουργία προϊόντων και διαδικασιών που συνεπάγονται χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων, αυξημένη χρήση παραπροϊόντων και ανακυκλωμένων υλικών με στόχο να ελαττωθεί η εκμετάλλευση φυσικών πόρων και οι εκπομπές ρύπων. Αυτή η αξία αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο στην αγορά, όπου μια καθαρά χαμηλού κόστους λύση στον οικοδομικό και κατασκευαστικό τομέα αφήνει περιθώρια εξέλιξης σε μια νέα ιδέα που ήδη καλλιεργείται στον Όμιλο Italcementi εδώ και αρκετά χρόνια: χαμηλού κόστους αλλά εξαιρετικά αειφόρες λύσεις. Η συνεργασία μας με αρχιτέκτονες και σχεδιαστές, στα πλαίσια της πρωτοβουλίας της i.nova μας επιτρέπει να αποδείξουμε την δέσμευσή μας για αειφόρο καινοτομία, δημιουργώντας νέα προϊόντα και διαδικασίες που μπορούν να ισχυροποιήσουν την εικόνα μας, όπως τα τσιμέντα TX Active®, i.light®, i.clime® που συγκαταλέγονται στα νέα προϊόντα μας. Συμμετέχοντας σε πολύ δύσκολα έργα, ο Όμιλος Italcementi έχει την δυνατότητα να εξελίσσεται και να καινοτομεί με πιο γρήγορο ρυθμό, και με πολύ υψηλές προοπτικές στους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται. Η πραγματική πρόκληση λοιπόν είναι να μετατρέψουμε αυτά τα πολλά υποσχόμενα έργα σε πραγματικές επιχειρησιακές ευκαιρίες τόσο για τον Όμιλο όσο και για τις θυγατρικές του. Το Τμήμα Καινοτομίας έχει εντολή να στηρίξει την ανάπτυξη αειφόρων καινοτόμων προϊόντων, διαδικασιών και λύσεων εντός των θυγατρικών εταιρειών, μέσω συγκεκριμένων έργων Ε&Α και μάρκετινγκ που θα επισπεύσουν τον σχεδιασμό και την εφαρμογή καινοτόμων λύσεων.

Enrico Borgarello

Διευθυντής Καινοτομίας Ομίλου Italcementi

Κατά την γνώμη μου η αειφορία πρέπει να είναι καθοριστικός παράγοντας στη ζωή όλων. Θεωρώ ότι μέσα από τις καθημερινές μας πράξεις μπορούμε να συμβάλλουμε στην αειφόρο ανάπτυξη της κοινωνίας μας. Ειδικότερα πρέπει να διαχειριστούμε τα διαθέσιμα μέσα ώστε να καλύψουμε τις ανάγκες μας σκεπτόμενοι τι χρειάζεται για να τα παράγουμε και πόσο επιβλαβείς είναι οι διαδικασίες παραγωγής τους για το περιβάλλον.

Alessandro MorbiΤμήμα Ε&Α του Ομίλου

Η οικολογική αποδοτικότητα, το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και η καινοτομία ως θεμέλια της επιχειρηματικής δραστηριότητας, στα οποία πιστεύω απόλυτα, είναι παράγοντες καθοριστικής σημασίας για τον Όμιλο Italcementi, που ενεργοποιούν και ενισχύουν τον ενθουσιασμό μου. Η καινοτομία έχει νόημα όταν αποκτά την μορφή κοινωνικής προσφοράς, εξασφαλίζοντας έναν άνετο τρόπο διαβίωσης, μειώνοντας παράλληλα το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Jean Philippe VacherΤμήμα Καινοτομίας Γαλλίας – Βελγίου

Είναι υπέροχο να γνωρίζεις ότι η εταιρεία μας φροντίζει και τους ανθρώπους και το περιβάλλον. Όλοι μας συνδράμουμε ώστε η συνεχής δέσμευση του Ομίλου Italcementi για αειφόρο ανάπτυξη να γίνει πιο συγκεκριμένη και ευρύτερα διαδεδομένη. Γνωρίζουμε ότι η δέσμευσή μας ενισχύει την καλή φήμη της εταιρείας μας και των εργαζομένων: αυτό με γεμίζει ικανοποίηση.

Paolo RazzanoΤμήμα Επικοινωνίας της Ιταλίας

Η προσοχή που δίνει ο Όμιλος Italcementi στην αειφορία ως ολιστική έννοια ενεργοποιεί την ευαισθητοποίηση του κόσμου σε θέματα περιβάλλοντος γεγονός που επηρεάζει διαρκώς τις προσωπικές μου απόψεις και την κοινωνική δράση μου. Η δέσμευση του Ομίλου μας υπενθυμίζει συνεχώς να μην παρεκκλίνουμε ιδιαίτερα σε μια κοινωνία που για αρκετά μεγάλο διάστημα είχε απομακρυνθεί από αειφόρες αξίες.

Mankaa Nangah RoseΤμήμα Αειφόρου Ανάπτυξης του Ομίλου

Ιταλικό περίπτερο, World EXPO 2010, Shanghai

i.light® “διάφανο τσιμέντο”

Λεύκωμα του Ομίλου

20 21

χαρακτήρας των υλικών που χρησιμοποιούνται επιτρέπει την εκ νέου εξολοκλήρου χρήση τους μετά την αποδόμησή του. Το “θερμικό τσιμέντο” i.clime® ήταν μια ιδέα που ξεκίνησε για το Σπίτι των 100.000 €, ένα σπίτι 100 τετραγωνικών μέτρων αξίας 100 χιλιάδων Ευρώ που σχεδίασε ο Ιταλός Αρχιτέκτονας Mario Cucinella. Το Σπίτι των 100.000€ είναι ένα πραγματικά “χαμηλού κόστους” έργο που ανταποκρίνεται στο όνειρο κάθε οικογένειας να έχει ένα σπίτι σε προσιτή τιμή, με δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας, που σέβεται απόλυτα τον χώρο και το περιβάλλον. Το αειφόρο οικολογικό σπίτι είναι μοντέρνο και ικανό να προσαρμόζεται σε διαφορετικούς τρόπους ζωής. Ο κάθε ιδιοκτήτης μπορεί να αποφασίσει το σχήμα του σπιτιού επιλέγοντας μεταξύ των διαφορετικών διαθέσιμων μοντέλων. Κάθε σπίτι θα εκφράζει πλήρως και θα αντανακλά την επιθυμία του ιδιοκτήτη του: ένα προκατασκευασμένο σπίτι, προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις του με ελαφρά δομικά στοιχεία και κινούμενο εξοπλισμό όπως συρόμενοι τοίχοι ίσιοι ή καμπύλοι και ειδικά μονοκόμματα συστήματα κλεισίματος που διαφοροποιούν τόσο το εσωτερικό όσο και το εξωτερικό του σπιτιού. Πρόκειται για έναν ανοιχτό χώρο που θα επιτρέπει σε κάθε ιδιοκτήτη να σκεφτεί και να αποφασίσει πως θα διαμορφώσει και θα διαρρυθμίσει το σπίτι του. Οι ειδικοί του Κέντρου Έρευνας και Καινοτομίας συνεργάζονται στενά με τους Αρχιτέκτονες του Mario Cucinella για την επίλυση ενδεχόμενων τεχνικών προβλημάτων, αναπτύσσοντας υλικά που είναι φιλικά προς το περιβάλλον σε λογικό κόστος. Η πρόκληση στο συγκεκριμένο έργο είναι η προστασία του περιβάλλοντος με παράλληλη εξοικονόμηση τόσο μη ανανεώσιμων όσο και οικονομικών πόρων. Στην πραγματικότητα, το σπίτι είναι σε θέση να παράγει ενέργεια και έτσι να μειώνει την ενεργειακή κατανάλωση χρησιμοποιώντας κάθε είδους στρατηγική που θα μετατρέπει το κτίριο σε βιο-κλιματική μηχανή. Αυτή η λύση θα συμβάλλει στην μείωση κόστους κατασκευής και θα καλύψει μέρος της υποθήκης και της εγκατάστασης δικτύων οργανισμών κοινής ωφελείας:οι εγκατεστημένοι ηλιακοί συλλέκτες στην πραγματικότητα παράγουν την ενέργεια που χρειάζεται για την κάλυψη των αναγκών του σπιτιού, ενώ το

500x1000x50 mm και βαθμό διαφάνειας που ισούται με 20% του εμβαδού επιφάνειάς τους. Σε ότι αφορά την στατική τους απόδοση, δοκιμή αντοχής τριών σημείων που έγινε στα πλαίσια εργαστηριακών πειραμάτων, έδειξε ότι τα πετάσματα μπορούν να αντέξουν ελαστικό φορτίο περίπου 2 Kilonewton. Το μέγιστο φορτίο αστοχίας που μετρήθηκε στις δοκιμές προσδιορίστηκε περίπου στα 8 Kilonewton. Κάθε πέτασμα ζυγίζει περίπου 25 κιλά. Οι ερευνητές του Ομίλου Italcementi διερευνούν περεταίρω τις ιδιότητες του υλικού για να αναπτύξουν περισσότερες και πιο προηγμένες εφαρμογές του προϊόντος. Το υλικό αυτό, που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Σαγκάη, στο μέλλον ίσως αποτελέσει αρχιτεκτονικό στοιχείο με διαφοροποιημένες, ενσωματωμένες λειτουργίες όπως για παράδειγμα ο εσωτερικός φωτισμός (τεχνικές

διάχυσης σκίασης /φωτός). Το επίτευγμα της διαφάνειας αποτελεί παράδειγμα της ικανότητας του Μade in Italy και καθιστά

εφικτή από πλευράς του Ομίλου Italcementi την παροχή τεχνογνωσίας και ισχυρής επιχειρηματικής εμπειρίας στο Ιταλικό Περίπτερο όπως συνέβη και στο παρελθόν με άλλα σημαντικά αρχιτεκτονικά έργα. “Όλοι μας έχουμε καθημερινή επαφή με το τσιμέντο. Με ετήσιο προϋπολογισμό που υπερβαίνει τα 13 εκατομμύρια Ευρώ, το ερευνητικό τμήμα του Ομίλου Italcementi αποβλέπει στο να καταστήσει το τσιμέντο πιο αειφόρο υλικό, ικανό να δημιουργεί ένα υγιεινό περιβάλλον άνετης διαβίωσης, όπως στην περίπτωση των “διαφανών κτιρίων” όπου το φως γίνεται το κυρίαρχο στοιχείο” λέει ο Enrico Borgarello, Διευθυντής Καινοτομίας του Ομίλου Italcementi

Το i.clime και το Σπίτι των 100.000 € To επονομαζόμενο “θερμικό τσιμέντο” με το εμπορικό σήμα i.clime® είναι το πιο πρόσφατο καινοτόμο προϊόν που παρασκεύασαν οι ερευνητές του Ομίλου Italcementi. Είναι ένα οικολογικό προϊόν που μειώνει την κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια. Αυτό το υλικό προορίζεται για πολλές χρήσεις, από οικοδομικές κατασκευές έως τοιχοπετάσματα (εσωτερικά/εξωτερικά) και είναι ειδικά σχεδιασμένο για να

βελτιστοποιήσει την ενεργειακή αποδοτικότητα και την φιλικότητα προς το περιβάλλον. Το θερμικό τσιμέντο i.clime® διαθέτει την αντοχή και την ανθεκτικότητα των παραδοσιακών τσιμέντων σε συνδυασμό με πολύ χαμηλή θερμική αγωγιμότητα, υψηλή διαπερατότητα ατμού και σημαντική θερμική αδράνεια εξασφαλίζοντας άνετο κλίμα όλο τον χρόνο. Εκτός από τα εγγενή χαρακτηριστικά του, το θερμικό τσιμέντο i.clime® είναι ανταγωνιστικό εφόρου ζωής. Τα αδρανή υλικά που περιέχονται στο σκυρόδεμα δεν προέρχονται από πρώτες ύλες αλλά από άλλα υλικά που έχουν

Λεπτομέρειες σχετικά με το “διάφανο τσιμέντο”

Ηδιαφάνεια στο τσιμέντο επιτυγχάνεται με ειδικές τεχνολογίες επεξεργασίας που εφαρμόζονται στα χρησιμοποιούμενα υλικά, δηλαδή στο τσιμέντο, τις προσμίξεις και τις ρητίνες. Το τελικό μίγμα διαθέτει

τις απαραίτητες ιδιότητες συμπεριλαμβανομένης της ευχέρειας ροής, για την στερέωση των ρητινών στα πετάσματα επιτρέποντας έτσι την διαβίβαση του φωτός και των εικόνων χωρίς να αλλοιώνεται η μόνωση και η ανθεκτικότητα του υλικού αυτού που έχει ως βάση το τσιμέντο. Οι ρητίνες είναι ειδικά πολυμερή τα οποία οι ερευνητές του Ομίλου Italcementi έκριναν κατάλληλα για εφαρμογές τέτοιου τύπου. Οι συγκεκριμένες ρητίνες, που μπορεί να είναι διαφορετικού χρώματος, αλληλοεπιδρούν τόσο με το φυσικό όσο και το τεχνητό φως και δημιουργούν ένα απαλό ζεστό φως εσωτερικά του κτιρίου και μια καθαρή φωτεινή εικόνα εξωτερικά. Οι ερευνητές του Ομίλου Italcementi βρήκαν την σωστή φόρμουλα ενός ξηρού έτοιμου προϊόντος που επιτρέπει την εισαγωγή αυτών των πλαστικών ρητινών στο τσιμεντοειδές, εκ φύσεως αδιαφανές υλικό, χωρίς να δημιουργούνται ρωγμές και να απειλείται η κατασκευή. Χωρίς να χρειάζεται να καταφύγουμε στην χρήση οπτικών ινών, αυτή η εφαρμογή αποδεικνύεται ιδιαίτερα κατάλληλη για την βιομηχανική χρήση του “διάφανου τσιμέντου” και προσφέρει μεγαλύτερη φωτεινότητα καθώς οι ρητίνες εκμεταλλεύονται μεγαλύτερες γωνίες διάθλασης φωτός από τις οπτικές ίνες. Μια ακόμη ιδιαιτερότητα του “διάφανου τσιμέντου” που χρησιμοποιήθηκε στην Σαγκάη είναι ο χώρος χύτευσης. Παρά την πολύπλοκη δομή του υλικού, μπορεί να χυθεί απευθείας σε καλούπια στο εργοτάξιο με αποτέλεσμα την σημαντική μείωση του κόστους. Ακόμη και η ανθεκτικότητα του διάφανου τσιμέντου παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Επί του παρόντος, είναι σε εξέλιξη η κατασκευή προκατασκευασμένων πετασμάτων, μερικά εκ των οποίων είναι εξαιρετικά μεγάλα

ήδη χρησιμοποιηθεί όπως υαλώδη ανακυκλωμένα εξαρτήματα οθόνης τηλεοράσεων και αχρηστευμένων υπολογιστών. Αναφορικά με την περιβαλλοντική αειφορία, χάρη στην περιορισμένη του επίδραση σε

μη ανανεώσιμους πόρους, είναι δυνατή η μείωση της εκπομπής CO

2, κατά

την φάση παραγωγής του. Επιπλέον, ο οικολογικός

23Ο Παγκόσμιο Συνέδριο Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (IUA), ο Mario Cucinella παρουσιάζει το έργο “Σπίτι των 100.000€

πλεόνασμα ενέργειας μπορεί να πωληθεί. Αναφορικά με τις εκπομπές CO

2, το σπίτι αποδεικνύεται

πραγματικά καινοτόμο: ενώ ένα παραδοσιακό σπίτι ετησίως παράγει 62 kg CO

2, ανά τετραγωνικό μέτρο,

το Σπίτι των 100.000 € έχει μηδενική εκπομπή CO2.

Επομένως, το Σπίτι των 100.000 € συγκλίνει με τον στόχο του Ομίλου Italcementi δηλαδή την δημιουργία άριστων κατασκευών και οικονομικής επίδοσης με ταυτόχρονη βελτίωση των συνθηκών ανθρώπινης διαβίωσης και σεβασμό για το περιβάλλον.

Η εταιρεία Ciments Calcia παρουσιάζει την BioSac: την πρώτη βιοδιασπώμενη και κομποστοποιήσιμη συσκευασία τσιμέντουΤο 2008, η Γαλλική αγορά συσκευασμένου τσιμέντου, παρήγαγε περίπου 35,000 τόνους απορριμμάτων συσκευασίας που, επί του παρόντος, θεωρείται συνηθισμένος όγκος βιομηχανικών αποβλήτων και, επομένως, απλά καταλήγει στη χωματερή ή αποτεφρώνεται. Σύμφωνα με την πολιτική Καινοτομίας και Αειφόρου Ανάπτυξης της Ciments Calcia, η συσκευασία BioSac by Calcia προσφέρει μια πρακτική λύση σε όλους τους εμπόρους και τις εταιρείες που αντιμετωπίζουν την πρόκληση της διάθεσης αποβλήτων εργοταξίου. Αυτή η 100% βιοδιασπώμενη και κομποστοποιήσιμη συσκευασία, που είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας των εταιρειών Barbier, Limagrain, Mondi και Ciments Calcia, εκτός από τα εγγενή χαρακτηριστικά της ανθεκτικότητας και της διατήρησης του περιεχομένου της, είναι επιπλέον φιλική προς το περιβάλλον.Οι συσκευασίες τσιμέντου που χρησιμοποιούνται σήμερα κατασκευάζονται από διπλή στρώση χαρτιού Kraft, που διασφαλίζει ανθεκτικότητα και μία ταινία ελεύθερη από πολυαιθυλένιο που προστατεύει το προϊόν. Ο συνδυασμός αυτών των διαφορετικών υλικών καθιστά δύσκολη την ανακύκλωση της

συσκευασίας. Η καινοτομία της συσκευασίας BioSac by Calcia έγκειται στην ταινία Biolice® μια 100% φυσική “ελεύθερη” ταινία που παρασκευάζεται από καλαμποκάλευρο: συνιστά μια αποτελεσματική λύση που διευκολύνει την διάθεση των απορριμμάτων αυτού του τύπου συσκευασίας. Η συσκευασία BioSac by Calcia καλύπτει όλες τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Προτύπου EN 13432 που αφορά στην ανανεώσιμη βιοδιασπώμενη και κομποστοποιήσιμη συσκευασία. Η συσκευασία BioSac φέρει το σήμα συμμόρφωσης OK Compost1 (πιστοποιητικό Νο S145). Αυτή η νέα τεχνολογία συσκευασίας πέρασε επιτυχώς όλες τις δοκιμές διασφαλίζοντας ότι το 96.3% του υλικού μπορεί να αποσυντεθεί με την βοήθεια βιομηχανικών συστημάτων κομποστοποίησης σε μόλις 12 εβδομαδες. Τα παραπάνω αποτελέσματα επαληθεύονται από τον Οργανισμό Ελέγχου του Βελγίου ΑIB Vingotte. Σύμφωνα με το πρότυπο EΝ 13432, τέσσερα κριτήρια θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την διαδικασία κομποστοποίησης:Βιοδιάσπαση: Η διαδικασία της βιοδιάσπασης ενεργοποιείται από συγκεκριμένα ένζυμα που τροποποιούν την χημική σύνθεση μιας ουσίας (παράγοντας νερό, CO2

, μεθάνιο και θερμότητα). Το κατώτατο επίπεδο βιοδιάσπασης των υλικών στους

χώρους κομποστοποίησης θα πρέπει να είναι 90% μέσα σε 6 μήνες.p Αποσύνθεση (διάσπαση και απώλεια ορατότητας): η υλική διάσπαση του υλικού σε πολύ μικρά κομμάτιαp disintegrability (fragmentation and loss of visibility): the physical breakdown of materials into small fragments;p Βαρέα μέταλλα: πρέπει να ελέγχεται η παρουσία συγκεκριμένων μετάλλων όπως υδράργυρου, μόλυβδου, καδμίου, κλπp Οικοτοξικότητα: πρέπει να διαπιστώνεται η απουσία πιθανών αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον.Η Βιοδιάσπαση είναι μια διαδικασία αποσύνθεσης που συνεπάγεται βιο-αφομοίωση μέσα από διαδικασίες που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον και είναι αποτέλεσμα της συνεργικής δράσης τεσσάρων στοιχείων: του οξυγόνου, του νερού, μικροοργανισμών και θερμότητας. Η κομποστοποίηση είναι μια διαδικασία που επιτρέπει την μετατροπή των οργανικών αποβλήτων σε μείγμα οργανικών καταλοίπων που δεν περιέχει τοξικά απόβλητα και που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την λίπανση του εδάφους. Χάρη στην συσκευασία BioSac by Calcia, οι επαγγελματίες στον κατασκευαστικό τομέα ίσως εκμεταλλευτούν μια 100% οικολογικά ασφαλή λύση που δεν επιβαρύνει το περιβάλλον και

που συμμορφώνεται με τις 6 απαιτήσεις του Περιβαλλοντικού Προτύπου Υψηλής Ποιότητας για την πράσινη οικοδόμηση στην Γαλλία που αφορά στην μείωση στο ελάχιστο των οικοδομικών απορριμμάτων. Οι CHR, Le Holloco, Point P, Prevot Cartier, Reseau Pro καθώς και η Société des Matériaux de Nogent προτίθενται να διακινήσουν αυτό το καινοτόμο προϊόν στην περιοχή Ile-de-France τον Μάρτιο του 2010. Η συσκευασία BioSac της Calcia θα κυκλοφορήσει στην υπόλοιπη Γαλλία μέσα στο τρέχον έτος.

Το σπίτι των 100.000 €: υψηλή ενεργειακή και περιβαλλοντική αποδοτικότητα και χαμηλό κόστος.

22 23

ALIPRE® για μειωμένες εκπομπές CO2 Το τσιμέντο ALIPRE®, που φέρει το εμπορικό σήμα της σειράς προϊόντων του Ομίλου Italcementi που βασίζονται στην τεχνολογία θειικού αργιλικού ασβεστίου είναι ένα από τα βασικά προϊόντα της i.nova. Αποτελεί παράδειγμα υψηλής τεχνολογίας προϊόντος φιλικού προς το περιβάλλον, καθώς παράγεται με πολύ χαμηλότερα επίπεδα εκπομπής CO

2 από το

συνηθισμένο τσιμέντο. Αυτά τα νέα κατασκευαστικά υλικά απευθύνονται σε αρχιτέκτονες και σχεδιαστές που δείχνουν ενδιαφέρονται για πρακτικές “καλής οικοδόμησης”, οι οποίες συνδυάζουν αρμονικά την καλή αισθητική των νέων κατασκευών με την θετική επίδρασή τους στο περιβάλλον.Ανάλογα με τις τεχνικές απαιτήσεις και την εφαρμογή του τελικού προϊόντος, το τσιμέντο ALIPRE® μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βασικό ή δευτερεύον συστατικό για να καθορίσει τον χρόνο εργασιμότητας, τον χρόνο πήξης, και την μηχανική αντοχή με στόχο συγκεκριμένες ιδιότητες του προϊόντος όπως ταχεία πήξη, ταχεία ανάπτυξη πρώιμων αντοχών, αυξημένη αντοχή σε θειικά και αντιστάθμιση συρρίκνωσης. Τα προϊόντα που έχουν ως βάση το ALIPRE® παρασκευάζονται με ανάμειξη θειικού αργιλικού ασβεστίου με κλίνκερ με θειικό ασβέστιο και τσιμέντο Portland. Κατάλληλες αναμίξεις των τριών αυτών συστατικών καλύπτουν ένα ευρύ πεδίο αναγκών όπως:p ευχέρεια ρύθμισης χρόνου πήξης p ταχεία ανάπτυξη πρώιμων αντοχών p σταδιακή αύξηση αντοχής που ξεπερνά τα βέλτιστης

απόδοσης τσιμέντα portland p χαμηλή συρρίκνωση p χαμηλή περιεκτικότητα σε αλκάλια

H νέα σειρά προϊόντων είναι η τέλεια επιλογή για την παρασκευή κόλλας, κονιάματος, σκυροδέματος, επίστρωσης δαπέδου ταχείας και ημιταχείας πήξης και στεγανωτικών υλικών χαμηλής συρρίκνωσης και άριστης αντοχής. Πρόκειται για μία δραστική λύση με πάρα πολλές εφαρμογές: επίστρωση δαπέδων, πλακόστρωση, επένδυση σηράγγων, διαχείριση αποβλήτων, παρασκευή επιχρισμάτων ανθεκτικών σε οξέα.Η τεχνολογία ALIPRE® εφαρμόζεται σε προϊόντα που δημιουργήθηκαν για να καλύψουν έναν μεγάλο αριθμό συγκεκριμένων εφαρμογών:p ALIFLO® - Tεχνολογία επίστρωσης δαπέδου p ALIECO® - Τεχνολογία διαχείρισης αποβλήτων p ALISPID® - Τεχνολογία ταχείας πήξης

σκυροδέματος p ALICOAT® - Τεχνολογία επιστρωμάτων p ALICAST® - Τεχνολογία προκατασκευασμένων

δομικών στοιχείων

Kaufmann Jr., Charles και Ray Eames.Ως παγκόσμιο σύμβολο επιχειρησιακής δέσμευσης για καινοτομία και διάκρισης στην αρχιτεκτονική και το σχεδιασμό, το βραβείο απονέμεται κάθε χρόνο σε 23 κατηγορίες έργων συμπεριλαμβανομένης, από το 2008, της κατηγορίας αειφόρου ανάπτυξης.Το κέντρο i.lab είναι σημείο αναφοράς της

αειφόρου αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη και

αποτελεί ορόσημο για αρχιτέκτονες και

σχεδιαστές.

FYM: ένα νέο σκυρόδεμα που μειώνει την επίδραση των κτιρίων στο περιβάλλονΗ FYM, θυγατρική εταιρεία του Ομίλου Italcementi στην Ισπανία, το τεχνολογικό ερευνητικό κέντρο Labein-TECNALIA, και η εταιρεία Hormigones y Morteros Agote (Hormor) συνεργάστηκαν για την εκτέλεση του έργου “Kubik”, ένα έργο υποδομής, μοναδικό παγκοσμίως καθώς Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία συστρατεύονται με στόχο την αύξηση ενεργειακής αποδοτικότητας στον κατασκευαστικό τομέα. Η εν λόγω συνεργασία αποβλέπει κυρίως στην δημιουργία νέων κατασκευαστικών υλικών από αδρανή υλικά σιδήρου – μέχρι τώρα άχρηστων και παραπεταμένων – που θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή των θεμελίων του έργου “Kubik”. Έχει ήδη γίνει η πρώτη εφαρμογή υλικού στα πλαίσια αυτού του έργου: ένα ειδικό σκυρόδεμα χρησιμοποιήθηκε στα θεμέλια των νέων εγκαταστάσεων του Labein – TECNALIA στο Τεχνολογικό Πάρκο Biscay, όπου εφαρμογές Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας σε πραγματική πλέον κλίμακα θα προσδιορίσουν τον βαθμό στον οποίο νέες κατασκευαστικές λύσεις και συστήματα θέρμανσης, κλιματισμού και φωτισμού συμβάλλουν στην αύξηση ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων. Η καινοτομία στην περίπτωση αυτή συνίσταται όχι μόνο σε αυτόν τον προηγμένο τύπο σκυροδέματος που περιέχει αδρανή υλικά σιδήρου (HAS) , αλλά και στον τρόπο με τον οποίο στρώθηκε, στον όγκο που χρησιμοποιήθηκε και στην κατασκευή

To κέντρο i.lab, σημείο αναφοράς οικολογικής-αειφόρου αρχιτεκτονικής και καινοτομίας Το κέντρο i.lab iαποτελεί σημαντική απόδειξη της δέσμευσης του Ομίλου Ιtalcementi για αειφόρο οικολογική αρχιτεκτονική. Είναι το νέο υπό κατασκευή κέντρο έρευνας και καινοτομίας του Ομίλου - σχεδιασμένο από τον Richard Meier – στο επιστημονικό και τεχνολογικό πάρκο Kilometro Rosso. Το ερευνητικό αυτό κέντρο καλύπτει έκταση 11.000m2 με τα εργαστήρια ερευνών να καταλαμβάνουν 7.500 m2. Καθώς πρόθεση του Ομίλου είναι το κέντρο αυτό να αποτελέσει αρχιτεκτονικό σημείο αναφοράς σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και ποιοτικού καινοτόμου σχεδιασμού, το κτίριο χαρακτηρίζεται από μέγιστη περιβαλλοντική επίδοση και συμμορφώνεται με τα αυστηρά πρότυπα του LEED (Βέλτιστες Πρακτικές Ενεργειακής Διαχείρισης και Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού), του πιο σημαντικού προγράμματος πιστοποίησης αειφόρου κατασκευής στις ΗΠΑ. Σε επίπεδο τεχνολογίας, εκτός από τα βασικά τεχνολογικά του χαρακτηριστικά το συγκεκριμένο έργο χρησιμοποιεί εκτενώς εναλλακτικές μορφές ενέργειας: στην οροφή θα τοποθετηθούν φωτοβολταϊκοί συλλέκτες που θα παράγουν περισσότερο από 54.560 kWh ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και ηλιακοί συλλέκτες συνολικής επιφάνειας 250 m2

και θα καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες θέρμανσης και κλιματισμού, εξοικονομώντας συνολικά 12.7 τόνους παραδοσιακών ορυκτών καυσίμων. Περαιτέρω εξοικονόμηση ενέργειας θα εξασφαλίζεται χάρη σε ένα γεωθερμικό σύστημα που θα χρησιμοποιεί θερμότητα εγκλωβισμένη στο έδαφος και στο υπέδαφος, ενώ το κτίριο θα σοβαντιστεί με τσιμέντο που “τρώει την αιθαλομίχλη” έχοντας ως βάση το TX Active® , το φωτοκαταλυτικό συστατικό που επιτρέπει στις επιφάνειες να διατηρούν την αρχική τους εμφάνιση ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην μείωση

των ατμοσφαιρικών ρύπων. Επιπλέον το LEED απαιτεί την χρήση ανακυκλωμένων υλικών, ντόπιων υλικών, ταχέως ανανεώσιμων υλικών, περισυλλεγμένων υλικών, μεταχειρισμένων υλικών που έχουν υποστεί νέες επεξεργασίες, υλικών χαμηλής εκπομπής οργανικών ουσιών και πιστοποιημένου ξύλου. Ακολουθώντας αυτή την γραμμή, αποφασίστηκε ότι μέρος του οπλισμένου σκυροδέματος θα αποτελείται από τσιμέντα σκωρίας υψικαμίνων (30% του συνολικού βάρους των οποίων μπορεί να προέρχεται από περισυλλεγμένο υλικό) σε συνδυασμό με σκωρία σιδήρου που προέρχονται εξολοκλήρου από διαδικασίες βιομηχανικής ανακύκλωσης. Το κτίριο τιμήθηκε με το Βραβείο Καλού Σχεδιασμού, από το “Chicago Athenaeum: Μουσείο Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού” και το “Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Αρχιτεκτονική, τον καλλιτεχνικό σχεδιασμό και τις Πολεοδομικές Μελέτες” ως το πιο καινοτόμο βιομηχανικό επίτευγμα του 2009. Το Βραβείο Καλού Σχεδιασμού είναι τιμητικός τίτλος αναγνωρισμένου κύρους που καθιερώθηκε το 1959 στο Σικάγο από μία ομάδα διακεκριμένων μηχανικών και σχεδιαστών μεταξύ των οποίων και οι Eero Saarinen, Edgar J.

i.lab, Ιταλία, υπό κατασκευή Περίπτερο Ιταλίας

δομικών στοιχείων όπως οι πλάκες θεμελίωσης και οι τοίχοι του υπογείου. Η εργασία ολοκληρώθηκε επιτυχώς χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες των εργολάβων, των εταιρειών παραγωγής αδρανών υλικών σιδήρου και των διευθυντικών στελεχών. Όλοι μαζί συνέβαλαν στο να αντικατασταθεί το 80% του όγκου των φυσικών αδρανών που κανονικά θα προέρχονταν από λατομεία. Η FYM είχε την ευθύνη της παραγωγής μεταφοράς και τοποθέτησης του σκυροδέματος με αδρανή υλικά σιδήρου. Η Hormor από την μεριά της ανέλαβε με επιτυχία την μετατροπή και τροφοδοσία του υλικού από το εργοστάσιό της στη Zestoa, μετατρέποντας ένα βιομηχανικό παραπροϊόν σε ανακτηθείσα πρώτη ύλη για να χρησιμοποιηθεί σε ένα υλικό προστιθέμενης αξίας: κατασκευαστικό σκυρόδεμα τύπου HA – 30/F/20/IIa+Qa (πλάκα) και τύπου HA – 30/B/20/IIa+Qa (τοίχοι) που χρησιμοποιήθηκε στην κατασκευή θεμελίων των εγκαταστάσεων Labein – Tecnalia. Η συγκεκριμένη κατασκευή μπορεί να αντέξει βάρος έως και 3000 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο. Το συγκεκριμένο βιομηχανικό παραπροϊόν, που είναι ευρέως διαθέσιμο στην Χώρα των Βάσκων με παράγωγή που ξεπερνά τους 800.000 τόνους ετησίως, ονομάζεται μαύρη σκωρία σιδήρου και αποτελούσε απόβλητο που παρέμενε ανεκμετάλλευτο μέχρι μόλις πριν από λίγα χρόνια. Αυτή η νέα εφαρμογή αποδεικνύει ότι είναι δυνατό να παρασκευαστούν αδρανή υλικά υψηλής εγγύησης που ανταποκρίνονται στις πιο δύσκολες απαιτήσεις που οφείλει να καλύψει το εμπορικό οπλισμένο σκυρόδεμα το οποίο χρησιμοποιείται στον τομέα των κατασκευών και πρέπει να χαρακτηρίζεται από αξιοπιστία. Η ομάδα που δημιούργησαν οι FYM, Hormor και Labein - Tecnalia όχι μόνο κατόρθωσε να φέρει εις πέρας μια πραγματική κατασκευή αλλά και να εισάγει ένα συγκεκριμένο τρόπο μετατροπής αποβλήτων σε θεμέλια ενός έργου που θα αποτελεί παράδειγμα αποδοτικής κατασκευής στον κατασκευαστικό τομέα σε επίπεδο οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό. Η ομάδα της Labein - Tecnalia και FYM πιστεύει

πως έχει ακόμη πολλά να ανακαλύψει στο τομέα αυτό, δεδομένης της δυνατότητας που της δίνεται να εξετάσει περαιτέρω ενδεχόμενες βελτιώσεις των χαρακτηριστικών των αδρανών υλικών σιδήρου (HAS) σε σχέση με το παραδοσιακό σκυρόδεμα που παρασκευάζεται με φυσικά αδρανή υλικά. Ίσως για παράδειγμα να κατορθώσουν να μειώσουν τον χρόνο ταχείας ανάπτυξης πρώιμων αντοχών και να επιτύχουν μεγαλύτερη χρόνο αντοχής, μεγαλύτερη ανθεκτικότητα, ανθεκτικότητα στη φωτιά κλπ.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ

Τρόποι μείωσης εκπομπών NOx από τους κλίβανους H ανάγκη μείωσης του οξειδίων νιτρογόνου γίνεται τα τελευταία χρόνια ολοένα και πιο επιτακτική. Η βιομηχανία τσιμέντου καθώς και άλλοι βιομηχανίες ανταποκρίθηκαν σε αυτή την ανάγκη εντείνοντας την εφαρμοσμένη θεωρητική έρευνα μηχανισμών παραγωγής όσο και τρόπων εξάλειψης εκπομπών NOx πριν απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα. Λεπτομερής μελέτη των μηχανισμών παραγωγής οξειδίων νιτρογόνου, που είναι πολύ σύνθετοι και εξετάζονται περαιτέρω, οδήγησε στις λεγόμενες “πρωτογενείς μεθόδους” οι οποίες στην πραγματικότητα βασίζονται στην παρεμπόδιση παραγωγής οξειδίων νιτρογόνου κατά την καύση. Κατάλληλες παρεμβάσεις στον τρόπο και χρόνο αντίδρασης του οξυγόνου στον αέρα καύσης με τα καύσιμα μπορούν να αναστείλουν τους μηχανισμούς παραγωγής αυτών των ουσιών και επομένως να μειωθούν οι εκπομπές. Εντούτοις, στην περίπτωση των καμίνων τσιμέντου, ο ανωτέρω τρόπος αναστολής παραγωγής NOx περιορίζεται δραστικά λόγω του γεγονότος ότι η διαδικασία πρέπει να γίνεται σε υψηλές θερμοκρασίες ( έως και 2000 °C στη φλόγα του κύριου καυστήρα) και με επαρκή περίσσεια αέρα ώστε να εξασφαλίζεται η ποιότητα του παραγόμενου κλίνκερ. Η χρήση “καυστήρων ΧΑΜΗΛΗΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ NOx“ και η σταδιακή καύση σε καμίνους προ-πύρωσης είναι “πρωτογενείς μέθοδοι” που εφαρμόζονται ευρέως στην τσιμεντοβιομηχανία με ενδιαφέροντα αποτελέσματα, ωστόσο πλέον συχνά δεν ανταποκρίνονται πλήρως στις κανονιστικές απαιτήσεις. Παράλληλα με τις “πρωτογενείς μεθόδους ”αναπτύχθηκαν “δευτερογενείς μέθοδοι” με στόχο την διαχείριση των NOx μετά τον σχηματισμό τους. Η πιο διαδεδομένη “δευτερογενής μέθοδος” προβλέπει την έγχυση υγρής αμμωνίας ή διαλύματος ουρίας στην ροή των αερίων αφήνοντας τον περιστροφικό κλίβανο σε θερμοκρασίες γύρω στους 950°C με αποτέλεσμα την χημική αντίδραση μεταξύ αυτών των στοιχείων και των οξειδίων νιτρογόνου και την παραγωγή στοιχειώδους

Κατασκευή πλακών θεμελίωσης και τοίχων υπογείου του έργου “Kubik”, Ισπανία

Η Italcementi συμβάλλει στην ίδρυση του Συμβουλίου Πράσινης Οικοδόμησης της Ιταλίας

ΗItalcementi είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Συμβουλίου Πράσινης Οικοδόμησης της Ιταλίας. Σκοπός του οργανισμού αυτού είναι να εισάγει στην Ιταλία την μέθοδο LEED (Leadership in Energy and

Environmental Design), ένα ανεξάρτητο σύστημα πιστοποίησης. Αυτό το σύστημα ορίζει τις παραμέτρους συγκεκριμένων κριτηρίων σχεδιασμού και κατασκευής πράσινων κτιρίων με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας και μειωμένες αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

24 25

αζώτου και νερού. Η συγκεκριμένη μέθοδος γνωστή και ως ΕΜΚΑ (Επιλεκτική Μη Καταλυτική Αναγωγή), παρουσιάζει κάποια πλεονεκτήματα όπως η δυνατότητα εφαρμογής της σε ήδη υπάρχοντα εργοστάσια, και ιδιαίτερα σε εργοστάσια ξηρής διαδικασίας.Ωστόσο παρουσιάζει και μειονεκτήματα, όπως η απελευθέρωση αμμωνίας από την καπνοδόχο (διαφυγή αμμωνίας) όταν, κατά την προσπάθεια μείωσης, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, εκπομπών NOx προστίθεται αντιδραστήριο σε μεγαλύτερη αναλογία από εκείνη που ορίζει η στοιχειομετρία της αντίδρασης. Η ταυτόχρονη εφαρμογή των δύο τεχνικών που περιγράφονται παραπάνω επιτρέπει τον περιορισμό των εκπομπών που παράγονται στους κλίβανους τσιμέντου στο 500 mg/Nm3 όταν το καυσαέριο έχει περιεκτικότητα οξυγόνου 10% κατ’ όγκο σε ξηρή βάση. Άλλες βιομηχανίες, και ειδικότερα ο τομέας της ενέργειας χρησιμοποιούν εδώ και κάποιο διάστημα μία άλλη “δευτερογενή μέθοδο” , την έκχυση διαλύματος υγρής αμμωνίας στην ροή των αερίων σε θερμοκρασία περίπου 350°C. Σε αυτήν την περίπτωση, η αντίδραση είναι δυνατή μόνο με την χρήση καταλύτη, και για αυτόν τον λόγο η μέθοδος αυτή είναι γνωστή ως ΕΚΑ (Επιλεκτική καταλυτική Αναγωγή). Ρόλο καταλύτη στην πραγματικότητα παίζει ένα μείγμα που περιέχει τις απαιτούμενες αναλογίες σε οξείδια βαναδίου και τιτανίου και που τοποθετείται με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούνται οπτόπλινθοι με οπές που μεγιστοποιούν τον λόγο επιφάνειας/όγκου ενώ ταυτόχρονα ελαχιστοποιείται η ποσότητα του καταλύτη ανά μονάδα όγκου του καθαρισμένου αερίου. Στους κλίβανους τσιμέντου οι θερμοκρασίες των αερίων που εξέρχονται από τον προθερμαντήρα

κυμαίνονται μεταξύ 300°C και 350°C: κατά συνέπεια, η επέκταση εφαρμογής αυτής της τεχνικής στους κλιβάνους τσιμέντου sic et simpliciter φαίνεται εφικτή. Όσες προσπάθειες έγιναν για κάποιο διάστημα προς την κατεύθυνση αυτή είχαν ανεπιτυχή αποτελέσματα όχι τόσο ως προς την μείωση των εκπομπών όσο ως προς την αρνητική τους επίδραση στην απόδοση του κλίβανου ιδιαίτερα σε ότι αφορά την ενεργειακή κατανάλωση, τις σταθερές συνθήκες λειτουργίας και το επίπεδο παραγωγής. Στην πραγματικότητα, η περιεκτικότητα σε σκόνη των αερίων από τους προθερμαντήρες είναι υψηλότερη από την περιεκτικότητα που εντοπίζεται στο κύκλωμα θερμών αερίων ενός λέβητα άνθρακα. Η υψηλή περιεκτικότητα σε σκόνη φράζει τις στενές διόδους του καταλύτη με αποτέλεσμα να απαιτείται συνεχής καθαρισμός με υδροβολή υψηλής πίεσης που συνεπάγεται μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας. Παρά τον καθαρισμό, το εργοστάσιο δεν λειτουργεί ομαλά λόγω των συχνών διακοπών και των χαμηλών επιπέδων παραγωγής.Ο Όμιλος Italcimenti ήθελε να ελέγξει και την αποδοτικότητα του καταλυτικού συστήματος και το έκανε σε ένα ειδικό πλαίσιο: ένας κλίβανος τύπου Lepol με εκπομπές αμμωνίας από πρώτες ύλες που φτάνουν μερικές δεκάδες milligram ανά κυβικό μέτρο εξοπλίστηκε με καταλυτικό σύστημα παρόμοιο με τα προαναφερθέντα, στο οποίο ωστόσο χρησιμοποιήθηκαν οξείδια αζώτου για να μειώσουν την αμμωνία. Το σύστημα αποδείχτηκε πολύ αποδοτικό, λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιεκτικότητα του αερίου σε σκόνη ήταν μόλις μερικά γραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, αποδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο

ότι το μοναδικό εμπόδιο για την σωστή λειτουργία του καταλυτικού συστήματος στο κλίβανο τσιμέντου είναι η ανάγκη μείωσης της περιεκτικότητας σε σκόνη του αερίου προς επεξεργασία σε τιμές συμβατές με τον καταλύτη. Κατόπιν συζητήσεων και εκτενούς ανάλυσης η καινοτόμα ιδέα του Τεχνικού Κέντρου του Ομίλου εγκρίθηκε και τελικά κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Η ευρεσιτεχνία συνίσταται στην εγκατάσταση ενός ηλεκτροστατικού κρημνιστή μεταξύ του σημείου εξόδου των καυσαερίων του προθερμαντήρα και του σημείου εισόδου του συστήματος (καταλυτικός αντιδραστήρας) για τον περιορισμό της σκόνης σε τιμές που είναι τουλάχιστον συμβατές με τις βέλτιστες συνθήκες λειτουργίας του καταλύτη. Ο ηλεκτροστατικός κρημνιστής πρέπει να λειτουργεί σε μέτριες έως υψηλές θερμοκρασίες, όπως συμβαίνει σε παρόμοια εργοστάσια που επεξεργάζονται εκπομπές από ψύκτες κλίνκερ. Δεν απαιτείται ιδιαίτερα υψηλή αποδοτικότητα καθώς η περιεκτικότητα σε σκόνη που απαιτείται μετά την εγκατάσταση του ηλεκτροστατικού θερμαντήρα εξακολουθεί να είναι μερικά γραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Αυτή η λύση θα εφαρμοστεί σε όλες τις νέες σειρές που σχεδιάζονται για τα Ιταλικά εργοστάσια ενώ οι διαδικασίες έγκρισης είναι σε εξέλιξη. H εφαρμογή αυτής της τεχνικής αναμένεται να εξασφαλίσει σταθερή τιμή εκπομπής NOx της τάξεως περίπου των 200mg/Nm3 σε κανονικές συνθήκες αναφοράς, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζεται συνεχής λειτουργία, σταθερή παροχή, λογικά επίπεδα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και τέλος αλλά εξίσου σημαντικό, άριστη διατήρηση του καταλύτη. Το επίπεδο εκπομπής με εφαρμογή αυτής της τεχνικής ανταποκρίνεται στις τιμές που καθορίζονται στην τελευταία οδηγία Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών (ΒΔΤ) για την τσιμεντοβιομηχανία η οποία αντικαθιστά την προηγούμενη έκδοση του 2001. Μεταξύ των Βέλτιστων Διαθέσιμών Τεχνικών για τα οξείδια του άζώτου, η νέα αναφορά επίσης υποδεικνύει την τεχνική Επιλεκτικής Καταλυτικής Μείωσης (ΕΚΜ) η οποία ωστόσο απαιτεί περαιτέρω έρευνα πριν την τελική εφαρμογή της.

Νέες τεχνικές μείωσης εκπομπών SO

2

Αν και η εκπομπή οξειδίων του θείου δεν θεωρείται χαρακτηριστικό πρόβλημα της τσιμεντοβιομηχανίας, υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις που τα σουλφίδια που βρίσκονται στις πρώτες ύλες παράγουν εκπομπές διοξειδίου του θείου (SO

2). Στην

πραγματικότητα, το θείο που χρησιμοποιείται σε αυτήν την διαδικασία οξειδώνεται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες που δεν επιτρέπουν την αφομοίωσή του κατά την αντίδρασή του με τα αλκαλικά υλικά που βρίσκονται στον κλίβανο. Ωστόσο, είναι γνωστό ότι το θείο που εισάγεται μαζί με τα καύσιμα, πρώτα οξειδώνεται σε διοξείδιο του θείου, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που σημειώνονται στην

ζώνη ή κατά την ανάφλεξη, και κατόπιν μετατρέπεται σε σουλφίδια που αργότερα αφομοιώνονται από το παραγόμενο κλίνκερ τσιμέντου. Τεχνικές μείωσης των ρύπων που εφαρμόζονται στο τέλος της παραγωγικής διαδικασίας αποτελούν πάγια τακτική στους βιομηχανικούς τομείς όπου ο καθαρισμός των παραγόμενων καυσαερίων από το διοξείδιο του θείου καθίσταται απαραίτητος. Στους κλίβανους τσιμέντου, ωστόσο, υπάρχουν δύο συνθήκες που δυσχεραίνουν εξαιρετικά την εφαρμογή τους: η επεξεργασία μεγάλης ροής αερίων, η οποία απαιτεί μεγάλα συστήματα μείωσης ρύπων και από την άλλη, η σχετικά χαμηλή, στην αρχή, περιεκτικότητα σε διοξείδιο του θείου που συνεπάγεται την ανάγκη ανάπτυξης τεχνικών μείωσης ρύπων υψηλής αποδοτικότητας σε ένα δύσκολο πεδίο.Επί του παρόντος, αναπτύσσονται τεχνικές που προορίζονται ειδικά για την τσιμεντοβιομηχανία στις οποίες προβλέπεται η χρήση πύργου ψύξης αερίων σε ρόλο αντιδραστήρα για την αντίδραση θείωσης του ένυδρου ασβεστίου σε υδάτινο εναιώρημα.Στα πλαίσια της τεχνολογικής διαδικασίας, οι πύργοι ψύξης πρέπει να ελέγχουν την θερμοκρασία των αερίων που εξέρχονται από τον προθερμαντήρα του κλίβανου και να προστατεύουν όλο τον μετέπειτα εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένου και του φίλτρου από ύφασμα το οποίο, στις πλέον προηγμένες μονάδες ελέγχει την εκπομπή σκόνης από την γραμμή καύσης. H βασική αρχή αυτής της νέας τεχνικής συνίσταται στην ανάμειξη νερού με ένυδρο ασβέστιο και τον μετέπειτα ψεκασμό του μίγματος αυτού ώστε να εξασφαλιστούν εκτενείς επιφάνειες επαφής

μεταξύ του αερίου και του προστιθέμενου νερού. Σε επίπεδο Ομίλου, αυτή η τεχνική υιοθετήθηκε για πρώτη φορά στην μονάδα παραγωγής τσιμέντου στο Martinsburg, όπου στην νέα γραμμή καύσης ένα αρκετά περίπλοκο σύστημα παράγει πολτό ένυδρου ασβεστίου που αρχικά είναι σε ξηρά κονιορτοποιημένη μορφή. Εν συνεχεία, αυτός ο πολτός διαλύεται σε νερό, μέχρι η τιμή συγκέντρωσης του μείγματος να καταστήσει δυνατή την μείωση του διοξειδίου του θείου στα αέρια. Το μείγμα ψεκάζεται με την βοήθεια συμπιεσμένου αέρα, δηλαδή με ακροφύσια διπλής ροής, χρησιμοποιώντας ειδικά υλικά ανθεκτικά στην τριβή. Η πολύ μεγάλη επιφάνεια επαφής μεταξύ των σταγονιδίων του νερού και των αερίων διευκολύνει την μετατροπή του διοξειδίου του θείου σε διάλυμα, το οποίο στην συνέχεια αντιδρά σε υγρή φάση με τον ένυδρο ασβέστιο και μετατρέπεται σε θειικό ασβέστιο, το οποίο έπειτα αναμειγνύεται με την φαρίνα που τροφοδοτεί τον καυστήρα και περνά μέσα από αυτόν μαζί με το κλίνκερ. H καινοτομία αυτής της διαδικασίας συνίσταται στο γεγονός ότι δεν προστίθεται νέος εξοπλισμός στην διαδικασία παραγωγής. Στην πραγματικότητα, η παρασκευή μείγματος νερού και ένυδρου ασβεστίου είναι μια ξεχωριστή διαδικασία και η έκχυσή του στο αέριο πραγματοποιείται σε ήδη υπάρχον μηχάνημα. Το εργοστάσιο της Μartinsburg που θα εφαρμόσει την συγκεκριμένη τεχνική εντός του πρώτου εξαμήνου του 2010, θα παράσχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που θα αφορούν στην βελτίωση της απόδοσης καθώς και το κόστος επένδυσης και λειτουργίας εν όψει μελλοντικών εφαρμογών.

Μονάδα παραγωγής τσιμέντου στην Μoncelice: ηλεκτροστατικός κρημνιστής αποκονίασης των αερίων στο καταλυτικό σύστημα για την μείωση του NOx

H οικολογική καινοτομία στον Όμιλο Italcementi

TX Active®

Alipre®

Kubik project

BioSac

i.nova

i.light®

i.clime®

i.lab

26

Νέα 27

σκυροδέματος. Αυτός ο νέος πολιτιστικός χώρος, που βρίσκεται στην λεωφόρο Kennedy στην πόλη La Rochelle, αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου και θα φιλοξενεί ιδιωτικές και δημόσιες εκδηλώσεις καθώς και παραστάσεις. Ο χώρος έχει χωρητικότητα 400 θέσεων και αναμένεται να γίνει το επίκεντρο της τοπικής κοινωνικής ζωής.Το κτίριο, συνολικής έκτασης 1650 m2 απαρτίζεται από την είσοδο που οδηγεί στον προθάλαμο, έναν χώρο εξυπηρέτησης και μερικές άλλες αίθουσες εξυπηρέτησης. Το “Espace Kennedy” είναι προσβάσιμο από δύο εισόδους που βρίσκονται εκατέρωθεν του χώρου εξυπηρέτησης. Kατά την κατασκευή του κοινοτικού χώρου εκδηλώσεων στο Mireuil στην πόλη La Rochelle υπήρξαν περιορισμοί που αφορούσαν στα υλικά και την τεχνική εγκατάστασης. Ο αρχιτέκτονας υπέδειξε λευκούς ύψους 10 μέτρων καμπύλους ανάγλυφους τοίχους: μία μεγάλη πρόκληση στην οποία η κατασκευαστική εταιρεία ανταποκρίθηκε σε συνεργασία με την Unibeton επιλέγοντας λευκό αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα Isytecvoil. H Uni-beton, για την συγκεκριμένη κατασκευή, έπρεπε να επιτύχει τρία τεχνικά χαρακτηριστικά: την χρήση ενός λείου και ομοιογενούς σκυροδέματος ιδιαίτερου λευκού χρώματος, (η πρώτη εφαρμογή λευκού αυτοσυμπυκνούμενου σκυροδέματος στην περιοχή), και την έκχυσή του σε ανάγλυφα καλούπια. Για να μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτές τις απαιτήσεις, η Unibeton ανέπτυξε και προέβη σε επιτόπια δοκιμή μιας ειδικής σύνθεσης που συνδυάζει δύναμη, ρευστότητα και δυναμισμό, σε συνάρτηση με το ιξώδες. Τα σκυρόδεμα αυτό περιέχει άσπρο τσιμέντο CEM 42,5 της Ciments Calcia και αδρανή υλικά της GSM και είναι ένα μείγμα ασβεστόλιθου και υπερ-ρευστοποιητικού με λόγο αδρανών υλικών/άμμου περίπου 1. Όλη η πρόσοψη του κτιρίου είναι διακοσμημένη με πορτρέτα διασημοτήτων από τον χώρο του θεάματος. Εκτός από την τολμηρή και καλαίσθητη αρχιτεκτονική, ο χώρος Εκδηλώσεων και Παραστάσεων της κοινότητας Mireuil είναι φιλικός προς το περιβάλλον καθώς συμμορφώνεται πλήρως με τα πρότυπα Υψηλής Περιβαλλοντικής Ποιότητας HQE® (HQE® για το Ειδικό Βιομηχανικό Σκυρόδεμα-Υψηλή Περιβαλλοντική Ποιότητα, και HPE για το ινοπλισμένο, υψηλής επιτελεστικότητας σκυρόδεμα). Ο διευθυντής του συγκεκριμένου έργου επέλεξε διαδικασίες και υλικά που συμβάλλουν στην κατασκευή ενός αειφόρου, φιλικού προς το περιβάλλον κτιρίου. Νοσοκομείο Merz Το περιφερειακό νοσοκομείο Merz είναι χτισμένο σε μία έκταση 11 εκταρίων, σε απόσταση λιγότερη των επτά χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης. Το συγκεκριμένο έργο, προϋπολογισμού 150 εκατομμυρίων ευρώ, διαφέρει από το παραδοσιακό μοντέλο οργάνωσης των νοσοκομείων σε ξεχωριστούς θαλάμους καθώς ο σαφής διαχωρισμός

ενεργειών δεν είναι πλέον συμβατός με τις σύγχρονες ιατρικές πρακτικές. Με χωρητικότητα 650 κλινών και επιφάνεια κάτοψης 87000 m2, το νέο περιφερειακό νοσοκομείο αποτελείται από τέσσερα κτίρια: την χειρουργική μονάδα, τον τομέα καρδιο-αγγειακών και νευρολογικών παθήσεων, τον θάλαμο αιματολογίας, ογκολογίας και πνευμονολογίας και μία ιατρική-τεχνική μονάδα με κεντρικό κατάστρωμα δαπέδου. Για την κατασκευή “Αυτού του Μπλε Εργοτάξιου” όπως χαρακτηρίστηκε λόγω του αντίστοιχου χρώματος σήμανσης ποιότητας της Quille, ακολουθήθηκε ειδική μελετητική διαδικασία. Το Τεχνολογικό Κέντρο του Ομίλου διεξήγαγε δοκιμές εξομοίωσης συνθηκών θερμοκρασίας για να ελέγξει την αύξηση της θερμοκρασίας και τον κίνδυνο δημιουργίας ρωγμών στο ραδιολογικό εργαστήριο. Για την βελτίωση των συνθηκών εργασίας στο συγκεκριμένο εργοτάξιο και για να είναι δυνατή η συμμόρφωση του με τα πρότυπα ποιότητας της Quille, χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή ολόκληρου του κτιρίου, με μόνη εξαίρεση τα θεμέλια, αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα. Η κινητή μονάδα με δυνατότητα παραγωγής 30m3/h, παρήγαγε περίπου 50.000m3 αυτουσυμπυκνούμενου τσιμέντου προσμεμιγμένου με Axim Cimfluid. Eπιπλέον, η GSM διέθεσε τέσσερις διαφορετικούς τύπους προσχωματικών αδρανών υλικών ενώ η Tratel τροφοδότησε τις δύο μονάδες της Unibeton με CEM II B 32,5 R και CEM I 52,5 N από την μονάδα της Ciments Calcia στη Rombas.

Μονάδα επεξεργασίας λυμάτων στην Seine Aval H μονάδα επεξεργασίας λυμάτων στην Seine Aval που διευθύνει το SIAAP (Syndicat interdepartemental pour l’ assainissement de l’agglomeration parisienne) είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος σταθμός καθαρισμού στον κόσμο (μετά το WWTP στο Σικάγο) και τα τελευταία χρόνια υποβλήθηκε σε σημαντικές διαδικασίες αναβάθμισης με στόχο την βελτίωση της περιβαλλοντικής του επίδοσης.Το έργο συνολικά προέβλεπε την παροχή σκυροδέματος όγκου μεταξύ 700.000 m3 και 750.000 m3 από μονάδα της Unibeton που εγκαταστάθηκε

στο εργοτάξιο (χρόνος εγκατάστασης: μία εβδομάδα) και τον τοπικό εταίρο της. Οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων περιλαμβάνουν μία δεξαμενή εκροής και τον χώρο διαχείρισης. Μόνο ο δεύτερος χώρος είναι ορατός καθώς η δεξαμενή εκροής λυμάτων είναι χτισμένη σε σκάμμα βάθους 10 μέτρων και καλύπτεται από βλάστηση. Η δεξαμενή που περιέχει 50.000 m3 νερού είναι κατασκευασμένη από συμπαγές σκυρόδεμα που εγγυάται στεγανότητα

και διαθέτει προστατευτικά τοιχώματα. Για την όλη κατασκευή χρησιμοποιήθηκε

BPSCC 35/ 45XA2 που περιείχε CEM5 32,5PMES καθ’ υπόδειξη της SIAAP για να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στα απόβλητα.Επί του παρόντος, η μονάδα επεξεργάζεται το 30% του αζωτοποιημένου νερού. Καθώς η οδηγία για την Επεξεργασία Αστικών Λυμάτων απαιτεί το ποσοστό αυτό να ανέλθει στο 70%, θα πραγματοποιηθεί αύξηση 40% του αζωτοποιημένου νερού με την εγκατάσταση 18 υδατοστεγών κυψελών αεροστεγώς σφραγισμένων μεταξύ τους που θα συνδέονται με ένα υδραυλικό σύστημα. Καθώς οι κυψέλες είναι στερεωμένες σε βάθος 14 μέτρων έπρεπε να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις στην στάθμη του υπόγειου υδάτινου ορίζοντα και για αυτόν το λόγο έγινε ταπείνωση της στάθμης με 16 φρεάτια άντλησης προς λειτουργία. Το πάχος των τοιχωμάτων κυμαίνεται μεταξύ 50 και 70 cm ανάλογα με την περιοχή. Ο προσδιορισμός του κατάλληλου πάχους παίζει σημαντικό ρόλο στην αντίστασή τους στην πίεση του νερού (oι παράπλευρες κυψέλες μπορούν να είναι είτε γεμάτες είτε άδειες) και του περιβάλλοντος εδάφους καθώς αυτή η κατασκευή είναι υπόγεια επίσης.Ωστόσο δεν θα επιχωματωθεί ούτε θα καλυφθεί με βλάστηση, αλλά θα επικαλυφθεί με ένα αισθητικά ωραίο σκέπασμα από BSI-Ειδικό Βιομηχανικό Σκυρόδεμα (BFUP – VeryPerfetto Dario, ινοπλισμένο, υψηλής επιτελεστικότητας σκυρόδεμα ). Για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις του συγκεκριμένου εργοταξίου, η Unibeton παρήγαγε επί τόπου 11 τύπους σκυροδέματος εκ των οποίων οι δύο ήταν αυτοσυμπυκνούμενοι και πιο ρευστοί, και κατά συνέπεια ιδανικοί για κατασκευές με πολλά μεταλλικά στοιχεία. Τέσσερις τύποι βασίζονται σε CEM5 και παράγουν υψηλής αντοχής σκυρόδεμα κατάλληλο για επιθετικά περιβάλλοντα. Τα τοιχώματα και ο βυθός της δεξαμενής είναι κατασκευασμένα από σκυρόδεμα με βάση το CEM5. Tα μέρη που δεν έρχονται σε άμεση επαφή με τα λύματα είναι κατασκευασμένα από BPSCC C35/45XC3 με CEM152,5. ΄Ολοι οι παραπάνω τύποι σκυροδέματος περιέχουν άμμο και αδρανή υλικά της GSM. Οι χημικές ενώσεις με βάση το CEM5 υποβλήθηκαν κατ’ επανάληψη σε εργαστηριακό έλεγχο από τις εταιρείες SIKA και BASE.

Νέες εφαρμογές τσιμεντοειδών υλικών

Το αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα της Unibeton είναι ευπροσάρμοστο υλικό πολλαπλών εφαρμογών

Στις ήδη υπάρχουσες ευρείες δυνατότητες των σκυροδεμάτων Υψηλής Επιτελεστικότητας το νέο αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα προσθέτει την δυνατότητα έκχυσης χωρίς να απαιτείται δόνηση. Αυτό το νέο προϊόν έτοιμου σκυροδέματος επιτείνει ιδιότητες όπως ολοκλήρωση της εργασίας σε μικρότερο χρονικό διάστημα, χρήση λιγότερων υλικών, ευκολότερη έκχυση σκυροδέματος, λιγότερη ενόχληση των περιοίκων, λιγότερη κόπωση των εργατών. Αν και είναι εξαιρετικά ρευστά, τα αυτοσυμπυκνούμενα σκυροδέματα παρουσιάζουν παρόμοια αντοχή και ανθεκτικότητα με τα παραδοσιακά και υψηλής

επιτελεστικότητας σκυροδέματα. Στα πλεονεκτήματα τους προστίθενται το αισθητικό αποτέλεσμα μετά την έκχυση του προϊόντος, το συνολικό κόστος και ο χρόνος παράδοσης.Αυτή η καινοτομία στρέφει το ενδιαφέρον της εταιρείας σε νέες κατευθύνσεις, στην κατασκευαστική αποδοτικότητα, στην προστιθέμενη αξία, ενώ παράλληλα σηματοδοτεί την ανάπτυξη νέων προϊόντων.

Espace KennedyΗ Unibeton, θυγατρική εταιρεία του Ομίλου Ital-cementi στην Γαλλία που ειδικεύεται στην παραγωγή έτοιμου σκυροδέματος, ανταποκρίνεται στις ανάγκες των σύγχρονων εργοταξίων με δημιουργικότητα και τεχνογνωσία.Η αίθουσα “Espace Kennedy”, ένας χώρος εκδηλώσεων και παραστάσεων στη συνοικία Charente-Maritime, εμφανώς αποδεικνύει τις πολλές αρχιτεκτονικές εφαρμογές του αυτοσυμπυκνούμενου

Village Hall or Mireuil , La Rochelle, Γαλλία

Chantier Bleu”: νοσοκομείο Merz, Γαλλία

28 29

Με το Effix Design® η Ciments Calcia διευρύνει το πεδίο δημιουργικής έκφρασης.

Το Effix Design® είναι το αποτέλεσμα ερευνών που διεξήγαγε η Ciments Calcia και το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης της Italcementi σε συνεργασία με τους τελικούς χρήστες. Οι συγκεκριμένες έρευνες, που αρχικά απέβλεπαν στην δημιουργία ενός ινοπλισμένου υψηλής επιτελεστικότητας σκυροδέματος (UHPFRC), τελικά οδήγησαν στην δημιουργία ενός έτοιμου αυτοσυμπικνούμενου συνδετικού υλικού εφαρμόζοντας την τεχνολογία παρασκευής σκυροδέματος εξαιρετικά υψηλής επιτελεστικότητας, με ισχυρότερες μηχανικές ιδιότητες από το παραδοσιακό υψηλής επιτελεστικότητας σκυρόδεμα που όμως δεν τις υπερσκελίζει. Το Effix Design® χαρακτηρίζεται από μεγάλη ευπλαστότητα, ελαστικότητα και ικανότητα αποτύπωσης ακόμη και της πιο μικρής λεπτομέρειας. Λόγω της ικανότητας του να εφαρμόζει απόλυτα ακόμη και στις πιο σύνθετες φόρμες και καλούπια, είναι κατάλληλο ιδιαίτερα για την δημιουργία μικρών, λεπτών, λείων ή ανάγλυφων αρχιτεκτονικών στοιχείων. Προσφέρει απόλυτη ελευθερία για δημιουργικές μη δομικές εφαρμογές ή κατασκευές επίπλων και αντικειμένων. Η ελαστικότητα που το χαρακτηρίζει ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις εφαρμογών ευρέως φάσματος. Δεν αποκλείεται το προϊόν αυτό να καταλάβει σημαντική θέση: τραπέζια, καρέκλες, τραπέζια εργασίας, νεροχύτες, νιπτήρες. Πέραν των πολλών εφαρμογών του στο εσωτερικό σχεδιασμό, το Effix Design® προσφέρει πραγματικές δυνατότητες δημιουργικής έκφρασης στον χώρο της τέχνης (γλυπτική, βάζα, φωτιστικά, διακοσμητικά στοιχεία κ.ο.κ) καθώς και στον χώρο της εμπορικής αρχιτεκτονικής (διαρρύθμιση καταστημάτων, concept

stores, εκθέσεις ειδών πολυτελείας, χώροι υποδοχής). Επίσης προσφέρει λύσεις για την κατασκευή αστικών επίπλων και επίπλων κήπου. Τα παραγόμενα αντικείμενα παρουσιάζουν πληθώρα χρωματικών και υλικών εφέ. Πέραν των δύο βασικών του χρωματικών παραλλαγών, κρέμ και νεφελώδες λευκό, το Effix Design® διατίθεται σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων. Η Ciments Calcia έχει δημιουργήσει παλέτα αποχρώσεων με βάση ορυκτές χρωστικές ουσίες που μπορούν να αναμειχθούν μεταξύ τους.Με κατάλληλη ανάμειξη των χρωμάτων είναι δυνατή

η δημιουργία όλων των απαιτούμενων αποχρώσεων. Υπό την επίδραση του φωτός, η ελαφρώς κοκκώδης επιφάνεια των επιφανειών που έχουν υποστεί επεξεργασία δίνει την εντύπωση ορυκτού υλικού και αποκτά μια “φυσικότητα”. Η λεπτότητα της επικάλυψης συνδυάζεται με άριστη ανθεκτικότητα καθώς και άλλες ιδιότητες του υλικού που διατηρούνται παρά την εκλεπτυσμένη όψη του. Το Effix Design® είναι εξαιρετικά ανθεκτικό στις δονήσεις λόγω της ινώδους σύνθεσής του καθώς και στους λεκέδες λόγω της ελάχιστα πορώδους υφής του. Επομένως μπορεί να

χρησιμοποιηθεί σε όλα τα είδη εξοπλισμών, από είδη κουζίνας μέχρι είδη μπάνιου. Επιπλέον, για προϊόντα εξωτερικής χρήσης η Ciments Calcia ενισχύει το Effix Design® με το προϊόν TX Active® που έχει φωτοκαταλυτικές ιδιότητες και που, λόγω της απορρυπαντικής και αυτοκαθαριζόμενης δράσης του, συμβάλλει στην βελτίωση του περιβάλλοντος διαβίωσης. Το Effix Design®

είναι εύκολο στην χρήση. Διατίθεται σε σακούλες των 25Kg σε σκεπασμένες παλέτες ή σε μεγάλα σακιά για να καλύψουν οποιαδήποτε ανάγκη και είναι έτοιμο για χρήση αφού αναμειχθεί με νερό. Πρόκειται για αυτοσυμπυκνούμενο υλικό ελεγχόμενης ρευστότητας και μαλακτότητας το οποίο διατηρείται επαρκώς συμπαγές ώστε να εφαρμόζεται και να αποκολλάται εύκολα από τα καλούπια. Δεν παρουσιάζει εφίδρωση ή διαχωρισμό των υλικών του και επομένως δεν παρατηρείται εμφάνιση συνδετικής ουσίας στην επιφάνεια του επεξεργασμένου υλικού καθώς παραμένει απόλυτα ομοιογενές.

Φωτοκαταλυτικά πεζοδρόμια βάσεως τσιμέντου

Οι πολιτικές που αποβλέπουν στην αναζωογόνηση των αστικών περιοχών επικεντρώνονται ολοένα και περισσότερο στην ποιοτική βελτίωση του τρόπου ζωής, την μείωση της μόλυνσης και την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Μέσα σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο δράσης το TX Active®, το φωτοκαταλυτικό ενεργό υλικό για προϊόντα τσιμέντου, με κατοχυρωμένο με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας από τον Όμιλο Italcementi, μπορεί να έχει ενδιαφέρουσες εφαρμογές. Εκτός από τις απορρυπαντικές τους ιδιότητες, το TX Active® προτείνεται για την μείωση του φαινομένου της “αστικής θερμικής νησίδας” κατά το οποίο αστικές περιοχές παρουσιάζουν διαφορά θερμοκρασίας 2 έως 4 °C υψηλότερη από την αντίστοιχη θερμοκρασία των μη αστικών περιοχών. Η διαφορά θερμοκρασίας οφείλεται κυρίως στα σκούρα χρώματα των κτιρίων

και των οριζόντιων επιφανειών (στέγες, δρόμοι, πλατείες, πεζοδρόμια), που σταδιακά αντικατέστησαν δέντρα και βλάστηση κατά την δυναμική ανάπτυξη των αστικών κέντρων. Πρόσφατες έρευνες απέδειξαν την σαφή σχέση μεταξύ της χρήσης φωτεινών τσιμεντοειδών υλικών υψηλής ηλιακής ανάκλασης ηλιακής ακτινοβολίας (κοινώς γνωστή ως albedo= ανακλαστικότητα) και της μείωσης του φαινομένου της “αστικής θερμικής νησίδας” και επομένως της μείωσης της ενέργειας που καταναλώνεται για δροσισμό κτιρίων, χώρων στάθμευσης και οδών και της βελτίωσης της ποιότητας του αέρα. Επιπλέον, αν αναλογιστούμε ότι ο σχηματισμός αιθαλομίχλης επηρεάζεται σημαντικά από την θερμοκρασία, η μείωση του όζοντος κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι επίσης εφικτή (το όζον είναι ένα αέριο εξαιρετικά οξειδωτικό και ερεθιστικό και αποτελεί το κύριο συστατικό της αστικής αιθαλομίχλης). Ένα άλλο, ίσως πιο σημαντικό όφελος από την χρήση φωτοκαταλυτικών τσιμεντοειδών υλικών είναι ότι εκτός από την μείωση του φαινομένου της “αστικής θερμικής νησίδας”, διατηρούν τις επιφάνειες διαχρονικά καθαρές (αυτοκαθαρισμός) και συμβάλλουν στην περαιτέρω μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης .Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το TX Active® έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς όχι μόνο σε αρχιτεκτονικές κατασκευές, αλλά και σε δρόμους και πεζοδρόμια. Ένα αναμφισβήτητο παράδειγμα επιτυχούς εφαρμογής του φωτοκαταλυτικού TX Active® είναι η επικάλυψη με αυτό της οδού Jean Bleuzen στην συνοικία Vanves του Παρισιού στην οποία απονεμήθηκε το βραβείο “Roc d’Or”. Για τον

Ορισμός του albedo (ανακλαστικότητα)

T o albedo μιας επιφάνειας (“albedo” στα Λατινικά σημαίνει “λευκάγεια” και προέρχεται από την λέξη album, δηλαδή “λευκός” ενώ στα Ελληνικά αποδίδεται με τον όρο ανακλαστκότητα), είναι ο λόγος

του φωτός που ανακλάται από μία επιφάνεια προς την ποσότητα φωτός που προσπίπτει σε αυτή. Γενικά, υλικά ανοιχτού χρώματος εντός του φάσματος του ορατού φωτός παρουσιάζουν υψηλή ανάκλαση ηλιακής ακτινοβολίας ενώ υλικά σκούρου χρώματος παρουσιάζουν χαμηλή ανάκλαση ηλιακής ακτινοβολίας. Κατά συνέπεια, επιφάνειες χαμηλής ανάκλασης απορροφούν περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία. Αποδεικνύεται λοιπόν ότι η απόχρωση του χρώματος εμφανώς επηρεάζει την μέγιστη επιτεύξιμη θερμοκρασία.

Το Effix Design® διατίθεται σε όλους τους τύπους χρωμάτων

Υψηλής Επιτελεστικότητας (UHPC) δημιουργικής συνδετικήςουσίας Effix Design: τεχνικές προδιαγραφές

Συσκευασία Σακούλες των 25Kg και μεγάλα σακιά

Ιξώδες - Αυτοσυμπυκνούμενο ρευστό κονίαμα

- Μαλακτό χαμηλής ροής υλικό

- Έκχυση χωρίς κραδασμούς

- Μηδενική εφίδρωση και διαχωρισμός των υλικών

Μηχανικές ιδιότητες -Υψηλής Επιτελεστικότητας Σκυρόδεμα για μη κατασκευαστικές εφαρμογές: υψηλή πρώιμη αντοχή,

υψηλότερη αντοχή σε ενδιάμεση φάση (130 MPa αντοχή σε θλίψη και 15MPa αντοχή σε κάμψη μετά από

διάστημα 28 ημερών)

-Διατήρηση ακεραιότητας και ποιότητας πετάσματος μετά από κραδασμό εντάσεως 10 joules

-Γρήγορο ξεκαλούπωμα και τοποθέτηση

Φωτοκαταλυτική δράση -Αυτοκαθαρισμός από οργανικούς ρυπαντές

-Απορρυπαντική δράση: μείωση των NOx (οξείδια Αζώτου και ΠΟΕ (πτητικών οργανικών ενώσεων)

Φωτοκαταλυτικό πεζοδρόμιο σε αστική περιοχή του Παρισιού

30 31

λόγο αυτό, έχει ήδη ολοκληρωθεί “πιλοτική” μελέτη σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο του Μιλάνου, που αφορά στην τυποποίηση του συνδιαστικού φαινομένου “αστικής θερμικής νησίδας”/φωτοκατάλυσης με στόχο την εφαρμογή και δοκιμή του ανεπτυγμένου συστήματος μελέτης σε συγκεκριμένη περιοχή του Μιλάνου, που θα περιλαμβάνει έναν πειραματικό χώρο παρακολούθησης των ατμοσφαιρικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων για καθορισμένο χρονικό διάστημα.

Συμφωνία συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο της Μάλαγα για την ίδρυση νέας Έδρας καινοτομίας Η Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Μάλαγα Adelaida de la Calle και ο Fabrizio Pedetta, γενικός διευθυντής της FYM, θυγατρικής εταιρείας του Ομίλου Ιtalcementi στην Ισπανία, υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας για την δημιουργία της” Έδρας καινοτομίας δομικών υλικών”. Η συγκεκριμένη έδρα θα εκπονήσει έργα συνεργασίας μεταξύ του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου της Μάλαγα και της FYM με στόχο την προώθηση επιμορφωτικών δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών σε επίπεδο κοινοτήτων της Μάλαγα που αφορούν στο τσιμέντο, στο κονίαμα, στο σκυρόδεμα και σε άλλα νέα δομικά υλικά. Ο Richard Pie, Διευθυντής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μάλαγα, ανακοίνωσε την προσθήκη ενός νέου μαθήματος στο Πανεπιστήμιο

με τίτλο “Θεμελιώδεις Τεχνικές στον Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό” που θα αντιστοιχεί σε έξι συνολικά ακαδημαϊκές μονάδες. Οι πρωτοβουλίες που προβλέπονται χάρη στην συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της FYM και του Πανεπιστημίου της Μάλαγα περιλαμβάνουν πρακτική εκπαίδευση, ένα φόρουμ ανταλλαγής απόψεων και γνώσεων, την προώθηση ετήσιου διαγωνισμού ιδεών για την βράβευση πρωτότυπων και βιώσιμων προτάσεων φοιτητών που απαιτούν την χρήση νέων υλικών στον χώρο της αρχιτεκτονικής, δημιουργία διάφορων εκδόσεων που θα γνωστοποιούν τη λήψη πρωτοβουλιών

και τα αποτελέσματα των επιμορφωτικών δραστηριοτήτων καθώς και ομιλίες και συνέδρια. Πρόσβαση στην Έδρα Καινοτομίας Δομικών Υλικών έχουν οι δευτεροετείς φοιτητές της Αρχιτεκτονικής Σχολής ενώ θα περιλαμβάνει διδακτική ομάδα απαρτιζόμενη από καθηγητές της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου τους Μάλαγα. Περαιτέρω επιβεβαίωση της αμοιβαίας δέσμευσης μεταξύ FYM και Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μάλαγα είναι η ανακοίνωση ενός νέου μαθήματος εντός της ‘Εδρας με τον τίτλο ”Νέα υλικά. Τεχνικές λύσεις για τα έργα αρχιτεκτονικής”

MATREC: Η αξία των οικοδομικών απορριμμάτων.Τα αδρανή υλικά είναι φυσικοί πόροι που αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής όχι μόνο κατά την παραγωγική φάση αλλά και κατά την χρήση και ανάκτησή τους. Επί σειρά ετών, η ισχυρή δέσμευση για αειφόρο διαχείριση των λατομείων καθώς και η ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών στην διαδικασία ανακύκλωσης δομικών υλικών από σκυρόδεμα είναι σύμφωνη με την γενική πολιτική της GSM θυγατρικής εταιρείας του Ομίλου Italcementi στην Γαλλία που εξειδικεύεται στην εμπορία αδρανών υλικών. Η GSM, πέραν της αναγνώρισης που έχει για την περιβαλλοντική διαχείριση της λειτουργίας των λατομείων, ηγείται πρωτοβουλιών στον τομέα της ανακύκλωσης δομικών απορριμμάτων όπως η στην περίπτωση της Lille, μιας μεγάλης κοινότητας στη Βόρεια Γαλλία. Από το 2004, η GSM ανέλαβε το δύσκολο έργο της διαχείρισης απορριμμάτων αποδόμησης με την εφαρμογή του “ έργου MATREC” (MAT:materials=υλικά, REC: recyclable=ανακυκλώσιμος). Στην εμπορική πλατφόρμα, λόγω της συσσώρευσης αδρανών υλικών “πρώτης χρήσης”, υπάρχουν μεταξύ 50 και 70 Κtons παραπροϊόντων που προέρχονται από οικοδομικά απόβλητα. Ενώ στο παρελθόν κατέληγαν στην χωματερή, τώρα ανακυκλώνονται, υποβάλλονται σε επεξεργασία, αξιολογούνται και εμπορευματοποιούνται. Κατά την παραλαβή τους, τα υλικά αυτά συνθλίβονται και αναμειγνύονται με ασβέστιο ή τσιμέντο για την παρασκευή προϊόντων ποιότητας που χρησιμοποιούνται κυρίως στην κατασκευή υποστρώματος δρόμων, στην επιχωμάτωση δρόμων καθώς και για μπάζωμα αποχετευτικών συστημάτων.

Κάλυψη των αναγκών των πελατών με το Χρωματιστό σκυρόδεμα FilterΗ Set, θυγατρική εταιρεία του Ομίλου Italcementi στην Τουρκία, συμμετείχε στο αρχιτεκτονικό έργο κατασκευής του Κέντρου Μετρολογίας του Τεχνικού Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης που προέβλεπε Χρωματιστές επιφάνειες σκυροδέματος με ορατή υφή αδρανών στοιχείων, ο τελικός σχεδιασμός των οποίων αποφασίστηκε κατόπιν δοκιμών σε διάφορες αποχρώσεις. Ευρισκόμενη σε στενή συνεργασία τόσο με τους αρχιτέκτονες όσο και με την κατασκευαστική εταιρεία, η Set παρήγαγε διαφορετικές εναλλακτικές χρωματικές κλίμακες, χρησιμοποιώντας χρωστικές ουσίες διαφόρων εταιρειών σε υγρή μορφή και σε μορφή σκόνης σε διάφορους συνδυασμούς. Τα παραγόμενα δείγματα χρησιμοποιήθηκαν από την κατασκευαστική εταιρεία για τον έλεγχο της διαδικασίας αμμοβολής καθώς και για την

οπτικοποίηση της τελικής επιφάνειας για λογαριασμό των αρχιτεκτόνων. Ζητήθηκε το Χρωματιστό σκυρόδεμα να είναι και αυτοεπιπεδούμενο. Για αυτόν τον λόγο, έγιναν περαιτέρω δοκιμές για να διαπιστωθεί ότι οι χρωστικές ουσίες δεν αντέδρασαν

με τις συγκεκριμένες ουσίες που προστέθηκαν στο σκυρόδεμα για να γίνει αυτοεπιπεδούμενο.Το σκυρόδεμα Filter είναι πορώδες σκυρόδεμα, δηλαδή διαπερατό από το νερό. Χρησιμοποιείται κυρίως σε δάπεδα εξωτερικού χώρου και τοίχους αντιστήριξης για την ομαλή απορροή του νερού της βροχής. Η Set προμήθευσε περίπου 1.000 m3 σκυροδέματος filter για να ανταποκριθεί στις ανάγκες του έργου Harbiye Congress Valley.O περίβολος και οι εξώστες καλύπτουν συνολική έκταση 12.000 m3 και είναι επιστρωμένα με πλακίδια γρανίτη σε απόσταση 2cm το ένα από το άλλο. Για να είναι εφικτή η ομοιόμορφη απορροή των δαπέδων ο πελάτης ζήτησε σκυρόδεμα διαπερατό από νερό. Η Set συνέστησε την χρήση σκυροδέματος filter κάτω από τα πλακίδια το οποίο θα επικαλύπτονταν από στρώση μονωτικού υλικού που θα αποστράγγιζε το συσσωρευμένο νερό.

Η νέα Έδρα Καινοτομίας Κατασκευαστικών Υλικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα αποτελεί καλό παράδειγμα στενής συνεργασίας της βιομηχανίας και του ακαδημαϊκής κοινότητας

Εφαρμογές Παραδοσιακά υλικά Φωτοκαταλυτικά τσιμεντοειδή υλικά

Επίστρωση (δρόμων, πεζοδρομίων)

Άσφαλτος (επικάλυψη με άσφαλτο)

ΣκυρόδεμαΤούβλα από σκυρόδεμα με συναρμογές

Επιστέγαση Ασφαλτικές πλάκες, τούβλα, πλαστικά

Εξηλασμενα πλακίδια από τσιμέντο

Επιστρώσεις οριζόντιων και κάθετων επιφανειών

Διάφορα υλικά (χρώματα, μέταλλα κλπ)

Χρώματα και υλικά γεμίσματος και εξομάλυνσης

Εξοπλισμός αστικών οδών Διάφορα υλικά (χρώματα, μέταλλα κλπ

Λευκό ή γκρι τσιμέντο

Φινίρισμα κτιρίων και λοιπών κατασκευών

Διάφορα υλικά (χρώματα, μέταλλα κλπ)

Λευκό ή γκρι τσιμέντο

Τα φωτοκαταλυτικά τσιμεντοειδή υλικά έχουν τις παρακάτω εφαρμογές

Σκυρόδεμα Filter εμπορευματοποιηθούν

Τα οικοδομικά απορρίμματα μπορούν να υποστούν επεξεργασία, να ανακυκλωθούν, να αξιολογηθούν και να εμπορευματοποιηθούν

32

Ελλ

άδ

α 33

Τα Τσιμέντα Χάλυψ ήταν από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιήθηκαν

στον τομέα αυτό και έχει βραβευθεί για την πολιτική της σε θέματα

ΕΚΕ και για την στήριξή της προς την τοπική Κοινότητα. Ο Δήμαρχος

Ασπροπύργου ανέφερε μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης

ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του είχε την ευκαιρία να μοιραστεί με

εταιρείες την μεγάλη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει μία Δημοτική

Αρχή, δηλ. την αποστολή του να αποδείξουν ως Έλληνες πολίτες,

δημοτικοί άρχοντες και εταιρείες ότι η συνύπαρξη ενός δυναμικού

αστικού κέντρου με οργανωμένες, εμπορικές και βιομηχανικές

δραστηριότητες είναι πράγματι εφικτό στη χώρα μας, πολύ περισσότερο

δε σε μία περιβαλλοντικά βεβαρημένη περιοχή. Το όραμα για αειφόρο

ανάπτυξη στην πόλη του Ασπρόπυργου βασίζεται στην ενσωμάτωση της

οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής επίπτωσης στην ευρύτερη

περιοχή του Ασπροπύργου. Για τις επιχειρήσεις, η έννοια της αλληλεγγύης

με τους άλλους δύο εμπλεκόμενους παράγοντες πάνω σε κοινά θέματα θα

πρέπει να εκφράζεται ως μία αυθεντική αποδοχή της πραγματικότητας η

Σχέσεις με την Κοινότητα

Ο Δήμαρχος της τοπικής κοινότητας όπου δραστηριοποιείται το

εργοστάσιο των Τσιμέντων Χάλυψ (Ασπρόπυργος) διοργάνωσε μία ειδική

τελετή στις 26 Ιουνίου 2009, τιμώντας τις επιχειρήσεις εκείνες οι οποίες,

συνειδητοποιώντας τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις των

καιρών μας, ανταποκρίθηκαν άμεσα στην πρόσκληση του Δήμου για

συνεργασία και δράσεις στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.

Βράβευση από Δήμαρχο Ασπροπύργου

οποία επιβάλλεται από τις σύγχρονες συνθήκες. Η πραγματικότητα αυτή

αφορά στο ότι οι επιχειρήσεις δεν μπορούν και δεν πρέπει να θεωρούνται

‘ξένα σώματα’, μια που υπάρχουν, λειτουργούν και αναπτύσσονται στο

πλαίσιο των τοπικών κοινοτήτων.

Ο κος Doumenc, Διευθύνων Σύμβουλος, παρέλαβε το βραβείο δηλώνοντας

ότι η οικονομική ανάπτυξη, το κέρδος, οι κοινωνικές ανησυχίες και η

φροντίδα για το περιβάλλον δεν αποτελούν αντικρουόμενες έννοιες.

Εν συντομία, ήρθε η ώρα να αποκτήσουν οι επιχειρήσεις μία αίσθηση

Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Η τελευταία πρέπει να θεωρείται μία

συνειδητοποιημένη ‘επιλογή’ υπεύθυνης συμπεριφοράς και συνεργασίας

με τους πολίτες και τις τοπικές αρχές, και όχι απλά ένα εργαλείο στη

φαρέτρα του μάρκετινγκ. Τα Τσιμέντα Χάλυψ θα παραμείνουν στο πλευρό

της Τοπικής Κοινότητας μέσω της πολιτικής Αειφόρου Ανάπτυξης και των

πρωτοβουλιών.

Τσιμέντα Χάλυψ Καλές Πρακτικές

Τελετή Βράβευσης επιχειρήσεων Θριασίου Πεδίου

34 35

εργασίας από τους εργαζομένους μας. Η διαδικασία αυτή παρέχει πολλά

οφέλη για την εταιρεία, το προσωπικό μας και την τοπική κοινότητα.

Ο καθαρισμός των ακτών στοχεύει στην κινητοποίηση της εταιρείας σε

περιβαλλοντικά θέματα, όπως μείωση των απορριμμάτων, διαχείριση

αποβλήτων και ανακύκλωση. Ο καθαρισμός πραγματοποιείται έτσι ώστε

να παρέχει τα καλύτερα αποτελέσματα από όλες τις απόψεις (αποκομιδή

αποβλήτων και κινητοποίηση του κόσμου).

Ο “Clean up Greece” ανέλαβε την οργάνωση, την πραγματοποίηση, την

επεξεργασία των στατιστικών αποκομιδής αποβλήτων και της αναφοράς

των δεδομένων της εκστρατείας καθαρισμού.

Ανθρώπινα δικαιώματα

Συμμετοχή - ενίσχυση στο πλαίσιο της Εταιρικής

Κοινωνικής Ευθύνης για έναν τριήμερο εορτασμό

(3-4-5/12/2009) της Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με

Αναπηρία.

Σε συνέχεια της επιτυχημένης μας συνεργασίας στο παρελθόν σε θέματα

κοινωνικής παρέμβασης και ενίσχυσης προς συγκεκριμένες ομάδες

του πληθυσμού μιας περιοχής με την Τοπική Κοινότητα του Δήμου, τα

Τσιμέντα Χάλυψ συμμετείχαν ως χορηγοί σε έναν κύκλο εκδηλώσεων

που έλαβαν χώρα στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του “Αττικό Μετρό Α.Ε”,

στο σταθμό του Συντάγματος στις 3,4 και 5 Δεκεμβρίου 2009, στα πλαίσια

της Παγκόσμιας Ημέρας των Ατόμων με Αναπηρία.

Οι εκδηλώσεις αυτές, με τον τίτλο “Αληθινές Εκπαιδευτικές Ιστορίες’ από

άτομα με αναπηρία κατέδειξαν την εξαιρετική δουλειά από το Εργατικό

Κέντρο Άνω Λιοσίων, η οποία ολοκληρώθηκε με τη βοήθεια ψυχολόγων

από το Δήμο Ασπροπύργου. Η εργασία επιλέχθηκε από ένα μεγάλο

αριθμό παρόμοιων εργασιών, βασισμένων στη δύναμη των μηνυμάτων

που περνάει.

Στις προαναφερθείσες εκδηλώσεις, οι οποίες έχουν λάβει χώρα στο

πλέον πολυσύχναστο κομμάτι της Πρωτεύουσας, παρευρέθησαν μέλη

των ακαδημαϊκών φορέων, άνθρωποι των γραμμάτων, της τέχνης και του

πολιτισμού, καθώς και μέλη της Κυβέρνησης, του Κοινοβουλίου, γνωστοί

δημοσιογράφοι και εκπρόσωποι των μέσων μαζικής ενημέρωσης

Ίσες Ευκαιρίες

Το Ελληνικό Δίκτυο της ΕΚΕ διοργάνωσε στις 9 Νοεμβρίου 2009 σε

συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών - μία μεγάλη

εκδήλωση για την Διαφορετικότητα.

Το “Σύγχρονο Πλαίσιο της Απασχόλησης και των Ίσων Ευκαιριών”

εργαλείο στο οποίο τα Τσιμέντα Χάλυψ συνέβαλαν ενεργά συμμετέχοντας

σε ειδικά εργαστήρια που διοργάνωσε το Δίκτυο, παρουσιάστηκε σε μία

από τις θεματικές ενότητες της εκδήλωσης. Τα Τσιμέντα Χάλυψ ήταν ένας

από τους χορηγούς της εκδήλωσης αυτής.

Το Ελληνικό Δίκτυο Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης αναγνωρίζοντας

τη σημασία του θέματος, ανέπτυξε πολλαπλή δράση προς την κατεύθυνση

αυτή με:

• ενεργό συμμετοχή σε κάθε πρωτοβουλία που αναπτύχθηκε σε

Ευρωπαϊκό επίπεδο από την ΕΚΕ Ευρώπης

• υπογραφή τον Φεβρουάριο 2006 ενός μνημονίου συνεννόησης

με τη Γενική Γραμματεία Ισότητας, οι στόχοι του οποίου είναι η

κινητοποίηση των επιχειρήσεων για αξιολόγηση και αναγνώριση

της σημασίας προώθησης της ισότητας

• συνεργασία με ειδικούς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

ενημερωμένοι για τις τελευταίες εξελίξεις πάνω στο θέμα από την

Επιτροπή και τη βιομηχανία

• δέσμευση απέναντι στο Υπουργείο Εργασίας για την υλοποίηση

του έργου που στοχεύει στη δημιουργία καινοτόμου εργαλείου

μέτρησης-αξιολόγησης των πολιτικών που χρησιμοποιούνται από

τις εταιρείες για την ισότητα των φύλων

Το εργαλείο “Σύγχρονο Πλαίσιο Εργασίας και Ίσων Ευκαιριών”

οδηγεί προς αυτή την κατεύθυνση, ενσωματώνοντας την εμπειρία η οποία

αναπτύχθηκε σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στοχεύει στο να:

• υπογραμμίσει τη σύνδεση των ίσων ευκαιριών με σύγχρονες μορφές

παραγωγικής διαδικασίας και ανάπτυξης ανθρωπίνων πόρων

• βοηθά στην ταυτοποίηση και άρση τυχόν εμποδίων

• διευρύνει τις νέες προοπτικές για τους πολυπολιτισμικούς

ανθρώπινους πόρους πέρα από το φύλο

• χρησιμεύει ως μέσο βελτίωσης των υπαρχουσών πρακτικών,

συνθηκών εργασίας και δημιουργίας θέσεων απασχόλησης για

γυναίκες

Προσαρμογή στις ανάγκες των Ελληνικών επιχειρήσεων και απόκτησης

της τελικής εικόνας στα εργαστήρια που διοργάνωσε το Ελληνικό Δίκτυο

για την ΕΚΕ, στο οποίο συμμετείχαν εκπρόσωποι από 20 εταιρείες μέλη.

Αποτελείται από τέσσερα τμήματα:

1. επιλογή και στελέχωση,

2. επαγγελματική εξέλιξη,

3. εργασιακή ζωή και επιχειρηματικό περιβάλλον,

4. αναδιάρθρωση και απολύσεις.

Κάθε ενότητα περιλαμβάνει υποτμήματα μέσα από μία σειρά

ερωτηματολογίων ώστε να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις:

• να διαπιστώσουν την τρέχουσα κατάσταση στον οργανισμό τους,

• να διαμορφώσουν σχετικούς ποιοτικούς δείκτες

• να εστιαστούν στην επίπτωση των διαφόρων πολιτικών και

διαδικασιών για την επέκταση των ευκαιριών σε άνδρες και γυναίκες

• να αξιολογήσουν την πρόοδό τους στον τομέα αυτό.

Κάθε ενότητα συνοδεύεται από παραδείγματα καλών πρακτικών των

εταιρειών.

Πρωτοβουλίες Αειφόρου Ανάπτυξης

Στα πλαίσια της πολιτικής Αειφόρου Ανάπτυξης τα Τσιμέντα Χάλυψ

έκαναν αίτηση συμμετοχής στο πρόγραμμα Καθαρίστε τον Κόσμο, που

εκπονήθηκε από την ΜΚΟ “Clean up Greece” η οποία έχει προγραμματίσει

μία σειρά εκδηλώσεων για την περίοδο από 15 Σεπτεμβρίου με 15

Οκτωβρίου 2009. Το πρόγραμμα “Καθαρίστε τον Κόσμο” λαμβάνει

υποστήριξη από το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών.

Μία πολύ σημαντική δράση θα είναι ο καθαρισμός των ακτών. Οι

εθελοντικές δράσεις καθαρισμού των ακτών λαμβάνουν χώρα με τη

συμμετοχή σχολείων, προσωπικού εταιρειών και του κοινού με την

υποστήριξη των τοπικών αρχών.

Σε μια εποχή που η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη αποτελεί αναπόσπαστο

κομμάτι της πολιτικής μας, τα Εθελοντικά Προγράμματα Κοινωνικής

Στήριξης θα μας προσφέρουν τη δυνατότητα να αναπτύξουμε ουσιαστικές

εθελοντικές δραστηριότητες οι οποίες περιλαμβάνουν παροχή κοινωνικής

Καθαρισμός Ακτών Παραλίας Ασπρόπυργου

Περιοδικό Αειφόρου Ανάπτυξης 2010