ΓΥΜΝΑΣΙΟ – Λ.Τ. ΒΙΛΙΩΝ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : 2012-2013

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ:

“Αρχιτεκτονικός ρυθμός και ιστορία Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως Σωτήρος Βιλίων Αττικής. Έργο

Ερνέστο Τσίλερ”

Υπεύθυνοι καθηγητές:

Γκιτσάλης Νικόλαος ΠΕ19, Πληροφορικής

Παλημέρης Διονύσιος ΠΕ01, Θεολόγος

1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η εργασία μας χωρίστηκε σε τρία βασικά υποθέματα που ήταν τα εξής:

1) Ο Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στα Βίλια Αττικής.

2) Ο Αρχιτέκτονας Ερνέστο Τσίλερ

3) Η σύγκριση του Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος με τους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς και αγιογραφίες άλλων ναών.

Για κάθε ένα υποθέμα συνεργάστηκαν όλα τα παιδιά που συμμετείχαν στο πρόγραμμα προκειμένου να συλλέξουν, ταξινομήσουν και συγγράψουν - παρουσιάσουν τα στοιχεία αυτά. Αποκομίσαμε χρήσιμες γνώσεις σχετικά με τον ναό που βρίσκεται στην περιοχή μας και εκτιμήσαμε την ιστορία και την πολιτιστική του αξία.

2

1. ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΟΣΟ ναός είναι αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος ή Αγία Σωτήρα όπως αποκαλείται και κτίστηκε το 1893.Γυρίζουμε χρόνια πίσω στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Τότε στα Βίλια υπήρχαν τρεις ενορίες, της Παναγίτσας με τον Άγιο Δημήτριο η μία, του Αγίου Αθανασίου η δεύτερη και των Ταξιαρχών η τρίτη. Με την απελευθέρωση από τους Τούρκους το τότε Υπουργείο Εκκλησιαστικών και Δημόσιας Εκπαίδευσης δηλαδή το σημερινό Υπουργείο Παιδείας το έτος 1858 έκρινε ότι η κωμόπολη Ειδυλλίας (η τότε ονομασία των Βιλίων) να αποτελείται από μία μόνο ενορία, δηλαδή των Ταξιαρχών, και έτσι έγινε.

 

Ο ιερός ναός των Ταξιαρχών προϋπήρχε του ναού της Μεταμορφώσεως Σωτήρος αλλά μετά την ένωση των ενοριών το 1858 στις μεγάλες εορτές δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει όλους τους κατοίκους της περιοχής Ειδυλλίας καθορίζοντας έτσι επιτατική ανάγκη την ανέγερση νέου ναού. Ο ναός αυτός όμως ήταν μικρός

3

σε μέγεθος σε σχέση με τον πληθυσμό της περιοχής και έτσι δημιουργήθηκε η ανάγκη ανέγερσης ενός νέου μεγαλύτερου ναού.

Για την ανέγερση όμως του νέου ναού χρειάζονταν χρήματα και μάλιστα πολλά, τα οποία βέβαια δεν διέθεταν οι κάτοικοι των Βιλίων εκείνες τις δύσκολες εποχές. Προσφορές έγιναν από όλη την περιοχή της Μεγαρίδος την Αθήνα και Πειραιά ακόμη και από Βιλιώτες στην Αμερική. Όταν το ποσό συγκεντρώθηκε το έργο ανέλαβε ο κορυφαίος τότε αρχιτέκτονας Ερνέστος Τσίλερ. Για την ανέγερση του ναού στήθηκαν δυο εργοτάξια κατόπιν εντολής του Τσίλερ και του εργολάβου, για το λάξευμα της πέτρας, το ένα στο παλαιοχώρι και το άλλο στην κεντρική πλατεία, δίπλα στην εκκλησία των Ταξιαρχών, στο ντιβάνι όπως το έλεγαν τότε. Στις εργασίες ανέγερσης έλαβαν μέρος και οι Βιλιώτες και ιδιαίτερα στο εργοτάξιο της πλατείας ακόμη και γυναίκες και μικρά παιδιά. Δίκτυο ύδρευσης βέβαια δεν υπήρχε τότε και για τις ανάγκες της οικοδομής το νερό μετέφεραν οι γυναίκες από τη σημερινή Παναγίτσα και την παλιά βρύση (από τη σημερινή λαϊκή αγορά). Η εξόρυξη της πέτρας γινόταν στο παλαιοχώρι από το ύψωμα της βορινής πλευράς. Εργάτες κατρακυλούσαν τους ογκόλιθους στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου όπου οι τεχνίτες εκεί έδιναν την αρχική μορφή. Στη συνέχεια γινόταν η μεταφορά από Βιλιώτες (από την περιοχή Ντρεστάνι) με ζώα και κάρα στο εργοτάξιο της πλατείας όπου εκεί οι τεχνίτες της έδιναν την τελική μορφή.

4

 

Τα γυαλιστερά κεραμίδια μεταφέρθηκαν με κάρα από τη Θεσσαλία. Έτσι κτίστηκε ο ιερός ναός της Μεταμορφώσεως της Σωτήρος ο οποίος είναι Βυζαντινού ρυθμού με 20 περίπου μέτρα ύψος που στέκει μέχρι σήμερα αναλλοίωτος στο χρόνο. Χρωστάμε την ανεκτίμητη κληρονομιά και στολίδι της περιοχής, στους Βιλιώτες προγόνους μας, που είναι άξιοι θαυμασμού.

5

2. Αρχιτέκτονας Ερνέστο ΤσίλερΓεννήθηκε 22 Ιουνίου 1837 στο Όμπερλόσσνιτς. Πέθανε 12 Νοεμβρίου 1923.Προς το τέλος του 19ου αιώνα ήταν διάσημος αρχιτέκτονας στην, Αθήνα όπου σχεδίασε πάνω από 900 κτήρια. Ο Τσίλλερ μετακόμισε στην Ελλάδα, με την βοήθεια του Χάνσεν για να επιβλέψει την κατασκευή της Ακαδημίας Αθηνών εργάστηκε αργότερα ανεξάρτητα, και έγινε καθηγητής μεταξύ 1872-82 του Πολυτεχνείου στην Αθήνα.Μεταξύ άλλων ο Τσίλερ σχεδίασε τα ακόλουθα πολύ σημαντικά κτίρια: Ιλίου Μέλαθρον (Νομισματικό Μουσείο Αθηνών), Οδός

Πανεπιστημίου (Αθήνα) . Δημοτικό Θέατρο, βρισκόταν στη σημερινή Πλατεία Κοτζιά

(κατεδαφίστηκε το 1939) .

Εθνικό Θέατρο , Οδός Αγ. Κωνσταντίνου (Αθήνα) .

Προεδρικό Μέγαρο (Νέα Ανάκτορα) , Οδός Ηρώδου Αττικού (Αθήνα) .

Μέγαρο Ανδρέα Συγγρού (Υπουργείο Εξωτερικών), Οδός Βασιλίσσης Σοφίας (Αθήνα) .

Μέγαρο Σταθάτου, Οδός Βασιλίσσης Σοφίας και Ηρώδου Αττικού (Αθήνα)

Μέγαρο Μελά, Οδός Αιόλου και Σοφοκλέους (Πλατεία Κοτζιά-Αθήνα)

Οικία Μεταξά, Οδός Βασιλέως Γεωργίου Α' και Γρ. Λαμπράκη (Πειραιάς)

6

3. Άγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης, Μοναστήρι Ιωάννου Θεολόγου στη Σουρωτή.

Ο ναός του Αγίου Δημητρίου αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται στην ομώνυμη οδό και είναι πεντάκλιτη βασιλική με εγκάρσιο κλίτος και με πλούσιο ζωγραφικό και μαρμάρινο διάκοσμο με περίτεχνα κιονόκρανα. Στο υπόγειο του ναού βρίσκεται ο χώρος μαρτυρίου του Αγίου. Από τα ψηφιδωτά του, ξεχωρίζει αυτό που απεικονίζει τον ίδιο τον άγιο με δύο μικρά παιδιά και ένα άλλο, που απεικονίζει τον άγιο ανάμεσα στον επίσκοπο και στον έπαρχο οι οποίοι ανακαίνισαν το ναό. Ο σημερινός ναός κτίστηκε από τον επίσκοπο Ιωάννη τον 7ο αιώνα, στα ερείπια παλαιότερου ναού.

Η γυναικεία Ιερά Μονή είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο και στον Άγιο Αρσένιο τον Καππαδόκη, ενώ είναι στο πανελλήνιο γνωστή γιατί υπάρχει σ' αυτήν, δίπλα στο Καθολικό, ο τάφος του Γέροντα Παϊσίου του Αγιορείτου. Τον Γέροντα Παΐσιο είχαν πνευματικό καθοδηγητή τους οι μοναχές του μοναστηριού της Σουρωτής. Στις 12 Ιουλίου 1994 ο Γέροντας Παϊσιος κοιμήθηκε. Από τότε, κάθε χρόνο στις 11 προς 12 Ιουλίου, στην επέτειο κοιμήσεως του Γέροντος, τελείται αγρυπνία στη μονή με συμμετοχή χιλιάδων πιστών από όλη την Ελλάδα, ακόμα και το εξωτερικό.

Στα πλαίσια του προγράμματος έγινε πολιτιστική επίσκεψη στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης και στην Ιερά Μονή Ιωάννη του Θεολόγου στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης, όπου έγινε σύγκριση αρχιτεκτονικής δομής και αγιογραφίας με τον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως Σωτήρος Βιλίων Αττικής.

7

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

α/α ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΤΑΞΗ/ΤΜΗΜΑ

1 Μακρυνόρη Κατερίνα Β Λυκείου

2 Μπιμπάϊ Μαρισίνα Β Λυκείου

3 Ηλιάζι Βαλεντίνα Β Λυκείου

4 Γερογιάννης Αναστάσης Β Λυκείου

5 Καρακώστας Νίκος Β Λυκείου

6 Μπερτσιάς Λάμπρος Β Λυκείου

7 Γαλάτης Αποστόλης Β Λυκείου

8 Περδίκη Κατερίνα Β Λυκείου

9 Αλιμουτσάϊ Χριστίνα Β Λυκείου

10 Λάμπρης Αλέξης Γ Λυκείου

11 Ζουπάϊ Τζέρυ Γ Λυκείου

12 Ζενελάϊ Γιάννης Γ Λυκείου

13 Σινάνι Ορέστης Γ Λυκείου

8

ΠΗΓΕΣ

Διαδίκτυο .

Προσωπικές μαρτυρίες.

9