Εκδήλωση με θέμα:

«Καλλιέργεια, Μεταποίηση και Εμπορία Ελληνικών Αρωματικών / Φαρμακευτικών Φυτών: Μια πιο Ολοκληρωμένη

Προσέγγιση»

Πλατανιάς, Χανιά 15/05/2015

Εισηγήτρια: Δρ. Ελένη ΜαλούπαΤακτική Eρευνήτρια

Διευθύντρια Ι.Γ.Β.Φ.Π

Επιχειρηματικότητα και Ελληνικά Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά: μία

πρώτη συγκομιδή

Επιχειρηματικότητα και Ελληνικά Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά:

μία πρώτη συγκομιδή  

ΕΛΓΟ- «ΔΗΜΗΤΡΑ»Γενική Διεύθυνση Αγροτικής ΈρευναςΙνστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων,57001, Τ.Θ. 60125, Θέρμη, Θεσσαλονίκη, E-mail: maloupa@bbgk.gr

Δρ. Ελένη ΜαλούπαΤακτική Eρευνήτρια

Διευθύντρια Ι.Γ.Β.Φ.Π.

Εσπερίδα της ΕΑΦΦΕ και της Κοινοφελούς Επιχείρησης του Δήμου Πλατανιά με θέμα «Καλλιέργεια, Μεταποίηση και Εμπορία

Αρωματικών/Φαρμακευτικών Φυτών: Μια πιο Ολοκληρωμένη Προσέγγιση»,

15/5/2015, Πλατανιάς, Χανιά

Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑΕλληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑΙνστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών ΠόρωνΙνστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων

1. Κέντρο Γεωργικής Έρευνας Βόρειας Ελλάδας

(Τ.Γ.Υ., κηπευτικά, ελληνικά αυτοφυή, ΒΒΚΚ, ΚΠΕ.

1. Ινστιτούτο Σιτηρών

2. Ινστιτούτο Βάμβακος και Βιομηχανικών Φυτών

3. Καπνικός Σταθμός Έρευνας, Καπνολογικό Ινστιτούτο Δράμας &

Κέντρο Διανομής Σπόρων Καπνού

5. Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων, Νάουσα

6. Ινστιτούτο Προστασίας Φυτών, Θεσσαλονίκη

7. Σταθμός Ακρόδρυων, Βαρδάτες Λαμίας

Αντικείμενα έρευναςΑντικείμενα έρευνας Ι. Γ. Β. Φ. Π.Ι. Γ. Β. Φ. Π.

1. Συλλογή, διατήρηση, αξιολόγηση,

αξιοποίηση των φυτογενετικών πόρων της

χώρας in situ /ex situ / on farm

2. Βελτίωση ποικιλιών (σιτηρά, κηπευτικά,

βαμβάκι, καπνός κ.ά.)

3. Φυτοπροστασία καλλιεργειών –

αντιμετώπιση ζιζανίων

4. Δενδροκομία (φυλλοβόλα δένδρα και

ακρόδρυα)

Pe

Kik

WAe

EAe

NAe

KK

StE

SPi

IoI

NPiNC

NE

EC

Συνολικά: 6.600 φυτικά taxa, το 22,2%

των οποίων είναι ενδημικά (1.462 taxa)

• 185 οικογένειες

• 1.072 γένη

• 5.752 είδη

• 1.893 υποείδη

• 7.655 είδη και υποείδη

Πηγή: Dimopoulos, P., Raus, Th., Bergmeier, E., Constantinidis, Th., Iatrou, G., Kokkini, S., Strid, A. & Tzanoudakis, D. 2013: Vascular plants of Greece: an annotated checklist. – Berlin: Botanischer Garten und Botanisches Museum Berlin-Dahlem, Freie Universität Berlin; Athens: Hellenic Botanical Society. Englera 31: 1-370.

13 φυτογεωγραφικές περιοχές

Ελλάδα: Χλωριδικός πλούτος

Sideritis raeseriSideritis raeseri Sideritis scardicaSideritis scardica

Τσάι του βουνού Τσάι του βουνού

Ελληνική ρίγανη -

Greek oregano!

Origanum vulgare subsp. hirtum

Mentha longifoliaMentha longifolia

Mentha aquaticaMentha aquatica

Ελληνική

μέντα!Ελληνικό φασκόμηλο

Salvia sp.

Ελλάδα: Αρωματική βιοποικιλότητα

ΧρήσειςΧρήσεις

•Διατροφή - καλλιέργειεςΔιατροφή - καλλιέργειες•Ένδυση - καλλωπισμόςΈνδυση - καλλωπισμός•Κατασκευές (καταλύματα, μεταφορικά Κατασκευές (καταλύματα, μεταφορικά μέσα)μέσα)•Διακόσμηση - αναψυχήΔιακόσμηση - αναψυχή•Αντιμετώπιση ασθενειών - ίασηΑντιμετώπιση ασθενειών - ίαση

ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ:1.ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΓΕΝΕΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

2. ΒΟΤΑΝΙΚΟΙ ΚΗΠΟΙ

Τι απαιτείται

Εθνική Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ)Εθνική Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ)Ι.Γ.Β.Φ.Π. Θέρμη ΘεσσαλονίκηςΙ.Γ.Β.Φ.Π. Θέρμη Θεσσαλονίκης ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ

ΣΚΟΠΟΣ:Η διατήρηση των εθνικών φυτικών γενετικών πόρων

(τοπικών ποικιλιών καλλιεργούμενων ειδών και

άγριων συγγενών με τα καλλιεργούμενα είδη), που απειλούνται από γενετική διάβρωση ή εξαφάνιση,

προς όφελος των επόμενων γενεών.

14.000 δείγματα συλλογής εγχώριων παραδοσιακών ποικιλιών και αυτοφυών ειδών συγγενών με τα καλλιεργούμενα

Plant acn:Family:Genus:Species:Seed collection date:Seed acn: Container acn: Seed weight/number:

Διατήρηση σπερμάτων αυτοφυών ειδών της ελληνικής χλωρίδας Διατήρηση σπερμάτων αυτοφυών ειδών της ελληνικής χλωρίδας (συλλογή απευθείας από τη φύση, από τις μητρικές φυτείες αυτοφυών του (συλλογή απευθείας από τη φύση, από τις μητρικές φυτείες αυτοφυών του

Εργαστηρίου ή από τον Βαλκανικό Βοτανικό Κήπο Κρουσσίων).Εργαστηρίου ή από τον Βαλκανικό Βοτανικό Κήπο Κρουσσίων).

>1.500 κωδικοί >1000 είδη

ΒΒΚΚ- Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης ΒΒΚΚ- Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ

Τράπεζα ΣπερμάτωνΤράπεζα Σπερμάτων

Μία στρατηγική με 6 πολιτικέςΜία στρατηγική με 6 πολιτικέςΜία στρατηγική με 6 πολιτικέςΜία στρατηγική με 6 πολιτικές

1: Μόνον αυτόχθονα φυτά1: Μόνον αυτόχθονα φυτά

Βαλκανικός Βοτανικός Κήπος Κρουσσίων

Διατήρηση ελληνικών αυτοφυών

2: Κυρίως σημαντικά αυτόχθονα φυτά 2: Κυρίως σημαντικά αυτόχθονα φυτά (ενδημικά, σπάνια, απειλούμενα, τρωτά, (ενδημικά, σπάνια, απειλούμενα, τρωτά,

προστατευόμενα, φυτά με πιθανόπροστατευόμενα, φυτά με πιθανόανθοκομικό ή φαρμακευτικό ενδιαφέρον)ανθοκομικό ή φαρμακευτικό ενδιαφέρον)

3: Πλήρως τεκμηριωμένες συλλογές3: Πλήρως τεκμηριωμένες συλλογές

4: Πολλαπλασιασμός κατά προτεραιότητα των 4: Πολλαπλασιασμός κατά προτεραιότητα των σημαντικών ειδώνσημαντικών ειδών

5: Συνδυασμένη 5: Συνδυασμένη in situ in situ και και ex situ ex situ διατήρησηδιατήρηση

6: Ευαισθητοποίηση για την ποικιλότητα αυτοφυών φυτικών6: Ευαισθητοποίηση για την ποικιλότητα αυτοφυών φυτικών ειδώνειδών

Βαλκανικός Βοτανικός Κήπος

Κρουσσίων

Βοτανικές αποστολέςΒοτανικές αποστολές

• Ζωντανά φυτικά άτομαΖωντανά φυτικά άτομα

• Σπέρματα, μοσχεύματα (όταν Σπέρματα, μοσχεύματα (όταν

υπάρχουν)υπάρχουν)

• Αποξηραμένα δείγματα φυτώνΑποξηραμένα δείγματα φυτών

• Δείγματα χώματοςΔείγματα χώματος

• Φωτογραφικό υλικόΦωτογραφικό υλικό

• Γεωγραφικές συντεταγμένες των Γεωγραφικές συντεταγμένες των

τόπων συλλογήςτόπων συλλογής

• Νωπή φυτική βιομάζα για Νωπή φυτική βιομάζα για

εργαστηριακές αναλύσεις εργαστηριακές αναλύσεις

(αρωματικά-φαρμακευτικά)(αρωματικά-φαρμακευτικά)

ΕίσοδοςΕίσοδος

N

Greece

Είσ

οδ

ος

Είσ

οδ

ος

N

Ex situ Ex situ ((>>1000 είδη)1000 είδη): 15ha: 15ha

In situ In situ ((>>400 είδη)400 είδη): :

16ha 16ha

Βαλκανικός Βοτανικός Κήπος Κρουσσίων (ΒΒΚΚ)Προβολή Ειαισθητοποίηση

Ενδιαίτημα για >10 είδη ορχιδέων

Θεματικές ενότητες στον Κήπο των Αισθήσεων

Αρωματικά-φαρμακευτικάΑρωματικά-φαρμακευτικά

Πολυετή ποώδηΠολυετή ποώδη

Υδρόφιλα είδηΥδρόφιλα είδη

Βαλκανικός Βοτανικός Κήπος Κρουσσίων «Οσμές από θυμάρια»«Οσμές από θυμάρια»

Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης

Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών

Κρυοκήπιο Κρυοκήπιο ((Cold Frame)Cold Frame)

Διατήρηση μητρικών φυτών2.000 κωδικοί πρόσβασηςΠερίπου 200 αρωματικά και φαρμακευτικά είδη

Συλλογή ορχεοειδώνΣυλλογή ορχεοειδών

Ex situEx situ :: διατήρηση φυτογενετικών πόρων, δυνατότητα αξιοποίησης και διατήρηση φυτογενετικών πόρων, δυνατότητα αξιοποίησης και επανεισαγωγής των σπάνιων ειδών στο φυσικό τους περιβάλλονεπανεισαγωγής των σπάνιων ειδών στο φυσικό τους περιβάλλον

Εφαρμογή της Σύμβασης για τη Βιοποικιλότητα (Convention on Biological Diversity)

ΠουΠου;;

Αγρόκτημα Θέρμης Θεσσαλονίκη

Διερεύνηση μεθόδων αναπαραγωγής Ανάπτυξη πρωτοκόλλων

Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών- ΚΓΕΒΕ Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών- ΚΓΕΒΕ

Έρευνα

Έμφαση στην αγενή αναπαραγωγή με μοσχεύματα

Πώς;

Τοπικό βαλκανικό ενδημικόThymus degenii

Maloupa, E., Grigoriadou, K., Papanastassi, K. and Krigas, N. 2008. Conservation, propagation, development and utilization of xerophytic species of the native Greek flora towards commercial floriculture. Acta Hort. v. 766:205-214

Αναπαραγωγή με μοσχεύματα: στόχος η αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών Ειδών

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ

Βοτανικά στοιχεία Salvia fruticosa Miller, οικογένεια Labiatae κοινό: φασκόμηλο

Περιγραφή Πολυετής αειθαλής θάμνος των εύκρατων θερμών περιοχών, ύψους έως 70 cm με βλαστό πολύκλαδο, τετραγωνικό, χνουδωτό. Ανθίζει την άνοιξη, Απρίλιο – Μάιο ανάλογα με το υψόμετρο. Χρησιμοποιείται για τις αντισηπτικές, αντιοξειδωτικές, σπασμολυτικές και στυπτικές ιδιότητές του.

Προετοιμασία εδάφους στον αγρό

Βαθύ όργωμα τη διάρκεια του καλοκαιριού. Για βιολογικές καλλιέργειες καλά χωνεμένη κοπριά ή σκευάσματα εγκεκριμένα.

Εποχή φύτευσης Μέσα φθινοπώρου, μετά τις πρώτες βροχές. Εναλλακτικά αρχές άνοιξης.

Πυκνότητα φύτευσης

Έως 2.200 φυτά / στρέμμα, καθώς τα φυτά αναπτύσσονται αρκετά (0,70 - 1 m μεταξύ των γραμμών Χ 0,50 - 0,60 m επί των γραμμών). Οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών καθορίζονται από τα καλλιεργητικά εργαλεία των παραγωγών.

Εδαφικές απαιτήσεις - Λίπανση

Προτιμά εδάφη που ζεσταίνονται νωρίς την άνοιξη όπως αμμώδη, χαλικώδη, ασβεστολιθικά με έκθεση στον ήλιο, με εύρος pH από 6,5 – 8 (προτιμότερο ουδέτερο).

Άρδευση Άρδευση απαιτείται μόνο κατά την εποχή εγκατάστασης των φυτών. Στην συνέχεια η καλλιέργεια αναπτύσσεται ξηρική χωρίς απαιτήσεις σε νερό.

Εχθροί - Ασθένειες

Δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα από εχθρούς ή ασθένειες. Σε περιπτώσεις εδαφών που δεν στραγγίζουν υπάρχει περίπτωση ανάπτυξης μυκητολογικών ασθενειών στο ριζικό σύστημα (σηψιριζίες).

Συγκομιδή - Ξήρανση

Συγκομιδή στην πλήρη άνθιση Απρίλιο – Μάιο ανάλογα με την περιοχή καλλιέργειας. Συλλέγεται όλο το υπέργειο μέρος σε ύψος 10 cm πάνω από το έδαφος. Υπάρχει περίπτωση δεύτερης συγκομιδής αρχές Σεπτεμβρίου. Ξήρανση σε σκιερό μέρος σε θερμοκρασία μικρότερη των 40oC.

Απόδοση - Παραγόμενη βιομάζα

Διάρκεια καλλιέργειας 10-12 έτη. Η απόδοση σε νωπό προϊόν μπορεί να φτάσει τα 1.300 kg/στρ στον δεύτερο - τρίτο χρόνο καλλιέργειας. Η σχέση νωπού: ξηρού είναι περίπου 3,5 : 1.

ΕΛΓΟ-«ΔΗΜΗΤΡΑ», Γενική Δ/νση Αγροτικής Έρευνας, Κέντρο Γεωργικής Έρευνας Βόρειας ΕλλάδαςΕργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών, 570 01 Θέρμη, Tηλ. 2310 471 613, Fax: 2310 478 907, e-mail: bbgk@bbgk.gr

Πώς αλλιώς;

και …περιορισμοί!Προσοχή στην τεκμηρίωση

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φαρμάκων Φυτικής Προέλευσης (Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC)) συντάσσει και καταρτίζει επίσημο κατάλογο φυτικών ουσιών ο οποίος περιλαμβάνει φυτικές ουσίες και σκευάσματα που χρησιμοποιούνται στην ιατρική επί αρκετά μακρό χρονικό διάστημα και τα οποία, ως εκ τούτου, κρίνεται ότι δεν είναι επιβλαβή υπό κανονική χρήση.

Τα βότανα κατηγοριοποιούνται σαν Παρaδοσιακής χρήσης ή Καλώς Καθιερωμένης Χρήσης, όταν δεν υπάρχουν μεν στοιχεία μακρόχρονης χρήσης, αλλά θεωρείται ικανοποιητικός ο αριθμός των σχετικών μελετών.Επίσης η Επιτροπή αυτή συντάσσει και τις Φυτικές μονογραφίες: συλλογή όλων των πληροφοριών που σχετίζονται με ένα φυτικό φάρμακο, όπως η σύνθεση, η χρήση και οι προφυλάξεις σχετικά με την ασφάλεια.

Ο επίσημος κατάλογος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φαρμάκων Φυτικής Προέλευσης περιλαμβάνει έως τώρα περίπου 170 δρόγες, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν ολοκληρωμένη μονογραφία ενώ κάποιες βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας. Στα προσεχή έτη πρόκειται να συμπεριληφθούν και νέες δρόγες στον κατάλογο.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ (European Medicines Agency) http://www.ema.europa.eu

Σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία που από το 2006 εναρμονίστηκε με την Κοινοτική ορίζονται ως:

Φάρμακο Φυτικής Προέλευσης: Κάθε φάρμακο το οποίο περιέχει αποκλειστικά ως δραστικά συστατικά μία ή περισσότερες φυτικές ουσίες ή ένα ή περισσότερα φυτικά παρασκευάσματα ή συνδυασμό μιας ή περισσοτέρων φυτικών ουσιών με ένα ή περισσότερα φυτικά παρασκευάσματα

Παραδοσιακό Φάρμακο Φυτικής Προέλευσης: Το φάρμακο φυτικής προέλευσης, το οποίο πληροί τους παρακάτω όρους:α. Έχουν ενδείξεις κατάλληλες αποκλειστικά για παραδοσιακά φάρμακα φυτικής προέλευσης τα οποία λόγω της σύνθεσης και του σκοπού τους, έχουν μελετηθεί και προορίζονται να χρησιμοποιηθούν χωρίς ιατρική παρακολούθηση για διαγνωστικούς σκοπούς, συνταγογράφηση ή παρακολούθηση θεραπευτικής αγωγήςβ. προορίζονται αποκλειστικά για χορήγηση σύμφωνα με καθορισμένη περιεκτικότητα και δοσολογίαγ. είναι παρασκευάσματα που χορηγούνται από το στόμα, εξωτερικά ή/και με εισπνοήδ. έχει συμπληρωθεί η περίοδος παραδοσιακής χρήσης, δηλαδή τουλάχιστον 30 έτη ιατρικής χρήσης πριν από την ημερομηνία της αίτησης, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 15 ετών εντός της Κοινότητας και ε. τα στοιχεία για τη παραδοσιακή χρήση του φαρμάκου είναι επαρκή. Ειδικότερα, πρέπει να αποδεικνύεται ότι το προϊόν δεν είναι επιβλαβές υπό τις καθοριζόμενες συνθήκες χρήσης, οι δε φαρμακολογικές ιδιότητες ή η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου τεκμαίρονται από τη μακροχρόνια χρήση και εμπειρία.

Ενναλακτικά είδη για αξιοποίηση:…Κάποιες ιδέες

Λαδανιά (Cistus spp.) - Cistaceae

Το κοινότερο είδος στην Ελλάδα είναι το Cistus creticus L. (Κίστος ο Κρητικός)

Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.

Ο βλαστός και τα φύλλα περιέχουν βαλσαμώδη ρητινική αρωματική ύλη, το λάδανο, που έχει σκούρο καφετί χρώμα και πικρή γεύση, και είναι πλούσιο σε τερπενικές ενώσεις της κατηγορίας των λαβδανικών διτερπενίων (ουσίες με ισχυρές αντιμικροβιακές και κυτταροστατικές δράσεις).

Από τη ρητίνη βγάζουν αιθέριο έλαιο, το οποίο έχει διαπεραστικό άρωμα. Το λάδανο από την αρχαιότητα έως και το τέλος του 18ου αιώνα χρησιμοποιούταν και ως φαρμακευτική ουσία, εναντίον των λοιμών της χολέρας, ως αρωματική ουσία για θυμιάσεις, αλλά και για την ταρίχευση των νεκρών.

Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της αϋπνίας, της διάρροιας, του πονόδοντου και του τετάνου, αλλά η εσωτερική χρήση του πρέπει να γίνεται μόνο κατόπιν ιατρικής οδηγίας. Η ρητίνη διαλυμένη σε ελαιόλαδο χρησιμοποιείται για εντριβές σε κρυολογήματα και βρογχίτιδες. Επίσης παρασκευάζεται αλοιφή για τους δοθιήνες.

Επίσης, τα φυτά του γένους Cistus είναι πλούσια σε φαινολικές ουσίες (κυρίως φλαβονοειδή). Μελέτες επιβεβαιώνουν την παρουσία πολυφαινολικών ενώσεων στα εγχύματα και αφεψήματα που παρασκευάζονται από τα υπέργεια τμήματα διαφόρων ειδών του γένους, καθώς και την ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση τους.

Σύσταση καρπών: υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρα (48-56%), κυρίως σακχαρόζη, γλυκόζη, φρουκτόζη, και μαλτόζη. 18% κυτταρίνη και ημικυτταρίνη, κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, νάτριο, σίδηρο, χαλκό, σίδηρο, μαγγάνιο και ψευδάργυρο, λιπίδια, αμινοξέαΏριμοι καρποί περιέχουν σε μεγάλη ποσότητα συμπυκνωμένες ταννίνες (16-20% του ξηρού βάρους).

Σύσταση σπερμάτων: φλοιός πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες. ενδοσπέρμιο πλούσιο σε γαλακτομαννάνη (πολυσακχαρίτης). Οι ίνες του χαρουπιού περιέχουν φαινολικές ενώσεις με κυριότερες το ελεύθερο γαλλικό οξύ, τις γαλλοταννίνες, το γαλλικό μεθύλιο, το κινναμικό οξύ, φλαβονοειδή (μυρικέτινο- και κερκέτινο-3-Ο-α-L-ραμνοσίδης)

Τροφή & Φάρμακο κατά της διάρροιας

Ceratonia siliqua (χαρουπιά)

Δράσεις καρπών: αντιοξειδωτική, αντιδιαβητική, αντιιική, αντικαρκινική, αντιδιαρροϊκή, υπολιπιδαιμική.Κλινικές μελέτες έδειξαν ότι έχει επίδραση στην απώλεια βάρους, καθώς και ότι είναι κατάλληλο για τους βρεφικούς κοιλόπονους.

Το χαρούπι, μπορεί να υποκαταστήσει τη σοκολάτα και το κακάο στη ζαχαροπλαστική και στην αρτοποιία. Βράζοντας τα χαρούπια παρασκευάζεται το χαρουπόμελο με γεύση όμοια της σοκολάτας, υπερέχει όμως αυτής σε θρεπτικά στοιχεία διότι περιέχει 52 φορές λιγότερο λίπος, δεν περιέχει αλλεργιογόνα και καφεΐνη και η γλυκύτητά του οφείλεται σε φυσικά σάκχαρα.

Κύρια τμήματα του χαρουπιού είναι (κατά βάρος): σαρκώδες τμήμα (90%) & σπέρματα (10%).

Η απόσταξη των ρόδων άρχισε στην Περσία το 810 ή 817 μ.Χ. Η δρόγη είναι οι καρποί του φυτού, τα κυνόροδα, οι οποίοι είναι πλούσιοι σε βιταμίνες C, A, ριβοφλαβίνη, νικοτινικό οξύ, κιτρικό οξύ, σάκχαρα, καροτένια, φλαβονοειδή. Συλλέγονται όταν αρχίσουν να ωριμάζουν, όταν είναι ακόμη σφικτά, αφαιρείται η σάρκα τους ξηραίνονται στη σκιά και φυλάσσονται.

Χρησιμοποιούνται σαν στυπτικό, αντιδιαρροϊκό, για αναπνευστικές οδούς σε βρογχίτιδα, για την πρόληψη και τη θεραπεία του κρυολογήματος, αιμόπτυση, ως πηγή βιταμίνης C και εξωτερικώς σε πλύσεις οφθαλμών.

LitozinLitozin (φάρμακο κατά της οστεαρθρίτιδας): (φάρμακο κατά της οστεαρθρίτιδας): μειώνει τους μειώνει τους πόνους και τη δυσκαμψία των αρθρώσεωνπόνους και τη δυσκαμψία των αρθρώσεων

Αγριοτριανταφυλλιά (Rosa canina L.) – Rosaceae

Η HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ AΓΟΡΑ ΤΩΝ EΝΔΗΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛAΔΑΣ:

BΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ, EΜΠΟΡΙΚΑ ΚΑΙ NΟΜΙΚΑ ZΗΤΗΜΑΤΑ

Πηγή: Krigas N., Menteli V. & Vokou D. 2013. The electronic trade in Greek endemic plants: biodiversity, commercial and legal aspects – Economic Botany (in press)

Μέσω διαδικτύου πωλείται το 10% των ενδημικών φυτών της Ελλάδας.

73 φυτώρια 7 χωρών της Ευρώπης και 600 περιπτώσεις πώλησης 145 ενδημικών φυτών της Ελλάδας

Τα μισά κινδυνεύουν με εξαφάνιση και άλλα 37 που είναι Σχεδόν Απειλούμενα ή Ιδιαιτέρως Σπάνια).

Κανένα από τα φυτώρια δεν διαθέτει ειδική άδεια συλλογής και πώλησης ενδημικών φυτών της Ελλάδας.

Με συντηρητικούς υπολογισμούς, εκτιμάται ότι ο ετήσιος τζίρος των εμπλεκόμενων φυτωρίων ανέρχεται τουλάχιστον €1.500.000.

Εύρος τιμών: € 1,93 - € 20,46ΜΟ: € 6,38

Εύρος τιμών: € 0,23 - € 5,67ΜΟ: € 2,48

Colchicum parnassicum€5,67

Ophrys kotschyi subsp. cretica, € 20,46

Θεραπευτικός κήπος στο Hapimag-Πόρτο Χέλι

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΓΕΝΟΣ ΕΙΔΟΣ

Compositae Achillea millefolium

Liliaceae Asphodelus fistulosus

Lamiaceae Ballota acetabulosa

Lamiaceae Calamintha nepeta

Scrophulariaceae Digitalis grandiflora

Euphorbiaceae Euphorbia myrsinites

Clusiaceae Hypericum perforatum

Fabaceae Medicago marina

Lamiaceae Melissa officinalis

Lamiaceae Mentha longifolia

Lamiaceae Mentha piperita

Lamiaceae Micromeria juliana

Lamiaceae Origanum vulgare

Lamiaceae Salvia triloba

Lamiaceae Salvia officinalis

Lamiaceae Salvia amplexicaulis

Caryophyllaceae Saponaria officinalis

Lamiaceae Satureja horvatii

Lamiaceae Satureja montana

Crassulaceae Sedum acre

Crassulaceae Sempervirum marmoreum

Caryophyllaceae Silene coronaria

Lamiaceae Teucrium polium

Lamiaceae Thymus degenii

Lamiaceae Thymus sibthorpii

Rosaceae Rosa  canina

Scrophulariaceae Veronica officinalis

Αξιοποίηση στην κηποτεχνία

Κτήμα Γεροβασιλείου-Αρωματόκηπος

Α. Ξηρή δρόγη

ΜΕΤΑΠΟΙΗΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑΜΕΤΑΠΟΙΗΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Β. Αιθέρια έλαια

Γ. Εκχυλίσματα

Λόγω των ιδιοτήτων που παρουσιάζουν τα φυτά, είναι χρήσιμο να καταστεί Λόγω των ιδιοτήτων που παρουσιάζουν τα φυτά, είναι χρήσιμο να καταστεί δυνατή η αξιοποίησή τους.δυνατή η αξιοποίησή τους.

… στη διατροφή τεχνική υποστήριξη εταιρίας

Καλλιέργεια κρίταμου σε μεγαλύτερη κλίμακα

ετησίως v 1ο έτος 20 στρ.v 2ο έτος 60 στρ.v 3ο έτος 90 στρ.

Κρίταμο συλλεγμένο από τη φύση (συνεργασία με Εργαστήριο Προστασίας & Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών)

Μεταποίηση και συσκευασία με στόχο την κατάκτηση των

ευρωπαϊκών αγορών

Αξιοποίηση του κρίταμου ως μεταποιημένου προϊόντος στη διατροφή

ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ: Κατάρτιση

Κήπος Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Θέρμη

ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ: Δια βίου Μάθηση

Εκπαίδευση σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα

Εγκατάσταση καλλιεργειών και λειτουργία μονάδων μεταποίησης

Εγκατάσταση έρριζων μοσχευμάτων δενδρολίβανου στη Νάξο

Μαλούπα, Ε., Γρηγοριάδου, Κ., Λάζαρη, Μ. και Κρίγκας, Ν. 2013. Καλλιέργεια, μεταποίηση και διασφάλιση ποιότητας των ελληνικών αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών: βασικές αρχές καθετοποιημένης παραγωγής. Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, Παράρτημα Μακεδονίας-Θράκης, Καβάλα, Εκδ. Γ.Κ. Λουπέλης, 90 σελ. ISBN: 978-960-99704-1-9

Εκπαιδευτικό Βιβλίο σε συνεργασία με ΓΕΩΤΕΕ Α.Μ.ΘΕκπαιδευτικό Βιβλίο σε συνεργασία με ΓΕΩΤΕΕ Α.Μ.Θ

Παροχή υποστήριξης σε καλλιεργητές σε όλη την Ελλάδα

Rosmarinus officinalisΝάξος

Orignanum vulgareΣαντορίνη

Origanum dictamnus etcΚρήτη

Διάφορες καλλιέργειεςΦλώρινα

Διάφορες καλλιέργειεςΕρμιόνη, Πελοπόννησος

Crithmum maritimumΧαλκιδική

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

ΡΟΦΗΜΑΤΑΡΟΦΗΜΑΤΑ Με στόχο: Προϊόντα

Παραδείγματα υποστήριξης επιχειρηματικών προσπαθειών

http://www.minoanlife.com/http://cretanherbalchem.com/

Σε συνεργασία με την CRETAN HERBALCHEM

http://botano.gr/

Τεχνική υποστήριξη

στην αναπαραγωγή των

αυτοφυών της περιοχής

και δημιουργία αγρού με

αξιοποίηση αναβαθμίδωνΠοσοτικός και ποιοτικός

προσδιορισμός δρόγης

των καλλιεργούμενων

ειδών

Αρωματικά Βότανα Τσακαλάκης Δημήτης και ΚούλαΝύβριτος, Δήμος Ρούβα, Κρήτη

http://www.anassaorganics.com/http://www.anassaorganics.com/

Συνεργασία για τον σχεδιασμό ροφημάτων

Τεχνικοί σύμβουλοι:v δημιουργία ροφημάτων

v συστηματικός προσδιορισμός των φυτικών ειδών που χρησιμοποιήθηκαν

Επιχειρηματικές προσπάθειες

Επιχειρηματικές προσπάθειες (ελαιόλαδο με αιθέρια έλαια)

Προϊόντα εξωτερικού

Μοναστηριακό Προϊόν

Γαλλίας (αλάτι με κρασί και βότανα)

Προϊόντα Βοτανικού Κήπου

Κωσταντινούπολη (αιθέρια έλαια)

Προϊόντα εταιρειών στην Τουρκία

(εκχυλίσματα με CO2 ως διαλύτη)

Rosa canina, Hypericum

perforatum, Punica granatum)

Αφέψημα από Αγγλία

Προϊόντα κοσμητολογίας χωρίς πιστοποιήσεις

pH=10

Προϊόντα κοσμητολογίας με πιστοποιήσεις

http://www.cyprusherbs.com.cy/

Κύπρος: συνεργασία γιαμοριακή ταυτοποίηση

Προγραμματική σύμβαση μεταξύ ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και ΙΓΕ Κύπρου με τίτλο:

«Γενετική πιστοποίηση /ταυτοποίηση

πέντε ειδών Mentha spp. με μοριακές μεθόδους»

http://www.alionveg.com/

Μεταποίηση και τυποποίηση φρέσκων μυρωδικών και φυλλωδών λαχανικών

Ένωση Αρωματικών Φαρμακευτικών Φυτών Ελλάδας

Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία με έδρα την Θεσσαλονίκη

Σκοπός: η ανάδειξη και αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών, η προώθηση της έρευνας, παραγωγής, διάθεσης και χρήσης τους.

Πιστοποίηση ΑΦΦ: Υπουργείο Περιβαλλοντικής Ανασυγκρότησης-Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Συνεργασία:vΓενική Δ/νση Φυτικής Παραγωγής (Α. Δ/νση Εισροών Φυτικής Παραγωγή και Β. Δ/νση Φυτών ΜεγάληςΚαλλιέργειας) και vΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ

Δημοσιεύθηκαν:

v Τεχνικός Κανονισμός Αποδοχής ποικιλιών ΑΦΦ

(ΦΕΚ 2666 Β/21-8-2014

v Τεχνικός Κανονισμός Εμπορίας Πολ/κού Υλικού ΑΦΦ

(ΦΕΚ 2663 Β/8-10-2014)

Σήμερα

ΕΑΦΦΕ

Μέλλον

Επιχειρηματικότητα - Επενδύσεις

Επιχειρηματικότητα - Επενδύσεις

Συνεργασία με άλλους φορείς

Συνεργασία με άλλους φορείς

ΕκπαίδευσηΕκπαίδευση

ΈρευναΈρευνα

Κατάκτηση των Ευρωπαϊκών ΑγορώνΚατάκτηση των Ευρωπαϊκών Αγορών

Βλέποντας το αύριο…

Σχεδιασμός (μελέτες, σχέδια

δράσης)

Έρευνα και Τεχνογνωσία

Εξειδίκευση (γνώση, τεχνογνωσία, δεξιότητες, στάσεις)

Συνεχής Εκπαίδευση και Κατάρτιση

Επαγγελματισμός (ευθύνη και δέσμευση)

Συνέργειες και Εμπορικές Συμφωνίες

Πάμε μπροστά …Πάμε μπροστά …Με ενεργή συμμετοχή όλωνΜε ενεργή συμμετοχή όλωνΕυχαριστώ για την προσοχή Ευχαριστώ για την προσοχή

σαςσας!!