Download - kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

Transcript
Page 1: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΑΤΟΜΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑΑΤΟΜΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ

ThomsonThomson (σταφιδόψωμο)(σταφιδόψωμο)

RutherfordRutherford (πλανητικό μοντέλο)(πλανητικό μοντέλο)RutherfordRutherford (πλανητικό μοντέλο)(πλανητικό μοντέλο)

BohrBohr (επιτρεπόμενες τροχιές (επιτρεπόμενες τροχιές ––ενεργειακές στάθμες)ενεργειακές στάθμες)ενεργειακές στάθμες)ενεργειακές στάθμες)

Κβαντομηχανική Κβαντομηχανική (τροχιακό)(τροχιακό)24/9/2008 1

β μηχ ήβ μηχ ή ( ρ χ )( ρ χ )

Page 2: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΑΤΟΜΙΚΟΑΤΟΜΙΚΟΠΡΟΤΥΠΟΠΡΟΤΥΠΟ BohrBohr• 1η Συνθήκη (Μηχανική συνθήκη)

2

181018,2nE

−⋅−=

• 2η Συνθήκη (Οπτική συνθήκη)

2n

η ή η ( ή ή η)

fhEif ⋅=−Ε=ΔΕ fhEifΕΔΕ

24/9/2008 2

Page 3: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΚΒΑΝΤΟΜΗΧΑΝΙΚΗΚΒΑΝΤΟΜΗΧΑΝΙΚΗΚΒΑΝΤΟΜΗΧΑΝΙΚΗΚΒΑΝΤΟΜΗΧΑΝΙΚΗΑΤΟΜΙΚΑΑΤΟΜΙΚΑΠΕΡΙΓΡΑΦΟΥΝ ΑΤΟΜΙΚΑΑΤΟΜΙΚΑΤΡΟΧΙΑΚΑΤΡΟΧΙΑΚΑ

ΚΥΜΑΤΙΚΗ ΚΥΜΑΤΙΚΗ ΚΥΜΑΤΟΚΥΜΑΤΟ--ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

ψψ22: πιθανότητα εύρεσης : πιθανότητα εύρεσης του ηλεκτρονίου σε του ηλεκτρονίου σε ορισμένο σημείο τουορισμένο σημείο του

ΕΞΙΣΩΣΗΕΞΙΣΩΣΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ (ψ)(ψ)

ορισμένο σημείο του ορισμένο σημείο του χώρου γύρω από τον χώρου γύρω από τον

πυρήναπυρήνα

--eeψψ22: κατανομή ή : κατανομή ή πυκνότητα τουπυκνότητα του

ΛΥΣΕΙΣΕΚΦΡΑΖΟΥΝ

πυκνότητα του πυκνότητα του ηλεκτρονιακού νέφους ηλεκτρονιακού νέφους στο χώρο γύρω από τον στο χώρο γύρω από τον

ήή24/9/2008 3

πυρήναπυρήνα

Page 4: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΚΒΑΝΤΙΚΟΙΚΒΑΝΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙΑΡΙΘΜΟΙ

Κύριος κβαντικός αριθμός

Δευτερεύων ή αζιμουθιακός Επίλυση της κυματικής εξίσωσης

άκβαντικός αριθμός

Μ ό β ό θ ό

για το άτομο του υδρογόνου

Μαγνητικός κβαντικός αριθμός

Κβαντικός αριθμός του spin (Ορίστηκε) Κβαντικός αριθμός του spin (Ορίστηκε)

24/9/2008 4

Page 5: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΚΥΡΙΟΣΚΥΡΙΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣΑΡΙΘΜΟΣ

Σύμβολο : nΤιμές : 1 , 2 , 3 ,…….Καθορίζει : το μέγεθος του ηλεκτρονιακούΚαθορίζει : το μέγεθος του ηλεκτρονιακού νέφους ή του τροχιακούΠροσδιορίζει : την στιβάδα (φλοιό)Είναι ενδεικτικός : της έλξης πυρήνα -Είναι ενδεικτικός : της έλξης πυρήνα -ηλεκτρονίου

24/9/2008 5

Page 6: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΑΖΙΜΟΥΘΙΑΚΟΣΑΖΙΜΟΥΘΙΑΚΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣΑΖΙΜΟΥΘΙΑΚΟΣΑΖΙΜΟΥΘΙΑΚΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣΑΡΙΘΜΟΣΑΡΙΘΜΟΣ

Σύμβολο : lΤιμές : 0, 1 , 2 , 3 ,……, (n-1)Καθορίζει : το σχήμα του ηλεκτρονιακούΚαθορίζει : το σχήμα του ηλεκτρονιακού νέφους ή του τροχιακούΠροσδιορίζει : την υποστιβάδα (υποφλοιό)Είναι ενδεικτικός : της άπωσης μεταξύ τωνΕίναι ενδεικτικός : της άπωσης μεταξύ των ηλεκτρονίων

24/9/2008 6

Page 7: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΚΒΑΝΤΙΚΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΚΒΑΝΤΙΚΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣΑΡΙΘΜΟΣΑΡΙΘΜΟΣ

Σύμβολο : ml

Τιμές : -l , (-l+1), ….-1,0,1,….. ,(l+1), +lΚαθορίζει : τον προσανατολισμό τουΚαθορίζει : τον προσανατολισμό του ηλεκτρονιακού νέφους ή του τροχιακούΠροσδιορίζει : το τροχιακόΕίναι ενδεικτικός : του μαγνητικού πεδίουΕίναι ενδεικτικός : του μαγνητικού πεδίου που δημιουργεί το κινούμενο ηλεκτρόνιο

24/9/2008 7

Page 8: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΚΒΑΝΤΙΚΟΣΚΒΑΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣΑΡΙΘΜΟΣ ΤΟΥΤΟΥ spinspin

Σύμβολο : ms

Τιμές : +1/2 ή -1/2Καθορίζει : την ιδιοπεριστροφή του ηλεκτρονίουρ ζ η ρ ρ φή η ρΠροσδιορίζει : το spin του ηλεκτρονίουΕίναι : ανεξάρτητος από τις τιμές των άλλωνΕίναι : ανεξάρτητος από τις τιμές των άλλων κβαντικών αριθμών και δεν συμμετέχει στην διαμόρφωση της τιμής ενέργειας του ηλεκτρονίουδιαμόρφωση της τιμής ενέργειας του ηλεκτρονίου ούτε στον καθορισμό του τροχιακού.

24/9/2008 8

Page 9: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΟΡΙΣΜΟΙΟΡΙΣΜΟΙ

Τροχιακό : η κυματοσυνάρτηση που περιγράφει ά λ ί έτην κατάσταση του ηλεκτρονίου με ορισμένη

ενέργεια και οι οποίες προκύπτουν από την ίλ ή ξίεπίλυση της κυματικής εξίσωσης

Υποστιβάδα : το σύνολο των τροχιακών με τις ίδιες τιμές κβαντικών αριθμών n και l.Στιβάδα : το σύνολο των τροχιακών με τις ίδιες β ρ χ μ ς ςτιμές κβαντικού αριθμού n.

24/9/2008 9

Page 10: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

Γ ίζΓ ίζ Π δ ίζΠ δ ίζΓνωρίζωΓνωρίζω ΠροσδιορίζωΠροσδιορίζω

• (n) στιβάδα(n) στιβάδα• (n l) υποστιβάδα(n,l) υποστιβάδα• (n l m ) τροχιακό• (n,l,ml) τροχιακό• (n l m m ) ηλεκτρόνιο• (n,l,ml,ms) ηλεκτρόνιο

24/9/2008 10

Page 11: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙnn 1 2 3 …….nn 1 2 3 …….

ΣτοιβάδαΣτοιβάδα Κ L M …….ll 0 1 2ll 0 1 2 ……

ΥποστιβάδαΥποστιβάδα s p d ……ΤροχιακόΤροχιακό s p d ……

mmll +1 0 -1mmll +1 0 1 ……ΤροχιακόΤροχιακό Px Pz py ……

mmss +1/2 -1/2ΗλεκτρόνιοΗλεκτρόνιο

24/9/2008 11

Page 12: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥ

1) Υποστιβάδα 3d) βl = 2n = 3

2) 32) Τροχιακό 3px

l = 1

ml = +1n = 3

24/9/2008 12

l 1

Page 13: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ

ΣΤΙΒΑΔΑ : Υποστιβάδες = nΤροχιακά = n2

Ηλεκτρόνια = 2n2Ηλεκτρόνια 2n

ΥΠΟΣΤΙΒΑΔΑ : Τροχιακά = 2l + 1ΥΠΟΣΤΙΒΑΔΑ : Τροχιακά 2l + 1Ηλεκτρόνια = 2(2l+1)

ΤΡΟΧΙΑΚΟ : Ηλεκτρόνια = 2 (max)

24/9/2008 13

Page 14: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΑΡΧΕΣΑΡΧΕΣ ΔΟΜΗΣΗΣΔΟΜΗΣΗΣ

Αρχή ελάχιστης ενέργειας

Απαγορευτική αρχή του PauliΑπαγορευτική αρχή του Pauli

Κανόνας του Hund

24/9/2008 14

Page 15: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΑΡΧΗΑΡΧΗ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

1. Ανάμεσα σε δύο υποστιβάδες μικρότερη ενέργεια έχει αυτή με το μικρότερο άθροισμα (n+l)ρ μ ( )

2 Αν το παραπάνω άθροισμα είναι ίδιο για2. Αν το παραπάνω άθροισμα είναι ίδιο για δύο υποστιβάδες ,τότε μικρότερη ενέργεια έχει αυτή με το μικρότερο n

24/9/2008 15

Page 16: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΤΟΜΩΝΑΤΟΜΩΝ

Θεμελιώδης κατάσταση : αυτή που ύ έ δόυπακούει και στις τρεις αρχές δόμησης.

Διεγερμένη κατάσταση : αυτή που γ ρμ η η ήπαραβιάζει μόνο την αρχή της ελάχιστης ενέργειας.ργ ςΑδύνατη κατάσταση : αυτή που παραβιάζει την απαγορευτική αρχή του Pauli ή / καιτην απαγορευτική αρχή του Pauli ή / και τον κανόνα του Hund.

24/9/2008 16

Page 17: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΣΤΑΘΕΡΕΣΣΤΑΘΕΡΕΣΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΕΣΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΕΣΣΤΑΘΕΡΕΣΣΤΑΘΕΡΕΣΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΕΣΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΕΣΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ

Δομή ευγενούς αερίου: ns2 np6

Δομή με συμπληρωμένα d τροχιακά: d10Δομή με συμπληρωμένα d τροχιακά: d

Δομή με ημισυμπληρωμένα p ή dΔομή με ημισυμπληρωμένα p ή d τροχιακά : p3 ή d5

Δομή με συμπληρωμένα s τροχιακά: s2

24/9/2008 17

Page 18: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣΜετά την εισαγωγή ηλεκτρονίων στηνυποστιβάδα (n 1)d αυτή αποκτά μικρότερηυποστιβάδα (n-1)d αυτή αποκτά μικρότερηενέργεια από την ns.Οι δομές (n-1)d4 ns2 και (n-1)d9 ns2

μετατρέπονται στις σταθερότερες (n-1)d5μ ρ ς ρ ρ ς ( )ns1 και (n-1)d10 ns1 αντίστοιχα.Για να αρχίσει να συμπληρώνεται μιαΓια να αρχίσει να συμπληρώνεται μιαυποστιβάδα f πρέπει να μπει έναηλεκτρόνιο σε υποστιβάδα d της επόμενηςστιβάδας.

24/9/2008 18

β ς

Page 19: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΟΡΙΣΜΟΙΟΡΙΣΜΟΙ•• Εξωτερική στιβάδα:Εξωτερική στιβάδα: από τις κατειλημμένες ξ ρ ή βξ ρ ή β ς ημμ ςμε ηλεκτρόνια αυτή με το μεγαλύτερο n

•• Μονήρη ηλεκτρόνια:Μονήρη ηλεκτρόνια: τα ηλεκτρόνια πουΜονήρη ηλεκτρόνια:Μονήρη ηλεκτρόνια: τα ηλεκτρόνια που βρίσκονται σε ημισυμπληρωμένα ατομικά τροχιακάτροχιακά

•• Ζεύγος ηλεκτρονίων:Ζεύγος ηλεκτρονίων: ηλεκτρόνια που λ βά ίδ ό έκαταλαμβάνουν το ίδιο τροχιακό και έχουν

αντιπαράλληλο spin•• Ιονισμός:Ιονισμός: απομάκρυνση του ηλεκτρονίου σε χώρο εκτός του πεδίου του πυρήνα

24/9/2008 19

Page 20: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΜΟΡΦΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑΜΟΡΦΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ• ΠΕΡΙΟΔΟΣ : Οριζόντια σειρά με στοιχεία που τα• ΠΕΡΙΟΔΟΣ : Οριζόντια σειρά με στοιχεία που τα άτομα τους χρησιμοποιούν τον ίδιο αριθμό στιβάδων για την κατανομή των ηλεκτρονίων τους.για την κατανομή των ηλεκτρονίων τους.

• ΟΜΑΔΑ : κατακόρυφη στήλη που καταλαμβάνεται• ΟΜΑΔΑ : κατακόρυφη στήλη που καταλαμβάνεται από στοιχεία με ανάλογες ιδιότητες.

• ΤΟΜΕΑΣ : σύνολο στοιχείων των οποίων τα άτομα έχουν τα τελευταία τους ηλεκτρόνια στον ίδιο τύποέχουν τα τελευταία τους ηλεκτρόνια στον ίδιο τύπο υποστιβάδας.

24/9/2008 20

Page 21: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

• ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ:ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ:Η χημική συμπεριφορά των στοιχείων είναι περιοδική συνάρτηση του ατομικού τους αριθμού.περιοδική συνάρτηση του ατομικού τους αριθμού.

• ΣΧΕΣΗ ΔΟΜΗΣ ΘΕΣΗΣ:• ΣΧΕΣΗ ΔΟΜΗΣ-ΘΕΣΗΣ:

Α θ ό λ έ βάδ θ ό όδΑριθμός συμπληρωμένων στιβάδων = αριθμός περιόδου

Αριθμός ηλεκτρονίων εξωτερικής στιβάδας = αριθμόςΑριθμός ηλεκτρονίων εξωτερικής στιβάδας = αριθμός ομάδας (μόνο για τις κύριες ομάδες)

24/9/2008 21

Page 22: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΤΟΜΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΠΊΝΑΚΑΤΟΜΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΠΊΝΑΚΑΤομέας s: 1η ή ΙΑ (s1) και 2η ή ΙΙΑ (s2)Τομέας s: 1η ή ΙΑ (s ) και 2η ή ΙΙΑ (s )

2 ομάδεςΤομέας p: 13 ή ΙΙΙΑ ( 1) 18 ή VIIIA ( 6)Τομέας p: 13η ή ΙΙΙΑ (p1) ,.. 18η ή VIIIA (p6)

6 ομάδεςΤομέας d : 3η ή ΙΙΙΒ (d1),… 12η ή ΙΙΒ (d10)

10 ομάδεςμ ςΤομέας f : λανθανίδες (Ζ = 58 – 71)

Ακτινίδες (Ζ = 90 – 103)14 ομάδες

24/9/2008 22

μ ς

Page 23: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ•• Κύριες ομάδες :Κύριες ομάδες : τομείς s και pΔ ύ άδΔ ύ άδ ί d f•• Δευτερεύουσες ομάδες:Δευτερεύουσες ομάδες: τομείς d και f

•• Αλκάλια:Αλκάλια: ομάδα ΙΑ•• Αλκαλικές γαίες:Αλκαλικές γαίες: ομάδα ΙΙΑ•• Αλογόνα:Αλογόνα: ομάδα VIIAΑλογόνα:Αλογόνα: ομάδα VIIA•• Ευγενή αέρια :Ευγενή αέρια : ομάδα VIIIAΛ θ ίδΛ θ ίδ έ f 6 ί δ•• Λανθανίδες:Λανθανίδες: τομέας f 6η περίοδος

•• Ακτινίδες :Ακτινίδες : τομέας f 7η περίοδος•• Στοιχεία μετάπτωσης :Στοιχεία μετάπτωσης : τομέας d

24/9/2008 23

Page 24: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΩΣΗΣΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΩΣΗΣ

Μεταλλικός χαρακτήρας Μεταλλικός χαρακτήρας Πολλοί αριθμοί οξείδωσηςΠολλοί αριθμοί οξείδωσηςΣχηματίζουν σύμπλοκα ιόνταΣχηματίζουν σύμπλοκα ιόνταΣχηματίζουν σύμπλοκα ιόνταΣχηματίζουν σύμπλοκα ιόνταΣχηματίζουν έγχρωμες ενώσειςΣχηματίζουν έγχρωμες ενώσειςΚαταλυτική ικανότηταΚαταλυτική ικανότηταΠαραμαγνητικά (έλκονται από μαγνητικόΠαραμαγνητικά (έλκονται από μαγνητικόΠαραμαγνητικά (έλκονται από μαγνητικό Παραμαγνητικά (έλκονται από μαγνητικό πεδίο πεδίο –– έχουν ένα ή περισσότερα μονήρη έχουν ένα ή περισσότερα μονήρη ηλεκτρόνια)ηλεκτρόνια)ηλεκτρόνια)ηλεκτρόνια)

24/9/2008 24

Page 25: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ATOMIKH AKTINAATOMIKH AKTINAATOMIKH AKTINAATOMIKH AKTINA•• Ορισμός:Ορισμός: το μισό της απόστασης μεταξύ ρ μ ςρ μ ς μ ης ης μ ξτων πυρήνων δύο γειτονικών ατόμων ,όπως διατάσσονται στο κρυσταλλικό πλέγμαδιατάσσονται στο κρυσταλλικό πλέγμα.

•• Μεταβολή στον περιοδικό πίνακα:Μεταβολή στον περιοδικό πίνακα:Κατά μήκος μιας περιόδου ελαττώνεται από αριστερά προς τα δεξιάαριστερά προς τα δεξιά.Σε μια ομάδα αυξάνεται από πάνω προς τα άκάτω.

24/9/2008 25

Page 26: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΙΟΝΤΙΣΜΟΥΕΝΕΡΓΕΙΑ ΙΟΝΤΙΣΜΟΥ•• Ορισμός :Ορισμός : η ελάχιστη ενέργεια που απαιτείται για την πλήρη απομάκρυνση ενός ηλεκτρονίου από ελεύθεροπλήρη απομάκρυνση ενός ηλεκτρονίου από ελεύθερο άτομο, που βρίσκεται σε θεμελιώδη κατάσταση και σε αέρια φάσηαέρια φάση.

•• Παράγοντες που την επηρεάζουν: Παράγοντες που την επηρεάζουν: Ατομική ακτίναΦορτίο πυρήναΕνδιάμεσα ηλεκτρόνια

•• Μεταβολή στον περιοδικό πίνακα:Μεταβολή στον περιοδικό πίνακα:•• Μεταβολή στον περιοδικό πίνακα:Μεταβολή στον περιοδικό πίνακα:αυξάνεται από αριστερά προς τα δεξιά και από κάτω προς τα πάνω

24/9/2008 26

προς τα πάνω.

Page 27: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ

ΙοντικόςΙοντικός

ΟμοιοπολικόςΟμοιοπολικόςΟμοιοπολικόςΟμοιοπολικός

Ημιπολικός ή δοτικός ομοιοπολικόςΗμιπολικός ή δοτικός ομοιοπολικόςμ ς ή ς μ ςμ ς ή ς μ ς

24/9/2008 27

Page 28: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

Α Ω Δ ΩΑ Ω Δ ΩΕΡΜΗΝΕΙΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΣΜΩΝΕΡΜΗΝΕΙΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΣΜΩΝ

1.1. Ηλεκτρονιακή θεωρία του Ηλεκτρονιακή θεωρία του ρ ή ρρ ή ρσθένουςσθένους

2.2. Κβαντική θεωρίαΚβαντική θεωρίαΘ ί δ ύ θέΘ ί δ ύ θέΘεωρία δεσμού σθένουςΘεωρία δεσμού σθένουςΘεωρία μοριακών τροχιακώνΘεωρία μοριακών τροχιακώνΘεωρία μοριακών τροχιακώνΘεωρία μοριακών τροχιακών

24/9/2008 28

Page 29: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΣΘΕΝΟΥΣΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΣΘΕΝΟΥΣΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΣΘΕΝΟΥΣΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΣΘΕΝΟΥΣ

Στους δεσμούς συμμετέχουν μόνο ταΣτους δεσμούς συμμετέχουν μόνο ταΣτους δεσμούς συμμετέχουν μόνο τα Στους δεσμούς συμμετέχουν μόνο τα ηλεκτρόνια σθένους ηλεκτρόνια σθένους (ηλεκτρόνια εξωτερικής (ηλεκτρόνια εξωτερικής

βάδ )βάδ )στιβάδας)στιβάδας)Κανόνας της οκτάδας:Κανόνας της οκτάδας: τα άτομα αποβάλλουν, τα άτομα αποβάλλουν, ς ης ςς ης ς μ β ,μ β ,προσλαμβάνουν ή συνεισφέρουν ηλεκτρόνια προσλαμβάνουν ή συνεισφέρουν ηλεκτρόνια προκειμένου να αποκτήσουν δομή ευγενούςπροκειμένου να αποκτήσουν δομή ευγενούςπροκειμένου να αποκτήσουν δομή ευγενούς προκειμένου να αποκτήσουν δομή ευγενούς αερίου αερίου (8 ηλεκτρόνια στην εξωτερική στιβάδα (8 ηλεκτρόνια στην εξωτερική στιβάδα ή 2 έ Κ)ή 2 έ Κ)ή 2 προκειμένου για την Κ)ή 2 προκειμένου για την Κ)

24/9/2008 29

Page 30: kefalaio 1 xhmeia kat g lykeioy.ppt - 3lyk-thivas.voi.sch.gr3lyk-thivas.voi.sch.gr/chemistry/c_thet/kefalaio_1_xhmeia_kat_g... · ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ " ... Ηλεκτρρήονιακή

Δ.1.5.2 Δ.1.5.2 ΠΡΑΚΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΑΚΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΤΥΠΩΝ ΚΑΤΑ ΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΤΥΠΩΝ ΚΑΤΑ LEWISLEWISΦΦ

•• Προσθέτουμε τα ηλεκτρόνια σθένους των ατόμων Προσθέτουμε τα ηλεκτρόνια σθένους των ατόμων ςςπου περιέχονται στο μόριο ή ιόνπου περιέχονται στο μόριο ή ιόν•• Βρίσκουμε το κεντρικό άτομο του μορίου ή ιόντος Βρίσκουμε το κεντρικό άτομο του μορίου ή ιόντος •• Συνδέουμε το κεντρικό άτομο με τα περιφερειακά Συνδέουμε το κεντρικό άτομο με τα περιφερειακά άτομα με απλούς δεσμού (δεσμικά ζεύγη άτομα με απλούς δεσμού (δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων)ηλεκτρονίων)ηλεκτρονίων)ηλεκτρονίων)•• Τα υπόλοιπα ηλεκτρόνια τοποθετούνται ανά Τα υπόλοιπα ηλεκτρόνια τοποθετούνται ανά ζεύγη (μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων) στα ζεύγη (μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων) στα ζ γη (μη μ ζ γη η ρ )ζ γη (μη μ ζ γη η ρ )περιφερειακά άτομαπεριφερειακά άτομα•• Αν το κεντρικό άτομο έχει λιγότερα από 8 Αν το κεντρικό άτομο έχει λιγότερα από 8 ηλεκτρόνια, δοκιμάζουμε με διπλούς ή τριπλούς ηλεκτρόνια, δοκιμάζουμε με διπλούς ή τριπλούς δεσμούς να καλύψουμε το ηλεκτρονιακό τους δεσμούς να καλύψουμε το ηλεκτρονιακό τους έλλειμμαέλλειμμα

24/9/200824/9/2008 3030

έλλειμμαέλλειμμα